LEARNING LEAN MANUFACTURING SYSTEM FOR ... - Thai E …

544

วารสารการเงน การลงทน การตลาด และการบรหารธรกจ ปท 4 ฉบบท 1 (มกราคม – มนาคม 2557)

การเรยนรระบบการผลตแบบลนของพนกงานฝายผลตทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต ในอตสาหกรรมเครองปรบอากาศ กรณศกษา : บรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย)

จ ากด LEARNING LEAN MANUFACTURING SYSTEM FOR PRODUCTION

AFFECTING TO PRODUCTIVITY IN AN AIR CONDITIONING INDUSTRY A CASE STUDY : DAIKIN INDUSTRIES (THAILAND) LTD

กฤษฎา ปาลกะวงศ 1 ดร.ณกมล จนทรสม 2 ----------------------------------------------------------

บทคดยอ วตถประสงคของการศกษาคนควาอสระ เพอศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบ

ลนในดานองคการ ดานบคคล และดานความรและเทคโนโลย ทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต กลมตวอยางทใชในการวจย คอ พนกงานฝายผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ในระดบหวหนาทงหมด จ านวน 352 คน เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต สถตทใช ไดแก คารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวน ANOVA t-test, F-test และการทดสอบสมมตฐานโดยวธการทดสอบแบบการถดถอยเชงเสนแบบพหคณ ทระดบนยส าคญ 0.05

ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย อยในชวงอาย 36 – 40 ป จบการศกษาสงสดระดบ ม. 6 / ปวช. ต าแหนงงานอยในระดบหวหนากลม และอายงานของพนกงานสวนใหญอยในชวง 16 – 20 ป มความคดเหนเกยวกบการเพมผลตภาพการผลตในภาพรวมมคาเฉลย 8.39 ซงการเรยนรระบบการผลตแบบลนทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต ประกอบดวย 4 ปจจย คอ 1) ปจจยสวนบคคล ไดแก ระดบการศกษา และต าแหนงงาน มผลตอการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 2) ปจจยองคการ ไดแก ดานวสยทศน ดานวฒนธรรม และดานโครงสราง มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 3) ปจจยบคคล ไดแก ดานผจดการและผน า และดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และ 4) ปจจยความรและเทคโนโลย ไดแก ดานการแสวงหาและสรางความร ดานการจดเกบและการท าเหมอง 1 นกศกษาปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรงสต 2 อาจารยทปรกษาวชาการศกษาคนควาอสระ มหาวทยาลยรงสต

545


ความร และดานการประยกตใชความร มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ค าส าคญ: การเรยนร การผลตแบบลน ผลตภาพ

ABSTRACT The purpose of this independent study were to study the learning lean

manufacturing system in term of Organizational, Individual and Knowledge & Technology affecting to productivity. The sample were 352 superiors of Daikin Industries (Thailand) Ltd. The questionnaire was used as research instrument and the data was analyzed by using statistical software packages. Statistics for data analysis were percentage, mean, standard deviation, ANOVA t-test, and F-test. Hypotheses testing was done through Multiple Linear Regression analysis at the 0.05 level of statistically significant.

The results showed that the majority are male, age range 36 - 40 years old, education level 6 degree / certificate-level, job position are leader, and service years in the range 16 - 20 years. The samples' opinion on increasing productivity in the overall averages 8.39. In this study, the learning lean manufacturing system affecting to productivity consists of four factors : 1) Personal factor such as education and job title 2) Organizational factor such as vision, culture, and structure 3) Individual factor such as manager and customers, partners, suppliers, and community and 4) Knowledge and technology factor such as creation, storage & data mining, and application. Among four factors correlated with increased productivity at the 0.05 level of statistically significant. KEYWORD: Learning, Lean Manufacturing System, Productivity บทน า

อตสาหกรรมการผลตเครองปรบอากาศ เปนอตสาหกรรมทก าลงเจรญเตบโต

เพมขนอยางตอเนอง ซงการผลตเครองปรบอากาศในประเทศไทยสวนใหญเปนการผลต

เพอการสงออกประมาณรอยละ 90 ของยอดการผลตเครองปรบอากาศท งหมด

ขณะเดยวกนอตสาหกรรมเครองปรบอากาศยงเปนปจจยส าคญตอการฟนตวของ GDP

ภาคอตสาหกรรมภายหลงเหตการณอทกภยในชวงปลายป 2554 เ นองจากเปน

อตสาหกรรมทฟนตวไดคอนขางรวดเรว โดยสะทอนการจากผลตเครองปรบอากาศทหด

546


ตวรอยละ 53.7 ตอป ในไตรมาส 4 ป พ.ศ. 2554 มาเปนขยายตวทรอยละ 12.5 ตอปในไตร

มาส 2 พ.ศ. 2555 ตามล าดบ (ส านกงานเศรษฐกจการคลง)

อยางไรกด อตสาหกรรมเครองปรบอากาศไทยก าลงเผชญภาวะการแขงขนใน

ตลาดโลกททวความรนแรงมากยง ขน โดยเฉพาะการเตบโตของอตสาหกรรม

เครองปรบอากาศจน ทสามารถเพมสวนแบงการสงออกในตลาดโลกอยางตอเนอง โดยม

สวนแบงตลาดกวา 1 ใน 4 ของตลาดเครองปรบอากาศโลก ซงสงผลกระทบตอผผลตไทย

คอนขางมาก แมไทยจะสามารถเพมสวนแบงตลาดโลกไดเพมขน แตกจดวาเปนอตราเพม

ทอยในระดบต า และปญหาเชงโครงสรางทางเศรษฐกจของสหรฐและสหภาพยโรปท

สงผลกระทบตอก าลงซอ การเพมกฎระเบยบขอบงคบของประเทศคคาตอผลตภณฑ

ตลอดจนอปสรรคภายในประเทศ อาท ปญหาการขาดแคลนแรงงานฝมอ และตนทนการ

ผลตทอาจจะเพมขนจากแนวโนมในการมปรบอตราภาษดานสงแวดลอม

ดงนน ผประกอบการเครองปรบอากาศในประเทศไทย จงจ าเปนทจะตองหาแนวทางการปรบตวและพฒนาเพอใหอตสาหกรรมเครองปรบอากาศมศกยภาพในการแขงขนตอไปได ดวยการใหความส าคญในการเพมผลตภาพ (Productivity) ไมวาจะเปนการจดการดานคณภาพ ดานตนทน ดานการสงมอบ ดานความปลอดภย การประยกตใชเทคโนโลยและนวตกรรม การเพมทกษะใหแรงงาน การค านงถงชมชนและสภาพแวดลอม เปนตน ซงแนวคดการผลตแบบประหยด หรอแนวคดแบบลน (Lean thinking) ทมจดก าเนดจากอตสาหกรรมยานยนต นบเปนหลกการหนงทผบรหารอตสาหกรรมในระดบโลกสวนใหญใหความสนใจเปนอยางมากในปจจบน

