MOBİLYA SEKTÖRÜ...Mobilya Sektörü Sınıflandırması Türkiye'de, 01.01.1989 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Armonize Sistem Nomanklatörü esas alınarak yapılan Gümrük

MOBİLYA SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM RAPORU

YENİ BİR YAPILANMA YENİ

BİR HİZMET ANLAYIŞI

KAYSERİ OSB … İŞİN, LİYAKATIN,

KARDEŞLİĞİN, ÜRETİMİN İSTİHDAMIN VE GÜVENİN

MERKEZİ…

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ ..................................................................................................................................................... 2

MOBİLYA SEKTÖRÜ SINIFLANDIRMASI ............................................................................................ 3

DÜNYADA MOBİLYA SEKTÖRÜ ......................................................................................................... 4

ÜRETİM VERİLERİ ................................................................................................................................ 4

İHRACAT VERİLERİ ............................................................................................................................. 6

İTHALAT VERİLERİ ............................................................................................................................ 21

TÜRKİYE MOBİLYA SEKTÖRÜ ......................................................................................................... 36

MEVCUT DURUM ............................................................................................................................... 36

TEMEL GÖSTERGELER .................................................................................................................... 37

GENEL DEĞERLENDİRME ................................................................................................................ 43

TÜRKİYE MOBİLYA İHRACATI .......................................................................................................... 44

TÜRKİYE MOBİLYA İTHALATI ........................................................................................................... 49

KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ ......................................................................................................... 54

GÜNCEL DURUM ............................................................................................................................... 54

KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ .................................................................................. 57

MOBİLYA SEKTÖRÜ SWOT ANALİZLERİ ........................................................................................ 61

2014/2018 ONUNCU KALKINMA PLANI MOBİLYA ÇALIŞMA GRUBU RAPORU ............................. 61

2016 ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ MOBİLYA SEKTÖR RAPORU .............................. 62

2016 ORAN KALKINMA AJANSI TR72 MOBİLYA SEKTÖR RAPORU .............................................. 63

SWOT (GFZT) ANALİZ DEĞERLENDİRMESİ ..................................................................................... 63

SONUÇ ............................................................................................................................................... 64

HEDEF ................................................................................................................................................ 68

EKLER ................................................................................................................................................ 69

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 BİLANÇOSU ................................................................................... 70

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 GELİR TABLOSU ........................................................................... 71

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 FON AKIM TABLOSU ..................................................................... 72

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 YAPISAL ANALİZ TABLOSU ......................................................... 73

MOBİLYA SEKTÖRÜ: SEKTÖR KİMLİĞİ ........................................................................................... 73 1

Giriş Türkiye mobilya sektörü, net ihracatçı sektörlerden olmasının yanında yarattığı

istihdam nedeni ile stratejik ana imalat sanayi kollarından biri durumundadır.

Bu çalışmada ulusal ölçüde ülkemizin ve yerel ölçüde Kayseri ilimizin mobilya

sektörü mevcut durumu incelenmektedir. Bu çerçevede, karşılaştırma olanağı

sunması nedeni ile ilk olarak dünya mobilya sektörü irdelenmiştir. Akabinde

Türkiye’de mobilya sektörü ihracat ve ithalat dahil çeşitli yönleri ile ele alınmış

ve devamında Kayseri ilimizin güncel resmi veriler aracılığı ile mobilya

sektöründeki yeri incelenmiştir. Son olarak mobilya sektörüne yönelik;

-2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu,

-2016 Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Mobilya Sektör

Raporu,

-2016 ORAN Kalkınma Ajansı TR72 Mobilya Sektör Raporu SWOT analiz

sonuçları değerlendirilmiştir.

Neticede Kayseri ilimiz mobilya sektörünü de kapsayan; Türkiye mobilya

sektörünün; Güçlü ve Zayıf yönleri ile Türkiye mobilya sektörünün karşısındaki

Tehditler ve Fırsatlar açıklanmaya çalışılmıştır.

Çalışmada ITC Trademap ve UN Comtrade veri tabanından, TÜİK, SGK,

verilerinden ayrıca Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi

Sistemi’nden ve TCMB istatistiklerinden faydalanılmıştır.

2

Mobilya Sektörü Sınıflandırması Türkiye'de, 01.01.1989 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Armonize Sistem Nomanklatörü esas alınarak yapılan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarına (GTİP) göre, mobilya sektörü kapsamında değerlendirilebilecek mobilyalar aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:

9401 Oturmaya mahsus mobilyalar (yatak haline getirebilir türden olsun olmasın) ve bunların aksam ve parçaları

9402 Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar (ameliyat masaları, muayene masaları, kliniklerde kullanılmaya mahsus mekanik tertibatlı karyolalar, dişçi koltukları) döndürme, yükseltme ve yatırma tertibatlı berber koltukları ve benzeri koltuklar; bu eşyaların aksam ve parçaları

9403 Diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları

9404 Somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya (şilteler, yorganlar, diz ve ayak örtüleri, yastıklar, puflar, baş yastıkları gibi)(gözenekli kauçuk veya gözenekli plastik maddelerden olanlar dahil) (kaplanmış olsun olmasın)

Kaynak: Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Mobilya Sektör Raporu / 2016

3

Dünyada Mobilya Sektörü

ÜRETİM VERİLERİ

Mobilya sektörü hem ana imalat kolu olarak hem de yardımcı ve yan sanayi

unsurları ile birlikte yıllık ortalama 437 milyar dolarlık bir değer üretmektedir.

Bu yönü ile mobilya sektörü dünyanın başlıca ana ekonomik sektörlerinden biri

olarak kabul edilmektedir. Dünya mobilya üretimi değeri son on yıl içerisinde

iki kat artmıştır. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör

Raporu’na göre; 2004 yılında yaklaşık 220 milyar ABD doları değerinde olan

dünya mobilya üretimi 2013 yılında 437 milyar dolara ulaşmıştır. Dünya

mobilya üretiminin 150 milyar dolarlık bölümü üretici ülkelerde tüketiciye

sunulurken, 70 milyar doları aşan bölümü uluslararası ticarete konu olmuştur.

Önceki dönemlerde, dünya mobilya üretiminde Avrupa üretimin merkezi iken,

yaklaşık son yirmi yıllık süreçte mobilya üretim ağırlığının Çin başta olmak üzere

doğuya kaydığı görülmektedir. Ancak, Almanya, İtalya ve Polonya gibi Avrupa

ülkeleri mobilya üretimi ve dış ticareti açısından ilkler arasındaki konumlarını

korumaktadır.

Mobilya üretiminde Çin ilk sırada olup, ABD, İtalya, Almanya dünya mobilya

üretiminin yarısından fazlasını gerçekleştirmektedir. Japonya, Fransa, Kanada,

İspanya ve Polonya gibi ülkelerin ise dünya mobilya üretiminde sıralamaları

kayda değer büyüklüktedir. İş Bankası Aralık 2015 Mobilya Sektör Raporu’na

göre; Çin 2013 dünya mobilya üretiminin yaklaşık %25’ini gerçekleştirirken,

ABD %15 ile ikinci sırada yer almaktadır. Markalarıyla ön plana çıkan İtalya ve

Almanya ise üretim oranları ile sıralamada ABD’yi takip etmektedir. Türkiye

dünya üretiminin %1,6’sını gerçekleştirmektedir.

4

5

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör Raporu’na göre; dünya

mobilya sektörünün %35’i ev içi mobilya ve döşeme, ofis ve dış mekânlar için

mobilya üreten üretici firmalardan oluşmaktadır. Bu alanda etkinlik gösteren

dernek ve birlikler, fuarlar, ofisler ve sergiler %30’luk bir dilimi meydana

getirmektedir. Aydınlatma ve aydınlatma malzemesi üreticileri ile birlikte ev

eşyası üreticileri sektörde %27 oranında yer alırken; yardımcı malzeme, yarı

mamul ve aksesuar üreticileri sektörde %6 oranında temsil edilmektedir.

Diğer taraftan tüketim verileri incelendiğinde; 2014 yılında dünya mobilya

tüketimi %3,3 oranında artış göstermiştir. Batı Avrupa ülkelerinde ise

tüketimde sadece %0,5 oranında sınırlı bir artış izlenmiştir. Bu verilere

istinaden mobilya tüketimindeki büyümenin artması beklenmektedir. Batı

Avrupa’da %2,4, Rusya Federasyonu’nda %2,4, Güney Amerika’da %2,75

oranlarında büyüme öngörülmektedir. Mobilya tüketiminde en büyük büyüme

oranlarının; Orta Doğu ve Afrika ülkelerinde %3,9 ve Asya-Pasifik bölgesinde

%5,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Nitekim 2014 yılında; kişi

başına milli gelir oranı yüksek olan ülkelerdeki tüketicilerin orta ve düşük milli

gelir oranına sahip ülkelere göre ortalama 5 kat fazla mobilya harcaması yaptığı

görülmüştür.

2013 DÜNYA MOBİLYA ÜRETİMİ %

25

43,4

1. Çin

2. ABD

3. İtalya

4. Almanya

5.Türkiye

6.Diğer

15

1,6 7 8

İHRACAT VERİLERİ

Dünya mobilya ihracatı 2011 yılında 149,1 milyar ABD doları olarak gerçekleşirken, 2014 yılında bu rakam 177,7 milyar ABD dolarına yükselmiştir. 2015 verilerine göre ise; dünya mobilya ihracatında bir önceki yıla göre düşüş yaşanmış ve dünya mobilya ihracatı 173,1 olarak gerçekleşmiştir. Yine 2015 verilerine göre dünyanın en büyük mobilya ihracatçısı ülkeleri Çin, Almanya, İtalya, Polonya ve ABD’dir.

