51
s Republic of Namibia MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM!HARIB To be implemented in 2016 KHOEKHOEGOWAB FIRST LANGUAGE SYLLABUS GRADES 4 - 7

MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

s

Republic of Namibia

MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS

SENIOR ¸AM!HARIB

To be implemented in 2016

KHOEKHOEGOWAB FIRST LANGUAGE SYLLABUS

GRADES 4 - 7

Page 2: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

Ministry of Education National Institute for Educational Development (NIED) Private Bag 2034 Okahandja Namibia © Copyright NIED, Ministry of Education, 2015 Khoekhoegowab First Language Syllabus Grades 4 - 7 ISBN: 978-99945-2-160-9 Printed by NIED Website: http://www.nied.edu.na Publication date: June 2015

Page 3: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

!KH™¸G¶B

1 ¸Gae¸gui¸gƒs …………………………………………………………………………. 1

2 !Khœ¸gƒÆgui!ƒb ………………………………………………………………………… 1

3 ÆG¡badi ………………………………………………………………………………… 1

4 Hoana !khœ¸gƒ hâ Ægau!nâs ………………………………………………………….. 1

5 !GaeÆaredi nau ÆkhƒÆkhƒ!âgu tsî hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb di !khaidi Åkha ……… 2

6 ÆGau!nâs tsî ÆkhƒÆkhƒsens dŒÅgaugu ………………………………………………….. 4

7 !Harib Åams di Ækhƒsigu ……………………………………………………………….. 5

8 !Khœ!namis ÆkhƒÆkhƒsens !khœ¸gƒb dis ……………………………………………… 7

9 ÆKhƒÆkhƒsens !khœ¸gƒb ……………………………………………………………… 9

9.1 !Gâs tsî !hoas ………………………………………………………………………….. 9

9.2 Khomais tsî xoas ……………………………………………………………………… 17

9.3 Gowa¸ans tsî mîdiÆuib ..............……………………………………………………… 25

10 !Hara!âis ………………………………………………………………………………. 28

10.1 Garu a !hara!âis ……………………………………………….................................. 28

10.2 ¸Nuwis tsî !khœ!namis !hara!âis …………………………………….......................... 28

10.3 ÆAposa-oænâ tsî Æaposa dŒÅgaugu…..…………………………………………………... 28

10.4 ÆKhƒsi ôaænâs………………………...........................................................………... 29

10.5 ¸An¸ui!khaidi ai !gao!gaosa xratgu ………................................…………………… 29

10.6 Xratgu xoaægƒægƒs………………………………………………………...................... 29

10.7 !Hara!âi tsî xoamâis ………………………………………………............................ 30

10.8 !Hara!âis Æg¡badi .................................................................................................. 30

10.9 Garu a !hara!âis: khora¸uisa daoÆgaudi ................................................................ 30

10.10 Kurib Åams di !âis: khora¸uisa daoÆgaudi ............................................................... 33

10.11 !Kharus !gôagu ..................................................................................................... 37

10.12 !ÂiÅgoraægâs¸gƒs daoÆgaub ……………………………………………………………. 37

A ¸Âkhaob: MîdiÆuib …………………………………………………................................... 38

B ¸Âkhaob: Khomais !khƒ!âis di ÆkhƒÆkhƒÅgaugu …………………..................................... 40

C ¸Âkhaob: !Hara!âis !gôa¸haweb: Khoekhoegowab ¸Guro Gowab Xrat 4sa – 7s kœse … 41

D ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !hoas !aroma ……………………………………………. 42

E ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !khƒb Åkha khomais !aroma …………………………….. 43

F ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !garise khomais didi …………………………………….. 44

G ¸Âkhaob: Kœ!gâ¸haweb !nubu xoasa !âdi/Ægui¸amdi !aroma …………………………….. 45

H ¸Âkhaob: Kœ!gâ¸haweb !amÆareb !aroma ……………………………………………… 46

Page 4: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

1 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

1 ¸Gae¸gui¸gƒs

N‡ ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib ge ¸âibasenhe ra ÆkhƒÆkhƒsens tsî !hara!âis Khoekhoegowab ¸Guro Gowab Senior

(ÅGapi) ¸Am!harib diba ra xoa!gƒ!gƒ. ÆKhƒÆkhƒ!âb aseb ge ¸guro gowaba ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâiba

Gowa¸anôa!nâs tsî Xoa¸ans æharib ÆkhƒÆkhƒsens dib !nâ ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb !nâ ra Ænƒ, xawe ¸âi¸am!khaidi

di !gaeÆaresa nau ÆkhƒÆkhƒ!âgu Åkha ¡hâ hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb di !khaidi !nâ.

2 !Khœ¸gƒÆgui!ƒb

ÆKhƒsiba ¸guro gowab (Ægûsi gowab) !nâ ¡hâs ge ¸hâ¸hâsa ÆkhƒÆkhƒsenao-i di hoa!nƒ-aixa gowab tsî ¸ans

omkhâisens tsî ÆkhƒÆkhƒsens !harib ai !harode sŒ!nâs !aroma. Kaise a ÆgariÆgarisa ¸âiÅgauba ¸nuwis !aroma,

tsî nau gowa-i !nâ-¡ i ra ÆkhƒÆkhƒsen x¡na Æîn di ¸hunuma ¸an tsî hœ!âs tsî !hao!nâsib Åkha !gaeÆaresa.

¸Guro gowab ga Ægau!nâs !nâ ÆkhƒÆkhƒhe tama i, o ra Ægau¸ui Ænƒ gowab ÅgamÆî tsî/tamas ka io

!haogowagu xa !gôaÆnâhe hâse ra !gawaÅîhesa. Khoekhoegowab !nâ ÆkhƒÆkhƒsens tsî omkhâisens ge !gâi

Ågaub !nâ mûsens, sa !hao!nâsiba ra ÆapoÆapo, tsî !gao!gaose !h¡baiba Ænâu!ƒsa ra ¸nuwikhâi.

Khoekhoegowaba khomai tsî xoas tsî Ænâu¸harugus ge khoets di sa !nâ hâ ¸hunuma !â khoesi omkhâis !nâ

tsî ûihâba ÆkhƒÆkhƒsensa !gao!gaob ase Œba. ÆNƒ-amaga i ge ¸hâbasa Khoekhoegowab nî ÆkhƒÆkhƒ!âb ase

xrat 12s kœse ÆkhƒÆkhƒhesa !gâi ÆkhƒÆkhƒsens, sa Æîsiba ÅgaiÅgais, tsî Namibiab !nâ ¸guro gowagu (Ægûsi

gowagu) aimâis !aroma.

3 ÆG¡badi

Hoa!nƒ-aixa Æg¡bas Khoekhoegowaba ¸guro gowab ase ÆkhƒÆkhƒs dis ge ¸ansa ÆkhƒÆkhƒsens gowab

Ækhƒsiba omkhâisa !gâi!gâba ûihâba ÆkhƒÆkhƒsens !nâ sŒ!nâs !aroma, tsî !gâi Ågaub di Ænâu¸harugus

Ækhƒsiga omkhâisa ¸âibasensa !khœ¸gƒ hâse n‡ ¸gui gowan tsî !haodi hâ!nâ Åhûhâsib !nâ ûiÆare Ækhƒs

!aroma. !Naka mâ Æg¡badi ge ra xoa!gƒ!gƒ mâ ÆkhƒÆkhƒsens !khaidi ra sŒ!nâhe ¸gaosa, hoa!nƒ-aixa

omkhâis ÆkhƒÆkhƒsenao-i disa ÆapoÆapos !aroma tsî Æîna ûihâb !aroma Ækhƒ kaisa.

ÆG¡badi ¸guro gowaba ÆkhƒÆkhƒs didi ge:

ÅgaiÅgai!nâ !gâi ¸âiÅgauba gowab !oagu tsî omkhâi !gôa!gâs ¸û¸ûxasib gowab dib ¸ama;

hui ÆkhƒÆkhƒsenaona în mû¸gƒba hœ gowab di !amÆareÅgaub tsî Åhurub ra !âs !nâ, î i Æîn di amke-

aibese tsî xoab !nâ gowaba ¸œrisase tsî dŒsƒoænâse sîsen¡sa

!khœ¸humi Ænâu!ƒs tsî !gôa!gâs sîsen¡s gowab disa ¸nuwis tsî ÆkhƒÆkhƒsens ¸âibasendi !aroma, tsî

garu ase Åarosen kai ÆkhƒÆkhƒsenaon di Ækhƒsiga gowaba n‡ ¸âibasendi !aroma sîsen¡sa; tsî

hui ÆkhƒÆkhƒsenaona în ¸gom!gâsens omkhâi tsî !gâise ûi !nân hâ !h¡baiba Ænâu!ƒ.

4 Hoana ækhō¸gā hâ Ægauænâs

Hoana æKhœ¸gƒ hâ ÆGauænâs ge a mâ ÅguiÅguibe Ågôa-i hoa-i di ¸hanu tsî Æhaos tamas ka io æâ Ækhƒ hoa Åoasa

Ægauænâs saogugu tsî æoabadi Ægauænâs ra Ænaetisa skolgu ænâ mƒga. N‡s ge ægaoægaoÆguihe hâ ægaoægaob

¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

ÆkhƒÆkhƒsens daob ænâ mâna dŒb‡. Khoekhoegowab Ægau!nâ-ao-i Senior (ÅGapi) ¸Am !Harib di-i ge Ænƒ-

amaga nî dŒtsâ Åœ-aisa Ægau!nâs ¸hâsiga ¡hâ ÆkhƒÆkhƒsenao-e !khœ¸gƒsa n‡ ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâiba Ænƒ

ÆkhƒÆkhƒsenao-i di ¸hâsiga !oa, Ågorasa Ægau!nâÅgaugu tsî huisenx¡n !nâ-¡ ¸hâbasa i a khami unus Åkha

ÆKhƒÆkhâ!khœ¸gƒb !AmÆareb Hoana !Khœ¸gƒ hâ ÆGau!nâs dib (2013) !nâ i mâse. Unus !hara!âis

ÆkhƒÆkhƒsenaon hîa Åœ-aisa Ægau!nâs ¸hâsiga ¡hân dis ge !Om¸khanis ÆNƒ ¸Nûi¸gƒdi dis (2012) hîa ge

Direktorats !H¡b !Âidi tsî !Hara!âidi dis (DNEAs) xa xoaÆguihe hâsa !oa nî dŒhe. ÆNƒ !khœ¸gƒÅgaugu hîa n‡

¸khanis !nâ mâgu ge !augaba xu ra xoa kaihe !âidi !aroma Ågui hâ tama hâ, xawe hoa ÆkhƒÆkhƒsenaon hîa

xrat 1sa xu 12 s kœse hân !aroma xoaÆguisa.

ÆKhƒÆkhƒsenaon hîa a Ågaisase ¸gaminan tsî Ænaetisa skolga Æhaosa xu domdore Æoan ge Æîn di ¸hâsiba !oa

ÆkhƒÆkhƒsensa ¸khâ!nâs !khaidi, !urudi !khaidi tamas ka io Æuib skolgu !nâ nî ¡¸gƒhe, Æîn nî Ækhawa Ænaetisa

skola Œ Ækhƒ i ka, o Æhao Ækhƒs kœse.

Page 5: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

2 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

ÆKhƒÆkhƒsens !khœ¸gƒb n‡ Khoekhoegowab ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib dib ge hoa surikha ra Œ Ækhƒ kaiba î kha

Åguitikœse Æhao, tsî ra mƒ-am surib mû¸gƒÅgaugu nî !hoa¸amhe !khaisa, aorekhoegu tsî tarekhoedi di

mû¸gƒÅgaugu ¡!oasa tanisenÅgaugu ¸ama hâgu tsîn !khœ¸gƒsase, hîa nî suri¸nao¸nûiÅkhƒs ¸ama hâ ¸ansa

khuise, mâti di ¸hanimâide surib Åguitikœsib ai hâsa, tsî Ægau!nâ ÆkhƒÆkhƒsenaona mâtin nî !âde !oe!ƒsa tsî

¸an¸uisa !norasa di asa suri¸nao¸nûiÅkhƒsa xu. ÆGau!nâ-aon ge Åhuru!âÅhurusa sîsen¡ Ækhƒ

suri¸nao¸nûiÅkhƒsa Ægau¸uis !aroma, tsî ÆkhƒÆkhƒsenaona Ægau!nâ Ækhƒ în !âde !oe!ƒ tsî ¸an¸ui

suri¸nao¸nûiÅkhƒsa x¡n a !norasa !khaisa.

5 !GaeÆaredi nau ÆkhƒÆkhƒ!âgu tsî hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb di !khaidi Åkha

¸Guro Gowab (ÆGûsigowab) ge hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒba ra ÅgaiÅgai: Ågôan ra Æîna khomai tsî !gâÅî

Ægae¸hôan, !hoa¸am!khaidi Æîn nî !hoa¸amdi, Åhuru!ân Æîn nî ÅhuruÆnân, ge hoa ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb !nâ

hœhesa ÆkhƒÆkhƒ!âdi Åkha !gaeÆaresa nî ¡hâ, aiÆgause ¸namipeb, ¸urusib (aiÆg. HIVs tsî AIDS), khoesi

¸hanugu, Ågôan di ¸hanugu, ¡!oasa tanisenÅgaugu, Åhûhâsi ¸hanu-aisib, Æaesigaosis tsî daob !norasasib

tsîna. ÅGôan ge nî ÆkhƒÆkhƒsen n‡ x¡na Ænâu!ƒ tsî dŒx¡xa-¡sa tsî ¡!oasa tanisenÅgauga omkhâi Æîn xan ra

khomai, Ægam tsî xoa soab ai.

N‡ Æhœgu ge ge !khœ¸gƒhe mâ Æhœb hoab a Åœ-aisa ÆkhœÆkhœsasigu tsî Ægoa¸uidi Åkha sada Åhûhâsib Namibiab dib !nâ

dŒx¡xa xui-ao. Sada hoaraga ÆkhƒÆkhƒsenaon !aroma i ge a ¸hâ¸hâsa Æîn nî:

Ænâu!ƒ !khœ¸gƒb n‡ ÆkhœÆkhœsasigu tsî Ægoa¸uidi diba !khaisa;

¸an mâ sîsen¸uiban nî sada di Åhûhâsib tsî Æîb di ûiÅgaub mâsib ai n‡si tsî !goaxa Æaeb ai ¡hâsa;

Ænâu!ƒ mâtin nî n‡ ÆkhœÆkhœsasin tsî Ægoa¸uina !h¡b !nâ tsî !h¡baib ai gowaÅîhe !khaisa;

Ænâu!ƒ mâtin !âsa Åhuru Ækhƒ !khaisa n‡ ÆkhœÆkhœsasigu tsî Ægoa¸uide gowaÅîs !nâ Æîn di skoli tsî Åhûhâsib

!nâ.

Dana ÆkhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi ge sao ran ase ge ¸gai¸nûiÅkhƒhe:

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi sada nî !oadi sada ga sada !aub !urudi tsî Æuiga !ûi!gâ tsî ¸hanuse ¸gae¸gui tama

io.

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi sada nî !oadi hîa HIVs tsî AIDS xa ra !aromahedi.

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi sada nî !oadi ¸urusiba ra tsâÅkhƒ ægomsin hîa ¸namipeba ÅuriÅuris, ¸khawusa

draindi mâsib tsî Åapob xa ra æaromahen.

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi Æaesigaosis tsî Åhûhâsib mâÆaposa a tsâÅkhƒ Ækhƒdi hîa ra ÅguikeÆhœbesib tsî

¸gae¸guiÅgaub hîa ¸hanugu tsî !eremxasigu tsîna ra mû!haran xa !aromahedi.

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi sada nî !oadi ¸khawusa ÆnâuÅnamxasib daob ænorasasib Ægaragu xa ra

!aromahese.

ÆKhœÆkhœsa !khaidi tsî Ægoa¸guidi sada nî !oadi Ågui !h¡bai kais ægomsin xa !aromahe hâse.

Sao ra tafeli !nâ mâ aoÆguigu ge ra dŒtsâ-¡he Ægau!nâ-aona daoÆgausa în hoaÆkhƒÆkhƒ!âgu !nâ ra hœhe

Æhœga ¸gâ!nâgu kai Æîn di ts‡korobe gowaba ÆkhƒÆkhƒs !nâ. ÆGau!nâ-aon ge Æîn di ¸hunuma ¸âi¸am!khaidi

tsî Æaxasina Åaro Ækhƒ tamas ka io n‡na unu Ækhƒ Ågôan hâ ai !harib tsî !gâi!gâibasens ai !gao!gaosase.

Hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb di !khaidi ¸ama hâ tafeli

Hoaraga

!khœ¸gƒb !nâ

hœhesa !khais

¸Âi¸am!khais ƶxasin mâ Ækhƒsib hoab !aroma

!Gâs !Hoas Khomais Xoas

¸Namipeb

ÆGau!nâs

Tarena sada di

¸namipeba ra

kuru¸ui?

!Hanagu tsî

khoakhoasens

!Au!ûi!gâs

Hain ts‡s

!gâ !âs Æga ¸ans

hîa ¸khanirogu

ai xoasasa

mâisaogu-unus

!aroma

dî!nâ !aub

¸ansa-e tamas

ka io !aub

!ûi!gâ-ao-e

ai¸homisa

!hoas, gowaÆîs

tamas ka io

¸gaenam!gâgus,

aiÆg. Mâti da

Ægam-i/elektrib

tsîna nî sâu;

Ækhae ÅuriÅurisa

khomai !âna,

aiÆg. Haina

skol!h¡s ai ¸gƒs

Åguiro mîde

¸hanu

¸âibasens Åkha

!âsa xu

khomain rase

Sî¸khanis !gôa!gâs

disa xoa !ƒ!khœmâi-

ao-i sadu !ƒs di-i hîa

go Haina ¸Gƒs di ts‡s

sadu skoli tawa go hâ

is !nâ goro Æhao-e

Page 6: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

3 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

Hoaraga

!khœ¸gƒb !nâ

hœhesa !khais

¸Âi¸am!khais ƶxasin mâ Ækhƒsib hoab !aroma

!Gâs !Hoas Khomais Xoas

Khoen ÆGau!nâs Namibiab khoen

tamas ka io !haodi

Namibiab di

ŒgeÆaeb di

!nae!khais

ûiÅgaub sada

!h¡b/!ƒdi !nâ

!gâ !âs ûiÅgaugu

¸ama ra !gûs

Æga tsî ¸hanu

!ereamde sao

!gâ ¸ans hîa ra

khoen di

Åarosens tsî

ûiÆaeb

!âubasens hîa

Namibiab !nâ

hâs Æga tsî

!khƒ!âis di dîde

!eream

!hoa¸am:

Namibiab di

ŒgeÆaeb

!nae!khais:

khoen hîa ge

sîsen¸uiba

Namibiab di

!nae!khais ai

¡hâ Œn.

¸gaenam!gâgu:

Sada n‡ da ¡hâ

khoen di

Åarosensa mâba

Ækhƒ da a?

tani!kharu ¸ans

hîa ge

Namibiab di

!haodi ¸ama

dŒheba tafeli ai

khomai

!h¡¸haweb/kart

a ûib !âubasens

¸ama (Social

Studies ¸khanis

!nâ kœ)

Ægau¸ui¸hawega

kurus: !kharaga

!haodi hîa Namibiab

Æaesa ra dŒ¸ui di

tani!kharu ¸ansa

!h¡¸hawega xu

tafelgu Æga

¸Ans texnoloxib omkhâis ¸ans

texnoloxib dis

Ænâu¸harugus

!khaidi

¸oa¸amsa hœ¸ui-

aon tsî hœ¸uisa x¡n

!gâ mî!gƒ!gƒdi

Åasa IT (¸Ans

texnoloxib) tsî

xoa¸amdi Æga,

aiÆg. kompiters

di !ân

!gâ Ågaruben

khoen ¸ama

hân Æga

(Newtoni,

Deweyb,

Curien, Belli,

Pascali) tsî

saogub

¸âiÅgaugu diba

¸khani!ârogu ai

¸hôa¸gares/

Œsi¸hôa¸gares

saoguba !gubis

!nâ: sîsen¸uib

¸Ans texnoloxib

(ITs) dib

ÆkhƒÆkhƒsens ai,

aiÆg. Internets,

Œsi¸hôa¸gares tsî

¸hôa¸gares

saogugu

!naikhomai !âs

hîa ra ¸Ans

texnoloxib xa

!gûsa tsî ÅnœÆnâ

Æaeb di Ægaraba

/ dŒtoa tafela,

aiÆg.

Œsi¸hôa¸garesa

mâÆae ge

¸âi¸uihe

khomai tsî

!eream

khomai!âdi hîa

Åœ-aisa ¸an¸ui-

aon ¸ama ra

!gûde

ÅnœÆnâ Ægara xrafiksa,

î Ægau¸ui mâtikœ

Ågôan Œsi¸hôa¸gares,

¸hôa¸gares, selfoni,

kompitersa ¡hâsa

Khoesi ¸hanugu

tsî Æaesigaosis

ai!gû kai Ænaetib

¸khîb diba

Ænâu!ƒ !hao!nƒsib

tsî !kharagagusiba

¸hanugu tsî

!ereamsenxasigu

Afrikab Ågôan di

Ts‡s

!gâ !âs hîa ra

¸hanugu tsî

!ereamxasigu

xa !gûs Åî tsî

dŒtoa !kharaga

Ægui¸amde,

aiÆg. ama a /

ama tama.

Åguiro, !nubu

!ereamdi, ts. Æn.

!hoa !kharaga

!hao!nƒsigu

¸ama (gowab,

saran, ¸ûn, ts.

Æn.)

