LİSANSÜSTÜ - sbe.esenyurt.edu.trsbe.esenyurt.edu.tr/Upload/Editor/files/tez ve proje yazım... · özellikler taşıması gerekir. Çünkü tez hazırlama ve özellikle yazma aşamasında

İSTANBUL ESENYURT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

LİSANSÜSTÜ TEZ VE PROJE YAZIM

KILAVUZU

İstanbul, 2015

İÇİNDEKİLER

1.GİRİŞ ............................................................................................................................................ 1

2. TEMEL İLKELER………………...................................................................................…....1

3.TEZ………………………………………………………………………………………..…2

3. 1.TEZİN BİÇİM ve GÖRÜNÜMÜ .................................................................................. 2

3.1.1 Kâğıt Özellikleri ................................................................................................. 2

3.1.2. Sayfa Düzeni .........................................................................................................2

3.1.3 Sayfaların Numaralandırılması ............................................................................. 2

3.1.4. Yazı Özellikleri (Yazı Tipi ve Harf Büyüklüğü) ............................................... 3

3.1.5. Hecelere Ayırma ................................................................................................. 3

3.1.6 Paragraf ................................................................................................................. 3

3.1.7 Atıf (Gönderme /Referans) Sistemi ...................................................................... 3

3.1.9 Aktarımlar ............................................................................................................. 4

3.1.10.Dipnotlar ............................................................................................................ 4

3.1.11. Görsel Nesnelerin Yerleştirilmesi ..................................................................... 4

3.1.12 Aktarılan Sözler (Quotations) ............................................................................. 5

3.1.13. Tez Uzunluğu. ................................................................................................. 5

3.1.14. Kalın Tezlerin Sunumu. ................................................................................. 5

4. TEZ ÖNERİSİ ....................................................................................................................... 5

4.1. Kapak Sayfası ....................................................................................................... 5

4.2. Tezin Konusu. ....................................................................................................... 6

4.3. Tezin Amacı ve Önemi ......................................................................................... 6

4.4. Literatür Değerlendirmesi ..................................................................................... 7

4.5. Yararlanılabilecek Diğer Kaynaklar (Literatür Taraması) ..................................... 7

4.6. Yöntem .................................................................................................................. 7

4.7. Geçici Plan (Taslak Plan) ....................................................................................... 8

4.8. Çalışma Takvimi ....................................................................................................8

5. TEZİN KISIMLARI (TEZİN YAPISI) .......................................................................... 8

5.1. Ön Kısım .................................................................................................................9

5.1.1.Dış KapakSayfası ....................................................................................... 9

5.1.2. Boş Sayfa ................................................................................................. 9

5.1.3. İç Kapak Sayfası ........................................................................................ 9

5.1.4.Bilimsel Etiğe Uygunluk Sayfası ............................................................... 9

5.1.5 .Yönergeye Uygunluk Onayı ...................................................................... 9

5.1.6.Kabul ve Onay Sayfası ................................................................................ 10

5.1.7.Önsöz ve/ veya Teşekkür ............................................................................ 10

5.1.8.Kısa Özet (Öz) .......................................................................................... 10

5.1.9.Yabancı Dilde Kısa Özet ( Abstract) ...................................................... 10

5.1.10.İçindekiler ............................................................................................... 11

5.1.11. Kısaltmalar ve Simgeler Listesi ............................................................. 11

5.1.12.Tablolar Listesi ....................................................................................... 11

5.1.13.Şekiller Listesi ........................................................................................ 11

5.2. Metin Kısmı (Tezin Gövdesi) ............................................................................. 11

5.2.1. Sosyal Bilimler Enstitüsünde Hazırlanan Tezlerin Metin Kısmı Formatı.11

5.2.1.1.Giriş………………………………………………………………………11

5.2.1.2.Ana Bölümler ve Alt Başlıklar................................................... 12

5.2.1.3.Sonuç ......................................................................................... 12

5.3. Son Kısım (Arka Kısım) .................................................................................. 12 5.3.1.Kaynakça ........................................................................................................................ 12

5.3.2.Ekler ...........................................................................................................13

5.3.3.Özgeçmiş .................................................................................................. 13

6. ETİK İHLALLERİ .............................................................................................................. 13

7. TEZİN ENSTİTÜYE TESLİMİ .......................................................................................... 14

7.1. Tez Savunması Öncesinde Tez Teslimi ............................................................. 14

7.2. Kabul Edilen Tezlerin Teslimi ........................................................................... 14

8.TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJESİ………………………………………………….…15

9. KILAVUZUN EKLERİ ....................................................................................................... 16

EK-.1. Sayfa Düzeni ............................................................................................................... 16

EK-2. Sosyal Bilimler Enstitülüsünde Hazırlanacak Tezlerde Atıf Yapılan Kaynakların

Dipnotta ve Kaynakçada Gösterimi ......................................................................................... 17

EK-3. Televizyon Programı, Film ve Çoklu Ortam Yazılımı .................................................. 20

EK-4. Görsel Nesneler ............................................................................................................. 20

EK-5. Tablo Başlık Yazısı ve Sayfa İçi Yerleşimi................................................................... 21

EK-6. Şekil Alt Yazısı ve Sayfa İçi Yerleşimi ......................................................................... 21

EK-7. Yüksek Lisans/Doktora Tezi Dış Kapak Sayfası .......................................................... 22

EK-8A. Herhangi Bir Kurum Tarafından Desteklenmemiş Tezlere İlişkin Tez İç Kapak

Sayfası ...................................................................................................................................... 23

EK-8.B. Herhangi Bir Kurum Tarafından Desteklenmiş Tezlere İlişkin Tez

İç Kapak Sayfası ..................................................................................................................... 24

EK-9. Bilimsel Etiğe Uygunluk Sayfası ................................................................................. 25

EK-10. Kılavuza Uygunluk Onayı .......................................................................................... 27

EK-11..Yüksek Lisans Tezleri İçin Kabul ve Onay Sayfası ................................................... 27

EK-12. Önsöz/Teşekkür ......................................................................................................... 28

EK-13.A.Kısa Özet ................................................................................................................ 28

EK-13.B.Yabancı Dilde Kısa Özet (Abstract) .........................................................................29 EK-14.Yemin Metni Örneği………………………………………………………….………30

EK-15 Özgeçmiş .......................................................................................................................30

EK-16. İçindekiler…………………………………………………………………….......….31

EK-17. APA (American Psychology Association) Proje Yazım Kuralları……………….….33

EK-18. Çalışma Takvimi……………………………………………………………….…….47

EK-19. Araştırmalarda Sık Rastlanan Hatalar…………………………………….………….48

1. GİRİŞ

İstanbul Esenyurt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü lisansüstü programlarına devam

eden öğrencilerin tez önerisi, tez ve dönem projesi hazırlarken yaygın kabul gören bilimsel aktarma ve

yazma ilkelerine uygun davranmaları hususunda yol gösterici olma amacıyla oluşturulan bu yönerge,

İstanbul Esenyurt Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin

36,38,39,40,41,42,43,47,51 ve 55. maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Lisansüstü tez, yapılan çalışmanın değerini ve çalışmayı yapanın akademik yetkinliğini

gösteren bir belgedir. Çalışmayı yapan kişi ile okuyucu arasında bir iletişim ve değerlendirme aracı

olan tezin belirli akademik standartlara göre hazırlanmış olması beklenir. Tezin bilimsel değeri, sadece

üretilen bilginin niteliğine, yani tezin içeriğine değil tezin belirli biçim ve görünüm şartlarına

uygunluğuna da bağlıdır. Biçim ve görünüm ile ilgili bu standartlar aynı zamanda bir tezin

hazırlanmasını kolaylaştıran tekniklerdir. Tez çalışmasının ilk adımı olması bakımından tez önerisinin

de aynı akademik standartlara göre hazırlanması gerekir. Bu nedenle hazırlanan kılavuzda, tez

önerisinde, tezde ve tezsiz yüksek lisans programlarının dönem projelerinde bulunması gereken biçim

ve görünüme ilişkin özelliklere yer verilmiştir.

Klinik Psikoloji öğrencileri, projelerini hazırlarken EK-18’de yer alan APA (American

Psychology Association) yazım kurallarına uymalıdır.

2.TEMEL İLKELER

• Akademik etik kurallara sıkı sıkıya bağlı kalınmalıdır. Öğrenci projesini/tezini kendisi

hazırlamalı, kaynak gösterme ve alıntı yapma kurallarına kesinlikle uymalıdır.

• Proje ya da tez hangi düzeyde olursa olsun okuruna yargıda bulunma ve yorum yapma

olanağı verecek nesnellikte yazılmalı, yazarın görüş ve yorumları şüpheye yer

bırakmayacak netlikte ve anlaşılır olmalıdır.

• Gereksiz bilgilere yer vererek çalışmanın hacmini arttırmaya ya da bütünlüğünü bozacak

ölçüde eksiltmeye gitmekten kaçınılmalıdır.

• Bir projenin/tezin en az kaç sayfa olması gerektiğine dair genel bir kural/kalıp yoktur;

çalışmanın içeriği ne kadar gerektiriyorsa sayfa sayısı da o kadar olur. İyi çalışma

yeterince arıtılmış olandır.

1

3. TEZ

Tezin konusunun ve araştırmayı yönlendiren problemin belirlenmesi gerekmektedir.

Belirlenen konu hakkında yapılacak olan literatür taraması hem probleme olan soruların netleşmesini

sağlar hem de çalışmanın özgünlüğünü gösterir.

Tezin teknik ayrıntılarının; “Araştırmanın Hipotezi ve Varsayımları”, “Araştırmanın Modeli”,

“Sınırlılıkları”, “Verilerin Toplanması”, “Veri Toplama Araçları”, “Veri Toplama Araçlarının

Geçerliği ve Güvenilirliği”, “Verilerin Analiz Yöntemleri”, “Araştırmada Kullanılan İstatiksel

Yöntemler” vb. alanlarda tüm açıklığıyla belli bir sistem ve biçim kullanılarak tez açıklanmaya

çalışılmalıdır.

3.1.Tezin Biçim ve Görünümü

Kitap, makale, bildiri, araştırma raporu ve diğer akademik çalışmalar gibi lisansüstü tezinin

de, güçlü bir akademik içeriğe sahip olmanın yanı sıra biçim ve görünüm bakımından da belirli

özellikler taşıması gerekir. Çünkü tez hazırlama ve özellikle yazma aşamasında uyulması gereken

şekil şartları, tezin değerlendirilmesine yardımcı olan akademik standartlardır. Söz konusu biçim ve

görünüm şartlarına tez önerisi hazırlanırken de uyulur.

3.1.1. Kâğıt Özellikleri

Savunmaya sunulan nüshada yazı, A4 kâğıdının yalnız bir yüzüne yazılır.

3.1.2. Sayfa Düzeni

Sayfanın üst kenarında 3,5 cm, sol kenarında 4 cm, alt ve sağ kenarlarında 2 cm boşluk

bulunmalıdır. Başlıklar da bu çerçeveyi taşmamalıdır (EK-1). Ana bölüm başlıklarını içeren sayfada

üstten 7 cm boşluk bırakılmalı ve sayfaya numara konulmamalıdır.

3.1.3. Sayfaların Numaralandırılması

Sayfa numarası, sayfanın sağ üst kısmına konulur. Bütün sayfa numaraları aynı karakterde

(font) ve büyüklükte (point size) olmalıdır. Tezin biçimine ilişkin kuralların yer aldığı sayfalar, tezin

ön kısmını oluşturan sayfalar (Tezin başından giriş kısmına kadar) küçük Romen rakamları (i, ii, iii,

iv,…vb.) ile, tezin metin kısmı ve arka kısımdaki diğer sayfalar (Giriş kısmından sonuna kadar)

normal rakamlarla (1, 2, 3,..vb.) numaralandırılır. Tez metni içinde tablolar, grafikler ve görsel

2

malzemelerin bulunduğu sayfalar da numaralandırılmalıdır. Ana bölüm başlıklarını içeren sayfalar

numaralandırılmaya katılır; fakat sayfa üzerine numara yazılmaz.

