Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Luận Văn
ĐỀ TÀI: Thiết kế công tắc tơ
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 1 - TB§-§T1
Môc lôc Lêi nãi ®Çu ..................................................................................................... 4
Ch¬ng I Chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé ............................................... 5
I. Kh¸i niÖm chung ..................................................................................... 5
1. T¸c dông vµ cÊu t¹o cña c«ng t¾c t¬ .......................................................... 5
2. Nguyªn lý ho¹t ®éng................................................................................. 5
II. Chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé ............................................................... 6
1. HÖ thèng m¹ch vßng dÉn ®iÖn ................................................................... 6
2. HÖ thèng dËp hå quang ............................................................................. 6
3. Nam ch©m ®iÖn ......................................................................................... 6
4. HÖ thèng c¸c lß xo nh¶, lß xo tiÕp ®iÓm vµ lß xo ho·n xung ..................... 7
5. H×nh d¸ng cña c«ng t¾c t¬ ........................................................................ 7
Ch¬ng II TÝnh to¸n m¹ch vßng dÉn ®iÖn ............................................ 8
I. Kh¸i niÖm chung ..................................................................................... 8
II. M¹ch vßng dÉn ®iÖn chÝnh ..................................................................... 8
1. Thanh dÉn ................................................................................................. 8
2. §Çu nèi ................................................................................................... 12
3. TiÕp ®iÓm ............................................................................................... 13
III. M¹ch vßng dÉn ®iÖn phô ...................................................................... 19
1. Thanh dÉn ............................................................................................... 20
2. TiÕp ®iÓm ............................................................................................... 20
Ch¬ng III TÝnh vµ dùng ®Æc tÝnh c¬ ............................................. 22
I. TÝnh to¸n lß xo ...................................................................................... 22
1. VËt liÖu lµm lß xo ................................................................................... 22
2. Lß xo Ðp tiÕp ®iÓm chÝnh ........................................................................ 22
3. Lß xo tiÕp ®iÓm phô ................................................................................ 23
4. Lß xo nh¶ ............................................................................................... 24
II. §Æc tÝnh c¬ ............................................................................................ 26
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 2 - TB§-§T1
1. LËp s¬ ®å ®éng ....................................................................................... 26
2. TÝnh to¸n c¸c lùc ................................................................................... 27
3. §Æc tÝnh c¬ ............................................................................................ 28
Ch¬ng IV TÝnh to¸n vµ kiÓm nghiÖm nam ch©m ®iÖn ................... 29
I. Kh¸i niÖm .............................................................................................. 29
II. TÝnh to¸n thiÕt kÕ nam ch©m ®iÖn ....................................................... 29
1. X¸c ®Þnh Kkc ........................................................................................... 29
2. Chän vËt liÖu dÉn tõ ................................................................................ 29
3. Chän tõ c¶m, hÖ sè tõ rß , hÖ sè tõ c¶m ................................................... 30
4. TÝnh tiÕt diÖn lâi m¹ch tõ ........................................................................ 30
5. X¸c ®Þnh kÝch thíc cuén d©y ................................................................. 31
6. KÝch thíc m¹ch tõ ................................................................................. 33
III. TÝnh to¸n kiÓm nghiÖm nam ch©m ®iÖn .............................................. 34
1. S¬ ®å thay thÕ m¹ch tõ ............................................................................ 34
2. TÝnh tõ dÉn khe hë kh«ng khÝ ................................................................. 36
3. TÝnh tõ th«ng .......................................................................................... 39
4. TÝnh sè vßng d©y .................................................................................... 40
5. TÝnh ®êng kÝnh d©y ............................................................................... 40
6. TÝnh to¸n vßng ng¾n m¹ch ...................................................................... 40
7. tÝnh to¸n vßng ng¾n m¹ch ....................................................................... 43
8. TÝnh to¸n kiÓm nghiÖm cuén d©y ............................................................ 44
9. TÝnh vµ dùng ®Æc tÝnh lùc ®iÖn tõ ............................................................ 46
Ch¬ng V TÝnh vµ kiÓm nghiÖm buång dËp hå quang .................... 46
I. VËt liÖu .................................................................................................. 50
1. VËt liÖu lµm vá buång dËp hå quang ....................................................... 50
2. VËt liÖu lµm c¸c tÊm dËp ........................................................................ 50
II. TÝnh to¸n vµ kiÓm nghiÖm.................................................................... 50
Ch¬ng VI Hoµn thiÖn kÕt cÊu ............................................................... 54
I. M¹ch vßng dÉn ®iÖn ............................................................................. 54
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 3 - TB§-§T1
1. Mach vßng dÉn ®iÖn chÝnh ...................................................................... 54
2. M¹ch vßng dÉn ®iÖn phô ......................................................................... 55
II. Lß xo tiÕp ®iÓm, lß xo nh¶ .................................................................... 55
1. Lß xo tiÕp ®iÓm chÝnh ............................................................................ 55
2. Lß xo tiÕp ®iÓm phô ............................................................................... 55
3. Lß xo nh¶ ............................................................................................... 55
III. Nam ch©m ®iÖn ..................................................................................... 56
1. M¹ch tõ.................................................................................................. 56
2. KÝch thíc cuén d©y .............................................................................. 56
3. vßng ng¾n m¹ch ...................................................................................... 56
4. Buång dËp hå quang ............................................................................... 56
IV. Vá vµ c¸c chi tiÕt kh¸c .......................................................................... 57
Ch¬ng VII VÝ dô minh häa øng dông c«ng t¾c t¬ trªn .................. 57
I. S¬ ®å nguyªn lý ..................................................................................... 57
II. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng .......................................................................... 58
1. M¹ch chÝnh ®iÒu khiÓn ®éng c¬ .............................................................. 58
2. M¹ch kiÓm tra......................................................................................... 58
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 4 - TB§-§T1
Lêi nãi ®Çu §Êt níc ®ang cµng ngµy cµng ph¸t triÓn, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i
ho¸ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ. §Ó thùc hiÖn ®îc th× ph¶i cã nguån n¨ng l¬ng, mµ
®iÖn n¨ng chiÕm mét vai trß rÊt quan träng. §iÖn n¨ng cung cÊp cho mäi ngµnh,
mäi lÜnh vùc, mäi ®èi tîng. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh sö dông ®iÖn th× kh«ng
thÓ tr¸nh khái nh÷ng sù cè, rñi ro x¶y ra nh hiÖn tîng qu¸ ®iÖn ¸p, qu¸ dßng
®iÖn, hiÖn tîng ng¾n m¹ch... §Ó ®¶m b¶o vÊn ®Ò an toµn tÝnh m¹ng cho con
ngêi, b¶o vÖ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ tr¸nh nh÷ng tæn thÊt kinh tÕ cã thÓ x¶y ra th×
khÝ cô ®iÖn ngµy cµng ®îc ®ßi hái nhiÒu h¬n, chÊt lîng tèt h¬n vµ lu«n ®æi
míi c«ng nghÖ.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× c¸c lo¹i khÝ cô ®iÖn hiÖn ®¹i
®îc s¶n xuÊt ra lu«n ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ cao, trong ®ã c«ng t¾c t¬
còng kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých ®ã. ChÝnh v× vËy mµ nghiªn cøu, thiÕt kÕ c«ng
t¾c t¬ lµ ®Æc biÖt quan träng nh»m tr¸nh nh÷ng sù cè ®¸ng tiÕc cã thÓ sÏ x¶y ra.
§îc sù gióp ®ì vµ híng dÉn cña c¸c thÇy c« trong nhãm khÝ cô ®iÖn, thuéc
bé m«n ThiÕt bÞ ®iÖn - §iÖn tö, khoa ®iÖn. §Æc biÖt lµ sù híng dÉn gióp ®ì vµ
®ãng gãp cña thÇy §Æng ChÝ Dòng, em ®· hoµn thµnh ®îc ®å ¸n m«n häc víi
®Ò tµi thiÕt kÕ C«ng t¾c t¬ xoay chiÒu 3 pha.
MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng song do hiÓu biÕt kiÕn thøc cßn cã nhiÒu h¹n
chÕ, thêi gian cã h¹n vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn Ýt, nªn trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ
®å ¸n em cßn m¾c nh÷ng sai sãt nhÊt ®Þnh. V× vËy em rÊt mong cã ®îc sù chØ
b¶o vµ ®ãng gãp ý kiÕn thÇy c« vµ c¸c b¹n sinh viªn.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n bé m«n ThiÕt bÞ ®iÖn - ®iÖn tö vµ thÇy §Æng ChÝ
Dòng.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 5 - TB§-§T1
Ch¬ng I Chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé
I. Kh¸i niÖm chung 1. T¸c dông vµ cÊu t¹o cña c«ng t¾c t¬
C«ng t¾c t¬ lµ khÝ cô ®iÖn dïng ®Ó ®ãng, c¾t thêng xuyªn c¸c m¹ch ®iÖn
®éng lùc, tõ xa, b»ng tay hay tù ®éng. ViÖc ®ãng c¾t c«ng t¾c t¬ cã tiÕp ®iÓm cã
thÓ thùc hiÖn b»ng nam ch©m ®iÖn, thuû lùc hay khÝ nÐn. Th«ng thêng ta gÆp
lo¹i ®ãng c¾t b»ng nam ch©m ®iÖn. C«ng t¾c t¬ gåm c¸c bé phËn chÝnh sau
- HÖ thèng m¹ch vßng dÉn ®iÖn.
- HÖ thèng dËp hå quang.
- HÖ thèng c¸c lß xo nh¶, lß xo tiÕp ®iÓm vµ lß xo ho·n xung.
- Nam ch©m ®iÖn.
- Vá vµ c¸c chi tiÕt c¸ch ®iÖn.
2. Nguyªn lý ho¹t ®éng Khi cho ®iÖn vµo cuén d©y, luång tõ th«ng sÏ ®îc sinh ra trong nam ch©m
®iÖn. Luång tõ th«ng nµy sÏ sinh ra mét lùc ®iÖn tõ. Khi lùc ®iÖn tõ lín h¬n lùc
c¬ th× n¾p m¹ch tõ ®îc hót vÒ phÝa m¹ch tõ tÜnh, trªn m¹ch tõ tÜnh cã g¾n vßng
ng¾n m¹ch ®Ó chèng rung, lµm cho tiÕp ®iÓm ®éng tiÕp xóc víi tiÕp ®iÓm tÜnh.
TiÕp ®iÓm tÜnh ®îc g¾n trªn thanh dÉn, ®Çu kia cña thanh dÉn vÝt b¾t d©y ®iÖn
ra, vµo. C¸c lß xo tiÕp ®iÓm cã t¸c dông duy tr× mét lùc Ðp tiÕp ®iÓm cÇn thiÕt lªn
tiÕp ®iÓm. §ång thêi tiÕp ®iÓm phô còng ®îc ®ãng vµo ®èi víi tiÕp ®iÓm phô
thêng më vµ më ra ®èi víi tiÕp ®iÓm thêng ®ãng. Lß xo nh¶ bÞ nÐn l¹i.
Khi ng¾t ®iÖn vµo cuén d©y, luång tõ th«ng sÏ gi¶m xuèng vÒ kh«ng, ®ång
thêi lùc ®iÖn tõ do nã sinh ra còng gi¶m vÒ kh«ng. Khi ®ã lß xo nh¶ sÏ ®Èy toµn
bé phÇn ®éng cña c«ng t¾c t¬ lªn vµ c¾t dßng ®iÖn t¶i ra. Khi tiÕp ®iÓm ®éng
t¸ch khái tiÕp ®iÓm tÜnh cña m¹ch tõ chÝnh th× hå quang sÏ xuÊt hiÖn gi÷a hai
tiÕp ®iÓm. Nhê c¸c tÊm dËp trong buång dËp hå quang, hå quang sÏ ®îc dËp t¾t.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 6 - TB§-§T1
II. Chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé 1. HÖ thèng m¹ch vßng dÉn ®iÖn Thanh dÉn: do thanh dÉn ph¶i dÉn dßng ®iÖn
lµm viÖc vµ cã khi ph¶i chôi dßng ®iÖn ng¾n
m¹ch lín khi x¶y ra sù cè ®ßng thêi ph¶i ®¶m
b¶o cho tiÕp ®iÓm tiÕp xóc tèt nªn ta chän thanh
dÉn b»ng ®ång cã tiÕt diÖn ngang h×nh ch nhËt.
§Çu nèi : chän ®Çu nèi b»ng bu l«ng cã thÓ th¸o rêi ®îc. TiÕp ®iÓm chÝnh: do dßng ®iÖn lµm viÖc ®Þnh møc cña c«ng t¾c t¬ lµ 25 A
nªn ta chän tiÕp ®iÓm h×nh trô, kiÓu b¾c cÇu, 1 pha 2 chç ng¾t, tiÕp xóc lo¹i
mÆt ph¼ng-mÆt ph¼ng.
TiÕp ®iÓm phô: còng dïng kiÓu tiÕp ®iÓm b¾c cÇu 1 pha 2 chç ng¾t.
