Kristian Naupang - June, 2016

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    1/37

    JUNE 20161

    www.mizoramsynod.org

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    2/37

    JUNE 20162

    www.mizoramsynod.org

    Kristian Naupanga thu chhuahte hi Editor ngaih dan a ni vek kher lo.

    Kum 22-na June 2016 Bu 261-na

    Editor

    Upa C. Lalbiaktluanga

    Managing EditorRev. Dr. C. Chawnghmingliana

    Joint Editors

    LalremmawiaUpa B. Lalhmunliana

    John LalhruaitluangaUpa Dr. C. Vanlalhruaia

    Circulation Manager

    Lalfakzuala

    K R I S T I A N

    N A U P A N G

    A man pe duh leh a bu la duhchuan Circulation Manager

    hriattir tur a ni.Kum khat lak man Rs. 50.

    Synod Office First FloorMission Veng, Aizawl 796 001Phone 0389-2324590e-mail:[email protected]

    A chhunga thu awmte Phek

    1. Editorial ................... 1

    2. Isua tan ka inpe ................... 2

    3. Inthlahdahna hi boralna a ni ................... 54. Biangbiakna C. Vanlalnghaka ................... 7

    5. Darkar khat chauh ................... 10

    6. Biangbiakna Christina Lalnunfeli ................... 12

    7. Chung lam chiah thlir ................... 16

    8. Bible Thawnthu: Mihring hmasa berte ................... 19

    9. Thawnthu Fing: Sanghawngsei bo thu ................... 21

    10. Hmutheitua ................... 2311. Zawnchhuah ................... 24

    12. Hre thei rawh ................... 25

    13. Hriatzauna Huang ................... 26

    14. Crossword ................... 28

    15. Milem chei ................... 29

    16. Bible milem ................... 30

    Ka hmuh ang hmu thei rawh (Inside Cover)

    http://www.mizoramsynod.org/mailto:[email protected]:[email protected]://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    3/37

    JUNE 20163

    www.mizoramsynod.org

    Lehkhabu \ha chhiar hi a va pawimawh em! Kan \hat

    lai hun hi chhiar tam hun a ni. Lehkhabu kan chhiar

    tawh zat thlir kir ila, lehkhabu \ha kan chhiar ngai lo a

    nih chuan hriatna tur chaw \ha kan ei ngai lo tihna a ni

    ang.

    Khawvela mi finga kan ngaih tam zawk hi lehkhabu

    tel lova mi fing an awm thei lo vang. Lehkhabu \ha chhiar

    \hinten finna an hmu a, mi thiam kan han tihhote hi, mi

    lehkhabu ziak chhiara, zira, finna tam tak zir chhuak

    \hinte an ni si a.

    Thu sawi thiam nih te hi a hlu em em mai. Sikulah kal

    la, mi thusawi i ngaithla ang a; college-ah kal la, mi

    thusawi i ngaithla ang a; vantlang inkhawmnaah kal la,

    mi thusawi i ngaithla ang a; biak inah kal la, mi thusawi

    i ngaithla ang a; mitthi vuinaah kal la, mi thusawi i

    ngaithla ang.

    Thusawi thiam thusawi chu ngaihnawm i ti ang a,thusawi thiam lo thusawi chu ngaihthlak hahthlak i ti

    thung ang. Thusawi thiam thusawi chuan mi tam tak nun

    a chawm a, a tiharh a, beiseina nung a neihtir a, kawng

    dikah mite nun a hruai \hin. Thusawi thiam i la nih theih

    nan lehkhabu \ha chhiar la, chhinchhiah ngai laite

    chhinchhiah rawh.

    .....

    E D I T O R

    KAM CHHUAK

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    4/37

    JUNE 20164

    www.mizoramsynod.org

    ISUA TAN KA INPE

    John LalhruaitluangaRamhlun North

    ram zau tak te kan nei si lo

    va, Isua pek tur kan nei si

    lo, a ti a. A mittui a tla ta

    zawih zawih mai a.

    A nuin duat taka pawma

    a hnem lai chuan, Pa,

    chutiang zawng zawng chunei lo mah ila, keimah hi a

    hnenah inpe ila Isua chuan

    min pawm duh ang em? tiin

    mittui parawl kiang chung

    chuan a pa chu a zawt ta a.

    A pa pawh a insum zo ta lo

    va, a mittui a sur zung zunga. Bawihte, lallukhum te,

    lal\hutthleng te, ram zawng

    zawng te ai pawhin Isua

    chuan nangmah kha a duh

    zawk che alawm. Isuan a duh

    ber che asin, tiin a fanu chu

    a hrilh a. Chu hmeichhe

    Hmeichhe naupang kum 6 mi hi Sunday School-ah a

    inkhawm ve \hin a. Isuan a hmangaih em avangin hremhmuna

    kal ngei tur chu Isuan a chhandam a, a nunna hial a hlan tih

    an zirtirtuten an sawi chu a hriatin Isua hnenah a inhlan a,

    lawm em emin an inah a haw ta a. Inah chuan a nu leh a pa

    an lo awm a.

    Naupang te chuan a nu

    hnenah chuan, Ka nu,

    lallukhum ropui ber neih ka

    va chak em! a ti a. A nuin,

    Bawihte, eng atan nge i tih?

    a tih chuan, Isua khumtir ka

    chak a ni, a ti a. A pa lam ahawi a, Ka pa, lal\hutthleng

    ropui ber neih ka chak lutuk,

    a ti leh a. A pa chuan,

    Bawihte, eng atan nge i tih

    a? tia a zawh chuan, Isua

    ka \huttir duh a ni, tiin a

    chhang a.Chu hmeichhe naupang

    te chuan, Ka nu, ram zau

    tak, ram zawng zawng hi ka

    ta ni vek sela, Isua lal nan

    pek vek ka chak e. Mahse,

    mi rethei mai kan ni si a.

    Lallukhum te, lal\hutthleng te,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    5/37

    JUNE 20165

    www.mizoramsynod.org

    naupang chuan, Pa, ka va

    lawm tak em! Ka taksa, ka

    pum hian a vaiin Isua hnenah

    ka hlan e, a ti ta a ni.He thu hi Upa Lalthan-

    kima chuan a lo chhiar fuh a,

    Kraun hlu ber chu ka

    ta ni se,

    Ka Isua ka khumtir ang.

    Ram zawng zawng hi ka

    ram ni se,Isua lal nan ka pe ang.

    Lal\hutphah zawng ka

    thu ni se,

    Ka lal hliam hnu a \hu

    ang.

    Mahse, Isu, riangvai ka

    ni,

    Kraun leh ram ka nei lo

    ve,

    Thinlung erawh i tan ka

    ti,

    Hetah hian lo lal ta

    che,

    tiin hla mawi leh nung tak a

    phuah ta a ni.Ro hlu ber Isua neitute

    chuan an neih zawng zawng

    mai ni lovin, anmahni pawh

    a tan an inphal a. An neih Isua

    hi khawvel ropuina zawng

    zawng nena thleng pawh an

    phal lo.

