KERNBERG GÜNLERİ II – IIIAktarım Odaklı Psikoterapi

Otto F. KERNBERG, MD, FAPA

Frank E. YEOMANS, MD, PhD

ii

Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 60

Kernberg Günleri II-IIIAktarım Odaklı Psikoterapi

ISBN 978-605-5548-59-9Copyright Özak Yayınevi (Psikoterapi Enstitüsü)

Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmaksızın tümüyle veyakısmen yayımlanamaz, kısmen de olsa çoğaltılamaz ve elektronik

ortamlarda yayımlanamaz.

Birinci baskı: Aralık 2011

Editör: Dr. Tahir ÖzakkaşÇeviren ve Yayıma Hazırlayan: Menekşe Arık

Baskı: İklim OfsetNişanca Mah. Arpacı Hayrettin Sok. No:21 Eyüp/İstanbul

Tel: 0212 577 77 45www.iklimmatbaa.com

PSİKOTERAPİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIKORGANİZASYON VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.

Eğitim ve Kongre Merkezi: Bayramoğlu Mahallesi Fatih SultanMehmet Caddesi Mehtap Koyu Sitesi No285 Darıca-İZMİT

Tel : 0262 653 6699 Fax : 0262 653 6698

Merkez: Bağdat Caddesi İmrençer Apartmanı No: 540/8 Bostancı-İSTANBUL / TÜRKİYE

Tel : 0216 464 3119 Fax : 0216 464 3102

www.psikoterapi.com - www.psikoterapi.org - www.hipnoz.com

iii

KERNBERG GÜNLERİ II - IIIAktarım Odaklı Psikoterapi

28 Ekim – 2 Kasım 2011

Psikoterapi Enstitüsü

v

SUNUŞ

Psikoterapi enstitüsü olarak başlattığımız “Aktarım OdaklıPsikoterapi” eğitiminin 2. ve 3. ayağını da gerçekleştirmektenmutluluk duyuyoruz. Psikodinamik Psikoterapiye ilgi duyduğumuzgünden bu yana S. Freud ve arkadaşlarından sonra gözümüz üçbüyük bilim devinin üzerinde olmuştur. Bu isimler sizlerinde bildiğigibi; büyük eğitim amfimize ismini verdiğimiz Otto Kernberg,küçük eğitim amfimize ismini verdiğimiz Heinz Kohut ve kokteylsalonuna ismini verdiğimiz James Masterson’ dır.

Ne mutlu bizlere ki üç büyük bilim devin ikisinden eğitim almaknasip oldu. Otto Kernberg ile kurduğumuz temaslar sonucunda“Aktarım Odaklı Psikoterapi” nin Türkiye’deki ruh sağlığıprofesyonellerine öğretilmesine ve eğitilmesine aracılıkedebileceğimizi ifade ettik. Kendileri de Cornell Üniversitesi WeilTıp Fakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü olarak bu eğitimiorganize edebileceklerini belirttiler. Karşılıklımutabakatlaşmalardan sonra “Aktarım Odaklı Psikoterapi”eğitimini birinci basamağını değerli John Clarkin ile 16 – 17 Ekim2010’da gerçekleştirdik. Bu eğitimle birlikte dört aşamalı olarakplanlanan eğitimin 2. ve 3. ayağını da gerçekleştirmişbulunuyoruz. Eğitimin 4. Etabı olan süpervizyon kısmının da enkısa sürede gerçekleştirileceğine inanıyoruz.

“Aktarım Odaklı Psikoterapi” nin uğraştığı alan ağırlıklı olarakkişilik bozukluklarıdır. Kernberg nevrotik ve psikotik tablolararasındaki bantta yer olan, bölünmüş nesne ilişkileri özellikleritaşıyan tüm klinik yapıları “Borderline Kişilik Örgütlenmesi” olaraktanımlamaktadır.

“Borderline Kişilik Örgütlenmesi”ni yüksek ve düşük seviye olarakiki kategoriye ayıran Kernberg, kişilik yapılarını da içe dönük vedışa dönük olanlar olarak da bir çizgiye yerleştirmektedir. Bu

vi

sınıflandırmaya göre; nevrotik seviyedeki kişilik yapılarınaObsessif Kompulsif, Depressif Mazoşistik ve Histerik kişilikyapılarını dahil etmiştir. Yüksek seviye Borderline KişilikÖrgütlenmesi grubuna ise Bağımlı, Sadomazoşistik, Çekingen,Narsisistik ve Histriyonik kişilik bozukluklarını dahil etmiştir. Düşükseviye Borderline Kişilik Örgütlenmesi grubuna ise:Hipokonriyakal, Şizotipal, Paranoid, Şizoid, Hipomanik,Borderline, Antisosyal ve Malign (Habis) Narsisist kişilikbozukluklarını dahil etmiştir.