2. HÖ thèng dËp hå quang §èi víi khÝ cô ®iÖn h¹ ¸p , c¸c trang bÞ dËp hå quang thêng lµ :
- KÐo dµi hå quang ®iÖn b»ng c¬ khÝ. - Dïng cuén d©y thæi tõ. - Dïng buång dËp hå quang kiÓu khe hÑp. - Dïng buång dËp hå quang kiÓu dµn dËp. Qua ph©n tÝch vµ tham kh¶o thùc tÕ, ®èi víi C«ng t¾c t¬ xoay chiÒu chän
buång dËp hå quang kiÓu dµn dËp .
3. Nam ch©m ®iÖn C«ng t¾c t¬ cã thÓ ®ãng ng¾t b»ng nam ch©m ®iÖn hót quay hoÆc hót th¼ng.
Nam ch©m ®iÖn hót quay - ¦u ®iÓm: ®Æc tÝnh c¬ cña nam ch©m ®iÖn hót quay tèt h¬n nam ch©m ®iÖn
hót th¼ng.
- Nhîc ®iÓm: KÕt cÊu phøc t¹p, mét pha cã mét chç ng¾t lµm cho viÖc dËp hå quang khã kh¨n, ph¶i dïng d©y nèi mÒm.
Nam ch©m ®iÖn hót th¼ng - ¦u ®iÓm: KÕt cÊu ®¬n gi¶n, KÕt cÊu tiÕp ®iÓm b¾c cÇu mét pha cã hai chç
ng¾t lµm cho viÖc dËp hå quang ®¬n gi¶n h¬n, Hµnh tr×nh chuyÓn ®éng
g¾n liÒn víi chuyÒn ®éng cña n¾p nam ch©m ®iÖn,viÖc bè trÝ buång dËp hå
quang dÔ dµng, Kh«ng dïng d©y nèi mÒm.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 7 - TB§-§T1
- Nhîc ®iÓm: ®Æc tÝnh c¬ cña nam ch©m ®iÖn hót th¼ng kh«ng tèt b»ng nam ch©m hót quay.
Do cã nhiÒu u ®iÓm cho nªn ta sÏ sö dông nam ch©m ®iÖn xoay chiÒu h×nh
ch÷ E kiÓu hót chËp.
4. HÖ thèng c¸c lß xo nh¶, lß xo tiÕp ®iÓm vµ lß xo ho·n xung Lß xo nh¶, lß xo tiÕp ®iÓm: ta chän kiÓu lß xo xo¾n h×nh trô do nã Ýt bÞ ¨n
mßn vµ bÒn h¬n lß xo tÊm ph¼ng.
Lß xo ho¨n xung: dïng ®Ó gi¶m bít va ch¹m gi÷a n¾p vµ th©n cùc tõ do ®ã ta dïng lß xo l¸.
5. H×nh d¸ng cña c«ng t¾c t¬ Sau khi chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé ta ®îc h×nh d¸ng c«ng t¾c t¬ nh sau
1. TiÕp ®iÓm tÜnh. 6. Thanh dÉn tÜnh.
2. TiÕp ®iÓm ®éng. 7. Lß xo nh¶.
3. Lß xo Ðp tiÕp ®iÓm. 8. M¹ch tõ nam ch©m ®iÖn.
4. Thanh dÉn ®éng. 9. Cuén d©y nam ch©m ®iÖn.
5. Dµn dËp hå quang. 10. Vßng ng¾n m¹ch.
11. N¾p m¹ch tõ nam ch©m ®iÖn.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 8 - TB§-§T1
Ch¬ng II TÝnh to¸n m¹ch vßng dÉn ®iÖn
I. Kh¸i niÖm chung Trong C«ng t¾c t¬, m¹ch vßng dÉn ®iÖn lµ mét bé quan träng, nã cã chøc n¨ng
dÉn dßng, chuyÓn ®æi vµ ®ãng c¾t m¹ch ®iÖn. M¹ch vßng dÉn ®iÖn do c¸c bé
phËn kh¸c nhau vÒ h×nh d¸ng kÕt cÊu vµ kÝch thíc hîp thµnh. §èi víi C«ng t¾c
t¬, m¹ch vßng dÉn ®iÖn gåm cã c¸c bé phËn chÝnh nh sau:
Thanh dÉn: gåm thanh dÉn ®éng vµ thanh dÉn tÜnh. Thanh dÉn cã chøc n¨ng truyÒn t¶i dßng ®iÖn.
D©y dÉn mÒm. §Çu nèi: gåm vÝt vµ mèi hµn. HÖ thèng tiÕp ®iÓm: gåm tiÕp ®iÓm ®éng vµ tiÕp ®iÓm tÜnh, cã chøc n¨ng
®ãng ng¾t dßng ®iÖn.
Cuén thæi tõ.
II. M¹ch vßng dÉn ®iÖn chÝnh 1. Thanh dÉn
a. Thanh dÉn ®éng Chän vËt liÖu
Thanh dÉn ®éng g¾n víi tiÕp ®iÓm ®éng, v× vËy nã cÇn ph¶i cã lùc Ðp ®ñ
®Ó tiÕp xóc tèt, ®é cøng cao, nhiÖt ®é nãng ch¶y t¬ng ®èi cao... do ®ã ta cã thÓ
chän §ång kÐo nguéi lµm vËt liÖu cho thanh dÉn ®éng.
C¸c th«ng sè cña ®ång kÐo nguéi:
Ký hiÖu ML-TB
Tû träng () 8,9 g/cm3 NhiÖt ®é nãng ch¶y (nc) 1083
0C
§iÖn trë suÊt ë 200C (20) 0,0158.10-3 mm
§é dÉn nhiÖt () 3,9 W/cm 0C §é cøng Briven (HB) 80 120 kG/cm
2
HÖ sè dÉn nhiÖt ®iÖn trë () 0,0043 1/ 0C NhiÖt ®é cho phÐp cÊp A ([cp]) 95
0 C
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 9 - TB§-§T1
TÝnh to¸n thanh dÉn Theo phÇn chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé, ta ®· chän thanh dÉn cã tiÕt
diÖn ngang h×nh ch÷ nhËt víi bÒ réng a, bÒ dÇy b
Theo c«ng thøc 2-6 (TL1) :
Trong ®ã :
I®m = 18 A : dßng ®iÖn ®Þnh møc. n: hÖ sè h×nh d¸ng, n =
ba = 5 10, chän n = 7.
Kf : hÖ sè tæn hao phô ®Æc trng cho tæn hao bëi hiÖu øng bÒ mÆt vµ hiÖu øng gÇn.
Kf = Kbm.Kg = 1,03 1,06. Chän Kf = 1,06. KT : hÖ sè t¶n nhiÖt, KT = (6 12).10-6 (W/ 0 C.mm2) Chän KT=
7,5.10-6.
: ®iÖn trë suÊt cña vËt liÖu ë nhiÖt ®é æn ®Þnh. = 20[1+( - 20)] 20 : ®iÖn trë suÊt cña vËt liÖu ë 20
OC.
: hÖ sè nhiÖt ®iÖn trë cña vËt liÖu.
: nhiÖt ®é æn ®Þnh cña ®ång , ë ®©y ta lÊy b»ng nhiÖt ®é ph¸t nãng cho phÐp = [] = 95 OC.
95 = 0,0158.10 -8[1+4,3.10 -3(95 - 20)] 2,1.10 -8 (.m)
«® : ®é t¨ng nhiÖt æn ®Þnh. «® = - mt víi mt= 40
OC lµ nhiÖt ®é m«i trêng
«® = 95 - 40 = 55 OC
VËy ta cã
a = b.n =7. 0,54 = 3,78 (mm)
)(54,0355.10.5,7).17.(7.2
06,1.10.1,2.186
82
mmb
3.1).K2.n.(n
.K.Ib
odT
f2dm
τρθ
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 10 - TB§-§T1
VËy kÝch thíc tèi thiÓu cña thanh dÉn ®éng lµ a = 3,78 mm vµ b = 0,54
mm.
Tuy nhiªn h×nh d¹ng cña thanh dÉn ®éng cßn phô thuéc vµo h×nh d¹ng cña
tiÕp ®iÓm.
Chän tiÕp ®iÓm theo b¶ng 2-15(TL1.T51)
víi I®m = 18 A ta chän ®êng kÝnh tiÕp ®iÓm dt® = 8 mm vµ chiÒu cao tiÕp
®iÓm lµ ht®= 1,5 mm.
Chän l¹i kÝch thíc cña thanh dÉn ®éng: a= 10 mm vµ b= 1,2 mm
KiÓm tra kÝch thíc lµm ë ®iÒu kiÖn lµm viÖc dµi h¹n DiÖn tÝch thanh dÉn:
S = a.b =10.1,2 = 12 (mm 2 )
Chu vi thanh dÉn: P = 2.(a+b) = 2.(10+1,2) = 22,4 (mm)
MËt ®é dßng ®iÖn :
j = S
Idm =
1218 = 1,5 (A/mm2) < [j] =2 4 (A/mm2)
tho¶ m·n vÒ kÕt cÊu.
NhiÖt ®é thanh dÉn : Tõ c«ng thøc 2-4 (TKKC§HA) ta cã
).(KK)..1.(.I
).(KK..IP.S
mtodT
fod02
mtoT
f2
.K..IK.P.S
.K.P.S.K..I
f0
2
T
mtTf0
2
tdd«
víi 0 : ®iÖn trë suÊt cña ®ång kÐo nguéi ë 00C
33
200 10.015,020.0043,01
10.0158,0.1
(.mm)
mt : nhiÖt ®é m«i trêng, mt = 400C
Thay vµo ta cã :
0043,0.06,1.10.015,0.1810.5,7.4,22.1240.10.5,7.4,22.1206,1.10.015,0.18
326
632
td = 430C
VËy td < [cp] = 95
0C thanh dÉn tho¶ m·n vÒ nhiÖt ®é ë chÕ ®é ®Þnh møc.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 11 - TB§-§T1
KiÓm tra thanh dÉn ë chÕ ®é ng¾n m¹ch §Æc ®iÓm cña qu¸ tr×nh ng¾n m¹ch:
Dßng ®iÖn vµ mËt ®é dßng ®iÖn cã trÞ sè rÊt lín. Thêi gian t¸c ®éng nhá. Tõ ®Æc ®iÓm trªn râ rµng khi x¶y ra ng¾n m¹ch nhiÖt ®é thanh dÉn t¨ng
lªn rÊt lín cã thÓ lµm thanh dÉn bÞ biÕn d¹ng. Do ®ã cÇn ph¶i kiÓm tra khi cã
ng¾n m¹ch th× mËt ®é dßng ®iÖn thanh dÉn cã nhá h¬n mËt ®é dßng ®iÖn cho
phÐp kh«ng.
Tõ c«ng thøc 6-21 (TL1) :
nm
dnmnm t
AAj
Trong ®ã:
Inm = Ibn : dßng ®iÖn ng¾n m¹ch hay dßng ®iÖn bÒn nhiÖt.
tnm = tbn : thêi gian ng¾n m¹ch hay thêi gian bÒn nhiÖt.
Anm = Abn : h»ng sè tÝch ph©n øng víi ng¾n m¹ch hay bÒn
nhiÖt.
A® : h»ng sè tÝch ph©n øng víi nhiÖt ®é ®Çu.
Tra ®å thÞ h×nh 6-5 (TL1.T313) ta cã:
Víi bn = 3000C cã Abn = 3,65.10
4 (A2s/mm4)
® = 950C cã A® = 1.6.10
4 (A2s/mm4)
tnm (s) jnm (A/mm
2) [jnm]cp (A/mm2)
3 87 94
4 75 82
10 47.4 51
VËy mËt ®é dßng ®iÖn cña thanh dÉn khi x¶y ra ng¾n m¹ch nhá h¬n mËt
®é dßng ®iÖn cho phÐp, nªn thanh dÉn cã thÓ chÞu ®îc ng¾n m¹ch.
b. Thanh dÉn tÜnh
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 12 - TB§-§T1
b
a
Stx
Thanh dÉn tÜnh ®îc nèi víi tiÕp ®iÓm tÜnh vµ g¾n víi ®Çu nèi. V× vËy thanh
dÉn tÜnh ph¶i cã kÝch thíc lín h¬n thanh dÉn ®éng.
Ta cã thÓ chän kÝch thíc thanh dÉn tÜnh nh sau :
at = 10 mm
bt = 1,5 mm
Do thanh dÉn ®éng tho¶ m·n ë chÕ ®é dµi h¹n vµ ng¾n h¹n mµ thanh dÉn
tÜnh cã tiÕt diÖn vµ chu vi lín h¬n thanh dÉn ®éng cho nªn thanh dÉn tÜnh còng
tho¶ m·n chÕ ®é dµi h¹n vµ ng¾n h¹n.
2. §Çu nèi §Çu nèi tiÕp xóc lµ phÇn tö quan träng cña khÝ cô ®iÖn, nÕu kh«ng chó ý dÔ
bÞ háng nÆng trong qu¸ tr×nh vËn hµnh nhÊt lµ nh÷ng khÝ cô ®iÖn cã dßng ®iÖn
lín vµ ®iÖn ¸p cao.
C¸c yªu cÇu ®èi víi mèi nèi
NhiÖt ®é c¸c mèi nèi khi lµm viÖc ë dµi h¹n víi dßng ®iÖn ®Þnh møc kh«ng ®îc t¨ng qu¸ trÞ sè cho phÐp.