GTİP Kodlarına Göre 2014-2015 Dünya Mobilya İhracatı

Kaynak: Trademap

6

GTİP KODU 2014 ( BİN $) 2015 (BİN $)

9401 oturmaya mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve parçaları 72,948,975 70,592,473

9402 tıpta, cerrahide, diş

hekimliğinde ve veterinerlikte

kullanılan mobilyalar, bunların

aksam ve parçaları

3,940,646

3,699,819

9403 diğer mobilyalar, bunların

aksam ve parçaları 85,281,648 81,425,433

9404 somyalar, yatak takımı eşyası

ve benzeri eşya 15,640,958 15,299,360

TOPLAM

GTİP Kodlarına Göre Ülkelerin 2015 Mobilya İhracatında Mevcut Durumları

1. 9401 Oturmaya Mahsus Mobilyalar; Aksam Ve Parçaları

9401 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik

Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9401 oturmaya mahsus mobilyalar; aksam ve parçaları 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 23.6 milyar $) Çin, (yaklaşık 6.2 milyar $) Meksika ve (yaklaşık 5.1milyar $) Polonya’dır.

7

2. 9402 Tıpta, Cerrahide, Diş Hekimliğinde Ve Veterinerlikte Kullanılan Mobilyalar

9402 Ülkelerin Ürün Bazında İhracat Büyüklüklerini Gösterir Grafik Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması (yaklaşık 766.6 milyon $) Çin, (yaklaşık 648.1 milyon $) ABD, (yaklaşık 529.7 milyon $) Almanya’dır.

8

3. 9403 Diğer Mobilyalar, Bunların Aksam Ve Parçaları


Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 29.1 milyar $) Çin, (yaklaşık 7 milyar $) İtalya, (yaklaşık 6.9 milyar $) Almanya’dır.

9

4. 9404 Somyalar, Yaylı Veya İçleri Herhangi Bir Maddeyle Doldurulmuş Veya Teçhiz Edilmiş Yatak Eşyası Ve Benzeri Eşya


Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9404 somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya 2015 ihracatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla(yaklaşık 7.8 milyar $) Çin, (yaklaşık 1milyar $) Polonya, (yaklaşık 528 milyon $) Almanya’dır.

10

11

Dünya Toplam Mobilya İhracatı Sıralamasındaki İlk Beş Ülkenin GTİP

Kodlarına Göre İhracat Verileri

1. Çin Halk Cumhuriyeti ( Toplam İhracatı 61.468.045.84 $ )

YIL GTİP KODU ABD $ NET AĞIRLIK KG $/KG

2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$23.668.283.394 5.207.641.475 4.545

2015 9402 Tıpta, cerrahide,

diş hekimliğinde ve

veterinerlikte

kullanılan mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$766.663.200 117.190.268 6.542

2015 9403 Diğer mobilyalar,

bunların aksam ve

parçalar

$29.171.532.954 8.921.363.138 3.270

2015 9404 Somyalar, yatak

takımı eşyası ve

benzeri eşya

$7.861.566.291 1.308.104.871 6010

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Çin mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri

29.171.532.954 dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları

oluşturmaktadır. Çin mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde, ikinci

en büyük kısmını; ihracat değeri 23.668.283.394 dolar olan oturmaya mahsus

mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. Çin 61,4 milyar

dolarlık ihracatı ile dünya mobilya ihracatının üçte birini tek başına

yapmaktadır.

GTİP Kodlarına Göre Çin Halk Cumhuriyeti’nin 2015 Yılında En Çok Ürün

İhraç Ettiği Ülkeler

GTİP Kodu Ülke İhracat Değeri

(Bin$)

Ürün İhracatı¹ %

Payı

Net Ağırlık (Ton)

9401 ABD 7.924.261 33,5 1.968.744

9401 Japonya 1.572.495 6,6 253.907

9401 Birleşik Krallık 1.278.856 5,4 290.628

9401 Türkiye² (36.) 94.323 0,4 20.746

9402 ABD 170.529 22,2 37.879

9402 Japonya 46.986 6,1 6.269

9402 Birleşik Krallık 40.377 5,3 6.186

9402 Türkiye (41.) 3.516 0,5 521

9403 ABD 8.547.677 29,3 2.961.013

9403 Hong Kong 1.527.515 5,2 317.036

9403 Singapur 1.456.553 5 236.347

9403 Türkiye (55.) 55.406 0,2 12.715

9404 ABD 2.691.505 34,2 481.056

9404 Japonya 1.023.519 13 171.101

9404 Avusturalya 335.764 4,3 73.508

9404 Türkiye (33.) 34.090 0,4 6.094

¹ Her bir ürün kodu %100 ifade etmektedir.

² Türkiye’nin yanındaki derece her bir ürün kodu için sıralamasını göstermektedir.

Kaynak: Trademap

12

2. Almanya ( Toplam İhracatı 12.227.126.16 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$4.184.141.093 395.251.947 10,586



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$529.729.373 20.233.636 26,180


bunların aksam ve

parçaları

$6.984.464.533 1.643.129.013 4,250



benzeri eşya

$528.791.163 61.956.337 8,534

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Almanya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat

değeri 6.984.464.533 dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları

oluşturmaktadır. Almanya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde,

ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri 4.184.141.093 dolar olan oturmaya

mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

13

GTİP Kodlarına Göre Almanya’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği

Ülkeler


(Bin$)


Payı


9401 Fransa 465.058 11,2 40.525

9401 İsviçre 335.787 8,1 21.515

9401 Avusturya 278.572 6,7 29.784

9401 Türkiye² (26.) 29.349 0,7 2.830

9402 ABD 55.904 10,6 667

9402 Fransa 37.887 7,2 1.879

9402 İsviçre 36.761 7 1.749

9402 Türkiye (17.) 8.255 1,6 262

9403 Fransa 937.116 13,6 248.418

9403 İsviçre 887.760 12,9 153.235

9403 Avusturya 776.830 11,3 191.214

9403 Türkiye (24.) 44.009 0,6 9.026

9404 İsviçre 105.222 20,1 9.417

9404 Avusturya 87.332 16,7 11.262

9404 Polonya 47.447 9,1 7.568

9404 Türkiye (30.) 1.318 0,3 118



Kaynak: Trademap

14

3. İtalya ( Toplam İhracatı 10.620.450.77 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$3.167.980.983 287.184.495 11,031



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$137.234.068 7.981.218 17,194


bunların aksam ve

parçaları

$7.012.611.401 1.765.629.302 3,971



benzeri eşya

$302.624.317 49.699.365 6,089

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile İtalya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri


oluşturmaktadır. İtalya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması nezdinde,

ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri 3.167.980.983 dolar olan oturmaya


15

GTİP Kodlarına Göre İtalya’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler


(Bin$)


Payı


9401 Fransa 601.504 19 62.231

9401 Almanya 332.167 10,5 33.768


9401 Türkiye² (27.) 21.942 0,7 2.427

9402 Fransa 20.143 14,7 1.098

9402 Almanya 17.003 12,4 873

9402 Suudi Arabistan 7.034 5,1 501

9402 Türkiye (25.) 1.120 0,8 44

9403 Fransa 900.269 12,8 250.061

9403 Almanya 768.074 11 285.409


9403 Türkiye (17.) 70.352 1 22.607

9404 Fransa 54.307 17,9 8.184

9404 Almanya 51.392 17 9.979

9404 ABD 17.154 5,7 1.595

9404 Türkiye (20.) 2.925 1 617



Kaynak: Trademap

16

4. Polonya (Toplam İhracatı 9.993.781.14 $)


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$5.154.514.512 1.110.779.764 4,640



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$157.010.230 19.108.391 8,216


bunların aksam ve

parçaları

$3.602.450.725 1.928.168.959 1,868



benzeri eşya

$1.079.805.669 234.855.858 4,597

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Polonya mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri

5.154.514.512 dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve

parçaları oluşturmaktadır. Polonya mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri 3.602.450.725 dolar olan

diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

17

GTİP Kodlarına Göre Polonya’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği

Ülkeler


(Bin$)


Payı


9401 Almanya 2.149.148 41,7 475.356


9401 Çek Cumhuriyeti 415.727 8,1 85.768

9401 Türkiye² (25.) 12.713 0,2 3.132

9402 Almanya 35.952 22,9 9.640


9402 Hollanda 18.056 11,5 1.793

9402 Türkiye (40.) 260 0,2 17

9403 Almanya 1.187.213 33 630.917

9403 ABD 262.513 7,3 143.615


9403 Türkiye (34.) 9.923 0,3 6.316

9404 Almanya 385.278 35,7 78.945

9404 İsveç 78.257 7,2 21.379

9404 Fransa 60.973 5,6 14.288

9404 Türkiye (30.) 3.883 0,4 972



Kaynak: Trademap

18

5. Amerika Birleşik Devletleri (Toplam İhracatı 8.648.503.88 $)


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$4.516.108.450 - -



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$648.140.346 31.649.347 20,478


bunların aksam ve

parçaları

$3.058.457.909 566.842.330 5,395



benzeri eşya

$425.797.177 49.699.365 8,567

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile ABD mobilya ihracatının en büyük kısmını; ihracat değeri


parçaları oluşturmaktadır. ABD mobilya ihracatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ihracat değeri 3.058.457.909 dolar olan

diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

19

GTİP Kodlarına Göre ABD’nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç Ettiği Ülkeler


(Bin$)


Payı


9401 Kanada 1.909.384 42,3 -

9401 Meksika 1.569.407 34,8 -

9401 Japonya 170.948 3,8 -

9401 Türkiye² (28.) 10.248 0,2 1.086

9402 Kanada 166.772 25,7 8.079

9402 Meksika 47.157 7,3 2.316

9402 Suudi Arabistan 42.986 6,6 2.127

9402 Türkiye (31.) 3.424 0,5 165

9403 Kanada 1.490.606 48,7 288.974

9403 Meksika 329.906 10,8 57.532

9403 Çin 112.648 3,7 21.655

9403 Türkiye (52.) 6.281 0,2 1.135

9404 Kanada 241.954 56,8 27.328

9404 Meksika 60.253 14,2 6.666

9404 Güney Kore 19.263 4,5 2.485

9404 Türkiye (46.) 476 0.1 51



Kaynak: Trademap

20

İTHALAT VERİLERİ

Dünya mobilya ithalatı 2011 yılında 148,2 milyar dolar değerinde iken, 2014 yılında 169,8 milyar dolara çıkmıştır. 2014 yılına ait verilere göre dünya mobilya ithalatı sıralamasında, dünya mobilya ithalatının yaklaşık %26,7ʼsini gerçekleştiren ABD ilk sırada yer almıştır. 2015 yılı verilerine göre; dünya mobilya ithalatı 166,9 milyar dolara gerilemiştir. Yine güncel verilere göre 2015 dünya mobilya ithalatında ilk sırada ABD yer almış, Almanya, Birleşik Krallık, Fransa ve Kanada sıralamayı takip etmiştir.

