"PDT...," sundan ha paypay 3

GINHAMPAK HAN MGA yu nit han Ba gong Huk bong Ba yan (BHB) ha Sa mar an abu sa do nga mga yu nit han Armed Forces of the Phi lip pi ‐nes nga nag ta ta go ha li kod han kun ta loy "com mu nity or ga nizing for peace and deve lop ment" o COPD ha mag ka la in -la in nga bar ‐yo ha is la.

Ba ton ini han BHB ha da mo nga rek la mo han mga pa rag-u ma kontra ha na se ring nga mga yu ‐nit-mi li tar. Ka la kip ha ira mga kri men an ar bit rar yo nga pag re ‐ki sa ha mga ba lay han mga re si ‐den te, pan hul ga ngan ma li syo so nga pag sum pay ha mga si bil yan ha BHB ngan pag kam po ha but ‐nga han ka bab la yan.

Gin-am bus han BHB-Wes tern Sa mar an usa nga "peace and deve lop ment team" (PDT) han

PDT han AFP, gin ham pa k han BHB ha Sa mar

Ki na hang lan lim bu ngan ni Du ‐ter te an tia ra bot nga elek syon tu ‐ngod kay wa ray tsan sa nga mag da ‐ug an mas da mo ha mga kan di da to ni ya ha pag ka se na dor ha Hug pong ng Pag ba ba go ngan PDP-La ban ha usa nga pa tas nga elek syo n. Tat sa ‐do na hi ra tu ngod ha pa gin ahen te ngan ni yu ti yo ni Du ter te, ngan tu ‐ngod kay ki la la do hi ra ha ku rap ‐syon, du gu on nga re kord ha ti nag ‐da mo nga pag pa tay ngan ba la ud mi li tar, ka da bi ha ili gal nga ba lig ya ‐ay han dru ga ngan pagtray dor ha pat ri mo ni ya ngan so be ra ni ya han

na sud. Gin ku kun si de ra han mag ka la in ‐

la in nga sek tor an ti kaa pi ke nga elek syon ko mo hi ga yon nga igpa ga ‐was an ara ba han ka taw han kontra ha re hi men Du ter te ngan du gang nga na ta ran agud atu han ngan pa ‐tal si kon an ti ra ni ko nga re hi men.

Gin se se gu ro ni Du ter te nga pa ‐bor ha iya an re sul ta han ti kaa pi ke nga elek syon agud ma kontrol an Se ‐na do, ngan ha su gad ma kontrol an nga ta nan nga sa nga han reak syu ‐nar yo nga gub yer no. Ha nag la bay,

Ki na hang lan hu got nga mag kau ru sa ngan ma ngan dam an hi lu ag nga ma sa han ka taw han Pi li pi no, nga ta nan han ira pat ri yo ti ko ngan de ‐mok ra ti ko nga pwer sa, pu li ti kal nga opo si syon ngan iba pa nga sek tor agud atu han an is ke ma han pa sis ta nga re hi men Du ter te nga lim bu ngan an ti kaapike nga elek syo n.

Mag-andam nga atuhan an panlimbong ni Du ter te ha elek syon

Bolyum L Ihap 9Mayo 7, 2019

www.philippinerevolution.info

"Atuhan...," sundan ha paypay 2

"Atuhan...," sundan ha paypay 3

an tia ra bot nga elek syon. An hi lua gan nga pan lim bong

nga pa bor ha mga kan di da to ni Du ‐ter te se gu ra do nga mag pa pa bu to han hi lua gan nga ka nga las ngan pro tes ta han ka taw han.

Du gang nga na pa bor an ka mu ‐ta ngan agud hu mi lu ag, ku mu sog ngan du gang nga ma gin mai sog an nag ka kau ru sa nga pren te han mag ‐ka la in- la in nga pwer sa nga kontra-ti ra ni ya pa ra ha pag-a to ngan pag ‐pa tal sik kan Du ter te.

Sam tang na nga ngan dam ha pan lim bong hi Du ter te, ki na hang lan li wat an dam ini nga mga pwer sa nga ag ha ton an pi na ka da mo nga po sib le nga gru po ngan in di bid wal agud bu mu lig nga ibuk sas ngan kontrahon an pan lim bong, du gang ha mga lan daw nga is yu kontra kan Du ter te su gad han di ri maekspli kar nga ka ri ku han, am bi syon nga ma gin dik ta dor, pa mu mu no ngan ka da bi ha dru ga, ti nag da mo nga pan ma ‐tay, pag ta la pas ha taw ha non nga ka tu ngod ngan bru ta li dad ha to do nga ger ra, pag su ren der ha Chi na ngan pag li nu hod ha mi li tar han US, ngan iba pa.

Wa ray wan tas an ga mit ni Du ‐ter te ha pag sum pay ha re bo lu syu ‐nar yo nga ka giu san, pan hul ga ngan pa nar hug, pa na ad han re por ma, pu li ti kal nga ako mo da syon ngan pa ngu wat agud pa lu ya hon an de ‐ter mi na syon han ka taw han ngan bu ha gon an mag ka la in- la in nga pwer sa nga na ka han-ay kontra ha iya ti ra ni ya ngan is ke ma pa ra ha pag tu kod han dik ta du ra. Ki na hang ‐lan hi ra mas hu got nga mag kau ru sa agud ungba wan an mga tak ti ka ni Du ter te nga bu ha gon an mga pwer ‐sa nga opo si syo n.

Ki na hang lan mag pa ki ta hi ra han nag ka kau ru sa nga pa nin du gan agud ta gan-inspi ra syon ngan pa ‐kus gon an hu na hu na han ka taw han Pi li pi no agud ti nag da mo nga gu mi os ngan tu min dog. Ha pag pa ki ta han hi lu ag nga pag kau ru sa, ma hi hi mo ni ra nga ag ha ton an mas di sen te nga mga ele men to ha bu ruk ra sya, mi li tar ngan pu lis agud su por ta han an pa kig bi sog kontra ha re hi men Du ter te ngan ag ha ton an iya im ‐per ya lis ta nga amo nga bul-i wan hi ya agud di ri ma hi la kip an ira

na gin ulang an Se na do ha iya gin di ‐di nu so nga la rang nga bag-u hon an konsti tu syon pa ra ha bu wa nga pe ‐de ra lis mo nga pan ta hub ha iya pla ‐no nga dik ta du ra nga mag pa pa hi la ‐wig han iya bu ruk ra ta ka pi ta lis ta nga pag ha ha di.

Agud pa gaw son nga na ngu ngu ‐na an iya mga kan di da to ha elek ‐syo n, gin-ga mit han mga kam pan ‐ya dor ni Du ter te an mga buwa nga sarbey ngan gin ba ba ha an rad yo, te le bi syo n, mga dyar yo ngan in ter ‐net han mga pa ta las tas ngan mga

ba ya ran nga implu wen sya dor. Ha aten tar nga pa lu ya hon an ira mga pa ngontra, Red-tag ging ngan buwa nga narco list na man an gin-ga mit ni ya kontra ha mga opo si syo n. Igin ‐dep loy han re hi men an mga pwer sa mi li tar ngan pu lis ha bug-os nga na ‐sud ngan bu tad nga nag ka kam pan ‐ya kontra ha mga pwer sa nga kontra-Du ter te ha Min da nao ngan mga gin ban sa gan nga mga "hotspot." Ka tin ni Du ter te an Com mis si on on Electi ons ngan an sik re to ngan di ri tal was nga elektro ni ko nga sis te ma han pag-i ‐

hap han bo tos. Gin ‐tang ga lan hi ni

han oto ri dad an mga tag ban tay ha elek ‐syon. Tu ‐ngod hi ni, se gu ra do nga ma gi ‐gin usa ha pi na ka ma ‐hu gaw ha ka sa y sa yan

han na sud

"Atuhan...," tikang ha paypay 1

Bolyum L Ihap 9 | Mayo 7, 2019

Igin-gagawas an Ang Bayan ha yinaknan nga Pilipino, Bisaya, Iloko,

Hiligaynon, Waray ngan Ingles. Nakarawat an Ang Bayan han

mga kontribusyon ha porma han mga artikulo ngan balita. Gin-aaghat

liwat an mga mambarasa nga magpaabot han mga suson ngan

rekomendasyon ha ikauuswag han aton mantalaan.

Gin-uunodEditoryal: Mag-andam nga atuhan an panlimbong ni Duterte ha eleksyon 1

PDT, gin-atake han BHB ha Samar 1

Buwa nga ladawan han kontra-insurhensiya 4

PEZA ngan TESDA, gin-gagamit han AFP 5

Mga berdugo han Compostela Valley 6

Bata, patay ha binuto nga granada 7

Pintas han kakurian, gintatahuban 8

Duterte, hulga ha talwas nga midya 9

Writ of amparo, habeas data, igin-gawas 9

Depensahan an Pantaron 10

Ika-35 nga Adlaw han Cordillera 10

Isan-isanay ha pagpapadamo han armas 11

Gaza, utro nga ginbomba han Israel 11

Kudeta kontra kan Maduro, pakyas 11

An Ang Bayan igin-gagawas duha kabeses kada bulanhan Komite Sentral han Partido Komunista ng Pilipinas

"Atuhan...," tikang ha paypay 2

46th IB giu tan han mga bra ngay han Be ri ngan Bu lu an ha Cal bi ga had ton Abril 23, alas 3:40 han aga. Unom nga sun da lo an na ma tay ha gi la yon sam ‐tang si yam an na sa ma ran. Usa nga K3 light machi ne gun, usa nga rip le nga R4 ngan usa nga pis to la an na kum pis ‐ka han BHB ha am bus.

