Môc lôc - tieuluanfree.files.wordpress.com · Web viewThùc hiÖn thuÕ GTGT cßn thuc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh, lu th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn do thuÕ GTGT chØ thu trªn

®¹i häc kinh tÕ quèc d©n

Môc lôc

§Ò môc

Néi dung Sè tran

gPhÇn I Lêi më ®Çu 2

PhÇn II

Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thuÕ GTGT 3

1 Kh¸i niÖm 32 Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT 3 3 T¹i sao l¹i chän thuÕ GTGT 4II Néi dung chñ yÕu cña thuÕ GTGT 61 X¸c ®Þnh ph¹m vi ¸p dông 62 Çc h×nh thøc thuÕ GTGT 83 ThuÕ suÊt 94 Qu¶n lý thuÕ GTGT 10

PhÇn III

T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT trªn thÕ giíi vµ bµi häc kinh nghiÖm tõ nh÷ng níc ®· ¸p dông.

12

I T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTG T ë mét sè níc 12 1 Thuþ §iÓn 122 Philipine 133 Trung Quèc 14II Mét sè níc kinh tÕ ph¸t triÓn vÉn cha ¸p dông thuÕ

GTGT 15

1 Hoa Kú 162 Australia 17III Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ nh÷ng níc ®· ¸p dông

thuÕ GTGT. 17

PhÇn IV

Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT. 19

I Nh÷ng tån t¹i cña hÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh 19II Sù cÇn thiÕ ph¶i c¶i çch chÝnh s¸ch thuÕ 20III Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT ë ViÖt Nam 20

PhÇn V

§¸nh gi¸ t×nh h×nh triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT æ ViÖt Nam

23

I Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc sau h¬n 2 n¨m thùc hiÖn 24

nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d

1


II Nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy viÖc triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn

31

III Mét sè víng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn 34IV Çc biÖn ph¸p xö lý víng m¾c vµ ph¬ng híng s¾p tíi 39

PhÇn VI

KÕt luËn 45

lêi më ®Çu

ThuÕ lµ nguån thu æn ®Þnh cña Nhµ níc, lµ c«ng cô ph©n phèi thu nhËp quèc d©n, thùc hiÖn ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ vµ lµ c«ng cô b¶o vÖ kinh tÕ trong níc, c¹nh tranh víi níc ngoµi.

Tõ n¨m 1999 trë vÒ tríc, chóng ta ®· sö dông thµnh c«ng c¬ chÕ thuÕ cò, tuy nhiªn trong t×nh h×nh míi , do xu híng toµn cÇu ho¸ chung cña thÕ giíi, c¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh ë ViÖt Nam ®· lé râ mét sè mÆt bÊt cËp, dÉn ®Õn khã kh¨n vÒ qu¶n lý, ®iÒu hµnh thuÕ vµ thÊt thu Ng©n s¸ch quèc gia.

V× vËy viÖc ¸p dông mét sè luËt thuÕ míi trong giai ®o¹n nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Trong ®ã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng cho tiÕn tr×nh c¶i çch chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ níc.

Trªn thÕ giíi, thuÕ GTGT (hay cßn gäi lµ VAT) ®· cã lÞch sö l©u ®êi (b¾t ®Çu xuÊt hiÖn n¨m 1917) vµ qua qu¸ tr×nh kiÓm nghiÖm ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi, nã ®· thÓ hiÖn ®îc tÝnh u viÖt cña m×nh so víi çc lo¹i thuÕ t¬ng ®¬ng. MÆc dï vËy mét sè níc còng ®· ¸p dông kh«ng thµnh c«ng thuÕ GTGT do cha chuÈn bÞ kü c¬ së h¹ tÇng cho mét cã chÕ thuÕ míi còng nh do cha n¾m b¾t râ b¶n chÊt lo¹i thuÕ nµy.


2


ChÝnh v× vËy môc ®Ých cña ®Ò ¸n nµy lµ t×m hiÓu b¶n chÊt cña thuÕ GTGT, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m võa qua vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p xö lý thuÕ trong thêi gian tíi nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a hÖ thèng thuÕ ë ViÖt Nam.


3


PhÇn II. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng.

I./ ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT).

1./ Kh¸i niÖm.

ThuÕ GTGT lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

2./ Sù ra ®êi vµ ph¸t triÒn cña thuÕ GTGT.

N¨m 1954 thuÕ GTGT lÇn ®Çu tiªn ra ®êi t¹i Ph¸p díi h×nh thøc thuÕ ®¸nh vµo giai ®o¹n s¶n xuÊt. §Õn n¨m 1968, thuÕ nµy ®îc nhËp vµo thuÕ lu th«ng ®¸nh vµo dÞch vô vµ thuÕ ®Þa ph¬ng ®¸nh vµo lu th«ng b¸n lÎ thµnh mét lo¹i thuÕ thèng nhÊt chung thu ë giai ®o¹n b¸n lÎ (viÕt t¾t theo tiÕng Ph¸p lµ TVA). Tõ ®ã ®Õn nay do tÝnh u viÕt cña m×nh, thuÕ GTGT ngµy cµng ®îc sö dông réng kh¾p ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi. ThuÕ GTGT ®îc sím ¸p dông ë Ch©u ©u, chØ h¬n hai m¬i n¨m sau khi ra ®êi h×nh thøc s¬ khai ®Çu tiªn, nã ®· ®îc coi lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó gia nhËp khèi EC (n¨m 1977).

TÝnh ®Õn n¨m 1995, trªn thÕ giíi cã tíi h¬n 100 níc ¸p dông thuÕ GTGT. Riªng Ch©u ¸ kÓ tõ n¨m 80 trë l¹i ®©y ®· cã sù gia t¨ng vît bËc vÒ sè lîng çc thµnh viªn sö dông VAT. §Çu tiªn lµ TriÒu Tiªn (1977), tiÕp ®Õn lµ Indonexia (1985), §µi Loan (1986), Philipine


4


(1988), M«ng Cæ (1993), Trung Quèc (1994) vµ ViÖt Nam (1999).

ViÖc ¸p dông mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ míi ë mét quèc gia kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n, hÖ thèng thuÕ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn ng©n s¸ch vµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ cña quèc gia ®ã. ChÝnh v× vËy, kh«ng chØ ë nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn mµ ë mét sè níc kinh tÕ ph¸t triÓn, do nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau trong viÖc nghiªn cøu nªn quyÕt ®Þnh ¸p dông thuÕ GTGT kÐo dµi trong nhiÒu n¨m nh:

NhËt B¶n ®a ra ®Ò nghÞ ¸p dông GTGT tõ nh÷ng n¨m 1955 ®Õn n¨m 1986 nhng th¸ng 4 n¨m 1989 míi thùc hiÖn.

Newzeland: Ph¶n ®èi kÞch liÖt thuÕ GTGT vµo ®Çu nh÷ng n¨m 80 nhng ®· ban hµnh GTGT th¸ng 5 n¨m 1986.

Hy L¹p ®ång ý chuyÓn sang GTGT khi ra nhËp EC n¨m 1981 víi t çch mét thµnh viªn chÝnh thøc, nhng ®Õn th¸ng 1 n¨m 1987 míi ban hµnh GTGT.

Canada ban ®Çu còng rÊt ph¶n ®èi viÖc ban hµnh GTGT thay thÕ cho thuÕ b¸n lÎ ®ang ®îc lu hµnh ë çc bang song ®Õn th¸ng 1 n¨m 1991, GTGT ®· ®îc ban hµnh.

Thuþ Sü ®· ph¶n ®èi ®Ò nghÞ ban hµnh GTGT thay thÕ cho b¸n lÎ hiÖn hµnh. Song th¸ng 1 n¨m 1995, Thuþ Sü ®· ban hµnh GTGT.

3./ T¹i sao l¹i chän thuÕ GTGT.

(1) thuÕ GTGT ra ®êi lµ mét chu cÇu tÊt yÕu ®èi víi nÒn


5


kinh tÕ khi c¬ cÊu thuÕ cò kh«ng cßn ®¸p øng ®îc nhu cÇu trong t×nh h×nh míi. Nãi chung çc yªu cÇu ®ã cã thÕ chia thµnh bèn d¹ng sau:

Thø nhÊt: ThuÕ doanh thu hiÖn hµnh kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu thu vµ qu¶n lý, cã nhiÒu bÊt hîp lý (nh trïng lÆp, qu¸ phøc t¹p g©y t©m lý nÆng nÒ, hiÖu qu¶ kh«ng cao).

Thø hai: Do qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn thÕ giíi, yªu cÇu më réng lu th«ng hµng ho¸ gi÷a çc níc ®ßi hái b·i bá, gi¶m thuÕ ë cöa khÈu ®èi víi xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ rÊt quan träng, nã gióp kÝch thÝch çc nghµnh s¶n xuÊt dÞch vô trong níc, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nh÷ng tiÒm lùc quèc gia vµ gãp phÇn thóc ®Èy nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu. Trong xu thÕ hiÖn nay, kh«ng thÓ tån t¹i nÒn kinh tÕ ®ãng, hoÆc gÇn nh ®ãng do nh÷ng rµo c¶n thuÕ quan bÊt hîp lý. ThuÕ GTGT ra ®êi ®· phÇn nµo ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu trªn.

Thø ba: T¹o nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc vµ cã ®iÒu kiÖn thu hÑp çc lo¹i thuÕ kh¸c. §a sè çc c¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh cña çc níc khi cha ¸p dông thuÕ GTGT ®Òu cång kÒnh, phøc t¹p vµ cã nhiÒu sù chång chÐo, ®iÒu ®ã g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý thuÕ cña Nhµ níc (nh tÝnh thuÕ, thu thuÕ, gi¶i quyÕt çc trêng hîp qu¸ h¹n thuÕ, miÔn thuÕ..) còng nh viÖc kinh doanh cña ngêi d©n. T×nh tr¹ng nµy dÔ dµng g©y ra t©m lý ng¹i thuÕ, tr¸nh thuÕ lµm thÊt thu cho Ng©n s¸ch mét kho¶n kh«ng nhá. §Ó gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò trªn cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ thuÕ míi phï hîp vµ râ rµng ®èi víi tÊt c¶ mäi ngêi, vµ thuÕ GTGT lµ mét gi¶i ph¸p.


6


Thø t: Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®ßi hái söa ®æi hÖ thèng thuÕ cho phï hîp. Chóng ta ®· biÕt r»ng mçi mét thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng chÝnh s¸ch qu¶n lý cho phï hîp, kh«ng cã mét c¬ chÕ nµo dóng cho mäi lóc mäi n¬i. VÊn ®Ò qu¶n lý thuÕ còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt Êy.

(2) Nh vËy thuÕ GTGT ra ®êi tríc hÕt ®Ó ®¸p øng t×nh h×nh míi, sau mét thêi gian ®îc ¸p dông vµ kiÓm nghiÖm, thuÕ GTGT ®îc ®¹i ®a sè çc níc trªn thÕ giíi thõa nhËn vÒ nh÷ng u ®iÓm næi bËt cña nã ë çc mÆt sau:

a. Kh¾c phôc ®îc mét sè mÆt h¹n chÕ cña thuÕ doanh thu hiÖn hµnh. Cã kh¶ n¨ng mang l¹i nguån thu lín cho Ng©n s¸ch Nhµ níc. Kinh nghiÖm cña çc níc: Indonexia, Newzeland, Bå §µo Nha vµ Tuinidi ®· chøng minh râ ®iÒu nµy. §¹i ®a sè çc níc ¸p dông thuÕ GTGT, kho¶n thu tõ sè thuÕ nµy thêng ®¶m b¶o tõ 12% ®Õn 30% tæng sè thu cña Ng©n s¸ch Nhµ níc (t¬ng ®¬ng kho¶ng 5% ®Õn 10% tæng s¶n phÈm quèc d©n).

b. TÝnh trung lËp: Víi ®iÒu kiÖn sè lîng ®èi tîng ®îc miÔn h¹n chÕ vµ sù vËn dông thuÕ suÊt 0% chØ h¹n chÕ ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu, GTGT lµ mét thø thuÕ trung lËp vµ kh«ng dÉn ®Õn bÊt kú mét sù mÐo mã nµo. §iÒu nµy thÓ hiÖn tÝnh u viÖt cña thuÕ GTGT so víi çc lo¹i thuÕ ®îc nã thay thÕ.

c. TÝnh ®¬n gi¶n: TÝnh ®¬n gi¶n cña thuÕ GTGT b¾t nguån tõ c¬ chÕ ®¸nh thuÕ vµ khÊu trõ thuÕ cña nã. §èi tîng nép thuÕ GTGT sÏ thu sè GTGT khi b¸n hµng vµ khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®· nép khi mua vËt t, hµng ho¸ ®Çu vµo, sè chªnh lÖch cßn l¹i nép


7


vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc. (ViÖc tÝnh thuÕ c¨n cø vµo çc ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ mua hµng).

II. Néi dung chñ yÕu cña thuÕ GTGT.

1./ X¸c ®Þnh ph¹m vi ¸p dông.

VÒ ®èi tîng chÞu thuÕ: GTGT lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo sö dông, cã nghÜa lµ ®¸nh vµo ngêi tiªu dïng, ngêi nép thuÕ lµ ngêi kinh doanh, ngêi chÞu thuÕ lµ ngêi tiªu dïng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp nép thuÕ th«ng qua ngêi kinh doanh.

§èi tîng nép thuÕ: TÊt c¶ çc thÓ nh©n vµ çc ph¸p nh©n cã cung cÊp hoÆc nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô trong ph¹m vi l·nh thæ quèc gia.

Mét sè níc dïng doanh thu ®Ó giíi h¹n ®èi tîng nép thuÕ. VÝ dô: Kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng nép GTGT, ®èi víi çc doanh nghiÖp cã møc doanh thu hµng n¨m thÊp h¬n:

+ 200.000 pª x« (Philipines).

+ 200.000 Sek (Thuþ §iÓn).

+ 30.000 Can D (Canada).

+ 100.000 DDK (§an M¹ch).

+ 1.000.000 Sin D (Singapore).

+ 60.000 D (Indonexia).

Cã níc ¸p dông h×nh thøc thu kho¸n ®èi víi ®èi tîng kinh


8


doanh võa vµ nhá. Nh vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng nép thuÕ lµ ®Ó nh»m giíi h¹n ®èi tîng nép thuÕ, lo¹i trõ bít sè lîng lín vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi çc doanh nghiÖp nhá.

Trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi tõ thuÕ doanh thu sang ¸p dông GTGT, thêng cã ba h×nh thøc triÓn khai ¸p dông GTGT.

H×nh thøc thø nhÊt: ¸p dông GTGT toµn bé, cã nghÜa lµ ¸p dông ®èi víi çc ®èi tîng nép thuÕ ho¹t ®éng ë tÊt c¶ çc lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh, bu«n b¸n vµ b¸n lÎ. §iÓn h×nh ¸p dông h×nh thøc nµy lµ çc níc: Thuþ §iÓn, Ph¸p, Th¸i Lan, Hungari.

H×nh thøc thø hai: ¸p dông GTGT tõng phÇn, tøc lµ ¸p dông ®Õn tõng kh©u cña qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn s¶n phÈm hµng ho¸. VÝ dô: Indonexia, Nhµ níc ban hµnh ®¹o luËt tõ n¨m 1983, nhng do tr×nh ®é qu¶n lý cña çn bé nghµnh thuÕ vµ nhËn thøc cña ngêi nép thuÕ nªn ®Õn n¨m 1985, ®¹o luËt thuÕ míi ®îc thi hµnh vµ thùc hiÖn theo tõng bíc nh sau:

+ N¨m 1985: §èi tîng nép thuÕ lµ nh÷ng ngêi s¶n xuÊt.

