KLASSE VOOR JONGERENDECEMBER 2000 4

«Iedereen heef t rech t op mijn mening»

© «Mond dicht»

© Een rapport voor de leraar© Gesigneerde cd’s van NOVASTAR en KREZIP

© W!N DE SCOOTER

© 17 en zwanger

MET GRATIS TARANTULA

2 MAKS! 4 MAKS! 4 3

FAST FORWARD

DISPLAY

STANDBY

SENSOR

VOLUME

SHUFFLE

POWER

TUNE UP

REPEAT

SOUNDTRACK

PLAY

REC

Z

DE MEXICAN WAVE VAN RENATOEr kruipt een tarantula over zijn armen en hij zit met één been in Mexico. Maar waar zit hij met zijn hoofd? Sensor p.4

17 EN ZWANGERWendy en Christel zijn tieners met een baby. Elk jaar worden bij ons 5.000 tienermeisjes zwanger. Volume p.6

LIEN, KRIS, TIM EN RAFZet ze niet samen in de bus, op een eiland of in een huis. In de brievenrubriek van MAKS! botst het nu al. Soundtrack p.22

FUIVEN MET SCHAATSENGratis tickets voor party’s, films, disco’s, mannen, vrouwen en mist. Schaats door de beste tips van MAKS! p.23

DE LERAARS STAKENLeraars komen blijkbaar alleen in het nieuws als ze aangevallen worden of als ze staken. Tune Up p.20

DE SITES VAN JOKEBijna de helft van de jongeren surft regelmatig op het internet. Joke klikt haar top vijf door. Rec p.21

NOVASTAR DOET DE TEST«Ik ben een mengelmoes», zegt Joost van Novastar. Toen moest hij nog beginnen aan de test. Repeat p.16

ZOTTE BENDEJe noemt jezelf 119 Eekhoorns en je springt op een podium. Klaar voor De Kunstbende? Power p.18

HET BEELD VAN DE WEEKMAKS! trekt het land door en vangt het leven in één beeld en één zin. Onmogelijk. Display p.12

WIN DE SCOOTER«De speelplaats valt stil. Zacht gezoem. Applaus. De scooter is voor mij! En toen werd ik wakker.» Shuffle p.14

RAPPORT VOOR DE LERAARIn Nederland geven de leerlingen al een rapport aan hun leerkrachten. Nu ook bij ons? Fast Forward p.8

IEDEREEEEEN IS MOOOOOOISamen plannen maken, studierichtingen verkennen en hulp zoeken. Twee pagina’s voor de vrienden. Standby p.10

VAN

DIGITAAL GEKLIKTElke dag klikken de lezers van MAKS! ergens een jongere digitaal vast. De beste foto’s komen op de achterflap. Eject p.24

Extra! Nomineer een leerkracht. Zweef naar p.14

E JECT

Omdat Sarah op school de hele tijd levenslustig ‘k leef! ‘k leef! zong, dacht de onderdirecteur haar te plezieren door haar oproep met kleefband te beantwoorden. «Mond dicht!» Sarah bleef echter zingen. Zeven dagen lang. De fotograaf

van MAKS! was er net bij toen Sarah eindelijk met de hoge si de kleefband van haar mond zong. Ja, Sarah heeft een stem op school! De wereld is gewaarschuwd.

• Geachte redactie. Gelieve ons in de toekomst geen exemplaren meer te stu-ren van het blad MAKS! De inhoud ervan komt niet overeen met het opvoe-dingsproject van onze school. Hoogachtend. (Een schooldirecteur)• Geachte redactie. Kunnen wij voor onze leerlingen ook een abonnement krijgen op MAKS!? Het geeft hen een goede kijk op hun Vlaamse leeftijdsge-noten en bovendien is het een heel aangename manier voor hen om Neder-

lands te leren. (Een leraar Nederlands van een school in Namen)• Lieve MAKS! Ik stop je in mijn schoolagenda, sleur je mee naar huis en pel je op mijn kamer elke maand opnieuw langzaam open. Ik ken er toch wel enkele die in jouw plaats zouden willen zijn! (Fan die jou in het voorbijgaan heeft opgeraapt. Het was liefde op het eerste gezicht.)

Karel Pollier (17, zesde jaar elektriciteit) uit Waarschoot kan niet begrijpen waarom zijn klasgenoten MAKS! niet of oppervlakkig lezen. «Ik heb nu besloten om alléén nog cd’s uit te lenen aan klasgenoten die kunnen bewijzen dat ze MAKS! werkelijk lezen. Omdat ik veel cd’s heb, heeft dat toch wel effect.»Waarom doe je dat, Karel?«Ik vind het spijtig en dom dat ze de kans niet grijpen. Ze lezen het niet omdat ze het niet goed kennen. De vooroordelen moeten weg. Als ze één keer de moeite doen, blijven ze het wel lezen. MAKS! is ont-spanning (de spelletjes en de wedstrijden) maar het blad heeft ook een maatschappelijke waarde.»Waarin zit voor jou het verschil?«Het heeft allemaal met jeugd en met het milieu van onze leeftijdsgenoten te maken. Je leert er jezelf, de anderen en de wereld beter door kennen. Dat is toch wel de moeite waard. Je voelt trouwens dat er veel jonge mensen aan meewerken: de taal en de inhoud zijn van ons. MAKS! lees je niet alleen, je beleeft het ook.»Zoals je cd’s?«Maar die moeten ze dan eerst te pakken krijgen. Voor wat hoort wat.»

S A M P L E !

GEEN MAKS! GEEN CD’S

GGGGROETJES VAN KREZIP

OP DE COVER: ‘k leef

Een gratis nummer van MAKS!? Daar had Krezip graag vijftien gesigneerde cd’s voor over. Konden ze wat lezen voor ze de hele Gentse Vooruit plat speelden. Voor het po-dium wachtten Stijn (16), Maaike (15) en Bram (16). Stijn: «Ik heb Krezip ooit op tv gezien, tijdens een optreden op Pinkpop.

Wat een sound! De hele zaal staat hier al de hele avond mee te zingen. Niet mis voor een band waarvan de meeste muzikanten nog op school zitten.» Maaike: «Ik val voor de speciale stem van Jacqueline (19), voor de piano in hun muziek en voor de ambiance die ze ontketenen. Krezip is echt gróót aan ’t worden. Ze hebben nog maar pas de TMF-award voor meest veelbelovende act gewonnen.» Bram: «Naar optredens en festivals gaan, is mijn leven. Stijn en Maaike heb ik deze zomer op Pukkelpop leren kennen. Krezip maakt enthousiaste no nonsense muziek. ’t Is af-wisselend en oppeppend. Ik heb ze voor het eerst gezien als opener op Rock Werchter en ik vond ze meteen goed. Hebben jullie echt een gesigneerde cd? Moet ik daarvoor hier en nu de vierkantswortel van 184 zingen of het getal pi tot 18 cij-fers na de komma dansen?» Het kan eenvoudiger. MAKS! kent zijn vrienden.Vijftien MAKS!-lezers winnen een door de hele band gesigneerde full-cd of single van Krezip. Fankaartje voor 10 januari naar MAKS! – Krezip – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

«Pas als alles voorbij is,beseffen we hoe gelukkig

we waren.»SophoclesC

W!N

1© Mail Sarah jouw mening: info@maks.be 2© Alles over Krezip: www.krezip.com

CCC C

C

C CDE TARANTULA'S

KrezipkMAKS!

4 MAKS! 4 MAKS! 4 51© Groetjes of vragen voor Renato? Stuur ze hem via info@maks.be

SENSOR

«MIJN HANDEN ZIJN MIJN TOEKOMST, DAAR MAG NIETS MEE MISGAAN», ZEGT RENATO (17) EN HIJ ZET ZIJN VOGELSPIN VOORZICHTIG TERUG IN HAAR TERRARIUM. «DIT IS GEEN DODELIJKE TARANTU-LA, MAAR ALS ZE JE BIJT, BEN JE ER WEL EVEN NIET GOED VAN. EN ZELFS AL KRIJG JE ONMIDDELLIJK TEGENGIF, DAN NOG KAN HAAR GIF JE ZENUWEN AANTASTEN ZODAT JE ER EEN ZENUWTIC AAN OVER-HOUDT. DAT RISKEER IK LIEVER NIET, WANT IK HEB MIJN HANDEN NODIG OM VIOOL TE SPELEN.»

«Mijn vader is Mexicaan, mijn moeder Belgische. Ze leerden elkaar in Mexi-co City kennen. Mijn vader had toen al naam als muzikant. Mijn moeder be-studeerde in Mexico de traditionele dansen van indiaanse volkeren. Ze is ginder drie jaar gebleven. Toen ze zwanger was van mij, zijn mijn ouders al-lebei naar België gekomen: ‘met vakantie’. Het is ondertussen al zeventien jaar vakantie. Ze zijn hier allebei blijven hangen. Maar ze zijn vast van plan om terug te keren. En ze zijn niet de enigen: ik wil later ook in Mexico gaan leven. Maar eerst wil ik een ongelooflijk goede muzikant worden.

PASSIE Toen ik klein was, zag ik een violist bezig. Zoveel passie! Mijn mond viel open. Ik wou meteen ook een viool. Ik wist toen nog niet dat het zo’n moeilijk te bespelen instrument was. Mijn vader heeft mij veel geleerd. Ik speel soms samen met hem in zijn groep tijdens festivals, op feestjes en in café’s. Mijn leven is vol muziek. Ik volg een muziekoplei-ding in de kunsthumaniora: viool en piano. Denk maar niet dat dat ge-makkelijk is. Behalve de typische muziekvakken, krijgen wij ook veel algemene vakken. Mijn klasgenoten en ik gaan zelfs op woensdagnamiddag naar school, zo zwaar geladen is die studie. Maar ik heb het er zeker voor over. En volgend jaar trek ik naar een gerenommeerde mu-ziekschool in Nederland.

SPLINTERS Ik reis elk jaar samen met mijn ouders naar Mexico, op bezoek bij mijn familie. Zij zijn heel anders dan mijn Bel-gische familieleden. In Mexico is de familie als een houtblok: stevig en compact. Hun samenhorigheidsgevoel is onverwoestbaar en het zijn war-me en sociale mensen. In België zijn de mensen meer individualistisch in-gesteld en afstandelijk. De familie vormt hier niet zo’n hecht geheel, ze bestaat uit losse splinters. In België heb ik eerder met mijn vrienden een familiegevoel. CORRUPTIE Mijn oma, tantes, ooms, nichtjes en neefjes leven in Mexico City. Een enorme stad die vanuit het vliegtuig een mierenhoop lijkt, zo dicht bevolkt is ze. Mexico is zo’n verscheiden land. Die natuur! In de bergen heb je het gevoel dat het landschap oneindig is. Je trekt kilometers ver en je komt nergens een teken van leven tegen. Nu wil ik het land niet idealiseren, want er zijn ook grote problemen. Nog niet zo lang geleden leefden in Mexico alleen verschrikkelijk arme en schandalig rijke mensen. Daar tussen was er niets. De economie lag stil en het land werd geplunderd door de opeenvolgende presi-denten, politici en militairen. Nu wordt het stilaan anders. Er is minder cor-ruptie en tussen rijken en armen is een middenstand gegroeid. Die trekt aan de economie en wil vooruit. Beter onderwijs geeft meer mensen kansen en de tewerkstelling is ook toegenomen. Mexico heeft een toekomst, en dat voelen de mensen ginder ook. Die optimistische sfeer proef je.

TARANTULA Mijn tarantula is geen souveniertje uit Mexico. Ik heb ze gewoon in een Belgische winkel gekocht. Ze heet Sonora en ze woont in een terrarium in huis. Veel affectie krijg ik niet van haar, maar ze merkt wel wie haar te eten geeft. Ik laat haar soms over m’n handen kruipen. Die pootjes met zuignapjes strelen over je vel en dat kriebelt een beetje. Ze bijt alleen als ze zich in het nauw gedreven voelt. Ik vind haar mooi en gracieus, maar ik begrijp wel dat andere mensen schrikken van zo’n grote spin. Al heeft ze nog niemand gebeten. In Mexico heb ik nog nooit een vogelspin gezien, maar schorpioenen kom je er des te meer tegen. KICK Voor ik naar Mexico trek, wil ik een volleerd muzikant zijn. Denk nu niet dat ik alleen met klassieke muziek bezig ben. Ik speel ook blues en jazz. Samen met een vriend vorm ik een duo: hij speelt en ik zing. We ver-dienen er ons zakgeld mee. Ik geef ook soms klassieke concerten, als pia-nist. Vaak in statige gebouwen en kerken, maar soms ook op recepties en

feestjes. Best leuk. Ik herinner mij een deftige receptie waar we Bach speelden. Niemand luisterde - iedereen stond te kletsen. Mijn vriend en ik improviseren graag, en dat hebben we toen na een tijd ook gedaan. We zet-ten een Hongaars zigeunerstuk in en improviseerden daarop verder. Ineens stond iedereen te luisteren. Bach kon hen gestolen worden, maar onze improvisatie lustten ze wel. Dat geeft een kick: een totaal ongeïnteresseerd

publiek toch meekrijgen. Een goede muzikant manipuleert en entertaint zijn publiek. Je moet de mensen zover krijgen dat ze luisteren naar wat je brengt. Af en toe slaag ik daarin.

CHILI PEPPERS Ik luister ook naar heavy metal, en op techno kan ik oneindig dansen. Ik hou ook van sommige rockgroepen, zoals Red Hot Chili Peppers. Veel andere rock en pop verveelt mij vlug. ’t Is één grote brij van nummers die allemaal op elkaar lijken: altijd diezelfde sound met grunge op de gitaar, een paar akkoorden en de zanger die invalt. Ik vind dat niet spannend. Ik schrijf soms rocknummers. Op m’n vijftiende heb ik twee zelf-geschreven nummers opgenomen in een studio in Mexico. Ik heb toen ook meegedaan aan Humo’s Rock Rally. Niet gewonnen natuurlijk, maar even later kon ik wel een platencontract tekenen. Ik heb dat toen toch maar niet gedaan. Het contract bepaalde dat ik tot m’n 21ste bij die platenfirma moest blijven en drie cd’s en vijf singles moest uitbrengen. Best dat ik daar niet aan begonnen ben. Nu heb ik wel weer enkele popnummertjes af en die wil ik opnemen. Ik wil succes met mijn muziek, of het nu klassiek, blues, jazz, pop of rock is. Maar niet zoals al die boysbands. Wat doen die zelf? Ik zou graag erkenning krijgen voor mijn eigen stijl.»Renato: «Ik vind haar mooi

en gracieus, maar ik begrijp wel dat andere mensen schrikken.»

