59
BY TTRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NI NGUYN THLAN ANH KHO SÁT TÌNH TRNG DINH DƯỠNG CA BNH NHÂN NM VIN VÀ VIC SDNG DCH TRUYN DINH DƯỠNG KHOA THN TIT NIU – BNH VIN BCH MAI KHÓA LUN TT NGHIỆP DƯỢC SĨ HÀ NI 2013

Khảo Sát Tình Trạng Dưỡng Của Bệnh Nhân Nằm Viện Và Việc Sử Dụng Dịch Truyền Dinh Dưỡng ở Khoa Thận - Tiết Niệu, Bệnh Viện Bạch Mai

Embed Size (px)

DESCRIPTION

các bạn liên hệ e-mail: [email protected] hoặc sms via 0949 278 106 ( không nhận cuộc gọi ) để có thể có được file. Ngoài ra nhận tải mọi tài liệu ở trang http://125.235.10.97/opacdigital/ ( thư viện đại học dược hà nội)

Citation preview

B Y T TRNG I HC DC H NI NGUYN TH LAN ANH KHO ST TNH TRNG DINH DNG CA BNH NHN NM VIN V VIC S DNG DCH TRUYN DINH DNG KHOA THN TIT NIU BNH VIN BCH MAI KHA LUN TT NGHIP DC S H NI 2013 B Y T TRNG I HC DC H NI NGUYN TH LAN ANH KHO ST TNH TRNG DINH DNG CA BNH NHN NM VIN V VIC S DNG DCH TRUYN DINH DNG KHOA THN TIT NIU BNH VIN BCH MAI KHA LUN TT NGHIP DC SNgi hng dn: 1.TS.DS. Phm Th Thy Vn 2.DS. Nguyn Thu Minh Ni thc hin: 1.B mn Dc lm sng 2.Bnh vin Bch Mai H NI 2013 Li cm n Vilng knh trng, ti xin by t li cm n su sc nhtti TS.DS. Phm Th Thy Vn Ph trng b mn Dc lm sng i hc Dc H Ni v DS. Nguyn Thu Minh Khoa Dc bnh vin Bch Mai l nhng ngi thy trc tip hng dn, ch bo tn tnh, gip v truyn t nhng kinh nghim qu bu cho ti hon thnh kha lun ny. Ti cng xin by t lng bit n chn thnh ti PGS.TS. inh Th Kim Dung Trng khoa Thn Tit niu bnh vin Bch Mai to mi iu kin thun li gip ti trong qu trnh nghin cu. T tn y lng, ti lun bit n su sc cng lao to ln ca cc thy c gio b mn Dc lm sng cng ton th cc thy c trng i hc Dc H Ni dy d, rn luyn ti trong sut nm nm sng v hc tp ti trng. Cui cng, vi lng knh yu v hn, con xin t n b m sinh thnh v nui dng con khn ln. Xin cm n cc anh, ch, em v nhng ngi bn tt lun ng vin, gip ti trong sut thi gian hc tp v nghin cu. H Ni, thng 05 nm 2013 Nguyn Th Lan Anh MC LC T VN ........................................................................................................ 1 Phn 1: TNG QUAN........................................................................................... 3 1.1. Suy dinh dng protein nng lng ........................................................... 3 1.1.1.Khi nim..................................................................................................... 3 1.1.2.Cc hnh thc suy dinh dng....................................................................... 3 1.1.3.Sinh l bnh.................................................................................................. 3 1.1.4.Biu hin lm sng........................................................................................ 4 1.2. nh gi tnh trng dinh dng .................................................................... 4 1.2.1.Khm tin s................................................................................................. 4 1.2.2.Khm lm sng............................................................................................. 5 1.2.2.1. Chiu cao v cn nng ................................................................................ 5 1.2.2.2. Cc ch s nhn trc hc ............................................................................. 6 1.2.3.Cc xt nghim cn lm sng........................................................................ 6 1.2.3.1. Albumin...................................................................................................... 7 1.2.3.2. Prealbumin ................................................................................................. 7 1.2.3.3. Transferrin.................................................................................................. 8 1.3. Tnh nhu cu nng lng ............................................................................... 9 1.3.1.Da theo cng thc....................................................................................... 9 1.3.2.Da theo tnh trng bnh l......................................................................... 10 1.4. Cc thnh phn dch truyn dinh dng..................................................... 11 1.4.1.Glucid......................................................................................................... 11 1.4.1.1. Vai tr dinh dng ca glucid................................................................... 11 1.4.1.2. Nhu cu nng lng theo glucid................................................................ 11 1.4.2.Protid.......................................................................................................... 12 1.4.2.1. Vai tr dinh dng ca protid ................................................................... 12 1.4.2.2. Nhu cu nng lng theo protid................................................................ 12 1.4.3.Lipid........................................................................................................... 13 1.4.3.1. Vai tr dinh dng ca lipid ..................................................................... 13 1.4.3.2. Nhu cu nng lng theo lipid.................................................................. 14 1.5. Hng dn s dng DTDD trn bnh nhn suy dinh dng ..................... 14 Phn 2: I TNG V PHNG PHP NGHIN CU........................... 17 2.1. i tng nghin cu ................................................................................... 17 2.2. Cc ch tiu s dng trong nghin cu........................................................ 17 2.2.1.Ch s khi c th BMI............................................................................... 17 2.2.2.Nng lng cung cp .................................................................................. 18 2.2.3.Tnh trng dinh dng ................................................................................ 18 2.3. Phng php nghin cu ............................................................................. 18 2.3.1.Kho st thc trng dinh dng ca bnh nhn suy thn ti khoa................ 19 2.3.2.Kho st tnh hnh cung cp nng lng v thc trng s dng DTDD....... 19 2.4. X l s liu................................................................................................... 19 Phn 3: KT QU NGHIN CU.................................................................... 20 3.1. c im bnh nhn ti khoa Thn Tit niu bnh vin Bch Mai ........ 