500điều cấm kỵ trongcuộc sống hiện đại

Hoàng Bắcbiên soạn

Nhà xuất bản : Thanh Niên(1999)

Khổ : 13 x19cmwww.thuvien-ebook.comChuyển sang ebook :

quocvu2kNgày hoàn thành :

06/04/2007

MỤC LỤCPHẦN 1 : TRẺ THƠ VÀ NHỮNG

ĐIỀU CẤM KỴ1- Không nên coi thường việc nuôi con

bằng sữa mẹ2- Trường hợp nào không nên nuôi con

bằng sữa mẹ3- Trẻ thơ nào không nên bú sữa mẹ4- Không nên bỏ sữa non5- Không nên cho trẻ mới sinh bú sữa

quá muộn6- Không nên lấy sữa đặc có đường

làmthức ăn chính cho trẻ sơ sinh7- Không nên chỉ dùng sữa bò khi nuôi

bộ trẻ sơ sinh8- Không nên cho trẻ nằm ngửa bú sữa

9- Trẻ đẻ non không nên ăn sữa chua10- Không nên chỉ dùng sữa cừu để

nuôi con11- Không nên dùng sữa bò để nấu

cháo cho trẻ12- Không nên cho trẻ uống sữa bò lúc

đói13- Không nên cho con bú sữa vô giờ

giấc14- Không nên cho trẻ thơ uống sữa

thay uống nước15- Không nên hễ thấy trẻ khóc là cho

bú16- Không nên cho trẻ thơ ăn sữa bò

thời gian dài17- Mẹ đang uống thuốc bệnh không

nên cho con bú18- Những điều kiêng kỵ về việc cai

sữa

19- Không nên cai sữa quá muộn20- Trường hợp nào không nên cai sữa21- Trong thời kỳ cho con bú mà thấy

kinh thì không nên cai sữa22- Sau khi cai sữa không nên tiếp tục

nuôi trẻ bằng bình sữa23- Những điều kiêng kỵ khi cho trẻ

em ăn đường24- Muốn trẻ tăng chiều cao không

phải chỉ dựa vào dinh dưỡng25- Trẻ em không nên dùng nhiều dầu

gan cá26- Trẻ em lười ăn không nên cho ăn

mì chính27- Trẻ em không nên ăn kẹo sôcôla

với sữa bò28- Trẻ em không nên ăn nhiều quất29- Trẻ em không nên ăn những thực

vật ít chất mỡ

30- Trẻ em không nên ăn nhiều tỏi31- 4 điều kiêng kỵ trong việc ăn uống

của trẻ em32- Trẻ em không nên uống nhiều nước

có ga45- Không nên cho trẻ thơ ăn nhiều

sôcôla46- Không nên cho trẻ em ăn nhiều

kẹo sữa47- Không nên cho trẻ đã lớn ăn nhiều

chế phẩm bằng sữa48- Không nên lạm dụng thuốc bổ cho

trẻ thơ49- Không nên cho trẻ em ngậm thức

ăn khi ngủ50- Không nên cho trẻ ăn trước khi đi

ngủ51- Không nên cho trẻ em ăn vặt52- Không nên để cho trẻ em ăn uống

ngấu nghiến53- Trẻ em không nên ăn những thực

phẩm có tính kích thích54- Trẻ em không nên ăn nhiều gan và

bồ dục55- Trẻ em không nên ăn nhiều thức ăn

tanh56- Trẻ thơ không nên ăn chay57- Không nên cho trẻ thơ ăn no quá58- Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên

cho ăn lòng trắng trứng59- Không nên cho trẻ em ăn nhiều

trứng gà60- Không nên cho trẻ em ăn nhiều mỡ

động vật61- Không nên cho trẻ em ăn quá mặn62- Không nên cho trẻ sơ sinh ăn muối63- Không nên cho trẻ thơ ăn những

thức ăn có rễ

64- Không nên nhai cơm cho trẻ ăn65- Trẻ thơ không nên ăn mật ong66- Trẻ em không nên ăn thức ăn

nướng67- Những điều kiêng kỵ trong việc

may quần áo cho trẻ sơ sinh68- Không nên trùm khăn voan nilông

lên mặt trẻ em69- 7 điều kiêng kỵ trong việc thay tã

lót cho trẻ70- Không nên may quần áo cho trẻ em

bằng vải màu sẫm71- Không nên may áo có cổ cho trẻ

sơ sinh72- Không nên may quần áo bằng sợi

hoá học cho trẻ em73- Trẻ em không nên mặc nhiều quần

áo74- Không nên cho trẻ em mặc áo lót

quá chật75- Trẻ em không nên mặc quần bò76- Trẻ em không nên mặc quần loe77- Trẻ dưới 5 tuổi không nên mặc

quần cạp chun78- Không nên dùng dây chun để thắt

lưng79- Quần của trẻ em nam tuyệt đối

không nên dùng khoá80- Trẻ thơ Không nên mặc quần thủng

đít lâu quá81- Không nên dùng xà phòng bột để

giặt quần áo của trẻ thơ82- Không nên cho băng phiến vào

quần áo của trẻ em83- Trẻ thơ không nên đi giày da84- Trẻ em không nên đi giày đế nhựa

cứng85- Trẻ em Không nên đi giày chật quá

86- Trẻ em Không nên đi dép lê quásớm

87- 6 điều kiêng kỵ trong việc trangđiểm cho bé gái

88- 2 điều kiêng kỵ trong việc trangđiểm cho bé trai

89- 4 điều kiêng kỵ về việc cho trẻ emđi xe đạp

90- Học sinh cận thị không nên ngồi bàn đầu

91- Không nên nặn mụn nhọt ở trẻ em92- Trẻ em không nên chạy nhanh trên

đường dài93- Không nên cho trẻ thơ nắm áo nhau

đi dạo94- Trẻ thơ không nên luyện cơ bắp

quá sớm95- Trẻ em không nên đi giày đế cứng

để chạy

96- Sau bữa cơm trẻ em không nên đibơi

97- Trẻ thơ không nên tắm nắng quacửa kính

98- Trẻ em không nên chơi trò kéo co99- Trước khi thi đấu không nên ăn

cơm100- Trẻ em không nên lạm dụng đồ

hoá trang101- Thiếu nhi không nên đánh phấn,

bôi son102- Trẻ em không nên dùng kem

dưỡng da của người lớn103- Trẻ em không nên xoa phấn quá

dày ở trên mặt104- Học sinh trung, tiểu học không

nên sấy tóc105- Trẻ em không nên đeo nhẫn106- Thiếu nữ không nên bó ngực

107- 9 điều kiêng kỵ về phòng ở củatrẻ em

108- 15 điều kiêng kỵ trong giáo dụcgia đình

109- 12 điều kiêng kỵ trong học tập110- 12 điều cấm kỵ về đồ chơi của

trẻ em111- Những điều kiêng kỵ trong việc

tập luyện của trẻ em112- 3 điều kiêng kỵ khi trẻ em sốt cao113- Trẻ em không nên đeo kính màu

bằng nhựa114- Những điều cấm kỵ trong giáo

dục gia đình115- 10 điều kiêng kỵ trong việc giáo

dục con cái116- 10 điều kiêng kỵ trong việc bồi

dưỡng trẻ em117- 12 điều kiêng kỵ trong việc trẻ

em xem ti-vi118- 14 điều kiêng kỵ trong cuộc sống

thường ngày của thiếu nhi119- Cần trừ bỏ 19 thói quen xấu ảnh

hưởng đến sức khoẻ của trẻ emPHẦN 2 : PHỤ NỮ VÀ NHỮNG

ĐIỀU CẤM KỴ120- 10 điều cấm kỵ trong cuộc sống

vợ chồng121- Tuần trăng mật không nên dung

tục122- Đang hành kinh không nên giao

hợp123- Thời kỳ đầu có thai không nên

động phòng124- Vợ chồng vừa tắm xong không

nên giao hợp125- Sau khi làm việc mệt nhọc không

nên giao hợp

126- Sau khi lấy nhau nhiều năm vẫnkhông

có con cũng không nên giao hợp quánhiều

127- Phụ nữ có thai không nên đeo su-chiêng

128- Phụ nữ có thai không nên mặc áobó chặt lấy người

129- Phụ nữ có thai không nên bó ngực130- Phụ nữ có thai không nên đi bít

tất dài và chật131- Phụ nữ có thai không nên đi giày

cao gót132- Mọi người đều không nên đi giày

cao gót133- Phụ nữ có thai không nên lạm

dụng vitamin134- Phụ nữ có thai không nên lạm

dụng thuốc kháng sinh

135- Phụ nữ có thai không nên dùngnhiều thuốc bổ can-xi

136- Phụ nữ có thai không nên dùngdầu gió

137- Phụ nữ có thai không nên nuôimèo

138- Phụ nữ có thai không nên giảmmức ăn.

139- Phụ nữ đang hành kinh không nênnhổ răng.

140- Trước khi hành kinh không nênchiếu chụp X quang.

141- Phụ nữ trước khi hành kinh khôngnên ăn nhiều muối.

142- Phụ nữ đang hành kinh không nêntắm nước lạnh

143- Phụ nữ đang hành kinh không nêntắm ngồi.

144- Phụ nữ khi hành kinh không nên

mặc quần bò.145- Phụ nữ đang cho con bú không

nên uống bia146- Phụ nữ không nên hút thuốc lá147- Sản phụ không nên ăn nhiều

đường đỏ148- Phụ nữ không nên đi xe đạp của

nam giới149- Phụ nữ không nên đi xe đạp có

yên cứng.150- Phụ nữ không nên mặc quần lót

bằng vải ni lông.151- Phụ nữ không nên dùng xà phòng

để rửa bộ phận sinh dục152- Không nên chải đầu bằng lược

nhựa153- Không nên cắm nến vào bánh ga-

tô sinh nhật154- Không nên bế trẻ em xem ti-vi

155- mùa đông không nên đeo khẩutrang để chống rét

156- Không nên bôi nước hoa lên mặt157- Khi trang điểm không nên dùng

nước hoa có nồng độ cao.158- Không nên dùng dầu gió để xoa

tay xoa mặt159- Tắm xong không nên trang điểm

ngay160- Đi khám bệnh thì không nên

trang điểm161- Diễn viên trước khi hoá trang

không nên rửa mặt, cạo râu162- Hoá trang không nên nhổ lông

mày163- Không nên để tóc quá dài164- Không nên cắt lông mi165- Sấy tóc không nên quá nhiều và

quá xoăn

166- Không nên dùng nhiều thuốcnhuộm tóc

167- Mùa hè không nên đeo đồ trangsức bằng kim loại

168- Nhân viên làm công việctiếp xúc với thực phẩm chín không

nên đeo nhẫn169- Nhân viên làm việc trong các

phòng bệnh không nên đeo nhẫn170- Không nên đeo dây chuyền hợp

kim dài ngày171- Phụ nữ không nên giảm béo quá

độ172- Phụ nữ không nên giảm béo một

cách mù quángPHẦN 3 : THANH NIÊN VÀ

NHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ173- 10 điều không nên trong yêu

đương

174- 7 điều kiêng kỵ khi nói chuyệnvới người yêu

175- Không nên tiết lộ bí mật yêuđương quá sớm

176- Giao lưu tình cảm không nên hôn177- Chồng không nên coi vợ là công

cụ hưởng lạc178- Đến chơi nhà bạn, không nên hôn

con trẻ179- Các bạn trẻ không nên nhổ râu180- Không nên dùng chung dao cạo

râu181- Không nên mặc một bộ âu phục

liên tục dài ngày182- Cổ áo không nên quá cao183- Không nên giặt cà vạt bằng nước

lã184- Không nên mặc quần áo làm việc

ở nhà

185- Quần áo dính dầu xăng không nêngiặt bằng máy giặt

186- Không nên khua chân múa tay khichuyện trò giao tiếp

187- Đề cao năng lực xã giao, khôngnên có 4 loại tâm lý

188- Trong giao tiếp không nên cóthái độ xun xoe khúm núm

189- Rót trà tiếp khách không nên quáđầy

190- Không nên đố kỵ trong giao tiếp191- Không nên trông mặt mà bắt hình

dong192- Kết nghiã bạn bè không nên coi

thường nhân tố tình cảm193- Kết bạn không nên lấy tiền tài

làm cơ sở194- Cử chỉ của giáo viên không nên

tuỳ tiện

195- Người giáo viên không nên ănmặc lố lăng

196- Giáo dục học sinh không nêndùng phương pháp làm nhục

197- Giáo viên không nên nhận quàbiếu của học sinh

198- Thầy giáo không nên đánh học trò199- Giáo viên không thể thiếu tình

yêu200- Không nên rửa mặt từ trên xuống

dưới201- Rửa mặt không nên xát xà phòng

lên khăn mặt202- Không nên rửa mặt bằng xà

phòng giặt203- Không nên dùng thuốc đánh răng

để rửa mặt204- Thanh thiếu niên không nên hút

thuốc lá

205- Sáng sớm ngủ dậy không nên hútthuốc lá

206- Khi uống rượu không nên hútthuốc lá

207- Không nên hút thuốc lá để giải lao khi mệt mỏi

208- Người bị gãy xương không nênhút thuốc lá

209- Mọi người đều không nên hútthuốc lá

210- Ăn cơm xong không nên hút thuốclá

211- Không nên hút thuốc lá ở bêncạnh trẻ em

212- Không nên hút thuốc lá ở trongnhà xí

213- Sau khi nhổ răng không nên hútthuốc lá

214- Không nên vì giảm béo mà không

ăn sáng215- Không nên chạy đường dài để

giảm béo phì.PHẦN 4 : NHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ

VỀ NGƯỜI GIÀ216- Người cao tuổi không nên giảm

béo phì217- Người béo không nên uống nhiều

cà-phê218- Giảm béo không nên chỉ là ăn ít219- Người già không nên cấm dục220- Người già không nên dùng hố xí

xổm.221- Không nên đố kỵ người khác.222- Mùa đông không nên mặc quần

áo quá dày.223- Người đứng tuổi không nên

nghiện rượu và thuốc lá224- Người già không nên ăn chất có

nhiều prôtêin225- Người đứng tuổi không nên ăn

thức ăn tinh dài ngày226- Người đứng tuổi không nên khảnh

ăn.227- Người đứng tuổi không nên ăn

nhiều thức ăn béo và ngọt228- Người già không nên quá trầm tư

về dĩ vãng229- Người giảm béo không nên ăn bột

hạt cải230- Trong khi phục hồi bệnh tắc

nghẽn cơ tim không được giao hợp231- Người già không nên ngồi lâu232- Người già không nên quay đầu

đột ngột.233- Người già sau khi ngồi lâu không

nên đứng phắt dậy ngay234- Người già không nên ngồi ngủ gật

235- Người già và người béo khôngnên ngủ trưa.

236- Người già không nên ngủ ít quá.237- Người già không nênnằm giường

lò xo238- Người già không nên trèo cao239- Người già không nên tắm quá

nhiều240- Người già không nên nhuộm tóc241- Các bà đứng tuổi không nên uống

nhiều cà-phê242- Người già không nên ăn uống quá

thanh đạm243- Người già không nên uống quá

nhiều nước244- Người đứng tuổi không nên uống

ít nước quá245- Người già không nên ăn đường

nhiều quá

246- Người già không nên ăn hoa quảhộp

247- Người già không nên thườngxuyên uống bia

248- Người già không nên cho rằng“Già thì gầy”

249- Người già không nêndùng dụng cụ ăn cơm bằng nhôm hoặc

hợp kim nhôm250- Người già ăn cơm xong không

nên “Đi bách bộ” ngay251- Người già không nên thường

xuyên xem bi kịch252- Người già không nên xem những

tiết mục gay cấn, giật gân253- người già không nên vừa ăn vừa

cười nói254- Người già không nên ăn nhiều hạt

hướng dương

255- Người già không nên chỉ ăn chay256- Người già không nên không có

nơi gửi gắm tinh thần257- Người già tham quan du lịch

không nên quá mệt258- Không nên báo tin buồn cho

người già259- Người già không nên chơi cờ

nhiều quá260- Người già không nên sống ở nơi

quá tĩnh mịch261- Người già không nên đi giày đế

bằng262- Người già không nên lạm dụng

thuốc kháng sinh263- Người đứng tuổi không nên thiếu

bạn bè264- Hoat động xã hội của người giàkhông nên chỉ “đóng khung” trong giới

người già265- Trong giao tiếp, người già không

nên xa lánh cái “Đẹp”266- Người già không nên nóikhuyết điểm của con cháu trước mặt

người ngoài267- Cha mẹ không nên bóc thư riêng

của con cáiPHẦN 5 : NHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ

VỀ ĂN UỐNG268- Không nên coi thường bữa ăn

sáng269- Bữa sáng không nên ăn cơm

nguội270- Bữa sáng không nên ăn cơm chan271- Không nên thường xuyên ăn cơm

rang272- Trước khi đi ngủ không nên ăn

cơm

273- Không nên ăn quá no274- Không nên ngồi xổm ăn cơm275- Không nên xem sách báo trong

lúc ăn cơm276- Không nên xem ti-vi trong khi ăn

cơm277- Ăn cơm xong không nên làm việc

ngay278- Sau khi ăn cơm không nên vận

động quá mạnh279- Không nên nhịn đói lâu280- Bữa tối không nên ăn quá no281- Bữa tối không nên ăn những thức

ăn có nhiều đường282- Không nên uống nước nguội để

lâu ngày283- Không nên uống nước chưa sôi

kỹ284- Không nên pha nước sôi vào

trứng gà285- Sau khi lao động không nên uống

nhiều nước ngay286- Bàn ăn không nên thấp quá287- Không nên uống trà lúc đói288- Ăn cơm xong không nên uống

nước chè ngay289- Không nên uống nước chè lạnh290- Không nên uống nước chè để lâu291- Không nên uống chè mốc292- Không nên thường xuyên uống

nước chè đặc293- Không nên nấu nước chè294- Không nên uống quá nhiều nước

chè295- Không nên pha trà bằng cốc bảo

ôn296- Khi sốt nóng không nên uống

nước chè đặc

297- Người thiếu máu không nên uốngnước chè

298- Không nên uống nước chè khiuống thuốc bổ máu có chất sắt.

299- Không nên nhai bã chè300- Rượu nhẹ không nên để lâu301- Trước khi ăn không nên uống

rượu302- Không nên dùng rượu trắng để

giải độc303- Nam giới không nên dùng rượu

để kích thích tính dục304- Không nên uống rượu để chống

rét305- Không nên ăn nhiều trứng gà306- Những người nào không nên dùng

sữa ong chúa307- Những người nào không nên ăn

lạc ?

308- Không nên ăn sữa bò và sữa đậunành khi đang dùng đan sâm

309- Không nên ăn xì dầu sống310- Người đau mắt không được ăn

tỏi311- Những điều kiêng kỵ của người

bị sỏi thận312- Người viêm thận không nên ăn

chuối tiêu313- Người bị bệnh thậnkhông nên ăn những thức ăn có nhiều

anbumin314- Những người đau răng, đau dạ

dày không nên ăn táo315- Những điều kiêng kỵ trong ăn

uốngcủa người bị bệnh rụng tóc316- Không nên ăn trứng gà với đậu

tương

317- Không nên đổ mật ong vào nướcđang sôi

318- Không nên ăn nhiều thực vật cóaxit

319- Sau khi ăn cơm không nên ăn hoaquả

320- Không nên ăn nhiều dưa hấu321- Không nên ăn chuối tiêu lúc đang

đói322- Không nên uống nước có ga sau

khi ăn no323- Không nên uống nước có ga để

qua đêm324- Không nên uống nước lạnh trong

lúc đang ra nhiều mồ hôi325- Không nên uống nước quá nóng326- Không nên uống nước lạnh để

giải nhiệt327- Không nên chờ khát mới uống

nước328- Không nên uống nước sôi lâu329- Không nên uống nước ngọt thay

nước đun sôi để nguội330- Không nên uống nhiều nước có ga331- Những người nào không nên uống

nước lạnh332- Không nên uống nhiều nước có

chất chua333- Không nên thay thế hoa quả bằng

nước quả đóng chai334- Người mắc bệnh mạch máu não

không nên uống cà phê335- Không nên ăn nhiều mía336- Không nên ăn mía ủng337- Không nên ăn nhiều hạt hướng

dương338- Không nên ăn hồng lúc đói339- Không nên ăn nhiều hồng

340- Không nên uống thuốc viên bằngnước chè

341- Không nên uống thuốc viên bằngnước trái cây

342- Không nên uống thuốc viên bằngsữa bò

343- Không nên uống nhiều loại thuốccùng một lúc

344- Không nên nằm uống thuốc345- Không nên uống thuốc viên không

dùng nước346- Không nên dùng tay xoa lên chỗ

tiêm347- Tuyệt đối không nên lạm dụng

thuốc vitamin348- Không nên lạm dụng vitamin C349- Không nên dùng quá liều vitamin

D350- Không nên dùng quá liều vitamin

B6351- Không nên dùng quá liều vitamin

E352- Không nên ăn gan lợn khi đang

uống vitamin C353- Người bị bệnh đau tim không nên

ăn nhiều trái cây354- Những thực vật không nên ăn

chung355- Những điều kiêng kỵ của 14 loại

thực phẩm356- Không nên dùng nhầm đồ gia vị357- Không nên để nồi xoong nhôm

lâu ngày không dùng358- Không nên đựng bột mì bằng đồ

nhôm359- Không nên đựng thức ăn vào đồ

nhôm để qua đêm360- Không nên dùng chung dụng cụ

nhà bếpbằng nhôm và bằng sắt361- Không nên dùng dụng cụ nhà bếpvà bộ đồ ăn bằng nhôm tái sinh362- Không nên đựng đồ uống có chất

chuatrong đồ đựng bằng kim loại363- Không nên đựng rượu trong chai

lọ bằng thiếc364- Không nên dùng đồ sắt tráng men

để nấu thức ăn365- Không nên dùng giấy vệ sinh

thông thường làm khăn ăn366- Rửa bát đũa xong không nên lau

khô ngay367- Không nên dùng lồng bàn để đậy

thức ăn368- Không nên dùng đũa son369- Rán mỡ lợn không nên to lửa

370- Không nên đựng mật ong trongnhững đồ đựng bằng kim loại

371- Mật ong sủi bọt không nên để lâu372- Không nên ăn mật ong sống373- Sáng sớm còn đói không nên

uống sữa bò374- Không nên ăn sữa chua lúc đói375- Không nên nhai viên vitamin C376- không nên để rượu bia vào trong

ngăn đá tủ lạnh377- Mùa đông không nên uống bia

lạnh378- Không nên đựng bia trong phích

đựng nước379- Người bị sỏi thậnkhông nên uống

bia380- Người bị viêm dạ dày mãn tính

không nên uống bia381- Không nên uống nước chè đặc để

giã rượu382- Sau khi uống rượu không nên

uống cà phê383- Không nên dùng que diêm làm

tăm384- Ăn cơm xong không nên xỉa răng385- Sau khi ăn no không nên tắm ngay386- Sau khi uống rượu không nên tắm387- Những điều kiêng kỵ trong cuộc

sống388- Không nên coi thường phòng ngủ389- Phòng ngủ không nên đối diện

với cửa chính390- Những điều cấm kỵ trong việc kê

giường391- Những điều cấm kỵ về trang

hoàng phòng khách392- Không nên sửa nhà khi trong nhà

có người mang thai

393- Nhà mới xây xong không nên“sơn tường ngay”

394- Nhà mới xây xong không nên vàoở ngay

395- Không nên dùng một loại hươngtrừ muỗi

trong một thời gian dài396- Không nên dùng thuốc trừ sâu để

đuổi muỗi ở trong nhà397- Ban công không nên quá tải398- Không nên bịt kín ban công

phòng ở399- 10 điều không nên trồng hoa ở

trong phòng400- Không nên trồng nhữngcây hoa lá có hại cho sức khoẻ con

người401- Không nên mở tivi màu quá sáng402- Không nên tắt mở ti-vi liên tục

403- Không nên tắt mở ti-vi bằng phích cắm ổ điện

404- Dùng ti-vi màu không nên có dâytiếp đất.

405- Dây ăng-ten ngoài nhà không nêncao quá

406- Không nên đặt tivi màu hướng vềphía đông hoặc phía tây

407- Không nên đặt chậu hoa ở bêncạnh ti-vi

408- Không nên đặt máy cát-sét ở gầnti-vi

409- Không nên đặt tivi cùng một chỗvới tủ lạnh và máy giặt

410- Không nên dùng những tấm mútđể kê ti-vi

411- Không nên coi thường ô nhiễmđiện tử

412- Không nên dùng ổn áp cho tủ lạnh

413- Không nên đặt tủ lạnh trongphòng ngủ

414- Không nên dùng tủ lạnh làm “ Tủvạn năng”

415- Không nên để nhiều thực phẩmvào trong tủ lạnh

416- Không nên để thuốc vào trong tủlạnh

417- Không nên cắm chung ổ điện tủlạnh với các đồ điện khác

418- Không nên kê tủ lạnh bằng nhữngmiếng da hoặc cao su

419- Không nên bật công tắc tủ lạnhngay sau khi bị ngắt điện

420- Không nên để cá lâu ngày ở trongtủ lạnh

421- Mùa đông không nên xoaynúm điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh xuống

quá thấp

422- Không nên tuỳ tiện xoay núm điềuchỉnh nhiệt độ tủ lạnh

423- Không nên dùng nước để rửa tủlạnh

424- Không nên đặt máy giặt ở trongnhà xí

425- 6 điều kiêng kỵ khi cất giữ quạtmáy

426- Mở quạt máy không nên bắt đầubằng số chậm

427- Không nên lau rửa quạt máy bằngnước và dầu xăng

trước khi cất giữ428- Không nên dùng băng dính y tế để

bọc dây điện429- Không nên đánh răng bằng nước

lạnh430- Không nên tra dầu máy khâu vào

xe đạp

431- Không nên tra dầu cho xe đạp khiđang còn ướt

432- Không nên đặt yên xe đạp quácao

433- Không nên bọc xe đạp bằng nilông

434- Xe máy mới không nên chạy tốcđộ cao

435- Không nên chạy xe máy tốc độcao trên đồng bằng

436- Không nên dùng dầu xăng ô-tôcho vào bật lửa

437- Không nên tiếp xúc đồng hồ đeotay mạ vàng

với những chất có tính ăn mòn438- Không nên giặt chiếu cói bằng

nước lã439- Không nên cất giữ xà phòng giặt,xà phòng thơm quá lâu

440- Không nên dùng quá nhiều xàphòng để giặt quần áo

441- Không nên dùng chungxà phòng bánh với xà phòng bột để

giặt quần áo442- Giặt quần áo không nên ngâm lâu443- Không nên dùng xà phòng bột để

gội đầu444- Không nên dùng vỏ trứng và bã

chèđể bón cho những chậu hoa445- Chọn mua phích nướckhông nên chỉ nghe tiếng “ O...O...”446- Không nên đổ nước sôi quá đầy

vào phích nước447- Không nên thường xuyên dùng

phích nước áp lực448- Không nên che nắng bằng dù ni

lông

449- Không nên tuỳ tiện đốt rác ở mọinơi

450- Không nên dùng ni-lông để bọcchăn bông

451- Không nên dùng ni lông để phủgiường

452- Không nên dùng thùng nhựa đểchứa

và vận chuyển dầu xăng453- Không nên đốt những đồ nhựa cũ454- Không nên đựng sữa bò vào trong

thùng nhựa455- Không nên đựng thực phẩm trong

đồ nhựa tái sinh456- Không nên đựng rượulâu ngày trong các chai lọ bằng nhựa457- Không nên trải ni-lông trên bàn

ăn458- Không nên đổ nước sôi vào túi

chườm459- Không nên đựng thức ăn trong túi

lưới nhựa460- Ba điều không nên khi chơi tu-lơ-

khơ461- Không nên giặt quần áo có mồ

hôi bằng nước nóng462- Không nên đeo đồng hồ điện tử

khi chiếu hoặc chụp x quang463- Không nên để đồng hồ đeo tay

điện tửbị nóng quá hoặc ẩm quá464- Không nên dùng đèn nê-ông làm

đèn bàn465- Áo lót mới mua về không nên

mặc ngay466- Không nên mặc quần áo len sát

vào người467- Không nên mặc áo ni-lông bó sát

vào người468- quần áo lót không nên phơi mặt

trái469- Bít tất ni lông không nên phơi

ngoài nắng hoặc hơ bên bếp lò470- Không nên ngâm giặt bít tất bằng

nước nóng471- Không nên cắt những đầu sợi ở

bên trong bít tất472- Khi cất áo len không nên treo473- Không nên bỏ băng phiến vào

đáy tủ quần áo474- Không nên đánh xi trước khi cất

giày da475- Khi tắm không nên kỳ cọ mạnh

quá476- Sau khi ra mồ hôi không nên tắm

ngay bằng nước lạnh477- Không nên thuê quần áo bơi

478- Không nên cắt lông mũi479- Chảy máu cam không nên ngửa

đầu lên480- Khi ngủ không nên gối đầu cao481- Gối đầu không nên thấp quá482- Giấc ngủ trưa không nên quá dài483- Khi ngủ không nên đeo đồng hồ

dạ quang484- Buổi trưa không nên ngủ gục trên

bàn485- Ban đêm đi ngủ không nên đóng

kín cửa486- Không nên ngủ quá nhiều487- Không nên xem sách báo ở trong

nhà xí488- Không nên nằm xem ti-vi489- Không nên đọc sách báo trên xe

ô-tô490- Mùa đông không nên liếm môi

491- Mùa hè không nên cởi trần hóngmát

492- Bàn làm việc không nên cao quá493- Không nên đặt những tấm ảnh

màu dướitấm kính bàn làm việc494- Không nên liếm ngón tay cho ướt

để đếm tiền495- Không nên dùng dầu xăng để rửa

tay dính dầu mỡ496- Không nên dùng chung cắt móng

tay497- Không nên nuốt đờm498- Không nên dùng giấy báo cũ để

chùi đít499- Không nên ngồi lâu bất động trên

xe lăn500- Không nên nuôi chim trong phòng

ở

Lời nói đầuCuộc sống thật muôn màu

muôn vẻ. Kinh tế phát triển, đờisống nâng cao, xã hội văn minh,nhân loại tiến bộ và cũng khôngít điều phức tạp. Có những điềutừ xưa đến nay người ta vẫnlàm, vẫn cho là hay, là đúng,nay qua cuộc sống thực, khoahọc lại nói rằng không nên làmvì không có lợi cho sức khoẻ.Ví dụ như ăn cơm xong uốngmột chén nước chè là chuyện

cả ngàn năm nay ai cũng làmnhư vậy, hay như sau bữa cơmcó ít trái cây là điều mong mỏicủa nhiều gia đình hoặc thú gìbằng được uống cốc bia ướplạnh. Vậy mà cuốn sách này lạinói là không nên, là kiêngkỵ.Sao vậy ?

Trong cuốn “ Sách chomọi nhà ” (N.X.B. Phụ Nữ1997) tôi đã giới thiệu cả mộtchương nói về “ Bệnh văn minhtrong xã hội đương đại ”.Trong

cuốn sách này, tôi tập hợp vàgiới thiệu với bạn đọc“ 500 điềucấm kỵ trong cuộc sống hiệnđại ” với mong muốn giúp cácbạn sống khoẻ hơn, sống lâuhơn, sống hạnh phúc hơn.

Hà Nội, mùa Xuân năm1999

Hoàng Bắc

PHẦN 1 : TRẺ THƠ VÀNHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ

1- Không nên coi thường việcnuôi con bằng sữa mẹ

Có những bà mẹ trẻ có rấtnhiều sữa, nhưng lại đi học thóiquen làm đẹp của người nướcngoài, không chịu cho con bú.Đó thật là một điều đáng tiếc.

Về mặt miễn dịch học, dinhdưỡng học, sinh lý và tâm lýhọc, sữa mẹ đều có công năngđặc biệt. Sữa mẹ có chất dinhdưỡng cao, có một tỷ lệ prôtêin,chất béo, chất đường rất cân

đối, rất dễ hấp thu. Sữa mẹ còncó hàm lượng men giúp choviệc tiêu hoá và một số lớn chấtkháng thể đề kháng bệnh tật.Trong sữa mẹ có hàm lượng lớnvitamin như vitamin D, Ev.v...có thể thúc đẩy sự pháttriển công năng của các cơquan trong cơ thể hài nhi. Cácchất khoáng trong sữa mẹ thìngoài chất canxi là chính, còncó các chất kali, natri,phôtpho, chất sắt, chất cơlorinev.v... có thể điều tiết công năng

sinh lý của trẻ. Sữa mẹ còn cóthể kết hợp với chất quá mẫn ởtrong ruột, cho nên có tác dụngchống lại sự quá mẫn cảm. Sữamẹ không có vi khuẩn, nhiệt độthích hợp, nuôi trẻ rất thuậntiện. Cho trẻ bú có thể thôngqua sự phản xạ phân tiết trongthần kinh, giúp cho tử cung colại, giảm bớt việc ra nhiều máusau khi đẻ và cơ hội để sinhbệnh, do đó mà giúp cho ngườimẹ được khoẻ mạnh. Cũng nhờbú sữa mẹ mà đứa con được sự

âu yếm và chăm sóc nhiều hơncủa người mẹ. Như vậy sẽ giúpcho việc phát triển trí lực và thểlực của đứa trẻ Về mặt pháttriển tâm lý thì nuôi con bằngsữa mẹ cũng có tác dụng rất tốt.Cho nên chúng ta nên nuôi conbằng sữa mẹ.

2- Trường hợp nào không nênnuôi con bằng sữa mẹ

Nuôi con bằng sữa mẹ làviệc rất nên đề xướng. Song cómột số bà mẹ thì lại không nêncho con bú sữa của mình.

Những người mẹ bị bệnh laophổi, bệnh viêm gan, bệnh kiếtlỵ, bệnh thương hàn v.v... thìkhông nên cho con bú.

Người mẹ mắc những bệnhnặng như bệnh tim, bệnh viêmthận mãn tính, bệnh đái tháo

đường và những bệnh mãn tínhsút cân liên tục như bệnh ungthư v.v... thì không nên cho conbú.

Những người mẹ bị bệnhphiền muộn, bệnh thần kinhphân liệt nặng thì không nêncho con bú.

Những người mẹ đẻ con rađã bị bệnh đường huyết bánnhũ hoặc bệnh trong nước tiểucó benzen xêtôn thì phải lập tứcngừng ngay việc cho con bú.

3- Trẻ thơ nào không nên búsữa mẹ

Sữa mẹ tuy là thức ăn lýtưởng nhất của trẻ thơ, song cónhững trẻ lại không được búsữa mẹ.

Những đứa trẻ có bệnh quámẫn cảm, sau khi bú sữa mẹ thìsinh ra bệnh quá mẫn cảm.Những bệnh thường thấy làbệnh hoàng đàm, táo bón, biếngăn, gày yếu, mệt mỏi, ăn khôngtiêu v.v... Những trẻ em bị sứt

môi bẩm sinh, vì không ngậmđược đầu vú của mẹ nên mấtmất khả năng bú sữa mẹ.

4- Không nên bỏ sữa non

Có một số người bị ảnhhưởng của quan niệm cũ, chorằng sau khi đẻ, những giọt sữađầu tiên chảy ra là “ bẩn ”,hoặc cho rằng những giọt sữađầu tiên rất loãng, không có giátrị dinh dưỡng, nên thường bỏđi, như vậy thật là đáng tiếc.

Sữa non là chỉ những giọtsữa chảy ra trong 5 ngày saukhi đẻ. Sữa non không nhữngkhông “ bẩn ”, mà còn có chất

dinh dưỡng cao nhất, trong đóthành phần miễn dịch cao đếnmức những giọt sữa sau nàykhông thể nào sánh được. Quakiểm nghiệm, người ta phát hiệnra rằng trong sữa non có 52,3%bạch tế bào trung tính, 39,7%phệ tế bào đơn hạt, 5,68% tiểuthể sữa non, 2,14% tế bào lâmba. Tất cả những loại tế bàonày đều có công năng miễndịch nhất định, thích hợp vớinhu cầu phát triển nhanh chóngcủa trẻ sơ sinh. Đặc biệt là

trong sữa non hàm lượng lòngtrắng trứng hạt miễn dịch và vilượng nguyên tố kẽm nhiềunhất (ngày đầu tiên sau khi đẻ,sữa non có hàm lượng cao gấp13,5 lần hàm lượng trong máucủa người lớn). Chất lòng trắngtrứng của hạt miễn dịch có tácdụng bảo vệ niêm mạc đườngtiêu hoá và đường hô hấp đốivới trẻ sơ sinh, có thể ngănchặn vi trùng bệnh xâm nhậpvào cơ thể trẻ, đề phòng trẻ sơsinh khỏi bị đau bụng tiêu chảy,

cảm cúm và viêm phế quản;những hạt nhân phát triển ởtrong sữa non có thể thúc đẩysự trưởng thành của dạ dày vàruột chóng thành thục, và cóthể ngăn ngừa sự xâm nhập củanhững vật quá mẫn cảm từ bênngoài vào. Sữa non còn có thểthúc đẩy phân su bài tiết rangoài, cũng như tiêu trừ hoàngđàm, có thể tránh được đầybụng và hạch hoàng đàm cóthể gây bệnh.

5- Không nên cho trẻ mới sinhbú sữa quá muộn

Trong một số vùng ở nôngthôn, cho đến ngày nay vẫn lưuhành một cách làm cực kỳ nguyhại cho trẻ sơ sinh là khôngchịu tranh thủ cho trẻ mới sinhbú sữa sớm nhất, ngắn thì 1, 2ngày, dài thì 3 ngày trở lên. Kỳthực cách làm như vậy là khôngphù hợp với qui luật sinh lý củaviệc tiết sữa, có thể gây nênnhững hậu quả nghiêm trọng.

Bởi vì việc tiết sữa mẹ là dosự điều tiết của thần kinh và sựphân tiết bên trong. Trẻ sơ sinhmút đầu vú sẽ kích thích, dẫnđến phản xạ thần kinh, thúc đẩysự phân tiết của chất kích thíchở đằng sau thuỳ thể làm chosữa từ trong tuyến sữa đang đầyắp chảy vào ống dẫn sữa. Nếukhông được sự kích thích nhưvậy, thì việc phân tiết sữa sẽ bịgiảm hoặc bị tắc nghẽn.

Cho nên, để cho việc nuôicon bằng sữa mẹ thành công,

thì sau khi đứa con ra đời, nóichung từ 6 đến 12 tiếng đồnghồ là bắt đầu cho bú sữa. Cácnhà y học nước ngoài còn chủtrương sau khi đẻ 20 phút là bắtđầu cho bú ngay. Sản phụ chocon bú sữa sớm còn có thể kíchthích phản xạ tử cung co lại, rấtcó lợi cho việc phục hồi tửcung.

6- Không nên lấy sữa đặc cóđường làm

thức ăn chính cho trẻ sơ sinh

Có một số sản phụ, khikhông có sữa hoặc ít sữa,thường dùng sữa đặc có đườnglàm thức ăn chính của con. Kỳthực cách làm như vậy là khôngcó lợi cho sự phát triển, lớn lêncủa trẻ thơ.

Bởi vì sữa đặc có đường làmột loại chế phẩm sữa sản xuất

từ sữa bò tươi, sau khi cô đặc2/5 dung lượng gốc, cho thêm40% đường trắng vào để chếthành. Khi dùng sữa này, ngườita pha lượng nước gấp đôilượng sữa đặc để cho loãng ra,giống như nồng độ của sữa bòtươi, nhưng vì hàm lượng đườngcao quá, ngọt quá nên trẻ khótiếp thụ, dễ gây nên trướngbụng và đi ngoài, thậm chí còndẫn đến các bệnh như xơ cứngtâm huyết quản và thị lực kémở đứa trẻ. Trước khi ăn sữa,

nếu pha sữa bằng 5 lần nướcđể làm cho nồng độ đường đạttiêu chuẩn bình thường thì hàmlượng prôtêin và mỡ ở trong sữalại bị giảm đi 5 lần, giảm đi rấtnhiều giá trị dinh dưỡng của sữabò tươi, không thể thoả mãnnhu cầu phát triển lớn lên củatrẻ thơ được. Nếu cứ trường kỳnuôi trẻ như thế này, tất sẽ làmcho trẻ không thể tăng cânđược, thậm chí còn gầy đi. Chonên không nên lấy sữa đặc cóđường làm thức ăn chính của

trẻ .

7- Không nên chỉ dùng sữa bòkhi nuôi bộ trẻ sơ sinh

Sữa bò tuy là một loại thựcphẩm có chất dinh dưỡng cao,nhưng chỉ dùng sữa bò để nuôitrẻ sơ sinh thì vẫn không thoảmãn được nhu cầu sinh trưởngcủa trẻ thơ.. Nếu kéo dài sẽ xảyra hiện tượng đứa trẻ bị bệnhthiếu máu do thiếu chất sắt.

Bởi vì hàm lượng sắt ở trongsữa bò rất ít, trong mỗi kilôgamsữa bò chỉ có 1 mg chất sắt, mà

cơ thể người ta lại chỉ có thểhấp thu được 10% chất sắt đómà thôi (hàm lượng sắt ở trongsữa người cao gấp đôi ở trongsữa bò, mà cơ thể người ta lạicó thể hấp thu được 50%), chonên chỉ dùng sữa bò để nuôi trẻsơ sinh sẽ dẫn đến bệnh thiếumáu, thiếu chất sắt. Ngoài ratrong sữa bò còn bao hàm chất lòng trắng trứng ít chịunhiệt, sau khi bị hấp thu dễ xảyra quá mẫn cảm, dễ dẫn đếnchảy máu dạ dày và ruột. Cho

nên nuôi bộ trẻ sơ sinh khôngnên chỉ dùng sữa bò, mà nêncho ăn thêm những thực phầmphụ có nhiều chất sắt, ví dụ nhưthịt, gan động vật v.v... để bổsung chất sắt bị thiếu hụt.

8- Không nên cho trẻ nằmngửa bú sữa

Khi trẻ thơ nằm trên giườngmà cho bú hoặc cho ngậm bìnhsữa, tuy có cái lợi là trẻ dễnuốt, nhưng lại dễ dẫn đến bịviêm tai giữa.

Bởi vì giữa yết hầu và taigiữa có một ống thông nhau, gọilà ống nhánh yết hầu. So vớingười lớn, ống nhánh này ở trẻem rất ngắn, nhưng rất đều đặnvà hầu như nó nằm ngang. Trẻ

thơ nằm ngang bú sữa, thườnghay bị chảy sữa ra ngoài, bị ợhoặc bị trớ. Khi bị trớ, sữa dễthông qua ống nhánh yết hầu đãnở rộng và co lại để vào taigiữa, do đó mà sinh ra viêm taigiữa, dẫn đến phát sốt, đau taivà viêm tai giữa mãn tính vàchảy mủ quanh năm, chữanhiều năm cũng không khỏi, cókhi còn dẫn đến nghễnh ngãng.Vì thế không nên cho trẻ thơnằm bú sữa . Khi cho bú sữanên cho trẻ nằm dốc, khi bú

xong nên khe khẽ vỗ vào lưngtrẻđể bé ợ lượng không khí nuốtphải trong lúc bú, đề phòng trẻbị trớ gây ra viêm tai giữa.

9- Trẻ đẻ non không nên ănsữa chua

Sữa chua tuy là loại thựcphẩm giàu chất dinh dưỡng vàgiúp cho tiêu hoá rất nhiều ,song cho trẻ đẻ non ăn sữachua thì không thích hợp.

Trẻ em đẻ non và trẻ em bịviêm đường ruột, nếu cho ănsữa chua thì sẽ bị nôn trớ, thậmchí còn có thể gây nên hiệntượng máu tan cấp tính và viêmdạ dày có tính chất hoại đàm.

Có bài báo đã viết vì cho trẻ đẻnon ăn sữa chua mà tử vong.Cho nên các bậc cha mẹ khôngnên tuỳ tiện cho trẻ thơ ăn sữachua.

10- Không nên chỉ dùng sữacừu để nuôi con

Sữa cừu tuy cũng là mộtloại thực phẩm tốt để nuôi trẻ.Song nếu chỉ dùng sữa cừu đểnuôi trẻ dài ngày thì sẽ gây nênthiếu máu.

Bởi vì hàm lượng vitaminB12 ở trong sữa cừu ít hơn ởtrong sữa bò, chỉ có khoảng0,015 microgram, hàm lượngaxit pholic lại càng ít hơn, chỉcó 0,06 microgram . Nếu cho

trẻ ăn sữa cừu dài ngày, đứa trẻvì thiếu vitamin B12 và thiếuaxit pholic, việc phát triển hồngcầu bị chậm nên sinh ra thiếumáu. Ngoài ra thiếu vitaminB12 còn có thể làm cho đứa trẻsinh bệnh về thần kinh và tinhthần, biểu hiện là trí lực lạchậu. Cho nên nếu nuôi trẻ bằngsữa cừu dài ngày thì phải chú ýbổ sung những thức ăn phụ cónhiều chất vitamin B12 và axitpholic, như cho trẻ ăn thêmcanh rau xanh tươi, nước quả,

gan và bồ dục động vật v.v...

11- Không nên dùng sữa bò đểnấu cháo cho trẻ

Có những bậc phụ huynh, vìmuốn tăng thêm chất dinhdưỡng cho trẻ, cho nên rấtthích cho sữa bò vào cháo, vàobột cho con ăn, kỳ thực cáchlàm như vậy là không khoa học.

Có bác sĩ người nước ngoàiđã làm thí nghiệm, sau khi đổlẫn sữa bò vào cháo, theo dõi ởcác nhiệt độ khác nhau, kết quảthấy phần lớn vitamin A đã bị

mất. Ngành thực phẩm học đãtừng nêu nguyên lý, vitamin Akhông thể hỗn hợp với tinh bột.Nếu đứa trẻ cứ trường kỳ ănuống thiếu vitamin A thì chúngsẽ chậm lớn, thân thể suynhược, nay ốm mai đau. Chonên khi nuôi trẻ, tốt nhất là choăn riêng sữa và cháo.

12- Không nên cho trẻ uốngsữa bò lúc đói

Có những bậc cha mẹ ngàynào cũng cho con uống một cốcsữa bò lúc còn đang đói. Họcho rằng như vậy là tăng thêmchất dinh dưỡng cho trẻ, kỳthực thì không phải như vậy.

Bởi vì khi trẻ đang đói màuống sữa bò thì nhu động ruộtvà dạ dày sẽ hoạt động, co bópnhanh, thời gian thức ăn ngừnglại ở trong ruột và dạ dày sẽ

ngắn, không thể phát huy hếttác dụng men của dịch vị,những thành phần dinh dưỡng ởtrong sữa bò chưa kịp tiêu hoáthì đã bị tống vào đại tràng,không được hấp thu đầy đủ,cho nên đã mất đi giá trị dinhdưỡng của sữa bò. Chất axitamin ở trong sữa bò bị nhuyễnthành một chất có hại ở trongruột già, có thể gây nguy hạicho sức khoẻ. Cho nên trướckhi cho trẻ uống sữa bò, tốtnhất là nên cho chúng ăn một

chút thức ăn loại tinh bột gì đó,ví dụ như bánh mì, bánh bíchqui, màn thầu chẳng hạn, nhưvậy sữa bò có thể ngưng lại ởtrong dạ dày một thời gian dàihơn, rất có lợi cho việc pháthuy tác dụng dinh dưỡng củachúng.

13- Không nên cho con bú sữavô giờ giấc

Có bà mẹ cho con bú chẳngcó giờ giấc nào cả, hoặc cứthấy con khóc là cho bú. Kỳthực làm như vậy không có lợicho sức khoẻ của trẻ thơ.

Bởi vì cho con bú không cógiờ giấc, tuy mỗi ngày con đượcbú rất nhiều lần, song chẳng lầnnào được bú no, thời gian kéodài sẽ gây nên rối loạn côngnăng tiêu hoá của đứa trẻ, có

hại cho sức khoẻ. Cho nên, đểcó lợi cho việc tiêu hoá và hấpthu của trẻ, chiểu theo cơ chếđiều tiết sinh lý, đường tiêu hoácủa trẻ cứ 3 giờ lại tiết dịch tiêuhoá một lần. Cho nên thời giancho con bú cũng nên 3 giờ mộtlần là thích hợp. Mỗi ngày chobú 5 đến 7 lần, mối lần từ 15đến 20 phút là trẻ bú no. Banđêm thì cách nhau 6 – 7 tiếngđồng hồ cho bú một lần. Trẻ đãđược 4 – 5 tháng tuổi thì khôngnên cho bú vào ban đêm nữa.

Như vậy có lợi cho cả mẹ lẫncon đều được nghỉ ngơi và ngủnhiều. Cho nên các bà mẹ cầnchú ý tập cho mình một thóiquen tốt là ngay từ đầu cho conbú phải có giờ giấc, không nên hễ cứ thấy con khóc là cho bú,để tránh cho con khỏi bị hưđường tiêu hoá.

14- Không nên cho trẻ thơuống sữa thay uống nước

Có người tưởng rằng sữa mẹhoặc sữa bò đều là chất lỏng,trẻ thơ uống sữa thì không cầnphải uống nước nữa. Kỳ thựccách làm như vậy là sai lầm.

Bởi vì trong sữa tuy cónước, nhưng vì thận của đứa trẻchưa phát triển thành thục ,công năng còn yếu, không thểnhư người lớn được. Nếu chỉdựa vào số nước ít ỏi ở trong

sữa thì không thể giúp cho trẻhoàn toàn thải hết những phếvật của prôtêin và muối vô cơ ởtrong sữa ra ngoài cơ thể được.Ngoài ra việc điều tiết nhiệt độtrong cơ thể trẻ thơ và việc thayđổi những chất mới đòi hỏi mộtlượng nước rất lớn. Cho nênngoài việc cho trẻ thơ ăn sữa ra,hàng ngày cần phải cho trẻuống một lượng nước đun sôiđể nguội hoặc nước canh nhấtđịnh. Nói chung, trẻ nặng 5 kg,mỗi ngày cần uống từ 150 - 250

mg nước. Thời gian tốt nhất làvào giữa hai lần cho bú.

15- Không nên hễ thấy trẻkhóc là cho bú

Thức ăn uống chủ yếu củatrẻ thơ là sữa mẹ hoặc các chếphẩm từ sữa. Những thức ănnày nói chung có thể đọng lại ởtrong dạ dày của trẻ từ 2 giờ 30đến 3 giờ đồng hồ. Sau khi búsữa khoảng 3-4 tiếng đồng hồthì trẻ đói. Lúc này mà trẻ khócthì nên cho trẻ bú ngay. Songkhông phải đứa trẻ chỉ khóc khiđói, mà khi tã lót bị ướt, khi

nóng quá hoặc lạnh quá, khi tãlót quấn chặt quá, khi bị muỗiđốt, khi trong người khó chịu ,ngay cả khi ngủ dậy muốn đượcbế ẵm, đều dùng tiếng khóc đểbiểu thị. Nếu cứ nghe thấy trẻkhóc là cho bú, không những sẽảnh hưởng đến sự nghỉ ngơi củangười mẹ mà còn khiến chongười mẹ không đủ sữa cho conbú, và khi chúng bú không đủno thì chúng lại khóc. Vả lạicho trẻ bú nhiều lần quá, đầu vúdễ bị nứt nẻ, hoặc bị viêm tuyến

sữa cấp tính, dẫn đến bắt buộcphải ngừng cho con bú sữa mẹ.Nếu như người mẹ có nhiềusữa, hễ thấy con khóc là chobú, và cho bú một cách bất quiluật như vậy cũng sẽ ảnh hưởngđến công năng tiêu hoá của đứatrẻ, rất không có lợi cho việcphát triển lớn lên của đứa trẻ.

Vì lượng sữa trẻ bú khôngđều, cho nên cũng không nênquá câu nệ vào thời gian, nhưngnói chung khoảng cách giữa hailần cho bú không nên dưới 2

tiếng đồng hồ. Không nên hễ cứnghe thấy trẻ khóc là cho bú.

16- Không nên cho trẻ thơ ănsữa bò thời gian dài

Sữa bò tuy hàm lượngprôtêin và mỡ rất cao, cung cấpnhiệt lượng rất nhiều, song đốivới trẻ em thì khuyết điểm cũngkhông ít. Ví dụ như bộtanbumin nhiều, dễ vón cục ởtrong dạ dày, khó tiêu hoá;trong sữa bò tương đối có nhiềuchất axit aliphatic, kích thích dạdày và ruột ; sữa bò dễ ô nhiễmvi khuẩn v.v...

Cho trẻ em trường kỳ ănsữa bò, rất dễ bị viêm da, cứđến mùa đông là da bị thô ráp,ngứa ngáy, ngủ không yên giấc,dẫn đến biếng ăn. Trong sữa bòcòn chứa một số lượng lớn chấtvô cơ và chất anbumin giúp choxương cốt của bò trưởng thành,những chất này làm rối loạnchất thay thế trong cơ thể trẻem. Đồng thời, thường xuyênăn sữa bò khiến cho trẻ emthiếu các chất thực vật khác,gây nên thiếu chất sắt, thiếu

máu, béo bệu. Nếu cứ trườngkỳ ăn nhiều chất anbumin làmcho trong cơ thể của trẻ emthiếu nhóm vitamin B, dẫn đếnthiếu các chất can-xi, crôm dễlàm trẻ em bị cận thị. Ăn nhiềusữa bò quá, còn làm cho tỉ lệcanxi phôtpho trong cơ thể trẻbị mất cân bằng, làm giảm khảnăng chống axit của răng, dễ bịsâu răng.

Cho nên, trong khi cho trẻthơ ăn sữa bò thì phải chú ý kịpthời cho ăn các thức ăn khác

một cách hợp lý và phải chodùng nhiều loại vitamin để giúpcho việc tiêu hoá được đầy đủvà dễ dàng.

17- Mẹ đang uống thuốc bệnhkhông nên cho con bú

Trong thời kỳ cho con bú,người mẹ bị ốm phải uốngthuốc chữa bệnh mà cho con búsẽ ảnh hưởng không tốt đối vớiđứa trẻ.

Bởi vì có một số loại thuốcsau khi vào tuần hoàn máu củangười mẹ sẽ thải ra bằng đườngsữa. Vì trẻ thơ rất mẫn cảm vớithuốc, lại có thể tồn đọng lại ởtrong cơ thể trẻ, nên rất có thể

gây ảnh hưởng rất lớn đối vớitrẻ. Ví dụ như sữa của ngườimẹ uống thuốc endoxan sẽ kìmhãm công năng xương tuỷ củatrẻ thơ, dẫn đến bạch cầu bịgiảm sút, người mẹ mà uốngaspirin thì qua sữa sẽ làm chocông năng tiểu bản máu củađứa trẻ bị ức chế, dẫn đến chảymáu; mẹ uống tetraxiclin sẽ ảnhhưởng đến việc phát triển răngcủa đứa trẻ, mẹ uốngchloramphenicol sẽ ảnh hưởngđến công năng tạo máu của

xương tuỷ của trẻ, mẹ uốngamidol, luminan v.v... sẽ gâynên các chứng bệnh thèm ngủ,hư thoát (hạ đường huyết domất máu), xuất hiện nhữngphản ứng không tốt như toànthân ứ máu; sữa của người mẹuống iôt, methimazol v.v... cóthể ức chế công năng tuyếngiáp trạng của trẻ, mẹ uốngthuốc tẩy dễ dẫn đến rối loạncông năng tiêu hoá của trẻ, mẹuống reserpine có thể làm chođứa trẻ thèm ngủ, ngạt mũi và

tiêu chảy.Cho nên khi người mẹ đang

cho con bú mà bị ốm thì khôngnên tuỳ tiện dùng thuốc, nhấtthiết phải có sự chỉ định củabác sĩ. Nếu như phải uốngthuốc dài ngày hoặc uống nhiềuthuốc, đặc biệt là những loạithuốc có ảnh hưởng nhiều đếnsức khoẻ của trẻ thơ đang búthì phải ngừng cho trẻ bú.

18- Những điều kiêng kỵ vềviệc cai sữa

1/ Sữa mẹ tuy tốt thật,nhưng cũng không nên cho búquá lâu.

Không nghi ngờ gì nữa, sữamẹ đối với trẻ sơ sinh là thức ănchủ yếu, thích hợp nhất. Songthời gian cho ăn sữa quá dàicũng không thoả mãn được nhucầu dinh dưỡng ngày càng tăngcủa trẻ thơ, sẽ gây nên tìnhtrạng thiếu dinh dưỡng, sinh

bệnh thiếu máu v.v...Đồng thờicũng không lợi cho việc phátdục của răng sữa, đường ruộtvà dạ dày. Phương pháp đúngđắn là: Bắt đầu từ lúc trẻ được2 tháng tuổi, thì nên cho ăntăng dần nước canh, nước hoaquả, sau 3 tháng thì cho ăncháo loãng, 4 - 5 tháng thì tăngdần món súp, lòng đỏ trứng gàv.v...; 6 - 8 tháng thì dần dầngiảm bớt số lần cho bú, tăngdần số lần và số lượng bữa ănphụ, khoảng 12 tháng tuổi thì

cai sữa. Nếu gặp phải mùa hè oibức hoặc mùa đông giá rét thìcó thể lùi thời gian cai sữa lạimột chút, nhưng chậm nhấtcũng không nên để quá một tuổirưỡi.

2/ Không nên cai sữa vàomùa hè.

Tại sao không nên cai sữavào mùa hè ?

Nhiệt độ thích hợp nhất đểcho sinh lý cơ thể hoạt động làkhoảng 200C. Nhiệt độ mùa hèthường trên 300C. Nhiệt độ cao,

hoạt động sinh lý của cơ thểcon người sẽ nảy sinh rất nhiềubiến hoá. Ví dụ :

Nhiệt độ cao, có thể làmcho công năng phân tiết củatuyến tiêu hoá do hệ thống thầnkinh chi phối bị giảm sút, việcphân tiết của dịch tiêu hoá giảmđi.

Nhiệt độ cao, ra mồ hôinhiều. Trong mồ hôi, ngoàinước ra còn có clorua natri.Chất clorua ở trong clorua natrilà chất không thể thiếu để gây

thành vị toan. Nếu một số lượnglớn chất clorua theo mồ hôi bàitiết ra ngoài, sẽ khiến cho việctạo chất vị toan giảm sút sẽ ảnhhưởng đến tiêu hoá và dẫn đếnkhả năng chống đỡ vi khuẩncủa đường ruột và dạ dày bịgiảm sút.

Nhiệt độ cao, sẽ làm choviệc chuyển hoá các chất mới ởtrong cơ thể tăng nhanh, lượngtiêu hao các chất men ở trongcơ thể cũng tăng lên, men tiêuhoá cũng do đó mà mất đi

tương đối nhiều.Thời tiết nóng, nhiệt độ cao,

thường dẫn đến ăn uống ít đi,việc hấp thụ chất dinh dưỡng bịả n h hưởng, làm cho sức đềkháng của cơ thể bị giảm sút.

Ngoài ra, mùa hè các loạicôn trùng như ruồi nhặng, muỗiv.v...hoạt động rất mạnh, tạothêm nhiều cơ hội phát sinh bệnh đường ruột.

Từ các nguyên nhân nhưtrên đã nói thì ta không nên caisữa cho trẻ em vào mùa hè.

Hơn nữa, khí quan tiêu hoá củatrẻ em không dày dạn như củangườilớn, công năng tiêu hoácủa trẻ em cũng không mạnhnhư của người lớn, nếu cai sữavào lúc này, tức là thay đổi chếđộ ăn uống thì rất dễ gây ra tiêuhoá không tốt, sinh ra các bệnhvề đường ruột.

19- Không nên cai sữa quámuộn

Có một số bậc phụ huynhcho rằng chất dinh dưỡng trongsữa mẹ rất phong phú, có thểlàm cho trẻ lớn lên khoẻ mạnh,cho nên trẻ 4 – 5 tuổi rồi vẫnchưa cai sữa. Kỳ thực cai sữaquá muộn rất có hại cho sứckhoẻ của cả mẹ và con.

Bởi vì đồng thời với việcphát triển lớn lên của đứa trẻ,sữa mẹ không thể thoả mãn

được nhu cầu nhiều loại dinhdưỡng của trẻ . Nếu tiếp tục ănsữa mẹ có thể dẫn đến trẻ suydinh dưỡng, bần huyết có tínhthiếu chất sắt, khẩu vị khôngtốt, khả năng kháng bệnh giảmsút v.v... Người mẹ cho con búmột thời gian dài cũng có thểxảy ra hiện tượng bế kinh, thậmchí có thể bị co hẹp tử cung.Cho nên không nên cai sữa quámuộn. Nói chung, khi đứa trẻđược 12 tháng tuổi thì có thểhoàn toàn cai sữa. Muốn cai

sữa thì phải tiến hành có kếhoạch. Có thể giảm dần số lầncho bú, tăng dần số lần ăn bữaphụ, từ ít đến nhiều, từ loãngđến đặc, từ nhuyễn đến cứng,để cho đứa trẻ thích ứng dần.

20- Trường hợp nào khôngnên cai sữa

Cai sữa đúng thời hạn làmột việc cần thiết. Nhưng khimà trời quá lạnh, quá nónghoặc khi đứa trẻ đang ốm thìkhông nên cai sữa.

Bởi vì mùa hè viêm nhiệt vàmùa đông lạnh giá, năng lựctiêu hoá của trẻ thơ tương đốiyếu, sức đề kháng kém, nếu caisữa thì sẽ làm thay đổi thóiquen ăn uống, dễ sinh ra rối

loạn công năng tiêu hoá, dẫnđến tiêu chảy. Nếu đứa trẻ đang ốm, sau khi cai sữa sẽ đổithành những thức ăn khác, dễgây nên tiêu hoá không tốt, làmcho bệnh tình càng trầm trọngthêm. Cho nên nếu gặp mùaviêm nhiệt thì nên chờ đến mùathu mát mẻ rồi hãy cai sữa. Nếutrẻ đang ốm thì chờ cho trẻ lànhbệnh rồi hãy cai sữa.

21- Trong thời kỳ cho con búmà thấy kinh thì không nên

cai sữa

Có một số người cho rằng,phụ nữ đang cho con bú, saukhi thấy kinh thì sữa sẽ độc vàthiếu chất dinh dưỡng, khôngnên cho con bú tiếp nữa. Kỳthực nói như vậy là không cócăn cứ khoa học.

Mọi người đều biết, sữa mẹlà thực phẩm thiên nhiên lýtưởng nhất của trẻ thơ. Bình

thường, sau khi đẻ đến 4 thánglà thời kỳ chất lượng sữa mẹcao nhất. Người phụ nữ chocon bú đến lúc thấy kinh thì sữatương đối loãng hơn bìnhthường một chút, chất mỡ ởtrong sữa có ít hơn, nhưng chấtprôtêin thì tăng lên. Đối với đứatrẻ, sữa lúc này chẳng có hại gìcả. Sau khi hành kinh, chấtlượng sữa lại trở lại bìnhthường. Để tránh tình trạng sữabị loãng và thay đổi các thànhphần trong sữa, người phụ nữ

đang cho con bú chỉ cần chú ýtrong những ngày hành kinh thìuống nhiều nước hơn một chút,ăn nhiều thức ăn loại cá, sữabò, thịt gia cầm và canh rau làđược. Cho nên trong thời kỳđang cho con bú mà thấy kinhthì không cần phải cai sữa.

22- Sau khi cai sữa không nêntiếp tục nuôi trẻ bằng bình sữa

Đứa trẻ đã được cai sữa rồimà vẫn tiếp tục cho dùng bìnhsữa, không những có thể gâythành thói quen không tốt, màcòn có thể ảnh hưởng đến việcphát triển của răng.

Bởi vì cai sữa rồi mà vẫntiếp tục sử dụng bình sữa, thậmchí khi uống nước thường cũngdùng bình sữa, như vậy là lạiphải cai sữa bình một lần nữa.

Thật là phiền phức. Dùng bìnhsữa mà không chú ý đến tư thếcủa trẻ và vị trí bình sữa, sẽ ảnhhưởng đến việc phát triển răng,như tạo nên hàm răng thưa,không đều. Sử dụng bình sữathẳng đứng, hoặc vị trí bình sữaquá cao, khiến cho trẻ phảivươn cổ lên, tạo thành khuônmặt bị lõm, răng trước nhô ra.Mút đầu vú bình sữa không cósữa, không khí sẽ vào trong dạdày gây nên đầy hơi, trướngbụng. Do vậy, sau khi cai sữa

không nên tiếp tục nuôi trẻbằng bình sữa.

23- Những điều kiêng kỵ khicho trẻ em ăn đường

Sau khi cân nhắc nhữngđiều lợi hại về mọi mặt, các nhày học và dinh dưỡng học đã chỉra rằng, ngoài việc ăn uống bìnhthường hàng ngày ra, chúng takhông nên ăn nhiều đường,thậm chí có người còn đề xuấtrằng ăn đường càng ít càng tốt,mà không ăn cũng được.

Có điều là những chất ngonlành của đường vẫn còn hấp

dẫn con người ta nhiều lắm,nhất là được các em đặc biệtyêu thích, cho nên ở đây cầnphải nêu ra một “ Nguyên tắc ”đối với việc ăn đường : Một làkhông nên ăn đường quá nhiều;hai là phải ăn cho thích hợp.Vậy khi nào ăn đường thì tốt,khi nào ăn đường thì không tốt? Dưới đây xin giới thiệu mộtcách sơ lược

1/ Thời gian ăn đường tốtnhất.

(1) Trước khi đi tắm : Tắm

sẽ ra rất nhiều mồ hôi, tiêu haothể lực, cần phải bổ sung nướcvà năng lượng , ăn đường sẽ đềphòng được những sự thiếu hụtnày.

(2) Trước khi vận động :Khi vận động cần phải tập trungtinh lực, so với các thực vậtkhác, đường có thể cung cấpkalo nhanh hơn.

(3) Khi mệt mỏi và đói : Sovới các loại thực phẩm khác,đường có thể nhập vào máunhanh hơn, nâng cao được

đường huyết nhanh hơn.(4) Người bi bệnh đường

ruột, khi bị nôn oẹ : công năngtiêu hoá của bệnh nhân khôngtốt, bị mất nước,dinh dưỡngkhông đủ, ăn một chút đườnghoặc uống nước đường có phamột chút muối sẽ bằng uốngthuốc bổ.

(5) Khi chóng mặt buồnnôn, ăn một chút đường có thểnâng cao đường huyết, ổn địnhtinh thần, có lợi cho việc khôiphục bình thường.

(6) Khi đi tàu, xe, thuyền,nếu điều kiện không tốt, ăncơm vừa không tiện, vừa mất vệsinh, ăn một chút đường vừatiện lợi lại vừa giải quyết đượcvấn đề.

2/ Những lúc không nên ănđường.

(1) Trước khi ăn cơm : Saukhi ăn đường, khẩu vị sẽ bịgiảm, ảnh hưởng đến lượng ănbình thường, nếu kéo dài, ngườisẽ gầy đi, dinh dưỡng không đủ.

(2) Trước khi ngủ : Đường

sẽ lưu lại ở các kẽ răng, rất cólợi cho vi trùng sinh sôi nảy nở,tổn hại cho răng. Nếu ăn đườngloại sôcôla v.v... thì còn tạo chothần kinh hưng phấn, sẽ mấtngủ.

(3) Sau khi ăn no : Lúc nàymà lại ăn đường thì người sẽ trởnên béo, nếu đường nhiều sẽkích thích insulin phân tiết,khiến cho tế bào insulin vì phântiết quá nhiều mà bị suy nhược,dẫn đến bệnh đái tháo đường.

(4) Khi nói chuyện : Vừa

nói chuyện vừa ăn kẹo, thì kẹodễ rơi vào khí quản, làm tắcnghẽn thực quản, đối với trẻ emcần phải chú ý.

(5) Khi đang đau răng : Ănđường sẽ càng đau hơn, bệnhsẽ nặng hơn.

(6) Khi bị dị ứng da. Đườnghuyết cao là điều kiện để cầukhuẩn nhỏ sinh sôi nảy nở. Ănđường có thể làm cho lớp da bịdị ứng thường xuyên nhiều lần,chữa không khỏi. Cho nênngười nhiều mụn nhọt hoặc bị

dị ứng da thì khôngCho nên, để bảo vệ sức

khoẻ, cần phải nắm vững nhữngthời cơ ăn đường có lợi thì mớiđạt được mục đích hại ít lợinhiều. Cho trẻ thơ ăn đường lạicàng cần phải lưu ý đến khoahọc.

3/ Đường tuy tốt, nhưngkhông nên ăn nhiều.

Đường là vật chất dinhdưỡng mà nhân loại rất cần,năng lượng mà các tổ chức khíquan của cơ thể cần thiết, đại

bộ phận đều do đường cungcấp.

Trẻ em và một số người lớnrất thích ăn đường. Đường tuytốt, nhưng không nên ăn nhiều,nếu ăn nhiều thì ngược lại, sẽcó hại cho sức khoẻ. Đó là vì :

(1) Ăn nhiều đường sẽ dẫnđến chất dinh dưỡng không tốt.Bất cứ loại đường nào cũng đềuthiếu chất prôtêin, chất mỡ,vitamin và chất khoáng. Ănnhiều đường, người ta sẽ khôngcảm thấy đói nữa, không muốn

ăn và sẽ ăn ít cơm. Tự nhiên,chất dinh dưỡng do ăn uống màra cũng sẽ ít đi. Nếu kéo dài, sẽdẫn đến dinh dưỡng không đầyđủ.

(2) Ăn nhiều đường sẽ dẫnđến hệ thống tiêu hoá có bệnh.Hiện nay có rất nhiều bậc chamẹ trẻ cho rằng đường nho cóchất dinh dưỡng, dễ tiêu hoá,thường dùng nó để thay đườngtrắng cho trẻ con ăn dài ngày,ngược lại sẽ chỉ dẫn đến làmcho công năng của dạ dày và

ruột trở nên “ Lười biếng ”,khiến cho việc phân tiết củadung môi tiêu hoá bình thườngbị giảm sút, công năng tiêu hoábị thoái hoá, ảnh hưởng đếnviệc hấp thu tiêu hoá thức ăn,thậm chí còn dẫn đến mangbệnh cho hệ thống tiêu hoá.

(3) Ăn nhiều đường dễ bịsún răng : Đường làm cho độtoan ở trong mồm tăng lên, tạothành nhũ toan khuẩn, liên cầukhuẩn sinh trưởng phát dục màcó điều kiện sinh sôi nảy nở,

răng bị chất toan ăn mòn, sẽsinh ra sâu răng. Những trẻ emthường xuyên ăn đường, tỉ lệsún răng lên tới trên 95%.

(4) Ăn nhiều đường dễ phátsinh gãy xương. Bởi vì đườngchuyển hoá cần phải có vitaminB4, ăn nhiều đường quá khiếncho vitamin B4 trong cơ thểgiảm đi, do đó mà hạ thấp nănglực của hoạt động cơ bắp thầnkinh. Ngoài ra ăn nhiều đườngcòn làm cho sản vật có chấttoan trong cơ thể tăng lên, mà

chất kiềm và chất canxi thì lạigiảm đi, sẽ tạo thành chấtxương bị nhão, dễ xảy ra gãyxương.

(5) Ăn nhiều đường sẽ làmcho mắt cận thị phát triển, dẫnđến cận thị trục của mắt. Cácchuyên gia kêu gọi : Các trẻ emvà học sinh tuyệt đối không nênăn nhiều đường.

(6) Ăn nhiều đường dàingày dễ sinh béo phì. Bởi vìnhững phần đường dư thừa sẽchuuyển hoá thành mỡ tích tụ

lại ở dưới da, sinh ra béo phì.Và do béo phì mà dẫn đến cácbệnh tật khác.

(7) Ăn quá nhiều đường sẽlàm cho tính khí con người trởnên nóng nảy, hấp tấp. Theo tàiliệu của sở nghiên cứu quan hệgia đình ở Mỹ cho biết : Ănnhiều đường dẫn đến nồng độđường huyết tăng cao, khiếncho trẻ em trở nên nóng nảyhấp tấp, có thể mắc bệnh đađộng. Người lớn tính tình nóngnảy hấp tấp dễ xảy ra tai nạn.

4/ Trẻ em không nên ănquá lượng đường.

Đường là loại thực phẩmtoan tính không có canxi. Ănđường nhiều quá, cơ thể cầnkhôi phục chất kiềm thiếu, tứclà phải tiêu hao chất canxi ởtrong cơ thể người ta. Ngàytháng kéo dài, sẽ ảnh hưởngđến việc phát triển xương cốtcủa trẻ em.

5/ Trẻ em không nên ănnhiều kẹo sôcôla.

Kẹo sôcôla là một loại thực

phẩm đường mà nguyên liệuchủ yếu là cacao chế ra, mùi vịthơm ngon, ngọt, chất dinhdưỡng phong phú, nếu được ănvài ba cái, đúng là làm chongười ta vui tươi thanh thản,nhớ mãi không quên. Song, nếucoi là thức ăn để tẩm bổ,thường xuyên ăn quá nhiều, thìngược lại, hại nhiều lợi ít. Vậyvì nguyên do gì ?

Thực ra, nhu cầu mà cơ thểcon người ta cần ba nguồn nănglượng lớn trong việc ăn uống

như các chất prôtêin, chất mỡ,và chất đường là có một tỉ lệnhất định. Ví dụ như mỗi ngàytính tổng cộng các loại thựcphẩm như gạo, mì, cá, thịt, rauxanh v.v...thì chất prôtêin chiếm10 -15%, chất mỡ chiếm 30 -35%, chất đường chiếm 50 -60%. Cho dù chất dinh dưỡngcủa kẹo sôcôla có phong phúđến đâu thì so với tỉ lệ dinhdưỡng mà con ngươì cần thiếtnhư trên thì còn kém rất xa.Trong rất nhiều loại sôcôla tinh

chế, tỉ lệ mỡ chiếm gần 40 -50%, tỉ lệ đường cũng không ít,mà tỉ lệ prôtêin chỉ có trên dưới5%. Ngoài ra, trong sôcôla còncó chất kiềm cacao, chất kiềmcaphêin v.v... mà trong thựcphẩm bình thường rất ít có.Nếu thường xuyên ăn sôcôla thìsẽ có rất nhiều vấn đề cần phảigiải quyết :

- Thành phần mỡ quá nhiều,trẻ em ăn nhiều đường sẽ trởnên béo phì, trong cơ thể tíchluỹ một số lượng mỡ rất lớn,

tăng thêm gánh nặng cho buồngtim, thể chất sẽ dần dần suynhược; người lớn ăn nhiềuđường sẽ bi mắc các bệnh nhưxơ cứng động mạch, cao huyếtáp, bệnh van tim, bệnh sỏi mậtv.v...

- Thành phần đường quácao, thông qua sự chuyển hoámới ở trong cơ thể, rất nhiềuthành phần đường sẽ chuyển biến thành mỡ dự trữ, cũng sẽlàm cho người ta béo phì.

- Thành phần prôtêin rất ít,

mà prôtêin lại là “ vật kiến trúc” của tế bào các cơ quan trongcơ thể con người, trẻ em thiếuchất prôtêin, sẽ bị ảnh hưởngđến sự phát triển; người lớn thìsẽ bị mềm nhũn cơ bắp, khôngcòn sức lực và rất nhanh chóngbị mệt mỏi.

- Sôcôla có năng lượng rấtcao, tổng nhiệt lượng của 100gam sôcôla có thể đạt đến 530 -550 nghìn kalo. Một người làmviệc nhẹ bình thường, mỗi ngàycần khoảng 3000 kilô kalo, 100

gam sôcôla chiếm tỉ lệ lớn trongđó. Cho nên sau khi ăn nhiềusôcôla sẽ có cảm giác đầybụng, ảnh hưởng đến khẩu vịcủa ba bữa ăn, thế là sẽ ăn ítthức ăn đi, các chất prôtêin,muối vô cơ, vitamin v.v...mà cơthể rất cần thì lại thiếu mộtcách nghiêm trọng, rất có hạicho sức khoẻ.

-Các chất kiềm cacao, kiềmcà phê ở trong sôcôla có tácdụng làm tim đập mạnh hơn vàđại não hưng phấn hơn, trẻ em

sau khi ăn nhiều sôcôla sẽ quấykhóc, nghịch ngợm và khôngchịu ngủ; người lớn ăn xongcũng dễ hưng phấn thần kinh vàmất ngủ.

- Sôcôla rất ngọt và ngấy,sau khi ăn nhiều sẽ không có lợicho việc vệ sinh răng miệng, sẽtrở nên hôi mồm và sâu răng, vàcòn xuất hiện hiện tượng ợchua, rất khó chịu.

.......Từ đó ta thấy, bất kỳ là trẻ

con hay người lớn cũng đều

không nên ăn nhiều sôcôla.6/ Không nên lạm dụng

đường nho.Có một số người lấy đường

nho làm chất bổ dinh dưỡng,thường xuyên ăn hoặc cho trẻăn. Khi bản thân hoặc con cáiốm đau, bất kể là bệnh gì, cũngtìm mọi cách mua cho đượcđường nho cho người ốm hoặccho trẻ con ăn để tẩm bổ, cáchlàm như vậy liệu có hay không?

Đường nho là một loại đơn

đường, có thể trực tiếp hấp thuở trong đường ruột, nhưng giácả tương đối đắt, không ngọtbằng đường trắng. Đường trắngthuộc loại song đường, khi quađường ruột cần phải có tácdụng của chất men, sau khiphân giải thành đơn đường rồimới hấp thu được. Đường trắngthì rẻ hơn và ngọt hơn đườngnho. Hai loại đường này, ngoàiviệc có một số vi lượng muối vôcơ và có thể cung cấp nhiệtlượng ra, không có bất kỳ loại

chất bổ nào khác, cho nên nóchẳng phải là thực phẩm dinhdưỡng bổ béo gì đâu.

Vậy thì những người nào cóthể dùng đường nho ? Nhữngngười có bệnh sút cân nghiêmtrọng, đau bụng đi ngoài nghiêmtrọng, những người sau khi mổruột thừa thì có thể ăn đườngnho. Bởi vì những người nàycông năng tiêu hoá và chấtmen song đường ở trong đườngruột kém, ăn đường nho thì cólợi cho việc phục hồi sức khoẻ.

Lạm dụng đường nho thì cóhại gì ? Nói chung những ngườisức khoẻ bình thường,hoặc ốmđau nhưng không phải nhữngcăn bệnh như đã nêu trên thìkhông nên ăn đường nho, bởi vìtiềm lực công năng tiêu hoá của cơ thể con người rất lớn, ănđường trắng sẽ không tăng thêmgánh nặng cho đường ruột, vàvới trẻ con cũng không tăngthêm gánh nặng cho đườngruột. Cơ năng của cơ thể sinhvật phổ biến là tồn tại một qui

luật dùng tốt bỏ xấu, tức là càngdùng thì công năng sinh lý càngmạnh, không dùng thì sẽ thoáihoá. Nếu cứ ăn đường nho lâungày tất sẽ làm cho các loạicông năng phân tiết của mentiêu hoá bị hạ thấp. Công năngtiêu hoá đường ruột bị hạ thấpthì dễ mắc bệnh, thậm chí còndẫn đến nhiều loại suy dinhdưỡng, ảnh hưởng đến sựtrưởng thành và sức khoẻ bìnhthường.

24- Muốn trẻ tăng chiều caokhông phải chỉ dựa vào dinh

dưỡng

Mỗi bậc cha mẹ đều mongmuốn caon mình cao lớn, chonên bình thường cứ tăng thêmrất nhiều chất dinh dưỡng. Kỳthực cách làm như vậy chỉngược lại với ý nguyện, kết quảkhông những không làm cho trẻcao lên, ngược lại còn làm chochúng béo ra.

Mọi người đều biết, con

người ta cao thấp có liên quannhất định đến sự di truyền,nhưng chủ yếu là do chất kíchtố sinh trưởng của việc phân tiếtthuỳ thể não điều tiết. Mà việcphân tiết của chất kích tố sinhtrưởng có liên quan đến nhiềunhân tố như dinh dưỡng, vậnđộng, ngủ và việc phân tiết chấttuỷ v.v...Nếu cứ mù quáng chỉdựa vào việc tăng cường dinhdưỡng, thì trẻ con không nhấtđịnh có được một thân hình caolớn khoẻ mạnh.

Trong cả cuộc đời conngười ta có hai giai đoạn caolớn nhanh nhất, đó là từ khi đẻđược một tháng cho đến mộtnăm là lơn lên nhanh nhất, sauđó là đến thời kỳ thanh xuân.Người ta trong khi vận động vàtrong lúc ngủ việc phân tiết chấtsinh trưởng cao nhất. Cho nêncác bậc cha mẹ hãy chú ýnhững thời kỳ con trẻ cao lớn,bảo đảm cho chúng ăn uống cóđủ chất dinh dưỡng, vận độngthoải mái và có giấc ngủ đầy

đủ. Đặc biệt là phải đủ chấtcanxi và chất phôt-pho để choxương gân phất triển được tốt.

25- Trẻ em không nên dùngnhiều dầu gan cá

Dầu gan cá là một loại dinhdưỡng bổ sung vitamin A, Dcho trẻ em bị thiếu chất kali.Nếu vitamin A và vitamin Dnhiều quá thì không những cơthể không lợi dụng được màcòn gây nên ngộ độc mãn tính.Biểu hiện ngộ độc vitamin A làngười mệt mỏi, chán ăn, ngườigày đi v.v...

Bình thường, lượng vitamin

A, D trong thức ăn đã có thể đủthoả mãn nhu cầu của cơ thể,không cần bổ sung nữa. Đối vớinhững trường hợp cần bổ sungthì phải do bác sĩ chỉ định mớiđược uống dầu gan cá, mà phảiuống đúng liều, đúng giờ, khôngđược vượt quá số lượng, đểtránh phát sinh bị ngộ độc mãntính.

26- Trẻ em lười ăn khôngnên cho ăn mì chính

Các mùi vị của thức ăn đềuthông qua đầu lưỡi mà cảm giácđược. Khi thiếu chất kẽm thìcông năng của vị giác và hoạttính có men kẽm bị hạ thấp,dẫn đến vị giác và khẩu vị bịsuy giảm, thậm chí còn có thểlàm cho những lỗ nhỏ ở đầulưỡi bị tắc nghẽn, tạo thành tínhlười ăn nghiêm trọng.

Các nhà khoa học đã phát

hiện ra rằng, để nâng cao khẩuvị của trẻ em mà cho nhiều mìchính vào các món ăn thì sẽlàm cho chất kẽm ở trong máubiến thành một chất toan kẽmrổi theo nước tiểu bài tiết rangoài, như vậy càng làm cho cơthể thiếu nhiều chất kẽm hơn,làm cho bệnh lười ăn trở nênnghiêm trọng.

Cho nên, khi thấy trẻ emlười ăn, chậm lớn, thiếu máu thìphải nghĩ ngay đến trong ngườithiếu chất kẽm, và phải kịp thời

đưa đến bệnh viện để chữachạy. Bình thường cũng nêncho trẻ em ăn những thức ăn cóchất kẽm nhiều hơn một chút,như tim lợn, gan lợn, tim bò,thịt bò, thịt lợn nạc, cá, sò biển,các chế phẩm từ đậu v.v...Tuyệt đối không nên dùng mìchính muốn gây cảm giác ănngon để chữa bệnh lười ăn củatrẻ em.

27- Trẻ em không nên ăn kẹosôcôla với sữa bò

Trong sữa bò có rất nhiềuchất anbumin và kali. Trongsôcôla thì lại có chất thảo toan,hai thức đó hoà trộn với nhau,chất kali trong sữa sẽ kết hợpvới chất thảo toan thành mộtloại axit kali không tan. Ăn nhưvậy sẽ giảm mất nhiều chất dinhdưỡng, thậm chí còn dẫn đếnnhững tác dụng phụ khác nữa.

28- Trẻ em không nên ănnhiều quất

Quất có rất nhiều chất dinhdưỡng, mùi vị vừa thơm vừangọt, gái trai, già trẻ đều rấtthích ăn. Nhưng không nên ănnhiều. Ăn ít thì sẽ bổ dương íchkhí, ăn nhiều sẽ bị táo nhiệt,bốc hoả, sưng cổ, đau họng,tiêu hoá không tốt. Nói chung,mỗi ngày ăn 3 quả thì được,nếu ăn nhiều sẽ có hại cho răngvà miệng.

Trước khi ăn quất khoảngmột tiếng đồng hồ, không nênăn sữa bò, bởi vì chất anbumintrong sữa bò gặp phải chất axitcủa quả quất sẽ ngưng kết lại,ảnh hưởng đến sự hấp thụ củabộ máy tiêu hoá. Trước khi ăncơm cũng không nên ăn quất,bởi vì chất axit hữu cơ ở trongquất sẽ kích thích niêm mạccủa dạ dày, không có lợi chosức khoẻ của cơ thể.

29- Trẻ em không nên ănnhững thực vật ít chất mỡ

Các nhà nghiên cứu pháthiện ra rằng, choủtẻ em ănnhững thức ăn có ít chất mỡ, ítchất cholestêrin thì sẽ nhẹ cânhơn so với những trẻ em bìnhthường khác, dẫn đến bệnh “còicọc”. Người ta đo được ởnhững trẻ em phát triển khôngtốt này thì thấy sự tiêu haonhiệt lượng và chất kẽm đềutương đối thấp, năng lực hoạt

động so với các trẻ em cùng lứatuổi cũng kém hơn. Mỡ là chấtdinh dưỡng cần thiết cho sựphát triển và trưởng thành củatrẻ em, không thể coi thườngđược, cần phải cung cấp chochúng một cách hợp lý.

30- Trẻ em không nên ănnhiều tỏi

Nhiều người rất thích ăn tỏi.Nếu ăn vừa phải thì có lợi chosức khoẻ, nhưng nếu ăn nhiềuquá thì lại có hại, nhất là nhữngngười có bệnh đau mắt, taychân thường xuyên nóng,những người mà cơ thể âm hưhoả vượng, triều nhiệt ôn hànthì không có lợi. Đến năm ngoài50 tuổi thì mắt nhìn dần dầnkém đi, trông cái gì cũng mơ

mơ hồ hồ, tai ù, mồm khô, lưỡiđắng, đầu nặng, chân nhẹ, trínhớ bị giảm đi rõ rệt. Nhữngchứng bệnh này là hậu quả củaviệc ăn nhiều tỏi. Ăn tỏi có trămcái lợi mà chỉ có một cái hại làmắt, câu nói đó trong dân giancũng có cái lý của nó.

31- 4 điều kiêng kỵ trong việcăn uống của trẻ em

1) Trẻ em không nên ănkham.

Những chất dinh dưỡng màcơ thể cần có phải toàn diện.Căn cứ vào nhu cầu của nhữngchất dinh dưỡng, năng lượng cơbản mà chất dinh dưỡng sảnsinh ra, tỉ lệ phần trăm thíchứng trong tổng năng lượng là :prôtêin 13 - 17%, chất béo 30 -35%, chất đường 50 - 55%.

Cho nên những chất hoá hợpcủa prôtêin, mỡ và vitamin đềulà những chất dinh dưỡng cầnthiết cho cơ thể loài người.

Ăn kham, do chất dinhdưỡng phiến diện mà làm chocơ thể không đạt được nhu cầudinh dưỡng hợp lý, ảnh hưởngđến sức khoẻ của cơ thể, dễdẫn đến các loại bệnh tật. Từlâu, trong “Nội kinh” đã có luậnthuật là trong lục phủ ngũ tạngkhông được thiên lệch về mộtcái gì hết. Tất nhiên trong ăn

uống thì phải chú ý đến chất,nhưng cũng không yêu cầu phảiăn toàn chất, cũng phải ăn mộtít chất tanh để điều tiết khẩu vị,để cho những chất dinh dưỡngđược tận dụng nhiều nhất.

Từ xưa đến nay, không ítnhững bọn vua quan phongkiến, bọn quí tộc cường hào,ngày ngày ăn sơn hào hải vị,nhân sâm yến sào, chất bổ thừamứa, nhưng trong bọn chúng đãcó mấy ai thân cường tuổi thọđâu ? Rất nhiều người trong bọn

họ đã chết non hoặc cũngchẳng sống lâu. Chứng tỏ rằng,đạo ăn uống không phải chỉ làtoàn chất bổ, mà là phải khoahọc hợp lý.

2) Trẻ em không nên bỏ bữaăn sáng.

Tế bào não của con ngườichỉ có thể thu được năng lượngtrong chất dinh dưỡng củađường. Sau một đêm không ăn,mà sáng ra cũng lại không ănhoặc bữa sáng ăn quá ít, đườngkhông thể bảo đảm cung ứng đủ

cho máu, thời gian kéo dàikhiến người ta cảm thấy mệtmỏi , kiệt sức, mắt hoa đầuváng, xuất hiện hiện tượng timđập mạnh, buồn nôn, ngất xỉuv.v...không còn tinh lực dồi dàođể học tập và công tác. Bữa ănsáng nói chung thường làđường, cháo, bánh bao, mànthầu, có điều kiện thì ăn trứng,sữa bò là những thứ có nhiềuchất đạm.

3) Bữa ăn sáng không nênchỉ ăn thức ăn khô.

Từ góc độ sinh lý học màxét, công năng của đường tiêuhoá thường từ trạng tháingưỡng chế ban đêm khôi phụcđến trạng thái hưng phấn, côngnăng tiêu hoá kém, khẩu vịkhông thấy ngon. Nếu lúc nàymà ăn những thức ăn thiếulượng nước thì không dễ tiêuhoá. Ngoài ra sau một đêm ngủsay, cơ thể con người đã ở vàotrạng thái mất nước, trong tìnhtrạng cơ thể có nhiều chấtchuyển hoá cần bài tiết ra

ngoài, cần phải kịp thời bổ sungmột lượng nước nhất định, nhưăn cháo, uống sữa đậu nành,sữa bò để bổ sung cho tìnhtrạng thiếu nước trong cơ thể.

Bữa sáng mà ăn nhiều thứcăn có hàm lượng nước, còn cóthể tăng thêm phần hấp thu dịchthể, mở rộng thành huyết quản,bổ sung lượng máu, tăng nhanhtuần hoàn máu, khiến chonhững chất chuyển hoá mớitrong cơ thể nhanh chóng đượckhôi phục đến trạng thái thịnh

vượng.4) Mùa hè nóng nực không

nên quên ăn giấm.Tục ngữ có câu : “ Mở cửa

ra là có bẩy việc: củi, gạo, dầu,muối, tương, giấm, trà”. Đủthấy địa vị của giấm trong cuộcsống thường ngày của chúng ta.Ăn giấm không những chỉ tăngthêm phong vị của thức ăn, tăngthêm khẩu vị, những thành phầntrong đó như axit axêtic, đườngvà axit xitric còn là những vậtchất là nguồn sinh ra năng

lượng mà cơ thể con người cầnthiết, và được cơ thể nhanhchóng hấp thu . Cho nên, mùahè ăn một chút giấm sẽ có lợicho việc giải trừ mệt nhọc vàkhôi phục thể lực.

Mùa hè nhiệt độ cao, là thờitiết vi khuẩn sinh sản rất nhanhvà rất mạnh, những căn bệnhtruyền nhiễm đường tiêu hoáphát sinh tương đối nhiều. Diệtkhuẩn trị bệnh chính là bản lĩnhsẵn có của giấm. Các loại vitrùng như vi trùng Salmôn, trực

khuẩn ruột già, tụ cầu khuẩnhoá mủ, vi khuẩn kiết lỵv.v...gặp phải giấm thì chỉ saunửa tiếng đồng hồ nó sẽ chết.Cho nên mùa hè dùng giấmtrong nộm và các loại thức ănkhác, vừa giúp cho khẩu vịđược ngon hơn, lại vừa có tácdụng diệt khuẩn trị bệnh. Ngoàira một số thực vật có bao hàmchất muối axit nitric, như cámắm, thịt muối, dưa muốiv.v...vì trời rất nóng nên vikhuẩn sinh nở rất nhanh, tác

dụng của việc vi khuẩn chuyểnhoá những chất muối a-xit nitricở trong đó thành chất muối áa-xit nitric cũng tăng lên. Chất á a-xit nitric này ở trong cơ thểsau khi chuyển hoá có thểchuyển biến thành chất á nitratamin là chất gây ung thư rấtmạnh. Ăn một chút giấm sẽ cótác dụng phân giải chất muối áa-xit nitric này . Những người bịbệnh cảm cúm, bệnh viêm họnguống mật ong có pha một chútgiấm vừa phải, cũng sẽ nhanh

chóng khỏi bệnh.Xin nhớ : mùa hè không nên

quên cho trẻ em ăn một chútgiấm

32- Trẻ em không nên uốngnhiều nước có ga

Trong nước ga có các chấtgọi là phôt-phát, sau khi nó vàođường ruột có thể sinh ra phảnứng hoá học với chất sắt và tạothành một chất vô dụng đối vớicơ thể rồi bài tiết ra ngoài.Trong tình hình bình thường,chất sắt ở trong thức ăn chínhra phải được hấp thu khoảng10%, nhưng nếu uống nhiềunước có ga sẽ ảnh hưởng đến

việc hấp thu chất sắt này, gâynên thiếu máu, không có lợi choviệc phát triển cơ thể của trẻem.

33- Trẻ em không nên ănnhiều bánh quẩy

Bánh quẩy vừa ngon, vừa rẻtiền, thuận tiện lại tiết kiệm thờigian. Thế nhưng đối với trẻ em,ăn nhiều bánh quẩy thì lại cóhại. Trong bánh quẩy chấtnhôm tương đối nhiều, mànhôm lại là nguyên tố vi lượngmà cơ thể con người không

cần. Nếu trẻ em thường xuyênăn bánh quẩy thì chất nhôm sẽtích tụ lại ở trong cơ thể, có thểgây nên những bệnh như thiếuchất kali, chất phôt-pho chuyểnhoá bình thường ở trong cơ thểtrẻ em, dẫn đến các bệnh nhưmềm xương, cong xương,v.v...Trong cơ thể có nhiều chấtnhôm quá còn làm giảm thấpcác hoạt tính của men anbumindạ dày, làm cho vị toan giảmthấp, dạ dày bài tiết ít đi, côngnăng tiêu hoá bị rối loạn, ảnh

hưởng đến sự phát triển và sứckhoẻ của trẻ em. Đối với việcphát triển trí lực cũng rất khôngcó lợi. Cho nên, không nênthường xuyên cho trẻ em ănbánh quẩy.

34- Không nên cho trẻ emăn nhiêù mì chính

Các nhà dinh dưỡng họccho rằng, trẻ em không nên ănnhiều mì chính. Bởi vì trẻ emsau khi ăn mì chính, sẽ cùng vớinguyên tố kẽm ở trong máuphát sinh tác dụng hoá thành

axit kẽm, sau đó tan ra nước rồitheo nước tiểu bài tiết ra ngoài,do đó làm cho trẻ em thiếu chấtkẽm. Nguyên tố kẽm là nguyêntố vi lượng rất cần thiết cho sựphát triển và trưởng thành củatrẻ em, thiếu nó trẻ em sẽ cóhiện tượng vị giác không nhạy,khẩu vị không mạnh. Nếu kéodài sẽ trở thành suy thoái trílực,phát triển không tốt cùngcác hậu quả nghiêm trọng khác.

Các chuyên gia còn vạch rarằng, nếu không cho trẻ em ăn

nhiều mì chính thì người mẹđang cho con bú cũng khôngnên ăn nhiều mì chính.

