Libri i Agjerimit - Salih Ibn Feuzan

8/6/2019 Libri i Agjerimit - Salih Ibn Feuzan

1/17

Libri i Agjrimit Salih ibn Feuzan el Feuzan

www.Selefi.org 1


2/17


www.Selefi.org 2

Detyrimi i kryerjes se ramazanit dhe koha e tij.

Agjrimi i Ramazanit sht shtyll prej shtyllave t Islamit dhe farz(detyrim) prej farzeve t Allahut. Agjrimi sht prej gjrave tdomosdoshme q duhet t dihen. Kt gj e vrteton Kurani, Suneti

dhe Ixhmau (konsensusi i shumics s dijetarve).

Allahu ka thn:

O besimtar! Ju sht urdhruar agjrimi, ashtu si u ishteurdhruar atyre para jush, q t mund t ruheni nga t kqijat.(Bekare 183) Deri te fjala e Allahut: Muaji i Ramazanit sht ai, n

t ciln ka zbritur Kurani, q sht udhrrfyes pr njerzit, dhe sqarues i rrugs s drejt dhe dallues (i t vrtets nga gnjeshtra). Ekush e prjeton kt muaj, le t agjroj... . . (Bekare 185).

Fjala kutibe e prdorur n ajet do t thot: u b farz (detyrim),Allahu thot:

...Kush prezanton prej jush kt muaj le t agjroj....

Ky urdhr tregon detyrimin e agjrimit.


3/17


www.Selefi.org 3

Pejgamberi salallahu alejhi ua selam thot:

Islami sht ndrtuar mbi pes shtylla, dhe prej tyre prmendiAgjrimin e Ramaz anit (Buhariu 8 dhe Muslimi 16).

Hadithet q vrtetojn farzin dhe vlern e agjrimit jan t shumt.T gjith dijetart jan t nj mendimi pr detyrimin e agjrimit tRamazanit dhe kush e mohon kt konsiderohet qafir (mosbesimtar,mohues).

Urtsia n ligjrimin e agjrimit sht pastrimi i shpirtrave prejgjrave t kqija dhe moraleve t ulta. Agjrimi ngushton lvizjen eshejtanit n trupin e njeriut, sepse shejtani lviz me gjakun e njeriut.Kur njeriu ha ose pi dika sht m i dhn pas epsheve dhe paksohetdshira e tij pr t kryer adhurime. Ndrsa gjat agjrimit ndodh ekundrta, njeriu sht me aktiv n kryerjen e adhurimeve.

Agjrimi t shton Zuhdin (asketizmin- largimi nga tekat dheknaqsit e ksaj bote) n dynja. Agjrimi t largon nga epshet edynjas, t udhzon drejt s mirs, t shtyn pr dhembshuri dheprulsi ndaj t varfrve, duke t br t ndjesh dhimbjet e tyre, dukeqen se vet agjruesi prjeton t njjtn gj gjat agjrimit dukepasur etje dhe uri. Ngaq dhe domethnia e agjrimit n sheriat sht:Largimi ose lnia e gjithka q e prish agjrimin me qllim (nijet) tveant, si jan pr shembull: Ngrnia, pirja, marrdhniet seksuale sidhe prej gjrave t tjera q ka ardhur sheriati me to, pr t mos i kryergjat agjrimit. Gjithashtu n ndalim gjat agjrimit prfshihen dhendalimi nga pisllqet, dyfytyrsia dhe nga gjynahet haptazi, n sy tnjerzve (fusuk).

Detyrimi i agjrimit.

Detyrimi i agjrimit ditor fillon nga lindja e sabahut t dyt (qsht e bardha e hapur n horizont) dhe mbaron me perndimin ediellit .

Allahu ka thn:


4/17


www.Selefi.org 4

...dhe tani mund ti prekni ato (grat) dhe krkoni at q kacaktuar Allahu pr ju. Dhe hani e pini derisa t dallohet peri i bardh(bardhsia) e agimit nga peri i zi (errsira e nats), pastaj plotsojeni

agjrimin deri n mbrmje (Bekare 187).

T dalloni perin e bardh nga i ziu n saba h do t thot: tdallohet e bardha e dits nga errsira e nats.

Fillimi i muajit t Ramazanit.

Muajt pr t gjith muslimant jan ato t llogaritur sipas lvizjes shns. Muaji formohet nga 29 ose 30 dit. do muaj fillon me dukjen ehns s re dhe mbaron me ciklin e plot t saj (mbushja e hns dhezvoglimi i saj). Nse muaji i par ka 29 dit muaji pasardhs ka 30dit. Agjrimi i muajit ta Ramazanit fillon pikrisht nga llogaritjahnore. Pr njohjen e hyrjes se muajit ta ramazanit ka tre rrug.

1. Shikimi i hns t muajit t Ramazanit. Allahu ka thn: Kush e prjeton muajin e Ramazanit le t agjroj (Bekare 185).

Pejgamberiz salallahu alejhi ua selam ka thn: Agjroni kur ta shikoni hnn e tij (Ramazanit) (Buhariu 1909 dhe Muslimi 1081). Kush e shikon vet hnn e ka detyrim q t filloj agjrimin.