Khi tiÕp xóc mèi nèi cÇn cã ®ñ ®é bÒn c¬ vµ ®é bÒn nhiÖt khi cã dßng ng¾n m¹ch ch¹y qua.
Lùc Ðp ®iÖn trë tiÕp xóc, n¨ng lîng tæn hao vµ nhiÖt ®é ph¶i æn ®Þnh khi khÝ cô ®iÖn vËn hµnh liªn tôc.
KÕt cÊu cña mèi nèi gåm cã : mèi nèi cã thÓ th¸o rêi ®îc, kh«ng thÓ th¸o
rêi ®îc, mèi nèi kiªm khíp b¶n lÒ cã d©y nèi mÒm hoÆc kh«ng cã d©y nèi
mÒm. ë ®©y ta chon mèi nèi cã thÓ th¸o rêi ®îc vµ b»ng bu l«ng.
Víi dßng ®iÖn ®Þnh møc I®m = 18A theo b¶ng 2-9 (TKKC§HA) chän bu l«ng
5 b»ng thÐp kh«ng dÉn ®iÖn vµ trô ®ång 5.
DiÖn tÝch bÒ mÆt tiÕp xóc : Stx = jIdm
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 13 - TB§-§T1
§èi víi thanh dÉn vµ chi tiÕt ®ång cã tÇn sè f = 50 Hz vµ dßng ®iÖn ®Þnh møc
I®m < 200A th× cã thÓ lÊy mËt ®é dßng ®iÖn j = 0,31 A/mm2
Stx = )(mm 58,1 0,31
18 2
Lùc Ðp tiÕp xóc : Ftx = ftx.Stx
Trong ®ã
ftx lµ lùc Ðp riªng trªn c¸c mèi nèi, ftx = 100 150 kG/cm2
chän ftx=100 kG/cm2 = 100.10-2 kG/mm2
Ftx = 100.10 -2.58,1 = 58,1 (kG)
Theo c«ng thøc 2-25(TL1.T59). §iÖn trë tiÕp xóc lµ:
Trong ®ã
m =1
®ång-®ång tiÕp xóc mÆt Ktx =(0.090.14).10-3 chän Ktx = 0,1.10
-3
)(.,,.,
.,R tx
53
10711581020
1010
§iÖn ¸p tiÕp xóc
Utx = I®m.Rtx =18.1,7.10 –5= 0,31 (mV)
VËy ®iÖn ¸p tiÕp xóc nhá h¬n ®iÖn ¸p tiÕp xóc cho phÐp ([Utx]cp =30 mV), nªn
bu l«ng ®· chän tho¶ m·n yªu cÇu.
3. TiÕp ®iÓm a. NhiÖm vô cña tiÕp ®iÓm
TiÕp ®iÓm thùc hiÖn chøc n¨ng ®ãng ng¾t cña c¸c khÝ cô ®iÖn ®ãng ng¾t.
b. Yªu cÇu ®èi víi tiÕp ®iÓm Khi C«ng t¾c t¬ lµm viÖc ë chÕ ®é ®Þnh møc , nhiÖt ®é bÒ mÆt n¬i kh«ng
tiÕp xóc ph¶i bÐ h¬n nhiÖt ®é cho phÐp. NhiÖt ®é cña vïng tiÕp xóc ph¶i
bÐ h¬n nhiÖt ®é biÕn ®æi tinh thÓ cña vËt liÖu tiÕp ®iÓm.
Víi dßng ®iÖn lín cho phÐp (dßng khëi ®éng, dßng ng¾n m¹ch) tiÕp ®iÓm ph¶i chÞu ®îc ®é bÒn nhiÖt vµ ®é bÒn ®iÖn ®éng.
mtx
tx
FK
).,(Rtx 1020
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 14 - TB§-§T1
Khi lµm viÖc víi dßng ®iÖn ®Þnh møc vµ khi ®ãng ng¾t dßng ®iÖn trong giíi h¹n cho phÐp , tiÕp ®iÓm ph¶i cã ®é mßn ®iÖn vµ c¬ bÐ nhÊt , ®é
rung cña tiÕp ®iÓm kh«ng ®îc lín h¬n trÞ sè cho phÐp.
c. VËt liÖu lµm tiÕp ®iÓm VËt liÖu lµm tiÕp cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: ®iÖn trë suÊt vµ ®iÖn trë tiÕp
xóc bÐ, Ýt bÞ ¨n mßn, Ýt bÞ «xy ho¸, khã hµn dÝnh, ®é cøng cao, ®Æc tÝnh c«ng
nghÖ cao, gi¸ thµnh h¹ vµ phï hîp víi dßng ®iÖn I = 18 A.
Tõ b¶ng 2-13 (TL1) ta chän vËt liªu lµ b¹c niken than ch×, víi c¸c th«ng sè
kü thuËt sau:
Ký hiÖu KMK.A32
Tû träng () 8,7 g/cm3 NhiÖt ®é nãng ch¶y (nc) 1300
0C
§iÖn trë suÊt ë 200C (20) 0,035.10-3 mm
§é dÉn nhiÖt () 3,25 W/cm 0C §é cøng Briven (HB) 45 65 kG/mm
2
HÖ sè dÉn nhiÖt ®iÖn trë () 0,0035/ 0C NhiÖt ®é cho phÐp cÊp A ([cp]) 95
0 C
Nh ®· chän ë phÇn tÝnh thanh dÉn ®éng ta cã kÝch thíc cña tiÕp ®iÓm lµ
d = 8 mm; h=1,5 mm.
d. Lùc Ðp tiÕp ®iÓm Theo c«ng thøc kinh nghiÖm
Ft® = ft® x I®m
Tra b¶ng 2-17 ta chän ft® = 15 (g/A)
Ft® = 15 x 18 = 270 (g) = 0,270 (kg) = 2,70 (N)
e. §iÖn trë tiÕp ®iÓm §iÖn trë tiÕp xóc cña tiÕp ®iÓm ®îc tÝnh theo c«ng thøc 2-25(TL1.T159)
Rtx = mtd
tx
)F.102,0(
K
Trong ®ã :
Ft® = 2,70 (N)
Ktx : hÖ sè kÓ ®Õn sù ¶nh hëng cña vËt liÖu vµ tr¹ng th¸i bÒ mÆt
cña tiÕp ®iÓm. Ktx =310)3,02,0( chän Ktx = 0,25.10
-3
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 15 - TB§-§T1
m: hÖ sè d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc. v× lµ tiÕp xóc mÆtm = ( 17,0 ) nªn chän m = 0,8
Thay vµo ta cã:
)(.),.,(
.,R
,tx
4
80
3
107721020
10250
f. §iÖn ¸p tiÕp xóc Utx = I®m.Rtx =18.7.10
-4 = 0,0126 (V) = 12,6 (mV)
VËy ®iÖn ¸p n¬i tiÕp xóc Utx tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nhá h¬n ®iÖn ¸p tiÕp xóc
cho phÐp [Utx] = 2 30 mV.
g. NhiÖt ®é tiÕp ®iÓm vµ nhiÖt ®é n¬i tiÕp xóc Theo c«ng thøc 2-11(TL1.T52) nhiÖt ®é ph¸t nãng cña tiÕp ®iÓm
Trong ®ã:
t® : nhiÖt ®é cña tiÕp diÓm. : ®iÖn trë suÊt cña vËt iÖu lµm tiÕp ®iÓm ë 95oC
= 95 =20.[1+ (-20)] = 3,5.10-5.(1+0,0035.(95-20)]
= 4,42.10-6 ( Wcm)
mt : nhiÖt ®é m«i trêng, mt =400C
Rt® : ®iÖn trë tiÕp ®iÓm.
Rt®= 65 10071
6635110424 .,,
,..,.
Sh
(W)
P, S : chu vi, tiÕt diÖn cña thanh dÉn.
P = 2,24 cm ; S = 12.10-2 (cm2)
147105710122429332
100711810571012242
10424184042
62
42
62
,.,...,.,.
.,.
.,...,
.,.
td0C
NhiÖt ®é cña ®iÓm tiÕp xóc lµ:
CRI txdmtdtx0
6
24222
2448104249338
10718147 ,.,.,.
)..(,
.8.
.
T
tddm
T
dmmttd PKS
RIKPS
I...
.
..
.
2
22
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 16 - TB§-§T1
h. Dßng ®iÖn hµn dÝnh Khi dßng ®iÖn qua tiÕp ®iÓm lín h¬n dßng ®iÖn ®Þnh møc I®m (qu¸ t¶i , khëi
®éng , ng¾n m¹ch) , nhiÖt ®é sÏ t¨ng lªn vµ tiÕp ®iÓm bÞ ®Èy do lùc ®iÖn ®éng
dÉn ®Õn kh¶ n¨ng hµn dÝnh . §é æn ®Þnh cña tiÕp ®iÓm chèng ®Èy vµ chèng hµn
dÝnh gäi lµ ®é æn ®Þnh ®iÖn ®éng (®é bÒn ®iÖn ®éng) . §é æn ®Þnh nhiÖt vµ æn
®Þnh ®iÖn ®éng lµ c¸c th«ng sè quan träng ®îc biÓu thÞ qua trÞ sè dßng ®iÖn hµn
dÝnh Ihd , t¹i trÞ sè ®ã sù hµn dÝnh cña tiÕp ®iÓm cã thÓ kh«ng x¶y ra nÕu c¬ cÊu
ng¾t cã ®ñ kh¶ n¨ng ng¾t tiÕp ®iÓm . TrÞ sè dßng ®iÖn hµn dÝnh x¸c ®Þnh theo quan hÖ lý thuyÕt 2-33 (TL1.T66)
Ihdb® = A tdnc F.f (A)
Trong ®ã:
A = )
32
1(H
)31
1(32
ncOB
ncnc
O
O : ®iÖn trë suÊt cña vËt liÖu ë 20OC .
Ta cã 20 = O(1+.20)
O = 20.1O
O = )m(10.27,320.0035,013,5.10 8
-8
: hÖ sè dÉn nhiÖt cña vËt liÖu. = 3,25 W/cm.OC = 325 W/m.OC
nc : nhiÖt ®é nãng ch¶y cña vËt liÖu, nc = 1300 OC
HBo : ®é cøng Britnel .
HBo = 50 kG/mm2 = 50.106 (kg/m)
A = 741135130000350
321102731050
130000350311130025332
86,
).,..(.,...
).,..(.,.
(A/Kg1/2 )
fnc : hÖ sè ®Æc trng cho sù t¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc trong qóa tr×nh
ph¸t nãng, chän fnc = 3.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 17 - TB§-§T1
Ft® = 0,275 (kG)
Ihd = )A(59,0311275,0.3.74,1135 TÝnh theo c«ng thøc thùc nghiÖm 2-36 (TL1)
Ihd = Khd. tdF
Trong ®ã:
Khd : hÖ sè hµn dÝnh , chän Khd = 2000 A/kG1/2
Ft® = 0,275 (kG)
Ihd = 2000. )A(8,1048275,0 Ta thÊy Ihdb® LT < Ihdbd TN .Chän Ihdbd = Ihdbd TN = 1048,8A
Inm = 10.I®m = 10.18 = 180A
V× Inm < Ihdbd cho nªn tiÕp ®iÓm kh«ng bÞ hµn dÝnh.
i. §é rung vµ thêi gian rung cña tiÕp ®iÓm Khi tiÕp ®iÓm ®ãng, thêi ®iÓm b¾t ®Çu tiÕp xóc sÏ cã xung lùc va ®Ëp c¬ khÝ
gi÷a tiÕp ®iÓm ®éng vµ tiÕp ®iÓm tÜnh g©y ra hiÖn tîng rung tiÕp ®iÓm. TiÕp
®iÓm ®éng bÞ bËt trë l¹i víi mét biªn ®é nµo ®ã råi l¹i vµ tiÕp tôc va ®Ëp, qu¸
tr×nh nµy x¶y ra trong mét kho¶ng thêi gian råi chuyÓn sang tr¹ng th¸i tiÕp xóc
æn ®Þnh, sù rung kÕt thóc. Qóa tr×nh rung ®îc ®¸nh gi¸ b»ng ®é lín cña biªn ®é
rung Xm vµ thêi gian rung tm Theo c«ng thøc 2-39(TL1.T72) biªn ®é rung cho 3 tiÕp ®iÓm thêng më lµ :
Xm = tdd
V2dođ
F.2)K1.(v.m
Trong ®ã
m® : khèi lîng phÇn ®éng.
m® =K.I®m víi K= 7 (g/A)
m® = 7.18 = 126 (g) =0,126 (kg) v®o : tèc ®é tiÕp ®iÓm t¹i thêi ®iÓm va ®Ëp .
v®o = 0,1 m/s
KV : hÖ sè va ®Ëp phô thuéc vµo tÝnh ®µn håi cña vËt liÖu.
Kv = 9,085,0 chän KV = 0,9. Ft®® : lùc Ðp tiÕp ®iÓm ®Çu.