!hoa ¸hanugu tsî

!ereamxasigu

¸ama (xoaÆguib

/ !h¡¸hanub)

!hoa¸am

ÆGau!nâs

¸Hanumƒsa,

2001ro kurib

disa, ix-Æî !âb –

Ægui-aisa

skol¸gâs xa ra

!gûba

!naikhomai

!kharaga !âna

tsî mû!ƒ

aiÆgaudi

¸khawadŒb dide

mâs hoas !nâ

khomai !âde

Ågôana ra !gâi

mû¸uiba Æîn di

¸hunumâ

khoesis ¸ama

mƒde tsî

!kharaga

ƃxasina dŒtoa,

aiÆg. ama /ama

tama, !nubu tsî

gaxu!nâ

!ereamdi

ƃxasin, ts. Æn.

xoamâi mati du ¸khîb

di kuru-ao Ækhƒ

!khaisa

sî¸khanisa ÆâudŒn

sadu skoli ai hân

¸ama

sa xa xoa re

xoa re !gôagus ¸ama

(!hao!nƒsigu/ ¸gomdi)

HIVs tsî AIDS !Gâi mû¸uib Åkha

HIVs tsî AIDS Åkha

ûis

¸HŒhesa Ækhaes

Khoesi ¸Hanugu

Ænƒn ¸hŒsan tsî

tsâÅkhƒhe hân digu

!gâ !âs Æga tsî

!eream ama

a/amatama

dîde

!gâ ¸ans hîa

videob/Ægae¸hô

as HIVsa ¡hâ

khoen dib/dis

Æga, î

ÅhomaÅhomasa

¸âibasenga

ai¸homi

dî!nâ - !ƒs di

¸urusib mâisa-e

HIVs tsî AIDS

¸ama, ÅhaoÅhao

¸ansa (!gubis

ƃxasin)

¸gaenam!gâgu -

!gâi i asa HIVs

di mâsiba ¸ansa

!naikhomai

khomai!âsa

Ækhaes di

mâsigu ¸ama

¸ansa

tani!kharus:

!h¡¸haweb

khoen di !gôab

dib – ûib

!âubasens

!kharaga

Åkharigu digu

Namibiab !nâ

xoamâi ¸ans hîa ge

!hoas di ƃxasib !nâ

ÅhaoÅhaohesa

tafeli/kart ai

Ægau¸ui¸hawegu

Ækhaebasens di haisi-

amde ¡hâ gu

!eream dide

¸hôa¸gares

ÆgamÆares/CDb ai tsî

ama !khaide !khœ¸gƒ

!amÆaresa xoa

Page 7: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

4 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

Hoaraga

!khœ¸gƒb !nâ

hœhesa !khais

¸Âi¸am!khais ƶxasin mâ Ækhƒsib hoab !aroma

!Gâs !Hoas Khomais Xoas

Daob

!Norasasib

ÆHûi !ereamxase

(xûib, sœÅôan,

ÅhuwuÅhuwusenx¡n)

!Gâi !nari-ao kai

Daob ts¡!gâgu di

!aromadi

Daob !norasasib di

hœhœ!nâdi

!gâ Ægau¸uidi /

xoasa !âdi daob

!norasasib

hœhœ!nâdi din Åî,

tsî Æîn ¸ama hâ

dîde !eream

!gâ !âdi hîa

khoen, audon tsî

daob tsîn ra

ts¡!gâga

!aromas !nâ

Åhuru !âdi Æga

Ægam sîsen¸uib

xûib,

ÅhuwuÅhuwusen-

x¡n tsî sœÅôan

khoe-i Ækhƒsib

daoba !norasase

sîsen¡s dib ai

¡hâba

¸âisa ra ¸gaeb‡

x¡n !narihe garu

soab ain

Ægam daob

!norasasib

Ægarugu ¸ama

Ån¡!gû-aose,

Åurihƒ!gapi-aose

tsî audon !nâ

¸nôa !narisao-

aose

khomai !ân hîa

!gôaqgu khoen

xa ge !aromahe

ts¡!gâga ra

Ægau¸uina

khomai !ân

tanisenÅgaub

!gâi !nari-aon tsî

Ån¡!gû-aon din

¸ama hâna

xoa daob !norasasib

tsî ÅhuwuÅhuwusenx¡n

¸ama

internets / Ånîpa ôa

¸ans hîa !khaidi hîa ra

daob ts¡!gâga

!aromana tsî

!amÆareba xoa

!nans ase nau

ÆkhƒÆkhƒsenaona

ÅhuruÆnâba daob

!norasasib hœhœ!nâs

ase

6 ÆGau!nâs tsî ÆkhƒÆkhƒsens di dŒÅgaub

ÆGau!nâs tsî ÆkhƒÆkhƒsens di Ågaub ge Ågôa-i ai a !ammâisa, ministris di xoaÆguigu tsî ÆkhƒÆkhƒsenao-i ai

!ammâisa Ægau!nâs di ¸âiÅgaub !amÆareba !oa. N‡ ÆkhƒÆkhƒÅgaub ge ra Åoasa ¸û¸ûxa ÆkhƒÆkhƒsensa

ÆawoÆawo sao ra !gaoÆguigu ga sîsenxa kaiheo.

ÆG¡bas ge Ænâu!ƒ rase ÆkhƒÆkhƒsensa omkhâisa, tsî Ækhƒsigu tsî ¡!oasa tanisenÅgaugu tsîna Åhûhâsib di

omkhâis kœse ra sŒ-¡. Tsoatsoas Ægau!nâs tsî ÆkhƒÆkhƒsens dis ge a Ænƒ !khai Ågôan ra skoli Æga ¸ans di

!kh¡sib tsî Åhûhâsi ¸an tsî hœ!âsa ÅkhŒ-¡ !khaisa, hîa ra garu ase omaris (Åaokhoen), Åhûhâsib tsî sîsenÆareb

hîa ¸namipeb Åkha hâb, tsî skoli di ¸an-tsî-hœ!âs hîa ge ai!â hâ xratga xu hœhes !nâ-¡. Skoli !nâ hâ

ÆkhƒÆkhƒsens ge Ågôa-i di ai!â hâ ¸ans di ¸an-tsî-hœ!âsa sîsenxa kai, Æîs ai om, khora¸ui tsî nî Ægoa¸ui.

ÅGôan ge hoan xa !nƒsase ra ÆkhƒÆkhƒsen Æîn ga ÆkhƒÆkhƒsens di Æaxasib !nâ ûitsamase Æhao-o, Ågapimâ

!haros ai Æhaos, Åaros tsî kuruxasib Åkha. ÆNƒ Æaeb ¸ûb (¸hanib) ai i ge mâ Ågôa-i hoa-e Æî-i di aitsama hâ

¸hâsin, !haesib ÆkhƒÆkhƒsens dib, ¸an tsî hœ!âdi tsî Ækhƒsigu tsîna ¡hâ. ÆGau!nâ-ao-i ge nî Ækhƒ î i mûhœ ka

hœ!â Ågôan di ¸hâsigu, ÆkhƒÆkhƒsenhe nîse Œ sîsennni, tsî mâti di nî ÆkhƒÆkhƒsens di ¸an tsî hœ!âde Ågau hâse

unuhe !khaisa. ÆGau!nâs di dŒÅgaugu ge Ænƒ-amaga nî dawa ka dawahe, xawe gu ge nî unuhe Ækhƒ !gâise

!amÆaresa saogubese hâ ÆkhƒÆkhƒsendi !nâ.

ÆGau!nâ-ao-i ge nî mîÆgui, ÆkhƒÆkhƒsens !âubasendi tsî Ækhƒsigu hîa nî sŒ!nâhese Œn Åkha !gaeÆaresase, Æaeb

ga a Æhƒo, o !khœ¸gƒba !oa mƒ!kharusa; Æaeb ga a Æhƒo, o Ågôana Æî-aitsama hœ¸ui tamas ka io ôa!nâ kaisa;

mâ Æaen !oa hâ ÆkhƒÆkhƒsensa ¸hâba hâ !khaisa; mâ Æaen ÆguiÆawoÆawos tamas ka io ¸khâ!nâ ra

ÆkhƒÆkhƒsensa ¸hâba hâsa; mâ Æaes Åœ-aisa ai!gûs Ækhƒsigu tamas ka io ¸ans dis hîa nî saohese Œsa a

¸hâbasa !khaisa; tamas ka ion Ågôana mâÆae nî mƒ-amhe Æîn di daoba (Ågauba) !hoa¸am!khais !khœ¸gƒb

!nâ hâsa hœbasensa.

Sîsen !nandi !nâ, ÅgamÅgammese, ÅguiÅguibese, tamas ka io hoaraga !gubis ase i ge Ænƒ-amaga Ænƒti Œ

Æaxasib tawa ra Ågause nî ai¸homihe. SîsenÆare tsî sîsenhui ra ÆkhƒÆkhƒsens ge nî ¸gao¸gao!nâhe, Œ Ækhƒ i

apa. ÆNƒti Œ Æhœgu !nâ i ge Æaxasiga Ænƒti nî ¸gaekhâihe î i ÅgamÅgammese tsî !nandi !nâ sîsenhe Æîga dŒtoas

!aroma, ti i ga dŒhe tama io, on ge Ågôana Ægui¸amde Åhûbe dŒs di ¸hâsiba mû tide. ÅGôan Ånai Æîn di

¸hunuma, Åhûhâsi tsî Ænâu¸harugus (!hoas tsî xoas) Ækhƒsigu omkhâi hâ xui-aon ge Æîna !haro!harobese ra

Åarosen !ereamxasiba nî mƒhe în Æhao Åapes tsî kœ!gâs Æîn sîsenni dib !nâ, Ægau!nâ-ao-i di ¸gae¸guis !naka.

ÅGôan ge kai Åamma Khoekhoegowaba sŒ!nâ hâ Junior (¸Am) ¸Am!harib !nâ tsî sîsenni Khoekhoegowab

(Ægûsi gowab) Ægau!nâs dib Senior (ÅGapi) ¸Am!harib ai !aruÅî Åœkurus (gowa¸uis) tsî ¸khanusiba !gâi!gâi tsî

Page 8: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

5 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

omkhâisa. ÆKhƒÆkhƒ!âb ge nî Ånain Ågôana ¸an tsî dŒ Ækhƒ x¡n ai om, tsî Ågôana daoÆgau ¸hanu tsî Ågau rase

gowab di !amÆareÅgauba sîsen¡sa, tsî Æîn di Ækhƒsib gowaba Åarosen rase ¸gui!nâxa tsî ¸gan!gâsa Ågaugu ai

sîsen¡sa omkhâi. ¸Hâ¸hâsa !khais ÆkhƒÆkhƒ!âb dis !harib ais ge Ånai khora¸uisa mîdiÆuib Æîn Ånai ¡hâba

Åaro!nâsa, tsî Æîn di Ænâu!ƒb ¸âibasens diba !gam!gamsa.

ÆKhƒÆkhƒs Khoekhoegowab dis ge Åg¡se !gaeÆares tsî sîsenÆares hîa oms tsî Åhûhâsib Åkha Åhao hâse nî dŒhe.

Khoekhoegowab di ¸namipeba !oas ge ÆkhƒÆkhƒs Æîb disa ¸hâ¸hâsa !âsa nî Åhuruse i Ænƒ Åhûhâsib di ¸ansa

ra sîsen¡se, îb !kh¡sib ¸khoamîn tsî Ægâi¸uisendi hîan ra ¸oa!nâtsoatsoana ¸âis !nâ ¡hâ. Oms tsî Åhûhâsib

ge !urura ase sîsen¡he Ækhƒ Ågôan di gowaba !gam!gam tsî khora¸uis !aroma.

ÆKhƒÆkhƒs Khoekhoegowab dis ge ÅkharaÅkharadi hîa n‡ Æaeb ai ra Œ di ai nî !ereamsen ka oe-am, mâ

gowa-i hoa-i Åkha ra Œse. ¸Gui gowan ra !hoa!nâhe Åkharigu !nân ge ¸kham khoena Æîn di aitsama hâ

gowa-aina ra ¸nuwi hîa ra Ænƒn Åoro dŒÅgaub ai !gâmâisen hân xa “¸hunuma” tama, tamas ka io “ts¡se”

mûhena. ÆKhƒÆkhƒs Khoekhoegowab dis ge Æawosa !harib gowab dib hâ !khaisa ¸ansa nî !khœ¸gƒ hîa

xoab tsî ¸hanuÆî mâsigu !nâ ra sîsen¡hese, !hoagowab !kharaga Ågauga ¡hâ hîa, Åkharigowagu !nâ Åguis

ose, xawe kaise xoaÆguisa tsî !gôasiba !khœ¸gƒ hâ gowaba xu ¸hau gowab kœse.

!Gubis ge nî gowab xa !kh¡ hâ ¸namipese Œ, Khoekhoegowaba amke-aibese Ågui sîsen¡s ose, xawe Ækhƒti

Ægâisa ¸khanin xa !kh¡ hâ ¸namipeba. Mâ !gubis hoas ge khomaiÆhôasa nî ¡hâ Ægâisa ¸khanin, Åkharib

Ågaruben (Ægae¸hôan), Ågaipetsanan tsî gaxuÆgae¸hôan hîa ge Åhûhâsib Åkha Åhao hâse ge omkhâihen, Ågôan

di omkhâi ra xoas, tsî xoa!gƒ!gƒde ¡hâ ÆgauÆgau¸gapagu tsî Ægau¸uidi hîan Ågôana dŒ hân hâ!nâsa.

¸Gui!nâgu ¸hôarex¡n ge nî sîsen¡he !hoade Ægoa¸uis !aroma: Åhuru!âÅhurugu, ¸nuwi rase xoas, ¸hôa¸uidi

!ƒ!nƒ ¸hôa¸gares tsî Œsi¸hôa¸gares dide xu, mîna ¡hâ tama hâ ai-Œsigu, !khaidi Æae!gâs musik-i tsî Ågôan

¸khanin xoa¸ans din.

Nausa gu Åoro skolgu Åguiga kompiterna ¡hâ Ågôan xa nî sîsen¡hese, xawen ge Ægau!nâ-aona n‡ts‡kam

¸ans di texnoloxib xa Ågôana nî ¸an ka hœhœ!nâ kai n‡ !harib ai. ¸Ans texnoloxib di hœ!âsa nî ÅgaiÅgai!nâ

Ænƒ kompiterden mû Ækhƒ !khai-i ai tsî ¸ans texnoloxib hîa !ƒ!nƒsi ¸namipeb !nâ hâba !hoa¸am, tsî tarenan

ra sîsen¡bahe !khaisa, tsî Ågarubena khomai tamas ka io ai-Œsiga !hoa¸am hîa ra ¸ans texnoloxib xa !gûna.

ÆNƒn hîa kompitern tawa hân ge nî hœhœ!nâhe Æîn Åkha sîsensa tsî Æîn di Åhœsan Åkha ¸an tsî hœ!âde nî

Ågoragu.

ÆKhƒÆkhƒsenaon hîa ÅApa!aogowab di ¸guro gowa !hoa-ao taman !aromab ge Ægûsi gowaba a !gao!gao

¸âiÅgaub tsî Ænâu!ƒsa ¸nuwis !aroma tsî hoaragan !aroma ai¸humis ase Œ ÅApa!aogowab di ¸gâxa-¡s

Ægau!nâgowab ases !aroma. ÆKhƒÆkhƒsenaon ga !norasase Æîn di ¸hunuma tsî gowab di Æîsis !nâ hœ!âsen,

tsî Æîn di !hao!nâsiba !gôa!gâ, o Åguin ge ÅApa!aogowab tsî Æîb !h¡baib ai khora¸uisensa nî ¡¸gƒ Ækhƒ, Æîn di

¸hunuma gowab tsî !hao!nâsiba xu Åonahe tamase. ¸Hâ¸hâsasib Æîn ¸namipeb di Ågaub tsî !khœ¸gƒb dib ge

Ægau!nâs ¸guro gowab dis !nâ a Åoro!gôahe Æoa.

7 !Harib Åams di Ækhƒsigu

ÆKhƒsiga xoa!gƒ!gƒs !aroma i ge ÆkhƒÆkhƒsenao-e Senior (ÅGapi) ¸Am!harib !nâ ¸gâs !aroma Ånai !harib

Åams di Ækhƒsigu Junior (¸Am) ¸Am!harib ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib diga nî kœÅîhe.

Senior (ÅGapi) ¸Am!harib !nân ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ Æîn di Ækhƒsigu hîan ge Junior (¸Am) ¸Am!harib

!nâ ÆkhƒÆkhƒsenga ÆapoÆapo tsî khora¸uisa, xawe Ækhƒti Åasa Ækhƒsigu tsî ¸ansa mâtib gowaba ra sîsens

¸ama nî hœ. Senior (ÅGapi) ¸Am!harib ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib !nâ i ge ¸hâ¸hâsa Ægau!nâ-aon nî ai!gû ¸gao ra

omkhâis tsî !harodi n‡ Ækhƒsiga sŒ!nâs !aroma sîsen !khaisa. Sao ra xratdi !nân ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî

¸gaoÅkhƒhe în n‡ Ækhƒsiga Åomkhâi ¸œrisa !harigu kœse omkhâi.

ÅNî khama kœ ÆkhƒÆkhƒsenaon ge tsâse Ækhƒ tide hoaraga Ækhƒsiga ¸khî¸khîsase sŒ!nâsa, tsî nî ÆkhƒÆkhƒsens

di ¸khâ!nâsa !khœ!oa unusa Ægau!nâs Ågaugu, unusa huisen(¡)x¡n, tsî Åhœsan di huib Åkha. ÅOro !gôab di

ÆkhƒÆkhƒsenaon ge Åœ-aisa Ægau!nâs ¸hâsiga Ånî khama kœ Ånœb ai ¡hâ, hîa ra ÅguiÅguibese ¸âi-ai¸nûihes,

Page 9: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

6 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

!urudi tamas ka io !hara!âisa ¸gaoÅkhƒse. ÅNîn ge !nubusina ¡hâ hîa ¸ans tsî hœ!âsib ÆkhƒÆkhƒsens tsî

omkhâisensa ¸hani tamana, aiÆgause ¸gŒsib tamas ka io ¸khawusa mûÆkhƒsib, ¸gana¸gaes tsî !horasib.

Senior (ÅGapi) ¸Am!hariba Khoekhoegowab dŒtoas Åkhan ge ÆkhƒÆkhƒsenaona ra ¸gaoÅkhƒhe !naka mâ

Ækhƒsiga sŒ!nâ hâsa.

!Gâs, mûs tsî !hoas !nân ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

!gâ !gao!gâxase tsî kœ !kharaga amke-aibe !â!nôana, tsî Ægau Ågau ra mû¸gƒÅgaugu tsî tanisenÅgauga

!gâs tsî mûs di soab ai. ÆÎn ge ¸âuna Ånœb Ækhƒsigu tsî dŒÅgauga nî sîsen¡ ¸âibasensa amke-aibe !âde xu

kuru tsî Ågora!gâs !aroma, tsî Ågau hâse !eream Ænâu!ƒs tsî !gôa!gâsa Ægaus !aroma.

!hoa¸harugu hœ!âsens tsî !gâi sîsen¸uib Åkha, Æîn !hoaba ra !kharaga mâsigu !nâ tsî !hoa¸harugus

¸âibasendi !aroma unuse. ÆÎn ge mîde ¸hanuse ra ¸gai¸ui tsî Æîn !hoab ge !gâi Ægoe¸ams !hoahe ra

gowa¸ansa ra dŒÅgauÆgau.

Æhûi tsî mâisaogu ¸ansa, mû¸gƒÅgaugu tsî ¸âiÅgaugu, tsî ¸khanu, !ammâisa tsî ¸hanu saogub !nâ hâ mâi-

ai!âsa mƒ. ÆÎn ge !gao!gao !hoas tsî mâi-ai!âs Ækhƒsigu tsî dŒÅgauga ra sîsen kai Ågau rapa !aromas tsî

¸nuwis amke-aibe ¸âibasendi !aroma, tsî ¸gui!nâgu ¸ansa !gâ-aon !aroma.

Æhao !gâi sîsen¸uib tsî !gôasib Åkha Ånœb di sîsenÆarexase !hoa¸ams !nâ Æîn kurigu tawa ra Ågau

!hoa¸am!khaidi tsî Æhœgu !nâ Ågau hâ Æî!nƒbe hœgus Ækhƒsigu tsî dŒÅgaugu tsî Åhûhâsi ¡!oasa Ægaragu tsî

!gôasiba ra Ænâu¸harugus !nâ !gôa!gâse.

Khomais tsî xoas !nân ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

khomai xrats tawa ra Ågau !âna !nœsase tsî !garise ¸œrisasib, ¸khanusib tsî Ænâu!ƒs Åkha.

khomai Ænâu!ƒ rase !kharaga Ågapi ¸û¸ûxasiba ¡hâ xrats tawa ra Ågau xoa¸ans tsî ¸ansa ra

mƒ!kharu !âde Ægâisase, Ægâisa tama hân tsî elektronib !urude xu.

!oe!ƒ ¸ans di tsî xoa¸ans !âde Ånî khama kœ Ånœb ai ra Ågora!gâ rase ¸âi, mû!ƒ !gao!gao !âs

!amÆareÅgaugu tsî xoa¸ans di !khaide, xoa!gƒ!gƒ xoa-ao-i di xoaÅgauba, tsî Ægui!ƒ !oa!¡ tsî !âsa xu a

hœsa ¸âibasens tsî mâti di mîde ra mâsib !nâ sîsen¡hesa.

xoa ¸khanusib tsî sîsen¸uib Åkha, gowaba ra Ånî khama kœ ¸nuwiÆkhƒsib Åkha sîsen¡se, tsî Ægaeba tsî

xoa!gƒ!gƒra !âdi Åorodomma Ågui ¸haweb dide xoa. ÆÎn di xoab ge !gâi Ægoe¸ams gowab tsî

xoamû¸gaib di Ægaraga ra Ægau¸ui.

!amÆae !kharaga!nâgu !nubu xoasa !âde Ånœb di ¸nuwisa, ¸hunuma tsî sîsenus ¸âibasendi !aroma,

sîsen¡ ¸hanu !amÆareb, tsî Ågau ra gowaÅîs tsî gowaÅîÅgaub tsîna.

GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib !nân ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

sîsenxa kai Ænaetisa Ægaragu gowasîsenÅgaub diga xoas tamas ka io !hoas !nâ.

sîsen¡ ¸hanu gowasîsenÅgaub mîdiÆuiba gowab hîa ra n‡ !harib !nâ ÆkhƒÆkhƒheb xa !hoas !nâ.

sîsen¡ ¸hanuse tsî !gomsi-i ose ¸guise ¸ansa tsî Ænƒs kœse ¸ansa tama hâ ¸khoamîn tsî mî!nôana xoas

tamas ka io !hoas !nâ.

Page 10: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

7 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

sîsen¡ ¸œrisase tsî !gomsi-i ose Ånœb di hoa!nâ-aixa, ÆkhƒÆkhƒsens tsî !harib di Åœ-aisa mîdi tsî !garu

¸âibasengu tsîna hîa khomais, xoas, !hoas tsî !gâs !aroma ¸âu hâna junior (¸am) sekondere !harib di

skola ¸homibahes !harib !aroma.

xoamû¸gai tsî ¸gai¸ui ¸hanuse ¸âuna Ånœb di hoa!nâ-aixa, ÆkhƒÆkhƒsens ænâ ¸hâbasa tsî Ænƒ !harib tawa

Ågau hâ Åœ-aisa mîde.

8 !Khœ!namis ÆkhƒÆkkƒsens !khœ¸gƒb dis

!Gâs tsî !hoas

Amke-aibe !âdi Æga !gâs di ¸âibasens gowaÅœ¸ans Ækhƒsigu (mîde mû!ƒs), mîdiÆuiba !kh¡!kh¡s (mî!nôan tsî

¸haugowab) tsî ¸hanu ¸âibasen!amÆareÅgauba hœ, tsî !h¡baib, !hao!nâsigu, tsî gowaba !kharaga mâsigu !nâ

sîsen¡s tsîna hœsa. ÆNƒ-amagab ge !gâs !khœ¸gƒba ÆkhƒÆkhƒsenao-e !‡sa ra mƒ î i hœ!â !kharaga !hoa-aon

ra Ægoa¸ui ra mîdiÆuib tsî ¸âibasen!amÆares, ¸haugowab, mî!nôan tsî Ånî Ågauga sîsen¡ Ågauba. ‰ Ækhƒ i apa i

ge Åœb tsî mûhesa !âde a sîsen¡he Ækhƒ, aiÆgause Œsi¸hôa¸gares ÆamaÆamadi tsî ama !khaidi ¸ama hâ

gonŒsigu.

Å™-aisa Æg¡badi !hoas didi ge sao ra x¡na !khœ¸gƒ hâ: hoa!nâ-aixa Ægâi¸uis ¸âiÅgaugu tsî ¸âidi, Ækhƒsiga

ÅapeÆguis tsî ¸ansa mâi-ai!âs, tsî ¸âibasensa !khœ¸gƒ hâ !hoa¸amdi.

Khomais tsî xoas

Khomais di !khœ¸gƒb ge !nœsase khomais Ækhƒsigu tsî !garise khomais Ækhƒsigu Åguiga !khœ¸gƒ tama i tsî

xoa¸ans tsî ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âde ÆkhƒÆkhƒsens tsîna !khœ¸gƒ hâ. (Hara Ægui!ƒs ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi dis

ge mîdiÆuib !nâ mâ.)

