68
1

JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

  • Upload
    voanh

  • View
    241

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

1

Page 2: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

2

Page 3: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

3

saredaqtoro

ratom da rogor trampis triumfi

analizis mcdeloba...

trampi anu reaqcia

trampi da

`progresulad moazrovne kacobrioba~

gulingi

anu natkeni gulebis ambavi

daicaviT

Tqveni Svilebi Tqvengan

qali, kaci da niangi

gogi gvaxarias blogi

saxelmZRvanelo dReisTvis

rogor gamwvanda Tbilisi

saswaulmoqmedi xati

Jurnalis garekanidan

portreti

uCino da madlieri TaTia

drouli master-klasi

CavixedoT qalis sulSi

megobrebi

mogvaniWeT Tqveni xibli

Cven gaxsovs

oTar sefiaSvili

romani JurnalSi

manuCar kaWaxiZis `saba~

10

12

14

16

19

24

30

34

51

18

28

5

7

JurnalisJurnalisJurnalisJurnalisJurnalis eseseseses nomerinomerinomerinomerinomeri ibeWdebaibeWdebaibeWdebaibeWdebaibeWdebabatonbatonbatonbatonbaton ramaz gociriZisa dadadadada

qalbatonqalbatonqalbatonqalbatonqalbaton marina sanaZisuSualouSualouSualouSualouSualo TanadgomiTTanadgomiTTanadgomiTTanadgomiTTanadgomiT

Page 4: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

4

Cveni partnioria: asaval-dasavali

mogvwereT: PO Box 13121, Jersey City, NJ 07303tel.: 1-347-724-0770; Tbilisidan: 2-420-320

Jurnali akrebilia, dakabadonebulia,Jurnali akrebilia, dakabadonebulia,Jurnali akrebilia, dakabadonebulia,Jurnali akrebilia, dakabadonebulia,Jurnali akrebilia, dakabadonebulia,dabeWdilia da akinZulia SeerTebuldabeWdilia da akinZulia SeerTebuldabeWdilia da akinZulia SeerTebuldabeWdilia da akinZulia SeerTebuldabeWdilia da akinZulia SeerTebulStatebSi da am nomris gamocemis drosStatebSi da am nomris gamocemis drosStatebSi da am nomris gamocemis drosStatebSi da am nomris gamocemis drosStatebSi da am nomris gamocemis droswarmoadgens erTaderT emigrantul,warmoadgens erTaderT emigrantul,warmoadgens erTaderT emigrantul,warmoadgens erTaderT emigrantul,warmoadgens erTaderT emigrantul,qarTul gamocemas a.S.S.-Si.qarTul gamocemas a.S.S.-Si.qarTul gamocemas a.S.S.-Si.qarTul gamocemas a.S.S.-Si.qarTul gamocemas a.S.S.-Si.

elfosta: [email protected]; www.mamuli.com

garekanze:sesilia TayaiSvili olRa bebias rolSi,sesilia TayaiSvili olRa bebias rolSi,sesilia TayaiSvili olRa bebias rolSi,sesilia TayaiSvili olRa bebias rolSi,sesilia TayaiSvili olRa bebias rolSi,giorgi togoniZis naxati.naxati.naxati.naxati.naxati.

manuCar kaWaxiZe

EDITOR&PUBLISHER

mTavari redaqtori

MANUCHAR KATCHAKHIDZE

`13(81) dekemberi,2016

SemecnebiT-sazogadoebriviJurnali amerikaSi

me miyvars dila, roca fanjrebSiSemova mze da mercxlis galoba,roca maxarebs sicocxlis grZnobada TviT sikvdilis garduvaloba.me miyvars dila, roca fanjrebSiSemova mze da mercxlis galoba.me miyvars dila, roca marjanigadaefrqveva metexis karebs,nariyalaze krwanisis gmirniTiTqos asweven sisxlian farebs,me miyvars dila, roca marjanigadaefrqveva metexis karebs.me miyvars dila, rodesac sionsmtredebis gundi daafrindeba,rodesac mtkvari gaxdeba lurjida rogorc cremli daiwmindeba...me miyvars dila, rodesac sionsmtredebis gundi daafrindeba.da kidev metad me miyvars miwa,miwa, romelsac hqvia qarTuli,miyvars qarTveli dinji-vaJkaciqedmouxreli da amarTulida kidev metad me miyvars miwa,miwa, romelsac hqvia qarTuli.da kidev metad me miyvars misidauZleveli, ukvdavi suli.misi gmiruli, diadi awmyo,misi dideba, misi warsuli.ase Zlier da sabediswerodrad Semiyvardi mSobelo mxarev,risTvis Camidgi poetis guli,da Seni zeciT rad gamaxare,ase Zlier da sabediswerodrad Semiyvardi mSobelo mxarev.gana odesme SenTvis sulisTqmaanda sicocxle damSurebia,gana odesme beds vuCivodi,gana odesme dagmdurebivar,gana odesme SenTvis cudis Tqmaanda sicocxle damSurebia...gana ar vici, rom mova Jamida ver vixilav Sens mTebs da Walebs,mindvris yvavilSi an xis foTolSiodesme mainc gavaxel Tvalebs.gana ar vici, rom mova Jamida ver vixilav Sens mTebs da Walebs.qveyanav Cemo, yvelaze tkbiladSen momasveneb da damaZineb,TviT Seni miwa iqneba Tbili,me is arasdros ar damamZimebs.qveyanav Cemo, yvelaze tkbiladSen momasveneb da damaZineb.me miyvars dila, roca fanjrebSiSemova mze da mercxlis galoba.roca maxarebs sicocxlis grZnobada TviT sikvdilis garduvaloba.me miyvars dila, roca fanjrebSiSemova mze da mercxlis galoba.

Page 5: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

5

manuCar kaWaxiZe,Jurnal ̀ mamulis~ redaqtori

daukve 9 noembris dilis 3 saaTze es

saswauli momxdari iyo.im magiur 270 eleqtoratuli xmis

saTavisod miTvla donald trampmamoaxerxa - da hilari klintonis mxar-damWerebi acremlebuli, xolo danarCe-ni amerika - gaocebuli, SokirebuliTu gaxarebuli datova.

Tumca, Tu gverdze gadavdebT emoci-ebs da mcireoden analizs gavakeTebT,es gardauvali iyo.

trampis slogani ̀ gavxadoT amerikaisev didebuli~ Seexo yvelas, visacpatriotuli grZnobebis miRma SeeZlodaenaxa problemebis zRva.

saerTod, Tamamad SegviZlia vTqvaT,rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs.

roca komunisturi era dasruldada amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliamklintonis sloganma - ̀ avaSenoT xidi21-saukunesTan~ mas ovalur ofisamdegaukvala gza.

am rva wlis win, respublikelebisaseve 8-wliani marTvelobis Semdeg de-mokrati rom gamoCnda, maSinve iTqva,rom INSIDER, vaSingtonis politikurwreebSi, iqaur WaobSi gaTqvefili ada-miani aRar surdaT. obamas unda daenaxe-bina yvelasaTvis, rom is ki aris aseTi,magram cvlilebebis saWiroebas grZnobsda SeuZlia.

misma sloganebma - `cvlilebebi

trampistriumfi

ratomrogor

gvWirdeba~, ̀ diax, Cven SegviZlia~ - amaxalgazrda Savkanian biWunaSi erTianadgaaerTiana qveynis Secvlisa da prezide-ntis skamze rasis Secvlis survili Tuaucilebloba.

Tumca, terorizmis brZolaSi miRwe-uli warmatebisa (bin-ladenis likvida-cia) da jandacvis misawvdomobis re-formis miuxedavad, ekonomikam daRma-svla ganagrZo.

da amas grZnobda politikaSi gauc-nobierebeli is moqalaqeebic, romle-

bic televizorisTvis saerTod vericlidnen, magram maTi jibis siTxeliTSesaniSnavad atyobdnen galon rZeze 1.46centidan fasma 3.49-mde rom moimata.

es SeiZleba bevrisTvis arafrismaCvenebeli iyos, magram roca rZisfasi 8 weliwadSi ormagdeba, es ekono-mikis ararsebobas (rogorc CvenSi ity-vian, - CamoSlas) adasturebs.

iafi muSaxelisa da gadasaxadebismarwuxebis gamo Statebi datova avto-industriulma kompaniebma da manufaq-

?

Page 6: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

6

turam. faqtiurad, yvela masiuri cnoba-di brendi - ralf laurenidan dawyebu-li - tomi helfigeriT damTavrebuliCineTSi ikereboda. is ki arada, amerika-Si ver ipoviT SeerTebuli StatebisdroSas, romelic Sekerilia amerikaSive.

miCiganidan gaipara patar-pataraavtomwarmoeblebi meqsikasa da kanada-Si - awarmoeben dResac amerikul brends,Tumc qveynis gareT! - radgan manqanisamerikul bazarze importis taqs-kodimizerulia, roca eqsporti gvarianadibegreboda.

qveyanas dRemde welSi texavs narko-gza meqsikidan da aralegaluri emigracia.

diax, kargia iafi muSa xeli, romle-bic daRamebisas gadian samuSaod, ansasikvdilod mcxunvare mzeSi krefavenforToxals (rasac amerikelebi arkadruloben), magram roca warmoidgenamis paralelurad asobiT aTasobiTim emigrants, romlebic ar muSaoben(erTi dRe ar umuSaviaT), magram saxel-mwifos xarjze cxovroben kvebis talo-nebiT, ufaso jandacviT, ufaso ganaTle-biT da ufaso sacxovreblebiT (cnobi-li merve programa), - sulac ar gamodisis muSaxeli iafi - amerikeli gadamxde-lebisTvis es sakmaod ZviradRirebulitvirTia.

da amerika eZebda adamians, romelicSeebrZoleboda am mankier sistemas, dam-yayebul tradiciebs.

trampma es saqmiT daumtkica amomr-Cevels - dRevandel dRemde imdeni br-Zola gadaitana, rom zustad aseTi brZ-olis unarianobaa aucilebeli am pozi-ciisaTvis. is jer sakuTar partiaSibrZolobda, Semdeg 17 kandidats mougoSiga praimerebSi, yrilobis 2472 dele-gatis gadarwmunebac SeZlo - ganxeTqi-leba rom Seitanes partiaSi yrilobaze.

Semdeg erTianad daupirispirda mo-winaaRmdegis jibeSi mokalaTebul medi-as - msoflio gigantebis mikerZoebaSida tyuilSi dadanaSaulebasac ar moe-rida (arc si-en-ens da arc niu-iorkTaims dRemde ar miumarTavT sasamarT-losaTvis - Rirsebis SelaxvisaTvispasuxis mosaTxovad). da mere pirispirSeebrZola qals! da ra qals!

saerTod, qali sxva fenomenia tram-pisTvis. aRmerTebs meore meuRles, mela-nias... Tumca WeSmariteba da simarTleyvelaze maRla dgas, yovelgvar etiket-ze da koniuqturaze... roca simarTlemaRla adis, am dros qalic ki miwazeenarcxeba.

gaxsovT, sapraimero debatebisas`foqsis~ Jurnalistis megan kelis Se-kiTxva? SekiTxvam wyobilebidan gamoiy-

vana batoni trampi, emocia ver daiWi-ra da Jurnalistic ki `Semoelaxa~.

kiTxva ki Zalian ubralod gamoi-yureboda: `batono tramp, erTi ram,rac xalxs Tqvengan uyvars, esaa romsaubrobT rasac fiqrobT da ar iyenebTpolitikur filtrs. Tumca, es arvrceldeba qalebze. qalebs, romlebicar mogwonT, Tqven eZaxiT - msuqana Rore-bs, ZaRlebs, uxeiro, amazrzen cxovelebs.

- es marto rouz o'donels davuZa-xe - awyvetinebs trampi.

- Tqvens tviterze ramdenime damam-cirebeli komentaria qalTa Sesaxeb.Tqvens SouSi, ̀ SegirdSi~, monawilesuTxariT, rom lamazi warmosadgeni iqne-boda dagenaxaT is muxlebze daCoqili.rogor ggoniaT, aseTi ficxi adamianiunda avirCioT prezidentad?~

da gacxareba da Sarvlidan amoxto-ma maSin unda genaxaT.

es maSin, roca aTeul milioni adami-ani araTu Sens pasuxs, Sens saxezenervis moZraobas akontrolebs.

saerTod, trampTan mimarTebaSi xSi-rad axseneben ̀ reiganis faqtors~ (po-litikaSi gamoucdelis mosvlas), magramreigani sityvebs efereboda, agresiacki iumorSi hqonda gaxveuli.

trampi Seulamazebeli da ukmexisimarTliT Seiyvara misma amomrCevelma- is saTqmels zogjer utaqtod, uzrde-lad ambobda da - am politikuri Tudiplomatiuri taqtianobiT daRli-lebs guls malamod ecxeboda.

ratom hilari vera?ratom hilari vera?ratom hilari vera?ratom hilari vera?ratom hilari vera?igi yovelTvis agvianebda cxel kiT-

xvebze pasuxis gacemas - emailebisskandalze xangrZlivma siCumem didiboRmis gunda aagora. arada, myisieradrom gamosuliyo da adamianurad eTqva:`ui, marTla ar SeiZleboda? ar vicodi,mapatieT~ - amxela gunda dasawyisSivedadneboda. drouli ̀ bodiSi~ yvelazedidi iaraRia, romlis dro Tu gamoge-para, Semdeg asmag xarisxSi ayvanilicaRar Svelis gafuWebul saqmes, racdavinaxeT kidec - misma dumilma erTimediis ubralo kritika masobriv aRel-vebad gadaaqcia.

tramps ̀ lagartkidan~ dawyebuli,tyviiT damTavrebuli, sabrZolveli ia-raRi mravlad hqonda - oponentis saxe-lmwifo mdivnad muSaobisas ruseTTanwarumatebeli ̀ gadatvirTvis~ Cavardna;iranTan da kubasTan miRweuli SeTanxme-bebi, sadac amerikis interesebi pirvelrigSi ar dgas; klintonis fondiswinaaRmdeg mimdinare federaluri ga-moZieba; bengazSi afeTqebuli diplo-matiuri korpusis daucveloba...

klintonsac hqonda aseTi ̀ xlapuS-kebi~ trampisadmi, Tumca amerikeliamomrCevelis umravlesobisaTvis, ̀ xla-puSkebad~ darCa -

bankrotis muxli imitom gamoviyene,sagadasaxado kanoni maZlevda imis uf-lebas, rom bolomde ar mimeyvana es pro-cedura, magram mis reJimSi yofnisaskanonSi arsebuli xvrelebiT mesargeblao.

gadasaxadebs imitom ver gaCvenebT,rom miliardeli Tavis konkurentebsarc karts uSlis da arc jibeSi axe-debso.

ruseTis prezidentTan urTierTo-baSi da megobrobaSi amerikis intere-sebi iqneba pirvelio, amiT rac Sen vergaakeTe, imas SevZlebo.

es ki marTalia, 28 wlis winandelinterviuSi oprasTan, im droisaTvisgacilebiT axalgazrda trampi ambobda,- Tuki prezidentobas gadavwyvitav, usa-Tuod gavimarjvebo, damarcxeba Cemistili ar ariso.

da ase damajereblad waiyvana mTelisaarCevno kampania:

Tqva, rom ojaxad mxolod qalisada mamakacis erTobas vaRiarebo, da dai-pirispira aTasi juris uflebadamcve-lebi;

11 milion emigrants gavyri qveyni-dano, kedels avaSenebo - da laTinuriamerika da emigracia mtrad moikida;

media da televizia matyuarebixarT da jibeSi uzixarT Cems oponen-tso (marTali iyo, si-en-enis analitiko-sma da demokratiuli partiis Tavmj-domarem winaswar gaando debatebiskiTxva klintons) da amiT bolo xmazeaaknavla analitikosebad gadacmulidemokratiuli partiis nomenklatura;

obamas ̀ jandacvas~ axali reformiTCavanacvlebo, daiyvira da amaze barakigaagiJa - daaviwyda jerac prezidentirom iyo da TaviT gadaeSva hilarissaarCevno kampaniaSi meuRlesTan erTad.

oooo, am gadacdomam usamarTloupiratesoba daanaxa rigiT amomrCevelsda ori saaTi wvimaSi qolgiT dadgasaarCevno ubanSi SesvlisaTvis.

amerika Tavis prezidentad yovel-Tvis irCevda Wkvians, simpaTiurs, gamWri-axs, gamorCeuls, moxerxebuls - welsaseTi fufuneba ar iyo - korumpirebul-sa da idiots Soris unda gaekeTebinaarCevani da gaakeTa kidec.

sxva qveynebisgan gansxvavebiT, ameri-kas giJi prezidentad arasodes hyoliada gadawyvita, amasac gausinjos gemo.

qals prezidents isev daelodebaStatebi - oRond politikisaTvis ga-cilebiT sufTasa da umwikvlos.

Page 7: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

7

imis SenarCuneba, rac arsebobs, mxo-lod da mxolod Zalisxmevis Sedega-daa SesaZlebeli. rodesac am Zalisxme-vas primitiuli kliSeebi da zedapiru-li optimizmi Caanacvlebs, realobaorives usafuZvlobas gviCvenebs. rad-gan swored amaSia Cveni Tavisuflebisgarantia - is myars arafers efuZneba.

risi saxelia trampi? politikurireaqciis. oRond 21-e sakunis reaqciagansxvavdeba me-19 saukunis reaqciisa-gan, romelsac evropis istoriidan vic-nobT. rogorc yvelaferi danarCeniimperia, omi, Zalaufleba, revolucia -es reaqciac „laiTia~. da, rogorcreaqciis yvela monakveTi warsulSi,isic, savaraudod, droSi sakmaod SezRu-duli iqneba.

erTi citatis gamoZiebaCemma megobarma salome asaTianma mom-

wera, Rorty-s filosofosebi xom namdvi-lad rogorc „rortis~ TargmniT qar-Tulado. davudasture, Tumca gamikvir-da: ram gaaxsena trampis arCevis meoredRes es sakmaod daviwyebuli moazrov-ne-meTqi. pasuxi salomesave, rogorcyovelTvis, Zalian saintereso gadacema-Si aRmovaCine, rodesac man rortidancitata waikiTxa.

citatis mixedviT, muSebi amerikaSimale aRmoaCenen, rom mTavroba arafersakeTebs samuSao adgilebis mesame samya-roSi gadatanis winaaRmdeg, xolo saSu-alo klasi isev winaaRmdegi iqneba, ga-dasaxadebis gazrdis saSualebiT daex-maros maT, visac ufro uWirs. erTxelacisini, vinc ar ekuTvnis saSualo klass,airCeven belads, romelic maT dahpir-deba, rom ibrZolebs elitebis winaaR-mdeg. amis Semdeg rasobrivi, eTnikuriTu seqsualuri umciresobebisaTvismiRweuli bevri monapovari daikargeba,xolo qalebis damcireba isev modaSiSemova. cxadia, es beladi veranair ga-umjobesebas ver miaRwevs, magram moitansnamdvil katastrofas aSS-sa da msof-liosaTvis. amas rorti jer kidev1998 wels werda.

aq ukve ufro seriozulad gamikvir-da. saqme isaa, rom rortis studentobi-sas intensiurad vkiTxulobdi da Rrmasocialur-ekonomikuri analizisadmimidrekileba masTan ar aRmomiCenia. gad-moviRe misi wigni „mivaRwioT Cvensqveyanas~ (ironiuli da saR azrze da-

fuZnebuli memarcxene programa ameri-kisaTvis yovelgvari Teoriuli radi-kalizmis gareSe) da, marTlac, citatarortis ekuTvnis, oRond is sxva avto-ris, edvard lutvakis erT-erTi naSro-mis Sejamebas warmoadgens.

lutvaki vicodi. mas dawerili aqvsZalze gonebamaxviluri wigni „rogormovawyoT saxelmwifo gadatrialeba~da, aseve, ramdenime wigni imperiebisdid strategiebze. rac ar vicodi, yo-fila is, rom Turme 90-iani wlebisdasawyisSi gamouqveynebia wigni imaze,Tu rogor emuqreba amerikis momavalsfaSizmi.

TiTqos ra gansxvavebaa - gind rortiyofila, gind - lutvaki, diagnozi xomigivea. gamodis, rom lutvakma 1994wels iwinaswarmetyvela faSizmis aRze-veba amerikaSi, romelsac oci wlisSemdeg kidec vxedavT. magram saqme isaa,rom imave lutvaks ramdenime Tvis windauweria statia, sadac erTmniSvnelov-nad uaryofs imis SesaZleblobas, rommisi es adrindeli analizi trampsmivuyenoT. am statiaSi lutvaki dasci-nis trampofobebs, ambobs, rom trampiCveulebrivi konservatori prezidentiiqneba da aranair gansakuTrebul nabi-jebs misgan ar unda velodeT. lutvaki

nhfvgb htfmwbfanu

Page 8: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

8

tramps adarebs reigans, romlisac ar-Cevamde aseve Zalian eSinodaT, radganegonaT, rom is atomur oms daiwyebda.

trampis qceva arCevis Semdeg TiTqoslutvakis hipoTezas ufro adasturebs,vidre im panikis marTebulobas, romelmacmoicva msoflios media bolo ramde-nime dRis ganmavlobaSi. magram nu viq-nebiT cinikurebi: panikas dRevandelmsoflio sazogadoebaSi mniSvnelova-ni funqcia aqvs.

rad gvWirdeba panika?Tanamedrove klasikosis, ermalo maR-

raZis films hqvia „apokalifsi ar iq-neba~. am filmis saTauri zustad aR-wers dRevandeli samyaros mdgomareo-bas. dRevandeli msoflio sistema sta-biluria swored im pirobiT, rom yve-las mudmivad apokalifsis eSinia. „da-sasruli~ yvelaze mniSvnelovani sityvaa,romelic inteleqtualur diskursSiarsebobs, moyolebuli me-19 saukunidan.nicSem iwinaswarmetyvela RmerTis sik-vdili da mas Semdeg filosofia aTasna-irad axdens misi sityvebis interpreta-cias, raTa agvixsnas, ratom aris, romRmerTi, am sityvis yvelaze trivialurigagebiT, ar mokvda; marqsma iwinaswarmet-yvela kapitalizmis sikvdili da masSemdeg dainteresebuli studentebiager ukve saukunenaxevaria, kapitalis-tur qveynebSi qmnian kiTxvis wreebs,raTa gaerkvnen „kapitalis~ dialeqti-kaSi; Spenglerma iwinaswarmetyvela da-savleTis mzis Casveneba swored im sa-ukuneSi, romelic dasavluri civili-zaciis yvelaze farTo gavrcelebasmoeswreboda; fukom iwinaswarmetyvelaadamianis, xolo fukuiamam - istoriisdasasruli. es yovelive volandisTvisrom mogveyola, gvetyoda, ra xdeba amTqvens liberalur demokratiebSi, rasacxels mokideb, yvelaferi dagimTavrdaTo.

SeuZlebelia, yvela es winaswarmet-yveleba, ubralod, mcdari iyos. sinam-dvileSi saqme maT WeSmariteba-mcdaro-baSi ki ara, maT funqciaSia: isini fun-qcionirebs, rogorc crumorwmune ada-mianis laparaki yvelaze arasasurvelimomavlis Sesaxeb, raTa is ar axdes.struqtura daaxloebiT gasagebia:

sakmarisia, adamianTa jgufma daije-ros, rom momavali winaswaraa gansaz-Rvruli, rom es momavali icvleba.rogorc ki warmosaxvas horizontiCaeketeba, horizonts realoba aRebs.rodesac adamianis cnobiereba uZluria,dro TviTon naxulobs gamosavals.magram es „TviTon~ sinamdvileSi fun-qciaa adamianuri panikisa. apokalifsi

ar iqneba mxolod im SemTxvevaSi, Tumisi moxdenis SesaZleblobis yvelassjera. apokalifsuri warmosaxva arisazris monawileobis SesaZlebloba sam-yaroSi (cxadia, es modernistuli po-ziciaa; namdvili tradicionalistiityoda, rom apokalifsi ar xdeba, radganis ukve moxda: me-18 an me-15 saukuneSi;an, SesaZloa, ufro adrec, Zvel ber-ZnebTan an Zvel indoelebTan, romleb-mac dasabamiseuli sibrZne daiviwyes).atomuri omi ar moxda, radgan - cumgrano salis - misi saSiSroebis Sesa-xeb filmebi gadaiRes kubrikma, bergmanmada tarkovskim. darwmunebuli var, bri-tanelebs rom daejerebinaT breqsi-tis SesaZleblobis, xolo amerikelebs- trampis arCevis realurobis, arcerTi moxdeboda, da arc meore.

Tanamedrove samyarosistoria oTx safexuradar vapireb bevr marCielobas imis

Taobaze, Tu rogori prezidenti iqnebatrampi. arc is mainteresebs maincdama-inc, rogor moigo man arCevnebi - misiaRzevebis fenomeni maSinac saintere-so iqneboda, prezidentad klintonirom aerCiaT. Tumca, cxadia, misi gamar-jveba am fenomens Seudareblad ufrodid wonasa da mniSvnelobas sZens.

trampis gamarjvebis fenomeni imdenadmainteresebs, ramdenadac is globaluritendenciis kidev erTi gamovlinebaa.am globaluri tendenciis Casaxva swo-red Cvens regionSi moxda da Cven masyvelaze meti xania vakvirdebiT, Sesaba-misad, man maincdamainc ar unda gagvak-virvos. magram gvakvirvebs, radgan armogvepoveba misi aRmniSvneli saxeli.

pirveli, rac trampis arCevisas Tval-Si gvxvdeba, aris moulodneloba. tra-mps aravin eloda. iseve, rogorc breq-sits britaneTSi, le penis aRzevebassafrangeTSi da politikuri organiza-ciis „alternativa germaniisaTvis~ ga-Cenas germaniaSi. moulodnelobis momen-tia is, rac am movlenebs aerTianebs.

rasakvirvelia, vici, rom breqsits,le pens, tramps, orbans ungreTSi dakaCinskis poloneTSi populizms ukavSi-reben. populizmi - esaa lideris mierelitis Tavze gadaxtomiT pirdapirmasaze gasvla, rac umeteswilad avto-ritaruli tendenciebis moWarbebiTmTavrdeba. magram es araa sakmarisi,swored imitom, rom tendencia CvensregionSi, kerZod ki ruseTSi daiwyo,ruseTi ki sruliadac araa populis-turi reJimi. tendencias, romlis Sesa-xebac vlaparakob, politikuri reaqcia

hqvia. evropis istoriidan, albaT, gvax-sovs - reaqcia mudmivad mosdevda revo-lucias. ratom?

did britanel sociolog t. h. mar-Sals rom davesesxoT, moqalaqeobisistoria dasavleTSi sam safexurs moi-cavs: samoqalaqos, politikursa da so-cialurs. TiToeulis miRwevas, istori-as Tu davakvirdebiT, daaxloebiT erTisaukune sWirdeba. piradad me am samsmeoTxesac davamatebdi: globalurs.

moqalaqeobis samoqalaqo nawili mo-icavs gamoxatvis, azrisa da religiisTavisuflebis, iseve rogorc kanoniswinaSe Tanasworobis aRiarebas; amismiRwevas, uxeSad rom vTqvaT, me-18 sa-ukune dasWirda da dRes Cven mas libe-ralizmis saxeliT movixseniebT; amisgangansxvavebiT, me-19 saukune SegviZliaganvixiloT, rogorc brZola poli-tikuri monawileobis uflebebis dam-kvidrebisaTvis - dRes moqalaqeobises ganzomileba cnobilia, rogorc de-mokratia; xolo me-20 saukune - rogo-rc socialuri uflebebis aRiarebisprocesi, roca ganaTlebis, jandacvis,socialuri dacvis minimaluri moT-xovnebi ganixileba, rogorc aucilebe-li piroba samoqalaqo da politikuriuflebebis gamoyenebisaTvis.

TiToeuls am miRwevaTagan mohyve-boda mZafri politikuri reaqcia, rome-lic cdilobda axalgaCenili Rirebu-lebebisa da institutebis ganadgure-bas. reaqciis periodi me-19 saukunisevropaSi amis yvelaze naTeli magali-Tia. sxvaTa Soris, saintereso faqtia,rom imdroindel evropul arqiteqto-nikaSi reaqciis damcveli seriozuliZala swored mefis ruseTi iyo.

21-e saukunem am yovelives daamataglobaluri ganzomileba - am sami wye-bis uflebebis erTianoba gaxda modelidanarCeni samyarosTvis, magram asevedaiwyo mcdelobebi misi ufro farTomasStabiT ganxorcielebis mimarTu-lebiT, vidre eri-saxelmwifos CarCo-ebia (evrokavSiris proeqti).

ukudartyma aqac Zalian Zlieri iyo,pirvel rigSi, im qveynebSi, romlebis-Tvisac miuRebelia moqalaqeobis espirveli sami ganzomileba. am antiglo-balistur, antiliberalur tendenci-as saTave, rogorc Cans, ruseTma daudoam aTi wlis win. „saTave daudo~ arniSnavs „Seqmnas~; am tendenciis Canasa-xi manamdec arsebobda. ubralod, ruse-Tidan daiwyo globaluri tendencia,romelmac jer aRmosavleT evropaSiiCina Tavi, Semdeg - dasavleT evropaSi,axla ki aSS-sac miaRwia.

Page 9: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

9

cxadia, jer ar viciT, trampi Tan-mimdevruli reaqcioneri iqneba, Tu tra-diciul konservatizms dayabuldeba.magram talRa, romelmac is preziden-tad moiyvana, Cemi azriT, reaqciuliiyo, iseve rogorc breqsitis, an lepenis mxardamWerTa talRebi.

aq Tavidan unda aviciloT erTiZiriTadi gaugebroba: moqalaqeobis amoTxi safexuris koncefcia aranairadar gulisxmobs uwyvet progress.

piriqiT. jer erTi, TiToeuli sa-fexuris gaCenis Semdeg reaqcia, anuukudartyma, Zalian mZafria, rac iw-vevs wyvetebs; meore, TiToeuli axalisafexuri aucileblad urtyams wi-nas. Cven gvaviwydeba xolme, rom me-19saukuneSi liberalebs eSinodaT demok-ratiis, gasul saukuneSi demokratebseSinodaT keTildReobis saxelmwifo-si, xolo axla keTildReobis saxel-mwifos momxreebs eSiniaT globali-zaciis. rogorc didi ingliseli fi-losofosi uaithedi ambobda, civili-zaciis yoveli seriozuli miRwevaTiTqmis angrevs im sazogadoebas, ro-melSic es miRweva xdeba. amitom arana-irad ar unda amovideT safexurovaniprogresis ideidan, aramed mTeli esprocesi unda warmovidginoT, rogorcmudmivi konfliqtebisa da mravaliantagonizmis Semcveli zigzagi.

„zigzagi~ - es iyo sityva, romlicobamam Seageba trampis arCevis ambavs.es Zalian zusti sityvaa, radgan amprocesSi bolomde gaugebaria, romelia„zig~ da romeli - „zag~: msoflioistoriuli tendencia miiswrafvisglobaluri wesrigisken, romlis gza-zec wyvetebisa da gadaxvevebis mowmenivxdebiT, Tu piriqiT, Cven winaSea qaosi,romlis dastabilureba mokle dro-iT xdeba, raTa yovelive isev amosaval

wertils daubrundes?da, rac Zalian gvainteresebs, rogo-

ria saqarTvelos adgili am globa-lur procesebSi?

saqarTveloreaqciis tendencia saqarTveloSic

igrZnoba, iseve rogorc mTels regionSi.oRond aucileblad unda gavmijnoTerTmaneTisgan konservatizmi da reaq-cia. rogorc cnobilia, konservatoriisaa, visac institutebis SenarCunebaunda, reaqcioners ki, piriqiT, institu-tebis ganadgureba surs.

iseT qveynebSi, rogoric saqarTveloa,anu iq, sadac tradiciebi aTwleulebisda, zogjer, aswleulebis ganmavloba-Si wyvetas ganicdida, damatebiTi gamow-veva gvaqvs, radgan am ori movleniserTmaneTisgan gansxvaveba (rac sxvaga-nac Wirs) aq kidev ufro rTulia. esmoiTxovs damatebiT energiasa da gamWr-iaxobas, rac saqarTveloSi Znelad TumoiZebneba.

erT-erTi seriozuli problema, ro-melic saqarTveloSi gvaqvs, panikis ara-sakmarisi institucionalizaciaa. Cvenver vaxerxebT, ise gveSinodes apokalif-sis, rom yovelTvis aviciloT xolmeis Tavidan. rom ara Cveni temperamen-tiseuli optimizmi, 90-iani wlebisdasawyisis mravali katastrofa SeiZ-leba arc momxdariyo. swored es arisCveni inteleqtualuri klasis mniSvne-lovani Cavardna. garda amisa, gvWirdebainstitutebi, romlebic iReben panikisam signalebs. media, samoqalaqo seqtori,akademiuri sivrce - aqac mimdinareobsprocesebi, romlebmac SeiZleba sulacar Seuwyos xeli adaptacias. magaliTi-saTvis, dRes arasamTavrobo seqtori-dan, romelsac bevri akritikebda, ro-gorc farTo masebis interesebs mow-

yvetil sferos, simZime gadadis indi-vidualur aqtivistebze, romelTa Se-saZleblobebic bevrad ufro SezRu-dulia, vidre organizaciebisa. konsen-susisa da kompetenciis problema eli-tebs SigniT tradiciuli gamowvevaa,romelsac jerjerobiT veraferi eS-vela. momatebuli apokalifsizmi vera-fers gaawyobs, Tu ar iqna misi im sig-nalebis STanTqmis meqanizmebi, romlebicyovelTvis instituciuria.

da, cxadia, saWiroa TviTrefleqsia.magaliTad, imaze, ratom gaxda libera-lizmi im rwmenis aRmniSvneli, rom„yvelaferi aucileblad kargad iqnebada, Tanac, TavisiT~. romelma liberalmaTqva es?

haiekma, romelic imaze saubrobda,rom liberaluri tradicia adamianisinstinqtur swrafvebs ewinaaRmdegebada kulturuli (anu, ara bunebrivi)warmomavlobisaa?

Tu isaia berlinma, romlis mixedvi-Tac liberaluri filosofia fundamen-turi Rirebulebebis tragikul dagadaulaxav konfliqts gulisxmobs?

imis SenarCuneba, rac arsebobs, mxo-lod da mxolod Zalisxmevis SedegadaaSesaZlebeli. rodesac am Zalisxmevasprimitiuli kliSeebi da zedapirulioptimizmi Caanacvlebs, realoba orivesusafuZvlobas gviCvenebs. radgan swo-red amaSia Cveni Tavisuflebis garantia- is myars arafers efuZneba.

sixarulic da SiSic modian erTida imave wyarodan, romelic Cven SigniTfundamentur ganusazRvrelobaze miu-TiTebs. arafer gayinulsa da gaSeSe-buls ar uweria maradisoba, rac undakeTili ganzraxviT gavyinoT da gavaSe-SoT is. moZraoba da marto moZraoba.

giga zedania2016 wlis noemberi

Page 10: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

10

visac yvelaze ukeT SeuZlia tram-pis aRzevebiT SemoqmedebiTad ixeiros,es arian swored inteleqtualebi daxelovanebi, romlebzec yovelTvis STa-magonebeli zegavlena hqonda samyarosaRsasrulis fantazmebs.

`progresuladmoazrovne kacobrioba~rodesac sabWoTa kavSiris komunis-

turi partiis generaluri mdivani le-onid breJnevi gardaicvala, mis nekro-logSi naTqvami iyo, rom breJnevs aramxolod sabWoTa xalxi, aramed mTeli„progresulad moazrovne kacobrioba~glovobs. sabWoTa ideologiur leqsi-konSi „progresulad moazrovne kacob-rioba~ adamianTa im kategorias aRniS-navda, romlebic ar iyvnen sabWoTa kavSi-ris moqalaqeebi, magram TanaugrZnobdnenda gulSematkivrobdnen sabWoTa xalxs,an im idealebs, romlebic am xalxs damaT saxelmwifos aerTianebda.

amdenad, sabWoTa propaganda adamia-nebs progresulad da araprogresuladmoazrovneebad yofda. araprogresulebiis kategoria gamodioda, romelic „civiomis~ pirobebSi araswor da mtrulideologiur mxares idga.

sabWoTa kavSirTan erTad, es gamoT-qmac daikarga, magram ara Tavad adamia-nebis progresulad da regresuladdayofis principi, romelic arc sabWo-Ta propagandas gamougonia da arc masmiutovebia odesme msoflio istoriisarena. cvlilebas mxolod veqtoriganicdis, anu sxvadasxva istoriul

viTarebaSi „progresulad moazrovne-obis~ epiTetiT is kategoria aRiniSneba,romelic hegemon Zalas warmoadgens,an misi mopovebisTvis emzadeba. aseTiiyo, magaliTad, adreqristianuli xanis„orTodoqsi~, anu „swori azris mqone~da „eretikosi~, anu „Tavisuflad (anTviTneburad) amrCevi~; mogvianebiT, me-17 saukuneSi evropelma humanistebmaukve am „swori azris mqoneebs~ uwodesobskurantebi, anu „bnelebi~. maTgan gami-jnulebi ki sibnelis damTrgunveli„ganmanaTleblebi~ iyvnen.

mokled, yvela epoqas hyavs Tavisi„progresulad moazrovne kacobrioba~,romelic imdenad arsebobs, ramdenadacmas Tan axlavs misi dialeqtikuriwyvili - araprogresuli, reaqcioneri,CamorCenili, gaunaTlebeli da bnelikacobrioba. Tanamedrove samyaroSi „pr-ogresulad moazrovne~ nawili erTmni-Svnelovnad liberaluri sazogadoebamiiCneva (Tu Tavs miiCnevs), isaa hegemoniqveynebis hegemoni nawili da masTansakuTari Tavis gaigiveba, imave Rirebu-lebebisa da saazrovno principebissakuTar cnobierebaSi instalacia, hege-moniaSi Tanamonawileobis gancdas ani-Webs maTac, visac gangebam arahegemonqveyanaSi cxovreba arguna wilad.

liberaluroba erT konkretul, cen-tristul ideologiamde ar daiyvaneba,ramdenadac am politikur centrs marc-xnivac (social-demokratebi, sociali-stebi, leiboristebi, mwvaneebi) da mar-jvnivac (qristian-demokratebi, konser-vatorebi, liberal-demokratebi) Tavisi

gradaciebi aqvs. am liberalur birT-vSia dasavleTis Zalauflebis centri,romlis xeliTac xorcieldeba dasav-leTis hegemoniuri politika mTelglobalizaciis procesSi myof samyaro-Si. dasavleTis qveynebis SigniTac esliberaluri birTvi adgens kulturulda eTikur normebs, nebadarTulis saz-Rvrebs da kulturul tabuebs, sayove-lTao faseulobebs, mokled, „TamaSiswesebs~ da Tavadve zrunavs imaze, romTamaSi nebadarTulis farglebs ar gas-cdes, anu ukidures memarjveneobasada memarcxeneobaSi ar gadaizardos.

ramdenadac dasavleTis mediasivrceliberaluria, is Riaa polaruladgansxvavebuli azrebis mimarT, maSinacki, rodesac is sawinaaRmdego polusi-dan modis, magram am liberaluri bir-Tvis arealSi Tavsdeba. liberalizmiinternacionaluria da solidarulisaerTo faseulobebis mimarT, romleb-sac yvelgan erTi da igive socialu-ri fena axmovanebs.

liberaluri birTvi - esaa ganaTle-buli biurgeruli sazogadoeba. ganaT-leba, codnis floba TavisTavadi fase-ulobacaa da liberaluri sazogadoe-bis upiratesobisa da warmatebulobissafuZvelic. ganaTlebas da saganmanaT-leblo idealebisadmi erTgulebas imde-nad sakulto da identobis ganmsaz-Rvreli mniSvneloba aqvs, rom libera-luri sazogadoeba, nebiT Tu unebli-ed, gaucxoebuli aRmoCnda sxva, nakle-bad ganaTlebuli, an ganaTlebaze xel-miuwvdomeli socialuri fenebisgan.

nhfvgbda `progresulad moazrovne kacobrioba~da `progresulad moazrovne kacobrioba~

Page 11: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

11

8-9 noembris Rames, rodesac xmebisdaTvlis procesi axali dawyebuliiyo da TandaTanobiT naTeli xdebodatrampis upiratesoba, ara mxolod kli-ntonis Stabis wevrebi, aramed evroni-usis komentatorebic imedad imas ito-vebdnen, rom floridis mosaxleobis48% umaRlesi ganaTlebis mqone amomr-Ceveli iyo da, Sesabamisad, xmac klinto-nisTvis unda hqonoda micemuli.

ramdenadac liberaluri sazogadoebayvelafers sakuTari ganmanaTleblu-ri prizmidan xedavs, yvela movlenasam faseulobaTa SkaliT afasebs, man„sibneleSi myofTa~ xmis aRqmis unaridakarga, radganac mas ukve didi xnisSemuSavebuli da amoqmedebuli aqvstolerantobisa da mSvidobiani Tanaar-sebobis saganmanaTleblo programebida „treiningebi~, romlebmac swori,progresuli azrovneba da idealebiunda danergon. ukve aTwleulebia, libe-raluri birTvi am globaluri libera-lur-demokratiuli wesrigis mSeneblo-baSia da am wesrigis aramyaroba dabzarebi maSin xdeba xilvadi, rodesacara „mesame samyaroSi~, aramed libera-luri hegemoniis centrSi euflebaZalauflebas liberaluri faseulobe-bis mimarT mtrulad ganwyobili Zala.

trampi da liberaluridemokratiisapokalifsidonald trampis msoflios uZli-

eresi saxelmwifos prezidentad arCevamsayovelTao SeSfoTeba da gangaSic kigamoiwvia ara mxolod im amerikelebSi,romlebmac xma hilari klintons mis-ces da darwmunebuli iyvnen, rom trampimale cudi sizmariviT daviwyebas mie-cemoda, aramed mTeli msoflios mosax-leobis im nawilSi, romelic SfoTviTTu ara, ironiiT mainc uyurebda prezi-dentobis kandidatobamde trampis aRze-vebas. miliarderi trampis gardauvalimarcxis imeds iZleoda misi politi-kurad arakoreqtuli, Riad rasistu-li, homofobiuri, qalTmoZule gancxa-debebi, romlebic srul Seusabamoba-Sia Tanamedrove samyaroSi, yvelaze me-tad Tavad amerikis SeerTebul Stateb-Si dominanti liberaluri demokrati-is principebTan.

bolo winasaarCevno sityvaSi hila-ri klintonma mTeli aqcenti sworedam Rirebulebebze gaakeTa da amomrCev-lebs maTi dacvisa da erTgulebiskenmouwoda, maSin, rodesac trampma prezi-dentad mis arCevas uwoda „mSromeliklasis sapasuxo dartyma~, romelic

„korumpirebuli politikosebis~ diq-tatisgan Tavs gaiTavisuflebs. Tudemokrat klintonis adresati libera-luri Rirebulebebis damcveli biur-geruli klasi iyo, multimiliarde-ri kapitalisti trampi mSromelTaklasis winamZRolad gamoCnda.

trampi Tavisi ritorikiTa Tu Tavi-si „arakonvenciurobiT~ gansaxierebaaimisa, rasac dasavluri media „memarjve-ne populizms~ uwodebs. memarjvenepopulizmi tradiciuli konservato-ruli Rirebulebebis utrirebuliformiT farTo masebisTvis miwodebasgulisxmobs da amisaTvis is kvlavawar-moebas axdens farTo masebSi gavrcele-buli stereotipebisa, romelTa meSveo-biTac tradiciuli Rirebuleba damisi dacvis aucilebloba aratradici-ulisa da gansxvavebulis mimarT siZul-vilad gadaiqceva. magaliTad, ojaxissimtkicis dacva igivdeba homofobia-sa da antifeminizmTan, kriminali -emigrantebTan, terorizmi - islamTanda a.S. amasTanave, memarjvene populizmissamizne liberaluri elitebia, maTiZalauflebrivi poziciebi, romelTandasapirispirebladac yvela liberalu-ri faseulobis diskreditacia undamoxdes, gansakuTrebiT iseTebis, romle-bic antidiskriminaciuli Sinaarsisaa.

ama Tu im niSniT gamoyofili adami-anTa jgufebis diskriminaciis uflebakompensaciis is nacadi saSualebaa, rom-liTac socialuri ukmayofilebidanyuradRebis gadatana xerxdeba. libera-luri birTvis mxridan, romelic soci-aluri TvalsazrisiT mosaxleobas ve-rafers realurad ver sTavazobs, amsakompensacio uflebis nebismieri Sez-Rudva - iqneba es politkoreqtulobaTu antidiskriminaciuli kanonmdebloba- umciresobebis mier umravlesobisCagvrad iTargmneba. Sesabamisad, umcire-sobebi avtomaturad igivdeba libera-lur elitasTan da umravlesobaze um-ciresobebis gabatonebis SeTqmulebisTeoriis saxes iRebs. es tendenciaukve bolo aTwleulebia sul ufrometi warmatebiT ikrebs Zalas da sulufro efeqturad gamoiyeneba ultra-konservatorebisa da memarjvene populi-stebis mxridan. liberalurma elitebma,umciresobaTa uflebebis dacvasa daantidiskriminaciaze mTeli aqcentiT,socialuri da ekonomikuri probleme-bis mougvareblobis fonze umciresobe-bi faqtobrivad radikali memarjvene-ebisaTvis samizned da gantevebis vacadaqcies. umciresobebi, ltolvilebi Tuemigrantebi, mTeli „mesame samyaro~ -

ultramemarjvene, neofaSisturi da re-ligiuri fanatikosebisTvis mTavarimtris xatebia, romlebTanac brZolaam politikuri mimdinareobebis „xsnis~programaa.

memarjvene populizmi, romelsac kri-zisis daZlevis aranairi realuri gegmaar gaaCnia, Zalas ikrebs iq, sadac moug-varebeli socialuri problemebia, rom-lebsac mmarTveli elitebi ver, an arumklavdebian. SemTxveviTi ar unda iyos,rom trampis aRzeveba obamas mier ver-ganxorcielebuli socialuri refor-mebis pirobebSi gaxda SesaZlebeli.

dasavluri liberaluri demokratiaukve bolo aTwleulebia, rac SemaSi-nebel ryevebs ganicdis da misi mTava-ri simptomi memarjvene populisturiZalebis aRzevebaa, pirvel rigSi, evropa-Si, sadac ungreTSi viqtor orbanisgamarjvebiT pirveli avtoritarulisistema Seiqmna; marin le peni da misi„nacionaluri fronti~ safrangeTSiukve didi xania mesame politikuriZalaa, romelic Tanabrad upirispirdebamemarjvene golistebsac da socialis-tebsac; avstriasa da SveicariaSi mema-rjvene populistebs angariSgasawevisaparlamento fraqciebi aqvT, xologermaniaSi axlaxan Seqmnili memarjveneradikaluri „alternativa germaniisaT-vis~ federalur parlamentSi Sesasv-lelad emzadeba.