Ft®®= 0,7.Ft® =0,7.0,275 = 0,1975 (kg) =1,975 (N)
Xm = 5
2
10.4,4975,1.2
)9,01(1,0.175,0
(m)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 18 - TB§-§T1
Do c«ng t¾c t¬ cã ba tiÕp ®iÓm nªn ®é rung cña 1 tiÕp ®iÓm lµ
3
044,0
3
XmmtdX = 0,015 (mm)
Theo c«ng thøc 2-40 (TL1.T72) thêi gian rung cña tiÕp ®iÓm lµ
F
K1v.m.2t
tdd
Vdodm
)s(10.6,5975,1
9,01.1,0.175,0.2t 3m
= 5,6 (ms)
Do c«ng t¾c t¬ cã ba tiÕp ®iÓm chÝnh cho nªn thêi gian rung cña mét tiÕp
®iÓm lµ
3
6,5
3
tmmtdt = 1,9 (ms)
j. §é mßn cña tiÕp ®iÓm Sù mßn cña tiÕp ®iÓm x¶y ra trong qu¸ tr×nh ®ãng vµ qu¸ tr×nh ng¾t m¹ch
®iÖn. Nguyªn nh©n g©y ra sù ¨n mßn cña tiÕp ®iÓm lµ ¨n mßn vÒ ho¸ häc, vÒ c¬
vµ vÒ ®iÖn trong ®ã chñ yÕu lµ do qu¸ tr×nh mßn ®iÖn .
Khèi lîng mßn trung b×nh cña mét cÆp tiÕp ®iÓm cho mét lÇn ®ãng ng¾t
lµ:
g® + gng = 10 -9(K®.
2dI + Kng.
2ngI )Kk®
Trong ®ã :
Kk® : hÖ sè kh«ng ®ång ®Òu, ®¸nh gi¸ ®é mßn kh«ng ®Òu cña
c¸c tiÕp ®iÓm, Kk® =1,1 2,5, chän Kk® =1,5 K®, Kng : hÖ sè mßn khi ®ãng vµ khi ng¾t, tra b¶ng 2-21
(TL1.T79) ta cã
Kng=K® = 0,01 (g/A2)
I® vµ Ing : dßng ®iÖn ®ãng vµ dßng ®iÖn ng¾t.
I® = 5I®m =5.18 = 90 (A)
Ing =3.I®m = 3.18 = 54 (A) g® vµ gng : khèi lîng mßn riªng cña mçi mét lÇn ®ãng vµ ng¾t.
g® + gng = 10 -9 .(0,01.902 +0,01.542 ).1,5 =1,65.10-7 ( g)
Sau N = 106 lÇn ®ãng ng¾t, khèi lîng mßn lµ :
Gm = N.(g® + gng)
= 106 . 1,65.10-7 = 0,165( g)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 19 - TB§-§T1
ThÓ tÝch mßn mét sau mét lÇn ®ãng c¾t lµ
ThÓ tÝch ban ®Çu cña tiÕp ®iÓm lµ
Vt® = )4(mm,,..
.d 3
2
755148
4
2
h
Lîng mßn cña tiÕp ®iÓm sÏ lµ :
Vm% = %,%.,%. 526100
47520100
tdVV
§é mßn cho phÐp cña tiÕp ®iÓm lµ Vm =70. Cho nªn ®é mßn cña tiÕp
®iÓm mµ ta thiÕt kÕ lµ tho¶ m·n.
k. §é lón, ®é më cña tiÕp ®iÓm §é më
§é më cña tiÕp ®iÓm lµ kho¶ng c¸ch gi÷a tiÕp ®iÓm ®éng vµ tiÕp ®iÓm
tÜnh ë tr¹ng th¸i ng¾t cña c«ng t¾c t¬.
§é më cÇn ph¶i ®ñ lín ®Ó cã thÓ dËp t¾t hå quang nhanh chãng, nÕu ®é
më lín th× viÖc dËp t¾t hå quang sÏ dÔ dµng.Tuy nhiªn kho¶ng c¸ch qu¸ lín sÏ
¶nh hëng tíi kÝch thíc cña c«ng t¾c t¬.
Ta lÊy ®é më cña tiÕp ®iÓm lµ m=5mm.
§é lón §é lón l cña tiÕp ®iÓm lµ qu·ng ®êng ®i thªm ®îc cña tiÕp ®iÓm ®éng
nÕu kh«ng cã tiÕp ®iÓm tÜnh c¶n l¹i.
ViÖc x¸c ®Þnh ®é lón cña tiÕp ®iÓm lµ cÇn thiÕt v× trong qu¸ tr×nh lµm viÖc
tiÕp ®iÓm sÏ bÞ ¨n mßn. ®Ó ®¶m b¶o tiÕp ®iÓm vÉn tiÕp xóc tèt th× cÇn cã mét ®é
lón hîp lý.
Theo c«nh thøc lÝ thuyÕt l= A+ B.I®m = 1,5 + 0,02.18 = 1,86 2 (mm).
III. M¹ch vßng dÉn ®iÖn phô ViÖc tÝnh m¹ch vßng dÉn ®iÖn phô t¬ng tù víi c¸ch tÝnh vßng dÉn ®iÖn
chÝnh, víi I®m =10A.
)0,02(c,
, 31 78
1650 mGV mlan
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 20 - TB§-§T1
1. Thanh dÉn a. Thanh dÉn ®éng VËt liÖu vµ kÕt cÊu: gièng víi thanh dÉn ®éng trong m¹ch vßng dÉn ®iÖn
chÝnh.
tÝnh to¸n thanh dÉn
3
ôdT
f2đm
.K).1n.(n.2K..Ib
Trong ®ã
I®m= 10 (A)
n= 7
Kf=1,06
KT=7,5.10-6 (W/0C.mm2)
«®=550C
=0,015.10-3 (Wmm)
b= 0,2 (mm)
a=7.0,2= 1,4 (mm)
Chän tiÕp ®iÓm kiÓu cÇu víi I®m=10(A)chon ®êng kÝnh cña tiÕp ®iÓm
lµ d= 5(mm) vµ chiÒu cao cña tiÕp ®iÓm lµ h =1,2 (mm).
VËy th× chän a = 6 (mm) ; b = 0,8 (mm)
MËt ®é dßng ®iÖn :
j )/(,,.
2082806
10 mmASI đm
VËy j < [j] =2 4 A/mm2 tho¶ m·n vÒ kÕt cÊu
b. Thanh dÉn tÜnh T¬ng tù nh ë m¹ch vßng dÉn ®iÖn chÝnh ta chän c¸c kÝch thíc cña thanh
dÉn tÜnh lµ at = 6 (mm) vµ bt= 1 (mm).
2. TiÕp ®iÓm Chän lo¹i tiÕp ®iÓm cÇu víi d¹ng tiÕp xóc ®iÓm. Chän vËt liÖu tiÕp ®iÓm
I = 10 A , tra b¶ng 2-13 (TL1) cã thÓ chän B¹c kÐo nguéi ( CP 999 ) cã c¸c
th«ng sè kü thuËt :
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 21 - TB§-§T1
Tªn Ký hiªu Gi¸ tri §¬n vÞ
NhiÖt ®é nãng ch¶y nc 961 ( C0 )
TØ träng 10,5 g/cm3
§iÖn trë suÊt ë 20 C0 20 0,0116.10-3 Wmm2/m
§é cøng HB 30 60 kG/cm2
§é dÉn nhiÖt 480 W/m 0C
HÖ sè dÉn nhiÖt ®iÖn trë 0,004 1/( C0 )
X¸c ®Þnh kÝch thíc tiÕp ®iÓm §êng kÝnh tiÕp ®iÓm dt® = 5 (mm) , chiÒu cao tiÕp ®iÓm ht®
=1,2 (mm).
TÝnh lùc Ðp tiÕp ®iÓm theo c«ng thøc thùc nghiÖm 2-17 (TL1) , ta cã :
Ft® = ft®.I®m
Trong ®ã ft® =11 (g/A)
Ft® = 10.11= 110 (g) = 0,11 (kg) = 1,1 (N)
TÝnh ®iÖn trë tiÕp xóc theo c«ng thøc:
Rtx = mtd
tx
)F.102,0(
K
Víi Ktx= 0,25.10-3
m = 0,5
Rtx= 7,5.10-4 (Ω)
TÝnh ®iÖn ¸p tiÕp xóc theo c«ng thøc
Utx = I®m.Rtx= 10.0,75.10-3= 7,5.10-3 (V) = 7,5 (mV)
§é lón cña tiÕp ®iÓm ®îc tÝnh theo c«ng thøc
l’=A+B.I®m=1,5+0,02.10=1,7 (mm)
§é më
V× tæng ®é më vµ ®é lón cña tiÕp ®iÓm phô ph¶i b»ng tæng ®é më vµ ®é lón
cña tiÕp ®iÓm chÝnh nªn :
m’= m + l – l’ =5 + 2 - 1,7 = 5,3 (mm)
trong ®ã m, l lµ ®é më vµ ®é lón cña tiÕp ®iÓm chÝnh.
dtd
htd
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 22 - TB§-§T1
Ch¬ng III TÝnh vµ dùng ®Æc tÝnh c¬
I. TÝnh to¸n lß xo 1. VËt liÖu lµm lß xo
Theo ch¬ng I chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé ta ®· chän lß xo nh¶ vµ lß xo Ðp
tiÕp diÓm lµ kiÓu lß xo xo¨n h×nh trô. B©y giê ta sÏ chän cô thÓ lo¹i lß xo lµ lß xo
thÐp cacbon FOCT 9389 - 60 cã c¸c th«ng sè nh sau
§é bÒn giíi h¹n khi kÐo, sk 2650 N/mm2
Giíi h¹n ®µn håi, s® 800 N/mm2
Giíi h¹n mái cho phÐp khi uèn, su 930 N/mm2
Giíi h¹n mái cho phÐp khi xo¾n, sx 580 N/mm2
Module ®µn håi, E 200.103 N/mm2
Mudule chèng trît, G 80.103 N/mm2
§iÖn trë suÊt, 0,19 0,22 .10-6 m
2. Lß xo Ðp tiÕp ®iÓm chÝnh TÝnh to¸n cho 1 lß xo
§êng kÝnh d©y lß xo Theo c«ng thøc 4-31 (TL1) , ®êng kÝnh d©y lß xo lµ :
dlxc = ][
C.F8
x
Trong ®ã
F: lùc Ðp tiÕp ®iÓm tÝnh cho mét tiÕp ®iÓm(1 pha 2 chç ng¾t).
F=2.Ft®c = 2.2,75 =5,5 (N)
C: chØ sè lß xo, C = 164 chän C = 8 [ x ]: øng suÊt cho phÐp.
dlxc = )mm(44,0580.
8.5,5.8
VËy chän ®êng kÝnh d©y lß xo lµ dlxc =0,44 (mm)
§êng kÝnh lß xo Dlxc = C. dlxc = 8.0,44 =3,52 (mm)
Sè vßng lµm viÖc
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 23 - TB§-§T1
Wlxc = lxc
3
lxc
4lxc
F.D8
f.d.G
Trong ®ã
F: Lùc lß xo ph¶i sinh ra trong ®o¹n f.
Flxc= Ft®c - Ft®d =2.(2,75 – 0,7.2,75) = 1,65 (N)
f: §é lón cña lß xo
flxc = l = 2 (mm)
G: M« ®un chèng trît.
Wlxc = 41,1065,1.52,3.82.,440.10.80
3
43
(vßng)
chän Wlxc= 11 (vßng)
Bíc lß xo tk = dlxc = 0,44 (mm)
tn = d lxc + mm) (62,011
244.0
W
f
lxc
ChiÒu dµi kÕt cÊu lk = dlxc.Wlxc = 0,44.11= 4,84 (mm)
ln = Wlxc.tn + 1,5.dlxc = 11.0,62 + 1,5.0,44 = 7,48 (mm)
øng suÊt xo¾n thùc tÕ cña lß xo
x = 74,57844,0.8.5,5.8
d
FC822
(N/mm2)
VËy x < [x] =580 N/mm2 do ®ã lß xo chän tho¶ m·n yªu cÇu kh«ng
vît qu¸ øng suÊt xo¾n cho phÐp.
3. Lß xo tiÕp ®iÓm phô TÝnh to¸n cho 1 lß xo t¬ng tù nh tÝnh víi lß xo tiÕp ®iÓm chÝnh.
§êng kÝnh d©y lß xo Theo c«ng thøc 4-31 (TL1) , ®êng kÝnh d©y lß xo lµ :
dlxp = ][
C.F8
x
Trong ®ã
F=2.Ft®p = 2.1,1 =2,2 (N)
C = 8
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 24 - TB§-§T1
dlxp = )(,..,. mm30
5808228
VËy chän ®êng kÝnh d©y lß xo lµ dlxp =0,3(mm)
§êng kÝnh lß xo Dlxp = C. dlxp = 8.0,3 = 2,4 (mm)
Sè vßng lµm viÖc
Wlxp = lxp
3
lxp
4lxp
F.D8
f.d.G
Trong ®ã
F: Lùc lß xo ph¶i sinh ra trong ®o¹n flxp.
Flxp= Ft®c - Ft®® =2.(1,1 – 0,5.1,1 ) = 1,1 (N)
flxp: §é lón cña lß xo b»ng ®é lón cña tiÕp ®iÓm phô
flxp = l’ = 1,7 (mm)
Wlxp = 19114287101080
3
3
,,.,.