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge !kharaga !âde nî khomai Ækhoab tsî ¸ansa hœs !aroma tsî Ænƒs !nâ-¡ ¸ans tsî Ænâu!ƒsa

!h¡baib tsî !kharaga !hao!nâsigu xa nî hœ, khomais di !haesib tsî !khƒsa nî Åarosen kai, tsî Æîn di mîdiÆuiba

nî !kh¡!kh¡ tsî ¸hanu ¸âibasen!amÆares di tsâsiba nî hœ. Harase !kh¡ hâ gowab di sîsen¡Ågauga hœ!âs, ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî ¸an kai ¸hanu tsî ¸âibasensa !khœ¸gƒ hâ tsî ¸hanu sîsen¡s gowa¸ans !amÆaregu digu

tsîn hoan xa.

Garakube tsî ama ¸hôade xu hâ !âdi ge Ågapi ¸û¸ûxasiba nî ¡hâ, aiÆgause Ækhoaxa tsî nî !khana kai, tsî

!kh¡sa tsî ¸âu hâ !gomÅgausasiba nî ¡hâ în ÆkhƒÆkhƒsenaona harase ôa!nâ tsî !oe!ƒ gowab, !amÆareb,

¸âi¸am!khaidi tsî ¸âiÅgaugu tsîna. ÆGau!nâ-aon ge nî mû¸am tsî ÆapoÆapo !kharaga !âdi nî ÆkhƒÆkhƒsenhe

n‡ !harib ai !khaisa, NamibiaÆî, AfrikaÆî tsî !h¡baisi Ægae¸hôadi, Ågaruben tsî Åhuru!ân, tsî n‡ Æae!gâs di

tsî !hao!nƒsi !âdi tsîna xu i ge nî Æhûihe.

Xoahe nîse Œ !khœ¸gƒgu ge ÆkhƒÆkhƒsenaona !‡sa ra mƒ în gowaba ¸an¸ui sîsen¡x¡b !gâi!gâb Åkha

¸âiÅgauga Ægâi¸uis, ¸âidi tsî tsâsendi !aroma, tsî nî Ænƒs Åkha Ækhoaxa !âisen Ækhƒ ÆkhƒÆkhƒsenaon !aroma.

Xoas di Ægui¸amdi ge ÆkhƒÆkhƒsenaon di kurigu tawa nî Ågau, tsî i ge Ågora!gâxa ¸ansa xoas di

Æaxasib !aroma nî ¸gao¸gao!nâhe, n‡s ge Åhœsan xa !hara!âihes tsî aitsama !hara!âisens !nâ-¡ nî dŒhe.

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge ¸ause nî Ænâu!ƒ kaihe ¸âibasens tsî !gâ-aon !khœ¸gƒb Åguiba tama i tsî !amÆareb tsî

¸hanuÆî gowab di sîsen¡Ågaub tsîn hoana ra ÆapoÆapo. ÆKhƒti i ge a ¸hâ¸hâsa ÆkhƒÆkhƒsenaon nî

Ænâu!ƒsa !kharagasib hîa !hoahe ra tsî xoasa gowab Æaegu hâsa. !AmÆaregu Æga da kœ, o i ge Senior

¸Am!harib !nâ ÆkhƒÆkhƒsenaona ÆkhƒÆkhƒs ai ra ¸nûihe în !gâise ÅapeÆguisa tsî Ækhoaxa Ægaeba ra !amÆarega

xoa, !kharaga Ågau ra ¸âi¸am!khaidi ¸ama xoa, aiÆgause Ækhawa Ågarubena Ægaebas, mâ¸oa hâ !nae!khaidi

Æîn di ¸hunuma tsî Ånî khoen ûiga xu, ûi¸garogu, Ånore Ågaruben tsî Ækhoaxa ¸an tsî hœ!âs !gû¸oadi.

GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib

GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib !khœgƒb di ¸âibasens ge ÆapoÆaposa î i Æaposa !gao!gaoba Æguihe hoaraga

gowasîsenÅgaub di Ægaragu !nâ, tsî sîsenxa kaihe xoas tsî !hoas !nâ, tsî ÆapoÆapohe !aromasa ¡hâsen nî

Page 11: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

8 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

ÆkhƒÆkhƒsenaon di hoa!nƒ-aixa tsî ¸âi¸am!khaidi di Åœ-aisa mîdiÆuiba xratsa xu xrats Æga !kh¡!kh¡he

!khaisa. N‡ !khaira ge kaise a ¸hâ¸hâsa ÆkhƒÆkhƒsenaona ¸gaoÅkhƒdi sekondere !harib ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib

didi !aroma ai¸homis !aroma. ÆKhƒÆkhƒsenaon ge Ækhƒti gowa¸ans di mî!nôade (aiÆgause Åonmîs, sîsenmîs,

hâÅgaubes, ¸âkhaos ts. Æn.) nî ¸an tsî sîsen¡ Ækhƒ Æîn hâ!nâ xrats !nâ.

Nausab !khœ¸gƒba !âdi !nâ a Ågora¸gƒsa supuse sîsen¡s tsî !gƒsasib !aroma, xawe i ge !kharaga Ækhƒsiga

ÅguiÅguibese ÆkhƒÆkhƒhe tide, tsî nî ¸gâ!nâgu rase tsî !khœ¸gƒ ka !khœÆare rase nî ÆkhƒÆkhƒhe.

Page 12: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

9 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9 ÆKhƒÆkhƒsens !khœ¸gƒb

Nausa i ga Åœ-aisa Æg¡bade Ånî !khaidi !nâ hoa xratdi !aroma Ågui, xawe i ge Ækhƒsigu tsî ¸ansa !nƒsa !gamsib tsî Ægoa¸uis Åkha mâ sao ra xrats hoas !nâ nî

ÆkhƒÆkhƒhe. Khomai!âdi tsî Ægui¸amdi ge 1+ !harib ai nî Æhûihe, Ænƒs ge hoaÆae n‡si hâ ¸ans tsî Ækhƒsigu ÆkhƒÆkhƒsenaogu din xa a Ågapirosesa, Æîna Ægoa¸uis

!aroma xawe kaise !gomses ose, tsî di ge dîdi tsî Ægui¸amde gaxusib tsî !gomÅgausasib !nâ nî Åarosen ÆkhƒÆkhƒsenaon ra xratsa xu xrats Æga ai!gû khami.

9.1 !Gâs tsî !hoas

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 !gâ !gao!gâxase

khora¸uisa mûnanaib tsî

¸ansa !khœ¸gƒ hâ amke-

aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra

khomai!ân Åî tsî nî

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka mûhe ra

mûnanaisa khomai!ân

(ÅhuruÆnâs, Åhuru!ân,

Ågaruben, amn):

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka mûhe ra

xoa¸ans tamas ka io

mûnanaisa khomai!ân:

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka mûhe ra

xoa¸ans tamas ka io

mûnanaisa khomai!ân:

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga !nubu

amke-aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra xoa¸ans

tamas ka io mûnanaisa

khomai!ân:

!eream Ågau tsî omkhâi

rase

Ægui!ƒ haisi-amsa Ægui!ƒ haisi-ams,

¸âi¸am!khais, ¸âibasens

tsî/tamas ka io ¸âibasensa

ÆapoÆapo !gâ-aon, tsî

¸âibasens tamas ka io

¸âi¸am!khaisa

ÆapoÆapo !gâ-aon,

¸âi¸am!khais tsî/tamas ka

io haisi-amsa

Ækhawa Ægam Ågarubesa ¸âihœ dana !khaidi tamas

k aio Πge !khaide

¸âihœ saogub !nae!khaidi

diba

mû!ƒ ¸¡b tsî !hai-aisa mû!ƒ Ånî mûmûsa !ân hîa

ÆgaeÅapes, ¸¡b tsî !hai-aisa

ra kuruna

mû!ƒ tsî !hoa¸am Åœ-aisa

!ân hîa ra ¸¡b tsî !hai-aisa

¸nuwina

mû!ƒ tsî !hoa¸am Åœ-aisa

!ân hîa ra ¸¡b tsî !hai-aisa

¸nuwina

mû!ƒ !aromas tsî

sîsen¸uiba

mû!ƒ !gomsib tsî oresa mî!gƒ!gƒ mûmûsa tsî

¸gan!gâsa ¸âibasensa

khomai!âs !nâ

mû!ƒ !gaogao tsâsende mû!ƒ tsî !hoa¸am

tsâsende

mû!ƒ tsî !hoa¸am

tsâsende tsî tanisenÅgauga

Page 13: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

10 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 !gâ !gao!gâxase

khora¸uisa mûnanaib tsî

¸ansa !khœ¸gƒ hâ amke-

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga !nubu

amke-aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra

khomai!ân … (ai!gû ra)

¸âihœ ¸hâ¸hâsa mîdi

tamas ka io

¸am¸âibasenga

mû!ƒ tsî gowa¸uisen mîn,

sorosi gowab tsî dommi

unusenÅgaub hîa ra

tsâsendi, ¸âibasens tsî

tanisenÅgaub gowa-ao-i

khomai!âs !nâ Ægau¸uiba,

aiÆgause Åhuru!âs tsî

Ægae¸hôadi !nâ

mû!ƒ tsî gowa¸uisen mîn,

sorosi gowab tsî dommi

unusenÅgaub hîa ra

tsâsendi, ¸âibasens tsî

tanisenÅgaub gowa-ao-i

khomai!âs !nâ Ægau¸uiba,

aiÆgause Åhuru!âs tsî

Ægae¸hôadi !nâ

mƒ ¸hunuma !ereamsa Ånî

khama Œ ¸khâ!nâs Åkha

mƒ ¸hunuma !ereamsa

¸khâ!nâs Åkha

mƒ ¸hunuma !ereamsa

¸khâ!nâ !aromadi Åkha

mû!ƒ tsî Ægau¸nûiÅkhƒ

Ænâuhe Ækhƒ tsî mûhe

Ækhƒ ÆgauÆgaun hîa ra

Ænâu!ƒsa hui!nâna tamas

ka io !gôa!gâs Ænâu-mûhe

Ækhƒ !âdi tamas ka io

ÅhuruÆnâdi

mû!ƒ tsî Ægau¸nûiÅkhƒ

Ænâuhe Ækhƒ tsî mûhe

Ækhƒ ÆgauÆgaun hîa ra

Ænâu!ƒsa hui!nâna tamas

ka io !gôa!gâs Ænâu-mûhe

Ækhƒ !âdi tamas ka io

ÅhuruÆnâdi

mû!ƒ tsî Ægau¸nûiÅkhƒ

!gomÅgausa Ænâuhe Ækhƒ

tsî mûhe Ækhƒ ÆgauÆgaun

hîa ra Ænâu!ƒsa hui!nâna

tamas ka io !gôa!gâs

Ænâu-mûhe Ækhƒ !âdi

tamas ka io ÅhuruÆnâdi

mû!ƒ tsî Ægau¸nûiÅkhƒ

!gomÅgausa Ænâuhe Ækhƒ tsî

mûhe Ækhƒ ÆgauÆgaun hîa

ra Ænâu!ƒsa hui!nâna

tamas ka io !gôa!gâs Ænâu-

mûhe Ækhƒ !âdi tamas ka

io ÅhuruÆnâdi

mû!ƒ tsî !hoa¸am sîsen¡s

musik-i tsî Åœb sîsen¸uigu

¸gaiÆnâdi, ÅhuruÆnâdi

tsî/tamas ka io Ænûu-

mûhesa !âdi disa

mû!ƒ tsî !hoa¸am sîsen¡s

musik-i, Åœb tsî mî¸uihe

tama hâ ÆgauÆgaudi

sîsen¸uigu ¸gaiÆnâdi,

ÅhuruÆnâdi tsî/tamas ka io

Ænâu-mûhesa !âdi disa

mû!ƒ tsî Ågora!gâ dŒÅgaugu

hîa ¸gaiÆnâdi, ÅhuruÆnâdi

tsî/tamas ka io Ænâu-

mûhesa !âdi !nâ ra

sîsen¡hega !kharaga

sîsen¸uiga sŒ!nâs !aroma

Page 14: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

11 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 !gâ !gao!gâxase

khora¸uisa mûnanaib tsî

¸ansa !khœ¸gƒ hâ amke-

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga !nubu

amke-aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra

khomai!ân … (ai!gû ra)

oe-am gowaba sîsen¡sa ra

kœÅîse, tsî Ågora!gâdi tsî

mû¸gƒÅgaugu Åkha hîa

¡!oasa ¸noabaÅgaugu Åkha

¸âihœ Ånî khama kœ

!amÆareb amke-aibe !âs

diba

¸âihœ tsî mai-aiæâ Ånî

khama kœ ¸hâ¸hâsa

¸anaiækhaidi !amÆareb

amke-aibe !âs dide

¸âihœ tsî mai-aiæâ dana

¸anaiækhaidi amke-aibe

!âs dide

xoaÆnâ hoa!nâ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ans xa

xoaÆnâ hoa!nâ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ans xa

xoaÆnâ hoa!nâ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ans xa

xoaÆnâ hoa!nâ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ans xa

mû!ƒ ama !khaide mû!ƒ ÆapoÆapohe Ækhƒ

ama !khaide

mî!ƒ gowa-ao-i di

¸noaÅgaub, Ågorasa ra

amab sî ¸âiÅgaugu Æaegu

dŒse

mû!ƒ !aromas tsî

sîsen¸uiba

mû!ƒ !gomsib tsî oresa

gowa¸uisen !hoaÆnâdana

ra haisi-amdi ai, mû!ƒ Ånî

dŒÅgaugu hîa ra mîdans

!aroma sîsen¡hega

gowa¸uisen Ågora!gâ rase

!hoaÆnâdana ra haisi-

amdi hîa ¸hôarex¡n !nâ

hâdi ai

Ågorasa dŒ amab tsî

¸âiÅgaugu Æaegu, tsî mû!ƒ

ÆapoÆapohe Ækhƒ amagu

tsî ¸khâ!nâ ra ÆgauÆgaude

Ågora¸gƒ tamas ka io mî!ƒ

dana ¸âiÅgaugu, aiÆgaudi,

¸khâ!nâ ra ÆgauÆgaudi tsî

Ånî hâ Åœ-aisa ¸ans

Ågora¸gƒ tamas ka io mî!ƒ

dana ¸âiÅgaugu, aiÆgaudi,

¸khâ!nâ ra ÆgauÆgaudi tsî

Ånî hâ Åœ-aisa ¸ansa make-

aibe !âde xu tsî mâi-ai!â

¸ansa

!khœ!nami, mâi!oagu

tamas ka io Ågora¸gƒ ¸ansa

¸hanu saogub !nâ, !gƒsase

tsî !amÆaresase

Page 15: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

12 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 !gâ !gao!gâxase

khora¸uisa mûnanaib tsî

¸ansa !khœ¸gƒ hâ amke-

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga !nubu

amke-aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra

khomai!ân … (ai!gû ra)

ÆapoÆapo ¸gom!gâhes

haisi-ams/gowa-ao-e tsî

!khaidi hîa ra Ægau¸uis ænâ

¸kham Ågôan ¸âide ¸gaesa

tsâÅkhƒde

ÆapoÆapo ¸gom!gâhes

haisi-ams/gowa-ao-e tsî

!khaidi hîa ra Ægau¸uis ænâ

¸kham Ågôan ¸âide ¸gaesa

tsâÅkhƒde

mî!gƒ!gƒ ¸anai!khaidi

¸an¸ansa amke-aibe !âdi

disa

mî!gƒ!gƒ ¸anai!khaidi

!kharaga amke-aibe ¸ans

di !âdi disa (aiÆg.

¸oaÅnanumâsib tsî ¸hôan

¸hôa¸uidi)

mû!ƒ !kharaga

mû¸gƒÅgauga, aiÆg.

¸gaenam!gâgus

Ågora!gâ rase kœÅî tsî !oe!ƒ

¸âiÅgaugu tsî ¡!oaÅgaugu

hîa ¸hanu saogub,

ÆgauÆgaudi tamas ka io

¸noabadi ai !gao!gaosaga

dŒ supu Ægui¸amde tsî sao

!nubu, !gƒsa daoÆgaude

dŒ¸ui Åarosen hâ

!gomÅgausasib â-i

Ægui¸amdi tsî daoÆgaude

¸œrisase

dŒ¸ui !gomÅgausa

Ægui¸amdi tsî daoÆgaude

dŒ¸ui Åarosen hâ

!gomÅgausa Ægoa¸ui ra

Ægui¸amdi tsî daoÆgaude

¸œrisase

xoa xoaxoas hakasa xu

hû habasa Ågui!nâxa tsî

!amÆaresa ¸âibasenga

¡hâsa

xoa xoaxoas hûsa xu disi

habasa Ågui!nâxa tsî

!amÆaresa ¸âibasenga

¡hâsa

xoa xoaxoas disisa xu

disikoroÅa ¸âibasengu disa

xoa xoaxoas disisa xu

disikoroÅa ¸âibasengu disa

Page 16: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

13 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 !gâ !gao!gâxase

khora¸uisa mûnanaib tsî

¸ansa !khœ¸gƒ hâ amke-

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga

!nubu amke-aibe tsî/tamas ka

io Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

ÅGaipetsanadi tsî !kharaga !nubu

amke-aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka … (ai!gû ra)

aibe tsî/tamas ka io

Ænâuhe ka mûhe ra

khomai!ân … (ai!gû ra)

mû!ƒ ¸an¸ui-ai !khaidi

gowaba sîsen¡s dide Åœ-

aisa !gâ-aon tsî/tamas ka

io !aromadi !aroma

mû!ƒ tsî gowa¸uisen mîn,

sorosi gowab tsî dommi

unuÅgaub ai, hîa ra

tsâsendi, ¸âibasendi tsî

tanisenÅgaugu gowa-ao-I

diga Ægau¸uina, aiÆg.

gowaÅîdi !nâ

mû!ƒ tsî gowa¸uisen

!hoadans dŒÅgaugu tsî

¸gae¸hawu ra ¸ans ¸ama

gowadan ra haisi-amdi

!nâ (aiÆg. ¸hôarex¡n !nâ)

mû!ƒ tsî gowa¸uisen

!hoadans dŒÅgaugu tsî

¸gae¸hawu ra ¸ans ¸ama

gowadan ra haisi-amdi !nâ

(aiÆg. gowaÅîdi, ÆgamÆaredi

tsî ¸hôarex¡n !nâ)

mû!ƒ !kharagagusina

!hoahe tsî ra xoa-e

gowab hâkha Æaegu

¸gai¸nûiÅkhƒ

!kharagagusina !hoahe tsî

ra xoa-e gowab hâkha

Æaegu

mû!ƒ !kharaga gowa-aina,

tsî ¸gai¸nûiÅkhƒ !aromadi

Ænƒti Œ gowab di sîsen¡sa

!oe!ƒ tsî ÅgopeÅnœ amke-

aibese ra mƒ!kharuhe

¸ansa !kharaga !urude xu,

Åguiti-Œsin tsî !kharagasin ra

tsî Ækhƒti !kharaga

mû¸gƒÅgauga ra mû!ƒse

Page 17: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

14 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

2 !hoa¸harugu

¸gom!gâsens tsî !gâi

sîsen¸uib Åkha Æaposa tsî

¸hau mâsigu !nâ, !gâi

sîsen¡Ågaub ¡!oasa

!gaoÆguisa gowab diba

Ægai¸uisen !gƒsase tsî

¸hanu saogub ai ¸ansa

mâsigu !nâ, Ågau hâ

gowaÅîÅgaub tsî dommi

Åkha

Ægai¸uisen !gƒsase tsî

¸hanu saogub ai ¸ansa

mâsigu !nâ, Ågau hâ

gowaÅîÅgaub tsî dommi

Åkha

Ægai¸uisen !gƒsase, ¸hanu

saogub ai tsî Åarosen ra

hœ!âsens Åkha ¸ansa tsî

Å¡sa mâsigu !nâ, Ågau hâ

gowaÅîÅgaub tsî dommi

Åkha

Ægai¸uisen !gƒsase,

¸khanuse tsî Åarosen ra

hœ!âsens Åkha Ægoa¸ui ra

mâsigu !nâ, Ågau hâ

gowaÅîÅgaub tsî dommi Åkha

ra dŒÅgauÆgause sîsen¡ ¸hanu gowaba

hâÆareb, Ægam, Ægui!ƒ,

Åûba¸an, gangan, ¸gan tsî

mîÆguib kœse ÅkhŒ

sîsen¡ ¸hanu gowaba

ÆkhoaÆkhoa, dî!nâ,

mî!gƒ!gƒ, dŒÅgauÆgau,

mâisaogu, mîmƒ tsî

ÅgopeÆnœ

sîsen¡ ¸hanu gowaba

xoa!gƒ!gƒ, Ægui!ƒ,

Ågora!gâ, Åhae, Ænaetsiase

¡!oa, Ænâu!ƒ, !khœ!nami,

ÅgopeÅnœ tsî mâi!oagu

sîsen¡ ¸hanu gowaba

khora¸uis, Ågora¸gƒ,

¸gaenam!gâgu tsî !nuri

sîsen¡ Ågau ra mîdiÆuib tsî

¸âibasen!amÆareba

¸âiÅgaugu tsî ¸an tsî

hœ!âde !gƒsase

Ænâu¸harugus !aroma

sîsen¡ Ågau ra mîdiÆuib,

¸âibasen!amÆareba tsî

¸âÆaremîna ¸âiÅgaugu, ¸an

tsî hœ!âde, tsî

mû¸gƒÅgauga !gƒsase

Ænâu¸harugus !aroma

sîsen¡ Ågau ra mîdiÆuib,

¸âibasengu tsî ¸âÆaremîna

¸âiÅgaugu, ¸an tsî hœ!âde,

tsî mû¸gƒÅgauga !gƒsase

Ænâu¸harugus !aroma

sîsen¡ Ågau ra mîdiÆuib,

¸âibasengu tsî ¸âÆaremîna

khora¸uisa ¸âiÅgaugu, ¸an

tsî hœ!âde, tsî

mû¸gƒÅgauga !gâi sîsen¸uib

Åkha

sîsen¡ ¸khoa!nâbe gowab

tsî !amÆaesa mîn tsîna

sîsen¡ ¸khoa!nâbe gowab

tsî !amÆaesa mîn tsîna

sîsen¡ mî!nôan,

¸khoa!nâbe gowab tsî

!amÆaesa mîn tsîna

sîsen¡ mî!nôan,

¸khoa!nâbe gowab tsî

!amÆaesa mîn tsîna

¸hanuse tsî !gâi sîsen¸uib

Åkha

dî tsî ¸ansa mƒ!kharu dî tsî ¸ans tsî daoÆgaude

mƒ!kharu

dî tsî ¸ans, daoÆgaudi tsî

Ægui¸amde mƒ!kharu

dî tsî ¸ans, daoÆgaudi,

Ægui¸amdi mƒ!kharu tsî

dŒÅgauÆgau

Page 18: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

15 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

3 mâi-ai!â ¸ans,

mû¸gƒÅgaugu tsî

¸âiÅgaugu tsîna

¸khanuse, Ågui!gupuse tsî

ÅaweÆgui amke-aibe mâi-

ai!âde !kharaga

¸âibasendi tsî ¸ansa

mâsigu !aroma

ÅaweÆgui amke-aibe mâi-

ai!âde !kharaga

¸âibasendi tsî ¸ansa

mâsigu !aroma

ÅaweÆgui amke-aibe mâi-

ai!âde !kharaga

¸âibasendi tsî ¸ansa tsî

Å¡he mâsigu !aroma

ÅaweÆgui amke-aibe mâi-

ai!âde !kharaga ¸âibasendi

tsî !gâ-aon !aroma

¸hanu saogub !nâ,

!aromas tsî !gâ-aon tawa

ra Ågause

Æhûi !khœ¸gƒb hîa ra !gâ-

aon tsî ¸âibasens mâi-

ai!âs dis tawa Ågauba

Æhûi gowab, !khœ¸gƒb tsî

mûhesa Ægau¸uidi hîa

ra !gâ-aon tsî ¸âibasens

mâi-ai!âs dis tawa Ågauna

Æhûi gowab, !khœ¸gƒb tsî

¸gui!nâgu Ægau¸uix¡n hîa

ra !gâ-aon tsî ¸âibasens

mâi-ai!âs dis tawa Ågauna

Æhûi gowab, !khœ¸gƒb tsî

¸gui!nâgu Ægau¸uix¡n hîa

ra !gâ-aon tsî ¸âibasens

mâi-ai!âs dis tawa Ågauna

mâi-unu !khœ¸gƒba

¸hanu saogub !nâ,

¸gae¸gui¸gƒs tsî ÅamÅams

Åkha

mâi-unu !khœ¸gƒba

¸hanu saogub !nâ, !gƒsa

¸gae¸gui¸gƒs tsî ÅamÅams

Åkha

mâi-unu !khœ¸gƒba

¸hanu saogub !nâ,

¸âi¸gae ra ¸gae¸gui¸gƒs,

Ågau ra khora¸uis hîa ra

dana ¸âi¸amsa ¸khâ!nâs,

tsî !gƒsa ÅamÅams Åkha

¸âibasens Åkha mâi-unu

!khœ¸gƒba ¸hanu saogub

!nâ !gâ-aon di ¸âi-ai¸nûisa

hœ tsî !khœÅgaras !aroma,

¸âi¸gae ra ¸gae¸gui¸gƒs,

Ågau ra khora¸uis, ama

!khaidi tsî aiÆgaudi, tsî

!gƒsa ÅamÅams Åkha

!gû!gâ tsî ÆkhaeÆnâ amke-

aibe mâi-ai!âde Ånîtikœ

mîhe ra tsî mîhe tama

dŒÅgauga ra sîsen¡se, !gâ-

aona ra Æhao kais !aroma

!gû!gâ tsî ÆkhaeÆnâ

!hûÆaresa amke-aibe mâi-

ai!âde Ånîtikœ mîhe ra tsî

mîhe tama dŒÅgauga ra

sîsen¡se, !gâ-aona ra

Æhao kais !aroma

!gû!gâ tsî ÆkhaeÆnâ

!ammâisa tsî !hûÆaresa

amke-aibe mâi-ai!âde

Ånîtikœ mîhe ra tsî mîhe

tama d΁gauga ra

sîsen¡se, !gâ-aona Œ Ækhƒ

ra !gâi!gâb Åkha Æhao kais

!aroma

!gû!gâ tsî ÆkhaeÆnâ

!ammâisa tsî !hûÆaresa

amke-aibe mâi-ai!âde Ågau

ra mîhe ra tsî mîhe tama

dŒÅgauga Ækhƒsib Åkha ra

sîsen¡se, !gâ-aona Æhao

kais !aroma

Page 19: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

16 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.1 !Gâs tsî !hoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

