klasy IV–VIII - IPS PoloniaIPS Polonia · Przed śmiercią królowa Jadwiga podarowała Uniwersytetowi w Krakowie: {kosztowności {cenne księgi {pieniądze 4. Bitwa pod Grunwaldem

Sylwia Mochól

Karty pracy do nauczania historii Polski

w szkole polonijnejklasy IV–VIII

© Copyright by Instytut Polonistyki StosowanejWydział Polonistyki UW

Warszawa 2016

ISBN 978-83-65667-18-2

Autor

SylWIA MoChól

Projekt okładki

ANdrzej zAWAdzkI

Skład i łamanie

ANdrzej zAWAdzkI Vizard Andrzej zawadzki

[email protected]

zdjęcia na okładce

© fotolia.pl

Publikacja powstała w ramach projektu Uczeń i nauczyciel w świecie dwóch języków i dwóch kultur – dydaktyka języka polskiego w szkolnictwie polonijnym w USA (etap I–III)

Etap II. Nauczanie w klasach IV–VIII współfinansowanego przez Ministerstwo edukacji Narodowej

imię i nazwisko klasa

IV31h

Zadanie 1.Narysuj swoje drzewo genealogiczne. Jeśli masz rodzeństwo, dorysuj kolejne koła i podpisz je.

Zadanie 2.Pokoloruj polską flagę. Napisz, jakich kolorów użyłeś/użyłaś.

kolor górny: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

kolor dolny: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Pokoloruj godło Polski. Czy wiesz, jaki ptak jest symbolem Polski?

Babcia

Mama

Ja

Tata

BabciaDziadek Dziadek


IV32h

Zadanie 1Czy znasz obecną stolicę Polski? Czy wiesz, jakie miasta były wcześniej stolicami Polski? Uzupełnij zdania brakującymi wyrazami z ramki.

Archikatedrę pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Warszawa kolumnę Zygmunta Kraków

Gniezno Sukiennice

Pierwszą stolicą Polski było . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Można tam zobaczyć

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , która była

miejscem koronacji królów Polski. Drugą stolicą Polski został . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bardzo znanym zabytkiem, w tym mieście, są . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Znajdują

się one na samym środku Rynku Głównego. Trzecią, i obecną, stolicą Polski jest

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na Placu Zamkowym można podziwiać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2Czy rozpoznajesz te miejsca? Czy wiesz, co to jest? Podpisz fotografie.

Gniezno

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV33h

Zadanie 1.Okres panowania Piastów w Polsce nazywamy średniowieczem. Czy pamiętasz, jak nazywały się te miejsca i ci ludzie?

1. Centralny plac w mieście, gdzie odbywał się między innymi handel.2. W średniowieczu wolni mieszkańcy miasta.3. Inna nazwa Akademii Krakowskiej.4. Tak dawniej nazywano studentów.5. Siedziba władz miejskich.

1.2.

3.4.

5.

Odczytaj hasło z kolorowych kratek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czy wiesz, co oznacza to słowo? Jeśli nie, to poszukaj go w słowniku.

Zadanie 2.Pomyśl, że zostałeś/zostałaś rycerzem. Narysuj teraz swój własny herb na tarczy. Zastanów się najpierw, co powinno się na nim znajdować.


IV34h

Zadanie 1.Uzupełnij polski hymn narodowy brakującymi wyrazami z ramki. Czy wiesz, w jakich momentach śpiewa się Mazurka Dąbrowskiego?

Polski Bonaparte Polska Dąbrowski Wisłę włoskiej żyjemy

Jeszcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

nie zginęła,

Kiedy my . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Co nam obca przemoc

wzięła,

Szablą odbierzemy.

Marsz, marsz

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z ziemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Za twoim przewodem

Złączym się z narodem.

Przejdziem . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

przejdziem Wartę,

Będziem Polakami.

Dał nam przykład

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

Jak zwyciężać mamy.

Zadanie 2.Czy potrafisz dokończyć zdania?

Słowa polskiego hymnu napisał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Polska flaga narodowa składa z dwóch kolorów: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Symbolem Polski jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Znajdź na mapie Polski wszystkie trzy stolice Polski. Jakie inne miasta znasz w Polsce? Czy wiesz, w jakim mieście znajduje się Muzeum Hymnu Narodowego?

Muzeum Hymnu Narodowego

znajduje się w:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV35h

Zadanie 1.Z jakimi miejscami związane są legendy? Czy wiesz, kim byli: Boruta, Popiel, Lech, Czech i Rus oraz smok wawelski? Które postacie są prawdziwe, a które fantastyczne?

O Lechu, Czechu i Rusie Łęczyca

O smoku wawelskim Gniezno

O Popielu Kraków

O diable Borucie Kruszwica

Postacie historyczne Postacie fantastyczne

Zadanie 2.Popatrz na fitografię. Czy wiesz, co to jest i gdzie się znajduje?

To jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ten pomnik znajduje się w:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV36h

Zadanie 1.Czy wiesz, gdzie pracują i mieszkają prezydenci Polski? Jak nazywają się te budynki? Gdzie się znajdują?

Zadanie 2.Czy wiesz, jak nazywa się obecny Prezydent Polski? Napisz jego imię i nazwisko.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV37h

Zadanie 1.Czy znasz te osoby? Kim byli? Połącz zgodnie z przykładem.

Adam Mickiewicz Karol Wojtyła. Papież.

Fryderyk Chopin kompozytor i pianista

Jan Matejko malarz

Jan Paweł II poeta

Zadanie 2.Rozwiąż krzyżówkę.

1. Polski astronom – na imię miał Mikołaj.2. Imię polskiej naukowiec. Laureatki Nagrody Nobla.3. Obecna stolica Polski.4. Pierwsza stolica Polski.5. Najdłuższa rzeka w Polsce, zwana też „królową polskich rzek”.

1.2.

3.4.5.

Hasło z krzyżówki to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV38h

Zadanie 1.Połącz kropki. Co takiego zobaczysz na obrazkach?

Zadanie 2.Czy wiesz, co przedstawia zdjęcie? Czy wiesz, w jakim polskim mieście buduje się takie piękne ozdoby bożonarodzeniowe?

Zadanie 3.Napisz życzenia na Boże Narodzenie.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV39h

Zadanie 1.Wymień jedno ważne wydarzenie, które obchodzi Polonia amerykańska. Jakie to wydarzenie? Opisz je w kilku zdaniach. Co ono upamiętnia?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Jakie inne wydarzenia byś dodał/a? Uzasadnij swój wybór.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV40h

Zadanie 1.Pokoloruj i wypełnij koszyk wielkanocny. Jakie potrawy tam narysujesz?

Zadanie 2.Przygotuj kartkę wielkanocną. Napisz życzenia.


V31h

Zadanie 1.Uzupełnij zadnia wyrazami z ramki.

Dobrawą 966 Mieszko I

Chrzest Polski odbył się w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roku.

Władcą, który przyjął chrzest, był książę Polan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dzięki sojuszowi i małżeństwu z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chrzest został przyjęty z rąk czeskich biskupów.

Zadanie 2.Zaznacz na osi czasu następujące daty: 1000 rok oraz 1025 rok. Jakie wydarzenia kryją się pod nimi? Jaki władca panował w tym czasie w Polsce?

Rok 1000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Rok 1025 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

W tym czasie w Polsce panował

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IX wiek XI wiekX wiek


V32h

Zdanie 1.To są zabytki polskiej architektury. Czy rozpoznajesz, w jakim stylu zostały zbudowane? Podpisz fotografie, a następnie odszukaj tych miejsc na mapie Polski.

Zadanie 2. Uzupełnij zadania wyrazami z ramki.

grube mury dużo okien gotycki obronną planie krzyża romański

wysokie wieże ozdobne wejście

Budowle w stylu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pełniły funkcję

. . . . . . . . . . . . . . . . . . , dlatego miały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Budowano je na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Budowle

w stylu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Do środka wchodziło się przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z daleka było widać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

To jest Kościół Mariacki w Krakowie. Został zbudowany w stylu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

To jest rotunda w Cieszynie. Została zbudowana w stylu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

To jest katedra w Tumie. Została zbudowana w stylu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . To jest ratusz we Wrocławiu. Został zbudowany w stylu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


V33h

Zadanie 1.Wyjaśnij przydomki władców Polski:

Bolesław Chrobry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Władysław Łokietek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kazimierz Wielki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadnie 2.Połącz wydarzenia historyczne z władcą, za panowania którego miało ono miejsce.

Bolesław Chrobry pierwsza koronacja na króla Polski w Krakowie (1320)

Władysław Łokietek ufundowanie Akademii Krakowskiej (1364)

Kazimierz Wielki zjazd w Gnieźnie (1000)

Zadanie 3.Na dworze Piastów można było spotkać różnych ludzi. Napisz, co robili:

wojowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

urzędnicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

duchowni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kazimierz Wielki – pomnik w Bochni

Bolesław Chrobry – pomnik w Gnieznie


V34h


Zadanie 1.Przeczytaj tekst i zaznacz, które zdanie jest prawdziwe (P), a które fałszywe (F).

K siążki w średniowieczu nie były dostępne tak jak dzisiaj. Pisane były ręcznie, ponieważ nie znano jeszcze druku.

Spisywano je głównie w klasztorach. Tam kopiowali je mnisi. Nazywali się kopiści. Także na uniwersytetach i dworach znajdowały się kancelarie, w których kopiowano książki. Książki te bardzo często były bardzo bogato zdobione, tak jak „Księga Henrykowska”, w której zapisano pierwsze zdanie po polsku.

Książki w średniowieczu były bardzo popularne. P F

Książek w średniowieczu nie drukowano. P F

Mnisi przepisywali książki. P F

W kancelariach mnisi kopiowali książki. P F

Księga henrykowska, rok 1268

Zadanie 2. Wyobraź sobie, że maszyna czasu zabrała Cię w czasy średniowiecza. Jesteś mnichem, który mieszka w klasztorze. Codziennie kopiujesz księgi. Dziś musisz sam przygotować własną księgę. Narysuj ozdobną pierwszą literę swojego imienia.

V35h


IV36h

Zadanie 1.Ułóż w kolejności panowania piastowskich władców Polski.

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Jakie ważne wydarzenia historyczne odbyły się w czasie panowania tych władców? Napisz jedno wydarzenie.

Mieszko I:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bolesław Chrobry:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Władysław Łokietek:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Uczta u Wierzynka to jedno z najważniejszych wydarzeń podczas panowania króla Kazimierza Wielkiego. Znajdź informację w podręczniku lub Internecie, dlaczego to wydarzenie było tak ważne. Opisz je w kilku zdaniach.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mieszko I

Kazimierz Wielki Mieszko I Bolesław Chrobry Bolesław Krzywousty Władysław Łokietek


IV37h

Zadanie 1.Uzupełnij zdania.

Akademia Krakowska (zwana też . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ), została

utworzona przez króla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w . . . . . . . . . . . . . . . . roku. Po wydaniu zgody przez papieża i biskupa gnieźnieńskiego, w 1367 roku, rozpoczęła swoją działalność. Wykłady były prowadzone na trzech wydziałach: sztuk wyzwolonych,

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Po śmierci króla Kazimierza Wielkiego, rozwój Akademii Krakowskiej został wstrzymany. I dopiero po 30 latach, dzięki

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , uczelnia mogła zostać odnowiona.

królowej Jadwidze medycyny i prawa Mikołaj Kopernik Uniwersytetem Jagiellońskim 1364 Kazimierza Wielkiego

Zadanie 2.Czy umiesz wymienić kilka sławnych osób, które ukończyły Uniwersytet Jagielloński? Poniżej znajdziesz ich zdjęcia. Podpisz je. Czy znasz inne osoby, które ukończyły Uniwersytet Jagielloński?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV38h

Zadanie 1.Kim były przedstawione poniżej postaci? Połącz strzałkami, zgodnie z wzorem.

Jan Długoszastronom – napisał „O obrotach sfer niebieskich”

Mikołaj Kopernikartysta – jego ołtarz można oglądać w kościele Mariackim w Krakowie

Wit Stwosz kronikarz – autor „Kroniki polskiej”

Gall Anonimhistoryk – autor dzieła „Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego”

Zadanie 2.Zaznacz prawidłową odpowiedź.

1. Kazimierz Wielki był ostatnim władcą z dynastii Piastów:

{ tak { nie

2. Jadwiga, żona Jagiełły, pochodziła z dynastii:

{ Andegawenów { Piastów { Habsburgów

3. Przed śmiercią królowa Jadwiga podarowała Uniwersytetowi w Krakowie:

{ kosztowności { cenne księgi { pieniądze

4. Bitwa pod Grunwaldem odbyła się: { 15 lipca 1410 roku { 15 sierpnia 1411 roku { 15 września 1400 roku

5. Przed bitwą pod Grunwaldem Krzyżacy podarowali Jagielle:

{ 2 miecze { 4 miecze { 3 miecze


IV39h

Zadanie 1.Poniżej znajdziesz informacje o kilku polskich zwyczajach bożonarodzeniowych. Które z nich obchodzisz w swoim domu? Opowiedz o nich w klasie. Jakie zwyczaje nie zostały przedstawione. Możesz wymienić?

1. sianko pod obrusem,2. szukanie na niebie pierwszej gwiazdki,3. dzielenie się opłatkiem,4. wolne miejsce przy stole dla

niespodziewanego gościa,5. wspólne kolędowanie,6. przygotowywanie 12 potraw wigilijnych.

Zadanie 2.Każdy kraj ma swoje bożonarodzeniowe potrawy. Czy możesz wymienić te, które przygotowywane są u Ciebie w domu? Które smakują Ci najbardziej? Możesz napisać przepis?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


IV40h

Zadanie 1.Wymieszały się potrawy wigilijne i wielkanocne. Wpisz je do odpowiedniej tabelki.

Wigilia Wielkanoc

Zadanie 2.Podpisz zdjęcia.

zupa grzybowa pierogi z kapustą i grzybami babka (ciasto) pieczone mięso mazurki biała kiełbasa kutia

czerwony barszcz z uszkami kompot z suszonych owoców smażony karp biały barszcz (żurek)

pisanki palmy wielkanocne koszyk wielkanocny

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI31h


Zdanie 1.Renesans zaczął się we Włoszech. Ale nie tylko tam są wspaniałe zabytki z tego okresu. Podpisz zdjęcia najsławniejszych renesansowych budowli w Polsce.

Sukiennice w Krakowie Ratusz w Poznaniu kaplica Zygmuntowskadziedziniec na Wawelu kamienice w Kazimierzu Dolnym

Zadanie 2.Zamość to renesansowe miasto w dzisiejszym województwie lubelskim. Zostało założone przez kanclerza Jana Zamojskiego w 1580 roku. Korzystając z Internetu dowiedz się więcej na temat Zamościa.

Najważniejsze zabytki Zamościa to: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wspólnoty wyznaniowe mieszkające w Zamościu to: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Atrakcyjne szlaki turystyczne Zamościa to: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VI32h

Zadanie 1Zaznacz, co ma na sobie szlachcic: żupan, kontusz, pas kontuszowy, szabla.


1. Pańszczyzna to darmowa i przymusowa praca chłopa na polu:{{ tak{{ nie

2. Demokracja szlachecka to system ustrojowy panujący w Królestwie Polskim, a później w Rzeczpospolitej

Obojga Narodów, gwarantujący szlachcie do decydowania w sprawach państwa:{{ tak{{ nie

3. Szlachta nie wywodziła się z dawnego rycerstwa:{{ tak{{ nie

4. Każdy szlachcic miał prawo do wyboru króla:{{ tak{{ nie

5. Liberum veto to prawo, które nie pozwalało szlachcicowi na zerwanie sejmu:{{ tak{{ nie


VI33h


VI34h

Zadanie 1.Wpisz poprawne daty.

1. Sejm Czteroletni działał w latach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Konstytucję 3 maja uchwalono w roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. W celu obalenia sejmu i konstytucji w roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zawiązano

konfederację targowicką.

Zadanie 2.Dodaj do już wypisanych jeszcze dwie zmiany, jakie wprowadzała Konstytucja 3 maja:

1. znosiła liberum veto2. znosiła wolne elekcje3. monarchia od tej pory stawała się dziedziczna

4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Dowiedz się, jak teraz w Polsce obchodzi się rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Swoje spostrzeżenia przedstaw w klasie.

król Stanisław August Poniatowski (1732–1798)


VI35h

Zadanie 1.Tak jak w podanym przykładzie wstaw poprawnie wyrazy:

1. Zwycięskim królem spod Wiednia był . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Król mieszkał w pałacu w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , który był wzorowany na pałacach francuskich.

3. W 1683 roku pokonał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Jedną ze zdobyczy po bitwie była . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teraz napój znany na całym świecie.

5. Król pisał dużo listów do swojej żony, która nazywała się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadnie 2.Pałac w Wilanowie to przykład architektury baroku. Poniżej przedstawione jest zdjęcie pałacu. Czy umiesz wymienić cechy architektury tego okresu?

Jan III Sobieski Turków Wilanowie kawa Marysieńka

Jan III Sobieski


VI36h

Zadanie 1.Podpisz zdjęcia barokowych budowli w Polsce.

Zdanie 2.Wybierz po jednym zabytku renesansowym i barokowym. Korzystając z książek i Internetu opisz go. Wyniki swoich poszukiwań przedstaw klasie.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Pałac Branickich w BiałymstokuKościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie

Zespół Klasztorny oo. Jezuitów w Świętej Lipce

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VI37h

Zadanie 1.W Warszawie można zobaczyć budowle, w których mieszkali polscy królowie. Podpisz nazwy siedzib królewskich.

Zamek Królewski Wilanów Łazienki Królewskie

Zadanie 2.Sławne obiady czwartkowe były organizowane przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Odbywały się na Zamku Królewskim oraz w Łazienkach. Dowiedz się, kto na nich bywał. Dlaczego król dobierał takie grono? Wyobraź sobie, że ty organizujesz obiady czwartkowe. Kogo byś zaprosił/zaprosiła?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VI38h


1. Błazen króla Zygmunta Starego, który słynął nie tylko z dowcipu, ale też z umiejętności politycznych.2. To ta królowa przywiozła do Polski wiele warzyw wcześniej tu nieznanych, stąd mamy „włoszczyznę”.3. Astronom, o którym się mówi, że „wstrzymał słońce, ruszył ziemię”.4. Zwany jest „ojcem literatury polskiej”.5. Ostatni król z dynastii Jagiellonów.6. Polski kronikarz, który napisał „Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego”.7. Uznany za najwybitniejszego poetę epoki renesansu w Polsce.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7. Rozwiązanie to jedno z warzyw, które przyjechało do Polski z Włoch.

Wpisz jego nazwę: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Napisz własnymi słowami, co oznaczają podane poniżej terminy.

1. unia personalna – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. unia realna – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. wolna elekcja – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. królowie elekcyjni – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VI39h

Zadanie 1.Uzupełnij poniższe zdania.

1. Wojnę polsko‑szwedzką z lat 1655 – 1660 inaczej nazywamy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Jedną z przyczyn wybuchu wojny było używanie przez króla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , tytułu króla Szwecji.

3. Na początku wojny część szlachty i magnatów sprzyjała królowi Szwecji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Chcieli od króla uzyskać nowe przywileje. Jednak zamiast dodatkowych praw Szwedzi rozpoczęli grabieże oraz konfiskaty majątku.

4. Jesienią 1655 roku wybuchło powstanie przeciwko Szwedom. Duże znaczenie miała obrona klasztoru

paulinów na Jasnej Górze w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Kiedy rozpoczęła się wojna partyzancka, król wrócił do kraju i we . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 stycznia 1656 roku złożył uroczyste ślubowania, że po zwycięstwie nad Szwedami podejmie starania o polepszenie sytuacji mieszczaństwa i chłopów.

6. W 1657 roku doszło do zawarcia układu pomiędzy królem Szwecji, elektorem brandenburskim i księciem Jerzym Rakoczym z Siedmiogrodu przeciwko Polsce. Na teren Rzeczpospolitej wkroczyły wojska księcia

Rakoczego. Przed rozbiorem kraj uratował marszałek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oraz hetman Jerzy Lubomirski.

7. Ponadto król Rzeczpospolitej zrzekł się zwierzchnictwa nad. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na rzecz elektora brandenburskiego.

8. Wojnę polsko‑szwedzką zakończył w 1660 roku pokój w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Wojna polsko‑szwedzka została uwieczniona w powieści „Potop” przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Jasna Góra to jeden z symboli oporu Polaków w czasie wojny ze Szwecją. Korzystając w Internetu, dowiedz się więcej na temat klasztoru zakonu paulinów.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jana Kazimierza Częstochowie Henryka Sienkiewicza potopem szwedzkim Stefan Czarnecki Prusami Książęcymi Karolowi X Gustawowi

Lwowie Oliwie


Zadanie 1.Na podstawie wiadomości z lekcji, podręcznika i Internetu napisz krótką charakterystykę folwarku. Dowiedz się:

a) czym był folwark szlachecki – czym się charakteryzował?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) jakie znaczenie dla folwarku szlacheckiego miała pańszczyzna?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) jak mógł wyglądać dwór szlachecki?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.W okresie baroku w Rzeczpospolitej bardzo modne było pisanie pamiętników. Szlachta prowadziła pamiętniki, w których opisywano wydarzenia ważne zarówno dla rodziny, jak i kraju. Obecnie pamiętniki te są ważnym źródłem informacji o tamtych czasach. Najsławniejszym pamiętnikarzem XVII wieku był Jan Chryzostom Pasek. W „Pamiętnikach” opisał swoje wojenne przygody oraz życie szlachcica‑ziemianina. Wyobraź sobie, że teraz Ty musisz napisać swój pamiętnik. Napisz kilka informacji, które są dla Ciebie najważniejsze.

VI40h

VII31h


Józef Wybicki (1747–1822)

Zadanie 1.Przepisz w prawidłowej kolejności zwrotki hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej „Mazurka Dąbrowskiego”.

„Mazurek Dąbrowskiego”

Marsz, marsz Dąbrowski,Z ziemi włoskiej do Polski.Za twoim przewodemZłączym się z narodem.

Jak Czarniecki do PoznaniaPo szwedzkim zaborze,Dla ojczyzny ratowaniaWrócim się przez morze.

Jeszcze Polska nie zginęła,Kiedy my żyjemy.Co nam obca przemoc wzięła,Szablą odbierzemy.



Już tam ojciec do swej BasiMówi zapłakany –Słuchaj jeno, pono nasi Biją w tarabany.

Przejdziem Wisłę, przejdziem WartęBędziem Polakami.Dał nam przykład Bonaparte,Jak zwyciężać mamy.


„Mazurek Dąbrowskiego”

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VII32h

Zadanie 1.Odpowiedz na pytania.

1. Do jakich postaci i wydarzeń nawiązuje Józef Wybicki, autor Pieśni Legionów Polskich?2. Dowiedz się, od kiedy Pieśń Legionów Polskich jest polskim hymnem narodowym?

Zadanie 2.Uzupełnij zdania informacjami podanymi w tabelce.

Napoleona I Rosję Fryderyk August III kongresu wiedeńskiego Francję pruskiego konstytucji francuskiej Królestwo Polskie 1807–1815

Tylży Prusy Francji

1. Księstwo Warszawskie istniało w latach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Zostało utworzone przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Księstwo postało na mocy traktatów w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Traktaty zostały podpisane przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oraz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Powstało z większości ziem II i III zaboru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Władcą księstwa został król Saksonii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7. Księstwo Warszawskie, choć zgodnie z prawem niezależne, tak naprawdę było podporządkowane

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Księstwo miało konstytucję, która była wzorowana na. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Księstwo Warszawskie zlikwidowano w 1815 roku, podczas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Z większości jego ziem utworzono. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

generał Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818)

książę Józef Poniatowski (1763–1813)

Zadanie 3.Wybierz jedną z postaci: generała Jana Henryka Dąbrowskiego lub księcia Józefa Poniatowskiego. Dowiedz się, dlaczego są one ważne dla historii Polski.


VII33h

Zadanie 1.Zaznacz prawidłową odpowiedź:

1. Powstanie listopadowe wybuchło w roku:

{ 1830 { 1831 { 1832

2. Jedną z bezpośrednich przyczyn wybuchu powstania była groźba wykrycia spisku w szkole podchorążych:

{ tak { nie

3. W styczniu 1831 roku sejm ogłosił detronizację cara Mikołaja I:

{ tak { nie

4. Pierwszym dyktatorem powstania był:

{ Joachim Lelewel { Józef Chłopicki { książę Czartoryski

5. Kapitan polskiego wojska, Emilia Plater, walczyła w powstaniu listopadowym:

{ tak { nie

6. Powstanie listopadowe upadło w roku:

{ 1831 { 1832 { 1833

Zadanie 2.Wysłuchaj Etiudy c‑mol „Rewolucyjnej” Fryderyka Chopina. Możesz ją znaleźć w Internecie. Dowiedz się, z jakiego powodu Chopin skomponował ten utwór.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VII34h


1. Powstanie styczniowe wybuchło w roku:

{ 1862 { 1863 { 1864

2. Jedną z przyczyn wybuchu powstania styczniowego była tzw. branka, czyli przymusowy pobór do wojska carskiego:

{ tak { nie

3. Wpisz w kolejności dyktatorów powstania: Romuald Traugutt, Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Działania wojskowe podejmowane przez powstańców można nazwać wojną partyzancką:

{ tak { nie

5. Jedną z przyczyn opuszczania wojsk powstańczych przez chłopów był dekret carski o uwłaszczeniu chłopów:

{ tak { nie

6. Powstanie styczniowe zakończyło się w:

{ 1863 roku { 1864 roku { 1865 roku

7. Jednym ze skutków powstania styczniowego była likwidacja odrębności i autonomii Królestwa Polskiego:

{ tak { nie

Zadanie 2.Cytadela Warszawska to miejsce, które łączy się z historią powstania styczniowego. Korzystając z Internetu dowiedz się więcej na temat Cytadeli.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Romuald Traugutt


VII35h

Zadanie 1.Napisz własnymi słowami, co oznaczają terminy:

1. Wielka Emigracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Emisariusz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Wielu Polaków walczyło o wolność innych narodów. Wpisz trzy kraje, o wolność których walczyli Polacy:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Rozwiąż krzyżówkę. Odczytaj hasło z kolorowych kratek.

1. Miasto, w którym na emigracji można było spotkać Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego.

2. Państwo, które powołał car Aleksander I w 1815 roku.3. Tak inaczej nazywano 58 pułk z Nowego Jorku, który walczył w wojnie secesyjnej w Stanach Zjednoczonych.4. Podporucznik, który stanął na czele spisku oficerów polskich, które doprowadziło do wybuchu powstania

listopadowego.5. Tak inaczej nazywano Warszawę.6. Miejsce w Rosji, gdzie zsyłano Polaków za udział w powstaniu listopadowym.7. Najbardziej znany Polak w wojskach Unii.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Hasło z krzyżówki to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Czy umiesz wyjaśnić, co to słowo oznacza?


VII36h

Zadanie 1.Uzupełnij tekst używając wyrazów:

kompozytor Żelazowej Woli Księstwa Warszawskiego Paryżu pianista talentem Warszawie

Fryderyk Chopin to wybitny polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Chopin urodził się w 1810 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na terenie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Od wczesnych lat wykazywał się ogromnym

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wychowywał się w Warszawie, gdzie ukończył Liceum Warszawskie oraz Warszawską Szkołę Główną Muzyki (związaną z Uniwersytetem Warszawskim).

W 1830 roku opuścił Warszawę na zawsze. W 1831 roku zamieszkał w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadził bardzo ożywioną działalność koncertową, dużo też komponował. Chopin zmarł na gruźlicę w 1849 roku. Został pochowany na cmentarzu Pere Lachaise w Paryżu. Serce

Chopina znajduje się w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w kościele św. Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu.

Zadanie 2.Poniżej znajdziesz portrety wielkich polskich twórców, którzy przebywali na emigracji. Czy umiesz ich podpisać? Jakie ich dzieła i utwory znasz? Wypisz je pod każdą ilustracją.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Juliusz Słowacki Fryderyk Chopin Adam Mickiewicz Cyprian Kamil Norwid


VII37h

Zadanie 1.Dokończ zdania.

Panna Maria Ernest Malinowski Ignacy Domeyko Ralph ModjewskiKazimierz Gzowski

1. Pierwsza polska osada w Teksasie nazywała się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Syn Heleny Modrzejewskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , był jednym z najbardziej znanych budowniczych mostów w Ameryce.

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to Polak, który stał się obywatelem Kanady. Był inżynierem, który kierował budową pierwszej linii kolejowej łączącej USA i Kanadę.

4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pracował w Peru. Zbudował najwyżej położoną linię kolejową przecinającą Andy.

5. W Chile działał także inżynier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – geolog, przyjaciel Adama Mickiewicza. Twórca górnictwa w Chile.


1. Ignacy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to wybitny muzyk i kompozytor oraz polityk.

2. Ignacy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pracował w Chile. Na jego cześć nazwano miasto w tym kraju.

3. Paweł Edmund . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to badacz Australii. To on nazwał najwyższą górę Australii Górą Kościuszki.

4. Inżynier Kazimierz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kierował budową linii kolejowej łączącej USA i Kanadę.

5. Bronisław . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to wybitny polski antropolog (badacz ludów pierwotnych). Badał ludy Pacyfiku.

6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Skłodowska‑Curie to wybitna polska naukowiec. Laureatka dwóch Nagród Nobla z fizyki i chemii.

7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Modrzejewska – polska aktorka, która grała w największych teatrach w USA.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Hasło z krzyżówki to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czy umiesz wyjaśnić, co ono oznacza?


VII38h

Zadanie 1.Połącz twórcę z dziełem.

Jan Matejko (malarz) Potop Henryk Sienkiewicz (pisarz) Chłopi

Władysław Reymont (pisarz) Halka

Stanisław Wyspiański (malarz i pisarz) Bitwa pod Grunwaldem

Stanisław Moniuszko (kompozytor) Wesele

Zadanie 2.Pośród powyżej wymienionych postaci dwie osoby otrzymały Nagrodę Nobla. Czy wiesz które? Poniżej możesz zobaczyć ich pomniki. Rozpoznajesz te postacie?

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VII39h

Zadanie 1.Tereny dawnej Rzeczpospolitej przez 123 lata znajdowały się pod trzema zaborami (rosyjskim, pruskim i austriackim). Polityka zaborców czasami różniła się od siebie, ale działania zaborców często były bardzo podobne. Przeczytaj uważnie zdania i zaznacz, które jest prawdziwe (P), a które fałszywe (F).

Zabór rosyjski

1. Po klęsce powstania styczniowego Królestwo Polskie nie przestało istnieć i nie zostało przyłączone do Cesarstwa Rosyjskiego jako Kraj Przywiślański. P F

2. Wprowadzono stan wojenny, co pozwalało między innymi zsyłać Polaków na Sybir. P F

3. Rozpoczęła się walka z Kościołem. P F

Zabór pruski

1. Akacja germanizacyjna z zaborze pruskim wzmocniła się, gdy na czele rządu stanął kanclerz Otto von Bismarck. P F

2. Wprowadzono tzw. kulturkampf (niem. walka o kulturę), czyli walkę przeciwko opozycji kościoła katolickiego. P F

3. Nie powołano Związku dla Popierania Niemczyzny na Ziemiach Wschodnich (HAKATA). P F

Zabór austriacki

1. W latach 1867–1873 w Galicji działał Sejm Krajowy. P F2. Uznano język polski jako język urzędowy. P F3. Galicja nie była ośrodkiem życia narodowego Polaków. P F

Zadanie 2.Wyjaśnij, co oznaczają słowa:

rusyfikacja – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

germanizacja – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VII40h

Zadanie 1.Połącz definicje z właściwymi pojęciami.

tajne nauczanie

Uniwersytet Latający

praca organiczna

nielegalna szkoła wyższa dla kobiet w zaborze rosyjskim; najsławniejszą jej absolwentką była Maria Skłodowska‑Curie

kierunek działalności publicznej, dla którego najważniejsze było podejmowanie legalnych działań, zmierzających do wzmocnienia sił i organizacji społeczeństwa polskiego w momencie braku własnego państwa

Polacy nielegalnie uczyli się języka polskiego oraz historii swojego kraju

Zadanie 2.Dowiedz się, co wydarzyło się w szkole we Wrześni w 1901 roku oraz dlaczego Michał Drzymała zamieszkał w wozie cyrkowym.

VIII41h


Zadanie 1.Dokończ zdania.

Polska była pod zaborami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lata.

Polska odzyskała niepodległość w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roku.

Co roku odzyskanie niepodległości świętujemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . listopada.

Zadanie 2.Znajdź w książkach i Internecie informacje o podanych poniżej postaciach. Wybierz jedną z nich i przedstaw klasie.

a) Józef Piłsudskib) Ignacy Paderewskic) Roman Dmowskid) Wincenty Witos

Zdanie 3.Rozwiąż quiz.

A. Ułóż w kolejności chronolo-gicznej następujące wydarzenia: • odzyskanie przez Polskę nie-

podległości• początek I wojny światowej• wojna polsko‑bolszewicka

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Zaznacz właściwą odpowiedź. Naczelnikiem odrodzonej Polski został:

{ Józef Piłsudski { Wincenty Witos { Roman Dmowski

C. Zaznacz właściwą odpowiedź. Mniejszości w II Rzeczpospolitej stanowili:

{ Ukraińcy, Żydzi, Białorusini, Niemcy

{ Ukraińcy, Niemcy { Żydzi, Niemcy, Szwedzi

D. Zaznacz właściwą odpowiedź. Bitwa warszawska, tak zwany „cud nad Wisłą”, miała miejsce w:

{ 1919 roku { 1920 roku { 1921 roku

E. Wymień dwie polskie formacje wojskowe, które walczyły w I woj-nie światowej:

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VII42h

Zadanie 1.Gdynia to polski port morski wybudowany w 20‑leciu międzywojennym. Jest to również miasto związane z emigracją i Polonią, również Polonią amerykańską. Dowiedz się:

a) Kto był głównym projektantem portu?b) Dlaczego jest to miasto związane z emigracją i Polonią amerykańską?c) Jakie muzeum się tam znajduje?

Poszukaj informacji w Internecie. Opowiedz klasie, czego się dowiedziałeś.

Zadanie 2.Obok znajduje się zdjęcie bu‑dynku, z Gdyni, w stylu archi‑tektonicznym, który dominował w 20‑leciu międzywojennym. Bu‑dynki takie znajdują się w wielu polskich miastach. Czy wiesz, jaki to styl?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Napisz odpowiedzi na pytania.

Co oznacza skrót COP?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Na jakich terenach się znajdował?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kiedy i w jakim celu powstał?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kto jest uznawany za głównego twórcę COP?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VIII43h

Zadanie 1.Wyjaśnij pojęcia.

a) sanacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) zamach majowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) proces brzeski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


A. Dwudziestolecie międzywo-jenne to okres pomiędzy latami 1918–1939:

{ tak { nie

B. Dominującym stylem w archi-tekturze w dwudziestoleciu mię-dzywojennym był:

{ modernizm { dadaizm { surrealizm

C. Wydarzenie, które kończy okres dwudziestolecia między-wojennego to wybuch II wojny światowej:

{ tak { nie

D. II wojna światowa rozpoczęła się napadem nazistowskich Nie-miec na Polskę 1 września 1939 roku:

{ tak { nie


VIII44h

Zadanie 2.Czy wiesz, kim były postacie wymienione niżej? Połącz zgodnie ze wzorem, określając w ten sposób zakres ich działalności.

1. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura matematyk 2. Stefan Banach piloci

3. Marian Rejewski wynalazca

4. Jan Czocharski kryptolog

Zadanie 1.Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli imiona i nazwiska wymienionych niżej twórców kultury z dwudziesto‑lecia międzywojennego. Jeśli nie znasz wszystkich odpowiedzi, poszukaj w Internecie. Jest osoba, która powin‑na się znaleźć w więcej niż jednej kolumnie.

Stanisław Ignacy Witkiewicz „Witkacy” Stefan Żeromski Zofia Nałkowska Xawery Dunikowski Julian Tuwim

Tadeusz Boy Żeleński Zofia Stryjeńska Maria Dąbrowska

LITERATURA TEATR

MALARSTWO RZEŹBA


VIII45h

Zadanie 1.Odpowiedz na pytania:

1. Kiedy nastąpiła agresja Niemiec hitlerowskich na Polskę? Podaj dzień, miesiąc i rok.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Kiedy nastąpiła agresja Rosji sowieckiej na Pol-skę? Podaj dzień, miesiąc i rok.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Co było następstwem układu Ribbentrop-Moło-tow?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Jak nazywał się odpowiednik legalnego państwa polskiego podczas okupacji? I w jakim celu został utworzony?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. W jakim kraju po podbiciu przez Niemcy Francji, znalazł się polski rząd na uchodźstwie?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Podaj nazwy miast w których odbyły się trzy wiel-kie konferencje aliantów. Dowiedz się, jakie zapa-dły tam ustalenia dotyczące Polski?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Podaj przykład formy oporu społeczeństwa pol-skiego wobec okupanta.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. W którym roku zakończyła się II wojna światowa?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Napisz, co oznaczają podane poniżej pojęcia.

1. państwo podziemne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. okupacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. kolaboracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. volkslista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. tajne komplety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. łapanka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. partyzantka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. sabotaż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. ruch oporu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VIII46h

Zadanie 1.Odpowiedz na poniższe pytania:

1. Kiedy i z jakich powodów zostało utworzone w Warszawie getto dla ludności żydowskiej?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Podaj dokładną datę (dzień-miesiąc-rok) wybuchu powstania w get-cie warszawskim.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Z jakich powodów wybuchło powstanie?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Czy umiesz wymienić dowódców powstania?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Podaj datę zakończenia powstania w getcie warszawskim. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 2.Odpowiedz na poniższe pytania:

1. Podaj dokładną datę (dzień-miesiąc-rok) wybuchu Powstania Warszawskiego.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Jak nazywała się godzina wybuchu Powstania?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Jaki był główny cel Powstania Warszawskiego?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Kto wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Jaką pomoc otrzymali Powstańcy od aliantów?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Ile dni trwało Powstanie?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 3.Czy znasz ten symbol? Czy wiesz co on oznacza? Czy znasz historię jego powstania?


VIII47h

Zadanie 1.Uzupełnij tekst informacjami z ramki.

Monte Cassino Bitwie o Anglię Narwik Tobruk Belgii i Holandii

Polacy walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej. Pierwszą

bitwą, po klęsce wrześniowej 1939 roku, była bitwa o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Polscy lotnicy odznaczyli się wyjątkowym męstwem

w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stanowili najlicz-niejszą grupę wśród cudzoziemców walących w RAF (Royal Air For-ce). Dywizjon 303 miał na swoim koncie największą liczbę zestrzeleń samolotów Luftwaffe spośród wszystkich jednostek biorących udział w walkach. W Afryce polscy żołnierze stali się symbolem nieugiętej walki podczas

obrony, przez 110 dni, twierdzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dzięki takiej postawie udało się zapo-biec zdobyciu Egiptu przez wojska niemiecko-włoskie.

Żołnierze generała Władysława Andersa zdobyli we Włoszech klasztor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , co umożliwiło aliantom dalszą drogę do Rzymu. 1 Dywizja Pancerna generała Stanisława Maczka, jesienią 1944 roku, brała udział w wyzwoleniu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mieszkańcy wyzwalanych miast i miasteczek byli pełni uznania dla Polaków. „Czarne diabły”, bo tak nazywano żołnierzy gen. Maczka, doczekali się tam licznych pomników.

Połącz wydarzenie z datą:

bitwa o Narwik (Norwegia) 1944

Bitwa o Anglię 1944

zdobycie Monte Cassino (Włochy) 1941

oblężenie Tobruku (Libia) 1940

bitwa w rejonie miasteczka Fallaise (Francja) 1940

Zadanie 2.Wyjaśnij pojęcia.

a) Armia Krajowab) Szare Szeregic) Armia Ludowad) Bataliony Chłopskiee) Enigmaf) cichociemni

Zadanie 3.Zdjęcie obok przedstawia pomnik misia Wojtka w Edynburgu. Do‑wiedz się, dlaczego ten miś ma pomnik i jaka wiąże się z tym mi‑siem historia.

Hurricane – samolot, na którym walczyli Polacy w Bitwie o Anglię.


VIII48h

Zadanie 1.Połącz daty z wydarzeniami historycznymi.

1945 obrady okrągłego stołu

1956 grudniowe strajki na Wybrzeżu

1970 wydarzenia czerwcowe w Poznaniu

1980 początek stanu wojennego

1981 powstanie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej

1989 powstanie Solidarności

Zadanie 3.Porównaj godło Polskiej Rzeczpo‑spolitej Ludowej oraz godło obec‑ne. Jaką widzisz różnicę. Dowiedz się, jak wyglądało godło, które obo‑wiązywało w latach 1918–1939.

Zadanie 2.Podaj definicję poniższych pojęć:

a) PRLb) PZPRc) żelazna kurtynad) stan wojennye) cenzura

Zadanie 4.Kościół katolicki odegrał bardzo ważną rolę we wsparciu opozycji w czasach komunistycznych. Obok (po lewej) znajduje się zdjęcie kar‑dynała Stefana Wyszyńskiego. Do‑wiedz się, dlaczego jest to tak waż‑na postać w historii Polski.

Zadanie 5.Czy znasz budynek na zdjęciu (po prawej)? Dowiedz się więcej na jego temat.


VIII49h

Zadanie 1.Korzystając ze źródeł w podręcznikach i Internecie:

1. Dowiedz się, kiedy powstała i czym była „Solidarność”. 2. Co wydarzyło się w Stoczni Gdańskiej im. Lenina?3. Wymień główne postaci działające w „Solidarności”. 4. Co oznacza wyrażenie „wydarzenia sierpniowe”?5. Czym były porozumienia sierpniowe? Znajdź ich treść w Internecie.

Zadanie 2.Wyjaśnij słowa:

a) strajk – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) stan wojenny – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) opozycja – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) drugi obieg – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


VIII50h

Zadanie 1.Zaznacz właściwą odpowiedź.

1. Obrady Okrągłego Stołu odbyły się w 1989 roku.

{ tak { nie

2. Pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne w historii Polski po II wojnie światowej odbyły się 4 czerwca 1989 roku.

{ tak { nie

3. Pierwszym premierem Polski, po przełomie poli-tycznym w 1989 roku, został Tadeusz Mazowiec-ki.

{ tak { nie

4. Pierwszym prezydentem wybranym w demokra-tycznych wyborach w 1999 roku był Lech Wałęsa.

{ tak { nie

Zadanie 2.Czy znasz te flagi? Czy wiesz, dlaczego są one ważne dla Polski?

Zadanie 3.Wymień sąsiadów Polski po 1991 roku. Sprawdź jakie nowe państwa pojawiły się na mapie Europy. Czy wiesz dlaczego tak się stało?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Documents

klasy IV–VIII - IPS PoloniaIPS Polonia · Przed śmiercią królowa Jadwiga podarowała Uniwersytetowi w Krakowie: {kosztowności {cenne księgi {pieniądze 4. Bitwa pod Grunwaldem