2. Dshmia n shikim; t dshmosh q e ke pare hnn e muajit, oset njoftosh pr t. Ather agjrohet me shikimin e hns nganj person me kusht q t jet i drejt dhe t ket hyr n moshemadhore. N kt rast mjafton lajmi pr t filluar agjrimin. Prkt sht dhe fjala e ibn Umerit: Njerzit pan hnn dhe po

flisnin pr t. E lajmrova Pejgamberin salallahu alejhi ua

selam se un e pash at (hnn), ather Pejgamberi salallahu alejhi ua selam agjroi dhe urdhroi njerzit tagjronin. (Transmeton Ebu Daudi 2340, Ibn Haban 3447 dhe Hakim1/585)

3. Plotsimi i muajit Shaban me 30 dite. Kjo kur nuk shihet hnanatn e 30 t muajit Shaban edhe pse nuk ka gj q e pengonshikimin e hns si re apo vransire, ose gjendet dika prejgjrave q pengojn shikimin e hns (re, vransir). Kjo duke ubazuar n fjaln e Profetit salallahu alejhi ua selam: Muaji

sht 29 dit dhe mos agjroni derisa t shikoni hnn dhe as mos e mbyllni muajin (e agjrimit) derisa ta shikoni at


5/17


www.Selefi.org 5

(hilalin-hnn e re q tregon fillimin e muajit). E n qoft se nuk dallohet (nga vransira) ather prllogariteni at ( Buhariu 1900 dhe Muslimi 1080). Prllogariteni at do t thot:plotsojeni muajin Shaban me 30 dit. Si ka ardhur n hadithine Ebu Hurejres: N qoft se nuk dallohet, ather plotsojeni

shabanin me 30 dit(Buhariu 1909 dhe Muslimi 1081).

Kush e ka detyrim agjrimin?

E ka detyrim t agjroj muajin e Ramazanit do musliman i hyr nmosh madhore dhe i aft (ka mundsi dhe fuqi). Dhe nuk sht detyrpr qafirin (mohuesin, jobesimtarin) dhe as pranohet prej tij. Nsependohet (bhet musliman) gjat Ramazanit ather agjron pjesn qka mbetur prej Ramazanit dhe nuk e ka detyr q t plotsoj ditt q kaqen qafir dhe nuk i ka agjruar.

I vogli n mosh nuk e ka detyrim agjrimin, i pranohet agjrimi i tijnse sht q dallon gjrat. Ky agjrim sht nafile pr t.

Personi me t meta mendore, nuk e ka detyr agjrimin, dhe nseagjron n kt gjendje, nuk i pranohet agjrimi pr shkak t mosprezencs s nijetit.

Nuk e ka detyrim agjrimin i smuri dhe udhtari kur nuk mundet tagjroj, por i plotsojn ditt q kan ln kur t largohet shkaku q

bri t lejuar mos agjrimin (smundja, udhtimi). Allahu thot:

...Nse ndonjri prej jush sht i smure ose duke udhtuar, le t

agjroj aq dit sa i ka prishur n ditt e tjera m pas... (Bekare 185).

Urdhri pr detyrimin e agjrimit prfshin: Vendasin dhe udhtarin, tshndetshmin dhe t smurin. Ai q sht i pastr dhe gruan q sht

me menstruacione ose lehone (periudha pas lindjes). At q i bie tfikt. T gjith kto kategori njerzish kan detyr mbi kurrizin e tyreagjrimin e Ramazanit, sepse atyre u drejtohet thirrja pr agjrim q tadin se e kan detyrim at. T jen t vendosur pr zbatimin eagjrimit n kohn e caktuar ose ta plotsojn m von.

Disave u behet thirrje q t agjrojn pikrisht n kt muaj, si jan: Ata me gjendje t mire shndetsore, dhe vendasit prve graveq jan me menstruacione ose lehone.

Dhe disave u bhet thirrje pr plotsimin e agjrimit m von, si

jan: gruaja me menstruacione ose lehon dhe i smuri q nuk mundet


6/17


www.Selefi.org 6

t agjroj n kohn e agjrimit dhe mund t agjroj m von kur tshrohet.

Disa mund t zgjedhin mes dy shtjeve si sht i smuri i cilimund t agjroj por me dhimbje vshtirsi dhe udhtari q mund t

agjrojn nse nuk kan frik se dmtohen nga shndeti. Kta mund tzgjedhin t agjrojn ose ta plotsojn ato dit q kan ln m von.

Kush e el agjrimin me arsye dhe m pas largohet arsyeja gjatdits s agjrimit si: udhtari q arrin n vendin e tij, ato memenstruacione dhe lehon pastrohen, qafiri nse bhet musliman,personi me t meta mendore kur bhet i menur, po i

vogli hyn n moshn q i obligohet agjrimi. T gjith kto llojenjerzish e kan detyr t agjrojn pjesn e mbetur t dits dhe m

von e plotsojn kt dit.Kshtu dhe nse bhet e qart hyrja e muajit gjat dits, ather

muslimant agjrojn pjesn e mbetur t dits dhe e plotsojn ktdit mbas Ramazanit.

