MATEMATIKA

TXOKOA MATERIALA

ESPERIMENTAZIO TXOKOA:

Esperimentazio eta manipulaziorako

espazioa. Matematika erabili, baloratu eta ulertzeko gunea.

Helburuak: konpetentzia matematikoa garatzea (manipulatzea, esperimentatzea, hipotesiak egitea, kontzeptuak erlazionatzea eta sinbolizatzea).

Egindakoaren berbalizazioa landu.

Eduki matematikoak: logika,zenbakikuntza, geometria, neurria.

Prozedura matematikoak: arazoak ebazteko prozedura, arrazonamendua, komunikazioa, errepresentazioa.

ESPERIMENTAZIO ETA

MANIPULAZIOAREN ATZEAN ZER DAGO?

1. LOGIKA ETA ARRAZONAMENDU MATEMATIKOA

2. ZENBAKIAK ETA ERAGIKETAK

3. NEURRIAK

4. GEOMETRIA

0-3 ETAPA

INGURUNE FISIKO ETA NATURALAREKIKO

INTERAKZIOA

1. LOGIKA

Hainbat elementu eta materia aztertzea (ura, hondarra...) eta haien zenbait berezitasun eta ezaugarri ikustea: JOLAS HEURISTIKOA

Objektuak ezaugarri jakin batzuen arabera sailkatzea eta ordenatzea.

Taldekatze-irizpidea hitzez adieraztea.

2. ZENBAKIAK ETA ERAGIKETAK

Elementuak eta bildumak elkarrekin

lotzea eta zenbakizkoa ez den zenbaketa

(asko, gutxi, zenbait...) eta zenbakizkoa

erabiltzen hastea.

3. NEURRIAK

Eguneroko jarduerek denboran duten

segidaz jabetzea eta jardueren iraupena

intuizioz kalkulatzen hastea.

4. GEOMETRIA

Ohiko eremuetan orientatzea eta,

norberaren edo objektuen kokalekua

azaltzeko, zenbait espazio-nozio hitzez

adieraztea.

3-6 ETAPA

INGURUNE FISIKOA: ELEMENTUAK,

HARREMANAK ETA NEURRIA.

1. LOGIKA

Ingurunean dauden objektuak eta materiak, haien funtzioak eta eguneroko erabilerak aztertzea. Norberaren eta besteen objektuak errespetatzea eta zaintzea.

Objektuen eta materiaren zenbait berezitasun bereiztea: kolorea, itxura, funtzioa... Objektuen arteko antzekotasunak eta aldeak hautematea.

Elementuak sailkatzea. Multzo batekoa izatea eta ez izatea. Ezaugarriak (tamaina, kopurua...) eta ezaugarrien mailak (gutxi, asko,

txikia, ertaina, handia...) identifikatzea.

Elementuak mailaz maila ordenatzea. Lehenengo zenbaki ordinalak testuinguruan erabiltzea.

BIKOTE JOLASAK MULTZOKATZEAK MONTESSORI MATERIALAK

2. ZENBAKIAK ETA ERAGIKETAK

Bildumak: zenbakiak erabili gabe zenbatzea (asko, gutxi...).

Objektuen bildumak kuantitatiboki alderatzea.

Berdintasunak eta desberdintasunak egitea (beste, hainbat, baino gehiago, baino gutxiago...).

Bilduma bat osatzen duten elementuen kalkulu zehatza egitea.

Maneiagarri diren kopuruen zenbaki kardinalak erabiltzea.

Kontatzeko zenbaki-segida ahoz erabiltzea.

Eguneroko bizitzan zenbakiek duten balio funtzionala eta zenbakien baliagarritasuna aztertzea eta horretaz jabetzea.

Eragiketa errazak egitea eskatzen duten problemak ebaztea (kendu, gehitu, banatu...)

3.NEURRIA

Neurtzea eskatzen duten egoerak identifikatzea.

Hastapen gisa, ohikoak eta ez-ohikoak diren zenbait neurri eta

neurtzeko tresna ezagutzea eta erabiltzea.

Zenbait eginkizunek eta ziklok duten iraupena kalkulatzea

denbora-unitatetan (eguna, astea, urtaroak, urteak...), eta

eguneroko jarduerak denboran kokatzea (eguna, gaua, goiza,

arratsaldea, astea, jai eguna...).

4.GEOMETRIA

Norberak eta objektuek espazioan duten kokalekua. Posizio

erlatiboak.

Irudi lauak eta hiru dimentsiokoak identifikatzea inguruneko

elementuetan.

Oinarrizko zenbait gorputz geometriko aztertzea.

