Jurnal Filologi Melayu · 2019. 12. 12. · buku dan rangkaian duun-daun serta tertulis dalam huruf Jawi. Sural Terasu/). Walaupun ... Anlarn halaman 4 dan 14 dilerakan contoh sural-sural

JlliD 10, 2002 ISSN 0128·6048

IL ~~1 , - 1-.... " 'hi",.... .,..4 .11 ~~~

PERPUSTAKAAN NEGARA MALAYSIA


MOHO. TAIB OSMAN Perpustakaan Negara Malaysia

Naskah Surat Terasul Sebuah Te rbitan Cap Batu Berkenaan Surat Menyurat

Dalam Bahasa Melayu

Pengenalan

Terdapm dalmn simpanan saya sebunh buku kedl 39 halam:m bercap bulu dalam huruf Jawi yang berjudut Bahawll ;lIilall Sllrm fcr(lsltl yang diOfllrkon d(lll dipergfflwk(JII membU(11 pemfltrOIl kirim{1IJ kepada raja-raja dlln kepada ibu bapa dWI kepada sahllbar ham/a; dOli kepada fail/lain admlYo. Disambung di bawahnya (perkata::ln-perk:lIaan di alas dalam lingkungan bulat menyerupai bu lan sabit dan dih iasi bung,} sekuntum dan rangkaian bunga pad i) berbaris dan membu(l i surCll kepol/(J OTtlllg plttih dOli orOllg Cilia dOli logi peralllT(m kim-kim dan siftr clan jllm/a" diJamb dOli lo/ak dOli ballOgi dan peratura1l membllo( surat perjanjicl1I dOli surallV(lS;(II dall hillmgcm bliioll. Pada bari$ di bawah sekali terdapat: Tercap Muhammad ldr is SilJgapltra, Kampllllg Ajilill l nombor 20. Muka surat ini merupakan halaman 3 buku ini iailu muka sebelah dalam kulit buku ynng sudnh hi lang (kulil buku dan sebaliknya merupakrm hahunan I dan 2 agaknya. dan kuli t belakang yang masih ada merupakan hnlaman 40 dan diberi hiasan gam bar buku dan rangkaian duun-daun serta tertul is dalam huruf Jawi. Sural Terasu/). Walaupun kendaan buku sudah dlmir, d:ln dU:l liga halaman sebelah belakang koyak. namun isi k:lndungan buku m:l.sih lerang d:l.n sennng dibaca. Oaripada apa yang diperkata pada halaman 3 tad i. bukanlah kesemua isi kandungannya merupakan panduan mengarang surat, bahkan termuat pada bahagian nkhir j ndual (dalam buku disebu l s iftr) sepert i t imb(UlS dac:ilJg, sukaufII l/asla de", hela atau c:l.ndll (hal. 34). Tidak terdapat tarikh buku ini tercc!tak. tClapi daripada caranya ia dicetak balu, mungkin pada penghuj ung abad ke-19 atau awal abad 20. iailll cam cerakan yang lazim didapati pada penerbitan-penerbitan Jawi bahasa. Melayu zaman illl . Oaripada isinyu pula , memang ses~ai dengan tuntutan wak tu illl terhadap karnng .w-karangan y.w g mengemukak::m pelbagai ilmu bagi kegunaan sekolah-sekalah yang baru dibuka kelika itll di Singapura dan Negcri-Negcri Melayu Bersekulu (Federaled Malay StaICS),

Panduan Surat Menyurat

Anlarn halaman 4 dan 14 di lerakan contoh sural-sural kepada pelbagai pihak seperti dibicarakan di bawah ini. Tidak diberi apa-apa ulasan berkenaan slruktur aInu gaya sunl.l ilu dibentllk. tetapi jeJas daripada pemyataan-pernyat'aan daJam sural ciri-ciri yang hams hadir sebagai permlilaan.

Mung}.;;in "Haji Lane", ~bu~h lorong di Singnpura di pencmpatan orang Mclayu dc}.;;;!t Masj id Sultan.


