24
JĘZYK POLSKI – klasa 6 Drodzy Szóstoklasiści; Zamieszczam tematy na nadchodzący tydzień. Data: 18.05.2020 Temat: Rodzaje zdań złożonych współrzędnie – kartkówka. Dziś zapowiedziana kartkówka. Zalogujcie się na stronę Quizizz i czekajcie na kod. Wyślę go przed 9.00 na pocztę każdego z Was. Data: 19.05.2020 Temat: Zapraszam na … powtórzenie wiadomości o zaproszeniu. Zaproszenie to forma wypowiedzi, z którą spotkaliście się już w klasie IV. Jest to forma wypowiedzi spotykana na egzaminie ósmoklasisty. Przesyłam Wam podstawowe i mam nadzieje przydatne informacje na temat zaproszenia. 1. CZYM JEST ZAPROSZENIE Zaproszenie to jedna z krótkich form wypowiedzi. To informacja na temat jakiegoś wydarzenia, często o charakterze oficjalnym, połączona z prośbą o zjawienie się na tym wydarzeniu. Zarówno długość, jak i sposób tworzenia zaproszeń sprawiają, że ich pisanie jest naprawdę proste. Teksty zaproszeń często są pisane na ozdobnych kartkach, a gdy pojawiają się w internecie, na ogół mają atrakcyjną formę graficzną, np. towarzyszy im ozdobne tło, grafika. Bank słów • Wstępna formuła zaproszenia:

Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

JĘZYK POLSKI – klasa 6

Drodzy Szóstoklasiści;

Zamieszczam tematy na nadchodzący tydzień.

Data: 18.05.2020

Temat: Rodzaje zdań złożonych współrzędnie – kartkówka.

Dziś zapowiedziana kartkówka. Zalogujcie się na stronę Quizizz i czekajcie na kod. Wyślę go przed 9.00 na pocztę każdego z Was.

Data: 19.05.2020

Temat: Zapraszam na … powtórzenie wiadomości o zaproszeniu.

Zaproszenie to forma wypowiedzi, z którą spotkaliście się już w klasie IV. Jest to forma wypowiedzi spotykana na egzaminie ósmoklasisty. Przesyłam Wam podstawowe i mam nadzieje przydatne informacje na temat zaproszenia.

1. CZYM JEST ZAPROSZENIE

Zaproszenie to jedna z krótkich form wypowiedzi. To informacja na temat jakiegoś wydarzenia, często o charakterze oficjalnym, połączona z prośbą o zjawienie się na tym wydarzeniu. Zarówno długość, jak i sposób tworzenia zaproszeń sprawiają, że ich pisanie jest naprawdę proste.

Teksty zaproszeń często są pisane na ozdobnych kartkach, a gdy pojawiają się w internecie, na ogół mają atrakcyjną formę graficzną, np. towarzyszy im ozdobne tło, grafika. 

 

Bank słów

• Wstępna formuła zaproszenia:

– W dniu…

– Zapraszamy…

– …ma zaszczyt zaprosić

– Serdecznie zapraszamy…

Page 2: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

 – W imieniu… 

 

• Precyzowanie odbiorcy:

– Zapraszamy wszystkich zainteresowanych.

 – Agata i Michał mają zaszczyt zaprosić Elżbietę i Jana Kowalskich

 

• Informacje o wydarzeniu:

– Koncert odbędzie się w dniu…

 – Wydarzenie ma/będzie miało miejsce…

 

• Formuły zachęcające do przyjścia:

– Raz jeszcze serdecznie zapraszamy.

– Liczymy na Państwa obecność!

 – Prosimy o potwierdzenie przybycia do dnia…

Wstęp (nagłówek)

Na samej górze, na środku strony umieszcza się najczęściej słowo Zaproszenie pisane wielkimi lub małymi literami. Czasami w nagłówku pojawia się także dodatkowa informacja o wydarzeniu, np. Zaproszenie na ślub, Zaproszenie na wieczór autorski. 