20 3.1.1.c im v tui, gii tnh v thi gian nm vin ....................................... 20 3.1.2.Phn loi bnh nhn theo nhm bnh l v mc suy thn....................... 21 3.1.3.Phn loi mc ph ................................................................................. 21 3.2. Tnh trng dinh dng ca bnh nhn ti khoa Thn Tit niu ti ngy u nhp khoa ..................................................................................................... 22 3.2.1.T l bnh nhn theo phn loi BMI ........................................................... 22 3.2.2.T l bnh nhn theo ch s albumin........................................................... 23 3.3. Kho st tnh hnh cung cp nng lng v s dng DTDD cho bnh nhn ti khoa................................................................................................................. 24 3.3.1.T l cc loi hnh nui dng ti khoa Thn Tit niu............................ 24 3.3.2.Cc loi DTDD hay c s dng ti khoa................................................. 25 3.3.3.T l cc kiu phi hp DTDD ti khoa...................................................... 25 3.3.4.Tng lng DTDD c dng trong t iu tr .................................... 26 3.3.5.Tnh hnh s dng DTDD trn bnh nhn ph ti khoa ............................... 26 3.3.6.Nng lng cung cp t ba n v t DTDD.............................................. 27 3.3.7.Tnh hnh s dng DTDD theo tnh trng dinh dng ca bnhnhn......... 28 3.3.8.Tnh hnh cung cp nng lng theo tnh trng dinh dng ca bnh nhn ti khoa. .............................................................................................. 29 Phn 4: BN LUN............................................................................................ 31 4.1. Kho st tnh trng dinh dng ca bnh nhn ti khoa........................... 31 4.1.1.c im bnh nhn nghin cu ................................................................. 31 4.1.2.Tnh trng dinh dng ca bnh nhn theo BMI v albumin huyt ............. 31 4.2. Kho st tnh hnh cung cp nng lng v s dng DTDD ti khoa........ 32 KT LUN.......................................................................................................... 36 XUT............................................................................................................. 38 TI LIU THAM KHO PH LC DANH MC CH VIT TT CRPC Reactive Protein (Protein phn ng C) BEEBasal energy expenditure (Tiu hao nng lng c bn) BMIBody mass index (Ch s khi c th) DNADetailed Nutritional Assessment (nh gi dinh dng chi tit) DTDDDch truyn dinh dng ESPENEuropeanSocietyforParenteralandEnteralNutrition(Hiphi dinh dng ng tiu ha v ngoi tiu ha Chu u) IBWIdeal body weight (Cn nng l tng) NHANES IIThesecondNationalHealthandNutritionExaminationSurvey (Khostnghincusckhevdinhdngqucgialnth hai) RCTRandomizedcontrolledtrial(Nghinculmsngichng ngu nhin) SDDSuy dinh dng SGASubjectiveglobalassessment(nhgitngthtnhtrngdinh dng theo ch quan) SIRSSystemicinflammatoryresponsesyndrome(Hichngvimp ng ton thn) TEETotal energy expenditure (Tng nng lng tiu hao) DANH MC BNG Bng 1.1. Cc hnh thc suy dinh dng (SDD)...................................................... 3 Bng 1.2. BMI v tnh trng dinh dng ca bnh nhn .........................................6 Bng 1.3. Cc thng s v albumin v prealbumin, transferrin huyt khi tnh trng dinh dng bnh thng v khi suy dinh dng....................................................... 6 Bng 1.4. Nhu cu protein hng ngy tng ng vi tnh trng bnh nhn............... 13 Bng 1.5. Mt s dch truyn dinh dng hay s dng bnh vin Bch Mai ...... 16 Bng3.1.Phnbvtui,giitnhvthigiannmvincanhmbnhnhn nghin cu............................................................................................................. 20 Bng 3.2. Phn loi bnh nhn theo nhm bnh l ti khoa................................... 21 Bng 3.3. Phn loi mc ph ca bnh nhn ti khoa....................................... 22 Bng 3.4. Phn loi tnh trng dinh dng ca bnh nhn trong ngy u nhp khoa theo ch s BMI ..................................................................................................... 23 Bng 3.5. Phn loi tnh trng dinh dng ca bnh nhn trong ngy u nhp khoa theo ch s albumin huyt ...................................................................................... 24 Bng 3.6. Cc loi hnh nui dng ti khoa......................................................... 24 Bng 3.7. Phn loi cc DTDD hay c s dng ti khoa ................................... 25 Bng 3.8. T l cc kiu phi hp DTDD ti khoa................................................ 26 Bng 3.9. S lng tng loi DTDD c dng ti khoa ...................................... 26 Bng 3.10. Tnh hnh s dng DTDD trn bnh nhn ph khoa. ........................ 27 Bng 3.11.Nnglng bnh nhnccungcp hng ngytban vDTDD trong qu trnh iu tr ti khoa.............................................................................. 28 Bng3.12.TnhhnhsdngDTDDcabnhnhnkhoatheotnhtrngdinh dng tnh theo BMI ............................................................................................. 29 Bng3.13.Tnhhnhcungcpnnglngtheotnhtrngdinhdngcabnh nhn khoa........................................................................................................... 30 1 T VN Trong nhiu nm qua, c nhiu nghincuchra mitng quan mnh m gia ch dinh dng v tin trin bnh trn bnh nhn b bnh thn ni chung v trn bnh nhn suy thn ni ring. Suy dinh dng lm tng thi gian nhp vin, gim sc khng ca c th v tng cc nguy c bin chng. V vy cn phi xc nh sm nguy c suy dinh dng trn bnh nhn cung cp y dinh dng gip ci thin hiu qu iu tr, gim t l bin chng v gim chi ph iu tr. [10] [18] [19] [24] [28] nhgitnhtrng dinh dng yl mtqutrnh phctp, baogm cc bc nh gi chi tit ch dinh dng, s thay i cc thnh phn trong c th,duhiuhoctriuchngcatnhtrngthiuhtdinhdng,vccxt nghim cn lm sng. [18] [28] Chnh v s phc tp ny m cc xt nghim sng lcnhanhnh:chskhicth(BMI),ccxtnghimhasinh(albumin, prealbumin,)cpdngnhgitnhtrngdinhdngchobnhnhn trc khi tri qua cc nh gi chi tit khc [28] ivinhngbnhnhncngtiuhabthngtnlmchcnng cung cp dinh dng bng ng tiu ha b hn ch hoc dinh dng qua ng tiuhakhngsoviyucudinhdngthbnhnhnphiccungcp dinh dng qua dch truyn dinh dng (DTDD) [25] Vinhngbnhnhncnguycsuydinhdngcaocnphiccung cpy dinh dng ngaytrnhtnhtrngsaukhitriqua qutrnh iutr bnh nhn b suy dinh dng nng. c bit trn bnh nhn suy thn t l suy dinh dng lun lun rt cao (trn 40%) v l mt trong nhng nguyn nhn lm gia tng tltvong nhm bnh nhn ny.Dovyviccungcp