Гүүрийн ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх гарын авлага MANUAL FOR BRIDGE SOUNDNESS EVALUATION

Монгол улс, Гүүрийн засвар арчлалтын чадавхийг хөгжүүлэх төсөл

2015 оны 3 сар

Гарчиг

1. Гарын авлагын хамрах цар хүрээ ................................................................................ 1

2. Ашиглалтын түвшний үнэлгээний зорилго ба ерөнхий агуулга ................................. 1

2.1 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний зорилго ............................................................................... 1

2.2 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний индекс ................................................................................ 2

2.3 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний арга .................................................................................... 2

3. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх ............................................................................. 3

3.1 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний үндэс .................................................................................. 3

3.2 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний дараалал ........................................................................... 4

3.3 Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх .......................................................................................... 5

3.4 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний карт .................................................................................... 9

3.5 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний картны загвар .................................................................. 12

1

1. Гарын авлагын хамрах цар хүрээ

Энэхүү гарын авлага нь модон гүүрийн үнэлгээ хийхэд хамаарахгүй. Ашиглалтын түвшний

үнэлгээтэй холбоотой шинэ мэдээлэл, арга туршлага бий болсон тохиолдолд түүнчлэн

нэмэлт өөрчлөлт оруулах шаардлага гарвал энэхүү гарын авлагыг шинэчилнэ. Мөн орон

нутгийн засаг захиргааны харъяа өөр бусад гүүрүүдэд ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх

тохиолдолд шаардлагатай нэмэлт өөрчлөлтийг хийсний үндсэн дээр энэхүү гарын авлагыг

ашиглах нь зүйтэй.

2. Ашиглалтын түвшний үнэлгээний зорилго ба ерөнхий агуулга

2.1 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний зорилго

Гүүр нь төмөр бетон болон ган эд ангиас голлон бүтэх байгууламж юм. Төмөр бетон болон

ган хийц нь орчны нөлөөлөл (хур тунадас, температурын өөрчлөлт, хөлдөлт гэсэлт,

нүүрстөрөгчийн хий, давс зэрэг) болон хөдөлгөөний ачаалал дахин давтагдах зэрэг

үйлчлэлээс үүдэн хэв гажилтанд орж, элэгдэл нь даамжирна. Гүүр нь ийнхүү элэгддэг эд

ангиас бүрдэж, цаг хугацаа өнгөрөх тусам элэгдэж хуучирдаг байгууламж юм.

Элэгдэл нь нэмэгдэж, даац буурах зэргээр хиймэл байгууламжид байвал зохих шинж

чанарыг хангахад хүндрэлтэй болохоос нь өмнө гүүрийн засвар арчлалтыг илүү үр ашигтай,

үр дүнтэй хийх шаардлагатай.

Ашиглалтын түвшний үнэлгээний зорилго нь элэгддэг эд ангиас бүрдэх гүүрийн үзлэг хийх

үед түүний элэгдлийн байдал (хэв гажилтын түвшин)-ыг тогтоох явдал юм. Гүүрийн хэв

гажилтын явц болон ашиглалтын түвшний үнэлгээний тойм зургийг зураг 2.1.1-д үзүүлэв.

Зураг 2.1.1 Гүүрийн хэв гажилтын явц ба ашиглалтын түвшний үнэлгээний ерөнхий тойм

Гүүрийн ашиглалтын түвшний үнэлгээ нь, үзлэгийн мэдээллийг ашиглан гүүрийн

эвдрэлийн байдал (хэв гажилтын түвшин)-г үнэлэх зорилготой юм.

Энэхүү гарын авлагыг Монгол улсын ЗТЯ болон Улаанбаатар хотын НАЗГ-т

харъяалагддаг төмөр бетон болон ган гүүрийн ашиглалтын түвшнийг үнэлэхэд

зориулав.

2

2.2 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний индекс

2.3 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний арга

Монгол улсад, гүүрийн ашиглалтын түвшний нэгдсэн үнэлгээ хийх чадвартай инженер

цөөн учраас үзлэгийн үр дүнгийн мэдээлэлд түшиглэн тоон үзүүлэлтээр үнэлэх аргыг

хэрэглэнэ. Тоон үзүүлэлтээр үнэлэх энэхүү арга нь үзлэгийн мэдээлэл байхад л ашиглалтын

түвшинг хялбархан үнэлж болох онцлогтой юм. Тиймээс гүүрийн засвар арчлалт хийж буй

засвар арчлалтын компанийн ИТА-ууд ч гэсэн ашиглалтын түвшний үнэлгээг хийх

боломжтой юм. Ийм учраас улсын хэмжээний гүүрийн засвар арчлалтын шаардлагатай

байдлыг тодорхойлох, засвар арчлалтын циклийг бүрдүүлэхэд хувь нэмэртэй гэж үзэж

байна.

Ашиглалтын түвшний үнэлгээг, үзлэгийн үр дүнгийн мэдээлэлд үндэслэн, тоон

үзүүлэлтээр үнэлэх аргыг хэрэглэнэ. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ нь нийт гүүрийг үнэлэх

болон зорчих хэсэг ба гүүрийн үндсэн байгууламжийг үнэлэх гэсэн аргууд байдаг. Тоон

үзүүлэлтээр үнэлэх нь үнэлгээний онооны нийлбэрийг тооцох арга юм.

(1) Ашиглалтын түвшний үнэлгээний индекс нь A-D хүртэлх 4 түвшинтэй байна. Хүснэгт

2.2.1-д хэв гажилтын түвшний тодорхойлолт болон хэв гажилтын түвшин нэг бүрт

тохирох засвар арчлалтын бүрэлдэхүүнийг дурдав.