21 Filillogi !r1d(,Y" , Ji/id 10. 2002

1. " Oaripada Allakallda Kepada ;\yalul1lda"

Suml bemlUla dengan baris kalimah bahasa Arab dengan diikuti telall selesui/ah daripadcl memllji Tulia" Kllaliq-al-Mallall dall Selall'alkall Nabi Syed-Al dan sahabarflya .... Maka (Ulalall dUrillgi pula del/gall beberapa dOll .... Selepas iru baru lah dinyatak.ln iaifu daripada lUll/kallda atm .... Yang ada pada masa illi di dalam bandar anu dClerah kamplmg amt .. .. Ke bawah qadam (?) paduka ayahallda .... Daiam lIegeri mill daerah kamplllIg mill barallg dilolljmkall Allah (?) IInwr zamanl/ya serfll siha! walafiat fIlllc/ah-mlldalltlll dilerapkall A/JaIJ imlUlIl}a dallallwl ibac/afllya .... Selepas ilu baru lah agaJenya tujuan isi sumt itu dilUlis, telapi didahuluijuga dengan, Waba 't/ll-al-Kn/am ada/nit atUlkallda me/ayolIgkcfII secarik warkah illi dall ,~ekeping kerla.\· dan sefirik t/ak\.lot akcm mel/jadi gami per/ell/uall mwkandu mengadap ke balllall qadlUlI paduka ayu/tallda.

2. "Oaripada Allakallda Kepada BOl/da"

Pennulaannya mengikul pola di atas cuma kalimahnya berbeza, iaitu pujian bagi Allah serta selawat bagi nabi. serta lujuan sural daripada allakanda anu .... ?ada mom ini tin/am bandar lIegeri lUlIl.. .. KeplUla patiuka banda 011/1 .... yang diiringi dengan doa supay" sihal walafiat dan sebagainya kerana sural ilu akall jadi perremuon allakanda mellgodap ke bawah qadcull bont/a ....

3. "Daripada Cuclmtia Kepada Ne"da"

Pola yang sarna juga seperti kedua surat di atas: cuma kal imah Arab dan pemyatann dalam bahasa Melayu diubah. Misalnya terdapal doa .. dijauhkoll Allah daripada balak dall wabak tian dimllraltkclII Allah tiaripatla rezeki yang halal...

4. <fDaripada Adj"da Kepada Kekallda ll

Pola yang sarna cuma kali mah lain sedikiL

5. " Daripada Allokallda Kepada Ayalzal/da"

Pola yang sama, cuma pada penghujung bahagian permulaan ini dinyatakan eli samping gami pertell/mlll yang dilihal pada surat-surat di alas. dilambah: serra (lIwkanda mell),llfakall d(lrilwl allokcmtia illi.

6. uDaripada Kekanda Kepada Adj"da"

Pola bahagian permulaan serupa.

7. "Daripada Adi"da Kepada Kekallda "

Pada penghujung bahagian permulaan ini dinyatakan aka" gCUlli pertemua" adillda berllllblillC kuicml serra adifll/a mCII),llIakoll c/arihai mlilltia.


/liu.I'k{lh SLl~1I Tcrnsul Sc'/1II1I1t Terbium Clip/1m/! Ilcrkcl/(I(1/1 SIII'III Mel/yurm /)(I/mll 8(/11(/,\'1/ M"/(I),II / J

8. "Dllripada A)'ohal/da Kcplula Allaklllldo"

Walaupun jeJas perhubungan status bagi cOnloh surm di sini. namun pcnHlIran sural menYll r~lt

lllenlinlUllalaSlIsila yang belU!. seperti penggunaan fr~lsa ke Juulapan majlis l/Iwkandll ...

9. "Daripada BOlI(lll Kepoda A llakalllla"

Sama seperli (8) di alas. di mana pcrbezaan status j uga menuntul l;,ltaslisiia surm·mcnyurat: apa/all kimll)'Cl .wmpai ke Iwdapcm majli.~ ClIwkanda allli ....

10. "Daripada Aya/ulIlda Kepada Auaka"da"

Sam3 pe lot scpcrti di alns.