,.,3.. 4 (vßng)
chän Wlxp= 10 (vßng)
Bíc lß xo tk = dlxp = 0,3 (mm)
tn = d lxp + mm) (,,
, 47010
7130 lxpWf
ChiÒu dµi kÕt cÊu lk = dlxp.Wlxp = 0,3.10= 3 (mm)
ln = Wlxp.tn + 1,5.dlxp = 10.0,47 + 1,5.0,3 = 5,15 (mm)
øng suÊt xo¾n thùc tÕ cña lß xo
x = 249308118822 ,.
.,.
dFC
(N/mm2)
VËy x < [x] =580 N/mm2 do ®ã lß xo chän tho¶ m·n yªu cÇu kh«ng
vît qu¸ øng suÊt xo¾n cho phÐp.
4. Lß xo nh¶ Cã hai lß xo nh¶
Lùc lß xo nh¶ ®Çu ph¶i th¾ng ®îc khèi lîng phÇn ®éng vµ t¹o ra lùc Ðp tiÕp
®iÓm thêng ®ãng.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 25 - TB§-§T1
Fnh® = Kdt(G® + Ft®ct® )
Trong ®ã:
Kdt: HÖ sè dù tr÷ Kdt= 5,12,1 Chän Kdt=1,2 G®: Träng lîng phÇn ®éng. Trong ch¬ng II m¹ch vßng dÉn ®iÖn
ta ®· chän G®=1,75 (N)
Ft®ct®: Lc Ðp tiÕp ®iÓm cuèi thêng ®ãng(2 tiÕp ®iÓm thêng ®ãng)
Ft®ct® = 2.2.Ft®p = 2.2.1,1 = 4,4 (N)
Fnh® = 1,2.(1,75 +4,4) = 7,4 (N) Do cã hai lß xo nh¶ nªn lùc lâ xo nh¶ cho mçi lß xo :
Fnh®1= 247,
=3,7 (N)
Lùc lß xo nh¶ cuèi
Fnhc1= 1nhdF)25,1( VËy ta chän Fnhc1=1,5.Fnh®1=1,5.3,7 = 5,55 (N)
§êng kÝnh d©y lß xo lµ :
dlxnh = ][
C.F8
x
Trong ®ã
F: lùc kÐo nÐn cho 1 lß xo
F = Fnhc1= 5,55 (N)
C: chØ sè lß xo, chän C=10
dlxnh = )(,..,.
][
. mmCF
x
nhc 50580
1055588 1
§êng kÝnh lß xo Dlxnh = C. dlxnh = 10.0,5= 5 (mm)
Sè vßng lµm viÖc
Wlxnh = 1
3
lxnh
4lxnh
F.D8
f.d.G
Trong ®ã:
F1: Lùc lß xo ph¶i sinh ra trong ®o¹n f
F1=Fnhc1- Fnh®1=5,55 – 3,7 = 1,85 (N)
f: §é lón cña lß xo.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 26 - TB§-§T1
f=l+m= 2+5 = 7 (mm)
Wlxnh= ,,...,.. 918
851587501080
3
43
(vßng) 19(vßng)
Bíc lß xo tk = dlxnh= 0,5 (mm)
tn = dlxnh + (mm) ,, 87019750
lxnhWf
ChiÒu dµi kÕt cÊu lk = dlxnh.Wlxnh = 0,5.19 =9,5 (mm)
ln = Wlxnh.tn + 1,5.dlxnh = 19.0,87+ 1,5.0,5 = 17,28 (mm)
øng suÊt xo¾n thùc tÕ cña lß xo
x = 356550105558822 ,,.
.,.
.
..
lxnhdCF
N/mm2
VËy x < [x] =580 N/mm2 do ®ã lß xo chän tho¶ m·n yªu cÇu kh«ng vît
qu¸ øng suÊt xo¾n cho phÐp.
II. §Æc tÝnh c¬ 1. LËp s¬ ®å ®éng
Ta xÐt c«ng t¾c t¬ lµm viÖc trong t thÕ bÊt lîi nhÊt, ®ã lµ t thÕ bÞ l¾p ngîc
Khi n¾p nh¶ δ = δcn + l + m = 7,05 (mm)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 27 - TB§-§T1
Khi n¾p hót δ = δcn= 0,05 (mm)
2. TÝnh to¸n c¸c lùc a. Lùc Ðp tiÕp ®iÓm chÝnh
Do c«ng t¾c t¬ cã ba pha, mçi pha cã hai chç ng¾t nªn
Lùc Ðp tiÕp ®iÓm cuèi Ft®c = 2.3.Ft® = 6.2,75 = 16,5 (N)
Lùc Ðp tiÕp ®iÓm ®Çu Ft®® = 0,7.Ft®c = 0,7.16,5= 11,55 (N)
b. Lùc Ðp tiÕp ®iÓm phô thêng ®ãng Do 1 tiÕp ®iÓm phô cã 2 chç ng¾t vµ c«ng t¾c t¬ cã 2 tiÕp ®iÓm phô nªn
Lùc Ðp tiÕp ®iÓm cuèi Ft®ct® = 2.2.Ft®p = 4.1,1 = 4,4 (N)
Lùc Ðp tiÕp ®iÓm ®Çu Ft®®t® = 0,5.Ft®ct® = 0,5.4,4 = 2,2 (N)
c. Lùc Ðp tiÕp ®iÓm phô thêng më Lùc Ðp tiÕp ®iÓm ®Çu
Ft®®tm = Ft®dt® = 2,2 (N)
Lùc Ðp tiÕp ®iÓm cuèi : Ft®ctm = Ft®ct® = 4,4 (N)
d. Lùc 2 lß xo nh¶ Lùc lß xo nh¶ ®Çu
Fnh® = Kdt(G® + Ft®ct® ) =1,2.(1,75 +4,4) = 7,4 (N)
Lùc lß xo nh¶ cuèi Fnh c = 1,5.Fnh ® = 11,1 (N)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 28 - TB§-§T1
3. §Æc tÝnh c¬
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 29 - TB§-§T1
Ch¬ng IV TÝnh to¸n vµ kiÓm nghiÖm nam ch©m ®iÖn
I. Kh¸i niÖm Nam ch©m ®iÖn ®îc sö dông ngµy cµng rÊt réng r·i mµ kh«ng mét lÜnh vùc
ngµnh kü thuËt nµo kh«ng sö dông nã. NhiÖm vô chñ yÕu cña nam ch©m ®iÖn lµ
bé phËn sinh lùc ®Ó thùc hiÖn c¸c chuyÓn dÞch tÞnh tiÕn hay chuyÓn quay hoÆc
sinh lùc h·m.
Trong mçi lÜnh vùc kh¸c nhau th× cã nh÷ng lo¹i nam ch©m kh¸c nhau vÒ h×nh
d¸ng, kÕt cÊu, øng dông. C¸c qóa tr×nh vËt lý x¶y ra trong nam ch©m ®iÖn rÊt
phøc t¹p, thêng ®îc m« t¶ b»ng c¸c ph¬ng tr×nh vi ph©n tuyÕn tÝnh. V× vËy
viÖc tÝnh to¸n nam ch©m ®iÖn thêng ®îc dùa theo c¸c c«ng thøc gÇn ®óng, ®¬n
gi¶n sau ®ã míi kiÓm nghiÖm l¹i theo c«ng thøc lý thuyÕt, dÉn tíi bµi to¸n tèi
u.
§èi víi c«ng t¾c t¬, nam ch©m ®iÖn lµ c¬ cÊu sinh lùc ®Ó thùc hiÖn tÞnh tiÕn
®èi víi c¬ cÊu chÊp hµnh lµ hÖ thèng c¸c tiÕp ®iÓm.
II. TÝnh to¸n thiÕt kÕ nam ch©m ®iÖn 1. X¸c ®Þnh Kkc
Theo ®Æc tÝnh c¬ ta chän ®iÓm A lµ ®iÓm tíi h¹n täa ®é A(2,05.10 –3 ;23) Lùc ®iÖn tõ tÝnh to¸n lµ
F®ttt = K.Fth Trong ®ã
K: lµ hÖ sè dù tr÷ 3,11,1K chän K = 1,1 Fth : lùc c¬ t¹i ®iÓm A
F®ttt = 1,1. 23 = 25,3 (N) Theo c«ng thøc 5-2 (TL1.T188) hÖ sè kÕt cÊu lµ
)/(,.,
,K / mN
F
th
dtttkc
213 6245310052
325
Theo b¶ng 5-2 (TL1.T188) Kkccp =630 ®Õn 6300 N1/2/m Kkc n»m trong
kho¶ng cho phÐp.
2. Chän vËt liÖu dÉn tõ
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 30 - TB§-§T1
Do lµ nam ch©m ®iÖn xoay chiÒu nªn ta chän vËt liÖu thÐp silic ®ã lµ thÐp l¸
kü thuËt hîp kim t¨ng cêng theo b¶ng 5-3 (TL1-T191)
M· hiÖu 31 Lùc tõ ph¶n kh¸ng HC 4,032,0 A/cm Tõ c¶m d Bd 2,18,0 T Tõ c¶m b·o hoµ Bδ 2 T
§é tõ thÈm µ 250 H/m §é tõ thÈm cùc ®¹i µmax 70006000 H/m §iÖn trë suÊt 50.10-8 Wcm Khèi lîng riªng 7,65 g/cm3 Thµnh phÇn cacbon 0,025%
Tæn hao tõ trÔ khi b·o hoµ 3cm/mJ15,0
Tõ c¶m lâi thÐp 0,6 T
ChiÒu dµy l¸ thÐp 0,5 mm
3. Chän tõ c¶m, hÖ sè tõ rß , hÖ sè tõ c¶m Ta cã Bδth n»m trong kho¶ng )T(7,04,0 chän Bδth = 0,5 (T) HÖ sè tõ rß σr = 1,3 2 chän σr = 1,5 HÖ sè tõ t¶n σt = 1,2
4. TÝnh tiÕt diÖn lâi m¹ch tõ F®ttt ë trªn lµ cña ba khe hë kh«ng khÝ cho nªn
NFF dtttdtttlâi 65122325
2,
,
Theo c«ng thøc 5-8 (TL1.T204) th× TiÕt diÖn lâi cña nam ch©m ®iÖn lµ
)(.,,..,
,
..,24
2424 1054250109196512
10919m
BFS dtttlõilâi
Slâi = 254 (mm2)
Trong ®ã Slâi lµ diÖn tÝch cùc tõ gi÷a
mµSlâi = a.b
chän b= 0,9.a Slâi= 0,9.a2
)(,,,
mm81690
25490
Sa lõi
Ta chän a =17 (mm)
b = 0,9a = 0,9.17 = 15,3 (mm)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 31 - TB§-§T1
LÊy b = 16 (mm)
Theo c«ng thøc 5-11 (TL1) th× ChiÒu réng thùc sù cña lâi
)()(,,
' mmmmKbbc
178416950
16
Trong ®ã
Kc hÖ sè Ðp chÆt cña lâi thÐp. Kc = 0,9 vµ 0,95, ta chän Kc = 0,95
Sè l¸ thÐp kÜ thuËt ®iÖn
3450
17
,
'bN (tÊm)
KÝch thíc cùc tõ bªn khi kh«ng cã vßng ng¾n m¹ch
a’ = )(, mma 582
172
KÝch thíc cùc tõ bªn khi cã vßng ng¾n m¹ch
a’’ =a’ +2 =8,5 + 2.1,5 =11,5 (mm)
VËy ta cã cùc tõ bªn
a’ =11,5 (mm)
b =16 (mm)
5. X¸c ®Þnh kÝch thíc cuén d©y Theo c«ng thøc 5-18(TL1.T209). Søc tõ ®éng cña cuén d©y
(IW)t® = (IW)nh + (IW)h (A.vßng)
Trong ®ã
(IW)nh: søc tõ ®éng cña khe hë kh«ng khÝ lµm viÖc khi phÇn øng
hë
(IW)h: søc tõ ®éng kh«ng ®æi khi khe hë kh«ng khÝ lµm viÖc
Theo c«ng thøc 5-19(TL1.T209)
(IW)nh = O
nh.B
Trong ®ã
nh : tæng khe hë kh«ng khÝ lµm viÖc nh = 2.nh = 2.2,05.10
-3 =4,1.10 -3 (m)
(IW)nh = 632110..410.1,4.5,0
7
3
(A.vßng)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 32 - TB§-§T1
Theo c«ng thøc 5-20(TL1.T210)
(IW)h = O
hrth ..B
Trong ®ã
r : hÖ sè tõ rß , r = 1,5 h : khe hë kh«ng khÝ ë tr¹ng th¸i hót
h = 2cn + cd + ht =0,2 0,5 mm Chän h = 0,2
(IW)h= 12010..410.2,0.5,1.5,07
3
(Avßng)
(IW)t® = 1632 + 120 = 1752 (A.vßng) Theo c«ng thøc 5-21(TL1.T219), ta cã hÖ sè béi sè dßng ®iÖn
KI = 6,14120
1752
)IW(
)IW(
h
td
tho¶ m·n yªu cÇu KI = 4 15 Theo c«ng thøc 5-24 (TL1) , diÖn tÝch cuén d©y
Scd = .jK.K.K.K
)IW.(K
Ilđqtminu
tdmaxu
Trong ®ã
KUmax : HÖ sè tÝnh ®Õn ®iÖn ¸p nguån t¨ng mµ NC§ vÉn lµm viÖc .