35- Trẻ em không nên ăncà chua xanh

Cà chua màu còn xanhtức là chưa chín cũng có độc tốnhư khoai tây mọc mầm, đềuchứa sinh vật glucôzit. Ăn càchua xanh trong mồm cảm thấychan chát, thậm chí có khi cònngộ độc, không nên ăn.Khi đóibụng mà ăn nhiều cà chua xanhcàng bất lợi cho công năng của

dạ dày.36- Trẻ em không nên uống

nhiều nước giải khát có màuCác chất màu dùng để sản

xuất các loại đồ uống lạnh, đasố thường dùng phương pháphoá học để chế ra, nên đều cómột số độc tố nhất định. Khi trẻem dùng một số thực phẩm cómàu,tuy không xảy ra ngaynhững phản ứng lâm sàng để cóthể thấy được, nhưng nếu cứkéo dài thì sẽ có nguy cơ táchại tiềm ẩn trong cơ thể. Biểu

hiện chủ yếu là mấy mặt sauđây :

1/ Làm nhiễu công năngbình thường của các loại menhoạt tính ở trong cơ thể, làmcho phản ứng chuyển hoá củacác chất đường, chất prôtêin,chất mỡ, vitamin bị ảnh hưởng,nếu kéo dài sẽ dẫn đến trẻ emthiếu dinh dưỡng.

2/ Kích thích niêm mạc dạdày, ảnh hưởng đến công năngtiêu hoá của dạ dày; đồng thờisẽ làm cho thận phải làm việc

rất nhiều, ảnh hưởng đến côngnăng của thận.

3/ Gây trở ngại cho sự xungđộng truyền dẫn của hệ thốngthần kinh, dễ gây bệnh đa độngở trẻ em.

Cho nên xin có lời khuyêncác bậc làm cha làm mẹ trẻ tuổikhông nên cho trẻ em uốngnhiều nước giải khát có màu.Để bổ sung cho sự tiêu hoá, chúng ta có thể coi nước đunsôi để nguội là đồ uống lý tưởngnhất của trẻ em.

37- Không nên cho trẻ emuốngnước ngọt thay nước lọc

Có nhiều bậc bố mẹ rấtthích cho con trẻ uống các loạinước ngọt thay nước lọc (nướcđ u n sôi để nguội). Cách làmnày không thể chấp nhận được.

Bởi vì nước lọc là nước sôirồi nguội đi một cách tự nhiên,có hoạt tính sinh vật đặc biệt lạlùng, rất dễ ngấm qua các tếbào mô, thúc đẩy việc thay thếcác chất mới, tăng thêm hàmlượng hồng cầu trong máu và

cải thiện cơ năng miễn dịch củamáu. Mà trong các loại nướcquả, nước có ga và các loạinước ngọt khác, phần nhiều cóhàm lượng đường, tinh đường,chất điện giải và các chất màuhợp thành. Những chất này tácdụng lâu dài sẽ gây kích thíchkhông tốt đối với dạ dày, ảnhhưởng đến tiêu hoá và khẩu vị,đồng thời còn tăng thêm gánhnặng cho thận. Đủ thấy, cho trẻuống nước ngọt thay nước lọc,không những vô ích mà còn có

hại.38- Trẻ em không nên ăn

nhiều thực phẩm đóng hộpBất kỳ là loại đồ hộp gì

cũng đều cho thêm một lượngthuốc nhất định vào thực phẩmnhư các chất màu, các chấthương liệu v.v... Tất cả nhữnloại thuốc cho thêm vào ấy đềurất nguy hiểm đối với sức khoẻvà sự phát triển của trẻ em. Bởivì sự lớn lên về cơ thể của trẻem chưa chín muồi, công nănggiải độc của gan chưa hoàn

thiện. Những chất có độc này,nếu vượt quá một định lượngnào đó thì sẽ ảnh hưởng đếnsức khoẻ và sự phát triển củatrẻ em, thậm chí dần dàn tíchluỹ mà dẫn đến ngộ độc mãntính.

39- Không nên cho trẻ mớisinh uống nước cam thảoCó một số địa phương, khi

đứa trẻ mới sinh được 1 – 2ngày thường hay cho uốngnước hoàng liên cam thảo, họtưởng rằng như vậy có thể

“Giải độc” cho đứa bé. Thóiquen truyền thống đó chỉ có hạichứ không có lợi.

Bởi vì đứa trẻ mới sinh vừamới rời khỏi bụng mẹ, ngày đầubước vào trần gian, sức đềkháng còn rất kém, lượngđường mật còn rất thấp, bụngcòn đang đói. Nếu chỉ đơnthuần nuôi bằng nước hoàngliên cam thảo, đứa trẻ sẽ khôngcó đủ chất dinh dưỡng, có thểdẫn đến những tổn hại cho cáctổ chức, đặc biệt là tổ chức não.

Ngoài ra cam thảo còn có thểxảy ra các biểu hiện như chấtkali trong máu thấp, huyết ápcao và ứ đọng dịch thể, phùthũng v.v... Cho nên, trẻ mớisinh không nên nuôi bằng nướchoàng liên cam thảo.

40- Trẻ em không nên uốngnhiều nước trước bữa ănCó một số bậc bố mẹ

thường hay cho trẻ uống nướctrước bữa ăn. Họ tưởng rằngnước sẽ tiêu hoá thức ăn, kỳthực, cách làm này rất có hại.

Bởi vì sau khi uống nước,trẻ em ăn cơm ngay sẽ làm chodạ dày cảm thấy căng đầy,đồng thời còn làm loãng dịch vị,ảnh hưởng đến khẩu vị và tiêuhoá. Do vị toan bị loãng nênkhả năng diệt khuẩn bị giảmsút, rất dễ gây bệnh cho đườngruột.

41- Trẻ em không nên uốngbia

Có người cho rằng, bia là“Bánh mì nước”, cho nên cứđến ngày lễ, ngày tết hay khi

nhà có việc là cho trẻ con thahồ uống bia. Việc làm này chẳng có lợi ích gì đối với sứckhoẻ của trẻ con cả.

Căn cứ vào sự phân tíchnghiên cứu, thông thường trongrượu bia có chứa 3% đến 5%chất cồn, nghĩa là mỗi 100 gambia có chứa 1,5 đến 2,5 gamcồn. Nếu thường xuyên cho trẻcon uống bia sẽ ảnh hưởng đếnsức khoẻ cả thể xác lẫn tinhthần của trẻ con. Vả lại, ngaytừ nhỏ đã nuôi thành thói quen

uống rượu cũng không có lợicho sự lành mạnh về tâm lý, khilớn lên chúng có thể thànhngười nghiện rượu. Cho nên,khi trong gia đình có liên hoan,tiệc tùng thì nên giảng giải chotrẻ con biết những điều bất lợitrong bia, rượu cho trẻ biết,thay vào đó cho chúng uốngmột chút nước hoa quả.

42- Không nên cho trẻ thơuống côca côla

Mùa hè mùa thu mọi ngườiđều rất thích uống côca côla,

nhưng đối với trẻ thơ thì tốtnhất là không nên cho uống.

Bởi vì mỗi một chai côcacôla có hàm lượng khoảng 50 –80 mg caphêin. Caphêin là mộtloại thuốc hưng phấn thần kinhtrung khu. Nếu dùng quá 1.000mg thì sẽ xuất hiện bệnh trạngngộ độc như người hồi hộpkhông yên, hô hấp tăng nhanh,cơ bắp co giật, tim đập rấtnhanh, mất ngủ, mắt hoa, ù tai,tức ngực, buồn nôn, chóng mặt,đau nhói ở phía trước tim v.v...

Người lớn đối với caphêin bàitiết rất nhanh, uống một lượngcôca côla thích hợp thì không có hậu quả gì xấu. Nhưng trẻthơ đối với caphêin thì đặc biệtmẫn cảm, rất dễ bị trúng độc.Cho nên không nên cho trẻ thơuống côca côla.

43- Không nên cho trẻ thơuống nước quả đóng chaiNước quả đóng chai là một

loại nước uống vừa ngon vừamát, rất dễ uống. Nhưng trẻ thơmà uống thứ này thì lại không

thích hợp.Bởi vì nước quả là một thứ

nước uống do bàn tay ngườilàm ra, bao gồm đường trắng,axit chanh, thuốc màu và đườngtinh v.v... lại còn có cả menrượu nữa. Đối với trẻ thơ,những thành phần này có tínhkích thích nhất định. Đó là vì sựphát dục của trẻ thơ chưa hoànthiện, công năng giải độc củagan và công năng bài tiết củathận đều còn rất thấp. Nhữngvật chất này ở trong cơ thể

người ta không thể bài tiết rangay được. Vì thế không nêncho trẻ thơ uống nước quả đóngchai.

44- 18 điều cấm kỵ trongviệc ăn uống của trẻ em1/ Những thực vật không

được ăn.Đề cao chất lượng nhân

khẩu thì việc ưu sinh ưu dục làthen chốt, mà việc cho trẻ ănmột cách hợp lý, tránh dùngnhững thực vật gây trở ngại chosức khoẻ của trẻ lại là một

trong những điều kiện ưu dục.Dưới đây xin giới thiệu mấy loạithực vật thường thấy mà khôngđược cho trẻ ăn.

1 ) Không được uống nướcchè đặc. Bởi vì chất tanin ởtrong lá chè có thể kết hợp vớichất sắt ở trong thức ăn, hìnhthành ra một chất hoá hợpkhông tan, ảnh hưởng đến việchấp thu chất sắt, rất dễ gây nênbệnh bần huyết thiếu chất sắt. Chất moocphin ở trong lá chècòn có thể làm cho trẻ em hưng

phấn quá độ, hồi hộp khôngyên, ảnh hưởng đến giấc ngủbình thường của trẻ và làm chotim đập nhanh hơn. có hại chotim; còn có thể kích thích cho vịtoan phân tiết mà dẫn đến đầybụng làm chậm nhu động củaruột, dẫn đến bí đái. Ngoài ranhững chất kích thích mạnhnhư rượu, cà phê, ớt, hồ tiêuđều phải kiêng kỵ.

2 ) Không được ănnhiều bỏng rang. Trong bỏngrang có rất nhiều chất chì. Trẻ

em thường xuyên ăn bỏng rangsẽ có nguy hại rất lớn cho sứckhoẻ.

Tiêu chuẩn vệ sinh thựcphẩm của nhà nước đã quiđịnh, hàm lượng chì ở mỗi kgbánh nướng không được vượtquá 0,5mg, vậy mà hàm lượngchì mỗi kg bỏng rang bình quânlà l0mg. Trong một thời gianngắn mà trẻ em hấp thu quánhiều chất chì, dễ dẫn đến phảnứng ngộ độc, biểu hiện là hồihộp, biếng ăn, đầy bụng hoặc là

bí đái v.v...Thường xuyên ănbỏng rang còn dẫn đến giảm sútsức đề kháng , chậm lớnv.v...Do đó trẻ em không đượcăn nhiều bỏng rang.

3) Không ăn quá nhiều thựcphẩm họ đậu. Bởi vì trong đậuđỗ có một chất có thể dẫn đếnlàm xưng tuyến giáp trạng, cóthể làm cho tuyến giáp trạngphân tiết nhiều hơn, làm chothiếu chất tuyến tố giáp trạngtrong cơ thể, cơ thể muốn thíchứng với nhu cầu đó thì cần phải

tăng thêm nhiều chất tuyến giáptrạng trong cơ thể, dẫn đếnxưng tuyến giáp trạng. Hơnnữa, chất iốt là nguyên liệu củatuyến tố giáp trạng, một số lớntuyến tố giáp trạng hợp thànhlại dẫn đến thiếu chất iốt trongtrẻ em. Ngoài ra, những loại raucó chất xen-luy-lô như raucải,dưa muối v.v... trẻ em dưới2 tuổi cũng không nên ăn.

4 ) Kiêng ăn mỡ động vật(mỡ lợn).Bởi vì mỡ động vậtchủ yếu là chất axit mỡ bão

hoà. Trẻ em ăn nhiều mỡ độngvật sẽ ảnh hưởng đến việc hấpthụ chất calxi, dẫn đến thân thểthiếu chất canxi, không có lợicho sức khoẻ, nghiêm trọnghơn thì dẫn đến mắc bệnh còixương. Cho nên, mỡ bò, mỡcừu, mỡ lợn và những thức ănrán bằng mỡ thì không nên ănnhiều.

5 ) Không nên ăn uốngnhững thứ quá mặn. Thôngthường người ta rất ít chú ý đếnkhẩu vị ăn uống của trẻ em như

thế nào cho vừa phải, thường cóthói quen là người lớn nếm thứcăn của trẻ em rồi quyết định độmặn nhạt của món ăn đó. Họkhông biết rằng người lớn ănmặn hơn trẻ con rất nhiều. Nếucứ ép trẻ con cũng phải có khẩuvị như người lớn thì lượng muốimà trẻ em hấp thu sẽ nhiều hơnngười lớn khá nhiều làm cho trẻem bị động phải ăn uống nhữngthứ quá mặn.

Mọi người đều biết, thànhphần chủ yếu của muối là natri

và clo. Đối với trẻ em nếu quánhiều natri sẽ gây ra điều nguyhại là không chuyển hoá được.Mà tuổi càng nhỏ thì hậu quảcàng nghiêm trọng. Đó là vì :công năng thận chưa phát triểnđầy đủ, chưa có khả năng đàothải quá nhiều chất natri ở trongmáu. Quá nhiều chất natri đọnglại ở trong cơ thể làm cho lượngmáu tăng lên, máu bị nở ranhanh chóng, huyết quản ở vàotrạng thái cao áp, thế làhuyết áptăng cao , tăng thêm gánh nặng

cho buồng tim, do đó mà dẫnđến suy nhược tâm lực có tínhchất xung huyết , ứ nước.

Điều tra y học đã chứngminh rằng, người nào ăn uốngquá mặn, thì tỉ lệ mắc bệnh caohuyết áp, bệnh tim, bệnh trúnggió và công năng thận khôngkhoẻ, và tỉ lệ tử vong so vớingười ăn nhạt cao hơn nhiều,người lớn đã như vậy, càngkhông cần nói đến trẻ con. Đểbảo đảm cho trẻ em lớn lên mộtcách mạnh khoẻ, mong rằng

các bậc cha mẹ hãy thay đổitập quán của mình, ăn uống nênthanh đạm, không nên để cho trẻ em ăn uống quá mặn.

6) Không nên ăn những loạirau như ngó sen. Bởi vì trẻ emkhông như người lớn, khi ănkhông nhai được thật kỹ, có khicòn nuốt chửng, như vậy đối vớicác em rất khó tiêu hoá nhữngthức ăn này, do đó mà sinh rađau bụng. Những loại thực vậtnhư hành tây, củ cải sống thìkhông nên ăn nhiều. Những

thực vật có gai, có vỏ, có hạt,cần phải chú ý làm cho kỹ, đềphòng trẻ em ăn vào sẽ phátsinh những điều bất ngờ.

2/ Trẻ em không được ănnhiều quá.

Trên đời này không có ôngbố bà mẹ nào lại không thươngyêu con mình. Có một số ôngbố bà mẹ chỉ muốn cho conmình ăn thật nhiều, cảm thấynhư vậy là được an ủi vô cùng.Do đó mà hễ thấy trẻ đòi ăn cáigì là thoả mãn cho bằng được.

Họ thật chẳng biết rằng kết quảlàm như vậy thì lợi bất cập hại,bởi vì có một số thực vật mà trẻem không nên ăn nhiều.

Ví dụ như bánh ngọt điểmtâm chẳng hạn, đây là một loạithực phẩm mà trẻ con rất thíchăn. Tuy trong loại bánh điểmtâm này có một số nhiệt lượngnhất định, nhưng loại thựcphẩm này có rất ít vitamin, chấtkhoáng, chất anbumin và chấtxơ, ăn nhiều sẽ làm cho trẻ embị hỏng mấtkhẩu vị. Ngoài ra

trên thị trường đang bán nhữngloại bánh ngọt, trông có vẻ rấttươi mới, song trong đó lại cókhông ít vi trùng. Nếu khônghạn chế ăn ít đi thì rất dễ bịtrúng độc.

Những loại thức ăn quá ngọtnhư kẹo, mật ong, quả khô, đồhộp v.v...dễ làm cho trẻ súnrăng, cho nên cũng không nêncho trẻ ăn nhiều. Hiện nay sở dĩcó rất nhiều trẻ em sún răng,một trong những nguyên nhânđó là trẻ em ăn quá nhiều

đường. Kết quả nghiên cứu củay học hiện đại chứng minh rằng:Sự hình thành các loại bệnhnhư bệnh béo phì, bệnh tim,bệnh đái đường, bệnh cận thịv.v...của trẻ em thường có quanhệ mật thiết đến việc ăn đườngcủa trẻ em.

3/ Không được ăn quá no.Bộ máy tiêu hóa của trẻ

phát triển chưa đầy đủ, thườngxuyên ăn nhiều, uống nhiều, ănquá no, việc phân tiết của dịchtiêu hoá cung không đủ cầu dễ

gây ra các bệnh về đường tiêuhoá.

4/ Không được ăn nhanh.Ăn uống quá nhanh, việc

phân tiết nước bọt không đủ sẽảnh hưởng đến tiêu hoá và việchấp thu các thành phần dinhdưỡng.

5/ Không nên cho trẻ ănuống những thứ quá “tinh”.

Những năm gần đây bệnhcận thị ở các em thiếu niên trẻem tăng lên quá nhiều, khiếncho nhiều bậc cha mẹ và các

thầy thuốc nhãn khoa phải chúý. Công tác nghiên cứu khoahọc gần đây nhất chứng minhrằng: ăn uống không thoả đánglà một trong những nguyênnhân làm cho các em thành cậnthị. Ăn quá nhiều đường hoặccác loại đường tinh chế khácnhư bột mì, bột gạo v.v...chúngđã mất đi mất một phần sinh tố,chất khoáng và chất xơ; sẽ thúcđẩy việc hình thành và pháttriển bệnh cận thị; trong cơ thểnếu thiếu chất crôm và thức ăn

có hàm lượng anbumin quá caođều là những nguyên nhân quantrọng dẫn đến mắt cận thị. Chonên, trẻ em ăn uống không nêndùng những thứ quá “tinh”, đểbảo đảm cho các emn có thị lựcbình thường.

Đại đa số những người mắcbệnh cận thị thì trong tóc củangười đó thường thiếu hainguyên tố canxi và crôm. Trongcơ thể người ta mà có hainguyên tố canxi và crôm bìnhthường thì dịch áp trongmắt

cũng bình thường; ngược lại,hàm lượng hai nguyên tố đóquá thấp hoặc quá cao đềukhiến cho mắt nhìn các vật khókhăn.

Trẻ em ăn đường quá nhiềusẽ ảnh hưởng đến việc hấp thucác thức ăn khác; trong cơ thểmà có nhiều chất đường sẽ làmcho việc tích trữ nguyên tốcrôm giảm đi, chất vitamin B bịthất thoát, đồng thời còn làmtiêu hao một phần lớn chấtkiềm và chất canxi ở trong cơ

thể. Do đó mà ảnh hưởng đếnthị lực. Cho nên, để đề phòngcận thị, ngoài việc cần chú ý vệsinh mắt ra, còn phải để chocác em ăn nhiều lương thực thôvà những thực vật có nhiều chấtcanxi và crôm, như các loạixương động vật, tôm cá, cácloại trứng, các loại sữa, các loạiđậu, các loại rau hẹ, củ cà rốt,hoa quả v.v...

6/ Không được vừa ăn vừaxem.

Vừa ăn cơm, vừa xem ti-vi,

xem sách báo v.v...khôngnhững không cảm thấy thức ănngon mà còn ảnh hưởng đếnviệc phân tiết dịch tiêu hoá, nếukéo dài sẽ làm cho bộ máy tiêuhoá trở nên xấu đi.

7/ Không được vừa ăn vừađi đi lại lại.

Vừa đi vừa ăn, không nhữngkhông văn minh, mà còn rấtmất vệ sinh. Bởi vì như vậy,những bụi bậm trong không khí,những vi trùng và những khí thểcó hại sẽ bám vào thức ăn và

vào trong bụng, rất có hại chosức khoẻ.

8/ Không được để cho trẻem khảnh ăn.

Hàng ngày người ta ăn rấtnhiều loại thực phẩm, song cómột số trẻ em lại chỉ thích ănmột vài loại thức ăn hoặc dămba loại thức ăn thôi. Thói quenđó rất không tốt, làm cha mẹcần phải giúp cho các em sửađổi thói quen không tốt đó .

Cơ thể con người cần nhữngchất dinh dưỡng muôn hình

muôn vẻ, như chất đường, chấtanbumin, chất mỡ, vitamin, chấtkhoáng v.v...Sức lực để chúngta làm việc chủ yếu là nhờ cóchất đường (thành phần chủyếu của lương thực) và chấtmỡ, con ngườilớn lên chủ yếulà nhờ vào anbumin, mỡ và cácchất khoáng như sắt, canxi,phôtpho v.v... và các loạivitamin. Trong cơ thể mà thiếuchất sắt thì sẽ thành thiếu máu;thiếu canxi thì xương, răng lớnlên sẽ không chắc; thiếu vitamin

A thì người ta dễ bị mù; thiếuvitamin B dễ mắc bệnh phùchân; thiếu vitamin C thì sẽviêm lợi chân răng, dễ bị bănghuyết; thiếu vitamin D, người tadễ mắc bệnh còi xương hoặcbệnh còng.

Hàng ngày chúng ta ăn cơmlà để hấp thu những chất dinhdưỡng này. Nhưng trong mộtmón ăn thôi thì không thể có đủtất cả các chất này được. Cómón ăn thiếu chất này, có mónăn thiếu chất khác; có món ăn

nhiều chất dinh dưỡng này, cómón ăn nhiều chất dinh dưỡngkhác. Để thoả mãn nhu cầu củacơ thể, những thực phẩm chúngta ăn phải đa dạng. Nếu gâythành thói quen khảnh ăn, chỉăn thứ này mà không chịu ănthứ kia, nếu cứ thế kéo dài thìsẽ không đủ chất dinh dưỡng,ảnh hưởng đến sức khoẻ. Trẻem là thời kỳ đang lớn lên, nêncàng cần phải chú ý đến vấn đềnày.

9/ Không nên vừa ăn vừa

cười.Có những trẻ em hễ cứ ngồi

vào bàn ăn là thích cười đùa,trêu chọc nhau, nếu không lưuý thì thức ăn dễ trôi vào khíquản, dẫn đến ho, sặc, nghẹn,nếu nghiêm trọng có thể nguyđến tính mạng.

10/ Không nên cho trẻ emăn quà vặt.

Trẻ em không thích ăn cơmlà một tật xấu. Có một số trẻem hễ cứ đến giờ ăn cơm, nếukhông nhũng nhẽo, gào khóc thi

cũng lắc đầu nguây nguẩy; cómột số trẻ em khác thì cứ ngậmmiếng cơm ở trong mồm, hàngnửa buổi không nuốt xong.Nguyên nhân gì đã làm cho cácem không thích ăn cơm ?

Có một số bậc cha mẹ coicon cái như hạt minh châu,chúng muốn gì là cho cái ấy,ngày nào cũng cho ăn rất nhiều,chất dinh dưỡng thừa thãi. Nếucứ kéo dài thì đến bữa ăn trẻkhông thấy đói nữa nên tựnhiên không muốn ăn cơm.

Làm cha mẹ, nuông chiều concái là lẽ thường tình của mọingười, chú ý bồi dưỡng thêmcho con chút dinh dưỡng làđiều rất nên làm. Điều cần nhắccác bậc cha mẹ phải chú ý làphải giảm bớt quà vặt của contrẻ đi, làm sao để đến giờ ăncơm chúng cảm thấy đói bụng,thèm ăn, lúc đó chúng mới ăncơm một cách ngon lành.

11/ Nên bỏ thói quen ngồixổm ăn cơm của con trẻ.

Có một số trẻ em lại thích

bê bát cơm vừa ăn vừa chơi, đihết nhà nọ sang nhà kia, lại cònthích tụ tập dăm bảy đứa ngồichụm lại cùng ăn với nhau. Thóiquen này thật không phù hợpvới yêu cầu vệ sinh chút nào cả.

Khi ăn cơm, đồng thời vớiviệc thức ăn liên tục trôi xuống,dung tích cuả dạ dày cũngkhông ngừng to lên. Nếu ngồixổm ăn cơm, dạ dày sẽ bị éplại, thực vật trôi xuống dạ dàykhông đủ không gian để dungnạp, rất nhanh chóng cảm thấy

bụng căng lên, như vậy sẽ ảnhhưởng đến việc tiếp thu va tiêuhoá của dạ dày.

Còn nữa, khi trẻ em ngồixổm ăn cơm, trọng lực toànthân dồn nén lên hai bắp chânnên việc lưu thông máu ở haichân cũng bị ảnh hưởng, nhưvậy rất không có lợi cho việctuần hoàn máu bình thường.Ngoài ra, ngồi xổm ăn cơm,cách mặt đất rất gần cho nênbụi bặm và ô nhiễm nghiêmtrọng. Tất cả những điều trên

đây đòi hỏi phải vứt bỏ ngay tậpquán không tốt đẹp này.

12/ Tuyệt đối không nênbắt ép trẻ em ăn cơm.

Ngày nay đại đa số các cặpvợ chồng trẻ đều chỉ có mộtcon, cho nên hầu hết đều rấtnuông chiều con. Lúc ăn cơm aicũng muốn cho con mình ănthật ngon. Có một số cha mẹ,hễ thấy con mình không chịu ăncơm là lo lắng không yên, thoạtđầu thì doạ, rồi mắng, doạ rồi,mắng rồi vẫn không được thì

sinh ra cáu kỉnh, có người cònđánh, còn chửi các em, épchúng phải ăn bằng được. Bữaăn như thế làm sao khiến chocác em cảm thấy ăn ngonmiệng được ? Thôi thì đànhnuốt lấy nuốt để cho xong, nhưvậy thì làm sao tiêu hoá chođược ? Cứ như vậy kéo dài sẽdẫn đến tâm lý chán ăn của cácem và sẽ ảnh hưởng nghiêmtrọng đến sức khoẻ và sự lớnlên của trẻ thơ.

Nói chung,mọi trẻ em đều

ham chơi, lúc đang chơi thú vịnhất thì chúng quên hết cả ănuống, hoặc là ăn vội vàng qualoa cho xong bữa để rồi cònchơi tiếp. Nếu gặp phải tìnhhình như vậy, thì phải tạm thờikhuyên giải cho bạn bè của emđể cho em tập trung vào bữaăn; khi ăn cơm nên để cho cácem được tự do một chút, bảođảm cho tâm thần của các emđược vui vẻ thoải mái, nếu cácem không chú ý gắp thức ăncũng không nên trách mắng các

em mà nên giảng giải một đôiđiều các em có thể hiểu được làđược. Còn việc các em ăn nhiềuhay ít phải căn cứ vào trạng tháisinh lý và tâm lý bình thườngcủa các em mà quyết định,tuyệt đối không nên dựa vàonguyện vọng chủ quan củangười lớn mà bắt ép các emphải ăn.

13/ Trẻ em không nên ănnhiều thực phẩm có mầu.

Hiện nay trên thị trường córất nhiều thực phẩm có mầu

như kẹo, bánh ga-tô, các loạiđồ uống lạnh và các loại đồuống trong giấy mềm thường rấtcó hại cho sức khoẻ của contrẻ.

Bởi vì phẩm nhuộm dùng đểsản xuất thực phẩm mầu là cácsắc tố hợp thành, nó từ dầu mỏhoặc hắc ín sau khi luyện màra, rồi qua phương pháp hoáhọc để hợp thành, trong đó cómột số độc tố nhất định. ở trênthế giới có trên một trăm thứthuốc nhuộm dùng để nhuộm

thực phẩm, nhưng người ta đãphát hiện ra không dưới mộttrăm loại có tác dụng phụ cóchất độc hoặc bị hoài nghi cóthể dẫn đến ung thư. Cho nênđã có rất nhiều quốc gia đã loạibỏ phẩm mầu thực phẩm. Hiệnnay ngành y tế Trung quốccũng chỉ cho phép sử dụng 5loại hợp thành sắc tố sau đây :màu hồng son, màu hồng raudền, màu vàng chanh, màu vànggiáng chiều, màu xanh lam, vàcũng nghiêm khắc khống chế

trong việc sử dụng.Y học hiện đại cho rằng ,

trẻ em hấp thu một số lượng ítphẩm mầu thực phẩm đã đượcphép sử dụng, tuy không pháthiện ra ngay những phản ứnglâm sàng, song đối với cơ thể sẽcó ảnh hưởng nhất định. Biểuhiện cuả chúng là :

1) Loại phẩm mầu thựcphẩm này có thể tiêu hao chấtgiải độc trong cơ thể con người,gây khó khăn cho phản ứngthay thế bình thường trong cơ

thể. Biểu hiện chủ yếu là kếtcấu tế bào trong cơ thể bị tổnhại, gây cản trở cho công năngbình thường của nhiều loại hoạttính dung môi, từ đó mà làmcho quá trình chuyển đổi củađường, mỡ, anbumin, vitaminvà chất xơ v.v...bị ảnh hưởng,bệnh trạng là đầy bụng, đaubụng, tiêu hoá không tốt v.v...

2) Hợp thành sắc tố còn cóthể tích tụ trong cơ thể dẫn đếnbị trúng độc mãn tính. Khi sắctố hợp thành nằm cạnh thành

dạ dày, ruột sẽ sinh bệnh, kèmtheo đó là cơ quan cuả hệthống tiết niệu dễ bị kết thànhsỏi

3) Các tổ chức khí quantrong cơ thể của trẻ còn nonyếu, rất mẫn cảm đối với cácchất hoá học, nếu sử dụngnhiều sắc tố hợp thành sẽ ảnhhưởng đến xung động thầnkinh, dễ dẫn đến bệnh hiếuđộng hoặc đa động .

Cho nên xin có lời khuyêncác bậc phụ huynh, tốt nhất là

không nên cho con em mình ănnhững thực phẩm pha mầu.

14/ Trẻ em không nên ănnhiều thực phẩm đóng hộp.

Bất kể là loại đồ hộp gì, đểđạt được mục đích giữ đượcmầu sắc và mùi vị và bảo quảnđược dài lâu, nhà sản xuất đềucho thêm một lượng thuốc nhấtđịnh như sắc tố hợp thành giacông, hương liệu, chất phòngthiu thối v.v... Những chất hợpthành nhân tạo này, đối vớingười lớn thì ảnh hưởng không

nhiều, song đối với trẻ em thì cónguy hại. Bởi vì sự trưởngthành của trẻ em chưa thànhthục, công năng giải độc củagan chưa hoàn thiện, nếu ănquá nhiều đồ hộp, vượt quá hạnđộ lớn nhất mà thân thể phải xửlý những vật chất này thì sẽ ảnhhưởng đến sự trưởng thành vàsức khoẻ, thậm chí chất hoáhọc tích luỹ dần mà dẫn đến bịtrúng độc mãn tính. Ngoài rachất vitamin trong đồ hộp, saukhi qua xử lý nhiệt đã giảm mất

nhiều, như vitamin C thì bị pháhuỷ trên 50%. Cho nên trẻ emchỉ nên ăn thực phẩm tươi, mớilà chính, còn thực phẩm đónghộp thì không nên ăn hoặc ănrất ít.

15/ Không nên để trẻ emăn những thực vật ôi thiu, biếnchất.

Bệnh mỏchim. Cũng gọi làbệnh xanh tím ruột. Thườnggặp ở những trẻ em từ 2 đến 6tuổi. Do sau khi ăn phải nhữngthức ăn như cải xanh, cải trắng

để lâu ngày, không còn tươimới nữa hoặc đã muối thànhdưa. Bởi vì trong đó có rấtnhiều những chất muối axitnitric ngấm vào đường ruột sẽgây rối loạn đường ruột và sinhbệnh. Nếu uống nước giếnghoặc nước sông có nhiều chấtmuối axit nitric thì cũng bị trúngđộc.

Diễn biến của bệnh mỏchim xảy ra tương đối nhanh,nói chunễnuất hiện sau khi ăn15 - 30 phút, như môi, móng

tay hiện lên màu tím bầm. Nếubị nặng thì loang ra niêm mạcvà lớp da toàn thân . Cũng cóthể sốt nóng và bị bệnh nhẹ ởđường tiêu hoá như tim đậpmạnh, buồn nôn, đau bụng, đầybụng, đi ngoài v.v...Người bịbệnh nặng thì xuất hiện triệuchứng tinh thần mỏi mệt, buồnngủ, kinh giật, hôn mê, tứ chilạnh ngắt, thở khó v.v...

Để đề phòng bệnh mỏ chim,điều then chốt là phải chú ýkhâu vệ sinh ăn uống, tuyệt đối

không để cho trẻ con ăn nhữngthức ăn ôi thiu, biến chất. Dưamuối thì phải muối cho thấu,trước khi ăn phải rửa cho sạch.Rau xanh nấu xong phải ănngay, không được để qua đêm.

16/ Trẻ em đi tàu xe khôngđược ăn vặt

ở trên tàu xe mà ăn vặt,không những ảnh hưởng đến vệsinh môi trường, mà những thứnhư kẹo bi, hạt quả hoặc nhữngthứ nhỏ khác rất dễ trôi vào khíquản; khi xe vào những chỗ

ngoặt hoặc phanh gấp, đồngthời cũng dễ nhiễm bệnh nhưbệnh kiết lỵ, bệnh viêm gan áctính v.v...

17/ Bốn điều kiêng kỵ vềăn uống của trẻ em vào mùahè

Mùa hè nhiệt độ cao, thựcphẩm dễ bị ôi thiu, biến chất,thêm vào đó mồ hôi ra nhiều,việc phân tiết dịch tiêu hoá giảmđi, cơ năng dạ dày và ruột củatrẻ em không thể hoàn toànthích ứng với sự thay đổi của

khí hậu nhiệt độ cao, rất dễphát sinh những bệnh về đườngruột. Thường thấy nhất là tiêuhoá không tốt, viêm ruột và kiếtlỵ. Cho nên vào muà hè phảiđặc biệt chú ý đến việc ăn uốngcủa trẻ em.

Một là không cho trẻ em ănuống những thứ không sạch.Hoa quả phải được rửa sạch sẽ,tốt nhất là gọt vỏ; khi muanhững thực phẩm chín về nhàthì phải cho vào nồi đun lại chokỹ rồi mới cho trẻ em ăn;

không được cho trẻ em ăn cơmthừa, thức ăn thừa; cho trẻ uốngsữa phải là sữa tươi mới, khôngcho ăn sữa để quá lâu. Đặc biệtlà không cho trẻ em uống nướclã.

Hai là không cho trẻ em ănuống nhiều quá. Bất kỳ là hoaquả, đồ uống lạnh, đều khôngnên cho trẻ em ăn uống quánhiều, đặc biệt là thực phẩmthuộc loại mỡ càng không đượcăn nhiều. Cho trẻ ăn uống phảichú ý định giờ, định lượng; trẻ

bú sữa mẹ, phải giữ vững thờigian 3 - 4 giờ cho bú một lần;trẻ em ăn sữa pha chế, phảikiên trì cách 4 giớ mới cho ănmột lần, ban ngày thì cứ cách l- 2 tiếng đồng hồ lại cho uốngmột lần nước đun sôi phađường muối để nguội.

Thứ ba là không được quênchất lượng. Ngày nóng cần chotrẻ ăn những đồ ăn nhạt dễ tiêuhoá. Những trẻ thơ còn phảinuôi bộ thì nên cho ăn cháo, ănbột, ăn rau xanh là chính, cho

thêm ít nước thịt vừa phải.Những thứ khó tiêu như lòngđỏ trứng gà, dầu gan cá, thịtbăm viên thì nên cho trẻ ăn íthoặc không ăn. Trẻ em trên ltuổi chủ yếu là ăn cơm, cácthực phẩm loại mỡ nên ăn ít,mà nên ăn nhiều rau xanh.

Bốn là kiêng kỵ ô nhiễm.Mùa hè trẻ em ra nhiều mồ hôi,hai tay chỗ nào cũng sờ mó,cho nên rất dễ ô nhiễm thựcphẩm. Cho nên trẻ em trước khingồi vào bàn ăn, nhất thiết phải

bắt các em rửa tay cho thậtsạch, và còn phải gây cho cácem thói quen, sau khi đi vệ sinhnhất thiết phải rửa tay. Nếuphát hiện thấy trẻ em tiêu hoákhông tốt, mắc bệnh đi ngoài,thì phải kịp thời đưa đến bác sĩđiều trị.

18/ Không được để cho cácem ăn quá nhiều

Có không ít các bậc cha mẹchỉ thích cho con mình ăn thậtnhiều, ăn thật ngon, cho rằngcon to béo là khoẻ mạnh.

Trongviệc ăn uống hằng ngàycủa con trẻ thường chỉ chú ýbố trí những thức ăn có nhiềuchất đạm, nhiều chất mỡ v.v...để có nhiều ca-lo. Kỳ thực kếtquả làm như vậy không nhữngkhông nâng cao được tố chấtthân thể của trẻ, ngược lại cònvì quá thừa dinh dưỡng nên sinhra nhiều bệnh tật.

Dinh dưỡng là quá trìnhtổng hợp của việc hấp thu thứcăn để cơ thể con người duy trìsinh lý, sinh hoá, công năng

miễn dịch bình thường của sựsống. Cái gọi là “Dinh dưỡngquá thừa” chính là hấp thu thựcphẩm vượt quá nhu cầu nêutrên. Ngày nay, bất kỳ ở thànhthị hay ở nông thôn, vì mứcsống của con người ta đượcnâng cao khá nhiều, cho nênmọi người đều tìm mọi cách đểtrẻ con được ăn nhiều hơn, ănngon hơn, điều đó chẳng có gìđáng chê trách cả. Có điều cầnphải chú ý là, ngàynay việc ănuống của trẻ thiên về những

loại có nhiều ca-lo, điều này ởthành thị thì phổ biến rõ rànghơn. Song họ chẳng biết rằng,thực phẩm có nhiệt lượng caodễ tạo thành điều kiện vật chấtquá thừa dinh dưỡng ở trẻ , làcơ sở để trở thành béo phì.Năng lực tiêu hoá ở trẻ tươngđối kém, năng lượng quá nhiềumà lại khó tiêu hoá có thểchuyển hoá thành mỡ dự trữ ởdưới các lớp da khiến cho thânthể có xu hướng ngày càng béolên. Có người đã thống kê , nếu

trước 13 tuổi mà vượt quá 20%thể trọng thông thường, thì sau30 tuổi sẽ có 80 đến 90% trởthành đại béo phì. Trẻ em màbéo quá thì dễ tạo thành thểchất dị hình như chân vòngkiềng, chân bẹt v.v...mà bệnhbéo phì là một trong nhữngnguyên nhân chủ yếu gây rabệnh tâm huyết quản. Nếu trẻem cứ kéo dài thời kỳ quá thừadinh dưỡng sẽ dồn gánh nặngcho hệ thống tiêu hoá, sẽ khiếncho các bộ phận như tuyến

tuỵ, tràng dịch, mật v.v...phảiphân tiết nhanh hơn, bộ phậngan sẽ phải phân giải , tồn trữ,giải độc liên tục không đượcnghỉ ngơi, nếu cứ thế kéo dàithì sẽ tạo thành mất trật tự củacông năng hệ thống tiêu hoá vàhệ thống nội phân tiết, ảnhhưởng đến sự trưởng thành củatrẻ em.

Ngày nay nhiều bậc cha mẹthường hay cho con ăn nhữngthứ bổ sắt, bổ kẽm, như vậy làcần thiết, song cũng phải có hạn

độ. Có một số bánh bích qui vàkẹo có chất bổ sắt, bổ kẽm,nhưng nếu ngày nào cũng ănnhiều thì sẽ quá số lượng sắt,như vậylại có hại cho sức khoẻcủa trẻ em.

Tôn Tư Mạc, một nhà y họcđời Đường cho rằng : “An sinhchi bản, tâm tư ư thực....bất trithực nghi giả, bất túc dĩ sinh tồndã.” Cũng tức là nói việc duy trìcuộc sống của cơ thể tất phải từtrong thực phẩm hấp thu lấythành phần dinh dưỡng, nhưng

nếu không biết khống chế việcăn uống thì cũng khó bảo toànđược thân thể khoẻ mạnh. Chonên cần phải chú ý hấp thu dinh dưỡng toàn diện, bảo toànviệc ăn uống cân đối nhữngchất bổ, không nên chỉ thiên vềmột mặt nào đó. Nhất là đối vớiviệc ăn uống của trẻ em, phảichú ý điều phối cho hợp lý,phải tăng cường bữa ăn chínhvà khống chế ăn vặt. Phải làmđược việc là việc ăn uống phảitheo giờ giấc, có chừng mực.

Không nên dùng hình thứcthưởng để cổ vũ trẻ em ănnhiều, càng không nên cho trẻem ăn nhiều chất có nhiều ca-loquá. Để tránh việc vì muốn bồidưỡng cho trẻ mà lại chuốc lấyhậu quả chẳng lành.

45- Không nên cho trẻ thơ ănnhiều sôcôla

Những nhà dinh dưỡng họcTrung Quốc cho rằng sôcôlakhông phải là thực phẩm củatrẻ thơ, nếu trẻ thơ ăn nhiều thìchỉ có hại.

Bởi vì thành phần chủ yếucủa sôcôla là mỡ, đường và mộtloại vật chất giống như caphêinlàm cho hệ thống thần kinhhưng phấn. Cho nên, sau khi ănsôcôla, trẻ em đều cảm thấy no

bụng, giảm mất khẩu vị, khôngmuốn ăn uống gì nữa . Đồngthời, thứ vật chất giống nhưcaphêin ở trong sôcôla có thểlàm cho thần kinh trẻ thơ hưngphấn, do đó mà hay xảy ranhững hiện tượng như hiếuđộng, quấy khóc, ít ngủv.v...Cho nên không nên chottrẻ thơ ăn nhiều sôcôla.

46- Không nên cho trẻ em ănnhiều kẹo sữa

Kẹo sữa là thực phẩm trẻem rất thích. Nhưng những trẻthơ từ 6 tháng tuổi cho đến 2năm tuổi mà ăn nhiều kẹo sữathì nguy hại rất lớn.

Bởi vì trong quá trình sảnxuất kẹo sữa, người ta thườngthêm những đồ gia vị có axit vào , bản thân kẹo lại có chấtdính, dễ dính vào mặt rănghoặc kẽ răng. Đồng thời những

chiếc răng sữa mới mọc của trẻlại rất giòn, rất sợ chất axit đụcthủng. Kẹo sữa dễ làm cho răngsữa bị thưa, bị bong men răng,dễ gãy, thậm chí còn hìnhthành những chiếc răng sâu. Ăn nhiều kẹo sữa, có thể làmcho trẻ giảm khẩu vị , từ đó màăn ít, chất dinh dưỡng khôngđủ. Cho nên không nên cho trẻem ăn nhiều kẹo sữa.

47- Không nên cho trẻ đã lớnăn nhiều chế phẩm bằng sữa

Trẻ con 3 tuổi trở lên mà ănnhiều sữa bò hoặc những chếphẩm bằng sữa có thể bị đaubụng đi ngoài. Ăn càng nhiềuthì đi ỉa chảy càng nghiêmtrọng.

Bởi vì sữa bò và các chếphẩm từ sữa, tuy hàm lượnganbumin, mỡ, đường, canxi,phốt pho, vitamin và các loạidinh dưỡng có cao, nhưng

đường ở trong đó thuộc loại “Đường đôi ”. Loại đường nàysau khi vào cơ thể, không thểtrực tiếp hấp thu ngay được,mà cần phải có tác dụng củamen đường sữa, sau khi phângiải thành đường đơn rồi mớihấp thu được. Trẻ em dưới 3tuổi, men đường sữa tương đốinhiều, tuổi càng lớn lên, chấtmen đường sữa trong cơ thểngày càng ít đi, khả năng tiêuhoá loại đường đôi giảm sút. ởtrong ruột, loại đường đôi này

hình thành áp lực thẩm thấucao, hút đi lượng nước lớn, dođó mà sinh ra ỉa chảy. Cho nênkhông nên cho trẻ em lớn ănnhiêù chế phẩm bằng sữa.

48- Không nên lạm dụng thuốcbổ cho trẻ thơ

Có những bậc cha mẹ, vìmuốn tăng chất dinh dưỡng chocon, muốn cho con được khoẻmạnh, cường tráng, nên đã chocon dùng sữa ong chúa, sâmnhung cùng những chất bổ caocấp khác. Sau khi dùng nhữngthứ này thì sức khoẻ của trẻ thơkhông tăng tiến mà ngược lại.

Bởi vì sau khi trẻ thơ dùngthuốc thường hay xuất hiện

những tác dụng phụ, như mồmkhô, lưỡi đắng, chảy máu cam,táo bón, không thiết ăn uống,nếu cứ kéo dài tình trạng nàynhất định sẽ ảnh hưởng đến sựlớn lên của đứa trẻ. Cho nên trẻthơ không nên lạm dụng thuốcbổ. Khi cần thiết thì phải do ybác sĩ căn cứ vào tình hình cơthể, bệnh tật cụ thể mà chỉđịnh, cho thuốc theo bệnh.

49- Không nên cho trẻ emngậm thức ăn khi ngủ

Có những bà mẹ vì muốncho con ngủ sớm nên đã chocon ăn, thậm chí còn để chocon ngậm thức ăn mà ngủ. Đólà một thói quen rất mất vệ sinh.

Dưới tác dụng của trựckhuẩn axit lactic cùng với thứcăn còn lại ở trong miệng tạothành chất axit, ăn mòn menrăng, đồng thời chất hữu cơ ởtrong răng lại bị tác dụng của vi

khuẩn làm cho vật hữu cơ bịphân giải tạo nên những lỗthủng trên răng, thành ra sâurăng. Khi đã sâu răng thì rất dễsinh ra viêm tuỷ răng và nhiễmtrùng chân răng, cũng có thểdẫn đến viêm tuỷ xương,nghiêm trọng hơn nữa thì viêmvòm họng. Cho nên, để bảo vệrăng sữa của trẻ em, việc sửachữa thói quen mất vệ sinh nàylà điều cực kỳ quan trọng .

50- Không nên cho trẻ ăntrước khi đi ngủ

Có người nghe nói cho trẻăn thêm một bữa trước khi đingủ thì con sẽ béo, khoẻ, caolên. Thế là liền bắt chước. Kếtquả thì ngược lại, phá vỡ mấtqui luật sinh hoạt của trẻ, gâytrở ngại cho giấc ngủ, ảnhhưởng đến sức khoẻ.

Bởi vì trước khi ngủ, thầnkinh đại não của con người tađã ở vào trạng thái mệt mỏi, sự

phân tiết dịch tiêu hoá của dạdày và ruột giảm đi, lúc đó màăn thức ăn vào, sẽ tăng thêmgánh nặng cho dạ dày và ruột,kích thích sự phân tiết dịch tiêuhoá, do đó mà làm rối loạn sựphân tiết bình thường của dịchtiêu hoá, làm cho nhu động củadạ dày không ngừng. Hơn nữasự phát dục của hệ thống tiêuhoá của trẻ em chưa được hoànthiện, cho nên thường cảm thấybụng căng, trướng, rất khó chịu,làm cho trẻ ngủ không sâu, ảnh

hưởng đến chất lượng giấc ngủ.Ngoài ra, thường xuyên ăntrước khi đi ngủ còn làm chohoành cách mô dạ dày bị dồnnén, do đó lại tăng thêm gánhnặng cho tim.

Cho nên để gây thành thóiquen tốt, có qui luật trong việcăn, uống của trẻ, các bậc chamẹ cần chú ý, trừ việc phải bảođảm 3 bữa chính, 2 bữa phụcho trẻ 1 – 2 tuổi ra, không nêntuỳ tiện thêm hoặc bớt bữa ăncủa trẻ.

51- Không nên cho trẻ em ănvặt

Có một số bậc cha mẹ rấtnuông chiều con, cứ nhìn thấycái gì ăn được là mua cho conăn. Ngay đến bữa cơm bìnhthường cũng mang kẹo, bánhqui ra cho con ăn. Kỳ thực đốivới trẻ con, làm như vậy chỉ cóhại cho sức khoẻ.

Như chúng ta đã biết, mụcđích ăn uống là để cung cấpnhững chất dinh dưỡng cần

thiết cho việc phát triển lớn lênvề thân thể của trẻ em. Mộtngày 3 bữa có thể làm cho dạdày và ruột làm việc và nghỉngơi có qui luật tiết tấu, thúcđẩy việc tiêu hoá và hấp thụthức ăn. Nếu trẻ con cứ ăn vặtluôn mồm, bữa chính thì khôngchịu ăn, như vậy là phá vỡ chếđộ ăn uống bình thường.Thường xuyên ăn vặt, ruột vàdạ dày phải luôn luôn tiết radịch tiêu hoá là tăng thêm gánhnặng cho dạ dày và ruột, gây

nên bệnh khó tiêu hoá. Quà vặtmà trẻ hay ăn, thường là đồngọt như kẹo, sôcôla. Sau khiăn những thứ này thì nhiệtlượng trong cơ thể đã tương đốiđầy đủ, đến bữa ăn chínhthường ăn ít đi, do đó mà thiếunhiều chất dinh dưỡng. Kết quảcó thể dẫn đến là tỉ lệ chất dinhdưỡng không đều. Vì vậy khôngnên gây cho trẻ có thói quenxấu là ăn vặt, đặc biệt là trướcbữa ăn không nên cho trẻ ănlinh tinh. Cho trẻ ăn thêm cũng

phải có giờ giấc, có số lượngnhất định, để gây thành thóiquen ăn đúng bữa (chính vàphụ) để có lợi cho việc pháttriển lớn lên của trẻ em.

52- Không nên để cho trẻ emăn uống ngấu nghiến

Trong những ngày lễ, ngàytết hoặc những ngày có bữa ăncải thiện, có một số trẻ em thấycó những món ăn mà mình rấtthích, liền ăn lấy ăn để khônghạn chế, như vậy là vô cùng cóhại cho sức khoẻ.

Bởi vì trong một thời gianngắn, có một lượng thức ănkhổng lồ nhồi nhét vào dạ dày,khiến cho dạ dày phình lên một

cách máy móc, làm mất khảnăng nhu động, gây nên cảmgiác đau tức ở dạ dày, có thểgây nên chứng sa dạ dày hoặcdạ dày phình to đột ngột, cũngcó thể do tập trung nhiều máu ởdạ dày quá nên các cơ quanquan trọng khác như tim, nãotrở nên thiếu máu, thiếu ôxy,làm cho đứa trẻ cảm thấy mệtmỏi, không còn sức lực, còn cóthể gây gánh nặng cho tuyếntuỵ, rồi trở nên viêm tuyến tuỵ.Nếu trong một thời gian ngắn

mà trẻ em uống quá nhiều nướccó thể dẫn đến dạ day trươngphình đột ngột, một số lượnglớn nước chảy vào máu và vàocác tổ chức dẫn đến phù nước.Nếu xảy ra phù nước ở não thìkhá nguy hiểm. Cho nên khôngnên để cho trẻ em tham ăntham uống. Phải dạy cho trẻ emăn uống có giờ giấc, có địnhlượng để có lợi cho việc pháttriển cơ thể của trẻ em.

53- Trẻ em không nên ănnhững thực phẩm có tính kích

thích

Người xưa thường nói, ănquá nhiều đồ gia vị sẽ sinh thấp,sinh nhiệt, sinh đờm. Cho nênnhững thực phẩm có tính kíchthích như chua, ngọt, cay, mặn,nếu ăn vào đều có ảnh hưởngđến dạ dày, trở ngại cho tiêuhoá, dẫn đến bệnh tật.

Trẻ em còn non nớt, do sựphát dục của dạ dày chưa hoàn

thiện, năng lực tiêu hoá tươngđối yếu, nếu ăn những thựcphẩm có chất kích thích tươngđối mạnh như ớt, hồ tiêu, hành,tỏi, gừng sống v.v...rất dễ làmhỏng miệng, hỏng thực quản vàniêm mạc dạ dày, sẽ sinh ốmđau. Cho nên thức ăn của trẻcon phải là những thứ thanhđạm, mềm nhuyễn, nhỏ bé.

54- Trẻ em không nên ănnhiều gan và bồ dục

Có không ít các bậc cha mẹtrẻ cho rằng gan, bồ dục độngvật là những chất dinh dưỡngtuyệt vời của trẻ con. Thế màcác nhà y học nước ngoàinghiên cứu lại phát hiện rarằng, trong gan và bồ dục độngvật, hàm lượng chất độc và cácchất hoá học khác lại nhiều hơnmấy lần ở trong thịt.

Cho nên, chỉ nên cho trẻ

con ăn gan và bồ dục động vậtvừa vừa thôi.

55- Trẻ em không nên ănnhiều thức ăn tanh

Thức ăn tanh là chỉ nhữngthực phẩm có tính động vật baogồm thịt, trứng, tôm, cá v.v...Thức ăn tanh tuy có nhiềuprôtêin và chất mỡ, song nếucho trẻ em ăn nhiều quá dễ xảyra hiện tượng trẻ ngán ăn.

Bởi vì trẻ em ăn một lượnglớn chất tanh vào bụng, nhấtthời khó tiêu hoá, nên phải lưulại ở trong dạ dày, quá trình dài

dài để những thức ăn này đivào đoạn đầu ruột non nối vớiruột già, chúng sẽ làm thay đổicông năng tiêu hoá của dạ dày,khiến cho lượng phân tiết dịchvị và khả năng tiêu hoá bị giảmsút. Công năng tiêu hoá của trẻcòn chưa kiện toàn, nên càngdễ bị số thức ăn quá nhiều nàygây trở ngại, thường dẫn đếntình trạng chán ăn. Cho nên cácbậc cha mẹ không nên chỉ chútrọng đến chất lượng đồ ăn thứcuống của trẻ, mà cũng cần phải

chú ý đến cả số lượng, sao chohợp lý, để có lợi cho sự hấp thụtiêu hoá của trẻ.

56- Trẻ thơ không nên ănchay

Trẻ thơ mà ăn chay dàingày sẽ ảnh hưởng đến sự pháttriển cơ thể của chúng.

Bởi vì trẻ thơ đang ở vàothời kỳ phát triển toàn diện cơthể, các loại dinh dưỡng mà cơthể cần cũng cần phải được hấpthu toàn diện từ trong thức ăn.Nếu trẻ thơ không ăn thức ăntanh dài ngày thì vitamin B12trong cơ thể sẽ không đủ. Như

vậy sẽ ảnh hưởng đến việc sảnxuất hồng cầu. Những trẻkhông ăn sữa bò, nói chung đềuthiếu canxi, dễ phát sinh bệnhcòi xương. Theo tài liệu đã điềutra thì những người ăn chay lùnhơn những người ăn tạp, điềunày càng rõ ở trẻ em dưới 5tuổi. Cho nên không nhữngkhông nên đề xướng việc ănchay trong trẻ em mà ngược lạicòn phải đặc biệt chú ý để chotrẻ ăn những thứ tanh như thịt,cá...

57- Không nên cho trẻ thơ ănno quá

Có những bậc cha mẹ khicho con ăn cơm, bất chấp conphản đối hay khóc lóc, vẫn cứnhồi nhét cơm vào mồm con, ynhư người ta nhồi cho vịt ănvậy. Họ cho rằng cứ ăn vào làđược, kết quả là gây tổn thươngcho tì vị dẫn đến mang bệnh.

Bởi vì công năng cơ quantiêu hoá của trẻ chưa phát triểnhoàn thiện, sự phân tiết vị toan

tương đối ít, nhu động ruộtchậm chạp, cơ năng tiêu hoáyếu. Nếu bắt trẻ thơ ăn quá no,phần lớn thức ăn đọng lại ởtrong dạ dày và ruột, gây ra đaungực, trướng bụng, ợ chua cùngnhững kích thích không bìnhthường khác, dẫn đến rối loạntiêu hoá và tiêu hoá không tốt,nghiêm trọng hơn còn có thể bịco thắt hệ thống tiêu hoá. Chonên, muốn cho trẻ khoẻ mạnhmau lớn, không chỉ là ăn nhiều,mà là ăn một cách hợp lý, tức

là ăn những thứ mà cơ thể cầnđể phát triển, ăn đều các thứ.

58- Trẻ dưới 6 tháng tuổikhông nên cho ăn lòng trắng

trứng

Trứng gà là loại thực phẩmgiàu chất dinh dưỡng. Nhưngtrẻ thơ dưới 6 tháng tuổi khôngnên ăn lòng trắng trứng. Bởi vìtrẻ em dưới 6 tháng tuổi, hệthống tiêu hoá chưa phát triểnhoàn chỉnh, đặc biệt là tínhthông thấu của niêm mạc ruộttương đối cao, có khi có thểtrực tiếp thông qua niêm mạc

ruột mà xâm nhập vào trongmáu làm cho cơ thể của hài nhixảy ra những phản ứng khángnguyên kháng thể đối với thànhphần trứng trắng, do đó mà sinhra bệnh mẩn ngứa, bệnh sởiv.v... Ngoài ra, trẻ thơ ăn lòngtrắng trứng cũng khó tiêu hoá,dễ dẫn đến đi ỉa chảy. Cho nênkhông nên cho trẻ thơ dưới 6tháng tuổi ăn lòng trắng trứng.

59- Không nên cho trẻ em ănnhiều trứng gà

Trứng gà có rất nhiều chấtdinh dưỡng, song trẻ con mà ănnhiều trứng gà, không nhữngkhông có lợi cho sự phát triểnlớn lên của trẻ, mà còn có thểgây ra bệnh thiếu chất sinh vật(tức là bệnh thiếu vitamin H).

Bởi vì trong lòng trắng trứnggà có chất trứng trắng khángsinh vật, nó có thể kết hợp vớichất sinh vật tố ở trong đường

ruột, gây trở ngại cho sự hấpthu sinh vật tố, do đó mà sinhbệnh thiếu sinh vật tố ở trẻ em.Biểu hiện của nó là rụng tóc,thèm ngủ, có nốt lấm tấm trênda mặt, người rạo rực, da mặtxanh tái, gân cốt giảm yếu v.v...Cho nên, trẻ em cần phải ănnhiều loại thức ăn, không nênthiên vế trứng gà nhiêù quá.

60- Không nên cho trẻ em ănnhiều mỡ động vật

Nếu trẻ em cứ trường kỳ ănnhiều mỡ các loại động vật, sẽảnh hưởng đến việc hấp thuchất canxi và có thể gây nênchứng bệnh mỡ trong máu vàcholestêrôn trong máu khôngbình thường, thậm chí có thểmắc bệnh tim khi về già.

Mỡ là do axit mỡ và glixêrinhợp thành. Nó có thể thúc đẩyviệc hấp thu và lợi dụng các

chất vitamin, là một bộ phậnhợp thành quan trọng không thểthiếu được để phát triển cơ thể.Mỡ động vật bao hàm axit mỡmà đa số là axit mỡ bão hoà,còn mỡ thực vật bao hàm axitmỡ mà đa số là axit mỡ khôngbão hoà. Axít mỡ thực vật làloại axit mỡ rất cần thiết mà cơthể không thể nào tổng hợp được.

Các chuyên gia về dinhdưỡng còn cho rằng , chất axitmỡ không bão hoà ở trong mỡ

thực vật là thứ vật chất rất cầnthiết cho sự phát triển thần kinhvà hình thành tuỷ của trẻ thơ.Lượng mỡ đưa vào cơ thể trẻđòi hỏi rất cao về chất. Cho nênkhông nên cho trẻ thơ ăn nhiềumỡ động vật. Trong thời giannuôi trẻ, nên dùng mỡ thực vậtthì tốt hơn.

61- Không nên cho trẻ em ănquá mặn

Trẻ em ăn quá mặn, khôngnhững có hại cho thận, mà còncó thể dẫn đến huyết áp cao.

Bởi vì muối ăn là vật hoáhợp của hai nguyên tố natri vàclo . Sự phát triển thận của trẻem chưa hoàn thiện, khả năngbài tiết natri kém, ăn nhiềumuối có thể gây tổn thương chobuồng thận. Chất natri trong cơthể tăng nhiều, có thể làm cho

chất kali theo nước tiểu ra ngoàiquá nhiều, do đó mà dễ gây nênbệnh suy tim. Ngoài ra ăn quánhiều muối, có thể bị huyết ápcao. Theo sự điều tra của mộttổ chức y học Mỹ thì trong sốtrẻ em ở tuổi đi học, có 11%khi còn nhỏ đã ăn nhiều thựcphẩm mặn ở trong đồ hộp, đếnkhi 10 – 13 tuổi thì mắc bệnhcao huyết áp. Cho nên thức ăncủa trẻ thơ không nên quá mặn.

62- Không nên cho trẻ sơ sinhăn muối

Chất dinh dưỡng của trẻ sơsinh là sữa và nước. Nuôi trẻ sơsinh bằng sữa bò dễ gây nên táobón, cho nên có một số bậc chamẹ dùng phương pháp lấy mậtong và nước muối để thông táobón, hoặc dùng nước canh đểcho trẻ uống, tuy có chữa đượctáo bón, song lại dễ dẫn đếnphù thũng toàn thân.

Bởi vì trong thời kỳ còn là

thai nhi, buồng thận chưa pháttriển thành thục, tế bào thượngbì của tiểu cầu thận nhiều, màhuyết quản ít, nên lỗ thoát nướctiểu nhỏ, vì ống thận phát triểnkhông tốt, dung lượng nhỏ, khảnăng cô đọng nước tiểu kém,công năng bài tiết chất mặnkhông đủ, cho nên trẻ sơ sinhsau khi ăn muối,thận không cókhả năng bài tiết ra ngoài, nêncứ tồn đọng ở trong cơ thể dẫnđến phù thũng. Cho nên trẻ sơsinh không nên ăn muối.

63- Không nên cho trẻ thơ ănnhững thức ăn có rễ

Trẻ thơ mà ăn nhiều thức ăncó rễ, dễ sinh ra đau bụng đingoài.

Bởi vì trẻ thơ không nhưngười lớn. Khi ăn chúng có nhaivà hình như có nhai nhiều, kỳthực nhai không kỹ, có khi nuốt chửng. Nếu để cho trẻ ănnhững thực vật có rễ như raucần, rau hẹ, rau dền, giá đỗ,dưa muối v.v... tất cả những loại

rau này đều có rất nhiều chấtxơ, sẽ làm tăng nhu động dạdày và ruột của trẻ thơ, thườnghay gây ra đau bụng đi ngoài.

64- Không nên nhai cơm chotrẻ ăn

Có những bậc phụ huynh sợcon ăn cơm không nhai kỹ, ănrồi sẽ khó tiêu hoá, nên đã nhaicơm trước cho nhỏ rồi đút chocon ăn. Có người thì mớmthẳng vào mồm con, có ngườithì nhai rồi nhè ra tay, đút vàomồm con. Cách làm như vậythật rất mất vệ sinh.

Bởi vì trong mồm người lớnthường có những vi khuẩn, rất

dễ truyền vào trẻ con, mà sứcđề kháng của trẻ thì lại rất yếu,cho nên rất dễ sinh bệnh. Chodù trẻ thơ không biết nhai hoặcnhai không kỹ thức ăn, thì tốtnhất vẫn là thái nhỏ, ninh nhừ,dùng thìa con để bón cho trẻăn. Sau một tuổi rưỡi thì có thểđể cho chúng tự ăn. Như vậyvừa vệ sinh, vừa bồi dưỡng chotrẻ năng lực độc lập sinh hoạt.

65- Trẻ thơ không nên ăn mậtong

Mật ong tuy là chất dinhdưỡng tốt và là thứ để thayđường rất tốt. Song đối với trẻthơ thì không thích hợp.

Bởi vì mật ong rất dễ bị trựckhuẩn ô nhiễm. Trực khuẩnsinh sôi nảy nở trong mật ong,thải ra các chất độc, làm chongười dùng mật ong bị trúngđộc. Người lớn có sức đề khángtương đối mạnh nên không phát

bệnh. Những trẻ em dưới 6tháng tuổi, có thể bị trúng độcthịt ôi nghiêm trọng. Độc tố do2000 con trực khuẩn sản sinh ra, có thể làm chết một đứa trẻnặng 7 kilôgam. Những hiệntượng trúng độc là : toàn thânmềm yếu, không còn sức để búsữa, nuốt rất khó khăn, tiếngkhóc yếu dần, hơi thở chậmdần v.v... Mật ong là nơi cư trúvà môi giới quan trọng của trựckhuẩn. Cho nên trẻ em dưới 1tuổi không nên cho ăn mật ong.

66- Trẻ em không nên ăn thứcăn nướng

Rất nhiều người thích ănnhững thức ăn nướng, như vậylà rất không vệ sinh. Bởi vìtrong khi nướng thức ăn thìthức ăn đã bị ô nhiễm. Chất đốtcó thán khí, khi nướng thức ănđã sản sinh ra nhiều chất nhưthán khí, lưu huỳnh và cả mộtchất có khả năng gây ung thư,rồi thông qua những thức ănnướng này mà vào cơ thể con

người, hoặc lắng đọng ở trongphổi, hoặc vào máu, dễ gây cácbệnh ung thư dạ dày, bệnh máutrắng và ung thư tuyến phổiv.v... Cho nên, không nên chocác em ăn nhiều thức ăn nướng.

67- Những điều kiêng kỵ trong việc may quần áo cho

trẻ sơ sinh

Ngay từ khi còn mang thai,người mẹ đã bắt đầu chuẩn bịquần áo cho con. Chỉ sợ khôngđẹp, không xứng, nên quần áo,chăn đệm đều là mới toanh cả.Thật đáng tiếc cho tấm lòng hảotâm của người mẹ, đứa trẻ lạikhông muốn như vậy. Vảinhung mới, quần áo thêu sẽkích thích làn da non của trẻ

thơ, thường làm cho trẻ ngứangáy khó chịu, đến nỗi có emphải phát khóc lên. Cho nêncác chị phụ nữ sắp được làmmẹ nên chú ý, quần áo của trẻsơ sinh, tốt nhất nên dùng vảibông mềm, cũ để may. Quần áophải rộng rãi, để cho khi hoạđọng, chân tay các em không bịgò bó. áo không nên có cổ.Cũng không nên đơm cúc áo,để tránh làm xây sát lớp da cổcủa trẻ em. Dây buộc vạt áocủa trẻ em nên ở bên cạnh,

dưới nách, mặc rồi hãy buộc,không nên cao quá để tránh tổnthương da nách của trẻ em.Quần áo chăn đệm của trẻ emkhôngnên nhiều. Chỉ cân sờ haibàn chân của trẻ, nếu thấy ấmlà được.

68- Không nên trùm khănvoan nilông lên mặt trẻ em

Có một số bà mẹ trẻ bế conra phố chơi, thường hay dùngkhăn voan ni lông che lên mặtđứa trẻ. Họ cho rằng như vậy làcách giữ vệ sinh tốt nhất. Kỳthực, cách làm như vậy đối vớisức khoẻ của trẻ chỉ có hại chứkhông có lợi.

Trong cơ thể con người, tổchức não rất mẫn cảm với nhucầu ôxy. Nhu cầu lượng ôxy

của trẻ con lớn hơn ở người lớnrất nhiều. Nói chung lượng tiêuhao ôxy ở tổ chức não củangười lớn chiếm 21% lượng ôxycủa toàn cơ thể, nhưng ở trẻcon thì chiếm những 51%.Khăn voan ni lông hình như rấtthoáng, trong suốt, có lỗ, hìnhnhư rất thông hơi. Kỳ thực tínhthông hơi rất kém. Dùng khănvoan che lên mặt trẻ, thán khído trẻ thở ra không thoát đượcra ngoài, không khí tronglànhkhông qua được tấm khăn voan

để cho trẻ thở, việc cung cấplượng dưỡng khí rõ ràng làkhông đủ.Như vậy đối với nãothật vô cùng bất lợi.

69- 7 điều kiêng kỵ trong việcthay tã lót cho trẻ

Mọi người đều cho rằngthay tã lót cho trẻ là một việcrất bình thường, song việc thaytã lót cho trẻ rất cần được coitrọng, nếu không cẩn thận sẽlàm cho trẻ bị ốm đau. Cho nêncác bậc cha mẹ trẻ xin hãy ghinhớ mấy điều sau đây :

1) Không nên dùng vải mớivà vải thẫm màu để làm tã lótcho trẻ em. Tốt nhất là tìm vải

trắng, cũ, dệt bằng sợi bông đểlàm tã lót , vì vải cũ tương đốimềm mại, dễ thấm nước mà kạikhông kích thích da thịt trẻ.Nếu dùng loại vải thô cứng đểlàm tã lót thì dễ sây sát lớp dacủa trẻ; nếu dùng vải màu sẫmđể làm tã lót, thì bản thân vải đóđã thấm nhiều thuốc nhuộm cóchất kích thích, cũng dễ kíchthích làn da của trẻ gây nênviêm da tã lót.

2) Không nên quên thay tãlót đúng lúc. Hễ tã ướt là phải

thay ngay. Nhất là khi tã lót códính phân và nước tiểu thì càngphải thay kịp thời, bởi vì nhữngvi khuẩn ở trong phân có thểlàm cho việc phân giải chất niệutố ở trong nước tiểu sinh raamôniăc mà kích thích làn da,nếu không thay kịp thời, thìnhững chỗ tiếp xúc với tã ướt sẽbị viêm da.

3) Không nên để kích thíchquá nóng hoặc quá lạnh. Mùahè khi thay tã lót cho trẻ, khôngnên dùng những tã lót vừa phơi

ngoài nắng đem vào quấn ngaycho trẻ mà phải để cho nhữngtã lót ấy nguội hẳn rồi mới thay.Mùa đông, khi thay tã lót chotrẻ, phải chú ý đến nhiệt độ, cóthể ủ tã lót lên túi đựng nướcnóng để cho tã ấm lên, hoặc lànhét vào trong áo bôngcủangười lớn đang mặc, ủ cho ấmrồi hãy quấn cho trẻ. Để tránhcho làn da của trẻ tiếp xúc vớitã lót đang lạnh giá làm cho trẻbị rùng mình vì lạnh hoặc bịnhiễm lạnh.

4) Đừng quên chú ý đếnphương pháp lau chùi. Khi thaytã lót cho trẻ cần phải chú ýphương pháp lau chùi, nhất làkhi thay tã lót cho em gái, phảichú ý lau ngoại âm rồi mới lauđến hậu môn, bởi vì về cơ bảntrong niệu đạo và âm đạo khôngcó vi khuẩn, con hậu môn vàtrong phân thì có vi khuẩn nhưtrực khuẩn đại tràng chẳng hạn.Nếu lau hậu môn trước thì dễđem những vi khuẩn ở hậu mônđến cửa âm đạo và niệu đạo,

dẫn đễn cảm nhiễm đường niệuđạo hoặc viêm âm đạo.

5) Không nên quên rửa ráysạch sẽ. Khi giặt giũ tã lót, cầnphải dội nước cho trôi hết phânở trên tã trước rồi mới xát xàphòng vào tã lót để vò giặt, tốtnhất là nên ngâm vào nước sôimột lần nữa để đạt được mụcđích là diệt hết được vi trùng,sau đó mới dùng nước sạch giặtđi giặt lại nhiều lần, để tránhchất kiềm kích thích vào lớp dacủa trẻ em.

6) Bên ngoài tã lót khôngnên dùng ni lông để lót.Khôngít người có thói quendùng ni lông để lót ra bên ngoàitã hoặc là phủ lên trên tã, ý đồlà đề phòng nước tiểu ngấmxuống chăn đệm hoặc ngấmvào áo. Song như vậy chỉ làmtăng thêm amôniắc, dễ làm chobẹn của trẻ phát đỏ lên.Ngoàira, dùng vải cao su hoặc ni lôngphủ lên tã lót dễ làm cho bẹntrẻ em bị ẩm ướt thường xuyên,độ ẩm càng cao càng dễ cảm

nhiễm vi khuẩn độc .7) Không nên dùng dây

chun để buộc ra ngoài tã lót. Cómốt số cha mẹ trẻ, muốn đểcho nhẹ việc, thường hay dùngdây chun buộc tã lót cho trẻ.Cách làm như vậy rất không tốt.Nếu buộc dây chun chặt quá,dễ làm cho lớp da non nớt củatrẻ bị đỏ lên, thậm chí cònnghiến vào da thịt. Nếu dâychun lỏng quá thì lại không đạtđược mục đích sử dụng. Ngoàira, ban đầu thì sợi dây chun vừa

người, nhưng vì trẻ em lớn lênrất nhanh, cho nên chẳng mấyngày sợi dây chun đã trở nênngắn, chật, cũng sẽ xảy ra tìnhtrạng như đã nói trên. Cho nên,tốt nhất nên dùng giải rút đểbuộc tã lót cho trẻ em.

70- Không nên may quần áocho trẻ em bằng vải màu sẫm

Màu sắc vải để may quầnáo cho trẻ em nên chọn màunhạt, những vải nhuộm bằngmàu sẫm dễ kích thích da, dễdẫn đến viêm da, gây nên phảnứng quá mẫn cảm.

71- Không nên may áo có cổcho trẻ sơ sinh

Bởi vì đầu trẻ sơ sinh tươngđối nặng, sức của cái cổ khôngthể giữ được cái đầu, mà cáiđầu thường tụt xuống hai vai.Nếu chiếc áo trẻ em mặc mà cócổ rất dễ làm xước da cổ và dađầu. Cho nên, may áo cho trẻsơ sinh không nên may cổ, nêncho các em mặc áo “ cổ hoàthượng” là tốt nhất.

72- Không nên may quần áobằng sợi hoá học cho trẻ em

Tục ngữ có câu : “ Tiểu nhihoả khí vượng ”. Đó là vì côngnăng thần kinh của trẻ em chưaphát triển hoàn chỉnh, thần kinhthực vật dễ hưng phấn, ra mồhôi nhiều hơn người lớn, bốcnóng nhanh, sức thích ứng đốivới sự thay đổi của khí hậukém. Vải sợi hoá học , tuy màusắc đẹp và trơn, song tính chấtthấm nước và thoáng khí kém,

nhất là mùa hè viêm nhiệt, mặcquần áo bằng sợi hoá họckhông dễ toả nhiệt, dễ sinh rômsảy, mụn nhọt bởi vì sợi hoáhọc thuộc về chế phẩm hoáhọc, dễ làm cho trẻ em có phảnứng quá mẫn cảm, rồi gây racác bệnh ngoài da như bệnh thởkhò khè, bệnh sẩn ngứa, bệnhsởi, bệnh mề đay, bệnh viêm dav.v... Tã lót, áo trong của trẻ sơsinh, quần lót của bé gái tuyệtđối không nên dùng vải sợi hóahọc để may, để tránh cho trẻ

khỏi bị bệnh tật đau đớn. Nóichung, các loại vải sợi bông cótính năng dễ hút ẩm, thoángkhí, tản nhiệt, mềm mạiv.v...vẫn tốt hơn sợi hoá họcnhiều. Vải bông không dẫn đếncác bệnh tật có tính mẫn cảmcao, dùng để may quần áo củatrẻ em là thích hợp nhất.

73- Trẻ em không nên mặcnhiều quần áo

Người ta thường nói : “ Nếumuốn con cái được khoẻ mạnh,hãy để cho chúng chịu một chútđói và lạnh”. Cảnh báo mọingười rằng không nên cho trẻem ăn quá no, mặc quá ấm.Quần áo nên mặc ít một chút.Trẻ em rất hiếu động nên hoạtđộng nhiều, có thể tăng cườngthể chất, giảm bớt bệnh tật.Ngược lại nếu mặc quá nhiều

quần áo quá dày, hễ chúng hoạtđộng là ra mồ hôi, không nhữngchỉ tổn thương đến tất cả cácdịch thể trong cơ thể, mà cònlàm cho lỗ chân lông luôn luônở trạng thái hở, nếu có gió lạnhập đến, thì dễ bị cảm lạnh,thậm chí còn viêm phế quản.

74- Không nên cho trẻ em mặcáo lót quá chật

Có một số bậc cha mẹ trẻ,bản thân rất thích mặc áo lótchật nên cũng thường hay chocon mặc áo lót chật. Họ thậtthiếu tri thức vệ sinh, khônghiểu đặc điểm sinh lý trong việcphát dục sinh trưởng của trẻem, như lồng ngực nhỏ, lượnghoạt độngcủa phổi không lớnv.v...sau khi mặc áo lót quá chậtsẽ gò bó vận động và hô hấp

của lồng ngực, ảnh hưởng dếncông năng của phổi, đến việcphát dục bình thường của củangực, lưng, các khớp xươngv.v... Quần áo của trẻ em nênhơi rộng một chút để cho trẻem dễ hoạt động và dễ thayquần áo khi giặt.

75- Trẻ em không nên mặcquần bò

Từ xưa đến nay người tathường nhấn mạnh quần áo củatrẻ em phải bằng vải bông hoặclụa mềm mại, rộng rãi, dễ mặcdễ cởi để không tổn thương đếnlàn da của trẻ , cho trẻ dễ dànghoạt động. Những chiếc quầnbò không phải bằng vải bôngbó sát lấy đùi, dính chặt vào lànda, đối với trẻ có những cái hạisau đây :

Thứ nhất, không lợi choviệc sinh trưởng phát dục củatrẻ em. Trẻ em đang trong thờikỳ sinh trưởng phát dục, cơbắp, xương cốt phát triển về thểtích và trọng lượng hàng ngày.Mà quần bò bó sát lấy bắp đùivà ống chân, sẽ trở ngại choviệc phát triển lớn lên.

Hai là, không lợi cho việcđiều tiết nhiệt độ cơ thể. Sựchuyển hoá ở trẻ rất mạnh, thânthể sản sinh ra nhiệt rất nhiều,nhờ có việc ra mồ hôi qua làn

da mà toả nhiệt, bản tính củatrẻ là hiếu động, nên việc ramồ hôi cũng nhiều hơn ngườilớn nhiều, quần áo bò bó chặtlấy 2/3 lớp da của cơ thể, rấttrở ngại cho việc toả nhiệt, tấtnhiên sẽ ảnh hưởng đến việcđiều tiết nhiệt độ cơ thể .

Thứ ba là tiếp xúc nhiềuquá với các loại vải hoá học, lànda của trẻ dễ sinh ra phản ứngbiến thái. Lớp giác chất tronglàn da của trẻ tương đối mỏng,màng lưới mao huyết quản nhỏ

rất phong phú, mặc nhữngchiếc quần không dệt bằngbông này rất dễ dẫn đến viêmda có tính quá mẫn cảm, hoặcmẩn ngứa dạng mẩn mụn đỏ.

Thứ tư là quần bò đũngquần ngắn, lại bó chặt lấy mônglàm cho âm bộ không đượcthoáng khí, dễ bị mẩn ngứa.Đũng quần cọ sát nhiều vào âmbộ, khiến cho một số ít trẻ cònbị tật kẹp đùi - chứng bệnh tổnghợp nín hơi, y học người ta gọilà “ Sự phát tác có tính tình

cảm ”.

76- Trẻ em không nên mặcquần loe

Quần ống loe, ống quầngầy, bó chặt lấy bắp đùi của trẻem, ảnh hưởng đến sự tuầnhoàn của máu; nhưng gấu quầnthì lại rộng và to, cũng ảnhhưởng đến những hoạt độngnhư đi lại, chạy, nhảy v.v... Vảlại đũng quần hẹp bó sát vàobẹn, thường xuyên cọ sát , kíchthích bộ phận sinh dục của trẻ,khiến cho trẻ em do ngứa ngáy

nên hay sờ đến bộ phận sinhdục, do đó mà gây thành tậtkhông tốt là hay nghịch bộ phậnsinh dục.

Thời kỳ ấu nhi là thời kỳhiếu động . Trẻ em từ 4 - 6 tuổirất thích những vận động mạnhnhư chạy, nhảy, nhảy quanhững chướng ngại nhỏ v.v...cho nên mặc quần ống loekhông có lợi cho sức khoẻ vàsự phát triển thân thể và tâmhồn của các em.

77- Trẻ dưới 5 tuổi không nênmặc quần cạp chun

Trẻ đang ở vào thời kỳ lớnlên về thân thể, cho trẻ em,nhất là trẻ em dưới 5 tuổi mặcquần có dây chun sẽ ảnh hưởngđến sự lớn lên về thân thể củatrẻ. Đó là vì nguyên nhân quầndây chun sẽ có lực co thít lạivới mọi loại bụng. Lực co thắtdo dây chun sản sinh ra có thểlàm cho sự phát triển của thânngười bị hạn chế nhất định .

Nếu nghiêm trọng có thể dẫnđến ảnh hưởng đến sự phát dục,khiến cho lượng ăn uống ít đirất nhiều và tiêu hoá không tốt,gây nên hậu quả thiếu dinhdưỡng, trí lực phát triển kém,sức đề kháng yếu v.v...Quần áothích hợp nhất đối với trẻ phảilà loại quần may bằng vải mềm,to nhỏ phải thích hợp, may kiểuquần có dây lưng chứ khôngnên may kiểu dây chun.

78- Không nên dùng dây chunđể thắt lưng

Bụng trẻ em to, chưa thểhình thành “ Eo ” được, chonên dây lưng không thể giốngnhư dây lưng của người lớnhoặc của thanh niên thắt ở trênhoặc dưới rốn được, mà phảithắt ở vùng giữa ngực dưới vàbụng trên. Thời gian lâu dần,phía đáy xương sườn bị dâychun co thắt sẽ trở thành dịhình. Tốt nhất là dùng quần

kiểu dây lưng. Cho dù thắt lưngkiểu nào mà dễ dùng và mất ítthì giờ cũng tốt . Vậy nên xinđề nghị với các nhà thiết kếmẫu và các bà mẹ khéo tay hãyvì con em mà động não.

79- Quần của trẻ em namtuyệt đối không nên dùng khoá

Khoá fecmơtuya trong quátrình kéo lên kéo xuống rất dễkẹp vào đầu qui và bao tinhhoàn của trẻ em. Sự việc nhưthế này đã từng xảy ra nhiềulần, cho nên các bậc cha mẹ trẻcần phải chú ý.

80- Trẻ thơ Không nên mặcquần thủng đít lâu quá

Các bậc cha mẹ cần phảidạy con sớm có thói quen điđại tiểu tiện vào những giờ nhấtđịnh, cố găng tránh sao khỏiphải mặc quần thủng đít. Chỉcần trẻ thơ tỏ được thái độ cầnđi ngoài là phải nhanh chóngthôi khôngcho trẻ mặc quầnthủng đít nữa. Bởi vì mặc quầnthủng đít rất không có lợi chosức khoẻ của trẻ, dễ khiến cho

trẻ dùng tay nghịch bộ phậnsinh dục hoặc lỗ đít, dẫn đếncảmnhiễm ký sinh trùng . Đặcbiệt là các em gái , mặc quầnthủng đít càng rất dễ bị cảmnhiễm đường tiết niệu.

81- Không nên dùng xà phòngbột để giặt quần áo của trẻ thơ

Xà phòng bột đã trở thànhbột giặt thường dùng của tuyệtđại đa số các gia đình. Songquần áo của trẻ thơ thì khôngnên dùng xà phòng bột để giặt.

Thành phần chủ yếu của xàphòng bột là loại hoá chất mà sau khi thâm nhập vào cơ thể ,chất này có tác dụng ức chế rấtmạnh đối với hoạt tính củaamilôpxin, pancreatin, pepsin

trong cơ thể con người, rất dễlàm cho người ta bị trúng độc.Nếu dùng xà phòng bột để giặtquần áo cho trẻ thơ, đặc biệt làquần áo trong và tã lót, có thể vìlúc giũ nước không kỹ, trênquần áo còn lưu lại chất hoáhọc thì sẽ rất nguy hại cho trẻthơ. Ngoài ra, có trẻ thơ sau khitiếp xúc với chất hoá học nàycòn có thể gây ra phản ứng quámẫn cảm của lớp da. Cho nêntốt nhất là không nên dùng xàphòng bột để giặt quần áo của

trẻ thơ mà nên dùng loại xàphòng trung tính không có tínhkích thích.

82- Không nên cho băng phiếnvào quần áo của trẻ em

Quần áo của trẻ em khôngnên bỏ băng phiến vào. Đó làbởi vì loại băng phiến bán ởngoài chợ có những sinh vậtnap-ta-len và hợp chất diễnsinh nap-ta-len. Có người mắcmột loại bệnh thiếu máu có tínhchất hoà tan máu do di truyềngây nên. Bình thường ngườibệnh này không co bất kỳ mộttriệu chứng nào cả, nhưng sau

khi tiếp xúc với chất như hợpchất diễn sinh, thì quá trìnhhoàn nguyên ôxy hoá hồng cầuliền bị trở ngại, khiến cho mô tếbào bị phá hoại, sinh ra thiếumáu có tính chất hoà tan máucấp tính.. Hiện tượng này phầnlớn thường thấy ở trẻ sơ sinh,biểu hiện lâm sàng là thiếu máuvà chất hoàng đảm có tính sinhlý tiếp tục không lui hoặc tăngthêm có tính chất hành tiến.,người bị nặng thì sẽ sinh rahoàng đảm, vàng da vàng mắt.

Cho nên sau khi cất giữ quần áotrẻ em, trước khi mặc phải phơithật kỹ, sau khi hợp chất diễnsinh bị nắng nóng chiếu vào, sẽbốc hơi rất nhanh và tan đi, khiđó mặc vào, trẻ em mới khỏi bịhại.

83- Trẻ thơ không nên đi giàyda

Trẻ thơ, tuổi còn nhỏ, cơbắp còn non. Bộ xương cònmềm, thân thể đang ở vào giaiđoạn phát dục cao tốc. Đi giàyda sớm quá, rất dễ dẫn đến dịhình chân. Bởi vì, tất cả cácloại giày da, nói chung đều cókhuyết điểm là độ đàn hồi rấtkém, tính co giãn nhỏ, độ cứngcao, dễ bó chặt thầnkinh vàhuyết quản bànchân của trẻ em,

ảnh hưởng đến sự sinh trưởngphát dục của cổchân và ngónchân, đồng thời còn tạo thànhsự trở ngại cho tuần hoàn máu;nếu giày da rộng quá sẽ làmcho bànchân và dây chằng phảiduỗi dài ra, do đó sẽ làm mấthoặc làm giảm hình cung củabàn chân, làm suy yếu nhiềutác dụng hoà hoãn chấn động,hình thành bàn chân bẹt, ảnhhưởng đến một số hoạt độngbình thường của trẻ em, và làmột trong những nguyên nhân

quan trọng chân đau, đùi đau,lưng đau sau này. Để cho contrẻ trưởng thành lành mạnh,hãy nên để cho con trẻ đi giàyvải có đế mềm thì thích hợphơn.

84- Trẻ em không nên đi giàyđế nhựa cứng

Nó không có lợi cho việctăng cường lực đàn hồi của hìnhcung bàn chân của trẻ, dễ mắcbệnh bàn chân bẹt.

85- Trẻ em Không nên đi giàychật quá

Giày trẻ em cần phải thíchhợp, nên hơi rộng một chút,phía gót giày có thể xỏ ngónchân vào là được.

86- Trẻ em Không nên đi dép lê quá sớm

Bởi vì đi dép lê thì phảidùng sức của ngón chân rấtnhiều, dễ thành chân chữ “ Bát”, đi lại cũng không tiện.

Tuyệt đối không nên dựavào số giày để chọn giày cho trẻthơ, nhất là đối với trẻ thơ đanghọc đi. Lúc này, việc phát dụcbộ xương của chúng chưa hoànchỉnh, những đôi giày khôngthích hợp, sẽ ảnh hưởng đến tư

thế đi lại chính xác của các em,khiến cho khớp xương bànchân chịu lực không đều, có thểdẫn đến bệnh viêm khớp khi vềgià.

Chọn mua giày cho trẻ emphải tránh mua những đôi giàymềm và mỏng. Những loại giàynày không bền nên cũng có ảnhhưởng đến sự phat triển đôi bànchân của trẻ. Một đôi giày trẻcon tốt thì bề mặt đôi giày phảimềm, phải thoáng khí, đế giàyphía trước 1/3 có thể bẻ cong

được, phía sau 2/3 thì phải cốđịnh bất động. Giày như vậymới là giày tốt tiêu chuẩn.

Bàn chân trẻ con, có đứagày có đứa béo, mu bàn chânhoặc cao hoặc thấp, không thểgiống nhau được, chỉ có giàythắt bằng dây mới là giày thíchhợp nhất với kiểu chân cố định.

Đối với những trẻ em đangtrong thời kỳ lớn lên, tuyệt đốikhông nên tiếc tiền, tiếc thì giờmà đi mua đôi giày quá to. Tốtnhất là cứ 3 tháng lại thay cho

trẻ một đôi giày, nhiều nhấtcũng không nên vượt quá 5tháng, nếu không sẽ ảnh hưởngđến sự lớn lên của đôi chân củatrẻ thơ.

87- 6 điều kiêng kỵ trong việctrang điểm cho bé gái

Là cha mẹ ai cũng muốntrang điểm cho con gái mìnhxinh đẹp. Song có “6 điềukhông nên” sau đây cần lưu ý :

1/ Không nên sấy tóc . Bởivì tóc trẻ em gái còn rất nonyếu, tóc mềm và dầy, khôngchịu được sự kích thích trongquá trình sấy bằng điện, bằngsức nóng hoặc bằng hoá học,khiến cho tầng giác chất của tóc

bị tổn thương, lớp mỡ ngoài dabị giảm đi, làm cho tóc mau bịrụng. Khi sấy tóc thì tóc sẽ dínhvào nhau, không thoáng khí,không dễ chải, gội, ảnh hưởngđến vệ sinh, mùa hè dễ sinhngứa ngáy, thậm chí còn gâynên viêm da đầu, rất có hại chosức khoẻ.

2 / Không nên bôi son.Trong son môi co chất hoá họcvà hương liệu, có thể gây nênphản ứng có tính quá mẫn cảm,đặc biệt là da môi các em gái

còn rất non nớt, dễ làm cho môibị khô, bị ngứa, còn có thể cóhiện tượng bị nổi mụn, tróc dav.v...

3 / Không nên đi giày caogót. Khớp xương gót chân cácem gái còn chưa phát dụcthành thục. Nếu đi giày cao gótsớm quá, do trọng lượng toànthân dồn lên bàn chân và cácđầu ngón chân, tạo thành thànhxương chậu bị thu vào trong,ảnh hưởng đến việc sinh nở saunày.

4 / Không nên mặc áo lótquá chật. Thiếu nữ đang ở vàogiai đoạn lớn lên về thân thể,nếu mặc áo lót quá chật, sẽ bóchặt lấy ngực, ảnh hưởng đếnsự vận động của các cơ hô hấp,hạn chế lượng hoạt động củaphổi. Đồng thời cũng ảnhhưởng đến công năng vận độngbình thường của dạ dày và ruột,còn dồn ép các huyết quản ởdưới da, rất không có lợi choviệc phát triển cơ thể.

5/ Không nên nhổ lông mày.

Đứng về mặt bảo vệ sức khoẻsinh lý mà nói, công năng củalông mày là rất quan trọng. Cácthầy thuốc gọi lông mày là “Vệsĩ” của mắt, bởi vì chúng mọc ởtrên mắt, ở đúng vào “vị tríchiến lược”, hình thành tấmbình phong thiên nhiên tuyệt vờicủa mắt. Khi mồ hôi đầm đìa,chúng có thể ngăn những giọtmồ hôi, không cho chúng chảyvào mắt; khi có cát bụi bay mùmịt, lông mày sẽ ngăn cản bụi ở trên mặt rơi vào mắt, trở

thành phòng tuyến thứ nhất bảovệ con mắt.

Hiện nay có một số nữthanh niên chịu ảnh hưởng củacác nước phương tây và củathời kỳ cổ đại đã nhổ sạchnhững đám lông mày tự nhiêntrời cho rất đẹp ấy đi, cứ tưởngrằng lông mày nhỏ là đẹp. Kỳthực, như vậy là không thoảđáng. Người ta trang điểm saođẹp bằng mắt to mày rậm tựnhiên được. Hơn nữa, nhổ lôngmày là nhổ cả gốc, mao nang

bị phá hoại, sẽ không mọc lênđược nữa, đến lúc về già thì thậtkhó coi, đặc biệt là sau khi nhổlông mày, lông mày thưa thớt,tất nhiên sẽ phá hoại công năngbảo vệ con mắt của lông mày,và những chỗ lông mày bị nhổdễ bị cảm nhiễm, sinh viêm.Cho nên, trừ trường hợp lôngmày mọc thưa thớt quá và lạimọc không đều ra, nói chungnhất thiết không nên nhổ lôngmày.

6 / Thiéu nữ không nên bó

lưng. Có không ít nữ thanhniên, đặc biệt là một số thiếunữ, hai ba ngày mới đi đại tiệnmột lần. Trong y học, người tagọi loại bệnh này là “Bệnh táobón theo thói quen”. Vậy thì tạisao những bạn gái này lại mắccái chứng bệnh như vậy ?Nguyên do là các cô gái nàymuốn có eo, không muốn mìnhtrở thành người béo, nên đãtrường kỳ dùng thắt lưng hoặcdây buộc bụng thắt chặt lấyvùng lưng và vùng bụng. Cứ bó

chặt bụng lâu ngày như vậy sẽ dồn nén sự tuần hoàn của máuở thành bụng và ống ruột làmcho nhu động bình thường trongđường dạ dày và đường ruột bịgiảm đi, yếu đi, chậm đi. Nhưvậy không những những thức ănkhông thông qua đường tiêuhoá một cách thuận lợi, mà cònlàm cho ruột bị trướng khí, làmcho thức ăn bị đọng lại ở trongruột. Thời gian đọng lại càngdài thì niêm mạc đường ruộthấp thu thành phần nước ở

trong thức ăn càng nhiều, phâncàng bị khô, càng sinh táo bónnặng. Cứ thế kéo dài sẽ hìnhthành “Bệnh táo bón theo thóiquen”. Nếu không kịp thời chữatrị sẽ dẫn đến bệnh trĩ. Rõ rànglà thắt lưng quá chặt là một tậpquán xấu ảnh hưởng không tốtđến sức khoẻ, cần phải sửachữa và bỏ đi.

88- 2 điều kiêng kỵ trong việctrang điểm cho bé trai

1/ Không nên trang điểmbé trai thành bé gái.

Theo số liệu điều tra cuả 3trường mẫu giáo ở Thượng Hải,số bé trai được trang điểmthành con gái chiếm 1/3 đến2/3. Tại sao cha mẹ chúng lạilàm như vậy ? Một là bởi vìtrang điểm cho bé trai thànhmột bé gái, tết cho em bím tóc, sơn móng tay, đánh má phấn,

bôi son môi, mặc chiếc váy củacon gái, trông xinh hẳn lên, thậtdễ yêu; hai là bởi vì những bậccha mẹ này đang thích có congái mà lại không có, cho nênmới cải trang cho con trai mìnhthành con gái, cũng là để tự anủi.

Song các bậc cha mẹ đókhông biết rằng, nếu cứ kéo dàitình hình như vậy có thể dẫnđến hậu quả không thể lườnghết được.

Trong tâm lý học có một

danh từ gọi là “Tính biệt tựnhận”, câu đó có nghĩa là mộtcon người tự nhận thức đượcgiới tính của mình không đồngnhất với sự thực. Trong tìnhtrạng chung thì một người làcon trai, đương nhiên là nó tựnhận mình là con trai; một đứatrẻ là con gái, đương nhiên nócũng tự nhận mình là con gái,điều đó chẳng có gì phải bàncãi nữa. Song có một số rất ítngười thấy việc tự nhận thứcgiới tính của mình lại không

đồng nhất với biểu hiện giới tínhkhách quan. Ví dụ như rõ ràngcậu ta là một đứa con trainhưng lại cứ tưởng mình là congái, về mọi mặt như khí chất,động tác, tập quán, trang phụcv.v... đều làm như con gái. Nócho rằng, linh hồn nó là con gái,chỉ vì lúc đầu thai đã bị nhầmcái vỏ ngoài đó thôi. Cái đó gọilà sự lẫn lộn về “Tính biệt tựnhận”.

