Proses Pembentukan MalaysiaSecara ringkasnya, kronologi
pembentukan Malaysia dapat dilihat seperti berikut:27 Mei 1961
-Cadangan pembentukan Malaysia oleh Tunku Abdul RahmanJulai 1961-
Jawatankuasa e!undingan e!paduan Malaysia "JM# ditubuhkan19
$eb%-1& Ap!% 1962- 'u!uhan(aya Cobboldmenin(au
pandanganpendudukdi 'abah dan 'a!awak )gos 1962 - Jawatankuasa
Anta!a *e!a(aan"JA*# 1 'eptembe!1962 - Re+e!endum 'ingapu!a
menin(au pendapat penduduknya9 Julai 196, - e!(an(ian Malaysia
telah ditandatangani di pe(abat e!hubungan *omanwell di Malbo!ough
-ouse)gos 196, -'u!uhan(aya .. menin(au sekali lagi pandangan
penduduk 'abah dan 'a!awak16 'eptembe!196, -/ekla!asi enubuhan
e!sekutuan Malaysia diba0a oleh Tunku Abdul Rahman di 'tadium
Me!deka%Jawatankuasa e!undingan e!paduan Malaysia "M'CC#11961Pada
23 Julai 1961, Jaatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia!MS""#
ditubuhkan dan dipengerusikan oleh $onald Stephen% Jaatankuasa ini
berperanan untuk men&elaskan konsep Malaysia kepada orang ramai
terutamanya di 'orneo dan mengumpul pelbagai pandangan tentang
Malaysia di (anah Melayu, Singapura dan 'orneo% Jaatankuasa ini
dianggotai oleh akil)akil dari (anah Melayu, Singapura, Sabah,
Saraak dan 'runei%MS"" ingin melihat gagasan Malaysia men&adi
kenyataan dan kerana itu mereka berusaha mencapai permua*akatan%
Mesyuarat dan rundingan telah diadakan sebanyak empat kali dia%
Jesselton!21 +gos 1961#b% ,uching !1- $isember 1961#c% ,uala .umpur
!6 Januari 1962#d% Singapura !1 /ebruari 1962#MS"" &uga telah
menyediakan memorandum yang berasaskan Perlembagaan (anah Melayu
dan menyatakan bahaa 'ahasa Melayu di&adikan bahasa rasmi dan
0slam di&adikan agama rasmi% 1alau bagaimanapun, setiap rakyat
diberi kebebasan agama% Manakala, Sabah dan Saraak diperuntukkan
beberapa keistimeaan seperti dalam bidang imigresen untuk mengaal
kemasukan orang ramai ke ilayah itu serta kedudukan istimea kaum
bumiputera di Sabah dan Saraak dikekalkan% $an akhir sekali,
perakilan dalam parlimen adalah berdasarkan ¨ah penduduk
serta keluasan sesebuah kaasan'u!uhan(aya Cobbold$i Sabah dan
Saraak, rakyat di kedua)dua negeri dilihat menentang gagasan
Malaysia% ,era&aan 'ritish menubuhkanSuruhan&aya "obbold
pada 12 Januari 1962 bertu&uan menin&au pendapat sebenar
penduduk di kedua)dua negeri itu% Suruhan&aya "obbold
dipengerusikan oleh bekas 3abenor 'ank 4ngland, .ord "obbold%
Suruhan&aya ituturut dianggotai oleh dua orang akil
kera&aan 'ritish, iaitu Sir 5nthony 5bell dan Sir $a6id
1atherson% 1akil ,era&aan Persekutuan (anah Melayu ialah $atuk
1ong Po 7ee dan 4ncik Mohamed 3ha8ali Sha9e%Suruhan&aya ini
berperanan dalam menin&au pandangan penduduk Sabahdan Saraak
tentang rancangan penubuhan Malaysia, selain menilai kesemua
pandangan yang diberi serta membuat syor)syor yang bersesuaian%
Suruhan&aya ini men&alankan penyiasatan selama 2 bulan
iaitu dari 19 /ebruari hingga 1- 5pril 1962 % .aporan
Suruhan&aya "obbold dikemukakan kepada kera&aan Persekutuan
(anah Melayu dan kera&aan 'ritish pada bulan Jun 1962% .aporan
ini mengesahkan bahaa -: ; penduduk Sabah dan Saraak menyokong
penubuhan Malaysia iaitu:a% < menyokong pembentukan Malaysia
tanpa mengambil kira syarat)syarat percantumanb% < lagi