Oinarrizko nozio topologikoez jabetzea (irekita, itxita, barruan,

kanpoan, hurbil, urrun, barnekoa, kanpokoa...) eta lekualdatze

ondo orientatuak egitea

MATERIALA

Material ez egituratuak eta egituratuak

Naturalak: hostoak, hondarra, harriak, oskolak

Egunerokotasuneko objektuak: tapoiak, botila

hutsak, arrautzontziak, kartoiak, oihalak, birziklatzeko materialak…

ADINAK 3 URTE 4 URTE 5 URTE

1.LOGIKA

BIKOTEAK Pintzak (2-3)

(soinuaren arabera)

Pintzak (12-16) (pisuaren arabera)

Argazkiak (taktoaren arabera)

SAILKAPENAK Ensartableak

Abako irekiak

(koloreak, formak)

Gelako

materialak:

eraikuntzak, jolasak…

ORDENAZIOAK

Koloreen

arabera

Montessori dorrea

Egurrezko listoiak Oinen neurriak

Tornilloak edo

ruloak: luzera, lodiera, kolorea

EZAUGARRIEN

ARABERA IDENTIFIKATU

Polikuboak: koloreen arabera

Formaren

arabera (bi dimentsioak)

Beti biratzen

dutenak, ez

dutenak, batzuetan

ERAGIKETA LOGIKOAK

Bloke logikoak (2 aldaera

handia-txikia)

Bloke logikoak (3 aldaera)

Bloke logikoak

(4 aldaerak) Tendereroa

SERIEAK 2koak 3koak 4 edo

gehiagokoak

2. ZENBAKIAK ETA ERAGIKETAK

ZENBAKETAK Mugimenduarekin (eskuetako hatzak)

Makiltxoak Olagarroa

Polikuboak koloreka

ZENBAKIAK

IDENTIFIKATU Zein falta da?

Tapoiak 0-5

Tapoiak 0-10

Tapoiak 0-30

BILDUMEN

ARTEKO HARREMANAK

Arrainontziak,

dadoak,

gehiago, gutxiago

Arrainontziak:

ontzi bat hartuta =, +, -

Arrainontziak: zenbakiak ipini

BATUKETAK KENKETAK

Batuketa

sinpleak

Eskuekin: 1+2; 2+2

Dadoa: fruten kutxarekin

Kopuruak

aldatzeko

makina: aldaera desberdinak

ADINAK 3 URTE 4 URTE 5 URTE

3..NEURRIA

NEURTZEKO EGOERAK

Altuera (sudurrak oinarri)

Luzeagoa-

laburragoa Sokaz neurtu

Oinen neurriak

Neurtzeko modu

ez

konbentzionalak

Haurren altuera (cm +, -)

Haurren altuera

eta pisua: cm

eta kg

Zuhaitzaren

enborra

Ura eta likidoak:

litroa

Errezeta eta pisua: g

DENBORA Gaur- atzo-bihar

Goiza-arratsaldea-gaua

Asteko egunak, hilabeteak

Urtea: 12

hilabete

Eguraldia

sailkatu (urtaroak)

ADINAK 3 URTE 4 URTE 5 URTE

4. GEOMETRIA

FORMA GEOMETRIKOAK

Marra Forma lauak:

hirukia, laukia, borobila

Forma tridimentsionalak:

piramidea, zilindroa, kuboa,

prisma

IRUDI LAUAK Psikomotrizitateko

blokeekin

Bikoteak formen arabera

Tangram:

2-3 dimentsio bikoteak

ORDEN LINEALA Ordena jarraitu Linea eraldatu: zuzena, kurboa

Linea egin:

zuzenetik kurbora

KOKAPENAK Haurra objektu

batekiko

Objektuak gelan Janarien formak

Jaialdietan eta

jolasetan Mapak, planoak

ESPERIENTZIAK Kartoizko kaxak Itzalak Parkeko formak,

ura

ADINAK 3 URTE 4 URTE 5 URTE

NOLA?

Haurraren erritmoa errespetatu.

Material bakoitzak bere funtzioa edo helburua izango du.

Haurrari materialak aurkeztu behar zaio.

Aurkezpenean hitz gutxi erabili.

Haurrak nahi duen beste aldiz burutuko du jarduera.

Haurrak ez badu jarduera hori burutu nahi ez behartu, ez da

bere momentua.

Haurraren garapenaren arabera moldatu behar dira

materialak eta jarduerak.

Ez diegu adieraziko nola egiten den edota gaizki eginda

dagoela, materiala jaso eta beste egun batetan saiatzeko

adieraziko diogu.

Jarduera ondo burutzen dutenean, ekintzeri hitzak jartzen

hasiko gara : honen berdina, bestea baino handiagoa,…

Komenigarria da norberak egindako materialak gehitzea.

Haurrari pentsa arazten dioten materialak sortu behar dira.