โตโยตา (Toyota) ไดคดคน “การผลตแบบลน” (Lean production) หรอเปนททราบกนทวไปในชอ “ระบบการผลตแบบโตโยตา” (Toyota Production System; TPS) ไดจดประกายใหเกดการเปลยนแปลงทวโลกในเกอบทกอตสาหกรรมใหใชปรชญาและวธการผลต และการจดการโซอปทานแบบโตโยตา (ไลเคอร, 2549 : 22-23) ซงเปนหลกการทมระบบแบบแผนในการระบและก าจดความสญเสย หรอสงทไมเพมคณคาภายในกระแสคณคาของกระบวนการ โดยอาศยการด าเนนตามจงหวะความตองการของลกคาดวยระบบดง ท าใหเกดสภาพการไหลอยางตอเนองราบเรยบ และท าการปรบปรงอยางตอเนองเพอสรางคณคาใหแกระบบอยเสมอ อยางไรกตามความส าเรจตอเนองของโตโยตา ในการน าเครองมอเหลานไปใชปฏบต เกดจากปรชญาทางธรกจทลกมากขน โดยม

547


พนฐานเกยวกบความเขาใจในตวบคลากร และความเขาใจตอการกระตนทรพยากรบคคล ความส าเรจทเกดขนนนเกยวพนอยางมากกบความสามารถในการพฒนาความเปนผน า การท างานเปนทม และวฒนธรรมองคกร เพอทจะวางแผนกลยทธ สรางความสมพนธกบผ จดสงวตถดบ (Suppliers) และด ารงความเปนองคกรแหงการเรยนร

บรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด เปนบรษทผลตเครองปรบอากาศ และคอมเพรสเซอร ทเปนฐานการผลตทส าคญทงในภมภาคเอเชยและระดบโลก ไดใหความส าคญตอการสรางความพงพอใจสงสดใหกบลกคา บนพนฐานความเชอมนของลกคาและพนกงาน ภายใตวสยทศน “ความสะดวกสบายของลกคา...คอพนฐานการสรางสรรคนวตกรรมของไดกน” ไดกนไมเคยหยดนงในการสรางสรรคคณภาพใหกบเครองปรบอากาศ สรางสรรคผลตภณฑทใชพลงงานไดอยางมประสทธภาพ ภายใตสภาพแวดลอมภายในโรงงานมบรรยากาศทด ปลอดภย เปนทพงพอใจกบพนกงานทกคน ไดกนกรป มระบบการผลตทเรยกวา “ระบบการผลตของไดกน” (Production of Daikin System; PDS) ซงบรษทฯไดน ามาเปนพนฐานในการท างานของทกคนในองคกร โดยระบบจะเนนการปรบปรงอยางตอเนอง (Kaizen) ใหพนกงานทท างานในพนทมสวนรวมในการเสนอความคดและพฒนาปรบปรง เพอก าจดความสญเปลาใหเปนศนย มความยดหยนทสามารถรองรบการเปลยนแปลงได มสายการผลตทหลากหลายรปแบบ ทงทเปนแบบสายพาน (Conveyer system) แบบเซลลการผลต (Cell system) และการผลตแบบผสมผสาน (Mix production) เพอสรางคณคาของผลตภณฑและตอบสนองความตองการของลกคา ซงกจกรรมดงกลาวคงไมสามารถท าไดเฉพาะแตในระดบผบรหาร หวหนางาน หรอคนกลมใดกลมหนงเทาน น ทกคนในองคกรตองเรยนรและปฏบตรวมกนไปในแนวทางเดยวกน โดยมจดมงหมายเดยวกน เพอใหเกดพลงการปรบปรงอยางตอเนอง ซงจะท าใหองคกรมศกยภาพทจะแขงขนในภาวะปจจบนได

548


วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาปจจยสวนบคคลของพนกงานฝายผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

2. เพอศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบลนดานองคการของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

3. เพอศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบลนดานบคคลของพนกงานฝายผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

4. เพอศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบลนดานความรและเทคโนโลยของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด สมมตฐานการวจย

1. ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมผลตอการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด แตกตางกน

2. การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานองคการมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

3. การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานบคคลมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

4. การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานความรและเทคโนโลยมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ขอบเขตการวจย

ขอบเขตดานเนอหา การศกษาเรอง การเรยนรระบบการผลตแบบลนของพนกงานฝายผลตทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต ศกษาเฉพาะในสวนทเปนปจจยสวนบคคลประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงาน อายงาน และเครองมอทใชในการเพมผลตภาพการผลต ปจจยการเรยนรดานองคการประกอบดวย วสยทศน วฒนธรรม กลยทธ และโครงสราง ปจจยการเรยนรดานบคคลประกอบดวย ผจดการและผน า พนกงาน ลกคา หนสวนซพพลายเออร และชมชน ปจจยการเรยนรดานความรและเทคโนโลยประกอบดวย การแสวงหาและสรางความร การจดเกบและการท าเหมองความร การถายโอนและเผยแพรความร การประยกตใชความร และเทคโนโลยในการจดการความร

ขอบเขตประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนพนกงานของฝายผลตในระดบหวหนาของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด จ านวนทงสน 352 คน

549


ขอบเขตระยะเวลา การวจยครงนส ารวจและเกบรวบรวมขอมลตงแตเดอน กนยายน ถงเดอน ตลาคม พ.ศ. 2556 กรอบแนวความคด ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ปจจยสวนบคคล - เพศ

- อาย

- ระดบการศกษา

- ต าแหนงงาน - อายงาน - เครองมอทใชในการเพมผลตภาพ

ปจจยการเรยนรดานองคการ - วสยทศน - วฒนธรรม - กลยทธ - โครงสราง

ปจจยการเรยนรดานบคคล - ผจดการและผน า - พนกงาน - ลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน

ปจจยการเรยนรดานความร

และเทคโนโลย - การแสวงหาและสรางความร - การจดเกบและการท าเหมองความร - การถายโอนและเผยแพรความร - การประยกตใชความร - เทคโนโลยในการจดการความร

การเพมผลตภาพการผลต

ดานคณภาพ ตนทน การสงมอบ ความปลอดภย ขวญและก าลงใจ สงแวดลอม และจรรยาบรรณ

550


ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ท าใหทราบถงลกษณะสวนบคคลและปจจยการเรยนรดานตางๆ ของระบบการ

ผลตแบบลนทมผลตอการเพมผลตภาพการผลตของบรษทฯ 2. เพอขอมลทไดจากการศกษาจะเปนแนวทางใหกบบรษทฯ น าไปวางแผนการ

พฒนาบคลากรเพอใหเกดการเรยนรระบบการผลตแบบลนอยางมประสทธภาพ และสามารถน าไปประยกตใชในการเพมผลตภาพการผลตไดอยางตอเนอง

3. เพอผ บรหารสามารถน าขอมลทไดจากการศกษา ไปเปนแนวทางในการวางแผนและปรบปรงวธการท างานใหมประสทธภาพยงขน เพอเพมผลตภาพการผลตตอไป การทบทวนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ในการศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบลนของพนกงานฝายผลตทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต ครอบคลมเนอหาส าคญตางๆ ดงน แนวคดองคการแหงการเรยนร

เซงเก (Senge, 1990, อางถงใน สกล บญสน, 2555) ไดอธบายวา องคกรแหงการเรยนร คอ สถานทซงทกคนสามารถขยายศกยภาพของตนเองไดอยางตอเนอง สามารถสรางผลงานตามทตงเปาหมายไว เปนทซงเกดรปแบบการคดใหมๆ หลากหลายมากมาย ทซงแตละคนมอสระทจะสรางแรงบนดาลใจ และเปนทซงทกคนตางเรยนรวธการเรยนรรวมกน

