Upload
others
View
28
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2
1. Binaka irakurketa partekatua eginez, liburuko 8. eta 9.orriko informazioa irakurri eta zuen
hitzetan definitu zer ote den eta zertarako balio ote duen geografiak.
- Geografia:___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Binaka eta irakurketa partekatuaren bidez, liburuko 34.orrian bila ezazu zer ote den erliebea.
- Erliebea:_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Lauko taldeetan jarri eta dagokizuen erliebearen inguruko informazioa bilatu eta azpiko
koadroan definizioa zuen hitzetan idatzi. Ondoren ahoz gainerako ikaskideei definizioa
eman eta gorputza erabiliz erliebe forma hori irudikatu behar duzue.
4. ERLIEBEEN DEFINIZIOAK
ERLIEBE FORMA DESKRIBAPENA
Mendia eta mendikatea
Harana
Sakonunea edo arroa
Ordokia
Goi ordokia (meseta)
Penintsula eta istmoa
Uhartea eta artxipelagoa
Lurmuturra
Golkoa
Badia
Hondartza eta itsaslabarrak
BIRPASA ARIKETAK: ERLIEBE UNITATEAK
3
5. Ezabatu ondoko esaldietan egokia ez den hitza:
• Altitude handian dagoen lautada zabala (lautada/meseta) da.
• Lurrean barneratzen den itsasoaren zatia, ibaiaren bokaletik barrena (itsasadarra/golkoa) da.
• Alde batetik izan ezik, urez inguratutako lurraldea (uhartea/penintsula) da.
• Itsasoan barneratzen den lur zatia (lurmuturra/itsaslabarra) da.
• Itsasoak lurrean egiten duen erdi biribileko forma handia (golkoa/ badia) da.
6. Idatzi definizio bakoitzaren ondoan, kontzeptuaren izena
•Inguruko lurrak baino beherago dagoen lur eremua zabala. • _______________
•Elkarren ondoan dauden uharteen multzoa. • _______________
•Kontinentearekin lotzen duen lur zatiari ematen zaion izena. • _______________
•Eremu malkartsuetan olatuen higaduraz sorturiko pareta bertikala • _______________
•Ibaiak egiten dituen uhindurak edo kurbak • _______________
HIZTEGIA
7. Bila ezazu etxeko hiztegi edo interneten, zer den arroila eta nola sortu den. Bide batez,
Nafarroako arroilen adibideak aipatu.
• Arroila:___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. Konparatu zure hitzetan ondoko kontzeptuak eta adibide errealak eman liburuko 36-37.
orriko mapari begiratuta.
• Meseta (goi ordoki) eta lautada:___________________________________________________ _____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________
• Golkoa eta badia:______________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
• Harana eta sakonunea:___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
IRUDIAK IDENTIFIKATZEN
5. Begiratu irudia eta idatzi hurrengo erliebearen formak dagokien Oharra: Erliebe unitate edo forma hauek berak seinalatu txosteneko azaleko irudian
6. Argazkiak identifikatu:bakoitzari dagokion izena eman eta arrazoitu ezazu irudiaren
deskribapena idatziz.
4
_________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________
IRUDIAK IDENTIFIKATZEN
5. Begiratu irudia eta idatzi hurrengo erliebearen formak dagokien tokian
Oharra: Erliebe unitate edo forma hauek berak seinalatu txosteneko azaleko irudian
6. Argazkiak identifikatu:bakoitzari dagokion izena eman eta arrazoitu ezazu irudiaren
- Zer da?