    Isua neih ka duh zawk

    ro hlu ber aiin,

    A ta nih ka duh zawk,

    Lei sum zawng neih aiin,Isua neih ka duh zawk

    ram leh in aiin,

    Isua neih ka duh zawk,

    chawimawina aiin,

    an lo ti a. Ram zau tak te,

    khawvela chawimawina

    ropui ber te, sum leh ro hlutinreng te leh thil dang zawng

    zawng aiin Isua an thlang

    zawk a, Isua tan an inpe

    pumhlum tawp mai thin.

    Isua neitu nun : Vawi

    khat chu missionary ropui

    Adoniram Judson-a nupui

    hian chanchinbua thu ziak a

    chhiar chu a pasal a hrilh

    chhawng a. Mite hian, Isua

    zirtirte zinga mi i ang, tiin

    an ziak nasa hle che a ni, a

    ti a. Judson-a chuan, Paula

    emaw, zirtirte emaw, mi

    dang tute emaw an hi ka duhreng reng lo. Isua an hi ka

    duh ber a, amah chauh zui

    ka duh ber a, a zirtirna anga

    nuna, a ke hniaka zui chat

    chat zel hi ka duh a ni. Aw,

    Lal Isua ang turin, tiin a

    chhang a ni an ti.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    6/37

    JUNE 20166

    www.mizoramsynod.org

    China rama missionary

    Jonathan Gofort-a chu mi

    pakhat hian, I thusawi hi \um

    thum ka ngaithla tawh a, IsuaKrista chanchin hi i sawi ziah

    mai a, eng vang nge? tiin a

    zawt a. Jonathan-a chuan, Ka

    chhan hma chein ka zawt let

    phawt ang che. Zanriah atan

    eng nge i ei? tiin a zawt ve

    thung a. Chaw, tiin achhang a. A nih leh niminah

    eng nge i eia, naktukah eng

    nge i ei dawn? tiin a zawt

    leh a. Chaw tho chu, chakna

    min petu a ni a, a tel lovin ka

    nung thei hlei nem, ka nunna

    ber alawm, tiin a chhang ta

    a. Chu veleh Jonathan-a chuan,

    Chaw chu i nunna atan

    chakna a ni ang chiah khan

    kan thlarau tan Isua hi nunna

    a ni a, nunna chhang, nunna

    chaw a ni. Chuvangin, Isua

    chanchin hi ka sawi zel lo thei

    lo a ni, tiin a hrilhfiah ta a

    ni.

    Isua zuitute chuan thildang zawng aiin amah an an

    duh a, amah an thlang zel a,

    an zui ning lo. A hmangaihna

    hlutzia an hriat chian em

    avangin Isua chanchin lo chu

    sawi tur dang an hre lo va,

    miten chu hmangaihna chutem vein ro hlu ber chu hmu

    ve sela an duh ngawih ngawih

    a, Chanchin |ha an puang lo

    thei lo a ni.

    Sawi nawn leh rawh,

    min hrilh leh rawh,

    Isuan ka tan a tuarna

    kha,

    Kalvari, ka damna

    chanchin

    Aw, ngaihnawm ka ti

    bang thei lo ve.

    !"# #%#&'# ("#!)&

    ! #$$% &'(!) )*!+ ,-'! )* .! /!+ 0!1+20!* /! -34)%3(%! +'!* .)!/ 5!1) .! )(!' ($ 6!+27 8!)-34 .!#

    )(! )*!+ ! (!.!) 9!+2(!%+! ! -*!% ($4 .! /!+ !0!1+20!* #3+2 -* !7

    "#$%&' ()&&*+ (, -.%+/%

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    7/37

    JUNE 20167

    www.mizoramsynod.org

    INTHLAHDAHNA HI BORALNA A NI

    Alchea hi Tlanglau lal,

    Tuizung khuaah 1945 vel lai

    khan a lal a. Pathian awm leh

    awm loh fiah a tum ta a. A

    chhungte hnenah chuan,Pathian awm leh awm loh

    ka fiah dawn a. Zanriah ei

    khamah ka mu dawn a, tu

    man min tibuai lovang che

    u, a ti a. A mangah chuan

    ni chhuahna lamah hian mi

    ng tak mai leh hmel zahawmleh hmel\ha tak mai hi a lo

    chhuak a. Alchea hnenah

    chuan, Isua, i tana thi leh

    chhandamtu che ka ni,

    nangmah vangin krawsah

    khen behin ka awm a ni.

    Ringhlel suh la, min ring mai

    rawh, a ti a, a ral leh ta mai

    a. Chumi hnu chuan, ni tlakna

    lam a\ang hian mi pakhat, sang

    tak leh dum hlurh leh hmul

    thum mai hian, hmel dur khuih

    chung hian, Alche, engati

    nge i lal kal bosan i tum mai

    le? Ka tana rinawmna i vawn

    tlat loh chuan i chungah thil

    \ha lo tak a rawn thleng ang,"

    a ti a, a ral leh ta mai a.

    A han \hanharh chuan a

    chhungte pawh an lo la mulo va. Tunah zet chuan

    Pathian a awm tih ka hre ta.

    Isua pawh a awm tih ka hre

    ve ta. A va lawmawm tak em!

    Kan zavaiin Kristaah i inpe

    ang u, a ti ta chul mai a.

    Zan a nih avangin a tuk lamainpe turin an inti ta a.

    A tuk zinga Kristian in

    pan an tum lai chuan a

    khawnbawl pakhat a lo kal

    a, Vawk talh kan lo tum

    laklawh tawh si a, zu lah kan

    bilh rei rui tawh bawk nen,

    Kristiana i inpek daih chuan

    zu i in thiang tawh si lo vang

    a. Zu leh sa hi han chen tlang

    phawt ila; tichuan, Kristianah

    kan inpe tlang vek dawn nia,

    a ti a. Chutih lai chuan

    khawnbawl dang a lo kal leh

    a, I hriat tawh angin se

    Upa Zarzokima Khiangte

    Shillong21

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    8/37

    JUNE 20168

    www.mizoramsynod.org

    chhun ka lo tum tawh a (Sial

    talha zu nena ruai buatsaih),

    se chhun zawhah Kristianah

    kan inpe tlang dial dawnnia, a rawn ti ve leh a.

    Chutih lai vek chuan an

    khaw per Tumbil a\angin

    zualko an lo thleng ve leh a.

    "Kumin chu nangmah avang

    leh i zar liau liau avangin buh

    lamah malsawmna kandawng nasa a, sa lah chu kan

    kap hnemin, zu lah kan bilh

    nasa em em bawk a, nangmah

    lam turin kan lo kal a ni, a

    ti a. A mumang te chu a hre

    reng a; amaherawhchu, zuleh saa thlemna chu a do zo

    ta lo va, a kal leh ta nge nge

    a. Duh tawkin zu leh sa chu

    an va chen a, zan rei tak

    thlengin an eiin an in a.

    Alchea chu a mu ta a.