 

Treść (rozwinięcie)

Treść zaproszenia zaczyna się od ściśle ustalonej formuły. Może ona być napisana albo w pierwszej osobie, najczęściej liczby mnogiej (wtedy brzmi: Zapraszamy), albo w trzeciej osobie – wskazującej na organizatora wydarzenia (np. Dom Kultury „Poznaniak” zaprasza). 

Formuła nie musi precyzować, do kogo organizator wydarzenia się zwraca, ale może wskazywać na odbiorcę – np. Zapraszamy uczniów klas ósmych…, Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych lotnictwem…

Po początkowej formule pojawią się niezbędne informacje na temat wydarzenia: Z jakiej okazji się ono odbywa? Gdzie i kiedy osoba zaproszona powinna się zjawić? Jakie są warunki wstępu, jeśli wydarzenie jest publiczne? 

Page 3: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

 

Formalne zakończenie

W zakończeniu zaproszenia zwyczajowo w wyraźny sposób zachęca się odbiorcę do uczestnictwa w wydarzeniu, o którym informujemy. Najczęściej zachęta jest wyrażona formułą: Raz jeszcze serdecznie zapraszamy lub Liczymy na Państwa/Waszą obecność. 

Na końcu zaproszenia można umieścić prośbę o potwierdzenie przybycia. Dotyczy to np. zaproszeń na ślub albo wydarzeń z ograniczoną liczbą uczestników. 

Pod zaproszeniem należy zamieścić podpis/nazwę organizatora wydarzenia (tego, kto zaprasza).

Napisz i wyślij zaproszenie:

Ułóż zaproszenie dla rodziców na szkolną wystawę plastyczną

Data: 20-21.05.2020

Temat: Zwyczajne cuda- Wisława Szymborska „Jarmark cudów”

Przeczytajcie wiersz ze strony 292. (Wisława Szymborska „Jarmark cudów”)

Jest to wiersz o niezwykłości otaczającego nas świata. Jako cuda określono tu rzeczy zwyczajne, np. chmury, wiatr. Podmiot liryczny (może poetka) to ktoś, kto umie patrzeć, umie się dziwić, chce wyrazić swoje uczucia - są to cechy prawdziwego artysty.

Poetka w wierszu zastosowała paradoks (efektowne sformułowanie przeciwstawnych myśli, gra sprzecznych pojęć):

- „cud pospolity”

- „cud zwykły”

- „cud jeden z wielu”

- „cud na porządku dziennym”

- „cud pierwszy lepszy”

Page 4: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

- „cud, który nie tak dziwi jak powinien”

REKLAMA

- „cud tylko się rozejrzeć”

- „cud dodatkowy”

- „cud bez czarnego fraka i cylindra”.

Cały wiersz zbudowany jest na zasadzie paradoksu - cud i zwykłe fakty z otoczenia człowieka.

Kompozycja wiersza jest kompozycją rozumowania - najpierw hipoteza, potem wyliczanie argumentów (cudów), teza i wniosek, że „co nie do pomyślenia / jest do pomyślenia”.

Wiersz jest jednym wielkim cudem. To, że żyjemy, myślimy, patrzymy, mamy wyobraźnię jest cudem, czyli cuda dzieją się wokół nas.

Wiersz liczy 12 strof, wśród których przeważają trzywersowe . Brak tu rymów, wersy mają różną ilość sylab.

Do mnie wyślij :

Opisz w 5-6 zdaniach najmniej jeden z dostrzeżonych przez ciebie cudów. Postaraj się „malować słowami”- używaj przymiotników.

-

Data: 22.05.2020

Temat: Błękit nieba czy szarość betonu?

Kolejny tekst z rozdziału „Spotkania z naturą”. Dokonacie dziś samodzielnej analizy wiersza. Wysyłam zadania do tekstu.

Przeczytajcie wiersz ze strony 296- Julia Hartwig pt „Komunikat”.

Napisz i prześlij zaproszenie i kartę pracy:   Napisz zaproszenie na spotkanie pod hasłem Chrońmy zagrożone gatunki zwierząt! organizowane przez Szkolne Koło Miłośników Przyrody. Zachęć w nim do aktywnego udziału.