Хүснэгт 2.2.1 Хэв гажилтын түвшин ба засвар арчлалтын хамаарал

Хэв гажилтын түвшин

Хэв гажилт ба элэгдлийн

явц

Засвар арчлалтын агуулга

Хийгдэх ажил Чиглэл

Урьдчилан сэргийлж хамгаалах

Засвар Хүчитгэл Шинэчлэх

A Хэв гажилт багатай

Урьдчилан сэргийлж хамгаалах

○ Явцыг ажиглах, гадаргууг хамгаалах, өнгөлөх

B Хэв гажилт үүссэн

Засвар ○ ◎ Цууралтыг засах гм

C Хэв гажилт

ихтэй Засвар, хүчитгэл

◎ ◎ Хүчитгэх материал ашиглах гм

D Хэв гажилт маш их

Хүчитгэл, шинэчлэх

○ ◎ ◎ Хүчитгэх материал ашиглах, шинэчилж барих гм

(2) Гүүрийн үзлэгийн үнэлгээгээр “яаралтай” гэж оношлогдсон хэсгийг ашиглалтын

түвшний үнэлгээнээс үл хамааран нэн даруй засварлах шаардлагатай.

3

3. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх

3.1 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний үндэс

(1) Зорчих хэсгийн үндсэн эд ангид парапет, хашлага, заадас, хучилт, дамжих хавтан, ус

зайлуулах төхөөрөмж багтана. Гүүрийн үндсэн байгууламжийн үндсэн эд ангид дам нуруу,

хучилтын доорх хавтан, захын ба завсрын тулгуур багтана. Тулах хэсгийн эвдрэлийг дам

нурууны байдлаар үнэлэхээр тооцов. Мөн энэхүү гарын авлагад суурийг үнэлээгүй болно.

Үнэлгээнд хамрагдах үндсэн эд ангийг зураг 3.1.1-д үзүүлэв.

(2) Зорчих хэсгийг үнэлгээнд хамруулсан учир нь Монголын гүүрүүдийн зорчих хэсэг эвдрэл

ихтэй бөгөөд зорчих хэсгийг нэн тэргүүнд сэргээн засах хувилбар байх боломжтой юм.

Зураг 3.1.1 Үнэлгээнд хамрагдах үндсэн эд ангиуд

Ашиглалтын түвшний үнэлгээг дараах байдлаар хийнэ.

(1) Эхлээд үндсэн эд ангийн хэв гажилтын байдлыг үнэлнэ. Үнэлгээ хийхдээ үндсэн эд

ангид үүссэн эвдрэлийн төрөл ба эвдрэл үүсэх ач холбогдлын

коэффициент(эвдрэлтэй алгаслын тоо болон эвдрэлтэй байршлын тооны

харьцаа)-ээр элэгдлийн байдлыг эвдрэл тус бүрд хасах оноо өгч гаргана.

(2) Үндсэн эд анги тус бүрийн эвдрэлийн хасах онооны нийлбэр дээр үндсэн эд ангийн ач

холбогдлын коэффициентийг тооцож, зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламж, нийт

гүүрийн (зорчих хэсэг болон гүүрийн үндсэн байгууламж) гэсэн 3 хэсэгт хувааж

ашиглалтын түвшний оноо (100 оноо)-ноос эвдрэлийн хасах онооны нийлбэрийг

хассан ялгаврыг ашиглалтын түвшний үнэлгээний оноо гэнэ. Үнэлгээний оноогоор

ашиглалтын түвшний үнэлгээг гаргана.

(3) Үзлэгт хамрагдсан гүүр тус бүрд ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийнэ.

4

3.2 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний дараалал

Зураг 3.2.1 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний дараалал

ЭХЛЭЛ

Үндсэн эд ангийн үнэлгээ (хасах оноо)

Зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламжийн ашиглалтын түвшний

үнэлгээ (оноо)

Ашиглалтын түвшин (нийт үнэлгээ)

ТӨГСГӨЛ

Үзлэгийн мэдээлэл

Эвдрэл тус бүрийн хасах оноо

Зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламжийн

ашиглалтын түвшний үнэлгээний оноо

(100 оноо - хасах оноо)

Эд ангийн ач холбогдлын коэффицент

Ашиглалтын түвшний үнэлгээний дарааллыг Зураг 3.2.1-т үзүүлэв.

5

3.3 Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх

(1) Үндсэн эд ангийн эвдрэлийн хасах оноог тооцоолох

Үнэлгээ хийхдээ эхлээд үндсэн эд анги нэг бүрд үнэлгээний оноог тооцож гаргана.

Дараа нь зорчих хэсэг болон гүүрийн үндсэн байгууламж, мөн гүүрийн нийт ашиглалтын

түвшний үнэлгээний оноог тооцож гаргана.

Үндсэн эд ангийн үнэлгээг тооцохдоо эвдрэлгүй байдлыг 100 оноо гэж үзэж, эвдрэлийн

байдал (төрөл, тоо хэмжээ)-аас шалтгаалан эвдрэл тус бүрийн үнэлгээний онооны

нийлбэрийг хасаж тооцно. Эвдрэлийн төрөл тус бүрээр суурь хасах оноо болон эвдрэл

үүсэх хувийг тооцсон нэгжийг хүснэгт 3.3.1-д үзүүлсэн байдлаар тооцох ба эвдрэл үүсэх

ач холбогдлын коэффициент (эвдрэлтэй байршлын тоо ба алгаслын тооны харьцаа) нь

их байвал хүснэгт 3.3.2-т үзүүлсэн засварлах нэмэгдэл коэффициент тооцно. Үндсэн эд

ангийн эвдрэлийн хасах оноог олохдоо эвдрэл тус бүрийн хасах оноог нэмж олно. Үндсэн

эд ангийн эвдрэлийн хасах оноо (Mi)-ны томъёог (1)-д үзүүлэв.

