13• NOVEMBER 2006 - APRIL 2007

Sa pamamagitan ng suporta ng Provention Consortium at Center for DisasterPreparedness, nakapaglagay ang BuklodTao ng mga banner sa loob ng BarangayBanaba na nagpapaalala sa mga tao kung ano ang mga kailangan gawin paramaging handa sila sa baha.

Malinaw na hindi ligtas ang Barangay Banaba ngSan Mateo, Rizal sa mga nakaambang panganib ng

kalikasan. Sa humigit-kumulang na 3,000 hektaryangsukat ng San Mateo, 75 porsyento ang kabundukan.Ang tubig na galing sa malawak nitong kabundukanay dumadaloy papunta sadalawang malalaking ilog,ang Ilog Marikina at IlogNangka, na nagsasalubongsa tabi ng BarangayBanaba. Halos taon-taon,umaapaw ang dalawangilog na ito.Ang pagbahaat pagkabuwag ng lupasa tabi ng mga ilog sanhing pagdaloy ng tubig aypatuloy na nagdudulotng pangamba sa mgananinirahan sa BarangayBanaba.

Gayunpaman, mayroong isangsamahan dito na nagtutulong-tulong upang mapatibay ang kanilang kahandaan sa mga ganitonguri ng suliranin. Ang Buklod Tao, na pinamumunuan ni GinoongNoli Abinales, ay itinatag bilang pagtugon sa matinding suliraningpangkalikasan na kinakaharap ng kanilang komunidad.

Simula ng pag-organisa

Nagsimula ang Buklod Tao nang sama-sama nilang nilabanan angisang kumpanya sa plano nitong magtayo ng cement batchingplant (kung saan hinahalo ang semento, graba, buhangin at tubig)sa katabing lupang pang-agrikultura noong taong 1995. Inalamni Ka Noli ang pulso ng kanyang mga kasama sa komunidad. Iisalamang ang tibok nito: hindi makabubuti sa kanila ang planta.Kasagsagan ng kanilang pakikipaglaban, nabuo at naging people’sorganization ang Buklod Tao, Inc. noong Pebrero 1997.

BuklodTao: Halimbawa ngSama-Samang PaghahandaKilalanin ang isang modelo ng community-baseddisaster risk management sa San Mateo, RizalNI ROSALYN-FRANCES MARCELO

Noong Hunyo 1997, nagkaroon ng isang araw na DisasterManagement and Preparedness Seminar ang Buklod Tao.Pagkatapos nito, nag-organisa ang Buklod Tao ng tatlong rescueteams bilang paghahanda sa baha. Pinag-aralan at pinaghandaannila ang kanilang mga pangangailangan. Sa tulong ng kauntingpondo na kanilang nakalap, nakabili sila ng mga flashlight, baterya,

lubid, megaphone, first aid kit at iba pang mga kagamitan.Nakakuha rin sila ng moldeng bangka sa isang pari sakomunidad. Galing dito,nakagawa sila ng tatlongbangka yari sa fiberglass.

Mabuti na lamang daw atnagawa nila ito sapagkat isangbuwan pagkaraan ng kanilangmga paghahanda, dumatingsi bagyong Ibyang, na nagingsanhi ng pag-apaw ng ilog atpagbaha. Maraming bahayman ang nasira, maramingbuhay at kagamitan namanang nailigtas.Tamang-tama lamang at nagamitng samahan ang kanilangnapagdaanang pagsasanay.

Preparasyon laban sa baha

Isa sa mga programa ng BuklodTao na higit na nakapagpakilalasa kanila ay ang Community Based Disaster Risk Management(CBDRM). Nakapaloob sa programang ito ang pagbabantay saantas ng tubig sa mga ilog tuwing tag-ulan (water level monitoring);pagbibigay babala sa mga tao (early warning system); pagsagipat paglikas sa mga tao kung kinakailangan (rescue operations);pagbibigay ng kagyat na lunas sa may sakit o kapansanan (first aid treament); at pamamahagi ng pagkain, damit, at iba pangpangangailangan ng mga nagsilikas mula sa kanilang bahay (reliefassistance).

Sa flood-level monitoring at early warning system, nakikipag-ugnayan ang samahan sa Metro Manila Development Authority

Kasama sa mga programa ng BuklodTao angpartisipasyon ng mga bata sa preparasyon laban

sa baha.

