Josephi Rocchi Vulpii e Societate Jesu Epistolae Tiburtinae ......ANGELOMARIAE QUIRINO SB.E CARDINALIAMPLISSIMO BK1X1ENSIANTISTITI VIGILANTISSIMO JOSEPHUSROCCHUSVULPIUS SOCIETATISJESU

Digitized by Google

Digitized by Google

JOSEPHI ROCCHI VULPIIE SOCIETATE JESU

EPISTOLAETIBURTINAEVEHIBUS CONSCRIPTAE.

Digitized by Google

Digitized by Google

JOSEPHI ROCCHI VULPIIE SOCIETATE JEiU

EPISTOLAETIBURTINAECARMINIBUS CONSCRIPTAE

Hexametris Elegiacis Hendecasyllabis

Qux antea fparfx variis Voluminibus legebantur

NUNC PRIMUM COLLECTAE

ET IN TRES LIBROSTRIBUTAE

Cum Animadvcrfionibus ejufdem Auroris.

Circa Nemus, uvidique Tiburis sipas, rhOverofa varvus Carmina fimo.

BRIXIAE CIDIDCCXLIIRExcudebat Joannes-Maria Rizzardi.

SUPERIORUM PERMISSU.

Digitized by Google

Digitized by Google

Editor Leftori Benevolas

\

Osiphi Rocchi V ULPTI Soc. Jes-^t

Epiftolas Tiburtinas verfibus defcri*-

ptas, quas antehac fparfie variis Volu-minibus legebantur, fi in unum colle-

giflem ,Tibique , Le&or Benevole,,

repracfentafiem ,operas me pretium.,

fa&urum exiftimavi.Quas enim antea feorfim edi-

te fuerant, lingulas ab harumce rerum ftudiofis ap-

probari non mediocriter vife funt . Excufie autemerant

,partim Venetiis

,partim Patavii typis illis

Cominianis elegantiflimis, partim denique hic Bri-

xias non mediocri cura nofira . Ceterae autem in^manus litteratorum hominum prodierant tum Ro-mae ,,tum Liburni , tum alibi quoque , fucceflu eo-

dem . De illarum Latinitate, Elegantia, Perpetua»

que Veterum Optimorum Poetarum imitatione^

,

meum non e IV decernere,- fed tuum erit,Le<Slor

Benevole . Meum vero,nonnulla Te in antecef-

fum monere,quas Vir Ampliffimus & Mecoenas

Audloris noftri validiflimus munificentiflimus no-

bis tamquam ab ipfo Au&ore fibi identidem cora-

mu-

tnumcata, ut Tibi fuggereremus,de his ipfisEpifto-

lis, infinuavit: Icilicet , Audlorem ufurpafle fenten-

tias, verfufque ipfos Veterum Poetarum magna fre-

quentia, nihil veritum obtredlatorum calumniam,qui illum furti fortafle infimularent ; adhibuilTe_,

namque ftudio ac dedita opera , fcienter ac volen*

ter lenfa ac verba optimorum au&orum eo pror-

fus paflo,quo in loluta aliqua oratione vel narra-

tione , Teftiraonia ipfa antiquorum nulla furto ia

medium recitari lolent ;& hoc fe palam profefTumr

vel obfignando Veterum Poetarum addu&a carmi-

na , vel in Notis loca ipfa , unde deduxerat, in-

nuenda. Aniraadverliones vero nonnullas addidifle

loluta oratione , eo quod verfu non ita commodeomnia explicari poffint : Propter egeflatem lingucer

<2? rerum novitatem , ut ajebat Lucretius . Argu-menta denique Epiftolarum in genere qnurdem exor-

nativo fere omnia verlari ( in quo effulum eum ve-

luti nimis in amicorum laudes nonnulli fortafle ac-

cufare poflent ) attamen tales tantolque Viros a fe

laudatos, qui mole, ut dicitur, (ua flantes, univer-

faeque Civili LitteratasReipublicae perlpe&iflimi cumfint , omnem ab eo Ibrdida? adulationis fulpicionem

abunde avertant; Ille potiflimum,qui edendi nobis

hujus Voluminis Au&or locupletiflimus efle voluit.

Tu itaque , Le<flor Benevole ,boni confule, fruere-

Vale.

NOI

Digitized by Google

JOSEPHI ROCCHI VULPIIE societate JESU

EPISTOLARUMTIBURTINARUMLIBER P R I M V S

Hexametris confcriptas complexus.

Digitized by Google

JOSEPHI ROCCHI VULPIIE SOCIETATE JES U

EPISTOLA . I v TIBURTIMA

ANGELUMMARIAMTITULI S. M A K.C 1

S R E

CARDIN. QUIRINUMBRIXIENSEM ANTISTITEMANNO SALUTIS CIDIDCCXXXIV.

MENSE OCTOBRI.Edita eft Venetiis An. 173^. in Libro, cui titulus: Racctltn di

Opujcelt fcientijici Filologici, Tomo Decimoterzp . Apprejfo

Crijloforo Zane. in 12.

Digitized by Google

ANGELO MARIAEQUIRINO

S B. E

CARDINALI AMPLISSIMOBK1X1ENS I ANTISTITIVIGILANTISSIMO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS JESU

E’T n P A'T T E I N. (i)

CUM rot fuftineas diftenta negocia caris,

Et Venetas fimul, & Romanas folus in Urbe

Res ( 2. ) confignaris nuper , ne fcifTa Senatus

Pedlora cum Patre Pontificum ac disje&a manerent;

$ Sed qux difliluit quondam male farta , coiret

Gratia quo rurfum, non ullis difloluenda

Temporibus dubiis , longum manfura per xvum:Te nunc, Veronx qux fertur Brixia mater,

Detineat facris no&uque diuque vacantem

10 In Grege tam vafto luftrando; nonne verebor

Publicus efle reus , fi in publica commoda peccem.

Et mea Te terris furetur Epiftola , Princeps?

Ne tamen ignores quo fit Romana loco res,

( Graflari obfequio quamvis fortalTe videbor,

<5 In lucum , uc fertur, comportans ligna) fed audi.

Cie-

Digitized by Google

$ Jos. Rocchi VuLpii S.J.

Clementis viget in primis viridifque fenora eft ;•

— Quo circa Romana cohors & ridet, & ambit,

Neftoreos annos Patri , fibi lucra precata.

Collegarum etiam valet omnis pene Senatus:

io Et quamvis nutent aliqui , non limine cedunt

;

Purpureique pares pondus geftare Galeri

Viribus infractis videas, nec vincier ufquam.Non fe Roma capit tegorum molibus . ipfa

Sidera culminibus tentantia , cernere fas eft,

xj Quocumque obtutus & greffus flexeris : at Te (3)Luce Palatina: Venetorum ./Edes rutilantes

Egregia , Au&orem laudant, properofque morantur.

Atria deformi quondam fquallentia vultu ,

Et Paulli monumenta fttu ac psdore fepulta ;

30 In folem per Te rurfum produdta diemque,Urfeuli ftatua Ducis, atque nomifmate crebro.

Sive epigramma velis dixifle , ornata , corufcum

Oftentant caput , Au&orem teftata Quirinum

.

Quid quod, ab efFufis bellorum Oenotria flammis

3 j Dum uritur hinc tellus atque hinc > Romana favillx

Moenia nec tangunt ipfae , longeve vaporant?

Sed. velut yEtnxus vicinis vividus ardor

Scit nivibus fervare fidem ; Bellona cruentum

Finibus Italia: quaflans , tamen Urbe flagellum.

40 Concutit ufque procul ; Petri & venerata iepulchrum.

Et Paulli cineres ,paci nufquam obftrepit alne.

Quare inter cafus Sociorum , & funera, RomaeVivimus & tuto & tranquille; non fecus ac fi

Longe de fcopulis Neptunia regna furenti

4; Spefitemus rabie volvi, & forbere natantes;

./Eftate aut media, dum fulminat undique circum

Juppiter, & micat & tonat ; unus luce lerena

An-

Digitized by Google

iEH stola I. ITuoat. Li#. I.

Angulus itntfiuhis niteat, carearque procellis.

Adde his,quod pleno diffudit copia cornu

56 Maturas fruges : capiunt vix horrea meffes.

Quas Latium felix hyeme atque affate ferena

Protulit exultans . Autumnus pomifer & nunc

Frudibus ornatum caput omnibus extulit aruis.

Pampineis quamquam Bacchus mediocriter uvis

y j Latus, vina ferat modicis fpumantia labris

;

Perpetuis prxcoda tamen de folibus, aptum

Sunt capiti & ftomachoquondam promptura faporem.

Ergo inter Cali, & felicia munera Terra

Tot, lati feffos ftudiis ftrepituque Forenfi

6o Romulida ut recreent animos, aptentque futuris

Temporibus , curarum Urbis jam mole premendos

Rurlum , feceffere: juvat modo Tufcula quofdam(4 )

Umbra, fuburbanis hinc illinc confita filvis;

Hos at in Albanis,

tangit quos Appia , lucis

<>j Delituiffe ; Lacus geminos prope, Monte fub alto.

Multus Aricinos quoque fit concurfus ad Hortos,

Collefque , eledo quos ditat Cynthia mufto.

Parte alia Praneftina qui frigora Rupis,

Aut placidos rradus Gabiorum, aut arua Labici,

70 Aiquorumque plagas inter, qui rura frequentent

Propria, funt multi Procerum . ludo hic choreifque

Pervigilant folidas nodes,plaufumque theatris

Denfum immane cient in lucem ; Sidera donec :

Occafura, oculis cogant concedere fomnum .

7 s At melior quorum iedit fententia menti, (y)Herculeum in Tibur mecum venere; Anienos

Decurfus inter,placidillima Palladis inter

Regna; ubi tranquillum miti fub cardine cslum :

Volvitur, & menles fcmper facit ire falubres.

Ti-

8 Jos. Roccb/ VffLUI S. J.

So Tibur ab Argivo poficum pro parte colono,

Expulfis Siculis, Siculeti (6

) voce retenta,

Quo veterum nuncCaftra vocant, quo templa Sibyllae

Albunea: Tiburtis adhuc confurgere vulgus

Autumat, antiquis diledum Tibur,(y) Horatj

8y Exemplo prxeuntis, amorem, & vota fecutis.

Hinc tua, Mecccnas, Turgebant culmina, ripa

Qua Ixva prxceps Anio defertur ; at inde

Quintilii extabanr prxcelfa cacumina Vari,

Vallum opus; immenfxque manent procelle ruinas

jo Cernere facundi Tibur glaciale Vopilci

Hinc fuit, & geminos inferto Aniene penates;

Rura mihi nuper , Statio quondam celebrata.

Callius ( 8 ) hic Brutufque fuos de cxde cruentos

Terferunt Julj gladios; facinus meditati

9; An pulchrum, an turpe, incertum , Tiburte reccflu.

Sunt hic Cofsinj, funt hic monumenta Patroni,

Ventidiique mali, Lepidi, vidique Syphacis:

Et, qux Palmirx tenuit (ua regna virago,

Zenobix ,Plaut j , Centron j , ac deinde Rubellj ;

100 Pilonum germanorum ,Calpurnia quos gens

Edidir. &: Valerj gemini; ( 9 )

quem Sirmio primum

Bcnaci ad ripas clara edidit ; alterius mox,

Protulit ad Bxtim quem Bilbilis alea poetam.

Hucolim, fieri cundba hic dum candida credit

105 Solibus atque undis properabat nigra Lycoris ;

Cynihiaque arguti carmen juvenile Propertj

,

Rus habuit noto fignatum limite Vatis,

Candida qua geminas ollentant culmina turres,

Inque Lacus patulos Anienus decidit humor.

lio Adriaci fed,prx eundis , Hat fama Palarj

Inter disje&as immcnlo tramite moles.

Quas

Digitized by Google

9Epistole I. Tibtjt. Lib. L

Quas merito non Villarum, fcd rudera dicas

Murorum expugnat* urbis j tam vafta ruina eft !

Nos urbe egreflos, mediis Septembribus horis,

ii j Huc, Tiburte via, duxerunt effeda mannis.

Verum, dum Romx ftrepitu, fumoque relido

Geftimus; rapit en fubito cxlumque diemque

Immenfus mandrarum ordo farraca trahentum ,i

Et Tiburtini lapidis fub mole gementum,

no Tanta unde in caelum nubes it pulveris atri.

Quantam non Aquilo Campanis excitat agris.

Nec mora nec requies faxorum ; nam urget in Urbe

nidificanda domus quamplurima, & exornanda

Poftibus,& zonis, tiburte & limine multo,

nj Nodle igitur tetra damnati obvolvimur ufque

Bifquintum ad lapidem , redeunte ubi denique luce,

A dextera lxvaque procul cernuntur in altis

Collibus Oppidula & Villa:; nam dextera late.

Oftentat juga Telegoni , fedefque beatas

130 Ex Alba: tumulis protenfas ufque Latinum

In littus. Ixva carlumque, arvumque Sabinum ,

Eretum, ( io)Sora£te micant, & Corniculani

Montes, Veftinique, & Marficus Apenninus.

At poftquam grato excepit nos Villula tedto,

131 Irrequieta: Urbis curarum mole repofta,

Non ludo, aut choreis , non plaufibus exercemurScenarum ; ignari qua: gaudia vana popelli

Panem, & Circenfes tantum libi pofcere do&i

:

Verum cum paribus ftudioque, animoque, domoque,140 Verfamur fociis; regit agmen primus Aquinas

Carolus (1 1) extremam feripturus ad ufque fenedtamCarminaque, & numeris illuftria multa folutis.

Pone ( 1 zj venisfandti de nomine dicLe Canalis

B Alme

io Jos. Roccbi VULMI S. J.

Alme Pater fama Italia clariflime tota

143 Divini laude eloquii, Trinacria proles.

Hunc fequitur(i 3) Venetus fincera mente Tebaldus,

Semper amicorum officiis ex corde paratus;

Et Romana nimis pergat ni urgere palellra,

Nobilcum pariter Burgundus (14) Horatius eflet,

x 30 Eximie qui Te colit, & quem doifta Mathelis

Ornat ita, aftrorum occafus, ut norit, & ortus

Tamquam ungues digitolque fuos. Libanoque reli&o.

Hic Syrus, (13)0 utinam, mecum Benediftusadeflet 1

Quem tibi Linguarum (ludium,& do&rina Sacrorum

133 A teneris pene unguiculis fecere fodalem.

Adforet & cuftos(i 6) locupletis Bibliotheca:,

In qua Te folitum , memini , confumere foles

Immerfum libris, Veterum & palldcere chartis.

Ut Tua tunc. Princeps , loqueremur gcfta viciflim ,

160 Interius Te nofse datum quibus eft ! tamen abfint

Hi licet; abfentum numerum cum foenore reddunt

Diledti (17) Placidus Tibi(i 8) Baldinufque clientes,

Pars Gregis hic memoranda Tui, Pallor Gregis ille

Tiburtis, cum (1 9) Revilio (10) Befozzius atque,

i*3 Do£ti ambo, facri du&orcs agminis ambo.Hi mecum nunc ad Cafsj monumenta, Sibyllae

Nunc templi e regione , fecus raonimenta Catulli,

Eft iter ad Flacci qua Villam,

pratcipitefque

Unde licet (11) parvos Anienis cernere lapfus,

1 70 O quem Te memorant, coelo diledte Quirine!

Hic genus antiqua repetens ab origine , laudat

Fortia fatfta Patrum belloque togaque Tuorum.Ingenii mox ille Tui tot clara recenfet

Pignora; cui Pietate places, Gravitate, Pudore,

173 Sollicitudinibus Palloris, plurimus inde eft.

Digitized by Googlu

Epistola I. Tiburtina Lib. I. nAft ego tunc ( defiderium cui fertur inique

Abfentis Domini ufque adeo, ut tua femper oberret

Ante meos oculos, veluti prxfentis imago)

En erit, exclamo, focii, felix erit unquam180 Illa dies, cum coelo extollere magna Quirini

Fa&a queam ? meritas illi cum dicere laudes?

Et Venetos & Romuleos ex ordine poflim

Nomine tam fando immortales reddere Faftos

AEternum? quo, Mufa, rapis fed carmine plenumi8y Mefubito? quo, Mecaenas, comitante caterva

Me Vatum abripies? dodi venit umbra Catulli,

Et Vari, & Flacci, commendatique Vopifci,

Hos inter lucos afluetx errare, Penates

Antiquos inter . Palloris nomine eundiijo Arcadici me compellant, Craneusque Bianor

Audio, & abfentis jubeor Tua tangere Facta

Carminibus ; Chorus omnis amat mea carmina vatumQuandoquidem ; incipio . Refponfant omnia Silvae

Tiburtes/ Anio feftivo murmure plaudit;

19

S

Atque jocofa cavis convallibus aflonat Echo.

Felices umbra:, qux Te videre regreflum

Alcinoi ex Hortis, olim Corcyra beatos

Quos coluit, Tiburtinis xftate morantemFrigoribus, cum Purpureo decorande Galero

100 Magne Quirine, fores ; tumidu tanto Hofpite flumen

Immenfis currebat aquis: nemus omne fuperbumTollebat caput in nubes; lxtifllma eundaPlaudebant flbi:nuncprocul,ah quandoUrbe moraris,

Squallet ager,mcerent Silvx,funt flumina lenta,

aoy DucireMagnanimum mea carmina, ducite in Urbem,Sxpius ut veniat fle Tibur ab Urbe, Quirinum !

Êquoris Adriaci Regina dedit Tibi cunas;

B 1 "Bri-

!

** Jos. RocchiVvlpiiS. J.

Brixia, Tu modo quam pafcis. Tibi pabula primis

Dodrinarum exculta annis porrexit; in Arnixi o Mox Urbem dominam concedi; Gallia terris

Te tulit Italicis exinde; domumque reverfi

Hofpitio gavifa Tui quoque Roma: remotos

Paftor amans Gregis haud dubitas adiifTe Pelafgos ;

Purpureos inter Patres ad Limina Petri

xi 5 Accenfulque redis: rapuit Te Brixia rurfum

Pallorem nimium fibi charum, Brixia felix!

DuciteMagnanimum mea carmina, ducite in Urbem,, Sxpius ut veniat fic Tibur ab Urbe, Quirinum!

Quid memore? ut primis, fenior jam mente, fub annis,

xxo Nil Gentis titulos, nil Nomina magna moratus

Calcaris, Generofe Puer, qua: regna Voluptas

Promittebat; Honor qua: regna; domufquepaternx

Divitias, oftrum malens mutare Cucullo,

Nurfini Parris (xi) exemplo, tedoque beatus,

xx; Qua: Pietas, qux prifca Fides, qux candida morumIntegritas; qux fandarum cuftodia Legum,Improbus & difcendi & inexfaturabilis ardor,

Abdita Naturx dum perfcrutaris, & inter

Cxlelles animas Patrum, Cxleftia tradas?

x 3 o Ducite Magnanimum mea carmina,ducite in Urbem,Sxpius ut veniat fic Tibur ab Urbe, Quirinum!

Quid memorem ut fenibus Junior datus Ipse regendis

,

Et divinorum fis juflus adefse Magifter?

Expromenfque Tuo de Pedore Bibliothecam

Chrilli, quam alliduo compleras ante labore.

Solveris arcanorum obfcura oracula Vatum,

JelTxo Grajoque fimul Latioque locutus

Sermone, atque aliis, veluti fi patria lingua

Una foret Tibi quxque ; fores ceu natus in illis ?

140

Digitized by Google|

Epistola I. Tiburt. Lib. I. 13•

*40 Dacice Magnanimun, mea carmina , ducite in Urbem,Sxpius ut veniat fic Tibur ab Urbe, Quirinum!

Ne tamen una artas Tanto lxtata Magiftro

Gauderet, fed perpetuis fxclum omne futuris

Temporibus dives fieret. Monumenta Quirini

14J Ingenii sternum vi&uris tradere chartis

Obtinuere preces populorum & vota perara.

Ergo immortali donati munere, grates

Reddamus meritas, ac immortale precemur

Audlori Regnum, coeli fedelque beatas,

tfo Doclorcs inter populorum, lumina prima

Syderexque domus, San&is de Patribus uni.

Ducite Magnanimum mea carmina, ducite in Urbem,

Sxpius ut veniat ficTibur ab Urbe, Quirinum!

Dofta magis,num larga magisTuadextera, Princeps

Plura dedit, fcripfit ne? Gregi qux plurima didis.

Sis prxfens, abfenfve , Tuo, nunc Brixia pandat;

Aft olim eft Corcyra fuis tellata Pelafgis.

Nonne oculus cceco, pes claudo, tutor egenis

Pupillis, xgrifque falus , miferis Pater efle

z$o Vilus es? immenfi quoties luftrarus Ovilis

Aerias Alpes es, tefqua, mapalia Paftor

Nulla indignatus, nunquam lafifatus obire.