GTİP Kodlarına Göre 2014-2015 Dünya Mobilya İthalatı

Kaynak: Trademap

21

GTİP KODU 2014 ( BİN $) 2015 (BİN $)

9401 oturmaya mahsus

mobilyalar, bunların aksam ve

parçaları

73.613.352

72.953.440

9402 tıpta, cerrahide, diş

hekimliğinde ve veterinerlikte

kullanılan mobilyalar, bunların

aksam ve parçaları

3.910.721

3.721.319

9403 diğer mobilyalar, bunların

aksam ve parçaları 77.286.396 75.903.785

9404 somyalar, yatak takımı

eşyası ve benzeri eşya 14.099.602 14.123.156

TOPLAM

GTİP Kodlarına Göre Ülkelerin 2015 Mobilya İthalatında Mevcut Durumları

1. 9401 Oturmaya Mahsus Mobilyalar; Aksam Ve Parçaları

9401 Ülkelerin Ürün Bazında İthalat Büyüklüklerini Gösterir Grafik

Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9401 oturmaya mahsus mobilyalar; aksam ve parçaları 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 23.6 milyar $) ABD, (yaklaşık 7.7 milyar $) Almanya ve (yaklaşık 3.6 milyar $) Birleşik Krallık ’tır.

22

2. 9402 Tıpta, Cerrahide, Diş Hekimliğinde Ve Veterinerlikte Kullanılan Mobilyalar


Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9402 tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilyalar 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması (yaklaşık 897 milyon $) ABD, (yaklaşık 204 milyon $) Almanya, (yaklaşık 194 milyon $) Kanada’dır.

23

3. 9403 Diğer Mobilyalar, Bunların Aksam Ve Parçaları


Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9403 diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla (yaklaşık 22.2 milyar $) ABD, (yaklaşık 5.4 milyar $) Almanya, (yaklaşık 4.6 milyar $) Birleşik Krallık ‘tır.

24

4. 9404 Somyalar, Yaylı Veya İçleri Herhangi Bir Maddeyle Doldurulmuş Veya Teçhiz Edilmiş Yatak Eşyası Ve Benzeri Eşya


Kaynak: Trademap

Grafikten anlaşılacağı üzere 9404 somyalar, yaylı veya içleri herhangi bir maddeyle doldurulmuş veya teçhiz edilmiş yatak eşyası ve benzeri eşya 2015 ithalatında ilk üç ülke sıralaması; açık farkla(yaklaşık 3.3 milyar $) ABD, (yaklaşık 1.1 milyar $) Japonya, (yaklaşık 1 milyar $) Almanya’dır.

25

Dünya Toplam Mobilya İthalatı Sıralamasındaki İlk Beş Ülkenin GTİP

Kodlarına Göre İthalat Verileri

1. Amerika Birleşik Devletleri ( Toplam İthalatı 50.127.090.83 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$23.671.356.678 3.058.260.911 7,740



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$897.234.542 40.662.743 22,065


bunların aksam ve

parçaları

$22.236.297.424 5.315.517.158 4,183



benzeri eşya

$3.322.202.183

478.922.725

6,936

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile ABD mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri 23.

671.356.678 dolar olan oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve

parçaları oluşturmaktadır. ABD mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri 22.236.297.424 dolar olan

diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır. ABD; toplam

50,127 milyar dolarlık ithalatı ile dünya mobilya ithalatında en yüksek paya

sahiptir.

26

GTİP Kodlarına Göre ABD’nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler

GTİP Kodu Ülke İthalat Değeri

(Bin$)

Ürün İthalat¹ %

Payı


9401 Çin 10.400.986 43,9 1.519.491

9401 Meksika 7.196.006 30,4 830.143

9401 Kanada 1.466.735 6,2 178.986

9401 Türkiye² (17.) 96.370 0,4 13.079

9402 Çin 272.367 30,4 12.406

9402 Meksika 212.317 23,7 9.581

9402 Kanada 83.793 9,3 3.784

9402 Türkiye (35.) 535 0,1 24

9403 Çin 10.502.836 47,2 2.307.171

9403 Vietnam 3.327.100 15 962.355

9403 Kanada 2.160.510 9,7 492.527

9403 Türkiye (34.) 15.215 0,1 3.368

9404 Çin 2.641.240 79,5 392.263

9404 Meksika 229.696 6,9 32.760

9404 Hindistan 167.470 5 14.951

9404 Türkiye (17.) 3.523 0,1 636



Kaynak: Trademap

27

2. Almanya ( Toplam İthalatı 14.479.357.06 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$7.787.119.942 1.224.537.775 0,635



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$204.431.523

24.940.288

8,196


bunların aksam ve

parçaları

$5.438.823.392

2.187.862.378

2,485



benzeri eşya

$1.048.982.205

169.283.263

6,196

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Almanya mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri


parçaları oluşturmaktadır. Almanya mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri 5.438.823.392 dolar olan diğer

mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

28

GTİP Kodlarına Göre Almanya’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği

Ülkeler


(Bin$)

Ürün İthalat¹ %

Payı


9401 Polonya 1.802.302 23,5 399.369

9401 Çek Cumhuriyeti 1.382.737 18 138.091

9401 Çin 1.106.360 14,4 257.204

9401 Türkiye² (8.) 204.024 2,7 26.421

9402 Polonya 46.988 23,6 12.083

9402 Çek Cumhuriyeti 27.488 13,8 5.318

9402 Çin 19.022 96 2.880

9402 Türkiye (17.) 1.940 1 282

9403 Polonya 1.183.865 22,4 656.757

9403 Çin 925.761 17,5 353.752

9403 İtalya 603.998 11,4 254.337

9403 Türkiye (13.) 112.245 2,1 46146

9404 Polonya 378.400 37,4 69.316

9404 Çin 216.056 21,3 32.611

9404 İtalya 41.240 4,1 8.013

9404 Türkiye (8.) 27.967 2,8 6.040



Kaynak: Trademap

29

3. Birleşik Krallık ( Toplam İthalatı 9.014.106.87$ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$3.607.507.506

502.900.099

7,173



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$165.365.172

15.303.104

10,805


bunların aksam ve

parçaları

$4.616.378.001

1.565.344.368

2,949



benzeri eşya

$624.856.190

100.247.948

6,233

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Birleşik Krallık mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat

değeri 4.616.378.001 dolar olan diğer mobilyalar, bunların aksam ve parçaları

oluşturmaktadır. Birleşik Krallık mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri 3.607.507.506 dolar olan

oturmaya mahsus mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

30

GTİP Kodlarına Göre Birleşik Krallığı’n 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği

Ülkeler


(Bin$)

Ürün İthalat¹ %

Payı


9401 Çin 1.219.948 33,8 247.703

9401 Polonya 482.254 13,4 45.068

9401 Almanya 264.350 7,3 27.625

9401 Türkiye² (34.) 7.988 0,2 1.719

9402 Çin 3.491 22 8.208

9402 Almanya 33.973 20,5 1.232

9402 ABD 24.858 15 871

9402 Türkiye (13.) 1.817 1,1 313

9403 Çin 1.552.540 33,7 486.248

9403 İtalya 629.943 13,7 214.012

9403 Almanya 468.053 10,2 120.831

9403 Türkiye (16.) 53.217 1,2 13.613

9404 Çin 302.165 48,4 52.772

9404 Danimarka 44.265 7,1 3.621

9404 Polonya 39.762 6,4 9.616

9404 Türkiye (9.) 13.107 2,1 2.338



Kaynak: Trademap

31

4. Fransa ( Toplam İthalatı 7.579.048.38 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$3.106.496.291

548.475.518

5,663



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$144.426.589

12.891.105

11,203


bunların aksam ve

parçaları

$3.735.798.989

1.252.240.725

2,983



benzeri eşya

$592.326.514

100.573.846

5,889

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Fransa mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri


oluşturmaktadır. Fransa mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması nezdinde,

ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri 3.106.496.291 dolar olan oturmaya


32

GTİP Kodlarına Göre Fransa’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği Ülkeler


(Bin$)

Ürün İthalat¹ %

Payı


9401 Çin 676.601 21,5 167.690

9401 Almanya 388.170 12,4 51.269

9401 İtalya 374.255 11,9 44.120

9401 Türkiye² (14.) 66.930 2,1 11.421

9402 Almanya 35.971 22,5 1.142

9402 ABD 19.551 12,2 743

9402 Çin 17.071 10,7 3.384

9402 Türkiye (28.) 344 0,2 35

9403 Çin 705.583 18,5 252.710

9403 İtalya 662.914 17,4 202.125

9403 Almanya 565.179 14,8 167.692

9403 Türkiye (18.) 43.604 1,1 16.198

9404 Çin 153.793 25,2 23.770

9404 Belçika 80.094 13,1 15.265

9404 İspanya 66.796 10,9 12.165

9404 Türkiye (15.) 6.613 1,1 1.365



Kaynak: Trademap

33

5. Kanada ( Toplam İthalatı 6.738.751.18 $ )


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$3.382.116.389

427.570.317

7,910



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$194.215.798

8.849.979

21,945


bunların aksam ve

parçaları

$2.689.390.662

629.258.806

4,273



benzeri eşya

$473.028.329

55.390.763

8,539

Kaynak: UN Comtrade

2015 yılı itibari ile Kanada mobilya ithalatının en büyük kısmını; ithalat değeri


parçaları oluşturmaktadır. Almanya mobilya ithalatının, ürün sınıflandırması

nezdinde, ikinci en büyük kısmını; ithalat değeri 2.689.390.662 dolar olan diğer

mobilyalar, bunların aksam ve parçaları oluşturmaktadır.

