MATEMATİK DİLİYLE YAZILABİLEN ATASÖZÜ VE DEYİMLER

1) Ne kadar sallarsan salla, donuna düşer son damla.

2) Keskin sirke küpüne zarar.

3) Koyun olmayan yerde, keçiye Abdurrahman Çelebi derler.

x= koyun

y= keçi

z= Abdurrahman Çelebi

x = 0 ⇒ y = z

4) Tatlı dil yılanı delikten çıkarır.

f = tatlı dil fonksiyonu

y = yılan

d = delik

f(y) = d - y

5) İnsan 7 sinde neyse, 70 inde de odur.

a) Sabit fonksiyon: f(x)=a, f(7)=a, f(70)=a

b) Türev olarak: y=f(x)=ex olsun.

6) Hazıra dağ dayanmaz.

f(x)=y =xn n ϵ N olmak üzere yüksek dereceden polinom fonksiyonudur;

n+1 nci dereceden türevi:

fn+1

(xn) = 0

7) Ne doğrarsan aşına, o gelir kaşığına. (Ne ekersen, onu biçersin.)

Birim fonksiyon y=f(x)=x

f(1)=1, f(2)=2, f(3)=3, …, f(n)=n

8) Azmin elinden kurtuluş yoktur.

n→∞

1 + 1/2 + 1/3 + 1/4 + ... + 1/n

9) Her inişin bir çıkışı vardır.

y=f(x)=ax2 + bx + c

a ϵ R+

b,c ϵ R

10) Bir koltuğa iki karpuz sığmaz.

1 koltuk < 2 karpuz ≤ 2 koltuk

11) Samanlık ne kadar dolu olursa olsun yine de bir tutam ot alır.

a=1/101000

, b=2/101000

birbirlerine çok yakın iki rasyonel sayı olsun.

Otun koyulacağı yer = (a+b) / 2 = 1,5/101000

12) Bir taşla iki kuş vurmak.

x=taş, y=kuş

f(x)=y=2x

x=1 verirsek, y=2 elde ederiz.

13) Büyük balık küçük balığı yutar.

B = büyük balık, A = küçük balık

A B

14) Gelen ağam, giden paşam.

y = sinhx ⇒ dy/dx = coshx

y = coshx ⇒ dy/dx = sinhx

15) Bir çiçekle yaz gelmez.

ç=çiçek, yaz = { ç| ç ≥ 2, çϵN }

16) Ağzı var, dili yok.

p önermesi=ağız,

q önermesi=dil

p=1, q= 0

17) Abbas yolcu.

18) Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz.

f(x)=1/x

x=1 için y= 1

x=2 için y=0,5

x=5 için y=0,2

19) Alışmış kudurmuştan beterdir.

Soru: Üç yumurta bir liradır. 27 yumurta kaç lira eder?

Alışılmış Cevap: Önce 1 yumurtanın fiyatını bulalım. 1/3=0,333…kuruş

Alışılmamış cevap: 27/3=9 lira

20) Altı kaval, üstü şişhane.

(6kaval)şişhane

21) Anadan doğmuşa dönmek.

ln(ex)=x

22) Ateş ile barut bir arada durmaz.

A=Ateş, B=Barut

A∩B=∅

23) Bilen ile bilmeyen bir olmaz.

bilen ≠ bilmeyen ≠ 1

24) Bir pire için yorgan yakılmaz.

f=yorgan yakma fonksiyonu, p=pire, p ≠ 1, pϵN olmak üzere

f(p) = { p| p≥ 2 }

25) Bir pul etmemek.

f değer fonksiyonu, x değeri ölçülecek değişken, p=pul

f(x) < 1p

26) Çalışmak ibadetin yarısıdır.

2çalışmak = 1ibadet

27) Allah'dan umut kesilmez.

0!=1 dir.

28) Çarşambanın gelişinden, perşembe bellidir.

x=çarşamba ⇒ x+1=Perşembe

29) Çıkmadık canda umut vardır.

pozitif x sayısı ne kadar küçük olursa olsun

x/2 ≥ 0 dır.

30) Dertsiz başını derde sokmak.

X=1 eşitliğinde her iki tarafı z(y+5) ile çarpalım)

xyz+5xz-yz-5z=0

31) Dervişin fikri neyse zikri de odur.

fikir(derviş)=zikir (derviş)

fikir=f, zikir=g, derviş=x alırsak

f(x)=g(x) fonksiyonların eşitliğini elde ederiz.