Ha Northern Sa mar, du ha nga ope ra syon nga ha ras an igin lan sar han BHB kontra ha PDT han 20th IB nga nag ka kam po ha sa kob han mga ko mu ‐ni dad han Las Navas.

Had ton Abril 16, usa nga sun da lo an na pa tay ngan usa an na sa ma ran han pa but han hi ra han BHB ha Ba ra ‐ngay Qui ri no, Las Navas. Ka du ngan hi ni, gin pa but han li wat an mga sun da ‐lo nga nag ka kam po ha Ba ra ngay San Francisco ha na se ring nga bung to. Usa pa nga sun da lo an na sa ma ran. Du ha na man nga sun da lo an napa tay ha gin pa tu man nga is pe syal nga ope ‐ra syon had ton Abril 17 ha Ba ra ngay Ca to to-o gan kun diin du ha nga .45 nga pis to la an na kum pis ka han BHB. Da bi ini nga mga PDT ha ili gal nga mga ak ti bi dad ha bar yo su gad han huy go.

Pa nay. Usa nga M16 ngan usa nga pis to la an na kum pis ka han BHB-Sou-thern Pa nay han ata ki hon hi ni an out ‐post han pu lis ha bawnde ri han Ali mo ‐di an-Leon-San Mi gu el ha Iloi lo had ton Abril 27, alas-4:45 han ku lop.

North Co ta ba to. Du ha nga sun ‐da lo an pa tay ha du ha nga mag ka su ‐nod nga ope ra syon ha ras nga gin pa ‐tu man han usa nga yu nit han BHB-Mt. Apo Sub re gio nal Com mand kontra ha mga ele men to han 19th IB nga nag-oo pe ra syon ha Ba ra ngay Ba dia ngon, Ara kan had ton Abril 23. Ha ka li sang han mga sun da lo, pa tu ra pak hi ra nga nag pi ‐na bu to han ira mga pu sil ngan nai go an ira kau pod nga ele men to han CAFGU. Agud ta hu ban an ira ka ‐pal pa kan, gin pa ga was han mi li tar nga "na hi la pid nga si bil yan" an na se ring nga CAFGU. Usa kao ras ka hu man hi ni, 14 kabeses nga na ngan yon ngan nan ‐mom ba ti kang ha kahanginan an 19th IB hi ra ni ha mga um ha nan ngan ko ‐mu ni dad han pa rag-u ma. Tu ngod hi ni, na pi ri tan mag -ebak wet an pi ra ka ga ‐tos nga re si den te han Ba dia ngon ngan

ka hig ra ni nga mga ba ra ngay. Com pos te la Val ley. Tu lo nga tro ‐

pa han 71st IB an na ma tay ngan da mo pa an na sa ma ran ha ope ra syon nga de mo li syon han BHB-ComVal-Davao Gulf Sub re gio nal Com mand ha Ba ra ‐ngay Ca bu yu an, Ma bi ni had ton Abril 24, alas-9:45 han aga. An 71st IB la ‐nong ha pag pa tay han mga ba ta, bru ‐ta li dad ngan pag ta mas-ta mas ha mga Pu la nga ma nga ra way. (Ki ta on an ka ‐sum pay nga ba li ta ha pay pay 6.) Ka hu ‐man han ope ra syo n, dag mit gi hapon nga nag pau ran han bom ba ngan na ‐ngan yon an 71st IB ha lu gar.

Quezon. Du ha nga sun da lo han 80th IB an pa tay ha du ha nga mag ka ‐bu lag nga ope ra syon ha ras han BHB-Quezon had ton Abril 18 ngan Abril 19 ha Ba ra ngay Umi ray, Gen. Na kar. Ini an ur hi ha ser ye han mga open si ba han BHB ha lu gar nga nag re sul ta ha mga kas wal ti han AFP ha ka da ag way han mga yu nit hi ni ha mga Pu la nga ma nga ra way ti kang Peb re ro. Gin pa sa ‐rang na man han AFP nga nag kaa da engkwentro giu tan han mga yu nit hi ni ngan BHB ha Ca na way, Gen. Na kar had ton Ma yo 1. Wa ray su gad nga engkwentro ngan di ri li wat ti nu od an gin pa ha yag han AFP nga na reyd ni ra an usa nga kam po han BHB ha lu gar.

Min do ro. Gin-is nayp han BHB-Min do ro an nag-oo pe ra syon nga tro pa han 203rd IBde nga nag-o pe ra syon ha San Jo se, Occi den tal Min do ro had ton Abril 29. Su gad li wat, gin pa ga was han AFP nga may na reyd hi ra nga kam po han BHB ha lu gar. Hu got ini nga gin ‐pan hi mu wa han mga Pu la nga ma nga ‐ra way.

"PDT...," tikang ha paypay 1

istra te hi ko nga in te res ha na ma mang pa ngan ni ya nga pag bag sak.

An ti kag ra be nga kri sis ila rum han re hi men Du ter te nag pa pa lu ya ha bug-os nga nag ha ha di nga sis te ma. Na ‐lan daw an pag ka du not han bug-os nga ba ga ko lon yal ngan ba gap yu dal nga sis te ‐ma, ka la kip an reak syu nar yo nga elek syon ko mo du not nga isan-i sa nay han mga nag ha ha di nga kla se. Ki na ‐hang lan pa da yon nga puka-w on, or ga ni sa hon ngan pa ‐giu son han mga na syu nal de mok ra ti ko nga pwer sa an ka taw han Pi li pi no, la bi na an mga tra ba ha dor ngan pa rag-u ma, ngan iba pa nga de ‐mok ra ti ko nga sek tor.

Ki na hang lan bug-os nga ku sog nga ipasu long han mga pan ma sa nga or ga ni sa ‐syo n, al yan sa ngan party-list nga gru po an mga kontra-im per ya lis ta, kontrap yu dal ngan kontra pa sis ta nga pan ‐ma sa nga pa kig bi sog ngan bu mu lig ha du gang nga pag ‐pa ku sog han nag ka kau ru sa nga pren te han ka taw han kontra ha pa sis ta nga re hi ‐men Du ter te.

Ki na hang lan mag lan sar an Ba gong Huk bong Ba yan han mga tak ti kal nga open ‐si ba kontra ha pa sis ta nga mga yu nit mi li tar, la bi na ad ‐ton aada ha li kod han mga gra be nga pa nga bu so, mga yu nit nga nag sa sa kop ha mga ko mu ni dad nga nag ta ‐ta go ha mga "peace and deve lop ment" nga ope ra ‐syon, ka la kip an mga igin ‐dep loy ni Du ter te ha bug-os nga na sud agud lim bu ngan an ti da ra on nga elek syo n.

Ki na hang lan pa da yon ni ra nga ipasu long an re bo ‐lu syu nar yo nga ar ma do nga pa kig-a way ngan si nga bu ton an sit wa syon agud ipa tu man an hi lua gan ngan mapin tas nga gine ril ya nga pa kig ger ra ngan pa da yon nga ipasu long an ger ra han ka taw han.

hug han AFP an mga upi syal han lo ‐kal nga gub yer no ngan gin-oob li gar nga su mu nod ha kum pas hi ni ha ka ‐had lok nga maa ku sa ran nga ko mu ‐nis ta.

Igin su nod an mga dek la ra syon ha igin-an dam nga pad ron han AFP nga ti nu yo nga bu ta ha ma ta lum pi ‐gu son ngan ma ti yu pi on nga so syo -e ko no mi ko nga ka mu ta ngan nga aa da ha ga mot han ar ma do nga pa ‐kig-a way han ka taw han, ngan lu god nag la la da wan ha ar ma do nga pa ‐kig-a way ko mo "te ro ris mo ngan pa ‐na mok" ngan "u lang ha kaus wa ‐gan."

Ha pa ha yag han 48th IB ngan 84th IB, gin-a min ni ra nga "gin-ag ‐hat" ni ra an mga lo kal nga upi syal han Bu lacan nga iga was an su gad nga mga dek la ra syo n. Ha Neg ros Ori en tal, gin su go han he pe nga mga upi syal han 3rd ID an POC han pru ‐bin sya nga iga was an re so lu syon ba sar ha bo ra dor nga hi ra mis mo an nag ha tag.

An mi ting ha La Uni on han mga pru bin syal nga POC had ton Mar so 29 di rek ta nga gin pa nguna han han ku man der mis mo han 7th ID nga hi Maj. Gen. Le nard Agus tin.

Ha Bu kid non, an gin-ga was nga re so lu syon ha mga ba ra ngay gin-a ‐yad ha ka bug-u san han 1st Special Forces Bat ta li on (SFB) nga nag-oo ‐pe ra syon ha pru bin sya. An 1st SFB la nong nga pa sis ta nga yu nit han AFP nga nag ma sa ker ha li ma nga pa rag-u ma nga Lu mad had ton Agos to 18, 2015 ha Pa ngan tucan,

Bu wa. Agsub an nga ra hab ha mid ya han mga ta wu han han AFP nga ini ku no nga mga re so lu syon ebi den sya han "nag ka kau ru sa nga ka giu san han su por ta" kontra ha PKP ngan BHB. Ti kang Oktub re han na ka la bay nga tuig, nag ga was an AFP han mga pa ha yag ha mid ya nga igin pub li kar han ahen sya ha pag ba ‐li ta han Ma laca nang. Ba sar hi ni nga mga pa ha yag, may da ku no di ri ma ‐la hos ha 50 nga ba ra ngay, 15 nga bung to ngan 15 nga pru bin sya an nag pa ga was han su gad nga mga dek la ra syo n.