11. "Daripada Bmula Kepada Allakallda"

Pal a ya ng sama deng;lIl diakhiri bahagian permu laan ini dengan fIIllkCl ada/all hOlltla mcloyallgkllll ~(!C(lrik lVarkllil ill; mCrtlpakllll da";IIa/ e/llval bonda.

12. "Daripada Allakollda Kepada BOllda"

Pola yang sam", tctapi patlll dicalatkan pernyalaan lcnlang ~damat pcnuli s: daripada etnllkmf(/a Will yang lelall ada pada IIwsa ill; ml/~ajir pat/a kefika in; di dlliam balldar lIeger; emu .... Kirl lllYll sampa; ke b(twalt {fodalll pac/llka hollda all/I )'allg ada verl/llikim pada mas(( ill; di da/mll blll/dar lIeged ....

/3. "Daripada Cucu·clIcltllda Kepada Nem/a"

Bermula dcngan bahasa Mcl.1YU, sembah sujl/dyallC diiring; dengall beberapa adab a/·ta 'tim .... D~n baru d iikut i dcngan kalim;lh bahasa Arab. Selainnya mengikul pola yang sam3.

/4, tcDaripatia Cuclmda Kepada Nellda

Pola yang sam;}.

15. "Daripada Allakamia Kepada BOllda"

Pola yang snm~l.

16. uDaripada AllakallCla Kcpada Ayahallda"

Pala yang S3ma, dan diakhiri bahagian pendahulua.n ini dengan Sf!rW ((lIaklmdll memak//llllkan tiarilml allllkallda yallg dhaij illi, Tidak jelas sarna ada daif di sini d igllnakan sebagai relOrik merendahkan diri dalam sural alau scbagai mcnyatakan keadaan diri pcnu li s yang akan dilanj lltkan dalam suml ini seterusnya.


4/ Fi/e)/,,};! Mclay/!. Jilitl 10. 2002

17. unaripada Anakanda Kepada Ayohanda"

Sarnn poln sepeni (16), cuma kalirnahnya berbeza, sepeni penggu naan ke bmvah km/s.

18. "Doripada Nellda Kepada CuclI-clIclmdo"

Wainuplin s lalus pcnulis jauh Ichih lua kcpada yang dialnmnlkan, peratumn menunlUI penggllIHlun relorika penulisan sural: sampoi ke frat/apan majUs CUC /f -ClfClfllda .. ..

19. " Daripmla Kekauda Kepada Adinda"

Pola y.ang sama.

20. flDaripatia At/inda Kepada Kekanda"

Pola yang sama.

21 . " Dnripada Nenda Kepada ClIcullda"

Poln yang sarna, Kc l!adapa" majlis ctlcunda .... Dan diakhiri dengan bersahaj.l, maka atlatah mmdll mellyaUlknll darilull neill/a.

22. rlDaripada Kekauda Kepada Adi"da"

Pola yang sarna dan berlujuan menyalakan darihal kekanda ini.

23. flDaripada Adi"da Kepada Keka"da"

PO!;l yang sarna.

24. "Dar;pada Sahabal Kepada Sahabat"

Pa in scpcrti sural-sural di nlas, tctapi perhubungan antar.J. penulis dan yang dialamnlkan berbeza, maka ia memcrlukan panggilan yang berbezajugn. Oi sin i dinyatakan sclepas kalimah memuji Tuhan, iaifll tlaripada sli/raya ElIc:ik anu dan diikuti dengan alamatnya, dan disusuli , apa/ali kirallya juga samp(li Ice Juu/ap(Ul majlis saudara saJJaja Ellcl:k (III/I .... sena alnmatnya.

" Darihal Raja": Menulis Surat Kepada Raja dan O rang-orang Besar

Oaripnda halaman 14 hingga 16 terdapat contoh-canloh kebinsnan menu lis kepada raja-raja dan omng-orang besar.