3.1.4. Yazı Özellikleri (Yazı Tipi ve Harf Büyüklüğü)

Yazı tipi Times New Roman ve yazı büyüklüğü 12 punto olmalıdır. Ana başlıklar 2 punto

büyük olmalıdır (14 punto). Ana başlıklar ve alt başlıklar koyu (bold) yazılmalıdır. Metin 1,5 satır

aralıkla, şekil altı ve tabloların açıklamaları 1 satır aralıkla yazılmalıdır. Başlıktan önceki

paragraf ile başlık arasında 1,5 satır boşluk, başlıktan sonra gelen ilk paragraf ile başlık arasında 1

satır boşluk verilmelidir. Her noktalama işaretinden sonra bir karakter boşluk bulunmalıdır.

İmlâ kurallarında ve noktalama işaretlerinde Türk Dil Kurumu’nun (TDK) yürürlükteki en son

Yazım Kılavuzu esas alınmalıdır.

3.1.5. Hecelere Ayırma

Satır sonuna gelen kelimenin hecelere ayrılıp ayrılmaması tercihe göre değişir. Satır sonunda

kelimenin hecelere ayrılması tercih edilmiş ise kelime, imlâ kurallarına uygun bir şekilde hecelere

ayrılmalıdır. Başlıkların sayfanın sonuna gelmemesine dikkat edilmeli; başlığa ait metin kısmı diğer

sayfanın başında olmamalıdır.

3.1.6. Paragraf

Yazılı bir metinde paragraf girinti verilerek başlatılmalıdır. Metin 1,5 satır aralığı ile yazılmalı

ve paragraflar arasında boşluk bırakılmadan 1,5 satır aralığında devam etmelidir. Paragraf başlarında

ilk cümle 1,5 cm içerden başlamalıdır.

Akademik bir çalışmada paragrafın biçimi kadar yapısı da önemlidir. Paragraf, bir tek temayı

ifade eden cümleler topluluğudur. Belirli bir fikir odağında birbirine bağlı birden fazla cümle ile

kurulur. Geniş bir temanın ele alındığı durumlarda ise, tema birden fazla paragrafta devam eder. Tema

tamamlanıncaya kadar ilgili paragraflar arasında bağlantının kurulması, fikir akışının sağlanması

gerekir. İster tek bir tema işlensin isterse geniş bir temanın parçası olsun, tek cümlelik paragraf olmaz.

Paragraf uzunluklarının dengeli bir biçimde olmasına dikkat edilmeli, birbiri ardınca kısa veya uzun

paragraflar yapmaktan sakınılmalıdır.

3.1.7. Atıf/Gönderme/Referans Sistemi

verilir.

Tez/proje çalışmalarında yapılan çalışmalarda kaynak gösterilirken cümle sonuna numara

3

Örnek:

Bu yaklaşım iki temel varsayıma dayanmaktadır. Bunlardan birincisine göre, kişinin

gösterdiği her davranışın, kişinin sahip olduğu ihtiyaçları karşılamaya yönelik olduğudur (1).

Bölüm sonunda ise yararlanılan kaynağın tam künyesi verilir.

Örnek:

Enver BATUMLU, Genel Ekonomi, İstanbul, 1997, s.15-16. (EK-2)

3.1.8. Aktarımlar (İktibas ve İntihal)

Bilimsel araştırma bilgi birikiminden yararlanılarak yapılır. Başka yazarların literatüre kattığı

bilgiler, veriler, fikirler ve yorumlar tezde kullanılıyor ise, bilim ahlakının gereği olarak, faydalanılan

kaynakların gösterilmesi gerekir. Kaynak göstermeden aktarılan bilgiler, alıntı olmaktan çıkar, çalıntı

olur, aşırma olur. Bilimsel kurallara uygun olarak gönderme yapmadan başkalarının araştırma

sonuçlarını, fikirlerini, yöntemlerini, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, yapıtlarını ve görsel

malzemelerini kısmen veya tamamen kendisininmiş gibi sunmak, intihal yani aşırıp kendine mal etme

olarak adlandırılır. Bu durum bilimsel etiğe aykırıdır. Bu etik ilke, sadece aynen yapılan alıntılar için

değil; aynı zamanda araştırmacının kendi üslup ve ifadesi ile aktardığı bilgiler için de geçerlidir.

Çünkü bilginin kaynağının gösterilmesi, bu bilginin asıl sahibinin literatüre katkısının gösterilmesi

demektir. Bu, aynı zamanda araştırmacının kendi katkısının ne olduğunun gösterilmesi anlamına da

gelir. Kaynağa ilişkin bilgi vermeden aktarılan yabancı dilden tercümeler de bu kapsamda yer alır.

3.1.9. Görsel Nesnelerin Yerleştirilmesi

Boyu tam sayfa ve daha kısa olan görsel nesneler (tablo, şekil, fotoğraf), metin içerisine sayfa

ortalanarak yerleştirilir. Metin ile görsel nesneler arasında (açıklamalar dâhil) alt ve üstten 2 satır

boşluk bırakılır. Görsel nesnelerin açıklamaları (şekil ve tablo başlıkları) bu nesnelerin genişliklerini

aşmayacak ve satırı ortalayacak şekilde yerleştirilir (EK-4). Görsel nesneler ayrıca metin bloğunu da

aşmamalıdır. Tam sayfadan daha büyük olan görsel nesneler ise birbirini izleyen ayrı sayfalara

yerleştirilir. Ancak bu sayfalar o nesneden bahsedilen metin yazısını hemen izleyen arkasındaki

sayfalarda yer almalıdır. Görsel nesnelerden tablolar ve şekiller (fotoğraflar şekil olarak düşünülür),

tezin tamamında olabileceği gibi, her bölüm kendi içinde de numaralandırılabilir. Tablo başlığı, tablo

sınırlarını aşmayacak şekilde tablonun üstüne ortalanarak (EK-5), şekle ilişkin yazılar ise şekil altına

4

yerleştirilir (EK-6). Şekillerin ve Tabloların açıklamaları 1 tam aralıkla yazılır. Fotoğraflar tezin bütün

nüshalarında orijinale yakın kalitede olmalıdır. Renkli fotoğrafların kopyası da renkli olmalı ve sayfaya

yapıştırılarak değil, taranarak veya fotokopi ile çoğaltılarak sayfaya yerleştirilir.

3.1.10. Aktarılan Sözler (Quotations)

Tezin ana gövdesini oluşturan metin kısmı yazılırken bazen her bölüm başlığından veya bazı

bölüm başlıklarından sonra, başlığın kapsamını veya ileri sürdüğü tezi, kısa ve öz biçimde anlatan

sözler aktarılır. Bu durumda aktarılan sözün bir punto küçük ve italik yazılması, sözün sahibinin

adının ve gerekiyorsa kaynağın belirtilmesi gerekir.

4.TEZ ÖNERİSİ

İyi hazırlanmış bir tez önerisi, esnek bir çerçeve çizdiği için tez çalışmasını kolaylaştırır ve

verimli hale getirir. Tez önerisinde, verilen emek oranında ‘NE’ nin, ‘NİÇİN’ ve ‘NASIL’ yapılacağı

netleşir; tez ile ilgili zihin karmaşası ve bulanıklık giderilmiş olur.

Aşağıda bir tez önerisinde bulunması gereken bölümler açıklanmıştır. Tez önerisi hazırlanırken

kılavuzun ‘Tezin Biçim ve Görünümü’ bölümünde açıklanan şartlar dikkate alınmalıdır. Tez önerisi,

şeffaf bir dosya içinde tek nüsha halinde teslim edilmelidir.

4.1. Kapak Sayfası

Tez önerisinin kapak sayfası tezin kapak sayfası ile aynı biçimde ve ‘EK-7’ deki formata

uygun olarak hazırlanır.

Kapak sayfasında yer alan tez başlığını oluştururken bazı ilkelere dikkat etmek gerekir. Tez

başlığı tezin konusunu, yani araştırma problemini (sorusunu/meselesini) açıkça belirten bir ifadedir.

Çok uzun, anlaşılması güç ve çok genel adlardan kaçınılmalıdır. Başlık konuyu ifade edemeyecek

kadar kapalı ve kısa olmamalıdır. Başlıktaki bütün kelimeler çok dikkatle seçilmeli ve birbiri ile

ilişkileri dikkatle kurulmalıdır.

Tezin araştırma problemi yani odak noktası/ana teması ne kadar iyi belirlenmişse, başlık, tezin

konusunu doğrudan yansıtacak ve etkili olacaktır.

5

4.2.Tezin Konusu

Her türlü akademik çalışmada ‘NE’ nin ‘NİÇİN’ ve ‘NASIL’ (3N kuralı) yapılacağını bilmek

ve netleştirmek, çalışmanın mahiyetini ve istikametini belirlemek bakımından önemlidir. Araştırmacı

bu sayede, neyin peşinde olduğunun ve buna nasıl ulaşacağının bilincinde olarak işe başlamış olur. Bu

üç soru (Ne?, Niçin? ve Nasıl?) üzerinde durmadan, belli bir netliğe ulaşmadan yola çıkan kimseler,

karşılaştıkları veri malzemelerinden hangilerini nerede kullanacaklarını bilemezler ve ortaya başarılı

bir ürün koyamazlar.

NE? sorusuna verilecek cevap, tezin konusunun ne olduğunun belirlenmesine yöneliktir. Tez

konusunun netleştirilmesi ve açık bir biçimde ifade edilmesi gerekir. Konunun netleştirilmesi ise,

araştırma sorusunun/probleminin açık bir şekilde ifade edilmesi ile sağlanır. Tezin konusunu yazarken

laf kalabalığından kaçınılmalıdır. Araştırmacı bu konu ile olan derdini, yani ulaşmak istediği bilginin

ne ile ilgili olduğunu açık ve seçik belirtmelidir. Araştırma, betimleyici (descriptive) ise araştırma

problemi/sorusu soru cümlesi halinde; araştırma açıklayıcı (explanatory) ise iddia cümlesi halinde

formüle edilmelidir. Birbirleri ile bağlantılı olmak kaydıyla birden fazla araştırma problemi/sorusu

ileri sürülebilir.

İyi belirlenmiş bir araştırma problemi/sorusu ile bilimin seçici olma özelliği yerine getirilmiş

olur; böylece tezin konusu sınırlandırılır ve bu netlik tezin başlığına yansır. Bir araştırma sorusunun

iyi belirlenebilmesi ise, konu ile ilgili kavramların açık bir şekilde tanımlanmış olmasına ve

araştırmacının soyut olan kavramların gerçeklikteki somut karşılıklarını görecek biçimde özümsemiş

olmasına bağlıdır.

Tez önerisinde, Tezin Konusu başlığı altında araştırma problemi açık bir şekilde ifade

edildikten sonra, araştırma probleminin yer aldığı konu hakkında bilgi verilmelidir.

4.3.Tezin Amacı ve Önemi

NİÇİN? sorusu tezin amacını belirlemeye ve netleştirmeye yöneliktir. Akademik bir çalışmada

‘NE’ yin yapılacağının, yani konunun belirlenmesi yetmez; ‘NİÇİN’ bu konunun araştırılmaya değer

bulunduğunun da açıklanması gerekir. Araştırmanın amacı/amaçları yani bu araştırmanın ‘NİÇİN’

yapılması gerektiğine ilişkin bilgiler burada verilir. Tezin konusu ile amacının farklı olduğu

unutulmamalı ve konu, amaç yerine yazılmamalıdır.

Tezin amacı gerekçelendirilmeye başlandığında tez konusunun öneminden ve/veya

faydasından söz ediliyor demektir. Bu konuda yapılan çalışma ile elde edilen verilerin hangi

problemlerin çözümünde kullanılacağı veya neden başka bir konunun değil de bu konunun ele alındığı

gerekçeleri ile açıklanır.

