KIT FOR MANAGEMENT - C.R. Engineering and … in...ในท เก ดเหต ม กล มควน พวยพ งออกมาหนาแน น เจ าหน าท

www.siamsafety.com KIT FOR MANAGEMENT


กระแสไฟฟา (Electric Current) และการไหลของกระแสไฟฟากระแส ไฟฟามหนวยเปน แอมแปร (Ampere) ใชอกษรยอ A แรงดนไฟฟา หนวยของแรงดนไฟฟาหรอความตางศกยไฟฟา คอ โวลต (Volt) ใชอกษรยอ V หรอ v ประเภทของไฟฟากระแส ไฟฟากระแสตรง (Direct Current) เรยกยอๆวา D.C ไฟฟากระแสสลบ (Alternating Current) เรยกยอๆวา A.C

ความรเบองตนเกยวกบไฟฟา


ก าลงไฟฟา (Electric Power) หมายถง การปอนแรงดนไฟฟาเขาไปในโหลด เพอท าใหเกดพลงงานในรปแบบตางๆ เชน พลงงานแสงสวาง พลงงานความรอน พลงงานกล เปนตน ก าลงไฟฟามหนวยวดเปน Watt (W)

ความรเบองตนเกยวกบไฟฟา


ลกษณะการเกดอนตราย

1. การสมผสโดยตรง คอ การสมผสโดยตรงกบสวนทกระแสไฟไหลอย เชน สมผสกบสายไฟฟาทหมดอายใชงาน ซงท าใหสภาพของฉนวนอยในสภาพทไมปลอดภย ฉนวนแตกราว ฉนวนกรอบ รอนหลดออกเหลอแตสายทองแดงตวน าภายในรางกายจะกลายเปนสวนหนงของตววงจรไฟฟา กระแสไฟจะไหลผานรางกายท าใหรางกายเปนอนตรายจากการไหลผานของกระแสไฟฟาได


ลกษณะการเกดอนตราย

1. การสมผสโดยออม คอ การสมผสกบเปลอกนอกของอปกรณไฟฟาทเปนตวน าไฟฟา เปลอกนอกของอปกรณไฟฟา ไดแก ตสวทซบอรดทเปนโลหะ รวสงกะส และโครงของโรงงาน ทอน า เปลอกนอกของมอเตอร และเครองจกรทวไป อปกรณเหลานมผวสมผสทเปนโลหะเปนสวนใหญ เมอเกดกระแสไฟฟารวขนอปกรณดงกลาวจะเปนตวน าไฟฟาทด กระแสไฟฟาจะไหลผานสายตวน ารวลงสอปกรณเหลานน ผทสมผสกบอปกรณเหลานนกเทากบสมผสกบกระแสไฟฟา ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานรางกายท าใหเกดอนตรายขนได


ผลของกระแสไฟฟาทมตอรางกาย อาการทปรากฏ เชน

• กลามเนอกระตกหรอเกดการหดตว • ระบบประสาทเกดอาการหยดชะงกงนหรอ เปนอมพาตชวคราว • หวใจหยดท างานทนท • หวใจเกดอาการเตนกระตกหรอเตนถรว • เซลลภายในรางกายเสยหรอตาย • เนอเยอและเซลลตางๆของรางกายถกท าลาย • ดวงตาอกเสบจากแสงสวางทมความเขมสง จากประกายไฟทเกดจากไฟฟารดวงจร