,

,

,MEXICAN WAVE,

6 MAKS! 4 MAKS! 4 7© Van A(bortus) tot Z(wangerschap): www.cgso.be of www.inpetto-jeugddienst.be of www.tienermoeders.nl© Let’s talk about sex: www.ipac.be of www.cgso.be of www.jip.org of www.dsdelft.nl/~jip/seksframe.html

«Tja, veilig vrijen wil niet altijd goed lukken», zegt Christel. «Daar zat ik dan: zwanger. In de klas was het eigenlijk wel leuk. Iedereen kwam aan mijn buik voelen. Natuurlijk is mijn leven veranderd. Vroeger was het: thuiskomen, fiets pakken en wegwezen. Nu moet ik eerst een babysit re-gelen. Ik ben tienermoeder en dat betekent dat ik moet combineren. Ik verdeel mijn dag in vakjes: tijd voor de school, tijd voor mijn kind en tijd voor mezelf. Voor schoolwerk heb ik thuis geen tijd. Ik wil bij mijn kind zijn. Maar mijn jeugd is niet verloren. Aan mijn zoontje Dennis beleef ik enorm veel plezier. Ik voel me niet aan hem vastgekluisterd. Ik hou ervan om voor hem te zorgen. Zo zal je Dennis (19 maanden) niet snel met een vuil truitje zien. Ik ben bang dat de mensen dan denken dat ik geen goede moeder ben.» Wendy springt bij: «Tegen andere moeders zullen ze zeg-gen dat hun kindje goed heeft gespeeld. Een vuil truitje hoort daar bij. Voor ons is dat anders. Het is een vlek op ons moederschap.» BORSTVOEDING IN DE KLAS «Ben ik vooral tiener of eerder moeder? Ik stel me die vraag niet», zegt Christel. «In het voltijds onderwijs zie ik die combinatie niet zitten. Ik ben daar niet gaan lopen voor de roddels. Daar kon ik wel mee leven. Ik nam een praktische keuze en stapte over naar het deel-tijds beroeps secundair. Ik zit ook in het project Begeleiding Jonge Moeders. Ik kom twee dagen per week naar school. Een dag voor de algemene vakken en een dag voor de praktijk. Dat is voldoende voor mijn diploma in het deel-tijds beroeps secundair onderwijs (DBSO). De rest van de week is stage. Voor

mij en voor de andere jonge moeders is die stage: thuis voor je kind zorgen. We zijn wel een extra dag op school. Dat is dan onze dag. Dennis bouwt hier blokkentorens terwijl ik uitleg krijg over kinderziekten, voeding en hygiëne, het budget voor de babyuitzet. De leerkrachten kennen en respecteren de verantwoordelijkheden die wij elke dag opnemen. Geen overbezorgdheid, kinderlijke preken of domme opdrachten. De dagelijkse zorgen over fruitpap-jes en wenende baby’s delen we met elkaar. In een andere school zou ik niet moeten afkomen met dergelijke verhaaltjes.»

ABORTUS? «We hebben op school een praatgroep voor tienermoe-ders», zegt Christel. «We kiezen samen de gespreksonderwerpen. Rita is de begeleidster. Zij bokst alles in elkaar. Van haar krijgen we les over bij-voorbeeld vaccinaties voor de baby. Of we bezoeken een verloskamer en een babywinkel. Rita wil ook meegaan als we naar een of andere instantie moeten voor kindergeld. Hier voelen we ons veilig. We kunnen vrijuit pra-ten over die moeilijke periode toen we moesten kiezen. We hebben alle-maal aan abortus gedacht. Ouders, vrienden, leerkrachten, de vader, ieder-een praat op je in. Wat je nodig hebt, is iemand die echt naar je luistert. Je hebt tijd nodig, maar die is er niet. Iedereen geeft zijn mening over wat moet gebeuren. Een stem in mij zei: ik wil moeder zijn. Meer dan mijn leef-tijdsgenoten sta ik nu met mijn twee voeten in het leven. Ik kan zeker be-grip opbrengen voor meisjes die op deze jonge leeftijd géén moeder willen worden. Maar ik heb er nog geen moment spijt van gehad.»

17 EN ZWANGERIS HET NIET ZIELIG OM OP JE ZEVENTIENDE ’S NACHTS UIT JE BED TE MOETEN VOOR EEN HUILEN-

DE BABY? «ZIELIG? HELEMAAL NIET», VINDEN WENDY (17) EN CHRISTEL (18). «OKÉ, WE VEGEN

VUILE NEUSJES EN HEBBEN MINDER TIJD OM UIT TE GAAN. MAAR ONZE JEUGD IS NIET VER-

PRUTST.» STEEDS MEER TIENERMEISJES WORDEN ZWANGER. IN BELGIË IS DAT 1 OP 65.

VOLUME;; ;g

EEN OP VIJF: GEEN VOORZORGENOp 17 jaar heeft de helft van de jongeren nog geen ervaring met coïtus. Op 19 jaar is meer dan de helft van de jongeren naar bed geweest. Ongeveer 80% van de jongeren beschermt zich tegen ongewenste zwangerschap met een condoom of met de pil. De combinatie van condoom en pil (Double Dutch-me-thode) past slechts 20% van de jongeren toe. Een ongewenste tienerzwan-gerschap heeft meestal te maken met gebrekkig of geen gebruik van een an-ticonceptiemiddel. De seksuele ervaring doet zich vaak voor op een plots, on-verwacht moment. Ook dat verhoogt het risico op een ongewenste zwanger-schap. Eén op vijf jongeren neemt nog altijd géén voorzorgen. (cijfers van het Centrum voor Geboorteregeling en Seksuele Opvoeding - CGSO)

NEGEN OP DUIZEND MOEDERIn ons land worden negen tienermeisjes op duizend moeder. In Groot-Brittannië zijn dat er 28. In België wordt één op 65 meisjes zwanger. Het aantal zwangerschappen stijgt. In 1999 raakten in ons land meer dan 5.000 meis-jes jonger dan twintig zwanger. Zes jaar geleden waren dat ongeveer 600 meisjes minder. Toch blijft het aantal meisjes dat moeder wordt de laatste jaren vrijwel constant. Jonge meisjes kiezen dan ook vaker voor abortus.

Tienerzwangerschappen in België Aantal abortussen Aantal geboorten Aantal zwangere meisjes Procent van het totaal aantal meisjes (meisjes tussen 14 en 19 jaar) < 20 jaar1994 1384 3067 4451 1,41998 1839 2913 4752 1,51999 2022 3013 5035 1,6

Christel: «Iedereen kwam aan mijn buik voelen.»

Sifra is een luistertelefoon bij ongewenste zwangerschap, elke dag van 18 tot 22 uur: 016 35 60 90 of 089 56 26 13 of 09 233 40 43 of 050 34 36 23of 03 281 12 74. Per provincie staat een ploeg professioneel opgeleide vrijwilligers klaar.

; ;

;

8 MAKS! 4 MAKS! 4 9

«Leerlingen hebben het recht hun mening te geven over zaken die hen aan-belangen. De manier waarop een leerkracht les geeft, hoort daar zeker bij», vindt Leen Schillemans (22) van de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK). «In Nederland evalueren leerlingen hun leerkrachten al jaren. Uit een VSK-on-derzoek in ‘99 blijkt dat maar 1% van de Vlaamse leerlingenraden systema-tisch inspraak krijgt in de evaluatie van leerkrachten. 16% krijgt vrijblijvend inspraak en 83% heeft helemaal niets te zeggen. Dat moet veranderen.»

CIRKEL=ROND Dit schooljaar startte VSK met het klinkende pilootproject 360° feedback. Drie scholen in Leuven, Woluwe en Haacht en enkele van hun leerkrachten werken volledig vrijwillig mee. Met gerichte vragenlijsten kun-nen leerlingen uit de tweede en derde graad er de vaardigheden van hun leerkrachten beoordelen. «’t Is niet de bedoeling een uitgebreide weten-schappelijke studie te maken», zegt Leen. «We willen een duidelijk signaal geven: leerkrachtenevaluatie kan bijdragen tot een betere communicatie tussen leerlingen en leerkrachten. En dus ook tot een beter schoolklimaat.» SCHREEUWZIEK Critici beweren dat deze evaluatievorm zal uitdraaien op een populariteitswedstrijd voor leerkrachten. Populaire vakken en leerkrachten zullen ongeacht hun inhoud en methode goede cijfers krij-gen. Eerder moeilijke leerkrachten of vakken als biologie, chemie en wis-kunde zullen automatisch slecht scoren. «Juist daarom is een goede uit-leg bij de evaluatie in de klassen noodzakelijk. Nog het liefst door leer-lingen uit de leerlingenraad», legt Leen uit. «Natuurlijk hebben scholie-ren geen zicht op leerplannen en andere verplichtingen voor leerkrach-ten. Maar ze kunnen wel iets zinnigs vertellen over de manier waarop meester X zijn les geeft: zorgt hij voor voldoende afwisseling? Zijn de les-sen goed gestructureerd? Spreekt mevrouw Y duidelijk en luid genoeg of juist te luid? Toont de leerkracht begrip voor jongeren die de leerstof niet meteen begrijpen? Zijn de huistaken voldoende gespreid? Wie kan dat be-ter beoordelen dan de leerlingen (lees klanten) zelf? Gerichte en duide-lijke vragen kunnen populariteitsstemmen of wraakstemmen beperken. Bovendien beoordelen verschillende klassen uit verschillende jaren die-zelfde leerkracht, wat de betrouwbaarheid vergroot.» BEDREIGING? «De houding van leerkrachten is cruciaal voor het sla-gen van het project. Daarom hebben zij (samen met leerlingen) de vra-genlijst mee opgesteld. Leraars hoeven zich niet bedreigd te voelen. Ze kunnen de evaluatie zien als een krachtig feedback-instrument: ze kunnen

er tips uithalen om hun stijl, houding en aanpak te verbeteren.» Volgens VSK moet het systeem op termijn uitgroeien tot een vast onderdeel van de bestaande evaluatievormen. «Zo kan de school eindelijk ook luisteren naar de belangrijkste onderwijspartner: de leerling zelf.» IN YOUR FACE «Ik zou het ideaal vinden mochten leerlingen problemen of kritiek gewoon direct met hun leerkracht bespreken», zegt Els Van Vlierberg-he (18) uit het zesde jaar wiskunde-wetenschappen. «Maar ja, dat kan niet. ‘t Zou te veel tijd in beslag nemen. Daarom is het ook een ideaal. Ik vind zo’n evaluatie wel positief. Bij ons op school doen we het al een tijdje. De leerlin-genraad nam het initiatief. Wij hadden zoiets van: Nederland doet het, de ho-gescholen doen het, waarom wij niet? Nu beoordelen zesdejaars op basis van concrete vragen hun leerkrachten. De verzamelde informatie gaat recht-streeks naar de leraar. Wat die met de informatie doet, maakt hij of zij zelf uit. Er zijn altijd uitzonderingen: leerlingen en leraars die het niet zien zitten of er misbruik van maken. Gelukkig gaat het bij ons om een minderheid. De meeste leerkrachten die zich kandidaat stellen, gebruiken het om hun lessen bij te schaven. Om ze beter op ons af te stemmen. En zo hoort het: leraars moeten de kwaliteit van hun lessen bewaken. Dat vind ik hun plicht. Leerkrachten aan de deur zetten zoals sommigen dromen, vind ik niet onze taak.» NIET STRENG GENOEG Wat vinden de leerkrachten ervan? An Knae-pen (45) is lerares fysica. Zij is één van de leerkrachten die zich vrijwillig laat evalueren door haar leerlingen. Dat levert volgens haar wel degelijk iets op: «Mijn enthousiasme overzetten op jonge mensen, vind ik een boeiende uitdaging. De mening van mijn leerlingen kan mij daar zeker bij helpen. De evaluaties zijn een uitstekend feedback-systeem. Zo kwam ik te weten dat leerlingen actuele invalshoeken appreciëren. Of dat ik niet streng genoeg was. Ook dat vertellen ze.» Niet iedereen staat open voor deze manier van evalueren. «Het initiatief werd hier op school op ge-mengde gevoelens onthaald. Sommige leerkrachten hebben schrik voor negatieve kritiek of twijfelen aan de juistheid van het systeem. Leerlin-gen trappen na, het neemt veel tijd in beslag en manipulatie is mogelijk, zijn hun belangrijkste kritieken. Ik heb er geen last van. Volgens mij zitten veel leerkrachten met een onzekerheid: doe ik het wel goed? Is mijn aan-pak juist? Vinden ze het boeiend genoeg? Ook nieuwe leerkrachten zoe-ken naar bevestiging. Die vinden we in de mening van leerlingen. Als je werkelijk iets doet met hun kritiek, verdwijnt die op termijn automa-tisch.»

RAPPORT VOOR DELERAARELK BEDRIJF DAT ZICHZELF ERNSTIG NEEMT, LUISTERT NAAR ZIJN KLANTEN. OOK

SCHOLEN HEBBEN KLANTEN: DE LEERLINGEN. IN HET HOGER ONDERWIJS EVALU-EREN STUDENTEN HUN PROFFEN SINDS 1993. DAT LIGT VAST IN EEN DECREET. DIE EVALUATIETREND DRINGT NU OOK DOOR IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS. SCHOLIEREN MAKEN EEN RAPPORT VOOR DE LEERKRACHT.

-2 -1 0 1 -2

HEBEEN

IK

1© Zelf zin gekregen? Vraag info bij VSK: www.vsknet.be 2© Meer evaluatiekruid: www.klasse.be/kvl/105/38 of www.klasse.be/kvl/103/36

FAST FORWARD«Ik ben al 14 dagen op dieet en het enige wat ik kwijt ben, is 14 dagen.»