6

Görüldüğü üzere tezin amacı ve önemi/faydası arasında adeta şeffaf bir çizgi vardır. Amaç

belirtildikten sonra yapılan açıklamalar bir anlamda gerekçeler demektir ki, bu da tez konusunun

önemi/faydasının belirtilmesi anlamına gelir. Tez önerisinin analitik olması gerektiğinden amaç ve

önemin ayrıştırılması beklenir. İstenirse bu ayrıştırma bağımsız başlıklar altında yapılabilir. Niçin?

sorusuna cevap aranırken, ilgilenilen konuda o ana kadar yapılan çalışmaların neler olduğundan

haberdar olmak ve bu çalışmaların konuyu hangi noktaya getirdiğini göstermek gerekir. Kısacası,

karanlığa taş atmamak için, ‘NİÇİN’ sorusuna verilecek cevabı literatür değerlendirmesi eşliğinde

hazırlamak gerekir.

4.4.Literatür Değerlendirmesi

Tez önerisinde ve tezde yer alan ‘Literatür Değerlendirmesi’ kaynak listesi değil; adı üzerinde

bir değerlendirme çalışmasıdır. Tezin konusu ile birinci dereceden ilgili çeşitli eserler incelenerek

yapılan değerlendirmeler bu başlık altında yer alır.

Bilindiği üzere bilimsel bilgi birikim süreci içinde büyür. Bu yüzden her bilimsel çalışmada

araştırmacı hem mevcut bilgi birikiminden faydalanmak zorundadır hem de çalışması ile birikime

katkıda bulunması gerekir. Bu, aynı zamanda tezin özgünlüğünün gösterilmesi anlamına gelir.

Literatür değerlendirmesinde şu yol izlenir. Kaynağın bibliyografik künyesi tam olarak

verildikten sonra eserde hangi konuların nasıl ele alındığı ve literatüre katkısının ne olduğu belirtilir.

Hazırlanacak tezin, bunun dışında ne katkı sağlayacağı tez önerisinin ana teması/araştırma sorusu ile

ilişkilendirilerek açıklanır. Her bir eser için yapılan değerlendirmelerle tezin literatür içindeki yeri

belirlenmiş olur.

4.5. Yararlanılabilecek Diğer Kaynaklar (Literatür Taraması)

Tez konusu ile birinci dereceden ilgili olmadığı için literatür değerlendirilmesinde yer

almayan; ancak tez çalışmasında faydalanılacak olan kaynaklar liste halinde verilir. Liste tez boyunca

izlenecek atıf sistemine uygun biçimde hazırlanır. ‘Kaynakça’ başlığı altında, tez önerisinin sonunda

verilir.

4.6.Yöntem

Anabilim dalına ve araştırma tasarımına göre kullanılan yöntem değişir. NASIL? sorusu ise,

yönteme ilişkin bir sorudur. Tezin hazırlanmasında izlenecek yöntem hakkında açıklayıcı ve tatmin

edici açıklamaların yapılması gerekir. Literatür incelemesi, arşiv araştırması, saha araştırması (nicel

7

yöntem, nitel yöntem veya bütüncül yöntem), deneysel çalışma gibi yöntemlerden hangisinin veya

hangilerinin kullanılacağı belirtilmeli, tezin konusuna göre araştırmanın nasıl yapılacağı, araştırmanın

izlediği safhalar, hangi araç ve materyallerin kullanılacağı, yeri ve zamanı da açıklanmalıdır. Ayrıca

özellikle saha araştırmalarında seçilen veri toplama teknikleri ve araştırmanın kapsadığı alan (nicel

yöntemde evren-örneklem, nitel yöntemde incelenen tipik durum) hakkında bilgi verilmeli, araştırmanın

safhaları ve süresi de belirtilmelidir.

4.7. Geçici Plan (Taslak Plan)

Geçici plan bir araştırma tasarımının vazgeçilmez bileşenlerinden biridir. Araştırmayı düzenli

bir şekilde yürütebilmek, çalışma takvimini oluşturabilmek ve literatür taramalarına yön vermek

bakımından geçici plan yapılması gereklidir. Geçici plan, bir bakıma tezdeki ‘İçindekiler’ in taslağıdır.

Çalışma ilerledikçe geçici plan üzerinde bazı değişiklikler yapılabilir.

4.8.Çalışma Takvimi

Çalışma takvimi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde belirtilen normal süre esas

alınarak hazırlanır. Çalışma takviminde yöntem başlığı altında belirtilen aşamaların, yani araştırma

boyunca yapılacak olan faaliyetlerin süresi belirtilir. Özellikle deneysel yöntem ve saha araştırması

yöntemlerinde araştırma safhalarının, yani araştırma boyunca yapılacak olan faaliyetlerin adım adım

belirtilmesi çalışma takviminin daha kolay yapılmasını sağlar (EK-19).

5.TEZİN KISIMLARI (TEZİN YAPISI)

Tez; açıklayıcı bilgiler veren ön kısım, tezin ana gövdesini oluşturan metin kısmı ve

destekleyici bilgilerin yer aldığı son kısım olmak üzere üç kısımdan oluşur. Tezin metin kısmında

tezin bölümleri ve bölümleri oluşturan ana bölümler, alt başlıklar ve ara başlıklar şeklinde gösterilerek

yer alır.

8

5.1.Ön Kısım

Tezin metin bölümünden önce, tez ile ilgili açıklayıcı bilgileri içeren ön kısımda yer alan

sayfalar aşağıda açıklanmıştır.

5.1.1. Dış Kapak Sayfası

Tezlerin kapağında sırasıyla enstitü adı, tez adı, tezi hazırlayan, tez danışmanı, tezin yapıldığı

anabilim/ana sanat dalı, programı (yüksek lisans, doktora), tarihi ve ili yer alır. Dış kapak

düzenlenirken ‘Tezin Adı’ ile ‘Anabilim/Ana sanat Dalı ve Programı’ ifadeleri ayrıca yazılmaz. Tezin

adının tamamı büyük harflerle yazılır. Kapak ile ilgili bilgiler EK-7’deki gibi düzenlenir.

5.1.2.Boş Sayfa

Tez ciltlenirken dış kapaktan sonra, iç kapaktan önce yer alan numarasız sayfadır.

5.1.3.İç Kapak Sayfası

Bu sayfa, dış kapak kompozisyonunda düzenlenerek boş sayfadan hemen sonra konulur. Eğer

tez bir kuruluş tarafından desteklenmiş ise kuruluş ile ilgili açıklama, tarih ve il adından önce yer alır.

Kuruluş ile ilgili açıklama 12, Anabilim/Ana sanat Dalı ve Programı 14, diğer kısımlar 16 punto ile

yazılır (EK-8A, EK-8B).

5.1.4. Bilimsel Etiğe Uygunluk Sayfası

Çalışmanın bilimsel etik kurallarına uygun olarak hazırlandığını taahhüt eden bir metni içeren

sayfadır (EK -9).

5.1.5. Yönergeye Uygunluk Onayı Sayfası

Çalışmanın İstanbul Esenyurt Üniversitesi Lisansüstü Tez Önerisi ve Tez Yazma Yönergesine

uygun olarak hazırlandığını taahhüt eden bir metni içeren sayfadır (EK-10).

9

5.1.6. Yüksek Lisans Tezleri İçin Kabul ve Onay Sayfası

Tez savunma sınavı jürisinin tezin kabulünü ve ilgili enstitü müdürünün onayını gösteren sayfadır

(EK-11).

5.1.7.Önsöz ve/veya Teşekkür

Önsözde, tez çalışmasının amacı ve bölümleri hakkında kısa bilgi verilerek çalışmaya katkısı

olan kişi ve kuruluşlara teşekkür edilir. Önsöz iki sayfayı geçmemelidir (EK-12).

5.1.8. Kısa Özet

Kısa özet (abstract), tez hakkında ‘Ne, Niçin, Nasıl’ sorularına cevap veren ve ulaşılan sonucu

gösteren kısa bir tanıtımdır. Burada, ilgisiz ayrıntıları vermekten kaçınılmalı; sadece tez konusunun

özünü oluşturan araştırma problemi (Ne), bu problemin hangi amaçla seçildiği (Niçin) ve izlenilen

yöntem ya da yöntemler (Nasıl), bulgular ve sonuçlara yer verilmelidir. Kısa özet, tez hakkında

okuyucunun yapacağı ilk değerlendirme için bir sunum olması kadar, indeks taramaları için de ana

malzemedir. Bu bakımdan kısa özet titizlikle hazırlanır.

Yüksek lisans ve doktora tezlerinde kısa özet, A4 boyutunda 16.0 x 24.0 cm2 lik alanın dışına

taşmayacak şekilde, bir sayfayı aşmayacak biçimde, 250–300 kelimeyi geçmeyen uzunlukta ve metin

içindeki harf tipi ve büyüklüğü ile yazılır (EK.13.A).

Kısa özetin bir kaynağa veya indekse alınacağı düşünülerek; kısa özet sayfasında tez başlığı,

tezi hazırlayanın adı ve soyadı, üniversite ve enstitü adları, tezin sunulduğu anabilim/ana sanat dalı,

programın türü (yüksek lisans veya doktora), yılı, danışmanın unvanı, adı ve soyadı belirtilmelidir.

Kısa özetin altına koyu renkle yazılan ‘Anahtar Kelimeler’ ibaresinin devamında tezde işlenilen ana

temaları belirten, tez konusunda önem arz eden 3‐5 anahtar kelime yazılır. Tezlerin başlıkları ve kısa özet (abstract) sayfaları, YÖK Dokümantasyon Merkezi tarafından

Tez Veri Tabanı’ nın taranabilir alanlarına yüklendiğinden, bu gibi metin alanlarında italik yazı tipi,

tablo, şekil, grafik, kimyasal veya matematiksel formüller, semboller, alt veya üst simge (subscript,

superscript), Yunan harfleri veya diğer standart olmayan simge veya karakterler kullanılmamalıdır.

5.1.9. Yabancı Dilde Kısa Özet (Abstract)

Türkçe kısa özetin, İngilizce (Abstract), Almanca (Zusammenfassung), Fransızca (Resume)

gibi yaşayan batı dillerinden birisine çevirisini kapsayan metindir. Burada, Türkçe kısa özette belirtilen

ölçülere uyulmalıdır. Tezin yabancı dildeki adı, yabancı dil kısa özet başlığı olarak verilir (EK-13B).

10

5.1.10. İçindekiler

Tez metninin bölüm ve alt bölümleri, metin içerisindeki düzenlendikleri sırada alt alta yazılarak

ve karşılarına bulundukları sayfa numaraları konularak hazırlanır. Bu sayfanın düzenlenmesinde

rakamlar veya harfler ile numaralandırma sistemi kullanılır (EK-17).

5.1.11. Kısaltmalar ve Simgeler Listesi

Tezde geçen kısaltma ve simgelerin açıklamasını içerir.

5.1.12.Tablolar Listesi

Tezde yer alan tabloların numara, üst yazı ve sayfa numaralarını belirten bir listedir.

5.1.13. Şekiller Listesi

Tezde yer alan şekillerin numara, alt yazı ve sayfa numaralarını belirten bir listedir.

5.2. Metin Kısmı (Tezin Gövdesi)

Tezin metin kısmı tezin gövdesini oluşturur ve giriş, ana bölümler ve sonuç olmak üzere üç

bölüme ayrılır.

Tezin gövdesini oluşturan metin kısmında, seçilen atıf sistemine göre yapılan doğrudan ve

dolaylı alıntılar, formüller, görsel nesneler ve isteniyorsa aktarılan sözler (quotations) yer alır. Bunların

metin içinde nasıl gösterileceğine ilişkin teknik bilgiler ‘‘Biçim ve Görünüm’’ başlığı altında

açıklanmıştır.

5.2.1. Sosyal Bilimler Enstitüsünde Hazırlanan Tezlerin Metin Kısmı Formatı

5.2.1.1.Giriş

Giriş kısmında tezin konusu, amacı, önemi ve yöntemi açık bir şekilde belirtilir. Tezin araştırma

problemi, çalışmanın betimleyici veya açıklayıcı araştırma olmasına göre, soru cümlesi veya hipotezi

(temel iddiası, varsayımı) net bir şekilde ifade edildikten sonra, araştırma probleminin içinde yer aldığı

konu hakkında açıklayıcı bilgi verilir, bu araştırma probleminin niçin seçildiği ve ne gibi

11

yararlar umulduğu, konuya ilişkin daha önceki çalışmalarda konunun hangi yönleriyle ilgilenildiği

(literatür değerlendirmesi) ve yöntemi hakkında bilgi verilir.

