17
Prof. Dr. Rik Leemans S1 Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat Prof. Dr. Rik Leemans Environmental Systems Analysis Group Wageningen University Wereldlezing, 7 juni 2016

Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S1

Kwetsbaarheid, veerkracht en

weerbaarheid in het klimaat

Prof. Dr. Rik Leemans Environmental Systems Analysis Group

Wageningen University

Wereldlezing, 7 juni 2016

Page 2: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S2

The objective of the UN-FCCC (Article 2)

.... to stabilize greenhouse gas concentrations

in the atmosphere at a level that would prevent

dangerous anthropogenic interference with the

climate system.

Such a level should be achieved within a time

frame sufficient:

•To allow ecosystems to adapt naturally to climate

change

•To ensure that food production is not threatened,

•To enable economic development to proceed in a

sustainable manner.

Page 3: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S3

We agree that deep cuts in global emissions are required hold the increase

in global temperature below 2oC, and take action to meet this objective consistent with science and on the basis of equity.

Page 4: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S4

IPCC’s reason for concern (2001)

Paul Luttikhuis: NRC 27 november 2015

Page 5: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S5

IPCC’s reason for concern (2001)

Page 6: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S6

Oceanen en koralen veranderen nu

Page 7: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S7

IPCC’s reason for concern (2001)

Page 8: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S8

Wateroverlast in de NRC van afgelopen week

Page 9: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S9

Wateroverlast op vele plekken in de

wereld in juni 2016

Simbach in Southern Germany

Boxmeer in Nederland

Parijs en de Seine in Frankrijk Roemenië

Odessa in Ukraine

Texas in de VS

Chongqing in China

Mexico City Krasnodar in Rusland

Page 10: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S10

Observaties en theorie bevestigen dit nu

Page 11: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S11

IPCC’s reason for concern (2001)

Page 12: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S12

IPCC’s reason for concern (2001)

Page 13: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S13

Risico’s verbonden aan IPCC’s 2-15 ‘Reasons for

Concern’ bij toenemende klimaatverandering.

Page 14: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S14

Veerkracht wordt algemeen gezien als positief: Vermogen om na te zijn uitgerekt weer de oorspronkelijke vorm aan te nemen

Page 15: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S15

Maar als de omgeving verandert kan een

systeem niet terug naar de originele staat

en moet het zich aanpassen: Weerbaarheid

Evenwicht

Stabiliteit

Verstoring

Aanpassing

Kantelpunt

Dynamiek

Page 16: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S17

Mondiale CO2 uitstoot van fossiele brandstoffen en industrie (linker as) en

uitstoot per eenheid ‘economische activiteit’ (rechter as). Rode symbolen zijn

projecties voor 2015

GDP: Gross Nationaal Product bepaald aan de hand van Purchasing Power Parity

Bronnen: Jackson et al 2015a; Global Carbon Budget 2015

De meest recente fossiele uitstoot gegevens van het Global

Carbon Project: Uitstoot daalt in 2014 en vermindert 2015

Is de historische mondiale uitstoot piek?

Page 17: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds

Prof. Dr. Rik Leemans S18

Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds kwetsbaarder. Daarom moeten we nu klimaatverandering terugdringen (minder CO2 uitstoot) en ons proactief aanpassen. Alleen dit kan de weerbaarheid verhogen.

www.esa.wur.nl [email protected]