ychtdinh dng l mt trong nhng mc tiu iu tr ca bnh nhn suy thn. [24] Khoa Thn Tit Niu bnh vin Bch Mai l n v iu tr bnh thn u ngnh,tuyncuivic im bnh nhn phctp nhngchactngkt nh gi thc trng dinh dng v hiu qu ca vic s dng DTDD ti khoa. Xut pht t thc t ny, chng ti thc hin ti: 2 Kho sttnhtrngdinhdng cabnh nhnnmvinvvicsdng dch truyn dinh dng khoa Thn Tit niu bnh vin Bch Mai vi cc mc tiu sau: - Kho st tnh trng dinh dng ca bnh nhn ti khoa Thn Tit niu - Khostthctrngcungcpdinhdngvsdngdchtruyndinh dng ti khoa Thn Tit niu. Kt qu ca ti hy vng s gp phn a ra gc nhn s b v tnh trng dinh dng ca bnh nhn v vic s dng DTDD ti khoa Thn Tit niu t xutraccgiiphp nhmtngcngvics dnghplvchiuqu DTDD trn bnh nhn mc bnh thn. 3 Phn 1 TNG QUAN 1.1. Suy dinh dng thiu protein nng lng: 1.1.1.Khi nim: Suy dinh dng thiu protein nng lng l kt qu ca s thiu ht nng lng v protein cn thit cho nhu cu chuyn ha ca c th, do khng c cung cp ytlngthcn hoc do bnhttlmtng tht thot protein haytng nhu cu cht dinh dng. [26]1.1.2.Cc hnh thc suy dinh dng Bng 1.1. Cc hnh thc suy dinh dng (SDD)[1] [26] SDD thiu protein (Kwashiorkor)SDD thiu nng lng (Marasmus) Gim albumin Thiu mu Ph, tng cn Teo c Chm lnh vt thng Gim sc khng Gim cn Gim chuyn ha c bn H thn nhit Chm nhp tim Da km dn hi, teo lp m di da Gptrong:nhimtrngnng,chn thng/bngnng,suythn,xut huyt Gp trong: khng n ung c do cc bnhlctnhvngtiuha, nghin ru, tm thnTin lng nng, t l t vong cao 1.1.3.Sinh l bnh: Khi bnh nhn gp chn thng hoc cng thng (v d: chn thng, nhim trng,phuthutln)tnhtrngsuydinhdngcptnhthngxyradodinh dngcabnhnhnkhngcpng,dtrnnglngtrongcth nhanh chng cn kit do chn thng v stress i hi mt nhu cu nng lng rt ln. Khi ngun nng lng d tr glycogen khng cn th protein t cc c quan ni tng, c bp, c xng s c huy ng cung cp nng lng t dn n 4 vic tt c cc c quan u b nh hng bi tnh trng suy dinh dng thiu protein nng lng: [19] - Kt qu r nht l gim trng lng c th, gim d tr m v gim khi lng c xng. - Protein b mt t gan, ng tiu ha, thn v tim. Kt qu lm suy gim tun hon protein trong mu, gim cung lng tim v co bp c tim. Chc nng h hp b nh hng ch yu do s suy yu v teo cc c h hp, ng tiu ha b nh hng do teo nim mc v mt nhung mao ca rut non dn n tnh trng hp thu km. - Thay i chc nng min dch: s lng v chc nng t bo lympho T b gim. [19] [26] 1.1.4.Biu hin lm sng: Biu hin lm sng ca suy dinh dng thiu protein nng lng thay i t chm pht trin, gim cn cho n nhiu hi chng lm sng khc. Trong suy dinh dng thiu protein nng lng th pht do bnh tt, biu hin lm sng ca tnh trng suy dinh dng b nh hng bi cc yu t nh: mc thiu ht protein - nng lng, bnh dn n tnh trng thiu ht protein nng lng, v tnh trng dinh dng ca bnh nhn trc khi mc bnh. Suy dinh dng thiu protein nng lng th pht nh thng bt u bng biu hin gim cn. Trong trng hp nng, bnh nhn c th b mt hu ht m d trcacthvbgimkhilngccbitlcthidng,clinsn. Ngoiracncmtsbiuhinthchtkhcnh:tcthavmng,danht, vim da, vim li, vim li, bng c trng hoc gan to. [26] 1.2. nh gi tnh trng dinh dng: Cc phng php lm sng c th nh gi tnh trng dinh dng ca bnh nhnbaogm:hitins,nhgichn,ccphngphpnhntrchc, khm lm sng v cc xt nghim cn lm sng. 1.2.1.Khm tin s: 5 Xc nh tt c cc yu t nguy c dn n tnh trng suy dinh dng v tin sbnhcabnh nhnbaogm:chnthngnng,bng,nhimtrng,gimcn trongthigiangn yvccrilonhpthu ddy,rut.Khaithctinsn ungcabnhnhntnhtonnnglngcungcp,cngnhccthnhphn dinh dng a vo c th.1.2.2.Khm lm sng: 1.2.2.1. Chiu cao v cn nng: Cn nng c th v thay i cn nng c th l nhng ch s rt ng tin cy trong nh gi tnh trng dinh dng. C th s dng nhng ch s sau: Phn trm cn nng l tng (Ideal body weight - IBW): % cn nng l tng = cn nng hin ti/cn nng l tng 100% Vi cn nng l tng (IBW) c tnh nh sau: Nam: IBW = 50 kg + 2.3 kg [(chiu cao (cm) - 152,4)/2,54] N: IBW = 45,5 kg + 2.3 kg [(chiu cao (cm) - 152,4)/2,54] nh gi: 80% - 90%: suy dinh dng nh 70% - 79%: suy dinh dng trung bnh 0% - 69%: suy dinh dng nng. [25] Ch s khi c th (Body mass index BMI): BMI = 2) (HWW: cn nng (kg) H: chiu cao (m)i vi bnh nhn ph, cn nng tnh theo 2 cch: Cch 1: da vo cn nng tiu chun: Cn nng iu chnh = cn nng thc t + [(cn nng tiu chun cn nng thc t) 0,25] Cn nng tiu chun c xc nh da vo c s d liu NHANES II [24] Cch 2: da vo mc ph ca bnh nhn: Ph nh: 3kg Ph trung bnh: 7 8 kg 6 Ph nng; 14 15 kgCn nng iu chnh = cn nng thc t - cn nng tng ng vi mc ph. [27] Bng 1.2. BMI v tnh trng dinh dng ca bnh nhn [6] BMI (kg/m2)Tnh trng dinh dng ca bnh nhn 23-25Tha cn 18,5-23Bnh thng 17-18,5Suy dinh dng nh 16-17Suy dinh dng trung bnh 50%tngdintchbmtcth):3040 kcal/kg/ngy. [16] Vi trng hp bnh nhn suy thn: 11 Suythntgiaion 14,suythngiaion5clc muhoclcmng bng: 35 kcal/kg/ngy vi bnh nhn < 60 tui, 30 35 kcal/kg/ngy vi bnh nhn 60 tui. Ghpthn:khiuvi3035kcal/kg/ngy,sauduytrvi2530 kcal/kg/ngy. [23] [24] Nhvybnh nhn khoaThn Titniu c coilcungcp nng lng khi nng lng cung cp t mc 30 35 kcal/kg/ngy. [9] 1.4. Cc thnh phn dch truyn dinh dng: 1.4.1.Glucid: 1.4.1.1. Vai tr dinh dng ca glucid: Cungcp nnglng:lvaitrcayu caglucidcthhot ng.Hn mtnannglngkhuphnldoglucidcungcp,1gamglucidkhit chytrongcthcho4Kcal.Glucidnvotrchtchuynthnhnng lng,lngthaschuyn thnhglycogenvmdtr.Thiuglucid hoc nnglngtoradoglucid hnchth cthshuy nglipid,thmchc protid cung cp nng lng. Nui dng t bo thn kinh: Trong vic nui dng cc m thn kinh, c bit l h thn kinh trung ng, glucid ng vai tr rt quan trng. V t chc thn kinh c kh nng d tr glucid rt km, s nui dng ch yu nh glucose ca mu mang n, nn trng hp i glucid s gy tr ngi n hot ng ca t bo thn kinh. Vai tr to hnh: glucid c mt trong t bo v m nh l mt yu t to hnh. Vai tr kch thch nhu ng rut: S kch thch nhu ng rut ch yu do vai tr ca cellulose. Cellulose c nhiu trong thc n ngun gc thc vt, mc du n khng c gi tr dinh dng vi c th ngi, nhng n c tc dng kch thch co bp d dy, lm tng cng nhu ng rut, kch thch cc tuyn tiu ha bi tit dch tiu ha. [5] [8] 1.4.1.2. Nhu cu nng lng theo glucid: 12 TheokhuynnghcaVinDinhDngqucgia,tlglucidtrongkhu phnnnchimkhong70%tngsnnglng,[5]vlngglucidcungcp khng nn qu 7 g/kg/ngy. [25] 1.4.2.Protid: 1.4.2.1. Vai tr dinh dng ca protid:Protidlyutto hnhchnh: nlthnh phncutochyuca nhnv nguynsinhchtcatbo.Mtsprotidchiuthamgiavoccthnh phncccbp,mu,bchhuyt,hormon,men,khngth.Dovaitrny, protid c lin quan n mi chc nng sng ca c th (tun hon, h hp, sinh dchotngthnkinhvtinhthn).cthbnhthng,chcmtv nc tiu khng cha protid. Protid tham gia vo hu ht cc chc nng sng ca c th: Protid cn thit cho chuyn ha bnh thng ca cc cht dinh dng khc. c bit l cc vitamin v cht khong. -Protidgivaitr quytnh duytrshngnhcani mi. Protidto nnplckeoca muvduytrp lckeo mc nhtnh.nhng ngi bbng,xgan,thiu dinh dng,thn h nhim mviccungcp protid ca c th khng nhu cu dn n cc ri lon bnh l nghim trng. -Protid tham gia vo vic duy tr cn bng kim toan trong c th. Protid kch thch s thm n, v th n gi vai tr chnh tip nhn cc ch n khc nhau Protid l cht bo v ca c th v n c mt c ba hng ro ca c th l: da, huyt thanh hoc bch huyt v cc t bo min dch. Cung cp nng lng: ngoi nhim v cu to c th protid cn l ngun cung cp nng lng. Trong c th 1 gam protid sau khi t chy hon ton s cung cp cho c th 4 Kcal. [5] 1.4.2.2. Nhu cu nng lng theo protid: TheokhuynnghcaVinDinhDng qucgia,tlproteintrongkhu phnnnchimkhong12%tngsnnglng.