Ini nga ta nan nga mga lu gar wa ‐ray pa ha 0.12% han ka bug-u san nga ihap han ba ra ngay ha bug-os nga na sud. Ada la ini ha 0.35% han nga ta nan nga ba ra ngay nga na lu ‐lup gop ha ope ra syon han mga yu nit han BHB. Ha mga ba ra ngay nga igin lis ta han AFP, ha ros ka tu nga an na ka kon sentra ha pru bin sya han Bu kid non, nga may 464 nga ba ra ‐ngay.

Tan ding ha le bel han ba ra ngay, du gang nga wa ray pu los an su gad nga gin pa ga was ha le bel han bung to ngan pru bin sya, nga an mga upi syal pu ros mga bu ruk ra ta nga ka kun sa bo han mga lo kal nga upi syal mi li tar ngan pu lis. Kun di bi san hi ni nga mga le bel, na hi mo la han AFP nga ma ‐kum bin ser an 3.5% han ka bug-u san nga ihap han bung to ngan mga syu ‐dad ngan 18% la han nga ta nan nga pru bin sya nga nag hi mo hin su gad nga re so lu syon.

Ha ka bug-u san, gu ti ura-u ra ini nga ihap agud hi mu on nga ba sa ra ‐nan han AFP ha mga enggran de nga dek la ra syon su gad han "pag puy poy ha in sur hen si ya ha mga ga mot hi ni."

Kum pas han AFP. Gin pa pa ga ‐was nga an mga re so lu syon nga kontra-BHB han mga "peace and or der council" (POC) nag-ees pi ho ha sen tim yen to han ka taw han. An ti nu od, igin kum pas ini han AFP ngan han De partment of Inte ri or and Local Government (DILG). Gin-ob li gar ni ra an mag ka la in la in nga ahen sya han gub yer no nga “ma kig ‐bu li gay” ila rum han Na tio nal Task Force ni Du ter te ngan ha igin du du ‐so hi ni nga pa maa gi nga "bug-os nga ka taw han" o who le-of-na ti on approach. Agud su por ta han an AFP, nag ga was an DILG han me mo sir ku ‐lar nga "nag di di ri su mu por ta ha mga gru po nga ko mu nis ta ngan Wal hon."

Igin-ga was an mga re so lu syon pi naa gi han mga "peace and or der council" nga mai ha na nga nag se ‐ser be nga sum pay han AFP agud idu so an kontra-in sur hen si ya nga ad yen da ha mga ahen sya han lo kal nga gub yer no. Kun ta loy na tam bong la, pe ro ha ti nu od gin pa pa ngu na han han mga upi syal han mi li tar an mga mi ting han POC ha le bel han bung ‐to, pru bin sya o re hi yon. Gin ta tar ‐

Ha nag la bay nga pi ra ka bu lan, gin pa da la gan han Armed Forces of the Phi lip pi nes (AFP) an usa nga pa ki rit-an ha mid ya agud mag hi mo han bu ‐wa nga la da wan han “su por ta” pa ra ha Na tio nal Inter nal Secu rity Plan o Oplan Ka pa ya pa an nga ger ra hin pan muy poy han re hi men Du ter te. Ga mit an po der han de facto nga ba la ud mi li tar, gin-ob li gar han AFP an pi ra nga upi ‐syal han mga lo kal nga yu nit han gub yer no nga mag ga was han mga re solu ‐syon nga nag de dek la ra nga "per so na non gra ta" (o mga ta wo nga di ri ma ku ‐ru ka ra wat) an Par ti do, an BHB ngan mga gin ban sa gan nga "wal hon nga gru ‐po."

Bu wa nga la da wan han su por ta ha kontra-in sur hen si ya nga kam pan ya han AFP

GINSASAKOB NA GIHAP han Armed Forces of the Phi lip pi nes (AFP) an mga engkla bo ha pagtra ba ho o mga export proces sing zo ne ko mo ka ‐par te han estra te hi ya nga who le-of-na ti on approach han Na tio nal Task Force to End Com mu nist Insur gency (NTF). Had ton Mar so 5, gin pir ma ‐han han mga upi syal han AFP, De partment of Na tio nal Defen se ngan Phi lip pi ne Eco no mic Zo ne Aut ho rity (PEZA) an usa nga ka sa ra bu tan pa ra ha pag la lan sar han mga pan mi li tar nga trey ning ha mga tra ba ha ‐dor ha mga engkla bo.

Ha ta hub han pag pa ku sog ha re ser ba nga pwer sa han reak syu nar yo nga es ta do, ga ga mi ton han mi li tar ini nga kaa yu san agud ma kag lan sar hin mga si ko lo hi kal nga ope ra syon (p syo ps) ha sa kob han mga pab ri ka ngan pa ka rau ton an re bo lu syu nar yo nga ka giu san ha rang go han mga tra ba ha dor. Ga ga mi ton li wat hi ni an na se ring nga ka sa ra bu tan pa ra ha hi lua gan nga pa nik tik ha mga tra ba ha dor ngan pag puy poy ha ira mga de mok ra ti ko nga pa kig bi sog.

Gin kukun sa bo li wat han AFP ngan Phi lip pi ne Na tio nal Po lice an Na ‐tio nal Com mis si on on Indi ge no us Peop les ngan lo kal nga mga upi si na han Technical Educa ti on and Skills Deve lop ment Aut ho rity (TESDA) ha pag la lan sar han mga psyops ha mga ko mu ni dad han pa rag-u ma ngan katutubo ha ka bar yu han ha ta hub han pag la lan sar han bo ka syu nal nga trey ning ngan mga pa ka bu hi an nga pro yek to. Had ton Mar so, naggrad ‐war an usa nga gru po han mga sun da lo ha kur so nga konstruk syon ha TESDA. Ipa pa da ra an na se ring nga mga sun da lo ha tay-aw nga mga lu ‐gar, su gad han Ta lai ngod, agud kun ta loy mag tut do han ka ba ti ran ha pag ka kar pin te ro ha mga Lu mad. An mga Lu mad ngan pa rag-u ma ka sa ‐ga ran gin su su go han mga yu nit-mi li tar han AFP nga mag tu kod han ira mga de tatsment ha sa kob o hi ra ni ha mga bar yo.

Sam tang, igin lan sar han AFP an Ka gi ti ngan Run 2019 had ton Abril 7 ha sa kob han kam pus han Univer sity of the Phi lip pi nes ha Di li man, Quezon City. Igin di di ri an pre sen sya han mga sun da lo ha sa kob han kam pus, su bay ha Sot to-Enri le Accord, usa nga ka sa ra bu tan nga igin ‐da ug han mga es tud yan te had ton pa na hon han dik ta du ra nga Marcos.

PEZA ngan TESDA, gin-ga ga mit han AFP

Pag puy poy ha mga ka tu ngod. Ka tu yua nan han kam pan ya nga "per so na non gra ta" han AFP nga puy pu yon an mga ka lib ri han han ka taw han ngan ula ngon an pag ga ‐mit han ira mga de mok ra ti ko nga ka tu ngod nga mag-or ga ni sa ngan mag pa yag han ara ba. Tar get han mga dek la ra syon an mga "Wal hon nga or ga ni sa syo n" ngan gin-ga ga ‐mit pa ra ha hi lua gan nga pag ban ‐sag nga komu nis ta agud hi mu on nga ili gal an ano man nga por ma han mga or ga ni sa syon han pa rag-u ma. Kun ipa pa tu man agud pug ‐ngan nga ma ka sa kob ha mga bar yo an mga ak ti bis ta, or ga ni sa dor o bi ‐san an mga nan ha ha tag hin ser bi ‐syo o hi na bang, gin ta ta la pas han AFP bi san an ba ta kan nga ka tu ngod han hin-o man nga mag kad to ha

ano man nga par te han na sud. Gin-ga ga mit han AFP ini nga

mga dek la ra syon agud ig pi rit nga imen ti nar an ar ma do nga pre sen ‐sya hi ni ha mga ko mu ni dad nga pa ‐bug-at ha mga ta wo, nag hi hi bang ha ka mu ra ya wan han ko mu ni dad ngan ki na bu hi han mga pa mil ya, ngan pag ta la pas ha mga in ter na ‐syu nal nga pro to kol nga nag ha ha ‐tag pro tek syon ha mga ko mu ni dad ha pa na hon han ger ra. Ha ka mot han AFP, ini nga mga dek la ra syon gin-ga ga mit agud ig-im po ner an ab so lu to nga kontrol pi naa gi han pag ta la an kun hin-o an poy de o di ri kaa nga yan ka raw ton ha mga ko mu ‐ni dad nga ira gin sa sa kop.

Isa lik way an kam pan ya han AFP. Kun su su ma hon, an pa sis ta,

"Buwa...," sundan ha paypay 5

Bu kid non ngan ha upat nga pa rag-u ma had ton Mar so 28, 2015 ha Ta ‐go lo an, Mi sa mis Ori en tal.

Say war ngan kurapsyon. An mga dek la ra syon kontra ha BHB nga igin kum pas han AFP ka par te han kam pan ya hi ni nga say war. Usa la ini ha wa la-tuo nga gi mik ni Du ter te ngan han AFP. Ada li wat an pa ga ‐was nga "su ren der" kun diin yu kut-yu kot nga mga pa rag-u ma ngan mi ‐no ri ya na an gin ti rok ha mga ra li nga gin-or ga ni sa han AFP ngan gin ‐pa ga was ha mid ya nga mga re bel de nga "nag sum pa han ka tang ku ran" ha AFP. Po sib le nga ha ma su nod nga mga bu lan, ipa pa tu man han re hi ‐men Du ter te an gin ta ta wag nga "lo ‐kal nga eres tor ya pan ka mu ra ya ‐wan" kun diin ka ka is tor ya hon han mga upi syal mi li tar ngan upi syal han gub yer no an ka lu ga ri ngon ni ra nga lam bong agud ma ku ha an da ko nga pon do han gub yer no.