Page 5: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

Karta pracy

Znaczenie słów niezwykłych

1. Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi widoku roztaczającego się z okna, przez które wygląda osoba mówiąca w wierszu Komunikat.

Krajobraz widoczny przez okno

przed wybudowaniem wieżowca po wybudowaniu wieżowca

2. Jakimi słowami można określić osobę mówiącą w wierszu Julii Hartwig? Podkreśl właściwe wyrazy z ramki.

radosna, smutna, pogodna, zadumana, marzycielska,

tajemnicza, poważna, zmartwiona, przepełniona żalem,

odczuwająca złość, wrażliwa

Page 6: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

JĘZYK ANGIELSKI KLASA 6

WTOREK 19.05

TEMAT : TRAIN YOUR BRAIN.

Proszę o zrobienie ćwiczeń utrwalających w ćwiczeniówce str. 64

[email protected]

ŚRODA 20.05

TEMAT : GOOD NEWS.

Proszę o przeczytanie dialogów str. 91 w podręczniku. Następnie proszę o przetłumaczenie do zeszytu przymiotników z zadania 2 i zrobienie zadania 3. Na koniec proszę zrobić do zeszyty tabelkę jak w zad.4 – ( reakcje na dobre i złe wiadomości, tłumaczenia znajdziecie na końcu rozdziału).

[email protected]

PIĄTEK 22.05

TEMAT : BAD NEWS.

Proszę o zrobienie w ćwiczeniówce str. 65 – są to zadania do poprzedniej lekcji.

[email protected]

BIOLOGIA – klasa 6

Karta pracy nr 9

Przedmiot: BiologiaKlasa: VITemat: Przegląd i znaczenie ssakówNauczyciel: Andrzej OlenderMateriały: 1.Podręcznik Biologia klasa VI

2. Film -YouTube https://www.youtube.com/watch?v=nD6lfTjdJXw3.Zeszyt do biologii

Page 7: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

Przebieg lekcji:

1. Proszę przeczytać materiały z podręcznika do biologii : Ssaki str. 136-1422. Znajdź i zobacz film na YouTube.

https://www.youtube.com/watch?v=nD6lfTjdJXw3. Proszę zwrócić szczególną uwagę na:

a/ różnorodną budowę ssakówb/ znaczenie ssaków w przyrodziec/ sposoby ochrony ssaków

4.napisz w zeszycie:

1/w jakich środowiskach żyją ssaki

2/jakie zęby maja ssaki

3/znaczenie ssaków dla człowieka

Zadanie do samodzielnej pracy: 1/Praca pisemna : Wymień i opisz jakie ssaki mogą żyć w wodach morza Bałtyckiego?

Proszę przesłać gotowe prace w wersji elektronicznej na adres e-mail: [email protected] w terminie do 22 maja 2020. Proszę w tytule napisać: Koczanów, klasa VI , biologia ,Imię i nazwisko ucznia , karta pracy nr 9

Przesłane prace samodzielne ucznia podlegają ocenie.

GEOGRAFIA – klasa 6Temat: Turystyczne atrakcje Czech i Słowacji.

Cele lekcji: Zapoznasz się z podstawowymi informacjami o południowych sąsiadach Polski. Nauczysz się rozpoznawać obiekty geograficzne na mapie Czech i Słowacji. Dowiesz się, jakie są największe walory turystyczne tych dwóch krajów.

1. Przeczytaj temat 2 w podręczniku s. 138-144. Przeanalizuj zdjęcia, mapy i wykres z tego rozdziału.

2. Oglądnij:https://www.youtube.com/watch?v=Ph8EbMEiilQ

3. Wykonaj ćwiczenie 1 w zeszycie ćwiczeń s.85

Page 8: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

4. Przeczytaj tekst i oglądnij zdjęcia z e-podręcznika- nie musisz umieć wszystkiego co zawierają te strony, mają posłużyć Ci w poszerzeniu i utrwaleniu wiadomości: https://tiny.pl/7gxzh

5. Zapisz temat do zeszytu i wpisz notatkęNotatka:

A. Czechy i Słowacja to kraje atrakcyjne turystycznie, o czym świadczy rosnąca liczba odwiedzających je turystów.

B. Czechy są znane głównie ze względu na dziedzictwo kulturowe. Znajdują się tam liczne zamki i pałace, a w wielu miastach – także pięknie zachowane starówki.