1. lel"i Pttj;-Plljiall flamba Kepada Raja"

Contoh surat bennula dengan sembah sujud palik yang hina po/an ke bmvah q(/dam Tuallkll ... . dall selepas illl diikuti dengall sanjullgafl ... yallg bero/ell perangai )'allg (/mQ( kebesaran da"


Naslwlt SUr:ll Tern!'ul Sl!blw/, Tt'rhitall Cap 8(1/11 Brrkt!lIlwll Sural Mel/Jural f)iI/alll BlI/m.m !tIr/a)'u I j

kemltliaan dW'ipat/a Tullo" Walrid· ul·qahar .... Perkataan perallga; digunakan dengan en.i sifOi kemna tidak sahaja ia merujuk kepada apa yang dilakukan (melak"kaJllrukumtlll yallg adil dan meme/ilwrakon bagi sekelion raf...)·at Ttuwku .. .. ). tetapi pada sifat-sifal sepeni di atas (perallgai yallg onwt kebe:wrclfl dOli kemltli(l{m ... ). lajugOl mcngandungi doa C •.. Dan dikekalkoll Allah kiranya (/i (lIlIS ttlkllt{J keraj(l{lfI dengoll kebesarall dw! kemltliaall ... . ) dan akhjrnya tuju ull su rat ( .... maka memptU'sembahkall ke halVaiJ DuN Seri Paduka Tlumku maka adclla" patik yall.f{ dlwijilli .... ) walaupun tidak discbut kescmuanya di sini.

2. uDaripada Orallg Keci! Kepada Orallg Besar"

Selepas ka limah dalam bahasa Amb. dinyalakan sell/bah sujud yallg dUring; dCllgClII beberapa IlOr/1/at dCIII khidmar )'al/g m/llio iaitll palik (lim .. ... diikuti dengan pe rnyataan :.lIamat. dan sete rusnytl, apalall kinlllya dmang ke bawah kaft!; Engku ClI/fl ...... Serta diikmi dengan alama! penerimanya. Tujuan surat dinyulakan mClka ac/a/ah Iwmba ElIgku memper,'icmbahkon slIral

illi ak(UI gami l/all/ba Engku mClIgadap kCfIll' Ellgku bemwkfulllkall c/arilwllwmh(l EIIgku ....

3. uDaripada Orang Ked! Kepada Be"dahara "

Sama pol a seperti di alas dengan r.o.g.o.m lain p.o.d.o. kalimah·kalimah Arab dw Melayu, bla palll;gilan bagi Bendahara ialah £ugku juga, d.o.ll bagi din penu li s IWII/ba £ngkll.

4. tlDaripada Orm.g Kecil Kepada Ya"g DipertuQII "

Oleh kemna ini su rat kep.o.da raj a yang memeri ntah, stlral dimulakan deng;:m D(wl(l( Tuanklt Shah Alam Dzillillah Fj·al-Alam. ampun Tual1kll beribll amp ffll .... Dan lujuan dinyatakan sedemikian: .. .. sena J'atikpersembahkan dari/wi patik .... Namun hares diperhali k::lIl, walaupun ini adalah conloh permulaan suml, in agak mernperlihalknn segala kesederhanaan berbnnding surat-sural kepada r.lja alau sultan.

5. uDaripada Orallg Ked! Kepada Ora"c Tuall Besar~Besar"

Pola yang sarna iaitu penuh dcngan puji·puji an sebelum sural ..scbenar bermula . dan ilupun s;mll dengan kala-kata mcrcnd.1h diri bagi pengirim (maka iaitu Jwmba allll yal/g dJwi/lag i bebal yang alffJ'1f1l sembah dOlan!] ke bmmh kaus . .. ) dan meninggi-ninggi bagi yang dialamatkan (Iuallk" mill yang bero/ell pClIIgkal dorjar dOll afiar daripada Allah To ·ala. wa ba 'dal! kemlldjall c/ariplU/a illt .... ).

6. UDarjpada Hamba Kepado Allak Hamba "

Tctapi yang mengikulinya tidak mengikuli lajuk di alas ker.ma yang dialamatkan dimulakan denga n ampul! I/I(ll/kll beribu-ribu ampul! dan sipenulis memanggil d irin yl.l palik alUt hamba SlIhaya papa darip(lda /wmba Allah sekalial! .... Yangjelas ia merupakan conloh su ral dnri pada seorang yang berkedudukun rendah kepada golongan raja.