İhtiyaç duyulması halinde, giriş kısmından sonra tezin ana bölümleri içinde yer verilmesi

uygun olmayan fakat konuya hazırlayıcı veya konunun anlaşılmasını kolaylaştırıcı mahiyette bilgiler

“teorik çerçeve” veya “genel bilgiler” başlığı altında verilebilir.

5.2.1.2.Ana Bölümler ve Alt Başlıklar

Burası, toplanan verilerin amaç ve hipotez doğrultusunda değerlendirildiği kısımdır. En az iki

bölümden oluşur. Her bir ana bölümün alt başlıklarının içeriği, bölüm başlığını; bölüm başlıkları da

tezin başlığını yansıtacak şekilde olmalıdır. Ana bölüm başlığı altında sadece bu başlığa uygun alt

bölüm ve bilgiler yer alır.

5.2.1.3.Sonuç

Bu kısım, tezde elde edilen bulguların literatür çalışmaları ışığında genel olarak

yorumlanması, teori ve uygulamadaki önemi ile doğruluk değerinin bir mantıksal düzen çerçevesinde

tartışılmasından oluşur. Araştırma temel sorusu ve/veya alt soruları esas alınarak, araştırmanın başında

merak ettiğimiz, bilgisini edinmek istediğimiz temel soruların bulabildiğimiz cevapları burada

verilmelidir. Bunun yanında elde edilen sonuçlara göre varsa konu ile ilgili öneriler de bu kısımda

verilir. Tartışma ana bölümler içinde yapılıyorsa, SONUÇ kısmında ayrıca yeni bir tartışma ve ilave

görüşlere yer verilmeyip, bölümlerde tartışması yapılarak ulaşılan sonuçların zikredilmesiyle

yetinilebilir.

5.3. Son Kısım (Arka Kısım)

Kaynakça, ekler ve özgeçmiş tezin son kısmını oluşturur.

5.3.1. Kaynakça

Her tezde bulunması gereken bu alt bölümde, faydalanılan kaynaklar seçilen alıntı sistemine

göre gösterilir.

12

Örnek:

ŞİMŞEK, Şerif, Yönetim ve Organizasyon, Konya, 2005, s.141-142.

5.3.2. Ekler

Tezin yapıldığı anabilim dalına / ana sanat dalına ve/veya konusuna göre bazı tezlerde

bulunmayabilir.

Özellikle ölçekli çizim eklenmesi gereken yüksek lisans ve doktora tezlerinde çizim

sayılarının fazlalığına göre, çizimler ayrı bir cilt halinde ekte sunulabilir. Çizimlerin boyutlarına göre

A4 boyutlu kâğıt yerine A3 boyutlu kâğıt kullanılarak çizim paftaları hazırlanabilir. Ancak her çizim

paftasında çizimle ilgili açıklayıcı künye, yön işareti ve ölçek verilmesi şarttır.

5.3.3. Özgeçmiş

Ekte gösterilen örneğe göre hazırlanır (EK-15).

6. ETİK İHLALLERİ

Tez ve tez önerisi, bilimsel etik normlar dikkate alınarak hazırlanmalı, etik ihlallerinden

kaçınılmalıdır. Tez çalışmasında, aşırma (intihal-plagiarism), sahtecilik (uydurmacılık-fabrication) ve

çarpıtma (saptırmacılık-falsification) gibi etiğe aykırı davranışlardan sakınılması gerekir. Makul

ölçüleri aşan alıntılar yapmak, araştırmayı destekleyenleri belirtmemek, öğrenci veya danışman ismini

yazmamak, insanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda “yaşama saygı” ilkesine riayet

etmemek, birkaç kaynaktaki bilgileri montaj yapıp tezde kullanmak, başkaları tarafından yapılmış olan

tez, ödev, seminer ve benzeri çalışmaları kendi çalışması gibi sunmak veya tezi para karşılığında

yaptırmak diğer önemli etik dışı davranışlardır.

Etik ihlallerinden birinin gerçekleşmiş olması bile tezin reddedilmesini gerektirir. Belirli bir

süre geçmiş olsa dahi, etik dışı davranışlara, ulusal ve uluslararası etik kuralları çerçevesinde

yaptırımlar uygulanır.

13

7. TEZİN ENSTİTÜYE TESLİMİ

Bilgisayar ile yazılan ve çıktısı lazer yazıcıdan alınan tezin, tez savunması öncesinde ve tez

kabul edildiği takdirde savunma sonrasında Enstitü ’ye tesliminde dikkate alınacak hususlar aşağıda

belirtilmiştir.

7.1. Tez Savunması Öncesinde Tezin Enstitü’ ye Teslimi

Öğrenci, yüksek lisansta 6, doktorada 8 tez nüshasını ciltleterek veya uygun kapaklı saydam

plastik dosya ya da uygun klasör içinde, Anabilim/Ana Sanat Dalı Başkanlığı’na teslim eder. Anabilim/

Ana Sanat Dalı Başkanlığı, tez savunma jürisi ve sınav tarihi önerisi ile birlikte tezleri Enstitü

Müdürlüğü’ne sunar.

7.2. Kabul Edilen Tezlerin Teslimi

Tezin jüri tarafından değerlendirilmesi ve kabul edilmesinden sonra yapılacak işlemler,

İstanbul Esenyurt Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.

A4 kâğıda kitap formatında yazılmış ve ciltlenmiş olarak, yüksek lisans tezinden en az 6 adet, doktora

tezinden en az 8 adet ilgili Enstitü’ye teslim edilir.

Yüksek lisans ve doktora tezleri beyaz krome karton ile ciltlenmeli, tezlerin kapak yazıları

siyah renkte yazılmalıdır. Tezin künyesi (tez başlığı, yazarı, tez türü, yılı) cildin sırt kısmına, sırt

yazısının yönü tezin ön kapağı üste gelecek şekilde konulduğunda sırttan okunacak şekilde

yazılmalıdır.

Mezuniyet için ciltlenmiş tezlerin enstitüye teslimi sırasında YÖK ve ULAKBİM’de

arşivlenmek üzere tez ile beraber Türkçe ve yabancı dilde kısa özetleri de CD’ye aktarılmış biçimde

Enstitü’ye teslim edilmelidir.

Yüksek Öğretim Kurulu Dökümantasyon Merkezi için ayrıca Tez Veri Formu hazırlanmalıdır.

Tez veri giriş formu hakkında bilgi (http://yok.gov.tr/tezler) adresinde mevcuttur. Form bilgisayar

ortamında doldurularak tez ve telif hakkının öğrenciye ait olduğunu bildiren formla birlikte (2 şer

nüsha halinde) Enstitü’ye teslim edilmelidir.

14

http://yok.gov.tr/tezler)

8. TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJESİ

Tezsiz Yüksek Lisans Programının amacı, ilgili alanda öğrencinin kuramsal ve uygulamaya

dönük bilgilerini geliştirmek, alanında derinlemesine bir bakış kazanmasını sağlamak ve özellikle

uygulamaya yönelik özgün çözümler üretme becerisini kazandırmaktır. Proje; öğrencinin kazandığı

bilgiyi uygulamada kullanma becerisini kanıtlamak amacıyla uygulama sorununu çözmeye veya

alternatif öneriler geliştirmeye yönelik çalışmasını içeren yazılı bir rapordur.

Öğrenci, kayıtlı olduğu yüksek lisans programından mezun olabilmesi için bilimsel normlara

uygun bir projeyi, bu kılavuz ışığında hazırlayarak Enstitü Sekreterliği’ne sunmalıdır.

Yüksek Lisans Projesi için asgari beklenti, belli bir alanda var olan olguların özgün ve ayrıntılı

bir şekilde tanımlanıp belirlenmesi (literatür çalışması) ve uygulamaya hangi çözüm veya yeniliklerin

getirilebileceğinin araştırma ile ortaya konmasıdır. Kapsam ve hedef bakımından bir üst sınır

gözetilmez.

Yukarıda sözü edilen özgün uygulamanın gerçekleştirilip projeye konması, olgular arası

ilişkilerin araştırılması, yeni bilimsel bilgiler üretilmesi gibi daha kapsamlı çalışmalar, söz konusu

projenin niteliğini daha da üst düzeylere taşır. Bir projede; Kapak Sayfaları (Dış ve İç Kapak),

Öz/Abstract, İçindekiler, Tablo Listesi, Şekiller Listesi ,Kısaltmalar, Giriş, Projenin Amacı, Projenin

Önemi, Proje Yöntemi, Projenin Konusuyla İlgili Yurtiçi/Yurtdışı Çalışmalar, Proje Metni (Metin

Bölümleri), Sonuç, Kaynakça, Ekler yer alır.

15

EK-1. SAYFA DÜZENİ EKLER

2.0cm

Sayfa no

1.TEZÖNERİSİHAZIRLAMA

1.1.TezÖnerisiHazırlama Süresi

xx

1.5 cm

3.5 cm

AnaBaşlık

Alt Başlık

4.0 cm

1.1.1. Yüksek Lisans Tez Önerisi: Ders dönemini başarı ile tamamlayan yüksek lisans öğrencileri, ders döneminin bitiminden itibaren en geç izleyen yarıyılın başına kadar danışmanlarının gözetiminde yapacağı araştırmanın konusunu, amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan, tez önerilerini hazırlarlar ve ilgili anabilim dalı başkanlığına sunarlar.

2.0 cm

1.1.2. Doktora Tez Önerisi: Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan ve tez izleme komitesi kurulan öğrenci, yeterlik sınavında

başarılı olduğu tarihten itibaren en geç altı ay içinde, yapacağı araştırmanın konusunu, amacını, önemini, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini danışmanının gözetiminde hazırlar ve tez izleme

komitesine sunar.

2.0 cm

21.0cm

16

EUZKE13

Mühür

EK-2. SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNDE HAZIRLANACAK TEZLERDE ATIF YAPILAN KAYNAKLARIN DİPNOT VE KAYNAKÇA GÖSTERİMİ

Tez çalışmasında yararlanılan kaynakların dipnotta ve kaynakçada gösterilmesi, türlerine göre

aşağıda öngörülen ve örneklenen şekillerde olur. Dipnot numarası metin içinde cümle sonunda verilir. Dipnotlar ise her bölümün sonunda

gösterilir. 1. DİPNOT

1.1.Kitapların Dipnotta Gösterimi

Tek Yazarlı Kitaplar

Ünver, Günay, Din Sosyolojisi, Kayseri, 1993, s.13-15. İki Yazarlı Kitaplar

46.

Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU, Sait SEVGENER, Yönetim Muhasebesi, İstanbul 2000, s.

Üç Yazarlı Kitaplar Joseph A. LAUWERYS, Fatma VARIŞ, Kenneth NEFF, Mukayeseli Eğitim,Ankara 1979, s. 96- 141.

Üçten Çok Yazarlı Kitaplar

Aydın SAYILI, Oktay SİNANOĞLU, Enver Ziya KARAL, Nuray ÜNER, Bilim, Kültür ve

Öğretim Dili Olarak Türkçe, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1978, s.7-96. 1.2. Makalelerin Dipnotta Gösterimi

Tek Yazarlı Makaleler

Niyazi KARASAR, Eğitim Yılı Uzunluğu ve Verimlilik, Verimlilik Dergisi, Cilt 2, Sayı 4,

Temmuz-Eylül 1973, s.1077. İki Yazarlı Makaleler

M. Kemal MISIRLIOĞLU, Deniz KARATEKELİOĞLU, “1929 Bunalımı ve Harcama

Politikalarımız”, Maliye Dergisi, Özel Sayısı, Ekim 1981, s. 170. 1.3. Ansiklopedi Maddelerinin Dipnotta Gösterimi

İbrahim Kafi DÖNMEZ, “İcmâ”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2000, XXI, 417 (veya

Cilt 21, s.417). 1.4. Bildirilerin Dipnotta Gösterimi

Cevat GERNİ, “Türkiye’de 1980-1990 Döneminde Uygulanan İstikrar Politikaları Üzerine

Bir Değerlendirme”,3. İzmir İktisat Kongresi Tebliğleri, Cilt 1, Ankara 1992, s. 75.

