psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Sposoby komunikowania się

z człowiekiem przewlekle

chorym

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Plan

o Typologia pacjentów

o Komunikacja wspierająca i ekspresywna

o Spektrum Autyzmu

o Pojęcie deficytu

o Symbolizacja i dosłowność

o Atrofia

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Typologia

o Pacjenci z Defektem (Organika) o Otępienia

o Majaczenie

o Zespół amnestyczny

o Pacjenci Psychotyczni (Deficyt Symbolizacji)

o Szeroko pojęte zaburzenia osobowości (głębokość borderline, nerwica, neurotycy)

o Deficyt umiejętności społecznych (skala autyzmy)

o Pacjenci nie widzący, nie słyszący itp.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Defekt

o Fizyczna zmiana w mózgu.

o Defekt zmienia nieodwracalnie sposób

funkcjonowania pacjenta.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Otępienie

o Otępienie (demencja; łac. dementia) – spowodowane uszkodzeniem mózgu znaczne obniżenie się sprawności umysłowej. Istnieje wiele definicji i kryteriów otępienia, ponieważ istnieją spory, kiedy obniżenie sprawności umysłowej staje się już otępieniem. Wbrew niektórym potocznym opiniom otępienie nie jest normalnym objawem procesów starzenia się.

o DSM-IV o Otępienie jest zespołem objawów zaburzeń procesów poznawczych

obejmujących – oprócz zaburzeń pamięci – deficyty co najmniej dwóch z następujących funkcji poznawczych: mowy (afazja), celowej złożonej aktywności ruchowej (apraksja), zdolności rozpoznawania i identyfikowania przedmiotów (agnozja) oraz zaburzeń planowania, inicjowania, kontroli i korygowania przebiegu złożonych zachowań (zaburzenia funkcji wykonawczych). Deficyty poznawcze powinny być na tyle głębokie, by zaburzały aktywność zawodową, funkcjonowanie społeczne oraz wykonywanie codziennych czynności.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Otępienie Objawy

o Zaburzenia pamięci

o Afazja (ruchowa, recepcyjna) o Echolalia

o Palilalia (powtarza po sobie)

o Apraksja

o Agnozja

o Zaburzenia funkcji wykonawczych

o Zmiany osobowości i zachowania

o Objawy psychopatologiczne (omamy wzrokowe i urojenia prześladowcze). Omamy często przy zachowanym wglądzie.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Majaczenie

o Majaczenie (zespół majaczeniowy, delirium, ostry zespół mózgowy) – zespół zaburzeń świadomości, któremu towarzyszą iluzje, omamy wzrokowe, słuchowe, dotykowe i inne oraz lęk i pobudzenie psychomotoryczne, zaburzenia snu, przy czym objawy te nasilają się często wieczorem i nocą. Omamy układać się mogą w niezwykle żywe wizje przypominające film, którym towarzyszą urojenia "dziania się" (tzn. chory ma poczucie uczestnictwa w rozgrywających się przed jego oczami wydarzeniach). Orientacja autopsychiczna jest zazwyczaj zachowana, allopsychiczna zaś bywa zazwyczaj zaburzona. Po przeminięciu stanu majaczeniowego stwierdza się zwykle częściową lub całkowitą niepamięć okresu chorobowego. Stany majaczeniowe spotyka się w wielu chorobach somatycznych: np. ciężkich infekcjach przebiegających z wysoką gorączką, zatruciach, mocznicy, niewydolności wątroby, urazach, odwodnieniu (zwłaszcza u osób w wieku podeszłym). Zespoły majaczeniowe mogą również wikłać zespoły abstynencyjne alkoholowe (delirium tremens - majaczenie drżenne) i po odstawieniu benzodiazepin.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Objawy Majaczenia

o Zaburzenie świadomości

o Zaburzenia czynności poznawczych

o Zaburzenia postrzegania i myślenia

o Zaburzenia napędu psychoruchowego

o Zaburzenia rytmu snu i czuwania

o Zaburzenia emocji

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Zespół Amnestyczny

o Poważne zakłócenia pamięci bez

całościowych zaburzeń czynności

poznawczych.