    Amaherawhchu, zingah thotur a awm ta lo. A thi ta. Zu

    leh sa chen a \hat lohzia hei

    hian a entir.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    9/37

    JUNE 20169

    www.mizoramsynod.org

    C. VANLALNGHAKA

    HSLC-A PAKHATNA KAWMNA

    Khawvelah hian mi vannei bik hi

    awm a ni reng a! Tu ma thik theih an

    ni ngawt lo. Khawvela kan awm

    chhunga mihringte tuihalna tak pakhat,

    zirna kawnga intlansiakna pawimawh

    tak, tu man kan ngaihnep theih rengreng loh, tangka suma lei theih ni miah

    si lo, thluak tha bik, vannei bikte

    chauhvin an thlen theih, kum 2016

    HSLC exam zawng zawng mi 17,462 zinga pakhatna ni thei

    C. Vanlalnghaka s/o C. Chhuanthangpuia, Chhinga Veng,

    Aizawla cheng, Home Mission School, Aizawla kal chu

    Kristian Naupang Chanchinbu Editorial Board chuan zawhnatlemte a zawt a, a chhanna chu

    KN Kristian Naupang chanchinbu

    VLNG C. Vanlalnghaka

    VLNG : Kan unau hi 3 kan

    ni a, nau mipa 1 leh hmei-

    chhia 1 ka nei. Ka hmingbula C hi Chhakchhuak

    tihna a ni.

    KN : I nu leh i paten eng hna

    nge an thawh?

    VLNG : Ka pa hian motor

    (City bus 2 kan nei a) a

    enkawl a; ka nu chu nursea ni a, Civil Hospital,

    KN : I pian ni leh thla min

    hrilh thei em?

    VLNG : Ni 14.4.2000-ah kapiang.

    KN : Tute nge i nu leh pate?

    VLNG : Ka pa chu C.

    Chhuanthangpuia a ni a, ka

    nu chu C. Laldingliani a ni.

    KN : Unau pianpui eng zat

    nge i neih? I hming bula

    C hi eng tihna nge?

    Biangbiakna

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    10/37

    JUNE 201610

    www.mizoramsynod.org

    Aizawlah a thawk mek.

    KN : Zirna kawng i zawh

    chhoh dan min han hrilh

    teh. Khawi sikulahte nge ikal \hin? Exam-naah i ti

    \ha \hin em? Eng division-

    ahte nge i pass \hin?

    VLN : Class II thleng chu

    Gilgal School, Chhinga

    Vengah ka kal a; Class III

    a\angin Home MissionSchool-ah ka kal. Pawl

    hniam lamah chuan Dis-

    tinction-ah a ni a, Class IX

    1st term-ah em ni kha aw,

    ka chiang ta lo, ka tichhe

    deuh va. 1st Div. nge 2nd

    Div.-ah ka pass a ni. Ati\ha pawl chu ka ni \hin

    a, topper erawh chu ka ni

    ngai lo.

    KN : Lehkha i zir hian zing,

    chhun, tlai leh zanah engtia

    rei nge i zir \hin? I zir \hin

    dan tlangpui min han hrilhteh.

    VLN : Lehkha ka zir hian

    zan lamah ka zir deuh ber

    a, zing lamah ka zir hman

    meuh lo. Exam dawn

    erawh chuan chawlh lai

    pawhin nileng te pawhin

    ka zir \hin. Zir tur a tam

    chuan zan lamah ka zir tam

    hle \hin.

    KN : I chhungten smart phonean leisak tawh che em?

    VLN : Phone ka nei ngai lo

    va. Tunah hian ka pass

    lawmpui nan ka Patean

    min present a, ka lawm

    hle.

    KN : I nu leh paten lehkha

    zir turin an tir \hin che

    em? Nge, I zir lutuk an

    ti zawk che?

    VLN : Zan lamah hian dar 7

    velah lehkha zir turin min

    tir a, zan rei lamah hi

    chuan ka nuin, Mu tawhrawh, min ti zawk thin.

    KN : HSLC-a topper nih hi i

    inring reng em?

    VLN : HSLC topper nih hi

    ka inring ngai lo. Pathian

    malsawmna leh ka

    vanneih vang a ni. Exam

    dawn tuk apiang hian ka

    kal dawnin ka nu hian ka

    lu chungah kut nghatin min

    \awng\ai \hin a. Ka zir

    hahna te Pathianin mal a

    sawm a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    11/37

    JUNE 201611

    www.mizoramsynod.org

    KN : High School i kal

    chhungin mathematics-ah

    emaw, subject dangah

    emaw pawh sikul pawnlamah tui-tion i la ngai em?

    VLN : Tuition ka la ngai lo

    va. Class X-ah hian Au-

    gust thla a\angin hostel-ah

    ka awm a, ka haw zing

    khawp mai.

    KN : I sikul kalna Home Mis-sion School hi result an nei

    \ha \hin hle mai a, eng

    vang nge nia i hriat?

    VLN : Nia, kan sikul

    zirtirtute hi an \ang thei

    khawp mai a, an inpekna

    vang a ni ber e.KN : Khawi sikulah nge Pawl

    XI zir i tuma, eng nge nih

    i tum?

    VLN : St. Pauls Higher Sec-

    ondary School-ah ka in-ad-

    mit tawh a. Civil Service

    lamah nge, Pathianin rema tih dan dan a ni ang chu.

    KN : HSLC-a pakhatna ni

    tura harsatna i tawh leh

    high school i kal chhunga

    harsatna i tawhte min han

    hrilh teh.

    VLN : Harsatna em em ka

    tawk lo va. Sikul \an hma

    a\ang hian zing lam chaw

    ei hi a huphurhawm \hina, chu vang chuan pum \ha

    lo ka neih phah a, ka luak

    fo mai a. Matric exam

    dawn thleng khan chutiang

    chuan ka awm a, a zia lo

    khawp mai.

    KN : High School i kalchhunga kohhran

    inkhawm leh Sunday

    School-a i inkhawm dan

    tlangpui min han hrilh teh.

    VLN : Hostel ka luh hma

    zawng hian Sunday

    School kai kim lawmmanka la ve \hin a. Chu bak

    chu Pathianni zan hian ka

    inkhawm leh \hin.

    KN : Kum 2015 Kelkang

    Harhnaah khan i han kal

    ve em? I lam ve \hin em?

    VLN : Ka lam ngai lo.Kelkang kal kha ka chak

    ve viau va, chhungkuaa

    kal kan tum a, sikul

    chawlh laiin. Mahse, ka

    nun chawlh a nei thei leh

    lo va, kan kal ta lo.

    .....

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    12/37

    JUNE 201612

    www.mizoramsynod.org

    DARKAR KHAT CHAUH

    NghakpuiiSynod Office

    Vawi khat chu mipa naupang pakhat hian a pa office

    bang lo haw hnenah inthlahrung deuh hian, Ka pa, darkar

    khatah eng zat nge i hlawh? tiin a lo zawt a. A pa chuan

    chutiang zawhna naupang tein a zawt chu mak a ti hle a. En

    teh, ka fapa, engati nge chutiang thilte chu min zawh? I nu

    pawhin a hre hlei nem? Nilengin hna ka thawk a, ka hah em

    mai, min lo tibuai teh suh, a ti a. Mahse, a fapa chuan

    beidawng duh lovin a zawt nawn lui tlat a. A pa chuan vin

    angreng takin, Dollar 20, a ti a. Mipa naupang chuan, A

    \hat chu. A nih leh ka pa dollar 10 min puktir thei ang em?

    a ti leh ta zel a.