การวน (Garvin, 1993, อางถงใน สกล บญสน, 2555) ไดอธบายวา องคการแหงการเรยนร คอ องคการทมลกษณะในการสราง แสวงหา และถายโยงความร และมการเปลยนแปลงพฤตกรรมอนเปนผลมาจากความรใหม และการเขาใจในสงตางๆ อยางถองแท

มารควอรท (Marquardt, 1996, อางถงใน วรพงษ ไชยหงษ, 2555) ไดอธบายวา องคการแหงการเรยนร คอ องคการทมอ านาจแหงการเรยนร มวธการเรยนรทเปนพลวต มการจดการและใชความรเปนเครองมอไปสความส าเรจ ควบคกบการใชเทคโนโลยททนสมยในการเพมผลผลต

มารควอรท (2548 : 49-63) ไดอธบายวา ในการน าองคการเพอกาวสการเปนองคการแหงการเรยนร จะตองอาศยความเขาใจและความมงมนในการจดตวแบบขององคการเรยนรในเชงระบบ ซงประกอบดวยระบบยอยอย 5 องคประกอบ อนไดแก การเรยนร (Learning) องคการ (Organization) คน (People) ความร (Knowledge) และ

551


เทคโนโลย (Technology) ใหเปนตวขบเคลอนและพฒนาองคการ เพราะการเรยนรประเภทนไมสามารถจะเกดขนและคงอยไดหากปราศจากความเขาใจ การพฒนาระบบยอยทง 5 องคประกอบ ขององคการแหงการเรยนรใหมความสมพนธซงกนและกน แนวคดการผลตแบบลน

ค าวา “ลน” (Lean) แปลวา ผอมหรอบาง ในทนมความหมายในแงบวก ถาเปรยบกบคนกหมายถง คนทมรางกายสมสวนปราศจากชนไขมน แขงแรง วองไว กระฉบกระเฉง แตถาเปรยบกบองคการจะหมายถง องคการทด าเนนการโดยปราศจากความสญเสยในทกๆ กระบวนการ มความสามารถในการปรบตว ตอบสนองความตองการของตลาดไดทนทวงท และมประสทธภาพเหนอคแขงขน เราเรยกองคการทมลกษณะดงกลาววา “วสาหกจแบบลน” (Lean enterprise)

วอแมกและโจนส (Womack & Jones, 2003) ไดอธบายวา แนวคดการผลตแบบลน คอ วธชวยในการจดการใหท าไดมากขนดวยแรง อปกรณ เวลา และพนททนอยลง ขณะเดยวกนสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดมากขน

เกยรตขจร โฆมานะสน (2550) ไดอธบายวา แนวคดการผลตแบบลน คอ การด าเนนการขององคการทปราศจากความสญเปลาในทกๆ กระบวนการ ท าใหองคการสามารถปรบตวตอบสนองความตองการของตลาดไดทนทวงทและมประสทธภาพเหนอคแขง

วกพเดย (สารานกรมเสร, 2556) ไดใหค าจ ากดความของการผลตแบบลนไว คอ การใชหลกการชดหนงในการระบและก าจดความสญเปลา เพอสงมอบสนคาทลกคาตองการ และทนเวลา หรอกลาวอกนยหนง ลน คอ ปรชญาในการผลต ซงถอวาความสญเปลานน เปนตวท าใหเวลาทใชในการผลตยาวนานขน และควรมการน าเทคนคตางๆ มาใชในการก าจดความสญเปลาออกไป โดยมงเนนก าจดความสญเสย (Waste/Muda) ท ง 8 ประการ ทเกดขนในกระบวนการท างาน แนวคดผลตภาพการผลต

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต (Thailand Productivity Institute) ไดใหแนวคดและความหมาย การเพมผลผลต / ผลตภาพการผลต (Productivity) ไวคอ การปรบปรงประสทธภาพการผลตเพอใหผลผลตมปรมาณและ/หรอมลคาเพมสงขน โดยค านงถงการใชความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการปรบปรงคณภาพปจจยการผลต ไดแก วตถดบ อปกรณการผลต ตลอดจนบคลากรทมสวนรวมในการผลต

ผลตภาพการผลต (Productivity) หมายถง ขนาดของผลผลต (Output) ทผลตได จากการใสปจจยการผลต (Input) เขาไปในกระบวนการผลต ซงการวดผลตภาพการผลต

552


สามารถวดได 2 ลกษณะ คอ 1) การวดผลตภาพการผลตบางสวน (Partial productivity) และ 2) การวดผลตภาพการผลตรวม (Total Factor Productivity; TFP) (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต)

ผลตภาพการผลตบางสวน (Partial productivity) เปนการวดผลตภาพการผลตของการใชปจจยการผลตชนดใดชนดหนง โดยทใหปจจยอนๆ คงท ผลตภาพการผลตเปนการวดอตราสวนของผลผลตตอการใชปจจยการผลต ซงแสดงถง การใชปจจยการผลต (Input) 1 หนวย กอใหเกดผลผลต (Output) กหนวย ดงสมการ

ผลผลต

ปจจยการผลต=ผลตภาพการผลต

งานวจยทเกยวของ

ภาณพงศ สนทรไชยา (2554) ไดศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพของระบบการผลตแบบลน พบวา 1) ในภาพรวมระดบความคดเหนเกยวกบปจจยในการด าเนนงานของระบบการผลตแบบลน อยในระดบปานกลาง 2) ในภาพรวมระดบความคดเหนเกยวกบประสทธภาพของการน าระบบการผลตแบบลนมาใช อยในระดบมาก 3) ปจจยในการด าเนนงานของระบบการผลตแบบลน ดานการจดองคการ ดานความรและความสามารถของทมงาน ดานการสอสาร และดานการบรหาร มผลตอประสทธภาพของระบบการผลตแบบลน ยกเวน ดานความรวมมอของทมงาน

เกรยงศกด อนทาน (2553) ไดศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจในการกาวไปสการเปนองคการเรยนรของชางเทคนคในบรษทรโก (ประเทศไทย) จ ากด พบวา 1) ระดบความคดเหนตอปจจยทสงผลตอความส าเรจโดยภาพรวมอยในระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานรปแบบความคดของบคคลอยในระดบมาก สวนปจจยดานอนอยในระดบปานกลาง 2) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนตอปจจยทสงผลตอความส าเรจในการกาวไปสการเปนองคการเรยนร พบวา ชางเทคนคทมอายงานตางกนมความคดเหนตอปจจยทสงผลตอความส าเรจในการกาวไปสการเปนองคการเรยนรในภาพรวม และในดานความรความเชยวชาญแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ชางเทคนคทมต าแหนงงานตางกนมความคดเหนตอปจจยทสงผลตอความส าเรจในการกาวไปสการเปนองคการเรยนรในภาพรวม รายดานทกดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ยงยศ เอกภมมาศ (2551) ไดศกษาความคดเหนของพนกงานเกยวกบปจจยทเปนตวขดขวางการเพมผลผลตในโรงงานอตสาหกรรมการผลตรถยนตและชนสวนรถยนต ใน

