1

2

3

Lời ngõTheo thông lệ thì sau mỗi kỳ trại lớn, thường

có thực hiện một cuốn Kỷ Yếu để ghi lại những hìnhảnh thân thương, những nỗi niềm tâm sự của cácngười tham dự... để mai sau dù có phôi pha qua baonăm tháng, cũng “còn một chút gì để nhớ để thương”.

Ái ngại vì thấy Ban Quản trại đã tốn bao côngcủa để hoàn thành Khóa Huấn luyện, nên anh SáoDễ Thương đứng ra gánh vác việc kêu gọi ACE gópcông góp của để thực hiện cuốn Kỷ yếu. Hồ hởi bởisự thành công của Khóa Huấn luyện, không nhữngcống hiến kiến thức “Nghề Trưởng” mà còn nối kếtđược tình Huynh Đệ keo sơn, toàn thể ACE đềuhưởng ứng, góp của cũng khá nhiều, góp bài cũngđặc sắc, hình ảnh thì nhờ mọi người đều có máy kỹthuật số thành thử tha hồ chụp vì không sợ tốn filmnên ghi lại đủ mọi góc cạnh, chứa đầy 5-6 đĩa CDtính ra hơn hàng ngàn tấm... thế là nội dung tờ Kỷyếu đã hoàn thành.

Trước công trình đồ sộ đó, Anh Gấu Đa Thiện“gồng mình” in bìa và hình ảnh trại bằng lối Offset đểgiữ được màu sắc tự nhiên... nhưng muốn in Offsetthì tối thiểu phải 500 bản trở lên trong khi Kỷ yếu chỉphát hành 200 số... nên còn thừa gần 300 bản. Tiếccủa, phóng lao phải theo lao, để tận dụng số in màu

4

còn lại; Anh Gấu, Anh Sáo và Sư tử lại kêu gọi ACEgửi bài tiếp, thế là tập 2 này được ra mắt bạn đọc.

Trong quá trình làm báo và phát hành, BanBiên Tập lại nhận được lời khích lệ và ý kiến củanhiều Trưởng gần xa đề nghị GIỮ VỮNG MỐI DÂYnên tục bản dài dài để trở thành “bản tin HuấnLuyện” hầu cung cấp tin tức, tư liệu HĐ cho ACE cậpnhật và làm thành diễn đàn chung. Do đó, ngay trongsố này đã có lên hình, tin tức và cảm nghĩ của cácKhóa Sinh Dự bị Huy Hiệu Rừng LĐT/UV ở KiênGiang và thư của 1 Tráng sinh Cần Thơ phản ánhKhóa DB – HHR Tráng của Ban Điều Hành mà emđã được tham dự. Chúng tôi sẵn sàng đón nhận tintức Huấn Luyện của các nơi gửi về bất luận của LN,LTT hoặc Gia đình Xuân Hòa để ACE biết rõ màđăng ký tham dự hoặc chia vui những thành tựu đãđạt được trong việc xây nền móng của Phong Trào.

Đáp lại lòng tin tưởng của Quý Trưởng xa gầnvà ACE nội bộ gia đình GVMD, chúng tôi sẽ cố gắngtục bản và số 3 sẽ ra mắt vào Đệ Nhất Chu Niên(Tháng 5/2009).

Vậy xin Quý vị góp công sức để GIỮ VỮNGMỐI DÂY được trường tồn. Chúng tôi sẽ cố gắng hếtsức, tuy nhiên tuổi thọ của ĐẶC SAN này còn tùythuộc sự đóng góp của toàn thể độc giả.

GVMD

5

NÓI VỚI TUỔI TRẺ

Thời khắc hiện nay Anh đang sống, mà Anhxem thường, mà Anh không tự biết rằng nó quý bằngtất cả các tương lai. Vì nó là độc nhất. Anh phải biếtđiều đó, phải tìm hiểu sự phong phú của nó.

Đành rằng thời gian là như nước chảy, làmtrán mình mỗi ngày có thêm nếp nhăn. Nhưng lobuồn cũng chẳng ích gì. Phải nhớ rằng mỗi hạt lúatrong cuộc đời của mình, là một mầm của cả cuộcsống. Cái buồn nhất là thời gian trôi qua sẽ mangtheo những người mình yêu quý, mà mình đã khôngđem hết lòng thương mến, tận tâm đối với các ngườiấy vì mình bận suy nghĩ về những ảo vọng củatương lai nên quên sự hiện diện của họ.

Nếu anh đã có con, anh sẽ biết rằng mỗi lờinói của con, mỗi cử chỉ của chúng đều khác nhau.Nếu anh không thấy sự đổi mới, nếu anh nghĩ rằngmọi việc đều tiếp diễn lại, thì vì anh không nhìn rõ, vìanh không chú ý, vì tính tìm hiểu của Anh bị xói mònrồi!

Mỗi lúc mỗi hơi thở đều khác nhau. Mỗi lầnnhìn là một vũ trụ mới xuất hiện nếu anh biết nhìn vàbiết tìm hiểu.

6

Nếu anh tự nhủ rằng mọi điều đều lặp đi lặplại, Anh sẽ nuối tiếc quá khứ. Anh tô đẹp quá khứ,Anh cho rằng thời niên thiếu là thời thần tiên.

Hoặc Anh nghĩ đến tương lai mà Anh chorằng sẽ rất huy hoàng. Rồi ngày mai sẽ đến, nhưngchẳng có gì thay đổi cả, Anh sẽ tự trách mình, tráchcuộc đời.

Phải tìm lại sự hiếu kỳ muốn hiểu biết quangcảnh chung quanh mình. Tại sao không tìm thấy sựphong phú của mỗi giây phút, của những người thânthương chung quanh mình.

Ai không còn biết nhìn, biết chú ý đến cảnhvật chung quanh tức là đã già cỗi rồi.

Không phải nhiều tuổi là già!Già cỗi đi là khi mình không còn thích thú một

điều gì nữa, khi mình xem thế sự như một tảng đábất động, bất di bất dịch.

Nếu Anh biết rằng không có điều gì lặp lại, cáigì cũng mới vì mọi sự đều đổi thay, nếu anh thíchtìm biết, thì anh còn trẻ trung.

Mỗi ngày cố gắng tìm biết sự khác biệt, cốgắng theo dõi sự thay đổi của cuộc sống như Anhnhìn xem một ngọn lá trôi giữa dòng sông, không khinào nó nằm yên một chỗ, khi lững lờ trôi, khi quay tít,khi bị dòng nước cuốn đi.

Chung quanh Anh có biết bao người thânthương, Anh đã để tâm tìm hiểu họ chưa?

Nếu Anh nghĩ đến cuộc đời của mình và Anhmuốn nó thăng hoa thì Anh phải nghĩ đến chỗ đứngcủa Anh trong xã hội và ý nghĩa của cuộc đời mình.

Hãy luôn xác định cuộc sống của mình trongcuộc sống chung của nhân loại.

7

Tự Anh, Anh là một tiểu vũ trụ. Nhưng đừngvì thế mà tự hào, mà phải tự nhủ rằng mọi ngườichung quanh ta cũng đều là những hành tinh trongThái dương hệ.

Mỗi người cũng là một tiểu vũ trụ và mỗingười cũng chỉ là một hạt cát trên sa mạc.

Anh giống như một bầu trời đầy sao, đầy bíẩn.

Trong vũ trụ có những lực như những chẹnlúa rải rác khắp cánh đồng. Anh có khả năng thuthập chúng làm thành một bó, một lẵng hoa. Mỗi lựcsẽ hướng về Anh và làm cho Anh dũng mãnh hơn.Có lẽ Anh sẽ hiểu hơn nếu tôi nói rằng Anh giốngnhư một trụ ăn - ten cao, hướng về tứ phía vì mỗilực của thiên nhiên đã được phát ra man mác trongtrời đất, Anh phải sẵn sàng để đón nhận chúng. Sựđón nhận ấy sẽ giúp Anh thấy rõ những cơ hội,những khả năng mà Anh chưa nghĩ tới.

Cái quan trọng nhất là cuộc sống của Anh.Sống như thế nào? Phải tạo cho cuộc sống một ýnghĩa gì!

Phải biết mình muốn gì?Phải biết thương yêu và làm cho mình được

yêu mến.Vậy phải tổ chức cuộc sống như thế nào? Ta

phải làm gì để người khác yêu mến mình và để tayêu mến người khác nhiều hơn, tốt hơn?

** *

Tuổi trẻ thường có thái độ thách thức đối vớihiện trạng và máu phiêu lưu muốn làm thử tất cảnhững điều mà chưa ai làm được. Đó là cái đáng

8

quý của tuổi trẻ, là nguồn gốc của tính xốc vác, sôinổi.

Tuổi trẻ không biết sợ thất bại. Những ai sợthất bại và an phận với hiện tại là những người đãmất đi sức trẻ dù họ chưa bao nhiêu tuổi đời. Nhữngai có tác phong trẻ trung đầy tinh thần thách thức vàmạo hiểm nhắm tới tương lai, thì bất luận ở lứa tuổinào họ cũng vẫn trẻ trung.

Trái lại, những ai cầu an không dám thử sức,hoài cổ, không còn tìm hứng thú gì trong đời thìkhông gọi là trẻ được. Những người này, chỉ nhìn vẻbề ngoài, chúng ta cũng đã có thể nhận thấy chấttuổi trẻ của họ đã bị “lão hóa” rồi.

Lớp trẻ tạo dựng một thế giới của tương laiqua những thách thức và mạo hiểm của mình. Vì lẽhọ chưa có gì để mà nhìn lại nên họ luôn luôn hướngtới trước và vì không có gì khiến họ phải nhìn xuốngnên họ chỉ ngẩng lên. Họ không có gì để mất nên họthường không ngần ngại khi gặp những ngăn trở dọcđường. Bởi còn trẻ nên họ tràn đầy nhựa sống vàbất chấp hiểm nguy. Lớp trẻ mơ tới tương lai đầynhững thành tựu huy hoàng, không rỗi lúc nào đểnghĩ đến những mất mát và thất bại chờ mình ở phíatrước.

TÔN THẤT ĐÔNGCò Yêu Đời

LTS: Đây là những dòng cuối cùng màTrưởng Cò Yêu Đời ghi lại trong Nhật ký. Phải chăngtrước lúc lìa rừng, Trưởng còn muốn nhắn nhủ lớphậu sinh chúng ta hãy mạnh dạn tiến bước.

9

NHÂN CÁCH TRƯỞNG HĐVNBò Rừng Lém

LT Trần Văn Lược- Hãnh diện của phong trào- Thành đạt của Hướng Đạo Sinh- Tin yêu của quần chúngDo Trưởng HĐ tạo thành. Vì thế sau bao

nhiêu chuyển biến thăng trầm, người dân vẫn tintưởng kỳ vọng vào phong trào Hướng Đạo.

Cho nên, đã có những kẻ tầm thường, đón gió,bất tài, thất đức nhảy ra nhận mình là HĐ để hy vọngtrục lợi, khoe khoang song chẳng bao giờ nhữngngười hoạt đầu làm nên điều gì.

a. Nhân cách thứ nhất của Trưởng là biết yêuthương chịu đựng và lôi cuốn anh em mình về vớinguồn sống vô biên để phục vụ tha nhân – Tựnguyện và vô tư cho công ích, cho trẻ, cho nhà chonước và cho cả nhân quyền xã hội.

Muốn mang thiên chức Trưởng HĐ chúng taphải biết tự luyện – tự rèn – tu thân tích đức qua họctập thảo luận và thực hành về Trưởng là người lãnh

10

đạo, người cùng làm, cùng chịu và cùng hưởng vớianh em liên thuộc.

Trưởng là người đi đầu, đứng mũi chịu sàocho con thuyền chung chứ không phải kẻ ăn trênngồi trước, chỉ tay năm ngón, xúi trẻ làm bậy để thủlợi, thiếu tư cách người.

b. Nhân cách Trưởng HĐ là biết dấn thân, họchỏi suy nghĩ và thực hành – Biết lãnh nhận tráchnhiệm không đổ thừa và lúc nào cũng ngẩng đầuhiên ngang bảo vệ danh dự mình và phong trào.

Trong quy ước tu thân, Trưởng tự ý ghi mọiđiều hay, tật xấu cá nhân để thăng tiến hay diệt trừthì thuyết Tu – Tề – Trị – Bình của Khổng Tử nênđược đề ra để hướng dẫn Trưởng tiến tới và thànhđạt.

Tu thế nào đây? Vì điều khởi sự này rất khóthực hiện: nhà Phật có Thiền, có chay, có diệt ngã.

Lão Tử có diện bích, vô vi tiên cách.Đức Kitô có tinh thần khó nghèo, công bằng,

bác ái.Khổng Tử có chính danh, hiếu để, tam cương,

ngũ thường.Và Đức Thích Ca nói: Thắng trăm vạn quân

dễ, thắng được mình mới khó.Làm sao giữ được nhân cách khi ta đói,

nghèo, túng? Khi ta có chức quyền, tiền bạc, lại càngkhó giữ mình khỏi hư tồi, sa đọa, vô luân, làm bậy,thiếu công bằng, nhân cách... để thu hút Trẻ theogương mình.

c. Sau khi đã tu thân để phục vụ tha nhân thì“Tề gia” cũng là vấn đề gây nhức nhối khá nhiều choTrưởng HĐ. Bảo vệ được hạnh phúc gia đình quảthật là khó vì làm sao cho tình nghĩa vợ chồng mỗi

11

ngày thêm thắm thiết – vững bền – vui vẻ. Tìnhnghĩa cha con đậm đà thiết thực – Giữa anh chị emruột thịt thuận hòa chịu đựng nâng đỡ lẫn nhau – Họhàng êm thắm thân ái liên kết. Bạn hữu trong sángđề huề.

Có an cư mới lạc nghiệp – Trong nhà còn rốinhư bòng bong thì làm sao yên tâm làm ăn và giúpích cho phong trào? Cho xã hội?

Trưởng HĐ phải giữ lễ nghĩa với vợ con, chamẹ, chú bác, anh chị em, làng xóm – Trong sở làm,ngoài xã hội sao cho thuận thảo, trên dưới, kỷ cươngnhất là có ân tình hòa hợp.

Tác phong đàng hoàng, ôn tồn, lễ độ khôngkiêu sa, hống hách, tự cao mà cũng chẳng nên xunxoe, nịnh bợ, hạ mình.

d. Nhân cách Trưởng HĐ là biết xây dựng nềnmóng cho hạnh phúc gia đình – cha con, chồng vợ,anh chị em, cháu chắt, họ hàng, thân thuộc, bạn bè,thôn xóm kể cả người giúp việc trong nhà sao cho cótôn ti trật tự – có tình nghĩa thân thương, có phongcách người Quân tử.

e. Nhân cách Trưởng HĐVN là trí đức vẹntoàn, là học hỏi liên tục và phục vụ tha nhân hếtmình, hy vọng để lại cho hậu thế một chút cao đẹphiên ngang và để cho các em nhận ra một TrưởngHĐ nhã nhặn, đạo đức và có năng lực.

“Với nụ cười, bạn sẽ chinh phục thế giới”.Tiền nhân thật đắc ý nêu thành ngữ trên bởi

muốn giữ được nụ cười tươi thắm thường trực trênmôi đâu có dễ – Phải có từ tâm, quảng đại, vô tư,khách quan. Phải nghĩ đến tha nhân trước – Phải hỷxả thật tình – Phải biết nghe, biết nhìn, biết thấy –Phải tập dượt liên hồi qua mọi nghịch cảnh trớ trêu

12

vui buồn, khi thành công, lúc thất bại – Phải dũngcảm lướt thắng được cái tôi tầm thường của mình –Phải được thư thái an bình trong tâm khảm và đầyắp tình Bác Ái và Công Bằng.

Người Trưởng HĐ phải giữ vững hòa khí màvẫn sinh hoạt đều để thăng tiến chung cho phongtrào – câu khen “chí công vô tư” có thể giúp ta hiềnhậu vui vẻ thêm mà Trưởng phải tạo ra để phát huynụ cười tươi thắm mát rượi nơi đối phương, đối thủ,đối diện đang tiếp xúc với ta để họ được lây lan cáihạnh phúc vui vẻ của ta.

g. Sau chót, muốn thực hiện những điểm trênTrưởng HĐ phải sống như thiên nhiên, với thiênnhiên và trong thiên nhiên. Trong thế giới này có gìcao đẹp bằng Tạo vật, cỏ cây, chim trời, cá biển, thúrừng – cả đến con sâu, cái kiến cũng cho ta nhữngbài học cao siêu tuyệt hảo.

- Con tằm nhả tơ có đòi hỏi ta bao nhiêu?- Con ve ca hát đâu có xin tiền, bán vé?- Chim sâu diệt côn trùng có mong ta trả ơn”- Hoa rừng tỏa hương sắc nơi hoang dã có

mong ai đến thưởng thức?Trưởng HĐVN phải như thế, hơn thế vì chúng

ta làm việc tận tình vì yêu tha nhân, yêu tạo vật, yêuthiên nhiên và yêu chính bản thân – như vậy chúngta mặc nhiên thực thi nguyên lý của phong trào rồi.Làm tròn Bổn phận với Tín ngưỡng – với tha nhânvà với bản thân – trong nụ cười.

13

ÔN CỐ TRI TÂNBBT: “Giữ Vững Mối Dây” nhận được

bài góp ý của Trưởng Nguyễn Thúc Tuân- Akéla Leader đầu tiên của HĐVN -

Chúng tôi xin đăng tải để rộng đườngdư luận.

Tôi đã được hỏi bốn câu:1. Đã tham dự Trại trường Bạch Mã từ 1940,

Anh còn nhớ gì?

14

Tôi trả lời: Đã lâu quá, không còn nhớ gì. Chỉcòn nhớ trong Minh Nghĩa Đường có một tấm bảngvới bốn từ: THIÊN HẠ NHẤT GIA (Tấm bảng ấy sau1954 vẫn còn mà năm 1960 nhà văn Doãn Quốc Sĩvề học khóa “Giáo sư sinh hoạt học đường” mở tạiTrại trường này đã khen “Ý nghĩa rất hay và nét bútrất tài hoa” BBT).

2. Anh thích bài hát nào nhất?Tôi trả lời: “Bài hát tôi thích nhất là GIỮ

CHẶT MỐI DÂY”.3. Trong mười điều luật Hướng Đạo, anh nhớ

những điều nào nhất?Tôi trả lời: Tôi nhớ nhất là điều 1, 4 và 10.4. Anh cho biết một số Trưởng Hướng Đạo kỳ

cựu tiêu biểu và vì sao Anh cho là tiêu biểu?Tôi trả lời: Nếu kể ra thì quá nhiều. Tôi chỉ kể

một số Trưởng mà tôi đã trực tiếp biết như là: HoàngĐạo Thúy, Tạ Quang Bửu, Võ Thành Minh (ở TW),Tôn Thất Dương Vân, Tôn Thất Đông, Trần Điền(Huế), Nguyễn Xuân Trâm (Đà Nẵng), Lê Duy Thước(Hội An)…

Những Trưởng này là tiêu biểu vì các anh cóđầy đủ tinh thần Hướng Đạo (esprit scout). Ngày xưachúng tôi đặt tinh thần Hướng Đạo lên bậc nhất vì nólà thước đo giá trị của một trưởng HĐ. Có người hỏinó là như thế nào. Xin thưa: nó là Luật và Lời HứaHĐ. Nó là chân giá trị của PTHĐTG và của mỗi quốcgia. Nói gọn lại, một trưởng HĐ tiêu biểu phải đầy đủvề hai mặt: phẩm chất và tài năng.

Cụ Nguyễn Lương Bằng, một nhà cách mạnglão thành, nổi tiếng về liêm khiết, sau khi đã làm việcvới nhiều trưởng HĐ ở LK. IV (Thanh - Nghệ - Tĩnh)đã có một câu đánh giá nay đã đi vào sử sách:

15

“Các anh ấy làm gì cũng được và nhất làkhông ăn cắp”.

Đó là một câu nói rất bình dị nhưng lại là mộtđánh giá hồn nhiên và chính xác. Trong quá trìnhhoạt động mấy chục năm trước, PTHĐVN được tínnhiệm và đánh giá cao nhờ tinh thần HĐ của cáctrưởng.

Trưởng Hoàng Đạo Thúy, trước sau, chỉ làmột nhà giáo nghèo. Bộ trưởng Tạ Quang Bửu khiqua đời chỉ để lại 3000 đồng (lúc ấy). Dã Mã VõThành Minh chỉ có một bộ đồ đen. Trưởng HoàngĐạo Thúy, một nhà giáo bình thường, được Hồ Chủtịch (Vị Hội trưởng danh dự của Hội HĐVN) tínnhiệm, giao cho nhiều trọng trách, không phải làchuyện bình thường. Ngày xưa, chúng tôi trọng nhau,trước hết là về nhân cách. Các gia đình đưa con vàoPTHĐ cũng là do tin tưởng ở các trưởng và phươngpháp giáo dục của HĐ.

Bộ đồng phục HĐ chỉ là cái áo choàng củamột vị tu sĩ, nó không phải là chân giá trị của ngườimặc.

Tôi ghi nhận ở các Trưởng mà tôi đã biết,trưởng nào cũng gìn giữ bản thân chính là để bảo vệuy tín của Phong trào và cho cá nhân. Một trưởngmà có vi phạm lớn về tinh thần HĐ thì khó lòng màcó uy tín trọn vẹn. Tôi chưa từng gặp một cuộc cãivã nào bằng thư từ, báo chí đụng chạm nhau. Trongcác buổi họp có chăng là những tranh luận vì lợi íchcủa Phong trào. Ai ai cũng lo học tập, trau dồi về vănhóa và chuyên môn HĐ. Qua hai cuộc kháng chiếnchống ngoại xâm, biết bao trưởng HĐ đã có đónggóp lớn cho thắng lợi chung của đất nước và cũng

16

đã viết thành những trang sử vẻ vang của HĐVN màhôm nay chúng ta thụ hưởng.

Hiện nay, chúng ta là những người kế tục.Mặc dù, vì hoàn cảnh khách quan, Hội chưa đượcphép tái hoạt, chúng ta không phải muốn làm sao thìlàm mà phải gắn mình với Hội, nghĩa là phải bảo vệuy tín của Hội, chịu trách nhiệm về tồn vong của Hộitrong giai đoạn ngặt nghèo chưa từng gặp.

Hiện nay, chúng ta có bốn hay năm khối hoạtđộng riêng rẽ nhưng khối nào, qua giấy má chínhthức, cũng có đề Hội HĐVN là chính. Đã như thế, thìchúng ta không được phép chối từ tuân theo tôn chỉ,nguyên tắc cơ bản của Phong trào để giữ uy tín choPhong trào và phải giữ vững mọi hoạt động, biểudương sức mạnh của Phong trào trong phạm vi hợppháp, hợp hiến.

Xin gác lại những ngày đã qua, đừng nhắc lạinhững điều không vui của quá khứ. Hôm nay, chúngta làm được gì để cải thiện tình hình thì cứ làm. Mộtviệc lớn mà tôi thấy có khả năng làm được mà rấtcần thiết là thống nhất về phương pháp và chươngtrình Huấn luyện. Tình trạng mỗi khối huấn luyệnkhác nhau (Brunei, Australia, BSA, Gilwell, Thailand)là phi lý. Tôi xin đề nghị thành lập một Ban Huấnluyện chung để chấm dứt tình trạng phát bằng, gỗ…mỗi nơi mỗi cách mà tiếng than phiền đã khá nhiều.

Nếu thực hiện được là tạo nên một bước tiếnkhả quan về mặt đoàn kết để xây dựng. Mong rằngkhông ai phản đối và chối từ. Chúng ta là nhữngtrưởng 50, 60, 70, 80, 90 cả rồi, hãy làm gương chocác thế hệ hậu sinh.

Nguyễn Thúc TuânAkéla Leader

17

HƯỚNG ĐẠO VỚI TÍN NGƯỠNGTÂM LINH

SO SÁNH 10 ĐIỀU LUẬT HƯỚNG ĐẠO VỚI:CÁC ĐIỀU PHẬT DẠY

CÁC LỜI RĂN CỦA CHÚACÁC ĐIỀU DẠY CỦA KHỔNG GIÁO

CÁC LỜI KHUYÊN CỦA LUÂN LÝ TỔ TIÊN TAGấu Tận Tâm Lê Phỉ Đà Lạt

18

Từ khi được Cha tôi cho gia nhập ĐoànHướng Đạo tại Thanh Hóa vào năm 1939 đến nay tôinhận thấy rằng muốn trở thành người Hướng Đạođứng đắn, không những phải cân nhắc từ mỗi việcmình làm, từ mỗi lời nói, từ mỗi suy nghĩ và làm saocho cuối mỗi ngày sau khi đặt lưng xuống giườngnằm ngủ trong trí óc và trong lòng không vướng mắcbất cứ điều gì, không có điều gì làm lương tâm cắnrứt. Thực khó thay.

Nói rằng HƯỚNG ĐẠO CHỈ LÀ MỘT TRÒ CHƠI thìcứ nói nhưng xét cho cùng sau khi CHƠI HƯỚNG ĐẠOvà say mê chơi thì mới thấy HƯỚNG ĐẠO là mộtphương pháp TU THÂN thực là tuyệt diệu. Và có thểnói không ngoa HƯỚNG ĐẠO gần như là một ĐẠOGIÁO. Tuy không có một GIÁO LÝ uyên thâm nhưngnếu ai thấy mình làm theo đúng 10 ĐIỀU LUẬT HƯỚNGĐẠO thì cũng có thể tự hào như mình đang TU THÂNđạt được mọi điều tốt đẹp rất hợp với các LỜI DẠY,LỜI RĂN, LỜI GIÁO HUẤN của các TÔN GIÁO và ĐẠOGIÁO hiện có.

Do vậy tôi bắt đầu nghiên cứu các LỜI DẠYCỦA PHẬT, CÁC LỜI RĂN CỦA CHÚA, CÁC LỜI VÀNGNGỌC CỦA KHỔNG MẠNH VÀ CỦA TỔ TIÊN CHÚNG TA đểrồi so sánh từng điều với 10 ĐIỀU LUẬT HƯỚNG ĐẠOđể thấy MỘT SỰ TRÙNG HỢP KHÍT KHAO trong mọihành động mọi suy nghĩ của đời sống để nhận thứcrằng:

TA CHƠI HƯỚNG ĐẠO LÀ TA ĐANG TU TÂMDƯỠNG TÁNH ĐÓ. Nếu chơi Hướng Đạo đứng đắn thìta có thể tự hào rằng ta cũng là một tín đồ đứng đắncủa bất kỳ TÔN GIÁO HAY ĐẠO GIÁO NÀO.

19

Từ lúc tôi vào Hướng Đạo năm 1939 tạiThanh Hóa thì 10 ĐIỀU LUẬT HƯỚNG ĐẠO đơn giảnchỉ có như sau:

ĐIỀU THỨ NHẤT: HƯỚNG ĐẠO SINH LÀ NGƯỜITRỌNG DANH DỰ, AI CŨNG CÓ THỂ TIN Ở LỜI NÓI CỦAHĐS.

ĐIỀU THỨ HAI: HƯỚNG ĐẠO SINH TRUNG THÀNHVỚI TỔ QUỐC, VỚI CHA MẸ VÀ NGƯỜI CỌNG SỰ.

ĐIỀU THỨ BA: HƯỚNG ĐẠO SINH GIÚP ÍCH MỌINGƯỜI BẤT CỨ LÚC NÀO.

ĐIỀU THỨ TƯ: HƯỚNG ĐẠO SINH LÀ BẠN CỦA MỌINGƯỜI VÀ LÀ ANH EM CỦA CÁC HƯỚNG ĐẠO SINH KHÁCDÙ Ở ĐỊA VỊ NÀO.

ĐIỀU THỨ NĂM: HƯỚNG ĐẠO SINH LỄ ĐỘ VÀ LIÊMKHIẾT.

ĐIỀU THỨ SÁU: HƯỚNG ĐẠO SINH THƯƠNG YÊULOÀI VẬT VÀ CỎ CÂY.

ĐIỀU THỨ BẢY: HƯỚNG ĐẠO SINH VÂNG LỜI CHAMẸ VÀ HUYNH TRƯỞNG KHÔNG BAO GIỜ BIỆN BÁC.

ĐIỀU THỨ TÁM: HƯỚNG ĐẠO SINH VUI TƯƠITRONG CÁC TRƯỜNG HỢP KHÓ KHĂN.

ĐIỀU THỨ CHÍN: HƯỚNG ĐẠO SINH CẦN KIỆM CỦAMÌNH VÀ CỦA NGƯỜI.

ĐIỀU THỨ MƯỜI: HƯỚNG ĐẠO SINH TRONG SẠCHTỪ TƯ TƯỞNG, LỜI NÓI ĐẾN VIỆC LÀM.

Sau này khi Hướng Đạo hoạt động lại và cóHội đồng Trung Ương cũng như có Bộ Tổng ủy viênmới sửa đổi lại MỘT SỐ các điều luật trên theo cáchhành văn mới cho được gọn gàng dễ hiểu hơn.Nhưng dù sửa đổi như thế nào đi nữa thì Luật vẫnPHẢI GỒM các nội dung trên.

Nếu đem so sánh với các ĐIỀU PHẬT DẠY, CÁCĐIỀU RĂN CỦA CHÚA… ta sẽ thấy rằng khi đã làHướng Đạo Sinh biết giữ Luật thì cũng là một tín đồchân chính của một Tôn giáo, vì ta thấy các điềuPhật dạy, các điều răn của Chúa đều nằm trong 10ĐIỀU LUẬT HĐ.

20

PHẬT DẠY NHỮNG GÌ VÀ NHƯ THẾ NÀO?Đọc trong Kinh Phật ta thấy Phật dạy các Điều

sau đây:DIỆT THAM, SÂN, SITỨ DIỆU ĐẾTỨ VÔ LƯỢNG TÂMNGŨ UẨNBÁT CHÁNH ĐẠOTHẬP THIỆNTHẬP NHỊ NHÂN DUYÊNChừng ấy điều đó đủ cho ta thấy những điều

Phật dạy đã có trong 10 điều luật của Hướng Đạo.Phật dạy là phải cố mà diệt THAM, SÂN, SI và

điều này vô hình chung đã có trong ĐIỀU LUẬT THỨ 10HĐ.

Khi ta có hành động tham lam, sân hận, simuội là ta đã không trong sạch trong ý tưởng và việclàm.

Trong TỨ DIỆU ĐẾ gồm KHỔ ĐẾ - NGUỒN CỘICỦA KHỔ, TẬP ĐẾ, DIỆT ĐẾ VÀ ĐẠO ĐẾ (thì điều LUẬTTHỨ TÁM của HĐ đã khuyên người Hướng Đạo phảiluôn luôn vui tươi và như thế là không hề để ý tới cáikhổ. Trong Tứ Diệu Đế, Hướng Đạo Sinh là ngườitập sống khổ, vượt khổ bằng sự vui tươi, chịu đựngvà như thế là đã không còn thấy khổ và rất thươngnhững người sống khổ hơn chúng ta.

Trong TỨ VÔ LƯỢNG TÂM gồm TỪ, BI, HỈ, XẢ.Tâm Từ giúp người Hướng Đạo thương yêu

các loài vật và cây cỏ trong đó có cả loài người (luậtthứ 6)

Tâm Bi dạy ta phải thương xót trước cái đaukhổ của người khác và phải giúp đỡ họ vượt qua.Điều luật thứ 3 và thứ 6 dạy người HĐ có được HaiTâm trên.

21

Tâm Hỉ đã có trong điều Luật thứ 8 nghĩa làngười Hướng Đạo phải luôn luôn vui tươi để lướtqua được mọi điều khó khăn, trở ngại và làm chongười khác cùng vui.

Tâm Xả do chữ Phạn UPEKKHA trong đó UPAlà đứng đắn, vô tư còn IKKHA là trông thấy, nhận định,suy luận, tức là không luyến ái mà cũng không ghétbỏ, không ưa thích mà cũng không bất mãn (Luậtthứ 10).

NGŨ UẨN gồm: SẮC, THỌ, TƯỞNG, HÀNH, THỨC.Về Sắc gồm bốn yếu tố TỨ ĐẠI: đất, nước, gió,

lửa và các sắc do bốn yếu tố ấy làm ra và phải làmsao đưa đến đoạn diệt sắc thì người Hướng Đạotrong luật thứ 8 và 10 NẾU GIỮ ĐƯỢC ĐÚNG thì sẽđưa đến Diệt sắc.

Về Thọ do nhãn, nhĩ, do tỉ và do ý xúc sanhnên phải giải thoát mà người HĐ giải thoát hầu hếtbằng điều luật 10.

Về Tưởng có sắc, thanh, hương, vị, xúc vàpháp tưởng. Do xúc và tưởng đoạn diệt nên đưa đếngiải thoát. Người HĐ dùng luật thứ 10 để giải thoát.

Về Hành cũng có sắc, thanh, hương, vị, xúcvà pháp tư (hay hành) nên cũng đi đến diệt và giảithoát mà người HĐ thì dùng luật thứ 10 để giải thoát.

Về Thức gồm có nhãn, nhĩ thức và ý thức.Con đường đi đến đoạn diệt của thức là để giải thoátmà người HĐ trong lúc chơi và giữ được luật thứ 10thì cũng xem như giải thoát.

BÁT CHÁNH ĐẠOTrong Bát Chánh Đạo gồm:CHÁNH KIẾN, CHÁNH TƯ DUY, CHÁNH NGỮ,

CHÁNH NGHIỆP, CHÁNH MẠNG, CHÁNH TINH TẤN, CHÁNHNIỆM VÀ CHÁNH ĐỊNH.

22

Nếu ta giữ được 8 con đường CHÁNH và tránhđược các đường TÀ thì ta đã thực hiện đúng ĐIỀULUẬT THỨ 10 HƯỚNG ĐẠO.

THẬP THIỆNThập thiện nghiệp là mục tiêu làm LÀNH của

thế gian và xuất thế gian.Thập thiện gồm:Về THÂN NGHIỆP có ba điều là: không sát sanh,

không trộm cắp, không tà dục.Về NGỮ NGHIỆP có bốn điều là: không nói dối,

không nói hai lưỡi (nói bên nầy rồi nói bên kia khácnhau), không nói ác khẩu, không nói thêu dệt.

Về Ý NGHIỆP có ba điều là: không tham lam,không sân hận, không ngu si tà kiến.

Trong thập thiện nếu ta làm được thì ta đã giữđược các ĐIỀU LUẬT THỨ NHẤT, THỨ 5, THỨ 9 VÀ THỨ10 của LUẬT HƯỚNG ĐẠO.

THẬP NHỊ NHÂN DUYÊNThập Nhị nhân duyên gồm:Vô Minh nghĩa là không nhận thức được chân

lý của sự khổ hay không thấu đáo chơn tướng củachính mình.

Hành là hành động thiện hay bất thiện.Thức tái sanh là thức nối liền thức quá khứ và

thức hiện tại không bắt nguồn hay không phát xuấttừ tham, sân, si.

Danh sắc phát xuất cùng lúc với Thức táisanh.

Lục căn gồm nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý. Mỗicăn chạm với căn khác phát sinh các thức và tạo rasự tiếp xúc trong đời sống mà ta phải giữ.

Xúc có đụng chạm là có xúc.

23

Thọ tùy thuộc nơi Xúc mà Thọ phát sanh. Thọthâu nhận quả lành hay dữ của những hành độngtrong hiện tại hay trong quá khứ.

Ái có ba loại là Ái dục duyên theo nhục dục, Áidục duyên theo khoái lạc vật chất có liên quan đếnchủ trương thường kiến. Ái dục duyên theo khoái lạcvật chất có chủ trương đoạn kiến (nghĩ rằng tất cảđều tiêu diệt sau khi chết)

Thủ gồm có bốn: nhục dục, tà kiến, thân kiếnvà chủ trương sai lầm cho rằng có một linh hồntrường cửu.

Hữu có nghĩa là đang trở thành sau khi thânchủ trương lầm lạc.

Sanh tùy thuộc vào Hữu.Lão và tử là hậu quả hiển nhiên của sanh.Đọc qua Thập nhị nhân duyên ta suy ngẫm và

nghĩ đến điều Luật thứ 10 Hướng Đạo ta thấy có sựtương quan rất chặt chẽ.

CHÚA DẠY GÌ TRONG 10 ĐIỀU RĂNTrong 10 điều răn trừ 3 điều đầu tiên là Kính

Chúa, không kêu tên Chúa vô cớ và giữ ngày Chúanhật thì từ Điều thứ tư trở đi ta thấy đều có trongLuật Hướng Đạo:

Điều thứ tư: Thảo kính Cha Mẹ (Luật thứ 2 vàthứ 7)

Điều thứ năm: Chớ giết người (Luật thứ 6)Điều thứ sáu: Chớ làm sự dâm dục (Luật thứ

10)Điều thứ bảy: Chớ lấy của người (Luật thứ 5

& 10)Điều thứ tám: Chớ làm chứng dối (Luật thứ 1

& 10)

24

Điều thứ chín: Chớ muốn vợ của người (Luậtthứ 10)

Điều thứ mười: Chớ tham của người (Luậtthứ 5 & 10)

BẢY ĐỨC CẢI TỘI BẢY MỐIThứ nhất: Khiêm nhượng, chớ kiêu ngạo

(Luật thứ 5)Thứ hai: Rộng rãi chớ hà tiện (Luật thứ 10)Thứ ba: Giữ mình sạch sẽ, chớ mê dâm dục

(Luật thứ 10)Thứ tư: Hãy nhịn chớ hờn giận (Luật thứ 8)Thứ năm: Kiêng bớt, chớ mê ăn uống (Luật

thứ 10)Thứ sáu: Yêu người, chớ ghen ghét (Luật thứ

6)Thứ bảy: Siêng năng việc Đức Chúa Trời, chớ

làm biếng (Riêng về Tôn giáo)KINH 14 MỐI THƯƠNG NGƯỜI (Luật thứ 6)Cho kẻ đói ăn Cho kẻ khát uống Cho

kẻ rách rưới ăn mặcViếng kẻ liệt cùng kẻ tù rạc Cho khách

đỗ nhà Chuộc kẻ làm tôi Chôn xác kẻ chếtLấy lời lành mà khuyên người Mở dạy kẻ

mê muộiAn ủi kẻ âu lo Răn bảo kẻ có tộiTha kẻ dễ ta Nhịn kẻ mất lòng taCầu cho kẻ sống và kẻ chếtLUÂN LÝ KHÔNG MẠNH dạy ta như thế nào?Người Việt Nam ta chịu ảnh hưởng rất lớn về

Luân lý Khổng Mạnh. Do đó trong đời sống hàngngày tuy không ai để ý và từ đời này sang đời khácnếp sống mặc nhiên theo hoàn toàn khuôn khổ củanền Luân lý ấy.

25

Ta có thể tóm tắt những điều Khổng Giáo dạytrong các câu, chữ sau đây để so sánh với 10 ĐiềuLuật Hướng Đạo:

NHÂN, NGHĨA, LỄ, TRÍ, TÍN:NHÂN là lòng thương người và chữ NHÂN cũng

là NGƯỜI (Luật thứ 6).NHÂN cũng có nghĩa là NHÂN TỪ, NHÂN HẬU,

NHÂN ÁI.NGHĨA là đức tính của một người luôn có tình,

biết nhớ ơn những ai đã giúp đỡ ta, những ai đãthương mến ta trong cuộc đời (Luật thứ 2).

LỄ là đức tính của một người biết kính trênnhường dưới (Luật thứ 5).

TRÍ là đức tính của người có học, có suy xét,hơn người thì dạy hay hướng dẫn người thua mình,mà thua thì tìm cách học để cho bằng người để giữcho trong sạch (Luật thứ 10).

TÍN là đức tính của người Quân tử chỉ có mộtlời nói và khi nhất ngôn khởi xuất thì tứ mã nantruy (Luật thứ 1).

LIÊM SĨNgười biết LIÊM SĨ là người BIẾT TỰ TRỌNG, là

người có DANH DỰ ai cũng tin và trọng mình (Luậtthứ I).

TRUNG, HIẾUTRUNG, HIẾU là đức tính của người dân tốt,

người con hiếu, biết lo lắng, thương yêu, săn sóccho Cha Mẹ (Luật thứ 2 và Luật thứ 7)

QUÂN TỬNgười QUÂN TỬ cũng như người Hướng Đạo

luôn luôn giữ mình trong trắng không làm nhữngđiều xằng bậy, dơ bẩn, đê tiện… (Luật thứ 10).

CẦN, KIỆM, LIÊM, CHÍNH:

26

CẦN là siêng năng, cần mẫn, làm việc gì phảilàm cho tận tâm, làm cho xong để mọi người kính nểta (Luật thứ 1, 2, 3, 4, 5).

KIỆM là tiết kiệm của người và của mình (Luậtthứ 9).

LIÊM KHIẾT, CHÍNH TRỰC (Luật thứ 5 & 10)ÔNG CHA TA DẠY TA ĐIỀU GÌ?Ngay từ khi còn ấu thơ, Cha Mẹ đã dạy ta

những đức tính tốt mà Ông Bà ta đã truyền lại. Concháu cứ thế mà sống và làm theo.

Cha Ông ta đã dạy những gì?THỰC THÀ (Luật thứ 1) TRUNG HẬU (Luật thứ 2)

BIẾT THƯƠNG NGƯỜI (Luật thứ 6) GIÚP ĐỠ NGƯỜI(Luật thứ 3)

ĐÓI CHO SẠCH, RÁCH CHO THƠM (Luật thứ 5 &10)

THƯƠNG NGƯỜI NHƯ THỂ THƯƠNG THÂN (Luậtthứ 6)

Gấu Tận TâmLê Phỉ

DCC CUNG GIŨ NGUYÊN(1909-2008)

TRẠI TRƯỞNG TRẠI TRƯỜNG QUỐC GIA(1958-1963)

27

28

LỜI THƯA

Trong kỳ trại HHR/LĐT/UV được tổ chức vàotrung tuần tháng 7/2008 tại thành phố biển NhaTrang, có hai phái đoàn của trại đã đến vấn anTrưởng Cung Giũ Nguyên.

Đoàn thứ nhất gồm có các Trưởng ở Mỹ Tho,Đồng Nai, Vũng Tàu, và Sài Gòn do Trưởng PhạmVăn Nhơn làm Trưởng đoàn.

Đoàn thứ hai gồm các Trưởng ở Đạo HàmLong và Cần Thơ do Trưởng Nguyễn Thái Hùng dẫnđầu.

Cả hai đoàn đều được Trưởng Nguyên vui vẻđón tiếp và ân cần chỉ bảo về nếp sống HĐ. Lúc đósức khỏe của Trưởng rất tốt, vẫn lời nói dí dỏm trongnhững câu chuyện thật hóm hỉnh. Thế mà chưa đầy4 tháng sau Trưởng đã ra người thiên cổ.

Để đền ơn tri ngộ và tưởng nhớ một DCC đã cócông đào tạo nhiều huynh trưởng cho phong trào. Kỷyếu “Giữ Vững Mối Dây” xin có bốn bài sau như mộtnén tâm nhang tiễn đại lão huynh trưởng đáng kínhvề cõi vĩnh hằng.

1. Vĩnh biệt đại lão huynh trưởng (Nam Trân).2. Chuyện bên lề (Sáo Dễ Thương).3. Suy ngẫm tình đời (Gấu Đa Thiện).4. Phương châm sống của Trưởng Cung Giũ

Nguyên (của Báo Lì Trần Trọng Danh)

Chủ biênTôn Thất Sam

29

VĨNH BIỆT ĐẠI LÃO HUYNH TRƯỞNGCUNG GIŨ NGUYÊN

Hồi 3 giờ 15 rạng sáng ngày 7/11/2008 BắcĐẩu Tinh Quân của HĐVN vừa lịm tắt.

Tròn 100 tuổi, cụ ra đi là điều cát tường, tuynhiên cũng đã để lại nhiều tiếc thương cho đám hậusinh HĐ chúng tôi, vì cụ không những là người đồnghành cùng thế kỷ 20 mà còn xuyên qua thế kỷ 21,chứng kiến bao nhiêu dâu bể của cuộc đời cũng nhưcủa phong trào HĐVN. Là vị Trại Trưởng TrạiTrường đời thứ 2, niềm tự hào của chúng tôi vì sựuyên bác của Người.

Sau đây, để tưởng niệm, chúng tôi xin ghi đôinét về cuộc đời đầy ắp hào quang của một văn hào,nhà giáo, nhà trí thức và trên hết là một HĐS, mộtTrại Trưởng Quốc gia uyên thâm.

Thân thế và sự nghiệp

Dòng tộc: Cụ Cung Giũ Nguyên là người gốcHoa, hậu duệ của Hồng Tú Toàn, người khởi xướngcuộc cách mạng nông dân ở miền Nam Trung Hoavà Thái Bình Thiên Quốc, trị vì ở Nam Kinh từ năm1851-1863. Sau đó để lánh nạn, một số người củadòng họ này từ Phúc Kiến lánh sang Việt Nam đếncư ngụ tại Bao Vinh, Thừa Thiên, lập thành làngMinh Hương. Thoạt tiên vẫn giữ họ Hồng nhưng đếnkhi Thái tử Hồng Nhậm lên ngôi lấy niên hiệu là TựĐức thì họ Hồng phải đổi ra họ Cung để tránh phạmhúy.

30

Trưởng Cung Giũ Nguyên sinh ngày 28 tháng 4năm 1909, thân phụ là Đốc học Cung Quang Bào,thân mẫu là bà Công Tôn Nữ Cẩm Bút, trưởng nữcủa Quận công Hồng Ngọc, là cháu nội của AnThành vương Miên Lịch, con út của vua Minh Mạng.

Từ năm 1922-1927 theo học tại trường QuốcHọc Huế. Sau khi đậu bằng Thành Chung, có ý địnhra Hà Nội để học Cao đẳng Mỹ Thuật. Nhưng vìhoàn cảnh gia đình phải hủy bỏ ý định trên và làmtrợ giáo tập sự tại trường Nam Tiểu học Nha Trang,nhưng đến năm 1930 thì Khâm sứ Trung kỳ ra nghịđịnh bãi chức mà không nêu lý do.

Sau khi nghỉ dạy học, Trưởng phiêu bạt khắpnơi và làm đủ các nghề như sau: làm Gia sư, viếtBáo, viết Sách, làm kế toán cho một hãng ô tô lớn ởSài gòn, làm thư ký cho đồn điền cao su Xuân Lộc,làm người bán hàng cho một hiệu buôn, làm thợchụp ảnh và rửa ảnh, làm họa sĩ nghiệp dư, ThầyRùa (bói toán, chiêm tinh gia). Đến năm 1936 thânphụ mất thì Trưởng trở lại Nha Trang và sống tại đócho đến nay. Từ năm 1940 Trưởng trở lại nghề dạyhọc.

Sự nghiệp giáo dụcĐã dạy các môn: Việt văn, Hán văn, La tinh,

Pháp văn, Anh văn, Sử địa, Kinh tế học, Văn học,Triết học… tại các trường: Kim Yến, Collège de NhaTrang, Võ Tánh, Lê Quý Đôn, Trường DòngPhanxicô, Lasan, Giuse, Lớp Tu muộn địa phận, LớpKỹ thuật viên Viện Pasteur, Lớp Anh văn Trung họcY tế v.v…

Năm 1955-1975: Hiệu trưởng Trường cấp 3 LêQuý Đôn Nha Trang.

31

Năm 1972-1975: Giáo sư Viện Đại học Cộngđồng Duyên hải Nha Trang.

Trưởng Phòng Pháp văn, phụ trách Nội sanDuyên hải.

Năm 1990-1999: Giáo sư Ngôn ngữ học vàVăn chương Pháp, Khoa Pháp văn Trường Caođẳng Sư phạm Nha Trang.

Sự nghiệp văn chương:Trưởng Cung Giũ Nguyên bắt đầu viết văn từ

năm 1928, rất nổi tiếng nhưng người trong nước thìít ai biết vì đa số những tác phẩm đều viết bằngPháp ngữ. Ngoài sự nghiệp viết văn ông còn là mộtnhà báo hữu danh đã từng cộng tác với các báo:Đông Pháp Thời Báo (Saigon), Saigon Mới, NamPhong Tạp chí (Hanoi), Tân Văn (Saigon), BáchKhoa (Saigon), Đại Học (Huế), Trí Thức (Đalat),L’indochine Nouvelle (Saigon), France Annam, LaGazette de Hue, Symposium (Syracuse), BooksAbroad (Oklahoma, Hoa Kỳ), Présence Francophone(Sherbrooke, Canada), La Tribune (Saigon) v.v…

Năm 1939: Chủ bút Nguyệt san song ngữTƯƠNG LAI TẠP CHÍ (Nhatrang).

Năm 1940-1942: Chủ bút Nhật báo LE SOIRD’ASIE (Saigon).

Năm 1954: Chủ bút tuần báo LA PRESSED’EXTREME-ORIENT (Saigon).

Tác phẩm văn chương:- Việt văn: (Tiểu thuyết): (Truyện): Một người vô

dụng, Nhân tình thế thái, Nợ văn chương, Ngàn đờinhớ anh, Nung lửa thử vàng, Nửa gánh tang bồng(Từ rê sang rẽ - Ri mô tê - Lưu vong…), Những ngày

32

phiêu bạt (Ký), Đời phóng khoáng, Cơn khát, Sổ tayHuế, Một chuyến về, Danh và Lý (Phiếm luận vềngôn ngữ), Bài giảng triết học, Phiếm luận về toánvà số, Trò chơi trò thiệt, Triết lý đôi mắt, Chuyện mộtngôi trường, Quân vi Khinh (phiếm luận về chính trị),Danh từ triết học tiếng Phạn, Nhật ký (Anh Quốc, ẤnĐộ, Miến Điện…), Tâm linh kỳ bí (gồm 8 quyển: Q1:Đời sống tâm linh và những Đại Tông sư, Q2. Mathuật, Q3. Hiện tượng dị thường của tâm linh, Q4.Mộng - Ý nghĩa và giá trị của mộng, Q5. Biểu tượng,Q6. Dị thường và tôn giáo, Q7. Tâm lý học về dịthường, Q8. Dị thường và khoa học), Nhatrang ngàyvề, Rứa chừ răng (Ký), Phiếm luận về Văn hóa vàGiáo dục, Tạp lục, Một cọng cỏ thi, phiếm luận vềkinh Dịch, Văn học Pháp giản lược (Q1: Thời trungcổ), U Sáu, Bia miệng.

- Ngoại văn:Le Boujoum, roman (Dallas, Texas Mỹ, tái bản

2002; dịch sang tiếng Việt là Thái Huyền - Nouvelle(Le génie en fuite - Les eaux noires - Lepseudonyme…) - Volontés D’existence, essai(France-Asie Saigon, 1954); dịch sang tiếng Việt làNhững ý chí sinh tồn - Le Fils De La Baleine (tiểuthuyết, Paris, 1956; dịch sang tiếng Việt là Kẻ thừatự ông Nam Hải - Der Sohn Das Walfischs) - LeDomaine Maudit, roman - Le serpent et le Couronne,roman - Un certain Tsou Chen, roman - Journal duKauthara et autres récrits - Notes Marginaleschroniques - L’actualité Vieilit Vite et autres récitshors de saison - Correspondance avec Raoul Serène- Texte Profane, poème - The Yuyun Papers (Lettresfrom Hung Yuyun to his grandson in Sydney - Tache

33

De Vermillon, roman - Mesdames MessieursDiscours et Causeries.

Đời Hướng đạoSo với các Trưởng thời bấy giờ như: Tr Khắc,

Tr Thúy, Tr Toản, Tr Diệp thì Tr Nguyên vào Hướngđạo muộn nhưng lại thăng tiến rất nhanh, đặc biệt làvề lãnh vực huấn luyện:

Năm 1935: Gia nhập Hướng đạo ở Nhatrang.Năm 1936: Tuyên hứa.Năm 1937: Tham dự Khóa Dự bị Thiếu.Năm 1938: Tham dự Khóa HL Đoàn Trưởng tại

Bạch Mã. Trại trưởng kiêm Khóa trưởng: RaymondSchlemmer (Cygne de La Croix du Sud: Thiên NgaNam tào). Nhập rừng với tên gọi Vịt Bể (Chim cánhcụt)

Năm 1939: Tham dự Khóa Bằng Rừng Thiếu.Khóa trưởng Niédrist (Sơn Dương sa mạc).

Năm 1940: Tham dự Khóa Bằng Rừng Tráng.Trại trưởng kiêm Khóa trưởng Tạ Quang Bửu (ChồnFennec). Lên đường tại Bạch Mã trong đêm cuối trạidưới chân đèo Girard cùng lượt với Trưởng NguyễnKỳ, Tráng đoàn Bố Vệ, Hà Nội. (Khi Tráng sinhTráng đoàn Lam Sơn đông đến 200 người thì táchlàm đôi là: Bố Vệ và Lam Sơn). Chủ đường làTrưởng Hổ Sứt.

Năm 1941: Châu Trưởng Châu Hải Nam gồmcác tỉnh: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận,Banmêthuột. Dẫn đầu phái đoàn HĐ Hải Nam dự trạihọp bạn Đông Dương tại đồi Quảng Tế Huế. Đượctrao trách nhiệm Tiểu trại trưởng A 2.

Năm 1942: Dự Hội nghị Huynh trưởng Hướngđạo Trung kỳ tại Huế. Huấn luyện các Khóa Bạch Mãvà Bằng Rừng tại Bạch Mã.

34

Năm 1944: Thay thế DCC Tạ Quang Bửu (bậnviệc) điều khiển các khóa trại ở Bạch Mã. Đây làkhóa cuối cùng ở đất trại này.

Sau đó, chiến tranh Pháp Việt bùng nổ, Hướngđạo chỉ sinh hoạt cầm chừng để giữ lửa.

Năm 1955-1956: Làm HLV các Khóa ở trạitrường Hồi Nguyên, Bảo Lộc, Lâm Đồng.

Năm 1957: Cùng với các Trưởng: Tôn ThấtDương Vân, Nguyễn Xuân Long, Mai Ngọc Liệu,tham dự trại trường quốc tế Wood Badge Scouts tạiGilwell, Anh Quốc do Khóa trưởng là A. Wingrove.Trại Trưởng là John Thurman. Dự trại họp bạn liênhoan JIM (Jamboree - Indaba - Moot), cũng năm1957 Jubilee, Sutton Colfield, Anh Quốc. Đại diệnHĐVN tham dự Hội nghị HĐ Thế giới Cambrigde,được phong nhậm DCC Tráng và Thiếu.