ตวอยาง.....อบตเหตจากไฟฟา


ขอบคณทมา : khaosod.co.th 31 พ.ค. 2555

อมพวา ระทก! คนงานการไฟฟาถกไฟ 2 หมนโวลตชอตดนบนยอดเสา

เมอเวลา 11.15 น. ไดรบแจงมคนงานการไฟฟาถกไฟชอตตดอยบนเสาไฟรมถนนสมทรสงคราม-อมพวา พบนายเฉลมพร อบลแยม อาย 35 ป ถกไฟฟาชอตนอนคว าหนาตดอยบนคอนพาดสายบนยอดเสาไฟแรงสง สงจากพนประมาณ 10 เมตร สภาพเสอผาขาดวนล าตวมบาดแผลถกไฟลวกผวหนงไหมพพองทงตวดนทรน ทลายดวยความเจบปวด เจาหนาทการไฟฟาจงไดรบตดกระแสไฟบรเวณดงกลาวแลวน ารถกระเชาขนไปน าตวสงโรงพยาบาล กอนเกดเหตนายเฉลมพรไดปนขนไปบนเสาไฟฟาแรงสงขนาด 22,000 โวลต เพอพาดสายไฟ โดยมอปกรณปองกนภยสวนบคคล (สายกนตก) คาดอยทเอว เนองจากบรเวณดงกลาวมการสรางวงเวยนจงตองยายเสาไฟและพาดสายไฟใหม คาดวามอของนายเฉลมพร นาจะพลาดไปถกสายไฟแรงสงและถกไฟฟาชอตจนเนอตวไหมพพองโชคยงดท ไมถงกบเสยชวต


เพลงไหมตกอบตเหต รพ.สราษฎรฯ คาดไฟฟาลดวงจร

ขอบคณทมา : www.manager.co.th 31 ส.ค. 2556


เพลงไหมตกอบตเหต รพ.สราษฎรฯ คาดไฟฟาลดวงจร

เมอเวลา 13.50 น. เกดเหตเพลงไหมทชน 2 ตกอบตเหต โรงพยาบาลสราษฎรธาน ในทเกดเหตมกลมควนพวยพงออกมาหนาแนน เจาหนาทเรงอพยพผปวยตามชนตางๆจ านวนมากลงมาอยในทปลอดภย แตมผปวยอาการหนกไมสามารถเคลอนยายได ซงการเคลอนยายเปนไปอยางโกลาหล

ในขณะเดยวกน การควบคมไมสามารถใชน าไดตองใชสารเคมอยางเดยว เจาหนาทใชเวลาประมาณ 15 นาท จงควบคมเพลงไวได

จากการตรวจสอบในเบองตนพบตน เพลงเกดจากตอบฆาเชอเครองมอแพทยในหองตรวจพสจนโรค ในเบองตนคาดวาสาเหตครงนนาจะเกดจากไฟฟารดวงจร สวน ผปวยทงหมดไดกลบขนหอผปวยเรยบรอยแลว แตมหลายรายทเปนผปวยโรคหวใจมอาการตกใจ และชอกกบเหตการณทเกดขนแพทยตองเรงชวยชวต


ไฟดดคนงานซอมบอหมกผลไม รง.สบปะรด ทประจวบฯ ตาย 5

ขอบคณทมา : www.manager.co.th วนท 9 พ.ย. 2555


เมอเวลา 15.30 น. สภ.สามรอยยอด จ.ประจวบครขนธ ไดรบแจงจากคนงานในโรงงานสบปะรดกระปอง สามรอยยอด จ ากดวา มเหตคนงานทมารบเหมาซอมบอหมกดองผลไมถกไฟฟาชอตมผไดรบบาดเจบสาหส จ านวน 5 ราย เหตเกดบรเวณบอทสองภายในโรงงาน โดยคนงานทงหมดเปนคนงานทมารบเหมาซอมแซมบอดงกลาว ซงเกดการรวซมจ านวน 2 บอ ในขณะเกดเหต มการใชเครองเจยผนงบอ โดยตอสายปลกไฟเครองเจยเขากบสายพวงทมปลกไฟเพอเพมความยาวของสายไฟใหมากขน เพอเตรยมอดรอยรวซมในขณะทกนบอกยงมน าขงอย แตในขณะทก าลงเจย และลากสายไปอยนน ท าใหปลกไฟพวงตกลงไปในบอและเจอเขากบน าทขงอยกนบอ จงท าใหคนงานดงกลาวถกไฟฟาชอตลมคว าลง เพอนทเหนจงวงกรกนลงไปเพอท าการชวยเหลอ แตกถกไฟดดจนลมคว าลงไปกองรวมกนหมด เพอนคนงานอก 2 คนทยงไมไดลงเมอตงสตไดจงวงไปชกปลกไฟออก กอนน าตวทงหมดสงโรงพยาบาล แตกพบวาทงหมดเสยชวตหมดแลว


