43
ILVO Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw ? '- Melle

Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

Embed Size (px)

Citation preview

ILV

O

Miscanthus als biomassagewas

Hilde Muylle

16/03/2017

'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw ? '- Melle

ILV

O

Het gewas MiscanthusMeerjarig grasachtige (15-20 j.)

Aziatische afkomst

Clifton-Brown et al., 2008

ILV

O

Het gewas Miscanthus

Houtig materiaal

C4 metabolisme (vgl. maïs)

Rhizomen

in Europa gekend als siergras

ILV

O

hoog-productieve kloon

lang groeiseizoen

hooggroeiend (2,5-3m hoog)

steriel – triploid

vermeerderd via rhizomen

niet woekerend

Miscanthus x giganteus

ILV

O

Miscanthus als biomassagewas

De teelt

ILV

OMiscanthus - de teelt

perceelskeuze

weinig bodemvereisten maar doordachte keuze

=> teelt blijft 15 jaar staan!!

- bodemtype : van zand tot klei, overstromingsplaatsen,

armere bodems, …

- zuurtegraad : pH5,5 tot 7,5

- waterbehoefte : 700-900 mm precipitatie in groeiseizoen

wortels gaan tot 2 m diep (niet rhizomen)

- temperatuurvereisten: bodemtemperatuur > 6°C

- oogstzekerheid : bereikbaarheid & betreedbaar tussen januari en april

ILV

O

Miscanthus - de teeltaanplant

Methode 1: rhizomen

- Blote rhizomen, met 1 à 2 knoppengeoogst op productievelden van 2-3 jaar oud

vermeerderingscoëfficiënt : x7/jaar

- 25 tot 70 g/rhizoom

- direct te planten of vochtige, koele bewaring

- 15.000 rhizomen/ha => 60-80 % slaat aan

- Goedkoopste methode

- 0,15-0,2 €/rhizoom

ILV

O

Methode 2: opgepotte rhizomen

- Planten in P9 potten

- Meer flexibiliteit

- 10.000 rhizomen/ha

- Duurder : 0,4 €/rhizoom

- Meer garantie op aanslaan

Miscanthus de teeltaanplant

ILV

O

Tussenzaai met mais:

- Minder snelle installatie van veld

- Compensatie met oogst van korrelmais

Miscanthus - de teelt aanplant

ILV

O

Miscanthus - de teelteerste jaar

Groeicyclus 1e jaar:

- Aanplant mei

- Onkruidconcurrentie

- Eerste scheuten verschijnen 3 tot 6 weken na inplant

- Weinig tot geen opbrengst eerste jaar (5 ton DS/ha)

ILV

O

Onkruidbestrijding:

- Toegelaten producten voor miscanthus

Andes, AspectT, Bofix, Calaris, Callistar, Callisto, Cliophar, Gardo Gold, Gardoprim,

Glopyr, Lumica, Matrigon, Mikado, Temsa, Vivendi

- Mechanische onkruidbestrijding

Miscanthus - de teelteerste jaar

ILV

O

Miscanthus - de teelteerste jaar

Ziektes en plagen :

- Weinig gekend

- Vraat door konijnen, reeën

- Schade door everzwijnen

ILV

O

Voorjaar :

- Ontwikkeling nieuwe scheuten vanaf rhizoom

- Minimum bodemtemperatuur 6°C

- Najaar 2011 – voorjaar 2012 => vorst op jong ontwikkelde scheuten => geen zichtbare schade

Miscanthus de teeltvolgende jaren

06.12.2011

ILV

O

Juli – Aug. :

- Snelle ontwikkeling van gewas – C4 gewas

- Geen onkruiddruk meer door sluiten van gewas

- Geen tot weinig bemesting (40 – 60 eenheden in voorjaar)

Miscanthus - de teelt volgende jaren

ILV

O

Oktober – november :

- Lang groeiseizoen

- Aarvorming begin november

- Geen afrijping bij M. x giganteus

- Bij eerste vorst => bruinverkleuring

Miscanthus - de teeltvolgende jaren

ILV

O

Najaar - Winter :

- Recuperatie van nutriënten naar rhizomen

- Bladval => bladerdek tussen gewas

- Bescherming tegen vorst

- Activering van bodemleven

Miscanthus - de teeltvolgende jaren

ILV

O

Vanaf jaar 3 gedurende 15 tot 20 jaar

Jaarlijkse oogst in najaar of voorjaar

Oogstmethode :

- Maishakselaar (rij-onafhankelijke)

Haksel 25-50 mm, 50-120 kg/m³

- Maaibalk en balenperser

balen, 120-160 kg/m³

Miscanthus - de teelt oogst

ILV

O

Oogsttijdstip:Najaar (blad + stengel)

• 25% meer opbrengst• Meer vocht• Lagere kwaliteit

Voorjaar (enkel stengel)• Drogen op veld (15-20 % vocht)• Nutriënten recyclage• Minder K en Cl in biomassa• Oprapen bladeren (5-7 ton DS/ha)

Miscanthus - de teeltoogst

ILV

O

Opbrengst voorjaarsoogst:

15 tot 25 ton DS/ha gedurende 20 jaar

Miscanthus - de teeltopbrengsten

Opbrengst (ton DS/ha)