    A pa chuan vin takin,Chu vang mai mai chuan a

    ni maw ka hlawh zat min lo

    zawh? I pindanah lut la, va

    mu rawh. Min tibuai tawh teh

    suh, a ti a. Mipa naupang

    chu ngawi rengin a pindan

    lam pan chuan a kal a, a

    pindan a tithim a, rizaiin a

    inkhuh ta nghal a.

    A hnu deuhvah a pa

    chuan a fapa a vin hrep chu

    a inchhir deuh va, eng emaw

    mamawh lei duh a nei a ni

    ang, tiin a inthiam thei ngang

    lo va, a fapa pindanah chuan

    a va kal a. I muhil tawh emni, Mamte? a va ti a. Ani

    chuan, Muhil lo ve ka pa,

    a lo ti a. A pa chuan, Hei

    dollar 10 min dil kha ka pe

    ang che, tiin dollar 10 chu a

    phawrh a, mipa naupang chu

    phur takin a \hu chhuak a,

    Ka pa, ka lawm e, a ti a.

    Mipa naupang chu a hlim

    hle a, phur takin a lukham

    hnuai chu a zen a, Tunah

    chuan dollar 20 ka nei ta, a

    ti a. A pa chuan a fapa chet

    dan chu mak a tiin a hre thiam

    lo hle mai a. Pawisa chu eng

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    13/37

    JUNE 201613

    www.mizoramsynod.org

    lei nan nge hman i tum? tiin

    a zawt a. A fapa chuan a pa

    hnenah chuan ngen titihin,

    Ka pa, i hun hi darkar khatchiah ka bula i awm theih nan

    ka lei thei ang em? a ti ta a!

    A fapa chhanna chuan a pa

    chu a tihrilhhai hle mai a. A

    fapa tana hun a pek tlemzia

    leh a fapain a bula awm a

    thlakhlelhzia a hriat chuan ainthiam lo hle a, a fapa chu a

    kuah ta ngawih ngawih a.

    Mi \henkhat chuan i hun

    hlu tak i pek theih dawn

    phawt chuan sum eng zat

    pawh pek an inhuam mai thei.

    Hun hi pawisa a ni tih

    thufing tawi te hi i hre tawhchawk ang; amaherawhchu,

    i fate tan eng ang taka hlu

    nge a nih tih chu i chhut

    chhuak thei kher lo vang.

    Naupangte hian an chak ber

    chu an chhungte nena hlim

    taka hun \ha hman ho hi a ni.He thil hlu tak hi tu pawhin a

    zir chhuaha, a taka a chantir

    chuan naupang tam tak nun

    chu chhanchhuah a ni ang.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    14/37

    JUNE 201614

    www.mizoramsynod.org

    CHRISTINA LALNUNFELI

    HSSLC TOPPER KAWMNA

    Kumin 2016 HSSLC Arts subject-aexam zawng zawng mi 8,622 zingapakhatna Christina Lalnunfeli d/o H.Lalchhanhima, Hunthar Veng, SynodHigher Secondary School-a kal chu

    Kristian Naupang Chanchinbu EditorialBoard chuan a kawm a. An inkawmnachu i lo ngaithla ang u.

    KN Kristian Naupang ChanchinbuLNF Christina Lalnunfeli

    LNF: Tui phur motor kan nei

    a, chu chu ka pan a enkawla. Ka nu chuan in a nghak\hin.

    KN : Khawi sikulahte nge i kalthin? Exam-ah i ti\ha \hinem? Eng Division-ahte nge ipass \hin?

    LNF : Primary School lehMiddle School hi Little Dia-mond Academy-ah ka lut a,High School hi HelenLowry-ah ka lut thung a, heta\ang hian HSLC pass-in,Mizoramah pathumna ka ni

    a. Higher (Science) hi Govt.

    KN : I pian ni leh thla min hrilh

    thei em?

    LNF : December ni 6, 1998

    KN: I nu leh i pa hming min hrilhthei em?

    LNF : Ka pa hming chu H.Lalchhanhima a ni a, ka nu

    hming chu R. Lalchhawn-tluangi a ni.

    KN : Unau pianpui eng zat ngei neih?

    LNF :Pianpui unau 2. U mipa 1leh hmeichhia ka nei a ni.

    KN : I nu leh i pa hian eng hna

    nge an thawh?

    Biangbiakna

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    15/37

    JUNE 201615

    www.mizoramsynod.org

    Mizo Higher SecondarySchool-ah ka zawm a, katuina a nih loh avangin 1st

    term zawhah Synod HigherSecondary School-ah Artska zir zawm ta a. Heta \anghian HSSLC ka pass ta a ni.Pathian khawngaihna zarahka sikul kal chhung zawnghian Distinction Class-ah ka

    pass vek a, Class-ahpakhatna ka ni deuh charchar bawk.

    KN : Lehkha i zir hian zing,chhun, tlai leh zanah engtia reinge i zir \hin? I zir \hin dantlangpui min han hrilh teh.

    LNF : High School thleng khachuan lehkha hi mite ang ememin ka zir nasa hran lo va.Higher ka kal a\ang erawhkha chuan ka hun tam zawkhi lehkha zir nan ka hmanga. Class XII-ah khan Synod

    Girls Hostel-ah ka awm a.Study hour bithliah hnuaiahlehkha kan zir a. Zing lamahdarkar 2 vel ka zir a, tlai sikulbanah darkar 1, zanahdarkar 45 vel kan zir thunga. Exam dawn hnaihahchuan zanlai pelh zak zakpawh ka nei ve fo. Ni tin

    inthlahdul lova zir ziah chuantaksa chau khawpa zir a ngaihran lo a ni.

    KN : I chhungten smart phonean leisak tawh che em? Pawlengzat i nihin nge an leisakche?

    LNF : Aw, leisak tawh e. Pawlsawm (10) ka pass khan minleisak a ni.

    KN: Smart phone chu zirna atani hmang tangkai em?

    LNF : Ka zirlaia ka hriat loh hanzawn nan chuan a \angkaikhawp mai a. Amah-erawhchu, smartphone hianka hun tam zawk a ei hek a.A \angkai zawnga aiin holamtaka ka hman a tam zawkmah. Hostel-a phone kankawl loh pawhin ka zirlaiahka buai phah hran lo va;chuvangin, ka zirlaiah smart-phone hi ka hmang \angkai

    em em hran lo a ni.KN : I nu leh paten lehkha zir

    turin an tir \hin che em? Nge,I zir nasa lutuk! an ti zawkche?

    LNF : Ka chhungte hian lehkhazir turin min tirh em em ka

    hre lo va, lehkha zira meng

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    16/37

    JUNE 201616

    www.mizoramsynod.org

    rei lutuk lo turin min hrilh fozawk a ni.