Phát sinh hiện tượng lẫn lộn“Tính biệt tự nhận” như thế

này, nguyên nhân chủ yếu là từthời kỳ thơ ấu. Đại não của trẻthơ đang ở vào thời kỳ pháttriển nhanh chóng, có rất nhiềusự việc đã để lại ấn tượng rấtsâu sắc trong tầng vỏ đại não,thậm chí suốt đời cũng khôngthể xoá nhoà được. Nếu nhưcha mẹ cứ kéo dài sự đối đãivới con trai mình y như đối xửvới con gái thì có khả năng làmcho tâm lý giới tính của đứa trẻsinh ra hiện tượng xoay chuyển,sau khi trưởng thành có thể

phát sinh hiện tượng vô cùngđáng buồn là sự lẫn lộn “Tínhbiệt tự nhận”.

Bất kỳ là con trai hay là congái, cũng đều có một thời kỳ tỏrõ giới tính, tức là con trai chỉthích chơi với con trai, tronghoàn cảnh như vậy sẽ nuôidưỡng nên khí chất của namgiới; con gái thì chỉ thích chơivới con gái, trong hoàn cảnh ấysẽ nuôi dưỡng thành khí chấtcủa nữ giới. Lớn lên một chútnữa, đến thời kỳ phát triển

thành thanh niên, lại sản sinh rahiện tượng “Nam nữ tươnghấp”, “Khí chất hai bên bổsung cho nhau”, có nghĩa là đôibên nam nữ do khí chất khônggiống nhau (ví dụ như nam giớithì mạnh mẽ, nữ giới thì ônhoà) mà yêu nhau, hai bên bổsung cho nhau, hai khí chất hợplại thành khí chất hoàn chỉnh.Nhưng, đối với một đứa con traimà lại không coi nó, không đốiđãi với nó như một đứa con trai,mà lại đi trang điểm cho nó

thành một đứa con gái, chỉ chonó chơi với bọn con gái, thế thìnó sẽ tiêm nhiễm khí chất congái, đến khi lớn lên thành thanhniên, khi cần khí chất nam nữbổ sung cho nhau thì nó sẽ cảmthụ sức hấp dẫn của bạn cùnggiới (đồng tính), bởi vì đồngtính tương phản với khí chấtcủa nó, từ đó mà trở thànhngười “Đồng tính luyến ái”. Vảlại khi mà “Tâm lý định thế ”đã xảy ra thì khó mà xoá điđược. Như vậy là đứa trẻ đó

suốt đời ở trong tình trạng mâuthuẫn, đau khổ, bàng hoàng,uẩn khúc, không sao gỡ rađược.

Những tình hình như đã nóiở trên không phải chỉ là nghethấy, mà là những hiện thựcsống động. Tất nhiên không cónghĩa là hễ cứ trang điểm chocon trai thành con gái là xuấthiện ngay hiện tượng kỳ quặc“Đồng tính luyến ái” và sự lẫnlộn “Tính biệt tự nhận” đâu.Song loại khả năng này đúng là

có thật. Là cha mẹ, nhất địnhphải hiểu những lý lẽ khoa họcnày, để tránh làm hại cho con,sau này sẽ vô cùng hối hận. Tốtnhất là cứ để cho trẻ con tự dophát triển những hoạt động theođặc trưng giới tính của chúng,bất kỳ sự gia công, sự uốn nắnnào cũng đều không cần thiết.

2/ Không nên để tóc dàicho con trai.

Có một số bậc cha mẹ cứthích để cho con trai một bộ tócdài theo mốt, rồi còn cài lên đủ

các loại cặp tóc màu sắc sặc sỡ.Như vậy, vừa không thích hợpvới đặc điểm của trẻ con, vừakhông có lợi cho vệ sinh và sứckhoẻ, cặp tóc cho trẻ con cũngkhông an toàn. Bởi vì trẻ thơđể tóc dài, khi chúng chơi đùathì tóc rối tung lên, bay lên mặtche lấp tầm nhìn của mắt, trôngrất xấu. Ngoài ra , khi trẻ chơiđùa thì sẽ ra nhiều mồ hôi, bụibặm dính vào tóc dài, rất khógội sạch, tạo điều kiện cho vitrùng và mầm bệnh sinh sôi nảy

nở.Nên chăng, có những kiểu

tóc cho riêng trẻ em, sao chochúng trở nên khôi ngô hoạtbát, khi chải đầu và gội đầu đềuthuận tiện.

89- 4 điều kiêng kỵ về việccho trẻ em đi xe đạp

1/ Không nên cho trẻ em đixe đạp quá sớm.

Thông qua một số điều tra,người ta phát hiện ra rằng, cómột số không ít trẻ có đôi chânhình chữ “X”. Nguyên nhâncủa nó là do khi 3 - 4 tuổi cácem đã được đi xe đạp 3 bánhgây nên.

Xương cốt của trẻ có tínhkeo nhựa rất cao, mà sức mạnh

của cơ bắp thì còn yếu. Hiệnnay trên thị trường đang có bánloại xe đạp 3 bánh cho trẻ,khoảng cách của hai bàn đạpkhá rộng, khoảng cách giữa yênngồi và bàn đạp cũng khá dài,khi trẻ em đạp xe thì rất vất vả,nếu cứ kéo dài sẽ hình thànhkiểu phía trong hai đầu gối sẽbành ra rất to, hai chi dưới sẽbiến thành đôi chân hình chữ“X”, có em khoảng cách giữahai mắt cá chân vượt quá 10mm, có nhiều em đã có kiểu

chân chữ “Bát” rộng hẹp ở mứcđộ khác nhau. Cho nên, nhữngem thường xuyên đi xe đạp 3bánh cần chú ý mấy điểm sauđây :

(1) Nghiêm khắc nắm vữngthời gian đi xe của trẻ em, tuyệtđối không nên cho đi xe đạpquá sớm.

(2) Cần cải tiến kết cấu xeđạp 3 bánh như: co hẹp cự lygiữa hai bàn đạp, yên ngồi cóthể điều chỉnh lên phía trướchoặc lùi về phía sau v.v...

(3) Dạy cho trẻ em phươngpháp đạp xe đúng đắn.

(4) Đối với những em cóchân hình chữ “X”, cần sớmđược chữa chạy để điều chỉnh.Phương pháp là, tập đi theophía ngoài mặt bàn chân, mỗilần ngồi bó gối khoảng 20 đến30 phút, mỗi ngày 1 đến 3 lần.

2/ Không nên đẩy xe nôi raphố xá.

Nói chung xe đẩy của trẻem thường không cao. Phố xángười đông, xe cộ nhiều, người

ta đi lại trên đường phố haichân rất nhiều bụi bậm, xe cộqua lại thải ra rất nhiều thánkhí, trong không gian chật chộinhư vậy, trẻ em ngồi trongchiếc xe đẩy, lúc nào cũng bịkhông khí ô nhiễm ấy bao vây.Sức đề kháng của trẻ em tươngđối yếu, do đó mà rất dễ bị cảmnhiễm đủ các loại vi trùng.

3/ Không nên để cho trẻ emngồi trên gióng xe đạp để chânvề một bên.

Có một số bậc cha mẹ, khi

đèo con trên xe đạp thường hayđể con ngồi trên gióng xe xoayngười về một bên. Cho các emngồi như vậy sẽ sinh ra rấtnhiều bệnh tật : Thứ nhất , thờikỳ xương cốt của con người lớnnhanh nhất là khoảng từ 3 đến8 tuổi. Trẻ em ngồi nghiêng trêngióng xe đạp, nó sẽ phải hơikhom người xuống, lâu dầnxương sống sẽ bị cong hoặcbiến hình; thứ hai, mạch máuhai chân bị dồn nén, việc lưuthông máu bị trở ngại, ảnh

hưởng đến sự phát triển củachân, mùa đông còn có thể bịlạnh cóng; thứ ba, khi đi xe đạpsẽ bị rung bị xóc, những chấnđộng ấy thông qua xương sốnglên đại não rất nhanh, rất có thểsẽ ảnh hưởng xấu đến đại nãocủa trẻ em.

Xin kiến nghị các bậc phụhuynh hãy làm một cái ghế nhonhỏ để cho các em ngồi thẳngtrên khung xe. Như vậy sẽ vừaan toàn, lại thoải mái.

4/ Không nên để cho trẻ em

đi xe đạp lên phố.Hiện nay, ở các thành phố,

thị trấn, hiện tượng đi xe đạpthay đi bộ rất là phổ biến. Cómột số thiếu niên rất thích đi xeđạp lên phố chơi, thường làkhông cho bố mẹ biết; songcũng có bậc cha mẹ lại chorằng con mình rất thông minh,nó đi xe đạp rất giỏi, nên đểcho chúng tự do đi xe đạp lênphố, khi xảy ra tai nạn giaothông, hối hận thì đã muộn.Những con số chết, bị thương

do tai nạn giao thông theo thốngkê thật là kinh khủng, khiếnchúng ta phải hết sức coi trọng :tuyệt đối không nên để chothiếu niên trẻ em đi xe đạp lênphố chơi. Bởi vì thiếu niên trẻem không thể thích ứng đượcvới cảnh tượng hỗn độn, phứctạp trên đường phố. Dưới đâyxin giải thích về mặt sinh lý vàtâm lý :

(1) Lực quan sát kém, gócđộ thị giác của người lớn vượtquá 1800 , còn góc độ thị giác

của trẻ em thì không đầy 700

rất khó có thể quan sát đượctoàn cảnh. Trong khi đi xe cònrẽ phải rẽ trái , chú ý được cáinày thì lại bỏ mất cái khác.

(2) Sức phản ứng chậm,người lớn nhìn thấy một chiếcxe ô-tô chạy đến chỉ cần 1/4giây đồng hồ, nhưng trẻ em thìcần đến 4 giây, nếu xe cộ bấtchợt phóng đến thì không xử lýkịp.

(3) Thể lực kém, người lớnphát hiện tình hình không bình

thường thì có thể cấp tốc phanhxe lại hoặc giảm bớt tốc độ,nhưng trẻ em thì không làm kịp,không đủ sức để ứng biến;

(4) Sức phán đoán yếu : Trẻem sẽ không thể phán đoánchính xác cự ly và tốc độ chiếcxe hơi đang lao đến như ngườilớn, không nắm vững tiết tấuvận hành của xe, không đủ sứcquyết định việc nhường xe hayvượt xe nên thường làm chongười lái xe ô-tô lúng túng, dễgây ra tai nạn.

(5) Sức cảm thụ yếu và ítkinh nghiệm. Đối với các loạiđèn tín hiệu giao thông và cácloại biển báo ở trên đường phố,trẻ em không thành thạo, trongmột lúc khó có thể tổng hợpđược tất cả mọi thông tin cóliên quan đến an toàn. Và khihứng lên là quên đi hết thảy,chẳng còn biết lo cho tínhmệnh của mình nữa;

(6) Sức chú ý không tậptrung: Trên đường phố, cảnhquan muôn màu ngàn sắc dễ

làm cho trẻ em phân tán sự chúý, đột nhiên rơi mất cái gì hoặclà nhớ đến một điều gì đó làquên ngay mất an toàn giaothông, tỷ lệ thương vong do độtnhiên rẽ ngang rẽ dọc là caonhất.

90- Học sinh cận thị khôngnên ngồi bàn đầu

Ngồi bàn đầu có thể làmcho mức cận thị nặng hơn. Bởivì ánh sáng của vật thể phản xạra trước mắt ngoài 5 - 6 mét,thì mắt người ta không cầnđiều tiết cũng có thể hình thànhhình dáng rõ ràng ở trên võngmạc của mắt, lúc đó việc điềutiết cơ bắp của mắt là thư giãn.Nhưng nếu ánh sáng của vật thểphản xạ ra trong vòng 5 mét,

nếu mắt không điều tiết thì trênvõng mạc của mắt không thểhiện lên hình dáng vật thể rõràng được, muốn nhìn rõ vậtthể ở trong vòng 5 mét, việcđiều tiết cơ bắp của mắt cầnphải co hẹp lại ở những mức độkhác nhau, cự li vật thể nhìnthấy càng gần thì mức co hẹpcàng mạnh. Những học sinhngồi ở cuối lớp, điều tiết cơ mắtkhông căng thẳng như học sinhngồi ở bàn đầu, có lợi cho việcbảo vệ đôi mắt. Để những học

sinh cận thị ngồi ở bàn đầu, vìcự li của bảng đen gần quá,khiến cho cả tiết học việc điềutiết cơ mắt đều ở trạng tháicăng thẳng, mắt càng dễ mỏimệt, có thể làm tăng thêm độcận thị của học sinh, dẫn đếntuần hoàn ác tính. Cho nên, họcsinh cận thị không nên ngồi ởbàn đầu.

91- Không nên nặn mụn nhọtở trẻ em

Trên mình trẻ em có mụnnhọt, có bậc cha mẹ cứ thích rasức nặn mủ ra, tưởng rằng nhưvậy sẽ mau khỏi, thực ra nhưvậy là vô cùng nguy hiểm.

Bởi vì sau khi dùng sức nặnmủ, áp lực trong khoang mủtăng lên, có thể làm cho mủhoặc vi trùng thâm nhập vàomáu, dẫn đến cảm nhiễm toànthân hoặc di chuyển sang các

bộ phận khác, tức là cái màngười ta gọi là bệnh bại huyếthoặc là bệnh máu có mủ độc.Cho nên khi trẻ em mọc mụnnhọt, tuyệt đối không được nặn,nhất là mụn mọc ở trên môitrên hoặc là ở trên mũi càngkhông được nặn , bởi vì tĩnhmạch ở trên mặt ăn thông vớitĩnh mạch ở trên đầu, nếu mủhoặc vi trùng xâm nhập vàohuyết quản có thể dẫn đến cảmnhiễm, gây nên nguy hiểm.

92- Trẻ em không nên chạynhanh trên đường dài

Mùa đông chạy đường dàilà một phương pháp rèn luyệnrất tốt. Song phải tuỳ người, tuỳsức mà rèn luyện. trẻ em màchạy đường dài theo người lớnlà không thích hợp.

Bởi vì trẻ đang ở giai đoạnphát triển lớn lên, cơ bắp pháttriển theo chiều dọc, cơ lựckém, trọng lượng nhẹ, chạyđường dài quá độ dễ khiến cho

cơ bắp bị mệt mỏi, ảnh hưởngđến sự phát triển bình thườngcủa cơ bắp. Buồng tim của cácem nhỏ và nhẹ, sức co bóp yếu,sức chịu đựng nhỏ, chạy nhanhtrên đường dài sẽ làm cho việccung cấp dưỡng khí không đủ;bộ ngực của trẻ còn nhỏ, lượngkhông khí vào phổi ít, khả nănghít không khí kém, khả năngthay thế dưỡng khí ít; do chạynhanh trên đường dài, khó cóthể cung cấp đủ năng lượng màcơ thể đã tiêu hao. Cho nên trẻ

em không nên chạy nhanh trênđường dài. Chỉ nên chạy từ từ,tuần tự mà tiến, lượng sức màlàm thì mới đạt được kết quảrèn luyện.

93- Không nên cho trẻ thơnắm áo nhau đi dạo

Có một số nhà trẻ mẫu giáohay tổchức cho trẻ thơ đi dạochơi tập thể, thường hay tổchức các em thành hàng , ngườisau nắm đuôi áo người trước đisát vào nhau, đối với trẻ nhỏ thìcách làm như vậy thật không cólợi cho việc phát triển lớn lêncủa các em.

Nên nhớ rằng, khi một emchìa tay ra nắm chặt lấy đuôi áo

của em đi trước, sẽ giữ một cựly cố định giữa hai người, màcự ly đó lại rất gần, ảnh hưởngđến bước đi, như vậy các emđành phải nghiêng người mà đi,nếu cứ kéo dài , dễ hình hànhkiểu đi chân chữ bát, cũng cóem phải nhón chân mà đi, nhưvậy cung ảnh hưởng đến tư thếđi laị đúng đắn của các em. Chonên để tiện việc quản lý các em,có thể dùng biện pháp căng dâycho các em đi hoặc để cho cácem dắt tay nhau xếp hàng đôi đi

một cách tự nhiên. Như vậy sẽkhông ảnh hưởng xấu đến tưthế đi lại của các em.

94- Trẻ thơ không nên luyệncơ bắp quá sớm

Để cho trẻ em luyện cơ bắpquá sớm sẽ không có lợi choviệc phát triển bình thườngcông năng tim phổi của các em.

Bởi vì trong quá trình pháttriển lớn lên của con người, sựtăng trưởng chiều cao bao giờcũng phát triển sớm hơn sự tăngtrưởng về cân nặng. Khoảng 8tuổi thì trọng lượng của cơ bắpchỉ chiếm khoảng 27,2% trọng

lượng cơ thể, đến tuổi thànhniên mới tăng lên đến 45%.Trong tuổi trẻ em, do hàmlượng nước của cơ bắp tươngđối nhiều, hàm lượng prôtêin vàmuối vô cơ tương đối ít, sứckhoẻ yếu, dễ mệt nhọc. Ngoàira trong khi luyện tập phải gắngsức nhiều nên thường hay bịngột ngạt, lúc đó áp lực trongngực tăng lên đột ngột, thậmchí có thể tăng thành áp lựcchính, gây trở ngại cho việc tĩnhmạch hồi lưu, làm cho tim co

bóp xuông. Sau khi ngột ngạt,một lượng lớn máu ứ đọng ởtrong tĩnh mạch mới vội vàngchảy vào tim lại làm cho timquá căng, gây nên sự kích thíchquá mạnh đối với tim. Qua sựnghiên cứu của ngành y họcsinh lý chứng minh rằng, để chotrẻ em tiến hành luyện tập cơbắp quá sớm, có thể làm chocác thớ cơ của thành tim dầylên quá sớm mà hạn chế sựphát triển dung tích của buồngtim. Từ đó ta thấy không nên để

cho trẻ em tiến hành luyện tậpcơ bắp nặng quá sớm.

95- Trẻ em không nên đi giàyđế cứng để chạy

Trẻ em đi giày đế cứng đểchạy sẽ không có lợi cho sựphát triển lơn lên của chúng.Bởi vì vào thời kỳ lớn lên cuảtrẻ em, công năng quản lý hệthống vận động của đại nãochưa hoàn thiện, cho nên tínhnhịp nhàng của cơ thể và sứcmạnh của cơ bắp tương đốiyếu. Khi chạy nhanh, toàn thểsức nặng của cơ thể dồn vào

đôi chân, khiến cho đôi chânphải chịu một ứng lực vận độngrất lớn, như vậy rất dễ làm chochân bị tổn thương cấp tínhhoặc mãn tính. Nếu các em cứchạy nhanh chạy nhiều dàingày như vậy, còn ảnh hưởngcả đến việc phát triển bìnhthường của xương gân nữa..Cho nên xin đề nghị với các bậccha mẹ hãy chọn cho con mộtđôi giày đế mềm vừa chân, tốtnhất đừng để chúng phải đinhững đôi giày đế cứng hoặc đế

nhựa. Ngoài ra khi các emchạy, tốt nhất nên chạy trênnhững con đường đất để chobước chân được nhẹ nhàng.

96- Sau bữa cơm trẻ em khôngnên đi bơi

Trẻ em sau bữa ăn mà đibơi chỉ có hại cho thân thể chứkhông có lợi. Sau khi ăn cơm,do nhu cầu tiêu hoá và dinhdưỡng, sức làm việc của các cơquan tiêu hoá tăng lên, lúc nàycác cơ quan tiêu hoá cũng đòihỏi một lượng máu tương đốilớn, nếu ăn cơm xong mà đi bơingay, khiến cho một lượng lớnmáu tập trung vào tứ chi, máu ít

chảy vào đường tiêu hoá, do đómà ảnh hưởng đến việc tiêu hoávà hấp thu thức ăn. Ngoài ra,sau khi ăn cơm, dạ dày phảilàm việc nhiều, nếu nhảy xuốngnước, dạ dày lại chịu áp lực củanước và các bộ phận khác đèé p sẽ làm cho nhu động khókhăn, không những thức ăn khótiêu hoá, có khi còn gây nênchứng đau dạ dày.

97- Trẻ thơ không nên tắmnắng qua cửa kính

Có một số người thường hayđể cho trẻ thơ nằm dưới ánhnắng sau cửa kính ở trongphòng, tựa hồ như đang tắmnắng, nhưng thực tế thì lạichẳng được tia tử ngoại chiếuvào.

Như mọi người đều biết,trong ánh nắng mặt trời có 60%tia hồng ngoại, nó đem lại chongười ta nhiệt lượng, thúc đẩy

tuần hoàn máu và các chất thaythế mới; trong ánh nắng mặttrời có tia tử ngoại,có tác dụngdiệt khuẩn và tăng cường sứcđề kháng, còn có thể làm chochất egôttêrôn ở trong lớp dabiến thành vitamin D, màvitamin D thì thúc đẩy việc hấpthu các chất phôtpho canxi. Vìtia tử ngoại ở trong ánh nắngkhông thể thông qua lớp kínhđược, mà phải để cho ánh nắngmặt trời trực tiếp chiếu lên lớpda mới thực sự có hiệu quả.

Cho trẻ thơ tắm nắng thìphải từ từ, tiến dần từng bước.Bình thường thì trẻ sơ sinh sau1 tháng có thể bắt đầu cho rangoài trời tắm nắng, nếu là mùahè, mùa thu thì đến tháng thứba có thể cho ra hoạt độngngoài trời, thời kỳ đầu, mỗi lầncho ra ngoài trời từ 5 đến 10phút là thích hợp. Sau khi trẻ đãthích ứng với thời tiết bên ngoàithì có thể tăng dần thời gian nàylên, đại khái là cứ sau 3 – 5ngày lại tăng lên 5 phút, sau đó

có thể kéo dài đến 1 tiếng đồnghồ hoặc lâu hơn nữa..Cũng cóthể tăng lên bằng cách cho rangoài trời 2 lần trong 1 ngày.Đầu mùa xuân, cuối mùa thu vàmùa đông, cho trẻ ra tắm nắngngoài trời thì phải chú ý mặcquần áo ấm cho trẻ, chỉ để hởmặt và bàn tay, phải chọn nơikín gió, đề phòng trẻ cảm lạnh.

98- Trẻ em không nên chơi tròkéo co

Kéo co tuy là một trongnhững loại thi đấu được pháttriển rộng rãi trong hoạt độngthể dục quần chúng , song đốivới trẻ em thì không nên thamgia loại thi đấu này.

Bởi vì kéo co thì trẻ emphải ưỡn người về phía sauhoặc cong người về phía trướchoặc phải nghiêng người, phảidùng hết sức của hai chân hai

tay để duy trì ở một vị trí cốđịnh và phải giữ vững một thờigian nhất định. Xương, cáckhớp xương của trẻ còn nonyếu, rất dễ xảy ra sai khớphoặc chệch khớp xương. Nếuchơi nhiều có thể làm choxương cốt bị biến dạng, cộtsống bị cong. Trong khi kéo co,tất cả cơ bắp toàn thân trẻ emđòi hỏi một lượng máu rất lớnđể cung cấp dưỡng khí và chấtdinh dưỡng. Do số lượng vi tihuyết quản ở trong cơ bắp của

trẻ em còn ít, do đó mà lượngmáu cung không đủ cầu, dễsinh ra thiếu ôxy, rất có hại choviệc phát triển lớn lên của cơbắp. Trong khi kéo co, trungkhu tương ứng của vỏ đại nãoxảy ra quá trình hưng phấnmạnh và tập trung, hệ thốngthần kinh dễ mệt mỏi, việc đórất không có lợi cho sự pháttriển của hệ thống thần kinh.Trong khi kéo co, trẻ thơ phảimiễn cưỡng chịu sự ngột ngạtquá nhiều và thời gian quá dài,

tất nhiên sẽ dẫn đến máu tĩnhmạch chảy về tim giảm sút.Lượng vận chuyển máu của timgiảm đi, tim phải gánh vác nặnghơn, buồng tim và đại não xuấthiện hiện tượng thiếu máu tạmthời, nếu nghiêm trọng thì cóthể bị ngất xỉu. Khi bị ngột ngạttrong lúc kéo co, thanh môncăng thẳng, việc dùng lực củacơ bụng và hô hấp giảm đi, làmcho ngực thót lại, nội áp trongngực tăng lên, việc hô hấpkhông thể tiến hành bình

thường, khí thể ở trong phổikhông thể đẩy ra được, dưỡngkhí thì lại không hít vào được,mà trong lúc kéo co thì dưỡngkhí lại đòi hỏi một khối lượngvượt qúa lượng dưỡng khí lớnnhất mà người ta thở vào. Nhưvậy là cơ thể trẻ em sẽ bị thiếudưỡng khí, rất có hại cho sứckhoẻ.

99- Trước khi thi đấu khôngnên ăn cơm

Trước khi thi đấu thể dục 3tiếng đồng hồ không nên ăncơm.

Bởi vì vận động có thể làmcho công năng tiêu hoá bị trởngại rất lớn, còn có thể làm chodạ dày co giật, ảnh hưởng đếnviệc thi đấu. Ngoài ra , sau khithi đấu, một số lượng lớn máu ởtrong cơ thể chảy vào hệ thốngtiêu hoá, do đó mà cơ bắp và

não bị thiếu máu. Khi vận động,cơ bắp cần phải có đủ máu mớicó thể làm được những độngtác mà môn thể dục đòi hỏi.Lúc đó, nếu vận động viên dùnglực mà cơ bắp lại ở vào điềukiện bất lợi thì khó mà có thànhtích cao được.

100- Trẻ em không nên lạmdụng đồ hoá trang

Có một số bậc cha mẹ cứthích cho con đánh phấn bôison, sơn móng chân móng tay,nên biết rằng làm như vậy là rấtkhông có lợi cho sức khoẻ củacác em.

Bởi vì làn da của trẻ em cònrất non nớt, không chịu đựngnổi sự kích thích của đồ hoátrang, dễ xảy ra phản ứng quámẫn cảm. Ví dụ trong son bôi

môi có những hương liệu vànhững chất huỳnh quang brômcó thể làm cho mồm bị khô, bịngứa, bị rộp; sơn móng tay cóthể làm cho móng tay biến chất,trở nên giòn, thậm chí dẫn đếnviêm kẽ móng tay, dẫn đếnbệnh nứt móng tay. Nếu cho trẻem dùng đồ hoá trang củangười lớn, sẽ gây tổn thươngđến làn da của các em. Chonên, ngoài những ngày hội hè,biểu diễn văn nghệ ra, tốt nhấtlà không nên cho trẻ em sử

dụng mỹ phẩm hoá trang.

101- Thiếu nhi không nênđánh phấn, bôi son

Có một số gia trưởng thíchcho trẻ con, nhất là con gáitrang điểm, má phân môi son.Như sơn móng tay, kẻ lôngmày, sát phấn, bôi son.... Đốivới trẻ em, nếu cứ kéo dài việcsử dụng những mỹ phẩm hoátrang thì sẽ có hại.

Bởi vì lớp da mặt của trẻ emcòn non, sử dụng mỹ phẩm hoátrang, rổi do nước mắt, nước

mũi, mồ hôi, nước dãi hoàquyện vào sẽ hình thành mộtlớp mô, ảnh hưởng đến sựchuyển hoá bình thường của lànda. Đồng thời các chất hoá họcở trong mỹ phẩm như các sắctố, hương liệu v.v...có thể dẫnđến “ Viêm da mỹ phẩm”. Nếusử dụng mỹ phẩm dài ngày cóthể làm tắc lỗ chân lông. Dẫnđến viêm lỗ chân lông.. Nhữngđồ mỹ phẩm có chát hoá học cótính cảm quang như dầu hắc ínchẳng hạn tùi còn có thể dẫn

đến “ Viêm da mẫn quang”, “Ban da sắc tố” v.v... Cho nêntrẻ em không nên đánh phấnbôi son. Để đề phòng da trẻ embị khô, có thể xoa ngoài da mộtchút glixêrin pha loãng.

102- Trẻ em không nên dùngkem dưỡng da của người lớn

Kem dưỡng da của ngườilớn mà để cho trẻ em sử dụng,không những không có tác dụngbảo vệ làn da, mà còn có thểlàm cho lớp da của các em trởnên thô ráp, sần sùi, hoặc là lànda quá mẫn cảm thì xuất hiệnnhững chấm đỏ hoặc những nốtsần nhỏ.

Bởi vì làn da của trẻ em cònmềm mại, lỗ chân lông rất nhỏ,

dễ bị hoá mỹ phẩm của ngườilớn làm cho tắc lại, trở ngạicho việc thoát mồ hôi và phântiết của làn da. Những sắc tố docác chất hoá học hợp thành ởtrong kem dưỡng da của ngườilớn và hàm lượng hương liệutrong đó rất cao, gây kích thíchcho lớp da của trẻ em khámạnh. Những loại kem dưỡngda của người lớn thường có cácchất như sữa ong chúa, ngânnhĩ, nhân sâm v.v... Những loạikem này dễ bị biến chất vì ô-xy

hoá, sinh ra những chất hoá họcđộc hại, đối với làn da của trẻem có tính kích thích rất mạnh.Vậy trẻ em không nên dùngkem dưỡng da của người lớn ,chỉ nên dùng loại kem bảo vệda của trẻ em mà thôi.

103- Trẻ em không nên xoaphấn quá dày ở trên mặt

Có một số bà mẹ trẻ,thường hay làm đỏm cho đứacon gái độc nhất của mình bằngcách trang điểm thật bảnh baođẹp đẽ như trát lên má con gáinhững loại phấn thật thơm, đắttiền, đến nỗi làm cho má contrở nên trắng bệch. Như vậykhông những không làm chocon đẹp hơn, mà còn có hại chosức khoẻ của con gái.

Khi ánh nắng mặt trời chiếuvào mặt đứa trẻ, có thể làm choda mặt trở nên mềm mại, lớp dasáng bóng và rất xốp. Nếu trênmá lại trát lớp phấn dầy, sẽ trởngại cho việc hấp thu bìnhthường tia tử ngoại của lớp da,thường hay dẫn đến da quámẫn cảm. Điều có hại nhất làảnh hưởng đến sự hợp thànhcủa vitamin D. Bởi vì chấtvitamin D ở trong cơ thể trẻ em,tồn tại ở trong lớp biểu bì, chủyếu dựa vào tác dụng của tia tử

ngoại chiếu vào mà chuyển hoáthành vitamin D và trruyền vàotrong máu. Nếu trên mặtthường xuyên xoa phấn dầu, sẽlàm giảm bớt việc sản xuất ravitamin D ở trong cơ thể, ảnhhưởng đến việc hấp thu phốt-pho, can-xi của xương, do đómà ảnh hưởng đến sự trưởngthành của trẻ em. Ngoài ra trênmặt bôi nhiều phấn dầu sẽ làmtắc việc thoát mồ hôi và bãnhờn, nếu gặp vi trùng cảmnhiễm thì sẽ sinh rôm xảy.

104- Học sinh trung, tiểu họckhông nên sấy tóc

Yêu cái đẹp là nét đẹp củacon người. Nhưng trang điểm,chải chuốt như thế nào phải tuỳngười mà làm. Ví dụ như họcsinh trung, tiểu học thì khôngnên sấy tóc.

Bởi vì tóc là do các chấtsừng, chất da, chất tủy hợpthành, trong đó chất da ướcchiếm 90%. Tóc của học sinhtrung, tiểu học nhỏ và mềm

mại, sau khi bị sấy nóng hoặc phản ứng hoá học, chất sừng vàchất da của tóc đều bị tổnthương, khiến cho tóc đang đentuyền biến thành màu đỏ quạchvà giòn, chất dầu giảm đi, mấtđi vẻ bóng mượt, rất dễ rụng.Cho nên học sinh trung, tiểuhọc không nên sấy tóc.

105- Trẻ em không nên đeonhẫn

Chăm chút, làm dáng chocon cái là điều rất nên. Song cómột số cha mẹ lại thích cho trẻcon đeo nhẫn. Trên thực tế, trẻcon đeo nhẫn là có hại.

Bởi vì trẻ còn đang ở giaiđoạn lớn lên về thân thể, trênngón tay mà đeo chiếc nhẫnkim loại vào, không những ảnhhưởng đến sự phát triển củangón tay, mà còn rất có khả

năng xảy ra hiện tượng “Nghiến thịt ” hoặc “ Thắt lại ”,gây trở ngại cho việc tuần hoànmáu ở ngón tay, do đó mà ngóntay bị sưng mọng, tím bầm,hoại tử hoặc bị loét ra. Nếunhẫn lại lắp đá quí vào nữa thìcòn có thể làm xước da mìnhhoặc làm xước da người khác.Cho trẻ em đeo nhẫn cũngkhông có lợi cho việc giáo dụctâm lý trẻ em. Cho nên, khôngnên cho trẻ em đeo nhẫn.

106- Thiếu nữ không nên bóngực

Vì theo đuổi cái “Đẹp” nêncó một số thiếu nữ mặc áo nịtbó chặt lấy người. Làm như vậyđều không có lợi cho sức khoẻcũng như sự tăng trưởng củathân thể.

Bởi vì các cô gái 13, 14tuổi mới bắt đầu có kinhnguyệt, bộ vú dần dần to lên,xương chậu rộng ra, mỡ ởmông, ở ngực tăng lên, 18 - 19

tuổi mới cơ bản hình thành thểhình đặc hữu của người con gái.Bó ngực không những chỉ ảnhhưởng đến sự phát triển của bộvú và bộ ngực, mà còn ảnhhưởng đến công năng hô hấpbình thường. Bộ vú bị nén bằngcòn có thể làm cho đầu vú bịlõm và sau khi đẻ, đứa trẻ sẽkhó bú. Nếu việc bó ngực quáchặt kéo dài còn có thể có nguyhiểm mắc một loại bệnh gọi làMentelse. Cho nên rất nhiềunhà y học cho rằng, tuổi thiếu

nữ không nên bó ngực, càngkhông nên bó ngực quá chặt dàingày.

107- 9 điều kiêng kỵ về phòngở của trẻ em

1/ Trẻ em không nên ởtrong nhà bếp lâu.

Trong qúa trình đun nấu,than củi toả ra rất nhiều khí thểvà bụi khoi độc như ôxitcacbon, cacbon điôxit, benzen,bụi than v.v... Trẻ em đang ởthời kỳ lớn lên, các hệ thốngphát dục còn chưa hoàn thiện,năng lực thích ứng và khángbệnh con tương đối kém nên

đặc biệt mẫn cảm đối với nhữngvật có hại này, dễ dẫn đến mắccác bệnh viêm mũi, viêm họng,viêm khí quản, viêm phổi v.v...cấp tính và mãn tính. Lại còncó thể dẫn đến mắc các bệnhquá mẫn cảm, như hen xuyễn,thở khò khè, viêm phổi thở dốc,viêm mũi dị ứng, bệnh mề đay,bệnh mẩn ngứa v.v...

2/ Không nên khoá trẻ em ởtrong phòng.

Có bậc cha mẹ sợ con mìnhra ngoài nghịch ngợm, liền nhốt

trẻ ở trong phòng, khoá cửa lại.Nếu chẳng may xảy ra nhữngchuyện bất ngờ, như hoả hoạn,điện giật, trúng độc khí thanv.v... mà không ai biết hậu quákhông thể cứu vãn nổi. Cho dùcó người phát hiện thì cũng khócó thể cứu chữa kịp thời.

3/ Không nên đặt chậu câytrúc đào ở trong phòng ở củatrẻ em.

Trừ phấn hoa gây bệnh ra,có một số bộ phận khác củamột số loài hoa cũng có chất

độc. Ví dụ như nước cây Tiênnhân chưởng có chất độc, nếubị nó đâm chảy máu thì có thểgây ra viêm da. Lá cây trúcđào, vỏ cây trúc đào có chấtglucôxit, nếu ăn nhầm phải thìsẽ trúng độc. Trong gia đình vàở nhà nuôi trẻ không nên đặtnhững chậu cây trúc đào ởtrong phòng ngủ của trẻ em..Đồng thời cũng không nên đểcho trẻ em còn nhỏ chơi nhữngloài hoa có chất độc, càngkhông được để cho các em chơi

trò ngậm hoa và cành hoa.Những loại hoa thơm nồng nhưhoa Đinh hương, hoa Mễ lan,hoa Vi li v.v... để đề phòngphản ứng quá mẫn cảm, banđêm không nên để những chậuhoa ấy ở trong phòng ngủ.

4/ Không nên dùng củi làmchất đốt ở trong phòng của trẻem.

Đối với hệ thống hô hấp củacon người, đốt củi sẽ gây ônhiễm cực kỳ có hại, trong quátrình ôxy hoá, trong khói củi có

các chất ô-xit cac-bon, đi-ô-xitcac bon, đi-ô-xit sun-phua, chấtan-đê-hit, chất ben-zen v.v... lànhững chất hoá học rất độc, nócòn làm cho tiêm mao niêmmạc đường hô hấp bị tổnthương, niêm dịch an-đê-hit A,an-đê-hit phụ, an-đê-hit B, phê-nôn và phê-nôn A bị ngưng kết.

Trẻ em thường xuyên tiếpxúc với những chất thoát ratrong khi đun củi sẽ rất hại chosức khoẻ, có thể xảy ra viêmkhí quản, viêm chi khí quản và

bệnh viêm các đường hô hấpkhác. Trẻ em trước tuổi đếntrường mà hít phải khói củi nàylâu ngày thì sẽ sinh bệnh ho vàkhó thở. Nhất là những em màđã mắc các bệnh như viêm chikhí quản, bệnh thở dốc, cácbệnh về đường hô hấp v.v... nếuhít thở phải khói củi này thìbệnh sẽ nặng hơn nhiều.

Khi đốt củi lửa còn có thểsản sinh ra rất nhiều vật chấtkhả nghi có thể dẫn đến ung thưkhác. Cho nên khi dùng củi gỗ

làm chất đốt thì phải chú ýthông gió, bảo đảm nhiệt độtrong phòng. Trong phòng ởcủa trẻ em không nên dùng củigỗ làm chất đốt, đặc biệt làtrong phòng có các em bị mắcbệnh đường hô hấp lại càngkhông được dùng củi gỗ để đốtsưởi hoặc thổi cơm.

5/ Không để cho phòng ở bịô nhiễm.

Một nhà khoa học về môitrường đã tiến hành một cuộcthí nghiệm thật là thú vị, ông

mang theo máy đo và phân tíchbụi thải trong không khí đi đếnmột số nơi. Ông phát hiện rarằng, nơi có nồng độ bụi thảicao nhất lại không phải là ởngoài khu phố chợ có lượngngười đông đúc nhất mà lại là ởtrong khu vực nhà ở của chúngta.

Trong cuộc sống thườngngày của chúng ta, đại khái cótrên 70% thời gian chúng ta ởtrong phòng như ở trong nhà , ởtrong văn phòng làm việc, ở

trong trường học, ở trong rạphát, chiếu bóng, ở trong cáccửa hàng bách hoá, ở trong tàu,xe v.v... Song song với việcnhân khẩu thành thị tăng lênmột cách nhanh chóng, các vậtkiến trúc cũng đang thay đổikhông ngừng như cao ốc hoá,tập trung hoá, càng dễ dẫn đếncác vật ô nhiễm trong không khítràn vào trong các căn hộ, uyhiếp sức khoẻ con người.

Chất đốt có liên quan mậtthiết đến cuộc sống thường

ngày của con người là nguồnphát sinh chủ yêú ô nhiễmkhông khí ở trong phòng ở.Trong quá trình đốt than sảnsinh ra rất nhiều vật chất có hại.Khi mà hệ thống thông hơi,thông khói không tốt, khi khóikhó thoát ra ngoài hoặc khôngthoát được ra ngoài thì nhữngkhí thể có hại này sẽ đọng lại ở trong không trung ở trongphòng sẽ tạo thành ô nhiễm.Chất ô-xit cac-bon mà người tathường gọi là “ khí than” theo

đường hô hấp vào trong cơ thể,kết hợp với huyết sắc tố ởtrong máu biến thành chất ô-xithuyết sắc tố, do đó mà phá hoạisự lưu chuyển ô-xy bình thườngcuả máu, làm cho cơ thể ngườita vì thiếu ô-xy mà cảm thấyngười khó chịu. Nhẹ thi nhứcđầu, chóng mặt, hoa mắt, nặngthì tim đập mạnh, buồn nôn.Khi nồng độ ô-xit cac-bon ởtrong phòng tương đương vớimức độ (1000ppm) thì người ta sẽ bị ngạt thở, bị chết vì thiếu ô-

xy. Vì khí ô-xit cac-bon là chấtkhí không có màu sắc, khôngcó sự kích thích, nên không dễbị phát giác, cho nên đối vớitính ô nhiễm tiềm ẩn của nócần phải đề cao cảnh giác.

Người ta thường dùng nhiềuđồ gỗ ở trong nhà, có không ítđồ gỗ được dùng keo phê-nônan-đê-hit để ghép lại. Loại keonày cũng bốc ra mùi an-đê-hitA có hại cho sức khỏe. Nếunồng độ cao thì có thể làm chongười ta bị nhức đầu, buồn nôn

và chảy máu mũi.Trong cuộc sống hàng ngày,

có khi chúng ta còn bị nhữngmùi rất khó chịu quấy rầy, như mùi hôi của mồ hôi, mùi hôinách, mùi thối của giày dép,mùi hôi của quần áo cũ v.v...Còn nữa, khi trong nhà đun nấusẽ toả ra các mùi vị. Tất cảnhững mùi vị đó nếu cứ kéo dàisẽ làm cho tầng vỏ đại não bịkích thích ác tính mà làm chongười ta nhức đầu, buồn nôn,ăn không ngon. ở những nơi

công cộng như trong rạp hat,chiếu bóng, trong hội trường,trong bệnh viện v.v... do cónhiều sự tản nhiệt, tản độ ẩm,tản hơi thở và các loại bài tiết,khiến cho không khí biến thànhô nhiễm nặng nề. Theo thốngkê, trong một rạp chiếu bóng có1000 người, cứ mỗi một đợtchiếu phim, sẽ có khoảng 14vạn ki-lô ca-lo, 80 cân hơi nướcva 46 m3 khí thể đi-ô-xit cac-bon được thải ra. Cho nên,thường khiến cho người ta cảm

thấy bải hoải, buồn nôn và khóthở, đó cũng là mối nguy hại vôhình đối với cơ thể người ta.

Để giảm bớt ô nhiễm khôngkhí ở trong phòng, cần phải cốgắng làm được mấy điểm sauđây : Nếu dùng than thì nên chọn mua loại than tốt, có itchất sun-phua. Phòng ở và nhàbếp nên tách rời nhau. Nếudùng than thì phải có ống thôngkhói. Nếu dùng bếp than tổ ongthì phải có đường thoát khói rangoài , nhất thiết không để khói

xông vào trong nhà . Phảithường xuyên mở cửa và cửasổ, để cho trong phòng cókhông khí tươi mới, phảithường xuyên quét nhà, launhà, các góc tường, chângiường v.v... để lau sạch bụibặm và trước khi quét nhà phảivẩy nước hoăc quét bằng chổiướt để tránh bụi bay mù lên.Khi ở ngoài về nhà thì khôngnên nằm nghỉ ngay mà trướchết nên rũ bụi bặm trên quầnáo. Không nên mặc quần áo lao

động về nhà. Nên hết sức giảmbớt những lần đến những nơiquá đông đúc (trong những cănphòng yên tĩnh, mỗi mét khối,lượng bụi chỉ có khoảng 0,12đến 0,50 mg bụi, còn ở trongcửa hàng bách hoá thì lên tới1,6 đến 9,7 mg). Bố trí hợp lýcác căn phòng, nếu có điềukiện thì nên trồng một số câyhoa cảnh thì có thể giảm bớtđược ô nhiễm.

6/ Không nên tưới nước đểlàm giảm nhiệt độ trong phòng.

Vào mùa hè nóng nực,nhiều nơi nhiệt độ ở trong nhàcó thể lên đến trên dưới 37 - 380 C. Để giải quyết việc khôhanh, có một số nhà đã té rấtnhiều nước ở trong phòng, đểmong làm giảm độ nóng ở trongphòng, nâng cao được khôngkhí trong sạch ở trong phòng.Kỳ thực như vậy là rất khôngkhoa học.

Nói chung, nước bốc hơi,đúng là có mang theo một sốnhiệt lượng đi thật, do đó mà có

tác dụng giảm bớt độ nóng ởtrong phòng. Nếu trong mùa hèviêm nhiệt, sau một trận mưarào, người ta cảm thấy khôngkhí thật là tươi mát dễ chịu,trong đó có một phần nguyênnhân là nước mưa bốc hơi làmtan đi một phần nhiệt lượng làmcho không khí tươi mát. Nhưngtưới nước ở trong phòng thì lạikhông phải như vậy, bởi vì việctán phát hơi nước là nhờ vào sựlưu thông của không khí. Việclưu thông khí trong phòng thuận

lợi thì nước dễ bốc hơi, nhưngkhông khí trong phòng, do bịnhững bức tường ngăn trở, nênnói chung lưu thông không thậtdễ dàng, nhất là trong tình hìnhnhiệt độ ở bên ngoài phòng lạicao, sức gió ít nên việc lưuthông không khí ở trong phòngcàng khó khăn, thường thườngở vào trạng thái tương đối tĩnhlặng. Lúc này tưới nước ở trongphòng, hơi nước không có cáchnào để tản ra ngoài được màphải đọng lại trong không khí,

khiến cho độ ẩm ở trong phòngkhông ngừng tăng lên. Trongphòng nhiệt độ cao lại thêm độẩm lớn, như vậy chẳng khác gìnhiệt độ không khí trước khi cócơn dông, làm cho người tacảm thấy ngột ngạt khó chịuhơn nhiều so với lúc bìnhthường, như vậy rất bất lợi chocả thể xác lẫn tinh thần. Đồngthời vì nhiệt độ cao, hơi nướcbốc nhanh, rất nhiều vi trùng vàbụi bặm ở trên sàn theo hơinước bay vào trong không khí

tạo thành không khí hỗn tạphơn nhiều so với trước khi tướinước.

Cho nên, phương pháp tướinước ở trong phòng để làmgiảm nhiệt độ thì không thậtthoả đáng, không nên dùng.Trong những căn phòng có điềukiện thông gió tương đối tốt,nếu có sử dụng phương pháptưới nước để làm giảm nhiệt độ,thì cũng chỉ nên dùng nước lạnhtưới cho ướt mặt sàn là được,tốt nhất là nên dùng khăn ướt

đã vắt hết nước để lau mặt sànnhà, song tất cả các cửa đềuphải mở hết, nếu có quạt máythì bật quạt để không khí đượclưu thông.

7/ Tuyệt đối không nêndùng đèn đất ở trong phòng ở.

Có một số vùng nông thônvà vùng núi chưa có đèn điện,có nhiều gia đình đã dùng đènđất (a-xê-ti-len) để chiếu sáng.Như vậy không những ô nhiễmmôi trường trong phòng, rấtnguy hại cho sức khoẻ mọi

người mà còn có thể gây nổ rấtnguy hiểm.

Nhà nông dùng đèn đất đểchiếu sáng, chủ yếu là do đấtđèn gặp nước phát sinh phảnứng hoá học mà tạo ra thể khícó thể cháy được. Thành phầnhoá học chủ yếu của đất đèn làđá vôi, còn có các tạp chất nhưlưu huỳnh, lân, thạch tín, si-lichv.v... Cho nên trong khi hoáthành khí a-xê-ti-len thường cómột số thể khí như sun-phuahy-đrô, lân nhẹ, thạch tín nhẹ,

silich cháy v.v... Những chất khícó hại này sau khi vào trong cơthể con người sẽ làm cho ngườita nhức đầu, tim đập mạnh,buồn nôn, đau bụng, trạng tháitê bì v.v... gây nguy hiểmnghiêm trọng cho tính mạngcon người.

Ngọn lửa mà đèn đất chiếusáng, là vì nó chứa trên 92% thán khí, cho nên cường độsáng của nó mạnh gấp 15 đến20 lần ánh sáng đèn dầu. Khíthể a-xê-ti-len hỗn hợp với

không khí dễ gây nổ. Nếu khía-xê-ti-len cháy không hết hoặcbị rò rỉ, rất dễ gây nên nguyhiểm bị nổ bất cứ lúc nào. Chonên các vị nông gia ở nông thônhoặc miền núi không có điệnnên dùng đèn dầu thì tốt hơn,tuyệt đối không nên dùng đènđất để chiếu sáng. Nên tích cựcsáng tạo điều kiện, ra sức pháttriển thuỷ điện nhỏ hoặc ở nôngthôn thì dùng khí mê-tan đểphát điện, như vậy càng giảmđược sự ô nhiễm, tăng cường

sức khoẻ cho mọi người, lại cóthể phát triển nguồn nănglượng, nâng cao được hiệu quảkinh tế.

8/ Tuyệt đối không nênđóng cửa đốt lửa cho phụ nữvà trẻ em sưởi.

Có một gia đình có 3 ngườiở trong một căn nhà đóng kínhết các cửa sổ và cửa ra vào,ngồi xung quanh một đống lửacháy rừng rực để sưởi, kết quảlà cả nhà đã bị trúng độc chếthết.

Đó là do than củi khi cháyđã toả ra khí độc ô-xit cac-bongây ra. Bởi vì ô-xit cac-bon sovới ô-xy của huyết sắc tố tohơn 300 lần, mà tốc độ phângiải của huyết sắc tố thán khí sovới ô-xy có huyết sắc tố chậmhơn 3600 lần, do đó mà sinh rathiếu ô-xy trong máu, làm tổnhại cho ngũ tạng, nhẹ thì đauđầu, chóng mặt, nặng thi hônmê, kinh giật, cuối cùng thì chếtvì tuần hoàn hô hấp bị suy kiệt.

Cho nên trong mùa đông,

khi đốt củi sưởi cần chú ý trongphòng phải thoáng gió. Trướckhi đi ngủ phải đem lò để rangoài nhà, nếu như xảy ra trúngđộc ô-xit cac-bon thì phảinhanh chóng làm hô hấp nhântạo. Nếu bị trúng độc nghiêmtrọng thì phải nhanh chóng đưađến bệnh viện cấp cứu.

9/ Không nên để những phếvật lâu ở trong nhà.

Bất kỳ là thành thị hay nôngthôn, nhà máy hay hầm mỏ cónhiều gia đình thường hay tích

trữ những vật đã dùng rồi, thậmchí có thứ không dùng lại đượcnữa, làm mất một khoảngkhông gian như trong nhà bếp,góc tủ, dưới gầm giường, làmcho bụi bặm bám đầy, chuột bọlàm tổ rất mất vệ sinh, lại cònhao tiền tốn của. Những phế vậtnày như quần áo trẻ em khôngdùng được nữa, những đồ chơicủa trẻ em không chơi nữa,những đồ vật đã hỏng v.v... đềutích tụ chúng lại, rõ ràng làkhông thích hợp, mà cũng

không cần thiết. Ví dụ nhưquần áo và đồ chơi, để lại sẽchiếm mất một không gian nhấtđịnh, khiến cho trong tủ chậtních không xếp vào đâu đượcnữa. Nếu giữ cho đến khi cầnsử dụng lại thì những thứ đó đãmục nát hoặc đã lạc hậu mấtrồi, không thể dùng được nữa.Biện pháp tốt nhất là dùng xongnên cho ngay người khác hoặcđem bán đi. Ví như chiếc đàibán dẫn không chữa được,không muốn vứt đi, giữ lại chỉ là

đồ bỏ đi, chi bằng bán quáchcho hiệu đồ cũ, để họ thay thếsử dụng. Cho nên trong nhàkhông nên giữ lại các đồ đã cũhỏng. Phải tạo cho mình và concái mình một môi trường giađình gọn gàng, sạch sẽ lànhmạnh. Đối với những thứ “Bỏthì thương, vương thì tội” nàycần phải xử lý một cách dứtkhoát. Cái đáng vứt thì vứt đingay, cái đáng bán thì bán,đáng cho thì cho ngay, phảiphát huy tác dụng “Phế vật bất

phế, biến phế vi bảo”, vừa tăngthêm được một khoản thu nhậpnhất định, lại vừa làm cho nhà cửa được sạch sẽ gọn gàng.Như vậy chính là nhất cử lưỡngtiện, các bà chủ chẳng vui lắmsao !

108- 15 điều kiêng kỵ tronggiáo dục gia đình

Phương pháp giáo dục đúngđắn sẽ có lợi cho sức khoẻ vàsự trưởng thành của con cái.Ngược lại sẽ có ảnh hưởng nhấtđịnh đến sự phát triển sức khoẻ về thể chất và tâm hồn của trẻem. Qua quan sát rất nhiều giađình, các tác giả tổng kết được 15 cách làm sai lầm trong việcgiáo dục của gia đình, xin cungcấp để các vị cha mẹ tiếp thu

bài học từ những mặt trái này.1/ Không kiên nhẫn làm

công tác giáo dục từ từ thấmdần, mà lại hay sốt ruột, độngmột tí là phồng má trợn mắt,thậm chí còn dùng cả thủ đoạnđánh mắng trẻ em. Kết quả củaviệc đánh mắng trẻ em, nhìn bềngoài thì có vẻ có hiệu quảnhanh, kỳ thực không giải quyếtđược căn bản của vấn đề, nhưvậy sẽ làm tàn lụi thân thể trẻem, làm rối loạn qui luật sinhhoạt của trẻ em, ảnh hưởng đến

sức khoẻ của trẻ, khiến cho trẻhình thành rất nhiều khái niệmsai lầm, như “có phạm sai lầmmới phải làm việc”, coi laođộng như một việc “cải tạo....”Để khỏi bị đánh mắng, có mộtsố trẻ em nhiễm phải thói quenxấu là nói dối.

2/ Không giảng giải cho trẻvề lý lẽ, mà tuỳ tiện dùng thủđoạn hứa hẹn hoặc nói dối đểlôi kéo trẻ làm một số việc gìđó. Ví dụ như học thuộc mộtbài hát thì sẽ cho 5 đồng, nếu

ngoan thì sẽ cho quà bánh v.v...Như vậy gây cho trẻ thói quenxấu là làm việc vì lợi ích gì đó.Chẳng may nếu cha mẹ khôngthực hiện được một lời hứa nàođó hoặc đánh lừa trẻ mà trẻ biếtthì nó sẽ thất vọng, khó chịu,thậm chí cũng bắt chước thốiquen xấu đó đi nói dối ngườikhác, gây thành phẩm chấtthiếu thành thực.

3/ Cha mẹ uy hiếp trẻ bằngcách doạ nạt, cưỡng bức trẻphải làm việc này việc nọ. Ví dụ

như muốn cho trẻ ngủ thì doạtrẻ, “ngủ đi không có con ngoáoộp đến kia kìa”, “Ngủ đi khôngbác sĩ đến tiêm cho bây giờ”, “Ngủ đi không anh công an đến bắt đi bây giờ” v.v... vàv.v...Cách làm như vậy dễ gâycho trẻ lẫn lộn phải trái, tưởngrằng ông bác sĩ, anh công an lànhững người xấu.

4/ Nói xấu, mỉa mai trẻ làmtổn hại đến lòng tự tôn và tự tincủa trẻ, làm mất đi động lựctiền tiến của trẻ, rất không có

lợi cho việc phát triển trí tuệcủa trẻ. Chẳng hạn như có chamẹ thường nói con mình là“ngu”, đầu “óc bã đậu” v.v... dễlàm cho trẻ mất đi lòng tự tin,thiếu niềm hy vọng ở cha mẹ.Không nên nói trẻ “ngu” trướcmọi người, như vậy rất khôngcó lợi cho tư duy của trẻ.

5/ Khi trẻ em có sai lầm gìđó thì không giảng giải lý lẽchính diện mà lại đi nói nhữnglời ngược lại. Ví dụ như trẻ làmsai việc gì đó, đáng lẽ phải phê

bình thì lại mỉa mai nói : “Concứ làm như thế đi, bố hoannghênh con lắm”. Như vậy chỉtổ làm cho trẻ lặp lại sai lầm,chẳng có lợi gì cho việc xác lậpmối quan hệ tốt giữa cha mẹ vàcon cái.

6/ Chi phối mọi hoạt độngcủa con bằng sự vui buồn, cáugiận của bố mẹ. Khi bố mẹphấn khởi thì con cái làm việcgì cũng được, khi không phấnkhởi thì giận cá chém thớt. Làmnhư vậy chỉ làm giảm uy tín cha

mẹ, đồng thời cũng làm chotâm thần con trẻ không ổn định,tính cách không bình thường.

7/ Khi tinh thần cha mẹkhông được bình tĩnh, sau khiđánh đập con cái xong thì rấtân hận, rất đau lòng, nhưng lạitrách những người xung quanhkhông khuyên ngăn họ. Kiểugiáo dục như vậy không nhữngchẳng có hiệu quả gì, ngược lạicòn để cho trẻ nắm được nhượcđiểm của mình.

8/ Trẻ con làm sai điều gì

đó, cha mẹ không dạy dỗ conmà lại đi đổ lỗi cho khách quan.Ví dụ như có một bà mẹ đi giàycho con, đứa con khóc khôngchịu đi, người bà đi đến lại giảvờ mắng mẹ, và khe khẽ phátcho mẹ mấy cái, thế là đứa trẻphấn khởi đi giày ngay. Nhưvậy là không đúng.

9/ Bao che khuyết điểm chocon, sợ con mình thiệt thòi. Vídụ như dạy trẻ : “Đứa nàokhông tốt với mày thì mày đánhcho nó một trận, không thể chịu

thiệt thòi được”, hoặc là khi conđánh nhau với trẻ khác, chẳnghỏi han đầu đuôi suôi ngược gìcả, liền lôi ngay con mình đi tìmcha mẹ của đứa kia để kể tội,như vậy dễ gây cho trẻ ý thứccá nhân chủ nghĩa duy ngã độctôn.

10/ Coi đứa trẻ như một tròchơi, hứng lên thì hôn, thì nựng,bình thường thì hỉ hả, đến khicần phải nghiêm, phải dạy dỗchúng thì chúng lại tưởng làđùa.

11/ Không dám phóng taycho trẻ tự do, không để chochúng tự do hoạt động, lúc béthì bế ẵm suốt ngày, lớn lên thìkhông cho chúng ra khỏi cửatiếp xúc với trẻ con khác, nhưvậy dễ hình thành tính cách côđộc cho trẻ.

12/ Khi trẻ phạm sai lầm thìkhông kiên nhẫn giáo dục, màđánh mắng một cách thô bạo,như vậy gây tổn thương đếntình cảm của cả hai thế hệ vàcũng chẳng giải quyết được vấn

đề về mặt tư tưởng.13/ Khi trẻ khóc, cha mẹ

không dùng biện pháp tích cựcđể lôi kéo sự chú ý của trẻ, màlại đi trêu ghẹo chúng như nói“Khóc rồi, khóc rồi” làm chotrẻ không hiểu gì cả, hoặc làđánh chúng một cách lỗ mãng,làm cho chúng không phân biệtđược phải trái.

14/ Khi trẻ bắt được cái gìđem về, cha mẹ lại hí hửngmừng rỡ, khen trẻ là thôngminh, như vậy là gây cho trẻ

mầm mống sai lầm lớn.15/ Vô tình hoặc hữu ý gây

cho trẻ tư tưởng mê tín dị đoan,như nói với trẻ rằng “Có cúngcó thiêng, có kiêng có lành”,hoặc người lớn nói chuyện vớinhau trước mặt trẻ con nhữngchuyện có sắc thái mê tín như “Nháy mắt trái là phát tài, nháymắt phải là tai hoạ” v.v...

109- 12 điều kiêng kỵ tronghọc tập

l/Không nên để trẻ em dùnglưỡi liếm bút chì.

Có một số trẻ em trong khilàm bài thường hay dùng lưỡiđể liếm bút chì, đó là một việclàm rất không vệ sinh , thầy côgiáo ở trường và các bậc phụhuynh ở nhà phải giáo dục cácem không nên dùng lưỡi liếmbút chì.

Ruột bút chì không phải do

chì làm ra, mà làm từ mực đávà đất sét, tuy không có chấtđộc, nhưng trong đó có nhữngvi trùng, mầm bệnh và trứng kýsinh trùng mà mắt thườngkhông trông thấy được, dùnglưỡi liếm bút chì có thể sinhbệnh. Bút chì có các loại màusắc, nguyên liệu là sơn dầu,trong sơn dầu có chất chì, màchì thì có chất độc. Đối với chấtđộc chì, trẻ em rất mẫn cảm, cóthể tổn thương đến hệ thốngthần kinh của các em, làm cho

trí lực của các em bị suy giảm.2/ Cặp sách của các em

không nên nặng quá.Bà Xchênôva, bác sĩ bảo vệ

sức khoẻ trẻ em ở viện Y họcMatxcơva liên-xô cũ đã tiếnhành hàng loạt nghiên cứu đãchứng minh rằng : “Trọnglượng tối đa của cặp sách củatrẻ em không được vượt quál/10 trọng lượng thân thể củaem đó. Được sự hỗ trợ cuả tổchức bảo vệ sức khoẻ trẻ em vàphụ nữ, bà Xchênôva đã tiến

hành trắc nghiệm trên 6 vạn trẻem ở các nước Liên-xô cũ, Dânchủ Đức cũ, Na-uy, Tiệp khắcv.v..., kết quả chứng minh : tấtcả những em học sinh trung,tiểu học đeo cặp sách mà trọnglượng thường xuyên vượt quá1/10 thể trọng em đó, do phảiđeo quá nặng, nên cột sốngthường bị nén và bị cong, ảnhhưởng xấu rõ rệt đến việc pháttriển của em đó. Hiện nay trọnglượng cặp sách của trẻ em cácnước trên thế giới đại đa số là

vượt quá tiêu chuẩn này. Hiệnnay trọng lượng cặp sách củakhông ít các em nặng trên l/8thể trọng. Có em còn đeo chiếccặp nặng bằng 1/4 thể trọng,điều này không thể cho phépđược. Về vấn đề những chiếccặp sách siêu trọng của trẻ emcác nước trên thế giới, bàXchênôva kêu gọi các bậc chamẹ, các thầy cô giáo và các giớitrong xã hội cần chú ý. Bà kiếnnghị : trẻ em nên dùng cặp đeohai quai lên hai vai chứ không

nên dùng loại cặp đeo một vai;đồng thời bà cũng kêu gọi nênthiết kế chế tạo cho trẻ emnhững loại dụng cụ học tập vàsách vở nhẹ hơn, hãy cố gắnggiảm bớt trọng lượng chiếc cặpsách cho các em trẻ em.

3/ Sáu điều không nên tronghọc tập của học sinh.

Đi học, cầu học quyếtkhông phải là việc dễ, rất nhiềuhọc sinh học ngày học đêm khổsở mà thành tích vẫn khôngcao, chủ yếu là chưa có phương

pháp học tập tốt. Tiến sĩCônitch, nhà tâm lý xã hội họcnổi tiếng của nước Mỹ đề ra 6điều không nên sau đây, nghenói có thể tăng cường năng lựchọc tập của học sinh, các emhọc sinh các trường hãy thửlàm xem sao :

(1)- Tuyệt đối không nênngồi đọc sách thời gian quá dài.Mỗi ngày ôn tập một đoạn, chỉdùng một thời gian rất ngắn, chỉcần tập trung tư tưởng, so vớiđọc một cách khổ sở một thời

gian dài sẽ cólợi hơn nhiều.Ngồi đọc một thời gian dài quácũng không có lợi cho sức khoẻthân thể.

(2)- Học tập hoặc ôn tậpkhông nên nhiều mà loãng. Cốgắng mỗi lần học tập hoặc ôntập một môn, ví dụ cần phảihọc thuộc lòng một bài thơ, tốtnhất là nên đọc cả bài chứkhông nên học từng câu mộthoặc từng đoạn một.

(3)- Không nên học bài mớisau khi ăn no. Bởi vì sau khi ăn

cơm, máu sẽ chảy vào dạ dàygiúp cho việc tiêu hoá, máu đếnnão sẽ giảm đi, nếu lúc này màcứ miễn cưỡng học tập, thì chỉtổ váng đầu hoa mắt mà thôi.

(4)- Không nên phản lại cái“Đồng hồ sinh vật” của mình.Có một số người thì buổi sángtinh thần rất minh mẫn, nhưngcó một số người lại chỉ tậptrung tinh thần vào buổi tối, hãychọn thời gian thích hợp để tậptrung tinh thần ôn tập.

(5)- Khi học nhất thiết

không được ngồi gần cửa sổquá, không nên nghe đài vàxem ti-vi. Nhất định phải tạmthời “Cach biệt với thế giới bênngoài”, cố gắng tìm lấy một chỗthật yên tĩnh để ôn tập, nếukhông thì rất dễ phân tán tưtưởng, việc học tập sẽ mấtnhiều công sức hơn.

(6)- Khi học tập bài mớikhông nên học thuộc lòngnhững danh từ chuyên môntrước. Cần phải cố gắng dùngnăng lực hiểu biết và cách diễn

dịch tri thức của mình để họctập bài mới, cho đến khi hoàntoàn hiểu và thuộc bài xong rồimới học thuộc lòng những danhtừ này.

4/ Không nên để cho cácem vùi đầu vào đống sách.

Có một số cha mẹ thườngđối lập việc trưởng thành vềthân thể với việc tăng cường trithức cuả các em học sinh, chorằng các em tham gia luyện tậpthể dục sẽ ảnh hưởng đến họctập. Kỳ thực nhìn nhận như vậy

là phiến diện. Rèn luuyện thểdục một cách hợp lý, sẽ làmcho các em lớn lên một cáchkhoẻ mạnh, nâng cao thể chất.Từ quan điểm y học mà xét, thểchất có liên hệ mật thiết với trílực, bởi vì mọi hoạt động tư duytrí lực đều là hoạt động cuảthần kinh trung khu đại não.Đại não cần ô-xy và đườnghuyết nhiều hơn bất cứ cơ quannào khác, hầu như nó chiếmđến 1/5 toàn thân. Các cơ bắpcó thể tạm thời thiếu ô-xy một

thời gian ngắn vẫn duy trì hoạtđộng được, nhưng đại não thìkhông được, bởi vì nó là Bộtổng tư lệnh chỉ huy toàn thân,nếu chẳng may thiếu chất dinhdưỡng và năng lượng, lập tức sẽdẫn đến các tổ chức khí quantrong toàn thân thể bị suy kiệt.Thường xuyên tham gia rènluyện thể dục, tuần hoàn toànthân sẽ tăng nhanh, chất thaythế sẽ thịnh vượng, tất nhiên sẽcải thiện cho thể chất rất nhiều.Lúc này, do đại não đã được

cung cấp đầyđủ chất dinhdưỡng và năng lượng, người tasẽ cảm thấy tinh lực dồi dào, lạc quan. Thực nghiệm trắcđịnh đã chứng minh, năng lựctư duy và suy nghĩ của conngười được nhanh chóng, ngoàinhân tố có liên quan đến ditruyền ra, còn có liên quan đếnviệc thường xuyên tham gia rènluyện thể dục nữa. Cho nên, đểcho trẻ em tăng trưởng trí thứcđược tốt hơn, tuyệt đối khôngnên bắt trẻ em vùi đầu vào sách

vở, mà cần phải để cho các emtham gia rèn luyện thân thể mộtcách thích đáng.

5/ Bốn điều kiêng kỵ trongviệc bảo hộ thị lực cho trẻ em.

Điều kiêng kỵ thứ nhất làđọc sách và viết chữ ở dưới ánhnắng mặt trời và ở những chỗquá tối.

Điều kiêng kỵ thứ hai làxem báo,đọc sách ở trên tàu xehoặc vừa đi vừa xem hoặc nằmxem sách.

Điều kiêng kỵ thứ ba là xem

ti-vi thời gian quá dài.Điều kiêng kỵ thứ tư là viết

chữ bằng bút chì mờ quá.6/ Nhất thiết không nên vì

tiết kiệm một chút điện mà làmhỏng đôi mắt của trẻ em.

Số học sinh trung, tiểu họcbị cận thị ngày càng nhiều,khiến cha mẹ học sinh lo lắng,nhưng vân còn có một số giađình vì tiết kiệm điện nên cóthói quen dùng bóng đèn nhỏ,độ chiếu sáng thường xuyênkhông đủ, làm tổn hại rất nhiều

đến thị lực của các em.Sở giáo dục thành phố

Thẩm Dương đã tiến hành điềutra độ chiếu sáng ở trong 302hộ gia đình có học sinh tiểu họcở trong thành phố. Kết quả điềutra cho thấy chỉ có 60 hộ cóđèn học ở trên bàn học sinh lađủ ánh sáng phù hợp với quiđịnh của nhà nước, chiếm19,86% tổng số điều tra. Còn242 hộ không đủ tiêu chuẩn ánhsáng, chiếm 81,l3% tổng số. Cómột gia đình học sinh tiểu học

có 4 người ở trong một cănphòng rộng 13,5 m2 mà chỉ cómột bóng đèn tròn 15 oát. Lạicó một gia đình học sinh lớp 4,theo tiêu chuẩn ánh sáng trongnhà thì chỉ đạt 5%. Như vậy làthiếu 95% ánh sáng. Cho nên,đề nghị với các bậc cha mẹ hãychú ý đến ánh sáng trong nhà,nên có đủ ánh sáng cho con trẻ.

Một căn phòng rộng 13 - 14m2 cần phải có một ngọn đènnê-ông 40 oát. Nếu bàn họccách xa ngọn đèn thì trên bàn

học cần phải có một ngọn đènnê-ông 8 oát nữa hoặc mộtbóng đèn tròn 25 oát. ánh sángphải chiếu từ phía trước bên tráihoặc phía chếch bên trái, đểtránh tay bị lấp bóng. Khi trờiâm u thì dù là ban ngày cũngphải bật đèn. Tuyệt đối khôngnên vì tiết kiệm một chút tiềnđiện mà làm hại đôi mắt củacon trẻ.

7/ Bảy điều kiêng kỵ về vệsinh trong hoạt động trại hè.

Trong thời gian nghỉ hè,

những hoạt động trại hè có sứcquyến rũ mê hồn đã lôi cuốnhàng nghìn hàng vạn các bạntrẻ đến trại. Vậy thì trongnhững hoạt động này cần chú ýnhững điểm gì. Xin hãy chú ýbảy điểm sau đây :

(1) Không nên đến nhữngnơi đang có bệnh truyền nhiễmlưu hành. Trước khi đi phải tìmhiểu môi trường vệ sinh ở nơimình sắp đến, cần phải chuẩnbị một túi thuốc nho nhỏ, trongđó có thuốc đỏ, bông băng,

cồn, thuốc tím, tăm bông vàthuốc cầm máu, lại còn phảimang thuốc hoàng liên, dầuhoắc hương cùng những loạithuốc thông thường nội khoakhác, và phải có một ngườichuyên phụ trách.

(2) Không nên mặc áo ni-lông, đi dép hoặc đi giày da.Quần áo nên rộng rãi, thoángkhí, mũ phải có vành che nắng,phải đi giày đế bằng và nhẹ, cóchất đàn hồi tốt. Tốt nhất làkhông nên đi dép nhựa, giày da

v.v...những loại giày không cóchất đàn hồi hoặc đế cứng. Nêncăn cứ vào đặc điểm lứa tuổi,con trai hay con gái mà địnhhành trình mỗi ngày. Tốt nhấtkhông nên hành quân đi bộđường dài, vượt quá sức củacác em.

(3)Không nên ngủ ở ngoàitrời. Địa điểm dựng lều phảichọn nơi cao, khô ráo, sạch sẽ,thuận tiện cho việc lấy nước.Thức ăn mang theo phải giàuchất dinh dưỡng, không ôi thiu,

không nhiễm trùng. Mỗi ngàyphải ngủ cho đủ. Các em dưới14 tuổi, mỗi ngày ít nhất phảingủ đủ 8 tiếng đồng hồ. Banđêm tuyệt đối không được nằmtrên cỏ lộ thiên mà ngủ, đểtránh cảm lạnh hoặc bị muỗiđốt mà sinh bệnh.

(4) Trong khi đang có mồhôi, không được xuống sôngtắm, bơi. Muốn bơi phải cóngười chuyên môn phụ trách antoàn.

Sau khi có những hoạt động

mệt nhọc (như leo núi chẳnghạn) không được đọc sách hoặcchơi những trò chơi trí tuệ, đểtránh gánh nặng cho tim và mắt.

(5) Bạn nào có bệnh mãntính hoặc cảm thấy ngườikhông khoẻ thì không nên rangoài.

(6) Trong đội ngũ khôngnên thiếu một người lớn tuổilàm đội trưởng để khi gặp tìnhhuống thì có thể giải quyết hoặcxử lý được.

8/ Không nên đọc sách dưới

ánh nắng mặt trời.Con người ta khi đọc sách

hoặc làm việc, yêu cầu phải cóánh sáng thích hợp, chỉ có nhưvậy mới có thể xem được rõ vàcảm thấy thoải mái. ánh sángquá mạnh sẽ kích thích và làmphương hại đến mắt.

Nói chung, ánh sáng thíchhợp nhất với con mắt của ngườita là ánh sáng tự nhiên. Nhưngánh sáng tự nhiên có hai loại,một loại gọi là tán xạ quang,một loại khác gọi là trực xạ

quang. Đọc sách hay làm việcdưới ánh sáng tán xạ quang thìcảm thấy thoải mái nhất, đọcchữ rõ ràng nhất và khôngchóng mệt. Bởi vì tán xạ quangtoả đều và nhu hoà. Còn trực xạquang thì không như vậy, nóquá nóng, làm hoa mắt, khiếncho người ta cảm thấy rấtkhông thoải mái, thậm chí sợánh sáng, nhức mắt.

Còn một loại ánh sáng nữa,tức là ánh sáng nhân tạo nhưđèn điện, đèn nê-ông, ánh sáng

của nến, của đuốc, của dầuv.v... Chiếu sáng một cáchchính xác, không những là độsáng phải đầy đủ, mà hướngchiếu sáng tốt nhất là phải từphía trước bên trái. Một phònghọc tiêu chuẩn ( 50 m2 , cao 3,3- 3,4 m ) cần phải có 6 bóngđèn tròn 100 oát hoặc 6 bóngđèn nê-ông 40 oát, treo caokhoảng 1,5 - 2 m, cự li giữa cácđèn gấp đôi độ cao là vừa.

Những ánh sáng mạnh,ngoài ánh sáng màu trắng ra, nó

bao hàm ánh sáng của bảy màusắc như màu đỏ, vàng chanh,màu vàng, màu xanh lục, xanhlam, màu chàm và màu tím, còncó mấy loại ánh sáng nữa màmắt thường ta không nhìn thấyđược, đó là hồng ngoại tuyến vàtử ngoại tuyến, nếu như mắt tabị kích thích của tử ngoại tuyếnnhiều quá, thời gian lại dài thìsữ phương hại đến tế bào tròngđen của mắt, hai mắt sẽ vô cùngnhức nhối, lập tức sẽ khôngnhìn rõ vật gì nữa vàphải sau vài

ba ngày mới dần dần trở lạibình thường được.

Đã biết là ánh sáng quámạnh rất nguy hại cho mắt,chúng ta cần phải chú ý bảo hộcon mắt. Tốt nhất là không nênlàm những việc quá sức lực củamắt dưới ánh sáng quá mạnh,cũng không nên xem sách, đọcbáo, viết lách dưới ánh sángtrực tiếp của mặt trời. Nếu mắtbị loá thì phải dùng kính thíchhợp để điều chỉnh, nếu đọcsách, viết chữ quá lâu thì thỉnh

thoảng nên cho mắt nghỉ ngơi,đi xem những cảnh vật ở xa đểgiải trừ sự mệt mỏi của mắt.Khi hoạt động dưới ánh sángmạnh thì có thể đeo một loạikính râm để bảo vệ mắt khỏi bịtổn thương.

Ngoài những nguyên nhânkể trên ra, nếu người nào cònthấy mắt bị sưng, sợ ánh sáng,không đọc sách được lâu, nhìnthấy lờ mờ thì người đó bị loạnthị.

9/ Không nên nằm đọc

sách.Nằm đọc sách rất tổn hại

đến thị lực, đó là điều mà mọingười đều đã biết. Song điềunguy hại của việc nằm đọc sáchcòn xa hơn thế nhiều.

Giường là nơi để cho conngười nằm ngủ, nghỉ ngơi, hễngười ta nằm lên giường làngười ta hưởng thụ diện tíchdẫn lực của trái đất nhiều hơn,từ đó mà bình ổn tỉ lệ tiết tấusinh lý vốn có của cơ thể conngười, đó chính là báo hiệu con

người đi vào giấc ngủ. Vậy mànằm đọc sách khiến cho đại nãoliên tục bỏ đi những tín hiệu,cưỡng chế cơ thể phải thay đổitỉ lệ tiết tấu sinh lý. Như vậy,nếu kéo dài sẽ làm cho sự tiếttấu sinh lý của cơ thể mất đi sựcân bằng, dẫn đến bệnh thầnkinh suy nhược và bệnh tâmhuyết quản.

Có một số người trường kỳnằm đọc sách, do tiết tấu sinhlýmất đi sự cân bằng mà sinh racác bệnh tâm thần hoảng loạn,

đầu óc nặng nề, tiêu hoá khôngtốt v.v...Nếu cứ kéo dài thì còncó thể dẫn đến mắc các bệnhnhư bệnh dạ dày, bệnh thiếumáu v.v...

10/ Không nên ngồi đọcsách ở trên ghế sô-pha lâu quá.

Chỗ ngồi của ghế sô-pha rấtthấp, lại có lò so rất mạnh, ngồilên đó, mông sẽ bị lún xuống,cơ sau ở xương chậu bị căng ra.Lúc đó mà xem sách, nếu haitay cầm sách nâng cao, tuylưng, cổ và mắt có cảm thấy

thoải mái, nhưng hai vai thìkhông chịu đựng được lâu, tấtnhiên phải hạ thấp xuống để cóchỗ dựa. Thế là hai mắt lại phảinhìn xuống, thời gian kéo dài sẽlàm cho cơ mắt phía dưới bịmệt mỏi. Nếu ưỡn thẳng ngườilên mà đầu cúi xuống để đọcsách, do tác dụng của trọng lựcđầu khiến cho cơ lưng và cổ bịcăng ra, phần gáy cũng lại bịcăng ra, như vậy trong giải phẫuhọc người ta gọi là “bị độngkhông đủ”, khiến cho người ta

cảm thấy đau lưng mỏi cổ.Ngày tháng kéo dài dễ làm choxương cổ bị đau. Cho nên nếuxem sách thời gian dài thì nênngồi trên ghế dựa, tốt nhất lànên để sách ở trên bàn mà đọc.Nên ngồi trên ghế cứng thì tốt,độ cao của ghế nên vừa với tầmchân. Muốn ngồi được thoảimái thì có thể kê một miếngmút làm đệm. Với những ngườilàm việc lâu dài ở bàn giấy thìkhông nên ngồi trên ghế sô pha,lý do thì như trên đã nói.

11/ Tuyệt đối không nêndùng ngón tay quệt vào lưỡilấy nước bọt để giở trang sáchvà đếm tiền.

Tương truyền thời cổ đại, ởnước A có một vị đại tướngquân túc trí đa mưu, trong việcchỉ huy quân đội giao chiến vớinước B, đã từng lập được nhiềuchiến công, khiến cho quân độinước B luôn luôn thua trận phảirút lui. Đúng lúc cuộc chiến đấugiữa hai nước đang kịch liệt thìvị tướng lĩnh quan trọng của

nước A bị bệnh trong người.Bản thân vị tướng lĩnh này biếtrằng mình chẳng còn sống đượcbao lâu nữa, và đã dự liệu saukhi ông chết thì vị đại tướngquân kia của nước B nhất địnhsẽ đem quân đến đánh và sẽtruy tìm thi thể và binh thư củaông. Làm thế nào để đối phóvới ông ta bây giờ ? Vị tướnglĩnh của nước A này nắm đượccái tập quán xấu của vị đạitướng quân nước B là thíchdùng ngón tay cái bên phải quệt

vào lưỡi lấy nước bọt để giở cáctrang sách, thế là ông ta bày ramột diệu kế. Quả nhiên, sau khiông tướng lĩnh nước A chếtđược ít lâu, vị đại tướng quânnước B liền đem binh mã đếntìm được phần mộ của ông, đàolên tìm hài cốt và binh thư, ôngta không thể chờ đợi được lâu,liền lấy ngay quyển binh thư ralật từng trang xem. Đúng lúcông này đang tập trung tinhthần đọc cuốn sách thì bỗngnhiên cảm thấy mắt hoa đầu

váng, tim đạp mạnh và buồnnôn, bụng đau dữ dội, chỉ mộtlát sau là hộc máu, ngã xuốngđất và qua đời. Thì ra ôngtướng nước A trước khi lâmchung đã để lại di chúc : Đembinh thư chỉnh lý thành sách,sau đó tẩm thuốc độc mạnh vàoquyển sách rồi chôn cùng thihài của ông, để cho đối phươngcũng sẽ chết mà không biết hối.Nếu vị đại tướng quân nước Bkia không có thói quen xấu làdùng tay quệt vào lưỡi để giở

sách thì hoàn toàn có thể tránhđược bi kịch này xảy ra.

Trong cuộc sống thườngngày, những người dùng ngóntay quệt lên lưỡi để giở trangsách hoặc đếm tiền, đếm temphiếu v.v...không phải là ít, thựcra đó cũng là một thói quenxấu, mất vệ sinh. Những ngườicó thói quen xấu này, đại đa sốlà vô tình đã đưa các loại chấtđộc và vi sinh vật gây bệnh trựctiếp vào trong mồm mình, dẫnđến trúng độc cấp tính và mắc

các loại bệnh tật, nhẹ thì nguyhại đến sức khoẻ, nặng thì nguycấp đến tính mệnh.

Qua sự nghiên cứu của yhọc hiện đại đã chứng minh,trên ngón tay một người bìnhthường, không những chứađựng hàng triệu con vi trùnggây các loại bệnh mà còn cócác loại tế khuẩn vi lượng vàcác chất độc hoá học Theokiểm định thì cứ 10 mm2 trangbáo thì có 837 - 900 con trựckhuẩn đại tràng, trực khuẩn kiết

lỵ và trực khuẩn thương hàn, có2000 con trực khuẩn lao, vitrùng cảm cúm, vi trùng viêmgan v.v... Đặc biệt phát hiệntrên các loại sách, báo, tạp chíở trong thư viện, trong phòngđọc công cộng, do người đọcnhiều, truyền tay nhau nhiềunên ô nhiễm càng nghiêm trọng.Ngay những đồng tiền cũngkhông sạch sẽ gì, cũng rấtkhông vệ sinh. Bình quân trênmỗi tờ giấy bạc có 18 triệu convi trùng gây bệnh. Cho nên, sửa

đổi ngay cái thói quen mất vệsinh này đi là vô cùng cần thiết.

12/ Ba điều kiêng kỵ trongviệc đọc sách.

Đọc sách là con đườngquan trọng để tiếp thu tri thức.Song để thực sự đọc sách đượctốt, có thể biến những tri thứctrong sách thành chất bổ củamình, cần phải làm được “bađiều không nên” sau đây :

Một là không nên đọc sáchkiểu “Chuồn chuồn đạp nước”,đọc láng tráng, nên hiểu biết rất

hời hợt. Hai là không nên đọcsách kiểu “Kiến tha mồi”. Dovội vàng vận chuyển, tích trữ,đọc mà không suuy nghĩ, ăn màkhông tiêu, kết quả thu thập tuynhiều, song chẳng qua cũng chỉnhư lời Lỗ Tấn đã từng nói là“Hai chân tủ sách” mà thôi. Balà không nên đọc sách kiểu“Bươm bướm hái hoa”, vừakhông có mục đích rõ ràng,càng không có ý thức sáng tạo,đọc qua là xong, chẳng pháthuy được tác dụng rõ ràng

những điều sách viết. Pêken nóirất hay : Đọc sách “Phải nhưcon ong mật, vừa thu thập, vừachỉnh lý, như vậy mới có thể vắtra được mật ong thơm ngon bổích.”

110- 12 điều cấm kỵ về đồchơi của trẻ em

1/Không nên cho trẻ emquá nhiều đồ chơi.

Sự phát dục nhanh chóngcủa hệ thống thần kinh là đặcđiểm của thời kỳ ấu nhi. Tronggiai đoạn này, những khu vựccó liên quan đến xúc giác, thínhgiác, vị giác và sự vận động củacơ bắp do đại não điều khiểnđược thành thục sớm nhất, nếucó sự kích thích thoả đáng thì

sẽ có tác dụng thúc đẩy chúngphát triển rất tốt. Ví dụ một sốđồ chơi có màu sắc rực rỡ cóthể thúc đẩy thần kinh thị giácphát triển. Để cho các em sờmó vào đồ chơi có thể thúc đẩythần kinh xúc giác phát triển.Song có điều hệ thống thần kinhcủa trẻ em chưa được kiệntoàn, nếu ngoại giới kích thíchquá nhiều thì các loại hưngphấn ảnh hưởng lẫn nhau,khống chế lẫn nhau, sẽ xuấthiện hiện tượng suy nhược hoá

hưng phấn, Kết quả ngược lạivới mong muốn làm ảnh hưởngđến sự phát dục hệ thống thầnkinh của trẻ em.

Xét từ một khía cạnh khác,đồ chơi của trẻ em quá nhiều,còn có thể gây nên tâm lýchiếm hữu “Tài phú” ở trongcác em, nếu cứ kéo dài thìtrong tư tưởng, ý thức của cácem sẽ nảy sinh một thói quenxấu là hay so sánh “Tài phú”với các em khác. Trong khimức sống hiện nay còn chưa

thật là cao mà chúng ta đã chiphí cho con trẻ một khoản tiềnkhá lớn. Cho nên trong tìnhhình không ảnh hưởng đến sựphát triển lành mạnh về trí lựccủa các em, chúng ta nên có ýthức bồi dưỡng cho các em thóiquen sống tiết kiệm, chất pháccũng là điều tương đối quantrọng. Như vậy đối với trẻ emcũng như đối với các bậc chamẹ đều có ích.

2/ Không nên để cho trẻ emngậm mút đồ chơi.

Hiện nay trên thị trường cóbán rất nhiều loại đồ chơi bằngnhựa, tất cả đều sản xuất bằngloại nhựa mềm. Để bảo đảmcho màu sắc rực rỡ trên đồ chơikhỏi bị phai màu, người tathường pha thêm chất cadimikim loại vào. Sau khi loại nhựamềm này bị lão hoá sẽ bị phângiải thành thể khí nhẹ clo hoácó hại cho cơ thể, tính độc hạicủa cadimi có thể xâm nhậpvào hệ thống thần kinh của conngười. Ngoài ra còn có những

đồ chơi bằng gỗ hoặc bằng sắt,bên ngoài đều có một lớp sơn,trong sơn đều có những chấtđộc như chì, nhôm, bendenv.v... Nếu con bạn thườngxuyên ngậm mút đồ chơi này ởtrong mồm, như vậy chất độcdần dần thấm vào cơ thể quamồm. Hơn nữa trẻ em đang làthời kỳ phát dục mạnh nhất,lượng hấp thu các loại vật chấtso với người lớn cao hơn nhiều,thời gian kéo dài sẽ dẫn đếntrúng độc mãn tính, từ đó mà

phát sinh ra đủ các loại bệnh.Để cho con bạn trưởng

thành khoẻ mạnh, xin đề nghịhãy thường xuyên giáo dục conem không nên ngậm mút nhữngđồ chơi ở trong mồm; sau khichơi các đồ chơi xong, phải rửatay thật sạch rồi mới cầm thứcăn để ăn. Ngoài ra không nênđể cho trẻ em mút ngón tayhoặc vừa chơi đồ chơi vừa ăn.Chỉ có như vậy mới có thể đềphòng những chất có hại quamồm vào trong cơ thể.

3/ Không nên mua nhữngđồ chơi có tiếng ồn lớn quá.

Để bảo đảm sức khoẻ chotrẻ em, tổ chức y tế thế giới đãxác minh qui định tiếng ồn củađồ chơi không được cao quá 70đêxiben. Nhưng khi kiểm tra thìcác ngành hữu quan lại pháthiện, có một số đồ chơi ở TrungQuốc như máy bay, ôtô cảnhsát, xe mô-tô v.v... phát ra tiếngồn nói chung là cao quá 70đêxiben, có đồ chơi còn cótiếng ồn cao hơn 100 đêxiben.

Nếu thường xuyên chơi nhữngđồ chơi này, có thể ảnh hưởngbất lợi cho hệ thống thính giáccủa trẻ em, thậm chí còn cóthể dẫn đến bệnh tạm thờinghễnh ngãng. Cho nên, khi cácbậc phụ huynh mua đồ chơicho con trẻ, không nên muanhững đồ chơi có tiếng ồn quálớn, để tránh mối nguy hại tiềmẩn cho sức khoẻ của trẻ em.

4/ Không nên cho trẻ emthổi bong bóng nhựa.

Tại một bệnh viện ở Trung

Quốc có một trường hợp, mộtem bé lên 3 tuổi bị bong bóngnhựa làm tắc đường hô hấp đãbị chết.

Sự thể là như thế này : Hômđó, bà mẹ của bé trai này dẫnem đi chợ. Em bé trai trôngthấy trên sạp hàng có bày bánbong bóng nên rất thích. Thế làbà mẹ mua cho con một quả.Em bé rất vui mừng cầm quảbóng rồi ra sức thổi lấy thổi để.Nhưngdo em còn bé quá nênkhông đủ sức thổi cho quả bóng

căng, em vẫn ngậm quả bóng ởmồm. Lúc đó hơi trong quảbóng phụt vào mồm em bé,đồng thời quả bóng cũng bắntheo vào trong cổ họng, thế làlàm cho em bị tắc thở, em kêulên được một tiếng , bà mẹkhông biết làm thế nào liền vộivàng đưa em vào ngay mộtbệnh viện gần đó. Tuy các bácsĩ đã hết lòng cấp cứu, nhưngkhông làm cách nào để gắp quảbong bóng ở trong cổ họng rađược. Như vậy, sau chưa đầy

10 phút, một em bé trai ngâythơ, hoạt bát đã bị một quảbong bóng trôi vào họng làmtắc thở đã qua đời.

Cho nên xin có lời khuyêncác bậc cha mẹ trẻ tuyệt đốikhông để cho các em còn nhỏchơi trò thổi bong bóng. Cácem lớn hơn khi thổi bong bóngcũng cần phải hết sức chú ý,chớ nên để tấn bi kịch như thếnày diễn lại một lần nữa.

5/ Không nên dùng nhựa đểsản xuất đồ chơi cho trẻ em -

chiếc kèn nhỏ.Trên các thị trường ở thành

thị và nông thôn đều có nhữngđồ chơi trẻ em được làm bằngnhựa bày bán - chiếc kèn nhỏ.Khi trẻ em chơi kèn bằng nhựa,không những chỉ dùng mồm đểthổi kèn, mà chúng còn cắn,còn gặm, như vậy rất không cólợi cho sức khoẻ của trẻ em.Bởi vi khi nhà máy sản xuấtnhững chiếc kèn con bằng nhựanày, để cho màu sắc được tươimới dài lâu không phai, nên đã

pha vào một loại thuốc ổn địnhgọi là muối cadimi, đồng thờicòn sơn ra bên ngoài chiếc kènnhựa nữa, trong sơn cũng cóthành phần cadimi. Tiếp xúc lâudài với cadimi sẽ làm cho côngnăng thần kinh của trẻ em bịsuy thoái, ảnh hưởng đến sựphát triển lành mạnh của trẻem. Cho nên, đồ chơi của trẻem, chiếc kèn con, không nênlàm bằng nhựa.

6/ Không nên cho trẻ emchơi tiền giấy.

Có những bậc cha mẹ chocon tiền giấy để chơi, lấy cái đóđể cho con vui. Kỳ thực, làmnhư vậy chỉ có hại chứ khôngcó lợi.

Số vi trùng ở trên mặt đồngtiền giấy loại 100 đồng, ít nhấtlà 7.200, mà nhiều nhất là 10vạn 8 nghìn 100 con vi trùng,đủ các loại cầu khuẩn. Trẻ conchơi tiền giấy xong lại dùng taycầm thức ăn để ăn, như vậy làđưa bao nhiêu vi trùng vàotrong mồm, gây nên các bệnh

truyền nhiễm. Cho nên, mongrằng các bậc cha mẹ không nêncho trẻ con chơi tiền giấy.

7/ Tuyệt đối không nên muanhững đồ chơi giả cho trẻ con.

Các nhà tâm lý học trẻ emcủa Mỹ cho rằng : những đồchơi tốt nhất là những đồ chơimà cách chơi không đơn điệunhư đồ chơi chắp gỗ, búp bê,xếp nhà, hộp nhỏ, ấm nhỏ vàbàn nhỏ v.v...Những đồ chơinày có thể để cho trẻ em ởnhiều lứa tuổi chơi đi chơi lại

được. Chơi theo tuỳ ý thích. Cólợi cho việc bồi dưỡng hứng thúvà ý thức sáng tạo cho trẻ em.

Các chuyên gia nói rằng :dở nhất là các đồ chơi chỉ cómột cách chơi. Ví dụ như có đồchơi chỉ hoạt động được vàiphút sau khi lên dây cót hoặcbật công tắc pin, và chỉ có thếmà thôi. Đồ chơi, tất nhiên trêndanh nghĩa là để cho người tachơi, song những loại đồ chơinhư thế này khiến cho trẻ emchỉ đóng vai trò : “Người bàng

quan”, cho nên chẳng mấychốc mà các em đã chán , thậmchí còn ghét nữa.

Các chuyên gia cảnh giớicác bậc cha mẹ rằng, khi chọnmua đồ chơi, nhất thiết khôngnên mua đồ chơi " Dởm ".

8/ Không nên cho trẻ emchơi đàn diện tử “Đồ chơi”.

Những năm gần đây, cácloại đàn điện tử tồi bán đầy rẫytrên thị trường. Không ít ngườicho rằng đàn điện tử này rẻ tiềnnên mua về cho con học để bồi

dưỡng âm nhạc cho con. Kỳthực những loại đàn điện tử nàyâm lượng, âm sắc chẳng ra gì(tức là chất lượng âm thanh rấtkhông chuẩn). Cách đây khônglâu, trên một hội nghị giámđịnh, các chuyên gia hữu quanvà các nhà giảng dạy âm nhạcđã phản ánh : “Âm nhạc” màcác loại đàn điện tử này tấu lênkhông phải là âm nhạc, mà làtiếng ồn. Nếu dùng loại đànđiện tử tồi này để giáo dục khởiđiểm tri thức âm nhạc cho trẻ

em thì sẽ khiến cho " Tai âmnhạc" của trẻ em bị tàn lụi vàtổn hại.

9/ Không nên dùng pin cựctiểu làm đồ chơi.

Có một số bậc cha mẹ lấynhững cục pin cực tiểu đã dùngrồi cho trẻ em làm đồ chơi, nênđ ã dẫn đến trường hợp có emđã nuốt cục pin đó vào bụng.

Sau khi trẻ em đã nuốtnhầm cục pin cực tiểu vào bụngrồi, sau 10 đến 63 tiếng đồng hồ(bình quân là 31 tiếng đồng hồ),

nếu thuận lợi thông qua đườngtiêu hoá, cục pin theo phân rangoài thì nói chung, không có gìđáng nguy hiểm. Còn nếu nhưcục pin không thải ra ngoàiđược, cứ nằm ở trong đườngtiêu hoá thì có thể gây nguyhiểm cho cơ thể, dẫn đến thủngđường tiêu hoá và viêm phúcmạc v.v...