Үндсэн эд ангийн эвдрэлийн хасах оноо Mi = Σ

(эвдрэл тус бүрийн үнэлгээний хасах оноо)……………………………………… (1)

(2) Зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламж, гүүрийн нийт үнэлгээний оноог тооцох

Зорчих хэсгийн үнэлгээний оноо (Rs) болон гүүрийн үндсэн байгууламжийн

үнэлгээний оноо (Bb)-г тооцохдоо тус бүрийн үндсэн эд ангийн үнэлгээний хасах оноог

хүснэгт 3.3.3-т үзүүлсэн ач холбогдлын коэффициент (Ci)-ээр үржүүлж нийт оноог олоод,

ашиглалтын оноо болох 100 онооноос хасаж тооцно. Тус бүрийн томъёог (2) ба (3)-т

үзүүлэв.

Зорчих хэсгийн үнэлгээний оноо Rs =100－Σ (Mi×Ci) ....................... ……… (2)

Гүүрийн үндсэн байгууламжийн үнэлгээний оноо Bb=100－Σ (Mi×Ci) ………… (3)

Гүүрийн үнэлгээний нийт оноог олохдоо зорчих хэсэг ба гүүрийн үндсэн байгууламжийн

оноог тус бүрийн ач холбогдлын коэффициент (Cr= 0.33, Cb= 0.67)-ээр үржүүлж олно.

Нийт үнэлгээний оноо (BI)-г зорчих хэсэг болон гүүрийн үндсэн байгууламжийн онооны

томъёо (4)-оор олно. Зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламжийн нийлбэр үнэлгээний

оноог гаргах томъёог (4)-т үзүүлэв.

Гүүрийн үнэлгээний нийлбэр оноо BI=Rs×Cr + Bb×Cb………………………… (4)

(3) Ашиглалтын түвшний үнэлгээ

Бүх үнэлгээний онооны дагуу 3.4-р хэсэгт үзүүлсэн ашиглалтын түвшний үнэлгээний

картыг ашиглан энэхүү үнэлгээг хийнэ.

6

(1) Гүүрийн ашиглалтын түвшний үнэлгээг төмөр бетон болон ган гүүр гэж ангилан хийнэ.

Эвдрэл нэг бүрийн хүснэгт 3.3.1-д үзүүлсэн суурь хасах оноо болон хүснэгт 3.2.2-т үзүүлсэн

засварлах нэмэгдэл коэффициентийн тухайд Монгол улсын гүүрийн эвдрэлийн онцлогийг

харгалзан ашиглалтын болон аюулгүй байдалд нөлөөлөх байдал зэргийг тооцон гаргасан

болно.

Эвдрэл тус бүрийн хасах оноог тооцох тодорхой жишээ үзүүлье. Жишээлбэл: 10

алгасалтай төмөр бетон гүүрэнд үзлэг хийхэд дам нурууны босоо хагарал,ан цав 2 алгасалд

бүртгэгдсэн бол эвдрэл үүсэх хувь нь 2/10＝0.2 болно. Хүснэгт 3.3.1 (1)-д үзүүлсэнчлэн суурь

хасах оноо нь 9 оноо, хүснэгт 3.3.2-д үзүүлсэнчлэн эвдрэл үүсэх хувь 0.2-ын нэмэгдэл

коэффициент нь 2 тул босоо хагарал, ан цавын эвдрэл тус бүрийн хасах оноо нь 9×2=18

болно. Үндсэн эд анги болох дам нурууны эвдрэлийн хасах оноо нь нийтдээ -18 оноо гэсэн

үг.

Эвдрэл үүсэх харьцаа нь 0.25-аас илүү үндсэн эд ангийн гэмтлийн хасах онооны нийлбэр

нь 100 оноо болох байдлаар суурь оноог тогтоосон болно. Завсрын тулгуурт онцгой эвдрэл

(жишээлбэл: элэгдлээс болж хөндлөн огтлолын талбай их хэмжээгээр багассан, нарийн

голчтой тулгуур гэх мэт (Зураг 3.3.1-ыг үз)) бүртгэгдсэн тохиолдолд тусгайлан оноо хасна.

Энэ тохиолдолд ач холбогдлын коэффициентийг 1 гэж авна.

Хүснэгт 3.3.1(1) Эвдрэлийн төрөл тус бүрийн суурь хасах оноо ба эвдрэл үүсэх хувь тооцох