34

GTİP Kodlarına Göre Kanada’nın 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği

Ülkeler


(Bin$)

Ürün İthalat¹ %

Payı


9401 ABD 1.289.834 38,1 154.111

9401 Çin 918.378 27,2 133.848

9401 Meksika 805.234 23,8 91.681

9401 Türkiye² (21.) 3.006 0,1 367

9402 Amerika 127.439 65,6 5.816

9402 Meksika 20.971 10,8 946

9402 Çin 15.918 8,2 726

9402 Türkiye (18.) 354 0,2 16

9403 ABD 909.169 33,8 199.494

9403 Çin 878.469 32,7 194.809

9403 Vietnam 196.701 7,3 56.337

9403 Türkiye (36.) 1.264 0 280

9404 Çin 228.651 48,3 25.211

9404 ABD 167.521 35,4 20.775

9404 Meksika 37.756 8 5.129

9404 Türkiye (33.) 69 0 9



Kaynak: Trademap

35

Türkiye Mobilya Sektörü

MEVCUT DURUM

Türk mobilya endüstrisi yapısal olarak çoğunlukla geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi ve küçük ölçekli işletmelerin niceliksel olarak yoğun olduğu bir sektördür. Bununla birlikte son 10 yıllık hızlı gelişim göz önünde bulundurulduğunda orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısının artmakta olduğu görülmektedir.

Türkiye’de mobilya sektörünün bölgesel büyüklüğü iki koşul etrafında şekillenmektedir. Bu koşullardan ilki pazar yoğunluğu ya da pazara yakınlık iken, ikincisi orman ve ağaç ürünlerine kısacası hammadde ve yardımcı malzemeye yakınlıktır. 2015 SGK verilerine göre; mobilya sektörü sigortalı çalışan sayısı nezdinde ilk 5 il sırasıyla İstanbul, Bursa, Kayseri, Ankara, İzmir olarak sıralanmaktadır. Bununla birlikte mobilya sektöründe kayıtlı istihdamın en düşük olduğu iller sırasıyla Ardahan, Bayburt, Tunceli, Gümüşhane, Ağrı’dır.

2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu’na göre İstanbul ilinde mobilya sektörü belirli mevkilere dağılmış durumda olmasına karşın, en önemli iki merkez İkitelli Organize Sanayi bölgesindeki MASKO ve küçük sanayi sitesi MODOKO’dur. 2015 SGK verilerine göre İstanbul ili mobilya sektörü işletme başına 6,37 kişilik istihdam düzeyi ile Türkiye genel imalat sektörü ortalamasının altında istihdam yapısına sahip olmakla birlikte işletme başına düşen kayıtlı istihdam oranı bakımdan 5. sırada yer almaktadır.

Hammadde kaynaklarına yakın olmasının avantajı ile mobilya üretiminin yoğunlaştığı ve bir anlamda mobilya sektörü ile özdeşleştirilen Bursa-İnegöl mevki yine sektör nezdinde gelişme dinamiği yüksek bir bölgedir. 2015 SGK verilerine göre Bursa mobilya sektörü işletme başına 11,47 kişilik istihdam ortalamasına sahiptir.

36

Günümüzde mobilya sektörü hemen her ürün sınıflandırmasında imalat yapan firmaları ile Kayseri ili, ülkemizin gelişme hızı ve potansiyeli ile öne çıkan mobilya merkezlerindendir. Resmi ihracat rakamlarına ve net satış rakamlarına göre Kayseri ili, sektörün en büyük mobilya imalatçısı firmalarına sahiptir. 2015 SGK verilerine göre Kayseri mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 20,37’dir.

2015 SGK verilerine göre Ankara mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 6,06’dır. 2014/2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Çalışma Grubu Raporu’na göre; Ankara Siteler mevki, 1960’lı yıllarda Marangozlar Odası’nın önderliğinde kurulmuş olup, bugün 5.000 dönüm arazi üzerinde çoğunlukla küçük ölçekli firmaların faaliyet gösterdiği büyük bir üretim bölgesidir.

İzmir ilinde 2015 SGK verilerine göre; iş yeri başına düşen kayıtlı istihdam oranı 7,29 dur. Bu yönü ile İzmir ili Bursa’nın ardından 4. sırada gelmektedir. Özellikle Karabağlar ve Kısıkköy mevkileri imalatın yoğunlaştığı mevkiler olup, İzmir sahip olduğu liman, ulaşım kolaylığı ile her yıl özellikle mobilya ihracatında önemli gelişme kaydetmektedir.

TEMEL GÖSTERGELER

2014-2015 Mobilya Sektörü Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Karşılaştırması

Yıllar Toplam İş Yeri Sayısı Toplam Sigortalı İstihdam Sayısı

2014 20.867 165.118

2015 21.501 164.723

Kaynak: SGK Yıllık İstatistikleri

Tablodaki veriler incelendiğinde 2015 yılında bir önceki yıla göre mobilya

sektöründe faaliyet gösteren iş yeri sayısı artarken sigortalı istihdam sayısı

düşmüştür.

37

Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Nezdinde 2014-2015 Mobilya Sektörü İlk Beş İlinin Karşılaştırması

İller 2014 İş yeri Sayısı

2014 Sigortalı İstihdam

Sayısı

2014 Sigortalı

İstihdam/İş Yeri Oranı

2015 İş yeri Sayısı


Sayısı

2015 Sigortalı


İstanbul 5.520 35.753 6,47 5.638 35.952 6,37 Bursa 2.038 24.368 11,95 2.131 24.450 11,47

Kayseri 1.016 21.689 21,34 1.071 21.819 20,37

Ankara 2.452 15.422 6,06 2.491 15.055 6,06

İzmir 1.740 13.065 7,50 1.800 13.133 7,29


Tablodaki veriler incelendiğinde; ülke geneli mobilya sektör mevcut durumuna

paralel olarak ilk beş mobilya imalatçısı ilde, işyeri sayısında artış yaşanmıştır.

Bununla birlikte ülke geneli toplam kayıtlı mobilya sektörü istihdamı düşerken;

ilk beş imalatçı ilde, Ankara hariç, kayıtlı istihdam artmıştır. Diğer taraftan iş

yeri başına düşen kayıtlı istihdam oransal olarak azalmıştır.

Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Nezdinde 2014-2015 Mobilya Sektörü Son Beş İlinin Karşılaştırması

İller 2014 İş yeri Sayısı


Sayısı

2014 Sigortalı


2015 İş yeri Sayısı


Sayısı

2015 Sigortalı


Ardahan 1 2 2 1 2 2

Bayburt 2 6 3 3 3 1

Tunceli 6 13 2,16 5 12 2,4

Gümüşhane 9 15 1,66 11 23 2,09

Ağrı 9 128 14,2 7 120 17,14


38

Mobilya Sektörü 2015-2016 Aylık Kapasite Kullanım Oranları (Ağırlıklı Ortalama %)

Aylar 2015 2016 Ocak 70,7 70,1

Şubat 70,1 69,7

Mart 70,2 69,3

Nisan 71,1 70,8

Mayıs 71,2 71,1

Haziran 73,0 71,5

Temmuz 72,9 72,4

Ağustos 73,9 71,0

Eylül 74,5 73,0

Ekim 74,5 72,9

Kasım 73,7 72,2

Aralık 73,0 -

Kaynak: TCMB İstatistikleri

Tablodaki veriler incelendiğinde; 2016 yılında 2015 yılına göre mobilya imalatı

kapasite kullanım oranının düştüğü görülmektedir. 2016 Ağustos ayı mobilya

imalatı kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2,9 gerilemiştir.

Mobilya Sektörü 2015-2016 Sanayi Üretim Endeksi (2010=100) * Aylar 2015 2016

Ocak 112,4 116,5

Şubat 110,6 120,1

Mart 127,2 133,2

Nisan 125,5 126,3

Mayıs 123,1 131,8

Haziran 130,2 131,7

Temmuz 118,9 108,9

Ağustos 124,5 127,9

Eylül 119,2 114,2

Ekim 134 134,2

Kasım 130,1 -

Aralık 136,2 -

*Sanayi üretim endeksi sanayi alt sektörlerinin üretim faaliyetlerindeki artış veya azalışların yıllar itibari

ile karşılaştırmalı olarak izlenmesi için kullanılan göstergedir. Temel yıl olarak 2010 ve endeks olarak 100

alınmaktadır.

