Mo Dun Dao Tao Sua Chua Va Bao Duong Xe May (1)

7/28/2019 Mo Dun Dao Tao Sua Chua Va Bao Duong Xe May (1)

1/122

M 07Sa cha xe my

B cng thngTrng ccn vit c

M un o toSa cha v bo dng xe my

M s: MD 07

Thi gian o to: 90gi (L thuyt: 27; thchnh:63)

Thng 8-2008

1


2/122

M 07Sa cha xe my

Chng trnh m un o to: sa cha v bo dngm t xe my

M s m un: M 06Thi gian ca m un: 90 h; (L thuyt: 27 h;

Thc hnh: 63 h)I. v tr, tnh cht ca m un:

-V tr ca m un: m un thc hin sau khi hc xongcc m un, m un sau: Gio dc th cht; Gio dcquc phng; Ngoi ng; C k thut; Vt liu c kh; Vk thut Thc hnh ngui c bn; Thc hnh hn c bn;K thut chung v t; Dung sai lp ghp v o lng kthut; in k thut; in t c bn, sa cha-bo dngc cu trc khuu thanh truyn M un ny c dy hc k III ca kho hc v c th b tr dy song song vicc mn hc, m un sau: chnh tr; php lut; sa cha- Bo dng h thng lm mt; sa cha bo dng hthng nhin liu ng c xng; sa cha bo dng hthng nhin liu Diesel;- Tnh cht ca m un: m un ngh t chon.

II. mc tiu m un:Hc xong mun ny hc vin c kh nng:

+ Trnh by y cc yu cu, nhim v chung cam t, xe my.

+ Gii thch c s cu to v nguyn tc hot ngchung ca xe my.

+ Gii thch c cu to v nguyn l hot ngca cc b phn chnh ca xe my

+ Phn tch ng nhng hin tng, nguyn nhn h hngthng gp trong xe my

+ Trnh by c phng php bo dng, kim tra v sacha h hng tronye my.

+ Tho lp, kim tra v bo dng, kim tra v sa chanhng h hng ca cc b phn trong xe my.

+ Tho lp, kim tra v bo dng, sa cha cc chi tit,b phn ng quy trnh, quy phm v ng cc tiu chuntrong sa cha.

+ S dng ng, hp l cc dng c kim tra, bo dng vsa cha m bo chnh xc v an ton.

2


3/122

M 07Sa cha xe my

III. ni dung m un:1. Ni dung tng qut v phn phi thi gian:

STT

Tn bi trong m un Thi gianTng s

Lthuy

t

Thchnh

Phn 1: Gii thiu v xe my1 Gii thiu v xe my 1 1Phn 2: ng c xe my v cc b phn truyn ng2 ng c xe my (l thuyt c

bn)4 4

3 Sa cha np my, xi lanh 5 1 44 Sa cha c cu trc khuu

thanh truyn10 3 7

5 Sa cha c cu phn phi kh 10 2 8(*)6 Sa cha h thng nhin liu vthot kh

10 3 7

7 Sa cha h thng bi trn vlm mt

5 1 4

8 Sa cha h thng truyn ng 15 4 11(*)Phn 3: H thng in

9 Ngun in 5 1 410 Mch in c bn 5 3 2

11 c v phn tch mch inthng dng 3 1 2

Phn 4: H thng iu khin v di ng12 Sa cha h thng iu khin

v di ng14 2 12

13 Kim tra kt thc m un 3 1 2 (*)Cng 90 27 63

Ghi ch: Thi gian kim tra c tch hp gia l thuyt vi

thc hnh c tnh vo gi thc hnh.(*)nh du thi im kt thc tun hc.

3


4/122

M 07Sa cha xe my

2. Ni dung chi tit :Phn 1 : Gii thiu v xe my

Bi 1: Gii thiu v xe myMc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:

- Pht biu ng lch s pht trin v phn loi c xe my.

Bit c cc loi xe my ang c dng ph bin nc ta

- Gii thch c cu to chung v nguyn tc hot ng caxe my

Ni dungThi gian: 02 gi (LT:

02)1.1. Lch s pht trin v phn loi xe my- Lch s pht trin

Nm 1860, k s ngi Php tn l Gingchin Lnoa, ch

to thnh cng ng c t trong. Ngay t ngy y con ngi c mun gn ng c vo xe hai bnh (tin thn ca xemy ngy nay). Tuy nhin ng c ca Lnoa chy bng khnhin liu c kch thc ln v nng, nn khng th t ln xehai bnh.

Nm 1885, k s ngi c tn l Gtlt mle cng viMyBch ch to thnh cng ng c t trong chy xng tc 800 vng/ pht, cng sut 8 m lc v kch thc ch bng1/10 ng c ca Lnoa. Thnh cng ny m u cho kh

nng s dng ng c t trong vo xe hai bnh.Ngay t nm 1970, k s ngi Php tn l Per lm cchic xe my u tin c ng c hi nc chy bng cn.

4


5/122

M 07Sa cha xe my

Nh c ng c ca Gtlt mle, nam 1885 ngi c gn c ng c t trong vo xe hai bnh.

T nm 1897, nc c v nc Anh u ch to xe my.T u th k 20, xe my c dng nhiu trn th gii,

nht l cc nc chu u, vi nhng kiu xe hin i v p.Hin nay nht bn l nc sn xut xe my ni ting thgii. Vit Nam ang lu hnh rt nhiu chng loi xe mymang nhn hiu cc nc Nht Bn, i Loan, , c, Php,TiVit Nam c nhng c s lp rp xe my, t sn xut -

c mt s chi tit v b phn xe my.Xe my lun lun c ci tin v mt kinh t, k thut v

m thut nh kiu dng xe thay i theo tng nm sn xutcho ph hp vi th hiu ca ngi tiu dng.

ng c ngy cng c ch to gn, nh, p, v hiusut cao. Cc b phn khc cng c hon thin v kt cu,tnh nng v m thut.

Rt nhiu xe my sn xut gn y trang b v hini ho nhiu b phn. V d: kho xng t ng, mch khing t ng, h thng nh la, h thng tn hiu, c cukhi ng, h thng phanh, b gim xc, khung- Phn loi:

Khi phn loi xe my, ch yu da vo ng c, ngoi ra

cn a vo cc c im khc ca xe.a) Theo th tch (dung tch) xilanh c xe 50, 70, 90, 100,125, 150.. Thng gi l xe 50 phn khi (50cc), xe 70 phnkhi (70cc) Xe 100cc tr xung c gi l xe phn khi nh,xe trn 100cc c gi l xe phn khi ln.

b) Theo s hnh trnh ca pt tng trong mt chu trnhhot ng, c xe ng c 2 k (xe 2 k) v xe ong c 4 k(xe 4 k).

c) Theo s xi lanh ca ng c, c xe my 1 xi lanh (xe 1

ng c) v xe 2 xilanh (xe 2 ng c). Nhn bit nh s bujihoc s ng gim thanh.d) Theo v th ca xi lanh, nu trc xi lanh gn ng (xi

lanh t ng), thng gi l xe my ng. Nu trc xi lanhgn nm ngang (xi lanh t nm), thng gi l xe my nm.

e) Theo kt cu khung xe v kiu dng xe c xe nam vxe n.

f) Theo phng php khi ng c xe khi ng bng cnp (xe khng ma r). Xe khi ng bng ng c in

(xe c ma r)

5


6/122

M 07Sa cha xe my

g) Theo h thng truyn ng, c cc loi truyn ngbng hp s, khng hp s v truyn ng c cp, v cp. Vvy thng gi l xe s, xe ga.

S phn loi xe theo quy nh ca ni ch to v thng

mang tnh tiu chun, chnh xc, rt y v cn thit chovic giao dch kinh doanh v kim nhn hng. Trn m hiuca xe c s hiu sau: tn hiu xe, kiu dng xe, s phn khing c, th trng lu hnh thch hp, i xe v nm sn xutxe.

V d: Honda C100 Dream 84, c ngha l xe my c nhnhiu Honda, kiu xe n thng dng: ng c 100 phn khi:lu hnh c trong th trng cha c iu lut v mi trng ivi xe my: i xe Dream; nm sn xut l 1984.

K hiu i xe cho thy s ci tin v c im cai xe, v vy c th thnh tn gi ca xe.V d: Super cub c ngha xe c ci tin, hnh dng

p. Ecn Power c ngha mc tiu hao nhin liu gim nhngcng sut tng.

Nm sn xut l nm u tin trn th trng c xe ,cn vi nhng ln sn xut sau c th c ghi trong t liu giithiu xe hoc trn mt b phn ca xe, trn m hiu vn ghinm sn xut ln u.

M hiu c ghi y trong t liu ca xe my. Trnthn xe thng ch ghi mt s yu t gii thiu tnh nngv tng tnh m thut, v d Honda Dream I 100, HondaDream II 100. Xe Dream II rt ging xe Dream I, nhng Dream IIc sn xut sau nn c thay i cht t v kiu dng v mts b phn. V d:

- Dream II c b phn khi ng ( ma r) bng ngc in, Dream I khi ng bng cn p.

- Dream II dng c quy 12V - 6Ah, Dream c quy 12V -

4Ah. Nh vy dung lng ca c quy xe Dream II ln hn Dream I.Cn c vo phng php phn loi xe ca cc hng sn xut

xe my, th trng xe Vit Nam phn loi theo 5 im sau: tnhiu xe, kiu dng xe, s phn khi ng c, i xe v nmsn xut.

V d: Honda C 50, Super cub 80, c ngha l: xe myhiu honda, kiu n thng dng, 50 phn khi, hnh dngp, nm sn xut 1980.

Ngi sa cha xe my v ngi tiu dng Vit Nam thngnhn bit loi xe rt nhanh nh cc c im ca mt s chitit hoc b phn ca xe nh kiu dng n pha, kiu dng tay

6


7/122

M 07Sa cha xe myli, kiu dng ng h tc , kiu dng mt n, v nhiuxe my c t tn theo i v c im.

2.Mt s loi xe my lu hnh ti Vit NamTh trng Vit Nam ang lu hnh nhiu nht xe my ca

cc cng ty Nht bn, trong a s c nhn hiu honda.Vng ng bng v cc thnh ph dng nhiu xe Honda,

Suzuki, Yamaha, Vespa, Peugeot,ca cc hng xe my cc ncNht Bn, , Php

Vng min ni dng nhiu nhiu xe Simsn, Minsk, Honda, ca cc hng xe my cc nc Cng ho dn ch c (c), LinX (c), Nht

Cc loi xe thng gp: xe n, xe nam: xe 4 k, xe 2 k;xe s, xe ga; xe khng ma r, xe c mar, xe phn khi

nh, xe phn khi ln, xe bnh ln, xe bnh nh,3.Cng dng ca xe my Vit Nam Vit Nam, xe my ang phc v c lc cho c nhn,

gia nh v x hi. Nhiu ni, xe my thay th dn xe p, xemy thun li hn cc phng tin giao thng cng cng ngb.

Khu vc thng mi v cng nghip, xe my tr thnhnhu cu khng th thiu i vi rt nhiu c nhn v gianh. Xe my dng i lm hng ngy, vn chuyn, thng tinlin lc, dch v chuyn ch hnh khch v hng ho.

i vi nhng vng xa, vng cao v giao thng kh khn, xemy l phng tin giao thng chuyn ch hin i v quantrng.1.2. Cu to chung ca xe my1.2.1. Cc b phn v h thng chnh ca xe my

Xe my c cc b phn v h thng chnh gm: ng c;h thng nhin liu; h thng bi trn; h thng lm mt; h

thng in; h thng truyn ng; h thng iu khin vh thng di ng

7


8/122

M 07Sa cha xe my1.2.2. Cc bphn v chi titca xe my

a) Phn u xe (nhn t trn xung):1- ng h; 2- n r phi; 3- tay ga; 4- cng tc xi nhan; 5-nt khi ng; 6- kho in (cng tc my); 7- cn ko le gi;8- nt bm ci; 9- cng tc n; 10- tay phanh; 11- cng tcpha ct; 12- gng chiu hu; 13- n r phib) Nhn t bn tri xe c cc b phn:1- Ym; 2-Ch hokh; 3- Mt

n; 4- Khoxng; 5- Cns (bn ps)

8

Hnh 1.1


9/122

M 07Sa cha xe my6- chn; 7- Chn chng ng ; 8- Chn chng nghing(chng sn); 9- chn ph; 10- Cng sau, 11- Bnh sau; 12)Hp xch; 13- Tng xch; 14- Gim xc sau; 15- Chn bn sau(v sau)

c) Nhn t bn phi xe my c cc b phn:1- Phanh trc2- Bnh trc

3- Cn phanh (bn p phanh)

4- chn5- Cn khi ng6- chn ph7- ng gim thanh8- n r phi9- Kho m bo him10- n trc11- Kho c12- Chn bn trc

13- Cng trc14- Gimxc trc

Cu hi v bi tp1. K tn nhng loi xe my ang lu hnh Vit nam?2. Trnh by cu to chung ca xe my?3. K tn cc b phn ca xe my khi nhn t bn ngoi?