สาเหตของอบตเหตทเกดจากไฟฟา มดงน

1. การตดตงผด เชน การออกแบบ การกอสราง การใชอปกรณไฟฟา ผดประเภท เชน ใชสายไฟผดประเภทหรอสายไฟทใชไมถกขนาดกบงาน ยงถาอยในสภาพทอนตราย เชน มไอระเหยของแกสหรอสวนผสมของสาร ไวไฟ ถาใชอปกรณไฟฟาไมเหมาะสมอาจท าใหเกดการระเบดได



2. อปกรณไฟฟาทใชเกดช ารด เชน ฉนวนทหมสายไฟฟาช ารด เสยหาย เสอมสภาพ เปราะแตกหรอขาดวนไป เพราะใชงานมานานจนสามารถมอง เหนลวดตวน าของสายไฟฟาไดอยางชดเจน หรอเกดการช ารดของฉนวน ทใชในขดลวด หรอแกนเหลกของมอเตอรหรอหมอแปลงไฟฟา ท าให กระแสไฟฟารวภายในวงจรและถาปรมาณมากๆ อาจท าใหขดลวดของ มอเตอรหรอหมอแปลงไฟฟาเสยหายได ตลอดจนคนทเขาไปสมผสกบ อปกรณไฟฟานนไดรบอนตรายดวย



3. เกดจากผปฏบตงานหรอผใชอปกรณไฟฟา การปฏบตงานทไม ถกตอง เชน การท างานเกยวกบงานไฟฟาแรงสง แตไมมเครองปองกนทดพอ หรออยในระยะทอนตรายจากการอารค ผปฏบตงานขาดความรในเรองความ ปลอดภยหรอการท างานดวยความประมาท หรอคกคะนองของผปฏบตงานเอง อนเปนสาเหตใหเกดอนตรายขน การสมผสกบสวนทบกพรอง เชน ฉนวนหม สายไฟช ารด เกดกระแสไฟฟารวทอปกรณไฟฟาทใช ใชสายไฟช ารดทเดนพาด ผานกบรวหรอรางโลหะเมอมผส าผสเขากบสงบกพองเหลาน กระแสไฟฟาทรว อยกบอปกรณเหลาน กระแสไฟฟาทรวอยกบอปกรณเหลานกจะไหลผานรางกาย ของผนนลงสพนดนท าใหเกดอนตรายขนได


1. ปรมาณกระแสไฟฟา

ปรมาณกระแสไฟฟา

(mA)

ผลตอรางกาย

ต ากวา 0.5 ไมมผล

0.5 - 2 จกจหรอกระตกเลกนอย

2 – 8 กลามเนอหดตว ไมถงขนอนตราย

8 - 20 เจบปวดกลามเนอหดตวอยางรนแรง

20 – 50 ปอดท างานผดปกตมโอกาสเสยชวตภายใน 2 – 3 นาท

50 – 100 หวใจท างานผดปกตมโอกาสเสยชวตภายใน 2 – 3 นาท

สงกวา 100 หวใจหยดเตน ผวหนงไหม

ปจจยทกอใหเกดอนตรายจากไฟฟา


2. ระยะเวลา

ปรมาณกระแส

(มลลแอมแปร)

ระยะเวลา (วนาท) อนตราย

100 นานกวา 3 ตาย

500 นานกวา 0.1 ตาย

1000 นานกวา 0.03 ตาย



3. ความตานทานของรางกาย

สวนของรางกาย คาความตานทาน ( /cm2)

ผวหนงแหง 100,000 – 600,000

ผวหนงเปยก 1,000

ความตานทานภายในรางกายจากมอถงเทา (ไมมผวหนง)