An kam pan ya nga say war han AFP wa ray pu los nga pag-a ten tar nga mag pa ki ta han ku sog ngan pa ‐lu ya hon an hu na hu na han ka taw han nga mag pur si ge ha da lan han ar ma ‐do nga pa kig-a way. Gin ta ta hu ban hi ni an mga gra be nga prob le ma han ka wa ra yan han tu na, pa nga gaw han tu na ngan ka ri ku han, nga as ya an aa da ha ga mot han ka ku ri an han ka taw han. Agud ig-in sis ter an pre ‐sen sya han gub yer no, la bi na ha mga tay-aw nga ko mu ni dad, may pa ki rit-an nga mga "pro yek to pan-ka us wa ‐gan" an re hi men Du ter te su gad han pag tu kod han mga eskoylahan, pag ‐ha tag han mga trey ning ngan iba pa. Igin pa pa tu man ini han mga yu ‐nit han AFP agud mai pa bi lin an ma ‐pan-ngir hat nga pre sen sya hi ni ha mga ko mu ni dad nga ka par te han bru tal nga tak ti ka han pag kontrol ha po pu la syo n.

An ku rap syon ba ta kan nga ki ‐nai ya han kontra-in sur hen sya. Ha pag la lan sar han mga pa ki rit-an nga kontra-BHB, nag hi hi mo han mga upi syal han AFP, la bi na ha le bel han di bi syon ti pau bos, nga ma ki pa hat ha ga tus-ga tos ka mil yon pi sos nga "pon do pan ka us wa gan" o pa ra ha "com mu nity in teg ra ti on" nga na ‐kaa lu ta ga ha kontra-in sur hen si ya. Ka kun sa bo ni ra an mga lo kal nga upi syal ngan ahen sya, has ta na an mga lo kal nga ne go syo, ha mga pro ‐yek to nga gin pa tu ngan an pre syo nga di ri naa gi ha pag su bas ta.

pwer sa do nga gin pa pir ma an 71st IB an 153 nga membro han Mu sa ‐ha mat Farm Wor kers Uni on agud pa gaw son nga nag re sayn hi ra. Ka ‐la kip ha gin pa pir ma an mga li der han un yon, nga gin sik mit ngan gin tortyur han mga sun da lo han 71st IB usa ka se ma na an tes hi ni. Mga ele men to li wat han ba tal yon an nan mu sil ha kam pu han nga gin tu kod han mga tra ba ha dor had ton Abril 2016.

Ti kang an 71st IB ha Central Luzon, ila rum han 7th ID. Ha pa ‐na hon han Oplan Ban tay La ya 2, na ka pai la rum an na se ring nga yu ‐nit ha ku mand han ber du go nga hi Jovi to Pal pa ran.

An ma ka ri ma di ma nga pag pa ‐tay kan Ti ra do du gang ha hi la ba nga lis ta han han mga kri men han 71st IB nga gin pa pa mu nu an ni Lt. Col. Esteyven Ducu sin. Naggra be an mga pa na la pas hi ni la bi na han ig-im po ner ni Rod ri go Du ter te an ba la ud mi li tar ha Min da nao. Ha nag la bay nga ha ros usa ka de ka da, na gin la nong ini nga ba tal yon ha mga ka so han pag pa tay, pag sik mit ngan ili gal nga pag-a res to ha mga si bil yan ha Com pos te la Val ley ngan mga ka sa pit-lu gar. Si yam nga ka so an pag pa tay, unom nga ka so an pag sik mit ngan ili gal nga pag-a res ‐to nga di rek ta nga na da bi han hi ni nga yu nit. Bu ru ha ton gi hap han na ‐se ring nga yu nit an pan ring gal ha ki na bu hi han mga re si den te la bi na ha mga bung to kun diin gra be an pan la sur bo han mga dag ko nga mi ‐na.

Ka la kip ha lan daw nga mga ka ‐so ha Com pos te la Val ley an pag pa ‐tay kan Sunshi ne Ja bi nez, 7, had ‐ton Septyembre 2011 ha Pan tu kan. Usa pa nga ka so an pan mu sil ha tu ‐lo nga ba ta had ton Abril 2013 ha Ma bi ni. Na ma tay hi Roque Antivo, 8, sam tang gra be nga na sa ma ran an iya bug to nga hi Earl ngan ba ta

nga hi Jefrey Her nan, nga du ha 13 an yos. Gin ta wag nga "ba tal yon nga pa ru pan ma tay hin ba ta" an 71st IB.

Ka la kip li wat ha mga ma ka ri ‐ma di ma nga kri men han 71st IB an pag-a res to ngan pag tortyur kan da Janry Men sis ngan "Jerry," mga ti ‐nag gud ti nga mi ne ro, had ton Nob ‐yembre 2017 ha Ma wab. Ka hu man pa ku ri an ha sa kob hin si yam kaad ‐law, gin da ra hi ra ha tay-aw nga lu ‐gar ngan gin su nog. Had ton Mar so, nai ba li ta li wat an pan mu sil ha tu lo nga ka ba tan-u nan nga na nga nga ‐nop ha Ma bi ni, Com pos te la Val ley.

Ti kang han ig dep loy ha Com ‐pos te la Val ley had ton 2010, nag ‐ser be nga pan se gu ri dad nga pwer ‐sa an 71st IB han dag ko nga kom ‐pa ni ya ha mi na nga nag hi hi bang ha ka li bu ngan ngan pa ngi na bu hi han mo lup yo. Gin puy poy hi ni an pag-a ‐to han mga pa rag-u ma ngan ti nag ‐gud ti nga mi ne ro. Li ma ha ira mga bik ti ma mga membro han or ga ni sa ‐syon han pa rag-u ma ngan tu lo ngan ti nag gud ti nga mi ne ro.

Ha da yu day, na gin mga ta wu ‐han na li wat an 71st IB han dag ko nga plan ta syo n, ka la kip an Mu sa ‐ha mat Farms. Ha din Mar so 8,

GINPATAY HAN MGA sun da lo han71st IB had ton Abril 15 hi Cindy Ti ra do, 28, usa ku no nga li der han Ba gong Huk bong Ba yan (BHB). Na hi ta bo an in si ‐den te ha Ba ra ngay Ca noco tan, Ta gum City, Davao del Nor te. Si gon ha na nay han bik ti ma, bu hi hi Ti ra do hin dak pon han mga sun da lo. Ka hu man han gra be nga tortyur, gin pu sil hi Ti ra do ha ki nata wo ngan iba pa nga par te han la was. Nag bu tang an mga sun da lo han rip le ha patay nga lawas han bik ti ma ko mo ebi den sya ku no.

Mga ber du go han Com pos te la Val ley

"Buwa...," tikang ha paypay 5

ku rap ngan kri mi nal nga AFP an ti nuod nga per so na non gra ta ha mga ko mu ni dad han pa rag-u ma ngan mi no ri ya. Igin pa pa bi lin ni ra an ira pre ‐sen sya hi ni, di ri tu ngod kay may su por ta hi ra han ka taw ‐han, kun di tu ngod kay igin tu ‐tu tok ni ra an pu sil ha mga ta ‐wo. Gin ta ta go ni ra an ira mga pa sis ta nga pa ngil, kun di ha pi ‐na ka gu ti nga pa ni gam nan han pag-a to, pas pas nga gin hu hu ‐kas an pag pa ku nu ku no ngan gin ha hang rab han pa sis ta nga ka ba ngis an hin-o man nga naa yat ha ira ab so lu to nga pag ha ha di. An gu ti nga por sye ‐nto han mga lo kal nga yu nit han gub yer no nga na pa su nod ha pag di nu so han AFP nga idek la ra ni ra nga "per so na non gra ta" an BHB pag pa ma tu od nga di ri nga ta nan, bi san ha sa ‐kob han bu ruk ra sya han reak ‐syu nar yo nga es ta do, ma dag ‐mit nga na da da ra han AFP. Ba ‐tid hi ra nga an su gad nga mga dek la ra syon mag se ser be la ha is ke ma ni Du ter te ngan han AFP nga ig-im po ner an pag ha ‐ha di mi li tar ha bug-os nga na ‐sud. Atu ba ngan han pan-ngir ‐hat ngan mga hul ga, di ri nga ‐ta nan nga upi syal han gub yer ‐no an dam ma kig sa yaw ha du ‐gu an nga AFP.

upat nga la la ki nga sa kay han du ha nga mo tor sik lo. Hi ra ni ay nga gin ‐pan mu sil han mga ahen te han es ta ‐do hi Espa no nga dag mit ni ya nga igin ka ma tay. Gra be na man nga na ‐sa ma ran an du ha ni ya nga pa sa he ro nga hi ra Li li an Mon teo ngan Zo ren Fu rio. Akti bo nga membro han Anak pa wis hi Espa no.

Pan-gi gi pit. Tu lo nga is tap han Ka ra pa tan-Sor so gon an gin sun dan han mga ahen te ha pa nik tik sam ‐tang ti pau li ti kang ha ira upi si na had ton Abril 21, dapit alas-10 han ga b-i.