Phn 2: Sa cha ng c xe my v b phn truyn lc

9

Hnh 2.1

Hnh 3.1


10/122

M 07Sa cha xe myBi 2: ng c xe my

(Thi gian: LT: 5h)

Mc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:- Pht biu ng yu cu,nhim v v cu to chung cang c xe my- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca ng c4 k v ng c 2 kNi dung ca bi2.1. Nhim v, cu to chung

- Nhim v:ng c l ngun ng lc gip cho xe my hot ng -

c trn ngHin nay hu ht cc xe my thng s dng 2 loi ng

c t trong l ng c xng 4 k v ng c xng 2 k

10


11/122

M 07Sa cha xe my

- Cu tochung:

1- np; 2- np my; 3- cn bt; 4- vt iu chnh khe h

nhit xu pp; 5- trc cam; 6- xu pp v l xo xu pp; 7- ca x;8- pt tng; 9- cht ppt tng; 10- xi lanh; 11- thanh truyn;

12- cc te; 13- bm du bi trn; 14- trc khuu; 15- hp s;

16- trc khi ng; 17- ca np; 18- b ch ho kh

2.2. Cc thut ng v ch tiu k thuti vi ng c xe my, thng gp cc thut ng chnh

sau:a) im cht: L v tr ti hn m ti pt tng i

chiu chuyn ng. Trong khi chuyn ng pt tng c haiim cht l im cht trn (CT) v im cht di (CD)

11


12/122

M 07Sa cha xe my

b) Hnh trnh pt tng (s): l khong cch t CD nCT, c tnh bng mm v bng hai ln bn knh quay ca trckhuu.

c) Th tch l vic (V1v): l th tch khng gian c to

bi mt phng pt tng CT n mt nh pt tng CDv c tnh theo cm3 vi cng thc:

Trong : D - ng knh xi lanh (cm)S - hnh trnh pt tng (cm)

d) T s nn: l t s gia th tch tng (V 1v+ Vbc) vith tch bung chy v c tnh vi cng thc:

E ca ng c xe my thng t 6 10e) Chu trnh hot ng ca ng c: l qu trnh bin

i trn vn ca ho kh (hn hp kh) t lc vo ng cn lc ra khi ng c, vi tt c nhng thay i p sut,nhit , thnh phn, ca ho kh. Qua trnh ny c lpli lin tc trong khi ng c hot ng

f) K; l mt phn ca chu k thc hin trong mt hnhtrnh ca pt tng. Tu theo chu k hot ng ca ng cm c ng c 2 k hay 4 k.

h) Cc ch tiu k thutTrong l lch ng c xe my thng c cc s liu kthut sau:

- Th tch xi lanh (cm3). V d: xe 49 cc; 97 cc- ng knh xi lanh (mm). V d: 39mm, 50mm.- Hnh trnh pt tng (mm). V d: 41,5mm, 49mm.- p sut (sc nn), KG/cm2 tc nht nh. V d: 12

KG/cm2 vng 1000 vng/pht.- T s nn. V d: 8,8 : 1; 10 : 1

- Gc nh la sm, tc nht nh. V d: 200

1300 v/p; 150 2150 v/p v 300 trn 3500 v/p.- Khe h xupp (mm). V d: 0,05mm- Khe h buji (mm). V d: 0,7 1,2mm.

12

V1v = D 2

Vbc

Vlv +Vbc

VbcE

=


13/122

M 07Sa cha xe my

- Tc cm chng (v/p). V d: 1400 1000v/p; 17001000v/p.

- Mmen quay (Nm) tc nht nh. V d: 340 Nm 6000 v/p; 510 Nm 5000 v/p.

- Cng sut, m lc tc nht nh. (1 m lc =750W). V d: 3,2 m lc 6000 v/p; 4,1 m lc 7000 v/p; 8,5m lc 6500 v/p.

- Mc tiu hao nhin liu (km/lt) tc nht nh. Vd: 60km/lt tc 50km/gi, 80km/lt tc 30km/gi.

- Lng du nhn (lt). V d: 0,8 lt.

2.3. Nguyn l hot ng ca ng c 4 k (hnh 2.2)ng c c gi l 4 k v pt tng phi thc hin 4 hnh

trnh hon thnh mt chu trnh cng tc v trc khuuphi quay 2 vng- K th nht (kht)

Pt tng chuynng t imcht trn (CT)n im cht di(CD) van x ng,van np ng psut trong xi lanhgm, ho kh cnp y xi lanh- K th hai (knn)

Pt tng i tCD n CT, haivan u ng.Ho kh b nn ,

p sut tng dn ( 612 KG/Cm2 ),nhit khong300oC- K th ba (chy,sinh cng)

Pt tng chuynng t CT nCD, hai van u

ng. Bu ri nhla t chy hokh, kh chy ginn, nhit v p

13


14/122

M 07Sa cha xe mysut tng nhanh(nhit khong2000o, p sutkhong 30 KG/Cm2)

- K th t (k x)Pt tng chuynng t CD lnCT, van np ng,van x m, pttng y kh chyqua ca x ra ngoi* Khi pt tng nCT th van xng v bt

u k np cachu k tip theo

* Pit tng vt qua c CT v CD l do qun tnh ca bnh * trong thc t cc k u bt u v kt thc trc hoc saucc im cht np y ho kh v thi sch kh chynng cao cng sut ng c

2.4. Nguyn l hot ng ca ng c 2 kng c c gi l hai k v pt tng phi thc hin 2 hnh

trnh thc hin mt chu trnh cng tc v trc khuu phiquay 1 vng- K th nht (k ht - nn)

14

Hnh 2.2. Nguyn l lm vic ca ngc 4 k


15/122

M 07Sa cha xe my

Pt tng t CD n CT. Hokh t cc te qua ca np vo xilanh v kh chy c qut sch.

Khi pt tng i ln ca np v ca x dn c ng li ho khc pt tng nn n nhit v p sut cao (cui k nnnhit khong 300oC v p sut khong 6 12 KG/Cm2).

Gn cui k nn ui pt tng m ca ht, ho kh c ht

t b ch ho kh vo cc te- K th hai (k n - x - np)

Khi pt tng n CT bu ri nh la t chy ho kh, khchy gin n sinh cng y pt tng t CT n CD . Khi pttng i xung ca x dn c m ra kh chy c p sut cao t

a ra ngoi, tip theo ca np c m v ho kh t cc te cnp vo xi lanh v y nt kh chy ra ngoi

Cu hi v bi tp1) Trnh by cu to chung ca xe my?2) Th no l CT v CD ? Hy trnh by v tr tng i giathanh truyn v trc khuu ng vi CT v CD.3) Trnh by nguyn l hot ng ca ng c 4 k v ngc 2 k?

Bi 3. Sa cha np my, xi lanh

15

Nguyn l ng c 2 k1- bu ri; 2- np my; 3- cnh tonhit; 4- ca x; 5- ca ht; 6- ccte; 7- thanh truyn; 8- trckhuu; 9- ng dn np; 10- pttng; 11- ca np; 12- xi lanh


16/122

M 07Sa cha xe my

(Thi gian: LT: 5h)

Mc tiuHc xong bi ny ngi hc c kh nng:

- Pht biu ng cng dng, phn loi c np my, xi lanhca ng c xe my- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca npmy, xi lanh ca ng c xe my- Bit cch kim tra, bo dng v sa cha np my, xi lanhng yu cu k thutNi dung ca bi3.1. Nhim v chung, yu cu

Nhm chi tit gm np my, xi lanh kt hp vi pt tng, xcmng trc khuu thanh truyn c nhim v to ra vng khnggian thay i thc hin chu trnh cng tc (ht nn n x) ca ng c3.2. Cu to v nguyn l hot ng3.2.1. Np my (Quy lt)

- Cu to (hnh 3.1)Nhng b phn chnh khng chuyn ng ca ng c

l np my, xi lanh v cc te.Np my t

trn xi lanh tothnh bung chy.Np my ng c4 k rt phc tp,gm np v thn.Np my y knxi lanh, c cnh tonhit. Thn npmy c l thng vib ch ho kh, l

t xupp, l lunxch cam npmy cha c cuphn phi kh vrt nhiu chi titnn cn c gi lcm gin c. Vicch to np myng c 4 k rt

phc tp. Sau khic, phi quanhiu bc gia cng

16

Hnh 3.1. Np my ng c 4 k

1- np my; 2,15,16- tm m; 3- vng cao su lmkn du; 4- cht nh v; 5,12,13- vt; 6- ng dnho kh; 7- vng m cao su; 8- tm kp dy caop; 9- vng m cao su; 10- np xu pp; 11- npcnh bm; 14- vng m; 17- np u, 18- vngm; 19- ai c kn; 20- ai c h; 21- np trn;22- giong quy lt


17/122

M 07Sa cha xe myv nhiu mt l vic c yu cu cao v chnh xc v nhn.

Cc l ca np my c np hoc ni vi chi tit khc ucn giong m, bo m cho s hot ng bnh thng ca

ng c.Np my ng c 2 k n gin hn np my ngc 4 k nn cn gi l npxi lanh. Mt ngoi c nhiucnh to nhit, mt ni vi xilanh c ch lm (hnh lngcho) kt hp vi nh pttng to thnh bung chy.C l ren lp buji, l lpvan gim p

3.2.2. Xi lanh- Cu to (hnh 3.2)

Trc kia xi lanh c c lin mt khi bng gam xm. Ngynay xi lanh gm nng v v

Nng xi lanh l on ng tr, p cht vo v v c th thaynng khi mn. Mt tip xcvi pt tng gi l mt g-ng xi lanh c nhn rtcao, thng

c lng mt lp hp kim chng mi mn hoc m crm.V xi lanh c c bng gang hoc hp kim nhm, ngoi c

nhiu cnh to nhit. Nu cnh to nhit qu ln th chng c

chng rung bng cch ni vi nhau.Nhn vo mt gng xi lanh ng c 2 k s thy cc l np

v thot. Xi lanh c p cht gia np my v ccte bng bnc cy (guging). Ti hai mt tip gip u c tm m.

3.3. Cch kim tra, bo dng, sa cha np my, xi lanhI tho, kim tra np my xi lanh ng c xe hon da

* Ch : Ch c tho np my khi my ngui trnh b cong vnh.

1. Chng mt ming g di ng c.2. V s 0 tho ym xe.

17

Hnh 3.2. Xi lanh1- khi xi lanh; 2- gong quy lt; 3- vt; 4-l lp trc bnh trung gian; 5- ng dnxch cam; 6- ng du hi; 7- ng duln (l lp vi gu ging)


18/122


19/122

M 07Sa cha xe my

Xi lanh ng c xe sim sn c 7 ct.Mi ct cch nhau 0.25mm.2. Kim tra mt phng np my mt phng xi lanh.Mt phng tip xc mp my xi lanh b vnh s khng

m bo kn kht (t du) gim t s nn tn xng nnglm gim cng sut ca ng c.Kim tra:* Dng thc chun. t thc chn ln mt cn kim tra,

sau dng thc l o khe h gia mt phng cn kim trav mt phng chn ca thc. Khe h ny khng c ln hn0,5mm.

* Dng bn r kim tra: bn c mt phng chun bngthp hoc dng mt tm knh 5mm kim tra.

- Xoa u bt mu ln mt phng r (hoc mt knh)p mt cn kim tra ln mt bn r, di chuyn nh theo hnhs 8, lt ln quan st. Nu bt mu bm khng u th mtcha phng, ch vnh bm nhiu bt mu.

* Sa cha. Co mi hoc da cc ch nh cao trc v ccch trung bnh sau, phi lm dn.

Kim tra li bng cch o hoc thy bt mu bm u lc.

3. Kim tra sa cha xi lanh- Dng du ra thm vo giong m cn dnh xi lanh,

sau dng c cn rng bn co sch (khng c lm xc bmt lp ghp ca xi lanh).

- Kim tra nng xi lanh xem c vt xc khng. Nu cnhiu vt xc dc su phi doa ln ct.

- Kim tra xem nng xi lanh c b mn khng nu mnto g cng phi doa ln ct.

- Dng ng h so o ng knh xi lanh ti 3 v tru, gia v cui khong hnh trnh ca pt tng. Ti mi vtr o hai ln vi hai chiu vung gc vi nhau.

+ Ln th nht o b mt lm vic ca xi lanh.+ Ln th hai o vung gc vi ln th nht.So snh kch thc o c vi kch thc tiu chn nu

mn 0,1mm phi doa ln ct.Cu hi v bi tp

1) Trnh by nhim v, yu cu, cu to ca np my, xi lanh?2) Ti sao phi ch to ring nng xi lanh?3) Trnh by phng php kim tra, bo dng v sa cha npny, xi lanh?

Bi 4. Sa cha c cu thanh truyn trc khuu

(Thi gian: LT: 5h)

19


20/122

M 07Sa cha xe myMc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:- Pht biu ng cng dng, phn loi c c cu trc khuu thanh truyn ca ng c xe my

- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca c cutrc khuu thanh truyn ca ng c xe my- Bit c cch kim tra, bo dng v sa cha c cu trckhuu thanh truyn ng yu cu k thutNi dung ca bi4.1. Nhim v chung, yu cu

Nhm chi tit gm np my, xi lanh kt hp vi pt tng, xcmng trc khuu thanh truyn c nhim v to ra vng khnggian thay i thc hin chu trnh cng tc (ht nn n x) ca ng c. Ngoi ra pt tng cn nhn v truynlc kh th, nh c cu trc khuu thanh truyn binchuyn ng tnh tin ca pt tng thnh chuyn ng quayv truyn m men n cc b phn chuyn ng ca xe my4.2. Cu to v nguyn l hot ng4.2.1. Pt tng

- Cng dng: nhn nng lng ca nhin liu chy trong k tri chuyn cho trc khuu nh thanh chuyn

Pt tng ht ho kh (trong k ht), p ho kh (trong knn), nhn cng (trong k t), y kh thi (trong k thot)v truyn nhit ca bung chy cho xilanh gp phn lm mtng c.

Trong ng c 2 k, pt tng cn lm nhim v ngm cc ca thng kh (ca ht, ca np v ca thot) trn thnhxi lanh.- Cu to (Hnh 4.1)

Pt tng dng ng tr, mt u kn(nh) v c chia lm 3 phn:

nh pttng c nhiu loi. Tu theo yu cu k thut, nhc dng phng, chm cu hoc bu nhm mc ch: tng chu lc, hng lung kh, to nhit,

20


21/122

M 07Sa cha xe my nh pt tng thng c ghi s ch ct sa cha, k hiumi tn hoc ch IN quy nh chiu lp pt tng..

V d: 050 c ngha l pt tng ct 2, ng knh ln hn -ng knh chun (nguyn thu) l 0,50 mm.Pt tng ca ng c xe my do Nht Bn sn xut thng c 5

c: chun 1, 2, 3, v 4. C chun c ng knh pt tng nhnht, ng knh cc c tip theo ln lt tng thm 0,25mm.Mt.trong ca nh pt tng c nhng ng gn l tng bnvng.

* u pt tng (cn gi l phn bao kn) c cc rnh hnhvnh khn lp xc mng. S rnh bng s xc mng. Crnh xc mng hi v rnh xc mng du. ng c 2 k,trong rnh ny c cht nh v xc mng khng xoay vngt do trong rnh.

* Thn pt tng c hai l t cht pt tng (cht c), trongmi l u c rnh t vng chn.Cht pt tng c on hnh tr rng bng thp, mt ngoinhn bng v c ti cng.

Ngoi ra, thn pt tng cn c nhng yu t khc: vt bt kimloi trnh b kt, rnh ngn nhit v tng tnh n hi,ch khot m rng khng gian chuyn ng ca thanhtruyn, gn tng cng, vu lm l cht,4.2.2. Xc mng (Hnh 4.2)

21

Hnh 4.1 Cu to pttng

1- rnh xc mng kh; 2-rnh xc mng du; 3- rnhvng chn; 4- phn khuytgim trng lng ; 5- l chtpt tng; 6- nh pttng


22/122

M 07Sa cha xe my

Xc mng hoc vng gngc dng vnh khn v c kheh. Ch h l ming xcmng.

