Embed Size (px)
Citation preview
1
L07
Pro
du
kti
vit
eti
i p
un
ës
Dr
Avd
ullah
Ho
ti
2
Hyrj
e(1
)•
Në
kap
itu
jtp
ara
pra
kan
alizu
am
përc
akti
min
e p
ag
ës
(W)
në
treg
jetë
nd
rysh
me
tëp
un
ës
•P
or,
çfa
rën
do
dh
me p
ag
ën
në
afa
ttë
gja
të?
–C
ila
ës
htë
din
am
ika
e s
jellje
ss
ëp
ag
av
e?
–C
ilë
tja
në
fak
torë
tq
ëi
nd
rys
ho
jnë
pa
ga
t?
•T
ren
diafa
tgja
tëi p
ag
ave
lid
het
me
pro
du
kti
vit
eti
ne p
un
ës
3
Hyrj
e(2
)
•Ç
ësh
tjet
që
an
alizo
hen
në
këtë
kap
itu
ll:
–K
on
ce
pti
i p
rod
uk
tiv
ite
tit
tëp
un
ës
–M
ën
yra
te
ma
tje
ss
ëp
rod
uk
tiv
ite
tit
–E
fek
tet
ek
on
om
ike
tërr
itje
ss
ëp
rod
uk
tiv
ite
tit
•L
idh
jap
rod
ukti
vit
et
–p
ag
ëre
ale
–F
ak
torë
tq
ën
dik
ojn
ën
ërr
itje
ne
p
rod
uk
tiv
ite
tit
tëp
un
ës
–N
dys
him
et
cik
lik
etë
pro
du
kti
vit
eti
ttë
pu
në
s
–L
idh
jare
cip
rok
en
ëm
es
pro
du
kti
vit
eti
td
he
pu
në
sim
it
4
Ko
nc
pe
tii p
rod
uk
tiv
ite
tit
•P
rod
uk
tiv
ite
ti(P
) p
ara
qe
tli
dh
jen
rec
ipro
ke
në
me
stë
pro
dh
imit
rea
l (s
as
isë
së
ma
llra
ve
dh
es
hë
rbim
ev
etë
pro
dh
ua
ra)
dh
es
as
isë
së
fak
torë
ve
tëp
rod
him
ittë
pë
rdo
rura
në
kë
tëp
roc
es
•P
ës
htë
ma
tës
i e
fic
ien
cë
ss
ëfa
kto
rëv
etë
pro
dh
imit
:P
= s
as
iae
pro
dh
imit
rea
l (Q
)s
as
iae
fa
kto
rëv
etë
pro
dh
imit
(1)
•P
rri
tet
ku
rrr
ite
tQ
pë
rtë
një
jta
ts
as
itë
fak
torë
ve
tëp
rod
him
it•
Po
rp
rob
lem
im
e t
ëd
hë
na
pë
rtë
ma
tur
Q
–G
DP
real, p
rod
him
ii sekto
rit
pri
vat
etj
.–
Q d
uh
et
tëje
tëm
e n
jësi
reale
e jo
no
min
ale
(efe
kti
i rr
itje
ssë
çm
imeve
du
het
tëevit
oh
et
në
llo
gari
tjn
e Q
)
5
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
•N
ëllo
gari
tjen
e ‘sasis
ësë
fakto
rëve
tëp
rod
him
it’eko
no
mis
tët
ko
mb
ino
jnë
pu
nën
dh
ekap
italin
në
një
sitë
përb
ash
kët
•P
or
an
aliza
jon
ëka t
ëb
ëjë
me f
akto
rin
pu
në, të
cilin
e s
hp
reh
imm
e o
rët
e p
un
ës
•S
i m
ate
tP
rod
ukti
vit
eti
i P
un
ës
(PP
):
Fig
ura
7.1
:
–F
un
ks
ion
ii
pro
dh
imit
ag
reg
at
pë
rd
yv
ite
(TP
1 d
he
TP
2)
–P
ara
qit
et
lid
hja
rec
ipro
ke
mid
is o
rëv
etë
pu
në
stë
ha
rxh
ua
ran
ëp
rod
him
dh
eG
NP
re
al
6
7
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
•S
up
ozim
et
mb
itë
cilat
nd
ërt
oh
et
TP
1
–C
ilë
sia
e p
un
ës
ës
htë
e n
jëjt
ë
–K
ap
ita
lië
sh
tëi
fik
su
ar
dh
ete
kn
olo
gji
aë
sh
tëe
pa
nd
rys
hu
es
hm
e
–V
ep
ron
lig
jii
tëard
hu
rav
ezb
ritë
se
•K
ësh