}DOE HET ZELFGoed idee, zeg! Maak meteen zelf een rapport voor je leerkracht. Beantwoord deze korte vragenlijst als aanloop naar het echte werk. Zet een kruisje in de kolom die het best aansluit bij jouw mening. Lesgeven van de leerkracht1. De lessen zijn duidelijk2. De leerkracht is goed verstaanbaar (volume, articulatie)Houding3. De leerkracht speelt voldoende in op wat leeft bij de leerlingen4. De leerkracht geeft enthousiast lesAanspreekbaarheid5. De leerkracht is bereid de leerstof meerdere keren uit te leggen als je iets niet begrijpt6. De leerkracht is te vinden voor een praatje buiten de lessenWerkvormen7. De leerkracht gebruikt gepaste hulpmiddelen (video, computer, overheadprojector, …)8. De leerkracht gebruikt uitdagende of aantrekkelijke werkvormen (groepswerk, uitstap, …)

///

MENING

-2 = vind ik helemaal niet-1 = eerder niet0 = weet ik niet1 = eigenlijk wel2 = helemaal mee eens

. .

10 MAKS! 4 MAKS! 4 11

L

1© Plannen met je buurt? Surf naar www.jint.be en maak ze waar. 2© Bezoek Leen en Marieke op www.vsknet.be3© Voor al je spannende en andere verhalen: www.kbs-frb.be

4© MAKS! en Klasse hebben een pestactieplan. Misschien heb je erover gehoord op tv of radio of las je erover in de krant. Je kan het zelf ook bekijken op www.klasse.be/dossier/pesten

Beijinhos do Rio!Op het witte strand met de wuivende palmbomen van Ipanema in Rio de Janeiro, met in de ene hand een koele kokosnoot en in de andere een fles zonnemelk slen-teren van rechts naar links Priscilla (14) en haar vrienden Gabriella (16), Allesandra (15), Jacqueline (13), Tomas (17) en Viktor (17). «Hoe het is om in bruisend Brazi-lië te leven? Rio is ongelooflijk! De stranden, het warme weer, carnaval, voetbal... Een mengeling van alle kleuren van mensen - je vindt hier echt alles. Altijd feest! Ik woon hier al sinds mijn geboorte, en ik wil hier niet weg. Ik droom ervan later psychologe te worden. Of ik België ken? Al eens over gehoord op school, ja. Ligt dat niet ergens in Centraal-Amerika? Of nee, in Europa. Een boodschap voor ieder-een in La Belgica: kom zeker eens naar Rio! En breng MAKS! mee.»

STANDBY

VOL MET WITTE STIPPEN De verkeerde paddestoel gegeten? Bel dan 070 245 245, het nummer van het Antigifcentrum. Daar zit 24 uur per dag een arts klaar met advies. Jaarlijks komen in het Antigifcentrum ongeveer zestigduizend oproepen binnen. 40% gaat over geneesmiddelen, 32% over huishoudproducten. Je kan anoniem bellen en de arts is aan het beroepsgeheim gebonden. Je kan dus ook hulp inroepen als de paddestoel eigenlijk een paddo is. Al is de druglijn dan efficiënter: 078 15 10 20 (elke schooldag van 12 tot 21 uur en op zaterdag van 15 tot 21 uur).

Geniaal en grappigNathalie Namavar (15) uit Herent won met haar boek Zomerkamp de Matilda Prijs 2000. Deze schrijfwedstrijd is genoemd naar de hoofdfiguur van het gelijknami-ge boek van Roald Dahl. Mathilda is jong, geniaal en grappig. Nathalie combi-neerde die drie eigenschappen in haar verhaal. Ze wint 80.000 frank en haar boek wordt gepubliceerd. Ben je 18 jaar of jonger en droom je ervan een boek te publiceren? Schrijf een verhaal en doe mee met de Matilda Prijs 2001. Het regle-ment krijg je bij Uitgeverij Houtekiet – Matilda Prijs – Vrijheidstraat 33 – 2000 Antwerpen – tel 03 248 83 38 – fax 03 238 80 41 – mail Matilda@houtekiet.com Vijf lezers krijgen het boek gratis. Literair kaartje naar MAKS! – boek Zomer-kamp – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

DOE DE SID-INNog geen idee wat je na de secundaire school wil studeren? Of net wel, maar je wil meer informatie? Kom dan zeker (alleen of samen met je klas) naar de Studie-informatiedagen (SID-in) van de CLB’s en het de-partement Onderwijs. Je krijgt er info over alle (on)denkbare studiemoge-lijkheden na de secundaire school. De SID-in's vinden plaats in Beurshal-le Brugge (11 tot 13/1); Metropolis Antwerpen (18 tot 20/1); ICC Gent (1 tot 3/2); Limburghal Genk (8 tot 10/2) en Heizel Brussel (15 tot 17/2). Info: Luc Aelbrecht - tel 02 553 96 60 - fax 02 553 96 55.

Ook nog een idee?Anneleen (16) bouwt een tentoonstelling met oude meubelen en rolluiken uit een verval-

len fabrieksgebouw en organiseert een volkskeuken. Waarom? «In onze buurt gebeurt te

weinig voor jongeren. Dat maakt het hier soms zo saai en kleurloos. Met ons projectje

proberen we de buurt meer te laten leven.» Anneleen doet het samen met een stel

vrienden en met het geld dat JINT toestopt. Deze jeugddienst steunt jongeren met spitse

ideeën. Broed jij ook op iets wat je eigen buurt interessanter maakt voor jongeren maar heb

je voor de uitvoering te weinig in je portefeuille? Volg de vijf stappen van Anneleen:

1. verzamel minstens 4 jongeren van minstens 15 jaar

2. bedenk een remedie tegen de lamlendige jongerensituatie in je buurt

3. werk een project uit dat 3 tot 12 maanden in jouw buurt kan draaien

4. maak je plannen over aan JINT en vertel hoeveel geld je nodig hebt om ze uit te voeren

Méér info: tel 070 233 950, site www.jint.be

PESTKOPPENLEER SCHRIJVEN!«Het leuke van het vak schrijven is dat je ‘t nooit leert», zei een schrijver ooit. De cursus Verhalen schrijven is ook meer dan schrijven alleen. Leestips, kriti-sche besprekingen, gesprekken met schrijvers en veel oefenen zijn onderde-len van de schrijfcursus van de Koning Boudewijnstichting. Vraag de folder: Koning Boudewijnstichting – Brederodestraat 21 – 1000 Brussel – tel 02 549 02 66 – fax 02 511 52 21 – mail demeyere.n@kbs-frb.be - site www.kbs-frb.be

PECHVOGEL VAN DE MAANDMichaël Hombroux uit Attenhoven wint De Beker voor zijn vriend: «Hij kocht een boosterke; een speciale versie met alles erop en eraan. Kostprijs: 140.000 BEF. Na meer dan drie maanden wachten, was het eindelijk zo ver. Wil het toch lukken dat hij na drie dagen een oud vrouwtje het ziekenhuis in ramt! Kosten aan zijn bromfiets: 63.000 frank. Ik wens hem alvast het beste. En ook dat oude vrouwtje natuurlijk.»Ken jij ook zo’n ongelukkig verhaal?Stuur het naar MAKS! – Beker - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel en win de beker.

«Er zijn twee soorten mensen in de wereld… ik en de anderen.» Kamagurka02 215 32 29

«Jongeren hebben gewoon récht op inspraak, ook op school», zegt Marieke (18). Samen met Leen (19) trekt ze naar de scholen die lid zijn van de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK). Ze geven uitleg over hoe de leerlingenraad beter kan draaien, hoe je communiceert met de directie en de leerkrachten en hoe je zorgt voor inslaande acties. «Heel leuk om mee bezig te zijn. Maar we merken wel dat er nog veel werk te doen is», vertelt Marieke. Meer dan 200 leerlingenraden zijn lid van VSK. In deze organisatie maken scholieren zelf het beleid uit. Elke maand zijn er regionale vergaderingen voor jongeren uit leerlingenraden. Goed om ideeën uit te wisselen en standpunten voor te bereiden. Uit de jongeren die de regio-nale vergaderingen volgen, verzamelt VSK de verantwoordelijken voor de organisatie. En zij houden de mensen van het secretariaat aan het werk, zoals Leen en Marieke. Vragen over leerlingenraden of zin om aan te sluiten bij VSK? Bel, schrijf of mail naar VSK – Palei-zenstraat 90 – 1030 Brussel – tel 02 215 32 29 – fax 02 215 41 78 – mail info@vsk.be - site www.vsknet.be Leerlingen krijgen meer inspraak. De onderwijsminister werkt aan een

’ waardoor o.a. de rechten van de leerlingen beter beschermd wor-

«Mag ik tijdens het schooljaar van richting veranderen?» Björn, 16Ja, dat mag! Tenminste: als je in de eerste of tweede graad zit. Dan mag je probleemloos van studierichting veranderen tot 15 januari. Voor je overstapt, ga je wel best langs het CLB (Centrum voor Leerlingenbege-leiding).Vanaf de derde graad wordt het moeilijker om van richting te veranderen. Het kan nog wel in het eerste jaar van de derde graad, maar dan alleen in uitzonderlijke gevallen. Dat moet je dan regelen met het

departement Onderwijs en de klassenraad. In het tweede (of derde) jaar van de derde graad kan je niet meer veranderen. Dergelijke informatie vind je in de Gids voor leerlingen secundair onderwijs. Vraag hem gratis bij het departement Onderwijs - Afdeling Informatie en Documentatie - Cel Publicaties - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel - tel 02 553 66 53 - fax 02 553 66 54 - mail publicaties.onderwijs@ond.vlaanderen.be - site www.ond.vlaanderen.be

«Ouderwets brilletje, stotteren, foute sokken, fietshelm: het maakt alle-maal niet uit», zegt Jolinde (18). Ze is vertrouwensleerling op haar school en krijgt vaak pestverhalen te horen. «De pestkop plukt een slachtoffer uit de klasgroep en dan begint het spel: spot, roddels, leugens, vernederingen en bedreigingen. De pestkop krijgt de klas soms zo ver dat ze de gepeste uitsluit en negeert. De pestkop wordt omringd door meelopers en zwijgza-

me toeschouwers. Zij willen niet het volgende slachtoffer worden, daarom doen ze mee of zwijgen ze.» Op de school van Jolinde hebben ze een kant en klaar pestactieplan. «Dat werkt heel goed», zegt Jolinde. «Het pesten is niet helemaal verdwenen, maar nu kan er tenminste over gepraat worden. En alle leerlingen voelen dat de hele school pesten afkeurt.»

1©

3©

§4

W!N

.

Marieke(18)

Leen(19)

De vraag

12 MAKS! 4 MAKS! 4 13

««EDDY WALLY IS NOT A CRIMEEDDY WALLY IS NOT A CRIME»«EDDY WALLY IS NOT A CRIMEEDDY WALLY IS NOT A CRIME»«EDDY WALLY IS NOT A CRIMEEDDY WALLY IS NOT A CRIME»«EDDY WALLY IS NOT A CRIMEEDDY WALLY IS NOT A CRIME»«EDDY WALLY IS NOT A CRIME»

;

5

14 MAKS! 4 MAKS! 4 15 1© Het blad voor scholieren in Nederland: www.pauze.nl 2© Nog meer schoolrock: www.maks.be/1/16 en www.maks.be/3/16 3© Een intergalactisch antwoord op alle wedstrijdvragen? Info@maks.be

©Katapulteer eens een koe: www.flingthecow.com of bedien als on line dj de platenspelers: www.turntables.de

Duizend gefrituurde kalkoenbommen en uitgezogen kreeftgrana-ten! Welkom bij Shuffle. De rubriek voor feestganzen, lapzwansen en het gemengd mannenkoor van Ingelmunster.

Zwart gatEn verder doolde ik,midden in de nacht.Tussen de sterrenreisde ik alleen.Ze gaven me geen antwoord.En hij die de bevelen geeft, liet me liever alleen.Tiziana Rizzo (in het boekje ‘Vingeroefeningen’ van de Koning Boudewijnstichting)Tien lezers kunnen dit boekje met verse verhalen en gedichten van jongeren tussen 15 en 21 winnen. Zwart kaartje naar MAKS! – Vingeroefeningen – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel

SHUFFLE«De eerlijkheid van de vinder hangt meestal af van de vondst.»

MAKS! is in feeststemming: deelnemen mag, wel op eigen risico …STICKER Ontdoe de MAKS!-zelfklever van zijn bescherming en schiet hem raketgewijs naar de maan. Stuur je ingenieuze sluikreclamedaad naar MAKS! - Sticker - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel. De stickers krijg je sowieso en misschien maak jij kans op de boeken/cd-bon van 1.000 frank. De winnaar van vorige maand is Thomas Van Dijck uit Lier. MATHILDA PRIJS Schrijf een verhaal en win. Blader naar p. 10-11SCHOOLROCK Lanceer op kosten van MAKS! jouw band op school en trakteer je medeleerlingen op een muzikale snif. Stuur een heldere demo, een beetje uitleg over de band, een lijst met honderd handtekeningen van me-deleerlingen, de schriftelijke toestemming van je directeur voor een optre-den op je school en een foto van je band naar MAKS! - Schoolrock - Koning

Albert II-laan 15 - 1210 Brussel. De finalist wordt opgesloten in een pro-fessionele studio en mag op kosten van MAKS! een CD opnemen.KREZIP Vijftien door de hele band gesigneerde cd’s van Krezip. Hoe? Waarom? Hoe lang? Dribbel naar p. 2KUNSTBENDE Op zoek naar een podium, publiek, spotlights en roem? Gooi jezelf en al je talent in De Kunstbende. Eén adres: p. 18-19PLAY Gratis tickets? Schud krachtig aan de takken van de MAKS!-kerst-boom. De kerstballen doen de rest. Slinger naar p. 23NOVASTAR Joost heeft twintig exemplaren van zijn cd gesigneerd. MAKS! geeft ze gratis weg. Aan jou bijvoorbeeld. Jodel naar p. 16-17

DE GEIT VAN DIONYSOS

W!N DE SCOOTERMAKS! kweekt scooters. Elke maand één. Misschien is de scooter deze maand voor jou. Of voor de milieubewuste vogels: kick-boards, fietsen, blades en gevleugelde rendieren voor het hele nest (t.w.v. 70.000 frank), je zegt het maar. Vul het raster in en vorm een met slingers verweven woord. Stuur je glitterende lettercombinatie voor 20 januari naar MAKS! - Scooter decem-ber - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel. Vergeet je klas, je school en je telefoonnummer niet te vermelden.En de gelukkige winnaar voor november is Sam Van Wichelen (14). MAKS!: «En Sam, blij met de scooter?» Sam: «Da’s zeker. Wow, wat een scooter.» MAKS!: «En wie horen we daar op de achtergrond gillen?» Sam: «Mijn moeder. We hadden al op voorhand een deal gemaakt. Ik ben namelijk nog maar 14 maar als ik de scooter won zou zij hem twee jaar lekker inrijden.»