Xc mng nm trong rnh u pt tng, p st vo mt g-ng xi lanh.Xc mng c ch to bng gang xm, c th n hi. C xcmng kh v xc mng du

a) Xc mng kh cn gi l xc mng hi, m bo s knst gia pt tng v xi lanh, gi c ho kh trong k nn.Xc mng kh gm xc mng la v xcmng du.- Xc mng la t gn nh pt tng nht, trc tip vi khchy, v vy mt ngoi c m crm sng bng.

- Xc mng nn mt xa nh pt tng hn xc mng la,hnh dng nh xc mng la nhng khng m crm nn mu xmm.b) Xcmng du ngn du lm trn, khng cho lt vo bungchy v gt du bm mt gng xi lanh tr li cc te. Xcmng du t xa nh pt tng nht.

22

Hnh 4.2 Cu to xc mng

1- Xc mng la; 2- Xc mng kh; 3-Vng phng trn ca xc mng du; 4-Vng hng trc ca xc mng du; 5-Vng phng di ca xc mng du; 6-Hng l thot; 7- Pt tng


23/122

M 07Sa cha xe my

Xc mng du ca xe my c ch to thnh 3 chi tit: vngphng trn, vng gia v vng phng di. Cc vng phng cnhim v gt du. Vng gia c l dn du. Xc mng du cnhiu kiu do cu to vng gia khc nhau.

Pt tng ng c 4 k ca xe my c mt xc mng la, mtxc mng nn v mt xc mng du. Cc ming xc mng knhau phi sp xp lch nhau mt gc ln hn 90o. Pt tngng c 2 k c mt xc mng la v mt xc mng nn,khng c xc mng du. Cc ming xc mng phi t ngti cht nh v trong rnh xcmng.4.2.3. Thanh truyn

- Cng dng: Thanh truyn l mt chi tit my quan trngtrong vic bin chuyn ng tnh tin ca pttng thnhchuyn ng quay trn ca trc chnh.- Cu to: Thanh truyn gm 3 phn :

* u trn (u nh) c dng hnh tr rng, t chtpttng. u trn c th gn bc ng (c rnh dn du lmtrn), hoc t mt vng bi a hay c trng lp hp kimchng ma st, tu theo thit k.

* Thn gia l mt thanh c tit din ln dn t u nhn u to.

Mt ct ca thn thanh truyn c hnh van hoc ch I(H.II-6). Loi mt ct ch I c dng nhiu v nh v chu lctt, loi van ch to n gin hn.* u di (u to) cu to tng t u trn nhng to hn t cht khuu.4.2.4. Trc khuu

- Cng dng: Nhn nnglng trong k t vchuyn cho cc b phnkhc ca xe my. Trckhuu l chi tit quan trng

v ch yu ca ng c.

- Cu to: l loi trc chp gm c on u, on gia von cui- on u l mt na trc khuu, cn gi l na trc chnhgm m khuu, c chnh v ch lp b li hp.

23


24/122

M 07Sa cha xe my

M khuu hnh a, lm nhim v tay quay v bnh , cch lp cht khuu.- on cui l na th haica trc khuu, gm m

khuu, c chnh v chlp mm in.Mt ngoi cht khuu v c chnh c ti cao tn v mibng.

4.2.5. Bnh Bnh l chi tit bng kim loi c khi lng kh ln, tchlu nng lng trong k sinh cng v truyn nng lng ny chotrc khuu cc k khc. Lc qun tnh ca bnh gippttng vt qua cc im cht d dng.

Bnh c th l mt chi tit my ring bit lp vo trckhuu. i vi xe my, m khuu thng c khi lng kh ln(khong 70% khi lng tng cng ca cc chi tit chuynng ca ng c) v lm nhim v bnh . Ngoi ra, cnmt s b phn c cng dng nh bnh : mm in, qutgi...

4.3. Cch kim tra, bo dng, sa cha c cu trckhuu, thanh truyn4.3.1. Tho khi quy lt (npmy) v tho xi lanh.

- Dng km m nhn, bp 2 u phanh hm cht pt tng,rt phanh ra.- Dng thanh g tin trn c ng knh nh hn ng

knh ngoi c pt tng y c pt tng ra ngoi (hnh4.4) nu cn th ng nh c pt tng. C th dng van tho lp c pt tng.

* Ch . Khi tho dng gi qun bt quanh thanh truyn di

pt tng khng cc chi tit ri vo hp trc khuu.- Ly pt tng cng xc mng v c pt tng ra.

24

Hnh 4.3 C cu trc khuu thanh truyn

1- thanh truyn; 2- trc khuu; 3- vng bi

Hnh 4.4 Tho cht pttng


25/122


26/122

M 07Sa cha xe my

Nhn vo kheh ming xcmng nh sngbng si tc l c.

Hoc dng thc lcn o khe hming ca tngxc mng. Khe hny khng cqu gii hn cho php:

+ i vi xe Hon da. Xc mng hi 0,5mm, xc mng du0,1.

+ i vi xe Sim sn: 0,7mm.+ Tiu chun xc mng mi 0,15mm.2. Kim tra xc mng vi pt tng- Lm sch rnh xc mng (dng xc mng c no rnh xc

mng).- a xc mng vo rnh xc mng, sau ln u mt

vng va ln va quan st khe h phi u v khng ln hn0,25 (dng thc cn l kim tra).4) Lp xc mng vo pt tng (hnh 4.6)

- V sinh sch s xc mng, rnh xc mng v pt tng.- Th t lp xc mng vo

pt tng i vi ng c 4 knh hnh bn

- Lp xc mng theo th t t di ln trn.

*Cch lp. Dng mng tay ca 2 ngn ci bung ming xcmng va . Nh nhng trt xc mng dc pt tng a xcmng nm lt rnh pt tng.

*Ch . Nu trn xc mng c ghi k hiu th lp mt c

k hiu hng ln trnKhng bung ming xc mng qu rng s lm gy xc

mng.a) Khi lp xong xc mng vo rnh pt tng, cn xoay choxc mng chuyn ng cho chuyn ng trn tru trong rnhv t cc ming xc mng lch 1200.

26

Hnh 4.5 Kim tra xc mng

Hnh 4.6 Tho, lp xcmng


27/122

M 07Sa cha xe my

b) i vi ng c 2 k th khi lp xc mng vo pttng ta phi t ming xc mng ng cht nh v.5) Lp pt tng v xc mng ln ng c

- Xoa du vo l u nh thanh truyn v c pt tng.

- i vi ng c xe Sim sn: dng t m dnh vo haivng m, vo hai bn m u nh thanh truyn.- t pt tng vo u nh thanh truyn.Vi ng c 4 k t pt tng sao cho ch IN u

pt tng (hoc gc vt ln trn u pt tng) hng ln trn.Vi ng c 2 k (xe Sim sn) t pt tng u pt

tng hng v pha ca x. Tt nht xc nh cht hm xcmng so vi cc ca np, x (v tr cht khng i qua ca np,x).

- Cn cho pt tng tht thng hng vi cc l c pt tngv l u nh thanh truyn ri y c pt tng qua l thanhtruyn sang l bn kia ca pt tng ngang vi rnh lp vng hmc.

Ch . Phanh hm phi nm hon ton trong rnh hm can.

- i vi ng c 4 k, khi lp phanh hm c pt tngkhng c ming ca phanh hm trng vi phn lm pttng.

- Kim tra bng cch lc pt tng, nu thy nh l c.Ta xc nh li v tr ca ming xc mng.

- Lp xi lanh v quy lt+ T t a xi lanh vo 4 vt cy n v tr pt tng

im cht trn.+ a u pt tng vo lng xi lanh.1. i vi ng c 4 k : lc nh xi lanh xc mng t

ln thnh xi lanh hoc dng tua vt p nh ming xc mngvo nng xi lanh.

2. i vi ng c 2 k : phi xc nh v tr cht hm

xc mng, dng tua vt la a u xc mng ng cht hm.+ Lp np my vo vt cy.

5) Lp khi quy lt ln ng c- Lp giong quy lt mi v cc cht nh v.- Lp khi quy lt mi nn ng c.Dng tay lun xch cam qua hc bn ca khi quy lt trong

khi va y khi quy lt vo v tr.- Lp giong mi v lp np u khi quy lt ( mi

tn trn np u hng xung ng x).

- Lp m bng ng vo vt cy bn phi pha di (aic du).

- Lp ai c thng vo vt cy bn phi pha di.

27


28/122

M 07Sa cha xe my

- Sit dn u cc ai c theo th t i xng va tay(khong 9 12 Nm).

- Lp vt gi khi quy lt vo xi lanh.- Lp bnh rng cam vo xch cam (cn cam).

- t giong mi vo np trn ri lp np trn.* Ch . vu bn trong vo np trn lt vo cc vnhca khi quy lt.

- Sit cht bu lng gi np trn.- iu chnh khe h xu pp.- Lp bu ji, u chp bu ji.- Lp ng x, b ch ho kh.- Lp cc b phn cng xch cam v iu chnh.- Lp cc te ui c, cn i s.- Lp ym xe.

7) Sa cha thanh truyn- H hnga) Thanh truyn b lch. Do chu lc khng u, c

bit do lc tho lp pt tng khi thanh truyn dn ti thanhtruyn b cong. Nu cong lch t th pt tng v xi lanhchng mn. Nu cong lch nhiu lm cho pt tng khng thchuyn ng c do b kt.

b) Thanh truyn ku:+ Do u nh, cht hoc vng bi b mn.+ Do u to, trc quay tay, vng bi b mn.c) Thanh truyn b ph hng. Lt bin do thiu du bi

trn, ph hu vng bi, bc lt, cht- Sa chaNhng h hng trn lm cho ng c c ting ng vang

ln gi l ting my go, g. Do cc chi tit chng mn,gy va p ln c th ph v lin kt cc chi tit, cn phi sangay :

+ Nn li bin nu thy c th v mn hai u cha

n mc thay th.+ Kim tra thay cht pt tng, ng li bc hoc thay

vng bi.+ p bin thay trc tay quay, vng bi hoc ng li bc.+ Thay bin v cc chi tit ni ghp.

8) Kim tra khe h gia u bin v trc tay quaya) Trng hp bin nm trong my :- Tho xi lanh, np my cm pt tng u nh bin

v tr CT.

- Nm u nh bin ko y theo chiu pt tng, nucm thy c ro l trc tay quay v vng bi b mn.

b) Trng hp bin tho khi my

28


29/122

M 07Sa cha xe my

- Mt tay gi cht thn bin (phn u nh) trc khuuc treo t do.

- Dng mu bn tay nh mnh ln u nh bin nu cting va kim kh th phi p li bin.

9) Kim tra vng bi, bc lt, pht du.a) Kim tra vng bi. Bng cch lc trc, nu cng d lcth vng bi cng mn.

- Kim tra vng bi trc khuu bng cch lc v lng.- Kim tra vng bi trc sau bng cch lc bnh sau.Khi tho trc khuu khi cc te- i vi xe 2 k : nu vng bi nm li cc te l tt, nu ra

theo trc khuu l vng bi mn, gi vng bi rng.- i vi xe 4 k. Nu vng bi nm li th vng bi v

trc u mn.b) Kim tra pht du. i vi ng c 2 k cc pht 2

u trc khuu l rt quan trng v ngn du ra 2 utrc, ng thi lm kn cc te. xe 4 k pht du trn trckhuu pha mm la nhm ngn du cc te sang mm la.

Pht du phi m kht vo trc khuu khng b rn ntchai cng nu r du phi thay pht hoc sa li. Nu phtkhng kht c th l xo b dn, c th ct bt l xo v ni li(nu cao su cn mm v khng rn nt).

Cu hi v bi tp1) Hy trnh by nhim v v cu to ca c cu thanh truyn trc khuu.2)Hy trnh cng dng v cu to ca pttng, xc mng.3) Trnh by cch kim tra, bo dng, sa cha nhm c cutrc khuu, thanh truyn?

Bi 5. Sa cha c cu phn phi kh(Thi gian: LT: 5

h)

Mc tiuHc xong bi ny ngi hc c kh nng:

- Pht biu ng cng dng, phn loi c c cu phn phikh ca ng c xe my- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca c cuphn phi kh ng c 4 k v c cu phn phi kh ngc 2 k- Bit cch kim tra, bo dng v sa cha c cu phn phikh ng yu cu k thut

Ni dung ca bi5.1. Nhim v chung, phn loi

29


30/122

M 07Sa cha xe my

C cu phn phi kh c nhim v iu dn ho kh vo xilanh v a kh chy ra khi xi lanh sao cho ph hp vi cc knp nn n x ca ng c

C cu phn phi kh c loi c cu phn phi kh ng

c 4 k v c cu phn phi kh ng c 2 k5.2. Cu to v nguyn l hot ng5.2.1. C cu phn phi kh ng c 4 kHu ht ng c 4 k ca xe my dng c cu phn phi khc xu pp treo v c t trong np my. C cu gm:1) Bnh rng trc khuu c s rng bng na s rng ca bnhrng trn trc cam.

Bnh rng trn trc khuu l bnh ch ng c lp c nhtrn trckhuu vko xchcamchuynng.

2) Xch cam c cu to ging nh xch xe p nhng c ch tonh hn, dng truyn chuyn ng t bnh rng trckhuu n bnh rng trc cam.3) Bnh rng trc cam l bnh b ng, c lp c nh vitrc cam, chuyn ng nh xch cam. Trn bnh rng cam cdu ch v tr tng ng vi CT, cui k nn

30

Hnh 5.1 C cu phn phi


31/122

M 07Sa cha xe my4) Trc cam (hnh bn) ch tobng thp bn trong khoan rng,c 2 c trc lp vi trthoc ln (vng bi) trn npmy, c cc vu cam iukhin cn by v m xu pp, cc v tr cc vu cam v ctrc c khoan cc l dndu bi trn. Mt u trc camc cc l ren lp bnh rng cam5) n by cn c gi l c c

vu cam iu khin lc qua liquanh cht (trc c m). (hnh5.3)Mt u n by t ln cam, u kia m vo ui xu pp m xu pp. Gia ui xupp v u n by khe h gil khe h nhit xu pp, khe hnhit iu chnh c nh cvt chnh u n by

6) Xu pp l loi van ng m c bit hnh nm nn cn gil nm. Mi ng c c mt xu pp np v mt xu pp thot,t trong quy lt.

a) u xu pp xo ra nh tn nm, hnh a. Vnh ac mi bng v lm vt mtnn, c gc nh 900 hoc1200. Mt nn c gi l ming

nn. Sau mt thi gian lm vic, trn ming s c vt do tipxc va p vi ming l (b). Mt xu pp (mt hng v upt tng) c phay rnh dng r xu pp khi sa cha. Tutheo thit k, u xu pp np c th ln hn mt cht so viu xu pp thot ho kh vo xi lanh.