4 Æhao !gâi sîsen¸uib tsî

!gôasib Åkha Ånœb di

dŒÅgauÆgau Ågau sîsenÆares

Ækhƒsiga sao ran !nâ-¡

dŒÅgauÆgau Ågau sîsenÆares

Ækhƒsiga sao ran !nâ-¡

dŒÅgauÆgau Ågau sîsenÆares

Ækhƒsiga sao ran !nâ-¡

dŒÅgauÆgau Ågau sîsenÆares

Ækhƒsiga sao ran !nâ-¡

sîsenÆarexase !hoa¸ams

!nâ Æîn kurigu tawa ra

- mî¸gƒ Ægamdi tsî

!hoa¸amdi !nâ

- Æhao!nâ tsî mî¸gƒ

!hoa¸amdi !nâ

- Æhao!nâ tsî mî¸gƒ

!hoa¸amdi !nâ

Ågau !hoa¸am!khaidi tsî

Æhœgu !nâ

- Ågoragu ¸ans tsî

¸âiÅgaugu tsîna

- Ægui!ƒ Ænâu!ƒÅgauba - Ægui!ƒ Ænâu!ƒÅgauba - Ægui!ƒ Ænâu!ƒÅgauba

- ¸âi¸am tsî ôa!nâ

¸âiÅgaugu naun diga

- ¸âi¸am tsî ôa!nâ

¸âiÅgaugu naun diga

- ¸gaenam!gâgu,

ôa!gao, ôa!nâ tsî

!hoadan hara ¸âiÅgaub

Åkha

- ¸gaenam!gâgu, ôa!gao,

ôa!nâ tsî !hoadan hara

¸âiÅgaub Åkha

- mƒ !aromade

¸gaenam!gâgudi

!aroma

- mâi-ai!â tsî ¸noaba

mû¸gƒÅgauba

- ¡!oa Ægoa¸uide - ¡!oa Ægoa¸uide - ¡!oa Åaugowadi tsî

Ægoa¸uide

!hoa¸harugu !gôasib

Åkha, !gâi mû¸uiba

¡hâ !gâÅgaub Åkha, tsî

naun di ¸hanugu tsî

tsâsiga ra !gôa!gâse

!hoa¸harugu !gôasib

Åkha, !gâi mû¸uiba

¡hâ !gâÅgaub

Åkha, !gâi!gâibasensa ra

Ægause tsî naun di

¸hanugu tsî tsâsiga

ra !gôa!gâse

!hoa¸harugu !gôasib Åkha

ÅhûÆareb !nâ ¡!oasa

tanisenÅgauga !oa,

!hao!nâsi !kharagasiga

¸âis !nâ ¡hâse

!gâi!gâibasensa ra Ægause

tsî naun di ¸hanugu tsî

tsâsiga ra !gôa!gâse

!hoa¸harugu !gôasib Åkha

ÅhûÆareb !nâ ¡!oasa

tanisenÅgauga !oa,

!hao!nâsi !kharagasiga

¸âis !nâ ¡hâse ama

!gâi!gâibasensa ra Ægause

tsî naun di ¸hanugu tsî

tsâsiga ra !gôa!gâse

Page 20: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

17 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 khomai !garise

ai¸homisa xrats !harib di

¸hauxoas tsî ÅgaiÅgarusa

sîsen¡ ¸hanu Åœ-unus tsî

Ægâi¸uisensa Ænâu!ƒs !âs

disa mƒ!kharus ase

sîsen¡ ¸hanu Åœ-unus tsî

Ægâi¸uisensa Ænâu!ƒs !âs

disa mƒ!kharus ase

sîsen¡ ¸hanu Åœ-unus tsî

Ægâi¸uisensa Ænâu!ƒs !âs

disa mƒ!kharus ase

sîsen¡ ¸hanu Åœ-unus tsî

Ægâi¸uisensa Ænâu!ƒs !âs

disa mƒ!kharus ase

¸œrisasib, ¸khanusib tsî mîde ¸hanuse ¸gai¸ui mîde ¸hanuse ¸gai¸ui mîde ¸hanuse ¸gai¸ui mîde ¸hanuse ¸gai¸ui

Ægâi¸uisen oe-am ¸hanuse hoaraga

xoasaode !âs !nâ hâde

khomai Ågau ra !garisib tsî

!haesib Åkha, ¸hâbasa i

apa ra Åom¸nûise

sîsen¡ Ægâi!gâs, ÅœÅgapib

!kharagagusib, Ŝ-unus,

!haesib tsî Åom¸nûis

Ægâi¸uisen rase khomais

!aroma

sîsen¡ Ægâi!gâs, ÅœÅgapib

!kharagagusib, Ŝ-unus,

!haesib tsî Åom¸nûis

Ægâi¸uisen rase khomais

!aroma

2 khomai !nœsase

¸œrisasib, ¸khanusib tsî

khomai Æaupexa 130sa

xu 150 mîde miniti !nâ

khomai Æaupexa 150sa

xu 160 mîde miniti !nâ

khomai Æaupexa 160sa

xu 175 mîde miniti !nâ

khomai Æaupexa 175sa xu

185 mîde miniti !nâ

Ænâu!ƒ rase ¸âihœ kaise !nƒsase ra

xrats !harib ai mûhe mîde

¸âiose

¸âihœ kaise !nƒsase ra

xrats !harib ai mûhe mîde

¸âiose

dŒÅgauÆgau Ånœb di

khomais Ækhƒsigu,

gowaÅœb hœ!âs, mîde

mû!ƒs dŒÅgaugu tsî Åarosen

ra mûhe ra mîdiÆuib

dŒÅgauÆgau Ånœb di khomais

Ækhƒsigu, gowaÅœb hœ!âs,

mîde mû!ƒs dŒÅgaugu tsî

Åarosen ra mûhe ra

mîdiÆuib

mû!ƒ tsî Ænâu!ƒ xrat !harib

khomais mîdiÆuiba

Ænƒtimîs ai

mû!ƒ tsî Ænâu!ƒ xrat !harib

khomais mîdiÆuiba

Ænƒtimîs ai

sîsen¡ !kharaga Ågau ra

khomais !khƒ!âis dŒÅgauga

Æîn Ænâu!ƒsa !gâi!gâi!nâs

!aroma (kœ re B ¸Âkhaob

Æga)

sîsen¡ !kharaga Ågau ra

khomais !khƒ!âis dŒÅgauga

Æîn Ænâu!ƒsa !gâi!gâi!nâs

!aroma (kœ re B ¸Âkhaob

Æga)

sîsen¡ Ånœb di khomais

!khƒ!âis dŒÅgauga (kœ re B

¸Âkhaob Æga)

sîsen¡ Ånœb di khomais

!khƒ!âis dŒÅgauga (kœ re B

¸Âkhaob Æga)

Page 21: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

18 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

¸Ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

3 Æaxa kai !kharaga !harib

di ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

hîa !kharaga

¸âi¸am!khaidi, mâsigu tsî

¸âibasendi, tsî dŒÅgauÆgau

Ænâu!ƒs !âdi, !âdi

!amÆareÅgaub tsî xoa-ao-i

Ænâu!ƒbasen

!kharaga!nâgu xoasa tsî

¸gui!nâgu Ågaugu di !âdi

hîa !nƒsase ra hœhe

mîdiÆuiba ¡hâna

Ænâu!ƒbasen mûhesa,

¸haitsi ¸âiÅgauga

!kharaga!nâgu ts‡korobe

tamas ka io skoli Åkha

!gaeÆaresa xoasa tsî

¸gui!nâgu Ågaugu di !âdi

hara Ånœb di

¸âi¸am!khaidi ai hâga

Ænâu!ƒbasen mûhesa tsî

supu tsâÅkhƒhe Æoa

¸âiÅgauga !kharaga!nâgu

xoasa tsî ¸gui!nâgu

Ågaugu di !âdi hara Ånœb

di ¸âi¸am!khaidi ai hâga

Ænâu!ƒbasen mûhesa tsî

supu tsâÅkhƒhe Æoa

¸âiÅgauga hara

!kharaga!nâgu Ægoa¸ui ra

xoasa tsî ¸gui!nâgu Ågaugu

di !âdi !nâ hâga

di xoaÅgauba sîsen¡ Ågau ra khomais

!khƒ!âis dŒÅgauga

¸âibasensa !âsa xu kurus

!aroma

sîsen¡ Ågau ra khomais

!khƒ!âis dŒÅgauga

¸âibasensa !âsa xu kurus

!aroma

sîsen¡ khomais !khƒ!âis

dŒÅgauga tsî khomai!âs

!amÆareÅgauga (aiÆg.

xoa¸amdi tsî !naka hâ

xoa¸amdi) ¸âibasensa

kurus !aroma

sîsen¡ khomais !khƒ!âis

dŒÅgauga tsî khomai!âs

!amÆareÅgauga ¸âibasensa

kurus !aroma

mû!ƒ ¸âibasens tsî

¸âibasenbahe hâ !gâ-aon

!kharaga !âdi dina

mû!ƒ !kharaga

!amÆareÅgaugu, ¸âibasendi

tsî !gâ-aon !kharaga !âdi

dina

mû!ƒ !kharaga

!amÆareÅgaugu, gowaba

sîsen¡, ¸âibasendi tsî !gâ-

aon !kharaga !âdi dina

mî!ƒ ¸âibasens, hœ!âs, !gâ-

aon tsî mâsib !âs dina

mî!ƒ dana ¸anai!khaide tsî

!âs !amÆareb !kharaga

!â!nôana xu

mû!ƒ mûhe Ækhƒ dŒÅgaugu

sîsen¡he hâga ¸gui!nâxa

Ågaugu tsî/tamas ka io

mûhe ra !âdi !nâ

mû!ƒ mûhe Ækhƒ dŒÅgaugu

sîsen¡he hâga ¸gui!nâxa

Ågaugu tsî/tamas ka io

mûhe ra !âdi !nâ

mû!ƒ mûhe Ækhƒ dŒÅgaugu

sîsen¡he hâga ¸gui!nâxa

Ågaugu tsî/tamas ka io

mûhe ra !âdi !nâ

mû!ƒ tsî gowa¸uisen

gowab sîsen¡s, supu

gowa¸ans !khaidi,

ÅnœÆgausa ¸anai!khaidi tsî

Ånî hâ Œ Ækhƒ dŒÅgaugu Åœ-

aisa mûsenÅgauga

¸gui!nâxa ߃gau¸ui

tsî/tamas ka io mûhesa

!âdi !nâ hœs !aroma

Page 22: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

19 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

¸Ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

3 Æaxa kai !kharaga !harib

di ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

hîa !kharaga

¸âi¸am!khaidi, mâsigu tsî

¸âibasendi … (ai!gû ra)

Ænâu!ƒbasen supu

xrafikna (Ægau¸ui¸hawegu

/!h¡¸hawegu/ÅnœÆnân) tsî

Ækhawa mƒ-oa ¸ansa Ånî

Ågaub ai

Ænâu!ƒbasen ¸ans hîa

Åarosen ra !gomsiba ¡hâ

xrafikna (tafelgu

/!h¡¸hawegu/ÅnœÆnân) tsî

Ækhawa mƒ-oa ¸ansa Ånî

Ågaub ai

Ænâu!ƒbasen tsî !oe!ƒ ¸ans

hîa mƒsasa Åarosen ra

!gomsiba ¡hâ xrafikn !âdi

!nâ (tafelgu/kartn/Ægaragu

xrafikn) tsî Ækhawa mƒ-oa

¸ansa Ånî Ågaub ai

Ænâu!ƒbasen tsî !oe!ƒ ¸ans

hîa mƒsasa !kharaga

xrafikn !âdi !nâ tsî Ækhawa

mƒ-oa ¸ansa Ånî Ågaub ai

ôa¸ui ¸ans khomain go

!âdi !nâ mâsa

¸an¸ui xoa-ao-i

mû¸gƒÅgauba !âs !nâ tsî

!aromadi Ænƒ mû¸gƒb

dide Ægui!ƒ

¸gae¸ui hoa!nƒ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ansa ¸haitsi tsî

¸gan!gâsa !harikha ai

¸gae¸ui hoa!nƒ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ansa ¸haitsi tsî

¸gan!gâsa !harikha ai

¸gae¸ui hoa!nƒ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ansa ¸haitsi tsî

¸gan!gâsa !harikha ai

¸gae¸ui hoa!nƒ-aixa tsî Åœ-

aisa ¸ansa ¸haitsi tsî

¸gan!gâsa !harikha ai

!naikhomai ¸ansa ôa tsî

hœs !aroma

khomai!kharu!nâ tsî

!naikhomai ¸ansa ôa tsî

hœs !aroma

mîÆguiba ¡ !âs ¸ama Æîs di

!amÆareb !khaidi ai

!gao!gaosase, aiÆg.

xoa¸amdi tsî !naka mâ

xoa¸amde

ÆgaeÆgae ¸œrisase !âsa xu

Ægui!ƒhe ra soab ai tare-es

ra !âsa mîsa !gƒsase tsî

mîÆguib ra !âsa xu dŒhe

soab ai

!oe!ƒ !kharagasigu hîa

¸nuwis, !amÆareb tsî

¸âibasens ¸an¸ansa ¸ansa

!khœ¸gƒ hâ !âdi dis !nâ

hâga

!oe!ƒ !kharagasigu hîa

¸nuwis, !amÆareb tsî

¸âibasens !kharaga !harigu

¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi dis

!nâ hâga

!gora !aromas tsî

sîsen¸uib tsîra Æaegu

!oe!ƒ !âs hîa saoguba !oa

tamas ka io ¸hanu

saogub !nâ !amÆaresasa

!oe!ƒ !âs hîa ÅgopeÅnœ tsî

mâi!oagu !amÆareb

patronna ¡hâde

!oe!ƒ !âs hîa !aromas tsî

sîsen¸uib !amÆareb

patronna ¡hâde

!gaeÆare gowa¸uisa

ÆgauÆgaus Åkha hîa ra

gowas¸uisa ¸khâ!nâsa

!oe!ƒ tsî ÅgopeÅnœ Ågam

!âra Ågui ¸âi¸am!khais

tamas ka io !nae!khais

¸ama hâra, mûmûsa

Åguiti-Œsin tsî !kharagasina

ra mûhœse

!oe!ƒ tsî ÅgopeÅnœ Ågam

!âra Ågui ¸âi¸am!khais

tamas ka io !nae!khais

¸ama hâra

!oe!ƒ tsî ÅgopeÅnœ Ågam !âra

Ågui ¸âi¸am!khais tamas ka

io !nae!khais ¸ama hâra

Page 23: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

20 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

¸Ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

3 Æaxa kai !kharaga !harib di

¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi hîa

!kharaga ¸âi¸am!khaidi,

mâsigu tsî ¸âibasendi …

(ai!gû ra)

sîsen¡ !gƒsa ¸ansa !âde

xu !nubu daoÆgausa xoas

Ægui¸amde dŒs !aroma,

aiÆg. xoamâi tamas ka io

xoakhâi Åœ-aisa ¸ansa

sîsen¡ !gƒsa ¸ansa !âde

xu !nubu daoÆgausa xoas

Ægui¸amde dŒs !aroma

mû!ƒ !gao!gao gowab

sîsen¡x¡n hîa ra

¸âibasens, Ækhoab tsî

sîsen¸uiba ¸nuwis !aroma

sîsen¡hena

ôa¸ui tsî ôaænâ

¸noaguÅgaugu tsî Åœ-aisa

¸gaoÅkhƒdi Æîn kurigu tawa

ra Ågau ¸noagu!nâhe ra !âs

!nâ; Ænƒ ¸noagu-aidi a !gâi

ækhaisa ra æharaæâise tsî

ÆgauÆgaudi a ¸hanu, ra

Ågau tsî ¸âuÅoa hâ !khaisa

Ænƒ mîhe ra !khaide

¸khâ!nâs !aroma

sîsenxa kai !nubu, Ægâisa

Ægui¸amdi tsî daoÆgaudi

sîsenxa kai !gom!nâ

Ægui¸amdi tsî daoÆgaudi

!gaeÆare tsî Ægui!ƒ dana

!khaide

sao texnise Ågaub ai mƒsa

daoÆgaude supu-aise

kurusa x¡n dide

ÆapoÆapo Ågam tamas ka

io !nasa dana ¸âiÅgauga

!âsa xu tsî mû!ƒ ÆgauÆgaus

!âs !nâ hîa ra ¸âiÅgauga

¸khâ!nâga

!hara!âi ¸gom!gâhes tsî

tsâsendi sîsen¸uib !âs

dikha

!hara!âi ¸gom!gâhes tsî

tsâsendi sîsen¸uib !âs

dikha tsî xoa!gƒ!gƒ dŒÅgau

xoa-aon ra sîsen¡ga în

¸gaon hâ sîsen¸uiba sŒ!nâ

xoakhâi ¸gaekhâiga,

xoamâi tama ka ion nau-i

mîde !âs tamas ka io !âi

!âs di-e xu unusase

ÆgaeÆgae

xoakhâi ¸gaekhâiga,

xoamâi tama ka ion nau-i

mîde !âs tamas ka io !âi

!âs di-e xu unusase

ÆgaeÆgae

unusase ÆgaeÆgae, xoamâi

tamas ka io !khœ!nami

dana ¸âiÅgaugu tsî/tamas

ka io !uru !khaide !âs !nâ

¸an¸ui !uru ¸âiÅgaub !âs

diba tsî Åœ-aisa khora¸uisa

x¡n dana ¸âiÅgauba ra

¸khâ!nân, tsî !khœ!namis

!âs disa mƒ n‡n ai

!gao!gaosase

mûhœ aiÆgaudi mûmûsa

ÅkhƒÆhûis tamas ka io

¸nao¸nûiÅkhƒs !âs !nâ hâde

Page 24: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

21 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

¸Ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

3 Æaxa kai !kharaga !harib

di ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi

hîa !kharaga

¸âi¸am!khaidi, … (ai!gû

mîÆguiga ¡ tamas ka io

hoa!nƒ-aixa kai !âsa xu

tsî ¸khâ!nâ Æîga !âsa xu hâ

ÆgauÆgaudi Åkha

ÆgaeÆgae Ånî khama kœ

ÆgauÆgaude !oe!ƒs !âs ra

¸haitsise mîn tsî

¸gan!gâsase ra mîhen tsîn

hoana ¸khâ!nâs !aroma

ra) ¸gae¸ui Ågau ra ¸ansa Ågui

tamas ka io Ågam !âra xu

tsî Ækhawa Ånî Ågaub ai

Åkhara ¸âibasens tsî/tamas

ka io !gâ-aon tawa Ågaus

!aroma

!oe!ƒ, ¸gâ!nâgu kai tsî

ÅgauÅgau ¸haitsi tsî

¸gan!gâsa ¸ansa Ågui tamas

ka io !nƒsa !âde xu Åkhara

¸âibasens tsî/tamas ka io

!gâ-aon tawa Ågaus !aroma

Xoa¸ans

4 khomai, Ænâu!ƒ tsî ôaænâ

rase ¸âi!gâ !kharaga

!harib xoa¸ans tsî

mû!ƒ dana !khaidi

Ægae¸hôas, Ågarubes dide

mû!ƒ dana !khaidi

Ægae¸hôas, Ågui

Åhuru!âÅgoras ¡hâ Åhuru!âs

tsî Ågarubes dide

xoa!gƒ!gƒ dana !khaidi

Ægae¸hôas, Åhuru!âs tsî

Ågarubes dide

xoa!gƒ!gƒ dana !khaidi

!kharaga!nâgu Ægae¸hôan,

tsî Åhuru!ân dide

ama¸hôa xoa¸ans

¸ama, tsî dŒÅgauÆgau

¸ansa !âdi !amÆaeÅgaugu

tsî xoa-ao-i di

xoaÆkhƒsigu xa ¡hâ

!khaisa

mû!ƒ !gao!gao

¸anai!khaidi !norasase

xoasa Ågaipetsanan tsî

supu Ågaipetsanan dide:

!amÆareÅgaub, xoamûdi

aisib, Ægui!gâs, Ågaub,

ÅgoweÆnœs, ÅœÆgaeÆgaes di

Ægui!gâs

mû!ƒ !gao!gao

¸anai!khaidi !norasase

xoasa Ågaipetsanan tsî

supu Ågaipetsanan dide:

supu ÅgauÅgaub,

ÅganaÆgaeÆgaes,

ÅgoweÆnœs,

Åh¡ÅœmûÅgausaogub

mû!ƒ tsî xoa!gƒ!gƒ

sîsen¸uib !gao!gao

xoa¸ans Ågaugu disa (aiÆg.