AMPUTEER EENS JE VINGER Een geldzuchtige Nederlandse tandarts ensceneerde zijn eigen verkeersongeval om zo de vette verzekeringspremie op te strijken. Bij de bewuste crash verloor hij naar eigen zeggen zijn linkerwijsvinger, noodzakelijk voor de uitoefening van zijn beroep. Gelukkig was hij goed verzekerd: maar liefst 10 verzekeringspolissen bij acht verschillende maatschappijen. Alleen spijtig dat de dokters de waar-heid achterhaalden: er was een sigarenknipper in het spel. Vinger kwijt, job kwijt, geld kwijt.TRAAGSTE STUDENT TER WERELD Stuart Baldwin (70) uit Engeland staat in het Guinness Book of Records. De inmiddels gepensioneerde boekhandelaar deed er precies 29 jaar over om zijn diploma in de exacte weten-schappen aan de Open Britse Universiteit te behalen. Hij is niet van plan te stoppen. «Ik ga nu door voor een doktersgraad, dat duurt maximaal acht jaar.»HOND ALS PRIVÉCHAUFFEUR Een Nederlandse automobilist geloofde wel sterk in de vaardigheden van zijn trouwe viervoeter. In januari botste zijn wagen op drie andere wagens. Een 29-jarige man kwam om het le-ven. Volgens ooggetuigen zat de Nederlander niet zelf achter het stuur, maar wel zijn Rotweiler. De hond controleerde het stuur en de man bediende vanop de passagierszetel de pedalen.

NOMINEER EEN LEERKRACHTOp jouw school loopt er een leerkracht rond die écht het verschil maakt (en niet enkel voor jou alleen). Niet omdat hij/zij zo knap is maar gewoon omdat hij/zij een heel goede leerkracht is. Nomineer hem/haar dan voor een extra Verwendag. Tweehonderd Vlaamse leerkrachten worden in februari voor een feestelijke dag ontvangen in Het Paleis (Ant-werpen): feestmaal, optredens, gasten, verrassingen… Leg in je brief uit waarom die leerkracht daar volgens jou zeker bij moet zijn. Het mag ook om een leerkracht gaan waar je nu geen les meer van krijgt maar die je altijd is bijgebleven. Vermeld (naast je eigen naam en klas) ook het adres van de genomineerde en van de school. Als je leraar geselecteerd wordt, krijgt hij/zij voor 10 februari een uitnodiging. Vertel zeker niets. Het moet een verrassing blijven. Stuur je brief voor 10 januari naar de Canon Cultuurcel (Verwendag door leerlingen) - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

W!N W!N

A

B

C

D

E

A. Brrr! Vul deze filmtitel aan: Dancer in the … (met Björk).B. Scratch! Wereldberoemde blanke hip-hopper met aggressieve teksten (op 5 februari in Brussel).C. Lees! Onleesbaar boek omdat alles er twee keer in staat. Soms zelfs in een andere taal.D. Strijd! Vlaamse overkoepelende vereniging die opkomt voor de rechten van de scholieren.E. Speel! Dat zijn Renato en Joost alle twee.

JAMES doet het weer.

§3

555f

Maureen (16): «Negen keer mijn hoedje? Néé joh!» «Ik vind het hartstikke leuk om in MAKS! te staan. In Nederland hebben we de Pauze, maar die is niet vergelijkbaar. Ik zit in het vierde jaar voortgezet wetenschappelijk onder-wijs (VWO) en volg de richting Cultuur en Maatschappij. Ik heb zes vakken die iedereen in VWO volgt (Nederlands, Frans en lichamelijke opvoeding bijvoorbeeld), zes vakken die met mijn richting samenhangen (zoals aardrijkskunde, geschiedenis en kunstzinnige vorming) en enkele keuzevakken zoals informatica, tekenen en handvaardigheid. Ik ga elke dag tot 16:30 uur naar school. Maar ik ben dan ook echt klaar; huiswerk heb ik niet. Ik zou later graag in de reclame gaan, iets met website- of een andere vorm van design of iets met taal doen. Ik maak nu al logo's, sites, boekjes, kunstdossiers en een column. Hoewel het hard werken is en je je geen blunders kan veroorloven, vind ik de sfeer op school en de discussie met leerkrachten en medeleerlingen zalig. Op wat krenterige hol-landertrekjes na is mijn school een hele goede ladder om iets te bereiken.»

2©

Peulengaleis- ‘k Zit met een klein probleempjeeeuuuuh.

- Kan ik u misschien helpeuuuuh?- Jaaah, ik wil de nieuwe Maaaaaks.

- Wel dan kan ik u dit pakketje aanbiedeeuuuu: dit megabangelijk hameurkeeuuuh, en dit klein, fijn zaagskeuuuuuh.

- En hoe pak ik da dan aaaan?- Ge loopt naar het secretariaaaat, slaaagt hun kopke in met het

hamerkeeuuu en zaagt hun oortjes af met het zaagskeeuuuu. Dan kunt ge het openeuu en rustig lezeuuu.

- Daar moet ik toch een nachtje over nadenkeuuu. Maar, ik zal nog is belleuuu … of emaileeuuh. - Of wip nog is binneeuuu?

Peeters Barts, 15 jaar

OBER… OBER…Deze maand landde de Vliegende Ober van MAKS! op de speelplaats van het Leuvense Mater Dei-Instituut. Op uitnodiging van Ruth, Kathleen, Ellen, Laura en Lore uit het vijfde jaar economie moderne talen serveer-de James koffiekoeken en de nieuwe MAKS!. Hij viel binnen tijdens de studie. «We vinden het best oké op school, en zeker vandaag», lachen de vijf vriendinnen. Wil jij ook zo’n blitsbezoek van James? Stuur een uitnodigend kaartje naar MAKS! – James – Koning Al-bert II-laan 15 – 1210 Brussel. Vergeet er niet bij te vermelden waar en wanneer hij jullie kan vinden.

Sam: «Die scooter is echt de maks!»

§1

16 MAKS! 4 MAKS! 4 171© Tim (25) uit Wilrijk maakte de officiële site van Novastar. Hij deed mee aan de websitewedstrijd die Novastar via Studio Brussel, TMF en Computer Magazine lanceerde. En hij won. De site kan je bekijken op www.novastar.be

NOVASTAR DSTAR DOET DE TEE TEST «ALS ER WEER EENS EEN VLAM IN DE KLAS KWAM ZITTEN, GING IK WÉL GRAAG NAAR SCHOOL NA-TUURLIJK», LACHT JOOST ZWEEGERS (29) VAN NOVASTAR. HIJ SPEELDE OP MARKTROCK EN WERCHTER, TOURT MET K’S CHOICE DOOR EUROPA EN SLEEPTE DE TMF AWARD VOOR ‘BEST ALBUM’ BINNEN. OF HIJ NU OOK NOG SLAAGT VOOR DE TEST VAN MAKS!?

«Ik ben een mengelmoes: ik hoor nergens en overal thuis. Ik woon altijd al in Belgi en ging in Nederland naar school. Aan beide kanten had ik vrienden. Voor de Nederlanders was ik die B lg en in Belgi was ik den Hollander. Ik heb er nooit nadeel van ondervonden. Ik dacht er ook niet zoveel over na. Het enige wat ik tijdens die eerste secundaire schooljaren deed, was drop vreten en stripboeken lezen. Tot de muziek voorbij kwam.

STRIPS Tot m’n tiende zong ik vaak op feestjes. Daarna vond ik mezelf te oud om dat nog te doen. Ik heb dan een paar jaar niks gedaan, maar de muziek bleef wel in me zitten. Toen vroeg een Belgische vriend me om te

een ongelooflijke kick. De week daarna kocht ik een gitaar.

elkaar op dat vrij podium gespeeld. Ik ben in die school nooit leerling ge-weest. Toch was het ook een beetje míjn school.

FRUSTRATIE Ik ging niet graag naar school. Ik moest te veel vakken

mee was. Dat was mijn grote frustratie. Als je op jonge leeftijd gedwongen

wordt om zaken te doen die je helemaal niet wil, ga je je er tegen afzetten. De manier waarop een leraar iets presenteert, is daarom extreem belangrijk. Zo hebben de geschiedenislessen me altijd geboeid. Voor dat vak had ik de tofste leraren: een koppel, meneer en mevrouw Dijkema. We noemden ze

Een goede leraar is een beetje een entertainer: als hij jongeren bij de les kan houden door het boeiend te brengen, dan doet hij net hetzelfde als een acteur in de schouwburg. Die twee leraars konden dat heel goed.

STRAF In Nederland was de gymles heel tof. Het leek bijna alsof je in een We kregen vier of vijf uren sport in de week: atletiek,

-nooien met andere scholen. Heb ik heel toffe herinneringen aan. Ik probeer nu nog te sporten: elke woensdagavond ben ik zaalvoetbalkeeper. Dat is het enige uurtje waarin ik m’n hoofd kan leegmaken. Het is wel steeds moeilijker om daar nog te verschijnen, want ik heb weinig vrije tijd.

Ik was echt afschuwelijk slecht in wiskunde. Ik kon m’n aandacht er nooit bijhouden en was in de les met allerlei spelletjes

bezig. Ik organiseerde wedstrijdjes vier op een rij en ben vaak buiten ge-vlogen. In Nederland kwam straf schrijven niet vaak voor. Je werd meteen uit de klas gezet en moest dan corveeën: de speelplaats schoon keren of aan de koffiebar helpen. Ik vond het niet vervelend. Het enige wat ik cht

midden in de bossen, en moest elke dag meer dan een uur fietsen. Vond

mij extra erg, dan was ik helem àl laat thuis.

EXAMENSTEEK Je kan steken in je buik krijgen als je verliefd bent of als er rotzooi gebeurt,

optredens heb ik nu soms ook nog zenuwen, maar tijdens examens wiskunde, natuurkunde en chemie beleefde ik echt panische angst. Als ik had geweten dat ik op het examen gewoon rustiger had moeten redeneren, had ik veel ho-

discipline. Ik begon pas met studeren de nacht voor het examen. Dan haalde ik

weer. Dat vreselijke examengevoel heb ik nadien nooit meer gehad.

PIZZABAKKER Sinds m’n vijftiende was ik verslaafd aan muziek. Ik was alleen daarmee bezig. Het is natuurlijk naïef om te denken dat je popster kan worden of van je muziek kan leven. Toch heb ik die naïviteit altijd gehad. Ik heb ze nog. Ze heeft ervoor gezorgd dat ik ben geraakt

‘t Is keihard: ik heb vanalles ge--

Europa. Terwijl andere mensen op stap gingen en carri re maakten of studeerden, was ik altijd liedjes aan het schrijven. Ik heb nooit veel nodig gehad. Ik deed gewoon verder.

Succes komt langzaam en je bent nooit zeker of het er ook wel 1996 Humo’s Rock Rally en toen is het stilletjes begonnen. Beroemd zijn is leuk. Het opent mogelijkheden om je droom waar te maken. Doordat ik

’ -’s de droom die ik altijd had.»

REPEAT

W!N DE CD VAN NOVASTAR MAKS! geeft twintig door Joost gesigneerde cd’s van Novastar weg. Jij kan er ’ én winnen. Stuur een fankaar-tje voor Joost naar MAKS! – Novastar – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel. De twintig prettigste kaartjes (brieven mogen ook) winnen de gesigneerde cd. En Joost krijgt de hele zak fanpost van MAKS! cadeau.

W!N HEREXAMEN !Zelf ook zin gekregen in testjes? Win én van de drie cd-roms van het televisieprogramma Herexamen. Slim kaartje naar MAKS! - Herexamen - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

«Ik denk dat ik ben.»

W!NW!N

V] i

Joost: «Gebuisd? Verbaast me niets.»

qL ZO Q

18 MAKS! 4 MAKS! 4 191© Wie, wat, hoe en waarom: www.kunstbende.com

ZOTTE BENDE DANSEN, SMARTLAPPEN ZINGEN, EEN ADEMBENEMENDE SITE IN ELKAAR DRAAIEN, JE EIGEN

STOMENDE VERHAAL VOORLEZEN… DE KUNSTBENDE GEEFT CREATIEVE JONGEREN EEN PODI-

UM. GEDAAN MET OPTREDENS IN DE GARAGE. BART, LEEN, LOTTE, MARISKA, TOM EN NICK

SPRONGEN OP HET PODIUM VAN DE KUNSTBENDE. ZE ZIJN ER NIET AFGEVALLEN. NU JIJ NOG.

POWER

Kom bij de bendeDe Kunstbende is een wedstrijd voor jonge kunstenaars, waaghalzen en fan-tasten tot 19 jaar die zich op een creatieve manier willen tonen. De nadruk ligt niet op technische perfectie, wel op originaliteit en persoonlijkheid. Zin om je-zelf en al je talenten samen op een podium te smijten? Schrijf je individueel of samen met vrienden in voor dans, performance, fotografie, video, muziek, ont-werpen, taal of nieuwe media. Je mag je voor meer dan één categorie inschrij-ven. Vanaf dit voorjaar zijn er voorrondes in alle Vlaamse provincies en in het Brussels hoofdstedelijk gewest. De jury selecteert per provincie in elke catego-rie één winnaar die naar de finale gaat op 29 april 2001 in de Gentse Vooruit. Vraag een deelnemingsformulier voor de voorrondes: De Kunstbende - Kleine Beerstraat 39 - 2018 Antwerpen - tel 070 22 22 72 – mail kunstbende@kunst-bende.com Geen zin om op het podium te springen maar wel om als ambassa-deur voor De Kunstbende aan de slag te gaan? Info op hetzelfde adres!

HET DOET GEWOON DEUGDTom (19, finalist in de categorie fotografie): « Ik zit nu in het zevende jaar publiciteit, maar in De Kunstbende heb ik dingen geleerd die we op school niet krijgen. Ik doe regelmatig mee aan wedstrijden. Niet voor de prijzen. Het doet gewoon deugd als je merkt dat anderen je werk goed vinden. Ik ben ook ambassadeur voor De Kunstbende. Omdat ik aan ande-re creatieve jongeren wil laten weten welke mogelijkheden er bestaan. De ambassadeurs maken promotie in scholen, op straat en op de voorstellin-gen die ze zelf bezoeken, delen flyers uit en helpen tijdens de voorrondes en de finale. Tof om in zo’n netwerk te zitten.»Nick (19, finalist in de categorie fotografie): «Wat vinden anderen van mijn foto’s? De Kunstbende heeft me een antwoord gegeven. Ze waren tevreden, want ik zat in de finale. Het stimuleert mijn creativiteit. Ik wil met beelden blijven werken, ruimer dan alleen fotografie dus. Ik ben nu veel bezig met computer en film. Jammer dat ik ondertussen te oud ben om nog aan de wedstrijd mee te doen, maar ik ben wel ambassadeur. Ik kies zelf hoeveel tijd ik erin steek. Ik heb zoveel werk voor school, dat ik mijn engagement moet beperken, maar ik vind het belangrijk genoeg om er een deel van mijn vrije tijd aan te spenderen.»