31

Hnh 5.2 Trc cam

Hnh 5.3 iu chnh m xupp


32/122

M 07Sa cha xe my

u xupp ni linvi thn xupp bngmt onchuyntip dngcn.

b) Thn xu pp hnh tr, bng thp, chuyn ng tnhtin trong ng dn. Thn c ch to lin vi ui xu pp.

c) ui xu pp hnh tr, ng knh nh hn thn, c tin

rnh t cc hm.Cng hot ng vi xupp cn c mt s chi tit sau: ng

dn, l xo, cc hm, vnhkho, b... (hnh 5.4)

7) C cu cng xch camC cu cng xch cam dng n nh cng ca xch

cam trong qu trnh hot ng. C c cu dng l xo v ccu dng n y.C cu dng l xo (Hnh5.5) c s dng trong mt s ngc xe my, gm mt bnh cao su quay t do quanh trc camt cn by. u cn li ca cn by t vo mt l xo.Cn by chuyn ngquanh trc khong gia.Nh lc y ca l xo, cnby lun lun p bnh cao su vo xch cam v cng xch.

* C cu loi ng y

32

Hnh 5.4 Cm xu pp v cc chi tit lp rpxu pp

Hnh 5.5 C cu cng xch camdng l xo


33/122

M 07Sa cha xe my

a) C cu loi ng y (hnh5.6) c s dng trong nhiung c xe my hin i, gm bnh cao su hng dn xchcam, bnh cao su tng xch, cn by v cm cng xch.

Cm cng xch cam c van mt chiu hot ng rt an ton,

n nh, m du, khng cn iu chnh, lu phi sa chathay th. V vy c dng nhiu trong xe my hin i, nht lloi van mt chiu nm trong ng y.b) Nguyn tc hot ng ca c cu cng xch cam t ng.Khi ng c vn hnh, xch cam c lc chng, lc cng.

* Lc xch chng, lc l xo lm ng y chy ln, du c htvo, cn

by p mnh cnh cng xch v lm tng cng cng caxch.

* Lc xch cng s nng bnh cng xch, cn by p ngy chy xung, du b y ra, l xo b nn v gim cngca xch.

Nh vy, cng ca xch cam c iu chnh t ng,lin tc v m du.

33

Hnh 5.6 C cu cng xch cam loi ng y


34/122

M 07Sa cha xe my5.2.2. C cu phnphi kh ng c 2 k(hnh 5.7)

Cu to: C cu phn phi kh ca ng c 2 k gn linvi cu to c bit ca pt tng, xi lanh, m khuu, a trckhuu, cc te v v tr tng i gia pt tng, m khuu,a trc khuu vi cc l trn xi lanh v ccte.V d: thn pt tng c khot, xi lanh c l, cc te c l bn s-n- Nguyn tc hot ng

Thn pt tng c hai l khot v hai l bn cnh. Xi lanh chai l np, mt l ht v mt l thot. Lc pt tng CT, hai lbn cnh (di hai l cht pt tng) thng vi hai l np, l khotthng vi l ht. Ho kh t b ch ho kh trn vo y lngpt tng v ccte.

Buji nh la, t chy ho kh. Cng sinh ra s y pttng t CT n CD. Pt tng s ng hai l np, sau vang hai l np va ng l ht v ho kh b dn li trong ccte. Cui k t - thot, pt tng m l thot, kh chy a vo l

thot v ra ngoi. Gn nh ng thi, pt tng m hai l np,ho kh t cc te vo xi lanh. Ho kh mi ny gp phn yht kh chy v cng b hao tn.

Nh lc qun tnh, pt tng vt qua CD, chuyn ng nCT. Pt tng ng l np trc kh chy ht.

Sau khi ng kn hai l np v l thot, pt tng bt unn ho kh. Sau , ch khot thn pt tng trung vi vht, ho kh b ht t b ch ho kh vo lng pt tng. ngthi, hai l bn cnh thng vi hai l np, ho kh mi ht vo ho

trn vi ho kh trong cc te.Khi pt tng gn ti CT, cui k np-nn, ho kh b nn, buji

nh la t chy ho kh v chu trnh k tip bt u.

34

Hnh 5.7 C cu phn phi khng c 2 k


35/122

M 07Sa cha xe my

C cu phn phi kh ca ng c 2 k thuc loi van trt,khng c xu pp, kt cu n gin, ch to d, t h hng nhngkhng kinh t.5.3. Kim tra, bo dng c cu phn phi kh

5.3.1. Kim tra, iu chnh khe h nhit xu pp (hnh 5.8)- my ngui.

- Dng xe trn chn trng gia.- Tho ym bng c l 10 14.- Tho dy cao p ra khi bu ji v tho bu ji ra.- Tho np y xu pp bng c l trng 17.- Ni lng cn s bng c l dt 10 v rt cn s ra khi trc.- Tho bu lng gi cc te ui c bng c l khu 8 v a ccte ra.- Quay v lng ngc chiu kim ng h. Nu xu pp np i

xung ri tip tci ln ht th tip tcquay v lng du Ttrn v lng dng dukhot trn cc te. Lc nypt tng CT ng vi cui k nn, c hai xu pp ng kn.(Nu tho np y bnh rng cam th du O trn bnhrng cam trng du khot trn np my).- Kim tra khe h xu pp bng cch dng thc l cn o khe h

gia vt iu chnh v ui xu pp. Khe h ca xu pp ht vxu pp x bng 0,05mm.+ Ni lng ai c hm (bng c l trng 9)

35

Hnh 5.8 Chnh khe h nhitxu pp


36/122

M 07Sa cha xe my+ Lun thc l (cn 0,05mm) vo gia vt iu chnh v uixu pp.+ Vn vt iu chnh vo khi rt thc l thy cn nh, ginguyn vt iu chnh sit cht ai c hm.

* Kim tra : quay v lng hai vng (7200

) a thc l vo khe hui xu pp, khi rt l cn thy lc cn nh l t.* Lp : lp cc chi tit theo th t ngc li.5.3.2. iu chnh xch cam(Hnh 5.8)

- Trn xe 4 k c trang b c cu cng xch cam khng tng (nh cc xe Cub : C50, C70 i 79-80). Theo nh kkhong 4000km n 5000km hoc khi xut hin ting kuth phi iu chnh li xch cam :- Dng xe chn chng gia.

- Cho my n, my nng ti nhit hot ng bnhthng ri gim ga ch garngti.

- Ni lng ai c hm v vt chn ca b cng xch mtcch t t n lc khng cn ting ku ca xch th dng li.B cng xch s t ngiu chnh cng ca xch, vn vt chn v sit ai chm.

- Nu khng ht ting ku th tho bu lng y bng c

l trng 14 ni lng ai c hm v vt chn. Dng tua vt vnvt iu chnh vo t t ti khi khng cn ting ku. Lp bulng y vn vt chn, sit ai c hm.

36

1- vt iu chnh; 2-thn my; 3-

bu lng y Hnh 5.8 iuchnh xch cam


37/122

M 07Sa cha xe my

- Kim tra. Sau bc 4 nu xch cam vn ku chng t xchcam hay cc bnh rng qu mn, phi tho ra kim tra hocthay th.

- Kim tra xch cam v c cu cng xch cam.

Cu hi v bi tp1) Trnh by nhim v v cu to chung ca h thng phnphi kh?2) Trnh by cu to v nguyn l hot ng ca c cu phnphi kh ng c 4 k v c cu phn phi kh ng c 2k?3) Trnh by cch kim tra, bo dng, sa cha c cu phnphi kh?

Bi 6. Sa cha h thng nhin liu(Thi gian: LT: 5

h)Mc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:- Pht biu ng cng dng, yu cu ca h thng nhin liung c xe my- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca hthng nhin liu ng c 4 k v ng c 2 k- Bit cch kim tra, bo dng v sa cha h thng nhinliu ng yu cu k thutNi dung ca bi6.1. Nhim v chung, phn loi

H thng nhin liu c nhim v: d tr lng nhin liu nhtnh tu theo tng loi xe my; lm sch xng v khng kh;dn xng v khng kh, ho trn xng sch vi khng kh tothnh hn hp xng + khng kh (ho kh) cung cp s lngv ng t l cho ng c lm vic n nh cc ch lm vic gm: Ch khi ng; ch chy cm chng;chy cc ch chm, trung bnh v chy nhanh6.2. Cu to v nguyn l hot ng6.2.1. S h thng

37


38/122

M 07Sa cha xe my

6.2.2. Thit b cha v dn xng- Bnh xng

Tu theo loi xe my, bnh xng khc nhau v dung tch,

v tr t, kiu dng, cu to,C bnh xng cha 2,5 ltxng, c bnh cha hng chc lt. Bnh xng c th t khoang gia c pht v yn, di hoc sau ch ngi ca ngiiu khin.

Np bnh c l thng hi nh v c ng thng vikhng kh bn ngoi, gi p sut trong bnh bng bn ngoi xng c th t chy vo b ch ho kh. m bo anton np bnh xng thng c kho. Mt trn bnh xng thngc ng h bo xng hoc cm bin bo xng

- ng dn xngc lm bng cao su c bit, chu tc dng ca xngdu v m. u ng dn c gi cht bng vng kp.

Hu ht xe my ch cn mt ng dn xng n b chho kh. Nu hai ng dn, s c mt chnh v mt d tr. Tiy bnh xng, l ng chnh cao hn l ng d tr. Khi mcxng trong bnh qu thp, khng vo c ng chnh nhng vncao hn l ng d tr th gt kho xng sang v tr d tr ng c lm vic tip vi lng xng d tr.

- Kho xng v lc lngKho xng c th t trn ng dn xng v di bnhxng hoc ch to lin vi b ch ho kh.

Kho xng va ng m bnh xng va lm sch xng.Van ng m ni vi tay kho (nm vn), thng c hai v

tr ng (OFF) v m (FUSE). Nu bnh xng c ng d trth tay kho cng c v tr d tr (RES). Li lc an bng sikim loi, c mt nh li ti, khng g. Cc lng cn gi cht bntheo nguyn l qun tnh.

6.2.3. B lc gi

38

2

ng thotv im

B ch Bnh

B lc

ng c

3

4

1

6 5


39/122

M 07Sa cha xe my

- Cng dng

Trong khng kh c rt nhiu ct bi. Nu ct bi lntrong ho kh s lm mn rt nhanh cc chi tit ca ng c

nht l xc mng, xi lanh, pt tng v trc. V vy khngkh cn c lc sch bi bn trc khi vo b ch ho kh, nh lc gi (b lc khng kh).

Khng bao gi c s dng xe nu thiu b lc gi.- Cu to v hot ng (hnh 6.1)

Xe my thng dng b lc kh ngha l khng cha dunhn lc bi.

Khng kh t ngoi vo qua cc ca bu lc. Bi ct b lilc gi li. Khng kh chuyn ng tip v gp cc vch ngnnn chuyn hng, do qun tnh, bi lng xung y bu.Khng kh sch vo b ch ho kh.6.2.4. B ch ho kh n gin

- Cng dngB ch ho kh t rt gn ng c, ni vi ng c

bng on ng dn ho kh.B ch ho kh ho trn xng sch vi khng kh sch

thnh ho kh cung cp cho ng c theo yu cu cach lm vic.

39

Hnh 6.1. b lc gi


40/122

M 07Sa cha xe my

Thi gian ho khchy trn vn trong xi lanhrt ngn, khong 1/200giy.

- Cu to (hnh 6.2)Mi loi xe c mt kiu ch ho kh. Cc kiu ch ho kh

khc nhau ch yu v cu to tng chi tit v hnh dng bnngoi, cn v cu to c bn v nguyn tc hot ng chnhth u ging nhau v phi xut pht t b ch ho kh n

gin.- Hot ng

K np, p sut trong xi lanh thp hn bn ngoi rtnhiu, khng kh b ht mnh vo b ch ho kh. Khi quahng khuch tn, ttc khng kh tng ln, p sut ti ygim i. Hin tng p sut thp lm xng pht ra khi vi phun12, tan v, tn nhuyn, bc hi, ho trn vi khng kh tothnh ho kh (ga). Bm ga 8 iu chnh ho kh vo xi lanh.

B ch ho kh n gin ch c mt ng dn xng vmt ng dn gi. V vy khng thng xuyn m bo t lxng ca ho kh cho ph hp vi ch lm vic ca ngc. V vy hin nay xe my u dng b ch ho kh tng.6.2.5. B ch ho kh t ng

- Cu to (hnh 6.3)B ch ho kh t ng c nhiu kiu, nhng thng gm

nhng chi tit

40

Hnh 6.2. B ch ho kh n

gin


41/122

M 07Sa cha xe my

p ng mi ch hot ng ca ng c t khi ngn chy tc ti a, b ch ho kh t ng c cc mchxng (ng xng) sau: mch xng chnh, mch xng cm chng

v mch xng khi ng. Ngoi ra cn c mt s c cu tng.

a) Mch xng chnhng c hot ng tt c cc tc k t lc vn nh

tay ga cho n khi vn ht mcvi ho kh do mch chnhcung cp, tr ch cm chng.

Mch chnh hot ng theo cc phng php : dng kim ga,dng ng thng hi xp bc v phng php phi hp.

* Phng php dng kim ga (hnh 6.4)

41

Hnh 6.3. B ch ho kh t ng


42/122

M 07Sa cha xe my

C cu iu chnh t l xng v lng ho kh gm l tiachnh, kim ga, tr ga, l xo,dy ga v hng khuch tn

Tr ga cn gi l qu ga, chuyn ng trong ng tr.Hot ng ca mch xng chnh dng kim ga nh sau :

Nu cha vn tay ga th tr ga v kim ga v tr banu, hng khuch tn v l phun u m nh nht. V tr nyc chnh bng vt ga (c ga).

Khi vn tay ga (tng ga), dy ga s ko tr ga v kim ga,m rng dn hng khuch tn v l phun, thay i lng hokh v t l xng chu ph hp vi tc ng c t chm ntrung bnh v cao.

Nu bung tay ga, l xo liy tr ga v kim ga v v trban u.