61 Filulugi MefaYIl. ji//IIIO. 2002

Contoh-contoh Surat A ntara Keiuarga

I . tlDaripada Suami Kepada I Sl eri"

Sural d imulakan dengan salam yang diiril/gi del/gall beberapa dO(l yallg ferakmal dCIII PlIj; ),(111,': Jerald/1ll1 pada liap-liap \Vakili dt/II ketiku ... sebclulU menyatakan si pengirim, iailll daripada paduka kekmulllllllli. serta alamal, pada ",asa hli musajir di dalam bam/or neger; mill cli kamplIlIg {m il dan barulah kcpada yang dialamatkan. ke Jradapa/l "U1jlis padllkcl tu/im/a aI/II serla alamatnya . Tuj uan suraL dimul akan dengan Maka adcIlab kekanda l1IembaycmgkclIl secarik ltIurkah al-l1Illliibbah illi ,iada/cIII cle llgan seperlill)'a akall gami perrell/uall alliam kekallc/a dan adillda serlO kekalle/a mcnkhabarkcm darihal keka"e/a ....

2. "Daripat/ll ISl eri Kepat/a Suami"

Pala suraL adnlah serupa, bennula de ngan salam doa al-khir yang diirillgi del/gclII hebempa s),a/'af-al-lIIuhibbah ... hinggalah kepacla akcllljculi scm l ; pc/'temuall ae/ine/a dan kekollt/ll serra at/ilU/a berl1laklumkml t/a /'ihai adim/a tadi.

3. "Oar ipac/a A llakallt/ll Kepada Bonda"

Dimulakan dengan !"cmbah yang dUringi dengan beberapcI dua siallg t/cm ilia/am pagi dall peUlIIg ... sural dikirilll daripae/a cwakmula mill ... sampai ke bawah qat/am padllka b(Jllt/a CIIIII .... dengan lujuan akalljadi gOllli pel'lemllCIll ClIwk(l1Ida meJlgadup ke hawah qae/am padllku bOI/e/a sena wllIkclIIda makllfmkart darilwl anokw)(/a jlli.

4. " Daripada B onda Kepada A " aka" da"

Dimulakan de ngan kali mah d<l lam bahasa Arab yang ringkas salam Allah Ttl 'a/a A/a-al-DtwI/l, tents di nya la.ka n iailll daripada bOllda .... yang bernlamalkan seperli gaya biasa. dan diikuti barclIIg yang t/ill'ClSalkall oleh Tllhall ke Iwdapan majlis aI/okane/a ....

5. " Kcpada Kekasih "

Conloh sural ini dalam bentuk syair dan diturunkan sepcnuhnya: AihamdlllUlah wahir/-ul-qahat; Berklll doa KiUlliq ai-Ja/Jclt; Dii rillgi sell/bah yang I1Il1fkabm; Melldapafkc/JI clinda muc/a yallg sabaI'.

KIUlliq-II I-laif lIIall lIalwt; Del/gall Imifik 'Atizill Gha/at; Mae/all direkafllad berdebat; Melayanglah warkah berkibar-kibar.

Wassa/mu Wassaiam A/a Saiyidilla. Warkah lermelrai ber;s; rellC:ana. DisampaikclII Allah Ttt/101l yans mCllliclIJa, Ke mw; ribaall mile/a laksana.


NIIskaJ. Surat TcrJ.sul S~bu(l" T~rb;t,m Cap Batrr iJt!rkclltUIII SlImt ~ftl1)'lIrat DlIllIm Dtr/wsn Mtdll),rr 17

Mtllwmmadu AI/alia!, Wll Sa}'bil!i Ajmaill, Ku relldam seloko diJaycmgktlll angill, Diset1akall pilla doa yang yakil/, Ke hat/apon l1Iaj/is adiuda yallS mukmit"

Jarl/III disenlllp mel/jallir jl/balt, Cepl/ raltta beris; kain, Sural .H:pucuk t/awng menyembah. Cillla ridok pada yang la;II,

He/ang rerbang me"YOl/s(mg tll/jill, Madtd, se/oka tli tla/ttl/! p"tll/, Slim! j'cpllcuk t/ilayangktlll allgill, Muda/aksollQ sambtttiah IIltm.