setu&u dengan pembentukan Malaysia dengan pelbagai syarat dan
&aminan yang mendatangkan *aedah kepada kedua)dua pihak%c% 'aki
< pula terbahagi kepada 2 bahagian iaitu pihak yang mahukan
supaya kedua)dua negeri merdeka dahulu sebelum menyertai Malaysia
dan mereka yang mahu 'ritish terus memerintah untuk beberapa tahun
lagi%Penduduk yang menentang pembentukan Malaysia dengan apa
&ua syarat adalah hanya 2:; daripada keseluruhan penduduk di
Sabah dan Saraak% 5ntara syor)syor yang dikemukakan oleh
Suruhan&aya "obbold adalah:a% Persekutuan yang bakal ditubuhkan
dinamakan =Malaysia>b% Sabah dan Saraak mempunyai ketua negeri
mereka sendiric% Ma&lis perundangan Sabah dan Saraak diberi
kuasa menentukan dasar agama dan imigresend% Peraturan)peraturan
keangan akan diadakan bagi tu&uan pembangunan ekonomi di Sabah
dan Saraake% ,edudukan bumiputera dikekalkan%*% Sabah dan Saraak
diberi bantuan keangan bagi pembangunan ekonomi untuk tempoh lima
tahun pertama selepas menyertai MalaysiaPada 1 +gos 1962,
kera&aan 'ritish dan (anah Melayu mengumumkan bahaa kedua)dua
kera&aan menerima dengan sebulat suara hampir semua cadangan
yang dibuat oleh Suruhan&aya "obbold dan menetapkan Malaysia
ditubuhkan pada 31 +gos 1963 kerana hari kemerdekaan (anah Melayu
&atuh pada tarikh yang sama% Sabah dan Saraak &uga
setu&u dengan tarikh tersebut% Seiring dengan itu, satu
Jaatankuasa 5ntara ,era&aan !J5,# dibentuk%Jawatankuasa Anta!a
*e!a(aan"JA*#J5, dibentuk untuk merangka Perlembagaan Persekutuan
Malaysia di samping melindungi hak serta kepentingan rakyat di
Sabah dan Saraak% J5, diketuai oleh .ord .andsdone sebagai
pengerusi, $ato? 5bdul @a8ak sebagai timbalan pengerusi serta
akil)akil daripada kera&aan 'ritish, Singapura, Sabahdan
Saraak% J5, menerima pandangan daripada pelbagai pihak, khususnya
dariSabah dan Saraak tentang kedudukan kedua)dua negeri tersebut
dalam Persekutuan Malaysia% 1akil)akil dari Sabah menghantar satu
memorandum yang mengandungi 2: Perkara untuk melindungi hak dan
kepentingan rakyat Sabah% 1alaupun para pemimpin Saraak tidak
menghantar sebarang tuntutan, tetapi mereka bersetu&u dengan
perkara ynag terkandung dalam (untutan 2: Perkara%J5, mengeluarkan
laporannya pada bulan /ebruari 1963% .aporan itu dibincangkan dalam
Ma&lis 7egeri Saraak pada - Mac 1963 dan diikuti oleh Sabah
pada 13 Mac 1963 sebelum dibentangkan dalam Persidangan Parlimen
(anah Melayu dan diluluskan sebagai 5kta Malaysia, 1963% .aporan
J5, men&adi asas kepada Per&an&ian Malaysia yang
ditandatangani di .ondon pada - Julai 1963% Menerusi
per&an&ian itu, kera&aan 'ritish bersetu&u memberi
kemerdekaan kepada Singapura, Sabah dan Saraak yang akan bergabung
dengan Persekutuan (anah Melayu melalui pembentukan
Malaysia%ungutan 'ua!a /i 'ingapu!aPungutan suara atau re*erendum
yang diadakan pada 1 September 1962 bertu&uan untuk menentukan
syarat)syarat yang dipersetu&ui oleh penduduk Singapura untuk
bergabung dengan persekutuan (anah Melayu dan bukannya bermakna
penduduk Singapura berpeluang menolak rancangan Malaysia% Pengundi
diberi tiga pilihan iaitu:a% Pilihan 5 A percantuman yang
memberikan Singapura kuasa autonomi dalam buruh, pela&aran dan
perkara)perkara lain dan dengan sendirinya rakyat Singapura
men&adi rakyat Malaysiab% Pilihan ' A percantuman penuh tanpa