Igin re port ni ra Ryan Hu bil la, Elzie Aring go ngan Rachel le Duave nga gin sun dan hi ra han usa nga mo ‐tor sik lo ngan sa rak yan nga pick-up sam tang ti pau li ti kang ha ira upi si ‐na.

Ha Ba ra ngay San Isid ro, San Jo se Del Mon te, Bu lacan, gin sa kob han mga la la ki nga na ka bo net an ba lay ni Ma rio Aki had ton Abril 23 han gab-i. Pi ra kaad law an tes hi ni, gin kumpronta han mga sun da lo han 48th IB hi Aki tu ngod kay membro hi ya han or ga ni sa syon han pa rag-u ‐ma ha Pi nag buk lod. Pi ra na ka se ma ‐na nga gin ti ti na hos-ta hos han mga sun da lo han 48th IB an mga ba ra ‐ngay han San Jo se Del Mon te.

NAMATAY HA HIGH BLOOD had ton Abril 19 an pri so pu li ti kal nga hi Franco Ro me ro so sam tang aa da ha usa nga hos pi tal ha Ba ta ngas City. Nag pa pa tam bal hi ya ha sa kit nga tu bercu lo sis ngan dia be tes.

Usa hi Ro me ro so ha gin-nga ra ‐nan nga Mo rong 43 –- mga tra ba ha ‐dor ha pan la was nga ili gal nga gin-a res to had ton 2010 ngan ginpri so hin 10 ka bu lan. Utro nga gin-a res to hi Ro me ro so had ton Mar so 2015 ha hi ni mu-hi mo nga ka ‐so. Hi ya an ikau pat nga pri so pu li ti ‐kal nga na ma tay ila rum han re hi men Du ter te.

May da 548 nga pri so pu li ti kal ya na ha na sud, kun diin di ri ma me ‐nos ha 225 an gin-a res to ilarum han pre sen te nga re hi men.

Ka hu man han in si den te, agap nga nag pa ga was han pe ke nga ba li ‐ta an 20th IB ngan igin min tar an ira kri men ha Ba gong Huk bong Ba yan (BHB). Ha lu yo ini han pag pan hi mu ‐wa ha mga na ka tes ti gos nga mga am yaw.

La bot kan Ray mun de, li ma pa nga si bil yan an gin pa tay han mga sun dalo. Had ton Abril 25, alas-4 han ku lop, gin pan mu sil tub tub ma ‐ma tay han mga sun da lo hi Apo li na ‐rio "Kap Pi ning" Le bico, ka pi tan han na se ring nga ba ra ngay. Sa kay han ha bal- ha bal hi Le bico hin pan mu si ‐lon han mga la la ki nga na ka mo tor ‐sik lo hi ra ni la ha hedkwar ters han 20th IB ha Ba ra ngay San Jor ge ha na se ring nga bung to. Gra be nga na ‐sa ma ran an iya uma gad nga hi Du ‐dong Ca poquian, an dray ber han ha bal-ha bal. Na ki ta pa ni Ca ‐poquian nga di ni ret so an mga kri mi ‐nal ha kam po han mi li tar.

Tiu li na had to hi Le bico ti kang ha sentro han Las Navas kun diin hi ya na nga lap han su por ta agud ma ta gan han hus ti sya an ka ma tay han iya kau rup dan nga ba ta nga Ray mun de. Mai ha na nga na gin ak ‐ti bo hi Le bico ha pag-a to ha mi li ta ‐ri sa syon ha ira bar yo ngan mga ka ‐hig ra ni nga lu gar. Pi ra ka be ses na hi ya nga gin-a ku sa ran han mi li tar nga tag su por ta han BHB.

Nag ka kam po an mga gru po ha "peace and deve lop ment" han 20th IB ha mga si bil yan nga istruk tu ra ha sa kob han mga ba ra ngay ha Las Navas. Gin pa pa mu nu an hi ra ni 1st Lt. Da ni el Salva dor Su ma wang.

Ha din Ma yo 6, gin pan mu sil tub ‐tub ma ma tay han mga sun da lo han 20th IB hi Melvin Obia do Ca be, re ‐si den te han Sit yo Ino man ha Ba ra ‐ngay Ta ga bi ran, kun diin may naek ‐sis ter nga de tatsment han mi li tar. Gra be li wat nga na sa ma ran an anak ni Ca be.

Ha din Abril 24, alas-9 han ga b-i, gin pa tay na man hi Wil mar Ca lu ‐tan, ka pi tan han Be ri, Cal bi ga. Sam tang gin se se leb rar an pat ron han ba ra ngay, ina bot an mga la la ki nga na ka mo tor sik lo ngan ki nad to ha ba lay ni Ca lu tan. Na hi ab tan hi ya ha sa kob han ban yo ngan did to gin ‐pan mu sil. Na ki lal-an han mga re si ‐den te nga mga sun da lo han 46th IB an mga kri mi nal.

Si gon ha mga tag hi mar yo, ka ‐hu man han am bus han BHB had ton Abril 23, gin pa ta wag han mga sun ‐da lo hi Ca lu tan. Gin pa la yas li wat han mga sun da lo an mga re si den te ngan mga bi si ta ti kang ha iba nga bar yo tu ngod kay may ta wo ku no hi ra nga "ii ha won." Tu ngod ha ka ‐had lok, na pi ri tan an ma sob ra 370 nga re si den te nga mag-e bak wet.

Ha Neg ros Occi den tal had ton Abril 22, alas-4:30 han ku lop, gin ‐pa tay han mga ta wu han han es ta do hi Ber nar di no "Ta tay To to" Pa ti gas, 72, tag de pen sa han taw ha non nga ka tu ngod ngan pre sen te nga kon se ‐hal han Esca lan te City.

Sa kay han iya mo tor sik lo an bik ti ma ti kad to ha sentro han syu ‐dad han pa ra hon hi ya han du ha nga la la ki ngan pag pup si lon.

Usa hi Pa ti gas ha mga na ka tal ‐was ha Esca lan te Mas sacre had ton pa na hon han dik ta du ra nga Marcos. Ka la kip hi ya ha nag tin dog ngan tagapangulo nga tag tukod han North Neg ros Alli ance of Hu man Rights Advoca tes. Ma sob ra tu lo ka ‐de ka da hi ya nga na gin ak ti bo ha pag-un dong han taw ha non nga ka ‐tu ngod.

Had ton Abril 30, ala-1:40 han ku lop, gin pu sil-pa tay hi Den nis Espa no, 28, re si den te han Ba ra ngay Ti nam po, Bu lu san, Sor so gon. Na ‐ma ma sa da an bik ti ma ha ka hi lab-an han Ba ra ngay Pactol ha ha na se ring nga bung to han ula ngon hi ya han

Usa nga noy be an yos nga ba ta an na ma tay ka hu man bu mu to an gra na da nga igin-it sa han usa nga hu bog nga sun da lo han 20th IB ha Ba ra ngay San Mi gu el, Las Navas had ton Abril 17. Na pa lit had to an bik ti ma nga hi Arman do Jay Ray mun de ha tin da han atu ba ngan han ba lay nga gin hi mo nga kam pu han han mga sun da lo.

Ba ta, pa tay ha bu mu to nga gra na da han AFP

ng ad to ha P750. Gin su kot han mga tra ba ha dor an re hi men Du ter te ha pag pa da yon han kontraktwa li sa ‐syon ngan du gang nga paggra be han ira kon di syo n.

Gin ta gan-du on ha pro tes ta an pag pa ba su ra ha pa ku ri nga ba la ud nga TRAIN ngan pag suk na ha pag ‐si rit han pre syo han mga pap li ton. Ko mo pag ta pos, gin su nog han mga nagpro tes ta an effigy ni Du ter te ha Men dio la, Ma ni la.

Di nu so an gru po ha Li wa sang Bo nifacio agud ma kig-u sa ha La bor Win, usa nga koa li syon han mga un yon, pe de ra syon ngan or ga ni sa ‐syon han mga tra ba ha dor ya na nga elek syo n.

Ha Sout hern Ta ga log, gin pa ‐ngu na han han Pag kau ru sa han mga Tra ba ha dor ha Sout hern Ta ga log an pro tes ta han pi ra ka yu kot nga mga tra ba ha dor. Pi na ka da mo an nag ti rok ha Ca lam ba, La gu na nga sentro han mga engkla bo ha re hi ‐yon. Nag martsa li wat an mga tra ‐ba ha dor ha Quezon, Rizal, Cavi te ngan Ba ta ngas.

Ha Bicol, yu kut-yu kot nga mga tra ba ha dor ngan ira mga tag su por ‐ta an na kig-u sa ha mga pro tes ta nga gin pa ngu na han han KMU-Bicol ngan Ba yan-Bicol. Igin lan sar ini ha mga syu dad han Na ga, Mas ba te ngan Sor so gon ngan ha Albay, Ca ‐ma ri nes Nor te ngan Ca tan dua nes. Igin pa na wa gan ni ra nga bung ka ‐gon an Re gio nal Tri par ti te Wa ge and Pro ductivity Board nga gin-ga ‐mit agud ba ra ton an mga tra ba ha ‐dor ha mga re hi yon.

Ada ha 2,000 nga tra ba ha dor ila rum han KMU ngan Nag kai sa an nag martsa ha Davao City. Ha Ko ro ‐na dal City, may 500 nga tra ba ha ‐dor na man an nag ti rok. Antes hi ni, nagpro tes ta hi ra ha atu ba ngan han upi si na han De partment of La bor and Employ ment XII ha Ge ne ral San tos City had ton Abril 29.