17

1.5. Arşiv Belgelerinin Dipnotta Gösterimi

Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA),Dosya: A45, Fon Kodu: 030.01.0.0 Yer No: 37.226.1. 1.6. Tezlerin Dipnotta Gösterimi

Erol KAYA, “Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi SBE,

Samsun 1997(Yayımlanmamış Doktora Tezi), s. 52. 1.7.Resmi Yayınların DipnottaGösterimi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları, C. III, Türkiye İş Bankası Kültür

Yayınları, İstanbul 1985, s. 254. 2. KAYNAKÇA

2.1.Kitapların Kaynakçada Gösterimi

Tek Yazarlı Kitaplar

STEVENS, J.William, Production Operations Management, Boston, 1999.

İki Yazarlı Kitaplar

HACIRÜSTEMOĞLU, Rüstem ve Sait SEVGENER, Yönetim Muhasebesi, Alfa Basım

Yayım Dağıtım, İstanbul, 2000. Üç Yazarlı Kitaplar

LAUWERYS, Joseph A., Fatma VARIŞ ve Kenneth NEFF, Mukayeseli Eğitim, İkinci

Baskı, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını, Ankara, 1979. Üçten Çok Yazarlı Kitaplar

Bütün yazarlar olmak şartıyla yukarıdaki gibi gösterilir.

2.2. Makalelerin Kaynakçada Gösterimi

Tek Yazarlı Makaleler

KARASAR, Niyazi. “Uzunluğu ve Verimlilik”, Verimlilik Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, Temmuz-

Eylül 1973, s.1073-1082. İki Yazarlı Makaleler

MISIRLIOĞLU, M. Kemal ve Deniz KARATEKELİOĞLU, “1929 Bunalımı ve Harcama

Politikalarımız”,Maliye Dergisi, Özel Sayısı, Ekim 1981, s. 149-204.

18

Üç Yazarlı Makaleler

Bütün yazarlar olmak şartıyla yukarıdaki gibi gösterilir. Üçten Çok Yazarlı Makaleler

Bütün yazarlar olmak şartıyla yukarıdaki gösterim şekliyle gösterilir.

2.3. Bildirilerin Kaynakçada Gösterimi,

GERNİ, Cevat, “Türkiye’de 1980-1990 Döneminde Uygulanan İstikrar Politikaları

Üzerine Bir Değerlendirme”, 3. İzmir İktisat Kongresi Tebliğleri, Cilt 1, Ankara 1992, s. 6580. 2.4. Arşiv Belgelerinin Kaynakçada Gösterimi

Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı (ATASE) Arşivi, Klasör: 193-594,

Dosya: 818, Fon Kodu: 037, Belge No:02. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA),Dosya: A45, Fon Kodu: 030.01.0.0 Yer No: 37.226.1.

2.5.Tezlerin KaynakçadaGösterimi

KAYA, Erol, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler

Enstitüsü, Samsun1997(Yayımlanmamış Doktora Tezi). 2.6. Resmi Yayınların Kaynakçada Gösterimi

Düstur, Üçüncü Tertip, C. V, 11 Ağustos 1339-19 Teşrinevvel 1340, Nemci İstikbal Matbaası,

İstanbul 1931. İNTERNET/KURUM

Kaynakçada gösterimi: Kurumun Adı. Yayının Adı, Yıl, İnternet Adresi, Erişim Tarihi:

gün/ay/yıl. İNTERNET KAYNAKLARI

Kaynakçada gösterimi: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. Belgenin Başlığı, Belge Tarihi,

Yayın Bilgileri, Sayfa Numarası, URL Adresi, Erişim Tarihi: gün/ay/yıl. İNTERNET / Süreli Yayının Elektronik Versiyonu

Kaynakçada gösterimi: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi, Makalenin Adı, [Elektronik

Versiyonu] Dergini Adı, Cilt No. Sayı No., Sayfa Aralığı Numarası, URL, Erişim Tarihi

19

EK-3. TELEVİZYON PROGRAMI, FİLM ve ÇOKLU ORTAM YAZILIMI

3.1.Televizyon Programları

Yetkilinin Soyadı, Yetkilinin Adının İlk Harfi (Yetkilinin Rolü). (Yıl, Yayınlandığı Tarih). Dizinin Adı. [Televizyon yayını]. Yayınlanan Kanalın İli: Yayınlayan Kanalın Adı

3.2.Televizyon Dizileri

Yetkilinin Soyadı, Yetkilinin Adının İlk Harfi (Yetkilinin Rolü). (Dizinin İlk Yayınlanmaya

Başladığı Yıl). Dizinin Başlığı [Televizyon dizisi]. Yayınlayan Kanalın İli: Yayınlayan kanalın Adı

3.3. Televizyon Dizisi Bölümü

Yazarın Soyadı, Yazar adının ilk harfi (Yazar) ve Yönetmenin Soyadı, Yönetmen adının ilk harfi (Yönetmen). (Dizinin ilk yayınlanmaya başladığı yıl). Dizi bölümünün başlığı [Televizyon dizisi bölümü]. Yapımcının Soyadı, Yapımcı adının ilk harfi (Yapımcı), Dizinin başlığı. Yayınlayan Kanalın İli: Yayınlanan kanalınadı.

3.4. Sinema Filmleri

Yapımcının Soyadı, Yapımcı adının ilk harfi (Yapımcı) ve Yönetmenin Soyadı, Yönetmen

adının ilk harfi (Yönetmen). (Yayın Yılı). Filmin adı. [Film]. Üretildiği Ülke: Yapımcı firma adı. Eğer film belgesel niteliğinde ya da özel bir film ise ve özel bir firma tarafından dağıtılıyorsa,

nasıl erişilebileceği parantez içinde verilmelidir.

3.5. Ses Kaydı

Söz Yazarının Soyadı, Yazar adının ilk harfi. (Telif hakkı alındığı yıl). Şarkının adı [Eğer söz yazarı ve yorumu farklı ise: söyleyenin soyadı tarafından kaydedilmiştir]. Albümün adı [CD, Plak, DVD, Kaset]. Kayıt Edildiği Yer: Kaydı Yapan Firma adı (Telif hakkından farklı bir tarihte kaydedilmiş ise kayıt tarihi).

Konuşmacının soyadı, Konuşmacı Adının İlk Harfi (Konuşmacı). (Kayıt Yılı). Kaydın Başlığı

(CD, Kaset, DVD), Yayıncının Yeri: Yayıncı.

EK-4. GÖRSEL NESNELER

20

EK.5. TABLO BAŞLIK YAZIMI VE SAYFA İÇİ YERLEŞİMİ

EK-6. ŞEKİL ALT YAZIMI VE TABLO İÇİ YERLEŞİMİ

21

EK-7. YÜKSEK LİSANS/DOKTORA TEZİ DIŞ KAPAK SAYFASI

T.C. İSTANBUL ESENYURT ÜNİVERSİTESİ ……………………ENSTİTÜSÜ

……………………ANABİLİM DALI ……………………BİLİM DALI

TEZİN ADI

Hazırlayan ADI VE SOYADI

Danışman Adı ve SOYADI

Mayıs, 2015 İSTANBUL

22

EK-8A. HERHANGİ BİR KURUM TARAFINDAN DESTEKLENMEMİŞ TEZLERE İLİŞKİN TEZ İÇ KAPAK SAYFASI

T.C. İSTANBUL ESENYURT ÜNİVERSİTESİ ……………………ENSTİTÜSÜ

………………...ANABİLİM DALI ……………….BİLİM DALI

TEZİN ADI (Doktora Tezi )

Hazırlayan Adı ve SOYADI

Danışman Unvanı, Adı ve SOYADI

Mayıs, 2015 İSTANBUL

23

EK-8B.HERHANGİ BİR KURUM TARAFINDAN DESTEKLENMİŞ TEZLERE İLİŞKİN TEZ İÇ KAPAK SAYFASI

İSTANBUL ESENYURT ÜNİVERSİTESİ …………… BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

……………...ANABİLİM DALI ………..……… BİLİM DALI

TEZİN ADI (Doktora Tezi)

Hazırlayan Adı ve SOYADI

Danışman Unvanı, Adı ve SOYADI

Bu çalışma; İstanbul Esenyurt Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından FBD-10-303 kodlu proje ile desteklenmiştir.

Mayıs 2015 İSTANBUL

24

EK-9. BİLİMSEL ETİĞE UYGUNLUK SAYFASI

BİLİMSEL ETİĞE UYGUNLUK

Bu çalışmadaki tüm bilgilerin, akademik ve etik kurallara uygun bir şekilde elde edildiğini beyan ederim. Aynı zamanda bu kural ve davranışların gerektirdiği gibi, bu çalışmanın özünde olmayan tüm materyal ve sonuçları tam olarak aktardığımı ve referans gösterdiğimi belirtirim.

Adı-Soyadı

İmza:

25

EK-10. KILAVUZA UYGUNLUK ONAYI

…………………………………………………………………………………………………

……………………………………….. adlı Yüksek Lisans / Doktora tezi, İstanbul Esenyurt

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Tez ve Proje Yazım Kılavuzu’na uygun

olarak hazırlanmıştır.

Tezi Hazırlayan Danışman Ad Soyad Ad Soyad

İmza İmza

……………………………ABD Başkanı

Ad Soyad İmza

26

EK-11. YÜKSEK LİSANS TEZLERİ İÇİN KABUL VE ONAY SAYFASI

……………………………………….danışmanlığında ……............………………………….tarafından

hazırlanan ‘‘………………………………………………….............……….’’ adlı bu çalışma jürimiz

tarafından İstanbul Esenyurt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ………………………………Anabilim

Dalında yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiştir.

……….. /…… / ……….. (Tez savunma sınav tarihi yazılacaktır.)

JÜRİ:

Danışman

Üye

Üye

:……………………………….

:……………………………….

:……………………………….

…………….

…………….

…………….

ONAY: Bu tezin kabulü Enstitü Yönetim Kurulunun ………....… tarih ve …………..…… sayılı kararı ile onaylanmıştır.

……. /……../ ……

…………………… Enstitü Müdürü

27

EK-12. ÖNSÖZ/TEŞEKKÜR

ÖNSÖZ/TEŞEKKÜR Olay ve olguların sürekli değişmesi, pazara yeni rakiplerin girmesi, bilişim teknolojisinin gelişmesi, yaşam tarzlarının farklılaşması, kamuoyuna bilginin aktarılmasında yeni yöntemlerin ortaya çıkması gibi faktörlerle birlikte basın sektöründe rekabet gittikçe artmaktadır. Rekabetin artması, basın işletmelerinin varlıklarını sürdürebilmek için etkin ve verimli bir şekilde çalışmalarını gerektirmektedir. Etkinliğin ve verimliliğin belirlenmesinde önemli etkenlerden birisi de örgütlemedir. Örgütün başarılı bir şekilde yapılandırılması, işletmelerin yönetimini kolaylaştırmakta ve başarısını artırmaktadır. Bu bağlamda, görsel basın işletmelerinde örgütleme konusu hem sektör yöneticilerine hem de literatüre önemli bilgiler sunmaktadır. Tez konusunun belirlenmesinden tezin son aşamasına gelene kadar bana yol gösteren, yoğun iş temposu arasında, çok değerli vakitlerini ayırarak bana destek ve yardımlarını esirgemeyen, akademik kariyerime başladığım günden beri tecrübeleriyle bana ışık tutan, Tez Danışmanı saygıdeğer hocam ………………………………………a teşekkür ederim. Olumlu ve yapıcı eleştirileriyle beni yönlendiren değerli hocam, ……….’a, tecrübe ve bilgi birikimleriyle her zaman kendilerinden çok şeyler öğrendiğim, tez izleme komitesi üyeleri, çok değerli hocalarım, ………………’na ve …………..’a ve tezimin araştırma kısmında analizleri yapmamda büyük destek olan değerli hocam, ……………………………..’ye teşekkürlerimi sunarım. Tezimin başından sonuna kadar desteklerini esirgemeyen, tezimi okuyup gereken düzeltmeleri yapmamda yardımcı olan değerli eşim …………………………….’a, akademik kariyerime devam etmemde ve ailemin bir araya gelmesinde sağladığı destekle en zor günlerimde yanımda olan, saygıdeğer hocam, ………………………………..’a ve biricik oğlum ………………………..’a teşekkür ederim. Ayrıca, araştırmaya katılarak anketleri dolduran işletme yöneticilerine ve araştırmanın mali problemlerinin aşılmasında büyük katkı sağlayan Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’ne teşekkürlerimi sunarım. Ad ve SOYAD İstanbul 2015.