Ducite Magnanimum mea carmina, ducite inUrbem,Sxpius, ut veniat fic Tibur ab Urbe Quirinum!Templa novis Tu marmoribus fuffulta columnis

Centum, reftituis , Supremi & Numinis aras

yEdificas, ornafque auro gemmiique ; Sepulchrum

Urfino Tu conltituis gratiifimus ultro

Pontifici; Venetos Tu digeris ordine Faftos

170 Sedibus in Marci Romanis, Purpura quorumScripta,Quirine,raihi,( 2. 3)Tua prxftantiisima Jufsa.

Ro,

i4 J o s. Rocchi Voihi S. J.

Romulcx fa&us vix Prxfcs Bibliothecae

Pontificum, thefauro illam prxdivite adauges

Librorum, comites Tecum quos Itala vidic

a 7 J Non tantum Terra afliduos, fed Gallia quondamIpfa, fed xquoreis a fluctibus undique cin&a

Corcyra, ex undis quos ereptofque procellis.

Tam Tibi dile&os,quam pignora chara parenti ,

Regia dextra tamen Tua publica munera fecit.

iSo Ducite Magnanimum mea carmina, ducite in Urbem,

Sxpius ut veniat fic Tibur ab Urbe, Quirinum !

Artibus egregiis natus ftudiifque fovendis

,

His aperis commune domi Virtutis afylum

;

Provehis hxc, cultuque novo producis. Ephremi

Aflyrii nuper vos San&a Volumina teftor

,

Reddita luce nova , cura & cumulata Quirini.

Agmina Te do&orum hominum circum undiqjfiftur,

Prxfidium quibus es, decus,& fpes certa laborum.

DuciteMagnanimum mea carmina,ducite in Urbem i

190 Sxpius ut veniat fic Tibur ab Urbe, Quirinum!

Omnia Te Romam revocant. Tua Purpura /Marci

Ornatx Sedes; Te Prxfide Bibliotheca

Pontificum: & felices poftquam exegerit annos

Ultimam in xtatem Clemens, fuprema Tiara.

zjj Auguror! evenient: populorum haud irrita vota.

Carmina jam ceflent mea: fponte redibit in Urbem,Magnanimus, vifet fic Tibur ab Urbe, Quirinus .

Hxc Tiburtino canerem dum Colle Bianor

Paftor ab Arcadia ,abfentis folatia , Princeps ,

300 Quxfivi ufque Tui ; Vivens, mihi Numine dextro.

Excepto quod non fimul efles, extera lxtus.

E* P’ P' a x O.

JO-

Digitized by Google

«* II »JOSEPHI ROCCHI VULPII

• E SOCIETATE JESU

EPISTOLA II.TIBURTINAA DMARCUM

FUSCARENUMEquitem & Senatorem Arapliflimum , Venetas

Reipublicz Hiftoricum , CasfareumOratorem Emeritum,

CLEMENTEM XILPONTIFICEM MAXIMUMROMAM DESIGNATUM

ANNO SALUTIS CID ID CC XXXVI.MENSE OCTOBRI.

Edita eft Venetiis An. 1738. in Libro, cui titulus : Raccolta di

Opufcoli fcienlif.ci &c. Tomo Decimoottavo in 12. Apprejfo

Simone Occhi .

Digitized by Google

Digitized by Google

MARCO FUSCARENOEQUITI

VENETO SENATORI AMPLISSIMO

CLEMENTEM XILP> M-

PRO PATRIA REPUB. S. C. ORATORI DESIGNATO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS JESU SACERDOS

E’ T n P A'T T E I n:

HADRIACAE Gentis Strips Inclyta , magna senatus

Pars idem Veneti , Patres totidem prope Reges

Quem Lefti inftituunc ,Romanoru xmula quondam

Corda i reis alto jadkatis Anchora, Marce,

j Prxfidium ac Portus,quoties facundia cauiTas

Orandas Tua fufcepit > quo vindice nodi

Permulti, magnique fecantur. Patria rurfum

Quem jubet auguftis annalibus abdita rerum

Gertarum sternum vi&uiis tradere chartis,

io Civiles Curas fuper urbe remitte parumper,

Mique adhibe a&uro grates , fi fas tamen, aurem

NonTu (i) corpuserasfine pe&ore/fed Tibi formamEt iapere, & fari dignum Sapiente bonoquej

C Di-

iS Jos. Rocchi Vulpii S.J.

Divitias dederunt fuperi , fimul atque fruendi

ij Artem: Majores, qui Cladibus imperitarunt,

Infignefque domique foriique , labor numerare,

Fuscarene , (z) Tuos i Altini littora podquam./Emula Bajanis villis

(genus unde priorum

Fuscarenorum prilcis clarefcere fxclis

io Didum )milerunt Venerx grande hos Decus Urbi.

Tu tamen & Proavos , & qux non fecimus ipli

Vix ea noftra putas Sapiens: calcaria tantum

Virtutique adhibens Majorum exempla TuorumSedandx ulterius, femper mage in ardua tendis,

ij Maximaque xquali cum vertice Gloria furgat

Scribentis facienda,gerentis commemoranda ;

Impiger Ipse biceps feftinas fcanderc culmen.

Nam, qux Vindobonx gediili, Cxlaris aula ell

Mirata , ac miratur adhuc, dum publica tradas

30 Munera; Principum amicitiaique graves, male larta

Gratia quos inter,- glilcentis iemina belli

Dum procul a patriis curas avertere terris

Providus; atque caves, ne quid Refpublica damniPercipiat Tua; dum vario Bellona tumultu

33 Concutit Europam ; dum motibus omnia mifcer.

Spiflum Opus, occultilque dolis mille, atqne periclis

Mixtum, tradandumque manu lota atque iagaci

;

Non fecus ac, cineri it veftigare doloio

Suppofitos velles ignes, nec turpiter uri.

40 Hinc Veneto, infenia arma inter, Pax uique Leoni

Summa fuit, mediamque viam tutidimus hoiles

Inter utroique tenens ivit, fera bella moratus.

Per Te, Marce, quies Patrix, Populifquc peradaEft igitur. Decus hoc xvi, quod fera loquatur

4; Pofteritas; rerum quando monimenta Tuarumln

Digitized by Google

19Epistola II. Tibur. t. lib. I.

In Faftis fignata leget , vivifque notata

Marmoribus, per qua: nova lux ac vita redire

Poft mortem Ducibus Magnis Solet ac Generolis.

Nec tamen idcirco, quia Faftis commemoranda

50 A teneris meditatus cras illuftria fada.

Scribere prxtcreas Clarorum gcfta Virorum,Digerere & Sandi pariter Confulta Senatus}

Thracibus horrendas ClaiTes, & foedera RegumCum Venetis aequata: mari, terraque repolias

55 Quxfitas Gentes; diti commercia cultu

Thefauris cumulata; & apertis ocia portis.

Novimus, ad nofttas cum Te tulit impetus artes,

Ingenii fecunda Tui qux flumina currant.

Quam bene Tu decoras Patrum Decreta , Tuis qux60 Tollendas humeris laudes Patria: impofuere/

Scilicet eft operx pretium cognofcere,quales

y£dituos habeat Belli fpedata domiqueVirtus, Hiftorico tantum tradenda merenti.

Ergo made animis, Grxcorum implere Catervas,

tf; Et Romanorum properes, imitatus utrofque

Eloquio & calamo dives fimul ; optima quando

Scribendi Tibi fuffecit Sapientia Fontes,

Scribendi rede fapere eft nam fontis origo.

Eft magnis fignata(3) Viris, per quam,orbita,curris;

70 Bembo iter ingreflo primum , curlumque parante.

Hanc Maurocenus terit : ante Sabbelicus ingens:

Hanc Juftiniani gemini, Dolionque, Paruta,

Atque alii; Poft quos nuperimus ordine palrax

Ifthac magnus equos flexifti interritus Ipse .

75 Excipis hos modo, Marce, Tuis Veftigia fervans.'

Hinc Tibi tantus amor Mufarum ; Hinc pedore toto

Accipis Ipse fovefque Artes,quas quifque Senator,

C x Quaf.

Digitized by Google

ao Jos. Rocchi Vulpii S.J.

Quafque velint apicis fummi condilcere Reges.

Hinc Antenorei tantum Tibi fama Lycci

So Et curx & cordi eft,quantum curat pia mater,

Sedula vel nutrix pueros,quos educat ultro

.

Et quoties illic fato demeflus acerbo

Do&orum eftaliquis ; cathedras, ac pulpita circum

Ambiat in vacuum venturus plurimus orbem

8y Ufque licet; meritos inter meritiflimus ufque

Eximiufque tamen fir. Te Hortatore,Magifter.

Vulpius, (4) hinc, nuper Grarci pariterque Latini

Eloquii appofitus lludiis Praefes, Patavinas,

Judicia eliciente Patrum Te, implevit Athenas.

90 Vulpius ille mihi fraterni Antonius ardto

Sanguinis officio junttus; cui plurima laurus,

Vivacefque hedera: femper florente corymbo

,

Rhetori, &: egregio Vati facra tempora cingunt.

Cujus pro meritis quamvis ego debita laudum

9 S Prxmia perfoluifle veter, genitoribus ifdern

Progenitus, mea laus proprio ne fordeat ore.

Cum me tam prope contingaty tamen atbiter ifte

Invitum fua judicia exaltare Senatus

Tamfapiensme, Marce, Patrum mododeniqueeogir.

100 Quas, Tibi, quas, tali grates pro munere reddam?

Non, Vatum in morem, fi centum pofcere Voces,

Centum ora incipiam, bencfadla xquare canendo

VelTuA, Marce, queamjnedu, qua: munera fandtum

Patrum iftud mique atque meis (j) donavit habere

ioj Concilium , meritis cantando laudibus ornem

.

Ergo, quod fupereft,defcendam in vota ,prccefque :

Solvendoque impar, deco&us ne xre alieno

Opprimar, ad partes immenfa xraria Cedi

Voce vocans, orabo, prais ut fic mihi Numen,1 10

Digitized by Google

21Eustola II. Tieurt. Lie. I.

i io Protinus atque vices cumulatas fxnore reddat.

Numen, Divinum Numen, quod(fidera quamvis

Fulgcntifque globus Luna:, juga & aurea Solis

Inter inacceflas Superum Sedes latiranti

Circudcnc utcumq,- domum )tamen omnia comples,

ii $ Terrafquetra&ufque maris, Coclumquc profundum;

Extra anni folifque vias quod cuncta tueris;

O cui res hominum cura:/ nutu Imperiorum

Cujus ftantque ruuntque vices; nec vincere fas eft,

Comminuifle fimul decrefti, aut perdere contra,

no Cum ftatuifle velis ; Venetx fi coerula ponti

Regna Urbi, murorum inftar, circumdare quondamVilum eft , Hadriacis Reginam & ponere in undis;

Si majeftatem Imperii producere ad ufque

Auroram, & Gangem ; Venetorum jura, Senatus

it

j

Aemula Romani ii vivere longius illo (<>)

Juftifti; Italixque unum fuccurrere rebus

Prifcx Libertatis adhuc/ terrxque marifpue

Bella inter, conjuratos & perdere Reges,,

Exeruifle tamen caput immerfabile femper;

i}o Da, Pater, innumeris firmentur ut omnia Sxclis:

Perpetuoque virens renovetur, & aurea furgac

Aicas; Sint Vcnetx propria hxc tua munera Genti ,

Relligio in primis, quaimmenlumSplendet, avita.

Eximie qua Te colit , & qua, lucis in auras

,

125 Obfterrice velut, primum fuit edita ; cunas

Qux dedit; atque illi Cxleftis pocula La&is,

Dum crefcit, tantum, quo nunc ie extollit, in ivura,

Solares vincat radios mage Splendida vultu .

Hanc colat, hanc foveat docilis ftabilifque juventus;

140 Hanc referat fceleris pura, & fimul integra Vitx,

Moribus antiquis Veteres imitata Catones,

Ma-

2i Jos. Rocchi Vntni S.J.

Majorum laudes, prxclara & fa&a parentum

Sic relegat; greffus fic per veftigia ducat

Pone fequens,ut pefquc pede premar, atq; Virum Vir,

1 4 J At gravior quorum canis inlpergitur xtas

,

Conlcripti , confultando pariterque fedendo

,

Romanum in morem, vincant. Hinc Thracia LunaNon, rapuit quxcuque, vomat modo/fed minor Orbe.

Oftendat terris decrclcentem, ufque fupremum ad

150 Interitum; Seftonque iterum Clafles & Abydon,Et Byzantinas rurlum cum manibus arces

Obtineant Venetx, ducente Leone, Cohortes.

Et Cypron, & Syriis profcifta ligonibus arva,

Quxque Paleftinis Syrophanix accola terris

iyj Ingemit indigno. Turearum opprefsa. Tyranno.Bethlemias Cunas, nafcentis Numinis Ortus

Qux gremio excepere fuo, Solymxque Sepulchrum

Divinu , heu nimium canibus data prxda cruentis .

Auguror ! Evenient ! Voti reusipfe, folutum

160 Non, Sandam Senior vel Idumen adire recufem

.

Interea, nova Sxcla , fuis dum , currite, fufis

Perpetuo dicant concordes fadere Parcx ;

Et iegetum, & pecoris femper Iit fertilis annus,

Palladia & certent Bacchi cum munere dona/

i6j Laudetur fimili fxcunda puerpera prole;

Deniqux Fortunx plenus Vos rivus inauret.

Teqjje adeo, Collegarum qui es, Marce, TuorumGrande Decus, Te fortunet fic Numen amicum ,

Magnanimo ut quxeumque agitas fub pe&ore, cundta

170 Dextra cadant, Votorum nec minimum ferat aura!

Venturum jam pridem omnis Te Roma vocamus.

Jamdudum omne Foru Te expeclat & omne Tribunal,

Nec diicedentis Mocenici (7) clade dolentes

In-

Digitized by Google

J 3Epistola II. Tiburt. Lib. I.

Infolabiliter, tantam deponere curam,

i 75 Qux nunc nos coquit & verfat fub pectore fixa

,

Pollumus, xquali nifi forte Vicarius illi

Protinus advenias, votorum oh fumma meorum!Nempe hic perpetuus, (8) Livj Scriptoris ab arvo.

Mos fuit Hiftoricis; invifcre Romula coram

180 Moenia, Terrarum quo totus convenit Orbis.

Hic Sacros poliis ritus, pariterque Profanos

Edidicifle omnes populorum ; omnem veterifque

Imperii majeifatem de femifepultis

Veftigare tamen cxmentis atque ruinis.

185 Hic, exefa licet, venerabilis Amphitheatri

Perllat adhuc moles, & Agrippx Pantheon extat.

Plurima Templorum ,& Thermarum rudera vivunt

.

Immenfi Ductus operis itant denique aquarum.Cumque viis, Arcus, ftatuxque,fepulchra,co!umnx.

190 Sed magnum Novitas inierunt atque Vetuftas

Certamen, certx non cedere. Et utraque magnis

Judicibus, lite ardenti, fua jura tuetur.

Ergoadfis,ac de ambabus tua fplendida, Marce,

Feceris arbicria ; Expe&ant nam talia dudum.

195 Noitra Antenoreum quamvis infantia Cxluin

Hauferit, Euganeumque ador ufurpaverit olim;

Romx nutriri mihi contigit, atque doceri}

Adiecere bonx paullo plus artis Athenx,Dura nec emovere loco me tempora grato,

zoo Jam quartus decimo propior conjungitur annus,

Quo Corradinus (9) me cxpit habere fuorumIn numero, juflitque fui veitigia greflus

Pone fequi; imparibus licet ipfe relinquerer orfis

Proh quantum, longo fibi proximus intervallo!

105 Ingenium quis namque Viri,

quis paflibus xquis

Do-

24 Jo*. Rocchi VctM! S.J.

Do&rinam comitetur? Eat, quocumque vocarit?

Seu linguam cauflls acuit, feu civica jura

Refpondere parat, feu prifcx tempora laudis

Digerit, & Patria: curat fuccurrere rebus,

no Unde illum merito jamdudum coccina lama

Veftiir, & fequitur comitum longiffimus Ordo i

Hic me, prifcarum per tot difcrimina rerum,

In latitans rurfus Latium contendere juflit.

Quis Latio Antiquo fuerit datus, edere Libris,

ii j Quos ego, Marce , Viri properans non mollia ju fla ,

Exitum ad extremum jam pene utcumque peregi.

Scilicet ille prior Faftos docuifle Latinos

Nos voluit: Mor , Setinis qux gloria terris,

Expofuit, Patriae non immemor, ac Pater idem,

no Proxima Circaeae decoravit Littora terrae.

Dives inacceffos ubi Solis filia lucos

Afliduo refonans cantu no&uque diuque

Uflit odoratam no&urna in lumina cedrum.Difta deinde mihi funt Spifli Littoris Antium,

2i/ Et Norbanorum pereuntum fortia Fa&a.

Per tria mox domitx Romanis Sxcla Velitrx,

Dardanixque Corx,poft hxc monimenta vetufta.

Lanuuium excepit/ mox Ardea cum Laurento.

Duximus & tenuem Tiberina per OlHa lintrem;

130 Albani rerum domini Romx xmula corda

Exornati etiam; Nemoralis Aritia poft hos,

Excella & juga Telegoni; dein Algida rura,

Prxneftinarum celebrata & Templa Sororum.

Cinctus didta mihi, Junonis & arva Sabinx»

z3/ Nunc tandem extremo jam jam fub fine laborum

Vela traho, & terris feftino advertere proram .

Tiburis Argei, (10) quo limite noftra Sabinos

Di-

Digitized by Google

Epistola II. Tiburt. Lib. I. aj

Diftinguit Regio populos, monimenra fecutus

Tiburis Argei, quod me tantum juvat unum ,

140 Quantum non indorum aurum, Peruvinaqux gaza.

Non amplum Elyfium , Alcinoj aut pomaria Regis,

Fortunatorum nemorum fedeive beatx.

Nuiquam plus tepeant hiemes, vel gratior aura

Leniat aut rabiem Canis, aut momenta Leonis.

14; Palladis hic Ccrerifque & amici regna Lycei

,

Pomonxque fimul, cun&arum &c copia rerum.

Nobilibus ladlant rivis quam Aniena fluenta.

Quam fovet, & femper mitiflimus educat aer:

Utilis hic capiti & ftomacho, fluit utilis alvo i

zjo Hic laflas reficit vires, hic fefla novare

Membra celer, penitufque omnes depellere morbos,Hic potuit magnos olim allexifle Quirites,

Ut Tiburte folo tot tamque excella pararent

Culmina Villarum Grxcis, longeque petitis

ifS Marmoribus: quarum ,velut ofla relidta Sepulchris,

Rudera, reflantur, fuerint qua mole Colofli.

Temperies eadem Sapientum nunc quoque Coctus

Congregat ex Urbe edtnflos Odtobribus horis.

Hos recreat reficitque, noviique laboribus aptat.

z 60 Ut juvat antiqua recubare lub ilice ramis

Hofpitium patulis prxbentibus ! Ut juvat inter

Palladii nemoris , Zephyris motantibus, umbras.

Carpere iter, parili circum flipante Corona/Nil ego contulerim Sapienti Sanus amico,

z6$ Qui mentis fecreta lux mihi promar: in auremCujus & arcanam mea condam fenfa viciflim .

Sermo oritur, non de villis domibufque alienis:

Nec, male nec ne lyram pullet citharamve Bathyllus}

Non, quot amatores canos habet atra Lycoris,

Jos. Rocchi Vdlmi S.J.

170 Munera quos mifere, quos pernox alea nudae.

Nec quxcumq; agitat brutum pecus arque repandum/Circes infedti fuccis, Ithacenfis Uliffei

Remigium vitiofum,& opes confumere nati.

Sed num divitiis homines, virtute beati

17J Num magefint? Vera: quarnam fiefemita Vitx ?

Vitatu quidnam melius fit, quidve petitu?

Refponlare cupidinibus, contemnere honores}

Nil confcire /ibi, nulla pallefcere culpa;

Res gerere, & Patrix prodeffe, & civibus, ipfum

i 3 o Quod Jovis attingit lolium, longeque futura

Tempora profpicere, & turpem cavilTe fene&am.Interim aqux comites ripis labuntur ab altis

Fit via vi; pronus trepidat cum murmure rivus;

Arboribufque queruntur aves palfim infidentes.

il S Hinc & oves paftar, properantque in te&a capellx,

Agiicolxque boves inverfo vomere : vefper

Inque locum Phoebi nitido procedit Olympo;Admonet & lerx pariter decedere no£ti.

O no&es coenxque deum, conviva folutus

190 Legibus infanis quibus allidet; & generofi

Seu lenis potius, prout vult , libi pocula pofeit!

