Upload
lydan
View
233
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
LEIÐBEININGARUM
INNRAMATFRAMHALDSSKÓLA
UNNIÐFYRIRMENNTA-OGMENNINGARMÁLARÁÐUNEYTIÐ2016
SIGRÍÐURSIGURÐARDÓTTIR
Þakkir vegna umsagna og/eða ábendinga: Anna Magnea Hreinsdóttir, Björk Ólafsdóttir, Kennarasamband Íslands, Menntamálastofnun, Menntavísindasvið Háskóla Íslands, Samband íslenskra sveitarfélaga og Sigurborg Matthíasdóttir.
Mennta- og menningarmálaráðuneyti September 2016 Útgefandi: Mennta- og menningarmálaráðuneyti
Sölvhólsgötu 4 150 Reykjavík Sími: 545 9500 Bréfasími: 562 3068 Netfang: [email protected] Veffang: www.menntamalaraduneyti.is
Umbrot og textavinnsla: Mennta- og menningarmálaráðuneyti ã 2016 Mennta- og menningarmálaráðuneyti ISBN 978-9935-436-64-1
EfnisyfirlitInngangur 4
1 Innramat 61.1 Afhverjuinnramatíframhaldsskóla? 61.2 Hvaðerinnramatíframhaldsskóla? 6
1.2.1 Viðmiðuminnramatskóla 71.3 Hvernigerinnramatíframhaldsskólaframkvæmt? 8
2 Skipulagningmatsins 92.1 Hveráaðsjáuminnramatið? 92.2 Viðfangsefniinnramats 92.3 Valáviðmiðum 11
2.3.1 Viðmiðíorðum–gæðalýsingar 112.3.2 Tölulegviðmið 12
3 Gagnaöflun 133.1 Greiningfyrirliggjandigagna 143.2 Vettvangsathuganir 14
3.2.1 Aðmetaeigiðstarf 153.2.2 Jafningjamat 153.2.3 Stjórnendurfylgjastmeðnámiogkennslu 153.2.4 Ýmisafbrigðivettvangsathugana 15
3.3 Aðfáframskoðanir/álithagsmunaaðila 163.3.1 Spurningakannanir 163.3.2 Rýnihópar 183.3.3 Ýmisafbrigðirýnihópa/fundir 193.3.4 Einstaklingsviðtöl 19
4 Greiningogmat;styrkleikarogtækifæritilumbóta 20
5 Framsetningniðurstaðna 21
6 Umbótaáætlun 22
7 Þróuninnramats 23
8 Lokaorð 24
9 Heimildirogönnurritsembyggtvará 25
10Viðaukar 27Viðauki1-Dæmiumlýsinguámatskerfiískólanámskrámeðlangtímaáætluníinnramati 27Viðauki2-Dæmiummatsáætlunfyrirhvertskólaár 30Viðauki3-Dæmiumgátlista 31Viðauki4-Dæmiumspurningalista 36Viðauki5-Dæmiumviðtalsramma 38Viðauki6-Dæmiumrammafyrirumbótaáætlun 41
Inngangur–4
InngangurMeðinnramatierskólumgertkleiftaðbyggjaákvarðanirumstarfiðámeðvituðu,formlegumatiþarsemskólasamfélagiðskoðarhvernigskólinnstendursig,hvaðvelergertoghvaðþarfaðbæta,meðhagsmuninemendaaðleiðarljósi.Innramatsnýstmeðöðrumorðumumaðskólasamfélagiðlærisaman,hampiþvísemvelergertogvinnisamanaðumbótum.Materóaðskiljanlegurhlutiafskólastarfi.Kennararogaðrirstarfsmennskólatakaótalákvarðaniráhverjumdegisembyggjaámati,ístarfisemersíbreytilegtogkrefjandi.Matafþessutagieroftóformlegtogferliðogniðurstöðurekkiskráðar.JohnMacBeath(2012)lýsirþessuvelþegarhannsegiraðþettaséeinmittþaðsemkennarargeri,þeirstundisjálfsmatogspyrjisigspurningaeinsoghvaðþarfégaðgeraöðruvísi?-oghverternæstaskref?Kennarareigioftíerfiðleikummeðaðútskýraþaðsemþeirgeriogafhverjuenvitisamtaðþeirgetibættsigoghafifaglegaþörftilþessaðgerasífelltbetur.Samræðakennaraumþaðsemþeirgerieflivitundþeirraumstarfiðogleggiþanniggrunnaðkerfisbundnuinnramatiogumbótum.Meðinnramatierþettasjálfsmatgertmeðvitaðogformlegtmeðalannarsmeðmarkvissumsamræðum,skráninguoggreiningu.Innramat,semgrundvallastásamræðuogsamvinnufagmannaervaldeflandifyrirþásemþátttakaogþvíerríkáherslalögðáþaðhéríþessumleiðbeiningum.Vegurmatsískólastarfihefuraukistáundanförnumárum(OECD,2013).Margirþættirliggjaþaraðbakiogmáþarnefnaauknaáhersluágæði,skilvirkniogjafnréttiímenntuntilaðmætafélags-ogefnahagslegumáskorunumogþróuníáttaðauknusjálfstæðiskólasemjafnframtfelurísérkröfurumábyrgðogupplýsingaskyldu.Einnighafaframfarirítækniauðveldaðallameðferðgagnaogídagermikiláherslalögðáaðákvarðanirumskólastarfséuteknarágrundvelliþeirra.Rannsókniráskólastarfihafaleittíljósaðskólarhafaáhrifánámoglífnemendasinnaogþvíhafasjónirfræðimannabeinstaðþvíhvernigunnteraðbætastarfið(ChapmanogSammons,2013).Matáskólastarfispretturúrþessumjarðvegiognúerlitiðáinnramatskólasemlykilatriðiíþvíaðbætaskólastarf.Markmiðiðmeðþessumbæklingieraðstyðjaviðinnramatframhaldsskólaíþeimtilgangiaðbætagæðiogárangurstarfsinsogþarmeðnámogvelferðnemenda.Markmiðiðereinnigaðstyrkjaogeflaþátttökukennaraogannarrafagmannaskólannaímatinu.Bæklingurinnerfyrstogfremstskrifaðurfyrirkennara,stjórnendurogaðrarfagstéttiríframhaldsskólumengetureinniggagnastöllumþeimsemkomaaðskipulagiogframkvæmdmatsins,t.d.fulltrúumforeldraognemendaímatsteymum.Bæklingurinnerskrifaðurmeðþaðíhugaaðhannnýtistviðframkvæmdinnramatsáöllumstigumþess,fráskipulagningutilframkvæmdarogeftirfylgniumbóta.Hanngeturbæðigagnastþeimsemeruaðstígasínfyrstuskrefíinnramatiogþeimsemlengraerukomnir.
Inngangur–5
Viðgerðbæklingsinsvarbyggtálögumumframhaldsskóla,1reglugerðummatogeftirlitíframhaldsskólum,2aðalnámskráframhaldsskóla3 ogYtramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskóla.4TekiðvarmiðafviðamikillirannsóknOECD(2013)ámatiáskólastarfi,SynergyforBetterLearning,þarsemmeðalannarserlögðáherslaáaðytraoginnramatskólavinnisamantildæmismeðþvíaðmetiðséútfrásömueðasvipuðumviðmiðum.LitiðvartilþesshvaðaðrarþjóðirhafagefiðútuminnramatskólaogmestvarstuðstviðefnifráÍrlandi,5Skotlandi6ogNýja-Sjálandi.7Nýjustustraumarogstefnuríinnramatileggjaáhersluáaðákvarðanirumskólastarfséuteknarágrundvelligagnaogaðmatiðbyggistábreiðriþátttökuoglýðræði,samræðuogsamvinnutileflingarnámiognámsárangri.Þettaersávegvísirsemgengiðerútfráíþessumbæklingi.Bæklingurinnskiptistíníukaflameðinngangioglokaorðum.Íkafla1erfjallaðumhelsturökfyririnnramatiskóla,innramaterskilgreintogmatsferlinulýst.Íköflum2til6erfariðnánaríhvertskrefímatsferlinu,skipulagningumatserlýstíkafla2,gagnaöfluníkafla3,greininguogmatiíkafla4,framsetninguniðurstaðnaíkafla5oggerðumbótaáætlunaríkafla6.Íkafla7erusettframviðmiðumþróuninnramats.Aðlokumfylgjasexviðaukarmeðdæmumogeyðublöðumsemgagnastgetaíinnramatiframhaldsskóla.
1Lögumframhaldsskólanr.92/20082Reglugerðummatogeftirlitíframhaldsskólumnr.700/20103Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2011)4Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2016)5InspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)6EducationScotland,(2015)7EducationReviewOffice,(2014)
Innramat–6
1 InnramatÍþessumkaflaerfjallaðummikilvægiinnramatsíframhaldsskóla,innramaterskilgreintogmatsferlinulýst.1.1 Afhverjuinnramatíframhaldsskóla?Velþróaðinnramatleiðirafsér:
• Aukingæðinámsogbetrinámsárangur.
Innramatsnýstfyrstogfremstumaðbætanámnemenda,námsárangurognámsaðstæðurmeðmarkvissriskólaþróunogstarfsþróunkennaraogannarrastarfsmanna.
• Eflingufagmennskuogstyrkingulærdómssamfélags.
Áherslainnramatsásamvinnu,markvissarsamræðurogígrundunfagmannaumstarfiðútfráþeimgögnumsemaflaðer,eflafagmennskuogstyrkjalærdómssamfélagskólans.8
• Betriupplýsingagjöfoginnraeftirlit.
Velþróaðinnramatgefuryfirsýnyfirgæðiogárangurstarfsins.Tilverðamikilvægarupplýsingarsemnýtastídaglegustarfieneinnigtilupplýsingagjafarfyrirhelstuhagsmunaaðila.Meðinnramatiersagaskólannasögðafþeimsjálfum(MacBeath,1999).