C. Słowacja to raj dla miłośników kąpieli termalnych oraz turystyki aktywnej, na przykład sportów zimowych, wędrówek po górach, zwiedzania jaskiń.

6. Praca domowa. Uzupełnij kartę pracy (możesz przesłać same odpowiedzi) i prześlij do 25 maja na adres: [email protected]

Karta pracy - Turystyczne atrakcje Czech i Słowacji

1. Ustal, którego kraju dotyczą poniższe opisy. Zaznacz literę we właściwej kolumnie. Niektóre opisy dotyczą obu krajów. Zaznaczone litery, odczytane z góry na dół, utworzą hasło.

Lp Który kraj opisano w poniższych zdaniach Czechy Słowacja

1. Na północy tego kraju leżą Sudety, a na południu – Szumawa. T A

2. Walutą tego kraju jest euro. J U

3. Nie ma dostępu do morza. R Y

4. Stolicą tego kraju jest Bratysława. C S

Page 9: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

5. Stolica tego kraju to Praga. T A

6. Jest to kraj o niewielkiej liczbie ludności i niskim przyroście naturalnym. Y K

7. Panuje tam klimat umiarkowanie ciepły przejściowy oraz kontynentalny. A W

8. Dla gospodarki tego kraju duże znaczenie ma turystyka. O A

9. Produkuje się tu samochody i części do nich. K T

10. Powierzchnia tego kraju wynosi 48 800km2 Ł Y

11. Gęstość zaludnienia to 134os./km2 W S

12. Jest południowym sąsiadem Polski N A

Hasło: ……………………………………………………………………………………… Państwem, w którym rozwija się

ona szczególnie intensywnie, jest ……………………………………………………...

2. Rozwiąż krzyżówkę.

Poziomo:

4. Można je podziwiać w Słowackim Raju i Czeskim Raju.

6. ... termalne w gorącym basenie.

8. Najstarsza dzielnica Pragi.

9. Skalne... w północnych Czechach.

Pionowo:

1. Góry w północnej części Czech.

2. Słowacka miejscowość, w której znajduje się XV-wieczny drewniany kościół.

3. Zamek... koło Lewoczy.

5. Uliczka w Pradze słynąca z kolorowych domów.

7. Wielki łańcuch górski, który znajduje się między innymi na obszarze Słowacji, Polski i Rumunii.

Page 10: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

Historia

Czas na podsumowanie. Wykonajcie zadania w zeszycie ćwiczeń.

Dla chętnych.

Podręcznik ćwiczenie 3 ( tylko imiona i nazwiska), 4 oraz 5 napisane w zeszycie.

Muzyka

Czekam na Wasze karaoke.

INFORMATYKA

Temat: Dzień Mamy – kartka okolicznościowa

Page 11: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

1. W programie GIMP przygotuj kartkę okolicznościową na Dzień Mamy2. Do pliku wstaw dowolnie wybrany obraz i wstaw tekst z życzeniami

(Nie zapomnij podpisać się pod życzeniami)3. Zapisz plik pod nazwą: Kartka prześlij do 22 maja na adres: [email protected]

Miłej pracy

MATEMATYKA

Przypominam, że 25.05.2020 (poniedziałek) o godzinie 9.00 piszecie test na stronie quizizz.com. Obecność obowiązkowa. Sprawdzianu nie będzie można napisać w późniejszych godzinach. Jeśli ktoś nie może przystąpić do sprawdzianu w wyzanczonym terminie – proszę, aby rodzic napisał do mnie e-mail.

Temat:Powtórzenie i utrwalenie wiadomości z działu „Matematyka i my”(18.05.2020,19.05.2020 i 20.05.2020 – dwie godziny).