- Arrazoitu/Deskrib
- Zer da? - Arrazoitu/Deskribatu:
Mendia
Harana
Sakonunea
Golkoa
Meseta/goi ordokia
Mendikatea
Lurmuturra
Badia
Uhartea / Irla
- Zer da? - Arrazoitu/Deskribatu:
________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________
Oharra: Erliebe unitate edo forma hauek berak seinalatu txosteneko azaleko irudian
6. Argazkiak identifikatu:bakoitzari dagokion izena eman eta arrazoitu ezazu irudiaren
Mendia
Harana
Sakonunea
Golkoa
Meseta/goi ordokia
Mendikatea
Lurmuturra
Badia
Uhartea / Irla
Arrazoitu/Deskribatu:
5
LURRA. ETENGABEKO MUGIMENDUAN DAGOEN PLANETA
7. Bila ezazu liburua kontsultatuz ondoko kontzeptuen esanahia eta zure hitzetan adierazi:
- PANGEA:_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- PLAKA TEKTONIKOAK:_______________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- DORTSAL OZEANIKOAK:_____________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ikus bideo kontinenteen sorrerari buruzko bideoak: https://www.youtube.com/watch?v=7-MzoUR3R6E,
https://www.youtube.com/watch?v=3WerBdDScB4 https://www.youtube.com/watch?v=UKif0gKxE9w
- Zer da? - Arrazoitu Deskribatu
- Zer da? - Arrazoitu/Deskribatu:
- Zer da? - Arrazoitu/Deskribatu:
- Zer da? - Arrazoitu/Deskribatu:
Arrazoitu:
Zer
da?
6
8. Ikus azpiko mapa eta idatzi lur planetako plaka tektoniko bakoitza dagokion tokian;
9. Nola deritzo azpian irudikatuta
agertzen den kontinenteari? Zer
adierazten du? Zer gertatu zen
honekin edo zein eboluzio izan
zuen?
MUNDUKO ERLIEBE UNITATEAK
10. MUNDUKO MENDI ETA MENDIKATEAK:saia zaitez ondoko erliebe unitateak dagokien
laukian kokatzen: Atlas, Himalaya, Mendi Harritsuak, Alpeak, Kilimanjaro, Andeak, Sierra Madre, Aconcagua,
Drakensberg, Zagros Mendiak,Pirinioak, Eskandinabiako mendiak, Appalacheak, Taurus mendiak,Ural
Mendiak,Mont Blanc,Kaukasoa,Mckinley, Elbrus, K2, Kenya, Alasako mendikatea, Mendizerra banatzaile Handia.
AMERIKA EUROPA ASIA AFRIKA OZEANIA
7
11. Zehaztu honakoak irlak edo artxipelagoak diren eta zein ozeanoetan aurkitzen diren.
IRLA ARTXIPELAGOA OZEANOA
Kuba
Islandia
Britainiarrak
Madagaskar
Indonesia
Kanariak
Zelanda Berria
Sardinia
Japonia
Filipinak
Groenlandia
Antillak
Sizilia
Korsika
12. Zehaztu ondoko erliebeak zer diren, golkoa edo penintsula, eta zein kontinentean dauden.
GOLKOA PENINTSULA KONTINENTEA
Mexiko
Alaska
Yukatan
Ginea
Balkanak
Bengala
Arabia
Florida
Italia
Kalifornia
Hindustang
Somalia
Eskandinabia
8
13. Asmatu itzazu zein mendikate eta mendiez ari garen:
o Hego Amerikako “bizkarrezurra”
o “Harriz beteriko” mendikatea
o Ipar Amerikako hego ekialdean dagoena
o Afrikako mendirik altuena.
o Afrikako mendirik altuenaren iparraldean dagoen mendi tontorra.
o Europako mendikate garaiena
o Iberiar Penintsularen istmoa.
o Mendirik altuenak dauden mendikatea.
o Munduko mendirik garaiena.
o Italiar Penintsula ia osoa iparraldetik hegoaldera zeharkatzen duena
o Itsaso Kaspiar eta Beltzaren artean dagoena
o Hego Amerikako altitude handieneko mendia.
o Alaskako mendirik altuena
o Sahararen iparraldean dagoen mendikatea.
12. EUSKAL HERRIKO ETA EUROPAKO MENDIAK. Bete itzazu ondoko taula:
MENDIA ALTITUDEA MENDIKATEA LEKUA
Aizkorri
Orhi
Mulhacen
Mont Blanc
Elbrus
Beriain/S.Donato
Txindoki
Hiru Erregeen Mahaia
Teide
Auñamendi
- Zein da Europako mendirik altuena?
- Zein da Euskal Herriko tontorrik altuena?
- Eta Iberiar Penintsulakoa?