Fillimi dhe mbarimi i dits s agjrimit

Allahu thot:

sht lejuar pr ju q, netve t agjrimit, t shkoni mebashkshortet tuaja. Ato jan prehje pr ju dhe ju pr ato. Allahu e di mir se ju e keni mashtruar veten, por Allahu e ka pranuar pendimin tuaj dhe jua ka falur gabimin. Tani pra ju lejohet bashkimi me bashkshortet tuaja dhe krkoni at q ka caktuar Allahu pr ju(fmije-pas ardhs). Dhe hani e pini derisa t dallohet peri i bardh


7/17


www.Selefi.org 7

(bardhsia e agimit) nga peri i zi (errsira e nats), pastaj plotsojeniagjrimin deri sa t vij mbrmja.... (Bekare 187)

Imam ibn Kethiri ka thn: Kjo sht lehtsim nga Allahu i Madhruar pr muslimant, dhe ja ngriti ose ja hoqi at q u ishte

obliguar n fillimin e Islamit. Sepse ka qen q nse ndonjri bnteiftar (hapte agjrimin), i lejohesh atij ushqimi, pija dhe marrdhniet

seksuale deri n namazin e jacis ose flinte para saj. Kur t flej ose t

fali jacin, i ndalohej atij ushqimi, pija dhe marrdhniet seksuale deri

natn e ardhshme. Kshtu q hasn vshtirsi t madhe. Dhe pr kt

zbriti Allahu kt ajet, me t cilin u knaqn jasht mase, prderisa

Allahu ja bri t lejuar ushqimin, pijen dhe marrdhniet seksuale n

seciln nat q t doj agjruesi, derisa t dallohet bardhsia e

sabahut me errsirn e nats. (Tefsir ibn Kethir 1/ 288-290).

Nga ajeti del qart prcaktimi i fillimit dhe mbarimit t dits s

agjrimit.

Fillimi: sht nga lindja e sabahut t dyt.Mbarimi: Dita e agjrimit mbaron me perndimin e diellit.

N lejimin e ngrnies dhe pirjes deri n lindjen e sabahut, kaargument pr plqimin e t ngrnit syfyr.

N dy librat e sakt nga Enesi transmetohet se ka thn: thaPejgamberi salallahu alejhi ua selam: Ngrihuni pr syfyr, sepse n

syfyr ka ber eqet(Buhariu 1923 dhe Muslimi 1095).

Pr nxitjen e ngrnies t syfyrit kan ardhur thnie t shumta nga tpart tan t mir, qoft dhe me nj gllnk uji dhe plqehet q tvonohet syfyri deri sa t shprthej agimi.

Nse njeriu zgjohet nga gjumi duke qen xhunub, ose gruajapastrohet (i ndalojn menstruacionet) para se t agoj, ata fillojn mengrnien e syfyrit e fillojn agjrimin, dhe vonojn larjen edhe pasagimit.

Disa njerz fillojn me syfyrin hert sepse qndrojn t zgjuarshumicn e nats pastaj han syfyrin dhe flen para sabahut me or ttra.

Persona t till kan rn n disa gabime:

1. Sepse ata agjruan para kohs s agjrimit.2. Lejn namazin me xhemat t sabahut, dhe kundrshtojn Allahun

duke ln at ka Allahu i ka obliguar prej namazit me xhemat.3. Ndoshta dhe mund t vonojn namazin e sabahut nga koha e tij,

nuk e falin at vetm se pas lindjes s diellit. Ky sht veprimim i keq dhe mkati m i madh. Allahu i madhruar thot:


8/17


www.Selefi.org 8

Mjer pr ata fals t cilt ndaj namazit t tyre jan t pakujdesshm. (Maun 4 ,5 )

Patjetr duhet q nijetin pr agjrimin e obliguar (farz), ta bjn qnga nata. Nse bn nijet pr agjrim dhe nuk zgjohesh nga gjumi vetmse mbasi ka lindur dielli, ather e mban agjrimin dhe agjrimi i tijsht i sakt dhe i plot insha-Allah.

sht e plqyeshme nxitimi pr t hapur iftarin, kur t sigurohetperndimi i diellit (hyrja e kohs s iftarit), duke e par hyrjen e

kohs, ose duke qen i sigurt, ose kur mendon se sigurisht ka hyrkoha, duke dgjuar ezanin ose me dika tjetr. Nga Sehl bin SadAllahu qoft i knaqur prej tij transmetohet se Pejgamberi salallahualejhi ua selam ka thn: Do t vazhdojn njerzit t jen n mirsi,

derisa t shpejtojn iftarin (Buhariu 1958 dhe Muslimi 1098).

Pejgamberi Salallahu alejhi ua selam duke transmetuar at q ishpallet nga Zoti i t i j thot: Njerzit m t dashur tek Un jan atoq e shpejtojn iftarin. (Ahmedi 2 /237,329, Tirmidhiu 700, Ibnu Hibani3507,3508) n kt hadith ka dobsi por e forcon at hadithi imparshm.

