LakagígarEftir: Alec Elías

Lakagígar

Gígarnir mynduðust í eldgosi

Gígarnir eru á 25 Km gossprungu

Eru vestan Vatnajökull Nafnið kemur frá

gígnum Laka Voru áður kallaðar

Eldborgir

Móðuharðindin

Þetta er eitt mesta gos í Íslandssögunni

Gígarnir mynduðust í þessu gosi U.þ.b. 135 gígar

mynduðust Það myndaðist 200 –

500 m breiður sigdalur Sem er frá Laka til 2 Km

suðvestur Laka

Hraun og Gígar

Hraunið úr gígunum þekur um 0,5% af Íslandi

Það eru þrjár teundir gíga

Gjall- kleppara- og hverfjalls gígar

Hraunið er mismunandi á litin

Rautt er oxað (ryðgað) Svart er óoxað (ferskt)

Gosið

Gosið byrjaði með jarð-skjálftum

Það hófst 8. júní 1783 Á hvítasunnudag

Fyrsta sprungan var við fjallið Hnúta

Ný sprunga opnaðist fyrir norðan fyrstu sprungunni

Gangur hraunsins

Hraunið skiptist í tvennt vestari kvíslin heitir

Eldhraun eystri kvíslin Bunahraun

Vestri kvíslin flæddi frá suðvestri

fyrstu sprungurnar í þessari kvísl

fyllti Úlfarsdal og Varmárdal

Lakagígar

Önnur rás fyllti Skaftárgljúfur

Hin fylgdi Hellisá og undir Leiðólfsfell

Það dró úr virkni í júlí árið 1783

Gosið endaði 7. feb. 1784

Lakagígar

Skaftá þvarr á þriðja degi gossins

Fimm dögum eftir að gosið hófst var hraunið komið á

láglendið Hraunið fór farveg

Hverisfljóts og fyllti gljúfur

Nýjar sprungur mynduðust í eystri kvíslinni

Askan

Eitruð aska dreifðist um næstum allt Ísland þaðan kemur nafnið

Móðuharðindin Askan eyðilagði heyið

búfénaður dó úr hor og sjúkdómum

Askan var svo þykk að það sást ekki til sólar og kólnaði í veðri

Áhrif utan Íslands

Askan dreifðist um alt norður hvel

Hitastig lækkaði um 1,3°C

Er talið að gosið hafi haft áhrif sem verkuðu á frönsku byltinguna

Mörg frumbyggasamfélög dóu út í Alaska

Dreifing Öskunnar

Fyrst var vart við öskuna yfir Íslandi, Færeyjum Skotlandi og Noregi

Um miðjan júní barst askan inn til Evrópu og þakti hana alla langan tíma

Askan fór síðan í byrjun júlí yfir til Rússlands, Síberíu og Kína

Hrísgrjóna uppskeran brást í Japan

Danir

Danir fréttu mjög seint um gosið

Þeir sendu skip með vistum

það var erfitt að dreifa vistunum

Kónginum datt í hug að flytja landsmenn til Danmerkur

Gosið í tölum

Rúmmál gosefna var 15 Það komu upp um 400 -

500 miljón tonn af lofttegundum

Kvikustrókar eru taldir hafa risið upp í 800 – 1400 m

Flatarmál hraunsins er 600 ferkílómetrar

Lífríki

Úrkoman er mjög mikil á þessu svæði

en hún fellur ofan í hraunið

háplöntur eiga erfitt með að nýta úrkomuna

Það er mikill mosi á svæðinu nokkur blóm vaxa á

Eldborgarfarvegi