* Phng php dng ng thng hi xp bc (hnh 6.5)C cu dng l thng hi xp bc, ng gi ph, hngkhuch tn, tr ga, l xo, dy ga,

Hot ng ca mch xng chnh dng ng thng hi xpbc nh sau :

42

Hinh 6.4. Mch xng chnh(Phng php dng kim ga)1- bung phao; 2- c ch ho khni vi ng c; 3- tr ga; 4- dyga; 5- l xo; 6- hng khuch tn; 7-c ni vi b lc gi; 8- kim ga; 9-gc l chnh


43/122

M 07Sa cha xe my

Khi ng c c tc thp, khng kh vo ng giph t, trong l tia chnh cng

t bt kh. Hu nh ch c xng

phun vo hng khuch tn. Vvy t l xng hi cao, ngc trnh c hin tng thiuxng.

V d : xe chy t 25 n 30km/gi, t l xng t 1/15n 1/13.

Khi ng c c tc trung bnh, khng kh c htqua hng khuch tn mnh hn. Mt phn khng kh theo -ng gi ph, qua l thng hi, vo ng tia chnh, lm xng sibt. Xng ln bt kh phun vo hng khuch tn. V vy t lxng trong ho kh gim, ng c trnh c hin tng tha

xng.

V d : xe chy t 35 n 40km/gi, cn t l xng t1/16 n 1/18.

Nu khng kh vo ng gi ph cng nhiu th cngnhiu l thng hi nhn c khng kh, xng si bt cng mnhl bt kh tan mn trong xng. Hn na, do p sut ti hngkhuch tn rt thp nn xng c ht mnh. V vy, tc cao, t l xng c nng ln.

V d : xe chy t 70 n 80km/gi, cn t l xng t

1/13 n 1/12Hin nay hu ht ng c xe my s dng b ch hakh c mch xng chnh dng phng php phi hp, trong ckim ga v ng thng hi xp bc.

43

Hnh 6.5. Mch xng chnh(phng php dng ng

thng hi xp bc)1- gc l chnh; 2- l thng hixp bc (ng to bt); 3- ng giph; 4- ni b lc gi; 5- hngkhuych tn; 6- l xo; 7- dy ga;8- ni vi ng c; 9- tr ga; 10-

bung phao


44/122

M 07Sa cha xe my

b) Mch xng cm chngCm chng (garngti) cn gi l khng ti, tc ng

c rt chm, ho kh cn t l xng cao (t 1/12 n 1/11).Trong ch cm chng, ng c vn hnh nhng xe

my c th ng yn, tay ga gim ht mc (bu lng). V d :vn hnh ng c kim tra iu chnh mt s b phnca xe, tm dng xe khi chy trn ng, V vy rt cn mchcm chng.

* Cu to (Hnh 6.6)

* Hot ng. Lc ng c chy cm chng, kim ga nggn kn l phun, nn ho kh ca ng tia chnh vn thiu xngso vi yu cu. Lng xng ny c b sung nh mch cmchng.

Do dy ga 5 khng ko nn tr ga 3 ng ht mc, hngkhuch tn m rt nh, p sut rt thp ti ming ng tia cmchng 2, xng phun d dng. ng thi khng kh vo nggi cm chng, ho trn v y xng. Ho kh ca mch cm

chng c t l xng cao. Lng xng do mch cm chng cungcp ph thuc vo v tr ca vt gi 9.Ho kh ca mch cm chng phi hp vi ho kh ca

mch xng chnh thnh ho kh cm chng, c tie l xng phhp vi ch cm chng.

44

Hnh 6.6. Mch xng cmchng (mch khng ti)

1- Gc l khng ti; 2- ng phun khngti; 3- tr ga; 4- ni vi ng c; 5- dy

ga; 6- l xo; 7- hng khuch tn; 8- nivi b lc gi; 9- vt gi; 10- bungphao; 11- ng gi khng ti


45/122

M 07Sa cha xe my

Mun duy tr ch cm chng ng c chy thtchm, tht m, phi iu chnh phi hp gia vt gi v vtga.

Vt ga hoc vt xng l vt chnh v tr tr ga.

c) Mch xng khi ngLc khi ng, trc khuu quay chm, nhit ng cthp. Mun ng c d n, phi c ho kh giu. Trong bch ho kh t ng t l xng c tng bng cc phng phpsau : dng bm gi, dng van khi ng, dng nt bm xng

* Phng php dng bm giBm gi (bm khng kh) t trn ng khng kh vo

hng khuch tn, c iu khin bng cn le. Cn le (tay le)t ti tay li bn tri ca xe my.

Nu gi cn le qu lu s hao xng v c hin tng ngtxng (sc xng) do ho kh qu giu, ng c cng dng. trnh hin tng ny, trn bm gi thng c van t ng, lunlun ng nh l xo. Khi ng c ch cm chng,nu bm gi vn ng th lung khng kh vo mnh s mvan t ng v gim t l xng.

V vy, sau khi khi ng, ch bung cn le lc ng c chy n nh.

2. Hot ng ca b ch ho kh t ngGt cn khi ng (ng bm gi, m cc te) hoc n

nm xng (dm phao xng).Bung tay ga (nh ht tr ga, ng ht bm ga, hng

khuch tn m nh nht). C th vn nh tay ga, cn gi lnhy ga (ko t ngt tr ga, xoay t ngt bm ga, m btcht hng khuch tn).

T l xng ph thuc ch yu vo mch xng khi ng(bm gi, cc te, nm khi ng). Ngoi ra cn chu nh hngca mch xng cm chng.

b) Trng hp cm chng

Bung tay ga, hng khuch tn m nh nht.T l xng ph thuc mch xng cm chng (cc v tr

ca vt xng v vt gi).c) Trng hp tc trung bnh

Bt u vn v iu chnh tay ga, ko dn dn tr gahoc xoay dn bm ga (hng khuch tn m rng dn ti mckh ln).

T l xng thay i trong khong rng v ph thucmch xng chnh. Ngoi ra cn chu nh hng ca nc kim ga

c chn lp vi tr ga, trong c s tit kim xng.d) Trng hp tc cao

Vn nhiu v ht mc tay ga (ht ga), ko ht tr gahoc xoay ht bm ga (hng khuch tn m ln nht).

45


46/122


47/122


48/122

M 07Sa cha xe my

Nhng ca van A cha kp ng th ca van B h m.Khng kh t ng gi s qua ca B trn thm vo ho kh, gimt l xng. Do ng c khng ngt xng, tip tc chy.

Sau vi pht, nhit tng cao, thanh lng kim nhit

nng ln cng cong. Ca van A ng kn, ngt hon ton mchxng kh ng. ng c bt u hot ng vi mch xngcm chng hoc mch xng chnh.6.2.7. ng thot kh v gim thanh

ng thot kh cn gi l bnh thot (b) ni vi bungchy. Trong ng thot c b phn gim thanh, c t ding c hoc cnh bnh sau xe my.

- Cng dng

ng thot v gim thanh dn kh chy ra ngoi, gimting n ca kh thot, to iu kin hot ng cho xe my,

bo v an to cho ngi s dng- Cu to

C nhiu loi ng thot, thng khc nhau v kiu dng.ng thot v gim thanh c hai phn chnh : ng thot kh

v ng gim thanh (hnh6.9 ).

ng gim thanh c dng tr, cn, nhng khc nhau chyu cu to bn trong (hnh 6.10)

48

Hnh 6.9 ng thot kh


49/122

M 07Sa cha xe my

Trong ng gim thanh c vch ngn, ng cn, ng tium,

- Hot ngNu thot t do, kh chy s gin n t ngt, sinh

ting n chi tai v gy nhiu bt tin.V vy, kh chy phi ln lt qua c ng thot, ng thot,ng gim thanh vi tit din lu thng ln dn.

Trong ng gim thanh, kh chy gp vch ngn c l nh,

ng cn c l nh, Kh chy lun lun i hng, chia thnhnhiu dng nh chui qua cc l, an cho nhau v ho trn vinhau. Do kh chy gin n t t, th tch ln dn ln qua

nhiu phng dn n m thanh gim.Trc khi ra ngoi, kh chy cn qua l tiu m. ng tium (tn thanh) l ng nh nhiu l, t ti ui ng gimthanh.

Mt s ng thot v gim thanh c thm b lc kh chy bo v mi trng, thm tm che an ton v tng tnh mthut cho xe my.6.3. Kim tra, bo dng, sa cha h thng nhin liu6.3.1. Bo dng bu lc khng kh, bnh xng v b lc khng

kh+ Bu lc khng kh (hnh 6.11)- Xoay kho xng v v tr

OFF

49

Hnh 6.10 Cu to ng gim thanh


50/122

M 07Sa cha xe my

- Dng c l dt tho ai c gi cc lc v cho xng vobnh khc.

- Ly cc lc v vng m cao su v li lc xng ra.- Dng bn chi nh rng chi sch li lc dng kh p

thi sch.- Kim tra xem li lc xng c b rch khng, nu rch phithay. Kim tra giong m nu cn phi thay.

- Lp cc lc vo ch ho kh t vng m ng v tr.Dng tay vn cc lc cht va, sau dng c l dt sitcht.

- Xoay kho xng v tr ON (v tr m) xng vo b chho kh v kim tra xem c b r r xng khng.

+ Bnh xng- M kho yn v nng yn xe ln.

- Tho bu lng bt yn bng c l ly yn xe ra.- M vt x xng b ch ho kh, vn kho xng v v tr

RES (v tr d tr) m np bnh xng xng chy nhanhhn.

- Tho ng dn xng ra khi kho xng ca b ch ho kh.- Tho dy ni ti b cm bin mc xng v tho b cm

bin mc xng.- Tho vt gi bnh xng v nhc bnh xng khi khung xe.- Xc ra bnh xng bng xng.- Kim tra :

+ Kim tra ng ng dn xng xem c b nt vn xonkhng.

+ Kim tra l thng hi ca np y bnh xng xem ctc khng.

- Lp ngc li qu trnh tho.+ B lc khng kh

I Tho lp kim tra v sinh b lc khng kh xe supercub C70-82

- Tho ym xe.- Dng tua vt tho 4 vt gi bu lc kh.- nh ht tay li v mt pha.- Xoay nh rut bu lc ko ln ly ra khi np bu lc.- Tho vt gi bu lc kh, h v bu lc.- V sinh rut bu lc : lm kh v nh bi bn bong

ra, dng kh nn thi sch (thi t trong ra).- Lau sch bn trong v bu lc.

50

Hnh 6.11 Bu lc khng kh


51/122

M 07Sa cha xe my

- Vi rut lc bng giy ch lm kh dng kh nn thisch.

- Vi rut lc bng kim loi dng du ra sch.- Vi rut lc bng mt dng du ra sch, thi kh.

Rut lc rch nt phi thay.Kim tra lp liTh t ngc li vi th t tho.

6.3.2. Kim tra, bo dng b ch ho kh ( Xe Honda cub) - Tho b ch ho kh khi ng c (Honda super cubC70-82)

- Tho ym, ng kho xng, x xng khi b ch hokh.

- Tho dy ga, qu ga, tho ri cc chi tit cm qu ga.- Ni lng c vt gi u day le bm gi tho dy le.- Ni lng vng ai gi ng np kh. Tho ai c gi ch

ho kh ly ch ho kh ra ngoi.- Tho ri kim tra cc chi tit b ch ho kh

- Tho vt gi thn di, thn trn b ch ho kh. Rtcht phao a phao v kim phao ra ngoi.

-Tho jc l, ng phun xng, vt xng, vt gi.- Ra sch cc chi tit, thi kh bng kh nn.- Kim tra. mn ca kim phao, jc l, ng phun, qu ga

kim ga, cc vt.+ Kim tra lc xng xem c rch khng.+ Kim tra giong m, v ch ho kh nu h hng rn

nt phi thay th.+ Nu mc xng qu cao hoc qu thp b nh tay phao

iu chnh.+ Trng hp phao nha c th cn m li g.- Lp cc chi tit v lp b ch ho kh li g

- Lp jc l, lp kim phao, phao v cht gi phao.- Kim tra mc xng :

* Trng hp phao nm thn trn ch ho kh th nhnhng lt ngc thn trn b ch ho kh dng thc o khongcch t mt lp ghp ti y phao, so snh kch thc tiuchun (CD90 l 10,7mm, C50M : 15 n 15,5mm).

* Trng hp phao nm thn di : ni ng xng vo chho kh, m kho xng vi mc xng khong 5mm th ti mtlp ghp.

Kim tra kim phao, phao ln xung c nh nhng khng.- Lp thn di v thn trn ch ho kh khi bt vt.

- Lp vt gi, vt xng.- Lp b ch ho kh vo ca np.- Lp ng np kh sit vng ai, lp vng m v kho

xng.51


52/122

M 07Sa cha xe my

- Lp cc lc vo b ch ho kh.- Lp cm qu ga dy le khi ng.- M kho xng kim tra ln cui, th tay ga.- Lp ym xe.

Cu hi v bi tp1) Trnh by nhim v v cu to chung ca h thng nhinliu?2) Trnh by cu to v nguyn l hot ng ca b ch hokh n gin?3) Trnh by cu to v nguyn l hot ng ca b ch hokh hin i?4) Trnh by cch kim tra, bo dng, sa cha bu lc gi,bnh xng, ng gim thanh v b ch ho kh?

Bi 7. Sa cha bi trn v lm mt(Thi gian: LT: 5

h)Mc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:- Pht biu ng cng dng, phn loi c h thng bi trnv lm mt ca ng c xe my

- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca hthng bi trn v lm mt ng c 4 k v c cu phn phikh ng c 2 k- Bit cch kim tra, bo dng v sa cha h thng bi trnv lm mt ng yu cu k thutNi dung ca bi7.1. Nhim v chung, yu cu, phn loi

- Nhim v:H thng bi trn c nhim v a du bi trn vo tt c

cc b mt tip xc ng ca ng c gim lc ma st gim s mi mn ca chi tit my. Du bi trn cn ra schbi bn, mt kim loi lm sch mt tip xc ng.

Du bi trn tip nhn v chuyn mt phn nhit lm mtcc chi tit, b phn ca ng c. Ngoi ra du cn tham gialm kn cc khe h gia cc chi tit ca ng c.