metafori, khoekhoes, tsî

xoasaodi sîsen¡b)

mû!ƒ, Ænâu!ƒ tsî Ågora!gâ

sîsen¸uib Œsi¸nuwi tsî

Ægoa¸ui ra mîdi dib tsî Ånî

hâ xoa¸ans Ågaugu tsî

mî!nôan dib Ågaipetsanadi

!nâ

mû!ƒ xoa¸ams, xoa-ao-i,

ÅnœÆnâ-ao-i, ¸khanimƒ¸ui-

ao-i tsî !khœ!namis

¸khanis !nƒmâb

mû!ƒ xoa¸ams, xoa-ao-i,

ÅnœÆnâ-ao-i, ¸khanimƒ¸ui-

ao-i tsî !khœ!namis

¸khanis !nƒmâb

Page 25: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

22 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

4 khomai, Ænâu!ƒ tsî ôaænâ

rase ¸âi!gâ !kharaga

!harib xoa¸ans tsî

ama¸hôa xoa¸ans …

(ai!gû ra)

mû!ƒ Ægaeba-ao-e,

xoa!gƒ!gƒ !hai-ais, Åhuru-

aon,tsî dana !nae!khaidi

Ægae¸hôas, tamas ka io

Åhuru!âs !nâ, tsî supu

¸âiÅgauga ¸nuwi Åhuru-aon

di dŒgu tsî tanisenÅgaugu

¸ama

mû!ƒ Ægaeba-ao-e,

xoa!gƒ!gƒ !hai-ais, Åhuru-

aon, tsî dana !nae!khaidi

Ægae¸hôas, tamas ka io

Åhuru!âs !nâ, tsî supu

¸âiÅgauga ¸nuwi Åhuru-aon

di dŒgu tsî tanisenÅgaugu

¸ama tsî supu Ågaub ai

Åhuru-aon ¸ama

mû¸gƒÅgauga ¸nuwi

Ækhƒ, !oe!ƒs tsî

¸ansa !kharaga !âga xu

ÅhaoÅhaos !nâ-¡

mû!ƒ Ægaeba-ao-e,

xoa!gƒ!gƒ !hai-aisa, dana

¸âi¸am!khais tsî

Ægae¸hôas, Åhuru!âs tamas

ka io !nubu Ægae¸hôas

Åhûhâsise, !nae!khais !nâ

tsî/tamas ka io !hao!nâsi

mâsigu !nâ !gûÆnâ Ågaub,

tsî ¡!oahe Ækhƒse

Ægae¸hôas, ¸âi¸am!khaidi

tsî Åhuru-aon ¸ama

mû¸gƒÅgauga ¸nuwi

Ækhƒ, !oe!ƒs tsî

¸ansa !kharaga !âga xu

ÅhaoÅhaos !nâ-¡

mû!ƒ tsî ¸hanu ¸âiÅgauga

¡hâ ¸âi¸am!khais,

ÆgaeÅapes, !hai-ais tsî

!gaeÆares hîa Åhuru-aon

Æaegu, tsî Åhuru-aon tsî

ÆgaeÅapes !nâ gaxu

Ægae¸hôas, Åhuru!âs tamas

ka io !nubu Ægae¸hôas !nâ

hâna Åhûhâsise, !nae!khais

!nâ tsî/tamas ka io

!hao!nâsi mâsigu

!nâ, !oe!ƒ tsî

¸ansa !kharaga !âga xu

ÅhaoÅhaos !nâ-¡

Ægui!ƒ ¸haitsi tsî ¸gan!gâsa

¸âibasensa khoara¸uisa

!khaidi tsî aiÆgaudi Æga ra

ÆnaeÆgause

Ægui!â ¸haitsi tsî ¸gan!gâsa

¸âibasensa, ¸hanu !âs !nâ

mâ ¸ansa ra !âsa xu mƒse

hîa ra Æîn di Ænâu!ƒÅgauba

¸khâ!nâde

Ægui!â ¸haitsi tsî ¸gan!gâsa

¸âibasensa, !âsa xu hâ

ÆgauÆgaude ra mƒse hîa

ra Æîn di !oe!ƒs tare-es ra

!âsa mîsa ra ¸khâ!nâde

Ægui!â ¸haitsi tsî ¸gan!gâsa

¸âibasensa, Ånî khama kœ

!âsa xu hâ ÆgauÆgaude ra

mƒse hîa ra Æîn di !oe!ƒs

tare-es ra !âsa mîsa ra

¸khâ!nâde

Xoas

5 !amÆae !kharaga !âde

Ånœb !kharaga Ågaub digu

aib ai ¸nuwikhâisa,

¸hunuma tsî sîsenxa

¸âibasendi !aroma, Ågau

hâ gowaÅîÅgaub tsî

dommi unusensa ra

sîsen¡se

mâisaogu ¸âiÅgauga

xoaÅgoradi !nâ tsî !aromas

xoab Ægui¸ams dis tawa ra

Ågau gowaba Æhûi

mâisaogu ¸âiÅgaugu hîa

¸hanuse ra soaguga

xoaÅgoradi !nâ tsî !aromas

xoab Ægui¸ams dis tawa ra

Ågau gowaba Æhûi

mâisaogu xoaÅgoradi hîa

!amÆaremîdi Åkha

!gaeÆaresade, tsî

¸âibasens Åkha !aromas

xoab Ægui¸ams dis tsî !gâ-

aon/khomai-aon tawa ra

Ågau gowaba Æhûi

mâisaogu xoaÅgoradi hîa

!amÆaremîdi Åkha

!gaeÆaresade, tsî ¸âibasens

Åkha !aromas xoab

Ægui¸ams dis tsî !gâ-

aon/khomai-aon tawa ra

Ågau gowaba Æhûi

Page 26: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

23 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xoas

5 !amÆae !kharaga !âde

Ånœb !kharaga Ågaub digu

aib ai ¸nuwikhâisa,

¸hunuma tsî sîsenxa

¸âibasendi !aroma, Ågau

hâ gowaÅîÅgaub tsî

dommi unusensa ra

sîsen¡se ... (ai!gû ra)

Æhûi Ågau ra ¸ansa Ågui

!urusa xu (Ægau!nâ-ao-i xa

mƒhe hâ) Åœ-aisa Ægui¸ams

!aroma, tsî ¸gâ!nâgu kai

¸ansa xoab tamas ka io

¸gui!nâguÅgaugu ai mâi-

ai!âsa !âsa !narixoaÆnâsa

ra ¸gœsense

Æhûi Ågau ra ¸ansa Ågam

tamas ka io !nƒsa !urude

xu Åœ-aisa Ægui¸ams

!aroma (Ægau!nâ-ao-i di

huib Åkha), tsî ¸gâ!nâgu

kai ¸ansa xoab tamas ka

io ¸gui!nâguÅgaugu ai

mâi-ai!âsa !âsa

!narixoaÆnâsa ra ¸gœsense

Æhûi Ågau ra ¸ansa Åœ-aisa

Ægui¸ams !aroma ¸gui

Ægâisa !urude xu, tsî

¸gâ!nâgu kai ¸ansa xoab

!nâ !narixoaÆnâsa ra

¸gœsense

Æhûi Ågau ra ¸ansa Åœ-aisa

xoab Ægui¸ams !aroma ¸gui

Ægâisa tsî digital !urude xu,

mâ !urus hoas di ama-

aisiba ¸âis !nâ ¡hâse, tsî

¸gâ!nâgu kai ¸ansa xoab

!nâ, !urude ra ¸an!gâse tsî

!narixoaÆnâsa ra ¸gœsense

ÅapeÅape, ¸gaekhâi, !gû!gâ

tsî xoa-unu Ægui¸amde,

¸âibasens Åkha ra !harib

tawa Ågau hâ gowa¸ans di

¸œrisasib tsî ¸hanu

xoamû¸gaib Åkha,

tsî !amku tsî khomaihe

Ækhƒ Åams ai !amÆare

sîsenni

ÅapeÅape, ¸gaekhâi, !gû!gâ

tsî xoa-unu Ægui¸amde,

¸âibasens Åkha ra !harib

tawa Ågau hâ gowa¸ans di

¸œrisasib tsî ¸hanu

xoamû¸gaib Åkha,

tsî !amku tsî khomaihe

Ækhƒ Åams ai !amÆare

sîsenni

ÅapeÅape, ¸gaekhâi, !gû!gâ

tsî xoa-unu Ægui¸amde,

¸âibasens Åkha ra !harib

tawa Ågau hâ gowa¸ans di

¸œrisasib tsî ¸hanu

xoamû¸gaib Åkha,

tsî !amku tsî khomaihe

Ækhƒ Åams ai !amÆare

sîsenni

ÅapeÅape, ¸gaekhâi, !gû!gâ

tsî xoa-unu Ægui¸amde

hoan xa Ågapi sîsen¸uib

!aroma xoas Åkha tsî

¸œrisasib Åkha gowa¸ans tsî

xoamû¸gaib !nâ, tsî !amku

tsî khomaihe Ækhƒ Åams

ai !amÆare sîsenni

sîsen¡ Ågui!nâxa tsî

¸gui!nâxa ¸âibasengu,

¸hanu Æaeb tsî xoasaodi,

Ågau ra mîdiÆuib tsî

¸khoamîdi xoab !nâ

sîsen¡ Ågui!nâxa,

!amÆaresa tsî ¸gui!nâxa

¸âibasengu, ¸hanu Æaeb

tsî xoasaodi, ¸œrisase

mîdiÆuib tsî ¸khoamîdi

xoab !nâ

sîsen¡ gowa¸ans tsî

xoaÅgaub !khaidi, !gaeÆare

x¡n, xoasaodi, mîdiÆuib

tsî ¸khoamîde ¸hanuse tsî

sîsen¸uib !aroma sîsen¡

sîsen¡ gowa¸ans tsî

xoaÅgaub !khaidi, !gaeÆare

x¡n, xoasaodi, mîdiÆuib tsî

¸khoamîde ¸hanuse tsî

sîsen¸uib !aroma sîsen¡

Page 27: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

24 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.2 Khomais tsî xoas (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xoas

5 !amÆae !kharaga !âde

Ånœb !kharaga Ågaub digu

aib ai ¸nuwikhâisa,

¸hunuma tsî sîsenxa

¸âibasendi !aroma, Ågau

hâ gowaÅîÅgaub tsî

dommi unusensa ra

sîsen¡se ... (ai!gû ra)

!amÆare !âde ¸nuwis,

Ægaebas tsî xoa!ƒs

¸âibasendi !aroma, !nubu

!âde !khœ¸gƒ hâse

ts‡korobe aitsama sîsen¡s

tsî sîsen¡Ækhƒsib

¸âibasendi ¸ansa !gâ-aon

!aroma:

!amÆare !âde ¸nuwis,

Ægaebas tsî xoa!ƒs

¸âibasendi !aroma,

!kharaga !nubu !âde

!khœ¸gƒ hâse ts‡korobe

aitsama sîsen¡s tsî

sîsen¡Ækhƒsib ¸âibasendi

¸ansa !gâ-aon !aroma:

!amÆare !âde ¸nuwis,

Ægaebas tsî xoa!ƒs

¸âibasendi !aroma,

!kharaga !nubu !âde

!khœ¸gƒ hâse ts‡korobe

aitsama sîsen¡s tsî

sîsen¡Ækhƒsib ¸âibasendi

¸ansa !gâ-aon skoli tsî

Åhûhâsib din !aroma:

!amÆare Ånœb di Ækhoaxa tsî

Æhao kai ra !âde ¸nuwis,

Ægaebas tsî xoa!ƒs

¸âibasendi !aroma, !nubu

!âde !khœ¸gƒ hâse

ts‡korobe aitsama sîsen¡s

tsî sîsen¡Ækhƒsib, ¸hanu

!amÆareb tsî gowaÅîs ¸ansa

¸âibasendi tsî !gâ-aon

!aroma:

- xoa!ƒ ra xoaÅgoras

mîdiÆuib ge Ægau!nâ-

ao-i xa ra mƒhe

- xoa!ƒ ra xoaÅgoradi - xoa!ƒ ra xoaÅgoradi - xoa!ƒ ra xoaÅgoradi

- Ækhau¸uis - mîhe ra x¡na !nubuse

xoamâis

- khoexa!nâ emails

(!gâi!gâba Ækhorebas)

- ¸hanuÆî ¸khanis

!gaesens dis

- Ånûgus xoa¸gƒsens

xoa¸gƒ!nâ¸haweb

- supu ¸gans - ¸hanuÆî ¸gans

- sâiÅgaub - ¸an¸ans - mâi¸uis

sîsen¸ganamsens

- Ægau¸ui¸haweb - anu¸hôa¸khanib

aisÅkhƒb ¸haweb

- ¸hoa¸khanib xoasa !âs - mûÅhû!khœ-amao-i

!nurib

- Ågaipetsanaros

ÅgauÅgaub Åkha

- hoa!nâ-aixa Ægui¸amdi

/daoÆgaudi

- !nƒsa !gomsiba ¡hâ

Ægui¸amdi

- khora¸uisa, !gom

Ægui¸amdi

- khoexa!nâ sî¸khanis

gangans dis

- khoexa!nâ sî¸khanis

Åûba¸gans dis

- khoexa!nâ sî¸khanis

tsâbaÆhaos dis

- khoexa!nâ sî¸khanis

Åapemƒs dis

- ts‡¸khanis di xoa¸gƒs - ¸khanisa Ågora!gâs

- Ægaeba !amÆares - Ægaeba !amÆares - Ægaeba !amÆares - Ægaeba !amÆares

Page 28: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

25 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.3 GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

GowasîsenÅgaub

1 dŒÅgauÆgau ¸ans tsî

Ækhƒsib gowab Ægaraga

¸ans disa tsî gowaba

sîsen¡s xoas tsî !hoas !nâ

tsî ¸hanu sîsen¡s

sîsen¸ui ¸œrisasiba Åœga

ŜŜs, xoamû¸gais,

khomaisaon (Åamsaos,

Åomsaos, dîsaos,

¸gai¸uisaos,

Ænunu!nâbesaos,

gaxugaxusaos,

ÆgaeÆgaesaora,

kaixoamûdi) tsî

gowa¸ans !nâ

sîsen¸ui ¸œrisasiba Åœga

ŜŜs, xoamû¸gais,

khomaisaon (Åamsaos,

Åomsaos, dîsaos,

¸gai¸uisaos,

Ænunu!nâbesaos,

gaxugaxusaos,

ÆgaeÆgaesaora,

kaixoamûdi,

ÅgamÅamsaos, ¸âÆaesaos)

tsî gowa¸ans !nâ

ai!gû rase sîsen¸ui !nƒsa

¸œrisasiba Åœga ŜŜs,

xoamû¸gais,

khomaisaon (Åamsaos,

Åomsaos, dîsaos,

¸gai¸uisaos,

Ænunu!nâbesaos,

gaxugaxusaos,

ÆgaeÆgaesaora,

kaixoamûdi,

ÅgamÅamsaos, ¸âÆaesaos)

tsî gowa¸ans !nâ

sîsen¡ Ænaetisa Ågauga

!gom tsî Å¡hesa mîna

xoamû¸gais !aroma tsî

!kharaga huisen¡x¡na

xoamû¸gaiÅgauba

ÆapoÆapos !aroma;

khom,aisaon (Åamsaos,

Åomsaos, dîsaos,

¸gai¸uisaos,

Ænunu!nâbesaos,

gaxugaxusaos,

ÆgaeÆgaesaora,

kaixoamûdi,

ÅgamÅamsaos, ¸âÆaesaos)

gowasîsenÅgaub mîdi tsî

!hoahe ra gowab ¸ama

dŒ xoamû¸gais tsî

xoaxoas tsîna 5 Ægaragu

kœse

dŒ xoamû¸gais tsî

xoaxoas tsîna 8 Ægaragu

kœse

dŒ xoamû¸gais tsî

xoaxoas tsîna 10

Ægaragu kœse

dŒ xoamû¸gais tsî

xoaxoas tsîna 15 Ægaragu

kœse

Æaekorobe mâi-ai!â Åasa

mîna Æîn ra khomai

x¡na xu xoab ân !nâ

Æaekorobe mâi-ai!â Åasa

mîna Æîn ra khomai x¡na

xu xoab ân !nâ

Æhûi¸ui mîdi tsî

Ægâi¸uisende Åœ-aisa

mâsiga kurus (¸nuwis)

!aroma

mƒ ÆgauÆgaus Æîn xoas

!nâb ra mîdiÆuiba

khora¸uisen !khais diba

sîsen¡ mîdi tsî ¸khoamîn

tsîna !aromas tawan ra

Ågause

sîsen¡ mîdi tsî ¸khoamîn

tsîna !aromas tawan ra

Ågause

mâi-ai!â nau

ÆkhƒÆkhƒ!âga xu hâ

mîdiÆuiba xoab !nâ

Ægau Åomkhâi ra hœ!âs

Ægâi¸uisens Ågaib mîn tsî

¸khoamîn dib Æîn di xoas

!nâ ¡hâba

Æhûi¸ui tsî sîsen¡ mîdi tsî

¸khoamîde Åœ-aisa mâsiga

kurus (¸nuwis) !aroma

Æhûi¸ui tsî sîsen¡ mîdi tsî

¸khoamîde Åœ-aisa mâsiga

kurus (¸nuwis) !aroma

sîsen¡ ¸hanuse

Ækhƒxoamûmîde

sîsen¡ ¸hanuse ¸khoamîdi,

Ækhƒxoamûmîdi,

Page 29: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

26 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.3 GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

1 dŒÅgauÆgau ¸ans tsî

Ækhƒsib gowab Ægaraga

¸ans disa tsî gowaba

sîsen¡s xoas tsî !hoas !nâ

tsî ¸hanu sîsen¡s (ai!gû

ra)

mû!ƒ !kharaga mî!nôana

¸âibasengu !nâ (ÅguiÅnœ,

ÅgamÅnœb, ¸guiÅnœb,

suriÆgaus,

¸khari¸kharimîs,

Åguiro!haros, Åonmîs,

sîsenmîs, ÅonmîÅaros,

Åaromîs, Åonmî¸nûÆkhaes,

Æaeb, ¸âkhaos, hâÅgaubes)

mû!ƒ !kharaga mî!nôana

¸âibasengu !nâ (ÅguiÅnœ,

ÅgamÅnœb, ¸guiÅnœb,

suriÆgaus,

¸khari¸kharimîs,

Åguiro!haros, Åonmîs,

sîsenmîs, ÅonmîÅaros,

Åaromîs, Åonmî¸nûÆkhaes,

Æaeb, ¸âkhaos, hâÅgaubes)

mû!ƒ tsî Ågorasa dŒ Ækhƒ

!kharaga mî!nôan Æaegu

¸âibasengu !nâ (ÅguiÅnœ,

ÅgamÅnœb, ¸guiÅnœb,

suriÆgaus,

¸khari¸kharimîs,

Åguiro!haros, Åonmîs,

sîsenmîs, ÅonmîÅaros,

Åaromîs, Åonmî¸nûÆkhaes,

Æaeb, ¸âkhaos, hâÅgaubes)

mû!ƒ tsî Ågorasa dŒ Ækhƒ

!kharaga mî!nôan Æaegu

¸âibasengu !nâ (ÅguiÅnœ,

ÅgamÅnœb, ¸guiÅnœb,

suriÆgaus, ¸khari¸kharimîs,

Åguiro!haros, Åonmîs,

sîsenmîs, ÅonmîÅaros,

Åaromîs, Åonmî¸nûÆkhaes,

Æaeb, ¸âkhaos, hâÅgaubes)

sîsen¡ Ågui!nâxa tsî

¸gui!nâxa ¸âibasenga

sîsen¡ Ågui!nâxa tsî

¸gui!nâxa ¸âibasenga

sîsen¡ !amÆaesa

¸âibasenga

ai!gû gaxu ¸âibasenga

kuru ka xoas Åkha,

¸âibasen !amÆareÅgauga

ra sîsen¡se

Page 30: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

27 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.3 GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

GowasîsenÅgaub

1 dŒÅgauÆgau ¸ans tsî

Ækhƒsib gowab Ægaraga

¸ans disa tsî gowaba

sîsen¡s … (ai!gû ra)

xoa Ågui!nâxa ¸âibasenga !amÆare Ågui!nâxa

¸âibasenga ¸âÆaemîdi

Åkha

!amÆare !amÆaesa

¸âibasenga ¸âÆaemîdi

Åkha

sîsen¡ ¸hanuse

ŒtamaÅgaub,

ÆgaeÆgaegowab tsî

Ægaebagowab, tsî Ækhƒti

dŒÅgaub tsî tsâÅgaub tsîna

mû!ƒ tsî sîsen¡ dîÅgauba mû!ƒ tsî sîsen¡

ŒtamaÅgaub tsî dîÅgauba

sîsen¡ ¸hanuse

ŒtamaÅgaub tsî

ÆgaeÆgaegowab tsî

Ægaebagowab tsîna

sîsen¡ ¸hanuse ŒaÅgaub tsî

ŒtamaÅgaub tsî

ÆgaeÆgaegowab tsî

Ægaebagowab tsîna

sîsen¡ mîdi¸khanisa

abetseb di saogub di

¸ansa sîsen¸uis !aroma

sîsen¡ mîdi¸khanisa

abetseb di saogub di

¸ansa sîsen¸uis !aroma

sîsen¡ !kharaga

huisen¡x¡na ¸ansa hœs

!aroma

sîsen¡ !kharaga

huisen¡x¡na ¸ansa hœs

!aroma

mû!ƒ Ænaetisase ra

sîsen¡he !nubu!nubude

mû!ƒ Ænaetisase ra

sîsen¡he !nubu!nubude

sîsen¡ mîdi¸khanisa

¸khoamîn, mî!nôan,

!kharaga Ågaugu xoas tsî

¸âibasens !nâ, Ånî mîna

xu kurusa mîn, tsîn di

¸âibasensa hœs !aroma

sîsen¡ mîdi¸khanisa

¸âkhaodi tsî Åœ-aisa

¸âibasende hœs !aroma

Page 31: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

28 Grade 4 – 7 Khoekhoegowab First Language Syllabus, NIED 2015

9.3 GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib (ai!gû ra)

Khora¸uisa ÆG¡badi Å™-aisa ÆG¡badi

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî: Xrat 4 Xrat 5 Xrat 6 Xrat 7

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

Xrats di Åams ain ge

ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Ækhƒ în:

MîdiÆuib

2 ¸an tsî sîsen¡ Ånœb di

hoa!nâ-aixa,

sîsenxa kai !hoab tsî xoas

!nâ Åarosen ra mîdiÆuib

Åkha:

sîsenxa kai !hoab tsî xoas

!nâ Åarosen ra mîdiÆuib

Åkha:

sîsenxa kai !hoab tsî xoas

!nâ Åarosen ra mîdiÆuib

Åkha:

sîsenxa kai !hoab tsî xoas

!nâ Åarosen ra mîdiÆuib

Åkha:

ÆkhƒÆkhƒsens tsî !harib

!aroma a Åœ-aisa mîn tsî

!garu ¸âibasengu

khomais, xoas, !hoas tsî

- ÆkhƒÆkhƒ!âb tsî

¸âi¸am!khais di Åœ-aisa

mîn

- ÆkhƒÆkhƒ!âb tsî

¸âi¸am!khais di Åœ-aisa

mîn

- ÆkhƒÆkhƒ!âb tsî

¸âi¸am!khais di Åœ-

aisa mîn tsî texnise

!harib mîn

- ÆkhƒÆkhƒ!âb tsî

¸âi¸am!khais di Åœ-aisa

mîn tsî texnise !harib

mîn

!gâs !aroma a ¸âusan

¸am sekondere skola

- ÆkhƒÅœmîdi tsî

Ækhƒxoamûmîdi

- ÆkhƒÅœmîdi tsî

Ækhƒxoamûmîdi

- ÆkhƒÅœmîdi tsî

Ækhƒxoamûmîdi

- ÆkhƒÅœmîdi tsî

Ækhƒxoamûmîdi

ai¸homibahes !aroma, - Œsigowab - Œsigowab - Œsigowab - Œsigowab

¸œrisase tsî supu tsî

¸hanuse xoamû¸gai tsî

- !haogowaga xu kurusa

mîn

- !haogowaga xu kurusa

mîn

- !haogowaga xu

kurusa mîn

- !haogowaga xu

kurusa mîn

¸gai¸ui - !amÆaesa mîn - !amÆaesa mîn - !amÆaesa tsî Ånî ¸gui-

araxa mîn

- !amÆaesa mîn tsî Ånî

¸gui-araxa mîn

- ¸ansa mâ!oamîdi tsî

Ækhƒ¸âibasenmîdi

- ¸ansa mâ!oamîdi tsî

Ækhƒ¸âibasenmîdi

- Ænƒs kœse ¸ansa tama

mâ!oamîdi tsî

Ækhƒ¸âibasenmîdi

- mâ!oamîdi tsî

Ækhƒ¸âibasenmîdi

- ¸haugowab tsî

¸khoamîn

- ¸haugowab tsî

¸khoamîn

- ¸haugowab tsî

¸khoamîn

- ¸haugowab tsî

¸khoamîn

¸an¸ui ¸âibasens mîn disa

Æîn mîdi !nomagu xa ¡hâ

¸ansa ra sîsen¡se

¸an¸ui ¸âibasens Å¡sa mîn

disa Æîn mîdi !nomagu xa

¡hâ Åarosa ¸ansa ra

sîsen¡se

¸an¸ui ¸âibasens Å¡sa mîn

disa Æîn mîdi !nomagu xa

¡hâ Åarosa ¸ansa ra

sîsen¡se

¸an¸ui ¸âibasens Å¡sa mîn

disa Æîn mîdi !nomagu xa

¡hâ Åarosa ¸ansa ra

sîsen¡se

Page 32: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

29 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

10. !HARA!ÂIS

ÅGôa-i ai !ammâisa ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb tsî Ågôa-i ai !ammâisa ÆkhƒÆkhƒs ge ¸haba Ånœb di ¸ans tsî Ækhƒsiga ra

sîsen¡ hîa ¸ans ai !gao!gaosa Åhûhâsib tawa ra Ågauga. Å™-aisa Æg¡badi ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib !nâ hâgu ge ra

Ægui!ƒ mâ Ænâu!ƒs tsî Ækhƒsiga i nî ÆkhƒÆkhƒsenao-e dŒÅgauÆgausa ÆkhƒÆkhƒs tsî ÆkhƒÆkhƒsens di !khais

xa !aromahe hâse, tsî mâgu nî !hara!âihesa. Nausa, i ge ra ¸âibasenhe ÆkhƒÆkhƒ!khœ¸gƒb nî ÆkhƒÆkhƒsens

xa Ægarihesa, !hara!âis tsî !âidi xas ose. !Hara!âis tsî !âidi ge ÆkhƒÆkhƒsensa nî ¸khâ!nâ.