o Zdezorientowanie w czasie.

o Konfabulacje (bo zachowane inne

zdolności poznawcze i brak wglądu)

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Autyzm

o Spektrum autystyczne – szerokie pojęcie, obejmujące różne typy osób o cechach autystycznych, wykazujących odmienne mechanizmy lub przyczyny powodujące trudności rozwojowe i mające często odrębne wymagania wobec środowiska.

o Wszystkie one charakteryzują się znacznymi zaburzeniami interakcji społecznych i komunikacji, jak również znacznie ograniczonymi zainteresowaniami i bardzo powtarzalnym zachowaniem.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Skala „Upośledzenia

Umiejętności Społecznych”

Niskie umiejętności

interpersonalne

Schizoidalny typ osobowości

Osobowość Unikowa

Zaburzenia Schizotypowe

Zespół Aspergera

Autyzm dziecięcy – zespół Kannera

Normalny rozwój

inteligencji przy

deficytach w

umiejętnościach

społecznych.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Przykłady umiejętności

społecznych

Rozumienie treści słów.

Rozumienie emocji drugiej

osoby.

Umiejętność rozpoznania

emocji na twarzy drugiej osoby.

Umiejętność mówienia.

Umiejętność przekazania

emocji słowami, gestami.

Umiejętność operowania symbolami.

Adekwatność.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Deficyt

o Brak zdolności czy też umiejętności psychicznej.

o Czasem wywołany „defektem” organicznym.

o Danej umiejętności mogło nigdy nie być lub mogła zostać utracona na skutek uszkodzenia OUN.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Konsekwencje Deficytu dla

Kontaktu z Chorym

o Pacjent jest niezdolny do pewnych

zachowań.

o Nie zła wola ale po prostu pustka.

o Komunikacja podtrzymująca – nie

konfrontująca, wspierająca.

o Nie jest głupi tylko nie potrafi zrozumieć.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Deficyt a Symbolizacja

Dosłowność języka pacjentów z deficytem

symbolizacji.

„Co się Panu kojarzy z papierosami bez filtra?

• Wilczur.

• Czemu wilczur?

• Bo zawsze chciałem mieć wilczura.”

„Z jakim zwierzęciem się porównasz?

• Do małpy. Czemu do małpy?

• Bo też ma ręce i nogi i jest podobna do człowieka.”

„Czemu modlisz się do chleba?

• Bo to jest Bóg.”

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

„Atrofia”

o Umiejętności komunikacyjne są jak każda

inna umiejętności.

o Nie używane zanikają.

o Długotrwała hospitalizacja ogranicza

kontakty interpersonalne.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Objaw jako komunikat

o Urojenia, halucynacje, konfabulacje

traktowane jako komunikat związany z

emocjonalnością pacjenta (psychotycy).

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Alternatywne narzędzia

komunikacji

Alfabet Punktowy

Piktogramy

Języki Migowe

Tadoma

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Problemy osobowościowe

o Trudności wywołane specyficznym stylem

funkcjonowania społecznego pacjenta.

o Braki behawioralne a nie organiczne.

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Komunikacja „ekspresywna”

o Empatia vs współczucie

o Konfrontacja

o Zachęcanie do podejmowania

samodzielnej aktywności

o Ujawnianie własnych emocji

o Wymaganie tego co jest w zasięgu

możliwości pacjenta

psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl_psychologiadlabiznesu.pl

Borderline

o Zaburzenie osobowości na pograniczu

psychozy i nerwicy.

o Okresowo funkcjonowania na poziomie

psychotycznym

o Mechanizm rozszczepienia.

o Dwu biegunowość świata.

o Absolutyzacja osądów.