Na teście mogą pojawić się pytania dotyczące:– odczytywania informacji z tabeli lub diagramu;– zapisywanie liczb bez użycia skrótów tys, mln mld;– procenty;– zamienianie godzin na minuty i odwrotnie;– obliczanie drogi, prędkości lub czasu (nauczcie się wzorów);– wstawianie do wzorów danych i obliczanie niewiadomych;– określanie rzeczywistych odległości przy podanej skali mapy lub określanie odległości na mapie przy podanych rzeczywistych odległościach.

Page 12: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi
Page 13: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi
Page 14: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

Zadania do wykonania:Zad 2,4 str. 187.Zad 5,7,8,10,11 str. 188.Zad 4,5 str. 149 ćwiczeniówka.Zad 6,7,8,9,10,11 str. 150 ćwiczeniówka.Zadania proszę rozwiązać w zeszycie (w ćwiczeniówce),a ich rozwiązania proszę przesłać,np w formie zdjęć na adres: [email protected] do 19.05.2020(Zad 2,4/187,Zad 5,7,8/188),20.05.2020(zad 10,11/188,zad 4,5/149 ćw,zad 6/150 ćw.),do 22.05.2020 (zad 7,8,9,10,11/150 ćw) i do 24.05.2020 (zadania dodatkowe zamieszczone pod tematem).Powodzenia.

Religia

Praca zdalna w domu. Termin wykonania od 18.05.2020 do 22.05.2020

Klasa VI – Przeczytaj w podręczniku do religii niżej podane tematy katechez. Uzupełnij zeszyt ćwiczeń dla klasy VI w katechezie nr 41: „ Dla Królestwa niebieskiego – ksiądz, siostra zakonna i zakonnik” oraz w katechezie Nr 42 : „ Służyć wspólnocie – małżonkowie”.

Zadanie prześlij na adres: [email protected]

Page 15: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

ZASADY:

1. Jedz regularnie 5 posiłków i pamiętaj o częstym piciu wody oraz myj zęby po jedzeniu.

2. Jedz różnorodne warzywa i owoce jak najczęściej i w jak największej ilości.3. Jedz produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste.4. Pij co najmniej 3–4 szklanki mleka dziennie (możesz je zastąpić jogurtem naturalnym,

kefirem i – częściowo – serem).5. Jedz chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz wybieraj tłuszcze

roślinne zamiast zwierzęcych.6. Nie spożywaj słodkich napojów oraz słodyczy (zastępuj je owocami i orzechami).7. Nie dosalaj potraw, nie jedz słonych przekąsek i produktów typu fast food.8. Bądź codziennie aktywny fizycznie co najmniej godzinę dziennie (ograniczaj oglądanie

telewizji, korzystanie z komputera i innych urządzeń elektronicznych do 2 godz.).9. Wysypiaj się, aby Twój mózg mógł wypocząć.10. Sprawdzaj regularnie wysokość i masę ciała.

Page 16: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

1. Jedz regularnie 5 posiłków i pamiętaj o częstym piciu wody oraz myj zęby po jedzeniu.

Posiłki powinny być jedzone regularnie o stałych porach w ciągu dnia. Najzdrowiej spożywać 5 posiłków w odstępach 3–4 godzinnych. Zapewnia to lepszy metabolizm i optymalne wykorzystanie składników odżywczych oraz sprzyja prawidłowej sprawności umysłowej i fizycznej organizmu. Po każdym posiłku należy też pamiętać o dokładnym umyciu zębów. Zapobiega to próchnicy i wielu chorobom w przyszłości, takim jak miażdżyca naczyń i choroby układu pokarmowego.

Szczególnie ważne jest, aby nigdy nie zapominać o spożyciu I śniadania, które prawidłowo skomponowane pod względem odżywczym jest niezbędne do właściwego rozwoju organizmu. Pełnowartościowe I śniadanie dostarcza niezbędną energię oraz składniki odżywcze na początek dnia w domu i w szkole. Codzienne spożywanie I śniadania pozytywnie wpływa na koncentrację uwagi w czasie lekcji i zdolność do nauki w szkole.