Hxc eadem dile&a mihi Tiburtia rura

Suffecere animos, ut Te fermone pedeftri

Nunc, Marce, interpellarem quod tempore lxvo

195 Ne fuat o utinam ? Verum dexter mihi fac fis!

Hadriaco donec foluens Tua littore puppis

Te Magnum Oratorem exponat prxpete curfu

Romulidum in terras; velocibus effeda mannis

Te ftatuant Urbi; mihi longum ubi denique detur

300 Et majcftatem venerari, & amore fovere.

J O-

Digitized by Google

« nr &IOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESO

EPISTOLA . III TIBURTINA

ANGELUMMARIAMTITULI S. M A KC 1

S.R.E. BIBLIOTHECARIUMCARDIN. QUIRINUMBRIXIENSEM ANTISTITEMCum e graviflimo morbo convaluiflet

ANNO SALUTIS CIDIDCCXXXVII.MENSE OCTOBRI.

Edita eft Brixia* Anno Sal. 1738. apud Joannem-Mariam Rizzardi

in fol.& iterum ac tertio ibidem in Libro,cui Titulus : Corona oli

Componimenti Poetici fre. in Lode deII Emo Signor Cardinale

Angelo Maria Querini &c. raccolti daD. AngeloZanardelli Profeffore di Rettorica, tragli Arcadi

Fila/Irio &c. & Seorfim Satpius.

Digitized by Google

Digitized by Google

ANGELO MARIA}QUIRINO

S R ECARDINALI B1BLIOTHECARIO

BK1X1ENS 1 ANTISTITIVIGILANTISSIMO


SOTERIA (i)

HUMANIS femper guadcns illudere rebus,

Quam facimus Fortuna deam ,cxloque locamus ,

Ut nuper fummo Stantem me(i) Vertice in imumEft conata Rota: revolubilis abdere fundum l

5 Dum Tiburtinis in collibus Autumnales

Securus luces agito, vallatus amica

Charorum turba, mecum monumenta repoftis

Addita qua: terris veftigat prifca Latinis.

Verum eft Pan nimium male creditur ufque timori?

io Verum eft? praecipiti quod nuncia fama volatu

Huc ex Urbe ruens refonavit trifte & acutum ?

Te, Rerum , Te, Grande Decus Colu menq; mearum,Magne Quirine,mori jam jam? Ah,Te,qui potior Pars

Noltrx animx es, morti fi vis maturior urget,

ij Si

Digitized by Google

30 Jos. Rocchi Vhlpii S.J.

jj Si rapit, heu fubito, fruftra pars altera refto.'

Dimidius quid enim in terris, mancufque morer cur?

Inftatfi fatum Tibi trifte; fupremam etiam horamImpendere mihi, me tecum auferre necelTe eft.

Ibimus, o Pater, o Princeps, fimul ibimus > ambosio Involuet turboque , Ducem comitemque paratum.

Perfida non ego Sacramenta ex impete dixi

A<ftus amoris. Utramque dies trahet una ruinam.

Miris namque modis noftrum confentit utrumqueSidus, & aquales ambobus temperat horas,

i ; Hac ego compreflis moefto fub pe&ore labris

Dum queror, & vulnus celando, totus in hoc fum;Qua praclara (3) Tua eft operata infignia Virtus ?

Horrida quantumvis lethi facies ; tamen ipfe

Impavidus venienti, atque imperterritus , illi

30 Occurris/ prohibefque dolentes undique ludius.

Dedecus ut magnum , importunas atque TuorumAmandas longe lacrymas: hinc funus amico

Lumine confpiciens ( quod raro his ,xdepol , un£tus

Temporibus, vel Neftorea facit ille Sene&a

33 Jam gravis, & depontanus, centefima mellis

Quem pellit,quartufque nepos jam cedere cogit

.

)

Tv tamen approperans vicinum funus amico

Lumine confpiciens virtutis propofirum urges

Calcatum conftanter iter , dum meta propinquat .

40 Et quamvis media florens arate, querelis

Haud tamen aggrederis Parcas, quod Stamina nerinc

Heu! Tibi longa parum, cornicibus indulgentes

Sxcula, & antiquis tercentum quercubus annos.

Numinis at patiens, quidquid fuprema voluntas

45 De Te conftituat,proroptiflimus excipis . UnumVtlle Tuumque Deique facis •, nec fleiteris ufquam.

Pau-

Digitized by Google

Epistola III. Tibu rt. Lib. I. 31

Pauperum amor , teneris Tecum qui creverat ufque abUnguiculis, grandis jam ,jamque& maximus , idemClaudere juflus erat fpatia, & qua: credita Vitx

jo Extrema ( 4) Heredes monumentum ne /elueretur,

Non fuit hoc curx/ Miferis fed cura mederi

Una Quirine, Tibi/ Tabulifque noviflima Verba.

Gratulor hxredem, Ledus meritiflimus unus

Eft Deus ipfe Tibi ,latitans fub paupere quoque.

jj Mox alacris, terreftri omni fic pulvere terfo,

Cxleftem in Patriam Divina Viatica fumis.

Supremam ad Ludam, ceu athleta paratus, inungi

Sacro ultro hinc Oleo pofeis , fcribifque Sepulchro

Ipse Tuo jam jam infculpendum lugubre carmen.

Co Quo mihi nunc forres , bello queis vivida virtus?

Illorum quifnam conftanti lumine mortemTe magis afpexit ? certe Tibi cedere vifa eft.

Atque referre pedem exertamque recondere falcem

.

Vota valent. Superi deduntur, membraque vires

6J Protinus arripuere, medencum & provida cura

Multa juvat:populifque redonatum elTe Quirinum

Candida fama refert, tota & circumvolat Urbe.

Nec fe continuit Portis; fed ad ufque Catilli( jJ

Marnia, lxta volat / eundis Sc Plaudite dixit.

70 Nos, quibusunum opus, ut tam Sandxclaufula vitx

Profequeretur, erat, meritis a laudibus, idi

Fulminea veluti damma, tetro omnia luduEt mifero implentes queftu ; redivivus , ut, adflat

Audimus, pendet nobis vita unde

,

Quirinus ;

7S Quas dedimus grates , Superis qux thura benignis?

Pedore qux ex imo furgentia gaudia vultus

Oftendit?quot Jo Pater adgeminavimus? & quot

Euge Quirine, vales valeas euge ,Optime Princeps ,

80 Plau-

3i Jos. Rocchi Vultu S. J.

80 Plaudite Palladii colles;plaudentibus Echo

Aflonet: ipfe Anien feftivis turgidus undis

Euge Quirine, Vales : valeas, vivafquc beatus !

Afliduo ingeminet plaufu : tam dulce volucres

Ore melos repetant, circum Tiburtia rivis

8j Mobilibus fcmper pomaria germine lxta.

Tum veluti ex aleo erepti, circum undique pontumExhorremus adhuc; iplumque in littore portum

Fludibus inftabilem ferri, triftis trepidat mens.?o Heu cadit in quemquam tantufcelus? Heu Tua nobis

Pene fimul Tecum lolatia rapta, Quirine?

Quis coleret Mufas? honor & quis Numinis Aris?

Virtutis quis prxberet cultoribui umbras?

O Patrii indigetes Superi; Tu Diaque Veri

Numinis Alma parens in primis, nomine cujus

Infignem placuit nos compellare Quirinum,

Hunc faltem everlo longum fuccurrere Sarcio

Ne prohibete Virum: jamdudum Regia Cadi

Invideat licet, & meritis cumulare coronis

Geftiat; ah reliquis tanta haud jadura ruinis

ioo Accedat cumulus; nimium nimiumque fcelefti

Parnarum dedimus. Sata lxta boumque labores

In llipulam arentem vertit nunc Sirius ardor;

Et modo perpetuis putruere in gramine nimbis:

Agricolalque boves curvi fub pondere aratri

io j Inficit atra lues , & funere merfat acerbo.

Armorum fonitulque, & qui- curvantur in enfes

Aflidue falces, xternis horrida bella

Suffecere odiis; poftquam Difcordia tetra

Chrifticolas potuit furiis incendere mentes,

lio Et confanguineos violata in fa:dera reges

Impulit, humano & maculavit eunda cruore .

Vi-

Digitized by Google

Epi stola III. Tibbrt. Ll*. I. 33

Vidimus undantes, ruptis fornacibus , ignes,

Flammarumque globos, liquefadaque Volvere Saxa

Parthenopen i qua Nola jugo vicina Vefevo

1 5 Elyfii fpeciem prx le tulit ante beati.

Odryfius jam jamque minax inflare Tyrannus

Dicitur, & noftris fic cladibus infultare,

Ni! putet ut fadum .Thraci nifi milite Portas

Romuleas frangat, media & flet Luna Suburra.

10 Vos tamen ,oSuperi(<5);Cxleftis Claviger, inquam.

Qui Vaticano componere Maufolxo.

Vos Marci Gemini, Venetas cui publica cura

Gentis ; Romulea prasfulgens ,Tuque, tiara.

Vos Abdon, Sennenque, precor ,Philaftrius, Ephrem,

i y Cxleftefque Alii ,incolumem fervate Quirinum !

Si veftrum Decus ille; novas fi cernitis Aras,

Munifica fi Templa manu ; Monumenta vetufto

Semifepulta fltu quondam fquallentia, fl nunc

Marmoribus decorata novis ,fulgentiaque auro

30 Veftra nitent; miferis ah confervate Parentem

I

Hxc ego dum afliduus, contento poplite, vota

Ore animoque fimul repeto, Superofque fatigo;

Poft mediam nodem ,cum funt infomnia vera.

Qua Tiburtinx confurgunt templa Sibyllx,

3j Intonuit lxvum. Vifum difcedere cxlum.

Fulgentes micuere faces, & confcius xther

Oracli; vox clara meas hxc fertur ad aures:

Tonite corde metus ; Vivet peragetque Quirinus

Munifice in Jeram fortiffimus ufque Jeneftam,

40 Cbara Deo Soboles , & Numinis argumentum

Cuncia fupercilio mortalia fafta Moventis.

Huic Vaticanam Superum Rex anuuit Aulam,ferrea tunc Aitas cedet. Gens Aurea Mundo

E Sur-

34 Jos- Ro 6 chi Votui S. J.

Stirgtt ,Terrarum Hoc modtramina fumma tenente.

43 Dixit, & infolita cun&os dulcedine lxtos

Reddidit eventus animos fpes certa futuri

.

Evenient! quis enim caelum, quis , dicere falfum

Audeat ? Optatis properent o tempora Rebus

!

I

J o-

Digitized by Google

« IIII *IOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA IIIL TIBURTINAA D

DOMINICUMTIT. S. BERNAKDI AD THERMAS

S. R. E.

CARDINv PASSIONiEUMPONTIFICIARUM BREVIUM LITTERARUM

A SECRETISPROSTANTISSIMUM

ANNO SALUTIS CIO ID CC XXXVIII.MENSE OCTOBRI.

£ x

Digitized by Google

Digitized by Google

DOMINICOPAS SIONIO

S. R. E.

CARDINALI AMPLISSIMOPONTIFICIARUM BREVIUM LITTERARUM

A SECRETIS

PRiESTANTISSIMO


IO

(

UAM VIS Oceano Ganges , Nilufque, Nigrifque,

Euphrates, Tamefis, Tagus, Argentiquc fluenta," anubius , Padus , &i Tiberis , celeberrimi & AmnesInnumeri, magnis de fontibus, & mxandris

Grandia dona ferant immenfx munus aquai;

Non tamen idcirco ceffant decurrere Rivi

Exigui laticis, fine nomine: non tamen illos

Reipuit Oceanus vel parva tributa ferentes:

Sed gremio capit ufque fuo; communibus undis

Permifcetque, paterque velut communis, adoptat

.

Cur Te igitur, vafti licet Aiquoris indar, adire

Qualiacumque ferens TiBi,PASSioN/EE, ( i ) tributa,

Aut Rivi autfcatebrxin morem mea Epiftola ceflet?

Afluefti a teneris ( fcimus ) generofus Avitx

i$ No-

Digitized by Google

j8 Jos. Rocchi Volui S. J.

i s Nobilitatis Honos ; fub pedore voluere magna;Ardua quxque fequi jam tum; fpedare Supremt;

Spernere humum pennis fugientibus ; alta volatu

Magnanimo peciiile . Recondita Pallas Ephebo

Doctrinarum arcana TiBi quxcumque reclufit.

to Te Clementini Sufpexit Roma LvcEi

Grande decus Divinorum Decreta SophorumEnodantem, atque ingenii fimul eloquiique

Egregii fpecimen prxbentcm ; mille paratum

In Pugnas , denfa circum plaudente Corona

,

x S Eventura Tibi ,quae fucceflere

,precata

,

Nec mora: Romana:, Tu Publica Munia tradas,

Aulai in medio, prima vernante juventa.

Non Te Roma capit, non ipfa Oenotria ; fummiiLegatum fed de rebus fedinat ad altos

30 Mittere Te Helvetios Clementis Maxima cura.

Experti & gnavum atque Catum ; tura grata locutum

Principibus placuifse Viris ( qux haud ultima laus eft .)

Continuo excelfas implefti Casaris aures

,

Vindobonam juflus properare, & adefle Supremis

33 Confiliis Regum bellique domique movendis.

DifHcilis proh quantum artis , fummique pericli

Plenum Opus ! incedi occultos tamen Ipse per ignes

Illefufque catufque , vi* Sapientia qua DuxMondrabat cineris calles cavifle dolofi.

40 Pedore Te toto Clemens, Te Carolus ultro

Accepit. Mire placuidi gratus utrique.

Ergo Magnorum tantum Conviva Virorum,

Et Collega fimul cultorque, & cultus ab illis,

Stipatufque, velut magnis folet amnibus effe

4j Oceanus; ramen haud tenues contemnere rivos

Confuefti; illimes, & puri gurgitis undas.

Dum-

Digitized by Google

Epistola IIII. Tibvatiha Lib. I. jf

Dummodo dona ferant. Cyrrhx Pindique liquores,

Quos Fucr haufilli, Tibi pocula grata perenni

Przbuerunt Studio. Pha-bum , Phzbiqu e fotores

jo Diledas Tecum duxti ante omnia Mufas.

Hinc Venufinarum ( t ) Legum prxcepta fecuto

Res trananda Tibi eft deleda potenter; & altum,

Eugenii Laudes funt Principis, ArgumentumDecurfum Sradio ingenti feliciter; «que

SS Invido Duce laudato, quam Czfare dignumAuditore. Tu£ tanta eft facundia lingua!

Dignum Opus Sc cedro quod confignetur & auro.

Seraque Pofteruas fimul immortale perennet

.

Hoc fuit, exceptum Magni Genitoris ab ulnis,

60 Sedula ceu nutrix, quod fovit Vulpia Cura , ( 3 )

Et Pexum, Nitidum, bene curata cure fplendens,

Bifque Antenoreo Comino edente recufum

Prodiit, ingeniorum in publica commoda fadum.Scilicet eft opera precium, fecernere, multum

6; Sudata, & multis vigilata laboribus, annos

Inque novem comprefla domi Tua pignora Mentis

Cui dederis vulganda, mali, ne mobilis hora

Pundo, Opus Annorum peflumdes crimine prali.

Offenduntur enim,quibus eft equus, & pater, Sc res,

70 Et fcombris tunicas amandant, atque cucullos

Dant piperi, libros male cufos, pagina curta

Quos od avaritiam fpatiis concludit iniquis ,

Nigraque chartarum fxx excipit, atque elementa

Componunt fugientia;quorum fphalmata mille

75 Deturpant vultus, laniatque immenfa cicatrix.

Suffeni, Vari, Prododi, Prodocimique,

Abfente hxc domino, aut ftertente , Venena propinent

Vilia fedanti tunicato fcruta pu pello/

Non

4o Jos. Rocchi Volui S. J#

Nori Tibi, tam emunda: naris , Iimarque minutx,

So Paucis qui offendi maculis, incuria fudit

Quas, humana parum cavit naturavc,

poffis.

Qui ParifiacosStephanos (edare, Cramofos,

Turnebos, Jundas , Plantinos, atque Jolitos,

Qui Gryphios, Elzevirios qui, Manuciofque;

Nec nili feledx dignaris pondere charta:.

Non quod ames phaleras tantum , vultufque decoros

Librorum, vel riroute rubra, vel margine lata

Deledere, quod intus ineft fecurus omittens;

Sed quia vis puro de fonte haurire fluentes

90 Prilcorum latices & opes; corruptaque limo,

Quilquiliifque Operarum odifti flumina adire.

Hoc (ludium fcmper properalli parvus & amplus.

Dum complere libri vis Munus Apolline dignum ,

Inque Quirinali fuprema jure locandam

Sede paras ditem, perraram Bibliothecam,(4)

Undique colledam, furgente a Sole ad eum,quo

Vefpertino tepet regio, feptemque Triones

Obliquus qua profpedat, longinquus & alget;

Quoque propinqua nimis regio calet Africa, Mauro100 Perfufa Oceano. Linguarum hinc copia tanta ell

Membranis intus pofitis Tibi parta; Babelis

Quanta in Turre fuit, poftquam Difcordia tetra

Unius labii prius e (ermone Gigantas

Mille peregrinis voces variare loquelis

105 Edocuit, eundis fcindens commercia terris.

Maxima pars tamen eft Grajo Latioque loquentum

Librorum eloquio; quorum, ceu ad Templa Sacerdos

Mularum ,Pha:bique adytis lediflimus Ipse

Semper ades, quando a teneris penetralia Lingux

j 10 Intiraaque, & veneres penitus patuere repoftx

Egrc-

. Digitized by Google

4 1Etistola IV. Tiburt. Lib. I.

Egregie Tibi, fermones (;) edo&e utriufquc;

Scilicet & Latia & fimul exemplaria Graea

Nocturna verfare manu, veriare diurna.

Hoc Tibi delicium,hoc ftudiu,atq; hocdeniqsmclli eft.

ii / Dimiffis ifthic curis civilibus Urbis,

Atque Orbis pariter ceflas, vulgoque remotus

Te involuis (6) virtute Tua, latitasque beatus.

Prima Valentini, (7) lateri qui fidus Achates

Ulque Tuo vifus,poftquam regreflus in Urbem es,

1 10 Cura fuit quondam hxc,Collifque a Vimine (8) di&i,

Diocletianarum(9) Thermarum ubi mania furgunr,

Relliquiasque, piis opus immortale catervis

Chrifticolarum extru6tum;ubiCLARiE Vallis AlumniBernardi Patris exemplo gratilfima Calo

izj Carmina Sacra canunt no&uque diuque, remoti

Longe aftu & curis Urbis, Populoque Quiritum .

Rifit enim Tibi praeter cuneos Angulus ille.

Urbanis feflus curis, quo tendere pofles.

Et latitare fimul, fimul & Tibi vivere, Romz130 Quo, ftrepitu & fumo procul , abdita quaerere veri

Verfandis Veterum libris, requieque benigna

Docere Sollicita jucunda oblivia Vita,

Bernardi Patris exemplo i cujus Tibi cultus.

Cujus amor primis tantum conceptus ab annis,

13; Crevit in immenfum, poftquam pia vota Clientis

ImplevifTe fui Divus folet Optimus ultro.

Inde, igitur, Rubri Titulum Nomenque Galeri

Bernardi, Ad Thermas ,optafti dicier : inde

Sumta Tibi Gregis eft Fuliensis Provida Cura.

140 Nec tantum in Clara Romanum Valle frequentas

SecelTum,' at charos alio quoque vifere AlumnosMos Tibi , cumque Illis

, liquida eft ,ceflare , voluptas.

F Te-

4* Jos. Rocchi Vulpii S. J.

Teftis adeft ,nivibus candens, Soratte,(io) Sabinis,

Hofpite cum tanto vifum eft geftire, geluquc

145 Expediit Silvas oneratas/ inque latebris

Te Magni quondam Silvestri accepit, ut illi

Succeflorem olim Romana in Sede locandum.' Aufonias quamquam Ipse nives interritus ambis.

Germanas Scythicafque pati tot luftra fuetus.

i/o Nonne mihi •nuper narrabas, per juga fumnia

Scandere Te folitum nivibus contetta vel ipfo

Sextili menfc? & Nonis, quibus area quondamProdigio ingenti, candore obdu&a nivali,

Exquiliis Magn^ defcriplit templa Parenti

i/j Quo facranda fitu, fervente Leone per tertus

Summos, immenfis ardente caloribus Urbe;

Illis, narrabas, Nonis, Te Clauftra Piorum

Culminibus Germanorum latitantia fummis,

Per medias adiifle nives,quas plUrima caelo

160 Tempeftas horrenda ingens properabat ab alto

Mittere, ceu,cumltalus contrillat Aquarius annum.

O Pater,O Princeps,per quanta pericula ve&um,

Aerias toties Alpes & tefqua ferarum. • - -

Emenfum , Scythicas toties pafTumque pruinas,

1 6; Feffumque accipimus! tandemque videmusin UrbemTe rurfum rerum Dominam rediiflel capellis

Magna quidem, primis fed jam Tibi debita ab annis

Prxmia longorum tandem collata laborum.