    KN : HSSLC-a topper nih hi i

    inring reng em?LNF : HSLC-a pathumna ka nih

    avang khan ka chhungte lehzirtirtute chuan topper ka nihtheih an beisei ru ve em ema. Kei pawhin theihtawpin katum rilru ve tho na a, Topper

    nih em hi chu ka beisei piahlam a ni.

    KN : High School leh Higher-ai kal chhungin mathematics-ah emaw, subject dangahpawh sikul pawn lamah tu-ition i la ngai em?

    LNF : Pawl 6 ka bawh kan \umkhan kan inah kan teacherpakhatin tuition min pe vezawk a, thla khat chhung velni tain ka hria. Tin, Class Xexam dawnah khan math-ematics-ah tuition ka la leh a,

    kar li chhung vel, kan inahbawk ka la a ni.

    KN : I sikul kalna Synod HigherSecondary School hi resultan nei \ha \hin hle mai a, engvang nge nia i hriat?

    LNF : Synod HSS-ah hian 40%

    hi thingtlang lam a\anga lak

    an ni a. Chuti chung chuanresult hi a \ha pangngai rengthei a, hei hi zirtirtute inpekna

    avang liau liau a ni. Zirlaihnufual tan pawha hriat thiamtheih turin zirlai an hrilhfiah a,sawiselna aiin faknain zirlaitean fuih phur thiam a, Pathianthu leh \awngtaina nen zirlaitean kaihhruai \hin avangin re-

    sult \ha tak piah lamah mihman tlak, mi puitling lehringtu \ha tam tak an chherchhuak \hin a ni.

    KN : Eng nge zir zel i tuma, engnge nih i tum?

    LNF : BA Economics zir ka tum

    a. Pathianin rem a tih chuanCivil Service-ah luh ka tum.

    KN : HSSLC-a pakhatna nitura harsatna i tawh leh HighSchool i kal chhungaharsatna i tawhte min hanhrilh teh.

    LNF : High School leh Higherka kal lai hian ka hrisel lo vethei em em a, lu na te, lu haileh pumna avangteindamdawi inah kan tlan ve fova. Tin, lehkha han zir tak takchuan \hiante tih ang zawng

    zawng kan tih a lo rem lo va,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    17/37

    JUNE 201617

    www.mizoramsynod.org

    an telna leh kalna angah kantel ve vek a rem lo va, \hianka ngah lo thei hle a ni. Chu

    chuan rilru lamah hrehawmtihna, hnualna, inngaihhniamna, beidawnna thlenginmin neihtir chang a awm \hina. Mahse, lawmna tizualtu ani zawk tawh a ni.

    KN : High School leh Higher i

    kal chhunga kohhraninkhawma i inkhawm dantlangpui min han hrilh teh.

    LNF : High School leh Higherka kal chhung hian inkhawmhi ka ngai pawimawh ve emem a. K|P-ah a zawng a

    zain inhmang thei lo mah ila,kohhran inkhawm hi kahmaih khat hle a ni. ChawhnuTleirawl Pawlah pawh ka telkim ve hle. Hostel-a ka awmhnuah chuan Inrinni zana\anga Pathianni zan thlengin

    kan inkhawm vek \hin a.Chawhnu inkhawm phei chureport kan ziak vek zel a ni.

    KN : Mizoram \halaite hianlehkha kan zir nasa i ti em?

    Hei aia hmasawn tur hianengtin nge \an la ila \ha i tih?

    LNF : Zirlai tam tak zingah

    \henkhat \hahnemngai fe fekan awm laiin, a hmingchauhva zirlai ni ve mai maikan tam ta hle a. Mizote hiVaiho aia thluak nei \ha kanni a, hei aia hmasawn thei takkan la ni tih hi ka hmuh dan a

    ni. Chumi atan chuan zirlaitehian eng nge lehkha kan zirchhan tih kan hriat chianphawt a ngai a. Duhna taktak neih loh chuan eng maha neih theih loh avangin kannihna leh kan thil duh, kan

    tumah kan chian a ngai a.Chumi thleng tur chuan kantheihtawp kan chhuaha,kalsan ngai kan kalsanngama, Pathian hnena dil zelchunga taimak kan chhuahchuan hlawhtlinnain min lohmuak mai dawn a ni. Chuchu kan thlen theih chuan kantan lawmna a ni ang a, ramtan hmasawnna a ni ang a;tin, Pathian chawimawiin aawm zel bawk ang.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    18/37

    JUNE 201618

    www.mizoramsynod.org

    CHUNG LAM CHIAH THLIR

    C. LaldintharaSalem Veng, Aizawl

    Vawi khat chu chhungkaw rethei tak mai hi an awm a, an

    pa ber chu a hrisel loh avangin ei tur an nei ta lo va. An ei tur

    neih chhun apiang an ei zawh tak vek avang chuan ei tur nei

    lova thih mai an hlau ta em em a. An fate an la naupang si a,

    an ril a \am em em a, an taksa pawh a zawi vek hman tawh a.Tichuan, an pa ber chuan harsa tak chungin an in chhe te mai

    bula ramhnuaiah chuan ei tur zawng tura chhuah a tum ta a.

    Pa ber chuan a silai a han

    zawng a, a mu lah chu

    pathum chiah a nei tawh si a.

    A mangang em em a. Mahse,

    tih theih dang a neih tawh lohavangin sa eng pawh a hmuh

    apiang kap tur chuan a chhuak

    ta a. Thui fe a kal pawh chuan

    sa kah tur reng reng a awm

    si lo va, hlawhchhama a haw

    chuan a nupui fanaute chuan

    ei tur nei lovin an thi maidawn bawk si a. Beiseina

    sang tak nen a kal zel a, thui

    tak a kal leh hnu chuan luite

    kama thingtuluangah hian

    thehlei a hmu ta a. A silai chu

    a han lek a, a kap ta a.

    Mahse, vanduaithlak takin

    chu thehlei chu a kah \helh ta

    tlat mai a, pawi a ti em em

    mai a ni.

    Silai mu pahnih chauh

    nen chuan a han vak leh ta a,

    thui a kal hmain zawngte a

    hmu leh ta hlauh mai a.

    Fimkhur takin, kah fuh ngei

    tumin a han insiamrem a. A

    kap chiah tih chuan chu

    zawngte chu thing zar

    lehlamah a zuang sawn ta

    daih mai a, a kap \helh leh tamai a. Tunah chuan silai mu

    pakhat chiah a nei ta. A bei a

    dawng em em mai a,

    hlawhchhama a haw chuan

    an chan tur a hre reng mai si

    a. Khaw nge, tiin kah tur

    dang a zawng leh ta a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    19/37

    JUNE 201619

    www.mizoramsynod.org

    Tlai lam a lo ni tawh a,

    ni lah chu a her liam dawn

    tawh a, a kal hla tawh si a,

    haw leh dawn pawh ni se thuitak a ni tawh. Mahse, a kal

    zel a, ramhnuai pilril a thlen

    takah chuan thingkung lian

    takah ramarpa lian zet mai hi

    a hmu ta a. Silai mu pakhat

    chiah a nei tawh tih a inhria

    a, fimkhur takin a han insiamrem a, thawm dim taka

    \anhmun a han rem lai tak

    chuan, |awng\ai hmasa

    rawh; tichuan, i thiltum chu

    hre chiang la, chung lam thlir

    tlat ang che, tiin a bengah

    chuan zawi taka rawn sawi

    ri a hre ta tlat mai a. Tichuan,

    a \awng\ai ta a.