Woda jest uniwersalnym napojem zmniejszającym pragnienie. To również jeden z niezbędnych składników pokarmowych, który trzeba dostarczać organizmowi regularnie i w odpowiednich ilościach. Jej niedobór szybko prowadzi do odwodnienia i związanego z tym gorszego samopoczucia, osłabienia organizmu, mniejszej zdolności do koncentracji uwagi w przyswajaniu nowych wiadomości. Później pojawiają się poważniejsze dolegliwości (m.in. ze strony układu krążenia, moczowego, pokarmowego), które mogą być niebezpieczne dla zdrowia.

Warto pamiętać o piciu co najmniej 6 szklanek wody dziennie – do posiłku i między posiłkami. Woda zawarta jest również w spożywanych produktach i potrawach (np. w warzywach, owocach, zupach). Więcej wody potrzeba przy wysiłku fizycznym, w czasie przebywania w miejscu, gdzie jest wysoka bądź niska temperatura oraz mała wilgotność.

2. Jedz różnorodne warzywa i owoce jak najczęściej i w jak największej ilości.

Warzywa i owoce powinny być ważnym składnikiem codziennej diety. Produkty te stanowią główne źródło witamin (przede wszystkim witaminy C, β-karotenu, folianów), składników mineralnych, błonnika oraz naturalnych przeciwutleniaczy, tzw. antyoksydantów, które usuwają szkodliwe dla organizmu wolne rodniki tlenowe. Regularne jedzenie warzyw i owoców zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób, w tym cukrzycy typu 2, otyłości, nadciśnienia, niedokrwiennej choroby serca, niektórych nowotworów. Najkorzystniej jest spożywać je na surowo lub minimalnie przetworzone, ponieważ w takiej formie produkty te zachowują najwyższą wartość odżywczą. Warzywa i owoce powinny być spożywane kilka razy dziennie, w ramach posiłków i przekąsek. Warzywa i owoce różnią się między sobą składem i wartością odżywczą. Barwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi wszystkich składników pokarmowych, należy spożywać różnobarwne warzywa i owoce. Warto przy tym pamiętać, że należy spożywać więcej warzyw niż owoców.

Soki, które nie zawierają dodatku cukru mogą być korzystnym elementem codziennej diety dzieci i młodzieży pod warunkiem właściwego zbilansowania tej diety. Zgodnie

Page 17: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

z najnowszymi rekomendacjami dzieci w wieku 4.–6. r.ż. mogą spożywać dziennie do 170 ml, a od 7. r.ż. – szklankę soku owocowego dziennie (do 230 ml).

3. Jedz produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste.

Produkty zbożowe powinny być składnikiem większości posiłków. Spośród produktów zbożowych należy jak najczęściej wybierać te pełnoziarniste, do których zaliczamy mąkę i pieczywo razowe, graham i tzw. grube kasze (np. gryczana, jęczmienna), ryż brązowy, makarony pełnoziarniste. Cennym elementem codziennej diety są również naturalne płatki zbożowe, np. owsiane, jęczmienne, żytnie. Produkty zbożowe dostarczają węglowodanów złożonych, są więc doskonałym źródłem energii tak potrzebnej rosnącemu i rozwijającemu się organizmowi. Zawierają także witaminy z grupy B (niezbędne do prawidłowej pracy układu nerwowego, pomagające w koncentracji i nauce), różne składniki mineralne (np. magnez, cynk, żelazo), które m.in. wspierają rozwój fizyczny, korzystnie wpływają na samopoczucie i zdolność do nauki; są również źródłem błonnika pokarmowego wspomagającego pracę układu pokarmowego, ułatwiającego utrzymanie prawidłowej masy ciała i pomagającego zapobiegać chorobom na tle wadliwego żywienia.

Wybierając produkty zbożowe warto zwracać uwagę na ich skład – ciemne pieczywo nie zawsze jest pieczywem razowym, a część z tych produktów (np. płatki śniadaniowe) często zawiera dodatek cukru, który w codziennej diecie powinien być ograniczany.

