Upload
others
View
10
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Laboratuvar Güvenliği Anket Çalışması Sonuçlarının Paylaşılması
Cemile SÖNMEZ
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarı
ve Biyolojik Ürünler Daire Başkanlığı
Laboratuvar Güvenliği ÇG işbirliğiyle
Sunum içeriği
Anket çalışmasının;
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Amaç
Kapsam
Sonuçlar
Öneriler
Laboratuvardaki tehlikeler?
BİYOLOJİK KİMYASAL RADYOLOJİK FİZİKSEL
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Anketin amacı
• İyi ve güvenli laboratuvar uygulamalarının geliştirilmesine yönelik ülkemizde laboratuvar güvenliği alt yapısının değerlendirilmesi
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Anket çalışması basamakları
Anketin hazırlanması
Anketin on linehale getirilmesi
KLİMUD üyelerine gönderilmesi
Verilerin analizi
62 soruDr. Cemile SÖNMEZDr. Banu SANCAKDr. Yüce AYHANDr. Demet YUMUŞAKLaboratuvar Güvenliği Çalışma Grubu
Her hastaneden bir KLİMUD üyesine Link ve şifre gönderilerek
Verilerin paylaşılması
4. KLİMUD kongresi
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
THSK-Bilgi işlem DB Dr. Yüce AYHAN
Anketin Kapsamı
• Laboratuvar alt yapısı
• Kullanılan korunma önlemleri
• Uygulamalar
62 soru
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Katılımcı merkezler
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Devlet Hastanesi Eğitim Araştırma Hastanesi
Üniversite Hastanesi Diğer
30
26
22
10
279 merkez
88 merkez
BGD-2: standart uygulamalar
• Laboratuvarda giriş sınırlaması %90,9
• El yıkamak için ayrı bir lavabo %100,0
• Yeme, içme, makyaj yapılmıyor %79,5
• Ağızla pipetleme artık
yapılmıyor
%98,9
• Enjektörle pipetleme de
yapılmıyor
%81,8
• Ağızla pipetlemeyapılmaz.
• Laboratuvarda kesinlikle yenmez ve içilmez.
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
BGD-2: standart uygulamalarUyarı işaretleri
Laboratuvar girişinde;
• Biyotehlike işareti var %98,9
• Çalışılan mikroorganizma
tipi/düzeyi yok
%45,5
• Lab. sorumlusunun isim
ve telefon numarası yok
%64,8
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Cep telefonu
Laboratuvarda cep telefonu;
• Kullanan %71,6
• Kısmen kullanan %22,7
• Kullanmayan %5,7
Ülfer F. Ve ark.,2009
Eldiven çıkartılarak; %69,87 Eldiven çıkartılıp eller yıkandıktan
sonra; %26,50 Eldiven çıkartmadan; %3.61
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
BGD-2 laboratuvarlardaGüvenlik donanımı
KKD
Laboratuvarda KKD kullanım kurallarına uyuluyor mu?
• Evet %67
• Hayır %1,1
• Kısmen %31,8
Farklı önlük tipi kullanımı;
•Sadece tek kullanımlık %1,1
•Sadece uzun kollu uzun
beyaz önlük %25
•Her ikisini birlikte kullananlar %23,9
Ciddi şekilde iyileştirilmesigerekir
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Kumaş önlük kullananlar
Evde yıkıyor (%62,4)
Kurum çamaşırhanesinde
(%29,4)
Kurum dışında (%8,2)
Kumaş önlük kullananlar
Sadece lab.dakullanıyor (%20)
Lab dışında kullanıyor(%21,2)
Lab dışında bazen kullanıyor
(%43,5)
Lab dışında çoğu zaman kullanıyor
(%15,3)
KKD
• Lab.da önü açık ayakkabı/terlik kullanımı;
• Kullanmıyor %42
• Kullanıyor %17
• Bazen %40,9
Eldiven;
• Lateks
• Vinil
• Nitril
Nitril eldiven
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Biyogüvenlik kabini
Kullananlar%89,8
Sınıf I %5,0
Sınıf II A1 %36,70 %24,0
Sınıf II A2 %49,36 %35,4
Sınıf II B1 %12,65 %5,0
Sınıf II B2 %21,51 %8,9
Sınıf III %21,5 %3,8
Yıllık bakım ve sertifikasyon
yapılıyor%93,2
Yıllık bakım ve sertifikasyon yapılmıyor
%6,8
Onaylı kuruluş tarafından
%80,54. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Aerosol oluşturan prosedürler…
• Güvenlik kapağı olan santrifüj kapları %62,5
•Tek kullanımlık öze %78,4
•İnsineratör %27,3
•Açık alev/bunzen beki %33
•Bunzen beki+insineratör %9,1
Tek kullanımlıköze
veya
İnsineratörkullanın.