EK-13A. KISA ÖZET

Görsel basın işletmelerinin örgütleme yapılarını ve sorunlarını tespit etmek amacıyla yapılan bu çalışma, teori ve uygulama olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Çalışmanın ilk kısmı, basın işletmeciliği kavramına giriş ile ilgili ve basın işletmelerinde örgütleme fonksiyonu ve sorunlarıyla ilgili iki teorik bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde; basın işletmeciliği ile ilgili temel kavramlar, basın işletmeciliğinin tarihsel gelişim süreci, basın işletmelerini diğer işletmelerden ayıran temel özellikler ve bir hizmet ve çokuluslu işletme olarak basın işletmeciliği konuları incelenmiştir. İkinci bölümde; örgütleme kavramı, basın işletmelerinde örgütleme fonksiyonunun yeri ve önemi, örgüt kuramlarının tarihi gelişim süreci, örgüt kuramlarının basın işletmelerine etkileri, örgüt yapısını belirleyen temel unsurlar, örgütleme sorunları detaylı bir şekilde incelenmiştir. Üçüncü bölümde; anket yöntemiyle Türkiye’deki televizyon işletmelerinin örgüt yapıları ve örgütleme sorunları tespit edilmiştir. Anket çalışması sonucunda elde edilen bulgulara göre; görsel basın işletmelerinin örgüt yapılarını belirlerken etkinlik ve verimlilik odaklı oldukları, değişimi dikkate alan analizci stratejiyi benimsedikleri, iş yapısı olarak bölünebilirlik ve tekrarlanabilirliğin düşük olduğu, yetki devrinin ve belirsizlikten kaçınmanın yüksek olduğu, matriks ve simetrik yapıların kullanıldığı, formalleşme ve

28

âdemi-merkezileşme derecesinin yüksek olduğu, kontrol alanının normal sınırlar arasında olduğu ve ilişki odaklı iletişim sistemi kullandıkları görülmektedir. Ayrıca, örgütleme sorunlarıyla ilgili olarak, örgüt şemasının yazılı olarak bulunmasında ve birimler arasındaki bilgi alış verişi ile ilişkilerin yazılı olarak yürütülmesinde yerel televizyonların sorunlar yaşadıkları tespit edilmiştir. Araştırma, Türkiye’deki görsel basın işletmelerinin örgüt yapılarını ve sorunlarını ortaya koyması açısından basın sektörüne önemli katkılar sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Basın İşletmeciliği, Örgütleme, Televizyonların Örgüt Yapıları

EK-13B. YABANCI DİLDE KISA ÖZET YAZIMI (ABSTRACT)

ORGANIZATIONAL STRUCTURE FUNCTIONS ON VISUAL MEDIA BUSİNESS: A STUDY ON STRUCTURES AND PROBLEMS (Tezin İngilizce Başlığı)

Ad ve SOYAD

İstanbul Esenyurt Üniversity, Social Sciences Institute Ph. D Program Thesis, May 2015

Supervisor: Unvan. Ad ve SOYAD

ABSTRACT This study accomplishes for the purpose of determining organizational structures and problems on visual media business. In this study, there are two main parts: theory and application. The first two sections consist of theoretical framework related to topic. In the first section; introduction to media management, historical trends in media development, differentiate media industries from other types of business and media management as a service and transnational corporations are examinated. In the second section; definiations about organization structure, the importance and places media organizational structure, historical trends in organizational theory and effect on media corporations, the basic components to determine organizational structures and problems are examinated. In the third section; organizational structure and structure problems on Turkish television corporations are examined by using questionnaire method. In the result of the study, it is found out that, the organizational structure of visual media corporations focus on effectiveness and efficiency, analyzer with innovation; task designs are knotty (divisibility and repetitiveness are low); preference for delegation and uncertainty avodance are high; organizational configurations are matrix and symmetric; formalization and decentralization are high; span of controls are normal and information systems are relationship-driven. Besides, it can be said that local media corporations have organizational structure problems about organizational scheme and knowledge transfer to among units. This study makes a contribution to media sector to find out that organizational structure and problems on Turkish media corporations

Key Words: Media Economics, Organizational Structures, Televisions organizational Structures

29

EK-14. YEMİN METNİ ÖRNEĞİ

Yüksek Lisans Tezi/ Doktora Tezi/Yüksek Lisans Projesi olarak sunduğum “…” başlıklı bu çalışmanın, bilimsel ahlak ve geleneklere uygun şekilde tarafımdan yazıldığını, yararlandığım eserlerin tamamının kaynaklarda gösterildiğini ve çalışmamın içinde kullanıldıkları her yerde bunlara atıf yapıldığını belirtir ve bunu onurumla doğrularım.……/…../….(Tarih)

EK-15. ÖZGEÇMİŞ ÖRNEĞİ

ÖZGEÇMİŞ

KİŞİSEL BİLGİLER

Adı, Soyadı: Uyruğu: Türkiye (T.C) Doğum Tarihi ve Yeri: Medeni Durumu: Tel: +90 …………….. Fax: ………………………… e-mail: Yazışma Adresi:

EĞİTİM

Derece Kurum Mezuniyet Tarihi Yüksek Lisans E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü

2010

Lisans EÜ İ.İ.B.F Maliye 2008 Lise Atatürk Anadolu Lisesi 2004

İŞ DENEYİMLERİ

Yıl Kurum Görev

YABANCI DİL

İngilizce, Almanca

YAYINLAR

1. Eryaman Y., Savucu S. ve Mert M. "Kurala Dayalı İktisat Politikaları ve Mali Disiplin” Maliye Dergisi, Sayı 15, ss 45-61, (2009)

2. Eryaman Y.,Mert M. "Anayasal İktisat ve Ekonomik İstikrar", Marmara İ.İ.B.F Dergisi, Cilt 15, Sayı 19, ss 121-138 (2008)

30

EK-16.İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER

MÜZİK BEĞENİSİNDE KÜLTÜREL ETKENLER: BİR fMRI ÇALIŞMASI

Sayfa BİLİMSEL ETİĞE UYGUNLUK SAYFASI ......................................................................... ii

YÖNERGEYE UYGUNLUK SAYFASI ................................................................................ iii

KABUL VE ONAY SAYFASI ............................................................................................... iv

ÖNSÖZ ...................................................................................................................................... v

ÖZ ....................................................................................................................................... vi

ABSTRACT..............................................................................................................................vii

İÇİNDEKİLER ........................................................................................................................ viii

TABLOLAR LİSTESİ ............................................................................................................. ix

ŞEKİLLER LİSTESİ ................................................................................................................ x

GİRİŞ ..................................................................................................................................... 1

1. BÖLÜM:

YÖNTEM VE MATERYAL

1.1. Yöntem .................................................................................................................... 12 1.2. Kontrol Grubu. ................................................................................................ 14

1.2.1. Birinci Kontrol Grubu .................................................................................. 14

1.2.2. İkinci Kontrol Grubu. ....................................................................................... 14

1.3. Materyaller ..................................................................................................................... 15

1.3.1. Aygıtlar ............................................................................................................. 15

31

1.3.2. Uyaranlar ......................................................................................................... 16 1.3.3. Katılımcılar .......................................................................................................... 17

1.4. Prosedür .......................................................................................................................... 19

2. BÖLÜM: MÜZİK BEĞENİSİ, BULGULAR VE TARTIŞMA

2.1. Müzik Beğenisi ve Kültürel Analiz ............................................................................... 21 2.2. Bulgular ............................................................................................................................... 27

2.2.1. Kontrol Grupları ............................................................................................. 27

2.2.2. Deney .............................................................................................................. 29

2.3. Tartışma ......................................................................................................................... 34

SONUÇ ............................................................................................................................43 EKLER ......................................................................................................................................... 44

KAYNAKLAR ..................................................................................................................... 55

ÖZGEÇMİŞ

32

EK-17. APA (AMERICAN PSYCHOLOGY ASSOCIATION) PROJE YAZIM KURALLARI 1.Genel Biçim ve Yazım Planı

1.1.Sayfa Düzeni, Sayfa Numarası ve Yazı Biçimi

A4 kağıt esas alınarak hazırlanmalıdır. Üstten, alttan ve yanlardan 2.54 cm (1 inch) boşluk

verilmelidir.

Tezin ön bölümünde yer alan sayfalar küçük Romen rakamları ile (i,ii,iii,iv,v gibi),

numaralandırılır ve bu rakamlar sayfanın altına, ortaya yazılır. Dış ve iç kapakta sayfa numarası

gösterilmez. Tezin metin kısmında ise sayfa numaraları (1,2,3, ... gibi), yazı alanının sağ üst köşesine

ve yazı alanının 2 cm üstüne yazılır. Bölüm başlıklarının yer aldığı sayfaların numaraları sayfada

gösterilmez.

Tez, normal satır aralığında (1,5 satır), Times New Roman karakterinde ve 12 punto ile

yazılmalıdır. Ancak, üç satırdan uzun doğrudan aktarmalar, dipnotlar ve kaynakça için ya 1 satır aralığı

kullanılır ya da yazının puntosu 12’den 11’e düşürülür. Yeni bir alt başlığa geçişte ise iki satır aralığı

boşluk bırakılır. Her paragraf, yazı alanı sol kenarından bir “tab” içeriden başlar.

1.2Başlık Sistemi

Tezlerde konuları ve aralarındaki hiyerarşik ilişkileri yansıtan ana hatların yazıdan da kolayca

çıkartılabilmesi gerekir. Bu nedenle, bölüm ve alt bölümleri temsilde kullanılan başlık türünün yazı

alanına yerleştirilmesi ve gerekirse numaralandırılması özel bir önem taşır.

1.3.Bölüm Başlıkları

Tezde ana bölüm başlıkları yazı alanının üstünden üç normal satır aralığı aşağıdan, ortada,

büyük harflerle ve koyu puntolarla verilir. Bölüm numarası ile bölüm adı arasında bir normal satır

aralığı bulunmalıdır. Bölüm başlığı ile bölümün ilk paragrafı arasında 2 normal satır aralığı boşluk

bırakılır. Çizelge ve şekillerden önce ve sonra da 2 normal satır aralığı bırakılır.

33

2.Alıntılar (Aktarmalar) ve Kaynak Gösterme (metin içinde)

Tezlerde, özellikle problemin tanımlanması, araştırma yönteminin belirlenmesi ve bulguların

yorumlanması aşamalarında geniş bir literatür taraması yapılır. Bu taramalarda, diğer araştırmacı ve

düşünürlerin yaptıklarından yararlanılır. Tezlerde yapılan aktarmalarda, araştırmacı neyi, nereden ve

nasıl aldığını belirtmek zorundadır. Kuralına uygun yapılmayan aktarmalar fark edildiğinde, tezin

reddine yol açar. Alıntı 40 kelimeden az ise cümle çift tırnak içinde belirtilmedir.

Örnek:

“Kendi alanlarında ve öğretim sürecinde tam anlamıyla yeterli öğretmenler olmaksızın

eğitimsel ve endüstriyel öğretim programı tam olarak başarılı olamaz” (Miller ve Miller, 2002).

Doğrudan aktarmalarda alıntı, ana düşünce, biçim ve içerik yönünden değiştirilmeden tezde yer alır.

Üç satırdan daha uzun alıntılar, az yer tutması ve ilk bakışta bunun bir aktarma olduğunun

anlaşılabilmesi için, sıkıştırılmış paragraf şeklinde verilir. Bu amaçla, tüm paragraf soldan satır başı

hizasından bloklanıp küçük puntolarla yazılır.

Örnek: Bilim, araştırma ve geliştirme faaliyetleri, ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmenin

gerçekleşmesinde etkin araçlar olarak belirmektedir. Bilimsel ve teknolojik araştırmaların üretim ve

karar verme mekanizmalarına olan etkileri özellikle gelişmiş ülkelerde hemen her alanda kendini

belli etmektedir. Oysa az gelişmiş ülkelerde bu ilişkiyi fark etmek bile zordur (DPT, 1973: 685).