32) Dinsizin hakkından imansız gelir.

i=dinsiz, -i= imansız

i=

eşitliğinde her iki tarafı imansız (-i) ile çarparsak

-i2=1

elde ederiz.

33) Dolap beygiri gibi dönmek.

Birim çemberi x2+y

2=1 ele alalım.

xn={-1, -999/1000,-998/1000,…,-1/1000,0,1/1000, 2/1000,…., 999/1000,1}

dizisinin elemanları sırasıyla alınarak pozitif yn değerleriyle (xn,yn) noktalarını elde edip bu

noktalara göre sırayla konum değiştirmek.

xn dizisi elemanları bittiğinde sondan (xn) den tekrar başlayıp başa doğru bu defa negatif yn

değerleriyle hiç durmaksızın yola devam etmek.

34) Dost başa düşman ayağa bakar.

|AB| |CD| ile dost ise bakış açısı α < 45o

|AB| |CD| ile dost ise bakış açısı α = 90o

35) Elde bulunan beyde bulunmaz.

Elin sahip olduğu varlıkların kümesi = E,

Beyin sahip olduğu varlıkların kümesi = B olsun.

B E dir

36) Eli cebine varmamak.

f elin hareket fonksiyonu olmak üzere;

Eller, cep noktasına sağdan ve soldan giderken limitler ile fonksiyonun cep noktasındaki

değeri farklı olduğundan sürekli değildir.

37) Emanet ata binen tez iner.

(x-1)4-3(x-1)

2+2=0 denklemini çözmek için geçici olarak (x-1)

2= at binelim.

(at)2-3(at)+2=0 elde ederiz. (at)1=1,(at)2=2

elde ettikten sonra attan inilmek zorunda kalınır.

38) Güzellik onsa dokuzu dondur.

Güzellik = İç güzellik + Dış güzellik

10 = iç güzellik + 9

İç güzellik = 1

39) Hamama giren terler.

lny = ln(2x)+ln(x+1)+c denkleminde c sabiti lnc olarak alınır.

40) Hem çalar, hem oynar.

Çalanlar kümesi A, oynayanlar kümesi B olsun

Hem çalıp, hem oynayanlar kümesi = A∩B

41) İğne atsan yere düşmez.

R reel sayılar olmak üzere;

yer = x düzlemi olarak tanımlayalım.

∀ a,b ϵ R için 2 de tanımlı olmayan (a,b) ikilisi yoktur.

42) İki sözü bir araya getirememek.

A={x | x bir araya getirilen sözcükler kümesi }

s(A)<=1

43) İn cin top oynamak.

+1=0

44) İncir çekirdeğini doldurmamak.

İncir çekirdeğinin hacmi=V

Doldurulan miktar =X olsun

V > X

45) Adı çıkacağına canı çıksın.

Matematik en zor derstir.

46) İsteyenin bir yüzü kara vermeyenin iki yüzü.

47) Kalıbının adamı olmamak.

X=1, x=5

48) Kara batak gibi bir batar bir çıkar.

fonksiyonu: karabatak(x) = sin(x)

x eksenini su seviyesi olarak tanımlayalım.

49) Kaşık ile toplar kepçe ile dağıtır.

n→∞

(1+1/2+1/4+1/8+1/16+...+1/2n ) - 2 = 0

50) Kılı kırk yarmak.

kıl=k, f(k)=k/40

51) Kırdığı ceviz bini aştı.

ceviz=c, f kırma fonksiyonu

f(c) > 1000

52) Kırkbir kere maşallah.

41 x maşallah

53) Kimin arabasına binse onun türküsünü söyler.

f fonksiyonu birinci kişinin arabası, x+1 birinci kişinin türküsü, f(x) = x+1

g fonksiyonu ikinci kişinin arabası, x-1 ikinci kişinin türküsü, g(x) = x-1

olsun. Şimdi x=2 yi her iki arabaya bindirelim

f(x)=x+1 ⇒ f(2)=2+1=3

g(x)=x-1 ⇒ g(2)=2-1=1

54) Kimine sivrisinek saz, kimine davul zurna az.

A={ sivrisinek, saz }, B={ davul, zurna, keman }

55) Kitabına uydurmak.

56) Korkunun ecele faydası yoktur.

Ecel + Korku = Ecel

olduğundan korku etkisiz elemandır.

57) Köküne kibrit suyu dökmek.

f(x) = + kibrit suyu

58) Kuş sütünden başka her şey var.