Kişilik Bozukluğu tesbit edilen ve divana alınamayan hastalarlayüz yüze yapılan Psikanalitik Psikoterapilerle “Aktarım OdaklıPsikoterapi” uygulanarak şimdi ve burada ilkesi perspektifindeterapi odasındaki aktarımla çalışılmaktadır. Terapistle canlananaktarım Netleştirme, Yüzleştirme ve Yorumlamalarla geçmişlebağlantılandırılır. Haftada 1-3 seansla yüz yüze sürdürülen veyıllarca sürebilecek olan bu terapilerde tam nesne ve tam kendilikilişkileri yeniden kurulduğunda danışan nevrotik seviyeyeulaşmıştır. İkili ilişkiler üçlü ilişkiye dönüşmüştür.

Bu eğitimler bu sürecin kilometre taşlarını bizlere tek tekgöstermek için tasarlanmıştır. Teorik bilginin yanında özelliklepratik uygulamalar üzerinden yürütülecek bu eğitimlerkatılımcılara büyük yararlar sağlayacaktır.

Otto Kernberg’ in başkanlığında Cornell Üniversitesi Weil TıpFakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü Ekibi klinik direktöryardımcısı J. Clarkin ve Frank E. Yeomans, MD, Eve Caligor, MD,Kevin Meehan, PhD, Monica Carsky, PhD, Mark Lenzenweger,PhD, Jill Delaney, MSW, Kenneth Levy, PhD, Diana Diamond,PhD, Mallay Occhiogrosso MD, Eric Fertuck, PhD, Barry Stern,PhD, Pamela A. Foelsch, PhD, Michael Stone, MD ve Kay Haran,PhD teşekkürlerimizi borç biliriz.

Dr. Tahir ÖZAKKAŞPsikoterapi Enstitüsü Başkanı

vii

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ .......................................................................................... v

ATÖLYE ÇALIŞMASI PROGRAMI ..............................................9

REFERANS OKUMALAR............................................................13

POWER POINT SUNUM

AKTARIM ODAKLI PSİKOTERAPİ

Borderline ve Diğer Kişilik Bozukluklarında AOP........19

Narsisizm ve Borderline Patolojisi ................................89

HAKKINDA ................................................................................131

9

ATÖLYE ÇALIŞMASI PROGRAMI

KERNBERG GÜNLERİ II

28 Ekim

09:00 – 10:30 Aktarım Odaklı Psikoterapi:Genel Bakış ve Güncelleme

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Borderline Kişilik Patolojisinin PsikanalitikPsikoterapisinde Yorumlama Süreci

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

29 Ekim

09:00 – 10:30 Yapısal Görüşme ve Karşı Aktarım

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Neredeyse Tedavi Edilemez Narsisistik Hasta

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Narsisistik Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Narsisistik Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

10 KERNBERG GÜNLERİ II - III

KERNBERG GÜNLERİ III

30 Ekim

09:00 – 10:30 AOP Strateji, Taktik ve Teknikleri

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Tedavi Sözleşmesinin Oluşturulması

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

31 Ekim

09:00 – 10:30 Yorumlama Süreci

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Teknik Tarafsızlığın Korunması

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Borderline Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

Program 11

1 Kasım

09:00 – 10:30 Karşı Aktarımın Yönetilmesi

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Terapinin Evrimi

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Şizoid SavunmalarVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Şizoid SavunmalarVaka Sunumu

2 Kasım

09:00 – 10:30 Narsisizm ve Borderline Patoloji

10:30 – 11:00 Kahve Arası

11:00 – 12:30 Narsisistik Patolojide AOP

12:30 – 14:00 Öğle Yemeği

14:00 – 15:30 Narsisistik Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

15:30 – 16:00 Kahve Arası

16:00 – 17:30 Narsisistik Kişilik BozukluğuVaka Sunumu

REFERANS OKUMALAR

Referans Okumalar 15

Kernberg, O.F.: Severe Personality Disorders: PsychotherapeuticStrategies. New Haven, CT: Yale University Press. 1984.

Ağır Kişilik Bozukluklarında Psikoterapötik Stratejiler. (Uzm. Dr. AliAlgın KÖŞKDERE, Çev.) İzmir: Odağ Psikanaliz ve PsikoterapiHizmetleri. 2008

Psikiyatri alanındaki sorunlardan birisi de ayırıcı tanıdır ve en büyüksıkıntı hastada sınırda kişilik bozukluğu olasılığı varsa yaşanır. Sınırdadurumların bir yandan nevrozlardan ve nevrotik kişilik patolojisinden,diğer yandan psikozlardan, özellikle şizofreniden ve majör duygudurumbozukluklarından ayrılması gerekir.

Tanıda hem belirtilerin ve gözlemlenebilir davranışların üzerineyoğunlaşan tanımlayıcı yaklaşım, hem de akıl hastalıklarında hastanınsoygeçmişine dikkati çeken katılımsal yaklaşım önemlidir. Özellikle majörduygudurum bozuklukları ve şizofrenide ikisinin de yararı görülür. Amatek tek ya da beraber bile kullanılsalar, her ikisi de kişilik bozukluklarınauygulandıklarında yeterince işe yaramazlar.

Sınırda kişilik örgütlenmesi olan hastaların, betimleyici tanıyı temel alanölçütlerle birlikte intrapsişik yapısal özelliklerini belirlemenin, tanısankesinliği çok artıracağına inanıyorum.