DANSEN MET SOULWAXLotte (17, finalist in de categorie dans): «Marissa en ik kwamen allebei over onze toeren op school met een krantenartikel over De Kunstbende. We wil-den meteen meedoen. We dansen allebei graag, dus hebben we een dans-choreografie uitgedacht. We kunnen geen split of pirouettes draaien, maar al-les wat we doen, komt wel volledig uit onszelf. Voor deze wedstrijd telt niet de technische perfectie, wel creativiteit en persoonlijkheid. Op school kunnen we met onze dansmanie niet terecht. Je kan wel proberen om kunst in de lessen te verweven, maar onze pogingen draaiden op niets uit. De leerkracht LO lachte ons uit: dans is geen sport. Maar we laten ons niet ontmoedigen. Kunst is net dat laagje meer. Je gaat elke dag naar school, er is die sleur en kunst haalt je daar even uit.»Marissa (17, finalist in de categorie dans): «We hebben een danschoreo-grafie bedacht op My Cruel Joke van Soulwax, een rocknummer met viool. We wonnen een provinciale voorronde en mochten naar de finale in een overvolle AB in Brussel. Zo’n grote zaal! Zoveel mensen in het publiek! Zenuwen hadden we wel, maar eens op dat podium viel het mee. «Wat hebben jullie gewonnen?», vragen de mensen dan. Iedereen denkt aan een fiets, geld of een reis. Nee dus: we wonnen samen met alle andere fi-nalisten exclusieve toegang tot een driedaags kunstenfestival: De Op-komst. Alle voorstellingen en tentoonstellingen zijn gratis voor ons. We vliegen echt van de ene naar de andere. We doen ideeën op en leggen contacten. Daarbij worden we ook nog eens super de luxe verwend, alsof we stars zijn. Zalig!»

DE HELLeen (17, winnaar in de categorie taal): «Ik vond het zo’n leuk initiatief dat ik me meteen voor verschillende categorieën heb ingeschreven: theater, per-formance en taal. Ik heb speciaal voor deze wedstrijd een tekst geschreven. Ik liet me inspireren door een schilderij van Jeroen Bosch. Ik beschrijf helse, afschuwelijke en walgelijke taferelen: verminkte mensen, rottende lichamen en gruwelijke nachtmerries. Ik ben nochtans absoluut geen pessimist. Maar ik vind het wel machtig om zo’n taferelen te beschrijven. Ik zit nu in het zesde jaar Latijn-wetenschappen, maar niet van harte. Ik volg die richting gewoon omdat ik naar school moet, zonder passie. Volgend jaar ga ik con-servatorium volgen, want ik wil later zeker iets doen in het theater. Liever nog dan zelf teksten te schrijven, wil ik teksten vertolken, acteren dus. In De Kunstbende heb ik wel ontdekt dat ik kàn schrijven.»

119 EEKHOORNSBart (18, finalist in de categorie performance): «Een combinatie van film, tekst en elektronische muziek. Ik kan moeilijk uitleggen wàt we precies deden en wat het betekende. Daar zijn we zelf nog niet eens achter. Het ging om het leven zelf, met zijn wisselende stemmingen en soms extreme gevoelens van angst tot euforie. Die absurde performance bracht ik samen met twee vrienden op het podium van De Kunstbende. Onze artiesten-naam: 119 Eekhoorns. (grijns) Onze act sloeg blijkbaar aan want we mochten naar de finale. De Kunstbende is zo fantastisch omdat je niet al-leen een podium en een publiek krijgt, je komt ook in contact met andere mensen die creatief zijn: professionals in de jury en andere jongeren die ook zo gedreven bezig zijn. Dat is een stimulans om verder te doen. Ik was eerst van plan om muziek als bijzaak te beschouwen, maar dat kan ik nu niet meer. Het is mijn hoofdzaak geworden. Ik studeer menswetenschappen omdat ik geïnteresseerd ben in mensen, in sociologie en psychologie. Ik was van plan om daarin verder te gaan, maar ’t is toch niet echt mijn ding, heb ik gemerkt. Geef mij maar de muziek, het geluid. Waarschijnlijk ga ik volgend jaar in Nederland sound engineering studeren. Ik moet daarvoor 200.000 frank lenen van mijn ouders. Het zijn dure studies, maar daarna ken ik alle geheimen van het geluid en mag ik mezelf producer noemen. Ik droom ervan om te kunnen leven van mijn muziek. Misschien lukt het nooit, maar ik wil het toch proberen. Op kunst staat geen leeftijd. Het is een gevoel dat je overbrengt. Jongeren kunnen dat ook.»

ACT!E

«De zin van het leven is dat het ophoudt.» Franz Kafka §1

Nick

Tom

Bart

Lotte

LeenMarissa

20 MAKS! 4 MAKS! 4 211© De voorstellen van de minister en de vakbonden, en jouw reactie: www.klasse.be 2© Alle dierenrechten samen op www.gaia.be

TUNE UPREC

PAFFEN OF WAPPEN?Sms-berichtjes sturen naar je klasgenoten, vrienden of lief is gezond. Dat be-weert de Britse Action on Smoking and Health (ASH). «Steeds meer jongeren tussen 15 en 17 hebben een gsm: op anderhalf jaar is hun aantal gestegen van 23 naar 70 %. Tegelijkertijd is het aantal jonge rokers op drie jaar tijd afgeno-men van 30 naar 23 %. Het verband is volgens hen duidelijk. Vroeger rookte je om erbij te horen, je volwassen te voelen of omdat het cool stond. De gsm heeft hetzelfde effect als sigaretten. Je hebt iets in de handen en de gsm is ook een beetje rebels omdat hij in veel scholen verboden is. Omdat jongeren geen oneindige voorraad zakgeld hebben, staan ze vaak voor de keuze: siga-retten of een gsm-kaart. Steeds vaker kiezen ze voor wappen boven paffen.

DRACULA VLUCHT VOOR HORROROttomar Berbig, ook bekend als Prins Vlad Dracula Kretzulesco, verhuist van Duitsland naar Engeland. «Daar maakt het niet uit of je huidskleur zwart, groen of lila is», verklaart hij. Hij is de Duitse neonazi’s beu die af en toe brandaanslagen plegen op zijn slot. De edelman is een geadopteerd lid van de familie van de beruchte Vlad Dracula de Spietser. Die inspi-reerde Bram Stoker tot zijn boek over Graaf Dracula die met minder no-bele bedoelingen vanuit Transsylvanië naar Engeland verhuisde.

In bad Zo’n honderd jonge Russen, Kazakken, Ghanezen, Columbianen, Brazilia-nen en andere anderstalige nieuwkomers – minderjarige politieke vluch-telingen vooral – krijgen in drie Brusselse secundaire scholen een heel jaar lang dertig uur (!) Nederlands per week. En twee uur L.O. Ze volgen een taalbadjaar. Ze maken ook kennis met ons onderwijssysteem. Na een jaar draaien de nieuwkomers mee in het gewone onderwijs.

«ZE MOGEN ER ZOVEEL VOGELGELUIDEN IN MIXEN ALS ZE MAAR WILLEN, ’T MAG MELLOW OF TRANCE HETEN,TECHNO BLIJFT VOORAL DUITSE MARSMUZIEK, GESPEELD DOOR DE ELEKTRONISCHE MILITAIRE KAPEL.»

Kamagurka over techno

«WE BEMOEIEN ONS NIET MEER MET ONZE BUREN. DAT IS SOMS EEN GOEDE ZAAK, MAAR SOMS EEN SLECHTE.HET KÀN UIT TOLERANTIE ZIJN, MAAR VAAK IS HET GEWOON ONVERSCHILLIGHEID.»

Ethicus professor Koen Raes

«ALS WE NU NIETS DOEN, SMELT OVER VIJFTIG JAAR DE NOORDPOOL COMPLEET WEG.» Amerikaans presidentskandidaat Al Gore over het broeikaseffect

SCHOOLSITE VAN DE MAAND Ze kunnen experimenteren en zichzelf voorstellen op users.pandora.be/pito.stabroek, maar ook de officiële site van hun school tokkelen ze bij elkaar. In The Pito Website Team zitten een programmeur, twee visuele ontwerpers en vier reporters. Ze heten Si-gurd, Matthias, Christhophe, Jeffrey, Niels, Arnd en Michaël en ze zijn fier op de 80 ge-ïllustreerde pagina’s die ze al bij elkaar harkten. Naast info over de school (richtingen, sport, projecten…) zwaaien ze met een chatbox, downloads van zelfgemaakte program-maatjes, een message board en nieuwsberichten. Chatten kan ook (wel beleefd blijven). Er was weinig beweging toen MAKS! op een onbewaakte maandagmorgen binnensurfte (goed, goed, eigen schuld), maar dat gaat vanaf nu ongetwijfeld veranderen. www.pitostabroek.com

«Een idioot met een computer is een snellere en betere idioot»

Got Ya!- Wat zit er in dat pak? vroeg de douanier.- Software, antwoordde ik.- Ah, pyjama’s en zo? zei de man.(www.rinkworks.com Cowboyverhalen over computers en andere leuke citaten)

FASTFOOD De Amerikaanse overheid neemt hackers in dienst om haar veiligheidssystemen te testen Q Scannend schrijven kan je nu met de Anoto, een dikke vulpen met ingebouwde webcam, processor, zender-ontvanger en… een inktpatroon Q Met het nieuwe Telenet Internet XL kan je 20 gigabyte per maand versturen tegen 256Kb/s, dat is dubbel zoveel als nu Q De Oostenrijkse krant Täglich Alles verschijnt vanaf nu alleen nog elektronisch (www.tA-online.at) Q Volgens onderzoekers van NOP Research is 80 procent van alle bedrijfsinformatie op het net verouderd.

*Science Fiction - Fox Mulder krijgt een vervanger voor nieuwe afleverin-gen van de X-files. Star Wars II is in de maak en III komt er ook, maar daarna is het definitief afgelopen, zegt producer George Lucas. Britney Spears zou optreden in Buffy The Vampire Slayer. Dit en ander hot science fictionnieuws (film, tv, games, boeken…) vind je op www.scifi.com* Nog meer film – Bekijk tot 15 januari 2001 gloednieuwe korte fictie-films, animatiefilms én videoclips in breedband op www.kortfilmfestival.com of http://breedband.telenet.be* Wie zoekt wie? Zoekt iemand jou of zoek jij iemand? Je overgrootvader die emigreerde naar Kamtchatka of je vakantievriend uit Vlissingen? Op

deze site kan je dat lustig en alfabetisch uitbazuinen. http://home.soneraplaza.nl/qn/prive/jgh.veldhoven* Sinus, cosinus, logaritmen… Je kan ze simpel berekenen op je eigen pc. Een uitgebreide wetenschappelijke rekenmachine zit verborgen onder Start/Programma’s/Bureau-accessoires/Rekenmachine. En dan de truc: klik op Beeld/Wetenschappelijk. Een euro-rekenmachine kan je down-loaden van http://euro.fgov.be/pb/pbe/pbed/nlbed00.htm* De weg kwijt? Routeplanners genoeg op het net, maar volgens het tijd-schrift Netwerk is www.shellgeostar.com een hele goeie. Van huis tot huis reizen door heel Europa.

Click

DE TOP VIJF VAN JOKE

OP 5: WWW.COVERSARCHIVE.COMHoesjes per ongeluk mee in de was gedraaid? Op deze site kan je alle cd- en videohoezen downloaden. Compleet in vier kleuren en met de opdruk-ken van de cd’s zelf erbovenop. OP 4: WWW.WEBSHOTS.COMScreensaver nodig? Walvissen, zonsondergangen, schilderijen, 3D-art, slecht weer, bijbelverzen, treinen, de maan… Miljoenen foto’s in honder-den rubrieken. Je moet alleen kunnen kiezen.OP 3: WWW.ASKJEEVES.COMJe wil iets opzoeken op het net, maar je krijgt een ellenlange lijst van web-sites. Na uren zoeken heb je nog niks in handen. Herken je dit scenario? Jeeves is een pak simpeler. Je vraagt gewoon wat je zoekt (in het Engels) en

Jeeves stuurt je door naar andere sites of stelt bijvraagjes om te weten te komen wat je precies wil.OP 2: WWW.DOWNLOAD.COMOp deze site kan je alles voor niks downloaden, behalve dampende pizza’s: MP3’s, spelletjes en veel computerprogrammaatjes, downloadversnellers en -herstellers, de nieuwste winzip, vertalers, cyberstocks, virusscanners, converteerders, image viewers. Ugh!OP 1: WWW.STUDIANT.BEKlinkt saaier dan hij is. Je weet niet waar je eerst moet klikken: sites en info over uitgaan, studentenjobs, muziek, SMS, politiek, veilingen, cursussen (wap!), games, reizen… en sla zeker de rubriek lachen niet over. Je kan er ook cartoonkaartjes wegmailen.

Minstens 40 procent van alle Belgische jongeren gaat regelmatig surfen op het internet. Joke (16) is één van hen. Plons in haar top vijf:

Heb jij ook nog ergens een grensverleggende top vijf van je favoriete sites verborgen? Bezorg hem (als het kan samen met een foto van jezelf) aan MAKS! – REC – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

WHAT DO YOU THINK? «Ik ga met de fiets naar school. Ik moet langs een grote baan zonder fiets-pad en ik ben al een paar keer bijna aangereden door een auto», vertelt Mark (15). Hij stapte vorige maand samen met 2.000 andere jongeren mee in de jongerenmars georganiseerd door UNICEF. De jongeren kwamen op straat voor hun rechten. «Veilig verkeer is daar één van», zeggen ze. Enke-le jongeren gingen praten met premier Verhofstadt en vroegen hem meer aandacht te besteden aan problemen van kansarme jongeren, extreem rechts in de samenleving en de kloof tussen het rijke Noorden en het arme Zuiden. De regering moet volgens de jongeren ook zorgen voor betere relaties tus-sen Walen en Vlamingen. Verhofstadt vond het allemaal «heel interessant» en stapte mee in de mars.