syarat bagi Singapura sebagai negeri yang sama tara* dengan 11 buah
negeri)negeri Melayuyang lainc% Pilihan " A percantuman dengan
syarat)syarat yang sama seperti yang diberikan kepada ilayah)ilayah
'orneo%Semasa pungutan suara di&alankan, 'arisan Sosiolis
!Socialist /ront# meneruskan tentangan dengan meminta penduduk
Singapura untuk memulangkan kertas undi kosong sebagai tanda
bantahan% ,era&aan Singapura menegaskan bahaa sesiapa yang
memulangkan kertas undi kosong dianggap sebagai orang yang belum
membuat keputusan% +leh itu, undi mereka ditakri*kan mengikut
5rtikel 29, +rdinan Pungutan Suara yang menyebut bahaasesiapa yang
memulangkan kertas undi kosong tanpa ditanda dianggap sebagai
bersetu&u dengan sebarang keputusan Ma&lis Bndangan
Singapura% Casil re*erendum ini mendapati 392626 penduduk menyokong
pilihan 5, 2911 penduduk penyokong pilihan ", 9D22 penduduk
menyokong pilihan ' dan sebanyak 1DD:22 undi rosakTin(auan
'u!uhan(aya ..Perakilan Malaysia ke Pertubuhan 'angsa)'angsa
'ersatu atau Bnited 7ations Malaysia Mission !B7MM# telah dibentuk
oleh Setiausaha 5gung P'', iaitu B (hant% 'eliau telah menghantar
akilnya .arence Michaelmore dari 5merika Syarikat bersama)sama
tu&uh orang akil dari "he8choslo6akia, 5rgentina, 'ra8il,
"eylon, Pakistan, Jepun dan @epublik 5rab 'ersatu, bagi
menin&au sekali lagi pendapat rakyat Saraak dan Sabah% $alam
tin&auan ini, mereka mendapati ma&oriti rakyat Saraak dan
Sabah sememangnya bersetu&u menyertai persekutuan Malaysia% 0ni
adalah kerana men&elang laatan misi P'', ma&oriti rakyat
Saraak dan Sabah telah mengubah 9kiran mereka berbanding dengan
keputusan Suruhan&aya "obbold% 1alaupun begitu, laporan
Suruhan&aya "obbold adalah sahih dan benar% Perubahan 9kiran
ini berpunca daripada usaha yang di&alankan oleh kera&aan
Persekutuan (anah Melayu dan usaha Parti Perikatan membentuk parti
yang menyokong pembentukan Malaysia yang akhirnya memenangi pilihan
raya% Mengikut laporan P'' itu, lebih 2:; daripada rakyat Sabah dan
Saraak menyokong penubuhan Malaysiaengisytiha!an MalaysiaSelepas
rundingan terakhir antara semua pihak yang terlibat,
per&an&ian Malaysia ditandatangani pada - Julai 1963 di
Marlborough Couse, .ondon antara kera&aan 'ritain, Persekutuan
(anah Melayu, Singapura, Sabah dan Saraak% Perisytiharan ini
mengesahkan peralihan kedaulatan 'ritain ke atas Singapura, Sabah
dan Saraak% Pada 26 +gos 1963 Eang di)Pertuan 5gong memperkenankan
5kta Malaysia yang sudah diperkenankan @atu 4li8abeth 00 serta
diluluskan oleh Parlimen 'ritish% 1alaupun 31 +gos dicadangkan
sebagai tarikh penubuhan Malaysia tetapi disebabkan *aktor tertentu
maka pengisytiharan Malaysia dibuat secara rasminya pada 16
September 1963 di Stadium Merdeka, ,uala .umpur di hadapan Eang
di)Pertuan 5gong, @a&a)@a&a Melayu, 3abenor)3abenor Pulau
Pinang, Melaka% Selain (unku 5bdul @ahman, tiga lagi pemimpin utama
dari tiga negeri baru iaitu .ee ,uan Ee !Singapura#, $onald
Stephens !Sabah# dan Stephens ,along 7ingkan !Saraak# turut
melakukan serentak pengisytiharan Persekutuan Malaysia di negeri
masing)masing % Pada 9 +gos 196F, atas *aktor)*aktor tertentu,
Singapura mengambil keputusan keluar daripada Malaysia dan
menubuhkan negara republik%