Cho nên, sau khi trẻ emnuốt nhầm phải cục pin cựctiểu, cần phải đưa em đến bệnhviện chụp phim kiểm tra, chú ý

hướng đi của cục pin để tìm rađược đối sách và biện pháptương ứng để lấy nó ra.

10/ Không nên cho trẻ emchơi những dụng cụ tiêm đãdùng rồi.

Hiện nay có một số bệnhviện đã sử dụng loại ống tiêmdùng một lần, song có một sốtrẻ em đi nhặt những ống tiêmnày về để chơi, như vậy là rấtkhông vệ sinh.

Những ống kim tiêm đã quasử dụng có bám các loại vi

trùng, nhất là những vi trùng lâybệnh, ví dụ như vi trùng viêmgan B chẳng hạn. Nếu mũi kimđâm vào tay bị chảy máu, tứcthì đã trở thành nguồn lây bệnh,từ đó em này sẽ mắc bệnh.

Cho nên, các bậc cha mẹcần giáo dục con em mìnhkhông nên chơi trò này. Cácbệnh viện và những người dùngkim tiêm xong thì phải nghiêmkhắc xử lý tiêu độc hoặc phảitiêu huỷ triệt để, không nên tuỳtiện vứt vào thùng rác hoặc vào

những đống rác.11/ Không nên cho trẻ em

đùa nghịch với đồ điện.Có bậc cha mẹ đã dạy đứa

con hai, ba tuổi tự tắt mở ti-vi,máy cat-sét, thật là nguy hiểm.

Do vấn đề chất lượng nhữngdụng cụ trong gia đình cònchưa thật tốt cho nên đã từngxảy ra những sự cố đáng tiếc.Nói chung thì lớp da của ngườilớn đã dày, nên có điện trở lớn,cho nên có bị điện giật nhẹcũng không gây nên thương

vong. Song trẻ em từ 3 đến 5tuổi, do tính hiếu kỳ cao, nhưnglớp da còn non mỏng, cho nênkhái niệm “nguy hiểm” trongcon mắt của các em chưa xáclập được. Do đó các sờ mó,nghịch ngợm lung tung vào cácđồ điện, nhất là quạt điện đangquay, rất dễ gây ra nguy hiểm.Cho nên, xin có lời nhắc nhủcác bậc cha mẹ chú ý, tuyệt đốikhông nên cho các em nghịchđồ điện.

12/ Tuyệt đối không nên để

cho trẻ em chơi mèo.Có nhiều gia đình nuôi mèo,

mèo có thể bắt chuột, có khicũng đùa giỡn với trẻ em. Song,các bậc cha mẹ nên chú ý đếnvệ sinh, tuyệt đối không nên đểcho trẻ em chơi mèo.

Mèo là một con vật có rấtnhiều bệnh ký sinh trùng vabệnh truyền nhiễm ác tính cưtrú hoặc truyền bệnh. Cách đâykhông lâu, ở Trung Quốc cómột đơn vị nghiên cứu khoa họcđã tiến hành mổ 308 con mèo

để kiểm tra, kết quả phát hiện,trên mỗi con mèo ít nhất cũngcó trên 2 loại ký sinh trùngtruyền bệnh, nhiều nhất có đến10 loại. Những loại ký sinhtrùng này đều có thể thông quatiếp xúc, rồi từ đường mồmhoặc đường da mà vào trongcơthể con người, trong đó có vitrùng gan và trứng giun kim,thật vô cùng có hại cho sứckhoẻ con người. Còn nữa, trênngười con mèo còn có con bọchét, khi nó cắn người hút máu,

nó có thể truyền sang ngườinhững vi trùng bệnh như dịchhạch, phát ban thương hàn v.v...làm cho các em mắc bệnh.Ngoài ra móng chân mèo rấtsắc, nếu không chú ý có thể bịmèo cào hoặc mèo cắn bịthương, rất có thể thông quanhững vết thương này mà bịtruyền nhiễm bệnh điên hoặcbệnh sốt xuất huyết, nghiêmtrọng hơn thì có thể lây bệnhuốn ván, nguy hiểm đến tínhmệnh. Cho nên, các bậc cha

mẹ cần chú ý, tuyệt đối khôngnên cho trẻ em chơi mèo.

111- Những điều kiêng kỵtrong việc tập luyện của trẻ em

1/ Ba điều “kiêng kỵ” trongviệc rèn luyện thể cách của trẻem :

Việc rèn luyện thể cách củatrẻ em không những có thể làmcho đứa trẻ khoẻ mạnh tăngcường về thể chất, phát dụcnhanh chóng, mà còn có thểgiúp cho những đứa trẻ suynhược khôi phục những côngnăng khí quan đã bị tổn thương,

cái lợi rất nhiều. Song, nếuphương pháp không thoả đáng,lượng vận động quá nhiều, hoặcchỉ chú ý rèn luyện mà coithường việc tẩm bổ, việc ănngủ, nghỉ ngơi, vệ sinh v.v...thìsẽ không thu được hiệu quả tốt,ngược lại còn có thể ảnh hưởngđến việc phát triển trưởng thànhcủa trẻ em, thậm chí còn có thểtổn thương đến một số tổ chứckhí quan. Điều này nói lênrằng, việc rèn luyện thể cáchcủa trẻ em là một loại công tác

phức tạp và tế nhị của nhiềunhân tố cần phải suy nghĩ kỹ.Triển khai họat động thể dục,nhất định phải chú ý đến khoahọc, phải xuất phát từ đặc điểmsinh lý và thực tế của đứa trẻ.Nói chung, muốn tiến hành rènluyện một cách đúng đắn thìnhất định phải chú ý ba điểmsau đây :

(1) Không nên vượt quatuần tự của việc rèn luyện.Thân thể trẻ em còn non nớt,phát dục chưa kiện toàn, nếu

trong tình hình thân thể chưađược chuẩn bị gì cả, mà cứ bịkích thích mạnh thì đứa trẻ cóthể không chịu nổi những kíchthích đó mà sinh bệnh. Chonên, tập luyện thì phải tuântheo nguyên tắc tuần tự tiệmtiến, cũng có nghĩa là với tiềnđề thời gian thích hợp và sớmbắt đầu tập luyện, động tác phảitừ giản đơn đến phức tạp,cường độ kích thích phải từ yếuđến mạnh, thời gian phải từngắn đến dài, hoạt động phải từ

nhỏ đến lớn. Tóm lại là phảilàm cho cơ thể của đứa trẻ dầndần thích ứng với kích thíchbên ngoài. Ví dụ như tập bơihoặc tắm nước lạnh chẳng hạn,trước hết phải lấy nước lạnhcho trẻ rửa tay, rửa mặt, rửachân, xoa sát nước lạnh lênngười, rồi sau đó mới dội nướclạnh lên toàn thân, cuối cùngmới có thể tắm nước lạnh được.Trước khi tập luyện, các bậccha mẹ phải tìm hiểu kỹ đặcđiểm sinh lý của con em, phải

nắm vững tình trạng thể chất vàsức khoẻ của con mình, phảihọc phương pháp tập luyệnđúng đắn. Khi có những điềukiện cụ thể như vậy rồi mới cóthể bắt đầu tiến hành tập luyện.Ví dụ như đứa trẻ, nếu thể chấtquá yếu hoặc có một tình hìnhđặc biệt gì đó thì các bậc chamẹ tuyệt đối không nên cưỡngép đứa trẻ phải tập luyện nhưnhững trẻ em khoẻ mạnh khác.Mà trước hết phải tìm ranguyên nhân gày yếu của đứa

trẻ, phải theo bệnh bốc thuôc,tăng cường thể chất cho đứatrẻ.

(2) Không nên nóng vội.Rèn luyện thể cách không

phải là thuốc tiên đơn, một sángmột chiều la thu được hiệu quảngay. Ví dụ như dùng khôngkhí lạnh , nước lạnh để rènluyện để có sức chịu dựng rétbuốt thì phải trải qua một quátrình kích thích liên tục khôngngừng, lặp đi lặp lại để cho đạinão hình thành phản xạ có điều

kiện vững chắc, để khi gặp trờigiá rét, các khí quan, tổ chứcdưới sự chi phối của đại nãomới hoạt động một cách nhanhchóng và chính xác để chế ngựcái giá rét. Nếu như không kiêntrì thường xuyên, mà kiểu "bangày đánh cá, hai ngày phơilưới" thì không thể nào hìnhthành phản xạ điều kiện được.Tập luyện mà không bỏ sứcmột cách thích đáng, thì chỉcàng thêm tiêu hao sức đềkháng của cơ thể mà thôi. Chỉ

khi nào trẻ em ốm thì mới tạmngừng tập luyện, sau thời giangián đoạn này lại phải khôiphục lại việc luyện tập, lại phảilàm lại như khi mới bắt đầu mộtcách thận trọng, tỉ mỉ.

(3) Không nên quên rènluyện sinh động, hoạt bát, hìnhthức phải đa dạng.

Việc rèn luyện thể cách chotrẻ em phải kết hợp nhiều hìnhthức,khiến cho cơ thể được rènluyện toàn diện.

Bởi vì một phương pháp rèn

luyện chỉ có thể có tác dụngvào một bộ phận. Không nhữngchỉ cần rèn luyện với ánh nắngmặt trời, với không khí và nước,mà còn phải có sự rèn luyện thểthao hoặc trò chơi thể dục, tắmkhông khí, tắm nắng có thể kếthợp với tắm nước lạnh, khiếncho các nhân tố rèn luyện cóthể bổ sung lẫn cho nhau vàtăng cường cho nhau. Khôngchỉ rèn luyện phản ứng của hệthống tuần hoàn của trẻ em màcòn phải tiến hành rèn luyện cả

các cơ bắp và xương cốt, từ đómà đạt được mục đích pháttriển toàn diện thể cách của trẻem. Ngoài ra, hình thức rènluyện còn phải sinh động hoạtbát, ví dụ như dẫn trẻ em cùngchạy bộ, hôm nay có thể nói : “Nào, chúng ta cùng lái xe lửanào !”, ngày mai có thể cho trẻem một khúc gậy và nói : “Chúng ta cùng cưỡi ngựa trenào !”. Cũng có thể kết hợp rènluyện với việc tiến hành các tròchơi. Tóm lại là phải làm thế

nào để cho trẻ em thấy thậthứng thú, say xưa với các hoạtđộng tập luyện, không cảm thấychán ghét, cho là vô vị. Chỉ cónhư vậy mới có thể gây hứngthú và nhiệt tình cho trẻ tíchcực, chủ động tham gia cácmôn vận động, mới thật sự làmđược điều là kiên trì mãimãi,kiên trì đến cùng.

2/ Trẻ em không nên tập cơbắp quá sớm.

Trong quá trình trưởngthành lớn lên của con người ta,

việc tăng trưởng độ cao trướchết là tăng trưởng thể trọng. Trẻem đều phát triển cơ trước rồisau mới phát triển đến khốiđầu. Khi 8 tuổi, trọng lượng cơbắp chiếm khoảng 27,2% trọnglượng toàn cơ thể, đến tuổithành niên mới tăng trưởng đến 45%. Thời kỳ trẻ em, do lượngnước ở trong cơ bắp tương đốinhiều, hàm lượng prôtêin vàmuối vô cơ tương đối ít, sức lựcyếu nên dễ mệt. Cho nên ở thờikỳ trẻ em không nên cho các

em luyện tập cơ bắp quá sớm.Ngoài ra, trong khi tập

luyện những động tác bằng tạthường hay bị ngột ngạt. Ngộtngạt sẽ dẫn đến áp lực tronglồng ngực tăng lên đột ngột,thậm chí có thể tăng thànhchứng áp, trở ngại cho việc lưuthông máu tĩnh mạch khiến chotim bị co hẹp có tính không hư.Sau khi ngột ngạt, một số lượnglớn máu đọng lại ở trong tĩnhmạch nhanh chóng chảy vàotim, lại làm cho tim gánh vác

quá độ, sẽ gây kích thích quámạnh đối với tim.

Qua nghiên cứu của y họcsinh lý hiện đại đã chứng minh: để cho trẻ em tập luyện cơbắp bằng tạ quá sớm, có thểkhiến cho cơ thịt thành tim sớmdày lên, hạn chế việc tăng giadung tích của buồng tim, khôngcó lợi cho việc phát triển bìnhthường của công năng phổi củatrẻ em.

3/ Không nên huấn luyệnsức mạnh tĩnh (tập tạ) cho trẻ

em.Huấn luyện sức mạnh tĩnh

là một loại kích thích cứ lặp đilặp lại mãi một cường độ. Khihuấn luyện, các chi để yên bấtđộng hoặc không phát sinhnhững di chuyển vận động rõràng, độ dài của cơ bắp cũngkhông thay đổi, tức là ở vàotrạng thái dùng lực rất căngthẳng....

Vào tuổi thiếu niên, tính linhhoạt của quá trình hưng phấnvà ngưỡng chế của tầng vỏ đại

não tương đối kém, khả nănglàm việc của tế bào thần kinhđại não thấp, mà huấn luyệnsức mạnh có tính chất tĩnh làcường độ kích thích chỉ là lặp đilặp lại, cứ làm đi làm lại mãimột động tác đơn điệu sẽ gâytác dụng ngưỡng chế đối với vỏtầng đại não. Vả lại , cơ năngđiều tiết hệ thống tâm huyếtquản của thiếu niên trẻ emkhông ổn định, khi cơ bắp ởvào trạng thái dùng lực căngthẳng một thời gian dài sẽ làm

cho việc cung cấp ô-xy trong cơbắp bị khó khăn, do đómà trongquá trình huấn luyện thườngphải nín thở, như vậy sẽ làmcho buồng tim phải gánh vácquá nặng, khiến cho việc phátdục bình thường của cơ thể bịtổn hại.

ỏ tuổi thiếu niên nhi đồng,quá trình xương hoá của bộxương chưa hoàn thành, xươngdễ biến hình, thớ thịt tương đốimảnh, sức mạnh và tính dẻo daicủa cơ bắp đều tương đối kém,

không thích hợp với những vậnđộng một cách đơn điệu kéodài, mà huấn luyện sức mạnhcó tính chất tĩnh, nói chung đềudùng quả tạ để tiến hành, nhưvậy sẽ ảnh hưởng đến việc pháttriển bình thường của cột sốngvà hai chi dưới.

Cho nên thiếu niên trẻ emkhông nên tập tạ, có thể tiếnhành những hoạt động thể dụcđa dạng hoá mới có lợi cho việcphát triển lành mạnh về cơ thểvà tâm hồn của thiếu niên trẻ

em.4/ Trẻ em không nên nhảy

điệu “ Disco ” . Đại đa sốthanh niên đều thích nhảy điệu“ Discô ” có tiết tấu nhanh, cókhí thế sôi nổi, đó là đặc điểmphóng khoáng của thanh xuân.

Cho nên một số học sinhtiểu học hoăc trẻ em trong nhàtrẻ cũng đem điệu Discô ra làmhoạt động trò chơi thể dục, cóem còn lên sân khấu biểu diễn.Có một số cha mẹ thườngkhuyến khích con em học nhảy

Discô theo nhạc của đài cát-séthoặc của ti-vi, cho là hoạt bát,thông minh. Kỳ thực, trẻ em mànhảy Discô thì rất không có lợicho việc phát dục sinh trưởng.

Chuyên gia nhi khoa củaTrung quốc là Chu Tổ Bồi gầnđây cho rằng : Điệu nhảy “Disco”, tiết tấu rất mạnh,không thích hợp để cho trẻ emnhảy, bởi vì khả năng khôngchế của trẻ em kém, nếu quávặn người , dễ mất thăng bằngmà bị ngã, đồng thời sức mạnh

cơ bắp của các em chưa mạnh,bộ xương cũng chưa chặt chẽ,rất không có lợi cho việc phátdục và trưởng thành lành mạnhcủa trẻ em. Chuyên gia y họcnước Anh đã nói : Nếu cứ quaycổ một cách nhanh chóng vàliên tục, sẽ làm cho động mạchcổ bị gấp khúc nhiều hơn, việclưu thông máu sẽ bị trở ngại, dễgây ra thiếu máu ở trong đạinão, xuất hiện sự hôn mê, nếunghiêm trọng thì sẽ bị liệt thầnkinh cột sống, dẫn đến hoạt

động của các chi trên chi dướitrở nên chậm chạp, tê liệt hoặcmất đi tri giác, đây chính làbệnh nhảy “Disco” đang lưuhành ở nước ngoài.

5/ Không nên để cho trẻ emchạy đường dài.

Mùa đông chạy đường dàilà một cách tập luyện sức khoẻtốt, nó không cần bất kỳ dụngcụ thể dục nào cả cũng có thểtiến hànhđược. Cho nên người ta rất mê môn

vận động này.Cứ sáng ra, trên các con

đường lớn trong thành phố, cóthể nhìn thấy rất nhiều ngườichạy đường dài, người nọ nốiđuôi người kia, một cảnh tượngthật là cảm động.... Song, thỉnhthoảng cũng lại nhìn thấy tìnhcảnh như thế này : Có nhữngbậc cha mẹ trẻ còn dắt theo cảcon đi tập, bố mẹ chạy mệt thìdừng lại nghỉ, nhưng lại khôngcho con dừng lại để “ thở ”.Hình như họ cho rằng, chạy

đường dài tức là càng chạynhiều càng tốt.

Kỳ thực, thiếu niên trẻ emkhông nên chạy đường dài vớicường độ lớn, đó là do đặctrưng sự phát dục thân thể củacác em quyết định. Thời kỳthiếu niên trẻ em sinh trưởngphát dục, cơ bắp phát triển theochiều dọc, trọng lượng cơ bắpnhẹ, cơ lực và sức bền bỉ kém,cường độ lớn rất dễ làm cho cơbắp mệt mỏi, gây trở ngại chosự phát dục bình thường của cơ

bắp; vì hệ thông tâm huyết quảnchưa kiện toàn, buồng tim nhỏvà nhẹ, sức co bóp của tâm cơyếu, không thể cung cấp dưỡngkhí kịp thời cho các tổ chứckhác được. Chạy đường dàicường độ lớn sẽ làm cho buồngtim không thể gánh vác đượcgánh nặng này; hệ thống hô hấpcũng ở và giai đoạn phát dục,đường hô hấp và lồng ngực rấtnhỏ bé, lượng thông khí củaphổi nhỏ, năng lực hấp thu ô-xykém và khả năng chuyển hoá ô-

xy ít, khó mà cung cấp đủ nănglượng cho cơ thể đã bị tiêu haotrong khi chạy đường dài.

Từ đặc điểm sinh lý củathiếu niên trẻ em như trên đãnói mà xét, mùa đông chạyđường dài quyết không phảicàng chạy được nhiều càng tốt.Tập luyện chạy đường dài mộtcách thoả đáng có thể có tácdụng thúc đẩy các tổ chức cơbắp, tâm huyết quản và hệthống hô hấp của các em thiếuniên trẻ em. Song cần phải nắm

vững cường độ thích đáng,lượng sức mà làm, tuần tự tiệmtiến. Như vậy mới có thể thuđược hiệu quả tốt đẹp.

112- 3 điều kiêng kỵ khi trẻ emsốt cao

Điều chỉnh việc ăn uống củatrẻ em đang sốt phải coi sạch vànhẹ là chính, và phải làm được3 điều kiêng kỵ dưới đây :

1/ g Không được ăn trứnggà. TRứng gà là chất prôtêinhoàn chỉnh, và trong cơ thể, saukhi phân giải sẽ sinh ra số nhiệtlượng “ngoại ngạch” nhất định.Do đó, trẻ em đang sốt, sau khiăn trứng gà có thể làm cho

nhiệt lượng trong cơ thể tănglên hoặc làm giảm sự giải nhiệt,chẳng khác gì “lửa đổ thêmdầu” không có lợi cho việc hạnhiệt độ.

2 / Không nên ăn đường :Đường có thể cản trở côngdụng của thuốc làm hạ nhiệt,gây khó khăn cho các vitaminvà chất khoáng tiêu hoá và hấpthụ ở trong đường ruột của cơthể, ảnh hưởng đến việc khôiphục sức khoẻ của trẻ.

3/Không nên uống nước chè

đặc : Vì trong lá chè có mộtlượng lớn chất tananh, nó cóthể làm cho nhiệt độ cơ thể tănglên.

Cho nên trẻ em đang sốtkhông nên uống nước chè đặc,càng không được dùng nướcchè để uống thuốc viên.

113- Trẻ em không nên đeokính màu bằng nhựa

Gần đây trên thị trường xuấthiện rất nhiều loại kính màubằng nhựa chuyên thiết kế cho trẻ em trước tuổi đi học. Nhữngloại kính này công nghệ rất thôsơ, độ trong sáng kém, độ sángkhông chính xác, màu sắckhông đều. Nếu cho các emđeo vào sẽ làm cho mắt các emphải điều tiết rất nhiều, làm chothần kinh thị giác mệt mỏi, rất

dễ bị cận thị.Có em buổi tối xem ti-vi

cũng đeo loại kính này, thờigian kéo dài sẽ xuất hiện tìnhtrạng gặp gió cũng chảy nướcmắt, nhìn không thật rõ các sựvật, và có thể dẫn đến mù màu.

Vì sự trưởng thành khoẻmạnh của trẻ em, xin có lờikhuyên các bậc phụ huynhkhông nên cho các em đeonhững loại kính có hại này.

114- Những điều cấm kỵ tronggiáo dục gia đình

một là cấm không đượcnuông chiều, cha mẹ coi đứacon như “ Tiểu hoàng đế " , cáigì cũng chiều theo, cũng thoảmãn, con cái nghênh ngang,kiêu căng ngạo mạn, không coiai ra gì cả, nếu chẳng may tìnhhình biến đổi, rất dễ phạm tội“Vô pháp vô thiên”.

Hai là không nên dung túng: Con cái có sai lầm không tiến

hành uốn nắn, mà lại đi xuêxoa, lảng tránh, làm cho trẻ emở vào trạng thái ấu trĩ coi mìnhlà trung tâm, từ đó mà cố tìnhhay vô ý đi vào con đường sailầm.

Ba là không nên dọa dẫm,có khi để tạm yên ổn, có bậccha mẹ đã tạo ra những câuchuyện bịa để dọa dẫm trẻ em,kéo dài việc mất lòng tin ở concái, khiến cho con cái khó phânbiệt thật hư, gây thành tínhcách giả dối.

Bốn là không nên châmbiếm : Coi trẻ con như ngườilớn, dùng những lời châm biếmđể “ đánh ” hoặc để “ khích lệ” làm cho lòng tự tôn của trẻem bị tổn thương, trở nên conngười lạnh nhạt.

Năm là không nên đánhmắng: Đánh mắng trẻ em sẽlàm cho chúng cảm thấy ởtrong gia đình bị gò bó, cá tínhkhông được phát triển, tronglòng lúc nào cũng như bị bấtmãn, tạo tình cảm đối lập.

115- 10 điều kiêng kỵ trongviệc giáo dục con cái

1/ không được xỉ vả trẻ.

Không được nói: “Mày là đồbỏ đi, mày là đồ ngu xuẩn” vv...

2/ Không được hối lộ trẻcon. Không nên nói : “Nếu conđược điểm 10 thì mẹ sẽ mua xeđạp cho con hay sẽ mua đồnghồ cho con ” vv... Không nênkích thích trẻ con bằng vậtchất. Nên vận dụng những tiêu

chuẩn học sinh tốt để kích thíchcác em thi đua, cần khích lệcác em nhiều về mặt tinh thần.

3/ Khi phê bình một em đãhiểu biết thì tốt nhất nên traođổi, phê bình khi em đó chỉ cómột mình, tuyệt đối không nênđể cho trẻ em bị “ mất mặt ”trước bạn bè, làm tổn thươngđến lòng tự tôn của chúng.

4/ Trước khi phê bình trẻcon, nên có nhận xét về nhữngưu điểm, rồi sau đó hãy chỉ rakhuyết điểm. Như vậy trẻ em

mới cảm phục lời nhận xét củangười lớn và vui vẻ tiếp thu lờiphê bình đó.

5/ Không nên quá cườngđiệu những thiếu sót của trẻ em,trọng điểm là chỉ ra cách chochúng sửa chữa.

6/ Không được uy hiếp trẻ.Khi người lớn phê bình trẻ thìthái độ phải ôn hoà, nếu khôngsẽ gây tác dụng nghịch về mặttâm lý.

7/ Không nên nói miên man,phê bình phải ngắn gọn, rõ

ràng, phải nắm vững cái chính,cái mấu chốt.

8/ Phê bình phải kịp thời,khi trẻ em có thiếu sót gì thìphải lập tức phê bình, uốn nắnngay, nếu để quá lâu rồi mớiphê bình thì hiệu quả sẽ khôngtốt.

9/ Giữa bố mẹ, tuyệt đốikhông nên “trống đánh xuôi,kèn thổi ngược”.Cùng mộtkhuyết điểm, người thì tráchmắng, người kia lại xuê xoa, coinhư không có gì, như vậy trẻ sẽ

không sửa chữa sai lầm triệt để,thậm chí còn luôn luôn đi tìm“ô dù” để che chắn.

10/ Không nên nghĩ rằngphê bình một lần là mọi việcđều xong xuôi tốt đẹp cả. Nếutrẻ lại mắc sai lầm thì phải kiêntrì thuyết phục, yêu cầu chúngsửa chữa.

116- 10 điều kiêng kỵ trongviệc bồi dưỡng trẻ em

1/ Tuyệt đối không nên chỉdựa vào “Trắc nghiệm trí lực”để đánh giá trẻ con lanh lợihay đần độn.

Trắc nghiệm trí lực là mộtcách để so sánh xem trí lực cuảtrẻ em cao hay thấp . Hiện naycó nhiều bậc cha mẹ rất thíchthú với phương pháp này.

Có thể nói, trắc nghiệm trílực là một phương pháp trắc

nghiệm tâm lý tương đối kháchquan. Trắc nghiệm cũng y nhưsát hạch, cũng cho điểm các emđược trắc nghiệm. Khi trắcnghiệm trí lực thì cho đến 90điểm. Dưới 70 điểm là kém,cũng co nghĩa là em đó nguđần.

70 - 80 điểm là trí lực khiếmkhuyết.

80 - 90 điểm là ngu đần, làngười có bệnh nhẹ nhất.

90 - 100 điểm là trí lực bìnhthường.

110 - 120 điểm là trí lựcsiêu thường.

120 - 140 điểm là trí lực caosiêu.

140 điểm trở lên là thiên tài.Xem như vậy thì thấy, hình

như trắc nghiệm trí lực có thểtiên đoán được em đó có thànhtài hay không, có thi được vàođại học hay không, có thể trởthành một nhà khoa học đượchay không. Đúng là có nhữngbậc cha mẹ đã nghĩ như vậy,tấm lòng thiết tha mong con

thành tài của họ đã khiến họtìm trăm phương nghìn kế, tìmđủ mọi cách để có thể làm trắcnghiệm trí lực cho con. Kỳthực, đó là một sự hiểu lầm.

Phải biết rằng, cóa tri thứckhông có nghĩa là có năng lực,có kỹ năng không có nghĩa làcó trí năng, người đi thi cóthành tích giỏi, không nhất thiếtđã là người có năng lực giảiquyết những vấn đề thực tế tốt. Cho nên bản thân trắc nghiệmtrí lực cũng như thi cử mà thôi,

không thể khẳng định một cáchquyết đoán được rằng đứa trẻnày là linh lợi hay ngu đần.

Ngoài ra, hoạt động tâm lýcủa con người sai biệt nhauhàng nghìn dặm, hết sức phứctạp, đòi hỏi trắc nghiệm trí lựcphải chuẩn xác 100% thì thật làkhó. Ngược lại cũng không nênphủ nhận sự tồn tại và ngộ saicủa bản thân trắc nghiệm tâmlý. Cho nên tính chuẩn xác vàtính tinh xác của trắc nghiệmtâm lý có bị hạn chế.

Cho nên chúng ta chỉ cóthể nói rằng trắc nghiệm trí lựclà một trong những phươngpháp xác định xem đứa trẻ cóthông minh hay không. Nếu chỉdựa vào trắc nghiệm trí lực màđã khẳng định đứa trẻ naythông minh hay đần độn, ưuhay liệt là không thoả đáng.

Xin có lời khuyên các bậccha mẹ đã làm trắc nghiệm trílực cho con mình, tuyệt đốikhông nên thấy con có điểm sốthấp sau khi trắc nghiệm mà nói

rằng đứa trẻ này là “Trời bắtngu”, rồi từ đó mà ruồng bỏ,không tiến hành giáo dục, giúpđỡ chúng; cũng tuyệt đối khôngnên thấy con mình có số điểmcao sau khi trắc nghiệm trí lựcmà cho rằng con mình là “thiêntài” rồi tâng bốc, tự mãn, kêcao gối đầu mà ngủ.

2/ Không nên sợ trẻ emkhóc.

Có hai vị cha mẹ trẻ nói vớitôi rằng, họ rất sợ trẻ con khóc,hễ nghe thấy tiếng khóc của trẻ

là họ hoảng lên ! Đúng vậy, đứatrẻ là tâm can , là bảo bối củacha mẹ, đứa trẻ vui, buồn, hờndỗi đều khiến cho con tim củacha mẹ xúc động.

Trừ khi con trẻ ốm đau màkhóc ra, các nguyên nhân khácđể đứa trẻ khóc thì rất nhiều.Tiếng khóc oa oa của đứa trẻmới chào đời phản ánh sựkhông dễ chịu khi đứa trẻ đếncái thế giới này, cha mẹ nghethấy cũng đừng khó chịu,ngược lại phải nghĩ rằng tiếng

khóc của đứa trẻ càng to càngtốt, chứng tỏ nó khoẻ, đó là mộtniềm vui lớn.

Đứa trẻ 3 - 4 tháng, sau khiăn no, ngủ kỹ rồi tỉnh dậy thìrất vui vẻ. Chỉ khi nào nó bị đói,bị mệt hoặc thân thể khôngkhoẻ, nó mới khóc.

Trẻ em sau 5 - 6 tháng,song song với sự phát triển củatình cảm, bắt đầu có nhu cầutiếp xúc với người lớn và có nhu cầu muốn chơi những đồchơi để nhận thức được thế giới

xung quanh. Mỗi khi trẻ emtỉnh giấc, chúng đều muốn cóngười chơi với nó, có người bếẵm nó. Vì nó chưa biết nói, chonên chỉ dùng tiếng khóc để gọingười. Khi có người lớn đếngần hoặc khi có người bế nó,thì tiếng khóc sẽ ngừng ngay.

Trẻ em 8 - 9 tháng bắt đầubiết đến những người thânthường xuyên bế ẵm nó, nênkhi có người lạ đến hoặc bố mẹra đi mà để một mình nó ởtrong nhà, thì đứa trẻ sinh ra

cảm giác không an toàn nêncũng khóc.

Những tiếng khóc như trênchỉ cần cha mẹ chú ý một chútlà có thể giải quyết được. Sở dĩcác bậc cha mẹ sợ “con khóc”,thường là do quá nuông chiềucon mà sinh ra. Ví dụ như đemcon đi chơi phố mà gặp ngườibán kem, đứa trẻ nhất định đòimua kem, bố mẹ dỗ : “ Ăn cơmxong, nhất định bố mẹ sẽ muacho” ! Yêu cầu của đứa trẻ bịcự tuyệt, liền khóc toáng lên,

doạ thế nào, dỗ dành thế nàocũng không được, thế là đànhphải chiều con vậy. Thế là đứatrẻ đã có kinh nghiệm rằng cứkhóc là sẽ đạt được yêu cầu,lần sau chúng lặp lại như vậy.Thế là dầndần hình thành mộtthói xấu lấy tiếng khóc để épcha mẹ.

Cho nên, muốn làm bậc chamẹ tốt thì tuyệt đối không nênsợ tiếng khóc của trẻ, biện phápcụ thể như sau :

(1) Chú ý sắp xếp hợp lý

sinh hoạt của trẻ, làm sao chonội dung sinh hoạt của chúngphong phú, đa dạng, có qui luật.Hàng ngày cho chúng những đồchơi cần thiết, tạo điều kiện chocon mình cùng chơi với trẻ embên ngoài, sao cho những nhucầu hợp lý của trẻ được thoảmãn, không nên chờ khi trẻkhóc rồi mới đi thoả mãn chochúng.

(2) Đối với nhưng yêu cầukhông hợp lý của trẻ, quyếtkhông thể nuông chiều tuỳ tiện,

nên giải thích một cách giảnđơn lý do không thoả mãn đượccho chúng nghe, nếu chúng vẫncứ khóc để đòi thì chỉ còn cáchlà để mặc cho nó khóc, khócchán rồi thì thôi. Thông quathực tiễn này để cho trẻ em tựrút ra kết luận la “Khóc cũng vôdụng”.

(3) Giữa các bậc cha mẹyêu cầu phải thật nhất trí. Nếungười cha cương quyết với conmà người mẹ lại đi chiều con,thì tật xấu của đứa trẻ không tài

nào sửa được.Sợ trẻ khóc, hễ khóc là

chiều, rất không có lợi đối vớiviệc giáo dục trẻ em. Vì sự lànhmạnh của con trẻ, chúng takhông nên sợ trạng thái tâm lýtrẻ con khóc.

3/ Không nên doạ dẫm trẻcon.

Có một em bé gái lên 5 tuổi,trông rất ngây thơ hoạt bát, aithây cũng phải yêu. Có mộtđêm, em khóc lóc không yên,cha mẹ dùng rất nhiều cách để

dỗ em mà em cũng không nín.Cuối cùng, một ông hàng xóm,đeo mặt nạ một con khỉ, sangdoạ em, nói là “ Con khỉ nó đếnđấy”. Ông vừa nói xong, thì sắcmặt em bé gái tái xanh, chântay run rẩy. Đến ngày hôm sau,độc mình em tự mở cửa đi rangoài, nằm ngủ trên đống rácmà không biết, đến khi bà mẹtrông thấy, vội vàng ôm em lên,đứa bé gái vẫn không hay biếtgì cả, không nói năng gì cả.Trạng thái này người ta gọi là

“Loạn thần kinh vì sợ”.Y học cổ truyền cho rằng,

khi tim sợ thì thần mất.Trongkhoảnh khắc trẻ em trôngthấy quái vật thì tim đập loạnxạ, tâm khí vượt ra ngoài, thế làthần cũng không giữ được,thành căn bệnh thần trí hoảnghốt, chân tay run rẩy, mặt biếnsắc, im lặng ít nói v.v...Muốnchữa bệnh này, đông y lấy việccắ cơn sợ là chính, thường dùngphương thuốc trấn tĩnh, an thần,tức phong để chữa. Cho nên,

tuyệt đối không nên doạ trẻ em.4/ Không nên kể chuyện

ma quỉ cho trẻ em nghe.Có một số các bậc cha mẹ

thường hay kể những chuyệnma quỉ li kỳ sợ hãi cho trẻ emnghe, tưởng rằng như vậy là tốtđối với việc bồi dưỡng, rènluyện tính gan dạ cho trẻ em.Kỳ thực, làm như vậy là khôngthể chấp nhận được.

Cố nhiên, thường xuyên kểchuyện cho trẻ em nghe, rõràng là rất tốt đối với việc khai

phát trí lực của trẻ. Thế nhưng,trước một em bé hầu như cònchưa có năng lực để phân biệthay dở, thì việc kể cho connghe những chuyện gì là điềuđáng phải suy nghĩ. Nếu nhưtoàn kể cho trẻ nghe nhữngchuyện ma quỉ, e rằng khôngthể rèn luyện và bồi dưỡng chotrẻ lòng gan dạ mà có lẽ lại gâycho các em tính bạo lực, nhưvậy là ngược lại chỉ làm tổn hạiđến sức khoẻ về thể chất và tâmhồn của các em. Cho nên đối

với tâm linh còn non trẻ củacon em, chúng khó có thể chịuđựng được cảnh hãi hùng, nanhvuốt của quỉ quái, nếu cứ kéodài, tâm thần sẽ mê mẩn, hoảngloạn, rõ ràng là lợi bất cập hại.

Chuyện kể thì nên kể, cóđiều cần chọn những chuyện gìcó lợi cho sức khoẻ về thể chấtvà tâm hồn của trẻ mà kể, cầnchú ý đến hậu quả lâu dài củachúng sau này.

5/ Ba điều kiêng kỵ trongviệc giáo dục thời kỳ đầu cho

trẻ em.Làm cha mẹ ai cũng mong

mỏi cho con mình sớm thànhtài, song giáo dục không đúngphương pháp, thì sẽ ảnh hưởngđến hiệu quả giáo dục, thậmchí còn phản tác dụng. Chonên, giáo dục trẻ em thời kỳđầu, cần tránh ba điều sau đây :

(1) Không nên nóng vội. Cóbậc cha mẹ rất thiết tha, hyvọng con mình “ Qua một đêmtrở thành một thiên tài”, màkhông nghĩ rằng năng lực tiếp

thu và năng lực hưởng thụ củatrẻ như thế nào. Như vậy khôngnhững không làm cho đứa trẻhứng thú, ngược lại con khiếncho đứa trẻ cảm thấy bị épuổng quá nhiều, khô khan vô vị.Nếu cứ kéo dài sẽ khiến chođứa trẻ có tâm lý sợ sệt và chánghét.

(2) Không nên dùng phươngpháp giáo dục “Kiểu thêm chânvịt”. Giáo dục thời kỳ đầu màcứ một mực nhồi nhét, khôngchú ý khêu gợi cho trẻ tư duy,

sẽ ảnh hưởng đến sự khai pháttrí lực của trẻ.

(3) Tuyệt đối không nêndoạ dẫm và đánh đập trẻ em .épbuộc học tập, động một tí làdùng roi vọt, đánh mắng hoặcnhốt trẻ trong buồng tối. Nhưvậy rất có hại cho sức khoẻ thểxác và tâm hồn trẻ em.

6/ Không nên làm tổnthương đến tính hiếu kỳ củatrẻ em.

Trẻ em hễ nói chuyện lànêu ra hàng loạt câu hỏi đủ loại

đối với người lớn, và càng ngàycàng hỏi nhiều hơn, có thể nóilà thiên kỳ bách quái, ngũ hoabát môn, có câu làm cho ngườilớn rất khó trả lời.

Đối với tính hiếu kỳ của trẻem, cần phải biết tôn trọng, bảovệ, không nên làm tổn thương.Khi trẻ em nêu câu hỏi, biểu lộrằng hoạt động tư duy cuả trẻđang tích cực tiến hành. Khi trảlời các câu hỏi của trẻ em màchính xác và thoả mãn chúngthì không những chỉ làm tăng

thêm kiến thức cho trẻ, mà cònthúc đẩy hơn nữa sức quan sát,sức tư duy và sức tưởng tượngcủa trẻ. Cho nên các bậc chamẹ cũng cần phải chú ý đến trithức, phải tự bồi dưỡng chophong phú thêm, mấu chốt làphải coi trọng vấn đề học tập vàphải học cách trả lời đúng đắnnhững câu hỏi của trẻ thơ.

(7) Không nên qúa can dựvào những hoạt động của trẻem.

Cha mẹ can dự quá nhiều

vào những hoạt động của trẻcon, ví dụ như quá ư chăm sóccon một cách mù quáng, bắt bẻcon quá nhiều, thế này khôngđược, thế kia không nên, épbuộc con phải làm thế này thếkhác v.v...đều gây trở ngại chosự phát triển khoẻ mạnh củacon trẻ .

Phải để cho trẻ tự chủ hoạtđộng, cha mẹ không nên chỗnào cũng can dự vào, chỉ cần ởphía sau trẻ, lặng lẽ quan sát,bảo vệ chúng là được. Phải tôn

trọng sự phát triển tự nhiên củatrẻ em, không nên dội lên đầuđứa trẻ tất cả những cái củamình.

8/ Không nên tâng bốc trẻem.

Làm cha mẹ thường dễphạm những sai lầm như thếnày, thường xuyên quan sátmột cách khắt khe mọi hành vicủa con trẻ, khi thấy con có sailầm là uốn nắn ngay, cho đếnkhi nào đứa con không còn sainữa mới thôi. Kỳ thực, năng lực

tư duy và năng lực hành độngcủa trẻ em có hạn, không thểbất cứ việc gì và bất cứ ở đâucũng toàn thiện toàn mỹ cả.Nếu chúng ta quan tâm đến contrẻ thì khi sửa chữa sai lầm chocon trẻ, phải dạy cho chúng biếtcách phải làm như thế nào, vàphải cổ vũ, ủng hộ và giúp đỡchúng, như vậy những lần saiphạm của chúng nhất định sẽcàng ngày càng ít đi.

Nếu chúng ta cứ bới mócnhững thiếu sót của trẻ em ra

thì không những làm cho chúngcó ấn tượng rằng mình luônluôn mắc sai lầm, mà xấu hơnnữa là làm cho chúng sinh ra sợhãi. áp lực sợ hãi khiến cho đứatrẻ biến thành vô năng, một lầnthất bại là phủ định ngay sựthành công của lần sau. Vềđiểm này xin các bậc làm chamẹ hãy ghi nhớ kỹ.

9/ Tuyệt đối không nên hạnchế những sở thích chính đángcủa con trẻ.

Trẻ con, tính bắt chước rất

lớn, đối với một sự vật gì nếu đãcó sự thích thú sâu nặng thìnhất định phải mong cho được.Ví dụ như sưu tập tem thư, sưutập tranh vẽ, sưu tập nhãn baodiêm, vỏ bao thuốc lá v.v...,khiến cho nhiều người đã trởthành những nhà sưu tập lớn vềtem thư, về thư pháp, về nhữngbức tranh, những nhà sưu tầmv.v...

Song, thật đáng tiếc là cómột số cha mẹ đối với những sởthích chính đáng như thế này

của trẻ em lại cho rằng “Khôngcó tiền đồ” , “Không giúp gìcho học tập” v.v...thế là ra sứchạn chế, như vậy là rất khôngtốt.Hình như họ cho rằng trẻem chỉ có lao vào học tập mớicó thể thành tài. Kỳ thực đó làquan niệm rất sai lầm. Phải biếtrằng trong những sở thích chínhđáng, trẻ em có thể được rènluyên, được phong phú về trithức. Tất nhiên, muốn cho trẻem trở thành nhà nọ, nhà kia thìphải có sự giáo dục chỉ đạo.

Tuy nhiên nếu coi nhẹ và hạnchế sự phát triển tài hoa đặc thùngoại khoá này của trẻ em cũngkhông nên.

10/ Không nên hạn chế sựgiao tiếp rộng rãi của trẻ em.

Có bậc cha mẹ, do quá yêuthương con, chỉ sợ con ra ngoàithì sẽ gặp nguy hiểm, cho nênnhất mực không cho con tiếpxúc với người ngoài hoặc hoạtđộng ngoài gia đình, dẫn đếnđứa con sinh ra những loại bệnhkỳ quặc, như phản ứng rất

chậm chạp, tính cách thì côtịch, thấy người là tránh, thấyvật là sợ v.v...việc phát triển trílực cực chậm.

Thì ra, trẻ con cũng nhưngười lớn, cũng cần phải cóngười giao tiếp. Làm cha mẹphải hiểu đặc điểm phát triểntâm lý này của con trẻ, tìmcách hướng dẫn chỉ đạo, tạođiều kiện cho con, như cho conđi nhà trẻ, đến trường mẫu giáo,hoặc sang nhà hàng xóm, đếnnhà bạn bè để tiếp xúc, cùng

chơi với các bạn nhỏ củachúng, để được hưởng cái lạcthú như các bạn nhỏ cùng lứatuổi khác.

117- 12 điều kiêng kỵ trongviệc trẻ em xem ti-vi

(1) Thời gian xem tivi khôngnên quá dài. Có mốt số bậc chamẹ thích để cho trẻ con cùngxem tivi với mình hoặc đemviệc xem tivi ra để dỗ trẻ con.Kỳ thực, việc này rất không cólợi cho mắt của trẻ em.

Xem tivi không giống nhưxem xinê, hình ảnh trên phimxinê là những hình ảnh trênphim nhựa, còn xem tivi là trực

tiếp với nguồn sáng, có tác dụngkích thích nhất địnhđối với mắt,thêm nữa màn ảnh lại hẹp, ánhsáng nhấp nháy không ổn định,dễ làm cho mắt bị mỏi mệt. Đặcbiệt là trẻ em, đang ở vào giaiđoạn quan trọng của việc sinhtrưởng phát dục, giác mạc củanhãn cầu tương đối mỏng, lựccủa cơ mắt tương đối yếu, thuỷtinh thể cũng chưa phát triểnđầy đủ. Nếu xem tivi một thờigian dài, dễ làm cho giác mạc bịkích thích, hạ thấp năng lực

điều tiết của thuỷ tinh thể, dẫnđến viêm giác mạc, cận thị vàcác bệnh khác về mắt. Cho nên,trẻ em 1 - 2 tuổi không đượcxem tivi quá nửa tiếng đồng hồ,trẻ em từ 3 - 6 tuổi không đượcxem tivi quá một tiếng đồng hồ.Trẻ em trên 7 tuổi cung khôngnên ngồi xem tivi quá lâu. Họcsinh trung học chỉ nên xem tivikhoảng 2 tiếng đồng hồ là vừa.

(2) Không nên ngồi xem tiviquá gần. Trẻ em xem tivi thìnên ngồi cách xa tivi một

khoảng cách thích hợp khoảngtừ 2 đến 4 mét.

(3) ánh sáng trong phòngxem tivi không nên quá mờ. ánhsáng quá mờ dễ làm cho ngườixem bị cận thị. Tốt nhất thì nênđặt một ngọn đèn nhỏ màu đỏ ởđằng sau phía trái tivi.

(4) Không nên xem mộtcách không chọn lọc. Các bậccha mẹ cần chú ý chọn lọcchương trình thích hợp cho trẻ.

(5) Sau bữa ăn không nênxem tivi ngay. Sau bữa ăn mà

ngồi xem tivi ngay sẽ không cólợi cho việc thúc đẩy sự hấp thụtiêu hoá .

(6) Không nên ngồi vẹolưng. Trẻ em ngồi xem tivithường ngồi trong ghế bành,nhưng phải luôn chú ý nhắcchúng ngồi cho ngay ngắn, nếukhông sẽ dễ dẫn đến vẹo cộtsống, biến dạng cột sống.

(7) Không nên quên tẩm bổ.Trẻ em thường xuyên xem tivi,cần phải bổ sung một cáchthích đáng những thực vật có

hàm lượng vitamin A phong phúnhư gan lợn, trứng gà, cà rốtv.v...

(8) Không nên xem xong làđi ngủ ngay. Sau khi xem xongtivi, nên để cho các em khe khẽdụi mắt hoặc dạy các em làmthể dục đôi mắt bằng cách chớpmắt nhiều lần, đi đánh răng, rửamặt, rửa chân rồi hãy đi ngủ.

(9) Không nên đêm nàocũng xem tivi, ảnh hưởng đếngiấc ngủ, mất thì giờ học tập.

(10) Không nên làm ồn, ảnh

hưởng đén người khác, gâythành thói quen xấu.

(11) Không nên để cho cácem nằm xem tivi. Trẻ em làkhán giả nhiệt tình nhất củamàn ảnh nhỏ, có những bậc chamẹ trẻ cứ thích cho con nằmtrên giường hoặc trên ghế sô-pha xem tivi, cho rằng như vậylà để cho con được thoải mái.Kỳ thực là ngược lại, đối vớisức khoẻ của trẻ em rất có hại.

Bởi vì một thời gian dài phảingoẹo cổ và nhìn nghiêng, dễ

dẫn đến cơ bắp ngoài mắt vàtiệp trạng thể ở trong nhãn cầubị co hẹp, tạo thành quầng mắt,nhãn cầu bị giãn đau, kết mạcbị xung huyết, thậm chí thị giácmơ hồ, thị lực giảm sút. do trựccơ trong ngoài, tà cơ trên dướicủa nhãn cầu phát triển chưathành thục, nên dễ bị mệt,nghiêm trọng hơn thì những cơbắp nói trên do phát triển chưahoàn chỉnh nên dẫn đến mắtnhìn lệch. Còn nữa, khi ngườita nằm, đại bộ phận cơ bắp của

toàn thân được thả lỏng việc hôhấp và tuần hoàn máu của cơthể bị chậm hơn, hệ thống thầnkinh trung khu đại não dần dầnđi vào trạng thái bị ngưỡng chế,lúc đó, nằm xem tivi thì sẽ tổnhại đến sức khoẻ. Cho nên, xincó lời khuyên các bậc cha mẹ,vì sức khoẻ bản thân con cáicủa bạn, tuyệt đối không nên đểcho trẻ em nằm xem tivi.

(12) Không nên bế trẻ conxem tivi màu. Có một số bậccha mẹ trẻ bế con xem tivi màu,

như vậy đối với sức khoẻ củahài nhi là bất lợi. Bởi vì mànhuỳnh quang của tivi bị điệncao áp xung kích, sẽ sản sinh ratia X quang, và trong tình hìnhbức xạ cao áp của tivi màu , tiasáng phát ra càng nhiều hơn.Theo khoa học đo được chobiết, đối với tia X quang thì trẻem mẫn cảm hơn người lớn rấtnhiều. Thường xuyên bị tia Xquang chiếu vào người sẽ có hạicho sức khoẻ của trẻ em, dấnđến làm cho trẻ em biếng ăn,

không thích thú với việc ănuống, dinh dưỡng không đủ,thậm chí còn ảnh hưởng đếnviệc phát triến trí lực của trẻem. Cho nên, khi xem tivi màukhông nên bế trẻcon.

118- 14 điều kiêng kỵ trongcuộc sống thường ngày của

thiếu nhi

Một là không nên cắn đầulưỡi, mút ngón tay, ảnh hưởngđến việc ăn của răng cửa.

Hai là không nên cắn môi,để tránh hình thành hở môi, hởrăng.

Ba là không nên cắn bút chìđể tránh bị trúng độc chì mãntính.

Bốn là không nên ngậm cúc

áo, đinh đóng bản đồ ở trongmồm để tránh trôi vào trong cổhọng.

Năm là không nên dùng quediêm để ngoáy tai, để tránh viêm đường tai ngoài và bịthương màng nhĩ ngoài.

Sáu là không nên ngồi viếtchữ vẹo lưng, ngoẹo đầu đểtránh gù lưng và bị cong cộtsống.

Bảy là không nên bò trênbàn hoặc nằm trên giường đọcsách để tránh bị cận thị.

Tám là không nên ăn đườngtrước khi đi ngủ, để tránh bị“sâu răng”.

Chín là khi ngủ không nêngối đầu tay, chống cằm để tránhcho mặt không cân đối.

Mười là không nên chỉ nhaithức ăn một bên hàm, để tránhlệch hàm và khuôn mặt bị méo.

Mười một là không nênđánh răng " kiểu kéo cưa", chỉđánh chiều ngang, để tránh tổnhại đến men răng.

Mười hai là không nên xem

tivi buổi tối lâu quá ảnh hưởngđến thị lực.

Mười ba là không nên dùngstreptômixin để tránh dẫn đếnnghễnh ngãng do thuốc khóđiều trị.

Mười bốn là không nên bắtchước người nói lắp, để tránhcũng mắc bệnh nói lắp.

119- Cần trừ bỏ 19 thói quenxấu ảnh hưởng đến sức khoẻ

của trẻ em

Có không ít trẻ em tồn tạinhững thói quen xấu mất vệsinh ở dạng này hoặc dạngkhác. Làm cha mẹ, chúng tacần cố gắng giúp cho trẻ trừ bỏngay những thói quen xấu ấy,nếu không kịp thời sửa chữa, sẽtrở ngại cho việc phát dục vàtrưởng thành lành mạnh củacác em. Dưới đây xin liệt cử 19

thói quen xấu, xin các bạn hãyxem thử, con bạn có phải nhưvậy không ?

(1) Ngủ đắp chăn trùm đầu.Mùa đông có em sợ rét, hoặcdo nhát gan, thích đắp chăntrùm đầu để ngủ. Như vậynhững không khí trong lànhkhông thể lọt vào trong chănđược, còn thán khí do ngườithở ra thì không ngừng tăng lên.Ô-xy giảm đi, thời gian kéo dàisẽ dẫn đến các bệnh tức ngực,nhức đầu, chóng mặt, tinh thần

không phấn chấn v.v...(2) Khi ngủ thì nằm nghiêng

về bên trái hoặc nằm sấp. Nằmnghiêng về bên trái thì buồngtim bị đè nén. Nằm sấp càngkhông tốt, không những có cảmgiác không thoải mái, mà cònảnh hưởng đến việc hô hấp bìnhthường, có khi còn bị tê hai vai.Phải tập cho các em nằm ngủcó thói quen nằm cong nghiêngvề bên phải.

( 3 ) Ngủ dậy muộn màkhông ăn sáng. Đặc biệt là mùa

đông, có em tiếc rẻ chăn ấm,ngủ dậy muộn, sợ đi học trễ giờnên bỏ luôn bữa ăn sáng. Phảibiết rằng, trẻ em đang lớn lênvề thân thể, buối sáng nếukhông hấp thu đầy đủ chất dinhdưỡng, dễ sinh ra bệnh thiếuđường huyết, lên lớp học khôngcòn tinh thần, khó tập trung.

(4) Trước khi đi ngủ khôngđánh răng, có khi còn ăn uốngcái gì nữa. Đánh răng trước khiđi ngủ là rất quan trọng. Bởi vìkhi ngủ thì nước bọt tiết ra ít

hơn, vi khuẩn dễ sinh sôi nảynở. Ăn rồi đi ngủ là tạo điềukiện cho vi trùng sinh sôi nảynở, rất tổn hại đến răng. Chonên sáng ngủ dậy và tối trướckhi đi ngủ đều phải đánh răng.

(5) Khảnh ăn. Mỗi loại thựcvật có chất dinh dưỡng riêngcủa nó. Ăn uống mà chỉ ăn thứ nàykhông ăn thứ kia. Cái gì thích thì ăn lấy ăn để, cái gìkhông thích thì không ăn hoặc ăn rất ít. Bữa no, bữa đóidễ gây nên rối loạn công năng tiêu hoá.

(6) Trước khi ăn không rửatay, thậm chí trực tiếp dùng taybốc thức ăn để ăn. Có em khi

đói bụng, hoặc thấy có món gìmình thích là chẳng chịu đi rửatay, thò tay bốc thức ăn ănluôn. Các em không biết rằng “Bệnh vào từ mồm”, vi trùng gâybệnh trên bàn tay nhiều và phứctạp lắm, và còn có cả trứng kýsinh trùng nữa. Không rửa taymà đã cầm thức ăn thì rất dễmắc những bệnh truyền nhiễmvà bệnh ký sinh trùng.

(7) Vừa ăn vừa nói chuyện.Dễ bị thức ăn rơi vào trong khíquản . Nếu ăn cá dễ bị xương

cá rơi vào trong thực đạo, thậmchí còn gây ra nguy hiểmnghiêm trọng nữa. Cho nên khiăn cơm cần tập trung tư tưởng,không nên nói chuyện.

( 8 ) Thích ăn cơm chancanh.Nước canh chan cơm,khiến cho cơm không dễ đượcnhai kỹ, cả cơm và nước đềutrôi xuống bụng, trong thức ănthiếu chất nước bọt, hơn nữanước làm loãng dịch vị, ảnhhưởng đến sự hấp thu tiêu hoácủa ruột và dạ dày.

(9) Hay uống nước trước vàsau khi ăn cơm. Sắp đến giờ ăncơm còn đi uống nước, sẽ làmcho dịch vị bị loãng, ảnh hưởngđến khẩu vị; ăn cơm xong màuống nước ngay cũng làm loãngdịch vị. Cả hai cách đều bất lợicho việc hấp thu tiêu hoá, dễmắc bệnh đau dạ dày.

(10) Ăn lạc bóc màng nhân.Tất cả những trẻ em cậu ấm côchiêu thường cho rằng ăn lạcmà ăn cả màng nhân thì khó ăn.Phải biết rằng màng nhân của

hạt lạc có tác dụng bổ máu rấttốt, phải nhai cho kỹ, ăn cảmàng nhân của nó.

(11) Thích nhổ nước bọt.Bình thường thích nhổ nướcbọt, làm mất vệ sinh, có khi nhổngay vào người bên cạnh, rấtkhông văn hoá, đối với sứckhoẻ cũng không có lợi. Bởi vìnước bọt có thể điều hoà thựcvật, giúp cho tiêu hoá, lại có cảcông năng sát trùng và phòngngừa sâu răng, không nên tuỳtiện lãng phí.

(12) Tuỳ tiện nhổ đờm vàtuỳ ý nuốt đờm. Trong đờm córất nhiều vi trùng, nhổ đờmxuống đất, sau khi khô sẽ theogió bay lên, truyền bệnh chongười khác. Nuốt đờm cũngkhông tốt, trong đờm có nhữngvi trùng có sức đề kháng rấtmạnh, không dễ bị vị toan giếtchết, sẽ gây ra bệnh đờm. Nênnhổ đờm vào ca, vào chậu hoặcvào giấy rồi gói lại đem vứt vàothùng rác.

( 13) Gặm móng tay. Cáu

bẩn trong tay và móng tay córất nhiều vi trùng và trứng kýsinh trùng. Mút ngón tay, cắnmóng tay dễ m ắ c các bệnhđường ruột và bệnh ký sinhtrùng.

(14) Ngoáy lỗ tai. Tuỳ tiệnngoáy lỗ tai, dễ làm xước lỗtai, gây nên viêm tai, mâng mủ,có thể làm rách màng nhĩ, sẽảnh hưởng đến thính lực. Kỳthực, ráy tai có tác dụng bảo hộnhất định, không để cho côntrùng nhỏ chui vào lỗ tai. Ráy

tai nhiều lên, tuỳ theo sự vậnđộng và động tác nằm nghiêngthì tự nó sẽ rơi ra.

(15) Ngoáy lỗ mũi. Thườngdùng ngón tay để ngoáy lỗ mũi,làm cho lông mũi bị rụng. Mômũi bị xước, huyết quản bị ráchvà chảy máu, còn có thể bị cảmnhiễm, nghiêm trọng hơn thì vitrùng có thể qua đường huyếtquản trên mặt mà vào trong óc,gây nên mối nguy hiểm.

(16) Dụi mắt. Dùng tay đểdụi hai mắt, có thể làm cho vi

sinh vật vào mắt dể bị các bệnhđau mắt như đau mắt hột chẳnghạn. Cho nên khi lau nhử mắtvà nước mắt thì phải dùng khăntay sạch mà lau.

(17) Say mê đọc sách, bấtchấp tất cả. Xem sách đến saymê, thậm chí trời tối lúc nàocũng không hay biết gì hết. Nhưvậy không những ảnh hưởngđến học tập mà con tổn hại đếnthị lực. Chúng ta không phảnđối con em đọc thêm nhữngcuốn sách bổ ích ngoài chương

trình của nhà trường một cáchthoả đáng, nhưng yêu cầu trẻem phải tự giác khống chế,chỉxem sách sau khi đã học xongbài vở ở nhà trường, và phảichú ý đến ánh sáng ở trongphòng.

(18) Ngồi làm bài cứ vẹolưng. Bộ xương của trẻ em cònđang lớn lên, khớp xương cònmềm, dễ biến hình. Nếu cứngồi gù lưng lâu ngày thì cộtsống sẽ trở nên cong, khôngnhững có hại cho sức khoẻ, mà

còn ảnh hưởng đến vẻ đẹp củathể hình.

(19) Không thích tắm. Trẻem sợ không khí ngột ngạt củaphòng tắm, nên không thíchtắm. Cần phải biết rằng, thườngxuyên tắm, không những có thểgiữ cho thân thể sạch sẽ, màcòn khiến cho tinh thần ngườita sảng khoái, thân thể thư tháidễ chịu.

PHẦN 2 : PHỤ NỮ VÀNHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ

120- 10 điều cấm kỵ trongcuộc sống vợ chồng

1/ Không nên ông làm chủbên ngoài, bà làm chủ bêntrong. Hiện nay đại đa số cácgia đình cả hai vợ chồng đều làcông chức. Thời gian hai vợchồng ở nhà hầu như bằngnhau. Mọi công việc trong giađình nếu chỉ do người phụ nữđảm nhiệm thì người vợ tấtnhiên rất mệt. Vợ chồng cầnphải phân công một cách bình

đẳng quán xuyến công việctrong nhà và trông nom con cái.Là người chồng thì phải hiểurằng, ngày nay người chồng lýtư trong tâm tưởng mọi người làbên ngoài thì làm tốt công tác,trong gia đình cũng là người tayhòm chìa khoá giỏi, một ngườiđàn ông cương nhu vẹn toàn.

2/ Không nên động một tí lànêu vấn đề ly hôn. Sau khi lấynhau, vợ chồng cãi cọ nhau làchuyện thường tình. Vấn đề làgiải quyết sao cho đúng đắn

những mâu thuẫn này, phải biếtlàm cho việc to hoá nhỏ, việcnhỏ hoá không. Khi có sự vachạm, không nên động một tí lànêu vấn đề ly hôn, cố gắng chúý tránh nói những lời lẽ cay độcnặng nề mà sau này phải ânhận, cũng không nên ôm mãimối hận trong lòng. Cần phảinhận thức rằng, dù vợ haychồng có khó khăn, bất hạnhthì phải ủng hộ giúp đỡ lẫnnhau, dựa vào nhau. Sau khivượt qua được khó khăn bất

hạnh, quan hệ vợ chồng sẽ càngthêm mật thiết.

3 / Không nên phân chianhà anh nhà tôi quá rạch ròi.Vợ chồng đôi bên đều khôngphải là một cá thể giản đơn.Xung quanh mỗi người đều cómối quan hệ gia đình, nhiềuchuyện có thể xảy ra. Lúc đócần phải thông cảm với nhau,phải nghĩ điều đối phương đangnghĩ, phải lo điều đối phươngđang lo. Chỉ có tình cảm nhưvậy mới càng buộc càng bền.

Gia đình bên kia cần sự giúpđỡ, gia đình bên này tận tìnhủng hộ. Như vậy mới là hạnhphúc.

4/ Không nên bắt mọi ngườitrong gia đình phải theo thóiquen của mình. Sau khi cưới,hai bên vợ chồng mới bộc lộnhững thói quen xấu của mỗingười : ống kem đánh răng saoméo mó thế này, chân giườngsao có nhiều đầu mẩu thuốc lá ,bít tất bẩn quẳng khắp mọi nơiv.v... và v.v...bao nhiêu điều

ngang tai trái mắt. Những điềuvặt vãnh ấy có đáng kể gì.Chẳng cần phải mắng mỏ đốiphương. Nhất là người vợ,không nên bắt chông phải làmtheo phương thức của mình.Chỉ cần nhắc nhở chồng lần saucần chú ý là xong.

5 / Không nên đem nhữngđiều bực tức về nhà. Vợ chồngđôi bên không nên đem nhữngđiều không vui, những điều bựctức gặp phải ở bên ngoài vềnhà. Phải nhớ rằng, cáu kỉnh

bực tức sẽ làm cho cả nhàkhông vui. Nói như vậy khôngcó nghĩa là gặp những điều uẩnkhúc ở bên ngoài mà cứ im lìm.Nên tìm một cơ hội thuận tiệnthổ lộ những điều uẩn khúc nàycho đối phương. Trong nhữnglúc như thế này, người chồnghoặc người vợ phải dùng thái độôn hoà để khuyến khích hoặckhuyên giải đối phương, giúp họgiải trừ những phiền muộn. Phảitin rằng, với thời gian, mọi việcrồi sẽ nguôi đi.

6/ Không nên " Độc lập tựchủ " về kinh tế. Tiêu tiền nhưthế nào quả không phải là mộtviệc nhỏ. Có rất nhiều cặp vợchồng chỉ vì vấn đề tiền nongmà sinh ra bất hoà. Khi chưalấy nhau thì tiền của ai người ấytiêu, nên đã thành thói quen “Độc lập tự chủ ”. Nhưng saukhi đã thành vợ thành chồng thìphải thay đổi thói quen này.Cần phải có quan niệm gia đìnhvề mặt kinh tế, cùng nhau bànbạc, chi tiêu cho hợp lý. Nếu

kinh tế dồi dào, vợ chồng cũngnên tự kiềm chế và nhẫn nại,chi tiêu cho hợp lý, không nêntự quyết định mua bán mọtcách bừa bãi.

7/ Không nên " Giá như...."Khi hai vợ chồng đã có vết rạnnứt, trong óc không nên có haitừ "Giá như ”. “ Giá như mìnhlấy người khác có lẽ sẽ hạnhphúc hơn”. “Giá như mìnhkhông cưới nhau có lẽ lại tốthơn ”. “ Giá như chúngmình.....”. Tất cả những câu “

Giá như ” ấy đều là những cáchsuy nghĩ tiêu cực. Càng nghĩ vềnhững điều này, sự việc càng tồitệ hơn. Vợ chồng nên luôn luônnghĩ về những điều vui vẻ nhất,tốt đẹp nhất, những giây phútyêu nhau nhất, hạnh phúc nhấtcủa thời kỳ mới lấy nhau. Làmnhư vậy, tinh thần sẽ được ổnđịnh, phấn chấn lúc nào khônghay. Đồng thời cũng cần nghĩrằng rồi đây sẽ lại có nhữngngày hoan lạc , tình nghĩa vợchồng sẽ lại đằm thắm như xưa.

8/ Không nên vô cớ về nhàmuộn hoặc ngủ ở bên ngoài.Hiện nay có rất nhiều gia đình,cả hai vợ chồng đều là côngchức. Thường chỉ có buổi tối,gia đình mới được đoàn tụ, ăncơm chung với nhau. Thực rathời gian để vợ chồng giao lưutình cảm cũng không nhiều, nếutối đến lại về muộn hoặc ngủ ởbên ngoài thì sẽ làm cho tâm lýđối phương lo lắng, phiềnmuộn. Như vậy sẽ làm cho tìnhcảm vợ chồng trở thành “ Nước

không nguồn ”, rất dễ bị cạnkiệt.

9/ Không nên chì chiết nhautrước mặt con cái. Cách làmnhư vậy sẽ gây tổn thất nặng nềvào lòng tự tôn của đối phương,nếu cứ kéo dài tất sẽ dẫn đếntình cảm bị băng hoại. Điềunguy hiểm hơn nữa là làm chocon cái coi thường bố mẹ, tâmlý gia đình bị tổn thương.

10/ Không nên nghi kỵ lẫnnhau. Nếu nói sự tín nhiệm làcơ sở của tình yêu vợ chồng, thì

sự nghi kỵ là sâu mọt của tìnhyêu. Rất nhiều người, chỉ vì đốiphương có tiếp xúc với ngườikhác giới mà dẫn đến nghi ngờ,dò la theo dõi đối phương. Nghikỵ có trăm điều hại mà khôngcó một điều lợi.

121- Tuần trăng mật khôngnên dung tục

Dung tục ở đây là nói, sinhhoạt nam nữ vô độ sau ngàycưới. Mật nguyệt tình nồng,điều đó không có gì đáng nói,song nếu quá ư say đắm, giaohợp vô độ, sẽ vô cùng tai hạiđối với cả nam lẫn nữ, thậm chícòn ảnh hưởng đến sức khoẻkhi đến tuổi trung niên, làm chocon người suy nhược.

Giao hợp qúa độ sau ngày

cưới, sẽ đem lại cho cơ thể conngười rất nhiều đau khổ. Nhẹthì bị chóng mặt, hoa mắt, ù tai,đau lưng, mỏi gối, kiệt sức.Nặng thì luôn luôn kinh hoàng,toát mồ hôi, mất ngủ, giảm trínhớ v.v... Phụ nữ còn có thể bịviêm bàng quang, âm đạo cogiật, bạch đới quá nhiều, viêmtử cung và khu khoang xươngchậu v.v... Người con trai có thểb ị liệt dương, mộng tinh hoạttinh, hoặc xuất tinh khó v.v...Cho nên tuần trăng mật không

nên dung tục.

122- Đang hành kinh khôngnên giao hợp

Tiến hành quan hệ nam nữ,nếu không điều độ, thậm chítrong kỳ hành kinh cũng tiếnhành giao hợp, đối với cả namlẫn nữ đều có hại.

Bởi vì trong thời kỳ hànhkinh, những mô trong tử cungbong ra, theo kinh nguyệt thoátra ngoài, lúc này bề mặt khoangtử cung hình thànhnhững vếtthương, nếu giao hợp dễ để cho

vi trùng xâm nhập, đi ngược lêntử cung, từ đó mà sinh ra viêmnhiễm trong xoang tử cung vàviêm các phần phụ, viêmkhoang chậu. Người con trai thìdễ bị viêm đường tiết niệu. Vìthế không nên giao hợp trongthời kỳ hành kinh.

123- Thời kỳ đầu có thaikhông nên động phòng

Thông thường người ta gọi 2tháng đầu mang thai là thời kỳđầu thai. Thời kỳ đầu có thainên tránh giao hợp.. Nếukhông sẽ gây cho bào thainhững ảnh hưởng nghiêm trọngkhông tốt.

Tinh trùng gặp trứng ở trongkhoang tử cung phải qua cả mộtloạt biến hoá rồi mới hình thànhbào thai. Nếu trong thời gian

này mà tiến hành giao hợp dễ làm cho tử cung bị kích thíchmà co lại, từ đó mà dẫn đến sảythai. Ngoài ra có những phụ nữsau khi có thai rồi vẫn có nhữngtế bào trứng rụng xuống. Lúcnày mà giao hợp vẫn có thểkhiến cho tế bào trứng gặp tinhtrùng. Như vậy trong khoang tửcung sẽ có một bào thai đượchình thành sớm thành một bàothai lớn, sau đó lại có một bàothai nhỏ hình thành. Do bàothai lớn to lên chiếm nhiều chỗ

trong khoang tử cung, chèn épbào thai nhỏ, đẩy nó sang đếcuống rốn , ảnh hưởng nghiêmtrọng đến việc phát triển củabào thai nhỏ, thậm chí có thểlàm cho bào thai nhỏ biến hìnhthành quái thai. Cho nên thời kỳđầu có thai không nên tiến hànhgiao hợp.

124- Vợ chồng vừa tắm xongkhông nên giao hợp

Có một số vợ chồng chorằng, sau khi tắm xong mà giaohợp thì tinh thần sảng khoái, dathịt sạch sẽ, vệ sinh. Trên thựctế, sau khi tắm xong mà giaohợp thì chỉ có hại chứ không cólợi.

Người ta sau khi tắm, cơbắp toàn thân bị nhão, hệ thốngthần kinh cũng đang ở trạngthái bình tĩnh. Lúc này mà giao

hợp thì bộ phận sinh dục sẽtranh giành máu với lớp da. Lúcnày hệ thống thần kinh, hệthống tuần hoàn, hệ thống nộiphân tiết, hệ thống sinh dục đềuở vào trạng thái vô cùng hưngphấn và căng thẳng, kết quảdẫn đến là tuần hoàn máu toànthân tạm thời không điều chỉnhđược, dễ xảy ra các chứngbệnh chóng mặt, tim đập mạnh,kiệt sức v.v... Nhất là nhữngngười bị thiếu máu, bị bệnh caohuyết áp, bệnh tim v.v... có thể

làm cho bệnh tình càng trầmtrọng hơn, thậm chí có thể gâyra nguy hiểm chết người. Chonên sau khi tắm xong, vợ chồngkhông nên giao hợp.

125- Sau khi làm việc mệtnhọc không nên giao hợp

Khi con người ta đang sungsức về tinh lực, thể lực mà tiếnhành giao hợp thì thật là sảngkhoái, phấn khởi. Nếu lại giaohợp vào lúc đang mệt mỏi thìkhông còn như vậy nữa.

Bởi vì vừa tham gia lao độngnặng một thời gian dài, ai cũngcảm thấy tinh thần và thể lựcđều mệt mỏi, đồng thời cũngảnh hưởng đến công năng tính

dục, như tạm thời bị liệt dươngvật chẳng hạn. Lúc này nếu cứmiễn cưỡng giao hợp, khôngnhững chỉ làm mệt thêm màcòn ảnh hưởng nghiêm trọngđến việc phục hồi tinh lực vàthể lực, và cuộc giao hợp cũngkhông làm cho hai bên phấnkhởi như lúc bình thường. Nếucứ luôn luôn như vậy sẽ dẫnđễn sự lãnh đạm về tình dục,dẫn đến tâm lý chán giao hợp.Cho nên sau khi mệt nhọckhông nên giao hợp.

126- Sau khi lấy nhau nhiềunăm vẫn không

có con cũng không nên giaohợp quá nhiều

Có một số nam nữ thanhniên, sau nhiều năm lấy nhaumà vẫn không có con thì rất sốtruột, muốn dùng biện pháp giaohợp nhiều lần hơn để cónhiềucơ may thụ thai hơn. Kỳ thựclàm như vậy thì kết quả ngượclại.

Về mặt công năng sinh lýmà nói, tinh trùng của nam giớilớn lên và thành thục ở trongtinh hoàn, nói chung cần phảicó thời gian từ 5 đến 7 ngày.Cũng có nghĩa là sau mỗi lầnphóng tinh phải cách nhau 5đến 7 ngày thì tinh trùng mới lạiphát triển hoàn chỉnh. Ngoài ra,nói chung những người đàn ôngbình thường, mỗi lần phóng tinhkhoảng 3 – 5 mg, mỗi mg cókhoảng trên 100 triệu con tinhtrùng. Nếu giao hợp quá nhiều,

mỗi lần phóng tinh, số lượng vàchất lượng tinh trùng đều giảmđi rất nhiều nên cũng khó màđạt được mục đích thụ thai.Cho nên, sau khi lấy nhau nhiềunăm vẫn không có con, nếu nhưkhông có bệnh tật gì thì tiếnhành giao hợp một cách điềuđộ, thoả đáng, có lẽ sẽ có nhiềucơ hội thụ thai hơn.

127- Phụ nữ có thai khôngnên đeo su-chiêng

Phụ nữ đang có thai và sảnphụ không nên đeo su-chiêng.

Nếu ở người sản phụ xuấthiện hiện tượng thiếu sữa, ít sữahoặc mất sữa, một phần lớn cóliên quan đến việc đeo su-chiêng. Có một vị học giả đãtiến hành kiểm nghiệm ở một sốphụ nữ thì phát hiện ra rằngtuyến sữa bị tắc là vì su-chiêngbằng vải bông hoặc vải hoá học

đã lấp kín mất tuyến sữa, do đómà làm cho việc phân tiết và bàitiết sữa gặp khó khăn. Cho nên,những phụ nữ đang mang thaithì không nên đeo su-chiêng, đểbảo đảm cho đứa trẻ mới ra đờicó đủ sữa ăn.

128- Phụ nữ có thai khôngnên mặc áo bó chặt lấy người

Phụ nữ có thai mà mặc áoquá chật, sẽ ảnh hưởng đếntuần hoàn máu, trở ngại choviệc lớn lên của thai nhi.

Bởi vì thời kỳ mang thai,sinh lý của người phụ nữ cónhững thay đổi rõ rệt. Songsong với việc cái thai lớn dần, tửcung dần dần to ra, cái bụngcũng dần dần to lên. Sự sinhtrưởng phát dục của thai nhi

cũng do chất dinh dưỡng máucủa người mẹ cung cấp. Nếu áocủa người mang thai quá chật,sẽ ảnh hưởng đến tuần hoànmáu bình thường của cơ thểngười mẹ nên hạn chế sự hoạtđộng của thai nhi, trở ngại chosự trưởng thành. Sau 6 thángthai trong bụng mẹ sẽ xoay đầuxuống dưới, bụng người mẹcũng to lên rõ rệt. Nếu mặc áoquá chật, hoặc là thắt lưng quáchặt, thường là hạn chế sựchuyển động của thai nhi, sẽ

làm cho độ nghiêng lớn lên,cũng có khi làm cho cái thainằm ngang. Vả lại, thời kỳ cuốicái thai to lớn sẽ o ép tĩnh mạchcủa bụng, thường làm cho máuở các chi dưới chảy về bị trởngại mà sinh ra phù thũng, bụngbị bó chặt càng làm cho phùthũng nặng hơn. Thời gian kéodài còn có thể gây ra hiệntượng tĩnh mạch các chi dưới bịphồng to và bị bệnh trĩ.

Từ đó ta thấy, quần áo củangười phụ nữ đang có thai nên

theo nguyên tắc nhẹ, mềm,rộng rãi, thoải mái, phù hợp vớiyêu cầu vệ sinh, áo thì nên dàivà rộng rãi, quần cũng phải cócạp quần rộng, không nên mặcáo lót bó sát người. Thời kỳcuối của người có thai nên mặcquần có dây đeo bằng vải chunlà thích hợp, tuyệt đối khôngnên dùng thắt lưng loại cứng.

129- Phụ nữ có thai khôngnên bó ngực

Có một số phụ nữ có thai cứthích giữ thể hình cho đẹp, nênthường hay dùng dây đai bóchặt lấy ngực. Kỳ thực làm nhưvậy là hết sức có hại.

Bởi vì cùng với ngày tháng,tuyến sữa tăng lên và bầu vúcũng dần dần to ra. Nếu ngườiphụ nữ có thai dùng dây đai bóchặt lấy ngực thì sẽ hạn chếbầu vú to lên, do đầu vú bị nén

chặt nên đầu vú bị lõm xuống,rất dễ gây nên tuyến sữa pháttriển không tốt, sau khi đẻ sữasẽ bị giảm sút, ảnh hưởng đếnviệc cho con bú sau này. Ngoàira còn có thể dẫn đến một cănbệnh tổng hợp của người bóngực là viêm tĩnh mạch thànhngực. Căn cứ theo tư liệu thìnhững người thiếu sữa, đại đasố đều có liên quan đến việc bóngực trong thời kỳ mang thaihoặc trong tuổi thanh thiếu niêngây nên.

Quan điểm thẩm mỹ đúngđắn nhất là nên thuận theo tựnhiên. Những phụ nữ có thaivào thời kỳ cuối, bầu vú to ra làdo sự cần thiết phải nuôi consau này. Cho nên, phụ nữ cóthai tuyệt đối không nên gò épsự tăng trưởng có tính sinh lýnày. Đó là điều mà mỗi mộtphụ nữ có thai đều phải ghi nhớkỹ.

130- Phụ nữ có thai khôngnên đi bít tất dài và chật

Phụ nữ trong thời kỳ mangthai mà đi bít tất dài và chật sẽlàm tăng thêm bệnh phù thũnghai chân.

Phụ nữ có thai nếu đi bít tấtni-lông dài và chật hoặc bít tấtvải quá nhỏ và chật, sẽ ảnhhưởng đến tuần hoàn máu ở haichi dưới, gây ra hoặc tăng thêmphù thũng hai chân. Cho nênphụ nữ có thai không nên đi bít

tất quá nhỏ và chật, càng khôngnên mặc quần tất.

131- Phụ nữ có thai khôngnên đi giày cao gót

Phụ nữ có thai đi giày caogót có rất nhiều cái hại.

Bởi vì thời kỳ mang thai,đặc biệt là ở giữa và cuối thờikỳ này, bụng người phụ nữ cóthai đã to và cứng, nếu đi giàycao gót thì trọng tâm của toànthân sẽ dồn về phía trước, sẽdồn nén xuống bụng, lượngmáu trở về tim của tĩnh mạchbụng dưới giảm sút, ảnh hưởng

đến việc cung cấp máu và ô-xycho thai nhi, không có lợi chosự trưởng thành của thai nhi, vàcòn làm tăng thêm phù thũngcho hai chi dưới, tử cung to lớnbị sa xuống, bàng quang bị dồnnén, có thể dẫn đến đi đái dắt,hai chi dưới bị sưng và đau, dẫnđến niệu đạo bị viêm nhiễm,thậm chí sau khi đẻ bị sa tửcung; bụng bị nén, nhu độngcủa đường ruột và dạ dày bị suyyếu, dễ xảy ra các bệnh như bíđái, táo bón, thở dốc, ăn không

ngon v.v...Ngoài ra, phụ nữ cóthai đi giày cao gót thì lưng sẽưỡn về phía trước, độ cong cuảcột sống tăng lên, nên xuất hiệnhiện tượng mình mẩy đau nhừ,đi lại lảo đảo, dễ bị ngã, dễ sinhra xảy thai hoặc đẻ non.

132- Mọi người đều không nênđi giày cao gót

Đi giày cao gót phong độkhoáng đạt, lanh lợi lịch sự lắmcho nên các bà, các cô ai cũngthích. Trên thực tế, xuất phát từgóc độ sức khoẻ thì đi giày caogót hậu hoạ khôn lường. Tất cảcác nhà bệnh lý học về chânđều cảnh báo : Hãy vứt bỏ giàycao gót !

Bởi vì đi giày cao gót, thânthể cần phải ngả về phía trước,

để giữ vững trọng tâm của thânthể, lưng cần phải uốn cong, vaicần phải ưỡn về phía sau, môngphải cứng đờ, trọng lượng toànthân đều dồn lên gót chân.Ngoài ra những ngón chân phảibó chặt trong mũi giày nhọn ,khi đi lại, thân thể cần phải dựatrên 4 bộ phận đó, chứ khôngphải chỉ dựa vào ngón chân đểđi. Cứ thế kéo dài sẽ dẫn đếnđau nhức bắp chân, gót chân vàcác khớp đều đau mỏi. Ngoài ragiày cao gót mũi nhọn hình

tam giác, vừa hẹp vừa chật sẽgây tổn thương cho xương bắpchân, ngón chân cái dễ bị mọngnước, gan bàn chân sẽ mọcnhững mắt cá rất khó chịu.Những người bị bệnh đái đườngmà đi giày cao gót có thể dẫnđến bệnh hoại tử đầu ngónchân. Các nhà bệnh học vềchân kiến nghị nên giảm bớt độcao của gót giày xuống cònkhoảng 3 phân là vừa.

133- Phụ nữ có thai khôngnên lạm dụng vitamin

Vitamin không phải là thứcăn bổ. Phụ nữ có thai dùngvitamin phải tuỳ theo bệnh vàphải có liều lượng nhất định.Nếu tự động uống hoặc nghe aiđó nói mà uống vô hạn độ thìkhông những ảnh hưởng đếnsức khoẻ của người có thai, màcòn có thể gây nguy hại chothai nhi nữa.

Bởi vì dùng vitamin A quá

liều lượng. Sẽ làm cho xươngcốt của thai nhi bị biến dạng,sau khi đẻ ăn không thấy ngon,thể trọng giảm; uống vitaminB6 hoặc vitamin C nhiều quá cóthể ảnh hưởng đến sự trưởngthành bình thường của thai nhi;uống vitamin D nhiều quá cóthể khiến cho sau khi đẻ, can-xitrong máu của đứa trẻ quá cao,trí lực giảm, ăn uống khôngthấy ngon miệng, bí đái, táobón, và còn có thể làm cho sọnão bị rạn nứt; uống vitamin E

nhiều quá có thể làm cho đứatrẻ mới sinh bị đi tướt, đau bụngvà kiệt sức. Cho nên phụ nữ cóthai không nên uống quá nhiềuvitamin.

134- Phụ nữ có thai khôngnên lạm dụng thuốc kháng

sinh

Rất nhiều loại thuốc khángsinh có hại cho người mangthai và cho thai nhi.

Gentamycin và streptômycinđối với phụ nữ có thai và thainhi là loại thuốc kháng sinh cóđộc tố cao, có thể gây tổn hạicho buồng thận và cho thầnkinh thính giác, khiến cho đứatrẻ sau khi ra đời sẽ bị điếc. Có

một số loại thuốc kháng sinh cótác dụng phụ rất nghiêm trọngđối với hệ thống thần kinh, vớimáu, gan, thận v.v..., từ đó mà gây ra xảy thai hoặc quái thai.Uống stréptômycin nhiều quá sẽcó tác dụng phụ như trở ngạicho việc phát triển gân cốt củatrẻ em, răng mọc không đều vàcó thể làm cho đứa trẻ thànhquái thai. Cho nên phụ nữ cóthai không nên sử dụng nhữngloại thuốc nêu trên. Trongtrường hợp cần thiết phải dùng

kháng sinh thì nhất thiết phảitheo chỉ dẫn của bác sĩ.

135- Phụ nữ có thai khôngnên dùng nhiều thuốc bổ can-

xi

Có một số phụ nữ có thaichỉ sợ thai nhi thiếu chất can-xicho nên hàng ngày uống rấtnhiều sữa bò, uống rất nhiềucan-xi và rất nhiều thuốc viênvitamin A-D v.v... Kỳ thực làmnhư vậy là không có lợi cho thainhi.

Bởi vì phụ nữ có thai màdùng quá nhiều can-xi, có thể

làm cho thai nhi bị bệnh can-xitrong máu quá nhiều, sau khi đẻcó thể có nhiều dị tật, nếunghiêm trọng thì đứa trẻ khônglớn lên bình thường, trí năngthấp. Cho nên, phụ nữ có thaikhông nên uống nhiều can-xi,nói chung, mỗi ngày uốngkhoảng 0,6 g can-xi là vừa. Khimới có thai thì uống 0,8g, đếntháng cuối thì uống 0,1 g can-xilà vừa.

136- Phụ nữ có thai khôngnên dùng dầu gió

Dầu gió là một loại thuốc tốtmà các gia đình đều có chuẩnbị. Nó có thể làm cho người lảđi tỉnh lại, có thể tiêu viêm diệtkhuẩn, làm cho máu lưu thôngvà giảm đau, giải nhiệt và chốngsay. Nó có thể chữa trị thươngphong, cảm mạo, say nắng mùahè, chống viêm khớp, chốngsay tàu xe, thuyền bè, chốngcôn trùng cắn đốt v.v... Nhưng,

phụ nữ có thai mà dùng thì lợibất cập hại.

Bởi vì dầu gió là do tinh dầulong não, bạc hà, tinh dầukhuynh diệp và tinh hương thựcvật chế ra. Trong đó long nãocó thể qua đường mũi và mồmmà vào trong cơ thể, cũng cóthể thông qua tấm bình phongbào thai mà dẫn đếníảy thaihoặc là tử thai. Cho nên phụ nữcó thai tuyệt đối không nêndùng dầu gió, nhất là 3 thángđầu càng phải đặc biệt chú ý.

137- Phụ nữ có thai khôngnên nuôi mèo

Có những phụ nữ trong thờikỳ mang thai thường thích ômnhững con mèo nhà nuôi, thậmchí ban đêm còn để cho mèongủ chung với họ nữa. Cáchlàm như vậy đối với người phụnữ đang có thai là rất có hại chosức khoẻ.

Bởi vì mèo là nguồn gốcchủ yếu lây bệnh ký sinh trùngsang người. Nếu người phụ nữ

có thai sờ phải phân mèo mà cótrứng trùng hoặc ăn uống phảithức ăn hoặc nước có nhiễmtrùng từ phân mèo truyền sangthì thai nhi có thể mắc một loạibệnh hình cung khiến cho đứatrẻ trở thành quái thai hoặc tửvong, cũng có thể dẫn đến đẻnon họăc sảy thai, thậm chíngười có thai còn bị trúng độc.Ngày nay có rất nhiều học giảđã cho rằng trong rất nhiều trẻem bị cái bệnh được gọi lànguồn phát sinh từ não, một

phần lớn có liên quan đến việcbị lây bệnh ký sinh trùng thuộchình cung do mèo truyền sang.

138- Phụ nữ có thai khôngnên giảm mức ăn.

Có một số phụ nữ có thai sợthể trọng tăng nhanh, bào thaiquá nặng rồi sinh ra khó đẻ,nên đã giảm mức ăn uống hằngngày. Trên thực tế đó là điềukhông thể chấp nhận được.

Phụ nữ có thai mà ăn ítkhông những không có lợi chosức khoẻ bản thân, mà còn ảnhhưởng đến sự trưởng thành củathai nhi. Phụ nữ có thai không

nên ăn ít. Trong thời kỳ mangthai mà lên cân là hiện tượngbình thường. Thể trọng tăng 10- 12 cân là bình thường, khôngcó gì đáng lo ngại.

139- Phụ nữ đang hành kinhkhông nên nhổ răng.

Phụ nữ đang hành kinhkhông nên nhổ răng.

Bởi vì khi phụ nữ đang hànhkinh thì máu đông rất chậm, dễxảy ra hiện tượng sau khi nhổrăng sẽ chảy rất nhiều máu,không có lợi cho việc hồi phụcvết thương ở chân răng. Đồngthời khi phụ nữ đang hành kinhmà nhổ răng thì hoạt tính củachất hoà tan vi khuẩn ở trong

miệng bị giảm đi, làm cho vikhuẩn gây bệnh tăng lên, rất dễbị nhiễm trùng, không có lợicho sức khoẻ. Cho nên, khi phụnữ đang hành kinh thì khôngnên nhổ răng. Nói chung, nếucần nhổ răng thì nên chờ saukhi hành kinh khoảng 10 ngàyhãy nhổ mới thích hợp.

140- Trước khi hành kinhkhông nên chiếu chụp X

quang.

X quang là một loại sóngđiện từ có lớp sóng rất ngắn, cóthể xuyên qua tất cả các bộphận của cơ thể, khiến cho cáctế bào và các dịch thể phát sinhsự biến hoá về vật lý và hoá sinh, rất dễ làm thương tổn cáctế bào sinh dục và các tế bàonhiễm sắc thể sinh dục.

Phụ nữ đang độ tuổi sinh

đẻ, trước khi hành kinh chính làgiai đoạn rụng trứng. Thời kỳnày mà chiếu chụp X quang sẽlàm cho các tế bào trứng hoặctrứng đã thụ tinh bị tổn thương,dẫn đến bào thai phát triểnkhông tốt, do đó mà sinh ranhững trẻ em bị khuyết tật, nhưtrí lực kém, hở môi, rách vòmhọng, teo sọ não, tứ chi khôngvẹn toàn, đứa trẻ mới sinh bịxuất huyết có tính tự phát v.v...Cho nên phụ nữ đang độ tuổisinh đẻ, trước khi hành kinh

không nên chiếu chụp Xquang.

141- Phụ nữ trước khi hànhkinh không nên ăn nhiều

muối.

Phụ nữ khi sắp sửa hànhkinh mà ăn những thứ quá mặnlà có hại.

Bởi vì ăn những thức ăn quámặn, khiến cho trữ lượng muốivà nước ở trong cơ thể tăng lên,khi đến ngày hành kinh sẽ cóhiện tượng nhức đầu, dễ xúcđộng và dễ cáu giận v.v... Quanhững thực nghiệm đã chứng

minh, trước khi hành kinhkhoảng 10 ngày nên ăn nhữngthức ăn ít mặn thì sẽ khôngxuất hiện những hiện tượng nhưđã nêu ở trên. Cho nên, phụ nữtrước khi hành kinh không nênăn nhiều muối.

142- Phụ nữ đang hành kinhkhông nên tắm nước lạnh

Tắm nước lạnh là biện pháptốt đối với sức khoẻ, bất kỳ namnữ già trẻ, bất kể xuân, hạ, thu,đông đều có thể tắm. Tắm cótác dụng rõ rệt đối với tuầnhoàn máu của cơ thể và tăngcường sức đề kháng của lớp da.Nhưng phụ nữ đang trong thờikỳ hành kinh thì phải tránh tắmnước lạnh.

Bởi vì việc điều tiết kinh

nguyệt bị khâu não dưới - thuỳthể - lõi buồng trứng chi phối,mà những hoạt động này lại ảnhhưởng đến đại não, một số thayđổi về môi trường hoặc kíchthích ngoại giới đều sẽ ảnhhưởng đến kinh nguyệt. Ví dụtrong thời kỳ đại chiến thế giớilần thứ hai, có rất nhiều phụ nữdo tinh thần căng thẳng quámức mà bị tắt kinh. Có phụ nữkhông có thai vì quá mongmuốn có con nên cũng tấưtkinh hình thành mang thai giả.

Khi được bác sĩ nói rõ sự thậtthì kinh nguyệt lại trở lại. Lạnhcũng là một loại kích thích,cũng có thể thông qua đại nãodẫn đến thay đổi kinh nguyệt.Cho nên trong thời kỳ đanghành kinh thì không nên tắmnước lạnh. Còn người khoẻmạnh mà không phải thời kỳhành kinh thì tắm nước lạnhnhư thường.

143- Phụ nữ đang hành kinhkhông nên tắm ngồi.

Phụ nữ đang có kinh nguyệtkhông nên tắm ngồi hoặc tắmtrong bồn tắm.

Bởi vì tắm ngồi hoặc tắmtrong bồn tắm có thể làm chonước bẩn ngấm vào âm đạo.Trong thời kỳ hành kinh, cửa tửcung hơi mở rộng, nước bẩn dễngấm vào khoang tử cung do đómà sinh ra viêm bộ phận sinhdục. Trong thời gian hành kinh,

việc rửa sạch phần ngoài âm hộlà vô cùng quan trọng. Muốnbảo đảm âm hộ được sạch sẽthì phải dội nước rửa, như vậynước sẽ không chảy ngược lênđể ngấm vào âm đạo. Nhưngkhi rửa phải dùng nước ấm ởmức độ vừa phải. Nếu nướcnóng quá thì sẽ làm cho xungquanh mao tế huyết quảntrương lên, việc tuần hoàn máutăng nhanh, dẫn đến máu hànhkinh ra quá nhiều. Nếu nướckhông đủ ấm sẽ làm cho hệ

thống sinh dục và toàn thân bịnước lạnh kích thích, dẫn đến ngừng kinh. Ngoài ra, phụ nữkhi hành kinh, do sức đề khángcủa cơ thể giảm xuống, nếu gặplạnh thì rất dễ bị cảm sốt.

144- Phụ nữ khi hành kinh không nên mặc quần bò.

Những năm gần đây, quầnbò, quần ống bó được nhiềuthanh niên coi là mốt thờitrang.. Nhưng, phụ nữ trongthời kỳ hành kinh thì không nênmặc loại quần bó chặt lấy bắpđùi này.

Bởi vì phụ nữ trong thời kỳhành kinh có sự thay đổi về sinhlý cơ thể rất lớn. Lúc này sựchuyển hoá trong cơ thể rất

mạnh. Việc tuần hoàn máu tăngnhanh, một phần mao tế huyếtquản trương lên, sức đề khánggiảm xuống. Nếu lúc này màmặc quần đũng hẹp, bó chặt lấybắp đùi, sẽ làm cho một phần mao tế huyết quản bị bó chặt,do đó mà ảnh hưởng đến tuầnhoàn máu, tăng thêm sự cọ sátâm hộ, rất dễ gây nên phồngrộp, xung huyết âm hộ. Nếukhông chú ý giữ vệ sinh sạchsẽ, còn có thể mắc các bệnhnhư viêm nhiễm hệ thống

đường tiết niệu v.v... Cho nênkhi hành kinh, phụ nữ nên mặcquần rộng rãi cho thoải mái.Không nên quá theo đuổi mốtmà coi thường việc ăn mặc cóảnh hưởng đến sức khoẻ củabản thân.

145- Phụ nữ đang cho con búkhông nên uống bia

Bia tuy được gọi bằng cáitên rất đẹp là "Bánh bao nước”, có đường, có chất đạm, có10 loại vitamin và 17 loại axitamin. Chất dinh dưỡng rấtphong phú. Song trong thời kỳđang cho con bú thì không nênuống bia.

Bởi vì trong bia có chất hu-bơ-lông. Thành phần hu-bơ-lông rất phức tạp, trong đó chất

đại mạch nha có tác dụng ứcchế sữa. Phụ nữ đang cho conbú mà uống bia, không nhữngkhông thúc đẩy việc tiết sữa,ngược lại còn làm cho lượngsữa giảm đi. Cho nên phụ nữđang cho con bú không nênuống bia.