LERAARS STAKENVan een extra dagje vakantie genoten? De vakbonden roepen de leerkrach-ten in heel Vlaanderen op om te staken voor een loonsverhoging van drie procent. Dat zou de overheid meteen 6,6 miljard frank kosten. De onderwijs-minister gelooft niet meteen in zo’n loonsverhoging voor alle leerkrachten. Zij stelt voor 4,7 miljard frank maatregelen voor om de kwaliteit van het on-derwijs te verbeteren. «Een studie van de lonen in onderwijs en andere sectoren in Vlaanderen en het buitenland moet aantonen welke leraren écht onderbetaald zijn», zegt zij. Die studie zou in maart klaar zijn. Maar de vak-bonden willen meteen de loonsverhoging «om het lerarenberoep aantrek-kelijk genoeg te houden». Ze roepen op tot staken. Daarop heeft de minis-ter ook haar voorstellen in de koelkast gestopt. Scholen moeten tijdens stakingsdagen wél voor opvang zorgen.

KnabbelboxEr komt een verbod op elektronische jackpots (‘slots’) om jongeren te beschermen tegen gokverslaving – Vier op tien Vlaamse holebi’s worden gediscrimi-neerd door familie en vrienden, op het werk of op school – Nederlandse scholen testen chipkaart uit om spijbelende leerlingen makkelijker op te sporen –Vrouwen waren eerst: het mannelijk Y-chromosoom is 84.000 jaar later ontstaan dan het vrouwelijk X-chromosoom – Dierenrechtenorganisatie GAIA filmt met verborgen camera gruwelijke mishandeling van dieren op veemarkten – Nieuw sekseprobleem: meisjes presteren op school opvallend beter dan jongens.

§1

§1OO Oo

20 MAKS! 4 MAKS! 4 211© De voorstellen van de minister en de vakbonden, en jouw reactie: www.klasse.be 2© Alle dierenrechten samen op www.gaia.be

TUNE UPREC

PAFFEN OF WAPPEN?Sms-berichtjes sturen naar je klasgenoten, vrienden of lief is gezond. Dat be-weert de Britse Action on Smoking and Health (ASH). «Steeds meer jongeren tussen 15 en 17 hebben een gsm: op anderhalf jaar is hun aantal gestegen van 23 naar 70 %. Tegelijkertijd is het aantal jonge rokers op drie jaar tijd afgeno-men van 30 naar 23 %. Het verband is volgens hen duidelijk. Vroeger rookte je om erbij te horen, je volwassen te voelen of omdat het cool stond. De gsm heeft hetzelfde effect als sigaretten. Je hebt iets in de handen en de gsm is ook een beetje rebels omdat hij in veel scholen verboden is. Omdat jongeren geen oneindige voorraad zakgeld hebben, staan ze vaak voor de keuze: siga-retten of een gsm-kaart. Steeds vaker kiezen ze voor wappen boven paffen.

DRACULA VLUCHT VOOR HORROROttomar Berbig, ook bekend als Prins Vlad Dracula Kretzulesco, verhuist van Duitsland naar Engeland. «Daar maakt het niet uit of je huidskleur zwart, groen of lila is», verklaart hij. Hij is de Duitse neonazi’s beu die af en toe brandaanslagen plegen op zijn slot. De edelman is een geadopteerd lid van de familie van de beruchte Vlad Dracula de Spietser. Die inspi-reerde Bram Stoker tot zijn boek over Graaf Dracula die met minder no-bele bedoelingen vanuit Transsylvanië naar Engeland verhuisde.

In bad Zo’n honderd jonge Russen, Kazakken, Ghanezen, Columbianen, Brazilia-nen en andere anderstalige nieuwkomers – minderjarige politieke vluch-telingen vooral – krijgen in drie Brusselse secundaire scholen een heel jaar lang dertig uur (!) Nederlands per week. En twee uur L.O. Ze volgen een taalbadjaar. Ze maken ook kennis met ons onderwijssysteem. Na een jaar draaien de nieuwkomers mee in het gewone onderwijs.

«ZE MOGEN ER ZOVEEL VOGELGELUIDEN IN MIXEN ALS ZE MAAR WILLEN, ’T MAG MELLOW OF TRANCE HETEN,TECHNO BLIJFT VOORAL DUITSE MARSMUZIEK, GESPEELD DOOR DE ELEKTRONISCHE MILITAIRE KAPEL.»

Kamagurka over techno

«WE BEMOEIEN ONS NIET MEER MET ONZE BUREN. DAT IS SOMS EEN GOEDE ZAAK, MAAR SOMS EEN SLECHTE.HET KÀN UIT TOLERANTIE ZIJN, MAAR VAAK IS HET GEWOON ONVERSCHILLIGHEID.»

Ethicus professor Koen Raes

«ALS WE NU NIETS DOEN, SMELT OVER VIJFTIG JAAR DE NOORDPOOL COMPLEET WEG.» Amerikaans presidentskandidaat Al Gore over het broeikaseffect

SCHOOLSITE VAN DE MAAND Ze kunnen experimenteren en zichzelf voorstellen op users.pandora.be/pito.stabroek, maar ook de officiële site van hun school tokkelen ze bij elkaar. In The Pito Website Team zitten een programmeur, twee visuele ontwerpers en vier reporters. Ze heten Si-gurd, Matthias, Christhophe, Jeffrey, Niels, Arnd en Michaël en ze zijn fier op de 80 ge-ïllustreerde pagina’s die ze al bij elkaar harkten. Naast info over de school (richtingen, sport, projecten…) zwaaien ze met een chatbox, downloads van zelfgemaakte program-maatjes, een message board en nieuwsberichten. Chatten kan ook (wel beleefd blijven). Er was weinig beweging toen MAKS! op een onbewaakte maandagmorgen binnensurfte (goed, goed, eigen schuld), maar dat gaat vanaf nu ongetwijfeld veranderen. www.pitostabroek.com

«Een idioot met een computer is een snellere en betere idioot»

Got Ya!- Wat zit er in dat pak? vroeg de douanier.- Software, antwoordde ik.- Ah, pyjama’s en zo? zei de man.(www.rinkworks.com Cowboyverhalen over computers en andere leuke citaten)

FASTFOOD De Amerikaanse overheid neemt hackers in dienst om haar veiligheidssystemen te testen Q Scannend schrijven kan je nu met de Anoto, een dikke vulpen met ingebouwde webcam, processor, zender-ontvanger en… een inktpatroon Q Met het nieuwe Telenet Internet XL kan je 20 gigabyte per maand versturen tegen 256Kb/s, dat is dubbel zoveel als nu Q De Oostenrijkse krant Täglich Alles verschijnt vanaf nu alleen nog elektronisch (www.tA-online.at) Q Volgens onderzoekers van NOP Research is 80 procent van alle bedrijfsinformatie op het net verouderd.

*Science Fiction - Fox Mulder krijgt een vervanger voor nieuwe afleverin-gen van de X-files. Star Wars II is in de maak en III komt er ook, maar daarna is het definitief afgelopen, zegt producer George Lucas. Britney Spears zou optreden in Buffy The Vampire Slayer. Dit en ander hot science fictionnieuws (film, tv, games, boeken…) vind je op www.scifi.com* Nog meer film – Bekijk tot 15 januari 2001 gloednieuwe korte fictie-films, animatiefilms én videoclips in breedband op www.kortfilmfestival.com of http://breedband.telenet.be* Wie zoekt wie? Zoekt iemand jou of zoek jij iemand? Je overgrootvader die emigreerde naar Kamtchatka of je vakantievriend uit Vlissingen? Op

deze site kan je dat lustig en alfabetisch uitbazuinen. http://home.soneraplaza.nl/qn/prive/jgh.veldhoven* Sinus, cosinus, logaritmen… Je kan ze simpel berekenen op je eigen pc. Een uitgebreide wetenschappelijke rekenmachine zit verborgen onder Start/Programma’s/Bureau-accessoires/Rekenmachine. En dan de truc: klik op Beeld/Wetenschappelijk. Een euro-rekenmachine kan je down-loaden van http://euro.fgov.be/pb/pbe/pbed/nlbed00.htm* De weg kwijt? Routeplanners genoeg op het net, maar volgens het tijd-schrift Netwerk is www.shellgeostar.com een hele goeie. Van huis tot huis reizen door heel Europa.

Click

DE TOP VIJF VAN JOKE

OP 5: WWW.COVERSARCHIVE.COMHoesjes per ongeluk mee in de was gedraaid? Op deze site kan je alle cd- en videohoezen downloaden. Compleet in vier kleuren en met de opdruk-ken van de cd’s zelf erbovenop. OP 4: WWW.WEBSHOTS.COMScreensaver nodig? Walvissen, zonsondergangen, schilderijen, 3D-art, slecht weer, bijbelverzen, treinen, de maan… Miljoenen foto’s in honder-den rubrieken. Je moet alleen kunnen kiezen.OP 3: WWW.ASKJEEVES.COMJe wil iets opzoeken op het net, maar je krijgt een ellenlange lijst van web-sites. Na uren zoeken heb je nog niks in handen. Herken je dit scenario? Jeeves is een pak simpeler. Je vraagt gewoon wat je zoekt (in het Engels) en

Jeeves stuurt je door naar andere sites of stelt bijvraagjes om te weten te komen wat je precies wil.OP 2: WWW.DOWNLOAD.COMOp deze site kan je alles voor niks downloaden, behalve dampende pizza’s: MP3’s, spelletjes en veel computerprogrammaatjes, downloadversnellers en -herstellers, de nieuwste winzip, vertalers, cyberstocks, virusscanners, converteerders, image viewers. Ugh!OP 1: WWW.STUDIANT.BEKlinkt saaier dan hij is. Je weet niet waar je eerst moet klikken: sites en info over uitgaan, studentenjobs, muziek, SMS, politiek, veilingen, cursussen (wap!), games, reizen… en sla zeker de rubriek lachen niet over. Je kan er ook cartoonkaartjes wegmailen.

Minstens 40 procent van alle Belgische jongeren gaat regelmatig surfen op het internet. Joke (16) is één van hen. Plons in haar top vijf:

Heb jij ook nog ergens een grensverleggende top vijf van je favoriete sites verborgen? Bezorg hem (als het kan samen met een foto van jezelf) aan MAKS! – REC – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

WHAT DO YOU THINK? «Ik ga met de fiets naar school. Ik moet langs een grote baan zonder fiets-pad en ik ben al een paar keer bijna aangereden door een auto», vertelt Mark (15). Hij stapte vorige maand samen met 2.000 andere jongeren mee in de jongerenmars georganiseerd door UNICEF. De jongeren kwamen op straat voor hun rechten. «Veilig verkeer is daar één van», zeggen ze. Enke-le jongeren gingen praten met premier Verhofstadt en vroegen hem meer aandacht te besteden aan problemen van kansarme jongeren, extreem rechts in de samenleving en de kloof tussen het rijke Noorden en het arme Zuiden. De regering moet volgens de jongeren ook zorgen voor betere relaties tus-sen Walen en Vlamingen. Verhofstadt vond het allemaal «heel interessant» en stapte mee in de mars.

LERAARS STAKENVan een extra dagje vakantie genoten? De vakbonden roepen de leerkrach-ten in heel Vlaanderen op om te staken voor een loonsverhoging van drie procent. Dat zou de overheid meteen 6,6 miljard frank kosten. De onderwijs-minister gelooft niet meteen in zo’n loonsverhoging voor alle leerkrachten. Zij stelt voor 4,7 miljard frank maatregelen voor om de kwaliteit van het on-derwijs te verbeteren. «Een studie van de lonen in onderwijs en andere sectoren in Vlaanderen en het buitenland moet aantonen welke leraren écht onderbetaald zijn», zegt zij. Die studie zou in maart klaar zijn. Maar de vak-bonden willen meteen de loonsverhoging «om het lerarenberoep aantrek-kelijk genoeg te houden». Ze roepen op tot staken. Daarop heeft de minis-ter ook haar voorstellen in de koelkast gestopt. Scholen moeten tijdens stakingsdagen wél voor opvang zorgen.

KnabbelboxEr komt een verbod op elektronische jackpots (‘slots’) om jongeren te beschermen tegen gokverslaving – Vier op tien Vlaamse holebi’s worden gediscrimi-neerd door familie en vrienden, op het werk of op school – Nederlandse scholen testen chipkaart uit om spijbelende leerlingen makkelijker op te sporen –Vrouwen waren eerst: het mannelijk Y-chromosoom is 84.000 jaar later ontstaan dan het vrouwelijk X-chromosoom – Dierenrechtenorganisatie GAIA filmt met verborgen camera gruwelijke mishandeling van dieren op veemarkten – Nieuw sekseprobleem: meisjes presteren op school opvallend beter dan jongens.