нэгж (Гүүрийн үндсэн байгууламж: Бетон гүүр）

Ангилал Үндсэн эд анги Эвдрэлийн төрөл

Нэгж Төрөл Төрөл Суурь хасах оноо

Зорчих хэсэг

Хайс, хашлага

Хайсны суурь 10 1 Алгасал

Хайс 23 1 Алгасал

Заадас

Түвшний зөрүү үүссэн 15 1 Цэг

Нүх гарсан, заадас орчмын бетон гэмтсэн

15 1 Цэг

Резиний гэмтэл г.м 3 1 Цэг

Хучилт

Нүх 15 1 Алгасал

Хагарал ихтэй 10 1 Алгасал

Дунд зэргийн хагаралтай 3 1 Алгасал

Элэгдэл 5 1 Алгасал

Захын тулгуурын

дөхөц замын хэсэг

Хазайлт ихтэй 10 1 Цэг

Хавтан хагарсан 10 1 Цэг

Далавч, парапетын гэмтэл 10 1 Цэг

Өргөн нь нарийссан 3 1 Цэг

Ус зайлуулах төхөөрөмж

Ус зайлуулах төхөөрөмж байхгүй

33 1 Алгасал

Ус зайлуулах хүчин чадал буурсан

10 1 Алгасал

Гүүрийн үндсэн

Алгаслын байгууламж

Босоо болон хэвтээ хагарал 9 1 Алгасал

Ихээхэн гулзайж, хагарсан 6 1 Алгасал

7

байгууламж （Бетон гүүр）

Тулах хэсгийн эвдрэлийн

зэрэг

B,C,D 10 1 Алгасал

A 2 1 Алгасал

Бетон ховхорсон 3 1 Алгасал

Шохойжилт 3 1 Алгасал

Дам нурууны хавтан

Нүх гарах зэрэг эвдрэл үүссэн

15 1 Алгасал

Бетон ховхорсон 5 1 Алгасал

Ан цав 10 1 Алгасал

Шохойжилт 3 1 алгасал

Захын ба завсрын тулгуур

Ан цав, элэгдэл, арматур ил гарсан

13.33 1 суурийн

тоо

Суулт, хазайлт 20 1 суурийн

тоо Онцгой гэмтэл (элэгдэл ихтэй,завсрын тулгуур

нарийссан) 5

1 тохиолдол

Хүснэгт 3.3.1 (2) Эвдрэлийн төрөл тус бүрийн суурь хасах оноо болон эвдрэл үүсэх хувь

тооцох нэгж (Гүүрийн үндсэн байгууламж: Ган гүүр)

Ангилал Үндсэн эд анги Эвдрэлийн төрөл

Нэгж Төрөл Төрөл Суурь хасах оноо

Гүүрийн үндсэн

байгууламж (ган төмөр

гүүр)

Дам нуруу

Ачааллаас үүдсэн цууралт 12 1 Алгасал

Будган гадаргуу их муудсан 12 1 АлгасалТулах хэсгийн эвдрэлийн

зэрэг

B,C,D 4 1 Алгасал

A 2 1 Алгасал

Бусад эвдрэл 3 1 Алгасал

Дам нурууны хавтан

Нүх гарах зэргээр гэмтсэн 15 1 Хавтан

Дам нурууны хавтангийн үнэлгээ A

9 1 Хавтан

Дам нурууны хавтангийн үнэлгээ B

6 1 Хавтан

Дам нурууны хавтангийн үнэлгээ C

3 1 Хавтан

Захын ба завсрын тулгуур

Ан цав, элэгдэл, арматур ил гарсан

13 1 Суурийн

тоо

Суулт, хазайлт 20 1 Суурийн

тоо Онцгой гэмтэл (угаагдалт ихтэй, завсрын тулгуур

нарийссан 5

1 Тохиолдо

л

Хүснэгт 3.3.2 Эвдрэл үүсэх хувь тус бүрийн нэмэгдэл коэффициент

Эвдрэл үүсэх хувь ～0.1 0.1～0.25 0.25～ Нэмэгдэл

коэффициент 1 2 3

8

Нарийн баганат завсрын авсрын тулгуурын их бие

хэсгийн элэгдэл

Тулгуурын их биеийн

бетоны эвдрэл, гэмтэл

Зураг 3.3.1 Завсрын тулгуурын онцгой эвдрэл

(2) Хүснэгт 3.3.3-т үзүүлсэн үндсэн эд анги тус бүрийн ач холбогдлын коэффициент

(нөлөөллийн хэмжээний харьцаа)-ийг тооцохдоо үндсэн эд анги тус бүрийн эвдрэл нь зорчих

хэсэг болон гүүрийн үндсэн байгууламжийн ашиглалтын болон аюулгүй байдалд үзүүлэх

нөлөөллийн хэмжээ Монголын гүүрийн эвдрэлийн байдлыг харгалзан тооцов. Зорчих хэсэг,

гүүрийн үндсэн байгууламжийг бүрдүүлэх үндсэн эд ангийн ач холбогдлын коэффициент нь

зорчих хэсгийн ач холбогдлын коэффициент＝0.33, гүүрийн үндсэн байгууламжийн ач

холбогдлын коэффициент＝0.67 тус тус байх ба нийлбэр нь 1.0 болно.

Хүснэгт 3.3.3 Үндсэн эд ангийн ач холбогдлын коэффициент

Зорчих хэсгийн үнэлгээ Гүүрийн үндсэн байгууламжийн үнэлгээ

Үндсэн эд анги Ач холбогдлын коэффициент

Үндсэн эд анги Ач холбогдлын коэффициент

Хайс, хашлага 0.1 Дам нуруу 0.6 (0.4)

Заадас 0.35 Хавтан 0.2 (0.4)

Хучилт 0.25 Захын ба завсрын

тулгуур 0.2

Захын тулгуурын дөхөц замын хэсэг

0.2 Захын ба завсрын

тулгуур Онцгой нөхцөлд

Ус зайлуулах төхөөрөмж

0.1

Дүн 1.0 Дүн 1.0

Гүүрийн үндсэн байгууламжийн үнэлгээний ач холбогдлын коэффициент ( ) тоо нь ган гүүрийн үзүүлэлт юм.