H thng lm mt c nhim v thu nhn nhit lng khng cnthit ca ng c tn ra mi trng xung quanh nhm duytr bay hi v kh nng bc chy ca ho kh; gi

nht ca du bi trn trong khong cho php, ng thi duytr nhit ng c lun n nh nhit khong 80oCn 90oC, m bo cng sut v tui th ca my

- Phn loi:

52


53/122

M 07Sa cha xe my

+ Du bi trn ch yu c phn theo cp nht (long) ca du c m s t 10 n 250 do SAE quy nh hocquy nh ca nc sn sut du. Ch s trong m s cng lnth du cng c

V d:Du rt lng : SAE 20, AC8Du lng : SAE 30, AC10Du hi lng: SAE 40, AK 15Du hi c : SAE 50Du c : SAE 90Du rt c : SAE 140

- Yu cu: Du lm trn ng c xe my cn cc iu kinsau :

o lng ( nhn) ph hp vi ng c xe my.o lng t bin i theo nhit du bm vo

mt tip xc trong khi ng c vn hnh.oKhng ln nc, axit lm h hng cc chi tit.oKhng ln ct bi lm mn.oKhng b bin cht trong thi gian s dng.

- Chn du. Khi chn du lm trn phi theo ch dn ca nhch to ng c, thng da vo cc yu t sau :

+ Nhit vn hnh ca ng c. Nhit cao th

dng du c hn.+ Phng php lm trn. V d : pha vo xng th c thdng du hi c.p sut ti mt tip xc ng. V d : p sut ln hn th dngdu c hn.

Ngoi ra, i vi vng kh hu cng lnh cn du chn.

Th trng Vit Nam lu hnh nhiu loi du : Du SAE, duhp tc sn xut gia Vit Nam v cc nc Anh, M, Nht, Php,

Tt c u c hng dn s dng. V d : du SAE20, SAE30,AK15, dng cho ng c 4 k. Du SAE20, SAE30, AC10,dng cho ng c 2 k.7.2.1 H thng bi trn ng c 4 k

ng c 4 k thng dng 2 phng php trn : bm du vvy du.- Lm trn bng vy du

Du vo cc te i vi tt c cc xe my thng dngc quy nh t 0,7 n 0,8 lt.

u to thanh truyn c kt cu vy du dng tha(mung) vy (tt) du khi ng c vn hnh. Du c vytung mnh trong cc te.

53


54/122

M 07Sa cha xe my

Du vng ln mt gng xi lanh, bm vo mt ngoi pttng v xc mng, vo l cht pt tng. Du bn vo l uthanh truyn, theo rnh vo bc cht pt tng v vng bi trckhuu.

Du bm vo bnh rng trc khuu, c xch cam a theomng cao su n bnh rng trc cam v trc cam. Du votrc cam, n cn m c cam,...

Cc te li hp thng vi cc te hp s. Cc bnh rng vy duti mi chi tit trong li hp v hp v hp s.

Sau khi lm trn cc chi tit, du t chy vo cc te.Cht bn theo du ng y cc te. i vi xe my 4 k,

phi thay du cc te khi chy khong 1000 1200km.- Lm trn bng bm du

Du t cc te qua li lc vo bm du. Ra khi bm, duchia hai mch vo khi xi lanh v vo cc te li hp.

+ Mch du quy lt. Du qua l cc te, theo rnh rt ngnthuc khi xi lanh ti chn vt cy. Vt cy ny vn vocc te hp s bn phi v gn bm du nht.

Du theo ng t vt cy chy qua khi xi lanh vo quylt. Do p lc bm, du n hc bn phi quy lt (cc te cnhbm), vo l khoan du trc cam, chy dc trc cam, vo ttc cc l khoan khc v rnh dn du.

Du lm trn trc cam, bnh rng trc cam, cn m, xupp,... v theo ng dn v cc te. Ngoi ra du cn bn tungtrong xu pp.

+ Mch du cc te li hp. Du qua l khoan trong cc te lihp v u phi trc khuu, vo l u trc khuu, chy dctrc khuu, vo tt c cc l khoan v rnh dn du.

Du lm trn li hp, trc khuu, thanh truyn. Do lc litm, du vng ti pt tng, xi lanh, xc mng,... ng thi ccbnh rng ca li hp v hp s cng c vy du bn tungtrong cc te.

Du sau khi lm trn li tr v cc te.Sau thi gian lm vic quy nh, du rt bn, c tho

theo l vt x du y cc te trc khi c thay du mi.H thng lm trn bng bm du gm cc b phn : bnh

rng iu khin bm du, trc iu khin bm du, bmdu, mch du, li lc, thc o, cc te du,... Ni dung ch nu 2b phn l bm du v mch du.

* Bm du (bm r to). Cu to ca bm R to (hnh 7.1)Bm r to hot ng nh sau : trc bm du s quay r to

trong v lm chuyn ng r to ngoi. R to ngoi va quaytrn trong thn bm va tip xc trt vi r to trong.

54


55/122

M 07Sa cha xe my

Du c ht t ng ht du vo bm v c nn t vng

c th tch ln

sang vng c th tch nh dn trong l thot ca bm.* Mch du : gm ng du

bm, ng dn du, rnh dn du,du vy, du lan truyn

- ng dn du. Trong nhiu chi tit ca ng c c l

khoan dn du. V d : trc khuu, thanh truyn, cht khuu,...

55

Hnh 7.1 Cu to bm r to1- m thn bm; 2- thn bm; 3- vt; 4- r to ngoi; 5- r to trong; 6-trc bm du; 7- m np bm; 8- np bm; 9- vng m; 10- trciu khin bm du; 11- cc te


56/122

M 07Sa cha xe my

Cc l khoan c th ni t chi tit ny sang chi tit khchoc thng vi rnh dn du.

- Rnh dn du : trn cc mt tip xc ng thng c rnhdn du (rnh du), nht l mt tip

xc c tc cao.V d : rnh dn du trn u trc cam (hnh 7.2)Rnh dn du chy vng trn mt tip xc ng, nhn

du t l du, c ch to bng phng php phay.- S mch du. ng c 4 k thng c lm trn theo

mch du tiu biu (hnh 7.3)7.2.2 H thng bi trn ng c 2 k

ng c 2 k thng dng phi hp 2 phng php lm trn :pha du v vy du.

- Pha du vo xng lm trn xi lanh, pt tng, xc mng,thanh truyn, trc khuu, cht pt tng, cht khuu, bi, bclt,

56

Hnh 7.3 H thng phadu t ng

1- bnh du; 2- lc du; 3- bmdu; 4- ng dn du; 5- ngdn np (c ht); 6- ch hokh; 7- ni vi bu lc gi

Hnh 7.2 Rnh du, ldu


57/122

M 07Sa cha xe my

- Vy du t cc te do chuyn ng ca bnh rng nhngtrong du, lm trn cc b phn ca li hp v hp s : a mast, bnh rng,trc s cp,

trc th cp, bi,

Cc te trc khuu ca ng c 2 k l bung ho kh nnkhng th cha du lm trn. V vy cc chi tit nh xi lanh,

trc khuu, phi c lm trn bng du c trong ho kh.C ng c xe my ch lm trn bng cch pha du voxng v khng c b phn cn lm trn bng vy du.

1. Phng php pha du

57


58/122

M 07Sa cha xe my

m bo cho ng c lm vic tt, khi pha du voxng cn lu cc im sau:

a) Chn ng du : c th dng cc loi du SAE30,SAE40, SAE50 hoc du c c tnh tng ng pha.

b) Pha ng t l : T l du pha vo xng c tnh theophn trm hoc th tch.V d : 5% hoc 50cm3(cc) du nhn trong mt lt xng.

Nh ch to ng c quy nh t l du, thng t 3,5n 6%. Thi k r (rta)my, cn t l du cao hn thik ng c lm vic bnh thng. T l du thng dng ivi nhiu loi ng c 2 k l 5% (50cc du nhn trong mt ltxng).

c) Ho trn u. xng vo bnh cha trc khi cho dunhn v lc u du khng ng y bnh.

2. H thng pha du t ngNhiu xe my 2 k i mi c h thng pha du t ng,

gm cc b phn sau : bnh cha du nhn, lc du, bm du,(hnh 7.3)7.2.3 H thng lm mt

1. Nhim v

Lc ho kh chy, nhit trong bung chy ln ti25000c, nhit kh thi ti 8000C. V vy cn c lm mt.

H thng lm mt thu nhn nhit lng khng cn thit chong c tn ra mi trng xung quanh nhm cc mcch:

a) Duy tr bay hi v kh nng bc chy ca ho kh,m bo s lm vic bnh thng ca pt tng, xc mng, xilanh,...

b) Gi nht ca du khong cho php, m bo s

hot ng bnh thng ca h thng lm trn.c) Duy tr nhit ng c sut qu trnh vn hnh t

80 n 900C, m bo cng sut v tui th ca my.2. Phng php lm mt

Tu theo cng sut ng c, c cc phng php lm mtbng nc v bng gi.

a) Lm mt bng nc* Cu to h thng : gm kt nc cha nc (c nhiu l

tn nhit); bng nc quy lt, xi lanh, bm nc, qut gi,...

*Hot ng. Khi ng c vn hnh, bm ht nc t kt n-c y vo bng nc. Nc lu thng qua bng, thu nhit cang c s rt nng. Do p lc bm, nc nng theo ng v ktnc c lm ngui.

58

Hnh 7.3 S bi trn ng c xe my 4k


59/122

M 07Sa cha xe my

Kt nc c lm mt bng khng kh lu thng t nhinhoc bng qut gi.

Phng php lm mt c dng trong cng sut ln v cntc nhanh nh xe ua.

b) Lm mt bng gi (khng kh)* C cu h thng : gm cnh tn nhit c lin vi npquy lt; v xi lanh; qut gi.

* Hot ng. Khi ng c vn hnh, cnh tn nhit (tonhit) rt nng s c khng kh lm mt. Khng kh lu thngcng nhanh th cnh tn nhit cng mau ngui, v vy mt sng c c thm qut gi.

Hot ng ca phng php lm mt bng gi da vonguyn tc tn nhit. Do c th nng cao hiu qu lmmt bng cc bin php sau :

- Tng din tch tn nhit bng cnh tn nhit.- Dng kim loi dn nhit tt nh nhm v hp kim nhm lm

quy lt, xi lanh,...- To iu kin cho khng kh lu thng nhanh v tip xc

nhiu vi mt lm mt bng cch t ng c trn xe my, cl chn hng lung gi khi chy,...

Ngoi ra cn gi sch mt tn nhit tng kh nngbc x nhit.

Hu ht xe my c lm mt bng cch tn nhit v rtn gin, hiu qu, nh v an ton.7.3 Kim tra, bo dng, sa cha h thng bi trn vlm mt7.3.1 i vi h thng lm mt

- Thng xuyn v sinh sch s v my c bit l xi lanh,np my khng du, bn t bm dy, khng gy cnhtn nhit.

- Trng hp my qu nng phi kim tra sa cha ngay.7.3.2 i vi h thng bi trn

Trong qu trnh hot ng du nhn cc te b hao htdn. V vy phi kim tra thng xuyn mc du trong cc te,nu thy thiu th b xung thm m bo ng c lmvic an ton. Tuyt i khng du cn n di mc tithiu, chi tit s b mi mn nhanh, c th dn ti lt bin. Dudng cho ng c km phm cht hoc mc du qu caou khng tt.

a) Kim tra mc du trong ng c* ng c 4 k

- Dng chn chng gia v tr thng.- Tho thc o du, dng gi lau sch thn thc.

59


60/122

M 07Sa cha xe my

- t thc o vo l o du (khng vn vo) v ly thcra kim tra mc du. (mc du phi nm gia mc ti av ti thiu).

+ Nu du di mc ti thiu phi b sung du n mc

ti a (vch trn ca thn trc) v my c triu chng ndu.+ Nu du trn mc ti a s hay cht my do b sc du

cn x bt mc du ng quy nh.* ng c 2 k- Dng chn chng gia v tr bng phng.- Dng tua vt tho vt kim tra mc du cc te bn tri

st cn s.- Quan st mc du l va tho vt ra.+ Nu mc du l va tho vt ra xp x mp di ca l

l c.+ Nu mc du trong cc te thp hn mp di ca l th

m np du ra thm du nhn ng chng loi hay t-ng ng cho n khi du trong cc te hp s bt u trnra khi mp di ca l.

+ Nu khi tho vt, du trn y l du ra th phi x btti khi du va r ra khi l.

b) Thay du nhn cc teSau thi gian lm vic du s b bin tnh phn hu gim

nht v th phi thay du.- i vi ng c 4 k nh xe Hon da xe chy t 1500 n

2000km.- i vi ng c 2 k nh xe Sim sn xe chy t 2500 n

3000km.* Phng php thay du- Dng chn chng gia xe v tr bng phng.- Khi ng my n n nhit bnh thng (5

pht).

- Tt my t khay hng du di ai c x du.- Dng c l trng tho ai c x du (m np d du cho

du chy nhanh hn). du chy khong 10 pht th pcn khi ng vi ln (c th dng bm thi kh vo l du) du xung ht.

- Kim tra vng m ca ai c x du nu cn phithay.

- Lp li v sit cht ai c x du.- du ng chng loi v ng s lng (c th dng th-

c kim tra) sau sit cht np du.* Khi ng my khong 5 pht kim tra xem du c r

r khng. Tt my du trong cc te n nh kim tramc du v iu chnh mc du nu cn.

60


61/122

M 07Sa cha xe my

c) Kim tra h thng bi trn. H thng bi trn hotng km hoc khng hot ng s lm my nng nhanhchng gy ph hng chi tit, my ngng hot ng. Ta phikim tra nh sau :

- M np y xu pp ht, khi ng c, quan st v t ttng ga. Nu thy du vng ln tng tia nh chng t h thngbi trn lm tt.

- Nu khng thy tia du vng ra, phi kim tra tit.- Ni ai c du (ai c bn phi pha di np my). Nu

du tro mch chng t ng du ln trc cam b tc (khnng khi lp cc te cnh bm khng c l thng trn giongcc te cnh bm).

Nu du khng tro ra c th do cc nguyn nhn sau :du qu c, thiu du cc te, lc du tc, bn, cc bnhrng bm du mn, m bm du h, bm du hng vnhh, l du ln t cc te b tc.

d) Tho bm du khi ng c- Dng chn chng gia t khay du vo pha di

ng c.- Tho ai c x du (bm kh nn vo l du x

ht du).- Tho cn khi ng.- Tho ng x.- Tho cng chn.- Tho cc bu lng gi np cc te li hp ly np cc te li

hp ra, ly m lt v cht nh v.- Tho b li hp.- Tho 3 vt gi bm v ly bm ra.e) Tho ri bm du ra v kim tra chi tit- Dng tua vt ch thp tho 3 vt gi np bm vo v

bm v ly np bm ra.- Ly trc r to ra ngoi nhc r to trong v r to ngoi ra

khi v bm.- V sinh chi tit.- Kim tra v bm xem c b nt, b vnh khng.- Lp r to ngoi, r to trong v trc iu khiu vo v

bm.Trc khi lp nn bi mt lp du vo cc chi tit.+ Dng thc l o khe h gia u rng r to trong v r

to ngoi khe h my khng qu 0,2mm. Nu ln hn 0,2mmth phi thay.