A={ x| ∀ xϵ A , x ≠ kuş sütü}

A = E-{kuş sütü}, E=evrensel küme

59) Mart çıkmadıkça dert çıkmaz.

x-dert = eror

y=x-mart

z= y-dert

60) Nal toplamak.

nal + nal + nal + …

61) Ok yaydan çıktı.

yay-ok

62) Okka her yerde 400 dirhem.

x = okka = 400

x ϵ N, x ϵ Z, x ϵ Q, x ϵ R | x=400,

N=Doğal sayılar, Z=Tam sayılar, Q=Rasyonel sayılar, R= Reel Sayılar

63) Olmayacak duaya amin demek.

sayısının bir rasyonel sayı olduğunu kabul edelim. O zaman rasyonel sayıların tanımı

gereği a ve b aralarında asal tam sayı, b ≠ 0 olmak üzere

şeklinde yazılabilmesi gerekir ki

bu da mümkün değildir.

64) Öküze boynuzu yük değil.

+ 2 =

65) Özü bir, sözü bir.

özü = sözü = 1

66) Parası çok, aklı az.

f(x) fonksiyonu, x=para noktasında maksimum, x=akıl noktasında minimum değerini

almaktadır.

67) Paşa paşa.

paşa paşa = paşa2

68) Pekmezi küpten kadını kökten al.

(pekmez)3 +

69) Pılıyı pırtıyı toplamak.

pılı + pırtı

70) Ramak kalmak.

f(x) =

fonksiyonunda x değerleri arttıkça (x→ ∞), fonksiyonun değeri sıfıra ramak

kalmaktadır.

71) Sabrı tükenmek.

1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12+13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+…

72) Sakın nisanın beşinden, öküzü ayırır eşinden.

5 nisan = öküz - eş

73) Sıçan deliğe sığmamış, kuyruğuna birde kabak bağlamış.

sıçan > delik,

sıçan + kabak >> delik

74) Sıfıra sıfır, elde var sıfır.

0+0=0, 0-0=0, 0.0=0

75) Sırrını açma dostuna, dostunun dostu vardır, o da söyler dostuna.

a=sır, b=a+1, c=b+1, d=c+1, e=d+1, f=e+1, g=f+1,h=g+1, i=h+1, j=i+1, k=j+1,

l=k+1, m=l+1, n=m+1, p=n+1, r=p+1, s=r+1, t=s+1, u=t+1, v=u+1, x=v+1, y=x+1

76) Solda sıfır.

Değer = 0001

77) Söz gümüşse sükut altındır.

söz = gümüş ⇒ sükut = altın

78) Sözü sözüne uymaz.

söz1 ≠ söz2

79) Suyu getiren de bir, testiyi kıran da.

su getiren = testi kıran = 1

80) Suyunun suyu.

y=f(x)⇒ suyu= (x), suyunun suyu= (x)

81) Teyze ana yarısıdır.

2.teyze = ana

82) Tozu dumana katmak.

toz + duman

83) Üç aşağı beş yukarı.

[3,5] veya (3)5

84) Üstünden atmak.

y = x5

⇒ lny = 5lnx

85) Vakit nakittir.

t=time

t=$

86) Yedisinden yetmişine kadar.

f(x)= { x | 7≤ x ≤ 70, x doğal sayı }

87) Yerin kulağı vardır.

Yerin sahip oldukları küme A olsun. x=kulak olsun.

A= { x | }

88) Yol geçen hanı.

y=x, x ϵ

89) Zerre kadar.

ε komşuluğunda

90) Bir dereceye kadar.

≤ 1o

91) Yığılıp kalmak.

xo=yığılma noktası, L= kalınan yer olmak üzere,

92) Akıntıya kürek çekmek.

93) Ha Hoca Ali, ha Ali Hoca.

ali, hoca ϵ ali+hoca=hoca+ali,

ali.hoca=hoca.ali değişme özelliği vardır.

94) Adım adım yer edeyim, gör sana neler edeyim.

y=f(x)

95) Deveden büyük fil var.

real say lar kümesi kompleks say lar kümesi olmak üzere;

dir.

Burada kullanılan deyimlerin çoğu

http://deyimler.sitesi.web.tr/

web sayfasından alınmıştır. Hazırlayanlara gönülden teşekkürler.

Alıntı yapılan diğer deyim siteleri

http://www.turkcebilgi.com/sozluk/deyimler/

http://www.atasozuarsivi.com/deyimler-sozlugu.html

http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_atasozleri&view=atasozleri

http://www.ilkogretim.info/?page_id=22

Yazan = Savaş KÖKSAL mailto:savaskoksal@outlook.com