(3) Ашиглалтын түвшний үнэлгээний ангилал ба үнэлгээний онооны хамаарлыг хүснэгт

3.3.4-т үзүүлэв. Хүснэгт 3.3.4 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний ангилал ба үнэлгээний онооны хамаарал Ангилал A：

Хэв гажилт бага B：

Хэв гажилт үүссэнC：

Хэв гажилт их D：

Хэв гажилт маш ихЗорчих хэсэг ≧90 90＞ ≧75 75＞ ≧60 60＞

Гүүрийн үндсэн байгууламж

≧90 90＞ ≧75 75＞ ≧60 60＞

Нийлбэр ≧90 90＞ ≧75 75＞ ≧60 60＞

9

3.4 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний карт

Ашиглалтын түвшний үнэлгээний картанд үзлэгийн үр дүнгийн мэдээллийг ашиглан,

эвдрэл тус бүрээр үзлэгт хамрагдсан нийт тоо хэмжээ (алгаслын тоо ба байршлын тоо)

болон эвдрэлтэй байршлын тоо хэмжээ (алгаслын тоо ба байршлын тоо)–г шивж оруулахад,

ашиглалтын түвшний үнэлгээг автоматаар тооцож гаргахаар боловсруулсан болно.

Хүснэгт 3.4.1-д 10 алгасалтай бетон гүүрийн ашиглалтын түвшний үнэлгээний картыг

ашиглан үнэлсэн жишээг үзүүлэв. Уг жишээгээр ашиглалтын түвшний үнэлгээний оноог

зорчих хэсэг 74 оноо, гүүрийн үндсэн байгууламж 71 оноо, нийт 72 оноотой гэж үнэлсэн

байна. Ашиглалтын түвшин нь зорчих хэсэг, гүүрийн үндсэн байгууламж, нийт гэсэн

ангиллаар бүгд C зэрэглэлд орно.

Хүснэгт 3.4.1-н өнгөөр ялгасан хэсэг нь үзлэгийн үр дүнгээс авсан мэдээлэл болно. Зөвхөн

өнгөөр ялгасан хэсгийг шивж оруулахад л үнэлгээний оноо, ашиглалтын түвшинг тооцоолох

боломжтой. Голын урсгал доторх гүүрийн эд ангийн үзлэгийг хийж чадаагүй тул уг жишээний

мэдээлэлд дам нуруу, хучилтын хавтан нь 4 алгасал, захын ба завсрын тулгуур нийлээд 6

тулгуур хамрагдсан болно. Тиймээс гүүрийн үндсэн байгууламжийн талаарх мэдээлэлд нийт

алгаслын тоо 10 гэж зөрүүтэй байгааг анхаарах хэрэгтэй. Эвдрэлийн тоо хэмжээ гэдэг нь

тухайн эвдрэл илэрсэн алгаслын тоог зааж байгаа. Энэ жишээнд голын урсгал доторхи

завсрын тулгуурын арматур нь ил гарч, аюулгүй байдал нь хангалтгүй болсон нэг завсрын

тулгуур байв. Үүнийг онцгой эвдрэл гэж үзэн 5 оноо хассан бөгөөд гүүрийн үндсэн

байгууламжийн үнэлгээнд ач холбогдлын коэффициентийг 1 гэж үзэж мөн хассан болно.

Мэдээлэл оруулахад анхаарах бусад зүйлийг дор дурдав.

(1) Гүүрийн үзлэгийн гарын авлагын дагуу гүйцэтгэсэн үзлэгийн картад тэмдэглэгдсэн

мэдээллийг ашиглана.

(2) Эвдрэлийн төрөл ба онцлогийг тодорхойлохдоо гүүрийн үзлэгийн гарын авлагад

зааснаар тодорхойлно.

(3) Гүүрийн үндсэн эд анги болох заадас, хучилт, тулах хэсгийн тухайд бол 1 алгасалд юм

уу, 1 байршилд 2-оос дээш төрлийн эвдрэл байгаа тохиолдолд аль өндөр суурь хасах

оноотойг нь сонгож, шивж оруулна.

(4) Хэв гажилтын түвшингийн зөрүүний хувьд бол “Их зөрүүтэй” гэсэн үзүүлэлт нь

хамаарагдах эвдрэлд тооцогдоно. Хэв гажилтын заадасны нүх, залгаас орчмын

хагарал ан цав, хэвийн бус сул явалтын хувьд бол ”Нүх” болон “хэвийн бус сул явалт”

үзүүлэлт нь хамаарагдах эвдрэлд тооцогдоно. Мөн түүнчлэн “Нүх”, “хэвийн бус сул

явалт” нь давхцсан тохиолдолд эвдрэлийг 1 гэж тооцно.

(5) Ган гүүрийн хучилтын хавтангийн эвдрэлийг дам нурууны хавтангийн тоогоор гаргана.

Дам нурууны хавтангийн эвдрэлийг үнэлэх ангиллыг гүүрийн үзлэгийн гарын авлагын

зураг 6.5-ын дагуу үнэлсэн болно.

(6) Будган гадаргуу “Их” элэгдэх эвдрэл нь ган хийц бүтээц зэвэрсэнээс үүдэн ган

хавтангийн зузаан нь нимгэрсэн тохиолдлыг хэлнэ.

Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийхэд хэрэглэх картыг үзлэгийн картын төгсгөлд Маягт 9

нэрээр хавсаргасан бөгөөдүүнийг үзлэгийн карттай хамт тэмдэглэж хадгална.

10

(7) Захын болон завсрын тулгуурын эвдрэлийг онцгой эвдрэлд тооцсон бол уг эвдрэлийн

жишээг оруулна.