2008 2009 2010 2011 2012

Miscanthus

Miscanthus x giganteus 3,3 15,4 25,7 19,8 28,3

Miscanthus sinensis cv. Goliath 0,5 4,1 14,0 14,3 13,3

Rietgras (Phalaris arundinacea)

cv. Bamse 5,6 9,5 0,8 sg sg

cv. Palaton 4,0 8,6 0,8 sg Sg

Vingergras (Panicum virgatum)

cv. Cave in Rock 2,5 12,7 8,7 9,5 9,9

cv. Kanlow 2,6 12,9 15,9 14,0 14,2

Wilg ng ng 12,5* ng ng

Riet (Phragmites australis) 0,9 3,7 3,3 4,2 sg

ILV

O

Miscanthus - de teelt

Opbrengst voorjaarsoogst:

15 tot 25 ton DS/ha gedurende 20 jaar

ILV

O

Na laatste voorjaarsoogst :

- Hergroei van scheuten afmaaien + totaalherbicide

- Diepfrezen

Miscanthus - de teeltstopzetten

ILV

O

Miscanthus – de teeltProducteigenschappen

vochtgehalte : 10-20%

houtig materiaal

waslaag

holle stengel

sponzige pit

densiteit 117 kg/m³ => 20 ton = 200 m³

ILV

O

Valorisatietrajecten

ILV

O

OPTIMISC : Huidige situatie in Europa

Miscanthus x giganteus

ILV

O

Optimisc proef

Waarnemingen :

• Jaar van installatie (2013-2014):

– Opbrengst, finale hoogte,

– Biomassakwaliteit (DS gehalte, lignine gehalte)

ILV

O

Opbrengst installatie jaar

0

50

100

150

200

250

300

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Fin

al h

eig

ht

(cm

)

Yield (ton DM/ha)

Yield vs Final height - harvest 2014

Mxgig

hybrid-multi

M.sac-multi

M.sin-multi

hyb-mini

M.sac-mini

M.sin-mini

ILV

O

Opbrengstdata eerste volledig seizoen

0

50

100

150

200

250

300

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Fin

al h

eig

ht

(cm

)

Yield (ton DM/ha)

Yield vs Final height - harvest 2015

Mxgig

hybrid-multi

M.sac-multi

M.sin-multi

hyb-mini

M.sac-mini

M.sin-mini

ILV

O

Growing a Green Future

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectenRandvoorwaarden

• Benodigde hoeveelheid : 15-20 ton = 1ha!

• Wanneer/waar beschikbaar vs verwerking

• Stockage capaciteit

• Directe verwerking snipper of nog nabehandeling?

• Concurrerende stromen

• Prijszetting

• Toegevoegde waarde van verkregen product

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectMulch

Doel : onkruidbeheersing in plantsoenen

Laag van 10 cm eerste jaar 5-6 cm vanaf 2e jaar

Chips 10-50 mm lang => afzeven?Onkruidvrij - Geen zaden PesticidevrijGeen pH verhogend effectHoge absorptie van vocht => bufferende werking

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectenstalstrooisel

Getest bij

paarden, melkvee, kippen, kalkoenen, kleine huisdieren

Hoge absorptiecapaciteit door sponzige pit

Blijft luchtig en voorkomt ammoniakvorming

Geen pesticideresten

Goede composteerbaarheid

ILV

O

Miscanthus valorisatieBouwmaterialen

Doel : component in bouwmaterialen

Vezelplaten (OSB, MDF, LNS)

Structuurmateriaal

Pleisters

Goede afmeting

Grote volumes

ILV

O

Industriële producten

Duits consortium:

- Teler

- Primaire verwerker :

- Zeven

- Refiner

- Finale producten

ILV

O

Tussen- en eindproducten

• Vervezeling

• Zeving

• Afzakking

ILV

O

Eindproducten : tuinbouw

ILV

O

Eindproducten : bouw

ILV

O

Eindproducten : 3-D printing

ILV

O

Miscanthus & Entmateriaal

ILV

O

Turf in potgrond• Niet duurzaam• Moeilijk te coloniseren

met een biocontrol agent

Vervangen van turf doorInnovatieve Lokale Vezels

I-LoVe-T

ILV

O

EXTRUSION DISC REFINING STEAM EXPLOSION

Bewerkt

Geënt met biocontrole

ILV

O

Treatment TLA (cm²) SLA(cm²/g DW)

CCI (-) Fruits per plant

Fruit weight per plant

FW per plant

DW per plant

n 5 5 5 25 25 25 25

Control 2216±309a 140.4±5.4a 26.90±0.55a 5.20±1.57a 40.04±11.89a 86.99±4.54a 29.32±1.73a

MS 1356±581b 138.5±7.5a 24.93±6.75a 4.00±1.09a 32.52±9.21a 72.17±5.71a 25.62±1.61a

MSEX 1389±460ab 145.9±10.5a 25.17±5.94a 5.39±1.85a 37.24±12.61a 75.60±5.40a 27.52±1.66a

MSEXTRI 1362±246b 145.2±8.4a 24.39±4.30a 5.52±1.12a 43.76±8.02a 72.09±4.80a 26.70±1.60a

Resultaten potproef aardbei

0

20

40

60

80

100

1 2 3

% f

ruit

dec

ay

Time

Evaluation of gray mold on fruits

Control

M

M + E

M + E + TRI

ILV

O

Growing a Green Future

ILV

O

Dank voor uw aandacht!

Voor meer info :

Hilde Muylle

09/272.28.64

[email protected]

Growing a Green Future