Nagpro tes ta li wat an mga tra ‐ba ha dor ha mga syu dad han Iloi lo, Baco lod ngan Ce bu.

Pa ni gam nan ku no ini nga naus ‐wag an pa ngi na bu hi han ka taw han ngan ka mu ta ngan han emple yo ha na sud. An ti nu od, ini nga kon ser ba ‐ti bo nga pag tan ti ya re sul ta han pag ma ni pu lar ha is ta tis tiks agud gu ma was nga mas gu ti an ihap han mga kab las. Igin da da it lan ini ya na agud ig hi kaw ha mga tra ba ha dor an mai ha na ni ra nga pa na wa gan pa ra ha sa dang ngan di sen te nga tra ba ho ngan su hol nga ma ka bu ru hi.

Ti kang ka ti kang nag ta ta la an ngan na ga mit an reak syu nar yo nga es ta do han hi mu bo ura-u ra nga suk ‐la nan ha pag tan ti ya ha ka kab la san. Re sul ta hi ni, ga tus-ga tos ka yu kot nga ka taw han an sa yop nga gin ku ‐kun si de ra nga di ri nag ku ku ri.

Ha pi na ka ur hi hi ni nga re port, gin ki la la la nga kab las ad ton mga in di bid wal nga nag ta ta li ngu ha ma ‐bu hi ha P69.87 ka da ad law, o ha P349.37 (o P10,481 ka da bu lan) pa ‐ra ha usa nga pa mil ya nga may li ma nga membro. Ku lang ini nga kan ti ‐dad han 65% ha gin ta tan ti ya nga P1,004 ka da ad law nga kan ti dad nga ki na hang lan han pa mil ya agud di sen te nga ma bu hi.

Hi ni nga hi mu bo ura-u ra nga suk la nan, P244.57 la an na kaa lu ta ‐ga pa ra ha pa ngi na hang lan ha pag ‐ka on han usa nga pa mil ya ka da ad ‐law o P48.91 pa ra ha usa nga in di ‐bid wal. Ha aktwal an ma pa pa lit la hi ni nga kan ti dad amo an wa ray sus tan sya nga mga pag ka on su gad han bu lad ngan instant nood les. Ha usa nga pag-a ram han Cen ter for Wo men's Re so urces ba sar ha pa ngi ‐na hang lan han sus tan sya nga igin ‐ta la an mis mo han gub yer no, naa bot ha P596.50 an gin ki ki na hang lan nga bad yet han usa nga pa mil ya pa ra ha sa dang ngan ma sus tan sya nga pag ‐ka on.

An hi mu bo ura-u ra nga suk la nan pa ni gam nan nga wa ray kumpre hen ‐

si bo nga pla no an re hi men nga ta ‐pu son an nag ti ti kag ra be nga ka kab ‐la san ha na sud. Gin-ga ga mit ni Du ‐ter te an gin dok tor nga mga is ta tis ‐tiks agud ta hu ban an nag ti ti kag ra be nga kri sis ha eko no mi ya.

Ha pre sen te, naa bot ha 4.5 mil ‐yon an wa ray tra ba ho sam tang 6.8 mil yon na man an gin se ring nga "un ‐de remplo yed" o ku lang han tra ba ho. Sam tang, naa bot na man ha 27.8 mil yon an may bul ne rab le nga tra ‐ba ho o ad ton mga kontraktwal ngan ada ha im por mal nga sek tor han pagtra ba ho. Di ri na man ma me nos ha pi to ha ka da na pu lo nga Pi li pi no an nag ta ta li ngu ha ma bu hi ha P125 ka da ad law.

Atu ba ngan han du gang pa nga pag da rus dos han pa ngi na bu hi han ka taw han du rot han pag-un dong ha mga neo li be ral ngan kontra-ka taw ‐han nga mga pa li si ya su gad han ba ‐la ud nga TRAIN, kontraktwa li sa ‐syon ngan pag ray sang ha su hol ha hi mu bo ura-u ra nga le bel, nag-ii nop hin nag ma ma ta hi Du ter te nga mauu wat ngan ma pa pa tuo pa ni ra an ka taw han ha "pag-us wag" nga pi rit igin ba ban de ra han iya mga upi syal ha eko no mi ya.

Pro tes ta han Ma yo Uno Gin pa ngu na han han Ki lu sang

Ma yo Uno (KMU) an hi lua gan nga pro tes ta han mga tra ba ha dor ko mo pag hi num dom ha Pan ka li bu tan nga Adlaw han Pagtra ba ho had ton Ma yo 1. Igin lan sar an mga ka ti ti rok ha mag ka la in- la in nga par te han na ‐sud. Igin pa na wa gan ni ra an umen to ha su hol, pag ta pos ha kontraktwa li ‐sa syon ngan gin-a yat an mga kan di ‐da to ya na nga mid term nga elek ‐syon.

Ma sob ra na pu lo ka yu kot nga tra ba ha dor an nag martsa ha Ma ni la agud ma na wa gan nga pa hi tas-on an na syu nal nga mi ni mum nga su hol

Pi ra ka se ma na an tes an Pan ka li bu tan nga Adlaw han Pagtra ba ho, igin ‐ham bog han re hi men US-Du ter te an is ta tis tiks hi ni ha ka kab la san pa ra ha sya han nga se mestre han 2018 nga nag pa pa ki ta nga 21% la ku no han po ‐pu la syon ha na sud (o 23.1 mil yon nga Pi li pi no) an kab las. `

Pin tas han ka kab la san, gin ta ta hu ban

NAGPAGAWAS HAN ka su gua nan nga writ of am pa ro ngan ha be as da ta an Kor te Sup re ma pa bor ha pe ti syon han Na tio nal Uni on of Peop le’s Law yers (NUPL) had ton Ma yo 3. Nag sa la wad han pe ti syon an NUPL had ton Abril 15 agud ipa hu nong an Red-tag ging ngan pan-gi pit han re hi men Du ter te ngan han mi li tar ha ira mga membro. Su bay ha ka su gua nan nga writ of am pa ro, gin ta gan han kor te hi Du ter te ngan AFP han tub tub Ma yo 8 agud ig-espli kar an ira ra son ha pan- gi gi pit ha mga abu ga do nga nag de de pen sa ha taw ha non nga ka tu ngod. Su ‐bay na man ha ka su gua nan nga ha be as da ta, ob li ga do hi Du ter te ngan an AFP nga ig sub mi ter ha kor te an nga ta nan han ira im por ‐ma syon hiu nong ha na se ring nga mga abo ga do.

An writ of am pa ro usa nga pe ti syon nga igin sa la wad han mga gin-gi gi pit agud hang yu on an pro ‐tek syon han kor te kontra ha mga pwer sa pan se gu ri dad han es ta do. An ha be as da ta na man agud ob li ‐ga ron an es ta do nga iha tag ha kor te o hi ba ngon an im por ma syon kontra ha gin-gi gi pit hi ni.

Ka du ngan hi ni, nag ga was li ‐wat han writ of ka li ka san an kor te pa bor ha mga pa ru pa ngis da han Pa la wan ngan Zam ba les agud ob ‐li ga ron an re hi men Du ter te nga de pen sa han an Pa na tag Sho al, Ayu ngin Sho al ngan Pa nga ni ban Reef kontra ha konstruk syon han mga pa si li dad ngan iba pa an ga ag re si bo nga ak ti bi dad han Chi na ha lu gar.

Sam tang, nag sa la wad han bu lag nga pe ti syon pa ra ha writ of am pa ro ngan ha be as da ta an Ka ‐ra pa tan, Ru ral Mis sio na ri es of the Phi lip pi nes ngan Gab rie la had ton Ma yo 6. Gin pa pa hu nong ni ra ha kor te an pa ka ra ut ngan ma li syo so nga pag si num pay han ira mga or ‐ga ni sa syon ha Par ti do Ko mu nis ta han Pi li pi nas ngan Ba gong Huk ‐bong Ba yan.

Writ of am pa ro ngan ha be as da ta pa bor ha NUPL, igin-ga was han Kor te Sup re ma

Ha nag la bay nga du ha ka tu ig, naggra be an naeksper yen sya han nga pan-gi pit han mga ma ma ra ha ‐yag nga nag pub li kar han mga ba li ta nga nag su suk na ha pa sis ta nga kri ‐men ni Du ter te. Gin sa law dan han hi ni mu-hi mo nga ka so an mga ma ‐ma ra ha yag han Rappler, sam tang gin-aa ta ke an mga web si te han mga gru po han al ter na ti bo nga mid ya agud pa hu yu on hi ra. Pi naa gi han mga ba ya ran nga "troll," gin pa pa ‐ga was ni Du ter te nga mga te ro ris ta an hin-o man nga nag kik westyon ha iya ad mi nistra syo n. Tra ba ho li wat hi ni nga mga troll an pag pa sa rang han mga bu wa ngan pe ke nga ba li ‐ta.

Ha din nag la bay nga bu lan, nag pa ga was an Phi lip pi ne Cen ter for Inves ti ga tive Jour na lism (PCIJ) han mga re port nga nag bu buk sas ha di ri maespli kar nga pag da ko han ka ri ku han han pa mil ya Du ter te. Imbes nga ba tu non an is yu, gin-a ‐ta ke ni Du ter te an PCIJ ngan gin-a ku sa ran nga mga bi nay dan ini han iya kontra. Ga mit an iya kam pon nga hi Dan te Ang han dyar yo nga Ma ni la Ti mes, igin pa sa rang hi ni an ma ka ta ta wa nga "Oust Du ter te Mat rix" nga nag ti kang pa ku no ha Office of the Pre si dent. Su bay ha na se ring nga mat rix, da bi ku no ha pag pa tal sik kan Du ter te an Ve ra Fi les, Na tio nal Uni on of Peop le's Law yers (NUPL), Rappler ngan PCIJ.