tu, P
P p
ër
vit
ine p
arë
llo
gari
tet:
PP
=P
rod
ukti
tota
l (G
NG
real)
Nu
mri
i o
rëve
tëp
un
ës
(2)
–E
k.(
2)
ma
t p
rod
uk
tiv
ite
tin
e p
un
ës
pë
re
ko
no
min
ës
itë
rës
i
–N
ës
en
r i o
rëv
e=
20
0,
pro
du
kti
=2
00
një
si
•A
tëh
erë
PP
=200/2
00
=1 p
rod
ukt/
orë
pu
ne
8
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
•K
ës
htu
llo
ga
ris
imin
de
ks
ine
PP
In
dek
sii P
Pvit
ib
azë
=P
Pvit
i1
PP
vit
ib
azë
(3)
•T
an
ia
na
lizo
jmë
TP
2–
TP
2 ë
sh
tëm
biT
P1 p
asi
rrit
en
fakto
rët
e p
rod
him
it,
nd
rysh
on
tekn
olo
gjia
–K
ali
min
ga
TP
1 n
ëT
P2 n
do
dh
në
peri
ud
ha
afa
tgja
ta
•N
ës
eo
rët
e p
un
ës
mb
es
inn
ë2
00
dh
e p
rod
him
irr
ite
tn
ë3
00
PP
=3
00
/20
0=
1.5
pro
du
kt/
orë
pu
ne
•K
ës
htu
llo
ga
ris
imin
de
ks
ine
PP
In
deksi
i P
Pvit
i2=
PP
vit
i2
/ P
Pvit
ib
azë
x 1
00 =
1.5
/1 x
100=
150
%
(4)
9
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
•R
rita
e P
P ë
sh
tëe r
ën
dësis
hm
ep
asi:
–R
rite
tp
ag
are
ale
dh
ek
ës
htu
mir
ëq
en
ia
–R
ritj
ae
pro
du
kti
vit
eti
të
sh
tëfo
rcë
an
ti-
infl
ac
ion
iste
•R
ritj
ae p
ag
ës
reale
–K
a a
rdh
ur
du
ke
rri
tur
me
ka
lim
ine
ko
hë
s
–F
igu
ra7
.2
–P
ag
aë
sh
tërr
itu
rp
as
ik
ërk
es
ap
ër
pu
në
ës
htë
rrit
ur
më
sh
um
ës
e o
fert
ap
ër
pu
në
–R
ritj
ae
pa
gë
sre
ale
ka
qu
ar
në
rrit
jen
e o
rëv
etë
pu
në
s
10
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
11
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
•P
or,
pse
kërk
esa
për
pu
në
ësh
tërr
itu
rd
uksh
ëm
me k
alim
ine k
oh
ës?
–F
igu
ra7.3
id
en
tifi
ko
nb
uri
min
e k
ës
aj
rrit
je
–E
kzis
on
lid
hje
e n
gu
sh
tën
ëm
es
tëp
rod
ukti
vit
eti
td
he
tëard
hu
rave
rea
letë
fitu
ara
–P
rarr
itja
e p
rod
ukti
vit
eti
tka r
ritu
red
he
kërk
es
ën
për
pu
në
•K
ës
htu
, tr
an
sfo
rmim
ii E
k(2
) je
p:
GN
P r
eal=
Orë
te p
un
ës
x p
rod
ukti
vit
eti
i p
un
ës
(5)
•P
ra,
pë
rtë
rrit
ur
GN
P r
ea
l:
–M
un
dtë
rrit
ën
orë
te p
un
ës
–M
un
dtë
rrit
et
pro
du
kti
vit
eti
12
Ko
nc
pe
tii
pro
du
kti
vit
eti
t
13
Infl
ac
ion
id
he
pro
du
kti
vit
eti
•E
kzis
ton
lid
hje
në
mes
tëin
flacio
nit
(I)
dh
ep
rod
ukti
vit
eti
t(P
)
•R
ritj
ae
sh
pejt
ëe P
ku
fizo
nrr
itje
ne I
–R
ritj
ae
P k
om
pen
zo
nrr
itje
ne
pa
gë
sn
om
ina
le
•S
hem
bu
ll:
–P
ag
an
om
ina
le=
5 $
/orë
–N
jëp
un
ëto
rëp
rod
ho
n1
0 n
jës
i/o
rë
–K
os
toe
pu
në
sp
ër
një
si=
5/1
0=
0.5
$/n
jës
i
•N
ës
e:
–P
ag
arr
ite