1.2 Hvaðerinnramatíframhaldsskóla?Innramaterfaglegígrundunoggreiningágögnumumskólastarfiðþarsemmaterlagtáhversuveltekstaðnáþeimgæðumogþeimárangrisemstefnteraðútfráfyrirframákveðnumviðmiðum.9Matiðgerirskólumkleiftaðkynnaststarfisínuvelogaðfinnabestuleiðirnartilumbótafyrirnemendur.Unniðerútfráeftirfarandispurningum:
• Hversuvelstöndumviðokkur?• Hvernigvitumviðþað?• Hverjireruokkarstyrkleikaroghvaðaþættiþurfumviðaðbæta?• Hvaðþurfumviðaðgeratilaðverðaennbetri?
8LitiðvartilumfjöllunarumlærdómssamfélagiðíkaflanumSkólismlærdómssamfélagíFagmennskaískólastarfi:SkrifaðtilheiðursTraustaÞorsteinssyni,AnnaKristínSigurðardóttir,(2013)9ByggtáEducationScotland,(2015);InspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)ogSigurlínaDavíðsdóttir,(2008)
Innramat–7
1.2.1 ViðmiðuminnramatskólaHérálandihefursúleiðveriðfarinaðgefaskólumákveðiðfrelsiísínuinnramatiþarsemfagmönnuminnanskólannaertreystfyrirmatinu.Matiðþarfþóaðlútaákveðnumviðmiðumsemsetteruframíaðalnámskrá(BjörkÓlafsdóttir,2011;Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,2011).Kerfisbundið Matiðáaðverafyrirframhugsaðogvelskipulagtmeð
áætlunum.Matskerfiskólansáaðlýsaískólanámskráogviðfangsefnihversskólaársþarfaðtilgreinaístarfsáætlun.
Markmiðsbundið Skólarsetjasérstefnuogmarkmiðútfráaðalnámskrá.Meðinnramatiermetiðhverniggenguraðnáþeimmarkmiðum.
Samstarfsmiðað Helstuhagsmunahópar;starfsfólk,nemendurogforeldrareigaaðhafasittaðsegjaumskipulagogframkvæmdmatsinsogleitaþarftilallraþessarahópaþegargagnaeraflað.Innramatbyggistásamræðuogígrundunoghveturþannigtilsamstarfs.
Samofiðölluskólastarfi Gagnaíinnramatieraflaðídaglegustarfiþarsemkennararstjórnendurogstarfsmennaflagagnaumnám,kennslu,ogvelferðnemenda.Matiðnærtilallraþáttastarfsins.
Byggtátraustumgögnum
Gagnaöflunþarfaðveravönduðogaflaþarfgagnasembestvarpaljósiáviðfangsefnið.
Greinandiogumbótamiðað
Greinaþarfniðurstöðurístyrkleikaogþættisemþarfnastumbóta.Geraþarfáætlunumumbætur,komahenniíframkvæmdogmetahvernigtiltekst.
Opinbert Helstuniðurstöðurogáætlanirumumbæturþarfaðbirtaopinberlega,tildæmisáheimasíðuskóla.Þessskalþógætaaðbirtaekkipersónugreinanlegareðaviðkvæmarupplýsingar.
Innramat–8
1.3 Hvernigerinnramatíframhaldsskólaframkvæmt?Hverskólimótarsínaskólanámskráágrunniaðalnámskrár,þarsemframkomagildi,stefna,markmiðogleiðir.Þettaerságrunnurseminnramatiðbyggirá,þvímeðþvíerskoðaðhverniggenguraðvinnaaðframgangistefnuogmarkmiða,þarsembæðimarkmiðogleiðiraðþeimerumetnar.Innramaterferlisemsífellterendurtekið.Helstuskrefiníferlinueru:
1. Skipulagningmatsins.2. Gagnaöflunsamkvæmtáætlunum.3. Greininggagna,matlagtániðurstöður.4. Niðurstöðurteknarsamanístuttagreinargerð.5. Umbótaáætlungerðogframkvæmd,umbótumfylgteftirogþærmetnar.
Ferliðersettuppíhringtilaðsýnaaðmatiðerviðvarandiverkefni,þvílýkuríraunaldreiþóaðeinskonaruppgjörmeðniðurstöðumogumbótaáætlunverðitilárlega.
Einafforsendumvirksinnramatsersameiginlegsýnágagnsemiþess.Mikilvægteraðhagsmunahóparræðitilgangmatsins,hverjumþaðgagnistoghvernig(MacBeath,1999). Skólameistariberábyrgðáaðinnleiðaþessasameiginlegusýn.Íköflunumhéráeftirverðurhvertskrefímatsferlinuútskýrtnánar.
Skipulagningmatsins
Gagnaöflun
Greiningogmatá
niðurstöðum
Helstniðurstöðursettar fram
Umbætur
Skóla-námskrá
Skipulagningmatsins–9
2 SkipulagningmatsinsInnramatkrefstgóðsskipulags.Ákveðaþarfhverjireigaaðstjórnamatinuogskólarþurfaaðkomaséruppákveðnumatskerfi,þarsemmetiðerútfrámarkmiðumskólansogallirhelstuþættirerumetnir.Tilþessaðhaldautanumskipulagiðþarfaðgeramatsáætlanirtillengriogskemmritíma.Matskerfiskólansáaðlýsaískólanámskrá,m.ameðlangtímaáætlun,þannigaðljóstséhvaðaþættirerumetniroghvenæroghverjarhelstugagnaöflunaraðferðireru.Ínákvæmrimatsáætlunfyrirhvertskólaáreruviðfangsefnimatsinstilgreindogtengslþeirraviðmarkmiðskólans.Framþarfaðkomahvernigaflaeigigagnaogfráhverjumogsetjaframviðmiðumárangur.Geraþarftímaáætlunogtilgreinaábyrgðaraðilafyrirhvernþátt.Dæmiumlýsinguámatskerfi,semfelurísérlangtímaáætlunímati,máfinnaíviðauka1ogdæmiummatsáætlunfyrirhvertskólaármáfinnaíviðauka2.Héráeftirverðurfjallaðnánarummatsteymiogþátttökuíinnramati,viðfangsefniinnramatsogvaláviðmiðum.2.1 Hveráaðsjáuminnramatið?Innramatersamvinnuverkefniallsskólasamfélagsinsogallirhagsmunahóparþurfaaðkomaaðhelstuþáttummatsferlisins,eftirþvísemviðá.Skólameistariberábyrgðáinnramatiísínumskólaenmikilvægteraðframkvæmdogutanumhaldþessdreifistáfleiriaðila.Mikilvægteraðkomaáfótmatsteymiþarsemfulltrúarstjórnenda,kennara,annarrastarfsmanna,nemendaogforeldrasitja.Teymiðsérumskipulagmatsinsogberábyrgðáframkvæmdþess,alltfráskipulagningutileftirfylgniviðumbætur,ísamráðiviðskólameistara.Teymiðskiptirmeðsérverkumogkýssérformannsemleiðirstarfþess.Matsteymiðvirkjaraðrameðsérímatinu.Ákjósanlegurfjöldiímatsteymier3til8mannsogferþaðeftirstærðskóla.Ístærriskólumergottaðfulltrúarallradeildaeigisinnfulltrúaíteyminuogmatsteymingætuveriðfleirieneitt.Matiðþarfaðverasamofiðdaglegustarfi,þannigaðgagnaséaflaðíkennslustundumogöðruskipulögðuskólastarfi.Greininggagnaogmarkvissarsamræðurumumbæturættuaðstórumhlutaaðfaraframáföstumfundum,tildæmisteymisfundum,deildarfundum,faggreinafundum,kennarafundum,starfsmannafundum,skólafundum,stjórnendafundum,fundumforeldraráðs,skólaráðsogskólanefndar.Kennarargegnalykilhlutverkiíinnramatiskólameðgagnaöflun,greininguágögnumogframkvæmdumbótaídaglegustarfi.Þegarinnramaterskipulagtþarfaðgætaþessaðgagnaséaflaðfránemendum,starfsfólkiogforeldrum,þannigaðraddirallrafáiaðheyrast.Innramatsemsamofiðerdagleguskólastarfi,meðþátttökuallrahagsmunahópa,erþaðsemstefnterað. 2.2 ViðfangsefniinnramatsSamkvæmtviðmiðumuminnramateigaskólaraðveljasérviðfangsefniútfrástefnuogmarkmiðum,þarsemmetiðerhvortogaðhvemikluleytimarkmiðhafanáðst,enjafnframt
Skipulagningmatsins–10
þarfaðmetaallahelstuþættistarfsins.Skólarþurfaaðkomaséruppákveðnukerfiþarsemmikilvægirþættirerumetnirárlegaenaðrirþættirannaðhvertáreðasjaldnar,allteftiraðstæðumáhverjumstað.Þessþarfaðgætaaðætlasérekkiumofogþvíermikilvægtaðforgangsraðaviðfangsefnumútfrástefnuogmarkmiðum,niðurstöðuminnramatsogaðstæðumáhverjumstað.Viðfangsefniinnramatsíframhaldsskólaerhægtaðflokkaámismunandivegu.HéreraðstuðstviðflokkunúrYtramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskóla(Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,2016): Kennslaognámsframboð:
• Námogkennsla.• Kennsluaðstæðurogstuðningurviðnemendur.• Námsmat.• Kennarar.• Námsgögn.
Lykilárangur:
• Námsárangur.• Árangurígrunnþáttum.• Langtímaárangur.
Stjórnunogskipulag:
• Stefnaogáætlanir.• Stjórnendur.• Skipulag,verkferlarogverklagsreglur.• Innramat.
Samskiptioglíðan:
• Skólabragur.• Samskiptiískólastofunni.• Félagslífnemenda.• Samskiptiviðforeldra/forráðamenn.• Samstarfviðönnurskólastigogatvinnulíf.
Húsnæðiogaðbúnaður
Matáárangriogframförumnemenda,tildæmismeðgreininguániðurstöðumnámsmats,ermikilvægurþátturíkerfisbundnumatihversskóla.Námogkennslu,hjartaskólastarfsins,þarfaðmetameðeinhverjumhættiáhverjuáriþarsemmatiðferframsemhlutiafdaglegustarfikennara,nemendaogannarrastarfsmannaeftirþvísemviðá.Þaðskiptirmiklumáliaðviðfangsefniðséskýrtíhugumþeirrasemaðmatinukomaogaðbúiðséaðákveðanákvæmlegahvaðáaðmetasvoaðmatiðverðimarkvisst.Umræðaumviðfangsefnið,áðurenhafisterhanda,ermikilvæg.