400 – 600

ความตานทานระหวางชองห 100



4. แรงดนไฟฟา

แรงดนไฟฟา (โวลล) ผลทมตอรางกาย

24 – 25 ปลอดภย

20 – 60 ไมสามารถปลอยมอหลดได

80 - 100 กลามเนอหวใจกระตกหรอเตนถรว

สงกวา 240 ผวหนงทะล อาจเสยชวต

สงกวา 600 ผวหนงไหม อาจเสยชวตได



5. ความถของแรงดนไฟฟา

ความถเพมขนความตานทานของรางกายจะลดลง ทความถ 100 — 200 KHz จะท าใหเกดความรอนขนท บรเวณสมผส และ ความถสงกระแสไฟฟากจะท าใหกลาม เนอเตนถรวสงขน

6. เสนทางทกระแสไฟฟาไหลผานและบรเวณต าแหนงทรางกายสมผสกบไฟฟา

ถากระแสไฟฟาไหลผาน สมอง หวใจ ปอด จะเปนอนตรายมากโดยเฉพาะผานจากหวลงสเทาทง 2 ขาง



การปองกนอนตรายจากไฟฟา

1. การเรยนรทฤษฏทางไฟฟา การเรยนรทฤษฏทางไฟฟาจะชวยให อบตเหตทางไฟฟาทเกดจากความรเทาไมถงการณลดลงไดมาก และจะท า ใหเกดความรอบคอบระมดระวงในการใชเครองมอและอปกรณไฟฟา มากขน



ของบรษท 2. การเลอกใชอปกรณไฟฟา เนองจากอปกรณทคณภาพไมไดมาตรฐาน อาจกอใหเกดอนตรายไดทงทางตรงและทางออม อนตรายทางตรงเกดจากการทอปกรณไฟฟามกระแสไฟฟาหรออปกรณเครองใชไฟฟาเกดการลดดวงจร (Short Circuit) ท าใหผใชอปกรณเครองใชไฟฟาเหลานนถกกระแสไฟฟาไหลผานรางกายจนเกดอนตรายขน และอนตรายทางออม ซอเกดจากการลดวงจร ท าใหเกดความรอนหรอประกายไฟท าใหอปกรณไฟฟาเกดการลกไหม และลกลามตอไปถงอาคารบานเรอน เปนเหตใหเกดการสญเสยทงตอชวตและทรพยสน



3. การตดตงอปกรณไฟฟา ตองตดตงอปกรณไฟฟาตามหลกความปลอดภยและมาตรฐานของการตดตง กฏเกณฑทงายๆ ทตองค านงทกครงทมการตดตงอปกรณไฟฟากคอ

• ขนาดของสายไฟฟา สวตซ และอปกรณปองกนทางไฟฟา จะตองมขนาดถกตองตามมาตรฐานหรอประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการท างานเกยวกบไฟฟา

• อปกรณไฟฟาทจะตองสมผสดวยมอโดยตรง หรออวยวะบางสวนของรางกายตองสมผสหรออาจสมผสไมบอยครง จะตองตอเปลอกนอกของอปกรณไฟฟาลงดนดวยเสมอ

• อปกรณไฟฟาใดซงไมอาจปองกนหรอคลมดวยฉนวนไดอยางมดชดทอาจกอใหเกดอนตรายไดจะตองอยเขตกนสามารถลอคกญแจ ซงจะเปดไดโดยผทมหนาทเทานน



4. การซอมบ ารงและตรวจสภาพอปกรณไฟฟา จะตองท าเปนประจ าสม าเสมอ โดยผมความรความช านาญดพอส าหรบอปกรณหรอเครองมอไฟฟาเหลานน โดยเฉพาะการตรวจสภาพสายดนกเปนเรองส าคญไมนอยไปกวาการตรวจสภาพอนๆ จากสถตอบตเหตทางไฟฟาพบวามหลายกรณทอบตเหตเกดจากสายดนหลดจากหลกดน