553


สวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา พบวา 1) รายงานผลกระทบทเกดขนอนเนองมาจากปจจยทเปนตวขดขวางการเพมผลผลตทง 4 ดาน มากทสดคอ ท าใหผลผลตโดยรวมลดลง 2) ระดบความคดเหนของพนกงานในการใหความส าคญของปจจยทเปนตวขดขวางการเพมผลตทงภาพรวมและรายปจจยอยในระดบปานกลาง 3) พนกงานทม เพศ อาย ประสบการณการท างาน ระดบการศกษา การฝกอบรมเกยวกบการเพมผลผลต และขนาดองคกร ทแตกตางกน มความคดเหนในการใหความส าคญตอปจจยทเปนตวขดขวางการเพมผลผลต ในอตสาหกรรมผลตรถยนตและชนสวนรถยนต ในสวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

วชรพนธ ชางศร (2550) ไดศกษาปจจยทสงผลตอการเพมผลผลตในโรงงานอตสาหกรรมผลตเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส พบวา ปจจยดานบคคลเกยวกบผบรหารทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา การมสวนรวมในการก าหนดกจกรรมเพมผลผลต สงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานบคคลเกยวกบวศวกรหรอหวหนางาน พบวา การสอนงานพนกงานของวศวกรหรอหวหนางานสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานบคคลเกยวกบพนกงานทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา อายของพนกงานสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานเครองจกร วสด อปกรณ ทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา การน าเขาเครองจกรและเทคโนโลยทนสมยสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานวธการทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา การประชมปรกษาปญหาหรอวธปฏบตกอนการด าเนนงาน สงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานวตถดบทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา การควบคมการเบกจายวตถดบสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ปจจยดานเงนทนทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา การใหรางวลพนกงานทท างานส าเรจตามวตถประสงคสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด และปจจยดานสภาพแวดลอมทสงผลตอการเพมผลผลต พบวา ความสะอาดบรเวณพนทปฏบตงานแสงสวางสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด วธด าเนนการวจย

ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนพนกงานของฝายผลตในระดบหวหนาของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ทกคนจ านวนทงสน 352 คน ประกอบดวย หวหนากลม 180 คน หวหนางาน 78 คน ชางเทคนค 57 คน เจาหนาท 12 คน และหวหนาแผนก 25 คน โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ประเภทมาตราวดแบบประมาณคา (Rating Scale) เปนเครองมอทผวจยใชรวบรวมขอมลในการท าวจยครงน และน าขอมลมาวเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต

554


สถตทใชในการน าเสนอขอมล และวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานครงน ประกอบดวย การวเคราะหปจจยสวนบคคล โดยน าขอมลมาแจกแจงความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) และการวเคราะหความคดเหนของพนกงานฝายผลตเกยวกบการเรยนรการผลตแบบลน และความคดเหนเกยวกบการเพมผลตภาพการผลต โดยน าขอมลมารายงานคาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation; SD.) คาสงสด (Maximum) และคาต าสด (Minimum) สวนการวเคราะหเพอเปรยบเทยบปจจยสวนบคคลกบการเพมผลตภาพการผลต และ การวเคราะหเพอหาความสมพนธของการเรยนรระบบการผลตแบบลน ใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) และการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ตามล าดบ ผลการวเคราะหขอมล

1. ปจจยสวนบคคลของกลมประชากร พนกงานฝายผลตของบรษทฯ ทงหมด 352 คน เปนเพศชายจ านวน 230 คน เพศ

หญงจ านวน 122 คน คดเปนรอยละ 65.3 และ 34.7 ตามล าดบ สวนใหญอยในชวงอาย 36 – 40 ป จ านวน 150 คน คดเปนรอยละ 42.6 รองลงมาอยในชวงอาย 41 – 45 ป จ านวน 82 คน คดเปนรอยละ 23.3 จบการศกษาสงสดระดบ ม. 6 / ปวช. จ านวน 151 คน คดเปนรอยละ 42.9 และรองลงมาจบระดบปวส. จ านวน 85 คน คดเปนรอยละ 24.1 ต าแหนงงานสวนใหญอยในระดบหวหนากลม (Leader) จ านวน 180 คน คดเปนรอยละ 51.1 รองลงมาเปนระดบหวหนางาน (Foreman) จ านวน 78 คน คดเปนรอยละ 22.2 และอายงานของพนกงานสวนใหญอยในชวง 16 – 20 ป จ านวน 175 คน คดเปนรอยละ 49.7 รองลงมาอยในชวง 11 – 15 ป จ านวน 68 คน คดเปนรอยละ 19.3

พนกงานฝายผลตของบรษทฯ ทงหมด 352 คน ใชกจกรรม 5 ส. เปนเครองมอในการเพมผลตภาพมากทสด จ านวน 291 คน คดเปนรอยละ 82.7 รองลงมาเปนการลดความสญเปลา จ านวน 262 คน คดเปนรอยละ 74.4 และล าดบถดมาเปนกจกรรมไคเซน จ านวน 246 คน คดเปนรอยละ 69.9 สวนเครองมอทพนกงานเลอกใชในการเพมผลตภาพนอยทสดคอ แผนผงสายธารคณคา จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 3.1

2. ปจจยองคการ ดานวสยทศน กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการ

เรยนรขององคการดานวสยทศน โดยภาพรวมมคาเฉลย 8.35 โดยจะใหความส าคญกบการก าหนดทศทางและเปาหมายการผลตทชดเจนรวมกนมากทสด (คาเฉลย 8.57) รองลงมาเปนการมององคการส าหรบระบบการผลตในอนาคต (คาเฉลย 8.48)

555


ดานวฒนธรรม กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการเรยนรขององคการดานวฒนธรรม โดยภาพรวมมคาเฉลย 8.18 โดยจะใหความส าคญกบการสรางสภาพแวดลอมทกอใหเกดความรวมมอและบรรยากาศทดในการท างานมากทสด (คาเฉลย 8.28) รองลงมาเปนความรบผดชอบรวมกนในการเรยนรระบบการผลตแบบลน และ มค ามนสญญาตอการปรบปรงกระบวนการผลตอยางตอเนอง (คาเฉลย 8.22)

ดานโครงสราง กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการเรยนรขององคการดานโครงสราง โดยภาพรวมมคาเฉลย 8.02 โดยจะใหความส าคญกบการทแผนกตางๆ มความรวมมอกน ท างานเพอเปาหมายการผลตเดยวกนมากทสด (คาเฉลย 8.14) รองลงมาเปนล าดบขนของการบงคบบญชาคลองตวเหมาะสมกบการผลต (คาเฉลย 8.05)

ดานกลยทธ กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการเรยนรขององคการดานกลยทธ โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.99 โดยจะใหความส าคญกบการทผบรหารใหเวลาส าหรบการเรยนรระบบการผลตแบบลน และ มการสรางสภาพแวดลอม /สถานทท างาน เพอใหเออตอการเรยนรมากทสด (คาเฉลย 8.03) รองลงมาเปนการเรยนรระบบการผลตแบบลนจากการปฏบตงานจรง (คาเฉลย 8.02)

3. ปจจยบคคล ดานผจดการและผน า กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญ

กบการเรยนรของบคคลดานผจดการและผน า โดยภาพรวมมคาเฉลย 8.12 โดยจะใหความส าคญกบการทผน าสนบสนนความคดรเรมสรางสรรค นวตกรรม ของระบบการผลต และ ผน าสนบสนนโครงการปรบปรงระบบการผลตแบบลนมากทสด (คาเฉลย 8.24) รองลงมาเปนผน าประสานทมงานตางๆ ในระบบการผลตเขาดวยกน (คาเฉลย 8.17)

ดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการเรยนรของบคคลดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.94 โดยจะใหความส าคญกบการรบฟงความคดเหนของลกคาเพอใหเกดการพฒนาผลตภณฑมากทสด (คาเฉลย 8.18) รองลงมาเปนการใหความรเกยวกบผลตภณฑกบลกคา (คาเฉลย 8.13)

ดานพนกงาน กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบการเรยนรของบคคลดานพนกงาน โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.78 โดยจะใหความส าคญกบการเรยนรของทม ท าใหเกดการพฒนาการผลตของบรษทมากทสด (คาเฉลย 8.01) รองลงมาเปนพนกงานมสวนรวมในการปรบปรงกระบวนการผลตใหดขน (คาเฉลย 7.96)

556


4. ปจจยความรและเทคโนโลย ดานการประยกตใชความร กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ให

ความส าคญกบความรและเทคโนโลยดานการประยกตใชความร โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.87 โดยจะใหความส าคญกบการน าเทคโนโลยเขามาใชในการประยกตความรใหมากขนมากทสด (คาเฉลย 8.21) รองลงมาเปนพนกงานน าเครองมอในการผลตแบบลนตางๆ มาใชในการผลต (คาเฉลย 7.88)

ดานการแสวงหาและสรางความร กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบความรและเทคโนโลยดานการแสวงหาและสรางความร โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.86 โดยจะใหความส าคญกบการเกบรวบรวมความรดานการผลตแบบลนจากภายในองคการมากทสด (คาเฉลย 7.99) รองลงมาเปนการแกปญหาอยางเปนระบบดวยการวเคราะหหาสาเหตทแทจรง (คาเฉลย 7.95)

ดานการถายโอนและเผยแพรความร กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบความรและเทคโนโลยดานการถายโอนและเผยแพรความร โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.83 โดยจะใหความส าคญกบการถายโอนความรการผลตในรปแบบการท าคมอการปฏบตงานมากทสด (คาเฉลย 8.02) รองลงมาเปนการแลกเปลยนเรยนรตอกนกอใหเกดความรใหมๆ ขน (คาเฉลย 7.94)

ดานการจดเกบและการท าเหมองความร กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบความรและเทคโนโลยดานการจดเกบและการท าเหมองความร โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.80 โดยจะใหความส าคญกบการมโครงสรางในการจดเกบขอมลความรในการผลตอยางเปนระบบมากทสด (คาเฉลย 8.00) รองลงมาเปนการก าหนดประเภทของความรทตองจดเกบในระบบ (คาเฉลย 7.86)

ดานเทคโนโลยในการจดการความร กลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ใหความส าคญกบความรและเทคโนโลยดานเทคโนโลยในการจดการความร โดยภาพรวมมคาเฉลย 7.68 โดยจะใหความส าคญกบการททกคนสามารถเขาถงขอมลไดโดยผานทางอนทราเนต (Intranet) มากทสด (คาเฉลย 7.96) รองลงมาเปนมการสรางฐานขอมลแบบออนไลนททกๆ หนวยงานสามารถใชงานได (คาเฉลย 7.72)

5. การเพมผลตภาพการผลต ระดบความคดเหนของกลมประชากรพนกงานฝายผลตของบรษทฯ ให

ความส าคญกบการเพมผลตภาพการผลต โดยภาพรวมมคาเฉลย 8.39 โดยจะใหความส าคญการทบรษทด ารงไวซงจรรยาบรรณทมตอลกคา พนกงาน และสงคมมากทสด (คาเฉลย 8.62) รองลงมาเปนพนกงานมความปลอดภยในการปฏบตงานมากขน (คาเฉลย 8.61) และ

557


ล าดบถดมาเปนบรษทมการพฒนาและปรบปรงกระบวนการผลตอยางตอเนอง (คาเฉลย 8.51) สรปผลการวจย

สมมตฐานขอท 1 ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมผลตอการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด แตกตางกน ผลการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลมเฉพาะระดบการศกษา และต าแหนงงาน มผลตอการเพมผลตภาพการผลตแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานขอท 2 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานองคการมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ผลการวจยพบวาปจจยองคการดานวสยทศน ดานวฒนธรรม และดานโครงสราง มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานขอท 3 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานบคคลมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ผลการวจยพบวา ปจจยบคคลดานผจดการและผน า และดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานขอท 4 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานความรและเทคโนโลยมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด ผลการวจยพบวา ปจจยความรและเทคโนโลยดานการแสวงหาและสรางความร ดานการจดเกบและการท าเหมองความร และดานการประยกตใชความร มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

558


ตารางสรปผลการทดสอบสมมตฐาน

ตวแปรอสระ สถตทใช คานยส าคญ

ผลการทดสอบ

ทศทางความสมพนธ

สมมตฐานขอท 1 ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมผลตอการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด แตกตางกน

เพศ t-test 0.481 ปฏเสธ -

อาย F-test 0.702 ปฏเสธ -

ระดบการศกษา F-test 0.016 ยอมรบ -

ต าแหนงงาน F-test 0.002 ยอมรบ -

อายงาน F-test 0.389 ปฏเสธ -

สมมตฐานขอท 2 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานองคการมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

ดานวสยทศน MRA 0.002 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

ตวแปรอสระ สถตทใช คานยส าคญ

ผลการทดสอบ

ทศทางความสมพนธ

ดานวฒนธรรม MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

ดานกลยทธ MRA 0.070 ปฏเสธ ทศทางตรงขาม (-)

ดานโครงสราง MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

สมมตฐานขอท 3 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานบคคลมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

ดานผจดการและผน า MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

ดานพนกงาน MRA 0.102 ปฏเสธ ทศทางเดยวกน (+)

ดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน

MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

559


สมมตฐานขอท 4 การเรยนรระบบการผลตแบบลนดานความรและเทคโนโลยมความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลตของบรษท ไดกนอนดสทรส (ประเทศไทย) จ ากด

ดานการแสวงหาความร MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

ดานการจดเกบความร MRA 0.003 ยอมรบ ทศทางตรงขาม (-)

ดานการถายโอนความร MRA 0.194 ปฏเสธ ทศทางเดยวกน (+)

ดานก ารประย กต ใ ชความร

MRA 0.000 ยอมรบ ทศทางเดยวกน (+)

ดานการจดการความร MRA 0.370 ปฏเสธ ทศทางตรงขาม (-)

อภปรายผล

ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 1 พบวาปจจยสวนบคคลมเฉพาะระดบการศกษา และต าแหนงงาน มผลตอการเพมผลตภาพการผลต ทงนเนองจากลกษณะงานของการผลต ผทตองดแลและรบผดชอบโดยตรงในการปรบปรงกระบวนการผลตเพอเพมผลตภาพของแตละสายการผลต คอ หวหนางาน (Foreman) และหวหนากลม (Leader) ซงกจะมประจ าอยในแตละสายการผลต และระดบการศกษากจะแบงกลมกนชดเจนซงสมพนธกบต าแหนงงาน

ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 2 พบวาปจจยองคการดานวสยทศน ดานวฒนธรรม และดานโครงสราง มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต

ดานวสยทศน พนกงานใหความส าคญกบการก าหนดทศทางและเปาหมายการผลตทชดเจนรวมกนมากทสด เนองจากในแตละองคการถงแมจะมเปาหมายเดยวกนคอการเพมผลตภาพการผลต แตในรายละเอยดของการผลตอาจแตกตางกน เชน มการผลตแบบรนเดยวตอเนอง (Mass) หรอผลตแบบ Small lot หรอระบบการผลตทแตกตาง คอ ใชระบบสายพาน หรอระบบเซลล ดงนน การก าหนดแนวทางหรอวธการท างานรวมกนเพอสงผลใหเกดผลตภาพการผลตสงสด ยอมเปนสงทส าคญ เพอใหทกคนทเกยวของไดออกแนวความคด ปฏบต และรบผดชอบรวมกนในการปรบปรงกระบวนการผลต ซงสอดคลองกบงานวจยของ วชรพนธ ชางศร (2550 : บทคดยอ) พบวาการมสวนรวมในการก าหนดกจกรรมเพมผลผลตสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด

560


ดานวฒนธรรม พนกงานใหความส าคญกบการสรางสภาพแวดลอมทกอใหเกดความรวมมอและบรรยากาศทดในการท างานมากทสด ซงแนนอนในองคการทม คานยม ความเชอ หรอวธปฏบตทด เชน การท างานเปนทม การบรหารจดการตนเอง การเอออ านาจ และการแบงปน เหลานจะสงเสรมใหเกดการเรยนรของคนในองคการ รวมถงการสรางวฒนธรรมการปรบปรงอยางตอเนองใหกบคนในองคการ ซงจะกอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนทางธรกจในระยะยาว

ดานโครงสราง พนกงานใหความส าคญกบการทแผนกตางๆ มความรวมมอกน ท างานเพอเปาหมายการผลตเดยวกนมากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดของ มารควอรท (2548) กลาวคอ โครงสรางจะประกอบดวย แผนก ฝาย ระดบ และองคประกอบตางๆ ของบรษท โครงสรางขององคการแหงการเรยนรจะเปนแบนราบไมมขอบเขตทจ ากด และมความคลองตวสง ซงเปนผลใหมการตดตอ การไหลเวยนของขอมล ความรบผดชอบในแตละหนวยงาน และความรวมมอทงภายในและภายนอกองคการเปนไปดวยด ดงนนทกๆ หนวยงานในองคการตองมเปาหมายเดยวกนในเรองการเพมผลตภาพการผลต ตงแต การออกแบบผลตภณฑ การจดซอจดหา การวางแผนการผลต การวางแผนทรพยากรมนษย การฝกอบรม การจดเตรยมก าลงการผลต การผลต การควบคมคณภาพ การจดสงสนคา ตลอดจนหนวยงานสนบสนนตางๆ มสวนเกยวของทท าใหเกดผลตภาพการผลตทดไดทงสน

ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 3 พบวาปจจยบคคลดานผจดการและผน า และดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต

ดานผจดการและผน า พนกงานใหความส าคญกบการทผน าสนบสนนความคดรเรมสรางสรรค นวตกรรม ของระบบการผลต และ ผน าสนบสนนโครงการปรบปรงระบบการผลตแบบลนมากทสด เนองจากผน าหรอผจดการจะตอง เปนผสนบสนนและผลกดนการท ากจกรรมตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายขององคการ การน าความคดรเรมใหมๆ หรอน านวตกรรมเขามาใช ตองมการกระตนใหพนกงานน ามาใชในกจกรรมการปรบปรงกระบวนการผลตอยางตอเนอง รวมถงการตดตามผลทดจะมสวนชวยใหงานส าเรจตามเปาหมายในระยะเวลาทก าหนด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ภาณพงศ สนทรไชยา (2554 : 85) พบวาการผลกดนใหการปฏบตงานเปนไปตามแผนงานในการจดท าระบบการผลตแบบลนอยางตอเนอง สงผลตอประสทธภาพของระบบการผลตแบบลน

ดานลกคา หนสวน ซพพลายเออร และชมชน พนกงานใหความส าคญกบการรบฟงความคดเหนของลกคาเพอใหเกดการพฒนาผลตภณฑมากทสด ถงแมวาการปรบปรงกระบวนการผลตจะมเปาหมายเพอเพมผลตภาพการผลต แตเปาหมายสดทายคอการสราง

561


ความพงพอใจใหกบลกคาและคคาทางธรกจ ทงในดานคณภาพ ความปลอดภย ผลกระทบตอสงแวดลอม และสามารถลดตนทนลงไดเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขน ดงนนการรบฟงความคดเหนของลกคาและน ามาปรบปรงกระบวนการท างาน ยอมเปนการยกระดบและพฒนาผลตภณฑ ใหมขดความสามารถในการแขงขนตอไปได ซงสอดคลองกบแนวคดของ โกศล ดศลธรรม (2547 : 108) กลาวคอ คณภาพและการสรางสรรคเปนผลลพธจากการรวมมอกบคคาในหวงโซอปทาน นอกจากนยงกอใหเกดการไหลทสงมอบคณคาใหกบลกคา ซงกอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนทางธรกจในระยะยาว

ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 4 พบวาปจจยความรและเทคโนโลยดานการแสวงหาและสรางความร ดานการจดเกบและการท าเหมองความร และดานการประยกตใชความร มความสมพนธกบการเพมผลตภาพการผลต

ดานการแสวงหาและสรางความร พนกงานใหความส าคญกบการเกบรวบรวมความรดานการผลตแบบลนจากภายในองคการมากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดของ มารควอรท (2548) กลาวคอ ความรโดยนย (Tacit knowledge) ไดแก ความช านาญ ความทรงจ า ความเชอ และสมมตฐานตางๆ ของบคคล ซงลวนแตมคาตอองคการเปนอยางยง ความรเชนนยากทจะอธบายหรอสอสารออกมาได แตสามารถทจะกอใหเกดประโยชนอยางใหญหลวงตอองคการได องคการอาจรวบรวมความรโดยใชวธการแบบรบหรอแบบรกกได กลาวคอองคการอาจปลอยใหความรคอยๆ แทรกซมไปทวทงองคการเอง หรออาจท าการตรวจสอบหาขอมลจากภายในองคการในเชงรก เพอเปลยนใหเปนความรทน ามาใชประโยชนได และการสรางความรกเกดจากการพฒนาความรโดยนย ซงเปนเรองของนามธรรมจากการรแจงรจรงรวมถงสญชาตญาณของบคคล ดงนนการสรางสรรคความรจงเปนการใชความยอดเยยมและความคดตางๆ เพอสรางนวตกรรม ซงกจกรรมทสรางสรรคความร ไดแก 1) การเรยนรเชงปฏบต 2) การแกไขปญหาอยางเปนระบบ 3) การทดลอง และ 4) การเรยนรจากประสบการณในอดต