[5]Nhucuproteinhngngy 13 camibnhnhn phthucvomcnng nhcabnhlmcphi,thng thng l t 1,2 2 g/kg/ngy.Bng 1.4. Nhu cu protein hng ngy tng ng vi tnh trng bnh nhn[17] [25] 1.4.3.Lipid: 1.4.3.1. Vai tr dinh dng ca lipid: Lipidlngunsinhnnglngquantrng:1gamlipidkhitchytrongc th cho 9 Kcal. Thc n giu lipid l ngun nng lng m c cn thit cho ngi lao ng nng, cn thit cho thi k phc hi dinh dng. Thamgiacutotbo:lipidlthnhphncutocamngtbo,mng nhn,mngtylpththamgiacuto(cchormoncnhnsterol). Phosphatidlthnh phncutrc t bothnkinh, no, tim,tuynsinh dc... i vi ngi trng thnh phosphatid (nh lecithin) l yu t quan trng iu hachuynhacholesterol.Lecithin hatan cholesterol,phngiivthitr cholesterol ra khi c th, ngn cho cholesterol khng b ng li trong c th.Tnh trngNhu cu hng ngy (g/kg/ngy) Bnh thng0,8 Stress nh1,0 1,2 Stress trung bnh1,2 1,5 Stress nng1,5 2,0 Suy dinh dng1,5 Ngi cao tui1,2 1,5 Suy thn mn trc lc mu0,6 0,8 Suy thn mn c lc mu hoc lc mng bng 1,2 1,3 Suy thn lc mu lin tc1,0 Bnh thn Suy thn cp vi tnh trng SDD nng hoc tng d ha 1,5 1,8 14 Cht bo l ngun cung cp cc vitamin ha tan trong lipid: vitamin A, D, E, K v cc cht sinh hc qu. Cht bo gy hng v thm ngon cho ba n, gy cm gic no lu v thc n giumliddyluhn(mchpthucaonhtlkhong3gi30 pht sau n). Cht bo di da v bao quanh ph tng l t chc bo v, t chc m, gip cthtrnhkhitcngxucamitrngbnngoinhnng,lnh,va chm. [5] 1.4.3.2. Nhu cu nng lng theo lipid: TheokhuynnghcaVinDinhDngqucgia,tllipidtrongkhu phn nn chim khong 18% tng s nng lng [5] v lng lipid khng nn cung cp qu 2,5 g/kg/ngy. [25] 1.5. Hng dn s dng DTDD trn bnh nhn suy dinh dng: Nhng bnh nhn sau cn c cung cp thm nng lng thng qua DTDD: Khngckhnnghpthuquangtiuhadomttrongccnguyn nhn sau: - Nn ko di t 7 14 ngy - Tiu chy nng - Tc rut - Phu thut ct rut non. Ung th Vim ty: bnh nhn b vim ty nng, ko di v cung cp nng lng qua ng tiu ha khng trong vng 5 7 ngy Nhng bnh nhn cn chm sc c bit: -DngDTDDkhicungcpnnglngquangtiuhalchngch nhivibnhnhnhoccungcpkhngynhucudinhdng trong 5 10 ngy. 15 - Chcnng1scquansuygim(gan,thn,phi)vnnglngqua ng tiu ha khng ko di dn n tnh trng suy dinh dng nng bnh nhn. - Bnhnhnbng:DTDDnncsdngkhinnglngcungcpqua ng tiu ha khng nhu cu dinh dng trong vng 4 5 ngy. Phu thut: - Trcphuthut:nhngbnhnhnsuydinhdngvahocnngc chnhphuthutngtiuhathnncdngDTDDtrcphu thut 7 14 ngy. - Sauphuthut:nnsdngDTDDchonhngbnhnhnmcungcp nnglng qua ngtiu halchngch nhhocnnglng khng c cung cp trong vng 7 10 ngy. [13] [15] Mt s loi dch truyn hay c s dng bnh vin Bch Mai: Trong trng hp bnh nhn c ch nh dng cc DTDD th bnh vin Bch Mai c hay dng mt s loi DTDD (bng 1.5). Ngoi nhng DTDD glucid, protid, lipid ring l th bnh vin cn s dng ti dch truyn 3 ngn vi hn hp 3 thnh phn bsung ycht dinh dng cho bnh nhntrongtrng hp bnhnhn thiu c 3 thnh phn cht dinh dng. 16 Bng 1.5. Mt s dch truyn dinh dng hay s dng bnh vin Bch Mai Dch truyn (ml)Nng lng cung cp (kcal) Glucid Glucose 10% (500ml)200 Glucose 20% (500ml)400 ProtidAlvesin 10 E (250ml)100 Aminosteril 10% (500ml)200 Aminoplasmal 5% E (250ml)50 Nephrosteril (250ml)70 Neoamiyu (200ml)48,8 Kidmin 7,2% (200ml)57,6 LipidLipofundin 10% (500ml)529 Lipovenoes 10% (500ml)540 Intralipid 10% (500ml)500 DTDD 3 thnh phn Kabiven (1440ml)1000 Kabiven (1920ml)1400 Kabiven (2400ml)1700 Oliclinomel N4 550E (1000ml)610 Oliclinomel N7 1000E (1000ml)1200 Nutriflex (1250ml)955 Combilipid (1440ml)1000 17 Phn 2 I TNG V PHNG PHP NGHIN CU 2.1. i tng nghin cu: Tt c cc bnh nhn nm iu tr ti khoa Thn - Tit niu, bnh vin Bch Mai t ngy 11/03/2013 11/04/2013 p ng tiu chun la chn v loi tr sau: Tiu chun la chn: Tui 15 C y cc thng tin v chiu cao, cn nng, tnh trng bnh l. Tiu chun loi tr: Bnh nhn khng hp tc nghin cu Ph n c thai. Thit k nghin cu: La chn tt c nhng bnh nhn t tiu chun nghin cu Theodithngxuynbnhnhn,bnhnvbngtheodicabnhnhn theo mu nghin cu Ghinhnccthngtincnthitvinvomubnhnphhpvini dung nghin cu (ph lc 1) 2.2. Cc ch tiu s dng trong nghin cu: 2.2.1.Ch s khi c th BMI: BMI = 2) (HWW: cn nng (kg) H: chiu cao (m)i vi bnh nhn ph, cn nng tnh theo 2 cch: Cch 1: da vo cn nng tiu chun: Cn nng iu chnh = cn nng thc t + [(cn nng tiu chun cn nng thc t) 0,25] Cn nng tiu chun c xc nh da vo c s d liu NHANES II Cch 2: da vo mc ph ca bnh nhn: Ph nh: 3kg Ph trung bnh: 7 8 kg 18 Ph nng; 14 15 kgCn nng iu chnh = cn nng thc t - cn nng tng ng vi mc ph. 2.2.2.Nng lng cung cp: Tin hnh phng vn bnh nhn xc nh nng lng bnh nhn c cung cp hngngy:nnglngccungcpthngquaccbanvquadchtruyn dinhdngglucid,protid,lipid.Sautnhnnglngtrungbnhbnhnhn c cung cp trong qu trnh iu tr bng cch ly tng nng lng trong c qu trnh chia cho thi gian nm vin ca bnh nhn. Do dch truyn glucose 5% khng c ch nh nui dng nhn to nn loi dch truyn ny khng c tnh l DTDD trong phn thng k nhng nng lng ca dch truyn ny vn c tnh vo tng nng lng dch truyn cung cp cho bnh nhn. Nng lng thc t bnh nhn c cung cp tnh theo lng kcal trn 1 kilogram cn nng bnh nhn c cung cp hng ngy (vi bnh nhn ph s tnh theo cn nng iu chnh). Bnhnhnbbnhthnnichungccoilcungcpnnglngkhit mc 30 35 kcal/kg/ngy. 2.2.3.Tnh trng dinh dng: Lm sng: phn loi tnh trng dinh dng theo ch s BMI: Suy dinh dng nh : 17 18,5Suy dinh dng trung bnh: 16 17Suy dinh dng nng: < 16 Cnlmsng: phnloitheochsalbuminhuytthanh(g/l)iviccbnh nhn khng b hi chng thn h, vim cu thn cp v cc bnh l c mt protein qua nc tiu. Suy dinh dng nh : 28 34Suy dinh dng trung bnh: 21 27Suy dinh dng nng: < 21 2.3. Phng php nghin cu: 19 Phng php m t tin cu trn 110 bnh nhn iu tr ti khoa. 2.3.1.Kho st thc trng dinh dng ca bnh nhn suy thn ti khoa: c im bnh nhn nghin cu gm: Tui Gii tnh S ngy nm vin Mc ph Mc suy thn Ch s BMI Ch s albumin huyt. 2.3.2.Kho st tnh hnh cung cp nng lng v thc trng s dng DTDD: Kho st cc loi hnh nui dng ti khoa Kho st cc loi DTDD s dng ti khoa: cc kiu phi hp DTDD v tng lng mi loi DTDD c dng trong t iu tr. Tnh nnglngtrung bnh bnh nhn c cungcptrong 1 ngytba nv ba n + DTDD (kcal/kg/ngy) Kho st tnh hnh s dng DTDD trn bnh nhn ph ti khoa Kho st tnh hnh s dng DTDD theo c im tnh trng dinh dng ca bnh nhn tnh theo ch s BMI Khosttnhhnhcungcpnnglngtbanvban+DTDDtheoc im tnh trng dinh dng ca bnh nhn tnh theo ch s BMI 2.4. X l s liu: S liu c x l theo phng php thng ky hc vi s tr gip ca phn mm SPSS 16.0 -S dng test 2 so snh hai t l-Dng test T so snh s khc bit v 2 gi tr trung bnh v test ANOVA so snh nhiu gi tr trung bnh. Gi tr p < 0,05 c coi l s khc bit c ngha thng k. 20 Phn 3 KT QU NGHIN CU 3.1.cimbnh nhn ti khoa Thn Tit niu bnh vin Bch Mai: 3.1.1.c im v tui, gii tnh v thi gian nm vin: Phn tch s liu trn 110 bnh nhn t thng 3/2013 4/2013 cho chng ta kt qu c im v tui v gii tnh ti bng sau: Bng 3.1. Phn b v tui, gii tnh v thi gian nm vin ca nhm bnh nhn nghin cu S bnh nhnT l (%) Nhm tui (nm) < 404339,1 40 604238,2 > 602522,7 Tng110100 Tui trung bnh (nm): 46,1 17,7 Gii tnh Nam4238,2 N6861,8 Tng110100 Thi gian nm vin trung bnh (ngy): 13,9 5,6 Nhn xt: T l bnh nhn n iu tr ni tr ti khoa Thn Tit niu l 61,8% cao gn gp i so vi bnh nhn nam vi 38,2%. Bnh nhn iu tr ni tr ti khoa ch yu l bnh nhn di 40 tui, s lng bnh nhn ny cao nht vi 43 trong tng s 110 bnh nhn. 21 Thi gian nm vin trung bnh ca bnh nhn ti khoa l 13,9 5,6 (ngy) 3.1.2.Phn loi bnh nhn theo nhm bnh l v mc suy thn: TikhoaThnTitniuasbnhnhnnhpvinvichnongm nhiu bnh mc km (v d nh: suy thn hi chng thn h, suy thn giai on cui do vim cu thn mn) cho nn bng s liu ny th hin s lng ca mi mt bnh l l s lt bnh nhn mc bnh c ghi trong chn on.Bng 3.2. Phn loi bnh nhn theo nhm bnh l ti khoa Nhm bnhS bnh nhn (n=110)T l (%) Giai on 343,6 Giai on 465,5 Giai on 56861,8 Suy thn Tng7870,9 Hi chng thn h2320,9 Vim cu thn5449,1 Bnh khc4540,9 Nhn xt: Ngoi cc nhm bnh l chnh ti khoa th bnh nhn cn mc km mt s bnh lkhc mchngtikhngthngkcthtrong bng, lcc bnhl:hp niuqun,gintoibthn,sithn,ubngquang,nhimkhuntitniu, chy mu nang thn, thn a nang, i mu, i tho ng, tng huyt p Quanghincuchothysbnhnhn nmiutrtikhoaThnTitniu nhiunhtlthucnhmbnhlsuythn,trongbnhnhnsuythngiai on 5 chim t l cao nht vi 61,8%. Bnh nhn thuc hai nhm vim cu thn v hi chng thn h cng chim hn 1/2 tng s bnh nhn. 3.1.3.Phn loi mc ph: 22 Bng 3.3. Phn loi mc ph ca bnh nhn ti khoa Mc phS bnh nhnT l (%) Ph nh1715,5 Ph trung bnh1715,5 Ph nng98,2 Bnh nhnph Tng4339,2 Bnh nhn khng ph6760,8 Tng110100 Nhn xt: TikhoaThn Tit niuths bnh nhnctriuchng phchimtl 39,2%trong tng s 110 bnh nhn nghin cu. Trong s bnh nhn ph mc nhvtrungbnhctlbngnhauul15,5%,sbnhnhnphmc nng chim t l t nht vi 8,2%. 3.2.Tnhtrngdinh dng ca bnh nhn ti khoa Thn Tit niu ti ngy u nhp khoa: 3.2.1.T l bnh nhn theo phn loi BMI: Ti khoa Thn Tit niu vi c im c nhiu bnh nhn ph vi cc mc ph khc nhau, do cn nng thc t ca bnh nhn dng tnh ch s BMI s khng chnh xc. V vy trong bng s liu ny chng ti tnh BMI da vo cn nng hiu chnh. Cch tnh cn nng hiu chnh theo c s d liu NHANES II v mc ph c nu trong phn tng quan v phn i tng v phng php nghin cu. 23 Bng 3.4. Phn loi tnh trng dinh dng ca bnh nhn trong ngy u nhp khoa theo ch s BMI Loi suy dinh dng (SDD)S bnh nhnT l (%) SDD nng1513,6 SDD va87,3 SDD nh2623,6 Suy dinh dng (SDD) Tng4944,5 Bnh thng5247,3 Tha cn98,2 Tng110100 Nhn xt: Trong s 110 bnh nhn th c gn 1/2 s bnh nhn b suy dinh dng tnh theo ch s BMI. Trongsbnhnhnbsuydinhdngthbnhnhnbsuydinhdngnh chim t l cao nht (23,6%), tip sau l bnh nhn suy dinh dng nng vi t l l 13,6% v cui cng t l thp nht 7,3% l bnh nhn suy dinh dng va. 3.2.2.T l bnh nhn theo ch s albumin: Khi s dng ch s albumin nh gi tnh trng dinh dng th bnh l hi chng thn h v vim cu thn c nh hng ln nng albumin huyt do m chngtichnhgitnhtrngdinhdngtrnnhngbnhnhnkhngchai chn ontrn.Trong110 bnh nhn nghin cuc 50 bnh nhnkhng mc hai bnh l trn. 24 Bng 3.5. Phn loi tnh trng dinh dng ca bnh nhn trong ngy u nhp khoa theo ch s albumin huyt Tnh trng dinh dngCh s albumin (g/l) S bnh nhnT l (%) Bnh thng> 34714,0 SDD nh28 341224,0 SDD va21 27510,0 Bnh nhn c xt nghim albumin2448,0 Bnh nhn khng c xt nghim albumin2652,0 Tng50100 Nhn xt: Trong s nhng bnh nhn c lm xt nghim, bnh nhn suy dinh dng nh chim t l cao nht v bnh nhn suy dinh dng va chim t l thp nht. 3.3. Kho st tnh hnh cung cp nng lng v s dng DTDD cho bnh nhn ti khoa: 3.3.1.T l cc loi hnh nui dng ti khoa Thn Tit niu: Bng 3.6. Cc loi hnh nui dng ti khoa ng nui dngS bnh nhnT l (%) Qua ng tiu ha n thun7870,9 Phi hp (tiu ha + tnh mch)3229,1 Tng110100 Nhn xt: Qua bng s liu chng ta thy loi hnh nui dng ch yu ti khoa Thn Titniulhnhthcnuidngquangtiuhanthun.Hnhthcny cpdngtrn78bnhnhntngngvi70,9%,cnlil32bnhnhn chim 29,1% vi hnh thc nui dng phi hp ( nui dng qua ng tiu ha 25 kt hp vi nui dng qua ng tnh mch). Khng c bnh nhn no c nui dng hon ton qua ng tnh mch. 3.3.2.Cc loi DTDD hay c s dng ti khoa: Bng 3.7. Phn loi cc DTDD hay c s dng ti khoa DTDDNng lng (kcal/chai)S bnh nhn (n=32) Protein Kidmin 7,2% (200ml)57,64 (12,5) Neoamiyu 200ml48,826 (81,3) Glucid Glucose 10% (500ml)2003 (9,4) Glucose 20% (500ml)4001 (3,1) Lipid Lipovenoes 10% (250ml)2701 (3,1) Nhn xt: T kt qu nghin cu trn 32 bnh nhn s dng dch truyn dinh dng ti khoa cho thy: V protid: C 2 loi dch truyn protein c s dng ti khoa Thn Tit niu bao gm: Kidmin 7,2% (200ml), Neoamiyu 200ml. Trong Neoamiyu 200ml c s dng nhiu nht ti khoa. V glucid: C 2 loi dch truyn glucid c s dng ti khoa Thn Tit niu l: Glucose 10% v Glucose 20%.V lipid: C duy nht 1 loi nh dch lipid l Lipovenoes 10% (250ml) c s dng ti khoa vi 1 bnh nhn c s dng. 3.3.3.T l cc kiu phi hp DTDD ti khoa: 26 Bng 3.8. T l cc kiu phi hp DTDD ti khoa Kiu phi hp DTDDS bnh nhnT l (%) Dng duy nht 1 loi DTDD3196,9 Dng t 2 loi DTDD tr ln13,1 Tng32100 Nhn xt: C hai loi phi hp DTDD ti khoa, trong chim a s l kiu dng duy nht 1 loi DTDD trong sut qu trnh iu tr. 3.3.4.Tng lng DTDD c dng trong t iu tr: Bng 3.9. S lng tng loi DTDD c dng ti khoa Loi DTDDS bnh nhn (n=32) T l (%) 1 5 chai13,1Kidmin 7,2% (200ml) 6 10 chai39,4 1 5 chai825,0 6 10 chai1650,0Neoamiyu 200ml > 10 chai26,3 Glucose 10% (500ml)1 5 chai39,4 Glucose 20% (500ml)1 5 chai13,1 Lipovenoes 10% (250ml) 1 5 chai13,1 Nhn xt: Tbngsliuchngtathyrngsbnh nhns dngDTDDtptrung vo s dng dch truyn Neoamiyu 200ml vi mc 6 10 chai trong 1 t iu tr, cc DTDD khc c s dng rt t. 3.3.5.Tnh hnh s dng DTDD trn