Kaynak: TUİK 39

Mobilya Sektörüne Dair Bazı Götergeler*

2014 Girişim Sayısı 33.859

2014 Cirosu TL 16.687.608.094

2014 Üretim Değeri TL 19.268.154.881

2014 Faktör Maliyeti İle Katma Değeri TL 4.479.714.594

2014 Maddi Mallara İlişkin Brüt Yatırımı TL 1.109.333.241

*En güncel TUİK Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri 2014 yılına aittir.

Kaynak: TUİK

2011-2015 Yılları Hanehalkı Mobilya Tüketim Harcaması*

Yıllar Tüketim Harcaması %

2011 6,4

2012 6,7

2013 6,6

2014 6,8

2015 6,1

*Hanehalkı toplam tüketim harcamaları (100) içindeki mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri

tüketim harcamalarını kapsamaktadır.

Kaynak: TUİK

40

2014-2016 Ayları ve Mobilya Ana Harcama Grubuna GöreTüketici Fiyat

Endeksi*

Aylar 2014 2015 2016

Ocak 182,93 198,56 219,9

Şubat 185,36 199,02 220,99

Mart 187,03 200,15 222,35 Nisan 189,96 202,85 223,91

Mayıs 189,66 204,51 223,29

Haziran 190,54 204,32 224,24

Temmuz 190,99 207,59 224,63

Ağustos 191,58 208,06 225,22

Eylül 192,36 210,48 225,48 Ekim 192,75 213,41 226,82

Kasım 194,41 214,82 226,54

Aralık 194,64 215,96 -

* Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketici fiyat endeksini göstermektedir.

Kaynak: TUİK

Bazı Alt Harcama Gruplarının 2016 Tüketici Fiyat Endeksi*

Aylar Mobilya, mefruşat, halı ve diğer yer

döşemeler

Ev aletleri Ev bakım için mal ve hizmetler

Ocak 258,56 170,70 213,47

Şubat 260,21 171,46 214,62

Mart 262,26 173,09 215,06

Nisan 264,71 174,38 215,22

Mayıs 263,69 172,64 215,59

Haziran 265,11 172,69 216,87

Temmuz 267,90 170,07 218,53

Ağustos 268,10 170,89 219,30

Eylül 267,79 170,81 220,56

Ekim 268,75 172,63 221,64

Kasım 267,63 171,41 222,07

Aralık - - * Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri bazı alt harcama grupları tüketici fiyat endeksini

göstermektedir.

Kaynak: TUİK 41

2014-2015 Türkiye Mobilya Sektörü Patent ve Faydalı Model Başvuru

Dağılımı

Kaynak: TPE

2014-2015 Türkiye Mobilya Sektörü* Marka Başvuru Dağılımı

*20 NICE Kodlu yapıldıkları maddelere ve malzemelere bakılmaksızın mobilyalar.

Kaynak: TPE

2016 Türkiye Mobilya Sektörü Endüstriyel Tasarım¹ Başvuru Dağılımı

Aylar Yerli Yabancı

Ocak 1650 2

Şubat 816 0

Mart 1016 0

Nisan 624 2

Mayıs 502 0

Haziran 405 0

Temmuz 227 0

Ağustos 170 0

Eylül 434 3

Ekim 349 0

Kasım - -

Aralık - -

¹06 Mefruşat- Locarno Sınıfı için sadece tasarım sayılarını göstermektedir.

42

2014 2015

Yerel Yabancı Toplam Yerel Yabancı Toplam

492 73 565 492 175 667

2014 2015

Yerel Yabancı Yerel Yabancı

3085 656 3157 407

Kaynak: TPE

GENEL DEĞERLENDİRME

Yıllar itibarıyla mobilya sektöründe üretim kademeli olarak artış eğilimi sergilemiştir. 2014 yılında %7 oranında artan sanayi üretimi 2015’in ilk 9 ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre %7,7 oranında artış kaydetmiştir.

Artan üretime karşın kapasite kullanımının son yıllarda nispeten yatay seyrettiği bununla birlikte 2016 yılında 2015 yılına göre mobilya imalatı kapasite kullanım oranının düştüğü görülmektedir.

Kapasite kullanım oranının düşüşü ve üretim artışı birlikte değerlendirildiğinde üretim değerindeki artışın verimlilik artışından daha çok artan girişimci sayısı ve enflasyondan kaynakladığı sonucu çıkarılabilmektedir.

İş Bankası 2016 Mobilya Sektör Raporu’na göre; mobilya sektöründe reel yurt içi ciro endeksi 2011’in son çeyreğinden bu yana yatay seyrini sürdürmektedir. Sektörün cirosunu enflasyon oranı kadar artırabildiğine işaret eden bu durum, sektörün potansiyel büyüme düzeyinin altında büyüdüğü şeklinde yorumlanmaktadır.

2011 yılından 2014 yılına değin mobilya harcamalarının hanehalkı tüketim harcamalarındaki oranı her yıl % 0,1 oranında artış gösterirken; 2015 yılında 2014 yılına göre % 0,4 ‘lük bir düşüş meydana gelmiştir.

Mobilya (Mobilya, mefruşat, halı ve diğer yer döşemeler alt harcama grubu) fiyat endeksi, 2016 itibari ile Ekim ayında en yüksek değerine ulaşmış Kasım ayında bir önceki aya göre 1,12 oranında düşmüştür.

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri 2016 Mobilya Sektör Raporu’na göre; 23 Mayıs 2015 tarihinde mobilya ithalatına %50 oranında ek gümrük vergisi getirilirken, söz konusu düzenlemenin gerçekleşeceği beklentisi 2015’in başından itibaren mobilyada tüketici fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur. Gümrük vergisi üzerinden %18 oranında KDV alındığından toplam maliyet artışı %59 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu nedenle sadece ithal ürünlerde değil yerli ürünlerde de yüksek oranda fiyat artışı yaşanmıştır. 4

3

44

İş Bankası 2016 Mobilya Sektör Raporu’na göre; ev mobilyaları alt kategorileri başta olmak üzere mobilya sektöründe fiyat duyarlılığının düşük olduğu düşünülmektedir. Bunun bir sonucu olarak da mobilya imalatçısı firmaların maliyet artışlarını fiyatlara yansıtma noktasında zorluk yaşamadıkları varsayımına değinilmektedir.

TÜRKİYE MOBİLYA İHRACATI

GTİP Kodlarına Göre Türkiye’nin 2015 Yılı Mobilya İhracat Rakamları


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$746.097.989

166.006.724

4,494



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$29.827.649

3.641.391

8,191


bunların aksam ve

parçaları

$1.351.123.157

509.596.440 2,651



benzeri eşya

$129.744.651

27.600.067

4,700

Kaynak: UN Comtrade

Tablodaki veriler incelendiğinde; ülkemizin 2015 yılında en çok ihracatı

1.351.123.157 dolar ile 9403 GTİP kodlu diğer mobilyalar ve bunların aksam ve

parçaları ürün grubunda gerçekleştirdiği görülmektedir. Bununla birlikte

ülkemizin tüm ürün gruplarındaki 2015 toplam ihracat değeri 2.256.793.446

dolardır.

9401 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye’nin 2015 Yılında En Çok Ürün İhraç

Ettiği Ülkeler

Ülke İhracat Değeri

(Bin$)

Ticari Denge¹ Ürün İhracat%

Payı


Irak 111.171 111.122 14,9 23,753

Fransa 77.576 48.884 10,4 15,665

ABD 76.537 61.474 10,3 16,498

Almanya 64.911 28.212 8,7 19.810

Suudi Arabistan 31.400 31.362 4,2 6.753

Romanya 21.099 -8.605 2,8 5.538

İsrail 20.640 20.459 2,8 4.588

Azerbaycan 19.839 19.798 2,7 3.046

Libya 19.563 19.563 2,6 4.528

Türkmenistan 16.843 16.833 2,3 3.384

¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ithalat farkını ifade etmektedir.

Kaynak: Trademap

9401 Ürün Grubunda Türkiye’nin En Çok İhracat Yaptığı Ülkelerin 2011-2015

Yıllar Arası Değişen Payları

Kaynak: Trademap

45


Ettiği Ülkeler


(Bin$)


Payı


Irak 3.358 3.358 11,3 351

Suudi Arabistan 2.266 2.266 7,6 260

Almanya 1.564 -6.846 5,2 213

Romanya 1.355 1.344 4,5 171

Gürcistan 1.041 1.041 3,5 185

Serbest Bölgeler 1.019 -3.302 3,4 159

Mısır 926 926 3,1 101

Sudan 897 896 3 146

Azerbaycan 850 850 2,8 68


Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap

46


Ettiği Ülkeler


(Bin$)


Payı


Irak 302.278 301.757 22,4 134.512

Suudi Arabistan 122.108 122.103 9 52.014

Libya 113.101 113.050 8,4 51.036

Azerbaycan 78.667 78.667 5,8 20.631

Almanya 74.350 33.279 5,5 31.675

Türkmenistan 63.004 62.975 4,7 18452

Birleşik Krallık 44.228 41.578 3,3 12.247

Fransa 41.920 38.421 3,1 15.555

B.Arap Emirlikleri 39.854 39.562 2,9 12.948


Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap

47


Ettiği Ülkeler


(Bin$)


Payı


Almanya 14.929 14.242 11,5 4.260

Irak 11.844 11.844 9,1 2.964

Suudi Arabistan 9.467 9.467 7,3 1.463

Romanya 8.101 6.654 6,2 1.488

İtalya 6.615 5.218 5,1 1.424

Fransa 6.007 5.208 4,6 1.265

Hollanda 5.266 4.985 4,1 1.063

Libya 4.155 4.155 3,2 988

Suriye 4.028 4.028 3,1 997


Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap 4

8

TÜRKİYE MOBİLYA İTHALATI

GTİP Kodlarına Göre Türkiye’nin 2015 Yılı Mobilya İthalat Rakamları


2015 9401 Oturmaya

mahsus mobilyalar,

bunların aksam ve

parçaları

$426.783.012

56.209.743

7,592



veterinerlikte


bunların aksam ve

parçaları

$29.815.050

2.059.615

14,476


bunların aksam ve

parçaları

$305.811.949

68.808.909 4,444



benzeri eşya

$88.188.768

16.629.681

5,303

Kaynak: UN Comtrade

Tablodaki veriler incelendiğinde; ülkemizin 2015 yılında en çok ithalatı

426.783.012 dolar ile 9401 GTİP kodlu oturmaya mahsus mobilyalar, bunların

aksam ve parçaları ürün grubunda gerçekleştirdiği görülmektedir. Bununla

birlikte ülkemizin tüm ürün gruplarındaki 2015 toplam ithalat değeri

850.598.779 dolardır.