Ante diu, quo nunc fulges, qua: neverat oftrum,

170 Nebit olorina: Triplicis Tibi Regna Tiarae,

Sublimemque feret Te cun&a per ardua Virtus

.

Flaminia (i i) interea reducem gratatur, apertis

Semproniq.ue Forum occurrit Tibi Patria Portis;

Sedibus & convulfa fuis Provincia, vultus

» 7 /

Digitized by Google

E pt stola IV. Tibut. Lib. I. 4j

17 j Longis optatos Votis venerarier ambit.

Sed Patria in primis, titulos qua: Gentis avitos,

Splendores & opum,primas qua: denique cunas

Prifca dedit Tibi, & abfenteeft fraudata tot annos,

Qua: defideriis fic i&a fidelibus, iftum

t 80 Approperare diem, fibi quo jam redderis, urfit.

Gaudia^ fumma capit. Populo grarilfima namque

It fubiro ipfa dies, quam pratfens ore ferenas;

Et meliore nitent, ceu Verni, lampade Soles.

At, quamquam variis exultet vocibus a:ther,

18/ Vicini refluens quibus aflonat unda Metauri

Plaudentis,’ concors tamen eft vox Civibus una.

Qua Te non ccflant Patris ingeminare Parentem.

Lxta Tuos quoque Tiburtes, ea fama Clientes

Nos, inquam , tetigit, qui abfentisdamna triumphi,

170 Qua pote, penfamus, parvo & fermone Patronum

Te alloquimur, majore tuba fi non datur uti.

Nam, quamvis pridem me compellare Poetam

Parrhasii Nemoris Cuftos, atque Arcades omnes

Annuerint ,’Craneus foleamqueaudire Bianor ,-(n)

1 9/ Paftorum blandis tamen haud ego vocibus aurem

Credulus applicui ; cum nec Te Principe digna

Dicere, nec Magno valeam cantare Quirino

Carmina: Sed lenis pedibus me claudere verfum

Dele&at fermone mero, Mufaque pedeftri,

100 Eximii ritu Vatis prateuntis Horatj; (13)

Cujus non alta fplendefcit Epiftola cura

Plurima; Ma:cenas cui non tantum Optimus olim,

Ipfe fed Augustus Scribenti adfurgere vifus,

Atque queri, ad fe ejus quod Epiftola nulla veniret.

ioj Quod mihi pene idem, tenui licet atque pufillo,

Tamque infra cenfum mihi Prxceptoris Horatj (1 3)

F 1 Con-

44 Jos. Rocchi Volpii S.J.

Contigit; e fle aliquemMagnus namque ipfe Quirinus,

Me Fuscarenus putat Optimus efle. quibus Te ,

Ambitione relegata, fac jungere poflim,

io Passion.ee. Tibi Romanum gratuler OftrumInterea, fine, fraternis concentibus ufus. (14)Quaque ille Euganeis nuper de collibus, atque

Fontibus efl. Aponi Tecum gratatus amice,

De Tiburtinis eadem hxc ego montibus, atque

iy Simbriviis(i y),fluic unde Anien, de Fontibus, unoOre animoque canam ; fraterno & munere fungar.

Grandia gcflifti. Princeps; Te grande coronat

Nunc Decus. Ac fortunatum Te dicere nulla

Sorte queam, Metica exxquant fi lance coronam,io Purpureos, igitnr. Patres, San&umque Senatum,

Gratufor, ornatos Collega, Purpura honorem

Cui defert debetque fimul , non mi nova rerum

Surrexit facies, Verum expedtata tot annis.

Tot votis fperata meis; certo omine, Vatis

iy Inftar, vila mihi, mihi prarconcepta dies hxc

Affulfit tandem, qua Prarmia digna tulifti.

Grator & ipfe mihi : nam Te Majore Patrono

Uci pofle datur. Gratorque ante omnia Mulis,

Artibus atque Bonis, cundtifque colentibus illas,

30 Te Mxcenatem fortitas fede locatum

Augufta , nec Farnesiis Bembisve Minorem,Atque aliis paribus centum, qui mente manuqueCelfa & munifica prxftabant aurea Sxcla.

Denique Te Magnis audlum, Majora merentem

3y Semper ,dum memini; Statuendum Sede fuprema

Confido, & non yanus Vates auguror ,olim.

JO-

Digitized by Google

4S V **


EPISTOLA . V TIBURTINA

J o s eV h u mMARIAMHERCULANUMPRAESULEM IN ROMANA AULA

AMPLISSIMUM,EUMDEMQUE VIRUM OMNI SCIENTIA

CLARISSIMUMANNO SALUTIS CIDIDCCXL.MENSE OCTOBRI.

Digitized by Google

Digitized by Google

JOSEPHO MARlAHERCULANOVIRO DOCTISSIMO,AC POETiE EXIMIO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS JESU SACERDOS

FELICITATEM.

HERCULEA ( I ) de Gente licet, Divine Poeta

,

Sis genitus, Prxclarus Avis,& cenfus equelfrem

Summam nummorum ,Patrix diriffimus inter

Cives Ipse Tu*, Violaque ornatus, & Oftrum

5 Romanum toties meritus ; me nil tamen horum

Ut Te. Sufpiceremve, Tibive Clientulus eflem.

Impulit : ad populum phaleras, fucataque namque

Confuevi bona cum plaufu dimittere prudens.

Sed Tua mens (i)excelfa , Tua & fapientia eundis

10 Artibus, ac ftudiis ornata, imbuta, madenfque,

Effufifque foras in Publica commoda rivis,

Fluminibufque, affueta fuos ditare Sodales:

Prxcipueque lyra gaudens, fidibufque canoris

Etrufcos complexa modos, quos Phxbus amaret

ij Ipfe fuos dici, pariter Phxbique fotores,

Virginis (3) intacta, feu Primos concinis ortus

,

Conccptuique facros fine labe, aut cum modularis

Jef»

48 Jos. Rocchi Vului S.J.

Jefsxa umbratos exii (4) Sulamite Triumphos

:

• Tale Tuum nobis Carmen, Divine Poeta,

zo Quale fopor feffis in gramine, quale per xltumDulcis aqua: faliente fitim reflinguere rivo.

Quid quod ab xthereis poftquam defcendere regnis

In terras rurfum placitum Tibi; tum pede faufto

Terrarum tradus omnes, maria omnia iullras,

z $ Antipodafque ipfos (j) duodena in nomina didis?

Perfpicua brevitate Opus, & terum novitate,

Quod fcmel impreflum manet alta mente repoftum.

Nec tantum iemota locis, prxfentia nobis

Adducis velutij fed & olim tempora prifca,

30 Mirandum! revocas, quoties de iemifepultis

Ruderibus Grajas Romanalque ordine moles

Veftigas; quaque arte refers & imagine fornix

InieruifTe caput vifx inter fidera quondam

.

Hinc Tufci,Jonii,hinc Dores Tibi & ipfa Corinthus,

3 J Vitrujque manus centum ingeniofa figuris,

Circini (e) ut in triplici cunctas comprendis hiata

Menfuras( digitis appendit ceu tribus Orbetn

Terrarum Deus ) haud renuunt fubmittcre fafces

Felix, qui falfis nunquam deceptus, ab ipfo

40 TePuero(7) conftans fempcr bona vera fecutus

Altius humanis caput extuleris , neque inani

Ambitione vagum Ventofo Gloria curru

Te rapuit; neque Te rumores ante Salutem

Ponentem, ceu Turba folet , miferavimus umquam.Virtutis Verx at Cuftos, rigidufque Satelles

Fumum ,& Opus ,ftrepitumq; Urbis perfxpe paternis

Commutans te&is, Picentes providus oras

Accefti. Sena excepit, mox Pergula culta,

Dorica & Hadriacis obnoxia fludtibus Ancon

,

Cum-

Digitized by Google

Epistola V. Tibuilt. Lib. I. 49

50 Cumque Novo (8) tua Parma Foro, quo prima juvet»

Dudta Tibi, Gentifque Tua: Titulique Decufque.

Illic aflidui Comites Phxbufquc Novemque,

Pofthabitis Delo ac Pindo atque Helicone, Sorores

Divini hxferunt tradti dulcedine cantus.

55 Te tamen ad Dominam rerum contendere Romam,Urbani (9) Arcadiae Paftores obtinuere.

Te Infoecundorum ( fcecunda at pe&ora ) Coetus,

Illis Grande Decus, Lux prxfidiumque futurum.

Sarpe per Autumnos hilarafti Tufcula rura,

60 Tiburtefque Tibi Verni patuere reccflus/

Tcque Anienicolx exultarunt Hofpite Nymphx.

Hx dulcis memores citharx Tua Carmina rurfum

Expediant; qux, prifex olim ceu Oracla Sibyllae ,

Albuneum propter Templum, immortalia facrent.

6 $ Ergo ad fis; veteremque Tuum folatus amicum.

Impolitus mannis nos. Dulcis Amice, revife.

Digitized by Google

Digitized by Google

VI «JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA .VI. TIBURTINAAD COMITEM*

ALPHONSUMALDRIGHETTUM

PATAVINUMVirum Patricium, ac Poetam Egregium

D E

CLARISSIMI AC CELEBERRIMI VIRI

A L V A R ICIENFUEGOSEX EADEM SOCIETATE

CARDINALIS AMPLISSIMIROMANA PURPURA

EDITA EST ROMÊ ANNO SALUTIS CIO IDCC XXI.

Digitized by Google

JOS EPHI ROCCHI VULPIISOCIETATIS JESU

D E

A L V A R OCIENFUEGOSCARDINALIEPISTOLA VT TIBURTINA

AD COMITEMALPHONSUMALDRIGHETTUM

POSTQUAM vi&rices Aquilas in barbara Caefar

Regna tulit,domuitque feros femperque rebelles

Odryfia: late Populos felicibus armis,

Porcia fa&a Patrum,

prxclara Exempla fecutus

S Magnanimi Genitoris, Avum molimina complens.

Cornibus unde minor defecit Thracia Luna,

Anguineas confciiTa comas laniataque foedos

Caeca fuperftitio traxit de vulnere ri&us

:

At Pia Relligio, fubverfis undique Templis,

io Atque prophanorum titulis, fua ligna, fuumqueProtulit Imperium, juftum quacumque TriumphumCaefareis inve&a rotis ex hoftibus egit:

Ibat caerulea in puppi,qua maximus undis

Danubius Pater cffulis fefe aequoris indar

Di.

Digitized by Google

54 Jos. RocchiVwlpiiS.J.

15 Dividit, ingentes &: tergo innare carinas . .

Suftinet; hac claflem Spoliifqua auroque fuperbam

Carolus ad patrias fedes , ter vidor agebat

.

Stant circa ledi Proceres, & Marte cruenti,

Vidricique omnes incindi tempora lauro.

2.0 Primus & ante alios, bello cui maxima virtus

Threicius Pavor Eugenius, quem plurima circum

Afliduo feqoitur plaufu Germania pubes.

Dumque iter intendunt advcrfo flumine rcmis;

Et lenes aurx fpirant in vela vocarx»

15 Carmina laeta canit Ai peris Exercitus omnis.

Primo Bellorum Numen, dein Numinis AlmamVoce vocans Matrem, fua munera quifque fatetur,

Edomuifle feros hoftes, nec viribus arquis

,

Nec numero; Verum Cxlo duce, & aufpice Cado.

30 Cxfaris & laudes addunt, queis tympana cantu.

Et tuba terribilis quibus aflonat xre canoro ;

Ciaflicaque, & curvo venanrum cornua dorfo.

Aflultanr late ripa:, percuflaque longe

Littora; nec tantum fufdeque binominis Iftri

35 Accola; vifendi ftudio,fremitnque vocatus.

Riparumque toros complet, premiturque viro vir.

Et pede pes, medioque natat jam fluminis alveo,

Miraturque duces, & Belli Numen adorat;

Aft in icpofltis agreftia numina Fauni

40 Errantes Alvis, & capripedes Silvani,

Cum Satyris, Panefque, jugis & Oreades adxE fummis, Dryades nemorofls cumque Napxis,

Erquxcumque facro relident fub gurgite Nymphx;Qux lxtx in numerum ducunt de more choreas,

4j Et repetunt quxeumque canunt nova carmina puppes.

Quin etiam ipfa cavis latitans convallibus Echo,

Nym-

Digitized by Google

Eustola VI. Timr. Lib. 1. 55

Nympha olim , nunc cantura vox tenuiflima ,Ccsar

Victor ! Io ! repetit,quoties exercitus omnis,

Victor! Io! Cesar, dixit, nemora avia longe

jo Pulfa fonant , fremiruque ferat tremuere, filentque;

Notaque non audenc inquirere pafcua;quamvis

Caca fames ftimulec pradas agitare repoftas.

Interea Cxfar Vigoribus armaque & ofiro.

Suffufas veftes, capitis geftamina multo

SS Circumtexta auro, baccata monilia, inaures.

Et quofeumque Afix molles gcftare fuerunc

Femineos populi ornatus,dum praelia milcent,

Donat habere viris fua munera:proque labore

,

Et virtute , refert donatus praemia miles

.

60 Sed qui vim belli curfantes undique primi

Suftinuere Duces;quorum vi&oria parta effc

Confilioque, manuque ; novis decoranrur, avitos

Queis cumulent titulos; magnis & honoribus au dios.

Illos imperio Czfar bellique domique

6$ Addicit rerum fummr, fan&umque Senatum

Adlegit» illorum magnis fuffragia rebus

Conuliifque adhibet: meta hzc optata laborum eft.

Jamque propinquabaot terra /cum fidera toto

Incipiunt calo tenebris fulgere fubortis.

70 EtjamPhzbus equos pelagi demerferat undis

,

Tranftra per,& remos, profternitur nndique miles.

Et cantu laflus , venafque inflatus Jaccho,

Accipit, & toto proflac de pedore fomnum.Flumina magna filent, &, qui ferit zthera, clamor

7; Nauticus; 8: pidx volucres; & eunda per omnesSparfa filent, & fefla jacent animalia terras.

Przcipue ducis mortalibus afpera fomnus

Cura-

5 6 Jas. Rocchi V.olui S. J.

Cararum mulcens, totos complc&itur artus.

Vix ducunt pauci lentiifima brachia nautx,

So Impelluntque rates; nam lenis euntibus Eurus

Adipirat, taciroque via: fert impete claiTem .

. At Cxfar nullam potis eft in peclora nodlem

Accipere; ingentes curas fed corde volutans,

Atque huc, atque illuc liratorum murice fertur.

8y Nec fomnum faciunt pretiofa aulara, nec auto

Stragula contexto veftis,nec byflrna lina.

Alluat infelix/ quamvis huc Vitior ab oris

Odryfiis, late totum tremefecerit Orbem;Tutaque Marte fuo per patria flumina currat :

90 Et Vigiles innixi haftis, & fcuta tenentes.

Excubias agitent circum tentoria Regis. >

O quoties, felix, dixit, qui patria rura

Urbe procul coluit, nec Martis nomina novit,

Nec fora; ncc tanto curat mea plena tumultu

Sceptra! Sed ut pecudes parvo conclufic ovili t

Non avide coenatus, aqux vel margine in ipfo.

Sub dio, vel certe humilis fub culmine te&i,

O placidos fomnos palea porre&us in horna

Accipit , & nulla turbacur imagine rerum

.

roo Dicite, Pierides, Regum quibus intima nota.

Dicite, Cxfareum peftus qua: cura momordit,Qux potuit tanto mentem verfare tumultu?

Munera magna quidem Ducibus Te Cxfare digna

Hefterna jam luce dabas (fecum hxc Ipfe volutat

105 CaroIus)hinc a Te nemo indonatus abivit.

Credo equidem. Sed pacis habent qux prxmia fidi

Antiqui comites , celia quos Urbe ViennxLiquifti, expertus toties laterique fideles,

Confilioque pios, excelfa & mente potcnres

no

Digitized by Googlej

Epistola VI. Tibur t. Lib. I. 37

tio Rebus in anguftis ? quos omnes eminet inter

Alvar.us (i) in primis fidus comes. Alvarus ille

Cui Centum, cui mille Ignes dant nomina; cujus

Clarefcic Decus Hefperiis, clarefcir Eois

Littoribus, quacumque diem fol intulit Orbi.

ii j Qux virtus, & quanta Viro fapientia, quantus

Semper amor noftrx per aperta pericula Gentis?

Lojolidum fed Sanda tenent Hunc Caftra, nec ullis

Fleditur a titulis; nec fledi polle putandum eft.

Talia verfabat recolens, dubiufque manebat.

jio Olli opportuna adfuit, exhibuitque videndam

Se Dea (i) Mnemofyne, rerum fidiflima Cuftos

Lapfarumy vigilant cui centum lumina, totos

Circumplexa artus: annofa volumina foedo

Semifepulta fitu, rapidique c temporis ore

aj Eruta vi multa, latus ornant ordine longo;

Qualis Niliacx cullos datus, Arge, pucllx

Centeno fueras infignis lumine : donec

Inque fuam mutavit avem te Regia Juno/Proque oculis pidx retulit fpcdacula caudx,-

130 Aut qualis gemino confurgens vertice Janus

Idque,quoda tergo, fimulalpicit, idque, quod ante eft.

Talem Mnemolyne fefe obtulit: it comes illi

Juftitia: hanc tacito fequitur Prudentia pallii.

Juftitix armatur gladio manus altera/ lances

13 j Ex xquo pariles tenet altera; cxcaque velo

Defuper impofito facies nil afpicic ufquam.Eft fpeculo infignis Prudentia , notaque ferpens

Allidet, ingentes fpiras per colla volutans.

Agnovit Cxfar velamina nota Dearum ,

140 Quas inter comites folitus noduque diuque

Confilia, & rerum molem didilTe: priorque

H Dum

(t Jos. Rocchi Vulmi S.J.

Dum cupit affari Divas; illum occupat ultro

Mnemofyne, & rofeo prior ipfa hxc ore locuta eft:

O Decus Europx atque Afix Timor ; inclyta Divum.

i4j Cura: O Auftriadum fpes una & maxima Gentis

,

Carole, Threjcio (3) repetens huc Vi&orabholleQuam bene feftivos vidlori a milite plaufus

Refpuis, & vigili verfas fub pedlore curam ,

Qua: nunc Te coquit jinfomnem qux ducere nodlem

J 5 0 Te jubet ! expendis ( ni mens mihi Jxva Jquibufnam

Muneribus titulifque Virum Tua Caftra iecutum

Virtute eximium decores. Comes Alvarus hic eft,

Aftldue lateri vifus comes. Alvariis ille,

Centenis prxclara micant cui nomina Flammis.

ijj Hic Ille eft, Cxfar, ( tempus remeare peradlum

Nunc juvet, Hic ille eft, puerum quem maxima virtus

Excepit gremio/ qua plurimus Aftur arenis

Callaicis mixtum fodit aurum divitc vena.

Hefperta in media (4) Regio eft antiqua potenfque,

160 Magna armis, prxclara viris, atque ubere glebx

Felix;quam nunquam foedavit barbara falfo

Maura luperftitio cultu, rituve profano.

Hic Illum vidi Juvenem non arma tenentem,

Militixve decus , majorum exempla fecutum ,

16 $ Optare;huic Mater quamvis, atque huic Pater ad fit.

Qui ftirpem antiquam generofo a Sanguine RegumRite trahunt; fetventque licet longa atria ceras

Tot proavum, titulifque micent fua (lemmata mille.

Unus hic e paucis, quos fpe&ans xquus amavit

170 Juppiter, amotis confeftim feria ludis

Quxrere: Mufarum teneris & Sacra fub annis

Excolere, & rerum fcrurari ablcondita multo

Conatu, ingenioque pari, afliduoque labore

( Cxpic

Digitized by Google

Epistola VI. T i s o r. t. L i b. I.

Coepit, & occultas eundarum difeere caufas.

i 75 Hinc Illum Uranie fecum ad carleftia duxit

Sidera, nec tantum docuit, quali ardeae igne

Pharbusy quid terris portendant aftra/quid omnesComponat rerum formas; primordia MundiQua: fuerint olim; quis eric vel denique finis?

180 Quidnam fint rerum fpecies. Simulacraque ab ipfis

Emiisa; ut noftros feriant femperque laceflanc

Scnfus, multimoda ceu falfiis imagine Proteus:

Perque fores veluti ingreflae, ludanrque, meentque*

Ac remeent ,animamque ipfa inter Somnia turbent.

i8j Nec tantum docuit quacfille indagine multa

Naturam feinper fugientem, at maxima quali?

Spernit humum, folemque fuum regina volucrum r

Obtutu ferit impavido , radiifque corufcum

Os contemplatur ; tanta eft in lumine virtusi

190 Sic Juvenis, Diva Uranie comitante,, relidis

Terrarumque Polique viis, fuper arduus aftra

Evedus, Numen petiit: cum Numine in ipfo-

Conftitit : obtutuque Deum imperterritus haufit..