Komunidad

-EffectiveFloodControlOperationSystem(MMDA-EFCOS).MayroongmgaelectronicgaugingstationsnasumusukatngtindingulansaMt.Campana,Boso-Boso,Mt.Oro,Mt.AresatNangkaStation(angpinakabagosangayon).TumatawagangBuklodTaosaMMDAupangmalamanangtindingulan(rainfallintensity)saistasyon.Dahilmistulangplanggana(catchbasin)angkanilanglugar,kinakailangangnakaantabaysilasatindingulansamgamasmatataasnakatabinglugar.InaalamdinnggruponiKaNoliangantasngtubigsaIlogMarikinaatIlogNangka.Isinusulatnilaangmgadatosnaitosakanilangtinatawagnamonitoringboard.Sapamamagitannito,nalalamannilakungsilaaynasaalertlevel,alarmlevelocriticallevelna.

Paranamansaevacuationatrescueoperations,pagmalapitnangbumaha,iniikotngRescueTeamanglahatnglugarnamaaapektuhanatinoorganisaangmgataogamitangmegaphone.Inuunanilaangmgabataatmatatandangmaykaramdaman.Ginagamitnilangevacuationcenterangkapilyaatkatabingpaaralangpang-elementarya.KailanlamangaynagamitnilaitonangdumatingsibagyongGlendanoongHulyo2006.

Partisipasyonngkababaihanatbata

Kahanga-hangarinangpartisipasyonngmgakababaihansamgagawainngBuklodTao.AngBuklodTaoaymay141aktibongkasapiatlagpaskalahatiditoaymgakababaihan.Silaangnamumunosahealthandreliefoperationskungsaaninaayosatiniimpakeangmgareliefgoodsparasamganasalanta.BukodditosilaangnananahingmgaDisasterPreparednessBagoGoBag,kungtawaginnila.Paraitosamgabata,atnaglalamanngmgadamit,kuwaderno,dalawangpaketengbiskwit,tatlong bote ng mineral water at flashlight. Nang sa gayon, kapag may nakaambangmgapanganib,bibitbitinnalamangngmgabataangmgasisidlannaitoatkahitpapaanoaynakahandasila.YariangmgaGoBagnaitosamgabasurangtetrapackngjuice.Mgakababaihandinangnananahingmgalifevestnagagamitinngmgabatasakalingmaybaha.Sangayonaynasaprosesoangmgalifevestnaitongpagdaraansaiba’tibangpagsubokupangmasiguroangkanilangkalidad.

Samgasusunodpangpanahon,naisngBuklodTaonamasmapalakaspaangkanilangorganisasyon.Gustonilangmaparamipanilaangkanilangmgarescue,healthandreliefteams.Ninanaisdinnilangmadagdaganpaangkanilangmgapagsasanay.Sangayon,nakatutokpalamangsilasadalawangpanganib:angpagbahaatpagkabuwagnglupa(erosion)satabingilog.Naisdinsananilangmaginghandasaibapangmgapanganibgayanglindol.Napag-alamankasiniKaNolinoong1993saPHIVOLCSnaisangkilometrolamangpalaanglayonilasaWestMarikinafaultline.(Angfaultaybitaksabalatnglupakungsaanmaaaringmaynaganapnapaggalaw.Angmgataongnaninirahanmalapitsafaultlineaymalimitnamakaranasngpaglindol.)Aktuwalniyangnakitamismosalupaanglikasnabitakonaturalcracknito.

Komunidadnalaginghanda

AyonkayKaNoli,mahalagaangCBDRMupangmagingempoweredangmgatao.Kailangangbigyanngkapasidadangmgakomunidad.Nangsagayon,gaanomansilakahirap,hindisilamatatawagnamahinaowalangmagawa.Hindikailangangnakaasasilanglubusansaiba.Sadamingkailangangtulunganbakahindisilaagadmatugunan.Idinidiinnyanahindiniladapathinihintayangsakuna.Dapatayhandasila,organisadoatmaysapatnakasanayanupangmakatugonhindilamangsasarilingpamilyakundisamgakasamasakomunidad.

Hindimannatinkayangkontrolinangkalikasan,maymagagawanamanangisangkomunidadupangmaginghandasamgapangambangmaaaringidulotnito.Dahilnagigingsakunalamangangisangpanganibkapaghindihandaangmgataopararito.

AngmgabatasaBarangayBanabaaydapatmagkaroonngGoBag.Itoaynaglalamanngmgadamit,kuwaderno,dalawangpaketengbiskwit,tatlongboteng mineral water at flashlight. Kapag magkakaroonngbaha,bibitbitinnalangngmgabataangGoBag.Yariitosamgabasurangtetrapackngjuice,attinatahiitongmgakababaihanngBuklodTao.

AngrescueteamnabinuongBuklodTaoaymaytatlongfiberglass na bangka nanagagamitnilasapanahonngmatindingbaha,naumaabotnglampas-taoanglalim.

SinusubukangisuotniSarahMaeanglifevestnagawangBuklodTaoparasamgabata.

AngopisinangBuklodTaoaysiyanaringginagamitnilangrescueoperationscenter.