49

9401 Ürün Grubu Nezdinde Türkiye’nin 2015 Yılında En Çok Ürün İthal Ettiği

Ülkeler

Ülke İthalat Değeri

(Bin$)

Ticari Denge¹ Ürün İthalat %

Payı


Çin 153.942 -152.007 36,1 21.616

Almanya 36.699 28.212 8,6 4.927

İtalya 30.914 -14.530 7,2 2.750

Romanya 29.704 -8.605 7 4.248

Fransa 28.692 48.884 6,7 4.416

G. Kore 18.788 -17.357 4,4 3.349

ABD 15.063 61.474 3,5 295

Polonya 14.992 -8.492 3,5 3.041

Vietnam 13.219 -13.216 3,1 1.543

¹Aynı ürün kodu ve ilgili ülkeyle yapılan ihracat farkını ifade etmektedir.

Kaynak: Trademap

9401 Ürün Grubunda Türkiye’nin En Çok İthalat Yaptığı Ülkelerin 2011-2015


Kaynak: Trademap

50


Ülkeler


(Bin$)


Payı


Almanya 8.410 -6.846 28,2 335

Serbest Bölgeler 4.321 -3.302 14,5 689

Çin 3.305 -3.303 11,1 462

ABD 2.790 -2.556 9,4 91

İtalya 2.674 -2.314 9 93

Fransa 2.636 -2.019 8,8 140

Tayvan 1.448 -1.448 4,9 57

Finlandiya 952 -952 3,2 20

Çek Cumhuriyet 736 -732 2,5 45


Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap

51


Ülkeler


(Bin$)


Payı


Çin 85.248 -84.389 27,9 15.738

İtalya 53.187 -38.751 17,4 17.056

Almanya 41.071 33.279 13,4 7.791

Polonya 27.693 -24.454 9,1 8.981

Area Nes* 10.732 -6.614 3,5 443

İsveç 8.176 -4.991 2,7 2.435

İspanya 7.941 -977 2,6 859

Litvanya 7.503 -6.904 2,5 2.428

Vietnam 6.547 -6.497 2,1 1.217


*Trademap’e göre başka yerde belirtilmemiş ya da raporlanmamış.

Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap

52


Ülkeler


(Bin$)


Payı


Çin 34.657 -34.313 39,3 6.266

Serbest Bölgeler 20.832 -18.047 23,6 4.617

Bulgaristan 12.998 -11.184 14,7 2.861

Polonya 6.721 -5.923 7,6 1.310

Danimarka 3.118 -1.658 3,5 223

Romanya 1.447 6.654 1,6 222

İtalya 1.397 5.218 1,6 155

Hindistan 1.132 -1.093 1,3 123

Fransa 799 5.208 0,9 120


Kaynak: Trademap



Kaynak: Trademap 5

3

KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ

GÜNCEL DURUM

Günümüzde mobilya sektörü hemen her ürün sınıflandırmasında imalat yapan firmaları ile Kayseri ili, ülkemizin gelişme hızı ve potansiyeli ile öne çıkan mobilya merkezlerindendir. Resmi ihracat rakamlarına ve net satış rakamlarına göre Kayseri ili, sektörün en büyük mobilya imalatçısı firmalarına sahiptir. 2015 SGK verilerine göre Kayseri mobilya sektörü işyeri başına istihdam ortalaması 20,37’dir. Kayseri mobilya sektöründe lokomotif olma yönünde gelişmektedir.

Mobilya sektörü Kayseri ili için oldukça önemli konumdadır. Sektörün cirosunun %18,9’a yakınını gerçekleştiren Kayseri’de mobilya sektörünün il toplam cirosu içindeki payı %22,1 düzeyindedir. Sektörün en büyük firmalarının yer aldığı Kayseri’de imalat sanayii istihdamının %30’u mobilya sektöründe yer almaktadır.

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) net satış rakamlarına göre 2014 yılı için yayımladığı ilk ve ikinci 500 sanayi şirketi arasında sıralanan 11 mobilya sektörü işletmesinin ilk 3’ü başta olmak üzere toplam 8’i Kayseri ilindedir. 2015 yılına gelindiğinde bahsi geçen 8 şirketin yalnızca ikisinin (Merkez Çelik San. ve Tic. A.Ş. İstikbal Mobilya San. ve Tic. A.Ş.) sıralamasında gerileme olmuş, 5 mobilya sektörü işletmesinin sıralamasında ise yükselme gözlemlenmiştir.

2014-2015 Mobilya Sektörü Sigortalı İstihdam ve İşyeri Sayısı Karşılaştırması


54

2014 İş Yeri Sayısı 2014 Sigortalı İstihdam Sayısı

2015 İş Yeri Sayısı 2015 Sigortalı İstihdam Sayısı

Kayseri 1.016 21.689 1.071 21.819

Toplam 20.867 165.188 21.501 164.723

Girişim Net Satışları İle Kayseri Mobilya Sektörü 2014 Büyüklük Başatlık ve

Uzmanlık Oranları

Büyüklük¹ 21,7%

Başatlık² 25,0%

Uzmanlık³ 12,4

¹Büyüklük, mobilya sektörünün (sektördeki yeni girişimci dikkate alındığında) ne kadarının (%) seçilen

Kayseri’de olduğunu göstermektedir.

²Başatlık, Kayseri’deki (yeni girişimci dikkate alındığında) üretilen değerin ne kadarının (%) mobilya

sektörüne ait olduğunu göstermektedir.

³Uzmanlaşma mobilya sektörünün (yeni girişimci dikkate alındığında) Kayseri’deki payının, ülkemiz

genelindeki payına oranını göstermektedir.

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

İş Yeri Net Satışları İle Kayseri Mobilya Sektörü 2014 Büyüklük Başatlık ve

Uzmanlık Oranları

Büyüklük 18,9%

Başatlık 22,1%

Uzmanlık 11,0

¹Büyüklük, mobilya sektörünün ne kadarının (%) seçilen Kayseri’de olduğunu göstermektedir.

²Başatlık, Kayseri’deki üretilen değerin ne kadarının (%) mobilya sektörüne ait olduğunu göstermektedir.

³Uzmanlaşma mobilya sektörünün Kayseri’deki payının, ülkemiz genelindeki payına oranını

göstermektedir.

Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

55

İlk 1000 Sanayi Şirketi Sıralamasında Yer Alan Kayseri Mobilya Firmaları

Firmalar ISO İlk 1000

2014 Sıralaması

ISO İlk 1000

2015 Sıralaması

2015

Üretimden (Net)

Satışlar TL

Boytaş Mobilya San. ve

Tic. A.Ş.

120 120 800.744.114

Merkez Çelik San. ve

Tic. A.Ş.

175 177 592.489.906

İstikbal Mobilya San. ve

Tic. A.Ş.

331 368 317.925.287

YATAŞ Yatak ve Yorgan

San. Tic. A.Ş.

497 370 317.431.934

Mondi Yatak Yorgan

San. ve Tic. A.Ş.

830 819 133.895.370

Kilim Mobilya Kanepe

San. ve Tic. A.Ş.

858 778 141.782.103

Gürkan Ofis

Mobilyaları San. ve Tic.

Ltd. Şti.

902 726 155.185.515

Kaynak: İstanbul Sanayi Odası İlk ve İkinci 500 Sanayi Şirketi Raporu

Yıllar İtibari ile Kayseri Marka Patent Faydalı Model ve Endüstriyel Tasarım

Başvuru Sayıları*

Yıl Marka Patent Faydalı Model Tasarım

2010 929 73 115 1051

2011 1627 55 111 1454

2012 1315 70 94 1679

2013 1264 55 123 4287

2014 1256 88 137 2986

2015 1435 63 92 2938

Toplam 7826 404 672 14395

*Sadece mobilya sektörü için veriye ulaşılamadığından gösterge olması amacı ile verilmiştir.

Kaynak: TPE

56

KAYSERİ MOBİLYA SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ

2015-2016 Kayseri İlinin En Çok İhracat Gerçekleştirdiği 5 Ülke

Ülkeler 2015 İhracatı $ 2015 İhracatı TL

Irak 214.053.999 580.424.698

Almanya 98.956.440 271.237.189

ABD 78.818.270 213.716.386

Kayseri Serbest Bölgesi 62.866.445 171.118.449

Türkmenistan* 56.064.330 150.584.019

*2016 yılında Türkmenistan 14. sıraya gerilemiştir.