tp
ër
10
%,
pra
ng
a5
$/o
rën
ë5
.5 $
/orë
–D
he
pro
du
kti
vit
eti
rrit
et
pë
r1
0%
, n
ga
10
në
11
një
si/
orë
–A
tëh
erë
ko
sto
e p
un
ës
pë
rn
jës
i=5
.5/1
1=
0.5
$/n
jës
i
–P
ra,
ku
rp
ag
ad
he
pro
dk
tiv
ite
tirr
ite
np
rop
orz
ion
ali
sh
t,
atë
he
rëk
os
toe
pu
në
sp
ër
një
si
mb
ete
te
një
jtë
14
Infl
ac
ion
id
he
pro
du
kti
vit
eti
•P
or:
–N
ës
ep
ag
an
om
ina
lerr
ite
tm
e 1
0%
, n
ë5
.5 $
/orë
–N
dë
rsa
pro
du
kti
vit
eti
mb
ete
ti
një
jtë
–A
tëh
erë
, k
os
toe
pu
në
sp
ër
një
si=
5.5
/10
=0
.55
–P
ra,
ku
rp
ag
arr
ite
tp
or
joe
dh
ep
rod
kti
vit
eti
atë
he
rërr
ite
tk
os
toe
pu
në
sp
ër
një
si
(rri
tet
infl
ac
ion
i)
•N
dë
rsa
:
–K
ur
pa
ga
nu
krr
ite
t(m
be
tet
5 $
/orë
)
–P
or
rrit
et
pro
du
kti
vit
eti
(ng
a1
0 n
ë1
1 n
jës
i/o
rë)
–A
tëe
rë,
ko
sto
e p
un
ës
bie
= 5
/11
=0
.45
–P
ra,
ku
rp
rod
uk
tiv
ite
tirr
ite
tm
bi
pa
gë
na
tëh
erë
ko
sto
e
pu
në
sb
ie(b
iein
fla
cio
ni)
15
Infl
ac
ion
id
he
pro
du
kti
vit
eti
•K
os
toja
e p
un
ës
zë
70
-75
% t
ëk
os
tos
tota
letë
pro
dh
imit
:
–P
ran
da
je
kzis
ton
lid
hje
e n
gu
sh
tëp
ag
ë-i
nfl
ac
ion
•P
or,
ka
ed
he
fak
torë
tëtj
erë
që
sh
ka
kto
jnë
infl
ac
ion
inp
ërv
eç
rrit
jes
së
pa
gë
s:
–P
oli
tik
am
on
eta
re
–P
oli
tik
afi
sk
ale
–P
ritj
et
jotë
sa
kta
–G
od
itje
tn
ëa
në
ne
ofe
rtë
se
tj.
•M
on
eta
ris
tët:
in
fla
cio
nis
hka
kto
he
tn
ga
ofe
rta
mo
ne
tare
, e
cil
arr
ite
tm
ës
hu
më
se
pro
du
kti
•E
ko
no
mis
tët
e t
jerë
arg
um
en
tojn
ës
e e
dh
efa
kto
rët
e
tje
rës
hk
ak
tojn
ëin
fla
cio
nin
së
pa
ku
në
pe
riu
dh
aa
fats
hk
urt
ra
16
Ten
den
ca
afa
tgja
tee r
ritj
es
së
pro
du
kti
vit
eti
ttë
pu
nës
•S
tati
sti
ka
ttr
eg
ojn
ës
e n
ëa
fat
tëg
jatë
P ë
sh
tërr
itu
rm
e 2
-3%
bre
nd
av
itit
•K
us
h e
sh
ka
kto
nkë
tërr
itje
?
–C
ilë
sia
e f
orc
ës
pu
në
tore
–S
as
iae
ka
pit
ali
ttë
pë
rdo
rur
pë
ro
rëp
un
e
–E
fiç
ien
ca
e k
om
bin
imit
tëfa
kto
rit
pu
në
me
ka
pit
al
në
pro
ce
sin
e p
un
ës
•K
on
trib
uti
i s
ec
ilit
fak
tor
në
rrit
jee
pro
du
kti
vit
eti
ttë
pu
në
s:
–L
log
ari
tje
tn
ga
Ed
wa
rd D
en
iso
n t
ëp
ara
qit
ura
në
Fig
urë
n7
.1
17
18
Ten
den
ca
afa
tgja
tee r
ritj
es
së
pro
du
kti
vit
eti
ttë
pu
nës
•C
ilë
sia
e f
orc
ës
pu
në
tore
–N
ive
lia
rsim
or
i p
op
ull
atë
s
–G
jen
dja
sh
ën
de
tës
ore
dh
ev
ita
lite
ti
–P
ërb
ërj
ag
jin
ore
–M
ën
yra
e t
ëu
sh
qye
rit
–G
jen
dja
fizik
ed
he
mo
rale
e f
orc
ës
pu
në
tore
etj
.