4. Pij co najmniej 3–4 szklanki mleka dziennie (możesz je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem i – częściowo – serem).

Produkty mleczne są najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia – składnika niezbędnego do budowy zdrowych kości i zębów. Produkty te zawierają również pełnowartościowe białko oraz witaminy i składniki mineralne. Zalecana do spożycia ilość produktów mlecznych to przynajmniej 3–4 szklanki mleka, które można częściowo zastąpić innymi wartościowymi produktami, takimi jak: jogurt naturalny, kefir, maślanka, ser.

5. Jedz chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz wybieraj tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych.

W okresie wzrostu i rozwoju młodego organizmu szczególnie ważne jest spożywanie pełnowartościowego białka, którego cennym źródłem są: mięso, ryby i jaja. Warto pamiętać, że mięso jest również źródłem najlepiej przyswajalnego żelaza, które pełni ważną rolę m.in. w tworzeniu składników krwi. Należy wybierać chude mięso, natomiast ograniczać produkty mięsne przetworzone, których nadmierne spożycie jest niekorzystne dla zdrowia.

Przynajmniej dwa razy w tygodniu warto zjeść ryby, przede wszystkim morskie. Zawierają one cenne dla zdrowia wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju i prawidłowym funkcjonowaniu mózgu, układu nerwowego i wzroku. Ryby są również doskonałym źródłem białka i składników mineralnych, w tym jodu.

Page 18: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

Jaja można jeść kilka razy w tygodniu – są skoncentrowanym źródłem składników odżywczych, m.in. białka, witamin, składników mineralnych i lecytyny.

Dobrym źródłem białka w diecie są nasiona roślin strączkowych, m.in. fasoli, zielonego groszku, soczewicy i bobu. Stanowią doskonałą alternatywę dla mięsa.

Nadmierne spożycie tłuszczów zwierzęcych, które zawierają nasycone kwasy tłuszczowe, jest przyczyną wielu chorób, przede wszystkim chorób układu sercowo-naczyniowego i niektórych nowotworów. Oleje roślinne są z kolei najbogatszym źródłem jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które chronią przed tymi chorobami. Dlatego tłuszcze zwierzęce warto zastąpić olejami roślinnymi, z wyjątkiem oleju kokosowego i palmowego. Najlepiej wybierać olej rzepakowy, mający najkorzystniejszy skład kwasów tłuszczowych. Pamiętać też trzeba, że oleje tłoczone na zimno można spożywać wyłącznie na surowo, jako doskonały dodatek do surówek i sałatek warzywnych. Do smażenia zaś najlepiej używać rafinowany olej rzepakowy lub oliwę z oliwek. Należy jednak ograniczać spożywanie produktów smażonych, gdyż znacznie zdrowsze są potrawy gotowane, szczególnie na parze.

Tłuszcz znajdujący się w wyrobach cukierniczych (wafelki, batoniki, herbatniki) czy produktach typu fast food często zawiera niekorzystne dla zdrowia tzw. tłuszcze trans, sprzyjające chorobom układu krążenia.

6. Nie spożywaj słodkich napojów oraz słodyczy (zastępuj je owocami i orzechami).

Cukier i słodycze oraz słodkie napoje nie dostarczają niezbędnych składników odżywczych, a ich spożywanie sprzyja powstawaniu nadmiernej masy ciała, ponadto przyczyniają się do rozwoju próchnicy.

Słodycze warto zastąpić owocami lub niesolonymi orzechami i nasionami. Orzechy, zwłaszcza włoskie, migdały, nasiona słonecznika czy dyni są źródłem wielu składników mineralnych takich jak magnez, wapń, żelazo, cynk oraz wielu witamin. Ponadto zawierają również tłuszcze roślinne o korzystnych dla zdrowia właściwościach.

Najlepiej wyeliminować bądź znacznie ograniczyć spożycie słodkich napojów, natomiast pić wodę, soki warzywne, owocowe, napoje mleczne, herbatę.