    A rilrua a \awng\ai zawh

    chuan a silai chuan ramarpa

    lian tak chu kah tumin a han

    tin ta a, chutih lai tak chuan a

    bengah \awng\ai hmasa turatihna chu a hre nawn leh a.

    Rilrua \awng\ai chung chuan

    a kap dawn ta a; mahse, chutih

    lai tak chuan rul lian tak mai

    hi a ke bulah chuan a rawn

    tleng phei ta tlat mai a. Chung

    lam en lova hnuai lama rul lo

    vak chu thah phawt a tum ta

    a. Mahse, chutih lai tak chuan

    a bengah chuan, |awng\ai

    hmasa turin ka tih che kha, i

    thiltum chu thlir la, chung lamchauh thlir rawh. I thiltumah

    chuan hmanhmawh reng reng

    suh, tih ri chu a hre nawn

    leh ta a.

    Eng pawh thleng rawh

    se, tiin chu awin a sawi chu

    zawm a tum ta a. A \awng\aileh a, a silai chu a han kau

    va, thingkunga ramar chu a

    kap ta a. A makin a va ropui

    tak em! Ramarpa lian tak chu

    a kap thla nawlh mai a. Chu

    mai a ni lo, a silai mu rawn

    per let leh chuan thingkungbula sakhi lian tak mai chu a

    fuh a, sakhi pawh chu a thi

    der mai a! Chu mai a la ni lo

    cheu, a kah nat em avangin a

    silai kha a thlauh va, a ke bula

    rul chu a tlak hlum der mai

    bawk a!A lawm lutuk chu ring

    takin a au chhuak a, Pathian

    hnenah lawm thu sawi chung

    zelin, hlawhtling inti tak

    chung chuan haw zai a rel ta

    a. A hlawhtlin tak em avang

    chuan duh angin a haw lam a

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    20/37

    JUNE 201620

    www.mizoramsynod.org

    kal chak thei lo va. Lui kamah

    chuan chawlin inphih harh a

    han tum a, hmai phih tura lui

    tui a han zen chuan sanghalian tak mai hi a man ta nawlh

    mai a. A haw lam chu hlawh-

    tlinna hlirin a khat ta a ni.

    Tichuan, him takin zanah

    in a thleng ta a, a nupui

    fanaute nen chuan ei tur tui

    tak Pathianin a pek chu an eita a ni.

    Aw le, \awng\ai chunga

    Pathian lam kan hawi tlat

    chuan malsawmna tam tak

    kan hmu dawn a ni. Bible

    chuan, Chung lama thil

    awmahte chuan in rilru nghattlat rawh u, leia thil awmahte

    chuan nghat lovin, a ti a ni

    (Kolossa 3:1). Hnuai lama

    min tibuai thei thil tam tak hi

    intihbuaitir lova chung lam

    chauh kan thlir chuan,

    harsatna leh lungngaihna tamtak ata chhanchhuah kan ni

    zel dawn a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    21/37

    JUNE 201621

    www.mizoramsynod.org

    Bible Thawnthu

    MIHRING HMASA BERTEPathianin khawvel a siam khan, a enkawltu tur tu

    mah an awm lo tih a hria a.

    Tichuan, Pathian chu

    leiah a zu chhuk a. Leia

    vaivut \henkhat chu a la a,

    mihring ruangm a siam taa. Mahse, nunna a la nei lo

    va. Pathian chu a zu kun

    hniam a, mihring ruang-

    mah chuan nunna thaw a

    thaw lut a, mi nung a lo ni

    ta a. Pathian chuan a

    mihring siam chu Adama,tiin a vuah a.

    Tichuan, Pathian chuan

    Eden-ah chuan Adama

    chen nan huan a siam a.

    Chu huanah chuan thing

    chi hrang hrang leh

    pangpar mawi tak tak a tamhle mai a. Huan lai takah

    chuan Pathian chuan thing

    danglam bik pahnih a dah

    bawk a. Pakhat chu nunna

    thinga ni a, a dang chu a

    chhia leh a \ha hriatna

    thing a ni thung a.

    Pathian chuan Adama

    chu Eden huanah chuan a

    hruai a, Ka huan hi \ha

    takin i enkawl dawn nia.He huana thei rah zawng

    zawng hi i ei thei ang.

    Mahse, fimkhurna tur a

    awm a. A chhia leh a \ha

    hriatna thing rah hi chu i

    ei hauh tur a ni lo. I ei

    chuan i thi ang, tiin ahrilh a.

    Tichuan, Pathianin

    huan a siamsakah chuan

    Adama chu a cheng ta a,

    thil siamte enkawl hna chu

    a thawk a.

    Pathian huan siam chusawisel tur awm hauh lo

    khawpin mawi mah se,

    Adama chu a khua a har

    ta riau mai a.

    Pathian chuan Adama

    chu a khua a harin, \hian

    a mamawh tih a hria a;

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    22/37

    JUNE 201622

    www.mizoramsynod.org

    Adama hnenah chuan a zu

    kal a, a khawharna chu

    tihrehsak a tum a. Tichuan,

    Pathian chuan leia vaivutinramsa tinreng leh chung-

    leng sava tinreng a siam a,

    chung chu an zavaiin

    Adama hnenah chuan a

    hruai a; mahse, Adama

    kawppui wm mi rng rng

    an awm lo va. Tichuan,Pathian chuan Adama chu

    tui takin a muthilhtir a, a

    muthilh lai chuan a nk ruh

    pakhat a lak chhuahsak a,

    chumi hmang chuan hmei-

    chhia a siam ta a.

    Adama chuan Evi tiin

    a hming a lo phuah a.

    Tichuan, Adama leh

    Evi chu Pathian huanah

    chuan an cheng dun ta a.

    An pahnih chuan khawhar

    lovin hlim takin an awm ta

    a. Chutiang chuan, lei

    chunga mi zawng zawng

    thlahtu bul an lo ni ta a ni.

    (Buatsaihtu : Lalremmawia)

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    23/37

    JUNE 201623

    www.mizoramsynod.org

    Thawnthu Fing

    SANGHAWNGSEI BO THU

    Vawi khat chu dawrkai pahnih hian sanghwngsei pakhat

    hi an tibo va. Zin veivk pakhat hi an tawk a, sanghwngsei

    a lo hmuh leh hmuh loh an zwt a. Chu pa chuan a hmuh loh

    thu a hrilh a. Mahse, in sanghwngsei chu a mit ding lam a

    del em? tiin a zawt a.