+ N¨m 1989: Më réng ph¹m vi ¸p dông ®èi víi çc ®¹i lý b¸n bu«n.

+ N¨m 1993: Më réng ph¹m vi ¸p dông ®èi víi çc cöa hµng b¸n lÎ.

H×nh thøc thø ba: Thùc hiÖn thÝ ®iÓm GTGT ®èi víi mét sè nghµnh. §iÓn h×nh ¸p dông h×nh thøc nµy lµ Trung Quèc. GTGT ®-îc ban hµnh vµ thùc hiÖn thÝ ®iÓm tõ n¨m 1980 ®Õn 18/9/1994 ®-îc ban hµnh chÝnh thøc. Bíc thÝ ®iÓm chØ ¸p dông víi çc s¶n nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d

9


phÈm: xe ®¹p, qu¹t ®iÖn, kim khÝ, m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng, ®éng c¬, thÐp. N¨m 1986 më réng diÖn ®èi víi çc s¶n phÈm c«ng nghiÖp nhÑ, vËt liÖu x©y dùng, kho¸ng s¶n kim lo¹i.

Qua tæng kÕt ®¸nh gi¸ cña çc níc, trong ba h×nh thøc tiÕn hµnh GTGT, h×nh thøc toµn bé lµ hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy nhiªn, h×nh thøc nµy ®ßi hái ph¶i cã sù chuÈn bÞ rÊt ®Çy ®ñ vÒ luËt, çc v¨n b¶n híng dÉn luËt, tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ngêi nép thuÕ, tr×nh ®é qu¶n lý cña tõng c¬ quan thuÕ, chøng tõ ho¸ ®¬n, ý thøc chÊp hµnh luËt...

H×nh thøc ¸p dông GTGT ë tõng kh©u kÕt qu¶ bÞ h¹n chÕ, cßn h×nh thøc ¸p dông thÝ ®iÓm ë ph¹m vi hÑp, ë mét sè ngµnh lµ kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶.

2./ Çc h×nh thøc tÝnh thuÕ GTGT.

ë çc níc ®· thùc hiÖn GTGT hiÖn nay ¸p dông mét trong hai ph¬ng ph¸p khÊu trõ theo ho¸ ®¬n vµ ph¬ng ph¸p tÝnh chªnh lÖch theo b¸o ço kÕ to¸n.

a./ Ph¬ng ph¸p khÊu trõ theo ho¸ ®¬n:

§©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc hÇu hÕt çc níc ¸p dông do: TÝnh thuÕ dùa vµo ho¸ ®¬n ®¶m b¶o x¸c ®Þnh thuÕ cã c¬ së ®Ó kiÓm tra thuÕ. Cã thÓ ¸p dông chÝnh s¸ch thuÕ víi nhiÒu thuÕ suÊt (nÕu thu thuÕ theo chªnh lÖch chØ cã thÓ ¸p dông mét thuÕ suÊt). Cã thÓ tÝnh GTGT thu thuÕ theo thêi gian Ên ®Þnh mét th¸ng, hai th¸ng hay mét quÝ.

b./ Ph¬ng ph¸p thu GTGT trªn chªnh lÖch theo b¸o ço nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d

10


kÕ to¸n:

Ph¬ng ph¸p nµy x¸c ®Þnh thuÕ ph¶i dùa trªn sè liÖu b¸o ço kÕ to¸n cña ®¬n vÞ ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy sÏ cã nh÷ng vÊn ®Ò sau:

Thø nhÊt: Çc xÝ nghiÖp coi GTGT chØ lµ thuÕ bæ xung ®¸nh vµo lîi nhuËn, cßn çc nh©n viªn cña hä th× coi ®ã lµ l¹i thªm mét thø thuÕ n÷a ®¸nh vµo quÜ tiÒn l¬ng.

Thø hai: B¸o ço chØ kªt thóc mét lÇn trong n¨m, vËy lµ tÊt c¶ çc kho¶n thanh to¸n GTGT ph¶i dùa vµo kÕt to¸n n¨m.

Thø ba: Khã kiÓm tra thuÕ ph¶i nép tõng kú so víi ph¬ng ph¸p sö dông ho¸ ®¬n vµ kh«ng cã c¬ së ®Ó tiÕn hµnh çc cuéc kiÓm tra chÐo thuÕ gi÷a ®¬n vÞ mua vµ b¸n.

M« h×nh GTGT NhËt B¶n ®îc sö dông theo ph¬ng ph¸p nµy (1/4/1989): Thu GTGT trªn c¬ së b¸o ço kÕ to¸n víi mét thuÕ suÊt lµ 3% vµ ®· quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh lªn 5% ®Ó thi hµnh tõ th¸ng 4/1997. NhËt B¶n kh«ng ph¸t hµnh ho¸ ®¬n ¸p dông riªng ®èi víi thuÕ GTGT v× çc doanh nghiÖp ph¶n øng, theo ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ hiÖn hµnh çc doanh nghiÖp tù tÝnh vµ nép thuÕ. Çc doanh nghiÖp nhá kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT.

3. ThuÕ suÊt.

Th«ng thêng, ®Ó ®¹t ®îc sè thu t¬ng ®¬ng so víi sè thu hiÖn hµnh cña thuÕ doanh thu mµ nã thay thÕ, GTGT ph¶i cã møc thuÕ suÊt cao h¬n (thêng lµ gÊp ba lÇn thuÕ suÊt doanh thu). V× GTGT chØ ®¸nh vµo gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ hay s¶n phÈm qua nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d

11


mçi lÇn lu©n chuyÓn hµng ho¸ (danh môc çc níc ¸p dông thuÕ GTGT vµ thuÕ suÊt GTGT).

Cã hai c¬ chÕ thuÕ suÊt ®îc ¸p dông:

+ C¬ chÕ mét thuÕ suÊt (kh«ng kÓ thuÕ suÊt 0% ¸p dông víi xuÊt khÈu vµ mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu (nÕu cã). Trong sè 100 n-íc th× cã 44 níc ¸p dông GTGT víi c¬ chÕ mét thuÕ suÊt, trong ®ã §an M¹ch lµ mét níc cã møc thuÕ suÊt cao nhÊt (32%). NhËt, Singapore la níc cã møc thuÕ suÊt thÊp nhÊt (3%).

+ C¬ chÕ nhiÒu thuÕ suÊt (kh«ng kÓ thuÕ suÊt 0%).

Trong sè çc níc cßn l¹i ¸p dông GTGT víi cã chÕ nhiÒu thuÕ suÊt th× sè lîng thuÕ suÊt giao ®éng tõ 2 ®Õn 5 (trêng hîp Colombia 5 thuÕ suÊt). ThuÕ suÊt thÊp nh©t la 1% (BØ, Thæ NhÜ Kú), 2% (Nam TriÒu Tiªn) vµ thuÕ suÊt cao nhÊt lµ 50% (Senegal), 45% (Trung Quèc), 38% (ý) vµ 36% (Hy L¹p). PhÇn lín çc níc ¸p dông c¬ chÕ ba thuÕ suÊt. ChØ cã mét sè níc ¸p dông 4 vµ 5 thuÕ suÊt: BØ- Colombia.

M« h×nh thuÕ suÊt cña khèi EC: Qui ®Þnh ngoµi thuÕ suÊt 0% ¸p dông cho xuÊt khÈu, hÖ thèng thuÕ suÊt chØ gåm 2 thuÕ suÊt: Mét møc thuÕ suÊt thÊp nhng kh«ng thÊp h¬n 5%; Mét møc thuÕ suÊt cao thêng h¬n 15%.

Qui ®Þnh vÒ thuÕ suÊt 0% vµ miÔn thuÕ: thuÕ suÊt 0% ®îc ¸p dông trong ®¹i ®a sè çc níc chñ yÕu ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §èi tîng ¸p dông thuÕ suÊt 0% tøc lµ ®îc tho¸i tr¶ l¹i sè GTGT ®· chÞu trªn hµng ®Çu vµo, biÖn phÊ nµy ®îc ®¸nh gi¸ lµ h÷u hiÖu


12


nhÊt ®èi víi viÖc xuÊt khÈu.

Mét sè níc ¸p dông thuÕ suÊt 0% ®èi víi çc mÆt hµng vµ dÞch vô kh¸c nhau nh Thuþ §iÓn (®èi víi b¸o chÝ xuÊt b¶n hµng ngµy, xang m¸y bay ph¶n lùc), Canada (®èi víi l¬ng thùc thùc phÈm, çc dÞch vô tµi chÝnh quèc tÕ. §an M¹ch vµ Trung Quèc kh«ng sö dông thuÕ suÊt 0%.

MiÔn thuÕ (kh«ng ¸p dông) GTGT: Çc ®èi tîng ®îc miÔn thuÕ kh¸c víi çc ®èi tîng ®îc hëng thuÕ suÊt 0% ë chç hä kh«ng cã quyÒn khÊu trõ ®Çu vµo thuÕ ®Çu vµo ®· nép. Qui ®Þnh miÔn chÞu thuÕ cã thÓ xuÊt ph¸t tõ nhiÒu lý do: VÒ kinh tÕ, x· héi, vÒ tr¸nh sù ®¸nh thuÕ chång chÐo, vÒ kü thuËt: khã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ t¨ng thªm nh: Çc dÞch vô vÒ tµi chÝnh tÝn dông, dÞch vô vËn t¶i quèc tÕ vÒ hµng kh«ng, ®êng s¾t.

VÝ dô : Thuþ §iÓn qui ®Þnh 29 mÆt hµng vµ dÞch vô ®îc miÔn chÞu thuÕ. §an M¹ch qui ®Þnh 14 mÆt hµng vµ dÞch vô ®îc miÔn chÞu thuÕ. §øc qui ®Þnh 5 mÆt hµng vµ dÞch vô ®îc miÔn chÞu thuÕ.

4./ Qu¶n lý GTGT.

§¨ng ký thuÕ: Çc ®èi tîng nép thuÕ ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô ®Çu tiªn lµ ®¨ng ký thuÕ t¹i c¬ quan thuÕ ®Þa phong n¬i ®Æt c¬ quan ®iÒu hµnh thêng tró cña m×nh theo mÉu thèng nhÊt do c¬ quan thuÕ cung cÊp. Mét sè níc sö dông m· sè ®¨ng ký thuÕ cò (thuÕ doanh thu) vµ thªm vµo ®u«i cña d·y sè ®¨ng ký mét sè bæ xung ®Ó chØ râ lµ sè ®¨ng ký GTGT. Riªng NhËt B¶n kh«ng sö


13


dông hÖ thèng m· ho¸ sè ®¨ng ký trong c«ng t¸c qu¶n lý GTGT.

Nép thuÕ: §a sè çc níc ¸p dông GTGT thùc hiÖn nép thuÕ theo c¬ chÕ tù kª khai tÝnh vµ nép thuÕ theo mÉu in s½n do c¬ quan thùc hiÖn cung cÊp. Nép tê khai vµ thanh to¸n thuÕ theo ®Þnh kú hµng th¸ng, quÝ (tuú theo chÕ ®é nép thuÕ qui ®Þnh cho tõng lo¹i ®èi tîng).

ViÖc tho¸i thuÕ: PhÇn lín ®îc giao cho c¬ quan thu thuÕ, trong trêng hîp sè thuÕ ®îc khÊu trõ lín (xuÊt khÈu hµng ho¸ hoÆc mua s¾m tµi s¶n gi¸ trÞ lín, ®èi tîng kinh doanh cã quyÒn kª khai ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ tho¸i tr¶ sè tiÒn ®· tr¶ kh©u tríc. C¬ quan thuÕ kiÓm tra vµ tho¸i tr¶ tiÒn thuÕ ®· tr¶ ngay mét lÇn hoÆc tho¸i tr¶ dÇn trong mét thêi gian tuú theo qui ®Þnh cña tõng níc vµ kh¶ n¨ng ng©n s¸ch mçi níc. Theo çch nµy c¬ quan thuÕ thêng cã mét tµi kho¶n thu GTGT vµ sö dông nguån thu ®Ó tho¸i thuÕ, kho¶n cßn l¹i nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc.

ViÖc khÊu trõ thuÕ GTGT: Çc níc ¸p dông khÊu trõ theo ho¸ ®¬n ®Çu vµo vµ cho khÊu trõ toµn bé sè ph¸t sinh tõng kú, khi tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép. HÇu hÕt çc níc cho ¸p dông khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo cña tµi s¶n cè ®Þnh nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t, còng cã níc kh«ng cho ¸p dông nh Trung Quèc.


14


PhÇn III. T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT trªn thÕ giíi vµ bµi häc kinh nghiÖm tõ nh÷ng níc ®· ¸p dông.

I./ T×nh h×nh ¸p dông thuÕ GTGT ë mét sè níc.

1./ Thuþ §iÓn: Lµ mét níc ®i ®Çu trong viÖc ¸p dông thuÕ GTGT (1969). Tríc khi thùc hiÖn GTGT, Thuþ §iÓn ®· thùc hiÖn c¬ chÕ thuÕ doanh thu víi mét thuÕ suÊt 10% ¸p dông chñ yÕu ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ. Môc tiªu cña sù chuyÓn ®æi lµ khuyÕn khÝch hµng xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn hoµn thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu.

Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi thuÕ ë Thuþ §iÓn ®îc tiÕn hµnh qua hai giai ®o¹n:

- Mïa xu©n n¨m 1968 Bé Tµi ChÝnh gi¶i tr×nh tríc Quèc héi vµ çc doanh nghiÖp vÒ kÕ ho¹ch, néi dung chuyÓn ®æi c¬ chÕ nép thuÕ.

- Mïa thu n¨m 1968 ®îc Quèc héi th«ng qua vµ ban hµnh n¨m 1969 víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n:

Thø nhÊt: Çc ®èi tîng nép thuÕ doanh thu ®Òu chuyÓn sang


15


nép GTGT. Thêi kú ®ã cã 160.000 ®èi tîng nép thuÕ doanh thu. Çc dÞch vô kh«ng ph¶i nép thuÕ, 200.000 hé n«ng d©n n¨m ngoµi c¬ chÕ GTGT.

Thø hai: ¸p dông tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ nép kh©u tríc.

Thø ba: ThuÕ suÊt lóc ®Çu ¸p dông mét møc thuÕ lµ 10% nh thuÕ doanh thu nhng do c¬ chÕ khÊu trõ nªn lµm gi¶m sè thuÕ GTGT. §Ó bï ®¾p nguån thu, Thuþ §iÓn ®· t¨ng phÝ b¶o hiÓm 1% trªn tæng quÜ l¬ng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn Thuþ §iÓn còng ®· ®iÒu chØnh thuÕ suÊt vµ bæ sung thªm møc thuÕ vµo.

Thø t: §èi víi nh÷ng ®Çu t trang thiÕt bÞ, m¸y mãc khi thùc hiÖn GTGT cung ®îc khÊu trõ.

Thø n¨m: Kh«ng qui ®Þnh cho miÔn gi¶m GTGT v× kh«ng thÓ dïng chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ®Ó trî cÊp.

2./ Philipines: Khi ChÝnh phñ míi ra ®êi (th¸ng 12 n¨m 1986) viÖc c¶i çch söa ®æi hÖ thèng thuÕ lµ viÖc lµm tríc tiªn cña níc nµy. Ch¬ng tr×nh thuÕ n¨m 1986 bao gåm 29 kh©u c¶i çch ph¶i tiÕn hµnh vµ ®· ®îc so¹n th¶o. Mét trong nh÷ng c¶i çch vÒ c¬ cÊu ®a ra trong ch¬ng tr×nh lµ ban hµnh thuÕ GTGT. §îc thÓ chÕ ho¸b¨ng LÖnh sè 273, cã hiÖu lùc thi hµnh tõ 1/1/1988. Nh vËy, ®Ó ban hµnh thuÕ GTGT, Philipines ®· tr¶i qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ chuÈn bÞ.