10.1 Garu a !hara!âis

Hoaraga Åoasa Ånœb tsî !harigu Ækhƒsib diga !khœ¸gƒs !aroma i ge !kharaga Æaposa tsî Æaposa tama

hâ !hara!âis di mâsiga a ¸hâbasa Åoasa Œsib ÆkhƒÆkhƒsenao-i ai!gûs tsî sŒ!nâdi hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!âgu dide

hœs !aroma. Garu-a !hara!âis ge nî !gƒsa, supu tsî sîsen¸uihe Ækhƒ, tsîs ge nî kaise mûmûsase !gao!gaosa

Ågôa-i ai !ammâisa !gaoÆguigu tsî sîsen¸uib !nâ. ÆGau!nâ-aon ge ¸gom¸gomsa tsî ama ¸ans ÆkhƒÆkhƒsenao-

i di sŒ!nâs hîa Åœ-aisa Æg¡badi ¸ama hâsa nî ¸gae¸ui. N‡ti ra ÆkhƒÆkhƒsenaon di ai!gûs tsî sŒ!nâdi ¸ama

ÅhaoÅhaohe ¸ans ge ÆkhƒÆkhƒsenaona Æîn di Ågaisa tsî ¸khawusa !khaidi, mâpan ra !gâise dŒs tsî tare-

i !aroma, tsî mâpan nî !nƒsase dŒtsâs, mâti tsî tare-i !aromas tsîn ¸ama !nuriba mƒ-oas !aroma nî sîsen¡he.

ÆGûn ge Æaeba xu Æaeb Æga nî ¸an¸anhe Æîn ôa-i di ai!gûs îa hoaraga ÆkhƒÆkhƒ!âgu !nâ hâs ¸ama, tsî nî

¸gao¸gao!nâhe în sŒ!nâde mƒdawa-amba, tsî mâtin nî ÆkhƒÆkhƒsens di Æaxasiga ¸khâ!nâ !khais di aoÆguiga

nî dŒbahe.

ÆKhƒÆkhƒsenaon di ai!gûs tsî sŒ!nâdi hoaraga ÆkhƒÆkhƒsen!âgu didi ge skol!nurib ai Ægûna nî mƒhe.

10.2 ¸Nuwis tsî !khœ!namis di !hara!âis

ÅGam Ågaura !hara!âis dira îa ra sîsen¡he ra ge ¸nuwi!hara!âis tsî !khœ!nami!hara!âis tsîra. ¸Nuwi!hara!âis

ge mâ !hara!âi!nôas hoas hîa ra skolkurib !nâ sîsen¡hesa ÆkhƒÆkhƒsensa !gâi!gâi!nâ tsî ÆkhƒÆkhƒs tsî

ÆkhƒÆkhƒsens di !khaisa ¸nuwi tsî daoÆgaus !aroma.

!Hara!âis ge ¸nuwis di Ågauba ÆkhƒÆkhƒsenaona ¡ba hâ Æîs ga tsîs ga:

- sîsen¡heo Æîna ¸gao¸gao!nâs !aroma în Æîn di ¸ans tsî Ækhƒsiga khora¸ui, !gâi ¡!oasa

tanisenÅgaugu tsî ¸¡ga !gaoÆgui, tsî !gâi ÆkhƒÆkhƒsenÅgauga ai!gû kai o

- !hara!âis Ægui¸amdi !nâ-¡ ÆkhƒÆkhƒsenaona hui o în !gomsina gƒ-aise ÆkhƒÆkhƒsen in ge x¡na ra

sîsen¡se oresa hœbao

- Ægau!nâ-ao-e huio î i Ænƒ ¸ansa sîsen¡ ÆkhƒÆkhƒÅgaugu tsî ÆkhƒÆkhƒsens di huisen¡x¡na

!gâi!gâi!nâs !aroma.

!Khœ!nami!hara!âis ge !hara!âi!nôas hîa ra skolkurib di Åams ai dŒhesa tsî a ÅhaoÅhaos ai!gûs tsî sŒ!nâdi hîa

go hoaraga kurib !nâ ÆkhƒÆkhƒsenao-i xa ÆkhƒÆkhƒ!âb !nâ di ai !gao!gaosa, tsî n‡s ge kurib Åams di !âis

tamas ka io !âidi Åkha a !khœÅhaosa. !Khœ!nami !hara!âis di Åam¸oas ge a Ågui!gupu kurib Åams di

¸nûi!kharus di xrat.

10.3 ÆAposa tama hâ tsî Æaposa dŒÅgaugu

ÆGau!nâ-ao-i ge nî !hara!âi mâtikœ !gâise i go mâ ÆkhƒÆkhƒsenao-i hoa-e Åœ-aisa Æg¡badi hîa ÆkhƒÆkhƒ!âb

!nâ xoa!gƒ!gƒsaga a sŒ!nâ !khaisa, tsî n‡sa xu nî mû¸an Ækhƒ mâ hoa!nƒ-aixa ai!gûsa i go ÆkhƒÆkhƒsenao-e

a sŒ!nâsa. !Nƒsa !nƒdes ge n‡sa Æaposa tama hâ Ågaub ai a dŒhe Ækhƒ daoÆgausa mû!haradi mâ ÅguiÅguibe

Ågôa-i hoa-i ai!gûs hîa ÆkhƒÆkhƒsens ¸ama hâs xa, tsî !âisens di mâsigu !nâ x¡nan ra ôa!nâ, Ænâu!ƒ Œ ran tsî

ÅhaoÅhaosa ¸ansa, ¸ansa sîsen¸ui-¡, Ænâu¸harugu, ¡!oasa Ågauga Ågora!gâbasen, tsî Æîn di hoa!nâ-aixa Æhaos

!nâ-¡.

¸Hâbasa i karao !hara!âisa !nƒsase Æaposa Ågaub ai !amÆaresa, o i ge Ægau!nâ-ao-e Œ Ækhƒ i as kœse Ækhƒ

mâsi!nôab Ænaetisa ÆkhƒÆkhƒsens tsî !âisens di mâsigu !aroma nî sîsen¡ Ågôa-i di Ækhƒsiga !âis !aroma.

Sîsen¡s Ænaetisa xoasa tsî amke-aibe !âidi dis ge Åoro ÅnœÆguib Åœ-aisa Æg¡badi dib Åguiba !hara!âi Ækhƒ tsî

Page 33: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

30 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

Ænƒ-amaga kai Æaeba !khœ¸gƒ tide. !Nubu !âidi ge !âb ÆkhƒÆkhƒsens dib Åguiba nî ¡ tsî kaise Åœ-aisa soan

!nâ Ågui hoaraga ÆkhƒÆkhƒsens di Æaeba nî ¡.

10.4 Kœ!gâs Ægau!nâs tsî ÆkhƒÆkhƒsens dis

¸Ans hîa ra Æaposa tama tsî Æaposa garu a !hara!âisa xu hœhes ge Ægau!nâ-aso-i xa nî sîsen¡he ¸hâbasa-i

asa ÆkhƒÆkhƒÅgaugu tsî huisenx¡na unusa în Ågau mâ ÅguiÅguibe ÆkhƒÆkhƒsenao-i di ai!gûs tsî ¸hâsigu tawa.

Mâ dana Åguisib Ægau!nâs di Åams hoas ai, mâ terms di Åams ai, i ge Ægau!nâ-ao-e ÆkhƒÆkhƒsenaon Åkha Åhao

hâse, dŒÅgaub Ægui¸amdi, ÆhaoÅgaub, tare-en ÆkhƒÆkhƒsenaona ÆkhƒÆkhƒsen hâs, tsî taren a dŒhe Ækhƒ

!khaisa î i sîsen!nâhe ra mâsib tsî sŒ!nâdi !gubis dide !gâi!gâi!nâhe Ækhƒ.

10.5 ÆAposa ¸an¸ui!khaidi ai !gao!gaosa xratgu

Xratgu ga garu-a !hara!âis !nâ mƒheo, o i ge a ¸hâ¸hâsa Æîgu nî ama !harigu !Gao!gao ÆKhƒsigu

ÆkhƒÆkhƒsenao-i ge sŒ!nâgu di !harode Ægau¸uisa, tsî i mâtikœ !gâisen ge nau ÆkhƒÆkhƒsenaona dŒs

Åkha !gaeÆarehe tide tamas ka io Æaposa persentasis ÆkhƒÆkhƒsenaon nî Xrat As, Bs, Cs tsî Ænƒti mƒhe

¸âiÅgauba !oa dŒhe tide (ÆguiÆapoÆaposa Ånœgu). ÆAposa ¸an¸ui!khaidi di !hara!âis !nâs ge mâ xoamûs di

xrats hoasa xoa!gƒ!gƒs Ægui!ƒ ras tarena i ÆkhƒÆkhƒsenao-e nî dŒÅgauÆgaus Ænƒ xratsa hœs !aromasa ¡hâ.

Xratgu di xoa!gƒ!gƒdi ge mâ ÆkhƒÆkhƒ!âb hoab !aroma kurikorobe nî ¸gaekhâihe. Kaise i ge ¸hâ¸hâsa

Ægau!nâ-aon Ågui !âb !nâ ra sîsenn nî sîsenÆaresa în Ågui!nâxa Ænâu!ƒ-aisa mâti di xratgu xoa!gƒ!gƒde ra

¸âibasen !khais, tsî mâti di nî garu a !hara!âis !nâ sîsen¸uihes xa ¡hâ, îgu xratga ¸hanuse tsî Ågui!nâxase

ÆkhƒÆkhƒ!âgu !nâ mƒhe. O Ågui i ge !hara!âis di !gôaga nî ¸gom¸gomsa.

10.6 Xratgu xoa!gƒ!gƒs

ÆKhƒÆkhƒsenao-i di !khœ!namisa sŒ!nâs Åœ-aisa Æg¡badi !nâs ge mâ ÆkhƒÆkhƒ!âb !nâ xoamûdi !nâ Asa xu Es

kœse hâ xratgu !nâ nî Ægau¸uihe, tsîs ge Asa hoan xa a Ågawi sî Esa hoan xa a ¸am. Xoamûdi xratgu ga

mƒhe, o i ge ¸hâbasa Æîgu nî ama sŒ!nâdi ÆkhƒÆkhƒsenaon dide hîa Ækhƒsigu Åkha !gaeÆaresase nî Ægau¸uisa.

!GaeÆares hîa xoamûdi !nâ hâ xratgu tsî Åœ-aisa Æg¡badi !nâ hâs ge !naka ra Ægau¸uihe. ‰ Ækhƒ i as kœseb ge

xoamûs ai hâ xrata !oa !gôab ase nî sîsen¡he, persentasib di soas !nâ.

Xrat % ÅNœb

(Xrt 4 - 7)

Xratgu xoa!gƒ!gƒs

A 80%+ SŒ!nâ hâ kaise ¸oa¸amsase Åœ-aisa Æg¡bade. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge kaise mâ¸oa hâ

hoaraga !khaidi Ækhƒsib didi !nâ.

B 70-79% SŒ!nâ hâ kaise !gâise Åœ-aisa Æg¡bade. ÆKhƒÆkhƒsenao-i di sŒ!nâs ge ÆaeguÅnœb di

¸gaoÅkhƒdi ¸am!nâ Ægoe tsî i ge ÆkhƒÆkhƒsenao-e kaise Ågapise !nƒsa !khaidi Ækhƒsib didi

!nâ a !gâi.

C 60-69% SŒ!nâ hâ !gâise Åœ-aisa Æg¡bade. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge Åœ-aisa Æg¡bade Ægoe¸am hâ tsî

Å¡hesa mâsigu tsî Ågaugu !nâ sîsen¡ Ækhƒ.

D 50-59% SŒ!nâ hâ ¸khî¸khîsase Åœ-aisa Æg¡bade. ÆKhƒÆkhƒsenao-i di sŒ!nâs ge ÆaeguÅnœb

¸gaoÅkhƒdi Åkha ra !gûÆare. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge tsâse ÆkhƒÆkhƒsens ¸khâ!nâsa Ånî !khaidi

!nâ ¸hâba Ækhƒ.

E 40-49% SŒ!nâ hâ Æîb a Åoro !gôab Åœ-aisa Æg¡badi diba tsî Ækhƒsiba ¡hâse !gawaÅîhe Ækhƒ.

ÆKhƒÆkhƒsenao-i tsâse hoaraga Ækhƒsiga Åœ-aisa Æg¡badi diga sŒ!nâ tama hâ, xawes ge Æî-i

di sŒ!nâsa Æîb a Åoro Ækhƒsib di !hariba !nƒ hâ. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge ÆkhƒÆkhƒsens di

¸khâ!nâsa !nƒsa !harigu !nâ ¸hâba hâ.

U 0-39% SŒ!nâ hâ Æîb a Åoro !gôab Åœ-aisa Æg¡badi diba. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge Ækhƒ tama hâ Åoro

dommi di Ækhƒsib di !harib Åœ-aisa Æg¡badi diba sŒ!nâsa, kaise khora¸uisa huib Ægau!nâ-

ao-i dib sîn Åkha. ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge kaise ÆkhœÆkhœsa ÆkhƒÆkhƒsens di ¸khâ!nâsa ¸hâba

hâ.

Page 34: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

31 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

10.7 !Hara!âisa dŒs tsî xoamâis

Garu a !hara!âis ge nî ÅaweÆguihe tsî saoguba !oa Ægui¸uihe kurib di tsoatsoas ai, tsî nî Œ Ækhƒ i as kœse

supuse ¡hâhe. !Gôagu hîa ra !gubis di ƃxasin, dŒhe ra Æaxasin, pojekdi Ægui¸amdi, oms tawa ra dŒhe

sîsenni, tsî !nubu !âidi hîa ra !hoa¸am!khais di Åams ai mƒhedi ge garu a !hara!âis !aroma a xoamâihe

Ækhƒ.

10.8 !Hara!âis Æg¡badi

!Hara!âis Æg¡badi ¸guro gowab didi ge:

10.8.1 !Gâs tsî !hoas

ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge nî Ækhƒ î i:

1. !gâ !gao!gâxase tsî kœÅî amke-aibe !âde tsî Ågau tsî ¸nuwikhâi rase oe-am Ænâu!ƒs tsî !gôa!gâsa Ægaus

!aroma

2. Ænâu¸harugu hœ!âsens tsî !gâi sîsen¸uib Åkha, gowas/!hoasa ra !kharaga mâsigu tsî Ænâu¸harugus

!aromadi tawa Ågau kaise, tsî Æhao !gâi sîsen¸uib Åkha sîsenÆare!nâhe ra !hoa¸harugudi !nâ

3. mâi-ai!â ¸khanuse, !nubu!gupuse tsaî ¸hanu saogub !nâ ¸ans, mû¸gƒÅgaugu tsî ¸âiÅgauga tsîna, !gâ-aon

tsî !aromas tawa ra Ågause

10.8.2 Khomais tsî xoas

ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge nî Ækhƒ î i:

1. khomai !garise ¸œrisasib, ¸khanusib tsî Ænâu!ƒ rase khomai!âsa

2. dŒÅgauÆgau Ænâu!ƒ tsî Ågora!gâ rase kœÅîs xoa¸ans di khomai!âdi tsî ¸ansa !khœ¸gƒ hâ khomai!âna;

khomai!âs !amÆaresa Ågaugu tsî xoa-ao-i di xoaÅgauba

3. !amÆare !kharaga !âna ¸nuwi rase, Æî-aitsamas !aroma tsî sîsenxa-¡s ¸hâsigu !aroma, Ågau ra

gowaÅîÅgaub tsî !hoaÅgaub tsîna ra !kharaga ¸âibasen!nôan tsî xoaÅgoradi !nâ sîsen¡se

10.8.3 GowasîsenÅgaub tsî mîdiÆuib

ÆKhƒÆkhƒsenao-i ge nî Ækhƒ î i:

1. sîsen¸ui ¸œrisasiba xoamû¸gais, xoasaon tsî gowa¸ans !nâ

2. sîsen¡ Ågau ra tsî ¸âi¸uisa mîdiÆuib tsî ¸khoamîna

3. sîsen¡ !gâi sîsen¸guib Åkha !kharaga mî!nôana

4. sîsen¡ !kharaga Ågaugu ai !amÆaresa ¸âibasenga

10.9 Garu a !hara!âis: khora¸uisa daoÆgaudi

ÅNî khami kœ !gôab di garu a !hara!âis Æaxasin ge terms !nâ Æhûihe, xratga mƒbahe tsî nî xoamâihe. N‡

garu a !hara!âidi ge ¸œrisase nî ÅaweÆguihe tsî kœ!gâ¸haweb, kœ!gâs di kœÅî !khaidi tamas ka io

memoranduma !oa nî kœ!gâhe KœÅîhe nî !khaidi Æaxasina !hara!âis tawa di ge !hara!âis Æaxasib ai!â

ÆkhƒÆkhƒsenao-e nî mƒhe, xawe !âidi tawas ose. ÆGauÆgaudi dŒhe ge sîsenni didi hîan ge ÆkhƒÆkhƒsenaona

!gâi, ÆaeguÅnœb tsî ¸am !gôaga hœ!nân, tsî Ækhƒti xoasa Ægui¸ams tsî kœ!gâ¸haweb ge skoli tawa nî

¡hâÅgarahe sao ra kurib di Åams kœse. ÆGau!nâ-aon ge Æhûi Ækhƒ xratgan nî mƒ tsî/tamas ka io xoamâisa

¸gaoÅkhƒhe ras xa !nƒsa garu a !hara!âide ¸nuwikhâi ra !aromadi !aroma. Kurib Åams di !khœ!nami ra xrats

ge !hara!âis Ægui¸amdi ÆkhƒÆkhƒ¸gaekhâib !nâ mâdi ai Ågui nî !gao!gaosa.

10.9.1 !Gâs tsî !hoas

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge Åorodomma Ågui !nƒsa termaini !nâ Æaposase nî !âihe. ÆNƒs !aroman ge Ægau!nâ-aona

!gâs di !âisa nî ¸gaekhâi îs xoab !nâ !ereamhe. !Gôagu ge !Gâs di !Khƒ!âis di kolommi !nâ ra Garu a

!Hara!âis di ¸Haweb ai xoa¸gƒhe.

Page 35: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

32 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

ÆKhƒÆkhƒsenaon di !hoas di Ækhƒsib ge Åorodomma Ågui !nƒsa termaini !nâ nî !âihe. (ÆNâu¸harugus Åguis

ose, xawe mâi-ai!âs tsî sîsenÆareb Ækhƒsigu tsîn). !Gôagu ge ¸hanu kolommi !nâ Garu a !Hara!âis di

¸Haweb ai ra xoa¸gƒhe.

10.9.2 Khomais tsî xoas

!Garise khomais

!Garise khomais Ækhƒsib ge Åorodomma Ågui !nƒsa terms !nâ nî !âihe. N‡s ge khomai!âs Ånain

ÆkhƒÆkhƒsenaona ai¸homi hâs ¸ama nî dŒhe. ÆGau!nâ-ao-i ge khomais di !khƒ!âisa !hara!âi Ækhƒ dina dîs

!nâ-¡ tsîn ge ÆkhƒÆkhƒsenaona amke-aibese nî !eream, xawe ¸âis !nâ ¡hâ Æaposa !hara!âis khomais

!khƒ!âis dis ge khomais !khƒ!âis di !âisendi !nâ ra dŒhe.

Xoa¸ans

ÅOrodomma Ågui !nubu Ægui¸ams tamas ka io !âis xoaÆguisa xoa¸ans ¸khanis ¸ama hâsa nî kœ!gâhe terms

!nâ tsî !gôaga nî ¸hanu kolommi !nâ garu a !hara!âis di ¸haweb ai xoa¸gƒhe.

ÆKhƒÆkhƒsens xoa¸ans dis ge !nona !âde !khœ¸gƒ hâ: ¸hauxoas (prosas), Åhuru!âs tsî ÅgaiÅgaru¸ans tsîde.

Hoa !nona genregu Æaposa amke-aibe !hara!âis di !â Ækhƒ tsî xoab !nâs tsîna !âihe Ækhƒ.

(i) ¸Hauxoas (gaxu Ægae¸hôas tamas ka io !nubu Ægae¸hôadi)

!Khœ¸gƒb ge Åhuru-aon tsî saogub !nae!khaidi dib, dŒgu tsî sao!gon ra x¡n ai !gao!gaosase nî

ÆkhƒÆkhƒsenhe. Xoasa dîdi ge tsuwu¸uisa !âs ai nî !gao!gaosa. ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî aitsama

!ereamde sîsen¸ui Ækhƒ Ænƒ !âsa ra sîsen¡se. Senior ¸Am !Harib !nâ di ge !âde Ånî khama Œ

!gamsib kœse nî ÆkhƒÆkhƒsenhe.