Tanı görüşmesini yapan klinisyenlerin deneyimli ve uygulama yapmışolması gerektiğinden yapısal tanıyı koymak biraz daha güç gözükse deve bazı yöntemsel zorluklara sahip olsa da, nevrotik ya da psikotikhastalıkların ana sınıflamalarından birine kolayca girmeyen hastalara tanıkoyulmasında yararları vardır.

...

16 KERNBERG GÜNLERİ II - III

Journal of the American Psychoanalytic Association, 55: 503-539,2007.

Tedavi Edilmesi Neredeyse İmkansız Narsisistik Hasta

Otto F. Kernberg

Weill Cornell Tıp Fakültesi Kişilik Bozuklukları Enstitüsü’ndeki klinikdeneyimler göstermektedir ki, borderline kişilik örgütlenmesi ve narsisistikkişilik örgütlenmesi olan hastaların seyri borderline düzeyde işlevgösteren diğer bütün kişilik bozukluklarından daha ciddidir ve üstünekayda değer antisosyal davranış gösterenlerin seyri daha da kötüdür(Clarkin, Yeomans ve Kernberg 1999; Stone 1990). Bu olumsuz eğiliminsonucunda ortaya antisosyal kişilik bozukluğu olup pratik olarak tedaviedilemez bir hasta grubu çıkar ve bunlar patolojik narsisizmin en ağırvakalarını oluşturur. Öte yandan, açık borderline düzeyde işlev gösterenve kayda değer antisosyal özellikler sergileyen ama tam olarak antisosyalkişilik bozukluğu olmayan ağır narsisistik kişilik bozukluğu hastalarızaman zaman tedaviye yanıt vermekte bazen de vermemektedir. Buradaincelenen bu hastalardır; yardımcı olduğu kanıtlanmış belirlipsikoterapötik tekniklerin yanı sıra bu teknik yaklaşımların sınırlarına daodaklanılmaktadır.

...

Referans Okumalar 17

Int J Psychoanal, 89:601–620, 2008

Aktarım Odaklı Psikoterapi: Genel Bakış ve Güncelleme

Otto F. Kernberg, Frank E. Yeomans, John F. Clarkin ve Kenneth N.Levy

Bu makalede ağır kişilik bozuklukları olan hastalar için özel bir psikanalitikpsikoterapi, bu psikoterapinin teknik yaklaşımı ve etkinliğine ampirik kanıtsunan belli araştırma projeleri anlatılmaktadır. Bu tedavi, Menninger VakfıPsikoterapi Araştırma Projesi bulgularından çıkarılmış olup kuramsaltemelinde çağdaş psikanalitik nesne ilişkileri kuramı bulunmaktadır.Makalede bu tedavinin alternatif psikanalitik yaklaşımlardan, diğerpsikanalitik psikoterapi türlerinden ve standart psikanalizden ve yanı sıraborderline hastaların tedavisinde yaygın, analitik olmayan üç alternatiftedaviden farkları anlatılmaktadır, bu üç tedavi diyalektik davranışterapisi, psikanalitik kurama dayalı destekleyici psikoterapi ve şematerapisidir. Makalenin sonuç bölümünde, yaklaşımın etkinliğinin ampirikyönden kanıtlanmasını sağlayan bir dizi araştırma projeleri sırasındaevrimleşmiş klinik deneyimlerden çıkarılmış bu özel terapötik yaklaşımınendikasyonları ve kontrendikasyonları belirtilmektedir.

...

18 KERNBERG GÜNLERİ II - III

Journal of the American Psychoanalytic Association, 57:271-301,2009

Borderline Kişilik Patolojisinin Psikanalitik PsikoterapisindeYorumlama Süreci

Eve Caligor, Diana Diamond, Frank E. Yeomans and Otto F.Kernberg

Çatışma alanlarındaki, özellikle aktarım gerilemesi ortamındaki psikolojikişlevselliklerinde bütün hastalar daha somut hale gelirken, ağır kişilikpatolojisi olan hastaların tedavisinde bu süreç özel bir klinik güçlüksunmaktadır. Genel olarak ağır kişilik patolojisi, özel olarak borderlinekişilik bozukluğu olan hastaların psikanalitik psikoterapisinde, yorumlamasüreci birden çok işlev görmektedir. Bu süreç, hastayı, öznelliği hakimiyetialtına alan ve istila eden tek, ayrıntılandırılmamış ve somut aktarımdeneyiminden analistin ayrıntılandırılmış, karmaşık, istikrarlı ve bütünleşiktasarımlarına ve terapistin hastanın iç dünyasında uyandırdıklarınagötüren bir dizi adım veya evreden oluşur.

...

POWER POINT SUNUM

Borderline ve Diğer Kişilik Bozukluklarında

Aktarım Odaklı Psikoterapi

Power Point Sunum / Aktarım Odaklı Psikoterapi 21

22 KERNBERG GÜNLERİ II - III

Power Point Sunum / Aktarım Odaklı Psikoterapi 23