105
Miami International Seminary Un acercamiento al idioma en que se escribió el Nuevo Testamento Lester Luis Leyva Pupo Máster en Estudios Teológicos Las Tunas Cuba 2015

Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Miami International Seminary

Un acercamiento al idioma en que se escribió el Nuevo Testamento

Lester Luis Leyva Pupo

Máster en Estudios Teológicos

Las Tunas Cuba

2015

Page 2: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

1

Contenido

Prefacio 2

Introducción 3

Lección 1. Tiempos Verbales I 6

Lección 2. Declinaciones 14

Lección 3. Casos 24

Lección 4. Tiempos Verbales II 30

Lección 5. Tiempos Verbales III 42

Lección 6. Pronombres 52

Lección 7. Tiempos Verbales IV 64

Lección 8. Tiempos Verbales en Voz Media 77

Bibliografía 99

Manual del Profesor 100

Biografía 104

Page 3: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

2

Prefacio

Es de vital importancia terminar el estudio del primer curso de Griego, porque representa

la base para este segundo curso. A través del primero debe ya haberse familiarizado con el

alfabeto, debe haber aprendido de memoria los artículos, el significado de los tiempos verbales,

los casos fundamentales, etc. Debe tener habilidad para leer con fluidez, identificar varias

palabras, reconocer desinencias, dominar varias formas de acentuación, etc.

En este segundo curso se podrá avanzar mucho más en el estudio de la gramática griega.

Se podrán analizar varios tiempos verbales, en voces y modos diferentes. También se verán casos

diversos, el uso de los pronombres y las declinaciones. Pero, aun terminado este estudio, todavía

queda mucho por recorrer para dominar completamente el Nuevo Testamento en su idioma

original. Por ejemplo, se necesita avanzar en el estudio del participio, verbos en voz pasiva, más

casos, entre otras. También es importante que se dedique el tiempo necesario para memorizar cada

concepto y palabra estudiada, para leer en voz alta y para tratar de traducir textos completos de la

Biblia. Sin olvidar que existe plena seguridad en que valdrá la pena todo el esfuerzo, porque se

traducirá en crecimiento espiritual y preparación eficaz para el reino.

“Así que, hermanos míos amados, estad firmes y constantes, creciendo en la obra del

Señor siempre, sabiendo que vuestro trabajo en el Señor no es en vano”. (1ra Cor. 15. 58).

Page 4: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

3

Introducción

Propósito del curso

Todo el Nuevo Testamento fue escrito originalmente en el idioma griego coiné. También

el Antiguo Testamento comenzó a traducirse a partir del siglo III a.C. del hebreo y arameo al

griego. Esta traducción se le conoce como la Septuaginta LXX. Por tanto, hoy podemos contar con

el texto neo testamentario original en griego y con la Septuaginta. Esto hace que el idioma griego

sea muy importante en la revelación bíblica. Entonces el conocimiento de este idioma es

completamente necesario para todo ministro del evangelio. Este curso presenta una introducción a

este idioma. Hace un acercamiento a los conocimientos básicos de esta materia, a través de los

cuales la barrera idiomática comienza a derrumbarse. Este primer curso de griego, pueden ser una

herramienta extraordinaria para realizar estudios y exégesis del Nuevo Testamento y el Antiguo

Testamento a través de la Septuaginta.

Resumen del contenido del curso

Este curso está dividido en ocho lecciones. La lección I, la IV, la V y la VII tratan los

verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

activa y modos indicativo, subjuntivo, imperativo e infinitivo. La lección II enseña acerca de los

nombres o sustantivos de la primera y la segunda declinación. La Lección III aborda el tema de

los casos como el genitivo, acusativo y dativo. La lección VI comienza con los pronombres

personales, demostrativos, intensivos, interrogativos, indefinidos y reflejos. Y por último la

Lección VIII comienza la conjugación de diferentes formas verbales, pero en la voz media y en

caso de coincidir se agrega la voz pasiva. Todavía queda mucho por recorrer, faltaría estudiar la

voz pasiva, la tercera declinación, el participio, etc.

Materiales para el curso

El manual del estudiante: Griego del Nuevo Testamento II. También el libro Aprendamos

griego Del Nuevo Testamento de Clarence Hale, adaptado y ampliado por Richard B. Ramsay.

Editorial Unilit, Florida, 2001. El Nuevo Testamento Interlineal Griego – español, por Francisco

Page 5: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

4

Lacueva. Editorial Clie, Barcelona España, 1984. Y el Diccionario Strong de Palabras Originales

del Antiguo y Nuevo Testamento por James Strong, Editorial Caribe, Florida, 2003. También

deben usarse diccionario griego – español, Nuevo Testamento en griego, Léxicos y Claves

lingüísticas.

Objetivos del curso

Existen por lo menos cinco objetivos generales de los cursos de MINTS respecto a los

estudiantes: participación del alumno en un grupo de aprendizaje; comprensión del material

didáctico del curso; familiarización bibliografía en la interpretación bíblica; desarrollo de

habilidades y herramientas para la interpretación bíblica; retención de la enseñanza y practica en

un ministerio real. Cada uno de estos objetivos serán evaluados.

Metodología del curso

El maestro explicará los métodos de enseñanza que se usarán en el curso en la orientación.

Estructura del curso

15 horas de clases, 15 horas de asignaciones y preparación para el examen oral y escrito,

30 horas para la memorización de los conceptos, alfabeto y vocabulario 20 horas de lectura del

Nuevo Testamento en griego.

Requisitos del curso

1. Asistencia a 15 horas de clases.

2. Cumplimiento de asignaciones estipuladas en el manual del estudiante.

3. Presentación al examen final.

Evaluación del curso

Es importante evaluar cada aspecto del curso. A continuación, se describirán las

sugerencias en el sistema de evaluación.

Page 6: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

5

1. Estimulación al alumno, Por su participación: por cada hora que el alumno asista se

le dará un punto (15 puntos).

2. Asignaciones: Por cada asignación realizada en las diferentes lecciones del curso,

se le puede dar al estudiante dos puntos por tareas cumplidas para la clase (35 puntos).

3. Examen: El alumno demostrará su conocimiento de los conceptos y contenidos de

los materiales del curso (50 puntos).

Nombre Nivel de

estudio

Asistencia

(15%)

Tareas

(35%)

Examen

(50%)

Nota Final

Beneficios del curso

El estudiante tendrá la oportunidad de adentrarse en el estudio del idioma original del

Nuevo Testamento. Con esta herramienta puede hacer exegesis más profundas del texto bíblico.

Tener una comprensión más exacta de toda la revelación bíblica. Y capacitarse mucho más para la

enseñanza en el servicio cristiano.

Observaciones finales

El curso puede ser usado para exegesis, estudios bíblicos, predicaciones y para cualquiera

forma de propagación del mensaje bíblico.

Page 7: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

6

Lección 1 Tiempos Verbales I

I. Presente

1. Presente indicativo activo para verbos en ω

Representa una acción en progreso. Ya se presentó una definición más amplia en Griego I,

Lección 4. Vamos a ver ahora la flexión o el paradigma completo de verbos en el presente,

terminados en ω. De esta forma se pueden conjugar más de 7000 verbos griegos. También se

conoce como presente temático o presente en ω.1 Se dará cuenta, además, que los verbos griegos

no se enuncian, como los castellanos, por el Infinitivo Presente: amar, temer, partir, sino por la

forma de la 1ra persona singular del Presente Indicativo activo.

a. Conjugación del Presente indicativo activo de λυω, desato, suelto

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra λύω desato λύομεν desatamos

2da λύεις desatas λύετε desatan

3ra λύει desata λύουσι(ν) desatan

1 Corsani, Bruno. Guía Para el Estudio del Griego del Nuevo Testamento. P. 24.

Page 8: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

7

b. Conjugación del Presente indicativo activo de ἔχω, tengo

Persona Singular Plural

1ra ἔχω ἔχομεν

2da ἔχεις ἔχετε

3ra ἔχει ἔχουσι(ν)

La mayoría de los verbos que se estudiarán son verbos en ω. La ν final de la 3ra persona,

tanto en singular como plural, debería usarse al final de la frase o ante palabras que comienzan por

vocal, pero el N.T. la utiliza, frecuentemente, también delante de consonante.

2. Presente imperativo activo para verbos en ω

Como también se vio en el primer curso de griego, el modo imperativo expresa un mandato.

En este modo solo se conjugan la 2da y la 3ra persona.

a. Conjugación del Presente imperativo activo de λυω, desato, suelto

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra - - - -

2da λυε ¡desata! λύετε desaten

3ra λυέτω ¡desate! λυέτωσαν desaten

Page 9: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

8

b. Conjugación del Presente imperativo activo de ἔχω, tengo

Persona Singular Plural

1ra - -

2da ἔχε ἔχετε

3ra ἐχέτω ἐχέτωσαν

3. Presente Subjuntivo Activo para verbos en ω

a. Conjugación del Presente subjuntivo activo de λύω, desato, suelto

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra

λύω que yo desate λύωμεν que nosotros

desatemos

2da λύῃς que tú desates λύητε que ustedes desaten

3ra λύῃ que él desate λύωσι(ν) que ellos desaten

4. Presente de infinitivo activo para verbos en ω

El Cervantes dice que es el modo del verbo que no expresa por sí mismo número ni persona

ni tiempo determinados. 2 En la gramática española, los infinitivos se identifican fácilmente porque

terminan en: -ar, -er, -ir. En español el infinitivo es la base de la que parten todas las conjugaciones

verbales, pero en griego se parte de la primera persona del singular en presente indicativo activo.

2 Alvero, F. Cervantes Diccionario manual de la Lengua Española. Pueblo y educación. Cuba. 2008. P. 416.

Page 10: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

9

El infinitivo griego, al igual que el español, es una forma verbal que expresa una acción

impersonal, que no posee tiempo, conjugación, ni ningún otro aspecto verbal.

Muchos verbos griegos pueden formar el presente de infinitivo activo solo agregando -ειν al

tema del presente activo.

indicativo infinitivo significado

θεραπεύω θεραπεύειν curar

βλέπω βλέπειν ver

πίνω πίνειν beber

ἐσθίω ἐσθίειν comer

En ocasiones puede llamarse infinitivo complementario porque completa la idea de otro

verbo. Ejemplo, con el verbo ἰσχύω que significa puedo, se verá de esta manera:

ἰσχύω θεραπεύειν - puedo curar

5. Presente indicativo activo para verbos en μί

La mayoría de los verbos en griego terminan en -ω, pero algunos están terminados en –μί.

Como δίδωμι: doy, ἵημι: envío, ἵστημι: coloco y τίθημι: pongo. Donde tienen su propia manera de ser

conjugados, pero con el mismo significado. Estos verbos también se denominan verbos

atemáticos.3

3 Corsani. P. 24.

Page 11: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

10

a. Conjugación del Presente indicativo activo de τίθημι, pongo

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra τίθημι pongo τίθεμεν ponemos

2da τίθης pones τίθετε ponen

3ra τίθησι pone τιθέασι (ν) ponen

b. Conjugación del Presente indicativo activo para εἰμί, soy

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra εἰμί yo soy ἐσμέν nosotros somos

2da εἰ tú eres ἐστέ ustedes son

3ra ἐστί–ν él es εἰσί–ν ellos son

El verbo más fácil para esta terminación es εἰμί. Este verbo por su importancia y por su uso

tan amplio lo trataremos en próximas lecciones, presentando sus conjugaciones en otros tiempos

verbales.

Page 12: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

11

6. Presente imperativo activo para verbos en μί

a. Conjugación del Presente imperativo activo para τίθημι, pongo

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra - - - -

2da τίθει pon tú τίθε–τε pongan ustedes

3ra τιθέ–τω ponga él τιθέ–ντων pongan ellos

7. Presente subjuntivo activo para verbos en μι

a. Conjugación del Presente subjuntivo activo para τίθημι, pongo

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra τιθω que yo ponga τιθωμεν que nosotros pongamos

2da τιθῃς que tú pongas τιθητε que ustedes pongan

3ra τιθῃ que él ponga τιθωσι (ν) que ellos pongan

8. Presente infinitivo activo para verbos en μί

indicativo infinitivo Significado

τίθημι τιθέναι poner

Page 13: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

12

II. Partes del verbo

Todas las formas derivan del denominado tema verbal. Él es la base de la que se forman

todos los tiempos con sus modos. Los tiempos verbales se forman, en buena parte de los verbos,

uniendo directamente al tema verbal la vocal temática, que hace de elemento de unión, y las

desinencias o flexiones de los tiempos principales.4

Ejemplos de verbos con ampliación del tema verbal mediante vocal (ε) u otros sufijos, en la

formación del Presente Indicativo:

Tema verbal Ampliación Palabra Significado

δοκ– –ε– δοκέω pienso

τεμ– –ν– τέμνω corto

ἁμαρτ– –αν– ἁμαρτάνω envejezco

γηρα– –σκ– γηράσκω peco

εὑρ– –ισκ– εὑρίσκω encuentro

Si a la primera persona singular del Presente Indicativo activo se le quita la omega (ω) final,

lo que queda constituye el tema temporal del Presente. El tema temporal es la parte invariable, a

partir de la cual se forman las otras personas en los diversos modos del Presente, añadiéndole las

diversas desinencias.