Tu ngod hi ni nag re sayn an usa ha mga edi tor han Ma ni la Ti mes nga hi Fe li pe Salvo sa II. Gin kontra ni ya an de si syon han dyar yo nga iga was an mat rix ha ba sa ra nan nga ti kang ini ha upi si na ni Du ter te. Se ‐ring ni ya, usa han-nga-ga pil an pag pub li kar han mat rix nga di ri gin ku ha an pa ha yag han mga gin-

aa ku sa ran nga per so na he. Ba ton ni Du ter te an "Oust

Mat rix" ngan iya mga ko med yan te ha bid yo han usa nga nag nga nga ‐ran nga "Bi koy" nga nag buk sas ha re la syon han pa mil ya Du ter te ngan han suok hi ni nga ala lay nga hi Chris top her Go ha mga sin di ka to han dru ga. Ha na se ring nga bid yo, igin da bi ni Bi koy hi Pao lo Du ter te, Bong Go ngan Ma na ses Car pio, asa wa ni Sa ra Du ter te, ha gin-nga ‐ra nan nga Davao Gro up ngan ha Quad rang le Gro up, usa nga sin di ‐ka to han dru ga nga na ka ba se na ‐man ha Bicol. Ha da yu day nag pa ki ‐la la hi Bi koy ko mo usa nga da ti nga su ru gu on han usa nga sin di ka to han dru ga ha Bicol nga per so nal nga nag du du hol han pon do ti kang ha pag ba li gya han dru ga kan Pao lo Du ter te ngan Go.

Pa ra ha Alter mid ya, hi Du ter te an pi na ka da ko nga hul ga ha ka tu ‐ngod ha lib re nga pa ma ma ha yag ngan pag pa ha yag. Wa ray ru ha du ‐ha ni ya nga gin-ga ga mit an bug-os nga ka way han es ta do agud ata ki ‐hon an mga myembro han mid ya nga di ri bas ta-bas ta nga na su nod ha iya kum pas.

Du gang na man han Na tio nal Uni on of Jour na lists of the Phi lip pi ‐nes (NUJP), an su gad nga la rang nag la la tag han kon di syon pa ra ha du gang pa nga pa nga ta ke. Se ring hi ni, an pag da bi kan Inday Espi na Va ro na, da ti nga tagapangulo han NUJP ngan edi tor han Ma ni la Ti mes nga igin lis ta nga kaa pi ku no han NUPL, usa pa nga pag pa ma tu od han pa gin bu wa han na se ring nga mat rix. Pa na wa gan pa han gru po ha mga ig ka si ma ma ra ha yag nga mag kau ru sa ngan atu han an ano man nga aten tar nga pag puy poy ha ira rang go.

KAUSA AN MGA ma ma ra ha yag ha bug-os nga ka li bu tan, gin hi num dom han mga gru po han mid ya ngan Pi li pi no nga ma ma ra ha yag an Inter na syu nal na Araw ng Ka la ya an sa Pa ma ma ha yag (World Press Free dom Day) had ton Ma ‐yo 3. Si gon ha mga ma ma ma ra ha yag, ti kang han lu ming kod hi Rod ri go Du ‐ter te ha po der, pra yo ri dad na ni ya an pa ka ra ut ngan pa ngintri ga ha mid ya agud ita go an ka ma tuo ran ha iya ger ra kontra-dru ga ngan iba pa nga pa na ‐la pas ha taw ha non nga ka tu ngod.

Du ter te, hul ga ha lib re nga mid ya

Gin hi num dom han mga ti nam ‐bong an ka ma ba ya ni hon ni Macli ing Du lag, li der han tri bu nga Ka li nga nga uma to ha pro yek to nga Chico River Dam han dik ta du ra nga Marcos. Gin pa tay hi Du lag han mga sun da lo had ton Abril 24, 1980.

Ma sob ra 3,000 an nag martsa ha Be ngu et had ton Abril 29. Gin par ti ‐si pa ran ini han mga na syu nal mi no ‐ri ya ti kang ha Min da nao, Pa nay, Central Luzon ngan Sout hern Ta ga ‐log. Ti nam bong li wat an mga tag su ‐por ta ti kang ha iba nga na sud. Nag ‐ti rok na man had ton Abril 27 an mga kaa pi han CPA ha Mt. Province,

Apa yao ngan Ifu gao. Gin pa ngu na han li wat han CPA

an usa nga pro tes ta ha lo ka syon han Chico River Pump Irri ga ti on Project ha Pi nucoc, Pi nuk puk, Ka li ‐nga had ton Abril 23. Ki na bu wa san, 1,000 an pi nar ti si par ha usa nga pro tes ta ha Ta buk City agud atu han an ti ra ni ya. Had to na man nga Abril 24, nag martsa an mga prog re si bo nga or ga ni sa syon ha Ba guio City ngan ha Ba ngu ed, Abra. Sam tang, nag se leb rar had ton Abril 21 an mga mi no ri ya nga Igo rot nga na ka ba se ha Hong kong.

HA PAMUMUNO HAN Cor dil le ra Peop le's Alli ance (CPA), yu kut-yu kot an ti ‐nam bong ha se leb ra syon ha ika-35 nga Adlaw han Cor dil le ra ti kang Abril 23-29. Gin hi num dom ini pi naa gi han mga pro tes ta, po rum, kon sye rto ngan mga kul tu ral nga pa sun da yag. Nag kau ru sa an mga na syu nal nga mi no ri ya ngan mga tag su por ta ha te ma nga "Atu han an ti ra ni ya! Ipa su long an pu li ti ka han pag ba bag-o ngan pag de si syon ha ka lu ga ri ngon!"

Ika-35 nga Adlaw han Cor dil le ra, igin se leb rar

Hul ga nga de mo li syon ha NBP Com po und, gin-a tu han. Nag pi ket ha atu ba ngan han De ‐partment of Jus tice had ton Abril 29 an mga re si den te han New Bi ‐li bid Pri son Com po und ha Mun tin ‐lu pa. Gin hang yo ni ra kan Sec. Me nar do Guevar ra nga pug ngan an de mo li syon ha ira mga uruk ‐yan, nga igin man do ni Di rector Ge ne ral Nica nor Fael don ng Bu ‐reau of Cor recti ons.

Gin pa ngu na han han Ka li pu ‐nan ng mga Ma ma ma yan na Pi ‐nag kai sa sa New Bi li bid Pri son, Inc. an pag gi os. Maaa pek ta ran han de mo li syon an maabot ha 30,000 nga re si den te. Ka dam-an ha ira na ngu koy ha lu gar hin 30-40 ka tu ig na.

Ha Pa nay, nag pi ket an mga kaa pi han Ba yan atu ba ngan han Iloi lo City Hall had ton Abril 26 agud idu so an lo kal nga gub yer no nga ak syu nan an ka ku la ngan han tu big ha ira lu gar.

Ika-12 ka tu ig han pag ka wa ‐ra ni Jo nas Bur gos, gin hi num ‐dom. Nag ti rok ha atu ba ngan han upi si na han Com mis si on on Hu ‐man Rights ha Com mon we alth Ave nue, Quezon City an mga ka ‐pa mil ya ni Jo nas Bur gos ngan mga tag de pen sa han taw ha non nga ka tu ngod had ton Abril 26. Pag hi num dom ini ha ika-12 ka tu ig ti kang han sik mi ton hi Bur gos han mga ta wu han han re hi men US-Arro yo. Gin kun de nar ni ra an nag ‐pa pa da yon nga ka wa ray-ba ra tu ‐non ha na sud ngan an te ro ris ta nga ata ke han re hi men Du ter te ha ka taw han.

Sam tang had ton Abril 27, ka ‐du ngan han pag bis ta han ka so ni ‐ra Vicen te Lad lad ngan mag-a sa ‐wa nga Alber to ngan Vir gi nia Vil ‐la mor ha Quezon City Hall of Jus ‐tice, nag pi ket an ira mga ka pa mil ‐ya ngan mga tag de pen sa ha taw ‐ha non nga ka tu ngod agud ipa na ‐wa gan an dag mit nga pag pa ga ‐was ha tu lo. Nagpro tes ta li wat an mga kaa pi han Na tio nal Fe de ra ti ‐on of Su gar Wor kers, Ki lu sang Mag bu bu kid ng Pi li pi nas ngan mga tag de pen sa han taw ha non nga ka tu ngod had ton Abril 30 ha Northern Neg ros.

An Pan ta ron Ra nge may ka hi ‐lua gon nga 12,600 ki lo met ro kwad ‐ra do. Sa kop hi ni an 1.8 mil yon kaek ‐tar ya nga ka gu gub-an nga na ta bok ha mga pru bin sya han Davao del Nor te, Davao del Sur, Bu kid non, Mi ‐sa mis Ori en tal, Agu san del Nor te ngan Agu san del Sur. Ri ko ini ha mga mi ne ral ngan re kur so. Ma yor li wat ini nga gin ti ti ka ngan han tu big han mga sas log han Davao, Ta lo mo ngan Li bo ga non.