§1

§1

OO Oo

22 MAKS! 4 MAKS! 4 23

SPUUGIf you spit on life, life spits back. Unfortunately, life mostly spits first … (Stijn)BANKENRACEEr wordt altijd zo gezeverd over het feit dat jongeren tegenwoordig te weinig aan sport doen. Wel, in de klas hebben we dan maar besloten om een nieuwe sport uit te oefenen, namelijk bankenrace. De spelregels zijn simpel: gewoon met bank en al zo vlug mogelijk vooraan geraken. Dus je springt met je stoel onder je krent en je bank voor je neus naar voren. Helaas weten de leerkrach-ten dit niet te appreciëren, en mag je zaterdagochtend wat komen schrijven. Wat willen ze nu eigenlijk, die leerkrachten? (Ann V.)KLEUR«How do we know the sky isn’t really green and we’re just colorblind», lees ik op de achterkant van de vorige MAKS! Ik heb dat probleem niet. Ik weet het zeker: ik ben kleurenblind. (Kris, 15)PESTEN 1Hoi, ik vind pesten keitof. Wat is er toch zo verkeerd aan? De leerkrachten bij mij op school zagen er ook zo over. (Karen, in het gastenboek op www.maks.be)PESTEN 2Aan Karen, die pesten toch zo keitof vindt: wel, we hopen dat je af en toe ook eens goed gepest wordt, dan zal je misschien vlug van mening veran-deren. (Ingrid, in het gastenboek op www.maks.be)PARIJS‘t Is maar efkens om te zeggen dat ik mij ongelooflijk geamuseerd heb met on-ze klas in Parijs! Wat een stad, wat een week. Veel te kort trouwens. Liefste leerkrachtjes, doen we het nog eens over, maar dan voor een week of twee? Pleeeeeaaase… (Een-met-schattige-smekende-ogen-kijkende-Lien, 17)SCOOTER Ik ben het buurmeisje van de nonkel van het petekind wiens buurvrouw de zus is van de slager (nee, nee, niet die van Betty) die ooit eens een fiets heeft gekocht bij de broer van de overbuur van de baas van MAKS!. Win ik nu die scooter? (Eline) Is er iets met die fiets?EEUWIGWij voelen ons benadeeld. Onze titularis deelt MAKS! zo laat uit dat we al-tijd te laat zijn om nog aan de wedstrijden mee te doen. Kunnen jullie geen nooddatum bepalen voor degenen die hun MAKS! niet op tijd gekregen hebben? Wij zouden eeuwig dankbaar zijn. (5 we-wi)LOSSE ZINNENIk lees die losse zinnen graag die MAKS! tussen de plooien verstopt. Maar daar mag het niet mee ophouden. Zei Karl Marx al niet dat de filosofen de wereld slechts verschillend hebben geïnterpreteerd? Het komt er op aan haar te veranderen! (Gus, 18)Ga je gang …MOORDENDE LEERKRACHT Moordpoging van onze leerkracht esthetica. Gelukkig was de groenvegeta-rische helft van onze klas snel genoeg. De vlieg leeft nog. (Robin, 17)

FLIPWAUW, whooooohh… MAKS is the best!! Na dat artikel over druggebruik in de maatschappij ben ik meteen gaan experimenteren. En raad eens wat ik heb ontdekt? Dit blad is perfect om op te rollen en vervolgens op te paffen. De stickers zijn ideaal als filter. En dan heb ik het nog niet over de xtc-ach-tige effecten van het plastic waarin ze verpakt liggen op het secretariaat! 1000x bedankt liefste MAKS!! (Een trouwe lezer, 16)Het ligt aan de inkt.ALLEEN VOOR LERAARSEnkele frisse tips voor leerkrachten:Tip 1: Poets elke morgen uw tanden, ook al denkt u dat uw ochtendadem al lang verdwenen is.Tip 2: Bij aankoop van sommige producten krijgt u gratis een deodorant.Tip 3: Als u uw haar wast met anti-roosshampoo kan u veel beter nadenken.Doen alstublieft! (Geert, 15)HETEROSEKSUEELDit is een ernstige brief. Naar ‘t schijnt is de lerares wiskunde van bij ons op school lesbisch. Ik voel mij altijd ongemakkelijk als ze me iets persoon-lijk komt uitleggen, alhoewel ik eigenlijk helemaal niets tegen lesbische vrouwen heb. Heeft iemand suggesties om me te helpen in mijn ongemak-kelijke situatie? (Kristel, 18)Er al eens over nagedacht hoe levensgevaarlijk al die heteroseksuele le-raars eigenlijk zijn? Meer info over holebi: www.weljongniethetero.beDENKERHet enige wat ik niet weet, is dat ik iets weet. (Diether, 15)Eerlijk duurt het langst.

SOUNDTRACKPLAYSEKS

De twaalf prentjes-met-mooi-meisje in de vorige MAKS! gaan dus niet over seks maar over de ge-meenteraadsverkiezingen. Pas toen ik het goed gelezen had, snapte ik dat dit verdorie de eerste keer was dat ik uit eigen wil een tekst over de gemeenteraadsverkiezingen heb gelezen. Goed gedaan! (Brecht, 17)Het omgekeerde is ook waar, Brecht: teksten over gemeenteraadsverkiezingen gaan eigenlijk over seks. Lezen!STAF COPPENSStaf is echt veel cuter dan Mathias! Ik zal hem eens 1.815 pannenkoeken maken rond 18u, nabij een zachtjes kabbelende Loire waar wij alle com-municatiewetenschappen in de praktijk brengen. Kan bijna niet wachten… (Sheila, 15)

GEDICHTMAKS! is goedMAKS! is goodMAKS! est bon(Mario, 17, perfect drietalig)SMAKDe kus is de indruk van de afdruk van een opdruk die met nadruk vraagt om een herdruk. (Simon, 17) Heb je het niet te druk, Simon?KLACHTWaarom wordt die MAKS! altijd zo laat uitge-deeld? Met Klasse voor Jongeren was het vorig jaar hetzelfde liedje. Een maand na verschij-ningsdatum, hadden we nog altijd niets gezien. Waren wij natuurlijk mooi te laat om aan al die wedstrijden mee te doen. (Mie, 16)In veel scholen helpen de leerlingen zelf met de

distributie. Moet kunnen. MAKS! valt meestal voor de twintigste van de maand binnen.INSPIRATIEHallo die MAKS!. Ik zit in het 6de jaar en weet bij-god nog helemaal niet wat ik volgend jaar ga doen. Ik heb de oplossing gevonden in MAKS!: ik ga een jaar vrijwilligerswerk doen in Brazilië om inspiratie op te doen en tegelijkertijd ook andere mensen te helpen. Evelien en Emma achterna … (Kim, 17)Heel veel lezers vroegen het deelnemingsfor-mulier aan om dit jaar met MAKS! mee te gaan op expeditie. Een antwoord volgt. Brieven en mails stuur je naar MAKS! - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel.Je kan ook rechtstreeks bellen: 02 553 96 92. Er staan nog veel meer brieven en mails op www.maks.be

1. DE KIPPIGSTE FILMMoegekakeld na Chicken Run? MAKS! stuurt 50 lezers met een duoticket naar een film naar keuze. Kippig kaartje naar MAKS! – film december – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.2. DE MISTIGSTE SLIERT«Ja, ik weet het nu al jaren en nog langer, dat gedichten nutteloze dingen zijn zoals de slierten mist die je rondom je huis ziet drijven voor de ramen», zegt Paul Snoek. De gedichtendag op 25 januari zal niet stilletjes voorbijgaan. Die dag spuwen kranten, tijdschriften, radio en tv poëzie. Jij kan je favoriete Nederlandstalige gedicht nomineren voor een ereplaatsje tijdens de gedich-tendag. Stuur jouw top drie naar Behoud de Begeerte - Congresstraat 67 – 2060 Antwerpen – tel 03 272 40 41 – fax 03 272 06 48 – mail bdb@innet.be of kijk voor inspiratie op www.maks.be/4/gedichtendag 3. DE ALLERLAATSTE PARTYAmbiance tegen 100 per uur in Flanders Expo in Gent op oudejaarsnacht vanaf 20 uur. Fuif met Studio Brussel, TMF, Donna’s Dansfolie, Radio 2, Dranouter Dance, techno-beats, dance-acts en optredens in zeven hal-len. Info: www.delangstenacht.be (normale prijs: 1.400 frank) MAKS! heeft tien gratis duotickets. Pak ze! Bel op maandag 25 december tussen 11 en 12 uur naar 03 216 30 77.4. DE MOOISTE MANDe mannen van het jaar 2000 zijn een beetje macho én doen het huishou-den, zijn soms koel en afstandelijk, soms teder en omhelzend. Vijf jon-gens tussen 13 en 20 jaar en choreograaf Ives Thuwis van Speelteater Gent maken een dansvoorstelling over mannelijkheid. MAKS! geeft vijf duotickets gratis weg (normale prijs: 200 frank) voor de voorstelling Mannen op 10 januari om 20.30 uur in Centrum Ter Rivieren, Frans Mes-singstraat 36, Deurne. Macho kaartje naar MAKS! – Mannen – Koning Al-bert II-laan 15 – 1210 Brussel.5. HET LUSTIGSTE OBJECTZes muzikanten en actrice Els De Schepper wervelen over het podium in de voorstelling Lustobject. MAKS! zet vijf jongerenduo’s gratis op de schoot van deze diva op 1 februari om 20.15 uur in het Cultureel Centrum van Genk, Dieplaan 2. (normale prijs: 600 frank) Wulps kaartje naar MAKS! – Els De Schepper – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

6. DE SPANNENDSTE NACHTENHiphop en dance, literatuur en performance, binnenlands en internatio-naal, bekend en jonge belofte: ze komen samen op vier podia op vrijdag 12 en zaterdag 13 januari vanaf 20 uur in alle hoeken van de Singel in Be-rchem. MAKS! stuurt vijfmaal twee lezers gratis een feestelijke nacht in met o.a. Laïs, Mauro Pawlowski, Marcel Vanthilt, Dimitri Leue en Galacti-camendum. (normale prijs: 900 frank) Experimenteel kaartje naar MAKS! – De Nachten – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel – Info: www.denachten.com7. DE SAPPIGSTE FUIFPompende beats en sappig theater: Discothèque heeft het allebei. De discobal draait vanaf 22 uur op zaterdag 20 januari in de Ancienne Belgi-que, Anspachlaan 110, Brussel. Na de voorstelling schieten The Flying De-waele Brothers en dj’s Jonas en Rakesh de fuif in gang (normale prijs voorstelling + fuif: 550 frank) MAKS! stuurt vijfmaal twee jongeren gratis naar Discothèque. Flitsend kaartje naar MAKS! – Discothèque – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel. 8. DE GLADSTE PISTEBind je schaatsen aan en lever je over aan onevenwichtige momenten. Dat kan zowat in heel Vlaanderen. Een overzicht: Grote Markt , Brussel, 23/12 tot 7/1, 12 tot 22 uur, 180fr., huur schaatsen inbegrepen, tel 02 513 89 40 – Vee-markt, Tongeren, 15/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 100fr., tel 0475 57 21 64 – E. Braunplein, Gent, 9/12 tot 7/1, 10 tot 23 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 09 233 77 88 – Grote Markt, Aalst, 15/12 tot 7/1, 11 tot 21 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 053 73 22 90 – Markt, Zomergem, 15/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 09 372 83 73 – Markt, Brugge, 1/12 tot 1/1, 11 tot 22 uur, 150fr., huur schaatsen 50fr., tel 050 44 86 86 – Verweeplein, Knokke-Heist, 13/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 050 63 03 80 – Zeelaan (naast gemeente-huis), Koksijde, 23/12 tot 21/1, 10 tot 22 uur, 120fr., huur schaatsen 80fr., tel 058 53 21 21 – Wapenplein, Oostende, 9/12 tot 7/1, 11 tot 20 uur (weekends tot 22 uur), 100fr., huur schaatsen inbegrepen, tel 059 70 11 99 – Park ge-meentehuis, Kapellen, 8/12 tot 7/1, 10.30 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 03 660 66 00 – Grote Markt, Antwerpen, 20/12 tot 6/1, 14 tot 21 uur (feestdagen van 12 tot 18 uur), gratis, huur schaatsen 50 fr., tel 03 220 83 31.

Motörhead, 17 december om 20 uur in Hof Ter Lo, Antwerpen, tel 014 61 64 31 Q Novastar, 22 december in De Velinx, Tongeren, tel 012 39 20 14 Q Krezip, 23 december om 20 uur in de Brabanthal, Leuven, tel 0900 80 800 Q Free Vibes (Techno/house), 29 december vanaf 23 uur in Café d’Anvers, Verversrui 15B, Antwerpen Q Sfinks World Groove Party, van 31 december 20 uur tot 1 januari 6 uur, Zaal Harmonie, Mechelsesteenweg 216, Antwerpen, tel 03 455 69 44, site www.sfinks.be Q Luc Steeno, 13 januari om 20.30 uur in CC Zwaneberg, Heist-Op-Den-Berg, tel 015 25 07 70 Q An Pierlé, 26 januari om 20 uur in CC De Boogaard, Sint-Truiden, tel 011 69 39 90 én op 27 januari om 20 uur in Maison de la Culture, Doornik, tel 069 25 30 70 Q Discodesafinado (concerten, video’s, dj’s), 27 januari om 20.15 uur, CC De Warande, Warandestraat 42, Turnhout, tel 014 41 94 94 Q Eminem, 5 februari om 20 uur in Vorst Nationaal, Brussel, tel 0900/80 800

De acht tips van

T© Sprokkel je eigen agenda bijeen: www.webscene.be of www.netitnow.com

W!N W!N

W!N

W!N

W!N

W!N

ACT!E

ACT!E

22 MAKS! 4 MAKS! 4 23

SPUUGIf you spit on life, life spits back. Unfortunately, life mostly spits first … (Stijn)BANKENRACEEr wordt altijd zo gezeverd over het feit dat jongeren tegenwoordig te weinig aan sport doen. Wel, in de klas hebben we dan maar besloten om een nieuwe sport uit te oefenen, namelijk bankenrace. De spelregels zijn simpel: gewoon met bank en al zo vlug mogelijk vooraan geraken. Dus je springt met je stoel onder je krent en je bank voor je neus naar voren. Helaas weten de leerkrach-ten dit niet te appreciëren, en mag je zaterdagochtend wat komen schrijven. Wat willen ze nu eigenlijk, die leerkrachten? (Ann V.)KLEUR«How do we know the sky isn’t really green and we’re just colorblind», lees ik op de achterkant van de vorige MAKS! Ik heb dat probleem niet. Ik weet het zeker: ik ben kleurenblind. (Kris, 15)PESTEN 1Hoi, ik vind pesten keitof. Wat is er toch zo verkeerd aan? De leerkrachten bij mij op school zagen er ook zo over. (Karen, in het gastenboek op www.maks.be)PESTEN 2Aan Karen, die pesten toch zo keitof vindt: wel, we hopen dat je af en toe ook eens goed gepest wordt, dan zal je misschien vlug van mening veran-deren. (Ingrid, in het gastenboek op www.maks.be)PARIJS‘t Is maar efkens om te zeggen dat ik mij ongelooflijk geamuseerd heb met on-ze klas in Parijs! Wat een stad, wat een week. Veel te kort trouwens. Liefste leerkrachtjes, doen we het nog eens over, maar dan voor een week of twee? Pleeeeeaaase… (Een-met-schattige-smekende-ogen-kijkende-Lien, 17)SCOOTER Ik ben het buurmeisje van de nonkel van het petekind wiens buurvrouw de zus is van de slager (nee, nee, niet die van Betty) die ooit eens een fiets heeft gekocht bij de broer van de overbuur van de baas van MAKS!. Win ik nu die scooter? (Eline) Is er iets met die fiets?EEUWIGWij voelen ons benadeeld. Onze titularis deelt MAKS! zo laat uit dat we al-tijd te laat zijn om nog aan de wedstrijden mee te doen. Kunnen jullie geen nooddatum bepalen voor degenen die hun MAKS! niet op tijd gekregen hebben? Wij zouden eeuwig dankbaar zijn. (5 we-wi)LOSSE ZINNENIk lees die losse zinnen graag die MAKS! tussen de plooien verstopt. Maar daar mag het niet mee ophouden. Zei Karl Marx al niet dat de filosofen de wereld slechts verschillend hebben geïnterpreteerd? Het komt er op aan haar te veranderen! (Gus, 18)Ga je gang …MOORDENDE LEERKRACHT Moordpoging van onze leerkracht esthetica. Gelukkig was de groenvegeta-rische helft van onze klas snel genoeg. De vlieg leeft nog. (Robin, 17)