Skipulagningmatsins–11
2.3 ValáviðmiðumSamhliðavaliáviðfangsefnumþarfaðákveðaviðmiðumgæðiogárangur.Viðmiðersúgæðalýsingog/eðamælikvarðasemstuðsterviðtilaðmetahvorteðahversuveltókstaðnáþvímarkmiðisemsettvar.Þaugetaýmistveriðsettfyrirhvernmatsþáttog/eðafyrirákveðnargagnaöflunaraðferðiroggetabæðiveriðskilgreindíorðumeðasettframítölum.Mikilvægteraðsáttríkiískólasamfélaginuumþauviðmiðsemnotuðeruíinnramati.Skólivelursíneiginviðmiðsemgrundvallastáaðalnámskrá.Þegarviðmiðeruvalinert.d.hægtaðbyggjaá:
a) Ytramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskóla.10b) Rannsóknarniðurstöðumogfræðaskrifum.c) Samanburðiviðaðra.d) Samanburðiámilliára.
2.3.1 Viðmiðíorðum–gæðalýsingarViðmiðumgæðiogárangurerhægtaðsetjaframísetningumeðalengrilýsingum.Gæðalýsingaráhinumýmsuþáttumskólastarfsskerpaáherslurogsetjastarfinuákveðinnrammasemauðveldarfaglegarumræðurogígrundun.Tilfrekariskýringargetavísbendingarfylgtlýsingunum,semeruþábirtingarmyndirþessaðunniðsésamkvæmtþeim.Kennarar,stjórnendurogstarfsmenn,eftirþvísemviðá,getabúiðtilgæðalýsingaráýmsumþáttumstarfsins,s.s.ágóðrikennslustund,áskipulagikennslustofuognámsumhverfiseðasamstarfiviðnemendur.Ytramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskólaerudæmiumviðmiðíorðumsemskólargetanýttséríinnramati.Þarerulýsingarágæðumhelstuþáttaskólastarfs.Lýsingunumfylgjavísbendingarsembendatilgæðastarfs.Skólargetabættviðeðabreytt,bæðilýsingunumogvísbendingunum,eftirsínumáherslumogmarkmiðum,ogmikilvægteraðskólinngeriviðmiðinaðsínum.Viðmiðinogvísbendingarnarerugrunnursemskólargetabyggtofanáogeftirfarandidæmibyggirmeðalannarsáþeim.11
10Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2016)11ByggtáEducationReviewOffice,(2014)ogMennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2016)
Skipulagningmatsins–12
2.3.2 TölulegviðmiðHægteraðsetjatölulegviðmiðumýmsaþættiískólastarfi,tildæmisumárangur,útskriftarhlutfallogumýmsarskráningar.Þegargagnaeraflaðmeðkönnunumogöðrummegindlegumaðferðumergottaðbúiðséaðákveðafyrirframhvaðaniðurstöðurteljastgóðaroghvenærgrípaþarftilaðgerða.Skólarhafafrjálsarhendurívaliátölulegumviðmiðumenskynsamlegteraðstefnaháttánþessaðveraóraunsærogalltafþarfaðtakamiðafaðstæðum.Skólisemnotarlýsingunaírammanumhéraðofanogvísbendingarnarsemhennifylgjageturt.d.aflaðgagnameðkönnuntilnemenda.Áðurenhúnerlögðfyrirerákveðiðaðsetjaviðmiðumað80%nemendaþurfiaðverafrekareðamjögsammálaþeimfullyrðingumíkönnuninnisemkannaþessaþætti.Grípaþurfitilaðgerðaefhlutfalliðferundir80%.Algengteraðskólarnotibæðiviðmiðíorðumogtölulegviðmiðísínuinnramatiogoftblandastþettasaman,tildæmisgetatölulegviðmiðveriðsettumniðurstöðurkönnunarsemnotuðertilaðmælahvortunniðsésamkvæmtvísbendingusemfylgirgæðalýsingu.
Dæmiumviðmiðogvísbendingarfyrirgæðikennslu
Kennararogstjórnenduríframhaldsskólabúatileftirfarandigæðalýsinguágæðumkennslu:Kennararhafamiklarenraunhæfarvæntingartilnemendasinnaogerustaðráðniríaðveitaöllumnemendumsínumgóðamenntun.Kennararhafagóðafagþekkinguísínufagisemogíkennslufræði.Þeirbyggjakennsluáfyrranáminemendaogkomatilmótsviðmismunandinámsþarfirþeirra.Kennararnotarfjölbreyttarkennsluaðferðirogmargvísleggögnogbregðastviðmatiáárangrioggæðumogaðlagakennslunaeftirþeimniðurstöðum.Fjölbreyttarleiðirerufarnartilaðmetahæfninemendaogveitaþeimleiðsögníáttaðsettumarki.Kennararnotaleiðbeinandinámsmatogkennsluaðferðirsemýtaundirsjálfstæðinemendaogábyrgðáeiginnámi.Áherslaeráaðstyrkjanemendurtilaðmótasérskoðanir,viðhorfoghæfnibæðialmenntogátilteknumsviðum.Einnigerubúnartilvísbendingarsemerubirtingarmyndirþessaðunniðsésamkvæmtþessarilýsingu.Dæmiumvísbendingar:
• Kennslustundireruvelskipulagðarogkennslutíminnvelnýttur.• Kennararskipuleggjakennsluna,veljaefniogaðferðir,útfráþekkinguánemendumogárangriþeirra.• Kennararspyrjaopinnaspurningatilaðýtaundirgagnrýnahugsunnemenda.• Kennsluhættirerufjölbreyttir.• Kennsluhættirýtaundirsjálfstæðvinnubrögðnemenda.• Nemendureruþjálfaðiríaðhugsaágagnrýninnhátt,tjásigogkomasjónarmiðumsínumáframfæri.• Nemendurkomaframviðhvernannanafvirðingu.
Gagnaöflun–13
3 GagnaöflunÞegarviðfangsefniogviðmiðhafaveriðvalin,ernæstaskrefaðaflaviðeigandigagnasemsýnaframágæði/árangurþesssemmetiðer.Gögninþurfaaðvarpaljósiáþaðsemviðviljumvitaumviðfangsefniðogþvíergott,viðskipulagningugagnaöflunar,aðspyrjaspurningaeinsoghvernigerbestaðfáupplýsingarumþetta?oghverterbestaðleitaeftirþeimupplýsingum?Stundumliggurljóstfyrirhvernigbesteraðaflagagnaogfráhverjum,enofteruýmsirmöguleikarístöðunniogþáþarfaðveljabestuleiðinaog/eðanotafleirieneinaaðferðtilaðaukaáreiðanleika. Nokkuralmennatriðisemgotteraðhafaíhugaviðgagnaöflun:
• Skoðahvortþegarerveriðaðaflaviðeigandigagna,þ.e.a.s.hvortþessigögnséutilískólanum.
• Sjálfsagteraðnýtaytrimatstæki(ekkibúintilafskólanum)enþáþarfaðgætaaðþvíaðtækinséuaðlöguðaðþörfumskólanseinsoghægter.
• Matstækiþurfaaðveraskýrogeinföldínotkun.• Virðaþarftrúnaðogfaraaðlögumogreglumumpersónugreinanleggögn.
Tilþessaðtryggjafjölbreytniogaukaáreiðanleikainnramatsergottaðaflagagnameðþrennskonaraðferðum(EducationScotland,2015):
• Greinafyrirliggjandigögn.• Fylgjastmeðávettvangi.• Fáframálit,skoðanirogreynsluhelstuhagsmunaaðila.
Einogsérgefaþaugögnsemaflaðermeðhverriþessaraaðferðaákveðnasýn,ensamangefaþaugóðaheildarmyndafstarfinu ískólanum.Þvíergottaðskipuleggjagagnaöflun í innramatiþannigaðgagnaséaflaðmeðöllumþremuraðferðunum,enþóþannigaðviðeigandigagnaséaflað.
Matágæðumogárangri
Vettvangs-athuganir
Álitogskoðanirhelstu
hagsmuna-aðila
Greiningfyrirliggjandi
ganga
Dæmi
Ískólaerveriðaðskoðakennsluhætti.Viðeigandigagnaværitildæmishægtaðaflameðþvíaðkennararrýnaíeigiðstarf,meðjafningjamatiogvettvangsathugunumstjórnanda.Efleitaðværitilforeldraíkönnunværiekkiumviðeigandigögnaðræðaþvíólíklegteraðforeldrarvitinógumikiðumkennsluhætti.
Gagnaöflun–14
3.1 GreiningfyrirliggjandigagnaMikiðafgögnumverðurtilídagleguskólastarfisemnýtastíinnramati.Gögnineruþágreindfyrirhópa,bekki,árgangaogskólanníheild.Hérerunokkurdæmiumþættisemhægteraðgreina:
• Niðurstöðurýmiskonarnámsmats.• Framfarirnemenda.• Ástundun/mætingar.• Brotthvarf.• Útskriftarhlutfall.• Skólanámskráog/eðaákveðirþættirískólanámskrár.• Fundargerðir.• Ýmiskonarskýrslur,t.d.umákveðinverkefniogstarfiðídeildum/sviðum,í
bekk/árgangi.