Nga suneti sht q ta elsh iftarin me hurma t njoma, nse nukgjenden ather me hurma t thata, nse dhe ato nuk gjenden atherme uj. Kjo duke u bazuar n thnien e Enesit Allahu qoft i knaqurprej ti j i cili thot: Pejgamberi salallahu alejhi ua selam e elte

agjrimin para se tu falte me hurma t buta, nse nuk kishte hurma t buta, ather e elte me hurma t thata, e nse nuk kishte dhe ashurma t thata, ather me (hasua) tip hallve me uj (hurma me mielldhe gjra t tje ra)(Ahmedi 3 /164, ebi Daudi 2 /306 dhe Tirmidhiu 696) .

Dhe nse nuk gjen asnj lloj hurme dhe as uj, ather agjrimin e

el me ka t ket prpara prej ushqimeve ose pijeve.

Ktu ka nj shtje q duhet t bjm vrejtje, sepse disa njerz ulenn tryezn e iftarit duke filluar t han dhe darkn dhe lejn namazinme xhemat t akshamit n Xhami. Me kt veprim bjn gjynah tmadh pr shkak t vonimit t namazit me xhemat n xhami. Kjo bn qti humb vetes ky shprblim i madh q e predisponon at pr dnim. Ajoq sht e lejuar pr agjruesin sht q s pari t eli agjrimin, pastajt shkoj n xhami pr t falur namazin, e m pas ha darkn.

sht e plqyeshme q agjruesi t lutet pr ka t dshiroj n iftarine tij .


9/17


www.Selefi.org 9

Pejgamberi salallahu alejhi ua selam thot: Pr agjruesin gjatiftarit ka dua q nuk kthehet. ( Ibn Maxheh 1753, Hakimi 1 /583, Bejhakiu3/407shejh Albani e ka br t dobt )(T brit dua para apo gjat i f tarit nuk

sht e sakt).

Nga duat e transmetuara prej Pejgamberit salallahu alejhi ua selamjan: Allahume leke sumtu ua ala rzkkike efttertu- O Zot pr Ty agjrova dhe me furnizimin Tnd hapa agjrimin).( Ebu Daudi 2358). Pejgamberi salallahu alejhi ua selam kur e cekte agjrimin thoshte: Ulargua thatsia dhe u lagn damart dhe sht caktuar shprblimiinsha-AllahDhehebe dhemau, uabteletil-uruku, ua thebete el-exhruinsha-Allah. (Transmetojn Ebu Daudi 2357 dhe Hakimi 1/584).

Kshtu q duhet pr muslimanin t msoj dispozitat e agjrimit dheiftarit, t msoj kohn dhe mnyrn e tyre, n mnyr q ta kryejagjrimin n formn e duhur dhe n prputhje me sunetin e Pejgamberit

salallahu alejhi ua selam, derisa agjrimi i tij t jet i sakt dhe puna etij t jet e pranuar te Allahu i Lartmadhruar. Kjo sht prej shtjevem t rndsishme si ka thn Allahu i Madhruar:

N t drguarin e Allahut ka nj shembull t mrekullueshm pr at, q shpreson tek Allahu dhe dita e fundit dhe e prmend Allahunshum(Ahzab 21).

Gjrat q e prishin agjrimin

Pr agjrimin ka disa gjra q e prishin dhe duhet pr muslimanin tinjoh ato, n mnyr q ti largohet atyre dhe t ruhet prej tyre, sepseato e anulojn agjrimin dhe e prishin at.

Kto gjra anuluese t agjrimit jan:

1. Marrdhniet seksuale. Kur agjruesi bn marrdhnie seksualeprishet agjrimi i tij, dhe e ka detyr ta zvendsoj at dit nt ciln ra n kontakt seksual. Prve ksaj ka dhe detyrimkefaren i cili sht dmshprblim me lirimin e nj robi, nse nukgjen rob ose nuk ka mese ta liroj, ather ka detyr t agjroj dymuaj rresht pa shkputje. Nse nuk ka mundsi t agjroj dymuaj pr shkak t nj arsye t sakt , t pranueshme nga feja.

Ather e ka detyr t ushqej 60 t varfr (miskina). Pr do t


10/17


www.Selefi.org 10

varfr gjysm Sau (njsi matse, 1 sa2.7 kg) nga ushqimi izakonshm q konsumohet n at vend.

2. Ejakulimi (dalja e sperms). Pr shkak t puthjes, prekjes,vazhdimi duke shikuar apo masturbimi. Nse ndodh dika e till,

prishet agjrimi, n kt rast sht detyr kompensimi dhe jokefare (dmshprblim) sepse ajo sht e veant vetm n rastemarrdhniesh seksuale. Ai q sht n gjum dhe bhet xhunub,nuk ka ndonj problem dhe agjrimi i tij sht i sakte, sepse kjogj ndodhi pa zgjedhjen dhe dshirn e tij. Por q duhet dhe e kadetyr q t lahet (t marri gusul).