・Хөндлөн огтлолын талбай нь их хэмжээгээр элэгдсэн завсрын тулгуур ба суурийн

элэгдэл

・Нарийн баганат завсрын тулгуур (0.8×0.8м-ийн дан баганатай)

・Бусад аюулгүй байдал нь хангалтгүй болсон дээрхтэй ижил төстэй жишээ

(8) Алгасал байгууламж дахь 3-4 дам нуруу болон тулах хэсэг дээр хагарал, ан цав гарсан

тохиолдолд эвдрэлийн цар хүрээ хурдацтай нэмэгдэж, гүүр унах аюул их учраас

тулгуурын байгууламжийн онцгой эвдрэл гэж тооцож -5 оноо хасна.

11

Хүснэгт 3.4.1Ашиглалтын түвшний үнэлгээ хийх жишээ

(БЕТОН ГҮҮР)

1.Үзлэгийн дүгнэлт

Хүснэгт: Эвдрэл гэмтэл үүсэх хувь хэмжээний зөрүүнээс шалтгаалах эвдрэл гэмтлийн хасагдах оноог хянах норм

　2.Үнэлгээний оноо

45

0

0

0.00

0

тоо

0.00

тоо

алг.

алг.

0.30

0

0

алг.

тоо

тоо

алг.

0

0

0

0

0

100

0

0

алг.

0

тоо

0.00

1

0

0.00

5

ҮБ

Нийт

Өөрчлөлт хэт их

DC

60 хүртэл

B

75-90

0.00

60 хүртэл

75 60

0.00

0.00

0

10

тоо

ТБТ

Өөрчлөлт их

Хасагдах оноо, гэмтэл бүрээр

C

90 дээш

00.00

0.17

74

АТҮ-ий үнэлгээний дүн

0

27

90 дээш

72

0

0

4

20

75-90

Төрө

л

60-75

ЗХ

C

71

72

C

60-75

20

Ангилал

Гэмтлийн төрөл

Нийт оноо (=ЗХ Үнэлгээ ×0.33+ ҮБ үнэлгээ×0.67)

26

ҮБ үнэлгээ

Захын, завсрын тулгуур

0.33

0.10 0

0

0

45

100Дүн

0.67ЗХ үнэлгээ

тоо

0.00

алг.

алг.

―

тоо

1 2

71

29

Дугуй цохигч, хайс

Оноо

Хэв гажилтын заадас

Хучилт

Өөрчлөлт үүссэн

90

Өөрчлөлт бага

60-75

Үнэл

гээн

ий

оноо

74

5Захын, завсрын тулгуур

4

20

Онцгой гэмтэл (угаагдалт ихтэй, завсрын тулгуур нарийссан)

2

10

3.33

5

Гэмтэл (нүх)

Тулах хэсгийн гэмтэл

0.25

алг.

B.C.D

1

1

3.33

оноо

0.20

ЗХ24

27

Хавтан

Дам нуруу 0.60

6

Нийт 75-90

алг.

60 хүртэл20

15

10

3.33

Элэгдэл

Ихээхэн гулзайж, хагарсан

алг.

4

ИБ

алг.

Дамжих хавтан хагарсан

Хазайлт ихтэй

10

алг.

алг.

Үндсэн байгуулам

ж

тохиол.－ 1

Дүн

0.35

0.25

Далавч, парапетийн эвдрэл

Ус зайлуулах хоолойгүй

90 дээш

Захын тулгуурын дөхөц хэсэг

Ус зайлуулах төхөөрөмж

0

шилж.коэф.

Зорчих хэсэг (ЗХ)-ийн үнэлгээ

эд ангишилж.коэф.

оноо

Дамжих хавтан

Ус зайл.төх

6

10

эд анги

0.10～ 0.1～0.25

Хагарал, элэгдэл, арматур цухуйлт

Шохойжилт

Суулт, хазайлт

13.33

0.20

0.10

Гүүрийн зорчих хэсэг, үндсэн байгууламжийн үнэлгээ

Зорчих хэсэг

Хайс, хашлага

Хэв гажилтын заадас

Хашлаганы гэмтэл

Хайсны гэмтэл

Түвшин зөрсөн (Их)

Хагарал

Ховхролт, хөндийрөлт, арматур цухуйлт

10

10

Төрө

л

0.20

Хаса

гдуу

лах

оноо

3.33

3

15

Дам нуруу A

Ховхролт, хөндийрөлт, арматур цухуйлт

33.33

Дунд зэргийн хагаралтай

Хавтан

Захын болон завсрын тулгуур

Ү.Байгууламжийн (ҮБ)-ийн үнэлгээ

алг.

алг.

Шохойжилт

Налуу болон хэвтээ хагарал 9

1

алг.

3

A

алг.

0.25

0.25

0.00

0.00

0

0

0

алг.

1.00

0.00

0.00

4

Ажиллагаа муудсан

5

АТҮ болон үнэлгээний дүнгийн хамаарал

0.25～

Хагарал ихтэй

0.0023.33

Нүх, зай ихэссэн

Бусад гэмтэл

15

3.33

Үзлэгийн огноо

төрөлХасагдах суурь оноо

10

Эвдрэл үүсэх хувь

10

15

5

0/00

Хэм.Нэгж

3

Хучилт

10

Өргөн нарийссан

10

Гэмтэл үүсэх хувь

Нэмэгдүүлэх коэф.

3. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ (АТҮ)-ий үнэлгээ

МАЯГТ-9. АШИГЛАЛТЫН ТҮВШНИЙ ҮНЭЛГЭЭ ХИЙХ ЖИШЭЭ ID No. Гүүрийн нэр

Үзлэгийн мэргэжилтэн-1

Үзлэгийн мэргэжилтэн-2

Хамаарах бүх үзүүлэлтийг бүхэлд нь илэрхийлж буй тул үзлэгт хамрагдаагүй үзүүлэлт бий бол үзлэгийн тоо хэмжээг өөрчилнө.