Năm 1958: Ủy viên huấn luyện kiêm Trạitrưởng Trại trường Quốc gia (liên tiếp cho đến 1963).

Năm 1959: Phó Trại trưởng trại Phục Hưng tạiLâm viên Quốc gia Trảng Bom.

Từ 1958-1960: Đại diện HĐ Việt Nam tham dựcác hội nghị HĐ quốc tế tại New Delhi (Ấn Độ),Rangoon (Myanma), Baguio (Phi Luật Tân…).

Từ 1964 ngưng sinh hoạt chính thức nhưngvẫn để tâm lo lắng sự thăng trầm của Hướng đạo,Trưởng đã hướng dẫn Toán Alpha và Beta sinh hoạttại Nha Trang.

Sinh hoạt tại các hội đoàn khác:Ngoài việc tham gia sinh hoạt Hướng đạo

Trưởng còn tham gia các hội đoàn sau:- Phó Hội trưởng Hội trưởng Hội Khuyến học

Nam kỳ, Hội trưởng Hội Kiến Hương Nha Trang, Hội

35

trưởng Hội Vinh Sơn, Nghị viên Hội đồng Quốc giaLâm thời, Hội viên chính thức Hội nhà văn tiếngPháp.

Tác phẩm viết về Hướng đạo:Câu chuyện Hướng Đạo - Câu chuyện ngành

Tráng - Câu chuyện ngành Ấu - Câu chuyện dưới cờ- Nhớ Bạch Mã thuở có trại trường - Duyên nợ miềnNam (ký) - Và 14 tiểu ký: 1. Áp dụng HĐ cho trẻ ViệtNam - 2. Phong trào HĐ Đông Dương được 10 tuổi -3. B.P đã qua đời…! - 4. Hướng Đạo của BadenPowell - 5. Phương pháp tín nhiệm trong Hướng đạo- 6. Hãy cho biết ai chỉ huy anh - 7. Người sáng lập -8. Hướng đạo một phương pháp giáo dục nhân vị - 9.Hướng đạo với phát triển - 10. Trò chơi và trẻ - 11.Trò kịch tuồng trong giáo dục HĐ - 12. Câu chuyệncạnh lửa hồng - 13. Viết về anh Phan Như Ngân - 14.Tiếng đàn xưa.

1940: Cùng với ông Raoul Serène (sau này làGiám đốc Hải Học Viện Đông Dương) chủ trươngNguyệt san LES CAHIERS DE LA JEUNESSE(Nhatrang).

Con người Trưởng Cung Giũ Nguyên là mộttập hợp lý thú: cái hóm hỉnh của triết gia, uyên báccủa trí thức có thực tài, sự dí dỏm của một văn hàothành đạt, nét cao đạo của một vọng tộc về chiềucòn vướng vất hào quang của quá khứ. Nét tự hàobiết mình có tài tự khó khăn mà vươn cao quá tầmvà cái sắc sảo kẻ cả của một huynh trưởng HĐ biếtmình là thượng đẳng thần… Tất cả những nét trênpha trộn lẫn nhau tạo thành một con người đặc biệt:vừa dễ gần vừa xa cách, vừa dung dị vừa kiểu cách.Trưởng là hạt ngọc quý của văn đàn, của giáo dục

36

và của HĐVN. Chúng tôi lấy làm vinh dự và tự hàocó một huynh trưởng tuyệt vời như cụ Cung GiũNguyên.

Hôm nay tiễn đưa Trưởng về nơi an nghỉ cuốicùng. Chúng em xin thắp nén nhang thơm bái biệtbắc đẩu tinh quân của Hướng đạo Việt Nam.

Nam Trân(Trích từ các báo xưa như: HĐ Thẳng Tiến, Tráng

Sĩ, Le Chef, Tenir, Diên Hồng, Mối Dây và các báo naynhư: Kiến Thức ngày nay, Bạch Mã, Liên Lạc, NguồnSống, Bài của Nhóm Alfa…)

37

NHỮNG CHUYỆN BÊN LỀ

Cuộc chia ly nào cũng buồn, dù là chia taymong muốn. Cụ Vịt Bể lìa rừng đã để lại baongậm ngùi cho chúng ta. Để giảm nhẹ nỗi buồnnày chúng tôi xin kể vài mẩu chuyện bên lề củacuộc đời dài cả thế kỷ này:

1. Gương tự họcNhiều người kinh ngạc sao Trưởng Nguyên

chỉ đậu bằng Thành Chung, tức là phổ thông cơsở bây giờ mà sao giỏi quá vậy.

Hãy nghe cụ tâm sự:“Tôi chẳng có bằng Tú tài, nhưng dạy

những lớp thi Tú tài, và được cử đi chấm thi Tútài (Nha Trang, Huế, Sài Gòn). Tôi được miễnxuất trình bằng Cử nhân (có đâu mà trình) đểđược bổ nhiệm làm Hiệu trưởng một Trườngcấp 3. Không ai hỏi bằng Tiến sĩ của tôi để mớicho tôi dạy ở Đại học, hay chấm thi (về Phápvăn) cho thí sinh Tiến sĩ Đệ tam cấp. Thườngtrên những giấy tờ chính thức, khi liệt kê tên tôi,nơi mục bằng cấp, thay vì đề không, có khi họviết: “Học giả” hay “Văn sĩ”. Như vậy, sách vởcủa tôi đã giúp tôi thăng tiến trong nghề Thầy.Năm 1974, Trường Đại học Duyên hải, đã khôngngần ngại ra chỉ thị cho tôi đến nhận áo mãoKhoa bảng để mặc, trong dịp lễ Tốt nghiệp củasinh viên đại học, và tôi cũng không biết mắc cỡkhi mang hia, đội mũ, mà tôi xem như là để diễntuồng cải lương Hồ Quảng. Tôi vẫn tiếp tục đóng

38

kịch và tôi không lầm sân khấu, với thế giới thật,tôi không lầm thực với hư. Đây chỉ là một khâutrong một trò chơi mà tôi tự nguyện nhảy vàochơi. Đừng quá khắt khe và bất công khi cho tôichỉ là thứ lừa gạt, bịp bợm, thứ hàng “giả mạo”.Thực sự xưa nay, tôi không bao giờ xin dạy hayxin một ân huệ nào của ai cả. Cho đến gần đây,việc tôi vào dạy Trường Cao đẳng Sư phạm,cũng không phải do sự cầu xin của tôi, hay mộtchiếu cố của ai ban để tôi “xóa đói giảm nghèo”mà chỉ là vì yêu cầu của thực tại. Ai cũng biết,năm 1989, chính ông Võ Hòa (Chủ tịch UBNDtỉnh Khánh Hòa), đích thân đến nhà tôi, cùng ôngĐinh Hòa Khánh (Giám đốc Sở Giáo dục và Đàotạo của Tỉnh) có theo lễ nghi truyền thống Đôngphương, nghĩa là khay trà, rượu “Ra mắt” vì ôngấy với tôi chưa hề quen biết. Ông chủ tịch đếnđể yêu cầu tôi giúp cho Ban Pháp văn, sắp mởtại Trường Sư phạm. Chỉ thế thôi, và chỉ có thế,tôi tiếp tục giảng dạy ở đó, chẳng ai thắc mắc,chỉ vài người từ bi thương hại cho tôi, vì đến tuổinhư thế đó, mà phải “bị bắt đi dạy”. “Đời quả làvui, tại sao ta không vui chơi với đời?”.

2. Hành nghề Thầy Bói:Theo lời của anh Nguyễn Đức Dziên (Alfa

13) là người được Trưởng Nguyên thương mếncung cấp một số tài liệu, thì Trưởng Nguyên cónhiều khả năng nghiệp dư như: làm “Thầy Rùa”bói toán, chiêm tinh gia “dựa vào khoa học vàqua kinh nghiệm bản thân, nên đoán đâu trúng

39

phóc đó một cách tài tình”. (Trích trong bàiNhững chuyện bên lề về Trưởng Cung GiũNguyên của Tr. Nguyễn Đức Dziên).

3. Tam vô:Trưởng thường nói vui: “Tôi chủ trương tam

vô: Chí nhân vô kỷ, Thần nhân vô công, Thánhnhân vô danh. Vô kỷ, Vô công, Vô danh là khôngbiết có mình, không biết có công, và không biếtcó danh.

4. Đa cảm, hiếu sắc…Chớ có vội vàng cho rằng tui bôi nhọ bậc

trưởng thượng mà xin từ tốn nghe cụ Vịt Bể tâmsự về mình: “Nếu nói là tôi thích hội họa là nhờsự khuyến khích của các Thầy: Tôn Thất Sa,Thầy Georges Leloup… thì có phần nào đúng;nhưng nếu nói mấy Thầy cũ của tôi đã giúp đỡtôi về viết Văn, thì không. Nói cho nhanh, và nóitheo lối của nhà phân tâm, thì việc viết Văn củatôi là do nhu cầu nội tâm. Có thể liệt tôi vào loạirất xúc cảm (émotif), nhạy cảm, tình cảm, đacảm, còn hiếu sắc, hiếu đẹp, hiếu khoái lạc, vàphần nào lờ đờ (apathique), biếng nhác và thiếuý chí… Cũng may, là nhờ giáo dục, nhờ kinhnghiệm qua cuộc sống và qua học hỏi, nhờ ýthức về tư ngã… nhờ vào cuộc sống theo bachiều hướng của Lý tưởng HĐ… cũng như theochâm ngôn của HĐS: ‘Làm gì cũng đến nơi đếnchốn…’ nên việc giải tỏa những gì đè nặng nộitâm, thay vì tán loạn, vô ích và tác hại... có đượcphương hướng mà lúc đầu chưa có gì hướng

40

thượng, mà chỉ cốt xác nhận cái ‘riêng’ của mình,và thỏa mãn những đòi hỏi đương nhiên củatánh tình bẩm sinh. Tất nhiên không ai có thể, vìchủ quan luôn luôn chi phối, tự biết mình đầy đủđược. Dù có học tâm lý học hay phân tâm học (vìnghề nghiệp: dạy Triết), tôi cũng không thể, dùvới thành thật bao nhiêu, tìm hiểu mình một cáchđúng đắn. Tôi đã có lần nhờ nhà phân tâmchuyên môn ở Pháp giúp đỡ, sau đó, tôi dựa vàonhững phản ứng của những người chung quanh,những lời trách móc, phê phán… để luôn luônđiều chỉnh những dữ kiện và xác định tọa độ tâmlý của mình.

5. Ngu vĩ đại.Trưởng Nguyên thường nêu ra điều luật thứ

11 bất thành văn với vài câu chuyện, ví dụ:- Không thể nại cớ HĐS giúp ích mọi người

bất cứ lúc nào mà vào chợ nhặt vỏ dưa, vỏ chuốibỏ vào thùng rác.

- Bữa nọ, trên toa xe lửa chở người và chởhàng có một số Tráng sinh Tráng đoàn NgôQuyền đi cùng. Biết HĐS chuyên làm việc thiệncác con buôn đáo để nhờ Tráng sinh bốc hàngkhi đến ga. Là Tráng Trưởng anh cũng vàokhiêng vác như anh em dưới những cặp mắt hằnhọc của đám phu bốc xếp ở xa. Xong việc anhcương quyết đòi các con buôn phải trả tiền công.Nhận tiền xong anh liền trao lại cho đám phukhuân vác và nói: “Chúng tôi là những HĐSchuyên làm việc thiện chứ không phải là một

41

thằng khờ…” đám phu khuân vác chới với vàngỡ ngàng.

Trên đường về anh nói với các Tráng sinh:“một ngu làm chẳng nên ngu, ba ngu chụm lạinên hòn ngu cao”.

6. Văn chương.Xin tách làm hai: văn chương tiếng Việt và

văn chương tiếng Pháp.- Tác phẩm tiếng Việt không nhiều và cũng

không đại chúng. Vì sao? Trăm lạy Trưởng thathứ, em nói thật: Trưởng viết tiếng Pháp rồi mớidịch ra tiếng Việt nên nó chỉ là bản dịch, còn khiTrưởng viết thẳng bằng tiếng Việt thì lại hànhvăn theo lối viết Tây phương nên khó hấp dẫnngười đọc.

- Về những cuốn sách Trưởng viết bằngtiếng Pháp thì hết sẩy, người Việt (nhất là dânxì-cút) tự hào đã đành mà cả khối nói tiếng Pháp,văn hào Pháp đều công nhận “Cung Giũ Nguyêntiên sanh là một trong bốn người Việt Nam viếttiếng Pháp hay nhất”. Nhiều tác phẩm củaTrưởng đã được tái bản nhiều lần ở ngoại quốcvà được Viện Hàn Lâm Văn chương Pháp khentặng.

Bốn người Việt viết tiếng Pháp hay nhất là:Người thứ nhất là Giáo sư Phạm Duy

Khiêm, bào huynh của nhạc sĩ Phạm Duy, trướcđây các giáo sư trung học dạy Pháp văn rấtkhâm phục ông Khiêm. Ông là Thạc sĩ vănchương Pháp với luận án “Văn phạm Pháp” (có

42

người gọi vui là Trạng Mẹo với sự kính phục vìvăn phạm Pháp thuộc loại “chỉnh nhất thế giới vàcũng rắc rối nhất hoàn vũ”.

Người thứ hai là văn sĩ Nguyễn Tiến Lãng,Đổng lý Văn phòng của Hoàng đế Bảo Đại. Tácphẩm nổi tiếng là cuốn Le dragon d’Annam (Conrồng Việt Nam).

Người thứ ba là nhà giáo Ngô Đốc Khánh,giáo sư Pháp văn tại trường Quốc Học Huế. CụKhánh tốt nghiệp Cao đẳng Sư phạm khóa đầutiên của Đông Dương.

Hình ảnh cụ Khánh đã in đậm trong tâm trícủa nhiều thế hệ học sinh trường Quốc Học Huếvới dáng cao, gầy, từ tốn… luôn luôn nghiêm túcvới chiếc cặp da, cái mũ dạ và đặc biệt lúc nàocũng thắng bộ veston. Ái nữ là một giai nhân đãlà nguồn cảm hứng cho nhạc sĩ họ Trịnh sángtác nhiều bản tình ca bất hủ, trong đó có bài Biểnnhớ, Diễm xưa.

Và người thứ tư viết văn Pháp hay nhất làcụ Vịt Biển của gia đình Bách Hợp.

7. Hách xằn-xì.Lời đồn đại rằng Trưởng Nguyên hách lắm,

không tiếp HĐS tép riu nên nhiều Trưởng “rét”không dám gần. Thật ra gặp ông rồi mới thấycũng bình thường dễ chịu, có hách nhưng cũngkhông đến nỗi nào. Hãy nghe cụ tự sự vềchuyện hách của mình:

“Năm vừa rồi, có dịp dạo chơi cùng vớinhiều anh chị trong vườn của một Đức Ông tu

43

viện trưởng, tôi được nghe một anh Nai hay thúrừng nào khác cười công khai: ‘Bây giờ chúng tađược đi gần anh như vậy đó, chứ ở TùngNguyên không dễ gì đâu! Hách xằn-xì lắm đấy!‘Điều nhận xét đầy thiện cảm, và tôi mỗi khi nghelời phê phán, đều ghi nhận với nhiều biết ơn.……Lời anh Nai nói có thể đúng.

Tôi ý thức được những gì tôi làm cho nhiềungười khác, ở hoàn cảnh khác, vào thời điểmkhác, không khỏi nói lên chữ “hách” ấy, hách thôi,chứ không có “xằn-xì” vì tôi có cố gắng mấycũng không nhận ra “xằn-xì” là gì, ngoài ra thứtiếng đệm để nhấn mạnh cái dở hơi, cái vô íchcủa hách.

Tôi đang đứng trước cửa nhà. Một ngườiđàn ông tương đối trẻ, bước vào, thấy tôi hỏi: -Đây có phải là nhà ông Cung Giũ Nguyên không?- Thưa phải. - Tôi muốn gặp ông Nguyên - Ônggặp có việc gì không? - Tôi muốn gặp ông ấy đểthăm thôi, chẳng cầu cạnh gì hết. Tôi là bạn từlâu của ông Nguyên. - Ông là bạn thân của ôngNguyên? - Đúng vậy, nói với ông tôi muốn gặp. -Nếu thế, thì rất tiếc, ông Nguyên không có nhà.

Nếu ông khách không được mời đó sau nàytình cờ biết người đứng trước cửa nhà là ai, chắckhông khỏi mắng hậu: - Đồ hách! Ở trại Bạch Mãmấy Trưởng đã khen tôi đóng kịch khá lắm”.

8. Làm kép hát cải lương? - Diễn viênkịch?

44

Trong thời gian mất chỗ dạy học năm 1930-1940, ông làm nhiều ngành nghề và có lần xinlàm kép cải lương, cụ thuật lại như sau: “Khinghệ sĩ Năm Châu lưu diễn tại Nha Trang, tôi đãliều mạng gặp ông tại khách sạn ‘Bon Air’ trướcsân ga. Mục đích là nhờ ông ta xin với Bà Bầucho tôi đi theo gánh. Ông chịu khó nghe lời thỉnhcầu của tôi, rồi muốn thử giọng tôi, biểu tôi cathử một bài. Tôi có học thuộc một bài Tứ đại oán,và tôi bắt đầu ngân lên: ‘Đênh, lênh đênh phậngái Hán Hồ…’. Năm Châu liền khẽ nói: ‘Thôi,thôi!’. Rồi ngó nghiêng qua phía tôi với đôi mắt lémại, ông ta tiếp: ‘Không được đâu. Rất tiếc, vớicái giọng lại cái đó, nam không ra nam, nữkhông ra nữ, khán giả sẽ bỏ chạy hết…’. Nhữngnăm sau này, khi sống ở Pháp, tôi có ghi têntheo học một khóa diễn kịch tại một trung tâmnghệ thuật kịch trường. Trước khi được ra sânkhấu, chúng tôi đã phải học thể dục, tập cho dẻongười, tập lộn, tập nhào, tập đi, tập đứng, tậpchết nữa, nghĩa là nếu vai tuồng buộc phải chết,thì phải rơi xuống cách nào, nằm ngay đơ ở vị trínào, tập lăn luôn vào hậu trường, hay ít ra đừngđể mông ra cho khán giả, hoặc chết ngoài giớihạn, đến nỗi khi màn rơi xuống, diễn viên nằmlọt ra ngoài và bi kịch trở thành hài kịch.

…… Mộng lãng mạn của tôi trở nên mộtdiễn viên sân khấu chuyên nghiệp đã tan dần,khi tôi ý thức được chẳng cần sân khấu, chẳngcần hóa trang, cái mặt thật của ta vẫn là một mặt

45

nạ, chẳng cần cố gắng kỹ thuật nào, hằng ngàytôi vẫn diễn kịch cùng với những người chungquanh cũng không ngớt diễn kịch như tôi. Nhưngnơi đây, tôi miễn các anh chị khỏi nghe chuyện‘ngoài đời’ mà chỉ giới hạn nơi ‘xã hội hướng đạo’cũng không thiếu màn vui cười hay ra nước mắt”.(Trích từ “Câu chuyện cạnh lửa hồng”).

9. Đừng cho tôi…Trưởng Nguyên thường được anh em

Hướng Đạo và phóng viên đến phỏng vấn và tìmhiểu lý lịch. Những lúc như thế Trưởng thườngkhéo léo lái qua những chuyện khác tỉ như khichúng tôi hỏi: “Tại sao Trưởng dừng cuộc chơi?”thì Trưởng lại nói lan man: “Lạ thật năm 1944 tôithay ông Bửu vì ông Bửu bận lo chuyện khángchiến chống Pháp, để điều hành các khóa trạihuấn luyện ở núi Bạch Mã, lúc đó tôi 35 tuổi cònsức khỏe lắm nhưng cũng mệt phờ người vì baoquát từ trại này qua trại khác. Ban đầu mừngthấy các khóa sinh hăng hái học tập nhưng mấyngày sau thì thấy anh em HĐS Pháp lơ là. Hỏi ramới biết họ đói vì thức ăn không hợp khẩu vị. Tôimời anh Quản lý trại đến gặp tôi và nói: “NgườiPháp không thể ăn rau muống chấm mắm nêmđược, anh nên đổi món ăn cho họ”. Tôi chưnghửng khi nghe anh trả lời: “Tiền ăn chỉ có thế,mình ăn được thì họ ăn được”.

Chẳng lẽ bó tay, tôi tìm gặp Linh mục Pareltuyên úy của trại để trình bày sự việc và xinmượn Cha một số tiền sẽ trả sau. Nghe xong

46

Cha lắc đầu đưa 2 tay lên trời tỏ vẻ thất vọng rồiđứng dậy đi vào phòng. Tôi chán nản định đi vềMinh Nghĩa Đường thì Cha Parel đi ra đưa chotôi một xấp tiền, nói: “Cầm tiền này về để sắmthức ăn đầy đủ cho trại sinh. Cái ngữ anh thì làmgì có tiền mà trả, tôi biếu đấy”. Nhờ số tiền nàymua sắm thức ăn đầy đủ mà các trại sinh Phápkhông bỏ trại đòi về. Cái ông Quản lý kỳ lạ đóbây giờ đã mất”.

Ngứa miệng không chịu được tôi thưa:“Ông ấy hiện còn sống. - Còn sống? Ở đâu? Dạ,ở Huế, Hà Nội. 92 tuổi và còn khỏe lắm”.

“92 tuổi à!” Nói xong Trưởng lái qua câuchuyện khác. Thực tế tôi cũng chẳng biết tôi baonhiêu tuổi nữa. Nếu theo giấy khai sinh thì tôi đã99 tuổi. Cứ thế ông cụ chuyển qua những đề tàikhác nhau mà không trả lời thẳng vào câu hỏi.

10. Hãy làm như tôi.Tôi rất khâm phục Trưởng Schlemmer, lúc

bấy giờ Trưởng đã cao tuổi nhưng dưới mắt tôiông chỉ là 30, là người lớn tuổi nếu không nói giàrồi, mà còn đủ sức tự điều khiển những buổi tậpthể dục buổi sáng, trên sân đất đỏ, được đặt tênsân “Marabout”. “Hãy làm như tôi!” khác hẳn vớilệnh của những huấn luyện viên thể dục khác chỉra lệnh cho các trẻ làm, mà mình chẳng cần làmđể cho trẻ bắt chước. Trời ở Bạch Mã buổi sángkhá lạnh, từ 15 đến 20 độ C, nhưng ông ta cũngquần cụt mình trần như trại sinh (thời đó khóaThiếu hay Tráng chưa có nữ). Ông lộn nhào ba

47

vòng, rồi đưa mình thẳng lên, “trồng cây chuối”,một chốc sau, đứng dậy và gỡ, nơi sọ dừakhông còn tóc từng hạt sạn cắm nơi da đầu.Chúng tôi cũng cố gắng làm theo mẫu, nhưng sựthật phần lớn cây chuối của chúng tôi mới trồnglên đều lớn không nổi, uốn éo một vài giây rồilăn đùng xuống đất.

11. Đừng làm như tôi.Hôm ấy, tôi cùng một bạn được phân công

lo bữa cơm trưa. Đến giờ nhận thực phẩm,chúng tôi được phát, ngoài những khoai tây, raucải, gia vị… một con gà trống thiến có thể ănluộc hay rô-ti, còn lòng có thể xào xẹt… một congà cho tám miệng ăn, quả là sang trọng, khôngthể nào nói là trại sinh thiếu dinh dưỡng. Bạn tôilãnh phần nấu nướng chính, còn tôi phụ nhữngcông việc lặt vặt, khởi đầu là cắt cổ, nhổ lông vàmổ bụng con gà… Ôi xưa nay tôi chưa bao giờphải làm một thứ việc không hợp với sở thích,không hợp với tính tình của tôi. Từ nhỏ đến lớntôi tránh những ẩu đả với bạn bè, có lẽ vì thiếusức lực, sinh ra hèn nhát, chẳng đủ can đảm đểtrói gà cho chặt, nói chi là săn đuổi hay làm thịtgà. Tiềm thức của nhiều thế hệ trước để lại chotôi việc tránh sát sinh, nhưng không phải loại bỏthích thú ăn thịt những con vật người khác đãgiết, đã làm thịt, chỉ trừ, xưa nay, thịt chó mànhiều người (kể cả ông lớn) khẳng định bằngthực hành đó là thứ không thể bỏ qua được khiđã sống trên đời nếu biết sợ Diêm Vương chất

48

vấn. Và gần đây, trừ thịt vịt, vì thú này bà con vớiVật Tổ (totem) của tôi, mà tôi, vì tâm trí chưa tiếnkhỏi thời nguyên thủy, hay đồ đá, lại tôn thờ mộtcách ngây thơ. Nay, tôi phải làm gì với con gàtrống, thức ăn chính của đội chúng tôi bữa trưanay? Tôi đã cột nó nơi một gốc cây, cạnh mộtcon nước nhỏ chảy qua đó. Tôi đi bắt nồi nướcsôi lên bếp lửa. Tôi nghĩ đến cách làm thế nàocho gà chết mà tôi không phải thấy cảnh hấp hốicủa nó, làm sao nó chết mà không đau đớn nhưnhững bác sĩ tìm ra thứ thuốc cho các bà mẹ“sinh con không đau đớn”, cho những ngườibệnh nặng không phải hấp hối lâu dài trong cảnhđáng thương. Tôi định phát minh và lắp ráp mộtthứ máy chém điều khiển từ xa, một dao phay,chúng tôi có, dưới một hòn đá lớn, những sợidây, róc rách, gút, tôi sẽ kéo cổ gà, đặt sát dướimáy chém, và đứng khá xa, có thể là sau thânmột cây, quay lưng và nhắm mắt lại, tôi sẽ giựtmạnh dây, cho dao chém lìa đầu gà khỏi thân.Gà chết, tôi đã chẳng thấy gì hết, và có thể đirửa tay, như Ponce Pilate, và xem là mình khôngcan dự gì trong tội ác này. Bỗng trong cảnh imlặng tương đối của Trại giờ này, gà trống của tôicất lên một tiếng thanh thót, vui tươi, hùng hồn.Tôi nhớ lại, tiếng hát cuối cùng của Bạch Nga,tôi cũng nhớ đến câu hát thương tiếc một cáchgiả dối của chúng tôi mỗi khi có dịp xơi thịt gà Lecoq est mort, le coq est mort, il ne chantera plus,cocodi, cocoda, il ne chantera plus, cocodi,

49

cocoda. Gà trống đã chết nó không còn gáy o óo nữa. Tại sao lại giết nó đi để rồi hát bài thươngtiếc. Ôi, xã hội giả dối của chúng ta, biết baonhiêu hành vi gọi là lịch sự tương tự như vậy đểrồi sản xuất không biết bao nhiêu là nước mắt cásấu. Tôi lại nhớ điều luật của HĐS mà tôi đã lỡdại hứa sẽ tuân theo: HĐS yêu thương loài vật.Cũng là thứ hứa cuội, thứ đạo đức giả nữa. Tôikhó chịu. Một lần nữa cái thiếu can đảm, thiếuthực tế của tôi đã bài tiết ra một triết lý nhân từ vĩđại. Gà trống của tôi lại gáy một tiếng nữa, nóilên sự vui thích sống trên đời và mừng ánh sángmặt trời, chào mừng tất cả sinh vật chung quanh.Tôi động lòng, nhìn quanh xem ai có thể thấykhông, đến tháo dây cho gà đuổi nó vào nhữngbụi rậm, vừa la lên, anh em ơi, gà sổ. Gà sẩy,như để cầu cứu, nhờ các bạn giúp tôi bắt gà lại,hay cột làm cho gà sợ và bay nhanh vào rừng.Tôi chấp nhận trước những lời chế riễu, chỉ trích,mắng nhiếc, (HĐS không đánh nhau), tôi bằnglòng nhịn đói, để phần ăn tôi cho các bạn. Cácbạn tôi đã mất ăn thịt gà, nhưng bị kẹt vì lời hứavà luật, buộc phải có bề ngoài nhã nhặn, đối vớiHĐS khác như anh em ruột thịt, v.v..., nên chỉtức, đồng thanh lên án, tặng tôi danh hiệu NGU,điều mà xưa nay đã không bao giờ rời khỏi têntôi…

12. Cái quý nhất của Hướng đạoVừa mới đây thôi, chiều ngày 15/7/2008

anh em chúng tôi gồm 12 người từ Sài Gòn đến

50

Nha Trang có việc. Không bỏ lỡ cơ hội, chúng tôiđến thăm Trưởng Vịt Bể…

Đứng đợi ở phòng khách độ 5 phút thìTrưởng từ phòng chống gậy cù néo, vui vẻ đứngtiếp chúng tôi. Trưởng không còn phương phinhư trước nhưng nét tinh anh vẫn tràn đầy.

Trưởng cứ đứng mà hỏi đủ thứ chuyện.Anh em sợ Trưởng mệt bèn thưa: “- Dạ xinTrưởng ngồi cho khỏe”.

Trưởng vẫn đứng và khi 10 phút trôi qua,anh em quá ái ngại vì cụ đã tròn 100 tuổi nênđồng loạt lên tiếng mời cụ ngồi. Cụ dí dỏm: “- Cóphải các anh đã mỏi chân nên mời Trưởng ngồiđể được ngồi xuống phải không?”.

Mọi người cười vui trước sự tinh tế và hómhỉnh của cụ. Cụ nói như nhắc nhở: “Cái quý nhấtcủa HĐ là lời tuyên thệ “trọng danh dự”. Conngười biết trọng danh dự sẽ không làm nhữngđiều xấu.

Sau khi hàn huyên độ nửa giờ, cụ nói:“ Chúng ta hát một bài đi chứ, cái bài gì mà cócâu “…đừng quên lời tuyên thệ quên nghĩa làmngười…”. Các anh hát bài này đi. Cả huynhtrưởng gồ ghề người cao niên nhất cũng đã 75,trẻ nhất cũng đã 60. Thế mà đứng ngẩn tò te, cốđộng não mà cũng chẳng nhớ ra bèn bắt đại bàihát tủ: “Nguồn thật”. Cụ cũng hát theo, giọng vẫncòn âm vang mạnh mẽ. Hát xong cụ lại nhắc:“Các anh không nhớ sao, cái bài có câu đừngquên lời tuyên thệ quên nghĩa i…a làm người”.

51

Cụ nói kéo dài ngân nga như hát để gợi ý chođám hậu sinh nhớ lại. Chúng tôi vẫn đứng ì ra đókhông biết bắt đầu bài hát như thế nào. Để chữathẹn, một anh bắt “Cái nhà là nhà của ta…” vừahát vừa tự động quây thành vòng tròn rồi cấttiếng hát bài “Giữ chặt mối dây” để chia tay.Trưởng Nguyên cũng cất tiếng hát theo. Tôiđứng cạnh nghe thấy giọng hát vẫn còn tốt, nắmtay vẫn còn chặt. Khi ra sân cụ cho người gọi tôilại hỏi:

- Ai cho tôi những quà này?- Dạ, chị Lê Thị Trúc.- À, Trúc Lê tôi nhớ ra rồi. Trước đây bà

Trúc có ở Nha Trang. Ối dào, trước đây tôi chỉuống rượu Tây, bây giờ già rồi chỉ dùng rượuchát cho dễ tiêu cơm, sao bà này biết mà chođúng thứ rượu tôi đang dùng?

Tôi chưa kịp trả lời thì trước sân vang lên:“Mây gió mây tan hợp….”. Ý chừng các anh đãnhớ lại bài hát mà ông cụ ưa thích nên đứngngoài chỏ miệng vào mà hát cho ông cụ nghe. Ởtrong này Trưởng Nguyên chống gậy đứng dậynhìn ra ngoài, mỉm cười.

* Chuyện về đại lão trưởng Cung GiũNguyên kể sao cho xiết, ở đây chúng tôi chỉ xinkể 12 chuyện tiêu biểu. Xin hẹn dịp sau.

Ngày tiễn đưa cụ Vịt Bể về trời (10/11/2008).

Sáo Dễ ThươngSUY NGẪM TÌNH ĐỜI…

52

BBT – Một số người thường bảo Trưởng Nguyên cao ngạo ítkhi tiếp chuyện ACE. Thế mà một lần Trưởng Nguyễn Thái Hùng có

dịp ghé Nha Trang, đến nhà thăm Trưởng Nguyên đã được Người tiếpchuyện một cách ân cần vồn vả gần 3 tiếng đồng hồ mà chưa muốn

rời dù là mới lần đầu gặp mặt... chứng tỏ Trưởng Nguyên không háchxì xằng như người ta lầm tưởng.

“Nhân sinh thất thập cổ lai hi” huống gìTrưởng Cung Giũ Nguyên đã mang nặng trên vaiđúng “bách tuế”. Người đời được như vậy thật làhiếm, quý hơn nữa là một con người uyên bác và tàihoa như Trưởng Vịt Bể thì thắp đuốc đi tìm kiếmkhắp nước cũng chẳng được mấy người:

- Chỉ với bằng Thành Chung (Trung học cơ sở)mà được làm Hiệu trưởng một trường Trung họcPhổ thông đến 20 năm (1955-1975).

- Chẳng đậu Tú tài, không có một chứng chỉĐại học nào cả mà vẫn được mời làm Giáo sư thỉnhgiảng ở Đại học Cộng đồng Duyên hải Nha Trangtrước 1975 và Trường Cao đẳng Sư phạm NhaTrang từ 1990-1999... và hơn nữa là còn ở trong Hộiđồng Giám khảo Tiến sĩ Đệ tam cấp về môn Ngônngữ học và Văn chương Pháp.

- Là một trong 4 người Việt Nam viết vănPháp hay nhất, suýt được giải thưởng của Viện Hànlâm văn chương Goncourt của Pháp (vì không cóquốc tịch Pháp nên không được nhận giải). Truyệnbằng tiếng Pháp của Cụ đã được dịch ra nhiều thứtiếng trên thế giới.

- Là nhà báo đã viết hàng nghìn bài cọng táctrên nhiều tạp chí trong và ngoài nước. Đã từng chủtrương và làm chủ bút nhiều tờ báo danh tiếng nhưTẠP CHÍ TUỔI TRẺ (1938-1940), TƯƠNG LAI TẠPCHÍ (1939), LE SOIR D'ASIE (1939-1942), LAPRESSE D'EXTRÊME-ORIENT (1954)...

53

Theo Từ điển Văn học (Bộ mới, NXB Thế Giới2004) thì Cung Giũ Nguyên là một nhà giáo dục, nhàbáo, nhà văn Việt Nam. Ngoài ra Cụ còn có tên trongcác nhà văn thế giới viết bằng tiếng Pháp.

Khi Cụ vừa mới mất thì báo TUỔI TRẺ, cảtrên TUỔI TRẺ ONLINE ông Phan Sông Ngân đã cóđưa tin, kể cả nhiều Báo, Đài khác nữa... nên chẳngnhững trong nước mà cả hải ngoại đều biết... mộtngười tài hoa như thế đã ra đi.

Biết bao nhiêu người từng là độc giả của Cụ,với 70 năm trực tiếp giảng dạy có rất nhiều thế hệhọc trò... là một nhân sĩ nổi tiếng, thế mà trong đámtang của Cụ chẳng có bao nhiêu người ở địaphương và các cơ quan, đoàn thể đưa tiễn ngoàinhững Hướng Đạo Sinh xa gần đều tề tựu về NhaTrang để chào vĩnh biệt người Trưởng tiền bối củaphong trào, mặc dù phần lớn trong số họ đối vớiTrưởng Nguyên chỉ là “Văn kỳ thanh bất kiến kỳhình” mà thôi vì số Trưởng được học trực tiếp vớiDCC Cung Giũ Nguyên từ 1944 đến 1963 còn lạichẳng mấy người.

Ngẫm lại Thế thái tình đời mới thấy được chỉcó những Người trong gia đình Bách Hợp mới cótình nghĩa thủy chung như nhất, đúng là TÌNHHUYNH ĐỆ HƯỚNG ĐẠO BỐN BỂ MỘT NHÀ.

Gấu Đa ThiệnNguyễn Thái Hùng

54

Phương châm sống của Trưởng Vịt Bể CUNGGIŨ NGUYÊN

Trên đường ra Vịnh Vân Phong dự Trại HHRLĐT/UV đợt II, chiều ngày 15/7/2008 phái đoàn ghé thămTrưởng Cung Giũ Nguyên gồm:Ngựa Trịnh Trọng Nguyễn Văn SửuTrâu Nhiệt Tình Nguyễn Ngọc HàChồn Từ Tốn Phan Thanh ThiệuChồn Kiên Tâm Đinh Quang DiêmBáo Lì Trần Trọng DanhHạc Cần Mẫn Nguyễn Phước ĐứcSơn Miêu Chu Đáo Bửu MaiSếu Mơ Mộng Nguyễn Đức TínSói Thẳng Thắn Trần Phước ThuậnSáo Dễ Thương Phạm Văn NhơnTrâu Rừng Siêng Năng Trà LợiChèo Bẻo Thẳng Thắn Hoàng Xuân Diên

Tất cả đều trên dưới 70 tuổi, niên kỷ còn thua xaTrưởng Cung Giũ Nguyên, năm nay (2008) vị Đại Trưởnglão của Hướng Đạo Việt Nam đúng 100 tuổi. Mặc dù độtuổi xưa nay rất hiếm nhưng tất cả anh em đến thăm đềurất ngạc nhiên trước tinh thần minh mẫn và lạc quan củaTrưởng.

Điển hình chúng tôi đến thăm, trưởng Nguyên vẫnchống gậy tiếp chuyện, thấy vậy Anh em đề nghị Trưởngngồi xuống ghế để nói chuyện. Trưởng Nguyên mới nóikhôi hài: - Vậy chớ không phải các anh em đã mỏi chânrồi, mời Trưởng ngồi để anh em có dịp ngồi sao?

Tất cả anh em đều cười ồ lên trước câu nói dí dỏmđầy ý nghĩa của Trưởng.

Có phải chăng với những lời khuyên của chínhTrưởng đã làm nên con người thật hôm nay:

55

“Đời người như một miếng da lừa, mỗi ngày nó teotóp đi một chút. Dân gian thường nói: cá ươn từ cái đầu.Con người cũng vậy, phải bắt cái đầu nó làm việc, đừngđể nó hư. Nên sống lạc quan và biết cười “.

Và sau đây là: Phương Châm Sống của Trưởng:NGUYÊN – HANH – LỢI – TRINH“NGUYÊN là Nguồn gốc, bất kỳ một việc gì cũng

phải truy tìm cho được nguồn gốc và giải thích câu hỏi Tạisao?

- HANH là Hanh Thông – vượt lên những khó khăn,khi gặp khó khăn ta chia những vấn đề ra thành nhữngvấn đề nhỏ, từ vấn đề nhỏ, chia thành những vấn đề nhỏnữa và giải quyết từ từ.

- LỢI là Lợi ích – Lợi ích của mình phải gắn liền vớilợi ích của người khác. Những điều viết ra làm sao chonhiều người trên thế giới đọc được.

- TRINH là Hòa hợp – Hòa-hợp ở đây có 3 ý: - Hòahợp với Thượng tôn – Hòa hợp với Tha Nhân và Hòa-hợpvới Chính mình. Trong mỗi con người đều tồn tại ôngThiện và ông Ác, nhờ Thượng tôn và những người xungquanh giúp đỡ để Hòa-hợp với chính mình.”

Cung Giũ NguyênVịt Bể

Bài viết và sưu tầm của Báo Lì Trần Trọng Danh

56

TRƯỞNG HỔ SỨT VỚI ẢNH HƯỞNGLỚN

TRONG VIỆC ĐÀO LUYỆN TÍNH KHÍ CỦAHƯỚNG ĐẠO SINH

Đầu thập niên 40, thân phụ tôi là Châu trưởngHải Trung, nên mỗi mùa trại trường, anh em HướngĐạo các nơi về thường ghé nhà tôi ở Huế trước khilên Bạch Mã, nhờ thế mà tôi được gặp TrưởngHoàng Đạo Thúy vài lần. Hình ảnh ghi nhận lúc tuổithơ, mờ nhạt dần qua năm tháng, khi lớn lên thì tôichỉ còn biết Trưởng Hoàng Đạo Thúy qua các cuốnsách “Trai nước Nam làm gì?” “Nghề Thầy” và “Độicủa Tôi”. Mỗi cuốn sách có một cái hay riêng, cónhững bài học đạo đức thâm thúy, nhưng đối với tôi– một Trưởng HĐ – thì tâm đắc nhất là cuốn “Độicủa Tôi”.

Trong việc huấn luyện, ngoài cuốn “Đội củaTôi” do Hổ Sứt viết, tôi còn dùng cuốn “Ton MétierC.P” của Pélican Noir (“Nghề Đội Trưởng” do CòYêu Đời dịch) và cuốn “Ma patrouille” của Imhoff.Tuy nhiên tôi vẫn thích cuốn “Đội của Tôi” hơn cả vìtrong sách này, ngoài phương pháp điều hành đội,Trưởng Thúy còn đề cập đến việc đào luyện tính khívà tinh thần thượng võ rất hợp với đạo lý của ngườiÁ-đông.

Sau khi Trưởng Thúy theo Bác Hồ lên vùngViệt-Bắc, không có ai lo tái bản nên cuốn “Đội củaTôi” trở thành khan hiếm, các Trưởng phải chuyềntay nhau đọc, mà đọc vội đọc vàng thì không thấyhết cái thâm thúy của nội dung: đôi khi, một vài câutrong sách như “những mánh khóe, ranh vặt

57

không bận đến lòng, những chuyện thầm vụngkhông nghĩ đến”, hoặc “nhắc đi nhắc lại hai chữthẳng thắn, đoàn sinh HĐ không có chứng thụingầm, đá móc, không ăn gian”... cũng đủ làm đềtài cho một câu chuyện tinh thần để rèn luyện HĐS.

Năm 1954, tất cả tài liệu và hồ sơ của vănphòng Hội HĐVN đặt tại rạp chiếu bóng Lửa Hồng ởphố Hàng Trống Hà Nội được chuyển vào Huế vì lúcấy Hội Trưởng (Cụ Lâm Toại) và Tổng Ủy ViênTrưởng (Trưởng Tôn Thất Dương Vân) đều đang ởThừa Thiên. Trong lúc chờ xây dựng rạp chiếu bóng(Lửa Hồng 2 tại thành nội Huế, văn phòng Hội tạmthời đặt tại nhà tôi vì lúc ấy Trưởng Tôn Thất Đôngvừa là Tổng thư ký kiêm Tổng Ủy Viên ngành Thiếu.Trong đống hồ sơ và tài liệu ấy, có vài chục cuốn“Đội của Tôi”. Tôi xin mua 10 cuốn thì được BộTống ủy viên ưu tiên chấp thuận vì Thiếu đoàn TrầnQuốc Toản do tôi thành lập là một đơn vị thí điểm chỉnhận những Sói lên đoàn từ tất cả các Bầy thuộcĐạo Thừa Thiên (theo thông lệ thì Ấu sinh khi đếntuổi, phải lên Thiếu trong cùng Liên đoàn, nhưng vìcác Bầy trưởng than phiền rằng Sói con của họ lênđoàn một thời gian thì nghỉ sinh hoạt, nên Đạo ThừaThiên với sự chấp thuận của Bộ Tổng ủy viên, cử tôilập Thiếu đoàn mẫu chỉ nhận Sói con từ các Ấu đoànlên mà thôi!).

Một số lớn các Trưởng, kể cả một vài Trưởnghuấn luyện, cho rằng cuốn “Đội của Tôi” được viếthơi cường điệu, vì Trưởng Hổ Sứt quá lý tưởng hóacác HĐS: làm gì có một đội trưởng 15-16 tuổi – lứatuổi háo thắng nhất – mà lại từ chối cờ danh dự bởicó đội sinh phạm lỗi giấu một cái thìa chưa kịp rửakhi ban huynh trưởng của đoàn đi thăm trại! Họ nói

58

vậy cũng có lý do, vì ở đời thường, có một số ngườilớn theo dõi trận đá bóng trực tiếp truyền hình quamàn ảnh nhỏ lúc thấy đội nhà thua thì nổi nóng đạpđổ cả Tivi, còn trong HĐ cũng có một số Trưởng thấyđoàn mình thua khi chơi lớn với nhiều đơn vị lạiganh tị nổi nóng bỏ về... vậy thì làm sao tin đượcchuyện một Đội trưởng từ chối cờ danh dự!?!

Các Đội trưởng của tôi, tuy trẻ tuổi và có vócdáng nhỏ hơn Đội trưởng các đoàn khác, nhưng nhờcó căn bản HĐ từ lúc còn là Sói con, lại được nghiềnngẫm cuốn “Đội của Tôi” nên đều rất vững vềchuyên môn lẫn tinh thần... nhờ đó mà tôi nhận chânđược những điều Trưởng Hổ Sứt đã viết chẳng phảilà không tưởng:

Năm 1957, nhân dịp trại chung của HĐS ởThừa Thiên, ngành Thiếu tổ chức thi đua cắm lềutrong đêm tối: mỗi Đội đứng vào vị trí được chỉ địnhvới lều đã xếp gọn gàng cùng dây, gậy, cọc... đầy đủ.Khi còi lệnh bắt đầu, đèn đuốc đều tắt hết, các Độitranh tài dựng lều thật nhanh nhưng phải đảm bảođúng kỹ thuật. Đội nào xong xuôi thì thắp đuốc lên,đứng xếp hàng và hô tiếng đội để ban giám khảotính giờ. Luật chơi: tuyệt đối không được nói gì trướckhi trình diện đội. Kết quả Đội Voi của Thiếu đoànTrần Quốc Toản chiếu giải quán quân, nhanh hơnđội thứ nhì 20 giây. Đến lúc trao cờ Danh Dự, Độitrưởng Đội ấy từ chối với lý do có một đội sinh vì quávui mừng đã thốt lên nho nhỏ “Đội ta thắng rồi!”trước khi đuốc được thắp sáng. Sự kiện trên làm chomọi người chưng hửng vì quá ngạc nhiên khi thấymột đội trưởng tí hon lại từ chối vinh dự to lớn nhưthế, nhất là cờ danh dự của toàn tỉnh chứ không chỉtrong một đoàn! Ủy viên ngành Thiếu là Trưởng Lê

59

Mộng Ngọ không có ý kiến gì vì anh vừa là Thiếutrưởng Trần Quốc Toản (kế nhiệm tôi từ năm trước),các Trưởng còn lại trong ban giám khảo xác nhậnĐội Voi Trần Quốc Toản vẫn xứng đáng được cờDanh Dự vì lời “Đội ta thắng rồi!” không phạm lỗi:Luật chơi cấm nói cốt là để tập cho các Đội biết phâncông phân nhiệm ai làm việc nấy, mọi người khôngkêu réo bảo nhau về cách dựng lều... vả lại Đội Voixong trước Đội kế tiếp đến 20 giây! Tuy thế Độitrưởng Đội Voi cũng cương quyết khước từ và xinnhường cờ Danh Dự cho đội kế tiếp thuộc một ThiếuĐoàn khác.

Bất kỳ huynh trưởng và HĐS nào ở ThừaThiên vào thời ấy, bây giờ vẫn nhớ sự kiện này. Đólà chuyện thật 100% với người thật việc thật. Độitrưởng Đội Voi lúc ấy là Tôn Thất Bình, về sau trởthành một Thiếu trưởng giỏi, đã có Bằng Rừng năm1967, hiện nay là Phó Giáo sư PTS ở Khoa Văn củatrường Đại học Tổng hợp Huế.

Anh Lê Mộng Ngọ (về sau là DCC TrạiTrưởng Huấn Luyện) và tôi mỗi lần huấn luyện BằngRừng vẫn thường nhắc lại chuyện trên để nêugương thẳng thắn, chơi đẹp (Fairplay) và tranh đuanhưng không háo thắng!

Không hiểu Trưởng Hổ Sứt đã thấy trước việcnày, hay là vì chịu ảnh hưởng sâu đậm của TrưởngThúy mà một số HĐS đã có tinh thần cao đẹp nhưvậy?! Dù sao thì những điều Trưởng Thúy viết trongcuốn “Đội của Tôi” đã xây dựng được tính khí chonhiều người!

Từ 1955 đến giữa thập niên 70, ở một vàiTỉnh, vì nhu cầu cho nên đã in lại cuốn “Đội của Tôi”bằng Ronéo với một số lượng nhỏ... có nơi còn ghi

60

thêm dòng chữ “Kính dâng hương hồn Trưởng HổSứt”... vì ngại người ta biết Tác giả đang là một cánbộ cao cấp ở miền Bắc.

Nhận thấy cuốn sách hay như thế không thểbị mai một, nhất là để đáp ứng yêu cầu của đôngđảo HĐS, nên năm 1974 tôi mạnh dạn tái bản cuốn“Đội của Tôi” bằng phương tiện in Offset, TrưởngThúy viết cuốn sách này với thể văn tự thuật vớidạng một nhật ký, vì vậy để tăng phần độc đáo,chúng tôi không dùng chữ in để trình bày tác phẩmmà lại nhờ chị Thiên Nga Kiên Quyết Nguyễn ThịKhiết viết tay lại cả cuốn sách để làm Cliché, do đócuốn sách vừa đẹp vừa đặc sắc hơn nhiều so với ấnbản đầu tiên.

Sau ngày giải phóng miền Nam, Trưởng TrầnVăn Khắc có xin tôi hai cuốn sách nói trên để gửi rabiếu Trưởng Hoàng Đạo Thúy.

** *

Cuối tháng 5-1993, trong dịp Đại hội Truyềnthống nhân ngày 31-05 kỷ niệm Hồ chủ tịch nhậnlàm Danh Dự Hội Trưởng của HĐVN, tôi cùng pháiđoàn miền Nam ra Hà Nội, trước để gặp lại các lãotiền bối và để được thấy tình huynh đệ HĐ bốn bểmột nhà mà Trưởng Hoàng Đạo Thúy đã ghi tạc trênbức hoành phi ở trại trường Bạch Mã với bốn chữvàng “Thiên hạ nhất gia”. (Tôi không sành chữ Hánnên chỉ tâm đắc với ý nghĩa của lời văn, nhưng tôicũng rất tự hào về người Trưởng của mình khi nghenhà văn Doãn Quốc Sỹ – một giảng sư Đại học Vănkhoa Sài Gòn – khen rằng nét chữ thật tài hoa!)

7 giờ 30 sáng ngày 30-05-93 phái đoàn miềnNam đến ga Hà Nội, sau khi Ban Tổ chức bố trí chỗ

61

ở tại Khách sạn Khăn quàng đỏ, chúng tôi liền rủnhau ra quán phở điểm tâm. Vừa mới ăn xong chưakịp uống nước thì thấy một người vóc dáng trungbình bước vào quán hỏi tìm tôi và tự giới thiệu: “Tôilà Hoàng Đạo Hùng, con cả của Cụ Thúy. Bố tôi mờianh vào Đại Yên cho Cụ gặp nói chuyện riêng!”.Quanh co theo con đường làng gần 1km, dẫn đếnmột ngôi nhà cổ không lấy gì làm khang trang cholắm, cùng anh Hùng bước vào cửa, tôi đang bànghoàng vì không ngờ một người cán bộ cấp cao nhưTrưởng Thúy, đã từng là Cục trưởng Thông tin, đãtừng là Hiệu trưởng học viện Sĩ quan Lục quân TrầnQuốc Tuấn – nơi đào tạo bao nhiêu tướng tài củađất nước – mà lại sống cuộc đời thanh bần như thếnày lúc hồi hưu... và trong lúc chưa thấy rõ mọi vậttrong nhà vì đang từ ngoài nắng bước vào chỗ tối, tôibỗng nghe giọng nói chững chạc của một cụ già:“Anh Sam đấy phải không?” Tôi vội quay về phía cótiếng nói và cúi đầu chào: “Thưa Trưởng, vâng ạ,cháu là Sam đây!” - “Xưng là em chứ! Huynh đệ cảmà!”.

Mắt dần quen với ánh sáng trong nhà, tôi nhìnthấy một cụ già quắc thước ngồi xếp bằng trêngiường, trong không khí oi bức của mùa hè Hà Nội,mình tôi ướt đẫm mồ hôi mà Cụ lại khoác một cáichăn trên vai... thì ra Cụ đang bị cúm mà vẫn dànhcho tôi cuộc gặp gỡ này làm tôi cảm động quá!

- Rất tiếc là Cụ Đông không ra Hà Nội, nhưngđược gặp Anh tôi cũng thỏa lòng. Trưởng Khắc cógửi tôi cuốn “Đội của Tôi” do Anh tái bản. Sách inđẹp lắm, tôi cảm ơn Anh.

- Thưa Trưởng, em không dám ạ. Tái bảntrong lúc chưa được sự đồng ý, Trưởng không quở

62

trách là may cho em lắm rồi, đâu dám nhận lời cảmơn.

- Sau này, khi Hướng Đạo cần, tôi giao Anhtoàn quyền tái bản cuốn Đội của Tôi. À! Xem trongdanh sách phái đoàn miền Nam, tôi không thấy tênChị Khiết. Nhờ anh chuyển lời cảm ơn của tôi đến côấy. Sách in độc đáo, một phần cũng nhờ người viếttay để làm Cliché!

- Dạ, “văn kỳ thanh, bất kiến kỳ hình”, chị ấycũng mong ước gặp Trưởng nhưng lần này bận conmọn nên không đi được, có lẽ kỳ đại hội tới chị ấy sẽcố gắng ra hầu thăm Trưởng!

- Này Hùng, con mở hòm gỗ lấy cái hộp chètàu và gói kẹo làng Vòng để ở góc bên trái, gửi AnhSam đem vào biếu Cụ Đông kẻo mai mốt lu bu côngviệc lại quên mất!

Sau một hồi nói chuyện với Trưởng Thúy vềgia đình HĐ ai còn ai mất, tôi xin phép kiếu từ để Cụnghỉ. Trước khi anh Hùng đưa tôi về Khách sạn“Khăn quàng đỏ”, Trưởng Thúy dặn:

- Con ra gặp Anh Dực, bảo sắp đặt cho Bốgặp toàn thể anh em miền Nam vào sáng mai, ngoàira đừng để ai vào thăm lẻ tẻ!

** *

Với tuổi già trên 93 mà còn quắc thước, đangbị bệnh mà vẫn minh mẫn, nhớ người nhớ việc, nhớcả đồ đạc đặt ở đâu... tôi tin rằng Trưởng Thúy sẽtrường thọ và hy vọng còn gặp lại Người trong nhiềukỳ Đại hội Truyền thống nữa.

Trước Tết Giáp Tuất, qua màn ảnh nhỏ, tôicòn được thấy Tổng bí thư Đỗ Mười đến thăm “Nhàvăn hóa lớn Hoàng Đạo Thúy” trong trạng thái khỏe

63

mạnh. Đến mồng 5 Tết thì đột ngột nghe tin TrưởngThúy qua đời. Tất cả anh em trong đại gia đìnhHĐVN ở quốc nội cũng như ở hải ngoại đều bùi ngùithương tiếc người Trưởng tiền bối của mình. TrưởngThúy không những là Tổng Ủy Viên Trưởng đầu tiêncủa HĐVN mà còn là người Thầy, người TrưởngHuấn Luyện, đã có công đào tạo nhiều lớp Trưởngnòng cốt của phong trào.

Trong Đại hội Truyền thống kỷ niệm 50 nămBác Hồ làm Danh Dự Hội Trưởng của HĐVN(31/5/1946 – 31/5/1996), anh em đến viếng TrưởngThúy ở Nghĩa trang Mai Dịch. Bên cạnh những ngôimộ kiến trúc hào nhoáng với bia đá khắc đầy chứctước, mộ Trưởng Thúy xây giản dị với bia đá đơn sơchỉ đề tên tuổi... hợp với tư cách của một nhà nho:thời loạn đem hết tâm trí phò tá sơn hà xã tắc, đếnlúc thanh bình thì lại ẩn cư!

Trưởng Hoàng Đạo Thúy đã ra đi nhưng “Độicủa Tôi” vẫn còn sống mãi trong lòng các HĐSVN vàsự nghiệp của Người vẫn trường tồn với ĐẤTNƯỚC TA1.

SƯ TỬ ĐẢM ĐƯƠNG T.T.SBBT: Dưới đây là di bút của Trưởng Hoàng Đạo Thúy

Để kỷ niệm 15 năm Lìa rừng của Trưởng Hổ Sứt (1993-2008) và 3năm ngày mất của Trưởng Thiên Nga Kiên Quyết Nguyễn Thị Khiết

(11.11.2005-11.11.2008) người nữ Tráng sinh Lên Đường đầu tiên của HĐVNvà cũng là Nữ Trưởng có Bằng Rừng Tráng đầu tiên (Tùng Nguyên 8 năm

1974). Trưởng Khiết là người đã viết tay cuốn Đội của Tôi để làm cliché mà Tủsách HL Miền 2 in lại bằng lối Offset năm 1974 (Trưởng Thúy có nhắc đến

trong bức thư dưới đây)

1 ĐẤT NƯỚC TA ngoài nghĩa đen còn là tên tác phẩm cuối cùng của Trưởng HoàngĐạo Thúy.

64

65

MỘT CHUYẾN ĐI, MỘT KỶ NIỆMKHÓ QUÊN !

Vào ngày nhập trại Đợt 2 tại Vân Phong –Nha Trang, Trưởng Kỳ Nam đã trao cho tôi 1 bì thưlớn và nói: “Quà của Trưởng đây!”. Tôi cảm ơn vàmở ra xem, tôi đinh ninh trong nầy thế nào cũng cótấm ảnh của Trưởng Dã Mã. Quả đúng như thế!Ngoài mấy tài liệu như các Trưởng đã có trong ngày

66

cuối trại cũng do Trưởng Kỳ Nam tặng, riêng tôi còncó thêm tấm hình của Trưởng Dã Mã chụp vào năm1956 trong dịp Trưởng và các Lão Trưởng Huế vàothăm Đạo An Hải (Nhân tiện tôi có sang gởi QuýTrưởng 1 tấm để đăng vào Giữ Vững MD số 2, cùngvới câu chuyện sau đây nếu được:

Tôi còn nhớ, hôm đó là Chủ Nhật, nên tôi ăncơm sớm định vào nghỉ trưa, thì nghe tiếng còi xekhá dồn dập ở ngoài cổng. Tôi vội vàng chạy ra thìthấy Trưởng Khiết (em ruột của Trưởng Dã Mã) láichiếc Wolwagen 12 chỗ, và ngồi ghế bên cạnh làTrưởng Dã Mã. Tôi chưa kịp mời 2 Trưởng vào nhàthì Trưởng Dã Mã nói lớn: “Tăng rảnh không? Nếurảnh thì thay đồng phục gấp, đi Đà Nẵng, mai về!”.Tôi dạ và chạy vào nhà nói với “nhà tôi”: “Anh đi ĐàNẵng với Bác Dã Mã mai về nghe em!”. Bà xã tôi dạ.Thế là chưa đầy 3 phút tôi đã đồng phục nghiêmchỉnh và chụp cái xách đã để sẵn mấy thứ dùnghằng ngày (khi đi trại) ra khỏi nhà lên xe ngồi phíasau. Trưởng Khiết chào bà xã tôi và cho xe phóngnhanh về phía trước. Đến gần ngã tư Anh Danh đónTrưởng Tôn Thất Đông, rồi Trưởng Lê Cảnh Đạm,Trưởng Lê Viêm ở đường Phan Bội Châu nay làđường Phan Đăng Lưu và sau cùng là Trưởng HồDoãn Diễn (nguyên Trưởng ty Tiểu học Quảng Trịsinh hoạt ở Đạo Ái Tử nay mới vào làm Thủ quỹ ởViện Đại Học Huế). Thẳng đường vào Đà Nẵng.Trưởng Khiết chạy xe khá nhanh. Vào đến Đạo quánAn Hải – Đà Nẵng vừa đúng 13g30'. Ở trong sânĐạo quán các đoàn sinh Ấu, Thiếu, Tráng đã kháđông và một số Trưởng đang nói chuyện ở gần đótrước cửa Đạo quán! Vừa thấy xe chúng tôi đến cácTrưởng chạy ra cổng đón Trưởng Dã Mã và các Lão

67

Trưởng Huế! Tay bắt mặt mừng, chào chào hỏi hỏithì mấy phút sau đã nghe tiếng còi tập họp, đoànsinh nghiêm chỉnh vào trong Đạo quán. Trưởng HồVăn Đệ – UV Đạo Trưởng lên trình bày lý do và giớithiệu với tất cả đoàn sinh và Huynh Trưởng “TrưởngDã Mã cùng với Trưởng Tôn Thất Đông ChâuTrưởng Hải Trung và 1 số Trưởng ở Thừa ThiênHuế vào thăm và nói chuyện với chúng ta”.

Trưởng Dã Mã bước lên và chào hỏi cácTrưởng và hỏi thăm sức khỏe, sinh hoạt của các emchưa xong, thì bỗng ở đường, các xe thông tin chạyđi chạy lại đọc thông báo Thiết quân luật 100% tạiThành Phố Đà Nẵng và 1 số Thành Phố khác ở MiềnTrung. Trưởng Đệ lanh chân chạy ra nghe và trở vàoxin lỗi trưởng Dã Mã, xin giải tán cho các em ra vềtheo thông báo của chính quyền! Lần lượt các em rồicác Trưởng cũng ra về chỉ còn lại 7 anh em chúngtôi và Trưởng Hồ Văn Đệ! Sau đó mấy phút, TrưởngĐệ cũng xin ra về! Không khí cả thành phố trở nênngột ngạt nặng nề...

Lúc bấy giờ có Trưởng đề nghị: “Mình cũngvề luôn!” Nhưng có Trưởng thì nói nên ở lại xem saorồi mai hẵng về! Cuối cùng tất cả đồng thuận ở lại.Chừng 30 phút sau, tôi vì còn trẻ lại tò mò men theolối phố tìm đến chùa Tỉnh Giáo hội Quảng Nam – ĐàNẵng để xem thử. Tôi đến cách chùa chưa đầy100m thì đã thấy mấy chiếc xe bọc thép (M113) ánngữ các ngã đường vào chùa. Tôi về lại Đạo quánthì đã thấy có 1 bao gạo 50 kg và mấy chai xì dầunước mắm, một ít cá mực khô để ở Đạo quán rồi!Tôi nghĩ ngay, các Trưởng chuẩn bị để chúng tôi ởlại (có lẽ lâu!) vì ở ngoài các quán hàng đều đóngcửa. Sau 16 giờ chiều, vì là nhỏ nhất trong đoàn,

68

nên tôi xăng tay áo làm hỏa đầu quân – lên lửa vànấu cơm chiều. Hơn 5 giờ thì cơm đã “dọn” lên vàmời các Trưởng dùng cơm! Nhưng không Trưởngnào chịu ngồi ăn cả! Riêng Trưởng Dã Mã thì khôngthấy đâu, bởi lẽ tôi lo lay hoay nấu nấu dọn dọn nênTrưởng đi lúc nào tôi chẳng hề hay biết?! Mãi đếnhơn 20 giờ tối Trưởng Dã Mã về, các Trưởng mớichịu ngồi ăn cơm và bàn “Chuyện ngày mai!”... Đêmđó chẳng ai ngủ được, ngoài đường thì các xe thôngtin lưu động thỉnh thoảng lại chạy đi chạy lại đọc cácthông báo liên quan đến việc thiết quân luật.

5 giờ sáng hôm sau các Trưởng đã thức dậylàm vệ sinh cá nhân xong xuôi, đồng phục nghiêmchỉnh, sẵn sàng lên xe về Huế! Không biết TrưởngKhiết tìm đâu ra cây cờ “Hồng thập tự” cắm phíatrước xe, các Trưởng lên xe, chào anh bảo vệ Đạoquán, xe lăn bánh chạy thẳng về phía đèo Hải Vân,vì quá sớm vả lại thiết quân luật nên đường cũngvắng. Thỉnh thoảng ở các trạm gác của quân đội, xechúng tôi cũng bị chặn lại, nhưng họ nhìn lên xe thấycác Trưởng HĐ đã đứng tuổi nên lại cho đi! Khi đếnchân đèo Hải Vân thì lính Thủy quân lục chiến nhấtđịnh không cho qua đèo và bảo phải trở về Đà Nẵng!Thế là chúng tôi lại phải quay về sống thêm 1 ngàynữa ở Đạo quán An Hải – Đà Nẵng. Gần như suốtngày các Trưởng len lỏi tới thăm dò tin tức Huế vàhỏi đường về... Đến tối ăn cơm xong (đã hơn 20 giờ)Trưởng Dã Mã báo tin là đã tìm được liên lạc để vềHuế bằng đường hầm xe lửa qua đèo Hải Vân.

Trưởng Khiết liền quyết định ngày mai lái xera đèo Hải Vân rồi gởi xe ở mấy bồn xăng dưới chânđèo vì đây là bồn xăng của Hãng Esso – mà TrưởngKhiết là Đại lý của Esso ở Quảng Trị! Như thế là tất

69

cả đều quyết tâm đi bộ về Huế! Đến 21 giờ khôngthấy Trưởng Dã Mã đâu cả, các Trưởng chia nhau đitìm. Đến hơn 22 giờ 30' mới về, nhưng chẳng ai tìmthấy. Gần nửa đêm không ai chịu đi ngủ và cứ nghilà Trưởng Dã Mã đã tìm đường về Huế rồi! Quả thật!Trước khi đi Trưởng đã gửi thư cho người bảo vệĐạo quán dặn sáng mai mới giao lại cho các Trưởng!Vì thấy không ai chịu đi ngủ mà cứ ngồi chờ nên anhgác dan mới chịu đưa thư ra! Mở thư ra xem Trưởngviết đại khái mấy dòng: “Các em không nên đi tìmAnh vì khi các em nhận được thư này thì Anh đã đixa! Vả lại, bao nhiêu năm sống nơi đất khách quêngười mà Anh vẫn còn trở về được quê nhà. Naynếu có điều gì xảy ra thì âu cũng là số mệnh và vẫnnằm được trên quê hương mình!... “. Đại khái tôi nhớlà như thế!

Đọc xong thư ai cũng lo âu và càng khôngngủ được, trông cho mau sáng để lên đường về Huếtìm Trưởng. Thế là 2 đêm ở Đà Nẵng mà tình hìnhcàng căng thẳng thêm. Sáng hôm sau các Trưởngthức dậy sớm hơn! 5 giờ sáng là các Trưởng đãxong đâu vào đó sẵn sàng lên xe về Huế; lại chào vàcảm ơn anh bảo vệ và nhắn lại mấy câu, xe vẫn cắmcờ “Hồng thập tự” chạy từ sáng sớm nên các trạmquân đội cũng cho qua. Cũng có trạm chận lại nhưngcác Trưởng trình bày lý do rồi họ lại cho đi! Đến chânđèo Hải Vân lại Thủy quân lục chiến không cho đi.Trưởng Khiết đành ghé lại Công ty Esso ở chân đèogởi xe, và tất cả quyết tâm “chui” qua đường hầm xelửa Hải Vân để về Huế! May là tối hôm trước tôicũng đi men theo các phố mua được 2 cây đèn pinlớn và vài hộp sữa đặc có đường, mấy ổ bánh mìkhông, không có nước suối như bây giờ nên đã mua

70

2 chai bia cao và 1 ít thuốc cấp cứu bỏ vào xắc nênkhi chui qua hầm các Trưởng đã có được 2 cây đènpin để rọi đường đi. Tôi nhớ vào hầm đầu tiên là lúc7 giờ sáng và ra khỏi hầm sau cùng là 16 giờ 20chiều. Trong hầm đầu chúng tôi gặp được các anhnhân viên hỏa xa đi tuần đường, chúng tôi hỏi có aiđi ra trước chưa, họ bảo có nhiều rồi! Đặc biệt cóông già nào không? Họ bảo có! Họ lại bảo ông cụmặc áo đen đi nhanh và vững vàng chứ không nhưcác chú đi té lên té xuống vậy đâu! Thế là chúng tôiyên tâm là Trưởng Dã Mã đã đi trước chúng tôi độ 1giờ thôi! Nhờ vậy mà chúng tôi quyết đi nhanh hơnđể đuổi kịp Trưởng Dã Mã!

Mỗi khi đi qua các cầu đường ray xe lửa,chúng tôi phải 2 người 1 níu vào nhau, nhưng tôi cứnghĩ giá mà lúc nầy đi thám du thì hay biết mấy!Chúng ta có thể xuống khe lội ngược dòng suối màchơi thì “thú biết bao nhiêu!”. Nhưng mỗi lúc đi trênđường ray trên đầu không cây cối lại thấy các máybay Mỹ là là trên đầu và các tàu thủy rà rà dưới biểnthì lại muốn té … trong quần! Thật kinh hãi, nhưngcũng thật thú vị... Đi nhanh và thỉnh thoảng nhìnđồng hồ và đếm số hầm đã đi qua để biết quãngđường còn bao xa nữa... Đến trưa mới qua được 4hầm, các Trưởng cũng thấy đói nên hỏi tôi có gì ănuống để đi tiếp không? Tôi nói dạ có mì và sữa đặccó đường. Thế là các Trưởng hoan hô... Tìm mộtbóng cây có gió biển thổi mát là ngồi lại ăn bánh mìvà đục 2 lon sữa pha với nước bia để “chấm”! Nuốtvội rồi cũng qua bữa và lại tiếp tục đi. Tôi lại nghĩkhông biết Trưởng Dã Mã có mang theo gì để ănkhông? Lại cố gắng tìm cách đi nhanh hơn để sớmgặp được Trưởng Dã Mã. 4 giờ 30 chiều qua khỏi

71

hầm thứ bảy chúng tôi đã thấy bờ bên kia là Lăng Cô!Reo lên tới rồi! Tôi ngồi thịch xuống trên 1 chiếc cầulồng lộng gió biển và vô cùng sung sướng nhưng 2chân như muốn rời đâu mất! Quý Trưởng cùng tậptrung nhìn qua bờ biển Lăng Cô với các chiếc ghe đòđưa khách qua lại... Bỗng một Trưởng la lên: TrưởngDã Mã ở bên kia kìa! Vì chiếc đò vừa đưa TrưởngDã Mã qua gần đến bờ phía Lăng Cô bị chìm (may làcách bờ độ 10m và ở đây nước cạn ngang rốn!). Thếlà tất cả chúng tôi không ai bảo ai tất cả vội vàngchạy xuống bến đò thuê luôn một chiếc cho 6 ngườicùng qua!...

Gặp nhau (gặp Trưởng Dã Mã ở bờ biển) cácTrưởng ôm nhau đều trào nước mắt lặng thinh,không nói nên lời. Những người xung quanh nhìn vớivẻ ngạc nhiên.

Cùng nhau đi tìm 1 quán cơm, ăn xong quyếtđịnh tìm 1 nhà trọ ngủ ngon 1 giấc rồi sáng mai đónxe đò Huế – Lăng Cô và cùng về! Thoát nạn rồi! Mayquá! Chắc ở nhà cũng lo lắng vì đã 3 ngày không cótin tức!

Tìm được chỗ ngủ chung! Có lẽ vì mệt nên aicũng ngủ ngon vì hôm trước các Trưởng đã mất ngủ2 đêm! Lúc hơn 21 giờ, Trưởng Đông lại phát hiệnTrưởng Dã Mã không có mặt nên mọi người lại thứcdậy ngồi và cứ đoán già đoán non. Trưởng Dã Mãđã đi bộ về Huế trước để báo cho các gia đình, cũngcó Trưởng đoán chắc Trưởng Dã Mã mượn được xeđạp của ai nên đã đi rồi trong đêm. Vì trước đây,Trưởng Dã Mã đã từng đi Quảng Trị – Huế bằng xeđạp mà! Thế là các Trưởng lại không ngủ 1 đêm nữangồi lo! Riêng tôi vẫn ngủ gà ngủ gật!

72

Sáng đến, các Trưởng ăn sáng ở quán ănxong là đến túc trực ở Bến xe để chờ xe đò từ Huếxuống! Mãi đến gần 10 giờ mới có chiếc xe đầu tiêntừ Huế đến Lăng Cô! Tranh nhau lên xe để về Huế!Xe đến Bến xe Nguyễn Hoàng hơn 12 giờ 30. Đếnđây các Trưởng tạm chia tay tìm phương tiện về nhà.Sau đó mấy ngày gặp lại nhau ai cũng bảo khi vềđến nhà đều nghe thân nhân nói Trưởng Dã Mã vừaghé lúc 9 giờ – 10 giờ và Trưởng đang trên đường điQuảng Trị bằng xe đạp! Vì thế mà Trưởng Khiết vềQuảng Trị trước Trưởng Dã Mã!!...

Thưa Quý Trưởng, còn nhiều chuyện mà tôiđược may mắn gần Trưởng Dã Mã trong 3 năm1965-1967 đã mắt thấy tai nghe 1 tấm gương tráchnhiệm sáng ngời đáng cho mỗi chúng ta học cả đờikhông hết! Thưa Quý Trưởng, Trưởng Dã Mã đối vớicá nhân tôi là 1 Trưởng đàn anh quá lớn! Nhưng vẫnđối xử với các Trưởng đàn em thân thương, gần gũivà chân tình như vậy! Tại sao ngày nay một số ACEHĐ không noi gương mà lại đối xử với nhau thiếutình Huynh Đệ?! Tất nhiên tôi chỉ thưa là 1 số ít cácTrưởng hay dùng thư nặc danh hay thư rơi để... nóixấu nhau. Tuy rằng còn đa số vẫn gần gũi, thânthương, nhưng chắc không bằng ngày trước phảikhông thưa Quý Trưởng?!

Ngựa Đằm ThắmNguyễn Xuân Tăng

TINH THẦN HÒA HỢP

Trường tôi dạy gần nhà Trưởng Cò Yêu Đờinên mỗi lần có giờ rảnh rỗi, tôi thường ghé thăm Cụđể học hỏi thêm về Hướng Đạo qua những câu

73

chuyện trao đổi. Có lần tôi hỏi Trưởng Cò rằng: “Tôngiáo có cần thiết, có ảnh hưởng gì đến Phong tràoHướng Đạo không?”

Trưởng đáp: “Cụ Baden Powell nói: “Hãy làmcho Thanh Thiếu Niên biết rằng họ có một thân xáckỳ diệu do Thượng Đế ban cho mà họ phải gìn giữvà làm cho tăng trưởng, như thể là tác phẩm và đềnthờ của Thiên Chúa vậy!”

Nếu không đọc nhiều sách nước ngoài, nếukhông có một tư duy mở rộng, thì trong tiềm thức, tưtưởng của Cụ sẽ không nói như thế được.

Đề cập đến vấn đề Tôn giáo đối với HướngĐạo trước 1945, Cụ nói: “Thời trước, trong Lời Hứacủa Hướng Đạo chỉ có ngắn gọn: “Trung thành vớiTổ quốc – Giúp ích mọi người – và Tuân theo LuậtHướng Đạo. Không nói gì đến Tôn giáo, thế mà ACEcác Tôn giáo ở trong Phong trào vẫn sống chan hòayêu thương nhau, Đạo ai nấy giữ, có bao giờ chia rẽkhích bác nhau đâu!”

Tuy là một Phật tử đã quy y, Pháp danh làTâm Trí. Nhưng đối với các Tôn giáo bạn, Cụ tỏ rarất hòa đồng. Cụ tiếp xúc rất thân mật với các vịchân tu, toàn là những vị đã có công đóng góp lớnlao cho phong trào Hướng Đạo như Cha Lefas, ChaNguyễn Văn Thích, Cha Trần Văn Dụ và ChaNguyễn Văn Thuận... Cụ cũng hay nhắc đến các vịcao tăng như Hòa thượng Thích Đức Tâm, Thượngtọa Thích Châu Toàn.

Độc đáo trong vấn đề dung hòa Tôn giáo,không chỉ một mình Cụ có được, mà còn một ngườinữa:

Anh Chị Em Hướng Đạo nào đã từng đến ĐàLạt, nếu có ghé vào nhà 35/1 Phan Đình Phùng, có

74

điều làm người ta ngạc nhiên, là ngay chỗ thờ ởgiữa phòng khách có cả tượng Đức Mẹ Maria vớiChúa Hài đồng và bên cạnh đó là ảnh Phật Bà QuánThế Âm. Khi tìm hiểu thì mới biết bức tượng đó là kỷvật của Đức Cha Nguyễn Văn Thuận tặng.

Nhân nhắc đến Đức Cha Nguyễn Văn Thuận2

tôi nhớ câu chuyện mà Trưởng Cò đã kể đại kháinhư sau:

“Sau khi Trưởng Sam đã lên Đà Lạt, Cụ tìmthấy trong tủ sách HĐ có một cuốn Thánh Kinh đóngbìa da rất đẹp. Đến khi Cha Thuận được thụ phongGiám mục địa phận Nha Trang, không biết mua quàgì để mừng cho thích hợp, bèn nhớ đến cuốn ThánhKinh nên đem tặng Đức Cha. Sau đó có dịp TrưởngSam về thăm nhà, Cụ nói: “Hôm anh em Hướng Đạođi mừng Cha Thuận được thụ phong Giám mục địaphận Nha Trang, Cha thấy trong tủ sách của con cócuốn Thánh Kinh rất đẹp nên đã lấy đem tặng choNgài rồi!”. Trưởng Sam mới cho biết: “Thế là Châuvề Hiệp phố rồi! Cuốn Thánh Kinh đó chính là củaCha Thuận cho con lúc Ngài mới về làm Giáo sư ởChủng Viện Xuân Bích!” – “Thế mà khi Cha tặng choNgài, Ngài cũng vui vẻ nhận mà không nói gì hết.Cha đâu biết rằng đó là của Ngài đã tặng cho con”.Kể xong cụ cười khà khà!

Lúc mới về làm giáo sư Chủng viện XuânBích ở Kim Long, Cha Thuận rất thân với TrưởngSam và chính Trưởng Sam đã cung cấp tài liệu HĐđể Ngài viết cuốn “Hướng Đạo Đại Cương”, và hiệuđính giúp mà chính Ngài có đề cập trong “Lời nóiđầu” của sách ấy.

2 Sau này đã thành Hồng y của Tòa Thánh Vatican.

75

Nguyễn Đăng PhúcCò Nhiệt Thành

Lời của BBT: Sau cuốn “Chân dung Trưởng Lão CòYêu Đời Tôn Thất Đông” đã viết và in từ 2002, Trưởng Phúc đãviết tiếp tập II kể lại những câu chuyện đã trao đổi với TrưởngCò Yêu Đời để học hỏi… Câu chuyện trên đây chỉ là một đoạnngắn trích trong 40 trang mà Trưởng Phúc đã viết. Đầu đề doBBT đặt.

Gọi hợp đànKính họa bài: Tiếng gọi đàn của

Cheo Sốt sắng Nguyễn kỳ Nam. .**********

Sếu Mơ mộng Songuyên*******

Văng vẳng có ai gọi hợp đànKhi mây chùng thấp, giọt mưa đan

Honda dọt lẹ mong còn chỗTrưởng lão chậm chân ngại thiếu bàn

Tay bắt mặt mừng vui mở hộiLời hay ý đẹp mát buồng gan

Thầm nghe tim cỗi thôi cằn cỗiVăng vẳng có ai gọi hợp đàn

SonguyênLời hay ý đẹp

Sếu mơ mộng Songuyên sưu tầm************************

Xây dựng xã hội lành mạnh.…Về việc một vài nơi đã hạn chế hoạt động

của hội Hướng Đạo. Hội Hướng Đạo là một tổ chức

76

quần chúng tốt, hợp pháp, được chính phủ Việt NamDân Chủ Cộng Hòa cho phép hoạt động.

Bác Hồ là người Hướng Đạo sinh đầu tiêncủa Việt Nam ở Anh từ năm 1915, Bác cũng là Chủtịch danh dự hội Hướng Đạo Việt Nam sau khi nướcnhà được độc lập năm 1945. Vì vậy theo tôi nên đểcho hội Hướng Đạo hoạt động, phát huy truyềnthống chân chính của Hội, không làm gì vi phạmpháp luật, chủ yếu hướng vào các hoạt động nhânđạo, từ thiện, thế là vừa thể hiện cái TÂM của ngườiCộng Sản vừa thể hiện sự kính trọng bác HỒ…

MAI CHÍ THỌNguyên ủy viên Bộ Chính trị.

Trích báo Sài Gòn Giải Phóng mục thời sự ra ngàythứ ba 17 tháng 10 năm 2006 trang 3.

Chân dung TrưởngTRƯỞNG SƠN CA NGOÀI TRỜI

NGUYỄN THÚC TUÂNNói về cuộc đời của Trưởng, chuyện riêng tư,

nhiều người chưa biết đã vội nói thế này, thế nọ.Nhưng chuyện Hướng Đạo, tinh thần Hướng Đạo thì

77

tôi biết khá rõ và có thể nói ngay: “Dễ có mấy ai bằngTrưởng!”

Người mà tôi muốn nói ở đây – xin thưa: Đólà Trưởng Sơn Ca Ngoài Trời Nguyễn Thúc Tuân,một cây đại thụ của Ngành Ấu và cũng là mộtTrưởng Akela Leader đầu tiên của Việt Nam.

Khi viết về chân dung Trưởng, cũng như cácTrưởng lớn tuổi khác, còn gọi là “người đương thời”thì rất khó, ít được chấp nhận bởi tính khiêm tốn,khép kín của các Trưởng. Nhưng lần này, đúng nhưlời nhắn nhủ của Trưởng Sư Tử Đảm Đương TônThất Sam, chúng ta viết không có mục đích gì khác:“Kính mừng thọ Trưởng” - một Trưởng lão đã thamgia Phong trào HĐVN đến nay đã 68 năm vẫn cònbám trụ với tinh thần “Hướng Đạo một ngày, HướngĐạo mãi mãi”.

Với ý nghĩa đó, xin mời vào câu chuyện:Nếu tính tuổi đời, Trưởng đã 96, cùng tuổi

Quý Sửu với cựu hoàng Bảo Đại, nhưng Trưởng cómột tuổi khác nhỏ hơn, đó là tuổi khai sinh đi học,trong giấy tờ được ghi là ngày 1-9-1914. Xuất thântừ Trường Pellerin và Quốc Học, có hai bằng CaoĐẳng, Trưởng thi đậu vào làm Tòa Sứ Quảng Namtại Faifoo, tức thành phố cổ Hội An bây giờ. Trưởngvào Hướng Đạo, Liên Đoàn Faifoo, làm Bầy TrưởngBầy Nguyễn Trãi mà Baloo là Trưởng Ngô Lạng vàBagheera là Trưởng Ngô Gia Bu từ năm 1940.Trưởng đã dự hai khóa huấn luyện tại Trại trườngBạch Mã Huế: Khóa Ấu vào năm 1942 với AkelaChenevier, Baloo Ngô Bích San và Bagheera HuỳnhVăn Diệp mà Trưởng Tạ Quang Bửu là Trại Trưởngvà Khóa Kỹ thuật chuyên môn Hướng Đạo vào năm1944 mà Trưởng Bạch Văn Quế là Khóa Trưởng.

78

Năm 1946, toàn quốc kháng chiến, Trưởngtham gia cách mạng tại Liên Khu 5 (tức các tỉnh Nam,Ngãi, Bình, Phú) thuộc miền Trung, Trung Bộ. Đếnnăm 1954, sau Hiệp định Genève, Trưởng trở về lạiHuế làm tư chức tại Nhà thuốc tây Ngọc Diệp đườngTrần Hưng Đạo của dược sĩ Phạm Doãn Điềm và đidạy học tại các Trường trung học tư thục Phan SàoNam, Bán Công, Bình Minh, Nguyễn Du và cảtrường nữ trung học Đồng Khánh (nay là Trường HaiBà Trưng). Tên tuổi Trưởng, ở Huế ai cũng biết.

Về Hướng Đạo, Trưởng vẫn gắn bó sinh hoạtliên tục, từng là Bầy Trưởng Bầy Mai An Tiêm, BầyTrần Quốc Toản một thời gian dài. Vào trung tuầntháng 4 năm 1961, Trưởng lên Đà Lạt dự Khóa BằngRừng Ấu đầu tiên tại Trại Trường Tùng Nguyên màTrưởng Cung Giũ Nguyên là Trại Trưởng, có haiTrưởng Robert (người Canada) và Trưởng Kader(người Malaysia) thuộc Văn Phòng Hướng ĐạoVùng Á Châu Thái Bình Dương (World ScoutBureau/Asia Pacific Region) trực tiếp điều hànhKhóa trại. Khóa được chia làm hai Bầy. Trưởng vàTrưởng Lê Văn Ngoạn từ Huế vào được chọn làmBầy Trưởng mà Sói con là tất cả khóa sinh. Khóahọc rất sinh động và ấn tượng, hai Trưởng Robert vàKader tỏ ra đầy tài năng qua các bài khóa sinh hoạtvề trò chơi và ca hát.

Trưởng và Trưởng Lê Văn Ngoạn được traoHHR Ấu ngay tại Trại.

Sau đó hai tháng, có vốn ngoại ngữ Anh văn,Trưởng được Hội cử theo học Khóa Ủy Viên Huấnluyện Ngành Ấu (tương đương với DCC, LT hayTrainer III) tại Mã Lai (Malaysia). Về nước, Trưởngđược phong nhậm Akela Leader và được xem là một

79

Trưởng Huấn Luyện Ngành Ấu, 4 gỗ đầu tiên củaViệt Nam.

Và từ đó, hàng năm vào dịp hè, các khóaBạch Mã, Bằng Rừng Ấu được mở liên tục, khi MiềnI (Huế, Đà Nẵng) khi Miền II (Trại Trường TùngNguyên, Đà Lạt) mà Trưởng là Khóa Trưởng nhằmđáp ứng yêu cầu và sự phát triển của Phong trào.

Thời gian công việc bận rộn như vậy, đã đếntuổi 50 mà Trưởng vẫn còn chuyên cần đến giảngđường đại học (Đại học Văn khoa Huế) miệt mài bốnnăm (từ năm 1962-1966) để lấy Văn bằng Cử nhânAnh văn. Đây là một tấm gương sáng về hiếu học,cần để cho lớp trẻ học tập noi theo.

Đến năm 1968, một biến cố lớn, ít ai ngờtrong cuộc đời cách mạng, Trưởng đã ra Bắc vàoNam, được đi khắp đó đây cho đến năm 1975, thốngnhất đất nước, Trưởng mới trở về lại Huế và riêngvề Hướng Đạo, Trưởng vẫn tiếp tục và luôn có mặtsinh hoạt với anh em, không phải bình thường màrất nhiệt tình và năng nổ...

Trưởng vóc dáng nhỏ bé, nhưng hoạt bát,nhanh nhẹn. Có lẽ vì tuổi lớn, cũng không thoát khỏiquy luật tự nhiên trở về lại như tuổi thơ, đôi khiTrưởng vẫn bị mang tiếng quá thiệt thà, dễ tin...nhưng nói đến sức khỏe, sức bền bỉ của Trưởng thìthật đáng nể:

- Ngày ngày vẫn còn vui thú với nghề gõ đầutrẻ mà học sinh gồm đủ lứa tuổi tại nhà – vẫn cònsức để lên Bạch Mã thăm lại Trại Trường xưa – vẫncòn đi đây, đi đó, sinh hoạt với Bầy, chuyện trò vớianh em xa gần đến thăm.

- Mỗi mỗi chủ nhật đều đặn, không kể mưanắng, chỉ mới mấy năm trước đây, vẫn còn đi xe đạp

80

về thăm quê làng Thanh Lương, Hương Trà, cáchkinh thành Huế khoảng 10 km phía Bắc để lo việc từđường, gia tộc mà Trưởng đang giữ một trọng tráchkhá nặng nề, đó là Trưởng Họ.

- Và không những thế, Trưởng vẫn còn dànhthì giờ “hoạt động nhàn rỗi” chăm sóc mấy chậu hoa,cây kiểng trước sân nhà. Quan tâm ngồi viết từng láthư góp ý, hồi âm... nói lên bao nỗi niềm, trăn trở vềtương lai của Phong trào. Làm thơ, viết báo HướngĐạo với bút hiệu “Thanh Tâm” hoặc “Sơn Ca NgoàiTrời” chắc cũng có lắm người chưa biết, hoặc biếtcũng không thể ngờ đó là một ông cụ già đã xấp xỉtuổi gần 100.

Chỉ là một kẻ hậu sinh, nhưng được ngồi nóichuyện với Trưởng cùng vài ba anh em bên tách càphê, sau giờ tập thể dục buổi sáng, tôi thấy lòngthanh thản, nhẹ nhàng... mà mỗi lần vắng nhau, cứnhư thấy thiếu một cái gì.

Có lần qua câu chuyện nói về núi Kim Phụng,Trưởng đã nói với tôi như giao một trách nhiệm: “Khimô thuận tiện, chú lên Kim Phụng tiền trạm để hè nitổ chức cho anh chị em ngành Ấu đi xuất du mộtchuyến”. Kim Phụng, đó là tên một ngọn núi nằmphía Tây thành phố Huế, đứng từ cầu Trường Tiềnhay cầu Phú Xuân nhìn lên, đẹp tựa như núi Phú Sỹ(Fuji) bên Nhật. So ra, nó không cao lắm, nhưngmuốn lên được đỉnh, cũng không phải là chuyện dễ.

Tôi thắc mắc nói: “Trưởng có đi hay không?”Không một chút đắn đo suy nghĩ, Trưởng nói:

“Anh cũng đi với anh chị em chứ!”Đó là năm 2005, Trưởng ở tuổi 93.

81

Với Trưởng, dù có đi hay không – khôngthành vấn đề, nhưng với ý chí mạnh mẽ của Trưởng,cũng coi như Trưởng đã lên thấu đỉnh Kim Phụng rồi.

Tôi xin bái phục Trưởng!Thật khó tin với cái tuổi mà người ta đã bắt

đầu ngồi tính “từng ngày, từng giờ” và có khi cả“từng phút, từng giây”, thế mà Trưởng vẫn còn ungdung, lạc quan:

- Theo Cơ quan Y Tế Thế giới của Liên HiệpQuốc (WHO) phân loại và đánh giá về tuổi già.

- 70 tuổi, còn trẻ- 80 tuổi, bắt đầu già- 90 tuổi, mới gọi là già.Và tin tưởng vào số mệnh, Trưởng cho biết:

“Thầy tướng nói anh, phải thọ ngoài 100”. Trưởngcười hồn nhiên: “Chính xác theo số tử vi là 106”.

Ôi được thế – Thưa Trưởng, thật diễm phúccho con cháu và vui mừng cho chúng em biết chừngnào!

Nói đến đây có ai mới tuổi về hưu mà cứtưởng mình như “ông cụ non” để biết thế nào là “lễđộ”.

Mới năm ngoái (2007), Trưởng bị bệnh củatuổi già phải nhập viện. Anh em xa gần bàng hoàng,lo lắng, thăm hỏi. Nhưng chỉ một thời gian ngắn,Trưởng đã sớm bình phục. Nhiều người ngạc nhiên,Trưởng nói: “Tôi nhờ thường xuyên đi bộ, tập thểdục”.

Đó cũng là một phương pháp tập luyện cóhiệu quả thực tế của Trưởng, chúng ta không thể bỏqua.

Nói về Trưởng – như nói chuyện về HướngĐạo, dông dài khó mà dứt hết. Đến đây, cho phép tôi

82

được nói thêm về một chuyện riêng để kết thúc màcó thể làm cho nhiều người bất ngờ và ngạc nhiên:Trưởng là bạn học cũ, cùng một lớp với thân phụ tôi– nhà thơ Thanh Tịnh, bốn năm trung học tại trườngPellerin 1933-1937. Gia đình tôi biết quá muộn màngvì thân phụ tôi đã qua đời từ năm 1988. Qua ngàygiỗ thân phụ tôi mới được nghe Trưởng kể lại nhữngkỷ niệm ngày thơ ấu, thuở đi học, một con người đãsớm chớm nở một tâm hồn, một tư chất tài năng...mà sau này là một nhà thơ, nhà văn của xứ Huế, cótên tuổi trên Văn đàn Việt Nam.

Ngậm ngùi, nuối tiếc, Trưởng tâm sự: “... nhìnđi nhìn lại, bạn bè xưa cũ, nay chỉ còn lại một mìnhtôi!”

Huế – vào Đông 2008Trần Thanh Vệ

TRANG HUẤN LUYỆN: NHỮNG ĐIỂM STĐĐ NHẤN MẠNHSAU CÁC BÀI GIẢNG

CÁC NGÀNH CỦA HƯỚNG ĐẠONHỮNG ĐIỀU CĂN BẢN CẦN NHỚ

83

*Lúc sinhtiền, BP chỉ lập ra 3ngành của HướngĐạo để cộng tác vớigia đình và họcđường trong việcgiáo dục ThanhThiếu Nhi thànhngười hữu dụngcho đất nước.

. Ngành Ấu:tương ứng với lứatuổi của học sinhTiểu học (cấp 1)

. NgànhThiếu: tương ứngvới lứa tuổi củaTrường Trung học:Thiếu sinh tươngứng với tuổi họcsinh cấp 2, “Thiếu lớn” (Senior scout, sau này gọi làKha sinh) tương ứng với học sinh cấp 3, họp thànhmột đội nằm trong Thiếu Đoàn. Đến 1946, HĐTGmới tách “Thiếu lớn” ra khỏi Thiếu Đoàn và lập nênNgành Kha riêng biệt (Ngành Kha ở Anh vẫn gọi làSenior Scout, Mỹ gọi là Explorer, Tân Tây Lan gọi làVenturer…). Ở Việt Nam mãi đến năm 1965 mớichính thức thành lập Ngành Kha.

. Ngành Tráng: tương ứng với lứa tuổi sinhviên Đại Học. (Nên biết rằng từ lúc khởi thủy cho đếnbây giờ HĐ Hoa Kỳ không có Ngành Tráng, và “cái

84

nôi của HĐ” là nước Anh cũng đã bỏ Ngành Tráng từlâu).

*Bắt đầu từ thập niên 70 của Thế kỷ trước,các phụ nữ không chỉ là người Nội trợ chuyên lochăm sóc con trẻ và làm công việc trong gia đình,mà bước vào đời tham gia các công việc xã hội nhưnam giới, do đó cần có các Nhà Trẻ và Trường MẫuGiáo (Trường Mầm Non) được thành lập thêm đểnuôi dạy Trẻ chưa đến tuổi vào Trường Tiểu học.

Từ đó, một số Hội HĐ ở các nước Tâyphương bắt đầu lập thêm Ngành Nhi để đáp ứng vớinhu cầu huấn luyện trẻ lứa tuổi từ 5-7.

VÀI NÉT TÌM HIỂU VỀ NGÀNH NHINgành Nhi được thành lập đầu tiên ở Canada

từ 1974, thu nhận lứa tuổi từ 5-7, lấy tên là BEAVER(Hải Ly). Hải Ly cũng sống tập đoàn giống như Sói.Canada có nhiều Hải Ly ở đầu nguồn sông suối, nêndùng lối sống tập đoàn của chúng làm khung cảnhsinh hoạt cho ngành Nhi của họ.

- Đơn vị Hải Ly không dùng chữ PACK (Bầy)như ở Sói mà dùng từ COLONY (Cộng đoàn Hải Ly,Nhi đoàn).

- Nhóm sinh hoạt: Cộng đoàn chia thành 4nhóm gia đình gọi là Hộ (Lodge), mỗi Hộ do 1Trưởng trông nom. Ngoài ra còn chia thành NHÓMĐUÔI (Tail group) theo lứa tuổi để chơi cho đồngsức.

. Nhóm 5 tuổi: đuôi Nâu

. Nhóm 6 tuổi: đuôi Xanh

. Nhóm 7 tuổi: đuôi Trắng

. Từ 7-8 tuổi: đuôi Trắng có tia chớp, là giaiđoạn chuẩn bị lên Sói.

85

Mỗi năm vào đầu mùa thu, có buổi lễ Lên đuôicho các Nhi sinh.

- Giống như Ngành Sói lấy chủ đề sinh hoạttheo cuốn “Truyện Rừng Xanh” (The Jungle Book),Ngành Nhi lấy chủ đề phỏng theo cuốn truyện“Những bằng hữu của rừng” (Friends of the Forest).Đó là câu chuyện xoay quanh một cộng đoàn Hải Lyvới những hành động tương trợ giữa các sinh vậtkhác trong rừng cũng như đối với bạn hữu loài ngườithuộc gia đình DUBOIS. Câu chuyện diễn tiến trongkhung cảnh quyến rũ của khu rừng, hồ và sau cùnglà rừng xanh… để chuyển tiếp với ngành Sói.

- Nhi Đoàn tối đa chỉ có 20 em và tối thiểuphải có 4 Trưởng. Tối đa mỗi Trưởng chỉ chăm sóc5 em. Châm ngôn của Ngành Nhi là chia xẻ. Trẻ chiaxẻ từ sự vui chơi, công việc, ăn uống… Trưởng chiaxẻ trách nhiệm, tất cả Trưởng đều gọi là BeaverLeader, luân phiên nhận nhiệm vụ chứ không có mộtĐoàn Trưởng cố định như ở các ngành khác. Nhiệmvụ có thể luân phiên thay đổi theo tuần, tháng, quý…ngoại trừ một người chuyên trách giao tiếp (tiếp xúcvới đơn vị khác, với phụ huynh, với Ban Bảo trợ, vớiLiên Đoàn, với Đạo…) gọi là CONTACT PERSON thìmỗi năm mới thay đổi một lần. Ít nhất cũng phải cóvài Trưởng đủ 21 tuổi, ngoài ra có thể dùng vàiTrưởng tập sự (Scouter-in-training) 16-17 tuổi và mộtSói con lớn tuổi đóng vai Keeo cũng thuộc thànhphần Ban Lãnh đạo Nhi Đoàn (Theo truyện “Nhữngbằng hữu của Rừng” thì Keeo là Hải Ly bự nhất hồ,vào một hôm giông tố có tia chớp thần kỳ làm biếnđổi màu lông thành óng ánh bạc và bản thân cónhững khả năng mầu nhiệm).

LUẬT CỦA HẢI LY:

86

Hải Ly thích thú được làm việc bền bỉ vàthương yêu giúp đỡ gia đình cùng bè bạn.

LỜI HỨA CỦA HẢI LYTôi hứa yêu thương Thượng Đế và giúp xây

dựng một thế giới tốt đẹp hơn.CHÂM NGÔN CỦA HẢI LYChia xẻ, chia xẻ, chia xẻ.LỐI CHÀO HẢI LYGiống như lối chào của Sói con, nhưng đầu 2

ngón tay gập lại (tượng trưng 2 răng nanh của HảiLy)

** *

Ngành Nhi của Hoa Kỳ thành lập năm 1982 vàgọi là TIGER CUB.

HĐVN tạm ngưng sinh hoạt trước khi NgànhNhi được phổ biến rộng rãi trên thế giới nên chưa cóTrưởng nào theo học các Khóa HL Trưởng NgànhNhi. Giữa thập niên 90 của thế kỷ trước, Tủ sáchHuấn luyện Miền 2 đã xuất bản cuốn SINH HOẠTNGÀNH NHI do Trưởng Sư Tử Đảm Đương viếttheo tài liệu ngành BEAVER của HĐ Canada đểACE biết thêm 1 ngành mới. Hiện nay chỉ có LiênĐoàn Âu Lạc ở TP. HCM đã thử nghiệm lập 1 NhiĐoàn. Mong rằng sự thử nghiệm này sẽ được mởrộng thêm và những ai có tâm huyết với sự giáo dụcTrẻ nên lưu tâm tìm kiếm một chủ đề thích hợp chongành Nhi VN, để mai này khi Hội HĐVN được phụchoạt sẽ đem ra bàn luận và biểu quyết trước Đại HộiĐồng Toàn Quốc, chọn một biểu tượng thích hợp vớihoàn cảnh VN hơn là BEAVER và TIGER CUB.

87

VÀI ĐIỂM CẦN LƯU Ý VỀ NGÀNH ẤU

- Sói con tuổi từ 8-12. Ngành Ấu sinh hoạttheo khung cảnh rừng phỏng theo Truyện RừngXanh (Jungle Book; Le livre de la Jungle) củaRudyard Kipling nên lấy đời sống tập đoàn có kỷ luậtcủa Bầy Sói làm gương mẫu, do đó các Ấu Sinhđược gọi là Sói Con (Wolf Cub). Các cấp bậc củaSói là Sói giò non, Sói 1 sao (mở 1 mắt), Sói mở 2mắt (Sói 2 sao)... Ngành Ấu VN theo nguyên mẫucủa BP.

Ở một vài nước như ở Phần Lan (Finland)chẳng hạn, Sói rừng thường quấy nhiễu loài ngườinên làm cho dân chúng có ác cảm, do đó Ngành Ấucác nước đó không dùng Bầy Sói làm tiêu biểu.

Riêng ở Hoa Kỳ không dùng danh từ WolfCub mà dùng Cub scout (Ấu Sinh), các đẳng thứcũng không dùng như ở Anh Quốc mà áp dụng:

- Lúc 8 tuổi, Ấu Sinh lấy đẳng cấp Wolf badge.- Lúc 9 tuổi, Ấu Sinh lấy đẳng cấp Bear badge.- Lúc 10 tuổi, Ấu Sinh lấy đẳng cấp Lion

badge.- Lúc 10 tuổi rưỡi, Ấu Sinh lấy Webelos

badge để sẵn sàng lên Thiếu Sinh vào lúc 11 tuổi.Webelos tương đương với Ấu Sinh Việt Nam.Chữ Webelos có nghĩa là một Ấu Sinh đã trải

qua được các đẳng cấp Wolf, Bear, Lion để lênScout. Ngoài ra còn có ý nghĩa viết tắt của 4 chữ“We’ll Be Loyal Scouts”.

- Đàn Sói có tối đa 6 em, nên do đó gọi là TheSix, Đàn trưởng gọi là Sixer, Đàn trưởng (Sói đầuđàn) chỉ giúp Bầy trưởng những việc lặt vặt (dạy Giònon & kỹ thuật cho các Sói trong Đàn… ) và làm

88

gương mẫu cho các Sói trong Đàn chứ không cótrách nhiệm nặng nề như Đội trưởng. Đàn trưởng chỉhướng dẫn Đàn theo lệnh của Bầy trưởng chứkhông toàn quyền điều hành như Đội Trưởng.

- Ngành Ấu Hoa Kỳ không dùng từ Sixer đểgọi Đàn trưởng mà lại dùng Denner. Lưu ý Denner làĐàn trưởng, tức là Ấu sinh cừ nhất Đàn được bầulên để dẫn dắt Đàn, khác hẳn với Den Chief làTrưởng Đàn, là một Thiếu sinh, đã từng là Sói con,được cử xuống để giúp hướng dẫn Đàn.

VÀI ĐIỀU CẦN LƯU Ý VỀ NGÀNH THIẾU- Tuổi Thiếu từ 12-15 tuổi, tuy nhiên đôi lúc có

thể nhận Sói lên Đoàn lúc 11 tuổi trong trường hợpcác em phát triển trước tuổi.

- Phương pháp HL Thiếu Sinh chú trọng:. Giáo dục bằng trò chơi.. Học bằng cách làm.. Sống giữa thiên nhiên.. Áp dụng triệt để phương pháp hàng đội.. Đồng phục & truyền thống.. Thăng tiến nhờ hệ thống chuyên hiệu & thứ

bậc.. Kêu gọi ý thức danh dự.. Thực hành giúp ích.- Các đẳng thứ của Thiếu Sinh:. Tân Sinh.. HĐ hạng nhì.. HĐ hạng nhất.. HĐ Lạc Long (HĐ Hiệp Sĩ) # Queen s’ Scout

(Anh & LH Anh)Eagle Scout (Mỹ)Fuji Scout (Nhật)

89

(Chỉ dành cho lứa tuổi Thiếu Sinh, quá tuổi dùcó giỏi cũng không được thi qua đẳng cấp này)

* Riêng về HĐ Hoa Kỳ (BSA), ngoài tổ chứcgiống như ở Thiếu Đoàn của HĐVN, có tổ chức thêmnhững Toán (Đội) chuyên biệt:

. Varsity Team: Đây là 1 Toán (Đội) gồm cácThiếu Sinh thâm niên, sinh hoạt chuyên về các mônthể thao (bóng bầu dục, bóng đá, bóng chuyền, bóngrổ…) được dẫn dắt bởi một Đội Trưởng gọi là TeamCaptain do họ bầu lên. Team Captain cũng là mộtthành viên của Hội Đồng Đội Trưởng (PatrolLeaders’Council) thuộc Thiếu Đoàn. Có một ThiếuPhó đặc trách cố vấn cho Team Captain.

. Venture crew: Xin đừng lầm chữ Venture ởđây với từ Venturer (Kha Sinh) và đừng lẫn lộn chữCrew ở đây với nghĩa Tráng Đoàn (Clan). VentureCrew là một Đội gồm các Thiếu Sinh thâm niên(Older Scout) sinh hoạt chuyên về cắm trại, thám du,tìm phương hướng, đi xe đạp đường trường, mưusinh thoát hiểm… Đội này được điều khiển bởi 1Crew Chief, là một thành viên của Hội Đồng Độitrưởng thuộc Thiếu Đoàn. Crew Chief do các thànhviên của Đội bầu lên mỗi khi thay đổi mục tiêu. Ví dụ:Thời gian thực hành thám du do 1 Crew Chief dẫndắt, nhưng khi chuyển qua giai đoạn mưu sinh thoáthiểm thì bầu lại Crew Chief khác cho phù hợp vớikhả năng hơn. Có một Thiếu Phó đặc trách cố vấncho Crew Chief.

* Có một điều cần lưu ý: thường ở các ThiếuĐoàn của HĐVN, các Đội Trưởng do Thiếu Trưởngtín nhiệm và cử lên. Nhưng ở BSA, các Đội Trưởnglà do trong Đội bầu lên và bầu lại hằng năm. Đâycũng là một điều dân chủ và giúp cho Thiếu Trưởng

90

tránh được khó xử khi cách chức một Đội Trưởngnhỡ đã được cử lên nhưng sau đó tỏ ra thiếu nănglực.

VIỆC SÓI LÊN ĐOÀN

Sói ở trong Bầy được nô đùa thỏa thích. CácẤu Trưởng (phần lớn là nữ) đối xử với các em rất dịudàng nuông chiều như “nâng trứng, hứng hoa”. Đếntuổi lên Đoàn thì hầu hết các em đều đã mở 2 mắt(Sói 2 sao), một số là Thứ Đàn, Đầu Đàn, kể cả ĐầuĐàn Nhất (nên biết HĐ Anh Quốc đã bỏ cấp ĐầuĐàn Nhất từ năm 1959)… nên tự cho mình là nhữngnhân vật quan trọng nhất của Bầy (mà cũng đúngnhư thế!)

Cho nên khi được đề nghị lên Đoàn, phầnđông đều ngần ngại (nếu không muốn nói là “chẳngthích”) vì thấy Anh Thiếu Trưởng đạo mạo quá, cácThiếu sinh thì nghiêm chỉnh làm sao, còn trong mắtmọi người thì xem mình chẳng khác gì những tên“mặt mét” (Visage pale = Tân sinh mới vào), baonhiêu cố gắng để đạt được những “sao” và “huyhiệu” trong phút chốc trở thành mây khói… Vì nhữngý kiến thô thiển và ngộ nhận đó nên các em thấychặng đường trước mắt đầy chông gai và khôngđược vui thú như thời gian còn ở với Bầy, thành thửcác em chẳng hăm hở tiến lên Đoàn.

Nếu không khéo đối xử, sau một thời gian rờiBầy, Hướng Đạo Đoàn sẽ mất các em ấy, làm lãngphí những viên đá móng… Thật là đáng tiếc!

Đúng như những dòng đầu của Nhát răng thứ16 trong “Sách Sói Con” đã nói: …”Sức mạnh của

91

Thiếu Đoàn là Bầy: nếu đơn vị nào giữ được nhiềuSói Lên Đoàn ở lại với Phong Trào thì chắc chắnThiếu đoàn đó sẽ tiến nhanh tiến mạnh. Muốn nhưthế, ta phải:

- Tạo thời gian chuyển tiếp giữa Bầy và Đoàn:Thiếu Trưởng nên thỉnh thoảng đến thăm Bầy, kểchuyện cho các Sói nghe, tập cho chúng một số bàihát, dạy Luật và Lời Hứa HĐ cho các Sói sắp lênĐoàn… Các Đội trưởng xuống chơi cùng Bầy để gâytình thân mật, giúp các Sói mang vác hành trangtrong những cuộc săn xa…

- Nên thay đổi địa điểm cử hành Lễ Lên Đoànđể khỏi nhàm chán: Bầy đi săn ở bìa rừng, Đoànđóng trại ngoài đồng trống, tiễn Sói ngay ranh giới đểcác em tưởng tượng cảnh Mowgli về lại thôn làng.Hay là địa điểm cắm trại của Bầy & Đoàn cách nhaumột dòng suối, một lạch nước hay con sông đào…để Thiếu Trưởng dắt Sói băng qua hoặc Đoàn làmbè chuối đưa Sói sang phía bên kia… các em giàutưởng tượng nên cho rằng mình đã vượt bến bờ đểsang một thế giới mới. Từ chỗ phân ranh 2 đơn vị,có thể tổ chức một số Thiếu sinh cõng hoặc làm kiệuđưa Sói về vòng họp của Đoàn dưới hình thức rướckiệu với cờ lau như trò chơi của Đinh Bộ Lĩnh thờiniên thiếu. Tiếp sau buổi lễ, Đoàn nên chơi nhữngtrò càng sinh động và huyên náo càng tốt để thu hútsự chú ý theo dõi của các Sói còn ở lại Bầy, làm chochúng nao nức mong sớm được như những bạn củamình đã đi trước…

- Khi lên với Đoàn, các Sói vẫn được mangkhăn quàng của Liên Đoàn chứ không để cổ trầnnhư các Thiếu Sinh mới gia nhập; được bắt tay tráicác Hướng Đạo Sinh khác (vì sau khi tuyên hứa Sói

92

Con, các em đã được quyền bắt tay trái rồi), và nêntổ chức Lễ Tuyên Hứa cho chúng càng sớm càng tốt(lý tưởng nhất là vào buổi họp Đoàn kế tiếp). Vì cácem đã có số vốn kỹ năng khá cao (biết Nút và Morsehơn các em Tân sinh, đánh Sémaphore giỏi hơn cácHướng Đạo hạng 2), chỉ cần dạy cho em học Luật &Lời Hứa HĐ nữa thôi! (Nếu Thiếu Trưởng đã xuốngthăm Bầy và bày vẽ trước cho các em thì lúc lênĐoàn chúng đã thuộc các điều trên…) cho nên nếukỳ trại ấy kéo dài thêm một ngày thì ngay đêm đólàm lễ Tĩnh tâm và sáng hôm sau cho các em TuyênHứa là hay hơn cả.

Làm đúng như vậy, chắc chắn không bao giờcác em bỏ Đoàn vì lòng tự ái được vuốt ve, chúnghãnh diện bởi mình có nhiều đặc quyền hơn các anhTân sinh đã vào Đoàn trước mình mấy tháng …

Có nhiều hình thức tổ chức, có những lối đốixử tế nhị, tùy theo sáng kiến của các Trưởng mà ápdụng để đạt được hiệu quả mong muốn.

Tốt nhất là có sự liên hệ chặt chẽ giữa ThiếuĐoàn và Bầy nói chung, giữa Thiếu Trưởng và cácSói già nói riêng để sự huấn luyện trẻ được tiếnhành một cách tiệm tiến và đạt kết quả tốt.

Các đơn vị mạnh thì phong trào sẽ vững tiến.

NGÀNH KHANgoài phần giảng khóa ở Trại, các bạn nên

xem thêm các sách:. Kha Sinh Việt Nam của Trần Tiễn Huyến. Kha sinh mùa xuân của cuộc đời do TUV

Trần Văn Lược soạn và Hội HĐVN xuất bản.

NGÀNH TRÁNG

93

Ngoài phần giảng khóa ở trại, các bạn nênxem thêm:

. Quy chế Ngành Tráng của Hội HĐVN

. Cuộc Sống Lữ Hành của Tôn Thất Hùng

. Gửi Bạn Tráng Sinh của Nguyễn Văn Thuất.

TÓM TẮT VỀ CƠ CẤU & NHIỆM VỤCỦA CÁC HỘI ĐỒNG TRONG PTHĐ

HỘI ĐỒNG ĐỘI:. Gồm các thành viên của Đội đã tuyên hứa.. Nhiệm vụ: bàn bạc mọi công việc của Đội.. Do Đội Trưởng chủ tọa.HỘI ĐỒNG ĐOÀN (HỘI ĐỒNG ĐỘI

TRƯỞNG):. Gồm các Trưởng đã được bổ nhiệm + các

Đội Trưởng.. Do Đội Trưởng Nhất hoặc một Đội Trưởng

được bầu lên làm chủ tọa luân phiên.. Bàn kế hoạch & chương trình sinh hoạt của

Đoàn.HỘI ĐỒNG MINH NGHĨA: (Court of Honour). Gồm các Trưởng đã được bổ nhiệm + các

Đội Trưởng.. Do đích thân Đoàn Trưởng chủ tọa.. Bảo vệ danh dự Đoàn. Xét khen thưởng &

phạt.Lưu ý: những nghị sự & quyết định của Hội

Đồng tuyệt đối không được nhắc lại hoặc tiết lộ chongười ngoài Hội Đồng MN biết.

HỘI ĐỒNG LIÊN ĐOÀN: (Group Council)

94

. Gồm LĐT & các Đơn Vị Trưởng (trường hợpĐơn Vị Trưởng vắng mặt bất khả kháng thì có ĐoànPhó đại diện).

. Do LĐT chủ tọa.

. Bàn kế hoạch & chương trình sinh hoạt củaLĐ.

. Dự trù ngân sách & dụng cụ cần mua sắmhoặc bổ sung cho các đơn vị để chuyển cho Ủy BanLiên Đoàn (Group Committee).

. Phát triển tinh thần đồng đội giữa cácTrưởng trong Liên Đoàn.

ỦY BAN LIÊN ĐOÀN (Group Committee). Gồm 1 hoặc 2 phụ huynh của mỗi ngành,

các thân hào nhân sĩ ở địa phương, các cựu HĐS &LĐT.

. Chủ tọa bởi 1 người trong Ủy Ban được bầulên hoặc do LĐT đề cử. LĐT không kiêm nhiệm.

. Chịu trách nhiệm về tài sản của LĐ – Giúpđỡ cho LĐT trong việc gây quỹ, truyền bá, kiếm cáctiện nghi, đất cắm trại, phương tiện chuyên chở…Tìm kiếm Trưởng trong số bạn bè và những ngườiquen biết. Không can dự vào việc điều hành & HLĐoàn sinh.

PHÉP HÀNG ĐỘI

HĐ = Huynh Đệ = Hướng Đạo = Hàng ĐộiĐơn vị Hướng Đạo đặc sắc hơn các đoàn thể

khác là nhờ có tình huynh đệ chân thành và áp dụngPhương pháp Hàng Đội một cách triệt để.

- Đoàn có tối đa là 4 Đội. Đội do Đội Trưởngđiều hành theo đường lối mà Hội Đồng Đoàn vạch ra

95

và dưới sự giám sát của Đoàn Trưởng một cáchkhéo léo.

- Đội Trưởng được sự cọng tác tận tình củaĐội phó do mình chọn người tâm đồng ý hợp (với sựgóp ý của Đoàn Trưởng).

- Trong Đội, mỗi đội sinh nhận một nhiệm vụvà cố gắng chu toàn phận sự.

- Mọi mệnh lệnh đưa xuống Đội đều thôngqua Đội Trưởng, Đoàn Trưởng không bao giờ ralệnh trực tiếp cho Đoàn sinh.

- Gây uy tín cho Đội Trưởng bằng cách:. HL cho Đội Trưởng giỏi hơn Đội sinh.. Giao Đội Trưởng HL cho Đội sinh những kỹ

năng dễ, ngoại trừ những gì ngoài sức của ĐộiTrưởng thì ban Huynh trưởng mới dạy trực tiếp.

- Huấn luyện Đội Trưởng bằng nhiều cách:. Trong Trại HL Đội Trưởng.. Trong Đội kiểu mẫu.. Trong khi họp Đoàn, để cho Đội phó trông

nom Đội, rút các Đội Trưởng ra riêng để dạy một cáinút, một cách băng bó… rồi các Đội trưởng dạy lạicho Đội sinh để sau đó áp dụng trong trò chơi…

- Cần HL cho Đội Trưởng về nghệ thuật Lãnhđạo, chỉ huy:

. Đội Trưởng được tham gia Hội Đồng MinhNghĩa, Hội Đồng Đoàn và được thay phiên nhau làmchủ tọa HĐĐ.

. Được quyền thiết lập kế hoạch và thực hiệnchương trình họp Đội.

. Được quyền tổ chức trại Đội, du khảo… vớisự đồng ý của Đoàn Trưởng, lẽ dĩ nhiên ĐoànTrưởng phải theo dõi, kiểm tra 1 cách kín đáo và

96

khéo léo chứ không phải khoán trắng cho ĐộiTrưởng.

NHIỆM VỤ CỦA LIÊN ĐOÀNTRƯỞNG

* Nên có một người chuyên trách làm LiênĐoàn Trưởng, trong trường hợp quá thiếu Huynhtrưởng, bất khả kháng mới để Thiếu Trưởng kiêmnhiệm (trong 1 thời gian ngắn).

* Điều kiện để làm Liên Đoàn Trưởng:- Trên 30 tuổi, thường là Nam.- Nên chọn Trưởng Ngành Thiếu để biết rõ

các ngành thường liên hệ. Phải đọc và tìm hiểu cácsách căn bản của BP: Sách Sói Con, Hướng Đạocho Trẻ em, Đường Thành Công, Hướng Dẫn vàonghề Trưởng HĐ.

- Nên tham dự khóa BR LĐT/UV.- Phải có Nghệ thuật lãnh đạo và giao tiếp với

người lớn (các Trưởng, các thành viên Ban Bảo Trợ,các UV cao cấp hơn, thường liên lạc với các TrưởngNgành và UV Đạo Trưởng, liên hệ với Châu phảiqua Đạo Trưởng). Việc điều hành các HĐS chỉ là thứyếu.

Có một số người làm Đơn vị Trưởng thì thậttuyệt hảo, song khi đảm nhận công việc LĐT/UV thìlại quá vụng về và ngược lại, sự trái ngược đó từngđược chứng minh rất cụ thể.

- Việc quan trọng của LĐT không phải lo điềukhiển các HĐS mà lo củng cố nhân lực để cho LĐvững mạnh.

97

* Việc Tuyển chọn Nhân lực:1. Từ bên trong Phong trào:a. Khuyến khích Kha sinh & Tráng sinh tập sự

làm Trưởng.b. Gửi các em trên 18 tuổi theo học các khóa

HL.c. Lưu ý đừng để một chú trẻ vừa mới rời đơn

vị trở lại làm Trưởng của đơn vị đó dù là tập sự.2. Từ bên ngoài Phong trào:a. Làm cho mọi người hiểu rằng PT cần đến

và sẵn sàng nghênh đón những người ngoài thamgia làm Trưởng HĐ.

b. Mời họ tham dự các buổi họp & trại của cácngành để họ làm quen với Phong trào.

c. Mời các chuyên gia đến huấn luyện về mônsở trường của họ, dần dần họ sẽ thích HĐ.

d. Khi họ tự nguyện gia nhập thì gửi tham dựcác Khóa HL.

3. Những đức tính để đem lại thành côngtrong nghề Trưởng:

a. Thực sự mong muốn làm công việc huấnluyện Trẻ.

b. Thực sự thích hợp với lứa tuổi: Ấu Trưởngkhông nên già nua; Tráng Trưởng không nên quá trẻ(dưới 30 tuổi).

c. Chấp nhận mục đích, nguyên lý & cácphương pháp và chương trình sinh hoạt của cácngành.

d. Chú trọng sự an lạc của trẻ:. HL Ấu Trưởng chú trọng cứu thương, cứu

nịch.. Kha: phải loại trừ những bất trắc không đáng

có trong các cuộc phiêu lưu.

98

e. Chấp nhận Huấn Luyện là điều kiện cần đểtrở thành các Huynh trưởng. LĐT có bổn phận thúcđẩy và tạo điều kiện cho họ theo học các khóa HL.

f. Phục vụ đều đặn mới là cần thiết.g. Tránh thành kiến:. Không thiên vị riêng ai.. Tránh đưa vào chương trình những điều

mình thích mà không phù hợp với đa số.h. Can đảm chấp nhận khó khăn.i. Cao vọng làm tăng chất lượng & số lượng

cho LĐ.j. Năng lực làm việc: không chỉ nghĩ đến việc

sinh hoạt khi đến với Đoàn, mà phải chuẩn bị & lậpkế hoạch tiến hành công việc một cách lâu dài.

Lưu ý: HĐVN chưa đặt vấn đề Đồng tínhluyến ái hoặc xâm hại tình dục với trẻ em, việcnghiện ngập rượu chè và ma túy, nhưng đối với cácHội HĐ Âu – Mỹ rất chú trọng và đặt nặng vấn đềnày. Tuy nhiên chúng ta cũng cần lưu ý để khỏi xảyra những việc đáng tiếc.

Nếu quý bạn mua các sách của Hướng ĐạoMỹ (BSA), dù là sách dành cho Đoàn sinh (ví dụcuốn The Boy Scout Handbook) thì ngay phần đầucủa cuốn sách có một tập dày 28 trang đóng chungvới sách nhưng có thể tách riêng để phụ huynh biếtcách theo dõi con em mình hầu cọng tác chặt chẽvới Đoàn Trưởng trong việc bảo vệ con em mình:

How to Protect Your ChildrenFrom Child Abuse and Drug Abuse:

A Parent’s Guide

Chấp bút bởi Thiên Nga Thận Trọng

99

Tường ThuậtLễ Trao HHR Tại Huế

Với Huế tổ chức, dù không được hoành trángcho lắm, nhưng cũng không vì thế mà thiếu sự trangtrọng về hình thức và cũng không đơn giản quá đểnói kém phần giá trị. Về nội dung – nó vừa đủ để gọilà mẫu mực và nghiêm túc – Huế làm như rứa đócũng được xem như một “Kỳ Công” - Tiêu biểu vàđặc trưng của miền Núi Ngự Sông Hương “Đi trướcvề sau”.

100

Ngày 18/.07/2008, kết thức đợt 2, rời đất trạiVân Phong (Khánh Hòa) trở về, anh em chúng tôimỗi người đều mang trong lòng một tâm trạng – vừasung sướng, tự hào về một khóa học đầy ấn tượng,vừa băn khoăn về một trách nhiệm nặng nề phảigánh vác mà chưa biết “khởi sự” vào lúc nào, nếukhông có một cuộc “đột phá” ngoạn mục và bất ngờsau đây:

1. Có những giây phút chần chờ, ý tưởng banđầu muốn dành một chút “thư thả” vì có nhữngnguyên tắc chung chưa đồng nhất. Nhưng khi đặtvấn đề trách nhiệm thì ai cũng thấy là điều cấp thiếtkhông thể để “ngâm” lâu hơn trước nữa.

2. Thời gian được lựa chọn, tính toán khôngphải là ngày nghỉ, ngày lễ – mà là ngày lành thángtốt. Đó chính là ngày 07.08.2008, vừa đúng sau 3tuần đi trại về, tinh thần anh em còn đang hăng say.Tin vui loan xa – nhiều lời chia sẻ và chúc mừng.

3. Người được trao công việc điều hành tổchức và Trưởng Trực là Đà Điểu. Với đặc tính “đảmđang”, Trưởng đã nhận lời ngay.

4. Địa điểm là vấn đề “then chốt” được cânnhắc kỹ lưỡng và cũng phải có đôi ba lần đi “tiềntrạm” lên phương án, những vẫn để dành đó và chỉphổ biến vào giờ G “Cẩn tắc vô áy náy” mà! Có vàocuộc mới biết. Đừng cho chúng tôi quan trọng hóa.

5. Núi Ngũ Phong!Một địa danh của Huế:Không xa mà cũng không gầnKhông lạ mà cũng không quenKhông mới mà cũng không cũ...Nhưng chắc chắn nhiều người, kể cả người

Huế nhiều khi cũng không biết.

101

Bây giờ thì biết cũng chẳng sao!- Một, đến Huyền Trân Công Chúa- Một, đôi chuông Hòa Bình- Một, khu di tích “Chín Hầm”- Một, và một của chúng tôi...6. Đến dự có trưởng Akela Leader Nguyễn

Thúc Tuân, Trưởng LT Trần Văn Hồng và đại diệncác Trưởng Liên đoàn.

7. Trong câu chuyện dưới cờ, với một giọngnói đầy xúc động, Trưởng Tuân đã bày tỏ sự kỳ vọngđến các Trưởng và một Ban Huấn Luyện để đáp ứngyêu cầu của phong trào tại Huế sớm hình thành.Trưởng nói: “Nếu không, làm răng đây!”.

8. Trưởng LT Trần Văn Hồng đã trao HHR vàgiấy chứng nhận khóa Liên Đoàn Trưởng ủy viênnăm 2008 cho các trưởng:

- Hồ Bá Lăng- Võ Văn Long- Phạm Hữu Hiệp- Cao Huy Chương- Nguyễn Hữu Châu9. Nhân dịp này trưởng Võ Văn Hoàng đã

được phong nhậm ALT mà quá trình trước đâyTrưởng đã được tham dự khóa NTC năm 1971 tạiĐồng Công (Thủ Đức).

10. Trưởng Hồ Bá Lăng đã thay mặt anh em,ghi nhận tấm lòng ưu ái của các Trưởng Liên Đạo,các Trưởng trong ban Huấn luyện đã dành nhữngđiều kiện tốt nhất, hoàn thành một khóa học tốt đẹpmà anh em sẽ cố gắng, chung sức gánh vác. Lờiphát biểu ngắn gọn đầy ý nghĩa, ít ai ngờ với nhữngmái đầu bạc mà tâm hồn vẫn còn trẻ, vẫn còn hăngsay như ngày nào!

102

11. Thật bất ngờ, ngoài chương trình, một tinnhắn kịp thời đã gửi đến: “THÂN GỬI QUÝ TRƯỞNGNHẬN TRÁCH NHIỆM HÔM NAY, BẮT ĐẦU TỪ BÂY GIỜ,QUÝ TRƯỞNG LÀ SỨ GIẢ CỦA HUẤN LUYỆN VÀ CỦAGILWELL. MONG QUÝ TRƯỞNG TÍCH CỰC NHẬNNHIỆM VỤ HUẤN LUYỆN ĐỂ GÓP PHẦN XÂY DỰNGPHONG TRÀO. THÂN ÁI BTT. TTS”.

Vâng, đó là tin nhắn của trưởng Khóa TrưởngTôn Thất Sam. Một sự quan tâm đúng mức! Xin cámơn Trưởng!

12. Buổi lễ được kết thúc “giữ chặt mối dây”nhưng không như ở Đà Lạt, Khánh Hòa để lại nhiềunước mắt mà nơi đây đã để lại những con tim đầyrung động...

Sáng hôm nay, trời dịu mát, có mưa nhẹ hột –mọi người đều nghĩ đến có một sự may mắn.

Với Huế, thường “trái gió, trở trời” nhưng phảinói được như vậy đã là quá đẹp!

Nguyên Phong

KÝ SỰ BÒ CẠP VÀNGSáng ngày thứ bảy 20-9-2008 chúng tôi đến

Khu du lịch Bò Cạp Vàng từ nhiều điểm xuất phátkhác nhau: nhóm đi từ Gò Vấp, nhóm đi từ HàngXanh, nhóm đi từ Vũng Tàu, nhóm đông nhất lànhóm khởi hành tại Tao Đàn. Có người đi xe gắnmáy, có người đi ô tô. Đúng 8 giờ 15 phút nhóm nàylên đường qua phà Cát Lái rồi đi về phía Khu du lịchBò Cạp Vàng.

Khu du lịch Bò Cạp Vàng thuộc địa phậnNhơn Trạch tỉnh Đồng Nai cách Cống Ông Kèochừng 100 mét. Bên ngoài Khu du lịch là một bãi để

103

xe dành cho du khách. Chúng tôi vào cổng rồi vượtqua một cái cầu vồng dài để vào Khu trung tâm. Bêntrong là một vùng đất rộng chừng năm sáu mẫu baoquanh bởi sông nước. Mặt sát bờ sông lớn tập trungnhiều khu vui chơi giải trí: như bơi thuyền, câu cá,cầu trượt nước, khu ăn uống nghỉ ngơi và phía tronglà khu sinh hoạt tập thể, cắm trại dã ngoại...

Với sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên vànhân tạo bằng những kinh rạch, ao hồ, cây cảnh làmcho Khu du lịch xinh đẹp mát mẻ. Phía bên trong lànhững ngôi nhà thoáng mát rộng và dài. ACE HĐđược Trưởng Sửu bố trí dãy nhà dài có bàn ghế vàvõng được treo sẵn. Vượt qua một đoạn đường dàitrên mấy chục cây số từ Saigon đến đây dưới ánhnắng hè nên khi đến Khu du lịch mát mẻ xinh đẹp thìthật là hấp dẫn và thú vị. Một số ACE ngồi quanhnhững chiếc bàn đàm đạo hàn huyên, một số khácđu đưa trên những chiếc võng để thưởng thức thiênnhiên yên tĩnh. Mấy em tiếp tân của Khu du lịch thậtlịch sự tiếp đãi nước ngọt, nước trà thật chu đáo.

Đến 10 giờ ACE HĐ đã đến đầy đủ. Lần nàyACE về đây có hai việc: thứ nhất là để mừng thọ cửutuần đại khánh cụ bà Nguyễn Thị Vy là nhạc mẫucủa Trưởng Nguyễn Văn Sửu; thứ hai là dự lễ traoBằng Rừng cho một số Trưởng trong khóa LĐT vàỦy viên 2008 vừa qua.

1. LỄ MỪNG THƯỢNG THỌNhóm ACE HĐ được quy kết từ nhiều nơi về

đây:- Từ Đalat về có: Khóa Trưởng Sư Tử Đảm

Đương.

104

- Cần Thơ có Gấu Đa Thiện, Hải Ly PhiêuLưu, Sóc Đảm Lược, Thiên Nga Tận Tụy, và haiTráng sinh phục vụ.

- Vũng Tàu: có Đạo Trưởng Vũng Tàu làTrưởng Ngựa Hăng và Sơn Miêu Chu Đáo.

- Đà Nẵng có: Thiên Nga Thận Trọng.- Bình Định có: Sói Vui Tính.- Tiền Giang có: Hạc Cần Mẫn.- Sài Gòn có: Sáo Dễ Thương, Chồn Kiên

Tâm, Trâu Lịch Thiệp, Sói Trực Tính, Trâu NhiệtThành, Báo Lỳ, Trâu Rừng Siêng Năng, Voi Dí Dỏm.

Đến 11 giờ Lễ Thượng thọ bắt đầu. Lễ đàiđược trang trí rất hoành tráng cùng với những lẵnghoa mừng thọ làm tăng thêm phần sang trọng. Đoànmúa lân biểu diễn với những tiết mục hấp dẫn, độcđáo. Tiếng trống lân thúc giục thêm náo nức lòngngười. Tiết mục của đoàn lân vừa chấm dứt là tiếngđàn, tiếng kèn, tiếng trống... của ban nhạc sống trỗilên du dương trầm bổng làm cho không khí tưngbừng nhộn nhịp vui vẻ. Bỗng người dẫn chươngtrình cất cao giọng và mọi người nhìn về phía bênphải lễ đài, một đội nghi lễ đồng phục theo lối cổtruyền đầu đội khăn đóng, áo dài vàng, lọng đỏ đangrước cụ bà vào và mời ngồi trên chiếc ghế bànhchạm trổ đặt giữa khán đài. Người được vinh dự tổchức lễ mừng thọ này là Trưởng Nguyễn Văn Sửu –người con rể ưu ái của gia đình. Người dẫn chươngtrình giới thiệu cụ bà, thành phần tham dự, quankhách bạn bè thân thuộc, con cháu nội ngoại trongvà ngoài nước về tham dự.

Tiếp đến là phần chúc thọ: con – cháu, thânnhân, bạn bè lần lượt lên mừng thọ cụ. Đến phiênACE HĐ Khóa Trưởng HHR LĐT/UV Sư Tử Đảm

105

Đương đại diện phát biểu lời chúc mừng, Sếu MơMộng Song Nguyên đọc hai câu thơ chúc thọ, đượcviết trên bức mành trúc treo theo kiểu chữ thư phápđẹp đẽ và đầy ý nghĩa, đã tạo được sự chú ý đặcbiệt đối với mọi người.

Sau phần chúc thọ, gia đình chiêu đãi mộtbữa tiệc rượu thịnh soạn do nhà hàng Bò Cạp Vàngnấu với nhiều món đặc biệt hấp dẫn, độc đáo. Cùngbàn với chúng tôi có Trưởng Tôn Thất Hàn, bà conphía bên vợ của Trưởng Sửu, hôm nay cũng vềmừng thọ bà cụ.

Trong không khí vui vẻ, lời chúc, lời ca, tiếngnhạc tiếng ly cụng vào nhau tạo nên âm thanh vui taithích thú. Bia còn đang bốc, tiếp viên bê lên mỗi bànmột ché rượu cần, nhưng bụng mọi người đã quá nonên hầu như bàn nào cũng để nguyên không khui.Tưởng đâu món tráng miệng trái cây chấm dứt làxong, nào ngờ ban tổ chức mời thực khách ra phíatrước để thưởng thức món ăn quê hương: bánh bộtlọc, chè bà Ba, khoai lùi, bắp nướng... Chè ngon quácó Trưởng trong đoàn ta ăn thêm hai chén chè bà Bavà luôn miệng trầm trồ mãi, làm cho mọi người muốnăn, nhưng no quá không sao ăn được nữa.

Một lễ thượng thọ tổ chức hoành tráng, phủphê, chu đáo và đầy ý nghĩa làm cho người tổ chứclẫn kẻ được mời đều thấy vui vẻ. ACE đến vớiTrưởng Sửu dự lễ Thượng thọ cũng là dịp giữ chặtmối dây thêm khắng khít tình huynh đệ HĐ.

2. LỬA DẶM ĐƯỜNGChiều hôm đó chúng tôi tranh thủ trao đổi về

đề tài “Lửa dặm đường”. Đoàn được chia làm haitoán bàn bạc đề tài và sau đó mỗi toán cử đại diệntrình bày suy nghĩ của ACE về Lửa dặm đường xoay

106

quanh mấy ý chính: nguồn gốc, ý nghĩa, mục đíchcủa Lửa dặm đường. Mỗi đại diện của hai toán trìnhbày khá đủ đầy và lưu loát cùng với bổ sung củaACE và cuối cùng Khóa Trưởng Sư Tử Đảm Đươngđúc kết.

Cuộc trao đổi này nhằm mục đích thống nhấtvề ý nghĩa và cách tiến hành một buổi Lửa dặmđường. Đó cũng là bài học ngoại khóa cho Khóa BRLĐT/UV vừa qua, đồng thời cũng để chuẩn bị Lửadặm đường cho buổi tối.

ACE được gia đình Trưởng Sửu chiêu đãibữa cơm chiều thân mật trong nội bộ HĐ. Với khôngkhí buổi chiều mát mẻ êm ả của Khu du lịch Bò CạpVàng nên mọi người dùng cơm rất ngon miệng.Trưởng Sửu sợ cơm bị ế nên cùng ăn với ACE vàluôn miệng mời ăn thêm, ăn no, ăn thật tình. NhưngTrưởng đâu ngờ rằng Trưởng đã có lòng thì anh emcó bụng, nên ăn đến cành hông. Bây giờ mọi ngườimới hiểu câu “ăn tự nhiên như Hướng Đạo” làm choTrưởng Sửu rất hài lòng.

Trưởng Báo Điềm Đạm được cử làm Trưởngtrực điều hành buổi Lễ dặm đường hôm đó. Đúng 19giờ 30 tiếng tù và cất lên và ACE đi về hướng khusinh hoạt. Ngọn lửa bập bùng xua tan không khí ẩmướt của cơn mưa chiều. Hai nữ trưởng Thiên NgaThận Trọng và Thiên Nga Tận Tụy được phân côngnấu cơm nghệ thuật bằng khăn vải, nhưng cơn mưachiều ác nghiệt đã làm cho đất ướt nhoẹt, nên khiTrưởng đào đất bên cạnh đống lửa chẳng khác nàođào ao. Vì vậy những đống sỏi, đá, cát được vùitrong đống lửa khi lấp vào “ao cơm” mau chóngnguội ngắt. Có Trưởng an ủi nói “Thất bại là mẹthành công” và có Trưởng nói tếu: “Mưu sự tại nhân,

107

bại sự tại trời mưa”. Người tội nghiệp nhất khôngphải là hai nữ Trưởng vì ai cũng biết hồi chiều trời đãkhóc trước cho cuộc nấu cơm này rồi, chỉ tội cho“Sơn Miêu Hoàng Thân” đã ì à ì ạch mang một baođá sỏi và cát gần 20 ki lô từ Vũng Tàu vào đã trởthành công cóc, nên Trưởng chỉ thở ra và im rekhông dám kể công với anh em. Nhưng “rách giỏcòn bờ tre”, ngược lại cả hai rổ khoai lùi và bắpnướng thì ngon tuyệt. Thú vị nhất là ăn khoai lùi màuống rượu cần thì quá lạ đối với dân thành phố.

Mọi người quây quần bên đống lửa trong đêmrừng, dường như mọi lo âu, phiền muộn, nhữngcông việc vất vả trong ngày đều được gác lại, tâmhồn thanh thản. Thật thấm thía khi bài hát “Đêmtrong rừng” của Hoàng Quý, được cất lên: “Rừngmuôn cây xanh cao âm u ngàn gió lá...” Bài hát đãlâu ít khi có dịp, có cảnh để hát và cũng chẳng ônluyện nhưng khi nghe bắt giọng mọi người hòa vàovà cất cao tiếng hát. Giây phút thiêng liêng làm sao,lòng mọi người như lắng xuống, tâm hồn dịu lại... Họvừa ăn, vừa uống, vừa kể lại cho nhau nghe nhữngmẩu chuyện, những tâm tư tình cảm, những kinhnghiệm sinh hoạt HĐ được thốt lên tận đáy lòngchân thật nên dễ đi vào tâm tư của mọi người.

Càng về khuya ngọn lửa càng cao, nhữngmẩu chuyện kể cũng tăng dần, những trưởng trẻ vuivẻ hăng hái bốc theo ngọn lửa, men rượu đã đành;những trưởng cao niên cũng nhiệt tình hòa đồngcùng niềm vui chung với ACE trong tình huynh đệthắm thiết!

Tinh thần văn nghệ còn tràn đầy, tình cảm cònlai láng nhưng thời gian có hạn cho nên phải chấmdứt để ACE về trại nghỉ ngơi vì ngày mai còn dự Lễ

108

trao Bằng Rừng. Nệm ấm chăn êm đã được các emnam Bò Cạp Vàng chuẩn bị sẵn, không khí càng vềkhuya càng mát và mọi người dễ đi vào giấc ngủ mộtcách nhẹ nhàng.

3. LỄ TRAO BẰNG RỪNGNgày Chủ Nhật 21-9-2008Đúng năm giờ rưỡi sáng, tiếng tù và báo thức.

Mọi người thức dậy chuẩn bị với y phục chỉnh tề đếnkhu vực cầu trượt nước ở mé sông. Những tia nắngban mai ấm cúng chiếu rọi qua dòng sông kẽ lá làmcho cảnh trí trở nên đẹp đẽ. Trên đài cao của cầutrượt nước, lá quốc kỳ được treo sẵn, các Trưởngsắp thành hình chữ U và mọi người đã trang nghiêmtrong bộ đồng phục HĐ. Hôm nay có tám Trưởngđược trao Bằng Rừng. Cần Thơ có Thiên Nga TậnTụy, Sóc Đảm Lược; Saigòn có Báo Lì, Trâu NhiệtThành, Sếu Mơ Mộng, Trâu Rừng Siêng Năng; TiềnGiang có Hạc Cần Mẫn và Vũng Tàu có Sơn MiêuChu Đáo. Nghi lễ bắt đầu: Chào cờ, Quốc ca, Hội ca.Tiếp đó Khóa Trưởng Sư Tử Đảm Đương nói Câuchuyện dưới cờ, rồi phát Bằng Rừng cho cácTrưởng đã đủ điều kiện. Từng người được đích thânKhóa Trưởng choàng khăn quàng Gilwell, tròng dâyda BR 2 gỗ lấy ra từ cổ của Trưởng để nhắc nhủ họchia xẻ trách nhiệm mà Phong trào giao phó; và ALTNguyễn Thái Hùng, phụ tá Khóa Trưởng thì traochứng chỉ BR theo mẫu của Gilwell cho các khóasinh thuộc Saigòn, Mỹ Tho và Cần Thơ; Anh BửuMai thì Trưởng Đặng Thanh Long – Đạo TrưởngVũng Tàu riêng được Khóa Trưởng ủy nhiệm, traochứng chỉ để chứng tỏ UV Đạo Trưởng luôn quantâm đến người cọng sự của mình.

109

Trong giây phút thiêng liêng này các Trưởngđược trao Bằng Rừng vừa sung sướng vừa cảmđộng vì được Ban Huấn Luyện tin tưởng trao trọngtrách và kể từ nay các Trưởng đại diện chính thứccho Gilwell để cùng chung lo đảm trách việc huấnluyện Đoàn sinh và gánh vác việc phát triển phongtrào HĐ.

Các phó nhòm tranh thủ bấm máy ảnh dướinhiều góc độ. Mặt trời càng lên cao vượt khỏi tầmkhuất của cây rừng làm tăng thêm sức ấm cho cảnhvật và con người. Không chỉ có lời ca tiếng hát, lờichúc mừng của các Trưởng mà chim rừng cũng hóthọa theo hòa vào niềm vui chung của mọi người.

Buổi lễ được tổ chức trang trọng, đầy ý nghĩagiữa khung cảnh thiên nhiên Khu du lịch Bò CạpVàng đẹp đẽ. Tình thân ái vẫn còn lưu luyến nhưngphải tạm chia tay vì một số Trưởng phải về đơn vịsinh hoạt và trưa nay hẹn gặp nhau tại nhà hàngNhư Ý để tiếp tục một tiết mục mới cũng đầy tìnhnghĩa HĐ do ACE ở Saigòn tổ chức để mừng ngàyhội ngộ “Tứ xứ một nhà”3:

Trên đường về, trong niềm vui chung, mỗingười còn có những suy nghĩ khác nhau: người thìsung sướng vì mình được đeo Bằng Rừng; người thìhoan hỷ vì đã đến chia sẻ niềm vui lớn của anh chịem. Có lẽ riêng Khóa Trưởng và các Trưởng trongBan Huấn Luyện có niềm vui lớn nhất sau bao ngàylao tâm khổ trí, vất vả ngược xuôi qua hai đợt huấnluyện với trách nhiệm nặng nề và có những lúc tinhthần căng thẳng thì nay được nhẹ nhõm vì đã hoàn

3 Miền Thượng – Miền Trung – Miền Đông – Miền Tây… đều về gặpmặt.

110

thành nhiệm vụ đối với phong trào trong việc đàoluyện huynh trưởng… niềm hạnh phúc tràn ngập dạtdào.

Chồn Kiên Tâm

111

NGHĨ VỀ MẸThơ SongNguyên

Kính tặng Nhạc mẫu Tr. Nguyễn Văn Sửunhân dịp cửu tuần thượng thọ

21.09.08T«i viÕt bµi th¬ ca ngîi MÑ

Ng­êi sinh ra vµ nu«i nÊng c¶ ®êi taT«i viÕt bµi th¬ ca ngîi MÑ

D¸ng liÔu gÇy trong giã t¸p m­a sa

Hai vai MÑ, mét g¸nh ®Çy huyÒn tho¹iT×nh yªu th­¬ng hµo phãng ®Õn v«

cïngH×nh hµi con khi cßn b»ng h¹t bôiLín lªn dÇn qua lßng MÑ bao dung

DÉu thÕ sù gÆp th¨ng trÇm d©u bÓSuèi ®Çu nguån giät n­íc vÉn trinh

nguyªn§«i m¾t MÑ, s¸ng mét niÒm tin bÊt

diÖtM·i xanh trong ngan ng¸t nçi niÒm

riªng

Cho con ®­îc trong vßng tay MѤi vßng tay ªm Êm l¹ kú

Cho con ®­îc mét phÇn trÝ tuÖSoi dÆm ®­êng n©ng b­íc con ®i

NghÜ vÒ MÑ trêi lu«n t­¬i s¾c n¾ngHoa trong v­ên kh«ng giã còng

X¤N

112

XAO

PHỎNG VẤN CHỚP NHOÁNG

Sau khi bế mạc trại Dự Bị Bằng Rừng LiênĐoàn Trưởng/ Ủy Viên tại Hòn Chông – Kiên Giang,trên đường trở về lại TP Hồ Chí Minh, nhân ngồicùng băng ghế cạnh Trưởng Sư Tử Đảm Đương, tôibèn phỏng vấn:

- Xin cho biết: Trưởng đánh giá kết quả củaTrại vừa rồi thế nào?

- Trại này thành công ngoài sự mong đợi củatôi: Trại sinh đông, địa điểm trại vừa đẹp vừa đầy đủtiện nghi và an toàn; ăn uống ngon và đúng giờ; Bantổ chức chuẩn bị rất đầy đủ từ áo thun đồng phục vàLogo trại, sổ khóa, bài giảng in sẵn… và nhất là cócác bảo huynh đã qua Trại BR LĐT.UV làm Toántrưởng để dẫn dắt cho các khóa sinh nên đã đạtđược kết quả mỹ mãn. Tôi đã chứng kiến nhiều trạiHuấn luyện Bằng Rừng còn luộm thuộm hơn trại nàynhiều!

- Em nghe nói năm kia Trưởng cũng tổ chứcmột khóa DBBR LĐT/UV cho Đạo Lâm Viên & ĐạoNinh Thuận; hè vừa rồi Trưởng mở khóa Bằng Rừngcũng LĐT/UV… phải chăng Trưởng chỉ chuyên vềLĐT/UV?

- Trước 1975 tôi mở mấy chục khóa về ngànhThiếu mà chỉ 1 khóa LĐT/UV. Trong thập niên 90của thế kỷ trước, khi chưa có các Đoàn và Bầy táilập thì tôi giúp Trưởng Tiến Lộc mở BR Tráng vì“Tráng là vườn ươm Trưởng”. Trong những năm gầnđây, tuy HĐVN chưa được phục hoạt chính thứcnhưng đã có nhiều Đoàn và Bầy thành lập một cách

113

tự phát. Để các đơn vị đó đi đúng đường lối vàphương pháp giáo dục của HĐ thì phải lo Huấnluyện Trưởng cho các địa phương. Hiện giờ Hội HĐchưa chính thức được tái lập nên không thể đónggóp và gây quỹ Hội, vì vậy mọi chi phí cho HuấnLuyện đều do Ban Quản Trại tự nguyện móc bóp ra(nên Trưởng Hùng nói lái là “Ma róc”), khóa sinh chỉđóng tiền ăn của mình. Vì tài chánh eo hẹp nênkhông thể mở nhiều trại cùng lúc, vả lại Huấn Luyệncho từng ngành riêng rẽ thì không đủ túc số trại sinh,nên tốt hơn hết là mở khóa DBBR LĐT/UV đểTrưởng tập sự các ngành đều có thể theo học; trongchương trình đều có đề cập đến các ngành tuy rằngkhông đi sâu bằng chuyên từng ngành, sau đó từnhững căn bản thụ huấn được ở Trại, các Khóa sinhsẽ tự hoàn thiện nhờ tập sự ở các đơn vị để có đủkhả năng tiếp tục học các khóa cao hơn. Do đó, tùytheo nhu cầu của PT trong từng giai đoạn mà tôi mởtrại tương ứng.

Riêng về cấp HL Bằng Rừng thì vừa rồi tôimở khóa BR LĐT/UV theo đúng DCC’s Handbook:GROUPSCOUTMASTERS AND COMMISSIONERSWB COURSE của Gilwell để hợp thức hóa cho cácTrưởng Lão đã từng làm Đạo Trưởng và LĐT từtrước 1975 nhưng chưa có dịp về Trại Trường, hoặclà họ đã có 1 hoặc 2 BR của các ngành khác màchưa có BR LĐT/UV. Nếu nay mai HĐ được tái lập,vì tuổi cao sức yếu, các Trưởng ấy không thể cầmđơn vị được thì họ sẽ giúp trong ban Lãnh đạo củaLiên Đoàn, Đạo, Châu… nên cần nắm rõ nhiệm vụcủa Ủy Viên.

Từ năm 2000 trở đi, phần lớn HĐ các nướctrên Thế giới có xu hướng huấn luyện theo chương

114

trình “Bằng Rừng Thế kỷ XXI” của Hoa Kỳ. Chươngtrình này chỉ là biến thể của Bằng Rừng LĐT/UV vìcó đề cập đến tất cả các ngành và nhấn mạnh hơnvề Thuật Lãnh Đạo (Leadership). HĐ Hoa Kỳ rất dồidào tài chánh nhưng họ cũng chỉ tổ chức khóa “BằngRừng Thế kỷ XXI” chung cho tất cả các ngành chứkhông làm riêng từng ngành như của Gilwell. Theotôi thì HĐ Mỹ rất thực dụng khi vạch ra chương trìnhHuấn luyện này, coi như tất cả các ngành đều cóchung một “Bằng Trưởng”. Để theo xu hướng chungcủa HĐ nhiều nước trên Thế giới hiện nay, vừa đểđúng nghĩa BR do Gilwell lập ra dưới sự chỉ đạo củaBP, tôi sẽ huấn luyện theo chương trình BR LĐT/UVcó bổ sung thêm phần Leadership của BR Thế kỷXXI và cấp BR LĐT/UV để được “chính danh” hơnkhi mang khăn quàng của Liên Đoàn Đệ I Gilwell mànhiều người lầm tưởng là BR. Bằng Rừng chỉ là dâyda với 2 mẩu gỗ Dinizulu mà thôi!

- Thưa Trưởng, ban đầu chúng em xin học DựBị BR Thiếu hoặc Tráng để về đi tập sự ở các đơn vịmà thôi; Vậy xin Trưởng cho biết tại sao Trưởng đềnghị với Trưởng Hùng mở khóa DBBR LĐT/UV?

- Thứ nhất là vì những lý do mà tôi đã nêutrên. Thứ hai là để có cơ hội cho các khóa sinh trạiBR LĐT/UV vừa rồi làm cho đủ “nghĩa vụ” của họ:những ai trước đây đã qua DBBR nhưng không phảingành học LĐT/UV thì phải tham dự khóa này bằngcách làm Toán Trưởng trước là để dẫn dắt các khóasinh, sau là để biết rõ chương trình hầu sau này làmHLV cho các khóa DB; ngoài ra những ai vì bệnhhoạn hoặc vì lý do nào đó mà chưa nắm vững nộidung các khóa giảng của Giai đoạn I ở Đà Lạt thìđược trao tài liệu để tự nghiên cứu sâu thêm đồng

115

thời được hướng dẫn phương pháp truyền đạt đểtập sự làm HLV cho khóa này… như vậy giúp chomọi người đều đạt tiêu chuẩn trước khi nhận đượcBR. Còn các Khóa sinh đã nhận BR thì phải cố gắngvề giúp Trại để xứng đáng là “Sứ giả của Huấnluyện” đúng theo lời nhắn nhủ của Trại TrưởngGilwell: John Thurmann.

- Trưởng làm như vậy không ngại người tacho rằng quá khắt khe à?!

- Tôi luôn chủ trương “không phá giá BRnhưng cũng không phải đã qua cầu rồi rút ván đểchận bước tiến của kẻ đi sau”. Tôi hy vọng rằng cácTrưởng HĐ chân chính đồng tình với tôi. Tôi cũngmong rằng các khóa sinh hiểu thiện chí của tôi: khihọ nhận được BR thì cứ hãnh diện mà mang nótrước mắt mọi người vì họ là người xứng đáng, chứkhông phải tôi đã vẽ bùa cho nhau đeo. Mong cácbạn thông cảm nếu tôi có khắt khe đôi chút, đó chỉ vìtôi muốn giữ giá trị cái BR của quý vị mà thôi!

** *

Câu chuyện vừa đến đó thì xe của chúng tôiđã tấp vào quán ăn, tôi còn muốn hỏi thêm vài điềunữa, nhưng ở chỗ đông người không tiện nói chuyệnriêng của Phong trào, đành chờ dịp khác vậy!

Tâm Phước

116

TRƯỞNG HƯỚNG ĐẠOVỚI

TINH THẦN TỰ CHỦSự hợp quần và lòng hy sinh cao cả vì lý

tưởng, là điều kiện tất yếu cho sự thành công trongbất cứ công việc lớn laonào của tất cả mọi tổ chứcđoàn thể trong xã hội.

Trong suốt hơn 70năm qua, với tinh thần tựchủ, với đức độ, năng lựcvà tài tháo vát vô song,các bậc Huynh trưởng tiềnbối chúng ta đã đứng ragây dựng phong trào trongmột thời thế đặc biệt khókhăn của đất nước, để lèolái con thuyền Hướng Đạo,vượt qua những trở ngại,gian nan đầy thử thách, để giữ vững phong trào vàvươn lên mạnh mẽ trong hợp quần, thực hiện đúngđắn phương pháp giáo dục Hướng Đạo do bậcHuynh trưởng chí tôn Baden Powell sáng lập.

Thời gian qua, các bậc Huynh trưởng yêumến của chúng ta đã lần lượt từ giã cõi trần, khôngmột mảy may ân hận, sau một đời sống hết sứctrong sáng và đầy đủ cho lý tưởng, hoàn toàn sốngvì tổ quốc, vì đại nghĩa của dân tộc, và nhất là vì cácthanh thiếu niên Việt Nam qua các thời.

Chúng ta hãy cùng nhau suy nghiệm, noigương hy sinh vì lý tưởng cao cả của các bậc Huynh

117

trưởng tiền bối mà đem hết “tâm trí ta chung cùngnhau”, tu dưỡng học tập, bồi đắp cho phong tràongày thêm bền vững.

Kinh nghiệm trong 100 năm qua, và 216 quốcgia trên thế giới (kể cả Việt Nam) đã cho thấy sự tốtđẹp của phương pháp giáo dục Hướng Đạo rất mựclớn lao trên đời sống công dân các nước ấy.

“Quốc gia hùng cường là do công dân có tánh khíhơn là tại sức mạnh võ trang”

Tánh khí con người gồm đủ 3 yếu tố:- Sức mạnh dẻo dai.- Tinh thần minh mẫn, và biết trách nhiệm của

mình trong xã hội.- Trí não mở mang và luôn luôn thích học hỏi.Trong việc xây dựng nhà Việt Nam, Hướng

Đạo lãnh phần đúc những viên gạch vững bền, đàotạo những công dân có tánh khí kiên cường, tự chủ,có tư tưởng tiến bộ, sống động, với những bàn taycứng cáp và nhất là có một tấm lòng chân thật, trongsạch và tận tâm để hiến dâng cho đất nước một thếhệ công dân hùng tráng, sẵn sàng phụng sự Tổ quốc,giúp ích xã hội.

Chúng ta tin chắc rằng, những năng lực trongtương lai của anh em Hướng Đạo Sinh sẽ góp thêmvào sức hùng cường của đất nước Việt Nam.

Hàn Giang, Mạnh Đông, Mậu TýTháng 11/2008

Cheo Sốt SắngNguyễn Kỳ Nam RS

118

“TÔI TRAO TƯƠNG LAI CỦA PHONGTRÀO HĐ CHO CÁC TRÁNG SINH”

BPBBT: Đầu đề do BBT đặt. Baden Powell đã

quyết định đúng, nếu có nhiều Tráng Sinh nhậnthức được bổn phận như trong bức thư sau:

Kính gửi Trưởng Nguyễn Thái HùngThưa Trưởng! Đi học về được bốn hôm rồi

nhưng hôm nay em mới viết được cho Trưởng vàidòng để kể thêm về tình hình khóa Dự bị, vì em phảihọc bù mấy ngày nghỉ để đi trại và làm bài tập nhiềuquá. Xin cám ơn Trưởng đã tạo điều kiện cho emđược tham dự khóa học, lại giúp đỡ cho em rấtnhiều để em có thể học tốt. Thưa Trưởng, có đi học,đi sinh hoạt chung với ACE Hướng Đạo từ nhiều nơi,mới cảm thấy được niềm tự hào khi là một HướngĐạo Sinh của Đạo Cần Thơ. Vì uy tín quá lớn màTrưởng đã tạo ra trong Ngôi nhà Hướng Đạo nênchúng em làm gì, học gì cũng được người ta ủng hộ,giúp đỡ (Từ chuyện giúp em làm web, và hôm nay làchuyến đi học Dự bị ngành Tráng). Và nhất là mìnhluôn nhận được sự nễ phục của nhiều người. Khi màquan niệm “Cần Thơ chơi đúng” cùng “đường lốitrung dung” của Trưởng được nhiều đơn vị noi theo.Về khóa học, em hoàn toàn thỏa mãn với chươngtrình do ban huấn luyện sắp đặt. Rất chặt chẽ, từthời gian, phương thức học cho đến chất lượng bàigiảng. Hầu như chúng em không còn thời gian rảnhrỗi nữa: sáng dậy từ 4h30, tham dự Thánh lễ, chàocờ, dự giờ tinh thần rồi vào thẳng khóa học. Buổi tốihọc đến 10h, khi về lều thì phải viết báo trại, viết bàithu hoạch để nộp, tụi em chỉ ngủ được gần một giờ.

119

Tuy vậy vẫn luôn thấy hưng phấn. Phương thức họckhá là hay, công cụ Projector được khai thác tối đa,cùng phương thức thảo luận nhóm luôn luôn thay đổi.Bài giảng rất hay đồng thời luôn bám sát thực trạngHướng Đạo ngày nay, có nhiều cải tiến thay vì khưkhư ôm lấy thủ bản đã có nhiều vấn đề bất cập.Chính nhờ những bài học mà Trưởng đã dạy emdưới Cần Thơ, cùng việc soạn thảo dữ liệu choTrang Giúp ích mà em có một số vốn tương đối vững,nên trong những phát biểu của mình em cũng cảmthấy tự tin hơn vì có nguồn đối chứng vững chắc.Phải thực sự nhìn nhận là Hướng Đạo Sinh Cần Thơđược đào tạo rất kỹ càng về Lý thuyết cùng nguyênlý Hướng Đạo (Xin nên ra một ví dụ tiêu biểu là trongcâu hỏi: Nêu các Nguyên lý Hướng Đạo thì không cókhóa sinh nào trả lời đúng, có người nói 8 nguyên lý,người thì không nhớ. Trong khi dưới Cần Thơ, lầnnào học Trưởng cũng nhắc đi nhắc lại cho chúng emvề ba nguyên lý “Thượng, Tha, Thân”). Những kiếnthức mà em có sau buổi học giúp em tìm ra nhiềuhướng phát triển Toán của mình. Đồng thời áp dụngvào để giải bài toán mở rộng đơn vị và nâng caochất lượng thành viên. Hy vọng tới một ngày khôngxa, chúng em từ những người đưa tay cho cácTrưởng nâng đỡ sẽ trở nên cứng cáp để dìu dắt cholớp đàn em sau này. Đôi khi em vẫn nghe lời nóirằng: “hướng đạo Cần Thơ đang gặp kiếp nạn”, xinthưa rằng không! Hướng Đạo Cần Thơ chưa hề gặpmột kiếp nạn nào, mà trái lại còn nhận được rấtnhiều may mắn. Từ một con số không, Hướng ĐạoCần Thơ được xây dựng nên bằng chính sự hy sinhtâm trí, vật chất và cả sự “an nguy” của những ngườitiền phong. Trong khi cả nước đang “chơi chui” mà

120

Cần Thơ đường hoàng nắm trong tay “giấy phépsinh hoạt” đến hai năm trời. Chỉ trong một thời gianrất ngắn mà Hướng Đạo Cần Thơ được cả thế giớibiết qua Bách khoa Thư WikiPedia. Các vị Huynhtrưởng Tiền bối thì luôn dành cho Hướng Đạo CầnThơ sự ưu ái. Các HĐS từ Liên Ngành, Liên Tỉnhthành cho đến gia đình Xuân Hòa... luôn có mốiquan hệ tốt đẹp với Cần Thơ. Khi so sánh với tất cảcác đơn vị trong cả nước xin hỏi đâu là “kiếp nạn”,và đâu là “may mắn”. Chính phần nền móng củaHướng Đạo Cần Thơ đã được xây dựng quá vữngchắc. Thì việc xây dựng Hướng Đạo Cần Thơ khôngcòn khó khăn nữa. Những người đã nhận được quánhiều từ phong trào nếu không làm được công việcấy chắc không khỏi hổ thẹn với cụ BP, với các bậcHuynh trưởng đi trước cùng Huynh trưởng TiềnPhong. Em chúc Trưởng nhiều sức khỏe và công táctốt.

Tráng sinh Vũ Trọng Phúc

121

ChuyÖn H­íng §¹oChuyÖn H­íng §¹o lµ chuyÖn c¾m

tr¹iCïng trêi cao, biÓn réng, nói,

trêi xanhRÊt cã thÓ nhiÒu ng­êi chª qu¸

d¹iNÖm Êm ch¨n ªm bá cho ®µnh

ChuyÖn H­íng §¹o lµ chuyÖn trßch¬i

Ch¬i rÊt v« t­ gi÷a cuéc ®êiKh«ng kÓ quyÒn cao hay chøc

trängKh«ng danh kh«ng lîi chØ vui

th«i

ChuyÖn H­íng §¹o lµ chuyÖn h¸tca

H¸t ®Ó vui ng­êi còng gióp taDÑp bít muén phiÒn, quªn gian

khãH¸t ®Ó t©m hån në thªm hoa

ChuyÖn H­íng §¹o lµ chuyÖn anhem

GÆp mét lÇn nh­ ta ®· th©n quenBá hÕt so le quªn dÞ biÖtGi÷ chung ®­êng h­íng cña

Powell

122

¤i ! H­íng ®¹o ta, chuyÖn cßnnhiÒu

Xin nh­êng ai ®ã nãi tiÕp theoChuyÖn “löa dÆm ®­êng, ®ªm tÜnh

tóc”ChuyÖn nhí ®õng quªn; “LuËt

m­êi ®iÒu”Gà gan dạ

Cao Huy Chương

Thử áp dụng quy tắc 20-60-20 trongquản lý & xây dựng Tráng Đoàn

BBT: Trong chương trình Huấn luyện Bằng Rừng Thế kỷ XXI,ngoài phần kỹ năng HĐ còn chú trọng phần Leadership chẳng những

dành cho các Trưởng của Phong trào mà còn đào tạo những ngườiquản lý cho đất nước. Chúng ta thử làm quen với quy tắc 20 – 60 – 20

trong việc quản lý nhân lực của các đơn vị & xí nghiệp.Nếu bạn đã có ý nghĩ tiêu cực rằng "đào tạo &

động viên Tráng sinh mà chẳng có kết quả nào” thìhãy suy nghĩ lại... Vì một Huynh trưởng giỏi chắcchắn tạo ra nhiều kết quả hơn cả mong đợi thay vì biquan và bế tắc.

Tôi đã từng điều hành 1 công ty hàng ngànlao động, với biết bao ràng buộc nào là Iso, nào làSA, nào là 5S... nhưng tôi thấy rất dễ chịu vì mọichuyện đều có qui trình và trách nhiệm rõ ràng.Nhưng khi chỉ huy 1 đơn vị Hướng Đạo tôi cảm thấyrất khó khăn, dù là tất cả mọi người đến với HĐ đềudo sự tự nguyện. Tôi có nhiều bạn là Tráng Trưởngcầm Tráng đoàn hỗn hợp nam và nữ, nhưng nhiềunăm Tráng đoàn không phát triển, sĩ số trên sổ sáchthì đông vài ba chục Tráng sinh, nhưng khi họp thì

123

lèo tèo không quá chục người từ đó sinh ra tâm lý biquan, nhiều Huynh Trưởng chấp nhận tình trạngtrung bình trong đội ngũ của mình và viện ra nhiều lýdo để ngụy biện trong đó 1 lý do thường hay đề cậpnhất là "tại vì nhà nước chưa cho phép hoạt động,phải chơi chui, nên kết quả vậy thôi...", nhưng ý nghĩnhư vậy thì có 1 phần chấp nhận thực trạng nhưng1 phần khác thì tự trong lòng cũng bực bội, nên sinhra chán chường cáu gắt với cộng sự. Lẽ ra mìnhphải biết lỗi đò là do mình và trước hết phải độngnão suy nghĩ và tự tin tạo nên 1 sự đổi mới từ tinhthần đến năng lực người cộng sự và đoàn sinh trongđơn vị trong đơn vị của mình quản lý.

Xin các Huynh Trưởng và các bạn nhớ là đơnvị sinh hoạt trung bình là không đủ yếu tố để phongtrào vươn lên tầm cao mới, nhất là trong tình hình"giữ lửa" hiện nay. Nếu các Huynh Trưởng và cácbạn chấp nhận trung bình là bạn đang đẩy đơn vịcủa mình đến chỗ bế tắc và dần dần đến sự tan rã.

Theo kinh nghiệm của tôi là 1 người làm côngtác quản lý 1 công ty sản xuất hơn 20 năm từ banđầu chỉ 60 công nhân nay đã lên trên 2000 côngnhân có đủ mọi trình độ khác nhau, từ công nhântrình độ cấp I bổ túc văn hóa đến trình độ Đại học, từchỗ người quản lý trình độ văn hóa cấp 2, cấp 3 cótay nghề cao, mâu thuẫn với người được đào tạochuyên ngành tốt nghiệp Đại học có lý thuyết... Tôiđã áp dụng quy tắc 20 - 60 - 20 cho từng nhóm nhỏ,từng ngành nghề, từng phân xưởng sản xuất... vàsau một thời gian đạt được kết quả rất khả quan.

Bây giờ hãy tìm hiểu quy tắc 20 - 60 - 20 là gì?Đây là 1 tỷ lệ phổ biến về tình trạng năng lực củanhững người cùng cộng tác với mình hay là HĐS

124

của nhóm mình: 20% khá giỏi, 60% trung bình và20% yếu kém. Thông thường các Trưởng chúng tathường hay dồn sức cho nhóm 60% trung bình vìcho rằng 20% giỏi là ổn rồi, còn nhóm trung bìnhchiếm 60% cần phải quan tâm nhiều hơn vì nó là sốđông. Không phải vậy đâu, vì HĐ cần giúp người xấuthành tốt, người kém tiến bộ hơn lên!... Bạn hãy để ýđến nhóm 20% yếu kém nhằm tái đào tạo hay lột xácđi, muốn đào tạo hay thay 20% yếu kém này chúngta rất mệt, phải tốn nhiều công sức và thời gian. Nếuchúng ta không quan tâm thì nó sẽ gây nguy hại chocộng đoàn của mình, hãy chấp nhận sự mệt mỏi này,và 1 mũi tên bạn sẽ đạt được 2 mục tiêu: làm chuyểnbiến cả nhóm yếu lẫn nhóm trung bình (20% + 60%= 80%). Biểu hiện rõ nhất của HĐS yếu kém là nóinhiều làm ít, sinh hoạt không đều, mỗi lần bàn bạcchuyện giúp ích thì thường "bẻ ghi" hoặc hay phêphán khuyết điểm, sai sót của người khác, từ nhữngnhược điểm nầy chúng ta xây dựng 1 thang điểm cụthể tùy theo tình hình từng lúc (lấy theo tiêu chuẩnnhóm 20% khá giỏi đã đạt được) bằng cách hàngtháng yêu cầu nhóm 20% yếu kém đánh giá lẫnnhau trên thang điểm đã nói trên. Đồng thời TrángTrưởng hãy nói chuyện rõ ràng, với đối tượng này cómuốn duy trì cuộc giúp ích tại Tráng Đoàn hay không?Trong cuộc tâm tình này Huynh Trưởng cần minhđịnh quan điểm dứt khoát đối với những tráng sinhyếu kém không nhận thức được lẽ sống đích thựccủa mình. Tráng trưởng cũng phải sẵn sàng tạo cơhội cho tất cả những ai muốn thay đổi để vươn lên.

Muốn có kết quả tốt thì bản kế hoạch hoạtđộng cần mô tả công việc thật chi tiết, có đầy đủ yêucầu, quyền hạn, nghĩ a vụ cho từng vị trí. Tráng sinh

125

hay người cộng sự phải nghiên cứu kỹ để biết cầnlàm những gì mà đơn vị đang yêu cầu họ, mong đợihọ tuân theo đúng những điều được mô tả (NHƯỢCĐIỂM LỚN NHẤT MÀ CÁC HUYNH TRƯỞNGTHƯỜNG VẤP PHẢI HIỆN NAY LÀ THIẾU KẾHOẠCH) vì không có bản mô tả công việc thì ngườicộng tác hoặc Tráng sinh rất dễ rơi vào tình trạngmơ hồ, không xác định được vị trí của mình trongcộng đoàn. Vì vậy họ cứ đinh ninh rằng do tựnguyện mà đến với HĐ là họ đến bằng sự tự nguyệnnên muốn gì thì làm nấy!

Sau khi có bản mô tả công việc thì HuynhTrưởng hãy giao gươm lệnh là "phương pháp hàngđội" cho Toán Trưởng.

Hàng tuần căn cứ vào bản kế hoạch sinh hoạtmà Tráng Trưởng thẩm định, nếu người cộng sự củamình có vẻ khá mà toán sinh hoạt không ra gì thì hãyxem lại việc mình giao có phù hợp với khả năng họkhông. Nếu do Huynh Trưởng phân công sai lầm thìphải nhanh chóng đổi ngay không để lãng phí tinhthần của người cộng sự.

Nếu đã thay đổi vị trí rồi mà người cộng sự vàTráng sinh vẫn không ra gì thì cần coi lại cách đàotạo, và cần thay đổi cách huấn luyện của mình. Nếuđã tái đào tạo lại rồi nhưng vẫn không có kết quả thìđành chọn giải pháp tệ hại nhất là thay người. Đừngchần chờ, đừng nhân nhượng vì nhân nhượng làhỏng cả việc chung.

Sự chuyển biến của nhóm 20% yếu kém nhấtsẽ thúc đẩy nhóm trung bình 60% và người HuynhTrưởng cũng cần nhớ là phải có xây dựng phươngthức quản trị cụ thể cho nhóm này.

126

Cách làm này có lợi thế là những ai có tâm lýtrì trệ trong từng nhóm sẽ bị tác động mạnh và họnhìn vào các Huynh Trưởng hành xử để tự điềuchỉnh mình.

GẤU ĐA THIỆN

MÌNH VÌ MỌI NGƯỜI…Nhìn trăng rằm sáng vằng vặc trên Vịnh Vân

Phong, bấm đốt ngón tay thấy còn 1 tháng nữa làđến ngày Vu Lan Báo Hiếu… tâm trí mông lung nghĩđến Cha mẹ và thân nhân cùng những huynh đệHướng Đạo đã lìa rừng… rồi bỗng thấy mình lạcbước đến một nơi xa lạ, cũng có thành cao hào sâunhư cửa Ngọ Môn nhưng có vẻ thâm nghiêm cổ kính,định thần nhìn kỹ thấy 4 chữ thếp vàng “Diêm VươngLãnh Địa” nét khắc bay bướm như thư họa của SongNguyên. Bên cổng thành có đám đông người đangchen chúc xem bảng cáo thị. Với bản tính thích tìmhiểu của một HĐS, tôi cũng chen vào xem cho rõ sựtình thì thấy mấy dòng chữ: “Thông báo để mọi giớibiết: Nhân dịp Đại lễ Vu Lan, Diêm Vương ra lệnhmở rộng Âm Phủ Môn cho người ở Trần thế xuốngthăm thân nhân để thấy đời sống ở Suối Vàng khônghẳn là cảnh đọa đày của Địa ngục như người tathường đồn đại. Lưu ý thân nhân đừng mang theo“đồ thăm nuôi” vì dưới này cũng có đầy đủ mọi thứ.Cuộc sống sung sướng hay cực khổ chẳng qua làdo thái độ hành xử của mỗi người chứ không phải vìthiếu thốn vật chất. Hãy xuống tham quan rồi sẽ rõ!”

Bấy lâu nghe đồn dưới Âm Phủ rất ghê rợn,lòng còn ngại ngần nhưng vì hiếu kỳ nên tôi cùngđoàn người rụt rè đi qua cổng. Nét lo sợ của mọingười đều tan biến trong chốc lát vì nơi này cảnh vật

127

cũng vui tươi chứ không hẳn âm u rùng rợn như lờiđồn đoán xưa nay. Đường sá cũng cán bêton nhựa,sông Nại Hà nước cuồn cuộn chảy với cá lội từngđàn…. Cũng có cầu dây văng bắt qua vững chãichẳng thua gì cầu Mỹ Thuận, có cả bến phà to lớnnhư “bac” Cần Thơ chứ không phải là cầu khỉ cheoleo hay những chiếc ghe tam bản mỏng mảnh như látre để những người “phận bạc” rơi xuống sông đầyThuồng luồng, cá sấu đang há mõm đợi sẵn.

Xuống đến nơi thì đã đúng Ngọ, mọi người ởÂm Phủ đang tề tựu ở nhà ăn tập thể để dùng bữatrưa. Chúng tôi được dẫn đến đó tìm thăm thân nhân.Các dãy bàn bày la liệt với đầy đủ thức ăn chay, ănmặn, ăn kiêng cho mọi người theo Tôn giáo khácnhau, mùi vị thơm ngon, cơm sốt canh nóng chúngtôi nhìn cũng thèm nhỏ dãi… có điều khác lạ làmuỗng nĩa dài cả mét và quy định mỗi người chỉđược cầm đầu cán để xúc thức ăn mà thôi. Mỗi bàndành cho 10 người cũng như đi dự tiệc cưới vậy, cứđủ người thì bắt đầu ăn, sau 30 phút thì đứng dậy ravề ai làm việc nấy chứ không la cà nhậu nhẹt.

Để tìm người thân, tôi đi qua các phòng vớinhiều dãy bàn đầy ắp thức ăn, thế mà mặt mọi ngườiđều thiểu não, đang đói meo mà chẳng được miếngnào vào bụng vì múc thức ăn cho mình thì muỗngnĩa dài quá đưa ra tận sau tai, nghiêng mặt ngửađầu chưa kịp ngoạm thì lóng cóng làm thức ăn rơivãi xuống đất… vì vậy cho đến hết giờ ăn mà chưađưa vào miệng được miếng nào đành lủi thủi về chỗở với cái bụng xẹp lép…

Văng vẳng ở phòng bên có tiếng nói cười rònrả nghe quen quen, tôi rảo bước qua đó xem thì thấyđúng là Sếu Siêng Năng Trần Văn Khắc đang ăn

128

uống chuyện trò với Hổ Sứt Hoàng Đạo Thúy, ChồnFennec Tạ Quang Bửu, Hồng Sơn Dã Mã Võ ThànhMinh, Trâu Mơ Mộng Trần Duy Hưng, Gà Hùng BiệnTrần Điền, Cọp Thẳng Thắn Nguyễn Chữ, TrâuSiêng Năng Tôn Thất Dương Vân, Hổ Cáu Trần VănThao, Cáo Vui Vẻ Nguyễn Xuân Long, Hoẵng ĐaNgôn Vũ Thanh Thông, Trâu Cần Cù Trần HữuKhuê…. lại có cả Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận,các LM Lefas, Nguyễn Văn Thích, Đoàn Thái Đức,Mai Nghị Luận… vừa ăn vừa chuyện trò với Hòathượng Thích Đức Tâm, Đại Đức Thích Như Mãn…ai nấy đều béo tốt phương phi vì biết dùng muỗngnĩa của mình lấy thức ăn cho người khác… các Chađút thức ăn chay cho các Thầy, các Thầy gắp gà rôti,thịt hầm đút cho các Cha… thật là thân tình, vui vẻ,ăn uống no nê.

Bỗng nghe tiếng hia lộp cộp đi vào, thì raDiêm Vương vi hành “thăm thần dân cho biết sựtình”, thấy chúng tôi Ngài nói: “Quý vị thấy rõ ràngđấy nhé! Ở đây chẳng hà khắc hoặc bạc đãi ai đâu!Các bàn đều có đầy đủ đồ ăn thức uống như nhau.Nếu biết cư xử “Mình vì mọi người và mọi người vìmình” như các vị này thì dù ở Âm Phủ cũng thoảimái giống như trên Tiên giới mà thôi!”

o0oMột hồi tù và dài làm tôi giật mình tỉnh giấc…

Trưởng trực báo hiệu cho toàn trại một ngày sinhhoạt mới đang bắt đầu với bài hát của Hoàng Quý:“Sáng rồi! Sáng rồi! Anh em ơi! Chim hót trên cànhcây. Mau dậy! mau dậy! Anh em ơi! Mây sớm baycuối trời…”

Nhìn anh em trại sinh, nhiều người lưng đãcòng, đầu đã bạc mà vẫn còn vui vẻ quây quần bên

129

nhau, lòng tôi mừng thầm: “Anh em mình đang điđúng hướng: với tình huynh đệ chân thành, với quanniệm rộng rãi – hòa đồng, và không phân biệt đối xử,thì dù sau này có xuống Suối Vàng cũng đâu ngại gìcực khổ, đọa đày!”

Sư tử đảm đươngCảm nhận: Từ “Gậy Đường” đến “Huy

Hiệu Rừng”Niềm tin và trách nhiệm

Thưa quý Trưởng Bảo huynh,Thưa quý Trưởng trong Ban Huấn luyện HHR,Cùng các “Bạn Đường” của tôi.Đã bao năm tháng qua rồi, tâm trí tôi vẫn còn

nhớ mãi cái ngày của năm 1972 ấy, lòng nao naochờ đến với tất cả niềm tin: ngày tôi Lên Đường.

Còn đây, lời dặn dò của Trưởng bảo huynh,lời động viên chân tình của các Trưởng già trongChâu, Đạo, lời gởi gắm của Trưởng Châu Trưởng,chủ lễ buổi Lên Đường của tôi: “… Này đây chiếcgậy nạng: nạng chia hai nhánh, hai nẻo đường,người bạn đường của anh, hai nhánh tượng trưnghai ngã đường Thiện – Ác trong suốt cuộc đời củaanh – nhánh ngắn biểu trưng ngõ cụt, nhánh dàitượng trưng con đường dài, nói lên con đường trướcmặt anh sẽ rất dài, nhiều gian nan thử thách… Anhhãy cầm lấy gậy nạng này mà đi và hy vọng anh sẽchọn con đường dài, con đường hướng thiện, gậy sẽgiúp anh luôn vững vàng đi tới để giúp ích…”

Lễ “Lên Đường” như vừa mới đó, bao suy tưtrong đêm “lửa Tĩnh Tâm”, và sau một đêm dài bênngọn đèn bão trong căn lều giữa vùng đồi núi Thiên

130

Thai… những suy nghĩ trách nhiệm còn ở phía trướcmà các Trưởng đã ân cần dặn dò và kỳ vọng nơitôi… Với lòng tin và quyết tâm giữ vững bằng nhữngviệc làm giúp ích, trách nhiệm mãi nhắc nhở tôi gắngvượt qua.

Nhớ những buổi xuất du cùng với các TrángĐoàn bạn, những buổi hội luận cùng nhau, chia sẻkinh nghiệm cho nhau, cùng một hướng đi chung:hướng đi Giúp ích… Nhớ lời BP “…Khi nói TrángSinh đi trên Đường, tôi không có ý nói đến một cuộcphiêu lưu không mục đích, tôi muốn nói Anh hãy tìmhướng đi cho Anh qua những con đường thích thúvới một mục đích rõ rệt trước mắt…”

Nhớ ngày tôi gia nhập Phong Trào (NgànhTráng – 1966) với sự dìu dắt và tín nhiệm, ủy thác tôithành lập 2 toán Tráng gồm các giáo sinh trườngTrung học Sư Phạm do Trưởng Tôn Thất Lôi làmTráng Trưởng và là đương nhiệm Hiệu TrưởngTrường Sư Phạm lúc đó; những năm tháng dạy tạitrường SP và trong sinh hoạt Tráng Đoàn, tôi đãcùng các em Tráng Sinh hàng tháng tham gia cùngđội Chữ Thập Đỏ của Tỉnh đi cứu trợ đồng bào cácvùng quê xa, miệt Phong Điền, Phú Lộc… sửa chữanhà cửa sau bão lụt, cấp phát thuốc, gạo theo địnhkỳ… những buổi đi sinh hoạt như thế lại một lần tôicùng các em Tráng Sinh được dịp gần gũi với đồngbào, cùng nhau trao đổi những suy tư về công tácgiúp ích và cho chúng tôi những điều mới lạ hữu íchtrong cuộc sống cộng đồng…

Châm ngôn của Ngành Tráng là “GIÚP” thìthiết nghĩ nếu Tráng Đoàn không có công tác giúpích thì không xứng đáng là Tráng Đoàn – công tácGiúp ích là cái sườn nhà, không có sườn nhà thì nhà

131

cũng đổ. Một Tráng Đoàn không có công tác Giúpích thì chỉ là một tổ chức rỗng tuếch mà thôi…

Giúp ích là nền tảng xây dựng ngành Đường,nó đưa thanh niên từ những tư tưởng lý thuyết bằngnhững tiếp xúc với thực tại xã hội – Công tác Giúpích là trách nhiệm của Tráng Sinh, là trách nhiệmcủa Toán và cũng là trách nhiệm của tập thể TrángĐoàn.

Tôi thiết nghĩ, công tác Giúp ích chẳng nhữngđáp ứng nhu cầu của dân chúng địa phương, thanhân, mà còn giúp Tráng Sinh khám phá đượcnhững vấn đề xã hội bức thiết mà trách nhiệm củathanh niên (Tráng Sinh) là phải nhận lãnh và làmtròn trách nhiệm của một công dân - với ý thức vàvai trò của một Trưởng HĐ, tôi vẫn hằng suy tư, lolắng về nề nếp sinh hoạt của Tráng Đoàn hiện nay…còn đâu những buổi Hội trại xuất du, những trao đổiý kiến về Ngành Đường, vấn đề Giúp ích, bảo vệ môitrường cứ lảng vảng trong tâm trí tôi.

Qua các kỳ tham dự trại Huấn luyện (Dự Bị,Bạch Mã ngành Tráng những năm 1970, 1971, rồi lễLên Đường, những buổi nghe thuyết trình của cácTrưởng già đầy kinh nghiệm cùng các Tráng Đoànbạn về nghề Trưởng, về Giúp ích, tôi càng vữngniềm tin đối với phong trào.

Từ sau 1975, một khoảng thời gian khá dài,sinh hoạt phong trào gần như quên lãng, ACE/HĐtoàn quốc chắc cùng một suy nghĩ như tôi… mongmỏi chờ đợi, ước mong có một ngày phục hoạtphong trào… Gậy Đường hờ hững, Tráng Sinhmong chờ, có chăng nếp sinh hoạt Bầy, Thiếu ở mộtvài địa phương trong cả nước để níu kéo, để thứctỉnh…

132

Rồi sau Khóa HL/HHR-LĐT/UV tại TùngNguyên Đà Lạt - Vân Phong Nha Trang (tháng 5 vàtháng 7/2008), trong buổi lễ bế mạc, với câu chuyệncuối khóa của Trưởng LT. Tôn Thất Sam KhóaTrưởng, khi trao tượng trưng khăn quàng Gilwell vàHHR cho một số Trưởng, đã nói: “… Các Trưởnghãy nhớ rằng, kể từ bây giờ các bạn là sứ giả huấnluyện, các bạn đã trở thành sứ giả của Gilwell… cácbạn sẽ tiếp tục chấp hành những chuẩn mực củaphong trào mà các bạn đã thu thập được ở nơiđây…” - lại một lần nữa niềm tin và trách nhiệm lạinung nấu lòng tôi...

Trong phạm vi của bài viết này và với lòngmong mỏi xây dựng phong trào, qua tinh thần củaKhóa HL vừa qua, thiết nghĩ trách nhiệm của NgànhTráng nói chung không phải chỉ là công việc giúp íchmà còn có vai trò phát triển phong trào, giữ vững nềnếp sinh hoạt càng ngày càng phát triển bằng hànhđộng tích cực là xây dựng “Tráng Đoàn Dự Trưởng”hầu tạo một đội ngũ Trưởng có đầy đủ năng lực giúpích cho phong trào các ngành Ấu, Thiếu sau này…

Hy vọng với lòng mong mỏi thiết tha, rất mongđược sự tiếp tay chung sức của các Tráng Đoàn bạntrong Tỉnh cũng như trên toàn quốc.

“Tiếng gọi Lên Đường” còn vang… “Rèn chocao tâm trí, vì đời ra tay chèo chống…”

Thưa quý Trưởng, các “bạn Đường” thânthương, một lời hứa, một niềm tin – Chúng ta chungmột Đường lên, không ngại khó; lửa đã bùng, đuốcđã trao, dẫu đường còn dài, còn nhiều trở ngại… Vớiquyết tâm chúng ta sẽ vượt qua; vòng tay nối lại, kếtchặt mối dây, chúng ta xây dựng phong trào vì đànem thân yêu…

133

“…Hành trang ta đem trong ta; một khối óc,một tấm lòng, một ước mơ”

Thành Nội Huế, 10-10-2008Thân ái BBT Quý Trưởng và Các Bạn Đường

Gấu Kiên Tâm Phạm Hữu Hiệp (RS)LỬA TỪ HOA HỒNG

Mùa hè vào tháng 7 rất oi ả, Trại HL BằngRừng Liên Đoàn Trưởng - Ủy Viên đợt hai tổ chứctại Vịnh Vân Phong ở Nha Trang, không vì vậy màlàm giảm lòng nhiệt huyết của Ban Tổ Chức cùng 45khóa sinh từ Huế, Đà Nẵng, Bình Định, Nha Trang,Đà Lạt, Sài Gòn, Vũng Tàu, Vĩnh Long, Cần Thơ,...tập hợp về đây. Trong vai trò giúp ích, tôi tráng sinhCần Thơ hăm hở lên đường.

Đi trại là để học, đó là tiêu chí của HĐS,chuẩn bị hành trang đầy đủ với châm ngôn sắp sẵn,tôi yên trí một cuộc phiêu lưu kỳ thú, mơ mộng, thếnhưng khi đến đất trại, trước mặt tôi là các U70, cóthể gói gọn trong 4 từ “già xác, trẻ hồn”. Các Trưởngthật yêu đời lạc quan, nhìn thế sự một cách nhẹnhàng, đôn hậu. Suốt 4 ngày trại không ngủ đượctrong lều vì nóng, nhờ thế tôi lang thang trên bãi biểnlân la trò chuyện, tâm tình với các “lão tiền bối” vàngộ ra rằng mình còn quá trẻ con, quá non kém giữamột rừng sao Bắc Đẩu thật đúng như câu “gừngcàng già càng cay”. Cùng hội luận với các Trưởng vềbài khóa vừa học, lại được học thêm, phân tích sâuthêm. Trong hội luận cũng tranh cãi sôi nổi, quyết liệttrên tinh thần đoàn kết, dí dỏm, các Trưởng đã tìmđược điểm chung của vấn đề một cách bao quát,tròn trịa và đầy thuyết phục.

134

Phút chót của bài khóa, Khóa trưởng giớithiệu hai doanh nhân thành đạt “Gấu Đa Thiện vàSói Vui Tính” với phần gợi ý về phương thức gâyquỹ cho Liên đoàn, rất hữu dụng và khả thi. Cáctrưởng đưa ra những ví dụ cụ thể, rạch ròi từ việcnhỏ đến việc lớn mà mỗi tráng sinh có thể thực hiệntrong khả năng của mình, những kế hoạch rất đơngiản và hữu hiệu, thế mà một tráng sinh như tôi cứngỡ mình vào đời với kiến thức tương đối đã thuthập được từ Trường Đại Học, tôi đã nhận thấyđược lỗ hổng của mình, thiếu sót là đây, khiếmkhuyết chỗ này. Một bài khóa vỏn vẹn 30 phút lại mởcho tôi một cái nhìn thực tế để thầm nhủ “NgựaNhanh Nhẹn ơi mi còn chậm, còn ngây ngô lắm”.Gấu Đa Thiện là bảo huynh của tôi, nhìn bảo huynhthao thao trong 15 phút đó, lòng thấy hãnh diện vìđược làm bảo đệ của anh, nghe anh tâm tình từngchút những chắt chiu để góp phần “làm Hướng Đạo”tôi thật chua xót và hổ thẹn vì bấy lâu bảo đệ tôi vôtư “chơi Hướng Đạo”. Nhớ đến buổi đi trại ở Hà Tiênanh đổ đường từ Cần Thơ đến đất trại để giảng chochúng tôi bài khóa về “Phương pháp Hàng Đội vànhững điều căn bản trong Hướng Đạo”, rót từng giọt,từng giọt kiến thức và tri thức cho đàn em chỉ mong“mưa dầm thấm sâu” rồi quầy quả ra về với muônvàn công việc đời thường đang vây kín. Đêm ấy tuykhông ở lại để dự lễ tĩnh tâm của tôi được, nhưng nụcười và ánh mắt tin tưởng của bảo huynh như nhắnnhủ, chúc mừng tôi vào cuộc hành trình mới, dấnthân để cống hiến cho xã hội, nhân quần.

Trở lại với lễ hội già làng diễn ra vào đêm cuốicùng để kết thúc khóa huấn luyện, trong hình dạngthổ dân, tôi được hóa trang bởi bảo huynh và Tráng

135

Trưởng, họ “tô son điểm lọ” để tôi trở thành thổ dânchính hiệu với mặt đen vì lọ nghẹ, thân trắng vì bộtmì, môi vểnh đỏ với màu son thật “sốc”, đêm nhảylửa thành công và ấn tượng để lại hệ quả cho tôi làcơn ngứa toàn thân trong giấc ngủ chập chờn. Ôi! kỷniệm này tôi không thể nào quên, cảm xúc nàykhông bao giờ phai nhạt.

Cuộc sống thấm đượm tình anh em, tình đồngđội lên cao trào khi kết dây thân ái. Đến trại trườnglần này các trưởng đa phần U70 và U80, tuổi càngcao nhiệt huyết càng nồng cháy, giây phút quantrọng ở cuối trại khi trao Bằng Rừng cho một sốTrưởng đủ điều kiện, các trưởng đã trải đời đến từngtuổi này, có sung sướng khổ đau nào mà các trưởngchưa từng gặp, thế nhưng giọt nước mắt cảm xúclăn trên các nếp nhăn ấy, trong giờ phút trọng đạinày mà các trưởng đã chiến thắng với “cái tôi”, cùngvươn lên để hoàn thiện mình một cách tốt nhất.Ngày mai, lần trại tới, liệu có còn đầy đủ hay khôngnhững gương mặt hôm nay!? Câu hỏi không lời đápấy càng làm cho tôi biết quý trọng từng giây phút củahôm nay.

Cuộc vui nào cũng phải tàn, giờ chia tay đãđến, các trưởng cất cao tiếng hát vang động vịnhVân Phong, lòng dặn lòng đừng quên lời tuyên thệ,quên nghĩa làm người. “Làm người” chỉ hai từ ngắnngủi giản đơn, thế nhưng không dễ gì làm tốt đượcnếu chúng ta không tự học hỏi, rèn luyện, nâng mìnhngày một tốt hơn, sống cho đẹp hơn. Riêng tôi quachuyến đi này đã cảm nhận được cái cốt lõi cần thiếtcủa hai từ “làm người” đó, mà bấy lâu trong suốt haimươi lăm năm từ lúc chào đời đến nay tôi chưa

136

thông suốt, thấu đáo. Tôi tự nhủ lòng: chiêm nghiệm,chiêm nghiệm - giữ lấy, giữ lấy.

Một hạt cát giữa sa mạc, một con kiến giữarừng GILWELL. Tôi xin một lần cảm ơn bảo huynhcùng các trưởng đã tạo điều kiện cho tôi được vinhdự phục vụ ở lần trại HL này. Cám ơn các trưởng lãođã truyền thụ kinh nghiệm, kiến thức quý báu để tôibước vào đời đầy sức sống với một hành trangphong phú. Trong vai trò Tráng sinh phục vụ tôi thậthổ thẹn chưa làm được gì nhiều cho trại, nhưng bảnthân mình lại thu thập được rất nhiều điều giúp ích từcác trưởng lão, giá trị đó không thể cân đo bằng tiềnbạc, bằng vật chất vì đó là giá trị của nhân văn. Đócũng chính là quà tặng quý báu cho những ai biếtthưởng thức và trân trọng cuộc sống này với thôngđiệp “hãy cùng làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn”.

Lời nói chân thành nhất đến với các trưởngtrong khóa này: em xin kính chúc các trưởng “VẠNTHỌ VÔ CƯƠNG”, luôn là cây cao bóng cả để chechở và dẫn dắt cho đàn em.

Kính chúc, kính chúcTráng sinh giúp ích: Nguyễn Văn Đém

Ngựa Nhanh Nhẹn

137

NHỚ TRẠI TRƯỜNG TÙNG NGUYÊN !Tùng Nguyên ngày xưa còn hay mấtChỉ thấy cỏ cây chen nhau mọcThông già cao vút đứng bên nhau,Hoang vắng rừng thông ơi thương nhớCảnh cũ người xưa đang đứng đóNgỡ ngàng như mộng, như mơNhớ bạn ngày nào, người còn kẻ mấtTrại Trường yêu dấu cũng mất luônNhìn nhau ta lại nhói trong timTừng bước nhẹ nghĩ về quá khứNay vui đùa ăn ngủ cùng nhauTrong mấy ngày, sao nhiều kỷ niệmĐể bây giờ nhớ nhớ thương thươngMáu HĐ vẫn tràn đầy sức sốngChúng mình về đây trong mấy ngày ngắn ngủiTay trong tay sao nước mắt cứ tuôn tràoVẫn biết ngày mai chúng ta còn gặp lạiMà sao trong lòng vẫn thấy vấn vươngVì tuổi già nên sợ cái tương laiCái vô thường của tạo hóa ngày maiCố giữ lấy tinh thần đoàn kếtHãy giữ gìn sức khỏe để gặp lại kỳ sau.

Đà Lạt 28-10-2008Hươu Hiền HòaHuỳnh Hữu Huy

138

HỒN MA TRÊN ĐỒI TÙNGNGUYÊN

SáoThú vui cao nhất của HĐ là đi trại. Được ngủ d

ưới lều giữa núi đồi, nghe mưa rơi tí tách là một đammê của nhiều HĐS.

Tối 2.5.2008 không có khóa học đêm, các khóa sinh được sinh hoạt tự do, chúng tôi tức thì móc ráp nhau được 6 người kéo nhau lên đồi Tùng Nguyên.

Hành trang gọn nhẹ: 1 lều, đồ ngủ, 2 kg khoailang, 3 kg bắp tươi, nửa kg thịt heo ướp sẵn… một xịrượu thuốc…

Dựng lều ngay ở chỗ Minh Nghĩa Đường nămxưa. Trời nhá nhem tối, bếp lửa bùng lên, trà nóng, bắp nướng, khoai lùi, rượu thịt dùng tùy thích. Sáu chiếc võng bao quanh bếp lửa hồng.

Nằm trên võng đu đưa nhè nhẹ, bâng khuângnghĩ đến chốn này ngày xưa tấp nập dường nào mà

139

ngày nay đìu hiu thái quá. Chạnh lòng nhớ các Trưởng tiền bối năm 1936 đã tụ về đây để dự khóa trại đầu tiên của HĐĐD nay tất cả đã ra người thiên cổ.

Những người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ?

Tôi thương cảm ngâm 2 câu thơ hoài cổ thì bỗng thấy trời sụp tối, gió thổi vù vù, đá chạy cát bay rồi 2 tên quỉ sứ đầu trâu mặt ngựa, lưỡi hái tử thần sáng loáng xốc tới dẫn tôi đi. Một hồi lâu chúng đưa tôiđến tòa lâu đài cũ, cửa tam quan đề “Thập điện Diêm Vương đệ nhất”. Hai tên quỉ sứ nói:

- Ra mắt Phán quan đi.Quen thói HĐ tôi đưa 3 ngón tay phải lên chào.- Thằng quỉ, mày làm trò gì vậy. Mau mau quì

xuống. Hai tên quỉ sứ la hét om sòm.- A, tên này là HĐ, chuyên thổi tù và cho hàng

Tổng. Chuyển qua làng Bách Hợp để họ giải quyết.Hai tên quỉ sứ dường như nể HĐ nên nhẹ nhà

ng dìu tôi đi chứ không nạt nộ hùng hổ như trước. Chúng đưa tôi đến một khu vườn rộng thênh thang đầyhoa thơm cỏ lạ, chim chóc véo von chào mừng, vượn khỉ tranh nhau tặng trái cây…. Ngoảnh lui thấy hai

140

tên câu hồn biến mất, ngoảnh tới muốn ngất xỉu vì cảnh kỳ dị xưa nay chưa bao giờ thấy: voi lấy vòi đấm lưng cho cọp, sư tử dùng vuốt gãi ngứa cho hươu, cáo già chải tóc cho gà mái tơ…

Đang hãi hùng với cảnh tượng này thì tiếng tùvà vang lên, tất cả thú biến mất và cả trăm con ngườihiện ra. Họ thư thả đến ngồi chỗ đã định. Một người tầm thước tiến đến bụi cây tui đang ẩn mình, nói:

- Đừng sợ, anh em cả. Anh là Beo Hì Hì Nguyễn Hữu Huỳnh đây. Mấy ổng bảo anh ra mời chú vào.

Tôi bớt sợ, rón rén theo Tr Huỳnh, lòng nơm nớp lo âu nhưng khi nhìn rõ mặt các người tham dự thìyên tâm phần nào vì đa số Trưởng mình đã từng gặp:phía chỗ dành riêng cho Hội Trưởng thấy các cụ NaiNgơ Ngác Nguyễn Thành Cung, Sóc Già PhanThanh Hy, các cụ Lâm Toại, Nguyễn Văn Thơ, cụ mặc quốc phục đeo thẻ ngà chắc là viên ngoại triều đình Huế Trần Bá Vị. Bốn cụ còn lại chắc là kỹ sưNguyễn Lễ Hội Trưởng đầu tiên của HĐ Bắc Kỳ, kỹ sư Trần Văn Thân Hội Trưởng nhiều nhiệm kỳ của HĐVN, cụ Hội đồng Trần Văn Khá Hội Trưởng đầu tiên

141

của Tổng cuộc HĐ Nam Kỳ, giáo sư Hồ Đắc Hàm Hội Trưởng thứ 2 của HĐ Trung Kỳ.

Về chỗ dành cho TUV ngoài 3 vị đầu tiên là Hổ Sứt, Ngựa Rừng, Sếu Vườn còn có Gà Hùng Biện,Trâu Siêng Năng Dương Vân, cụ Huỳnh Văn Diệp,Nguyễn Hữu Mưu, Hải Ly Gan Dạ… Ở chỗ dành riêng cho Trại Trưởng thì người ngồi hàng đầu dáng thấp, da ngăm đen, môi dày, xấu trai thì biết đó là ChồnFennec, người HĐVN đầu tiên nhận 4 gỗ tại Gilwell và là HĐS Việt Nam đầu tiên được phong nhậm TrạiTrưởng Trại trường HĐ Đông Dương (1939). Kế bênthấy cụ Cò Yêu Đời, Cáo Vui Vẻ và Hoẵng Đa Ngôn.

Chỗ đông nhất là hàng ghế dành cho các ỦyViên của Bộ TUV, Châu Trưởng, Đạo Trưởng cùng một số rất đông các Trưởng tiền bối. Cố hết sức tôi cũng chỉ nhận diện được một số mà thôi: Bò Rừng GanDạ Nguyễn Xuân Trâm Châu Trưởng Kinh Nam, BáoTừ Tốn Nguyễn Hòe Châu Trưởng Quảng Thừa, MãSiêng Năng Phạm Văn Phụng Châu Tiền Giang, Diệc Bặt Thiệp Phan Kim Phụng, Cọp Thẳng Thắn Nguyễn Chữ, Ngựa Ỏm Tỏi Trần Văn Quế Châu TrưởngGia Định…

142

Nhiều hàng ghế dành riêng cho các Đạo Trưởng Ủy Viên Ngành, Tổng Thư Ký, Thủ quĩ Hội… thấycó các Trưởng Ngựa Chịu Khó Nguyễn Trung ThoạiTổng Thư Ký, Sư Tử Từ Bi Hoàng Tường, Đạo Trưởng Thừa Thiên, Hồ Văn Đệ Đạo Trưởng An Hải, GàMờ Lê Duy Thước, các Trưởng Nguyễn Lân, NguyễnCơ Thạch, Thái Văn Lung, Kha Vạn Cân, Beo KiênChí Tôn Thất Chỉ Đạo Trưởng Vạn Niên.

Loáng thoáng đó đây có cụ Mèo Duyên DángTrần Trọng Lân Phó TUV, UV Thiếu; cụ Sói Mơ Mộng Võ Văn Thơm Châu Trưởng, cụ Bồ Nông Hy SinhLâm Tô Bông người đã dệt cho Hội cả ngàn thước vải kaki. Tôi đang rảo mắt tìm người quen thì tiếng hôvang lên – HĐS SẮP – Phản ứng tự nhiên tôi đáp SẴN rồi cùng cất tiếng hát Hội ca với mọi người. Một tiếng hô khác vang lên: một phút “Chúc Phúc cho các HĐS VN còn tại thế”. Tiếng kèn vang lên vui chứkhông ai oán não nùng như phút mặc niệm ở trầngian.

Mọi người an vị xong thì Tr Hoàng Đạo Thúy đứng lên dõng dạc:

143

- “Hôm nay huynh đệ tỉ muội chúng ta tụ họp ởchốn đất thiêng Tùng Nguyên để đón chào vị Trưởng“tiên chỉ” của HĐVN vừa mới lìa trần ở tuổi 102 về với chúng ta”.

Tr Thao đứng lên chào anh em. Tr Thúy tiến đến bắt tay Tr Thao thật lâu (Hà hà, Hổ Mài Nanh vớiCọp Yên Tử có thời hầm hừ nhau, bây giờ thì 2huynh đệ Hổ Sứt và Hổ Cáu mà thôi, một trưởng cạnh tôi nói nhỏ với vẻ hào hứng)

- “Chú Sáo đâu?” Hoàng lão Hổ gọi to.Tôi giật thót người lắp bắp: - “Dạ, dạ… cooó

em”.Trưởng Quạ Trầm Ngâm Tôn Thất Đỉnh ra dẫ

n tôi, nói khẽ: - “Bình tĩnh, bình tĩnh, mấy ông hỏichuyện HĐ trên dương thế, biết gì nói nấy, không phải ra vành móng ngựa đâu, đừng sợ”.

Trưởng Thúy hỏi: - “Tại sao hiện nay HĐVN nát như tương, chỉ nhóm người bé tí mà chia 5 xẻ 7, thọc nhau túi bụi… chẳng còn ra thể thống gì nữa. Xấuhổ và bỉ mặt bọn ta biết dường nào?”

- “Dạ, tui cũng xấu hổ lắm nhưng lỗi cũng do các Trưởng ngày trước không chọn ngày giờ tốt để

144

khai trương HĐ mà lại chọn ngày địa sát tam nươngXích tử tùng tử giáng trần quấy phá nên HĐ mới ranông nổi này”.

Mọi người chưng hửng, nhiều vị la lên: - “Nói bậy”. Tr Tạ Quang Bửu ôn tồn:

“Chú em nói sai rồi. HĐVN ra đời như diều gặp gió, phát triển mạnh khắp 3 kỳ. Chính chú cũng đãviết: một ông giáo làng, một cụ đồ gàn, một công chức xoàng mà làm nên sự nghiệp HĐVN, với 30.000 HĐS dưới cờ”.

- “Đúng rồi, cụ Khắc nói, chú em biết đấy, lúcđó nước ta có 19.657.000 dân mà HĐ có đến 3 vạnngười là một sĩ số lớn. Từ Cao Bắc Lạng đến Cà Mâu,HĐ rải đều cả 12 châu, có đâu như bây giờ chỗ có chỗ không…”

- “Thưa Trưởng Sếu Vườn, nhà nước bây giờkhông…”

Tôi đang ngon trớn thì một tiếng nói đanh thépcắt ngang:

- “Tớ biết cậu muốn nói gì rồi. Không có mộtnhà nước nào nỡ cấm cản một đoàn thể giáo dụcthanh thiếu niên tốt như HĐ. Chính phủ nào cũng mu

145

ốn có những đoàn thể tốt tiếp tay đào luyện côngdân hữu ích cho đất nước. Hơn nữa bác Hồ cũng đã từng là HĐS và năm 1946 là Hội Trưởng Danh Dự của hội ta.

Như vậy không có việc nhà nước cấm HĐ sinhhoạt mà chỉ chưa cấp phép sinh hoạt chính thức màthôi. Việc này lỗi tại chúng ta: “Bấy lâu nay chúng tachỉ có những bản điều trần nói lên cái hay cái đẹp của Phong trào chứ chưa có một hồ sơ, đơn từ chính thức nào xin lập Hội (vậy nhà nước biết căn cứ vào đâu). Giả dụ nhà nước tha thiết muốn cho HĐ chính thức hoạt động thì họ biết mời gọi ai đây.

Con đường duy nhất là anh chị em kết thànhmột khối duy nhất để khôi phục HĐVN mà thôi”.

A.A.A vang trời, tôi liếc nhìn trưởng vừa phátbiểu, cao to rắn rỏi: Đại tướng họ Phan; người đã viết1 câu xanh rờn: “Ai cấm cản HĐ là đắc tội với Bác Hồ” (Thư Đại tướng Mai Chí Thọ gởi Ban Tổ chức lễ kỷniệm 60 năm Bác Hồ nhận làm Danh Dự Hội TrưởngHội HĐVN được tổ chức ngày 31.5.2006 tại công viên Hoàng Văn Thụ)

146

- “Rứa đủ rồi. Thôi, cho chú ấy tham quan 1 vòng”. Tiếng ông đồ xứ Nghệ vang vọng.

Tôi tự do thơ thẩn, say mê cảnh lạ lùng: chị Sói Dí Dỏm Lê Thị Lựu đang cùng chồng là anh HươuTrắng hồ Ba Bể Ngô Thế Tân đang phục chế lại bứctranh chân dung cụ BP mà chị đã dùng 5 thứ ngũ cốc tạo thành năm 1935 để trưng bày tại Đại lộ BadenPowell trong trại họp bạn toàn quốc lần thứ nhất ởsân Mayer Sài Gòn.

Các chị Vành Khuyên Quỳnh Hoa, Ong Vẽ Hiền Lành Hồ Thị Vẻ UV.HL Hội Nữ… đang phụ giúp.

Dưới gốc cây hoàng đàn LM Nguyễn Văn Thích đang chơi cờ cùng Thượng Tọa Thích Châu Toànđang ghểnh sĩ chiếu tướng.

Trên thảm cỏ xanh tươi các nhạc sĩ HĐ như Văn Cao, Lưu Hữu Phước, Nguyễn Đình Thi, HùngLân, Thế Lữ… bàn cách thay các từ “HĐVN đuốc thiêng soi đường” vì thấy nó có vẻ tự tôn quá…

Khắp nơi vang lừng nhã nhạc, công múa,chim hót chào mừng, khỉ vượn sắp hàng tặng hoa quả. Tôi mê mẩn cảnh thần tiên này không muốn rời thì

147

gặp cụ Cò Yêu Đời chống dù đi tới. Mừng quá bèn lấy giấy bút để bút đàm. Cụ khoát tay cười bảo:

- Ở trần thế chán lời xàm tấu nói xấu lẫn nhaunên ta bế nhĩ, còn ở chốn này mọi người hòa ái nênta lại mở nhĩ, nghe rõ lắm. Em cần gì cứ nói.

- Em muốn ở lại chốn này.Trưởng Cò cười đáp:- Đâu được.- Cái dù không che được cán dù sao?- Ở cõi này 100 cái dù cũng không che nổi cái

cán.Cọp Thẳng Thắn và Hổ Rụng Răng đứng cạ

nh nghe tôi nói liền hầm hừ: - “Ngươi mất chất HĐ rồi,ở đây làm gì có tham nhũng mà nói chuyện cán với dù”. Nói xong một Hắc hổ một Bạch hổ xuất hiện, chờn vờn trước mặt muốn vồ tôi. Khiếp quá tôi vụt chạy,giật mình tỉnh giấc vẫn còn tòn ten trên võng bên đống lửa hồng.

Sáo

148

Chuyện vui HĐBIỆT TÀI ĐÁNH HƠI & NẾM

Nhân dịp Sư Tử Đảm Đương hạ sơn, lại cóThiên Nga Thận Trọng ở Đà Nẵng và Chồn Từ Tốnở Nha Trang vào, anh Sáo Dễ Thương bèn tổ chứchọp mặt dân rừng ở TP. HCM và các Tỉnh lân cận,quy tụ được nào Sếu Mơ Mộng, Chèo Bẻo ThẳngThắn, Chồn Kiên Tâm, Trâu Nhiệt Thành, Trâu LịchThiệp, Hươu Sao Kiên Tâm thuộc cư dân Sài Gòn,có cả Hạc Cần Mẫn ở Mỹ Tho bay lên, Ngựa TrịnhTrọng chủ khu Du lịch Bò Cạp Vàng ở Đồng Nai phiđến và Sơn Miêu Chu Đáo ở Vũng Tàu cũng gópmặt.

Đến giờ khai tiệc vẫn chưa thấy Trâu LịchThiệp và Hươu Sao Kiên Tâm đâu cả. Để giữ đúng

149

giờ HĐ, các thú ngồi vào bàn, còn chị Thiên Ngalăng xăng tìm đĩa gắp thức ăn để phần cho 2 dânrừng đến trễ.

Chừng gần nửa giờ sau mới thấy Trâu vàHươu Sao đến, mỗi người mang khệ nệ 1 thùng bialon Heneiken để “hối lộ” tội đi trễ nhưng dân rừngvẫn không tha, bắt phạt phải có một mục gì gópvui… Nhìn tới nhìn lui để tìm ý, bỗng thấy dĩa vịtquay để phần cho mình có cái phao câu béo ngậy,Trâu ta sáng mắt mừng rỡ kể:

- “Có vị du khách rất sành ăn đến Trung Quốcvào trọ tại một Nhà hàng – Khách sạn nổi tiếng đểăn “cơm Tàu” lừng danh Thế giới4. Ông ta kêu mónVịt quay Bắc Kinh, nhà bếp bưng lên con vịt quayvàng rộm còn bốc khói. Ông khách ngửi cái phaocâu rồi phán: “Không đúng! Ta gọi Vịt Bắc Kinh saolại đưa vịt Tứ Xuyên?!”. Cô tiếp viên đành phải đemxuống và đổi con vịt khác để bưng lên, ông khách lạingửi rồi lắc đầu quầy quậy: “Đây là Vịt Quảng Đông!Phải mang Vịt quay Bắc Kinh chính hiệu như ta đãđặt, nếu thời giá tăng thì ta trả thêm tiền chứ khôngthể mập mờ đánh lận con đen như thế!”. Nhà hàngbiết gặp người sành ăn thứ thiệt, không thể đánhtráo được bèn mang đúng Vịt Bắc Kinh lên. Các thựckhách có mặt hôm ấy đều trầm trồ khen ngợi cái tài“ngửi phao câu mà biết được xuất xứ” của ôngkhách này.

Đến khuya, khi vị khách về phòng nghỉ ở lầutrên, một chốc sau có tiếng gõ cửa nhè nhẹ, ông raxem thì thấy một cô gái rụt rè nói:

4 Trên Thế giới lừng danh với 3 cái tuyệt vời nhất: “Ăn cơm Tàu,ở nhà Tây & lấy vợ Nhật”.

150

- “Thưa Ông! Hồi chiều thấy Ông rất sành sõi,cháu muốn nhờ Ông một việc nhưng ngại quá!”

- “Ồ! Tôi sẵn sàng giúp nếu trong khả năngcủa mình!”

- “Thưa Ông! Cha mẹ cháu nghèo phải đi làmăn xa xứ, khi đẻ ra cháu vì không có tiền về quê nênđành làm khai sinh ở Nông trường. Nay lớn lên, thấybạn bè ai cũng có quê hương để mà thương nhớ,cháu cũng muốn biết gốc gác của mình nhưng chamẹ đều đã qua đời nên không biết hỏi ai, đành mạomuội lên quấy rầy… nhờ Ông cho biết nguyên quáncháu ở Tỉnh nào?”

Thấy cô gái trẻ đẹp, mặc chiếc váy mini… đểsẵn sàng nhờ tìm quê hương… Ông khách mắt mởthao láo, miệng há hốc như bị cấm khẩu vì lần đầutiên mới gặp trường hợp hy hữu này nên không biếttrả lời sao!!!

Thấy ACE vỗ tay tán thưởng nhưng quên rótrượu cho mình, A. Hậu bèn kể tiếp: “Và đây làchuyện bên Tây để thấy Đông – Tây hội ngộ trong ýtưởng “tiếu lâm”!

“Ở Châu Âu thì lại sành uống hơn người ÁĐông nên có những chuyên gia nếm rượu mà biếtđược năm sản xuất rất chính xác. Các nhà hàngdanh tiếng ở Pháp thường có những căn hầm chứađủ loại rượu trong các “thùng phuy” bằng gỗ Sồi ghirõ tên rượu và năm sản xuất để khi khách cần dùngthứ gì thì chiết vào bình pha lê mang lên cho khách.

Một hôm có người khách vào ăn cơm tối, gọi1 lít rượu Vang trắng sản xuất năm 1932. Người bồixuống hầm chiết rượu mang lên, ông khách nếm thửbèn lắc đầu nói rượu này cũng khá ngon nhưng sảnxuất năm 1931 chứ không phải thứ ông ta yêu cầu.

151

Anh bồi lại xuống hầm rượu đổi thứ khác, lần nàyông khách lại bảo đó là rượu làm ra năm 1933 và bắtđổi lại. Lần này anh bồi mang lên bình rượu vangóng ánh và sủi bọt, ông khách hớp thử một ngụmliền phun vào mặt chàng ta và quát tháo “Thứ rượuquỷ quái gì thế này?!”. Anh bồi bèn khom ngườikhúm núm thưa: “Xin ngài thứ lỗi! Thấy ngài nóiđúng năm sản xuất rượu, nên mạo muội nhờ Ngàicho biết tôi được sinh ra đích thực năm nào vì mẹ tôibảo khi vào phòng đẻ đúng lúc giao thừa nhưngkhông hiểu đồng hồ nhanh hay chậm nên không thểđịnh rõ năm sinh chính xác để xem Tử Vi ạ!”

ACE lại một lần nữa vỗ tay tán thưởng, nhưngAnh Hậu sực tỉnh nên không dám uống chai rượuVang còn gần một nửa, đành lấy lon bia Heneikenrồi tự khui lấy cho chắc chắn còn nguyên chất chínhhiệu… Thấy A. Hậu uống bia mà không nhắm mồi,Chúa Sơn Lâm ngồi gần bên gắp cho anh ta cáiphao câu béo ngậy và kề tai nói nhỏ: “Chưa chắc cóđúng là Vịt Bắc Kinh hay không, nhưng bảo đảmchẳng phải là phao câu “ngỗng trời”, cứ yên chí màthưởng thức kẻo bỏ công anh Sơn Miêu chở chịThiên Nga vào tận HongKong VN để mua đấy!”

Studuo thuật lại.

152

NGƯỜI HƯỚNG ĐẠO CÓ KHÁC

Vào một buổi trưa vợ chồng tôi vừa về đếnnhà, người hàng xóm qua gõ cửa trao cho tôi 3quyển sách gói trong bao nylon nói có người đếnđưa, nhà vắng cả nên đã gửi cho họ. Hỏi họ cũngkhông biết người gửi tên gì. Chỉ biết người lớn tuổi đixe gắn máy màu xanh. Việc đầu tiên tôi mở xemsách gì, vui mừng quá đó là 3 quyển Giữ Vững MốiDây Kỷ yếu Khoá HHR/LĐT/UV Tùng Nguyên –2008. Quyển sách mà tôi đang mong chờ.

Suy nghĩ mãi không ra ai đã đem đến, nhưngchắc chắn đây phải là một Trưởng HĐ. Tôi gọi ngayđiện thoại cho Sáo dễ thương, Sáo cho biết nhân dịpTrưởng Trà Lợi ra Nha Trang đã nhờ mang ra. Lấydanh sách Khóa tìm điện thoại, thì Trưởng Lợi chỉ

153

ghi điện thoại bàn không có ĐTDĐ nên đành chịukhông liên lạc được.

Người Hướng Đạo có khác. Trưa hôm sauTrưởng Trà Lợi trở lại nhà tôi với y phục chỉnh tề.Hỏi ra mới biết Trưởng đang đi dự lễ cưới của ngườicháu. Thời gian eo hẹp đến nỗi tôi mời Trưởngkhông kịp bước vào nhà mà xin đi liền. Trưởng chỉđến ở cửa và hỏi tôi đã nhận được sách chưa. Mộttinh thần trách nhiệm đáng cảm phục.

Nhận được sách tôi lật xem ngay. Đầu tiên lànhững trang hình ảnh, để nhìn lại những gương mặtthân mến đã cùng bên nhau trong những ngày từTùng Nguyên đến Vân Phong.

Lần lượt đọc qua từng bài không sót một câumột chữ. Vì tất cả đã ghi cho tôi một dấu ấn khóquên. Từ lời khai mạc của Khóa Trưởng do Sáo dễthương ghi lại. Những bài viết ghi lại những đoạnđường đi tìm đất trại. Mới thấy được hy sinh to lớncủa Trưởng Sam, Trưởng Hùng và Ban HL cho khóaHL nói riêng và cho phong trào HĐ nói chung. Tinhthần của khóa sinh nhất là các Trưởng đã lớn tuổi,lâu năm với phong trào HĐ đã được bộc bạch trongmột số bài viết. Bài ca “Giữ vững mối dây” của Bạchtượng hiền hòa Cần Thơ. Bài thơ Điểm danh dânRừng phó hội của Sáo dễ thương. Sớ của Táo quânTrại và một số bài viết, bài thơ khác đều nói lên tinhthần của một khóa HL mà như có Trưởng đã nói:Trên giấy tờ thì danh xưng trại là khóa HHR LĐT/UV,nhưng trên thực tế thì khó mà có một tên gọi đúngvới thực trạng.

Cầm đến sách, đập vào mắt chúng ta là hìnhbìa. Mới nhìn chắc ai đoán đây phải là người dựkhóa này mới thực hiện được. Không, đây là một

154

họa sĩ Tráng sinh ở Nha Trang. Thực hiện do sự gợiý, cung cấp tư liệu hình ảnh, logo của Sáo DễThương và Chồn Từ Tốn.

Có lẽ tôi xin ghi lại một phác họa về ngườihọa sĩ đó. Nai Tơ Tự Tin Nguyễn Ngọc Cường,trước đây là Đội trưởng thuộc Thiếu đoàn An Tiêm INha Trang mà Trưởng Trần Thanh Vệ là ThiếuTrưởng. Sau thập niên 90 là Tráng sinh toán HảiTrình – Là đội trưởng giỏi, nay lại là Tráng sinh (cóthể gọi là Tráng huynh) đầy nhiệt huyết với phongtrào. Trưởng Nghi Yên cũng đã nhờ vẽ một vài bìacho Thiệp Hoa.

Sau giải phóng Nha Trang năm 1975, cũngnhư một số đông lúc bấy giờ tạm thời đi làm rẩytrồng trọt, kiếm củi để phụ giúp cho gia đình. Và rồimột tai nạn khủng khiếp đã xảy đến cho Cường. Bịtrượt ngã rồi tàu lửa cán mất đôi chân. Ai cũng biếtthời bấy giờ ngành y tế rất hạn chế từ Bác sĩ, y táđến thuốc men. Vì thế chân em đã bị cưa đi cưa lạirất nhiều lần do nhiễm trùng. Trong thập tử nhất sinhđó, em đã nhiều lần nghĩ quẫn. Rất may bên cạnhlúc nào cũng có gia đình, một số Trưởng và anh emHĐS cùng Thiếu đoàn trước đây lui tới chăm sóc,động viên tinh thần. Nhờ đó mới được ổn định cứuchữa. Nhưng vì vết thương quá nặng nên thời gianchữa trị phải kéo dài. Không muốn gánh nặng chùngvai ba má, Cường đã quyết định xin xuất viện để tựchăm sóc vết thương. Rồi tháng ngày dần trôi qua,vết thương cũng chịu khuất phục cho đến lúc lànhhẳn. Để hòa nhập lại cuộc sống, em quyết tâm tập đichân giả, và di chuyển bằng xe quay tay tự chế 3bánh. Vừa tự học, rồi sau vào Sài Gòn học tại trungtâm mỹ thuật Thế Hệ, Cường đã tìm cho mình một

155

ánh sáng cuối đường hầm, với 2 tay còn lại, khối ócchịu học hỏi và trái tim đầy nhiệt huyết, em trở thànhmột họa sĩ và tạm thời ổn định cuộc sống.

Cường lập gia đình với một giáo viên, mộtngười vợ hiền và sanh được 2 gái 1 trai.

Tuy không mở xưởng nhưng cũng có côngviệc nhận về nhà làm. Vợ thì nuôi giữ một số trẻ tạinhà, nhận dạy kèm thêm một số em tiểu học. Tuykhông được khấm khá, nhưng hai vợ chồng chămchỉ làm lụng và lo cho các cháu ăn học đầy đủ. Lúccon còn nhỏ, em cũng đưa con đi học bằng chiếc xelăn. Nay cháu gái lớn đã tốt nghiệp đại học và cóviệc làm ở Sài Gòn, cháu gái thứ 2 đang học năm 3ĐH Đà Lạt, cháu trai út đang học phổ thông trunghọc.

Vào năm 2003, Trưởng Vệ đã mở cuộc vậnđộng trong các Trưởng và các HĐS tại địa phươngvà các nơi khác cũng tham gia đóng góp được sốtiền hơn 11 triệu đồng để tặng cho Nai Tơ một chiếcxe gắn máy cải tiến 3 bánh để việc đi lại dễ dànghơn.

Người viết đã đại diện cho khóa tặng Nai TơTự Tin logo khắc gỗ huy hiệu của khóa HL và mộttập kỷ yếu Khóa HHR LĐT/UV Tùng Nguyên 2008.

Tháng 10. 2008Chồn Từ Tốn – Phan Thanh Thiệu.

156

Chuyện vui HĐBÒ BIẾT NÓI

Trong chuyến đi trại ở Vịnh Vân Phong, ngồitrên xe ô tô anh em ăn bắp luộc cho “vui miệng”. Ănxong Anh Sửu chuyền mấy bịch Nylon lớn cho mọingười gom vỏ và cùi bắp để khỏi vứt rác xuốngđường.

Đến một khoảng đồng vắng ở Tà Don, chỉ cómấy con bò đang gặm cỏ, anh em bảo bác tài dừngxe để anh em “lái”. Mọi người đang khoan khoái hítthở mùi hương đồng cỏ nội thì Anh Mai, anh Thọ &anh Song Nguyên lúi húi chui vào xe xách mấy cáibao vỏ bắp xuống, chia cho mấy con bò để nhờ nó“thanh lý rác thải, bảo vệ môi trường”. Có vẻ thích

157

thú vì được ăn “của lạ”, có mấy con bò nghểnh cổkêu “Bò… ò…ọ”.

Anh Phú Thọ bèn hỏi: “Các Anh có hiểu chúngnói gì không?” Mọi người đều ngơ ngác chưa biết trảlời sao.

- “Chúng nó bảo: dù không thấy mấy Ổng mặcđồng phục nhưng tôi đoan chắc họ đều là HĐS nênbiết bảo vệ môi trường! Nếu là kẻ khác thì họ vứt rácxuống đường, bây giờ bọn mình làm gì có vỏ và cùibắp để nhâm nhi!”

Anh em “ngộ” ra câu chuyện ý nhị đều phụcAnh Thọ giỏi thông dịch tiếng bò nhưng chưa kịp A!A! A! theo thông lệ để khen thưởng thì đã thấy mấycon bò nghểnh cổ lên trời nhoẻn miệng cười theokiểu “La vache qui rit”.

Ng Ng Ng ghi lại

TÊN RỪNG & KHÍA CẠNH GIÁO DỤCTôi tin chắc rằng đa số ACE đã vào chơi trong

Phong trào HĐ đều muốn có một Tên Rừng, chúngta gặp nhau trong một buổi họp quan trọng thườngcó mục giới thiệu tên của nhau và Tên Rừng, tên củamình thì đa số ai cũng nhớ, nhưng có được TênRừng giới thiệu thêm nghe “oai vệ” hơn.

Tôi nhớ trong một buổi gặp mặt nhau vào năm1988 có một Trưởng lớn tuổi giới thiệu tên mình sauđó nói thêm câu “Tôi là Phật tử mà chưa có PhápDanh, và chơi HĐ cũng chưa có Tên Rừng” câu nóiđó đã làm cho tôi nhớ lại thời còn là một HĐS bé nhỏở độ tuổi 14-15: Hồi đó vào HĐ thấy mấy Trưởng, đãcó “Tên Rừng” tôi tưởng rằng Tên Rừng là một bằngcấp trong HĐ, có lẽ tôi lầm chữ “Tên Rừng” cũng

158

giống như “Bằng Rừng”. Thật vậy hồi đó còn rất ítTrưởng điều khiển đơn vị đã có Tên Rừng. Tôi sinhhoạt HĐ từ năm 1952 mãi cho đến năm 1965 khi tôitham dự trại huấn luyện Bạch Mã tôi mới được đặtTên Rừng. Như vậy cũng đủ thấy rằng đặt Tên Rừngtrong HĐ cũng có một vị trí quan trọng không kém gìlễ Tuyên hứa, hay Lên Đường.

Chắc các Trưởng cũng biết, được nhận TênRừng cũng trải qua nhiều thử thách cam go, hồi hộpvà lo lắng không kém gì vào “vấn đáp” trong một kỳthi. Tôi cũng được biết muốn có Tên Rừng, Hội đồngRừng họp bàn tuyển chọn những ai đạt yêu cầu,cũng như sẽ đặt tên gì cho đúng với mẫu người vàtính tình của họ, như vậy khi đã và đang sinh hoạttrong phong trào HĐ có được Tên Rừng là hãnh diệnlắm chứ!

Khi tôi nhận Tên Rừng (do Trưởng Tôn Thất Hyđặt) tôi cũng lo lắng và suy nghĩ tại sao tôi lại có tênnhư vậy, liệu có phải tôi mắc điều gì sai sót trong tưcách của người HĐ không? Hoặc có điều gì khuyếtđiểm trong thời gian tham dự trại không? Khi đã cóTên Rừng liệu tôi có phải sửa lại bản chất của mìnhkhông ? Cho đến bây giờ chính tôi cũng chưa giảiđáp được, có lẽ chắc Trưởng Hy mới trả lời cho tôiđược. Tôi còn nhớ trại huấn luyện năm đó TrưởngNguyễn Tấn Định làm Khóa Trưởng và các anhPhạm văn Nhơn, Tôn Thất Chi, Võ Hồng, NguyễnTất Ngọ... cũng được đặt Tên Rừng một lần với tôi.

Hồi tưởng đến chuyện cũ tôi chắc rằng cácTrưởng được mang Tên Rừng cũng đã hãnh diệnvới cái tên của mình, cũng có thể (như tôi) với cáiTên Rừng cần phải thận trọng trong lúc giao tiếp vớimọi người cũng như trong việc làm hằng ngày. Do

159

đó theo tôi, Trưởng cũng như các Anh Chị Em khácđã hãnh diện với cái “Tên” đó để thể hiện tinh thầntốt mà Hội Đồng Rừng đã đặt cho mình, kể cả làmgương tốt cho tất cả các HĐS khác.

Trong phạm vi bài viết này tôi không đủ thờigian và cũng không dám nhắc hết “đích danh” từngngười một, vì chắc các Trưởng cũng như tôi đã biếtrồi, cũng đã đồng ý phần nào với tôi, tuy nhiên tôicũng nêu lên một vài “Tên” để minh họa cho bài viết.

Theo tôi cái tên chính Hổ, Beo, Trâu, Ngựa,Chích chòe, Sáo, Diều... không quan trọng mấy vì đócó thể là nhìn dáng người, nhìn nét mặt,... nhưngquan trọng nhất chính là danh từ, tĩnh từ, động từđứng sau mới là đáng kể, vì đây mới thể hiện đượcbản chất “tận tâm, đảm đương, bền chí, nhiệt tâm,nhẫn nại... ” của mình, có những người được đặt tênđể thể hiện cái tính thật: “hiền lành, dễ thương, đắnđo, vui tính, trầm tĩnh... ” và cũng có thể đặt tên đểnhẹ nhàng nhắc nhở, cố gắng sửa đổi tính tình:“thận trọng, khiêm tốn, hay nói...” thật đúng và dễthương quá có phải không các Trưởng ?

Để đi sát với đề tài tôi muốn bàn hôm nay vớicác Trưởng: “Tên Rừng” đã đóng một vai trò giáodục quan trọng trong phong trào HĐ cho người lớnvà cả trẻ em. Vậy các Trưởng đã mang Tên Rừnghãy suy nghĩ xem mình đã làm tròn bổn phận củamình chưa, đã phát huy tinh thần mà Hội Đồng Rừngđã đặt cho mình, đã thay đổi được bản chất củamình chưa? Một điểm khác, các Trưởng khi tham giatrong Hội đồng Rừng đặt Tên Rừng cho các ACEsau này, hãy cân nhắc kỹ khi đặt Tên Rừng cho mộtai đó với tinh thần “giáo dục” của HĐ, khiến chongười được mang Tên Rừng hài lòng. Tránh những

160

tên phản cảm hoặc khi nhắc tới làm cho mọi ngườiphì cười!

Viết bài này mà không nhắc đến Trưởng SáoDễ thương, cũng là thiếu sót: tôi rất trân trọng côngsức của Trưởng đã bỏ nhiều thời gian sưu tầm đểthực hiện được cuốn “Kỳ thú chuyện Tên Rừng”. Vớikhả năng sức khỏe hiện tại, Trưởng đã thu thậpđược khá đầy đủ và trình bày đẹp đẽ có quy củ, theotôi, đây là một kỳ công. Mong rằng Trưởng cố gắngbổ sung đầy đủ hơn nữa và làm sao giá thành thấphơn chút ít để tất cả các ACE có thêm một cuốnsách quý trong tủ sách HĐ của chúng ta.

NKN Võ Văn Long

ĐỂ GIÚP ĐỜICon yêu quí,Sau hai đợt huấn luyện, ba nhớ lại cũng nhờ

học hỏi thêm được nhiều điều. Ba nao nao cần viếttiếp thư cho con.

Con yêu quí! Đợt thực hành ba chuẩn bị thậtchu đáo. Nhận vai ẩm thực các trưởng phân công,ba chọn hai bài khóa: một: “Liên đoàn trưởng ngườivà việc”, hai: “Tình huynh đệ trong phong tràoHướng Đạo”. Với hai đề tài tâm đắc, Ba đem hết tâmtrí soạn và chỉnh sửa nhiều lần vẫn thấy chưa ưng ý,chưa lột hết những tự nhiên rất thiêng liêng của tấmlòng người Trưởng, của tình huynh đệ. Cố bổ sung

161

bằng diễn đạt, ngày đêm ba đứng trước gương tậpđiệu bộ, ghi âm lời trình bày để nghe lại, để tìmkhoảng trống bổ khuyết sao cho tốt nhất đến ngườinghe.

Nhớ trước kia là nhà truyền giáo trẻ, sẵn lýtưởng và nhiệt huyết, ba đi bất kỳ đâu, bất kỳ đề tài...giảng dạy rất dễ dàng, mà giờ nghe lo lắng lạ lùng.Phải chăng vì hiện trạng xã hội phải nói về “việc-người Trưởng”, “tình huynh đệ” khiến ba ái ngại bởinó dễ gây hiểu lầm mình phê phán xã hội hay mìnhmơ mộng thiếu thực tế.

Nó còn vì những nếp nhăn hằn nhiều trêngương mặt, những mảng bạc màu trên tóc, giọng nóichùn khàn của tuổi già đâu còn hùng hồn thu hútngười nghe như xưa kia!

Tuy nhiên lòng dặn lòng đừng nản, khôngquên lời tuyên thệ, không quên nghĩa làm người. Vàchung quanh còn biết bao Trưởng già, già hơn màlòng chưa già, luôn quyết tâm vì phong trào, vì thếhệ đàn em, luôn “trơ gan cùng tuế nguyệt”. Nó giúpba thêm nghị lực, dù cảm thấy gánh... hơi quá sức(Vì ba còn bổn phận trực tiếp bao công việc gia đìnhcon đã biết).

Bỗng nhiên trước ngày lên đường, trong cácem tráng sinh ba chọn đi dự khóa huấn luyện, mộtem ba ứng ý nhất vì có bản lĩnh và rất hăng say đếnbáo tin “Ba em vừa dự cuộc họp, đã có lệnh khôngcho hoạt động Hướng Đạo, vì thế ba không cho emđi sinh hoạt nữa...”. Tin làm ngổn ngang lòng ba.Hướng Đạo có gì sai trái đâu! Rồi chị hai con khuyênba “nghỉ đi ba, sự nghiệp bao công lao xây dựng...ba còn con, cháu nữa...”

162

Suốt đêm trăn trở không chợp mắt được, baotử ba hoành hành lại thêm bị “Tào Tháo rượt”. Sángdậy rã rời, chân tay tê dại đi không muốn vững. Cố đimua bánh mì cho anh em vì vai trò ẩm thực phải tốt.Về đến nhà cơn đau dữ dội hơn... ba đành bỏ cuộc...!

Đang trong cơn đau thể xác và cả tâm hồn vìphải bỏ cuộc ấy, trưởng Sáo Dễ Thương điện vào.“Đây là cuộc chơi thôi mà... nó đánh dấu cuộc đờiHĐ của chúng ta...”. Trưởng đề nghị ba cố gắng đợtcuối hoàn tất khóa huấn luyện... Rồi phải trằn trọcbao đêm, ba đứng lên lãnh nhiệm vụ và lên đường.Ba nghĩ gương dấn thân nơi ba không có sao đòi hỏinơi các em, nhất là trưởng phụ tá được.

Và rồi kết quả rất tốt đẹp mọi mặt. Con thấykhông,“Vì chính khi hiến thân là khi được nhận lãnhChính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân”

Cám ơn quí trưởng đã đem hết tâm sức vàtiền bạc lo cho anh em, cho phong trào HĐ vì phongtrào đào tạo con người nhân bản tốt, cho xã hộithăng tiến theo chiều kích tốt.

Viết đến đây thì chuông điện thoại reo việcnhà thuốc, ba tạm dừng bằng nụ hôn trìu mến chocon. Chúc con luôn tâm đắc câu “Ngày nay học tập,ngày mai giúp đời” như ba đã một thời tâm nguyện.

Tái bút: Giải quyết nhanh việc nhà thuốc, bavội trở lại bàn máy tặng thêm con một câu chuyệnnhỏ, để lúc nào đó phù hợp con luôn đọc lại màkhẳng định mình con nhé.

Sở dĩ vĩ đại là ở chỗ tôn trọng người khácMột buổi sáng sớm sương mù dày đặc, một

mình Washington ra khỏi doanh trại, trên người

163

khoác chiếc áo dài đến đầu gối. Các binh sĩ ông gặp,không người nào nhận ra ông (là thượng tướng).

Ra phố, ông thấy một hạ sĩ đang chỉ huynhững binh lính dưới quyền xây lô cốt. Người hạ sĩhai tay đút túi áo, luôn miệng hò hét chỉ huy các binhsĩ đang vất vả khiêng những tảng đá to.

Mặc cho người hạ sĩ hò hét, các binh sĩ trảiqua nhiều lần cố gắng, song vẫn không đặt được cáctảng đá vào đúng vị trí.

Khi các binh lính đã quá mệt mỏi, thì các tảngđá có nguy cơ lăn xuống.

Lúc nầy, Washington vội xông tới, dùng đôicánh tay lực lưỡng của mình, đỡ những tảng đá.

Sự giúp đỡ kịp thời này khiến các tảng đácuối cùng được đặt vào trúng vị trí. Các binh línhngẩng đầu lên nhìn, rồi ôm chặt lấy ông và nóinhững lời cám ơn.

Washington hỏi viên hạ sĩ:- “Tại sao cậu cứ hò hét anh em mà mình lại

đút tay túi áo?”- Lẽ nào anh không biết tôi là hạ sĩ ở đây

sao?”Viên hạ sĩ tỏ vẻ kiêu ngạo trả lời, còn cố ý

không hài lòng vì sự chỉ trích của người lạ mặt. Nghengười hạ sĩ nói, Washington cởi áo khoác, để lộ bộquân phục cho viên hạ sĩ kiêu ngạo kia biết, rồi nói:

- “Theo quân hàm, tôi là thượng tướng. Songnếu lần sau còn phải khiêng vác nặng như thế, thìcậu gọi tôi đến”.

Ba nghĩ: đó là một trong Những Đạo Lý MàThanh Thiếu Niên Cần Phải Có, mà nhất là Trưởngnữa. Con thấy sao?

Ba của con.

164

Sóc Đảm Lược Mai Văn Nên

We Can Change The World On Everyday

Anh em HĐ thân mến!!Những xúc cảm để tôi viết nên bài này nó

chứa đựng nhiều nỗi băn khoăn và thao thức, đó làthao thức về những mảnh đời cô đơn bất hạnh, làthao thức của những người đi tìm lời giải đáp chocuộc đời mình. Khi đọc qua bài viết này rất có thểcác bạn sẽ bắt gặp hay cảm nhận một chút gì cho

165

riêng mình khi bước đi trong cuộc đời này. Trải quanhiều biến cố lịch sử trên toàn thế giới với bao nhiêuthăng trầm của cuộc sống, có nước mắt có nụ cười,có phận người yếu đuối, có nỗi đau khổ hay niềmhạnh phúc và có cả tôi và bạn nữa…! Tôi viết nhữngdòng này để chia sẻ những trải nghiệm sống mà tôiđã trăn trở qua mong rằng nó sẽ giúp các bạn tìmđược đôi chút thanh thản trong tâm hồn, để chiêmnghiệm lại bản thân và trở về thâm sâu trong trái timmình.

Ngày nay cuộc sống chúng ta phải chạy theosự phát triển nhanh như chong chóng của xã hội đểmưu sinh cầu thực, những lúc mệt mỏi khi dừng lạicơn gió lốc tôi tự hỏi lòng mình điều gì để có đượcmột hạnh phúc đích thực bền lâu và làm thế nào để"Change the world ", nó phải là giá trị cao đẹp củatâm hồn. Phải chăng đây là chân lý mà tôi vẫn đitìm ?! Chân lý là sự thật tiêu chuẩn cho cuộc đời nóphải vĩnh cửu không thể quay theo gió được!

Chắc hẳn các bạn rất lạ lẫm với tựa đề củabài viết này, thấy có vẻ phi lý và nực cười. Theo xuhướng hiện nay chúng ta đã bị ảnh hưởng quá nhiềuvới cách sống tất bật, vội vàng cho nhanh chóng đểtheo kịp sự phát triển của xã hội, nó làm quan điểmcủa chúng ta trở nên khép kín và khô hẹp đi, đôi khichỉ thấy những giá trị về bên ngoài như vật chất, tiềntài, địa vị… Vì vậy có những lúc ta không còn nhậnra những giá trị cao đẹp bên trong nơi những gì rấtgần gũi và thân thiết xung quanh chúng ta như giađình, bạn bè… và nơi những kẻ nghèo đói đang cầnsẻ chia mà chúng ta vẫn thường gặp mỗi ngày.Chúng ta có thể dùng vật chất làm phương tiện đểgiúp đỡ tha nhân trong cơn nguy khốn nhưng điều

166

quan trọng là hãy chọn cách nhìn mọi sự bằng đôimắt yêu thương, hãy dùng tâm hồn để trải lòng mìnhra mà đến với họ để lắng nghe, để chia sẻ, nâng đỡ,an ủi… Vì thế ta tìm thấy hạnh phúc không phải nhờđược yêu mà biết sống cho tình yêu, vì ơn nghĩa vềvật chất thì có thể trả được nhưng chịu ơn về tinhthần thì không dễ dàng để đền đáp... Do đó tựa đềcủa bài viết này cũng không thể hiểu sâu qua cáchnhìn nhận khách quan được vì nó chứa đựng nhiềunỗi niềm trắc ẩn ở sâu thẳm trong tâm hồn của mỗichúng ta. Vậy anh em ta hãy lắng đọng tâm tư màcùng nhau từng bước khám phá những bí ẩn củacâu “We Can Change The World On Everyday” nàynhé!

Cuộc sống giản đơn mà mỗi ngày chúng taphải đối mặt đó là sự lựa chọn, quyết định đúng đắnhay sai lầm tùy thuộc vào chính lý trí và con tim ta, vìngõ đi của đạo đức thì hẹp mà con đường của xấuxa thì thênh thang. Thế nên lý trí dạy ta biết điều cầnphải tránh và trái tim cho ta biết điều nên làm. Tôi cóhai nhóm câu hỏi để anh em ta cùng nhau chọn trảlời nhé!Nhóm I:

1 – Bạn hãy nêu ra tên của 5 ngườigiàu nhất thế giới.

2 – Tên của 5 Hoa Hậu thế giới.3 – Tên của 10 người lãnh giải Nobel

gần đây nhất.4 – Tên của 10 diễn viên lãnh giải

Oscar gần đây nhất.Nhóm II:

1 – Bạn hãy nêu tên 3 thầy, cô mà bạnyêu quý

167

2 – Tên 3 người bạn đã từng giúp bạntrong những giây phút khó khăn nhất.

3 – Hãy nghĩ đến những người từngcho bạn những cảm xúc vui vẻ hạnh phúc

4 – Và 1 người mà bạn lúc nào cũngmuốn gần gũi.... ?Đối với khả năng bản thân mình, tôi sẽ chọn

nhóm II, các câu này có vẻ dễ trả lời hơn, phải khôngcác bạn? Những người có ý nghĩa đặc biệt trongcuộc sống của ta, không phải là những người giỏinhất, họ cũng không là người giàu nhất, và cũngkhông đoạt được một giải thưởng nào cả… Họ lànhững người nghĩ đến ta, lo lắng cho ta và luôn ởbên cạnh ta khi ta cần đến. Cuộc đời có những suytư khác nhau, đứng trên bờ giếng ta thấy khác,xuống lòng giếng sâu ta thấy khác, với hai nhóm câuhỏi trên tôi chỉ muốn gợi ý cho anh em suy tư thôi, tôimuốn chúng ta không đứng trên bờ giếng mà quansát, hãy xuống sâu dưới lòng giếng, hãy trở về thẳmsâu trong trái tim mình để tìm nguyên lý. Hãy suynghĩ về điểm này, cuộc sống vốn rất ngắn ngủi, hayvỏn vẹn chỉ là những khoảnh khắc…! Tôi có mẩuchuyện này muốn chia sẻ cùng các bạn:

Cách đây rất lâu, ở một cuộc thi Thế Vận Hộitại Seattle, có 9 nhà điền kinh khỏe mạnh và cườngtráng tham gia, họ chuẩn bị bắt đầu cuộc thi chạy bộ100 m. Tiếng súng nổ báo hiệu cuộc thi bắt đầu. Tấtcả mọi người bắt đầu chạy nhưng có một thanh niêntrượt chân và ngã quỵ xuống, trong nỗi tuyệt vọngthế là cậu ta bắt đầu khóc. Tám người kia nghe tiếngkhóc, họ chạy chậm dần rồi quay đầu nhìn lại. Cuốicùng họ ngưng chạy và quay trở lại… Tất cả 8

168

người… một trong số tám người ngồi xuống và hỏichàng trai bị trượt té “Đã thấy đỡ chưa!?” Sau đó, tấtcả 9 người vai sánh vai cùng nhau bước đến lằnmức thắng cuộc. Trong khoảnh khắc ấy, tất cả khángiả trong đấu trường đều đứng lên và đồng loạt vỗtay, tràng vỗ tay đã kéo dài rất lâu…! Tất cả mọingười chứng kiến sự việc ngày hôm đó, thường kểlại chuyện này cho người khác nghe. Tại sao vậy?!Vì tận cùng trong thâm tâm của chúng ta đều hiểurằng, trong cuộc sống không phải lúc nào cũng làthắng cuộc, điều quan trọng nhất trong cuộc sống làgiúp kẻ khác thắng. Mặc dù việc này có làm chậmcông việc của chúng ta hoặc thay đổi cuộc thi nhưngcó thể chúng ta sẽ thành công trong việc thay đổi tráitim của chúng mình và luôn cả trái tim của kẻ khácnữa! Đời sống vốn chỉ là những khoảnh khắc, nhưngvới khoảnh khắc ấy người ta có thể làm nên nhữngviệc trường cửu.

Câu chuyện về 9 vận động viên thi điền kinhkia là sự kiện có thật, nó đã đi vào lịch sử và đã đểlại cho ta một kho tàng vô giá về giá trị tâm hồn caođẹp, với hình ảnh 9 người ở 9 quốc gia và sắc tộckhác nhau, họ không hề quen biết nhau nhưng cóchung một khát vọng chiến thắng, nên đã tay trongtay, vai sánh vai cùng nhau đi đến vinh quang. Cóphải đây là khoảnh khắc tuyệt vời nhất trong cuộcsống không thưa bạn!! Các tràng pháo tay rồi cũngchấm dứt, các giải thưởng cũng sẽ đóng bụi, cácquán quân hoặc kẻ thắng cuộc rồi cũng sẽ bị quênlãng…! Anh em thân mến! Của cải vật chất đời nàyrồi cũng sẽ qua đi nhưng một nghĩa cử cao đẹpchúng ta làm sẽ tồn tại mãi mãi…Như Chúa Giêsuđã nói với chúng ta: “Chớ lo thu tích của cải đời này,

169

vì trộm cướp có thể rình mò, và mối mọt có thể đụckhoét”. Khi nhắm mắt xuôi tay chúng ta chỉ có thểmang theo cho mình kho tàng thiêng liêng củanhững nghĩa cử, chúng ta không thể một mình làmđược tất cả mọi thứ, nhưng ta có thể làm được mộtđiều gì đó cho cuộc sống này, những việc ấy tưởngchừng rất nhỏ bé nhưng ý nghĩa lại rất sâu thẳm khómà định nghĩa rõ ràng để hiểu được. Chẳng hạn mộtnâng đỡ, lúc đời tôi chung quanh là chán chường, côđơn, tuyệt vọng, trong lúc lạnh lẽo ấy tôi cần một lửaấm tình thương nâng đỡ dù lửa ấm ấy có nhỏ đếnđâu đi nữa, cũng nhờ có chút ánh sáng đó mà tôi lầnmò ra khỏi được căn hầm tối, để tìm lại được ánhsáng cho đời mình. “Một ngọn nến không bị mất giátrị khi nó được dùng để mang ánh sáng đến chongười khác”. Vì một ngọn lửa trong đêm tối thì giá trịhơn mặt trời khi đã có ánh sáng, những việc làm ấyđối với người cho tuy nhỏ bé, nhưng nó vô cùng quýgiá đối với người nhận. Thật vậy! Một nghĩa cử caođẹp mà chúng ta làm cho tha nhân bằng chính contim nó sẽ thay đổi được nhiều điều trong cuộc sốngquanh ta.

Các bạn thân mến! Tất cả chúng ta, tôi thiếtnghĩ ai cũng đều phải trải qua những biến cố thăngtrầm trong cuộc sống, những lúc ta đau khổ hay lúctuyệt vọng đến nỗi ta chẳng còn thấy sự hạnh phúcvà đẹp đẽ của cuộc đời này nữa, chính là lúc ta đangnếm những cay đắng và đau thương của cuộc đời, vìđó là định luật của cuộc sống mà con người đều phảitrải qua hết. Các bạn thân mến! Tôi có câu chuyệnnày được trích ra từ quyển sách lẽ sống và cũng làđiều tôi rất tâm đắc để chia sẻ cùng anh em:

170

Một đoàn người đều vác thập giá của mình vàbước đi cực nhọc với sức nặng của cây thập giá đètrên vai, có một người vác cây thập giá khá dài,không lưỡng lự ông ta cưa bớt một khúc đi cho nhẹ.Sau cuộc hành trình khá lâu, đoàn người đến trướcmột vực thẳm, tại đây không có một cây cầu nào đểqua bên kia là nơi được hưởng niềm vui sống hạnhphúc muôn đời. Sau một lúc do dự không ai bảo aimỗi người đều đặt cây thập giá của mình để bắt quavực thẳm. Lạ lùng thay! Chúng vừa khít với bềngang của vực thẳm, nhưng chỉ riêng cây thập giá bịcưa bớt đi cho nhẹ là hụt và người vác nó phải đứnglại với niềm tuyệt vọng!

Câu chuyện về cây thập giá ấy dạy ta hãy vuivẻ lạc quan và sẵn sàng đón nhận thập giá khi đượcgửi đến, vì không có vinh quang nào mà không cóvết tích của sự cay đắng. Cuộc sống vốn có nhiềukhó khăn, thử thách, đôi khi có cả thất vọng và nỗibuồn, nên trở ngại và bất hạnh có thể xảy ra bất cứlúc nào chẳng thể biết trước được, nhưng đổi lại tasẽ tìm thấy sự kỳ diệu và vẻ đẹp lớn lao của lòngdũng cảm vì đã can đảm đón nhận nó, hãy như conthuyền luôn hiên ngang vượt bao sóng gió và bãotáp để luôn là chính mình và tìm đến bến bờ hạnhphúc. Vậy hạnh phúc đích thực vững bền nằm ở đâuthưa anh em ? Theo tôi hạnh phúc luôn nằm trongtầm tay và phụ thuộc theo cách nhìn nhận của chúngta:

+ Có những đêm ta cảm thấy khó ngủ, hãynghĩ đến những người không nhà, chẳng nệm ấm,chăn êm như mình.

+ Hay đôi lúc ta thấy chán nản với cuộc sống,hãy nghĩ đến những người đang nằm trên giường

171

bệnh đang khát khao và mong giữ cuộc sống nhưthế nào…

+ Nếu ta chán nản vì mối quan hệ xấu đi, hãynghĩ đến những người chưa bao giờ biết hương vịcủa thương yêu

+ Hay lúc xe ta bị hư dọc đường phải cuốc bộvài dặm mới tìm ra người giúp đỡ, hãy nghĩ đếnnhững ai liệt đôi chân, đang khao khát được bước đinhư chúng ta

+ Nếu có đôi lúc ta cảm thấy đời mình mấtmát và băn khoăn với suy nghĩ về một kiếp người,xin hãy biết ơn cuộc sống vì có nhiều người đãkhông được sống hết tuổi trẻ của mình để có nhữngtrải nghiệm như chúng ta

+ Và còn rất nhiều…Hạnh phúc không phải là một đích đến, mà

chính là tất cả những gì ta đang đồng hành cùng nó.Vì vậy chúng ta hãy khôn ngoan tận dụng nhữngbiến cố trong cuộc sống mà biến những bất lợi thànhthuận lợi cho mình, những đau khổ thành cơ may đểthăng tiến bản thân. Chính vì lẽ đó mà tôi nghĩ rằngnếu chúng ta thay đổi cách sống nơi bản thân mình,khi ấy thế giới sẽ thay đổi theo ta

Các bạn mến! Điều quan trọng mà tôi muốnsẻ chia cùng anh em trong bài viết này đó là sự yêuthương, quảng đại, bao dung vì ta hãy mở rộngtấm lòng với thế giới quanh ta. Vì tất cả chúng ta chỉlà tạo vật nhỏ bé nằm trong vũ trụ bao la, là hạt muốinhỏ bé trong đại dương mênh mông này. Có câuchâm ngôn rằng “1 hạt muối không làm nên biển cảnhưng nó cũng góp phần tạo nên vị mặn của biển”.Ước mong mỗi chúng ta cũng biết đóng góp hạtmuối nhỏ bé của mình để cuộc đời thêm tươi đẹp

172

hơn. Ta chẳng làm được gì nếu không có tha nhânyêu thương nâng đỡ, vì vậy ta cần có họ và họ cầncó ta. Để tôi phác họa cho anh em một quá trìnhhình thành cuộc đời của mỗi con người mà ai trongchúng ta cũng phải trải qua những điều như thế nàynhé!

Bắt đầu là mầm sống trong bụng mẹ… tôi vàođời với tiếng khóc như biểu tượng sự yếu đuối vàthiếu thốn của tôi gởi tới mẹ và những người xungquanh, từng dòng sữa, từng hơi ấm. Lớn lên từngbàn tay dắt đi, từng muỗng cơm. Thầy cô dạy tôitừng mẫu từ A-B. Xa gia đình rời ngôi làng nhỏ. Vàođời tôi cần tình yêu, tôi cần thông cảm, tôi cần tìnhbạn, tôi cần chia sẻ… nếu thiếu vắng chúng, đời tôisẽ buồn lắm!!! Tất cả đời tôi có được hôm nay là nhờchính tâm hồn yêu thương, nhẫn nại, bao dung củatha nhân, nếu không tôi không thể là tôi được. Đó làcon đường mà tất cả chúng ta ai cũng phải đi quanên tôi hiểu rằng cuộc đời là những cảm nghiệmmình cần phải nếm. Cuộc đời mỗi người từ khi sinhra và lớn lên cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay tất cảchỉ là đôi bàn tay trắng, vì tôi chẳng nắm giữ haymang theo được bất cứ của cải vật chất nào ở thếgian này. Và vì tôi đã lãnh nhận những nghĩa cử yêuthương từ mọi người, thì tôi cũng phải trao bannhững nghĩa cử yêu thương một cách rộng rãi chomuôn người khác. Do đó tôi đã nghiệm ra rằngnhững gì tôi có được đều đến từ tha nhân mà một ýniệm sâu xa hơn đó là tôi đã nhận lãnh từ ThượngĐế với sự sắp đặt an bài, Ngài đã ban tặng tôi tất cảnhững gì tôi có, thế nên những món quà Ngài đã bantặng cho chúng ta, hãy sử dụng như một phươngtiện để thực hiện xây dựng một nền văn minh tình

173

thương. Vì lẽ đó nên Ngài muốn chúng ta hãy yêuthương, bao dung và tương trợ lẫn nhau để hợpthành một đạo quân của tình thương và hết sức đấutranh vì lý tưởng ấy giữa lòng đời hôm nay và maisau… Tôi có câu này dành tặng anh em: ”Đừng tìmcách làm cho mình trở nên một tuyệt tác nhưng nênlà một khí cụ gieo hạnh phúc”

Như ta đã biết ngạn ngữ ngày xưa có câu“Bốn bể là anh em”, còn ngày nay với bao nhiêucông trình nghiên cứu vĩ đại về các hành tinh sựsống trong vũ trụ của các nhà khoa học để kết luậnrằng thế giới (Trái Đất) là “ngôi nhà” duy nhất củanhân loại, vì chúng ta chẳng còn nơi nào để cư trútrong vũ trụ ngoài “ngôi nhà” này cả. Như anh em đãthấy đấy, trong vòng 8 năm qua có biết bao thiên tai,chiến tranh, khủng bố và bệnh tật xảy ra khắp nơitrên thế giới cướp đi hàng triệu sinh mạng conngười, đem đến những thương đau mất mát về vậtchất lẫn tinh thần, đó là chưa kể đến những tai nạnxảy ra trong từng ngày. Ở đây tôi chưa đề cập đếnHIỆN TƯỢNG NÓNG LÊN TOÀN CẦU vì nó sẽ dẫnnhân loại đi về đâu trong tương lai… Còn chúng tathì sao! vẫn sống hạnh phúc và bình an vô sự. Đấycó phải là ơn phúc mà Thượng Đế đã ban tặng để tatrân trọng và sống thật đẹp trong từng ngày haykhông...!?

Nếu như nhìn thế giới ở góc độ như thế nàysẽ thấy rằng chúng ta, những con người, cần sự yêuthương đồng cảm, đoàn kết, sự nhẫn nại về trí thứcvà tâm hồn đến mức nào! Vì vậy thế hệ trẻ chúng tachính là hình ảnh tương lai của thế giới, hãy sống vìlý tưởng ấy và chắc chắn anh em sẽ thay đổi đượcvận mệnh của thế giới.

174

Tuy nhiên cuộc sống không phải lúc nào cũngđầy nỗi đau hay tràn trề hạnh phúc mà là vô vànnhững điều biến động, nó không bao giờ yên ả hayphẳng lặng cả. Vì vậy hình ảnh tương lai của mỗingười là những cuộc hành trình rất cam go và đầythử thách trong cuộc sống, nhưng khi vượt qua đượcnhững gian khổ, những nỗi đau là ta đã tự làm hoànthiện chính mình. Riêng anh em chúng ta là HĐS,chúng ta sẽ chuẩn bị những hành trang gì để bướcvào cuộc hành trình đầy cam go thử thách này! Cácbạn thân mến, chúng ta mang trong mình ánh lửacủa HĐ, nó ẩn chứa sâu thẳm trong tâm hồn của mỗichúng ta và sức nóng của ngọn lửa ấy không ngừngthôi thúc ta vững bước tiến lên hăng say đi vào đời,để yêu đời và giúp đời. Với câu nói của BP mà tôi rấttâm đắc đó là: “Đời sẽ thành vô vị nếu toàn làđường mật, muối mặn chát nếu ta nhấm mộtmình nó, nhưng khi nêm vào đồ ăn, đó là một thứgia vị ngon lành. Khó khăn và trở ngại đều lànhững hạt muối trong đời .” Ta không nên ngãlòng vì sự thất bại hay những việc chưa toại ý, vì đólà một chút gia vị tô điểm thêm cho sự phát triển củachúng ta, hãy vươn lên và hướng về mục tiêu cao cảmà chúng ta đang theo đuổi. Và một điều quý báumà Người đã kinh qua để gửi gắm đến muôn thế hệtiếp nối chúng ta qua thông điệp này: “Trong cuộcđời của tôi, tôi đã tìm ra ít nhất ba phương cáchđể thành công khi gặp khó khăn. Trước hết làBổn Phận, thứ nhì là Sự Công Bằng và thứ ba,một vũ khí lợi hại nhất - đó là Sự Yêu Thương”.Ước mong mỗi anh em chúng ta sẽ tâm niệm vềđiều này để làm kim chỉ nam cho cuộc sống và hếtsức cố gắng sống như những gì BP đã nhắn nhủ…!

175

Mỗi khi gặp khó khăn, thử thách, chúng ta “hãy cườivang và tìm cách đương đầu với nó” vì đây chínhlà phương châm của HĐ mà anh em vẫn còn nhớBP có câu: “Hãy đương đầu với mọi khó khănbằng một cây gậy và một nụ cười sẽ làm tathắng”. Phải chăng cây gậy mà BP muốn nói chínhlà những hành trang HĐ mà chúng ta cần mang theobên mình suốt quãng đời và cùng với một nụ cười đólà sự cảm nhận cuộc sống bằng một cách lạc quan.Các bạn thân mến, đó là nền tảng phẩm giá cao quýmà BP muốn trao gửi đến từng HĐS chúng ta. Anhem vẫn còn nhớ điều luật thứ tám dạy ta điều gìkhông! Vâng, thật vậy! Sự khó khăn sẽ không cònnữa ngay khi ta cười vì nó sẽ giúp ta bình tĩnh, sángsuốt để vượt qua, và nụ cười cũng ví như hươngthơm vậy, nó có sức lan tỏa khi ta cười, nó có thểkhiến mọi người chung quanh cùng vui với ta, vì khiấy cũng là lúc ta làm cho họ cảm thấy yêu đời hơn.Thế nên hãy quẳng gánh lo đi mà vui sống từng phútgiây, đây chính là điều mà tôi muốn gửi gắm đến cácanh em qua hình ảnh sau…

“Bạn có yêu cuộc sống không ? Thế thì bạnđừng bỏ phí thời gian vì nó là yếu tố chính cấu thànhcuộc sống”. Các bạn có biết chăng! cuộc đời chúngta như một quyển sách vậy, mỗi ngày trong đời, khita thức dậy đều mở ra một trang giấy trắng … rồingày qua đi khi một trang đã kín và ta không thay đổiđược gì nữa, lần trở lại từng trang, ta như thấy lạiđời mình… nhiều khi hạnh phúc nhưng cũng khônghiếm lúc đau buồn, có những kỷ niệm ngọt ngào,nhưng có những ký ức làm ta không muốn “nhìn lại”chúng nữa. Vậy từ hôm nay chúng ta hãy tìm mộtcách viết khác cho những trang sách khác, dẫu cho

176

bao khó khăn và nghịch cảnh vây kín cuộc đời, tavẫn phải đón nhận và vượt qua nó để đánh dấu hômnay sẽ là hồi ức thật đẹp cho ngày mai. Một lờikhuyên nào đó rất hay mà tôi đã đọc trong sách:“Hôm nay là một ngày mới và là thời điểm để bạnkhởi đầu một cuộc sống tốt đẹp. Ngày hôm qua đã làlịch sử, ngày mai vẫn còn là điều bí ẩn. Ngày hômnay mới chính là quà tặng cuộc sống, chỉ có hiện tạimới là khoảnh khắc bạn đang sống, đó là thời điểmduy nhất mà bạn có quyền kiểm soát mọi thứ. Nếubạn bắt đầu chọn cách cảm nhận những điều tốt đẹpvào lúc này, thì chắc chắn bạn sẽ có được nhữnggiây phút tươi sáng và tràn đầy niềm vui trong tươnglai. Những điều tốt đẹp có mặt ở mọi nơi mọi lúc kểcả trong những tình huống khó khăn thử thách”. Vàanh em chúng ta sẽ chuẩn bị gì để viết lên “quyểnsách cuộc đời” của mình đây!? Ta sẽ viết sao chongày hôm nay sẽ trở thành “tài sản vô giá”, haythành hành trang không thể nào quên để vững bướcđến cuối “con đường” đời. Vì ta đã có hoài bão, ýchí, niềm tin và sự vui vẻ lạc quan của ngọn lửa HĐtrong lòng để làm bạn đồng hành. Vì thế hãy sốngtận hưởng một ngày như mọi ngày, hãy làm đầytrang sách bằng những niềm vui và mọi điều tốt đẹp,xin đừng làm tổn thương ai dù chỉ bằng lời nói hayviệc làm, xin được cùng ai chia vai gánh nặng, xinđược cùng ai chung tay, con tim và khối óc để xâyđắp một nền văn minh tình thương cho thế hệ maisau…! Sẽ không bao giờ là quá muộn để chúng tathay đổi cách suy nghĩ, cách sống, cách nhìn, cáchcảm nhận về một cuộc đời để khởi đầu một ngàymới, để viết lên một trang sử mới về đời mình … Một

177

trang sử mới được gói trọn bằng một sợi chỉ xuyênsuốt đó là yêu thương và yêu thương đến cùng!

Vậy chân lý của cuộc sống mà tôi đi tìm nằmở đâu!? Bây giờ tôi hiểu! Cuộc sống chẳng có gìkhác ngoài Tình Yêu, vì Tình Yêu làm nên tất cả, khimất Tình Yêu cũng là mất tất cả. Với tôi, phươngthuốc kỳ diệu nhất để chữa khỏi mọi bệnh tật, lỗilầm, nỗi ưu phiền, đau khổ và tội lỗi của con người,tất cả đều nằm ở Tình Yêu. Vì nó là sức mạnh tuyệtvời để cảm hóa một con người và tái tạo một sứcsống mới… Chân lý duy nhất của cuộc sống là SốngCho Tình Yêu – Yêu Đời, Yêu Người.

Các bạn thân mến…! Riêng tôi còn tìm đượcmột chỗ dựa đặc biệt nhất và quan trọng nhất giúptôi có thể xác tín rằng “We Can Change The WorldOn Everyday”, bởi đây chính là điểm khởi đầu và làcùng đích của mọi sự tôi qui hướng về... Đó là niềmtín thác vào Thượng Đế, Ngài tạo dựng nên conngười và mỗi ngày không ngừng chăm sóc yêuthương tôi. Vì chính tôi cũng đang có Ngài đồnghành trong cuộc sống và tôi tin Ngài cũng đang dùngbản thân tôi để làm khí cụ gieo bình an, hạnh phúccho mọi người, bởi Ngài chính là suối nguồn của tìnhyêu và là Chân - Thiện - Mỹ

Bạn thân mến! Tôi tự nhận mình là con ngườibé nhỏ trong thế giới bao la này, ước mong tôi cũngbiết đóng góp hương vị cho cuộc sống, để gọi là mộtchút vị ngọt cho đời cho người. Vì thế mỗi con ngườidù nhỏ bé, bất lực bất tài, tất cả đều được mời gọilãnh nhận sứ mạng cao cả là hoàn thiện bản thân vàdấn thân dựng xây thế giới không những phồn vinhvề của cải vật chất mà còn chan chứa hạnh phúctình người. “We Can Change The World On

178

Everyday”. Vâng! Chúng ta có thể thay đổi thế giớitrong từng ngày, khi từng con người thay đổi, từngcon người thay đổi khi mỗi cá nhân nổ lực quyết tâm“Thắp lên ngọn nến sáng còn hơn ngồi nguyền rủabóng tối cuộc đời”. Ước mong mỗi cá nhân chúng tacũng biết đóng góp thêm một viên gạch để xây dựngnên “ngôi nhà thế giới”. Có một câu châm ngôn rấthay rằng: “Con đường được nối liền bởi nhiều dấuchấm, vì thế chấm mỗi chấm cho đúng, đường sẽđẹp. Cuộc đời mỗi người được tiếp nối từng giâyphút, sống mỗi phút cho tốt thì cuộc đời sẽ đẹp”

Nguyễn Phúc Vĩnh KhôiSói Thận Trọng

11-09 -2008

TRÁNG SINH – HỌ LÀ AI?Ngành Tráng Hướng Đạo là một cộng đồng

huynh đệ, sống ngoài trời và giúp ích. Họ là nhữngngười lữ hành trên đường và là người cắm trại trongrừng, biết tự mình xoay xở lấy những công việc củamình cũng như có khả năng sắp sẵn để phục vụ mọingười bất cứ lúc nào. Tráng là một ngành HướngĐạo dành cho độ tuổi từ 17 trở lên.

Bốn mục đích của việc huấn luyện HướngĐạo trong việc am hiểu về rừng được phát triểnthành những điểm sau:

Chí khí và trí tuệ

179

Khéo léo và kĩ năngSức khỏe và sự tráng kiệnPhục vụ người khác và tinh thần thân áiKhông chỉ là cộng đồng huynh đệ mà còn là

một cộng đồng huynh đệ vui vẻ với những cuộc cắmtrại đượm tình thân hữu, trong bộ đồng phục, và vớihội quán là nơi gặp gỡ của các tráng sinh.

Vì nó là một cộng đồng thân hữu của nhữngngười lữ hành, với tư cách là một thành viên, bạn cóthể mở rộng những chuyến du hành đến các nướckhác và kết tình thân với các anh em Hướng ĐạoSinh ở các quốc gia khác.

Về điểm này, phong trào không chỉ là sự thíchthú trong giáo dục nhưng nó sẽ tạo ra những bước đivững chắc trong việc củng cố cho nền hòa bình củathế giới bằng việc quan tâm lo lắng cho nhau.

Nếu bạn đã là một Hướng Đạo Sinh, bạn sẽbiết nhiều vẻ đẹp mà bạn đã trải qua.

Nếu bạn chưa phải là Hướng Đạo Sinh, thìtrước hết, bạn cần một đôi giày chắc và một trái timdũng cảm. Sau đó, hãy tìm kiếm cho được cuốnHướng Đạo cho Trẻ Em. Nó sẽ cho bạn nhiều điềuvề việc cắm trại, cho những cuộc đi bộ đường dài, vàcách chuẩn bị cho tương lai của bạn.

Các câu chuyện lửa trại sẽ mang đến cho cácbạn:

1. Cuộc đời Hướng Đạo và công việc củaHướng Đạo Sinh

2. Tham gia các phong trào3. Đời sống trại4. Tìm dấu vết5. Nghề rừng và hiểu biết thiên nhiên6. Sức khỏe và cường tráng

180

7. Tinh thần thượng võ8. Mưu sinh thoát hiểm9. Trách nhiệm công dân

Mục đích của ngành tráng Hướng Đạo làtình huynh đệ và giúp ích người khác

Mục đích của ngành Tráng Hướng Đạo là rènluyện cho các bạn trẻ tự thăng tiến bản thân để trởthành người hạnh phúc, khỏe mạnh và hữu ích. Tómlại là để trở thành một công dân tốt và mang đến choanh ta cơ hội để tự mình chọn lựa, tìm kiếm nghềnghiệp hữu ích sau này.

Nó còn rèn luyện để người thanh niên biết tựxoay xở lấy nhằm vượt qua những khó khăn trongcuộc sống.

Nó còn cung cấp cho các Hướng Đạo Sinh -những người trẻ - những niềm vui của đời sốngtrong rừng và sự am hiểu thiên nhiên.

Nó giúp cho các thanh niên ở độ tuổi trên 18,những người mong muốn được trở thành mộtTrưởng Hướng Đạo hay một huấn luyện viên trongphong trào Hướng Đạo sau này, thực hiện ước mơđó.

Ngoài ra, nó mang đến cho các bạn trẻ cơ hộiđể giúp ích người khác dựa trên những kỹ năng đãđược rèn luyện.

Nó hoạt động ra sao?Các Tráng sinh được tổ chức thành đoàn

dưới sự dẫn dắt của một Tráng Trưởng.Người gia nhập Tráng đoàn phải trên 17 tuổi,

và nếu đã là một Hướng Đạo Sinh bạn phải có ướcmuốn được sống ngoài thiên nhiên trong những cuộccắm trại hay du hành, và phải thực thi luật HướngĐạo.

181

Với sự đồng ý của Tráng Trưởng và Trángđoàn, bạn sẽ trải qua những cuộc thử thách để xemngành Tráng này có phù hợp với bạn hoặc bạn cóhợp với ngành Tráng hay không.

Bạn sẽ được học Lời hứa và Luật Hướng Đạoqua cuốn Hướng Đạo cho Trẻ Em và ĐườngThành Công – cuốn sách dành cho ngành tráng.

Sau đó, nếu bạn muốn dấn thân vào ngànhTráng, bạn sẽ tuyên hứa và được nhận vào ngànhTráng Hướng Đạo.

Buổi tuyên hứa chính là lễ kết nạp. Nó đượctổ chức theo nghi thức ngành Tráng và những truyềnthống của Đoàn.

Nghi lễ này cho thấy bạn đã thực sự tham giavào ngành Tráng Hướng Đạo sau khi bạn đã cốgắng hết sức để am hiểu mục đích và phương phápđã được đưa ra.

Vì lý do này, bạn nên suy nghĩ cẩn thận trướckhi tuyên hứa.

Lễ tuyên hứa bao gồm việc đọc lời hứaHướng Đạo, là:

Tôi xin lấy danh dự của mình hứa cố gắng hếtsức để làm trọn bổn phận đối với tín ngưỡng tâmlinh và Tổ quốc tôi; Giúp ích mọi người bất cứ lúcnào; Tuân theo luật Hướng Đạo.

BẮT ĐẦU“Không ấn định số tráng sinh tối thiểu của một

Tráng đoàn; người ta muốn chia thành mấy Toán tùyý. Thường lệ, Tráng đoàn nằm trong Liên đoàn gồmẤu đoàn, Thiếu đoàn, Kha đoàn và Tráng đoàn.

Luôn luôn cần thiết cho các Tráng sinh, đó làviệc gặp gỡ, làm việc chung với nhau trong các hoạtđộng của họ.

182

Nơi nào không có Liên đoàn, các Tráng sinhcần được liên kết lại để hình thành một Đoàn mới.Sau đó, phải đăng kí với Hội Đồng Hướng Đạo trongvùng. Khi ấy, một đoàn mới được hình thành, và bắtđầu với chỉ ngành Tráng thôi, nhưng sau đó, cầnphát triển và tổ chức thêm ngành Ấu, Thiếu, Khacàng sớm càng tốt với sự phục vụ của các Trángsinh.

Mỗi thành viên của đoàn cần có một nhiệm vụtrong Toán như là Thủ cụ, Thư kí, Thủ quĩ, quản trò,Toán phó, quản lý việc vui chơi giải trí…Và nếu cóthể, mỗi thành viên đăng kí một ngày cố định trongtuần để đảm nhận vai trò “trực ban” để làm bất cứviệc giúp ích đặc biệt nào.

Khi mục tiêu của toán không chỉ là thắng trongcác cuộc vui chơi, các tráng sinh sẽ nhận ra rằngNgành Tráng Hướng Đạo không chỉ thăng tiến chocác cá nhân, nhưng đây là cơ hội để rèn luyện chínhhọ để làm việc thiện và phục vụ những người khác.

TRÁNG QUÁNMột căn phòng đặc biệt gọi là Tráng quán.Tráng quán nên đặt dưới sự quản lý của

chính các Tráng sinh và mở cửa vào mỗi buổi tối đểcác Tráng sinh làm việc chung cũng như cho cáchoạt động xã hội, như phát thuốc, khám bệnh, cắttóc…

Nếu một đoàn không thể, và nếu muốn, Trángquán là nơi gặp gỡ chung của cả hai ba Tráng đoàn,với những chương trình chung.

Không thể có Tráng đoàn mạnh, nếu thiếuTráng quán.

HOẠT ĐỘNG

183

Giúp ích là hoạt động thường trực của ngànhTráng Hướng Đạo.

Tất cả các Tráng sinh nên được khuyến khíchtham gia giúp ích tùy theo khả năng của mỗi ngườimà đi tập sự làm Trưởng trong Đoàn hay Bầy. Bởi vìđây sẽ là những kinh nghiệm quí báu để trở thànhcác Trưởng Hướng Đạo sau này. Do đó, họ cần đảmđương những trách nhiệm trong việc tham gia giúpđỡ các Hướng Đạo Sinh khác trong Liên Đoàn.

Hoạt động của Tráng sinh theo hai hướng:Phục vụ phong trào và phục vụ xã hội.

a. Phục vụ phong trào trong chính Liên đoàn,như là Phụ tá Trưởng đơn vị, Thư kí, Quản trò, Thủcụ… phục vụ trong việc giúp ích các Liên đoàn khác,phục vụ ở Bệnh viện, giúp ích trong các đại hội, cácsự kiện thể thao, các cuộc cắm trại…

b. Đoàn được hình thành và rèn luyện với sự tựnguyện để giúp ích như là: Cứu thương khi gặp tainạn, cứu hộ ở các bãi biển, đội cứu hỏa ở làng xóm,nhà máy, công sở, bệnh viện, làm công tác xã hội…

Để làm được điều đó, trong các cuộc cắm trạihay những buổi sinh hoạt ngoài trời các Hướng ĐạoSinh phải được rèn luyện và trau dồi các kĩ năng.Đừng để có tình trạng “Hướng Đạo Sinh trong nhà”.Các kĩ năng ấy được rèn luyện qua:

Ở ngoài trời như: điền kinh, đi bộ, đi xe đạp,đá banh, thám du, bóng rổ, trình diễn thể dục, bơi lội,bơi thuyền, leo núi, cắm trại, truy tìm theo dấu vết…

Trong nhà như: trao đổi với nhau về một vàiđề tài nào đó, khiêu vũ, tranh luận, đóng kịch, các tròchơi trong nhà, nghiên cứu về nhiệm vụ công dân,võ thuật, ca hát, …

184

Nếu được, thì có thể mời các chuyên gia đếnđể có những buổi nói chuyện bổ ích.

TRÁCH NHIỆM CỦA TRÁNG SINHLà một Tráng sinh, bên cạnh tự rèn luyện bản

thân để trở thành người tốt, công dân tốt, Tráng sinhấy còn được các em trong đoàn và những ngườixung quanh kì vọng. Tráng sinh là mẫu mực cho cácem khác bắt chước.

Do đó, là một Tráng sinh, hay một HuynhTrưởng giữa các em, bạn phải mang vác một tráchnhiệm nặng nề trên vai mà lúc đầu bạn khó có thểnhận ra. Bạn sẽ hướng dẫn các Đoàn sinh đến điềuthiện hay dữ tùy thuộc vào việc bạn nghĩ hay làm.

Những điều tốt là đáng quí, nhưng dạy chongười khác biết thực hành điều tốt thì càng cao quíhơn và khó khăn hơn. Đó là câu nói của Mark Twain,nhưng tôi chú ý với phần sau hơn, bởi vì giáo dụcmỗi con người thì rất phức tạp, nên bạn phải cẩnthận.

Cẩn thận nếu không nằm trong suy tính củabạn thì ít nhất trên dự tính. Bạn có thể tự nhận thấyrằng bạn có mặt ở đây là một cơ hội quí giá nếu nhưbạn muốn sử dụng nó để làm một việc tốt lành vĩ đạicho thế hệ đàn em. Bạn có thể vạch ra một conđường để chúng bước theo bằng những hành độngcủa bạn với một tình thân ái, vui vẻ bằng những lờinói rõ ràng và cuộc sống ngay thẳng.

Càng tiến xa hơn trên con đường này, nhữngai đã sống trong tình anh em của phong trào HướngĐạo đều được gắn kết với nhau, và ở điểm này, tôimuốn nhấn mạnh ở sự quan trọng và cần thiết củasự “giúp ích” trong cuộc sống hàng ngày của mộtTráng sinh Hướng Đạo và tôi cũng muốn chỉ ra đây

185

là điều mà Tráng sinh phải cố gắng hết sức và là ưutiên số một trong tâm trí để áp dụng vào cuộc sốngthường nhật. Đối với tôi, nó dường như là một phầnthưởng cao quí cho Hướng Đạo hơn là có ngườiđứng những vị trí đặc biệt trong những buổi lễ longtrọng.

(Trích trong sách dành cho Tráng sinh vàTrưởng HĐ: Anh sẽ hưởng thụ hạnh phúc nếu biếtcách chèo chống chiếc thuyền của mình. Tôi hếtlòng mong ước cho Anh thành công bằng cách lậplại ở đây lời cầu chúc của Hướng Đạo: “Trại hoànhảo!” B.P. – Đường thành công)

LÀM THẾ NÀO ĐỂ TRỞ THÀNH MỘTTRÁNG SINH HƯỚNG ĐẠO

Đối với các Hướng Đạo SinhĐiều trước tiên phải làm là bày tỏ tất cả

những thắc mắc với Trưởng của bạn. Nếu đã có sẵnTráng đoàn trong Liên Đoàn, vấn đề tiếp theo rấtđơn giản cho bạn bởi sự thỏa thuận giữa KhaTrưởng và Tráng Trưởng. Tuy nhiên, nếu bạn muốnchuyển đến một Liên Đoàn khác, Trưởng của bạn sẽviết giấy giới thiệu cho Liên Đoàn đó. Tiếp theo hãykiếm cho được cuốn Đường Thành Công và đọcchậm rãi, cẩn thận.

Đối với thanh niên ngoài phong tràoNếu có thể, hãy kiếm cho được cuốn Đường

Thành Công và đọc kỹ lưỡng. Tìm kiếm xung quanh,hỏi thêm bạn bè, xem ai là Tráng sinh và nói cho anhta biết rằng Anh muốn gia nhập HĐ. Sau đó, tiếp xúcvới Tráng đoàn hay với một Trưởng Hướng Đạo họsẽ giúp cho bạn những lời khuyên.

186

Nếu không, bạn hãy ghi đầy đủ chi tiết cánhân và liên hệ với hội Hướng Đạo địa phương, đểđược giúp đỡ.

Điều kiện để tham giaMuốn trở thành một Tráng sinh bạn phải:

a. Được sự đồng ý của Tráng Trưởng nhận vàoTráng đoàn.

b. Nếu chưa phải là Hướng Đạo Sinh, phải hoàntất chương trình Tân sinh và phải tuyên hứagia nhập phong trào.

c. Phải có tuổi đời từ 17 trở lên, nhưng tùy vàovùng và thể trạng mà độ tuổi có thể cao hơn.Sau lễ tuyên hứa gia nhập Tráng đoàn, bạn

trở thành một tân tráng sinh cho đến khi bạn hoànthành chương trình và đủ thời gian để trở thànhTráng sinh Lên đường.

Cao Viết Tuấn

LỬA DẶM ĐƯỜNG

187

Từ lúc còn là Sói con, tôi vô cùng thích thú mỗikhi được tham dự “Hội Hoa Đỏ”. Qua các cuộc lửatrại của Thiếu hoặc chung cho các ngành, tôi tìmđược những giây phút vui cười hồn nhiên, học hỏithêm ít nhiều về kịch nghệ và diễn xuất. Dự những“Lửa tĩnh tâm” tôi thấy tinh thần hướng thượngnhưng không khí có vẻ thâm trầm... Nhưng đến khilàm quen với “Lửa Dặm Đường” của ngành Tráng thìtâm hồn tôi thấy lâng lâng khó tả...

Lửa dặm đường có một sắc thái riêng biệt vìTráng sinh không vui nhộn và hời hợt như tuổi Thiếucũng không phải là những “ông cụ non” nói chuyện“lý sự cùn”. Tráng sinh nhìn thẳng vào thực tế vàhướng về tương lai... Những mẩu chuyện của họđều liên quan đến cuộc sống đời thường, không quámơ ước viễn vông nhưng cũng không hẳn bi quanrồi nhụt chí khí.

188

Tôi thích Lửa dặm đường hơn cả vì có thể tìmthấy ở đấy một số kinh nghiệm sống, nhất là tìnhhuynh đệ thắm thiết.

“Tráng sinh trở về nguồn, Lửa Dặm Đường làhình thức sinh hoạt ban đêm của dân du mục, củanhững kẻ lữ hành... cùng chung một lối đường.

“Tráng sinh không còn hiếu động như Thiếu vàKha sinh, họ thường đi Trại từng Toán nhỏ hoặctừng nhóm 2, 3 người... Sau bữa cơm chiều, họ họpquanh đống lửa để sưởi ấm: kẻ đứng người ngồi, kẻnằm ngửa ngắm sao trời, người dựa lưng vào gốccây hay tảng đá lắng nghe gió ngàn reo vi vu... Họkể cho nhau nghe những mẩu chuyện tâm tình,người thì ngâm bài thơ vừa sáng tác, kẻ hứng chí thìthổi sáo đệm theo, kẻ thì hát bài dân ca của xứmình, người thì góp vui với điệu múa... rồi họ bàntính chuyện ngày mai, nghĩ đến tương lai”.

(Sư Tử Đảm Đương –HĐ, một phương pháp

giáo dục)“Như những lữ khách sau những ngày dài rong

ruổi, tạm dừng chân nghỉ ngơi khi đêm về, đốt thêmánh lửa để tìm hơi ấm, ngăn ngừa thú dữ và xua bớtbóng tối, Tráng sinh (những người bạn cùng đi trênđường) ngồi quây quần bên lửa dặm đường để hànhuyên tâm sự, trao đổi những kinh nghiệm sống,những mẩu chuyện đời hoặc cùng nhau nhìn lại đoạnđường đã đi qua hầu rút tỉa kinh nghiệm... sau mộtngày cùng làm việc, cùng sống với nhau... Đây là mộttrong những thời gian thuận tiện nhất để Tráng sinhthông cảm và thân thiết nhau hơn, cùng học hỏi lẫnnhau một cách hữu hiệu...”

189

(Nguyễn Văn Thuất: Gởi bạn Tráng Sinh)KHUNG CẢNHKhông đòi hỏi phải có một nơi rộng và bằng

phẳng đủ chỗ cho các đoàn sinh lẫn khán giả nhưtrong cuộc lửa trại thông thường; cũng không bắtbuộc phải tránh xa những nơi cần yên tĩnh nhưdưỡng đường, tu viện, chùa chiền; cũng không cầnphải có đống lửa cao chất ngất...

Bởi nhân số không đông, với nội dung khôngquá nhộn, cuộc vui chỉ dành cho nội bộ... nên LửaDặm Đường có thể tổ chức ở bất cứ đâu:- Quanh bếp lửa nấu cơm chiều còn sót lại thanhồng, bỏ thêm vài thanh củi cho cháy sáng, anh emquây quần sum họp bên ấm trà hoặc những filtrecafé bốc khói, chia nhau những củ khoai nướng vànói chuyện tâm tình.- Ngồi dưới tàn cây cổ thụ hoặc trong hang núi đểtránh sương đêm, với những thanh củi cháy bậpbùng cho thêm sinh khí.- Tựa lưng thoải mái trên những ghế dựa dành chodu khách, xếp vòng quanh trên bãi biển với một ngọnđèn bão cũng đủ cho anh em sinh hoạt Lửa DặmĐường.- Những đêm mưa dầm, xúm xít bên nhau dưới vòmcổng Tam quan của một cổ tự, trong mái hiên của đìnhlàng, hay ở tiền đường nơi bậc cấp của nhà thờ... chỉmột cây đèn bão hoặc lon sữa bò đựng dầu hỏa vớimiếng giẻ để thắp sáng... cũng thành một Lửa DặmĐường của Tráng sinh.- Dù ở trong Đoàn quán hay túp lều hoang của thợrừng, với một vài ngọn nến leo lét, ta cũng có thể tạo

190

nên một buổi Lửa Dặm Đường, vẫn đạt được kếtquả mong muốn... nếu ta biết xoáy đúng vào nộidung sinh hoạt.

Tráng sinh “linh động” và thích nghi như thế đấy vìđời là một cuộc chơi và bất kỳ môi trường nào cũng cóthể là sân chơi.

NỘI DUNGNội dung của Lửa Dặm Đường ít gò bó, không

bắt buộc mọi người phải có tiết mục tham gia, cũngchẳng đòi hỏi đăng ký trước để sắp xếp chươngtrình.

Bắt đầu không có bài ca “Gọi Lửa”, cũng chẳngcần “Nhảy Lửa” như các ngành khác thường làm.Vài người đến trước, hát những bài đồng ca để báohiệu cuộc vui bắt đầu.

Không cần nghi thức rườm rà, Tráng Trưởnghay Toán Trưởng hoặc người tổ chức có thể nói vàilời theo kiểu “câu chuyện tinh thần” hay “hé mở mụctiêu” cần hướng tới... Sau đó mọi người tham giatheo lối tùy hứng. Chương trình diễn tiến tự nhiên dosự đóng góp của các thành viên với những tiết mụckhông cần thứ tự trước sau, gồm:- Rút tỉa kinh nghiệm sinh hoạt trong ngày.- Kể chuyện tâm tình.- Ngâm bài thơ yêu thích hoặc tự mình mới sáng tác.- Trình diễn một điệu múa của dân da đỏ hay của ngườigypsi...- Hát khúc tình ca hoặc bắt nhịp cho bài hát cộngđồng có ý nghĩa...- Một góp ý.

191

- Bàn về công tác giúp ích sắp tới...- Độc tấu Harmonica hay Guitar một khúc nhạc cổđiển...- ... ... ...

Chương trình không cần tiếp nối dồn dập nhưtrong một cuộc lửa trại, nhưng cũng không nên đểnhững “khoảng trống chết” quá kéo dài.

Đôi khi Lửa Dặm Đường cho phép có nhữnggiây phút thinh lặng để suy gẫm một ý tưởng caosiêu, hoặc chuyền tay nhau ca café hay một điếuthuốc để cùng chia xẻ... thể hiện tình huynh đệ đậmđà.

Lửa Dặm Đường kết thúc bằng bài hát “Trời đêmdần tàn” hay “Chung một đường lên” rồi mọi ngườilặng lẽ về lều riêng sau khi cầu nguyện theo tínngưỡng của mình.

TỔ CHỨCKhi Tráng đoàn đã quen với sinh hoạt Lửa Dặm

Đường thì không cần tổ chức gì rườm rà, không cóquản trò, chẳng cử quản lửa. Mỗi người đến dự trạivới vài que củi để góp vào lửa vui. Khi thấy lửa bớtsáng thì người ngồi gần tự động chêm thêm củi.

Tuy nhiên, trong những ngày đầu thành lập, cácđoàn sinh còn bỡ ngỡ với lối sinh hoạt đặc biệt nàycủa ngành Tráng, Tráng Trưởng hay Toán Trưởngphải khéo léo gợi ý để mọi người tự động tham gia,đôi khi phải mời từng người đóng góp, có lúc cần tìmcách ghìm bớt sự hăng say quá trớn trong phát biểuý kiến hay phê bình để khỏi gây ra không khí căngthẳng mất đoàn kết... Người phụ trách văn nghệ củaTráng đoàn phải biết bắt những bài ca đúng lúc và

192

thích hợp với diễn tiếncâu chuyện... Nếu có thểđệm sáo cho những bàithơ, đệm đàn cho nhữngđiệu múa, hoặc thổiHarmonica bài “Anh emchúng ta chung mộtđường lên...” hay bài “...

không phải là lúc ta ngồi mà đặt vấn đề...” khi ngheanh em bàn cãi gay gắt để rồi chuyển tiết mục thì sẽgiúp rất nhiều cho sự thành công của Lửa DặmĐường.

o0oLửa Dặm Đường không chỉ là cơ hội vui chơi

giải trí trong lúc đêm về, mà đó còn là một phươngtiện đặc thù của ngành Tráng để rèn luyện cho Trángsinh về mọi mặt: văn nghệ, cách ăn nói, nhận địnhvề cuộc đời, học hỏi kinh nghiệm sống và nhất làphát triển tình huynh đệ HĐ.

Nếu biết sử dụng đúng mức Lửa Dặm Đường, tasẽ đem lại sinh khí cho Tráng đoàn vì qua sinh hoạt,mọi bất đồng đều hóa giải, sự thông cảm được tăngtiến, tình thân yêu thêm đậm đà.

Tôn Thất Hùng - Hươu Điềm ĐạmTrại Dự Bị Huy Hiệu Rừng LĐT/UV

(Kiên Lương – Kiên Giang)Từ trước HĐ Cần Thơ chưa tổ chức được

khóa huấn luyện nào. Nay dù trong hoàn cảnh kiếpnạn của HĐVN đã và đang xảy ra nhưng TrưởngALT Gấu Đa Thiện cũng cố gắng tổ chức một khóaCơ Bản trong tháng trước và nay thêm Khóa Dự bị

193

BR LĐT/UV tại Kiên Lương (Kiên Giang) cho Trángđoàn tại một vùng biển khá lý tưởng du lịch, cắm trại,nghỉ mát,...

Như đã hẹn trước, trưởng LT. Sư Tử ĐảmĐương, các Trưởng WB. Sài Gòn, Nai Thiện Chí (ĐàNẵng), Sơn Miêu Chu Đáo (Vũng Tàu), Báo Lì, SếuMơ Mộng, Trâu Nhiệt Thành, Sói Thẳng Thắn, anhVoi Hưng, Trâu Rừng Siêng Năng (TP.HCM), HạcCần Mẫn (Mỹ Tho)... 9g30 ngày 31/08 đều có mặt tạibến xe Cần Thơ. Đón các Trưởng, chúng tôi có ALTGấu, WB. Bạch Tượng, Hải Ly, Thiên Nga, Nai NhẫnNại và 33 tráng sinh của 4 Tráng đoàn tại Cần Thơ(Minh Đức, Trùng Dương, Lê Lợi và Phù Sa).

Xe khởi hành lúc 10 giờ sáng ngày 31/08 đếnđất trại sớm hơn dự kiến nên thoải mái cho khóasinh trong việc dựng lều, kỳ đài, thay đồ, tắm rửa...chia toán. Trưởng các nơi về dự khóa, vừa giảng bàikiêm toán trưởng và bảo huynh. Có hai toán nữ giaocho trưởng Hồng Hoa và Bửu Mai, còn lại 4 toánnam do trưởng Phước Đức, Ngọc Hà, Đức Tín vàTrà Lợi đảm trách. Đúng 17 giờ trưởng trực Tuấn tậphọp, sau khi chào cờ, làm thủ tục nhập trại, trưởngLT. Sư Tử Đảm Đương mang khăn Gilwell và traodây 2 gỗ cho các trưởng Hải Ly Hoàng, Nai Tuấn vàKiệt, còn ALT Thái Hùng trao chứng chỉ BR cho cácTrưởng nêu trên. Tiếp theo khóa trưởng Gấu traochứng nhận cho các tráng sinh Minh Đức và TrùngDương vừa qua khóa cơ bản... tối đầu tiên là lửadặm đường, đêm trao đổi tình cảm của các trưởnglâu năm gửi gắm đến các khóa sinh trẻ, gợi mở vàgây sự thích thú với văn nghệ tự do.

Qua sáng ngày hôm sau, trưởng trực NaiTuấn với bài tập thể dục cho cả trại. Trưởng LT

194

hướng dẫn lễ tinh thần cho cả khóa với bài kinh HòaBình (Thiên Chúa) và bài “Trầm Hương Đốt” (Phậtgiáo) và Trưởng cũng nói ý nghĩa của 2 bài kinh đó.Bài khóa đầu tiên “Hệ Thống Liên Đoàn” do trưởngNai ở Cần Thơ mở đầu, tất cả là 16 bài khóa do cáctrưởng Bằng Rừng giảng có LT trưởng toán huấnluyện miền II dự, duyệt. Vị trí của khóa trại rất thơmộng, bên bờ sóng biển rì rào, lớp học thoáng mátdưới bóng những cây thốt nốt rợp bóng mát... chi phícũng được tiết kiệm nhất do tài ngoại giao và chuđáo của trưởng Gấu Đa Thiện, chiều được tắm biển,giờ nhàn rỗi khóa sinh đua nhau xin chữ kí cáctrưởng.

Đêm thứ nhì thật rực rỡ reo vui theo liên khúcvũ điệu “Sáng rừng” do trưởng Voi Hiền Hòa Tơ đạodiễn, bốn toán nam và hai toán nữ thay phiên thi tàivăn nghệ (tự biên tự diễn). Âm thanh của đàn “Ghi-ta”, trống “Công-go” hòa quyện cùng tiếng sáo củatrưởng Thọ cộng với “Tam-pu-re” tạo nên đêm lửatrại súc tích, sôi nổi, hào hứng đối với các khóa sinh.

Sáng ngày thứ ba công việc của trại trườngvẫn trôi chảy như đã định, những bài khóa cuối cùngđã giảng xong. Đến 10 giờ 30 phút nhổ lều, cả khóalàm lễ chào cờ tổng kết, bế mạc, nhận xét, traochứng nhận DB HHR LĐT/UV cho các khóa sinh qua3 ngày 2 đêm. Khóa trưởng lưu niệm LT bức ảnhmàu BP. Trưởng LT tặng trưởng Gấu một la bàn đeotay ngoại quốc... cơm trưa xong tất cả lên xe về lạiCần Thơ.

Nhớ lời LT. Sư Tử Đảm Đương nói “Nắmđoàn, phụ trách đơn vị là cấp số cộng, tôi muốn saunày các anh chị em sẽ làm cấp số nhân tức là đihuấn luyện lại thế hệ sau”. Và trưởng ALT Gấu Đa

195

Thiện “Sau khi học xong, mỗi người cố gắng pháthuy thêm 4 người mới để lập toán do mình phụ trách,vì khóa này huấn luyện các em trở thành chỉ huy vàquản lý”. Mượn hai lời nói trên xin chấm dứt bài viếtở đây. Mong chúng ta không phụ lòng tin cậy củacác trưởng nhắn gởi.

Nai Nhẫn Nại – Phan Bá Kiệt.

Đi một ngày đàng …“Đi một ngày đàng học một sàng khôn” chắc

hẳn ai trong chúng ta cũng biết câu tục ngữ ấy. Đó làkinh nghiệm thực tế của cha ông ta từ bao đời để lại.Đó là mục tiêu mà các kỳ trại HĐ nhắm tới và cũng làmục đích của mỗi HĐS khi tham gia cắm trại. Bêncạnh mục đích huấn luyện cho trại sinh, trại HĐ còn

196

mang lại nhiều niềm vui và tạo nên mối dây gắn kếttình anh em. Điều này tạo nên sự khác biệt giữa trạiHĐ với trại thông thường. Xuất du và cắm trại làphương pháp huấn luyện thú vị nhất trong nămphương pháp BP đưa ra để huấn luyện ngành Tráng.Qua mỗi kỳ trại chúng ta lại được biết đến một vùngđất lạ, có thêm bạn bè mới, được thấy và được họcnhiều điều hay… một kỳ trại ngắn ngủi trong vàingày nhưng lợi ích thiết thực mà nó mang lại chođoàn và cho các trại sinh thì khó mà kể hết. Trại AnBình tại Kiên Lương (31/8 – 2/9) mà tôi tham dự vừaqua là một ví dụ:

Điều đầu tiên chúng ta nhận thấy trong bấtkỳ trại HĐ nào là tính tổ chức và tinh thần kỷ luật.

Có lẽ Khóa Trưởng và các Trưởng phụ tá đãphải dày công lập kế hoạch, sắp xếp và chuẩn bị mọithứ từ trước đó rất lâu để chúng tôi có được kỳ trạithành công như thế. Cách tổ chức trại, phân công vàlàm việc của các Trưởng đều dựa theo phương pháphàng đội trong HĐ. Trong trại có một hội đồng gồmKhóa Trưởng đứng đầu quản lý mọi việc; tiếp đó làcác Trưởng phụ tá phụ trách từng mảng công việchỗ trợ Khóa Trưởng như Trưởng Trực, Trưởng phụtrách nghiêm phép, Trưởng lo về sinh hoạt…; tiếpđến là các bảo huynh - bảo tỷ (làm Trưởng Toán ) vàtrại sinh. Cách tổ chức này giúp cho gần năm mươicon người xa lạ làm việc với nhau thật dễ dàng. Mọihoạt động đều được lên kế hoạch, sắp đặt rất khoahọc từ giờ giấc cho đến phương pháp. Giờ giấc sinhhoạt trong ba ngày trại được phân bổ chi tiết chotừng hoạt động và được phổ biến cho mọi người.Giờ nào việc nấy, lúc nào? Bao lâu? Như thếnào?,... , từ đi lại, ăn, ngủ, sinh hoạt, học tập, đến vui

197

chơi. Thời gian trại tuy ngắn ngủi nhưng cách thức tổchức khoa học làm cho công việc chạy và đạt hiệuquả. Các Trưởng không chỉ dạy chúng tôi qua lời nóimà còn qua cả việc làm nữa “HĐ là luôn sắp sẵn”.Đây là cách làm việc mà mỗi Trại sinh, đặc biệt làcác Tráng sinh, nên học tập và áp dụng không chỉtrong trại mà còn trong cuộc sống hằng ngày nữa.

Có tổ chức ắt phải có kỷ luật.BP xuất thân từ quân đội nên hiểu được lợi

ích có được khi sống và làm việc có kỷ luật. Do vậyrèn luyện tính kỷ luật là điều không thể thiếu của trạiHĐ trong việc huấn luyện khóa sinh. Kỷ luật HĐkhông phải là “kỷ luật thép” đầy hình phạt như quânđội, cũng không phải đặt ra để gọi là có rồi để mặc aimuốn làm gì thì làm như trại thông thường. Kỷ luậtHĐ theo phương pháp hàng đội, dựa trên sự tựnguyện, ý thức trách nhiệm của Trại sinh, được đặtra và duy trì từ khi bước vào đất trại và được giữvững cho đến khi rời khỏi. Có hẳn hai Trưởng phụ táđảm trách nghiêm phép để nhắc nhở mọi ngườinhưng các Trưởng vẫn thảnh thơi vì rất ít ai vi phạm.Kỷ luật đặt ra nhằm mục đích giáo dục cách cư xửđứng đắn và làm cho kế hoạch trại được thực hiệntốt. Nó được thiết lập một cách khoa học, phù hợpvới hoàn cảnh trại, linh hoạt, khéo léo chứ không khôcứng, gò ép mọi người. Tuy sống kỷ luật, làm theobao nhiêu là quy tắc nào là hiệu còi này hiệu còi kia,nào là giờ giấc, tác phong... mà vẫn thấy thoải mái.Đó là cách sống đơn giản nhất để người khác tintưởng và coi trọng mình.

Trại HĐ vui và hấp dẫn

198

Đi đâu, làm gì cũng có tổ chức cũng kỷ luật thìtrại còn gì là vui, hấp dẫn nữa? Phải nói là chán chếtđi được...!

Thưa rằng nghĩ như thế là sai nhé!...Cứ thử hỏi những người lần đầu đi trại HĐ về

xem có ai khỏi ngạc nhiên, ngỡ ngàng vì trại HĐ vuihơn họ tưởng tượng trước đó không? Hay hỏinhững người đã mòn biết bao đôi giày vì đi trại xemcó ai “chán” trại HĐ bao giờ chưa? Và cái gì lôi cuốnhọ đi trại như thế? Chúng tôi luôn tự tin nói với mọingười rằng trại HĐ vui từ A – Z. vui từ lúc nhận tinđược đi trại cho đến khi về nhà rồi vẫn còn vui, còntíu tít khoe với bạn bè.

Vì mới thành lập nên đa số các bạn tôi trongTĐ Phù Sa chưa có cơ hội đi trại Huấn Luyện. Đợttrại này là một điểm mốc quan trọng trong đời HĐcủa họ. Từ khi nhận thông báo ai cũng háo hức, nônnao mong sớm đến ngày lên đường. Rồi phải họpnhau lại đến 3-4 lần để nhờ Trưởng và các bạn cókinh nghiệm đi trại hướng dẫn chuẩn bị. Nào là danhsách vật dụng cần mang theo, nào là kỹ năng, bài canào cần ôn lại, cần học thêm... điều lý thú là phảichuẩn bị hành lý sao cho vừa gọn nhẹ, cơ độngnhưng vẫn đầy đủ để sẵn sàng thích nghi với hoàncảnh ở đất trại và những biến cố có thể xảy ra trongkhi địa điểm cắm trại lại hoàn toàn bí mật. Vừa có sựđánh đố, thử thách, vừa kích thích sự tò mò... ; cái“gian nan” của hành trình lần này là phải ngồi xe hơn4g đồng hồ. Điều này thực sự kinh khủng đối vớinhững bạn bị say xe. Bình thường về quê chỉ mất ½thời gian ấy thôi mà đã thấy ngán ngẩm lắm rồi. Nàolà nắng nóng, nào là dằn xóc, nào là mùi cao su khétcộng với mùi xăng xông lên đến ngộp thở; phải lựa

199

lúc mát trời, xe rộng mới dám đi. Lên xe ngủ mấygiấc mà vẫn chưa đến. Về đến nơi phải mất cả ngàymới lại sức. Nghe Trưởng Hùng thông báo lịch trìnhphải ngồi xe từ 10:30 đến 14:00 hay 15:00 mới tớinơi. Trời! thật kinh khủng...!!! làm sao còn sức màcắm trại... ???... Ấy vậy mà bây giờ nhớ lại, thấyngần ấy thời gian đi xe với anh em HĐ thật ít ỏi. Vừabước lên xe đã thấy mọi người bắt tay trái nhau rấtthân tình. Sau khi sắp chỗ, nghe phổ biến nội quy,lịch trình, chia nhóm... mọi người bắt đầu làm quennhau, từ những lời hỏi thăm ban đầu của các ngườingồi gần nhau lan dần thành những lời ca tiếng hátvui nhộn. Không khí trên xe càng lúc càng náo nhiệt.Hết người này đàn ca, hát xướng, đến người kia kểchuyện, đố vui, bày trò... khiến mọi người cười đến“rung rinh” xe. Lúc thì thi nhau hát hò, khi thì chămchú nghe kể chuyện, có lúc lại đăm chiêu suy nghĩnhững câu đố hóc búa... chẳng ai bận tâm đến cáinắng nóng oi nồng giữa trưa tháng 8, chẳng ai nhậnthấy mùi khó chịu của cao su khét, chẳng ai để ý đếnquãng đường dài mấy trăm cây số phải đi. Bữa trưalót dạ bằng ổ bánh mì kẹp chả với muối tiêu khôkhốc mà vẫn ngon. Thoáng cái đã đến nơi mà chẳngthấy ai say xe hay mệt mỏi gì.

Đi đường là thế, đến đất trại mọi người họctập, sinh hoạt thi đua trên tình đồng đội, anh em mộtnhà, không khí không còn náo nhiệt như trên xenhưng vẫn vui tươi. Ngày như ngắn lại và thời giantrôi qua thật mau. Học tập, vui chơi được lồng ghép,đan xen nhau. Cứ như thế chúng tôi vừa học vừachơi. Sau mỗi tiết học là một trò chơi nhộn, bài ca vuiđược cất lên giúp mọi người giải tỏa căng thẳng, xuađi mệt mỏi, làm quen với nhau và để tiết học sau tập

200

trung hơn. Không chỉ tăng thêm kiến thức về phongtrào HĐ, chúng tôi còn được học thêm nhiều bài hátmới, nhiều trò chơi thú vị, nhiều kỹ năng sinh hoạthay... học mà chơi, chơi mà học. học hết sức, chơihết mình thật là thú vị. Tranh thủ giờ ăn, giờ nghỉchúng tôi làm quen, trao đổi chữ ký, trò chuyện vớicác bạn từ Tráng đoàn khác... cái ngại ngần mặccảm lúc đầu dần được xua tan thay vào đó là niềmvui, tiếng cười, là tình huynh đệ trao nhau. Chúng tôitrở nên hiểu nhau hơn, gần gũi nhau hơn, hòa đồnghơn, mạnh dạn hơn sau đêm lửa dặm đường. Mọisuy nghĩ, trăn trở, băn khoăn đã được giải bày. Vừalà niềm vui, vừa là ý thức trách nhiệm nên ai cũngquên đi cái tôi để hòa mình vào hoạt động chungkhiến cho bầu không khí càng trở nên thân mật, ấmáp tình đệ huynh. Cái ấm áp ấy được nhân lên và trởnên cháy bỏng hơn trong đêm lửa trại cực kỳ ấntượng với những trò chơi hết sức hấp dẫn, nhữngbài hát, vũ điệu lạ lùng độc đáo đến bất ngờ.

Vui của HĐ là vui đoàn kết và yêu thương.Một công thức chúng tôi học được ở trại An

Bình trong đêm lửa dặm đường là:Hướng Đạo = HĐ = huynh đệ.Khoảng cách về tuổi tác giữa các Trưởng và

các trại sinh bị xóa nhòa. Chúng tôi học được rấtnhiều điều hay từ các Trưởng. Có những thứ màchẳng sách vở nào có được đó là những kinhnghiệm, những trải nghiệm sống. Có những bài catruyền khẩu thật hay, thật thú vị.

Tình huynh đệ gắn kết trong cái nắm tay khinhảy lửa, cháy bỏng như ngọn lửa bốc cao giữavòng tròn. Dường như cả thế giới đều bị nung chảythành niềm vui và tiếng cười. Tình huynh đệ như anh

201

em một nhà bao trùm cả vũ trụ bao la. Mọi trái tim sỏiđá đều bị lửa nhiệt huyết làm cho tan chảy. Anh emtừ Trưởng già lụ khụ đến Tráng sinh không phân biệtđẳng thứ, tuổi tác, nắm tay nhau hòa mình vào cuộcchơi. Già chơi theo sức già, trẻ chơi theo sức trẻ,nhiệt tình vui ca, múa hát... mỗi một trò chơi, một bàihát như những đợt sóng biển cuốn mọi người vào bểvui HĐ. Ai cũng cố gắng đem hết khả năng của mìnhđóng góp cho lửa trại vui hơn, cháy bỏng nhiệt huyếthơn với mong muốn kéo dài mãi giây phút ấy.

Vui của HĐ là cái vui xây dựng trên tinhthần học tập.

Mỗi bài hát, mỗi trò chơi đều mang ý nghĩa vàtính giáo dục. Thông qua các trò chơi, lời ca tiếnghát giúp trại sinh xây dựng tình cảm HĐ, rèn luyệnthân thể, nhân cách. Cái vui ấy không chỉ tồn tạitrong trại HĐ, không đơn thuần là một kỷ niệm màcòn là lửa nhiệt huyết theo ta về với cuộc sống hằngngày và được nhân lên khi đem niềm vui ấy chia sẻvới những người quanh ta. Sau kỳ trại, mỗi trại sinhchúng tôi trở về thấy dường như gắn bó với nhauhơn, dạn dĩ hơn, tự tin, hoạt bát, tươi mới hơn, chứkhông phải cái vui tức thời để rồi về nhà với cái thânmệt mỏi rã rời và cái đầu rỗng tuếch.

Đời sống ở trại là là cách nhanh nhất, hiệuquả nhất để rèn luyện một Tráng Sinh nên người;qua chương trình GD và HL tráng sinh đạt được 5mục tiêu:

“- Rèn luyện và giữ gìn sức khỏe,- Tháo vát,- GD nhân cách,- Giúp ích, phục vụ,- Hướng thượng. ”

202

Chỉ trong một vài kỳ trại ngắn. Qua kỳ trại,kiến thức về phong trào HĐ được củng cố và mởrộng sau những bài khóa súc tích. Kỹ năng sống, tácphong, cung cách làm việc được rèn luyện và pháttriển thêm. Học được cách tổ chức cuộc sống vàcông việc. Sống, làm việc có kỷ luật, có trách nhiệmvà tinh thần đồng đội. Nhận ra khả năng của mình:điều gì chưa biết cần học hỏi thêm, điều gì đang cócần phát huy, điều gì sai cần sửa đổi. Lòng nhiệtthành, tinh thần phục vụ giúp ích mọi người.

Mỗi kỳ trại là một “sàng khôn” được đong đầy,tình huynh đệ HĐ được thắt chặt, lửa nhiệt tình trongtim được thắp sáng hơn, cháy bỏng hơn. Ta nhậnthấy mình hôm nay đã khác hơn ta trước kia. Tự đáylòng như có một lời nhắc nhở, thúc giục ta khôngngừng học tập và rèn luyện bản thân; luôn giúp íchmọi người; sống, làm việc và suy nghĩ theo luật HĐ.Để không chỉ bản thân được hạnh phúc mà cảnhững người xung quanh ta cũng hạnh phúc. Vàước ao được thêm lần nữa khoác balo, lên đường đidự trại HĐ để được thêm một lần “Đi một ngày đànghọc một sàng khôn”.

Cần thơ 30/ 10/ 2008Bùi Thị Như Ý

TĐ Phù Sa

SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỜI SỐNG TRẠITráng sinh, đoàn sinh được học tập nhiều từ

sách vở, từ huynh trưởng, từ các trưởng lớn tuổinhưng đó chỉ là lí thuyết. Từ lí thuyết đi tới thực tếchỉ là một ranh giới nhỏ, nhưng nếu không vượt quaranh giới đó thì lí thuyết vẫn chỉ là lí thuyết, dù bàihọc có thực tế hữu ích vẫn là kinh nghiệm riêng

203

người chỉ dạy không là kiến thức riêng của chính bảnthân tráng sinh.

Để những kiến thức lí thuyết đã học trở thànhkiến thức riêng - vốn sống của mỗi Tráng sinh,không có mồi lửa nào tốt bằng một kì trại. Kì trại giúpTráng sinh ứng dụng được những gì đã học vào việclàm cụ thể. Qua kì trại Tráng sinh học được tính độclập, không lệ thuộc, biết cách lên kế hoạch, dự trùcông việc, công tác chuẩn bị & thực hiện, phân côngvà phối hợp giữa các thành viên. Chính những điềuđó giúp bản thân mỗi tráng sinh trưởng thành hơn,nhìn nhận lại được mình mạnh ở kĩ năng nào, yếu ởnhững khía cạnh cụ thể nào để có hướng hoàn thiện.Kì trại còn là môi trường gắn kết tình thân ái, giữchặt mối dây thân tình. Tại đây mỗi Tráng sinh đượchọc cách sống tập thể, cùng nhau làm việc, học tậpbài hát, dựng trại, dựng lều, cùng nhau sẻ chianhững kinh nghiệm để rèn luyện về học tập, laođộng, trao đổi kiến thức kĩ năng nối dây, cứu thương,kĩ năng hữu ích cho chính cuộc sống riêng mỗingười như vi tính, ngoại ngữ… Trên hết, đó là nơithực hành ngay những gì đã học khiến cho bài họctrở nên thiết thực không nhàm chán.

Và việc có một kì trại phù hợp, chúng ta phảichú ý một số vấn đề sau:

Thứ nhất: Một kì trại tốt nên được tổ chức tạimột địa điểm phù hợp với mục tiêu hướng tới. Ví dụ:nếu đó là trại kĩ năng sống trong thiên nhiên thì nênđược tổ chức ở nơi gắn kết với thiên nhiên & khônggian rộng rãi không bó hẹp. Vì chính tại thiên nhiênlúc này lí thuyết về kĩ năng lập trại, kĩ năng sống, nútdây mới được ứng dụng phù hợp nhất. Các trángsinh có thể tự làm bếp lửa nấu ăn cùng nhau chứ

204

không phải là bếp cồn hay bếp ga mini. Thức ăn nếulà những thứ có sẵn ở nơi đất trại thì sẽ rất tốt vìgiúp cho tráng sinh hiểu biết về tự nhiên, điều màkhông trường lớp nào giảng dạy. Chắc chắn sẽ cókhó khăn, nhưng khó khăn là cơ sở của sáng tạo &cải thiện khi chính mỗi cá nhân tự thân vận động.

Thứ hai: Các tráng sinh nên tự lập kế hoạch& có kì trại “made in myself”, không nên quá phụthuộc vào các Trưởng, chỉ nên xem các trưởng là vịcố vấn góp ý nhiệt tình. Những kì trại do chính tựTráng sinh tổ chức sẽ thật sự thu hút Tráng sinh &thiết thực với chính Tráng sinh, không có sự nhàmchán vì chính bản thân Tráng sinh tự biết làm nhữnggì phù hợp với chính mình. Và khi tự lập kế hoạch,dự trù công việc, chuẩn bị đất trại là Tráng sinh trênthực tế đang mở rộng các mối quan hệ, học tập cáchđiều hành, học tập tinh thần trách nhiệm trước mọivấn đề cũng như tính cẩn thận trong công tác chuẩnbị hậu cần. Đó là những kĩ năng thật sự có ích trongcuộc sống xã hội của Tráng sinh, không chỉ ở trongphong trào. Đó cũng là mục tiêu của Tráng sinhhướng tới khi tham gia phong trào.

Thứ ba: Khi ở trong phong trào, Tráng sinhsống trong bầu không khí tập thể nên kì trại bao gồm:địa điểm, tiến trình làm việc, thực hiện công việc,khâu chuẩn bị, phương tiện di chuyển… phải đượcphân công cụ thể, được thống nhất ý kiến chung,tránh để một cá nhân nào không có nhiệm vụ haymột người kiêm quá nhiều công việc (đây là mấuchốt có thể dẫn đến nhàm chán, mâu thuẫn giữa cácthành viên, không thực hiện được mục tiêu mà kì trạihướng tới). Mỗi Tráng sinh sau khi được phân côngcần có tinh thần trách nhiệm, tự giác thực hiện, nếu

205

gặp khó khăn có thể nhờ anh em giúp đỡ nhưngtuyệt đối không được ỷ lại đùn đẩy công việc.

Thứ tư: Tráng là lứa tuổi đã trưởng thành vềcách nhìn nhận & suy nghĩ. Mỗi một Tráng sinh đềucó nhiều ý tưởng và muốn hiện thực hóa những ýtưởng đó, nhưng Tráng đoàn là cuộc sống tập thểnên để thống nhất từ ý tưởng đến thực hiện màkhông gây bất đồng giữa các thành viên thì cần cáchứng xử tế nhị, phải biết lắng nghe, quan sát tổngquát & khách quan. Khi lập kế hoạch kì trại mọithành viên cần nhiệt tình đóng góp ý kiến, hãy tự tinnêu ý kiến của mình & tôn trọng ý kiến của bạn khác,không bảo thủ ý kiến của mình khi nó không phù hợphoàn cảnh, không bác bỏ kịch liệt ý kiến của bạnkhác. Vấn đề ở đây là vừa giữ được bản sắc, chínhkiến của mình nhưng đồng thời vẫn giữ hòa khí anhem. Sự bất đồng, mâu thuẫn là điều nên tránh.

Thứ năm: Mỗi Tráng sinh cần xác định rõchúng ta tham gia phong trào là để học tập lẫn nhau,hoàn thiện bản thân, khắc phục khuyết điểm. Đó làsự tự nguyện, đừng nên ép buộc bản thân vớinhững việc vượt quá khả năng. Chúng ta tham gianhiệt tình đam mê chứ không là cuồng nhiệt thái quávì cuộc sống của chính chúng ta không chỉ bó hẹp ởphong trào. Đừng nên để phong trào chiếm quá mứcthời gian & không gian của bạn khi thời gian đó thậtsự cần thiết cho công việc thiết thực khác.

Tóm lại, không có gì là chúng ta không làmđược khi chúng ta nhiệt tình và làm hết mình để chokì trại trở thành những kỉ niệm đẹp, những vốn sốnghữu ích. Hãy cùng nhau làm điều đó vì chúng ta lànhững mối dây kết bằng tình huynh đệ.

206

Kì trại vừa rồi không phải là một kì trại kĩnăng. Đó là kì trại học tập, cung cấp những thông tinvề nguồn gốc, quá trình hình thành, cơ cấu tổ chức,phương châm hành động của phong trào, giúp cácTráng sinh hiểu rõ hơn về phong trào, trách nhiệmcũng như nhiệm vụ của mỗi người. Kì trại đào tạo dựtrưởng để phát triển phong trào sau này. Trong kì trạicác Tráng sinh thực sự vẫn chưa thật sự cởi mởphát biểu ý kiến, vẫn còn khá thụ động. Nhưng nhìnchung khóa học đã hoàn thành tốt đẹp.

Phương Thủy

NHỮNG CẢM NHẬNVỂ KHÓA HHR – LĐT/UV

Đây là lần đầu tiên em được tham gia trại củaHĐ. Nhờ thế, em có cơ hội để tiếp xúc với cácTrưởng già dặn kinh nghiệm, luôn sẵn sàng chỉ dẫn,truyền đạt lại cho chúng em những gì tâm huyết nhấtcủa mình. Đặc biệt em rất cảm kích khi biết Trưởng

207

Tuấn đã lặn lội từ Đà Nẵng vào Cần Thơ huấn luyệncho chúng em. Hơn nữa, các trưởng cũng rất thânthiện, các anh em bên Tráng đoàn Minh Đức vàTrùng Dương thì rất hòa đồng, vui vẻ và năng động,mặc dù chỉ sinh hoạt chung có ba ngày nhưng cácanh em này đã để lại một ấn tượng rất tốt đối với em.Họ thuộc rất nhiều bài hát và nghi thức HĐ, nhiệttình tham gia các hoạt động mà không ngần ngại.

Đêm lửa trại để lại trong em một ấn tượng khóphai. Nó đưa em về với cuộc sống thiên nhiên vàgần gũi với muông thú. Với ngọn lửa HĐ trong lòng,tất cả các Trưởng cũng như các anh em đã làm chokhông khí đêm lửa trại thêm sôi động, náo nhiệt.

Tóm lại, qua đợt cắm trại này, em cảm thấymình trở nên trưởng thành hơn, làm việc đúng giờgiấc và có trách nhiệm hơn, đặc biệt là tập thể dụchằng ngày để rèn luyện sức khỏe và không quêngiúp ích bất cứ lúc nào như trong 3 Lời Hứa HĐ.

Nguyễn Thị CươngTĐ Phù Sa

Một Ước MơTrại dự bị huynh trưởng tại Kiên Lương (31/8

– 2/9/08) thật là một kỷ niệm đẹp mà tôi có được!Không chỉ vì được vui chơi, giao lưu với nhiềuTrưởng, anh chị em bạn bè tứ phương mà còn vìhấp thụ được những bài học bổ ích. Tôi cảm thấy rấtvui, và thầm ước tất cả mọi người trên đất trại hômấy được tái ngộ một ngày không xa. Mà trước hếtluôn tái ngộ trong cùng một hành động: TRÁNGSINH “ GIÚP! ”.

Cần Thơ 29/ 10/ 2008Chút tâm tình

208

Tố DuyênLần đầu dự trại Huấn Luyện

Đây là lần đầu tiên tôi được dự trại HuấnLuyện nên mọi thứ đối với tôi thật mới mẻ từ khâuchuẩn bị cho đến lúc bước vào kỳ trại. Khi ở nhà, tôicó cảm giác vừa thích thú, phấn khởi, lại vừa lo lắng.Thích thú vì sắp được đi cắm trại, được làm quenvới nhiều anh em HĐ khác, được tham gia vào cáctrò chơi mới lạ. Vừa lo lắng vì không biết đi đợt trạinày sẽ học hỏi được những gì? Mình có theo kịp anhem khác hay không? Và mình phải làm gì để hòanhập được với mọi người? Bao nhiêu câu hỏi đượcđặt ra mà không biết phải trả lời như thế nào.

Sau buổi Hội luận về chủ đề “Tình anh emtrong HĐ” thì mọi người đã có một cách xử sự khác:cởi mở, hòa đồng và thân thiện hơn. Tôi đã thấyđược lòng đam mê và tràn đầy nhiệt huyết đối vớiphong trào HĐ của mọi người, dù xa xôi cách trở vẫnkhông ngần ngại tham gia trại.

Lúc này thì, tôi đã sẵn sàng bước vào khóahọc, những buổi học không căng thẳng như tôitưởng, học và chơi được phân bổ rất hợp lý nênchúng tôi tiếp thu bài rất nhanh. Tôi cảm thấy ngàyhôm đó trôi qua rất mau.

Giờ phút được mong đợi đã đến, đêm lửa trạimở màn với nghi thức gọi lửa thật thiêng liêng. Sauđó là những trò chơi rất lý thú từ “săn thú” cho tới“múa trăn”, nhiều tiết mục văn nghệ thật sôi động,những bài hát nhảy lửa rất hay, nó đã xua tan nhữngmệt mỏi trong ngày và nó đã lôi tôi vào cuộc chơi lúcnào không hay, mọi âu lo trước kia đã biến mất, lúcnày chỉ biết chơi hết mình, hát hết sức. Không cònkhoảng cách giữa mọi người, lửa trong tim đã bùng

209

cháy, những ngọn lửa thật đẹp, thật sáng và thật ấmáp. Mọi người tham gia rất nhiệt tình vào các trò chơi,khi đống lửa tàn thì lại ngồi quây quần hát hò và nóichuyện với nhau đã làm cho tình anh em thêm phầnkhăng khít hơn. Đó là đêm lửa trại thật tuyệt vời!

Nhưng không có cuộc vui nào không tàn, sumvầy rồi cũng phải đến lúc chia tay. Kì trại kết thúc, tôimang trong mình cảm giác lưu luyến trở về với cuộcsống thường ngày và tôi biết đây là điểm mốc trongđời HĐ của tôi.

Sau khi tham gia kì trại, tôi đã học hỏi đượcrất nhiều. Thứ nhất là bổ sung thêm kiến thức về HĐ.Thứ hai là: muốn hòa nhập được với mọi người thìphải quên đi cái tôi của mình và mở rộng tấm lòng.Tôi đã trở nên tự tin hơn và đã biết cách đem niềmvui đến cho mọi người.

Cần Thơ, ngày 29 tháng 10 năm 2008X. Nhàn - Bồ Câu Dễ Thương

HẠNH PHÚC LÀ CON ĐƯỜNG HĐCó lẽ, do cơ duyên nào đó mà em đã được

tham dự trại Cơ bản do Hướng Đạo tổ chức tại ĐạiChủng Viện Thánh Quý – Cái Răng vào ngày27/01/2007. Sự gần gũi cùng với tác phong, phongcách người Hướng Đạo đã để lại ấn tượng cho emvà em cảm nhận được đây chính là con đường đểem học hỏi và rèn luyện bản thân mình! Sau một thờigian, nhờ sự hướng dẫn tận tình của Trưởng Hoàngvà Trưởng Hoa, em không biết mình đã trở thànhHướng Đạo Sinh từ bao giờ và lúc nào. Mười điềuluật Hướng Đạo là con đường, là đích đến của mọiđích đến đối với bản thân em! Nhớ đến trại “Huấn

210

luyện Dự bị HHR Liên Đoàn Trưởng/Ủy viên” ngày31/08-02/09/2008, tại huyện Kiên Lương – KiênGiang. Màn đêm nhường chỗ cho mặt trời, một ngàymới bắt đầu, em được gặp các Trưởng, các anh emTráng đoàn khác mà em chưa hề quen biết và chưamột lần gặp mặt. Sau ba ngày trại, anh em HướngĐạo Sinh thật sự gần gũi và hiểu nhau hơn. Cùngquây quần, ca hát, nhảy lửa, vui chơi... cùng nhữngbài giảng của các Trưởng luôn đọng lại trong ký ứcvà nó trở thành điểm mốc thật sự trong cuộc sốngHướng Đạo. Trong em sự nhút nhát, rụt rè, mặc cảm,xa lánh mọi người như ngày nào không còn nữa màthay vào đó là sự gần gũi, sự tự tin cùng với các bàihát đã học được và những kỹ năng sinh hoạt khác.Ấn tượng sâu sắc nhất mà em không thể quên được,được cùng ngồi ăn, cùng vui chơi với các Trưởng.Em không biết từ bao giờ hay động lực nào mà sựgắn kết của các Trưởng và các anh chị em Trángsinh như anh em ruột thịt, vui vẻ, hòa đồng như“huynh đệ” một nhà mà em chưa từng thấy qua baogiờ.

Trần Minh LâmTĐ Phù Sa

LỜI TÂM SỰTôi là một Tráng sinh của Tráng Đoàn Phù Sa,

bản lĩnh Hướng Đạo của tôi chưa có bao nhiêu. Dođó, tôi rất lo lắng trước khi đi dự trại, sợ rằng mìnhsẽ không bắt kịp mọi người. Đi đến đâu hay làm gì,tôi cũng cố gắng quan sát để học hỏi từ các Trưởngcũng như các anh chị đi trước. Điều này làm cho tôithấy tự tin hơn khi bước vào trại. Đến khi hoàn thànhkỳ trại, tình anh em Hướng Đạo giữa tôi và các anh

211

em Tráng Sinh thuộc các Tráng Đoàn khác đã đượccủng cố rất chắc chắn. Lúc chia tay, ai cũng khôngmuốn rời, tôi cũng vậy, những người xa lạ gặp nhautrong cùng chí hướng đã trở thành những “huynh đệ”Hướng Đạo. Bây giờ, tôi đã nhận thấy được tráchnhiệm của mình, trước hết đối với bản thân, sau nữalà đối với Phong trào. Được các Trưởng “già” traogởi trách nhiệm phát triển phong trào Hướng Đạo,thật là một vinh dự cho tôi! Từ nay, tôi sẽ cố gắngrèn luyện để hoàn thiện bản thân, giúp ích cho xã hộivà cố gắng xây dựng phong trào ngày càng pháttriển mạnh hơn nữa!

Mong là sẽ được gặp lại anh em Hướng Đạotrong những kỳ trại sắp tới!

Nguyễn Long VânTĐ Phù Sa

ĐÔI DÒNG CẢM XÚC“Từ khắp bốn phương trời và muôn lối đi

trong đời, gặp nhau trong tâm hồn Việt Nam sángngời...” những câu hát này thật đúng và thật ý nghĩađối với trại Huấn luyện Dự bị HHR Liên ĐoànTrưởng/Ủy Viên lần này! Các Trưởng ở xa tận ĐàNẵng, Đà Lạt, TP.HCM, cùng các Tráng sinh đến từKiên Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, TP.HCM cùng hộitụ về nơi đất Kiên Giang và tất cả đều trở thành“Huynh đệ”. Những ngày trước khi hội trại diễn ra,bản thân mình rất hồi hộp, lo lắng, băn khoăn vềnhiều chuyện... Thời gian rồi cũng trôi qua, ngày“hằng mong đợi” đã đến, ngày mình “phải” đi trạiHuấn luyện! Nhưng rồi những lo lắng, băn khoăn, hồihộp ấy tan biến hẳn. Tinh thần trại càng “bùng cháy”lên mạnh mẽ hơn trong mình khi các công việc hội

212

trại diễn ra: từ việc dựng trại, buổi lễ chào cờ, đếncác giờ học, giờ vui chơi, giờ cơm hay đêm lửa trạiđều đem đến cho mình sự ấm áp tình “Huynh đệ –Hướng Đạo”. Thời gian cứ lặng lẽ trôi, 3 ngày trại rồicũng kết thúc, biết bao điều mình học hỏi, lĩnh hộiđược nơi các Trưởng, những lời dặn dò, chỉ bảo vàhơn thế nữa, đó chính là những tình cảm, những kỳvọng mà các Trưởng gửi gắm nơi các Tráng Sinh vàcho chính bản thân mình. Bên cạnh đó, những tìnhcảm, kinh nghiệm các Tráng Sinh mang đến cho hộitrại lần này... Buổi lễ bế mạc trại HL diễn ra, sao thờigian trôi qua nhanh quá vậy? Mình thầm ước, giá màthời gian đừng trôi qua nhanh như thế. Mình tin chắcrằng tình cảm, tinh thần “Huynh đệ – Hướng Đạo”,“ngọn lửa” hội trại mãi mãi bùng cháy, khắc ghi tronglòng mỗi người!

Đỗ Trí An - Chim Ưng Hiền LànhTĐ Phù Sa

NHỮNG VẤN ĐỀ CỦA TRƯỞNGNgười dịch: Nai Thiện Chí

VÕ VĂN TUẤNLời người dịch: Bài này có nguồn từ website

http:www.scout.org của WOSM, những lời đáp này làcủa Trưởng Andres Morales - Trưởng Ban Nghiêncứu và Phát triển Giáo dục Thanh thiếu niên của Văn

213

phòng Hướng Đạo Thế giới, Nai Thiện Chí xin đượctrích dịch lại để cùng quý Trưởng tham khảo.

LIÊN ĐOÀN TRƯỞNGHỏi: Tôi là một Trưởng Hướng Đạo cần tìm

hiểu vị trí đúng đắn của Liên Đoàn trưởng đối vớiĐoàn và những việc nên làm đối với phụ huynh vàthân hữu.

Đáp: xin nói rằng theo kinh nghiệm của tôi,Liên Đoàn Hướng Đạo ở địa phương là rất quantrọng. Đây là nơi duy nhất trong Phong trào HướngĐạo có thể thực hiện những giải pháp có tính chấtgiáo dục của phong trào Hướng Đạo cho trẻ em vàgiới trẻ của mọi lứa tuổi. Chương trình giáo dục đầyđủ của Phong trào không hạn chế cho mọi người cólứa tuổi được sắp xếp như sau: Ấu sinh, Thiếu sinhhoặc Kha sinh. Để có thể hiểu và đánh giá đúng đắn.Trưởng cần xem xét sự phát triển của từng lứa tuổitừ thơ ấu (Sói con) đến lứa tuổi mới trưởng thành(Kha sinh hoặc Tráng sinh) ở một nhóm nhất định.

Đây là chức năng rất quan trọng của LiênĐoàn: Phân phối chương trình Hướng Đạo đến mộtcộng đồng địa phương thông qua nhiều lứa tuổi vớiphương cách đáp ứng được nhu cầu của nơi đó. Dođó Liên Đoàn trưởng nên thành lập một “đội ngũ giáodục” thật sự gồm các Trưởng của các đơn vị (BầyẤu, Thiếu Đoàn và Kha Đoàn). Đội ngũ này phảiđánh giá những nhu cầu giáo dục ở cộng đồng địaphương và đưa ra sự đáp ứng thích đáng tông quahoạt động Hướng Đạo. Một ví dụ điển hình loại hìnhcông việc này có thể tìm đọc trong một tài liệu tuyệthay được xuất bản bởi Interamerican Scout Office:“The Group Plan” (Kế hoạch Liên Đoàn). Trưởng có

214

thể đặt mua từ Interamerican Scout Office:interamerica@scout.org.

Vấn đề là có đôi lúc chức năng của Liên ĐoànTrưởng được mô tả và hiểu như chỉ là một công việchành chính thí dụ như quản lý tài chính, dụng cụ, vịtrí họp… Điều này rất cần thiết nhưng chưa đủ. LiênĐoàn Trưởng trước tiên nên là một nhà giáo dục, cónăng lực hỗ trợ các Trưởng đơn vị trong việc lượnggiá những nhu cầu của trẻ em, thanh niên và nhậnbiết được các hoạt động tương quan để đáp ứngnhững nhu cầu này. Khi một Liên Đoàn địa phươngthực hiện phương cách này sẽ không có vấn đề gìvướng mắc đến các bậc cha mẹ.

Họ nhận ra rằng Liên Đoàn đã được dẫn dắtbởi một đội ngũ giáo dục thực sự với những mục tiêugiáo dục rõ ràng và họ được thúc đẩy để đem lại sựhỗ trợ về những vấn đề thiết thực (thiết bị dụng cụ,tiền bạc…). Một phương cách tốt để thu hút tâm trímọi người là thành lập một Ủy ban Liên Đoàn baogồm các Trưởng đơn vị, Liên Đoàn Trưởng và các vịđại diện phụ huynh. Ủy ban này có thể họp hai thángmột lần, ví dụ như, để thảo luận các vấn đề liên quanđến Liên Đoàn. Tuy vậy, một đội ngũ giáo dục nhỏhơn bao gồm các Trưởng đơn vị và Liên ĐoànTrưởng là cần thiết để khảo sát các vấn đề giáo dụcchặt chẽ hơn.

MỘT TRƯỞNG HƯỚNG ĐẠO CÓ THỂ TRỞTHÀNH MỘT CHÍNH TRỊ GIA?

Hỏi: Tôi muốn biết một Hướng Đạo Sinh cóthể trở thành một chính trị gia hay không”

Đáp: Trong Hiến chương Tổ chức Thế giớicủa Phong trào Hướng Đạo (Điều 1.2). Mục đích củaPhong trào Hướng Đạo được định nghĩa như sau:

215

“Mục đích của Phong trào Hướng Đạo là gópphần phát triển giới trẻ đạt được trọn vẹn tiềm năngthể chất, trí tuệ, xã hội và tâm linh trong tư cách cánhân, trở thành những công dân có tinh thần tráchnhiệm và những thành viên của cộng đồng địaphương, Quốc gia và Quốc tế”.

Trưởng có thể nhận ra rằng Phong tràoHướng Đạo không những muốn giúp giới trẻ đạtđược trọn vẹn tiềm năng chỉ với những cá nhân màcòn là những công dân có tinh thần trách nhiệm và làthành viên của những cộng đồng khác nhau từ địaphương cho đến tầm mức quốc tế.

Một trong các nguyên lý của Phong tràoHướng Đạo là “Bổn phận đối với tha nhân”. Đượcđịnh nghĩa trong Hiến chương Tổ chức Thế giới củaPhong trào Hướng Đạo (Điều II, đoạn 2) như sau:

“- Trung thành với Quốc gia hài hòa với việcthúc đẩy hòa bình, cảm thông và hợp tác của địaphương, Quốc gia và Quốc tế.

- Tham gia vào việc phát triển xã hội với sựthừa nhận và tôn trọng phẩm cách của đồng loại vàtính toàn vẹn của tạo vật.”

Điều đó có nghĩa rằng Phong trào Hướng Đạomuốn giáo dục giới trẻ tích cực tham gia vào sự pháttriển xã hội. Hướng Đạo Sinh không phải là khán giảmà là diễn viên.

Bây giờ nếu Trưởng nhìn vào định nghĩa củaPhong trào Hướng Đạo, vẫn là trong Hiến chươngcủa WOSM (Điều I, 1), Trưởng có thể đọc được:

“Phong trào Hướng Đạo là một phong tràogiáo dục, phi chính trị và tự nguyện cho giới trẻkhông phân biệt nguồn gốc, nòi giống hay tínngưỡng…”

216

Trưởng có thể kết luận từ những trích dẫn nàyrằng:

1. Phong trào Hướng Đạo muốn giữ độc lậpvới bất cứ đảng phái chính trị nào vì nó không hạnchế đối với mọi người. Nếu trong một đất nướcchẳng hạn, Phong trào Hướng Đạo được nối kết vớimột vài đảng phái chính trị, tất nhiên người ở cácđảng phái chính trị khác sẽ từ chối tham gia Phongtrào Hướng Đạo.

2 . Khi độc lập với bất cứ đảng phái chính trịnào, Phong trào Hướng Đạo muốn giáo dục nhữngcông dân năng động và có tinh thần trách nhiệm, cóthể được bao gồm trong hành động và các dự án để“Tham gia vào sự phát triển của xã hội…”

Phong trào Hướng Đạo muốn tạo cho giới trẻnhận thức được các vấn đề đang tồn tại trong xã hộivà khuyến khích họ trở nên tận tụy, với người khác,đến việc tìm ra các giải pháp. Tuy nhiên, giới trẻ nênđược huấn luyện và động viên để tự họ chọn lựa.Phong trào Hướng Đạo khước từ việc lôi kéo giới trẻhoặc ra lệnh cho họ.

3. Bởi vậy, là một Trưởng Hướng Đạo,Trưởng có thể dính dáng đến một đảng phái chính trị.Tuy nhiên, nếu Trưởng là Trưởng Hướng Đạo ở cấpđộ quốc gia hoặc vùng và nếu chức năng củaTrưởng là đại diện cho Phong trào, Trưởng hoàntoàn không thể trở thành một nhà chính trị, là ngườimà cũng mang vai trò đại diện một đảng phái chínhtrị ở cùng thời điểm. Thực sự sẽ có sự nhầm lẫnnguy hiểm giữa chức năng của Trưởng trong Phongtrào Hướng Đạo với chức năng của Trưởng trongđảng phái chính trị. Và từ sự nhầm lẫn này, một sốngười có thể đưa ra kết luận rằng Phong trào Hướng

217

Đạo không độc lập mà có quan hệ hoặc bị ảnhhưởng bởi một đảng phái chính trị.

BBT - Trưởng Nai Thiện Chí đã dịch phần giảithích của Trưởng Andres Morales về những vấn đềliên quan đến “Nghề Trưởng”, nhưng gởi về Tòasoạn quá trễ khi báo đã lên khuôn nên không thểđăng hết. Xin trích đăng trong số này lời giải đáp củahai câu hỏi. Những vấn đề còn lại sẽ dành cho cácsố sau.

GƯƠNG CỦA TRƯỞNG

Sau đợt trại tại Kiên Giang vừa rồi, chúng tacó cơ hội sống gần gũi với trưởng. Qua đó, chúng tathấy nơi các trưởng nhiều điều đáng học hỏi và noitheo.

1. Trong đêm lửa dặm đường, vì điều kiệnkhông thuận lợi, chúng ta ra bãi biển làm lửa dặmđường, địa điểm là tại hàng quán, anh em trẻ ngồitrên các lan can, vì không đủ chỗ, không đủ ghế. Mộtít ghế được dành cho các trưởng vì các trưởng già,ngồi “vách tường” nơi lan can sẽ mau mỏi, thế màtrưởng Sam từ chối ghế và bảo: “tôi ngồi vậy chogiống với anh em”.

2. Còn trong đêm lửa trại, chúng ta ai cũngthấy các “cụ” chơi hết mình như thế nào rồi. Các tiếtmục của các Trưởng rất tuyệt, không chê vào đâuđược.

3. Trong các buổi lên khóa, các trưởng đềutham dự đầy đủ, mặc dù các trưởng được mời đếndạy nhưng các trưởng vẫn tích cực ngồi, tham dự,lắng nghe và ghi chép.

218

4. Trong giờ khóa, trưởng Sam quan sát thấycòn sót rác sau buổi làm vệ sinh, Trưởng lặng lẽ đinhặt và bỏ vào sọt rác.

5. Chúng ta ai cũng nhận thấy sự gần gũi, hòađồng, vui vẻ, hài hước của các trưởng thân yêu,trong khi chúng ta - người trẻ lại kém phần đó.

6. Các Trưởng được mời về làm huấn luyệnviên cho khóa, ngoài bỏ tiền mua vé xe, các trưởngcòn đóng tiền trại phí giống như các khóa sinh. Quađó, ta thấy tâm huyết của trưởng với phong trào mặnnồng biết bao. Đàn em chúng ta phải cố gắng tiếpbước nhé!

7. Cũng về vấn đề này, mình biết đượctrưởng Đức (Đạo Đông Thành), mỗi sáng chủ nhật,từ 5 giờ chạy xe máy vượt 100 cây số lên Sài Gònsinh hoạt với anh em, đến trưa lại chạy về, điều nàyTrưởng đã thực hiện trong mấy năm nay rồi, còn anhem mình đi họp, đi sinh hoạt với tinh thần thế nào nhỉ?

8. Mình may mắn về Sài Gòn cùng xe với cácTrưởng, đến Mỹ Tho xe bị bể bánh mình đượcchứng kiến “tinh thần Hướng Đạo” của các trưởng.Bình thường trong trường hợp này, các hành kháchvẫn cứ ngồi yên, chờ sửa xe xong rồi đi tiếp, nhưngvới các trưởng thì không như vậy, vừa xuống xe,trưởng thì cầm đèn pin dọi đường báo hiệu để xekhác không tông vào, trưởng thì soạn đồ xuống,trưởng tháo bánh xe hư, trưởng tháo bánh xe “sơ-cua”, trưởng thì lắp lại,... sắp sẵn như một toán côngnhân làm việc. Trưởng Song Nguyên thì mua nướcmía cho anh em (mình thì đứng trông hành lý). Đâyquả là một điều đáng học hỏi biết bao.

Cao Viết Tuấn

219

MỘT BÀI CA VĨNH HẰNG

Anh em chúng ta chung một đường lênChung một đường lên đến nơi nguồn thậtNguồn thật là đây sức sống vô biênSống vô biên là sống cùng tạo vật

…một bài ca anh em ta cùng hát…...một lý tưởng đã thẩm thấu trái tim…

…một niềm tin đang đi tìm đồng đội…...rồi cô đơn sẽ đi vào huyền

thoại......anh em mình cùng vén

tấm màng kia…

Hôm nay là tươi mới, là mơ ước, là màu xanhcho hy vọng. Vì sao ư ? Vì sẽ có lúc anh em mìnhnhìn lại đoạn đường đã qua. Rồi ngẫm nghĩ về đượcvà mất trong trò chơi, chỉ có cá nhân nào đó khôngcòn sức tiếp tục, nhưng trò chơi sẽ không bao giờdừng lại…

Anh em ơi bài hát NGUỒN THẬT chỉ bốn câuthôi nhưng ẩn chứa sức mạnh vô biên. Và nơi nguồn

220

thật đó Trâu Tự Tin đang trên đường khám phá,cũng như anh Ngựa, anh Cáo và biết bao thú rừngkhác đang khát khao kiếm tìm…

Anh em ta là những cư dân mới còn quá nonso với khu rừng bao la rộng lớn đầy hiểm nguy cạmbẫy này. Thế nên việc tìm thấy nguồn thật một cáchđơn độc là điều không tưởng, dù biết rằng mỗi thúrừng đều có sức mạnh riêng. Anh Ngựa chạy rấtnhanh, anh Cáo tính rất giỏi và anh Trăn khá uy nghi.Nhưng sức mạnh đó sẽ đặc biệt hiệu quả khi anh emtụ họp dưới ánh trăng đêm với ngọn lửa dặm đườngđể bàn xem anh Ngựa sẽ chạy đi đâu về đâu, anhCáo sẽ tính cái gì và anh Trăn sẽ dùng uy của mìnhsao cho hiệu quả…Lúc đó chúng ta không còn là những con thú yếuđuối dễ bị sa bẫy, dễ bị săn giết, mà thay vào đó làlòng đầy tự tin cùng nhau tiến bước sâu vào rừngthẳm, tìm kiếm tia sáng của nguồn thật vĩnh hằng…

(Nỗi lòng của Trâu Tự Tin trong khi đang cày lungtung)

Trâu Tự Tin Huỳnh Phú Sỹ

221

222

223

224

225

CA KÊ DÊ NGỖNG VỀ ĐẶC SAN SỐ IPham Văn Nhơn

Giữ Vững Mối Dây số 1 được người đoc ngợikhen nồng nhiệt. Khoa sinh vui ve tiếp nhận đa đanhma anh em thân hữu cung ân cần hoi mua; ho hoimua chứ không xin được biếu tặng vi cho rằng đây lamột công trinh được hinh thanh nhờ nhiều mặt tich cực, trong đo mấu chốt la tấm long va tai chanh.

Se la vô ơn nếu không noi đến những người đa tich cực công sức tiền bac để hoan thanh đặc san.Con nhớ hôm 2.5.2008 tai ngôi nha khang trang cuagia đinh Gấu Đa Thiện ở Đa Lat, sau giang khoa cuacu Gấu Gia Tận Tâm anh chi em khoa sinh đa đềnghi nên lam một đặc san để ky niệm khoa trai đặc biệt nay. Nhất tri, đồng y…, tôi cung nhất tri cao nhưnglai chới với khi anh em nhao nhao đề nghi tôi đứng rađam trach. Hừ, bầu một người co mắt như mu lamchu but thi bậy thật. Tôi thầm nghi vậy va đầu oc rốiren với 2 suy luận: anh em chơi khăm gắp lửa bo vaomồm Sao cho tut lưỡi hết liu lo. Cha, câm ma bi điếc

226

la chuyện binh thường chứ đui ma câm thi la đồ bo đinhư nước sông Thi Vai, hoặc la ho thật long “chiu” lốiviết “ca khia” cua minh.

Đời nao ma tôi lai dam nghi xấu cho nhữnganh chi em Bach Hợp cua mình nên tôi thiên về y thứhai. Tuy vậy dai gi ma chui đầu vao ro, tôi mở miệngđinh từ chối thi A A A.

Hừm, 3 tiếng A A A la tiếng reo vui đặc trưngcua HĐ, thường để kết thuc một câu chuyện thi lầnnay no co thêm nhiệm vu “khoa mo” Sao mu.

** *

Man trai đợt một chung tôi bu đầu vật lộn vớibao công việc về đặc san.

Anh em gởi bai về tới tấp, người hăng hai nhấtla Gấu Kiên Tâm Pham Hữu Hiệp, gởi một luc 3 bai,đưa đến tận tổ Sao. Sau khi dự trai đợt 2 về lai gởi thêm bai nữa va noi: - Cần thi gởi thêm.

Kế đến “con nha tông” giống ca lông lẫn canh.Thanh Vệ Đa Điểu cung gởi ngay mấy bai thật dai noi về giờ nhan rỗi ở trai va anh cung dẫn chung ta đi thăm thanh phố biển Nha Trang.

227

Bên Lich Đợi Đa Điểu vỗ canh thi ở Phường Đuc Ga Gan Da ho Cao cung cất tiếng gay vang để nhớ “một lần gặp mặt”. Tiếng gay vong đến tận ThanhNội khiến Soi Đắn Đo rời hang tặng cho Ky yếu 3 bai,cu Beo ở Gia Hội, người ma bề ngoai trông ốm yếunhưng thật sự lai co sức khoe deo dai va nghi lực cực ky, đa cho chung ta một cai nhin tổng quat về khoatrai, rồi bên An Cựu dưới me chân Ngự Binh TrâuCần Mẫn Nguyễn Hữu Châu nghe ngo “Cam xuc Tung Nguyên”. Ac La Hay Hot không phai la thầy thuốcma lai ban chuyện “đỡ đe từ xa” lam cho Ngựa Khiêm Nhường Vo Văn đang hưởng thu điền viên ở “AnLac Viên” Kim Long phai cấp tốc lo trau dồi “điệu horu con xứ Huế”. Thời buổi lam phat phi ma, vật gialeo thang vun vut như khi treo cây ma đe nhiều co nước hup chao bobo, nên ca 2 bai trên tam gac lai la nằm trong kế hoach hoa gia đinh. Xin 2 huynh thông cam. Biết ơn anh em miền Hương Ngự đa nhiệt tinh đong gop bai vở qua dồi dao.

Thấy anh em cố đô xôm tu như vậy, anh chiem Tây Đô mở hết tốc lực thơ - văn - hoa: trước tiênSoc Đam Lược phat phao với bức thư đầy cam động

228

“Gửi con yêu qui” rồi đến Bach Tượng Hiền Hoa vớiban nhac “Giữ Vững Mối Dây”, rồi bai “Vươn lên từ anh lửa” cua Nai Nhẫn Nai, bai “Bai hat Tung Nguyên2008” cua Hai Ly Phiêu Lưu. Hoa ra 3 thu Voi, Nai,Hai Ly la nhac si tai tử lừng danh cua Hậu Giang. Hen gi ai cung muốn ở nhom cac anh nay để được nghetiếng đan tiếng hat. Nữ tướng duy nhất miền sông nước pho hội la hoa hồng ho Lâm cung to bay tâm sựqua bai “Những cam nghi muộn mang”. Thiên NgaTận Tuy đa vỗ canh. Hai Ly Phiêu Lưu đâu co hữnghờ nên manh dan ven man bi mật chuyện “Vợ chồngHĐ, cơ duyên hay nghiệp chướng”, một bai viết rấtcần cho những ai tinh chuyện “vừa la vợ chồng vừala anh em”. Gấu Đa Thiện thi “Tôi nhin tôi bên ngon lửa hồng” noi lên những suy nghi về uẩn khuc cua đờithường, đời Hướng Đao va đời quan chức. Ba cuộc đời nay co luc đan quyện lấy nhau, co luc lai mâu thuẫn khắt khe với nhau, nhất la đời HĐ va con đườnghoan lộ. Cuối cung thi nhờ ngon lửa soi sang anh đachon ly tưởng Hướng Đao lam kim chi nam, du rằngcon đường nay mờ mit va mong manh. Chưa hết,Cần Thơ dồi dao tri tuệ: em Vu Trong Phuc, Trang

229

sinh phuc vu trai đa gửi 1 bai rất hay “Tôi đa gặp những người như thế”. Ngoai ra Tây Đô con co bai gop yvề một ban nhac xưa, chuyện vui, hi hoa va ca mộttấm mẫu bia. Biết ơn va cam phuc sự hăng say cuaanh chi em Cần Thơ.

Đồng bằng Cửu Long co bai rồi mới tinh chuyện cao nguyên Langbian. Năm nay mưa nhiều trời lanh, hoa anh đao it nở nên anh em minh trên đo cunggởi bai theo kiểu “lơ thơ tơ liễu buông manh”, chi coNgựa ốm đằm thắm với bai thơ “Tung Nguyên dấu xưa”, Soc Vui Ve Pham Văn Binh với bai “Tưởng như”,Soc Tận Tâm Nguyễn Minh Hoang với bai “Một đia hinh qui gia”. Rồi thôi. Lao huynh Gấu Tận Tâm hứngchi gởi luôn 4 bai nhưng y hệt Tr Trần Văn Nghia đagởi qua muộn bai “Nhiệm vu cua LĐT”. May thay ở xứ lanh nay co hang sư tử dự trữ nhiều mồi nên lươngthực rot liên miên về Sai Gon; ngoai những bai cănban về huấn luyện, về nguyên ly… con co nhiều baiđu moi thể loai, sẵn sang tram vao chỗ thiếu. Thôi,mong anh em Đa Lat gop mặt đầy đu ở số 2 nầy va ởsố 3 ky niệm đệ nhất chu niên khoa trai nghia tinh.

230

Ở Sông Han anh Cheo Sốt Sắng đa vượt quabệnh kho, viết nhiều bai, trong đo co bai thơ “Tiếnggoi Đan” được anh em ngâm hoa. Con lai Thiên NgaLy va Nai Thiện Chi Vo Văn Tuấn mỗi người 1 bai vừa đu lam tron bổn phận du rằng Ly Thiên Nga hứa viết mấy bai. Soi đai gia Qui Nhơn va Chồn tiểu giaNha Trang mỗi người một bai mười phân ven mười.

Phat sung lệnh đầu tiên ở Sai Gon la cua Ba-ô-li với bai thơ ngắn “Giot nước mắt thân thương” maBao tổng quat được cac đề tai hoc tập trong 3 ngay đợt 1.

Sơn Miêu Vung Tau qua la chu đao khi anh nhắc moi người “Đừng đanh rơi bằng rừng”, anh Trâuthi “lich thiệp” dẫn moi người dao quanh 1 vong ĐaLat va Nha Trang. Ha Nước, Chồn Diêm, Sao Mu, Sếu Mơ Mộng, Cheo Beo Thẳng Thắn, Soi Trực Tinh,Gấu Điềm Đam, Ngựa Trinh Trong va Hươu Sao Kiên Tâm Nguyễn Hữu Ngoc (Gớm, ông Hươu nay meomo nghề nghiệp vừa la Bac si y khoa vừa la Tiến sikinh tế nên viết bai “Phương phap Hang đội va quantri hoc”. Đoc rất bổ ich nhưng phai uống mấy viênParacetamol mới hết nhức đầu.

231

Thu tuc đầu tiên:Co bai vở rồi, đâu co phep mầu biến no thanh

Ky yếu nên việc đầu tiên la tiền đâu. Điện lên Đa Latcho Ngựa Đằm Thắm va chi 2 hôm sau Sư Tử ĐamĐương ha sơn đưa Sao, phan:

- Đây la tiền qui trai đợt 1 con, cứ tuy nghi sửdung, thiếu thi anh đưa thêm. Việc cần thi cứ chi.Anh co danh dum mấy chuc triệu để chữa 2 con mắt,vừa rồi chữa 1 con hết 21 triệu, con thứ 2 anh chưachữa để danh tiền lo cho trai, khi cần. Tập ky yếu cung la việc lớn cua Trai. Em cứ thoai mai.

Nghe Đam Sư noi tôi thật sự xuc động nhưngsau đo lai lo lắng vi khi Ổng noi như vậy thi minhkhông thể lam quấy qua qua loa được.

Rồi đến ky trai đợt 2, đêm đầy trăng sao, ngồibên nhau trên bai cat vang, giữa trời cao biển rộng long người cung hao sang hơn nên khi nghe con saohot bai “con ca sống nhờ nước…” thi tiền vô như nước lu miền Tây, cac đai gia như Soi Vui Tinh ở xứ “đấtvo trời văn”, như Hoang Hổ Cap Tinh ở Đồng Nai, như một khoa sinh tặng 1 ve nhưng yêu cầu không nêutên. Cam động nhất la cac anh ở xa xôi, đi lai tốn ke

232

m cung vui ve mở hầu bao: cac anh chi Nguyễn KyNam, Vo Văn Long, Phan Thanh Thiệu, Hoang ThiLy, Vo Văn Tuấn, Tra Lợi, Nguyễn Văn Hoang. Conanh Gấu Đa Thiện vốn la ke it noi ma lam nhiều thitho the: “Em xin bao cu chot”. Ôi, cuộc chơi sao ma đep thế, đep nhất la khi anh Chồn Kiên Tâm ngồi đếmtiền mệt nghi. Tinh thần phấn chấn khi tôi nhin vaodanh sach đăng ky mua sach, đặc biệt nhất cac Trưởng ở Huế mỗi người 3 cuốn. Hoi thi co anh noi để tặng cac Trưởng ở nha, anh Gấu thi tinh bơ: một cuốn tặng vợ, 1 cuốn tặng bồ va 1 cuốn tặng tinh nhân.

Thấy anh Chồn thu qui ngồi xếp tiền, anh Tổng, con người tốt bung va ồn ao nhất trai noi vui: -Cha, tha hồ nhe, sang sâm banh tối sữa bo. Một giong nữ diu dang: Dai gi uống sữa bo, nhỡ gặp Melaninthi bo chang cho ai. Thôi cứ tam tam sang chao ga,trưa goi vit, chiều lẩu Thai. Moi người cười vui va tiếng nữ thanh thot lai vang lên:

- Anh đai Ban Biên tap chầu bia đi.Anh ta nguyt một cai bo đi va lẩm bẩm: ở chốn

nay bia ba mươi ngan, đai 1 chầu mấy chuc chai, coma chay tui!

233

Thấy Huế ngheo ma chơi sộp, ba vi ở sông Han, Soi Qui Nhơn, Chồn Nha Trang 2 người 8 cuốn.Ngựa Trinh Trong cua Bo Cap Vang 5 cuốn, Meo nuiVung Tau, Soi Binh Đinh mỗi người 5 cuốn. LaoChồn Từ Tốn cung như anh em Sai Gon, Cần Thơtrung binh mỗi người 3 cuốn. Duy chi co anh em ĐaLat, xứ cua văn chương nhưng mỗi vi chi một va chimột ma thôi. Ba người mua nhiều nhất, anh Sư Tử Đam Đương va Gấu Đa Thiện, mỗi người 10 cuốn. Riêng anh Soc Đam Lược Mai Văn Nên 19 cuốn.

Ôi, đầu vao, đầu ra đa co. Co đâu lam bao sướng như vậy không? Ơi những người anh em. Chungtôi cam ơn chung ta vi tất ca đa chung sức chung long lo việc Phong trào.

SDT.P.V.NHƠN

MỘT SỐ CẢM NGHĨ VỀ TẬP KỶ YẾUSỐ I

BBT: Đã lỡ thu thập một số ý kiến của ACEnên phải đăng để rút tỉa kinh nghiệm. Xin đừng nghĩ“mèo khen mèo dài đuôi”.

Sau khi tập kỷ yếu số 1 đến tay ACE, khi gặpcác Trưởng tôi thường hỏi về suy nghĩ và cảm nhận

234

về nó. Có rất nhiều ý kiến, tựu trung là ACE rất tâmđắc về tập kỷ yếu số 1.

Trưởng A nói rằng: Khi tôi nhận được tập kỷyếu, tôi đọc ngấu nghiến liên tục tất cả các bài. Thúthật với Trưởng, khi đọc một số bài tôi không cầmđược nước mắt. Tôi vừa sung sướng vừa thươngnhớ ACE một cách lạ thường.

Trưởng B:Khi tôi viết bài cho tập kỷ yếu, tuy có muộn

màng nhưng tôi thấy vui vẻ lắm và tôi cũng khônghiểu sao mình còn vắt được chút văn chương ở lứatuổi ông bà ngoại, ông bà nội này. Vậy mà khi tôi đọcbài của các Trưởng, tôi phục lắm. Có những bàinghiên cứu lịch sử HĐ, giúp tôi biết nhiều lịch sử vềTrại Trường, lịch sử HĐVN... Có những bài viết vừaphản ánh hiện thực vừa hư cấu sáng tạo hấp dẫn,cách dẫn dắt truyện khéo, lôi cuốn được người đọc.Có những bài trào lộng dí dỏm, khôi hài duyên dáng.

Trưởng C:Tập kỷ yếu I đến tay tôi khi các trưởng đến

thăm tôi tại bệnh viện. Nằm trên giường bệnh, tôiđọc đi đọc lại tập kỷ yếu nhiều lần mà vẫn khôngchán. Ngoài sự tưởng tượng của tôi, tôi không ngờtập kỷ yếu thành công đến như vậy. Trong hoàncảnh hiện nay và có những hạn chế về tài chánh, vềtuổi tác, về sức khỏe mà ACE đã cố gắng được nhưvậy là quý hóa lắm. Cầm trên tay tập kỷ yếu dày cộm:bìa rất đẹp đẽ, nhiều trang in hình màu phong phúxinh xắn đầy đủ những gương mặt ACE, nhiều hìnhảnh sinh hoạt khi thì trang nghiêm, khi thì rất tếu. Cónhiều bài làm tôi cảm động, nhất là những bài phảnánh những cuộc gặp gỡ, sinh hoạt và lúc chia taycủa 2 đợt trại. Sau khi đọc, tôi điện thoại ngay đến

235

một số trưởng để chia sẻ nỗi niềm sung sướng củatôi.

Trưởng D:Tôi biếu cho Đạo Trưởng của tôi một quyển.

Sau mấy ngày anh đọc, khi gặp lại tôi anh hết lờitrầm trồ khen ngợi về tập kỷ yếu là vừa hay vừaphong phú. Riêng bài của tôi anh nói “bài của chúvừa vui vừa ý nghĩa. Anh rất tự hào về chú”. ĐạoTrưởng của tôi, trước đây mỗi lần gặp tôi, anhthường góp ý, nhắc nhở khuyên bảo điều này điềukhác hơn là tâm tình cởi mở. Tình cảm của Trưởngthường thể hiện kín đáo, nhưng lần này Trưởng nóirất chân thành, cảm động trong tình anh em.

Trưởng E:Nói rất ngắn gọn chân tình: Anh chị em hầu

như đều viết bài. Riêng tôi cũng nắn óc bóp trán cốgắng để viết nhưng không sao viết được, mặc dù tôinghĩ được nhiều điều, nhưng viết thì chịu. Tôi đọc kỷyếu thì mừng quá, vui quá chứ biết nói gì hơn.

Trưởng G:Trước hết, tôi rất mừng là tập kỷ yếu thành

công về mặt nội dung lẫn hình thức. Theo thiển ý, tôithấy những điều sau:

Về mặt hình thức như cách dùng từ, đặt câuchưa được gọt dũa trau chuốt vì ACE đâu phải làngười chuyên viết lách. Thường nghĩ sao viết vậy,nhưng đã viết được suy nghĩ và tình cảm của mìnhmột cách chân thật. Về số lượng bài cũng phong phúvới nhiều thể loại. Có lẽ để tập kỷ yếu sớm đến tayACE, nên ở giai đoạn cuối bộ phận in ấn phải làmgấp gáp cho nên phần trình bày tập kỷ yếu chưađược vừa ý lắm. Nhưng về mặt nội dung thì quá đủđầy. Trong số những nội dung, có lẽ điều nổi bật lên

236

là tình huynh đệ gắn bó và niềm ước mong ACE giữvững mối dây như tên của tập kỷ yếu.

Còn nhiều ý kiến của các Trưởng nữa nhưngtôi không dám lạm dụng quá nhiều số trang trong bàiviết này. Tôi mời các Trưởng đọc lại tập kỷ yếu đểnhận cái tốt và cái chưa tốt nhằm góp ý rút kinhnghiệm cho những số kế tiếp được thành công hơn.

Ghi chú: Tai của Sơn Miêu dạo này có vấn đề,Sơn Miêu đang lo thầy lo thuốc, mà vẫn chưa bìnhphục nên nghe chữ được chữ mất, có thể chưa ghilại được đầy đủ ý kiến của ACE. Mong ACE thôngcảm.

VUI VUI MẤY CHUYỆN VỀ KỶ YẾU

1. CÓ TIỀN ĐÂU DỄ MUA TIÊNThường nghe nói “có tiền mua tiên cũng

được”, chớ có tin vì câu này cũng như câu ngạn ngữPháp “Vouloir c’est pouvoir” (muốn là được). Ở đờikhông làm gì có chuyện dễ dàng như vậy.

237

Tôi muốn nói đến chuyện làm tờ kỷ yếu; cả túibạc chứ bộ ít sao, chuyện tưởng chừng dễ dàngnhưng bắt tay vào cuộc thì…

2. KHI NGƯỜI DUYỆT BÀI MÙ CHỮAnh Sáo không đọc được nhưng lại giữ vai

chủ bút nên có cảnh Chồn Diêm nằm trên giường(cho đỡ mỏi) đọc bài, anh Sáo ngồi bệt dưới sàn nhàlắng tai nghe rồi hô phẩy, chấm, sửa hỏi ngã và cúpháp. Anh Diêm mệt thì Bửu Mệ thế. Chị Lý ở ĐàNẵng có việc vào Sài Gòn cũng tình nguyện làm việcnày.

Mỗi bài phải đọc ít nhất 3 lần, sửa đi sửa lạikỹ lắm. Gặp bài nào chỉ sửa đôi chữ thì coi nhưtrúng số, hôm nào gặp bài sửa nhiều, đảo lên đảoxuống, thêm thêm bớt bớt coi như gặp rủi.

3. SAI CON TOÁN BÁN CON SÁOGiá tiền 1 cuốn kỷ yếu anh em đề nghị là

50.000đ. Nhẩm tính giá cả các sách đã làm Sáo ragiá 30.000đ. HĐ ai mà chả tiết kiệm nên anh em OKliền. Phần Sáo thì tin chắc với giá này thì có thể càphê cà pháo lai rai được rồi.

Nào ngờ con nhái muốn to bằng con bò: dựtính 120 trang thì phình ra thành 254 trang, quỉ quáinhất là 48 trang màu. Giấy má, in ấn, photo lên vùnvụt chẳng khác nào phi thuyền không gian.

Nhất ngôn là dại, nói đi nói lại mới là ngườikhôn! Đâu được, giấy rách phải giữ lấy lề. Tính nátnước chưa ra lẽ thì hay thật: “Tâm động quỉ thần tri” ,Sói Bình Định, Sói Bình Thạnh, Ngựa Bò Cạp Vàng,Gấu Tây Đô “bơm” cho ít tiền cứu nguy, y chang cácchính phủ bơm tiền cho các ngân hàng hiện nay.

4. CƠM ĐÙM CƠM BỚI

238

Anh Chồn Diêm là người phụ tá số 1 cho chủbút. Anh chuyên cần đến tổ Sáo để làm đủ thứ việccho tờ kỷ yếu, mỗi ngày đều cẩn thận mang theocơm trưa. Thức ăn là những con cá đồng mà anhcâu được đâu đó ở Long An, Mỹ Tho. Khi trở trời cákhông cắn câu thì anh mang theo món ăn Tây: bánhmì Dăm bông, phó mát hiệu “con bò cười”. Trưa trưa,sau khi vật lộn với bài vở, Chồn lấy thức ăn từ túixách ra, lịch sự mời Sáo, vốn là kẻ tham ăn, Sáo đâucó nỡ từ chối những con cá chiên thơm phức, nhữngmiếng phó mát béo bở.

5. OK VỚI OKDong dỏng cao, vui tính, hay quên đó là Sếu

Mơ Mộng Song Nguyên. Xuất thân là Thiếu sinh củaBạch Đằng Huế, Tráng Trường Sơn, sau sinh hoạt ởBình Định lập ra Ấu đoàn Thăng Long… Tính hamvui và ham Hướng Đạo nên đợt 1 không dự đượcanh vẫn xin đi đợt 2 với lý luận: “mình đi cho biết chứcần gì bằng cấp ở cái tuổi 74 già khú đế này”.

Anh có cái tánh lạ: hay dùng từ OK.- Song Nguyên ơi, thư pháp cho mấy đề bài –

OK- Sếu ơi, chiều nay lai rai – OK- Ông Tín ơi, mai xuất du – OK- Sếu ơi, kỳ nay ông làm táo quân nghe – OKHôm đó nghe chúng tôi than thở không có ai

đọc để sửa bài lần cuối cùng, anh hăng hái:- Ồ, các ông chẳng biết gì cả, một tay mô rát

cừ khôi đây nầy. Đưa đây tôi sửa cho.Đói bụng mà gặp phở bò liền chạy về bê thêm

1 tập nữa giao cho Sếu. Ngày hôm sau anh điện nói:- “OK, xong rồi, đến lấy về giao cho nhà in”

239

Mừng và phục quá trời, nghĩ thầm chắc đêmrồi Sếu thức sáng đêm để sửa bài giống hệt Tr TônThất Sam đã dành trọn 1 đêm không ngủ để chỉnhsửa.

Sơn Miêu Chu Đáo được cử đi lấy về, tôichưng hửng khi thấy trước sau lão Sếu chỉ sửa cáidấu chấm thành dấu phẩy mà thôi. Điện chất vấnổng trả lời: đọc từ đầu đến cuối, hay quá, sửa cáichỗ mô?!

Bản của anh Sam và bản của anh Diêm thìchỉnh sửa nhiều chỗ, trước khi in chị Bồ Câu VữngTâm là người giỏi việc sửa mô rát cẩn thận sửa lạilần nữa, thế mà khi hoàn thành vẫn đầy rẫy lỗi chínhtả. Nêu ra việc này, Sếu tỉnh bơ: “HĐ mà viết nhưthế là OK rồi”

- Còn cả trăm lỗi mà OK cái nỗi gì?- OK chứ. Không tin cụ mi sửa rồi in lại thì vẫn

còn nhiều chỗ sai, bói ra ma quét nhà ra rác là vậyđó, OK.

6. KHI ANH EM CẦN THƠ QUẬYNgán nhất là các tấm ảnh màu, vừa khó làm

lại vừa tốn kém. May mắn anh em Cần Thơ cụ thể làchú Gấu Đa Thiện và ít tráng sinh của anh ấy. Cờđến tay ai nấy phất nên tuy chúng tôi chỉ gởi xuống34 tấm ảnh thì các anh thêm 14 tấm, có những ảnhđược (hay bị) thay thế. Công bằng mà nói thì cónhững ảnh mới đưa vào thật đẹp, thật có ý nghĩanhưng (chữ nhưng khốn khổ) vì thiếu phối hợp nhịpnhàng nên đã có cảnh trống đánh xuôi kèn thổingược như sau:

- Quan niệm rằng trại kỳ này là để kết thân, đểôn luyện hơn là nhận bằng nên BBT đã loại bỏnhững ảnh nhận bằng (75 tuổi mà nhận bằng Rừng

240

làm gì?). Thế nhưng anh em Cần Thơ đã trưng lênhết, báo hại Sáo mù phải năn nỉ các bô lão mệt nghỉ.

Một việc nữa cũng phải nêu ra để rút kinhnghiệm: chọn ảnh thì dễ nhưng đề tựa ảnh rất khó vìnó chỉ ngắn gọn trong mấy từ mà đầy đủ ý nghĩa,phải dí dỏm hóm hỉnh mà tao nhã… Trong GVMD 1chúng tui thật sự bỡ ngỡ với những câu: Hàm Longquậy, Cần Thơ quậy.

7. NG NG NGNhiều người nói bài Vân Phong ký sự do Ng

Ng Ng viết rất hay. Không biết tác giả là ai, xét trongdanh sách tham dự trại thì chẳng có ai mang họ tênnhư thế, tên rừng cũng vậy.

Ai nhỉ, Ngựa Ngơ Ngác, Ngỗng NghênhNgang ư. Cứ đoán non đoán già và hỏi lung tung.Thôi thì bật mí: Ng Ng Ng là người nghe ngóng TônThất Sam.

8. ĐÔI TẤM LÒNG VÀNGAnh Nguyễn Ngọc Hà đúng danh hiệu là nhiệt

thành. Trâu đã tình nguyện làm con thoi trên mọi nẻođường để chuyển bài. Xe có rồi nhưng khổ nỗi trênthế giới chưa có ai phát minh xe chạy bằng nướclạnh, may thay anh Sói Bình Thạnh sẵn lòng chu cấptiền xăng, thật quí hóa.

9. LỜI CÁM ƠN MUỘN MÀNGCó còn hơn không, chúng tôi viết những sự

việc này như một lời xin lỗi anh Baoli. Vì sao?Thông thường mỗi kỳ trại lớn đều có lô gô,

nhiều lúc chỉ nhìn huy hiệu trại là có thể đoán biết giátrị của trại. Kỳ trại này Tr Trần Trọng Danh đã giacông làm cho trại một huy hiệu tuyệt hảo rất côngphu. Giá trị thực dụng của nó chỉ độ 25.000đ/1 cáinhưng giá trị tinh thần thì cao lắm, nó là một kỷ vật

241

đẹp của đời HĐ. Ngoài ra chính Tr Báo Lì còn tựmình lo liệu quà tặng của Khóa dành cho KhóaTrưởng những món quà thật tinh xảo do bàn taykhéo léo của anh làm ra.

Nói chung thì kỷ yếu số 1 là công trình chungcủa chúng ta. Tất cả mọi anh chị em đều bỏ côngcủa mà hoàn thành, vậy nên chúng ta cám ơn chúngta vậy.

Nguyên Thủy

Chung tay góp sứcĐặc san “GIỮ VỮNG MỐI DÂY” có thể ra được số 2

nhờ sự góp sức của:

242

* CÁC “MẠNH THƯỜNG QUÂN” – (ghi theo ABC). ACE “GVMD Tp HCM” ủng hộ 2.000.000đ(Do Trưởng Sáo Dễ Thương trao). Trưởng Cheo Sốt Sắng ủng hộ 100.000đ. Trưởng Ngựa Trịnh Trọng ủng hộ 1.000.000đ. Trưởng Sói Trực Tính ủng hộ 400.000đ. Trưởng Sói Vui Tính ủng hộ 1.000.000đ. Nai Thiện Chí ủng hộ 100.000đ* VÀ CÁC TRƯỞNG ĐÃ ĐẶT MUA. Trưởng Gấu Đa Thiện + Đạo Cần Thơ: 25 cuốn 1.250.000đ. Các Trưởng ở Huế 16 cuốn 800.000đ. Trưởng Sư Tử Đảm Đương 12 cuốn 600.000đ. Trưởng Sáo Dễ Thương 10 cuốn 500.000đ. Trưởng Sóc Đảm Lược + TĐ Lê Lợi 10 cuốn 500.000đ. Trưởng Thiên Nga Thận Trọng 10 cuốn 500.000đ. Các Trưởng ở Đà Lạt 8 cuốn 400.000đ. 5 Trưởng mua 4 cuốn gồm

Tr Tổng, Thiệu, Hậu, B.Mai, Tuấn 20 cuốn 1.000.000đ. 1 Trưởng mua 3 cuốn: Nguyễn Hữu Ngọc 150.000đ. 5 Trưởng mua 2 cuốn gồm: 10 cuốn 500.000đ

Tr. Kỳ Nam, Sửu, Phú Thọ, Diêm, Hoàng (CT). 7 Trưởng mua 1 cuốn gồm: 7 cuốn 350.000đ

Tr. Đông, Tín, Hà, Danh, Đức, Trực, HưngTổng cộng: 11.150.000đ

Nhờ sự góp sức của toàn thể ACE gia đình “GVMD”mà tập Đặc san số 2 này có thể tiếp tục in hình màu bằng offset.

GVMD

Hộp thư BBTBBT nhận được nhiều bài viết của ACE gửi vềnhưng đề tài không phù hợp nên chưa thể đăng hết.Một số Trưởng tích cực cọng tác, GVMD rất hoannghênh và sẽ đăng dần. Một số Trưởng chưa gửi bàiđăng trong số này, xin cố gắng góp mặt trong số tới.

243

Sau khi nhận được tập kỷ yếu này, xin chuẩn bị bàivà gửi cho chúng tôi càng sớm càng tốt để tránh tìnhtrạng như lần này: khi báo đã lên khuôn thì bài mớigửi tới. Đề tài xin chú trọng các nội dung sau:

. Những kỷ niệm vui buồn của đời HĐ.

. Những kinh nghiệm về nghề Trưởng.

. Tư liệu HĐ, Tin Huấn Luyện…. Trong thời buổi Công nghệ Thông tin, tốt nhất là gửibài về bằng email: vừa nhanh, đỡ tốn tiền, mà chắcchắn không bị thất lạc. Vừa tiện lợi cho BBT khỏiphải đánh máy lại toàn bộ văn bản.. Tiền ủng hộ và tiền đặt mua báo xin gửi bằng bưuphiếu thường (khỏi chuyển phát nhanh cho đỡ tốn!).Đừng gửi tiền trong thư, chắc chắn sẽ bị mất, đôi khicó thể bị phạt (theo quy định của Bưu điện).. Đã nhận được nhiều bài của các Khóa sinh DBHHR LĐT/UV ở Kiên Giang. Vì số trang của Đặc sancó hạn nên chỉ trích đăng chứ không thể in toàn văn.Mong thông cảm.. Địa chỉ Email: tonthatsam@yahoo.comThư về: 35/1 Phan đình Phùng, Tp Đà Lạt- Số 3 sẽ ấn hành trong dịp Đệ nhất Chu niên. Xingửi bài về trước ngày 15.03.2009, luôn tiện cho biếtsố đặt mua để liệu mà in khỏi lãng phí của chung.

GVMD

MỤC LỤC1. Lời ngõ GVMD2. Nói với tuổi trẻ LT. Cò Yêu Đời3. Nhân cách Trưởng HĐVN Bò Rừng Lém

244

4. Ôn cố tri tân Akela LeaderNguyễn Thúc Tuân5. HĐ với Tín Ngưỡng Tâm Linh Gấu Tận Tâm6. Vĩnh biệt Đại lão HT Cung Giũ Nguyên Nam Trân7. Những chuyện bên lề Sáo Dễ Thương8. Suy gẫm tình đời Gấu Đa Thiện9. Phương châm sống của Trưởng Cung Giũ Nguyên

Baoli10. Trưởng Hổ Sứt với ảnh hưởng lớn trong việc đàoluyện tính khí của HĐS Sư Tử Đảm Đương11. Thủ bút của Trưởng Hoàng Đạo Thúy12. Một chuyến đi, một kỷ niệm khó quên Ngựa ĐằmThắm NXT13. Tinh thần hòa hợp Cò Nhiệt Thành14. Gọi hợp đàn Song Nguyên15. Lời hay ý đẹp Mai Chí Thọ16. Chân dung Trưởng Sơn Ca Ngoài Trời Nguyễn ThúcTuân Trần Thanh Vệ17. Trang huấn luyện: Những điểm STĐĐ nhấn mạnh saucác bài giảng Thiên Nga Thận Trọng chấp bút18. Các trang hình19. Tường thuật Lễ trao HHR tại Huế NguyênPhong20. Ký sự Bò Cạp Vàng Chồn Kiên Tâm21. Nghĩ về Mẹ Song Nguyên22. Phỏng vấn chớp nhoáng Tâm Phước23. Trưởng Hướng Đạo với tinh thần tự chủ Cheo SốtSắng Nguyễn Kỳ Nam24. “Tôi trao tương lai của PTHĐ cho các Tráng Sinh »

Hươu Hiền Hòa25. Chuyện Hướng Đạo Gà Gan Dạ26. Thử áp dụng quy luận 20-60-20 trong quản lý & xâydụng Tráng Đoàn Gấu Đa Thiện

245

27. Mình vì mọi người Đảm Sư28. Cảm nhận: Từ Gậy Đường đến HHR: Niềm tin & tráchnhiệm29. Lửa từ Hoa Hồng Ngựa Nhanh Nhẹn30. Hồn ma trên đồi Tùng Nguyên Sáo Dễ Thương31. Biệt tài đánh hơi và nếm Studuo32. Người Hướng Đạo có khác… Chồn Từ Tốn33. Chuyện vui HĐ: Bò biết nói34. Tên Rừng và khía cạnh giáo dục Võ Văn Long35. Để giúp đời Mai Văn Nên36. We can change the world on everyday NP VĩnhKhôi37. Tráng Sinh - Họ là ai? Cao Viết Tuấn38. Lửa dặm đường Hươu Điềm Đạm Tôn ThấtHùng39. Trại Dự bị HHR - LĐT/UV40. Đi một ngày đàng…41. Sự cần thiết của đời sống trại Phương Thủy42. Những cảm nhận về khóa HHR - LĐT/UV43. Một ước mơ Tố Duyên44. Lần đầu đi dự trại HL Bồ Câu Dễ Thương XuânNhàn45. Hạnh phúc là con đường HĐ Trần Minh Lâm46. Lời tâm sự Nguyễn Long Vân47. Đôi dòng cảm xúc Chim Ưng Hiền lành Đỗ TríAn48. Những vấn đề của Trưởng Võ Văn Tuấn49. Gương của Trưởng Cao Viết Tuấn50. Một bài ca vĩnh hằng Trâu Tự Tin Huỳnh Phú Sỹ51. Nhạc: Hùng khíĐường lên Ải BắcHãy giữ lấy ngọn lửa52. Cà kê dê ngỗng về Đặc san số 1 Phạm Văn Nhơn

246

53. Một số cảm nghĩ về Tập kỷ yếu số 1 Sơn MiêuChu Đáo54. Vui vui mấy chuyện về kỷ yếu Nguyên Thủy55. Chung tay góp sức GVMD56. Hộp thư BBT57. Mục lục