Chän Kumax = 1,1
KUmin : HÖ sè tÝnh ®Õn ®iÖn ¸p nguån gi¶m mµ NC§ vÉn lµm viÖc .
Chän Kumin = 0,85 .
Kqt: HÖ sè qu¸ t¶i dßng ®iÖn ë chÕ ®é lµm viÖc dµi h¹n Kqt = 1.
J : MËt ®é dßng ®iÖn trong cuén d©y ë chÕ ®é lµm viÖc dµi h¹n ,
thêng j = 2 4 A/mm2 . Chän j = 3 A/mm2
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 33 - TB§-§T1
Kl® : HÖ sè lÊp ®Çy cuén d©y , Kld = 0,3 0,6 . Chän Kl® = 0,55
Scd = )1(mm,946,14.3.55,0.1.85,0
1752.1,1 2
Tõ diÖn tÝch cuén d©y, chän hÖ sè h×nh d¸ng Khd = 2b
h
cd
cd
bcd = )mm(7)(mm85,621,94
2
S cd
hcd = 2.bcd = 2.7 = 14 (mm) VËy kÝch thíc cña cuén d©y lµ
bcd =7 mm
hcd =14 mm
6. KÝch thíc m¹ch tõ
BÒ réng cña sæ m¹ch tõ 54321cdcs bc
Trong ®ã chän
1 = 0,5 mm khe l¾p r¸p giòa cuén d©y vµ lâi. 2 = 1,5 mm bÒ dµy khung. 3 = 0,5 mm bÒ dµy c¸ch ®iÖn cuén d©ytrong cuén d©y. 4 = 0,5 mm chiÒu dÇy lãt c¸ch ®iÖn ngoµi cuén d©y.
a/2 a
b
c
h®
hn
5
4
3 2
1
bcd
h cd
h l
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 34 - TB§-§T1
5 = 5,0 mm kho¶ng c¸ch bÒ ngoµi ®Õn cùc tõ bªn. bcd = 7 mm chiÒu réng cuén d©y.
ccs= 7+ 0,5 +1,5 +0,5 +0,5 +5 = 15 (mm) ChiÒu cao cña sæ m¹ch tõ
hcs = hcd + 22 + 6 Trong ®ã
hcd = 14 mm chiÒu cao cuén d©y
6 = 5 mm kho¶ng c¸ch mÆt trªn cuén d©y ®Õn n¾p m¹ch tõ ®éng hcs = 14 +2.1,5 +5 = 22 (mm)
DiÖn tÝch n¾p m¹ch tõ Sn = 0,6.Slâi = 0,6.254 = 152,4 (mm
2)
hn = )()(,, mm10mm539
164152
bSn
DiÖn tÝch ®¸y m¹ch tõ S® = 0,5.Slâi = 0,5.254 = 127 (mm
2)
h® = )(,7 mm9416127
bSd
LÊy h®8 mm
ChiÒu cao m¹ch tõ H = hcs + h® + hn
H = 22 + 8 + 10= 40 (mm)
III. TÝnh to¸n kiÓm nghiÖm nam ch©m ®iÖn 1. S¬ ®å thay thÕ m¹ch tõ
Bá qua tõ trë s¾t tõ ( Fe >> ) , ta cã m¹ch tõ ®¼ng trÞ
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 35 - TB§-§T1
1 10 1t
2 20 2 t
3 30 3t
G G G
G G G
G G G
13 1 3
e r1 r2
G G G
G G G
13 2
13 2
G .GG
G G
G = G + Gr
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 36 - TB§-§T1
2. TÝnh tõ dÉn khe hë kh«ng khÝ Dïng ph¬ng ph¸p ph©n chia tõ trêng ®Ó tÝnh tõ dÉn qua khe hë
kh«ng khÝ. Ta chia ra lµm 17 h×nh. Mét khèi h×nh hép ch÷ nhËt víi c¸c c¹nh a, b vµ chiÒu cao
G0 = b.a.0
Hai nöa khèi trô ®Æc cã ®êng kÝnh , chiÒu dµi a, tõ dÉn cña mçi h×nh lµ G1 = 0,26.0.a
Hai nöa khèi trô ®Æc cã ®êng kÝnh , chiÒu dµi b, tõ dÉn cña mçi h×nh lµ G2 = 0,26.0.b
Hai nöa trô rçng víi ®êng kÝnh trong , ®êng kÝnh ngoµi ( + 2m), chiÒu dµi a, tõ dÉn mçi h×nh lµ
G3 = )1
m.(
a.2.0
chän víi m = 0,1.
G3 = a058,0)1
1,0..(
a.2.0
0
Hai nöa trô rçng víi ®êng kÝnh trong , ®êng kÝnh ngoµi ( + 2m), chiÒu dµi b, tõ dÉn mçi h×nh lµ
G4 = )1
m.(
b.2.0
G4 = b.058,0)1
1,0..(
10.b.2.0
3
0
Bèn h×nh 1/4 cÇu ®Æc víi ®êng kÝnh , tõ dÉn cña mçi h×nh lµ G5 = 0,0770.
Bèn h×nh 1/4 cÇu rçng víi ®êng kÝnh trong . ®êng kÝnh ngoµi ( + 2m), tõ dÉn mçi h×nh lµ
G6 = 4
.1,0.
4
m. 00
= 0,025.0.
V× tÊt c¶ c¸c tõ dÉn nµy song song víi nhau nªn tõ dÉn tæng G2 ë khe hë
kh«ng khÝ sÏ lµ tæng cña 17 tõ dÉn trªn
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 37 - TB§-§T1
G = Gδ0 + 2.( G1 + G2 + G3 + G4) +4.( G5 +G6)
G = )025,0077,0(4)b058,0a058,0b26,0a26,0(2ab
ooo
G =
oo
o 408,0)ba(636,0ab
Tõ dÉn khe hë kh«ng khÝ ë cùc tõ gi÷a G2 víi a =17 mm, b= 16 mm
oo3
6o
2 408010161763601017
G ,)..(,.16.
.,,.,.
oo
4o
2 4080021010722
G
Tõ t¶n khe hë kh«ng khÝ ë lâi lµ G2t = 2(G1 + G2 +G3 +G4 ) +4(G5 +G6 )
G2t = 0,019 0 +0,4080
Tõ dÉn khe hë kh«ng khÝ ë cùc tõ bªn G1 víi a = 8,5 mm, b = 16 mm
oo
6
o1 408016586360101658G ,),(,..,
0o
4o
1 40800156010361
G ,,.,.
mµ G3 = G1
G13 = G1 + G3 = 2.G1
G13 =
oo
4o 816003120
10722,,
.,.
Tõ dÉn tæng cña ba khe hë kh«ng khÝ lµ
22410522010445331098210788104211047
GGGG
G 244322458
0132
1323.,.,..,
.,0..,..,..,.,.
.
Tõ dÉn rß Chia lâi cùc tõ lµm hai phÇn b»ng nhau. Tõ dÉn ®îc tÝnh b»ng ph¬ng
ph¸p ph©n chia tõ trêng.
a/2 a/2 b
c
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 38 - TB§-§T1
SuÊt tõ ®Én cña khèi ch÷ nhËt c¹nh 1, b vµ chiÒu cao ccs
g0 = oocs
o 111516
cb1
,..
Hai nöa trô ®Æc chiÒu dµi 1, ®êng kÝnh ccs , mçi khèi cã suÊt tõ dÉn lµ
g1 = 026,0
Hai nöa trô rçng chiÒu dµi1, ®êng kÝnh ccs , mâi khèi cã suÊt tõ dÉn lµ
g2 = )1
mc
(
1.2
cso
mµ m =
2
a
g2 = oo 2301
1715212
,)
..(
.
VËy suÊt tõ dÉn tæng gr = g0 +2(g1 +g2 )
gr = µ0 [1+2.(0,26 + 0,23)] = 1,98.µ0
VËy tõ rß qui ®æi lµ
Gr1 = 3
1.gr.hcs
Gr1= 31
.1,98.µ0.22.10-3 =1,82.10-8 (H)
Ta l¹i cã Gr2 = Gr1 nªn tæng tõ rß lµ Gr = Gr1 + Gr2 = 2.Gr1 = 2.1,82.10
–8= 3,64.10-8 (H)
Tõ dÉn G G = G + Gr
§¹o hµm tõ dÉn tæng
d
dG
d
dG
d
)GG(d
d
dG rr
v× Gr = const nªn
213
213
GG
G.G
d
d
d
dG
d
dG
02324
65443526911
224105220104454090033010581058103911078710034
ddG
.).,.,..,(
.,.,..,..,..,..,.,
HÖ sè tõ t¶n , tõ rß
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 39 - TB§-§T1
HÖ sè tõ t¶n : t =20
2
20
2
G
G
HÖ sè tõ rß : r =
G
G11 r
2
r
2
r2
2
KÕt qu¶ tÝnh to¸n
δ(mm) 0,05 1,05 2,05 3,05 4,05 5,05 6,05 7,05
Gδ2.10-6 6,86 0,35 0,19 0,14 0,13 0,096 0,086 0,078
Gδ20.10-6 6,83 0,32 0,17 0,11 0,08 0,067 0,056 0,048
t 1,004 1,09 1,12 1,27 1,63 1,43 1,54 1,63
Gr.10-8 3,64 3,64 3,64 3,64 3,64 3,64 3,64 3,64
GδΣ.10-8 344 18 10 7,3 5,9 5,1 4,8 4,2
r 1,01 1,2 1,36 1,5 1,62 1,71 1,76 1,87
610.d
dG
60000 134 36 16 8,9 5,6 4 2,9
Nh vËy t¹i ®iÓm tíi h¹n = 2,05 mm , hÖ sè rß r = 1,36 mµ ë trªn ta chän r= 1,5 tháa m·n.
3. TÝnh tõ th«ng
d
dG.
G.2
.KF
2
thhtb mµ Fhtb = )(,
, N65122
3252
Fdttt
th =4
6
282htb 1041
1036250101026512
ddG
K
G2F
.,..,
)..(.,
.(Wb)
VËy tõ c¶m tíi h¹n lµ
Bth = )(,..
., T5150101617
1041S 6
4
lâi
tb
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 40 - TB§-§T1
Bth = 0,515 T trong khi ta chän Bth = 0,5 T. Nh vËy sai sè lµ 0,015 T chÊp
nhËn ®îc.
4. TÝnh sè vßng d©y Sè vßng d©y nam ch©m ®iÖn ®îc tÝnh theo c«ng thøc trang (284 TL1)
W = tb0
irdmminu
.f.44,4
k.U.k
Trong ®ã
Kir : hÖ sè tÝnh ®Õn ®iÖn ¸p r¬i trªn ®iÖn trë cña cuén d©y , khi phÇn
øng bÞ hót KIR =0,900,96. Chän KIR= 0,95 U®m : ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña cuén d©y U®m = 220V
KUmin : hÖ sè tÝnh ®Õn sôt ¸p , KUmin = 0,85
f = 50 Hz 4
rththtb0 1091.σ .,.1,361,4.10 -4 (Wb)
W= 4250109150444950220850
4 .,..,,..,
(vßng)
5. TÝnh ®êng kÝnh d©y TiÕt diÖn cña d©y dÉn lµ
)m(,..,. 2cdcdld m0130
4250147550
WhbK
q
§êng kÝnh d©y dÉn
d =
01304q4 ,.= 0,12 (mm)
Tra b¶ng 5-8(TL1) chän d©y cã ®êng kÝnh khi kh«ng cã c¸ch ®iÖn lµ d =
0,12 mm. Chän ®êng kÝnh d©y cã c¶ c¸ch ®iÖn lµ d = 0,14 mm
KiÓm nghiÖm l¹i hÖ sè lÊp ®Çy cña cuén d©y kl®
49041471204250
hbqWK
2
cdcdld ,..
,..
.
.
VËy hÖ sè lÊp ®Çy cña cuén d©y n»m trong kho¶ng cho phÐp.
6. TÝnh to¸n vßng ng¾n m¹ch §Ó chèng rung cho phÇn ®éng cña NC§ do lùc ®Ëp m¹ch g©y nªn. ta ®Æt vßng
ng¾n m¹ch ë hai bªn trô bªn.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 41 - TB§-§T1
Sè vßng ng¾n m¹ch Wnm = 1 vßng. Lùc hót ®iÖn tõ trung b×nh ë khe hë lµm viÖc khi kh«ng cã vßng ng¾n m¹ch
ë tr¹ng th¸i hót cña phÇn øng.
tn
2
tb4
tbh S10.9,19F
Trong ®ã
Φtb: Tõ th«ng trung b×nh ë khe hë lµm viÖc khi phÇn øng hót ®îc
rh
tbhtb .2
rh: HÖ sè tõ dß khi phÇn øng hót ( = 0,05 mm) ta cã rh = 1,004.
tb = 5
4
1046900412109 .,,.
.,1(Wb)
Stn: DiÖn tÝch tæng trong vµ ngoµi vßng ng¾n m¹ch.