5. การใชปายเตอน การใชปายเตอนจ าเปนอยางยง โดยเฉพาะส าหรบโรงงานอตสาหกรรมหรอกจการทใชกระแสไฟฟามากๆ การใชปายเตอน เพอเปนการบอกใหบคคลผทไมมหนาทเกยวของมใหเขาใกลบรเวณนนๆ เพอชวยปองกนอบตเหตทจะเกดขน การออกแบบปายควรออกแบบใหสามารถมองเหนไดชดเจนและปายเตอนตองสามารถสอถงความหมายทถกตอง เชน “ไฟฟาแรงสงอนตรายถงชวต” หรอ “ก าลงซอมเครองจกร” เปนตน



6.การใชเครองจกรและอปกรณไฟฟาอยางถกวธ จะชวยลดอบตเหตทางไฟฟาลงไดเนองจากอบตเหตทางไฟฟาจ านวนมากเกดจากการใชเครองจกรและอปกรณไฟฟาอยางผดวธ เชน กดปมหรอสวตซดวยทอนเหลก หรอดงฟวสออกจากวงจรในขณะทเครองจกรก าลงเดนเครองอยางเตมท เปนตน ซงอาจท าใหเกดอนตรายไดอยางรายแรง การศกษาคมอการใชงานและการฝกอบรมวธการใชเครองจกรอยางถกวธจามารถลดอบตเหตทางไฟฟาไดอยางมาก



7. ปจจบนประเทศไทยไดมมาตรฐานทางไฟฟา

ซงอางองจากมาตรฐานของ NEC code ANSI OSHA NIOSH และสามารถหาไดจากคมอปฏบตงานส าหรบพนกงานของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย การไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค


ขอปฏบตในขณะท างานกบไฟฟา

1. กอนปฏบตงานตองตรวจดเสยกอนวา เครองมอ และอปกรณ ตาง ๆ ทใชในงานไฟฟา ช ารด แตก หก หรอเปลา

2. กอนปฏบตงาน เชน การตอสายไฟ ควรยกสะพานไฟ (Cut Out) ออกเสยกอน

1. ขณะท างานไมควรหยอกลอกนเปนอนขาด 2. อยาใชขอตอแยก เสยบปลกหลายทาง เปนการใชกระแสไฟเกนก าลง อาจท าใหสายรอนและเกดไฟไหมได

5. อยาใชวสดอนแทนฟวส หรอใชฟวสเกนขนาด 6. อยาปลอยใหสายเครองไฟฟา เชน พดลม ลอดใตเสอหรอ พรม เปลอกหมหรอฉนวนอาจแตกเกดไฟชอตไดงาย


1. อยาเดนสายไฟชวคราวอยางลวก ๆ อาจเกดอนตรายได 2. อยาแกไฟฟาเองโดยไมมความร 3. อยาเดนสายไฟตดรวสงกะสหรอเหลก โดยไมใช

วธรอยในทอ ไฟฟาอาจรวเปนอนตรายได 10. อยาปลอยใหเครองใชไฟฟาเปยกน า เพราะน าจะ

เปนสะพานใหไฟฟารวไหลออกมาได 11. อยาใชเครองมอไฟฟาทไมมฉนวนหมเปนทจบ

เชน ไขควง หวแรง เครองวดไฟฟา ฯลฯ



12. อยาน าเครองใชไฟฟาทใชกระแสตรงไปใชกบไฟกระแสสลบ ควรตรวจ สอบใหดเสยกอน 13. สวทชและสะพานไฟ (Cut Out) ทกแหงตองปด-เปดไดสะดวก 14. อยายนบนพนคอนกรตดวยเทาเปลาขณะปฏบตงานเกยวกบไฟฟา ควร ใชผายางหรอสวมใสรองเทา



วธชวยเหลอผถกกระแสไฟฟาดด 1. อยาใชอวยวะรางกายของทานแตะตองรางหรอเสอผาทเปยกชนของผถกไฟฟาดดตด

อยเปนอนขาด มฉะนนทานอาจดดไปดวย 2. ตดกระแสไฟฟาโดยปลดสวตชหรอคทเอาท หรอเตาเสยบออก หากตดกระแสไฟฟา