Kaynak: TUİK

Ülkeler 2016* İhracatı $ 2016* İhracatı TL

Irak 168.267.677 497.982.781

Almanya 79.627.931 235.260.298

Cezayir 55.976.692 164.440.192

ABD 52.775.459 155.968.266

Kayseri Serbest Bölgesi 50.690.647 149.748.420

*2016 Ocak-Ekim dönemi ihracat toplamı.

Kaynak: TUİK

57

2015-2016 Kayseri İlinin En Çok İthalat Gerçekleştirdiği 5 Ülke

Ülkeler 2015 İthalatı $ 2015 İthalatı TL

Çin 195.083.823 525.169.202

İspanya 165.386.197 473.729.142

Kazakistan 161.289.158 434.559.382

Rusya 131.024.720 356.421.070

Özbekistan 90.200.397 248.672.683

Kaynak: TUİK

Ülkeler 2016* İthalatı $ 2016* İthalatı TL

Çin 285.918.183 840.017.543

Rusya 149.675.809 440.648.346

Kazakistan 87.640.195 258.253.111

Japonya 54.430.941 160.857.711

G. Kore 54.142.803 160.502.422

*2016 Ocak-Ekim dönemi ithalat toplamı.

Kaynak: TUİK

58

2014-2015 İlk 1000 İhracatçı Firma İçerisinde Kayseri Mobilya Sektörü

İşletmelerinin Sıralaması

2014 İhracatçı Toplam Firma

Sayısı

2014 Mobilya İhracatçısı Firma

Sayısı

2015 İhracatçı Toplam Firma

Sayısı

2015 Mobilya İhracatçısı Firma

Sayısı

Kayseri 15 2 2*

*Adını açıklamayan firma sayısı artmıştır. 2 sadece unvanı açıklanmış mobilya firmalarını göstermektedir.

Kaynak: TİM Verileri

Aylara Göre 2016 Kayseri Mobilya İhracat ve İthalat Rakamları

Aylar İhracat $

İhracat TL

İthalat $

İthalat TL

Ocak 26.435.339 79.667.438 937.447 2.817.664

Şubat 33.573.423 98.897.439 1.517.889 4.471.774

Mart 32.261.887 93.467.779 2.289.683 6.618.142

Nisan 30.166.32 85.733.021 1.819.373 5.165.541

Mayıs 28.561.678 83.908.082 880.121 2.569.939

Haziran 34.158.316 99.859.825 1.485.829 4.339.793

Temmuz 22.842.330 67.861.257 622.094 1.840.340

Ağustos 37.459.904 111.083.024 1.374.945 4.099.901

Eylül 29.861.018 88.485.405 1.901.798 5.656.692

Ekim 35.781.425 109.932.917 1.619.353 4.965.083

Kasım - - - -

Aralık - - - -

Kaynak: TUİK

59

2015- 2016 Kayseri Mobilya İhracat ve İthalat Rakamları

¹9405 aydınlatma cihazları vb. ile 9406 prefabrik yapıları da kapsamaktadır.

Kaynak: TUİK

¹2016 Ocak-Ekim dönemi ihracat ve ithalat toplamı.

²9405 aydınlatma cihazları vb. ile 9406 prefabrik yapıları da kapsamaktadır.

Kaynak: TUİK

60

2015 İhracat $ 2015 İhracat TL 2015 İthalat $ 2015 İthalat TL

94 Mobilya ¹ 376.501.123 1.029.762.871 47.796.112 125.675.478

2016¹ İhracat $ 2016 İhracat TL 2016 İthalat $ 2016 İthalat TL

94 Mobilya ² 311.101.642 918.896.187 14.448.532 42.544.869

MOBİLYA SEKTÖRÜ SWOT ANALİZLERİ

2014/2018 ONUNCU KALKINMA PLANI MOBİLYA ÇALIŞMA GRUBU RAPORU

SWOT (GFZT) ANALİZİ

Türkiye Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri

Coğrafi konum

Sektörün gelişime açık olması

Sektörün son 10 yıldaki performansı

Yüksek iş gücü potansiyeli

Sektörün gittikçe artan teknoloji transferi

Modern ve teknolojik üretim yapan

firmaların artması

Mobilya üretim ağı/potansiyeli

Hedef pazarlara yönelik ihracat

çalışmalarının artırılması

Geniş dağıtım ağı

Malzeme

Ürün çeşitliliği

Türkiye Mobilya Sektörünün Fırsatları

Globalleşme

Dünyadaki yeniden oluşum

AB’ye adaylık

Bilgi Teknolojisi ve elektronik net-works

Akıllı mobilyalar

Markalı/kimlikli ürünler

Müşteri odaklı ürün ve çeşitliliği

İş birliği ve yatırıma açık yapı

Yeni pazar arayışları/genişleme

Avrupa’daki tüketim nüfusu

Üretimdeki artış/gelişme

Çevreye yapılan yatırım

Global mobilya tüketiminde artış

Türkiye Mobilya Sektörünün Zayıf Yönler

Mesleki eğitim yetersizliği

Kalifiye eleman yetersizliği

Tasarım ve korunması

Haksız rekabet

Yüksek hammadde maliyetleri

Tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği

Düşük standartlar ve çevre sorunu

Markalaşma, kalite ve imaj sorunu

KOBİ yoğunluğu

Aile şirketlerinin kırılganlıkları

Organizasyon/kurumsal yapı

Yönlendirme/devlet desteği

Sermaye/finans yetersizliği

Yenilik yaklaşımı

Türkiye Mobilya Sektörünün Tehditleri

Hammadde sıkıntısı

Kalifiye iş gücü yetersizliği

AB ülkelerinde yaşanan krizler

Pazarlama eksikliği

Markalaşma sorunu

Enerji sorunu

Düşük standartlar

Model kopyalama

Tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği

Düşük maliyetli üretim (3. Dünya)

Çin (Büyük İşletmeler)

Çevreye duyarlı üretim (Kyoto protokolü)

61

2016 ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ MOBİLYA SEKTÖR RAPORU



Büyük ölçekli firmalar

Yüksek işgücü potansiyeli

Malzeme/ürün çeşitliliği

Mobilya üretim ağı/potansiyeli


Türkiye’nin stratejik konumu ve AB’ye

aday ülke olması

Dünyadaki yeniden oluşum

Globalleşme

Yeni pazar arayışları/genişleme

Fason üretim arayışları

Avrupa’daki tüketim nüfusu

Bilgi teknolojisi ve elektronik ağ yapılar

Üretimdeki artış/gelişme

Tasarımın kullanımı ve artırılması

Markalı/kimlikli ürünler

Reklam

Etkili iletişimin oluşumu/kullanımı

Mobilya ve moda


Aile şirketlerinin yoğunluğu

Organizasyon eksikliği

Yönlendirme/devlet desteği yetersizliği

Finans yetersizliği

Yatırım yetersizliği



Tasarım eksikliği ve korunması

Yüksek hammadde maliyetleri

Yenilik yaklaşımı azlığı

Pazarlama/pazar

Uluslararası standartlar


Üçüncü dünya ülkelerinde yapılan çok

düşük maliyetlerle üretim

Çin tehdidi

Düşük standartlar, sosyal yapı

Yavaş değişim ve yenilenme

AB’ye ihracatta yüksek/düşük maliyet

AB pazarındaki doyumluluk

Tasarım eksikliği (kopyalama)


62

63

2016 ORAN KALKINMA AJANSI TR72 MOBİLYA SEKTÖR RAPORU



Teknoloji kullanımının artması


İşgücü potansiyeli

Üretim potansiyeli

İhracat çalışmalarının artması


Dünyadaki yeni oluşum

El işçiliğinin gelişmiş olması

Yeni pazar arayışları genişleme

Reklamın artması

Artan tasarım kullanımı


Aile şirketleri

Haksız rekabet


Tasarım eksikliği

Yenilik yaklaşımı azlığı


Çin

Düşük standartlar

Yavaş değişim ve yenilenme


Maliyet

SWOT (GFZT) ANALİZ DEĞERLENDİRMESİ

ORTAK SONUÇLAR


Sektörün gelişime açık olması

Yüksek iş gücü potansiyeli

Sektörün gittikçe artan teknoloji transferi

Modern ve teknolojik üretim yapan

firmaların artması

Mobilya üretim ve dağıtım ağı ve

potansiyeli



Bilgi Teknolojisi ve elektronik ağ

yapılarının gelişimi

Marka mobilya üretiminin artması

Müşteri odaklı ürün ve çeşitliliği

İş birliği ve yatırıma açık yapı

Yeni pazar arayışları ve genişleme

Global mobilya tüketiminde artış


Aile şirketleri ve KOBİ’ler

Tasarım eksikliği ve korunması

Haksız rekabet

Kalifiye ve ara eleman yetersizliği


Destek ve finansman yetersizliği

Yenilik ve teknoloji yaklaşımı azlığı

Yüksek hammadde maliyeti


Üçüncü dünya ülkelerinde çok düşük

maliyetlerle yapılan üretim

Çin tehdidi

Pazarlama ve tanıtım eksikliği

Markalaşma sorunu

Artan girdi maliyetleri

Model ve tasarım kopyalama

Yavaş değişim ve teknoloji transferi

64

SONUÇ

Yatırım ve Finansman

Türkiye mobilya imalat sektörünün önemli bir kısmı KOBİ’lerden oluşmaktadır.

Sektörün temel sorunu ise sermaye yetersizliği, kredibilite sorunu diğer bir

ifade ile kredi maliyetinin yüksekliği ve yatırımlar için finansman sorunudur.