3. Ngrnia dhe pirja qllimisht me dshir. Si thot Allahu:

Dhe hani e pini derisa t dallohet peri i bardh (bardhsia) e

agimit nga peri i zi (errsira e nats), pastaj plotsojeniagjrimin deri n mbrmje (Bekare 187).

Por kush han ose pi me harres, kjo nuk ndikon n agjrimin etij. N nj hadith thuhet: Kush ha ose pi me hares, le ta

plotsoj (vazhdoj) agjrimin, sepse Allahu e ka ushqyer dhe i kadhn me pi(Buhariu 1933 dhe Muslimi 1155) .

Prej gjrave t tjera q e prishin agjrimin jan:

Kalimi i ujit dhe dika t ngjashme me t n bark nga hunda, ilaeq merren nga hunda (seutt). Marrja e ilaeve nprmjet venave,injeksionet me gjak (transfuzionet). T gjitha kto veprime e prishinagjrimin sepse jan ushqyese pr organizmin.

Gjithashtu dhe injeksionet q kan ndikim ushqyes (serumet) eprishin agjrimin sepse luajn rolin e ushqimit, gj e cila e prishagjrimin.

Ndrsa pr injeksionet q nuk kan efekt ushqyes sht m mir pragjruesin t mos i marri ato, q t ruaj agjrimin e tij. Kjo duke ubazuar n fjaln e Pejgamberit salallahu alejhi ua selam Lre at q t

duket e dyshimt dhe bj at q ssht e dyshimt. (Ibn Khuzejme 2348,

Tirmidhiu 2518, Nesaiu 5220, Hakimi 2/13, Ahmed 1/200) Dhe kto injeksione ivonon q ti bj n dark.


11/17


www.Selefi.org 11

Nxjerja e gjakut nga organizmi, me hixham, apo nxjerrja e tij pr tadhuruar n spitale. T gjitha kto veprime e prishin agjrimin. (M esakta sht se nuk prishet, fjala e shejh Albanit)

Ndrsa nxjerrja e gjakut me sasi t vogla si p.sh. pr analiza. Kjonuk ndikon te agjrimi. Kshtu sht dhe nse del gjaku jo qllimisht sigjat gripit, arjeve apo heqjes s dhmbit etj. Kto veprime nukndikojn te agjrimi.

Prej prishsve t tjer t agjrimit sht dhe vjellja - nxjerrja ngastomaku e ushqimit apo pijes nprmjet gojs qllimisht .

Nse vjellja sht jo e qllimshme, ushqimi del jo me dshirn epersonit, ather agjrimi nuk prishet, pr fjaln e Pejgamberitsalallahu alejhi ua selam Kush vjell pa dshirn e vet, nuk ka

kompensim (kada), ndrsa kush vjell me qllim ather ta kompensoj at dit. (Ahmed 2/498, Tirmidhiu 720, Ebu Daud 2380, Ibn Maxheh 1676,Hakim 1/5 98)

Pr agjruesin duhet q t ruhet prej lyerjes s syve me (kuhul) apoilae t tjera t syve me pika apo me ndonj mnyr tjetr gjat kohss agjrimit. N mnyr q t kujdeset pr agjrimin e tij se mos eprish at.

Nuk duhet q ta teproj gjat abdesit me futjen e ujit ne goj, dukebr gargara. Apo futjen e ujit n hund sepse ndoshta uji mund t

kaloj n bark. Pejgamberi salallahu alejhi ua selam thot: Fute ujinthell n hund, prve nse je duke agjruar. (Tirmidhiu 788, Ebu Daud142, Nesaui 98, Ibn Maxheh 407, Ibn Khuzejme 150, Ibn Hibani 1054)

Prdorimi i misvakut nuk ndikon te agjrimi, prkundrazi sht iplqyeshm dhe i kshillueshm t prdoret pr agjruesin ose joagjruesin n fillim dhe n fund t dits sipas fjals m t sakt.

Nse n fytin e agjruesit hyn pluhur apo ndonj miz, nuk ndikonn prishjen e agjrimit.

Pr agjruesin sht detyr q ti largohet gnjeshtrs, prgojimit,sharjes, nse dikush e dmton ose e shan le t thot un jam agjrues.Disa njerz mund ta ken t leht t len ushqimin dhe pijen, por nuk ekan t leht t ln fjalt apo veprat e ulta q sht msuar ti veprojgjithmon. Pr kt disa nga seleft kan thn: Lnia e ushqimit dhepijes n agjrim sht puna m e leht.

Pr muslimanin sht detyr q t ket frik dhe respekt ndajAllahut, t kuptoj dhe t prfytyroj madhshtin, fuqin mbikqyrjen eTij n do vend dhe n do gjendje. Ather le t ruaj dhe t kujdeset


12/17


www.Selefi.org 12

pr agjrimin e tij nga ato gjra q e prishin dhe ja ulin vlern atij, nmnyr q agjrimi i tij t jet i sakt.