харгалзах гэмтэл

0.00

Тоо хэмжээ

Үзлэгийн тоо

Эд анги

0тоо

Нүх

12

3.5 Ашиглалтын түвшний үнэлгээний картны загвар

Төмөр бетон гүүр болон ган гүүрний ашиглалтын түвшний үнэлгээний картын маягтыг дор үзүүлэв.

(БЕТОН ГҮҮР)

1.Үзлэгийн дүгнэлт

Хүснэгт: Эвдрэл гэмтэл үүсэх хувь хэмжээний зөрүүнээс шалтгаалах эвдрэл гэмтлийн хасагдах оноог хянах норм

　2.Үнэлгээний оноо

Гэмтэл үүсэх хувь

Нэмэгдүүлэх коэф.

3. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ (АТҮ)-ий үнэлгээ

МАЯГТ-9. АШИГЛАЛТЫН ТҮВШНИЙ ҮНЭЛГЭЭНИЙ КАРТ ID No. Гүүрийн нэр

Үзлэгийн мэргэжилтэн-1

Үзлэгийн мэргэжилтэн-2

Хамаарах бүх үзүүлэлтийг бүхэлд нь илэрхийлж буй тул үзлэгт хамрагдаагүй үзүүлэлт бий бол үзлэгийн тоо хэмжээг өөрчилнө.

0

Хучилт

0

0

Өргөн нарийссан

10

1

0

10

15

5

0.00

Хэм.Нэгж

1

Эвдрэл үүсэх хувь

харгалзах гэмтэл

0.00

Тоо хэмжээ

Үзлэгийн тоо

Эд анги

0тоо

Нүх

0

0

0

0.00

Ү.Байгууламжийн (ҮБ)-ийн үнэлгээ

алг.

алг.

Шохойжилт

Налуу болон хэвтээ хагарал 9

0

алг.

3

A

алг.

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

алг.

TRUE

0.00

0.00

0.00

1

2

Ажиллагаа муудсан

0.10～ 0.1～0.25

Хагарал, элэгдэл, арматур цухуйлт

Шохойжилт

Суулт, хазайлт

13.33

0.20

0.10

Гүүрийн зорчих хэсэг, үндсэн байгууламжийн үнэлгээ

Зорчих хэсэг

Хайс, хашлага

Хэв гажилтын заадас

Хашлаганы гэмтэл

Хайсны гэмтэл

Түвшин зөрсөн (Их)

Хагарал

Ховхролт, хөндийрөлт, арматур цухуйлт

10

10

Төрө

л

0.20

Хаса

гдуу

лах

оноо

3.33

3

15

Дам нуруу A

Ховхролт, хөндийрөлт, арматур цухуйлт

33.33

Дунд зэргийн хагаралтай

Хавтан

1Захын болон завсрын тулгуур

5

АТҮ болон үнэлгээний дүнгийн хамаарал

0.25～

Үндсэн байгууламж

тохиол.－

0

Дүн

0.35

0.25

Далавч, парапетийн эвдрэл

Ус зайлуулах хоолойгүй

0

90 дээш

Захын тулгуурын дөхөц хэсэг

Ус зайлуулах төхөөрөмж

0

2

2

шилж.коэф.

Зорчих хэсэг (ЗХ)-ийн үнэлгээ

эд ангишилж.коэф.

оноо

Дамжих хавтан

Ус зайл.төх

23.33

1

Хагарал ихтэй

Нүх, зай ихэссэн

Бусад гэмтэл

15

3.33

6

10

эд анги

60 хүртэл0

15

10

3.33

Элэгдэл

Ихээхэн гулзайж, хагарсан

алг.

0

2

1

ИБ

алг.

Дамжих хавтан хагарсан

0

Хазайлт ихтэй

10

0

алг.

алг.

0

0

20

Онцгой гэмтэл (угаагдалт ихтэй, завсрын тулгуур нарийссан)

2

10

3.33

5

Гэмтэл (нүх)

Тулах хэсгийн гэмтэл

0.00

алг.

B.C.D

0

3.33

оноо

0.20

ЗХ0

0

Хавтан

Дам нуруу 0.60

1

Нийт 75-90

алг.

тоо

0.00

0.00

алг.

алг.

―

тоо

0.00

1 2

100

0

Дугуй цохигч, хайс

Оноо

Хэв гажилтын заадас

Хучилт

Өөрчлөлт үүссэн

90

Өөрчлөлт бага

60-75

Үнэл

гээн

ий

оноо

97

0Захын, завсрын тулгуур

Нийт оноо (=ЗХ Үнэлгээ ×0.33+ ҮБ үнэлгээ×0.67)

3

ҮБ үнэлгээ

Захын, завсрын тулгуур

0.33

0.10 0

0

0

0

30Дүн

0.67ЗХ үнэлгээ

Ангилал

Гэмтлийн төрөл

0

0

0

0

75-90

Төрө

л

ТБТ

Өөрчлөлт их

Хасагдах оноо, гэмтэл бүрээр

A

90 дээш

00.00

0.00

0

97

АТҮ-ий үнэлгээний дүн

0

0

0

0

90 дээш

99

60-75

ЗХ

A

100

99

A

60-75

0

0

ҮБ

Нийт

Өөрчлөлт хэт их

DC

60 хүртэл

B

75-90

0.00

60 хүртэл

75 60

0

0

0

30

0

0

0

алг.