Una fit ut Terna:, cecinit, Natura Figura:,

195 Atque eadem Pacrifque fimul Natique & Amoris

Aiterni ; ut Vocum maneat difeordia concors-

Principiumque Pater fit Nati ; Filius Illi

Aiqualis licet extiterit. Parque omne per avum :

Mutuus ut Patris, ac Nati Confpedus Amoremzoo Producat, quamvis nufquam fit Spiritus Illis

Pofteriorve minorve loco, de Numine NumenCum fit;& arqua:vum,Omnipotes,& in omnibus Unu.

Hinc cecinit Patri qui vis Farcunda Perennis

Ad fit, quamquam Unum potuit progignere Natum;1 ©j Utque indeficiens maneat Facundia; quamvis

H z Hxc

6o Jos. Rocchi Vului S. J.

Hxc eadem Verbo genuit non amplius Uno.

Ur Dolear Deus, inde canit. Tranquillaque fervet

Pedtora: qui celeres fubito accendatur in Iras,

Nefcius irafci : vel qui moveatur ,ubique

no Terrarumque Marifque Vias Cxlique Meatus

Majeftate replens: ut Terras Ipfe gubernet

Nullius auxilio/ Tribus 5i fine corpore tantam

Sufpendat molem Digitis, Par omnibus Unus.

Alvarus hxc(y)penitas aufus penetrare latebras,

Arcanxque Dei (mirum! ) penetralia Mentis

Veftigare. Virum, fua quod Myfteria velo

Nudaret, facili comitata eft fxpe querela

Relligto . Sed enim hxc tanto prope lumine donat.

Quanto Cxleftes Animi, vinclifque foluti

zio Corporis, ad miffi Patria: intra limina ,cernunt.

Hxc Salmantino docuit Divina Lyceo,

Quo, Grxcx quondam, dudum migraftis Athenari

Hxc ab Divini Dodioris pendulus ore

Excepitque, Tagum limo quicumque beatum

axj Aurifero bibit; & Sacros qui flumine magno

Guadianam , Duerumq; bibunt ;& quifquis Iberum;

Teque tot Heroum celebratum carmine Bxtin;

Cantaber, & geminis veniens Balearibus ,* ingens

Celtiber; extremis & Gadibus ufque profedti.

230 Quin etiam, feri nofient ut cundfca Minores;

lllaque nulla dies memori detergeret xvo.*

Semper vidiuris hxc tradidit omnia chartis r

Sacra virque Tibi,Cxfar. quo Nomine munus

Infcripfit ,foret ut Decus Immortale , fuique

23 ; Perpetuum fimul& Monumentum & Pignus Amori*

Nec tantum ingenio elt Heros Divina fecutus.

Aft paribus ftudiis coluit. Quam dius in Illo

Pe*

Digitized by Google

Efistoia VL Tiburtina Lib. I.

Pedore fervec amor! fallacibus illita fucis *

Ut fprevit!

quamquam ad cxlum rumore fecundo

z4o Maxima pars homiuum, decepta cupidine falfo,^

Hxc fereti abfque his necquamquam puteteffe beatu.

Quje pietas ?quxPrifca Fides ?qux candida morum

Integritas? ut Lojolidum fua nomina Caftris

A teneris dedit ? uc fandas patronus, ad unguem,

14 j Servavit Leges incorruptiffimus omnes,

Virtutis Verx Cuftos rigidufque fatelles»

Illum etiam ex umbra Solii Regnator lberi

Carolus( ingenti, Cxfar, quem nomine reddis) ,

In Solem traxit, curas partitus, & omnem

xjo Regnorum molem fecum ; fruftraque dolentem.

Multa reludantem, media confiftere in aula

Juffir , ut eredo dignofceret ardua vultu >

ConGlioque Patres, & Regem mente juvaret,. .

:

Hunc Tu difficili mox tempore, Carole, fumis

x 5 5 Affiduum lateri comitem ,femperque fidelem

,

Tradandafque Illi toties committis habenas

Imperii, & Te etiam pateris moderetur ut ipfum .

Eft Regio ( 6 ) Hefperix lateri conjunda ;renafcens .

Oceano Phxbus primo quam Sole vaporat

»

160 Terra antiqua potens armis, nunc fubdita Regis

Magnanimi imperio; Latium cui Lusia nomen

Inditum ab antiquis : noftri dixere Minores

Gallorum Portum i Oceani cui plurima paret

Infula > Fortunx plenus quam rivus inaurat,

xtfj Hxc late imperium, fuper & Garamantas,&Iados»

Protulit v ad Gangis ripas , cunabula ad ufque

Aurorx; ad terras latitantes, atque corufcis

Solis inacceftas radiis , fine nomine terras.

Urbs hic confurgit quondam patientis Ulyflei

Egre-

Jos* Rocchi VwtPii S. J. ;

»70 Egregius Labor Audioris de nomine didba.

Et qux quinque fibi muro circumdedit arces:

Qua: gaudet Portu , properant quo mille carinx ,

Lictore ab occiduo reduces, & LitcoreEoo,.

Portantes aurum , &c peregrina: munera gaza:

.

17 j Alvarus hanc a Te miffus Legatus in Urbem' Ter venit, magnis de rebus; Terque vicilfim

Hinc rediit; Pacis beiliquc ncgocia pollquam

Compofuit» Regifquepii, fimul&tua, Cxfar,

Succefsu tanto ,quantum nec tempora cniquam

,

a 80 Nec rerum Auguftx moles fperare dediffent.

Quid memorem extremos ut vilerit inde Britannos?

. Eventuque pari , atque animo, fibi tradira prorfus

Clauferit? Ut veftrx tandem modo redditus Aulae,

Fulgeat, ut flammas inter nova Luna Minores?

agj Hxc Dea.. Cui contra Caefar perpauca reponit.

Non Virgo, nova Mi facies inopinave rerum

Surgit .Quin vigil hxc eadem mecum ipfe volutans

Angebar; Reperire Viro qui prxmia tanto

Digna fatis poflem. Lauros non ille, fequaces

190 Aut hederas, cupit, infculptafub imagine duci;

Nec clarum titulis nomen tolerabit avitis.

Augeri; Aut curat peregrinae munera gazx;

Non regere Im peiio Populos; Nec quidquid honorumEgregie meritis donant pro munere Reges

.

19y Cun&a quidem meruit. Dives virtute led una ,

Hanc folam meritis vulc refpondere laborum.

Olli fubridens Prudentia, Deline, dixit,

Ulterius curis animum vexare; Mihique

Prxmia digna Viro detur decernere pondus

.

300 Mecumerit ifte labor. Tu tantum ,Maxime Cxfar,

Purpureos inter Patres, Sandtumque SenatumPa-

Digitized by Google

EH S T O L A VI. TH U R T. L I B. I. 6J

Paftoris fummi, numeretur ut Alvarus, opta .

Hoc pete pro meritis . Et nuncius ocyor aura

Ad feptem-geminas jubeas hinc advolet Arces;

305 Hoc Tibi qui munus Magno a Clementc repofcac.

Cxfar ad hxc. Tu digna quidem Virtute fupremaPrxmia, Diva, mones: Sed qui fledtetur, utilia

Accipiat ; Sacroque Caput fulgere Galero

Suftineat? Si tanta viro latuilse cupido eft. (res

310 Huic Themis:Haud miru.Namq; Heros omnis hono-Contempfir meritos , eft dedignatus avitos.

Aft honor, umbra velut fugienti e corpore miffa,

Perfcquitur fugientem ultro , fugit ipfe lequentem .

Imperio cogat Paftor Romanus. Onus jam

315 Impolitum capiet/ Nec detredlabit honorem.Annuit his Cxfar didtis. Vixque alta Vienna:Mxnia , & Auguftx vix limina contigit Aulx,Tanraque feftivo excepta eft Vidloria plaufu/

Jam fuperum facris parta pro pace peradiis:

310 Continuo adfefe claris genitoribus HerminEx Aura & curfu genitum, qui prxpete mannosAntevolet curfu, & ventos qui vincatavitos

,

Advocat. Huic Summi Paftoris protinus AulamImperator, accedat. Breviterque affatur euntem.

31 j Vade, age/ & ut Portas Romanx intraveris Urbis ,

Et pro me Summo libaveris ofcula Patri»

Hxc illi referes. Felicia Cxfaris Arma,Magne Pater, Thracas late fudere. CruentosThracia jain vultus oftentat Luna: rebellem

330 Pannoniam Cxfar veftro nunc fubdit Ovili.

Quod dignum tantis meritis pro munere pofeit i

Unum orat. Simul ipfe novis augere SenatumConftitues Patribus / Decus his velis addere magnum

Lo»

£4 Jo s. Rocchi Vulpii S.J.

Lojolidum de Gente Virum, cui Maxima Virtus,

33 j Cui Pietas, cui cana Fides, Sapientia, mentemConfilioexcelfam exornant, Comes Alvarus hic eft,

Cxfareo lateri fidus Comes: Ai-varus ille,

Cui Centum, cui mille Ignes dant nomina ; cujus

Clarefcit Decus Hefperiis, clarefcit Eois

340 Littoribus, quacumque diem fol intulit Orbi.

Legibus hic propriis tali prohibetur honore.

Tu tamen imperio Meritum Pater Optime , coges.

Cxfaris hoc votum eft. Hocalta mente repoftum.

Nec moraprxcipiticurfu fert Nuncius Hermes

34 j Augufti mandata. Novas cui littera voces

Sufficit, & mifli Romanam nuper in Aulam

Centum Oratores eadem omnes dona precantur.

Maximus at Clemens, arcano multa volutans

Pedtore, multa movens ; tandem hxc refponfa reponit;

3;o Haud ignota mihi Augufti funt maxima fatfta:

Threicias illum ferro fudifle phalangas:

Tot fortes Urbes Fidei fub figna receptas

:

Et quxcumque pio Cxfar conamine movit:

Qua: fortunavit iu perum Pater atque Hominum Rett

Aufpicio Auxilioque fuo, & felicibus au fis.

Sed qui pro meritis Sacro decorare Galero

Invitum potero? Si detredlavit honorem

Alvarus hunctoties,genibus minor, & prece fupplex»

Olli ingens animus, virtus cui (ufficit una;

3 fio Quem latuiffe juvat/ cui non mortalia curx

Prxmia, cxleftis fed tantum meta laborum eft.

Adde, quod egregium Sociorum fulget in Oftro

Par mihi ; Sancitum quamvis hoc legibus olim

Lojolidum prxclara Cohors , & jura vetarent.

3fiy Solvimus has, licet ingenti cum foenore, Leges;

Dum

Digitized by GoogI

Eustola VI. Tiburt. Lib. I. ^5

Dura Ptolemaicum (7) Caput infignivimus Oftro

Nuper, & addidimus conforte in honore (8)Salernu ,

Docibus Egregiis Ambos ; Virtutibus AmbosConfpicuos; Sedifque Petri coram hoftibus Ambos

370 Et certare Pares, & refpondere paratos.

Bis tamen eft folvifle latis. Nec plura locutus

Augufto hxc eadem Clemens refponfa remittit.

Cxiarex fed fixa manet fententia Menti

,

Obtentu & nullo, precibus neque fleditur ullis.

3 7J Clementi interea, nodutna dum prece NumenIn fua Vota vocat, Cxlum lacrymilque fatigat,

Et Petri Navim fxvis Aquilonibus adam,Una Euris Caurifque ruentibus impete multo.

Commendat Superum curx; Syrtefque latentes

3 So Ut cavear. Scopulos, Orat, devitet acutos

Iple regens Clavum ; cxlefti luce coruicans

Relligio afflulfit;

qualis poft nubila cerni

Mille (9) folet variis diflinda coloribus Iris.

Protinus & dubix tulit hxc folatia menti.

3 3 5 Magne Pater, totum fandis qui legibus Orbem ,

Imperioque regis ;noftrum, quem polcit, AlumnumCxlar, ne timeas facro decorare Galero,

Et Patres inter fummi accenierc Senatus

.

Hic Vir, HicelV, Clemens, cui nollri maxima cura eft,

390 Confilioque meos fines qui protulit, ulque

Threicix ad latebras inimicaque cornua Lunx.

O Tibi qualis erit,

rebus quantulque gerendis !

Uc trepidis animum,dubiis dabit Ipfe levamen!

Teque,Tuamq; Ratem auxilioquancum Ipfe juvabit

!

3 9 5 Ergoage.quod moneo,mihi jam,Pater Optime,prxfta.Sum Pia Relligio, Veftrx Decus omne Tiarx:

Proquc Viri meritis in Me, adnumerarier opto

I 1

U

66 JOS- RoCCHI VtJLPII S.J.

Illum Purpureis Patribus. Tu Vota fecundes^

His fubito didis Pater Optimus annuit ultro;

400 Teque tot evedum ineritis, fruftraque dolentem

,

Multa reludanrem , Romano veftiit Oftro,Ai.vARE.Quis plaufus, feftivaque gaudia dicat

Totius Europi? rata, Cifar Maxime, VoraLonga vides; Tecumque omnis Germania gaudet,

40 S Hoipitium Herois tanti. Tu Patria CiveHefperia eximio exultas: aft Itala Tellus

Romanam breviter venturum fperat in oram,

Afpedura palam, quem dudum fama celebrat.

Nec tantum Populi plaufus vocefque fequuntur410 Magnanimum Nomen; verum ipfi ad fidera jadant

Pyrenes ( 1 o) juga cella , & nubifer Apenninus

,

Alvare,Teque vocant, fimul & Tua Fada propagant.Najades ipfi etiam pelagi quacumque per undasIncedunt, Tibi rite novos gratantur Honores.

41; Audiit hic Siculo (n)Polyphemusabufq; Pachyno.Audierunt rauci ftrepitantia laxa Peiori.

Excepere Tuum Nomen Trinacria longeLittora; queis veluti mens fit divina futuri,

Lititii manifefta fui Tibi figna dedere,

410 Paftoremque fuum lita Te voce falutant.

LIndantes flammas non illis Aetna diebus

Evomuit; tutas immani a vortice naves,

Nautis infeftum nomen, militque Charybdis .

Scylla,quibus fidum ventrem elt fuccinda, latratu

41 s Conticuere Canes, nec Doris amara Sicanis

Fludibus, oArethufa, tuas immifeuit undas.Sis bonus o felixque tuis; nec delpice noftramNunc Tibi plaudentem

,quamvis fit ruftica

,Mufam.

Aft circum caput has hederas, fine, ferpere , Vatum,

430 Vidrices ornant facra dum Tibi tempora lauri.

Digitized by Google

* .VII.

»


EPISTOLA VII TIBURTINA

R JO. BAPTISTAMSPINULAM*EX EADEM SOCIETATEROMANLE PROVINCIAEPREPOSITUM

ANNO SALUTIS CIDIDCCXVII.

Ex Perlona juvenis Prajceptorio Muneriinitiandi.

Pradnt Liburni Anno eodem .

P. JCL BAPTISTAESPINULAPROVINCIALI ,

i PRjEPOSITO suo

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSS. P. D.

Q",

15

UAMVIS arbitriis parere quibufque coa&us

EfTe fatis norim ; nec detre&are fupremis

mpofitum juffis munus fas mi efle docendi.

Seu vacuis Ulubris, plena five ipfeSuburra

Jufseris impubes ferula terrere minaci}

Pauca tamen permitte mihi de forte LocorumDicere, queis Romana dedit Provincia nomen ;

Imperiis quando illa Tuis nutuque reguntur

Tam San&e, Magnumque vocant Te jureParencem.

Si mihi fors igitur, vultu blandite fereno,

Ut legerem Ludi fedem concedere velles i

Qua: mihi prx reliquis fit vila beatior oris

:

Non ego Romanis me prxcepifTe Palxftris

Continuo peterem,

jubeas; licet omnibus illae

Majeftate locis prxfint, me nominis umbraNon trahit ; at Romx fumum ftrepitufque cavere

Jamdudum. didici : fuberunt nam plurima Roma:

Qua:

io Jos. RocchiVuluiS. J.

Quae nomen penfenc inconjmoda.Quis poerorum

Plufquam centenam fanus fibi pofcere turbam ;

10 Formandam pofcat? Romani & jura Lycei

Externis mage dura quibuslibet optet inire?

Quis gravius caelum, ficcat dum Sirius agros.

Quis tot conclufas animas, ceu carcere in uno ,

Immenfumque ferat , veluc in fornace , calorem ?

Adde, quod e Ludi vix exis limine, cum jamInter dilcipulos numeraris/ legibus ifdem

Obftri&us, pueris modo tu quas ipfe ferebas;

Romanis etiam Ludis eft longior annus :

Durnque datur reliquis, ftudiorum pofle folutis

30 Foenore, per campos & prata impune vagari;

Romanis non prata virent non rura Magiftris;

Infcfto fed nola fono pulfata cathedras

Afcendifle jubet totis Septembribus horis»

Quin etiam Octobres (miferum l) ut venereCalendx,

3/ Haud cefTar, tardas ultra contendere Nonas.

Abfit Roma igitur, qua fit digniifimus alter.

Proxima Romanis Senenfis jura Paleftrx

Pofcere forte puras cautum me: fed neque Senis

Cur vellem Pueris Prxeeptor dicier, audi.

40 Urbs eft do<fta fatis, nimiumque opplet* feveris

Judicibus . Quemvis ex imo excerpe popello:

Fiet Ariftarchus. Terret velut Aiacus umbras.

Me terret Judex audax . Nunc debile culpat

Exfuccumque Epigramma: Elegi&modo figere tetha

4j Vult nigrum: carpit ceu dura Poemata quidquid

Illudam chartis femper mordere paratus»

Adde quod haud magni Lingua fatis efle Latina

Excultum, pendit, ni Tufca Epigrammata paffim

Evulgem; ancillis qua: etiam garrire fuetum eft.

Pul-

Digitized by Google

7iEpistola VII. T i b u ut. L i b. I.

50 Pulchra magis placidos fervat Florentia Cives

Cenfores; Cofmi(i)dum publica munia curant.

Sed mala Romani redeunt hic multa Lycei.

Primores inter Patres, ubi quid datur otj,

Cum fed eas,pueros inter numeraberis : illis

51 Attentas tacitus dabis aures . Dicere fi quid

In mentem fubeat male cauto,

perftrcpit omnisAnnofus, focio de te difeente, Senatus.

Prxterea nunquam primas afeendere fedes

Parnafli poflis/ magna ni infigne corona

60 Et rafum caput oftendas, ut Rnetora fingas.

Jam Perufina foret poft has pofcenda Palxllra;

Namque fedet fociis Ludiique fuprema duobus.

Arma tamen Populi ingenium, rixafque fovere ,

Neglegis, gaudet, ltudiis: plerumque Magiftris

6

1

Defuerunt, quos inftruerent, di&are paratis.

Atque aliquis totum conlumpfit inutilis annum ,

Dum vacuus, nunquam cernos, expetat alumnos.

Ultima Piceni reflaret gloria Firmi,

Settarer magnas fi captus honore Palxftras.

70 Hic ingens numerus, numeroque eft grandior xtas,

Et prxeeptori par fxpc, ac major, alumnus.

Rure fuburbano Picentum at plurima Turba,Vicinifque venit de Montibus, omnia motuCompletura, modis patrias teflantibus ulmos.

7 s Ergo abfint magni tanto cum foenore Ludi

.

Da fociis, Divina quibus, Pater Optime, mens eft.

Magna fonaturis, rifit queis dexter Apollo.

Nos viles animas cuicumque addicere LudoPoflis: impolitum munus pondufque feremus

80 j£que: non, dorfo piger ut detretftat afellus

Ferre onus, auriculas mente & demittit iniqua.

Si

Digitized by Google

7* Jos. Rocchi Vulmi S. J.I

Si neque me proprium polcit Macerata MagiftrumNobilis a Legum ftudiis; Ancona vetufto ec

Reiicit a portu ; cur fandti culmina Montis

8 s Scandere non poflim? cur non pueros Recinet!

Bifsenosûmmum ) lolita non imbuo crambe ?

Lauretana Domus pra: cunttis Urbibus una

Jam dudum fedit mihi; multus Dalmata, braccis.

Quo politis, venit; innumeris ubi Cellula lempcr

9 ° Hofpitibus divina caler, votifque folutis.

Quis mihi det tali .cineres componere fede.

Qua Humanos primum fummo delapfus OlympoVirgineum in gremium (Superi

!)Deusinduitartus!

Eft quoque Fortuna: prxclarum nomine Fanum

9j Plebe carens, Latias pollim quo ducere turmas.

Eft Faber (t) ad Janum celebris de nomine (edes.

Afculum in extremo Regionis margine noftr.c,

Et longe latitans ne tue unquam exaudiat, oro.

Altera (jl Picenis ( Icimus )Florentia di&um eft .

100 Incolat aft alius prx me quicumque Colonus.

Umbria reftaret; Spoletum fcilicet, inter

Urbs amnefque (4) jacens, nobis cognomine Terni:

Nec procul aTibri fedet Urbs antiqua Tiphernum; ( j )

Mittere fi cupias quo me, non ire recufo.