Tanamedrove msoflioSi memarjveneradikalizmis gaZliereba imiTacaa ga-mowveuli, rom civi omis damTavrebamdaasusta memarcxene flangi da socia-listuri banakis kraxma safuZvlianadSearyia ara mxolod uklaso sazogado-ebaze ocneba, aramed socializmis sapir-wone dasavluri socialuri saxelmwi-foc, romlis neoliberalizmiT Canac-vlebam yvelaze mZime dartyma sworedim muSaTa klassa da socialuraddaucvelebs miayena, romelTa mxsneleba-dac trampi Tu sxva memarjvene populi-stebi asaReben Tavs. dasavluri memarc-xene politika ki imdenad Sesustebu-lia neoliberalizmTan flirtisa dakompromisebis gamo, rom mas politikurialternativis Seqmnis realuri unariam etapze aRar gaaCnia da is akademiu-ri Tu sxva inteleqtualuri simaRle-ebidan akvirdeba wagebul TamaSs.

Tumca, visac yvelaze ukeT SeuZliatrampis aRzevebiT SemoqmedebiTad ixei-ros, es arian swored inteleqtuale-bi da xelovanebi, romlebzec yovelTvisSTamagonebeli zegavlena hqonda sam-yaros aRsasrulis fantazmebs.

giorgi maisuraZe

Page 12: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

12

es ambavi Cven gverdiT cxovrobs daveravin verafers Svelis. yvelgan -skolaSi, umaRlesSi, samsaxurSi, ezoSiTu zafxulSi naqiravebi agarakis saer-To aivanze. da zustad erTnairi sarkas-tuli RimiliT dadis niu-iorkis, pari-zisa Tu Tbilisis skolebsa da TavSey-ris adgilebSi.

nino kotikos aZinebda.- Sen ici, ra aris bulingi? - hkiTxa

kotikom ise, rom ukve Tvalebi exuWeboda.- Cagvra, - upasuxa ninom.- ho, - Tqva kotikom da gaCumda.nino mixvda, rom kotikos kidev un-

doda raRacis Tqma.- ratom mekiTxebi? Sen ici, ra aris?- vici, ise rom ar unda mogeqcnen,

rom xasiaTi gagifuWdes, - Tqva kotikomda kedlisken gadabrunda.

„xasiaTi gagifuWdes...~ zustad!ki ar dagCagron aucileblad, an

gcemon, an tansacmeli Semogaxion, aramedxasiaTi gagifuWon. anu guli gatkinon.

kotikos skolaSi uTxres amaze -bulingis sawinaaRmdego kvireuli aqvT.gaumarTla - skola Relavs bulingisgamo. Tanac kotiko jer pataraa, bulin-gis msxverpli ar yofila, magram ukveicis. amaze rom laparakobdnen, maSinveigrZno da icno. man ukve icis, raaris xasiaTis gafuWeba da gulistkivilis ambavi.

es icis yvelam.am ambavma ar icis asaki da viTareba,

is ar berdeba da ar kvdeba, mxolod

saxes icvlis. ho, SegviZlia Tavi davim-SvidoT - es mxolod bavSvobaSi xdeba,mxolod skolaSi - gaizrdeba da daa-viwydeba.

gavizardeT da ar dagvaviwyda...gavizardeT da axali ZaliT dagve-

jaxa. ara, Cven ara, Cven ara, ra Tqmaunda... sxvas sWirs es. ase unda vTqvaT,roca amaze vilaparakebT da Rame viti-roT baliSSi TavCargulebma, ise, rogo-rc im gogom bavSvobaSi an biWma, aTjermetad TavCargulma, imitom rom biWis-Tvis tirili aTmagad akrZalulia.

- ra aris bulingi? - SekiTxva qu-CaSi.

umetesad amboben: „Cagvra~, „vinmesamoCemeba~, „Seviwroeba~, „gariyva~...

zogi ki ambobs: „ ar vici~, da mereCaiburtyunebs - „moigoneben raRacas!~

moigoneben, oRond sxva rames:moigoneben klasSi Sesvlis moments,

zogierTebis Cacinebas da gadalaparake-bas, mere almacer mzeras da isev gada-laparakebas yovel jerze, roca axlosgaivlis. mcdelobas, rom mivides daCaerTos laparakSi, isini ki Cerdebianda - „mere gnaxav...~ - eubnebian erTma-neTs. gana ra, Tundac marto es, oRondyoveldRe. da martoobis saSineli, dam-Trgunveli grZnoba. martoobis da ara-sasurvelobis. da mere, RamRamobiT, Se-kiTxva: „ratom? Cemi bralia?~

moigoneben is erTad mdgari biWebic,ucnauri gancdiT: ra mindoda? an rasverCodi? imis magivrad, rom memegob-

ra! naxe, ra kaci dadga. iman amiyolia,mesame merxze rom ijda. ra suleliviyavi, imas xom axla saerTod veRarvicnob, quCaSi rom Semxvdes, es ki yo-veldRe mxvdeba da Tvals varideb...

moigoneben did da naTel auditorias,mze rom Semodis maRali fanjrebidanda mxolod xaliss da sixaruls hpir-deba, da misi biWic Semodis auditori-aSi da RimiliT misken miemarTeba, damere gzad sami gogo rom gadaeRobebada raRacas eCurCuleba... da rom cdi-lobs, mivides da veRar aswrebs, isbiWi ise Sebrundeba da wava. da mere,yovelTvis Tvals rom aridebs da iski veRarasodes igebs, ra moxda. da imbiWze metad is sami gogo rom stkiva,romlebic uaxloesi megobrebi egonada ar aRmoCndnen, da romlebmac arasodesuTxres, im dRes ra moxda. gana, ra!iseTi araferi, yvela ityvis, rom Cveu-lebrivi ambavia da cxovrebaa aseTi.magram es arasodes ar aris pasuxikiTxvaze: „mainc ra moxda? Cemi bra-lia?~

moigoneben is gogonebi, im samis gver-diT rom idgnen, rom esmodaT, ras uCiCi-nebdnen im biWs da xma ar amoiRes.arc maSin rom Tqves, ra sisuleleseubnebiTo da arc mere, arasodes uTxresarc im gogoebs, da arc im biWs. da me-re rogor awuxebdaT mtanjveli akvi-ateba Rameebis ganmavlobaSi: unda meTqva,unda Cavreuliyavi. axla mainc undamivide da vuTxra... da mere gadis Ra-

anu, natkeni gulebis ambavi

gulingianu, natkeni gulebis ambavi

gulingi

Page 13: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

13

meebi da gadis dReebi, magram maincsamudamod rCeba mtanjveli danaSau-lis SegrZneba. gana, ra! ra danaSau-li? bavSvebi viyaviT, sisulelea! mag-ram ra vici...

moigoneben marto jdomas klaselisdabadebis dReze, taxtis kuTxeSi. „bi-Webo, aivanze gavideT...~ da mere - „Sensad modixar? Sen ra ginda? dagiZaxavinmem?~ mere yvela gogo rom cekvavsda masTan - arc erTi. mSvidi da gul-grili „ar vcekvav~, da mere rom cekvavs,magram sxvasTan da Tan drodadromisken iyureba da kvdeba siciliT...gana ra, Tundac marto es, oRond ramden-jerme... da mere, sakuTar TavTan SekiTxvaRamRamobiT: „ratom? Cemi bralia?~

moigoneben almacer mzeras ufrosidis fexsacmlis gamo, an sulac ufrosiZmis qurTukis gamo, romelic ar hgavssxva gogoebis Casacmelebs. moigonebenkoleqtiur gamoxedvas ucnauri varc-xnilobis gamo - „aukecavs es Tma ra-Racnairad...~ anu sxva mindvris yvavi-lia, anu uari da martooba mas - Cvensmindvrebze!

bavSvebi? uwyinari kinklaoba? magramCven yvelam viciT, rom wlebis Semde-gac araferi Seicvleba, mTeli cxovrebagagrZeldeba es „teritoriuli~ dayo-fa da „omebi~, keTili Rimili erTadgilas da imave xalxis „ver gxedav~sxvagan. iq, sadac sxva mindvrebia da,ubralod, sxvagvari yvavilebi.

ai, es aris! ki ar dagCagron auci-leblad, an gcemon, an tansacmeli Semo-gaxion. es mwarea, magram saSveli maincgamoCndeba. amas maswavlebelic daina-xavs da mSobelic da mandaturic daSenc gaumklavdebi ramenairad. bolosda bolos aucileblad gaumklavdebi.

amas ki veravin dainaxavs da vercveravin mixvdeba. da xandaxan Senc verxvdebi, ratom wagmwarda eg dRe daxasiaTi gagifuWda. da ratom aRarginda dRes aRaraferi. da mere ratomaRar ginda xval aRaraferi... da asemidis cxovreba patara wyenebiT. dagulze gavliT...

dRis wyenebi da Ramis gulebi. tki-vilis siRrme, iseTi, rom araferi arSeedreba da verasodes gadawonis aRia-rebuli amqveyniuri problemebi. „imanrom es miTxra, me ase unda mepasuxa...ara, ase jobda... ara, ai, ase, magaliTad...es rogor ver movifiqre, rogor vervuTxari, ram damamunja...~

natkeni gulebis ambavi - gulingi...vin daiTvala, ramdenia aseTi gu-

li? an rogor SeiZleba daiTvalo?gaeros bavSvTa fondma Seiswavla

2008 wels skolebSi momxdari Zala-dobis, maT Soris bulingis, SemTxveve-bi da aRmoCnda, rom gamokiTxuli bav-Svebis 80 procents Tanatolebis mxri-dan erTxel mainc hqonda gancdilifizikuri an fsiqologiuri Zaladoba.

es - vinc SeZlo aRiareba da gul-wrfelad Tqva. ubralod, vinc Tavsgamoutyda.

da vinc dResac jiutad ajerebsTavs, rom unda moiTminos, rom TavszeviT Zala ar aris? vinc dRiTidReeCveva Zaladobas?

gulistkena skolaSi, saxlSi, quCa-Si, yvelgan, sadac xalxia irgvliv...da mere am xalxisagan xsna - interne-ti. mere ki axali mware aRmoCena:bulingi virtualur sivrceSi - rea-lur cxovrebaze sastiki da ulmobe-li, sadac TvalebSic ver Caxedav mo-Zalades.

bulingze erT naSroms mivageni „ab-labudaSi~. sakurso naSromi iyo. gu-liani da Wkvianuri. „problemuria, romskolas ar gaaCnia valdebuleba, hyav-des sakuTari, mudmivi fsiqologi, ro-melic kvalificiur daxmarebas gau-wevda bulingis msxverpl bavSvebs~, -weria naSromSi.

amaze ukve bevri laparakobs daufa-ravad. kargia, rom kotikos ukve viRa-cam uTxra gulis ambavi.

mainc naxavda internetis usasru-lo qselebSi uamrav filmsa da siu-Jets, romlebSic amaze gulaxdilad

da xmamaRla laparakoben Tu CvenSi,Tu sxvagan. sadac iReben filmebs davideosiuJetebs, aRweren, sxvebi rogorganicdian am ambavs da aCveneben, raSeiZleba mohyves bulings!

da am uamravi videos qvemoT - uamravigamoxmaureba: „me ki ase damemarTa~, „meavdeqi da ase vupasuxe~, „aRar SemiZlia,mirCieT ra vqna~, „bolo zRvramde varmisuli~, „me magas dedas vutireb! „su-pervarskvlavi gavxdebi da naxaven me-re!~ „aii, rogor mesmis es yvelaferi,Tqven ukve moaxerxeT amis daviwyeba, meki vera~, „sastikad gavurbivar Cemsklaselebs, ar minda maTi danaxva.~

vici, rom bolos raRac unda dav-wero. gamosavali. da ar vici, ra arises gamosavali.

magram zustad da danamdvilebiTvici erTi ram: amaze unda vilaparakoT.xma mivawvdinoT kanonebisa da strate-giebis damwerT. yvela mSobelsa damaswavlebels erTad, cal-calke, da mTelqveyanas. adamianis bunebasa da guls...

rac zustad vici, guli Tu gtkiva,jobia ilaparako. ar SegeSindes yalbiTanagrZnobis, isev qedmaRluri Rimi-lisa da niSnis mogebiT Cacinebis.

ufro meti aucileblad ase getyvis:„aii, rogor mesmis es yvelaferi!~

radgan verasodes viqnebiT yvelanierTi mindvris yvavilebi. da bolosda bolos mivxvdebiT, rom es kargia...

marina vaSaymaZeCveni cxeli xazi: 347-724-0770

Page 14: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

14

SOS!

vibadebiT! Cveni mSoblebi gvzrdian,xolo Semdgom Cven vzrdiT Svilebs.bavSvobaSi arsebobs uamravi wuTi, rocagvifiqria, rom Cven Secdomebs ar davuS-vebT da ar davemsgavsebiT Cven dedebsda mamebs. ar davuSvebT im SecdomebsSvilebTan, romlebic CvenTac Sescodes,Tumca vxvdebiT mSoblebi da gvafiqrebsmxolod erT ram - avRzardoT Svili.

Cven sazogadoebaSi imata Zaladobam,sicivem da adamianTa upativcemulobam.bevrs vfiqrobT, Tu ram ganapiroba ms-gavsi ram. zogma amosavali wertilididi fiqris Tu saerTod fiqris gare-Se ̀ warTmeul qarTvelobas~ daukavSirada amerikas da evropas dado brali.zogma ki sakuTari Svilis ucnaurxasiaTs miawera da despoturi monobiTangaJirebuli cdilobda an exlaccdilobs Secvalos sakuTari Svilisfsiqika da fsiqologia. zogisTvis ki,saerTod sulerTia da misi warmosax-viT idealuri Svilis pirobebSi Zali-an konfortulad grZnobs Tavs.

rodesac jer isev Svilebi gvqvia,bevrs vfiqrobT Tu rogori mSoblebiviqnebiT. ras gavakeTebT an ras ar ga-vakeTebT. mogvianebiT ki mSoblis amp-lua gvaiZulebs SevicvaloT Sexedule-bebi da standartul qarTvel mSoble-bad viqceT, miviCnevT Tavs mbrZaneblad.

diax! Cven ar gvesmis Svilebis daisini sruliad siciveSi, martoobaSicdiloben Tavis gatanas. ar daviwyebdavas imis Taobaze vis uyvars Svilian vis ara. darwmunebuli var, rom si-yvaruli yvelas aRmatebuli gvaqvs, mag-ram ras gamovxatavT? rogro viqceviTbavSvebTan da ras vaklebT maT?

davakvirdi Cemi megobrebis mSoblebs,Cem megobrebs, naTesavebs da mivxvdi,rom yvela qarTvel mSobels aqvs erTidamaxasiaTebeli niSani. fanaturi daegoisturi Svilis siyvaruli. ra Tqmaunda, am kategoriaSi srulad ver gaviy-van im adamianTa wres, romelTac sxvaxedvebi aqvs, magram umravlesoba siyva-ruliT Zaladobs Svilze.

Cemi maradiuli kiTxva mdgomareobdaSemdegSi - Tu ratom ar viTardebodiT?amis saSualebas Tavad Cven ar vaZlevTCven Svilebs da sabolood iqmneba ga-nuviTarebeli sazogadoeba.

bavSvi dabadebidan dedisgan Tavisu-falia. mis adreuli asakis kvebas xomsamarTlebrivi garantis farglebSi, ka-nonic ki gvavaldebulebs. xoda, nudavayvedriT Svilebs imas, rac Tavadmorali da kanoni gvavaldebulebs.

Cven vzrdiT qmedunarianobamde davketavT Cvenive wlobiT naSeneb cixeSi

- Cvens saxlSi, Cvens cxovrebaSi daar vaZlevT uflebas gavuSvaT. imiswarmodgenac ki gvzaravs, rom erT dResCven mier aSenebul cixeSi ar daiZinebs.Cven gvenaneba Svilebi Tavisuflebis-Tvis. gvenaneba maT cxovrebisTvis dasabolood vzrdiT moZaladeebs. Zala-doba mxolod fizikuri ar aris. fizi-kuri Zaladoba naklebad mZimea, vidrefsiqikuri.

vici, bevri gamakritikebs da ifiqrebs,rom ra icis Cveni Svilebi rogor aR-vzardoT. Tumca, sakmarisia ramodenimewuTi gaataro mozardTan da mixvdebimSoblis gavlenas. es ar unda iqnesgagebuli, TiTqos srul Tavisufleba-ze vsaubrobde, ar movikiTxoT Svilebida ar vkiTxoT, ras akeTebdnen mTelidRe?!

statistikurad bavSvTa fsiqologe-bi dedaTa umavlesobas mxolod erTrekomendacias aZleven da diagnozisicarielea - ̀ bavSvs aklia deda~, ̀ bav-Svs aqvs pirovnuli sicariele~, - racniSnavs, rom pataras Cven pirovnebadar vTvliT da sabolood veqceviT,rogorc sakuTar nivTs.

Sevadareb da vityvi, rom cxoveliromelic gavzardeT da gviyvars, masvubrZanebT akeTos is, rac Cven gvinda,roca Cven gvinda - Tumca Zalian gviy-vars. swored cxovelis damokidebule-bas vavlenT patarebis mimarT.

ramdens qonia sakuTar SvilTan dia-logi? mozard Svilebze ra iciT? raocnebebi aqvT? sad undaT mogzauroba?dRis ganmavlobaSi ra gaakeTes? romelimegobari urCevnia romels? vis usaub-ria sakuTar SvilTan uaxloesi megob-riviT loginze wamowolils da Tun-dac Tavad gadauSlia guli misTvis.

Cven Svilebs ar miviCnevT Tanaswo-rebad da amiT maT udides pirovnulprotests vunergavT adreuli asakidan.mSoblis mimarT protests da sabolo-od Cvenve vqmniT monastrebs, Wirveu-lebs, dabneulebs da problemebis gadaW-ris ar mqone pirovnebebad. zogis Zli-eri xasiaTidan gamomdinare, ki piriqiT,yalibdebian mebrZolebad, gonieri raci-onaluri gadawyvetilebebiT, radganician erT dResac Tavs daaRweven cixesda amisTvis qvecnobierad emzadebian,rom icxovreben. mTeli cxovreba amcixidan gaqcevisTvis ibrZvian da sabo-lood aRweven, romelsac umaduri Svi-li qvia, - gaiqca saxlidan wavida

Sors da arCia martooba.Cven Svilebs varTmevT cxovrebs da

Semdgom vayvedriT. gansakuTrebiT mZi-mea dedis sirTule, radgan deda aso-cirdeba Tanadgomasa da siTbosTan.xSirad deda daRlilia, dedas ar sca-lia da patars uwevs bavSobidan saxlissaqmis keTeba. dedis gasaxareblad sare-cxis, WurWlis recxva an kidev arcer-Tis, ubralod dedis gulis mogeba.Svili gascems siTbos da 20 wlis me-re mixvdeba, rom Secda. ras akeTebsdeda? iferebs Svilis gancdebs daamayiT yveba megobrebSi, ra kargi Sviligazarda?! Tumca Svilis asaki ki daT-rgunulia ukve momavliT. dacliliada ar surs zedmeti problemebi.

meore kategoria - Tavisufali bav-Svebi. raoden gasakviric ar unda iyos,aqac Svili carielia, natrobs fsiqo-logiurad moZalade mSobels. ar kiT-xulobs mSobeli sad dadis? vin yavsmegobari? ra moswons? ra uyvars? dasabolood TviTgadarCenis instinqtiki igive efeqts badebs, rac fsiqolo-giurad moZalade mSobeli.

mSoblis mimarT protesti ki ZalianmZimea zdasrulobaSi. rac yvelaze sam-wuxaroa, verasdros vxvdebiT Cveni Svi-lis saqciels. ara da, kargad rom vi-cnobdeT, xom mivxvdebodiT ratom arisuxasiaTod? ratom Camouyalibda ismankieri Tvisebebi, romelic Cven aseZalian ar mogvwons. yvelaferi amocno-badia, ubralod Cven mSoblebi ar vukvir-debiT da ar gvcalia Svilis Sesacnobad.

Cven gviyvars Cven Svilebi, magramar vicnobT. ar migvaCnia pirovnebebadda vcdilobT davTrgunoT maTi survi-lebi. bevri mSoblisgan momismenia -araferi damiklia, - Tumca mTavari daa-keliT, Tqven gulTan axlos miSveba.

gaanTavisuleT Svilebi da ufroeyvarebiT. saukeTeso megobris apluaSimeti gecodinebaT. SeiyvareT maTi sayva-reli sagnebi da Tqven TanamoazredCagTvliT. SeafaseT da daafaseT maTiSroma da yovelTvis gauxardeba isaub-ros TqvenTan Sinagan samyaroze. nakle-bad gakritikeT da uTxariT, rom Tavi-sufal azrovnebaSia misi ganviTareba,rac Tqven Zaliana gindaT. CaTvaleTpirovnebebad da miiRebT dadebiT Se-degs. daicaviT Tqveni Svilebi Tqveni-ve egoizmisgan da aucileblad Segiyva-rebT ara valdebulebiT, aramed guliT.

elen murani

daicaviT Svilebi - Tqvengan

Page 15: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

15

bolo dReebis ganmavlobaSi socia-lur qselSi erT-erTi qarTveli poli-tikosis, daviT Tarxan-mouravis tragi-komikuri personis garSemo arsebuliaJiotaJi ara da ar cxreba. romelimepirovnebis sazogadoebis dacinvis sag-nad qceva - arc pirvelia da arc es uka-naskneli iqneba ukanaskneli. Tumca esambavi ori ramiT aris erTdrouladsasaciloc da sevdismomgvrelic:

pirveli imiT, rom Tavad pativcemuldaviTs gulwrfelad sjera, rom sazo-gadoebas Surs misi saxelovani winapre-bis da mxolod esaa qilikis mTavarimizezi. imas ki ver xvdeba, rom ironiasara saxelovani winaprebi, aramed misimiamiti Tavdajereba iwvevs. Tavdaje-reba imisa, TiTqos gmiri winaprebi mispersonas vinmes TvalSi aamaRlebs, romisini mas vinmeze ukeTess gaxdian.

meore da mTavari tragikomikurisuraTi aris is, rom xsenebuli batoni,romelic sazogadoebis sicilis mTavarobieqtad iqca, Tavad amave sazogadoe-bas warmoadgens. sazogadoebas, romelicmudam warsulSi iyureba; sazogadoebas,romelic amayobs Zveli didebiT damxolod am mizeziT iTxovs sxvebisganpativiscemas; sazogadoebas, romelicwarsuliT cxovrobs, axals ki arafersqmnis; sazogadoebas, romelic cdilobszemodan uyuros yvelas, vinc axal sa-zogadoebas, axal kulturas, axal wyo-bilebas qmnis; sazogadoebas, romelicsakuTari xelmocarulobiT daboRmili,iZulebulia Tavisive romelime wevris-gan Seqmnas vudus Tojina da amgvariarapirdapiri gziT iyaros sakuTarTavze javri.

es mcire, magram TvalSi aSkaradmosaxvedri detalebi, Cveni eris SigniTarsebul kompleqss aaSkaravebs. aseTikompleqsi aqvs saberZneTsac, iransac

da nebismier im qveyanas, romelic saku-Tar Tavs kulturis akvnad moiazrebs.Cven varT im saxelmwifoTa rigSi, rome-lic miecnen sakuTari kulturulitradiciebiT tkbobas da ar cdilobsSeqmnan axali. varT qveyana, romelicver ganviTarda da Tavis ganviTarebisSeferxebas xan ruseTs, xan sabWoTakavSirs da xan evropul SeTqmulebasabralebs. gveSinia, amerikam ar wagva-rTvas kultura, magram am dros kul-turas Cvenive uniaTobiT vkargavT.

amas winaT movismine istoria kacze,romelsac daajeres, rom mezoblis Rvi-nos svamda, sinamdvileSi ki sakuTaridaalevines. hoda, am kacma aTasi wuniupova Tavis ̀ unaklo~ sasmels. am kac-Sic, TarxanaSic da TiToeul Cvenga-nSic Rrmadaa Camarxuli is kompleqsi,romelic sxvis qiliks, sxvisi miRwe-

Cveni megobaria eqimi merab boTeraSvili

msxvili varikozuli venebis mkurnalobis uaxloesi dayvelaze Sedegiani meTodi

2177 65th st.Brooklyn, NY 112041-718-238-15551-718-238-15551-718-238-15551-718-238-15551-718-238-1555

lazeriTtkivilis gareSe!

nawiburebis gareSe!narkozis gareSe!

eqim merab boTeris

vis damcirebas da amiT sakuTari roliswin wamowevas cdilobs. kompleqsi, rome-lic gvaiZulebs, roca sxva dagvjabnis,ganviTarebis nacvlad maSinve ukan da-viwyoT yureba da movZebnoT, xelCasaWidxavsad gavixsenoT is momenti, rodesacodesRac Cvens mjobze mjobni viyaviT.

arc erTi kultura ar SeqmnilaerTi xelis mosmiT, xolo kulturasSeqmnasTan erTad ganviTarebac sWirdebada ara mxolod dacva. Cven ver vbedavTraime siaxle SevitanoT masSi, imisSiSiT rom amiT ukve CamoyalibebuliRirebulebebi ar gavafermkrTaloT. ma-galiTad, cota xnis win ansablma ̀ suxi-Svilebma~ tradiciul cekvebTan erTad,ganaxlebuli repertuari warmoudginessazogadoebas. sazogadoebis nawilSies nabiji maleve iqca ukve kargad ga-mjdari kulturuli monapovris damak-ninebel Jestad. SeiZleba ar mogvwo-ndes arsebuli uZraoba, Tumca, rocavinme ecdeba am Caketili wridan gasv-las, maSinve vcdilobT erTferovnebisferxulSi davabrunoT.

sanam ukan yurebas, adgilis tkepnasda miRweuliT dakmayofilebas ar Sevw-yvetT, sanam uZvelesi kulturulismqone qveynebis kompleqss ar moviSorebT,sanam ar gaviazrebT, rom mxolod kul-turuli siZvelisTvis Tanamedrove sa-zogadoeba ar gcems pativs da Cvencxeli gvaqvs gasanZrevi, manamde kidevmravali `Tarxani~ gamova asparezze,kidev mravals avigdebT sasacilodda sakuTari Tavze ase mainc amoviyriTgulis javrs.

mixeil gafrindaSvili

alxana, Calxana, Tarxana

Page 16: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

16

msoflio jandacvis organizaciam(WHO) 1990 wels cvlilebebi SeitanadaavadebaTa saerTaSoriso klasifikaci-aSi da homoseqsualoba amoiRo daavade-baTa siidan. is Sefasebulia, rogorcgansxvavebuli seqsualuri qceva daara daaavadeba.

axla gadavxedoT eqimis dRiurebs,radioSi rom gaiJRera. ar SevimCnioTis, rom Tavisi klinikis ufaso rekla-mas cdilobs (Tanamedrove medicinaSiararsebuli samsaxuriT), arRvevs same-dicino eTikas (radgan mis pacientsTavisuflad SeuZlia amoicnos Tavi dadainaxos, rogoria misive eqimis damo-kidebuleba adamianebis mimarT), TavidavaneboT am kompiuterul TamaSebs,„erevnebs“ da 100 lariT Svilis moqr-Tamvis sruliad ugemovno istorias.yuradReba SevaCeroT, ai, am citataze:

„vTanxmdebiT, rom pirveli sworinabiji iqneba, rom mis Svils qali mo-vasinjvinoT. es Cveni SeTqmulebaa davadebineb pirobas, ise moiqces, rogorcme vetyvi. is mTanxmdeba. dedas vuSveboTaxidan da Semomyavs biWi. vekiTxebi,ra unda? mpasuxobs, rom araferi arunda. vekiTxebi, rom sul unda, pasiurrolSi iyos? ra Tqma unda ara, magramar gamosdis. vekiTxebi, unda Tu ara,rom Svili hyavdes? mpasuxobs, romunda. vpasuxob, rom me SemiZlia iseTimeTodi vaswavlo, rom garantirebuladSeZlebs aqtiuri rolis TamaSi gindakacTan, ginda, qalTan, ginda niangTan.Tvalebi enTeba. me vamateb, rom gj [jlebavSvis gakeTebasac SeZlebs, oRond amis-Tvis jer cota qalebzec unda waivar-jiSos. veZaxiT dedas da ambavs vatyo-binebT, rom gadavwyviteT qalTan movsin-joT, oRondac amisTvis jer saWiroa„ligaSi“ 4-5 dRe wamkurnaleba. sabo-lood deda bednieria, Svili axaliSesaZleblobebis SansiT daimedebuli,me ki kidev erT homoseqsuals biseqsu-aluri arCevanis Sansi miveci.“

am dRiuris gamoqveynebis Semdeg ba-ton eqims araerTi deda „mouTrevs“Tavis Svils. mamebma, albaT, xeli Caiqni-es; „bozebSi“ wayvanam ar uSvela dagadaabares dedas, romelsac „liga“ sa-swauls hpirdeba. Tan mxolod da mxo-lod 5 dReSi! ras unda velodoT am5 dReSi? etyoba, mainc ar surs batoneqims, gaTqvas Tavisi profesiuli sai-dumlo; Cvenc iZulebulebi varT, gadav-xedoT istorias - gavixsenoT amerike-li reJisori aiterson toskano, romel-mac 30 000 dolari daxarja „mkurna-lobisTvis“ da rom ver iqca heteroseq-sualad, eklesias mimarTa. „demonebis-

gan gandevnac“ araefeqtiani gamodga -cxovrebis wesi ki Seicvala, magramsizmarSi isev homoseqsualad rCeboda.iqneb jobia, „mkurnalobis“ sxva meTo-debi gavixsenoT? buxenvaldis sakoncen-tracio banaki xom ara, sadac himlerismiTiTebiT mamakacis hormonebiT amdid-rebdnen homoseqsualebs? eleqtro-Soki? amis tradiciac arsebobs, oRond50-ian wlebSi: uCvenebdnen SiSveli mama-kacis fotoebs da dens uSvebdnen Tav-Si... saroskipoebic SeiZleba. mamam Tuar gaamarTla, eqims Tavisi asistentebiuTuod eyoleba.

ra SeiZleba mogvitanos aseTma „mku-rnalobam“? diax, ra SeiZleba moutanosyovel Cvengans? ra SeiZleba moutanosqveyanas?

1. „namkurnalebi ymawvili“, romelsacTavisi identoba waarTves, gadaakeTesda daangries, cxadia, mova „romelime17 maiss“ taburetkiT xelSi; movaimitom, rom Tavis siZulvils moZaladededis, moZalade Svilis, kulturis,qveynis da pirvel rigSi sakuTari Ta-vis mimarT, aucileblad sxvaze gada-itans. is ukve Rrmadaa darwmunebuli,rom avad iyo da rom homoseqsualobaavadmyofobaa. hoda rogor ar SeuerT-deba imaT, vinc zustad masaviT fiq-robs?! marTalia, drodadro, sizmarSiisev esizmreba SiSveli biWebi, ufrometic, eakulaciasac verafers uxerxebs,magram „eqimma uTxra“, rom es etapia -daqorwindeba, bavSvebi eyoleba da icxov-rebs bednierad.

2. „namkurnalebi ymawvili“ daqorwi-ndeba da mova politikaSi. Zalauflebarom eqneba, imasac moaxerxebs, rom dro-dadro, konspiraciul binebSi ymawvile-bi miipatiJos da gaerTos cota. akigviTxra „eqimma“, homoseqsuals biseqsu-alad gadavaqcevo. hoda, xandaxan xomunda daikmayofilos axla ukve „biseq-sualuri vnebebi“? da vinaidan CvensqveyanaSi araferi imaleba, es Cveni po-

litikosi SeiZleba moklan kidec damere sazogadoebas misi orientaciagaaxsenon, raTa aravis hqondes eWvi -aba ramdeni adamiani ganicdis am qveyana-Si homoseqsualis mkvlelobas? miTumetes, rom ager eqimmac amayad gviam-bo, rogor mokla homoseqsuali axal-gazrda kacSi da rogor „gadaakeTa“Zvirfasi dedis TanxlebiT.

darwmunebuli var, saqarTveloSidadgeba dro, roca Cveni qveynis uaxlesistorias wavikiTxavT rogorc arare-alizebuli seqsualobis istorias. ase-ve daTrgunuli seqsualobis istorias.erTi problemaa adamiani, romelic verxdeba bednieri, radgan garemos, sociu-mis, mSoblebis, Tu kulturis gavleniTTavisi cxovrebiT ver cxovrobs. magrammeore problemaa ararealizebuli TudaTrgunul-SeSinebuli politikosi,romelic xelisuflebaSi modis swo-redac rom im „sixarbis“ dasaZlevad,rasac misi seqsualuri konstituciauqmnida. hoda aba rogor unda emsaxu-ros qveyanas, rogor unda daicvas qvey-nis konstitucia, roca sakuTar konsti-tucias da identobas Ralatobs? undaki qveyanas es ararealizebuli, SeSine-buli adamianebi mmarTvelad? rogorabarebs Zalauflebas xalxs, romelsacsakuTari Tavis eSinia?

yvelaze mTavaridaqorwindeba da Svilebi eyoleba.xuT dReSi „namkurnalebs“, cxadia,

araviTar SemTxvevaSi ar eyvareba coli.erT mSvenier dRes Tu nervebma umtyuna,SeiZleba swored ubeduri qali gaxdesmisi daTrgunuli agresiis msxverpli.vin-vin da „ligagavlil“ ymawvils ara-sdros daaviwydeba, rogor „gadaake-Tes“... da axla, daqorwinebulma, viszeunda iZios Suri, Tu ara ojaxis wevrze?

ase SeiZleba ̀ ligagavlilma~ ymawvi-lebmac Seitanon wvlili ojaxSi Zala-dobis isedac gaxSirebul praqtikaSi.da vin iqneba am siZulvilis mowme?cxadia, bavSvebi. am qveynis momavali.is bavSvebi, romlebic usiyvarulobis,siZulvilis, ubeduri mSoblebis siv-rceSi gaizardnen... gaizardnen iq, sadac„100 larad“ kocnas sTavazobda oja-xis wevri.

mere es bavSvebi movlen politikaSi,erTmaneTs daerevian... da „gj [jle“vicxovrebT sul siZulvilSi.

gogi gvaxaria

mfkb7 rfwb lf ybfyub

Page 17: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

17

apirebT daqorwinebas?an gsurT rom sakuTar Tavs, an megobars saCuqarigaukeToT da SeiZinoT sufTa da xarisxiani briliantian briliantiT gawyobili samkauli an beWedi oqroSi?

gTxovT mobrZandeT55 West 47th Street, Mezz 330

New York, NY 10036

an dagvikavSirdeT: 646-755-4591 Cven SegviZliadagimzadoT beWedi an samkauli Tqveni dizainiT.

giorgi kakauriZegiorgi kakauriZegiorgi kakauriZegiorgi kakauriZegiorgi kakauriZe

virusisgan gawmendaTu SeamCnevT, rom Tqveni kompiu-

teri ar funqcionirebs ise, rogorcadre, SesaZlebelia kompiuteri infi-cirebuli iyos virusebisgan, Malwa-re,Spam an kide keylogger isgan, ro-melsac esaWiroeba gawmenda;

sadenis SekeTebaxSir SemTxvevaSi leptopis sadeni

ziandeba sxvadasxva mizezis gamo daSeuZlebeli xdeba batareaze denismiwodeba. esaWiroeba SekeTeba;

mikrosistemebisgamocvlaCven SegviZlia nebismier leptops

an desktops gamovucvaloT daziane-buli mikro-sistema da davabrunoTmuSa mdgomareobaSi;

klaviaturis gamocvlaTu Tqvens leptops esaWiroeba

klaviaturis gamocvla, Cven mzad varTdagexmaroT nebismieri modelis kla-viaturis gamocvlaSi. Tu fizikuradar xerxdeba Cvenamde mosvla, da-

gexmarebiT safosto momsaxurebiT;

fenis gamocvlaTu Tqveni leptopi iTiSeba xSi-

rad umizezod, SesaZlebelia feniiyos dabinZurebuli an gamosacvle-li. gaTiSvis mizezi SesaZlebeliagadaxurebamac gamoiwvios da TavisiTgaiTiSos dacvis mizniT. moulod-nelma gaTiSvam SeiZleba vinCestericdaazianos, amisaTvis droulad undaSekeTdes;

ekranis gamocvlaarasworma mopyrobam advilad

SesaZlebelia leptopis ekrani daa-zianos da saWiroebs gamocvlas;

failebis aRdgenafailebis dakargvis SemTxvevaSi,

vinCesteris gafuWebis, `USB flashdrive~, `External hard drive~, `IDE~,`SCSI hard drive~, ̀ SSD~ Cveni partni-oris laboratoria saSualebas gvaZ-levs, rom movipovoT is dakarguliinformacia, rasac Cveulebrivi ̀ reco-very~ programa ver akeTebs;

kompiuterebis eqimiwww.mycompwiz.com; 1-908-361-9590 akaki jiqia

`mamulis~ megobaria:

* * *Cven SegviZlia internetiT, TqvenTan mousvlelad davukavSirdeT kom-

piuters. Cveni momsaxureba garantirebulia, vinaidan profesionaluradvekidebiT CvenTvis dakisrebul movaleobas da Sesabamisad, momxmareblebicbednieria CveniT.

adgilebi, sadac

ufasod vr

cel

deba Jurnali `mamuli~

niu-iorkSi:Taste of Georgia1637 East 18th street,Brooklyn, NY 11229

Brick Oven Bread230 Kings Hwy,Brooklyn, NY 11223

Pesvebi - Studio70 Avenue OBrooklyn, NY 11204

Georgian Church on170 Avenue TBrooklyn, NY 11223

St. Nino Church1835 Bay Ridge ParkwayBrooklyn, NY 11204

Barami164 Brighton 11 St.Brooklyn NY 11235

Georgian Food & Bakery109 Brighton 11 street,Brooklyn, NY 11235

Tone-Café265 Neptune Ave,Brooklyn, NY 11235

Tone - Georgian Bread125 Brighton Beach AveBrooklyn, NY 11235

Georgian Consulate144 East 44th streetNew York, NY 10017

Tone-cafe134 E 17 st.New York, NY 10003

vaSingtonSi:Embassy of Georgia1824 R street,Washington, DC 20009

filadelfiaSi:St. George Church1916 Welsh RdPhiladelphia, PA 19115

Bell’s Market8330 Bustleton Avenue,Philadelphia, PA 19152

niu-jersSi:Barami84 Harbor Drive,Jersey City, NJ 07305

Page 18: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

18

Tbilisi odesRac SesaZloa marT-lac iyo tyiT dafaruli, magram droTaganmavlobaSi (araerTi mizezis gamo)misi teritoria da Semogareni TiTqmispirwmindad ganiZarcva mwvane safarisgan.warsulSi Caikarga Tbilisis saxelgan-Tqmuli baRebis (`mefis asulis~, ̀ mama-saxlisis~, ̀ samefo~, ̀ qaibulas~, ̀ Tbile-lis~, ̀ cixis~, ̀ behbuTas~, ̀ axali meid-nisa~ da ̀ beJanas~ baRebis) sigrile danayofiereba.

me-19 saukunis TbilisSi erTi xelisTiTebze SeiZleboda im adgilebis Camo-Tvla, sadac zafxulis xvatiT Sewuxe-bul moqalaqes sulis mosaTqmeladTavis Sefareba SeeZlo. ai, ras werdajer kidev 1878 wlis 30 marts gazeTi„iveria“: „uwin Tbilisi ayvavebulida amwvanebuli iyo xSiris xexiliTada baRebiTa. amis gamo qalaqSi zamTariar iyo ise susxiani, rogorc exla, dazafxulic ufro grili iyo da nesti-ani. droTa mimavlobaSi, eg baRebi gadi-kafnen, maT adgilas aRimarTnen uzarma-zarni sasaxleni, Senobani Sejgufdnen,haeris Tavisufali triali moiSala,daixSo haeri da exla zafxulobiTadamians suli ver moutrialebia. Cvenmama-papas rom cota Sor-mxedvelobahqonoda, rasakvirvelia, dRes Cveni tfi-lisi, bunebrivad kargis haeriT damdebareobiT Semkobili, erTs sasiamovnoadgilad iqmneboda. egre win dauxeda-vad rom ar eZliaT neba saxlebis Se-jgufebisa, saxlebis aSenebisa, saca SesaZ-lo iqneboda baRebi gaemarTaT, an gamar-Tuli ar gaekafinebinaT, mtkvris kunZu-lebzed Walebi SeenaxaT. dRes amodenaqalaqs marto ori baRi aqvs TiTqmis.erTi muStaidi, meore aleqsandrovisbaRi. is adgilebi, wylis sanapiroebi,wylis kunZulebi, saca baRebi, bulvarebiunda gaimarTos da sxva amgvari. yove-live fexis gadadgma am planis winaaR-mdeg sastikad akrZalul unda iqnesda visac an axlis aSeneba risame unda,an Zvelis ganaxleba, mas neba unda mie-ces mxolod am planis mixedviT~.

me-20 saukunis 20-iani wlebisTvisTbilisi, rbilad rom vTqvaT, ver daik-vexnida mwvane feris siWarbiT. kandidCarkviani, saqarTvelos ck-is pirvelimdivani TiTqmis ori aTeuli wlis ga-nmavlobaSi, Tavis mogonebebis wignSimaSindeli Tbilisis landSafts aseaRwers: „TbilisSi 1924 wlidan vcxov-rob. Cemi dakvirvebiT, aq zafxulobiTsamxreTidan monaberi naxevarudabnoebi-sa da uwylo velebis cxeli sunTqva20-ian da 30-ian wlebSi ufro mZlavradigrZnoboda, vidre axla. amas is iwvev-

da, rom qalaqs Zalian Raribi mcenareu-li safari hqonda. irgvliv mdebaremTebi xom sul SiSveli iyo, - qalaqSicparkebsa da skverebs mcire farTobiekavaT. rac Seexeba quCebs, maT gaswvrivnargavebs aqa-iq Tu SexvdebodiT. ro-gorc Cans, revoluciamde (1917 w.)quCebis gamwvaneba saxlebis mepatrone-ebze iyo mindobili. isinic, ra jiSisnergic moxvdebodaT, imas rgavdnen, xo-lo metwilad am saqmiT Tavs ar iwuxeb-dnen. Tavidan bolomde rusTavelisgamziri 1927 wels gaamwvanes~.

swored gasuli saukunis 30-ianiwlebidan daiwyo Tbilisis sistemurigamwvaneba. gamoikveTa sami mimarTuleba- xeebi da buCqebi dairgo quCebSi, mo-ednebsa da ezoebSi; gakeTda axali pa-rkebi, baRebi da skverebi; gamwvanda qa-laqis mosazRvre mTis kalTebi, tbebisada gzatkecilebis midamoebi.

saqarTvelos mecnierebTa akademiisvaxuStis saxelobis geografiis insti-tutis mier gamocemuli oficialuricnobaris mixedviT, 1930-1950 wlebSiTbilisis teritoriaze dairgo 5,5milionze meti xe da buCqi. 1954 welsTbilisSi saerTo moxmarebis mwvanemasivebisa da nargavebis farTobma Sead-gina 490 heqtari, maSin roca 1937wels 160 heqtari iyo.

xelovnuradaa gaSenebuli mTawmindi-sa da vakis parkebi, iseve rogorc wyne-Ti da misi plato.

mTawmindis platoze stalinis saxe-lobis parki 1938 wlis 24 ivlissgaixsna, manamde mTis kalTebi da platomoSiSvlebuli iyo. kandid CarkvianisgadmocemiT, 20-ian wlebSi mTawminda-ze eklis buCqebis garda, sxva mcenaresver SexvdebodiT. funikulioris zedasadguris Senobis axlo Sevakebaze orikaklis xe idga, romlebsac „nepmani“mikitnebi da mebufeteebi dapatrone-bodnen.

masStaburi gamwvanebis samuSaoebisdawyebidan ramdenime weliwadSi Tbi-

liss Seemata 50 heqtarze gaSenebuliulamazesi mwvane teritoria centra-luri regularuli nawiliTa da tye-parkiT. mogvianebiT, xelovnuri nargave-bi kojramde gagrZelda. xeebi dairgooqroyanis midamoebSic.