Pr agjruesin duhet q t preokupohet me prmendjen e Allahut dheleximin e Kuranit, t shumoj n veprimin e nafileve (veprave t mira

vullnetare). Sepse t part tan t mir (seleft) kur agjronin, uleshinnpr xhamia dhe thoshin: Ruajm agjrimin ton dhe nuk marrim

npr goj asnj. Pejgamberi salallahu alejhi ua selam thoshte : Kushnuk l fjalt e ulta, t rnda dhe punn me to, Allahu nuk ka nevojq ai t lr ushqimin dhe pijen e tij. (Buhar iu 6057)

Sepse ai nuk e plotson afrimin tek Allahu i madhruar, me lnien ektyre epsheve t lejuara para agjrimit vetm se mbas afrimit tek Aime lnien e asaj q ka ndaluar Allahu ne do koh, si prej gnjeshtrs,padrejtsis , agresioni ndaj njerzve n gjakun, pasurin dhe sendet etyre.

Transmetohet nga ebu Hurejra radijallahu anhu, se Pejgamberisalallahu alejhi ua selam ka thn: Agjruesi sht n adhurim derisa

t mos i shaj muslimant apo ti dmtoj ato.( Ibnul Xheuz i n I le l 887, IbnEbi Shejbe 2/272, Abderrazak 7895)

Nga Enesi radijallahu anhu transmetohet: Nuk agjron kush rri nhije dhe ha mishin e njerzve. ( Ibn Ebi Shejbe 2 /272, Henad 1206) Hafidhibn Haxher ka thn sht i dobt. Pra agjruesi i l ato gjra q i kapasur t lejuara para kohs s agjrimit. N radh t par duhet t lejdo gj q nuk i lejohet ti veproj n do gjendje, pr t qen n

radhn e agjruesve t vrtet.

Rregullat e plotsimit t agjrimit (el-kadau lis-sijam)

Kush nuk agjronn muajin e ramazanit pr arsye t pranueshme, siarsye fetare t cilat e lejojn mos agjrimin e ramazanit, apo prshkaqe t ndaluara (haram) si ai q e prish agjrimin me marrdhnieseksuale apo dika tjetr, e ka detyrim plotsimin e agjrimit, duke ubazuar n fjaln e Allahut:

(pr tu agjruar jan) nj numr i prcaktuar ditsh(Bekare 18 4) .

sht e plqyeshme pr at q t shpejtoj n plotsimin e ditve qnuk i agjroi n kohn e Ramazanit, q t largoj detyrimin e tij. Dhe eplqyeshme sht q ti agjroj ditt pa shkputje ndrmjet tyre, sepsekadaj-plotsimi nnkupton brjen e plot t saj. E nse nuk i plotson

prnjher, ather e ka detyr q t paktn t angazhohet apo tvendos pr ti plotsuar ditt e lna t agjrimit. Por i lejohet vonimi (i


13/17


www.Selefi.org 13

kadas-plotsi mit), sepse koha e tij sht e gjer dhe do detyrim q kakoh lejohet t vonohet por t jet i vendosur pr kryerjen e tij, silejohet ti agjroj ditt e shprndara. Por n qoft se nga muaji Shabannuk ka ngelur vetm se aq dit sa ka pr t kompensuar, ather duhetti agjroj ditt bashk pa shkputje, pr shkak t kohs s shkurtr.

Dhe nuk lejohet qe ti vonoj ato dit deri pas Ramazanit t ardhshm paarsye. Pr fjaln e Aishes radijallahu anha: Kisha dit prej agjrimit

dhe nuk munda ti agjroja vetm se n muajin Shaban pr pozitn qkisha te i Drguari i Allahut salallahu alejhi ua selam (Buhariu 1950dhe Musl imi 1146) . Ky argument tregon se koha e kadas (plotsimit) shte gjer, derisa t mos mbes nga muaji

Shaban vetm se aq dit q ka ln pa agjruar. sht detyr agjrimi iatyre ditve para se t hyj agjrimi i ri.

N qoft se e vonon kadan (plotsimin e ditve t lna gjatRamazanit) derisa t vij agjrimi Ramazanit t ri, ather agjronmuajin aktual, dhe plotson ditt q ka ln pas tij. Nse vonesa kaqen pr arsye t sakt, q nuk e lejon ti kryej ato dit n kohn e tyre,ather nuk ka detyrim tjetr vetm se t plotsoj ditt e lna. Dhe nsenuk e bn kadan pa arsye, ather e ka detyr q t agjroj ditt edetyrueshme mbas Ramazanit dhe pr do dit duhet t ushqej nj tvarfr nga gjysm saa afrsisht 1,3 kg nga ushqimi i zakonshm ibanorve t vendit.

Kush vdes duke pasur dit t pa agjruara para s t hyj Ramazani iri, pr t nuk ka ndonj detyrim, sepse i lejohej q ti vononte kto ditderi n at koh q vdiq. Nse vdes pas hyrjes s ramazanit t ri dhe kadit t vonuara t pa agjruara me arsye si smundje apo udhtim derisa ka ardhur Ramazani tjetr, pr t gjithashtu nuk ka ndonj obligim.Nse vonesa e tij ka qen pa arsye, ather e ka detyrim q ti plotsojato dit q ka ln, dhe pr do dit t nxjerr ushqim pr nj t varfr(pr t vdekurin i nxjerrin t tjert).