4 Ibíd. P. 20 - 21.

Page 14: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

13

Tareas de la lección 1

I. Traducir del español al griego, conjugando correctamente en presente las expesiones

siguientes:

1. Nosotros escuchamos. 2. Ellos toman. 3. Tú dices. 4. Ustedes encuentran. 5. Juzgue él. 6.

Ellos permanecen. 7. Mueran ellos. 8. Ella está juzgando. 9. Enseña tú. 10. Él encuentra. 11. Yo

muero. 12. Él arroja. 13. Ustedes hacen levantar. 14. Nosotros decimos. 15. Tú mandas. 16.

Ustedes toman. 17. Ella mira. 18. Yo estoy escuchando. 19. Tú crees. 20. Tú enseñas. 21. Ellos

enseñan. 22. Él conoce. 23. Escuchen. 24. Ustedes tengan fe. 25. Que ellos escriban.

II. Traducir del griego al español:

1. μένει, 2. σῴώζομεν, 3. λαμβάνετε, 4. ἀκούουσιν, 5. ἀποστέλλουσιν, 6. ἐσθίω, 7.

βάλλομεν, 8. κρίνετε, 9. ἐγείρουσιν, 10. βλέπεις, 11. ἀποθνῄσκει, 12. βάλλετε, 13. γράφει, 14.

εὑρίσκομεν, 15. λέγεις, 16. μένετε, 17. γράφουσιν, 18. ἀκούομεν, 19. εὑρίσκει, 20. διδάσκομεν,

21. γινώσκουσιν, 22. διδάσκει, 23. γινώσκετε. 24. λυέτωσαν 25. σώζω

III. Ejercicio:

Escribir la conjugación del Presente indicativo activo de 5 verbos aprendidos anteriormente.

Y la conjugación del presente imperativo activo de otros 5 verbos conocidos.

Page 15: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

14

Lección 2 Declinaciones

I. Segunda declinación

Por tratarse de la más estable y regular, esta declinación se debe estudiar primero. La

mayoría de estos sustantivos son masculinos o neutros, aunque existen también femeninos.

1. Paradigma de los nombres masculinos en -ο con su artículo

Casos Singular Significado Plural Significado

Nominativo ὁ ἵππος el caballo οἱ ἵπποι los caballos

Genitivo του ἵππου del caballo των ἵππων de los caballos

Dativo τῳ ἵππῳ al caballo τοις ἵπποις a los caballos

Acusativo τὸν ἵππον el caballo τοὺς ἵππους los caballos

Vocativo (ὠ) ἵππε ¡oh caballo! (ὠ) ἵπποι ¡oh caballos!

Page 16: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

15

2. Paradigma de los nombres femeninos en -ο con su artículo

Casos Singular Plural

Nominativo ἡ ἔρημος αἱ ἔρημοι

Genitivo της ἐρήμου των ἐρήμων

Dativo τῃ ἐρήμῳ ταις ἐρήμοις

Acusativo τὴν ἔρημον τὰς ἐρήμους

Vocativo (ὠ) ἔρημε (ὠ) ἔρημοι

3. Paradigma de los nombres neutros con su artículo

Casos Singular Plural

Nominativo τὸ ἱερόν τὰ ἱερά

Genitivo του ἱερου των ἱερων

Dativo τω ἱερω τοις ἱεροις

Acusativo τὸ ἱερόν τὰ ἱερά

Vocativo (ὠ) ἱερόν (ὠ) ἱερά

II. Primera Declinación

1. Nombres primera declinación (–ία, –εά ο –ρα)

Los nombres δωρεά, ἐπιθυμία, καρδία, Mαρία, παρρησία, y χρεία pertenecen a la primera

declinación y son de género femenino. Todos estos nombres terminan en -α precedida de -ε- o -ι-

Cuando, como en estos ejemplos, el tema de un nombre de la primera declinación termina en ε, ι,

Page 17: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

16

o ρ seguida por α, en el nominativo singular, prevalece el siguiente modelo, usando καρδία

(corazón), δωρεά (dádiva) y ἀλήθεια (verdad)5

a. Paradigma de nombres primera declinación forma femenina terminaciones –ία, –

εά ο –ρα.

Casos Singular Plural Singular Plural

Nom/ Voc καρδία καρδίαι δωρεά δωρεαί

Genitivo καρδίας καρδιῶν δωρεᾶς δωρεῶν

Dativo καρδίᾳ καρδίαις δωρεᾷ δωρεαῖς

Acusativo καρδίαν καρδίας δωρεάν δωρεάς

Casos Singular Plural

Nom/ Voc ἀλήθεια ἀλήθειαι

Genitivo ἀληθείας ἀληθειῶν

Dativo ἀληθείᾳ ἀληθείαις

Acusativo ἀλήθειαν ἀληθείας

5 Ramsay, Richard. Aprendamos Griego. P. 120.

Page 18: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

17

2. Nombres primera declinación (–η)

a. Paradigma de nombres primera declinación forma femenina terminaciones en –η

Casos Singular Significado Plural Significado

Nominativo ἡ γραφή la escritura αἱ γραφαί las escrituras

Genitivo της γραφης de la escritura των γραφων de las escrituras

Dativo τῃ γραφῃ mediante la

escritura ταις γραφαις

mediante las

escrituras

Acusativo τὴν γραφήν la escritura τὰς γραφάς las escrituras

Vocativo (ὠ) γραφή ¡oh escritura! (ὠ) γραφαί ¡oh escrituras!

Casos Singular Plural

Nom/ Voc κώμη κῶμαι

Genitivo κώμης κωμῶν

Dativo κώμῃ κώμαις

Acusativo κώμην κώμας

Page 19: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

18

b. Paradigma de nombres primera declinación forma masculina terminaciones en –α

Casos Singular Plural Singular Plural

Nominativo ὁ νεανίας οἱ νεανίαι ὁ πολίτης οἱ πολιται

Genitivo του νεανίου των νεανιων του πολίτου των πολιτων

Dativo τῳ νεανίᾳ τοις νεανίαις τῳ πολίτῃ τοις πολίταις

Acusativo τὸν νεανίαν τοὺς νεανίας τὸν πολίτην τοὺς πολίτας

Vocativo (ὠ) νεανία (ὠ) νεανίαι (ὠ) πολιτα (ὠ) πολιται

3. Adjetivos primera y segunda declinación (–ία, –εά ο –ρα)

a. Paradigma de adjetivos de primera declinación forma femenina

Casos Singular Plural

Nom/ Voc δικαία δίκαιαι

Genitivo δικαίας δικαίων

Dativo δικαίᾳ δικαίαις

Acusativo δικαίαν δικαίας

Page 20: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

19

b. Paradigma completo de los adjetivos de primera y segunda declinación

Singular Masculino Femenino Neutro

Nominativo δίκαιος δικαία δίκαιον

Genitivo δικαίου δικαίας δικαίου

Dativo δικαίῳ δικαίᾳ δικαίῳ

Acusativo δίκαιον δικαίαν δίκαιον

Vocativo δίκαιε δικαία δίκαιον

Plural Masculino Femenino Neutro

Nominativo δίκαιοι δίκαιαι δίκαια

Genitivo δικαίων δικαίων δικαίων

Dativo δικαίοις δικαίαις δικαίοις

Acusativo δικαίους δικαίας δίκαια

4. Adjetivos primera y segunda declinación (–η)

En la tabla anterior se presentó δίκαιος como ejemplo de los adjetivos de la primera y

segunda declinación cuyo nominativo femenino termina en -εα, -ια, o -ρα. Otra clase de adjetivos

de la primera y segunda declinación tiene el nominativo femenino singular terminando en -η. Estos

dos modelos abarcan casi todos los adjetivos de la primera y segunda declinación.

Page 21: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

20

a. Paradigma completo de los adjetivos de primera y segunda declinación

Singular Masculino Femenino Neutro

Nominativo καλός καλή καλόν

Genitivo καλοῦ καλῆς καλοῦ

Dativo καλῷ καλῇ καλῷ

Acusativo καλόν καλήν καλόν

Vocativo καλέ

Plural Masculino Femenino Neutro

Nominativo καλοί καλαί καλά

Genitivo καλῶν καλῶν καλῶν

Dativo καλοῖς καλαῖς καλοῖς

Acusativo καλούς καλάς καλά

5. Resumen de las desinencias de la primera declinación

Puesto que el plural de todos los nombres de la primera declinación es igual, nuestro

interés especial debe dirigirse a las diferencias en el singular.

Page 22: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

21

Casos Singular Plural

después de ε, ι, ρ después de otras letras

Nominativo -α o -α - η -αι

Genitivo -ας -ης -ων

Dativo -ᾳ -ῃ -αις

Acusativo -αν o -αν -ην -ας

Vocabulario 1

Nombres Adjetivos

ἀλήθεια verdad δίκαιος justo

γεωργός labrador ἐλεύθερος libre

δωρεά don, dádiva ἕτοιμος preparado, aparejado

ἐπιθυμία anhelo, deseo ἴδιος propio

Ἰάκωβος Jacob, Santiago μακάριος feliz

καρδία corazón μικρός pequeño

κώμη aldea, pueblo Adverbios

Μαρία María ναί si

παρρησία franqueza, denuedo νῦν ahora

πλοῦτος riqueza ὁμοῦ juntos

σκοτία oscuridad, tinieblas οὐκέτι ya no

σπήλαιον cueva πάλιν de nuevo, otra vez

χρεία necesidad πάντοτε siempre, en todo tiempo

χρόνος tiempo παρρησίᾳ con dat. se usa como adv.

Page 23: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

22

Verbos πῶς cómo

ἄγω llevo, traigo, voy σήμερον hoy

ἐλπίζω espero τότε entonces

ἕξω tengo Preposiciones

ἤμεν éramos, estábamos μετά con gen. con, con acu. después

ἐσθίω como περί con gen. acerca de, con acu.

alrededor de, cerca de

λέγω digo, hablo σύν con (con dat.)

μνημονεύω recuerdo Conjunciones

φονεύω mato, asesino ὅτε cuando

Page 24: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

23

Tareas de la Lección 2

I. Completa las siguientes tablas:

δωρο: σκανδαλο:

Nom. τὸ τὸ

Gen. δώρου σκανδάλου

Dat τω τω

Ac. δωρον σκάνδαλον

Voc. (ὠ) (ὠ)

Nom. δωρα σκάνδαλα

Gen. των των

Dat δώροις σκανδάλοις

Ac. τὰ τὰ

Voc. δωρα σκάνδαλα

χωρᾱ: ἡμερᾱ: γενεᾱ:

Nom. χώρα ἡμέρα γενεά

Gen. της της της

Dat χώρᾳ ἡμέρᾳ γενεᾳ

Ac. τὴν τὴν τὴν

Voc. χώρα ἡμέρα γενεά

Nom. αἱ αἱ αἱ

Gen. χωρων ἡμερων γενεων

Dat ταις ταις ταις

Ac. χώρας ἡμέρας γενεάς

Voc. (ὠ) (ὠ) (ὠ)

Page 25: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

24

Lección 3 Casos

I. Casos genitivos

1. Genitivo de propiedad

El caso genitivo expresa posesión la mayoría de las veces. 6 Aunque tiene otros usos en la

gramática griega. Donde los sustantivos de la segunda declinación que terminan en –ου para el

singular y –ων para el plural indica que se trata del poseedor. De aquí el nombre de genitivo de

posesión o de propiedad. Ejemplos:

ὁ λόγοι ἀποστόλων - la palabra de los apóstoles

τὸ τέκνον Νικοδήμου - el niño de Nicodemo

τὸν καλὸν καρπὸν τοῦ δούλου - la buena fruta del esclavo

τὸν οἶνον Μάρκου - el vino de Marcos

ὁ δοῦλος Φιλίππου - el esclavo de Felipe

τὸν ἄρτον Πέτρου - el pan de Pedro

2. Genitivo de separación u origen

Este genitivo es fácil de identificar por la terminación –ου, tanto en el sustantivo como en su

artículo y por la presencia de las palabras ἀπὸ (de) y ἐκ (de dentro) que dan la idea del origen o de

separados por la acción del verbo. También puede conocerse como el caso ablativo. Ejemplos:

ἐκ τοῦ οἴκου – de la casa

ἀπὸ τοῦ κήπου – desde el huerto

6 Gresham, Machen. Griego del Nuevo Testamento Para Principiantes. P. 31.

Page 26: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

25

ὁ δοῦλος φέρει τὸ ἀρνίον ἐκ τοῦ οἴκου - El esclavo trae el cordero de la casa

ʼΕκ (delante de vocal ἐξ) indica el movimiento, en el sentido de origen o procedencia o

fuera de alguna cosa (lugar); hablando de tiempo, indica el transcurso del mismo:

ἐκ νεότητός μου - desde mi juventud. Mrc 10. 20.

ʼΑπό indica sobre todo alejamiento, en sentido local (movimiento de lugar), pero también

en sentido temporal.

ἀπὸ κτίσεως κόσμου - desde la creación del mundo. Mt 9. 22.

Los genitivos de posesión y los genitivos de separación u origen, no pueden diferenciarse

entre sí porque tienen la misma terminación -ου. Es necesario, para hacer la diferenciación, apelar

al contexto en que se encuentren.