Ha pa ha yag han PASAKA Confe de ra ti on of Lu mad Orga niza ‐tons, tu lo nga kom pa ni ya ha pag mi ‐na an gin tu gu tan han re hi men nga mag-o pe reyt ha lu gar – an Pen son Mi ning Cor po ra ti on, Lianju Mi ning Cor po ra ti on ngan Phi lip pi ne Meng Di Mi ning and Deve lop ment Cor po ‐ra ti on. Na ka ta la an li wat ni ra dam ‐bu ngon an mi ne ral ha may 17,000 kaek tar ya nga ka gu gub-an han Pan ‐ta ron.

Du gang pa ni ra, agud ta gan wa ‐da an mga kom pa ni ya han mi na, pi ‐rit nga gin pa pa la yas an mga Lu mad

ha ira mga an sestral nga ka tu na an ga mit an mi li ta ri sa syo n. Gin pa pa ka ‐ra ut ngan gin ta ta wag nga te ro ris ta an mga es koy la han nga Lu mad agud ta gan ra son an gin pa pa tu man ni ra nga mga pan ma tay ngan pa nga bu ‐so.

Usa ha mga na hi re port ha di an pag ka ma tay ni Da tu Kay lo Bon to lan du rot han pan mom ba ha ka bu ki ran han Ki tao tao, Bu kid non.

Ba ru ba tal yon nga mga tro pa han mi li tar an nag ku ru sob ha mga bung to nga sa kop han Pan ta ron. Ti ‐kang han ur hi nga par te han 2018 tub tub ha pre sen te, di ri ma me nos ha 1,400 nga sun da lo an igin dep loy ha Ca bang la san ngan San Fer nan do, Bu kid non. Gin-a ta ke ngan igin pai la ‐rum han mga ele men to han 60th IB an 12 nga ko mu ni dad ha bawnde ri han Bu kid non, Agu san del Sur ngan Davao del Nor te. Usa ha mga ko mu ‐ni dad hi ni, an Sit yo Ta pa ya non, hul-os na nga igin pai la rum han AFP ha ira kontrol.

"MAGKAURUSA AGUD de pen sa han an Pan ta ron Ra nge!" an pa na wa gan han ka taw han Lu mad ngan tag-un dong han ka li bu ngan ha ad law han pag hi num ‐dom ha Earth Day had ton Abril 22. Hu got ni ra nga gin kun de nar an na ma ‐mang pa ngan nga pan dam bong ha ka ri ku han han Pan ta ron Ra nge ha Min da ‐nao ngan pag ru ba han dag ko nga lang yaw nga kor po ra syon ngan pag tot ro so ha ka li bu ngan.

Mag kau ru sa agud de pen sa han an Pan ta ron!

upi syal mi li tar. Ka hu man ma pak ‐yas, na na wa gan pa hi Guia do han da yag nga in ter ben syon mi li tar ti ‐kang ha US. Hi ni nga hi ga yon, po si ‐ti bo ini nga gin ba ton han De ‐partment of Defen se han na sud.

An ser ye han mga aten tar nga pag pa tal sik ka par te han la rang han US nga gin ta wag nga "Ope ra ti on Li berty." Had ton Ma yo 1, ha oka ‐syon han Inter na syu nal na Adlaw han Pagtra ba ho, gin pa sa la ma tan ni Ma du ro an ar ma do nga huk bo ngan ka taw han han Ve nezue la ha ira pa ‐nin du gan kontra ha pa ngin la bot han US.

Ika tu lo nga aten tar na ini ha nag la bay la nga li ma ka bu lan. Usa kaad law an tes hi ni, na na wa gan hi Juan Guia do, nga igin dek la ra an ka ‐lu ga ri ngon ko mo pre si den te han na sud, ha ar ma do nga pwer sa han Ve nezue la nga ta lik dan hi Ma du ro ngan ilan sar an usa nga ku de ta nga mag pip wes to ha iya ko mo pre si den ‐te. Ka du ngan hi ni, na na wa gan hi Guia do han hi lua gan nga de ‐

monstra syon ha ka pi tol yo. La bot ha pi ra nga sun da lo, nag pa bi lin an su ‐por ta han ar ma do nga huk bo han Ve nezue la kan Ma du ro.

An mga de monstra syon na man nga igin pa ta wag ni Guia do gin tug ‐ba ngan hin dag ko nga pag gi os han mga Ve nezue lan nga na su por ta ha le hi ti mo nga gub yer no. Igin ba ba sul ni Guia do an ka pak ya san ha mga "na ray sang nga saad" han pi ra nga

UTRO NGA NAPAKYAS an aten tar nga ku de ta agud pa tal si kon hi Nico las Ma ‐du ro, pre si den te han Ve nezue la, han mga pwer sa nga ma ki-o li gar ki ya ngan ma ki-US had ton Abril 29.

NAABOT NA HA 19 nga Pa les ‐ti no an na ma tay ha mga pan ‐mom ba han Isra el ha re si den ‐syal nga par te han Gaza ha sa ‐kob han du ha kaad law hi ni nga Ma yo. Ka la kip din hi an usa nga bu rod ngan usa nga upat ka ‐bu lan nga ba ta. Ba ton han Isra el an pan mom ba ha pi ra nga ata ke nga igin lan sar han Ha mas ha mga pwer sa pan se ‐gu ri dad han Isra el. Na hi ta bo ini ha but nga han ne go sa syon pan ka mu ra ya wan giu tan han du ha nga na sud.

Antes hi ni, nag lan sar han de monstra syon an yu kut-yu kot nga Pa les ti no hi ra ni ha pa der ha pa li bot nga par te han Gaza nga gin-o ku pa ran han Isra el. An de monstra syon pag hi num ‐dom ha ani ber sar yo han mga pag gi os had ton nag la bay nga tuig kun diin 62 an gin pa tay han mga sun da lo han Isra el ha usa la kaad law. Pa na wa gan ni ‐ra nga iba lik an mga te ri tor yo nga gin-a gaw ha ira han Isra el had to pa nga 1948, kun diin na hi ta bo an hi lua gan nga pag-e bak wet han mga Pa les ti no ti ‐kang ha ira mga lu gar nga gin ‐ta wag ni ra nga “Al Nak ba” o An Ka la mi dad.

Gaza, ut ro nga gin bom ba han Isra el

Ika tu lo nga ku de ta kontra kan Ma du ro, pak yas la gi ha pon

Kun ig da yon ni Trump an pag-at ras, na tu ral nga ma wa wa ra yan han epek ti bi dad an US ha na see ring nga tra ta do ha maa bot nga Hul yo. Igin di di ri ha INF an pag ga mit han mga nuk le yar ngan kum ben syu nal nga mi sayl nga may ka pas nga lu ‐mu pad ha dis tan sya nga 500 tub tub 5,500 ki lo met ro. Sya han ini nga gin ‐pir ma han had ton 1987 han had to anay pi nu no han Soviet Uni on nga hi Mik ha il Gor bachev ngan pre si den te han US nga hi Ro nald Rea gan.

Una na nga gin-at ra san han US an tra ta do nga nag di di ri ha pag ga ‐mit han mga mi sayl nga bal lis tic had ton 2002. Ha ya na, usa na la nga tra ta do, an New Start nga nag ‐li li mi tar ha pag ga mit han mi sayl nga may pan hi ra yu an nga lu pad, an gin ‐ki ki la la han du ha nga na sud. Na ka ‐ta la an na li wat ini nga re pa su hon ngan iba su ra ni Trump ha 2021.

Ya na pa la, na ba ba ri ka so na an US ha pro duk syon han mga bag-o nga ar mas nuk le yar agud ig du gang ha gi da an na hi ni nga hi lu ag nga ar ‐se nal. Ka la kip din hi an mga ar mas nuk le yar ha mga sub ma ri no hi ni. Na ka ta la an mag ha kin han bil yun-

bil yon nga ki ta an pi na ka da ko nga kom pa ni ya nga nag hi hi mo han ar ‐mas su gad han Boeing, Ho ney well Inter na tio nal, Lockhe ed Mar tin ngan Northrop Grum man ha nuk le ‐yar nga isan-i sa nay. Ha pre sen te, ka tin han Rus sia (had to anay Soviet Uni on) ngan han US an 90% han ar ‐mas nuk le yar han bug-os nga na ‐sud.

Ha ka sum pay nga ba li ta, na ka ‐ta la an na li wat at ra san han US an Arm Tra de Tre aty, usa nga tra ta do nga nag di di ri ha pag ba lig ya han ar ‐mas ha mga na sud nga may em bar go ngan ad ton na ga mit hi ni pa ra ha he no sid yo, mga kri men kontra ha ka taw han o te ro ris mo. Gin pir ma han an na se ring nga tra ta do han 101 nga na sud had ton 2013, ka la kip an US, Ger many, France ngan UK. Ha pag-at ras ha tra ta do, ma hi hi mo na nga wa ray li mi ta syon nga mag ba lig ‐ya an US ha mga pa sis ta nga na sud su gad han Sau di Ara bia, nga ban tu ‐gan ha pan mom ba ngan pan ma tay hin mga si bil yan ha Ye men, ngan ha Pi li pi nas, bi san pa da ya gay hi ni nga gin su suk na an "ger ra kontra dru ga" han re hi men Du ter te.

SEGURADO NGA UTRO MAGPAPASO an isan-i sa nay han US ngan Rus sia ha pro duk syon ngan pag ga mit han ar mas nuk le yar ka hu man ig-a nun syo ni Do ‐nald Trump, pre si den te han US, an po sib le nga pag-at ras han na sud ha Inter me dia te-Ra nge Nucle ar Force Tre aty (INF) had ton Peb re ro 2.

Isan-i sa nay ha pag pa da mo han ar mas nuk le yar, ut ro nga nag pa so