ดานการจดเกบและการท าเหมองความร พนกงานใหความส าคญกบการมโครงสรางในการจดเกบขอมลความรในการผลตอยางเปนระบบมากทสด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ปยะนาถ บญมพพธ (2551 : 244) พบวากระบวนการการจดเกบความรนนเกดจากผลของการแลกเปลยนและแบงปนความร จงเปลยนความรโดยนย (Tacit knowledge) ใหเปนความรทชดแจง (Explicit knowledge) หรอเกดความรใหมๆ ขนจากกระบวนการกลนกรองและพฒนาความรทมทกคนเปนสวนรวม การตอยอดองคความรใหเปนนวตกรรมทางการเรยนรทองคการและบคคลจดเกบองคความรดงกลาวเปนคลงความร บคคลากรสามารถน าความรจากคลงความรไปใชใหเกดประโยชนในการท างาน ท าใหการ

562


ท างานมประสทธภาพและเกดประสทธผลได ซงคลงความรทมประสทธภาพนนตองงายตอการคนหา บคคลากรสามารถใชความรเปนแนวทางในการตดสนใจ การแกปญหา และครอบคลมบรบทขององคการ จะเปนสงชวยสงเสรมศกยภาพขององคการใหไดรบการพฒนาอยางมประสทธภาพ

ดานการประยกตใชความร พนกงานใหความส าคญกบการน าเทคโนโลยเขามาใชในการประยกตความรใหมากขนมากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดของ มารควอรท (2548) กลาวคอ การน าเทคโนโลยสารสนเทศตางๆ มาใชจะท าใหองคการสามารถสรางกลยทธใหมๆ เพอการเรยนรแบบทวทงองคการ สามารถใหการศกษาแลปฏรปตนเองไดโดยอตโนมต เทคโนโลยสารสนเทศจะท าใหเกดการจดสรรอ านาจหนาทและการควบคมทมประสทธผลทสด และชวยท าให การผลต การประสานงาน และการบรหารจดการมประสทธภาพมากขน และสอดคลองกบงานวจยของ วชรพนธ ชางศร (2550 : บทคดยอ) พบวาการน าเขาเครองจกรและเทคโนโลยทนสมยสงผลตอการเพมผลผลตมากทสด ขอเสนอแนะ

1. ดานองคการ ควรก าหนดวสยทศน ทศทาง และเปาหมาย เพอก าหนดเปนกลยทธและกจกรรมในการท างานเพอเพมผลตภาพการผลตรวมกบทกๆ หนวยงาน และการสรางบรรยากาศทดในการท างานรวมกน เชน การท างานเปนทม เปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และการสรางวฒนธรรมการปรบปรงอยางตอเนองใหกบคนในองคการ รวมถงการสนบสนนทงทางดานเวลาและงบประมาณ และมการวดผลการเรยนร จะมสวนกระตนใหทกคนในองคการเกดการเรยนรรวมกน และสามารถพฒนาศกยภาพของบคลากรในองคการเพอเพมขดความสามารถการแขงขนขององคการไดในระยะยาว

2. ดานบคคล ผน าหรอผจดการตองผลกดน สนบสนน และตดตามผลการท ากจกรรมตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายขององคการ การใหอสระในการน าความคดรเรมใหมๆ หรอน านวตกรรมเขามาใช รวมถงการฝกอบรมและใหความรระบบลนกบพนกงานทกระดบอยางตอเนอง เพอน ามาใชในการปรบปรงกระบวนการเพอเพมผลตภาพการผลต

3. ดานความรและเทคโนโลย ความรทเกดขนจากการท างานของบคคล ไมวาจะเปนความเชยวชาญ หรอประสบการณตางๆ ซงเปนความรโดยนย ถามโอกาสไดแลกเปลยนความรระหวางกนในองคการ แลวแปรเปลยนเปนความรทชดแจง และน าไปจดเกบอยางเปนระบบทงายตอการคนหา ซงสามารถน าความรนนมาใชใหเกดประโยชนในการท างาน รวมถงการท าระบบทสามารถใหบคลากรสามารถเรยนรไดดวยตนเอง (E-

563


learning) จะเปนสงชวยสงเสรมศกยภาพขององคการใหไดรบการพฒนาอยางมประสทธภาพ ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาการเรยนรระบบการผลตแบบลนทมผลตอการเพมผลตภาพการผลต ของอตสาหกรรมประเภทอนทนอกเหนอจากอตสาหกรรมเครองปรบอากาศ เพอเปรยบเทยบระดบความคดเหนเกยวกบการเรยนรระบบการผลตแบบลน

2. ควรมการศกษาตวแปรอนๆ ในดานการเรยนร เพอกาวไปสองคการแหงการเรยนร เชน ความพงพอใจในงาน การมสวนรวมในงาน ความผกพนตอองคการ คานยม เพอน าผลทไดมาท าการปรบปรงผลตภาพการผลตใหมประสทธภาพมากยงขน

3. แบบวดทผวจยสรางขนไดจากแนวคดการสรางองคการแหงการเรยนรของ มารควอรท เปนแบบวดทครอบคลมการเรยนรดานการบรหารจดการองคการ ดานบคคล และดานความรและเทคโนโลย ทงนยงมแนวคดของผเชยวชาญอกหลายทาน ทกลาวถงการสรางองคการแหงการเรยนรครอบคลมในดานอนๆ เชน การคดอยางเปนระบบ การทดลองใชวธการใหมๆ การเรยนรจากประสบการณและวธการทดทสดของผอน เปนตน ซงสามารถใชเปนแนวทางในการศกษาคนควาในเรององคการแหงการเรยนรใหสมบรณมากยงขนตอไป บรรณานกรม กตตพนธ คงสวสดเกยรต, ไกรชต สตะเมอง, เฉลมพร เยนเยอก, และเรวด อนนนนบ.

ระเบยบวธวจยทางธรกจ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา, 2554.

เกรยงศกด อนทาน. “ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการกาวไปสการเปนองคการเรยนร ของชางเทคนคในบรษทรโก (ประเทศไทย) จ ากด.” การศกษาคนควาอสระปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร, 2553.

เกยรตขจร โฆมานะสน. “ระบบการผลตแลบลน-การจดการกระบวนการทเปนเลศ.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.thaieei.com/eeidownload/thaieei/lean, 15 กรกฎาคม 2556.

โกศล ดศลธรรม. เพมศกยภาพการแขงขนดวยแนวคดลน. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน, 2547. คเปอร, โดนลด อาร., และชนดเลอร, พาเมลา เอส. การวจยการตลาด. แปลโดย เอกชย อภ

ศกดกล, และกตตพนธ คงสวสดเกยรต. กรงเทพฯ : แมคกรอ-ฮล, 2555.

564


เจษฎา นกนอย และคณะ. นานาทรรศนะการจดการความรและการสรางองคการแหงการเรยนร. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552.

ชมพล พนธเจรญพงศ. “ปจจยทสงผลตอความรและเจตคตตอระบบการผลตแบบลนของพนกงานระดบวศวกรในอตสาหกรรมรถยนต.” วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาการจดการอตสาหกรรม วทยาลยการบรหารและจดการ, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2548.

ซานโตส, ฮาเวยร, วคส, รชารด เอ., และตอรเรส, โฮเซ เอม. ปรบปรงการผลต ดวยแนวคดแบบลน. แปลโดย พรเทพ เหลอทรพยสข. กรงเทพฯ : อ.ไอ.สแควร พบลชชง, 2551.

ณฐวฒ ปญญาเลศ. “การประเมนผลการน าระบบการผลตแบบลนมาใชในองคการ กรณศกษา : บรษท อตสาหกรรม ฟอก ยอม จ ากด.” วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศลปากร, 2553.

