Kreowanie wizerunku obszaru turystycznego na przykadzie GdaskaTURYSTYKI W REGIONIE
stycznych....................................................................................................
24 Ewa Dziedzic: Zmiany w sprawozdawczoci statystycznej a potrzeby informa-
cyjne regionów .........................................................................................
turystycznej ............................................................................................... 43
Andrzej Rapacz, Piotr Gryszel, Daria E. Jaremen: Aktywno gmin jako podstawowy czynnik realizacji koncepcji turystyki zrównowaonej ..........
54
odcinka doliny Obry .....................................................................................
72 Joanna niadek, Alina Zajadacz: Wspópraca przedsibiorstw turystycz-
nych z samorzdem terytorialnym jako czynnik rozwoju turystyki w re- gionie leszczyskim ..................................................................................
79 Dawid Milewski: Kooperacja w brany turystycznej na przykadzie
województwa zachodniopomorskiego .........................................................
i czeskiej czci euroregionu Pradziad .........................................................
95 Tomasz Studzieniecki: Rozwój turystyki w regionie w aspekcie wspópracy
midzynarodowej samorzdu terytorialnego ...............................................
sowanych z inicjatywy wspólnotowej INTERREG w rozwoju turystyki w województwie pomorskim .....................................................................
112 Danuta Sawska: Ruch turystyczny a rozwój bazy noclegowej i towa-
rzyszcej na Kubie ....................................................................................
129
Jadwiga Berbeka: Zachowania konsumentów indywidualnych jako pod- stawa strategii dziaania przedsibiorstw turystycznych ..........................
141
Aleksandra Grobelna: Rola i znaczenie klienta w ksztatowaniu jakoci usug hotelarskich ........................................................................................
148
158
168
Marlena Formella: Wielko i struktura rynku biur podróy dziaajcych w Trójmiecie ..................................................................................................
174
187
195
203
212
KONKURENCYJNOCI OBSZARU RECEPCJI
227
234 Leszek Jerzak, Pawe Czechowski: Rozwój turystyki przyrodniczej na
przykadzie bocianiej wioski Kopot ...........................................................
241 Agata Niemczyk, Renata Seweryn: Promocja szeptana jako realne i
potencjalne ródo informacji o obszarze recepcji turystycznej (na przykadzie Krakowa) ............................................................................
246
6
253
261
269
Micha ema: Nowe zastosowania marki jako narzdzia w marketingu produktu obszarów recepcji turystycznej .................................................
280
287
294
304
311
Summaries
PART 1
ROLE OF LOCAL GOVERNMENT AND TOURIST ENTERPRISES IN THE DEVELOPMENT OF TOURISM IN A REGION
Aleksander Panasiuk: Instruments of tourist policy in region ……………... 23 Stefan Bosiacki: Reflections on regional research of tourist services market . 33 Ewa Dziedzic: Changes in public statistics and information needs of regions 42 Wiesaw Alejziak: Contemporary concepts and selected models of tourist
policy …………………………………………………….………………...
52 Andrzej Rapacz, Piotr Gryszel, Daria E. Jaremen: Activities of
communes as the basic factor for the implementation of sustainable tourism concept ……………………………………………………………
62 Adam Edward Szczepanowski: Self-governments and another entities’
cooperation in creation and implementation of tourist products in selected regions of Poland …………………………….…………………………….
71 Anna Przybylska: The stimulation of tourism development in communities
in the lower Obra valley region …………………….……………………..
78 Joanna niadek, Alina Zajadacz: Cooperation between local tourist sector
and local government as a factor conducive to the development of tourism in the Leszno region ……………………………………………...
87 Dawid Milewski: Cooperation in tourist industry on the example of West
Pomerania …………………………………………………………………
94
7
Boena Wcka: Disproportions in tourism development of Polish and Czech part of Pradziad Euroregion ……………………………….……………...
103
Tomasz Studzieniecki: The development of tourism in the region in the aspect of international cooperation of territorial self-government .……..
111
Tomasz Studzieniecki, Teresa Suchodolska: The role of projects financed from European Community initiative INTERREG III in the development of tourism in Pomorskie voivodeship …..........…………………......…....