PansamantalangpinipigilanngmgasandbagsnanilagayngBuklodTaoangpagkabuwagnglupasatabingIlogNangka.Perohindiitopangmatagalangsolusyon,atsangayonnanganganibangmgabahaynanakatayosagilidngilog.

Kapagumulansakabundukan,sinusulatngBuklodTaosablackboardnaitokunggaanonakatindiangulanatgaanonakalalimangmgailogbasesamgaistasyonngMMDAparamalamannilakungkailangannasilanglumikas.

15• NOVEMBER 2006 - APRIL 2007

ng barikada gamit ang mga puno, poste at bonfire. Nagpiket kami noon. May mga sasakyang dumarating at sumisita sa amin. Hindi komalilimutan yun dahil hindi ko alam kung anong maaaring mangyari.Maaari kasing magkagulo o barilin ang isa sa amin.

Ano ang kahalagahan ng pagbubuong sistemang pangkomunidadlalong lalo na sa mga bagay namay kinalaman sa sakuna?

Vulnerable communities should alwaysbe ready. No matter how poor thesepeople are, they have to be empowered. Nang sa gayon, hindi sila helpless. Hindisila dapat dependent sa external forces. Maaaring hindi kami palaging matugunansa tuwing may panganib lalo na at nasahigh risk area kami. We should not waitfor disasters to happen. We have to beready, organized, equipped, in order torespond not only to family but also toour neighbors.

Ano po ang nakapagpapanatili sainyo sa BuklodTao?

Commitment. Nanganganak kase yung mga activity. Habangtumatagal dumadami ng dumadami yung mga kailangang gawin. Anglahat ng ito’y “challenge” para sa akin. The success of the outputkept me going.

Ano na kaya ang inyong ginagawa sampung taon mula ngayon?

Sana ay nakahalili na sa pamumuno ng Buklod Tao ang ilang anak ngaming mga kasapi. Nakapagtatanim na rin siguro ako ng isang punobawat araw. Dahil sa obsessed ako sa marathoning, pangarap ko rinna makabalik sa long distance running.

Maaaring makausap si Ka Noli sa opis ng BuklodTao sa No. 7 Dama deNoche St., Donya Pepeng Subdivision, San Mateo, Rizal, o sa telepono (02)942-1056.

Si Manuel “Ka Noli” Abinales ang aktibong presidente ngBuklod Tao, ang people’s organization sa Barangay Banaba,

San Mateo, na may programa sa community-based disaster riskmanagement. Simula noong 1989 ay aktibo na si Ka Noli sacommunity organizing. Inalam namin ang mga saloobin ni Ka Nolisa isang panayam noong September 5, 2006.

Ano po ang inyong ginagawa noon bago kayo mapasok sacommunity organizing?

Nagturo ako noon ng PE (Physical Education) at Religion. Dati kasiakong seminarista. Pagkatapos kong magturo ng dalawang taon,naging OFW ako sa Saudi at Papua NewGuinea. Ang trabaho ko doon ay pag-oorganisa ng sports at recreation parasa mga manggagawa. Halimbawa nito aysoftball, billiards, basketball at volleyball. Nagsusulat din ako tungkol sa mgaaktibidad na inoorganisa ko. Mula sasports writing, naging technical assistantnaman ako ng konsehal ng ikaanimna distrito ng Maynila, kay KonsehalManing Isip. Siguro dahil nga sa nagingkaranasan ko sa pagsusulat, ako angnaging tagasulat niya ng mga resolutionat ordinance.

Naisip ninyo po ba noon namapupunta kayo sa organizing?

Hindi ko naisip na mapupunta akosa isang people’s organization ngunitmasaya at nagustuhan ko naman ito dahil fulfilling para sa akin.

May iba pa po ba kayong trabaho maliban sa pamumuno saBuklodTao?

Buo ang oras ko sa Buklod Tao simula noong nabuo ito.

Ano po ang iba ninyong mga hobbies o interes bukod sapagiging pinuno ng organisasyon?

Gumamit ng internet. I usually update the website of Buklod Tao.(Makikita ito sa http://cosca-dlsu-cwts.wikispaces.com/Buklod+Tao – Ed.)

Mayroon po ba kayong di-malilimutang karanasan saBuklodTao?

Siguro yung komprontasyon namin laban sa isang constructioncompany noong taong 1996. Gumawa kami ng mga kasamahan ko

Si Ka Noli Abinales (ang presidente ng BuklodTao) mismo angnagbigay ng unang Disaster Preparedness Seminar sa mgamiyembro ng BuklodTao noong 1997.

Isang Araw Kasamasi Ka Noli

Ipinapaliwanag ni ka Noli ang 3d map ng San Mateo sa mgabumibisita sa komunidad nila.