0

тоо

0.00

0

0

0.00

0.00

0.00

0

тоо

0

0

0

0.00

0

тоо

0.00

0.00

тоо

алг.

алг.

0.00

0

0

алг.

0 тоо

тоо

алг.

0

Үзлэгийн огноо

төрөлХасагдах суурь оноо

13

(ГАН ГҮҮР)1. Үзлэгийн дүгнэлт

Хүснэгт: Эвдрэл гэмтэл үүсэх хувь хэмжээний зөрүүнээс шалтгаалах эвдрэл гэмтлийн хасагдах оноог хянах норм

2. Үнэлгээний оноо3. Ашиглалтын түвшний үнэлгээ (АТҮ)-ий

үнэлгээ

Гэмтэл үүсэх хувь

Нэмэгдүүлэх коэф.

Хамаарах бүх үзүүлэлтийг бүхэлд нь илэрхийлж буй тул үзлэгт хамрагдаагүй үзүүлэлт бий бол үзлэгийн тоо хэмжээг өөрчилнө.

Гүүрийн нэр МАЯГТ-9. АШИГЛАЛТЫН ТҮВШНИЙ ҮНЭЛГЭЭНИЙ КАРТ ID No.

Нүх 15 0

Хагарал ихтэй

23.33

10Хашлаганы гэмтэл

Ангилал

Үзлэгийн огноо

Эд ангиГэмтлийн төрөл Тоо хэмжээ

ТөрөлХасагдах суурь

Үзлэгийн мэргэжилтэн-1

Үзлэгийн мэргэжилтэн-2

Захын тулгуурын дөхөц хэсэг

Зорчих хэсэг

Хайс, хашлага

Хэв гажилтын заадас

Түвшин зөрсөн

TRUE

Бусад гэмтэл

Хайсны гэмтэл 0.00

0.00

0 алг.

0 алг.

3.33

10

Элэгдэл 5

1

0 тоо

алг.0

тоо

алг.

0.00

ХучилтДунд зэргийн хагаралтай 3.33 0

0

0.00 0

0.00

тоо

тоо

алг. 0.00

2

Өргөн нарийссан 3.33 2 0

Далавч, парапетийн эвдрэл

0

тоо

Дамжих хавтан хагарсан 10 2

10 2

Хазайлт ихтэй 10

0

Ачааллаас үүдсэн цууралт 12

Будган гадаргуу их муудсан 12

Тулах хэсгийн гэмтэл

B,C,D

A

0

1 0 алг. 0.00 0

1 0 алг. 0.00

0

0 алг. 0.00 0

0

0

60

A B

90 75

C

0

0

Захын болон завсрын тулгуур

Хагарал, элэгдэл, арматур цухуйлт

0.00

0.00

0.00

3.33 0

алг. 0.00Ус зайлуулах төхөөрөмж

Ус зайлуулах хоолойгүй 33.33 0

алг.

0

Хавтан

2

4

Гэмтэл (нүх) 15

Ажиллагаа муудсан 10

Дам нуруу

0

―

3.33

0.00

Хавтангийн дискний үнэл.-A 9 0

Хавтангийн дискний үнэл.-B 6

Хавтангийн дискний үнэл.-C

0

0

0

0

0

0

алг.

алг.

алг.

алг.

0.000

Бусад гэмтэл

60 хүртэл

0

60 хүртэл

60 хүртэл

Өөрчлөлт хэт их

0.10～ 0.1～0.25 0.25～

0 тоо

0

15Онцгой гэмтэл (угаагдалт ихтэй, завсрын тулгуур нарийн)

5 －тохиол

.

D

0.00

0.001

Суулт, хазайлт 20 1

13.33 тооҮндсэн байгууламж

1 2 3

75-90

0.40Хэв гажилтын заадас

0.35 0

0

15

B

B

A

ТБТ

Өөрчлөлт их

Гүүрийн зорчих хэсэг, үндсэн байгууламжийн үнэлгээ АТҮ болон үнэлгээний дүнгийн хамаарал

Төрөл

Зорчих хэсэг (ЗХ)-ийн үнэлгээ Үндсэн байгууламж(ҮБ)-ийн үнэлгээ

Төрөл

Өөрчлөлт бага

эд ангишилж.коэф.

оноо

Хасагдуулах оноо

Дугуй цохигч, хайс

0.10 30

Дамжих хавтан 0.20

Ус зайл.төх

Хучилт 0.25

97

Оноо

ЗХ

85

Нийт 89

Дүн 3 Дүн

АТҮ-ий үнэлгээний дүн0.10 0

15

60-7590 дээш

60-75

0Захын, завс-рын тулгуур

Дам нуруу

90 дээш 75-90

75-90

60-75

ҮБ

90 дээшЗХ

ҮБ

Нийт

0Захын, завс-рын тулгуур

0.20

85

Хавтан

89

Үнэлгээний

оноо

ЗХ үнэлгээ 0.33 97

Нийт оноо （ ＝ЗХ үнэлгээ×0.33＋ҮБ үнэлгээ×0.67 ）

ҮБ үнэлгээ 0.67

0.40 0

шилж.коэф.

оноо эд анги

Өөрчлөлт үүссэн

алг.

0.00

0.00

Эвдрэл үүсэх хувь

0.00

Хэм.Нэгж

0.00

0.00

0

0

1

Нүх, залгаас орчмын хагарал, зай ихэссэн

15

15

0.00

0

0

Үзлэгийн тоо

Харгалзах гэмтэл

Хасагдах оноо,

гэмтэл бүрээр

0

0

30

0

0

0

алг.

алг. 0.00

0.00 0

0 тоо

тоо

1