1946 wels daiwyo vakis parkis gaSe-neba 150 heqtarze, rac reliefis gaT-valiswinebiT did sirTuleebTan iyodakavSirebuli: varazis xevis Camonadenida kus tba ver auvidoda aTobiTaTasi xis morwyvas, amitom gadawydamtkvris piras wylis saqaCi sadgurisaSeneba da misi saSualebiT macocxle-beli siTxis atumbva kus tbaze.

amave periodSi gaSenda TbilisisgarSemo 400 heqtari tye, magram esaraferi iyo realur saWiroebasTanSedarebiT. arada, danarCeni miwebi (maTSoris mTis ferdobebi, xevebi) mimde-bare raionebis kolmeurneobebze iyogadanawilebuli. imisaTvis, rom Tbili-sisTvis gadaecaT, saWiro gaxda ssrkministrTa sabWos nebarTva. ase gamwvandaTbilisis maxloblad mdebare 131 heq-tari, romelic wyneTs ekuTvnoda da,sadac 150 aTasi wiwvovani da foTlo-vani xe dairgo. maT Soris: 12 aTasiTeTri akacia, 53 aTasi xexilis nergida aTobiT aTasi fiWvi - Catanili ba-kurianidan, axaldabidan da xaSuridan.mogvianebiT, wyneTis platos SuagulSigamoiyo 40 heqtari farTobi parkis-Tvis, romlis mSenebloba 1951 welsdaiwyo. sarwyavi wyali wyneTsac mtkv-ridan miewodeboda.

geografiis institutis mier 1989wels gamocemuli cnobaris mixedviT,eqvsi aTeuli wlis Sromam is SedegigamoiRo, rom TbilisSi gaSenda saerTosargeblobaSi myofi 7 kulturisa dadasvenebis parki (267 heqtari), 9 parki(91 ha), 7 baRi (20 ha), 476 skveri (212ha), 6 bulvari (9 ha), xolo quCis mw-vane nargavebis saerTo farTobi Seadgen-da 390 heqtars.

daTo qardava

rogorgamwvandaTbilisi?

Page 19: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

19

zurab SioSvili: „2014 wlis apri-ls, xarebis dResaswaulze mesizmra:dedis daZaxilze gavedi sastumro oTa-xSi, sadac haerSi dakidebuli portai-tisad wodebuli RvTismSoblis xatidavinaxe, romelic aTonidan saqarTve-loSi dabrunebuliyo da Cvens ojaxSigamoCnda. xati haerSi zustad sarkm-lis win iyo gaCerebuli, garSemo udi-desi elvareba da brwyinvaleba exvia.sinaTle imdenad didi iyo, rom Tvalisgasworeba Wirda. oTaxSi Cems pirdapirdeda idga da xats Sehyurebda, TiTqoseloda, rodis miveaxlebodi RvTismSo-bels. male giorgic movida, is CemsgverdiT idga. raRac drois SemdegxatTan mivediT, rogorc ki xeli Seva-xeT, maSinve dagvemorCila da oTaxSidavabrZaneT~

es ar iyo Cveulebrivi sizmari,radgan adamiani Sinaganad zustad grZ-nob, ra naxe da is, rogor unda miiRo.erTaderTi, amas emociurad ar undaahyve... imave dRes giorgis movuyevixilvis Sesaxeb, magram gansakuTrebuliyuradReba mainc ar mimiqcevia, cxovrebaCveul kalapots daubrunda da mecdavelode uflis miniSnebas nanax xil-vaze. uecrad movlenebma sxvagvaradiwyo svla. yvelaferi TavisiT xdebodada radikalurad icvleboda. giorgimuecrad Seicvala samuSao adgili, rome-lic garkveul wilad ucxoeTSi mimos-vlasTan iyo dakavSirebuli. gamoCdnensruliad ucxo adamianebi, romlebicaTonis mTaze gamgzavrebaze rCevebs gvaZ-levdnen. aseve, moulodnelad, manamdeucxo adamianma gagvikeTa mowveva saber-ZneTidan, romelsac berZeni episkoposisxelmowera hqonda. mokled, rom vTqva- erTob auxsneli ram xdeboda. yovel-Ram vloculobdi da Semweobas vTxov-di ufals, raTa CavwvdomodiT mis nebas.

gasagebi iyo isic, rom deda RvTisaCvengan raRacas iTxovda da Cvenc gada-vwyviteT didi dafiqrebiT mivyolodiTmis nebas. yoveli dRe raRac axalimovleniT iwyeboda da axal adamianebsgvaxvedrebda, romlebic sul aToniskenwasvlaze migvaniSnebdnen. dae iyos nebauflisa, vTqviT Cvenc da gavyeviT amgzas. daviwyeT aTonze gasamgzavrebadmzadeba. dRis wesrigSi dadga RvTis-

mSoblis xatis wabrZanebis sakiTxi.vxvdebodiT, rom saqarTvelodan undawabrZanebuliyo iveriis RvTismSoblisxati. daviwyeT xatis Zebna. iyo lamazixatebi, magram an CarCo ar mogvwonda,an sxva detali. gadawyvetili gvqonda,rom wasabrZanebeli xati aucilebladperangiT unda yofiliyo Semosili,ise rogorc portaitis xatia da imav-droulad unda yofiliyo misi zustiasli. vxvdebodiT, rom unda gveZebnais xati, romelic Tavad surda yovlad-wmida RvTismSobels, magram wasvlisdro axlovdeboda. giorgis vuTxari- rogorc Cans RvTismSobeli Tavadgvetyvis, romelic xati unda wabrZan-des-meTqi, da marTlac, xatis gamoCenaucnaurad moxda.

erT dRes Cemi didi xnis unaxavinacnobi Segvxvda. SevyeviT saubars, sai-danac man Seityo rom xats veZebdiT.uecrad man aRtacebiT gviTxra, rom

arsebobda RvTismSoblis kanonikuraddawerili xati, romelic SesaZloamogvwoneboda. maSinve gaveSureT xatissanaxavad. danaxvisTanave mivxvdiT, romes iyo is xati, romelsac amdeni xaniveZebdiT. arasodes damaviwydeba Cvenipirveli Sexvedra `dedofalTan~ -udidesi siTbo da siyvaruli modiodamisgan, amavdroulad sevdianic iyo daraRac saocar madls vgrZnobdiT. Sevag-roveT gadasaxdeli Tanxa da xatiwamovabrZaneT.

giorgi Wolokava: saocrad didisiyvaruli modioda misgan, maxsovs ori-ves cremli gvedga Tvalze, igrZnobo-da RvTismSoblis cocxlad yofna daudides mokrZalebas ganvicdidiT mismimarT. xati sakurTxeblad samebistaZarSi mivabrZaneT. samebis taZridangamosulebs ezoSi myofi gaWirvebulebi,sneulebi didi sixaruliT gxvdebodnenda cdilobdnen masTan miaxlebas. sa-

Jurnalis am nomerTan erTad Tqvens ojaxSisaswaulmoqmedi xati SemobrZanda

RvTismSoblis xati ̀ dedofali-sixarulis momniWebeli~ aTonis mTaze,iveronSi dabrZanebuli ̀ iveriis RvTismSoblis-portaitisad~ wodebuliszusti aslia, romelic daaxloebiT ori wlis win gamoCnda saqarTveloSida is gansakuTrebulad Seiyvara mTelma erma.

es xati saswaulmoqmedi da mswraflSemsmenelia.rogorc momlocvelebi amboben, zogjer mxolod wuTebi gadis, vidre

sakvirveleba moxdeba. Tumca, albaT, Tavad xatis istoriaa gansakuTrebuladsakvirveli. es istoria xom Cvens droSi da Cven gverdiT moxda da, Sesaba-misad, mrevlSic gansakuTrebul emociebs iwvevs. miuxedavad imisa, rom „de-dofali~ axlad gamoCenili xatia, ukve mas udidesi sakvirvelmoqmedebebiaqvs aRsrulebuli.

xats ori mcveli hyavs - reJisori zurab SioSvili da musikosi giorgiWolokava. SarSan xati „dedofali~ ramdenjerme Tveze metxans iyo dabrZa-nebuli samebis taZarSi. mravali wlis Semdeg pirvelad, qarTveli xalxiuwyvet nakadad dairazma da midioda RvTismSoblis Tayvansacemad. 20-30adamiani Sua taZarSi muxlmodrekili kiTxulobda daujdomlebs. bevriverc ki bedavda xatTan miaxloebas, patriarqis taxtTan muxlmodrekilebikiTxulobdnen locvebs da nel-nela icvlidnen adgils.

ase uaxlovdebodnen RvTismSobels.xatis gverdiT aris Canawerebi, sadac adamianebi erTmaneTs „dedoflis~

gamoCenas ulocaven. dRes ukve arsebobs xatis pirveli zusti asli, rome-lic ierusalimis jvris monastris winamZRvris, klavdiosis TxovniT dai-wera da Semdeg ukve saqarTvelos kaTolikos-patriarqma, ilia meorem akur-Txa. uflis, RvTismSoblisa da RvTisnieri adamianebis SewevniT momavalSiaRsruldeba yvelaze mniSvnelovani, istoriuli movlena - ierusalimisjvris monasterSi, romelic saukuneebis ganmavlobaSi qarTvelTa savaneswarmoadgenda, SoTa rusTavelis freskis gverdiT samudamod dabrZandeba„dedoflis~ asli, xolo im adgils „qarTvelTa kuTxe~ ewodeba.

Page 20: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

20

zeimo ganwyoba Seiqmna samebis taZrisezoSi - `dedoflis~ gamoCenam umaldidi sixaruli daatriala.

xalxs hgonia, rom xatma aTonzeSeimosa sakvirvelmoqmedeba da ise Camo-brZanda. sinamdvileSi, xati ukve sakvir-velmoqmedi iyo saqarTveloSi. aTonismTaze wasvlamde mcxeTaSi CavediT, sam-Tavros monasterSi, sadac mama gabrie-lis sxeulia luskumaSi dabrZanebuli.zurabma mere gamimxila: im dRes mamagabrielisTvis uTqvams: Zalian gveSiniada iqneb Senc CvenTan erTad wamoxvideaTonzeo. rodesac meore dRes sadazRve-vo kompaniaSi mivediT, ori paketis ma-givrad, sami mogvces. zurabma miTxra:mama gabrieli CvenTan erTad modis, ni-Sans gvaZlevso. udidesi imediT agvavsoam faqtma, rom Cveni usayvarlesi wmidagabrielic CvenTan erTad iqneboda.

„dedofali~ - aTonis mTaze„dedofali~ - aTonis mTaze„dedofali~ - aTonis mTaze„dedofali~ - aTonis mTaze„dedofali~ - aTonis mTazegiorgi: aTonis gzaze ramdenime saba-

Jo punqti unda gagvevlo. Zalian vRe-lavdiT, radgan gveSinoda xatis gata-naze problema ar SeeqmnaT. miTumetes,rom xati mooqrovili iyo. sabaJozesaocreba xdeboda: Cven xatis gareSegavdiodiT kontrols, xolo transpor-tis daTvalierebisas, romelsac mebaJe-ebi saguldagulod atarebdnen, veravinxedavda amxela xats. orive gzaze ua-mravi sabaJo punqti gaviareT, magram`dedofali~ yvelasaTvis uCinari xde-boda.

zurabi: gzaSi ̀ dedofals~ veambo-rebodiT da vexutebodiT, is iyo Cvenidedac da mfarvelic. aTonis gzazesaSinel avtokatastrofaSi movyeviTda saswaulebrivad gadavrCiT cocxle-bi. orsarTuliani avtobusi Seejaxakedels, amoyiravda, or borbalze dadgaim mxares, sadac Cven visxediT daRvTismSoblis xati iyo dabrZanebuli.amxela avtobusi garkveul xans iyoor borbalze gaCerebuli. saboloodyvelaferi mSvidobianad dasrulda.

giorgi: pirvelad vatopediis monas-terSi mivediT. mTavar taZarSi romSevediT, yvela gakvirvebuli gviyurebdaCvenc da xatsac. vatopedSi moxvdaramdenime didi saswauli. xats aqvsspecialuri CanTa. is rom gavxseniT,xati amovabrZaneT, SigniT aRmoCnda mamagabrielis xati, romelic Cven ar gviyi-dia da arc wagvibrZanebia.

zurabi: saswaulebi aris sxvadasxvatipis, magram aseTi materialuri saswa-ulebi iSviaTad xdeba. am tipis saswa-ulebi ufro sawyis saukuneebSi xdebo-da. warmoidgineT, dacul CanTas xsnida SigniT mama gabrielis xatia. berebi

Cvens emociebs akvirdebodnen da rogorcki mixvdnen, raSi iyo saqme, ufro metaddaibnen. aRmoCnda, rom ar hqondaT mamagabrielis xati. vaCuqeT, rogorc Cansmama gabrielma iq isurva darCena.

giorgi: aTonze qarTveli berebicarian, erT-erTi mama trifonia. mangviTxra: me vicodi, rom samni Camodio-diT, siaSi samni werixarT da mesamesad ariso?

zurabi: iq zustad ician, ramdeniadamiani Cadis, zedmeti TefSi an zedme-ti senaki ar arsebobs. magram, sadacunda wavsuliyaviT, yvelgan, Cven gver-diT aucileblad ido carieli TefSi,senakSi ki - sami sawoli: ori CvenTvis,erTi - carieli. es xdeboda yvelamonasterSi. garda amisa, transportSiaucileblad gvqonda erTi carieliadgili, sastumroSic sul gveubnebod-nen: oradgiliani nomeri ar gvaqvs, samad-giliani aiReT, magram oradgilianisfuls gadaixdiTo. ase xdeboda mudmi-vad. mama gabrielis Cvens gverdiT yof-nas yovelTvis vgrZnobdiT, mama gabrielimudam gvidasturebda Tavis iq yofnasaseTi niSnebiT. Cven ori misia gvqon-da: erTi is, rom iveronSi unda CabrZane-buliyo deda xatTan RviTsmSobelida meore: iq yvela monasterSi udidesisiwmideebia, sakvirvelmoqmedi xatebida maTze unda dagvebrZanebina, yvelasiwmidis madliT unda Semosiliyo.

dRes gvweren: naTqvami ar gvaqvsCveni survili xatisTvis da sakvirve-leba xdebao. yvela xats xom aqvs Ta-visi Tviseba, garda amisa, iq aris bevrisiwmide da yvelas swori gaxda „dedo-fali~, yvelas Tviseba SeiZina da gar-da amisa, daemata im siwmideebis Zalac,romlebzec is iyo dabrZanebuli.

giorgi: vatopedis Semdeg wavediTiveronSi. iverons aqvs ori gza: erTi– samanqano, meore - tyeze gasasvleli.wavediT tyiT. SuadRe iyo gadasuli,wvimda, sabolood, tyeSi davikargeT.verc ukan vbrundebiT, verc win mivdi-varT. iqve, daRmarTze CavediT, xidzegadavediT da am dros aRmarTidan daeS-va ZaRli. xati me meWira. movida, wredagvartya, dadga xatis win or fexze,daado drunCi, TiTqos kurTxeva aiRo,mere wavida cota moSorebiT da gvelo-deboda. zurabma Tqva: is iveronSi wag-viyvanso, Tan qarTulad dauZaxa: wadi,wagviyvane iveronSi.

ZaRlic wavida da gavyeviT ukan.ramdenime saaTi viareT, gzadagza ZaRliCerdeboda da gviyurebda, TiTqos cdidaCvens rwmenas - gavyvebodiT Tu ara.Cveni rwmena uryevi iyo da rogorc

vetyodiT - wagviyvane iveronSi, isicganagrZobda gzas. moulodnelad ZaRl-ma sxva mxares gadauxvia, gavyeviT damigviyvana wyaroze, romelic uZvelesiqviT iyo naSeni da wyarosTavze RvTis-mSoblis xati iyo dabrZanebuli.

saRamos mivediT iveronSi. monas-tris ezoSi aravin iyo, mTavar taZarSiSevediT. erT-erTi beri gamovida, xatirom dainaxa, gamogvkiTxa yvelaferi.vTxoveT: TqvenTan gvinda erTi dRedarCena. problema ar ariso. Sebrundada gamovida meore berTan erTad. ZalianmaRali, gamxdari beri ucbad gamoiqcaCvensken da gaCerda xatis winaSe. emTxvia,Tan detalurad daakvirda xats: abso-luturad zusti aslia, saocaria, mar-Tlac¬saocari! perangi, romliTac xa-tia Semosili, iciT mxolod iveronismonastrisTvis mzaddeba. es zustadis perangia, romliTac Cven iveronSivmosavT portaitisas, es perangi TqvensxelSi rogor aRmoCndao.

zurabi: Cagviyvanes paraklisSi, aseeZaxian mcire samlocvelos, sadac xa-tia dabrZanebuli. es iyo Zalian mZimeemocuradac da fizikuradac. iseTiviwro Sesasvlelia, adamianebi erTmane-Tis miyolebiT Sedian. Tan ise, romwin mxolod sxva adamianis Tavs xedav.Sesabamisad, iveriis RvTismSoblis xatsver vxedavdiT, magram fizikurad vgrZ-nobdi, iqidan gamomaval did energiasda am energiis talRaSi Sesasvlelad,mxrebi mqonda win wamoweuli, rom gamev-lo am uzarzamar energiaSi. paraklismaise swrafad gaiara, verc gavigeT. gviT-xres: emTxvieT xats da gadiTo.

jer sxvebi gavuSviT, vifiqreT: bo-los rom davrCebiT, meti dro gveqnebao.didi metania SevasruleT, xatis mcv-els mivawode Cveni xati, rom dedaxatze daebrZanebina. man daado, locvawaikiTxa, jvari gamosaxa - es momentibundovnad maxsovs, tirili daviwye.giorgis Sevxede, isic tiroda... iseTimkacri wesi aqvT, rogorc ki emTxvevixats, iketeba paraklisi, metxans iqaravin gagaCerebs. magram, moxda sakvir-veleba, xatis mcvelma datova paraklisi,karTan dadga da Cven dagvtova - esgagrZelda 2 saaTi. Semdeg berZnuladdidi teqsti miTxra. berZnuli erTisityva ar vici, magram yvelaferi gavige.meore dRes, diliT adre avdeqiT dazustad im adgilas CavabrZaneT xati,sadac gabriel qarTvelma gamoabrZanaiveriis RvTismSoblis xati - wyaros-Tan da mere im adgilas davabrZaneT,sadac brwyinvale Svideulis samSabaTsparaklisidan gamobrZanebul deda xats

Page 21: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

21

daabrZaneben xolme.iveronidan rom wamovediT, CanTa

gavxseniT da Sig aRmovaCineT jvrebida fskvnilebi. CvenTvis dRemde ucnobia,rogor gaCnda isini. msgavsi jvrebi,fskvnilebi arsad Segxvedria. ar vici,iqneb es iveriis RvTismSoblis saCuqaria,romelsac dRemde saTuTad vinaxavT.

giorgi: saqarTveloSi Camosulebma„dedofali~ uwmidesTan mivabrZaneT.movuyeviT yvela detali, istoria. uw-midesma Tqva: Zalian kargia am xatisgamoCena, is didi sixarulis momtaniiqneba, es Zalian kargis niSaniao.

Semdeg brZana, rom xati CvenTan, xa-tis mcvelebTan unda yofiliyo daara taZarSi. Tumca mogvca kurTxeva,rom mivabrZanoT taZrebSi, raTa adamia-nebma SeZlon misi molocva. xalxSirom davabrZanebdiT, yvela ambobda: „de-dofali mobrZandeba, dedofalio~. pat-riarqma mas sixarulis momniWebeliuwoda da ase TavisiT gaerTianda orisaxeli: „dedofali - sixarulis momni-Webeli~.

„dedofali~ - wmida miwaze„dedofali~ - wmida miwaze„dedofali~ - wmida miwaze„dedofali~ - wmida miwaze„dedofali~ - wmida miwazezurabi: ukve aravisTvis aris ucxo,

rom „dedofalTan~ erTad Cveni gada-adgileba yovelTvis daugegmavad xde-ba - rodesac da sadac isurvebs „dedo-fali~ wabrZanebas, ra Tqma unda, iqaRmoCndeba. Sesabamisad, israelSi Cvenigamgzavrebac winaswar dagegmili aryofila, radgan amis resursi ar gvqonia.magram, rogorc aTonis SemTxvevaSi xde-boda, axlac, movlenebma swrafad daiw-yo ganviTareba da, Zneli misaxvedriar iyo, rom xati unda wabrZanebuliyoisraelSi... da asec moxda.

oqtomberSi viyaviT israelSi, Ra-miT CavfrindiT, sadac ramdenime megoba-ri dagvxvda, romlebmac gviTxres, romierusalimSi moxda teraqti, jariaSeyvanili, saSiSia iq Casvla da amitomunda davrCeniliyaviT Tel-avivSi.

ra Tqma unda, es CvenTvis dabrko-lebas ar warmoadgenda da im RamesveCavediT ierusalimSi. suraTi marTlacmZime dagvxvda, romlis aRqmac emociu-radac rTuli iyo da fizikuradac.miuxedavad daZabuli situaciisa, amasCvenze ar umoqmedia. yvelaze saocariiyo meore dila, rodesac daaxloebiTnaxevar saaTSi ierusalimma icoda, rom„dedofali~ CabrZanda - es iyo uprece-dento movlena. faqtobrivad, dedofa-li ierusalimSi didebiT SebrZanda.

giorgi: Casvlidan meore dilasve,rogorc ki xati ierusalimis quCebSigamoCnda, uamravi momlocveli moizi-da. macxovris aRdgomis taZris moed-

Page 22: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

22

saocreba iyo isic, rom mdinareSimxolod Cven viyaviT da rodesac napi-risken gavixedeT, yvela midioda CqarinabijiT, TiTqos raRac Zala mierekebo-da xalxs imisaTvis, rom RvTismSobeliam sakralur momentebSi marto darCeni-liyo. Cveni gamyoli, romelic ukvemravali welia xalxs daatarebs, gaog-nebuli yviroda: `SexedeT xalxo raxdeba, garSemo aravinaa, sicarielea, sica-riele, nuTu es saswauli ar aris!~sanam xati ar amovabrZaneT, mdinarisnapiri ar davtoveT, fexi aravis dau-dgams.

giorgi: rodesac saqarTveloSi Camo-vediT, ramdenime dRis Semdeg mivediTsamTavroSi da macxovris saflavidanCamotanili kelaptari avanTeT mamagabrielisTvis madlobis gadasaxdelad.meore dRidan vigebT ambavs, rom moxdamama gabrielis gamocxadeba. ra Tqmaunda, Cvenc wavediT sanaxavad da, iq,garda imisa, rom aris wmida mama gabri-elis gamosaxuleba, aseve gamosaxuliawmida nikolozi, romlis aqeT-iqidanRrublebze arian angelozebi da esyvelaferi Zalian hgavs sveticxovelSidabrZanebul wmida nikolozis xats.aseve, aris RvTismSoblis, macxovrisda fexze mdgomi ori wmidanis sru-li gamosaxuleba.

`dedofali~ jvris monasterSi`dedofali~ jvris monasterSi`dedofali~ jvris monasterSi`dedofali~ jvris monasterSi`dedofali~ jvris monasterSizurabi: sadac unda SevsuliyaviT

an sadac CavivlidiT, kaTolikuri ekle-siac rom yofiliyo, yvelgan Cveni Ses-vlis an Cavlis momentSi zarebis rekvaiwyeboda. zarebis rekvebiT SebrZanda„dedofali~ jvris monasterSi da, esdRec da yvelaferi, rac jvris monas-terSi moxda, mTel am istoriaSi ZalianmniSvnelovani iyo. ra Tqma unda, Ta-vad monastris winamZRvari Seegeba xats,mokrZalebiT mieaxla da moiloca xati,Semdeg man aRasrula uZvelesi wesi:rodesac did savaneSi udidebulesxats miabrZanebdnen, winamZRvris mierxdeboda xatis mironcxeba. dRes eswesi uiSviaTes gamonaklis SemTxvevebSiaResruleba, aseTi faqtebi erTeulickia. swored ierusalimis jvris monas-terSi, sadac izrdeboda xe, romlisgandamzadebul jvarzec macxovari gaakres,monastris winamZRvarma uZvelesi miro-ni gamoabrZana sakurTxevlidan da „de-dofals~ mTlianad scxo, ris SemdegacwinamZRvrisgan wamovida kurTxeva, Semo-Tavazeba da Txovna, rom damzaddes„dedoflis~ pirveli asli, romelicierusalimis jvris monasterSi CabrZan-deba; amisTvis sadResaswaulo wirvasgadaixdian da Semdeg „dedoflis~ asli

nis gavlas ormoc wuTze meti movando-meT, imdenad bevri iyo momlocveli.gansacvifrebeli iyo is faqtic, rommaSin, rodesac ierusalimSi amdeni siw-mindis mosalocadaa xalxi Camosuli,TiTqos aviwydebodaT, sad iyvnen daumal „dedoflisken~ moiwevdnen.

zurabi: dauviwyari iyo RvTismSob-lis pirveli stumroba uflis saflav-ze, rodesac kuvukliis mcvelebma „de-dofals~ derefani gaukeTes, momloc-velebi aqeT-iqiT gaswies da didi Tay-vaniscemiTa da mowiwebiT SegvabrZane-bines xati uflis saflavze. garkveulidroiT kuvuklia daiketa, sanam xatsgamovabrZanebdiT.

Zalian megobruli urTierToba Ca-moyalibda kuvukliis mcvelebTanac, Cvenkuvukliis mcvelebi varT, magram Tqvencocxal RvTismSobels icavTo. mcve-lebma Zvirfasi saCuqrebic uxvad gviZ-Rvnes, maT Soris is beWdebic, romliTacdabeWdili iyo uflis saflavi cec-xlis gadmosvlamde. macxovris saflav-ze Tavisa da fexebis adgilas ori Ca-uqrobeli kelaptari anTia. erT saRa-mos mcvelebma kuvukliaSi gvixmes daerTi kelaptari uflis saflavze gi-orgis, xolo meore Cems saxelze aanTes.es udidesi wyaloba da sixaruliiyo CvenTvis. Casvlidan maleve SedgaCveni stumroba ierusalimis patriar-qTanac, sadac ̀ dedofali~ mivabrZaneT.patriarqma `dedofali~ moiloca dadagvloca mcvelebi.

ierusalimis sapatriarqoSi Cvenistumroba ramodenimejer Sedga. asevemigviwvies dilis wirvazec. roca sadmemivabrZanebdiT ̀ dedofals~, yvela didisixaruliT gvxvdeboda. ̀ dedofalma~iseT adgilebSic ki migviyvana, romlisSesaxebac manamde ar vicodiT. xatiaseve ewvia im miwisqveSa samarxsac, sa-dac Zveli aRTqmis sami ukanaskneliwinaswarmetyvelia dakrZaluli. sxva-dasxva monastris winamZRvrebi gviw-vevdnen wirvebze TavianT monastrebSida TxovniT mogvmarTavdnen, rom maTTanacmibrZanebuliyo yovladwminda RvTis-mSobeli. ase migviwvies wirvaze RvTis-mSoblis saflavzec, sadac wirvisdros „dedofali~ RvTismSoblis saf-lavze sapatiod iyo dabrZanebuli.

giorgi: maTTvis es imdenad cocxa-li istoriaa, xatidan uxilavad iseTZalas iRebdnen, rom is istoria, racmaTTvis unda mogveyola, zogjer winas-war icodnen da moyola arc sWirdebo-daT. sakmarisi iyo, mivaxlebodiT rome-lime wmida adgils, rom xati saocarsimxurvales gamoscemda. temperatu-

ra imdenad maRali iyo, rom mTeli sa-mosi gvisveldeboda. roca xati gvepyraxelT, TiTqos raRac kafsulis msgavsiikvreboda Cven garSemo, romlis Signi-Tac Cven viyaviT da am kafsulaSitemperatura saocari siswrafiT matu-lobda. es araerT wmida adgilas moxdada uamravi sasuliero Tu saero pirigaxda amis Semswre. rodesac gancdismTis monasterSi „dedofali~ kldisim monakveTze davabrZaneT, sadac ufaliijda, kidev erTi saswaulis mowmenigavxdiT: civi klde, romelic taZrisSigniTaa moqceuli, mTlianad gaxure-buliyo xatisgan. monastris berebmawminda miwaze Cveni Casvlis Sesaxebjer kidev manamde icodnen, sanam pales-tinaSi ieriqons vewveodiT da didipativiT miiRes „dedofalic~. isinierTi wuTiTac ar gvSordebodnen gver-didan da, rodesac xatisgan gacxelebu-li kldis lodi ixiles, maT gancvif-rebas sazRvari ar hqonda. berebi saoc-rad Relavdnen esoden didi saswau-lis xilvisas da bolos mokrZalebiTgvTxoves, monacvleobiT, cota xans, esudidesi xati xelSi sWerodaT. berebiCven win idgnen da TiTqos sul caxca-xebdnen. uceb, erT-erTma maTganma, romel-sac xati epyra xelT, xmamaRla Zaxilidaiwyo: „cxelia, cxelia, sul gavcxel-da!~; Semdeg meorem gamoarTva da igi-ve ganmeorda - meore bersac sul gauc-xelda gulmkerdi. es udidesi gamoxa-tulebaa „dedoflis~ cxovelmyofe-lobisa, rac araerTxel ganmeorda wmi-da miwaze.

giorgi: palestinaSi ramodenimejerviyaviT. erT dResac, rodesac dilasadre avdeqiT, raTa iordanesken wagveb-rZanebina ̀ dedofali~, iseTi kokispiru-li wvima modioda, xilvadoba Wirda.adgili, sadac naTlisReba moxda, adresul daketili iyo da mxolod weli-wadSi erTxel eZleoda sasulieropirebs Sesvlis saSualeba. axlaxansiq Sesvla momlocvelTaTvisac SesaZ-lebeli gaxda da is ixsneba mxolodramdenime saaTiT. gasakviri ar undaiyos, rom drois im mcire monakveTSi,roca iordaneze Sesvlaa SesaZlebeli,aTasobiT adamiani midis. roca naTlis-Rebis adgils mivuaxlovdiT, kvlavwvimda da Zlivs mivabrZaneT xati mdi-naremde. rodesac iordaneSi xatis Cab-rZaneba gadavwyviteT, napirze ̀ dedof-lis~ sanaxavad uamravma adamianma moi-yara Tavi. xati SevabrZaneT Tu arawyalSi, uecrad mzem gamoanaTa da cazearc erTi Rrubeli aRar iyo - es mo-xda wamierad.

Page 23: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

23

samudamod dabrZandeba ierusalimisjvris monasterSi, daaxloebiT iq, sadacSoTa rusTavelis freskaa da am ad-gils „qarTvelTa kuTxe~ ewodeba.

sxvaTa Soris, rogorc ki winam-ZRvarma warmoTqva: am adgils „qar-TvelTa kuTxe~ daerqmevao, zarebic da-ireka. ase rom, es mniSvnelovani mov-lena aucileblad aRsruldeba - „de-doflis~ asli ukve dawerilia.

rodesac gabriel qarTvelma iveriisRvTismSoblis xati egeosis zRvidangamoabrZana da aTonis sanapiroze ive-ronis monastris maxloblad daabrZa-na, zustad im adgilas saswaulTmom-qmedma wyarom amoxeTqa. es wyaro ivero-nis wylis saxelwodebiTaa cnobili.aTonis wminda mTaze ̀ dedofali-sixa-rulis~ momniWebelis mogzaurobisdros Cven es wyali patara WurWelSiavavseT, saqarTveloSi wamoviReT davinaxavdiT rogorc siwmindes. aseveaTonis mTidan wamoviReT aTanase didiswyali. rodesac `dedofali-sixaru-lis momniWebelis~ aslis SeqmnisaTvismzadeba daviwyeT, gadavwyviteT, iveroniswyali gamogveyenebina. iveronis wyalsSevurieT aTanase didis wyaros wyali,iordanes wyali, yovladwminda RvTis-mSoblis xarebis wyaros wyali da amwyalSi gazavda bunebrivi pigmentebi,romliTac xati daiwera.

„dedoflis~„dedoflis~„dedoflis~„dedoflis~„dedoflis~aRsrulebuli kurnebebiaRsrulebuli kurnebebiaRsrulebuli kurnebebiaRsrulebuli kurnebebiaRsrulebuli kurnebebigiorgi: uamravi adamiani gvwerda

da dResac gvwers „dedoflis~ sak-virvelebebis Sesaxeb. erTma qalbatonmaaseTi ram gviambo: axloblis SvilileikemiiT aris daavadebuli, mSoblebsmkurnalobis aranairi saSualeba arhqondaT da verc dafinansebas iRebdnen.am qalbatonma dedas urCia, rom samebaSimisuliyo da „dedoflis~ xati moelo-ca. bavSvis deda mivida samebaSi, ilo-ca xatTan da taZridan gamosuli ariyo, roca telefonze daurekes: TqveniSvilis mkurnaloba srulad dafinan-sebuliao.

iyo meore SemTxvevac: bavSvs hqondabolo stadiis simsivne. operaciisdros xelic ver axles, ucxoeTSi ga-gzavnis mizniT meored gaukeTes biof-sia. elodebodnen pasuxs, romelic rea-lurad Tve-naxevarSi modis. am drosmisi naTlia iyo „dedofalTan~ misuli,iloca. sam dReSi mouvidaT pasuxi:bavSvs aRar hqonda simsivne. Tumca, isjer kidev cudad iyo, saxlSi iwva,ver dgeboda, TiTqmis komatozur mdgo-mareobaSi imyofeboda. ojaxis axlobe-lma qalbatonma xatis reproduqcia

iyida, bavSvTan saxlSi miabrZana darogorc ki mis sawolze daabrZana,bavSvi wamodga, daiwyo siaruli, lapara-ki, saWmeli moiTxova, komatozuri mdgo-mareobidan gamovida bavSvi.

zurabi: xatidan gansakuTrebulicxovelmyofeloba igrZnoba RvTismSob-lisa. uamravi sakvirveleba aqvs aRsru-lebuli „dedofals~ da amas Tavadmrevlisgan vigebT.

gansakuTrebulad aRvniSnavT imas,rom xatis reproduqciebsa Tu Jur-nalSi dabeWdil gamosaxulebebs xelebimudam Tbili aqvT. es pirvelad erTmamomlocvelma mogvwera, mere meorem daase gamoCnda uamravi adamiani, vinc amfaqts aRniSnavs. ucxoeTSic mravladgagzavnes aslebi da iqidanac gvwerenamaze. es imdenad didi saswaulia, rommsgavsi movlenis Sesaxeb arsad amomi-kiTxavs. Tavad xatidanac modis uzarma-zari siTbo. mniSvneloba aqvs Tavadmomlocvelsac: zogis miaxlebisas siT-bo imatebs, zogjer ki - ara. xatis as-lebzec ase xdeba. es marTlac uiSvia-Tesi movlenaa saqristianoSi. sxvadas-xva tipis saswauli, sakvirveleba, zoga-dad, qristianul samyaros axasiaTebs.magram is, rom xati Tbebodes - aseTifaqti ar xdeba. erTaderTi, aseTi gad-mocema arsebobs gvadalupes RvTismSo-belze. bevri adamiani adasturebs amfaqts. Tavad „dedofali~ xom aRas-rulebda saswaulebs, magram uamravikurneba mis reproduqciebs ukavSirdeba.magaliTad, adamiani cudad iyo - reani-maciaSi iwva, aparatze SeerTebuli.hemoglobini hqonda Zalian dabali.organizmi araferze aRar reagirebdada eqimebma nebismier Carevaze uariganacxades. misma Svilma telefonSiinternetidan gadmowera „dedoflis~xati, iloca Rame da diliT klinikaSirom mivida, didi aJiotaJi daxvda -mamamiss hemoglobini aewia da mkurna-lobac SesaZlebeli gaxda. gavida ra-Rac periodi da aRdgomis dRes mogvwe-ra: Cvens ojaxSi udidesi sixarulia,dRes diliT mama saavadmyofodan ga-moweres, kargad aris.

giorgi: aris kurnebebi iseTi mZimedaavadebebisgan, rogoricaa simsivne anTundac leikemia. umetes SemTxvevaSies dadgenili diagnozia, pacienti mkur-nalobs, magram, xatis molocvis Semdegmidian gamokvlevaze da daavadeba, ubra-lod aRar aris.

iyo iseTi SemTxvevebic, rodesacreanimaciaSi gadayvanili, ukve imedga-dawuruli pacientebi gamokeTebulan.mxolod kurnebebi rodia, araerTs uT-

qvams, rom SeuTxoviaT keTilad dao-jaxebaze da Zalian male asec momxdara.zogs mZime socialuri mdgomareobaaqvs, isic ki uTqvamT, rom ramdenimewlis ganmavlobaSi ojaxSi yvela umu-Sevari iyo, magram RvTismSoblis xatismolocvis Semdgom ojaxis ori wevriramdenime dReSi dasaqmda.

Zalian did siyvarulsa da siTbosiwvevs „dedofali~ mrevlSi, is yvelasdedaa da mfarveli, mTavaria, adamianmasiyvaruli sakuTar gulSi ipovos.momlocvelebi ucxoeTidanac Camodian,bevri maTgani uimedodaa sneulebisgamo, magram ramdenime dReSi weren, romsaswaulebrivad ganikurnen, rac CvenZalian gvaxarebs. aris narkomaniisgangankurnebis SemTxvevebic. modian uSvi-lo wyvilebic, orsulebic uamravi pro-blemiT. araerT adamianma Seityo saku-Tari fexZimobis Sesaxeb, rodesac „de-dofali~ moiloca. jer kidev aTonzeaxalCasulebs gviTxra aTonelma uxu-cesma berma, es bolo drois udidesixatiao. maSin ar vicodiT, rom momaval-Si aseTi didi movlenebis winaSe dav-dgebodiT.

zurabi: erT adamians meuRle hyavdamZimed avad. dedaom mas misca Jurnali,sadac „dedoflis~ istoria ewera daaseve urCia samebaSi wasvla xatis mo-salocad - „dedofali~ im dros same-baSi iyo dabrZanebuli. man moilocaxati da JurnalSi dabeWdili „dedof-lis~ foto xats dado. saxlSi romdabrunda, es ambavi qmars mouyva, ro-melmac sTxova xati Jurnalidan amo-eWra da mis sasTumalTan mdgar kara-dis minebs Soris Caedo, radgan masTanaxlos yofiliyo da eyura. erT dResSeniSnes, rom xats raRac laqa hqonda.rodesac daakvirdnen - wveTebi iyo,xats mironi sdioda. gadawyvites xatiCarCoSi CaesvaT, magram minaze iyo mikru-li da ver acalkevebdnen. amitom amoi-Res mina, xatis garSemo SemoWres daminianad CaabrZanes CarCoSi.

zurabi: arsebobs ̀ dedoflis~ xatisdaujdomelic. es erTaderTi daujdo-melia, sadac qarTveli emigrantebicarian moxseniebulni, romlebic ucxomiwaze uflisa da deda RvTisas Sewev-nas namdvilad saWiroeben. mec da gior-gimac daujdomlis werisas gansakuTre-buli mniSvneloba mivaniWeT emigrante-bis moxseniebas. CvenTvis isini gansakuT-rebulebi arian, Cveni debi da Zmebi,romlebic ucxo miwaze uamravi gansac-delis winaSe dganan da Cveni locvamaT Zalian sWirdebaT.

naTia utiaSvili

Page 24: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

24

uCino

madlierid a

TaTia

Page 25: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

25

am qveyanas gagris maxloblad moev-lina. simon xaindrava 18 wlis iyo,konstantine gamsaxurdias 17 wlisdaze - sofioze rom iqorwina, magram…Svili ar uCndebodaT, ar uCndebodaT22 wlis manZilze da ai, qorwinebidan22 wlis Tavze, qveyanas moevlina TaTiaxaindrava, moevlina gagraSi. gagraSiimitom, rom mSoblebi gemiT mogzaurob-dnen da swored gagris maxlobladgamxdara deda SeuZlod. bednierma bav-Svobam mxolod 7 weliwads gastana...patara TaTia mtirala yofila, konstan-tine gamsaxurdia swored imxanad wer-da „mTvaris motacebas“ da karolinasSvilsac amitom daarqva TaTia... meremovida avbediTi 37, marTla satiralixana... sofio gamsaxurdias 2 Zma daux-vrites, dauxvrites ZmisSvilic da qma-rsac Tavi moakvlevines. mamis TviTm-kvlelobamde iyo barbarosuli gamosa-xleba kuTvnili binidan - ar gaatanesaraTu aveji, tansacmelic ki. male kiavlabarSi, erT bnel oTaxSi TaTiasTanSexiznul sofio gamsaxurdias amcnes,rom simoni cudad iyo... sofio gamsaxu-rdia ava TianeTSi, sadac imaleba devni-li simon xaindrava. ava da naxavs fi-ltvebis anTebiT gaTangul qmars. wu-TiT ezoSi gamodis, ukan Sebrunebulski Semzaravi suraTi xvdeba - momakvdaviqmari da sityvebi: „TaTias konstantinegagizrdis“...

konstantine gamsaxurdia marTlaciTavebs TaTias gazrdas. cocxali kla-sikosi samudamod aRibeWdeba mis mexsi-erebaSi - fexqveS gaSlili daTvistyaviT, Zvirfasi kalmiT, magidaze erTiboTli Savi RviniT, muqi CaiT an yaviT,Savi qliaviT... TaTia leqsebs ukiTxav-da patara zviadsa da Tamars.