Stn =a’.b = 8,5.16 =136 (mm2)
Ftbh = )(.).,(
.., N13101361046910919 6
254
TØ sè fl cña lùc ®iÖn tõ bÐ nhÊt vµ trÞ trung b×nh cña lùc ®iÖn tõ khi kh«ng cã vßng ng¾n m¹ch.
tbh
minl F
Ff
mµ Fmin = Fc¬q® = )(,,.,.. max N28975331141FK
41
codt
71013289f1 ,
,
Tû sè gi÷a diÖn tÝch cùc tõ ngoµi vµ trong vßng ng¾n m¹ch
St Sn
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 42 - TB§-§T1
t
n
S
S = 0,5
§iÖn trë cña vßng ng¾n m¹ch
2
12
1
1
h
tn0nm f4.2f3
f4.
Sr
223
67
nm 7104271037104
1005010136104502r ,
,.
,..
.,
......
rnm = 3,34.10-4 ()
Gãc lÖch pha gi÷a tõ th«ng ngoµi vµ tõ th«ng trong khi sè vßng ng¾n m¹ch Wnm = 1 lµ :
nm
h
t
nm
t
r
S.
r
G.tg
Trong ®ã St: DiÖn tÝch cùc tõ trong vßng ng¾n m¹ch
St = 79013632S
32
tn ,. (mm2)
tg = 121034310050
1079010450243
67
,.,..,
.,......
= 64,50
Gãc lÖch pha cho phÐp tõ 500 ®Õn 800. Nh vËy 64,50 lµ tho¶ m·n lÝ thuyÕt.
Tõ th«ng t vµ n ®îc tÝnh nh sau
Chän 16,15,64cos
5,0
cosC
O
Tõ th«ng trong vßng ng¾n m¹ch.
)(.,,cos.,.,
.,
cos..Wb10175
5641612161110469
C2C15
O2
5
2
tbt
Tõ th«ng ngoµi vßng ng¾n m¹ch.
n = C. t = 1,16.5,17.10-5 = 6.10-5 (Wb)
Tõ c¶m ë khe hë vïng ngoµi vßng ng¾n m¹ch
n
nn S
B
Trong ®ã
Sn: diÖn tÝch cùc tõ ngoµi vßng ng¾n m¹ch
Sn = 0,5. St = 0,5.90,7 = 45,35 (mm2)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 43 - TB§-§T1
b
d
St ∆ St
ltb
Bn 1,6(T))(,.,
.
T3231103545
1066
5
VËy Bn tho¶ m·n yªu cÇu
C¸c lùc Lùc ®iÖn tõ phÝa ngoµi vßng ng¾n m¹ch
)(,
.,
..,.., N815
10354510610919
S10919F 6
254
n
2n4
tbn
Lùc ®iÖn tõ phÝa trong vßng ng¾n m¹ch
)(,
.,
.,.,.., N865
107901017510919
S10919F 6
254
t
2t4
tbt
Lùc ®iÖn tõ cùc ®¹i
2cos.F.F.2FFF tbntbt2tbn
2tbtmax
Fmax = )(,),.cos(.,.,.,, N941256428158652815865O22
Lùc ®iÖn tõ trung b×nh
Ftb = Ftbt + Ftbn = 5,86 + 15,8 = 21,66 (N)
Lùc ®iÖn tõ nhá nhÊt )(,,,maxmin N72894126621FFF tb
Lùc ®iÖn tõ nhá nhÊt khi hót lµ
F = 4.Fmin = 4.8,72 = 34,88 (N)
Nh vËy lùc ®IÖn tõ nhá nhÊt F = 34,88 N > F max0c =33,75 N tho¶ m·n yªu
cÇu.
Tû sè gi÷a lùc trung b×nh vµ lùc bÐ nhÊt
P = 4827286621
FFtb ,
,
,
min
7. TÝnh to¸n vßng ng¾n m¹ch
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 44 - TB§-§T1
∆=1,5 mm
b=16 mm
DiÖn tÝch trong vßng ng¾n m¹ch: St= 90,7 mm2
C¹nh d )(,, mm7516
790bS
d t
ChiÒu dµi trung b×nh cña vßng ng¾n m¹ch ltb=2(b+d+∆v)=2(16+5,7+2x1.5) = 49,4 (mm)
Khi lµm viÖc nhiÖt ®é vßng ng¾n m¹ch cã thÓ ®¹t tíi 200-2500 C. Nªn ®iÖn trë suÊt cña vßng ng¾n m¹ch t¹i 2250 C lµ
Vßng ng¾n m¹ch ®îc lµm b»ng ®ång nªn cã 20= 0,00158.10-3 (Wmm)
)(.,)).(,.(., mm10972202250043011001580 53225
VËy tiÕt diÖn vßng ng¾n m¹ch
)(,.,
,.., 24
5
nm
tb225 mm39410343
44910972r
lS
VËy chiÒu dµy vßng ng¾n m¹ch
)(,,
, mm93251394Sh
Tæn hao trong vßng ng¾n m¹ch
)(,
.,..,
..,
..
.5-
min
max
5,17.10..W660
103432850
211
r2KKrIP 42
2
nm2u
2tu
nm2nmnm
50
Dßng ®iÖn trong vßng ng¾n m¹ch Pnm =I
2nm
. rnm
Inm = )(,.10,,
4-A4544
343660
rP
nm
nm
8. TÝnh to¸n kiÓm nghiÖm cuén d©y
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 45 - TB§-§T1
ChiÒu dµi trung b×nh cña cuén d©y
ltb = 2b2ba2ba2 cd ]..).([).(
= 2
72117216172 ]..)6([).( = 88 (mm)
§iÖn trë suÊt cña ®ång ë nhiÖt ®é ph¸t nãng cho phÐp = 95 0C(cÊp c¸ch ®iÖn A)
95 = 20[1 + ( - 20)]
= 1,74.10-8[1 + 0,0043(95 - 20)] = 2,3.10-8 (m)
§iÖn trë cña cuén d©y
q
W.lR tb120cd
Rcd = )( ,.
,
..8.,
584760
104120
425010810326
2
38
§iÖn kh¸ng cña cuén d©y Xcd= W
2.GΣ.ω
Trong ®ã
GΣ: tõ dÉn tæng cña m¹ch tõ khi δ= δmin= 0,2 mm (cã kÓ c¶ khe hë
chèng dÝnh)tøc khi cuén d©y ®ang lµm viÖc khi ®ã GδΣ= 87,11.10-8
GΣ=GδΣ + Gr=87,11.10-8 + 3,64.10-8=9,75.10-7
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 46 - TB§-§T1
Xcd = 42502.9,75.10-7.2.Π.50 = 5532,64(W)
Tæng trë cña cuén d©y Zcd=
2cd
2cd XR =
22584760 )5532,64(),( = 5584,67(W) Dßng ®iÖn trong cuén d©y
Icd =cdZ
U=
675584220
,= 0,039(A)
C«ng suÊt tiªu thô cña cuén d©y P = I2cd.Rcd = (0,039)
2 .760,5841,16 (W)
Theo c«ng thøc Newton , ®é t¨ng nhiÖt trong cuén d©y b»ng :
= tnT S.K
P
Trong ®ã
KT: HÖ sè to¶ nhiÖt KT = 15 W/m2.0C (b¶ng 6-5 TL1)
Stn: diÖn tich táa nhiÖt
Stn = Sngoµi= hcd .[2(a + b) + 2..bcd ] Stn= 14.[2.(17+ 16) + 2. .7] =1545 (mm
2)
= C055010154515
O6 ,..
1,16
= mt + = 40 +50,05 = 90,05 OC < [ ]cp = 95
OC
VËy cuén d©y tho¶ m·n vÒ nhiÖt.
9. TÝnh vµ dùng ®Æc tÝnh lùc ®iÖn tõ
Theo c«ng thøc 4-50 (TL1) , lùc hót ®iÖn tõ trung b×nh ®îc tÝnh :
d
dG.
G2.K2FF
2
2
htbdt v× 0ddG r
Víi ba trêng hîp U =0,85.U®m (KU = 0,85)
U = U®m (KU = 1)
U = 1,1.U®m (KU = 1,1)
Trong ®ã
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 47 - TB§-§T1
K = 0,25 víi F tÝnh b»ng Newton
r
tb
mµ tb = W.f.44,4
kU.K ØdkU
KU = 0,85 425050444950220850
tb ..,
,.., 1,88.10 4 (Wb)
KU = 1 4250504449502201
tb ..,
,.. 2,21.10 4 (Wb)
KU = 1,1 42505044495022011
tb ..,
,.., 2,43.10 4 (Wb)
KÕt qu¶ tÝnh ®îc ta cã
d(mm) 0,05 1,05 2,05 3,05 4,05 5,05 6,05 7,05
σr 1,01 1,2 1,36 1,5 1,62 1,71 1,76 1,87
GδΣ.10-8 344 18 10 7,3 5,9 5,1 4,8 4,2
610.d
dG
58348 134 36 16 8,9 5,6 4 2,9
δ1.10-4 1,61 1,34 1,16 1,07 0,99 0,93 0,89 0,86
δ2.10-4 1,89 1,57 1,36 1,25 1,16 1,09 1,04 1,01
δ3.10-4 2,08 1,72 1,5 1,37 1,27 1,2 1,14 1,11
Fdt1 59,9 33,2 21,7 14,9 10,6 7,8 6,4 5,2
Fdt2 82,5 45,6 29,7 20,3 14,5 10,6 8,7 6,9
Fdt3 99,9 54,8 36,2 24,4 17,4 12,9 10,4 8,3
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 48 - TB§-§T1
H×nh díi ®©y ta chØ vÏ ®êng cong biÓu diÔn lùc hót ®iÖn tõ øng víi Kumin=
0,85. Tõ h×nh vÏ ta thÊy ®êng cong lùc hót ®iÖn tõ kh«ng c¾t ®êng ®Æc tÝnh
c¬ nam ch©m ®iÖn ®¹t yªu cÇu. V× vËy øng víi Kumin= 1 vµ 1,1 th× nam ch©m ®iÖn còng sÏ ®¹t yªu cÇu.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 49 - TB§-§T1
1,75
0
10
20
30
40
50
60
70
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 50 - TB§-§T1
Ch¬ng V TÝnh vµ kiÓm nghiÖm buång dËp hå quang
I. VËt liÖu Nh ë ch¬ng chän kÕt cÊu vµ thiÕt kÕ s¬ bé ta ®· chän buång dËp hå quang
kiÓu dµn dËp. Nªn sau ®©y ta sÏ chän vËt liÖu lµm buång dËp vµ c¸c tÊm dËp
1. VËt liÖu lµm vá buång dËp hå quang §èi víi vËt liÖu lµm vá buæng dËp hå quang ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau
TÝnh chÞu nhiÖt cao. §¶m b¶o tÝnh c¸ch ®iÖn vµ chèng Èm. Nh¸m bÒ mÆt bªn trong thµnh buång dËp. §Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu trªn ta chän vËt liÖu lµm vá buång dËp hå quang
Xim¨ng Ami¨ng cã Ký hiÖu: OCT 8697-58
2. VËt liÖu lµm c¸c tÊm dËp Thêng ®îc lµm b»ng thÐp Ýt cacbon, c¸c tÊm ®óc b»ng khu«n m¹ mét líp
®ång ®Ó b¶o vÖ chèng rØ
II. TÝnh to¸n vµ kiÓm nghiÖm Chän kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c tÊm dËp lµ δt= 2,5 mm, bÒ dµy cña tÊm dËp lµ ∆t= 1 (mm).
Gi¸ trÞ biªn ®é cña ®iÖn ¸p phôc håi theo c«ng thøc ( 3-26 TL1)
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 51 - TB§-§T1
Uphmax=Ung¾tmax= sin.K.3
U.2.1,1sd
dm
Trong ®ã
Udm: ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña líi Udm=440 V
φ: gãc lÖch pha gi÷a dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p sin= 0,6 Ksd: hÖ sè s¬ ®å, v× buång dËp hå quang nµy tÝnh cho mçi mét tiÕp
®iÓm chÝnh nªn Ksd= 0,865
Uphmax=Ung¾tmax= 6086503440
,.,..21,1.
=205 (V)
TÇn sè dao ®éng riªng cña m¹ch ng¾t theo c«ng thøc ( 3-30 TL1)
f0= )P.BA.(U
3804
3
dm
dm
Trong ®ã
Pdm: c«ng suÊt ®Þnh møc cña ®éng c¬
Pdm= cos.IU.3 dmdm )(,)(,,... KW71713W81371780184403Pdm
A=15000
B=3000
)(,),..(3
0 Hz553142171713300015000440380f 4
Tèc ®é t¨ng trung b×nh cña ®iÖn ¸p phôc håi theo c«ng thøc ( 3-27 TL1)
nguån0bd
t
ph U.f.K.2d
dU
Trong ®ã
Kbd: hÖ sè biªn ®é
Kbd= ,47max 0
440205
UU
nguån
ph
6ph 13.10.,.,.dU
44055314214702d t
§é bÒn ®iÖn phôc håi t.KUU t
0
phph
Trong ®ã
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 52 - TB§-§T1
0
phU : ®é bÒn ®iÖn phôc håi ban ®Çu ë thêi ®iÓm dßng ®iÖn xoay
chiÒu qua trÞ sè kh«ng 0
phU = 6,0nU0
t = (72 + 0,72.δt ). 6,0n víi n=2 lµ sè chç ng¾t
0phU = )V(32,876,02).5,2.72,072(
Kt: tèc ®é t¨ng ®é bÒn phôc håi
Kt= 6,0n.K0
t
Víi )273T40.(I.2
10.)].7,5I(820[K
ng
6
tng
2
t0
t
Ing: dßng ®iÖn ng¾t Ing=3.Idm= 3.18 = 54 (A)
T: nhiÖt ®é cña tÊm dµn dËp
T= C75306200540180293zI0180293 0ng ,..,..,
2512332592737530640542
101755452820K62
0t ,
),.(.