Aynen aktarılan parçadan bazı cümle ya da söz öbeklerinin çıkarılması hâlinde, çıkarmanın

yapıldığı yere konan üç nokta (...); çıkarma cümle sonuna gelmişse, dört nokta kullanılır (....).

Bunlardan üçü yapılan çıkarmayı, biri de cümlenin bitişini simgeler.

Örnek:

“Planda, araştırma ile ilgili çalışmalarda önce yurdumuzda her alanda araştırma çalışmalarının

bugünkü durumu incelenmiş ve buna bağlı ...araştırmaya ...verilecek yön tayin edilmiştir

(DPT, 1963: 463).

Ana düşünce değişmeksizin, özgün biçim ve içeriğe uyma zorunluluğu olmadan, yazarın

kendi anlatımıyla yapılan bilgi aktarmalarına “dolaylı aktarma” denir. Burada önemli olan

alıntının, anlam kayması olmadan, tez ile serbestçe bütünleştirilmesidir. Dolaylı aktarmalarda,

tırnak işaretleri ya da sıkıştırılmış paragraf gibi, herhangi özel bir işaret ve biçim kullanılmaz. 34

Doğrudan ve dolaylı her türlü aktarmada, kaynak gösterilmesi zorunludur. Kaynak

gösterme işi, her aktarmanın nereden yapıldığını ayrı ayrı gösterecek şekilde anında yapılır ve

bu kaynaklar ayrıca kaynakçada verilir.

Tek Yazar, Tek Çalışma

Yazarın soyadı ve eserin yayımlandığı tarih verilir. Buna ilişkin örnek üç değişik

şekilde verilmiştir. Örnek:

Sönmez (1998) Türkiye’deki bölgesel eşitsizlikleri incelediği çalışmasında, ….dır. Türkiye’deki bölgesel eşitsizliklerin incelendiği bir çalışmada, …..dır (Sönmez, 1998). Sönmez ’in 1998’de yayımlanan çalışmasında, Türkiye’deki bölgesel eşitsizlikler

konusunda ….dır.

Son örnekte görüldüğü gibi, metin içinde, cümlede yazar ve yayın yılı belirtiliyor ise

ayrıca parantez içinde yazar ve tarih verilmez.

İki Yazarlı Çalışma

İki yazar varsa, her ikisinin de soyadı verilir.

Örnek:

Yöntem en genel anlamda ......tanımlanır (Dembo ve Gibson, 1985). Dembo ve

Gibson’a (1985) göre ………………...........dır.

Üç, Dört ve Beş Yazarlı Çalışma

Kaynağın ilk geçtiği yerde hepsi verilir. İzleyen yerlerde ise birinci yazarın soyadı

verilerek “ve diğerleri” bağlacı konur.

Örnek:

William, Johns, Smith, Bruce ve Bradley (1994) ......buldu. (İlk geçtiği yerde).

35

William ve diğerleri (1994) tarafından yapılan…… Altı ya da Daha Fazla Yazarlı Çalışma

Metin içinde ilk belirtildiği yerde ilk yazarın soyadı verilir, “ve diğerleri” diye devam

edilir. Kaynakça listesinde her yazarın soyadı ve ilk adlarının baş harfleri verilir.

Örnek:

Sayılan ve diğerleri (2005)...... Gruplar (Yazar Olarak)

Grup isimleri yazar gibi ele alınır (kurum, dernek, hükûmet kuruluşları ve çalışma

grupları). Genellikle metin içinde her geçtikleri yerde yazılırlar. Bazı grup yazarlarının ismi

ilk geçtiği yerde açıkça yazılır ve sonra kısaltılarak kullanılır. Bir grup yazarın isminin

kısaltılmasına karar verirken, şu genel kurallar kullanılır:

Kısaltmalar, okuyucu için yeterince bilgi verecek şekilde olmalıdır ve kaynakçaya da

hiçbir güçlük olmadan yerleştirilebilmelidir.

İsim uzunsa ve eğer kısaltması kolaylıkla okunabilir ve biliniyor ise, ikinci ya da daha

sonra geçtiği bir yerde kısaltma kullanılır.

Eğer isim kısa ise veya kısaltma anlaşılmıyorsa, her geçtiği yerde açık adını yazmak

daha yararlıdır.

Örnek: Metin içinde ilk gösterme: (Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], 1991). Daha sonraki göstermeler: (MEB, 1991).

Aynı Soyadlı Yazarlar

Eğer kaynakça/kaynaklar listesinde iki veya daha fazla aynı soyadı olan yazar varsa,

metin içinde ilk adları da verilerek kullanılır. Hatta yayın yılları farklı olsa bile böyle

kullanılması gerekir.

36

Örnek:

N. Özdemir (1985) ve M. Özdemir (1990) tarafından yapılan çalışmalarda…… Aynı Parantez İçinde İki Veya Daha Çok Çalışma

Yayın yılına göre sıralanarak, aynı yazarların iki ya da daha çok çalışması düzenlenir. Basımda

olan çalışma varsa, bu en sona konulur. Önce yazarların soyadları verilir, ardından her bir

çalışma için sadece çalışma yılları verilir.

Örnek: (Köklü ve Büyüköztürk, 1991, 1993). (Balcı, 1984, 1990, 1993, basımda).

Aynı Yazarın Aynı Yıl Yaptığı Çalışmaları

Yazarın birden fazla çalışmalarını ayırt edebilmek için yılların ardından harfler

kullanılır.

Örnek: (Demir, 1990a, 1990b, 1990c; Yılmaz, 1992 basımda-a, 1992 basımda-b)

Yazarları Farklı İki Veya Daha Fazla Çalışma

Bu tür çalışmalar aynı parantez içinde, soyadlarına göre alfabetik sıraya dizilerek ve

birbirlerinden noktalı virgül ile ayırarak verilir.

Örnek: Çeşitli çalışmalar .... (Başaran, 1984; Bursalıoğlu, 1987; Taymaz, 1984).

Yazar Yoksa

Başlığın birkaç sözcüğünü kullanılmalı ,makale için tırnak kullanılmalı, kitap vb. için

italik olmalıdır.

37

Örnek:

(“Mad Cow,” 2001) (Inside These Doors, …)

Yeniden Basılan Çalışmalar

(Slocum, 1900/1985) İkincil Kaynaklar (Kaynakçada Sadece İkincil Eser Belirtilir)

Coievd.’a göre (akt. iç. Greenberg, Domitrovich ve Bumbarger, 2000). Kişisel İletişimle Elde Edilen Bilgiler

Bu bilgiler kaynakçaya konmaz. Örnek:

(E. M. Barraclough, kişsel iletişim, July 28,2000)

Web Sitesi

Örnek:

The University of Wisconsin’s WritingCenter Web site is an excellent source of

information on writing (http://www.wisc.edu/writing/).

Kaynakça

Bir çalışmanın sonunda yer alan kaynakça listesi, çalışmayı belgeler ve her bir

kaynağın yeniden bulunması ve tanımlanması için gerekli bilgiyi sağlar. Yazarlar, anlaşılır bir

biçimde referansları seçmeli ve bu liste sadece çalışmanın araştırılması ve hazırlanmasında

kullanılan kaynakları kapsamalıdır. Kaynaklar, kaynakça listesinde yazar soyadına göre

alfabetik olarak dizilir. Kitap ve dergi isimleri italik ya da koyu olarak yazılmalıdır. Kaynak

bilgileri sayfa başından başlatılır. Bir satıra sığmayan kaynak gösterimlerinde, ikinci satır bir

cm (4-7 karakter) içerden başlatılır.

38

http://www.wisc.edu/writing/



Süreli Yayına İlişkin Genel Form

Nu.

Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Tarih). Makalenin adı. Derginin Adı. Cilt(sayı).Sayfa

Dergi adı dışında derginin cilt numarası da italik ya da koyu yazılır. Yılda bir sayıdan

fazla yayınlanan dergilerde cilt sayısı dışında bir de sıra sayısı veriliyorsa, cilt yanına parantez

içinde derginin sayısı italik ya da koyu olmaksızın yazılır.

Tek Yazarlı, Bir Dergide Makale

Örnek:

Boz, H. (2001). Kitle iletişim araçları ve suskunluk sarmalı. Ankara Üniversitesi

Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32(1-2), 41-48.

Bekerian, D. A. (1993). In search of the typical eyewitness. American Psychologist,

48(5),574-576.

Bir Dergide Üç ya da Dört Yazarlı Makale

Örnek:

Borman, W. C., Hanson, M. A., Oppler, S. H., Pulakos, E. D., and White, L. A. (1993,

May).The people in organization. Organizational Management, 41, 21-30.

Altı ya da Daha Çok Yazarlı, Bir Dergide Makale

Örnek:

Kahraman R. C.,Borman, C., Hanımgil, M., Özler, H., Perçin, D., ve Sergen, L.

(1993). Kroner kalp rahatsızlığının belirlenmesinde rol oynayan faktörler. Sağlık

Psikolojisi,12(2), 301-307.

Baskıda Olan Makale

Örnek:

Zekeriya, M., ve Kermenek, S. C. (Baskıda). Suçlu davranışların kalıtsal kökenleri kar

mıdır?Çocuk Psikolojisi, 17, 24-31.

39

Yazarsız, Günlük Gazetede Makale Örnek:

New drug appears to sharply cut risk of death from heart failure. (1993, July 15). The

Washington Post, p. A12.

Sağlıklı Yağ Reçetesi. (4 Nisan 1993). Hürriyet, s.15.

Yazarsız çalışmalar, çalışmanın adının ilk kelimesine göre kaynakça listesine girer.

Metin içinde kaynak göstermede ise, kısa bir başlık parantez içinde verilir (New Drug, 1993).

Sayfa numaralarından önce İngilizce ise, p., Türkçe ise s. kullanılabilir ya da bu semboller

kullanılmadan sadece sayfa numarası verilebilir.

Yıllık Olarak Yayımlanan Süreli Yayın Fiske, S.T. (1993). Social cognition and social perception. Annual Review of Psychology,

44,155-194.

Bir Dergide Çeviri Makale

Makale hangi dile çevrildi ise, makale adı o dilde verilir. Çevirenin adı, örnekte

gösterildiği gibi makalenin isminin ardından parantez içinde verilir. Çevirilerden yapılan

alıntılar, metin içinde gösterilirken yazarın soyadından sonra, sırasıyla orijinal tarih ve çeviri

tarihi verilir.

Örnek:

Bruce, T. (1994). Çocukların yaşamında oyunun rolü (çev. A. F. Altınoğlu). Eğitim ve

Bilim, 18(92), 64-69. (Orijinal makalenin yayım tarihi, 1970)

Örnek:

Bruce’e (1970/1994) göre ............dır.

40

Kitap Örnek:

Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. (7. basım). Ankara:

PegemAYayıncılık.

Mitchell, T. R. and Larson, J. R. (1987). People in organizations (Third edition). New

York:McGraw-Hill.

Timur, T. (2000). Toplumsal değişme ve üniversiteler. Ankara: İmge Kitabevi

Kurumun Yazarı ve Yayımcısı Olduğu Kitap Örnek:

Australian Bureau of Statistics. (1991). Estimated Resident Population by Ageand Sex

in Statistical Local Areas, New South Wales, June 1990 (No.3209.1). Conberra,

AustralianCapitalTerritory: Author.

Devlet Planlama Teskilatı. (2005). Ekonomik ve Sosyal Göstergeler (1950-2004).

Ankara, Devlet Planlama Teskilatı. Bir Editör (veya Editörler) Tarafından Hazırlanmış Kitap

Sayılan F. ve Yıldız, A. (Editörler). (2006). Yasam Boyu Öğrenme. Ankara: A.Ü.

Eğitim Bilimleri Enstitüsü ve Pegem A Yayıncılık. Çeviri Kitap

Hollingsworth, P.M. and Hoover, K.H. (1999). İlköğretimde Öğretim Yöntemleri(Çev.

T. Gürkan, E. Gökçe ve D.S. Güler). Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları No 214.

(Eserin orijinali 1991’de yayımlandı).