120 Danuta Sawska: Tourist traffic vs. the development of accommodation and
supporting facilities in Cuba ……………………………………………...
in Hong Kong ……………………………………………………………..
PROBLEMS OF TOURIST ENTERPRISES FUNCTIONING ON THE MARKET
Jadwiga Berbeka: Consumer behaviour as a basis of tourist enterprises strategies …………………………………………………………………..
147 Aleksandra Grobelna: Role and significance of a customer in creating the
quality of hotel services …………………………………………………..
157 Adam R. Szromek: Capacity of managers of Polish health resorts ….……. 167 Anna Tokarz: Human resources qualifications and their remuneration in
tourism enterprises in Poland in a view of internet research ….…………
173 Marlena Formella: Size and structure of travel agency market operating in
tri city ……………………………………………………………………..
185 Magorzata Januszewska: Health resorts in view of globalization processes
in tourism …………………………………………………………………
model presentation ……………………………………….…………………
202 Renata Przeorek-Smyka: Chosen sources of financing of tourist activity in
rural areas …………………………………………………………………
rural enterpreneurship in the light of empirical study ……………………….
223
PART 3
USE OF MARKETING IN THE TOURIST ACTIVITY OF ENTERPRISES AND IN THE CREATION
OF COMPETITIVENESS OF RECEPTION AREA
Maja Jedliska: Cooperation in establishing tourism network products in a region ……………………………………………….…………………….
233
8
Katarzyna Majchrzak: Promotion of tourist product: “Wooden churches route around Zielonka forest” compared with tendencies in european tourism ……………………………………………………………………
240 Leszek Jerzak, Pawe Czechowski: Development of the eco-touristic − case
from storks’ village in Klopot ……………....…………….……………..
245 Agata Niemczyk, Renata Seweryn: Word-of-mouth promotion as a real and
potential source of information about the tourist reception area (on the example of Cracow) ………………………………………………………
252 Piotr Zawadzki: The significance of industrial tourism for the development
of tourist offer based on the example of Polkowice commune …………...
260 Grzegorz K. Janicki: Recreation and sport centers over the Utrata river. The
role of local authorities ……………………………………………………
268 Maciej Dbski: Strong brand of tourist region as a source of competitive
advantage of tourist destination …………………….……………………
279 Micha ema: New application of branding as a destinations’ marketing
tool …………………………………………………….………………….
city brand on the example of Gdansk ……………………………………..
293 Elbieta Nawrocka: The image life cycle of tourism reception area as a tool
for constructing its competitiveness ………………………………………
303 Marcin Molenda: Employer branding as a new tool for creating of market
enterprises image ………………………………………….………………
application on travel market ………………………………………………
320
P R A C E N A U K O W E U N I W E R S Y T E T U E K O N O M I C Z N E G O W E W R O C A W I U Nr 50 _______________________________________________________________________ 2009
Gospodarka turystyczna w regionie Przedsibiorstwo. Samorzd. Wspópraca
Sylwia Kuczamer-Kopotowska, Mariola uczak Uniwersytet Gdaski
KREOWANIE WIZERUNKU OBSZARU TURYSTYCZNEGO
1. Wstp
Wizerunek jest kluczem do rozwoju obszaru. Kade miasto, gmina, powiat czy województwo chce przyciga turystów, inwestorów i nowych mieszkaców, bo to oni poprawiaj lokaln koniunktur. Moliwoci zyskania reputacji i silnego wizerunku maj róne podstawy. Niektóre miasta zostay tak hojnie obdarzone dziedzictwem, e niezalenie od okolicznoci mog liczy na tumy turystów, inne za s tak bogate i potne, e zawsze stanowi bd centrum biznesu i turystyki. Wikszo pozostaych miast jest zmuszona do walki o goci, biznes, i zainte- resowanie − a walka z konkurencj staje si coraz trudniejsza1.