Ngµy 1/1/1988, Philipines b¾t ®Çu thùc hiÖn GTGT. Cã thÓ tãm t¾t ë mÊy ®iÓm sau:


16


- ThuÕ GTGT ®îc x©y dùng dÓ hîp lý ho¸ hÖ thèng ®¸nh thuÕ hµng ho¸ vµ dÞch vô chÞu thuÕ, ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ viÖc qu¶n lý thuÕ vµ lµm cho hÖ thèng thuÕ Philipines c«ng b¨ng h¬n.

- ThuÕ GTGT ®îc ¸p dông trªn diÖn réng hµng ho¸ vµ mét sè dÞch vô, trªn tõng ho¹t ®éng b¸n hay nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô ®ã.

- ThuÕ suÊt qui ®Þnh mét møc lµ 10% ®¸nh trªn tæng gi¸ b¸n hay tæng sè tiÒn nhËn ®îc tõ b¸n hµng ho¸ hay dÞch vô, thay cho thuÕ doanh thu ®èi víi ngêi s¶n xuÊt gåm 4 thuÕ suÊt: 0%, 10%, 20%, 30%, thuÕ trªn dÞch vô: 15 thuÕ suÊt tõ 0% ®Õn 30%. Tuy nhiªn, cã miÔn thuÕ ®èi víi mét sè ho¹t ®éng kinh doanh ®îc ¸p dông ®Ó khuyÕn khÝch mét sè ho¹t ®éng nh s¶n xuÊt n«ng s¶n, gi¶m bít ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ mét sè mÆt hµng nh dÇu löa, vµ ®Ó ®¬n gi¶n viÖc qu¶n lý thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp nhÑ vµ çc dÞch vô tµi chÝnh.

- ThuÕ suÊt 0% ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu.

- ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ cho khÊu trõ ®èi víi tµi s¶n dïng trong th¬ng m¹i hoÆc kinh doanh.

KÕt qu¶ thu thuÕ GTGT cña Philipines ®îc biÓu hiÖn qua ba n¨m (b¶ng kÌm theo) ®· cho thÊy tØ lÖ vÒ sè thu VAT so víi sè thu CP, GDP, GNP ®Òu t¨ng sau 10 vµ 20 n¨m ¸p dông c¬ chÕ thuÕ míi.

N¨m Sè thu tõ

VAT

Sè thu tõ

thuÕ

Sè thu cña CP

GDP GNP % sè thu

VAT/sè thu

% sè thu

VAT/sè thu

Sè thu

VAT/GDP

Sè thu

VAT/GNP


17


thuÕ CP1 2 3 4 5 1/2 1/3 1/4 1/5

1988 13 90 113 826 823 14,5 11,8 1,6 1,61989 20 122 154 964 961 16,7 13,3 2,1 2,11990 12 69 79 527 527 17,1 14,8 2,2 2,2

3./ Trung Quèc: Lµ níc cã chñ tr¬ng nghiªn cøu ban hµnh thuÕ GTGT tõ n¨m 1980, sau 4 n¨m nghiªn cøu, ngµy 18/9/1984 chÝnh thøc ban hµnh. Trung Quèc ®· tiÕn hµnh theo ph¬ng ph¸p thÝ ®iÓm. Sau ®©y ®Ò cËp mét sè nhËn xÐt cña chuyªn gia thuÕ Trung Quèc tõ 28/6 ®Õn 12/7/1993 do ®ång chÝ TrÇn Xu©n Th¾ng - Tæng côc trëng Tæng côc thèng kª dÉn ®Çu).

Ch¬ng tr×nh thÝ ®iÓm vÒ thuÕ GTGT ë Trung Quèc ®· gÆp nhiÒu víng m¾c do çc nguyªn nh©n chñ yÕu:

a. Cha chuÈn bÞ kü vÒ chÕ ®é híng dÉn thùc hiÖn vµ xö lý çc trêng hîp víng m¾c thùc tÕ.

b. GTGT chØ thùc hiÖn cho mét sè s¶n phÈm ë kh©u s¶n xuÊt, cha thùc hiÖn ë kh©u lu th«ng, dÞch vô, v× vËy, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn gÆp nhiÒu khã kh¨n víng m¾c, kh«ng xö lý triÖt ®Ó, chÝnh x¸c, cha ®¹t ®îc môc ®Ých cña GTGT lµ kh¾c phôc triÖt ®Ó thu thuÕ trïng lÆp.

Bªn c¹nh ®ã, GTGT cña Trung Quèc cã qu¸ nhiÒu thuÕ suÊt, møc chªnh lÖch gi÷a çc thuÕ suÊt cao tõ 43% ®Õn 12%. V× vËy, khi thùc hiÖn khÊu trõ thuÕ phøc t¹p, c¨n cø kh«ng chÝnh x¸c, g©y ra vËn dông tuú tiÖn, kh«ng kiÓm so¸t ®îc chÆt chÏ viÖc khÊu trõ tiÒn thuÕ ë c¬ quan cÊp díi.


18


§Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, ®¶m b¶o thÑc hiÖn ®¬n gi¶n, dÔ kiÓm so¸t, hiÖn nay Trung Quèc thùc hiÖn kho¸n møc khÊu trõ thuÕ cho çc s¶n phÈm ®Çu vµo, bíc ®Çu cã nhiÒu møc, nay thùc hiÖn thèng nhÊt mét møc 7%.

Do thu theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ chung cho mét møc tho¸t ly ho¸ ®¬n, nªn ph¹m vi khÊu trõ thuÕ réng thùc tÕ cã khi thuÕ thu thÊp v× trong sè thuÕ ®îc khÊu trõ cã phÇn thuÕ cha ®îc tÝnh nép Ng©n s¸ch.

Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn ®Ò ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng GTGT lµ thùc hiÖn c¬ chÕ gi¸ thÞ trêng. Nhng hiÖn nay Nhµ níc Trung Quèc vÉn qu¶n lý gi¸ h¬n 100 mÆt hµng, v× vËy, qu¸ tr×nh thùc hiÖn GTGT cña Trung Quèc gÆp khã kh¨n.

Thùc hiÖn GTGT ë kh©u s¶n xuÊt cña Trung Quèc gÆp nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p. §Ó viÖc qu¶n lý, thùc hiÖn GTGT cã hiÖu qu¶, Trung Quèc ph©n ra tõng ®èi tîng ®Ó cã biÖn ph¸p thu thuÕ: XÝ nghiÖp qui m« nhá thu kho¸n, XÝ nghiÖp cã qui m« lín vµ võa thu c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n. Thùc tÕ hiÖn nay GTGT chØ ¸p dông trong çc xÝ nghiÖp quèc doanh.

II./ mét sè níc kinh tÕ ph¸t triÓn vÉn cha ¸p dông thuÕ GTGT.

Cho dï GTGT lµ mét lo¹i thuÕ cã nhiÒu u ®iÓm nhng cho ®Õn nay cã mét s« níc kinh tÕ ph¸t triÓn cha ¸p dông. Chóng ta sÏ nghiªn cøu nh÷ng nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò trªn th«ng qua ph©n tÝch t×nh h×nh hai níc ®¹i biÓu lµ Mü vµ Austraylia


19


Hoa Kú (Mü): Lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bËc nhÊt thÕ giíi. Mét cêng quèc cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn nhiÒu lÜnh vùc trªn thÕ giíi, tuy nhiªn, cho ®Õn nay Mü vÉn cha chÊp nhËn GTGT. V× vËy ®au lµ nh÷ng lý do ng¨n c¶n con ®êng GTGT x©m nhËp vµo Mü?

VÒ c¬ b¶n Mü tho¶ m·n víi hÖ thèng thuÕ doanh thu kh©u b¸n lÎ cÊp bang vµ liªn bang hiÖn hµnh. ThuÕ suÊt doanh thu b¸n lÎ cÊp bang t¬ng ®èi thÊp, trung b×nh kho¶ng 4,6%, diÖn ®¸nh thuÕ còng t¬ng ®èi h¹n chÕ. VÝ dô: ë Mü cã 29 bang kh«ng ®¸nh thuÕ l-¬ng thùc thùc phÈm, 25 bang miÔn thuÕ cho hÇu hÕt çc dÞch vô. C¬ chÕ thuÕ hiÖn hµnh cña Mü kh«ng g©y trë ng¹i l¾m cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt dÞch vô trong níc. ChÝnh v× vËy, níc Mü cha thùc sù cã nhu cÇu vÒ mét c¬ chÕ thuÕ míi.

Tuy nhiªn, Mü còng ®· quan t©m ®Õn GTGT trong thêi gian t-¬ng ®èi dµi (20 n¨m qua), vµ trong cuéc tranh luËn gÇn ®©y, çc chuyªn gia ®· nªu ra mét sè lý do ®Ó Mü ban hanh GTGT lµ:

- GTGT sÏ thay thÕ 1 phÇn thuÕ ®¸nh trªn quÜ l¬ng (b¶o hiÔm x· héi) (52 tû USD).

- GTGT se thay thÕ 1 phÇn thuÕ thu nhËp c«ng ty (28 tû USD).

- Mét lý do n÷a ®îc ®a ra n¨m 1983 lµ GTGT cßn cã thÓ tµi trî cho quèc phßng (thùc tÕ lµ ®Ó t¨ng sè thu cho Ng©n s¸ch). nguyÔn thu hång tµi chÝnh doanh nghiÖp 41-d

20


N¨m 1984, mét sù th¶o n÷a ®îc ®a ra víi ý ®å dïng GTGT ®Ó thay thÕ cho thuÕ thu nhËp ç nh©n, thuÕ thu nhËp c«ng ty vµ thuÕ thõa kÕ, thuÕ suÊt GTGT lµ 15%. GTGT sÏ lµ ®éng lùc t¹o nguån thu chñ yÕu cho Ng©n s¸ch. N¨m 1985, Mü ®a ra mét dù th¶o vÒ m« h×nh GTGT n÷a, ¸p dông theo ph¬ng ¸n trùc tiÕp.

Nãi chung, çc ph¬ng ¸n ®a ra nh»mban hµnh GTGT cuèi cïng còng chØ lµ ®Ó t¨ng sè thu cho Ng©n s¸ch. Dï vËy çc NghÞ sÜ ®· b¸c bá viÖc ban hµnh GTGT víi nhøng lý do chñ yÕu sau:

a. Lo sî vÒ tÝnh luü tho¸i cña GTGT.

b. Lo l¾ng vÒ viÖc GTGT g©y l¹m ph¸t.

c. Çn bé thuÕ bang vµ quËn (®Þa ph¬ng) lo sî vÒ viÖc ban hµnh GTGT sÏ x©m ph¹m ®Õn nguån thu cña hä.

d. C¶ c¬ quan thuÕ bang vµ liªn bang ®Òu lo ng¹i viÖc ¸p dông GTGT sÏ t¸c ®éng vÒ ph¬ng diÖn qu¶n lý.

Autralia: Autralia còng lµ mét trong nh÷ng níc OECD ®Õn nay cha chÊp nhËn GTGT v× mét sè lý do nh sau:

a. Lo sî vÒ chi phÝ qu¶n lý cao.

b. Lo sî vÒ kh¶ n¨ng trèn thuÕ t¨ng.

c. Nh÷ng yªu cÇu vÒ hoµn thuÕ khai t¨ng thªm cã thÓ lµ mét lç hæng còng nghiªm träng t¬ng ®¬ng nh lËp ho¸ ®¬n sai.

d. Chi phÝ cho viÖc cìng chÕ thuÕ t¨ng. Lo sî vÒ tÝnh luü tho¸i.


21


Nh vËy, nh÷ng lý do chñ yÕu cña viÖc cha ban hµnh thuÕ GTGT ë Mü vµ Autralia lµ çc lý do mang mµu s¾c chÝnh trÞ chø kh«ng ph¶i vÒ kinh tÕ, do ®Æc thï cña çc níc ®ã (quan hÖ liªn bang vµ bang ®ang æn ®Þnh, hä kh«ng muèn cã sù x¸o trén ®Ô dµng g©y nªn t×nh h×nh mÊt æn ®Þnh chung).

III./ bµi hoc kinh nghiÓmut ra tõ çc níc ®· tÝnh thuÕ GTGT.

Qua nghiªn cøu kinh nghiÖm cña çc níc ¸p dông GTGT cµ héi tho¶, trao ®æi kinh nghiÖm víi çc chuyªn gia thuÕ GTGT cña çc tæ chøc quèc tÕ vµ mét sè níc cã thÓ rut ra mét sè bµi häc kinh nghiÖm nh sau:

1. ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ cã nhiÒu u ®iÓm cÇn nghiªn cøu ¸p dông nh»m gãp phÇn thóc dÈy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ trêng, më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¹o nguån thu æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cho Ng©n s¸ch quèc gia. Nh-ng kh«ng thÓ vµ kh«ng nªn ¸p dông thÝ ®iÓm thuÕ GTGT trong ph¹m vi hÑp ë mét sè nghµnh vµ mét sè ®¬n vÞ.

2. Néi dung chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ban hµnh ph¶i ®îc nghiªn cøu kü, qui ®Þnh cô thÓ lµm c¬ së ph¸p lý cho viÖc thùc hiÖn ®îc râ rµng, thèng nhÊt. Ph¶i tu©n thñ çc nguyªn t¾c c¬ b¶n cña thuÕ GTGT víi sù vËn dông vµ qui ®Þnh phï hîp víi tõng níc.

- Cñng cè chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ, h¹ch to¸n, kÕ to¸n, nhng kh«ng thÓ ®îi ®Õn lóc thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ míi ¸p dông GTGT, v× viÖc ¸p dông GTGT còng thóc ®Èy viÖc sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ.


22


- CÇn lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ híng dÉn chÕ ®é thuÕ nµy ®Ó mäi ®èi tîng, mäi ngêi ®Òu hiÓu vµ thùc hiÖn ®óng.

- C«ng t¸c ®µo t¹o båi dìng nghiÖp vô qu¶n lý thuÕ GTGT cho çn bé thuÕ ph¶i ®îc quan t©m vµ chuÈn bÞ trãc.

- Ph¶i tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ c«ng cô qu¶n lý thuÕ, trong ®ã trang bÞ hÖ thèng m¸y vi tÝnh lµ quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nãi chung, vµ thuÕ GTGT nãi riªng.

- §ång thêi víi viÖc ban hµnh thuÕ GTGT cÇn söa ®æi hÖ thèng thuÕ ®ång bé nh»m x¸c ®Þnh râ ph¹m vi , môc tiªu ®iÒu chØnh cña tõng lo¹i thuÕ (thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ TT§B...). Møc thuÕ vµ chÝnh s¸ch thuÕ cÇn cã tÝnh æn ®Þnh kh«ng nªn thay ®æi lu«n.

- CÇn nhËn thøc ®óng vµ ®Çy ®ñ t¸c ®éng cã thÓ xÈy ra trong giai ®o¹n ®Çu ¸p dông GTGT ®Ó cã ph¬ng ¸n xö lý, trong ®ã vÊn ®Ò ®iÒu hµnh Ng©n s¸ch, qu¶n lý gi¸ c¶ lµ vÊn ®Ò quan träng.

PhÇn IV. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT.

I./ nh÷ng tån t¹i cña hªn thèng thuÕ hiÖn hµnh.

Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ hiÖn hµnh ®· ®îc söa ®æi, bæ xung nhiÒu lÇn ®¸p øng yÕu cÇu cña t×nh h×nh thùc tÕ. Nhng cho ®Õn nay, nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ trêng, khu vùc kinh tÕ Nhµ n-íc ®îc s¾p xÕp tæ chøc l¹i, bíc ®Çu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶; khu


23


vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn ®a d¹ng díi nhiÒu h×nh thøc, çc xÝ nghiÖp ho¹t ®éng theo LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam ngµy cµng t¨ng. ChÝnh trong bèi c¶nh nµy, hÖ thèng chÝnh s¸c thuÕ ®· béc lé nh÷ng khuyÕm khuyÕt vÒ çc mÆt:

- Cha bao qu¸t hÕt çc nguån thu ®·, ®ang vµ sÏ ph¸t sinh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nh: l·i cæ phÇn, l·i tiÒn göi, thu nhËp tõ chuyÓn nhîng cæ phÇn, thu nhËp tõ chuyÓn nhîng tµi s¶n; cha bao qu¸t hÕt çc ho¹t ®éng dich vô.

- Trong mçi lo¹i thuÕ ph¶i cïng mét lóc võa thùc hiÖn môctiªu b¶o ®¶m nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc vµ thùc hiÖn môc tiªu nhiÒu chÝnh s¸ch kh¸c, do ®ã, lµm cho néi dung chÝnh s¸ch thuÕ phøc t¹p, g©y khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¶ ®èi víi çn bé thuÕ còng nh ®èi tîng nép thuÕ.

- VÒ mÆt kü thuËt, hÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh còng nhtrong tõng s¾c thuÕ cßn qu¸ phøc t¹p, trïng lÆp, nhÊt lµ thuÕ doanh thu, nªn hiÖu qu¶ cha cao, cßn g©y t©m lÝ chång chÐo nÆng nÒ.

- Trong chÝnh s¸ch cßn cã nh÷ng ®iÓm cha phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, do ®ã, cã thªt trë thµnh nh÷ng c¶n trë trong qu¸ tr×nh më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi çc níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi (®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ trong viÖc thu hót ®Çu t níc ngoµi còng nh trong níc.

II./ sù cÇn thiÕt ph¶i c¶i çch hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ.


24


Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong 10 n¨m ®æi míi ®· t¹p tiÒn ®Ò ®a kinh tÕ níc ta sang mét giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, ®ång thêi ngµy cµng më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi çc níc trong khu vùc trong níc vµ trªn thÕ giíi. Ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh tÕ víi çc níc trong kú 1996 - 2000 nh níi trªn ®Æt ra yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ më réng hîp t¸c trong thêi gian tíi. V× vËy c¶i çch thuÕ lµ mét ®iÒu tÊt yÕu nh»m môc ®Ých:

Thø nhÊt: Kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm cña hÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh, t¹o sù thÝch øng cña nã trong c¬ chÕ thÞ trêng, b¶o ®¶m yªu cÇu ®éng viªn vµo Ng©n s¸ch mµ §¹i héi lÇn thø VII cña §¶ng ®· ®Ò ra cho nh÷ng n¨m tíi: ;µm cho thuÕ thùc sù lµ mét c«ng cô cã hiÖu lùc cña Nhµ níc trong giai ®o¹n míi, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng kinh tÕ cña ®Êt níc theo híng ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.

Thø hai: Lµm cho hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ còng nh tõng s¾c thuÕ tiÕn tíi nh÷ng yÕu tè t¬ng ®ång víi thuÐe çc níc vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn më réng quan hÖ hîp t¸c, giao lu kinh tÕ gi÷a níc ta víi çc níc trong khu vùc vµ thÕ giíi.

III./ Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT ë ViÖt Nam.

HiÖn nay nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc. Ho¹t ®éng cµ vËn hµnh cña thÞ trêng cha thËt linh ho¹t, nhiÒu doanh nghiÖp cã tr×nh ®é c«ng nghÖ, kü thuËt còng nh tr×nh ®é qu¶n lý thÊp, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, kh¶ n¨ng c¹nh tranh kÐm, cha thÝch nghi vµ ®iÒu chØnh nhanh nh¹y ®Ó phï hîp víi chÝnh s¸ch kinh tÕ míi.


25


V× vËy viÖc ¸p dông thuÕ GTGT trong giai ®o¹n nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt. ThuÕ GTGT cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt cã thÓ kh¾c phôc ®îc phÇn nµo khã kh¨n khi thùc hiÖn luËt thuÕ cò:

Thø nhÊt: ThuÕ GTGT cã thÓ kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña thuÕ doanh thu lµ kh«ng thu trïng l¾p thuÕ nªn cã t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi s¶n xuÊt dÞch vô. §ång thêi viÖc thùc hiÖn thuÕ GTGT vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖpcßn ®ßi hái çc doanh nghiÖp cña tÊt c¶ çc thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i t¨ng cêng qu¶n lý nh: ghi chÐp ban ®Çu, më sæ s¸ch kÕ to¸n vµ mua, b¸n hµng ho¸ cã ho¸ ®¬n chøng tõ, ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó ®ñ søc c¹nh tranh trong t×nh h×nh míi.

VÒ lu th«ng hµng ho¸, tuy trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ gi¶m ph¸t kÐo dµi, nhng v× thuÕ GTGT chØ ®iÒu tiÕt trong phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô nªn sÏ thóc ®Èy viÖc l th«ng hµng ho¸ thuËn lîi.

Thø hai: ThuÕ GTGT sÏ khuÕn khÝch ®Çu t trong níc, më réng quy m« s¶n xuÊt, kinh doanh, ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. ThuÕ GTGT kh«ng ®¸nh vµo ho¹t ®éng ®Çu t tµi s¶n cè ®Þnh, toµn bé sè thuÕ GTGT ph¶i tr¶ l¹i khi mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh sÏ ®îc Nhµ níc cho khÊu trõ hoÆc hoµn l¹i cho doanh nghiÖp. §ång thëitong qu¸ tr×nh trùc hiÖn, ChÝnh phñ cßn cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch thªm nh ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh bµn giao.

N¨m 1998 sang n¨m 1999 míi thanh to¸n th× ®îc nép thuÕ theo møc thuÕ nh cò. Tõ 01/09/1999 ®· gi¶m 50% møc thuÕ GTGT


26


cho x©y dùng, l¾p ®Æt. Nhê ®ã sè vèn ®Çu t sÏ t¨ng lªn.

Thø ba: ThuÕ GTGT sÏ gãp phÇn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu, gi¶i quyÕt nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña x· héi.

ThuËt thuÕ GTGT qui ®Þnh hµng ho¸ xuÊt khÈu ®îc hëng thuÕ xuÊt 0% vµ ®îc hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo nªn ®· khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hµng ho¸ ViÖt Nam cã thÓ c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ so víi hµng ho¸ t¬ng tù cña çc níc trªn thÞ trêng quèc tÕ.

Thø t: ViÖc thùc hiÖn thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu sÏ gãp phÇn b¶o hé hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc. KÕt hîp víi c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ n¨m 1999, thuÕ GTGT sÏ gãp phÇn h¹n chÕ tiªu dïng, nhÊt lµ hµng tiªu dïng cao cÊp tõ níc ngoµi, thùc hiÖn tiÕt kiÖm cho s¶n xuÊt. §èi víi vËt t, nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu vÉn thùc hiÖn thu thuÕ GTGT khi hµng nhËp vÒ, nhng ®· cã xem xÐt ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ nhËp khÈu ®Ó æn ®Þnh s¶n xuÊt trong níc.

Th n¨m: ThuÕ GTGT cßn gãp phÇn c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ tõ s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu chuyÓn m¹nh sang s¶n xuÊt híng xuÊt khÈu. ThuÕ GTGT sÏ khuyÕn khÝch viÖc s¶n xuÊt, xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng níc ta cã thÕ m¹nh nh n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n... b»ng çc qui ®Þnh cô thÓ nh kh«ng thu thuÕ GTGT ®èi víi hµng do ngêi s¶n xuÊt b¸n ra, cho khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo ®èi víi çc c¬ së chÕ biÕn, th¬ng m¹i mua çc mÆt hµng, hoµn thuÕ ®Çu vµo


27


cho çc c¬ së xuÊt khÈu çc mÆt hµng nµy nÕu cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo...

Thø s¸u: ThuÕ GTGT kh«ng lµm t¨ng gi¸ c¶ hµng ho¸. B¶n chÊt thuÕ GTGT kh«ng lµm t¨ng gi¸ v× nã thay thÕ thuÕ doanh thu ®· ®îc kÕt cÊu vµo trong gi¸. §iÒu nµy còng ®ßi hái çc Bé, Nghµnh ®Þa ph¬ng ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý híng dÉn kÞp thêi vµ ®óng ®¾n viÖc thùc hiÖn thuÕ GTGT. Tr¸nh t×nh tr¹ng mét sè doanh nghiÖp hay hé kinh doanh cha hiÓu râ, cã thÓ sÏ céng thªm thuÕ vµo gi¸ cò ®Ó b¸n lµm gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng thªm.

PhÇn V. §¸nh gi¸ t×nh h×nh triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT ë ViÖt Nam.

Thùc hiÖn ch¬ng tr×nh c¶i çch thuÕ bíc II, Quèc héi ®· th«ng qua hai luËt thuÕ míi: LuËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng (thuÕ gi¸n thu), LuËt thuÕ thu nhËp (thuÕ trùc thu) vµ söa ®æi bæ xung LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: LuËt thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu. §ång thêi söa ®æi, bæ xung çc luËt thuÕ cã liªn quan nh: LuËt Nh©n s¸ch, LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc...®Ó thùc hiÖn ®ång bé çc luËt thuÕ míi.

Víi nhËn thøc r»ng viÖc triÓn khai thùc hiÖn çc LuËt thuÕ míi ®îc thi hµnh tõ 01/01/1999, cã t¸c ®éng nhiÒu mÆt ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, nªn thêi gian ®Çu kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã


28


kh¨n vµ l¹i cµng khã kh¨n h¬n khi kinh tÕ níc ta ®ang bÞ ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, thiªn tai l¹i liªn tiÕp s¶y ra.

Ba yªu cÇu ph¶i ®¹t ®îc khi thùc hiÖn triÓn khai çc luËt thuÕ míi:

- B¶o ®¶m c«ng b»ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña çc doanh nghiÖp, çc hé kinh doanh trong nÒn kinh tÕ, gióp çc doanh nghiÖp æn ®Þnh ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, t¨ng cêng h¹ch to¸n kinh tÕ, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý, n©ng cao cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong níc, trªn thÞ trêng quèc tÕ.

- B¶o ®¶m kh«ng ¶nh hëng l¬n ®Õn kÕ ho¹ch thu cña Ng©n s¸ch Trung ¬ng trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÑen. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng æn ®Þnh nguån thu, n©ng dÇn tû lÖ çc ®Þa ph¬ng c©n ®èi Ng©n s¸ch vµ cã ®ãng gãp cho Ng©n s¸ch Trung ¬ng.

- B¶o ®¶m æn ®Þnh thÞ trêng trong níc, tr¸nh g©y ra nh÷ng biÕn ®éng m¹nh vÒ gi¸ c¶, ®Æc biÖt lµ gi¸ vËt t, hµng ho¸ quan träng dïng cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng thiÕt yÕu ®Ó æn ®Þnh s¶n xuÊt vµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n.

NghÞ quyÕt sè 18/1998/QH10 ngµy 25/11/1988: "ChÝnh phñ cÇn tËp chung chØ ®¹o thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi, nhÊt lµ luËt thuÕ GTGT. §Ó chñ ®éng gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng khã kh¨n cho çc doanh nghiÖp khi thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT nh»m æn ®inhj vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh. Quèc héi cho phÐp ChÝnh phñ trong thêi gian ®Çu thùc hiÖn ®îc ¸p dông quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 LuËt thuÕ GTGT ®Ó gi¶m thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng th¬ng m¹i, dÞch


29


vô du lÞch, ¨n uèng, vµ kh«ng khèng chÕ møc gi¶m tèi ®a 50% sè thuÕ GTGT ph¶i nép. Sau mét thêi gian thùc hiÖn, ChÝnh phñ tr×nh UBTVQH söa ®æi bæ sung çc møc thuÕ suÊttheo qui ®Þnh t¹i §iÒu 8 cña LuËt thuÕ GTGT vµ b¸o ço Quèc héi trong kú häp gÇn nhÊt.

I./ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc sau h¬n hai n¨m thùc hiÖn.Trong hai n¨m ®Çu tiªn triÓn khai çc LuËt thuÕ míi tuy gÆp

nhiÒu khã kh¨n, nhng víi tinh thÇn chñ ®éng, l¹i ®îc sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o s¸t sao cña Bé chÝnh trÞ, cña UBTVQH, vµ sù ®iÒu hµnh thíng xuyªn, cô thÓ cña ChÝnh phñ, cïng víi sù cè g¾ng cña çc nghµnh, çc cÊp, cña çc c¬ quan ®oµn thÓ, sù hëng øng cña çc ®èi tîng nép thuÕ, sù ®ång t×nh cña nh©n d©n, sù nç lùc cña nghµnh tµi chÝnh, nghµnh thuÕ, ®Õn nay sau mét n¨m thùc hiÖn çc LuËt thuÕ míi ®· ®i vµo cuéc sèng, s¶n xuÊt kinh doanh gi÷ ®-îc æn ®Þnh, bíc ®Çu çc LuËt thuÕ míi ®· ph¸t huy ®îc t¸c dông trªn çc mÆt.

1./ VÒ s¶n xuÊt kinh doanh.Víi viÖc thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸ thµnh

çc c«ng tr×nh ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n gi¶m kho¶ng 10% so víi tríc ®©u. toµn bé thuÕ GTGT cña c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n ®îc h¹ch to¸n riªng kh«ng tÝnh vµo gi¸ c«ng tr×nh nh thuÕ doanh thu, v× vËy chi phÝ khÊu hao tµi s¶n còng gi¶m thÊp h¬n. Çc doanh nghiÖp x©y dùng mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh cã thuÕ GTGT ®Òu ®-îc khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ. MÆt kh¸c khi nhËp khÈu thiÕt bÞ m¸y mãc, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng, lo¹i trong níc cha s¶n xuÊt ®-îc ®Ó ®Çu t thµnh tµi s¶n cè ®Þnh theo dù ¸n, th× kh«ng thuéc


30


diÖn chÞu thuÕ GTGT trong thêi gian ba ngµy kÓ tõ ngµy nép tê khai. Tõ khi thùc hiÖn GnhÞ ®Þnh sã 78?N§-CP gi¶m 50% møc thuÕ GTGT ®èi víi s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n th× møc thuÕ GTGT çc doanh nghiÖp x©y l¾p cßn ph¶i nép sau khi khÊu trõ ®Çu vµo b×nh qu©n chØ cßn kho¶ng 1% ®Õn 2%, thÊp h¬n so víi møc 4% khi nép thuÕ doanh thu, thËm chÝ cßn ®îc hoµn thuÕ.

Thùc hiÖn thuÕ GTGT cßn thuc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh, lu th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn do thuÕ GTGT chØ thu trªn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô qua çc kh©u s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn kh©u tiªu dïng cuèi cïng víi hai ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ (ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, vµ ph¬ng ph¸p trùc tiÕp). §· kh¾c phôc nhîc ®iÓm cña thuÕ doanh thu lµ thuÕ trïng lªn thuÕ, ®· thuc ®Èu chuyªn m«n ho¸, hiÖp t¸c s¶n xuÊt, nhÊt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt cã khÝ nh: s¶n xuÊt, l¾p r¸p xe ®¹p, xe m¸y, « t«, ®iÖn, ®iÖn tö...

LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp còng cã qui ®Þnh chÕ ®é khuyÕn khÝch ®èi víi ®Çu t çc c¬ së s¶n xuÊt míi thµnh lËp ®îc miÔn thuÕ hai n¨m ®Çu, ®îc gi¶m 50% trong hai n¨m sau n÷a. NÕu ®Çu t vµo nh÷ng lÜnh vùc, nghµnh nghÒ, vïng kinh tÕ ®îc u ®·i ®Çu t sÏ ®îc hëng møc thuÕ suÊt thÊp h¬n so víi çc dù ¸n kh¸c (®Çu t trong níc hëng thuÕ suÊt lµ 15%, 20%, 25%, ®Çu t níc ngoµi lµ 10%, 15%, 20%) vµ cßn ®îc u ®·i miÔn gi¶m thuÕ thêi gian dµi h¬n. Thêi gian ®îc miÔn gi¶m thuÕ cao nhÊt lµ 13 n¨m trong dã miÔn thuÕ 4 n¨m ®Çu vµ gi¶m 50% thuÕ trong 9 n¨m tiÕp theo. Ngoµi ra, LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cßn khuyÕn khÝch miÔn, gi¶m thuÕ ®èi víi çc trêng hîp ®Çu t d©y chuyÒn s¶n xuÊt míi, më réng qui m«, ®æi míi c«ng nghÖ, c¶i thiÖn m«i trêng sinh


31


th¸i, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, di chuyÓn cã së kinh doanh.§èi víi Nhµ níc ®· gi¶m møc thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®¸t

tõ 10% xuèng cßn 2% ®èi víi ®¸t s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, nu«i trång thuû s¶n, ®¸t lµm muèi vµ gi¶m tõ 20% xuèng 4% ®èi víi ®¸t ë, ®Êt x©y dùng c«ng tr×nh, ®Êt kh¸c. Çc s¬ së kinh doanh chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt thuª, kh«ng ph¶i nép thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt. §èi víi çc c¬ së kinh doanh ®îc Nhµ n-íc giao ®Êt x©y dùng nhµ ë ®Ó b¸n, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho thuª th× ®Êt chuyÓn quyÒn ®îc miÔn thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt kh«ng chÞu thuÕ GTGT tÝnh trªn gi¸ ®Êt chuyÓn quyÒn. Ngoµi ra, Nhµ níc cßn gi¶m lÖ phÝ tríc b¹ ®Êt tõ 2% xuèng 1% lam cho thÞ trêng ®Êt ®ai, nhµ cöa ®· cã dÊu hiÖ s«i déng h¬n tríc.

§èi víi phÝ, lÖ phÝ ®· thèng nhÊt ¸p dông mét møc thu phÝ, lÖ phÝ chung cho c¶ çc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ çc doanh nghiÖp trong níc. Gi¶m lÖ phÝ cÊ giÊy phÐp ®Æt v¨n phßng ®¹i diÖn cña níc ngoµi tõ 5000 USD/lÇn (t¬ng ®¬ng víi 70 triÖu ®ång ViÖt Nam) xuèng cßn 1 triÖu ®ång/ lÇn vµ kh«ng thu lÖ phÝ ®èi víi trêng hîp gia h¹n giÊy phÐp ®Æt v¨n phßng ®¹i diÖn.

Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, mét sè doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng, dÞch vô gÆp khã kh¨n do thuÕ GTGT cao h¬n thuÕ doanh thu nhng cha chuyÓn ®æi kÞp cho phï hîp víi cã chÕ thuÕ míi vµ chÞu sù ¶nh hëng lín cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ trong khu vùc nh: than, c¬ khÝ (trõ s¶n phÈm c¬ khÝ tiªu dïng), luyÖn çn, kÐo kim lo¹i, m¸y vi tÝnh, o¸ chÊt c¬ b¶n, ho¸ dîc, vËn t¶i, bèc xÕp, x©y dùng, l¾p ®Æt, kh¸ch s¹n, ¨n uèng, du lÞch, ®· ®îc UBTVQH, ChÝnh phñ, Bé tµi chÝnh thùc hiÖn çc biÖn


32


ph¸p xö lý, th¸o g÷o khã kh¨n nh: gi¶m møc thuÕ nhËp khÈu cña 569 mÆt hµng lµ vËt t, nguyªn liÖu phôc vô s¶n xuÊt trong níc víi sè thuÕ gi¶m gÇn 1000 tû ®ång, gi¶m møc thuÕ GTGT cho 18 loaih hµng ho¸, dÞch vô më réng diÖn khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo theo tû lÖ Ên ®Þnh ®èi víi mét sè mÆt hµng...

B»ng çc néi dung chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p th¸o gâ khã kh¨n nªu trªn, çc LuËt thuÕ míi ®· gãp phÇn khuyÕn khÝch ®Çu t vµ æn ®Þnh s¶n xuÊt, kinh doanh.

Trong n¨m 1999, tuy gÆp nhiÒu khã kh¨n do sè dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi gi¶m kho¶ng 12,3% nhng tæng sè vèn ®Çu t vÉn t¨ng so víi n¨m 1998, trong ®ã vèn ®Çu t trong níc t¨ng kho¶ng 28,6%, vèn ODA t¨ng kho¶ng 16%. Thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi ngay sau thêi gian khñng ho¶ng kinh tÕ tµi chÝnh tiÒn tÖ nhng s¶n xuÊt kinh doanh vÉn gi÷ ®îc æn ®Þnh. N¡m 1999, tèc ®é t¨ng trëng GDP cã xu híng t¨ng lªn so víi n¨m 1998, c¶ n¨m ®¹t 4,8%. T×nh h×nh tµi chÝnh cña çc doanh nghiÖp vÉn gi÷ ®îc æn ®Þnh vµ cã thÓ chia ra theo çc nhãm nh sau:

- Nhãm çc doanh nghiÖp thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi thuËn lîi h¬n do møc thuÕ ph¶i nép thÊp h¬n so víi møc thuÕ cò nh: ®iÖn, xi m¨ng, ph©n bãn, thuèc trõ s©u, x©y dùng, ¨n uèng, l¾p ®Æt, bu chÝnh viÔn th«ng, xæ sè kiÕn thiÕt, kh¸ch s¹n, du lÞch...

- Nhãm çc doanh nghiÖp thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi cã møc thuÕ ph¶i nép t¬ng ®¬ng víi møc thuÕ cò nh: nghµnh dÖt may, da giÇy, ®iÖn tö, vËt liÖu x©y dùng (trõ xi m¨ng), ®êng s÷a, bao b×...

- Nhãm çc doanh nghiÖp ®ang lç thùc hiÖn çc luËt thuÕ


33


míi gi¶m lç ho¾c cã l·i nh: DÖt Nam §Þnh, Tæng c«ng ty vËt t N«ng nghiÖp, kÑo H¶i Hµ...

- Nhãm çc doanh nghiÖp tríc ®©y lç, thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi vÉn bÞ lç nh: DÖt 8/3, ®¹m Hµ B¾c, c¬ khÝ Hµ Néi, bia §«ng Nam ¸, c«ng ty ®iÖn tö §èng §a, c«ng ty ®iÖn tö Hanel...

§Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, ®¹i bé phËn hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Òu ®îc ¸p dông møc thuÕ suÊt 0%. Mét sè lo¹i hµng chÞu thuÕ xuÊt khÈu nh: g¹o, than ®¸, s¶n phÈm tõ gç rõng trång, bµn ghÕ, s¶n phÈm chÕ biÕn tõ kim lo¹i (d©y ®ång, d©y nh«m...)trong n¨m 1999 còng ®îc giamt thuÕ xuÊt khÈu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Cïng çc biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nh cho phÐp doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp, thµnh lËp quÜ hç trî xuÊt khÈu... th× viÖc thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT cã t¸c dông râ nÐt nhÊt, trùc tiÕp ®Õn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Theo qui ®Þnh cña luËt thuÕ GTGT hµng ho¸ xuÊt khÈu ®îc hëng thuÕ suÊt 0% tøc lµ ®îc hoµn toµn bé sè thuÕ GTGT ®· nép ë ®Çu vµo, viÖc hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo ®èi víi hµng ho¸ thùc chÊt lµ Nhµ níc trî gi¸ cho hµng ho¸ xuÊt khÈu nªn ®· gióp cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu tËp trung ®îc nguån hµng trong níc ®Ó xuÊt khÈu vµ cã lîi thÕ h¬n tríc do gi¶m ®îc gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu vµ v× thÕ gãp phÇn t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ. Trong n¨m 1999 sè tiÒn ®· hoµn thuÕ, t¨ng vèn cho çc doanh nghiÖp xuÊt khÈu kho¶ng 1.800 tØ ®ång.

V× vËy trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng xuÊt khÈu bÞ h¹n chÕ, gi¸ xuÊt khÈu gi¶m nhng víi sù cè g¾ng cña çc nghanh, çc doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu vµ t¸c ®éng cña c¬ chÕ chÝnh s¸ch


34


nªn tæng trÞ gi¸ xuÊt khÈu cña níc ta n¨m 1999 vÉn t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 23.18%. Trong ®ã nh÷ng mÆt hµng ®îc hoµn thÕ ®Çu vµo nhiÒu, xuÊt khÈu t¨ng so víi n¨m 1998 nh: cao su 37,7%, g¹o 21,4%, thuû s¶n 14,4%, rau qu¶ 39,6%, dÖt may 16%, giµy dÐp 36,4%, thñ c«ng mü nghÖ 48,6% ®iÖn tö 17,5%.

Ngoµi viÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, thuÕ GTGT cµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®· cã t¸c dông cïng víi thuÕ nhËp khÈu b¶o hé cã hiÖu qu¶ s¶n xuÊt trong níc. NhÊt lµ khi ViÖt Nam tham gia çc hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ®a ph¬ng, song ph-¬ng ph¶i c¾t gi¶m thuÕ quan, thùc hiÖn thuÕ suÊt u ®·i hoÆc ph¶i c¾t bá hµng rµo phi thuÕ quan th× viÖc b¶o hé s¶n xuÊt trong níc b»ng thuÕ GTGT vµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ biÖn ph¸p cùc kú quan träng. TÝnh ®Õn n¨m 1999, ®· gi¶m thuÕ theo ch¬ng tr×nh CEPT lµ 3591 dßng hµng, trong ®ã riªng n¨m 1999 lµ 1872 dßng hµng. §ång thoÌi n©n thuÕ nhËp khÈu cña 132 mÆt hµng chñ yÕu lµ hµng tiªu dïng trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong níc.

2./ VÒ thÞ trêng gi¸ c¶.Trong hai th¸ng ®Çu n¨m 1999, gi¸ mét sè mÆt hµng nh: l¬ng

thùc, thùc phÈm, c«ng nghÖ phÈm, dîc phÈm, y tÕ... cã nhÝch lªn so víi th¸ng 12/1998 lµ do ¶nh hëng cña TÕt nguyªn ®¸n vµ mét phÇn do mét sè doanh nghiÖp, hé t nh©n cha hiÓu râ vÒ thuÕ GTGT hoÆc lîi dông ®· céng thªm thuÕ GTGT vµo gi¸ c¶ ®Ó b¸n. Nhng ChÝnh phñ ®· chñ ®éng chØ ®¹o vÒ viÖc chuÈn bÞ hµng ho¸ phôc vô TÕt, cã quyÕt ®Þnh miÔn thuÕ GTGT trong 6 th¸ng ®èi víi çc c¬ së kinh doanh th¬ng m¹i kinh doanh çc mÆt hµng l¬ng thùc,


35


thùc phÈm t¬i sèng vµ rau qu¶ t¬i. §ång thêi chØ ®¹o çc nghµnh, çc cÊp tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng t¨ng cêng qu¶n lý tèt gi¸ c¶, thùc hiÖn niªm yÕt gi¸ c¶ vµ b¸n ®óng gi¸ niªm yÕt. V× vËy, thÞ tr-êng, gi¸ c¶ ®· trë l¹i æn ®Þnh vµ kh«ng cã biÕn ®éng l¬n.

nh vËy, t×nh h×nh gi¸ c¶ thÞ tr¬ng trong n¨m qua ®· cho thÊy r»ng gi¸ c¶ lµ do qui lu¹t cung cÇu quyÕt ddÞnh vµ do Nhµ níc ®· cã biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸ kÞp thêi ®èi víi nh÷ng mÆt hµng cã sù khan hiÕm gi¶ t¹o.

3./ VÒ thu ng©n s¸ch Nhµ níc.TriÓn khai çc luËt thuÕ míi ®îc thiÕt kÕ trªn c¬ së sè thuÕ

GTGT ®¶m b¶o t¬ng ®¬ng sè thuÕ doanh thu, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp gi¶m g¸i 2000 tû ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ suÊt, vÒ miÔn gi¶m thuÕ ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t. ThuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao gi¶m ®Ó n©ng møc khëi ®iÓm chÞu thuÕ vµ biÓ thuÕ cña ngêi trong níc vµ ngêi níc ngoµi. PhÝ, lÖ phÝ gi¶m do thùc hiÖn NghÞ ®inh 04 cña ChÝnh phñ nhiÒu kho¶n thu vÒ phÝ, lÖ phÝ ph¶i c¾t bá hoÆc ®iÒu chØnh gi¶m møc thu. §Ó ®¶m bµo thùc hiÖn sè dù to¸n thu n¨m 1999, Quèc héi giao, ®¶m b¶o yªu cÇu chi cña Ng©n s¸ch Trung ¬ng còng nh Ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng, ChÝnh phñ ®· b¸o ço Quèc héi cho ¸p dông c¬ chÕ ®iÒu hanh ng©n s¸ch n¨m 1999. §èi víi nh÷ng ®Þa ph¬ng bÞ hut thu phÇn ®iÒu tiÕt cho ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng do t¸c ®éng cña thuÕ GTGT th× ®îc Trung ¬ng bï ®ñ, nÕu thu vît ®îc hën 50% ®èi víi sè thu so víi dù to¸n. Nguån hoµn thuÕ do ng©n s¸ch Trung ¬ng bè trÝ, kh«ng lÊy tõ ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng.

C¬ chÕ trªn còng t¹o sù yªn t©m vµ quan t©m tÝch cùc cña


36


çc ®Þa ph¬ng trong c«ng t¸c chØ ®¹o ®ieÌu hµnh ng©n s¸ch nãi ching, thu nãi riªng. MÆt kh¸c, do c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®îc ®iÒu chØnh, söa ®æi phï hîp h¬n còng gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt, kinh doanh ®èi víi çc doanh nghiÖp. C«ng t¸c chØ ®¹o qu¶n lý thu còng chÆt chÏ vµ tiÕn bé nªn kÕt qu¶ thu n¨m 1999 ®¹t ®îc dù to¸n Quèc héi th«ng qua. Tæng thu ng©n s¸ch Nhµ níc íc ®¹t 106,8% so víi dù to¸n. Sè thu tõ thuÕ vµ phÝ ®¹t 105,7% dù to¸n n¨m. Riªng sè thu tõ thuÕ GTGT thu ®îc 16.590 tû ®ång sau khi trõ sè thuÕ ph¶i hoµn, sè cßn l¹i t¬ng ®¬ng víi doanh thu tÝnh theo mÆt hµng n¨m 1999.

XÐt theo ®Þa ph¬ng th× cã 61/61 tinh, thµnh phè ®Òu hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc dù to¸n n¨m nªn kh¶ n¨ng çc ®Þa ph-¬ng ®îc thëng l¬n. Trong ®ã cã 22/61 ®Þa ph¬ng hoµn thµnh toµn diÖn c¶ ba chØ tiªu chñ yÕu lµ thu tõ khu vùc doanh nghiÖp Nhµ níc, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ khu vùc ngoµi quèc doanh. Sè ®Þa ph¬ng hôt vÒ thuÕ GTGT ng©n s¸ch Trung -¬ng ph¶i bï thªm chØ cã 14 ®Þa ph¬ng vµ sè ph¶i bï cung kh«ng l¬n.