105 Quin etiam Tufco tellus cultiflima Cxlo,

Monte (fi) fuper, Graii cui jam fecere Politum

Nomen ; nec vetus Urbs , male nec fundata Viterbj,

Inque caput ruitura (7) Domus, ni Borgia fulcit,

Prxtereunda mihi ; Piftoris (8) fed neque fedes,

110 Qua Catilina nefas fcelerara morte luifle

Dicitur; Exculti & flores Pratenfibus(9) Hortis.

Et quod fuppofiiis Arretion imminet agris.

Sed mage Thyrrenum qua: fefe extendit in xquor,

Afli-

Digitized by Google

73Epistola VIL Tibuat. Lib. I.

Afliduo cujus fcrucnc & compita motu,

11 f Cujus & innumera: veniunt ad littora puppes,

Quxque peregrinis prxgnanti mercibus alvo,

Occiduis Portus Populis & Portus Eois,

Italix Libyam longe ipe-ftantis ocellus.

Atque eadem Promus, Colmi Decus, Ora Liburni;

no Apta parum Mulis,quamvis, Atlantide (io)Maja

Quod prohibet Natus/ fucric me culta MagiftrO!

Sunt etiam invalidis adeundx Tiburis umbrx,Et magis apta xgris, quam Mulis Tulcula Tempe.

Quod ii forte roges, humiles cur pofcere fedes :

uj Mens mihi/ qux ex Flacco duxi prxeepta reponamQuod plus pacis habent opibus ftrcpirufque remotx.

Et fumi & rixx multo minus invidixque.

Cur malim Romx, quam Sorx vivere; mecumSi memet porto femper quocumque migrandum eft?

130 Cur timeam Adriaci lejunftum tramite Ponti

Inter Dalmaticos Epidaurum (1 1) vilere fines?

Si mihi fum compos, & aperto vivere voto

Non vereor; Cxlum fi pro mercede pacifcor.

Copia librorum fi non deeft,fi comes unus

1 }S Scmper & alter adeft quocum loquar; ifque vicillim

Arcani nobis qui pedtoris intima pandat.

Pendula Pontinos qux fpedtat Setia Campos,Apta fatis ; noftrum & metuenda Biturgia nulli eft.

Vivere non renuam, San&o condique Sepulchro.

140 Hxc Juvenis, primo cui fit calcanda cathedra .

Aft ego vela trahens certo iub fine laborum ,

Qui Senas uno, qui Tulcula Rura duobus.Atque annis totidem vos, prxfens Turba Liburni,

Edocui, folvi per Te, Pater Optime, pofeo.

14J Nec dubitem culti Tibi vota exponere Flacci .

K Spe-

74 Jos. Rocchi Vulpi» S.J.

Spe&atum fatis, & donandum, ne, rude quarre,

„0 Pater, antiquo xurfum me includere Ludo.

„Non eadem eftztas, non mens. Vejanius, armis

,, Herculis ad poftem fixis, latec abditus agro,

150 „Nc populum extrema toties exoret arena.

,, Solve ieneicentcm mature fanus equum, ne

„ Peccet ad extremum ridendus,& ilia ducat.

„ Nunc itaq;& verfus & extera ludicra pona, ( fum.

„ Quidveru(,i i)atq;decenscur& rogo & omnis in hoc

1 j j „ Condo & compono qux mox depromere pofiim

.

JO-

Digitized by GoogI

«VIIL«JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESUEPISTOLA - VIII TIBURTINA

J O A N°N E MANTONIUMVULPIUMfratremPhilofbphi» olira , nane Graeca: Se Latina:

Eloquenti»IN GYMNASIO PATAVINODOCTOREM EGREGIUM.

Edita efl Patavn Typis Jofephi Camini ad calcem Editionis

fecunda CarminumJgannir Antonii Vulpii Ann. 1742. in 8.

Digitized by Google


JOANNI ANTONIOVULPIOFRATRI SIBI DILECTISSIMO.

URBIS amatores Fratrem falvere jubemus.

Qui Magnx nunquam ta&us dulcedine Rorar

Huc vifus flexifle gradus: hoc fcilicet unum.Cetera concordes animis, difconvenit inter

y Meque& Te, Antoni Carissime. Namque Juventa:

Tempora lub prima:, Patriae nos liquimus arua.

Natalis nos te&a Domus, carofque Parentes,

Ut Seprem-Dominos polfcmus vifere Montes.

Excepit nos Roma finu, pergitque fovere

i o Luftra decem ; condetque,puto ,

nos Roma fepulchro.

At Tu lentus abes. Patavi contentus & ora,

Romanx coram nunquam miracula Terrx

Cernere fecurus voluifti. A Gadibus illa

Extremis quamquam reliqui, cunabula ad ufque &i s Aurorx exorti, properent invifere» poftquam

Omnes in Terras vedi , maria omnia circum,

Luftrarint , Oriens quidquid Sol afpicit ufquam ,

Et quidquid Moriens, diverfa voce,fed una,

Nil oriturum alibi, nil ortum tale fatentes.

10 E(Te quid hoc dicam? cum Tu tamen Itala fxpe

Seu Venetum five Infubrix loca plurima vifas.

Quod

78 Jos. Rocchi Volui S.J.

Quod tantum Roma abftineas? ceu (i) rrifte bidental

Hic fuerit; Tabulilve(i) Trium Te rrifte VirorumPerfcriptum exilium a fola procul arceat Urbe,

ty Ac Veterum judex fubtilis callida femper

Fecifti arbitria; occultam tetigifti & acu remQuamlibec, & Sophi® quondam penetralia tentans.

Eloquio & prxfes Latiis Graiifque Camaenis,

Ingenium nec pingue Tibi nec turpiter hirtum efl:

.

30 Seu circumfufi moderaris frxna Lycei

Do£ta voce tonans » feu condis amabile carmen »

Sive Oratores» five illuftrare Poetas

Aggrederis, quos luce nova, quos fronte venufta

Ornatos poliat nobis bona cura Comini;

3 j Pr®mia Vitricis palm® Tu prima tulifti.

Nafcenti puero nimirum dexter Apollo

Rific; & in gremio Mufarum exceptus, ab illis

Ditcelli nunquam : tum vix ineunrc juventa es

Aufus Prifcorum clarare Poemata Vatum(3)

40 Dodta Trium . Sed magna fuum Verona Catullum,

Dum Tibi commendat; curis en ifte fecundis

Au&us in immenfum Tua commentaria laudat

.

Carmina divini per Te produ&a Lucretj, (4)Oftenfumque cavere venena nimis lita dulci

4 f Meile; Severint meliufque recufa Boethj

Dat prxeepta fuis quotquot fapientia alumnis.

Quid Plautos memorem ; cxcufos totiefque Nepotes,

Fraternis au&os curis ,(y)CeIfo<quc,Maroncfque,

Atque alios Veterum atquc-alios, veftra aufpiceMufa ?

50 Naugerj, & Valerj, Synceri, Flaminiique,

Fraftorj bis, qu® tentant AEneida , Vid*Aurea Scripta Tibi vulgata. Poemata Tufcis

Principibus revocata , novo & fudata labore.

Tu

Digitized by Google

Epistola VIII. Tibuat. Lib. I. q?

Tu Dantis triplicem fcaenam ; Tu cuita Petrarch*

55 Carmina; cumque Apibus foriisTu Rura Alamannj;

Tu Taffos; Davanzatos/ Sed cura diefque

DeftituilTc prius potis eft me, dicere cun&os

Quam veftros pollim , Do&e o Germane, labores i

Quos numerare velit fi quis, prius ipfe requiret

60 Quot flores populentur apes; quot in aequore flu&us

Ionio lurgens tempeftas milceat Euro.

CumCAjETANO, ( 6 ) veluti cum Caftore Pollux,

Dividis & curas, alterno & lumine fulges ;

Saepius at jun&o. Cordi eft huic multa Piorum6 $ Edere feripta

,quibus mores, & fanda juvetur

Relligio/ quibus a puero formentur alumni

Caeleftis pietatis; opes & temnere difeant,

Et quidquid blando fallax gerit ore voluptas.

Nec vos prxteriit Prifci quoque cudere noftra

70 Quae Latii dedimus vulganda Volumina Vobis. (7)Attamen a Latio feni per Veterique NovoqueAbftinuere pedes, nec vos tam digna cupido

Inceflk quondam , ut velletis nofcere coram

Tot laudata viris, tantx & miracula famae

.

75 Quid Pgm>e faciam} ( tamen inquis ) non mibi curs

Au/ai in medio magnos inquirere bonores,

Fumum & opes. Miferum non me juvat ejje clientem ,

Nunc Faticani , nunc currere Colle Quirini

Mane falutatum , ne quis queat ante,Patronum

.

80 Non agimur tumidis Velis , Aquilone Secundo;

Nec tamen adverjis vitam traducimus aufiris.

Ali fat opummea Alufa dedit ; mifat quoque bonorum,

Quid quaris ? Jolemque meum, mea Jidera novi

.

His latus careo qu,e Vos rumore fecundo

8 j Ia cttlum effertis . Fallentis Jemita Vitat

* Mu.

8o Jos. Rocchi Voim S. J.

Mufarumque cbori,

qu<e olim puero (8) placuere,

H<tc placuere Viro,Junt b<ec placitura SeneEI*.

Yrivataque domus pergam -vixijfe receffu :

Rjdct enim bic nobis , reliquos fuper , angulus , omnes.

jo Novi equidem, nec fal(a canis ; veriffima narras.

Alt neque Romulea: fuademus ut incola Terra:,

Aut Aula: fias; nam multum difcrepat illis

Confiliis mea mens. Velut attamen hofpes ad UrbemAccedas, moneo, brevis; illuc mox reditu 1 us,

Prxmia multa vi® laturus. Laudat Homerus^

Quem tandem? nili qui patria procul Urbe r lidla,

Diverfos vifir Populos , cognovit & Urbes

Permultas coram ,prxllare quod unica Roma

Polfir, Terrarum totus quo convenit Orbis.

100 Ne cefles igitur, nec Te Molchina (9) moretur.

Temporibus dubiis fidillima, Pjnelopex

Exemplum fidei, digniflima conjuge conjux.

Nec Tibi Morgagno (10), nec fit caruifle. Poleno,

Gratianove grave ad tempus breve , Burdegato ,

10; Aut Aldrighetto, Dodlis reliquis & amicis,

Mufarum cura, quorum ifthic copia tanta.

Quique Antenorex lunc maxima Gloria Terrx.

Tantillum Bipatens (i i) Animis fi linquis Asylum/

Parrhasium Nemus excipiet. Palloria pellis

no Te teget Arcadi* . Tua Te Grineja Rura

LIlipi, expediant; Collegx atque Arcades omnes.

Sed propera: nec Te venturos differ in annos:

Evolvit nam Parca colos; & tarda fenedlus

Irrepit fenfim, his curis minus apta , Vixque.

11 j Urbe ter egrelfi Patavina revifimus arua

Denique fi vobis; indignum, nec femel UrbemVos adiifle, relaturos utcumque pari par.

JO-

Digitized by Google


EPISTOLARUMTUBURTINARUMLIBER SECUNDUS

Elegiacis defcriptaf continens.

Digitized by Google

Digitized by Google

« I &JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESO

EPISTOLA. .1. TIBURTINAAD NOBILISSIMUM ET LITTERATISSIMUM

C (E T U MACADEMIA PATAVINA; VULGO DICTA;

DE’ RICOVRATIINVENTO VENERABILISGREGORIIBARBADICI

S- R- E-CARDINALIS ANTISTITIS PATAVINIIntegro atque Incorrupto poft Sepulchri Annos

ferme triginta Corpori plaudentem

ANNO CIDIDCCXXV.

Edita eft in Libro, cui titulus : Componimenti (yc. deIt Accadenti*

de' Ricovrati, per la Traslaxione dei Corp» dei Ven. Card.

Gregorio Barbarigo &c. Patavii Apud Cominum172 6. in folio magnificentilfimo

.

L a

Digitized by Google

Digitized by Google

8 1

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS JESU'ACADEMICUS R

AD COLLEGARUM CCETUMDE V E N.GREGORIOBARBADICO

CARDINALI.

EUGANEI Colles (i), Ie&iflima cura Dianx,

Vite fata Bacchum quos coluiffe ferunt:

Et quos, Pxonias vincens placidiflimus artes.

Sulphureis morbo folvit aquis Aponus:

S Quxque Antenoreos felicia cingitis, arua

Muros, Pergamex quos pofuere manus:

Tuque adeo duplex, qui pinguia culta pererras,

Medoace o, ruptis fertilis aggeribus;

Dii patrix tutela mex, feftos date plaufus,

10 Signaque lxtitix,qux pote quifque, date.

Plaudite: lux oritur, qua non felicior annoExurgat toto, nullaque candidior;

Qua tumulata diu Gregorj datur ora tueri.

O Paftor, Pater o, num redivivus ades?

if Qualem egoTE(z) afpkioluftris vel quinq; pera&is?

Dilapfa in cineres dum Tua membra reor.

Nam quid non potuit longa immutare vetuftas?

Hxc ferrum , hxc cautes duraque faxa domar

.

Marmoradum Tumuli, quo conderis , ipfa teruntur;

Mar-

Digitized by Google

Jos. RocchiVdlpiiS.J.

10 Dum feritur, funus qua: tegit Urna Tuum;Dumque eecens Velles qua: contexere Cadaver

Eft fitus, & longi temporis infidi*;

Ifta decens facies nullo vitiatur ab aevo,

Ipf* nec minimam deperiere comas;

tj Non frons, noor oca Ii foedantur,

pefve, manufve ;

Nulla: cam San&o e Corpore relliquri*

.

Quin, fx Concredere , insuaris corpora vrva..

Continuo repetunt preffaque membra locum .

Humida nil nocuere cavati aut antra Sepulchri,

30 Aut Tempus, quamvis omnia deme voret

.

Quid fupereft, Grex ille Tuus Te ut viverecredat?

Tantum ut eundorum Vox Tua in aure fonec.

Sandefenex, Pallorque idem, cui maxima quondamCura Gregis, faufta dic bona verba die.

3 J Ut Byzantin* Sedi Chryfoftomos (3) olim

(Feminea pulfus nequitia fuerat )

Redditus, & toto circum plaudente Senatu

(Supremam dudum duxerat ille animam )

Mortua ( mirandum ! ) redivivus ut, ora refolvit;

40 Et eundos Pacem julfit habere fuam:

Tu quoque nunc , Gregori , Populo Te voce precanti.

Ut Byzantinus, dic bona verba , Parer.

./Equo num petimus majora? quid o minus illo

De Te fama feret, feraque Pofteritas?

4 j Te quoqueVirtutum ambivit chorusomnis,&alto

Sublimem e terris conftituere Polo

.

Te Pietas, Te Sanda Fides, Te candida morumIntegritas, Gregis & maxima Cura Tui.

O quoties Tecum infidos tranavimus amnes,

jo Dum facis impavidus per vada Primus iter!

O quoties teneras Tecum depavimus herbas

,

His

Digitized by Google

«7Epistola I. Tuvrj. L11. II.

His certi campis nulla aoqnita legi?

Gramina mtmftrabas nocuos -celantia fuccos

,

Ne morfu temere deciperentur Oves.

jj Pra?, Pater, Ipfe ibas, five horrida refqua ferarumLuftrares, fummis five cacuminibus

Aerias Alpes, (4) vafti dum vifis Ovilis

Illam etiam partem , Saxa per & fcopulos.

Frigora nec Brumx Tibi, nec momenta Leonis

60 Fecerunt ullam, quin graderere, Moram.Felices quz Te rupes videre loqucntem

,

Quzque Tibi gratos laxa dedere toros.

Felix quz pavit pomis filvcftribus arbor }

Felix quz fontis Te recreavit aqua.

Vos quoque felices tanto Paftore Bidentes,

A quibus eft rabidi tam procul ira lupi.

Nam quamvis Gregor] liquit vos patria cura ,

Quem tulerunt Hadris fidera licoribus;

At, Barbadic£ foboles nunc altera Gentis

70 Inclyta Franciscus(j) vos fovet ufque finu .

Magnanimo & Patrui relegens Veftigia greflu.

Illius amiili tollit amaritiem.

Cujus ad exuvias fi nobile MaufoleumPrxparat , aft mores Ipfe refert animo.

7J Jam vos formofie, facies queis cura, puellx,

Nativus quibus & crefcit ab arte decor.

Quid juvat ornato crines componere cirro,

Fucatas quid conquirere munditias?

Hefperios fuccos, fuccos quid quxrere Eoos,80 Quos vendit mundis inftitor in 'tunicis?

Et vino atque Epulis & fomno -membra levare,Ut bene curetur, ut nitearque cutis?

Quid ? fi mortali nulla eft medicina iigurz

,

Nec

Digitized by Google

88

8J

90

9J

100

«°5

1 1 o

ii;

Jos- Rocchi Vcim S. J.

Nec poffunt propriis membra nitere bonis ?

Quid? ii quique dies formamrapic, inque feniles

Paullatim rugas imperiofa trahit?

Quas fi qua effugies , juvenis condere Sepulchro

,

Et tanges fubito limina Perfephones,

Qua: poftquam inferni gulfavit mala tyranni.

Non ultra ad patrium eft vifa redire larem.

Tunc etenim vanis dicere exercita curis, .

Et fruftra crines excoluifle tuos.

Nam quamvis Helena vivens formofior efles

,

Deterior fies borridiorque Hecuba.

Non oculis nigror ille placens, non purpura malis

Perftabit, collo haud la&eus ifte color.

Difce novas artes, quibus & poft fata fuperftes.

Conditaque in tumulo forma perennis erit

:

Quam nec longa dies umquam,nec fatcula perdent.

Annorum aut feries innumerabilium.

Virtutem cole cum primis: Virtutis honos eft

Primus in ingenua mente pudicitia.

Prxfidio huic, caftum fervent jejunia petftus,'

Et Cilicum Veftes ,durus humique fopor.

Artibus his Gregorj fervatum, cerne, Cadaver

Halat ut Hefperides , halat ut Elyfium.

Artibus his puros fervavit Magdala flores,

Magdala, formofam quam, Pater Arne, foves.'

Artibus his Carharina evafit Temporis ora,

Felfina, quam muris cingis, amica, tuis.

Et qua: fparfa fuper nequierunt balfama fruftra ,

Et qutecumque legit munera mollis Arabs,

Corpora fervavit Virtus. Huic tempora cedunt:

Non pote damnola hanc imminuifle dies.

At majora vocant miracula ; fi tamen a:gris

Gre-

Digitized by Google

89Epistola I. Tibvrt. Lib. II.

Gregorii e Tumulo parta falus rediit

:

Illius imperio redeunt fi in corpora vires.

Reddere quas medicx non valuere manus.

Unde omnis pridem , Gregori, Te Roma Beatumno Dicimus. At votis annue, Sande Parens i

Sande Parens, cujus nutu referatur Olympus,Clauduntur Stygii cui vada exea lacus.

Admoveas Aris Pallorem Antenoris Urbis,

Qui fulfit Venetis nobile Sidus aquis,

ii/ Conllituas feftamque diem, qua publica honores

Vota ferant meritos, fumet & Ara frequens.

O mihi fera mex fit vel pars ultima vitx,

Cernere qua polfim tam pia vota rata!

Tunc licet ipfe lenex , fparfus licet undique canis,

130 Arcadas ad cantus cxtimulaflTe ferar:

Arcadas incertis (<j) errantes hadenus agris.

Nunc tandem certis Sedibus impolitos.

Primus Aristalgus (7) merito dicetur honore

Hos inter , Coetus gloria prima fui.

1 3 j Euganeo his cantu Vos & certabitis Antro,

O Antenorei Gloria magna foli.

Et fandum referent intonfi ad fidera MontesFinibus Eois nomen in Helperios.

M JO-

Digitized by Google

Digitized by Google

43 II »JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA IU TIBURTINA

JOAN, ALOYSIUMMOCENICUM

VENETUM SENATOREM AMPLISSIMUMCum Ex Romana Pontificia Legatione

jC D I S D. MARCIPROCURATOR MERITISSIMUS

IN G R EDERETURÂNNO SALUTIS CIDIDCCXXXVII.

Edita eft Venetiis in Libro, cui titulus : Raccolta di ComponimentePoetici Dedicata a Sua Eccellenfa il Signor Ctmaliere LuigiGlOVANNl MoCENlGOjtJ-r.â D.Pier-Prancefco Zaghit

Abate e Procuratore Generale de Monaci Camaldolefi

Urbani in 4. eodem anno

.

M t

Digitized by Google

Digitized by Google

91

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS I E S U

JOANNI ALOYSIOMOCENICO

NOVOJEBIS D. MARCI PROCURATORI.

F Allimur ? (i) & fomni prarfe&o Porta Elephanto

Candens , nos vanis ludit imaginibus?