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Elektrik kaynaklı tehlikeler
Kapasite üzerinde yükleme
• Evet %11,4
• Hayır %53,4
• Kısmen %35,2
Tesisat güvenliği
Topraklama sistemi;
• Var %89,8
• Bilinmiyor %10,2
Devre kesiciler
• Var %56,8
• Bilinmiyor %39,8
Ezik kablolar/gevşek prizler
• Var %6,8
• Bulunmuyor %88,6
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Herkes ana şaltere kolaycaerişebiliyor mu?
• Erişebiliyor %88,6
• Kısmen erişebiliyor %6,8
• Erişemiyor %4,5
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Gürültü kaynaklı tehlikeler
• Çalışma ortamından uzaklaştırıldı mı?
• Hayır %54,5
• Evet %45,5
• Tavanlar duvarlar sesi absorbeedecek şekilde mi?
• Hayır %70,5
• Evet %29,5
• Kulaklık, kulak tıkacı kullanılıyor mu?
• Hayır %87,5
• Evet % 12,5
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Kimyasal tehlikeler
Güncel GBF kulanımı;
• Evet %84,1
• Hayır %2,3
• Kısmen %13,6
Çeker ocak kullanımı;
• Kullanıyor %54,5
• Kimyasal %37,5 kullanmıyor
• Kullanmıyor %8
Kimyasal atıklar;
• Prosedürü olmayan ve uygun şekilde atmayanlar %23,8
• Nötralize ettikten sonra kanalizasyona atanlar %25,0
• Özel firma tarafından %39,8
• Bilinmiyor %11,4
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Dekontaminasyon
Çalışma alanı
• 1/10-1/100 çamaşır suyu
• Kullanıma hazır ticari ürün
• %70’lik alkol
• Laboratuvar teknisyeni %37,5
•Duruma göre değişiyor %34,1
•Temizlik çalışanı tarafından %28,4
İyileştirilmeli
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Otoklav kullanımında güvenlik önlemleri
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
• Gözlük ve yüz siperi kullanan %83
• Eldiven kullanan %65,9
• Basınç sıfırlanmadan kapak
açılmıyor
%81,8
Otoklav etkinliği nasıl takip ediliyor
0 20 40 60
Biyolojik + Kimyasalindikatör
Biyolojik indikatör
Kimyasal indikatör
Bilinmiyor
Takip edilmiyor
Üremevar
Üremeyok
İşlem görmemiş
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Atıklar dekontamine ediliyor mu?
• Genel otoklavda teknisyeni tarafından %6,8
• Genel otoklavda hizmetli tarafından %6,8
• Dekontaminasyon amacıyla kullanılan otoklavda teknisyeni tarafından %23,9
• Dekontaminasyon amacıyla kullanılan otoklavda hizmetli tarafından %18,2
• Dekontamine edilmeden atılıyor %44,3
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Acil durumlar için?
• Tam beden duşu;%35,2
• Göz duşu veya set; %94,3
• Dökülme saçılma kiti; %77,3
• Acil eylem planı; %88,6
• Yönlendirme, tehlike işareti; %84,1
• Kaza bildirim formu dolduruluyor mu? %84,1
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Acil çıkış
Evet (%70,5) Hayır (%29,5)
%98,4’i yerini biliyor
%1,6’i Kullanılamaz durumda
BGD-2: tasarımda temel ilkeler
• Ofis alanı laboratuvar alanından ayrılmış %87,5
Önlükler nereye asılıyor?
• Laboratuvar içindeki bir askıya %44,7
• Kişisel dolaba %44,7
• Laboratuvar dışındaki bir askıya %10,6
ofis
Dinlenme
laboratuvar
Hava akım
ının yönüofis
Dinlenme
laboratuvar
Hava akım
ının yönü
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
BGD-2: tasarımda temel ilkelerTabure-sandalyeler
• Tabure-sandalyeler silinebilir mi? %71,6
• Mobilyalar ergonomik mi? %36,4
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
BGD-2: tasarımda temel ilkeler
Zeminler• Kolay temizlenebilir ve
kaymaz nitelikte mi?
• Evet %96,6
• Hayır %3,4
Banko yüzeyleri• Su geçirmez, asit, alkali ve
ısıya dayanıklı mı
• Evet %81,8
• Hayır %8
• Bilinmiyor %10,2
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Aydınlatma
• Tüm laboratuvar alanlarında yeterli aydınlatma bulunuyor mu?
Evet %85,2
İş akışı
• Temizden kirliye doğru iş akışı %78,4
TEMİZ KİRLİ
kirli alan teknik işlemlerin gerçekleştirildiği alanlar
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Deprem önlemleri
Gaz tüpleri ve ağır cihazlar duvara sabitlenmiş mi?
• Evet %42
• Hayır %34,1
• Kısmen % 23,9
• Raflar duvara sabitlenmiş mi?