FLIPWAUW, whooooohh… MAKS is the best!! Na dat artikel over druggebruik in de maatschappij ben ik meteen gaan experimenteren. En raad eens wat ik heb ontdekt? Dit blad is perfect om op te rollen en vervolgens op te paffen. De stickers zijn ideaal als filter. En dan heb ik het nog niet over de xtc-ach-tige effecten van het plastic waarin ze verpakt liggen op het secretariaat! 1000x bedankt liefste MAKS!! (Een trouwe lezer, 16)Het ligt aan de inkt.ALLEEN VOOR LERAARSEnkele frisse tips voor leerkrachten:Tip 1: Poets elke morgen uw tanden, ook al denkt u dat uw ochtendadem al lang verdwenen is.Tip 2: Bij aankoop van sommige producten krijgt u gratis een deodorant.Tip 3: Als u uw haar wast met anti-roosshampoo kan u veel beter nadenken.Doen alstublieft! (Geert, 15)HETEROSEKSUEELDit is een ernstige brief. Naar ‘t schijnt is de lerares wiskunde van bij ons op school lesbisch. Ik voel mij altijd ongemakkelijk als ze me iets persoon-lijk komt uitleggen, alhoewel ik eigenlijk helemaal niets tegen lesbische vrouwen heb. Heeft iemand suggesties om me te helpen in mijn ongemak-kelijke situatie? (Kristel, 18)Er al eens over nagedacht hoe levensgevaarlijk al die heteroseksuele le-raars eigenlijk zijn? Meer info over holebi: www.weljongniethetero.beDENKERHet enige wat ik niet weet, is dat ik iets weet. (Diether, 15)Eerlijk duurt het langst.

SOUNDTRACKPLAYSEKS

De twaalf prentjes-met-mooi-meisje in de vorige MAKS! gaan dus niet over seks maar over de ge-meenteraadsverkiezingen. Pas toen ik het goed gelezen had, snapte ik dat dit verdorie de eerste keer was dat ik uit eigen wil een tekst over de gemeenteraadsverkiezingen heb gelezen. Goed gedaan! (Brecht, 17)Het omgekeerde is ook waar, Brecht: teksten over gemeenteraadsverkiezingen gaan eigenlijk over seks. Lezen!STAF COPPENSStaf is echt veel cuter dan Mathias! Ik zal hem eens 1.815 pannenkoeken maken rond 18u, nabij een zachtjes kabbelende Loire waar wij alle com-municatiewetenschappen in de praktijk brengen. Kan bijna niet wachten… (Sheila, 15)

GEDICHTMAKS! is goedMAKS! is goodMAKS! est bon(Mario, 17, perfect drietalig)SMAKDe kus is de indruk van de afdruk van een opdruk die met nadruk vraagt om een herdruk. (Simon, 17) Heb je het niet te druk, Simon?KLACHTWaarom wordt die MAKS! altijd zo laat uitge-deeld? Met Klasse voor Jongeren was het vorig jaar hetzelfde liedje. Een maand na verschij-ningsdatum, hadden we nog altijd niets gezien. Waren wij natuurlijk mooi te laat om aan al die wedstrijden mee te doen. (Mie, 16)In veel scholen helpen de leerlingen zelf met de

distributie. Moet kunnen. MAKS! valt meestal voor de twintigste van de maand binnen.INSPIRATIEHallo die MAKS!. Ik zit in het 6de jaar en weet bij-god nog helemaal niet wat ik volgend jaar ga doen. Ik heb de oplossing gevonden in MAKS!: ik ga een jaar vrijwilligerswerk doen in Brazilië om inspiratie op te doen en tegelijkertijd ook andere mensen te helpen. Evelien en Emma achterna … (Kim, 17)Heel veel lezers vroegen het deelnemingsfor-mulier aan om dit jaar met MAKS! mee te gaan op expeditie. Een antwoord volgt. Brieven en mails stuur je naar MAKS! - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel.Je kan ook rechtstreeks bellen: 02 553 96 92. Er staan nog veel meer brieven en mails op www.maks.be

1. DE KIPPIGSTE FILMMoegekakeld na Chicken Run? MAKS! stuurt 50 lezers met een duoticket naar een film naar keuze. Kippig kaartje naar MAKS! – film december – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.2. DE MISTIGSTE SLIERT«Ja, ik weet het nu al jaren en nog langer, dat gedichten nutteloze dingen zijn zoals de slierten mist die je rondom je huis ziet drijven voor de ramen», zegt Paul Snoek. De gedichtendag op 25 januari zal niet stilletjes voorbijgaan. Die dag spuwen kranten, tijdschriften, radio en tv poëzie. Jij kan je favoriete Nederlandstalige gedicht nomineren voor een ereplaatsje tijdens de gedich-tendag. Stuur jouw top drie naar Behoud de Begeerte - Congresstraat 67 – 2060 Antwerpen – tel 03 272 40 41 – fax 03 272 06 48 – mail bdb@innet.be of kijk voor inspiratie op www.maks.be/4/gedichtendag 3. DE ALLERLAATSTE PARTYAmbiance tegen 100 per uur in Flanders Expo in Gent op oudejaarsnacht vanaf 20 uur. Fuif met Studio Brussel, TMF, Donna’s Dansfolie, Radio 2, Dranouter Dance, techno-beats, dance-acts en optredens in zeven hal-len. Info: www.delangstenacht.be (normale prijs: 1.400 frank) MAKS! heeft tien gratis duotickets. Pak ze! Bel op maandag 25 december tussen 11 en 12 uur naar 03 216 30 77.4. DE MOOISTE MANDe mannen van het jaar 2000 zijn een beetje macho én doen het huishou-den, zijn soms koel en afstandelijk, soms teder en omhelzend. Vijf jon-gens tussen 13 en 20 jaar en choreograaf Ives Thuwis van Speelteater Gent maken een dansvoorstelling over mannelijkheid. MAKS! geeft vijf duotickets gratis weg (normale prijs: 200 frank) voor de voorstelling Mannen op 10 januari om 20.30 uur in Centrum Ter Rivieren, Frans Mes-singstraat 36, Deurne. Macho kaartje naar MAKS! – Mannen – Koning Al-bert II-laan 15 – 1210 Brussel.5. HET LUSTIGSTE OBJECTZes muzikanten en actrice Els De Schepper wervelen over het podium in de voorstelling Lustobject. MAKS! zet vijf jongerenduo’s gratis op de schoot van deze diva op 1 februari om 20.15 uur in het Cultureel Centrum van Genk, Dieplaan 2. (normale prijs: 600 frank) Wulps kaartje naar MAKS! – Els De Schepper – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.

6. DE SPANNENDSTE NACHTENHiphop en dance, literatuur en performance, binnenlands en internatio-naal, bekend en jonge belofte: ze komen samen op vier podia op vrijdag 12 en zaterdag 13 januari vanaf 20 uur in alle hoeken van de Singel in Be-rchem. MAKS! stuurt vijfmaal twee lezers gratis een feestelijke nacht in met o.a. Laïs, Mauro Pawlowski, Marcel Vanthilt, Dimitri Leue en Galacti-camendum. (normale prijs: 900 frank) Experimenteel kaartje naar MAKS! – De Nachten – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel – Info: www.denachten.com7. DE SAPPIGSTE FUIFPompende beats en sappig theater: Discothèque heeft het allebei. De discobal draait vanaf 22 uur op zaterdag 20 januari in de Ancienne Belgi-que, Anspachlaan 110, Brussel. Na de voorstelling schieten The Flying De-waele Brothers en dj’s Jonas en Rakesh de fuif in gang (normale prijs voorstelling + fuif: 550 frank) MAKS! stuurt vijfmaal twee jongeren gratis naar Discothèque. Flitsend kaartje naar MAKS! – Discothèque – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel. 8. DE GLADSTE PISTEBind je schaatsen aan en lever je over aan onevenwichtige momenten. Dat kan zowat in heel Vlaanderen. Een overzicht: Grote Markt , Brussel, 23/12 tot 7/1, 12 tot 22 uur, 180fr., huur schaatsen inbegrepen, tel 02 513 89 40 – Vee-markt, Tongeren, 15/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 100fr., tel 0475 57 21 64 – E. Braunplein, Gent, 9/12 tot 7/1, 10 tot 23 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 09 233 77 88 – Grote Markt, Aalst, 15/12 tot 7/1, 11 tot 21 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 053 73 22 90 – Markt, Zomergem, 15/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 09 372 83 73 – Markt, Brugge, 1/12 tot 1/1, 11 tot 22 uur, 150fr., huur schaatsen 50fr., tel 050 44 86 86 – Verweeplein, Knokke-Heist, 13/12 tot 7/1, 10 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 050 63 03 80 – Zeelaan (naast gemeente-huis), Koksijde, 23/12 tot 21/1, 10 tot 22 uur, 120fr., huur schaatsen 80fr., tel 058 53 21 21 – Wapenplein, Oostende, 9/12 tot 7/1, 11 tot 20 uur (weekends tot 22 uur), 100fr., huur schaatsen inbegrepen, tel 059 70 11 99 – Park ge-meentehuis, Kapellen, 8/12 tot 7/1, 10.30 tot 22 uur, 100fr., huur schaatsen 50fr., tel 03 660 66 00 – Grote Markt, Antwerpen, 20/12 tot 6/1, 14 tot 21 uur (feestdagen van 12 tot 18 uur), gratis, huur schaatsen 50 fr., tel 03 220 83 31.

Motörhead, 17 december om 20 uur in Hof Ter Lo, Antwerpen, tel 014 61 64 31 Q Novastar, 22 december in De Velinx, Tongeren, tel 012 39 20 14 Q Krezip, 23 december om 20 uur in de Brabanthal, Leuven, tel 0900 80 800 Q Free Vibes (Techno/house), 29 december vanaf 23 uur in Café d’Anvers, Verversrui 15B, Antwerpen Q Sfinks World Groove Party, van 31 december 20 uur tot 1 januari 6 uur, Zaal Harmonie, Mechelsesteenweg 216, Antwerpen, tel 03 455 69 44, site www.sfinks.be Q Luc Steeno, 13 januari om 20.30 uur in CC Zwaneberg, Heist-Op-Den-Berg, tel 015 25 07 70 Q An Pierlé, 26 januari om 20 uur in CC De Boogaard, Sint-Truiden, tel 011 69 39 90 én op 27 januari om 20 uur in Maison de la Culture, Doornik, tel 069 25 30 70 Q Discodesafinado (concerten, video’s, dj’s), 27 januari om 20.15 uur, CC De Warande, Warandestraat 42, Turnhout, tel 014 41 94 94 Q Eminem, 5 februari om 20 uur in Vorst Nationaal, Brussel, tel 0900/80 800

De acht tips van

T

© Sprokkel je eigen agenda bijeen: www.webscene.be of www.netitnow.com

W!N W!N

W!N

W!N

W!N

W!N

ACT!E

ACT!E

EJECT

24 MAKS! 4

C R E D I T SHoofdredacteur: Leo Bormans / Eindredacteur: Veerle Devos / Redacteurs: Bavo Wouters, Dieter De Ridder en de jongerenredactie m.m.v. Dominique Bastin, Jan T’Sas, Dirk Van der Beken / Redactiesecretaris: Dieter De Ridder / Productcoördinator: Diana De Caluwé / Vormgeving: Marc Herman, Pieter Vandenbroucke, Wannes Daemen (Artefact) / Fotografen: Kris Mouchaerts, Sven Schoukens, Guy Kokken, Nick Ervinck, Johan Cuypers, Bob Van Mol / Cartoonisten: Matthias Cruyssaert, David Schelfthout, Moenen Erbuer / Verantwoordelijk uitgever: Georges Monard

MAKS!, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel, tel 02 553 96 92, fax 02 553 96 85, site www.maks.be, e-mail info@maks.be

Dit jongerenblad is gratis en verschijnt maandelijks. Het wordt uitgegeven door het departement Onderwijs van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Scholen die dat wensen kunnen zich inschrijven voor alle leerlingen van het derde tot het zevende jaar secundair onderwijs. Wie het blad niet via de school krijgt, kan voor 275 frank een per-soonlijk abonnement nemen. MAKS! is familie van Klasse voor Leerkrachten en Klasse voor Ouders.

«Geel is mijn lievelingskleur. Je ziet het niet al-leen in mijn foto’s; ik draag ook vaak gele kle-ren. ’t Is de kleur van de zon, het leven, de lach en de creativiteit», vertelt Nick (19). Hij stu-deert multimedia in het hoger onderwijs. Voor MAKS! portretteert hij zichzelf («Niet dat ik zo ijdel ben hoor, maar als beginnende fotograaf heb je niet altijd een model in de buurt.») met behulp van de computer in een soort tunnel. «Tunnels fascineren me: ze staan voor onder-weg zijn, leven en leren. Ik kijk graag rond en laat andere mensen door mijn ogen meekijken. In mijn foto’s tracht ik vaak beelden vast te leggen die andere mensen niet zien. Een reeks chaotisch tegen elkaar gegooide fietsen in de sneeuw bijvoorbeeld. De schoonheid van het banale wil ik tonen.»

DE BESTE FOTOStudeer je fotografie of heb je het fotogra-

feren van nature in je vingers? Reserveer de achterflap van dit blad voor jouw beste

foto (liefst kleur en verticaal). Stuur je werk met wat uitleg (vrij te interpreteren

onderwerp: ‘jongeren’) naar MAKS! – EJECT - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel.

De volgende MAKS! is er op 22 januari.

«Woorden die niet overeenstemmen met daden zijn niet belangrijk»Che Guevara