„erTxel did oTaxSi bavSvebs vuki-Txavdi leqsebs. konstantinem damiZaxada miTxra: „aba, erTi xmamaRla wamikiT-xeo“. momiwona... im dRidan mxatvrulikiTxva umTavresi gaxda Cems cxovreba-Si“, - dawers TaTia xaindrava wlebisSemdeg. patara TaTias ukanasknel amo-sunTqvamde gahyveba is siTbo da mzrun-veloba, rasac mis mimarT avlendnenklasikosi biZa da misi usaTnoesi meuR-le - miranda falavandiSvili.

es siTbo imdenad didi iqneba, rom,rodesac TaTias qaliSvili SeeZineba,mas swored mirandas daarqmevs - sayva-reli bicolas pativsacemad.

mirandas SeZenamde ki didi gzaa -tkivilebiTa da tragediebiT danaRmu-li. tkivilebi da tragediebi arc me-re moakldeba.

tkivilebi, dramebi, tragediebi -

misi cxovrebis ganmeorebadi da Seuq-cevadi fazebia. TaTias hqonda brwyin-vale garegnoba, saamo xma, kiTxulobda„vefxistyaosans“, kiTxulobda saocrad,magram dedas ar undoda, mis SvilsTeatralurze Caebarebina. gogona dahyvadedis nebas - universitets miaSura,aRmosavleTmcodneobis fakultets, mag-ram erTma saRamom misi bedi isev scenasdaukavSira.

universitetSi ioseb griSaSvilsxvdebodnen studentebi. TaTiam griSaS-vilis „xelTaTmanis Rili“ waikiTxa.saRamos dasrulebisTanave aRfrTovane-buli griSaSvili kulisebSi Seva daTaTias amcnobs: xval konstantines da-vurekav da Teatralur institutSiunda wagiyvano.

waiyvans kidec. TaTia waikiTxavs„xelTaTmanis Rils“ da mas maSinveCaricxaven Teatralur institutSi.

bednier starts ubedureba mohyva.TaTia melanias TamaSobda dodo aleq-siZis dadgmul maqsim gorkis „mzisSvilebSi“. TamaSobda imdenad kargad,

rom pedagogma uTxra kidec: imdenadkargad gamogivida, Sen amas veRar gaime-orebo.

reJisoris sityvebi winaswarmetyve-luri aRmoCnda - TaTias manqana daejaxada karga xans CamoSorda scenas. daam-Tavra instituti, metyvelebis kaTedrazedatoves, gamojanmrTelebuls ki... Te-atrebSi aRar iRebdnen. is ar gaakaresscenas, misTvis yvela Teatris karidaketili aRmoCnda. realurad karidaketili iyo maSinac ki, roca TeatrSiuSvebdnen da... rolebs ar aZlevdnen,an TiTqmis ar aZlevdnen. arada niWichqonda, brwyinvale xmac da garegnobacda arc proteqtorebi hklebia.

Tavadve ixsenebda, rom mis TeatrSimisayvanad bevrs ibrZodnen sergo zaqa-riaZe, akaki xorava, akaki vasaZe, TamarWavWavaZe, Salva dadiani, ioseb griSaSvi-li... is ki ara, Tamar wulukiZe rusTa-velis Teatris direqtorTanac Sehyvada kategoriulad mosTxova - me isevwaval gadasaxlebaSi da Cems StatSies axalgazrda miiReTo, magram mainc

„bunebam mas yvelaferi misca: silamaze, SesaniSnavi xma, niWi da erTSi da-Cagra - ar misca bedi“ - ityvis robert sturua... mas marTlac saocari si-lamaze amSvenebda, swored 19 wlis TaTia xaindrava iqca mxatvar uCa jafa-riZis STagonebis wyarod da nestan-darejanis miwier ganxorcielebad, roca„werilis epizodis“ ilustracias qmnida.

mas hqonda iSviaTi xma, poeziis arsSi wvdomisa da gadmocemis ubadloniWi da iyo didostati mxatvruli kiTxvis. „misi kiTxva uSualo iyo, la-Ri, msubuqi, mTis haeriviT gamWvirvale da sunTqvasaviT bunebrivi!“ - ambobdaana kalandaZe.

mas ar rgebia arc erTi premia, arc erTi wodeba, arc erTi Cini, mas mxo-lod merab kostavam uboZa Cini - „uCino TaTia“

suraTze: konstantine gamsaxurdia, Tamari,suraTze: konstantine gamsaxurdia, Tamari,suraTze: konstantine gamsaxurdia, Tamari,suraTze: konstantine gamsaxurdia, Tamari,suraTze: konstantine gamsaxurdia, Tamari,TaTia, zviadi, miranda falavandiSviliTaTia, zviadi, miranda falavandiSviliTaTia, zviadi, miranda falavandiSviliTaTia, zviadi, miranda falavandiSviliTaTia, zviadi, miranda falavandiSvili

Page 26: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

26

ar miiRes.ar miiRes, miuxedavad imisa, rom

TaTia xaindravas aqtivSi ukve iyoStefan cvaigis „ucnobi qalis werile-bi“ - radiodadgma, romelic Sesuliaoqros fondSi. TeatrebSi ar iRebdnen,miuxedavad imisa, rom klasikosi biZadahyveboda TeatrebSi da reJisorebssTxovda, StatSi mieRoT. wignebsacCuqnida avtografebiT, magram... TaTiasTeatrSi ar iRebdnen.

mogvianebiT sevdianad ityvis TaTiaxaindrava, rom maTTvis (reJisorebis-Tvis) maSin raikomis mdivnis telefo-nis zars ufro meti Zala hqonda, vid-re konstantine gamsaxurdias sityvas...Semdeg, rogorRac TiTqos navsi gatyda,TaTia baTumis TeatrSi miiwvies, mTavarirolic ergo, magram am xanam sul er-Ti weli gastana. patara mirandas ude-dod uWirda da TaTia iZulebuli ga-xda, TbilisSi dabrunebuliyo. imxanadsankulturis Teatrs lili ioselianiCaudga saTaveSi. TaTiac waiyvana. Tama-Sobda kidec lili ioselianis speqtak-lSi „Cveni erTi saRamo“.

lili ioseliani gaixsenebs, romTaTia xaindrava im rolSi ganumeore-beli iyo, SesaniSnavad mReroda, cekvavda,misi plastikiT aRfrTovanebuli iyolegendaruli iuri zarecki. magrames bednierebac xanmokle aRmoCnda, Te-atrs moSurneebi gamouCndnen. „sankul-turis“ Teatri uceb Zalian popularu-li gaxda... SeSurdaT da brZola dag-viwyes. iseTi qeba da mowoneba gvqonda,rom sxva Teatrebs SeSurdaT. dafinan-seba mogvispes, arseboba Segvawyvetines“- ityvis lili ioseliani.

Semdeg ZlivZlivobiT TaTias StatigamouCxrikes marjaniSvilis TeatrSi.TiTqmis 30 weli dahyo TeatrSi, magrammeti bedis dacinva ra ginda, rom xmiTganTqmul msaxiobs mxolod usityvorolebs aZlevdnen. masovkaSi klavdnenmis niWs. „30 wlis ganmavlobaSi, mxo-lod „ras ityvis xalxSi“ viTamaSe.lali nikolaZem momca roli. erTxelzanda ioselianma mca pativi - Tavimoiavadmyofa da xuxaSvilis „mosamar-TleSi“ deda viTamaSe. marjaniSvilisTeatrSi vimuSave mTeli 30 weli, mag-ram xma ar amomaRebines. masiur scenebSiki, icocxle, waramara maTamaSebdnen.Tu romelime msaxiobi avad gaxdeboda,mxolod maSin maRirsebdnen scenazegasvlas“, - ityvis mogvianebiT.

ar gaakares scenas, arc ekrans. erTa-derTi roli aqvs kinoSi naTamaSebi -elisabedi siko doliZis gadaRebul„kacia adamianSi?!“ „didostatis mar-

Page 27: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

27

jvenaSi“ coqalis roli mqonda. reJi-sorma vaxtang tabliaSvilma gadaRebu-li firidan amomWra“, - ityvis gulmok-luli.

is ar gaakares arc ekrans, arcscenas. miajaWves mxolod radios, mag-ram is mainc avida scenaze. 1976 welimisTvis yvelaze bednieri iyo. ukve 48wlisa gaxldaT, misi repertuariT ro-bert sturua rom dainteresda.

sturua, romelic imxanad „kavka-siur carcis wres“ dgamda, romelsacukve dadgmuli hqonda „seilemis pro-cesi“, „xanuma“, „yvaryvare“... repeti-ciebis SualedebSi mTeli Tve usmendasturua TaTia xaindravas mxatvrulkiTxvas, zRva repertuars. dabolos,TaTia kiTxulobs TaraS emxvaris we-rils da gaismis sturuas verdiqti:„me Tqven dagidgamT speqtakls!“.

Svidi Tve muSaobdnen speqtaklze.am ubednieres wuTebSic ar daindobedma - afiSebi ukve iuwyeboda, romrusTavelis TeatrSi gaimarTeboda„mzeo TibaTvisa“, rom TaTia saswrafooperaciis gasakeTeblad gadaafrinesmoskovSi. magram 1976 wlis 17 maissis axlad naoperaciebi mainc wardgamayureblis winaSe. erTi kvira tevaar iyo rusTavelis TeatrSi. „mzeoTibaTvisa“ 170-jer aCvenes saqarTvelossxvadasxva qalaqebSi. „robert sturu-am oqros gvirgvini damadga Tavze“, -ase afasebda am faqts TaTia xaindrava.is mainc dabrunda scenaze, dabrundamarto - idga da kiTxulobda qarTulpoezias. poezias, romelsac mudam erT-gulebda da arc poezia Ralatobda mas.

bedma marto dgoma arguna cxovre-bis scenazec. tragikuli aRmoCnda misipirveli siyvaruli. mas da akademikosviqtor kupraZis vaJs - guram kupraZesuyvardaT erTmaneTi. „ramdenjerac Sev-xvdebodi, muxlebi mikankalebda, maSinaseTi siyvaruli iyo“ - gaixsenebsukve Rrmad moxucebuli. magram bedmaarc aq daindo. guram kupraZe 19 wlisdaiRupa - Tevzaobisas Tavbru daexvada mtkvarSi daixrCo.

im sabediswero dResac Sexvda TaTi-asa da TaTias dedas saTevzaod gzadmi-mavali da uTqvams kidec, Tevzs daviWerda pirdapir TqvenTan movalo. TaTiada dedamisi maSin konstantinesTan cxo-vrobdnen. elodnen im dRes gurams,magram... klasikosis saxlSi telefo-nis xma gaisma. telefoni TaTiam aiRo- „viqtor kupraZis vaJi wyalSi daix-rCo, veZebT da konstantinem Tavisi vi-lisi gamogvigzavnos“.

TaTias tyuili egona, magram dabeji-

TebiT iTxovdnen konstantines. arcSemdeg gaumarTla siyvarulSi. qaliSvi-li ramaz CxikvaZisgan SeeZina, magrammaTi Tanacxovreba ar Sedga. Tumca amsiyvarulma misca mas yvelaze didibedniereba - miranda. „me vipove bednie-reba Cemi Svilis saxiT!“ - ambobda is.

cxovrebam ar daindo TaTia. raRasar moaswro, ra tkivili ar gadaatanina- jer miranda falavandiSvilis sikvdi-li, Semdeg sruliad axalgazrda Tamargamsaxurdias daRupva, konstantinesgardacvaleba... urTulesi peripetie-bi, rac Tan axlda mis xelSi gazrdilzviad gamsaxurdias cxovrebasa da moR-vaweobas. Semdeg zviadis sikvdili.

bedma ar daindo uCino TaTia, magramam cxovrebam masze mainc ver gaimarjva.is ver gaaborota, ver daboRma, verwaarTva sxvisi warmatebiT sixarulisunari, ver waarTva madlierebis grZnoba.

madlobeli iyo dodo WiWinaZis,romelic saSualebas aZlevda, xandaxanmainc eTamaSa arzayanis dedis roli„mTvaris motacebaSi“, madlobeli iyozanda ioselianis, romelmac erTxelavadmyofoba moimizeza, rom scenaze Ta-Tia gamosuliyo. madlobeli iyo robe-rt sturuasi - ukanasknel amosunTq-vamde - Tvlida rom man oqros gvirgvinidaadga.

marTlac bevr msaxiobs ar RirsebiaaseTi gvirgvini, magram vgoneb, arc Tavadsturuas ar Rirsebia bevri aseTi mad-lieri artisti Semoqmedebis Tu cxov-rebis gzaze. reJisoris xvedria gauZ-los guSin madlieri artistis xvalda zeg umadurebas. TaTia xaindravam30-ze meti weli atara madlierebaocnebasTan erTad - erTxel mainc eTama-Sa moxuci qalis raime epizoduriroli sturuas romelime speqtaklSi.

Page 28: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

28

- genderi - rogor uyurebs am Temasmwerali otia ioseliani?

- jer erTi, „genderi“ ucxo sityvaa,brWyalebSi Casvi. mere - CvenTan, saqarTve-loSi, qalisa da mamakacis Tanasworobisproblema arasodes arsebula. Cven sxvatradiciebidan movdivarT. „genderi“ ga-moigones iq, sadac amis problema iyo.

CvenSi qals mudam hqonda gansakuT-rebuli Zala. nanam miiRo qristianobada miiRo saqarTvelom. mirians romar misZaleboda, SeiZleba, mefes arcmieRo. visze aqvs aqcenti ers? - nanaze.qalma miiRo sarwmunoeba, dedaa, isaaTavi da Tavi, imazea agebuli eris mo-mavali da Svili da Taoba, xom?!

ar miiRo SuSanikam mazdeanoba daarc miiRo aravin. aba, suleli ki araa ikaci, varsqeni, ro axrCobs magas! icis,ro ar gamova araferi amis gareSe, imdoneze dgas qalis roli saqarTvelo-Si. gasawonasworebeli piriqiT iyo - raqvian - kaci unda gaTanasworeboda qals.

mere... axla ro mogaqvs „genderi“da emansipacia, CemTvis, qarTveli kacis-Tvis, ki araa es problema! es im kacshqonda, albaT, Tavis qveyanaSi proble-ma da... ki, batono! CemTvis ra saWiroa!

me ar vlaparakob mefeeebze, ar vlapa-rakob wmindanebze, ar vlaparakob SuSa-nikze da, vTqvaT, nanaze, romlebic de-doflebi iyvnen. saerTod, qarTvel qal-ze vlaparakob, mis rolsa da Zalaze.

ai, am qveynis patrons, ra ebJutu-reba da ra esuleleba imaze!.. 8 marti,

ki batono, dResaswauli dResaswau-lad Semoitane, magram gaTanasworebaqalisa da kacisa saqarTveloSi prob-lema arasdros yofila: Cven viciT ma-rto mexuTe saukunis Zegli - „SuSani-kis wameba“, magram es xom ufro Soreu-li tradiciidan modis. maSin, mexuTesaukuneSi, ki ar Seqmnila, es momdinare-obs ZvelTaganve, imxelaa qalis done.

Semoitan, ki, saqarTveloSi „genders“,magram ar unda gaacnobiero, brmad undaSemoitano?

- Tqven qalis fsiqologiis didmcodned iTvlebiT, gamorCeul portre-tistad. rogor SeafasebdiT qarTulimwerlobis mier zogadad daxatulqarTvel qals?

- Cven ar gvecala amisTvis, romfsiqologiuri romanebi gvewera, CvenviyaviT mebrZoli xalxi, gaWirvebulixalxi. gviWirda, qveyana gveseoda, mterida moyvare, amitom qali Cven droSazedavaxateT! da gvWirdeboda iq, rom isdeda yofiliyo, aRmzrdeli yofiliyo,gaezarda Svili cxra. da cxrazeve eT-qva: ar devinaxo Wriloba zurgSio,gulSi unda mogartyan! es Wirdebodaqveyanas. sadac qalebi akeTebdnen amas,qveyana Sinaganad Zlieri iyo.

amas garda, am ideas STaagonebdaxalxs didi iliac da mTeli qarTulimwerlobac. Cven gvWirdeboda es, Cvenunda gvebrZola da qalis saxec Segveq-mna Sesabamisi.

rogor SeiZleba, deda iZaxodes: dei-

xoceT, Svilebo, suyvelao! mara es Wir-deboda qveyanas. cxra Zma xerxeuliZegvyavda Cven, aragvelebi da sxvebi, - esidea marto haerSi gamokidebuli kiar iyo, lozungebad dawerili!

da am dros qali, rogorc qali,dagvekarga!

im qarTvel qals ki Tavisi samyaroaqvs, Tavisi fsiqologia. idealurida poeziis qali, TavisTavad, egeraa,„vefxistyaosanSi“, magram prozauladqalis samyaroSi Wvreta, fsiqologiisamokiTxva?! es, sxvaTaSoris, pirveladjavaxiSvilma scada „jayos xiznebSi“,magram ar acales sawyals da miakleszed, Torem imas Rrmad SeeZlo qalisfsiqologiis amokiTxva. imas qali ro-gor hyavs danaxuli, xom xedav? - rasuSvreba jayo, cxvirpirSi urtyams, wis-qvilSi daaTrevs da miadga es inteli-genti gamoTayvanebuli, wamodio, magramar wayva! imitom, rom margo qalia!imitom, rom jayo daTvia, magram kacia!

Cven gvaviwydeba xandaxan, rom Cavi-xedoT qalis samyaroSi. amitom CvenTan(Tavis Semoqmedebas gulisxmobs. n.c.)aris mcdeloba imisa, rom, bolos dabolos, CavixedoT qalis sulSi. msof-lio literaturaSi qalebis meti raaasaxuli da marto tolstoi kmara,misi „ana karenina“, magram es, Cveni,qarTvelia mainc! ki, anna isea ganzogade-

saerTaSoriso institutebiuamrav proeqts afinanseben, raTaqarTul sazogadoebaSi genderisTema aqtiurad wamoswion win, mamaka-cisa da qalis politikuri Tu so-cialuri aqtivoba daabalanson, xe-li Seuwyon qalis, rogorc xelmZ-Rvanelis da sazogadoebrivad aqti-uri arsebis, imijis ganmtkicebas.

marTlac ise cudad gvaqvs saqme,rom am Temaze ase sistematuri dasayovelTao msjeloba gviwevs? mar-Tlac ase fesvmokidebulia arqau-li stereotipebi demokratiulifaseulobebisken mimarTul qarTulsazogadoebaSi?

Tu gamoCenil mwerals otiaioselians movusmenT, - ara! da me-tic - dRes, 21-e saukuneSi, uxerxu-lic kia, genderul problemaze, qa-lisa da mamakacis Tanasworobazeilaparako nanas, SuSanikis, TamarisaTu sxva didi qalbatonebis mSob-liur qveyanaSi.

es interviu wyaltuboSi, mwer-lis samuSao oTaxSi CaviwereTwlebis win. mwerlisTvis damaxasi-aTebeli sasaubro stili, cxadia,daculia.

bolos da bolos,CavixedoT qalis sulSi!

droulimaster-klasi

Page 29: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

29

buli, me qarTvelic qe mgonia xandaxan,mara Sensas aqvs Seni samyaro. amas un-da wamkiTxavi, amas unda damnaxavi.

- msoflio literaturaSi qalissaukeTeso portretad, mainc, romelimigaCniaT?

- nataSa rostovac, sofioc, anac,Tu gnebavT, madam bovaric. da ramdenicgindaT, imdenia msoflio literatura-Si. ager myavs, kaco, nestan-darejanebida TinaTinebi... da, ra qvian, rogorigansakuTrebuli saxea msoflio lite-raturaSi - asmaTi! naxeT qalisa dakacis megobroba!

- saidan dagigrovdaT aseTi codnaqalis xasiaTisa, vin arian Tqveni gmire-bis realuri prototipebi?

- tolstois hkiTxes: ki, batono,levini Sen xar, mara nataSa rostovavinaao (13 wlis gogo!)? me varo! TviTo-naa igi, misi samyaroa, rac gadasca manTavis nawarmoebSi. mwerali, rac TviTonar ucxovria, imas verasodes Seqmnis.TavisTavad, gaTviTcnobierebulad TugauTviTcnobiereblad, misi cxovrebagadadis missave SemoqmedebaSi.

yvela mwerals aqvs Tavisi stili,Tu, rasakvirvelia, sxvisgan ar iwersda sxvisgan ar gamoigonebs, imitom,rom Cven ganumeorebeli varT cal-ca-lke. Tu Seni Tavidan modixar da Senmarto isa xar, rac Sengan gamomdinare-obs, maSin es, TavisTavad, ukve Senistilia, nawarmoebis samyaroc Senia,Seni adamianebia. saxelebi, SeiZleba, vercdaarqva. „varskvlavTcvenaSi“ boloSirom Cavedi, mere mivxvdi, Turme, Cemigrigol babua yofila ezika! me arcvicodi, werisas arc mimiqcevia yurad-Reba. arada, Turme, yvelas codnia: esgrigolia, babuaSeni, egero! is ise gada-sula ezikaSi, me ki ar gamicnobierebia!da vinc icnobda imas, yvela ambobda:babuaSeniao (babuas Zma iyo, magram igi-ve babua iyo isic, rasakvirvelia).

ai, tolstois wigni: Sig misi cxov-rebaa, imis samyaro da yvela gmiriTviTonaa. nataSa rostova Tu TviTtolstoi iyo, maSin, vinRa darCeboda,rom ar yofiliyo tolstoi?

- miuxedavad imisa, rom Tqveni ara-erTi nawarmoebi ukve klasikaa, maincvbedav, rogorc Zvelma mkiTxvelma -nacnob da sayvarel mwerals, gkiTxoT:dRevandeli Taobis TvalSi cotaTixom ar gaicricnen Tqveni personaJiqalbatonebi, xom ar gifiqriaT zogierTmxatvrul saxeSi axali Strixebis Se-tanaze? amis Tqmas is mabedvinebs, romCemTvis cnobilia, rogor mkacr redaq-tirebas ukeTebT xolme Zvel teqtebs...

- Cven ise gvaqvs danagvianebuli ena,rom... Tundac, „sainteresoao“, viZaxiT,xom? axla isea damkvidrebuli, aramgonia, amoagdon xmarebidan, arada, egiaris laTinuri „interesna“ da gadmo-vida qarTulSi, xom?

aviRoT ager „vefxistyaosani“, zRap-rebiza marto nu vkiTxulobT imas!naxeT: Tu es poema qarTul enaze daiwe-ra zegenialurad, Cven ar gvyofnis sa-bJuturod? rac ara aqvs im kacs poe-maSi, ratom xmarob iseT sityvebs?

am TvalsazrisiT, enobrivi Tvalsaz-risiT wevikiTxoT mwerali, rom arsWirdeba racxas SemoTreva.

am mxriv mainc ara gvaqvs samaTxov-rod saqme, ena mainc gvaqvs umdidresi,xom? da ramdenia kidev gabneuli sit-yva!.. me imdeni maqvs amowerili sityva,romelic arsadaa Sesuli, rom erTitomi gamova, albaT.

- Cems kiTxvas ufro davazusteb,batono otia. Tqveni maka - romanidan„iyo erTi qali“ - ramdenad SeiZlebadRes axalgazrda mkiTxvelisTvis sain-tereso gmiri iyos?

- sxvaTa Soris, ai, Cven ver wavikiT-xeT eg romani. verc rusebma. rusebmaician wakiTxva, sxvaTaSoris. magaliTad,„Savi da cisferi mdinare“ rusebmaise aitaces, rom (Cven xo ar wagvikiTxiasula!), magaliTad, „literaturnoeabazreniem“ ro gaakeTa mimoxilva magromanis Taobaze, jer kidev ar iyodamTavrebuli, da gaakritika „litera-turnaia gazetam“: ki, batono, kai romanidawera ioselianma, mara Tqven tolsto-is doneze rato ixilavTo. am donezeSeafases „Savi da cisferi mdinare“rusebma.

es ver gaiges - „iyo erTi qali“.iTargmna polonuradac da iq gaiges.am dros kardinali iyo poloneTSi,

mere rom gaxda papi, ioane, uZlieresikardinali! magas hqonda poloneTSiudidesi sasuliero gamomcemloba daimitomac iyo is Zlieri. antirusi iyosaSineli, komunistebs ebrZoda ubedu-rad. magis gamomcemloba iyo Zaan Zlie-ri, mara ase ki ar cemda magi yvelafers,unda yofiliyo sulierebasTan axlos.

magan gamosca Cemi wigni. ai, naxeT,am wigns maka leJava rogor axatia!wmindanad axatia! weikiTxes da imito.imas Cawvdnen, SigniT rac iyo, Cvenmarto garedan devinaxeT, ro qmriankacs vincxa yavs sayvareli.

magram es xom Zaladoba iyo!da mere kidev, Tqven ra iciT, ra

xdeboda iq: iqneb, makam TviTon daaWirafexi pedals?

- dRevandelma sazogadoebriv-poli-tikurma da ekonomikurma mdgomareobamqarTveli deda-kaci, pirdapiri mniSvne-lobiT, deda-marCenalad gardasaxa. TugifiqriaT, axali nawarmoebebis gmirebadgeqciaT sazRvargareT gadaxvewili Cve-ni deda-marCenalebi?

- roca Cveni qalebi stambolSi daispahanSi, Tu saca ginda, jaWvebiT mihyav-daT, Cven bednierebi viyaviT maSin. rocais Tavisi fexiT wava, e, mere araferiaRar gadagarCens, daRupuli xar!

- da apirebT qarTveli qalebismigraciaze raimes daweras?

- arafers. magaze ar aris laparaki.axla laparakia im aTtomeulze, rome-lic, jer erTi, Tavidan dasaweria. imi-tom, rom magas rom vwerdi, me wera-kiTxva ar vicodi maSin (me ro wigniwevikiTxe, Cemi dawerili iyo - manamdeme ar mqonda wigni). exla magis damuSa-veba da magis akademiuri gamocema!..

netavi, amis gakeTeba da damTavrebaSemaZlebinos RmerTma da, axla me axaltoms davwer Tu ara, ver getyvi. imitom,rom ukve aRar maqvs amis imedi. Tqvenar acnobierebT, amas ra Sroma sWirde-ba! miTumetes, es Cemi axali tomipoezia unda iqnes. poezia me marto isgamovaqveyne, „Sori siaxlove“ (axaligamocemacaa misi), danarCeni - suyveladasamuSavebelia: rogor SeiZleba, poe-ziis qveyanaSi Sen poezias mokido xeli,Tu mkiTxvels ar uTxari rame axali?sisulele ikiTxon?

- da bolos, kvlav qalis Temas mi-vubrundebi: ras fiqrobT mweral qaleb-ze, iseTebze, rogoric arian: safo, mis-trali, sandi, axmatova, cvetaeva, ana ka-landaZe, samukaanT xvaramze (folklo-ridan)... riTi ver udeben isini tolsmamakacebs?

- curtavelis qveyanaSi rogor SeiZ-leba ganasxvavo qalisa da kacis SesaZ-leblobebi! vinc azrovnebs, azrovnebs.Tamari TviTon, Sen ggonia, cudi poetiiyo? mitom deiwera is „vefxistyaosa-ni“, rom Tamarma icoda poezia. gonebaSiSoTas cenzurad ujda, imxela ganaTle-buli iyo. nodar dumbaZe iZaxoda: „vef-xistyaosani“ dakveTiTaa dawerili, maracudiao? ki, batono, dakveTa davarqvaT,Tu gnebavT. magram es meore sakiTxia.araviTari magaSi me ar warmomidgeniaqalis da mamakacis azrovnebis sxvadas-xvaoba. imitom, rom Tu moazrovnea is,qalic SeiZleba iyos da kacic, miTume-tes, amisi Cven uamravi gamocdilebagvaqvs, rasakvirvelia.

nanuli cxvedianisoqros arqividan

Page 30: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

30

- gamarjoba, batono jozef. dResmindoda, qarTulad mogsalmebodiT. essityva ̀ gamarjoba~ gamarjvebas niSnavs.ase esalmebian qarTvelebi erTmaneTs,radgan rogorc fsiqolingvistebi gan-martaven, mudmivad brZolis ferxulSiCabmuli qarTvelebi gamarjvebas usur-vebdnen xolme erTmaneTs.

- didi madloba am keTili survili-sTvis. Cven yovel dRe varT CabmulibrZolis, cxovrebis oromtrialSi.

faqts wavawydi, - pedagogi brZandebiT.es urTulesi profesiaa, SeiZleba iTqvas,mowodeba, romelic gansakuTrebul nebi-syofasa da am profesiisadmi Tavganwir-vas moiTxovs. policiis kapitnidanmaswavleblobamde. ar gagiWirdaT? ro-gor fiqrobT, ra saerTo SeiZleba hqon-des am or profesias erTmaneTTan?

- niu-iorkis policiis oficriscxovreba sakmaod mZimea da minda giTx-raT, udidesi mniSvnelobiT datvirTu-li da pasuxismgeblobiT savse. es da-axloebiT isea, sangarSi rom zixarmudmivad sabrZolo mzadyofnaSi. radganmaswavleblis profesia axseneT, amasacgetyviT - didi xani vaswavlidi farmin-gdeilis universitetSi. Cemi praqti-kidan gamomdinare, ramdenadac dauje-reblad ar unda JRerdes, am or profe-siasac aqvT saerTo gadakveTis werti-lebi. orive SemTxvevaSi fxizlad xar,raTa umniSvnelovanesi detalic kiar gamogrCes, sadRac Secdoma ar dauSva,radgan patara lafsusic ki sabedisweroSeiZleba aRmoCndes. pirvel rigSi, Tavadunda iyo magaliTi. rogorc maswavle-bels, maTi (vgulisxmob studentebs)gacilebiT meti gmarTebs, vidre maTSeni. policiis oficris cxovreba ganadidad gansxvavdeba am valdebulebebis-gan, im gansakuTrebuli siyvarulisada Tavdadebisgan Tqven rom axseneT?dRes Cemi, rogorc politikosis, cxov-reba Zalian hgavs im policiis ofic-ris yofas, romelsac ar aqvs uflebayuradReba moadunos. minda giTxraT,me ar maSinebs es mdgomareoba. arsebulrealobaSi vcxovrob da Tavs ar miv-

cem uflebas Cemi vali pirnaTlad armovixado.

- cota ram saqarTvelos Sesaxeb.rodis gaigeT pirvelad sityva ̀ saqar-Tvelo~?

- maxsovs, roca pirvelad saqarTve-lo vaxsene... erT-erTi konfedencia-luri Sexvedris dros, roca sxva sakiT-xebTan erTad regionSi Seqmnil sao-mar mdgomareobas ganvixilavdiT, vTqvi:`SexedeT, ra SeZlo saqarTvelom~-meT-qi. mogaxsenebT, rac vigulisxme, - esis periodia, roca ruseT-saqarTveloskonfliqti aqtiur fazaSi Sevida daqarTulma samxedro Zalam SeZlo gam-klaveboda da winaaRmdegoba gaewia teq-nikurad masze aRmatebuli mowinaaRmde-gisTvis. es ar aris martivi ram, radganteqnika SeiZleba nebismier dros mwyob-ridan gamovides, gaiTiSos eleqtroener-gia, ver moxerxdes komunikaciis damya-reba. mTavari swored is aris, romaseT kritikul situaciaSi SeZlo ada-ptireba da mobilizacia.

- dRes, mTels msoflioSi, saqarTve-los icnoben rogorc stalinis samSo-blos. Tumca, me Tu mkiTxavT, veraferiTavmosawoni ambavia. Tqven Tu gsmeni-aT rame, stalinis garda, riTic mogxib-laT saqarTvelom?

- ratomac ara? qarTul Rvinos ga-na rame Seedreba? Zalian mdidaria qa-rTuli samzareuloc. yvelaze mTavariki, - adamianuri resursia. niWieri dagonieri xalxi, romelmac araCveuleb-rivi xelovnebis nimuSebi Seqmna. Tqveniqveyana xom walkotia Tavisi uZvelesiistoriiTa da kulturis mravalfe-rovani waxnagebiT.

- rodis Sedga Tqveni pirveli nacno-boba cocxal qarTvelTan?

- pirveli qarTveli niki iyo (ase

mianiWeT Tqveni xibli Cvensmulti-kulturul qveyanas

jozef konqenoni:

- eTanxmebiT gamonaTqvams, rom ̀ cxo-vreba brZolaa~?

- cxovreba marTlac brZolaa - yove-li dRe Tu yoveli wuTi... zogi inde-ferentulia da cxovrebis dinebas mih-yveba, zogs lukma-purisTvis uxdebayoveldRe zrunva. CemTvis ki brZola,es im xalxTan urTierTobaa, romlebicnaklebad arian CarTulni politikurprocesebSi. maT msurs, rom vaswavlo,meti aqtiurobiT, rogor SeuZliaTgaakeTon swori arCevani da Secvalon.miiRon gacilebiT ukeTesi, vidre aqvT,SeZlon sakuTari Tavis realizeba daiyvnen warmatebulni. me maqvs msgavsivaldebuleba aRebuli `Eastern Quee-ns~-is raionSi, sadac me da Cemi gundiswevrebi maqsimalurad vcdilobT avux-snaT sazogadoebas, Tu ramdenad efeqtu-ri iqneba maTi damokidebulebis, azrisaTu xedvis gaziareba da dafiqsirebaqveynis politikuri cxovrebis dadebi-Tad warmarTvis saqmeSi. minda, moviwvioqarTuli sazogadoeba, qarTuli saTvis-tomo ̀ quinsis respublikur klubSi~,ise rogorc, am dReebSi, `pakistanisqristianuli sazogadoebis~ gawevria-neba moxerxda da sakmaod warmatebiTac.`qvinsis respublikur klubs~ kideverTi Rirseuli partniori SeuerTda.`pakistanis qristianuli gaerTianeba~didi Zalaa da am siZliereSia Cveni war-matebac. Cven gvsurs, rom qarTuli sa-Tvistomo, qarTveli emigrantebi am pro-cesebis aqtiuri monawile gavxadoT.

- batono jozef, oriode sityviTmogviyeviT Tqvens Sesaxeb. roca Tqvenzeinformacias veZebdi, Zalian saintereso

sxva qveynebis diasporasTan gansxvavebiT, Cveni diasporis naklia, romamerikaSi farTod ar veZebT mokavSireebs, lobistebs, rom xval Tu zeg Cve-ni qveynisaTvis, an Tundac Cveni diasporisaTvis saWiro sakiTxebis ganxilvisasSegveZlos gvyavdes megobarTa wre, romelTac xeli miuwvdebaT mTavrobismaRal eSelonebTan, an Tundac gadawyvetilebis miReba SeuZliaT.

aseTi SeZenili, saqarTveloze da qarTvelebze Seyvarebuli adamianiabatoni jozef konqenoni, romelsac aucileblad unda vicnobdeT da mxarsvuWerdeT.

redaqtorisagan:

Page 31: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

31

moixseniebs respodenti nikoloz Cxei-Zes. T.j), romelsac benzingasamarT sad-gurze gadaveyare. maSin qalaqis sabWosarCevnebi imarTeboda da aqtiur saar-Cevno kompanias vawarmoebdi. qvinsiserT-erT benzingasamarT sadgurTan vi-deqi da bukletebi meWira xelSi. buk-lets rom marTmevda, manqana gaaCerada gadmovida. movixible misi daxvewi-li maneriT. saidan brZandebiT-meTqi,vkiTxe. miTxra ̀ jorjiadan varo~. gami-kvirda, jorjiis Statidan Camosulsar hgavda, magram ver warmovidgendi,saqarTvelos Tu gulisxmobda. Turme,Tqven qarTvelebi, ase pasuxobT, rocagekiTxebiT, Tu saidan xarT. Cveni sada-uroba ki ase Sors ar midis. qalaqebsan Statebs vasaxelebT - Cven an brukli-neli varT, an vesTCesteridan, an jorji-dan.

nikis meSveobiT bevri ram Sevityve.regionSi arsebuli geo-politikurisituaciis Sesaxeb pirveli wyarosganmiviRe informacia. bevri ramis gada-faseba moxda CemSi. niki kargi mTxro-belia da sakmaod ganswavlulic. madlo-beli var misi.

- Tqveni nacnoboba da megobroba qar-TvelebTan ar moicavs xangrZliv peri-ods. magram, iqneb dagvisaxeloT, ramde-nime Tviseba, rac mogwonebiaT da isic,TqvenSi rom aRSfoTeba gamouwvevia.

- samwuxarod, arc ise kargad vicnobqarTvel xalxs, rom mis uaryofiT andadebiT Tvisebebze visaubro. ra iyoTvalSisacemi? albaT, xmauriani an uf-ro marTebuli iqneba Tu vityvi, mxiaru-li xalxi xarT. ar vici, me nikidangamomdinare SemiZlia Sevafaso da maszecuds ki verafers vityvi. ase mgonia,qarTvelebi maqsimalistebi arian Tavi-anTi bunebiT, gulwrfelebi da erTgu-lebi.

- yvela respublikels vekiTxebi daminda Tqvenc gkiTxoT, ZiriTadi kri-teriumebi, principebi, riTic gansxvavde-biT demokratebisgan. ufro martivad,Tqveni savizito baraTi.

- didi madloba am kiTxvisTvis.aucileblad minda ganvmarto, radganumravlesobas saqarTveloSi, da sxvaga-nac, damaxinjebuli warmogena aqvs res-publikur partiaze.

respublikuri partiis mrwamsi daprincipebi SemdegSi mdgomareobs:

pirveli, - Tavisufleba, individua-lizmi. ideqi myarad Sens sakuTar orfexze da im bumberazi adamianebis mxrebsdaeyrdeni, vinc gakafa gza Tavisufle-bisken. dRes `xsovnis dRea~ da Cvenpativs mivagebT im adamianebs, romlebmac

Page 32: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

32

udidesi wvlili Seitanes am qveynisCamoyalibebisa da ganviTarebis wmindasaqmeSi. swored maTi damsaxurebaa, romSeerTebuli Statebi, dRemde saflagmanogemiviT dacuravs msoflios xalxTaimedad.

Tavisufleba, es ar niSnavs gqondesyvelafris ufleba. Tavisufleba uf-lebebis garda movaleobaa, valdebulebasakuTari Tavisa da saxelmwifos wina-Se. Cven, amerikis SeerTebuli State-bis moqalaqeebma, kargad viciT es. CvenyoveldRe vibrZviT da vSromobT am Ta-visuflebisTvis am qveynis, qalaqis Tusoflis yovel kuTxe-kunWulSi. CvenibrZola ukeTesi momavlis Seqmnaa amdidebuli erisTvis (Segnebulad vambobamas, radgan Tavs uflebas vaZlev, Cemsxalxs didebuli vuwodo sruliadobieqturi mizezebis gamo). amitomacmgonia, rom qveyanas sWirdeba dRes do-nald trampis msgavsi lideri (inter-viu arCevnebamde gacilebiT adre Caiwe-ra. red.). xisti, Tumca pirovnuladZlieri da gonieri, romelic mjera,SeerTebul Statebs im berketebs gaumya-rebs, romelic wlebis manZilze mas wa-myvani saxelmwifos poziciaSi ayenebda.

meore, - SezRuduli marTveloba.mTavroba sakmaodaa aRWurvili imisTvis,rom gadaWras yvela mtkivneuli sakiT-xi, rac Cven xalxs awuxebs da araSezRudos Cveni Tavisufleba da ufle-bebi. ufro konkretuli rom viyo, mogax-senebT, rom obamas administracia xSirSemTxvevaSi erTpirovnulad iRebda ga-dawyvetilebebs, ramac garkveulwiladdaazarala saxelmwifo interesebi. esmmarTveloba diqtatoruli marTviselementebs Seicavs. yvelaze cnobilimagaliTi rom dagisaxeloT, prezidentmasayovelTao dazRvevis e.w. ̀ obama qea-ris~ amoqmedebiT Tavdayira daayenajandacvis sistema.

mesame, - mTavroba xalxis samsaxurSi.mTavroba ar unda gvkarnaxobdes wesebs.sxvagvarad amas ̀ diqtati~ hqvia. xal-xia diqtatori, xalxi gansazRvravs dakarnaxobs wesebs. xalxi irCevs da Se-sabamisad ixdis safasurs, raTa aRsru-ldes maTi neba. Cven garkveuli preten-ziebi gvaqvs sakanonmdeblo sistemasTan.

meoTxe, - erovnuli Tavdacvis gaZli-ereba. Cven pacifisti xalxi varT.zogi imasac ambobs, rom sakmaod rTuliaSeerTebuli Statebi daZra adgilidan.imas gulisxmoben, rom sakmaod tole-rantebi varT. magram, arc ase martiva-daa yvelaferi. Tu safrTxe vigrZeniT,Cven vimoqmedebT. Cveni qveyana is lomia,romlis gaRviZebasac aravis vurCevdi.

mexuTe, - Cven kanonmorCili xalxivarT. Cven pativs vcemT Cvens yvelakanons da maT, visac aRsrulebaSi moh-yavs igi.

meeqvse, - qorwineba aris ̀ qalsa~ da`mamakacs~ Soris Tanacxovreba - obamasadministraciam Tavdayira daaayena mar-tivi WeSmariteba. es sircxvilia. rocaamas vambob, vcdilob uaRresad koreq-tuli viyo.

meSvide, - tolerantoba alternati-uli cxovrebis stilis mimarT. amaskanoni icavs. SeerTebuli Statebiskonstitucia uzenaesia da kanoni, racunda momwondes an ar mogvwondes igi,valdebuli varT pativi vceT, davicvaT.

merve, - garemos dacva, magram ara ismarazmi, romelic obamas administraciismier miRebuli regulaciiT miviReT.

mecxre, - religiis Tavisufleba.verasdros warmovidgendi, rom sityvasdavZravdi am sakiTxTan dakavSirebiT,magram samwuxarod, miwevs amaze yurad-Rebis gamaxvileba. yvelas aqvs uflebaiyos Tavisufali arCevanSi da mrwamsSi.me kaTolike var da bunebrivia maqvs uf-leba gamovxato Cemi religiis mimarTpativiscema da siyvaruli, magram esgamoxatvis Tavisufleba ar unda gadas-cdes im zRvars, sadac sxvisi uflebebiizRudeba.

- me rogorc mesmis, TqvenT gsurT,respublikuri partiis mTavar princi-pebze da ideologiaze agebuli saxelm-wifo struqturebis gaZliereba. mTava-ria, qveyana Zvel kalapots daubrundes,xolo xisti meTauri Tu igi pirovnu-lad Zlieria da principuli, mxolodxels Seuwyobs SeerTebuli Statebisgavlenis sferoebis gaZlierebas mxo-lod da mxolod, Tavisuflebisa dademokratiuli principebis damkvidre-bisaTvis.

- diax, swored asea. miTumetes, Tuprezidentma swori gundi Semoikriba.

- bevri msmenia, rom ubralo adamia-nebi, romlebic naklebad arian CarTulisaarCevno ferxulSi da naklebad erkve-vian partiaTa politikur mrwamsSi, fsonsmxolod saprezidento kandidatebzedeben. imas vgulisxmob, rom isini afase-ben pirovnebas da ara partiis plat-formas. ufro metic, amerikelebi esTe-tebi da sentimentalurebi arian daxSirad advilad egebian iseT ankesze,rac maT emociur faqtorebze moqmedebs,aRafrTovanebT da aRtacebaSi mohyavT.respublikelTa saprezidento kandi-datze ki, rbilad rom vTqvaT, amas vervityviT. roca qarTvelebs vekiTxebi,Tu ratom aSinebT ase donald trampis

kandidatura, meubnebian, rom igi pre-zidentad gaxdomis SemTxvevaSi pir-vel dResve emigrantebs ̀ daereva~, mar-Tla asea?

- vici, amas ratomac mekiTxebiT.emigrantebs Zalian martivad aqvT gage-buli is, rasac trampi ̀ kanonis uzenae-sobas~ eZaxis. diax, aralegalma emigran-tebma, kanonis Tanaxmad, unda datovonqveyana. es qveyana, pirvel rigSi, kano-nis uzenaesobas aRiarebs. emigrantebsarafers verCiT, piriqiT, es qveyana emig-rantebis Seqmnilia da SeuZlebelia,rame negatiuri damokidebuleba arse-bobdes Cveni sakuTari emigranti mamebismimarT, ubralod, Cven swori emigraciismomxreni varT! Cven ver davuSvebT, romucxo qveynis moqalaqe, romelic qveya-nam Seifara da misca Sansi Tavidandaewyo cxovreba, zians ayenebdes qvey-nis nacionalur interesebs. aralega-lebma, romlebic kriminalSi iyvnen mxi-lebulni, unda datovon qveyana. xoloamerikis moqalaqeTa ojaxis wevrebi,romelTac sufTa, arakriminaluri war-suli aqvT da gadamxdel-unarianebiarian, ar unda gaxdnen deportaciismsxverplni. Tqven, Cemze ukeT mogexsene-baT - araTu respublikelebis, aramed,obamas administraciis mmarTvelobisperiodSi, roca swored demokratebiuWerdnen mxars e.w. gamartivebul sae-migracio reformas, adgili hqondamsgavs faqtebs. amiT imis Tqma minda,rom maT mier ganxorcielebuli refo-rmebi, farsia.

- kiTxva, romelic aseve Zalian gvawu-xebs da iqneb meti sicxade SeitanoTim gavrcelebul masalebTan dakavSire-biT, romelic donald trampis gancxa-debebs exeba, - TiTqos is simpatiiTaaganwyobili ruseTis prezidentis mima-rT da yirimis suverenitetis aRiareba-sac apirebs.

- donald trampi pativs scems ukra-inis suverenitets da es sakiTxi dRiswesrigSi arc damdgara. rac Seexebamis simpaTiebs, - igi molod im xalxsekuTvnis, romelTac mZime pirobebSiuwevT sakuTari qveynis Tavisuflebis-Tvis brZola. Cveni kandidati aucileb-lad gamoiyenebs SeerTebuli State-bis gavlenas im qveynebis mxardasaWerad,romlebic ibrZvian am TavisuflebisaT-vis. donals trams kargad aqvs gaTavi-sebuli, rom Svidi wlis manZilze obamada klintoni mxolod mayureblisrols dasjerdnen regionSi, radganqveynis saSinao politika katastro-fuli Sedegebis momtani aRmoCnda, aramxolod qveynis Sida politikuri pro-

Page 33: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

33

cesebisTvis, aramed msoflios sxva xal-xebisa da qveynebisTvis, sadac amerikisavtoriteti sakmaod did rols Tama-Sobda.

donald trampi aucileblad gadasi-njavs im politikur kurssac, romelicuWiravs amerikis SeerTebul StatebsruseTTan mimarTebaSi. igi arasdrosSeva ruseTTan Ria konfliqtSi. amito-mac, aucilebelia am qveynis preziden-tTan dialogi, raTa Sejerdes politi-kur ZalTa Tanafardoba ruseTTan dasxva qveynis politikur liderebTanerTaderTi mizniT, - xeli SevuwyoTsuverenuli saxelmwifoebis SemdgomganviTarebas da maTi saxelmwifoebri-obis, demokratiuli institutebis gan-mtkicebas.

SeerTebuli Statebi mxolod samxe-dro siZlieriT ar gamoirCeva, mas mniSv-nelovani ekonomikuri sadaveebi upyriaxelT da garkveul procesebs warmar-Tavs msoflio ekonomikur arenaze. CvenSegviZlia es berketebi ufro aqtiuradavamoqmedoT da ruseTi sakmaod mtkiv-neuli procesebis pirispir aRmoCndes.erTi sityviT, yirimi ukrainis Semadgen-lobaSi Sedis da umjobesia, Tu ruseTiTavis xalxs Tavidan aacilebs maryuJSiTavis gayofas.

- rogor warmogidgeniaT konkretu-lad ra SeiZleba gakeTdes qarTul-amerikuli urTierTobebis ganviTare-

bisTvis?- pirvel rigSi minda qarTuli war-

moSobis amerikis moqalaqeebs mivmarToda vuTxra, rom Tqven xelSi uzarmazariberketebia. 80 000 qarTveli amerikaSisakmaod didi Zalaa imisTvis, rom saku-Tari sityva TqvaT qveynis ganviTarebisistoriaSi. Tqvenzea damokidebuli, ram-denad gaacnobierebT imis aucileblobas,rom politikur procesebSi aqtiuradCarTva sakmaod did upiratesobas moga-niWebT. Tu Tqven eTanxmebiT respubli-kelTa mTavar doqtrinas, urigo ariqneba gawevriandeT Cvens partiaSi, ractribunis gamoyenebis SesaZleblobasmogcemT. pirvel rigSi, aucilebelia,daregistrirdeT winasaarCevnod TqvensubnebSi. Cven ki aucileblad dagexmare-biT, raTa maqsimalurad mogawodoT in-formacia procesualur sakiTxebTandakavSirebiT. merwmuneT, Tu Tqven arSecvliT, aravin gaakeTebs amas Tqvensnacvlad da miTumetes, Tqvens sasargeb-lod. yvela TiTon Wedavs Tavisi cxenisnals. gamoiyeneT uzarmazari potenci-ali da miiReT gacilebiT meti.

- batono Jozef, iqneb Tqveni gegme-bis Sesaxebac gvesaubroT?

- me piradad, vapireb isev qalaq niu-iorkis sabWos arCevnebSi viyaro kenWi.

minda visargeblo SemTxveviT da mogi-wodoT, rom aucileblad daafiqsiroTTqveni pozicia. qvinsis raioni nakle-badaa dasaxlebuli qarTuli diaspo-riT, Tumca me, rogorc Tqvens qveyanasada xalxze Seyvarebuli rigiTi ameri-keli, rogorc wamyvani politikuriZalis aqtiuri wevri, gpirdebiT romaucileblad davicav Tqvens interesebsniu-iorkis nebismier raionSi.

- da bolos, minda didi madlobamogaxsenoT saintereso saubrisTvis dagTxovoT, mimarToT qarTvel mkiTxvels.

- daicaviT Tqveni mrwamsi, iyaviTmetad konsolidirebulni, raTa ZliersaTvistomod CamoyalibdeT. Zlieri sa-Tvistomo da erTianoba TiToeuli Tqve-nganis keTildReobis safuZvelia. esis myari kedlebia, romelsac isev Tqvenunda daeyrdnoT. metad moaxdineT sa-zogadoebaSi integracia da mianiWeTTqveni xibli Cvens multi-kulturulqveyanas. rogorc mogaxseneT, qarTulidiaspora sakmaod mravalricxovania, racgaZlevT imis Sanssac ki, rom gyavdeTTqveni warmomadgeneli kongresSi.

RmerTma dalocos amerika. ZlieriSeerTebuli Statebi - Tqveni qveyniskeTildReobis garantiaa.

esaubra Tea janaSia

Sexvedrebi TbilisSivizitis farglebSi

interviu ibeWdeba Jurnal `mamulisa~ daasociacia ̀ Tvistomis~ urTierT-partniorobis farglebSi.

Page 34: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

34

dRes ori weligavida Cveni Jurnalismegobris, legendaruli`iluzionis~ avtorisoTar sefiaSvilisgardacvalebidan.

JurnalisJurnalisJurnalisJurnalisJurnalisdRevandelidRevandelidRevandelidRevandelidRevandelinomeri misnomeri misnomeri misnomeri misnomeri misnaTel xsovnasnaTel xsovnasnaTel xsovnasnaTel xsovnasnaTel xsovnaseZRvnebaeZRvnebaeZRvnebaeZRvnebaeZRvneba

dRes ori weligavida Cveni Jurnalismegobris, legendaruli`iluzionis~ avtorisoTar sefiaSvilisgardacvalebidan.

C v e n g v a x s o v s !

Page 35: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

35

Cvens mkiTxvels dRevandeli nomridan uCveulosaCuqars vTavazob, -emigraciaSi Seqmnil qarTulistoriul romans.

saerTod, qarTuli emigracia qarTuli wignebisnaklebobas ganvicdiT. vfiqrob, an naklebobas Tunatrulobas, garkveulwilad, Seavsebs kidec es ro-mani, - yovel nomerTan erTad literaturul wyur-vilsac daviokebT.

Tanac, `mamulis~ mkiTxvelebisaTvis eqskluzi-via, radgan ibeWdeba wignad gamocemamde ki ara, ara-med weris dasrulebamde - romanis sami tomi dasrule-bulia da ori tomia darCenili.

es ar aris martoden istoriuli romani - klasi-kuri gagebiT. masSi mocemulia adamianTa portrete-bis mravalferovneba da arsebiT mniSvnelobas arvaniWeb istoriul sizustes, - CemTvis istoriulifaqtebi warmoadgens Teatralizebul butaforias,romelSic mimdinareobs epoqaluri kataklizmebi.aq, adamianTa saxeebis galerea Tavisi negativiTa TupozitiviT sadReisoobis peripetiebs exmianeba.

TviT didi mwerali sulxan-saba orbeliani bev-rad iyo damokidebuli epoqaze da im xalxze, vincmis garSemo trialebda da qmnida sabas fenomens.

ratratratratratom saba?om saba?om saba?om saba?om saba?mxolod imitom, rom erTxel da samudamod gaqa-

rwyldes miTi evropis ugulobisa. erTxel da samuda-mod unda daingres miTi `alodines da meTxuTmetekacad Sevida~...

rom vkiTxulob am leqss, mgonia, saba ceka-smdivnebTan imyofeboda miRebaze. es ukuRmarTi ste-reotipi unda daimsxvres.

evropa, marTalia almacerad gviyurebda da davi-wyebulic vyavdiT, magram rafinireba aZlevda imissaSualebas, rom efiqra mainc yovel winadadebazesiRrmiseulad.

swored imitom saba, rom kargad gavaanalizoT,axla mainc, Cveni orientiri.

danarCeni romanis furclebze...

cf,fromani-epopea

abrundebianisaukune

pirveli kamara

Page 36: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

36

cnauri kaci iyo levan dadiani- meore. swored meore da arapirveli, an rigiTobiT meramde-ne... mxolod es numeracia iyomisTvis zedgamoWrili, TiTqosbunebam misTvis da mxolodmisTvis Seqmna es cifri samoq-medo da samoZrao damRad, To-

rem sxvafriv erTi erTs mimatebuli ori verafriTiqneboda, an raRac uTvalav ricxvs oriT naklebirom gamogeklo, saangariSo CoTqi ors verafriTmiiRebda. amitom iyo es mxolod levanisTvis gankuT-vnili sakraloba. TviTonac ebrZoda am meoreobas,mTeli cxovreba Sealia, raTa is ianusuri meoreaCrdili Camoscileboda Tavidan da ver ki dasZlia.TumcaRa saukeTesod esmoda, rom is araTu pirveli,aramed Tavis sabrZaneblosa da samezobloSi erTade-rTi iyo. meoreobis damRa ar asvenebda, RrRnida misSinagan wess.Yyvela mteri garSemo daamarcxa, Semka-vebeli aravin iyo -

imereTi, guria da afxazeTi dajabna,svaneTSi araferi esaqmeboda,qrTamavda osmalosac da russac.lixs iqeTa saqarTveloze ar hqonda pretenziebi.sadac iyo,imas sjerdeboda;iq yoveli aCrdili misi Tanatolobisa da Tanas-

worobisa an gaanadgura, an wyobidan gamoiyvana ise,rom ar gatoleboda aravin arasdros.

quTaTisSi samefo gvirgvinis dadgmas ezmaneboda.yvelaferi gaakeTa amisTvis -

omiT wavida afxazeTze da ServaSiZeni daaxarka;urTierT SorisMmopaeqre gurulebs Soris Cadga

Tavisi laSqriT Suamavlad da misTvis sasargeblopretendenti gaaguriela guriis samTavroSi;

quTaTisis mefeebs ebraelebi da vaWrebi mosTxovagoWauris brZolaSi gamarjvebis alafad. gadareuligareuliviT ebrZoda adamianTa da ,,ZlierTa ama so-felisaTas” miRma mTels mis warmomSob epoqas, TiT-qos surda uniadago niadagze daemyarebina Tavisimeufeba.

swored rom, gareT gareuls ufsebda TvalsTavisi brwyinvalebiT da Sin - Sinaurs. italielimisionerebi Senatrodnen mas. megobrobda da gulux-

vad maspinZlobda romis papis jaSuSsa da Tiatia-nelTa ordenis bers, romauli qristianobis gamavrce-lebelsa da aRviraxsnil diplomats arqanjelolambertis, kongregaciis miTiTebiT rom cxovrobdaodiSis samTavroSi.

ufro adre imave ordenis wevrebi patreebi -don kristofero de’kasteli, antonio jardina daberi klaudio iveriiTa da iverielebiT moixiblnenda ganixiblnen kidec. es iyo rom, guriaSi levanisxeldasxmulma gagurielebulma meore vaxtangmaTavisi samflobelodan gaaZeva ucxo rwmenis kacebida devnili stumrebi gulmowyaled Seikedla odiSiscis qveS Mmzebrwyinvale levanma. kargad iynosasaidanac uberavda zurgis qari da saiT unda mieqciapiri. mTeli qarTuli stumarTmoyvareoba gadauSalaTvalwin da daCrdila uRimRamo mogonebani gurii-sa italieli misionerebis cnobierebaSi.

Ddon kristofero xarbad xatavda levansac,mis ojaxobasac, mTeli samegrelos eTnografias.levanic ancvifrebda Tavisi erudiciiTa da ganswav-lulobiT mravlismcodne evropelebs. mediCebisada valuebis patroni dadians Senatroda, neta Cvengvyavdes aseTi mTavari da qveynis moWirnaxuleo.balRebTan da lekvebTan balRurad da lekvuradTamaSobda, Semdeg ki lomad gadaqceuli arbevdagarSemo myofT - imereTis samefos, afxazeTisa daguriis samTavroebs. daundoblobiT veravis gaakvir-vebda, magram misi daundobloba sxva iyo - mizanswra-fuli da ara aRznebis Sedegad gamowveuli. misisaarako simkacre ufro filosofiuri qmedeba iyo,vidre gonebaSezRudulobiT gamowveuli ganrisxebisSedegi.

epoqac areuli iyo da adamianebic. levanma kar-gad icoda, rom yvelas Tvali hqonda dadgmulimasze, erTgvarad mterTa alyaSi iyo moqceuli daamitom igi valdebulic iyo yofiliyo uZlieresiZlierTa Soris. saqarTvelo ki is qveyanaa, romelicuZlieresTa kuTvnilebaa da ara kanonmdeblobiTada wesT-dginebiT gamowveuli mesakuTrisa. es gare-Sezec iTqmoda da Sinaurzec. levans es dauwerelikanoni mTelis sicxadiT hqonda gasigrZeganebuli.amitom Tavis samyofelSi zRude-Seungrevel godo-lad qceuliyo. xvavrieli mowyalec iyo -

patronobda eklesia-monastrebs,dangreulebs aRdgenda daaxlebs aSenebda.Tvalsa da xels Sua azida kldis qimze wamomar-

Tuli ruxis cixe-qalaqi zRvasTan da TavisTanaxlos. gulzviad ruxSi cxoveli vaWroba mimdina-reobda sagareo da saSinao. tols ar udebda istan-buls, mdidrdeboda odiSis xazina, xaziniT patro-

Page 37: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

37

nobda qveyanas.zemoT da qvemoT agzavnida qrTamebs,aZlierebda jars,wyalobda iloris wminda giorgis dailoris wminda giorgic ifaravda mas.awerinebda xatmwerebs,patiosani qvebiT mosavda daZvirfas liTonSi svamda xatebs.saxarebebs,samociquloebs,fsalmunebsa dalocvanebsukveTda mewigneT gadasawerad.gulmodgineT swavlobda evropiul enebs dantes

,,komediiTa~ da servantesis ,,keTilgonieri donkixot lamanCelis~ mixedviT. Tavis mxriv italielebsuTargmnida, rogoradac SeeZlo, rusTvelisa da ̀ qar-Tlis cxovrebis~ wignebs.

sagangebod amaxvilebda yuradRebas baRvaSTa sag-vareulos istoriaze da RimiliT dasZenda:

- amdroebaSi kldekaris saerisTavos zRudemtki-ceba odiSs gadmovitane im sxvaobiT, rom bagrativanTaZliereba Cems garSemo ar WaWanebdeso.

almacerad gadaxedavdnen misionerebi motraba-xe mTavars da isic mzeraSi miuxvdeboda kiTxvas.

- gadaxedeT Cems samezobloso, - dasZenda bolos,- sad gegulebaT daviT mefis sadari mefeo. isevda isev daviTobac me unda vikisroo, - gadaixiTxiTeb-da gulianad da am xiTxiTSi arwmunebda Tavis si-marTleSi msmenelsa da Tanamosaubres.

esec iyo: mtrebi Tu Semoiwyo levanma TavisgarSemo, mokeTeebic sakmaod moimravla.

rostom xanis gamefebis pirvelsave wels sakuTa-ri dai miaTxova qarTlis mefes; damoyvrda qarTlida odiSi, Tanac Zlier mokavSireobas gauwevdacolis-Zmas siZe da siZes colis-Zma. Tavisi survile-bi da ocnebebi qarTlSic gaatana mziTvad mariams- manuCar dadianis asulsa da meore levanis dedmamisSvils.

erTi moyvare waaxdina da amis fasad meoreSeiZina - gaugo ra SeTqmuleba simon guriels mismier gagurielebulsa da siZes, lanCxuTs TvalebidaTxara da coli waarTva, Tavisi dai, merme igirostom xans miarTva colad.

sabralo didgvarovani qalebi, yovelTvis poli-tikuri svlebisa da amaT vaWrobis sagnad qceuliy-vnen odiTgan, Tamar mefe iqneboda es, Tu dadianis,amilaxvris, erisTavis, Tu wereTlis da sxvaTa dasxvaTa asulebi. es kargad icoda levanmac da arkargavda SesaZleblobebs - umoyvrdeboda bagratio-nebs, ServaSiZeebs, gurulebs da sxvaT.

swored politikuri winaswarganWvreta iyo ax-ladgadadianebuli ToTxmeti wlis levanis qorwi-neba afxazeTis mTavar seteman ServaSiZis asulze.TviTonac xom kaxTa mefis aleqsandre II-is SviliS-vili iyo manuCar dadianisa da nestan-darejanisqorwinebis Sedegad Sobili.

deda adre gamoecala patara levans da papammamis TanxmobiT aRsazrdelad TavisTan waiyvanaSviliSvili. ase izrdeboda kaxeTis samefo karzeodiSis momavali mTavari da swavlobda

siavkarges aleqsandreseulad,siverages Saabasiseuls,daundoblobas yizilbaSurs,TavzexelaRebulobas didmouraviseulad...rom ara mamis sabediswero daRupva, levani karga

xans gaatarebda kaxeTSi da metad gaerkveoda epoqa-Si. Tumca, Tavisi Sesaswavli mainc Seiswavla.

irmebze nadirobisas cxendacxen Sejaxebia manu-Cari Tavis aznaurs. momakvdavs biZaSvilisTvis Cau-barebia ToTxmeti wlis levani da gadadianebulilevani biZis - giorgi lipartianis regentobiTmarTavda samTavros. colic maSin SerTes - afxaze-Tis mTavris asuli. arada, levans Tvali hqondadadgmuli sakuTar bicolaze - biZisa da regentiscolze mSvenier nestan-darejan WilaZis asulze.

iTmina,iTmina daavxorcobam Tavi ver damala.cols orguloba Seswama - oTxi Svilis dedas,TiTqos Tavis pirvel vezirTan merab qorToZesTan

Seiswres...da gaaZeva merabi saegrodan, gurielis meTvalyu-

reobiT gahgzavna igi rions gaRma mxareSi.sakuTar cols cxviri moaWra da ase dasaxiCre-

buli gaugzavna Tavis mamas, Tan daswrebaze wavida- windawin ifiqra:

- vinZlo, SarvaSiZem damarbios, sanam gons moegeba,iqeT unda davarbioo.

gaTvlam gaamarTla - setemani jerac gons vermo-suli yabardos gaixizna, gons mogebuli ki gamudme-biT awiokebda yofili siZis samflobelos dauzo-gavad da daundoblad. mniSvnelovnad ver Searyialevanis taxti, radgan iqeT ufrTxoda dadianislaSqrobas Svilis dasaxiCrebiT Tavzardacemulimama.

erTi wuTiTac ar unania levans sakuTari coli-sadmi ase udierad mopyroba. axla mas xel-fexigaxsnili hqonda - salipartianoSi wavida da ZaliTdaisva yofili xarWa da bicola colad.

gaognda giorgi lipartiani rqebis dadgmisgan.rqebi bevrjer dadgmia moxuc qmars axalgazrda

Page 38: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

38

colisgan,magram amjerad visgan!es acofebda mas daise acofebda,rom mokvda kidec.samagieros aseTi mizRveva swored Saabasuri,

mefeTa da maTTa memkvidreTa umadurobis gakveTile-bidan Tu aiTvisebda ymawvili, Torem sxvafriv bavSvu-rad spetaki guli spetakadve darCeboda,

an iqneb arc...es ukve visac rogor surs, ise warmoidginos.Ralatis da Ralatobanas gaTamaSebasac araer-

Txel aumRvrevia levanisTvis goneba da waRmarTianadsavali ukuRma uvlia.

ar upatiebia ,,rqebis dadgma” merab qorToZisTvis- uebro vaJkacisa da erTguli ymisTvis.

Sei pyro,moakvdina,misi danakuwebuli sxeuli zarbazanSi Cado dagaisrola.odiSis mTvaris mokvdinebis survilTa aRZvra

arc ZmisTvis iesesTvis upatiebia -Seipyro da Tvalebi dasTxara.sakuTari siZe da mamis mkvleli simoni lanCxuT-

Si iZulebiTi dabrmavebis Semdeg berad Seayena.swored misi coli warugzavna rostom xans colad,dis Svili otia ki TviTon waiyvana aRsazrdelad.

simamryofilzec iyara javri - orgzis ilaSqraafxazeTze da Tav-bedi awyevlia SarvaSiZes. am gaa-vebis Sedegad guriam karga xniT Sewyvita arseboba,rogorc saxelmwifoebrivma warmonaqmnma da is sru-lad daemorCila odiSis mTavris rkinis xels.

levans Wiris dResaviT ejavreboda 1611 welida qorwili. mis cxovrebaSi qorwili da es weliwadierTad iyo gadajaWvuli. adre gazafxulze gremiscixeSi kaxeTis mefem da levanis biZaSvilma Teimu-raz I-ma iqorwina qarTlis mefe luarsab II-is dazexoreSanze. es misi meore qorwineba iyo. im qorwilSiratomRac ugunebod iyo levani. mefe da nefe mami-daSvils yvelanairad arTobda, magram ver moaxerxaymawvilis gunebaze moyvana. colis uCumrad CauCur-Cula ymawvils:

- xarWebSi wagiyvan da dards gagaqarvebinebo.calybad gauRima levanma mefesa da nefes, TviTo-

nac ar icoda, rad iyo ase ugunebod.zafxulze sparseTs waiyvana Teimurazma - iranis

loms sakuTari dai miarTva colad kaxeTis mefem.ispaanis TvalismomWrel sasaxleSic daRvremiliiyo levani. ar itacebda sparsi qalebis moSiSvlebu-li muclis rokvisa da savse barklebis Tqafunissiamismomgvreli mzera. Triaqsa da xileuls mieZala

xorcisa da avxorcobis moyvaruli odiSis uflis-wuli. arc Saabasis yovlisgamWol mxedvelobasgamohparvia dafiqrebuli Wabuki. Tavisi gamqirdavisityviT Seamko levani:

- vgoneb metismetad mowolia bavSvs kolxidisWaobebis siyvaruli da ase-rigad amitom xom argvimzerso? an iqneb Cvens winaSe sparseTisa da sa-muslimanos Tavsatexiao?

- ase Sors ver wavao, - RimiliTve upasuxa si-Zes colis-Zmam, - kargad SeiTvisa bavSvma ,,kaxeTisgakveTilebi.”

ulvaSebze gadaisva xeli Saaabasma da daurideb-lad uTxra Teimurazs:

- gakveTilebs rac Seexeba, jer yvelaferi wingvidevs mec da iveriasaco.

Semodgomaze kidev erTi qorwili Sedga - Teimu-razis colis-Zmam luarsabma colad SeirTo didimouravis dai Teklai. am qorwilSi pirvelad Sexvd-nen erTmaneTs giorgi saakaZe da levan dadiani.arc giorgis gamoparvia levanis gonieri mzera,SezarxoSebulma mouravma daurideblad mxarze xelidahkra da mefeebis winaSe warmosTqva levanis sad-RegrZelo aseTi sityvebiT:

- Tu gangebam dagvacala, me da es ymawvili gava-erTianebT saqarTveloso, - esa Tqva da grZelidagragnili jixvis yanwi sulmouTqmelad gamoscala.

- saidan moitana mouravma levanis dalocvao, -gaukvirda Teimurazs.

- sad levani, sad giorgi da sad saqarTvelosgaerTianebao, - warbi aswia luarsabma.

- gangebao... - mravalmniSvnelovnad Cafiqrda le-vani da raRac iniSna am naTqvamSi.

am qorwilidan erT kviraSi irmebze nadirobisasdaiRupa manuCar dadiani - levanis mama. axlaRamixvda Teimurazi levanis ugunebobas samive qorwil-Si. ase CaTvala, winaswar grZnobda mamis daRupvasao.

cota xanSi ambavi movida sadadianos:- luarsab mefe cols gahyria da didi mouravis

mokvdineba mouwadinebiao Sadiman baraTaSvilis Ca-gonebiT. iranis SahTan gaqceula giorgi saakaZeTavisi saxleuliTurTo. mouravis nacvlad mZevladxelSi Cagdebuli misi dai moukvdinebiaTo.

is sabediswero qorwilebi gaaxsenda levans damwared CaeRima. amis mere uswavlia simwrisaganRimili da roca yvelaze metad uWirda, maSin icino-da. guls Sveba eZleoda. es metad da metad amZvin-varebda odiSis mTavars.

ase iyo, rodesac pirveli colisagan nayoliSvilebi moakvlevina Tavis jalaTs. icinoda gagiJe-buli JiniT meore colisgan gaxelebuli, TiTqos-da Tu Seni coli sxvasTan gRalatobda, es bavSve-

Page 39: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

39

bi Seni Svilebi rogorRa iqnebodneno. jalaTs kimTeli cxovreba SiSi zaravda:

- esao-da levanma Cemi Svilebis mokvlac armibrZanoso, - TviTonve Camoutana ambad sparseTidanCamosulma, Tu rogor moakvlevina Saabasma sayvareliSvili sefi-mirza bebuT-xans da gamoglovilzerom moiTxova bebuT-xanisgan misi Svilis mokvdinebaerTgvari SurisZiebis surviliT aRvsilma. am SiSi-anobaSi TandaTan dailia kaci da gaqra dedamiwiszurgidan. levani sisastikeSi ver gautoldebodaSaabass, magram arafriT Camouvardeboda, qristia-nulma znem cota-odeni keTilSobileba SearCina.

patronobda taZar-monastrebs, xatebs swiravda

ilorisa da martvilis eklesiebs, wignebiT amaragebdaber-monazvnebs. amiT surda sakuTar TavSi aRmoCenilicodvebis Sendoba eTxova uflisTvis. Tu loculob-da, yovelTvis gulmxurvaled loculobda, Tu aradacud kacobas sCadioda, an mezoblebs arbevda. misisisastikis, an misdami SiSis wyalobiT momZlavrdaodiSis samTavro.

yvelafers ki mainc giorgi saakaZes abralebdnen.odiSamdec Camovida mouravis sadRegrZelo da yvelasgakvirveba, TviT levanisic. es pirveli Sexvedraiyo da yvelas ukanaskneli egona.

sagangebod moutanes dadians saakaZis saqarTve-lodan gaqcevis ambavi, iqneb rogorme dacxres gul-mxurvale mTavris gulio da giorgisgan CawveTebuliWinkebi iqneb Tavidan gauqres amis Semdgomado.ucnauri RimiliT Seegeba igi mouravis gaZevebas.

arc mas egona, Tu maTi gzebi isev gadakveTdnenerTmaneTs. moRalated CaTvlil mouravTan urTi-erToba erTob saxifaTo iyo, magram misTvis esdamRa dabrkolebas sulac ar warmoadgenda. levanisparseTSi imyofeboda, roca mourav-xanma yandaarida baRdadi miwasTan gaaswora. araTu mters, aramedmowinaaRmdeges Tavisi xmlis Zala agema. amis gamomTeli sparseTi iyo SeZrwunebuli.

didi da patara,stumari da maspinZeli,Sahi da nazir-vezirebigaognebuli saubrobdnen giorgis Seubraleblo-

baze. Saabass rom ar gamoewvia giorgi, uTuod am-bis gamtans aRar datovebda mis mier darbeulmxareebSi. ambobdnen:

- mourav-xans cocxali aravin dauzogavso -arc adamiani da arc pirutyvio.

levanma hkiTxa ukan mobrunebul mxedarmTavars:- nuTu Saabasis keTilganwyobis mosapoveblad

ase unda gadageWarbebinao?Tvali TvalSi gauyria mouravs mTavrisTvis,

karga xani pasuxi ar gaucia, levani ki pasuxseloda da jiqur Sescqeroda TvalebSi momzirals.mere saakaZem Tavi aswia, cas Sexeda da upasuxa:

- me Sahis keTilganwyoba isedac miRebuli maqvsda davalebis zomieri Sesrulebac sakmarisi iqnebodamisi keTilganwyoba rom ar ganelebuliyo, magram...- aq isev Sexeda giorgim levans, odnav lmobierigamoxedva hqonda am wuTs mourav-xans, - Sahic un-da SeZruliyo am ambiT, radgan manac unda icodes,rom giorgi saakaZesTan xumroba da TamaSoba arSeiZleba. ram gamakeTebina? obezgebi da qurTebiqarTlis mefis mamamZuZed da sufrajad davsaxe.amitom ar gamWirvebia am bedSav xalxze Cemi boRmissrulad gadmonTxeva. dae iq, saqarTveloSi Zrwodes

Page 40: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

40

Sadiman baraTaSvili, rom misda Tavsatexad giorgisaakaZe cocxalia. ifiqros da ijavros, am uilajoxalxs Tu ase epyroba Cemi piradi mteri, me radRes damayriso.

sinanuli Seatyo mourav-xanma odiSel ymawvils.- ratom miyureb aseo?- aki saqarTvelos gaerTianebas meficebodi sad-

RegrZeloSi?! nuTu yvelaferi im simTvraleSi CarCao?- risTvis Camosulxaro? - Seubruna kiTxva giorgim.alalad upasuxa levanma:- Sahs ZRveni Camovutaneo.- Senc wagaxdineso? - mwared CaeRima mouravxans

da Caiqnia xeli.pasuxic am xelis CaqnevaSi amoikiTxa levan

dadianma da gulwrfelad Sercxva, ispahanis sasax-leSi rom imyofeboda.

es iyo mTavris ukanaskneli sircxvili, sakuTarisaqcielis gamo rom ganucdia odesme. amis mere ymaw-vilis isedac gauxeSebuli suli kaciWamiad gadaiqca.

erTxans TiTqos undoda yvelaferSi miebaZa didimouravisTvis. Tavisi gulboroteba yofnida, axlasaakaZis gakveTilebi daemata. sparseTidan mobru-nebuls aRar egona, Tu kidev gadaikveTeboda misida saakaZis gzebi. magram cxovreba uamrav gamocdasuwyobs adamianebs da arc levani yofila gamonaklisi.

mouravTan momdevno Sexvedra odiSis samTavroSiSedga, rodesac martyofis Semdeg marabdisTvis Tei-murazs uxmobda didi mouravi, raTa xelmwifuradgaZRoloda qarTvelTa laSqars gamarjvebuli. “ga-marjvebuli” imitom, rom yvelaferi ise iyo mowyo-bili, gamarjvebis meti araferi iyo darCenili.

biZaSvil-mamidaSvili imxanad nadirobiT irTob-dnen Tavs. Teimurazi im dros kaxeTidan gamoZevebu-li iyo da imereTis samefos Sexiznuliyo da usaqmo-bis Jams mamidaSvils wveoda zugdids. mouravisCamosvla eamaT damxvdurebs, TumcaRa saakaZis avka-cobis ambavs odiSamdec CamoeRwia. frTxilad moe-kidnen amitom stumars. jaris gaZRola sTxovamxedarmTavarma mefes, isev levanSi Cabudebulma eW-vebma wamoyves Tavi da daurideblad hkiTxa giorgis:

- aba, sadRegrZeloo?Teimurazi ver mixvda kiTxvis arss. saakaZem ki

umal upasuxa:- axla amis dro araao.- maS yandaario?giorgim axlaRa Seatyo levanis Zireuli garda-

texa. igi aRar iyo is bavSvi, odesRac rom misi sa-dRegrZelo Sesva, arc is ymawvili, ispahanis sasaxle-Si rom Sexvda. axla mis win idga erTiani saqarTve-los mefobisTvis gamzadebuli kaci, SeiaraRebulisirZniTa da simxeciT, veravin da veraferi rom ver

gadaudgeboda miznisaken mimaval gzaze. verc eskaxeTidan gamogdebuli mefuka. ase uTxra giorgimlevans Teimurazis gasagonad:

- neta amis adgilad Sen yofiliyavio. mTebsgadavdgamdi Seni keTildReobisTviso. aba eseni raRirsni arian maTTvis Tundac erTi qarTvelis sisxlidaiRvaroso.

verc axla mixvda verafers Teimurazi, becisRimiliT SehRimoda or titans da albaT gegmebsawyobda, Tu rogor daibrunebda warTmeul taxtsmouravis xeliT. ususuri Canda am RimilSi qeTevandedoflis Svili da daviTisa da Tamaris Camomavali.orivem gaxeda am momRimars da levanma geslianaduTxra saakaZes:

- Sexede amas da kargad daixsome: amaTgan xeirsnurasodes elio.

dasturis niSnad Tavi dauqnia mouravma.- jer gareSea momdgario, mere Sinaurs movdgebio.- rom gaaZliereb, aRar dagindobeno.Teimurazi mxolod axlaRa moego gons da CaerTo

saubarSi. saakaZem sTxova mefes, axlaves gadavideTlixs da umeTaure Sekrebil jarso. jarTa raodenobaikiTxa, mere ganlageba. ramdenad SegviZlia gavimar-jvoTo. amdeni kiTxvebiT Tavgabezrebulma mxedar-mTavarma mokled mouWra:

- wamobrZandiT banaks da yvelaferi avwon-davwo-noT da davgegmoTo.

- rodis wavideTo?- axlaveo. - da wavidnen.levani darwmunebuli iyo, rom kidev erTxel

miecemoda saSualeba giorgi saakaZis xilvisa, magramrogor da ra viTarebaSi, es ki ar icoda.

fiqrobda,bevrs fiqrobda.fiqrebi gamZafrdnen usaSvelod.mosveneba daakargvina mTavars am abezarma fiqrebma.Zilic ki gaukrTa.sul elandeboda Zil-RviZilSi -ai, modis omebSi sisxlamosvrili mxedari,moiCqaris.icis,igi omidan mova,mxolod omidan,radgan TviTon didi mouravi gamxdariyo omi.sxvanairad ver warmoedgina levans es kaci. iq-

neb aRarc kaci da mxolod cxen-kaci, droTa viTarebaxom maT sxeulebs SeaduRebda, rogorc cecxlSigamowrTobil folads. cxovrebam erTmaneTs daamynocxeni da giorgi saakaZe - es axali miTosi qarTulisinamdvilisa. elandeboda kidec Tof-abjriani mxeda-ri misken momavali. iseTi uferuli iqneboda es

Page 41: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

41

zmanebebi, cxenis feri rom ver gaerCia. uceb wamox-teboda, Tavi omSi egoneboda da ra dainaxavda da-dianiseuli sasaxlis sawol darbazs, Rrmad amoiox-rebda da Zils ganagrZobda. ar asvenebda mainc xe-lTavidan daZinebuls fiqrebi.

diliT patresa da karis moZRvars uambo Tavisiforiaqis Sesaxeb. orivem erTi da igive uTxra -

erTma italiurad,meorem qarTulad,magram nugeSi veraferi. gamocxadebis meeqvse

Tavis pirveli rva leqsi waukiTxes da bolos hki-Txes, mokrZalebulad:

- romeli mxedarTagani iqneba Tqvenis brwyinval-ebis TvalsazrisiT, Tqveni uSfoTvelobis damrRvevio?

tanSi gaaJrJola am wignis wakiTxvam levansda xmaminavlebulad gaimeora apokalipsuri sityvebi:

`da aha cxeni mwuane, da mjdomaresa mas zedasaxeli misi sikudili...~

- kargad dafiqrdiT, Tqveno brwyinvalebav, -mimarTa erT-erTma moZRvarTaganma, - sxva xom arao?

xelSi misces wigni da uTxres:- Tu ar gagvirisxdebi, TqveniT waikiTxeT da

dafiqrdiT, romeli mxedari iyo...levanma anazdad waikiTxa:`da gamovida sxuai cxeni wiTeli, da mjdomaresa

mas zeda mieca aRebad mSvidobai queyaniT, raiTaerTmaneTi moswyvidon, da mieca mas maxvili didi.~

mcire xans dadumda mTavari, mere ki dabejiTebiTTqva: - es ori mxedari erTsa da igive saqmes akeTe-bso. amitom ver gamirCevia romeli apokalipsurimxedari mezmaneba yovel Jams.

sulierma moZRvrebma Taviseburad ugalobes dauloces levan dadians, ufals Seavedres, sulismSvidoba mianiWeo. sacecxlurebiT ukmies padremacda dekanozmac.

- nu ifiqreb bevrso, - uqadages bolos, - mosasv-leli mainc gvewveva, amitom nu SfoTav naadrevadao.

es iyo mTavris ukanaskneli SiSi, rac ganucdiaTavisi cxovrebis manZilze. amis mere Seiqmna uSiSida usircxvilo levan dadiani.

merme ukve uTavo mxedari ezmana. es zmanebaaRarc apokalipsSi ewera Tavisi ucnaurobiTa daSemaZrwuneblobiT. aRar SeSinebia TavwaWrili mxed-risa levans. miuaxlovda da hkiTxa:

- vina xaro?- saqarTveloo, - upasuxa mxedarma.- Seni Tavi ra iqnao?- me TviTon SevWameo.- CemTan ratom moxvedio?- Seni Tavi damadgi Tavzeo, - sTxova saqarTvelom.ver gabeda sakuTari Tavi mieca mxedrisTvis

dadians.- Cemi Tavi me mWirdebao, - mkvaxed upasuxa le-

vanma saqarTvelos.araferi upasuxa mxedarma mas, gawbilebuli ga-

uCinarda Rameul usasrulobaSi. gamoiRviZa levanma.inana, sakuTari Tavi rom ar misca mxedars TundaczmanebaSi.

es iyo mTavris ukanaskneli da sabediswero ga-ubedaoba. amis Semdeg masSi gambedavi Camoyalibda.

erTi erTmaneTze movida cnobebi marabdis brZo-lis Sesaxeb. yvela mstovari Tavis patrons aqebdada mis mxedarmTavrul sibrZnes miawerda qarTulilaSqris Rirseul winaaRmdegobas ricxobrivad aR-matebul mterze. yvelas Taviseburad Camohqondaambebi da movlenaTa msvlelobas Tavisebur WrilSihyveboda. gantevebis vaci da yvela ubedurebis sa-Tave aqac gamokveTes - didi mouravi.

- aki Camoaciles sardlobas saakaZe da misisabrZolo gegma daiwuneso? - Caacivdeboda aTasgvarikiTxvebiT odiSis mTavari.

- mainc giorgi saakaZea yvelaferSi damnaSaveo,- uazrod gaiZaxodnen winaswar daswavlil saTqmelsmacneebi, xolo roca maTive naambobidan gamomdina-re kiTxvebs usvamda levani, Tavs aridebdnen mopasu-xeni pasuxis gacemas. da es mxolod imitom, rommravali Tavi wamoCituliyo am erT sabediswerobrZolaSi. sabolood ki ase askvnidnen TavianTnaTxrobs:

- aki Saabasma Tavis sanukvar sawadels ver mi-aRwia da didi zarali vawvnieT rogorc cocxalZalaSi, aseve sabrZolo aRWurvilobis Tvalsazrisi-To. Tanac Semdegi winsvla abasma veRar SeZlo daaxla mcire-mcire razmeulebiT vebrZviT tyes Se-farebulnio. marTalia Sahma tfilisi aiRo, magramdRe-dReze igi datovebs qalaqs, radgan autanelipirobebi SevuqmeniT iranis lomsao. tfilisi misTvisqalaqi ki ara, marwuxebia da cdilobs, rogormegamoaRwios Tavi am autaneli pirobebidano.

axalma da axalma mstovrebma axali ambebi moi-tanes:

- Saabasma tfilisi datova da kudamoZuebuligaiqca saqarTvelodano. axla Sesaferis dros eZebs,raTa isev dagvesxas Tavs da Cvenze gaimarjvoso.Cven ki dRe-niadag vfxizlobTo. didi mouravi isevSemarTulia da Zera-qoriviT dastrialebs qarTulsamefos, mtarvalma rom ver moitacos erTi gojimiwac.

- Teimurazi rasa iqmso? - ikiTxa sxvaTaSorisadodiSis mTavarma.

- mefobso, - siamayiT sTqva moenem, - mefesa damouravs Soris sruli Tanxmobaao, - daamata naTqvams,

Page 42: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

42

radgan mixvda, swored amas SeekiTxeboda saboloodmsmeneli.

- madloba RmerTso! - kmayofilebiT amoTqvakaris moZRvarma.

merme erT bnel Rames odiSs SemoaWena cxenierTma usaxurma mstovarma. mxolod RamisTeva iTxova.Sori gzidan mosuls mosveneba surda. ar moasvenes,kiTxvebi yizilbaSebis isrebiviT daayares. Zunwadpasuxobda yvelaferze, pasuxebis mixedviTac vermixvdebodi giorgi saakaZis mstovari iyo igi, TuTeimuraz mefisa. erTi ki cxadi iyo, isev ariesmisasvleli gzebi mefeebsa da saakaZes Soris gul-RrZo Tavadebma. isev moiRrubla saqarTvelos cazegaerTianebis zRurblTan. yvelaferi es avs moaswa-vebda.

aseTi ambebi Camoutanes levan dadians:nostes mamulSi myof mouravTan Turme erT

saRamos misula zurab aragvis erisTavi da Teimura-zis SemonaTvali sityva-sityviT uTqvams colisZmas siZisTvis. gabrazebula giorgi, warbebi Seiyarada ze-wamoiWra:

- rodis iyo samefo saqmeebSi vereodio! me me-fe ki ara, mouravi varo. mefoba rom mdomoda sama-lavidan ar gamovixmobdi im ugnurs da qarTl-ka-xeTs ar Cavabarebdio.

Turme isic gamorkveula:im mefukas zurabis xeliT mouravis mokvla

ndomia Turme. esec gamoirkva mogvianebiT, miskenmoRerili xrmali aicila saakaZem da ganaiaraRaerisTavi. mSvidobiT gauSva samtrod mosuli colis-Zma siZem. sxva arxebiT isic garkveula - TeimuraziSaabasma Seaguliana, mokali giorgi saakaZe da misiTavi gamomigzavneo, samagierod kaxeTidan ayrilTdavabruneb samSobloSi da mTels qarTl-kaxeTzeupirobod gagabatonebo. Tavis mxriv uxeirom zuraberisTavi moimxro:

- mokali Seni siZe da misi adgil-mamulis ba-ton-patronad gagxdio.

didma mouravma zurgSi moqneuli maxvili swrafimoZraobiT aicdina da amiT aacdina macdur ocnebisasrulebas erTis mxriv zurab aragvis erisTavi,meores mxriv Teumuraz mefuka da mesames mxrivSaabasi.

- xmalma gagvasworoso, - SeuTvala mefukas ga-niaraRebuli Semogzavnili mstovris piriT.

axla orive mxare salaSqrod emzadeba da jarsikrebso.

isic dawvrilebiT Camovida ambad: vin sad ramdenimolaSqre moagrova.

- Teimurazma ori aTas kaxels mouxmo, zuraberisTavma sami aTas xuTasi mTieli cxenosani misca

mewinaved, eqvsi aTas xuTasi moieriSe daviT qsniserisTavma gamouyvana mefukas.

- giorgi saakaZeso? - axla sxva moenes hkiTxes.imanac CamoTvala:- axalcixis faSam ori aTasi mesxi molaSqre

mihgvara mouravs daviT guramiSvilis sardlobiT,qaixosro muxran-batonma da qarTlis gamgebelmasami aTasi qarTveli gamouyvana qudze kacad, imereTsyofila giorgi saakaZis mstovari. giorgi mefessTxova daxmareba, samagierod qarTl-kaxeTSi misivaJis gamefebas dahpirda da amiT imedovnebs qveynisgaerTianebaso, - dasZina mstovarma.

- rao mere imerTa mefe giorgimao? - mwaredCaeRima levan dadians da sul raRac erTi kviriswin masTan saidumlod wveul giorgi saakaZesTanSexvedra gaaxsenda.

TvalebSi Caxeda Ramis stumarma Rameul maspin-Zels da did xans uyura ubrad. isic daJinebiTucqerda mouravs araTu rogorc mters, an moyvares,aramed SesaZlo mokavSires an mowinaaRmdeges. maTxom erTmaneTSi ara hqondaT gasayofi ra. bolosjari sTxova gaubedavad, icoda ra, rom uars miiRebdaaraTu SiSis an ideebis, aramed biZaSvil-mamidaSvi-lobis gamo. esec dasZina:

- Cemi gamarjvebis SemTxvevaSi qarTl-kaxeTzegamefdi da axal samefo gvars daude safuZvelio.

- ratom Sen ar izam amaso? - hkiTxa mTavarmamouravs.

- me bevri mteri myavs da saxelic SebRaluliao,Sen xeirianad aravin gicnobso.

- es rom gavakeTo, me meyoleba bevri mteri dasaxelic SemebRalebao. ZmaTa kvliT gaerTianebulisaqarTvelosi ara mwams rao. araTu Teimurazisgamo ar mogcem jars, aramed qarTvelTa gamoo.daixsome giorgi, es yvelaze samarcxvino omi iqnebasaqarTvelos matianeSi da ar minda am omis monawileviyoo. Sen ici, gamzrdel biZas gadavudeqi, coliwavarTvi da samaris piraze miviyvane igi, arc Teimu-razis dasamarebisTvis amikankaldeba xeli, magramaraa es kargi saqme da girCev Senca da im doylapi-asac es omi ar moaxdinoTo.

gawbilebuli darCa giorgi, magram ara nawyeni.madloba gadauxada gulwrfelobisTvis odiSis mTa-vars da imave Rames datova samTavro.

amis mere iyo:imerTa mefes miakiTxa dasaxmareblad macdunebe-

li winadadebiT. isic imerelTa da gurulTa oTxiaTasiani laSqris wargzavnas dahpirda lixs gaRmaaleqsandre ufliswulis gamefebis sanacvlod. amiTqarTl-kaxeTis mefe imereTis samefos pirdapirimemkvidre xdeboda. xelis erT gawvdenaze Canda

Page 43: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

43

qveynis gaerTianeba.es iyo mTavris cxovrebaSi ukanaskneli SemTxveva,

roca man omsa da brZolaze uari ganacxada. amisiqiT levan dadiani xrmalamowvdili SeebrZolebabagrationebs, ServaSiZeebs da gurielebs. yovel-Tvis mogebuli darCeba da ara gamarjvebuli.

Teimurazi Turme mouravze imis gamoc ganawyene-bula, rom rad daiWire osmaleTis sulTanTan kavSi-ri Cemi dasturis gareSeo. ganrisxda amis gamogiorgi saakaZe. amis iqiT mis win iveriis mironcxe-buli mefe aRar idga da Sehyvira batonkacurad:

- sulkurTxeuli dedaSenis xaTri da ridirom ar mqondes, axlave gagagdebinebdi Tavsao! visTansaidumlo kavSirebs miwuneb, iqeT Saabass epirferebida aqeT mis zurgs ukan ZRveniT avseb Ror erTmor-wmuneebso, - cota xniT Seyovnda, ruseTis saxelwo-deba ver gaixsena da mere xeli Caiqnia. dausaxeleb-ladac cxadi iyo vis gulisxmobda ,,Ror erTmorwmu-neebSi,” - samcxis aTabagisa da misi meSveobiTxonTqaris mxardaWeriT gavwminde aspinZa da mTelimisi Semogareni yizilbaSebidan da Senc rom momSve-lebodi kaxeTzec gadavidodi. Saabass dedaSenisada Cveni Svilebis sisxls balRamad amovadendicxvirSi, magram amas Sens gareSe gavakeTebo.

TeimurazisTvis ar iyo cnobili giorgi saakaZissaqmianoba samcxeSi, Tu ra didi samstovro dasaomari saqmeebi moimoqmeda mouravma da axla amsvegamwyrali mefukas gadamkide yvelaferi Tu ara,umetesi saqmeni wyalSi unda Cayriliyo.

- yvelaferi Tavidan iqneba dasawyebio, - fiqrobdamouravi. saqarTvelos erTi udidesi mteri samefotaxtze uzis da sanam mas ar CamovicilebT gzidan,qveyanas araferi eSvelebao. abasze aranaklebi mavne-belia igi sakuTari mamulisao da amitom omSiwasvla mis winaaRmdeg saRvTo da mamuliSvilursaqmed CameTvlebao.

amitom samcxidan moziduli Zala abasisken mima-rTuli Teimurazisken Semoabruna.

ismenda am ambebs levani da sakuTar Tavs arujerebda, rogor SeiZleboda amdeni siqvelis Semdegmouravi vinmes mtrad da moRalated gamoecxadebina.taSiskari rom daviviwyoT, martyofi win gvidevso,marabdis warumatebloba xom am ubeduri SuRlisbrali iyo da sxva arafrisa. mindobodnen mouravses uvici sardalukebi da aqac samSvidobos gavido-diT. TumcaRa isev saakaZis wyalobiT ver naxa ma-rabdiT veranairi sargebeli Saabasma da iqiT mesxe-Tic waago. Sida qarTlis yvela mniSvnelovani cixemouravs xelSi eWira. mTeli kavkasia da wina aziasulganabuli Sescqeroda am orTabrZolas -

Saabassa da giorgi saakaZes Soris,

ara romelime qveynebs Soris,aramed am or didZalovan da gonebamaxvil adami-

ans Soris, romlebsac emorCileba xalxi (erTs bev-ri, meores - cota). uTanasworoba imTaviTve Tanaswo-ria, imdenad aRmatebulia mourav-xani mzebrwyinva-le Sahze. sakmarisi iqneboda ZalTa Tanafardoba,rom sparseTi gamanadgurebeli safrTxis winaSedadgeboda uTuod.

Teimurazebi da misTanebi ar ijerebdnen, amitomgadaekida Tavdapirvelad luarsabi, axla Teimurazi.Suri Rupavda yovelTvis saqarTvelos. samefo gvarispotenciali da energetika dakninda am uTav-JamobrZolebSi, erTmaneTTan qiSpobaSi da sulmdabalqvena grZnobebis daqvemdebarebaSi. araerTi iyo sis-xlis aRreva maTSi - aRmosavleli bagrationi dasav-lels Txoulobda, es ukeTes SemTxvevaSi da isicimitom, rom rogorme gamxdariyvnen damoyvrebulTataxtis memkvidreebi da araTu saqarTvelos gaerTi-anebisaTvis, aramed sakuTari gavlenis sferoebisgansavrcobad. Cveulebrivi SemTxveva iyo, bagratovan-ni TavianT qveSevrdomebs Txoulobdnen da aTxoveb-dnen qalebs maTze, raTa gamdgari did-aznaurniamiT moedrikaT da moeTaflaT. sxva ukeTesi veramoefiqrebinaT ra. mezobeli qveynebi aRar kadrulob-dnen TavianTi qalebi rZlebad gamoeSvaT am saSiSqveyanaSi, aqedan aravis surda qalebi waeyvanaTrZlebad, radgan gaWirvebul moyvaresTan aravissurda wili daedo; gaWirvebul siZes xom undadaxmarebodnen an fuliT, an jariT, an Tavisi gavle-niT. sparseTTan da osmaleTTan ki aravis surdagaefuWebina urTierToba TavianTi, Tundac iribiCareviT. damoyvrebis SemTxvevaSi ki valdebulnic iy-vnen Careuliyvnen TavianTi moyvrebis Sida saqmeebSi.

amitomsisxli gaxunda bagrativanTa,guli daberda dagoneba daClungda.erTxel nadirobisas levans Seesityva antonio

jardina:- droa iveriam samefo gvaris gamocvlaze ifiq-

roso.- vinmem ar gaigos, Torem SeTqmulebas damwamebeno,

- TavisTvis Cailaparaka levanma. mere stumars na-Zaladevi TavazianobiT mimarTa:

- rasa brZanebT, padre, bagratovanni xom RvTiTkurTxeuli gvaria, Tavad daviT mefsalmunis Camoma-valnio. sxva rom ara iyos ra, bagrationi dedaiyo Cemi sulkurTxeuli nestan-darejani, asulikaxeTis mefis aleqsandre II-isa.

calybad Caecina mTavris naTqvamze padres daicoda ra levanis pativmoyvareobis ambavi, darwmune-

Page 44: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

44

buli iyo, ar Serisxavda amis gamo maspinZeli stu-mars, iseTi kuTxidan daanaxebda sinamdviles, romar efiqra, magulianebs es oxerio, arada, arc uamisobaunda yofiliyo, da uTxra:

- aravin davobs amaze, Cemo keTilo levan-batono,me mxolod imis Tqma msurs, rom axali, an, asevTqvaT, axleburi gonebaa saWiro samefo taxtze.iveriam Tavisi moqmedebani unda Sescvalos, mterses Zveli Tqveneuli svlebi kargada aqvs Seswavlilida TviTon axlebur cbier TamaSs gTavazobT. Tqvenki veraferi daupirispireT maT Sesaferisi da sapir-wone. Tqvens sawigneSi gavecani ydaSemoclili bagra-tovanTa cxovrebas. ver SemogkadrebT, levan-bato-no, miamiti brZandebi-Tqo, bevri ram msmenia TqvenigonebagamWriaxobis Sesaxeb da piradadac bevrjerdavrwmunebulvar TqvenTan urTierTobisas amaSi, mag-ram ratomRac am sakiTxs mainca da mainc miamituradumzerT...

warbebi Seiyara gorozma odiSelma.- raebs roSavs es gadaleSili gadamTielio.cali warbi ze-awia, aweuli warbis mxares nervi-

ulad ulvaSi SeaTamaSa, CamoRuSuli warbidan gaxedapadres da hkiTxa:

- rogor gavigo Tqveni naTqvami, padre antonio?sibrazisgan xrmlis vadas mouWira xeli.sayovelTao uxerxuloba Camowva darbazSi, saxe-

ze gafiTrdnen danarCeni Tiatianelni padreni. imasacfiqrobdnen:

- rogor daiZvrens Tavs padre antonio.arada, misma sruliad uSfoTvelma mzeram da

sibejiTem cota ferze moiyvana italielebi. mixvdnen,mkvaxed motriale saTqmelis dasrulebis SemdegnaTeli gaxdeboda dausrulebeli azris arsi, asebundovnad da Seuracxmyofelad rom Canda Tavqarianidadianis cxvirwin wamosrolili.

- axlaves agixsniT, - mSvidad ganagrZo Txrobapadrem, ise, TiTqos arc Camovardniliyo aranairiuxerxuloba, an arada Tavad ver grZnobda amas, -vinc am taxtze dajdeba, swored is gaxdeba mefsal-mune daviTis STamomavalio. ubralod, am wignSierTi umniSvnelo cvlileba Seva - meTaur gvarsCaanacvlebs axali meTauri gvari da RvTivkurTxeu-lobac maTze gadava. gadaxedeT irgvliv saxelmwi-foebs - ramdeni dinastia gamoicvala sparseTma,bizantiam, frangebma... da vin icis kidev vin ara...TviT ruseTSi sul axlaxan Seicvala dinastia. amSecvlas, marTalia, mravali omi da sisxlisRvramohyva, magram im giJma ivanem amowura Tavisi sagva-reulos yoveli SesaZlebloba. axla axali gonebadaeufla ruseTs, ufro xalasi da norCi. RvTivkur-Txeulobisa da mironcxebulobis madls yvela axa-

li dinastia memkvidreobiT iRebs, Tundac is warmo-SobiT mdabio iyos... asea, Cemo keTilo levan-batono.

saxe gaexsna levans, idumal Caswvda padres qa-ragmuli naTqvamis arss da gaibadra. srul dumilSilevanis mravalmniSvnelovani Cacineba gamoikveTa.veravin mixvda,

WkuaSi daujda mas es moazreba, Tu ara,gauxarda, Tu ewyina,magram erTs ki mixvdnen, romwyenam gadauara.mere atrial-datrialda axalgazrda TavSi Caw-

veTebuli ampartavnobis Wia. ucnaurad SeiSmuSna,orive ulvaSi gadaiswora xelebis neli moZraobiTda ulvaSebSi Camaluli eSmakuri RimiliT mimarTapadres:

- raxan ase dakvirvebuli yofilxar, Rirso ma-mao, Cvens awindel da warsul yofa-cxovrebaze, iq-neb isic gagvimxiloT gulwrfelad, vin gegulebadRevandel saqarTveloSi axali dinastiis moTaved?vin Caanacvlebs bagratovanTa uZveles samefo gvars?

Tamamad da piruTvnelad upasuxa TiTqmis daufiq-reblad padre antoniom:

- lixs iqiT qarTlis mouravi, lixs aqeT odiSismTavario.

pasuxma niri ucvala levan dadians. aqamomdeTu Separuli ironiiT esaubreboda stumars, axlais macduri Rimilic gaqra saxidan. levani am pasuxmadaarwmuna, rom padre sulac ar xumrobda da arcise wakidebuli hqonda baxusi. imaSic darwmundamTavari, rom ramdenime wuTis winandeli daZabulobaarc ki ugrZvnia padres, ise Tavisuflad da daubr-koleblad Camoayaliba Tavisi azri.

- iqneb esec miTxra, moZRvaro, - levanis xmaSiaxla rkiniseburma simkveTrem iWarba, - ratom is dame; da ratom is iq da me - aq?

isev auRelveblad da uSfoTvelad pasuxobdapadre: - bunebrivia, mTavaro, am bolo or saukuneSisaakaZeze metad aravin gamokveTila msoflio Tvalsa-wierSi qarTvelTagan, arc erTi Tqveni mefe, arcerTi Tqveni mTavario. igi yvelas ebrZvis mefeebs,Sahebs, Tavadebs. Slegi xalxi xarT qarTvelebi -es gamxecebuli dev-kaci sakuTar Tavs rom Semoam-tereT. migecaT mimarTuleba da kalapoti da isicTqvenda sasikeTod imoRvawebda Riad da daufaravadSahebisa da fadiSahebis sazianod. daviTi gyavdaTerTi aseTi, zRvidan zRvamde rom gaCuqaT saqarTve-lo... bedi misi da Tqveni, rom igi mefe iyo da manwarmarTa mTeli qveynis bed-iRbali RvTivkurTxe-ulobiTa da mironcxebulobiT. samagierod sabedis-wero aRmoCnda saakaZisTvisac da TqvenTvisac, igirom mefe araa. oRond esaa, rom Sen Seni sambrZaneblo

Page 45: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

45

gaqvs. jer kidev axalgazrda xar da bevrs moaswrebqveynad. ise ki kargad davkvirvebulvar rogor min-dobiT uyurebdi mouravs SenTan stumrobisas daisic ar yofila gulgrili Sens mimarT. mama-Svilu-rad giyurebda, araTu SuriT, an qvena grZnobiT, xa-rbad gismenda Sinagani daZabulobiT da TiTqosamoyvireba undoda ,,gaumarjos levan mefesao!“amas vgrZnobdi mis TvalebSi. cotac, cotac da ma-rTlac amoxeTqavda misi gulidan iZulebiT daoke-buli zvirTi da talRa grZnobebisa.

sxva mxriT Seubruna kiTxva levanma:- aba, Teimurazi? svimoni? imerTa mefe giorgi?gaeRima padres da Seawyvetina mefeTa saxelebis

CamoTvla.- da sxvani... da sxvani... sxvani - sxvania, bevrni

arian Rirseulnic da uRirsnic, SarvaSiZeebic bevrniarian, dadeSqelianebic, gurulebic, xolo giorgisaakaZe da levan dadiani mxolod erTni arian,romelTac ar gaaCniaT sadarni, Tundac mefeebiiyvnen isini da Tundac mTavrebi. merwmune, Cemo ke-Tilo levan-batono, saakaZeebic bevrni yofilan damomavalSic bevrni iqnebian da dadianebic, TundacerT gvarSi araerTi giorgi daibados saakaZe dameore gvarSic araerTi levan dadiani, maT numeraciagansazRvravs mxolod. es is giorgi saakaZea erTade-rTi da is levan dadianic erTaderTi, romelTacWeSmaritad daSvendebodaT saqarTvelos samefo gvir-gvini. RmerTmani, ar gepirferebio.

- maS, me da giorgi, ara?!- aseao, - daudastura padrem da Tanac daumata

naTqvams, - sxva droSi rom daibados saakaZeebSivinme giorgi da dadianebSi vinme levani, maT TqvenidamRa gahyvebaT samudamod da sakuTar saxels verdaimkvidreben verasgziT. isini mudam ganwirulniiqnebian levan dadianisa da giorgi saakaZis Crdilis-Tvis, Tqvenze metadac rom gaumarTlos bedma imTqvens Soreul STamomavalT.

axla gamomcdelad hkiTxa levanma ise, mxolodpiruTvnel pasuxs rom moTxovs kiTxva, sxva pasuxebirom TvalnaTliv gamoiaSkaravebs Tavs aragulwrfe-lobiTa da pirferobiT...

da hkiTxa:- axla esec damizuste, Rirso mamao, ra gaaCnia

erTs, rac ar gaaCnia meores da ra ar gaaCnia erTs,rac gaaCnia meores. qveyana erTia, taxtic - erTi,ase iyo odiTgan da ara ise, rogorc axlaa. am ta-xtze ori ver dajdeba, dadiani Tu saakaZe sabolood,da ratom?

padre ar dafiqrebula, ise upasuxa:- mouravs survili aqvs qveynis gaerTianebis,

Zalac Seswevs saamisod, magram ar gaaCnia xelmwife-

ba, raTa waruZRves ers. dadians ar ufiqria qveynisgaerTianebaze, Zalac ar gauwvrTnia saamisod, magramgaaCnia xelmwifeba qveynis gaZRolis. saakaZis ukanwlebia, gamowvrTnilia misi xasiaTi qarTl-kaxeTisada sparseTis bnel TamaSebSi. igi omia da aramSvidoba, Sen mSvidoba xar da ara omi, jer-jerobiTmainc. Seni xasiaTi iwvrTneba da jerac ar gadmoRe-bula quradan. Sen rom omi gaxdebi, aravin icisrogor SeiTavseb sakuTar cnobierebaSi omsa damSvidobas. saakaZem imTaviTve daTrguna sakuTarTavSi mSvidoba. roca laparakobs, maSinac ki ibrZvisda omobs. Sen oqros Sualedi xar omsa da mSvidobasSoris... da amitom Sen da mxolod Sen da sxvaaravin.

ase daasrula padrem sityva. yvelas ki egona,rom grZelze ugrZelesi iqneboda da brtyel-brtye-li qeba-didebiT aRsavse. man ki saqmianad CamoayalibaTavisi saTqmeli... da es ar iyo martoden yalbixotba, es iyo namdvili suraTis Cveneba.

ver vityvi, esiamovna levan dadians padres sit-yvebio, an nawyeni darCa mainc da mainc, an imedgacru-ebulio.

arc moulodnelobiT gamowveuli gaoceba gamo-uwvevia levanSi. erTi kia, rom amis Semdeg gansakuT-rebuli pativi daimsaxura laTinurma eklesiam odi-Sis mTavrisgan yvela qarTvel mefe-mTavrebs Soris.arnaxul gancxromaSi hyavda Tavisi Zvirfasi stum-rebi -

Tavis ojaxs,Tavis simdidres,Tavis avla-didebas,bolos da bolos Tavis taxtsac misionerebs

utovebda saomrad gamzadebuli,an sadme Sors mimavali.misi aryofnis Jams veravin gadadioda padreebis

brZanebebs, ufro gulmodginedac asrulebdnen maT,vidre TviT mrisxane mTavrisas. yvelam icoda odiSSi:

rom daebezRebina isini romelime kaTolike misio-ners Tavisi brZanebebis Seusruleblobis gamo, sasti-ki levani gacilebiT mkacrad dasjida maT, vidreTavisi brZanebis SeusruleblobisaTvis. xalxic la-TinebTan garbodnen ZRveniTa da mosakiTxavebiT, raTamaT da swored maT eSuamdgomlaT levanTan Semwe-obisaTvis ama Tu im gasaWirSi. ar darCenila sam-TavroSi kuTxe-kunWuli, romlis qoneba ar scod-nodaT misionerebs. zogierTi abarebda kidec maTam qonebas gansakargavad, anderZebsac maT uwerdnendasamowmeblad. yofila SemTxvevebi, roca padree-bis rCeviT anderZSi esa Tu is piroba SeucvliaTmoanderZeebs erTi Svilis sazianod da meoris sa-sargeblod, an ukeTes SemTxvevaSi yvela Svilis

Page 46: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

46

sasargeblod da uares SemTxvevaSi yvela Svilissazianod. am ukanasknels padreebi

an qvena grZnobiT sCadiodnen,an mTavris survilidan gamomdinare,an monaqrTamevis angariSiT.sufrianobis dros, didi iyo is Tu mcire, padreebs

yovelTvis dedofalTan da mis mxlebel qalbato-nebTan svamda levani. amiT xazs usvamda maTTansiaxloves. esec mxolod imitom, rom evropis mxarda-Wera moepovebina odiSs, yvelaze axlos rom imyofe-boda msoflio gulisZgerasTan da am gulisZgeristalRebs TvalnaTliv rom SeigrZnobda sisxl-xor-ceulad levani.

danarCen saqarTveloebSi ase saRad ar uyureb-dnen evropas, oden ruseTi iyo maTTvis xsnis er-TaderTi gza Tanamorwmuneebis ZarRviT SekavSire-buli. ruseTs levanic uwevda angariSs, oRondalmacerad uyurebda mainc, radgan mis siaxlovesuniiT Sekruli Zala da Zalmomreoba idga. kargadicoda pontifikosis sityvis Zala, saukuneebis gan-mavlobaSi Tu rogori gulmodginebiT arbevda sa-racinebs wminda miwaze...

Tu yvelafers iseTi gulmodginebiT gaakeTebs,rom nunciusTa mTelma amalam guli moufona paps,saWiroebis SemTxvevaSi papis daZaxilze mTeli evro-pa darajad daudgeba odiSs, da SeiZleba sruliadsaqarTvelosac. amitom yvelafers ise gaakeTebslevani, rogorc saWiroa da ara ise, rogorc amasTvlis igi saWirod.

ramdenime xnis Semdeg es nunciusebi sixaruliTwerdnen paps:

`odiSis mTavarma `arasworad~ monaTvlis gamoTavi xelmeored `WeSmaritad~ moinaTla da masTanerTad Tavisi Rrmad morwmune eric laTinuradvemonaTlao. odiSi araTu uniaSi Sevida romis wmidaeklesiasTan, aramed srulad gadavida laTinur wes-zeo. Cveni mizanic es ariso. levan mefes Cveni kon-gregaciis wevrebi Tavisi samTavros mfarvel angelo-zebad miaCniao.~

TavianT werilebSi nunciusebi odiSis mTavarssavlesa da konstantine keisars adarebdnen dadasZendnen:

`sxvas arafers xedavs, Tvinier romis sarwmuno-ebisao da sxvas arafers natrobs, Tu ar pontifiko-sis naxvasao, raTa mis ferxT emTxvios da mis wi-naSe aRiaros kaTolike sarwmunoeba, romelic ukvemiiRo patre arqanjelo lambertis xeliTao.~

gonebaSi ecineboda levans, magram sinamdvileSisasacilo araferi iyo amaSi - Tvals uxvevdnenerTmaneTs:

levani - kongregacias da

kongregacia levans.levanma:- ai, xom xedavTo, umwvervalesi Tavi Cemis sam-

flobelosi gavakaTolikeo da amitom saWiroebisSemTxvevaSi rogorc erTmorwmunem jvarosnulilaSqrobiT unda momeSveloTo.

kongregaciam:- kio, kargia laTinurad rom moeqecio, axla

Sens safiqrals Cven vifiqrebTo.papma amis pasuxad bulla afrina odiSs:- propagandis kollegia davaarse da Cemis samwy-

sodan yvela agzavnis ymawvilebs saswavlebladao.pirdapir ar uTqvams odiSis mTavrisTvis Senc

warmoagzavne Seni samTavrodan mowafeebio, radganSenc Cveni sarwmunoebis erTi mrevlTagani xaro,magram am werilSi es igulisxmeboda.

patreebma urCies levans sapasuxo wigni miewerapapisTvis da roms waregzavna ymawvilebi. Tanac,papis Sesaferisi pativis gamosaxatavad sarwmunokacic gaegzavna da mas mierTmia papisTvis sapasuxowigni. patreebi fiqrobdnen viRac odiSels gamoZebnislevanio, man ki es missia isev ioseb judiCs daavala:

- Senze ukeTess veravis vipovi Cems samflobelo-Sio, - dasZina.

riT gadaerwmunebina levani patres, ar icoda.raRac mizezebi uTxra, Tavi moiavadmyofa, magramdadiani mtkice iyo Tavis gadawyvetilebaSi da iW-vneulad SeekiTxa:

- rao, Rirso mamao, papTan wasvlas Takilob, Tuo?es ukve metis-meti iyo da uxmod daTanxmda

patre iosebi misTvis moniWebul missias. arada,levanisTvis ar undoda gaemxila, mis nacvlad vinmeodiSeli didebuli rom yofiliyo, iq, romSi tvinssafuZvlianad gadaurecxavdnen da ase tvingadarec-xili dabrundeboda samSobloSi.

levanmac icoda es da amitom moxerxebulad daSefarviT aarida Tavisianni tvinis gadarecxvebs.aqac kmarodnen tvingadarecxilebi, axla iqedanacrom ar damatebodnen. xazgasmiTac mianiSna missio-nerebs:

- Tqveni moimede var am saqmeSio, - sxva qvenaazrebi rom ar datrialebuliyo maT TavebSi. ymawvi-lebic gaugzana, erTi da ori ki ara, ramdenime -araerTi da araori. ifiqra:

- amaT mainc naxon europa da raRac mainc is-wavlono.

es yvelaferi mere da mere moxda.manamde ki:qarTvelTa ori dajgufeba samkvdro-sasicoc-

xlod gadaekida erTmaneTs. atalaxebuliyo Semod-gmis wvimebisgan mTeli saqarTvelo. kaci ar darCe-

Page 47: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

47

Page 48: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

48

nila cxenTa Tqara-Tqurisgan gamosrolili talaxirom ar moxvedroda, ar dasvriliyo da ar gasvriliyo.

erTi levani darCa sufTa am ubedur Semodegs.ijda Tavis sasaxleSi da naRvlianad uyurebdamoRrublul cas, Tu rogor auferulebda garemo-sa da garemoebas Camowolili Rrubeli da TqeSiwvimisa. im wlis Semodegma xasiaTi gaufuWa ymaw-vilkacs. es iyo mTavris yvelaze xangrZlivi dro,erTsa da imave adgilas or-sam dReze met xansrom gaCerda, TiTqmis mTeli Tve, vidremde Sikrikebiar Camouvida qarTlidan da ar amcnes mas bazaleTisomis bed-iRbali. amis mere levan dadiani or-samdReze met xans erT adgilas arasodes gaCerebula,

sul mimodioda sadRac,sul omobda,sul Sromobda,sul avkacobda dasul kai-kacobda.ra Seityo levanma bazaleTis ambebi, zewamoiWra:- cxeni momgvareTo! - daiyvira.gadaicva Tori da gareT gavarda. Semoaxta

cxens da Tavsxma wvimaSi im Ramis-pirs gavarda sasax-lidan. aravin icoda sad wavida, SiSiT aravin gah-yolia Tan.

garboda TavawyvetiT cxeni,sad,ver xedavda,mxolod fexebi grZnobdnen miwis simagres.miwas dandoboda cxoveli,kaci - cxovels.nisli Tvalsawiers axSobda, magram raRac manZil-

ze TeTroni SeniSna. Zneli saTqmelia kacma SeamCniaTu cxenma. moCvenebas hgavda es xilva. mxedarmamisken miagdo cxeni.

nel-nela miuaxlovda Cvenebas, TiTqos eSiniao,iseTi nabiji hqonda. mxedari aZalebda nabijisgadadgmas. cxensac ar undoda misvla xilvasTansiaxloves, TiTqos raRac simZime Camoawva fexebzeo.

ielva da wamierad ganaTda yvelaferi. TeTronisisxlSi iyo SeRebili da wvima recxavda sisxlsmisi sxeulidan. TeTroni TrToda. mxedars Savimosasxami ecva, oRond esaa, rom Tavi ar uCanda.TeTroni idga da misken mimaval mxedars uyurebda.

levans Sescivda. axlaRa mixvda, amindis Seufe-reblad rom ecva.

isev ielva da sazarlad daigruxuna zecam, Ti-Tqos es-esaa armagedonis zRudeebTan angelosTada eSmakeulTa dasni Sebmian erTmaneTsao.

levanma am wamier gaelvebaSi dainaxa, rom mxedariuTavo iyo. amitom gamolaparakeba ar ucdia masTan,axlos mivida masTan, Semouara irgvliv daCexil-

daglejil sxeuls. es misi sisxli eRvreboda sxeu-lze TeTrons. uTavo mxedars xrmali vadaSi gadate-xoda. xrmalis erTi nawili erT xelSi eWira, meo-re, orlesuli nawili ki - meoreSi. amis mnaxveliifiqrebda, xrmali TviTonve gadatexao. sakvirvelebais iyo, rom uTavo mxedars mtkiced eWira xrmlisorive nawili orTav xelSi da aseve cxenis aRvirsacmarTavda.

amis Semxedvare levani mixvda, rom mxedarimkvdari ara yofila. imaSic darwmunda, rom igi ba-zaleTidan modioda. mxolod es ver aexsna, ratomgamovida TviTon ase gadareuliviT sasaxlidan. nu-Tu amasTan Sesaxvedrad?

da vin iyo neta is -mouravi Tu mefe,an romeli maTganis momxre?SekiTxvas azri ara hqonda, darwmunebuli iyo,

pasuxs ver miiRebda uTavobis gamo, magram maincyasidad ikiTxa, iqneb upriania vTqva - sakuTarTavs SeekiTxa, raTa gamoecno mxedaris vinaoba:

- vina xar Seno?Tavs ras Caqindravda uTavo, magram Tqva, TavCaqin-

drulis STabeWdilebas rom qmnida:- saqarTveloo...pasuxi moulodneli ar yofila levanisaTvis,

daaxloebiT raRac aseT pasuxs eloda, magram araase srulyofils.

- es ra dagmarTeso! - sinanuliT CailaparakaTavianma mxedarma.

- ̀ ra dagmarTes~ ara, ̀ ra davimarTeT~, ase ufrosworia kiTxvis dasmao, - Seuswora naTqvami uTavomTavians.

levani cdilobda gaerkvia, xmaSi sinanuli ismoda,sibraze, imedgacrueba, mowodeba Tu kidev sxva ram.

ver gaarkvia,ver mixvda,ver daadgina.yvelafers hgavda da arafers ar hgavda saqarTve-

lo. grZnobda, mTavris TavSi rac trialebda, amitomTviTon daexmara mas da am daxmarebaSi ufro daabniaigi:

- amas TaviT ver gansazRvrav, guli unda momapyroda Seni sisxli da ZarRvebi CemsaSi gaataro. mereCemi tkivili Sen gadmogecema. TxemiT terfamdisrom gaiJRinTebi CemiT, mere mixvdebi, rac undamoimoqmedo, gonebac mxolod mere amuSavdebao.

araferi upasuxa levanma, mxolod umzerda uTavomxedars da fiqric Sewyvita. erTianad daicalayvelanairi grZnobebisgan, TiTqos sxeulSi ar dau-toves aranairi saarsebo organo da mxolod usazma-nod dahqroda masSi suli arsobisa, an sulac qari,

Page 49: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

49

axla rom sunTqvis saSualebas ar iZleoda.Tavis simZimesac ver grZnobs, isea daclili

yvelafrisgan da moZraobis survilic ara aqvs.saqarTvelom ki isev uTxra mdumares:

- Sen rom me mgrZnobde, upirvelesad sindisiSegawuxebda, ara piradad Sens gamo, aramed qarTvelo-bisaTviso. merme ki es sindisi tkivilSi gadaizrde-bodao.

Zlivs amoiluRluRa levanma:- Cemgan ras iTxovo?daufiqreblad upasuxa uTavo mxedarma:- damadgiT Tavi saTaveSio.kargad ver Caswvda am qaragmas Taviani mxedari,

magram iribulad mixvda, rom saqarTvelo saxelmwi-foebriv saTaveebze mianiSnebda, xolo vis Tavsisurvebda uTavo mxedari, es ar dauzustebia.

- iqneb gauxednav giJmaJ raSsaviT gadario Cemsmier mowodebuli Tavi da isic gadaagdoo?

- rasac SemomTavazebT, arafers vagdeb. es Tqvenar SegiZliaT Tavoba gawioT, uTauri Tavebi xarT,da mitomo.

- CemTan ratom moxvedio?- me marto SenTan ar movsulvaro. me SenTanac

movedio.- da ratomo?- mxolod imitom, rom damadgaT Tavi saTaveSio.esa Tqva, moabruna Tavisi cxeni da wvimisa,

nislisa da saRamos siSoreSi gauCinarda.levanisTvis ar iyo moulodneli uTavo mxedris

cxadeba, magram erTi ram ar icoda da verc gaer-kvia,

sizmari iyo es Tu xilva,winaswarmetyveleba Tu gafrTxileba.ukan gabrunebulma ramlis Cxreka daiwyo. saxeiro

vera gaigo ra. daZabuloba erTgvar azartSi gadai-zarda, azarti ki garTobaSi. ase TamaS-TamaSSi ga-daiara zamTarma. gazafxulis pirze nadirobas damcire laSqrobas mihyo xeli, waekinklava mezoblebs.Zala mosinja sakuTari, Warbi Zala igrZno sxeul-Si... da daiwyo...

* * *pirveli rac iyo, Tavis cols moaWra cxviri,

Ralati daswama da mitom, zogi Sina-mosamsaxureimasac ambobda, enac miayola cxvirsao, araferirom ar dascdenodao. mdumared gaagdo sasaxlidanda afxazeTisken gauyena gzas. Tan isic ifiqra, se-temani Camomixtebao da amawiokebs, da umjobesiaiqeT Sevedavo, raTa SemrCeso. win col-yofili ga-igdo da ukan odiSis razmiT mihyva, gons mosvlarom ar dascloda afxazTa mTavars SarvaSiZes. eslevanisTvis ara, magram sruliad saqarTvelosTvis

yvelaze sabediswero gadawyvetileba iyo. levanmayuradReba ar miaqcia erT didmniSvnelovan movlenas:Tavisi siveragiT mxcovaneba gaumwara mTavars - se-teman SarvaSiZe saxleuliTurT CerqezeTSi gadaix-vewa. am nabijiT qarTvelobam gavwireT afxazeTidasaRupad.

iq, ki, Seifares devnili mTavari,magram daiwyes amasTanave misi tvinis gadarecxva

- cecxlze navTs usxamdnen Cerqezi da afsua ga-damTielebi keTilSobil qarTvel didaznaur Sarva-SiZes.

- ai, qarTvelebma ra dRe gayareso...- ai, qarTvelebi rogor moeqcnen Sen uiRblo

Svilsa da SviliSvilebsao...kolxi medeac gaaxsenes:- Svilebis mkvleli xalxia giurjebio, - daaskvnes.im RamiT setemanma sabediswero sizmari ixila,

albaT ufro xilva da cxadeba, vidre raRac sizmar-Tagani:

TiTqos uTavo mxedris beWisTavi yofiliyo Tvi-Ton. mjiRebs urtyamda beWisTavs mxedari da tkivi-lis SegrZneba gamqraliyo. samagierod sxeulis imnawilze gadadioda yvela tkivili, romelsac gvem-dnen. Tavi mobezrda beWisTavs, tura-afTrebs mian-do Tavi da isinic dauzogavad xravdnen mas. SeWmisdros tkivils ar ganicdida. bolos mixvda beWisTavi,rom sxva sxeulSi gansxeulebuliyo, gaucxoebuli-yo misi pirvandeli sxeulisagan. is ukve mxedariki ara nadirad gadaqceuliyo da wyuroda sisxliTavisi yofili sxeulisa. azriTac da gonebiTactura-afTrebs damsgavseboda. axla ukve SeeSindabeWisTavs

sakuTari Tavisic,Tavisi Sesxeulebuli nawilisic dauTavo mxedrisic.gaoreba igrZno beWisTavma:- ra viyavi, sad var da sad unda viyoo.tura-afTrebi miiwevdnen uTavo mxedrisken, isic

Tan mihyavdaT. uTavo mxedars dakarguli beWisTavisnacvlad spilos Zvali Caasva da beWiT gamoirCeodaigi yvela danarCeni mxedrisgan.

gamoeRviZa setemans. guli damZimebuli hqonda.ugunebod uTxra maspinZels:

- cxums unda davbrundeo.gaukvirda afsua mTavars:- ra saCqaroao? iq levan dadiani arbevs Sens

mamulebs, cota movmZlavrdeT da Cven gagiZRvebiTmamulis dasabrunebladao.

raRac mzakvroba eniSna setemans am naTqvamSi,magram saxeldobr ra, ver aexsna, jer mainc.

iuara setemanma:

Page 50: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

50

- arao, rac male davbrundebi afxazeTs, miTufro male Sewydeba dadianis rbevao.

gaiRima afsuam da mTavars beWisTavze mouTaTunaxeli. cinikurad iRimoda da im wuTs es afsua Za-lian waagavda sizmrad nanax tura-afTars. beWisTavmais tkivili igrZno, rac sizmrad ganicada. ZalianmZime xeli eCvena afxazs afsuasi. am sityvebSicucnauri msgavseba dainaxa -

`afxazi~,`afsua~...vin, Tu ara sufTa sisxlis afxazma da isic

SarvaSiZem, kargad icoda, rom es sicrue iyo, macdu-nebeli, qvena grZnobebis aRmZvreli.

dayoloda am sicrues?sadamde miiyvanda, es ukve aRar icoda. veranai-

ri sibrZne da winaTgrZnoba ver ganWvretda amas.arada, iseT marwuxebSi moqceuliyo, sxva gzas arutovebda maspinZeli stumars, Tu ara am gzazeSedgomas.

gaucxoebas ukve isedac moekida fexi gulgorozSarvaSiZeSi, axla pirveli nabijis gadadgma iyosaWiro da misganve iTxovdnen am nabijis gadadgmasgadamTielebi. es cinikuri Rimili ar scildebodaam utifar afsuas...

- Cvenc Tan wamovalTo, - eRrijeboda, - ar miga-tovebTo.

- Tu ginda Seni Svili Cven mogvaTxove da er-Ti sisxli da xorci gavxdebiTo.

- gana Tqvenma mefem yivCaRebis wyalobiT arSeqmna zRvidan zRvamde imperiao?!

- saTqmelic meti iqneba - Tqven baRvaSi gyavdaT,me baRafSi viqnebi, erTi jiSisani gavxdebiT bolos.

- Tu iCqareb da cxums dabrundebi, dadianebida bagrationebi erTad varbioT da Cveni gaxdebaafxazeTi, afxazebi ki Cven gavxdebiTo.

gvelis nakbeniviT dauara seteman SarvaSiZessxeulSi am naTqvamma. erTi ki moisazra imisaTvis,rom rogorme Camoecilebina abezari maspinZeli gzidan:

- me odiSis mTavris ena vici, bolomde ar gam-wiravs. Tqven vaglaxad SeawydebiT dadianis marbiellaSqarsao, Tanac metismetad gaRiziandeba leonida arc me damzogavs TqvenTan erTado.

- Sen javri nu geqneba, seteman batono, - uTxraafsua-mTavarma, - Cven SenTan erTad wamovalT, SengviwinamZRvre. davixocebiT, magram davbinavdebiTzRvispireTSi. rogorc afxazebi, ise SevereviT mosax-leobas da roca dro dadgeba, Cven davarbevT saegrosda mis adgil-mamuls davimkvidrebTo. Sen iqnebiCveni medroSe da gzamkvlevi afxazeTisken, afxazeTisdido mTavaro seteman! mere Seni qaliSvilis sisxlida gvari Cvenzec gadmova da lamaz Tamunias, ase

damaxinjebuls ugulo leonis mier, Cven gavalama-zebT Cvenive sisxliTo.