An, facilis veris qua redditur exitus umbris.

Cornea , de Venetis gaudia portat aquis ?

$ Nox ruit, & ftellis properans Aurora rugatis.

Unius occurfu eft pallida Luciferi:

Dulcior at folito quilnam fopor irrigat artus?

Occupat obtutus qua: nova fcena meos ?

Jam libet Exquiliis valedicere. Jam Tiberina

i o Oftia , Tyrrhenum jam fubiit pelagua

Noftra ratis;geminoque Duces cum Caftore Pollux,

Ut vocalem Argon , flatibus , ecce ferunt

.

Jam Latium, jam Campani , Calabrique recedunt.

Jam volat & Siculum praeter, & Ionium,

i $ Hadriaco fumus inque Sinu . Regina corufcum.

Quo regit Urbs fluttus, erigit , ecce caput.

Salve Magna Parens Heroum, altae Aemula Romr,Duratura magis ; dic , Mocfcwcus ubi eft ?

Horret enim , ante oculos veluti prarfentis Imago10 Magna Viri, immemorem nec finit eflefui.

Ecquid adhuc Merito fplendet circumdatus Oftro?

Ecquid adhuc Meritis emicat in Titulis ?

Sic

*4 Jos. Rocchi Vuim S. J.

Sic flabile aeternum Tibi fit,quod fubditur aequor

;

Odryfia ufque minor fic Tibi Luna cadat:

ij SicCypros,& Crete, & Chalcis ,Pelopeiaque Tellus,

Grxcia tota Tuum fentiat Imperium

:

Tracibus & domitis, Afiam , Hellefpontiaque arua

Sola regas Felix : Dic Mocenicus ubi eft ?

Haec ego. Diva mihi mox haec audita referre,

30 Nedtare & ambrofia fuave locuta magis.

Opportunus ades: Laetus nam Lucifer inflat

,

Quo Tuus hic Tyrio in murice praeniteat.

Praemia magna quidem ; fed praemia debita dudumVirtuti eximi* promeritifque, damus.

35 Quid loquar, a primis, hujus Sedlator, ut annis.

Vicerit* Antiqu* exempla vetufla Domus ?

Magnanimofque Patrum Sua per vefligia greffus

Legerit , o quantum laudibus adjiciens ?

Ut mens cana Illi rofea vel ab ufque Juventa,

40 Ut juveni pedlus corque fenile fuit ?

Quid memorem pietatis opes ; dilidimus unde

(Nilus ut, effufo flumine, dat Segetes )

Civibus, & quocumque gradu fe contulit alto,

Sparfit munifica munera larga manu?

45 Gallia, Teflis ades(a): quamquam excultiflima Regis

Aula Tui , cultus fufpicis hofce tamen.

Omnia Romanx cedunt miracula terr*.

Hos flupet immoto Roma fupercilio.

Diim loquitur: nova pompa venit, fublimis ab alto

jo Dat lignum fcopulo buccina, pompa venit.

Procedunt Proceres , fandlo comitante Senatu ,

Quo fe Libertas continet Aufoniz.

Cun&a peregrinis rident fora , compita, cedla

,

Inflrata aulxis, coalita divitiis.

In-

Digitteed by Google

E I I S T © t A II. T 1 B V RT. L I B. II. 95

i i Ingeminant plaufus; Populorum vox tamen una eft:

O ojjantus Patri* nunc, Mocenice, redis!

Ecce redis,puro ut procedit Vefper Olympo

,

Circumdant nitidas aftra minora comas.

O Pater, o Princeps, mihi tandem pofle tueri

<o Vere iterum optata num datur ora die ?

Tu nuper mihi Phoebus eras,(}) Cxloque Quirino

Fulgebas, illo non minor irradians: (bat.

Ad quem ego,ceu ferpens, rigidum quem bruma tege-

Vifus eram exuviis incaluifle novis.

6 i Dum queror ipfe tamen, fubitoTE turbine raptum,

Mique prior circum dum volae umbra caput;

Tu, vix Romulidum illuftrafti lampade terras,

Exurgis Veneto plchrior, ecce, mari.

Quam bene mxandro duplici Melibxa cucurrit

70 Purpura Te circum, diaque membra tegit?

Hoc, Tyria, eft Oftrum,quod neverat Amphitrite,

Quod relevant variis ierica textilibus.

Grande Decus Patri* , cujus caput ab Jove fummoOrnatum eft fandis ante cupidinibus;

7 1 Cui mores Pietas finxit,linguam aurea Suada ,

Cui Pudor ingreftus, ingenium Probiras;

Perge , age. Supremis Pacis modo confule rebus;

Effulge Hadriacis nobile Sydus aquis.

Scilicet & tempus veniet ( properare putandum eft;

So Nec dat Apollo meras fingere blanditias.)

Opratum Proavis tot jam per farcula tempus

,

limario Europam educere fervitio ;

Vidores domitatque Afix invexiffe Leones,

Ad clavum Venet* cum , Mocenice, ratis

85 Unanimum extulerint Te olim luffragia Patrum,Purpura olorinis (4) cefleric atque Togis.

Ipfe

Digitized by Google

96 Jos. RogchiVuljiiS.J.

Ipfe per Algeas comitatus mille carinis

Cycladas, & fcopulos ipfe per Ionios,

Otthomani late Spoliis Ditare Tyranni,

90 Graiorum Veteri colla jugo eripies.

Te poli felici fuperata Ceraunia Velo

,

Accipiet placidis Oricos xquoribus.

Et Byzantina demum fublimis in Arce

Sub pedibus Lunam parta trophxa premes,

jr Non ego tunc Hadrix verear mare nofcerc Tecum ,

Sim nec iners tardis navita Vergiliis,

Sit Malex credenda ratis fallacibus undis,

Sit licet Eleis ; impiger ufque fequar.

Et celfa quoties relidens Visoria puppi,

100 Plaufibus implerit littora Thefialix;

Ipfe canam toties , redimitus tempora lauris,

Dedudtum feptem carmen arundinibus.

Interea fpes alma fedct , creditque futurum;

Prxfentique adhibet pe&ora lxtitix .

io/ Ingredere o magnis jam prxlufure triumphis;

£r fine , me obfequio ex parte vacare meo.Munificx ut figam, concedas, ofcula Dextrx

Qux mihi, Te Paxrix, fed rapit aura. Pater?

Ofcula dum dextrx incumbens infculpere tento,

110 Omnia in antiquum jam rediere chaos.

Ter fruflra conatus eram. Pulcherrima rerum

Oftenta, Sc fomnum difpulit orta dies.

Sed tamen illa dies hxc eft,qua purpura fulget

Loysidjr. Abfenti gratuler ufque licet.

1 1/ Exere feftivos, Titan Pater, exere vultus.

Lampade confurgens & meliore nite

.

Exorere o Populis expe&atiffima tandem

Lxta dies, feris invia luminibus.

JO.

Digitized by Google

» 111 »JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA - III > TIBURTINAA D

V1RJJM 1LLUSTBJSS1MUMNICOLAUM MARIAMANTONELLUM

IN FUNEREPHILIPPI FRATRIS

POETA AC BELLATORIS EXIMII.

Edita eft Sena: Gallorum, ac Roma* in Libro, cui titulus:

Raccolta di Componimcnti,&c. deg/i Accadentia Immaturi

deliet Pergo/a : in 8. Anno 173 j.

N

Digitized by Google

I

)

99JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS

SOCIETATIS JESUC L A K.1 S S 1 MO V I HO

NICOLAO MARIIANTONELLO.

SANGUINOLENTA feri quifquis Veftigia Martis

Sedatur, gradiens fcuta per, & galeas;

Hifpida Caftrorum cui dant Tentoria fomnos.

Quem fert afliduo pulvere turpis equus;

S Pulfatarque placent arces , & praelia cordi

Cui iunt, & vido ex hofte triumphus, amor;

Illum pacifera: nunquam mulfifte Sorores

Carminibus valeant; effera Pegafides

Ducere nequicquam tentances corda ; fed armis

io Incubat advigilans node dieque fuis.

Contra: nafcenti dexter cui ri fit Apollo,

Quem tulerunt puerum Pierides gremio

;

Ocia Mufarum fequitur ;juvat hunc cava ruris

Antra recantatis rumpere carminibus:

i ; Seu laudes Alconis habet , feu Phyllidis ignes ;

Alter cura recens , altera primus amor.Illum non vario traxit fortuna tumultu.

Nec bibit ignotas mobilis hofpes aquas.

Bella gerant alii, partifque ex hofte trophxis,

i o Plebis {Io!) magna voce (Triumpbe ) canant ;

Pileolum ipie, enfem,galeam , & calcaria Marti

Sufpendir, claufas Numinis ante fores.

Tu tamen, ANTONELLE(i)Deum fedatus utrumque.

Carmen Apollineum , Martis & arma moves.

Fert galeam atque enfem lorica indutus Apollo

Ifte Tuus ; Mavors cantat & iple lyra.

N i Rau-

Digitized by Google

loo Jos. Rocchi Vulpii S. J.

Rauca nec impediunt,quos promis, tympana verfus;

Hxret clangenti fittula mixta tuba:

.

Te Bellatorem Bondenus( 2.)proxima fervans

30 Stagna Padi toties prxdicat horribilem,

Hoftibus horribilem ; denfos five arce repellis ;

Seu Tua dextra acie fulminat in patula.

Ocia Mufarum fimul & coluiffe , Metaurus

Te acclinem ripis prxdicat ufque fuis.

3y Arcadicumque Nemus, cum Te Pattoria pellis

Obtegeret, Vatum coetibus inleruit.

Nec tamen interea Sobolis pia cura parandx

Miffa Tibi, aut charx Pofteritatis amor.

Bis iandlx fulgere faces i bis confcius xther

40 Conjugii ; Sandfcus bis celebratus Hymen-Nam cattis poftquam thalamis Victoria (3) ceflir.

Eheu 2 immaturo funere rapta Tm;Te decies fecit generofa prole parentem,

Julia Faneftris quam Tibi dat Catharis : (4)

45 Ec quamvis Natos dederis Tu quinque Sepulchro;

Cura tamen Superum funt pia,quinque fuper.

Occidis interea fato deraeffus acerbo ;

Arte Machaonia prxvaluitque malum.Nec Pietas, nec prifea Fides, nec candida morum

50 Integritas Parcis continuere manus.

Interitura tamen Tua funt tunc nomina, quandoExitium terris afferet una dies.

Germani Fratres merito immortale Sepulchrum

Compofuere boni Fratris ad exuvias,

y y Interiorque Tibi carmen Nicolaus (y ) in UrnaScripnt

,quod valeat difeere Pofteritas:

Dimidium Noflri condit Iapis ijie Philippum

Mufa , drmis Clarum , & duplice Conjugio.

Quo mihi trifie nibil potuit contingere Vivo :

Co Quo mibi prarepto , dulce quid ejjc poteji ?

Digitized by Google

«IIII»JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA IIII TIBURTINA

P. BENEDICTUMCAMPOSAMPIEROPATAVINUM VIRUM PATRICIUM

CONGREGATIONIS B. V. MONTIS OLIVETI

INSIGNEM THEOLOGUMLongos poft annos cx Urbe Patriam revilentem.

ANNO CIDID CCXLI.

Edita eft Patavii apud Jofephum Cominum in 8.

eodem anno.

Digitized by Google

P. BENEDICTOCAMPOSAMPIER.OPJTR.JJM KE VISENTI

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS j ES U

IBIS ad Euganeos fine rae(i), Benedicte, Penates,

Eft pueris nobis haufta ubi prima dies.

Cognatos ,Charofque Tuos poft longa revifes

Tempora, prxque oculis ora Parentis erunt,

y Felix forte Tua ! felicia & ofcula Matris l

Heu (i) mea quam celeri funere rapta mihi

!

Attamen eft Genitor fuper,& tres funt mihi Fratres,

Terna Soror facris addita Virginibus:

Sunt Cognatorum reliqui,quos vifere longo

io Invifos nimium tempore debueram.

Ec folita Natale folum dulcedine captat,

Abfentifque meum vellicat ufque latus.

Sxpius & nobis fimul o Jitmtl ibimus , inquis

Tu quoque; quin properum continuamus iter?

i / Nec tamen expugnas, rerum Dulciflime; nec meDulcis amor Patriar, aut vincla Paterna movent.

Qux puerum placida vinxit me compede Roma,Nimirum haec ne&it mi aurea vincla viro.

Nec tamen ambitione, gravive cupidine prefii

io Pallere Urbanis cogimur Officiis.

Proxima de tuto fpe&amus ac aequora portu j

Fu-

Digitized by Google

104 Jos. Rocchi Vulpii S. J.

Fumum & opes, noftrae & fervidum Domina:.

De Tiburte folo, Herculeis de moenibus , illam

Profpicimus: procul hinc lic mala quaeque fua.

i j Tu interea properas, Charorum & gaudia quxris ,

Fumum 8i de patriis polle videre focis.

Impolitus mannis Umbros , Picenaque tranlis

Rura , Ravennates Flaminioique Lares i .

Approperas Venetis curlim Te fiftere terris,

30 Atque Antenoreas vifere relliquias:

Quos Trojana manus pofuit faufto alite muros;Urbs Patavi nomen traxit & unde fuum

.

Ingenio caeli, felix Urbs ubere glebae,

Quam beat immenfis plurimus amnis aquis.

3 fQuam fibi delegit propriam Sapientia fedem

.

O Patria, o Muns lemper amata Domus!Sed propera ; antiquos pro me quoque vife Penates,

Euganeos Colles ( 3 ) irriguumque Aponum.Et celium Silicis Montem , Ditemque propinquum ,

40 Pampineifque fimul Proximum Athefte jugis .

Arquatafque Domos celebres fuper aftra; Pctrarcha:

Frigida Francilci qua tegit o(Ta lapis.

Virgineumque Ortona, Rux nemorofaque te&a,Numquam femineo tedfca adeunda pedi

;

4 j Et Rullum , Merulam, Cerrum, Calaonaque Montes,

Cinthia,Rura TUit & proxima Bendidia:.

Euganea, Si reliquos circum , Regione Receflus

Luftrabis > longum quos numerare nimis.

Eulebii, (4) hos inter. Vallem , dulcefque latebras

yo Vatum olim noftrum pra:teriiffe nefas.

Frater in hanc animos & Avunculus excitat,atque

Me Burdegad dulcia pleilra movent

.

Salve chara meis longum Terra hofpita Mulis

!

In

Digitized by GoogI

EpistolaIV.TiburtinaLib.IL ioj

Ia te quam multus guttura folvit olor ?

j s Et Locus eft ( memini ) medius quem dividit amnis*

Vicina hunc fignat Septimus Urbe Lapis.

j4d Pugnam ( $ ) dixere Patres , nunc Ocia dicas

Tu melius: regnat namque ibi longa quies.

Fertilis hic, riguis & amoenis undique rivis ;

<So Chartarum Sedes hic fovet Artifices.

Duxit in hoc quofdam quam lxra puertia (oles

Noftra, per Autumnum & tempora prima fua!

Hinc modo Catajas folita eft invilere moles,

Et modo Pigotix limina Parthenidos.

6f Fluminis ad curfum fi Te hinc traducere lintei

Urgeat, in Media diceris efle Via.

Nec procul hinc humilis Tellus cognomine Dura• Oftendet Fratris jugera culta mei

.

Parte alia veftrx Bjpa (

<

5 ) luftrabitis amnes

;

70 • Parte alia Villas, atque alia, atque alia;

vEmula Bajanis (7) Patavinaque Littora Villis,

Hefperidumque Hortis,Alcinoi Eiyfii.

Quaque iter ad Venetas, Artis miracula, fedes.

Multa ubi conclufas ( 8 ) Porta moratur aquas.

7 j Littus ubi nautis ( 9 ) cauponibus atque malignis

Differtum, & no<fte &: publica cymba die

Itque reditque viam toties * minimoque patantur

Gaudia, qux Venetis vetftor ab haurit aquis.

Sxpius hic ficcus cccnantes haud animo xquo80 Expetes comites , dum properare cupis.

Hic cum nox primas umbras inducere terris.

Et fua cum cxlo effundere figna parat

Tum pueri nautis, pueris convicia nautx

Ingerere , & neutri cedere velle loco.

8 ; Huc appelle,precor . Satis eft. Conclude trecentos i

O Obe

Digitized by Google

torf Jos. Rocchi Vuipi i S. J.

Obe jam fatis tfi. Mergimur. Obe' fatis.- Dumque xs exigitur, curta & 4um mula ligatur,

Qux foret apta Tu* multa abit hora vix.

jamque mali culices bombo ranxque palultres ,

90 Avertunt fomnos,pervigilemque necant.

Prolutus vappa abfentem dum cantat amicamNauta , viatoris carmine certat amor.

Quod (i jam feflus tandem dormire viator;

Incipiat mediis fiftere cymba Vadis.

Nauta piger milTx paltum retinacula mulai

Nam religat faxo. Alt apte fupinus hiat.

Jamque dies aderit . Tu nil procedere lintrem

Sentis, nec ftomachi vim patiare Tui.' Sed vcluti quondam cerebrolus profilit unus;

100 Et mulam & nautam fulte dolare velis.

Denique jam quarta Venetos exponeris hora

In Portus. Hadria: jam Tibi Regna patent.

Videris Hadriacis Venetam confurgere in undis

Urbem ,qux totis jura dat xquoribus.

iqj Et quamvis Dominx meminilTes moenia Romx,lienum homines dices , hanc pofuiffe deos.

Alt ubi maternos iterum remeare Penates,

Contigeritque frui dulcibus alloquiis;

Ne Te prxtereat Petri ( r o )quoque Campum ,

110 Unde Decus veltrx Primaque origo Domus.

Hic Tiso, Benedicte, Tux pia gloria Gentis

Lusiadue Magni clarus ab Holpicio.

v Antonj io gremium Deus hic defcenderac Infans.'

„ Tisonem lan&i nec latuere doli.

11 j Felices potuere oculi qui Numine plenum

Nexum Divinis cernere brachiolis!

< At Tu dum properas, veteris mandata Sodalis

Qux

Digitized by Google

Epistola IV. Tibuut. Lra* II. ivf

Quar io Patriam referas, dulcis Amice,cape

.

Vade age,& antiquo Nati haxbona verba(i i)Pa^cnti

no Fer: tuus ille valet , teque valere jubet.

Gratatur feras,quod te fortunet in annos

Propitium Numen; quod bona pofleritas

Sit tibi natorum fulgens , virtute, loco, re/Gaudia qui tibi dant pro pietate tua.

ii/ Ultimus ille licet ; quamvis longinquior abfit

;

Forte prior reliquis , te prope femper habet

.

Illius ante oculos tua femper oberrat imago,

0 Pater, immemorem nec finit effetui.

Et pro te precibus Superos votifque fatigat

1 3 o ji/fidue . 0 utinam fint pia vota rata f

Exin Germanos pro me faluere jubebis

;

Queis precor e carlo profpera cun&a cadant.

Primufque, Antoni, Mufarum cura valeto

,

Et Graio , & Latio tam inclytus eloquio ;

i3/ Cum Conforte tori * tibi dat quam Terra Catulli .

0 fida anguftis anguflis femina temporibus!

Tu quoque Naturte evolvens qui arcana repoShe

Scrutare bumano in corpore quid lateat

,

Frater ave; puerofque tuos falvere jubeto,

140 Et bene rem gerere ex nomine quemque meo .

Tertius at , lucem cui dofta volumina debent

Et pia tot, curis innumerabilibus

,

Felix , Cajetane, precor, fis. Numen amicumUtile fortunet, quod moderaris , opus

!

14/ Ha&enus humanis: nunc Te divina rogabo>.

Cadeftes patrios (14) propitiere mibi.Prxcipue Antonj pro me advolvare fepulchro

,

Adque immortales Gutturis exuvias.

Templum augultum ingensmox Justiwîngrediare,O x Plu-

i«8 Jos. Rocchi Vulpii S.J.

ifo Plurima quo Heroum molliter offa cubant,

Maximus, & Daniel, dux & Prosdocjmus illis.

Et qui Ca:leftum cetera Turba fimul >

0 Patria Tutda mea , fujfragia Veftra

Pro cive & minimo atque exfule ferte Patru

iSS Ternas fi nimius labor eft adiiffe Sorores

Templa tamen (13) Sophia non fit adire labor.

RiriaS invenies illic;quibus, effe beatas ,

Et noftri memores , meque valere refer.

Tertia poft Clar.e (14) qua: natu maxima, degit.

160 Huic eadem noftro nomine di<fta dabis.

Denique Cbarorum manes quoque vife meorum ,

Er pro me cun&is dic bona verba fimul

.

MagnaSyracofia:^ 1 y)horum eft pars fortita fepulchru.

Ornato nuper Virginis in Gremio.

1 6f Heu heu ! eft hic Mater ,Patruus , Fraterculus hic eft

.