•R
reth
iv
icio
z:
rrit
jae
pro
du
kti
vit
eti
t–
rrit
jae
pa
gë
s
–R
rite
tp
rod
uk
tiv
ite
ti=
> r
ritj
ae
pa
gë
s=
> r
ritj
ae
ars
imim
it,
tra
jnim
it,
pë
rmir
ës
imii
sh
ën
de
tit
etj
. =
> r
ritj
ae
p
rod
uk
tiv
ite
tit
=>
rri
tja
e p
ag
ës
•E
gjith
ëkjo
nd
od
h n
ëp
eri
ud
ha
afa
tgja
ta
•V
en
de
tm
e t
ëa
rdh
ura
tëla
rta
sh
pe
nzo
jnë
më
sh
um
ëp
ër
ars
im(s
is
hp
en
zim
et
pu
blik
eash
tue
dh
ep
riva
te p
ër
ars
im)
19
Ten
den
ca
afa
tgja
tee r
ritj
es
së
pro
du
kti
vit
eti
ttë
pu
nës
•S
as
iae
ka
pit
alit
tëp
ërd
oru
rp
ër
orë
pu
ne
–R
ap
ort
ik
ap
ita
lfi
zik
/ p
un
ë
–R
ritj
ae
ka
pit
ali
tfi
zik
ka
ko
ntr
ibu
ar
me
28
% n
ërr
itje
ne
p
rod
uk
tiv
ite
tit
tëp
un
ës
(ng
aT
ab
ela
7.1
)
•E
fiç
ien
ca
e k
om
bin
imit
tëfa
kto
rit
pu
në
me
ka
pit
aln
ëp
roc
es
ine
pu
në
s
–M
ori
fa
kto
rës
hq
ën
dik
ojn
ën
ëP
P
–D
ym
ëk
rye
so
rët:
•P
rog
res
ite
kn
olo
gjik
: p
ërm
irë
sim
ii cilë
sis
ës
ëk
ap
ita
lit
(ko
mp
jute
rizim
i) s
id
he
i m
en
azh
imit
dh
eo
rga
niz
imit
tëfi
rma
ve
•S
pe
cia
lizim
ii p
un
ëve
–e
ko
no
miz
imii s
hk
allë
s(l
idh
jap
ag
ë–
pë
rvo
jëe
pu
në
s)
–P
or
ed
he:
•R
ialo
kim
ii p
un
ëve
ng
ave
nd
et
më
pak
pro
du
kti
ve
në
më
sh
um
ëp
rod
uk
tive
•N
dry
sh
ime
ts
ho
që
rore
-k
ult
uro
re, m
jed
is, p
oliti
kat
etj
.
20
Nd
rys
him
et
cik
like
tëp
rod
ukti
vit
eti
ttë
pu
nës
•P
P r
rite
tn
ëa
fat
tëg
jatë
, k
a t
ren
d p
ozit
iv,
•P
or,
nd
rys
ho
nn
ëm
ën
yrë
cik
lik
e:
bie
gja
tëre
ce
sio
nit
-rr
ite
tg
jatë
ek
sp
an
sio
nit
•A
rsye
tk
on
sis
tojn
ën
ën
dry
sh
ime
tq
ën
do
dh
inn
ë:
1.
Pë
rdo
rim
ine
fo
rcë
ss
ëp
un
ës
(sje
llja
L g
jatë
cik
leve
)
2.
Ka
pa
cit
ete
ve
pro
dh
ue
se
tëfi
rma
ve
(sje
llja
e p
ërd
ori
mit
tëK
gja
tëc
ikle
ve
)
3.
Pë
rbë
rje
ne
GD
P-s
ë(s
ek
torë
tk
uk
ërk
es
aë
sh
ë/n
uk
ës
htë
e n
dje
sh
me
)
21
Pro
du
kti
vit
eti
dh
ep
un
ësim
i
•R
ritj
ae
PP
kë
rko
nm
ëp
ak
pu
në
torë
t,
–A
sh
ka
kto
nrr
itja
e P
P z
vo
gë
lim
ine
pu
në
sim
it?
–A
e n
xje
rrin
ng
ap
un
ap
un
ëto
rët
një
ritj
etr
in?