SarbaTiviT aTrobda afxazs afsuas naTqvami.kidev bevri ram aseTi CaawveTa isedac mowamlulSegonebas. naxevars aRarc usmenda, magram rac mois-mina, esec sakmarisi iyo. axla igi fiqrobda da af-suac mixvda amas da marto datova sakuTar fiqreb-Tan gulamayi SarvaSiZe.

gagzavna saidumlod mstovari dadianTan da wvri-lad mouTxro misTvis CerqezeTis mduRare ambebi,dasaxiCrebuli Svilis saxeba ar aZlevda imis ufle-bas, rom dahyoloda afsuaTa nebas. isedac ismodakolxeTis zRvispireTSi molebis mglisebri ymuili.afxazeTi xom isedac ganwirulia gadasajiSeblad,axla saqme isaa osmalo TaTari moaswrebs mis ga-dajiSebas, Tu es urjulo gadamTieli afsuebi?iveriam miwa migvayarao, erTmaneTs mtroben qarTvelTSvilebi, daundoblobaa qveyanazeo. verc is gagvi-rkvevia xeirianad, ras gverCis odiSis mTavari aseumowyalod rom gveqceva, morCileba Tu unda Cveni,usisxlod dagvimorCilos. Cven xom bagrat mefisdroSiT gaverTiandiT da leon mefis quTaTurobiTviwrTobodiTo. levan dadians rom mivendoT, aRgvgvispirisagan miwisa, osmalo monebad gagvyidis, es Cerqe-zebi da afsuebi Segverevian da sisxli mainc ganax-ldebao.

bevrs fiqrobda setemani sam ubedurebas Sorisromeli iqneboda afxazeTisTvis yvelaze naklebadmavne da SedarebiT sasargeblo. bevri awon-dawonada mainc yvelaze saSineli da sabediswero arCevanigaakeTa - afsuebis Camosaxleba afxazeTs da maTigaafxazeba. im TvalTaxedvidan meti ukeTesi verdainaxa setemanma, Tvalebi yovelis mxriT dabnele-buli hqonda, da mitom. esec qarTuli ubedobisbrali iyo mxolod da mxolod, romelic imJamadtrialebda mTels saqarTveloSi. Sinaganad grZnobdaSarvaSiZe, rom am gadamTielebsa da urjuloebsisev qarTvelTa maTraxi jobda. qarTveli afxazsar gaanadgurebda, radgan isini jiSiTa da modgmiTqarTvelebi iyvnen. petre iberis sisxli duRda af-xazisa da qarTvelis sxeulSi. qarTveli ukanasknelafxazs Seifarebda, morduobis madli imoqmedebdagaavebul qarTvelzec da afxazzec. arc Turqi daarc afsua ar daindobda im ukanasknel afxazs -erTi monad gayidda stambulsa da damaskoSi, meoreTviT ZirZvel kolxeTis miwaze gadaagvarebda masda gurgen magistrosisa da daviT kurapalatis na-Sierebs samkvdrod gadakidebda erTmaneTs,

dRes Tu ara,xvale,xvale Tu ara,

Page 51: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

51

mere...magram es`mere~seteman SarvaSiZisTvis usasrulod Soreuli

momavali iyo, romelsac veravin moeswreboda...da iqneb zedmeti iyo aseTi SiSi gaucnobiere-

bel momavalze da iqneb iberiul modgmas emZlavragadamTielze da gaeqarTvelebina afsuebi, rogorces Tamaris dros moxda -

yivCaRi rom nayivCaRarad iqca da Seeria qarTve-lobas.

erTis sityviT,yvelaferi gadawyvetili iyo da isic ahyva am

saxifaTo TamaSs.sul male daeSvnen mTebidan. samzadisic saucba-

To iyo. setemans Tavisi mamuli ase Tu ise maincdaurbeveli daxvda, uaress moeloda. cxumis sasax-leSi yvelaferi ise daxvda, rogorc datova. odnaviSiSi igrZnoboda mis nabijebSi:

- vai Tu dadiani sadme axlos iyos da momvardesgamxecebulio.

iqeT afsuaTa gamo eSinoda, rogor miiRebdnenafxazebi maT, eseni rogor moiqceodnen. Sin iyo daguli sagules ar hqonda, yovel wuTs eloda Sikri-kebs avismauwyebeli ambebiT, an gaxelebul Tvis-tomebs. setemanis aseTi Sinagani foriaqi arc TuusafuZvlo iyo. sanam afxazeTis mTavari ufrTxodayvelas -

Sinaursac da gareulsac.amasobaSi afsuebma fexi moirTxes kolxeTis

miwaze da umal daiwyes erTmaneTTan mWidrod dasax-leba.

afxazma uxucesebma mxolod is icodnen, romleon dadianisgan Tavdasaxsnelad daiqirava gadam-Tielebi seteman SarvaSiZem. Tanac afsuaTa es meca-dineoba CaTvales droebiT saWiroebad, raTa adgilob-rivi mosaxleoba ar Sewuxebuliyo maTi CamosvliT.magram viRacam SeniSna, rom gadamTielebi iqceod-nen ara rogorc mowveuli droebiTi mosaxleebi,aramed rogorc baton-patronni im alagebisa, racSemoiRobes.

viRacam xeli waatana afxaz gogonas,viRacam saxnav-saTesi daisakuTra,viRacam daiCema afxazi varo,viRacam Tavisi wesis damkvidreba scada...viRacam raRac gaakeTa, magram es sayovelTao

qarTuli yofiT, wesiTa da adaTiT gafuWeba iyo.pasuxi rom moTxoves,veraferi gaawyves -iaraRi mouRera.afxazma uxucesebma umal afrines Sikrikebi

levan dadianTan da wvrilad mouTxres, am cotaxanebSi ra ambebic datrialda anakofiidan kelasu-ramdis, setemans Sav-naRvlianoba Sehyroda da dadi-oda ubrad.

afxazi Sikriki zugdidSi meore dRes Cavida,roca levanma uTavo mxedari ixila. Sekriba saswra-fod Tavisi laSqari da afxazeTs gaemarTa. yovel-gvari winaaRmdegobis gareSe daarbia afsuebi odi-Sis laSqarma. mieWra levani sasaxleSi setemansda gaognebulma hkiTxa:

- ra xdeba, seteman, ra ambebi dagitrialebiaSens samTavroSio?

ara upasuxa ra levanze gulmosulma, xeliCaiqnia da ganze gadga.

- an es Cia kaci vinaa ase wvrili TvalebiT,sul rom kudSi dagsdevso?

es abezari afsua mixvda, masze rom ekiTxebodadadiani SarvaSiZes da TviTonve utifrad upasuxaZlivs naswavli afxazuriT:

- me baRafSi var, - SeeSala saTqmeli da ucebvegamoaswora, - baRvaSio, - daumarcvla aso-aso odiSismTavars afsuaTa mTavarma.

cali warbi ze-awia levanma da zemodan ise da-xeda pasuxis gamcems, rom gegoneboda miwasTangasworebul uxsenebels uyurebso.

- erTi, esec momaxsene, romeli baRvaSi xar -liparti Tu ratio? - brazmoreulad hkiTxa levanmaafxazurad.

ena Caigdo afsuam, dadianis risxvas SeuSindada odnav ukan daixia.

- unda wagacalos kacma Tavio!.. - Cailaparakalevanma qarTulad da waiwia ,,baRvaSisken” silisgasawnavad. SuaSi Caudga setemani da qarTuladSeepasuxa levans:

- Tavi daanebeo! Sen maiZule, eseni rom CamomeyvanaafxazeTs da damekarebinao.

TvalebSi Caxeda levanma setemans da araTuwyeniT, an braziT, sinanuliT uTxra:

- saSiS xalxs gadayrixar, seteman, isini arc Sendagindoben da arc me. raRa me da Sen, piradi wye-nac rom gverdze gadavdoT, naTlad dainaxav, afsuebirogor gaafxazdebian da dagvaSoriSoreben erTma-neTs, Cven droSi Tu ara, momavalSi mainco, - xeliCaiqnia levanma da mcire pauzis Semdeg ganagrZo, -Sen CemTan gaqvs angariSi gasasworebeli da araxalxs erTmaneTTan, romlebic Cven gvabaria sapatro-nod. Sen fiqrob, brali mimiZRvis Sens winaSe. hoda,aqa var, xels ar gavanZrev, rac ginda miyavi, oRondes afsuebi gadareke mTebs gaRma, aqauroba romdaiviwyon, iseo. Torem qarTvelebis da afxazebissisxliT SeRebaven TavianT xrmlebs. eseni sparsze

Page 52: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

52

da osmaloze saSiSni arian. isini gvarbeven dagvTrgunaven, ramdenadac SeZleba aqvT, eseni ki sulSigviZvrebian da im suls moklaven sabolood, riTacvsuldgmulobT. Sen kidev ver gagigia, ra saSiSsaqmes CaWidebixar, Torem miuxedavad piradi wyenisa,gverdiT amomidgebodi da erTad gadavrekdiT amaT,saidanac CamoTeslebulan, radgan Sen Tanuris cxvi-rs iqiT ver ixedebio!

zurgi Seaqcia levanma setemans da wasasvleladmoemzada, magram setemanis Seyvirebam Semoabruna.

- Tanuri ar axseno, Se bilwoo! - SehbRavlaSeuracxyofilma mamam.

- damibegrixar, afxazeTis mTavaro! rac gemarTaisev imiT - jiSiani afxazuri cxenebi, lamaz-lamaziqal-vaJi... da yvelafer amas daamateb vaWrebsa daebraelebs. mosavlis mesamedi Cems beRelSi undadabinavdes yoveli wlis bolos; fuls gpatiob, arminda Seni fuli, mosavliT gamistumreb darCenilvalsaco.

daugdo sityva Tu ara, gavida darbazidan.im dReebSi macne movida friad samwuxaro ambiT -saqarTvelodan gadaxvewili giorgi saakaZe da

misi amala, kargad rom miiRo Tavis karze sulTan-man osmaleTisaman, moukvdinebiaT. gadakidebia Turmedid mouravs pirveli vaziri. SeupyriaT saakaZe dayvela misi mxlebeli, sul ormociode kaci, mouravisSvilic - avTandilic. raRac mogonili braldebiTdatusaRebidan ramdenime dReSi yvela maTganisaT-vis Tavebi dauyrevinebiaT. pirvelad giorgi saakaZis-Tvis gadausxepavs Tavi jalaTs, mermeT misi vaJisTvisda miyolian ase da sul pirwmindad amouwyvetiaTosmaleTs TavSefarebuli qarTvelebio.

guli dawyda levans giorgi saakaZis daRupvisgamo. misi pirveli sadRegrZelo gaaxsenda da sina-nuliT Tqva:

- esec saqarTvelos Tavio...aravin icoda ra igulisxma levanma am naTqvamSi.im RamiTdid xans,did xansar daZinebia levans.bolos fiqrebma daRales da CasTvlima. axla

ukve mxolo-Tavi ezmana levans, tans gareSe. vergaarCia visi Tavi iyo -

giorgi saakaZisa,qaixosro muxran-batonisa - masTan erTad daRu-

pulisa,avTandil saakaZisa,Teimuraz mefisa,giorgi imerT mefisa,Tavad levanisa,

setemanisa,im udReuri baRafSisa, baRvaSad rom mohqonda Tavi,Tu kidev viRacisa...igive gaumeora levanma, oRond ufro mtkiced:- vina xaro?manac upasuxa:- saqarTveloo...- Cemgan ras elio?- daadgiT Tavi saTaveSio! es Tavi daadgiT sa-

TaveSio, - daazusta Tavma da levanis kalTaSi aR-moCnda, ara rogorc cocxali, aramed rogorc ConCxiTavisa, ZvelT-uZvelesi ConCxi, romelic xorcSesxmasiTxovda da es Tavi levans hqonda xelSi.

gamoRviZebulma kargad iniSna, rasac moaswavebdananaxi -

sizmari Tu xilva da ganumtkicda rwmena saku-Tari Tavisadmi. orive xilva erTarsad aawyo, daukav-Sira erTmaneTs da mxolod sakuTari Tavi dainaxaim uTavo mxedarsa da usxeulo TavSi da Seudgasaqmes, magram...

* * *iyo erTi `magram~ -amasiis zavi, dadebuli sparseTsa da osmaleTs

Soris ocwliani paeqrobis Semdeg, roca erTmaneTsSah-Tamazi da suleiman sulTani Seebnen. samSvidobozavi qalaq amasiaSi daido...

da daido sazRvari lixis qedze or moqiSpeimperias Soris -

dasavleT saqarTvelo sambrZaneblod osmaleTsgadaeca,

aRmosavleTi ki irans.am wesis darRveva aravis epatieboda -arc qarTvels,arc sparss,arc osmalos...aseTi ram pirvelad moxda, roca qarTvelTa be-

di qarTvelebis gareSe gadawyda. aqamomde Tu sazavomolaparakebebSi pirdapir da uSualo monawileo-bas iRebda qarTuli mxare, amieridan bedi qarTvlisagadaibara misma odiTma dauZinebelma mtrebma.

erTis mxriv am avbediTma zavma qarTvel didaz-naurebs daTvuri samsaxuri gauwia - amasiis pirobebissafuZvelze isini ufro da ufro met gankerZoebi-saken miiswrafodnen. es xels aZlevda am zavismosargeble mxareebs. Sedga ra fexi sparseTis yu-reSi, suleiman didebuli zRvaTa mpyrobeli gaxda:qveynierebis yoveli mxrisken gaexsna gzebi da metizewoliT wamovida evqsinis pontis sanapiroebisaken.

dasavleT saqarTvelos mefe-mTavrebi erTmaneTsejibrebodnen, vin ukeTes ZRvens miarTmevda sulTansada mis sayvarel cols roqsolanas. am ukanasknelTan

Page 53: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

53

abamdnen urTierTobebs, raTa suleimani metad gul-mowyale yofiliyo.

isedac patara qveyana,isedac samefoebad danawevrebuli da iolad

samarTavi,TviT es danawevrebuli saxelmwifoebrivi warmo-

naqmnebic iSleboda saTavadoebad.erTianad amovarda qarTvelTa cnobierebidan mT-

liani saxelmwifo da am mTlianobis gemo mtrebsacdaviwyeboda da moyvrebsac. zavis pirobebiT, dasav-leT da aRmosavleT saqarTveloebs ekrZalebodaTerTmaneTze galaSqreba, erTmaneTis taxtis mitaceba,an gadacema nebayoflobiT. amiT sagareo viTarebadaiZabeboda pirvelyovlisa sparseTsa da osmaleTsSoris. mTeli xuTi aTeuli weli itanjebodnen qa-rTveli mamuliSvilebi, Tu vinme iyo aseTi - meWir-naxuleni da mesveurni iveriis gaerTianebisa. vincki moiwadinebda sityvis daZvrasac, maT pirvelebisamTavro-samefoebSi gamagrebuli Tavadoba gadaemte-reboda, romlebsac pirdapiri safrTxe emuqrebodamefisa da eris gaZlierebiT, rac am avad-saxsenebeliamasiis zaviT hqondaT miniWebuli. TviTon es xeiri-anad arc icodnen, icodnen mxolod is, rom maTiusafrTxoebisTvis zrunavda erTis mxriv sparseTisSahi, meores mxriv ki osmaleTis sulTani. rogorcki am Tavisuflebas da usafrTxoebas raime daemuq-reboda, saqmeSi Suamavlad TavianT `mfarvel-pat-ronebs~ CarTavdnen...

da iwyeboda gauTavebeli elCobani -`mama-Sviluri~ darigebani:esao, Svili gamomigzavneo,esao, Zmai gamomigzavneo,esao, dai momaTxoveo...uamravi mliqvneloba Tavbrus axvevda isedac

dakninebul qarTvelTa azrovnebas.uares SemTxvevaSi:Tavad gadamTieli ̀ patronebi~ sanadirod iwvev-

dnen gaurCebulT,an wveulebazedaan uTavod datovebdnen,an uTvalis-Cinod,an sawamlavis wyalobiT gaaCerebdnen;ukeTes SemTxvevaSi laSqars Caabarebdnendaan avRaneTs wargzavnidnen saomrad,an saqarTvelos daalaSqvrinebdnen.XVI saukunis miwuruls imereTi umarTavi gaxda

da amiT svimon qarTlis mefem isargebla, jariTgadmovida lixis qedze, Semoewyo quTaTiss da gamef-da imereTSic. es ki saerTaSoriso areulobas moas-

wavebda, romelsac ar dauSvebda jer sazavo xelSek-rulebis damdebi mxareebi, Semdeg am zaviT ganpiro-bebuli samTavroebi, da rac mTavaria vatikani damis ukan mdgari evropiuli saxelmwifoebi. vatikanis-Tvisac da osmaleTis mezobeli evropuli saxelmwi-foebisaTvisac osmaleTis nebismieri aboboqreba maTisimSvidis darRvevas niSnavda. amitom, rogorc Sua-mavali da simSvidis uzrunvelmyofi kaTolikurieklesia Tavisi misionerebis meSveobiT adgilebzeveacxrobdnen mSfoTvarebas, an maT mier gabmuli ab-labudebiT axerxebdnen sawadelis miRwevas.

osmaleTic umadloda amisaTvis vatikans, am mom-saxurebiT sparseTic naxulobda sargebels. ponti-fikosis legatebi da nunciusebi didis pativiTiyvnen miRebulni rogorc istanbulis, aseve ispaanissasaxleebSi. gacxovelebuli vaWroba hqondaT gaCa-Rebuli italiur respublikebTanac da espanel saek-lesio Tu saero wargzavnilebTan.

laTinuri eklesiis bnelma aCrdilebma ase Caa-gones manuCar dadiani qristes saxeliT win aRdgo-moda svimon mefes da gaeZevebina igi lixs gaRma.mainc da mainc rTuli ar yofila manuCaris dayoli-eba, radgan qarTlis moZaleba dasavleTze TviTodiSis myudroebasac uqmnida safrTxes. amas zedmetimacneebisa da jaSuSebis Carevis gareSec grZnobdaodiSis mTavari. levani yovelTvis nanobda:

- ratom me ar viyavi mamis-Cemis adgilze, raTamomeZlierebina qarTli da amiT Seqmniliyo myarisafuZveli qveynis gaerTianebisa. arafrad ar Cavag-debdi im wyeul zavs da mere veraravin gagviorgul-debodao.

- windauxedavi kaci iyo mamaCemi manuCar dadianio,- amas ki uaxloes garemocvaSi aRiarebda.

- ase iyo, - ganagrZobda Txrobas SezarxoSebulilevani, - osmaluri jari rom evqsinis ponts gveci-leboda, odiSi da guria cal-calke da erToblivadimereTs erCodao, nacvlad imisa, rom erTobliviZaliT zRvaze gamsvleli dagvecva da gagvedevnaurjulo TaTari, an arada iq yofna autaneli gagve-xada maTTvis, - amas wyeniTac ambobda da sinanuliTac.

axlac mitom emduroda imereTs, rom egrisio-nis Zveli didebis aRdgenas ar anebebdnen da yovelismxriT xels uSlidnen am saqmeSi levans, Tavadimerel mefeebs ki saamiso Wkua da Zala ar Seswev-daT. Zala raa, gonebaSi arc uSvebdnen qveynis gam-Tlianebis saWiroebas.

mTeli naxevari saukune uTmines erTmaneTs osma-leTma da sparseTma,

mTeli naxevari saukune hqonda mijibuli osma-leTs erayi, sparseTis yure, qalaqi baRdadi,

mTeli naxevari saukune sparseTma osmaleTs

Page 54: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

54

daaneba erayis, sparseTis yurisa da qalaq baRdadismitaceba,

mTeli naxevari saukune ilesavdnen erTmaneTzekbilebs da elodnen xelsayrel moments, raTa isewakidebodnen ganaxlebulis ZaliT muhamedis sarwmu-noebis es ori odiTi qurumi, rom axali zaviT me-ti wili mieRoT mowinaaRmdegeTa miwa-wylidan dametad ganevrcoT gavlenis sferoebi saqarTveloze.

pirvelad sparseTma waiwia osmaleTisken.SahinSahad kurTxevis Semdeg abas I-ma Tavisi

ymawviluri Jini osmaleTze gadaanTxia da ganaaxlaomi mezobelTan da erevans Seeba igi. daxmarebisTviskaxT-batons aleqsandres mimarTa. isic drois gaWi-anurebiT eaxla Sahs. es uyuradReboba ar gamoparviaabass da gulSi Caido aleqsandresadmi wyena.

babuis ispaans wasvla levanma mamas acnoba, ma-nac usafrTxoebis mizniT WaqvijaSSi gaiwvia Svili.manamdec fiqrobda manuCari levanis gadmoyvanasodiSSi, roca aleqsandre SeuZlod Seiqna da droe-biT taxti Svils - daviTs dauTmo, man ki iZulebiTaRkveca berad mama da taxti miitaca.

es maSin moxda, roca Semaxiis xonTqars SeuSindaaleqsandre da xarki asZlia, xolo amaze gabrazebul-ma abasma:

- rogor Tu Cemma qveSevrdomma Cemis nebarTvisgareSe xarki gaiReo!

daemuqra kaxTa mefes.loginad Cavarda aleqsandre.areuloba maSin moulodneli iyo da manuCarma

ver moaswro Svilis kaxeTidan gamotaceba. am nabi-jiT gulgoroz colis-Zmas metad gaaxelebda daSeeSinda, raime ar mowios levanso.

bavSvs meore biZa - giorgi mfarvelobda.rodesac giorgi ufliswuli daviT mefem Tor-

Rvais cixeSi gamoketa, misi momxreni ki WoeTiscixis galavnidan gadaCexa, xolo aleqsandre mefe-yofili alaverdis taZarSi iZulebiT Seayena berad,upatronod darCenil levanze mzrunveloba qeTevandedofalma aiRo da ufliswul TeimurazTan amyofe-bda dReniadag. imJamad ki yvelaferi iseve moulod-nelad dasrulda, rogorc daiwyo -

gaurkvevel viTarebaSi daviT mefe avad gaxdada gardaicvala. ra xmebi ar dadioda qveyanaSi -

esao-da,daviTs mamis wyevam uwiao,mamam Svili Tavis mstovrebs moakvlevinaoda sxva.berad Semdgari mefe-yofili SesaZloa arafer

SuaSi yofiliyo Svilis sikvdilTan, magram yvelagza mainc aleqsandresken midioda. gamoTqmul vara-uds sababi hqonda -

daviTs, axalgazrdas sasikvdilo ara sWirda rao.viRacam esec Tqva:- mexi daeca TavSi mironcxebis upatieblad

mopyrobisTviso.erTis sityviT, aleqsandresTvis iZuleba male

dasrulda da taxtic maleve daibruna.ai, Saabasis SemoCeniT ki manuCar dadianisTvis

cxadi gaxda daZabulobis TandisTanobiTi mozvaveba...da ganarida Svili am saSiSroebas.igi arc Semcdara -omidan dabrunebulma Saabasma mefe aleqsandres

Tan gamoayola gamuslimanebuli konstanti-mirza,romelmac ZegamSi yizilbaSTa xeliT moakvdina mamada Zmai giorgi da abasis nebarTviT daiWira kaxeTi.kaxeTma ki ar igua mamisa da Zmis mkvleli mefed daaujanyda mas. qeTevanma, daviT mefis qvrivma, SekribalaSqari zemo qarTlidan da kaxeTidan da konstanti-mirza da mis mier ardebilSi daqiravebul mkvlelebs,mZarcvelebsa da naZirlebs dauxvdnen. gadamwyvetibrZola belaqinis wyalze gaimarTa. daviT jandierma,bebur da Tamaz vaCnaZeebma moakvdines mamisa da Zmismkvleli konstanti-mirza.

am ambavs rom uyvebodnen levan dadians, zewa-moiWra ymawvili da mamisgan kaxeTs wasvlis nebarTvaiTxova. gaecina manuCar dadians. ar dauSala SvilsmoWarbebuli aRtkinebis gamoxatva. TviTonac wavidakaxeTs da mama-Svilma erTad miuloces gamarjvebamuxran-batonTa gulzviad STamomavals. didis kde-mamosilebiT dauxvda qeTevan dedofali siZesa damulis-Svils, iseTive saTno da momxiblavi iyo,rogoric axsovda levans. mis ierSi gamqraliyo ismebrZoli suli, rac ase kaenis sulis matarebelikonstantis winaSe. dedofalma esec uTxra nadimzestumrebs:

- kaxeTs ori aleqsandre hyavda - papis mama da Svi-lTaSvili. orTave sakuTari Svilebis msxverplnigaxdnen - av-giorgisa da konstantisi. RmerTma hqnasan mesame aleqsandre ar mosuliyos, an am oris be-di acilebodes, Tu mova, im mesameso.

- WeSmaritado, - daudastures stumrebma daqeTevan dedoflis sadidebeli Sesves.

erTxans levani kaxeTs darCa da ufliswulTeimurazis gamefebis ceremoniasac daeswro bodbeswminda taZarSi. manamde ki ufliswulis amalaSiiyo, roca samefod gamzadebuli Saabass warudga.abasi mxiarul gunebaze iyo, qarTulad saubrobda,oxunjobda, svamda qarTul Rvinoebs. kidev erTxelgaxda levani abas pirvelis qarTulad molxenismomswre, roca tfiliss Cavida da qarTlis mefedluarsabi dasva. gaukvirda odiSis princs.

- nuTu Saabasi qarTvelia, an ase zedmiwevniT

Page 55: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

55

rogor icis qarTuli ena da Cveni wes-Cveulebanio.rom ara sparsuli samosi, qarTvelebisgan verc kigavarCevo, - eubneboda levani Teimuraz mefes.

- Zalian saSiSi kacia abasio, - upasuxa Teimuraz-ma, - Zalian kargad vicnob mis Tvisebebs. igi, Cvendasaubedurod, Tavis saxels avad Cawers qarTul ma-tianeSio.

- saidan icis ase kargad qarTulio?- hm, - CaiRima Teimurazma da kefaze mouTaTuna

xeli ymawvils, - bebia hyavda qarTveli, amas gardasamefo karze mravali qarTveli hyavs Sekrebili.marto alaverdi-xani da xosrov-mirza eyofoda misgaqarTvelebas, magram veravin gaigebs Sahis znessrulfasovnad. iqiT gaarjula es warCinebulni,qveyanas wahglija qaixosro batoniSvili da undi-laZianT alaverdi-xani. am alaverdim Tavisi qarTulisaxelic ki aRar icis, esaa rom gvari axsovs saku-Tario...

- Senc xom ispaanis karze izrdebodi, Sen rogor-Ra gadaurCi gadagvarebaso?

- dedaCemi yovelisfers Ronilobda, rjuli daqarTveloba rom ar Semebilwa. cxonebulma papaCvenmaaleqsandrem es ver SesZlo da sakuTar Tavze zRogadarjulebuli Svilis gemoo.

levani maSin bavSvi iyo da bevri ram kargad aresmoda, magram erTi ram safuZvlianad SeiTvisa -

aras gziT rjuli ar unda gamoecvala da qri-stianobis sadarajoze mdgariyo mudamJams. zrdamgonebac Sehmata ymawvils, cxovrebiseuli gamocdi-leba da magaliTebi Tavsayrelad hqonda, adamianu-ri buneba rom Seeswavla.

am Saabass mainc vera gaugo ra.jer erTmaneTze miyolili gamefebani iyo Teimu-

razisi da luarsabisi, mere zedmoyolili maTiqorwineba, rasac levanis gadadianeba mohyva. esSaabasi ki gamudmebiT Tavs dastrialebda mis miergamefebul qarTvel gvirgvinosnebs.

saTvalavi aeria levans -ramdenjer Semoesia sparseTi jer kaxeTs da

merme qarTls, mefeebi ki garbi-gamorbodnen lixsgamoRma TavSesafarSi. merme ajanyebis umal ukanbrundebodnen, metwilad Teimurazi.

erTxelac abasma Semaxiis dasalaSqrad kaxT-batons laSqari sTxova. mefem yurebi arc ki gaapar-tyuna, ijda sawer magidasTan da rusTvels epaeq-reboda leqsTa TxzvaSi. abassac gulwrfelad poe-turi SemarTebiT SeuTvala:

- leqsebsa vwer da Cems axalmoyvanil colTanverTobio.

- ra dros leqsebiao, abasi amis pasuxad yvelasdagvarbevso, - eubnebodnen vezirebi.

Teimurazi ki daZabuli eZebda Sesaferis riTmas,raTa axalawyobili taepi daesrulebina. bolos,roca miagno Sesaferis sityvas,

- esec aseo... - wamoiZaxa da miubrunda vezirebs.- ra gnebavTo? - hkiTxa.imaTma ver gaubedes poetur STagonebaSi myof

mefes realobaSi gadmoyvana, raRac sayofacxovrebosakiTxebi moxsenes.

- amisTvis macdenTo? - datuqsa mefem isini.- maSino, - moaxsenes, - SahinSahi laSqars iTxovda,

Tqveni udidebulesobis uariT SeiZleba abasi ganris-xdeso.

- ganrisxdes mereo, - mkvaxed miogo mefem vezi-rebs, - Tqvenc rom icodeT ra saucxoo Sepaeqrebagamomdis rusTvelTan, saerTod SewyvetdiT omianobasqveynierebazeo.

Saabasma leqsis daTaveba ar acala Teimurazs,ise umal Seesia mis samflobelos da aiZula igiimereTs gadaxvewiliyo. rodesac abasi Sevida ltol-vili xelmwifis sadgomSi, sawer magidaze etratiedo, zed ki leqsi ewera jer kidev dausrulebeli.xelSi aiRo gragnili, ironiulad CaeRima da grZelulvaSze gadaisva xeli. mere daxeda nawers daxmamaRla waikiTxa bolo taepi, razec SeCerdamwerlis xeli:

`netai yvelam icodes, sofeli rogor mqnelia,kacsa miandobs Ralatsa, mcbieri - viTa melia,anasdad gardubrundebis, miT guli gardamelia,mas arvin unda miendos... “- dausrulebeliao, - Cailaparaka Sahma da iqve

Camodebul sawers daswvda da Tavisi xeliT miawera,Tan xmamaRla Tqva is, rac dawera, - `ese naTqvamiZvelia...~

- ase ajobebso, - daamata da saweri ukan moisro-la. mere TavisTvis Cailaparaka da am naTqvamSimTeli Teimurazis suraTi daxata:

- arc amaSi uqnia gamCens es sacodavi Teimurazio.esa Tqva, etrati magidaze dado da iqauroba

datova. magram ar miutovebia Teimurazis devna -gamoedevneboda,isic gadaixveweboda,mere Semoirigebda,mere isev gauwyreboda daase grZeldeboda karga xans, vidremde giorgi

saakaZem ar aiRo sakuTar Tavze Sahis TviTnebobisalagmva.

Teimurazi mouravis umaduric darCa.iqeT osmalo iqaCeboda da luarsabs utevda.

urdos ferad faSa miuZRoda, gadaTeles javaxeTi,TrialeTi da manglisi. kvelTaSi beri daiWireserTi da gzis Cveneba ubrZanes. man mefis sadgoms

Page 56: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

56

uqcia mteri da sxva gziT atara. qarTvelebmadroulad Seatyobines luarsabs qarTlSi Semoparu-li osmaleTis laSqris Sesaxeb, aba, SeumCnevelixom ar darCebodnen... swrafad Sehyara laSqari gi-orgi saakaZem da taSiskaris viwroebSi gaanadguraosmalTa ricxobrivad qarTvelebze aRmatebuli ar-mia. rom ara beri Tevdores Tavdadeba, SeiZlebodasavalalod dasrulebuliyo TiTqosda es Tavaut-kivebeli mdgomareoba, Seicvleboda mdgomareoba qar-TlSi da viTareba isedac saomar mdgomareobaSimyofi osmaleT-sparseTis urTierTobaSi. sapasuxodsparseTi Semoesia kaxeTsa da qarTls.

isev ltolviloba imereTSi orTa mefeTa -Teimurazisa da luarsabisi.daviT jandieri ki ganagrZobda winaaRmdegobis

gawevas. daumorCilebelma gurjebma imTaviTve mii p-yro dampyroblis yuradReba. calke quTaiss wargzav-na Tavisi elCebi:

- qarTlisa da kaxeTis mefeebi gadmomecio, -giorgi imerTa mefes SeuTvala, - maTTan nadimi mo-mnatrebia da mewviono. ise momenatra isini, romtfiliss Camovedi maT sanaxavad, isini ki Tqvenskengamoqceulan Cemis SiSiTo. gana aseTi saSiSi varo?!

rom ara ganaxlebuli omi, Sahi ver gabedavdaosmaleTis gavlenis qveynebSi ultimatumebiT misv-las. es kargad iniSna levan dadianma -

odiTgan dginebuli sazRvrebis urRveoba TurmeSeiZleba erT mSvenier dRes dairRveso.

roca abasma Teimurazi moiTxova, kaxeTis mefeimxanad levanTan afarebda Tavs da ise iyo SeSine-buli, leqsebisTvis arc ki ecala. maSin

arc rusTveli gaxsenebia,arc lamazi coli,arc patara levani, mrisxane mamidais-Svilis

sapativcemulod rom daarqva Tavis umrwemes Zes.sul imis SiSi hqonda:

- vai Tu levanma gadamca Sahis elCebsao.levanma ki daamSvida biZaSvili:- rom ara elCobis wesi da Sens momavalze fi-

qri, Tavis yurebs xelSi davaWerinebdi da ise gav-gzavnidi abasTano. mag verags odiSi qarTli da ka-xeTi xom ar hgonia?! aq leng-Temurmac ver moikidafexi da osmalebic Tavazianad mepyrobian. me romes elCi wamexdina, avyia abasi Sen gadagekidebodada ar gagaxarebda. amitom gavuSvi ase mSvidobiTo.

qalaqidan jerac ar iqneboda gasuli sparsi,rom quTaTisidan molemsrboli gamogzavna levanTangiorgi imerTa mefem:

- sadarbazod giwvev Senca da Sens stumarsaco.esec daswera wignSi:`aseTive wveva mamia gurulsac gavugzavne da

isic gvewveva daTqmul dRes geguTis sasaxleSi.CemTan erTad luarsab mefec iqnebao.”

quTaTisisken gzad mimavalT ambavi moutaneskaxeTiTgan:

- metismetad Seawuxa Turme daviT jandiermaSemosuli sparsi da abass sul qarTulad daawyebinaginebao.

- rac mefem Sewyvita brZola da dasavleTsgaixizna, mis mere mometebulis ZaliT aviwrovebsqarTlisa da kaxeTis tyeebidan momxvdurebso.

- yovel RamiT qarTuli razmebi jguf-jgufadesxmian Tavs qalaqebSi dabanakebul sparselebs daarbevso.

- karibWe ar moiZebneba iveriaSi, daviT jandiersrom ar daemorCilos da idumal ar gaiRoso. ZilidaufrTxa SahinSahs. dRiTac da RamiTac usafrTebaviwroebSi patar-patara razmebiT sparsul kohortebsda gaerTianebis saSualebas ar aZlevso.

- bolos dagmanes karibWeni qalaqisani, magramkarCaketilni aRmoCdnen.

- Saabass cocxali TaviT ar unda wasvla saqar-Tvelodan, sanam datyvevebul mefeebs ar waasxamsirans.

- arada, dRiTidRe saSiSi xdeba abasis saqarTve-loSi gaCereba, es bebiiT qarTveli jiuti gamodgada fexs ar icvlis tfilisidan.

- piroba daudo lelais - Tavis cols da beW-diT daamtkica, rom araTu dasasjelad, aramed gasaw-vrTnelad mWirdeba luarsab mefeo, erTxans Tanwaviyvan da mermeT uvneblad davubruneb Tavis same-fosao.

- aseTsave pirobebs aZlevs Teimurazs, magrammasTan kidev sxva angariSebi aqvs da ase iolad vergadaurCeba Sahis risxvas.

- TumcaRa masTanac fici-mtkiciT adasturebs,Teimurazis sicocxles safrTxes ar Sevuqmni dapiradad vageb pasuxs orive mefis usafrTxoebazeo.

geguTs Casulebma moismines yvelas azri, wai-kiTxes Sahisa da lelais wignebi. abasi irwmunebo-da da dawvrilebiT iwereboda, Tu ras upirebdaigi luarsab mefes:

erTi-ori datuqsva SeusmenlobisTviso, xrmalSiwvrTna da axali saomari moqmedebebis dagegmvaosmaleTis winaaRmdego. Tanac axsenebs da allahsmadls wiravs, ase iolad rom gadaurCa osmalTagandatyvevebas. amis gamo madliT moixsenia Tevdoreberi da mourav-xani.

igives imeorebda giorgi imerTa mefisadmi miwe-ril wignSic. aq ufro meti mliqvneloba Cado Ta-vis sityvaSi -

moikiTxa gulTbilad maspinZeli, misi ojaxi da

Page 57: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

57

SesTavaza mowmed Sahis sityvis uryeobisa isic Tanwamohyoloda luarsabsa da Teimurazs da sakuTariTvaliT exila am orTa wvrTna da Tu ram sakuTariTavis SiSic gagiCndes, Tavdebad evropeli patreebida abatebi iaxle da maT garemocvaSi iyavio. Tavde-bobisTvis mzadyofnas franciskanelTa ordeni daiezuitebi acxadebeno. maTi dasturic daurTo Taviswigns.

lelai Tavis Zmas Txovna-mudariT savse wignsugzavnida:

`daujere Sahsao, Cemi qmari da batoni gulmow-yaleao, sulac ara aqvs gamiznuli Seni dasjao. ub-ralod guldawyvetilia Senze, kaxTa mefe Teimurazsrad ahyvao; ase ambobs Sahi: marTalia, Tqven erTmane-TisTvis siZe-colisZmani xarT, magram arc me varucxo, ojaxis wevrad viTvlebi, rac ar unda iyoso.jandierma da Teimurazma Tavis saqmes mixedon,RmerTi Seeweva maT, Sen ki Sens saqmes mixede. geve-drebi, Zmao, Camodi da mixede Sens samwysos. erTxansispaans wavideTo, guli gadavayoloT daRlilobisganda merme isev ganagrZe mefobao.~

sakmaod damajereblad JRerda lelais wigni,magram levani da Teimurazi Saabass icnobdnen kargadTu ara, zomaze metad. Teimurazma uTxra damswreT:

- lelais, marTalia, eWvic ar epareba Tavisiqmris gulwrfelobaSi, magram Cemi da luarsabisxelSi Cagdebis mizniT abasisTvis did sirTulessulac ar warmoadgens lelais motyueba da Tvalisaxveva. es kaci TvalTmaqcia da Tavisi akviatebisaRsasruleblad yvelaferze wava. mis karze vargamozrdili, me abass vicnobdi rogorc ufliswulo-bisas, aseve Sahad yofnidanac. amitom sruli safuZ-veli maqvs, ar vendo mas, luarsabma ki rogorc un-da, ise gadawyvitos Tavisi saqmeo...

merme levanmac daamata:- abass mec vicnob, lelasTan mis qorwilSi Te-

imurazs mec vaxldi. man kargad icis qarTuli bu-neba da Cvens grZnobebze xSirad TamaSobs. Teimura-zic bevrs miambobda mis Sesaxeb. igi qarTveli kiaraa, mas mxolod bebia hyavda qarTveli, es aris daes. amitom ar unda movtyuvdeTo. abasze ukeT iezu-itebsa da franciskanel berebs vicnob. isini arasodeswavlen papis nebis winaaRmdeg, pontifikosi ki spar-seTTanac da osmaleTTan megobrul damokidebuleba-Sia, SiSobs, ar daZras osmalom Tavisi jari Suaeuropis mimarTulebiT. amitom igi kuds uqicinebserTis mxriv sparseTs, raTa eomos osmaleTs daamiT europisken ver gamoixedos, meores mxriv kiosmaleTs qrTamavs da elaquceba, raTa am urjulomar waaxdinos saqristiano europa, Tanac sparseTzeaqezebs, amasiis zavs imowmebs, aio, rogor daarRvia

piroba iranis Sahmao. aseTi meryevi mokavSire say-rdenad ar ivargebs aseTi sapasuxismgeblo gadawy-vetilebisas amas fiqric ar undao.

giorgi imerTa mefe ar ereoda am sja-baasSi, mxo-lod esa Tqva:

- me kargad ver gavrkveulvar abasis aseT daJi-nebul mizandasaxulobaSi. erTs ki getyviT dagpirdebiT - rasac Tqven gadawyvetT, mec Tanaxmaviqnebi. gnebavT, omiT wavideT abasze da davlaSqroTqarTli da gavaTavisufloT kaxeTic, sanamdis Zalagveyofa. osmaleTi amaSi xels ar SegviSlis, piriqiT,dagvexmareba kidec. erTiani ZalebiT gadavdenoTyizilbaSebi Cveni miwa-wylidan. guSin luarsab me-fis aRmzrdeli da sasaxlis sufraji Sadiman bara-TaSvili gvewvia da sTxova patrons, abass xleboda,me TviTon wagiZRvebio, arras dagiSavebs SahinSa-hio. meores mxriv daviT jandieri gzavnis malem-srbolebs da Teimuraz mefes Txovs saCqarod dab-rundes kaxeTs da saTaveSi Caudges ajanyebas. esmxolod mefeTa gadasawyvetia, vin ras izams. CveniSekrebis mizania rCeva mivceT da davexmaroT, TugvTxoven daxmarebasao.

mamia gurielma mdablad daukra Tavi mefeebsada odiSis mTavars da Tqva:

- wignebiT Tu vimsjelebT, abasi ise dagvixatadedofalma, rom isRa dagvrCenia qristes rjulzemivaqcioT da saqarTveloSi gavamefoT. magram luar-sabisa da Teimurazis wvevis aseTi daJinebuli moT-xovna mis av axirebad mimaCnia, Torem mas rom keTi-li ganzraxva hqondes, ar aaoxrebda qarTlsa dakaxeTs, dabrundeboda ispaans da mefeebic mSvido-biT daubrundebodnen TavianT sambrZanebloebs. Cvenwarsulidan gvxravs sulkurTxeuli demetre mefismagaliTi, sakuTari fexiT rom ewvia noinebs urdoSi.igi moakvdines, ra Tqma unda. TviTonac icoda es daarc mteri malavda Tavis ganzraxvas. am SemTxvevaSiki abass motyuebiT surs Teimurazisa da luarsabisxelSi Cagdeba. veraviTari europa, veraviTari moy-vroba, veraviTari sufrajis keTilganwyoba ver Sea-tokebs abasis guls. mas SeuZlia mkvlelebi aqacSemougzavnos da ise moakvdinos Tavisi mtrebi damowinaaRmdegeni. amisi bevri magaliTi arsebobs.marto allaverdi-xanis idumali sikvdili ikmarebdamagaliTad. Cven Zala ar Segvwevs win aRvudgeTSahisa da sulTanis msgavs qmedebebs. roca undaT,maSin Semogvigzavnian sakuTar saxlSi mkvlelebsda TavianT axirebebs mainc daikmayofileben. veravin- verc lelai da verc Sadimani ver damarwmuneben:abasma xelSi rom Caigdos luarsabi da Teimurazi,igi erT mSvenier dRes raRac xriks ar moufiqrebsmaT da tyvedqmnilT ar moakvdinebs. axla, am cxel

Page 58: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

58

gulze ki abasi arc erT maTgans arasfers dauSavebs.igi mxolod mama-Sviluri mzrunvelobiT daatyvevebsda saqveynod daarwmunebs yvelas - iezuitebsac,lelaisac, Sadimansac, luarsabs ase keTilad rommoveqeci, samagierod man aseTi da aseTi avkacobaCaidina da yvela maTgans aTqmevinebs, sikvdilisRirsni yofilan es mefeebi, ase rom gamovideT erTdros maTTvis Tavio. axla giorgi mefisa ar iyos,gadawyvetileba mefeebma Tavad unda miiRono.

- modiT sufrajsac movusminoT, ras iTxovs dara undao? - Tqva dadianma.

- uarze dgas, dadiano batono, uTxra giorgimefem, - ase ambobs, pirvelad piradad unda Sevxvdeluarsab mefes, mere Tqvenis Tavyrilobis winaSecwarvsdgebio.

- ar momwons, mefev batono, Sadimanis aseTi kek-luci. jer iyo da, giorgi saakaZe daukarga saqarTve-los, axla luarsabs miadga, mere albaT yvela Cve-nganis jeric dadgebao, - gabrazebuli toniT Tqvalevanma.

- nu cxarob, ymawviloo, - SeaSvela giorgi me-fes sityva gurielma, - aq pirad-piradi grZnobebiunda gadavdoT da saqveyno saqmisTvis unda vimsje-loTo.

- hoda, mec saqveyno saqmes mogaxsenebT, gurielobatono, es CumaToba ra saWiroa. Tu saTqmeliaRvTisa da eris winaSe iTavos Suamavloba da pasuxicagos Tavis qmedebazeo.

aq ze-wamodga luarsab mefe da Tqva:- marTals ambobs levan batoni, magram Cemi va-

lia, rogorc aRzrdilisa, aRmzrdels yuri davugdoda merme gadawyvetilebas ise miviRebo.

yvelas daukra Tavi, madli moaxsena rCevisTvisda darbazi datova.

Sadimani geguTis mosasvenebel palatebSi eloda.man kargad icoda, luarsabi rom umisod ar gadawyve-tda saqmes. ar gavida oriod saaTi da luarsabidaTrgunuli saxiT Semobrunda saTaTbiro darbazSida ganucxada iq myofT, rom:

- me da Sadimani dResve gavemgzavrebiT tfilisso.mZime dumili Camowva, daiZaba viTareba. yvelas

saxeze mwuxareba gamoixata imisa, rom erTianobaisev gaibzara da yvelas Tav-TavisiT unda ebrZolaT.

- asev vicodio! - wamoiyvira levan dadianma.umal yvelam Teimurazs gadaxeda. daTrgunuli

luarsabi TavCaqindruli idga Sua darbazSi, mereyvelas saTiTaod gamoeTxova, maspinZels gansakuT-rebuli madloba gadauxada da darbazi mZime nabije-biT datova.

- me Cemis laSqriT gavukvalav gzas Teimurazsda kaxeTamdis Cavacileb. Tu saWiroeba moiTxovs,

mec Cavebmebi daviT jandieris amboxSio! - wamoiyviralevanma.

- axla vicio, - RimiliT Tqva giorgi mefem, -ratom ar SemouZRva sufraji Tavis mefes da Tavadratom ar gvauwya luarsabis gadawyvetilebao.