146- Phụ nữ không nên hútthuốc lá

Hút thuốc lá chẳng có lợimà chỉ có hại. Nam giới hútthuốc lá có hại, phụ nữ hútthuốc lá nguy hại càng lớn hơn.

Qua điều tra trên 3.500 phụnữ ở 7 quốc gia, người ta pháthiện ra rằng, số phụ nữ hútthuốc lá già đi so với số phụ nữkhông hút thuốc lá cùng lứa tuổinhiều hơn gấp 2 lần. Điều đónói lên rằng hút thuốc lá sẽ mau

già yếu. Phụ nữ hút thuốc lá cótới 46% người bị rối loạn kinhnguyệt. Ngoài ra có tới 32 % bịtắt kinh sớm, mà người khônghút thuốc lá thì chỉ có 2%. Chonên người phụ nữ nào hút thuốclá thì dung nhan tiều tuỵ, lớp dachóng nhăn, thô, tóc khô ráp.Cho nên phụ nữ không nên hútthuốc lá.

147- Sản phụ không nên ănnhiều đường đỏ

Đường đỏ không những cóhàm lượng đường nho rất lớn,mà còn có nhiều loại nguyên tốvi lượng như chất sắt, carôten,vitamin B2, vitamin PP và cácchất kẽm. Mangan, crôm, kali,đồng v.v... Sản phụ khi sinh nở,thể lực bị tiêu hao rất lớn, mấtnhiều máu. Sau khi đẻ lại chocon bú, cần rất nhiều chấtđường và chất sắt. Đường đỏ

vừa bổ máu lại vừa cung cấpnhiệt lượng và một số chất dinhdưỡng khác, lại còn có tác dụngthúc đẩy sự bài tiết những chấtđộc, rất có lợi cho việc khôiphục và co hẹp tử cung sau khiđẻ. Song không chỉ toàn là lợiích, mà vì đường đỏ có tácdụng hoạt hoá sự ứ máu, nếucứ ăn đường đỏ mãi thì sẽ dẫnđến tăng thêm thành phần ác lộcủa máu, gây nên hiện tượngsản phụ tiếp tục bị mất máu kéodài, ảnh hưởng đến việc khôi

phục sức khoẻ cho sản phụ.Các chuyên gia hữu quan

chỉ ra rằng, thời gian sản phụ ănđường đỏ, nói chung chỉ nên từ7 đến 10 ngày và phải chú ý ănmột số lượng thích hợp thôi.Ngoài ra đường đỏ còn cótương đối nhiều tạp chất, khi ănnên hoà ra nước, chờ cho tạpchất lắng xuống rồi hãy uống.Như vậy mới vệ sinh.

148- Phụ nữ không nên đi xeđạp của nam giới

Căn cứ vào rất nhiều bảnthống kê của các bệnh viện,trong số những phụ nữ mắcbệnh xung huyết ngoài âm đạothì có đến 75% là do nguyênnhân đi xe đạp của nam giới.

Bởi vì xe của nam giới códóng ngang, khi lên xuống xe,khi hãm xe hoặc khi va chạmrất dễ bị ngã xe, làm cho âm hộva mạnh vào dóng xe, vào yên

xe v.v... mà gây ra sây sát bênngoài. Cho nên phụ nữ nên đixe đạp của nữ. Xe đạp nữkhông những không có dóngngang, mà thân xe cũng tươngđối thấp. Khi lên xuống xekhông cần phải nhấc chân quácao, tương đối thuận tiện, antoàn, gặp trường hợp phảiphanh xe gấp thì chân cũng đặtxuống đất một cách nhẹ nhàngvà dễ dàng, không bị ngã hoặcbị va đập. Ngoài ra xe đạp nữthân xe ngắn hơn xe nam, hợp

với cánh tay ngắn, cơ lực kémcủa phụ nữ, dễ dàng tập trungsử dụng cánh tay và bàn tayđiều khiển xe.

149- Phụ nữ không nên đi xeđạp có yên cứng.

Khi kiểm tra những phụ nữđang độ tuổi sinh đẻ, các ngànhđiều trị y học có liên quan pháthiện ra rằng rất nhiều phụ nữmang những chứng bệnh nhưlớp da ngoài âm hộ dày lên,cứng lên, sưng mọng và ít nhiềuđều có cảm giác đau đớn. Cóngười còn mắc bệnh bí đái, đáibuốt, niệu đạo bị tắc nghẽn,viêm niệu đạo v.v... Nguyên

nhân của đại đa số bệnh này làdo những người phụ nữ đóthường xuyên đi xe đạp yêncứng gây ra.

Bởi vì phụ nữ ngồi xe đạpyên cứng lâu ngày, cái yên xeđã cứng, phía trước lại hơi cao,áp lực của toàn thân thông quaphần mỏm yên, tác dụng ngượclại lên âm hộ, khiến cho âm hộnhiều ngày bị dồn nén, bị cọsát, đồng thời kích thích phầntrên của niệu đạo làm cho lớpda ngoài âm hộ thành chai ra,

cứng lên, sưng mọng gây nênmọng đỏ mãn tính, thành viêm,thành xung huyết v.v... Cho nênnhững người phụ nữ nào phải đixe đạp nhiều ngày thì nên sửacái yên xe đạp cho phía đằngtrước hơi thấp xuống để cho áplực khỏi dồn lên âm hộ, yên xethì nên dùng bông hoặc bọt biểnđệm xuống dưới lớp da mềm,sao cho âm hộ không cảm thấybị cọ sát là được.

150- Phụ nữ không nên mặcquần lót bằng vải ni lông.

Vải ni lông, màu sắc đẹp,nhẹ và mềm, dễ giặt, mau khô,giá cả lại rẻ. Nhưng nếu mayquần lót cho phụ nữ, thì sẽ gâynên hậu quả không tốt.

Ni lông là loại sợi nhân tạo,trong quá trình sản xuất thườngpha trộn rất nhiều thành phần vilượng hoá học như đơn thể,amôniăc, chất rượu v.v...Những chất này kích thích da

rất mạnh. Ngoài ra âm hộ củaphụ nữ ẩm ướt. Vải ni lông ítthoáng khí tính hút nước kém,dễ để cho vi khuẩn sinh sôi nảynở, rồi sinh ra bệnh quá mẫncảm, bệnh mẩn ngứa, viêm niệuđạo v.v... Cho nên phụ nữkhông nên mặc quần lót bằngvải ni lông.

151- Phụ nữ không nên dùngxà phòng để rửa bộ phận sinh

dục

Có một số phụ nữ, vì muốnbảo đảm cho bộ phận sinh dụcđược sạch sẽ, cứ thích dùng xàphòng để rửa âm hộ. Các chịcho rằng xà phòng khôngnhững rửa sạch bộ phận sinhdục mà còn có tác dụng diệtkhuẩn nữa. Trên thực tế, nhưvậy là không khoa học.

Bởi vì xà phòng thuộc tính

kiềm, rửa âm hộ sẽ làm giảmmất tính toan của lớp da ngoàiâm hộ, chỉ có lợi cho vi trùngsinh nở, mà không có lợi chosức đề kháng của cơ thể. Vảlại, xà phòng còn kích thích lớpda, làm cho một bộ phận bịsưng đỏ, làm cho việc đi tiểu bịkhó khăn. Cho nên, phụ nữkhông nên dùng xà phòng đểrửa âm đạo. Phương pháp đúngđắn là dùng nước sạch để dội,rửa, hoặc cho một chút ít muốiăn vào thì càng tốt.

152- Không nên chải đầu bằnglược nhựa

Lược bằng nhựa nilon rẻtiền, nhẹ và dùng bền. Songdùng lược bằng nilon thật khôngcó lợi.

Bởi vì lược nilon hoặc bànchải nilon, khi chải tóc dễ sinhra tĩnh điện, gây kích thíchkhông tốt cho tóc và da đầu, dođó mà hay rụng tóc. Cho nên chải đầu không nên dùng lượcnhựa. Nên chọn mua lược bằng

gỗ Hoàng dương và bàn chảibằng lông lợn vừa sạch gầu, vừatăng thêm độ bóng mượt, đồngthời lại có thể làm mat-sa dađầu, làmcho máu tuần hoànđược tốt hơn.

153- Không nên cắm nến vàobánh ga-tô sinh nhật

Thói quen cắm nến vàobánh ga-tô trong ngày sinh nhậtlà do học của nước ngoài vào.Trên thực tế cách làm như vậylà rất mất vệ sinh.

Bởi vì bánh ga-tô bị nhữngcây nến cắm đầy vào, nhất địnhbị ô nhiễm. Khi đốt nên lên khótránh được muội khói, nến chảyxuống cũng ô nhiễm bánh, khithổi nến có thể bắn nước bọt ra,

bệnh khuẩn cũng ô nhiễm bánh.Nếu như người đó lại có bệnhtruyền nhiễm, tránh sao khỏitruyền bệnh cho người khác.Cho nên không nên cắm nếnvào bánh ga-tô sinh nhật. Nếumuốn thực hiện kiểu nghi lễ nàythì nên cắm nến lên trên hộpbánh ga-tô.

154- Không nên bế trẻ em xemti-vi

Trong quá trinh ti-vi hoạtđộng, bóng đèn hình phát ramột lượng tia X nhất định. Đốivới người lớn thì tia X nàykhông có gì nguy hại, nhưng đốivới trẻ thơ một hai tuổi thì sẽ cónguy hại.

Bởi vì tính mẫn cảm của trẻem đối với tia X cao hơn ngườilớn gấp nhiều lần. Bế trẻ thơxem ti-vi, nhất là ở cự ly gần,

thời gian xem lại lâu thì tia X sẽtích tụ trong cơ thể trẻ thơ, rấtcó hại cho xương gân và tuyếnsữa tuyến giáp trạng. Bởi vìnhững cơ quan và những tổchức này tương đối mẫn cảmđối với tia X. Nếu kéo dài sẽ cóhiện tượng yếu sức, không chịuăn, suy dinh dưỡng, bạch cầugiảm, từ đó dẫn đến chậm lớn,trí lực giảm. Cho nên khôngnên bế trẻ thơ xem ti-vi.

155- mùa đông không nên đeokhẩu trang để chống rét

Mùa đông giá rét, gió bấccăm căm, nhiều người đi rangoài thường hay đeo khẩutrang để chống rét. Trên thựctế, như vậy là không khoa học.

Bởi vì trong niêm mạc mũicủa con người có rất nhiều vi tihuyết quản dạng hải miên, tuầnhoàn máu vô cùng thịnh vượng,nó có tác dụng tăng nhiệt chokhông khí hít vào. Công năng

phòng ngự này của con người,có thể thông qua việc luyện tậpmùa đông để tăng cường khảnăng chống rét. Nếu ra ngoàimà đeo khẩu trang, ngược lại sẽlàm cho niêm mạc mũi trở nênyếu đuối, mất mất công năngphòng ngự, dễ bị cảm cúm, bịho. Cho nên trong tình hìnhbình thường, mùa đông đi rangoài không đeo khẩu trang thìhơn.

156- Không nên bôi nước hoalên mặt

Có một số phụ nữ rất thíchbôi nước hoa lên mặt, tưởngrằng làm như vậy là có thể vừathơm tho lại có tác dụng bảo vệđược làn da. Kỳ thực làm nhưvậy chỉ có hại.

Bởi vì nước hoa mà xoa lênmặt sẽ tăng nhanh độ lão hoácủa lớp da ở trên mặt, mất đi độmịn bóng sẵn có và làm giảm đitính đàn hồi của lớp da. Đồng

thời sau khi xoa nước hoa lênmặt thì nhất thiết không được ranắng vì những tia tử ngoại trongánh nắng sẽ làm cho một sốchất trong nước hoa biến thànhnhững chất hoá học làm chonhững chỗ có nước hoa dínhvào sẽ sưng đỏ và đau nhức, cókhi còn phát triển thành viêmda. Cho nên, không nên bôinước hoa lên mặt.

157- Khi trang điểm khôngnên dùng nước hoa có nồng

độ cao.

Dùng nước hoa, nước sữađể hoá trang, nếu mùi thơm quánồng, không những làm chongười xung quanh khó chịu, màcòn có hại cho sức khoẻ.

Bởi vì có người sau khidùng hoặc ngửi thấy mùi nướchoa quá nồng sẽ sinh ra phảnứng quá mẫn cảm. Có một sốchất hoá học ở trong nước hoa

sẽ là nguồn kích thích quá mẫnđối với người đã có thể chất quámẫn, sẽ làm cho thân thể ngườiđó sinh ra các kiểu phản ứngnhư bệnh mề đay, viêm mũi,bệnh ho kinh giật và bệnh henxuyễn, có một số ngườì cònxuất hiện bệnh đau đầu, chóngmặt, và những chứng bệnhđường ruột như đau bụng quặnvà đau bụng đi ngoài. Cho nênkhi đi mua những đồ hoá trang,không nên bị những mùi vịthơm tho đậm đà quyến rũ.

Nhất là những người có thể chấtquá mẫn cảm. càng không nênsử dụng nước hoa có nồng độcao.

158- Không nên dùng dầu gióđể xoa tay xoa mặt

Mùa đông có một số ngườicứ thích dùng dầu gió để xoatay xoa mặt. Làm như vậykhông những là vô ích mà còncó hại nữa.

Bởi vì dầu gió có tính hútnước rất mạnh, bôi lên lớp dachỉ có tác dụng tạm thời làmdịu lớp da chứ không thể làmcho da mềm ướt được. Nếuthường xuyên dùng dầu gió để

bôi lên da, dầu gió sẽ hút đi mấtnhiều chất nước ở trên bề mặtlớp da, lâu ngày sẽ làm cho dabị nhăn nhúm, trở nên khô cứngnhăn nheo. Cho nên không nênxoa dầu gió lên tay lên mặt.Phương pháp sử dụng đúng đắnnhất là : 2 phần dầu gió cộngvới 8 phần nước, pha thànhdung dịch 20%, dùng nước nàyđể xoa lên tay lên mặt mới làthích hợp.

159- Tắm xong không nêntrang điểm ngay

Tắm, đối với thần kinh, hệthống nội phân tiết và độ ẩm, độtoan của lớp da của cơ thể conngười đều có ảnh hưởng. Saukhi tắm mà lập tức hoá trangngay có thể xảy ra những phảnứng không tốt.

Bởi vì độ nóng, chất nướcvà độ ẩm của nước để tắm cóthể làm cho độ toan kiềm củalớp da bình thường bị thay đổi.

Lớp da của người bình thườngcó phản ứng tính toan, có thểđề phòng sự xâm nhập của vitrùng, bảo hộ lớp da. Sau khitắm, độ toan kiềm của lớp dathay đổi, nếu vội vàng hoá trangngay, sử dụng hoá trang phẩmcó thể làm cho da sản sinhnhững phản ứng không tốt. Nênsau khi tắm một giờ, chờ chođộ toan kiềm của lớp da hồiphục bình thường rồi hãy hoátrang thì hơn.

160- Đi khám bệnh thì khôngnên trang điểm

Có một số bệnh nhân nữđến bệnh viện để khám bệnhmà cũng trang điểm kỹ càng,tuy có tỏ ra lễ phép với y bác sĩ,nhưng lại làm cho bác sĩ rất khóchẩn đoán bệnh, mà đối với bảnthân cũng có hại chứ không cólợi.

Bởi vì một kinh nghiệmquan trọng của việc “Thămbệnh” là bác sĩ quan sát màu da

sắc mặt mà phán đoán bệnhtình. Rất nhiều bệnh biểu hiệnbằng sự thay đổi ở sắc mặt, ởtóc, ở lưỡi, ở móng tay v.v...Nếu trước khi đi khám bệnh màlại sơn móng tay, bôi son đỏthẫm,, xoa phấn thơm lừng, kẻmắt tròn xoe, vẽ lông mày v.v...Như vậy là đã che lấp hết cáibiểu hiện bề ngoài của bệnh,gây cho bác sĩ rất nhiều phiềntoái trong việc chấn đoán bệnhhoặc có thể chẩn đoán nhầm.Cho nên đi khám bệnh thì

không nên hoá trang.

161- Diễn viên trước khi hoátrang không nên rửa mặt, cạo

râu

Mỗi diễn viên, trước khidiễn xuất đều phải hoá trang.Hoá trang thì phải sử dụng cácloại thuốc màu có chất dầu.Nếu rửa mặt, cạo râu trước khihoá trang thì rất dễ dẫn đến“Viêm da do thuốc màu có chấtdầu” tục gọi là “Bệnh mặt đen”.

Bởi vì trong thuốc màu cóchất dầu dùng để hoá trang có

các chất độc như thủy ngân,chì, thạch tín v.v... Trước khihoá trang mà rửa mặt, nhất làlại rửa mặt bằng xà phòng vànước nóng thì không những trừbỏ mất tầng bảo hộ dầu mỡ dolớp da bình thường tiết ra, màcòn làm cho lỗ chân lông nở ra.Như vậy khi hoá trang thì thuốcmàu có chất dầu có thể xâmnhập vào lỗ chân lông, dẫn đến“Viêm da do các loại thuốcmàu có chất dầu” hoặc dothuốc màu quá mẫn, do đó mà

xuất hiện mẩn mụn đỏ, mụnnước, thẩm dịch và sắc tố màunâu lắng xuống. Cho nên, diễnviên trước khi hoá trang khôngnên rửa mặt, cạo râu. Nếu hoátrang 4 tiếng đồng hồ trước khirửa mặt và 8 tiếng đồng hồtrước khi cạo râu thì không việcgì.

162- Hoá trang không nênnhổ lông mày

Có một số nữ thanh niên cứmuốn có bộ mặt đẹp, chẳng tiếccông tu sửa lông mi lông mày,đem nhổ sạch bộ lông mày đennhánh, như vậy chỉ có hại chứchẳng có lợi gì cả.

Bởi vì lông mày là cơ quanphụ trợ của mắt, có thể chenhững giọt mồ hôi chảy vàomắt, là một phòng tuyến chechắn cho mắt. Vả lại nhổ lông

mày có thể kích thích cục bộhuyết quản , thần kinh, ảnhhưởng đến thị lực bình thườngvà dễ dẫn đến viêm nhiễm cụcbộ, dẫn đến viêm tổ chức tổong, sau này sẽ để lại những vếtsẹo, sẽ ân hận suốt đời. Chonên, hoá trang không nên nhổlông mày.

163- Không nên để tóc quá dài

Tóc dài là một trong nhữngđặc trưng bề ngoài cuả phụ nữ,một mái tóc thanh tú đẹp đẽ thểhiện một cách rõ rệt sức quyếnrũ của người con gái. Mái tócdài tuy rất đẹp, nhưng lại là mộttrong những nhân tố không antoàn trong rất nhiều công tác.

Những người phụ nữ hiệnđại làm việc trong tất cả các loạicông tác, mà trong rất nhiềuloại công tác thì tóc dài là một

trong những nhân tố mất antoàn, đặc biệt là những ngườilàm việc trong các ngành cơgiới, ngành dệt, ngành kiến trúcv.v... thì lúc làm việc càngkhông an toàn, không tiện. Tócdài có thể bám nhiều bụi bẩn,rất bất lợi cho những người làmcông tác trong ngành y, ngànhthực phẩm v.v... Ngoài ra, tócdài cũng không có lợi cho cáchoạt đông thể dục. Cho nên phụnữ không nên để tóc quá dài.

164- Không nên cắt lông mi

Có một số bà mẹ trẻ, muốnlàm cho con mình xinh đẹphơn, đôi mắt dễ nhìn hơn,đqa\\ã cắt đi hàng lông mi củatrẻ., tưởng rằng như vậy lông mimọc lại sẽ dài hơn, đẹp hơn. Kỳthực làm như vậy rất có hại chomắt trẻ..

Bởi vì lông mi là có tácdụng bảo vệ con mắt, có thể đềphòng bụi bặm bay vào mắt.Nếu đột nhiên có vật lạ bay đến

đụng vào mi mắt, mắt sẽ nhanhchóng nhắm lại để bảo vệ lòngngươi con mắt. Nếu đem cắtcụt lông mi đi thì sẽ mất mất tácdụng bảo hộ này, bụi bặmv.v...sẽ dễ dàng lọt vào mắt, dẫnđến các loại bệnh về mắt. Vả lạituổi thọ của một sợi lông mi đạiđể chỉ được có 90 ngày. Cắtlông mi đi rồi, những sợi mớimọc ra cũng không thể dài hơnđược. Cho nên, không nên cắtlông mi.

165- Sấy tóc không nên quánhiều và quá xoăn

Tóc là tấm bình phong củasọ não, có thể bảo vệ sọ não.Sau khi sấy, quạt, chải các kiểutóc, có thể làm tăng thêm vẻđẹp bên ngoài của con người.Nhưng sấy tóc không nên quánhiều và quá xoăn.

Bởi vì sấy tóc quá nhiều vàquá xoăn, có thể phá hoại chấtanbumin của tóc, đồng thờicũng làm cho tầng bảo vệ tóc bị

tổn hại, làm mất đi vẻ bóngmượt sẵn có của nó, và còn cóthể làm cho tóc trở nên giòn, dễrụng, nhìn vào thấy khô cứng,mất hết vẻ đẹp. Như vậy thậtchẳng có lợi gì cho sự khoẻ,đẹp của bộ tóc. Cho nên nóichung chỉ nên sấy tóc từ 3 đến6 tháng một lần, sấy bằng chấthoá học cứ 3 tháng một lần làthích hợp. Như vậy có thể bảovệ được vẻ khoẻ, đẹp của máitóc.

166- Không nên dùng nhiềuthuốc nhuộm tóc

Có người tóc bạc, bèn gửigấm niềm hy vọng vào thuốcnhuộm tóc. Họ không biết rằng,thường xuyên nhuộm tóc là rấtcó hại cho sức khoẻ.

Bởi vì thuốc nhuộm tóc cóđộc tính nhất định. Có một sốngười sau khi sử dụng dẫn đếnlớp da quá mẫn cảm, xuất hiệntình trạng đỏ mọng, có nhữngnốt có nước, có nốt mẩn, ngứa

ngáy khó chịu. Thường xuyênnhuộm tóc, nếu không gội sạch,có một số chất ở trong thuốcnhuộm tóc như chất thố, toan,chì tích tụ trong cơ thể sẽ làmcho trúng độc. Người ta thínghiệm ở động vật đã chứngminh, đem thuốc nhuộm tócthường dùng đã ô-xy hoá vớimột nồng độ nhất định bôi lênda một con vật, sau một thờigian, con vật ấy đã bị ung thưda. Cho nên thuốc nhuộm tóckhông nên dùng thường xuyên.

167- Mùa hè không nên đeođồ trang sức bằng kim loại

Mùa hè đeo đồ trang sứcbằng kim loại, như hoa tai, dâychuyền, xuyến v.v... có thể gâyra các bệnh về da.

Bởi vì đồ trang sức bằngkim loại thường có nicken,crômi có thể gây ra bệnh viêmda tiếp xúc. Mùa hè ra nhiềumồ hôi, một số chất kim loạitrong đồ trang sức bằng kimloại có thể hoà tan vào trong mồ

hôi, tăng thêm cơ hội tiếp xúcgiữa kim loại và lớp da và cóthể ngấm vào bên trong lớp da.Cho nên mùa hè không nên đeođồ trang sức bằng kim loại.

168- Nhân viên làm công việc

tiếp xúc với thực phẩm chín không nên đeo nhẫn

Nghiên cứu từ góc độ vệsinh thực phẩm, các nhân viêntrực tiếp tiếp xúc với thực phẩmchín ở các khách sạn, quán ăn,nhà ăn v.v... thì không nên đeonhẫn. Nếu không, có thể đemlại cho người ăn những nguyhại, dẫn đến truyền nhiễm cácloại bệnh hoặc gây ra trúng độc

thực phẩm.Bởi vì hàng ngày tay chúng

ta phải tiếpễúc với rất nhiều loạithực phẩm có nhiễm vi khuẩn.Những vi khuẩn này có thểthông qua đủ mọi con đường đểxâm nhập vào cơ thể. Sau khiđeo nhẫn, bệnh khuẩn có thể dễdàng bám vào thành nhẫn hoặcphía trong chiếc nhẫn, khi rửatay rất khó khử sạch được vikhuẩn ở những nơi này. Khilàm các món ăn chín rất dễ ônhiễm thực phẩm, người ăn

phải rất dễ mắc phải bệnh tậtnào đó. Cho nên nhân viên trựctiếp chế biến các món ăn chín,khi làm việc thì không nên đeonhẫn .

169- Nhân viên làm việc trongcác phòng bệnh không nên

đeo nhẫn

Nhân viên y tế tiếp súc bệnhnhân, cứu người chết, dìu ngườibị thương. Nhân viên y tế đanglàm việc mà đeo nhẫn, khôngnhững chẳng có ích gì cho mìnhmà con có hại cho người bệnh.

Bởi vì nhẫn là nơi cư trú củavi khuẩn. Theo sự điều tra vitrùng học trên các ngón tay cácy tá, hộ lý ở khoa ngoại thì phát

hiện ra rằng, số lượng vi khuẩnở chỗ đeo nhẫn so với nhữngngón tay không đeo nhẫn caogấp 9 lần trở lên. Kiểm tra sốvi khuẩn ở trên chiếc nhẫn thìthấy có rất nhiều vi khuẩn lâynhiễm từ lúc làm việc trongbệnh viện. Cho nên để đềphòng sự lây nhiễm cho bảnthân và sự lây nhiễm giữa cácbệnh nhân, những nhân viênđang làm việc trong các phòngbệnh không nên đeo nhẫn.

170- Không nên đeo dâychuyền hợp kim dài ngày

Cuộc sống được nâng cao,mọi người có điều kiện để làmđỏm cho mình. Song làm đẹpmà không đúng cách thì lạimang hoạ. Cái gọi là “Bệnhsính đẹp” chính là do làm đỏmmà sinh ra bệnh hoạn. Nhiềungười thường đeo dây chuyền,trừ những dây chuyền vàngdòng (24k) ra, rất nhiều loạidây chuyền khác thường là dây

chuyền kim loại có những hợpkim như crômi và nickel. Nếuđeo dây chuyền hợp kim dàingày thì sẽ rất có hại.

Bởi vì dây chuyền hợp kimtiếp xúc với lớp da sẽ làm chochỗ da đó bị mẩn đỏ, ngứangáy. Ngày tháng kéo dài, bệnhcàng thêm nặng, còn có thểxuất hiện các bệnh mọng đỏ, lởloét, thấm nước, hình thànhbệnh mẩn ngứa. Cho nên khôngnên đeo dây chuyền hợp kimdài ngày.

171- Phụ nữ không nên giảmbéo quá độ

Có nhiều phụ nữ trẻ và đứngtuổi thường hay theo đuổi cáiđẹp của thể hình mà thực hànhgiảm béo, nghiêm khắc hạn chếviệc ăn uống, thậm chí có ngườicòn chịu đựng cả sự đau khổ vìnhịn đói. Kết quả là, tuy ngườicó thon hơn, trông có vẻ đẹphơn, song lại mang đến nhữngcái hoạ không thể lường được.

Bởi vì kinh nguyệt không

những chịu sự phối hợp nhịpnhàng giữa ba bộ phận là phầndưới khâu não, thùy thể não vàbuồng trứng, mà còn chịu ảnhhưởng của bì chất đại não,màng tử cung và chất mỡ tíchtrữ trong cơ thể. Hàm lượng mỡtrong cơ thể ít nhất phải chiếm22% thể trọng trở lên mới cóthể bảo đảm kinh nguyệt hànhkinh đúng kỳ. Đây là nguồnquan trọng của nội tiết tố, nócòn có thể ảnh hưởng đến việcchuyển hoá nội tiết . Nếu thiếu

mỡ không những không rụngtrứng đúng kỳ hạn mà còn dễxảy ra hiện tượng kinh nguyệtkhông đều, thậm chí còn có thểgây ra hiện tượng tắt kinh, tấtnhiên là cũng ảnh hưởng đếnsinh dục. Cho nên phụ nữkhông nên giảm béo một cáchquá độ.

172- Phụ nữ không nên giảmbéo một cách mù quáng

Theo đuổi cái đẹp cuả hìnhthể mà giảm béo một cách mùquáng sẽ có ảnh hưởng rất lớnđối với việc phát triển sinh lý.

Bởi vì khi đến kỳ kinhnguyệt của phụ nữ, ít nhất phảicó 17% chất mỡ. Bình thườngtrong người phải có 22% chấtmỡ mới có thể duy trì kinhnguyệt một cách ổn định. Nếunhư lại mang thai, cho con bú

thì cầnphải có trên 22% chấtmỡ mới có thể thoả mãn đượcnhu cầu. Nữ vận động viên kinhnguyệt không đều là do khi vậnđộng chất mỡ bị tiêu hao quánhiều gây nên. Cho nên phụ nữkhông nên giảm béo một cáchmù quáng, nên bảo tồn 17%chất mỡ. Khi thể trọng vượt quátiêu chuẩn thể trọng 10% trởlên thì mới nghĩ đến việc giảmbéo một cách thích đáng.

PHẦN 3 : THANH NIÊNVÀ NHỮNG ĐIỀU CẤM KỴ

173- 10 điều không nên trongyêu đương

Nam nữ thanh niên , có ai làkhông đeo đuổi một tình yêu?Có điều, tình yêu không phải tấtcả đều là mật và hoa, mà còncó cả quả đắng nữa. Làm thếnào để tránh ăn phải quả đắng?Xin hãy chú ý mấy mặt sauđây:

1 ) Không nên yêu đươngquá sớm. Thời kỳ thanh niênhọc sinh là thời kỳ lớn lên về

thân thể, tăng trưởng tri thức,phải giành thời gian, tinh lực tậptrung vào việc học tập để đặt cơsở bền vững cho lý tưởng và sựnghiệp tốt đẹp sau này. Hơnnữa, tuổi quá trẻ, chưa từngtrải, thì việc chọn người yêukhó tránh khỏi sự nông nổithiếu thận trọng, ảnh hưởng đếntiền đồ cá nhân, hơn nữa nếutìm không ra đối tượng yêuđương thích hợp, thì sẽ để lạiân hận suốt đời.

2 ) Không nên bàn đến tình

yêu đa giác. Yêu đương làchuyện của hai người, phải tựdo, bình đẳng, thuần khiết vàbiệt lập. Nếu sau khi xác địnhquan hệ yêu đương rồi mà vẫncòn “ bắt cá hai tay” thì đó làhành vi lừa dối, là phản lại đạođức xã hội. Kết quả đã hạimình lại làm hại cả người khácnữa.

3) Không nên qua quít, cẩuthả. Yêu đương cưới xin là việclớn của cả đời người, phải suynghĩ kỹ càng, chín chắn, không

nên hấp tấp vội vàng,cũngkhông nên nghe theo ngườikhác sắp đặt, phải qua tiếp xúcvà tìm hiểu sâu sắc, phải tựmình quyết định, không đượcmù quáng, hứa hôn một cáchnông nổi.

4) Không nên nản chí.Trong yêu đương, khó tránhkhỏi những chuyện hiểu lầm,mâu thuẫn, do đó, các bạn phảichú ý điều hoà, nếu không phải là mâu thuẫn thuộc về nguyêntắc thì không nên nản chí, thở

dài cho qua. Thái độ đúng đắnlà cả hai cùng nhượng bộ lẫnnhau, phải lượng thứ cho nhau,thấy mình thấy người, thấy cáinhược của người, nhưng cũngphải thấy cái ưu, cái sở trườngcủa họ, lấy dài bù ngắn, cùng nhau tiến lên.

5) Không nên hoài cựu. Sosánh với người yêu cũ, về khíacạnh nào đó bao giờ cũng cảmthấy không được tốt đẹp bằngtình yêu ban đầu. Cái bệnh hoàicựu này là do si tình mà ra.

Phải nhận thức một cách sángsuốt rằng người yêu cũ tuy cócảm tình, nhưng thời gian vàhoàn cảnh đã thay đổi, do sitình mà hoài cựu là một kẻ ngumuội, có hại, cần phải nhìnthẳng vào sự thật.

6 ) Không nên tự ti. Do áplực bên ngoài mạnh quá nênphải tự ti, không lạc quan phấnkhởi, rất đau khổ về mặt tinhthần,ảnh hưởng đến tim. Đó làthiếu trách nhiệm với bản thân.

7) Không nên giấu tình cảm

thật. Theo đuổi đối phương,song không lấy thái độ thànhthực, mà lại đi phụ họa tâng bốcđối phương hoặc không dámnói ra những điểm chưa hoànhảo trong điều kiện của mình,lừa dối đối phương. Chẳng mayđối phương tìm ra chân tướngthì dù cho “Gạo sống có nấuthành cơm chín” rồi đi nữa thìtư tưởng, tình cảm cũng đã nảysinh hố ngăn cách, thậm chíphải chia tay, đã làm hại ngườikhác mà còn hại cả mình nữa.

8) Không nên báo thù khithất tình. Yêu đương khôngthành công, chứng tỏ đốiphương không thích nghi làmthành viên gia đình, nhưng nênlà những người bạn tốt củanhau. Thất tình mà báo thù làhành vi tự tư đê tiện của tiểunhân, là người vô đạo đức.

9) Không nên thân mật quásớm. Quá trình yêu đương củathanh niên là một quá trình bồidưỡng tình cảm. Bất kể đốiphương như thế nào, nếu như

có những hành động cử chỉ thânmật quá sớm thì e sẽ có hại. Thời kỳ đầu xây dựng tình cảmphải dựa trên sự quan sát, tìmhiểu và giao lưu tư tưởng. Phảicảnh giác với những người cótâm địa “ chơi trò khác giới ”,bởi vì quan hệ yêu đươngkhông được pháp luật bảo hộ.

1 0 ) Không nên tuỳ tiệnnhận “quà tặng”. Yêu đươngphải được xây dựng trên cơ sở“Chí đồng đạo hợp” chứ quyếtkhông để cho kim tiền mê hoặc.

Con người không phải là thươngphẩm, tình yêu lại càng là thứnghìn vàng khó mà mua được.Tình yêu chân, thuần, thiện, mỹlà bông hoa của cuộc sống conngười, là văn minh cao thượng.Loại người chỉ vì kim tiền cámdỗ là loại người rất nguy hiểmvà là loại người hủ bại, khôngcó nhân cách.

174- 7 điều kiêng kỵ khi nóichuyện với người yêu

Giắc Lơn-đơn là nhà vănMỹ đã viết trong cuốn “ MatinIdơn ” như sau “ Trên thế giớinày phải có tình yêu trước rồisau đó mới có ngôn ngữ tìnhyêu.” Ngôn ngữ tình yêu cónhững cách hiểu riêng, đặc biệtlà trong việc bàn về yêu đương,nói như thế nào, nói những gì?Điều này không có khuôn mẫucố định và qui tắc nào cả. Song

trong cuộc nói chuyện phải cókỹ xảo, có văn hoá. Trong thựctiễn cuộc sống, chúng ta có thểtổng kết được bảy điều kiêng kỵtrong khi nói chuyện với ngườiyêu như sau:

1- Không nên nói kiểu thẩmtra. Nam nữ thanh niên chưalấy nhau, mới chỉ quen biết vàcó chút thiện cảm với nhau thìnên trò chuyện bình thường,đặc biệt là cuộc nói chuyện lầnđầu. Trong cuộc chuyện trò,thái độ phải tỏ ra nghiêm túc,

không nên nói chuyện với đốiphương như kiểu thẩm tra đốichiếu hộ khẩu, liên tục nhữngcâu hỏi hoặc là " truy" tận ngọnnguồn đối phương, những cáchlàm như vậy đều không ổn.Như vậy có thể dồn đối phươngđến chỗ không còn cách nàomà chống đỡ, làm cho đốiphương mặt đỏ tía tai hoàn toànbị động, dễ sinh tự ái, có cảmgiác xấu hổ. Ví dụ có một đôitình nhân , sau khi gặp nhauchàng đã mở miệng hỏi ngay:

Tại sao cha mẹ nàng lại li dịnhau? ở riêng bao nhiêu nămnay rồi? Phân chia tài sản nhưthế nào? Bố mẹ có đi bước nữakhông? v.v...và v.v.... Nàng thậtkhông có cách nào mà trả lời,cảm thấy rất bối rối, do đó mànàng cho rằng chàng thiếu đượctu dưỡng, rất ngớ ngẩn, khônghiểu phép ứng xử. Kết quả làcuộc gặp mặt lần đầu tiên đãbiến thành cuộc gặp mặt lầncuối cùng.

2- Không nên dùng kiểu

trầm ngâm. Bàn về yêu đương,chủ đề phải bất ngờ, phải xoáychặt vào chủ đề tình yêu màbàn. Hai bên không nên nóinăng tuỳ tiện. Nên tránh, hễ nóilà thao thao bất tuyệt, hoặc làcứ ngồi ỳ ra không nói một lờinào. Như vậy dễ dẫn đến hiểulầm, làm cho đối phương cảmthấy ngỡ ngàng, thậm chí cònnghi ngờ bạn không vui hay làbị ốm. Đã nói chuyện thì cả haibên đều phải nói, mỗi bên đềuthổ lộ tâm sự của mình, có như

vậy mới đạt được mục đích làcùng hiểu nhau, là giao lưu tìnhcảm.

3- Không nên theo kiểu phụhọa. Trong cuộc nói chuyện,hai bên đều bình đẳng, đều cóquyền nói lên quan điểm, lậptrường và phương pháp củamình. Không nên người ta nóigì thì phụ họa như thế, người tanói đông, mình cũng nói đông,người ta nói tây thì mình lập tứcnói là tây. Như vậy có thể làmcho đối phương tưởng rằng bạn

là người “ngả theo chiều gió”,không có cá tính và chủ kiếnhoặc là xuê xoa, bợ đỡ.

4- Không nên theo kiểunịnh nọt. Có người trong cuộctrò chuyện về yêu đương, đểchiếm được cảm tình và sự yêumến của đối phương, thúc đẩynhanh hơn tình yêu, thì thườnghay tâng bốc đối phương quá sựthực, luôn luôn đề cao đốiphương, thậm chí tâng bốc đếnmức thô bỉ. Thực ra làm nhưvậy thường chỉ dẫn đến tác

dụng ngược lại, đồng thời cóthể làm cho đối phương hiểulầm là bạn ba hoa khoác lác, giảdối không thành thực, hoặc làcho rằng bạn đang cố tình châmbiếm, giễu cợt người ta.

5- Không nên nôn nóngmuốn xong ngay. Tình yêu từchỗ “ cuốc đất gieo mầm “ đếnkhi “ ra hoa kết quả “ phải làmột quá trình, không nên nônnóng vội vàng. Có người muốncứ sau một vài buổi chuyện tròlà tình yêu nảy sinh và kết trái,

muốn như vậy là không hiệnthực. Có một thanh nữ, bạn bègiới thiệu cho cô một anh thanhniên công nhân mỏ. Hai ngườivừa gặp nhau lần đầu ở nhà bạntrai, cô ta đã tháo giày nhảyngay lên giường để đo chiềungang chiều dọc cửa sổ để đi vềmay rèm cửa sổ. Người bạn traithấy vậy thì không hài lòng,cho rằng cô bạn gái quá bồngbột nhẹ dạ. Kết quả là nhưngười ta thường nói “Dục tốcthì bất đạt”.

6- Không nên cắt ngang lờiđối phương. Trong cuộcchuyện trò, hai người đều phảikiên nhẫn nghe hết những lờiđối phương đang nói, khôngnên tuỳ tiện ngắt lời, chenngang câu chuyện, nếu khôngđối phương sẽ cho rằng bạn làngười không lịch sự và thiếu vănhoá.

7 - Không nên tự khoekhoang. Trong cuộc nói chuyệnkhông nên tự khoe mình, nóithao thao bất tuyệt, huyênh

hoang về tài năng của mình. Vídụ, có một thanh niên, anh tasáng tác nghiệp dư được mộtvài tác phẩm. Anh ta không nóira thì đối phương cũng đã biếtrồi, nhưng vì sợ đối phươngkhông biết nên vừa gặp nhau,chưa nói được chuyện gì thìanh ta đã thao thao bất tuyệt,khoe những tác phẩm củamình, làm cho đối phương ngồinghe rất khó chịu, cho rằng anhta thích hư vinh, thích khoekhoang.

Tóm lại, khi nói chuyệntrong giai đoạn đang yêu phảichân thành tôn trọng đốiphương, nói những lời tự đáylòng để cho đối phương hiểu,phải luôn đặt niềm tin ở đốiphương. Nếu chỉ dựa vào “nhậpvai” thôi thì không đủ, bởi vì“vai diễn” vẫn chỉ là “vai diễn”,mà ở đây lại là sự bộc lộ tìnhcảm, tâm linh, nói chuyện vềtâm hồn.

175- Không nên tiết lộ bí mậtyêu đương quá sớm

Có những thanh niên đuađòi, sau khi có bạn khác giớithường hay huyênh hoang, điđâu cũng khoe khoang, nên đãgặp phải hậu quả là ”Dục tốcthì bất đạt ” làm hỏng cả việc.Từ yêu đương đến lúc kết hônlà cả một quá trình phát triển;có người thì phát triển thuận lợi,cũng có người đã phải nếm mùithất bại. Nếu tình yêu chưa

chín muồi thì tốt nhất là khôngnên công khai quá sớm, nhưvậy nếu không thành công thìcũng không bị ảnh hưởng củaáp lực và xã hội. Nếu như mộtbên hoàn toàn thuận tình màđối phương còn do dự khôngquyết định, lúc đó nên nói ra sựthực và nhờ dư luận tác động đểcho đối phương khỏi rút lui. Cóngười đã tổng kết kinh nghiệmrằng: ”Dự báo thời tiết đã báolà đúng, còn tình yêu mà thôngbáo thì là ngừng”. Đó chính là

khi tình yêu chưa chín muồi màđã công bố bí mật của tình yêuquá sớm, dẫn đến tâm lý phảnứng của đối phương, kết quả làsự việc ngược lại với nguyệnvọng.

176- Giao lưu tình cảm khôngnên hôn

Hôn là một trong nhữngphương thức tỏ lòng yêu mếnkhi giao lưu tình cảm của conngười. Bố mẹ hôn con biểu thịlòng yêu thương vỗ về và chúcnguyện, hai người yêu hôn nhaubiểu thị tình yêu chân thật.Song, cũng nên biết rằng bệnhvào đường mồm, hôn có thểtruyền các loại bệnh cho nhau.Trong mồm người đứng tuổi

bình quân có khoảng 250 đến300 loại vi trùng, có thể gây ranhiều loại bệnh về miệng vàtoàn thân, như loét mồm, viêmhọng, viêm gan cấp, cảm cúmthành dịch, viêm tuyến nướcbọt thành dịch, bệnh sởi, bệnhtinh hồng nhiệt, lao phổi v.v...Từ khi xuất hiện bệnh AIDSđến nay, phong trào hôn ởphương Tây đã giảm đi nhiều.Các ngôi sao điện ảnh ở Hô- li-ut nước Mỹ từ chối biểu diễnnhững động tác hôn. Clast, một

bác sĩ y khoa của Pháp kịch liệtphản đối động tác hôn và đãnhiều lần tổ chức Hội thảo“Bàn về tính nguy hại của cáihôn”. Vì sức khoẻ của bản thânvà bạn bè thân hữu hãy đừnghôn thì hơn.

177- Chồng không nên coi vợlà công cụ hưởng lạc

Coi phụ nữ là công cụhưởng lạc của nam giới, đó làmột quan điểm rất sai lầm. Giaocấu là bản năng chính đáng củaloài người, là công việc chungcủa cả chồng lẫn vợ. Khôngnên coi việc giao hợp là hành vihy sinh mình để thoả mãn đốiphương. Người chông đòi giaohợp, người vợ lặng lẽ làm theo,bị người chông coi đó là nghĩa

vụ phải làm của người phụ nữ.Nếu kéo dài tình trạng này thìcả vợ lẫn chồng đều mất đi cáikhoái cảm của lần giao hợp.Cho nên người chồng khôngđược coi người vợ là công cụhưởng lạc. Tính sinh hoạtkhông chỉ là việc của đàn ông.Vợ chồng đôi bên đều bìnhđẳng.

178- Đến chơi nhà bạn, khôngnên hôn con trẻ

Có một số người hễ nhìnthấy trẻ con mũm mĩm là ômngay vào lòng, hôn lấy hôn để.Tuy thân mật thật, nhưng lại cóhại.

Bởi vì sức đề kháng bệnh tậtcủa hài nhi rất kém, nếu ngườikhách nọ có mang bệnh gì đó,thì rất có thể sẽ lây truyền sangđứa trẻ. Cho nên không đượctuỳ tiện ôm hôn trẻ con, con

của ngườikhác, để tránh gâyphản cảm hoặc điều không vuicho bố mẹ chúng.

179- Các bạn trẻ không nênnhổ râu

Sự xuất hiện bộ râu chứngtỏ người con trai đã dậy thì, đặctrưng thứ hai của người đànông. Vậy mà có một số thanhniên, nhất là những thanh niêncó bộ râu rậm rạp, dồi dào. Đểcho “Đẹp”, họ luôn tay nhổ râuhoặc dùng nhíp nhổ râu. Trênthực tế, hiệu quả hoàn toànngược lại với ý muốn.

Bởi vì nhổ râu làm cho

tính phản xạ kích thích lỗ chânlông chưa bị phá hoại, khiếncho chúng mọc ra cang rậm rạphơn. Ngoài ra nhổ râu dễ dẫnđến cảm nhiễm vi khuẩn, dẫnđến viêm lỗ chân lông làm chosưng mọng, đau đớn, thậm chícon mâng mủ. Nếu chứng viêmphát sinh ở khu tam giác nguyhiểm còn có thể dẫn đến mọcđinh râu, hậu quả không thểtưởng tượng được. Cho nên cácbạn trẻ tuyệt đối không nên nhổrâu. Tốt nhất là dùng dao cạo

mà cạo râu.

180- Không nên dùng chungdao cạo râu

Tùy tiện mượn dao cạo râucủa nhau mà dùng có thể bịtruyền nhiễm một loại bệnhnào đó.

Bởi vì những lưỡi dao cạođã được sử dụng thì trên lưỡidao cạo râu thường hay dínhnhững vết máu có vi lượng. Nếuchẳng may dụng cụ đó bị nhiễmvi trùng bệnh viêm gan B thì sẽbị lây truyền ngay. Theo điều

tra thì hiện nay hầu hết các hiệucắt tóc đều dùng chung một condao cạo. Kiểm tra trên miếngda mài dao cạo, người ta pháthiện có 30% dương tính khángnguyên viêm gan B. Cho nên tốtnhất là có dao cạo râu riêng đểmột mình dùng, ngay cả khi đicắt tóc cũng không nên cạo râuở hiệu cắt tóc để tránh bi lâybệnh.

181- Không nên mặc một bộâu phục liên tục dài ngày

Song song với sự phát triểnkinh tế và văn hoá, âu phụccũng rất được thịnh hành.Nhưng một bộ âu phục cao cấp,sang trọng mà cứ mặc liên tụcnhiều ngày không thay thì cũngkhông nên.

Bởi vì một bộ âu phục hợpthời trang, mặc rất vừa người,nếu cứ mặc liên tục, khôngnhững dễ bị bụi bẩn bám vào

rất khó làm sạch mà còn làmcho tính đàn hồi của bản thânnguyên liệu giảm đi và sinh rabiến dạng. Cho nên những bộâu phục tương đối đắt tiền, khimặc nên tế nhị, tốt nhất là nêncó hai bộ để thay đổi, để chotính đàn hồi của bản thân chấtvải có cơ hội được khôi phụcnguyên trạng, không bao giờ bịbiến dạng. Về đến nhà nên thayngay bộ âu phục đó ra, trong túicó những cái gì lấy ra hết rồitreo lên mắc áo để cho nó phục

hồi được nguyên trạng.

182- Cổ áo không nên quá cao

Cổ áo quá cao dễ dẫn đếnnhiều phiền phức cho bản thân.

Bởi vì hai bên cổ người tacó những động mạch cổ chạyqua, chỗ giao nhau có một nốtnho nhỏ, gọi là hốc động mạchcổ, có liên hệ mật thiết với hệthống huyết quản tim, khi nó bịép lại sẽ có phản xạ tim đậpchậm lại, huyết áp hạ thấp,huyết quản xung quanh phồnglên, biểu hiện là đột nhiên

chóng mặt, hoa mắt, chân taybủn rủn, tai ù, trước mặt tốisầm lại, tim đạp dữ dộiv.v...nặng hơn thì bị ngất, sắcmặt tái mét, thần chí không rõràng. Cổ áo quá cao có thể bóchặt hốc động mạch cổ, dẫnđến những bệnh trạng trên. Chonên không nên may cổ áo quácao.

183- Không nên giặt cà vạtbằng nước lã

Cà-vạt bằng bất kỳ chất liệugì cũng không nên giặt bằngnước lã, mà chỉ được giặt khô.Nếu không cà vạt sẽ mất đi màusắc, độ bóng và bằng phẳng vốncó của nó.

Bởi vì chất liệu bên ngoài vàbên trong cà-vạt không nhưnhau, sau khi ngâm nước có thểbị co lại, cũng có thể bị phaimàu hoặc loang màu. Cho nên

phải dùng dầu xăng số 120 trởlên để tẩm vào, rồi khe khẽ vòchỗ bẩn trên cà-vạt, rồi dùngnước lã rửa cho sạch, sau đóphơi chỗ râm cho khô rồi đemlà. Tuyệt đối không nên ngâmvào nước rồi vò.

184- Không nên mặc quần áolàm việc ở nhà

Có nhiều người trong giờlàm việc phải mặc quần áo côngtác của cơ quan, đơn vị. Nhưngcũng có nhiều người mặc luôncả quần áo làm việc về nhà.Như vậy thật vô cùng bất lợicho bản thân và các thành viêntrong gia đình.

Mặc quần áo làm việc làmột biện pháp bảo hộ bản thân.Nhân viên y tế mặc quần áo

công tác là để đề phòng vi trùngxâm nhập; nhân viên nhà bếpmặc quần áo công tác là để đềphòng dầu mỡ dính vào; nhữngcông nhân làm việc độc hại nhưlò xi măng, phân hoá học, thuốctrừ sâu, nghề sơn, thuộc dav.v... phải mặc quần áo côngtác đều là để bảo hộ bản thânvà đề phòng sự ô nhiễm. Nhữngquần áo công tác mà họ mặcthường mang theo vi trùng vànhững bụi bậm có hại, nhữnghạt nhỏ gây độc v.v... Nếu mặc

quần áo này về nhà, tức làmang những vi trùng gây bệnh,những bụi bặm có hại về nhà,gây ảnh hưởng đến sức khoẻcủa bản thân và các thành viêntrong gia đình.

185- Quần áo dính dầu xăngkhông nên giặt bằng máy giặt

Quần áo có vết dầu đen, vếtcáu bẩn, rất nhiều người chỉthích dùng dầu xăng để tẩy, sauđó mới ném vào máy giặt đểgiặt. Cách làm như vậy thật vôcùng nguy hiểm.

Bởi vì dầu xăng và khôngkhí có thể hình thành vật hỗnhợp dễ cháy. Quần áo dính dầuxăng ở trong máy giặt khôngngừng xoay chuyển ma sát, dầu

xăng bốc hơi, gặp phải nhữngtia lửa dễ gây nổ, bốc cháy. Vìở bộ phận thoát nước của máygiặt có một cái khoá đóng mởtự động. Khi mở nắp thùng chothoát nước, cái khoá này phátra tia lửa, từ đó dẫn đến đốtcháy hơi xăng bốc lên gây racháy nổ. Cho nên quần áo dínhdầu xăng không nên cho vàomáy giặt thoát nước.

186- Không nên khua chânmúa tay khi chuyện trò giao

tiếp

Khi chuyện trò giao thiệpvới người khác, nhiều ngườithường không chú ý đến nhữngtiểu tiết, nên đã có những độngtác phóng túng, thô lỗ nhưngoẹo đầu ngoẹo cổ, hai chânnhún nhẩy, hai tay vung vẩy,vắt mũi ngoáy tai v.v... Tất cảnhững cử đọng này đều gây trởngại cho việc giao thiệp, nhất là

trong lần đầu tiên tiếp xúc, rấtdễ bị đối phương hiểu lầm và áccảm.

Những động tác phóng túngthô lỗ trong chuyện trò giao tiếplà biểu hiện của người thiếukinh nghiệm xã giao, dễ để chođối phương coi thường. Lời nóikhông gãy gọn, tình cảm khó gần gũi, công việc khó thànhcông. Cho nên trong khi chuyệntrò giao tiếp không nên khuachân múa tay, mà cần phảiđàng hoàng, cử chỉ đoan trang,

thái độ hoà nhã, không nên cónhững động tác thừa.

187- Đề cao năng lực xã giao, không nên có 4 loại tâm lý

Trong hoạt động xã giao,không nên có 4 loại tâm lý sauđây : Một là tâm lý khiếpnhược. Tấm lý khiếp nhược làsợi dây trói buộc hành vi tưtưởng của con người. Khi thảoluận vấn đề thường không dámphát biểu những hiểu biết và ýkiến thực của mình. Trong côngtác và cuộc sống không dámthực thi những kế hoạch đã sắp

đặt kỹ càng. Hai là tâm lý đốkỵ. Đố kỵ là kẻ thù lớn của xãgiao, cũng là một loại tâm lýbệnh hoạn, nó làm cho tinhthần người ta thấp kém, hiệusuất công tác giảm sút. Nếutrong lòng cứ mãi mãi u buồnthì còn làm cho con người sớmgià yếu. Ba là tâm lý hoài nghi.Người có tâm lý này thườngdùng con mắt bất tín nhiệm đểnhìn nhận mọi việc và đối đãivới mọi người. Như vậy chỉ tìmcho mình sự phiền toái, tự

chuốc lấy mâu thuẫn, rất khókết bạn với mọi người. Bốn làtâm lý thờ ơ lãnh đạm. Thái độlãnh đạm với mọi người, ngôntừ thì hà khắc, tự cao tự đại làđiều đại kỵ trong xã giao. Loạitâm lý này làm cho bản tínhcon người là hoạt bát lãng mạnbị ức chế, đi vào ngõ cụt của sựlãnh đạm cô đơn.

Cho nên trong khi tiến hànhhoạt động xã giao rộng rãi, cầnphải có những tố chất tâm lýtrong sáng lành mạnh, phải

khắc phục những trở ngại tâmlý, mới có thể không ngừng mởrộng phạm vi xã giao, mới đềcao được năng lực xã giao.

188- Trong giao tiếp khôngnên có thái độ xun xoe khúm

núm

Ca ngợi người khác khôngphải là một chuyện dễ. Ca ngợilà một liều thuốc bôi trơn củaquan hệ giao tiếp, có thể làmcho quan hệ giao tiếp của ngườita được gần gũi hài hoà, songphải làm sao cho đúng mực.Nếu trong giao tiếp qua lại mànói quá nhiều điều xun xoekhúm núm thì chỉ làm cho

người ta khinh thường, ác cảm,chẳng có lợi gì cho giao dịchtiếp xúc.

Thực sự cầu thị, ca ngợi đốiphương một cách đúng mức thìcó thể tạo nên không khí thịnhtình hữu hảo, nhiệt tình tíchcực. Muốn được người ta tánthưởng là nhu cầu bản năng củacon người. Chính trong tiếng cangợi của người khác, con ngườita nhận thức được giá trị tồn tạicủa mình. Ca ngợi có thể cũngđược đối phương đáp lại tương

xứng. Nếu có thể thoả mãnđược khát vọng nhân tính củangười khác, hiểu được sự cangợi. ca ngợi một cách thànhtâm thì bạn có thể trở thànhmột con người có lương tâm, cósự hiểu biết, có sức hấp dẫn.Song trong giao tiếp mà quá ưtán tụng, tâng bốc, chỉ làm chongưởi ta khó nghe, khôngnhững làm giảm nhân cách củamình, mà đối phương cũngchẳng mừng vui thanh thản.Cho nên xun xoe khúm núm

không phải là sự tôn trọng,trong chuyện trò giao tiếpkhông nên nói những lời xunxoe khúm núm.

189- Rót trà tiếp khách khôngnên quá đầy

Tục ngữ có câu “ Trà mãnkhi nhân ”. ý nói là khi rót tràmời khách không nên rót qúađầy. Nếu không sẽ mang tiếnglà chủ nhân thiếu lễ độ, làm ănhậu đậu.

Nếu rót chén trà đầy lênđến miệng chén, khách nângchén trà lên uống dễ bị sóng rangoài, nếu không thì phải gụcđầu xuống mà uống. Như vậy

làm cho khách cảm thấy khóchịu, rất không thoải mái. Chonên rót trà tiếp khách khôngnên rót quá đầy. Rót trà tiếpkhách chỉ nên rót khoảng 2/3chén là vừa. Như vậy kháchuống dần, chủ lại rót thêm, đểcho khách tỏ ra nho nhã và cảmthấy chủ rất lễ độ, nhiệt tình

190- Không nên đố kỵ tronggiao tiếp

Những người có tính đố kỵthường hay phạm “ Bệnh ghen”. Họ không muốn có bất kỳngười nào hơn mình, cũngkhông muốn người khác hơnmình về bất kỳ phương diệnnào. Người có tính đố kỵ nhấtđịnh sẽ thất bại trong giao tiếp.

Trong giao tiếp, người cótính đố kỵ , đối với người khácthường hay gây khó dễ, yêu cầu

quá cao và hay rèm pha. Đãkhông nghiêm khắc với mình,lại không rộng lượng với người,nên rất khó có quan hệ giao tiếpthân thiện và chặt chẽ với ngườikhác được. Cho nên trong giaotiếp không nên đố kỵ. Chỉ cótăng cường học tập và tu dưỡngphẩm đức tư tưởng, khôngngừng cởi mở tấm lòng, xác lậpquan niệm nhân sinh thiện chívới mọi người.

191- Không nên trông mặt màbắt hình dong

Trong giao tiếp người tathường hay mắc phải bệnh chỉnhìn bề ngoài, chỉ hay “ “Trôngmặt mà bắt hình dong ”. Trênthực tế về mặt phẩm chất đạođức, bề ngoài và nội tâm conngười không hoàn toàn thốngnhất. Trong cuộc sống xã hội,ấn tượng đầu tiên không nhữngchỉ có tính bề ngoài mà còn cótính phiến diện. Nhìn bề ngoài

để đánh giá con người, nhìn bềngoài để kết bạn, rất có thểnhầm người tốt thành kẻ ác,coi kẻ ác thành bạn tốt. Đó làmột loại lệch lạc về nhận thức.Trong cuộc sống hiện thực, cómột số phần tử lưu manh, trộmcắp lại ăn mặc rất đàng hoàng,quần áo rất lịch sự, cử chỉ rất tựnhiên khoáng đạt. “Trông mặtmà bắt hình dong ” để giao tiếpvà kết bạn thì không có lợi,thậm chí có khi còn bị mắcbẫy, bị lừa gạt.

192- Kết nghiã bạn bè khôngnên coi thường nhân tố

tình cảm

Trong quá trình giao tiếp,kết nghĩa bạn bè, nếu khôngbiết vận dụng tình cảm mộtcách đúng đắn thì việc giao tiếpsẽ bị trở ngại.

Bởi vì chỉ có tình cảm chânchính mới có sức mạnh, mới cóthể cảm hoá và làm rung độnglòng người. Tình cảm hời hợtgiả dối không những không làm

rung động lòng người, ngược lạicòn làm cho người ta có áccảm, chán ghét. Tất nhiêncũngnên biết thể hiện tình cảmđúng lúc, cần vui thì vui, đángbuồn thì buồn. Khi đối phươngđang vui vẻ phấn khởi, khôngnên có bộ mặt nặng trĩu, ỉu xìu.Khi đối phương đang gặpchuyện bất hạnh, không nêncười toe toét, hô hố, coi nhưkhông có chuyện gì xảy ra. Kếtnghĩa bạn bè không nên coithường nhân tố tình cảm.

193- Kết bạn không nên lấytiền tài làm cơ sở

Trong cuộc giao tiếp muônmàu muôn vẻ của cuộc sốngthường ngày, hầu như hoặcnhiều hoặc ít đều có mùi vị củakim tiền. Nếu lấy kim tiền làmcơ sở của việc kết bạn thì tìnhbạn xây dựng trên cơ sở ấychắc chắn không được bềnvững, cũng không được lâu dài.

Do lòng tham lam pháttriển, dễ làm tổn hại đến lợi ích

của người khác, dễ vong ân bộinghĩa, bán rẻ nhân cách, dẫnđến đánh mất cả linh hồn, tìnhcảm, xa rời tình bạn chân chínhban đầu. Cho nên kết bạnkhông nên dựa trên cơ sở tiềntài, mà nênỡây dựng trên cơ sởtôn trọng, tin tưởng lẫn nhaumới là tình bạn chân chính.

194- Cử chỉ của giáo viênkhông nên tuỳ tiện

Cử chỉ của giáo viên, trênthực tế đó là sự thể hiện cái đẹpra ngoài, cử chỉ thất thố,biểuhiện sự hời hợt, tuỳ tiện, rỗngtuyếch, kiêu căng, ngạo mạn ,tất cả những cái đó đều khôngphải là phong độ của người thầygiáo.

Người giáo viên phải cóphẩm cách khiêm nhường, cửchỉ nho nhã, tâm lý tế nhị và

thái độ lương thiện. Đối vớihọc sinh, cử chỉ của giáo viênphải có tác dụng gương mẫu.Người giáo viên phải có sự tudưỡng về mỹ học phong phú,dùng những cử chỉ đúng đắncủa mình để làm thước đo chohọc sinh.

195- Người giáo viên khôngnên ăn mặc lố lăng

Giáo viên là kỹ sư tâm hồncủa loài người, phong độ củangười thầy giáo phải phù hợpvới nguyên tắc chân, thiện, mỹ.Người giáo viên ăn mặc, trangđiểm lố lăng, loè loẹt phù phiếmlà điều đại cấm kỵ để làmgương cho mọi người

Người giáo viên về tâm linhphải đẹp, về bề ngoài cũng phảiđẹp, có như vậy mới thức tỉnh

được lương tri yêu cái đẹp tronghọc sinh, mới xây dựng đượchình mẫu về cái đẹp cho họcsinh. Quần áo của người giáoviên phải giản dị, thoải mái, lưuloát, mới mẻ và tự nhiên. Sứcmạnh của tấm gương là vôcùng. Nếu người giáo viên chỉchú ý truyền đạt tri thức, màcoi thường việc ăn mặc trangđiểm của bản thân thì việctruyền thụ kiến thức khó có thểcó hiệu quả mong muốn được.Cho nên người giáo viên cần

phải chú ý đến việc trang điểm,ăn mặc của bản thân.

196- Giáo dục học sinh khôngnên dùng phương pháp làm

nhục

Học sinh làm điều gì sai trái,giáo viên nhất định phải kiêntâm giáo dục, tuyệt đối khôngnên xỉ vả, mắng mỏ, dùngnhững lời cay độc để trách phạthọc sinh.

Giáo dục học sinh phải thấmdần như xuân phong hoá vũ,nhẹ nhàng thấm dần để cho họcsinh cái cảm giác thân thiết, ấm

áp ôn hoà, để học sinh phải tônkính sự tín nhiệm và qúi trọngcủa người thầy. Nếu tiến hànhgiáo dục có tính chất làm nhục,sẽ phương hại đến lòng tự tôncủa học sinh, để lại trong tâmlinh học sinh những vết thương,gây nên những tác dụng phụ.

197- Giáo viên không nênnhận quà biếu của học sinh

Là một nhà giáo, trongnhững ngày tết nhất hay ốmđau, học sinh đem chút quàbiếu để tỏ lòng thành kính củahọc sinh, giáo viên nhận chútquà đó cũng là điều dễ hiểu. Đólà hành vi tốt đẹp, chân thànhcủa người học trò mong muốnthầy giáo mau lành bệnh , làtấm lòng tôn kính thầy giáo củahọc trò. Nhưng nếu học sinh

hoặc phụ huynh học sinh mangquà biếu thầy cô giáo vì mụcđích khác, thì tuyệt đối khôngnên nhận.

Mỹ đức của người thầy làbiết phân biệt tính chất quàbiếu, nếu nhận “Quà biếu ” củahọc sinh vì mục đích vụ lợi cóthể làm cho học sinh mất đi ấntượng tốt đẹp đối với ngườithầy.

198- Thầy giáo không nênđánh học trò

Đánh học trò là tàn dư củachế độ quyền uy. Thày giáokhông nên đánh học trò. Nhàtrường cần phải kiên quyếtngăn chặn hành vi đánh họcsinh. Hiện nay trong một số rấtít trường vẫn còn hiện tườngthầy giáo đánh học trò hoặc códạng biến tướng, thực chất cũnglà đánh học trò. Điều đó thậtvô cùng tai hại.

Bởi vì đánh học sinh là làmtổn thương rất lớn đến lòng tựtôn của học sinh, nếu kéo dàicó thể làm cho học sinh trởthành đứa trẻ thiêú nhạy cảm,tư duy chậm chạp, không có lợicho việc phát huy trí lực và tảinăng của học sinh. Ngoài racũng có thể khiến cho học sinhoán hận thầy giáo, tất nhiên sẽảnh hưởng đến tình nghiã thầytrò và kết quả dạy học của nhàtrường. Cho nên thầy giáokhông nên đánh học trò.

199- Giáo viên không thể thiếutình yêu

Giáo viên dạy chữ dạyngười nên không thể thiếu tìnhyêu.

Người thầy giáo không thểchỉ có học thức uyên thâm vànghệ thuật cao siêu. Học thứcvà nghệ thuật cố nhiên là quantrọng. Nhưng song song với việctruyền thụ tri thức cho học sinh,việc giáo dục học sinh tình yêuđể học sinh có những lời nói và

việc làm đẹp đẽ yêu tổ quốc,yêu nhân dân, yêu lao động,yêu xã hội cũng không kémphần quan trọng. Một conngười nếu không có tình yêu,cho dù có học thức uyên thâmcũng khó có tinh thần cống hiếntận tuỵ. Cho nên thầy giáokhông thể thiếu một trái tim yêuthương.

200- Không nên rửa mặt từtrên xuống dưới

Rửa mặt phải chú ý rửa từdưới trở lên.

Bởi vì tập quán rửa mặttruyền thống là rửa từ trênxuống, như vậy là ngược lại vớihướng tuần hoàn của máu ởtrên mặt. Nếu cứ kéo dài thì sẽtrở ngại cho máu lưu thông.Ngoài ra địa tâm dẫn lực cũngbị lớp da kéo xuống, nếu rửamặt từ trên xuống dưới càng dễ

làm cho mặt xuất hiện nhữngnếp nhăn nhỏ và làm cho da bịgiãn. Cho nên rửa mặt phải rửatừ dưới lên trên mới đúng.

201- Rửa mặt không nên xátxà phòng lên khăn mặt

Khi rửa mặt, rất nhiều ngườichỉ thích xát xà phòng thơm lênkhăn mặt, rồi sau đó mới dùngkhăn mặt đã xát xà phòng thơmđể rửa mặt, xem ra thì vừa tiếtkiệm được thời gian lại tiết kiệmđược sức lực, lại bảo hộ đượclớp da. Nhưng trên thực tế thìhoàn toàn ngược lại.

Xà phòng thơm sát lên khănmặt, không những gây lãng phí

mà còn làm cho khăn mặt sinhra một mùi rất kkhó ngửi, lạicòn làm giảm tuổi thọ sử dụngcủa khăn mặt. Còn một khuyếtđiểm lớn hơn nữa là không cólợi cho việc bảo hộ lớp da mặt.Nếu kéo dài sẽ làm cho lớp damặt trở nên sần sùi.

Phương pháp rửa mặt đúngnhất là, trước hết dùng xàphòng thơm rửa sạch tay, sauđó cầm bánh xà phòng thơmtrên tay xoa lên mặt, rồi dùnghai bàn tay xát nhẹ lên mặt vài

lượt, sau đó dùng nước rửasạch bọt xà phòng, dùng khănmặt thấm khô là được.

202- Không nên rửa mặt bằngxà phòng giặt

Lớp da con người ta có thểchia ra làm ba loại là da khô, dadầu và da trung tính. Bề mặtcủa lớp da có một lớp mỡ da cótính toan mỏng. Vì da thuộctính toan, cho nên vi trùng khócó thể xâm nhập , do đó mà nócó tác dụng bảo hộ.

Bởi vì xà phòng là một loạimỡ cao cấp có muối axit natri,bao gồm khoảng 36% đến 54%

axit mỡ, so với xà phòng thơmthì thấp hơn từ 14% đến 27%,thuộc loại kiềm tính. Dùng xàphòng có kiềm tính tương đốimạnh để rửa mặt, một là sẽ làmtrung hoà mỡ da có tính toancủa bề mặt lớp da, không có lợicho việc phòng ngừa bệnhkhuẩn cảm nhiễm; hai là thànhphần kiềm ở trong xà phòng sẽlàm tổn hại cho tính đàn hồi vàsự mềm ướt của lớp da, trựctiếp ảnh hưởng đến vẻ khoẻ đẹpcủa lớp da; ba là nước dùng

trong sinh hoạt hàng ngàythường thuộc loại nước cứngmà trong nước cứng thì cácchất canxi, magiê tương đốinhiều. Nếu dùng xà phòng giặtđể rửa mặt thì không có lợi chosức khoẻ.

203- Không nên dùng thuốcđánh răng để rửa mặt

Mọi người đều biết rằng,tầng ngoài cùng của lớp dangười ta được gọi là biểu bì, màbiểu bì lại chia ra thành mấytầng nữa, tầng trong cùng nhấtgọi là cơ tế bào. Những hạt sắctố làm cho da có màu chiathành những nhánh cây lại phântán ở trong các tầng cơ tế bàonày. Rõ ràng là dựa vào chấtma sát ở trong thuốc đánh răng

để làm mất tầng biểu bì củanhững hạt hắc sắc tố ở trênmặt, từ đó mà có được lớp damặt trắng mịn là không thểđược. Cho nên, không nên dùngthuốc đánh răng để rửa mặt.

204- Thanh thiếu niên khôngnên hút thuốc lá

Thanh thiếu niên hút thuốclá không những nguy hại trựctiếp đến sức khoẻ của bản thânlúc bấy giờ, mà chất độc củathuốc lá còn có thể tồn trữ ởtrong cơ thể ảnh hưởng đến sứckhoẻ khi đứng tuổi và về già saunày.

Thanh thiếu niên hút thuốclá là một tập quán xấu, nếukhông kịp thời cai đi thì không

những ảnh hưởng trực tiếp đếnviệc phát dục bình thường lúcnày của bản thân lúc này, làmcho sức đề kháng bệnh tật giảmsút, gây ra các loại bệnh tật, màcòn nguy hại cho thời kỳ xa xôisau này nữa. Căn cứa theo tưliệu, nếu thanh thiếu niên nhiễmphải thói quen hút thuốc lá thìkhi họ 40 tuổi, rất có thể chếtvì bệnh ung thư phổi. Cácchuyên gia đã dự báo rằng,những nước mà hiện nay đangthịnh hành nạn hút thuốc lá,

nếu không tích cực tìm biệnpháp để ngăn ngừa và trừ bỏ thìđến cuối thế kỷ này hoặc đầuthế kỷ thứ 21, tỷ lệ người mắcbệnh ung thư phổi sẽ tăng lênmột cách kinh khủng.

205- Sáng sớm ngủ dậy khôngnên hút thuốc lá

Hút thuốc lá vào giờ nàocũng đều có hại. Sáng sớm vừangủ dậy mà hút thuốc lá ngaylại càng có hại.

Bởi vì sáng sớm cơ thể đangở vào trạng thái ngái ngủ, mứcchuyển hoá thấp chưa đượckhôi phục, hiệu suất hô hấpchậm, biên độ tương đối nhỏ,thán khi tích tụ trong cơ thểtương đối nhiều, nồng độ ôxy

tương đối thấp. Nếu hút thuốclá vào lúc này, không nhữngkhông thể bổ sung ôxy cho cơthể , ngược lại chi khí quản bịkhói thuốc lá và chất nicôtinkích thích dẫn đến co giật vàteo lại, gây trở ngại cho việc bàitiết thán khí ra ngoài, do đó màcó biểu hiện khó thở, nhức đầu,kiệt sức, tim đạp mạnh, chóngmặt v.v... Cho nên sáng sớmngủ dậy không nên hút thuốc lá.

206- Khi uống rượu không nênhút thuốc lá

Những người hút thuốc láthường lại hút nhiều hơn trongkhi uống rượu. Đây là một thóiquen xấu. Vừa hút thuốc lá vừauống rượu, cả hai đều có tácdụng cùng gây nguy hại cho cơthể, cả hai đều làm cho độc tínhtăng lên gấp nhiều lần.

Bởi vì trong thuốc lá cónhiều chất hoá học có tác dụnggây ung thư. Những chất này bị

hít vào mồm, vào đường mũi,vào khí quản và phổi, với hìnhthức dầu thuốc lá đọng lại trênbề mặt các khí quan trên. Lúcnày uống rượu vào làm tan chấtdầu này rồi xuyên qua niêmmạc , mở rộng vào trong cơ thể.Như vậy sự độc hại của thuốclá lại mạnh lên gấp trăm lần.Ngoài ra chất độc của lá thuốclá còn có thể ảnh hưởng đếngan, làm cho gan không thể kịpthời chuyển hoá chất cồn rượutrong cơ thể, từ đó mà lại gây

nên trúng độc rượu cồn. Chonên khi uống rượu không nênhút thuốc lá.

207- Không nên hút thuốc láđể giải lao khi mệt mỏi

Có một số người, cứ khi nàomệt mỏi thì lại hút một điếuthuốc lá, tưởng rằng như vậy cóthể làm tiêu tan được cơn mệtmỏi. Kỳ thực đây là một sựhiểu lầm.

Bởi vì hút thuốc lá có thểlàm giảm thiểu sự tận dụng ôxyđối với cơ thể, hạ thấp mứcvitamin C, làm cho tinh lực conngười ta giảm sút. Cho nên, hút

thuốc lá không những khônggiải trừ được sự mệt mỏi, ngượclại còn làm tăng thêm cảm giácmệt mỏi.

208- Người bị gãy xươngkhông nên hút thuốc lá

Người bị gãy xương khôngnên hút thuốc lá. Hút thuốc láảnh hưởng đến việc dính liềnchỗ xương gãy.

Bởi vì chất nicôtin trongthuốc lá có thể làm cho huyếtquản co lại, do đó mà giảmthiểu lượng máu chảy vào chỗxương gãy, làm cho việc hànvết thương bị kéo dài ra. Khícacbon trong khói thuốc lá có

thể hạ thấp hàm lượng ôxytrong cơ thể cũng làm cho chỗxương gãy lâu dính liền. Chonên người bị gãy xương khôngnên hút thuốc lá. Những ngườibị động hít phải khói thuốc lácũng ảnh hưởng đến việc liềnvết thương như vậy.

209- Mọi người đều không nênhút thuốc lá

Khắp thế giới chỗ nào cũngcó người hút thuốc lá. Nhữngchứng cứ hút thuốc lá có hạicho sức khoẻ càng ngày càngnhiều. Biết là có hại nhưng dohiếu kỳ nên vẫn cứ hút và rồikhông bỏ được. Nạn hút thuốclá đã trở thành đại tai nạn chonhân loại. Nó có thể làm chocon người ta sinh ốm đau, chếtchóc, vượt xa rất nhiều so với

tai nạn do bệnh dịch và chiếntranh đem lại cho loài người.

Trong thuốc lá có rất nhiềuthành phần có hại cho cơ thểcon người như chất nicôtin, ôxitcacbon, xianôgien và nhữngchất có tính phóng xạ v.v...Những vật chất này cứ thâmnhập vào trong cơ thể lâu ngàysẽ sinh ra viêm khí quản, sưngphổi và còn có thể dẫn đến ungthư. Trong khói thuốc lá có hơn40 loại có thể gây ung thư.Trong đó có 10 loại có thể làm

cho bệnh ung thư phát triển.Chát nicôtin trong thuốc lá cóthể làm tăng việc phân tiết ởtuyến tố thượng thận, làm chohuyết quản bị tổn thương, huyếtáp tăng cao, chất cholestêton ởtrong máu tăng lên, do đó màsinh ra xơ cứng động mạch, dẫnđến các tai nạn huyết quảnngực, bệnh quán tâm,, bệnhtắc nghẽn cơ tim. Những thànhphần có độc ở trong thuốc lácòn có thể cản trở tuyến tiêuhoá phân tiết dịch tiêu hoá, dễ

dẫn đến bệnh sa ruột. Hútthuốc lá còn co thể ảnh hưởngđến việc sinh con cái. Nhữngchất độc trong thuốc lá có thểlàm giảm thấp chất lượng tinhtrùng, ảnh hưởng xấu đến việctrưởng thành của thai nhi. Phụnữ hút thuốc lá còn có thể xảyra hiện tượng đẻ con quái thai,xảy thai hoặc đẻ non. Ngườihút thuốc lá có thể bị trúng độclàm mắt kém, ảnh hưởng đếnviệc nhìn màu sắc. Người đangốm mà hút thuốc lá thì bệnh

càng nặng thêm, làm giảm hiệuquả của thuốc bệnh đang dùng.Căn cứ vào thống kê, cơ hội mắc bệnh mãn tính của ngườihút thuốc lá cao gấp 2 lần sovới người không hút thuốc lá.Có 36% người hút thuốc lá mắcbệnh về hệ thống tiêu hoá, 20%mắc bệnh về hệ thống hô hấp,11% mắc bệnh tim và các bệnhtật về tim và huyết quản. Hútthuốc là có thể giảm thọ từ 7đến 13 năm. Toàn thế giới mỗinăm có tới trên một triệu người

chết vì nghiện thuốc lá. Tổ chứcy tế thế giới đặt vấn đề hútthuốc lá là một trong những vấnđề quan trọng chung của ngànhy tế toàn thế giới cần được đặcbiệt giải quyết cấp tốc. Có mộtsố quốc gia và khu vực đã chínhthức ban bố lệnh cấm thuốc lá.Bởi vì hút thuốc lá có cả trămcái hại mà không có một cái lợinào cả. Cho nên mọi người đềukhông nên hút thuốc lá.

210- Ăn cơm xong không nênhút thuốc lá

Người ta thường nói : “ Mộtđiếu thuốc lá sau lúc ăn cơm,khoái lạc hơn cả thần tiên”. Saubữa ăn mà hút điếu thuốc lá,hình như có một lạc thú đặcbiệt. Kỳ thực, ăn cơm xong màhút thuốc lá thì nguy hại cànglớn.

Bởi vì ăn cơm xong, hoạtđộng của ruột và dạ dày càngtăng cường, tuần hoàn máu tăng

nhanh, lúc đó mà hút một điếuthuốc lá thì lượng trúng độc cònlớn hơn 10 điếu thuốc lá vàonhững lúc khác. Cho nên phảinói rằng : “ Một điếu thuốc lásau lúc ăn cơm, bị ngấm độcbằng mấy lần lúc khác.” Hútthuốc lá sau lúc ăn cơm sẽ thúcđẩy việc phân tiết của mật tănglên nhiều, lại còn hạn chế việcphân tiết của prôtêinase vàcacbônic axit của tuỷ, do đó màảnh hưởng nhiều đến việc tiêuhoá và hấp thu thức ăn. Ăn cơm

xong hút thuốc lá sẽ làm chohuyết quản niêm mạc dạ dày cohẹp lại, dẫn đến mất cân đốigiữa độ toan và kiềm, khiến chocông năng của dạ dày sinh rarối loạn. Cho nên sau khi ăncơm không nên hút thuốc lá.

211- Không nên hút thuốc lá ởbên cạnh trẻ em

Cha mẹ mà hút thuốc lá thìrất có hại cho sức khoẻ của trẻem ở trong nhà. Nếu bạn muốncho con em mình lớn lên khoẻmạnh thì hãy cai thuốc lá ngaylập tức.

Báo chí nước ngoài đã từngđăng những bài phóng sự, nóirằng nguyên nhân quan trọngcủa những đứa trẻ bị đau bụng,thường là do người lớn hút

thuốc lá. Những nhà nghiên cứuđã phát hiện, cha mẹ hút thuốclá ở bên cạnh đứa trẻ thì có đến91% trẻ bị đau bụng. Đó là vìkhói thuốc lá làm cho ruột trẻem bị co giật rất mạnh. ở TrungQuốc người ta tiến hành điềutra nghiên cứu thì phát hiện trẻem bị động hít khói thuốc lá sẽkhiến cho nồng độ muối thyoxianic axit ở trong huyếtthanh bị tăng cao rõ rệt, đó làdo chất xianôgien ở trong khóithuốc lá thâm nhập vào cơ thể

rồi chuyển hoá thành. Trẻ emtrong những gia đình này phảinhập viện khá nhiều. Nếu cứtiếp xúc lâu dài với khói thuốclá thì công năng phổi của trẻ emcũng bị tổn hại nhất định. Ngoàira khói thuốc lá còn gây nhiềunguy hại tiềm ẩn ở trong trẻ emmà ta không biết được. Chonên, vì sức khoẻ thế hệ sau nàycủa bạn, xin bạn hãy cai thuốclá ngay đi.

212- Không nên hút thuốc lá ởtrong nhà xí

Có người khi đi đại tiệnthường hay hút thuốc lá ở trongnhà xí. Họ tưởng rằng như vậythì sẽ át mùi khó chịu. Trênthực tế, nguy hại càng lớn hơn.Bởi vì ở trong nhà xí, hàmlượng amôniắc trong không khítương đối cao. Khi hút thuốc láthì phải hít mạnh, như vậy sẽkhiến cho một lượng lớnamôniắc và không khí có lẫn rất

nhiều vi trùng bệnh theo vàotrong cơ thể. Đồng thời cũng híttheo những khí thể có chất độcdo tàn thuốc lá cháy không hếtđể lại như ôxit cacbon và ôxitsunphua v.v... Ôxit cacbon sẽgây trở ngại cho công năngchuyển ôxy của máu, làm tổnhại cho đại não, dẫn đến đauđầu, chóng mặt, hoa mắt, thậmchí đến ngất xỉu. Cho nên,không nên hút thuốc lá ở trongnhà xí.

213- Sau khi nhổ răng khôngnên hút thuốc lá

Người nghiện thuốc lá, saukhi nhổ răng mà hút thuốc lá,nhất là sau khi nhổ răng 2 - 3ngày đã hút thuốc lá, sẽ bị đaubuốt khổ sở hơn cả khi răngđau mà chưa nhổ.

Bởi vì khói thuốc lá do điếuthuốc lá cháy bốc ra ô nhiễmvùng răng vừa nhổ, hoặc trongthuốc lá có một loại thành phầngì đó tác dụng đến máu làm cho

chỗ răng nhổ sinh ra viêmxương, do đó mà xuất hiện hiệntượng rất đau, mâng mủ, hôithối, thậm chí lòi cả xương ragây nên cảm nhiễm mãn tính,chữa mãi cũng không khỏiđược. Theo thống kê của cácnha sĩ, những người bị viêmxương và phát bệnh do sau khinhổ răng đi hút thuốc lá cao gấp4 lần số người không hút thuốclá. Cho nên, sau khi nhổ răng,không nên hút thuốc lá.

214- Không nên vì giảm béomà không ăn sáng

Có người vì để giảm béo màthường không ăn bữa sáng.Trên thực tế, nhịn ăn sáng,không những không giảm đượcbéo phì, ngược lại còn dễ dẫnđến bệnh sỏi mật.

Bởi vì bụng đói sẽ làm chomật tiết ra ít đi, trong mật hàmlượng axit mật giảm sút, màhàm lượng cholesteron khônggiảm, từ đó hình thành trong

mật có nhiều cholesteron. Chấtcholesteron cao xuất hiện quábão hoà nên trong buồng gan sẽcó hiện tượng kết tinh, sau khilắng xuống sẽ sản sinh ra sỏi.Xét từ góc độ dinh dưỡng học,bữa sáng rất quan trọng đối vớisức khoẻ con người. Bữa ănsáng không những không đượcbỏ, mà còn phải ăn cho no, ăncho tốt.

215- Không nên chạy đườngdài để giảm béo phì.

Chạy dài là một trong nhữngphương pháp rèn luyện sứckhoẻ. Nhưng chạy dài để rènluyện cũng phải tùy người, tùybệnh mà chạy. Đối với ngườibéo phì, vì mục đích giảm béomà chạy đường dài thì khôngnên.

Bởi vì người béo phì thểtrọng siêu trọng, trong khi chạydài thì các khớp xương đầu gối,

gót chân phải chịu một sứcnặng khá lớn Kiểu gánh nặngtác dụng như vậy sẽ làm chocác khớp xương đầu gối, gótchân bị sưng phồng, đau nhức,sẽ phát sinh các loại bệnh viêm.Cho nên người béo phì khôngnên chạy đường dài. Cách vậnđộng để giảm béo một cách tốtnhất là đi bơi, đi xe đạp, đi xavà đi tản bộ cự li dài.

PHẦN 4 : NHỮNG ĐIỀUCẤM KỴ VỀ NGƯỜI GIÀ

216- Người cao tuổi khôngnên giảm béo phì

Khái niệm truyền thống là “Ngàn vàng khó mua được cáigầy của người già”, nên ngườigià béo phì muốn giảm béo..trên thực tế , đó là sự hiểu sai .

Người già do thể lực tiêuhao ít, lại không thường xuyênhoạt động thể lực, nếu nhưkhẩu vị thật tốt thì rất dễ trởthành người béo. Tuy béo phìcó thể làm cho người già phát

sinh một số bệnh như bệnh tâmhuyết quản hoặc bệnh chuyểnhoá . Songngười gầy mắc cácbệnh đường hô hấp so với ngườibéo thì cao hơn rất nhiều.Theocác tư liệu thống kê đã chứngminh, những người nhẹ cân cơhội mắc bệnh viêm phổi caogấp 6,7 lần người có sức nặngbình thường, cao gấp 2,4lầnngười hơi nặng cân. Các nhà yhọc Phần Lan đã tiến hành cânđo chiều cao và thể trọng ởnhững người trên 85 tuổi, sau 5

năm theo dõi thì thấy tỉ lệ tửvong cao nhất là ở tổ có chỉ sốthể chất thấp (chiều cao x thểtrọng). Trong số những ngườigày nhất ở tổ này có 87% tửvong . Ngược lại trong tổ có chỉsố thể chất cao nhất, chỉ có53% tử vong. Chứng tỏ trong sốnhững người cao tuổi, nguyhiểm tử vong không phải vì béomà tăng lên. Thể trọng càngcao thì tỉ lệ tử vong càng thấp.Hiện nay các học giả nướcngoài cho rằng, trong số những

người cao tuổi, thể trọng caokhông còn lànhân tố nguy hiểm,mà có thể lại là nhân tố tốt chosức khoẻ. Cho nên người caotuổi mà béo thì không cần phảigiảm béo.

217- Người béo không nênuống nhiều cà-phê

Những năm gần đây “Cơnsốt cà-phê” đã lan truyền khắpthành thị lẫn nông thôn. Lượngtiêu thụ cà-phê tăng lên rấtmạnh. Cà-phê đã trở thành đồuống hàng ngày của một số giađình. Có người cho rằng uốngcà phê không những phấn chấntinh thần mà còn có thể giảmbéo phì nữa. Thực tế , đó chỉ làsự hiểu lầm.

Bởi vì uống cà phê tuy cóthể giảm nhẹ cảm giác no căng,nhưng lại có thể kích thích dịchvị phân tiết, lam tăng thêm sựtiêu thoá và hấp thu thức ăn,không những không thể giảmbéo được, mà ngược lại còn cóthể béo thêm ra. Cho nên,người béo không nên uốngnhiều cà-phê.

218- Giảm béo không nên chỉ là ăn ít

Nếu chỉ dựa vào việc hạnchế việc ăn uống để chữa trịbệnh béo phì, tuy tạm thời cóthể làm cho thể trọng nhẹ đi,nhưnglại rất dễ dẫn đến nhữngđau khổ vì thiếu ăn thiếu uống.

Bởi vì biểu hiện của bệnhbéo phì không chỉ là thể trọngtăng lên một cách không bìnhthường, mà còn là biểu hiện củamột loạt những chứng bệnh

khác tổng hợp lại. Chỉ đơnthuần dựa vào việc hạn chế ănuống, tuy có thể làm cho thểtrọng giảm đi chút ít, song nóchỉ có tính chất tạm thời, hiệuquả không thể kéo dài được.Ngoài ra do quá ư hạn chế việcăn uống, không những làm chocơ thể lúc nào cũng cảm thấyđói khát mà tinh thần cũng bịnhững tổn thương khó có thểnói ra được. Cho nên muốngiảm béo không phải chỉ kỳvọng vào việc hạn chế ăn uống,

mà cần phải chú trọng rènluyện, vận động cho thích đánghoặc dùng một số loại thuốcthích hợp để điều trị thì mới cóhiệu quả mong muốn.

219- Người già không nêncấm dục

Rất nhiều người già chorằng “ Vô dục tắc trường thọ ”.Có một số người già tái hôn rồicũng không dám yêu cầu tínhdục, sợ đối phương cho rằng “Lão bất chính kinh ”. Kỳ thựcquan điểm như vậy là khôngchính xác.

Tính dục là bản năng củacon người, nó cũng giống nhưngười ta thèm ăn vậy, không

nên quá khiên cưỡng. Đối vớingười già, già yếu không phải làmất mất tính dục hoặc mất đikhoái cảm. Tục ngữ có câu “Càng già càng dẻo càng dai ”.Tính dục có thể bảo đảm đến70 - 80 tuổi. Quá ư dung tục cốnhiên là có hại. Song, đối vớingười già mà nói thì cấm dụccũng có ảnh hưởng không tốtnhư vậy. Yêu cầu tính dục màđược thoả mãn một cách thíchđáng, có thể thúc đẩy sựchuyển hoá tốt ở trong cơ thể,

làm cho tinh thần phấn chấn,chỉ có lợi, chứ không có hại chosức khoẻ.

220- Người già không nêndùng hố xí xổm.

Có rất nhiều người già hoặcngười bị bệnh cao huyết áp,thường hay bị trúng gió ở trongnhà xí. Nhẹ thì hôn mê bất tỉnh,bị liệt nửa người, nặng thì dẫnđến tử vong. Nguyên nhân là dokhi đại tiện ngồi xổm, huyết ápbỗng cao vọt lên gây ra.

Bởi vì người già khi ngồixổm thì những động mạch quảnở thành bụng gấp khúc nhỏ hơn

400 , huyết quản ở chi dưới bịcong nghiêm trọng, việc lưuthông máu bị trở ngại, thêm vàođó lại phải rặn mạnh, sức ép ởbụng tăng cao, làm cho huyếtáp tăng lên đột ngột, gây nêntình trạng huyết quản ở ngực bịđứt, từ đó mà xảy ra tai biếnmạch máu não. Nếu khi đại tiệnbằng xí bệt thì chân gấp khoảng900 thì sẽ không gây trở ngạicho máu lưu thông, huyết áp sẽkhông tăng cao, tâm thần yênổn, mới không xảy ra tai biến

mạch máu não.

221- Không nên đố kỵ ngườikhác.

Những người hay ghen tỵngười khác, đại bộ phận đếu cóhiện tượng khẩu vị không ngon,thực dục kém, tâm thần giảmsút, hiệu suất công tác kém, haythở dài buồn bực v.v... thời giankéo dài, sẽ sớm xuất hiện sự giàyếu.

Bởi vì ghen tuông là mộtloại bệnh thái tâm lý. Nó khôngchỉ là biểu hiện của sự kém ăn,

của bệnh trạng tâm thần màtrong cơ thể con người cũng cóhàng loạt thay đổi về sinh lýbệnh lý. Hệ thống vành ngựckhu dưới của người ta và nhữngbộ phận lân cận tồn tại haitrung khu tinh thần là “khoáilạc” và “đau khổ”. Ghen tỵ sẽkích thích trung khu “đau khổ”,sẽ dẫn đến việc tăng phân tiếttuyến thượng thận, mạch máuvành ngoài co hẹp lại, cơ bắp bịrệu rã, hoạt động của tuyến tiêuhoá giảm sút, số nhịp thở bị

thay đổi v.v... Cho nên để đềphòng bệnh tật, đề phòng giàyếu không nên ghen tỵ ngườikhác. Trong việc sinh ra báchbệnh, thì việc ghen tỵ ngườikhác lại là trừng phạt chínhmình.

222- Mùa đông không nênmặc quần áo quá dày.

Để đề phòng rét buốt và đềphòng bệnh tật, có một sốngười cho rằng mùa đông càngmặc áo dày càng tốt. Trên thựctế như vậy là có hại.

Bởi vì đối với sự thay đổicủa môi trường, con người ta cómột khả năng thích ứng nhấtđịnh, lợi dụng việc mặc áo choấm là để bổ sung cho sự thiếuhụt về khả năng thích ứng đó.

Nếu lại mặc quá nhiều quần áosẽ làm cho không khí trong cơthể hình thành một vi tiểu khíhậu nhiệt độ cao, độ ẩm cao,trở lực toả nhiệt, toả hơi ẩm cuảcơ thể tăng lên, từ đó mà ảnh hưởng đến việc điều giải sự cânbằng nhiệt; khi mà độ dày củatầng không khí ở trong quần áovượt quá 15 mm, thì không khíđối lưu sẽ tăng lên, việc toảnhiệt tăng cao, ngược lại tínhgiữ nhiệt sẽ bị giảm xuống;mặc quần áo quá dày sẽ ức

chế cơ năng điều tiết nhiệt độtrong người, làm giảm sút khảnăng chống rét của cơ thể.Ngoài ra mặc quần áo quánhiều trông nó lụ khụ, cử độngkhông thuận tiện, cũng tiêu haothể lực nhiều hơn. Cho nên mùađông không nên mặc quần áoquá dày.

223- Người đứng tuổi khôngnên nghiện rượu và thuốc lá

Đại đa số những người mắcbệnh tâm huyết quản đều cóliên quan đến hút thuốc lá.

Bởi vì trường kỳ uống rượuquá độ, lớp mỡ ở trong cơ timtăng lên, công năng của buồngtim giảm sút, buồng tim trở nênto ra. Những người uống nhiềurượu bia càng dễ xuất hiện sựthay đổi buồng tim như thế này.Men rượu có thể ảnh hưởng

đến sự chuyển hoá mỡ, thúcđẩy gan hoạt động, khiến chokhả năng thanh lọc mỡ ở trongmáu của cơ thể bị giảm sút,tăng thêm việc xơ cứng độngmạch và tạo cơ hội cho bệnhtim phát triển. Cho nên ngườiđứng tuổi không nên uống rượu,hút thuốc lá đến trở thànhnghiện ngập.

224- Người già không nên ănchất có nhiều prôtêin

Nói chung, chất prôtêin rấtcó ích cho sức khoẻ của conngười. Nhưng, đối với người giàmà nói, dùng nhiều chất prôtêincao quá thì lại có hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì ăn uống chất prôtêincao có thể làm tăng việc bài tiếtlượng canxi ở trong cơ thể, nhấtlà đối với những người già vốnđã thiếu chất canxi, vì tăng

lượng bài tiết canxi nên rất dễdẫn đến bệnh xốp xương.Người bị bệnh xốp xương thì cứhơi hoạt động là đã cảm thấyđau lưng. Ngoài ra công năngthận của đa số người già thườngbị suy yếu, khi chất prôtêin vàocơ thể quá nhiều thì buồng thậnphải gánh vác quá nặng, dễ dẫnđến bị hư công năng thận. Chonên, người già không nên ănuống nhiều thực phẩm có chấtprôtêin cao, mỗi ngày chỉ nênăn khoảng 50 gam prôtêin là

vừa.