• Evet %58
• Hayır %23,9
• Kısmen %18,2
Gaz kesici sistemler var mı?
• Evet %42
• Hayır %37,5
• Kısmen %20,5
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Değerli biyolojik materyal (DBM)
• Envanter ve kısıtlı erişim var %44,3
• Kısmen var %19,3
• Yok %36,4
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Risk değerlendirme
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
sadece gerektiğinde yapılıyor sadece yıllık yapılıyor hem yıllık hem de her gerektiğindeyapılıyor
yapılmıyor
%
Hala yeterli değil !
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Sadece gerektiğinde yapılıyor Sadece yıllık yapılıyor Yıllık ve gerektiğinde yapılıyor Yapılımıyor
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
• UMS LGR ve diğerlerini, %71,6
• Kendi hazırladığı rehberi ve diğerlerini %63,6
• Uluslar arası rehber ve diğerlerini, %11,4
• Rehber kullanmıyor, %1,1
Çalışan Sağlığının Değerlendirilmesi
Çalışan sağlığı birimi;
• Var %77,3
• Var, uygun çalışmıyor %6,8
• Yok %4,5
• Bilmiyorum %11,4
Laboratuvar çalışanları kayıtlı; %82,4
Periyodik Muayeneler
Sağlık Taramaları
Aşılama
%92,9
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Tüm sorulara uygun cevap veren merkezler
• Üniversite hastanesi; YOK
• Eğitim araştırma hastanesi; YOK
• Devlet hastanesi; YOK
• Diğer; YOK
LABORATUVAR GÜVENLİĞİ
önemli bir sorun!
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Güçlü yönlerimiz
• Giriş sınırlaması var
• BGD-2 standart kurallarına uyuluyor
• Uygun eldiven kullanılıyor
• Elektrik tesisatının güvenli
• Güvenlik bilgi formları kullanılıyor
• Çalışma alanları uygun dezenfektan ile dekontamine ediliyor
• Otoklav kullanımında önlem alınıyor
• Temizden kirliye bir iş akışının uygulanması
• Acil durumlar için laboratuvarlar hazır
• Acil çıkışların bulunması
• Ofis ve lab. alanının ayrı olması
• Zemin ve bankoların uygun özellikte olması
• Uygun rehberlerin kullanılması
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Zayıf yönlerimiz
• Kapılardaki uyarı işaretleri eksik
• Cep telefonları laboratuvarda kullanılıyor
• Uygun önlük kullanılmıyor
• Önlükler evde yıkanıyor
• Önlükler laboratuvar dışında da giyiliyor
• Laboratuvarda önü açık ayakkabı giyiliyor
• Uygun BGK seçimi
• Güvenlik kapağı olan santrifüjler
• Açık alev veya bunzen beki kullanılıyor
• Elektrik kabloları kapasite üzerinde yükleniyor
• Gürültü kaynakları için önelem alınmıyor
• Dekontaminasyonun lab çalışanı dışındaki personel tarafından yapılıyor
• Biyolojik ve kimyasal indikatör yeterince kullanılmıyor
• Atıklar dekontamine edilmeden atılıyor
• Önlükler laboratuvar dışında saklanıyor
• Mobilyalar ergonomik olmalı
• Deprem önlemleri alınmalı
• DBM için envanter çıkarılmalı ve kısıtlı erişim sağlanmalı
• Risk değerlendirme hem yıllık hem de her gerektiğinde yapılmalı
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Öneriler
KLİMUD bölge toplantılarına devam edilmeliSpesifik eğitimler verilmeliEğitici eğitimleri verilmeliYerinde ziyaret ve değerlendirmeler yapılmalı
Teşekkürler
4. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya
Dr. Gönül AksuDr. Yusuf DoğanDr. Begüm Nalça ErdinDr. Sevgi ErginDr. Demet GürDr. Aysel KarataşDr. Selçuk KılıçDr. Sevin KırdarDr. Nilgün KarabıçakDr. Dolunay Gülmez KıvançDr. Emel ÜzmezDr. Tülin DemirDr. Ayşe İstanbullu TosunDr. Mehmet Tevfik YavuzDr. Demet YumuşakDr. Orçun Zorbozan
•Dr. Melek Demir •Dr. Hakan Abacıoğlu•Dr. Yüce Ayhan•Dr. Cemile Sönmez•Dr. Banu Sancak•Dr. Aydan Özkütük•Dr. Mustafa Güney•Dr. Metin Sancaktar•Dr. Ayşe İstanbullu•Dr. Aysel Karataş
•Dr. Şöhret Aydemir•Dr. Ahmet Başustaoğlu•Dr. Cengiz Çavuşoğlu•Dr. Yavuz Doğan•Dr. Neşe Göl•Dr. Serap Süzük Yıldız•Dr. Soner Yılmaz