`+ Dng thc l o khe h gia r to ngoi v v bm, kheh ny khng c ln hn 0,2mm. Nu ln hn th phi thaychi tit mn.

61


62/122

M 07Sa cha xe my

Cu hi v bi tp1) Trnh by nhim v v cu to chung ca h thng bitrn, h thng lm mt?2) Trnh by cu to v nguyn l hot ng ca h thng bi

trn ng c 4 k v h thng bi trn ng c 2 k?3) Trnh by cch kim tra, bo dng, sa cha h thng bitrn v h thng lm mt?

Bi 8. Sa cha h thng truyn ng(Thi gian: LT: 5

h)Mc tiu

Hc xong bi ny ngi hc c kh nng:- Pht biu ng cng dng, phn loi c li hp, hp s, btruyn ng n bnh sau v c cu khi ng xe my- Gii thch c cu to v nguyn tc hot ng ca li hp,hp s, b truyn ng n bnh sau v c cu khi ngdng trong xe my- Bit cch kim tra, bo dng v sa cha li hp, hp s, btruyn ng n bnh sau v c cu khi ng xe my ngyu cu k thut

Ni dung ca bi8.1. Nhim v, phn loiNhim v ca h thng truyn ng (truyn chuyn

ng) ca xe my l truyn chuyn ng t trc khuu ngc n trc bnh ch ng, p ng cc ch hot ngc v xe my.

Xe my dng nhiu kiu truyn ngv c nhiu cchphn loi truyn ng.

Thng gp cc h thng truyn ng sau :

* H thng truyn ng c iu khin- H thng truyn ng c iu khin li hp v s.- H thng truyn ng c iu khin s v li hp t

ng.* H thng truyn ng t ng.- H thng truyn ng t ng c s (li hp t ng v

s t ng).- H thng truyn ng t ng khng s (li hp t ng

v chuyn s khng bc), cn gi l h thng truyn ng t

ng v cp.Nu cn c vo b truyn ng n bnh sau, s c cch thng truyn ng bng xch, bng trc,8.2. Cu to chung v nguyn l hot ng

62


63/122

M 07Sa cha xe my8.2.1. Cu to chung (hnh 8.1)

H thng truyn ng gm cc b phn chnh sau : b lihp, hp s,b truyn ng n bnh sau, c cu khing,...

8.2.2. Nguyn l hot ngS truyn ng ca xe my c thc hin ln lt qua cc

b phn ca h thng truyn ng : trc khuu b li hp hp s b truyn ng n bnh sau (hu ht xe my cbnh sau l bnh ch ng) nh cc phng php truyn ngma st, bnh rng, xch, trc,...

i vi xe khng hp s, s truyn ng t trc khuu quali hp sang b truyn n bnh sau.8.3. Cc b phn chnh ca h thng8.3.1. B li hp- Cng dng

a) B li hp truyn chuyn ng t trc khuu sang hps nhanh, vng chc, m du,...

b) Ct tm thi s truyn ng ca trc khuu lc khing, vo s, chuyn s, ng c vn hnh nhng khng chyxe...

c) m an ton ng c khi b qu ti.Li hp cn gi l cn, cn t cc yu cu k thut sau :- Truyn c m men ln m khng b trt.- Ni v ct nh nhng.- Khi ct li hp, phi tch ri hon ton phn pht ng vi

phn tip ng.

- Phn loiXe my thng s dng cc li hp sau :

63

Hnh 8.1 Cu to chung ca h thng truyn ng


64/122

M 07Sa cha xe my

a) B li hp ma st t iu khin hoc b li hp c iukhin.

b) B li hp ma st t t ng hoc b li hp t ng.c) B li hp ma st kh t ng hoc b li hp ma st kh.

8.3.1.1 B li hp c iu khin.Loi li hp ny c nhiu a vn hnh ngp trong du viu khin bng tay nn gi l li hp ma st t iu khin bngtay.

a) Cu to : gm c cu iu khin v cm li hp- C cu iu khin c cc chi tit chnh sau : tay iu khin(tay cn) thng t tay nm bn tri, ni vi rut cp kocn iu khin ; cn iu khin t ti cc te li hp ; v cpc c iu chnh cng ca rut cp...

- Cm li hp c cc chi tit chnh : v li hp, li li hp, mmp, a pht ng, a tip ng, l xo p...(hnh 8.2)

+ V li hp chuyn ng cng mt lc vi trc khuu, chahu ht cc chi tit ca b li hp. V li hp lp vo u trckhuu hoc u trc s cp ca hp sv bn phi xe my.Nu lp u trc khuu th v c gn bnh rng nh nkhp vi bnh rng ln ti u trc s cp. Nu lp u trcs cp th v c gn bnh rng ln n khp vi bnh rngnh ti u trc khuu.+ Li li hp lp ghp vi bnh rng li hp, a pht ng, atip ng,... lun lun chuyn ng theo trc s cp. Nu lihp lp vo trc khuu th li quay t do trn trc lc ct cn.Nu li hp lp vo u trc s sp th li quay theo trc scp lc ct cn.

+ Mm p cn gi l a p hoc a lt, lun lunquay theo v li hp.b) Nguyn l hot ng (hnh 8.3)

Bnh thng, l xo lun lun p cc a ma st vi nhaucng mm p. Nu v li hp quay, cc a pht ng cng

quay. Do lc ma st gia cc mt

64


65/122

M 07Sa cha xe my

65

Hnh 8.2 B li hp c iu khin


66/122

M 07Sa cha xe mytip xc, a tip ng phi quay theo v lm chuyn ngtrc s cp ca hp s. Cn v tr hp hoc ni.

Khi rut cp ko cn iu khin, lc ti im t thnglc l xo. L xo b nn, cc a ma st khng b p v tch ri

nhau. Cc a tip ng c t do v trc s cp dng li.Cn v tr ct li hoc ng hp.8.3.1.2 B li hp t ng

Loi li hp ny khng iu khin bng tay, dng lc li tmnn cn gi l b li hp dng lc li tm.

B li hp t ng c nhiu kiu, tu theo kt cu, ct u trc khuu hoc u trc s cp ca hp s.

a) Cu to. B li hp t ng gm c cu iu khin v cm lihp.- C cu iu khin gm cc chi tit chnh sau : cn

iu khin, a cam l xo,... Cn iu khin lp u trcchuyn s, truyn chuyn ng t trc chuyn s sang acam.

- Cm lihp tng tcm li hp cab li hp ciu khinvgm cc chitit chnh sau(hnh 8.4)

66

Hnh 8.3 B li hp c iukhin


67/122

M 07Sa cha xe myb) Nguyn tc hot ng. Khi ng c chy cm chng, cc bitrc cha di chuyn, cc a ma st khng p vi nhau. Li hpni.

Do cn iu khin t u trc chuyn s (sang s)

nn lc p cn s th cng iu khin li hp. Cn iu khiny mt xoay, mm p c ni lng, li hp ct. Nh vy, dang s no, khi chuyn s li hp vn ct, ging li hp ctay iu khin.8.3.1.3 B truyn ng mt chiu (hnh 8.4)a) Cu to. B truyn ng mt chiu c mt s kiu, thngdng bi, gm ccchi tit chnh sau: vng pht ng,vng tip ng,bi, l xo

b) Nguyn tc hot ng. Khi ng c chy cm chng, cc bitrc cha di chuyn, cc a ma st khng b p vi nhau. Li hp

ct.Lc tng ga,

tc ng ctng. Lc li tmy bi xa trctheo mt nghing ca mm p. Cc a ma st c p chtvi nhau. Li hp ni.

Do cn iu khin t u trc chuyn s (sang s)nn lc p cn s th cng iu khin li hp. Cn iu khin

y mt xoay, mm p c ni lng, li hp ct. Nh vy, dang s no, khi chuyn s li hp vn ct. Nh vy, d ang s no, khi chuyn s li hp vn ct, ging li hp c tay iukhin.

67

Hnh 8.4 B li hp t ng 3

4

2

2

3

1

Hnh 8.4 B truyn ng mt chiu1- Vng pht ng; 2 - Vng tip ng; 3 - Bi; 4 -

L xo


68/122

M 07Sa cha xe my8.3.2. Hp s

8.3.2.1 Cng dngHp s ni b li hp vi b truyn ng n bnh sau, c

nhim v :+ Thay i tc xe my ph hp vi tnh trng ng giao

thng.+ Thay i m men quay ca ng c v sc ko ca xe

my tu theo ti trng v mt ng. Tc cng chm thm men lc cng ln v ngc li.

i vi xe khng hp s, phi tng gim ga thay itc v m men. Do hn ch tnh nng ca xe my.8.3.2.2 Phn loi

68

Hnh 8.5 Cu to hp s


69/122

M 07Sa cha xe my

Hp s c nhiu loi : hp s c 3 s, hp s c 4 s, hps c hp s ph, hp s iu khin bng tay, hp s iukhin bng chn Trong mi loi c nhiu kiu khc nhau.8.3.2.3 Cu to chung

Hp s gm b s v b iu khin. B iu khin c ccu iu khin bn trong v cu iu khin bn ngoi.B s, s cu iu khin bn trong v mt s chi tit ca

c cu iu khin bn ngoi nm trong cc te hp s (hnh8.5)8.3.2.4 B iu khin

+ Cng dng. B iu khin truyn chuyn ng t bnp cn chuyn s vo cm chuyn s thay i s tc ca hp s.

+ Cu to. B iu khin gm c cu iu khin bn ngoiv c cuiu khinbntrong(hnh8.6)

- C cu iu khin bn ngoi gm c : bn p, cnchuyn s (chn i s), trc chuyn s (ct i s), cnni, cn ko (cn mc s),

- C cu iu khin bn trong gm c : cn chn cht s gi chc s, cm chuyn s,

8.3.3. B truyn ng n bnh sau

8.3.3.1 Cng dngB truyn ng n bnh sau truyn chuyn ng ca trcth cp cho bnh sau ca xe my.

69

Hnh 8.6 B iu khin s


70/122

M 07Sa cha xe my- Phn loi

Xe my thng dng 3 kiu truyn ng n bnh sau :truyn ng bng xch, truyn ng bng bnh rng vtruyn ng bng cc ng.

- Truyn ng bng xcha) Cu tob) c im. Truyn ng bng xch c dng rt nhiu

v kt cu n gin, d iu chnh, thay th nhanh, nh,...Nhc im ca kiu truyn ng ny l xch chng mn gyting ng, d v p, hay tut xch, phi iu chnhlun,...- Truyn ng bng bnh rng

a) Cu to. B truyn ng bng bnh rng c th thchin theo hai cch sau :

- Bnh sau lp vo trc th cp, c gi l truyn ngtrc tip.

- Trc th cp truyn ng cho bnh sau qua mt s bnhrng trung gian.

b) c imTruyn ng bng cc bnh rng dng trong s t loi xe

my cng sut ln. Kt cu rt gn, truyn ng rt tt v bn.Nhc im chnh l phi t ng c gn trc bnh sau nnbnh sau chu ti ln hn bnh trc rt nhiu. Cn chnhxc cao v ch to v l rp cc chi tit. V tr ng c nhhng n trng tm, hnh dng v tnh cn i ca xe my.Gi thnh cao.8.3.4. C cu khi ng- Cng dng

C cu khi ng thay trc khuu vi tc 1500 vngtrong 1 pht ng c c th t vn hnh.- Phn loi

ng c xe my thng dng cc c cu khi ng sau :

khi ng bng cn p, khi ng bng ng c in.Ngoi ra mt s ng c xe my c khi ng bng p

p an (pdale), l xo...8.3.1 Khi ng bng cn p

C cu khi ng bng cn p (khi ng bng pchn) l kiu khi ng c bn, c dng rt nhiu, k cnhng xe my c b khi ng bng ng c in.

a) Cu to. C cu khi ng bng cn p c nhng chitit chnh :

- Bnh rng khi ng quay trn trn trc khi ng, lunlun n khp vi bnh rng khi ng (pha khp truyn ng)c rng ca khp vi mt rng ca ca khp truyn ng.

70


71/122

M 07Sa cha xe my

- Khp truyn ng (ng khi ng) ni vi rng xon catrc khi ng. Mt ngoi c rnh t vng kp, mt trongc rnh xon, mt bn c rnh ca. Lc trc khi ng quay,khp truyn ng va quay va tin n n khp vi bnh rng

khi ng.- Vng kp gi khng cho cht truyn ng quay theotrc khi ng.

b) Nguyn tc hot ng. Lc khi ng, hp s s 0,bnh quay trn ca truc th cp n khp vi bnh c nh catrc s cp.

Khi p bn p, trc khi ng quay nhng khp truynng khng quay theo. Rng xon ca trc khi ng ykhp truyn ng v pha bnh khi ng. Hai bnh rng ninhau, bnh khi ng quay v s truyn ng tip nh sau :bnh khi ng bnh quay trn (trc th cp) bnh c nh trc s cp bnh rng ln bnh rng nh li li hp v li hp trc khuu.

Lc bung bn p, l xo hon lc, ko trc khi ng vv tr c. Rng xon ca trc khi ng y khp khp ngtch khi bnh khi ng. Bnh khi ng quay t do.

Nu ng c chy m cha kp bung bn p thbnh khi ng cng y khp khi ng ra.

8.3.2 Khi ng bng ng c inHin nay kh nhiu xe my n, xe my c phn khi nh (di100 Cm2) c khi ng bng bn p, cn hu ht cc xemy u c khi ng bng ng c in mt chiu.

71


72/122

M 07Sa cha xe my

ng mtchiu,

truynchuynng chotrc khuuqua bnhrng, xch,...

b) Nguyn l hot ngKhp truyn ng c th t u ng c khi ng.

Trc r ro ni vi vng pht ng (hnh 8.8)Trnh t khi ng bng ng c in :M cng tc my, n cng tc khi ng (nhn nm khi

ng). ng c khi chy.

Trc r to quay vng trong ca khp truyn ng.Cc vin bi b kp trong khe hp, ni vng trong vi vng

ngoi. Xch ko bnh rng trc khuu.