7. Nie dosalaj potraw, nie jedz słonych przekąsek i produktów typu fast food.

Nadmierne spożycie soli (NaCl) – z uwagi na zawartość sodu – powoduje niekorzystne skutki dla zdrowia (nadciśnienie, udary, nowotwory) oraz sprzyja rozwojowi otyłości. Dlatego też powinno się unikać soli, słonych produktów i potraw, zwłaszcza przekąsek i produktów typu fast food. W ograniczeniu spożycia soli może pomóc usunięcie solniczki ze stołu i zastąpienie soli przyprawami ziołowymi (świeżymi i suszonymi) oraz wybieranie produktów surowych zamiast przetworzonych.

Page 19: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi

8. Bądź codziennie aktywny fizycznie co najmniej godzinę dziennie (ograniczaj oglądanie telewizji, korzystanie z komputera i innych urządzeń elektronicznych do 2 godz.).

Codzienna aktywność fizyczna, przynajmniej 60 minut dziennie, w szkole i poza szkołą zapewnia dobrą kondycję fizyczną i sprawność umysłową oraz wpływa na prawidłową sylwetkę i atrakcyjny wygląd. Zwiększenie aktywności powyżej 60 minut dziennie może przynieść dodatkowe korzyści zdrowotne. Młodzież powinna również pamiętać o ćwiczeniach – co najmniej trzy razy w tygodniu – zwiększających tkankę mięśniową i mineralizację kości, a zmniejszających tkankę tłuszczową.

Im więcej czasu spędza się przed ekranem telewizora czy komputera, tym mniej zostaje go na sprzyjającą zdrowiu aktywność. Oglądanie telewizji wiąże się ze zwiększonym oglądaniem reklam z nie zalecanymi pod względem wartości odżywczej i zdrowotnej produktami. Wykazano, że spędzanie czasu przed telewizorem i innymi urządzeniami elektronicznymi (takimi jak komputery, tablety, smartfony czy stacjonarne gry wideo) sprzyja nałogowi pojadania niezalecanych produktów oraz spożywaniu większej ilości reklamowanej żywności. Może to prowadzić do nieprawidłowego stanu odżywienia i problemów zdrowotnych.

9. Wysypiaj się, aby Twój mózg mógł wypocząć.

Dzieci i młodzież, które nie śpią odpowiednią ilość czasu, mają problemy z koncentracją uwagi podczas pobytu w szkole. Wykazano, że niedobór snu może przyczyniać się do wystąpienia nadmiernej masy ciała. Dzieci od 6 do 12 lat powinny spać co najmniej 10 godzin dziennie. Warto kłaść się spać regularnie o tej samej porze, unikając przed snem w sypialni oglądania telewizji, przeglądania smartfona, czy innych urządzeń elektronicznych.

10. Sprawdzaj regularnie wysokość i masę ciała.

Nie pomijaj regularnej kontroli dotyczącej Twojego rozwoju fizycznego. Systematyczne pomiary wysokości i masy ciała stanowią jeden z elementów ułatwiających zachowanie dobrego stanu zdrowia. Regularnie przeprowadzane pomiary pozwalają na odniesienie wyników do krajowych norm rozwoju (do tabel lub siatek centylowych) oraz na diagnozę, czy są one prawidłowe dla Twojego wieku i płci. Powtarzanie pomiarów co pewien czas pozwala na ocenę, czy tempo wzrastania jest optymalne. Umożliwia wczesne wykrywanie ewentualnych odchyleń od normy oraz przeciwdziałanie trwałym zmianom upośledzającym rozwój lub stan zdrowia. Pomiary wysokości i masy ciała oraz ocena proporcji między nimi służą zapobieganiu zaburzeniom rozwojowym, a także wczesnej profilaktyce chorób dietozależnych (na tle niedoborów lub nadmiarów w spożyciu żywności). Generalnie sprzyjają poprawie stanu zdrowia dzieci i młodzieży.

Źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej

Page 20: Koczanow · Web viewBarwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi