Upload
ruth-sanders
View
223
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid? David Hume
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?
Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wilt(zie UOP)
David Hume
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?
Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wilt(kunnen bepalen wat je wilt)
Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt
David Hume
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?
Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wiltof: keuzevrijheid
Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt of: afwezigheid van dwang
David Hume
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?
Libertarist: vrijheid is ongedetermineerd kunnen kiezen
Compatibilist: vrijheid je gedetermineerde keuze kunnen uitvoeren
David Hume
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt
of: afwezigheid van dwang
David Hume
Afwezigheid van welke dwang?
• Fysieke dwang?
Afwezigheid van welke dwang?
• Fysieke dwang?
• Niet-fysieke dwang?
?
Afwezigheid van welke dwang?
• Fysieke dwang?
• Niet-fysieke dwang?
• Interne dwang?
Lees de tekst van David Hume
pp 131-134
Uit? Lees 2.4.2, 2.4.3
Klassiek compatibilisme
Wat is vrijheid?Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt
of: afwezigheid van dwang
David Hume
Maar wat je wilt is wel gedetermineerd, en wat je doet is het noodzakelijk gevolg
van wat je wilt.
Maar Hume, je hebt het nu alleen maar over oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid, het ging toch
juist om vrije wil?
Je moet twee dingen begrijpen:1. De echte aard van oorzaak en
gevolg en noodzakelijkheid.2. De rol van oorzaak en gevolg en
noodzakelijkheid bij het gebruik van de vrije wil
Oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid
oorzaak en gevolg =
causaliteit of veroorzaking
relatie tussen feiten in de wereld
causaliteit
gebrek aan water dode kamerplant
Maar we kunnen alleen regelmatige opeenvolging in de tijd waarnemen; een bijkomende relatie zien we niet.
We zouden dus ook niets kunnen weten over noodzakelijkheid of
oorzaak en gevolg die verder gaan dan de waarneembare opeenvolging in de
tijd.
Wat we “oorzaak en gevolg” of “noodzakelijkheid” noemen, is dus niets anders dan een regelmatige
opeenvolging waaraan we gewend zijn geraakt.
Wat we “oorzaak en gevolg” of “noodzakelijkheid” noemen, is dus niets anders dan een regelmatige
opeenvolging waaraan we gewend zijn geraakt.
“ik” = eigenlijk bundel“vrije wil” = afwezigheid dwang
“goed en slecht” = emotie“oorzaak en gevolg” =
opeenvolging
“ik”“vrije wil”
“goed en slecht”“oorzaak en
gevolg”
dan noodzakelijk
veroorzaakt
wordt altijd gevolgd door
De rol van oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid
bij vrije wil
Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer er noodzakelijk verband bestaat tussen wat ik wil en wat ik doe.
Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer wat ik wil de oorzaak is van wat ik doe.
Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer wat ik wil regelmatig gevolgd wordt door wat ik doe.
noodzakelijkverband
oorzaak gevolg
Maar Hume, je hebt het nu alleen maar over oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid, het ging toch
juist om vrije wil?
Vrijheid is kunnen doen wat je wilt, zonder dwang.
Zonder oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid zouden doen wat je wilt en handelen vanuit vrije wil
juist ondenkbaar zijn.
Regelmatige opeenvolging
Vrijheid is kunnen doen wat je wilt, zonder dwang.
Want je bent alleen vrij wanneer wat je doet het noodzakelijke gevolg is van wat je wilt.
Huiswerk: 2.4.2