225- Người đứng tuổi khôngnên ăn thức ăn tinh dài ngày

Người đứng tuổi mà khôngăn những thức ăn thô, chỉ ăntoàn những gạo trắng, bột mìtrắng là không thoả đáng.

Bởi vì trong lớp vỏ của hạtgạo (tức là cám) có rất nhiềunguyên tố vi lượng quan trọngvà thực vật xen-luy-lô. Ví dụnhư crôm và măng-gan, nếusau khi gia công tinh chế thìchất lượng sẽ giảm đi rất nhiều.

Nếu thiếu hai loại nguyên tốnày thì sẽ dễ sinh ra xơ cứngđộng mạch. Thực vật xen-luy-lôsẽ tăng cường việc bài tiết chấtcholestêrin, làm giảm bớt chấtcholestêrin trong máu. Nhữngthực vật tinh tế quá, chất xen-luy-lô ít quá thì ăn rồi vẫn cảmthấy không no bụng, cho nênthường hay ăn thêm, ăn thêmnữa, do đó mà sinh ra béo phì.Như vậy huyết quản sẽ sơcứng, bệnh cao huyết áp sẽphát triển nhiều hơn. Cho nên,

những người đứng tuổi khôngnên ăn thức ăn tinh dài ngày.

226- Người đứng tuổi khôngnên khảnh ăn.

Người khảnh ăn thườngkhông hấp thu đầy đủ chất dinhdưỡng cho cơ thể.

Nếu ăn ít rau xanh, thiếuchất lục diệp, sẽ sinh ra thiếuvitamin C. Vì vitamin C có thểlàm giảm cholestêrin, giảm bớthoặc phòng ngừa bệnh xơ cứngđộng mạch. Nếu ăn ít thựcphẩm làm từ đậu đỗ thì khôngthể làm tăng sự bài tiết

cholestêrôn ở trong phân rađược. Nếu thấy hành, tỏi cómùi hôi mà không ăn, thì chắcdo không biết rằng hành tỏi cótác dụng giảm chất mỡ trongmáu rất tốt. Cho nên con ngườita đến tuổi trung niên thì khôngnên khảnh ăn.

227- Người đứng tuổi khôngnên ăn nhiều thức ăn béo và

ngọt

Nếu ăn quá nhiều mỡ độngvật và thịt mỡ hoặc những thựcvật có chất cholestêrôn có thểgây ra hàng loạt bệnh như tăngchất mỡ ở trong máu chẳnghạn.

Vì thích ăn nhiều của ngọt,cơ thể hấp thu quá nhiều chấtđường, phần dư thừa ấy sẽchuyển hoá thành mỡ, mỡ trong

máu cũng sẽ tăng lên, cơ hộitắc động mạch cũng nhiều hơn.Ngoài ra đường còn có tác dụngtăng cường sự hợp thành giữabuồng gan và mỡ. Bình thườngngười nào ăn nhiều đường thìsau 3 tuần lễ chất glyxêrin trongmáu tăng lên gấp đôi. Cho nên ,người đứng tuổi không nên ănnhiều chất béo và ngọt.

228- Người già không nên quátrầm tư về dĩ vãng

Người già suốt ngày sốngtrong những kỷ niệm xưa cũ,thở vắn than dài thương cảm,tất nhiên sẽ tăng thêm cảm giácu tịch, cô đơn và tâm thần uuất.

Vì những trạng thái tâm lýtiêu cực như vậy sẽ tăng thêmgánh nặng cho đại não, dễ dẫnđến mệt mỏi về tâm lý rồi gâyra cảm giác chán chường, còn

có thể dẫn đến tình trạng rốiloạn công năng đại não hoặccông năng hệ thống thần kinh,từ đó mà xuất hiện tâm trạng loâu, buồn rầu, tự ti, thậm chícòn có thể dẫn đến tâm trạngmất hết dũng khí và lòng tin vaocuộc sống. Đồng thời với tâmthái như vậy, các loại bệnh tậtsẽ nhân cơ hội này mà xâmnhập vào cơ thể như các bệnhcao huyết áp, bệnh quán tâm,bệnh hen xuyễn, đái đường,bệnh xơ cứng động mạch, bệnh

ung thư, thậm chí còn có thểgây ra bệnh trì độn ở người già.Cho nên người già không nênquá ư triền miên với dĩ vãng.

229- Người giảm béo khôngnên ăn bột hạt cải

Bột hạt cải là một loại gia vịcó chất cay. Mùa hè làm mónsa-lát mà cho một chút bột hạtcải vào thì sẽ thơm ngon hẳnlên. Nhưng người muốn giảmbéo mà ăn bột hạt cải thì khôngcó lợi cho việc giảm béo.

Bởi vì trong bột hạt cải cómột chất hoá học, có thể kíchthích niêm mạc dạ dày, gây raquá nhiều chất vị toan, làm cho

người ta cảm thấy đói, luônmồm thèm ăn. Kết quả là ngườiđang muốn giảm bớt mức ăn thìngược lại lại ăn nhiều hơn, việcgiảm béo bị thất bại. Cho nênngười muốn giảm béo thì khôngnên ăn bột hạt cải.

230- Trong khi phục hồi bệnhtắc nghẽn cơ tim không được

giao hợp

Tắc nghẽn cơ tim là mộtloại bệnh tâm huyết quảnnghiêm trọng, sau khi phátbệnh, trong thời gian phục hồi,nói chung không được giaohợp. Nếu không, rất có thể dẫnđến nhịp đập của tim thấtthường một cách nguy hiểm ,thậm chí có thể dẫn đến bệnhtình trầm trọng hoặc tử vong.

Bởi vì trong khi giao hợp, hệthống thần kinh của đôi bênnam nữ đều ở vào trạng tháihưng phấn cao độ, như tim đậpquá nhanh, huyết áp tăng cao,tiếng thở gấp và tiêu hao nhiềunăng lượng v.v... Tình trạng đóđối với người đang hồi phụcbệnh tắc nghẽn cơ tim có thểlàm cho sinh lý tâm điện bị rốiloạn, thậm chí dẫn đến tử vong.Cho nên, trong thời kỳ phục hồibệnh tắc nghẽn cơ tim thìkhông nên giao hợp. Sau khi

phục hồi, nếu không thấy ngườirạo rực, không bị tức ngực, timđập mạnh và loạn nhịp v.v... vàkhi đã hoạt động ở mức trungbình mà không cảm thấy quámệt thì có thể tiến hành giaohợp có mức độ.

231- Người già không nênngồi lâu

Ngồi lâu có thể dẫn đến rấtnhiều bệnh tật, và đẩy nhanhđến già yếu.

Bởi vì ngồi lâu có thể làmcho rất nhiều cơ quan nội tạng,khí quan và tổ chức của cơ thểcon người không được rènluyện, làm ảnh hưởng đến sựđổi mới và phát dục thườngxuyên của cơ thể, khiến cholượng tuần hoàn máu bị giảm

sút. Ngoài ra ngồi lâu còn dẫnđến bệnh béo phì, lượng mỡtrong máu tăng cao, bệnh trĩ,bệnh phụ khoa, suy nhược thầnkinh, dịch tiêu hoá giảm sút, trởngại cho việc tiêu hoá và hấpthu thức ăn và cũng ảnh hưởngđến chức năng của phổi v.v...Do đó để đề phòng bệnh giàyếu thì không nên ngồi lâu, màphải hoạt động và vận động mộtcách thích đáng.

232- Người già không nênquay đầu đột ngột.

Người già nếu quay đầu độtngột, nhẹ thì sẽ bị các chứngbệnh, nếu nặng thậm chí cònnguy hiểm đến tính mệnh.

Bởi vì khi người già đột ngộtquay đầu , cổ chuyển động, nênđộng mạch cột sống bị ép hẹplại, nếu động mạch cột sốngtrước đây đã có một bệnh gì đóthì sẽ càng bị co hẹp hơn.Ngoài ra do bị kích thích nên

thần kinh giao cảm ở cổ bị cogiật huyết quản não. Tất cảnhững tình hình trên đây dẫnđến việc cung cấp máu cho nãobị giảm sút, tốc độ máu chảytrong huyết quản não bị chậmdần, có thể xảy ra việc thiếumáu não tạm thời, xuất hiệntriệu chứng đau đầu, chóngmặt, tim đập mạnh, mắt hoa,buồn nôn, tai ù, chân tay mỏimệt v.v...Nghiêm trọng hơn thìcó thể hình thành chứng bệnhteo mạch máu não, khi đó

người sẽ mất thăng bằng, mặtnóng bừng, thống cảm tiêu thất,thậm chí có thể bị bại liệt. dođó người già không nên quayđầu đột ngột.

233- Người già sau khi ngồilâu không nên đứng phắt dậy

ngay

Bởi vì sau khi ngồi lâu, nếungười già đứng dậy quá mạnh,quá nhanh khiến cho lượng máuở trong não tương đối giảm sút,tạo thành hiện tượng tạm thờinão bị thiếu máu nên thường bịváng đầu, hoa mắt, tim đậpmạnh, rất dễ bị ngã, dẫn đếnnhững tổn thương bất ngờ. Chonên, người già sau khi ngồi lâu

không nên đứng phắt dậy ngay.

234- Người già không nênngồi ngủ gật

Rất nhiều người già thíchngồi ngủ gật, như vậy rất khôngcó lợi cho sức khoẻ.

Bởi ví người già ngồi trênghế dựa hoặc ghế bành ngủ gật,sau khi tỉnh dậy cảm thấy mìnhmẩy đau nhừ, váng đầu, mỏichân, ù tai, mắt nhìn thấy lờmờ, nếu như đứng ngay dậy rồibước đi thì rất dễ bị ngã, và sẽxảy ra những chuyện chẳng

lành. Hiện tượng này là do máuở bụng không được cung cấpđủ gây nên. Khi ngồi ngủ gật,máu chảy vào bụng sẽ giảm đi,phần trên dễ bị mất thăng bằng,sẽ dẫn đến cơ lưng bị hao tổn,gây nên đau vùng thắt lưng,hoạt động cảm thấy khó khăn.Ngoài ra ngồi ngủ gật, sau khingủ say thì thân nhiệt thấp hơnlúc chưa ngủ, rất dễ dẫn đếncảm mạo. Tục ngữ có câu :“Cảm mạo là nguồn gốc củabách bệnh”, thì thấy, đối với

người già, ngồi ngủ gật, nguyhại cho sức khoẻ thật là khôngít. Cho nên người già không nênngồi ngủ gật.

235- Người già và người béokhông nên ngủ trưa.

Ngủ trưa, cho dù là giấc ngủrất ngắn, cũng có thể tiêu trừmệt mỏi, nâng cao hiệu suấtcông tác và học tập. Songkhông phải ngủ trưa là có lợicho tất cả mọi người. Nhữngngười già từ 65 tuổi trở lên vànhững người béo phệ mà cânnặng vượt quá 20% thể trọngtiêu chuẩn, cũng như nhữngngười huyết áp rất thấp thì ngủ

trưa là không thích hợp.Bởi vì sau khi ăn cơm trưa,

lưu lượng máu của đại não giảmđi, huyết áp hạ thấp, lượng ô-xycung cấp cho đại não giảm đi,nếu ngủ trưa, nằm yên bấtđộng, đại não không được cungcấp máu đầy đủ, cho nên dễ bịtrúng gió. Cho nên người già vàngười béo không nên ngủ trưa.Biện pháp tốt nhất là đi tản bộđể thúc đẩy dịch máu tuần hoànvà cung cấp máu cho đại não.

236- Người già không nên ngủít quá.

Tuổi thọ càng cao thì thờigian ngủ càng ít. Nói chungngười già thường không thamngủ. Song ngủ ít quá cũng sẽtổn hại đến sức khoẻ.

Khi ngủ thì cơ thể conngười được nghỉ ngơi, khôiphục và tích luỹ lại trạng tháinăng lượng. Cơ năng sinh lýcủa người già giảm sút, việckhôi phục sức lực tương đối

chậm. Cho nên thời gian ngủcũng không nên ít quá. Ngườigià 60 - 70 tuổi, mỗi ngày ngủ 8tiếng đồng hồ là vừa; người già70 - 90 tuổi, mỗi ngày ngủ 9tiếng đồng hồ là vừa; người giàtrên 90 tuổi, mỗi ngày ngủ 12tiếng đồng hồ là vừa.

237- Người già không nênnằmgiường lò xo

Người già nằm giường lò xochỉ có hại chứ không có lợi chothân thể.

Bởi vì người già nằm giườnglò xo sẽ làm cho phần giữa thânthể của người già bị hãm, tuyphần cơ bắp ở phía trên thânthể được thoải mái, nhưng cơbắp phía dưới thì lại bị căngthẳng, như vậy sẽ làm cho cơsống lưng bị tổn thương, xương

dễ sinh bệnh. Nếu người nào đãcó bệnh rồi thì bệnh sẽ nặnglên. Cho nên người già khôngnên nằm giường lò xo.

238- Người già không nên trèocao

Người già nói chung đều rấtcần cù lao động, ở nhà khôngchịu ngồi rỗi bao giờ, rất thíchthu dọn nhà cửa thật tươm tấtchỉnh tề, đó là một tập quán rấttốt. Song người già trèo cao thìlại không thích hợp.

Bởi vì chân tay người giàkhông còn linh hoạt như thanhniên, bắp chân bắp tay đã yếudần, năng lực giữ cho thân thể

cân đối đã giảm sút. Cho nênkhi người già làm các công việclao động ở trong nhà, tốt nhất làhết sức tránh việc trèo cao, vídụ như trèo lên ghế, trèo lênthang để lấy vật gì đó, để laucửa, để gác một vật gì đó, đểđóng cái đinh, để lắp chiếcbóng đèn chẳng hạn. Nếu khicần phải trèo cao thì cố gắng đểcho con cái làm hoặc nhờ ngườikhác làm thay. Vạn bất đắc dĩphải tự mình trèo lên cao thìphải hết sức chú ý mấy điểm

sau : Phải kiểm tra thật kỹ bàn,ghế, thang hoặc những vật dùngđể trèo xem có chắc chắn haykhông, trọng tâm có ổn địnhhay không; còn phải chú ý đếnmặt đất, sàn nhà xem có bằngphẳng, có an toàn hay không,nếu mặt đất không bằng, thìtrước khi trèo lên cao phải kêcho vật để trèo thật bình ổn,chắc chắn. Nếu mặt đất trơnnhẵn thì trước khi trèo phải lấygiẻ hoặc giấy cũ lau sạch, đểtránh trường hợp vừa trèo lên

cao, đanglàm việc ở trên đó thìthang hoặc bàn chòng chành,trượt đổ. Sau khi trèo lên rồi thìphải bình tĩnh, phải đứng chovững, nhìn cho rõ, bám chochắc, không nên hấp tấp vộivàng, đề phòng vì đứng khôngvững, trọng tâm của người lệchđi, thế là ngã xuống; người giàdo thể lực suy sụp , khi trèo lêncao, nếu thấy người choángváng hoặc chân run thì phảixuống ngay, tuyệt đối khôngđược cố; còn nếu thật sự cần

phải trèo, thì tốt nhất là tìmngười đến giúp, đỡ thang và bảohộ ở bên cạnh.

239- Người già không nên tắmquá nhiều

Tắm rửa đối với thân thể rấtcó ích. Không những làm sạchlàn da, mà còn có thể làm giãngân cốt, làm cho bắp chân, bắpđùi đỡ mỏi. Song, người giàkhông nên tắm quá nhiều lần.

Vì thể lực người già suyyếu, da dẻ mỏng manh, lớp mỡngoài da dần dần teo lại, nếutắm quá nhiều, lớp da sẽ bị khô,dễ bị tróc ra, thậm chí có thể

còn bị nứt nẻ, hoặc dẫn đếnbệnh ngứa ngáy. Nếu khi tắmmà nước quá nóng, thân nhiệttrong người không toả ra kịp,còn dễ phát sinh trúng gió. Nếuthời gian ngâm nước quá lâu dễtạo thành mao vi huyết quản nởra, dẫn đến đại não thiếu máu,sinh ra chóng mặt hoặc ngất đi.Cho nên người già không nêntắm quá nhiều.

240- Người già không nênnhuộm tóc

Người già đi nhuộm tóc bạcthành tóc đen, quả thực có giữđược vẻ “Thanh xuân” tạmthời, nhưng nếu dùng thuốcnhuộm tóc lâu dài thì sẽ rất cóhại cho thân thể.

Bởi vì trong thuốc nhuộmtóc có hoạt chất, dễ gây cho dađầu bị viêm nhiễm, nhẹ thì dađầu đỏ mọng lên, ngứa ngáy,rát bỏng, nặng thì toàn bộ da

đầu, cổ, mặt đều bị sưng mọnglên, mọc những nốt có nước,chảy nước vàng, thậm chí cònbị mưng mủ. Có loại thuốcnhuộm tóc còn có cả chất ungthư, tồn đọng trong các bộ phậnthân thể của người nhuộm tóc,làm cho tế bào trong cơ thểtăng lên, có tính đột biến rấtmạnh. Thường xuyên nhuộmtóc có thể mắc bệnh ung thưda, ung thư thận, ung thư bàngquang, ung thư tuyến vú củaphụ nữ, ung thư tử cung. Cho

nên người già không nên nhuộmtóc.

241- Các bà đứng tuổi khôngnên uống nhiều cà-phê

Cà-phê tuy là một loại đồuống, nhưng không nhất định sẽthích hợp với tất cả mọi người .

Căn cứ vào sự nghiên cứucủa các học giả trường Đại họcBang Oa-sinh-tơn ở Mỹ đã pháthiện thì cà-phê có thể làm giảmlượng can-xi cần thiết cho cơthể đến một nửa, do đó mà làmcho xương của người ta bị mềmđi. Y học hiện đại nghiên cứu

thấy rằng, con người ta đến lúcgià, lượng can-xi cần thiết dầndần tăng lên, nhất là phụ nữ.Nếu các bà lại nghiện cà-phêthì lại càng làm cho chất can-xitrong cơ thể bị loãng đi, độcứng của xương bị giảm, khihoạt động rất dễ bị gãy xương.Cho nên phụ nữ đưqngs tuổikhông nên uống nhiều cà-phê.

242- Người già không nên ănuống quá thanh đạm

Thường lưu truyền một câunói là người già nên “Thô tràđạm phạn”, ăn uống càng thanhđạm càng tốt, như vậy có thểgiảm bớt gánh nặng cho dạ dàyvà ruột, dễ tiêu hoá, lại còn cóthể đề phòng phát sinh bệnh vềtim. Trên thực tế, căn cứ vào tàiliệu điều tra mới nhất cho thấy,người già ăn uống quá đạm bạccũng rất có hại.

Việc ăn uống của người già,tất nhiên là không nên ăn quánhiều, song cũng không đượcquá thanh đạm. Đối với ngườigià, thức ăn có chất tanh có thểthúc đấỵ sự trao đổi vật chất,làm chậm sự già yếu, nâng caosự đề kháng chống lại bệnh tật.Người già có thể dùng lươngthực chính là gạo, bột mì hoặctạp lương, thức ăn chính là thịtnạc và các loại rau xanh, cùngvới sữa bò, tôm, cá v.v... Tuyệtđối không nên quá ư thanh

đạm.

243- Người già không nênuống quá nhiều nước

Đa số người già đều thíchpha ấm chè đặc rồi ngâm nga từtừ, uống trong một thời gian dài.Kỳ thực, người già uống nhiều nước quá rất có hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì ngày thường trongtình trạng không ra mồ hôi, mỗingày cơ thể ta bài tiết ra mộtlượng nước khoảng 2,5 lít, vậymỗi ngày ta không nên uống

quá lượng nước trên, vì côngnăng thân thể người già ngàycàng yếu đi, năng lực trao đổichất trong cơ thể cũng hạ thấp.Nếu lượng nước uống vào mànhiều hơn lượng nước thải rathì sẽ sinh ra phù thũng. Nóichung thì người già mỗi ngàychỉ cần một lượng nước khoảngtrên dưới 2,65 lít, nhưng các bàthì nên uống ít hơn các ông,cũng có nghĩa là, mỗi ngày cácông già chỉ nên uống khoảng 8 -9 cốc nước thôi, còn các bà thì

không nên uống quá 8 cốc

244- Người đứng tuổi khôngnên uống ít nước quá

Con người ta đến tuổi trungniên, lượng nước trong cơ thểtương đối ít, bệnh tim có liênquan mật thiết đến nước.

Bởi vì bệnh tim đau thắt vàbệnh tắc cơ tim thường hay xảyra vào lúc đang ngủ hoặc sángsớm. Nguyên nhân của nó,ngoài việc ban đêm ngủ mêthần kinh căng thẳng làm chođộng mạch vành bị co giật, còn

một lý do nữa là trải qua mộtđêm thở, ra mồ hôi, đi tiểu đãbài tiết ra một lượng nước rấtlớn, khiến cho nồng độ máu đặclại, lượng máu chảy giảm đi,ống động mạch vành tương đốihẹp lại, hoặc là máu đặc quá sẽhình thành hiện tượng tắc máu,làm cho huyết quản bị tắc lại,cơ tim xuất hiện cấp tính cungcấp máu không đủ, hoặc cục bộcơ tim phát sinh hoại tử. Nếunhư có thể bổ sung đầy đủlượng nước cho cơ thể, thì có

thể hạ thấp nồng độ máu.Chonên người đứng tuổi không nênuống ít nước quá.

245- Người già không nên ănđường nhiều quá

Người già ăn đường nhiềuquá, không những sẽ làm tăngthêm sơ cứng động mạch, màcòn dẫn đến nhiều bệnh khácnữa.

Bởi vì người già hoạt độngthể lực ít dần, công năng tuyếntụy giảm sút, cho nên hiệu quảthay đổi chất của đường thấphơn ở thanh niên rất nhiều. Nếuăn đường quá nhiều sẽ bắt gan

phải tạo thành chất béo, làmcho chất béo trung tính ở trongmáu tăng lên , tất nhiên sẽ tăngnhanh xơ cứng huyết quản.Đồng thời ăn nhiều đường quádễ làm cho người ta phát phì,dẫn đến bệnh đái đường củangười già. Ngoài ra đườngthuộc loại thực phẩm tính toan,bình thường trong cơ thể conngười ta thường kém chất kiềm,ăn nhiều đường quá vào trongcơ thể sẽ biến thành trung tínhhoặc toan tính yếu. Để bảo đảm

cho cơ thể được thăng bằng thìphải tiêu hao chất kiềm (can-xi)ở trong cơ thể. Người thiếucan-xi dễ phát sinh bệnh mềmxương. Đường nhiều quá còndẫn đến bệnh thiếu vitamin B1.Vì vitamin B1 làm chuyển hoáđường, nên càng ăn nhiềuđường thì nhu cầu lượngvitamin B1 càng cao. Cho nênngười già không nên ăn nhiềuđường quá.

246- Người già không nên ănhoa quả hộp

Hoa quả sau khi đóng thànhđồ hộp, hàm lượng đường tănglên, mà đối với người già thìthực phẩm có nhiều chất đườngchẳng có ích gì cả.

Bởi vì con người ta đến tuổigià, thời gian hoạt động giảm đi,năng lượng tiêu hao cũng giảmmột cách tương ứng. Người già60 - 70 tuổi, mỗi ngày có được1500 - 1700 ca-lo là đủ.

Thường xuyên ăn những thựcphẩm có hàm lượng đường cao rất dễ phát phì và còn dễ mắcnhiều chứng bệnh khác. Theotài liệu thì người béo mắc cácchứng bệnh như đái đường,huyết áp cao và bệnh tâm huyếtquản thường cao gấp đôi ngườibình thường, bởi vì tụy củangười già phân tiết giảm đi, tácdụng điều tiết đường huyết cũngsuy giảm, ăn uống nhiều chấtđường sẽ dẫn đến khả năngmắc bệnh đái đường nhiều hơn.

Cho nên người già không nênăn hoa quả đã đóng hộp.

247- Người già không nênthường xuyên uống bia

Bia là một loại đồ uống cónhiều chất dinh dưỡng, nênthường được gọi là "bánh baonước", rất được mọi người hoannghênh. Song, người già màthường xuyên uống bia thì cũngcó trở ngại cho sức khoẻ.

Bởi vì trong quá trình sảnxuất và vận chuyển bia, chấtnhôm của những thùng đựngbia rất dễ hoà tan vào trong bia.

Nhôm là một nguyên tố độc đốivới cơ thể con người. TrườngĐại học Y khoa Hoàng gia Anhđã tiến hành điều tra 700 ngườitừ 40 đến 60 tuổi ở 24 thànhphố thì phát hiện, những ngườithường xuyên uống bia thì hàmlượng nhôm trong máu có caohơn. Một học giả Đan Mạchcũng chứng thực kết quả điềutra như thế này. Công năngchuyển hoá của người già giảmthấp, năng lực thải chất độctương đối kém, chất nhôm dễ

tích trữ trong cơ thể, dẫn đếntính súc tích mãn tính trúngđộc, từ đó mà ảnh hưởng đếncông năng của đại não, khiếncho người ta xuất hiện chứngbệnh trì độn và tính khí thấtthường. Cho nên người giàkhông nên thường xuyên uốngbia.

248- Người già không nên chorằng “Già thì gầy”

Câu ngạn ngữ dân gian“Ngàn vàng không mua đượccái gầy của người già” đã đượctâng bốc như là câu “Danhngôn vàng ngọc” thì ngày nayđã bị quan niệm mới của khoahọc phủ định rồi.

Sự gầy béo của con ngườichỉ là hiện tượng bên ngoài,quyết không thể chứng thực làkhoẻ hay không. Có hai loại

gầy của người già, một là tựnhiên bị gầy. Chất chuyển hoátrong cơ thể, việc tiết vật của tìvị có thể hơi bị suy giảm, nănglực hấp thu và lợi dụng nhữngthành phần dinh dưỡng hạ thấpdần dần dẫn đến gầy gò; thứ hailà bị gầy do bệnh tật. Con ngườita đến tuổi già, khí huyết suynhược, năng lực đề kháng bệnhtật không đủ, bệnh cao huyếtáp, bệnh xơ cứng động mạch,bệnh xuất huyết não và bệnhtim v.v... là những bệnh thường

thấy ở người già. Ngày xưanhiều người thường cho rằngnhững bệnh này chỉ thấy ởngười béo, chứ không thấy ởngười gầy. Kỳ thực không phảinhư vậy, khả năng chống bệnhcủa người gầy thấp hơn ngườibéo và tỉ lệ phát bệnh ở ngườigầy cũng cao hơn người béo.Cho nên người già không nêncho rằng già thì gầy. Cái bụngto ì ạch cố nhiên là không tốt,nhưng nếu gầy gò quá cũngkhông phải là chuyện hay.

249- Người già không nên

dùng dụng cụ ăn cơm bằngnhôm hoặc hợp kim nhôm

Người già mà dùng nhiềudụng cụ ăn cơm bằng nhômhoặc hợp kim nhôm rất dễ sinhbệnh trì độn.

Bởi vì nguyên nhân phátbệnh của bệnh trì độn ở ngườigià, chủ yếu là do nguyên tốnhôm tích tụ ở trong cơ thể,đặc biệt là trong lớp da đại não

gây nên, biểu hiện chủ yếu làtrở ngại cho trí năng, tinh thầnrối loạn, ý thức hỗn độn, ngônngữ đảo điên v.v... Cho nênngười già nên hết sức tránhdùng đồ dùng ăn cơm bằngnhôm hoặc hợp kim nhôm, đặcbiệt là không dùng những chếphẩm bằng nhôm để đựng thứcăn dài ngày như mắm, muối,giấm để giảm bớt lượng nguyêntố nhôm ngấm vào.

250- Người già ăn cơm xongkhông nên “Đi bách bộ” ngay

Người ta thường nói : “Ăncơm xong, đi bách bộ, sống lâu99 tuổi”. Đối với người già mànói thì câu nói đó không hoàntoàn khoa học.

Bởi vì sau khi ăn no, để bảođảm việc tiêu hoá và hấp thuthức ăn, các huyết quản trongbụng trương lên đầy máu, cònviệc cung cấp máu cho ngực thìlại giảm đi tương đối, cho nên

sau khi ăn no thường cảm thấyđầu nặng chình chịch chỉ muốnngủ. Người già vì công năng timsuy yếu, huyết quản sơ cứng,công năng điều tiết huyết áp bịtrở ngại, ăn cơm xong dễ xảy rahiện tượng huyết áp hạ thấp.Nếu ăn cơm xong mà lập tứchoạt động ngay thì rất dễ bị lảđi vì huyết áp thấp hoặc bị ngã.Cho nên sau khi ăn cơm, ngườigià không nên “ Đi bách bộ”,mà nên nghỉ ngơi một lát rồihãy đi lại để đề phòng xảy ra

những chuyện bất ngờ.

251- Người già không nênthường xuyên xem bi kịch

Người già mà thường xuyênxem bi kịch thì không có lợicho sức khoẻ về thể chất và tâmhồn.

Bởi vì người già sau khi xemmột vở bi kịch xong, khó tránhkhỏi những băn khoăn suynghĩ, tâm hồn u uất. Nếu cứ bịkích thích như vậy nhiều lần thìsẽ có những hiện tượng như ănkhông thấy ngon, ngủ không

được yên giấc, thể trọng giảmsút, động tác chậm chạpv.v...Nhất là đối với các cụ đãcao tuổi, do quá đau thương,thậm chí có thể chán đời, coithường cuộc sống. Y học hiệnđại nghiên cứu thấy rằng, âusầu quá độ có thể hạ thấp sựmiễn dịch của cơ thể, dẫn đếntái phát những bệnh cũ, và còncó thể làm cho động mạch vànhco giật, tuyến thượng thận phântiết tăng lên, tim đập quá nhanh,nhịp tim không đều, dẫn đến

đau thắt tim và cơ tim bị tắcnghẽn. Cho nên người giàkhông nên thường xuyên xembi kịch.

252- Người già không nênxem những tiết mục gay cấn,

giật gân

Người già xem những tiếtmục gay cấn giật gân rất khôngcó lơị cho sức khoẻ.

Bởi vì người già xem nhữngtiết mục thi đấu gay cấn quáhoặc tình tiết giật gân quá, nếunhư đã mắc bệnh tâm huyếtquản thì có thể xảy ra nhữngđiều bất ngờ, quá ư khẩntrương, hưng phấn có thể kích

thích thần kinh giao cảm vàtuyến tố thượng thận và sựphân tiết của tuyến thượng thậngia tăng, tim đập nhanh hơn,huyết quản thu nhỏ lại, huyếtáp tăng cao, khiến cho nhữngngười đã từng bị bệnh caohuyết áp hoặc bệnh xơ cứngđộng mạch bị vỡ huyết quảnnão mà bị trúng phong, người bịbệnh tim, có thể vì cơ tim thiếumáu mà xuất hiện bệnh đau thắttim, thậm chí cơ tim bị tắcnghẽn. Cho nên người già

không nên xem những tiết mụcgay cấn, giật gân.

253- người già không nên vừaăn vừa cười nói

Người già khi ăn cơm hoặckhi dự tiệc mà vừa ăn vừa cườinói thì rất nguy hiểm.

Bởi vì người già do côngnăng của thần kinh đại não vàhệ thống thần kinh trung khusuy giảm, khiến cho phản ứngcủa cảm giác và thần kinh vậnđộng chậm chạp, động táckhông phối hợp đều dặn, cũngcòn vì niêm mạc trong mồm,

trong cổ họng co lại hoặc béodầy lên hoặc răng bị rụngxuống nếu như có lắp răng giảv.v... Nếu vừa ăn vừa cười nóirất dễ bị nghẹn, bị dị vật rơi vàothực quản, như răng giả rơi vàođường miệng, hạt quả, xươngcá, xương gà, xương lợn rơi vàotrong thực quản v.v... thì sẽ rấtnguy hiểm đến tính mạng. Chonên người già không nên vừa ănvừa cười nói.

254- Người già không nên ănnhiều hạt hướng dương

Chất dinh dưỡng trong hạthướng dương rất phong phú, cóngười gọi hạt hướng dương làthực phẩm của sắc đẹp. Hạthướng dương tuy ăn rất ngon,nhưng người già không nên ănnhiều quá.

Bởi vì trong hạt hướngdương có một lượng lớn chấtaxit béo không bão hoà. Nếu ănnhiều quá thì sẽ tiêu hao rất

nhiều chất kiềm của gan trongcơ thể, do đó mà tạo thành sựmất cân bằng trong việc điềuhoà việc chuyển hoá mỡ trongcơ thể, làm cho rất nhiều mỡtích tụ ở trong gan, do đó màdẫn đến công năng gan bị trởngại dẫn đến hoại tử gan hoặcxơ cứng gan. Ngoài ra trong khichế biến hạt hướng dương,người ta thường cho vào cáchương liệu như quế chi, đại hồi,hoa tiêu v.v... Những chấthương liệu này sẽ kích thích dạ

dày. Vả lại trong quế chi cóhàm lượng hoàng chương tố đãbị người ta chứng minh là cóchất độc gây ung thư. Ngoài ratrong khi chế biến hạt hướngdương, người ta thường cho rấtnhiều muối ăn vào. Mà muối ănngấm vào nhiều thì dễ phát sinhđọng nước ở trong cơ thể, dẫnđến huyết áp cao. Cho nênngười già không nên ăn nhiềuhạt hướng dương.

255- Người già không nên chỉăn chay

Người già do nhiệt lượngtiêu hao ít, nên khẩu vị giảmsút, hoặc vì mục đích giảm béovà để chữa bệnh huyết áp caomà ăn chay, không dám ăn chấttanh. Trên thực tế đó là sự thiếuh iể u biết rất có hại cho sứckhoẻ của thể chất và tâm hồn.

Con người ta già yếu, đầu bạc, răng long, xương nhão vàviệc phát sinh các bệnh về tâm

huyết quản đều có liên quanđến việc thiếu nguyên tốmănggan. Thiếu mănggankhông những ảnh hưởng đến sựphát triển gân cốt mà còn dẫnđến các chứng bệnh như toànthân đau nhừ, kiệt sức, lưngcòng, xương gãy v.v... Thiếumănggan còn có thể dẫn đến trílực đần độn, cảm ứng khônglinh hoạt. Trong thức ăn loàithực vật có bao hàm nguyên tốmănggan, nhưng cơ thể ngườita rất khó hấp thu. Ngược lại

trong thức ăn loại thịt, tuy có ítnguyên tố mănggan, nhưng dễđược cơ thể hấp thụ. Cho nênăn thịt là con đường quan trọngđể cơ thể hấp thu mănggan.Cho nên người già không nênchỉ ăn chay.

256- Người già không nênkhông có nơi gửi gắm tinh

thần

Đối với người già, việc

“Thành gia” , “Lập nghiệp”không còn là mục tiêu phấn đấucủa họ nữa. Người già cần phảixây dựng mục tiêu mới là “Đệnhị nhân sinh”, để giữ gìn độnglực tiến thủ, chiến thắng sự côquạnh của những ngày cuốiđời, nảy sinh ra những tín niệm

mới cho cuộc sống tốt đẹp.Những người già không có nơigửi gắm tinh thần, dễ tạo thànhtính cách biến thái, nảy sinhtâm lý cô độc.

Nơi ký thác tinh thần củangười già rất rộng rãi, giao tiếpvới nhau, trong đó có việc đi lạithăm con cái, cháu chắt tronggia đình, giao tiếp với các giớitrong xã hội; ngâm thơ vẽtranh, nuôi chim, trồng hoa, thảcá cùng những hoạt động nhàntản khác. Người già chỉ có đi

tìm nơi ký thác tinh thần, mớicó thể đổi lấy được “Thời thanhxuân thứ hai” của cuộc đời.Cho nên người già không nênkhông có nơi gửi gắm tinh thần.

257- Người già tham quan dulịch không nên quá mệt

Đi thăm những nơi dị cảnhkỳ quan, những vùng thánh địasẽ làm cho tâm hồn người ta vuivẻ thoải mái. Để cải thiện conmắt, người ta thường không từlao khổ. Thanh niên còn trẻ nên có mệt nhọc cũng dễ khôiphục, nhưng người già mà quásức thì lại dễ xảy ra tai nạn bấtngờ.

Bởi vì người già thường hay

mắc các bệnh như tâm nãohuyết quản. Trên đường đitham quan mà quá mệt, tấtnhiên sẽ tăng thêm gánh nặngcho tâm não huyết quản. Do đómà dễ xảy ra tai nạn mạch máunão, tim đau thắt hoặc tắc cơtim. Cho nên người già đi thamquan du lịch không nên quámệt, phải lượng sức mà đi. Đểdự phòng những tai nạn bấtngờ, nên mang theo một sốthuốc như thuốc chông huyếtáp cao, thuốc trợ tim mà

thường ngày vẫn dùng, coi nhưtúi thuốc bảo vệ sức khoẻ, đểnếu cần thì có thuốc dùng ngay.

258- Không nên báo tin buồncho người già

Người già nghe thấy nhữngtin tức không vui, có thể sinh ratâm trạng nặng nề, dẫn đến sinhbệnh, thậm chí gây hậu quảchẳng lành là tử vong.

Cơ năng sinh lý cuả ngườigià suy giảm. Tin buồn đến làmcho người già sinh ra sợ hãi, sầumuộn, đau thương, do đó màđứng ngồi không yên, ăn khôngngon miệng, ngủ không yên

giấc và còn có thể làm cho cáchệ thống công năng của cơ thểbị mất sự ổn định nghiêm trọng,huyết áp lên xuống thất thường.Với tâm thần nặng nề kịch liệtnhư vậy, có thể làm cho ngườigià nằm liệt không dậy được,nghiêm trọng hơn có thể dẫnđến tử vong. Cho nên đối vớingười già không nên báo nhữngtin buồn. Khi buộc lòng phảibáo những tin buồn, thì lời nóiphải uyển chuyển, phải chú ýlàm tốt công tác giải thích tư

tưởng.

259- Người già không nênchơi cờ nhiều quá

Chơi cờ, đánh bài là mộttrong những hoạt động vui chơigiải trí yêu thích nhất của ngườigià. Những hoạt động này cóthể thư giãn tinh thần, rèn luyệntư duy. Song nếu chơi cờ, đánhbài thời gian dài quá sẽ rất cóhại cho sức khoẻ tâm hồn vàthể chất.

Bởi vì tâm thần của ngườigià thường bị thắng thua làm

cho xúc động, đại não ở vàotrạng thái hưng phấn cao độ,nếu kéo dài thì năng lực hoạtđộng và phản xạ của đại não hạthấp, công năng của thần kinhthực vật bị rối loạn, thậm chícòn có thể sinh ốm đau nữa.Ngoài ra, ngồi lâu bất động, nhuđộng của tì vị chậm dần, nănglực tiêu hoá giảm sút, chất thảilưu cữu ở trong ruột quá lâu, dễphát sinh bệnh táo bón và bệnhtrĩ. Cho nên người già khôngnên chơi cờ quá độ, mà nên

biết dừng lại đúng lúc.

260- Người già không nênsống ở nơi quá tĩnh mịch

Hoàn cảnh sinh hoạt củangười già, nên tránh ồn ào,nhưng sống trong ngôi nhà hoặccăn phòng quá ư yên tĩnh,khôngcó người để chuyệnphiếm, để tâm sự, để giao lưutình cảm thì cũng rất không cólợi cho sức khoẻ.

Bởi vì sống trong hoàn cảnhquá ư yên tĩnh, ngày tháng trôiqua sẽ làm cho tính tình trở nên

cô tịch, tinh thần uỷ mị khôngvui, khẩu vị giảm sút, đối với sựvật chung quanh thì thờ ơ lãnhđạm, do đó làm cho tình trạngsức khoẻ càng ngày càng giảmsút, tuổi thọ giảm đi. Những âmthanh tươi tắn như tiếng chimhót, tiếng gà gáy, tiếng nướcchảy róc rách v.v... những âmthanh của thiên nhiên có thểtrút bỏ được những nỗi buồncủa con người, cũng là sự kíchthích rất tốt đối với hệ thốngthần kinh, có thể cải thiện được

công năngđiều tiết của hệ thốngthần kinh đối với cơ thể conngười. Cho nên người già khôngnên ở nơi quá ư yên tĩnh. Muốnthưởng thức “Nhạc giao hưởng”thiên nhiên, ở trong nhà có thểnuôi chim, trồng hoa. Lắngnghe những khúc nhạc tuyệt mỹcủa thiên nhiên để làm cho tinhthần rạng rỡ.

261- Người già không nên đigiày đế bằng

Người già đi giày đế bằngkhông có gót, rất nhiều ngườilại cho rằng như vậy là an toàn,có lợi cho sức khoẻ. Trên thựctế, như vậy là không thoả đáng.

Bởi vì cơ bắp bộ đùi củangười già thay đổi với dâychằng, lực đàn hồi của chântương đối kém, khả năng chịuđựng giảm sút. Người già đi,đứng một thời gian tương đối

dài thì cảm thấy lưng, xươnghông, đầu gối, gót chân, bắp đùiđau ê ẩm. Giày đế bằng tuynhẹ, tiện , nhưng không có lợicho việc chịu đựng và đi đứng,đặc biệt là năng lực chống chấnđộng bị hạ thấp. Ngoài ra, tínhđàn hồi của sụn đệm đốt sốngcủa người già suy giảm, bị chấnđộng là dễ bị đau đầu. Đi giàyđế bằng, tính định hướngchuyển động lớn, dễ dẫn đếntổn thương bắp đùi. Cho nênngười già không nên đi giày đế

bằng. Nói chung nên đi giày cógót cao 1,5 đến 2 mm là vừa.

262- Người già không nên lạmdụng thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh có tácdụng quan trọng đối với việcphòng ngừa và chữa trị cácbệnh cảm nhiễm. Song sử dụngkhông thoả đáng thì có thể dẫnđến trúng độc hoặc tạo thànhhai lần cảm nhiễm v.v...

Bởi vì thuốc kháng sinh đốivới hệ thống thần kinh, hệ thốngtạo máu và các bộ phận nhưgan, thận, tâm huyết quản v.v...

đều có độc tính có hại nhấtđịnh, nhất là đối với nhữngngười già mà công năng gan,thận không tốt thì tổn hại lạicàng lớn hơn, thậm chí có thểdẫn đến tử vong. Cho nên ngườigià không nên lạm dụng thuốckháng sinh.

263- Người đứng tuổi khôngnên thiếu bạn bè

Kết giao bè bạn không phảichỉ là việc của thanh niên, màngười đứng tuổi cũng khôngnên thiếu bạn bè.

Không có bạn bè, cuộc sốngthiếu tình hữu nghị là một cuộcsống thật đáng sợ. Người đứngtuổi kết giao bằng hữu sẽ bướcra khỏi cuốc sống kiểu đóngcửa của mình, sẽ làm cho nộidung cuộc sống của mình

phong phú hơn, sinh hoạt tươivui hơn. Kết giao với nhữngngười đứng tuổi và cao tuổi cótrình độ, mình sẽ nâng caođược học thức, tăng thêm đượctu dưỡng, quả thật là bổ ích; kếtgiao với thanh niên, có thể quênđi cái già yếu của mình, tăngthêm sức sống thanh xuân.Người đứng tuổi không nênsống cô độc, càng không nênkhông có bạn bè.

264- Hoat động xã hội củangười già

không nên chỉ “đóng khung”trong giới người già

Người già nên tham gia mộtcách thích đáng vào một sốhoạt động của thanh niên thìtinh thần sẽ được phấn chấn,tăng thêm hứng thú cho bảnthân, rất có lợi cho tâm hồn vàthể lực. Song người già tham gianhững hoạt động xã giao thì

không nên chỉ khoanh tròntrong giới những người già màthôi.

Bởi vì chỉ đi lại với nhữngngười đồng tuổi với mình, màthiếu mất “Vong niên giao” thìsẽ khiến cho tầm nhìn của mìnhkhông có được những khai thácmới, tinh thần không cảm thụđược những hứng thú mới nênkhông có được tác dụng tíchcực. Nói về mặt khác thì thanhthiếu niên không được người giàgiáo dục cho những truyền

thống cần có, không được giáodục về nhân sinh quan, cũngkhông có lợi cho việc phát triểnsức khoẻ của thanh thiếu niên.Cho nên hoạt động xã hội cuảngười già không nên chỉ “đóngkhung” trong giới người già.

265- Trong giao tiếp, ngườigià không nên xa lánh cái

“Đẹp”

Trong hoạt động đi lại giaotiếp, người già không nên chorằng “Người già không cần yêucái đẹp”, mà phải dám trangsức thành một “Lão lai tiêu”đặc sắc phù hợp với thời đại.

Bởi vì yêu cái đẹp là mộtnhu cầu tinh thần cao cấp củacon ngườì, Thật khó có thểtưởng tượng được rằng, một

ông già quần áo xộc xệch, đầutóc rối bù, râu ria bám đầynhững bụi bặm mà lại có thểđược thanh niên yêu thích, bạnbè cùng tuổi yêu thích. Cái đẹptrong giao tế là không có sự hạnchế về tuổi tác. Người già nêntrang diểm, ăn mặc sao cho thểhiện được phong độ của ngườigià, cái đẹp của người già. Saocho trong cái nho nhã, thấyđược cái tươi mới, trong lão tiêuthấy được tính ổn trọng, làmcho con người trở nên đoan

trang, thanh khiết, làm chongười ta cảm thấy là con ngườicó tu dưỡng. Cho nên, ăn mặc,trang điểm một cách thích đángkhông những chỉ làm cho bềngoài mất vẻ già nua, yếu đuối,mà còn làm cho giao thiệp thoảimái , khiến cho tâm linh càngthêm vui vẻ, rất có lợi cho sứckhoẻ của người già.

266- Người già không nên nói

khuyết điểm của con cháutrước mặt người ngoài

Trong gia đình người già làđối tượng được tôn trọng. Mỗilời nói việc làm của người giàđều có tác dụng gương mẫu đốivới thế hệ trẻ. Con cháu có sailầm khuyết điểm gì, nên kịpthời phê bình khuyên bảo.Nhưng tuyệt đối không nên nóira cho người ngoài biết sai lầm

khuyết điểm của con cháu.Bởi vì trước mặt người

ngoài mà nói ra những điềukhông phải của con cháu, dễgây nên phản ứng và xúc phạmtình cảm giữa chúng và ngườigià. Chúng cảm thấy người giàkhông giữ thể diện cho chúng.Cho nên, nếu không phải lànhững vấn đề thuộc về nguyêntắc như vi phạm kỷ luật hoặcluật pháp, thì người già nên thểtình châm chước cho con cháu.Nên " Tốt đẹp bày ra, xấu xa

đậy lại" thì tốt hơn.. Có nghĩa làphải chú ý dến trường hợp,phương thức và phương pháp.

267- Cha mẹ không nên bócthư riêng của con cái

Có một số bậc cha mẹ chorằng thư từ của người khác thìkhông thể bóc, nhưng thư từcủa con cái mình thì có thể bócxem được. Trên thực tế, chamẹ bóc thư riêng của con cáicũng là vi phạm pháp luật.

Bởi vì mỗi người đều cónhững bí mật ở nơi sâu thẳmtrong tâm hồn mình và cóquyền được giữ bí mật điều đó.

Cho nên bóc thư riêng của concái hoặc xem trộm nhật ký củacon cái, nếu không nói là phạmpháp thì chí ít cũng là hành vivô đạo đức.

PHẦN 5 : NHỮNG ĐIỀUCẤM KỴ VỀ ĂN UỐNG

268- Không nên coi thườngbữa ăn sáng

Có học giả người Anh đãlàm cuộc điều tra đối với nhữngngười phụ nữ bị mắc bệnh sỏimật, thì phát hiện ra rằng ngườimắc bệnh sỏi mật có liên quanđến việc không ăn bữa sáng.

Bởi vị bụng rỗng quá lâu,các thành phần trong mật có sựbiến hoá, hàm lượng axit mậtgiảm đi, hàm lượng côlestêrinkhông đổi, do đó mà hình thành

côlestêrin mật quá cao.Côlestêrin quá cao dễ tích luỹlại ở trong túi mật, hình thànhchất hạt nhân sỏi. Do đó để bảovệ sức khoẻ, không nên coithường bữa ăn sáng.

269- Bữa sáng không nên ăncơm nguội

Bữa sáng ăn cơm nguội làkhông thoả đáng.

Bởi vì sáng sớm sau khingủ dậy, công năng ruột và dạdày còn chưa được khôi phục,còn chưa muốn ăn, nếu ăn cơmnguội, không những không ănđược nhiều, mà cũng khó tiêuhoá.. Hơn nữa sau một đêmngủ, cơ thể tiêu hao rất nhiềunước, đang ở trạng thái tương

đối thiếu nước, nên cần phải ăncái gì có nhiều nước hoặc làuống nước. Như vậy khôngnhững có thể tăng thêm nhiệtlượng, mà còn có thể mở rộngdung lượng máu, có lợi chotuần hoàn máu và khôi phụcnhững chất mới được thay thế.

270- Bữa sáng không nên ăncơm chan

Nhiều người thích ăn cơmchan canh, nhất là bữa ăn sáng.Họ cho rằng ăn cơm chan sẽ cólợi cho việc tiêu hoá. Cơm chantuy có mềm hơn một chút,nhưng họ không biết rằng, nóảnh hưởng đến quá trình tiêuhoá thức ăn bình thường .

Bởi vì cơm chan, thườngchưa kịp nhai kỹ đã trôi xuốngdạ dày, do đó mà làm cho dạ

dày phải làm việc nhiều hơn,đồng thời nước trong cơm chancó thể làm loãng dịch vị, ảnhhưởng đến công năng bìnhthường cuả dạ dày. Cho nênkhông nên ăn cơm chan. Bữaăn sáng càng không nên ăncơm chan.

271- Không nên thường xuyênăn cơm rang

Cơm rang cũng còn gọi làcơm trộn, tức là sau khi xàoxong thức ăn, còn dư lại ít dầumỡ, tranh thủ đổ cơm vào rang.Như vậy, tuy số dầu mỡ dưthừa có được tận dụng, song đốivới sức khoẻ thì ăn cơm rang làcó hại. Bởi vì sau khi xào rau,những chất dư thừa ở trongchảo, không những chỉ có dầumỡ, mà còn có cả mì chính,

muối, xì dầu v.v... do chảo nóngquá nên bị cháy tạo ra chấtnitrat amin. Chất nitrat aminnày có nhân tố tiềm tàng củaung thư. Cho nên, cơm rang tuycó thơm ngon, nhưng khôngnên ăn thường xuyên.

272- Trước khi đi ngủ khôngnên ăn cơm

Buổi tối, sau một ngày hoạtđộng, các khí quan đều bắt đầu từ hưng phấn chuyển sang trạngthái ức chế tương đối, côngnăng dạ dày và ruột cũng giảmđi rõ rệt. Nếu trước khi ngủ lạiăn cơm, thì thức ăn sẽ khôngđược tiêu hoá hoàn toàn, do đómà làm cho tiêu hoá không tốtvà rối loạn công năng.

Trước khi ngủ mà ăn cơm,

thức ăn sẽ đọng lại ở trong dạdày, làm cho sự hưng phấn củađại não lên cao, rất khó ngủ.Nếu như ngủ được thì cũngnghiến răng, nói mê, đái dầmhoặc ác mộng v.v...Ngoài ra,nếu có thói quen không đánhrăng sau khi ăn thì thức ăn đọnglại trên răng và trong kẽ răng, vikhuẩn dễ phát triển, gây nêncác bệnh răng hàm mặt như sâurăng, viêm chân răng v.v...Chonên trước khi đi ngủ không nênăn cơm.

273- Không nên ăn quá no

Một bữa cơm ăn quá no, cốnhiên là chẳng có ích gì cho cơthể. Bữa cơm nào cũng ăn quáno lại càng không có lợi.

Hệ thống tiêu hoá của conngười, mỗi ngày phải phân tiếtkhoảng 8.000 mg dịch tiêu hoáđể tiêu hoá thức ăn, bồi bổ chocơ thể. Nếu mỗi bữa đều ăn nohoặc là quá no, không nhữnglàm cho dạ dày quá căngphồng, nhu động chậm lại, mà

việc phân tiết dịch tiêu hoá cungkhông đủ cầu, thức ăn khôngđược tiêu hoá hết đã bị bài tiếtra ngoài cơ thể. Những thức ănkhông tiêu hoá đọng lại ở trongđại tràng thối ra và lên men sẽsinh ra những chất độc, do đómà gây trở ngại cho công năngtiêu hoá. Cho nên không nên ănquá no. Mỗi bữa cơm chỉ nênăn no 8 phần thôi là vừa. Nhưvậy không những có lợi cho sứckhoẻ, mà còn có thể khử bệnhđược lâu dài.

274- Không nên ngồi xổm ăncơm

Ngồi xổm ăn cơm có hạicho sức khoẻ.

Khi ngồi xổm, ruột và dạdày bị ép rất mạnh, ảnh hưởngđến công năng tiêu hoá, đồngthời động mạch bụng cũng bịép, vi ti huyết quản ở dạ dàykhông được bổ sung lượng máutươi mới cần thiết, dẫn đếncông năng tiêu hoá bị suy giảm.Cho nên ngồi xổm ăn cơm là tư

thế ăn cơm không khoa học.

275- Không nên xem sách báotrong lúc ăn cơm

Trong khi ăn cơm, trước khiăn cơm nửa giờ hoặc vừa ăncơm xong mà xem sách báo,cười đùa hoặc tranh luận vấnđề, đều không phù hợp với yêucầu vệ sinh sinh lý, không cólợi cho sự tiêu hoá thức ăn vàhấp thu dinh dưỡng.

Bởi vì trong khi ăn cơm màxem sách báo, làm rối sự chỉhuy của đại não đối với hệ

thống tiêu hoá , làm cho việcphân tiết dịch tiêu hoá giảm đi,nhu động dạ dày và ruột bịchậm lại, do đó mà ảnh hưởngđến việc tiêu hoá và hấp thuthức ăn, dễ dẫn đến rối loạntiêu hoá và đau dạ dày. Trongkhi ăn cơm mà xem sách báo,vì không thể toàn tâm toàn ývào việc đọc nên rất khó nhớhết, nhớ kỹ, kết quả học tậpcũng chẳng được là bao. Chonên, trong khi ăn cơm khôngnên xem sách báo.

276- Không nên xem ti-vitrong khi ăn cơm

Nhiều người có thói quenvừa ăn cơm vừa xem ti-vi. Trênthực tế như vậy là không phùhợp với vệ sinh sinh lý.

Bởi vì khi ăn cơm, mộtlượng máu rất lớn dồn vào cáccơ quan tiêu hoá. Nếu khi ăncơm lại xem ti-vi, hoạt động củađại não cũng đòi hỏi cung ứngmột lượng máu lớn. Như vậymáu trong cơ quan tiêu hoá đã

giảm đi một cách tương đối.Thời gian kéo dài sẽ tạo thànhrối loạn công năng phân tiếtdịch tiêu hoá, làm cho khẩu vịcủa con người giảm sút; do việccung cấp máu cho đại nãokhông đủ, thời gian kéo dài sẽsinh ra nhức đầu, hoa mắt, mệtmỏi, trí nhớ giảm sút. Kết quảlà cơm ăn không ngon mà ti-vicũng xem không kỹ, nhất cửlưỡng mất. Cho nên không nênvừa ăn cơm vừa xem ti-vi.

277- Ăn cơm xong không nênlàm việc ngay

Ăn cơm xong không nghỉmà đi làm việc ngay sẽ ảnhhưởng đến sức khoẻ.

Bởi vì sau khi ăn cơm, cácmạch máu trên đường ruột vàdạ dày trương lên, lượng máuchảy về các cơ quan ruột và dạdày nhiều hơn, như vậy có lợicho việc tiêu hoá và hấp thuthức ăn. Nếu ăn cơm xong đilàm việc ngay buộc máu phải đi

thoả mãn nhu cầu của các khíquan vận động, làm cho máucung cấp cho đường ruột và dạdày không đủ, việc phân tiếtdịch tiêu hoá bị giảm sút. Nếukéo dài còn gây ra các bệnh rốiloạn tiêu hoá và viêm dạ dàymãn tính. Hơn nữa, sau khi ăncơm, trong dạ dày đầy thức ăn,khi làm việc dễ xảy ra trấnđộng, kéo giãn mô đường ruột,do đó mà gây ra đau ở vùngbụng, sa dạ dày v.v... Cho nênsau khi ăn cơm không nên làm

việc ngay. Tốt nhất là nên nghỉkhoảng một tiếng đồng hồ rồihãy làm việc là thích hợp .

278- Sau khi ăn cơm khôngnên vận động quá mạnh

Vừa buông bát đũa xuốngđã chạy ngay ra bãi nhảy cao,chạy dài, đánh bóng rổ và làmnhững động tác mạnh là có hại.

Bởi vì ăn cơm xong, trongdạ dày đang chứa đầy thức ăn,lập tức đi vận động quá mạnh,dạ dày sẽ bị trấn động, sôi lênvà nhu động dữ dội, do đó màxuất hiện cac triệu chứng rạorực, nôn mửa, đau bụng v.v...

và còn có thể dẫn đến các bệnhnhư sa dạ dày, rối loạn tiêu hoávà viêm dạ dày mãn tínhv.v...Cho nên sau khi ăn cơmkhông nên vận động quá mạnh.Ăn cơm xong khoảng một tiếngrưỡi hãy vận động mạnh.

279- Không nên nhịn đói lâu

Rất nhiều người ở thành phốcó thói quen buổi sáng khôngăn bữa sáng. ở nông thôn cónhiều vùng, mỗi ngày chỉ ăn cóhai bữa. Như vậy thời gian bụngrỗng bị kéo dài. Nhịn đói quálâu không có lợi cho sức khoẻ.Thường thấy nhất là gây rabệnh sỏi mật.

Bởi vì khi bụng đói, việcphân tiết mật bị giảm đi, lượngcôlestêrin trong mật cũng giảm,

mà hàm lượng côlestêrin lạikhông thay đổi. Nếu thời gianbụng rỗng quá dài, côlestêrin sẽxuất hiện trạng thái bão hoà vàlắng đọng lại ở trong túi mật, từđó mà hình thành côlestêrin hoáthạch. Bệnh này thường haythấy ở phụ nữ đứng tuổi. Chonên không nên nhịn đói quá lâu.

280- Bữa tối không nên ănquá no

Những năm gần đây, ngànhy nghiên cứu đã chứng minh,béo phì là triệu chứng của rấtnhiều bênh tật và là tín hiệu củasự già yếu, nhất là bệnh tâmhuyết quản. Bữa tối ăn quá no,không những dễ dẫn đến béophì, mà còn dễ gây nên nhiềuloại bệnh tật.

Bởi vì bữa tối ăn quá no sẽlàm cho đường, axit amin, axit

béo trong máu tăng lên, làmcho insulin phân tiết rất nhiều.Thêm nữa ban đêm hoạt độngít, năng lượng tiêu hao ít, nhữngchất dinh dưỡng trong máu dễchuyển hoá thành mỡ. Cho nênbữa tối ăn quá no dễ sinh béophì. Ngoài ra do insulin phântiết quá nhiều tạo thành nhómtế bào Bêta trong tuỵ cạn kiệt,gây nên bệnh đái đường. Cònnguyên nhân nữa là chất prôtêinquá thừa ở trong đường ruộtkhông thể tiêu hoá và hấp thu

được sẽ sản sinh ra các chấtnhư amin, indol, axit mật v.v...Những chất này kích thíchthành ruột, lâu ngày sẽ dẫn đếnung thư ruột. Cho nên bữa ăntối không nên ăn quá no.

281- Bữa tối không nên ănnhững thức ăn có nhiều

đường

Bữa ăn tối hoặc trước khi đingủ ăn những thứ có nhiềuđường làm cho nồng độ mỡtrong máu tăng cao, kết quảdẫn đến xơ cứng động mạch,gây ra bệnh cao huyết áp hoặcbệnh tim.

Bởi vì bữa ăn tối ăn những thức ăn có nhiều đường, trongtình hình không hoạt động, làm

cho nồng độ mỡ trung tínhtrong máu tăng lên. Trongđường trắng có đường nho vàđường hoa quả là những nguyênliệu để hợp thành mỡ, đồng thờikích thích tuỷ phân tiết chấtinsulin. Việc phân tiết insulintăng lên càng thúc đẩy sự hợpthành mỡ. Cho nên bữa ăn tốikhông nên ăn những thực vật cónhiều đường.

282- Không nên uống nướcnguội để lâu ngày

Không nên để nước chè quađêm, điều đó đã thành thóiquen của nhiều người. Nhưngnước nguội để trong ấm lâu bốnnăm ngày, mà vẫn coi là bìnhthường, vẫn cứ uống. Trên thựctế, uống nước nguội để lâu ngàycũng tiềm ẩn mối nguy hiểmmang bệnh.

Nước đun sôi để nguội đểquá lâu ngày, ô-xy trong nước

đã bốc đi gần hết, những vậthữu cơ bị phân giải, những vậtvô cơ lắng đọng xuống, do đómà mất hết giá trị nước uống.Thực nghiệm đã chứng minh,nước không có chất muối axitnitrat, nhưng để sau một ngày,mỗi lít nước có thể sản sinh0,004 mg muối axit nitrat, đểsau 3 ngày có 0,011 mg, sau 20ngày có thể lên đến 0,73 mg.Muối axit nitrat là chất có thểgây ung thư. Cho nên nước đunsôi để nguội hoặc nước để trong

phích nước, nhiều nhất chỉđược để 3 ngày. Nước đun sôiđể nguội không nên để lâu.

283- Không nên uống nướcchưa sôi kỹ

Nước vừa mới sôi đã đempha trà ngay hoặc đem uốngngay là không khoa học.

Mục đích đun nước sôi làđể diệt vi trùng trong nước lã,giảm bớt những chất có độc.Thí nghiệm đã chứng minh,hàm lượng halohydrôcacbonnhư clôrôphoóc tăng lên theođộ nước nóng. Khi nước nónglên đến 100oC thì hàm lượng

clôrôphóc và halohydrôcacbonvẫn vượt quá phạm vi an toàn.Nhưng nước sôi sau 3 phút thìhàm lượng ấy sẽ giảm xuốngtrong phạm vi an toàn. Cho nênđể bảo đảm an toàn, nước vừabắt đầu sôi không nên lấy rauống, mà phải đun sôi liên tụctrong 3 phút rồi đem dùng là tốtnhất. Song cũng không nên đểthời gian sôi lâu quá.

284- Không nên pha nước sôi vào trứng gà

Nước sôi pha trứng gà,không những giá trị dinh dưỡngcao mà còn thuận tiện. Cho nênnhiều người rất thích pha nướcsôi vào trứng gà để uống. Trênthực tế, nước sôi pha trứng gà,hại nhiều mà lợi ít.

Bởi vì nước sôi pha trứng gàthường là nửa chín nửa sống.Những chất prôtêin như thế nàykhông dễ bị hấp thu. Trong

trứng gà sống có chất “lòngtrắng trứng kháng sinh vật ” vàchất “ men lòng trắng trứngkháng tuỷ”. Chất trên có thểảnh hưởng đến việc hấp thu vàlợi dụng các sinh vật tố của cơthể. Chất dưới có thể phá hoạicông năng tiêu hoá của tuyếntuỷ. Ngoài ra, trong trứng gàsống thường có các loại vi khuẩn, ăn vào rất dễ mắc bệnh.Cho nên không nên pha nướcsôi vào trứng gà. Nên luộc chotrứng gà chín rồi hãy ăn thì sẽ

không gặp phải những bệnh tậtnhư trên.

285- Sau khi lao động khôngnên uống nhiều nước ngay

Sau khi lao động, mồ hôi ranhiều, sẽ thấy khát nước, thấynước là uống ừng ực. Như vậytuy có đỡ khát, nhưng lại có hạicho thân thể.

Bởi vì sau khi lao động,những mạch máu trên đườngruột dạ dày ở trạng thái co lại,đại bộ phận máu tập trung vàocác cơ bắp mà khi lao động rấtcăng thẳng. Nếu lúc này mà

uống nhiều nước, năng lực hấpthu của đường ruột dạ dày rấtkém, nước dễ tích tụ lại ởtrong đường ruột dạ dày, làmcho người ta cảm thấy buồn bãkhó chịu, dẫn đến tiêu hoá kém.Đồng thời, vừa lao động xong,buồng tim đang cần được nghỉ,nếu lúc này mà uống rất nhiềunước, buồng tim sẽ phải co lạirất căng, như vậy chỉ làm chotim phải làm việc nhiều hơn.Cho nên sau khi lao động khôngnên uống nhiều nước ngay.

286- Bàn ăn không nên thấpquá

Có nhiều gia đình khi ăncơm thường có thói quen dùngbàn ăn nhỏ, hay ngồi xổm ăncơm. Những thói quen này đềukhông khoa học và cũng có hại.

Bởi vì dùng bàn ăn nhỏ đểăn cơm, bàn ăn thấp, khi ngồiăn không thể ngồi thẳng ngườilên được, kết quả là do ngực cúixuống nên bụng bị ép, do đómà ảnh hưởng đến tuần hoàn

máu trên đường tiêu hoá, ảnhhưởng đến sự phân tiết dịch tiêuhoá, đến nhu động ruột và dạdày, nếu kéo dài sẽ bị đau dạdày. Cho nên bàn ăn không nênthấp quá.

287- Không nên uống trà lúcđói

Thường xuyên uống nướcchè rất có lợi cho cơ thể.Nhưng bụng đói mà uống chècó thể dẫn đến “ Say chè".

Bởi vì bụng đói mà uốngchè sẽ bị say chè. Biểu hiện saychè là : tim đập mạnh hoặcchóng mặt, chân tay mệt mỏi,đứng ngồi không yên, đi thì lảođảo, cảm thấy bụng đói. Nóichung, người bị suy nhược hay

bị yếu thận thì dễ bị say chèhơn người khoẻ mạnh. Cho nênkhông nên uống nước chè lúcđói.

288- Ăn cơm xong không nênuống nước chè ngay

Không ít người tưởng rằng,ăn cơm xong, uống cốc nướctrà vừa sạch mồm lại vừa dễtiêu hoá. Kỳ thực vừa ăn cơmxong mà uống trà ngay là khôngthích hợp.

Bởi vì ăn cơm xong màuống chè ngay, trong lá chè córất nhiều chất tananh, vàotrong dạ dày có thể làm chochất prôtêin trong thức ăn sinh

cứng. Đồng thời nước chè cóthể ức chế cơ thể hấp thu chấtsắt. Cho nên sau khi ăn cơmkhông nên uống nước chè ngay.Tốt nhất là ăn cơm xongkhoảng nửa tiếng hãy uốngnước chè.

289- Không nên uống nướcchè lạnh

Uống nước chè lạnh khôngcó lợi cho sức khoẻ.

Bởi vì uống nước chè lạnh,“ hoả khí ” trong cơ thể có thểbị hạ thấp vì tính lạnh của nướcchè, và bài tiết theo nước tiểu rangoài. Uống nước chè nóng thìtính lạnh của chè theo “ hoả khí” của cơ thể mà tăng lên, làmcho tinh thần người ta sảngkhoái, tai thính mắt tinh. Uống

nước chè lạnh không nhữngmất hết tác dụng giải nhiệt, hạđờm mà còn có hại là bị lạnh,kéo đờm v.v... Cho nên khôngnên uống nước chè lạnh.

290- Không nên uống nướcchè để lâu

Trong lá chè có tới hơn 100chất hoá hợp. Tất cả nhữngchất hoá hợp này đều không cóhại cho cơ thể. Nói chung saukhi pha chè 4 – 6 phút bắt đầuuống là thích hợp. Để lâu sẽgiảm mất những chất hoá hợpcó ích ở trong chè.

Bởi vì nước chè pha rồi màđể mấy tiếng đồng hồ, đặc biệtlà để trong phích nóng hoặc để

trên bếp lửa, thì sẽ sinh ra biếnhoá về hoá học. Mùi thơm củanước chè sẽ mất đi hương vịvốn có của chè và sẽ trở thànhmầu nâu. Nước chè lạnh sẽ bịvẩn đục, cuối cùng sẽ chẳngcòn là nước chè nữa. Lúc đóvitamin C và vitamin B trongchè sẽ bị phá huỷ. Cho nênkhông nên uống nước chè đểlâu.

291- Không nên uống chè mốc

Uống nước chè đã bị mốckhông những chẳng có lợi màcòn có thể làm cho người tasinh bệnh nữa.

Bởi vì trong lá chè đã biếnchất sinh mốc có rất nhiều độctố nấm mốc. Những độc tố nàyrất nguy hiểm đối với cơ thểcon người. Thường xuyên uốngphải nước chè mốc có thể làmcho các cơ quan gan thận bịbiến tính, hoại tử, thậm chí còn

có thể dẫn đến nguy hiểm làmắc bệnh ung thư. Cho nênkhông nên uống nước chè mốc.

292- Không nên thường xuyênuống nước chè đặc

Uống nước chè có rất nhiềucái lợi, nhưng thường xuyênuống nước chè đặc thì lại cóhại.

Bởi vì trong nước chè đặccó tương đối nhiều chất nhu, cóthể làm cho niêm mạc dạ dàyco lại, chất prôtêin rắn lại, lắngxuống và làm loãng dịch vị, ảnhhưởng đến công năng tiêu hoá.Đồng thời kết hợp quá nhiều

nhu toan và vitamin B1 sẽ dẫnđến thiếu vitamin B1. Nhữngngười bị bệnh cao huyết áp,bệnh tim, bệnh đái tháo đường,bệnh viêm gan, viêm thận v.v...mà uống nước chè đặc vào lúcđói có thể làm cho bệnh nặnghơn . Ngoài ra chất nhu có thểảnh hưởng đến việc hấp thuchất sắt của cơ thể, nếu kéo dàisẽ sinh bệnh thiếu máu thiếuchất sắt. Nếu bà mẹ đang chocon bú mà uống nước chè đặcthì sữa sẽ ít đi; trước khi ngủ

mà uống nước chè đặc sẽ ảnhhưởng đến giấc ngủ. Nước chèđặc còn có thể ức chế sự phântiết dịch tiêu hoá gây nên bệnhtáo bón. Cho nên không nênthường xuyên uống nước chèđặc.

293- Không nên nấu nước chè

Lịch sử uống trà của TrungQuốc đã có từ lâu đời. Trướctriều đại nhà Minh, người tathường bỏ chè vào trong ấm rồinấu, nước chè rất nồng. Ngàynay có địa phương vẫn còn cóthói quen này. Thực tiễn chứngminh , nấu chè không tốt bằngpha chè.

Bởi vì trong lá chè có mộtchất nhu toan vị chát. Dưới tácdụng nhiệt độ cao, chất nhu

toan sẽ tan ra rất nhiều, tăngthêm độ chát đắng ở trong nướcc h è và phá hoại những chấtvitamin ở trong chè. Cho nênkhông nên nấu nước chè , mànên pha trà để uống.

294- Không nên uống quánhiều nước chè

Uống chè vừa phải chỉ có lợichứ không có hại. Nhưng uốngquá nhiều thì lại có hại màkhông có lợi.

Bởi vì trong lá chè cónguyên tố vi lượng fluor. Fluortuy là một trong những nguyêntố vi lượng cần thiết cho cơ thể,song nhu cầu sinh lý mỗi ngàychỉ cần từ 1 đến 1,5 mg. Vậymà qua sự kiểm nghiệm trên 20

loại chè, thì hàm lượng fluortrong chè cao hơn gấp 10 lần,thậm chí hàng trăm lần so vớicác loại thực phẩm khác. Nếuchất fluor vào trong cơ thểnhiều hơn mức an toàn mỗingày từ 3 đến 4,5mg thì sẽ dẫnđến tích tụ trúng độc. Ngườitrúng độc fluor thường có biểuhiện men răng biến màu (thànhmàu vàng, màu nâu hoặc màuđen), triệu chứng về xương là tứchi và xương sống bị đau, saikhớp xương, bị bệnh tê liệt

v.v... Cho nên không nên uốngquá nhiều nước chè. Mỗi ngàykhông nên uống quá 5gam chè.Tốt nhất là không nên uống chèbánh, bởi vì hàm lượng fluortrong đó rất cao.

295- Không nên pha trà bằngcốc bảo ôn

Dùng cốc bảo ôn để pha trà,không những sẽ làm mất đi mùithơm vốn có của trà, mà cònlàm cho nước trà bị chát đắng,những chất vitamin bị phá hoại.

Trong lá chè có chất nhutoan, chất trà kiềm, dầu thơmvà rất nhiều chất vitamin. Dùngcốc bảo ôn để pha trà, nước tràbị giữ ở nhiệt độ cao trong thờigian tương đối dài, cứ như bị

nấu trong nước sôi vậy, kết quảlà chất dầu thơm bị bay đi, làmgiảm đi rất nhiều mùi thơm củachè. Đồng thời nước chè nồngquá, chất nhu toan, trà kiềmquá nhiều, làm cho nước chè cóvị chát đắng, uống vào rất khóchịu, vitamin C và vitamin Pcũng bị mất đi rất nhiều. Chonên không nên pha trà bằng cốcbảo ôn.

296- Khi sốt nóng không nênuống nước chè đặc

Những người bị sốt cảmcúm mà uống nước chè nóng vàđặc, rất không có lợi cho việcphục hồi sức khoẻ.

Bởỉ vì trong lá chè có chấttrà kiềm có thể làm tăng nhiệtđộ trong cơ thể. Đồng thờinước chè còn có thể làm giảmđi hoặc vô hiệu hoá tác dụngcủa thuốc bệnh. Cho nên khiđang sốt thì không nên uống

nước chè đặc, mà chỉ nên uốngnước chè loãng hoặc nước đunsôi mà thôi.

297- Người thiếu máu khôngnên uống nước chè

Thiếu máu là bệnh thườngthấy, nhiều nhất là những ngườithiếu máu đo thiếu chất sắt.Trong cơ thể thiếu chất sắt sẽảnh hường đến việc hợp thànhchất hemoglobin trong cơ thể,người bệnh sẽ có biểu hiện sắcmặt trắng bệch, choáng váng,kiệt sức, thở mạnh, tim đậpmạnh v.v... Người bị bệnh thiếumáu mà uống nước chè sẽ làm

cho bệnh càng nặng thêm.Bởi vì chất sắt trong thức ăn

nhập vào đường tiêu hoá, quatác dụng của dịch vị, chất sắtbậc cao chuyển thành chất sắtbậc thấp thì mới được cơ thểhấp thu. Trong chè có mộtlượng nhu toan rất lớn, nhutoan rất dễ kết hợp với chất sắtbậc thấp, hình thành chất nhutoan sắt không tan, do đó màtrở ngại cho việc hấp thu chấtsắt, khiến cho bệnh thiếu máucàng thêm trầm trọng. Cho nên

người mang bệnh thiếu máu thìkhông nên uống nước chè.

298- Không nên uống nướcchè khi uống thuốc bổ máu có

chất sắt.

Chè là một thứ đồ uống người ta dùng rất nhiều. Uốngchè một cách thích đáng thì cóthể có lợi cho thần kinh và trínhớ, có thể làm giãn gân cốt,bớt mệt mỏi, có thể làm cho đỡkhát và giảm bớt phiền muộn,rất có lợi cho sức khoẻ. Hiệnnay người ta đã biết ở trong chècó rất nhiều thành phần hoá

học, trong đó chất tananhchiếm từ 3 đến 13%, hàm lượngcaphêin chiếm khoảng 2 đến 4%.

Những người thiếu máuthường là do thiếu chất sắt màra, bổ sung chất sắt là loạithuốc chủ yếu để chữa bệnhthiếu máu do thiếu chất sắt.Nếu trong khi uống thuốc bổmáu có chất sắt mà lại đi uốngnước chè thì chất tananh trongchè và chất sắt hợp thành chấttananh sắt lắng xuống, do đó

mà giảm mất hiệu quả củathuốc, và sẽ kích thích cho dạdày và ruột gây nên tác dụngphụ không có lợi cho dạ dày.Cho nên những bệnh nhân thiếumáu đang dùng thuốc bổ máucó chất sắt thì không nên uốngnước chè. Một người bìnhthường mà uống chè nhiềutrong một thời gian dài cũng cóthể dẫn đến thiếu máu.

299- Không nên nhai bã chè

Uống nước chè rất có lợicho sức khoẻ. Nhưng có một sốngười sau khi uống nước chècon nhai bã chè thì lại có hại.Bởi vì không khí và thổ nhưỡngbị ô nhiễm bởi phân hoá học vàthuốc trừ sâu ngày càng nghiêmtrọng. Đồng thời trong quá trìnhgia công sản xuất chè, do tácdụng nhiệt giải của cacbit, chèbị ô nhiễm và có nhiều chất làmgiảm mùi thơm của chè. Những

chất này khó tan trong nước,nhưng có thể dẫn đến ung thư.Nếu nhai bã chè này, chất gâyung thư có thể đọng lại ở trongcơ thể. Cho nên không nên nhaibã chè. Sau khi uống nước chèrồi thì đổ bã chè đi, cho dùcánh chè có tươi non như thếnào cũng không nên ăn.

300- Rượu nhẹ không nên đểlâu

“ Rượu càng để lâu càngthơm ”. Câu nói này đối vớirượu trắng hoặc rượu vàng thìcũng có lý lẽ nhất định. Nhưngđối với rượu nhẹ như bia, rượunho v.v... thì không như vậy.

Bởi vì trong quá trình cấtgiữ, rượu trắng có thể làm chotạp cồn ở trong rượu dần dầnhoá thành ôxy sinh ra este rấtthơm và làm cho chất axêtan

đêhit ở trong rượu bốc lên.Đồng thời những phân tử rượuvà phân tử nước sinh ra tácdụng tụ hợp, làm cho cồn rượurất thơm, chất đắng của rượuhoặc giảm thiểu hoặc mất đi.Cho nên càng để lâu càngthơm. Song thời gian cất giữcũng có một hạn độ nhất định.Trong các loại rượu nhẹ nhưbia, rượu nho, do hàm lượngchất đạm và chất đường rấtnhiều, dễ trở thành ổ sinhtrưởng lý tưởng cho các loại vi

sinh vật, làm cho rượu biếnchất, trở nên chua. Cho nênrượu nhẹ không nên cất giữ lâu.Nói chung bia đóng chai có thểcất giữ được 4 – 5 tháng, cònbia tươi thì chỉ có thể cất giữđược 2 – 3 ngày.

301- Trước khi ăn không nênuống rượu

Uống rượu trước rồi ăn cơmsau là một cách làm sai lầmkhông tốt.

Bởi vì uống rượu trước khiăn, trong dạ dày trống rỗng,niêm mạc dạ dày và thực đạo bịchất cồn kích thích dễ phát sinhtổn thương làm cho đau đớn,nôn mửa, chảy máu, nếu nặnghơn thì bị viêm dạ dày cấp tính.Cho nên trước khi ăn không

nên uống rượu. Nên ăn cơm rồimới uống, vì trong dạ dày đã cóthức ăn sẽ nhanh chóng giảmbớt sự hấp thu cồn rượu, sựkích thích của rượu cũng giảmbớt đi, phản ứng xấu cũng íthơn và chậm lại.

302- Không nên dùng rượutrắng để giải độc

Ngành y dùng rượu cồn đểlàm thuốc sát trùng, tiêu độc,nhưng có một số người lại hiểulầm rằng rượu có thể giải độc.Cho nên ăn phải thực vật mốcliền uống rượu để giải độc;người bị trúng độc thức ăn cũnguống rượu để giải độc. Trênthực tế, đó là một cách làm sailầm.

Thành phần chủ yếu của

rượu là cồn êtilic, có tác dụngdiệt khuẩn nhất định. Songchúng không thể tiêu trừ đượcđộc tố của vi trùng trong thựcvật mốc được, cũng không thểtiêu trừ được độc tính của cácchất độc khác. Sử dụng rượutrắng như một loại thuốc giảiđộc là rất nguy hiểm. Cho nênkhông nên dùng rượu trắng đểgiải độc.

303- Nam giới không nêndùng rượu để kích thích tính

dục

Không ít người cho rằngnam giới sau khi uống rượu cóthể kích thích tính dục. Trênthực tế, đây là một sự hiểu lầm.

Bởi vì rượu không nhữngkhông làm tăng thêm tính dụccủa nam giới, mà hoàn toànngược lại, rượu còn có thể làmgiảm chất kích tố, làm cho tínhdục và năng lực của nam giới

giảm đi rõ rệt. Cho nên namgiới không nên uống rượu đểtăng dục.

304- Không nên uống rượu đểchống rét

Sau khi uống rượu, toànthân ấm áp, có cảm giác ngườinóng lên, có thể chống rét.Nhưng đó chỉ là tạm thời. Nếuxét về thời gian dài, sau khiuống rượu sẽ làm cho khả năngchống rét giảm đi hoặc xảy rasự cố.

Bởi vì sau khi uống rượu,các mạch máu dưới da trươnglên, lưu lượng máu tăng lên, lớp

da ấm lên. Nhưng đồng thời,lớp da toả nhiệt cũng nhiều hơnvà nhanh hơn. Kết quả là saukhi toả nhiệt, nhiệt độ trongngười giảm xuống rất nhanh,cảm giác ớn lạnh lại tiếp tụcxảy ra, dễ sinh ra nhức đầu,cảm mạo hoặc cảm lạnh. Chonên không nên uống rượu đểchống rét.

305- Không nên ăn nhiềutrứng gà

Chất dinh dưỡng ở trứng gàtương đối nhiều, đặc biệt là chấtanbumin và nhiều chất khoáng,cho nên mọi người đều thíchăn. Nhưng không phải cứ ănnhiều là tốt. Căn cứ vào kiểmnghiệm lâm sàng của các nhàdinh dưỡng học, thì trong vòng24 tiếng đồng hồ, một người ăn40 quả trứng gà và một ngườiăn 3 quả trứng gà đều hấp thu

được một lượng anbumin nhưnhau. Nói chung mỗi ngày mộtngười chỉ nên ăn 3 đến 4 quảtrứng gà là đủ. Sản phụ ănnhiều hơn cũng không có lợi,bắt dạ dày và thận phải làm việcnhiều, không có lợi cho sứckhoẻ.

Để nâng cao giá tri dinhdưỡng của trứng gà, nên chú ýăn nhiều chất rau, hoa quả,cũng nên ăn thêm các chất xơ,ăn thêm các chế phẩm làm từđậu, ăn tôm, cá, thịt , để cho

c á c chất dinh dưỡng của cácmón ăn bổ sung cho nhau.

306- Những người nào khôngnên dùng sữa ong chúa

Sữa ong chúa là loại dinhdưỡng cao cấp, nhưng khôngphải người nào dùng cũng đềutốt cả, mấy loại người sau đâykhông nên dùng sữa ong chúa :

1/ Huyết áp thấp : Vì trongsữa ong chúa có những chất cóthể cản trở hoạt động củabuồng tim, làm nở động mạchhuyết quản, có tác dụng hạhuyết áp. Cho nên người huyết

áp thấp thì không nên dùng sữaong chúa.

2/ Đường huyết thấp :Trong sữa ong chúa có chấtinsulin, có thể tăng cường tácdụng của chất insulin trong cơthể, càng làm tăng phản ứngđường huyết thấp.

3/ Người quá mẫn cảm :Trong sữa ong chúa có chấtanbumin lạ lấy từ phấn hoa màra và chất độc của nọc ong, đốivới người quá mẫn cảm hoặcngười có phản ứng với phấn hoa

thì sẽ sinh phản ứng quá mẫncảm.

4/ Đau bụng đi ngoài :Trong sữa ong chúa có chất độccủa nọc ong có tác dụng làm rốiloạn công năng của đường ruột,cho nên người bị đau bụng đingoài không nên dùng sữa ongchúa.

5/ Người có thai : Trong sữaong chúa có chất kích thích, cótác dụng kích thích tử cung cohẹp lại gây cản trở cho sự pháttriển c ủ a thai nhi, cho nên

người có thai không nên dùng.6/ Người có bệnh truyền

nhiễm đang sốt : Đông y chorằng bệnh truyền nhiễm là do“ngoại tà” dẫn đến, thời kỳđang sốt phải lấy việc giải nhiệtlà chính, không nên dùng sữaong chúa để tăng thêm chất bổ,đề phòng bệnh tình sẽ kéo dài.

307- Những người nào khôngnên ăn lạc ?

Trong lạc có một hàm lượngdầu ngưng huyết rất lớn, có thểrút ngắn thời gian ngưng huyết,dễ gây nên tắc mạch máu. Tuynó có nhiều hàm lượng axit béokhông bão hoà, nhưng chất axitấy có thể làm cho axit béo cótính bão hoà ở trong máu lắngđọng và thẩm thấu ở thànhhuyết quản, dẫn đến chứng xơcứng động mạch, cho nên

những người già và những ngườiđứng tuổi bị xơ cứng độngmạch và những người bị ứ máudo ngã thì không nên ăn lạc.Ngoài ra trong lạc có nhiều chấtdầu cho nên những người bịviêm túi mật và đã cắt túi mậtthì trong người không còn nhiềulượng mật dự trữ, không thểtiêu hoá một lượng lớn dầu ởtrong lạc được, sẽ làm cho ganphải làm việc rất nhiều để tiết rachất mật, như vậy sẽ tổn hạicho công năng của gan. Cho

nên những người đã có bệnh vềmật thì không nên ăn lạc. Lạckhó tiêu hoá và có tác dụng làmtrơn đường ruột, cho nên nhữngngười có bệnh đường ruột cũngkhông nên ăn lạc.

308- Không nên ăn sữa bò vàsữa đậu nành khi đang dùng

đan sâm

Những năm gần đây, cóchuyên gia nghiên cứu đã chorằng : “Khi đang dùng đan sâmthì không nên ăn sữa bò và sữađậu nành”. Bởi vì những chấthydrô gốc ôxit và hydrô xêtôntrong đan sâm có thể kết hợpvới các chất kali, magiê, chấtsắt có rất nhiều trong sữa bò vàđậu nành hình thành chất xơ,

làm giảm hiệu quả của thuốc,cho nên tốt nhất là không nêndùng cùng một lúc.

309- Không nên ăn xì dầusống

Có một số người có thóiquen trộn xì dầu vào rau sốnghoặc thức ăn nguội để ăn, nhưvậy là không vệ sinh.

Bởi vì trong xì dầu sống cónhiều vi khuẩn gây bệnh, còncó xì dầu chế biến không đúngqui cách, nên xì dầu còn có mùimốc, mùi cay, có độc. Nếu đemkiểm nghiệm có thể phát hiện ranhững vi trùng đường ruột. Nếu

đem xì dầu này trộn ngay vàothức ăn nguội hoặc chấm bánhmì, bánh chẻo mà ăn thì sẽ cónguy cơ mắc bệnh truyềnnhiễm. Do đó, trừ những loại xìdầu cao cấp có thể dùng ngayđược, nói chung không nên ănxì dầu sống, mà nên dùng đểxào, nấu. Nhưng cũng khôngnên để lâu sau khi xào nấu, mànên ăn ngay. Nếu để lâu sẽ baymất nhiều chất tốt trong xì dầu.Chai xì dầu mới mua về có thểbỏ vào chai mấy nhánh tỏi để

giữ được lâu.

310- Người đau mắt khôngđược ăn tỏi

Nhiều người thích ăn tỏi.Nhưng nếu ăn tỏi liên tục nhiềungày, nhất là đối với nhữngngười đau mắt thì lại rất có hại.Người ta thường nói : " Củ tỏicó trăm cái lợi, duy chỉ có mộtcái hại cho mắt ”. Có ngườibình thường rất thích ăn tỏi,đến khi 50 - 60 tuổi mới cảmthấy mắt mờ đi, thị lực giảmsút, tai ù v.v... Họ không biết

rằng đó là hậu quả của việc ănnhiều tỏi. Có một số người mắcbệnh cận thị hoặc những bệnhkhác về mắt, tuy đã uống thuốcchữa chạy, nhưng vẫn khôngkiêng ăn tỏi, kết quả điều trịkhông khỏi. Về mặt y họcngười ta yêu cầu , người mắcbệnh về mắt khi điều trị thì có 5điều kiêng kỵ tức là kiêng ănnhững chất có tính kích thíchnhư tỏi, hành tây, hành ta, gừngsống và ớt, nếu không thì chữakhông khỏi bệnh.

311- Những điều kiêng kỵ củangười bị sỏi thận

1/ Không được hút thuốc lá,uống rượu, uống nước chè đặc,cà phê, để đề phòng kích thíchthành dạ dày và làm cho chấtvị toan tiết ra quá nhiều mà dẫnđến hiện tượng co túi mật, việctiết mật bị trở ngại làm cho ganbị quặn đau.

2/ Không được ăn nhữngchất có thảo toan và kali. Bệnhnhân phải ăn thật ít những loại

rau có nhiều chất thảo toan nhưrau chân vịt, hồ đào, lạc, sôcôlav.v... Ăn nhiều thức ăn giàuchất kali thì về mặt tác dụnghoá học dễ hình thành sỏi mật.

3/ Không được ăn giấm vàthứ có axit. Ăn nhiều quả chuanhư chanh, mơ, táo xanh, mậnlà những chất dễ kích thích tátràng phân tiết nhiều, túi mật bịco lại, có thể làm đau gan.

4/ Không được uống thuốctránh thai.

5/ Không được ăn những

thức ăn có nhiều mỡ.6/ Không được ăn nhiều

quá, uống nhiều quá.7/ Kiêng chất cholestêrin.

Không ăn gan, óc, bầu dục,xương gân động vật và các loạicá, trứng gà v.v...

312- Người viêm thận khôngnên ăn chuối tiêu

Trong chuối tiêu có nhiềuchất muối kali, nếu người bịviêm thận ăn nhiều chuối tiêucũng tức là ăn nhiều muối kali,như vậy sẽ làm cho nồng độkali trong máu tăng lên nhanhchóng, gây nên ngộ độc kali,làm cho bệnh tình càng nặngthêm. Ngoài ra còn có thể bịđau bụng đi ngoài. Cho nên,người bị viêm thận khi chất kali

trong máu cao thì không nên ănchuối tiêu.

313- Người bị bệnh thận

không nên ăn những thức ăncó nhiều anbumin

Thận là cơ quan bài tiếtquan trọng nhất, công năng chủyếu của nó là hình thành và bàitiết nước tiểu và có thể bài ranhập vào những chất độc trongcơ thể và những chất phế thảisau khi thức ăn đã chuyển hoátạo thành. Khi cơ quan thận bịnhiễm bệnh có thể dẫn đến hiện

tượng có một số lớn chấtanbumin nhập vào nước tiểu rồibài tiết ra ngoài hoặc vì côngnăng bài tiết bị trở ngại mà dẫnđến chất phế thải sau khianbumin đã chuyển hoá tồnđọng lại ở trong cơ thể. Cả haitình huống này đều có thể gâynên những hậu quả nghiêmtrọng. Cho nên người bị bệnhviêm thận cần phải hạn chế ănnhững thức ăn có nhiềuanbumin, nếu không sẽ khôngcó lợi cho việc phục hồi công

năng của thận.

314- Những người đau răng,đau dạ dày không nên ăn táo

Những người đau răng, đaudạ dày thì không nên ăn táo.Trong táo có các chất đường,anbumin, axit hữu cơ, chấtnhầy, các loại vitamin A, B1,B2, C và có một ít chất kali,phôtpho, chất sắt rất có ích chocông năng của dạ dày, có thểchữa các bệnh tì vị như khí hư,kém ăn, đi ngoài v.v... cũng cólợi cho âm huyết, chữa các

bệnh thiếu máu, tiêu bản máu bịgiảm v.v... Nhưng những ngườibị bệnh đầy hơi, bệnh đau răngmà ăn táo thì làm cho chứngthực nhiệt tăng lên, bệnh đaurăng tái phát nặng hơn và bị đầybụng. Cho nên không nên ănnhiều táo, không có lợi cho sứckhoẻ.

315- Những điều kiêng kỵtrong ăn uống

của người bị bệnh rụng tóc

Người bị bệnh rụng tóckhông nên ăn những món ănchua cay như ớt, tỏi, giấm, đặcbiệt là rượu. Trong thời gianchữa bệnh, bệnh nhân nên ănquả hồ đào là thích hợp nhất,mỗi buổi tối nên ăn 2 - 3 quả,nên cách xa bữa ăn một chút đểhấp thụ chất dinh dưỡng được

nhiều. Thường xuyên ăn quả hồđào, người tóc bạc cũng có thểtrở nên đen.

316- Không nên ăn trứng gàvới đậu tương

Không được ăn trứng gà vớiđậu tương, bởi vì trong đậutương có chất men anbumin, cóthể ngăn cản hoạt tính củaanbumin, ảnh hưởng đến sự tiêuhoá và hấp thụ của anbumin.Và trong lòng trắng trứng gà cóchất kết dính, có thể kết hợpvới men anbumin, làm cho sựphân giải của anbumin bị trởngại, làm giảm mất tỉ lệ hấp thu

chất anbumin của cơ thể.

317- Không nên đổ mật ongvào nước đang sôi

Mật ong không những cóhàm lượng đường rất lớn, màcòn có rất nhiều chất men,vitamin, chất khoáng. Thật làmột chất dinh dưỡng tuyệt vời.Khi pha mật ong để uống, nướcnóng không nên quá 600 C. Bởivì nước sôi quá mà đổ mật ongvào thì sẽ làm mất màu sắc,hương thơm và mùi vị tự nhiêncủa mật ong. Không những thế,

nó còn có thể tuỳ theo mức độmà phá huỷ thành phần dinhdưỡng của mật ong, giảm mấtnhiều giá trị dinh dưỡng củamật. Cho nên, không nên dùngnước quá sôi để pha mật ong.

318- Không nên ăn nhiều thựcvật có axit

Cơ thể ở trạng thái bìnhthường, muối là chất kiềm yếu.Trong máu, bất kỳ chất axitnhiều hay là chất kiềm nhiềucũng đều không có lợi cho cơthể. Máu axit hoá gọi là thểchất toan tính. Người thuộc thểchất toan tính thường có cảmgiác mệt mỏi đặc biệt, dễ cảmcúm, lớp da bủng beo, nhữngvết thương lâu lành.. Thể chất

toan tính đến mức độ nghiêmtrọng sẽ trực tiếp ảnh hưởngđến công năng thần kinh não, từđó dẫn đến suy nhược trí nhớ,năng lực tư duy giảm sút, tâmthần u uất, đa sầu đa cảm.

Hằng ngày người ta thườngăn một lượng thực vật rất lớn cótính toan, cần phải chú ý ănmột số lượng nhất định thực vậtcó tính kiềm để trung hoà tínhtoan, bảo đảm sự cân bằng thựcphẩm có chất toan và chấtkiềm, hoặc là ăn nhiều hơn một

cách thích đáng những thực vậtcó tính kiềm. Những loại thựcvật nào có tính kiềm. Đó là cácloại rau, hoa quả, các loại đậu,các loại rong biển, cà phê, sữabò đều thuộc loại thực phẩm cótính kiềm. Ăn nhiều rau, hoaquả tươi mới, vừa bảo vệ đượcthể chất có tính kiềm nhẹ, lạităng thêm được nhiều loạivitamin.

319- Sau khi ăn cơm khôngnên ăn hoa quả

Con người ta ai cũng có thóiquen, ăn một chút hoa quả saubữa ăn. Họ cho rằng như vậycó thể giúp cho việc tiêu hoá,có lợi cho sức khoẻ. Trên thựctế, những năm gần đây, các nhày học đã phát hiện ra rằng, saukhi ăn cơm mà ăn hoa quả ngaykhông những không có lợi chotiêu hoá mà cũng không có lợicho sức khoẻ của cơ thể .