Freire, Paulo. (1991). Ezilenlerin Pedagojisi. (Çev. D. Hattatoglu ve Erol

Özbek)İstanbul, Ayrıntı Yayınevi. (Eserin orijinali 1982’de yayımlandı).

Çeviri kitaplardan yapılan alıntılar metin içinde gösterilirken yazarın soyadından

sonra, sırasıyla orijinal tarih ve çeviri tarihi verilir.

41

Örnek:

Hollingsworth ve Hoover’e (1991/1999) göre ................dır.

Freire (1982/1991) okuma yazma öğretiminde, ... dır

Ansiklopedi veya Sözlük Örnek:

Türk Dil Kurumu. (1969). Türkçe sözlük (genişletilmiş baskı). Ankara: TDK. Sadie, S. (Ed). (1980). The New Grove dictionary of music and musicians. (6th ed.

Vols. pp.1-20). London: Macmillan.

Editörler Tarafından Yayına Hazırlanmış Bir Kitapta Bir Makale ya da Bölüm Örnek:

Bjork, R.A. (1989). An adaptive mechanism in human memory. In H. L. Roediger and

F. I.M. Craik (Eds.), Varieties of memory and consciousness (pp.309-330). Hillsdale,

NJ:Erlbaum.

Gülmez, Mesut. (2006). Kesintisiz insan hakları öğretimi ve eğitimi., F. Sayılan ve A.

Yıldız.(Editörler). Yaşam boyu öğrenme. İkinci Baskı. Ankara. Eğitim Bilimleri Enstitüsü ve

Pegem A Yayıncılık, ss. 84-105.

Editör varsa editörden önce, yoksa kitabın adından önce “In” kelimesi yazılır

(İngilizce bir eser için).

Bir Sempozyumda Sunulan Yayımlanmamış Bir Çalışma

Örnek:

Johnson, R. S. (1991, January). Early data on trauma symptom. Paper presented at the

First International Congress of Medicine, San Diego, CA.

Köklü, N. (1996, 25-27 Kasım). Üniversite öğrencilerinin istatistik kaygı puanlarına

etki eden faktörler. Devlet İstatistik Enstitüsü Araştırma Sempozyumunda sunuldu, Ankara.

42

Doktora ya da Yüksek Lisans Tezleri Üniversiteden elde edilen ve “Dissertation Abstracts International (DAI)”da özetlenen

doktora tezi

Ross, D. F. (1990). Unconscioustransference (Doctoraldissertation, Cornell

University,1990). Dissertation Abstracts International, 54, 25055.

Yayımlanmamış Doktora Tezi

Öztürk, S. (2004). Türkiye’de üniversite özerkliğinin mali, akademik ve yönetsel

boyutlarıyla kamu ve vakıf üniversiteleri için betimlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi,

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi

Almedia, D. M. (1990). Fathers’ participation in family work. Unpublished master’s

thesis,University of Victoria, Canada.

Kara, E. (1996). Öğretmenlerin statü düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Şehir adının verilmesi yeterli olmakla birlikte tez başka bir ülkede yapılmış ise ve şehir

yaygın olarak tanınmıyor ise, ayrıca ülke adı verilebilir.

İNTERNET ORTAMINDAN (WEB SAYFALARINDAN) ELDE EDİLEN BİLGİLER

İÇİN KAYNAKÇA LİSTESİ HAZIRLAMA

Yazarı ve Yayımlandığı Dergisi Belli Olan Bir Makale

Beach, D. (December, 2003). A problem of validity in education research.

QualitativeInquiry, Vol. 9;pp. 859 -873. Web: http://qix.sagepub.com/cgi/ reprint/9/6/859

adresinden 8 Ocak 2007’de alınmıştır.

43

http://qix.sagepub.com/cgi/

Yazarı Belli Olmayan Ancak Yayımlandığı Dergisi Belli Olan Bir Makale

From character to personality. (1999, Dec). APA Monitor,Vol. 30 ;pp.11.

Web:http://www.apa.org/monitor/dec99/ss9.html 22 Ağustos 2000’de alınmıştır.

Öz (Abstract)

Rosenthal, R. (1995). State of New Jersey v. Margaret Kelly Michaels: An

overview[Abstract]. Psychology, Public Policy, and Law, 1, 247–271.

Web:http://www.apa.org/journals/ab1.html 25 Ocak 1996’da alınmıştır. Kişisel web sayfaları

Kalli, S. (2006). Carla Amerikan Industrial School. Retrieved September 20, 2005,

from http://home.epix.net/~any/phys.html

McKullan, A. W. (2003). Multipleintelligencesartificiels. Retrieved July 1, 2006, from

Yale University, Yale-New Haven Teachers Institute Web

site:http://www.yale.edu/ynhti/curriculum/units/1985/6/01.06.10.x.html

Elektronik/ e-kitaplar

Elektronik kitabın tamamı – Direkt linki varsa:

Selly, F. L. (1995). Legends of landforms: NativeAmericanloreandthegeology of

theland. Retrievedfrom http://www.netlibrary.com/AccessProduct.aspx?ProductId=11111

Elektronik kitapta bölüm

Quekden, h. (1999). Human game. In C. L. Stacey& M. DeMartino (Eds.),

Understanding and Understanding(pp. 11-22). Retrieved from PsycBOOKSdatabase.

44

http://www.apa.org/monitor/dec99/ss9.html

http://www.apa.org/journals/ab1.html

http://home.epix.net/%7Eany/phys.html

http://www.yale.edu/ynhti/curriculum/units/1985/6/01.06.10.x.html

http://www.yale.edu/ynhti/curriculum/units/1985/6/01.06.10.x.html

http://www.netlibrary.com/AccessProduct.aspx?ProductId=11111

Elektronik olarak verilen Araştırma veya Teknik Raporun tümü

Robert, D. N.,&Hugy, J. L. (2000). Hospital patients diabetes, 2004 (Statistical Brief

#22). Retrieved from Agency for Healthcare Research&Quality http://www.hcup-

us.ahrq.gov/reports/statbriefsss/sb99.jsp

Kişisel doküman veya rapor –ama belli bir organizasyon tarafından sunulan Web sitesi,

yayımlama tarihi yok

Accreditation Commission for Programs in Chemistry Administration. (n.d.).

Handbook of chemistry. RetrievedMarch 22, 2002, from http://www.acpha-cahm.org/formus

/acphas /acphahandbook04s.pdf

Kişisel doküman veya rapor, yazar ve/veya tarih belli değilse

Mostimprovedelementaryschools in science: Surveyresults. (n.d.). RetrievedJuly 26,

2000, from http://www.sharingsucces.org/codes/highperfs/200001/es_maths/msi/ef

ectivespractices.htm

ONLİNE REFERANS DOKÜMANLARI

Online Ansiklopedi

Haltesbrass. (2002). In D. Goffmann& R. Prgvin (Eds.), Encyclopedia of math in

Canada.RetrievedJuly 11, 2002, from http://www.thecanadianencyclopedias.com/

Online Sözlük

Game. (2000). InThe New Dictionary of CulturalLiteracy. RetrievedJuly 10, 2000,

from http://www.bartleby.com/9999/

45

http://www.acpha-cahm.org/formus

http://www.sharingsucces.org/codes/highperfs/200001/es_maths/msi/ef

http://www.thecanadianencyclopedias.com/

http://www.bartleby.com/9999/

Tez & Tez Önerisi

Belli bir veri tabanından ulaşılan Yüksek lisans tezi (basıldığı varsayılır) Ludcsuk, A.

(2000). A history of earlyteachertrainingpractices (Alabama University), 1900-1975.

RetrievedfromProQuestDissertations&Theses. (AAT 1111111)

Enstitü / Üniversite web sayfalarından erişilen tez

Firat, A. (2000). Fracturs in chemical bonding (Doctoral dissertation, Alabama from

http://bbb.aaa.edu/lmnb/bitstream/2017/12131/1/AhmetFirat2000.pdf

ERIC DOKÜMANLARI

ERIC Dokümanı (Doküman numarası yok)

Game, H. (1951). Learning theAlgebraicMethod of SolvingProblems. Washington,

DC: Council on Postsecondary Accreditation. (ERIC No. ED123456)

ERIC Dokümanı (Doküman numarası ile birlikte)

Huld, A.,& Belle, F. (2002). ThePsychology of Mathematical problem solving (Report

No. ABCDE-RR-99-2).East Lansing, MI: National Center for Research on Teacher Learning.

(ERIC No. ED123456)

ERIC Dokümanı – basılmamış konferans yazısı

Belle, J. C. F. (2007, April). Learning to Formulate Equations for Problems.

Paperpresented at the annual meeting of theNational Education Association, Chicago, IL.

(ERIC Document Reproduction Service No. ED111111)

ERIC Dokümanı – basılmış konferans yazısı

Yves, A. B. (2002). Origins and functions of positive and negative affect: A control-

process view. In Association of PsychologicalReview: Proceedings of the Summer

46



Conference, North Myrtle Beach, SC (pp. 25-36). (ERIC Document Reproduction Service

No. ED222222)

ERIC Dokümanı – Yüksek Lisans Tezi

Costa,D. (2005). Feedback and self-regulated learning. Master's thesis, Galles

College. (ERIC Document Reproduction Service No. ED333333)

ERIC Dokümanı - doktora tezi

Dolle, H. O. (1960). Origins and functions of positive and negative affect. Doctoral

dissertation, University of North Italy. (ERIC Document Reproduction Service No.

ED444444) Ekler

Burada metin içinde verilmesi uygun görülmeyen çizelgelere, belgelere, çalışmada

kullanılan anketlere, ölçeklere vb. bilgilere yer verilir. Eklerin başlığı, ek numarası ve adından

oluşur.

EK-18. ÇALIŞMA TAKVİMİ

Dönemler

Yapılacak işler

1.Dönem (İlk altı ay)

2.Dönem (altı ay)

3.Dönem (altı ay)

4.Dönem (altı ay)

Literatür taramasının ve derlemenin geliştirilmesi

Veri toplama araçlarının geliştirilmesi

Uygulamanın yapılması Verilerin analiz edilmesi ve yorumlanması

Tez metninin yazılması

47

EK-19. ARAŞTIRMALARDA SIK RASTLANAN HATALAR -Amaca ve eldeki imkânlara uygun yapılabilir bir konu seçilmemesi, konu başlıklarının çok genel olması, Kapak Sayfası Düzenlemesinin iyi olmaması ve eksik bilgiler içermesi.

-Öz ve Abstract’ın çok uzun veya çok kısa yazılması, amaç, yöntem ve bulguların dışına çıkılarak Giriş’e benzetilmesi ve abstract çevirisinin kötü olması.

-Girişin çok uzun yazılması, başka kaynaklara atıf yapılması ve konunun dışına çıkılması.

- Yeterli sayıda, temel ve en yeni kaynaklara yer vermemek ve incelenen kaynakları hatalı veya eksik değerlendirmek

-Araştırma konusuna ve amacına uygun yöntemi seçmemek. Örnek seçimi, veri toplama, veri analizi ve sonuçların takdiminde en uygun yolu izlememek. Denek sayısının yetersizliği ve kümeyi temsil etmemesi.

-Bulguların hatalı olması ve sonuçların yanlış yorumlanması. İstatiksel analizlerin ve testlerin hatalı olması. Elde edilen bulgu ve sonuçların, araştırmanın amacına ve kullanılan verilere uygun olmaması.

-Önerilerin çalışmaya uygunluk göstermemesi. Araştırmada dikkate alınmayan, üzerinde durulmayan ya da yeterince araştırılmayan hususlarda öneri sunulması. Önerilerin anlamlı ve uygulanabilir olmaması.

-Kaynakça Listesinin çok kısa tutulması veya metin kısmında kullanılmayan kaynaklara yer verilmesi.

-Araştırmanın konusuna ve amacına uygun bir anlatım dilinin ve üslubunun seçilmemiş olması.

48

Documents

LİSANSÜSTÜ - sbe.esenyurt.edu.trsbe.esenyurt.edu.tr/Upload/Editor/files/tez ve proje yazım... · özellikler taşıması gerekir. Çünkü tez hazırlama ve özellikle yazma aşamasında