(ii) ÅHuru!âs

!Nubu Åhuru!âs, tamas ka io Ågui Åhuru!âÅgoras ge ÆkhƒÆkhƒsenhe Ækhƒ. !Khœ¸gƒb ge Åhuru-aon tsî

saogub !nae!khaidi dib, dŒgu tsî sao!gon ra x¡n ai !gao!gaosase nî ÆkhƒÆkhƒsenhe. Xoasa dîdi ge

tsuwu¸uisa !âs ai nî !gao!gaosa. ÆKhƒÆkhƒsenaon ge nî aitsama !ereamde sîsen¸ui Ækhƒ Ænƒ !âsa ra

sîsen¡se.

(iii) ÅGaiÅgaru¸ans

Mûhesa tsî mûhesa tama Ågaipetsanan ge !hara!âis !aroma sîsen¡he Ækhƒ, tsî dîdi ge n‡ !âs ai nî

!gao!gaosa. ÆKhƒÆkhƒsenaon ge !khœ¸gƒb (!nƒmâb) Ågaipetsanas diba Ænâu!ƒs ¸ama Ågui !âihe

tide, xawe Æîn Ækhƒsib mûnanaiba mû!ƒ tsî mî Ækhƒs mâ sîse¸uibas Ænƒ !khaisa ¡hâsa. ÆKhƒtin ge

gowab tsî xoa¸ans !khaidi terms !nân ge ÆkhƒÆkhƒhede tsîna nî mû!ƒ Ækhƒ.

XoaÆguisa khomais mâ xrats hoas !aroma:

Xrat 4: 3 Ågaipetsanadi TSÎ 1 !nubu Åhuru!âs/Åhuru!âÅgoras TSÎ 1 gaxu Ægae¸hôas TAMAS KA IO 3

!nubu Ægae¸hôade kurib !nâ.

Xrat 5: 4 Ågaipetsanadi TSÎ 1 !nubu Åhuru!âs/Åhuru!âÅgoras TSÎ 1 gaxu Ægae¸hôas TAMAS KA IO 4

!nubu Ægae¸hôade kurib !nâ.

Xrat 6: 5 Ågaipetsanadi TSÎ 1 !nubu Åhuru!âs TSÎ 1 gaxu Ægae¸hôas TAMAS KA IO 5 !nubu

Ægae¸hôade kurib !nâ.

Xrat 7: 6 Ågaipetsanadi TSÎ 1 !nubu Åhuru!âs TSÎ 1 gaxu Ægae¸hôas TAMAS KA IO 6 !nubu

Ægae¸hôade kurib !nâ.

Khomais tsî daoÆgausa xoas

Khomai!âdi hîa !kharaga dî!nôade ¡hâdi hîa nî Ænâu!ƒs mûmûsa tsî ¸gan!gâsa ¸âibasens tsîra hoara !âidi,

ge Æaeba xu Æaeb Æga hoaraga terms !nâ nî !hara!âihe. ÅOrodomma Ågui khomais !khƒ!âis Ægui¸ams ge nî

xoamâihe Ægau!nâ-ao-i xa Æaposa garu a !hara!âis !aroma tsî !hara!âis !gôagu ¸haweb ai nî xoamâihe.

Page 36: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

33 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

ÆGui¸amdi ge nî mƒhe hîa nî ÆkhƒÆkhƒsenaon di Ækhƒsib ¸ansa Ågui tamas ka io !nƒsa !âdi tsî/tamas ka io

mûhe Ækhƒ x¡na Ånî Ågaub ai Ækhawa mƒ-oasa nî !âide. AiÆgaudi n‡ti Œ daoÆgausa xoas didi ge ¸ansa

tani!kharusa xoa!gƒ!gƒs asa xu xoa¸gƒ!nâ¸haweb Æga, ¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âsa xu kolomgu !nâ Åguiti Œ tsî

!kharaga !khaide ra mâisaoguse, tamas ka io xrafikdi, !h¡¸hawegu, ¸oaÅnanumâsib !nurigu, ts. Æn. xoamâis

tamas ka io !khœ!namis Åkha.

Garu a xoas

ÅOrodomma Ågui !amÆares tsî Ågui !nubu xoa!âs ge terms !nâ nî kœ!gâhe tsî !gôaga garu a !hara!âis di

¸haweb ai nî xoa¸gƒhe. (ÆKhƒÆkhƒsenaon xrat 4s tsî 5s tsîn din ge kaise ¸œse !hâuâihe tide !amÆareb di

mîdi!gôab Åkha; ¸âis ge Ækhoaba ai xoas ai ga ¸nûihe.)

Xoahe ra Ægui¸amdi ge Æaupexa sao ra gaxusiba nî ¡hâ:

!AmÆaresîsenni:

Xrat 4: 100 - 180 mîdi

Xrat 5: 120 - 150 mîdi

Xrat 6: 150 - 180 mîdi

Xrat 7: 180 - 200 mîdi

!Nubu Ægui¸amdi:

Xrat 4: 60 - 80 mîdi

Xrat 5: 80 - 100 mîdi

Xrat 6: 100 - 120 mîdi

Xrat 7: 120 - 150 mîdi

10.9.3 Gowa¸ans tsî mîdiÆuib

Gowa¸ans

ÅGaisa !gao!gaob gowa¸ans dib ge ÆkhƒÆkhƒsenaona nî Œ Ækhƒ kaiba în Æîn gowaba ¸œrisase, ¸khanuse tsî

Ågau rase sîsen¡. Gowab di Ægarugu ge nî !hara!âihe !kharaga Ågauga ra sîsen¡se (soade xoa¸gƒ!nâs !âidi,

¸gui!nâgu Æhûis dîdi, x¡na ÅhaoÅhaos dîdi, ts. Æn.), xawe i ge a ¸hâ¸hâsa Æîn di Ækhƒsib n‡ Ægaraga sîsenxa

kais digu tsîn nî !hara!âihesa. !Gôagu Åorodomma Ågui gowa¸ans !âis terms !nâs digu ge Ægau!nâ-ao-i xa nî

xoamâihe Æaposa garu a !hara!âis !aroma tsî !hara!âis di ¸haweb ai nî xoa¸gƒhe.

Xoamû¸gais

Xoamû¸gais !âidi !kharaga dŒÅgaugu ai, tsî xoaxoas hîa ra ¸âibasengu tamas ka io xoaÅgorasa !khœ¸gƒ hâs

ge ÆkhƒÆkhƒsenaona ra khomaibahe Æîn di xoamû¸gais di Ækhƒsiba gowab !nâ !hara!âis !aroma. ¸Hâ¸hâsa

i ge a ÆkhƒÆkhƒsenaon nî hoaÆae xoaxoasa dŒ kaihesa. Xoaxoadi ge mîdi hîa ge wekheb tamas ka io terms

tamas ka io kurib !nâ ge hœhe di tsî ¸âibasens Åkha ÆkhƒÆkhƒhede nî !khœ¸gƒ. Aitsama ÆkhƒÆkhƒsenaon

tamas ka io Åhœsan xa kœ!gâhe Ækhƒ. ÅOrodomma i ge Ågui xoaxoasa terms !nâ nî Ægau!nâ-ao-i xa kœ!gâhe

Æaposa garu a !hara!âis !aroma tsî gu ge !gôaga garu a !hara!âis di ¸haweb ai nî xoa¸gƒhe.

Page 37: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

34 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

10.9.4 !Khœ!namis garu a !hara!âis dis terms !nâ

ÆKhƒsib !Gôab Kai!gôab

1 !Gâs tsî !hoas

!Gâs !khƒ!âis 10

!Hoas Æaxasib 10

Kai!gôab 20

2 Khomais tsî xoas

!Garise khomais 10

Xoa¸ans 10

Khomais tsî daoÆgausa xoas 20

!AmÆares 10

!Nubu Ægui¸ams 10

Kai!gôab 60

3 Gowa¸ans tsî mîdiÆuib

Gowa¸ans 10

Xoaxoas 10

20

KAI!GÔAB 100

10.9.5 Terms Åams di !gôab !nurib !aroma

Garu a !hara!âis di !gôab Ågui terms dib 100sa xu hâ. N‡ !gôab ge ænurib æaroma 1ro tsî 2Æî termra Åams ai

nî sîsen¡he.

!Gâi ¸âiÅgauba !amÆarena xoasa ¸nuwibas æaroma gu ge skolga ga ¸gœsen ÆkhƒÆkhƒsenaona æamÆares tsî

ænubu xoaæâna Åuni ts‡s skoli dis ai xoa kaisa Æîna skoli tawa ¡hâs æaroma.

10.10 Kurib Åams di !âis: khora¸uisa daoÆgaudi

ÆGâu!nƒbe kuribÅams di !âis ge Khoekhoegowab ¸Guro Gowab !nâ ra xoahe. !Aromas n‡ !âis dis ge mâ

Ånœb kœse i go mâ ÆkhƒÆkhƒsenao-i hoa-e Ækhƒsiga sŒ!nâ !khaisa !haras !aroma hâ. N‡ !âide ai¸homibasen

tsî dŒ¸uis ge tƒ Ågam wekhekha xa !nƒsa Æaeba kurib Åams ai nî !khœ¸gƒ.

Page 38: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

35 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

Kurib Åams di !âisa ge Ågam dî¸hawega !khœ¸gƒ hâ.

Dî¸haweb XRAT 4 ÆAeb !Gôab

1ro

Dî¸haweb:

Khomais

!khƒ!âis

1ro Dî ¸haweb ge Ågam !âkha xu !amÆaresa. Dîdi ge ¸gui!nâgu Æhûixu

dîdi, ama/ama tama dîdi, Åguiros dîdi, tsî ¸âibasengu !nâ ra !ereamhe

dîdi tsî gowaba sîsen¡s ¸ama hâ dîdi.

1ro !Âb: Khomais ÆKhƒsigu (20 !gôab)

Dîdi ge Ågui tamas ka io Ågam mûhe tama Ægaeba ra, ¸ansa !khœ¸gƒ hâ

tamas ka io xoa!gƒ!gƒ ra khomai!âs, hîa Ågaipetsanas tsîna a !khœ¸gƒ

Ækhƒn ¸ama dîhe Ækhƒ. Khomai!âs ge 150 – 200 mîdi gaxusiba nî

¡hâ. Mûhesa x¡n (aiÆg. ÆgaeÆgaeÅnœÆnâdi, ¸harugu¸an¸andi, xrafikn)

tsîn ge khomai!âdi tawa Åarosen hâse sîsen¡he Ækhƒ. Tƒ Ågui

!khœ¸gƒba ¡hâ !âra sîsen¡. Dîdi ge Ænâu!ƒsa nî !hara!âi tsî hara Ånœb

di dîde nî !khœ¸gƒ hîa ra !oa!¡ hâ tsî mû¸gƒb ai !gao!gaosa ¸âibasens

ai !gao!gaosa Ænâu!ƒhesa !âise !kharagagu !gomsib !harib ai hâde.

2Æî !Âb: Gowa¸ans (10 !gôab)

Dîdi ge gowab Ægaragu terms/kurib !nâ ge ÆkhƒÆkhƒhegu ¸ama hâ,

aiÆg. xoasaodi, mî!nôan, Æaegu, ¸âibasen!amÆares, ts. Æn

1 iri

30

2Æî Dî¸haweb

Garu a Xoas

!AmÆareb (20 !gôab)

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge ama tamas ka io ¸âi¸uisa Ægaeba ra !amÆareba

Åguis n‡ haka ¸âi¸am!khaidi dis ¸ama nî xoa (15sa – 20 ¸âibasenga).

¸Gao¸gao!nâ ra x¡n ge ¸hâbasa i apa nî mƒhe, xawe Åorose nî

sîsen¡he.

45

minitgu

20

KAI!GÔAB (1ro tsî 2Æî Dî¸hawekha): 50

Page 39: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

36 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

Dî¸haweb XRAT 5 ÆAeb !Gôab

1ro

Dî¸haweb:

Khomais

!khƒ!âis

1ro Dî¸haweb ge Ågam !âkha xu !amÆaresa. Dîdi ge ¸gui!nâgu Æhûixu

dîdi, ama/ama tama dîdi, Åguiros dîdi, tsî ¸âibasengu !nâ ra !ereamhe

dîdi tsî gowaba sîsen¡s ¸ama hâ dîdi.

1ro !Âb: Khomais ÆKhƒsigu (20 !gôab)

Hoa khomais !khƒ!âis dîdi (10 !gôab) tsî daoÆgausa xoas dîdi (10

!gôab) ge Ågui tamas ka io Ågam mûhe tama Ægaeba ra, ¸ansa !khœ¸gƒ

hâ tamas ka io xoa!gƒ!gƒ ra khomai!âs ai hâ, Ågaipetsanas tsîna a

!khœ¸gƒ Ækhƒ. Mâ !âs hoas ge Æaupexa 200 – 250 mîdi gaxusiba nî

¡hâ. Tƒ Ågui !khœ¸gƒba ¡hâ !âra sîsen¡. Khomai!âdi ge mûhesa

x¡na !khœ¸gƒ Ækhƒ (aiÆg. ÆgaeÆgaeÅnœÆnâdi, ¸harugu¸an¸andi, xrafikn)

khomai!âra tawa ra hƒÅarose. Dîdi ge Ænâu!ƒsa nî !hara!âi tsî Ånœb di

dîde nî !khœ¸gƒ hîa ra !oa!¡ hâ tsî mû¸gƒb ai !gao!gaosa ¸âibasens

ai !gao!gaosa Ænâu!ƒhesa !âise !kharagagu !gomsib !harib ai hâde.

2Æî !Âb: Gowa¸ans (10 !gôab)

Dîdi ge gowab Ægaragu terms/kurib !nâ ge ÆkhƒÆkhƒhegu ¸ama hâ,

aiÆgause xoasaodi, mî!nôan, Æaegu, ¸âibasen!amÆares, tsî Ænƒti.

1 iri 15

minitgu

30

2Æî Dî¸haweb

Garu a Xoas

!AmÆareb (20 !gôab)

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge Åguis n‡ haka ¸âi¸am!khaidi dis ¸ama Ægaeba ra

!amÆaresa nî xoa. (120 - 150 mîdi).

1 iri

20

KAI!GÔAB (1ro tsî 2Æî Dî¸hawekha): 50

Page 40: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

37 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

Dî¸haweb XRAT 6 & 7 ÆAeb !Gôab

1ro

Dî¸haweb:

Khomais

!khƒ!âis

1ro Dî ¸haweb ge Ågam !âkha xu !amÆaresa. Dîdi ge ¸gui!nâgu Æhûixu

dîdi, ama/ama tama dîdi, Åguiros dîdi, tsî ¸âibasengu !nâ ra !ereamhe

dîdi tsîna !khœ¸gƒ hâ.

1ro !Âb: Khomais ÆKhƒsigu (50 !gôab)

Hoa khomais !khƒ!âis dîdi tsî daoÆgausa xoas dîdi ge Ågam tamas ka

io !nona mûhe tama Ægaeba ra, ¸ansa !khœ¸gƒ hâ tamas ka io

xoa!gƒ!gƒ ra khomai!âdi ai hâ Ækhƒ. Mâ !âs hoas ge Xrat 6s !aroma

Æaupexa 250 – 300 mîdi gaxusiba nî ¡hâ tsî Xrat 7s !aroma 350 –

400 mîde. Khomai!âdi ge mûhesa x¡na !khœ¸gƒ Ækhƒ (aiÆg.

ÆgaeÆgaeÅnœÆnâdi, ¸harugu¸an¸andi, tafelgu tsî xrafikn). Tƒ Ågam !âra

hîa Ågui Ågauba ¡hâ ra sîsen¡. !Khƒ!âis dîdi ge Ånœb di dîde nî !khœ¸gƒ

hîa !oa hâ tsî ¸gan!gâsase hâ ¸âibasensa ¡hâ !â !khargagu !gomsib

!harib ai hâde.

2Æî !Âb: Xoa¸ans (10 !gôab)

!Nubu!nâb dîdi hîa xoa¸ans di !âs ai !gao!gaosadi ge nî dîhe, Åuni

tems !nâ goro ÆkhƒÆkhƒhes ¸ama. Dîdi ge Åœ-aisa Æg¡badi hîa

ÆkhƒÆkhƒhe ra !khœ¸gƒb xoa¸ans dib !nâ mâde nî !âi

3Æî !Âb: Gowa¸ans (20 !gôab)

Dîdi ge gowab Ægaragu terms/kurib !nâ ge ÆkhƒÆkhƒhegu ¸ama hâ,

aiÆg. xoasaodi, mî!nôan, Æaegu, ¸âibasen!amÆares, ts. Æn. Dîdi ge Åœ-

aisa Æg¡badi hîa ÆkhƒÆkhƒhe ra !khœ¸gƒb gowa¸ans dib !nâ mâde

nî !âi.

1 iri 45

minitgu

80

2Æî Dî¸haweb

Garu a Xoas

!AmÆareb (20 !gôab)

ÆKhƒÆkhƒsenaon ge Åguis n‡ haka ¸âi¸am!khaidi dis ¸ama Ægaeba ra

!amÆaresa nî xoa. (Xrat 6: 150-180 mîdi; Xrat 7: 180 – 200 mîdi).

1 iri

20

KAI!GÔAB (1ro tsî 2Æî Dî¸hawekha): 100 ÷ 2 = 50

Page 41: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

38 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

10.11 !Kharus !gôagu

Garu a !hara!âisa ge 50% kurib Åams di xrati tawa ra Åaro tsîs ge Ægâu!nƒbe kurib Åams di !âisa 50% ra Åaro.

[50 !gôab + 50 !gôab = 100].

ÅNœb mâ !hara!âis !âb dib ge sao rase hâ:

Xrat 4s tsî 5s

!ÂB XOA!G¶!G¶S !GÔAGU ÅN™B

Garu a !Hara!âis !Kharaga gowab Ækhƒsigu 100 50%

Xoasa !Âis 1ro Dî¸haweb 30 30%

2Æî Dî¸haweb 20 20%

Kai!gôab 100%

Xrat 6s tsî 7s

!ÂB XOA!G¶!G¶S !GÔAGU ÅN™B

Garu-a !Hara!âis !Kharaga gowab Ækhƒsigu 100 50%

Xoasa !Âis 1ro Dî¸haweb 70 35%

2Æî Dî¸haweb 30 15%

Kai!gôab 100%

10.12 !ÂiÅgora!gâs daoÆgaub

!Hara!âis ÆG¡bas Garu-a !Hara!âis 1ro Dî¸haweb 2Æî Dî¸haweb

!Gâs & !hoas 1

!Gâs & !hoas 2

!Gâs & !hoas 3

Khomais & xoas 1

Khomais & xoas 2

Khomais & xoas 3

Gowa¸ans & mîdiÆuib 1

Gowa¸ans & mîdiÆuib 2

Gowa¸ans & mîdiÆuib 3

Gowa¸ans & mîdiÆuib 4

Page 42: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

39 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

A ¸Âkhaob: MîdiÆuib

antagonib/.s mâ!oa-ao-i ¸khanis, Åhuru!âs tamas ka io gonŒsib !nâ; Æî-i

¸¡gu tamas ka io tanisens Åkha ra protagoni-e mâ!oa

xoa-ao-i xoaÅgaub xoa-ao-i di sîsen¡s mîdi, Ægâi¸uisendi, mî!nôan, !âs

!amÆareb, ts. Æn.

ÅkhƒÆhûis ¸hanu-ai tama ai!h¡sa Æam kais tamas ka io ¸hanu-ai

tamase x¡-e !huisas

¸haugowab !gaeÆares hîa Ågam mîra Æaegu hâs mâxœÅkhƒgu ra hâse ra

Æîra sîsen¡he hâ xui-ao, aiÆgause haisa !gau

¸âÆaemîs mîs hîa ra ¸âibasengu, !garu ¸âibasengu tsî mîde !gaeÆares

ÆnaeÆgaus x¡-i hîats ra mû tamas ka io Ænâu i hîa ra oe-amÅgaugu

!aroma i !gâ-ao-i tamas ka io mû-ao-i !nâ, tamas ka io ra

hƒÅaro ra ¸ansa mƒ, aiÆgause !gawigu ra Åuidi ai ¸nau tsî

huri-amanin ra ƒ !khais di Åœb ge ra !gâ-ao-i tamas ka io

mû-ao-e mîba hurib Åg¡ses a !khaisa.

¸haitsi gowa¸ui hoaraga x¡na !gƒsa tsî mûhœhe Ækhƒse, îganÅg‡b

!nâ mâi tamase

gowab Ægaragu ÆguiÆapoÆaposa gowab Ægaragu gowa-i !nâ xoas tsî !hoas

!aroma

¸ansa !khœ¸gƒ hâ !âdi N‡ !âdi ge sao rana !khœ¸gƒ hâ:

Ægui!ƒs (¸ansa ra mƒ, Ægui!ƒde tsî xoa!gƒ!gƒde ra mƒ,

ÅgopeÅnœ tsî mâi!oagu. AiÆgaudi Ægui!ƒ ra !âdi din:

!om¸khanidi, ¸hôan, anu¸hôa¸khanigu xoa!âdi, ts. Æn.)

¸gaenam!gâgus tsî !hoadans !âdi (ôa-am ra khomai-

aona hœsa Æîn ra ¸gom x¡na !oa. AiÆgaudi: ¸gŒ¸gœs

gowaÅîdi tsî xoasa ¸âiÅgaugu, hares xoasa x¡n, khoesi

¸hanugu, tarekhoedi ¸hanugu, ¸hôa¸khanib dana!âs,

ÆamaÆamadi, ¸hôa¸khanib !oa ra xoahe sî¸khanidi)

¸gui!nâxa Ågaugu !âdi (websaetgu, Ægau¸ûi¸khanin,

mîmâi!gaeÆares, daoÆgaugu, ôa!nâdi !nurigu) !gâise

xoa!gƒ!gƒsa daoÆgaudi Åkha, aiÆgause sâiÅgaugu, dŒtoas

Æaegu, ÅapeÆguigu, ÅnœÆnâdi, xoa¸gƒdi, !h¡¸hawegu tsî

xrafikgu.