    Aw, del e, tiin anchhang rual \hawt a. Chu pa

    chuan, A ke vei lam a bai em?

    tiin a zawt leh a. Bai chiang

    e, tiin an chhang leh a.

    A hahmai a bal em?

    tiin a zawt leh a. Bal chiang

    e! tiin an chhang leh a. Ahnungzng lehlamah khawizu

    phurin, lehlamah barli a phur

    em? Chung thil chu a phur

    ngei a ni. Khawngaih takin a

    awmnaah chuan min hruai

    teh, an ti a.

    Mahse, in sanghwngsei

    chu ka hmu hauh hlei nem.

    A awmna pawh ka hre reng

    reng lo, tiin a chhang ta mai

    a! Sumdawngte chu an

    thinrim ta hle a, A nih leh

    engati nge kan sanghwngsei

    chungchang chu dik taka min

    hrilh theih si? tiin an zawt

    a. Chu chu ka thuruk a ni,tiin chu pa chuan a chhang

    leh mai a.

    Sumdawngte chuan chu

    pa chu lal hnenah an hruai a,

    an sanghwngsei awmna

    sawitir turin an ngen a. Chu

    pa chuan an sanghwngsei chua hmuh loh thuin a la chhang

    ta cheu va. Chutah lal chuan

    engtianga sanghwngsei awm

    dan chu hre thei nge a nih a

    zawt ta a.

    Chu pa chuan hetiang

    hian a hrilhfiah ta a.Sanghwngsei chuan kal-

    kawng vei lama hnim chauh

    a pet a. Chu vang chuan a

    mit khing a del a ni tih a hre

    thei a.

    A ke vei lam pakhat zawk

    hniak chu a thk lo bik tih a

    hre bawk a. Chu chuan a ke

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    24/37

    JUNE 201624

    www.mizoramsynod.org

    a bai tih a lantr a. A hnim

    pehna hnu chu rual hmak

    lovin a lai a pwng zel bawk

    a. Chu vang chuan, a hahmaia bal a ni tih a hre thei a.

    Kawng sir lehlamah

    chuan fanghmrin barli an lo

    bwm a, lehlamah khawizu

    bwmin tho an lo vir laih laih

    bawk a. A hrilhfiah dan

    chuan lal chu a tilawm a, chupa chu a chhuah ta nghal a.

    (Buatsaihtu : Lalremmawia)

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    25/37

    JUNE 201625

    www.mizoramsynod.org

    HMUTHEITUA

    Pathianni zan \um khat

    chu biak in pakhatah ka

    inkhawm ve a. Ka kal tlai hret

    avangin tlar hnung lamah min

    \huttir a, uluk takin ka mit ka

    ln a, mak tih fe fe, thil wmlo twpkhwk pathum ka

    hmu. Chungte chu

    Mak 1-na : Usher, nalh tak

    takten \hutna min kawh-

    hmuhnaah chuan ka \hu a;

    inkhawm \an hunah dar

    hnihna a lo ri a, mak lutuk,awm lo lutuk chu \hutna min

    kawhhmuhtu (Usher)-te chu

    biak in chhung hlat feah chuan

    an \hu khawm a, inkhawm

    chhung zawngin an titi \umtla

    zak a. An zak thei lo ka ti

    ngei mai, an mawl ka tihchuan annin mawl an inti lo

    nasa si.

    Usher-te u, tun chinah

    chuan inkhawm \an huna in

    \hutna tur, biak in chhungah

    ngei zuah ziah ang che u.

    Pathian biak inkhawma

    chanvo pawimawh leh langsar

    tak changtu in nih hre reng

    ang che u.

    Mak 2-na : Thawhlawm

    khawntute (Thilpek la

    khawmtute) inchei dan a

    leplerh rawng a kai, an kawrnghawng a zau va, a pan mah

    mah a, an hair style a emo a,

    an hmui-hmai hnawih a over

    a, an hawiher a puithu lo

    bawk. Fashion show leh an

    hmel leh pianhmang show vel

    paha thawhlawm khawn anang ber. An zak thei lo ka ti

    lehzual.

    Thawhlawm khawntute

    u, tun chinah chuan Pathian

    biak inkhawma inbel awm chi

    ngaihtuah ula, in hmuihmai

    hnawih over suh u. MiinPathian chibai buk nan mittui

    nena an serh thianghlim,

    thawhlawm satliah pawh ni

    lo, Pathian ta, Pathian tana

    serh hran khawntute in nih

    hre reng ula, urhsun takin

    khawn ula, hawi vawlh

    vawlh tawh suh ang che u.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    26/37

    JUNE 201626

    www.mizoramsynod.org

    Lalremmawia

    * INDIA: India ram hi khawvela mihring tamna ber dawttu ani a, khawvel mihring zawng zawng za zela 19.4 an awm bawk.

    State 29 leh, national capital territory of Delhi telin union terri-

    tory 7 a awm a. Chungte chu a khawpui ber, a zau zawng leh kum

    2011 chhiarpuia mihring cheng zat nen (Mihring tam dan indawtin)

    i lo tar lang teh ang:

    State Khawpui Zau zawng Mi cheng zat(sq.km.-in)

    1. Uttar Pradesh Lucknow 2,40,928 19,98,12,3412. Maharashtra Mumbai 3,07,713 11,23,74,3333. Bihar Patna 94,163 10,40,99,4524. West Bengal Kolkata 88,752 9,12,76,1155. Madhya Pradesh Bhopal 3,08,000 7,26,26,8096. Tamil Nadu Chennai 1,30,058 7,21,47,0307. Rajasthan Jaipur 3,42,239 6,85,48,4378. Karnataka Bengaluru 1,91,791 6,10,95,297

    9. Gujarat Gandhinagar 1,96,024 6,04,39,69210. Andhra Pradesh Hyderabad 1,60,205 4,93,86,79911. Odisha Bhubaneswar 1,55,707 4,19,74,21812. Telangana Hyderabad 1,14,840 3,51,93,97813. Kerala Thiruvananthapuram 38,863 3,34,06,06114. Jharkhand Ranchi 79,714 3,20,57,81915. Assam Dispur 78,438 3,12,05,57616. Punjab Chandigarh 50,362 2,77,43,33817. Chhattisgarh Raipur 1,36,034 2,55,45,19818. Haryana Chandigarh 44,212 2,53,51,462

    19. Jammu & Kashmir Srinagar (Summer) 2,22,236 1,25,41,302Jammu (Winter)

    20. Uttarakhand Dehra Dun 53,484 1,00,86,29221. Himachal Pradesh Shimla 55,673 68,64,60222. Tripura Agartala 40,486 36,73,91723. Meghalaya Shillong 22,429 29,66,88924. Manipur Imphal 22,327 25,70,39025. Nagaland Kohima 16,579 19,78,50226. Goa Panaji 3,702 14,58,54527. Arunachal Pradesh Itanagar 83,743 13,83,727

    28. Mizoram Aizawl 21,081 10,97,20629. Sikkim Gangtok 7,096 6,10,577

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    27/37

    JUNE 201627

    www.mizoramsynod.org

    ZAWNCHHUAH

    A chunga hawrawp rem khawmah khian Bible-atlang hming 12 zeh bo a ni a, han zawng chhuak tehlem. A dikna chu thla lehah rawn chhuah a ni ang.