KOBİ’ler uygun koşullarda kredi temininde zorlandıklarından, faaliyetlerini

çoğunlukla özkaynaklarından finanse etmekte neticede sürekli işletme

sermayesi sıkıntısı yaşanmaktadır. Sermayenin yeterli olmaması, büyümenin

önünde engel teşkil ederken, işletmenin yatırım ihtiyaçlarının

karşılanamamasına ve üretimde beklenilen verimin alınamamasına neden

olmaktadır.

Vergiler ve Teşvikler

Mobilya ürünlerinin, dayanıklı tüketim malları sınıflandırmasına girmesi

sebebiyle %18 oranında katma değer vergisi uygulanmaktadır. Sektörün en

önemli girdilerinden olan ağaç ürünlerine yine %18 oranında katma değer

vergisi uygulanmaktadır.(Bazı girdiler için katma değer vergisi% 8 oranındadır.)

Ayrıca mobilya imalatı sektörü riskli sektörler arasında sıralandığından

sorumluluk sigorta primleri de yüksek seyretmektedir. Bu nedenle mobilya

sektörü üretimi maliyetleri artmakta ve üretim istenilen seviyede

gerçekleştirilememektedir.

Bunun yanı sıra 23 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazete ’de yayımlanan karar

ile birlikte 94.01, 94.02, 94.3 ve 94.04 sınıfı mobilya ürünlerinde %50 oranında

ek gümrük vergisi uygulanmaya başlanmıştır. Tüketici ürünlerinin dışında ara

malı ithalatında da %25 ek gümrük vergisi getirilmiştir. Uygulamaya konulan

kararlar bazı ülkeleri kapsamamakla birlikte (AB ve EFTA üyesi ülkeleri) düşük

maliyet ile üretim gerçekleştiren ülkelerin oluşturduğu haksız rekabet belirli

ölçüde giderilmiştir. Ne var ki modüler mobilya ithal ederek perakende satış

yapan işletmeler ile ithal girdi ihtiyacı yüksek olan büro ve mağaza mobilyaları

üretimi yapan işletmelerin ek gümrük vergisi uygulamasından olumsuz

etkilendiklerini varsayılmaktadır. (Mobilya yan sanayiinde yıllık ortalama

endüstriyel odun ihtiyacı ortalama 15 milyon metreküp olup, bunun yaklaşık

%40’ı yanı 6 milyon metreküpü ithal edilmektedir.)

Üretim Teknolojileri

Teknoloji ve sermaye kullanımının düşük olduğu mobilya sektörü çoğunlukla

küçük ölçekli firmalardan oluşması ve zanaat geleneğini devam ettirmesi yönü

ile dikkat çekmektedir. Bununla birlikte son yıllarda tasarım ürünlerine olan

talebin artması ayrıca uluslararası rekabet koşulları yüksek teknolojili

makinelerin sektörde kullanılmasının önünü açmıştır.

İlerleyen yıllarda tasarım ve ergonomi yönü güçlü olan ürünlere olan talebin

artacağı düşünüldüğünde sektörde emek yoğun küçük işletmelerin yerine

sermaye yoğun üretim yapısına sahip işletmelerin gelişim göstereceği

varsayılmaktadır.

İstihdam

Mobilya sektöründe üretimin inovasyon ve Ar-Ge yönünden sürekli gelişmesi

ayrıca küresel rekabet koşulları, eğitimli kalifiye teknik insan gücü ihtiyacını

beraberinde getirmektedir. Özellikle Türkiye mobilya sektörünün yapısal

olarak büyük bölümünü oluşturan küçük ve orta ölçekli işletmeler teknolojik

düzey ve kalifiye teknik eleman yetersizliği sorunu yaşamaktadırlar.

Buna ek olarak özellikle mobilya sektörünün riskli sektörler sınıfına girmesi ile

de artan SGK primleri nedeni ile sektörde kayıt dışılık artmaktadır. Öyle ki kayıt

dışılık oranının %50, %60 dolaylarına yükseldiği varsayılmaktadır.

65

66

Tüm bunların yanında işletmelerde, profesyonel yönetici ve kalifiye iş gücü

oranı düşük olduğundan; gerek muhasebe gerekse girdi, çıktı ve satış kayıtları

sağlıklı tutulamamakta, durum analizi ve stratejik planlama yapılamamaktadır.

Kümelenme

Şehir merkezlerinde düzensiz, dağınık ve uygun olmayan şartlar altında imalat

yapan mobilya sektörü firmaları fiziki yetersizlik sorunu ile karşı karşıya

kalmaktadır. Uygun fiziki koşulların temin edilebilmesi için planlı proje ve

altyapı sistemleri tamamlanmış küçük sanayi siteleri (KSS) ve organize sanayi

bölgeleri (OSB) oluşturulması bu bağlamda kümelenme yoluna gidilmesi

sektörün gelişimi açısından kritik öneme sahiptir. Kümelenme faaliyetlerinin

yaygınlaştırılması, mobilya üreticilerinin bir arada bulunmalarını sağlayarak;

eğitim, know-how paylaşımı, kalite geliştirme, devlet teşvik ve desteklerinden

yararlanma, rekabet ortamının iyileştirilmesi ve dış ticaretin geliştirilmesinin

önünü açmaktadır.

Tasarım ve Haksız Rekabet

Tasarımın, gelişmiş ülkelerde, özellikle mobilya sektörü kapsamında

değerlendirildiğinde dünya ihracatında güçlü markaları ile ilk sıralarda yer alan

Almanya ve İtalya gibi ülkelerde büyük önem arz etmektedir. Buna karşın

Türkiye imalat sanayi sektörleri nezdinde tasarımın istenilen seviyede

gelişmediği görülmektedir. Bununla beraber son dönemlerde büyük ölçekli

mobilya sektörü firmalarının endüstriyel tasarım yönünün gelişmesi sektör

genelinde tetikleyici rol oynamıştır.

Bununla birlikte ülkemizde endüstriyel tasarımın geliştirilmesinin yanında

ürünlerin hukuksal boyutta korunurluğuna yönelik önlemler alması gerektiği

bilinen bir gerçektir. Nitekim hukuksal boyutta korunurluk gerek yurt içi

gerekse yurt dışı pazarında haksız rekabetin önlemesi için önemli bir ön

koşuldur.

Markalaşma

Ülkemizde mobilya üretimi özellikle ihracat rakamları nezdinde istenilen

oranda değildir. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise modern tasarımlı

ergonomik mobilyaların üretilmemesidir. Diğer taraftan özellikle dünya

mobilya pazarında her ülke sahip olduğu marka sayısı ve tasarım yeteneği ile

rekabet gücünü geliştirmektedir.

Pazarlama ve Tanıtım

Mobilya sektöründe pazarlama ve tanıtım konusunda eksikliklerin devam ettiği

dikkat çekmektedir. Ülkemiz mobilya sektörünün ağırlıklı olarak küçük ve orta

ölçekli işletmelerden oluşması nedeniyle mevcut imkânlarla yürütülmeye

çalışılan pazarlama ve tanıtım faaliyetleri özellikle dış pazar için yetersiz

kalmaktadır. Bu durum gerek üretici işletmelerin gerekse ülkemiz mobilya

imalat sektörünün rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir. Mobilya

sektöründe pazarlama kanallarının uygun olmaması ve yetersiz tanıtım sorun

teşkil etmektedir. Ülkemiz mobilya sektöründe, modern pazarlama anlayışının

bir göstergesi olan, pazarlama organizasyonu, tüketicinin korunması,

pazarlama ahlakı, pazar bulmadan imalat, teknik koşulların saptanması, hedef

tüketici kitlenin tanınması, doğru tanıtım metotlarının izlenmesi yeterli

düzeyde gelişememiş ve yaygınlık kazanamamıştır. Bunun bir nedeni olarak

finansman sorunu gösterilmektedir.

67

HEDEF 2014-2018 Onuncu Kalkınma Planı Mobilya Sektörü Hedefleri

2014-2018 Onuncu Kalkınma Planı kapsamında belirtilen beklenti ve hedeflere

ulaşmak amacı öngörülen hedef ve politikalar aşağıda sıralanmıştır.

Gerek verimliliği artırmak, gerekse haksız rekabetin önüne geçmek

amacıyla kayıt dışı oranının minimum düzeye çekilmesi.

Tasarım ve AR-GE çalışmalarının artırılması için üniversitelerle işbirliğine

gidilmesi ve eğitimin üniversite düzeyine taşınması.

Türk kimliğini ön plana çıkaracak şekilde markalaşma ve pazarlama

faaliyetleri yürütülmesi.

Hammadde ve yarı mamul ihtiyacının yurt içinden karşılanması için gerekli

tedbirlerin alınması.

Sektörde KDV oranlarının ve sigorta primlerinin düşürülmesi.

68

2018 Beklentisi Milyar $

2023 Hedefi Milyar $ 2014-2018 Ortalama Artış %

Üretim 12,0 22,1 13

İhracat 4,3 8,6 15

İthalat 2,0 3,7 13

Talep 9,4 1,6 12

EKLER * *TCMB Reel Sektör İstatistikleri, Erişim 19 Aralık 2016

http://www3.tcmb.gov.tr/sektor/2016/menu.php

69

http://www3.tcmb.gov.tr/sektor/2016/menu.php

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 BİLANÇOSU 7

0

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 GELİR TABLOSU 7

1

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 FON AKIM TABLOSU 7

2

MOBİLYA SEKTÖRÜ 2013-2015 YAPISAL ANALİZ TABLOSU 7

3

MOBİLYA SEKTÖRÜ: SEKTÖR KİMLİĞİ 7

4

75

Documents

MOBİLYA SEKTÖRÜ...Mobilya Sektörü Sınıflandırması Türkiye'de, 01.01.1989 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Armonize Sistem Nomanklatörü esas alınarak yapılan Gümrük