•S
he
mb
ull
:
–F
irm
a p
un
ësin
50
pu
nëto
rë
–P
rod
uk
tivit
eti
me
sata
ri çd
op
un
ëto
rië
sh
të1
0$
në
vle
rëm
alli
–Q
= 5
0 p
un
ëto
rëx
10
$=
50
0 $
–N
ës
err
itet
pro
du
kti
vit
eti
në
12
.5 $
për
pu
në
torë
•A
tëh
erë
, Q
=500 $
pro
dh
oh
et
me 4
0 p
un
ëto
rë(4
0 x
12.5
$ =
500 $
)
•P
or
kjo
an
ali
zë
e t
hje
sh
tëlë
mën
jan
ërr
itje
ne t
ëard
hu
rave
(dh
err
jed
him
ish
trr
itje
ne k
ërk
esë
s)
që
vie
ng
arr
itja
e P
P
•R
ritj
ae P
P =
> r
rit
pag
ën
reale
=>
rri
tkërk
es
ën
ag
reg
ate
•P
asi
kërk
esa
për
pu
në
ësh
tëkë
rkes
ëe d
eri
vu
ar:
–R
ritj
ae k
ërk
es
ës
ag
reg
ate
e r
rit
kërk
es
ën
pë
rp
un
ë
–P
ran
da
jp
un
ës
imin
uk
bie
ku
rrr
itet
pro
du
kti
vit
eti
22
Kën
dv
ësh
trim
et
e m
en
axh
erë
ve
, sin
dik
ata
ve
dh
eeko
no
mis
tëve
për
PP
•M
en
ax
he
rët:
–R
ritj
ae P
P z
vo
gë
lon
ko
sto
td
he
rrit
fiti
min
,
–D
uk
e p
ërd
oru
rm
ëp
ak
L p
rod
ho
he
ti n
jëjt
iQ
•S
ind
ika
tat:
–R
ritj
ae P
P k
ërk
on
më
pak
pu
në
torë
t, p
ran
da
jte
nto
jnë
tëm
ba
jnë
ko
ns
tan
tP
P d
uk
e k
un
dë
rsh
tuar
me
nax
he
rët
•E
ko
no
mis
tët:
–R
ritj
ae P
P ë
sh
tëfa
kto
rik
rye
so
ri rr
itje
së
mir
ëq
en
ies:
–T
refa
kto
rëkry
es
orë
sh
pie
jnë
në
rrit
jen
e P
P:
•R
ritj
ae k
ap
itali
t
•P
ërm
irë
sim
ii cil
ësis
ësë
forc
ës
së
pu
nës
(ars
imim
id
he
trajn
imi)
•P
ërm
irë
sim
et
tekn
olo
gjike
23
Dety
rë
�M
err
nitë
dh
ën
an
ga
En
tii S
tati
sti
kë
stë
Ko
so
vë
s, A
QB
K o
se
ME
F m
bi:
�G
DP
rea
l p
ër
pe
riu
dh
ën
20
01-2
00
8
�N
um
rin
e p
un
ëto
rëve
pë
rp
eri
ud
hë
n20
01-2
00
8
�P
ag
ën
me
sata
rep
ër
këtë
pe
riu
dh
ë
�L
log
ari
tnip
rod
uk
tivit
eti
ne
pu
në
sp
ër
këtë
peri
ud
hë
dh
ek
om
en
ton
ise
çfa
rëk
a n
do
dh
ur
me
këtë
pro
du
kti
vit
et
gja
tëk
ësa
jp
eri
ud
he
�T
reg
on
is
hku
rtim
ish
ts
e c
ilat
su
po
zim
eë
sh
tëd
as
hu
rtë
bë
hen
pë
rtë
bërë
kë
tëa
na
lizë
�K
om
en
ton
itr
en
din
e p
ag
ës
no
min
ale
gja
tëk
ës
ajp
eri
du
he
dh
etr
eg
on
is
e c
ila
ës
htë
rrit
ur
më
sh
um
ë(p
ag
aa
po
pro
du
kti
vit
eti
i p
un
ës
) d
he
ko
me
nto
nip
as
oja
te
ve
ntu
ale
pë
re
ko
no
min
ë(e
fek
tin
ëin
flac
ion
, n
ëa
ftë
sin
ëk
on
ku
rue
se
tëb
izn
ese
ve
ko
so
va
ree
tj.)
24
Web
ad
resat
�E
nti
i S
tati
sti
kës
tëK
oso
vë
s:
htt
p:/
/ww
w.k
s-g
ov.n
et/
esk/
�A
QB
K htt
p:/
/ww
w.c
bak-k
os.o
rg/
�M
EF
htt
p:/
/ww
w.m
fe-k
s.o
rg/in
dex.h
tml