    VanlalkhawngaihiKulikawn

    Vengthlang

    T N E B O T A H G I N

    K A Z I A G E D E K O

    A G B R K R B A R L H

    L L A O M E U K I S O

    V R E O R B S V Z J R

    A I N M A T E A I U Z

    R K H O R J O R M B I

    I A F V U A L D O A O

    P S I N A I K E U H N

    Naupang Lemziak

    I T H A I P O I H T E

    M O B L A K I B Z D A

    A I D N I S V A K I T

    G L U M R E T B G B N

    O B G A U N A U J L O

    G U E O S A P L P U D

    Z L T R S T M O A B I

    I G B U A E V N S U Z

    P E R S I A N M O D E

    Thla hmasa dikna :Ethiopia, India, Moab,Persia, Edom, Gosen,Israel, Aigupta, Magog,Suria, Babulon, Zidon

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    28/37

    JUNE 201628

    www.mizoramsynod.org

    HRE THEI RAWH

    1. Isuan ka unaute a tihte kha tute nge?

    ....................................................................

    2. Messia, Pathian Nung Fapa chu i ni, tia Isua nihna

    sawitu kha tu nge ni?

    ....................................................................

    3. Hmel danglamna tlanga van lam a\anga rawn tel ve mi

    pahnihte kha tute nge?

    ....................................................................

    4. Kristiante tiduhdahtu a ni \hin a, a hnuah piangtharin

    Thuthlung Thara lehkhathawn tam tak ziaktu a lo ni ta

    a. Chu mi chu tu nge ni?

    ....................................................................

    5. Isua hmuh tuma theipui kunga lawn kha tu nge?....................................................................

    6. Isua \hian, an inah pawh a thlen \hin, farnu pahnih

    nei, Isuan thlan a\anga a kaihthawh kha tu nge?

    ....................................................................

    7. Chhiah khawntu, chhiah a khawn laia Isuan a koh,

    Chanchin |ha ziaktu ni ta kha tu nge?

    ....................................................................

    Thla hmasa dikna : 1. Jakoba. 2. Rangkachak te, beraw te,

    murra te. 3. Jakoba leh Johana. 4. Marthi. 5. Lal Heroda. 6.

    Nikodema. 7. Josefa.

    Adiknachu:1.Pathianthuhriaazawmtute.2.Petera.3.

    MosialehElija.4.Paula.5.Zakaia.6.Lazara.7.Matthaia.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    29/37

    JUNE 201629

    www.mizoramsynod.org

    National Capital Territory

    30. Delhi Delhi 1,483 1,67,87,941

    Union Territories

    31. Puducherry Puducherry 479 12,47,95332. Chandigarh Chandigarh 114 10,55,450

    33. Andaman & Nicobar Port Blair 8,249 3,80,581

    34. Dadra & N. Haveli Silvassa 491 3,43,709

    35. Daman & Diu Daman 112 2,43,247

    36. Lakshadweep Kavaratti 32 64,473

    * LUI LIANTE : Khawvela lui lian zualte, hnar an neihna leh

    an luan luhna lui/dil bakah kualkhung chhunga mi hi an sei zawng,

    kilometre-in a ni e.Nile Victoria-ah hnar neiin Mediterranean Sea a fin (6,690)

    Amazon Andes (Peru)-ah hnar neiin Atlantic Ocean a fin (6,295)

    Mississippi Missouri Itaska Lake (USA)-ah hnar neiin Gulf of

    Mexico (USA) a fin (6,240)

    Yangtze Tibetan Kiang Plateau-ah hnar neiin China Sea a fin

    (5,790)

    Ob Altai Mts., Russia-ah hnar neiin Gulf of Ob a fin (5,567)

    Huang Ho Kunlun Mts-ah hnar neiin Gulf of Chibli a fin (4,660)Yenisei Tannu Ola Mis-ah hnar neiin Arctic Tuifinriat a fin

    (4,500)

    Congo Lualaba & Luapula luiah hnar neiin Atlantic Tuifinriat a

    fin (4,370)

    Niger Guinea-ah hnar neiin Gulf of Guinea a fin (4,180)

    Mekong Tibetan tlangramah hnar neiin South China Sea a fin

    (4,023)

    Volga Voldai Plateau, Russia-ah hnar neiin Caspian Sea a fin(3,685)

    St. Lawrence Lake Ontario-ah hnar neiin Gilf of St. Lawrence

    a fin (3,058)

    Indus Mansarovar lui bulah hnar neiin Arabian Sea a fin (2,900)

    Brahmaputra Mansarovar dilah hnar neiin Bay of Bengal a fin

    (2,900).....

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    30/37

    JUNE 201630

    www.mizoramsynod.org

    ROSSWOR

    Thla hmasa Crossword DIKNA

    A PHEI : 2. Siamtu hriat rengna tur hun (7); 5. Vana rokhawl khawm chu heng mite hian an ru thei lo (5); 6.

    Pathian ram luah lo tur (1 Kor. 6:10) (11); 8. Nu leh paten

    Lalpa laka an ro chan (5); 9. Khawpui riin a zui chawk (7).

    A CHHUK : 1. Taima,

    \uan \ha (8) ; 2 . Sava

    thlawk rang tak (5); 3.Isua koh dan (3) ; 4.

    Rannung te tak te, taima

    tak si (8); 7. Thei tui tak

    (5); 8. Chawimawi, mi

    chanchin \ha lam sawi (3).

    1 2 3

    4

    5

    6 7

    8

    9

    L M A I M A W M

    U O E N

    N S R U T H I A

    G I Z

    N G A I H T U A H N A

    G R R

    A N U A I A I E

    I A A T

    K H A W S I K H

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    31/37

    JUNE 201631

    www.mizoramsynod.org

    CHEI RAWH LE!A nalh theih dan ber turin

    Han chei leh phawt mai teh le...

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    32/37

    JUNE 201632

    www.mizoramsynod.org

    Bible Milem

    tobita

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    33/37

    JUNE 201633

    www.mizoramsynod.org

    Bible Milem

    tobita

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    34/37

    JUNE 201634

    www.mizoramsynod.org

    Bible Milem

    tobita

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    35/37

    JUNE 201635

    www.mizoramsynod.org

    Bible Milem

    tobita

    A TAWP TA

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    36/37

    JUNE 201636

    www.mizoramsynod.org

    a

    A chunga lemziak chi hnih khi ngun takin en la, a inan lohna chi ruk

    hmu thei rawh.

    A hnuaiah hian a chhanna lo ziak la

    1...................................................................................................

    2 ................................................................................................

    3.................................................................................................

    4..................................................................................................

    5.................................................................................................

    6.................................................................................................

    KA HMUH ANG HMU THEI RAWH

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/25/2019 Kristian Naupang - June, 2016

    37/37

    JUNE 201637