- ratomo? - ikiTxa mamia gurielma.- levanis risxvisa SeeSinda. igi, ase Tu ise,

icnobs odiSis mTavris ficx bunebas, bevric smenia.icoda, xrmalSi rom gamoiwvevda da ar daeridebodamis xandazmulobas. Tavi ar gaifuWa moxucmao, -daadastura arc Tu xumrobiT Teimuraz mefem.

- keTili da patiosanio, - Tqva gurielma, -RmerTma mSvidobis gza misces luarsab mefes daCveni SiSi usafuZvlo gamodgeso. axla kaxeTisada Teimuraz mefis saqme gvaqvs gadasawyveti. marTa-lia levan batonma aRuTqva Tavisi laSqriT kaxeTswasvla da ajanyebaSi CarTva, magram iqneb luarsabisgadawyvetilebis Semdeg manac icvala azri da eaxle-ba Teimurazi Saabass.

- es gamoricxuliao, - daadastura Teimurazma,- magram verc imas dagavalebT, jandiers SeuerTdeT.me vWirdebi axla kaxeTs, rogorc arasdros darogorc aravin. amitom me mzada var idumal gadavidelixs da ajanyebul kaxeTs gadaviparoo.

- rasa brZanebT, mefev batono, - Tqva giorgimefem, - Cven ar vapirebT Cveni Tvistomisa da sisxl-xorcis gawirvas. arc luarsab mefis gadacemasvapirebdi, RmerTia mowme. es Tavad man gadawyvitaSadimanTan moTaTbirebis Semdeg. magram dawyebulsaqmes dagvirgvineba sWirdeba - de, iyos ise, rogorclevanma Tqva. mec Cemis amaliT da, vimedovneb, guri-elic Tavisi razmebiT warvuZRvebiT Teimurazs arag-vis saerisTavomdis. imis iqiT kaxelni dauxvdebianda arasfers gauWirveben. Tavis mxriv, arc igigviwyens, Cven Tu ver CaverTvebiT am ajanyebaSi,aqeTac gvaqvs misaxedi Cven-Cveni mamulebi. Tu romase ar vqeniT, osmalo uomrad waaxdens Cvens qveyanas.amis iqiT Saabass gauoldeba kaxeTTan Sebma dairansa da osmalo Turqs Soris saomari veli sa-qarTveloSi gadmoinacvlebso.

yvelas WkuaSi daujda giorgi mefis winadadeba.am azrisa iyvnen imTaviTve TaTbirobis dawyebamdis.

windawin yvelas saTanado Tadarigi daeWira daTav-TavianT sambrZanebloSi Semzadebuli hyavdaTlaSqari. lixis qedis gadalaxvac momdevno dResTvisdaTqves. siCqare gadamwyveti iyo am SemTxvevaSi.

saWiroebis SemTxvevaSi brZolebiT unda gaeka-faT gza Teimuraz mefisTvis. imereTis sazRvarTanmomdgarma gurielTa da odiSarTa laSqarma niSnismicemisTanave gadmolaxes cxeniswyali da saRamois-Tvis ajameTis, vardcixisa da geguTis sanaxebSi

Page 59: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

59

amerikaSi:niu-iorkSi:164 Brighton 11 St.Brooklyn NY 11235Tel: 718-934-1700Alt: 347-500-5037

niu-jersSi:84 Harbor Drive,Jersey City, NJ 07305Tel: 201-333-5555

delavareSi:4 Lewis circleWilmington, DE 19804302-930-0705

filialebi:TbilisiquTaisirusTavibaTumigoribolnisiTelavimarneuli

Tel: 201-333-5555www.barami.us

www.barami.uswww.baramicar.comwww.facebook.com/Barami.us

4-5 samuSao dReSiaSS-dan saqarTveloSierTi paunti - 2.50$-dan;

amanaTebis gamogzavna

yidva-gayidvasaqarTvelosa da amerikaSi;

avtomobilis, komerciulida piradi tvirTis

aSS-Si.

Cvens saitze www.barami.usdaregistrirebiT Tqven gagiadvildebaT:- kredit-kartiT gadaxda;- amanaTis statusis Semowmeba;- amanaTis adgilidan aRebis SekveTa

amanaTebi

saqarTvelodan

avtomobilebis

Sida gadazidvebi

Page 60: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

60

dasces karvebi. dasavleT saqarTvelos am gaerTia-nebul laSqars win miuZRodnen ori mefe - imereTisada kaxeTisa; da oric mTavari - odiSisa da gurii-sa. iSviaTi erTsulovneba gamoavlines qarTvelebma.Semdgomad amisa CvenTa mterTa gasaxarad es urTier-TTanadgoma da Sexmatkbileba sul male daiSala -

Teimurazi uTavJamosaviT xan gamefdeboda ka-xeTSi,

xan waarTmevdnen taxts,xan daibrunebda,xanac qarTlsac miitacebda damere orives erTad waarTmevdnen.erTis sityviT, igi imereTsa da odiSs xSirad

stumrobda, ra Tqma unda, rogorc devnili dataxtwarTmeuli, ukeT rom vTqvaT - umuSevari. me-feebze, ki, ase iTqmis magram piitikoss SeuferebeliaaseTi ram uwodo. misTvis mTavari samuSao muzebisgamaspinZlebaa,

an Tu ara -maTTan metoqeobaa,an ukeTu maTTan brZola, raTa daiweros Sairni

mravalni da xmatkbilni.es Teimurazi...aqeT:levanma Tavisi dai mariami colad SerTo mamia

gurielis Zes - svimons imis pasuxad, rom imerTaufliswuli aleqsandre gaeyara imave mamia gurie-lis asuls. Seikra axali samoyvro kavSiri imereTiswinaaRmdeg. ra Tqma unda, aleqsandres Tavisi colyo-filisTvis cxvir-piri ar mouWria da ise ar gaug-zavnia mamamisisTvis Tavisi asuli, magram mamisTvisfriad Seuracxmyofeli iyo Svilis ojaxis dangrevada misi saqveynod gamoWeneba; da mere visi - imereTisdedoflisa. amas mamia gurieli ver Seegueboda.levans estumra cxel gulze da mikib-mokibuladmimoikiTxa sadadiano. merme yasidad uTxra:

- levan batono, xom ar davmoyvrebuliyaviTo?Sens sadar moyvares pirdapir inatrebs kacio.

mohyva da mouSva gudas Tavi da gaguda levaniqeba-didebiT.

levani ki is kacia, romelsac Zalian uyvars qe-ba, saamoa misTvis mliqvnelTa sityvebi, RvinosaviTmaTrobelaa. magram levani is kacicaa, romelmacicis rodis moixmaros mliqvnelobaca da Rvinoc.

mamias qaTinaurebi malamod imitom ki ar xvdebo-da, rom sjeroda misi gulwrfelobis, aramed imitom,rom am qaTinaurebis ukan samxedro mokavSiresxedavda, SesaZloa - guriaze gavlenis mopovebasac.levans moaxsenes, sxvaTaSoris, aleqsandre ufliswu-lis ganqorwinebis ambavi, ase rigad rom malavdaam ambavs rogorc erTi, aseve meore mxare. ulvaSebSi

eRimeboda dadians da yvelafers saukeTesod xvdebo-da, Tu risTvis gaisarja es TeTri mela, ra hqondagunebaSi levanTan damoyvrebiT, magram es abdalaguruli, rogorc amas TviTon mamia gamoTqmiT ityodaxolme, ver xvdeboda da verc acnobierebda, visTanmovida da visTan apirebda damoyvrebas. metismetadrom gadaaWarba, levanma Tavazianad Seawyvetina:

- ese igi qorwili vqnaT, ara?! - da gadaisvaulvaSebze xeli, mere neli moZraobiT miswvda itali-aSi espaneTidan da espaneTSi axali miwebidan, xoloodiSSi misionerebis mier Camotanil ucnaur samugu-zle nivTs, raRac gamxmari balaxebi rom unda Ca-yaro, mere cecxli waukido, kvamli SeisunTqo piriTda Caylapo.

- ucnauri xalxia, mamia batono, es Sengan gamoZe-vebuli italielebi. ager es momarTves, maxrCobs,pirdapir, an ra awevinebT am eSmakis sayvirs mTelseuropas, mikvirs da gamkvirvebia. ai, naxe, naxe, rasaZaglobaao.

xveleb-xvelebiT gauwoda guriels Cibuxi.- agi raia, levan batono, Turme axali miwebi

aRmouCeniaT did zRvebs iqiT. iq myofebi sul dab-ruebulebi yofilan am mosaweviT. ise, Tu gemo go-uge, icocxle-Tqo, nametani kaia. me magaliTebr, mo-mwons. am amosaZirkvi balaxis nergi vTxove donqristoforesa, mxatvari romaa Tqvensas. uTuodgamogigzavnio, dampirda.

- dawvavs cecxli da kidec wvavs magas. Cven kiCven saqmes mivxedoT, mamia batono, mag raRacaa Tugenebos Cems saCuqrad CaTvaleo, maS, viqorwinoT...keTili da patiosani. magram pirvel xans Sens si-Zes xom ar vewvioT quTaTiss?

uxerxulad SeiSmuSna mamia, zantad daiwyo uarisTqma ise, TiTqos arc araferio, magram ratom undaSevawuxoT imerTa mefeo.

- eh, Cemo mamia batono, ar micnob Sen me kargad,gana salxinod vewvioT im imerTa mefes... imedia,Senc geqneba saamiso sababi da survili da mxarsacamibam am saqmeSio.

saxtad darCa gurieli, ena daeba, pasuxic vergasca, magram gabadrulma saxem gasca mamias idumalizraxvebi, ase aSkarad rom ar undoda gamoemJRavne-bina es. atyobda, rogor eqceoda es TvalTmaqcoba-Si gaWaRaravebuli kaci ymawvilkacis marwuxebSi...

da marwuxebi marwuxebs gaaCnia...rcxvenoda sakuTari Tavis gamo.egona, farul miznebs ise Sevasrulebineb levans,

TviTon azrzec ver movao, da Turme TviTon moeqcamis xafangSi da iseTSi, mTeli cxovreba rom veRardaaRwevda Tavs levanis sacecebs. axla fiqrisa daukan daxevis dro aRar iyo, orWofoba ufro metad

Page 61: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

61

daazianebda mis mdgomareobas. levani kmayofiliuyurebda mamias Sinagan tanjvas, es ki uTxra sanuge-Sod stumars:

- mTlad asec nu ganicdi, mamia batono, me xomar movsulvar Sensas siZis saSovrad. es Sen moxvediCemTan rZlis mosapoveblad da mec Tanaxma var amqorwinebis. an ratom unda viyo winaaRmdegi?! ro-gorc ityvian, mTavaria qal-vaJs SeuyvardeT erTma-neTi da Cven Cvenis mxriv yovelisfrad xeli undaSevuwyoTo.

saarako qorwili gadauxades svimonsa da mariams.qorwineba ganamtkica Zis - otias dabadebam...

da TiTqos uryevi kavSirebi odiSisa da gurii-sa, romelic risxvad unda qceoda imereTis mefeebs,erT mSvenier dRes xuxulasaviT daiSala. marTaliayvela aRvirebi levanis xelT iyo moqceuli, mag-ram masac gamoepara erTi patara wvrilmani -

saukunis mama-Sviloba.iqeT levanis mokvdinebis mcdeloba, razec didsu-

lovnad daxuWa Tvali,aqeT gurielobisTvis mama-Svils Soris Cabude-

buli uxilavi qiSpoba imiT dasrulda, rom Svilmamokla mama da miitaca taxti.

am ambavma SeZra levani da gaaxsenda is tkivili,rac konstanti-mirzam miayena mas sayvareli papisada biZis mokvdinebiT. gamxecda levani, gzad vincki xvdeboda, yvelas maTraxs urtyamda, sakuTarTavs ver Tokavda.

es is tkivili gauRviZa siZem,miyuCebuli,miCumebuli -kaenis codva.da sayvareli adamianebis dakargviT gamowveuli

sevda. guriaSi laSqrobis wina RamiT TavlaSi Ca-iketa da mTelis xmiT yviroda,

araTu tiroda,an moTqvamda,aramed yviroda,Rrialebda araadamianuri xmiT.es mamias glova ki ara, bavSvobaSi gadatanili

mwuxarebis amofrqveva iyo, ase rigad rom amodiodadrodadro da Tavis daviwyebis saSualebas ar aZlevda.

sastikad gausworda taxtis mimtacebels... dawina dRiT rom ar daecala TavlaSi boRma, sakuTarixeliT waaclida Tavs verag siZes. imTaviTve uTxradabrmavebuls:

- Sen isedac bneli xar, Tvalis Cini araferSigWirdeba! vinc mogeci, mimyavs ukan, Sen mainc araferSidagWirdeba. umadlode patara otias, cocxali romgadamirCio.

iZulebiT aRkveces berad svimoni.

Sin mimavalma Tavis das esec uTxra:- man marto mamamisi ki ar mokla, amiT Cemgan un-

doda Tavis daRweva. mamiac rom arafer SuaSi yo-filiyo, aseT saqciels Zlierebi sustebs ar pati-oben. magram CemTvis im Cveni sulganaTlebuli papi-sadmi tkivilma damiara sisxl-ZarRvebSi da armomasvena, Torem svimons sxvafrivac davimorCilebdi.mTavari iyo mama ar moekla mas da amiT CemSi mxe-ci ar gaeRviZebinao.

es rom Tqva, mariami Secba moulodnelad. levanmaes iniSna da umal hkiTxa das mizezi.

- ar Segrisxavo, - piroba misca, - Sen Tavs ge-ficebio.

levani mxolod mariams ificebda yovelTvis,roca marTals ambobda, an dadasturebulad gaakeTeb-da imas, rasac ityoda. Tqmac icoda yovelTvis:

- mSoblebi da winaprebi meficebodnen. isinicocxlebi aRar arian da TavianTi Tavi tyuilzedasaficeblad damiTmes, cols ramdensac minda imdensmoviyvan da dRes amas davificeb, Tu xval imas,naklebi fasi aqvs, Svilebi kidev ufro ar ijerie-ba. erTi mxolod dai myavs Seuryvneli da ucvleli,romelic arasodes gamwiravs da arasodes gavwiravo.

hoda, icoda ra mariamma levanis es daTqma,gabeda da uTxra:

- Cemma qmar-yofilmao, - Zmis TandaswrebiT vergabeda eTqva qmario, TumcaRa igi qmrad iTvleboda,jvari jer kidev ar hqondaT ayrili, - damtyuaSeni sisuste. mec Cemda uneburad vuambe, rom ZmaiCemi yvelaze metad gaabraza aleqsandre papis mokv-lam da amis Semdgom igi mZimed ganicdis am ambavsdrogamoSvebiTo.

isedac xasiaTwamxdari levani kidev ufro aile-wa saxeze:

- ra viTarebaSi gkiTxa svimonma Cems Sesaxebo?- es iseT umniSvnelo dros moxda, roca amis

Sesaxeb araTu me, verc veravin gaifiqrebda, eSmakiTu hyavda Casaxlebuli gvamSi. mxiarulad iyo,odnav nasvamic. bavSvs eTamaSeboda. im dRes moxda,Teimuraz mefis Zis levanis dasaWurisebisa da si-kvdilis ambavi rom SevityveT. me vTqvi, Cemi Zmissapativcemulod daarqva Teimurazma Tavis Zes leva-ni-Tqo da vuambe, Tu ra gadaitane odiSs myofmaaleqsandre papisa da Zia giorgis mokvdinebisas.ucnaurad gaielva sataniseulma sxivma svimonisTvalebSi. cota ar iyos SemeSinda kidec. amitomdamamaxsovrda ase rigad es ambavi. swored maSingadawyvita mamamisis mokvla mxolod da mxolodimitom, rom SenTvis evno da SenTan mosasvleligzebi yovelis mxriT Caexerga. es iyo rom CemixaTri da ridi hqonda, Torem mec iseve momepyro-

Page 62: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

62

boda, rogorc Sen - afxazTa mTavris asulso.- mas saamisod gambedaoba ar eyo, es me Zalian

kargad vicodio, - Seawyvetina azris ganviTarebalevanma, - kargi, amis iqiT daiviwye gurielis colirom iyavi. Sen ukeTesi qmari Segferis da me amisTvisvizrunebo.

esa Tqva levanma da dadumda.am dRis mere levani dadian-gurielad ixseniebda

oficialur mimowerebSi sakuTar Tavs.quTaTisSi sixarulisgan Tavi Wers ahkres guriasa

da odiSs Soris ganxeTqilebis Camovardnis gamo.TumcaRa sixaruli did xans ar daacala levanmaimereTs, gaasmagebuli ZaliT Seutia mowinaaRmdeges.isinic Tavs vis vai vaglaxiT icavdnen. axarkebdada arTmevda miwebsa da mamulebs imerTa mefes. er-Ti iyo, rom quTaTisi ar nebdeboda mtrad mosuldadians... esec maSin, roca jer giorgi, Semdeg kialeqsandre mefeebs yvelanairi imedebi hqondaT amo-wuruli da dRe-dReze elodnen sataxto qalaqisdacemas. isini saxleuliT

xan gaenaTs iyvnen gaxiznulni,xan mowameTas,qalaqi ki upatronod hqondaT mitovebuli.- me rom quTaTiss davrCeo, - ambobda aleqsandre

mefe, - ra wuTs SemomiRebs kars levan dadiani, arvicio. amitom misgan gaqcevas vamjobinebo.

quTaTisi ara da ar nebdeboda mrisxane mTavars,esec mamuka batoniSvilis mxedarTmTavruli Tavda-debisa gamo. rom vera Selewa quTaTisis karni,TviT mamuka Cauvarda xelT levans, ufro adre kimamai amisi mefe imerTa giorgi, Tavisi Zveli mokav-Sire da megobari, Semdgomad mtrad mokidebuli:

kakas xidTan Causafrda Tavisi kohortiT saqor-wilod mimaval levans. das aTxovebda igi qarTlSiaxlad movlenil mefe rostomze. gzad imerTa mxareunda gaevloT da swored amiT isargebla giorgimefem, vinZlo Semomakvdes xelSi es abezari dadia-nio. Tanac rostom mefesTan levanis kavSiri kargsarafers moaswavebda imereTisTvis lixis qedi er-Tgvar saSiSroebis kedlad aRimarTeboda samefosTvis,romlisganac yovel wuTs SeiZleboda midgomodamomakvdinebeli dartyma -

win levani,ukan rostomi,win rostomi,ukan levani,ase iqneboda:Tanac qarTlTan damoyvreba odiSs sparseTisken

gauxsnida gzas da sparseTsac evqsinis pontze ga-svlis saSualeba miecemoda. ikvreboda erTgvarimarwuxebi -

irani,odiSi,kazkebiiqmneba sazRvao placdarmi stambulze gadamwyve-

ti ieriSisTvis.Sah sefi amaze wamsvlelia,levani amisTvis ocnebobs,doneli kazkebi moisyides da zRvaze TurqTa

gemebs arbeven...da es ganuwyvetliv xdeba am bolo drois gan-

mavlobaSi. am kavSiris wyalobiT osmaleTi dasus-tdeba, SeiZleba ise dasustdes, gaqres kidec saTva-lavidan iseTive moulodnelobiT, rogoradac amoi-zida am ramdenime saukunis winaT, magram es saxel-dobr imereTs kargs verafers moutans.

ormxriv alyaSi moqceuls,guria meryevia,raWa winaswar ganuWvreteli,ra dRe daadgeba isev da isev qarTvelebidan,aravin icis.ra dRe ayara afxazeTs odiSis laSqarma, aranak-

lebs izams imereTSic. gana cota axsovs leonismi-eri gemo mosaxleobas?!

am varaudebSi iyo giorgi mefe, roca levaniTavisi mayrioniT waadga Tavs Casafrebul imerTamefes. mzad dauxvda dadiani Semotevas. gamodis,Ralats hqonda adgili. Tanac ise dauxvda, imisnacvlad rom Tavi daecva, Tavdamsxmelebi iqiT aiy-vana tyved da ganagrZo uSfoTvelad gza.

karga xans hyavda giorgi mefe datyvevebulilevan dadians. rom mowyinda kata-Tagvobanas TamaSi,maSin gauSva dauZlurebuli mefe.

ai, mamuka batoniSvils ki ver Seelia, imdenad,rom Tavis satusaRoSi amoxada suli.

* * *veraferma SeuSala xeli rostom xanisa da ma-

riamis qorwils -verc osmaleTis muqaram,verc afxazTa darbevebma,verc imereTis winaaRmdegobam.es qorwili kurTxeuli gamodga, da mitom.erTi iyo rom, rostomi uSvil-Zirod gadaego

am qveynidan da Tavis Svilobilad acxadebda jerluarsab I-is SvilTaSvils, masac luarsabs. misiudroo sikvdilis Semdeg ki Sahnavazd wodebulvaxtang muxran-batons, romelsac gadaabara kidecmamobilma taxti, - es mogvianebiT.

otias - mariamis Svils, TviTon zrdida levani,maminacvlis oinebsac aswavlida, raTa saukeTesommarTveli yofiliyo guriisa da SesaZloa odiSisic.arc rostomi zardeboda geris aRzrdas, Tavis uxv

Page 63: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

63

gamocdilebas uangarod uziarebda guriis taxtismemkvidresa da Tavisi saTno da sayvareli colisSvils. rostomi, yofili xosrov-miriza, kargad xvde-boda, rom erT mSvenier dRes am koxta ymawvilsunda gaeerTianebina guria-odiSi da omiT, Tu mSvido-biT Semoemtkicebina imereTi da afxazeTi. es kiimas niSnavda, rom gaizrdeboda ambicia lixze gad-mosvlisa da isic, Tu am droisTvis cocxali iqnebo-da, sixaruliT dauTmobda Tavis taxts otia I-adaRzevebul dadian-guriels. merme daumoyvrdebodabagratovanTa gvars, savaraudod kaxeTis Stos...

da es patara qveyanac amoisunTqavda.sixarulisTvis da iveriis gabrwyinebisTvis Tur-

me ra cota ram yofila saWiro.- gare viTarebas me da levani movagvarebTo, -

ganagrZobda TavisTvis fiqrs tfilisur sasaxleSirostom-xani.

swored maSin gaaxsenda Tavisi yvela saxelidawyebuli bavSvobidan, damTavrebuli qarTlis mefo-biT. sparseTs gamgzavrebamde axloblebi qaixosrosuZaxdnen. axla ise iyo gadaCveuli am saxels, rommisi warmoTqma uSecdomod arc ki SeeZlo. amanqarTuli enis ucnaur wyobaze daafiqra, Tanxmovnebirogor SeuTavseblad arian ganlagebulni, TiTqosyviris sityvao. gadaCveuliyo qarTul metyvelebissmenas. sparsuls aniWebda upiratesobas luarsabpirvelis SviliSvili da daviT XI-is Svili. imsparsulma metyvelebam da azrovnebam daanaTlamas xosro-miriza, ioli gamosaTqmeli da dasamaxsov-rebeli, vidre qaixosro, mokled gamoiTqmis - xosro,iqac wamatebuli miriza saamuri sasmenia rostomxa-nisTvis.

Sah sefim rom Teimurazs taxti waarTva qarT-lSi da gurjistanis am nawilSi igi gaamefa, raTqma unda, xosroTi TanamemamuleTa guls ver moi-gebda. did xans ifiqra da isev rostomze SeCerda,qarTul cnobierebaSic miRebulia da sparsTaTvisacaraa ucxo, bavSvobis saxeli ki arc ki gaxsenebia,romc gaxseneboda, ar isurvebda mis gamoyenebas.

- qarTlis mefe qaixosro I, - Cailaparaka xmamaR-la da Caecina.

- rostomi raRaciT waagavs qaixosros miuxeda-vad imisa, rom aso-bgerebi erTmaneTs ar emTxvevao.

mere misi fiqri isev otias gadaswvda - Tavisgers. misi saxelic gaimeora, daakvirda xmovnebSigarCenil `t~-s. mere Tavisi qorwili gaaxsenda,Sebaxusebuli odiSelni rom mRerodnen, `odoiao~,

- ara?! odoia, otoia! - TiTqosda wamoyvirebaa,magram xmauri ki araa, mravalxmovanebaSi Camjdarisiamovneba. amas da ase mxolod qarTvelebi TuimRereben da Tanac baxusiT aRgznebulebi. o-do-i-

a!!! erTi asoc SevcvaloT: ̀ o-to-i-a!~ kargi TamaSiasityvebTan, romelic TiTqmis arc ki gamegebao.

rostoms gasigrZeganebuli hqonda Tavisi yofissirTule. yvelam icoda da jer kidev daviwyebuliar hqondaT mamamisi dauT-xani:

svimon mefeze gaurkvevelis mizeziT SemomwyraliZmai, romelic Sah Tamazs eaxla, Semoikriba ra me-fisa da qveynis orgulni. didis pativiT miiRo ba-toniSvili Tamazmac da misma beglarT-begebma. mej-lisSi sapatio adgili uboZes Zmaze gulmosulsda svimonTan sabrZolvelad amzadebdnen. svimonida daudi im luarsabis Svilebi iyvnen, romliswinaaRmdegadac xuTgzis gamoilaSqra sparseTmasaqarTveloSi mTeli oci wlis ganmavlobaSi davera da ver daimorCila. axla am luarsabis SvilebierTmaneTs wakidebian da aseT SemTxvevas xelidangauSvebda Sahi Tamazi?! daudi xom nebayoflobiTeaxla karze da kars rogor mouxuravda?! saxelidaviTi yurTasmenaSi kargad ar jdeboda, amitomdaudi ajobebda, xolo daviTi daudad rom gamxdari-yo, rjuli unda Seecvala. imis iqiT yvelafrisgakeTeba SeiZleboda.

daviTma uyoymanod dasTmo daviToba da winada-icviTa, ris Semdegac daudis damRiT dadioda qveynadvidre aRsasrulamdis. mas rayami uboZes qarTlisxanisa da yizilbaSTa laSqriT qarTls gamoistum-res. igi tfiliss dajda mefed da qarTli gauyo Zmas:

tfilissa da qvemo qarTls Tavad marTavda,danarCens ki svimoni, sataxto qalaqiT - gori.orgzis daamarcxa svimonma daudi diRvamsa da

samadlos, farcxisTan marcxma taxts CamoaSorasvimoni -

yorRanaSvilis Ralatis wyalobiT brZolaSimefe daatyveves da Sahs mihgvares.

didis pativiT miiRo svimoni Tamazma, dauyvava,lamis Taflad iqca, verc rwmena Seacvlevina mefesda verc moxarkeoba aiZula. amitom karga xanialamutis cixeSi gamoamwyvdia. qarTls ki ganuyof-lad daud-xani daapatrona.

amasiis zaviT xan sparseTi iyo ukmayofilo daxanac osmaleTi da amas did-didi Tu patar-pataraomianobebiT avlendnen. yvela maTgani saqarTveloszurgze gadadioda.

wamohyo Tu ara Tavi xonTqarma, Sahma datyveve-buli svimoni gaaTavisufla da qarTls daabruna,daud xani ki iZulebuli gaxda misi morCili cixeebiTaTrisTvis daeTmo, TviTon ki stambuls gaxiznu-liyo. ase samarcxvinod daasrula mefoba daviTXI-m, da es xalxs kargad axsovda.

osmaleTs myofma erTi TaTari derviSi gaicno.ori wigni hqonda mas saaqimoi.

Page 64: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

64

axlaRa moicala daviTma wignisTvis da mwignob-robisTvis.

axlaRa daakvirda qarTul yofa-cxovrebas, Turogori uwignurebi vyofilvarT. am ramdenime sau-kunis ganmavlobaSi CamovrCenilvarT Turme msoflioazrovnebas. mezobel qveynebTan ganuwyveteli omebiTTavgabezrebulT wigni dagvviwyeboda Turme iseve,rogorc mas mTeli mefobis Jams.

axlaRa daewafa osmalur literaturas da gansa-kuTrebiT im derviSis ori wigni gamoarCia saaqimoT.

- xalxs ar scodnia, ama Tu im sneulebas ro-gor ukurnos da am TaTar alqimikoss scodniao.

daiswavla misi moZRvreba da ori wigni erTwignad aqcia - metwili Targmanis wyalobiT daraRac wili Tavisi codnis wyalobiT. Sesaferissityvebs eZebda, raTa gaeqarTulebina wigni saaqimoi.sinanuliT dasZenda daudi, aqamomdis qarTvelebsmsgavsi wigni ara gvqonia da amieridan ki gveqnebasamkurnalo karabadinio. bolos wamkiTxvels Txo-va: ̀ Sendobas mibrZanebdiT keTilisa Tqvenisa enisa-gano.~

eh, daud-xan,daud-xan!..dasanania ugunureba qarTvelTa mefeTa, ̀ iadigar

daudiT~ rom unda daimkvidro Seni saxeli qarTulsamecniero matianeSi. saxelmwifos matiane am drosar unda gadavSalo, Tu marTlac ginda SendobagibrZano keTilisa Cemisa enisagan.

axla am daviTis Svili imave gziT igive viTare-baSi Semovida qarTls, waarTva ra taxti Teimurazmefes, romelic cnobili iyo xalxSi, rogorc yi-zilbaSebTan dauRalavad mebrZoli raindi,

kaci,romelmac piradad iwvnia Saabasis sisastike -

mTeli europis winaSe cecxls misces misi wmidawamebuli dedis sxeuli, ufro adre ki daasaWurisesmisi ori mcirewlovani vaJi, romelTagan erT-erTmaver gauZlo wamebas da jalaTebs xelSi Caakvda.

qarTlSi movida is kaci, romelic gamozardapirsisxlianma Saabasma, rwmeniTa da msoflWvretiTmuslimani. advili ar iqneba rostomisTvis taxtisSenaCuneba warsulis aseTi damRiT.

man xalxi unda daarwmunos imaSi, rom movidamSvidobiT da ara omiT, mosaSeneblad da ara gadasa-Seneblad qveynisa. Teimurazic rom Tavgadaklulimwignobaria, oRond piitikosi, esec damTxvevaa.

ubiri xalxisTvis sakmao sababia imisaTvis, romrostomi mefed ar miiRon da TviTonve janyiT gzagauwmindonmaTTvis kargad nacnob Teimurazs.

rostomis arc codva ician da arc madli. mar-to is ician, rom daudis Svilia da Saabasis gazrdi-

li, rwmeniT muslimani da sparsulad aRzrdili.Teimurazs bevrad ukeT icnoben -misi ususurobac,misi Tavdadebac,misi Secodebac damisi madliTac.yvelaferi misi saukeTesoda aqvT gasigrZegane-

buli.am Tavsatexis Jams rogor ucnauradac ar unda

moCveneboda qaixosros, igive xosro-mirzad yofilrostom-xans daxmarebis xeli levan dadianma gamo-uwoda, wavida ra sakuTari biZaSvilis winaaRmdeg.

imxanad mTels qveyanas pirze ekera guria-odi-Sis ambebi da imereTTan gauTavebeli qiSpoba. levan-Tan damoyvrebiT rostom mefem uari SeuTvalaimereTis mefe aleqsandres misi Zmis mamukas Svilo-bilad ayvanaze, giorgi mefe rom levans hyavda da-tyvevebuli, radgan igi cdilobda TviT misi qorwi-nebis CaeSalas.

- maS, rostomma raRatom unda iSvilos aseTikacis Svili da Tavisi taxti dautovos! saxelgan-Tqmul levanTan damoyvreba qarTlis mefes gauxsnissakuTar xalxTan misasvlel guliskars.

Cumad fusfusebdnen qarTlSic da odiSSic, romam damoyvrebis moTave araTu levani, aramed TviTrostom-xaniao.

imasac ambobdnen macneebi, rom idumal Tavadwvevia dadians qarTlis mefeo. pirispir saaTobiTsaubrobdnen Turme,

raze,es aravin icis.mere isev idumal gauCinarebula rostomi odi-

Sidan, rogorc ewvia.ar gasula cota xani da levanma macne afrina

tfiliss rostom-xanTan winadadebiT -mefes SeerTo odiSis mTavris dai. sazeimod

miiRo, yvelas dasanaxad da gasagonad levanis warg-zavnili da Tanxmobac daufiqreblad SeuTvala.

es diplomatiuri gaTamaSeba mTelma saqarTvlomdainaxa.

bevrs gulze moxvda es ambavi,bevrs gauxarda,bevrma isic Tqva:- levan dadiani Tu ase-rigad endoba sparsis

mstovars, maSin Cven raRa gveTqmiso.- etyoba, cudi mefe ar unda iyos, Torem brZen

da gonebamaxvil dadians ar gamoepareboda misizraxvebi da sakuTar das ase axalmosulze ar mi-arTmevda rostomsao.

marTlac, siyalbiTa da TvalTmaqcobiT levanTanverras gaxdeboda rostom-xani, miTumetes odiSis

Page 65: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

65

mamulSi da osmaleTis jaSuSebiT gadavsebul qveya-naSi. saubari gulwrfeli iqneboda, yovelgvari mikib-mokibvisa da diplomatiuri reveransebis gareSe.aseTi Sexvedrebi imTaviTve gamoricxaven zedmet,arafrismTqmel sityvamravlobas. aq orive mxarisaT-vis urTierTxelsayreli pirobebis SeTavazebisa dasaboloo saukeTeso gadawyvetilebis miRebis Sesafe-risi atmosfero sufevda.

ras miiRebda erTi daras - meore,amas mxolod dro gviCvenebda.am Sexvedris Semdeg, bunebrivia, orive mxare

moqmedebas ise swrafad daiwyebdnen da daasrulebdnenkidec, rom veravin movidoda gons da roca dadgebodasasurveli Sedegi, amas aRiqvamdnen rogorc momxdarfaqts -

visTvis sasargeblos,visTvis mavnebels,visTvis saSiSs,visTvis maamebelsda a.S.erTia rom, pirveli nabiji, romelsac qveynis

dasanaxad gadadgamdnen, unda yofiliyo yvelasTvismoulodneli, rogorc mexis gavardna mowmendilcaze...

da asec moxda.yvela msjelobda,yvela kamaTobda...rostomis qorwinebis ambavma TviT sparseT-osma-

leTis dapirispirebac ki daCrdila Tavisi mniSvne-lobiT.

ki,iqorwina,magram amiT ra?..yvela xvdeboda, rom raRac didmniSvnelovani

moxda, magram jer ver ki gaerkviaT, Tu ra ido amqorwilSi iseTi jadosnuri, aserigad rom aforia-qebda mtersac da moyvaresac. TviT sparseTic daosmaleTic gaodnebulebi darCnen levanis nabijiT:

sad qarTli da sad odiSio,sad rostomi da sad levanio?an saidan mouvidaT azrad erTmaneTs damoyvre-

bodnen, levani sayvarel biZaSvils gandgomoda damisi taxtis wamrTmevs Sekvroda.

kargi,iqorwines,iqorwines,amiT ra...ra sasargebloa es CvenTvis,an iqneb sazianoo...kiTxulobdnen

ispaansa da stambulSi,damaskosa da alepoSi;sparseTi kargad icnobda xosro-yofil rostoms,osmaleTi saukeTesod icnobda levans.Turme mTlad kargad ar scodiaT.lamis iyo dazavdnen mxolod imisaTvis, rom

erTmaneTSi gaecvalaT mosazrebebi da Sexedulebebilevansa da rostomze. sparselebi gaognebulebiiyvnen, es is gamxecebuli giauri ar aris, yularaRasida ispaanis mourav-xani, osmaleTTan da avRanelebTanbrZolebSi gawaful-dabrZenebulio?! saidan sadaomaTi damoyvreba da ras unda moaswavebdes maTikavSirebi? erTmaneTTan sazRvaric ki ara aqvT, SuaSimtrulad ganwyobili imereTi da lixis qedia. bolosase daaskvnes:

- vnaxoT, dro gamoaCens maT Canafiqrebsao.elodnen mniSvnelovan politikur naxtoms, magram

es lodini Wianurdeboda da TandisTanobiT simZafreekargeboda miTqma-moTqmebiT gamowveul lodins. co-ta xanSi miaviwydaT rostom-levanis kavSiri... orTaveTav-Tavis saqmes Cumad da uxmaurod akeTebda.

sparseTma imTaviTve igrZno zRvaze gasasvle-lis perspeqtiva, es ki imasac niSnavda, rom sparsullaSqars eZleoda unikaluri Sansi, zurgidan daertyaTavisi mowinaaRmdegesaTvis... cotac da pontoisevqsinusze sakuTar flots gaiCenda irani. iqiTevropa da aqeT sparseTi giurjebis samefoebisa dasamTavroebis CaTvliT Seaviwrovebdnen osmaleTsda SesaZloa iseve Tvalis daxamxamebaSi gaeqroTTvalsawieridan, rogorc aRmocenda. aqac erTi ,,mag-ram” mainc arsebobda - imereTi yelSi gasCroda amerTmaneTze gadabmul did Canafiqrs. es susti imere-Ti jerac ver daumorCilebia mZleTamZle levans,TumcaRa mraval SemTxvevaSi dajabna kidec. aqedansargeblis gamotanac SeiZleba, rogorc qarTulzRapar-TqmulebaSia, ise:

`yvavi daexsneba muxas, muxa momcems rkos.~- yvavi rom muxas daexsnas, es me unda movaxerxoo,

- fiqrobda sparseTi da imereTs TavSefarebuliTeimurazi Sahis mstovrebma Seagulianes, raTa eSuam-dgomla levanTan, gaeTavisuflebina datyvevebuligiorgi imerTa mefe da dazaveboda mas. Tavis mxrivsparseTma ZRveni gamougzavna levans, erT spilozerom daeteoda, imdeni avla-dideba. is spiloc ufeS-qaSa da yovelwliur jamagirad aTasi oqro dauniSna.

levanma zavis sanacvlod naxevari imereTi moiT-xova, lixis qedze gadasasvleli odiSis samTavroSirom Sesuliyo.

amaze aleqsandre mefe uarze dadga. molaparake-bebi karga xans gagrZelda, TumcaRa mainc uSedegod.am molaparakebaTa msvlelobisas araerTgzis daarbia

Page 66: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

66

levanma imereTi.es gamwvavebuli urTierToba mxolod osmaleTma

ganmuxta - igi zRviT SeiWra kodoris xeobaSi daaawioka dranda. es niSani iyo levanisTvis gaCerebu-liyo imereTTan mimarTebaSi, radgan mis ukan TavadxonTqari idga.

momdevno wels sulTani erevnis cixes Semoewyoda levans maSveli laSqari mosTxova. levanicswored amas eloda, man SeuTvala:

- jer darbeuli kodoris gamo rac zaralivnaxe, aminazRaure da maSvel jarze merme vilapara-koTo...

am pasuxis saTvalsaCinod ruseTs afrina elCoba,raTa amiT murad sulTanis risxva daecxro.

asec moxda...isic moxda,rom ruseTma erT yurSi SeuSva elCis Txovna

da meoreSi gauSva,levani sxva ukeTess arc eloda maTgan.SemouTvales kniaz leons:- ymadnaficoba ikisre da danarCenze mere movila-

parakoTo.odiSis mTavarma windawinve saukeTesod icoda,

aseT pasuxs rom miiRebda erTmorwmuneTagan, magramam elCobam Tavisi movaleoba pirnaTlad Seasrula -

murad IV dacxra,daacxro xarkma, isic mcireodenma daim spilom, sparseTis Sahma rom uboZa.aba levans raSi gamoadgeboda es goliaTi cxove-

li, Tu ar osmalos mogeriebaSi, moTafvlasa dadamSvidebaSi.

or weliwadSi erTxel mougdebda xarks daxonTqari odiSisken gamomxedavi ar iyo. iqamdeTurqi warmogzavnilebi Waobian gzebze atara, xmelimWadiTa da sami dRis nanadirevi mwyeriT gaistumra,qaTami raa, isic ki ar daukla. Tavi Seacoda:

- aseT siRatakeSi vcxovrobT da ra xarks iT-xovs sulTanio.

isinic naTqvam-nanaxSi darwmunebulni gulaCuye-bulni dabrundnen stambuls da dawvrilebiT moax-senes patrons, rac ixiles da rac gadaxdaT. Tanacisic dasZines:

- mSivrebi varT da raRac gvaWameT, Torem imgiaurma leonma lamis iyo SimSilsa da Waob-WaobZunZulSi amogvxada sulio.

amaT rom stambolis sasaxlis sasadiloSi umas-pinZldebodnen da isinic SimSilisgan daosebulebiver ipirebodnen saWmliT, am dros levan batoni Tavsdaesxa foTis cixes. windawin didZali feSqaSebigaugzavna foTis cixisTavsa da jaris-mTavars, xoloTviT jariskacebi nair-nairi salafavebiT aavso.

elCebis gastumrebisTanave foTis faSasTan SeTanxme-bisamebr Semoewyo cixe-simagres. Semowyobis umalalayafi gauRes mTavars. ocdaxuTi zarbazani gadascagaranizonma odiSis laSqars, isinic datvirTulebigaecalen foTs. marto levani da misi piradi mcve-lebi darCnen qalaqSi. mTel jars TiTo uzalTunioqro dauriga. cixisTavma nadimi gaumarTa mwyalo-bels, mere SeTanxmdnen miuvali bastionebi daengriaTda es doneli kazakebisTvis daebralebinaT, an aradaaraferi ecnobebiaT stambulSi. amiT cixe-simagresaWiroebis SemTxvevaSi ufro ioli asaRebi gaxde-boda xmeleTidan. levanma piroba aRuTqva:

- foTze moulodnelad ar gavilaSqreb. an ratomunda gavilaSqro, roca Cven erTni varT, me gaWmevTda gasmevT, fadiSahi ki mcire jamagirze gamyofebT.CemTan kavSiri gerCioT sulTanis msaxurebasao.

- marTals brZaneb, levan batono, - uTxra cixis-Tavma, - Cven erT qvabSi vixarSebiT, Seni waqceva,Cveni waqceva iqneba, Seni gamarjveba - Cveni gamarjve-bao.

- maS, gaumarjos Cvens marCenal levan dadiansao!- wamoiyvira foTis faSam da RviniT savse yanwisulmouTqmelad dascala.

merme Roris mwvadebiT savse Samfurs daswvda.amiT sagangebod mianiSna levans is, rom CemTvissarwmunoebrivi akrZalvebi karga xania aRar arsebobsiseve, rogorc SenTviso.

levani Caswvda qmedebis arss da gaeRima. am Ri-miliT man gamoxata is, rom isini samudamod SeTqmu-lebi iqnebodnen da erTmaneTze gadajaWvulni darCe-bodnen mTeli cxovreba. erTgavari SiSi amoqmedebdamaT erTmaneTis mimarT. am SeTqmiT gza sparseTsexsneboda pontois evqsinusze. marTalia, foTSiTurqebi isxdnen, magram misi sasicocxlo ZarRvebiodiSis mTavris xelSi iyo da araTu sparseTi, anosmaleTi, TviTon xdeboda yvelafris baton-patroniise, rom amis Sesaxeb srulfasovnad mxolod levanmaicoda. saWiroebis SemTxvevaSi foTis garnizoniaraTu patrons, an mis mters, aramed foTis pat-rons daemorCileboda.

WaobebiT garSemortymuli cixe-simagre zRviTmetadre mouxelTebeli rCeboda avismosurne mezRva-urTaTvis. foTiT levans evropisken exsneboda gzada imisaTvis, rom yovelive es myari yofiliyo, ami-saTvis sWirdeboda mas sparsuli zurgi, rasac mi-si siZe rostom-xani ganapirobebda. uTqmelad miuxvdaqarTlis mefe Tavis colis-Zmis Canafiqrs da isicmixvda, vin Caagona mas es azri -

nikifore irbaxma,igive nikoloz ColoyaSvilma.

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)(gagrZeleba Semdeg nomerSi)(gagrZeleba Semdeg nomerSi)(gagrZeleba Semdeg nomerSi)(gagrZeleba Semdeg nomerSi)

Page 67: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

67

Page 68: JOURNAL N13 - mamuli.com · rom amerikaSi arCevnebs slogani igebs. roca komunisturi era dasrulda da amerika axal saukunesTan, axal gamow-vevebTan Sesaxvedrad emzadeboda, uiliam

68