ÅnœÆnâ-ao-i khoe-i hîa ra Ægui!ƒ tamas ka io ra î-î ai-Œsiga ¸khani-i tamas

ka io elektronib !âs !nâ/!aroma dŒ i

¸gan!gâsa !oa mîhe tama hâ, xawe Ænâu!ƒhe Ækhƒ mîhe go x¡na xu

¸nûi!nâs khâi ka Ægôas dommi dis khoe-i ga mîs tamas ka io mî-arasa

¸gai¸uio, tamas ka io khâi ka Ægôas dommi dis !hoab !nâ

Page 43: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

40 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

¸gui!nâ mâi-ai!âs mâi-ai!âs hîa !kharaga Ænâu¸haruguÅgauga ra sîsen¡s,

aiÆgause mûhesa (ai-Œsigu) tsî Ænâuhe Ækhƒ (Ænae-ams,

gowaÅîs)

!gao!gao Ægui¸uib !gao!gao ¸anai!khaidi !âs didi

mî!ƒs x¡-e mî-unus Ånî mîde ra sîsen¡se, supusupus !aroma

!narixoaÆnâs Ånî khoe-i di xoasa sîsenni tamas ka io ¸âiÅgauba xoaÆnâ tsî

sa a ti mîs

propaxandab Æare ¸ans mƒ¸uidi, ¸humib tamas ka io unusa ¸hôan hîa ra

ÅapeÆguisase mƒ¸uihe/khora¸uihen, aiÆgause mâ!oa ra

¸gŒ¸gœ!nans ge ¸hanub !gâi tamase ra ¸gae¸gui aitsama !gâi

!nâb !nâ mâisens !aroma

protagoni-i Æî-i hîa dana Åhuru-ao-i gaxuÆgae¸hôas, Åhuru!âs, Ægae¸hôas

tamas ka io Ånî ¸khani!nôa-i !nâ i, !gari-ao-i

Ågausa gowab gowaÅgaub hîa ra mâsib tawa Ågaub tamas ka io ra

sîsen¡heb Åœ-aisa khoen !oagub

Åhûhâsib Ægaragu Ænaetisa Ågaub x¡n ra Åhûhâsib !nâ dŒheb

¸nao¸nûiÅkhƒs ÅguiÅguibe tamas ka io !nandi khoena supu ¸âiÅgaub tamas

ka io Œsiba !oa Ågora¸gƒs, aiÆgause hoa Åapa!namn ge

khoeÆorexa, tamas ka io axagu ge tareÅgôadi xa a gƒ-ai

!khœ!namis !nubu !khœ!namis ¸khanis, Åhuru!âs, gonŒsib tamas ka io

Œsi¸hôa¸gares ai ra Ægauhe !âs di ÆgaeÅapes dis

!âs !amÆareb Ågaub hîa i !kharaga !ân xoasa !âs dina a !gaeÆaresab,

aiÆgause ÆgaeÅapes, ¸âi¸am!khaidi, ¸âiÅgaugu, ts. Æn.

gowaÅgaub Ågaub khoe-i ra x¡-e mîb tare-e i ra tsâs tamas ka io ¸âis di

ÆgauÆgaus ase, hoa!nƒ-aixa !gomÅgausasib tamas ka io ¸¡sib

x¡-i dib ÆgauÆgaus tanisenÅgaub tamas ka io mû¸gƒÅgaub Æî-e

ge !amÆare khoe-i dib

Page 44: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

41 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

B ¸Âkhaob: Khomais !khƒ!âis di sîsenÅgaugu

AikœÅîs ÆKhƒÆkhƒsen !âs xa Æîsa khomais ai!â.

AimûÅgarus ¸Âi¸ui tare-i nî sao rase !âs !nâ Œ !khaisa. Xoa¸ams, !âs

tsî ÅnœÆnâde ra sîsen¡se.

Mûnanais ¸Nuwi ¸âis !nâ ai-Œsigu Åhuru-aon, !hai-ais, !nae!khaidi

dina, ts. Æn.

Dîs ÆŸse mâ î dîsen n‡ !âs ise x¡-e ¸âibasensa. ÆKhawa

khomai !âsanoxopa du ga !aruÅî hâ ¸ansa ¸hâbao. Å™-

aisa !gâi!gâis dŒÅgaugu ge Ækhawa khomais, ai!â khomais,

mina mîdi¸khanis tamas ka io mîdiÆuib ¸khanin !nâ ôas,

tamas ka io Ånî khoe-i tawa huiba ôas Åkha.

!GaeÆares ÅNaits !âs xa ¸an x¡-i xa ¸âis. ÅGauga ôa-ams mâtits nî

!âs sa !aroma, Ånî !âdi Åkha tsî sa ¸namipeb Åkha

!gaeÆaresa.

¸Âi !Âs !nâ mâ ÆgauÆgaudi tsî ¸hunuma ¸ansa ra sîsen¡se

Åkhai ana Åaro tsî mîÅguiga ¡s.

ÆKhawa Ægams

¸Âi-oa tsî Ækhawa Ægams !nae!khaidi, ¸ans, dana !khaidi,

!âs di !amÆareb, ts. Æn. !âsa xu Ænâu!ƒsa Åhœsan Åkha

Ågoragus !aroma.

ÆGui¸uis tsî !khœ!namis Mû!ƒ dana ¸âiÅgauga tsî Ækhawa ¸hunuma mîdi !nâ

!nubuse mî.

Mû!ƒs ¸An¸ui xoa-ao-i di ¸âibasens, hœ dana ¸âiÅgauga,

¸âi¸am!khaidi tsî ¸hâ¸hâsan khora¸uisa !khaide; mû!ƒ

¸âiÅgaub, !aromas tsî !gâ-aon !âs diba.

ÅGora!gâkœÅîs ¸Âi hoaraga !âs xa tsî khomai i go x¡n ¸ama ¸âiÅgauga

¸nuwi.

Mâsi!gaeÆares !Âsa !nae!khais, xoa!nâhes ge tsî !hao!nâsi mâsib !nâ

mâis tamas ka io mûÆares.

Kœ-oas Ôa!nâ sa ¸hunuma !ereamdi hîa sa ¸gomÅgaugu tsî

¡!oasa !khaide Ægoa¸uis ase Œbade.

ÅGora!gâs ¸noaÅgaub dis !Âi ¸hanu saogub !âs dib tsî ¸gomhes Ækhƒsib tsî sîsen¸uib

tsâsendi diba.

ÅGopeÆnœs tsî mâiu!oagus Ôa!gao Åguiti Œn tsî !kharagasin !âdi Æaegu hâna Æîna

!gâise Ænâu!ƒs !aroma.

!Naikhomais tsî khomai!kharu!nâs Ôa dana mîde, tamas ka io ¸ans hîa xoa¸amdi, !naka

mâ xoa¸amdi, ÅnœÆnâdi, ai-Œsigu !naka xoasa mîdi, ts. Æn.

Page 45: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

42 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

C ¸Âkhaob: !Hara!âis !gôa¸haweb: Khoekhoegowab ¸Guro Gowab Xrat 4sa – 7s

XRAT: _______ !GUBIS: _______________ KURIB: _____________________________________________

SKOLI: ___________________________________________ ÆGAU!NÂ-AO-I: _________________________________________

ÅONS TE

RM

S

!Gâs & !hoas Khomais & xoas Gowa¸ans &

mîdiÆuib

Term

s !G

ôab

KA

I!G

ÔA

B (3

term

di)

Term

s !gô

ab

(3

00

÷

6)

is !gô

ab

¸N

ÛI!K

HU

NIS

!G

ÔA

B

!G

âs !kh

ƒ!âis

!H

oas Æaxasib

KA

I!G

ÔA

S

!G

aris

e kh

om

ais

Xo

a¸an

s

Kh

om

ais

tsî d

ao

Ægau

sa

xo

as

!A

mÆares

!N

ubu

Ægu

i¸am

s

KA

I!G

ÔA

S

Go

wa¸an

s

Xo

axo

as

KA

I!G

ÔA

S

10 10 20 10 10 20 10 10 60 10 10 20 100 300 50 50 100

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

Page 46: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

43 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

D ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !hoas !aroma

!Gôab ¸™risasib ¸Hanusib ÅGausasib

5Æî !harib kaise !gâi Ånœb mîdiÆuiba ra Ågau hâse sîsen¡ mƒ!kharu ra ¸hunuma ¸âiÅgauga hœ!âsens Åkha Ågau ra gowab ¸âi¸am!khais tsî !gâ-aon tawa

(kaise !gâi) Æaupexan gowa¸ans dŒsƒna Åkhai omkhâi ra !gâise Æî-i di ¸âiÅgaugu tsî hœ!âsende !kharaga hœgudi !nâ

9 - 10 !gƒsa ¸âiÅgaugu, mû¸gƒÅgaugu tsî ¸gai¸uis mîdi dib

supu tsî !gâise !gû ¸âiÅgaugu, mû¸gƒÅgaugu tsî ¸ans

â-i

4Æî !harib !gâi Ånœb di mîdiÆuib !hoa ra Ånî khama Œ hœ!âsens tsî sâsasib Åkha sîsen¡ kai domma ra Ågau mîdiÆuib tsî !amÆareba

(!gâi) soan !nâ gowa¸ans dŒsƒna ¡hâ haisi-amsa mƒ!kharus !aroma hoa hœgudi !nâ

7 - 8 Åoro ¸gai¸uis dŒsƒn - !gƒsase ra !hoa omkhâi ra !gâise ¸gâiÅgaugu tsî ¸hunuma tsâsende

3Æî !harib ¸khî¸khîsa Ånœb di mîdiÆuib !hoa ra Ånî khama Œ îganÅg‡b xawe ra haisi-amsa sîsen¡ ra ¸khî¸khîsa gowaba ¸ansa ts‡korobe

(ÆaeguÅnœb) Ånî khami Œ gowa¸ans dŒsƒna ¡hâ mƒ!kharu hœgudi !nâ

5 - 6 Œ Ækhƒ ra ¸gai¸uis - !gƒsase ra !hoa

soan !nâ omkhâisa ¸âiÅgaugu

2Æî !harib

(ÆaeguÅnœb xa ¸am)

Åoro mîdiÆuiba ¡hâ tsî ¸gui dŒsƒna gowasîsen¡s !nâ

¡hâ

îganÅg‡ rase ra !hoa, !gomsiba ¡hâ ¸âibasensa

¸khanuse mƒ!kharusa

soan !nâ ra Ågau gowaba sîsen¡ mƒhe go

Ægui¸ams tamas ka io !gâ-aon !oagu

3 - 4 ¸gui gowa¸ans dŒsƒna ¡hâ ¸âiÅgaugu ge Åhomaxa (¸gomaxa)

Ænâu!ƒhe Ækhƒ, xawe ¸khawusa ¸gai¸uis mîdi dis –

soan !nâ !gƒsa tama hâ

1ro !harib

(¸khawusa)

kaise Åoro mîdiÆuib, Ægau!nâ-ao-e xu Ågaisa huiba

¸hâba hâ

¸hâ hâ Ågaisa hui!nâsa !hoa߀hurugus !aroma

îganÅg‡ rase ra !hoa

sîsen¡ ra Ågau ra gowaba kaise a ¸an¸ansa

mâsigu !nâ Ågui tsî Ågaise huib Åkha

1 - 2 !hoab ge kaise !gƒsa tama hâ (Ænâu!ƒhesa ra

!gom!gom)

Page 47: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

44 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

E ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !khƒb Åkha khomais !aroma

!Gôab Sîsen¡ dŒÅgauga !khƒs

!aroma

ÆNâu!ƒ dana

¸âi¸am!khaide

Gowa¸uisens Åhuru-

aon tsî !nae!khaidi

¸ama

Mâisaogu

!nae!khaide

AimûÅgaru Kuru tsî ¸khâ!nâ

¸âiÅgauga

5Æî !harib

(kaise !gâi)

9 - 10

sîsen¡ !khƒs

(Ænâu!ƒs) dŒÅgauga,

!gao!gaosa ¸âiÅgaugu

tsî tsubu¸uis

¸âibasensa hœs

!aroma (aiÆg.

tsâsendi, ¸¡gu)

mû!ƒ dana

¸anai!khaidi,

¸âi¸am!khaidi tsî Åhuru-

aon tsîna, tsî

Æhûi hoaraga ¸hâ¸hâsa

!khaide

sîsen¡ !gao!gaosa

¸âiÅgaugu tsî

tsubu¸uisa

khora¸uisa Ægui!ƒdi

!nae!khaiditsî

Åhuru-aon ¸ama

mƒs !aroma

Ækhawa Ægam

saogub

!nae!khaidi diba

!gƒsase tsî

!nubu!gupuse

hœ tsî sîsen¡ mîdi

tsî !garu

¸âibasenga

aimûÅgarude

¸khâ!nâs !aroma

mû!ƒ Ågau ra mîi

tsî !garu

¸âibasenga

¸âiÅgauba ¸khâ!nâs

!aroma

4Æî !harib

(!gâi)

7 - 8

khomnai !âsa

aitsamab ai !khƒs di

dŒÅgauga Ågau ra hâse

ra sîsen¡se

¸âibasensa hœs

!aroma

Ænâu!ƒ dana ¸âiÅgaub

!âs diba tsî Ægui!ƒ

!gomsi-e hœ tama

¸ansa ra mƒ!kharu

mîna mû!ƒs Åkha

Ægui!â !nƒsa

!nae!khaide tsî

mî!gƒ!gƒ Åhuru-

aona

Ægau !gâi Ænâu!ƒs

x¡n ra saogu

Ågaub disa

dŒ ¸ansa !khœ¸gƒ

hâ aimûÅgarude

tsî !aroma

Æîn !aroma mƒ

mƒ ¸âiÅgauga !âsa

xu ra ¸khâ!nâse

3Æî !harib

(ÆaeguÅnœb)

5 - 6

sîsen¡ dŒÅgaub

xa !nƒsa

Ågauna !âsa !khƒs

!aroma

Ænâu!ƒ mâs a !âs di

dana ¸âiÅgau !khaise

hœ ra Ånî khami Œ ¸ans

di mîde

mû!ƒ tsî

gowa¸uisen Ånî

Åhuru-aon tsî

!nae!khaidi ¸ama

Ænâu!ƒ tsî Ækhawa

Ægam saogub

!nae!khaidi dib

¸ama

dŒ Ænâu!ƒhe Ækhƒ

aimûÅgarude !âs

!nâ mâ ÆgauÆgaude

ra mƒse

mƒ ¸âiÅgauba !âs

!nâ mâ !khaidi

¸ama

2Æî !harib

(ÆaeguÅnœb xa ¸am)

3 - 4

sîsen¡ ¸ans Ånî hâ

!gâi mîn khomaihe

go !âdi xa hâna tsî

¸âibasensa ¸nuwi

Ægau¸ui Ænâu!ƒs dana

¸âiÅgaugu disa

!gomsiba ra hœ ¸ans di

mîde hœs Åkha

¸gao¸gao!nâs ose

Åoro Ækhƒsib

!nae!khaidi tsî

Åhuru-aona mû!ƒs

diba ¡hâ

!gaeÆare ra Ånî

!nae!khaide

aimûÅgaru ra Ånî

Ænƒ soab ai

hâ !nae!khaide

kuru ra ¸âibasensa

!âs Æga ÆnaeÆgau

tamase

1ro !harib

(¸khawusa)

1 - 2

Ånae ra Ænƒ soab ai

hâ !nae!khaide !âs ai

!gao!gaosase

Ægau ra Åorose i go dana

¸âiÅgauba Ænâu!ƒsa

¸hâba hâ ¸khâ!nâsa

mîdi !khœ¸gƒba

hœs !aroma

!gomsiba ¡hâ

!nae!khaidi tsî

Åhuru-aona mû!ƒs

!aroma

¸hâ hâ

¸gao¸gao!nâsa

!nae!khaide

!gaeÆares !aroma

dŒ Åoro

aimûÅgarude

¸gao¸gao!nâhes

Åkha

mƒ hoa!nƒ-aixa

¸âiÅgauba

!nae!khaidi tamas

ka io ¸ans !âs !nâ

hmâs ¸ama

Page 48: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

45 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

F ¸Âkhaob: !Hara!âis ¸anai!khaidi !garise khomais didi

!Gôab ¸Gai¸uiÅgaub ¸Khanusib Å™Ågaub

5Æî !harib

9 – 10

!Gâi ¸gai¸uiÅgaub !gƒsa Åœkurus Åkha. Khomai ¸khanusib tsî kaise !gâi !haesib Åkha. Unusen ra ÅœÅgapib tsî Åœb Åkha.

4Æî !harib

7 – 8

!Gâi ¸gai¸uiÅgaub kaise Åoro dŒsƒn Åkha – Åœkurus

ge !nƒsa soagu ai a !gƒsa.

!Nƒsa Æaeba ¸khanu tsî !gâi !haesib. Kaise Åoro dŒsƒn Åœ-unus tsî mîÅgaugu.

3Æî !harib

5 – 6

¸Khî¸khîsa Ækhƒsib ¸gai¸uib !nâ. ¸ÂuÅoa hâ !haesib tsî ¸khanusib. Å™b tsî ÅœÅgapib ge ¸âu hâse ra Åkhara ¸khanusiba

hui!nâs !aroma.

2Æî !harib

3 - 4

¸Gai¸uiÅgaub ge Ænƒs kœse ¸khî¸khîsa tama hâ.

Mâ!nâ rase khomais ge khomaisa !gƒsase

Ænâu!ƒsa ra ¸hani.

!Haesib di Ånœb ge ¸khî¸khîsa tama hâ.

¸Gao¸gao!nâhesa ¸hâba hâ.

Soan !nâb ge Åœba ra !khunisen.

1ro !harib

1 - 2

Ts¡ ¸gai¸uiÅgaub ge !haesib tsî !gƒsasiba ra ¸hani. Khomais ge ra îganÅg‡. ¸Hâba hâ !nƒkorobe

¸gao¸gao!nâhesa.

¸Khari tamas ka io unusen-i ge Åœb !nâ Åkhai.

Page 49: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

46 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

G ¸Âkhaob: Kœ!gâ¸haweb !nubu xoasa !âdi/Ægui¸amdi !aroma

Hœ!âs !gâ-aon dis, xoaÅgaub,

gowab tsî ¸œrisasib

1 2 3 4 5

ÆGui¸amde sŒ!nâs,

Ænâu¸harugus, !khœ¸gƒb

tsî !amÆareÅgaub

¸Hunuma tsî mûnanaixa

sîsen¡s gowab tsî xoaÅgaub

dis; !gƒsa hœ!âs !gâ-aon dis.

ÅOro dŒsƒn.

ÅGausa ÆhûiÅgaub gowab dib

Ægui¸ams !aroma; Ånî khami Œ

hœ!âs !gâ-aon dis tsî

xoaÅgaub.

ÅNî khama kœ ¸khari dŒsƒn

Gowab ge Ænaetisa xawe

¸khî¸khîsa; ¸khari hœ!âs !gâ-

aon dis.

ÅNî khama kœ Ågaisa dŒsƒn hîa

ra Ænâu!ƒsa ¸hanin.

Supu tsî kaise !gâi tama

sîsen¸uiba ¡hâ gowab hîa

soan !nâ Ågui ra Ægui¸ams

tamas ka io !gâ-aon tawa

Ågaub.

DŒsƒn ¸khoamîn tsî

¸âibasen!amÆareb din ge

Åhoma¸âixasiba ra !aroma.

Gowab ge ¸âuÅora tama hâ

Ægui¸ams !aroma, nausa

i !khain ai Ænâu!ƒhe Ækhƒ

xawe.

Kaise ¸âuna Ågaisa dŒsƒn ge

khomai-ao-e ra ¸gaoÅkhƒ

aitsama ¸âi¸uisa mâti i ra

¸âibasenhe !khaisa.

1 ÆGui¸ams ge mûmûsase go

sŒ!nâhe; !gâi, khora¸uisa,

Æhûisa !khœ¸gƒb; !amÆareb

ge ra Ågau tsî !gâi Ågaub ai

Ænâu¸harugusa ra hui!nâ.

9 - 10

8

7

6

5

2 ÆGui¸ams ge !kharese go

sŒ!nâhe; Æhûis !khœ¸gƒb dis

ge ra Ågau (xawe mâ¸oa

tama hâ); Ågau-i aib

ge !amÆareba Ænâu!ƒhesa a

hui!nâ Ækhƒ.

8

7

6

5

4

3 ÆNâu!ƒs Ægui¸ams disa ra

Ægau; Ånî khama Œ supu

xawe ra Ågau !khœ¸gƒb;

¸khari ÆgauÆgaus Ågau ra

!amÆareb dis

7

6

5

4

3

4 ÆGui¸ams ge ¸khî¸khîsase

sŒ!nâhe tama hâ; Ånî

!khœ¸gƒb ge tsâse ra

Ågau; !amÆareb ge !oa hâ

tsî !aromasa Ænâu¸harugu

Ækhƒ.

6

5

4

3

2

5 ¸Khari Ånœb !gâi sîsen¸uib

Ægui¸ams dib; kaise supu tsî

kaise Åoro !khœ¸gƒb; hœ!âs

mâi-ai!âs dis ge a Åkhai.

5

4

3

2

1

Page 50: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

47 Grade 4 – 7, Khoekhoegowab First Language Senior Primary Phase, NIED 2015

H ¸Âkhaob: Kœ!gâ¸haweb !amÆareb !aroma

Gowab, xoaÅgaub tsî ¸œrisasib 1 2 3 4 5

!Khœ¸gƒb tsî

¸œrisa !amÆareÅgaub

¸Âibasengu ge !kharaga Ågau

ra !amÆareÅgauga ra Ægau.

¸Nuwikhâi ra sîsen¡s

mîdiÆuib, ¸khoamîn tsî

¸âibasen!amÆares dis. ¸Khanu

tsî Ågau ra xoaÅgaub.

ÅOro dŒsƒn.

¸Âibasengu ge !gâise

!amÆaresa. ÅGau ra sîsen¡b

mîdiÆuib tsî ¸khoamîn dib. ÅNî

khama Œ ÆgauÆgaus xoaÅghaub

dis.

ÅNî khama kœ ¸khari dŒsƒn

Supu ¸âibasengu tsî !gaeÆare

ra !ân ¸hanuse a sîsen¡sa.

Soan !nâ ra hœ!âs !gâ-aon

disa Ægau.

ÅNî khama kœ Ågaisa dŒsƒn hîa

ra Ænâu!ƒsa ¸hanin.

DŒsƒn ¸khoamîn tsî

¸âibasen!amÆares ge Åhoma¸âi

kai Ækhƒ. MîdiÆuib ge a Åoro tsî

tsâse Ågau tama.

Kaise ¸gui ¸œrisa tama dŒsƒn

ge Ænâu¸harugusa ¸hani Ækhƒ.

ÆAu khami Œ gowaba

Ægoe¸ams tsîn ge a Åkhai.

Kaise ¸âuna Ågaisa dŒsƒn ge

khomai-ao-e ra ¸gaoÅkhƒ

aitsama ¸âi¸uisa mâti i ra

¸âibasenhe !khaisa.

1 Mûnanaiaxa, ¸nuwikhâisa,

Ækhoaxa ama !khaidi.

KaiÅoa hâ ¸âidi tsî !gâise

!amÆaresa xoaÅgoradi !gâise

ra saogudi.

9 - 10

8

7

6

5

2 ÅNî khami kœ Ækhoaxa tsî

!gâi sîsen¸uiba ¡hâ

!khœ¸gƒb. ‰ Ækhƒ ra

mûnanaib, !gâise !amÆaresa

tsî Ånî khami kœ Ånœb di

khora¸uis tsî omkhâis.

8

7

6

5

4

3 !Khœ¸gƒb ge ¸âusa, xawe

Ægoa¸uio!nâ. ¸ÂiÅgaugu

!kharese Ågui omkhâisa tsî

!amÆareb ge mûmûsa,

mû!ƒsa tsoatsoas tsî

ÅamÅams Åkha.

7

6

5

4

3

4 !Khœ¸gƒb ge Åoro. ¸Khari

dŒtsâs ¸âiÅgauga omkhâis

dis, xawe i ge dana

¸âiÅgauga a Ænâu!ƒhe Ækhƒ;

Ånî aiÆgaudi ge Ågau tama

hâ.

6

5

4

3

2

5 ¸Khari Ænâu!ƒsxoa¸ams dis.

¸Khawusa !amÆareb ge

Åhoma¸âiba a !aroma Ækhƒ.

ÅHaoÅhaos Åguisa hîsa supu

¸âiÅgaugu.

5

4

3

2

1

Page 51: MINISTRIS ÆGAU!NÂS, θNUWIS TSÎ !HAO!N¶SIB DIS SENIOR ¸AM ... · ¸khâænâsa mƒs tsî ægâia¸gaos ækharagagusib hîa hoa Ågôan Æaegu ra hœheb dib tsî hoa ænôa-aix¡n

The National Institute for Educational Development Private Bag 2034 Okahandja NAMIBIA Telephone: +264 62 509000 Facsimile: +264 62 509073 Website: http://www.nied.edu.na ©NIED, 2015