ดรกเคอร, ปเตอร เอฟ. การจดการความร. แปลโดย ณฐยา สนตระการผล. กรงเทพฯ : เอกซเปอรเนท, 2554.

ธดารตน เทพรตน. “องคกรแหงการเรยนร.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://thidarat00.wordpress.com/2012/03/01/learning-organization, 30 มถนายน 2556.

นมสวน เพยรประสทธ. “ความรและความพงพอใจทมผลตอผลสมฤทธในการน าระบบการผลตแบบลนมาใชของพนกงานในอตสาหกรรมการผลตเลนซแวนตาพลาสตก กรณศกษา บรษท เอสซลอร แมนแฟคเจอรง (ประเทศไทย) จ ากด.” วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาการจดการอตสาหกรรม วทยาลยการบรหารและจดการ, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2554.

ปยะนาถ บญมพพธ. “การพฒนารปแบบการจดการความรของสถานศกษา.” ดษฎนพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

พฤทธพงศ โพธวราพรรณ. “การประยกตใชการผลตแบบลนในอตสาหกรรมผสม (แบบตอเนอง-แบบชวง : กรณศกษา อตสาหกรรมผลตเหลกรปพรรณ.” วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต, สาขาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2548.

565


ภาณพงศ สนทรไชยา. “ปจจยทสงผลตอประสทธภาพของระบบการผลตแบบลน : กรณศกษา บรษทไทยซมมท โอโตพารท อนดสตร จ ากด.” วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาการจดการอตสาหกรรม วทยาลยการบรหารและจดการ, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2554.

มารควอรท, ไมเคล เจ. การพฒนาองคการแหงการเรยนร. แปลโดย บดนทร วจารณ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : เอกซเปอรเนท, 2548.

ยงยศ เอกภมมาศ. “ความคดเหนของพนกงานเกยวกบปจจยทเปนตวขดขวางการเพมผลผลตในโรงงานอตสาหกรรมผลตรถยนตและชนสวนรถยนตในสวนอตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา.” วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาการจดการอตสาหกรรม วทยาลยการบรหารและจดการ, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2551.

รสเซล, โรเบรตตา เอส., และเทเลอร, เบอรมารด ดบเบลย. การจดการด าเนนงาน. แปลโดย ภษต วงศหลอสายชล. กรงเทพฯ : ทอป, 2555.

โลจสตก คาเฟ บลอก. “ระบบการผลต (Production system) คออะไร.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.logisticafe.com/2009/11/production-system, 20 กรกฎาคม 2556.

ไลเคอร, เจฟฟรย เค. วถแหงโตโยตา. แปลโดย วทยา สหฤทด ารง. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : อ.ไอ. สแควร พบลชชง, 2549.

ไลเคอร, เจฟฟรย เค., และไมเออร เดวด. แกะรอยวถแหงโตโยตา คมอภาคสนาม. แปลโดย วทยา สหฤทด ารง และยพา กลอนกลาง. กรงเทพฯ : อ.ไอ. สแควร พบลชชง, 2551.

วชรพนธ ชางศร. “ศกษาปจจยทสงผลตอการเพมผลผลต ในโรงงานอตสาหกรรมผลตเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต, สาขาวศวกรรมอตสาหการ คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, 2550.

วกพเดย. “ระบบการผลตแบบลน.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%99, 30 มถนายน 2556

566


วทยา สหฤทด ารง. “เจาะแกนแนวคดแบบลน : คดอยาง Lean ตองคดเชงระบบ (ตอนท 4).” Productivity World เพอการเพมผลผลต. 14 (พฤศจกายน-ธนวาคม 2552) : 91-97.

วทยา สหฤทด ารง. “เจาะแกนแนวคดแบบลน : มมมองจากองคกรทซบซอน (ตอนท 8).” Productivity World เพอการเพมผลผลต. 15 (กรกฎาคม-สงหาคม 2553) : 90-96.

วรพงษ ไชยหงษ. “องคกรแหงการเรยนร.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.weerapong.net/index.php?lite=article&qid=626994, 30 มถนายน 2556

ศศกร ไชยค าหาญ. “ปจจยทมอทธพลตอการเปนองคการแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน.” ดษฎนพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศลปากร, 2550.

ศรชย พงษวชย. การวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอร. พมพครงท 15. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

สกล บญสน. “การสรางองคการแหงการเรยนรของธรกจการใหบรการ กรณศกษา บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน).” วารสารบรหารธรกจ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร. 35 (มกราคม-มนาคม 2555) : 41-66.

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. “Productivity Mindset.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://youth.ftpi.or.th/images/stories/Project/ProductivityMindset/

ProductivityMindset.pdf, 20 กรกฎาคม 2556. สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). “การเพมประสทธภาพการผลตดานเทคนค Lean

Manufacturing.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.tpa.or.th/tpanew/news, 10 กรกฎาคม 2556. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. “ผลตภาพการผลต การ

พฒนาเศรษฐกจของไทย.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.nesdb.go.th/econSocial/MacroSeminar/

2551/Macroeconomic_2008.pdf, 20 กรกฎาคม 2556. ส านกงานเศรษฐกจการคลง. “การปรบตวของอตสาหกรรมเครองปรบอากาศไทย.”

[ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0009873, 5 มถนายน 2556.

http://www.tpa.or.th/tpanew/news

567


สชาต กจธนะเสร. “การกาวสองคกรแหงการเรยนร.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.dmsc.moph.go.th/km/kcorner, 9 กรกฎาคม 2556.

เอกชย อภศกดกล, กตตพนธ คงสวสดเกยรต, และจตพร เลศล า. การวจยธรกจ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา, 2553.

เอเอนว พลส คอนซลตง บจก. “ความสญเปลา 8 ประการ ทแอบอยในกระบวนการผลต.” [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.anvplus.com, 10 กรกฎาคม 2556.

แฮนเซน, มอรเทน ท., โนรอะ, นทน, และไทเออรเน, โทมส. องคกรชนยอด การจดการคน+ความร. แปลโดย นรนทร องคอนทร. กรงเทพฯ : เอกซเปอรเนท, 2548

แฮนเซน, มอรเทน ท., โนรอะ, นทน., ไทเออรเน, โทมส., เคอรน, เคท., และโปรเคช, สตเวน อ. การสรางกลยทธในการจดการความร. แปลโดย ประไพ จรญนารถ, และวรวธ มาฆะศรานนท. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : เอกซเปอรเนท, 2548

Kinion Consulting. “What is Lean.” [On line] available at : http://www.sandrakinion.com/Lean.aspx, 10 July 2013.

Lean Enterprise Institute. “Principles of Lean.” [On line] available at : http://www.lean.org/WhatsLean/Principles.cfm, 10 July 2013.

Senge, Peter M., Kleiner Art, Roberts Charlotte, Ross, Richard B., and Smith, Bryan J. The Fifth Discipline Fieldbook. London : Nicholas Brealey Publishing, 2002.

Strategos Consultants. “Value Stream Mapping : How to do it.” [On line] available at : http://www.strategosinc.com/value_stream_mapping1.htm, 15 July 2013.

Womack, James P., and Jones, Daniel T. Lean Thinking : banish waste and create wealth in your corporation. 2nd ed. New York : Simon & Schuster, 2003.

Documents

LEARNING LEAN MANUFACTURING SYSTEM FOR ... - Thai E …