Wizerunek (lub inaczej image) powszechnie rozumiany jest jako portret, obraz, subiektywne wyobraenie zjawisk, przedmiotów, ludzi, pastw, produktów materialnych oraz usug, a take zjawisk przyrodniczych, spoecznych i gospo- darczych. W znaczeniu ekonomicznym jest to natomiast wyobraenie powstajce w wiadomoci nabywców, dotyczce dostarczanych korzyci2. W takim rozumieniu mona mówi równie o wizerunku obszaru turystycznego. Celem opracowania jest przedstawienie dziaa samorzdu lokalnego na rzecz kreowania wizerunku miasta Gdask.
1 S. Anholt, Making cities magnetic, Festiwal Miast Polskich, 18.04.2007, http://www.imp.org.
pl/component/option,com_miasta_artykuly/Itemid,98/, 25.10.2008. 2 M. Biedermann, M. Urbaniak, Image – czynnikiem sukcesu firmy, „Marketing i Rynek” 1998
nr 11, s. 17.
Marka3, która bdzie wyrana, przycigajca i wyjtkowa, to fundament, na
którym mona wykreowa miejsce atrakcyjne dla biznesu, turystyki czy zamieszkania. Tworzenie strategii marki dla miasta wydobywa charakterystyczne cechy tego miejsca tak, aby mogo ono zaoferowa swojej grupie docelowej istotn i pocigajc obietnic. Nie jest to kwestia kampanii reklamowej czy hasa. Strategia marki to raczej gbsza, wspólna, emocjonalna wizja wpywajca na wszelkie dziaania miasta4. Marka miasta − przez zestaw skojarze5 zwizanych z miastem − powinna obiecywa korzyci swym odbiorcom: mieszkacom, turystom i inwestorom.
W ksztatowaniu wizerunku Gdaska podstawowym celem strategicznym jest budowanie silnej marki. Dziaaniem podstawowym okazuje si tutaj okrelenie elementów wiodcych miasta, wyróniajcych Gdask sporód innych miast (unique selling proposition) i korzystanie z nich przy wszystkich podejmowanych dziaaniach promocyjnych. W tym celu sprecyzowano list symboli i produktów kojarzonych z miastem (znajd si tu marki, symbole, instytucje i wydarzenia artystyczne, np. Solidarno, Lech Wasa, Stocznia Gdaska, Hevelius, Fontanna Neptuna, bursztyn, Jarmark Dominikaski i inne)6.
Gdask w opinii wadz miasta prowadzi dziaania na rzecz bycia mark narodow i w tym kierunku podejmowane s dziaania w kampanii wizerunkowej.
Miasto zadbao o zdefiniowanie elementów identyfikacji wizualnej Gdaska. Nadaj one spójnoci wszystkim materiaom promocyjnym. S to logotypy obejmujce elementy heraldyki miasta. Od 2002 r. jako gówny element kampanii wizerunkowych logotypowi konsekwentnie towarzyszy haso „Morze moliwoci” stosowane zamiennie z adresem strony internetowej www.gdansk.pl. Gdask prowadzi promocj wizerunkow miasta w kraju i za granic. 22 wrzenia 2008 r.
3 „Mark bdziemy nazywa kombinacj produktu fizycznego, nazwy marki, opakowania, reklamy oraz towarzyszcych im dziaa z zakresu dystrybucji i ceny, kombinacj, która odróniajc ofert danego marketera od ofert konkurencyjnych, dostarcza konsumentowi wyróniajcych korzyci funkcjonalnych i/lub symbolicznych, dziki czemu tworzy lojalne grono nabywców i umoliwia tym samym osignicie wiodcej pozycji na rynku”, J. Kall, Silna marka. Istota i kreowanie, PWE, Warszawa 2001, s. 12. „Mark mona równie zdefiniowa jako sum wrae, jakie odnosz konsumenci w wyniku jej uywania”, G. Urbanek, Zarzdzanie mark, PWE, Warszawa 2002, s. 14, za: A.E. Pitcher, The role of branding in international advertising, „International Journal of Advertising” 1985 no 4, s. 241-246.
4 Branding your city, Prophet, CEOs for Cities, marzec 2006 r., http://www.imp.org. pl/component/option,com_miasta_artykuly/Itemid,98/, 26.10.2008.
5 „Dziki pozytywnym i silnym skojarzeniom (…) nabywca odrónia mark od marek konkurencyjnych i traktuje j jako mark wyjtkow”, J. Kall, R. Keczek, A. Sagan, Zarzdzanie mark, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006, s. 19.
6 Zdecydowanie najwiksz (ok. 90%) znajomoci ciesz si marki zwizane z upadkiem komunizmu: Stocznia Gdaska, Solidarno i Lech Wasa, Katalog marek gdaskich, Urzd Miejski w Gdasku, Gdask 2006, s. 2.
W systemie cigym prowadzone s badania w zakresie atrakcyjnoci turystycznej miasta (Instytut Eurotest). Przeprowadzono take badania dotyczce wizerunku marki miasta Gdask i zlecono opracowanie strategii marki.
W ostatnich kilku latach Gdask stara si zapisa w wiadomoci docelowych odbiorców jako miasto Solidarnoci, bursztynu i nieustajcego rozwoju gospodarczego7.
3. Wizerunek marki Gdaska w opinii obcokrajowców
Badanie diagnozujce aktualn sytuacj, opisujce wizerunek oraz znajomo marki Gdask zostao przeprowadzone przez TNS OBOP we wspópracy z agencj DEMO Effective Launching na przeomie listopada i grudnia 2007 r.8 W skad zaprojektowanego w tym celu programu badawczego wchodzio wiele bada prowadzonych na rynku polskim, brytyjskim, niemieckim i szwedzkim9. Respondenci zostali zapytani o swój pobyt w Gdasku, o ocen poszczególnych miast Polski, a take o wizerunek Gdaska. Przeprowadzone badanie pozwala oceni stopie znajomoci marki miasta Gdaska, jego silne i sabe strony w opinii ankietowanych, umiejscowienie Gdaska w jego otoczeniu konkurencyjnym zarówno wszym, krajowym, jak i tym szerszym − midzynarodowym. Badanie przeprowadzone na grupie polskich respondentów objo 1005 osób w wieku powyej pitnastu lat wyonionych na podstawie operatu losowania gospodarstw domowych GUS-u10. Badanie respondentów zagranicznych w kraju ich zamieszkania objo 1018-osobowe grupy w kadym z badanych krajów (wyniki bada opinii publicznej w Niemczech11, Szwecji12 oraz Wielkiej Brytanii13). Na potrzeby niniejszej publikacji przedstawiono
7 I. ukasiuk, Miasta z wizerunkiem zdobywaj spotkania, „MICE Poland” 2007 nr 3, s. 16. 8 Raport z bada TNS OBOP dla DEMO Effective Launching – program badawczy dla miasta
Gdask, Gdask 2008. 9 W kadym z wymienionych krajów badanie przeprowadzono na podstawie takiego samego
kwestionariusza wywiadu na reprezentacyjnej dla danego kraju próbie badawczej, w zblionym czasie. Ogóem przebadano ok. 5 tys. respondentów z Polski, Wielkiej Brytanii, Niemiec oraz ze Szwecji.
10 W badaniu zastosowano losowy dobór próby typu randomroute (ustalona cieka). 11 Badanie omnibus realizowane metod CAPI F2F (Computer Assisted Personal Interview, Face to Face)
kadorazowo na 1018-osobowej reprezentatywnej próbie osób w wieku 14+. Wywiad trwa ok. 5 minut. 12 Badanie omnibus realizowane metod CAWI (Computer Assisted Web Interviews) kadorazowo na
1018-osobowej reprezentatywnej próbie osób w wieku 18-64 lata. Wywiad trwa ok. 5 minut. 13 Badanie omnibus realizowane metod CAWI (Computer Assisted Web Interviews) kadorazowo na
1018-osobowej reprezentatywnej próbie osób w wieku 17-74 lata. Wywiad trwa ok. 5 minut.
Sporód obcokrajowców przebywajcych w Gdasku w Polsce najczciej przebywali Niemcy, nastpnie Szwedzi i Brytyjczycy. Wyniki te nie s zbiene z czstotliwoci wyjedania za granic przez osoby pochodzce z tych pastw, badania bowiem wskazuj, i najczciej podróuj Brytyjczycy, wyprzedzajc Szwedów oraz Niemców. Ankietowani w Gdasku Niemcy i Brytyjczycy deklarowali, i przyjedaj do miasta gównie w celach turystycznych (Niemcy − 51%, Brytyjczycy – 54%). Szwedzi jako gówn przyczyn przyjazdów wskazywali ch zrobienia w miecie zakupów (59%).
Turyci z tych krajów, przyjedajc do Gdaska, wybieraj róne rodki transportu. Niemcy najczciej przylatuj samolotem (45%) lub przyjedaj samochodem (41%). Szwedzi najczciej wybieraj podró promem (59%), rzadziej decyduj si na samolot (41%). Z kolei Brytyjczycy wybieraj gównie podró samolotem (83%).
Zagraniczni turyci przebywajcy w Gdasku niemale tak samo czsto podróuj samotnie jak w towarzystwie partnera czy przyjació. Wskazania na te style podróowania dla wszystkich trzech narodowoci mieszcz si w granicach 31-41%. Jedynie Brytyjczycy (41% odpowiedzi) przyjedaj z przyjaciómi nieco czciej ni Szwedzi (33%) oraz Niemcy (31%). Niemcy najczciej przyjedaj do Gdaska na pobyt od 5 do 10 dni (38%), rzadziej decyduj si na pobyt na 3- lub 4-dniowy (28%). W odwrotnych proporcjach odwiedzaj Gdask Brytyjczycy, którzy najczciej przebywaj w miecie od 3 do 4 dni (38%), rzadziej od 5 do 10 dni (28%). Podobne postpuj Szwedzi planujcy najczciej pobyt 3-, 4-dniowy (36%), rzadziej na od 5 do 10 dni (30%).
Zarówno Niemcy, jak i Brytyjczycy, przyjedajc do Polski, oprócz Gdaska najczciej odwiedzaj Warszaw, Kraków i Gdyni. Z kolei Szwedzi poza Warszaw odwiedzaj gównie miasta nadmorskie, tj. Gdyni i Szczecin. W czasie pobytu, podczas którego przeprowadzono badanie ankietowe, turyci ze wszystkich badanych krajów zdecydowanie najczciej odwiedzili równie Gdyni (Niemcy – 45%, Szwedzi − 37%, Brytyjczycy – 34%). Poza Gdyni Niemcy najczciej byli równie w Szczecinie (10%), natomiast Szwedzi (7%) i Brytyjczycy (16%) w Krakowie. Wród miast, które turyci mieli zamiar odwiedzi w czasie pobytu, pierwsze miejsce zajmowaa Gdynia, a tu za ni znajdowaa si Warszawa. Niemcy − podobnie jak Brytyjczycy − majc do wyboru odwiedziny piciu miast w Polsce, najchtniej odwiedziliby Kraków, Warszaw i Gdask, natomiast Szwedzi na pierwszym miejscu wskazali Warszaw, a nastpnie Kraków.
14 Badanie (sonda uliczna) zostao przeprowadzone w Gdasku: w porcie lotniczym, porcie
morskim, na dworcach kolejowym i autobusowym, w hotelach oraz w miejscach uczszczanych przez obcokrajowców: w Gównym Miecie, w okolicach Muzeum Morskiego, urawia, Ratusza, Bazyliki Mariackiej. W badaniu zastosowano nielosowy kwotowy dobór próby. Ogóem przebadano 300 respondentów z Wielkiej Brytanii, Niemiec oraz ze Szwecji, po 100 osób z kadego z wymienionych krajów. Badanie zrealizowano metod PAPI, wywiad odbywa si w jzyku angielskim.
290
Podczas pobytu w Gdasku wikszo badanych zatrzymywaa si w hotelach (ogóem 58%), a nastpnie u rodziny (ogóem 19%), z wyjtkiem Szwedów, którzy w drugiej kolejnoci preferowali pobyt w schroniskach modzieowych (22%). Gdaskie hotele s te najwyej ocenianymi (wedug kadego z badanych atrybutów15) obiektami noclegowymi w miecie, plasuj si zdecydowanie wyej od pensjonatów oraz schronisk modzieowych. Jedynym wyjtkiem jest w tym przypadku ocena obiektów hotelarskich pod wzgldem kompetencji pracowników, w której to kategorii pierwsze miejsce w opinii respondentów zajy pensjonaty, a miejsce kolejne zajy hotele. Turyci przed przyjazdem do Gdaska najczciej czerpali informacje o miecie z Internetu (od 58 do 80%) lub bazowali na opiniach rodziny oraz znajomych (od 37 do 39%).
Turyci najczciej poruszaj si po Gdasku, korzystajc z komunikacji miejskiej (45%), pieszo (43%) bd samochodem (37%). Wyjtkiem s Niemcy bardziej preferujcy spacery ni poruszanie si samochodem. Komunikacja miejska cieszy si najlepsz opini wród Niemców, najgorsz za − wród Szwedów. Wszyscy ankietowani turyci najwicej zastrzee formuuj pod adresem czystoci pojazdów (47%), wskazujc take na konieczno podniesienia jakoci usug transportu publicznego) oraz stanu technicznego rodków komunikacji (43%). Turyci poruszajcy si po Gdasku samochodami do dobrze oceniaj dostpno parkingów. Najwyej oceniaj j Brytyjczycy, nastpnie Niemcy i Szwedzi.
Usugi gastronomiczne s oceniane dobrze przez zdecydowan wikszo turystów ze wszystkich trzech krajów (39% ocenia je jako bardzo dobre, 45% − jako dobre). Zdaniem respondentów tym, co naleaoby poprawi w obszarze usug gastronomicznych16, jest gównie znajomo jzyków obcych wród kelnerów (49%) oraz jako obsugi (23%).
Z usug punktu informacji turystycznej zdecydowanie czciej ni inne narodowoci korzystali Brytyjczycy (34%), jednak wszyscy turyci dobrze oceniaj jego usugi. Wikszo turystów ze wszystkich krajów (57%) byaby zainteresowana zakupem welcom card − karty przyznajcej im zniki do muzeów oraz na korzystanie ze rodków komunikacji miejskiej.
Wizerunek Gdaska w oczach zagranicznych respondentów zosta zbadany za pomoc wielu pyta zwizanych z tematem; i tak: podczas wizyty w Gdasku obcokrajowcy najchtniej powicali czas na zwiedzanie (32% – Niemcy, 26% – Brytyjczycy), nastpnie wskazano robienie zakupów oraz spdzanie czasu w pubach, barach i restauracjach. Jedynie Szwedzi ponad zwiedzanie przedkadali czas spdzany
15 W pytaniu dotyczcym oceny gdaskich hoteli, pensjonatów oraz schronisk modzieowych
badano nastpujce atrybuty miejsc noclegowych: relacj jakoci do ceny, czysto pokoi, powitanie, kompetencje pracowników, jako usug oraz otoczenie.
16 W pytaniu dotyczcym oceny usug gastronomicznych badano nastpujce atrybuty: znajomo jzyków obcych przez kelnerów, jako obsugi, dostpno angielskiego menu, dostpno restauracji ze zdrow ywnoci, poziom cen.
291
na zakupach (40%), a w dalszej kolejnoci dopiero interesowali si zwiedzaniem miejskich zabytków.
W odpowiedzi na pytanie, z czym kojarzy si respondentom miasto Gdask, obcokrajowcy najczciej wskazywali: wydarzenia i postacie historyczne (ogóem 71%), morze i port (ogóem 38%), kultura (ogóem 28%), korzenie rodziny (18%), wydarzenia komercyjne i kulturalne (ogóem 16% wskaza dla kadej z odpowiedzi). Do najbardziej utosamianych z Gdaskiem zabytków nale w opinii respondentów: Stare Miasto (38%), ulica Duga i Dugi Rynek (17%) oraz Fontanna Neptuna (9%). Ponadto respondenci wykazali si du znajomoci gdaskich zabytków, ich odpowiedzi na tak postawione pytanie byy bowiem bardzo zrónicowane17. Zakres odpowiedzi na pytanie o to, jakie zabytki Gdaska udao si respondentom zobaczy podczas ich pobytu, w zasadzie w duej czci odpowiada odpowiedziom z pytania dotyczcego zabytków kojarzcych si obcokrajowcom z Gdaskiem18.
Najpopularniejszym wydarzeniem kulturalnym – imprez organizowan w Gdasku zdaniem ankietowanych obcokrajowców jest Jarmark Dominikaski przywoywany w badaniu przez wikszo ankietowanych (66% Niemców, 62% Szwedów oraz 45% Brytyjczyków)19.
Wnioski pynce z przeprowadzonych bada przedstawiaj Gdask jako miasto atrakcyjne pod wieloma wzgldami oraz majce ogólny pozytywny wizerunek w opinii obcokrajowców.
Literatura
Anholt S., Making cities magnetic, Festiwal Miast Polskich, 18.04.2007, http://www.imp.org.pl/ component/option,com_miasta_artykuly/Itemid,98.
Biedermann M., Urbaniak M., Image – czynnikiem sukcesu firmy, „Marketing i Rynek” 1998 nr 11. Branding your city, Prophet, CEOs for Cities, marzec 2006, http://www. imp.org.pl/component/
option,com_miasta_artykuly/Itemid,98. Kall J., Keczek R., Sagan A., Zarzdzanie mark, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006. Kall J., Silna marka. Istota i kreowanie, PWE, Warszawa 2001.
17 Wskazywali oni równie: Westerplatte, urawia, Muzeum Bursztynu, wystaw „Drogi
Wolnoci”, koció witej Brygidy, Katedr w Oliwie oraz Park Oliwski, Dom Uphagena, Pomnik Trzech Krzyy, Ratusz Gównego Miasta, Dwór Artusa, Koció Mariacki, Muzeum Poczty Polskiej, Muzeum Narodowe oraz Stoczni Gdask.
18 Oprócz wymienionych wczeniej obiektów pojawiy si równie tu nieliczne odpowiedzi wskazujce na: Twierdz Wisoujcie, forty napoleoskie, Muzeum Archeologiczne oraz latarni morsk.
19 Innymi kojarzonymi z miastem wydarzeniami kulturalnymi byy: Midzynarodowy Festiwal Teatrów Plenerowych i Ulicznych FETA, Balic Sail Gdask, Gdask Musical Summer, Festiwal Jazz Jantar, Festiwal Szekspirowski w Gdasku, Festiwal Polskiego Wideoklipu Yach Film, koncert „Przestrze wolnoci”, Gdaski Wiosenny Festiwal Muzyczny oraz Midzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Oliwie.
Katalog marek gdaskich, Urzd Miejski w Gdasku, Gdask 2006. ukasiuk I., Miasta z wizerunkiem zdobywaj spotkania, „MICE Poland” 2007 nr 3. Pitcher A.E., The role of branding in international advertising, „International Journal of Advertising” 1985
no 4. Raport z bada TNS OBOP dla DEMO Effective Launching – program badawczy dla miasta Gdask,
Gdask 2008. Urbanek G., Zarzdzanie mark, PWE, Warszawa 2002.
CREATING THE IMAGE OF CITY BRAND
ON THE EXAMPLE OF GDANSK
Summary The region’s image consists of impressions, experiences and feelings it evokes in the
surrounding. The opinion of various people or institutions has also appropriate influence. The region’s image is not something stable and permanent, it can be continuously improved that is developed and changed. The region’s image is developed by its inhabitants, local government and organizations (social-political, entrepreneurial, non-profit); however, the main responsibility for the development and shaping of the region’s image lies with its authorities. The purpose of this article is to present the authorities’ actions, involving the creation of the brand of Gdansk city with the particular consideration of surveys in this field.
Spis Treci