Tuy nhiªn, tû lÖ ®éng viªn thuÕ cµ phÝ trªn GDP cña n¨m 1999 thÊp (17,6%) cha ®¹t møc ®é ®éng viªn theo NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng toµn quèc ®· ®Ò ra la 20% ®Õn 21% GDP.

4./ VÒ c«ng t¸c qu¶n lý h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp.

§Ó tõng bíc thùc hiÖn chÝnh s¸ch c«ng b»ng vÒ thuÕ, ®· ®iÒu chØnh l¹i tõ 11 møc thuÕ suÊt thuÕ lîi tøc xuèng cßn 1 møc thuÕ su©t thu nhËp doanh nghiÖp, ®ßi hái çc doanh nghiÖp ph¶i phÊn


37


®Êu s¾p xÕp, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, ®æi míi trang thiÕt bÞ, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý ®Ó thùc hiÖn ®îc çc møc thuÕ suÊt míi. Do yªu cÇu cña viÖc kª khai thuÕ GTGT, khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo. TÝnh ®óng thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trªn nguyªn t¾c ph¶i cã ho¸ ®¬n, chøng tõ, tõ ®ã thóc ®Èy çc doanh nghiÖp ngêi kinh doanh chó träng tæ chøc thùc hiÖn tèt h¬n c«ng t¸c më sæ s¸ch kÐe to¸n, ghi chÐp, qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ. Trong n¨m 1999, sè lîng ho¸ ®¬n çc doanh nghiÖp sö dông t¨ng gÇn gÊp ®«i so víi n¨m 1998 vµ møc sö dông ho¸ ®¬n t¨ng thÓ hiÖn sù chuyÓn biÕn mét bíc tiÕn míi trong c«ng t¸c sö dông ho¸ ®¬n vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Sù chuyÓn biÕn nÇy thÓ hiÖn râ nhÊt trong çc doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn ®· thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, h¬n 200.000 hé kinh doanh ç thÓ ®· thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n ho¸ ®¬n chøng tõ chuyÓn tõ h×nh thøc nép thuÐe kho¸n tríc ®©y sang nép thuÕ GTGT thep ph-¬ng ph¸p kª khai trùc tiÕp.

§èi víi 6000 doanh nghiÖp Nhµ níc vµ h¬n 2400 doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi c«ng t¸c kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ ®· ®îc cñng cè, cã nhiÒu tiÕn bé so víi çc n¨m tríc ®©y.

Do lµm tèt h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ, çc ®èi t-îng nép thuÕ ®· chñ ®éng khai lËp vµ nép tê khai thuÕ hµng th¸ng t¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ ®óng thêi h¹n. NÕu nh trong quÝ I/1999 chØ cã 75% sè doanh nghiÖp nép tê khai thuÕ GTGT th× ®Õn quÝ IV/1999 ®· t¨ng lªn kho¶ng 97% ®Õn 98% sè doanh nghiÖp nép tê khai thuÕ (trong ®ã 100% doanh nghiÖp Nhµ níc vµ doanh nghiÖp


38


cã vèn ®Çu t níc ngoµi nép tê khai ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n) chØ cßn 2 ®Õn 3% lµ cha lËp vµ nép toÌ khai hoÆc nép toÌ khai chËm, c¬ quan thuÕ ph¶i Ên ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép hµng th¸ng.

Còng do lµm t«t c«ng t¸c kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ mµ çc ®èi tîng nép thuÕ ®· quyÕt to¸n tµi chÝnh, quyÕt to¸n thuÕ nhanh h¬n so víi çc n¨m tríc ®©y. §Õn hÕt quÝ I/2000 ®· cã h¬n 75% sè doanh nghiÖp nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p tù kª khai nép b¸o ço quyÕt to¸n tµi chÝnh, quyÕt to¸n thuÕ cña n¨m 1999 cho c¬ quan thuÕ. Nh vËy cã thÓ kh¼ng ®inh chÝnh s¸ch thuÕ míi g¨n nép thuÕ víi hoµn thuÕ ®· g¨n víi nghÜa vô quyÌen lîi cña ngêi nép thuÕ, khuyÕn khÝch ngêi nép thuÕ chñ ®éng thùc hiÖn nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ níc.

II./ nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy viÖc triÓn khai thùc hiÖn thuÕ GTGT ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn.

1. ChÝnh phñ, Ban chi ®¹o triÓn khai çc luËt thuÕ míi cña ChÝnh phñ, çc Bé, çc Ngµnh, çc ®Þa ph¬ng ®· b¸m s¸t sù chØ ®¹o cña Trung ¬ng §¶ng, cña Bé chÝnh trÞ, Quèc héi, cña UBTVQH ®Ó tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi.

Trong qu¸ tr×nh triÓn khai Ban chØ ®¹o cña ChÝnh phñ, çc Bé, çc ®Þa ph¬ng ®· b¸m s¸t c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t hiÖn nh÷ng khã kh¨n víng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi, nghiªn cøu, ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i phÊp nh»m th¸o gì khã kh¨n cho çc doanh nghiÖp nh: bæ xung vµo danh môc hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT: m¸y bay, giµn khoan, tµu biÓn, thuª phim nhùa, phim video, s¸ch b¸o, t¹p chÝ nhËp khÈu... §iÒu chØnh gi¶m møc thuÕ suÊt cho 18 nhãm hµng ho¸,


39


dÞch vô ... Më réng viÖc khÊu trõ ®Çu vµo ®èi víi phÕ liÖu, ®¸, çt sái mua cña ngêi tù khai th¸c, hµng chÞu thuÕ TT§b mua cña c¬ së s¶n xuÊt vµ çc hµng ho¸ khac nÕu cã ho¸ ®¬n b¸n hµng, gi¶m thuÕ nhËp khÈu cho çc mÆt hµng lµ nguyªn liÖu nhËp khÈu phôc vô s¶n xuÊt trong níc. Xö lý thuÕ ®èi víi c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh n¨m 1999... Çc ban chØ ®¹o ®· qu¶n lý tèt thÞ tr-êng, gi¸ c¶, ®Æc biÖt lµ trong thêi gian ®Çu ¸p dông çc luËt thuÕ míi.

Mét sè Ban chØ ®¹o çc Bé, ®Þa phwong ho¹t ®éng t¬ng ®èi tèt nh: Ban chØ ®¹o thuéc Bé c«ng nghiÖp, Bé x©y dùng, Bé th¬ng m¹i, Ban vËt gi¸ ChÝnh phñ, Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Ban chØ ®¹o thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ TÜnh, NghÖ An, Qu¶ng B×nh, H¶i D¬ng, H¶i Phßng, Thõa Thiªn HuÕ, §µ N½ng, §ång Nai, CÇn Th¬.

2. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn luËt vÒ thuÕ, tËp huÊn nghiÖp vô cã nhiÒu tiÕn bé h¬n so víi çc ®ît triÓn khai çc luËt thuÕ tríc ®©y. Ban T tëng v¨n ho¸ Trung ¬ng vµ çc ®Þa ph¬ng ®· phèi hîp chØ ®¹o tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, çc ®µi b¸o Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ®· phèi hîp kh¸ chÆt chÏ víi c¬ quan thuÕ, ®Ó ®Èy m¹nh tuyªn truyÒn gi¶i thÝch çc luËt thuÕ m¬i, ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng g¬ng ®iÓn h×nh thùc hiÖn tèt çc luËt thuÕ míi còng nh nh÷ng khã kh¨n víng m¾c trong viÖc thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi.

3. Çc c¬ së kinh doanh vµ mäi tÇp líp nh©n d©n ®Òu hëng øng vµ ®ång t×nh thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi do nhËn thøc ®îc çc luËt thuÕ míi tiÕn bé h¬n vµ cã nhiÒu u ®iÓm h¬n çc luËt thuÕ cò. Cã quyÕt t©m cao trong thùc hiÖn luËt thuÕ míi. §ång thêi ph¶n


40


¸nh kÞp thêi nh÷ng nhîc ®iÓm vµ víng m¾c ®Ó ChÝnh phñ kÞp thêi ®iÒu chØnh, chØ ®¹o thùc hiÖn.

4. Sù phÊn ®Êu nç lùc cña ngµnh ThuÕ quan vµ ngµnh H¶i Quan tõ viÖc chuÈn bÞ triÓn khai ®Õn viÖc tæ chøc thùc hiÖn çc luËt thuÕ míi, cô thª:

- §· triÓn khai viÖc cÊp m· sè cho 1.105.560 ®¬n vÞ doanh nghiÖp cã vè ®Çu t níc ngoµi lµ 2.461 ®¬n vÞ. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, C«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t nh©n lµ 36,680 ®¬n vÞ. Hîp t¸c x·. 15.970 ®¬n vÞ. Hé ç thÓ lµ 1.024.456 hé. Qua viÖc cÊp m· sè ®· n¾m ch¾c ®îc sè lîng ®èi tîng nép thuÕ.

- In vµ cung cÊp ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ cho çc doanh nghiÖp. §Õn ngµy31/12/1999 sè lîng ho¸ h¬n ®· ph¸t hµnh lµ 1.456.300 quyÓn (t¬ng øng víi 73.065.000 sè ho¸ ®¬n). Trong ®ã, cã 1.061.300 quyÓn ho¸ ®¬n GTGT vµ 404.000 quyÓn ho¸ ®¬n b¸n hµng th«ng thêng. Ngoµi ra cßn cã cho phÐp gÇn 1.000 Tæng c«ng ty, c«ng ty tù in ho¸ ®¬n ®Ó sö dông riªng.

- §· c¶i tiÕn qui tr×nh kª khai nép thuÕ theo híng n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp trong viÖc tù tÝnh thuÕ, tù kª khai thuÕ vµ nép thuÕ theo th«ng b¸o thuÕ. Thùc tÕ cho thÊy, çc doanh nghiÖp thùc hiÖn chÕ ®é tù kª khai vµ tÝnh nép thuÕ t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®óng h¹n. §Õn nay, chØ cßn kho¶ng 2 ®Õn 3% sè ®èi t-îng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p kª khai lµ cha nép tê khai, c¬ quan thuÕ ph¶i Ên ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép hµng th¸ng.

- §· s¾p xÕp l¹i tæ chøc bé m¸y qu¶n lý thuÕ ë Côc thuÕ, Côc H¶i Quan, Chi côc thuÕ, ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña qu¶n lý thu theo çc luËt thuÕ míi.


41


- §· tõng bíc trang bÞ m¸y tÝnh ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ. §Õn nay, c¬ b¶n ®· trang bÞ xong sè lîng m¸y tÝnh cÇn thiÕt cho c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ ë çc côc thuÕ.

III. Mét sè víng m¾c chÝnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.1. Vµo thêi ®iÓm giao thêi cña sù thay ®æi luËt thuÕ:Sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng tÊt yÕu ®ßi hái sù cËn

®éng cña hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ®Îe ®¶m b¶o sù phï hîp cña hÖ thèng thuÕ vµ lÊp ®i nh÷ng kÏ hë ®Ó ®èi tîng nép thuÕ lîi dông, tuy nhiªn chÝnh thêi ®iÓm thay ®æi cña mét chÝnh s¸ch thuÕ ®«i khi t¹o ra nh÷ng kÏ hë míi cho cacs ®èi tîng nép thuÕ l¸ch qua.Vµo thêi ®iÓm gÇn ®©y, khi luËt thuÕ GTGT ra ®êi víi thuÕ suÊt ®Çu ra t¬ng ®èi cao thay v× cho hµng lo¹t çc ho¹t ®éng cã thuÕ suÊt thÊp (1% ®Õn 2%..) t¹i thêi ®iÓm 1/1/1999. ChÝnh v× lý do nµy, hµng lo¹t çc c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n, çc c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh ... ®Òu cè g¸ng b»ng çch nµy hay çch kh¸c t¨ng khèi lîng c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao, t¨ng cêng x¸c nhËn çc hîp ®ång mua b¸n hoÆc xuÊt ho¸ ®¬n b¸n hµng ®Ó cã thÓ tr¸nh ®îc thuÕ GTGT víi mét mcs thuÕ xuÊt ®Çu ra cao h¬n rÊt nhiÒu. Nh÷ng biÓu hiÖn ®ã, ngoµi viÖc lµm ¶nha hëng lín ®Õn sè thu cña Nhµ níc, cßn lµm gi¶m tÝnh ph¸p lý, tÝnhc«ng b»ng cña hÖ thèng thuÕ. Sù thay ®æi cña hÖ thèng luËt thuÕ lµ tÊt yÕu ®èi víi mét n-íc cã nÒn kinh tª ®ang ph¸t triÓn vµ thêng xuyªn biÕn ®éng. Tuy nhiªn trªn c¬ së biÓu hiÖn nµy ®Ó cã thÓ nghiªn cøu, x©y dùng mét hÖ thèng chÝnh s¸ch sao cho nh÷ng t¸c ®éng xÊu cña chóng lµ


42


nhá nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ.§ång thêi víi viÖc ban hµnh mét sù thay ®æi cña luËt thuÕ, Bé

tµi chÝnh, Tæng côc thuÕ ph¶i nghiªn cøu cµ ®a ra çc ph¬ng ¸n cô thÓ ®Ó h¹n chÕ tèi ®a viÖc lîi dông sù thay ®«Ø nµy. VÝ dô t¹i thêi ®iÓm 1/1/1999, khi luËt thuÕ GTGT b¾t ®Çu cã hiÖu lùc, Bé tµi chÝnh cã thÓ qui ®Þnh tÊt c¶ çc doanh nghiÖp tæng kiÓm tra kª kho vËt liÖu, kho thµnh phÈm cã sù gi¸m s¸t cña c¬ quan tµi chÝnh, tæng kiÓm kª toµn bé ho¸ ®¬n chøng tõ do Bé tµi chÝnh ban hµnh t¹i thêi ®iÓm 1/1/1999, tÊt c¶ çc viÖc ®ã ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé, hµng lo¹t vµ tøc thêi. Khi ®ã sÏ h¹n chÕ ®îc mét phÇn lín thÊt th¸o trong qu¸ tr×nh nµy.

2. ThuÕ suÊt thuÕ GTGT kh¸ cao.Theo nhËn ®Þnh cña nhiÒu chuyªn gia kinh tÕ, thuÕ suÊt thuÕ

GTGT 10% tÝnh cho çc mÆt hµng th«ng thêng cho tiªu dïng lµ kh¸ cao, lµm gi¶m søc mua, tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Mét minh chøng cho thÊy thuÕ suÊt thuÕ GTGT cao, ®ã lµ cã trªn 100 mÆt hµng cã thuÕ suÊt thuÕ GTGT cao h¬n thuÕ suÊt thuÕ doanh thu vµ Nhµ níc ®· nhiÒu lÇn ph¶i ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ.

MÆc dï theo lý luËn thuÕ GTGT do ngêi tiªu dïng tr¶, kh«ng g©y ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña çc doanh nghiÖp, nhng nÕu thuÕ suÊt cao, gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô sÏ cao, ngêi tiªu dïng khã chÊp nhËn, tiªu thô sÏ gÆp khã kh¨n, çc doanh nghiÖp muèn b¸n ®îc hµng buéc ph¶i h¹ gi¸ b¸n vµ bÞ thua lç. §Ó tr¸nh bÞ thua lç, çc doanh nghiÖp ph¶i thu hÑp s¶n xuÊt.