bnh nhn ph ti khoa: 27 Bng 3.10. Tnh hnh s dng DTDD trn bnh nhn ph khoa. S bnh nhn s dng DTDD (t l %)Tnh trng ph ProtidGlucidLipid Ph nh (n=17)2 (11,8)1 (5,9)0 Ph trung bnh (n=17) 2 (11,8)00 Ph nng (n=9)1 (11,1)00 Bnh nhn c ph Tng (n=43)5 (11,6)1 (2,3)0 Bnh nhn khng ph (n=67)25 (37,3)2 (3,0)1 (1,5) Gi tr thng k*p = 0,003 (Gi tr thng k*: l gi tr thng k so snh t l s dng DTDD protid ca nhm bnh nhn ph v khng ph) Nhn xt: Qua bng s liu chng ta thy rng s khc bit v t l dng DTDD protid 2 nhm bnh nhn ph v khng ph l c ngha thng k (p < 0,05). T l bnh nhn s dng DTDD protid nhiu nht l nhm bnh nhn khng ph. 3.3.6.Nng lng cung cp t ba n v t DTDD: NnglngcungcptbanvtDTDDuctnhdavonng lngtrung bnhtcl bngtng nnglngbnh nhn ccungcptrong t iu tr chia cho s ngy nm vin. 28 Bng 3.11. Nng lng bnh nhn c cung cp hng ngy t ba n v DTDD trong qu trnh iu tr ti khoa Nhn xt: Kt qu nghin cu cho thy a s bnh nhn l cha c cung cp nng lng y t mc 30 n 35 kcal/kg/ngy nh khuyn co, c th l trong 110 bnh nhn nghin cu ch c 1,8% bnh nhn c cung cp nng lng trong khi 96,4% bnh nhn cha c cung cp nng lng. V trong 32 bnh nhn s dng DTDD th ch c 3,1% bnh nhn c cung cp nng lng trong khi 93,8% bnh nhn cha c cung cp nng lng. Vic bnh nhn c ch nh dng DTDD cng khng thay i t l bnh nhn ccungcp nnglng,cha ccungcp nnglngvcungcp tha nng lng khoa. 3.3.7.Tnh hnh s dng DTDD theo tnh trng dinh dng ca bnhnhn: Ba nBa n + DTDD Nng lng Kcal/kg/ngyS bnh nhn T l (%)S bnh nhn T l (%) < 3010696,410696,4 30 3521,821,8 > 3521,821,8 Ton b nhm bnh nhn nghin cu (n=110) Nng lng trung bnh 18,1 6,118,3 6,1 < 303093,83093,8 30 3513,113,1 > 3513,113,1 Bnh nhn dng DTDD (n=32) Nng lng trung bnh 18,0 6,018,7 5,9 29 Bng 3.12. Tnh hnh s dng DTDD ca bnh nhn khoa theo tnh trng dinh dng tnh theo BMI S bnh nhn s dng DTDD (t l %)Tnh trng dinh dng ProtidGlucidLipid SDD nng (n=15) 4 (26,7)1 (6,7)0 SDD va (n=8)1 (12,5)00 Suy dinh dngSDD nh (n=26) 10 (38,5)3 (11,5)1 (3,8) Bnh thng (n=52)13 (25,0)00 Tha cn (n=9)2 (22,2)00 Gi tr thng k**p = 0,481 (Gi tr thng k**: l gi tr thng k so snh t l s dng DTDD protid ca nhm bnh nhn suy dinh dng v bnh thng + tha cn ) Nhn xt: S khc bit v t l dng DTDD protid 2 nhm bnh nhn suy dinh dng v bnh thng + tha cn khng c ngha thng k. 3.3.8.Tnhhnhcungcpnnglngtheotnhtrngdinhdngcabnh nhn ti khoa: Nhn xt bng 3.13: -Tnhhnhcungcpnng lng bnh nhn suy dinh dng nng l nhiu nht v mc cung cp nng lng cng gim dn t bnh nhn suy dinh dng nng cho n bnh nhn tha cn. -Skhc bitvcungcp nnglngtrung bnhgiacc nhm:SDD nngviSDDnh,SDDnngvi bnh thng, SDD nng vi tha cn, SDD va vi tha cn, SDD nh vi tha cn l c ngha thng k. 30 Bng 3.13.Tnh hnh cung cp nng lng theo tnh trng dinh dng ca bnh nhn khoa S bnh nhn(t l %)Nng lng trung bnh Tnh trng dinh dng Nng lng Kcal/kg/ ngy Ba nBa n + DTDD Ba n +DTDD < 3012 (80)12 (80) 30 351 (6,7)1 (6,7) SDD nng (1) (n=15)> 352 (13,3)2 (13,3) 22,7 8,1 < 308 (100)8 (100) 30 3500 SDD va (2) (n=8)> 3500 21,3 4,4 < 3025 (96,1)25 (96,1) 30 351 (3,9)1 (3,9) Suy dinh dng SDD nh (3) (n=26)> 3500 18,7 4,9 < 3052 (100)52 (100) 30 3500 Bnh thng (4) (n=52) > 3500 17,2 5,6 < 309 (100)9 (100) 30 3500 Tha cn (5) (n=9) > 3500 14,0 4,6 Gi tr thng kp1-2-3-4-5 = 0,002 (Ghi ch: s khc bit c ngha thng k gia cc nhm: 1 vi 3, 1 vi 4, 1 vi 5, 2 vi 5 v 3 vi 5.) 31 Phn 4 BN LUN 4.1.Kho st tnh trng dinh dng ca bnh nhn ti khoa: 4.1.1.c im bnh nhn nghin cu: T l lt bnh nhn mc bnh vim cu thn trong nghin cu chim gn 50% trong cc bnh thn c iu tr ti khoa Thn- Tit niu. Kt qu ca nghin cuphhpvithngkcaphgiosTrnVnChtvbcsTrnTh Thnh (1991 - 1995) ti khoa Thn - Tit niu Bnh vin Bch Mai, t l bnh vim cu thn mn chim 31,5% trong la tui hay gp l 16-44 tui chim 88,32%. [3] Phnlnbnhnhnnhpvinlbnhnhnsuythngiaioncui,mtnh trng suy dinh dng l ph bin nhm bnh nhn ny. Trong s ccyu t nguycdnntinlngxubnhnhnsuythngiaioncuithsuy dinh dng protein nng lng lyu t ng u, nhiu nghin cu dch t cng ch ra rng vic ci thin tnh trng dinh dng cng lm ci thin kt qu iu tr ca bnh nhn suy thn giai on cui. [18] Mt khc y cng l nhmbnhnhn bnhlnngcnchchmscviutrcngnhnhu cu nng lng kh cao. Nh vy p ng c iu ny th bnh nhn cn c cung cp ngun dinh dng t bn ngoi mt cch y thng qua cc hnh thc nui dng khc nhau (nh l qua cc ba n, qua DTDD). [2] 4.1.2.Tnh trng dinh dng ca bnh nhn theo BMI v albumin huyt: Nng albumin huyt thanh c s dng rng ri nh l ch s tiu chun cho vic nh gi tnh trng dinh dng. S suy gim nng albumin huyt thanh cho thy c lin quan n s gia tng t l bnh tt v t vong nhng bnh nhn suy thn mn. V vy, nng albumin cn c s dng nh l ch s tin lng bnh.Tuynhin,hinnayangctranhlunvnhycaalbumintrongvic nhgitnhtrng dinh dng doc nhiutcnhn ngoi dinh dngcthnh 32 hng n s suy gim nng albumin nh: tnh trng nhim trng, vim, bnh l gan, bnhlhichngthn hNgoira, albumincthigian bnthikh di (khong 20 ngy)vchimslnglntronghuyt thanh nn biu hin nng albumingimdigitrbnhthngthngxyrasaukhimtslngln albuminvituntrc .Do,gitrchn ondinhdngcaalbuminkh mun sau khi tnh trng suy dinh dng khi pht. Mc d ch s albumin c nhy thp nhng c c hiu cao nn trong rt nhiu nghin cu nh gi dinh dng,albuminlunlthngsnhgiquantrngkhngththiu.[10]Nhiu nghincucngchrarngnhgitnhtrngdinhdngnnctinhnh nhgitrnnhiuchs,kthpgiachshasinh(albumin,prealbumin, transferrin) v cc phng php nhn trc hc (ch s khi c th - BMI, dy np gp da vng c tam u - triceps skin fold, chu vi gia cnh tay), phng php nh gi tng th tnh trng dinh dng theo ch quan (Subjective Global Assessment SGA). Nhng do iu kin cha cho php nn nghin cu ny chng ti tin hnh kho st tnh trng dinh dng trn 2 ch s BMI v albumin huyt (trn cc bnh nhn khng mc hi chng thn h v/hoc vim cu thn) v tnh c t l bnhnhnsuydinhdngtngngl44,5%v34%.Trongkhivicc nghincukhcnhnghincunhgitnhtrngdinhdngtrnbnhnhnsuy thn c lc mu v lc mng bng ca Kitty J. Jager v cng s th cho kt qu t l suy dinh dng theo BMI l 16% v theo ch s albumin l 32%. [22] Nghin cu nh gi tnh trng dinh dng ca bnh nhn chy thn nhn to theo phng php SGA ca Gurreebun F v cng s cho kt qu t l bnh nhn SDD theo BMI l6,4% v theo albumin l 20,6%. [21]Hay nghin cu ca Nguyn Th VnAnh ti khoa Thn nhn to bnh vin Bch Mai m t tnh trng dinh dng ca bnh nhnsuythnmntnhlcmuchukchoktqutlsuydinhdngtheo BMI l 41% v theo albumin l 32,3% cng tng i ging vi kt qu ca ti. [4] 4.2.Kho st tnh hnh cung cp nng lng v s dng DTDD ti khoa: 33 T kt qu ca ti cho thy ti khoa Thn Tit niu bnh vin Bch Mai s bnh nhn ccungcp nnglngthmtDTDDl khong 30%cnch yubnhnhnccungcpnnglngquangtiuha.iunyph hp vi khuyn co ca Hip hi dinh dng ng tiu ha v ngoi tiu ha Chuu(EuropeanSocietyforParenteralandEnteralNutrition ESPEN)v viccungcp nnglngt DTDDcho bnh nhnthn.Bnh nhnchc cung cp nng lng t DTDD nh mt bin php h tr dinh dng khi ch nuidngngrutcabnhnhncungcpkhngnnglnghoc bnh nhn c nhng tn thng ng tiu ha. Cn khi chc nng ng tiu haca bnh nhnvncth p ngc nhucucungcp dinh dng thbnhnhnnncithinbngcchtngkhuphnnhocnquasonde, nu tnh trng dinh dng ca bnh nhn vn tip tc xu i th mi dng n DTDD cung cp nng lng. [14] Trongsuythnmntnhcstrccsnphmcasthoigingprotein nh ur, creatinin, acid uriclm cho nng cc cht ny trong mu tng cao dn n triu chng lm sng in hnh ca suy thn l hi chng ur mu cao. Chnh v vy bnh nhn suy thn cn phi p dng ch n gim m lm chmtintrincabnh.Vch ngim m nystoranguycthiu cc acid amin thit yu, c bit l bnh nhn suy dinh dng th nng cc acidaminthityutronghuyttnglrtthp,vdnh:valine,leucine, isoleucine,lysinevtryptophan.