Celllh keluml tli da/am cermw, Air kelapa di dalam sera},'-, Salllbllllafl flU", sural yang hilla, Supaya lipltf hal; bemlli,

Pengenalan sural diakhiri dengan sebaris ka limah: Wab'ada/Ift al·kalam al-mudz.akur. maka ;1Ii/alt kekmula menyaraktm.

Wa btt'dalw·al·kalam al-mll~aktlr maka inilah kektmda menyatakall. Kiln dapali rangkap· rangkap syair itu merupakan kepada surat sema(a. dan isi sural selunjulnyu dapalkah mcncnlskan pemYiltaan kasih sayang yung berahi?

6. uDar;pada Suami Kepada Isleri"

Sarna gayanya dengan (1) di alas cuma kalimah-kalimah yang digunakan berbunga-bunga 100gi sepcrti: .... lIIaka peri/wI kekallda berkirim sural dilaytlllgktm angi" yang bemama lIa;m 01· soh dllripada malik aJ-ra/wulI! juga yallg mellyampaiktlll ke IOIIgal/ adbula yttllg IIllq·lIl·yaqill jidtilmia wa/·(lk"iral dellgtlll sejaluenlflya . ... Pernsaan ka.'iih sayang suami istcrijugn lergambar da lalll contoh in i seperti. halutlva tlaripatla del/dam kektmd(l akall adi" da itll peri Allah tlUII Rasui ,Vtmg wll" tli do/am twti .... Akhirnya barulah sil111pn i kep~da isi sural scbenar: Dan fagi kektlll(/a mellgatakt/ll perillal e/n .... al kekallda,

7. " Daripada Isieri Kepada Suami"

Sepcrti (2) di alas juga. cuma kalimah dalam bahasa Arab memuji dan mendupal restu Allah berl;,mju lan sed ikil sebe lum pemyalaan sural. kemlU/ian daripada j l u ballawa jni lVarkail ini )'allg dila),tmgkan seumpoma kiriman daripada kektwdo yang dibmva ole" siamt illl lelalt .mmpai/alt, ... Maka tulitlda jl u mellyamhulllya padll kerika illl yang amat IlOmm tllIlI soot yallg baik-baik fIIaktt ferbukala" \Varktl!' yallg aziz jIll .... dan diakhiri dengan syahatlllll tll(Jka tllialalt tu/illda illi, dan scterusnya adalah isi kandungan surat sebcnarnya.


8/ Fi /%gi Mt:loyu, Jilid 10, 2002

Contoh lain-lain surat

1. "Daripada Orang PUtill Kepada Sahabat Orang P,dill"

Sural dimu lakan dengan Tabik begiru ballyak yang dUring; beherapa hormat daripada Iwti yang put"" ymlg tiada mellan/It lupa bara'ig seketikajua melainkallierillgalkml kasih salzabat kila .... Oleh kerana sural ini meli balkan orang bukan Melayu dan bukan beragnma Islam. maka kalimah-kalimah berbahasaAmb alau Mclayu yang berkaitan dengan agama, digunakan dengan terhad sekali. Cuma terdnpat pada bahagian hujung untuk memulnkan isi sural sebe nar: Waba'dallII ai-Kalan! al-mlldzakllr ",aka adala" kila meJayangkan secllrik kerlas dWI setifik dakwQt ill; liadalah dengan sepeninya akalljadi gall'" perfemuan kita. dan sahahaf kitn serta men.'fulakall darihal kila.

2. " Daripada Sahabal Orang Melayu Kepada Orang Cilia"

SUrtlt dimulakan dengan gay" serupa dengan I di mas: Tabik begitu baJlyak yang dUring; .... dan apabiJa menyalakan ingalan kcpada yang dialamnlknn dikatakan liada lupa dan/alai selag; ad(1 pereclaran matahari da" syamsul qamar. Sclainnya ndalah dalam gaya yang sarna.

