KERKESAT SOFTWARE

Objektivat e kapitullit• Te kuptojme termin requirements

• Te dallojme dy tipet kryesore te kerkesave

• Te jemi ne gjendje te klasifikojme kerkesat funksionale dhe jofunksionale

• Te njohim teknikat kryesore te paraqitjes se kerkesave

• Te njohim standartet me te perdorshme per dokumentimin e kerkesave te nje sistemi software

Ceshtjet kryesore qe do te trajtohen

1. Kerkesat funksionale dhe jo funksionale2. Kerkesat e userit3. Kerkesat e sistemit4. Specifikimi i nderfaqes5. Dokumentimi i kerkesave

1. Kerkesat

• Kerkesat e userit – ne gjuhe natyrale• Kerkesa sistemi – me te detajuara

shembull

• Sistem biblioteke– Kerkesa useri-

1. LIBSYS duhet te memorizoje gjithe kerkesat e licencave mbi te drejten e autorit ne Angli dhe gjetke.

– Kerkesa sistemi-1. Per te kerkuar nje dokument , klienti duhet te nis nje modul qe

mban te dhenat e klientit dhe te kerkeses se bere.2. Modulet e kerkeses duhet te magazinohen ne sistem per 5 vjet

nga data e kerkeses3. Te gjitha modulet e kerkeses duhet te kene nje specifikim per

emer perdoruesi , titull materiali, operatori qe kenaq kerkesen4. LiBSYS duhet te mbaje nje liste te gjithe kerkesave5. Te shperndaje nje here ne muaj materialet e kerkuara rregullisht

nga institucione te caktuara

Kerkesat e sistemit

• tipet kryesore :– Kerkesa funksionale – Kerkesa jofunksionale– Kerkesa te domenit

Kerkesat funksionale

• Shembull LIBSYS1. perdoruesit duhet te jene ne gjendje te

hyjne ne databazen e sistemit dhe te seleksionojne nje nenbashkesi

2. Sistemi duhet te ofroje nderfaqe per te shfaqur dokumentat e kerkuar

3. cdo porosie i vendoset nje ORDER_ID qe klienti te mund te kopjoje kerkesen e porositur

Kerkesat jofunksionale

• Ndahen ne :1. Kerkesa te produktit => kerkesa qe specifikojne

sjelljen e produktit ( sa shpejt ekzekuton softin, memorja qe kerkohet, besueshmeria, perdorshmeria etj )

2. Kerkesat organizative => rrjedhin nga politikat dhe procedurat ne organizaten e klientit dhe zhvilluesit ( kur do te shperndahet produkti etj )

3. Kerkesat e jashtme => se si sistemi ndervepron me sistemet e tjere ne organizate , kerkesa legjislative, kerkesat etike.

Shembull i kerkesave jofunksionale

• LIBSYS• Kerkese produkti– Nderfaqja e perdoruesit duhet te realizohet me nje faqe

HTML pa frame ose applet-e• Kerkesa organizative– procesi i zhvillimit te sistemit dhe dorezimi i dokumentave

duhet te jene komform normave XYZco-SP-STAN-95• Kerkesa te jashtme– Sistema nuk duhet te shfaqe ndaj operatoreve asnje

informacion personal mbi klientet pervec emrit dhe numrit te referimit.

Metoda per verifikimin e kerkesave jofunksionale

• Shpejtesia– transaksione me kohe te caktuar kerkese pergjigje

• Permasat – Ne Kbyte, Mbyte, numer i caktuar RAM–

• Thjeshtesia ne perdorim – Kohe e caktuar per trajnim operatoresh

• Qendrueshmeria– Koha e nevoshme per ristart pas nje keqfunksionimi– Probabilitet i korruptimit te te dhenave

Kerkesat e Domain-it

• Derivojne nga fusha e aplikacionit te sistemit• Shembull tek LIBSYS– Duhet te kete nje nderfaqe perdoruesi uniform

per gjithe databazat bazuar ne nje standart– Menyra si duhen menaxhuar dokumentat ,

kerkesa mund gte shkruhet ne gjuhen e fushes se aplikacionit.

Kerkesat e perdoruesit

•Permbajne kerkesat funksionale dhe jofunksionale, •jane te kuptueshme nga userat e sistemit qe nuk

kane njohuri teknike te detajuara. •shkruhen ne gjuhe natyrale,

Ka probleme nga :a.mungesa e qartesiseb.konfuzionic.Amalgame kerkesash

Kerkesat e sistemit

•Specifikimi behet sipas modeleve te ndryshme–object model –dataflow model , etj

• Kerkesa te sistemit tregojne cfare duhet te beje sistemi, dhe jo si duhet te implementohet.

Rendesia e specifikimit te KS1.Nje arkitekture fillestare e sistemit ndihmon

stukturen e specifikimit te kerkesave. Kerkesat organizohen sipas nensistemeve.

2.Ne shume raste sistemet mund te operojne me sistemet ekzistuese

3.Perdorimi i nje design specifik mund te jete nje kerkese e jashtme e sistemit.

Specifikimi i kerkesave ne gjuhe te strukturuar

• Ka disa modele te strukturimit– Gjuhe natyrale e strukturuar– gjuhe per pershkrimin e projektimit – Shenime grafike– Specifika matematike

Rregulla te paraqitjes se strukturuar1. pershkrim i funksionit ose entitetit qe

specifikohet2. pershkrim te hyrjeve ( input ) dhe nga vijne3. pershkrim te daljeve ( output ) dhe ku shkojne4. pershkrim i entiteve te tjera perse perdoren 5. Pershkrim i veprimit per ekzekutim6. kushtet qe duhet te plotesohen qe funksioni te

thirret. Cfare do te ndodh nese funksioni thirret?

7. Pershkrim i efekteve anesore teveprimit nese ka.

Shembull i pompes se sheqerit

• Specifikim i kerkesave te sistemit

Interface specification

•Ka tre tipe nderfaqesh:Nderfaqet proceduriale nensistemet

ekzistuese ofrojne nje sere sherbimesh qe aksesohen nepermjet thirrjeve te interface procedure .Struktura te dhenash te transmetuara nga

nje nensistem tek tjetri.Prezantim te dhenash ne sisteme real time

me diagrama strukturash ku secila ka shenimin e vet.

Dokumentacioni i kerkesave SRS

• Software requirements specification• Deklarim zyrtar i kerkesave software• Perdoret nga :– Klient– Manager – Inxhinier sistemi– Inxhinier testimi– Inxhinier mirmbajtes

Standarti i dokumentit

1. Hyrje– Qellimi i dokumentacionit te kerkesave– Qellimi i produktit– Percaktimet, akronimet, shkurtimet– Referencat– Permbledhje e pjeses tjeter te dokumentit

…vazhdon…

2. pershkrim i pergjithshem Perspektiva e produktit Funksionet e produktit Karakteristikat e userit Kufizimet e pergjithshme Supozimet dhe varesite

…vazhdon…

3. Kerkesa specifike – Kerkesa funksionale – Jo funksionale – Kerkesa te nderfaqes

4. Apendikse5. Permbajtja e dokumentit