Bởi vì có một số loại rautrong thức ăn, trong khi chuyểnhoá ở trong dạ dày đã hìnhthành chất xianôgien sulfat.Trong quả có nhiều chất xêtôn.Những chất này gây tác dụngức chế công năng của tuyếngiáp trạng, ảnh hưởng đếnnguyên tố vi lượng cần thiết củacơ thể, tức là hấp thu và lợidụng chất i-ốt, nên không có lợicho sức khoẻ. Ngoài ra, ăn cơmxong mà ăn hoa quả ngay, thìchất đường đơn ở trong hoa

quả, nếu bị kẹt lại ở trong dạdày sẽ sinh ra đầy hơi, trướngbụng, nếu kéo dài sẽ sinh ra táobón, chứ không phải dễ tiêuhoá. Cho nên ăn cơm xongkhông nên ăn hoa quả ngay.Chỉ nên ăn hoa quả sau khi ăncơm từ 1đến 3 tiếng đồng hồ.

320- Không nên ăn nhiều dưahấu

Những ngày hè nóng nực, điđường dưới trời nắng gay gắt,rất dễ bị say nắng. Lúc này màăn miếng dưa hấu có thể giảinhiệt ngay. Nhưng nếu ăn quánhiều thì lại vô ích.

Theo lý luận Đông y, dưahấu tính hàn, thường xuyên ănhoặc ăn nhiều đều vô ích.Người nào bộ máy tiêu hoákém, đêm đi giải nhiều, người bị

di tinh càng không nên ănnhiều.

321- Không nên ăn chuối tiêulúc đang đói

Chuối tiêu vừa thơm vừangọt, chất dinh dưỡng phongphú. Có người ăn chuối tiêu lúcđang đói, cứ tưởng sẽ hết đói.Trên thực tế, cách ăn như vậyrất không khoa học.

Bởi vì trong chuối tiêu cóhàm lượng lớn ma-giê. Bụngđói mà ăn chuối tiêu có thể làmcho hàm lượng ma-giê trongmáu tăng lên đột ngột làm cho

tỷ lệ ma-giê can-xi trong máu bịmất cân đối, gây tác dụng ứcchế tâm huyết quản, không cólợi cho sức khoẻ con người.Cho nên không nên ăn chuốitiêu lúc đang đói.

322- Không nên uống nước cóga sau khi ăn no

Bởi vì trong nước có ga cósô-đa. Chất sô-đa này tiếp xúcvới chất diêm toan ở trong dịchvị sẽ sinh ra chất cacbon điôxit.Sau khi ăn no thức ăn trong dạdày gây trở ngại cho đườnglênxuống, chất khí ở trong cacbonđiôxit không thoát ra được nênsinh ra chướng bụng, thậm chícó thể bục dạ dày. Cho nên saukhi ăn no không nên uống nước

có ga.

323- Không nên uống nước cóga để qua đêm

Nước có ga là đồ uống giảinhiệt, hạ nóng mà nhiều ngườithích uống trong mùa hè.Nhưng chai nước có ga đã mởnắ p rồi để cách đêm mà cònuống thì lại có hại.

Bởi vì sau khi mở nắp chai,chất điôxit cacbon ở trong nướcga bốc hơi nhanh chóng, nướccó ga biến thành nước lã phađường. Nước đường là môi sinh

vô cùng thuận lợi cho vi khuẩnsinh sôi nảy nở. Ví dụ như trựckhuẩn đại tràng, cứ 20 phút lạităng gấp đôi. Cho nên chainước có ga đã mở nắp để cáchđêm có thể gây bệnh đườngruột, ta không nên uống.

324- Không nên uống nướclạnh trong lúc đang ra nhiều

mồ hôi

Uống nước lạnh trong lúcđang ra nhiều mồ hôi là có hại.

Bởi vì khi ra mồ hôi, lỗ chânlông mở rộng, có lợi cho việctoả nhiệt trong cơ thể. Nếu độtnhiên uống nhiều nước lạnh vàolàm cho mồ hôi ngừng lại, gâytrở ngại cho việc toả nhiệt củacơ thể, dễ dẫn đến bị cảm hoặccác bệnh khác. Cho nên không

nê n uống nước lạnh trong lúcđang ra nhiều mồ hôi.

325- Không nên uống nướcquá nóng

Các nhân viên y tế đã pháthiện ra rằng, uống nước quánóng làm cho tỷ lệ người đau dạdày tăng lên.

Bởi vì đồ uống quá nóng cóthể gây ảnh hưởng xấu đến mộtbộ phận dạ dày. Nếu đồ uống –chè hoặc cà-phê - nóng 70oCsẽ gây tổn thương cho dạ dày.Tuy người ta có thể uống được,nhưng nếu kéo dài thì tỷ lệ

người mắc bệnh sa dạ dày sẽvượt rất xa những người khônguống những đồ uống quá nóng.Cho nên không nên uống nhữngđồ uống quá nóng.

326- Không nên uống nướclạnh để giải nhiệt

Mùa hè thời tiết nóng nực,trong ấn tượng mọi người, aicũng cho rằng uống nước lạnhlà cách giải nhiệt, giảm nóng tốtnhất. Trên thực tế thì lại khôngphải như vậy. Giải nhiệt và giảmnóng tốt nhất không phải lànước lạnh mà là nước chènóng.

Trong những ngày hè nóngnực, nhiệt độ lên đến 40oC, có

một người nước Anh đã chianhững người đem làm thínghiệm ra thành các nhóm, chouống các loại nước nóng lạnhkhác nhau để đo mức nhiệt độgiảm đi trong cơ thể. Kết quảcho hay rằng, nhóm người uốngnước lạnh cao cấp thì nhiệt độcơ thể chỉ giảm đi 0,5oC, nhómngười uống nước chè nguội,nhiệt độ cơ thể giảm đi 0,5 –0,8oC; nhóm người uống nướcchè nóng ấm, nhiệt độ cơ thểgiảm đi 0,8 – 1,5oC; nhóm

người uống nước chè nóng,giảm 1 – 2oC. Uống nước chènóng, hiệu quả giảm nhiệt độ tốtnhất. Uống nước chè nóng tuykhông cảm thấy mát mẻ, nhưngdần dần cảm thấy người nhẹnhõm. Lý lẽ chè nóng hạ nhiệtlà, nước chè nóng có thể làmcho vi ti huyết quản to lên, lỗchân lông thông hơn, toát mồhôi nhanh hơn, do đó làm chonhiệt lượng trong cơ thể toả đi,đạt được hiệu quả hạ nhiệt. Cònuống nước lạnh thì chỉ có mồm

và dạ dày, ruột hấp thu nhiệtlượng, nhiệt độ lớp da trên toànthân thể chưa kịp giảm đi thìcơn khát đã lại đến, nhiệt độ cơthể lại tăng lên rất nhanh. Đồngthời uống nước lạnh làm chonội tạng gặp lạnh đột ngột, cóthể làm cho dạ dày và ruột bị cogiật, ảnh hưởng đến công năngtiêu hoá. Cho nên đồ uốngphòng nhiệt, giảm nóng khôngphải càng lạnh càng tốt. Mùa hèkhông nên uống nhhiều đồ lạnh,mà nên uống nước chè nóng là

tốt nhất.Uống nước chè nóng sovới nước lạnh còn có lợi chosức khoẻ của cơ thể.

327- Không nên chờ khát mớiuống nước

Mọi người đều biết “Đếnlúc khát mới đào giếng ” thì đãquá muộn rồi. “ Khát thì uống”,điều đó chẳng có gì phải bàncãi. Nhưng trên thực tế, khátmới uống, về thời gian cũng đãlà quá muộn. Khát là biểu hiệnsự thoát nước của cơ thể. Nếukhông có sự thoát nước, thìngười ta không cảm thấy miệngkhát. Khi thoát nước, dung

lượng máu giảm đi, nồng độmáu tăng lên, chất dính củamáu lắng đọng trong huyếtquản, nên hay xảy ra trúng gióhoặc tắc nghẽn cơ tim. Mộtngười bình thường thì khôngkhát cũng uống nước, mà cònphải định giờ để uống nước.Thời gian uống nước tốt nhất lànên định vào buổi sáng sau khingủ dậy, rồi vào khoảng 10 giờsáng, trước khi ăn cơm trưa, 3giờ chiều, và lần cuối cùng làtrước khi đi ngủ. Không nên

chờ đến khi khát mới uốngnước.

328- Không nên uống nướcsôi lâu

Nước sôi lâu, tuy triệt đểtiệt trùng, nhưng uống vào thìlại có hại cho cơ thể.

Bởi vì nước sôi, trong quátrình sôi không ngừng bị khíhoá, những chất khoáng tantrong nước và nồng độ chất cóhại trong kim loại nặng tăng lên,có thể gây nên trúng độc máu.Đồng thời hạt axit nitrat còn cóthể hợp thành chất hoá hợp axit

nitrat rất mạnh có thể gây ungthư. Cho nên không nên uốngnước sôi lâu.

329- Không nên uống nướcngọt thay nước đun sôi để

nguội

Ngày nay cuốc sống càngngày càng được nâng cao,nhiều người thường dùng cácloại nước ngọt thay nước lọc đểgiải khát, tưởng rằng như vậycó thể tăng thêm chất dinhdưỡng. Kỳ thực cách làm nhưvậy là sai lầm. Một số nhà dinhdưỡng học nước ngoài sau khinghiên cứu đã chỉ ra rằng, thứ

nước bổ sung tốt nhất cho cơthể là nước đun sôi để nguội.

Bởi vì các loại nước quả,nước có ga đều có tương đốinhiều đường hoặc đường tinh vàmột số lớn chất điện giải.Những chất này không thể rờikhỏi dạ dày rất nhanh như nướclọc được, nó tác dụng lâu dàilàm cho dạ dày sinh ra chấtkích thích không tốt, ảnh hưởngđến tiêu hoá và khẩu vị. Đồngthời còn làm cho thận phải lọcquá nhiều, ảnh hưởng đến công

năng thận. Hấp thu nhiềuđường quá còn gây nên bệnhbéo phì. Trong tình hình bìnhthường, thậm chí cả sau khi vậnđộng căng thẳng, trong cơ thểcũng không thiếu chất natri vàkali, cho nên cái cần bổ sung lànước. Ăn uống nhiều chất ngọtquá không những là vô ích,ngược lại còn có hại. Cho nêncác chuyên gia đã đề nghịkhông nên dùng nước ngọt thaycho nước lọc. Thảng hoặc códùng nước ngọt thì cũng nên

pha nước lọc cho loãng bớt đi.Điều này quan trọng đối với tấtcả mọi người, nhất là đối với trẻem lại càng quan trọng hơn.Cho nên không nên uống nướcngọt thay cho nước lọc.

330- Không nên uống nhiềunước có ga

Nước có ga, đó là nước đunsôi để nguội, đã tiêu độc, diệttrùng rồi, người ta cho thêm bộtchanh, hương liệu, đường trắng,một số chất hoá học, chấtchống váng v.v... rồi đóng thậtkín. Uống nước ga có tác dụnggiải nhiệt, nhưng không thểuống một lần nhiều quá. Nếukhông thì sẽ làm loãng dịch vị,hạ thấp sức tiêu hoá và sức sát

trùng của dịch vị và sẽ làm chochất khí trong nước ga trunghoà với chất toan trong dạ dày,làm trở ngại cho tiêu hoá và ảnhhưởng đến khẩu vị bình thường.

Mỗi lần uống quá nhiều cònlàm cho lượng máu tăng lênnhiều, khiến cho tim và thậnphải làm việc nhiều, gây nêncảm giác hồi hộp kiệt sức, hoặclàm cho dạ dày trương lên, gâynên bệnh sa dạ dày. Nếu mỗilần uống quá nhiều nước gaướp lạnh sẽ gây ra tình trạng

nóng lạnh biến hoá đột ngột làmcho hoạt động của ruột và dạdày bị rối loạn, dẫn đến cácbệnh tật về đường ruột và dạdày.

331- Những người nào khôngnên uống nước lạnh

Những ngày oi bức, mọi

người đều thích uống nướclạnh, nhưng phải căn cứ vàotình hình sức khoẻ của mìnhmà quyết định. Ví dụ nhưnhững người sau đây thì khôngnên uống nước lạnh :

1/ Người mắc bệnh đau tim2/ Người bị bệnh loét hành

tá tràng. Những người bị viêm

dạ dày mãn tính, viêm ruột,viêm gan, viêm túi mật

3/ Những người bị bệnhniêm mạc miệng, như các loạilở miệng, viêm nha chu, có nốttrắng ở trong miệng v.v

4/ Những người bị sâu răng,răng quá nhạy cảm.

5/ Phụ nữ trong thời kỳhành kinh và trong một thángsau khi đẻ, những người sức đềkháng kém.

332- Không nên uống nhiềunước có chất chua

Uống nhiều nước có chấtchua chỉ có hại chứ không cólợi cho sức khoẻ.

Bởi vì cách pha chế đồ uốngcó chất chua, thường lấy chanhlàm nguyên liệu chính rồi thêmđường ăn, đường tinh và cácphẩm màu thực phẩm vào.Uống nhiều loại đồ uống này,phần lớn chất axit hữu cơ vàotrong cơ thể sẽ sinh ra bệnh

máu chua. Đặc biệt là uống quánhiều hoặc nhiều lần uống sẽlàm cho độ pH trong dịch thểgiảm sút, sinh ra mệt mỏi và rấtkhó khôi phục nên luôn luôn cócảm giác mệt mỏi kiệt sức.Nhất là vào mùa hè nồng nực,nhiệt độ bên ngoài tương đốicao, cùng với việc ra nhiều mồhôi, rất nhiều chất điện giải nhưkali, natri, clo v.v...cũng mấttheo mồ hôi, khi nóng nực thìlại không muốn ăn khiến chonhững chất kể trên được bổ

sung rất ít, làm cho cơ thể mệtmỏi, kiệt sức, mình mẩy đaunhừ vì thiếu những chất này .Lúc này mà lại uống nhiềunước có chất chua chỉ làm chotình hình trên thêm nặng nề.Cho nên mùa hè oi bức khôngnên chỉ uống nước lã, cũngkhông nên uống nhiều nước cóchất chua như uống nhiều nướcchanh, nước mơ hoặc canhchua v.v... Phương pháp đúngđắn là uống nhiều nước có phachút muối loãng, lúc này nước

có ga cũng là một trong nhữngthứ đồ uống tốt.

333- Không nên thay thế hoaquả bằng nước quả đóng chai

Có một số bậc cha mẹmuốn được thuận tiện nên đãcho con trẻ uống những chainước quả để thay cho hoa quả,như vậy không có lợi cho sứckhỏe của trẻ thơ.

Nói chung, những chai nướcquả bán trên thị trường đều lànước vắt ra từ các loại quả, rồiqua gia công mà chế ra. Trongquá trình gia công, không

những bị tổn thất một phần chấtdinh dưỡng của trái quả mà cònphải thêm chất đường, tinhđường và màu. Những chất nàytuy không ảnh hưởng lớn đếnnhững người khoẻ mạnh, nhưngđối với trẻ thơ, nếu uống nhiềuvà kéo dài loại nước quả nàycũng không có lợi cho sức khoẻvà sự lớn lên của chúng. Bởi vìsự phát triển cơ thể trẻ thơ chưahoàn thiện, công năng giải độccủa gan và công năng bài tiếtcuả thận đều tương đối thấp.

Những chất có tính kích thíchnày không thể thoát ra nhanhđược, sau khi uống vào nó tíchtụ ở trong cơ thể, ảnh hưởngđến chất thay thế mới trong cơthể trẻ thơ, gây trở ngại cho sựphát triển thể lực và trí lực. Chonên trẻ thơ không nên uốngnhiều nước quả đóng chai, mànên ăn nhiều trái cây tươi mớitốt.

334- Người mắc bệnh mạchmáu não không nên uống cà

phê

Cà phê là thứ đồ uống đangthịnh hành ngày nay, già trẻ gáitrai ai cũng thích uống. Bởi vìnó có tác dụng như thuốc,không những dùng làm đồuống, mà còn có thể làm dượcliệu.

Cà phê không những chỉ cótác dụng hưng phấn, mà còn cóthể gây ra teo mạch máu não,

làm cho lưu lượng máu trongđại não ít đi. Uống 2 cốc càphê, khoảng nửa giờ sau, lưulượng máu trong đại não đãgiảm đi rõ rệt. Người nào đã bịbệnh cao huyết áp, sơ cứngđộng mạch não, thiếu máu nãotạm thời hoặc tắc mạch máunão v.v... đều không nên uốngcà phê.

335- Không nên ăn nhiều mía

Mía rất ngon rất đẹp. Ănmía không những có thể sạchrăng, mà còn rất mát, giải khát.Đồng thời vì mía có tương đốinhiều đường, cho nên cũng cótác dụng chống đói. Nhưng ănnhiều quá cũng có hại cho cơthể.

Hàm lượng đường trong míarất cao, lên đến 12 – 17%. Nếuăn nhiều mía coi như đã đưamột lượng đường rất lớn vào cơ

thể. Cũng vì nhất thời khó tiêuhoá, hấp thu và chuyển hoá,cho nên một số lượng đườngkhá lớn tồn đọng lại trongđường ruột, dạ dày, khiến chomột phần thẩm thấu áp bị nângcao, kết quả là thành phần dịchthể trong máu và dịch thể giữacác tế bào cơ thể thâm nhậpvào đường ruột, dạ dày, gâynên mất nước có tính cao thẩm,do đó mà xuất hiện chứng nhứcđầu, rạo rực, buồn nôn, chântay tê bì, thần chí mông lung

v.v... Bệnh này người ta gọi là “Hôn mê có tính cao thẩm ”.Cho nên không nên ăn quánhiều mía.

336- Không nên ăn mía ủng

Ăn mía đã biến chất, đã ủngcó thể dẫn đến trúng độc, thậmchí đến tử vong.

Mía chưa già hoặc mía thuhoạch về cất giữ không tốt đềucó thể sinh ra mía ủng, biếnchất. Mía ủng trông bên ngoàikhông còn bóng bẩy, ở gốc míavà ở chỗ chặt có màu tím trắnghoặc có những sợi lông tơ. Khichẻ ra, trên mặt có màu vànghoặc màu nâu, nước mía có

mùi rượu hoặc mùi chua. Ănmía ủng, nhẹ thì bị nôn mửa, bịđau bụng, đau đầu, chóng mặt,hoa mắt. Nặng thì bị co giật,hôn mê, thậm chí tử vong. Chonên không nên ăn mía ủng.

337- Không nên ăn nhiều hạthướng dương

Hạt hướng dương đã từngcó vinh dự được gọi là thựcphẩm “Mỹ dung ”. Cho nên cónhiều người đã thường xuyênăn hạt hướng dương. Kỳ thực,ăn quá nhiều hạt hướng dươnglà có hại.

Bởi vì hạt hướng dương cóchất axit mỡ không bão hoà, ănquá nhiều hạt hướng dương sẽtiêu hao một số lượng lớn chất

côlin ở trong cơ thể, khiến choviệc chuyển hoá chất mỡ trongcơ thể bị trở ngại. Kết quả mộtkhối lượng lớn mỡ bị đọng lại ởtrong gan, sinh ra mỡ gan, từ đómà ảnh hưởng nghiêm trọngđến công năng của tế bào gan,gây chướng ngại cho công nănggan và tổ chức kết đế tăng lên,thậm chí có thể hình thành xơgan hoặc hoại tử tổ chức gan.Cho nên không nên ăn qúanhiều hạt hướng dương.

338- Không nên ăn hồng lúcđói

Hồng không những có chấtdinh dưỡng phong phú, rấtthơm, ngon, ngọt, hợp khẩu vị,mà còn có tác dụng dược lýnhư nhuận phế, thanh nhiệt,hoá đờm, chỉ khái. Nhưng ănhồng lúc đói thì lại có hại.

Bởi vì trong hồng có tươngđối nhiều chất phênôn, axittanin và chất keo. Những chấtnày gặp vị toan sẽ hình thành

chất lắng không tan. Khi đói,nồng độ vị toan cao, vật lắng dễđọng lại thành cục lớn rất khótiêu hoá, do đó mà sinh ra đầybụng, người bị nặng sẽ hìnhthành những viên “ Sỏi ”. Chonên không nên ăn hồng lúc đói.

339- Không nên ăn nhiều hồng

Nếu một lần ăn quá nhiềuhồng, nhất là hồng còn xanh thìcó thể sinh bệnh sỏi dạ dày.

Bởi vì sỏi hồng dạ dày là dosố hồng ăn vào ngưng đọngthành cục ở trong dạ dày gâyra. Bé thì bằng quả quất, lớn thìbằng nắm tay. Và càng ngàycàng lớn lên, càng ngày càngrắn lại, không có cách nào tốngra ngoài được. Sau khi mắcphải bệnh này thường có những

cơn đau bụng dữ dội, hồi hộp,nôn mửa, chán ăn v.v...Nếunặng thì có thể nôn ra máu, cóthể phát triển thành bệnh sa dạdày. Thành phần chủ yếu củasỏi hồng dạ dày là chất phênôntrong quả hồng gặp phải muối vịtoan rồi ngưng kết lại và lắngxuống. Ngoài ra hồng chưa chíncó tương đối nhiều chấtastringen, kết hợp với chất kiềmtoan loãng ở trong dạ dày thànhcục nhỏ, dần dần tụ thành cụclớn. Hơn nữa trong hồng còn có

14% chất keo và 7% chất nhựaquả. Với tác dụng của vị toan sẽrắn lại. Cho nên mỗi lần ănhồng không nên ăn quá nhiều.

340- Không nên uống thuốcviên bằng nước chè

Uống thuốc bằng nước chècó thể làm giảm tác dụng chữabệnh của thuốc.

Những loại thuốc chữa bệnhthiếu máu do thiếu chất sắt cóthể kết hợp với chất nhu toancủa chè rồi lắng đọng xuống,gây trở ngại cho việc hấp thụchất sắt, gây ra đau bụng, táobón. Những loại thuốc có chấtkiềm sinh vật có thể kết hợp với

nhu toan của chè lắng xuốnglàm cho thuốc giảm mất hiệulực. Nhiều loại thuốc như thuốcan thần, thuốc chống tổ chứcamin kết hợp với chất kiềm càphê ở trong chè, là chất có tácdụng kiết kháng. có thể hạ thấphiệu quả chữa bệnh của dượcliệu. Những loại thuốc có chấtsodium bicacbônat gặp chất nhutoan trong chè có thể bị phângiải, giảm mất hiệu quả củathuốc.

Không nên uống thuốc bằng

nước chè. ảnh hưởng của nướcchè đến hiệu quả chữa bệnhcủa thuốc còn liên quan đếnviệc uống nhiều hay ít, nướcchè đặc hay loãng v.v...

341- Không nên uống thuốcviên bằng nước trái cây

Vào mùa hè, khi uống thuốcviên chữa bệnh, nhiều người lạidùng nước trái cây để chiêuthuốc. Trên thực tế, làm nhưvậy là không thể được.

Bởi vì nước trái cây có chấtchua, dễ làm cho nhiều loạithuốc bị phân giải hoặc bị tansớm, do đó mà giảm mất hiệuquả chữa bệnh. Có một số loạithuốc có tác dụng kích thích đối

với niêm mạc dạ dày, nhưngaxit trái cây lại tăng mạnh sựkích thích dạ dày, thậm chí còngây ra chảy máu niêm mạc dạdày; có một số loại thuốc, dotác dụng của dịch thể axit nêntan ra nước rất nhanh, hạ thấphiệu quả chữa bệnh của thuốc;có một số loại thuốc còn cóphản ứng với dịch thể axit sinhra những chất có hại khác. Chonên không nên dùng nước tráicây để uống thuốc viên.

342- Không nên uống thuốcviên bằng sữa bò

Khi uống thuốc viên không

dùng nước đun sôi để nguội, màlại dùng sữa bò để uống. Như

vậy là không thoả đáng.Bởi vì trong sữa bò có tương

đối nhiều chất canxi và chấtsắt. Cứ trong 100ml sữa bò thìcó 1300mg canxi, 0,4mg chấtsắt. Những chất ion này cùngvới một số dược liệu có thể sản

sinh ra một chất tổng hợp ổnđịnh hoặc một loại muối khó cóthể hoà tan được. Như vậy thìthuốc khó bị hấp thu, hạ thấpnồng độ thuốc ở trong máu, ảnhhưởng đến hiệu quả chữa bệnhcủa thuốc. Cho nên không nêndùng sữa bò để uống thuốcviên. Nếu đang dùng sữa bò thìsau khi uống thuốc khoảng mộttiếng rưỡi đồng hồ hãy uốngsữa bò.

343- Không nên uống nhiềuloại thuốc cùng một lúc

Có một số người mắc nhiềubệnh cùng một lúc cho nên

cũng phải dùng nhiều loại thuốccùng một lúc. Nhưng nếu chỉ vì

cho tiện, cùng uống tất cảnhững loại thuốc ấy cùng mộtlúc thì có thể ảnh hưởng đếnviệc phát huy hiệu quả bìnhthường của mỗi loại thuốc,

thậm chícòn gây ngộ độc thuốc.

Bởi vì mỗi loại thuốc có tácdụng dược lý, tính chất lý hoávà tác dụng phụ độc đáo đặcbiệt của nó. Vị trí tác dụng vàthời gian duy trì dài ngắn củachúng ở trong cơ thể cũngkhông giống nhau. Nếu uốngnhiều loại thuốc cùng một lúcsẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu,phân bổ, chuyển hoá và bài tiếtthuốc cũng như sự kết hợp giữathuốc và chất đạm, ngoài ra cònảnh hưởng cả đến tác dụng củathuốc đối với hệ thần kinh. Cho

nên không nên uống nhiều loạithuốc cùng một lúc. Nhất địnhphải chia thời gian và thứ tựmột cách hợp lý để uống từngloại thuốc. Nói chung, mỗi loạithuốc này nên uống cách nhaukhoảng một giờ.

344- Không nên nằm uốngthuốc

Ngồi dậy để uống thuốc thìcó lợi, nằm uống thuốc thì cóhại.

Bởi vì ngồi hoặc đứng uốngthuốc, dùng 60ml nước đểchiêu thuốc, chỉ trong 5 giâynhững viên thuốc đã có thể trôivào trong dạ dày. Nằm uốngthuốc, bất kỳ dùng bao nhiêunước để chiêu, chỉ có một nửasố thuốc trôi vào dạ dày, còn

một nửa thì bị tan trên đườngthực quản. Như vậy khôngnhững công năng của thuốckhông được phát huy đầy đủ,mà con kích thích thực quản,dẫn đến bệnh viêm thực quản.Ngoài ra, nằm uống thuốc, rấtcó thể thuốc trôi vào khí quảnlàm cho bị sặc. Cho nên khôngnên nằm uống thuốc.

345- Không nên uống thuốcviên không dùng nước

Rất nhiều người khi uốngthuốc viên không dùng nước lọcđể chiêu mà trực tiếp nuốtnhững viên thuốc đó. Phươngpháp uống thuốc ấy rất có hại.

Bởi vì những viên thuốc trênđường vào dạ dày rất khó tanra, nên hấp thu rất chậm, hiệuquả chậm. Những viên thuốcsau khi tan ra ở trong cơ thể, cóchỗ nồng độ rất cao, dễ dẫn

đến gây kích thích từng bộphận dạ dày. Nếu phía trênđường tiêu hoá có chỗ viêmhoặc có khối u thì viên thuốckhông trôi xuống được, có khảnăng bị tắc nghẽn, thậm chí bịchảy máu ở phía trên đườngtiêu hoá. Cho nên không nênuống thuốc viên không dùngnước mà nên dùng nước đunsôi để nguội để chiêu. Khi uốngnhững loại thuốc như sulfamithoặc thuốc đi ngoài, nên uốngnhiều nước hơn để có thể giảm

bớt những phản ứng phụ củathuốc và tăng thêm hiệu quảchữa bệnh của thuốc.

346- Không nên dùng tay xoalên chỗ tiêm

Có nhiều bậc cha mẹ, vìmuốn cho con đỡ đau, đã dùngtay xoa liên tục lên chỗ vừatiêm xong. Xét về mặt y học,cách làm này là không thoảđáng, chỉ có hại chứ không cólợi cho đứa trẻ.

Xoa mạnh lên chỗ vừa mớitiêm xong, có thể làm cho vi tihuyết quản dưới da nơi vừa mớitiêm bị chảy máu, hình thành

phù máu, ảnh hưởng đến sứckhoẻ của trẻ, nhất là hoạt độngcủa tay. Ngoài ra có người đãtiến hành nghiên cứu, phát hiệnra rằng, trên tay người chưa rửatay có thể tồn tại từ 4 đến 40vạn con vi trùng. Khi dùng tayxoa lên chỗ vừa tiêm xong, vitrùng có thể theo lỗ kim tiêmchưa hàn kín mà vào cơ thểhoặc vào mạch máu, dẫn đến bịnhiễm trùng, nếu nghiêm trọngcó thể dẫn đến bệnh bại huyết.

Song, sau khi tiêm cũng có

thể ấn nhẹ lên chỗ vừa mới tiêmđể cho khỏi tiếp tục chảy máu.Phương pháp đúng đắn nhất làngay sau khi vừa rút kim tiêmra khỏi da hoặc tĩnh mạch,dùng bông thấm cồn hoặc bôngđã khử trùng khẽ ấn vào chỗtiêm để cho máu không chảy ranữa, sau khi máu ngưng rồi thìvứt cục bông đó đi, bởi vì lúcđó, máu đã hết chảy vì lỗ kimtiêm đã khép kín rồi.

347- Tuyệt đối không nên lạmdụng thuốc vitamin

Bình thường thì những thứcăn hàng ngày cũng đủ cung cấplượng vitamin và chất khoángcần thiết cho con người. Nhưngcó nhiều người lại muốn cơ thểcó nhiều vitamin hơn, nên đãuống rất nhiều loại thuốcvitamin, kết quả đã có hiệntượng trúng độc, chứng tỏ dùngvitamin không đúng mức thì cóhại cho sức khoẻ con người.

Ví dụ vitamin A, D,E, K tantrong mỡ không như tan trongnước. Vitamin C hoặc B theonước tiểu bài tiết ra ngoài rấtnhanh. Cố tình dùng quá liềulượng sẽ dẫn đến tích tụ trúngđộc.

Ngay những vitamin tantrong nước cũng không thểdùng quá liều lượng. Ví dụ nhưquá nhiều vitamin PP sẽ làmcho tim đập rất nhanh, nặng thìbị nôn mửa, da đỏ hồng lên,,cũng rất hại cho gan.

Nếu tình hình dinh dưỡngcủa bạn tốt rồi thì không cần bổsung bất kỳ loại vitamin nàokhác.

348- Không nên lạm dụngvitamin C

Vitamin C ở trong ruột nonbị hấp thu rất nhanh, khi đã bãohoà thì số dư thừa sẽ bị nướctiểu bài tiết ra cũng rất nhanh.Cố ý dùng nhiều vitamin C chỉtốn tiền vô ích. Những người bịcảm cúm hoặc bị các bệnhtruyền nhiễm khác, đúng là cócần một lượng vitamin C nhiềuhơn. Nhưng mỗi ngày cũngkhông nên quá 2g và cũng

không nên dùng dài ngày. Tạpchí “ Tân khoa học gia” củaAnh đã chỉ ra rằng, dùng nhiềuvitamin C quá có nguy cơ bị sỏithận, nếu trường kỳ mỗi ngàydùng 1 g vitamin C. Nếu chouống vitamin C liều cao thì mứcvitamin B-12 của huyết thanhmà vi sinh vật đo được cũngxuống thấp. Cho nên dùngnhiều vitamin C có thể phá hoạivitamin B-12 trong thực vật vàcũng ảnh hưởng đến việc lợidụng chất carôten. Cho nên

không nên dùng nhiều thuốcvitamin C.

Độc tính của vitamin C rấtthấp. Nhưng uống nhiều quá cóthể xảy ra các hiện tượng nhưrạo rực, nôn mửa v.v... cũng cóthể làm cho người bị loét dạ dàyđau đớn dữ dội; nếu tiêm nhiềuvitamin C vào tĩnh mạch thì cóthể gây ra tắc mạch máu, thậmchí chết đột ngột. Trẻ đang búmà dùng nhiều vitamin C sẽsinh ra các chứng bệnh như uểoải, rối loạn tiêu hoá, mẩn mụn,

nổi mề đay, phù thũng v.v...Phụnữ có thai dùng nhiều vitamin Csẽ mắc bệnh hoại huyết. Phụ nữphá thai nếu mỗi ngày dùng 6gvitamin C, liên tục trong 3 ngàysẽ dẫn đến chảy máu như kinhnguyệt . Nếu phụ nữ mỗi ngàydùng trên 2g vitamin C, có thểsuy giảm khả năng sinh dục.

Thuốc tránh thai có thểgiảm sự hấp thu vitamin C ởtrong đường ruột; rượu cồn, cácloại thuốc như tetracyclin,aspirin v.v... có thể làm mất sự

cân bằng axit máu, Khi dùngnhững loại thuốc trên đây, tuyệtđối không được dùng chung vớivitamin C.

Người lớn mỗi ngày dùng45mg vitamin C, trẻ em 40mg,phụ nữ có thai 60mg, phụ nữđang cho con bú 80mg thì cóthể đề phòng được bệnh hoạihuyết. Để chữa bệnh thì tuỳtheo bệnh mà định số lượng, nóichung từ 400 – 600mg/ngày,khi cần thiết có thể tăng lên đến1g.

Nói chung những bữa ănhàng ngày đã có đủ vitamin C.Trong quất, ớt, cà, đỗ xanh,đậu ván, v.v... đều có vitamin C.Trong tình hình bình thường thìcơ thể người ta không thiếuvitamin C, không cần phải uốngthuốc vitamin C bổ sung, càngkhông cần phải dùng nhiều vàdùng trong thời gian dài.

349- Không nên dùng quá liềuvitamin D

Sau khi vào cơ thể, vitaminD không thể bài tiết ra ngoàitheo đường phân và nước tiểuđược, mà tồn đọng ở trong ganvà trong các tổ chức mỡ. Nếudùng nhiều vitamin D trong thờigian dài sẽ dẫn đến mất cân đốigiữa canxi máu và phôtpho máulàm cho canxi máu quá cao gâyra trúng độc. Bệnh trạng chủyếu là kém khẩu vị, da mặt tái

xanh, toàn thân rã rời, rạo rực,nôn mửa, tiêu chảy hoặc táobón, bực bội bồn chồn, nướcgiải trắng như nước gạo, nếu bịnặng thì còn xuất hiện kém trínhớ, tuần hoàn hô hấp khókhăn, hôn mê về não v.v... Cácbậc cha mẹ không nên cho concái dùng nhiều vitamin D trongthời gian dài để tránh trúng độc.

350- Không nên dùng quá liềuvitamin B6

ỏ nước ngoài đã có bàiphóng sự viết về 6 người bệnhbị trúng độc vitamin B6, mỗingày dùng 2 – 6 g vitamin B6.Hiện tượng trúng độc là chântay mất hết cảm giác.

Vitamin B6 tham gia vàoviệc chuyển hoá prôtêin. Nhưnguống quá nhiều thì lại tổnthương đến thần kinh, sau khingừng uống thì có cảm giác vận

động khó khăn, phải sau 1 – 2năm mới phục hồi được, nhưngcó người cũng không phục hồiđược hoàn toàn. Cho nên khôngnên uống quá nhiều vitamin B6.

351- Không nên dùng quá liềuvitamin E

Dùng quá liều vitamin E dàingày có thể dẫn đến nhữngphản ứng không tốt.. Thườngthấy là các hiện tượng chảymáu, mệt mỏi, nhức đầu, chóngmặt, đau bụng, tiêu chảy, viêmloét trong mồm, nổi mề đayv.v... Những người bị bệnh caohuyết áp, bệnh đau tim nếukhông dùng đúng liều có thểlàm cho huyết áp tăng cao, tim

đau nặng hơn, cholestêrin trongmáu tăng cao. Ngoài ra uốngnhiều vitamin E dài ngày còn cóthể dẫn đến viêm tĩnh mạchkiểu tắc mạch máu, tắc mạchmáu phổi. Bệnh nhân viêm tĩnhmạch mà uống vitamin E thìbệnh càng nặng thêm. Cónhững nghiên cứu khác đãchứng minh, uống quá nhiềuvitamin E còn hạ thấp việc hấpthu vitamin A và vitamin K, dođó mà làm cho thị lực bị giảmsút hoặc dẫn đến xuất huyết.

Vitamin E còn có thể làm chorối loạn nội phân tiết, gây trởngại cho công năng tính dục,làm cho kinh nguyệt tăng lênhoặc bế kinh, con trai có bầu vúnhư con gái v.v...Liều lượngdùng vitamin E thường là :người lớn mỗi ngày uống 2 – 3lần, mỗi lần 5 – 100 mg. Nếudùng để chống già lão và dùngdài ngày thì mỗi ngày khôngnên quá 100 mg.

Tóm lại là trong khi chọnnhững loại thuốc bảo vệ sức

khoẻ cho trẻ thơ, phải chú ýđến liều lượng và cách dùngtrong đơn hướng dẫn. Tuyệt đốikhông nên “ Đa đa ích thiện ”

352- Không nên ăn gan lợnkhi đang uống vitamin C

Vitamin C là một loại vậtchất kết cấu rượu êtilen, dễ bịôxy hoá phá hoại. Khi gặp vilượng kim loại (như ion đồng,sắt v.v...)thì ôxy hoá càngnhanh, đặc biết là ion đồng, chodù vi lượng có tồn tại thì cũnglàm cho nó ôxy hoá nhanh gấptrên 1000 lần. Gan là vật chấtcó nhiều chất đồng nhất ( cứ100g gan lợn thì có 2,5mg

đồng). Nếu cùng ăn gan lợn vớivitamin C thì chất đồng tronggan lợn có thể xúc tác vớivitamin C bị ôxy hoá, làm chonó mất đi công năng sinh vậtvốn có của nó. Cho nên khiđang dùng vitamin C thì khôngnên ăn gan lợn.

353- Người bị bệnh đau timkhông nên ăn nhiều trái cây

Ăn một lượng trái cây vừaphải rất có ích cho cơ thể.Trong trái cây có các chất dinhdưỡng như vitamin, axit hữu cơ,chất xen-luy-lô, canxi, kali,chất sắt v.v... Ngoài những thứđó ra, trong trái cây còn cóđường hoa quả, đường nho,đường mía v.v.... Nhưng nếu ănquá nhiều trái cây thì cũng cóhại.

Bởi vì ăn nhiều trái cây cóthể làm cho mỡ trong máu tănglên và trở nên béo phì, có thểlàm cho bệnh tim và bệnh caohuyết áp nặng thêm. Cho nênngười bị bệnh đau tim khôngnên ăn nhiều trái cây.

354- Những thực vật khôngnên ăn chung

Có một số thực vật khôngthể ăn chung với nhau, nếukhông thì sẽ có hại hoặc sẽgiảm giá trị dinh dưỡng. Ví dụnhư :

- Thịt bò với dưa hấu.- Chuối tiêu với khoai sọ.- Cam thảo với cá chép.- Tôm với hoa quả.-Thịt gà với hoa cúc.- Củ đậu với chuối tiêu.

- Thịt thỏ với rau tế.- Thị với cua.- Thịt chó với đậu xanh .

- Gừng sống với mậtong.

355- Những điều kiêng kỵ của14 loại thực phẩm

1- Chè - Người đang dùngcác loại thuốc bổ như nhân sâmthì không nên uống nước chè.

2- Mộc nhĩ trắng (ngân nhĩ)- Người bị ngoại cảm, phonghàn thì không được dùng, ngườibị táo bón, đau bụng khôngđược dùng.

3- Mộc nhĩ đen - Ngườiđang có thai không được dùng.

4- Rượu - Người bị bệnh

đau gan, đau mắt không đượcdùng.

5- Thịt vịt - Người bị bệnhmưng mủ ngoại khoa thì khôngđược ăn.

6- Thịt thỏ - Người đang cóthai không được ăn.

7- Ba ba - Những người nhưphụ nữ có thai, người sau khiđẻ, người bị bệnh táo bón thìkhông được ăn.

8- Hồng - Người suy nhượccó nhiều bệnh tật, phụ nữ saukhi đẻ, phong hàn ngoại cảm và

người bị bệnh thiếu máu khôngnên dùng.

9- Cam sành - Người bị phếhàn, tả lị thì không được dùng.

10- Đào - Không được vừaăn đào vừa uống nước đá.

11- Dưa hấu - Người suynhược, công năng dạ dày vàruột không tốt thì nên thậntrọng khi ăn.

12- Cây hẹ - Người nào âmhư dương kháng và phụ nữ cóthai cần thận trọng khi dùng.

13- Đậu xanh - Người suy

nhược không nên ăn.14- Củ cải - Người nào thân

thể suy nhược và người đau dạdày thì không nên ăn.

356- Không nên dùng nhầm đồgia vị

- Xào củ cải mà cho xì dầu- mùi vị đắng.

- Xào rau chân vịt mà chomì chính - có vị chát.

- Xào hẹ mà cho mì chính -vô vị.

- Xào bí đao mà cho xì dầu- sẽ chua.

-Trộn giấm ớt mà chođường - sẽ ngấy.

357- Không nên để nồi xoongnhôm lâu ngày không dùng

Nồi xoong nhôm để lâukhông dùng, càng mau hỏng.

Bởi vì nồi nhôm để lâukhông dùng dễ bị ẩm và bị hangỉ, hình thành những đám chấmđen, nghiêm trọng hơn thì thànhnhững lỗ thủng nhỏ. Cho nênnồi xoong nhôm không nên đểlâu không dùng. Nếu một thờigian dài không dùng đến thì tốtnhất là nên quét lên một lớp

dầu (hoặc mỡ) ăn, sau đó dùnggiấy sạch gói kín, để vào chỗthoáng gió và khô ráo.

358- Không nên đựng bột mìbằng đồ nhôm

Những chế phẩm bằngnhôm (nồi nhôm, thùng nhôm)không nên đựng bột mì dàingày.

Bởi vì để bột mì vào đồnhôm lâu ngày thì bề ngoài sẽsinh ra những nốt trăng trắng.Sau khi những chấm trắng nàyrơi ra thì đồ nhôm sẽ bị rỗ,nghiêm trọng hơn sẽ bị thủng.Thành phần chủ yếu của bột mì

là tinh bột và prôtêin. Tinh bộtlà một chất đường, sau khi lênmen sẽ thành axit hữu cơ. Chấtaxit hữu cơ này có tác dụng làmhan gỉ. Nếu dùng nồi nhôm đểđựng bột mì, bột mì sẽ hút nướctrong không khí, tạo ra khícacbon axit. Các chế phẩmbằng nhôm bị các chất axit hữucơ, nước, khí cacbon axit ănmòn, làm cho tầng bảo hộ bênngoài bị ôxy hoá phá hoại chấtnhôm khiến cho nhôm bị hangỉ. Cho nên không nên dùng

chậu nhôm, nồi nhôm v.v...đểđựng bột mì dài ngày.

359- Không nên đựng thức ănvào đồ nhôm để qua đêm

Đựng thức ăn vào đồ nhômđể qua đêm dễ bị hỏng thức ăn.

Bởi vì khi đựng những thựcphẩm như tương, giấm, muối,đường, rượu, rau, bột mì hoặcnhững thức ăn khác có chấtchua hoặc chất mặn vào trongnhững đồ dùng bằng nhôm đểqua đêm sẽ có thể ăn mòn đồdùng đó. Cho nên tốt nhất làdùng ngày nào, rửa sạch ngay

ngày hôm ấy.

360- Không nên dùng chungdụng cụ nhà bếp

bằng nhôm và bằng sắt

Nguyên tố nhôm tích luỹtrong cơ thể đến một số lượngnhất định sẽ làm cho công năngnão bị tổn hại và xuất hiệnchứng bệnh trì độn. Nói chungtừ tuổi ấu thơ cho đến tuổi già,việc tích luỹ nhôm mới có thểđến mức gây bệnh.

Nếu dùng chung dụng cụ

nhà bếp bằng nhôm và bằng sắtsẽ làm cho lượng nhôm trongcơ thể tăng lên rất nhanh. Ví dụnhư khi xào rau dùng chảo sắtnhưng lại dùng bàn sản bằngnhôm. Bàn sản bằng nhômtương đối mềm nên bị chảo sắtmài thành những hạt li ti nhưhạt bụi rồi theo thức ăn vào cơthể. Nói chung sau 2 – 3 nămthì chiếc bàn sản bị mài mònhẳn, ước khoảng 20 gam nhôm.Như vậy là làm cho lượng nhômtrong cơ thể tăng lên gấp hàng

triệu lần. Cho nên không nêndùng chung dụng cụ nhà bếpbằng nhôm và bằng sắt.

361- Không nên dùng dụng cụnhà bếp

và bộ đồ ăn bằng nhôm táisinh

Có nhiều nhà máy đã thumua đồ nhôm cũ để tái sản xuấtdụng cụ nhà bếp và bộ đồ ăn.Như vậy là vi phạm những quiđịnh của nhà nước về quản lývệ sinh. Sản xuất dụng cụ nhàbếp và dụng cụ ăn bằng nhômtái sinh rất nguy hại cho sức

khoẻ con người.Bởi vì trong những dụng cụ

có những nguyên tố vi lượng cóhại và vượt quá tiêu chuẩn chophép. Những nguyên tố có hạinày ngấm vào thức ăn đi vào cơthể, tích tụ lại và sẽ rất nguy hạicho sức khoẻ con người, gâynên trúng độc mãn tính. Chonên không nên dùng nhữngdụng cụ nhà bếp và dụng cụ ănlàm bằng nhôm tái sinh.

362- Không nên đựng đồ uốngcó chất chua

trong đồ đựng bằng kim loại

Đồ uống có chất chua đựngtrong dụng cụ bằng kim loại cóthể dẫn đến trúng độc thức ăncó tính hoá học.

Bởi vì đồ uống có chất chuatiếp xúc với kim loại, sẽ sinh raphản ứng hoá học, làm cho chấtkim loại hoà tan trong đồ uống.Ai uống phải loại đồ uống này,

người ấy sẽ bị trúng độc thứcăn có chất hoá học, sẽ bị cácchứng bệnh như nhức đầu,buồn nôn, đau bụng đi ngoàiv.v... Cho nên không nên đựngđồ uống có chất chua trongnhững dụng cụ bằng kim loại(sắt, thép, nhôm, đồng), càngkhông nên đựng trong một thờigian dài, mà nên đựng trong cácđồ dùng bằng sành sứ, thuỷ tinhhoặc bằng gỗ.

363- Không nên đựng rượutrong chai lọ bằng thiếc

Bởi vì trong hũ bằng thiếccó lượng chì rất cao. Theo phân tích lượng chì trong nhữnghũ bằng thiếc này thì bình quâncó đến trên 70%, có cái hũ còncó lượng chì cao đến 95%.Phân tích rượu đựng trong hũnày, hàm lượng chì trong mỗi lítrượu cao tới mức 0,036 – 5,7gam, mà tiêu chuẩn vệ sinhthực phẩm qui định, hàm lượng

chì trong mỗi lít rượu khôngđược quá 1 mg. Nếu cứ uốngnhiều rượu đựng trong nhữnghũ thiếc như thế này thì lượngchì tích tụ trong cơ thể dần dầntăng lên, dễ gây trúng độc chìmãn tính. Đặc biệt là phụ nữtrong thời kỳ có thai hoặc đangcho con bú, chất chì trong cơthể có thể qua bào thai và sữatruyền sang thai nhi. Cho nênkhông nên đựng rượu ở tronghũ thiếc, càng không nên hâmrượu. Nên dùng những dụng cụ

khác không độc để đựng rượuthì hơn.

364- Không nên dùng đồ sắttráng men để nấu thức ăn

Nấu thức ăn bằng đồ sắttráng men rất có hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì tất cả những đồ dùngbằng sắt tráng men đều làm từvật liệu sắt rồi tráng ra ngoàimột lớp men. Trong lớp mennày có chất chì rất độc. Để bảo đảm an toàn, tốt nhấtkhông nên dùng những nồi sắttráng men để đun nấu thức ăn,

cũng không nên dùng để dựngnhững thức ăn có chất chua,bởi vì chất men trên bề mặtdụng cụ này, thành phần chủyếu là các loại muối kim loại.Men màu vàng và mầu đỏ làhợp chất cađimi và chì. Chì vàcađimi đều độc. Chì rất có hạicho xương và thận. Đựng thứcăn có chất chua bằng dụng cụsắt tráng men màu, những chấtcó hại như chì và cađimi sẽngấm vào thức ăn, dẫn đếntrúng độc mãn tính cho người

dùng.

365- Không nên dùng giấy vệsinh thông thường làm khăn

ăn

Nhiều người cho rằng giấyvệ sinh đã được tiêu độc, nênđã dùng nó để làm khăn ăn laubát đũa, hoa quả, thực phẩm,thậm chí còn dùng để lau mồmv.v... Trên thực tế như vậy làkhông vệ sinh.

Nói chung giấy vệ sinhthông thường không qua tiêuđộc hoặc tiêu độc không triệt

để. Qua hoá nghiệm đã chứngminh, rất nhiều giấy vệ sinh vàgiấy thơm đều có rất nhiều vikhuẩn. Chỉ có giấy vệ sinh vàgiấy thơm cao cấp đã qua tiêuđộc nghiêm túc mới bảo đảm vệsinh. Để đề phòng vi trùng gâybệnh, tuyệt đối không nên dùnggiấy vệ sinh thông thường đểlau chùi bát đũa, hoa quả hoặcdùng làm khăn ăn.

366- Rửa bát đũa xong khôngnên lau khô ngay

Có nhiều người rửa bát đũa,hoa quả xong liền lấy khăn laukhô ngay. Họ cho rằng nướcmáy là nước lã, như vậy làkhông vệ sinh. Trên thực tế, rửabát đũa, hoa quả bằng nướcmáy rồi lại dùng khăn lau khôlại càng không vệ sinh.

Hiện nay, nước máy chúngta đang dùng đều đã được khửtrùng. Bát đũa rửa bằng nước

máy xong, lại dùng khăn lau đểlau khô, chính việc lau khô nàylà mất vệ sinh, bởi vì vi trùngtrên khăn lau có thể bám vào.Cho nên không nên dùng khănlau để lau khô dụng cụ vừa rửaxong. Cách làm đúng đắn là,sau khi rửa sạch bằng nướcm á y nên để cho nó khô tựnhiên, như vậy là đã sạch.

367- Không nên dùng lồng bànđể đậy thức ăn

Mùa hè là mùa sinh nở củaruồi muỗi. Trong những cănphòng không có rèm cửa vàrèm cửa sổ, người ta thường đểthức ăn còn lại ở trên bàn rồiđậy lồng bàn lên để đề phòngruồi đậu vào, gây ô nhiễm, đểbảo đảm vệ sinh . Trên thực tế,như vậy cũng không thực sự antoàn.

Ruồi nhặng tuy không trực

tiếp đậu vào thức ăn, nhưng ruồi nhặng có thể đậu trên lồngbàn, trứng và vi trùng li ti củaruồi nhặng có thể qua những lỗhở của lồng bàn mà rơi xuốngthức ăn. Nếu thức ăn bị ônhiễm không được sào nấu lạihoặc xào nấu lại không kỹ thìngười ăn vẫn có thể bị mắcbệnh do ruồi nhặng này đemđến. Cho nên không nên dùnglồng bàn để đậy thức ăn. Cáchtốt nhất là để những thức ăncòn lại vào trong chạn bát hoặc

trong tủ lạnh, nếu có.

368- Không nên dùng đũa son

Đũa son trông có lịch sự,đẹp mắt, nhưng có độc, nguyhại đến sức khoẻ.

Bởi vì sơn dầu thuộc loaịnguyên liệu hoá học hữu cơ đạiphân tử, có nhiều loại khácnhau, đều có các thành phần cóhại như nitrat kali, benzen, chìv.v...Nhất là nitrat kali ở trongcơ thể kết hợp với ni-tơ sẽ hìnhthành chất nitrat amin có tácdụng rất mạnh dẫn đến ung thư.

Trong quá trình sử dụng đũason, sơn bong ra theo thức ănvào trong cơ thể cũng rất có hạicho sức khoẻ. Cho nên khôngnên dùng đũa son.

369- Rán mỡ lợn không nên tolửa

Rán mỡ lợn mà to lửa sẽ bịcháy khét và hao mỡ, ăn vào sẽcó hại cho sức khoẻ.

Bởi vì mỡ lợn là mỡ trungtính, dễ bị các chất chua, mặn,không khí, ánh nắng và cácchất men trong cơ thể hoà tanmà sinh ra chất glixêrin và axitbéo. Dùng lửa quá to để ránmỡ, nhiệt độ mỡ có thể lên đến230oC, làm cho nó biến đổi hoá

học mà sinh ra chất anđêhitprôpilen. Chất này không nhữngrất khó ngửi mà ăn vào còn ảnhhưởng đến tiêu hoá, dẫn đếnđau dạ dày và ruột; kích thíchvòm họng, thực quản, khí quảnvà niêm mạc mũi, dẫn đến ho,hoa mắt, khó thở và hai mắt cayxè, viêm kết mạc, viêm họng,viêm chi khí quản v.v... Chonên khi rán mỡ lợn không nênđể lửa to.

370- Không nên đựng mật ongtrong những đồ đựng bằng

kim loại

Có người dùng hộp sắt đểđựng mật ong, tưởng rằng nhưvậy là kín, là tốt, không hỏngmật, có thể cất giữ được lâudài. Trên thực tế, hoàn toànngược lại. Đựng mật ong vào đồđựng kim loại không nhữngmau biến chất, mà khi dùng còndễ bị trúng độc.

Bởi vì trong mật ong có axit

hữu cơ và đường. Với tác dụngcủa men, một phần những chấtnày biến thành axit etylenic.Chất này ăn mòn lớp ngoài củahộp sắt, do đó mà tăng thêmhàm lượng kim loại như chì,thiếc, sắt v.v... ở trong mật ong,làm cho mật ong biến chất. Nhưvậy thành phần dinh dưỡngtrong mật ong bị phá hoại ,người dùng dễ bị tình trạngtrúng độc như lợm giọng, nônmửa v.v... Cho nên không nêndùng đồ đựng bằng kim loại để

đựng mật ong.

371- Mật ong sủi bọt khôngnên để lâu

Mật ong tươi mới, sắc đẹp,mùi thơm. Nhưng nếu bề ngoàimật ong đã xuất hiện nhiều bọtkhí, tuy không tuyệt đối có chấtđộc, nhưng cũng không nên tiếptục cất giữ.

Bởi vì trong mật ong cólượng đường nho rất lớn.Đường nho có tính hút nước rấtmạnh, nếu cất giữ không cẩnthận, hàm lượng nước trong

mật ong sẽ dần dần tăng lên.Khi hàm lượng nước đã lên quá20% thì nấm men sẽ phát triểnrất mạnh, sẽ phân giải cácthành phần dinh dưỡng của mậtong, làm cho mật ong bị biếnchất. Cho nên khi mật ong đãnổi bọt thì không nên tiếp tụccất giữ. Trước khi dùng phảitiêu độc, diệt trùng.

372- Không nên ăn mật ongsống

Chất dinh dưỡng trong mậtong rất phong phú. Song khôngnên ăn sống. Mật ong sốngkhông những không có tác dụngtẩm bổ cho con người, màngược lại còn có thể sinh ratrúng độc.

Bởi vì những con ong mậtkhi đi kiếm mật, nhất là khinguồn hoa không đủ, thườnghút cả những phấn hoa có độc.

Những chất độc trong phấn hoanày vào trong mật ong, ngườiăn mật ong sống dễ bị trúngđộc. Ngoài ra trong quá trìnhthu mua, vận chuyển, bảo quảnmật ong có thể bị vi khuẩn ônhiễm, nhất là độc tính của trựckhuẩn thịt thiu rất mạnh, có thểdẫn đến chết người. Cho nênkhông nên ăn mật ong sống.

373- Sáng sớm còn đói khôngnên uống sữa bò

Rất nhiều người có thóiquen sáng sớm bụng còn đói đãuống sữa bò, trưởng rằng lúcđang đói mà uống sữa bò thì cóthể hấp thu được toàn bộ chấtdinh dưỡng. Trên thực tế, tưởngđúng mà hoá sai, hoàn toànngược lại.

Bởi vì khi bụng rỗng, bụngđói sôi ùng ục, nhu động tăngnhanh, uống sữa bò, chất dinh

dưỡng chưa kịp hấp thu đã vộitrôi vào đại tràng. Đại tràng chỉhấp thu phần nước chứ khônghấp thu chất dinh dưỡng.Ngoàira chất axit amin và chất moocphin có tác dụng an thần ởtrong sữa bò có thể làm chongười ta mệt mỏi hoặc mơmàng buồn ngủ, do đó mà ảnhhưởng đến năng suất công tácbuổi sáng. Cho nên buổi sángđang đói không nên uống sữabò. Nếu uống sữa bò vào giờngủ trưa hoặc buổi tối trước khi

đi ngủ thì rất có lợi, phát huyđược hiệu quả của sữa bò nhiềuhơn.

374- Không nên ăn sữa chualúc đói

Sữa chua rất nhiều chấtdinh dưỡng, nhưng khi bụngcòn đang đói mà ăn sữa chuathì không thích hợp. Bởi vìtrong sữa chua có nhũ toankhuẩn sống. Loại khuẩn nàytrong môi trường axit nhẹ cóthể sinh nở rất nhanh, có tácdụng bảo vệ sức khoẻ cho cơthể. Nhưng trong môi trườngaxit mạnh thì loại khuẩn này rất

khó tồn tại. Khi người ta đangđói, nồng độ vị toan rất cao,nhũ toan khuẩn rất khó tồn tại,tác dụng bảo vệ sức khoẻ giảmhẳn đi. Cho nên không nên ănsữa chua vào lúc đói.

375- Không nên nhai viênvitamin C

Vitamin C là loại thuốcngười bệnh thường dùng nhất,nó không đắng, lại có vị chua chua, cho nên có nhiều ngườiđã nhai vitamin C. Như vậy làkhông khoa học.

Bởi vì sau khi nhai vitaminC, cũng như ăn trái cây chua,trong mồm sinh ra một chất nước chua rất mạnh, có tácdụng ăn mòn men răng rất

mạnh. Cho nên không nên nhaivitamin C mà phải dungg nướcđể uống.

376- không nên để rượu biavào trong ngăn đá tủ lạnh

Mùa hè uống bia càng lạnhcàng tốt, do đó nhiều ngườithường đặt bia vào trong ngănđá của tủ lạnh. Trên thực tế làmnhư vậy là không thoả đáng.

Bởi vì bia là một loại đồuống bổ có đường, có đạm, đặtvào nơi nhiệt độ quá thấp, chấtđạm trong đó sẽ bị phân giải,nổi lên, làm cho bia biến chấtvẩn đục hoặc kéo thành sợi.

Cho nên không nên đặt bia vàotrong ngăn đá tủ lạnh. Nhiệt độtốt nhất để giữ bia là trên dưới8oC, thấp nhất cũng không nêndưới -1,5oC.

377- Mùa đông không nênuống bia lạnh

Mùa hè uống bia có thể giảikhát và giải nhiệt, ngăn ngừamồ hôi. Song mùa đông màuống bia lạnh thì không thíchhợp.

Bởi vì mùa đông uống biatuy cũng là đồ uống tốt trongbữa ăn, song bia bị lạnh thì mấtmất mùi vị, uống xong người rétrun lên, đồng thời bia khôngnóng thì có vị chát đắng. Cho

nên uống bia vào mùa đông nêncó nhiệt độ 15oC là vừa, nhưvậy khẩu vị của bia mới chínhxác. Song không thể đặt biatrực tiếp lên lửa được, mà khiuống nên ngâm chai bia vàochậu nước nóng khoảng 30oCđể cho bia nóng lên là vừa.

378- Không nên đựng biatrong phích đựng nước

Trong bia có rất nhiều loạivitamin, axit amin, giàu chấtdinh dưỡng, từng được gọi là “Bánh bao nước ”, được quảngđại quần chúng rất hoannghênh. Nhiều người đem phíchnước nóng ra để đựng bia, đểgiữ cho bia được tươi lâu, nhưvậy là có hại chứ không có lợi.

Bởi vì dưới đáy phíchthường có một lớp cặn nước

(vôi), trong lớp vôi này thườngcó các chất ca đi mi, chất chì,chất sắt, chất thạch tín, thuỷngân v.v..., đồng thời còn có cảnhững chất gây bệnh ung thưnữa. Bia thuộc loại đồ uống cótính toan, dễ hoà tan những vậtchất kể trên, uống vào sẽ rất cóhại cho sức khoẻ. Cho nênkhông nên đựng bia trong phíchđựng nước.

379- Người bị sỏi thậnkhôngnên uống bia

Bia là loại đồ uống có chấtdinh dưỡng tốt, và còn có tácdụng lợi tiểu. Nhưng người bịsỏi thận mà uống bia thì lại cóhại.

Bởi vì trong mạch nha củamen làm bia không những cóchất can-xi và thảo toan, màcòn có cả chất ô-hạch-toan,những chất này có thể gây nênsỏi thận. Cho nên người bị sỏi

thận không nên uống bia.

380- Người bị viêm dạ dàymãn tính không nên uống bia

Rượu bia tuy có nhẹ hơnrượu trắng, hàm lượng cồn có íthơn, chất kích thích ít hơn,nhưng người bị bệnh đau dạdày mãn tính thì không nênuống bia.

Bởi vì viêm dạ dày mãn tínhlà do chất axit ăn mòn niêmmạc dạ dày mà gây nên bệnh.Trong bia có một số thành phầnđặc biệt. Nó có thể giảm bớt

hoặc gây trở ngại cho niêm mạcdạ dày hợp thành chất vitaminE của tiền liệt tuyến, từ đókhiến cho chất vị toan làm tổnhại niêm mạc dạ dày. Nếu uốngnhiều bia có thể gây nên viêmdạ dày mãn tính, cũng có thểlàm cho người đang bị viêm dạdày mãn tính càng trầm trọnghơn. Cho nên người viêm dạdày mãn tính không nên uốngbia.

381- Không nên uống nướcchè đặc để giã rượu

Uống nhiều rượu bị say tuýluý, có người thường dùng nướcchè đặc để giải rượu, phươngpháp này thường có kết quảngược lại.

Bởi vì trong nước chè cóchất kiềm cà phê. Chất kiềm càphê kết hợp với chất cồn củarượu sẽ gây tác dụng tăng lên.Như vậy không những khônggiải được rượu, ngược lại còn

làm tăng thêm. Cho nên khôngnên uống nước chè đặc để giảirượu.

382- Sau khi uống rượu khôngnên uống cà phê

Cà phê đã trở thành thứ đồuống phổ thông thường ngàycủa mọi người. Thành phần chủyếu của cà phê là ca-phê-in.Uống vừa phải thì sẽ có tácdụng hưng phấn, nâng cao tinhthần và có lợi cho dạ dày.Nhưng nếu uống nhiều quá thìcó thể bị trúng độc, nhất làtrong khi uống rượu hoặc saukhi uống rượu mà uống cà phê

thì nguy hại rất lớn.Bởi vì cà phê có thể làm

cho cồn rượu gây nguy hại chocơ thể nhiều hơn, đặc biệt là càng nguy hiểm hơn cho đạinão.Thoạt đầu thì đại não cựckỳ hưng phấn, rồi lại bị ức chếcực độ, và kích thích huyếtquản phình ra, đẩy nhanh tuầnhoàn máu, tăng thêm gánh nặngcho huyết quản tim, gây nêntổn hại nhiều gấp mấy lần uốngrượu bình thường. Cho nênuống rượu rồi lại uống cà phê,

chẳng khác gì đổ thêm dầu vàolửa. Cho nên trong khi uốngrượu hoặc sau khi uống rượukhông nên uống cà phê.

383- Không nên dùng que diêm làm tăm

Dùng que diêm làm tăm chỉcó hại chứ không có lợi Bởi vìnói chung đại đa số diêm đềulàm từ những chất hoá học nhưdầu long não và phôt pho đỏ,đều có những độc tố nhất định.Những chất độc này có thể dínhvào que diêm. Nếu dùng quediêm để làm tăm, rất có thể bịtrúng độc. Vả lại còn làm chokẽ răng bị thưa ra, răng bị lung

lay, thậm chí còn gây viêmchân răng hoặc mưng mủ chânrăng. Cho nên không nên dùngque diêm làm tăm.

384- Ăn cơm xong không nênxỉa răng

Khi ăn cơm, giữa những kẽrăng thường có những miếngthịt nhỏ, những sợi xơ nhỏ cùngnhững thức ăn khác bám vào.Cho nên ăn cơm xong, người tathường hay xỉa răng bằng tămhoặc bằng que diêm. Nhưngnhư thế là có hại. Bởi vì khi xỉarăng dễ gây tổn thương chânrăng, dẫn đến các chứng viêmnhư chảy máu chân răng, mưng

mủ hoặc đau nhức. Lâu dài cóthể làm cho các kẽ răng bị thưara, hở chân răng và sớm bị lunglay. Cho nên, sau bữa cơmkhông nên xỉa răng, mà nêndùng nước muối ấm để súcmiệng, sau đó dùng bàn chảiđánh răng để làm sạch nhữngthức ăn còn dính vào răng.

385- Sau khi ăn no không nêntắm ngay

Ăn no rồi lập tức đi tắm rấtảnh hưởng đến công năng tiêuhoá.

Bởi vì khi tắm thì huyếtquản da trương lên, máu chảyrất mạnh. Ngược lại lượng máuchảy trên đường tiêu hoá laitương đối giảm, việc phân tiếtdịch tiêu hoá ít đi, công năngtiêu hoá hạ xuống. Cho nên saukhi ăn no không nên đi tắm

ngay. Tuy nhiên cũng khôngnên đi tắm lúc đang đói, bởi vìdễ dẫn đến hạ đường huyết.Cho nên đi tắm lúc không nocũng không đói là tốt nhất.

386- Sau khi uống rượu khôngnên tắm

Tắm là để làm cho ngườiđược sạch sẽ. Nhưng sau khiuống rượu mà đi tắm là khôngthích hợp.

Chính ra trong cơ thể conngười có chất đường nho, trongkhi tắm vì phải dùng đến sứclực mà tiêu hao đi mất, làm chohàm lượng đường huyết hạxuống rất thấp, nhiệt độ trongngười cũng giảm đi. Chất cồn ở

trong rượu có thể ức chế hoạtđộng bình thường của gan, cànggây trở ngại cho việc khôi phụclượng đường nho dự trữ, làmcho đường huyết không đượcbổ sung kịp thời. Do đó mà rấtdễ sinh ra các chứng bệnh nhưchóng mặt, nhức đầu, hoa mắt,toàn thân kiệt quệ v.v...Nếu bịnặng thì còn có thể bị hôn mê vìđường huyết thấp. Nếu tắm ởtrong bồn tắm có thể bị bỏng, bịsặc nước v.v... Cho nên sau khiuống rượu không nên tắm.

Phần 6Mọi nhà và những điều

cấm kỵ

387- Những điều kiêng kỵtrong cuộc sống

Không ăn sáng - Buổi sángmà không ăn uống gì rất dễcảm thấy mệt mỏi, ruột cồn càovà nhức đầu. Nếu cứ kéo dàicòn sinh ra sỏi mật.

Chạy bộ lúc đói - Bụngđang đói mà chạy thì tim và gansẽ phải làm việc nhiều, dễ xuấthiện tình trạng tim không bìnhthường, rất nguy hại cho cơ thể.Những người già trên 50 tuổi,

do năng lực chất axit béo dichuyển trong cơ thể bị hạ thấpnên lại càng nguy hại hơn.

Ngủ gục - Làm tăng thêmáp lực cho ngực, cho tim, chogan, cho mặt và làm cho cộtsống bị vẹo. Sau khi tỉnh dậy sẽxuất hiện hiện tượng mặt bị phùvà mắt có những tia đỏ.

Ăn những thực phẩm bị ámkhói - Có thể dẫn đến ung thưdạ dày, bệnh máu trắng.

Ăn cơm bằng đũa sơn -Trong sơn có nhiều chất hoá

học có hại cho cơ thể, nhất làthành phần diêm tiêu, sau khingấm vào rồi thì sẽ cùng vớichất nitơ hợp thành một chất ádiêm tiêu rất mạnh có thể gâyung thư.

Trên bàn ăn phủ vải nhựa -Trong vải nhựa có rất nhiều độctố, dụng cụ ăn thường xuyêntiếp xúc với các loại độc tố nàysẽ làm cho người ta bị trúng độctừ từ.

Uống nước trà sau bữa ăn -Vừa ăn xong mà uống nước trà

ngay không những sẽ làm loãngdịch vị, mà số lượng lớn axitamin ở trong trà sẽ kết hợp vớicác chất anbumin ở trong thứcăn mà đọng lại, không có lợicho việc hấp thụ, tiêu hoá chấtanbumin.

Ăn xong hút thuốc lá ngay -Tập quán này rất nguy hại. Ănxong thì tuần hoàn máu trongđường ruột và dạ dày tăngnhanh, tăng cường nhu động,các mạch máu nhỏ ở mô maoruột dài ra. Trong thuốc lá có

những chất độc dễ xâm nhậpvào cơ thể, cho nên độc hạicàng tăng. Đây cũng chính làphản ứng bệnh lý của câu “ Saubữa ăn có một điếu thuốc lá, sẽkhoái hoạt như thần tiên”.

Ăn cơm xong đi bách bộ -Ăn xong thì máu chảy vào dạdày để giúp cho việc tiêu hoá, vìthế việc cung cấp máu cho cácbộ phận khác bị ít đi. Nếu ănxong mà lập tức đi bộ ngay, sẽ tăng thêm gánh nặng cho cơthể, giảm bớt việc cung cấp

máu cho ruột già và dạ dày. Dođó, những người già, nhữngngười có bệnh tâm huyết quảnvà những người dạ dày yếu thìăn cơm xong nên nghỉ ngơi,như vậy mới có ích cho sứckhoẻ.

388- Không nên coi thườngphòng ngủ

Phòng ngủ là nơi quan trọngnhất trong một căn hộ, đó là nơinghỉ ngơi của vợ chồng, nó cóquan hệ đến sự bồi dưỡng tìnhcảm của vợ chồng và giáo dụccon cái, cũng có quan hệ đếntình hình sức khoẻ của mọingười. Có một số người cứmuốn dành cho phòng kháchrộng rãi hơn một chút, hoa lệkhí phái hơn một chút nên đã

đặt phòng ngủ ở một nơi rấthẹp, rất không thoải mái. Nhưvậy là không đúng. Xã hội hiệnđại là cuộc cạnh tranh kịch liệt,trong công việc, con người tađã bị mệt mỏi lắm rồi, chỉ có vềnhà mới là lúc thảnh thơi nhất.Hơn nữa, trong đời mỗi conngười, một phần ba thời gian làđể ngủ, ta đủ thấy phòng ngủquan trọng như thế nào. Nếuphòng ngủ không tốt, khiến chongười ta ở nhà mà cũng khôngđược nghỉ ngơi tốt thì sẽ ảnh

hưởng đến sức khoẻ, cũng ảnhhưởng đến tình cảm vợ chồng.Cho nên không nên coi nhẹphòng ngủ chính của gia đình.Chỉ có như vậy mới làm cho vợchồng vui vẻ về nhà. Một nhàhoà bình, vạn sự sẽ thành công.

389- Phòng ngủ không nên đốidiện với cửa chính

Trong việc bố trí một cănnhà, gian phòng đối điện vớicửa chính không nên làm gianphòng ngủ. Phòng ngủ là mộtnơi tương đối ổn mật của cănnhà, mà khi nghỉ ngơi, ngườingoài không nên làm phiền.Nếu cửa chính đối diện với cửaphòng ngủ thì khi có người ravào sẽ có tiếng kẹt cửa vànhững tiếng động bên ngoài cửa

đều ảnh hưởng đến người trongphòng. Hơn nữa nếu có kháchđến chơi, vừa bước vào cửa đãnhìn thấy phòng ngủ thì cũngkhông lấy gì là mỹ quan. Nếuquả thật cần phải dùng phòngđó làm phòng ngủ thì chủ nhâncũng nên bố trí thế nào đó đểngười ngoài bước qua cửakhông nhìn thấy giường ngủ làhay nhất. Giường ngủ đối diệnvới cửa ra vào không có lợi chosự yên ổn của giấc ngủ, và cũngảnh hưởng đến sự nghỉ ngơi.

390- Những điều cấm kỵ trong việc kê giường

Ngày xưa, những điều cấmkỵ trong việc kê giường tươngđối nhiều. ở đây không nêu ratất cả. Từ góc dộ khoa học hiệntại mà xét, việc kê giường cómấy điều kiêng kỵ như sau :

1/ Đầu giường không nên ởdưới cửa sổ. Nếu đầu giường ởdưới cửa sổ, người ngủ ở đó cócảm giác không an toàn, nếugặp gió to mưa lớn hoặc sấm

chớp, thì cảm giác đó càngmạnh hơn. Ngoài ra, cửa sổ lànơi thông gió, nếu không đềphòng rất dễ bị cảm. Trong nhàcó trẻ nhỏ, chúng có thể trèolên cửa sổ, thật là nguyhiểm.Cùng bất đắc dĩ không thểkhông kê giường ở đó thì phảicó biện pháp bảo đảm an toànnhư cửa sổ phải có chấn song.

2/ Đầu giường không nên kêở chỗ thông gió giữa cửa chínhvà cửa sổ của phòng ngủ. Đó làvì ở nơi thông gió gió thường

mạnh làm cho người ta dễ bịcảm gió, nhức đầu. Ngoài rangười ngồi ở phòng khách sẽnhìn thấy giường ở trong phòngngủ, gây cảm giác không nhãquan.

3/ Không nên kê giường đốidiện với tủ gương trang điểm.Giường đối diện với gương, từthời cổ đại đã nghiêm cấm rồi.ở đây chủ yếu là bởi vì ban đêmngười ngủ trên giường tỉnh dậy,trong bóng tối mập mờ, nhìnthấy cái bóng ở trong gương, dễ

gây cảm giác sợ hãi. Nếu ngủmột mình ở trong phòng, cũngcảm thấy không an toàn.

4/ Mặt giường không nên lồilõm. Giường là chỗ nghỉ ngơi,nhất định phải vững vàng mớithoải mái. Giường mà lồi lõmhoặc lung lay thì không nêndùng. Ngày nay người ta dùnggiường đệm lò so rất nhiều. Nếuchất lượng đệm giường khôngtốt, lò so bị hư hỏng thì mặtgiường sẽ không bằng phẳng,tính cách nhiệt và hút ẩm cũng

kém, sẽ ảnh hưởng đến sứckhoẻ. Lại còn có một sốgiường, đệm giường rất mềm,xương sống rất dễ bị cong, nằmngủ lâu sẽ ảnh hưởng đến tuầnhoàn máu, làm cho người tamệt mỏi, dễ sinh bệnh. Cho nênphải chọn cái giường nào chắcchắn, đệm giường không cứngquá không mềm quá mới làgiường lý tưởng.

5/ Không nên để những thứlinh tinh ở dưới gầm giường. Cổnhân đã nói, để nhiều thứ linh

tinh dưới gầm giường là khôngtốt lành. Trên thực tế cũng có lýlẽ khoa học nhất định. Gầmgiường thường là nơi ẩm thấpkhông thoáng khí. Để nhữngthứ linh tinh vào đó rất dễ hútẩm và làm chỗ cho vi khuẩnsinh sôi nảy nở. Nếu ngàythường không quét dọn đều đặnsẽ trở thành góc chết. Trongphòng ngủ mà có nơi như vậy,tất sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ,cho nên không tốt lành.

391- Những điều cấm kỵ vềtrang hoàng phòng khách

Phòng khách là nơi lưu lạiấn tượng đầu tiên của khách,cũng là trung tâm hoạt động củagià trẻ gái trai trong một nhà.Cho nên vị trí của phòng kháchtrong toàn bộ các gian phòngtrong nhà là tương đối quantrọng.

Nói chung, phòng kháchnên ở vị trí trung tâm của cănnhà là thích hợp nhất. Có một

số gia đình, chọn một phòng ởcạnh ban công hoặc một phòngnào đó làm phòng khách, nhưvậy là không thích hợp. Vị trícủa phòng khách, có tính khoahọc của nó, các phòng khácbao quanh phòng khách, làmcho chủ nhân ngồi trong phòngkhách vẫn có thể quan sát đượccác vị khách, quan sát đượcphòng của con cái, cũng như ấm nước đang đun ở trongbếp....Vả lại khi có khách đếnchơi, cũng không ảnh hưởng gì

đến việc học tập của con cái,cũng như việc nghỉ ngơi củangười nhà.

Việc trang trí phòng khách,lấy giản đơn, sạch sẽ, đànghoàng sử dụng thuận tiện làchính, không nên quá hoa lệhoặc trang trí quá nhiều. Mọigia đình nói chung, việc bố tríphòng khách thường là có mộtbộ ghế bành, một tủ ti-vi , vi-đê-ô, một bàn trà, một tủ đựng cốcchén hoặc tủ trang điểm. Mộtsố phòng lớn làm phòng khách

kiêm phòng ăn thì có thể kêthêm bàn ăn cho cả nhà. Vị trícủa bộ sa-lông không được kêđối diện với phòng bếp và toa-lét. Nếu ngồi trên ghế bành mànhìn thẳng sang phòng bếphoặc toa-lét, sẽ gây phản cảm,có cảm giác không yên tâm, dễlàm cho người vào toa-lét cảmthấy ngại ngùng. Sa-lông nên kêở chỗ có ti-vi cát-sét, để chokhách nhìn thấy ti-vi và cácthiết bị âm nhạc, để khi chủnhân có việc gì ra ngoài, khách

có thể ngồi xem ti-vi, nghe âmnhạc, mà không cảm thấy lạnhlẽo. Tủ rượu hoặc tủ trang điểmcủa nữ ở trong phòng kháchkhông nên để những thứ nặngnề lên trên. Một là không mỹquan, hai là không an toàn. Vềmàu sắc trang trí phòng khách,lấy màu nhạt, trang nhã làchính. Như vậy làm cho tầmnhìn có thể gây cảm giác xaxăm. Đối với những màu sắctrang trí phức tạp, chỉ làm chophòng khách thêm tạp loạn,

không trật tự. Nếu phòng kháchkhông rộng thì tốt nhất khôngnên kê giá để giày dép và mắctreo áo ở trong phòng. Nếukhông vừa bước vào cửa làtrông thấy ngay một đống giàydép và một lô nào mũ, nào áo,áo mưa hay ô dù v.v...thậtchẳng nhã quan chút nào.Những căn nhà ở ven đườngquốc lộ, sẽ có rất nhiều bụibặm, phải thường xuyên quétdọn, lau chùi , bảo đảm vệ sinh.

Nếu khách đến chơi lần đầu

thì phải báo cho khách biết toa-lét ở đâu để nếu cần khách tiệnsử dụng.

392- Không nên sửa nhà khitrong nhà có người mang thai

Nếu trong nhà có ngườiđang mang thai thì sửa nhà, làmnhà đều không nên, cải tạophòng ở cũng không tốt. Cổnhân thường cho rằng đàn bàcó chửa là không sạch sẽ. Trênthực tế thì không phải như vậy,mà là vì trong nhà có ngườimang thai thì trong thời gianxây dựng, người ra vào nhiều.Việc tiếp khách, việc dọn dẹp

đều do phụ nữ làm. Như vậy sẽthêm gánh nặng cho người cóthai, dễ làm cho người có thaiquá mệt mỏi, có thể dẫn đếnsảy thai hoặc sinh bệnh. Ngoàira, nhà mới vừa mới xây xong,còn rất ẩm thấp, khí ẩm rất cóhại cho sức khoẻ. Nói chungtường quét vôi phải qua mộtthời gian (tốt nhất là từ nửa nămđến một năm) để nhà cửa tựnhiên khô ráo hãy đến ở làthích hợp nhất. Nếu trong nhàcó người mang thai hoặc sản

phụ, mà nhất thiết phải sửa nhàthì cần phải chuyển người đóđến ở nhờ nhà một người thânnào đó nhà. Tốt nhất nên chờmột thời gian cho nhà khô ráorồi hãy về ở thì hơn.

393- Nhà mới xây xong khôngnên “sơn tường ngay”

Nhà vừa mới xây xong, cómột số người đã vội vàng sơntường ngay. Kết quả, chỉ ít lâusau các bức tường đã xuất hiệnnhững “ Tấm bản đồ ”. Khôngchỉ loang loang lổ lổ, năm màubảy sắc, mà lớp sơn vôi cũngbong ra, trông rất khó coi.

Bởi vì thành phần chủ yếutrong sơn vôi quét tường là chấtcanxi đã ôxy hoá, thuộc tính

kiềm. Sơn mà gặp chất kiềmhoặc chất axit sẽ bị biến chấtngay. Khi tường bị ẩm là xuấthiện những tấm “ Bản đồ ”.Cho nên nhà mới xây xong,không nên vội quét sơn ngay.Phải chờ cho tường thật khô,nghĩa là phải chờ cho khi nàohơi nước có chứa những chấtnhư calcium carbonate bay hơihết, sức bám dính được tăngcường, lúc đó sơn tường mớikhông xuất hiện những tấm “Bản đồ”.

394- Nhà mới xây xong khôngnên vào ở ngay

Nhà vừa mới xây xong đãvội vàng dọn vào ở ngay, nhưvậy rất có hại cho sức khoẻ conngười.

Bởi vì những vật liệu để xâydựng nhà cửa như xi măng, vôi,sơn, nhựa đường v.v...đều cónhững chất có hại cho sứckhoẻ, nếu hít phải những chấtđó sẽ sinh bệnh. Có một số chấthoá học còn có thể gây nên

bệnh ung thư. Hơn nữa nhà vừaxây xong, độ ẩm còn rất cao,những chất độc dễ tồn đọng lạiở trong nhà. Sống trong môitrường như vậy thường hay bịnhức đầu, mất ngủ, đau khớp,khó thở, ăn không ngon và giảmtrí nhớ, bị bệnh ngoài da vànhiều chứng bệnh khác. Chonên, xây nhà xong không nênvội vàng dọn đến ở ngay mànên mở hết các cửa cho thoánggió một thời gian rồi hãy dọnđến ở để bảo đảm sức khoẻ cho

mọi người trong nhà.

395- Không nên dùng một loạihương trừ muỗi

trong một thời gian dài

Dùng một loại hương trừmuỗi trong một thời gian dài thìhiệu quả trừ muỗi sẽ rất thấp.

Bởi vì cùng một loại hươngtrừ muỗi thì các phối liệu sẽnhư nhau, mùi thơm cũng giốngnhau, sử dụng trong một thờigian dài, muỗi sẽ quen dần vớithuốc và sẽ có sức kháng thuốc

mạnh hơn, do đó mà giảm thấphoặc mất mất hiệu quả đuổimuỗi. Cho nên không nên dùngcùng một loại hương trừ muỗitrong một thời gian dài , mà nênthường xuyên thay đổi nhãnhương trừ muỗi, như vậy mớinâng cao được hiệu quả .

396- Không nên dùng thuốctrừ sâu để đuổi muỗi ở trong

nhà

Mùa hè có một số gia đìnhdùng thuốc trừ sâu phun ở trongnhà để đuổi muỗi. Cách đuổimuỗi như vậy thật có hại chosức khoẻ con người.

Bởi vì phun thuốc trừ sâu ởtrong nhà, thuốc sẽ qua đườnghô hấp và qua lớp da mà xâmnhập vào cơ thể, mà thành phầnchủ yếu trong thuốc trừ sâu là

chất kiềm axêtyl có thể tích tụở trong tổ chức thần kinh conngười và gây ra trúng độc.Người bị trúng độc thường cóhiện tượng chóng mặt, nhứcđầu, ra nhiều mồ hôi, thân thểmềm nhũn, kiệt sức, đầy bụng ,ăn không ngon và buồn nônv.v...Nếu lớp da tiếp xúc vớithuốc trừ sâu thì sẽ bị đau,ngứa. Kiểu trúng độc mãn tínhnhư thế này, nếu bị nhẹ thì dễbị người ta bỏ qua. Nhưng nếukéo dài thì mối nguy hại cho cơ

thể thật là nghiêm trọng. Chonên ở trong nhà chỉ nên dùngnhững loại hương trừ muỗikhông độc hại cho người, tuyệtđối không nên phun thuốc trừsâu để trừ muỗi ở trong nhà.

397- Ban công không nên quátải

Ban công quá tải rất dễ xảyra tai nạn.

Bởi vì bất kỳ loại ban côngnào, khả năng chịu lực theothiết kế sàn của nó cũng giốngnhư sàn nhà bếp, nói chung mỗimét vuông là 250 kg, tức làlượng đồ đạc để trên mỗi métvuông diện tích sàn ban côngkhông được vượt quá 350 viênthan tổ ong hoặc 100 viên gạch.

Nếu những đồ vật này vượt quákhả năng chịu lực của thiết kếsẽ làm hỏng dần ban công, tuynhất thời không bị đổ, nhưngsàn hoặc dầm ban công cũng bịnứt. Ngày tháng trôi qua, mưanắng dãi dầu, những thanh sắtsẽ bị han gỉ, bê tông sẽ bong ratừng tảng, ảnh hưởng đến thờigian sử dụng, thậm chí còn gâyra tai nạn. Cho nên không nênđể nhiều vật nặng ở ngoài bancông.

398- Không nên bịt kín bancông phòng ở

Có nhiều nhà đã bịt kín bancông để tăng thêm diện tíchphòng ở, xem ra như là có lợi,song cũng rất bất lợi.

Ban công bị bịt lại sẽ ảnhhưởng đến việc thoáng gió, thayđổi không khí nơi phòng ở. Saukhi ban công bị bịt lại, chẳngcòn chỗ để hoạt động và tập thểdục, rèn luyện thân thể; ngoàira sau khi ban công bị bịt lại,

người ta thường hay xếp nhữngvật nặng vào đó, ban công bịquá tải sẽ rạn nứt gây nguyhiểm cho gia đình. Khi bịt bancông, mỗi chủ hộ dùng một loạinguyên vật liệu khác nhau, kiểucách thì năm hoa ba mảnh,trông rất mất mỹ quan cho ngôinhà. Cho nên các chủ hộ khôngnên bịt kín ban công.

399- 10 điều không nên trồnghoa ở trong phòng

Trồng những cây hoa cỏ cónhiều sinh khí ở trong phòng thìrất có lợi. Nhưng cần chú ýnhững điều sau đây :

1- Không được đặt bình hoalên trên ti-vi.

2- Không được đặt nhữngcây hoa cỏ có thể tích lớn ởtrong phòng. Diện tích củanhững cây hoa cỏ không nênchiếm quá l/10 diện tích căn

phòng.3- Không nên trồng quá

nhiều loại hoa, số lượng quánhiều, số loài quá phức tạp,màu sắc không nên quá nhiều.Nên bố trí sắp đặt sao cho ít màtinh.

4- Màu sắc hoa cỏ và màusắc bối cảnh, về mặt sắc điệuhai cái đó không nên quá gầnnhau.

5- Những loài cây có gai, cóchất độc thì không được đặt ởnơi mà trẻ con có thể với tới

được.6- Không nên đặt những

chậu cây có màu xanh thẫm lêntrên những dụng cụ có màu tràthẫm, bởi sẽ gây cảm giác utối, không có sinh khí.

7- Không nên đặt nhữngchậu hoa cao tròn lên trênnhững chiếc bàn dài. Bởi vì sựthay đổi trực tuyến và cô tuyếnquá lớn dễ gây cho người tacảm giác không thoải mái.

8- Những hoa cỏ có hìnhthân cao không nên đặt lên trên

những chiếc ghế hoặc trên bàncao, nếu không sẽ gây chongười ta một cảm giác không ổnđịnh.

9- Không nên đặt nhữngchậu hoa xa nhau quá. Hướngđông một bó, hướng tây mộtcành, chẳng có cảm giác gì vềmàu sắc bối cảnh, khiến chocăn phòng trở nên rời rạc thảmhại.

Trong phòng ngủ không nênđể những chậu hoa có mùithơm nồng quá; trong thư viện

không nên đặt những chậu hoamàu sắc tươi quá; trên bệ cửasổ không nên đặt những loàicây có thân cao, nếu không sẽảnh hưởng đến sự thông gió vàánh sáng ở trong phòng.

400- Không nên trồng những

cây hoa lá có hại cho sức khoẻcon người

1 - Những loài hoa cỏkhông nên để lâu ở trongphòng:

Những loại cây như Tùngbách, nếu để ở trong phòng mộtsố lượng tương đối nhiều thì sẽtoả ra nhiều mùi dầu thôngnồng đậm, ảnh hưởng đến khẩuvị của người trong phòng, làm

cho người có mang bị buồnnôn; Thiên trúc tế sẽ làm chomột số người phản ứng quámẫn cảm; mùi thơm của hoacây Uc kim có chứa chất kiềmđộc, tiếp xúc lâu ngày sẽ làmcho người ta nhức đầu chóngmặt và có thể làm cho rụng tóc;ban đêm, khi hết tác dụngquang hợp thì sẽ toả ra khốilượng thán khí rất lớn, sẽ làmcho những người cao huyết ápvà những người mắc bệnh đautim cảm thấy u buồn; mùi của

cây Tiếp cốt mộc toả ra cũnglàm cho người ta buồn nôn vàchóng mặt. Dođó, những loàicây cỏ kể trên không nên để lâuở trong phòng.

2- Những loài hoa cỏ cóchất độc là :

1- Đỗ quyên vàng: trongthân và hoa cây đều có chứachất độc. Nếu ăn nhầm thì sẽ bịtrúng độc.

2- Nhất phẩm hồng: cả câyđều có độc, nhựa màu trắng cóthể kích thích da sưng đỏ, nếu

ăn nhầm phải nụ, phải lá của nóthì sẽ có nguy hiểm ngộ độcchết người.

3- Hiệp trúc đào: trongcành, lá và vỏ cây đều chứachất glucozit. Nếu ăn nhầm chỉvài gam Hiệp Trúc Đào thôicũng đủ bị trúng độc.

4- Cây có độc thuộc loàithực vật nhiều nhựa, sau khingắt nụ, nó sẽ chảy ra một thứnước trắng có thể làm cho da bịmọng đỏ, nếu bắn vào mắt cóthể bị mù.

5- Mai ngũ sắc: hoa, lá đềucó chất độc, ăn nhầm sẽ bị đaubụng đi ngoài, sẽ phát sốt.

6- Thuỷ tiên: trong thâncây có chất Lacôtin, ăn nhầmsẽ bị viêm ruột, bị nôn. Nước ởtrong lá và hoa của nó có thểlàm cho da bị mọng đỏ.

7- Thạch toan: thân cây cóchứa chất kiềm thạch toan cóchất độc. Nếu người nào chạmda vào nó thì sẽ sưng mọng lênvà sẽ rất ngứa. Chất kiềm thạchtoan vào đường hô hấp sẽ làm

cho người ta chảy máu cam,nếu ăn nhầm phải nó thì sẽ bịnôn mửa, đau bụng đi ngoài,chân tay rét run, đầu óc choángváng. Nếu nghiêm trọng sẽ làmcho trung khu tê liệt dẫn đến tửvong.

8- Cỏ hàm tu: trong cơ thểmà có chất kiềm cỏ hàm tu, nếutiếp xúc nhiều sẽ dẫn đến bịrụng tóc, rụng lông mày.

9- Hổ kích mai, Bá vươngtiên: chất nhựa trắng trong thâncây rất độc, tuyệt đối không

được để rơi vào mắt.10- Hoa lá Vạn niên thanh:

trong hoa lá có chứa chất axitvà chất tung môn tung, ăn nhầmphải nó sẽ bị sưng đau mồm,họng, thực quản, dạ dày vàruột, thậm chí còn nguy hại đếnthanh đới, làm cho người ta bịcâm.

11- Loài cây Tiên nhânchưởng: có chứa chất độc, saukhi nó châm vào người thì sẽ bịmọng đỏ và rất đau, rất ngứa.

401- Không nên mở tivi màuquá sáng

Ti-vi màu đã đi vào cuộcsống của nhiều gia đình. Rấtnhiều người chỉ thích mở chothật sáng. Như vậy rất có hạicho tuổi thọ của ti-vi.

Màn hình ti-vi điện áp rấtcao. Ba bóng đèn điện tử côngsuất rất lớn. Muốn cho đèn hìnhhiện hình thì cần độ sáng nhấtđịnh, công suất cần tiêu hao rấtlớn. Công suất này chuyển hoá

thành quang năng và nhiệtnăng. Âm lượng to nhỏ, côngsuất thay đổi không lớn, việctiêu hao của công suất tuỳthuộc vào độ sáng mà tăng lên.Thay đổi độ sáng ảnh hưởngđến tính ổn định của điện ápnguồn điện rất lớn. Cho nênnguồn điện trong ti-vi cần phảicó điện áp nhất định. Bất kểđiện áp lưới điện có thay đổihay không, nhưng điện áp ởtrong máy vẫn phải cố định. Giữmức điện áp quá cao, khiến cho

việc tiêu hao lượng điện tănglên, máy nóng lên, tuổi thọ củati-vi sẽ rút ngắn. Cho nên xemti-vi màu không nên mở quásáng.

402- Không nên tắt mở ti-vi liên tục

Có một số người, sau khibật máy ti-vi, thấy tiết mụckhông hợp “ khẩu vị ” hoặc tiếtmục hay chưa bắt đầu, là thuậntay tắt luôn ti-vi đi. Một lát saulại bật lên, tiết mục hay chưađến lại tắt luôn. Hành động tuỳtiện tắt mở ti-vi liên tục, tưởngnhư thế là tiết kiệm điện, nhưngtrên thực tế thì lại rất có hại chomáy. Thật là lợi bất cập hại.

Bởi vì mỗi lần mở máy làmột lần đèn hình bị dòng điệnmạnh va đập, làm tăng thêm độlão hoá của cực âm, ảnh hưởngđến năng lực phát xạ điện tửcủa âm cực. Do đó mà rút ngắntuổi thọ sử dụng của ti-vi. Trongmột thời gian ngắn mà tắt mở ti-vi nhiều lần, bóng đèn hình bịdòng điện mạnh va đập nhiềulần nên bị tổn hại. Cho nênkhông nên tắt mở ti-vi một cáchtuỳ tiện. Sau khi bật ti-vi, nếuthấy tiết mục không hay, có thể

xoay núm cho hết độ sáng, âmlượng thật bé; nếu không muốnxem thì tốt nhất là chờ sau 5phút hãy tắt máy là thích hợpnhất.

403- Không nên tắt mở ti-vibằng phích cắm ổ điện

Dùng phích cắm ổ điện đểtắt mở ti-vi sẽ tổn hại nhiều đếnmáy, rút ngắn tuổi thọ của máy.

Bởi vì phương pháp dùngphích cắm ổ điện để thay thếcho công-tắc của ti-vi, thườngthường khi cắm vào hoặc rútphích cắm ra, dễ bị toé lửa, rấtkhó nối vào hoặc ngắt ngayđược nguồn điện. Đường điệnvào ra nhiều lần chẳng khác gì

tắt mở công tắc nhiều lần, khiếncho dây tóc bóng đèn hình bịdòng điện mạnh va đập nhiềulần, do đó mà giảm tuổi thọ củamáy thu hình. Đồng thời, dòngđiện mạnh va đập cũng dễ gâytổn hại cho các bóng bán dẫnvà cuộn dây. Cho nên khôngnên dùng phích cắm điện để tắtmở nguồn điện của ti-vi.

404- Dùng ti-vi màu khôngnên có dây tiếp đất.

Dây tiếp đất cho ti-vi màurất dễ gây nên cháy hỏng cuộndây điện hoặc các linh kiệnkhác.