Kush vdes dhe ka dit agjrimi pr t agjruar dhe ka kefare siagjrimi i ditve t kefare dhihari (shpagimi kur njeriu kryenmarrdhnie seksuale gjat agjrimit), apo agjrim t detyruar i ditve

t haxhit, kur sht haxh mutah q e ka detyre kurbanin. Ather prdo dit ushqen pr t nj t varfr dhe nuk agjron pr t, ushqimimund t jet nga pasuria q ka ln, sepse n agjrim nuk hynzvendsimi me jet dhe as pas jets nuk lejohet. Kjo sht fjala eshumics s dijetarve.

Kush vdes duke pasur pr t agjruar agjrim prbetimi; Plqehet prkujdestarin e tij t agjroj pr t. Si ka ardhur n hadith se nj gruaerdhi te Profeti salallahu alejhi ua selam dhe i tha: Nna ime kavdekur dhe ka pas pr t agjruar ditt e prbetimit, a t agjroj un

pr t? tha: Po. (Buhariu 1953 dhe Muslimi 1148).

Prgjegjsi sht trashgimtari.


14/17


www.Selefi.org 14

Ibn Kajim Allahu e mshiroft ka thn: Pr t vdekurin agjrohetagjrimi i ditve t betimit (nedher) dhe jo agjrimi i obliguar (n

Ramazan). Kjo sht fjala e imam Ahmedit. Sepse betimi nuk sht

detyr te bazat e fes, por vet njeriu ja bri detyr vetes. Kshtu q

Pejgamberi salallahu alejhi ue selam e prngjasoj me fen. Kurse

agjrimin q obligoi Allahu q n fillim, ai sht nj nga shtyllat e Islamit dhe nuk hyn zvendsimi asnjher, si nuk hyn namazi n dy

dshmit. Sepse qllimi prej tyre sht bindja e robit me veten e tij,

dhe zbatimi i realitetit t adhurimit pr t ciln u krijua dhe u

urdhrua pr t, prandaj kt nuk mund ta bj askush pr t dhe as nuk

falen t tjert pr t.

Shejhul Islam Ibn Tejmije Allahu e mshiroft ka thn : Ushqehetpr t nj person i varfr pr do dit agjrimi. Kt ka zbatuar dheImam Ahmedi, Ishaku etj.

Pra agjrimin farz nuk zvendsohet nga dikush tjetr. Ndrsa

agjrimi me shkak si e prmendm lejohet t zvendsohet prvefarzit, nse personi nuk ka mundsi apo ka vdekur.

far duhet t bj ai q nuk agjroi pr shkak t moshs s

madhe apo smundjes?

N t vrtet Allahu i madhruar detyroi agjrimin e Ramazanit prmuslimant:

E kan detyr t gjith ata q nuk kan arsye ose penges pr tagjruar, dhe e kan detyr ta plotsojn t gjith ata q kan pasurarsye pr t mos agjruar (n kohn e agjrimit), t cilt kan mundsipr ta plotsuar n ditt e tjera (pasi t jet larguar arsyeja e mosagjrimit).

sht dhe nj grup i tret t cilt nuk kan mundsi t agjrojngjat Ramazanit dhe as ta plotsojn at m von si: Ai q sht shumi vjetr dhe i smuri q nuk ka shpres pr shrim. Ktij grupi Allahu

ja ka lehtsuar, duke i detyruar q n vend t agjrimit t ushqej prdo dit nj t varfr afrsisht 1 kg nga ushqimi i prditshm. Allahu

ka thn:

Allahu nuk e ngarkon asknd prtej fuqis q ka...(Bekare 286)

Allahu thot:


15/17


www.Selefi.org 15

Ata q kan vshtirsi pr t agjruar, duhet t ushqejn sishpagim nga nj t varfr pr do dit agjrimi.(Bekare 184).

Ibn Abas radijallahu anhuma ka thn: (dhnia e ushqimit) shtpr burrin ose gruan me pleqri t thell t cilt nuk kan mundsi t agjrojn le t ushqejn pr do dit agjrimi nj t varfr (Buhar iu4505) .

I smuri q nuk shpresohet t shrohet ka gjykimin e t moshuarit,pra ushqen pr do dit agjrimi nj t varfr.

Kush nuk agjron pr arsye t prkohshme si udhtimi, i smuri i cilishpreson se mund t shrohet, gruaja shtatzn ose gji dhnse nsekan frik se mund t dmtohet me agjrimin vetja apo fmija e tyre,apo ajo q sht lehone ose me menstruacione: t gjith kto llojenjerzish duhet t kompensojn aq dit m von kur t jen larguarshkaqet q prmendm.

Allahu thot:

... kush sht i smure (gjat Ramazani), apo sht n udhtim(le t agjroj m von)aq dit sa nuk i ka agjruar(Bekare 184) .

I smuri t cilin e dmton agjrimi, e prish agjrimin, dhe udhtarit cilit i lejohet t shkurtoj namazin (kjo sht sunet). Kjo duke umbshtetur n fjaln e Allahut t Madhruar mbi t drejtn e tyre :

...t marrin pr zvendsim dit t tjera... q do me thn: le t

mos agjrojn dhe t agjrojn aq dit m von.