ไมได ใหใชไมแหง หรอวสดทเปนฉนวนไฟฟาเขยสงทมกระแสไฟฟาออกไปใหพน 3. ใชวตถทไมเปนสอไฟฟา เชน ผา ไมแหง เชอกทแหง สายยาง หรอพลาสตกทแหง

สนท ถงมอยางหรอผาแหงพนมอใหหนา แลวถงผลกหรอฉดตวผประสบอนตรายใหหลดออกมาโดยเรวเขยสายไฟใหหลดออกจากตวผประสบอนตราย


วธชวยเหลอผถกกระแสไฟฟาดด 4. หากเปนสายไฟฟาแรงสงใหพยายามหลกเลยง แลวรบแจงการไฟฟาใหเรวทสด

5. อยาลงไปในน า กรณทมกระแสไฟฟาอยในบรเวณทมน าขง ตองหาทางเขยสายไฟฟาออกใหพน หรอตดกระแสไฟฟากอน จงคอยไปชวยผประสบอนตราย

ขอบคณรป ทมา : www.vcharkarn.com


การปฐมพยาบาลผถกไฟฟาดด

เมอน าผถกไฟฟาดดออกจากบรเวณเกดเหตไดแลว จากนนเรยกและเขยาตวผปวยเพอ ดวาหมดสตหรอไม และจดผปวยใหนอนราบหงายบนพนแขง

1. ถาหยดหายใจ ตองเปาปาก

ตรวจดวาผปวยยงหายใจอยหรอไมและหากไมหายใจ ใหใชมอกดหนาผากผปวยใหแหงนขน และใชมออกขางหนงดนคางผปวยขน


ผปฐมพยาบาลอาปากใหกวางหายใจเขาเตมท มอขางหนงบบจมกผปวยใหแนนสนท ในขณะทมออกขางหนงยงคงดงคางผปวยมาขางหนา แลวจงประกบปดปากผปวยพรอมเปาลมเขาไปท าในลกษณะนเปนจงหวะ 12-15 ครงตอนาท

สอดนวหวแมมอเขาไปในปากจนปากอา ลวงสงของในปากทจะขวางทางเดนหายใจออก ใหหมด เชนฟนปลอม เศษอาหาร เปนตน

ขณะท าการเปาปาก ตาตองเหลอบดดวยวาหนาอกผปวยมการขยายขนลงหรอไม หากไมมการกระเพอมขนลง อาจเปนเพราะทานอนไมดหรอมสงกดขวางทางเดนทางหายใจ


2. ถาหวใจหยดเตน ตองนวดหวใจ

ตรวจการเตนของหวใจผปวย โดยการคล าชพจรทคอหรอทขอมอของผปวยประมาณ 5 วนาท

ใช 2 นววางเหนอต าแหนงลนป วางสนมอถดจากต าแหนงนวทงสอง


ประสานมอซอนกน แลวโนมตวเขาหาผปวย เหยยดแขนทงสองขางใหตรงแลวกดใหตรงต าแหนง อตราการนวดหวใจ 30 ครง ตอ การเปาปาก 2 ครง


3. ถาไมหายใจและหวใจหยดเตน *

หากผปวยไมหายใจและหวใจหยดเตน ใหเปาปาก 2 ครง สลบกบการนวดหวใจ 30 ครง เทากบ 1 ชด


เปาปากสลบกบการนวดหวใจครบ 4 ชด ใหประเมนอาการของผปวย 1 ครง โดยการจบชพจร

*** การปฐมพยาบาลตองท าทนททชวยผถกกระแสไฟฟาดดออกมา และควรรบน าผปวยสงโรงพยาบาล ขณะน าผปวยสงโรงพยาบาลจะตองท าการปฐมพยาบาลตามขนตอนดงกลาวตลอดเวลาจนกระทงถง มอแพทย ***

Documents

KIT FOR MANAGEMENT - C.R. Engineering and … in...ในท เก ดเหต ม กล มควน พวยพ งออกมาหนาแน น เจ าหน าท