3. Caso genitivo usado como complemento directo

También se emplea el caso genitivo para el complemento directo del verbo μνημονεύω. Esta

construcción se encuentra también con otros verbos. Estas son excepciones a la regla del uso del

caso acusativo para el complemento directo, y se pueden considerar modismos.7 Por ejemplo:

Λάζαρος μνημονεύει τοῦ ἀρνίου - Lázaro recuerda el cordero.

4. Genitivos usados como adjetivos

Otro uso para el genitivo es como un adjetivo que de alguna manera modifica al sustantivo.

Ejemplos:

τὸ Μαρίας ὰρνίον - El cordero de María.

εἰς τὸν τοῦ γεωργοῦ οἶκον - La casa del labrador.

7 Ramsay. P. 131.

Page 27: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

26

II. Casos dativos

1. Dativo de lugar

Cuando aparece el vocablo ἐν, la terminación -ῳ y un sustantivo que exprese la idea de un

lugar determinado, estamos en presencia del dativo de lugar. Otros autores lo denominan locativo.

Por ejemplo:

ἐν τῷ κήπῳ - en el huerto

2. Dativo de complemento indirecto

El dativo de complemento indirecto se identifica también por la terminación ῳ. Donde el

sustantivo con esta terminación recibe de forma indirecta la acción del verbo. Por ejemplo:

Φιλίππῳ Λάζαρος λέγει - Lázaro dice a Felipe.

En este ejemplo, Felipe recibe indirectamente lo que dice (λέγει) Lázaro.

3. Dativo de complemento directo

Este caso también se determina por la terminación ῳ, pero el sustantivo con esta

terminación, recibe directamente la acción del verbo. Por ejemplo:

Φιλίππῳ δουλεύει Λάζαρος - Lázaro sirve a Felipe.

En el ejemplo anterior Φιλίππῳ recibe directamente la acción del verbo servir.

Este uso del dativo con un complemento directo es una excepción, y se usa solo con

algunos verbos como δουλεύω.8

8 Ibid. P. 92.

Page 28: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

27

4. Dativo de asociación

Este dativo indica la persona o la cosa con la que otra principal tiene una relación cualquiera

de coexistencia o comunidad, como de compañía, acuerdo, amistad, igualdad, semejanza, etc. Se

construye con los verbos, adjetivos y adverbios que expresan tal relación. Además, el vocablo σὺν

significa en compañía de, con. Algunos lo llaman el caso instrumental de asociación. Ejemplo:

σὺν ἐπισκόποις καὶ διακόνοις - con obispos y diáconos. Fil 1. 1.

σὺν Χριστῳ - con Cristo. Fil. 1. 23.

σὺν τοῖς ἰδίοις ἀδελφοῖς - con sus propios hermanos.

5. Dativo de manera

El caso que para algunos puede ser instrumental de manera, es mejor identificarlo como dativo de

manera, donde el sustantivo expresa la manera en que ejecuta la acción del verbo. Ejemplo:

παρρησίᾳ λέγειν ἰσχύει Λάζαρος - Lázaro puede hablar abiertamente.

6. Dativo de tiempo

El caso dativo de tiempo señala cuando el sustantivo ejecuta la acción del verbo. Puede

identificarse por el vocablo ἐν. Por ejemplo:

ἐν τῃ ἐσχάτῃ ἡμέρα - en el último día, Jn. 6 44.

ἐν χρόνῳ μικρῷ πέμπει ἄγγελον - En poco tiempo envía a un mensajero.

Page 29: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

28

Tareas de la lección 3

I. Traduzca las palabras entre paréntesis concordando con la oración.

Por ejemplo: ὁ δοῦλος (de Felipe) ἐσθίει τὸ τέκνον Respuesta: Φιλίππου

1. τὸ ἀρνίον (de Pedro) βλέπει τὸ τέκνον

2. πίνετε ἐν τῷ κήπῳ (del niño).

3. ἔχομεν τὸν ἄρτον (del hombre).

4. πέμπε τὸν δοῦλον ἀπὸ (la casa).

5. βέπουσι τὸν ἄνθρωπον ἐν (la casa).

6. πίνεις ἐκ (la copa).

7. τὸ γὰρ ποτήριον πέμπομεν εἰς (el huerto).

II. Traduzca el siguiente dialogo:

πυρετοὺς ἔχουσι τὰ τέκνα Μάρκου καὶ Νικοδήμου καὶ Πέτρος καὶ Φίλιππος. ἄρτον καὶ

ἀρνίον οὐκ ἐσθίουσι. τοῖς τέκνοις καὶ τοῖς ἀνθρώποις ἄρτους καί οψάρια οἱ δοῦλοι φέρουσι. οὐκ

ἐσθίουσι καὶ οὐκ ἰσχύουσι ἐσθίειν καὶ πίνειν ὅτι πυρετοὺς κακοὺς ἔχουσι.

θεραπεύειν πυρετοὺς ἰσχύει ὁ δοῦλος Λάζαρος. τοὺς κακοὺς πυρετοὺς τῶν ἀνθρώπων καὶ

τῶν τέκνων θεραπεύειν ἰσχύσει. θεραπεύσει τοὺς κακοὺς πυρετούς.

Πέτρῳ Λάζαρος λέγει, «θεραπεύσω τὰ τέκνα καὶ τοὺς ἀνθρώπους».

Πέτρῳ δουλεύει Λάζαρος. Λάζαρον ἀπολύσει Πέτρος ὅτι τοὺς κακοὺς πυρετοὺς θεραπεύειν

ἰσχύσει ὁ δοῦλος. ὅτι Πέτρος τὸν καλὸν δοῦλον Λάζαρον ἀπολύσει, οὐ δουλεύσει Λάζαρος

Πέτρῳ.

λέγει Πέτρος τῷ καλῷ δούλῳ Λαζάρῳ, «Λάζαρε, ἀπολύσω τὸν καλὸν δοῦλον. οὐ

δουλεύσεις Πέτρῳ».

III. Traduzca al español:

1. ναί, πάντοτε λέγω παρρησίᾳ.

2. νῦν οὐκέτι λέγω περὶ χρειῶν.

Page 30: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

29

3. ἀλλὰ νῦν λέγω περὶ παρρησίας.

4. οὐκέτι θεραπεύσω πάντοτε πυρετούς.

5. ναί, ἀπολύσω τοὺς δούλους Μαρίας.

6. νῦν δουλεύσω Μαρίᾳ.

7. Μαρία: «Νικόδημος καὶ Μᾶρκος Λαζάρῳ δωρεὰς πέμπουσι»; Πέτρος: «ναὶ, ἀλλὰ πέμπουσι

τοὺς ἰδίους κακοὺς δούλους ἀπὸ τῶν ἰδίων μακαρίων τέκνων».

8. τότε Λάζαρος μνημονεύει τοῦ χρόνου ὅτε ἦν μικρὸς δοῦλος καὶ ὅτε ἦν τέκνον ἐν τῷ οἴκῳ

Φιλίππου.

9. ἐλπίζω ὅτι μνημονεύει πάλιν Μαρία τοῦ ἀρνίου, καὶ ἐλπίζω λέγειν παρρησίᾳ σὺν Μαρίᾳ καὶ

τοῖς ἀδελφοῖς Μαρίας περὶ τῶν μακαρίων χρόνων.

10. «λέγε Μαρίᾳ καὶ Πέτρῳ καὶ Φιλίππῳ», λέγει Λάζαρος, «μνημονεύω ὅτε ἤμην μικρὸς δοῦλος,

ὅτε ἠσθίομεν ὁμοῦ, ὅτε ἰσχύετε λέγειν παρρησίᾳ ἀλλὰ ὅτε οὐκ ἴσχυον λέγειν παρρησίᾳ.

μνημονεύετε ὁτι εἴχομεν δεῖπνον ἐν τῷ κήπῳ; τότε ἄρτον καὶ ὀψάριον ἤσθιον, ἀλλὰ οὐκ ἔπινον

οἶνον. μακάριοι ἦμεν».

IV. Traduzca al griego las palabras subrayadas:

1. Sus propias dádivas están aquí.

2. El precio de las dádivas fue alto.

3. Servimos a un hombre libre.

4. Viniste con la feliz María.

5. Hablemos acerca de nuestras propias necesidades.

6. Noble hermano, ¡escucha!

7. ¿Ves a los niños felices?

8. Él no puede quitarse su propia fiebre.

9. Estos hermanos son libres.

10. ¿Qué deseos tienen en sus propios justos corazones?

Page 31: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

30

Lección 4 Tiempos verbales II

I. Futuro

1. Futuro sigmático de indicativo activo

El tiempo futuro representa una acción en algún tiempo después del momento de hablar o de

escribir. Puede ser una acción puntual o progresiva. Estas formas deben reconocerse por la sigma

(-σ-) delante de las desinencias. Por eso a este futuro se le conoce también como futuro sigmático.

Esto ocurre cuando el tema verbal termina en vocal, diptongo o consonante muda. Pero si el tema

del verbo termina en consonante gutural, labial o dental entonces se combinan con la sigma como

se verá seguidamente.

ἀπολύσει δουλεύσει θεραπεύσει ἰσχύσει

ἀπολύσω δουλεύσεις θεραπεύσω ἰσχύσω

a. El futuro de indicativo activo comparado con el presente

presente futuro presente futuro

ἰσχύω ἰσχύσω ἰσχύομεν ἰσχύσομεν

ἰσχύεις ἰσχύσεις ἰσχύετε ἰσχύσετε

ἰσχύει ἰσχύσει ἰσχύουσι ἰσχύσουσι

Es importante notar que este tiempo verbal carece de modo subjuntivo e imperativo.

Para su estudio personal puede encontrar varios verbos en futuro en Juan 16.

Page 32: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

31

2. Futuro sigmático de indicativo activo en verbos en ω

a. Conjugación del futuro indicativo activo de λύω, desato

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra λύσω desataré λύσομεν desataremos

2da λύσεις desatarás λύσετε desatarán

3ra λύσει desatará λύσουσι(ν) desatarán

b. Ejemplos comparativos entre el presente y el futuro sigmático

Presente Significado Futuro Significado

ποιέω hago ποιήσω haré

γι(γ)νώσκω conozco γνώσομαι conoceré

ἐάω dejo ἐάσω dejaré

τιμάω honro τιμήσω honraré

3. Futuro sigmático de verbos cuyos temas terminan en consonantes

Cuando el tema del verbo termina en ciertas consonantes, entonces, para su conjugación,

esta se combina con la sigma formando una nueva consonante. Dentro de estas consonantes a

analizar están las labiales (π, β o φ), las guturales (κ, γ, o χ) y las dentales (τ, δ o θ).9

9 Machen. P. 79.

Page 33: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

32

a. Labiales (π, β o φ)

Dentro de los verbos en ω, existen verbos que sus temas terminan en π, β o φ. En estos se

combinan dichas consonantes con la σ para formar la ψ. Por ejemplo:

Presente Futuro

βλέπω βλέψω

πέμπω πέμψω

b. Guturales (κ, γ, o χ)

En este caso se hace el mismo procedimiento. Las consonantes κ, γ, o χ al final del tema

verbal se combina con la -σ- para obtener una -ξ-. Por ejemplo:

Presente Futuro

ἔχω ἕξω

διώκω διώξομεν

En este caso se cambia el espíritu suave por rudo, pero no se trata de una regla sino una

irregularidad

c. Dentales (τ, δ o θ)

El análisis de estos verbos es más fácil porque las consonantes τ, δ o θ simplemente se

sustituyen por la σ. Por ejemplo, en el verbo persuado:

Presente Futuro

πείθω πείςομεν

Page 34: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

33

4. Futuro infinitivo activo de λύω (desato)

indicativo infinitivo Significado

λύσω λύσειν haber de desatar

5. Futuro asigmático de indicativo activo

Ya vimos el futuro sigmático que utiliza consonantes como: π, β, φ, κ, γ, χ, τ, δ y θ. Este otro

tipo de Futuro llamado asigmático o contracto es para los verbos líquidos (λ, ρ) o nasales (μ, ν). 10

a. Ejemplos comparativos entre el presente y el futuro asigmático

Presente Significado Futuro Significado

μένω permanezco μενουμεν permaneceremos

ἀπαγγέλλω anuncio ἀπαγγελουμεν anunciaremos

b. Conjugación del futuro indicativo activo de κρίνω, juzgo

Persona Singular Significado Plural Significado

1ra κρινω juzgaré κρινουμεν juzgaremos

2da κρινεις juzgarás κρινειτε juzgaréis

3ra κριει juzgará κρινουσι(ν) juzgarán

10 Corsani. P. 103.

Page 35: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

34

6. Futuro asigmático infinitivo activo de κρίνω (juzgo)

indicativo infinitivo Significado

κρινω κρινειν haber de juzgar

II. Imperfecto

Este tiempo, como ya se estudió en la primera parte, representa una acción o un estado

mantenido o repetido en el tiempo pasado. Podemos verlo en estos versículos del N.T. Mc 12,41; Jn

11,36; Hch 3,2; Mc 15,6; Lc 17,27. Puede dársele diferentes traducciones, por ejemplo, el verbo

ἐσθίω (como) puede tener distintos significados correctos:11

ἤσθιον yo comía

yo continuaba comiendo

yo seguía comiendo

yo comía y comía y comía

yo solía comer

comí repetidas veces

El imperfecto de conato es el que indica una acción deseada o intentada pero que no llega a

realizarse (Lc 1,59; Mc 9,38; 15,23; Hch 7,26). Este tiempo puede también ser utilizado para

expresar un deseo irrealizable (cfr. Rm 9,3; Gal 4,20)12

11 Ramsay. P. 132.

12 Corsani. P. 57.

Page 36: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

35

1. Paradigmas del Imperfecto de indicativo activo para verbos en ω

Como ya se sabe estos verbos son los más frecuentes en el Nuevo Testamento. Aquí se

estudiarán diferentes ejemplos para notar aumentos silábicos y otros factores que dominan la

conjugación de este tiempo verbal.

a. Conjugación del imperfecto de indicativo activo de ἀκούω

singular plural

ἤκουον escuchaba ἠκούομεν escuchábamos

ἤκουες escuchabas ἠκούετε escuchaban

ἤκουε(ν) escuchaba ἤκουον escuchaban

Puede notarse que en este verbo se cambia la ἀ del tiempo presente por ἤ. Esto constituye

un aumento, porque al comparar la palabra con el tiempo presente, puede verse que se ha alargado

ya que ἀ es corta y ἤ es larga.

b. Conjugación de πίνω y ἔχω

singular plural singular plural

ἔπινον ἐπίνομεν εἶχον εἴχομεν

ἔπινες ἐπίνετε εἶχες εἴχετε

ἔπινε ἔπινον εἶχε εἶχον

Page 37: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

36

En el caso de πίνω, el aumento se ve puede ver mucho más claro. Consiste en la adición de

la vocal ε al inicio de la palabra. Y como esta ε agrega una sílaba, algunos la llaman aumento

silábico.13 En ἔχω como comienza ya por ε, se alarga en ει y forma la palabra εἴχον.

c. Conjugación de ἐσθίω e ἰσχύω

singular plural singular plural

ἤσθιον ἠσθίομεν ἴσχυον ἰσχύομεν

ἤσθιες ἠσθίετε ἴσχυες ἰσχύετε

ἤσθιε ἤσθιον ἴσχυε ἴσχυον

En este verbo puede verse el cambio de ε por η. Este cambio no produce un aumento silábico,

pero si alarga la sílaba porque se sustituye una vocal corta por una larga.

d. Conjugación de ἀπολύω

singular plural

ἀπέλυον ἀπελύομεν

ἀπέλυες ἀπελύετε

ἀπέλυε ἀπέλυον

Aquí el aumento ε se ubica antes del verbo λύω, omitiéndose también la ο.

13 Ramsay. P. 133.

Page 38: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

37

e. Conjugación de αἰτέω

singular plural

ᾔτουν pedía ᾐτουμεν pedíamos

ᾔτεις pedías ᾐτειτε pedían

ᾔτει pedía ᾔτουν pedían

En este último ejemplo la ε desaparece.

2. Paradigma del imperfecto de indicativo activo para verbos en -μι.

a. Conjugación de εἰμί, soy, estoy

singular plural

ἤμην yo era ἠμεν, ἤμεθα nosotros éramos

ἠς tú eras ἠτε ustedes eran

ἠν él era ἠσαν ellos eran

Page 39: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

38

3. Paradigma del imperfecto subjuntivo activo para verbos en ω

a. Conjugación de λύω

singular plural

λύω λύωμεν

λύῃς λύητε

λύῃ λύωσι(ν)

III. Comparación entre el presente y el imperfecto

presente imperfecto presente imperfecto

ἀπολύω ἀπέλυον ἐσθίω ἤσθιον

βλέπω ἔβλεπον ἔχω εἶχον

δουλεύω ἐδούλευον θεραπεύω ἐθεράπευον

εἰμί ἤμην ἰσχύω ἴσχυον

ἐλπίζω ἤλπιζον λέγω ἔλεγον

μνημονεύω ἐμνημόνευον πέμπω ἔπεμπον

πίνω ἔπινον φέρω ἔφερον

Page 40: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

39

IV. Conjugación de εἰμι, soy, estoy

1. Presente de indicativo

εἰμί ἐσμέν

εἶ ἐστέ

ἐστί (ν) εἰσί (ν)

Todas estas formas, menos la segunda de singular, son enclíticas.

2. Presente de imperativo

ἴσθι ἔστε

ἔστω ἔστωσαν

3. Presente de infinitivo

εἶναι

4. Imperfecto de indicativo

ἤμην ἦμεν o ἤμεθα

ἦς ἦτε

ἦν ἦσαν

El hecho de que los verbos ἤμην y ἤμεθα tengan la forma de la voz media no cambia su

significado.

Page 41: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

40

5. Futuro de indicativo

ἔσομαι ἐσόμεθα

ἔσῃ ἔσεσθε

ἔσται ἔσονται

El verbo εἰμί se conjuga solo en estos tiempos: presente, del imperfecto, y el futuro. Otros

verbos en –μι pueden tener también el tiempo aoristo.

Page 42: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

41

Tareas de la Lección 4

I. Traduzca las siguientes oraciones, notando que un verbo griego en tiempo futuro que se

encuentra en una cláusula subordinada a un verbo en imperfecto debe traducirse al español con el

condicional. (En el griego, no existe la forma condicional.) Por ejemplo,

ὁ ἄγγελος ἔλεγε ὅτι δουλεύσουσι οἱ ἀδελφοί - El mensajero decía que los hermanos servirían.

1. Λάζαρον ἀπέλυε Φίλιππος ὅτε τέκνα ἐθεράπευε Λάζαρος.

2. ὅτε δουλεύσομεν τοῖς ἀνθρώποις ἐν τῷ κήπῳ, ἰσχύσομεν ἐσθίειν τοὺς καρποὺς τοῦ κήπου.

3. ἐλέγομεν ὅτι οὐκ ἠσθίομεν τοὺς καρποὺς καὶ οὐκ ἐπίνομεν τὸν οἶνον Πέτρου.

4. ἠλπίζετε ὅτι οἶνον οὐκ ἰσχύσουσι πίνειν οἱ δοῦλοι;

5. Μᾶρκε, ἔφερες ὀψάριον Νικοδήμῳ;

6. ναί, ἔφερον ὀψάριον καὶ ἄρτον τῷ ἀδελφῷ καὶ ἔπεμπον τοὺς καρποὺς ἐκ τοῦ κήπου.

7. ἔπεμπες ποτήρια οἴνου τοῖς τέκνοις;

8. οὐκ ἔπεμπον, οὐ γὰρ ἴσχυον πίνειν οἶνον.

9. Μᾶρκε καὶ Νικόδημε, ὅτε ἦτε μικρὰ τέκνα, ἰσχύετε μνημονεύειν πάντοτε τῶν ἰδίων χρειῶν;

10. ὅτε ἦς ἐν τῷ οἴκῳ, ἔβλεπες τὰ ἀρνία;

11. ἤλπιζε ὁ ἄγγελος ὅτι ἦτε μακάριοι.

12. ναί, ἤμην μακάριος τότε καὶ ἦμεν μακάριοι πάντοτε.

13. ἤμην σὺν Μαρίᾳ, τότε γὰρ ὁμοῦ ἦμεν πάντοτε.

14. ἦν ἐλευθέρα, ἀλλὰ δοῦλος ἤμην.

15. ἦτε οἱ ἀδελφοὶ Μαρίας.

II. Cambie al tiempo imperfecto los verbos subrayados.

1. ἐλπίζουσι βλέπειν τοὺς ἀγγέλους.

2. μνημονεύετε τὸν χρόνον ὅτε ἀπολύσομεν τὸν καλὸν δοῦλον.

3. ἐλπίζει πέμπειν τὰς ἰδίας δωρεάς.

4. λέγει παρρησίᾳ περὶ τῶν ἐπιθυμιῶν Πέτρου.

5. λέγουσι Μαρία καὶ τὸ τέκνον περὶ τῆς παρρησίας Λαζάρου.

Page 43: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

42

Lección 5 Tiempos Verbales III

I. Aoristo

Este tiempo representa la acción como un suceso. Dentro del tiempo aoristo se pueden

distinguir el aoristo primero y el segundo. Ambos tienen el mismo significado solo que se forman

o conjugan de maneras distintas.

1. Aoristo primero del indicativo activo

a. Paradigmas del aoristo primero o sigmático del indicativo activo ἀκούω

singular significado plural significado

ἤκουσα oí ἠκούσαμεν oímos

ἤκουσας oíste ἠκούσατε oyeron

ἤκουσε oyó ἤκουσαν oyeron

Estos verbos tienen también aumento. Se le llama también sigmático por la letra sigma que

se le añade al sufijo.14

14 Ramsay. P. 147.

Page 44: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

43

b. Conjugación de βλέπω

singular significado plural significado

ἔβλεψα vi ἐβλέψαμεν vimos

ἔβλεψας viste ἐβλέψατε vieron

ἔβλεψε vio ἔβλεψαν vieron

Puede notarse que hay en esta conjugación un aumento silábico. También se combinan la π

y la σ, dando lugar a la ψ.

c. Conjugación de ἀπολύω

singular plural

ἀπέλυσα ἀπελύσαμεν

ἀπέλυσας ἀπελύσατε

ἀπέλυσε ἀπελύσαν

Esta conjugación sigue el mismo patrón del imperfecto indicativo, donde la ο desaparece

sustituida por la ε.

Page 45: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

44

2. Paradigmas del aoristo primero o sigmático del imperativo activo

a. Conjugación ακούω

singular plural

- -

ἄκουσον ἀκούσατε

ἀκουσάτω ακουσάτωσαν

En este modo este verbo carece del aumento.

b. Conjugación de βλέπω

singular plural

- -

βλέψον βλέψατε

βλεψάτω βλεψάτωσαν

c. Conjugación de ἀπόλυσον

singular plural

- -

ἀπόλυσον ἀπολύσατε

ἀπολυσάτω ἀπολυσάτωσαν

Page 46: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

45

3. Distinción entre el presente y el aoristo de imperativo

El aoristo puede enfocar o el principio de la acción, el efecto de la acción, o la acción como

un todo, pero no su progreso o repetición. Así como el presente de indicativo indica una acción

progresiva o repetida, el presente de imperativo manda una acción que debe progresar o repetirse.

Por otra parte, el aoristo, de indicativo o de imperativo, enfatiza la cualidad puntual de la acción.

Es decir, que la acción del verbo se realiza o se realizó sin implicaciones con respecto a cualquier

resultado presente.15

4. Aoristo primero o sigmático del infinitivo activo

ἀκούω: ἀκοῦσαι oír

βλέπω: βλέψαι mirar, ver

ἀπολύω: ἀπολύσαι soltar

La terminación del aoristo del infinitivo activo es -σαι.

5. Partes fundamentales de los verbos griegos

Las partes fundamentales de los verbos griegos son las formas de primera persona de singular

de indicativo de los siguientes tiempos:

Tiempo Las partes fundamentales de ἀπολύω son:

presente activo ἀπολύω

futuro activo ἀπολύσω

aoristo activo ἀπέλυσα

perfecto activo ἀπολέλυκα

15 Machen. P. 85.

Page 47: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

46

perfecto medio o pasivo ἀπολέλυμαι

aoristo pasivo ἀπελύθην

6. Tiempo aoristo segundo del indicativo activo

Este tiempo se parece al imperfecto en su construcción porque tienen aumento, vocal

temática y las terminaciones -ν, -ς, -τε, -ν. Pero existe diferencia en el tema porque emplean

diferentes raíces.

Presente Imperfecto Aoristo Segundo

ἄγω ἦγον ἤγαγον

ἀποθνήσκω ἀπέθνησκον ἀπέθανον

ἐσθίω ἤσθιον ἔφαγον

ἔχω εἶχον ἔσχον

λαμβάνω ἐλάμβανον ἔλαβον

λέγω ἔλεγον εἶπον

πίνω ἔπινον ἔπιον

7. Paradigmas del aoristo segundo activo tiempo indicativo

singular plural singular plural

ἤγαγον ἠγάγομεν ἦλθον ἤλθομεν

ἤγαγες ἠγάγετε ἦλθες ἤλθετε

ἤγαγε ἤγαγον ἦλθε ἦλθον

Page 48: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

47

singular plural singular plural

ἔσχον ἔσχομεν ἔλαβον ἐλάβομεν

ἔσχες ἔσχετε ἔλαβες ἐλάβετε

ἔσχε ἔσχον ἔλαβε ἔλαβον

8. Paradigmas del aoristo segundo activo tiempo imperativo

singular plural singular plural

ἄγαγε ἀγάγετε ἐλθέ ἔλθετε

ἀγαγέτω ἀφαγέτωσαν ἐλθέτω ἐλθέτωσαν

singular plural singular plural

σχές σχέτε λάβε λάβετε

σχέτω σχέτωσαν λαβέτω λαβέτωσαν

9. Paradigmas del aoristo segundo activo tiempo infinitivo

ἀγαγεῖν ἐλθεῖν σχεῖν λαβεῖν

Page 49: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

48

VOCABULARIO 2

Nombres Pronombres

Αβραμ, ὁ Abram αὐτός uno mismo

ἀγγελία, -ας, ἡ mensaje ἐγώ yo

ἀδελφή, -ῆς, ἡ hermana ἐκεῖνος aquel

Αἴγυπτος, -ου, ἡ Egipto ἡμεῖς nosotros

βασιλεύς, ὁ rey οὗτος este

γῆ tierra, región, país σύ tú

γυνή, ἡ mujer, esposa ὑμεῖς ustedes

ἐπαγγελία, -ας, ἡ promesa

ἐχθρός, -ά, -όν enemigo Verbos

Ἰορδάνης, -ου, ὁ Jordán ἀποκτείνω mato

κάμηλος, -ου, ὁ ο ἡ camello ἀποστέλλω envió, despacho

κύριος, ὁ Señor, amo διώκω persigo

Λώτ, ὁ Lot ἐρῶ digo

Μεσοποταμία, ἡ Mesopotamia ἤλπισα espero

πρόβατον, -ου, τό oveja μένω permanezco, quedo

Σαρα, -ας, -αν, ἡ Sarai φονεύω mato, asesino

Σόδομα, -ων, τά Sodoma πιστεύω creo, confío

τόπος, -ου, ὁ lugar Adverbios no

ὑπηρέτης, -ου, ὁ criado οὐχ no, de ninguna manera

Φαραώ, ὁ Faraón οὐχί a menudo, muchas veces

θεός, -οῦ, ὁ Dios πολλάκις tal vez

Page 50: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

49

υἱός, -οῦ, ὁ Hijo τάχα no

φόβος, -ου, ὁ miedo, temor Conjunciones

Adjetivos ἤ o, que

Αἰγύπτιος, -α, -ον egipcio οὖν así que, de manera que, por

eso

ἄλλος, -η, -ο otro δέ mas, pero, y

μακρός largo, apartado, lejano ἐπεί cuando, puesto que, después,

porque

Preposición

πρός cerca de (dat); a, para,

junto a (acu)

Page 51: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

50

Tareas de la lección 5

I. Termine la forma verbal para traducir la frase.

1. θεραπεύ_____ τὰ τέκνα Λάζαρος. Lázaro cura a los niños.

2. θεράπευ_____ τὰ τέκνα, Λάζαρε. Cura a los niños, Lázaro.

3. θεραπεύσ_____ τὰ τέκνα, Λάζαρε. Curas a los niños, Lázaro.

4. ἰσχύσει θεραπεύ_____ τὰ τέκνα; ¿Podrá curar a los niños?

5. δουλεύομεν Πέτρ_____. Servimos a Pedro.

6. βλέπε, Μᾶρκ_____, τοὺς καρπούς. Mira, Marcos, las frutas.

7. φέρετε τὸ δεῖπν_____ εἰς τ____ κῆπον. Traed (o llevad) la cena al huerto.

8. τὰ ποτήρι_____ τοῦ οἴν____ οὐκ ἔχουσι οἱ δοῦλοι. Los siervos no tienen las copas de vino.

9. τὰ ἀρνία βλεπέτωσαν οἱ ἀδελφ_____. Que los hermanos miren los corderos.

10. ἐκ τ____ οἴκ____ καὶ ἀπὸ τ____ κήπ____ φέρομεν τὰ δεῖπν____. Traemos las comidas de la

casa y del huerto.

II. Identifique el tiempo (presente, futuro, imperfecto, o aoristo).

Verbo Tiempo Verbo Tiempo

ἔβλεπον ἰσχύσει

ἔβλεψε θεραπεύσουσι

βλέπει ἤκουσα

βλέψετε ἔπεμψε

πίνομεν ἀπελύσαμεν

ἔπινον πέμψω

λέγω ἔλεγον

Page 52: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

51

III. Busque en la lista B la traducción correcta para cada forma griega en la lista A.

A B

1. πεμψάτωσαν α. Sigue tú escuchando

2. ἐμνημόνευεν β. Llevar y llevar

3. ἴσχυσε γ. Esperarán

4. θεραπευέτω δ. Podía

5. ἔλπισον ε. Visteis

6. ἐδουλεύετε ζ. Solías ser esclavos

7. ἐβλέψατε η. Empieza tú a esperar

8. ἄκουε θ. Sigue tú esperando

9. φέρειν ι. Estaba recordando

10. ἐχέτωσαν κ. Recuerda

λ. Que empiecen a enviar

μ. Están a punto de enviar

ν. Pudo

ξ. Podrá

ο. Curemos

π. Que cure repetidas veces

ρ. Que tengan

Page 53: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

52

Lección 6 Pronombres

I. Pronombres personales

1. Pronombre personal ἐγώ yo

Singular Plural

Primera ἐγώ yo ἡμεῖς nosotros

Persona ἐμοῦ, μου de mí ἡμῶν de nosotros

ἐμοί, μοι para mí ἡμῖν para nosotros

ἐμέ, με me ἡμᾶς nosotros

2. Pronombre personal σύ tu

Singular Plural

Segunda σύ tú ὑμεῖς vosotros

Persona σοῦ, σου de ti ὑμῶν de vosotros

σοί, σοι para ti ὑμῖν para vosotros

σέ, σε te ὑμᾶς vosotros

Page 54: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

53

La tercera persona no se usa en el N.T.

II. Pronombre demostrativo

1. Pronombre demostrativo οὕτος este

Masculino (este) Femenino (esta) Neutro (esto, a)

Singular οὗτος αὕτη τοῦτο

τούτου ταύτης τούτου

τούτῳ ταύτῃ τούτῳ

τοῦτον ταύτην τοῦτο

Masculino (estos) Femenino (estas) Neutro (estos, as)

Plural οὗτοι αὗται ταύτα

τούτων τούτων τούτων

τούτοις ταύταις τούτοις

τούτους ταύτας ταῦτα

Page 55: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

54

2. Pronombre demostrativo ἐκεῖνος aquel

Masculino (aquel) Femenino (aquella) Neutro (aquello)

Singular ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο

ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου

ἐκείνῳ ἐκείνῃ ἐκείνῳ

ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο

Masculino (aquellos) Femenino (aquellas) Neutro (aquellos)

Plural ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖνα

ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνων

ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖνα

Page 56: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

55

III. Pronombre intensivo

1. Pronombre intensivo αὐτός mismo

Ademas de usarse como pronombre personal, αὐτός se usa para dar énfasis o señalar un

nombre antes mencionado.

Masculino (mismo) Femenino (misma) Neutro (mismo)

Singular αὐτός αὐτή αὐτό

αὐτοῦ αὐτῆς αὐτοῦ

αὐτῷ αὐτῇ αὐτῷ

αὐτόν αὐτήν αὐτό

Masculino (mismos) Femenino (mismas) Neutro (mismos)

Plural αὐτοί αὐταί αὐτά

αὐτῶν αὐτῶν αὐτῶν

αὐτοῖς αὐταῖς αὐτοῖς

αὐτούς αὐτάς αὐτά

Page 57: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

56

IV. Pronombre interrogativo

1. Pronombre interrogativo τίς ¿quién?, ¿cuál? ¿qué cosa?

En este pronombre puede notarse que el masculino y femenino son iguales.

Masc y Fem Neutro

Singular τίς τί

τίνος τίνος

τίνι τίνι

τίνα τί

Masc y Fem Neutro

Plural τίνες τίνα

τίνων τίνων

τίσι τίσι

τίνας τίνα

Page 58: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

57

V. Pronombre indefinido

1. Pronombre indefinido τὶς, τὶ uno, algo

Masc y Fem (uno, alguno,

alguien, cierto)

Neutro (algo, alguna

cosa)

Singular τὶς τὶ

τινός τινός

τινί τινί

τινά τὶ

Masc y Fem (unos, algunos,

alguien, ciertos)

Neutro (algo, algunas

cosas)

Plural τινές τινά

τινῶν τινῶν

τισί τισί

τινάς τινά

Page 59: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

58

2. Pronombre indefinido οὐδείς ninguno

Masculino (ninguno) Femenino (ninguna) Neutro (nada)

Singular οὐδείς οὐδεμία οὐδέν

οὐδενός οὐδεμιᾳς οὐδενός

οὐδενί οὐδεμιᾳ οὐδενί

οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν

Masculino (ninguno) Femenino (ninguna) Neutro (nada)

Plural οὐδένες οὐδεμίαι οὐδένα

οὐδένων οὐδεμιων οὐδένων

οὐδέσι(ν) οὐδεμίαις οὐδέσι(ν)

οὐδένας οὐδεμίας οὐδένα

Page 60: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

59

VI. Pronombre reflejo

1. Pronombre reflejo ἐμαυτοῦ

Este pronombre reflejo se le puede traducir como propio. Por ejemplo, en la frase εἶπεν ὁ

Ἰωσήφ πρὸς τοὺς ἑαυτοῦ ἀδελφούς - José dijo a sus propios hermanos. Pero también significa se,

me o te. No tiene Nominativo.

Masculino Femenino

Singular

Primera ἐμαυτοῦ ἐμαυτῆς

Persona ἐμαυτῷ ἐμαυτῇ

ἐμαυτόν ἐμαυτήν

Masculino Femenino

Singular

Segunda σεαυτοῦ σεαυτῆς

Persona σεαυτῷ σεαυτῇ

σεαυτόν σεαυτήν

Page 61: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

60

Masculino Femenino Neutro

Singular

Tercera ἑαυτοῦ ἑαυτῆς ἑαυτοῦ

Persona ἑαυτῷ ἑαυτῇ ἑαυτῷ

ἑαυτόν ἑαυτήν ἑαυτό

Masculino Femenino Neutro

Plural

1ra, 2da y 3ra ἑαυτῶν ἑαυτῶν ἑαυτῶν

Persona ἑαυτοῖς ἑαυταῖς ἑαυτοῖς

ἑαυτούς ἑαυτάς ἑαυτά

Page 62: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

61

VII. Pronombre relativo

1. Pronombre relativo ὅς el cual

Masculino Femenino Neutro

Singular ὅς el cual ἥ la cual ὅ lo cual

οὑ del cual ἡς de la cual οὑ de lo cual

ὡ al cual ᾑ a la cual ᾡ a lo cual

ὅν el cual ἥν la cual ὅ lo cual

Masculino Femenino Neutro

Plural οἵ los cuales αἵ las cuales ἅ las cuales cosas

ὡν de los cuales ὡν de las cuales ὡν de las cuales cosas

οἱς a los cuales αἱς a las cuales οἱς a las cuales cosas

οὕς los cuales ἅς las cuales ἅ las cuales cosas

Page 63: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

62

2. Pronombre relativo indefinido ὅστις que, cualquiera, el cual

Masculino Femenino Neutro

Singular ὅστις ἥτις ὅτι/ὅ τι

οὑτινος/ὅτου ἡστινος οὑτινος/ὅτου

ᾡτινι/ὅτῳ ᾑτινι ᾡτινι/ὅτῳ

ὅντινα ἥντινα ὅτι/ὅ τι

Masculino Femenino Neutro

Plural οἵτινες αἵτινες ἅτινα/ἅττα

ὡντινων/ὅτων ὡντινων ὡντινων/ὅτων

οἱστισι(ν)/ὅτοισι(ν) αἱστισι(ν) οἱστισι(ν)/ὅτοισι(ν)

οὕστινας ἅστινας ἅτινα/ἅττα

Page 64: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

63

Tareaa de la lección 6

1. Traducir los siguientes párrafos:

ὁ κύριος τῷ Αβραμ εἶπεν, «ἐλθὲ ἐκ τῆς γῆς σοῦ καὶ ἐκ τοῦ οἴκου σοῦ».

τότε ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ ἦν ὁ Αβραμ. ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ ἦσαν κακοί, οὐ

δίκαιοι, οὐχ ἕτοιμοι δουλεύειν τῷ κυρίῳ.

ἦλθον οὖν ἐκ τῆς γῆς Μεσοποταμίας ὁ Αβραμ καὶ ἡ Σαρα καὶ ὁ Λῶτ.

ὅτε ὁ Αβραμ ἐκ τῆς ἰδίας γῆς ἦλθεν, τάχα εἶπαν ὁμοῦ ὁ Αβραμ καὶ ἡ Σαρα.

Σαρα: «Αβραμ, ἀδελφὲ ἐμοῦ, εἶπεν ἄγγελος τοῦ κυρίου σοί»;

Αβραμ: «οὐχί. ἐγὼ ἤκουσα τοῦ κυρίου ἡμῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ. εἶπεν ἐμοί, “ἐγὼ ὁ κύριος ἄξω

ὑμᾶς ἐκ τῆς γῆς ὑμῶν καὶ ἐκ τοῦ οἴκου ὑμῶν, καὶ βλέψετε ὑμεῖς γῆν μακαρίαν, καὶ ἕξετε τὴν γῆν,

σὺ καὶ ὁ οἶκος σοῦ. σὺ γὰρ ἦς δίκαιος. ἐγὼ γὰρ ἔβλεψα σέ”».

ὅτι γὰρ ἡ Σαρα ἦν ἀδελφὴ τοῦ Αβραμ, τοῦτο ἦν ἡ ἀλήθεια, ἀλλὰ ἦν καὶ ἡ γυνὴ τοῦ Αβραμ.

ἐν τῇ Αἰγύπτῳ οὖν ἡ Σαρα ἡ γυνὴ καὶ ἡ ἀδελθὴ τοῦ Αβραμ εἶπε ταῦτα τοῖς Αἰγυπτίοις, καὶ

οὗτοι τὸν Αβραμ οὐκ ἐφόνευσαν, ἀλλὰ τὴν ἀδελφὴν τούτου ἤγαγον εἰς τὸν οἶκον τοῦ Φαραώ. τότε

τούτῳ, τής Σαρας τῷ ἀδελφῷ, δωρεὰς καλὰς ἔπεμψεν ὁ Φαραώ.

μετὰ τοῦτο ἔλαβεν ὁ Φαραὼ ἀπὸ τοῦ κυρίου κακά. ἐπεὶ οὖν ἤκουσε ὁ Φαραὼ ὅτι αὕτη ἦν ἡ

γυνὴ τοῦ Αβραμ, τούτῳ εἶπεν ὁ Φαραώ, «οὐ παρρησίᾳ ἐμοὶ εἶπες περὶ ταύτης. σὺ γὰρ εἶπες καὶ

αὕτη εἶπεν, “βλέπεις τὴν ἀδελφὴν τοῦ Αβραμ”. λάβε οὖν ταύτην καὶ ἔλθετε ἐκ τῆς γῆς καὶ σὲ οὐ

φονεύσω».

ἐπεὶ ὁ Φαραὼ ταῦτα εἶπε τούτῳ καὶ ταύτῃ, ἐκ τῆς Αἰγύπτου ἦλθον Αβραμ καὶ Σαρα, ἡ γυνή,

καὶ Λώτ.

εἶπεν οὖν ὁ Αβραμ τῷ Λώτ, «οὐκ ἰσχύσομεν ἔχειν τὸν πλοῦτον ἡμῶν ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ.

βλέπε περὶ ἡμᾶς. βλέπε ἐκείνην τὴν γῆν, τήν γῆν τοῦ Ἰορδάνου, καὶ ταύτην τὴν γῆν περὶ ἡμᾶς. σὺ

λάβε ἐκείνην καὶ ταύτην ἕξω ἐγώ, ἢ λάβε ταύτην καὶ ἐκείνην ἕξω».

τότε ἔβλεψεν ὁ Λώτ τὴν γῆν τοῦ Ἰορδάνου, γῆν καλήν. καὶ αὐτὸς ἔλαβεν αὐτήν. εἰς οὖν

ἐκείνην τὴν γῆν ἤγαγεν ὁ Λὼτ τοὺς καμήλους καὶ τὰ πρόβατα ἀπὸ τοῦ Αβραμ.

μετὰ τοῦτο τῷ Αβραμ αὐτὸς ὁ κύριος εἶπεν, «σὺ ἕξεις ταύτην τὴν γῆν, σὺ καὶ τὰ τέκνα σοῦ».

αὕτη ἦν ἡ ἐπαγγελία τοῦ κυρίου τῷ Αβραμ.

Page 65: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

64

Lección 7 Tiempos Verbales IV

I. Verbos Líquidos o Nasales

1. Futuro

A la conjugación del tiempo futuro de los verbos líquidos o nasales se le añade, como su

nombre lo indica, una consonante líquida o nasal. Como se vió en griego I, λ y ρ son líquidas y μ

y ν nasales. Ejemplo: ἀποκτείνω, ἀποστέλλω, λέγω y μένω. Se diferencian de las estudiadas hasta

ahora por no tener la -σ- del sufijo temporal y por tener acento circunflejo.

2. Declinación del futuro indicativo de μενῶ

singular plural

μενῶ μενοῦμεν

μενεῖς μενεῖτε

μενεῖ μενοῦσι

3. Aoristo

El aoristo primero o sigmático y el aoristo segundo se vieron en lecciones anteriores.

También existe el aoristo líquido o nasal con sus peculiaridades. Aquí el tema difiere del futuro, y

no aparece la -σ- del sufijo temporal.

Page 66: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

65

4. Declinación del aoristo indicativo de μενῶ

singular plural

ἔμεινα ἐμείναμεν

ἔμεινας ἐμείνατε

ἔμεινε ἔμειναν

5. Declinación del aoristo imperativo de μενῶ

singular plural

μεῖνον μείνατε

μεινάτω μεινάτωσαν

6. Infinitivo del aoristo de μενῶ

μεῖναι

Page 67: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

66

II. Perfecto

1. Perfecto primero, voz activa

El Perfecto es un tiempo principal que tiene todos los modos. Eexpresa una acción realizada

en el pasado (latin perfectum, de perficio = cumplo, llevo a término), cuyos efectos duran todavía

en el presente.16

Ejemplo: εἴρηκα τῷ κυρίῳ: he dicho al Señor.

Se forma por un aumento, por el tema verbal, un sufijo temporal -κ-, y las

terminaciones: -α, -ας, -ε, -αμεν, -ατε, -ασι.

Este tiempo puede encontrarse en diferentes versículos del Nuevo Testamento. Ejemplo:

Jn 13,2; Mt 2,20; Lc 8,49; Lc 14,10-12; I Cor 7,15; I Cor 7,18.

a. Declinación del perfecto primero indicativo de λύω, desato

singular significado plural significado

λέλυκα yo he desatado λελύκαμεν nosotros hemos desatado

λέλυκας tú has desatado λελύκατε ustedes han desatado

λέλυκε(ν) él ha desatado λελύκασι(ν) ellos han desatado

16 Corsani. P. 152.

Page 68: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

67

b. Declinación del perfecto primero subjuntivo de λύω, desato

singular significado plural significado

λελύκω que yo haya desatado λελύκωμεν que nosotros hayamos desatado

λελύκῃς que tú hayas desatado λελύκητε que ustedes hayan desatado

λελύκῃ que él haya desatado λελύκωσι(ν) que ellos hayan desatado

c. Declinación del perfecto primero imperativo de λύω, desato

singular significado plural significado

λέλυκε ten desatado tú λελύκετε tengan desatado ustedes

λελυκέτω tenga desatado él λελυκόντων tengan desatado ellos

d. Perfecto primero Infinitivo de λύω, desato

λελυκέναι haber o tener desatado

e. Declinación del Perfecto primero Indicativo de μνεμονεύω

singular plural

μεμένηκα μεμενήκαμεν

μεμένηκας μεμενήκατε

Page 69: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

68

μεμένηκε μεμενήκασι

f. Perfecto primero Infinitivo

μεμενηκέναι

g. Declinación del Perfecto primero Indicativo de εἴρηκα

singular plural

εἴρηκα εἰρήκαμεν

εἴρηκας εἰρήκατε

εἴρηκε εἰρήκασι

h. Perfecto primero Infinitivo

εἰρηκέναι

2. Perfecto segundo, voz activa

En cuanto a este perfecto, se traduce igual, pero la declinación es diferente, porque no

contiene la -κ-, sino solamente la -α-. Las terminaciones son: -α, -ας, -ε, -αμεν, – ατε, -ασι.

Ejemplo:

εἰλήφασιν han tomado, ἐληλύθασι han ido

Puede encontrar otros ejemplos enJn. 1. 15; Mt 27. 43; Rm 2. 19; Jn 19. 22; Hch 25. 11, 25.

Page 70: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

69

a. Declinación del perfecto segundo indicativo de λείπω, dejo

singular significado plural significado

λέλοιπα yo he dejado λελοίπαμεν nosotros hemos dejado

λέλοιπας tú has dejado λελοίπατε ustedes han dejado

λέλοιπε él ha dejado λελοίπασι ellos han dejado

b. Declinación del perfecto segundo subjuntivo de λείπω, dejo

singular significado plural significado

λελοίπω que yo haya dejado λελοίπωμεν que nosotros hayamos dejado

λελοίπῃς que tú hayas dejado λελοίπητε que ustedes hayan dejado

λελοίπῃ que él haya dejado λελοίπωσι que ellos hayan dejado

c. Declinación del perfecto segundo imperativo de λείπω, dejo

singular significado plural significado

λέλοιπε hayas dejado tú λελοίπετε hayan dejado ustedes

λελοιπέτω haya dejado él λελοιπόντων hayan dejado ellos

Page 71: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

70

d. Perfecto segundo infinitivo de λείπω, dejo

λελοιπέναι haber o tener dejado

e. Declinación del Perfecto segundo Indicativo de λαμβάνω tomar

singular plural

εἴληφα εἰλήφαμεν

εἴληφας εἰλήφατε

εἴληφε εἰλήφασι

f. Perfecto segundo Infinitivo

εἰληφέναι

g. Declinación del Perfecto segundo Indicativo de ἦλθον fue

singular plural

ἐλήλυθα ἐληλύθαμεν

ἐλήλυθας ἐληλύθατε

ἐλήλυθε ἐληλύθασι

h. Perfecto segundo Infinitivo

ἐληλυθέναι

Page 72: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

71

3. Partes fundamentales de algunos verbos

Presente Futuro Aoristo Perfecto Significado

ἄγω ἄξω ἤγαγον llevo, traigo, voy

ἀκούω ἀκούσω ἤκουσα ἀκήκοα oigo, escucho

ἀποθνήσκω ἀπέθανον muero

ἀποκτείνω ἀποκτενῶ ἀπέκτεινα mato

ἀπολύω ἀπολύσω ἀπέλυσα despido, libro, repudio

ἀποστέλλω ἀποστελῶ ἀπέστειλα ἀπέσταλκα envió, despacho

βλέπω βλέψω ἔβλεψα veo, miro

διώκω διώξω ἐδίωξα persigo

δουλεύω δουλεύσω ἐδούλευσα δεδούλευκα sirvo

εἰμί soy, estoy

ἐλπίζω ἐλπιῶ ἤλπισα ἤλπικα espero

ἐσθίω ἔφαγον como

ἦλθον ἐλήλυθα vengo, voy

ἔχω ἕξω ἔσχον ἔσχηκα tengo

θεραπεύω θεραπεύσω ἐθεράπευσα curo, sano

ἰσχύω ἰσχύσω ἴσχυσα puedo, soy fuerte

λαμβάνω ἔλαβον εἴληφα tomo, recibo

Page 73: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

72

λέγω ἐρῶ εἶπον εἴρηκα digo, hablo

μένω μενῶ ἔμεινα μεμένηκα permanezco, quedo

μνημονεύω ἐμνημόνευσα recuerdo

πέμπω πέμψω ἔπεμψα πέπομφα envío

πίνω ἔπιον πέπωκα bebo

φέρω οἴσω ἤνεγκα llevo, traigo, soporto

φονεύω φονεύσω ἐφόνευσα mato, asesino

III. Pluscuamperfecto

1. Pluscuamperfecto primero

El pluscuamperfecto lleva la idea del perfecto, pero la localiza en un contexto pasado. El

pluscuamperfecto indica acción terminada en un pasado relativamente lejano, pero que deja un

resultado más o menos persistente en el pasado menos remoto. La diferencia entre el sentido del

perfecto y del pluscuamperfecto es que la acción, en el pasado, del perfecto afecta la situación de

ahora, mientras la acción del pluscuamperfecto afecta una situación todavía en el pasado. 17 Este

tiempo solo aparece en el modo indicativo y es característico por el sufijo temporal –κει. Se pueden

ver formas de pluscuamperfecto en estos pasajes del Nuevo Testamento: Mt 25. 26; 27. 28; Mc

1.34; 9. 6; 14. 40; Lc 2. 49; 4. 41; 12. 39; Jn 1. 33; 8. 19; 11. 42; 20. 9.

17 Ramsay. P. 256.

Page 74: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

73

a. Declinación del Pluscuamperfecto primero Indicativo de λύω desato

singular significado plural significado

ἐλελύκειν yo había desatado ἐλελύκειτε nosotros habíamos desatado

ἐλελύκεις tú habías desatado ἐλελύκεισαν ustedes habían desatado

ἐλελύκει(ν) él había desatado ἐλελύκειτε ellos habían desatado

b. Declinación del Pluscuamperfecto primero Indicativo de ἐμεμενήκει, había quedado

singular plural

ἐμεμενήκειν ἐμεμενήκειμεν

ἐμεμενήκεις ἐμεμενήκειτε

ἐμεμενήκει ἐμεμενήκεισαν

2. Pluscuamperfecto segundo

La distinción entre la forma del pluscuamperfecto primero y el pluscuamperfecto segundo

es la ausencia de la -κ- en el sufijo temporal del pluscuamperfecto segundo. Los verbos segundos

cambian su raíz, su tema, en los tiempos aoristo, perfecto y pluscuamperfecto.18

18 Ramsay. P. 258.

Page 75: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

74

a. Declinación del Pluscuamperfecto segundo de λείπω, dejo

singular significado plural significado

ἐλελοίπειν yo había dejado ἐλελοίπειμεν nosotros habíamos dejado

ἐλελοίπεις tú habías dejado ἐλελοίπειτε ustedes habían dejado

ἐλελοίπει (ν) él había dejado ἐλελοίπεισαν ellos habían dejado

b. Declinación del Pluscuamperfecto segundo de λαμβάνω

singular plural

εἰλήφειν εἰλήφειμεν

εἰλήφεις εἰλήφειτε

εἰλήφει εἰλήφεισαν

Page 76: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

75

Tareas de la lección 7

I. Traduzca al español las siguientes oraciones.

1. ἐλπιοῦμεν ἀποκτεῖναι τοὺς ἐχθρούς.

2. οὐκ ἐλπιεῖτε, ἐχθροί, ἀποστεῖλαι ἡμᾶς πρὸς τοὺς ὑπηρέτας.

3. μὴ μεινάτωσαν πρὸς τοῖς Σοδόμοις.

4. ἄνθρωποι τῶν Σοδόμων, ἐλπιεῖτε ἀποκτεῖναι ἡμᾶς;

5. ἐχθρέ, ἐλπιεῖς μεῖναι ἐν τῷ αὐτῷ οἴκῳ σὺν ἡμῖν;

6. ὁ ὑπηρέτης ἀποστειλάτω τὸν ἐχθρὸν πρὸς μακρὰν γῆν.

7. ἀπόκτεινον ἡμᾶς, ἐχθρέ · ἐλπιοῦμεν δὲ ὅτι ὁ κύριος μενεῖ σὺν ἡμῖν.

8. ἐλπιεῖτε μεῖναι ἐν τούτῳ τῷ τόπῳ;

9. δοῦλε, ἀποστελεῖς ἀρνίον πρὸς τὸν ἀδελφὸν ἐμοῦ.

10. πῶς ἀπέστειλας τὸ ἀρνίον;

11. ἀπόκτεινον τὸ ἀρνίον.

12. μὴ ἀποκτεινάτω τὸ ἀρνίον.

13. μὴ ἀποκτεινάτωσαν ἀρνία.

14. ἀποστείλατε αὐτὰς ἀπὸ τῶν Σοδόμων.

15. ἔμεινας σὺ ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ · ἡμεῖς δὲ ἀπεστείλαμεν τοὺς ἀγγέλους ἀπὸ σοῦ.

16. μείνατε · ἐλπιοῦμεν δὲ ὅτι οὐκ μενεῖτε χρόνον μακρόν.

17. ἀπόστειλον ὑπηρέτην πρὸς ἐμέ.

18. μείνατε ἐν τῇ ἀληθείᾳ.

19. ἐμείνατε ἐν τῇ ἀληθείᾳ.

20. ἀποκτείνατε τοὺς κακούς ἐχθρούς, τοὺς δὲ καλούς ὑπηρέτας ἀποστείλατε πρὸς τὸν Αβραμ.

21. Αβραμ, ἀπόστειλον ἐμὲ εἰς τὰ Σόδομα.

Page 77: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

76

22. Αβραμ καὶ Λὼτ μεινάτωσαν πρὸς τούτῳ τῷ τόπῳ.

23. Λὼτ μεινάτω ἀλλὰ Αβραμ καὶ Σαρα ἀποστειλάτωσαν ἄγγελον.

24. ὁ ὑπηρέτης τῶν Σοδόμων μεινάτω πρὸς τοῖς Σοδόμοις.

25. πέπωκας οἶνον, κακέ ἐχθρέ;

26. μεμενήκασιν ἐν τῷ οἴκῳ χρόνον μακρόν;

27. ἀπέσταλκε τὸ τὲκνον ὁ βασιλεύς;

28. ἀκηκοέναι

29. οὐκ πεπόμφαμεν.

30. τὸν ἄγγελον ἀπεστάλκατε;

31. ἤλπικα σχεῖν ἄρτον.

32 ὁ Λώτ τῷ Αβραμ οὐ δεδούλευκε.

33. ἐλήλυθε εἰς τὰ Σόδομα.

34. ἐσχήκατε τοὺς ἄλλους ὑπηρέτας.

35. πῶς εἴληφας τοὺς ἐχθρούς;

36. ὑμῖν εἰρήκαμεν;

Page 78: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

77

Lección 8 Tiempos verbales en Voz Media

Introducción

Hasta aquí se han estado viendo solamente los verbos en voz activa, pero como ya se

estudió en el primer curso, el idioma griego cuenta también con voz media y pasiva. La voz, por

supuesto, hace que cambie su declinación y su significado. A partir de aquí se estarán viendo

verbos en voz media y pasiva. La voz media, como recordarán, no es más que la acción del sujeto

sobre sí mismo, a su favor o participa de sus resultados. La voz pasiva el sujeto recibe la acción

del verbo.19

Muchos tiempos verbales tienen la misma forma tanto en la voz media como en la pasiva,

en este caso se puede tratar como voz medio-pasiva. Pero en los tiempos futuro y aoristo la voz

media y pasiva tienen formas distintas.20

Es importante en este punto que se recuerde también el concepto de verbo defectivo o

deponente. Estos verbos se conjugan en un tiempo determinado con la voz media o pasiva, porque

no presentan la activa, pero continúan con significado activo. Entonces se está en presencia de un

verbo defectivo o deponente en ese tiempo. Si el verbo no tiene esta carencia entonces es un verbo

completo.

I. Presente

1. Presente Medio-Pasivo de verbos en ω

Notaremos que en las voces media y pasiva también se declinan diferentes los verbos que

terminan en ω y los que terminan en μι.

19 Machen. P.62.

20 Corsani. P.19.

Page 79: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

78

Las desinencias para este tiempo verbal son las siguientes:

-μαι -μεθα

-σαι -σθε

-ται -νται

a. Declinación del Presente Indicativo Medio-Pasivo de λύω, desato

Singular significado

λύομαι desato para mí, estoy siendo desatado

λύῃ desatas para ti, estás siendo desatado

λύεται desata para sí, está siendo desatado

Plural

significado

λυόμεθα desatamos para nosotros, estamos siendo desatados

λύεσθε desatan para ustedes, están siendo desatados

λύονται desatan para sí, están siendo desatados

En la segunda persona del singular se acorta la terminación en -ῃ.

Page 80: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

79

b. Declinación del Presente Imperativo Medio-Pasivo de λύω, desato

Singular significado

λύου seas desatado tú, desátate

λυέσθω sea desatado él, se desate él

Plural significado

λύεσθε sean desatados ustedes, desátense ustedes

λυέσθωσαν sean desatados ellos, se desaten ellos

c. Declinación del Presente Subjuntivo Medio-Pasivo de λύω, desato

Singular significado

λύωμαι sea desatado, que yo me desate

λύῃ seas desatado, que tú te desates

λύηται sea desatado, que él se desate

Page 81: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

80

Plural significado

λυώμεθα seamos desatados, que nosotros nos desatemos

λύησθε sean desatados, que ustedes se desaten

λύωνται sean desatados, que ellos se desaten

d. Presente Infinitivo Medio-Pasivo de λύω, desato

significado

λύεσθαι ser desatado, desatarse

2. Presente Medio-Pasivo de verbos en μι

a. Declinación del Presente Indicativo Medio-Pasivo de τίθημι, pongo

Singular significado

τίθεμαι soy puesto, me pongo, pongo para mí

τίθεσαι eres puesto, te pones, pones para ti

τίθεται es puesto, se pone, pone para sí

Page 82: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

81

Plural significado

τιθέμεθα somos puestos, nos ponemos, ponemos para nosotros

τίθεσθε son puestos, se ponen, ponen para ustedes

τίθενται son puestos, se ponen, ponen para sí

b. Declinación del Presente Imperativo Medio-Pasivo de τίθημι, pongo

Singular significado

τίθεσο seas puesto tú, ponte, pon para ti

τιθέσθω sea puesto él, se ponga, ponga para sí

Plural significado

τίθεσθε sean puestos ustedes, pongan para ustedes

τιθέσθων sean puestos ellos, pónganse para sí

Page 83: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

82

c. Declinación del Presente Subjuntivo Medio-Pasivo de τίθημι, pongo

Singular significado

τιθωμαι sea puesto, me ponga para mí

τιθῃ seas puesto, te pongas para ti

τιθηται sea puesto, se ponga para sí

Plural significado

τιθώμεθα seamos puestos, pongamos para nosotros

τιθησθε sean puestos, se pongan para ustedes

τιθωνται sean puestos, se pongan para sí

d. Presente Infinitivo Medio-Pasivo de τίθημι, pongo

significado

τίθεσθαι ser puesto, ponerse, poner para sí

II. Imperfecto

1. Imperfecto Medio-Pasivo de verbos en ω

Este tiempo solo se conjuga en modo indicativo.

Page 84: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

83

a. Declinación Imperfecto Indicativo de λύω, desato

singular significado

ἐλυόμην era desatado, me desataba

ἐλύου eras desatado, te desatabas

ἐλύετο era desatado, se desataba

Plural significado

ἐλυόμεθα éramos desatados, nos desatábamos

ἐλύεσθε eran desatados, se desataban

ἐλύοντο eran desatados, se desataban

2. Imperfecto Medio-Pasivo de verbos en μι

a. Declinación Imperfecto Indicativo de τίθημι, pongo

singular significado

ἐτιθέμην era puesto, me ponía

ἐτίθεσο eras puesto, te ponías

ἐτίθετο era puesto, se ponía

Page 85: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

84

Plural significado

ἐτιθέμεθα éramos puestos, nos poníamos

ἐτίθεσθε eran puestos, se ponían

ἐτίθεντο eran puestos, se ponían

III. Futuro

1. Futuro sigmático

Recuerden que este futuro se le conoce como sigmático por el uso de la σ.

a. Declinación del Futuro Indicativo voz Media de λύω, desato

singular significado

λύσομαι me desataré, desataré por/para mí

λύσῃ (λύ–σει) te desatarás, desatarás por/para ti

λύσεται se desatará, desatará por/para sí

plural significado

λυσόμεθα nos desataremos, desataremos por/para nosotros

λύσεσθε se desatarán, desatarán por/para ustedes

λύσονται se desatarán, desatarán por/para sí

Page 86: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

85

b. Futuro Infinitivo voz Media de λύω, desato

significado

λυσόσθαι haber de desatarse, haber de desatarse por/para sí

c. Declinación del Futuro Indicativo voz Media de πιστεω, creo

singular plural

πιστεύσομαι πιστευσόμεθα

πιστεύσῃ πιστεύσεσθε

πιστεύσεται πιστεύσονται

2. Futuro asigmático

a. Declinación del Futuro Indicativo voz Media de κρινω, juzgo

singular significado

κρινουμαι me juzgaré, juzgaré por/para mí

κρινῃ te juzgarás, juzgarás por/ para ti

κρινειται se juzgará, juzgará por/para sí

Page 87: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

86

plural significado

κρινούμεθα nos juzgaremos, juzgaremos por/ para nosotros

κρινεισθε se juzgarán, juzgarán por/ para ustedes

κρινουνται se juzgarán, juzgarán por/ para sí

c. Futuro Infinitivo voz Media de κρινω, juzgo y πιστεω, creo

significado

κρινεισθαι haber de juzgarse, haber de juzgar por/para sí

πιστεύσεσθαι

haber de creer, haber de creer por/para sí

3. Futuro líquido o nasal

a. Declinación del Futuro de indicativo del verbo ἀποθανοῦμαι, muero

singular plural

ἀποθανοῦμαι ἀποθανούμεθα

ἀποθανῇ ἀποθανεῖσθε

ἀποθανεῖται ἀποθανοῦνται

Page 88: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

87

IV. Aoristo

1. Aoristo 1ro

a. Declinación del Aoristo 1ro de Indicativo voz Media de λύω, desato

singular significado

ἐλυσάμην yo me desaté, desaté por/para mí

ἐλύσω tú te desataste, desataste por/para ti

ἐλύσατο él se desató, desató por/para sí

plural significado

ἐλυσάμεθα nosotros nos desatamos, desatamos por/para nosotros

ἐλύσασθε ustedes se desataron, desataron por/para ustedes

ἐλύσαντο ellos se desataron, desataron por/para sí

b. Declinación del Aoristo de Indicativo voz Media de δουλεύσω, sirvo

singular plural

ἐδουλευσάμην ἐδουλευσάμεθα

ἐδουλεύσω ἐδουλεύσασθε

ἐδουλεύσατο ἐδουλεύσαντο

Page 89: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

88

c. Declinación del Aoristo 1ro de subjuntivo voz Media de λύω, desato

singular significado

λύσωμαι que me desate, desate por/para mí

λύση que tú te desates, desates por/para ti

λύσηται que él se desate, desate por/para sí

plural significado

λυσώμεθα que nosotros nos desatemos, desatemos por/para nosotros

λύσησθε que ustedes se desaten, desaten por/para ustedes

λύσωνται que ellos se desaten, desaten por/para sí

d. Declinación del Aoristo de imperativo voz Media de λύω, desato

singular significado

λυσαι desátate, desata por/para ti

λυσάσθω desátese él, desate por/para sí

Page 90: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

89

plural significado

λύσασθε desátense ustedes, desátense por/ para vosotros

λυσάσθων desátense ellos, desátense por/para sí

e. Aoristo de infinitivo voz Media de λύω, desato

significado

λυσάσθαι desatarse, desatar por/para sí, haberse desatado, haber

desatado por/para sí

2. Aoristo 2do

a. Declinación del Aoristo 2do de Indicativo voz Media de βάλλω, arrojo

singular significado

ἐβαλόμην yo me arrojé, arrojé por/para mí

ἐβάλου tú te arrojaste, arrojaste por/para ti

ἐβάλετο él se arrojó, arrojó por/para sí

Page 91: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

90

plural significado

ἐβαλόμεθα nosotros nos arrojamos, arrojamos por/para nosotros

ἐβάλεσθε ustedes se arrojaron, arrojaron por/para ustedes

ἐβάλοντο ellos se arrojaron, arrojaron por/para sí

b. Declinación del Aoristo 2do de subjuntivo voz Media de βάλλω, arrojo

singular significado

βάλωμαι que yo me arroje, arroje por/para mí

βάλῃ que tú te arrojes, arrojes por/para ti

βάληται que él se arroje, arroje por/para sí

plural significado

βαλώμεθα que nosotros nos arrojemos, arrojemos por/para nosotros

βάλησθε que ustedes se arrojen, arrojen por/para ustedes

βάλωνται que ellos se arrojen, arrojen por/ para sí

Page 92: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

91

c. Declinación del Aoristo 2do de imperativo voz Media de βάλλω, arrojo

singular significado

βαλου arrójate tú, arroja por/para ti

βαλέσθω arrójese él, arroje por/para sí

plural significado

βάλεσθε arrójense ustedes, arrojen por/para ustedes

βαλέσθων arrójense ellos, arrojen por/para sí

d. Aoristo de infinitivo voz Media de βάλλω, arrojo

significado

βαλέσθαι arrojarse, arrojar por/para sí

haberse arrojado, haber arrojado por/para sí

Page 93: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

92

3. Aoristo líquido Voz Media

a. Declinación de Aoristo líquido de Indicativo de ἐντέλλομαι, ordeno

singular plural

ἐνετειλάμην ἐνετειλάμεθα

ἐνετείλω ἐνετείλασθε

ἐνετείλατο ἐνετείλαντο

V. Perfecto

1. Perfecto Medio – Pasivo

a. Declinación del Perfecto de Indicativo de λύω, desato

singular significado

λέλυθμαι me he desatado, he sido desatado

λέλυσαι te has desatado, has sido desatado

λέλυται se ha desatado, ha sido desatado

plural significado

λελύμεθα nos hemos desatado, hemos sido desatados

λέλυσθε se han desatado, han sido desatados

λέλυνται se han desatado, han sido desatados

Page 94: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

93

b. Declinación del Perfecto de imperativo voz Media – Pasiva de λύω, desato

singular significado

λέλυσο sé tú desatado

λελύσθω sea él desatado

plural significado

λέλυσθε sean ustedes desatados

λελύσθων sean ellos desatados

c. Perfecto de infinitivo voz Media – Pasiva de λύω, desato

significado

λελύσθαι tenerse desatado, haber sido o estar desatado

Page 95: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

94

VI. Pluscuamperfecto

1. Pluscuamperfecto de temas en vocal

a. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de λύω, desato

singular significado

ἐλελύμην me había desatado, había sido desatado

ἐλέλυσο te habías desatado, habías sido desatado

ἐλέλυτο se había desatado, había sido desatado

plural significado

ἐλελύμεθα nos habíamos desatado, habíamos sido desatados

ἐλέλυσθε se habían desatado, habían sido desatados

ἐλέλυντο se habían desatado, habían sido desatados

2. Pluscuamperfecto de temas en consonante muda

a. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de temas en

gutural de πράσσυ, hago

singular plural

ἐπεπράγμην ἐπεπράγμεθα

ἐπέπραξο ἐπέπραχθε

Page 96: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

95

ἐπέπρακτο ἐπεπραγμένοι

b. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de temas en labial

de κόπτω, corto

singular plural

ἐκεκόμμην ἐκεκόμμεθα

ἐκέκοψο ἐκέκοφθε

ἐκέκοπτο ἐκεκομμένοι

c. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de temas en dental

de ψεύδω, engaño

singular plural

ἐψεύςμην ἐψεύςμεθα

ἔψευσο ἔψευσθε

ἔψευςτο ἐψευσμένοι

3. Pluscuamperfecto de temas en líquida y nasal

a. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de ἀγγέλλω, anuncio

singular plural

ἠγγέλμην ἠγγέλμεθα

Page 97: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

96

ἤγγελσο ἤγγελθε

ἤγγελτο ἠγγελμένοι

b. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de σπείρω, siembro

singular plural

ἐσπάρμην ἐσπάρ–μεθα

ἔσπαρσο ἔσπαρ–θε

ἔσπαρτο ἐσπαρμένοι

c. Declinación del Pluscuamperfecto Medio – Pasivo de Indicativo de φαίνω, muestro

singular plural

ἐπεφάςμην ἐπεφάς–μεθα

ἐπέφανσο ἐπέφαν–θε

ἐπέφαντο ἐπεφασμένοι

Page 98: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

97

Tareas de la lección 8

I. Traduzca al español.

1) πιστεύσεσθε;

2) οὐ φονευόμεθα.

3) διώκονται περί τὸν οἶκον.

4) ἀκούῃ, τέκνον;

5) οἱ κάμηλοι ἀπολύονται.

6) βλέπεσθε, ὑπηρέται.

7) ἰσχύσουσι πέμπεσθαι τὰ τέκνα.

8) θεραπεύσομαι.

9) λεγόμεθα ἐν τῇ σκοτίᾳ.

10) πεμψόμεθα τὰ τέκνα εἰς τὸ σπήλαιον.

II. Complete la tabla siguiente:

persona número modo voz significado

συνάγεσθε

ἐρχέσθωσαν

ἀπέρχου

γινέσθωσαν

λήμψεσθε

συνάγεσθε

ἐρχέσθωσαν

ἀπέρχου

γινέσθωσαν

Page 99: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

98

λήμψεσθε

συνάγεσθε

ἐρχέσθωσαν

ἀπέρχου

γινέσθωσαν

λήμψεσθε

Page 100: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

99

Bibliografía

Aland, B., Aland, K., Black, M., Martini, C. M., Metzger, B. M., & Wikgren, A. The Greek New

Testament (4th ed.) United Bible Societies. Federal Republic of Germany. 1993.

Alvarenga, Willie., Notas de Estudio Sobre Griego, Brown Trail, Texas, 2007.

Berenguer Amenos, Jaime. Gramática Griega, Editorial Bosch SA. Barcelona, España, 1999.

Corsani, Bruno. Guía Para el Estudio del Griego del Nuevo Testamento, Sociedad Bíblica

Británica, Italia, 1994.

González Martínez, Luis. Curso de Lengua Griega, Documento Digital.

Hale, Clarence., Adaptado y ampliado por Richard B. Ramsay, Aprendamos Griego Del Nuevo

Testamento, Ed., Unilit, Florida, 2001.

J. Gresham Machen, D.D., Litt. D., Griego del Nuevo Testamento Para Principiantes, Editorial

Vida, Florida, 2003.

Lacueva, Francisco, Nuevo Testamento Interlineal Griego-Español, Editorial Clie, Barcelona

España, 1984.

Shogren, G. Introduccion al Griego del Nuevo Testamento. Stylus Publishing. Ridley Park,

Pennsylvania, 2005.

Strong, James. Diccionario Strong de Palabras Originales del Antiguo y Nuevo Testamento

Editorial Caribe, Miami, FL, EE.UU., 2003.

Page 101: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

100

Manual del Profesor

Griego del Nuevo Testamento II

Un acercamiento al estudio del idioma original en que se escribió el Nuevo Testamento

Cronograma

Lección 1. Tiempos Verbales I

Lección 2. Casos I

Lección 3. Paradigmas y más Casos

Lección 4. Tiempos Verbales II

Lección 5. Tiempos Verbales III

Lección 6. Pronombres

Lección 7. Tiempos Verbales IV

Lección 8. Voz Media

Estructura de las clases para impartirlo de manera precencial en una semana

1. Saludos y Bienvenida.

2. Oración para comenzar.

3. Revisión de las respuestas a los cuestionarios, aprendizaje del vocabulario y reglas

de gramática, de las lecciones correspondientes.

4. Explicación de las lecciones, lectura oral del vocabulario y reglas importantes.

5. Evacuación de dudas de la lección.

6. Organización de las clases posteriores.

7. Oración final.

Page 102: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

101

Primera clase (lección 1 y 2)

a. Dé la bienvenida a los estudiantes.

b. Ore pidiendo la dirección de Dios.

c. Haga una revisión de las respuestas a los cuestionarios para las lecciones 1 y 2.

d. Explique todo el contenido de las lecciones 1 y 2.

e. Pida a los alumnos que presenten lo aprendido de las lecciones 1 y 2.

f. Evacue las dudas que puedan quedar de los conceptos y reglas gramaticales.

g. Recoja las tareas escritas de estas lecciones y compruebe oralmente que cada estudiante

ha memorizado el vocabulario y el contenido tratado en las lecciones de Griego I.

h. Dé las orientaciones para la próxima reunión.

i. Termine en oración.

Segunda clase (lección 3 y 4)

a. Dé la bienvenida a los estudiantes.

b. Ore pidiendo la dirección de Dios.

c. Haga una revisión de las respuestas a los cuestionarios para las lecciones 3 y 4.

d. Explique todo el contenido de las lecciones 3 y 4.

e. Pida a los alumnos que presenten lo aprendido de las lecciones 3 y 4.

f. Evacue las dudas que puedan quedar de los conceptos y reglas gramaticales.

Page 103: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

102

g. Recoja las tareas escritas de estas lecciones y compruebe oralmente que cada estudiante

ha memorizado el vocabulario y el contenido tratado en las lecciones anteriores.

h. Dé las orientaciones para la próxima reunión.

i. Termine en oración.

Tercera clase (lección 5 y 6)

a. Dé la bienvenida a los estudiantes.

b. Ore pidiendo la dirección de Dios.

c. Haga una revisión de las respuestas a los cuestionarios para las lecciones 5 y 6.

d. Explique todo el contenido de las lecciones 5 y 6.

e. Pida a los alumnos que presenten lo aprendido de las lecciones 5 y 6.

f. Evacue las dudas que puedan quedar de los conceptos y reglas gramaticales.

g. Recoja las tareas escritas de estas lecciones y compruebe oralmente que cada estudiante

ha memorizado el vocabulario y el contenido tratado en las lecciones anteriores.

h. Dé las orientaciones para la próxima reunión.

i. Termine en oración.

Cuarta clase (lección 7 y 8)

a. Dé la bienvenida a los estudiantes.

b. Ore pidiendo la dirección de Dios.

c. Haga una revisión de las respuestas a los cuestionarios para las lecciones 7 y 8.

d. Explique todo el contenido de las lecciones 7 y 8.

Page 104: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

103

e. Pida a los alumnos que presenten lo aprendido de las lecciones 7 y 8.

f. Evacue las dudas que puedan quedar de los conceptos y reglas gramaticales.

g. Recoja las tareas escritas de estas lecciones y compruebe oralmente que cada estudiante

ha memorizado el vocabulario y el contenido tratado en las lecciones anteriores.

h. Dé las orientaciones para la próxima reunión.

i. Termine en oración.

Quinta clase (Repaso y examen final)

a. De la bienvenida a los estudiantes.

b. Ore pidiendo la dirección de Dios.

c. Compruebe de forma oral y escrita que los estudiantes memorizaron las reglas

gramaticales de la lección 7 y 8.

d. Haga un resumen general de los diferentes tiempos verbales y los casos estudiados en

todo el curso.

e. Aplique examen final.

f. Termine en oración.

Page 105: Lester Luis Leyva Pupo - mintsespanol.commintsespanol.com/cuba/Griego_II_Lester.pdf · verbos. Se cubren el presente, futuro, imperfecto, aoristo, perfecto y pluscuamperfecto en voz

Griego del Nuevo Testamento II

104

Biografía del Autor

Nombre (s) y Apellidos: Lester Luis Leyva Pupo

Fecha de nacimiento: 17 de noviembre de 1977

Lugar de nacimiento: Sagua de Tánamo, Holguín, Cuba

No. Permanente de identidad: 77111721067

Teléfono móvil: 58345498

Correo electrónico: [email protected]

Estado civil: Casado

Profesión: Pastor

Fecha de profesión de fe: marzo 1998

Fecha de bautismo: enero 2000

Comencé a trabajar en misiones de la localidad a tiempo parcial, hasta que Dios hizo bien real

su llamado y me dediqué a tiempo completo para su obra. Dios fue hablando a mi corazón a

través de mi relación con Él y a través de su Palabra y fue haciéndome entender que me quería

trabajando todo el tiempo en el ministerio. Actualmente soy Pastor en la XIII Iglesia Bautista de

las Tunas. Iglesia de la Convención Bautista de Cuba Oriental (CBCOr)

Dentro de los estudios realizados están: Ingeniero Eléctrico (2001), Professional Chaplain

International (2009), Licenciado en Estudios Bíblicos, (FLET 2010), Licenciado en Estudios

Teológicos y Bíblicos (2011), Maestría en Estudios Teológicos (MINTS 2012), Licenciado en

Teología (Seminario Bautista de Cuba Oriental), Maestría en Teología (BHCarroll), Mentor

Asociado (Ministerio de matrimonios y familia)

Mi deseo es cumplir cabalmente con el propósito que Dios tiene para mí. Seguir creciendo cada

día en mi relación y conocimiento de Él. Agradezco a Dios por su fidelidad demostrada a través

de su presencia en mi vida en toda circunstancia. A Jesucristo su Hijo que me ha limpiado y

transformado. A su Espíritu Santo que me ha sellado para el día de la redención.

Gloria a Dios