[11]gii quytvnnybnh nhn nn cbsungccacidaminthityuthngquaDTDDdngringchobnh nhnsuythnnhlNeoamiyu200ml,Nephrosteril250ml.DovyDTDD c s dng nhiu nht ti khoa Thn Tit niu l Neoamiyu 200ml l hp l(81,3%bnhnhndngDTDDdngNeoamiyu200ml).DTDDNeoamiyu cnhngaminoacidthityuvkhngthityucnthitchobnhnhn suythn.Liuphpchbsungacidaminthityuchobnhnhnsuythn ngy nay l khng hp l bi v c mt s acid amin khng thityu nh L Alanin,L acid Aspartic, L Serin, L Tyrosin l cn thit i vi bnh nhn 34 suy thn. [18] Dch truyn dinh dng acid amin cng c s dng tp trung nhmbnhnhnkhngph,iunyphhpvinguyntchnchlng dch vo nhng bnh nhn c ph. DTDDsdngtikhoacccthnhphn:glucid,protid,lipid.Tuy nhinkhoamichsdngchyudchtruynacidamincndchtruyn glucid v lipid khng c s dng nhiu. V cc DTDD c s dng ti khoa ulDTDD1thnhphnmchacsdngDTDD3thnhphn.Loi DTDDhnhpnygm3thnhphn:glucid,protid,lipidccc hng sn xut tnh ton k lng m bo nng v t l tng thnh phn p ngy nhucu nnglngcho bnh nhn, nngcao hiu quvanton nhmtrnhthathiuccthnhphntrongqutrnhnuidng.Ngoira, vicsdngDTDD hn hpcngiptitkimthigiancho ngis dng, trnh c sai st hay tng k trong qu trnh phi hp cc loi DTDD ring l.ivibnh nhn ph thnnsdngDTDDhn hp bivloiDTDD nyvagipcungcpnnglngchobnhnhnvagip hnchc lng dch a vo. [14] Qua kt qu nghin cu c th thy phn ln bnh nhn ti khoa l cha c cung cp mc nng lng theo khuyn co l t 30 35 kcal/kg/ngy. Ngay ckhibnhnhncchnhbsungDTDDcngkhngpng mc nng lng yu cu. iu ny c th c l gii l do bnh nhn khoa khng tun th ch n ung bt buc theo khu phn dinh dng ca bnh vin m n ung t tc, n sut cm i mua hoc ph, min, chodo ngi nh mang nnnbnhnhnnungrtthtthng.Mtkhcdobnhttauyu, khng gian bnh vin ngt ngt nn bnh nhn d mt mi v gim kh nng n ung. Chnh v vy m nng lng bnh nhn c cung cp t ba n l rt t, trong khi cc bc s thng ch ch trng n tin trin ca bnh tt m cha quantm y ntnh trng dinh dngca bnh nhn nn mc d ch nh s dng DTDD cho bnh nhn nhng nng lng cung cp cng khng t c mc nh khuyn co. 35 NnglngcungcptrungbnhnhmbnhnhnSDDnng,SDDnhv bnhthngcscithinhnkhisdngthmDTDDcnnhmbnh nhnSDDtrungbnhvthacnthkhngcscithinkhidngthm DTDD. Nguyn nhn do vic s dng DTDD khoa ph thuc vo tnh trng ca bnhnhn, bnh nhncthSDDmctrungbnh nhngvnn ung tt v y th khng cn thit phi dng DTDD.Vic cung cp nng lng cho bnh nhn ti khoa t ba n cng nh khi bnh nhncchnhbsungDTDDtngdntbnhnhnthacn,bnh thng,SDD nh, SDDtrung bnhcho nSDDnng.Kt qu nycng ph hp vi mc tiu iu tr v khc phc tnh trng SDD bnh nhn thn, bi v tnhtrngsuydinhdngnnglmttrongccyutnguycdnncc bin chng nguy him m nng n nht l t vong. Ngoi ra trong 1 nghin culmsngichngngunhin(RandomizedcontrolledtrialRCT)v vic nh gi tc ng ca cc can thip dinh dng (t vn dinh dng, theo dikimsotchn)trnbnhnhnsuythngiaion4v5tcgi Campbell KL cng ch ra l vic tc ng ca cc can thip dinh dng l c ci thin ln v tnh trng dinh dng cho bnh nhn. [12] 36 KT LUN Quanghincutrn110bnhnhntikhoaThnTitniubnhvin Bch Mai chng ti c mt s kt lun nh sau: Tnhtrngdinhdngcabnhnhn ti khoa: -Tnh trng dinh dng theo ch s BMI (trn 110 bnh nhn): C 44,5% bnh nhn SDD, 47,3% bnh nhn bnh thng v 8,2% bnh nhn tha cn. Trong 44,5% bnh nhn SDD c 13,6% bnh nhn SDD nng, 7,3% bnh nhn SDD va v 23,6% bnh nhn SDD nh. -Tnhtrngdinhdngtheochs albumin huyt (trn 50 bnh nhn khng mc hi chng thn h v/hoc vim cu thn): C10%bnhnhnSDDva,24%bnhnhnSDDnhv14%bnhnhn bnh thng. Khng c bnh nhn SDD nng v tha cn. Tnhhnhcungcpnnglngvs dng DTDD ti khoa: -Phnlnbnh nhnlchaccungcpmcnnglngtheonhkhuyncoca HiphidinhdngngtiuhavngoitiuhaChuuESPEN (96,4%),chc1,8%bnhnhnccungcpmcnnglngtheo khuyncol t30 35kcal/kg/ngyv1,8%bnh nhnlccungcp thannglng.Mcnnglngtrungbnhbnhnhntikhoaccung cp l 18,3 6,1 kcal/kg/ngy. -Vic s dng DTDD ti khoa cha c phbinvccloiDTDDcngchaadng.asbnhnhnchc dngdchtruynacidamin(81,3%bnhnhndngDTDDdngNeoamiyu 37 200ml),cndchtruynglucidcdngrttvdchtruynlipidthgn nh khng c dng. 38 XUT -Nn s dng thm cc ch s ha sinh nh prealbumin, transferrin cng vi ch s albumin v BMI tng tin cy cho vic nh gi tnh trng dinh dng trn bnh nhn. -Khoa Thn Tit niu nn tch cc khuyn khch bnh nhn n theo sut n bnh vin tin theo di cng nh nh gi nhu cu dinh dng ca bnh nhn. T s c nhng gii php b sung nng lng t DTDD mt cch hp l. -Bc s cn ch trng hn tnh trng dinh dng ca bnh nhn khi iu tr bnh TI LIU THAM KHO Ti liu ting vit 1.BchVnCng(2007),"Nuidngtrongngoikhoa",Ngoikhoalm sng, Trung tm o to v bi dng cn b y t, pp. 135-142. 2.Bmndinhdng-antonthcphm(2013),Dinhdnghc,Trng i hc Y khoa Phm Ngc Thch, Nh xut bn Y hc, pp. 359-363. 3.B mn Ni (2006),Biging bnh hc ni khoatp 2,Trng i hcY H Ni, Nh xut bn y hc, pp. 4.NguynThVnAnh,TrnThPhcNguyt(2008),"Thctrngtvn dinhdngti bnhvinBchMai",Tpchdinhdngvthcphm,4 (3+4), pp. 5.PhanThBchNgc(2009),dinhdngvvsinhantonthcphm, Trng i hc Y khoa - i hc Hu, pp. 1-3. 6.TrnMinho,DonThTngVi(2011),Dinhdng bnhl,NXBY hc, pp. 20,27-32. 7.Trn Vn Cht (2008), Bnh thn, Nh xut bn Y hc, pp. 137-156. 8.Vinthngtinthvinyhctrungng(2001),Dinhdngvanton thc phm, VDC Media, pp. 12-16. Ti liu ting anh 9.AshleyCaroline,MorlidgeClare(2008),Introductiontorenaltherapeutics, Pharmaceutical Press, pp. 240-251. 10.BanhLe(2006),"SerumProteinsasMarkersofNutrition:WhatAreWe Treating?", Practical gastroenterology, 43, pp. 46-63. 11.BlumenkrantzMichaelJ.,KoppleJoelD.,GutmanRobertA.(1980), "Methodsfor assessing nutritionalstatus ofpatientswith renalfailure",The American Journal of Clinical Nutrition, 33, pp. 1567-1585. 12.CampbellK.L.,AshS.,DaviesP.S.,BauerJ.D.(2008),"Randomized controlledtrialofnutritionalcounselingonbodycompositionanddietary intake in severe CKD", Am J Kidney Dis, 51(5), pp. 748-58. 13.CanadaTodd,CrillCatherine,GuenterPeggi(2009),ParenteralNutrition Handbook, A.S.P.E.N, pp. 75-81. 14.CanoN.J.M.,AparicioM.,BrunoriG.(2009),"ESPENGuidelineson Parenteral Nutrition: Adult Renal Failure", Elsevier, pp. 401-402. 15.ChessmanKatherineHammond,KumpfVanessaJ.(2008),"Nutrition disorders",Pharmacotherapy,The McGraw-HillCompanies,Inc, pp.2359-2361,2380-2383. 16.CollinsNancy,FriedrichLiz(2010),"UsingLaboratoryDatatoEvaluate Nutritional Status", Ostomy wound management, 56, pp. 14-16. 17.Cooper Daniel H., J.Krainik Andrew, Lubner Sam J. (2007), The Washington ManualofMedicalTherapeutics,WashingtonUniversitySchoolof Medicine, pp. 37-52. 18.D.Byham-GrayLaura,D.BurrowesJerrilynn,M.ChertowGlenn(2008), Nutrition in kidney disease, pp. 54-57, 289-293, 498-500. 19.DelvilleCarolL.(2008),"Areyourpatientsatnutritionalrisk?",TheNurse Practitioner 33, pp. 36-39. 20.DevotoG,GalloF,MarchelloC(2006),"Prealbuminserumconcentrations asausefultoolintheassessmentofmalnutritioninhospitalizedpatients", Clin Chem, 52(12), pp. 2281-5. 21.GurreebunF,.G.HHartley,BrownAL(2007),"Nutritionalscreeningin patientsonhemodialysis:issubjectiveglobalassessmentanappropriate tool?", J Ren Nutr, 17(2), pp. 114-7. 22.JagerK.J.,MerkusM.P.,HuismanR.M.(2001),"Nutritionalstatusover timein hemodialysisand peritoneal dialysis",JAmSocNephrol, 12(6), pp. 1272-9. 23.Kalista-RichardsMarcia(2011),"TheKidney:MedicalNutritionTherapy- Yesterday and Today ", Nutrition in Clinical Practice, 26, pp. 143-148. 24.Krenitsky Joe (2004), "Nutrition in Renal Failure: Myths and Management", Practical gastroenterology, pp. 40-59. 25.M.MirtalloJay(2008),AssessmentToolsandGuidelines:Parenteral nutrition therapy, pharmacy practice news, pp. 6-17. 26.Papadakis Maxine A., McPhee Stephen J. (2013), Current medical diagnosis & Treatment, The McGraw-Hill Companies, Inc, pp. 1257-1258. 27.ServicesDepartmentofNutrition,SystemUniversityofVirginiaHealth, CharlottesvilleVirginia(2011),AdultEnteralandParenteralNutrition Handbook, pp. 4. 28.ShenkinAlan(2006),"SerumPrealbumin:IsItaMarkerofNutritional Status or of Risk of Malnutrition?", Clinical Chemistry, 52, pp. 2177-2179. Ph lc 1: Phiu thu thp thng tin bnh nhn Bnh vin: Bch MaiKhoa nghin cu: Thn Tit niu PHIU THU THP THNG TIN BNH NHN Thi gian thu thp thng tin:.. I.Thng tin bnh nhn H tn:M bnh nhn:Tui:Gii: Ngy vo khoa:Ngy ri khoa: Ngy uNgy th 5Ngy th 10Ngy cui Chiu cao (m) Cn nng (kg) BMI II.Triu chng lm sng, cn lm sng 1.Tnh trng hin ti: 2.Chn on: 3.Kt qu cn lm sng Xt nghimNgy BUN Creatinin Glucose A.uric Protein Albumin Prealbumin GOT GPT FeNa K Sinh ha Cl WBC Hb RBC Cng thc Neu Lymmu MCV WBC RBC Nc tiu Protein III.Dinh dng h tr NgyPN Nng lng Protein Lipid Glucid Tng lng dch Loi dch truyn Glucose Amino acid Lipid Dch hn hp Thi gian truyn EN (chi tit) Ba sng Ba tra Ba ti Tng lng calories IV.Theo di tnh trng bnh nhn theo ngy V.Tnh trng ra vin . Ph lc 2: Phiu kho st ch n bnh nhn ti khoa Thn Tit niu, bnh vin Bch Mai Thi gian kho st: H tn bnh nhn: Ging phng: Ngy nhp khoa:. Anh (ch) hy in thng tin chi tit v ba n ngy hm qua: -Ba sng (v d: n cho th l cho g? n bao nhiu?...):... -Ba tra: Cm ( 1 bt, 2 bt, lng bt, vi tha):... Thc n (tht, c, rau g? Xo hay luc? n bao nhiu?):.. n mn n khc cm (v d nh: ph, bn, min, cho):.. -Ba ti (in chi tit tng t nh cc gi ba tra): -Ngoi ba n chnh c n thm g khng? (v d nh: hoa qu g? n my qu? Ung sa g? 1 cc, 2 cc hay na cc hay 1 hp):... Ph lc 3 DANH SCH BNH NHN NGHIN CU TI KHOA THN TIT NIU BNH VIN BCH MAI (T thng 3/2013 n thng 4/2013) STTH tnTuiGii tnhM bnh n 1.H Th V28N130204728 2.Thi Ngc L49Nam130009473 3.Nguyn Huy 75Nam130204689 4.Quang Th L54N130007957 5.Dng Th N67N130204772 6.Nguyn Vn L24Nam130009535 7.V Th T21N130007623 8.Nguyn Th L48N130009040 9.Phm Vn Q69Nam130204650 10.Cao Th H32N130300218 11.Nguyn c N48Nam132000971 12.Bi Th H37N130009176 13.Hong Th H73N130201318 14.Lng Quyt T50Nam130007632 15.Vi Vn L61Nam130200723 16.Phm Th D32N130200715 17.Trn Th D47N130201021 18.Nguyn Th H38N130202317 19.Nguyn Th H25N130008847 20.Phng Th 52N130009155 21.V Th L51N130202233 22.Bi Cng D22Nam130005121 23.Trn Th Ngc A26N130202115 24.Phan Th L48N130009728 25.Bi Th V44Nam130008731 26.Phm Th T27N130200073 27.T Th T53N130004199 28.Trn c D45Nam130202133 29.V Th Khnh L19N130009103 30.L Th Bo K23N130009161 31.Nguyn Th T23N130000338 32.Phm Hng N71Nam130008254 33.Nguyn Th S56N130009276 34.Ng Th S55N130202143 35.Nguyn Vn H25Nam130000885 36.Bch Th L52N130202300 37.Hong Vn V49Nam130009213 38.Nguyn Phng D25N130205980 39.Bi Th H18N130008244 40.Nguyn Xun T34Nam130205057 41.V Huy 22Nam130204609 42.Ng Ngc D28N130204635 43.H Xun P43Nam130011238 44.Trng Vn M38Nam130039755 45.Don Th Q31N130202260 46.Dng c T39Nam130205943 47. Th Thu G23N130008528 48.Phm Th B25N130205941 49.Bi Th T64N130009758 50.V Th B74N130009740 51.Mc L Nh V32Nam130009739 52.u Th H61N130204072 53.Bi Vit T56Nam132000695 54.Trn nh K64Nam130010987 55.m c T24Nam130010974 56.Nguyn Th N15N130010993 57.Ng Th D36N130204389 58.Nguyn T V44N130007607 59.Ph Th V33N130010744 60.Nguyn Th B50N130205643 61.Nguyn ng D55Nam130204920 62.Gip Th H58N130204132 63.Nguyn Th L60N130010266 64.Chu Ngc M20Nam130010865 65.Nguyn Quc T50Nam130011213 66.T Th T55N130010927 67. Th H49N132000829 68.u Th T23N130204493 69.Nguyn Th T50N130205344 70.Bi ng L19Nam130011457 71.Nguyn Th S78N130204467 72.L Th Kim T66N132000949 73.L Trung N68Nam130009164 74.Lng c C26Nam130205243 75.Tng Th M48N130204847 76.Nguyn Th T26N130009732 77.Nguyn Th H83N132000601 78.Hoa Hng N24N131000898 79.o Th L35N130009722 80.V Th T73N130204272 81.ng Xun H55Nam130205940 82.Trn Th 79N130009752 83.L Thnh C38Nam130009541 84.Trn Th N40N130009539 85.Bi Th T56N130007868 86.V Vn P63Nam130202129 87.Phm Ngc T63Nam130202269 88.Trn Minh Q69Nam130202323 89.Hong Minh K61Nam130202301 90.Phm Th S46N130204666 91.Hong Vn C56Nam130009875 92.Trn Th T37N130009757 93.Nguyn Th M58N130009742 94.Trn Vn S60Nam130008135 95.Hong K63Nam130204117 96.Nguyn Th L27N130202287 97.L Th C76N130010994 98.Trn Bnh P44Nam130204366 99.Hong Th T40N130011055 100.H Mnh H49Nam130009697 101.Tng Th T45N130011411 102.Nguyn Vn T83Nam130011177 103.Nguyn Th 76N130011175 104.Hong Th H51N130009713 105.Trn Th H52N130011174 106.Hong Trung T29Nam132000372 107.Nguyn Th 31Nam130204471 108.Trn Th L76N130205181 109. Th B59N130010945 110.ng Th T28N130204221