KLIZNA OPLATA

Klizna oplata• poseban način monolitnog građenja• posebno pogodna kod objekata male tlocrtne površine i velike

visine (industrijski dimnjaci, silosi, stupovi ili konstrukcijamosta, jezgre dizala i sl.)

• primjenom klizne oplate znatno se štedi oplata i skele što kodvisokih objekata sačinjava veliki trošak.

• u Europi klizna oplata je prvi puta primijenjena 1927 godine.

Klizna oplata – primjer Zagreb

Klizna oplata• oplata vertikalno klizi unaprijed određenim ritmom• oplatne platno se kontinuirano podiže u vis zajedno s radnim

platformama• istovremeno se oplata puni betonom i postavlja armatura• prikladno za visina građevine veća od 15 metara

• troškovi montaže i demontaže oplate neovisni su o visini građevine

Uvjeti gradnje• Debljina stjenke ne smije biti manja od 14 cm

• jer kod te debljine vlačne sile prevladavaju tlačne sile od vlastite težine betona i dolazi do horizontalnih pukotina u betonu.

• Izbjegavati oštre kutove • zbog stalnog pucanja rubova betona

Uvjeti gradnje• Kod proračuna armature

• koristiti deblje profile razmak među šipkama veći• debljina armature ne > 14 mm• razmak horizontalnih šipki 20 cm• a vertikalnih 60 cm

• Horizontalna armatura se obavezno postavlja samo ispod grede jarma

Opreme

• Tri osnovna dijela oplate su:

• klizna oplata s platformom, skelama i opremom za klizanje

• penjalice po kojima se podiže klizna oplata

• mehanizam za dizanje

Osnovni postupcigrađenja1. penjalice koje su izrađene od čeličnih cijevi,

stoje u betonu zidova koji se izrađuju, te se nakon završenog postupka klizanja izvlače i ponovo koriste

2. penjalice stoje izvan betonskog presjeka u tornjevima skela

3. sustav konusnog klizanja kada penjalice ostaju u betonu izvedenog objekta

Oplatno platno• visine je 110 – 120 cm

• zbog brzine stvrdnjavanja betona i siletrenja između oplate i betona

• Oplatno platno se izrađuje od čeličnog limapogotovo kod građevina s nepromjenjivimpresjekom po visini.

• Kada se oplata u početnom položaju napuni s betonompočinje klizanje

• Nakon klizanja od cca 1 metra radi se mali prekid radi kontrolehorizontalnosti i radi uklanjanja podupora ispod opate

• Kontinuirano se postavlja armatura i ugrađuje beton uslojevima od 20 – 30 cm

• Nakon postizanja visine od 2 metra montiraju se viseće skelaispod platforme.

Jarmovi

• najvažniji dio opreme• na njima su pričvršćeni

• segmenti oplate• radna platforma• dizalica• viseća skela

• greda jarma izrađena je od čeličnih U profila

dizalica

greda jarma

penjalica

vodilica

Radna skela• Služi kretanju radnika prilikom završne

obrade gotovih zidova• Mora zadovoljavati sve uvjete zaštite na

radu• Dopušteno opterećenje se mora istaknuti

na vidljivom mjestu• Pričvršćene su ispod jarma• Pristup je preko otvora u radnom podu

gornje platforme

• Mora se izbjegavati nejednolikoopterećenje platforme jer može remetitihorizontalno održavanje položajaplatforme.

• Leži na konzolama jarma i s njega seugrađuje armatura i beton

• Poželjno je da se armatura ne odlaže navanjsku radnu platformu

• Pokriva sve unutarnje otvore konstrukcije iprostor s vanjske strane radi kretanjaradnika i lakšeg postavljanja armature

Radna platforma

Konzole za demontažu

Učvršćuju se na već očvrsli zid i služe za demontažu nakonzavršetka klizanja. Za vrijeme demontaže svi radnici se morajuvezati sigurnosnim pojasevima.

Penjalice• cijevi ili puni profili rađeni od visokovrijednog čelika po kojima

se pomoću zupčastih čeljusti pomiče dizalica• penjalice su čvrsti oslonci na kojima preko jarma leži cijela

konstrukcija klizne oplate i radne skele• za trete od 60 kN su puni profili promjera 50 mm• penjalice nisu od jednog komada nego se nastavljaju• nastavljanje nije u istoj ravnini kod svih penjalica

Uređaj za dizanje• Dizalica je dio hidrauličke opreme koje se penju pomoću

zupčastih čeljusti po glatkoj cijevi penjalice• Najčešće se koriste dizalice 60 kN nosivosti• Hod dizalice je 25 mm u jednom impulsu• Ritam podizanja regulira se pomoću impulzatora koji automatski

uključuje i isključuje uljnu hidrauličku crpku s ventilima.

Elementi proračuna

• Veliku ulogu ima trenje ( kut trenja, tangens kuta tg ) između oplate i betonske površine

• još neočvrslom svježem betonu koji izaziva bočni pritisak• o djelomično očvrslom betonu• o sredstvima kojima je oplata premazana• o vrsti oplatnog platna ( daska, čelik) • neravnini površine oplatnog platna• o položaju oplatnog platna

Za proračun su potrebni ulazni podatci:

1. površina oplate F m2

2. sila trenja između oplate i betona N1 kN3. vlastita težina konstrukcije N2 kN4. površina radne platforme Pp m2

5. ukupno opterećenja qp kN/m2

6. opterećenje radnicima qp1 kN/m2

7. opterećenje vlastitom težinom qp2 kN/m2

8. nosivost dizalice P kN9. dopušteno opterećenje dizalice Pdi kN10. koeficijent sigurnosti dizalice Ksd

• pri tome su:

• qp = qp1 + qp2 kN/m2

• N2 = Pp x qp kN

• N1 = F x tg ( trenje ) kN

• N = N1 + N2 kN

• Pdi = P/ Ksd kN

• K = N / Pdi broj dizalica

Proračun brzine klizanja

• h = hod dizalice• h1 = visina oplate• t = interval podizanja oplate u minutama• n = broj impulsa na sat• t = 60/n• v= brzina dizanja ( cm/h ) = hx60 / t