Kennararhaldautanummatáárangriogframförumsinnanemenda.Þeiraflagagna,rýnaíþauogfylgjastmeðþvíhvernignemendumgenguraðnátilsettumhæfniviðmiðum.Meðnámsmatierárangureinstaklingsinsskoðaðureníinnramatieruniðurstöðurskoðaðarfyrirbekki,hópa,árgangaogskólanníheild.Stjórnendur,matsteymi,kennarateymiogaðrir,eftirþvísemviðá,komaeinnigaðgreininguáárangriogframförum.Nýjustuupplýsingakerfinfyrirskólabjóðauppáýmiskonargreininguánámsárangriþarsemhægteraðhorfaástöðunemendahópsinsíheildoghópainnanhans.Einnigerhægtaðberasamanbekki,hópa,námsgreinarogskóla.Gátlistarerugóðhjálpartækiþegargreinaþarffyrirliggjandigögnogmeðþeimerhægtaðskrániðurupplýsingarafýmsumtoga.Íinnramatiert.d.hentugtaðnotagátlistaviðgreininguáskriflegumgögnum,svosemskólanámskráogskriflegumverkefnumnemenda.Ýmsarútfærslurerutilágátlistumenþeirþurfaaðveraskýrirogeinfaldiroggotteraðgeraráðfyrirathugasemdum.Dæmiumgátlistafyrirmatáinnihaldiskólanámskrármáfinnaíviðauka3.3.2 VettvangsathuganirAðfylgjastmeðávettvangiergóðleiðtilaðaflagagnaþvíþannigfástbeinarupplýsingar,fráfyrstuhendi,umþaðsemgeristíkennslustofunnieðanámsumhverfinu.Þegargagnaíinnramatieraflaðmeðvettvangsathugunumverðurmatiðsamofiðdagleguskólastarfi.Dæmiumvettvangsathuganir:
• Kennarar,stjórnendurogaðrarfagstéttirmetaeigiðstarf.• Jafningjamat–kennararmetastarfhversannars.• Stjórnendurfylgjastmeðnámiogkennslu.
Allirhagsmunahópargetakomiðaðvettvangsathugunumoglistinnhéraðofanerekkitæmandi,t.d.ervelhægtaðvirkjanemenduríathugunumávettvangi.Vettvangsathuganirþurfaaðveravelundirbúnarogbúiðaðákveðafyrirframhvaðaþættiáaðskoða.Gátlistar,
Gagnaöflun–15
þarsembúiðeraðskrániðurþauatriðisemskoðaá,komaaðgóðugagniívettvangsathugunumrétteinsogþegarfyrirliggjandigögnerugreind.Dæmiumgátlistafyrirmatánámiogkennslumáfinnaíviðauka3.Þegargagnaíinnramatieraflaðmeðvettvangsathugunumþarfaðríkjasáttummeðhöndlungagnaogframsetninguniðurstaðna.Virðaþarftrúnaðoggætaþessaðniðurstöðurverðiekkipersónugreinanlegar.Þessimálþarfaðræðaásameiginlegumfundum,áðurenhafisterhanda,ogættihverskóliaðsetjasérreglurummeðferðslíkraupplýsinga.3.2.1 AðmetaeigiðstarfKennararogstjórnendurogíframhaldsskólummetaeigiðstarfíþeimtilgangiaðskiljaþaðbeturogþróasigáframístarfi.Leitaðerísmiðjustarfendarannsóknaenslíkarrannsóknirískólumeruleiðtilaðlæraogvaxaístarfi(HafþórGuðjónsson,2011). Kennarinnskoðareiginkennsluogáhrifhennaránemendur.Hanngætitildæmisveriðaðprófanýjakennsluaðferðeðanýjaaðferðviðnámsmatogkannaðáhrifinánemendurmeðþvíaðleitasjónarmiðaþeirraeðameðþvíaðskoðanámsárangur.Skráningerlykilatriðiþvíþannigverðatilgögnsemsemerugreindtilaðfáframniðurstöðu.Samvinnaogsamræðurkennaraumrannsóknina,ferliðogniðurstöðurnar,erumikilvægurþátturíslíkumrannsóknum.3.2.2 JafningjamatÍþeimskólumþarsemteymiskennslaerráðandiertilvaliðaðnýtasérsamstarfiðtilmarkvissrarrýniánámogkennslumeðvettvangsathugunum.Kennararnirskipuleggjakennslunasaman,ákveðahvaðaþáttumáaðfylgjastsérstaklegameð,aflaviðeigandigagnasemþeirsvorýnasamaní,skráoggreina.Þarsemekkierteymiskennslaþarfaðgeraráðfyrirjafningjamativiðskipulagkennslu.Traustoggóðsamvinnaergrundvöllurjafningjamats.Besteraðkennararveljisigsamansjálfir,skoðifyrirframákveðnaþættiínámiogkennsluútfráviðfangsefnuminnramatsogræðisvoniðurstöðurnar,bæðiumþaðsemvelergertogtillöguraðþvísembeturmáfara.Gætaþarfaðjafnvægiámillijákvæðraþáttaogþeirraatriðasembætamáþannigaðumræðanséávalltuppbyggjandi.3.2.3 StjórnendurfylgjastmeðnámiogkennsluStjórnendurgetafylgstmeðnámiogkennsluútfrágátlistum.Þáertildæmishorftáfyrirframákveðnaþættiútfráviðmiðumumgæðisemunnineruísameininguafkennurumogstjórnendum.Mikilvægteraðstjórnandiogkennariræðimálinogfariyfirþaðsemvelvargertogþauatriðisembeturmegafara.Einsogalltafþarfaðgætaaðjafnvægiþarnaámilliogaðumræðanséuppbyggilegogkomiskólastarfinuíheildtilgóða.3.2.4 ÝmisafbrigðivettvangsathuganaVettvangsathuganirgetaveriðafýmsumtogaogumaðgeraaðnotahugmyndaflugiðþegarslíktmaterskipulagt.Einhugmynd,semupprunalegakemurfráJapanenhefurnáðútbreiðsluvíðar,errannsóknarkennslustund(MacBeath,2012).Þessiaðferðhefurveriðnotuðhérálandiviðkennslukennaranemaístærðfræði(GuðbjörgPálsdóttirogGuðný
Gagnaöflun–16
HelgaGunnarsdóttir,2012).Írannsóknarkennslustundvinnakennararsamanílitlumhópumaðþvíaðskipuleggjaeinakennslustund.Markmiðstundarinnar,skipulagoginntakerrættíþaula.Stundinersvokennd,þarsemþátttakendurýmistkennaeðafylgjastmeðkennslu.Áeftirerrættumhvaðtókstveloghvaðþarfaðbætaogofterhaldinkynningáverkefninufyriraðrakennaraskólanseðajafnvelfyrirkennaraúröðrumskólum,foreldraeðamenntayfirvöld.Kennararlærahveraföðrumoglíklegteraðmargirkennarartengislíkasamvinnuekkiendilegaviðinnramat.Ímannauðihversskólaliggurmikilþekkingogreynslasemmikilvægteraðnýtasembestmeðþvíaðmiðlahenniáfram.Vettvangsathuganirýmiskonarerutilvaldartilþessaðdreifaþekkinguogreynsluinnanskólansogjafnveltilsamstarfsskóla.
3.3 Aðfáframskoðanir/álithagsmunaaðilaKannanir,viðtölogrýnihópareruþekktargagnaöflunarleiðirtilaðfáframskoðanirogálithagsmunaaðilaeneinnigermarkvissthægtaðnýtasamræðurýmiskonar,t.d.áfundumeðaíviðtölum,ísamatilgangi.Slíkgagnaöflunþarfaðveravelskipulögðogniðurstöðurþarfaðskráoggreina.Helstuaðferðirtilaðfáframskoðanir/álithagsmunaaðilaeru:
• Kannanirtilnemenda,starfsmannaogforeldra-Sjálfsagteraðnýtaytrikannanirenmikilvægteraðaðlagaþæraðviðfangsefninu.
• Rýnihópar-Viðfangsefniinnramatsræddíhópinemenda,kennara,starfsmannaeðaforeldra.Besteraðræðaviðnemendursér,foreldrasérogsvoframvegis.
• Ýmisafbrigðirýnihópa/fundir-Ákveðnirþættiríinnramatiræddiráhverskonarfundum,t.d.starfsmannafundum,kennarafundum,fundumnemenda,deildafundum,foreldrafundum,matsfundumogkaffihúsafundum.
• Viðtöl-Tilteknirþættirmatsræddirístarfsmannaviðtölum,nemendaviðtölumogforeldraviðtölum.
3.3.1 SpurningakannanirSpurningakannanireruhentugarínotkuníinnramatiskóla.Meðþeimerhægtaðaflamargvíslegraupplýsingafránemendum,starfsmönnum,foreldrumogöðrumhagsmunaaðilumáskömmumtíma.Meðspurningakönnunumertildæmishægtfáupplýsingarumýmsarstaðreyndir,umupplifunogreynsluþeirrasemsvaraoghversuánægðir/óánægðirþeirerumeðýmsaþættistarfsins.Áðurenspurningakönnunerbúintilþarfaðákveðanákvæmlegahvaðaupplýsingaerþörfoghvernigþærverðanotaðar.Aðganguraðókeypiseðaódýrumforritumánetinuauðveldarskólumgerð,fyrirlögnogúrvinnsluspurningakannana.
Gagnaöflun–17
HönnunognotkunspurningakannanaSpurningaríkönnunumgetaveriðlokaðar,hálfopnareðaopnar.Ílokuðumspurningumeruallirsvarkostirsettirframámeðanopinspurninghefurenganákveðinnsvarkost.Hálfopnarspurningarbjóðauppábæðisvarkostiogopinsvörogþærerhægtaðnotaþegarsvarkostirerumargirenekkiallirþekktir.
Íopnumspurningumgetaþátttakendursvaraðeftirsínuhöfðiogsettframsínarskoðanirogviðhorfánþessaðverabundnirviðákveðnasvarmöguleika.Þærbjóðaþvíuppálengriútskýringarogstundumkomaóvæntarengagnlegarupplýsingarfram.Svöropinnaspurningaþarfaðflokkaogskráogþvígeturúrvinnslaoggreiningáþeimveriðtímafrek.
Gotteraðhugaaðeftirfarandiatriðumviðgerðkönnunar(InspectorateDepartmentofEducationandSkills,2012):
• Útskýrahversvegnalistinnerlagðurfyrirogtilgreinaaðgættséaðnafnleyndogtrúnaði.
• Gefaskýrarleiðbeiningarumhvernigáaðsvara.• Hafaröðspurningaskýraogrökrétta.• Ekkihafaofmargarspurningar.• Forðastóþarfaspurningar(þóþaðségamanaðvitasvörin).• Spyrjaumeittefnisatriðiíhverrispurningu.
DæmiumopnarspurningaríspurningakönnuntilnemendaumnámogkennsluííslenskuáfangaHvaðgengurbestííslenskunáminu?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Hvaðererfiðastííslenskunáminu?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Dæmiúrspurningakönnuntilstarfsmanna–lokaðarspurningar Mjög
sammálaFrekar
sammálaFrekar
ósammálaMjög
ósammála
Skólameistarigegnirskýrufagleguleiðtogahlutverkiískólanum
Þaðríkirtrausttilstjórnendainnanskólans
Stjórnendurvirkjastarfsfólktilsamstarfsumstefnuskólansoghvernighúnskuliframkvæmd
Stjórnendurvinnaaðþvíaðskapatraustámillisínogstarfsmanna
Gagnaöflun–18
• Forðastleiðandispurningar.• Orðaspurningarmeðþásemsvaraíhuga,forðastflókiðorðalag.
Einnigþarfaðhugaaðgerðsvarkosta(ÞorlákurKarlsson,2003):
• Gotteraðsvarkostirkomiframíupphafispurningat.d.hversusammála/ósammálaertþú.
• Þeirverðaaðveratæmandiogmegaekkiskarastt.d.mjögsammála–frekarsammála–frekarósammála–mjögósammála.
• Kvarðiverðuraðnáallaleiðíbáðaráttirt.d.alltaf–oft–stundum–sjaldan–aldrei.
Gotteraðprófakönnunáðurenhúnerformlegalögðfyrirmeðþvíaðleggjahanafyrirnokkraaðila.Dæmiumspurningalistatilnemendamáfinnaíviðauka4.3.3.2 RýnihóparRýnihópaviðtölerugóðgagnaöflunaraðferðþegarrýnaþarfdýpraíákveðinviðfangsefniinnramats.Þaugetaveriðhlutiafhefðbundinnigagnaöflunenþarsemþaugefadýprisýnáviðfangsefninheldurenkannanirgetureinnigveriðgottaðtakaslíkviðtölefeinhveróánægjaeðaóvissaumákveðinmálefnikemurframíkönnunum.Ákjósanlegurfjöldiírýnihópier6til8manns.Þátttakendurræðafyrirframákveðinmál,viðfangsefnimatsins,íhópisemtildæmisgeturveriðsamsetturafkennurum,nemendumeðaforeldrum.Gætaþarfaðjafnvægiíhópnumþannigaðallireigijafnamöguleikaáþvíaðtjásigogaðhópurinnséþannigsamsetturaðþátttakendurhafisvipaðaaðkomuaðþvísemumerrætt.Erfittgeturveriðaðblandasamanólíkumhópum,einsogkennurumogforeldrum,þvíaðkomaþessarahópaaðmálefnumskólanserólík.Rýnihópaviðtaliþarfaðstjórnaogákveðafyrirframþaumálefnisemræðaá.Góðleiðeraðbúatilviðtalsrammasemfariðereftiríviðtalinu.Æskilegteraðrýnihópaviðtalvariekkilengurenklukkutímaoggætaþarfaðþvíaðviðfangsefninrúmistinnanþesstímasemætlaðurer.Ákjósanlegteraðhafabæðiviðtalsstjórnandaogritaraíviðtalinu,þarsemsjórnandinnspyrspurningaogsértilþessaðallirþátttakendurfáiaðleggjasitttilmálannaogritarinnskráirniðurþaðsemframfer.Efekkiermöguleikiáaðhafaritarageturveriðgottaðtakaviðtaliðupp,meðleyfiþátttakenda,ogskrániðurhelstuatriðieftirá.Efviðtaliðertekiðuppþáermikilvægtaðeyðaupptökunniumleiðogbúiðeraðvinnaúrhenni.Ílokrýnihópaviðtalsergottaðgefaþátttakendumfæriáaðtjásigumþaðsemáþeimbrennurogekkihefurþegarkomiðfram.Hlutverkstjórnandaírýnihópiermikilvægtþvíhannþarfaðsjátilþessaðallirfáiaðtjásig,aðumræðaníhópnumfáiaðþróastogaðfæriségefiðá
Kennarargetaírýnihópirættumákveðinviðfangsefninámsogkennslu.Helstikosturrýnihópaersamræðan,þátttakendursegjasittálitenhlustajafnframtáhinaogoftkviknaviðþaðnýjarhugmyndirognýjarvíddiropnast.
Gagnaöflun–19
nánariútskýringumáhugmyndumogskilningiþátttakenda.Samræðaníhópnumermikilvæg,þaðaðhlustaeftirskoðunumannarraogbyggjaáframáþeim.Stjórnandiþarfaðgætaþessaðblandasérekkiíumræðuna,hannspyrspurninga.Gotteraðbyrjaáopnumspurningumsemsíðanþróastíafmarkaðrispurningareftirþvísemumræðunniumákveðiðmálefnivindurfram.Ílokintekurstjórnandinnsamanoggefurþátttakendumfæriáaðbætaviðumræðuna.Gætaþarfaðnafnleyndogtrúnaðiírýnihópaviðtölumogrétteraðáréttaþaðviðþátttakenduríupphafiviðtals.Dæmiumviðtalsrammafyrirrýnihópaviðtalmáfinnaíviðauka5.3.3.3 Ýmisafbrigðirýnihópa/fundirSamræðaerákaflegamikilvægíinnramatiogumaðgeraaðvirkjahugmyndaflugiðþegarskipuleggjaáumræðuumviðfangsefniinnramats.Hérerunokkurdæmi:
• Kaffihúsafundir,þátttakendumáfundinumerskiptíminnihópaþarsemrætterumákveðinmálefni.Efræðaþarfmörgmálefnierþeimdeiltástöðvar/borðoghverhópurræðirmálefniðáhverristöðíákveðinntíma,kemstaðsameiginlegriniðurstöðusemerskráðogtekinsamanafstjórnendumfundarins.Kaffihúsafundierhægtaðútfæraáýmsafleirivegu.
• SVÓT-greiningþarsemsamræðaferframíhópumumstyrkleika,veikleika,ógnanirogtækifæriviðfangsefnisins.
• Samræðurkennaraogannarrastarfsmannaeftirþvísemviðá,ígrundunáhinumýmsufundumumviðfangsefniinnramats.
3.3.4 EinstaklingsviðtölÁsamaháttogrýnihópaviðtölþágetaeinstaklingsviðtölgefiðdýpriupplýsingarumviðfangsefniinnramatsent.d.kannanir.Viðtölerugóðtilaðfáframgildismat,viðhorfogreynsluogþaugetagefiðnýjasýnáviðfangsefnið.Sásemtekurviðtaliðþarfaðverameðfyrirframtilbúinnviðtalsrammaútfráþeimviðfangsefnumsemræðaá,meðfáumenskýrumspurningum.Lengdviðtalsinsþarfeinnigaðákveðafyrirfram.Spyrillinnskrifarhjásérþauatriðisemframkomaíviðtalinuinníviðtalsrammann,enmikilvægteraðfyllahannbeturútviðfyrstatækifæri.Gotteraðendurtakaþaðsemframhefurkomiðílokviðtalsþannigaðviðmælandanumgefistfæriáaðleiðréttaefrangterfariðmeð.Einstaklingsviðtölþurfaaðverasveigjanlegogmikilvægtaðgefaviðmælandanumfæriáaðbætaviðfráeiginbrjóstit.d.ílokviðtals.Hafaþarfíhugaaðþærupplýsingarsemfástíviðtaligetamótastafþvíhverspyrillinner.Ekkiertildæmisvístaðallarupplýsingarkomiframefþaðerskólastjórnandisemtekurviðtalið.Einsogírýnihópaviðtölumþarfaðgætanafnleyndarogtrúnaðarogefviðtaliðertekiðupptilhagræðingarþarfþaðaðverameðleyfiviðmælandaogeyðaskalupptökunniumleiðogbúiðeraðvinnaúrhenni.Helstiókostureinstaklingsviðtalaerhvaðþauerutímafrekþarsemeinungisertekiðviðtalviðeinnþátttakandaíeinu.Tilaðsparatímaerhægtaðnýtaönnurviðtöl,einsogstarfsmannaviðtöleðaforeldraviðtöl,tilgagnaöflunarfyririnnramatenþáerréttaðgefaviðtalinuheldurlengritímaenannarseráætlaðurogslíktþarfaðgerameðsamþykkiþeirrasemaðkoma.Dæmiumviðtalsrammafyrireinstaklingsviðtalmáfinnaíviðauka5.
Greiningogmat;styrkleikarogtækifæritilumbóta–20
4 Greiningogmat;styrkleikarogtækifæritilumbótaÞegarbúiðeraðaflagagnaernæstaskrefaðgreinagögninogleggjaáþaumat.Niðurstöðureruþáteknarsamanfyrirhvertviðfangsefni.Stundumergagnaumviðfangsefniðaflaðmeðeinniaðferðenoftastþarfaðtakasamanólíkgögnfyrirhvertviðfangsefni.Öllgögnþurfaaðliggjafyriráðurenendanlegtmatferfram.Dæmiumslíkgögneru:
• Niðurstöðurprófaeðaannarsnámsmats,framfarirnemenda.• Yfirlityfirástundun/mætingar.• Tölurumbrotthvarf.• Tölurumútskriftarhlutfall.• Niðurstöðurkannana.• Gátlistarogsamantektáþeim.• Skráningarýmiskonareðasamantektskráninga,t.d.úrrýnihópumogviðtölum.
Matiðsjálftferþannigframaðmatsteymiog/eðaönnurteymiferyfiröllgögnumhvertviðfangsefni,ræðirniðurstöðurnarogberasamanviðviðmiðinogályktarútfráþvíumgæðiogárangur.Matiðerákveðinndómurumstöðumálaogeríeðlisínuhuglægt.Samræðaníhópnum/hópunumermikilvægtilaðkomastaðniðurstöðuþarsemopinskáumræða,sembyggðerátraustumgögnum,eykurlíkurnaráaðniðurstöðurmatsinsséuáreiðanlegar.Mikilvægteraðskrániðurstöðurgreiningarogmatsfyrirhvertviðfangsefniogáhverjuhúnbyggist.Effarinersúleiðaðmetaeftirgæðalýsingumíorðumogvísbendingarmeðþeim,líktogrættvarumíviðmiðakaflanumhéráundan,erhverrivísbendingugefineinkunnáfyrirframákveðnumkvarða.SkólarveljasinnkvarðaenhérerdæmiumkvarðasemfinnamáíYtramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskóla(Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,2016):A Mjöggottverklagsemsamræmistfyllilegakröfumlaga,reglugerðaog
aðalnámskrár.B Gottverklag,flestirþættirísamræmiviðlög,reglugerðirogaðalnámskrá.C Uppfyllirlágmarksviðmiðumverklagenmargirþættirþarfnastúrbóta.D Óviðunandiverklag,þarfnastgagngerrarendurskoðunar.EfþessikvarðiernotaðurþágætuallarvísbendingarsemfáeinkunninaAtalisttilstyrkleikaenCogDþarfnastumbóta.
Framsetningniðurstaðna–21
5 FramsetningniðurstaðnaÁherslaníinnramatierfyrstogfremstáskólaþróunogumbæturenekkiáskriffinnskuogskýrslugerð.Enguaðsíðurermikilvægtaðmatsteymitakihelstuniðurstöðurinnramatssamanárlegaogsetjiframístuttagreinargerð.Íhenniættueinungisaðkomaframniðurstöðurþeirrargreiningarogþessmatssemframhefurfariðinnanskólansogfjallaðerumíkafla4.Greinargerðuminnramatgeturveriðsettframámismunandihátt.Hérerdæmiumuppsetninguágreinargerðmeðhelstuþáttumsemframþurfaaðkoma:12Kafli Lýsing
Inngangur Gotteraðsegjastuttlegafráskólanum,svosemfjöldanemenda,samsetninguþeirraoghelstusérkennumskólans.Sérstaklegaskalfjallaumþáþættisemáhrifgætuhaftániðurstöðurmatsins. Allarupplýsingarumvinnubrögðíinnramati,matskerfiskólansogmatsáætlanireigaaðveraískólanámskráogstarfsáætlun.Hérernógaðvísatilþessaraupplýsingaenefbrugðiðhefurveriðútafmatsáætlunumermikilvægtaðútskýraþað.
Niðurstöður Íniðurstöðukaflaerfjallaðumhelstuniðurstöðurinnramatsinsútfrámarkmiðumskólans,þaðeraðsegjahverniggengiðhefuraðnáþeimfram.Gotteraðleggjasérstakaáhersluáaðfjallaumþáþættisemteljasttilstyrkleikaogtækifæratilumbóta.Alltafþarfaðgætaþessaðbirtaekkiviðkvæmareðapersónugreinanlegarupplýsingar.
Samantekt Ílokinergotteraðtakasamanstyrkleikaogtækifæratilumbótaípunktaformiogvísaíumbótaáætlun.
Gotteraðhafaíhugaviðskrifinaðgreinargerðinerskrifuðfyrirstarfsfólk,nemendur,foreldra,skólanefndogfræðsluyfirvöldogallaþásemhagsmunaeigaaðgætaoghúnþarfaðveraskýr,hnitmiðuðogstutt.Greinargerðinaþarfaðbirtaopinberlega,tildæmisáheimasíðuskóla,þannigaðallirhagsmunaaðilarhafiaðgangaðhenni.Öllgögnsemverðatilíinnramatierugeymdískólanumáviðeigandiháttþarsemfariðereftirlögumogreglumumvarðveislugagna.Skólargetabirthráarniðurstöðurspurningakannanaíheildsinniáheimasíðuenalltafþarfaðgætavelaðþvíaðbirtaekkipersónugreinanlegarupplýsingar.
12ByggtáInspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)ogSigurlínaDavíðsdóttiro.fl.,(2011)
Umbótaáætlun–22
6 UmbótaáætlunEittmikilvægastaskrefiðíinnramatieruumbæturnar,aðöllsúvinnasemlögðhefurveriðímatiðskiliraunverulegumumbótumsemhagsmunaaðilarþekki,finnioggetibentá.Geraþarfáætlunumumbæturfyrirþáþættisemskilgreindirerusemtækifæritilumbótaogmikilvægteraðsamhliðaþvífariframsamræðahelstuhagsmunaaðilaumþessaþætti,ástæðurþeirraoghvernighægteraðgerabetur.Eftirfarandiþættirþurfaaðkomaframíumbótaáætlun:
• Umbótaþáttur.• Markmiðmeðumbótum.• Aðgerðirtilumbóta.• Tímaáætlun.• Ábyrgðaraðili/ar.• Endurmat,hvenæroghvernig.• Viðmið.
Íumbótaáætlunþarfaðtilgreinahvaðaaðgerðaáaðgrípatilfyrirhvernumbótaþáttoghvertmarkmiðiðermeðumbótunum.Ákveðaþarftímasetninguumbótannaoghvererábyrgurfyrirframkvæmdinni.Einnigþarfaðsetjaframviðmiðumárangurafumbótunum.Aðsíðustuþarfaðhugaaðmatiáþvíhvernigtiltókstmeðumbæturnarogbætaþvíinnímatsáætlun,tildæmisfyrirnæstaskólaár,efviðá.Efumbótaþættirerumargirermikilvægtaðforgangsraðaþeimísamráðiviðskólasamfélagið.Starfsþróunkennaraerofthlutiafumbótumogþvíþarfaðgætaaðsamræmiámilliumbótaáætlunarogstarfsþróunaráætlunar.Umbótaáætlunþarfaðbirtaopinberlegaásamtgreinargerðuminnramat.Dæmiumumbótaáætlunmáfinnaíviðauka6.
Þróuninnramats–23
7 Þróuninnramats Þaðtekurtímaaðþróainnramatogíraunermatiðsífelltíþróun.Héraðneðanmásjávísbendingarumhverniginnramatskólageturþróast.13Innramatbyrjaroftsemkrafaaðofanenverðursameiginlegtverkefniskólasamfélagsinsþarsemunniðeraðþróunstarfsins.Fyrstuskrefíinnramati Innramatíþróun Velþróaðinnramat
• Litiðeráinnramatsemaukaverkefnisemkemurofanfrá.
• Ábyrgðáhöndumeinseðafárraaðila,venjulegastjórnanda.
• Matiðertilviljanakennt.• Matiðbyggirágögnum
úrytrikönnunumánaðlögunar.
• Gagnaöflunereinhæf.• Gögneruekkigreind
nægjanlega.• Niðurstöðuraðlitluleyti
nýttartilumbóta.
• Skilningurámikilvægiinnramats.
• Innramatiðerskipulagtmeðáætlunumaðhluta.
• Innramatiðtengistmarkmiðumskólansenmarkmiðekkimarkvisstmetin.
• Matsteymiskipaðfulltrúumstjórnendaogkennara.
• Gagnaöflunnokkuðfjölbreyttenytrikannanirhafaekkiveriðaðlagaðar.
• Gagnaaflaðfráöllumhagsmunahópum.
• Megináherslaáframkvæmdmatsins.
• Greiningstyrkleikaogtækifæratilumbótaaðhluta.
• Áherslaámatánámiogkennsluekkimikil.
• Niðurstöðurnotaðartilumbótaaðhluta.
• Niðurstöðurogáætlanirbirtaraðhluta.
• Skýrsameiginlegsýnáinnramatogtilgangiþess.
• Matiðervelskipulagtogfylgirskráðuferliogáætlunum.
• Metiðerútfrámarkmiðumskólansogmatiðnærtilallrahelstuþáttastarfsins.
• Metiðútfráviðmiðumumgæðiogárangur.
• Matsteymi/matshópar,allirhagsmunahóparkomaaðmatinu.
• Áherslaerámatánámiogkennslumeðígrundunogsamræðum.
• Fjölbreyttgagnaöflun.• Gagnaeraflaðfráöllum
hagsmunahópum.• Niðurstöðureru
markvisstgreindarístyrkleikaogþættisemþarfnastumbótameðsamræðu.
• Niðurstöðurnotaðartilumbótaogviðstefnumótun.
• Umbótumfylgteftirmeðendurmati.
• Niðurstöðurogáætlaniropinberar.
• Matsaðferðirísífelldriþróun.
13ByggtáMennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2011)ogEducationReviewOffice,(2014)
Lokaorð–24
8 Lokaorð Hérhefurveriðfjallaðuminnramatframhaldsskóla,tilgangþessogframkvæmd.Innramatáaðveraísífelldriþróunrétteinsogskólastarfiðsjálftogþvíættuskólaraðveraóhræddirviðaðprófasigáframímatinuogfinnasínaleið.Mikilvægteraðtakaeittskrefíeinuogætlasérekkiumof.Umbæturnaríkjölfarmatsinseruumbunþeirrarvinnusemlögðerímatiðenjafnframtskiptirferliðmáli,samræðurnarogígrundunin,þaðeflirfagmennsku.Þaðermikilvægtaðíslenskirskólarogfagfólkiðsemþarstarfarsegisínaeiginsögu.
Heimildirogönnurritsembyggtvará–25
9 HeimildirogönnurritsembyggtvaráAnnaKristínSigurðardóttir.(2013).Skólisemlærdómssamfélag.ÍRúnarSigþórsson,Rósa
EggertsdóttirogGuðmundurHeiðarFrímannsson(ritstj.),Fagmennskaískólastarfi:SkrifaðtilheiðursTraustaÞorsteinssyni.Reykjavík:HáskólinnáAkureyriogHólaútgáfan.
BjörkÓlafsdóttir.(2011).Innramatgrunnskóla:Leiðbeiningarogviðmiðfyrirsveitarfélögí
tengslumviðinnramatgrunnskóla.Reykjavík:Sambandíslenskrasveitarfélaga.Sóttafhttp://www.samband.is/media/mat-og-rannsoknir-a-skolastarfi/Leidbeiningar-og-vidmid-fyrir-eftirlit-med-innra-mati-lokaskjal.pdf
Chapman,C.ogSammons,P.(2013).Schoolself-evaluationforschoolimprovement:What
worksandwhy?Reading:CfBT.Sóttafhttp://files.eric.ed.gov/fulltext/ED546801.pdfEducationReviewOffice.(2014).Frameworkforschoolreviews.Sóttaf
http://www.ero.govt.nz/assets/Uploads/Framework-for-School-Reviews-2014.1.pdfEducationScotland.(2015).Howgoodisourschool.4thedition.Livingston:Education
Scotland.Sóttafhttp://www.educationscotland.gov.uk/Images/HGIOS4August2016_tcm4-870533.pdf
GuðbjörgPálsdóttirogGuðnýHelgaGunnarsdóttir.(2012).Námssamfélagíkennaranámi.
Rannsóknarkennslustund.Netla.Veftímaritumuppeldiogmenntun.Sóttafhttp://netla.hi.is/greinar/2012/ryn/014.pdf
HafþórGuðjónsson.(2011).Kennarinnsemrannsakandi.RáðstefnuritNetlu-Menntakvika
2011.Sóttafhttp://netla.hi.is/menntakvika2011/011.pdfIngvarSigurgeirsson.(2013).Litrófkennsluaðferðanna:Handbókfyrirkennaraog
kennaraefni.Reykjavík:Iðnú.InspectorateDepartmentofEducationandSkills.(2012).SchoolSelf-Evaluation.Guidelines
forPost-PrimarySchools.InspectorateGuidelinesforSchools.Sóttafhttp://schoolself-evaluation.ie/post-primary/
Lögumframhaldsskólanr.92/2008.MacBeath,J.(1999).Shoolsmustspeakforthemselves:Thecaseforschoolself-evaluation.
London:Routledge.MacBeath,J.(2012).TheFutureoftheTeachingProfession.Cambridge:Education
InternationalResearchInstitude,UniversityofCambridge,LeadershipforLearning,TheCambridgeNetwork.Sóttafhttp://download.ei-ie.org/Docs/WebDepot/TheFutureoftheTeachingprofession.pdf
Heimildirogönnurritsembyggtvará–26
Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti.(2011).Aðalnámskráframhaldsskóla.2011.Sóttaf
https://www.menntamalaraduneyti.is/utgefid-efni/namskrar/adalnamskra-framhaldsskola/
Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti.(2016).Ytramatáframhaldsskóla:Viðmiðog
leiðbeiningarfyrirskóla.Reykjavík:Höfundar.Sóttafhttp://brunnur.stjr.is/mrn/utgafuskra/utgafa.nsf/RSSPage.xsp?documentId=4BB8B4EFA14D296D0025803D0050B705&action=openDocument
OECD.(2013).SynergiesforBetterLearning:AnInternationalPerspectiveonEvaluationand
AssessmentParis:OECDPublishing.Sóttafhttp://www.oecd-ilibrary.org/education/synergies-for-better-learning-an-international-perspective-on-evaluation-and-assessment_9789264190658-en
Reglugerðummatogeftirlitíframhaldsskólumnr.700/2010.SigurlínaDavíðsdóttir.(2008).Matáskólastarfi.Handbókummatsfræði.Reykjavík:
BókaútgáfanHólar.SigurlínaDavíðsdóttir,AuðurPálsdóttir,BjörkÓlafsdóttir,HalldóraPétursdóttir,HelgaDís
Sigurðardóttir,ÓlafurH.JóhannssonogSigríðurSigurðardóttir.(2011).Leiðbeiningaruminnramatskóla.Reykjavík:Íslenskamatsfræðifélagið.Sóttafhttp://eval.is/wp-content/uploads/2011/08/Lei%C3%B0beiningar-um-innra-mat-uppsett-loka%C3%BAtg%C3%A1fa.pdf
ÞorlákurKarlsson.(2003).Spurningakannanir:uppbygging,orðalagoghættur.ÍSigríðurHalldórsdóttirogKristjánKristjánsson(ritstj.),Handbókíaðferðafræðiogrannsóknumíheilbrigðisvísindum(bls.331-356).Akureyri:HáskólinnáAkureyri.
Viðaukar–27
10 ViðaukarViðauki1-Dæmiumlýsinguámatskerfiískólanámskrámeðlangtímaáætluníinnramati Matseymi
Innramatiskólanserstjórnaðafmatsteymiísamráðiviðskólameistara.Íþvísitjaskólastjórnandi,einnfulltrúikennaraúröllumdeildum,fulltrúistarfsmanna,tveirfulltrúarnemendaogfulltrúiforeldra.Hvertmatsteymisiturítvöárogfulltrúaríteyminuskiptameðsérverkum.Matsteymistjórnarmatinu,gerirmatsáætlanir,greinargerðirogumbótaáætlanirogsérumaðkynnaogvirkjaaðrahópameðsérímatinu.
Metiðerútfrámarkmiðumskólans.Skólasamfélagiðhefurunniðviðmiðumgæðiumstjórnunogskipulag,kennsluognámsframboð,samskiptioglíðan,húsnæðiogaðbúnaðoglykilárangurþarsemmeðalannarsvarstuðstviðYtramatáframhaldsskóla:Viðmiðogleiðbeiningarfyrirskóla(Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,2016).Þessiviðmiðerunotuðímatinuenönnurviðmið,t.d.tölulegviðmiðumárangurogumniðurstöðurkannana,eruákveðináfundummatsteymis.Langtímaáætlunuminnramat
Viðfangsefni 2016-17 2017-18 2018-19 2019-20
Kennslaognámsframboð:
Námogkennsla x x x x
Kennsluaðstæðurogstuðningurviðnemendur
x x x x
Námsmat x x x xKennarar x x x xNámsgögn x x x x
Lykilárangur:
Námsárangur x x x x
Árangurígrunnþáttum x x x x
Langtímaárangur x
Stjórnunogskipulag:
Stefnaogáætlanir x x x x
Stjórnendur x x Skipulag,verkferlarogverklagsreglur
x x
Innramat x x
Skólabragur:
Skólabragur x x Samskiptiískólastofunni x x x xFélagslífnemenda x x Samskiptiviðforeldra/forráðamenn
x x x x
Samskiptiviðönnurskólastigogatvinnulíf
x x
Húsnæði,búnaðurogmötuneyti:
Viðaukar–28
Öryggis-oghreinlætiskröfur
x x x x
Mötuneyti x x Námsogkennslurými x x x xBúnaðurtilnámsogkennslu
x x x x
Vinnuaðstaðakennara x x Félagsaðstaðanemenda x x
Gagnaöflun
Greiningáárangriogöðrumfyrirliggjandigögnum:
• Árlegafariðyfirgátlistam.a.umskólanámskrá,húsnæðiogaðbúnað.• Upplýsingarumárangurogframfarirnemendaíöllumáföngumteknarúr
upplýsingakerfi.Samanburðurinnanogámilliáfanga,genginemenda.Greiningogsamræðaídeildum.
• Árangurígrunnþáttumtekinnúrupplýsingakerfi.Greiningogsamræðaídeildum.• Matsteymitekursamangögnumbrotthvarf,útskriftarhlutfalloglangtímaárangur.
Skoðanirogálithagsmunaaðila:
• Kennslukannanirtilnemendaeinusinniáárifyrirhvernáfanga.Spurterm.a.umnámogkennslu,námsaðstæðurogstuðningviðnemendur.
• Kannanirtilkennaraogstarfsmannaannaðhvertþarsemm.a.erspurtumkennslu,stjórnun,skólabragoghúsnæðiogaðbúnað.
• Kaffihúsafundirannaðhvertármeðforeldrumþarsemýmisviðfangsefniinnramatserurædd.
• Könnuntilúrtaksnemendaannaðhvertárþarsemm.a.erspurtumlíðanogskólabrag,stjórnun,félagslífoghúsnæðiogaðbúnað.
• Könnunþriðjahvertártilfyrrverandinemendaþarsemspurterumstöðuþeirraogafdrif.
• Rýnihópar/umræðufundireftirþörfum.Vettvangsathuganir:
• Námogkennsla;kennsluhættirogfagmennska.Eittviðfangsefniáskólaárihjáöllumkennurum;fjölbreyttgagnaöflunákveðinafkennurumísamráðiviðmatsteymi,t.d.rannsóknáeiginstarfi,vettvangsathuganirogmarkvissarsamræðurviðnemendurogaðrakennara.Greiningogmatferframísamræðumádeildumogfundum.
• Stjórnendurfylgjastreglulegameðnámiogkennsluútfráviðfangsefnuminnramats.
Viðaukar–29
Gögnerugreindáföstumfundum,fundummatsteymisogárlegummatsfundum.Þegargögnerugreindereftirfarandikvarðinotaður.AllirþættirsemfáeinkunninaCogDfaraíumbótaáætlun.Umbótumerforgangsraðaðáfundunum.A Mjöggottverklagsamræmistfyllilegakröfumlaga,reglugerðaogaðalnámskrár.B Gottverklag,flestirþættirísamræmiviðlög,reglugerðirogaðalnámskrá.C Uppfyllirlágmarksviðmiðumverklagenmargirþættirþarfnastúrbóta.D Óviðunandiverklag,þarfnastgagngerrarendurskoðunar.
Nánarilýsinguámatinumáfinnaímatsáætlunumfyrirhvertskólaár.Matsáætlanir,árlegagreinargerðogumbótaáætlunmáfinnaáheimasíðuskólansundirhlekknuminnramat.
Viðaukar–30
Viðauki2-Dæmiummatsáætlunfyrirhvertskólaár
Viðfangsefni Markmið Viðmið Gagnaöflun Tímarammi Ábyrgðaraðilar
Viðaukar–31
Viðauki3-DæmiumgátlistaDæmiumgátlistafyrirmatáskólanámskráSkólimeturinnihaldskólanámskráárlegaeftirgátlista.Eftirfarandigátlistierunninnuppúrlistasembirtistíaðalnámskráframhaldsskólaáblaðsíðu62ogerþvíekkitæmandi.
Gátlisti:Innihaldskólanámskrár14 Já Nei Athugasemdir
Sérstaðaskólans,sérstakaráherslurístarfi
Stefnaskólaogframtíðarsýn
Markmiðskóla
Umgjörðogskipulagkennslu,t.d.hvaðvarðarstaðnám,dreifnámogfjarnám
Fyrirkomulaginnritunar
Þjónustaviðnemendur;aðbúnaðurogaðstaða
Lýsingákerfisbundnuinnramati,langtímaáætluníinnramati
Matsáætlunfyrirskólaárið
Stefnaíforvörnumogheilsusamlegumlífsháttum
Umhverfisstefna
Jafnréttisstefna
Móttökuáætlun
Áætlunumeinelti
Áfallaáætlun
Rýmingaráætlun
Viðbrögðviðvá
14Mennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2011)
Viðaukar–32
Reglurumumgengniogsamskipti
Verklagsreglurummeðferðogúrlausnmála
Viðurlögviðbrotumáskólareglum
Siðareglurkennara
Samskiptiviðforeldra/forráðamennnemendaundirlögaldri
Annaðsamstarf,s.s.viðgrunnskóla,viðaðraskóla,fyrirtækiognærsamfélag
Áherslurogleiðirtilaðstuðlaaðgóðumskólabrag,t.d.útfrágrunnþáttummenntunar
Félagsstarfnemenda
Námsframboð;námsbrautalýsingarogáfangalýsingar
Árlegstarfsáætlun;starfstími,mikilvægardagsetningar,starfsfólk,skólaráð,skólanefnd,foreldraráðognemendaráð
Viðaukar–33
DæmiumgátlistafyrirmatánámiogkennsluÍskólahafakennararogstjórnendursettsérviðmiðumgóðakennslustundísamræmiviðgildiogstefnuskólans.Ákveðiðeraðmetagæðikennslustundameðjafningjamatiþarsemkennararparasigsaman.Metiðereftireftirfarandigátlistasemunninnvarútfráviðmiðunum.Eftirmatiðhittastpörinogræðastundinaþarsemþessergættaðjafnvægiríkiámillistyrkleikaogtækifæratilumbóta.Þegaröllpörinhafalokiðsínumatifundakennararáhverjustigiþarsemhelstustyrkleikarogtækifæritilumbótaerutekinsamanfyrirdeildinaogafhentmatsteymisemvinnurúrniðurstöðunumfyrirskólanníheild.Þessergættaðengarpersónugreinanlegarupplýsingarkomifram.Skólastjórnendurgetaeinnigfylgstmeðnámiogkennsluútfrágátlistasemþessum.
Gátlistiviðmatánámiogkennslu15
Bekkur/hópur: Fjöldinemenda: Dagssetning: Kennari:
Áfangi/námsgrein: Tími: Tímiávettvangi: Matsaðili:
Þættirtilaðskoða AthugasemdirSkipulagogundirbúningur:
• Viðeigandinámsgögnerutilstaðaríupphafitímans
• Skólastofan/námsumhverfiðervelskipulagt
Kennsluaðferðir:• Markmiðkennslustundarinnarogviðmið
umárangurerusettframogkynntnemendum.
• Kennslustundinerveluppbyggð(kveikja/tengingviðfyrranám,vinnanemenda,samantektílokin).
• Tíminnervelnýttur.• Fjölbreyttarkennsluaðferðirerunotaðar:
o Útlistunarkennsla.o Þulunámogþjálfunaræfingar.o Verklegaræfingar.o Umræðu-ogspurnaraðferðir.o Innlifunaraðferðirogtjáning.o Þrautalausnir.o Leitaraðferðir.o Hópvinnubrögð.o Sjálfstæð,skapandiverkefni.o ____________________o ____________________
• Viðeigandinámsgögnerutilstaðarognotuð
eftirþvísemviðá,þarmeðtaliðtölvur.• Komiðertilmótsviðmismunandiþarfirog
getunemendameðnámsaðlögun.
15ByggtááóútgefnummatsblöðumsemnotuðeruviðytramatgrunnskólaogfylgjaViðmiðumumgæðifyrirytramatgrunnskólaogInspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012).ListiyfirkennsluaðferðirerúrLitrófkennsluaðferðanna:HandbókfyrirkennaraogkennaraefnieftirIngvarSigurgeirsson,(2013)
Viðaukar–34
• Kennarispyrskýrramarkvissraspurninga
semleiðanemenduráfram.• Nemendurfáuppbyggjandiendurgjöfsem
leiðirtilframfara.Námogkennslaeruaðlöguðíljósiendurgjafarinnar.
Samskiptiogsamstarf:• Samskiptikennaraognemendaog
nemendaámillieinkennastafvirðingu.• Nemendurfáverðskuldaðhrós.• Kennarisýnirmiklarenraunhæfar
væntingartilnemenda.• Nemendureruhvattirtilaðspyrjaogtaka
þáttogframlagiþeirraerveltekið.
Þátttakanemenda:• Nemendurvinnavel.• Nemendursýnanáminuáhuga.• Allirnemendurtakavirkanþátt.• Nemendurfáviðfangsefniviðhæfi.
Námsmat:• Námsmaterfjölbreytt:
o Leiðsagnarmat.o Sjálfsmatnemenda.o Jafningjamat.o ____________________o ____________________
Lykilatriðirædd:
Undirritað(kennari) Undirritað(matsaðili)
Viðaukar–35
Gátlistiviðmatánámiogkennslu
Bekkur/hópur: Fjöldinemenda: Dagsetning: Kennari:
Áfangi/námsgrein: Tími: Tímiávettvangi: Matsaðili:
Þættirtilaðskoða Athugasemdir
Lykilatriðirædd:Undirritað(kennari) Undirritað(matsaðili)
Viðaukar–36
Viðauki4-DæmiumspurningalistaDæmiumspurningalistatilnemendaKennarimeturnámogkennsluíáfangaþarsemhlutiafgagnaöflunereftirfarandispurningalistitilnemenda.Nemendurerumeðvitaðirumtilganggagnaöflunarinnar.
Spurningalistitilnemenda16
Vinsamlegasvaraðueftirfarandispurningum:Áfangi:
Vinsamlegamerktuviðhversusammála/ósammálaþúerteftirfarandifullyrðingum: Sammála Frekar
sammálaFrekar
ósammálaÓsammála
Tímarniríáfanganumeruáhugaverðir
Tímarniríáfanganumeruvelskipulagðir
Égnýtikennslutímannvelíþessumáfanga
Kennarinnútskýrirnámsefniðvelítímum
Kennarinnhveturmigtilaðgeramittbestaíáfanganum
Égtekvirkanþáttíkennslustundumíþessumáfanga
Góðurvinnuandierítímumíþessumáfanga
Kennarinnhlustaráspurningarnemendaogbregstviðþeim
Égfætækifæritilaðvinnameðöðrumnemendumíþessumáfanga
Kennarinnhveturnemenduríþessumáfangatilaðhugsaágagnrýninnhátt
Kennarinnhveturnemenduríþessumáfangatilaðtjásigogkomasjónarmiðumsínumáframfæri
Kennarinnhveturnemendurtilsjálfstæðravinnubragða
Kennarinnbeitirfjölbreyttumkennsluaðferðumítímum
Égfæleiðbeinandimatumstöðumínaíþessumáfanga
Kennarinnbendirméráhvernigéggetbættmigíáfanganum
Mérgengurvelíþessumáfanga
Égberábyrgðáeiginlærdómiíþessumáfanga
16ByggtáInspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)ogMennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2016)
Viðaukar–37
Vinsamlegasvaraðueftirfarandispurningum:Hvaðlíkarþérbestíáfanganumogafhverju?
Hvaðþarfaðbætaogafhverju?
Hvaðererfiðastnámslegaíþessumáfanga?
Annaðsemþúviltkomaáframfæri?
Viðaukar–38
Viðauki5-Dæmiumviðtalsramma Dæmiumviðtalsrammafyrirrýnihópkennara
Rýnihópurkennaraumnámogkennslu17
Dagsetning: Stjórnandi:
Þátttakendur:
Efnisþáttur: Lykilspurningar: Helstuniðurstöður: • Hverjirerustyrkleikarokkar
íkennsluþessaefnisþáttar?• Hvereruhelstutækifæritilumbóta?
• Hverniggetumviðbættkennsluíþessumþætti?
• Hverjirerustyrkleikarokkaríkennsluþessaefnisþáttar?
• Hvereruhelstutækifæritilumbóta?
• Hverniggetumviðbættkennsluíþessumþætti?
• Hverjirerustyrkleikarokkaríkennsluþessaefnisþáttar?
• Hvereruhelstutækifæritilumbóta?
• Hverniggetumviðbættkennsluíþessumþætti?
17ByggtáInspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)
Viðaukar–39
DæmiumviðtalsrammafyrireinstaklingsviðtalSkólihefurgrunnþættimenntunaraðleiðarljósiístarfinu.Eittafviðfangsefnuminnramatsskólanseittskólaáriðeraðmetahverniggenguraðvinnaaðþvímarkmiðiaðeflalæsi,tjáninguogsamskiptiáíslenskuogöðrumtungumálum.Gagnaermeðalannarsaflaðístarfsmannaviðtölumaðhöfðusamráðiviðallahagsmunaaðila.Kennararfáviðtalsrammannmeðgóðumfyrirvara.
Einstaklingsviðtalviðkennara18
Kennari: Spyrill:
Áfangi: Dagsetning:
Hverjireruhelstustyrkleikarskólansvarðandikennsluálæsi,tjáninguogsamskiptumáíslensku/öðrutungumáli?
Helstuáhyggjuefnivarðandisömuþætti?
Hverniggenguraðeflalæsihjáþeimnemendumsemþurfasérstakaaðstoð?Hvernigværihægtaðeflalæsiþessaranemendaennfrekar?
Hvernigvinnurþúaðþvíaðeflamunnlegatjáningunemendaíkennslunni?Hvernigværihægtaðeflamunnlegatjáninguennfrekar?
Hvernigvinnurþúaðþjálfunritunaríþinnikennslu?Værihægtaðeflaritunennfrekar?
18ByggtáInspectorateDepartmentofEducationandSkills,(2012)ogMennta-ogmenningarmálaráðuneyti,(2011)
Viðaukar–40
Hvernigvinnurþúmeðþjálfunsamskiptaíþinnikennslu?Værihægtaðeflasamskiptiennfrekar?
Viðaukar–41
Viðauki6-Dæmiumrammafyrirumbótaáætlun
Umbótaþættir Markmiðmeðumbótum
Aðgerðirtilumbóta Tímaáætlun Ábyrgðaraðili/ar Endurmat;
hvenær,hvernigViðmiðumárangur