43


3. ThuÕ GTGT lµm ®¶o lén møc thuÕ ph¶i nép.ThuÕ GTGT ®îc thiÕt kÕ víi møc thu t¬ng ®¬ng thuÕ doanh

thu víi mô tiªu æn ®Þnh quan hÖ ph©n ph«Ý gi÷a Nhµ níc víi nÒn kinh tÕ xÐt trªn tæng thÓ, nhng thùc tÕ cã lµm ®¶o lén møc thuÕ ph¶i nép cña çc ngµnh kh¸c nhau. Cã ngµnh thuÕ ph¶i nép t¨ng gÊp béi so víi thuÕ doanh thu, cã ngµnh l¹i thÊp h¬n nhiÒu. T¬ng quan ph©n phèi gi÷a çc ngµnh bÞ ®¶o lén víng m¾c ph¸t sinh kh«ng chØ liªn quan ®Õn lç l·i mµ cßn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò míi.

4. ThuÕ GTGT g©y nhiÒu khã kh¨n cho doanh nghiÖp vÒ vèn.

Qui ®Þnh ph¶i nép thuÕ GTGT ®èi víi nh÷ng mÆt hµng nhËp kho nhng cha b¸n lµm cho mét sè doanh nghiÖp khã kh¨n trong vÊn ®Ò vèn. §Æc biÖt víi nh÷ng doanh nghiÖp víi sè vèn Ýt th× qui ®Þnh nµy lµm cho hä thËt sù ®iªu ®øng. NhiÒu doanh nghiÖp ho¹t ®éng chñ yÕu b»ng vèn vay nµy khi ¸p dông luËt thuÕ GTGT ph¶i vay thªm vèn ®Ó nép cho phÇn thuÕ ®Çu vµo, g¸nh nÆng thiÕu vèn ®· nÆng nay l¹i cµng nÆng thªm cho du sau nµy se ®îc khÊu trõ thuÕ hay hoµn thuÕ. Trêng hîp çc doanh nghiÖp b¸n hµng ®¹i lý khi chuyÓn hµng cho ®ai lý ph¶i nép ngay thuÕ GTGT, trong khi ®ã ph¶i chØ khi nµo ®¹i lý b¸n ®îc hµng míi thu ®îc thuÕ GTGT tõ ngêi mua. Nh vËy vèn cña doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông mét çch bÊt hîp lý.

5. Tèc ®é hoµn thuÕ cho doanh nghiÖp cßn chËm.Qu¸ tr×nh thñ tôc xin hoµn thuÕ kh¸ r¾c rèi, mÊt nhiÒu thêi

gian vµ c«ng søc cña ¸c doanh nghiÖp. §Ó ®îc hoµn thuÕ, çc doanh nghiÖp ph¶i nép hå s¬ vµ toµn bé ho¸ ®¬n, chøng tõ lªn c¬


44


quan thuÕ råi chê nh©n viªn thuÕ xuèng ®¬n vÞ kiÓm tra, ®èi chiÕu ho¸ ®¬n thùc hiÖn b¨ng ph¬ng ph¸p thñ c«ng, kÐo dµi thêi gian kiÓm tra lµm chËm viÖc hoµn thuÕ, bªn c¹nh ®ã cßn nhiÒu hiÖn tîng tiªu cùc kh¸c còng g©y thªm khã kh¨n cho doanh nghiÖp.

6. T×nh tr¹ng gian lËn thuÕ ngµy cµng trë nªn nguy hiÓm h¬n.

HiÖn nay ho¸ ®¬n bÊt hîp ph¸p ®a d¹ng vµ phong phó cha tõng cã vµ trë thµnh hµng ho¸ ®îc mua b¸n c«ng khai. VÊn ®Ò nµy ®· lµm ®au ®Çu c¬ quan thuÕ h¬n bao giê hÕt. Tríc ®©y khi thùc hiÖn thuÕ doanh thu sö dông ho¸ ®¬n gi¶, chØ cã thÓ ¨n gian thuÕ trªn sè hµng b¸n ra, cßn b©y giê, víi ho¸ ®¬n gi¶, Nhµ níc kh«ng nh÷ng kh«ng thu ®îc ®ång nµo mµ ngîc l¹i cßn ph¶i chi thªm ®Ó hoµn thuÕ.

Bªn c¹nh ®ã, viÖc sö dông ho¸ ®¬n bÊt hîp ph¸p t¹o ra sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gia çc doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp nµo kh«ng trèn thuÕ ®îc sÏ mÊt dÇn søc c¹nh tranh, nh÷ng c¬ së trèn thuÕ sÏ cã ®iÒu kiÖn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó c¹nh tranh. HËu qu¶ lµ nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n ch©n chÝnh bÞ thua thiÖt, s©n ch¬i gi÷a çc doanh nghiÖp trë nªn bÊt b×nh ®¼ng. NÕu t×nh tr¹ng nµy kh«ng ®îc ng¨n chÆn vµ xö lý kÞp thêi sÏ lµm cho nguån Ng©n s¸ch bÞ th©m hôt mét kho¶n rÊt lín vµ t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn nÒn kinh tÕ níc ta, lµm gi¶m hiÖu lùc cña luËt thuÕ.

7. VÒ viÖc khÊu trõ thuÕ GTGT vµ xÐt gi¶m thuÕ GTGT.

Çch tÝnh thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ trong trêng hîp kinh doanh hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT cßn nhiÒu phøc t¹p. Nh÷ng qui


45


®Þnh vÒ khÊu trõ khèng vµ xÐt gi¶m thuÕ GTGT cßn thiÕu chÆt chÏ, rêm rµ, mang tÝnh ch¾p v¸.

8. VÒ hai ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ hai lo¹i ho¸ ®¬n.Thùc tÕ nÒn kinh tÕ níc ta cã kho¶ng 4 v¹n doanh nghiÖp cã

kh¸ nhiÒu tæ chøc h¹ch to¸n vµ gÇn 1,6 triÖu hé chñ yÕu l¸ s¶n xuÊt kinh doanh nhá. Cho nªn khi thùc hiÖn thuÕ GTGT ®· ®¸p øng hai ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ cµ hai lo¹i ho¸ ®¬n, ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ ho¸ ®¬n GTGT ®èi víi çc doanh nghiÖp ®ñ ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ¸p dông ph¬ng ph¸p trùc tiÕp thªm GTGT cµ sö dông ho¸ ®¬n th«ng thêng ®èi víi çc hé kinh doanh nhá. ViÖc ¸p dông ®ång thêi hai çch tÝnh thuÕ GTGT vµ hai lo¹i ho¸ ®¬n trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay lµ cÇn thiÕt, song trªn thùc tÕ l¹i n¶y sinh nh÷ng bÊt cËp g©y trë ng¹i cho çc doanh nghiÖp vµ çc hé kinh doanh. Çc doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ kh«ng ®îc khÊu trõ ®Çu vµo khi mua hµng ho¸, dÞch vô cña çc ®¬n vÞ tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, g©y mÊt c«ng b»ng trong çc thµnh phÇn kinh tÕ, hoÆc n¶y ra t×nh tr¹ng chèng thuÕ. Ngoµi ra, nh÷ng bÊt cËp trong kÕ to¸n thuÕ GTGT, trong chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ ®èi víi hµng ho¸ lu th«ng trªn thÞ trêng... còng g©y nhiÒu khã kh¨n cho c«ng t¸c thu cña ngµnh thuÕ vµ cho çc hé kinh doanh nhá.

9. Xö lý thuÕ GTGT ®èi víi hµng nhËp khÈu.Trong h¬n 6 th¸ng ®Çu n¨m, thuÕ suÊt hµng nhËp khÈu, nhÊt

lµ ®èi víi nguyªn, nhiªn, vËt liÖu qu¸ cao. ViÖc ¸p m· thuÕ thiÕu chÝnh x¸c, thêi gian nép thuÕ qu¸ ng¾n. VÊn ®Ò hoµn thuÕ cßn chËm vµ phøc t¹p trong kiÓm tra ho¸ ®¬n. Do vËy nhiÒu doanh


46


nghiÖp ph¶i chÞu thªm l·i suÊt ng©n hµng tõ sè tiÒn vay nép thuÕ tríc nhng chËm ®îc tr¶ l¹i. Song mÆt kh¸c, chÝnh nhiÒu doanh nghiÖp còng cha nghiªm tóc kª khai vµ hoµn thµnh çc thñ tôc cÇn thiÕt, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ch©m trÔ trong viÖc hoµn thuÕ.

10. Víng m¾c vÒ thñ tôc.Trong NghÞ quyÕt 90/1999_UBTVQH kho¸ IX qui ®Þnh vËt t

x©y dùng lo¹i trong níc cha s¶n xuÊt ®îc nhËp khÈu ®Ó chÕ t¹o tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp kh«ng ph¶i chÞu thuÕ GTGT. HoÆc ®iÒu 4 luËt thuÕ GTGT qui ®Þnh kh«ng thu thuÕ GTGT ®èi víi d©y truyÒn thiÕt bÞ toµn bé, ®ång bé. §Õn nay vÉn cha cã híng dÉn ®Ó thùc hiÖn. ThÝ dô: Phô tïng, phô kiÖn ®i kÌm, vËt t x©y dùng cÊu thµnh nªn thiÕt bÞ cã ®îc hëng tiªu chuÈn kh«ng thu thuÕ GTGT nh m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i hay kh«ng th× ®Õn nay vÉn cha lµm râ.

11. Cha nhÊt qu¸n trong thùc hiÖn nguyªn t¾c.Do ph¶i xö lý nh÷ng bÊt cËp, cha phï hîp víi thùc tª, ®Ó ®¶m

b¶o cho s¶n xuÊt kinh doanh b×nh thêng, ChÝnh phñ, Bé tµi chÝnh ®· ph¶i gi¶m 50% thuÕ GTGT cho mét sè mÆt hµng, më réng thªm mét sè ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT... TÊt c¶ nh÷ng xö lý theo híng "víng ®©u gì ®Êy" ®· lµm cho biÓu thuÕ suÊt biÕn d¹ng di so víi thiÕt kÕ ban ®µu. Tõ 3 møc thuÕ suÊt ®Õn nay kh«ng cßn lµ 3 mµ ®· trë thanh 4 ®Õn 5 møc thuÕ suÊt. Trªn thùc tÕ g©y nªn sù bÊt hîp lý míi cho sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng cña doanh nghiÖp.

T¹o ra hai s©n ch¬i kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ. HiÖn nay thuÕ GTGT ®îc tÝnh theo hai ph¬ng ph¸p lµ ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ.


47


Khi çc ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ cung øng hµng ho¸, dÞch vô cho çc ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp thi nh÷ng ®¬n vÞ nµy kh«ng ®îc khÊu trõ, trong khi trong gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· cã phÇn thuÕ GTGT nªn ®· lµm cho thuÕ ®¸nh chång chÐo lªn thuÕ. Ngîc l¹i, khi çc ®¬n vÞ thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp cã quan hÖ giao dÞch cung øng dÞch vô, hµng ho¸ cho çc ®¬n vÞ thùc hiÖn thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ GTGT, thùc chÊt ®¬n vÞ nhËn ph¶i tr¶ phÇn thuÕ GTGT ch×m trong gi¸ b¸n mµ ®¬n vÞ trùc tiÕp ®· nép. Tõ çch thùc hiÖn nh trªn ta thÊy hiÖn ®ang tån t¹i hai s©n ch¬i kh¸c nhau mµ mçi s©n ch¬i chØ ch¬i theo mét h×nh, chÝnh v× vËy ®ang h×nh thµnh hai xu híng lµ mét sè ®¬n vÞ ®ang nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ chuyÓn sang nép theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ngîc l¹i, tuú thuéc vµo chiÕn lîc kh¸ch hµng cña hä vµ dÜ nhiªn lµ ngµnh thuÕ khã lßng gi¶i quyÕt ngay ®äc. H¬n n÷a, trong thùc tÕ thu thuÕ tÝnh tho ph¬ng ph¸p trùc tiÕp rÊt khã chÝnh x¸c, nªn vÉn chñ yÕu tÝnh theo ph¬ng ph¸p kho¸n (®èi víi hé nhá) nh thuÕ doanh thu tríc ®ay, chÝnh ®iÒu nµy ®· g©y kh«ng Ýt lóng tóng, khã kh¨n cho th-ong nghiÖp quèc doanh mét khi hä ph¶i c¹nh tranh trùc tiÕp víi çc hé buon ban tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.

12. Qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ cßn cha tèt.Tuy ®¹i bé phËn doanh nghiÖp ®· chÊp ho¸ ®¬nµh tèt chÕ

®é ho¸ ®¬n, in vµ sö dông ho¸ ®¬n gi¶, mua ®i b¸n l¹i ho¸ ®¬n, viÕt kh«ng ®óng doanh sè trªn ho¸ ®¬n ®Ó trèn thuÕ vµ chiÕm ®o¹t tiÒn cña Nhµ níc trong kh©u tho¸i thuÕ.

IV. Çc biÖn ph¸p xö lý víng m¾c vµ ph¬ng híng s¾p tíi.


48


1. VÒ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT.Çc v¨n b¶n vÒ thuÕ GTGT ë níc ta ®a ra hai ph¬ng ph¸p tÝnh

thuÕ lµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ¸p dông ®èi víi çc doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp Nhµ níc, luËt ®Çu t níc ngoµi, luËt c«ng ty, luËt hîp t¸c x· vµ nh÷ng hé kinh doanh lín, chÊp hµnh tèt chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ. Ph-¬ng ph¸p tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn thuÕ GTGT ¸p dông chñ yÕu ®èi víi hé kinh doanh ç thÓ cha thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n, chøng tõ. T¬ng øng v¬i hai ph¬ng ph¸p tÝnh thuª la hai lo¹i ho¸ ®¬n GTGT vµ ho¸ ®¬n b¸n hµng th«ng thêng. Qua gÇn 2 n¨m thùc hiÖn thuÕ GTGT cho thÊy, sö dông hai ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ g©y ra nhiÒu bÊt cËp trong viÖc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo. MÆt kh¸c, ®Ó qu¶n lý c¬ së ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp ph¶i huy ®éng gÇn mét nöa sè çn bé thuÕ víi chi phÝ t¬ng øng, nhng thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc chØ chiÕm 10% trong tæng thuÕ GTGT. V× vËy chØ nªn ¸p dông mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ lµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. Çc hé kinh doanh nÕu kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ nµy th× ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai trùc tiÕp hoÆc kho¸n thuÕ. NÕu hé kinh doanh qu¸ nhá th× miÔn thuÕ. §Ó tiÕn tíi chØ sö dông mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ, cÇn tõng bíc triÓn khai c«ng t¸c kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®Ó ph©n lo¹i çc c¬ së nµy vµo 3 nhãm nãi trªn.

2. VÒ thuÕ suÊt GTGT.ChuyÓn 11 møc thuÕ suÊt thuÕ doanh thu xuèng cßn 4 møc

thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®ã lµ gi¶i ph¸p tríc m¾t, bíc ®Öm ®Ó tiÕn tíi chØ dïng 2 møc thuÕ suÊt (trong ®ã thuÕ suÊt 0% ¸p dông ®èi víi


49


hµng ho¸ xuÊt khÈu). Víi 4 møc thuÕ suÊt nh hiÖn nay, ngµnh thuÕ liªn tôc nhËn ®îc ®¬n xin gi¶m thuÕ vµ ®· ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ ®èi víi nhiÒu nhãm hµng. Nhng ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ t¹o ra nh÷ng ph¶n øng d©y truyÒn, lan réng, g©y nhiÒu tiªu cùc. Kinh nghiÖm çc níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi chØ ¸p dông mét møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT (kh«ng tÝnh møc thuÕ suÊt 0%). Tuy nhiªn ®Ó gi¶m sè lîng thuÕ suÊt cßn 2 møc, th× ph¶i b¶o ®¶m çc yªu cÇu sau:.