72

a) Cu to (hnh 8.7). Khp truyn ng hoc b li hp khing l loi truyn

Hnh 8.7 Khi ng bng in


73/122

M 07Sa cha xe my

Khi ng c chy, vng ngoi quay nhanh hn vngtrong. Bi khng b kt, vng trong khng b ko theo vngngoi. Bi khng b kt, vng trong khng b ko theo vngngoi. R to my khi ng c t do. Khp truyn ng ni,

ct t ng rt nhanh (truyn ng lc khi ng), m boan ton cho ng c in.8.3.3 H thng truyn ng t ng

Vic li hp truyn ng cho bnh sau v thay i tc xe my c th thc hin theocc cch sau :

- i vi h thng truyn ng c iu khin li hp v s,ngi li thng phi li hp bng tay v chuyn s bng chn.

- i vi h thng truyn ng c iu khin s v li hp

t ng, ngi li iu khin s bng chn.- i vi h thng truyn t ng, ngi li iu khin tayga cng l iu khin li hp v s.* c im

+ Li hp truyn ng thay i tc bng cc b phnsau :

- B li hp t ng kiu li tm.- B truyn ng mt chiu dng bi ln.- B truyn ng bnh rng hnh tinh.

+ Truyn ng, n bnh sau bng xch, trc cc ng,cu roa.+ Vic iu khin xe rt n gin. Loi tr c mt s hn

ch do ngi li nh li hp khng ng thi im, chuyn skhng ng lc, chn s khng thch hp, phi hp ga-cn-scha tt.8.4. kim tra, bo dng v sa cha li hp, hp s, btruyn ng n bnh sau v c cu khi ng xe my8.4.1 Kim tra, bo dng, sa cha li hp

8.4.1.1 Tho kim tra sa cha b li hp ma st t ng* Tho- M np y b li hp.- Dng van tho a pht ng.- Tho dy cu roa ly a tip ng ra.

* Kim traa) Hin tng. Khi khi ng c hin tng kh hoc khng

khi ng c. Lc khi ng c ting va p c kh. Khngn c garngti (cm chng). Xe chy khng n nh khi

phanh s cht my. Tng ga ln xe mi chy hoc di chuyn tc c lc hi chng git ri mi chuyn. Xe khng bc, lc tigim r rt nht l lc ch nng, ln dc.

b) Nguyn nhn khc phc

73

Hnh 8.8 Khp mt chiu


74/122

M 07Sa cha xe my

* Quan st :- Cn khi ng mn lch gy cht, qu vng. Dn li m

cn, thay cht, thay qu vng.- L xo cn khi ng b dn, yu dnh cn khng dt -

c xe, phi thay.- L xo cn ti yu, khi n garngti l xo dn nn phithay.

- L xo cn ti qu cng hoc l xo ci mnh ci yu cngphi thay.

- Cc ming ma st phi tip xc u khng b dnh du,chy, chai cng, khng b qu mn. Khe h gia m cn vmt ma st l 0,1mm.

- b bc lt qu mn d b h du, nghin dy cu roa.8.4.1.2 iu chnh li hp (cn)

* iu chnh li hp cn t ng trn xe Hon da cuby l loi cn lun ct. iu chnh li hp l lm cho cca ch ng v cc b ng ca cn ni vi nhau khing c t tc nht nh.- Tt my ng c.- Ni lng ai c hm (bng c l 14) cc te li hp.- Dng tua vt vn vt iu chnh ngc chiu kim ng

h ti va nng tay th dng li.- T t vn vt iu chnh ngc li 1/4 vng.Gi nguyn vt iu chnh sit cht ai c hm.

Th li. Nu iu chnh ng. Khi ng ch garngti, p cn i s, s vo nh nhng hoc chgit nh khng b chm git, cht my. Cha tng ga xeng yn. Tng ga t t xe di chuyn nh nhng.- Khi vo s xe chm hoc cht my l do iu cn cha

ng (dnh cn) hoc do iu chnh garngti chang (ch garngti qu ln phi iu chnh li).

- Khi vo s cha tng ga xe chy ngay hoc cht my, xe

dnh cn do a ma st qu dy, b kt trong acn.

- Khi vo s tng ga ln xe mi chy l b trt cn do cca ma st qu mn, rnh cha bi mn, bi mn.

* iu chnh sa cha li hp (cn) iu khin bng tay.a) iu chnh bn ngoi- a xe v s 0 (th quay bnh sau).- T t bp tay cn, ng thi p cn khi ng.- Nu tay cn di chuyn khong 2cm m chn khi

ng nh bng (ct cn) l iu chnh xong. Nu ch-a t nhe vy, phi vn vt iu chnh st tay cn, khong gia, st cc te cn thay i chiu div dy.

74


75/122

M 07Sa cha xe my

Th li. p cn khi ng thy c lc cn (khng b nhhng). Bp tay cn vo s nh nhng, xe khng chm tihoc cht my. T t nh cn, ng thi ln ga xe dichuyn nh nhng.

b) iu chnh bn trong cc te cn- Trng hp, iu chnh v dy cn bn ngoi cha t,cn phi iu chnh bn trong cc te cn.

- Vn lng c iu chnh dy cn tay cn.- M np y cc te cn.+ Xe sim sn : tho np y nha bn tri.+ Xe Hon da SS : m np chp trn bn phi.- Ni lng ai c hm vt iu chnh.- Vn vt iu chnh theo chiu kim ng h (vn

vo) cho ti khi cm thy va chm (nng) th dng li,xoay ngc chiu 1/4 vng.

- Gi nguyn vt iu chnh sit cht ai c hm.- Lp np y cc te.- Chnh bn ngoi dy cn.- Th li.

8.4.1.3 Sa cha cna) Trng hp dnh cn* Hin tng :- Bp cn, p cn khi ng vn thy lc cn.- Khi ng, bp cn, gim ga vo s th xe cht mthoc chy ngay.* Nguyn nhn khc phc- Khong cch di chuyn tay ga cn qu ln, phi iuchnh li.a ma st b chy, b vnh phi thay.L xo p qu mnh, phi iu chnh li.a ma st qu dy, phi sa li.Du nhn qu c (dng khng ng) phi thay.

b) Trng hp trt cn Hin tng- Khng bp cn, p cn khi ng vn thy nh.- Nh cn vo s, tng ga vn khng chy hoc chy

chm.- Khi ti ln hoc ln dc my gm r tc gim. Nguyn nhn khc phc- Khong cch tay cn qu nh phi chnh li.- Cc a ma st qu mn phi thay.- Sc nn ca l xo yu phi thay.- Tay cn b kt, dy cn t mt s si phi iu

chnh li hoc thay dy cn.

75


76/122


77/122

M 07Sa cha xe my

- Cm v cn lc c tay c r l c v cn xe nlun ct.

8.4.1.5 Tho lp kim tra c cu li hp bng tay* Tho lp kim tra c cu iu khin.

- Ni lng dy cp iu chnh li hp (vn lng ai ciu chnh).- Dng tua vt tho vt gi np trn v ly np trn cng

m ra.- Dng tua vt tho vt gi khung chn cng iu khin li

hp ly khung chn.- Tho ai c hm v iu chnh li hp.- Ly cng iu chnh li hp ra.- Rt cn iu khin li hp v l xo khi np cc te li hp..- Ra sch cc chi tit ca c cu iu khin.- Kim tra cc chi tit xem c b mn, hng th thay th.- Lp li v iu chnh..* Tho kim tra b li hpa) Tho b li hp- X du my.- Ni lng ai c hm tho u dy cp ti np cc te.- Tho bu lng gi cn khi ng v ly cn khi ng

ra.- Dng tua vt tho cc vt gi np cc te. Ly np, m

v cht nh v ra ngoi.- Dng tua vt tho vt gi np v ngoi b li hp v ly

np ra.- B thng cnh ca vng m hm kho ai c gi v li

hp.- Dng gi gp dy a vo gia bnh rng ch ng v b

ng, tho ai c gi v ngoi ca li hp ri ly ton b cm lihp v vng m ra ngoi. Ly li v bnh rng ch ng ra.

- Tho l xo gim chn. Dng vam tho cc chi tit ca b li

hp ra khi v cn, bng cch ly vng hm ra.b) Kim tra cc chi tit ca b li hp- Ra sch cc chi tit, dng kh nn thi kh hoc lau

sch.- Dng thc cp o di tng l xo, chiu di l xo 25,8

mm ti thiu 23,,1 mm nu ngn hn phi thay.- o b dy ca cc a ma st bng thc cp ti nhiu

im. Kch thc tiu chun b dy a ma st 2,8 2,9 mm.Nu nh hn 2,4 mm th phi thay.

- Kim tra vnh bng cch t a ma st ln tmknh phng dng thc l o khe h gia a ma st v mtknh. vnh phi nh hn 0,5 mm.

77


78/122

M 07Sa cha xe my

- Kim tra li v bnh rng li hp nu st m, mn tot thphi thay. Kim tra bc ng nu mn cng phi thay.

c) Lp b li hp- Lp cc chi tit vo b li hp.

- Lp b li hp vo ng c.- iu chnh.Ton b qu trnh lp ngc li vi qu trnh tho.

8.4.2Kim tra, bo dng, sa cha hp s8.4.2.1Nhng h hng ca hp s

* i s c ting ku- Vng bi, bc u trc i s c mn khng.- Bnh rng mn r st m.- Thanh gt s (cng cua) b cong.- Thiu du hp s.* Kh chuyn sKhi chuyn s b nng, vng phi p cn i s nhiu

ln mi i c s l do cc nguyn nhn sau :- Cn khng ct do iu chnh sai hoc trc trc c

cu cn.- L xo ko cn mc s khng ng loi.- Vt gi trc i s lng, thanh gt s mn, cn mc s

mn.- Thanh gt s, cn mc s vnh.

Tr s Nhng xe kh tr s thng xy ra khi chuyn c

s, li b v s c, ngoi cc nguyn nhn vt gi trci s, thanh gt s, cn mc s cn do nguyn nhnc bn sau :

- Mu bn mt u bnh rng b mn m.- L xo cn chn cht s yu.- Rnh v cht trn trc i s b mn rng.

* Khng i c sTrng hp ny c bn do h hng c cu iu khin vchuyn s.- Hng then hoa u trc chuyn s- Long mi hn gia trc chuyn s v cn mc s- Hng l so trc chuyn s hoc l xo cn mc s- Cht s b gy, mc s mn rng

8.4.2.2 Kim tra, bo dng, sa chaThc t nhng h hng bn trong b i s l ht sc hn

ch. M nhng h hng c bn thng sy ra c cu bn

ngoi.a)Tho c cu bn ngoi c cu sang s xe Honda

- K khi g di xi lanh ch chc.

78


79/122

M 07Sa cha xe my

- X du cc te- Tho cc te li hp v b li hp, tho bnh truyn ng.- Tho bu lng gi chn sang s.- Tho bu lng ly cn chn s v l xo.

- Ko cn mc s li v rt trc i s ra.- Tho bu lng gi np y cht s, ly np y v cc chts ra.b) Kim tra cc chi tit- Kim tra l xo hi v ca c cu nu gy, yu phi thay.- Kim tra trc i s:+ Rnh rng u trc i s cn tt.+ u ngoi trc i s khng b cong.+ Mi hn cn tt.

- Kim tra cc rnh np y cht s phi trn u nu bnt v phi thay.

- Kim tra cht s, cn mc cht s nu mn, gy cng phithay.- Xit cht vt gi ui b i s.* Lp ngc li vi qu trnh tho

8.4.3 Kim tra, bo dng, sa cha b truyn ng n bnhsau8.4.3.1 Tho lp, kim tra c cu khi ng- Ra sch b trc khi ng, lau kh- Tho vng m chng r dc trc v tho phanh hm- Tho ng ni khi ng v vng kp- Tho phanh hm vng m v bnh rng khi ng- Kim tra, sa cha trc khi ng:

+ Kim tra rnh rng trn trc nu b mn m phi thay+ Bnh rng phi di chuyn nh nhng nu mn m phi thay+ Rng mt u v rng ni phi cn tt, nu mn phi sa

cha hoc phi thay b mi+ Vng kp phi n hi tt nu b gin phi thay

+ L xo n hi cha b xon, gy nu hng phi thay8.4.3.2 Tho lp, kim tra b truyn xcha) Tho:- K g dng chn trng bnh sau cao ln khi mt t- Tho cn sang s v np cc te mang c- Tho np cp bn tri v tho hp xch- Tho bnh sau- Tho ai c gi hp a xch v b iu chnh xch bntri. Tho xch v a xch ra

- Tho kho xch ly xch ra- Tho kho hm, bu lng gi bnh rng ko xch trc th cp- G b a xch ln bnh sau ni lng cc ai c gi axch, nhc b a xch ra khi bnh xe

79


80/122

M 07Sa cha xe my- Tho ri ai c gi a xch ly a xch ra- Tho ng ni, pht, vng bi rab) Kim tra:- Ra sch cc chi tit

- Kim tra rng xem c mn nhiu, st m khng nu cn phithay- Kim tra vng bi:

+ Trc khi tho ra c th lc bnh kim tra vng bi+ Nu vng bi r nhiu v c r th phi thay. Thng

thay ng b vng bi, ng ni, pht+ Kim tra xch: thng xch do, trng khi tng ht

nc phi thay. Khi thay cn kim tra a xch thay ngb.c) Lp, iu chnh truyn ng xch n bnh sau

Khi lp lm ngc li qu trnh tho* Ch : Khe h hm kho xch phi ngc chiu vi chuyn ngca xch

- Kim tra cng ca xch- Tho np y cao su gia hp xch- Dng t vt nng h xch. Khong di chuyn ln xung ca

xch l 20 mm- Nu xch qu cng xe chy x gn, bnh rng v xch x mn

nhanh, hi my, hao ph nhin liu- Nu xch qu trng, gy va p d b tut xch, ph hng

hp xch* iu chnh xch- Tho cht hm ai c trc sau- Ni lng ai c gi b a xch sau v ai c trc sau- Dng cl 10 ni ai c iu chnh xch ly trng

* Ch vn hai bn cho u theo du trn cng sau- Kim tra cng ca xch, xit cht ai c gi a xch,

xit ai c trc sau v lp cht

- Xit cht ai c iu chnh- Kim tra trng ca xch bng cch dng tay quay bnh xe

xem c tr u khng. Chy th xem c b git, c ting vap gia xch v hp xch khngCu hi v bi tp1) Trnh by nhim v v cu to chung ca h thng truynng?2) Trnh by cu to v nguyn l hot ng ca li hp, hp s

v b truyn ng n bnh sau?3) Trnh by cch kim tra, bo dng, sa cha li hp, hp sv b truyn ng n bnh sau?

80

7/28/2019 M

Documents

Mo Dun Dao Tao Sua Chua Va Bao Duong Xe May (1)