Allahu thot:

... Allahu dshiron q tjua lehtsoj dhe jo q tjua vshtirsoj

(Bekare 185).


16/17


www.Selefi.org 16

Pejgamberi salallahu alejhi ua selam nse i duhej t zgjidhte mes dyshtjeve zgjidhte m t lehtn. Dhe n dy librat e sakta (Buhari dhe

Muslimi) Pejgamberi salallahu alejhi ua selam thot: Nuk shtmirsi agjrimi n udhtim. (Buhariu 1946, Muslimi 1115)

N qoft se agjron udhtari apo i smuri t cilin e dmton agjrimi.Agjrimi i tyre sht i sakt por i pa plqyeshm. Ndrsa grave memenstruacione dhe lehon i ndalohet t agjrojn gjat kohs s hajditdhe lehonis. Agjrimi i tyre nuk sht i sakt dhe nuk pranohet.

I smuri dhe gruaja shtatzn, e kan t detyrueshme t zvendsojnm von aq dit t pa agjruara. Ajo q e ka prishur agjrimin nga frikapr fmijn e saj, ajo prve kompensimit (kadas) duhet q pr do ditt ln t ushqej nj t varfr. Ibn Kajim el-Xheuzije ka thn: IbnAbasi dhe disa Sahab t tjer kan dhn fetva pr gruan shtatzn dhegji dhnse nse ka frik pr fmijn e saj, le ta el agjrimin dhe pr

do dit t ushqej nj t varfr, ushqyerja sht n vend t agjrimit.Pra aty n vend me brjen e detyrimit m pas plotsimin e ditve.

sht detyr q ta prish agjrimin ai q sht i nevojshm (pr tdhn ndihm urgjente) shptimin e atij q sht n rrezik, si personin rrezik mbytjeje ose ngjashm m kt. Ibn Kajim ka thn:

Shkaqet e prishjes s agjrimit jan 4: Udhtimi, smundja,

menstruacionet dhe frika nga vdekja pr at q sht n kt gjendje,

ka frik se agjrimi e dmton at si: Ajo q i jep gji fmijs ose sht

shtatzn, e njjt sht dhe shtja e atij q sht duke u mbytur(bedaiul feuaid 4 /846) .

Nijeti (qllimi)

sht detyr pr muslimanin: Q t qartsoj (prcaktoj) nijetin eagjrimit farz q n dark, q ta dalloj nga agjrimet e tjera. Si agjrimii Ramazanit nga agjrimi i kefares (dm shprblim) dhe nga agjrimi izotimit. Pra duhet ta dij dhe t besoj se po agjron nga Ramazani oseplotsimin e tij (nse ka ln dit pa agjruar (kada), ose po agjron przotimin ose pr dmshprblim (kefare).

Pejgamberi salallahu alejhi ua selam ka thn: Vrtet vepratvlersohen sipas nijetit, dhe do njeriu i takon ajo q ka pasur prqllim...(Buhar iu 1 , Musl imi 1907) .

Nga Aishja radijallahu anha transmetohet. Kush nuk bn nijet pr agjrim para agimit, nuk ka agjrim pr t. (Ebu Daudi 2 /171, Ahmedi6/287, Nesai2640).

Pra duhet t bhet nijeti pr agjrimin e detyruar q natn. Kush bnnijet pr agjrim ditn, si pr shembull dikush gdhihet pasi ka zbardhurdhe nuk ka ngrn gj, pastaj bn nijet pr agjrim, kjo nuk lejohet

vetm se n agjrimin vullnetar.


17/17


Ndrsa agjrimi i detyruar: Nuk fillon nijeti q nga dreka, sepse egjith dita sht detyrim t agjrohet dhe nijeti nuk lidhet me tshkuarn.

Pr sa i prket agjrimit vullnetar lejohet t fillohet nijeti dhe ditn.

Pr shkak t hadithit t Aishes radijallahu anha:

U fut te un pejgamberi salallahu alejhi ua selam nj dit dhe tha: A ka dika pr t ngrn? I thash jo! Tha: Ather po agjroj(Musl imi 2708) .

N hadith kuptohet se pejgamberi salallahu alejhi ua selam nuk ishteagjrueshm nga q krkoi ushqim. Kjo tregon se lejohet t vonohetnijeti i agjrimit nse sht vullnetar, e veojn at argumentetndaluese.

Kushti pr saktsin e agjrimit vullnetar q fillon nijeti nga ditasht q t mos ket pasur para nijetit dika q e prish agjrimin siushqimi dhe pija ose t ngjashme me kto. Nse ka ngrne ose ka pirpara nijetit, pa asnj lloj kundrshtimi agjrimi nuk sht i sakt.

Lusim Allahun t n a japi sukses n fjalt dhe veprat ton dhe na bj

prej atyre q e shohin t vrtetn si t vrtet dhe ta pasojm at dhe

t kotn si t kot dhe t na largoj nga ajo, Amin.

Documents

Libri i Agjerimit - Salih Ibn Feuzan