Bởi vì hệ thống cung cấpđiện sử dụng nguồn điện đóngmở, bỏ đi cái máy biến áp điệnnguồn truyền thống, điện nguồn220 von trực tiếp đi vào máyđược điều chỉnh, nếu trong máymà có dây tiếp đất, sẽ làm cho

các dây dẫn kim loại dự trữkhông tiếp xúc được với bànđáy ở trong máy. Nếu nối dâytiếp đất, chẳng may điện chạmvào vỏ máy, dây điện trong máysẽ bắt vào nguồn điện củađường dây điện, như vậy vỏmáy sẽ có điện, rất nguy hiểmvì bị điện giật. Đồng thời trongmáy thu hình cũng do đó màsản sinh ra cao áp cảm ứng, gâynên cháy hỏng cuộn dây điệnhoặc các linh kiện khác của ti-vi. Cho nên dùng ti-vi màu

không nên có dây tiếp đất.

405- Dây ăng-ten ngoài nhàkhông nên cao quá

Việc dùng ti-vi đã rất phổbiến, việc dùng ăng-ten ngoàinhà cho ti-vi cũng rất cần.N h ưn g độ cao của ăng-ten,không phải càng cao càng tốt.

Bởi vì ăng-ten ngoài nhà dễbị sét đánh, dòng điện cựcmạnh của sấm sét có thể truyềntheo ăng-ten vào nhà làm chodây ăng-ten bật khỏi ti-vi treo lơlửng ở trong nhà, hiện tượng

phóng điện cực mạnh có thểhuỷ hoại các đồ vật ở trong nhàvà gây nguy hiểm cho conngười. Dây ăng-ten ngoài nhàcàng cao thì cơ hội bị sét đánhcàng nhiều. Cho nên dây ăng-ten ngoài nhà không nên caoquá. Dây ăng-ten trong phòngthì an toàn. Nếu mắc dây ăng-ten ngoài nhà thì không nên caoquá nóc nhà. Khi có sấm sét thìphải ngắt ngay dây ăng-ten, rútkhỏi nguồn điện, người phải ởcách dây ngoài 1 mét để đề

phòng khi có sét, dòng điện cựcmạnh sẽ theo đường dây điệnvào trong nhà gây ra tai nạn.

406- Không nên đặt tivi màuhướng về phía đông hoặc phía

tây

Khi đặt tivi màu theo hướngNam Bắc thì có thể thu đượcnhững hình ảnh màu rất đẹp.Đương nhiên là những tínhnăng khác của tivi cũng phảiđiều chỉnh cho tốt.

Bởi vì đối với sự vận độngđiện tử của bóng đèn hình màu,từ trường bên ngoài có tác dụnglàm nhiễu rõ rệt, có thể phá

hoại một cách nghiêm trọngtính năng “Hội tụ” của chúng.Từ trường trái đất tuy rất nhỏbé, song cũng không thể coithường được. Tuyến từ trườngtrái đất là Nam – Bắc. Phươnghướng chùm điện tử của bóngđèn hình nằm theo màn hình.Cho nên tivi màu đặt theohướng Nam hoặc hướng Bắc thìchùm điện tử và tuyến địa từngang bằng với nhau, ảnhhưởng đến sự “hội tụ” rất ít.Khi xuất xưởng người ta cũng

đã thử máy và đã tìm cách triệttiêu đi rồi.

407- Không nên đặt chậu hoaở bên cạnh ti-vi

Để làm đẹp môi trườngtrong phòng mà đặt một chậuhoa ở bên cạnh ti-vi, tuy trôngcó đẹp thật, song chiếc ti-vi củabạn lại bị giảm mất tuổi thọ.

Bởi vì nước ở trong chậuhoa sẽ bốc hơi, dễ khiến cho ti-vi bị ẩm, giảm mất tuổi thọ củati-vi. Đồng thời bóng đèn hìnhcủa ti-vi còn có thể phóng ranhững xạ tuyến, mà những

dòng điện này có thể phá hoạicác tế bào thực vật, gây trở ngạicho việc nở hoa bình thường.Đặt chậu hoa ở bên cạnh ti-vithì cả ti-vi và chậu hoa đều cóhại.

408- Không nên đặt máy cát-sét ở gần ti-vi

Đặt máy cát-sét ở gần ti-vimàu sẽ làm cho màn hình ti-vimàu bị ảnh hưởng, hình ảnhtrên màn hình không thật.

Bởi vì trong bóng đèn hìnhcủa ti-vi màu có lắp những bóngbán dẫn riêng lẻ, những chùmđiện tử do nó phát ra làm chotrên màn hình hiện lên nhữnghình ảnh màu, cách màn hìnhkhông xa, người ta đặt một tấm

lưới chế tạo bằng một loại thépđặc biệt, nó có thể làm chochùm điện tử tự phát ra nhữngđiểm sáng nhỏ. Bình thường thìtấm lưới này không có từ tính,chẳng may máy cát sét hoặcradio lại có vật có từ trường ởgần tivi màu, sẽ làm cho mộtphần tấm lưới này bị từ trườnghoá, do đó mà làm cho hìnhảnh trên màn hình trở nênkhông thật hoặc phía sau hìnhảnh có những vết màu khôngthể xoá đi được. Cho nên, tuyệt

đối không nên đặt những vật cótừ trường như radio, máy ghiâm, v.v... ở gần tivi màu.

409- Không nên đặt tivi cùngmột chỗ với tủ lạnh và máy

giặt

Đặt tivi cùng một chỗ với tủlạnh và máy giặt là không thoảđáng. Như vậy sẽ ảnh hưởng rấtnhiều đến tuổi thọ của tivi.

Bởi vì những linh kiện chủyếu của tủ lạnh và máy giặt làmáy nén và máy nổ, vì có từtrường ngoại giới tương đối lớn,nên màn hình ở trước bóng đènhình tivi dễ bị ảnh hưởng của từ

trường ngoại giới mà phát sinhtừ hoá, làm cho hình ảnh bịméo mó. Nếu kéo dài thì sẽ làmgiảm tuổi thọ của tivi . Cho nên,không nên đặt tivi cùng một chỗvới tủ lạnh và máy giặt.

410- Không nên dùng nhữngtấm mút để kê ti-vi

Dùng những tấm mút để kêti-vi, mục đích là muốn bảo vệcho ti-vi , nhưng kết quả thìhoàn toàn ngược lại.

Bởi vì mút làm từ một trongnhững chất este dầu hoả mà ra.Chất este không màu, dễ cháy,chất này bốc hơi rất mạnh, nếugặp nóng là dễ bốc cháy. Ngoàira nó toả nhiệt rất chậm. Cácmáy thu hình có những lỗ toả

nhiệt ở dưới đáy. Nếu kê ti-vibằng tấm mút thì nhiệt lượngtrong ti-vi không toả nhanhđược, dễ làm hư hại những linhkiện của ti-vi. Cho nên, khôngnên dùng đệm mút để kê ti-vi.

411- Không nên coi thường ônhiễm điện tử

Những sản phẩm điện tửđem lại cho con người ta niềmvui và hạnh phúc. Nhưngônhiễm điện tử lại uy hiếp sứckhoẻ và tuổi thọ của con người.Do vậy song song với việc sảnphẩm điện tử không ngừng xâmnhập vào từng gia đình, cũngcần phải cảnh giác ô nhiễm điệntử sẽ gây tác hại cho con người.Không nên xem tivi và nghe

rađiô ở cự ly quá gần, thời giankhông nên quá dài.Phụ nữ cóthai và trẻ em xem tivi, mỗingày không nên quá 2 - 3 tiếngđồng hồ. Trẻ em và phụ nữ cóthai không nên nằm giường cóthảm điện. Tủ lạnh không nênđặt ở trong phòng ngủ. Ngoài ramỗi ngày phải dùng một lượngvitamin C nhất định, hoặc phảiăn nhiều hoa quả, rau tươi cóchứa nhiều vitamin C. Như vậysẽ giảm nhẹ và dự phòng ônhiễm điện tử tác hại đến cơ thể

con người.

412- Không nên dùng ổn ápcho tủ lạnh

Có một số người vì sợ hỏngtủ lạnh nên đã dùng ổn áp chotủ lạnh. Trên thực tế như vậyhoàn toàn không cần thiết .

Trừ những trường hợp thậtđặc biệt, nói chung động cơđiện trong tủ lạnh không cần ổnáp. Trong hạn định công suấtcủa tủ, hoàn toàn có thể chịuđược sự giao động của điện áp,nhất là động cơ điện trong tủ

lạnh lại có thiết bị bảo đảm sựquá nhiệt. Nếu lại đặt thêm ổnáp cho tủ lạnh, không nhữngbản thân ổn áp tiêu tốn điện màlại có thêm một đường dây, gâythêm trở ngại. Đặt thêm ổn ápchỉ là yếu tố tâm lý, chứ khôngphải để giải quyết mọi vấn đề.Nếu ở một khu vực nào đó màđiện áp quá thấp hoặc quá cao,vượt quá những qui định củanhà nước gây nên những tổnthất, mà người ta gọi là “Sự cốcung cấp điện” mà các văn bản

của nhà nước đã qui định thìphải do ngành cung cấp điệnchịu trách nhiệm.

413- Không nên đặt tủ lạnhtrong phòng ngủ

Sau khi tủ lạnh khởi động,các nguyên kiện điện tử phát rasóng điện từ gây ảnh hưởng đếnhệ thống thần kinh của conngười, có thể ảnh hưởng đếnnăng lực miễn dịch của cơ thể.Đồng thời bức xạ điện từ còncó thể trực tiếp làm tổn thươngđến các tế bào cơ thể. Ngoài ratrong khi động cơ tủ lạnh làmviệc, tiếng ồn cũng có ảnh

hưởng nhất định đến giấc ngủ.Do đó tủ lạnh nên đặt ở phòngkhách, phòng bếp chứ khôngnên đặt trong phòng ngủ.

Có một số gia đình đặt tủlạnh ở trong phòng ngủ, nhưvậy là không thoả đáng.

Bởi vì sau khi cắm điện vàotủ lạnh thì sẽ phát sinh ô nhiễmđiện tử, gây nguy hại cho sứckhoẻ con người. Sóng điện từdo nguồn điện phát ra có thểlàm tổn thương hệ thống thầnkinh và cơ năng của hệ thống

nội phân tiết và cũng có thể trựctiếp làm tổn thương đến DNAbên trong các tế bào của cơ thể,làm cho các gien này đột biếndẫn đến ung thư. Cho nênkhông nên đặt tủ lạnh ở trongphòng ngủ.

414- Không nên dùng tủ lạnhlàm “ Tủ vạn năng”

Tủ lạnh có thể bảo quảnlạnh những thực phẩm, songkhông phải là “ Tủ vạn năng”,thực phẩm gì cũng bảo quảnđược.

Bởi vì các mùi vị chua, ngọt,cay, mặn của các loại thựcphẩm rất khác nhau, do chịuảnh hưởng của nhiệt độ mà cácmùi vị này có sự thay đổi, cómùi thì tăng lên, có mùi thì

giảm đi. Nếu như đường cát ởnhiệt độ 23 – 24oC có vị ngọtcao nhất, nếu nhiệt độ cao hơnhoặc thấp hơn nhiệt độ này thìvị ngọt sẽ giảm đi. Còn đườngnho, đường hoa quả thì nhiệt độcàng thấp lại càng ngọt. Nhữngthực phẩm có vị cay, vị mặn thìnhiệt độ càng cao, mùi vị càngkém, nếu đặt vào tủ lạnh sẽmặn hơn, cay hơn một chút. Vịchua không chịu ảnh hưởngnhiều lắm của nhiệt độ. Chonên không phải tất cả mọi thực

phẩm đều thích hợp với việcbảo quản lạnh.

415- Không nên để nhiều thựcphẩm vào trong tủ lạnh

Những thực phẩm để trongtủ lạnh phải có một khoảngtrống nhất định để cho khôngkhí được lưu thông, đề phòngnhiệt độ trong tủ không đủ lạnhlàm cho thực phẩm bị hư hỏng.

Nếu trong tủ lạnh để nhiềuthực phẩm quá, đặc biệt là cácloại thịt, rất dễ có hiện tườngngoài lạnh trong nóng làm chovi khuẩn ở trong thực phẩm dễ

sinh sôi nảy nở, làm cho thựcphẩm bị ôi thiu, biến chất. Chonên không nên đặt nhiều thựcphẩm quá vào trong tủ lạnh.Những thực phẩm nóng quá thìphải để cho nguội hẳn rồi mớiđặt vào trong tủ lạnh. Phải đểriêng những thực phẩm chín vàthực phẩm sống xa nhau.

416- Không nên để thuốc vàotrong tủ lạnh

Có một số người hay để cácloại thuốc uống dở hoặc nhữngthuốc qúi chưa dùng đến vàotrong tủ lạnh, họ cho rằng nhưvậy có thể bảo quản lâu dàithuốc mà không bị hỏng. Thựctế thì ngược lại.

Bởi vì để thuốc Bắc vàotrong tủ lạnh dài ngày, các loạivi khuẩn có thể xâm nhập vàotrong thuốc, hơn nữa thuốc dễ

bị ẩm, ảnh hưởng đến chấtlượng thuốc. Không nên cất giữthuốc ở trong tủ lạnh. Phươngpháp tốt nhất là đem những loạithuốc Bắc quí như nhân sâm,nhung, thiên ma, đảng sâmv.v... dùng cát mịn sao vàng lên,sau đó bỏ các loại thuốc nàyvào trong những lọ thuỷ tinhsạch rồi vùi vào trong gạo rangđể nguội, sau đó đậykín lọ, đặtnơi bóng mát thoáng gió thì cóthể cất giữ được lâu dài màkhông bị biến chất.

417- Không nên cắm chung ổđiện tủ lạnh với các đồ điện

khác

Dây điện tủ lạnh mà cắmchung với các đồ điện khác rấtdễ bị cháy mô tơ, cũng ảnhhưởng đến các đồ điện khác.

Bởi vì dùng chung một ổcắm điện với các đồ điện khácthì dung lượng dây dẫn điện vàoổ cắm bị han chế, lại dùng thêmcác đồ điện khác rất dễ dẫn đếnđiện áp bị giảm, nếu điện áp

xuống thấp quá thì động cơmáy nén không thể khởi độngđược hoặc bị ngừng hoạt động,có thể làm cháy động cơ điện.Hơn nữa, khi khởi động tủ lạnhthì dòng điện rất lớn, cũng sẽảnh hưởng rất lớn đến các dụngcụ điện khác. Nó có thể làmcho tivi bị nhấp nháy, hình ảnhkhông ổn định, làm cho máy cátsét có tiếng lẹt xẹt, làm chobóng đèn lúc tỏ lúc mờ. Chonên tủ lạnh không nên cắmchung ổ cắm với các đồ điện

khác mà nên có một đường dâyriêng.

418- Không nên kê tủ lạnhbằng những miếng da hoặc

cao su

Để cho tủ lạnh được bìnhổn và đề phòng bị ẩm ướt,nhiều người đã kê tủ lạnh bằngnhững miếng da hoặc cao su.Cách làm như vậy là rất khôngkhoa học.

Bởi vì khi thiết kế tủ lạnh,để cho an toàn, người ta đã đặtmột sợi dây chuyên dùng đểtiếp đất (dây đất), nhưng có

nhiều người lại sợ phiền phứchoặc những lý do này khác lạilàm mất tác dụng của sợi dâynày. Sở dĩ tủ lạnh có 4 chânbằng sắt, không những chỉ cótác dụng giữ cho tủ được cânbằng, mà còn làm chức năngtiếp đất nữa. Trong tủ lạnh củagia đình thường chứa nhữngthực phẩm có hàm lượng nướctương đối nhiều. Vì nhiệt độtrong tủ lạnh thay đổi luôn,nước rất dễ bị bốc hơi, khiếncho độ ẩm trong tủ lạnh rất lớn,

cho nên tủ lạnh rất hay bị hởđiện và sinh ra dòng điện cảmứng. Nếu các chân của tủ lạnhtrực tiếp tiếp xúc với mặt đất thìdòng điện cảm ứng phát sinhnày có thể truyền xuống sànnhà rộng lớn, sẽ tăng thêm độan toàn cho việc sử dụng tủlạnh. Nếu lại kê những miếngda xuống dưới chân tủ lạnh thìnhững miếng da này như nhữngvật cách điện, khi điện bị hởrất dễ làm cho người ta bị điệngiật. Cho nên nếu tủ lạnh không

cân thì có thể dùng những tấmkim loại mỏng để kê, không nêndùng những miếng da hoặc caosu để kê.

419- Không nên bật công tắctủ lạnh ngay sau khi bị ngắt

điện

Khi tủ lạnh bị ngừng lại bậtcông tắc ngay,như vậy rất dễlàm tổn hại đến động cơ, rútngắn tuổi thọ sử dụng của tủlạnh.

Bởi vì trong khi tủ lạnh đangchạy mà đột nhiên bị mất điệnhoặc có người tắt máy thì độngcơ và máy nén vẫn tiếp tục bảođảm nhiệt độ như khi vận hành.

Nếu lúc đó lập tức bật máy lạingay, vì lực khởi động vượt quáđộ nóng của dòng điện khi vậnhành nên rất dễ xảy ra cháyđộng cơ. Cho nên sau khi độngcơ tủ lạnh ngừng từ 3 đến 5phút hãy nên khởi động lại.

420- Không nên để cá lâungày ở trong tủ lạnh

Để cá lâu ngày ở trong tủlạnh có thể làm cho cá biếnchất.

Bởi vì nhiệt độ trong ngănđá của tủ lạnh gia đình thườnglà -15 đến -20oC, mà thựcphẩm thuỷ sản, nhất là các loạicá, nếu nhiệt độ trong tủ lạnhkhông đạt được -30oC thì cáctổ chức trong con cá sẽ thoátnước hoặc sẽ có những biến

hoá khác. Nếu cứ ướp lạnh cádài ngày, rất dễ làm cho cá bịhỏng, bị biến chất. Cho nênkhông nên để cá lâu ngày ởtrong tủ lạnh.

421- Mùa đông không nênxoay

núm điều chỉnh nhiệt độ tủlạnh xuống quá thấp

Sau khi trời trở lạnh, nhiềugia đình đã vặn núm điều chỉnhnhiệt độ tủ lạnh xuống mứcthấp nhất. Họ tưởng rằng làmnhư vậy là tiết kiệm điện. Kỳthực lại không phải như vậy.

Bởi vì sau khi vặn númxuống mức thấp, dây lò xo của

núm điều chỉnh căng thẳng,nhiệt độ ngăn lạnh hơi cao lên,máy nén tự động vận chuyển,và thời gian vận chuyển rútngắn, số lần khởi động tăng lên.Tổng số thời gian vận hành củamáy nén mỗi ngày tuy có itshơn, nhưng dòng điện khởiđộng lại lớn (so với dòng điệnbình thường tăng gấp 6 đến 8lần), do đó mà lại tốn điện hơn.Cho nên không nên điều chỉnhnhiệt độ xuống quá thấp. Thờitiết trở lạnh, nhưng nhiệt độ

trong tủ lạnh vẫn nên để ở mứctrung bình là hợp lý và kinh tếnhất.

422- Không nên tuỳ tiện xoaynúm điều chỉnh nhiệt độ tủ

lạnh

Trong tủ lạnh có núm điềuchỉnh nhiệt độ, nếu cứ tuỳ tiệnxoay đi xoay lại núm điều chỉnhnày sẽ có thể làm hỏng tủ lạnh.

Hiện nay núm điều chỉnhnhiệt độ trong tủ lạnh là mộtloại rơ le tắt mở nhiệt lực , ốngcảm ôn đầy khí ở ngay cửamáy bốc hơi, lợi dụng sự thayđổi nhiệt độ bề ngoài của máy

bốc hơi này, làm cho áp lực thểkhí ở trong ống cảm ôn thayđổi, từ đó mà khống chế máynén khởi động hoặc ngừng lại.Trong khi sử dụng, nếu cứ tuỳtiện xoay đi xoay lại núm điềuchỉnh này, hoặc từ điểm nóngchuyển thẳng sang điểm lạnhlàm cho máy nén bị ngừng, mởnhiều lần hoặc khởi động quásớm làm cho máy nén hút khívà thải khí chênh nhau khánhiều, từ đó mà làm cho độngcơ bị khởi động một cách gò

ép. Tuy rơ le có chuyển đượcdòng điện, cho dù bị khởi độngmột cách cưỡng ép, song vẫnlàm cho mô tơ bị tổn hại, rútngắn tuổi thọ sử dụng của máy.Cho nên không nên tuỳ tiệnxoay núm điều chỉnh nhiệt độcủa máy lạnh.

423- Không nên dùng nước đểrửa tủ lạnh

Khi bên trong tủ lạnh bịbẩn, tuyệt đối không được dùngnước để cọ rửa.

Bởi vì vật liệu đặt giữa mặttrong và mặt ngoài tủ lạnh làmột lớp mút. Tủ lạnh hầu nhưhoàn toàn dựa vào nó để giữ độlạnh. Song tính năng giữ độlạnh có liên quan đến hàmlượng nước ở bên trong tủ lạnh.Hàm lượng nước càng nhiều

thì tính năng giữ độ lạnh càngkém. Nếu dùng nước để cọ rửa,nước sẽ qua những khe hở ởbên trong tủ mà thấm vào lớpmút này, sẽ có ảnh hưởng đếnviệc giữ độ lạnh. Cho nênkhông nên dùng nước để cọ rửatủ lạnh.

424- Không nên đặt máy giặt ởtrong nhà xí

Có nhiều nhà cứ để mãimáy giặt ở trong nhà xí. Nhưvậy rất bất lợi cho việc bảodưỡng máy giặt và rất có hạicho tuổi thọ sử dụng của máy.Bởi vì trong nhà xí thường cómột loại thể khí có mùi hôi cótính kích thích – mùi amôniăc.Nó có tác dụng ăn mòn rấtmạnh đối với các linh kiện bằngkim loại ở trong máy giặt.

Ngoài ra, độ ẩm trong khôngkhí ở trong nhà xí rất cao, dễlàm cho vỏ tủ lạnh bị han gỉ, vàđường dây điện cũng dễ bị hở.Cho nên không nên đặt tủ lạnhở trong nhà xí.

425- 6 điều kiêng kỵ khi cấtgiữ quạt máy

1/ Không nên dùng dầuxăng, dầu điêzen, dầu hoả đểlau quạt máy. Nó sẽ làm choquạt bị tróc sơn.

2/ Không nên dùng vải thô,bàn chải để lau chải quạt máy.Nên dùng vải mịn và mềm đểlau bụi bẩn ở trên quạt.

3/ Không nên dùng vải ni-lông để bọc quạt máy. Bởi vìvải ni-lông có chất axit benzôic

dễ làm cho rộp lớp sơn.4/ Không nên cất quạt ở nơi

ẩm thấp hoặc nơi nhiệt độ quácao. Để ở chỗ quá nóng thì dễtróc sơn, để ở chỗ ẩm thấp thìdễ bị han gỉ.

5/ Không nên dùng nước lãđể rửa quạt máy. Dùng nước lãđể rửa sẽ bị han gỉ, dễ tổn hạiđến các bộ phận ở bên trongquạt.

6/ Không nên dùng dầuxăng, dầu hoả, dầu điêzen đểbôi trơn. Nên dùng dầu máy

khâu để bôi trơn là tốt nhất.

426- Mở quạt máy không nênbắt đầu bằng số chậm

Quạt máy nào cũng có sốnhanh, chậm, khi chuyển độngbình thường thì càng quaynhanh, tiêu thụ điện càng nhiều,quạt quay chậm tốn ít điện.Song khi bắt đầu khởi động thìtình hình lại không như vậy.

Bởi vì khi khởi động ở tốcđộ chậm, điện áp của nguồnđiện sau khi đi qua giảm áp củanúm điều chỉnh tốc độ rồi mới

đến vòng quay của quạt, dođiện áp thấp nên việc khởi độngcó khó khăn. Như vậy dòngđiện lưu lớn phải qua một vòngdài, thời gian lâu mới quayđược, lượng phát nhiệt của vòngdây tăng lên. Khi khởi động ,tốcđộ càng chậm, quạt máy toảnhiệt càng cao. Toả nhiệt càngcao thì tuổi thọ của quạt máycàng giảm. Cho nên mở quạtmáy không nên bắt đầu bằng sốchậm. Tốt nhất là khi mở quạtmáy nên mở ở số cao, khi quạt

chạy bình thường rồi hãychuyển sang số chậm.

427- Không nên lau rửa quạtmáy bằng nước và dầu xăng

trước khi cất giữ

Sang thu, thời tiết dần mátmẻ, không cần dùng đến quạtmáy nữa, trước khi cất đi, tuyệtđối không nên dùng nước lã vàdầu xăng để lau rửa quạt máy.

Bởi vì dùng nước để rửaquạt, dễ làm cho các linh kiện ởbên trong quạt máy bị gỉ; nếudùng dầu xăng, dầu ma-dút

hoặc dầu hoả để lau quạt, tuydễ lau đi những bụi bậm bámvào quạt, nhưng lại làm cho lớpsơn trên quạt bị tróc ra. Chonên khi cất giữ quạt máy khôngnên dùng nước và dầu xăng đểlau rửa. Chỉ cần dùng vải mềmlau kỹ là được. Sau khi lausạch không nên dùng ni-lôngđể bọc quạt, bởi vì trong ni lôngcó một chất hoá học là axitbenzôic có thể làm tróc sơn, màchỉ nên dùng vải để gói, rồi đểvào nơi thoáng mát, khô ráo là

được.

428- Không nên dùng băngdính y tế để bọc dây điện

Trong cuộc sống thườngngày, có người dùng băng dínhy tế để thay băng dính cáchđiện, bọc những đoạn nối củadây điện. Như vậy là vô cùngnguy hiểm.

Bởi vì trong khi thiết kế vàsản xuất băng dính y tế, ngườita chỉ nghĩ đến tác dụng về mặty dược, mà không chú ý đếntính năng cách điện của chúng.

Còn băng dính cách điện mànhững người thợ điện thườngdùng thì có cường độ mạnh đếnmức dòng điện 1000 von chạyqua liền 1 phút mà cũng khôngbị dòng điện xuyên qua. Chonên băng dính y tế không thểdùng để bọc dây điện được, đềphòng tổn hại cho thiết bị điệnhoặc xảy ra những nguy hiểmkhác.

429- Không nên đánh răngbằng nước lạnh

Tuổi thọ cuả răng kém tuổithọ của người khoảng 10 năm.Bảo vệ răng là một mặt của việcbảo vệ sức khoẻ. Theo tư liệukhoa học cho biết, răng tiếnhành chuyển hoá bình thường ởnhiệt độ 35 - 360 C. Nếu thườngxuyên để răng bị kích thích bởinóng quá hoặc lạnh quá đềuảnh hưởng đến tuổi thọ cuảrăng. Do đó mùa đông nên

đánh răng bằng nước ấm, tuyệtđối không nên đánh răng bằngnước lạnh.

430- Không nên tra dầu máykhâu vào xe đạp

Các bộ phận của xe đạp đềuphải thường xuyên tra dầu nhờnđể bảo đảm cho nó được trơn,nhẹ đồng thời còn để phòng bịgỉ. Song không nên sử dụng dầumáy khâu để tra vào xe đạp.

Bởi vì dầu máy khâu là loạidầu bôi trơn , sau khi tra vàocác trục của xe đạp sẽ làm chomỡ ở các trục này bị loãng ravà chảy đi mất ; do đó mà làm

giảm mất tính bôi trơn và tínhphòng gỉ của mỡ ở trong cáctrục của xe đạp. Cho nên tradầu mỡ cho xe đạp thì nên traloại dầu nhờn số 30 hoặc cácloại mỡ dùng cho xe máy.

431- Không nên tra dầu cho xeđạp khi đang còn ướt

Có người đem xe đạp vừa đimưa về hoặc xe vừa mới rửaxong ra tra dầu ngay, tưởng làmnhư vậy là để phòng han gỉ.Trên thực tế thì ngược lại.

Bởi vì xe đạp sau khi bị ướt,tuy đã lau rồi, nhưng chỉ là laukhô đi những giọt nước lớn, cònvô số những hạt nước nhỏ li timà mắt thường không nhìn thấyđược thì vẫn còn. Lúc đó nếu

vội vàng tra dầu vào ngay thìchính những lớp dầu đã chephủ những hạt nước nhỏ li tinày, làm cho dầu không pháthuy được tác dụng, ngược lạicòn làm cho các bộ phận, đặcbiệt là những chỗ mạ điện dễ bịhan gỉ. Cho nên xe đạp sau khibị ướt phải dùng khăn khô lausạch rồi còn phải chờ vài tiếngđồng hồ nữa cho những hạtnước nhỏ li ti bốc hơi hết rồimới nên tra dầu. Như vậy mớicó thể đạt được mục đích là

chống gỉ. Các loại xe gắn máycũng vậy.

432- Không nên đặt yên xe đạpquá cao

Xe đạp là một trong nhữngcông cụ giao thông không thểthiếu được trong cuộc sống củanhiều người. Ta thường thấy cómột số thanh niên vặn yên xeđạp lên quá cao. Họ tưởng rằngnhư vậy người đi xe đạp trôngvừa khoẻ đẹp lại vừa có phongđộ. Kỳ thực làm như vậy có rấtnhiều tai hại.

Bởi vì khi yên xe đạp cao

quá tầm của khung xe, người đixe đạp phải cúi gò ngực về phíatrước mà hai vai thì lại khuỳnhvề phía sau, sức nặng của toàncơ thể đè lên yên một thời giandài, tác dụng ngược lại đến bộphận sinh dục, làm cho nó phảicọ sát với mỏm yên xe rấtnhiều, thời gian kéo dài sẽ làmcho tiền liệt tuyến bị ứ máu,thậm chí còn có thể bị vi khuẩnhoặc vi trùng bệnh làm choviêm tiền liệt tuyến gây ra hiệntượng đi đái buốt, đái nhiều, đi

đái khó v.v... Cho nên phải căncứ vào chiều cao và chân dàicủa từng người mà vặn yên xeđạp cho thích hợp.

433- Không nên bọc xe đạpbằng ni lông

Nói chung ai mới mua xeđạp về cũng muốn giữ gìn chotốt. Cho nên có một số người đãdùng ni lông quấn kín khung xeđạp, tưởng làm như vậy thìnước sơn không bị tróc gỉ. Trênthực tế thì ngược lại.

Bởi vì sau khi bọc ni lông,lớp sơn của xe dễ bị mất độbóng, thậm chí còn bị tróc rahàng loạt. Nguyên nhân là

thành phần nước ở trong khôngkhí chui qua những kẽ hở củani lông ngấm vào lớp sơn. Thờigian kéo dài, sức chịu nước củabề mặt sơn giảm đi, lớp sơn bịrạn nứt rồi bong ra. Cho nênkhông nên dùng ni lông để bọckhung xe đạp.

434- Xe máy mới không nênchạy tốc độ cao

Xe máy mới chạy trongkhoảng 1000 cây số được gọi làchạy rô-đa. Xe máy mới trongthời gian chạy rô-đa mà chạytốc độ cao, rất dễ gây ra tai nạngiao thông hoặc xảy ra sự cốlàm cho xe bị hỏng, người bịthương.

Bởi vì trong thời kỳ chạy rô-đa, nếu động cơ phải chuyểnđộng trong tình trạng cao tốc

rất căng thẳng sẽ làm cho áplực bên ngoài các linh kiện tănglên, phát nhiệt quá độ, thêmnữa điều kiện bôi trơn còn kémvà những vết trên bề mặt cáclinh kiện chưa được mài bằng,do đó mà gây ra các sự cố. Nhưvậy không những làm cho tínhnăng động lực suy giảm, màcòn rất hại cho động cơ, rútngắn tuổi thọ của xe máy. Chonên xe máy mới mua về khôngnên chạy tốc độ cao. Sau khichạy được 300 cây số, phải lau

rửa hộp số và thay dầu mỡ, lausạch những bụi kim loại do máyma sát rơi ra, lúc đó mới chạytốc độ cao được.

435- Không nên chạy xe máytốc độ cao trên đồng bằng

Xe máy chạy tốc độ caotrên đồng bằng có thể nóng đến1000oC, do đó mà rất có hạicho động cơ, rút ngắn tuổi thọsử dụng của xe máy.

Bởi vì trong khi chạy, xemáy lợi dụng gió tự nhiênngược chiều, có thể toả nhiệt ởcác linh kiện đang rất nóng.Nhưng khi chạy tốc độ cao trênđồng bằng, thiếu mất tác dụng

toả nhiệt của gió tự nhiên, kếtquả nhiệt độ của động cơ càngngày càng cao, làm cho nhiệtđộ cuả pit-tông và xi-lanh bịtăng lên rất mạnh, khe hở giữapit-tông và xi-lanh bị hẹp đi, dopit-tông bị nóng quá trương lên,cuối cùng dẫn đến động cơ bịhư hại. Cho nên không nênchạy xe máy tốc độ cao trênđồng bằng.

436- Không nên dùng dầuxăng ô-tô cho vào bật lửa

Dùng dầu xăng ô-tô cho vàobật lửa rất có hại cho sức khoẻ .

Bởi vì trong dầu xăng nàycó chất chì tetraethyl-lead. Đólà một chất độc có hương vị hoaquả, có thể làm cho công năngmáu bị giảm sút, có hại chobuồng tim con người. Người hútthuốc lá mà hít chất chì này vàocơ thể, nếu kéo dài sẽ xuất hiệntình trạng trúng độc chì. Cho

nên không nên dùng dầu xăngô-tô để cho vào bật lửa.

437- Không nên tiếp xúc đồnghồ đeo tay mạ vàng

với những chất có tính ăn mòn

Đồng hồ đeo tay mạ vànghiện đang là một mốt thời trangrất được ưa chuộng. Có ngườitưởng rằng bên ngoài đã mạvàng rồi thì không thể han gỉđược. Kỳ thực nếu bảo quảnkhông tốt, thì lớp mạ vàng ấycũng mất đi độ sáng bóng, dầndần biến thành màu đen.

Bởi vì vỏ đồng hồ mạ vàngchỉ là vàng 14K (nghĩa là chỉ có58,5% vàng thật mà thôi).Trong lớp vàng mạ này có mộtlượng bạc nhất định , rất dễ gâyphản ứng hoá học với thể khíbốc hơi trong không khí, làmcho vỏ đồng hồ bị lưu hoá bạcmà thành màu đen. Nếu trongbếp mà có khí than thì khói bếpbám vào lớp bạc của vỏ đồnghồ mạ vàng sinh ra phản ứng,nếu kéo dài thì vỏ đồng hồ sẽ bịđen. Ngoài ra chất kiềm trong

mồ hôi và chất sulfur trong xàphòng thơm đều có tác dụng ănmòn đối với đồng hồ đeo taymạ vàng. Cho nên khi đeo đồnghồ mạ vàng phải chú ý thườngxuyên dùng vải len lau khô. Chỉcần chú ý bảo dưỡng là có thểhạn chế có hiệu quả giữ cho vỏđồng hồ không bị đen.

438- Không nên giặt chiếu cóibằng nước lã

Mùa hè viêm nhiệt ra nhiềumồ hôi, chiếu cói dễ bị mồ hôilàm cho ẩm nên bị dính. Để giặtnhững vết mồ hôi ở trên chiếu,người ta thường ngâm chiếu vàotrong nước lã để giặt, như vậylà không thích hợp.

Bởi vì chiếu cói là dùng cóilàm hàng ngang, còn dùng dâyđay để đan hàng dọc. Nếungâm vào trong nước để giặt thì

dễ bị mục. Cho nên chiếu cóikhông nên dùng nước để giặtmà chỉ nên dùng những khănsạch, nhúng vào nước ấm, vắtkhô rồi lau theo chiều dọc củacói, cho đến khi nào nước trongthì thôi. Sau khi lau sạch rồikhông nên phơi ra ngoài nắnggắt, để tránh cho chiếu cói bịgiòn gãy, mà chỉ nên phơi trongbóng râm thoáng gió cho khô làđược.

439- Không nên cất giữ xàphòng giặt,

xà phòng thơm quá lâu

Có một số người cứ thíchmua nhiều xà phòng giặt, xàphòng thơm tồn trữ một thờigian dài, thậm chí còn đem phơira ngoài nắng. Họ tưởng rằnglàm như vậy thì xà phòng đỡhao, kỳ thực hoàn toàn khôngphải như vậy.

Bởi vì khả năng tẩy rửa của

xà phòng giặt và xà phòng thơmmạnh hay yếu, thời gian dùnglâu hay mau hoàn toàn do bảnthân xà phòng quyết định. Đemphơi xà phòng giặt và xà phòngthơm ra ngoài nắng để cho nócứng ra, không những khôngthể tăng thêm khả năng tẩysạch vết bẩn và dùng được lâuhơn, mà hoàn toàn ngược lại,tồn trữ xà phòng quá lâu sẽ làmcho xà phòng sinh ra rancidity,sinh ra mùi hôi, chất chống ôxycủa bản thân xà phòng và xà

phòng thơm sẽ không còn hiệulực, khả năng tẩy vết bẩn giảmsút. Cho nên không tích trữ xàphòng và xà phòng thơm quálâu, càng không nên để ở trongmôi trường dưới 0oC.

440- Không nên dùng quánhiều xà phòng để giặt quần

áo

Giặt quần áo mà dùng quánhiều xà phòng, quần áo càngkhó giặt sạch.

Bởi vì xà phòng có thể hạthấp trương lực bề mặt củanước. Quần áo sau khi dùng xàphòng để giặt, những cáu bẩntrên quần áo biến thành nhữnghạt li ti tách khỏi quần áo, phân tán ở trong nước. Những hạt

cáu bẩn tách ra đó, nổi trên mặtnước cùng với bọt xà phòng.Khi nồng độ nước xà phòng vàokhoảng 4% thì hoạt tính bềngoài mạnh nhất, hiệu quả tẩyvết bẩn cao nhất. Nếu nồng độnước xà phòng quá đặc thì hoạttính bề ngoài giảm thấp, do đóquần áo lại khó giặt sạch. Chonên khi giặt quần áo không nêncho quá nhiều xà phòng. Giặtbằng xà phòng bột cũng vậy.Mỗi kilôgam nước chỉ cần 5gam bột giặt là vừa.

441- Không nên dùng chung

xà phòng bánh với xà phòngbột để giặt quần áo

Có một số người dùng xàphòng bột để giặt quần áo,nhưng cổ áo và tay áo thì lạidùng xà phòng bánh sát vào vàvò thêm, tưởng rằng như vậy cóthể tăng thêm khả năng tẩy vếtbẩn, giặt càng sạch hơn. Trênthực tế thì ngược lại.

Bởi vì xà phòng bột có tính

toan, còn xà phòng bánh thì cótính kiềm. Dùng chung xàphòng bột với xà phòng bánh sẽgây ra phản ứng trung hoà toankiềm, do đó mà hạ thấp khảnăng tẩy rửa vết bẩn của từngloại xà phòng. Cho nên khôngnên dùng chung xà phòng bộtvới xà phòng bánh để giặt quầnáo.

442- Giặt quần áo không nênngâm lâu

Cần ngâm quần áo trước khigiặt sẽ có lợi cho việc giặt sạchnhững vết bẩn và quần áo đượcsạch hơn. Song nếu ngâm quầnáo ở trong nước quá lâu thì kếtquả sẽ ngược lại.

Bởi vì vết bẩn trong sợiquần áo chỉ cần 15 phút là bịngấm ướt. Nếu ngâm quần áothời gian quá dài thì những chấtbẩn ở trong nước lại ngấm vào

quần áo, đến lúc giặt sẽ khósạch hơn. Cho nên khi giặtkhông nên ngâm quần áo quá15 phút.

443- Không nên dùng xàphòng bột để gội đầu

Dùng xà phòng bột rấtthuận tiện, tẩy vết bẩn rấtnhanh. Có người không nhữngchỉ dùng xà phòng bột để giặtquần áo, mà còn dùng để gộiđầu. Như vậy là rất có hại.

Bởi vì trong xà phòng bột cóchất sôđium phôtphat. Chấtsôđium phôtphat này ngấm vàoda đầu sẽ sinh ra phản ứng hoáhọc, kích thích da đầu sinh ra

gầu và làm cho tóc bị chẻ, bịkhô, biến thành màu vàng, rấtyếu, mất đi sự óng mượt và dễbị rụng tóc. Cho nên không nêndùng xà phòng bột để gội đầu.

444- Không nên dùng vỏ trứngvà bã chè

để bón cho những chậu hoa

Dùng vỏ trứng đặt vào cácchậu hoa, đổ bã chè vào trongcác chậu hoa, nghe nói có thểlàm cho chậu hoa giữ được độẩm, làm cho hoa tươi tốt. Trênthực tế thì lợi ít hại nhiều.

Bởi vì đặt vỏ trứng vào cácchậu hoa, lòng trắng trứng cònsót lại trong vỏ trứng sẽ ngấm

vào đất trong chậu hoa, lên menvà phát nhiệt, do đó mà làmhỏng bộ rễ, dẫn đến làm chocây hoa bị chết. Đồng thời lòngtrắng trứng lên men sẽ gây mùihôi thối, làm tổ cho sâu bệnhsinh sôi nảy nở. Đổ bã chè vàotrong chậu hoa, vì trong lá chècó chất kiềm chè, kiềm cà phêv.v... đối với chất hữu cơ ởtrong đất cũng tác dụng pháhoại nhất định. Bã chè mốcnhũn ra làm cho đất trong chậuhoa bị ẩm nhiều, không thoáng

khí, ảnh hưởng đến việc hấp thuchất dinh dưỡng của bộ rễ. Dosự hoạt động của các loại khuẩnanaêrôbic sinh ra muội, cũngrất nguy hiểm cho sự sinhtrưởng của bộ rễ cây hoa. Chonên không nên dùng vỏ trứng vàbã chè làm phân bón cho cácchậu hoa .

445- Chọn mua phích nước

không nên chỉ nghe tiếng “O...O...”

Có người khi chọn muaphích nước, thường hay đưamiệng phích lên tai để nghexem có tiếng O...O...O...haykhông và cho rằng nếu có tiếngo...o... là chất lượng phích tốt.Trên thực tế, làm như vậy làkhông khoa học.

Đánh giá chất lượng một

phích nước tốt hay xấu, ngoàiviệc nhìn hình dáng và màu sắcra, còn phải quan sát chất lượngruột phích nữa. Một là phảixem cái núm thuỷ tinh nhọn ởcuối phích nước xem có bị gãy hay không, xem có vết nứthay không; hai là phải xemmiệng phích có tròn hay không;ba là phải xem ruột phích cóhiện tượng bong thuỷ ngân haykhông. Nếu chỉ nghe tiếngO...O... thì không xác địnhđược ruột phích tốt hay xấu.

446- Không nên đổ nước sôiquá đầy vào phích nước

Có người chỉ thích đổ nướcsôi vào phích cho đến đầy trànmới thôi. Họ tưởng rằng nhưvậ y nước sẽ nóng lâu. Trênthực tế, đó chỉ là sự hiểu lầm.

Bởi vì thực nghiệm đãchứng minh, phích nước cónước sôi cách miệng phích 3cm so với phích đổ đầy nướcgiữ nóng lâu hơn 5 – 7 giờ. Hệsố truyền nhiệt của nước lớn

hơn nhiều so với không khí.Phích nước đổ quá đầy nước,nước nóng trực tiếp tiếp xúc vớinắp phích, nhiệt lượng theo nắpphích truyền ra ngoài rất nhanh.Nếu ở miệng phích có mộtkhoảng cách không khí thì dokhông khí toả nhiệt rất thấp nênnhiệt lượng toả đi có chậm hơn.Cho nên không nên đổ nước sôivào phích quá đầy.

447- Không nên thường xuyêndùng phích nước áp lực

Dùng phích nước áp lực thìtiện lợi, an toàn, nhưng đối vớisức khoẻ con người thì phíchnước áp lực có thể mang lạinhững điều bất lợi.

Bởi vì nước sôi ở trongphích, sau khi bình lặng thìnhững vật lắng xuống đáy đọnglại ở dưới đáy phích. Khi ta ấnáp lực để lấy nước thì ống hút ởdưới đáy phích áp lực, trước

hết hutư ngay những vật trầmlắng này lên. Nếu ta cứ uốngmãi thứ nước có nhiều tạp chấtnày, tất sẽ nguy hại cho sứckhoẻ. Ngoài ra phích nước bìnhthường, khi rót nước vào phích, nước từ trên xuống, vật trầmlắng ở dưới đáy phích sẽ bì đổđi chứ không dùng, giảm đượccơ hội uống phải nước có tạpchất. Cho nên không nênthường xuyên dùng phích nướcáp lực

448- Không nên che nắngbằng dù ni lông

Có người tưởng rằng độ bềncủa ni-lông rất cao thì đem ralàm ô dù cũng tốt. Song khôngnên che nắng bằng dù ni-lông.

Bởi vì tuy độ bền của ni-lông rất cao, nhưng khả năngchịu nắng của ni-lông lại rấtthấp.. Nếu thường xuyên bị ánhnắng chiếu vào, ni-lông sẽ bị lãohoá rất nhanh, trở nên giòn ,cường lực giảm sút. Nếu dùng

ni-lông làm ô dù để che nắngthì rất mau hỏng. Cho nênkhông nên dùng ô dù ni-lông đểche nắng, nhưng có thể dùng đểche mưa được.

449- Không nên tuỳ tiện đốtrác ở mọi nơi

Tuỳ tiện đốt rác ở mọi nơirất có hại cho sức khoẻ mọingười.

Bởi vì các thành phần củarác cực kỳ phức tạp. Khi nó bịđốt sẽ sinh ra một chất hoá hợpđa dạng. Chất hoá hợp này cóthể thông qua đường hô hấphoặc ngấm vào thức ăn truyềnvào cơ thể con người. Nếutrong cơ thể một người nào đó

chưa có đủ sức chống lại nhữngchất này thì sẽ xảy ra bệnhtrạng toàn thân, không nhữngthế, trong những chất này còncó chất có thể gây ra ung thư.Cho nên không nên tuỳ tiện đốtrác ở mọi nơi, mà nên đem đếnmột nơi qui định để mà xử lý.

450- Không nên dùng ni-lôngđể bọc chăn bông

Mùa hè đến, nhiều ngườithường hay dùng những túi nilông để bọc chăn bông đem cấtđ i. Như vậy dễ làm cho mềnbông bị bí hơi mà sinh mục.

Bởi vì trong khi ngủ, cơ thểngười ta toả ra hơi mồ hôi vàthành phần nước trong khôngkhí rất dễ bị mền bông hấp thu,cho dù những ngày nắng đãphơi mền bông ra ngoài nắng,

song giữa những khe hở của sợibông vẫn tồn tại hơi nước. Ni-lông không thoáng khí. Nếudùng ni-lông để bọc mền bôngthì hơi nước trong mền bôngkhó mà thoát ra ngoài được.Mùa hè độ ẩm cao. Chịu ảnhhưởng của độ ẩm cao và độ ẩmkhông khí, mền bông sẽ bị bíhơi, dễ sinh mủn mục. Cho nênkhông nên dùng ni-lông để góichăn bông.

451- Không nên dùng ni lôngđể phủ giường

Dùng ni-lông để phủ giườnglà không thoả đáng.

Bởi vì một người lớn saumột đêm ngủ, thông qua làn dasẽ toả ra một lượng hơi nướckhoảng hơn 200 ml. Một bộphận hơi nước này đã bị chănvà đệm giường hấp thu. Banngày nếu dùng ni-lông để phủlên giường, thì thành phần nướctrong chăn đệm khó mà toả ra

ngoài được. Nếu kéo dài, độ ẩmdần dần tăng cao, không nhữngảnh hưởng đến giấc ngủ củacon người, mà đối với nhữngngười đang bị thấp khớp , bịđau lưng v.v... lại càng bất lợi,thậm chí còn làm cho bệnhnặng lên hoặc tái phát.

Cho nên không nên dùng ni-lông để phủ giường.

452- Không nên dùng thùngnhựa để chứa

và vận chuyển dầu xăng

Dùng thùng nhựa để chứavà vận chuyển dầu xăng thật vôcùng nguy hiểm.

Bởi vì dầu xăng là một loạivật chất có tính tuyệt duyêntương đối cao, lại có tính lưuđộng như nước. Trên đườngvận chuyển, chiếc thùng dầuxăng bị lắc tứ phía liên tục, làm

cho dầu xăng luôn luôn vachạm và ma sát với vỏ thùngbên trong, như vậy sẽ sản sinhra tĩnh điện. Nếu thùng nhựalàm bằng chất nhựa cách điện,tuy trông có đẹp và bền, vậnchuyển thuận tiện, chịu đượcchua mặn, nhưng không dẫnđiện, mà trong thùng sinh rađiện tích thì không có cách nàođể truyền xuống đất được, dođó mà điện tích trong thùng cứtích tụ dần lên, sau khi đến mứcđiện áp nhất định sẽ sinh ra

những tia lửa điện, rất dễ làmcho thùng dầu xăng đễ bị cháynổ. Cho nên không nên dùngthùng bằng nhựa để chứa vàvận chuyển dầu xăng.

453- Không nên đốt những đồnhựa cũ

Những đồ bằng nhựa vàbằng cao su đã cũ, nếu đem đốtđi sẽ vô cùng nguy hại cho conngười.

Bởi vì những loại này có tácdụng gây ung thư, nhất là chấtpôlivinin đơn thể là một chất cónhiều khả năng dẫn đến ungthư. Đồng thời khi đốt lên sẽtoả ra một mùi rất khó ngửi,gây cho người ta cảm giác rất

khó chịu, tạo thành sự ô nhiễmcho cả một vùng. Cho nênkhông nên đốt những đồ nhựa,đồ cao su cũ, mà nên thu thậplại rồi đem bán để người ta táichế, sử dụng lại. Làm như vậykhông chỉ có lợi cho sức khoẻcon người mà còn có lợi cho cảsự kiến thiết quốc gia.

454- Không nên đựng sữa bòvào trong thùng nhựa

Đựng sữa bò trong thùngnhựa sẽ phá hoại thành phầndinh dưỡng của sữa bò, giảmthấp giá trị dinh dưỡng của sữa.

Bởi vì đựng sữa bò trongthùng nhựa có thể có mùi hắc.Qua thực nghiệm chứng minh,đựng sữa bò vào trong đồ nhựa,để ngoài sáng 24 tiếng đồng hồ,toàn bộ vitamin C trong sữa bịphá huỷ, vitamin B cũng giảm

đi rất nhiều. Cho nên không nêndùng đồ nhựa để đựng sữa bò,nên chọn những lọ thuỷ tinhmàu mà đựng, tránh ánh nắngchiếu vào là được.

455- Không nên đựng thựcphẩm trong đồ nhựa tái sinh

Những chế phẩm bằng nhựatái sinh là do thu mua các loạinhựa cũ đem về chế biến lại màthành. Loại chế phẩm nhựa nàycó nhiều chất độc, không nêndùng để đựng thức ăn, nếukhông sẽ có ngày bị trúng độc.

Hiện nay trên thị trường cóbán những bao bì thực phẩm,bao bì dược phẩm và các dụngcụ để ăn làm bằng nhựa đều

không có chất độc như chấtpôlivinin, chất pôlistiren, chấtpôliprôpilen v.v... Còn nhữngloại nhựa dùng để sản xuất cácthứ như túi xách, áo mưa, đếgiày, ống nước và những linhkiện điện v.v...thì có độc nhưcác chất pôlivinin clorit,phênôn, urê v.v... Nhựa phếthải được thu hồi từ nhữngnguồn rất phức tạp, điều kiệngia công cũng không đồng đều,yêu cầu công nghệ không cao,những chế phẩm bằng nhựa tái

sinh khó tránh khỏi có nhữngloại nhựa có chất độc. Nếudùng để đựng thực phẩm, nhấtlà những thực phẩm có chấtchua và các loại dầu, rất có thểbị ngấm các chất độc, người ănphải sẽ bị trúng độc ngay hoặcbị trúng độc từ từ. Cho nên cácchế phẩm từ nhựa tái sinhkhông nên dùng để đựng thứcăn.

456- Không nên đựng rượu

lâu ngày trong các chai lọbằng nhựa

Dùng thùng bằng nhựa đểđựng rượu, không những chỉảnh hưởng đến chất lượng rượumà còn có thể làm cho các chấtđộc trong thùng nhựa tan vàotrong rượu.

Bởi vì nguyên liệu để làmthùng rượu do nhiều thứ hợpthành, trong quá trình sản xuất

thùng rượu còn phải sơn, phảithêm những chất gia cố. Sơn córất nhiều loại, có nhiều loại cóchất độc. Những vật chất cóchất độc này dần dần tan ra vàhoà vào trong rượu, do đó màlàm thay đổi tính chất của rượu.Cho nên tốt nhất là dùng nhữngchai lọ thủy tinh để đựng rượu,không nên dùng nhứng đồ dùngbằng nhựa để đựng rượu.

457- Không nên trải ni-lôngtrên bàn ăn

Có không ít gia đình thíchdùng ni lông để trải trên bàn ăn,tưởng rằng như vậy là trangnhã, dễ lau rửa. Trên thực tế,như vậy chỉ có hại chứ khôngcó lợi.

Bởi vì đại đa số ni lông đềulàm từ pôlivinin mà ra. Bản thânnguyên liệu pôlivinin thì khôngđộc, nhưng trong đó nó có chấtcloroêtylen thì lại có độc.

Nhựa phênôn và nhựa urê cúngcó những chất có độc. Ngoài ra,nước sơn trên ni lông lại có chấtchì và nhiều chất có độc khác.Trên bàn ăn trải ni lông, ngườita thường đặt trực tiếp dụng cụăn như thìa, dĩa, đũa , bát và cókhi cả thức ăn nữa. Những thứđó dính chất độc rồi qua mồmvào trong cơ thể, gây nênnhững bệnh trúng độc mãn tính, dẫn đến thiếu máu, đau ở vùngtim, viêm gan có tính trúng độcchì. Cho nên trên bàn ăn không

nên trải vải ni-lông, nên tìmnhững loại vải bông để thay thếthì tốt hơn.

458- Không nên đổ nước sôivào túi chườm

Túi chườm nóng chỉ nên đổnước nóng khoảng 80-90oC,không thể đổ nước sôi vàođược. Bởi vì đổ nước sôi vào thìsẽ làm cho cao su của túichườm này bị lão hoá, rút ngắntuổi thọ sử dụng của túi chườmnóng. Ngoài ra cũng không nênphơi túi chườm nóng ra ngoàinắng và hơ trên lò lửa để đềphòng cao su bị cứng ra mà lão

hoá, mà rạn nứt.

459- Không nên đựng thức ăntrong túi lưới nhựa

Dùng túi lưới nhựa để đựngthức ăn, rất nguy hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì túi lưới nhựa là donhững nguyên liệu hoá học nhưP.V.C. hợp thành, là một chấtrất có hại cho cơ thể. Ăn nhữngthực phẩm đựng trong túi nhựanày có thể làm cho cơ thể xuấthiện những triệu chứng nhưphản ứng quá mẫn cảm, bị ngứa

ngáy ngoài da, bị trúng độc cótính tích luỹ v.v... Cho nênkhông nên đựng thức ăn trongtúi lưới bằng nhựa.

460- Ba điều không nên khichơi tu-lơ-khơ

Đánh tu-lơ-khơ là hoạt độngvui chơi rất phổ biến. Nhưngnếu không chú ý vệ sinh cũngcó hại cho sức khoẻ. Đúng làchơi mà không vui.

Một là không được liếmngón tay để chia bài. Bởi vì trêncon bài có rất nhiều vi trùng gâybệnh, ngón tay cũng sờ mó vàomọi thứ, cũng có thể nhiễmkhuẩn, nếu liếm ngón tay cho

ướt để chia bài thì vi trùng bệnhdễ thừa cơ xâm nhập vào cơthể, đúng là bệnh vào từ mồm,nhất là vi trùng bệnh viêm ganthì càng nguy hiểm.

Hai là không nên ngồi chơitu-lơ-khơ ở ngoài hè phố. Bởi vìđầu đường xó chợ là nơi bụibậm, xú uế nhiều nhất, nếu ngồichơi nhiều giờ ở ngoài đườngphố thì sẽ hít phải một lượnglớn không khí nhiễm bẩn, dễdẫn đến viêm nhiễm đường hôhấp.

Ba là không nên chơi miênman không nghỉ. Khi đã hứnglên thì chơi quên ăn quên nghỉ.Ngồi xổm một thời gian dài làmcho tuần hoàn máu bị chậm đi,năng lượng tiêu hao ít hơn,chân tay tê bì, mỏi lưng đaulưng hoặc là bị táo bón, bị bệnhtrĩ v.v... Cho nên, liệu mà chơicho vui mà không có hại.

461- Không nên giặt quần áocó mồ hôi bằng nước nóng

Những quần áo có mồ hôikhông được ngâm vào nướcnóng hoặc nước sôi, bởi vìtrong mồ hôi có chứa hàmlượng nước và hàm lượng muối,ngoài ra còn chứa những vậtchất hữu cơ như chất lòng trắngtrứng. Chất lòng trắng trứng cóthể tan ở trong nước lạnh, còngặp nước nóng thì nó ngưng kếtlại ở trên quần áo, nếu mặt trời

chiếu vào hoặc bị dưỡng khítrong không khí làm cho ôxyhoá thì sẽ biến thành màu vànglấm tấm trên quần áo.

462- Không nên đeo đồng hồđiện tử khi chiếu hoặc chụp x

quang

Đi chiếu điện hoăc chụpđiện mà đeo đồng hồ điện tử thìđồng hồ điện tử sẽ bị hỏng hoặcbị chết. Bởi vì bên trong đồnghồ điện tử có lắp một bảngđường điện. Do tác dụng củabức xạ rất mạnh có thể làm chođồng hồ bị tạm ngừng hoặc chếthẳn. Cho nên bệnh nhân khi đichiếu điện hoặc chụp điện thì

nên tháo đồng hồ điện tử ở tayra. Người điều khiển máy chiếuchụp X quang cũng không nênđeo đồng hồ điện tử để đềphòng bị hỏng.

463- Không nên để đồng hồđeo tay điện tử

bị nóng quá hoặc ẩm quá

Đồng hồ đeo tay điện tửchạy rất đúng giờ, giá cả lại rẻ.Song nếu không dùng đúngcách, để đồng hồ bị nóng quáhoặc ẩm quá sẽ bị giảm tuổi thọsử dụng.

Bởi vì bên trong đồng hồđiện tử là do những tổ hợpđường điện, tinh thể thạch anh

v.v... hợp thành. Bị nóng, bị ẩm,các mạch điện dễ bị chập làmmất sự điều tiết, trở ngại choviệc hiện số hoặc làm cho pin bịchảy, có thể làm cho máy bịhan gỉ. Cho nên không nên đểcho đồng hồ điện tử bị nóngquá hoặc bị ẩm. Ngoài ra cũngkhông nên để đồng hồ điện tửgần từ trường, nếu không thìđồng hồ sẽ chết.

464- Không nên dùng đèn nê-ông làm đèn bàn

Có rất nhiều người thích

dùng đèn nê-ông làm đèn bàn.Họ tưởng rằng ánh sáng tốt, cóthể tiết kiệm điện. Trên thực tế,như vậy là không khoa học.

Đèn bàn nê-ông, nói chungtrụ đèn làm bằng thép xoắn cóthể uốn cong hoặc thẳng, chaođèn thường kín. Như vậy làphía sau đèn thường tối om.

Phía trước và phía sau đèn làhai mảng sáng tối tương phảnquá mạnh. Nếu cứ làm việc dàingày trong hoàn cảnh này thìmắt dễ mỏi mệt, thị giác dễ bịtổn hại. Cho nên, đèn bàn tốtnhất nên là đèn bóng tròn, chaođèn nên là thuỷ tinh hoặc nhựamàu có thể toả sáng ra bốnxung quanh, để có thể ngồi đọcsách, viết lách nhiều giờ vẫnkhông tổn hại cho thị lực.

465- Áo lót mới mua về khôngnên mặc ngay

Trong quá trình sản xuấtquần áo, người ta thường dùngnhiều loại hồ hoá học để làmcho quần áo được đẹp hơn,những loại hồ này thường gâykích thích cho da, cho nên áolót mới mua về không nên mặcngay.

Trong khi may quần áongười ta thường dùng nhữngloại hoá chất để làm cho vải

khỏi co, làm cho vải trắng hơn,làm cho vải phẳng hơnv.v...Những chất này đều có tácdụng kích thích lớp da ngườimặc. Ngoài ra người ta còndùng thuốc phòng mốc, phòngchống côn trùng để phun vàoquần áo, những chất này cũngcó tác dụng kích thích làn dacon người. Nhất là lớp da củatrẻ em thường quá mẫn cảm,càng rõ hơn. Cho nên áo lótmới mua về không nên mặcngay. Trước khi mặc nên ngâm

nước lã giặt đi một lượt rồi hãymặc.

466- Không nên mặc quần áolen sát vào người

Quần áo len rất nhẹ, mềmxốp và giữ được độ ấm. Nhưngnếu mặc sát vào người thì lớpnhung rất mau bị dính bết vàonhau, bị cứng lại, tính giữ ấmcũng giảm đi nhiều.

Bởi vì lớp da người ta toả ramồ hôi và mồ hôi dầu làm chosợi nhung dính vào nhau trởnên cứng. Khi giặt lại dùng sứcvò mạnh, sợi nhung càng dính

bết vào nhau chặt hơn. Sau khiphơi khô sẽ thành những mảngcứng, mặc vào trông rất khôngđẹp, và tính giữ ấm cũng giảmđi nhiều. Cho nên không nênmặc quần áo len sát vào người,khi giặt không nên vò mạnh, vắtmạnh. Khi phơi nên phơi mặtphải ra ngoài. Sau khi khô dùngtay khẽ vò cho quần áo trở lạixốp, nhẹ, mềm mại.

467- Không nên mặc áo ni-lông bó sát vào người

áo ni-lông mặc sát vàongười sẽ có hại cho sức khoẻ.

Bởi vì những quần áo bằngsợi hoá học như ni-lông, khimặc vào người nó sẽ khôngngừng cọ sát, sẽ sản sinh ra tĩnhđiện và phóng điện. Nếu mặcáo sát vào người, những tia lửanhỏ của tĩnh điện sẽ khôngngừng kích thích làn da. Ngoàira sợi hoá học sát vào da sẽ gây

cho làn da quá mẫn cảm. Nóichung áo lót ni-lông thường hơichật, áo dính sát vào lớp da mộtthời gian dài sẽ gây nên ngứangáy, thậm chí có thể gây nổimề đay, xuất hiện bệnh viêm dacó tính quá mẫn cảm. Cho nênkhông nên mặc áo ni-lông bósát người.

468- quần áo lót không nênphơi mặt trái

Có một số người giặt xongquần áo cứ thích lộn trái ra đểphơi, cả quần áo lót cũng vậy.Kỳ thực làm như vậy là có hạicho sức khoẻ.

Bởi vì trong tự nhiên, có rấtnhiều chất có hại cho cơ thểcon người, như khói, bụi, vật visinh, hydro sulfit, chất gây ungthư v.v... Những chất này baytheo không khí lơ lửng trong

không trung, nếu ta phơi quầnáo lót mà lộn trái ra phơi thìnhững chất náy sẽ bám vàoquần áo lót của chúng ta, khimặc vào người sẽ gây ngứangáy, thậm chí có thể dẫn đếncác loại viêm da. Đối với phụnữ thì có thể gây bệnh phụkhoa. Cho nên những quần áolót mặc sát người không nên lộntrái ra phơi, và khi cất quần áocòn phải giũ cho sạch bụi bặmbám vào.

469- Bít tất ni lông không nênphơi ngoài nắng hoặc hơ bên

bếp lò

Bít tất ni-lông và những bíttất bằng sợi hoá học khác không nên phơi ngoài nắngcũng không nên hơ trên bếp lòđang cháy.

Bởi vì phơi ra nắng như vậysẽ mau lão hoá, dẫn đến giảmsức đàn hồi. Hơ trên bếp lòđang cháy sợi sẽ bị cứng, bịgiòn, thậm chí còn bị nóng

chảy. Cho nên không nên phơibít tất ni lông ngoài nắng hoặchơ trên bếp lò.

470- Không nên ngâm giặt bíttất bằng nước nóng

Ngày nay bít tất bán trên thịtrường, đại đa số là dệt bằng ni-lông hoặc sợi hoá học, khi giặtkhông nên ngâm vào nướcnóng.

Bít tất đã dùng qua có thểdo cọ sát nhiều mà sinh ranhững tơ sợi, những cục sợidính vào nhau. Hiện tượng sinhcứng ra này không ảnh hưởngđến độ bền của bít tất. Nếu

dùng nước nóng để ngâm giặt,sẽ có thể bị biến hình, bị phaimàu. Nhất là cổ bít tất, sau khingâm giặt bằng nước nóng,những sợi chun sẽ bị lão hoá,mất mất sức đàn hồi, bị dão ra.Cho nên khi giặt bít tất khôngnên giặt bằng nước nóng, màchỉ nên dùng nước hơi âm ấmđể giặt.

471- Không nên cắt nhữngđầu sợi ở bên trong bít tất

Về cơ bản bít tất được dệtbằng máy dệt tròn. ở đầu bíttất, cuối bít tất và ở gót bít tấtthường có những đầu sợi thò ra.Chúng ta không nên cắt nhữngđầu sợi này đi.

Do nguyên nhân về mặtcông nghệ nên có những đầusợi thừa ra này. Nếu cắt nó đi,sợi sẽ bị tuột. Nói chung nhữngkhoảng thừa này nên là 2-3mm.

Nếu dài quá thì khi đi bít tất sẽvướng vào ngón chân.

472- Khi cất áo len không nêntreo

Nhiều người cho rằng áo lenvà áo dệt kim không mặc nữathì treo lên để cất đi. Kỳ thựccách làm như vậy là không thoảđáng.

Bởi vì áo len, áo dệt kim màtreo lâu ngày thì áo sẽ bị chảydài ra, làm cho áo biến dạng,còn có thể có hại cho chất liệulen nữa. Cũng có người đem góiquần áo len vào trong túi ni

lông. Túi ni lông không thoángkhí, rất dễ làm cho quần áo bị ốvàng, bị mốc. Cách làm đúngđắn nhất là, những quần áo tạmthời không mặc đến nên gấpcho phẳng phiu, giữa mỗi chiếcáo kê một tờ giấy bản rồi xếpvào trong tủ quần áo.

473- Không nên bỏ băng phiếnvào đáy tủ quần áo

Rất nhiều người cho rằng bỏbăng phiến vào đáy tủ quần áothì sẽ trừ được những con nhậy(con dài đuôi), con gián. Trênthực tế như vậy là không thoảđáng.

Bởi vì băng phiến là thể rắn,nhưng có thể trực tiếp thănghoa thành thể khí. Song thể khícủa băng phiến nặng hơn khôngkhí, lắng xuống dưới. Cho nên

phải đặt băng phiến ở phía trêntủ. Ngoài ra băng phiến chỉ cótác dụng xua đuổi những loạicôn trùng, chứ không có tácdùng diệt trùng.

474- Không nên đánh xi trướckhi cất giày da

Có nhiều người không dùngđến giày da nữa, trước khi cấtđi đã bôi một lượt xi cho giày.Làm như vậy không nhữngkhông bảo vệ được giày mà cònlàm cho giày mau hư.

Bởi vì xi đánh giày thuộcloại dầu có tính khô. Giày dasau khi đánh xi đem cất giữ lâungày, rất dễ bị khô, sinh ra nứtnẻ. Cho nên cất giữ giày da

không nên bôi xi mà nên bôi lênmột lớp mỡ động vật. Nếu dùngmột miếng mỡ lợn hoặc mỡ cừusống, sát đi sát lại nhiều lần, cóthể đề phòng được da giày bịkhô, bị nứt nẻ.

475- Khi tắm không nên kỳ cọmạnh quá

Khi tắm, nhiều người cóthói quen kỳ cọ rất mạnh, hìnhnhư nếu không làm như vậy thìtắm không sạch. Kỳ thực kỳ cọmạnh quá cũng không có lợicho làn da.

Bởi vì bên ngoài cơ thể conngười có một tầng tế bàothượng bì phủ lên toàn thân rơira, mà người ta thường gọi là “Lớp da chết ”. Nó chỉ dày

khoảng 0,1mm, nhưng lại vôcùng quan trọng. Lớp da này cóchất axit nhẹ, nó có thể ngăntrở một cách có hiệu quả sựxâm nhập của vi trùng bệnh vànhững xạ tuyến có hại, chính làmột phòng tuyến trời cho cuảcon người . Tốc độ thay đổi lớpda này hết sức chậm, chỗ nàonhanh nhất cũng phải trên 10ngày, còn lớp da ở dưới vai thìphải trên 100 ngày. Khi tắmnếu kỳ cọ mạnh quá sẽ làm tổnhại cho chất lượng lớp da này,

vi trùng bệnh và những xạ tuyếncó hại có thể thừa cơ xâm nhậpvào cơ thể, có thể làm cho lànda nhiễm độc, gây ra bệnh viêmmao nang, thậm chí có thể pháttriển thành ghẻ lở, thành bệnhbại huyết. Cho nên khi tắmkhông nên kỳ cọ lớp da quámạnh, đặc biệt là những chỗ danon như khoeo tay, nách, âmhộ v..v...càng phải chú ý, chỉnên kỳ cọ nhẹ nhàng thôi.

476- Sau khi ra mồ hôi khôngnên tắm ngay bằng nước lạnh

Khi ra mồ hôi, những chấtchuyển hoá trong cơ thể rấtnhiều và mạnh. Để bảo vệ nhiệtđộ cơ thể được ổn định, cácmạch máu trên da trương lên, lỗchân lông rộng ra,mồ hôi toát ranhiều, để mau tản nhiệt. Lúcnày nếu tắm bằng nước lạnh thìchỉ có hại chứ không có lợi.

Bởi vì do nước lạnh độtnhiên kích thích, những mạch

máu trên da lập tức co lại, tuầnhoàn máu tăng lên, tim phổiphải gánh vác nặng hơn, đồngthời sức đề kháng của cơ thểgiảm sút, những vi trùng vàmầm bệnh đang tiềm ẩn trongcơ thể thừa cơ xâm nhập, từ đómà sinh bệnh. Cho nên sau khira nhiều mồ hôi không nên tắmngay bằng nước lạnh.

477- Không nên thuê quần áobơi

Có một số người khi đi bơi,không chuẩn bị quần áo, nên đãđi thuê quần áo bơi. Tuy có tiệnthật, nhưng quần áo bơi quanhiều ngườì mặc nên chỉ có hạichứ không có lợi.

Bởi vì quần áo bơi khi mặcvào người là bó sát thân thể, vitrùng bệnh bám vào quần áobơi có thể truyền nhiễm bệnhngoài da cho mọi người, và còn

có thể truyền nhiễm bệnh trùngroi âm đạo, bệnh nấm khuẩn vàcác bệnh ký sinh trùng khác.Cho nên không nên thuê quầnáo bơi, tốt nhất nên tự chuẩn bịmột bộ mà dùng.

478- Không nên cắt lông mũi

Trong lỗ mũi của mọi ngườiđều có lông, tuy nhiều ít, dàingắn có khác nhau. Lông mũi vínhư cánh rừng phòng hộ, có thểngăn trở bụi bặm, vi trùng, làphòng tuyến đầu tiên của đườnghô hấp của con người. Cắt lôngmũi hoặc nhổ lông mũi là cóhại.

Bởi vì những tổ chức dướilớp da trong lỗ mũi tương đối ít,lớp da dính chặt vào xương sụn

mũi, nếu cắt hoặc nhổ lông mũiđi sẽ sinh cảm nhiễm, làm chomũi đỏ lên, sưng lên, nóng vàđau, sợ lạnh, phát sốt, hìnhthành bệnh ngứa tiền đình mũi.Hơn nữa đây là “ Khu tamgiác” nguy hiểm của con người,limpha, huyết quản rất nhiều.Nếu bị nhiễm trùng dễ bị lanrộng và sinh ra viêm xoang mũi.Vi trùng có thể theo máu màvào tĩnh mạch rồi lên não, gâyra viêm màng não có mủ, mưngmủ não v.v...rất nguy hiểm đến

tính mệnh. Cho nên không nêncắt lông mũi. Nếu lông mũi dàiquá, thò ra ngoài lỗ mũi thì nênrửa sạch lỗ mũi, dùng kéo đãsát trùng, nhẹ nhàng cắt phầnlông mũi thò ra ngoài lỗ mũi.Tuyệt đối không làm thương tổnđến lỗ mũi.

479- Chảy máu cam khôngnên ngửa đầu lên

Khi chảy máu cam, người tathường hay ngửa đầu lên. Trênthực tế, làm như vậy là khôngđúng.

Bởi vì khi chảy máu cammà ngẩng đầu lên thì máu sẽchảy vào cổ họng, như vậy cànglàm cho người ta khó chịu.Phương pháp cầm máu khichảy máu cam là : ngồi ngayxuống, toàn thân thả lỏng, dùng

ngón tay ấn vào giữa hai bênmũi, tốt nhất là dùng một miếngvải thấm nước lạnh áp vào haibên sống mũi, sau đó dùngbông nhét vào lỗ mũi, một haiphút sau máu cam tự nhiên sẽngừng. Nếu máu vẫn tiếp tụcchảy thì phải nhờ thầy thuốcchữa.

480- Khi ngủ không nên gốiđầu cao

Lúc ngủ mà gối đầu quá caodễ xảy ra “ Sái cổ ” và dễ bịbệnh về cổ. Xét từ góc độ yhọc, câu nói “ Cao chẩm vô ưu” là không có cơ sở khoa học.

Bởi vì cổ người ta có thể tựdo hoạt động là do sự phối hợpđiều hoà giữa xương cổ vớihàng loạt cơ gân, cơ bắp, dâychằng mới thành. Nếu cứ gốiđầu cao lâu ngày sẽ làm cho

sinh lý xương cổ cong đi, dầndần làm cho những cơ gân, cơbắp, dây chằng luôn luôn bịcăng thẳng, lâu dần sẽ bị nhữngchứng bệnh về cổ như vôi hoá,do đó làm cho cổ cứng đờ ra,đau nhức, hai vai mỏi mệt, haitay tê bì, váng đầu hoa mắtv.v...Ngoài ra ngủ gối đầu caosẽ dẫn đến lưu lượng máu ở nãobị giảm, máu chảy chậm, còncó thể xảy ra tắc mạch máunão, trở nên bị liệt. Cho nênkhi ngủ không nên gối đầu cao

quá.

481- Gối đầu không nên thấpquá

Có nhiều người khi ngủkhông cần gối đầu hoặc gối qúathấp làm cho vị trí đầu quáthấp, huyết quản trên đầu dễ bịxung huyết, sau khi tỉnh dậythường có cảm giác đầu bịtrương ra, mặt và mắt có hiệntượng trương phù.

Bởi vì xương cổ người ta lồivề phía trước, nếu không dùnggối đầu hoặc gối đầu quá thấp,

khi ngủ rồi các cơ bắp ở cổkhông được nghỉ ngơi thoảimái. Sau khi tỉnh dậy, nhẹ thìcảm thấy cổ bị đau mỏi, nếu bịnặng thì các cơ bắp ở cổ sẽcứng đờ ra, tức là bị “ Sái cổ ”.Cho nên gối đầu không nênthấp quá.

482- Giấc ngủ trưa không nênquá dài

Thời gian ngủ trưa quá dàikhông những chẳng có tácdụng nghỉ ngơi, ngược lại cònlàm cho người ta cảm thấy càngmệt mỏi hơn.

Bởi vì trong khi ngủ sự ứcchế vỏ đại não mạnh hơn vàtrong một thời gian nhất định cómột chu kỳ ức chế hưng phấn.Thời gian ngủ ngày quá nhiều,trạng thái ức chế đại não dần

dần bị lắng xuống. Sau khi tỉnhdậy sẽ cảm thấy rất không thoảimái, đầu óc nặng chình chịch,toàn thân mệt mỏi, ý thức mơhồ, chân tay cứng đờ. Cho nênthời gian ngủ trưa không nênquá dài. Tốt nhất không ngủquá 45 phút.

483- Khi ngủ không nên đeođồng hồ dạ quang

Thường xuyên đeo đồng hồdạ quang, nhất là đeo đồng hồdạ quang đi ngủ chỉ có hại chocơ thể.

Bởi vì trên những chiếc kimvà chữ số đồng hồ dạ quang cósơn một loại hỗn hợp phátquang có thành phần radium.Radium có một loại xạ tuyếncực mạnh là alpha, bêta,...cóthể làm cho sulfite chì phát

sáng. Mặt đồng hồ dạ quang chỉcách có một lớp vỏ, do đó màbức xạ tương đối mạnh, nếuđeo đồng hồ dạ quang về phía lòng bàn tay, khi ngủ tay để lênngực, lên bụng thì cơ thể nhậnbức xạ một thời gian dài. Nhưvậy cứ tích luỹ mãi lên, cơ thểsẽ bị nguy hại. Cho nên khôngnên đeo đồng hồ dạ quang đingủ, cũng không nên đặt đồnghồ dạ quang ở dưới gối.

484- Buổi trưa không nên ngủgục trên bàn

Buổi trưa hoặc sau bữa ăntrưa, nhiều người có thói quenngồi trên sa lông, dựa trên ghếbành hoặc gục xuống bàn đểnghỉ giải lao, ngủ trưa. Như vậylà chỉ có hại chứ không có lợi.

Bởi vì khi ngủ, tim đậpchậm hơn, mạch máu nở ra, tốcđộ máu chảy đến các bộ phậntương đối chậm. Nếu ngủ ngồi,máu chảy vào đại não qua các

cơ quan tốc độ tương đối chậm.Nếu ngủ ngồi, máu chảy vàođại não lại càng giảm đi. Đặcbiệt là sau bữa ăn trưa, mộtlượng máu tương đối nhiềuchảy vào hệ thống dạ dày vàruột, hơn nữa tư thế ngủ ngồicàng làm cho máu ở các tổchức não thêm thiếu, khi tỉnhdậy thường thấy váng đầu, ù tai,chân mỏi mệt, mắt mờ, sắcmặt tái mét v.v... Đó là do “Thiếu máu não ” gây ra. Chonên nghỉ trưa không nên ngủ

gục trênbàn.

485- Ban đêm đi ngủ khôngnên đóng kín cửa

Sáng sớm ngủ dậy, đi rangoài sân, cảm thấy không khítrong lành sảng khoái. Ngượclại, sáng sớm mà ta đi từ ngoàivào trong nhà thì cảm thấykhông khí ngột ngạt, rất khóchịu. Đủ thấy, sau khi ngủ mộtđêm dài, không khí vẩn đụctrong phòng ảnh hưởng nghiêmtrọng đến sức khoẻ con ngườinhư thế nào.

Bởi vì khi yên tĩnh, mỗi phútcon người ta phải hít vào 300mgdưỡng khí và thở ra 250 mgthán khí. Nếu cửa đóng kín mít,trong phòng không thoáng khí,đặc biệt là những phòng hẹp màngười lại đông thì cứ sau 3 giờ,hàm lượng thán khí trong khôngkhí lại tăng lên gấp 3 lần. Đồngthời số lượng vi khuẩn, số lượngbụi bặm và những chất có hạikhác đều tăng lên gấp nhiềulần, thậm chí đến trên 10 lần.Những vật chất có hại này,

người hít phải sẽ ảnh hưởng đếnsức khoẻ. Cho nên ban đêm đingủ không nên đóng kín cáccửa. Nếu là mùa đông, có thểmở một bên cửa sổ, để tránhkhông khí đối lưu quá mạnh,nhiệt độ trong và ngoài phòngchênh lệch quá cao gây ra cảmlạnh.

486- Không nên ngủ quá nhiều

Ngủ là nhu cầu sinh lý củacon người. Ngủ thoả đáng vàđầy đủ sẽ tiêu trừ mệt mỏi cóhiệu quả. Nhưng nếu ngủ quánhiều thì lại có hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì ngủ quá nhiều sẽ tăngthêm gánh nặng cho trung khuthuỳ miên đại não, làm cho cáchoạt động sinh lý và thay thếđều bị giảm xuống đến mứcthấp nhất. Nếu cứ kéo dài,

không những làm cho người tacảm thấy mệt mỏi mà còn làmcho công năng cảm giác củacác cơ quan khứu giác, thị giác,thính giác và xúc giác bị giảmsút, độ bền chặt của cơ xươngbị kém đi, từ đó mà sinh rahàng loạt bệnh tật. Ngoài ra cóngười đã quan sát và thống kê,một người trong tình trạng bậnrộn và ít ngủ so với người ngủnhiều và nhàn rỗi, tỉ lệ ốm đauthấp hơn từ 25% đến 38%. Đólà vì hoạt động tư duy có thể

sản sinh ra một loại vật chấttăng cường sức miễn dịch chocơ thể, đó là pép-tít thần kinh.Cho nên thời gian ngủ khôngnên quá dài. Nói chung, mỗingày thời gian ngủ của : họcsinh tiểu học khoảng 10 tiếngđồng hồ; học sinh trung họckhoảng 8-9 tiếng đồng hồ;người đứng tuổi 7-8 tiếng đồnghồ; người già 9-10 tiếng đồnghồ là vừa.

487- Không nên xem sách báoở trong nhà xí

Đi đại tiện mà xem sáchbáo, tinh thần học tập ấy thậtđáng quí, song đối với sức khoẻthì chỉ có hại chứ không có lợi.

Bởi vì động tác đại tiện làdo trung khu thần kinh cấp thấpvà trung khu thần kinh cấp caocùng tham gia. Khi đại tiện màxem sách báo, ý thức đại tiện bịức chế, mất mất tính mẫn cảmkích thích áp lực của trực tràng

đối với phân, làm cho phân lưulại ở trong ruột quá lâu, hút mấtquá nhiều nước, dẫn đến táobón. Đồng thời, thời gian ngồiquá lâu, gây nên ứ máu trongkhoang chậu và khúc cong củatĩnh mạch trĩ mà hình thànhbệnh trĩ. Không khí trong nhàxí bị vẩn đục, thiếu ôxy, ngồilâu sẽ cảm thấy váng đầu, mệtmỏi, có khi còn xảy ra hiệntượng ngất xỉu. Cho nên trongkhi đi đại tiện không nên xemsách báo.

488- Không nên nằm xem ti-vi

Nằm trên giường hoặc trênghế bành mà xem ti-vi , quả làcó tự do thoải mái thật. Nhưngtrên thực tế, nằm như vậy thậtvô cùng có hại cho thân thể.

Bởi vì nằm để xem ti-vi thìđầu phải ngẩng lên, phảinghiêng mình đi, phải ngoẹo cổ,nhìn lệch một thời gian dài, tầmmắt rất khó giữ được đườngthẳng với màn hình, thời giankéo dài rất có hại cho mắt, từ

đó mà gây nên đau hốc mắt,sưng đau nhãn cầu, sung huyếtkết mạc, chảy nước mắt, nhãnáp tăng cao, thị lực kémv.v...Cho nên không nên nằmxem ti-vi.

489- Không nên đọc sách báotrên xe ô-tô

Ngồi trên ô-tô mà xem sáchbáo rất có hại cho mắt.

Bởi vì thiết bị chiếu sángtrên ô-tô kém, xe chạy nên luônluôn lúc lắc, rất khó giữ đượccự ly ổn định giữa mắt và sáchbáo (cự ly giữa mắt và tờ báophải là 30-35cm). Như vậy dễcăng thẳng quá mức, sinh ramệt nhọc. Trẻ em và thanhthiếu niên đọc sách báo trên xe

ô tô càng có hại hơn, bởi vì hệthống thị giác của họ chưa đượcphát triển hoàn toàn. Cho nênkhông nên đọc sách báo trên xeô-tô.

490- Mùa đông không nênliếm môi

Mùa đông khí hậu khôhanh, môi người ta thường haybị khô nẻ, có người chỉ thíchdùng lưỡi liếm môi cho dịu, nhưvậy là không tốt.

Bởi vì tuyến nước bọt ởtrong mồm chảy ra nước bọt,có thể làm cho mồm ẩm ướt dễchịu và để tiêu hoá thức ăn.Trong nước bọt có những vậtnhư amilada tương đối dính, khi

ta liếm môi, nước bốc hơi, chấtamilada dính lại trên môi, do đómà môi càng khô hơn, thậm chícòn làm cho môi nứt nẻ chảymáu, dẫn đến bị nhiễm trùngmưng mủ. Cho nên mùa đôngkhông nên liếm môi. Có thể xoalên một chút vadơlin để đềphòng nẻ môi.

491- Mùa hè không nên cởitrần hóng mát

Mùa hè oi bức, không ítthanh thiếu niên thích xoay trầnđể hóng mát, tường rằng nhưvậy sẽ mát mẻ, dễ chịu. Kỳthực thì không phải như vậy.Nếu như khí hậu ngoài trời gầnnhư hoặc cao hơn nhiệt độtrong người (37oC) thì cởi trầnkhông những không mát mẻ,ngược lại còn cảm thấy càngnóng hơn.

Bởi vì việc điều tiết nhiệt độtrong cơ thể không phải chỉ dựavào sự bốc hơi của làn da, màcòn dựa vào sự bức xạ của lànda nữa.

Khi nhiệt độ ngoài trời vượtquá 37oC thì nhiệt độ trongngười chủ yếu dựa vào sự bốchơi của làn da để tản nhiệt; khinhiệt độ ngoài trời vượt quá37oC, làn da không nhữngkhông thể thông qua phươngthức bức xạ để tản nhiệt, màcòn bị nhiệt lượng bên ngoài

thấm vào. Cho nên lúc này màcởi trần thì càng dễ bị cái nóngbên ngoài thấm vào, do đó màcảm thấy càng nóng bức, nồngnực hơn. Do nhiệt lượng tănglên, mồ hôi từ lỗ chân lông toátra. Mồ hôi ra nhiều mà cái nóngvẫn hoàn toàn không giảm. Chonên khi nhiệt độ bên ngoài lêntrên 35oC mà cởi trần chỉ càngcảm thấy nóng bức hơn, nhất làkhi không có gió sẽ cảm thấy rõnhất.

492- Bàn làm việc không nêncao quá

Bàn làm việc cao quá sẽ ảnhhưởng không tốt đến sức khoẻcon người.

Bởi vì bàn cao, khi làm việcphải nhô vai lên, khi đọc, lúcviết đều rất tốn sức, dễ cảmthấy mệt mỏi mà giảm sút hiệusuất công tác. Nếu làm việc lâudài sẽ sinh ra đau vai, đau ngực,gây nên hao tổn cơ bắp. Khingồi đọc các tài liệu, cự li quá

gần, rất có hại cho mắt, sinh racận thị, người già thì dễ bị mỏimắt, nhìn không rõ nữa. Để làmviệc được dễ dàng, nhiều ngườiđã phải kê đệm để ngồi. Nhưvậy thì hai chân lại không đượctự nhiên đặt trên sàn, khiến chochân hoạt động bất tiện, tuầnhoàn máu không thông, khiếncho chân nặng mà vô lực. Nếukéo dài thì tĩnh mạch bị gấpkhúc, làm cho các cơ bắp bị teolại. Cho nên bàn làm việc khôngnên quá cao. Độ cao thích hợp

phải là vị trí của mặt bàn ngangvới hốc ngực là vừa.

493- Không nên đặt nhữngtấm ảnh màu dưới

tấm kính bàn làm việc

Đặt những tấm ảnh màudưới tấm kính bàn làm việc làkhông thích hợp.

Nói chung dưới tấm kínhnày người ta thường đặt nhữngtấm bìa hoặc vải, nhung màuxanh da trời hoặc xanh lá câymàu sẫm. Màu xanh da trời vàxanh lá cây có tác dụng tương

đối tốt đối với việc hấp thu tiatử ngoại trong ánh sáng mạnhlàm tổn hại cho mắt. Tỉ lệ phảnxạ ánh sáng có thể đạt đến 35%- 45% . Khi người ta làm việcbằng mắt lâu thường cảm thấymắt bị mệt mỏi, nhìn các màuxanh ở dưới tấm kính bàn làmviệc sẽ giảm bớt hoặc mất đicảm giác mệt mỏi của mắt. Nếudưới tấm kính lại là những tấmảnh màu sắc sặc sỡ thì cảmgiác mệt mỏi của mắt khó màtiêu tan đi được. Cho nên để

bảo vệ sự khoẻ mạnh của đôimắt, tốt nhất là không nên épnhững tấm ảnh màu xuống dướitấm kính bàn làm việc.

494- Không nên liếm ngón taycho ướt để đếm tiền

Khi đếm tiền hoặc các loạitem phiếu, đưa ngón tay quệtlên lưỡi cho ướt để đếm thật vôcùng nguy hiểm.

Bởi vì những giấy tờ đượclưu thông hàng ngày như tiềngiấy, tem phiếu bị ô nhiễm, córất nhiều vi trùng, mầm bệnh vàtrứng ký sinh trùng. ở TrungQuốc người ta đã tiến hànhkiểm tra các loại tiền giấy để

tìm các loại vi khuẩn như vitrùng gây bệnh viêm gan B, vitrùng salmôn, trực trùng gâymủ, trực trùng biến dạng, cầutrùng nho màu hoàng kim, trựctrùng đường ruột và trứng kýsinh trùng đường ruột v.v... Khiđưa tay quệt lên lưỡi rất dễ bị vikhuẩn, vi trùng gây bệnh, trứngký sinh trùng v.v... theo vàomồm, truyền bệnh cho người.Cho nên khi đếm tiền khôngnên quệt tay lên lưỡi, mà nêndùng một miếng bọt biển tẩm

nước để quệt ngón tay đếm tiềnvà sau đó phải rửa tay ngaybằng xà phòng.

495- Không nên dùng dầuxăng để rửa tay dính dầu mỡ

Khi tay bị dính dầu mỡhoặc những chất bẩn khác,dùng dầu xăng để rửa, tuy cókhử được vết bẩn khỏi tay,nhưng rất có hại cho làn da tay.

Bởi vì dầu xăng là một loạichất lỏng không màu, dễ cháy,hơi có mùi hôi, có thể làm tandầu mỡ, có tác dụng tẩy mỡ.Bề ngoài lớp da của người ta cómột lớp mỡ da có thể làm cho

da mềm và bảo vệ làn da. Rửatay bằng dầu xăng sẽ làm mấtlớp mỡ da này đi, làm cho lànda trở nên thô ráp, khô cứng,nứt nẻ, thậm chí có thể gâyviêm da và mẩn ngứa. Dầu xăngcó chứa những chất có thể gâytổn hại cho hệ thống máu và hệthống thần kinh trung khu củacơ thể. Cho nên không nêndùng dầu xăng để rửa tay dínhdầu mỡ, mà nên dùng giấy cũlau khô, rồi dùng xà phòng vànước rửa cho sạch.

496- Không nên dùng chungcắt móng tay

Dùng chung cái cắt móngtay là việc thường tình trongcuộc sống, hầu như không cóđiều gì đáng để bàn luận.Nhưng người sử dụng cắt móngtaymà có bệnh nấm thì vi trùngbệnh nấm sẽ bám vào cắt móngtay.

Vì dưới móng tay có nhiềucáu bẩn, có thể là đại bảndoanh của vi khuẩn, những nấm

kẽ ẩn náu dưới móng tay.Chính cái cắt móng tay này sẽlà môi giới truyền bệnh nấm kẽcho người khác. Cho nên khôngnên mượn cái cắt móng tay

497- Không nên nuốt đờm

Tuỳ tiện nhổ đờm, nguy hạiđến công chúng; gắng gượngnuốt đờm, nguy hại cho bảnthân. Cả hai đều không nênlàm.

Bởi vì trong đờm có rấtnhiều vi trùng, nếu nuốt vàotrong dạ dày, có thể có mộtphần vi trùng bị vị toan tiêu diệt,nhưng còn một bộ phận lớn vitrùng thì vẫn còn sống và đi vàođường ruột, gây nên những

chứng bệnh về đường ruột. Nếungười bị bệnh lao thì trong đờmsẽ có rất nhiều vi trùng lao, nuốtđờm này có thể bị bệnh laoruột, và qua đường máu có thểtruyền vào gan, thận, não môv.v... từ đó có thể dẫn đến cácbệnh trầm trọng như lao gan,lao thận, viêm não mô có tínhlao. Cho nên khi có đờm khôngnên tuỳ tiện khạc nhổ, nhưngcũng không nên miễn cưỡngnuốt, mà phải nhổ vào bô, vàothùng.

498- Không nên dùng giấy báocũ để chùi đít

Sau khi đi đại tiện, nhiềungười cứ muốn giản tiện, đỡ tốntiền nên đã dùng giấy báo hoặcxé sách cũ để chùi. Trên thựctế, như vậy là có hại cho sứckhoẻ.

Bởi vì trong những tờ giấyđã in đều có chất liệu màu vàchất liệu nhuộm. Trên nhữngtrang giấy in chì còn có chất chìvà mực dầu. Trong những trang

giấy in còn có một kết cấu hoáhọc với một chất như DDT cóđộc tính rất lớn. Hậu môn vàlớp da xung quanh rất ẩm cóthể ngấm những chất độc nàyvà gây nên những vết xước, gâychảy máu, ngứa ngáy v.v... Nếukéo dài sẽ sinh trúng độc mãntính, thậm chí còn sinh mụnnhọt. Cho nên không nên dùnggiấy báo cũ để chùi đít sau khiđi đại tiện.

499- Không nên ngồi lâu bấtđộng trên xe lăn

Những người bị bại liệt hoặcbị cưa chân có xe lăn trợ giúpsẽ mở rộng được phạm vi vàkhả năng hoạt động, đó là điềurất tốt. Nhưng nếu cứ ngồi lâubất động trên xe lăn sẽ làm chomông bị loét.

Vì sau khi ngồi lên xe lăn,trọng lượng của phần trên đềudo bộ phận mông chống đỡ.Nếu cứ ngồi lâu bất động thì

chỗ mông sát với ghế sẽ bị đènặng một thời gian dài làm chotuần hoàn máu không thông,thiếu máu cục bộ. Nếu kéo dàisẽ bị loét vì bị đè nặng. Cho nênngười bị bại liệt sau khi ngồi lênxe lăn, cứ sau 15 phút lại phảixoay người một lần làm chochỗ mông bị đè được chuyểnđộng, khôi phục được tuầnhoàn máu. Tốt nhất là mỗi ngàycó 3 – 4 lần xoa bóp chỗ môngđể duy trì sự lưu thông của tuầnhoàn máu.

500- Không nên nuôi chimtrong phòng ở

Không biết từ bao giờ, việcnuôi chim trong gia đình đượccoi như một sở thích, cho rằngcó ích cho sức khoẻ cả thể xáclẫn tinh thần. Có một thời việcnuôi chim đã trở thành mốt thờithượng. Nhưng theo sự điều tranghiên cứu của các nhà khoahọc nước ngoài cho biết thìnuôi chim, nhất là nuôi chimtrong căn hộ rất không có lợi

cho sức khoẻ.Theo sự điều tra nghiên cứu

của các nhà khoa học Hà Lan thì những người nuôi chim ởtrong phòng ở, đến khi về già,số người mắc bệnh ung thư phổităng gấp 7 lần so với ngườithường. Trong số 49 người mắcbệnh ung thư phổi được điều trathì có 33 người đã từng nuôichim ở trong phòng ở.. Đó làbởi vì nuôi chim trong phòng ởsẽ gây ô nhiễm không khí trongphòng rất nhiều, khi có nhiều

bụi bặm thì những sợi lông vũbay vào trong phổi làm cho mộtphần cơ năng miễn dịch bị tổnhại, do đó mà sinh ra bệnh ungthư phổi. Cho nên việc nuôichim ở trong phòng ở quyếtkhông phải là một sở thích cólợi.