.)].,.(,[
(V/s)
Kt= 1459212602251233259 ,., (V/s) VËy t14592123287U ph .,
X¸c ®Þnh sè tÊm dËp theo qu¸ tr×nh kh«ng dao ®éng cña ®iÖn ¸p phôc håi theo c«ng thøc (3-54 TL1)
2
đm0hp
0ph
2
đmđm2đmđm
td K.0,35.UUK.UKln-1.KU.K
6,0n
Trong ®ã
Kdm: hÖ sè ®Þnh møc
35,08,01.865,0.9,0cos1.K.9,0K sddm
1300
K.L.IK
o
t3
2
ng
2
Víi L: ®iÖn c¶m m¹ch ng¾t
)(.,...
,.
.
sin. H10561550254
60440I
UL 3ng
dm
882101300
1233259K 2 ,..5415,56.10 3
23-
0
hqU : ®iÖn ¸p hå quang cña mét kho¶ng trèng
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 53 - TB§-§T1
).04,07,0).(I.003,0110(U tng0
hq
88,13(V)),2.,,).(.,( 504070540030110U 0hq
2
td 350832788210
8821044035060n
,.7,320,35.,8
,
0,35.440ln-1.,.,
,
1792n td , VËy chän ntd= 3 tÊm
KiÓm tra ®iÒu kiÖn x¶y ra qua tr×nh kh«ng dao ®éng theo c«ng thøc (3-53 TL1)
32
ng
td0 I.L
6,0n.415f
3
230
54105615
603415f..,
,.
2893f0
Mµ ta cã f0= 31421,55 do ®o tháa m·n ®iÒu kiÖn trªn vËy qu¸ tr×nh kh«ng
dao ®éng. Sè lîng tÊm dµn dËp lµ
ndd= ntd+3 = 3 + 3 = 6 tÊm
Thêi gian ch¸y cña hå quang thq= 0,01s ChiÒu dµi nhá nhÊt cña c¸c tÊm theo c«ng thøc (3-55 TL1)
3nghq
2
tt I.t..73,1l
32t 5401052731l .,.,., 410l t , (cm) chän lt= 0, 5 cm
Chç më cña c¸c tÊm cã h×nh ch÷ V. C¸c tÊm cuèi nèi víi tiÕp ®iÓm ®ãng ng¾t.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 54 - TB§-§T1
Ch¬ng VI Hoµn thiÖn kÕt cÊu
I. M¹ch vßng dÉn ®iÖn 1. Mach vßng dÉn ®iÖn chÝnh
a. Thanh dÉn ®éng Cã tiÕt diÖn h×nh ch÷ nhËt. §îc lµm b»ng vËt liÖu lµ ®ång kÐo nguéi cã ký hiÖu ML-TB. C¸c kÝch thíc lµ a®c= 10 mm, b®c= 1,2 mm.
b. Thanh dÉn tÜnh Cã tiÕt diÖn h×nh ch÷ nhËt. Còng ®îc lµm b»ng vËt liÖu lµ ®ång kÐo nguéi cã ký hiÖu ML-TB. Cã c¸c kÝch thíc lµ atc= 10 mm, btc= 1,5 mm. Thanh dÉn tÜnh sÏ cã h×nh d¸ng nh sau ®Ó tËn dông lùc ®iÖn ®éng ®Ó
t¨ng lùc Ðp tiÕp ®iÓm.
Thªm vµo ®ã do ®iÖn ¸p gi÷a hai thanh dÉn tÜnh lµ 440 V nªn c¸c thanh dÉn tÜnh sÏ ®îc ®Æt c¸ch nhau 5 mm.
c. TiÕp ®iÓm D¹ng b¾c cÇu, tiÕp ®iÓm h×nh trô. §îc lµm b»ng vËt liÖu lµ kim lo¹i gèm (B¹c-Than ch×-Niken) cã ký
hiÖu lµ KMK.A32
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 55 - TB§-§T1
Cã c¸c kÝch thíc lµ ®êng kÝnh dt®= 8 mm, ChiÒu cao h t®= 1,5 mm
d. §Çu nèi Bu l«ng 5 b»ng thÐp kh«ng dÉn ®iÖn vµ cã trô ®ång 5
2. M¹ch vßng dÉn ®iÖn phô a. Thanh dÉn ®éng Cã tiÕt diÖn h×nh ch÷ nhËt. §îc lµm b»ng vËt liÖu lµ ®ång kÐo nguéi cã ký hiÖu ML-TB. C¸c kÝch thíc lµ a®p= 6 mm, b®p= 0,8 mm.
b. Thanh dÉn tÜnh Cã tiÕt diÖn h×nh ch÷ nhËt. §îc lµm b»ng vËt liÖu lµ ®ång kÐo nguéi cã ký hiÖu ML-TB. Cã c¸c kÝch thíc lµ atp= 6 mm, btp= 1 mm.
c. TiÕp ®iÓm D¹ng b¾c cÇu, tiÕp ®iÓm h×nh cÇu. §îc lµm b»ng vËt liÖu b¹c. Cã c¸c kÝch thíc lµ ®êng kÝnh dt®=5 mm, ChiÒu cao h t®= 1,2 mm.
II. Lß xo tiÕp ®iÓm, lß xo nh¶ Lß xo co d¹ng h×nh xo¾n trô,vËt liÖu chÕ t¹o lß xo lµ ThÐp c¸c bon
OTC9389-60
1. Lß xo tiÕp ®iÓm chÝnh §êng kÝnh d©y lß xo dlxc= 0,44 mm. §êng kÝnh lß xo Dlxc= 3,52 mm. Sè vßng Wlxc= 11 vßng.
2. Lß xo tiÕp ®iÓm phô §êng kÝnh d©y lß xo dlxp= 0,3 mm. §êng kÝnh lß xo Dlxp= 2,4 mm. Sè vßng Wlxp= 10 vßng.
3. Lß xo nh¶ §êng kÝnh d©y lß xo dlxnh= 0,5 mm. §êng kÝnh lß xo Dlxnh = 5 mm. Sè vßng Wlxnh = 19 vßng.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 56 - TB§-§T1
III. Nam ch©m ®iÖn 1. M¹ch tõ VËt liÖu lµm m¹ch tõ lµ ThÐp 31. KÝch thíc lâi a=b’ = 17 mm. Sè l¸ thÐp kü thuËt ®iÖn n= 34 tÊm. ChiÒu dµy mét l¸ thÐp = 0,5 mm. KÝch thíc hai m¹ch tõ bªn a’=a’’=11,5 mm. ChiÒu réng cöa sæ m¹ch tõ Ccs = 15 mm. ChiÒu cao cöa sæ m¹ch tõ hcs=22 mm. ChiÒu cao n¾p m¹ch tõ hn= 10 mm. ChiÒu cao ®¸y m¹ch tõ h®= 8 mm. Tæng chiÒu cao m¹ch tõ H= 40 mm.
2. KÝch thíc cuén d©y ChiÒu réng cuén d©y bcd= 7 mm. ChiÒu cao cuén d©y hcd= 14 mm. Sè vßng d©y W = 4250 vßng. §êng kÝnh d©y d = 0,12 mm ( kh«ng kÓ c¸ch ®iÖn)
d = 0,14 mm (kÓ c¸ch ®iÖn)
3. Vßng ng¾n m¹ch Hai vßng ng¾n m¹ch ®Æt ë hai cùc tõ bªn. Sè vßng Wnm=1 vßng BÒ dµy cña tiÕt diÖn vßng ng¾n m¹ch ∆v=1,5 mm. ChiÒu cao cña tiÕt diÖn vßng ng¾n m¹ch h =2,93 mm. ChiÒu réng cña vång ng¾n m¹ch lµ d = 5,7 mm.
4. Buång dËp hå quang VËt liÖu lµm vá buång dËp hå quang lµ Xim¨ng Ami¨ng cã Ký hiÖu: OCT
8697-58
VËt liÖu lµm c¸c tÊm dËp lµ b»ng thÐp Ýt cacbon, c¸c tÊm ®óc b»ng khu«n m¹
mét líp ®ång ®Ó b¶o vÖ chèng rØ
ChiÒu dµi nhá nhÊt cña tÊm dËp lt= 0,5 (cm)
Chän kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c tÊm dËp
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 57 - TB§-§T1
lµ δt= 2,5 mm, bÒ dµy cña tÊm dËp lµ ∆t= 1 (mm).
Chç më cña c¸c tÊm cã h×nh ch÷ .
IV. Vá vµ c¸c chi tiÕt kh¸c Vá lµm b»ng vËt liÖu nhùa cøng c¸ch ®iÖn tèt. §¸y nam ch©m ®iÖn cã ®Æt mét gi¸ ®ì ®Ó chèng rung c¬ khÝ trong qu¸ tr×nh
®ãng më n¾p nam ch©m ®iÖn.
Ngoµi ra CTT cßn nhiÒu chi tiÕt phô kh¸c.
Ch¬ng VII VÝ dô minh häa øng dông c«ng t¾c t¬ trªn
I. S¬ ®å nguyªn lý §©y lµ s¬ ®å nguyªn lý ®ãng c¾t mét ®éng c¬ cã U®m = 440 V~ vµ I®m= 18 A
víi t¶i cña ®éng c¬ lµ mét b¨ng truyÒn s¶n xuÊt thêng xuyªn ph¶i ®ãng c¾t.
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 58 - TB§-§T1
§Ó ®ãng c¾t ®éng c¬ nµy ta dïng c«ng t¾c t¬ ®· thiÕt kÕ ë trªn, ngoµi ra cßn
dïng thªm mét r¬ le nhiÖt ®Ó b¶o vÖ qu¶ t¶i vµ cÇu ch× ®Ó b¶o vÖ ng¾n m¹ch.
Ngo i ra ta còng dïng thªm m¹ch sau ®Ó kiÓm tra ho¹t ®éng cña ®éng c¬
II. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng 1. M¹ch chÝnh ®iÒu khiÓn ®éng c¬
Khi muèn khëi ®éng b¨ng t¶i th× Ên nót §, cuén d©y CD cña c«ng t¾c cã ®iÖn,
c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1, K2, K3 cña c«ng t¾c t¬ ®ãng l¹i, ®éng c¬ ®iÖn ®îc cÊp
®iÖn vµ sÏ quay. §ång thêi tiÕp ®iÓm phô K0 cña c«ng t¾c t¬ ®ãng l¹i ®Ó duy tr×
®iÖn cho cuén d©y khi th¶ nót Ên § ra, võa cã t¸c dông b¶o vÖ ®iÓm kh«ng tøc
ng¨n ngõa t×nh tr¹ng ®éng c¬ tù khëi ®éng khi ®iÖn ¸p líi phôc håi sau khi mÊt
®iÑn hoÆc ®iÖn ¸p sôt qu¸ thÊp. Khi muèn dõng b¨ng t¶i Ên nót N, cuén d©y cña
c«ng t¾c t¬ mÊt ®iÖn, c¸c tiÕp ®iÓm, c¸c tiÕp ®iÓm K1, K2, K3 më ra c¾t ®iÖn vµo
cuén d©y, ®éng c¬ dõng l¹i, b¨ng t¶i còng dõng l¹i.
2. M¹ch kiÓm tra Khi cÊp ®iÖn cho ®éng c¬ th× tiÕp ®iÓm phô thêng më cña c«ng t¾c t¬ ®ãng
l¹i lµm cho ®Ìn ®á bËt s¸ng b¸o cho c«ng nh©n vËn hµnh biÕt r»ng ®éng c¬ ®·
ho¹t ®éng. Cßn khi ng¾t ®iÖn cÊp vµo ®éng c¬ th× tiÕp ®iÓm phô thêng ®ãng cña
®éng c¬ sÏ ®ãng vµo vµ ®Ìn xanh bËt s¸ng b¸o cho c«ng nh©n vËn hµnh biÕt r»ng
®éng c¬ ®· ngõng ho¹t ®éng
Thiết kế công tắc tơ Đồ án khí cụ điện hạ áp
Ngäc V¨n Tó - 59 - TB§-§T1
TµI LIÖU THAM KH¶O 1.ThiÕt kÕ khÝ cô ®iÖn h¹ ¸p Bé m«n m¸y ®iÖn – khÝ cô ®iÖn, §HBK – Hµ Néi 1987
2.KhÝ cô ®iÖn, NXB KHKT 2004 TS Ph¹m V¨n Chíi TS Bïi TÝn H÷u KS NguyÔn TiÕn T«n
3.KhÝ cô ®iÖn h¹ ¸p Bé m«n m¸y ®iÖn – khÝ cô ®iÖn, §HBK – Hµ Néi 1976
4.PhÇn tö tù ®éng NguyÔn TiÕn T«n, Ph¹m V¨n Chíi, §HBK – Hµ Néi 1984