3. '~Kepuda Kekasih"

Mungkin pemyataan kasih berahi untuk kekasih dirasakan lebih berkesan lagi indah jikalau diungkap dalam benluk syair seloka. Seperti 11(5) di atas, diperturunkan bait-bait syair yang terdapat pada buku lersebul:

Allahamdlllfiliah i-Rabbi! AIm",'", Ca/zayanya lerang laksclI1a cerm;", Seperti pobon kayu bering in, Lemail lembut dilillp allgill.

WassalallilVassalamtl minba'tialz, Inila" Stlral salU landa, Me/ayangta" sural da/ang mellyembah, Dalang di bawah cerpu aelirlda.

'Ala Muhammad KIUllam-1I1-Nabi, Daripada kekanda orallg yang miskin, Kepada adinda orallg yang mukmill, Wajah lIur-ul-asbikin.

Wa 'ala wa-sabelah saiyidina, Melayallgkan suralpufi" benvama, Daripada k.ekal/da orallg yOllg hina, Terlelak eli ptmgkucm /tIuda lenma.

Terbang bunmg dar; rimba, Laltlla/z IlInm ke dolamnya paya,


N(1sklill SUnil Tcrasul Scbrw/J Tubi/(1/1 Cap Balli Berke/raall SlImr MCIIYllrnr Oa/am Bahasa M e/ayll /9

Sural sepucuk tallda perscmbalt. Kepada adinda orang yemg mulia.

Ikall benmallg di lellgall lawolI , Di alas balu buayo bermaill, Me/aYling/ail Silral ronda ingatan, SU(/fl/ pUll ,;dak pada yang lain.

Baris berikut da lam bentuk prosa: iaill l pada keko/lda (lim )'ol/g (.1(10 lerhen/; pllda ,,/{l~'a ini tli da/ellll bandar lIegeri ami mudah-mudalwlI barang dill'osulkl/ll olell ntlum sem sekeliem ('f /mll jua k in lllya dawng ke hadapll/1 wajah adinda onll.

(Contoh-comoh surat-surat berikut adalah mcngikut pain-pain sural-SUn1.l di alas)

4. " Daripada A llakallda kepada Ayahallda" 5. " Daripada Ayalranda kepada A ,lOkmlda u

6. " Daripada A dinda kepada Kekanda"

7. " Daripada Kek(lIlda kepada A dillda u

Keempat conLa h bc rmula dengan sembah dan salam (sembah yang diirillgi .... ; salam doa alkhi,. .. .. : salam al-ta'zim: salamullah ta'ala .... ) dan diak hiri dengan memakl umkan darihal masing-mas ing pengi rim.

8. lIDaripada Kekallda k epada A dillda Kekasih "

Pain pcrmulaun su rat seperti yang lain juga kecuali dalam pem il ihan ka li mah yang menceml inkan suraL in i kepada kekasih. Can ta hnya: .... dihiasi pula dengall beberapa rindu del/dam yang liada berkepllIlIl'an dall fiada berkesudalwll ........ laksalla pUl/ggok berahikan bufan ....•.... Iaksana Sili ZLlIelw (sic) berahikall YUSII/ .... , .. .. dengan .<:egeranyajuga kekanda alllI yOllg serta mengil/ggap di am!> rlbawl adinda .... , dan disudahi dengan beberapa rangkap pamun berkait. Di si ni dipertllrun tiga rangkap pertama sahaja (dari pada 9 semuanya).

Allak kllmbaJlg ((!.Ttlyap-ra),ap. Marl ditangkap allak nlrki, Helldak (erhang tidak bersayap, HClldak hillggap 'i~lda berkaki.

Mari ditangkap allak Turki, Lalli d ibawa ke lengalmya padal/g, Helldak hjllggop riada berkaki, Melainkall du rja juse, lerptmdang.

Lalli dibawa ke lel/gallf/ya pat./cmg. Di ikat del/gall lalian bellallg, Melahlkwi durja juga terpandal1g, Di manakan hati kito nail sel/ang.


Documents

Jurnal Filologi Melayu · 2019. 12. 12. · buku dan rangkaian duun-daun serta tertulis dalam huruf Jawi. Sural Terasu/). Walaupun ... Anlarn halaman 4 dan 14 dilerakan contoh sural-sural