Mét lµ: X¸c ®Þnh møc thuÕ suÊt ph¶i b¶o ®¶m kh«ng lµm ¶nh hëng lín ®Õn nguån thu cña Ng©n s¸ch Nhµ níc, ®ång thêi ph¶i nu«i dìng nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc.

Hai lµ: Møc thuÕ suÊt ph¶i b¶o hé ®îc s¶n xuÊt trong níc, do ph¶i gi¶m thuÕ nhËp khÈu vµo n¨m 2006 theo hiÖp ®Þnh AFTA.

Ba lµ: Møc thuÕ suÊt ph¶i b¶o ®¶m c«ng b»ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a çc doanh nghiÖp, ®¶m b¶o æn ®Þnh thÞ trêng trong níc, kh«ng cã biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶ vµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n.

3. VÒ qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ.Trong qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n chøng tµ ®· ph¸t sinh

nh÷ng tån t¹i víng m¾c sau. In vµ sö dông ho¸ ®¬n bÊt hîp ph¸p (ho¸ ®¬n kh«ng theo qui ®Þnh cña luËt thuÕ, ho¸ ®¬n thËt nhng ký hiÖu vµ m· sè trªn ho¸ ®¬n lµ gi¶, ho¸ ®¬n ghi tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ kh«ng khíp gi÷a çc liªn...), bu«n b¸n ho¸ ®¬n thËt vµ ho¸ ®¬n gi¶, xuÊt ho¸ ®¬n khèng, taoh ®iÒu kiÖn cho çc ®¬n vÞ kh¸c trèn thuÕ, b¸n hµng xuÊt ho¸ ®¬n nhng kh«ng kª khai nép thuÕ, b¸o mÊt ho¸ ®¬n nhng trªn thùc chÊt lµ b¸n hoÆc sö dông


50


ho¸ ®¬n cña ®¬n vÞ kh¸c b¸o mÊt.Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy, Bé tµi chÝnh nªn nghiªn cøu l¹i giÊy

in ho¸ ®¬n, chøng tõ vµ ký hiÖu, m· hiÖu cña tõng lo¹i ho¸ ®¬n, chøng tõ ®Ó chèng in gi¶, nèi m¹ng vÒ qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n cña ®èi tîng nép thuÕ trªn m¸y vi tÝnh trong toµn quèc. MÆt kh¸c, Bé tµi chÝnh cÇn ph¶i phèi hîp víi çc c¬ quan ph¸p luËt ®Ó kiÓm tra, ph¸t hiÖn vµ xö lý, nghiªm çc trêng hîp vi ph¹m vÒ chÕ ®é qu¶n lý ,sö dông ho¸ ®¬n, yªu cÇu çc doanh nghiÖp ph¶i tù kiÓm tra néi bé, mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i ghi râ tªn, ®Þa chØ, m· sè thuÕ cña ngêi b¸n. §ång thêi më réng khuyÕn khÝch çc doanh nghiÖp tù in ho¸ ®¬n GTGT theo mÉu qui ®Þnh cña Bé tµi chÝnh.

4. VÒ khÊu trõ thuÕ.HÇu hÕt çc níc ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®Òu sö

dông ph¬ng ph¸p lÊy thuÕ ®Çu ra trõ thuÕ ®Çu vao. NÕu ho¸ ®¬n ®Çu vµo kh«ng ghi sè thuÕ GTGT th× kh«ng ®îc khÊu trõ. Ë níc ta trong çc v¨n b¶n luËt míi ban hµnh ®· qui ®Þnh cho khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo (1% ®Õn 5%) nhng chØ ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ n«ng, l©m h¶i s¶n mua trùc tiÕp cña ngêi s¶n xuÊt kh«ng cã ho¸ ®¬n, nhng cã b¶n kª. Sau gÇn 9 th¸ng thùc hiÖn, ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 78/1999 - N§ - CP cho phÐp khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo ®«i víi c¶ phÕ liÖu (3% ®Õn 5%), ®èi víi hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®Çu vµo (4%) vµ tÊt c¶ hµng ho¸, dÞch vô ®Çu vµo kh¸c cã ho¸ ®¬n hµng ho¸ th«ng thêng ®îc khÊu trõ 3%. ViÖc cho khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo l¹i ph¸t sinh nh÷ng víng m¾c nh: Cã nhiÒu tû lÖ khÊu trõ kh¸c nhau nªn rÊt phøc t¹p trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ kh«ng khuyÕn khÝch sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ. §èi víi hµng ho¸


51


n«ng, l©m, h¶i s¶n kh«ng cÇn ho¸ ®¬n, chØ cÇn b¶n kª dÉn tíi cã trêng hîp c¬ së s¶n xuÊt mua cña ngêi kinh doanh bu«n chuyÕn, ngêi thu gom trèn thuÕ, çc doanh nghiÖp kh«ng lÊy ho¸ ®¬n b¸n hµng, t¹o kÏ hë ®Ó c¬ së kinh doanh bu«n chuyÕn, ngêi thu gom trèn thuÕ. Çc doanh nghiÖp mua n«ng, l©m, h¶i s¶n sau ®ã s¬ chÕ b¸n hµng trong níc th× ®îc khÊu trõ thuÕ nhng nÕu xuÊt khÈu l¹i kh«ng ®îc trõ thuÕ ®Çu vµo.

Gi¶i ph¸p tríc m¾t khi vÉn cßn sö dông 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ çc møc thuÕ suÊt nh hiÖn nay:

§èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®Çu vµo mua cña ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã ho¸ ®¬n, chØ cã b¶n kª, ®îc khÊu trõ 3% trªn gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô, kÓ c¶ mua ®Ó xuÊt khÈu vµ chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu.

§èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT mua cña ngêi kinh doanh cã ho¸ ®¬n b¸n hµng th«ng th¬ng, kÓ cµ hµng ho¸ cña c¬ së s¶n xuÊt thuéc diÖn tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, th× ®îc khÊu trõ 4% trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo.

Cho phÐp khÊu trõ hoÆc hoµn l¹i thuÕ GTGT trong trêng hîp giao hµng hoÆc cung øng dÞch vô bÞ huû bá, sau khi ®· chÊp nhËn tr¶ tiÒn cña ngêi mua hoÆc trêng hîp gi¶m gi¸, çc kho¶n thu kh«ng ®ßi, ®îc xö lý cã ®Çy ®ñ chøng tµ hîp lÖ.

Gi¶i ph¸p l©u dµi: Khi d· ¸p dông mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ 2 møc thuÕ suÊt nh kiÕn nghÞ ë trªn th× toµn bé gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô ®Çu vµo kh«ng thuéc diÖn tÝnh thuÕ GTGT mµ ®Çu ra tÝnh thuÕ GTGT th× sÏ ®îc khÊu trõ 4% gi¸ trÞ trªn b¶n kª hoÆc ho¸ ®¬n th«ng thêng tÝnh cho c¶ nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô b¸n


52


trong níc, xuÊt khÈu hoÆc chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu.5. VÊn ®Ò hoµn thuÕ GTGT.Trong thêi gian ®Çu ¸p dông thuÕ GTGT, thñ tôc hoµn thuÕ rÊt

phøc t¹p nªn tiÕn ®é hoµn thuÕ chËm, g©y khã kh¨n cho nhiÒu doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu t, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh víi khèi lîng lín. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh trªn mét phÇn do doanh nghiÖp cha lµm ®óng thñ tôc, mét phÇn do c¬ quan thuÕ cha quen, v¨n b¶n híng dÉn l¹i cha râ rµng. Tríc t×nh h×nh ®ã, Bé tµi chÝnh ®· cã çc v¨n b¶n bæ xung lµ hoµn thuÕ tríc kiÓm tra sau vµ ph¶i xö lý nghiªm nh÷ng trêng hîp vi pham. Çc v¨n b¶n nµy ®Ò cao tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña çc doanh nghiÖp, cña ngêi nép thuÕ trong viÖc hoµn thuÕ GTGT.

Tuy nhiªn vÊn ®Ò hoµn thuÕ vÉn cßn nhiÒu bÊp cËp vÒ thñ tôc còng nh thêi gian hoµn thuÕ. CÇn ®Ò cao h¬n n÷a tr¸ch nhiÖm cña c¬ së tríc nh÷ng hå s¬ xin ®îc hoµn thuÕ cµ t¨ng cêng kiÓm tra, thanh tra cña c¬ quan thuÕ.

6. ViÖc ban hµnh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý.Qua gÇn 2 n¨m thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT, Bé tµi chÝnh ®· cã

hµng tr¨m v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh luËt thuÕ, phÇn lín çc v¨n b¶n ban hµnh sau khi ®iÒu chØnh bæ xung hoÆc söa ®æi mét sè néi dung cña v¨n banr tríc. Do vËy, hµng tr¨m v¨n b¶n ®Òu cã hiÖu lùc thi hµnh. ViÖc lµm nµy g©y nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p trong ®iÒu hµnh tæ chøc vµ qu¶n lý thu thuÕ, cha nãi ®Õn gi÷a çc v¨n b¶n l¹i ph¸t sinh m©u thuÉn, kh«ng nhÊt qu¸n. Do ®ã trong lÇn c¶i çch thuÕ II chØ nªn cã mét luËt thuÕ, mét NghÞ ®Þnh ChÝnh phñ, 1 ®Õn 2 v¨n b¶n híng dÉn cña Bé tµi chÝnh.


53


7. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nhãm t vÊn thuÕ.H×nh thµnh nhãm t vÊn thuÕ lµ mét nhu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi

çc ®èi tîng chÞu thuÕ, nép thuÕ trong níc vµ çc nhµ ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. NhiÒu níc trªn thÕ gi¬i coi dÞch vô t vÊn thuÕ lµ mét nghÒ, ®©y lµ dÞch vô cung cÊp çc th«ng tin, kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ sù hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc thuÕ. V× vËy nªn sím h×nh thµnh nhãm t vÊn thuÕ trong c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y nghµnh thuÕ. Bé phËn nµy cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi víi bé phËn trùc tiÕp qu¶n lý thu thuÕ. §ång thêi ®Ó khuyÕn khÝch çc doanh nghiÖp sö dông dÞch vô t vÊn thuÕ, ®Ò nghÞ cã qui ®Þnh chÊp nhËn chi phÝ t vÊn thuÕ lµ mét lo¹i chi phÝ hîp lý ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ.

8. C¶i çch hµnh chÝnh thuÕ.Môc tiªu cña c¶i çch hµnh chÝnh thuÕ ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu

®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc, çc v¨n b¶n thuÕ ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c, ®¬n gi¶n, dÔ hiÒu, dÔ lµm, dÔ kiÓm tra. §Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c c¶i çch hµnh chÝnh thuÕ, Bé tµi chÝnh vµ ngµnh thuÕ nªn chó ý nh÷ng vÊn ®Ò sau: Rµ so¸t l¹i toµn bé nh÷ng v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh luËt thuÕ, nghiªn cøu, xem xÐt lµm râ çch gi¶i thÝch, tõ ng÷ vµ néi dung, tÝnh thèng nhÊt vµ kÕ thõa cña çc v¨n b¶n. MÉu kª khai thuÕ, nép thuÕ cÇn thèng nhÊt víi chÕ ®é kÕ to¸n, thèng kª, ®¬n gi¶n ho¸ çc mÉu biÓu qui ®Þnh trong thu, nép, hoµn thuÕ.

9. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ thuÕ GTGT.

Do thùc hiÖn quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ míi, ®èi tîng nép thuÕ tù tÝnh thuÕ, kª khai vµ näp thuÕ nªn c«ng t¸c tuyªn truyÒn h-íng dÉn, gi¶i thÝch thËt cô thÓ vÒ néi dung chÝnh s¸ch thuÕ, quy


54


tr×nh qu¶n lý thuÕ, çch ghi chÐp ho¸ ®¬n chøng tõ, çch kª khai thuÕ, c«ng khai quy tr×nh miÔn thuÕ, hoµn thuÕ, gi¶m thuÕ tíi tõng c¬ së tÝnh, nép thuÕ. Phèi hîp ngµnh thuÕ víi çc c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng, çc tæ chøc ®oµn thÓ, x· héi trong tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ thuÕ.

PhÇn VI. KÕt luËn.ThuÕ GTGT nh×n tõ vÜ m« ®Õn vi m« ®· thùc sù ®i vµo cuéc

sèng. Sau h¬n 2 n¨m ¸p dông, chóng ta ®· thu ®îc nh÷ng tÝn hiÖu ban ®Çu rÊt kh¶ quan. Sè thu trong Ng©n s¸ch ®· cã xu híng t¨ng, kh«ng cã biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh, th¬ng m¹i, dÞch vô, xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ngµy cµng ®îc më réng.

Së dÜ ®¹t ®îc nh vËy lµ do ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· chuÈn bÞ kü cµng vÒ mÆt lîng còng nh mÆt chÊt.

Mét nÒn kinh tÕ vËn ®éng ph¶i lµ mét nÒn kinh tÕ më, mét c¬ chÕ tèt ph¶i biÕt biÕn ho¸ linh ®éng, chÝnh v× vËy ®Ó cã thÓ ®iÒu hµnh tèt thuÕ GTGT, tríc hÕt mçi ngêi chóng ta ph¶i thùc sù


55


hiÓu râ vÒ b¶n chÊt vµ néi dung cña nã, ®ã chÝnh lµ môc ®Ých cña ®Ò ¸n nµy.

Hy väng r»ng trong thêi gian tíi, chóng ta b¸m s¸t thùc tiÔn, nhanh chãng t×m tßi, söa ch÷a nh÷ng bÊt hîp lý ®Ó thuÕ GTGT vµ çc luËt thuÕ míi gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ®a ®Êt níc tiÕn nhanh, tiÕn m¹nh trªn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mµ §¶ng ®· ®Ò ra.

§Ò ¸n ®îc viÕt trong ®iÒu kiÖn nhËn thøc cña b¶n th©n cha s©u s¾c, tµi liÖu tham kh¶o cha phong phó nªn kh«ng tr¸nh khái nhiÒu sai sãt. RÊt mong cã sù gãp ý vµ sña ch÷a cña ThÇy, C« gi¸o, cïng b¹n bÌ.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n çc ThÇy, C« gi¸o ®· trang bÞ kiÕn thøc cho em. §Æc biÖt lµ ThÇy gi¸o §Æng Ngäc §øc - gi¸o viªn trùc tiÕp híng dÉn em thùc hiÖn ®Ò ¸n nµy.

Tµi liÖu tham kh¶o1. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ (Trêng ®¹i häc kinh tÕ

quèc d©n_ khoa Ng©n hµng tµi chÝnh).2. Gi¸o tr×nh qu¶n lý thuÕ.3. S¸ch hÖ thèng ho¸ çc v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ GTGT ®· ®îc

söa ®æi bæ xung.4. B¸o ço tæng kÕt c«ng t¸c thuÕ n¨m 2000.5. B¸o ço tæng kÕt c«ng t¸c thuÕ n¨m 2001.


56


6. T¹p chÝ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn.7. T¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ.8. T¹p chÝ tµi chÝnh.9. T¹p chÝ ng©n hµng.10. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ.11. T¹p chÝ thùc tiÔn kinh nghiÖm.12. T¹p chÝ th¬ng m¹i.13. T¹p chÝ thèng kª.14. T¹p chÝ thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ.


57

Documents

Môc lôc - tieuluanfree.files.wordpress.com · Web viewThùc hiÖn thuÕ GTGT cßn thuc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh, lu th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn do thuÕ GTGT chØ thu trªn