Communi Gentis compofiti tumulo-.

Carminaque Antonj de munere Vulpi a grandis

* Harc habet infcriptus, qui tegit Ofia, lapis.

Nos TENET ALTA QJJIES PLACIDOQtJE SIMILLIMA SOMNO,

170 QU^ SUMUS IGNARIS CORPORA VISA MORI.

Hic erimus , donec reserato Christus OlympovEterno jubeat nos vigilare die.

Conditur exuviis diverfus Avunculus iftis.

Grande led hunc fuerit pixteriiffe fcelus.

1 7 j Zene ( i 6) vale ( dices igitur) tua maxima cura

Rgccbus Te Patrm! lumine perpetua

Et cupit , & putat exceptum ; & (ni forte ) precatur

;

jljfidu.e & poterunt obtinuifje preces .

Gaudia fed nimium tua iunt. Benedicte, meorum180 Lutftibus (ignofcas) jam male mixta mihi.

Perge frui . Verum talis quoque taedia vita:

Sunt

Digitized by Google

Epi stola IV. Tibui.t. Lib. II. 10;

Sunt multa. Experto plurima crede mihi.

Tu Patria: dum quiris opes, incendia cernes,

Et defolatas efle querere domos

.

185 Et frultra veteres quires deceptus amicos.

Injecit quibus ,heu ! Parca inopina manus.

Florentifque alios , te difcedente, juventx.

Jam depontanos e(Te querere fenes.

Quid quod amaror ineft voluendo tempora prifea,

1 90 Et loca qua: puero funt celebrata tibi ?

Optima quique dies animo nam lapfa recurfat.

Nec pote quin multam inftillet amaritiem.

Ergo age, te expedias > & viti redde priori.

Et Romam cunftis antetulifie velis.

1

9

s HxcDeaTerrarumf 1 7),Populorum eft hxcDeaRoma;Nil prius hac ,

huic par inveniefque nihil.

Omnia Rgmana (18) cedunt miracula 7*err<e :

Natura bic pofuit quidquid ubique fuit .

Hic Pietas, hic Relligio , Sapientia fedem

aoo Hic pofuit : cunftis Artibus ifte Locus.

H^c alias inter ,tantum caput extulit Urbes , (19)

Quantum inter filices, alta cupreffus babet .

Te do£o in gremio hic dudum, Benedicte, recepit;

Excipietque avido. Te reducem ipfa finu.

xof Ergo ad fis ; & pollicitas ne falle Kalendas. (10)Protinus ut redeas , jam mihi ferus eris

.

JO-

Digitized by Google

Digitized by Google

« v »J OS EPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA V, TIBURTINA

C A R O L U MMANDOSIUM

s. j.

OMNES ANIMI MOTUS AD VIVUMELEGIS EXfBJMENTEM.

Digitized by Google


CAROLO MANDOSIOsuo

SICCINE cor verfas noftrum , Divine Poeta

»

Pe&ore concludis totque inimica meo?Carole (i) fic noftrum verfas, fic Carole, pe&us?

Et timet, & fpcrat, & petit, atque fugit.

S Irafcor, parco, Ixtor , triftifque recedo,

Miratumque fui cor, fimul odit, amat.

Audebam nuper . Procul aftitit at timor aulis.

His timor accedens nam ftruit infidias.

Odi equide exhorrens ; tenerum at non inter amorem,»o Exercere odia, ut captus amore, queam?

Quod cupii, tunc non potui fugifle . Nec ipfi

Adftabant trepida: fervida vota fuga:.

Tam varias facies Sol non dcfpe&at ab alto.

Dum properat pelago mergere hetus equos,

i S Nec tot pugnaces ventos conclufit Ulyfles

Utre cavo longa exa&us in exilia.

Tam varios flores Tellus non parturit una

.

Hxc eft apta rofis , illa liguftra creat.

Vellera dant Seres , (i dant fua thura Sabati

;

xo Thuraque coguntur cedere velleribus.

Frigoribus rigida: fi horret Germania brumx,Aiftuat haud flammis, Africa Terra, tuis.

Di (fica Tu tantum, tantum contraria jungis;

P Pe-

Digitized by Google

U4 Jos. Rocchi Vului S.J.

Pedtore conci odis totque inimica meo>iy j€tna velut nivibus riget , & comburitur igne;

Nec minuic flammas nix , nec ab igne perit

:

Sed foedus flammifque nives, nivibufque favillx

Servant , sterna quod feriere fide

:

Sic Tua mirandum fociarunc carmina foedus.

30 Ira , odiifque tener non prohibetur amor.Nec minus elt odium tenero quod adharret amori;

Nec, quod adeft odium, tunc minus ardec amor.

Me miferum L placidos inter dum verfor amantes.

Dilacerant animos ira , odiumque meos.

3r Ah quoties lacrymas fudi, dura gaudia queror

Inveni ah quoties gaudia pro lacrymis I

Viciil» noilrum. Vates Dulcimme, pectus,

Vicifti ; nutu ftatque caditque Tuo;Nam , fateor , cor molle mihi foler efle ; nec unquam

40 Non veftris durus cafibus adgemui .

Seu dolet Alcyone charo divutfa mariro ,

Indolui Alcyones tam procul efle virum

.

Seu rapta (a) eft mifere querenda Proferpina matri;

Cum Cerere haud renuo querere Perfephonera -

4y Si dare vela mari fortis confidit Jaion ;

Adcedo Prime Sarcina parva Rati..

Dum dolet & gaudet civifque paterque Latinus

;

Gaudeo nunc civis, nunc pater ipfe queror.

Cum pueros Medea furens male nupta trucidat

;

yo Heu cogor pueros dilaniare fuos !.

Si matrem cum fe meminit, vult parcere natis ;

Parce,parens

,pueris ( tunc rogo ) parce

,parens

.

Dedignata fequi currus Cleopatra Latinos,

Si defperatum pedtus ab angue ferit

;

yy Confilium laudo, bene dedecus efle redemptumVel

Digitized by Google

Epistola V. Tibuat. Lib. II.

Vel nece, felicem te, Cleopatra, reor.

Denique Hypermneftra , conjux fidiflima Lino,

Dum bene crudelem decipit enfe patrem/Atque manus parcit fponfi Icelerarc cruore,

60 llnaque de reliquis eft face digna Sorori

Defleo. Quid facerem? Scelus eft immane fororum.

Gratulor & Sponfx, Line, tibique fimul.

Flete, Elegi: Vatem, quo tam nituiflis, ademtum.Vatis & amiflum dulce minifterium

.

Flete, Elegi, .flores jam non cantabit apricos.

Contrahit, en, dotta: candida vela rati.

Dottc Tibulle comes, comes eft tibi, culte Properti.

Nafoni hunc aliquis dixerit efle parem.

I puer, atque Novum Antiquis fubfcribito Vatem/70 Ni prior eft illis, eft magis Ille pius.

P 1 JO-

tDigitized by Google

Digitized by Google

»VI»IOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA . VI . TIBURTINAA D

VIVJJM 1LLUSTRJSSIMUMPATRICIUMJULIUM

AMALFITANUME CR.UCCOLI DOMINISInter grau amaenifllmaque Calabris Sus Rura

DEGENTEM.

Digitized by Google

Digitized by Google

C LA K.I S S IMO VI ILO

AMALFITAuccoli dominis

Sibi cum Paucis Chariffimo

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS I ESUSALUTEM.

JULIOE C I

QU.UA: nuper Calabris , Juli (i), mihi venit ab oris

A Te milTa, Tua Charta notata manu,

Teftis & ingenii ftudiique , & Teftis amoris

Illa Tui , nobis gaudia quanta tulit l

Scilicet Sc Mufis fortem Iztarnur amicum

Olim quam dederas. Te coluille fidem;

Et noftri memorem fervare in pedfcore curam

,

Qualis Orefteo in pedlore cura fuit.

Gratulor & Calabris lactum Te vivere Terris,

io Fumumque e patriis polle videre focis.

Sed quid Pegafidas quereris procul elle Sorores

,

Et Phxbum ex illis collibus elle procul *

Si Calabros coluere finus ante omnia Mulas

,

Littora fi Calabrum funt domus Aonidum

.

if Ennius ipfe pater vatum, prirnulquc Lirinis

Aufus Scipiadas dicere carminibus ;

Ortus erat Rudiis , Calabras Telluris alumnus.

Et cecinit C a) nollrum maxima fa&a patrum,

Mantua quem genuit, palmam cui cedat Homerus,

io Virgilium (3.) Calabri non rapuere prius ?

Et Vatum reliqui,quibus hxc exempla fecutis

Annuerunt Calabra: carmina Pierides.

Carmina* feceffitm feribentis & otia coierunt :

Ingemit in mediis Nafo Poeta Getis.

15- Anne igitur Terras bene cum lullraveris omnes.

Et biberis condias mobilis holpes aquas;

Ter-

i2o Jos. Rocchi Vulpii S. J.

Terrarum potior Calabris Tibi rideat oris

Angulus ullus, ames quo pofuifle dies ?

Eft ubi plus tepeant hyemes , ubi mitior aura

30 Temperet seftivas Sole furente faces?

Perpetuo certe vos ifthic vere beatos

Vivere non falfo murmure fama refert:

Et femper nitidis, femperque virentibus hortis,

Fruttibus atque novis , flore novoque frui.

35 Felicis mali femper frondefcere fylvas.

Et pendere fuis poma fub arboribus

;

Et Domina (4) procul urbe remotos vivere vobis,

Qux fuerat prifcis gloria Confulibus:

Qui poftquam clari finiflent tempus honoris,

40 Ibant optatas protinus ad latebras:

Falcibus & pofitis , trabea, fellaque Curuli,

Et Roms fumo, cumque opibus ftrepitu

;

Sparfi gaudebant pretiofo pretiofo pulvere agelli

Vertere privato jugera pauca bove;

4/ Balantumque gregem fluvio merfarc falubri,

Complere & mul&rx cymbia lacfe novo;

Eduramque pyrum ramis felicibus alte

Inferere,

invita ut non fua poma daret,

Hybleifque apibus Vicino ab limite fepem

jo Texere, qua fluerent condita mella favis;

Et cafias , flavumque crocum , floremque fali&i.

Propter aquam , dulces appofuifle cibos.

Vos quoque felices,quibus hxc aptillima Mufis-

Otia dat patrii littoris ora placens.

SS Perge igitur Vatum pia poft veftigia , Jm.r

,

Carmina per Calabros voluere do£ta finus.

Quod fupereft;TiBt failfta precorquaccumque parabis

Eveniant ; dextro Numine cun&a cadant.

Diverfos quamvis , jungat nos mutua cura

;

Co Sum memor ipfe Tui : fis memor Ipfe mei

.

Digitized by Google

«VII»JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE J ES U

EPISTOLA VII »TIBURTINAA D

COSMUM DE ANGELISROMANUM ET PISANUM VIRUM PATRICIUM

BARGAL IN ETRURIA MARCHIONEM *

EX ? E HS 0 N A

S. ALOYSIIGONZAGiECLAUDIUM AQUAVIVA

QUINTUM SOCIETATIS EJUSDEMGENERALEM PRAEPOSITUM

Ejus Opem ad Ingreffum in eamdem Societatem

fibi praepeditum implorantis.

Digitized by Googl

f

CLAUDIOA Q U A V I V ASOCIETATIS JESU

GENERALI PREPOSITO QUINTO.

YIX bene fanguineum pofuit mea dexrra flagellum,

Vixque poteft Habiles fcribere lafla notas

;

Et quamvis minimi calamus fle ponderis , illum

Debilis extremis vix regit articulis.

f Quare, fi fuerint nimii, rogo,parce, lituri i

Lubricus hic dextri debilis error erir.

Qui fim , forte roges, vel qua de ftirpe creatus?

Et feriam fxvis cur mea membra flagris?

Ah,Pater,(ipie parens quando muratus in hortem eft)

10 Ah utinam lacrymi cun&a referre finant!

Ille ego fum ( tituli quid magna & nomina profunt?)

Gonzagi Soboles Gentis At-oysiusi

Cui genitor primis fceptrum decrevic ab annis.

Cui paret, fi qua eft gloria, Caftilio.

i j Sed me SandU vocant dudum Tua Caftra » fugamqueJamdudum a patria mens iniifle mihi eft.

Pe&oris arcani Deus Optimus intima luftrans

Hoc monet, & rtimulis intonat afllduis.

Hoc monuit nuper Divini Mater ( i ) Amoris,10 Dum peterem, Viti qui mihi tura via.

Hoc mihi jam fedet ; hoc eft alta mente repoftum;

Hic defideriis ultima meta meis.

Hoc velit (i) & Mater;qui me dum ferret in alvo

;

Q a Hzc

1

Digitized by Google

124 Jos. Rocchi Vuifii S.J.

Hxc eadem Superis vota prccefque tulit,

i j At pater obftat amans ; invicum hic fumerc fccptra

Cogit, & hic noftris vincula dat pedibus.

O quoties fit quas lacrymas,qua: vota precefquc

Admovi! & fuerunt irrita cun&a mihi.

Ille nihil lacrymis, votis precibufque movetur i

30 Perftat & optata terga vetare fuga.

Quid facerem? lacrymas ultra quid ipargis inanes

?

OLodoix, inquam , jam nova tela cape.

Que prece.ncc lacrymis,hunc Sanguine forte movebis.

Eft tibi qui toto corpore Sanguis eat .

35 Nec mora, nec requies: claudor penetralibus altis.

Me ut valeam diris ple&ere fuppliciis .

Loraque cum fcuticis, & acuta cuipide calcar

Componunt lateri fxva flagella meo.Hxc inter

,gemitus mille, fic lufpiria mille

40 Effundens, Numen in mea vota voco.

Te has ego per lacrymas,Numen,Te fanguine noftro

Placatum, fii per qua: vulnera fxva gero,

O Amor, fit mage per qux olim Tu es vulnera partus.

Redde, precor, duri cor mihi molle Patris.

45 Hxc ego. Sed furdas Cxlum quoque continet aures:

Hoc quoque (3) crudelis corda parentis habet

.

Interea iaceros virtus fua deficit artus i

Seminianimis media procubuique domo.Feftinant Servi . Mater volat ocyor illis.

50 Semianimum inveniunt, Seminecemque levant.

Mater amans nati dum vulnera hianria cernit,

Et totum tepido fanguine pingue folum :

Concidit exanimis nimii vi vidla doloris,

Focdavitque meo fparfa cruore comas

.

55 Utque diu jacuit, tandem fibi reddita, natum

Alio-

Digitized by Google

“5Epistola VII. Tibur t. Lib. II.

Alloquitur ; fari vix pote prxlacrymis.

Nate, quid Se Matrem fimul , Se Te conficis? anTuNefcis, quod Matris fanguine fpargis humum?

Ifte eruor meus eft : materno ah parce cruore,

6 o Nate , folum tandem fpargere, parce, precor.

Ni tamen id ftudio facis; & Te fanguine noftro

Sponte levas. Matris quod eruor ifte Tux eft.

Fare, age, Care, Tuos lacerare quid impulit artus?

Teque Tui potuit reddere carnificem ?

6 j Parce, precor. Simul hxc quxfta eft, lacrymifq; repleta,

Continuo genitorem in penetrale vocat.

Ille ferox famulis fublarus protinus adftar.

Et fpirat fxvas ore oculiique minas.

Sed vix jam Natum vicina morte tuetur,

70 Et totum cernit fanguine pingue folum,

Depofira feritate, petit, qux cauda cruoris

Effufi ? lacrymas nec tenet ipfefuas.

Expono brevibus: quid enim manifefta negemus?Ille mihi vi&as dat pietate manus

.

7j Nate, meis oculis, vita Se mihi carior ipfa.

Et fi quid vita, Se carius eft oculis;

Sceptra Tui quando vis contempfifTe parentis,

Teque Deus jubee hoc/ quod jubet ille, damus.Nec valet una mihi fradfas vox reddere vires.

80 Surgimus: optatum jamque paramus iter.

Craftina lux oritur: fed concefihfe parentemPernitet, 8c rurfum pernegat Se prohibet.

Cauflando noftros in longum ducit amores.Aptius atque vix cras fore, femper ait.

Me modo Cognatos fupremum vifere longe

Di&urum veluti verba fuprema jubet

;

Me modo ad extremos fecum deducit Ibcros

;

Dein

Digitized by Google

136 Jos. Hoc chi Vuipii S. J.

Dcin mecum totam circuit Italiam .

Interea fpes alma fedet, feci inanior ufque ,

90 Atque nova fernper fit minor illa die.

Jamdudum noftris fomnus difcelfit ocellis:

Languent appofiris oraque noftra cibis.

Et crudele agitac fernper mea dextra flagellum >

Incertos poffum vixque movere gradus,

9/ Ex ipfo videor fociis prodifle fepulchro;

Occupat & vultus horrida larva meos.

Quod Te, per quidquid fanttumvper quidquid amatu»

Per quidquid Catium , quidquid 6c Orbis habet ;

Per Socios,quos imperiis tam lene coerces

,

100 Obfecro & obteftor, quam potes , affer opem.

Aut )uheas,(4) aut ne renuas, Pater Optime , tandemOcculta ut frangam vincla pacerna fuga

.

Tunc oculus lacrjrmis, tunc parcet dextra flagellis >

Optata attulerit cum mihi charta: Veni .

JO-

Digitized by Google

»VIII*>JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA.VIII.TIBURTINAIn qua inducitur Prophanus Amor,

QÛ I A SANCTOJOAN.FRANCISCO REGIS

S O C. JESUCaftris exutus fruftra illi infidias molitur.*

FRANCISCUMGRIMALDUMSOCIETATIS EJUSDEMPOETAM EXIMIUM, (i)

Digitized by Google

Digitized by Google


FRANCISCO GRIMALDO& j.

< *

Poetae Didafcalico Urbano ,(Economico,

Aulico.

VIDERAT alta folo aequari fua caftra CUpidb>Inteftrna Regis praelia dum cierer

;

Viderat, & flendo madidis turgebar ocellis.

Et rofer lacrymis intumuere genae,

v f Mille dolos fruftra, fruftra artes mille pararat.

Si potis hoftiletn frangere militiam.

Irrita cun&a cadunt, pomr licet omne Cupido.

Vi&us erat ,quamvis Omnia vincat Amor.

Quid faceret ? num tela fuum jaculerur in hoftem?

bo * jecit i at eft propriis falfus arundinibus.

Ah quoties ja&a retro revolante fagitta,'»

Facta furs doluit vulnera miflUibus!

« Ah quoties telis reperit vacuamque pharetram

,

Et fra&os arcus , & fine luce facem

!

Matris opem pofcit, validas qux fuggerat artes j.

Protinus & Cypriam cogitat ire Paphon.

Utque alatus erar, rapida volat ocyor Euro,

Laflulus & matris conftirit ante pedes .' •

Forte Venus Paphiis curru fublimis in hortis

2.0 Errabunda , rofas crinibus addiderat.*'

• R Sub-

Digitized by Google

130 J o s. Rocchi Vuipii S.J.

Subftitir, & faciles greflus pre flere Columbx

:

Et Nati Iacrymis mifcuir ipfa fuas.

Pedtore follicito lacryraarum quxrere cauflas.

Dum puerum tepido mcefta favet gremio.

if Nate, mex vires , tua tanta potentia. Nate,

Quo ruit ? ut vidtus , qui modo victor eras?

Hoc mage flere puer ; lacrymis mage laxat habenas

j

Inficiente genas imbre Cupidineas

.

Afpicit hxc fradtos arcus , vacuamque pharetram

30 Miflilibus ; rriftes & fine luce races }

Er cuinam de te licuit , Nate optime, tantum.

Exclamat * quibus ah. Nate peris manibus?Quin etiam tenetis infixa ut fpicula membris

Vidit ; & a telis vulnera facta fuis ;

3j Projecitque procul contextas flore corollas.

Et laniata comas, talia didla dedit:

Per falis imperium,per quidquid in xquore, juro.

Haud impune meus dilaniatus Amor.Improbus ille nimis, telis qui fixit Amorem!

40 Jamque luet poenas , improbus ille nimis f

Fare age, chare puer , nec te tua mater inultum

Afpiciet brevis hic. Nate, triumphus erit. - r

Tujm puer ora rofar fpirantia mollis odoremk

Solvit > & indignans talibus alloquitur.

4/ Alma Parens, Cithcrea, Parens charilfima nobis.

Quam merito lacrymx noftra per ora fluunt!

. Crede mihi, mentemque dolor juftifsimus angiÊr curx ingentes pedtora noltra agitant.

,Noili, chara Parens, quam late regna per arbetn

S o Protulerim r totus jam prope Victus erat.

. Utque reludtantum fixerunt fpicula pedtus,

Fadta recantatis pervia carrpinibus,( ;

Non

Digitized by Google

Ejistola VIII. Tiiuit. Lib. II. 131

“Non quifquam fe impune mihi culic impetus hortis.

Quin fuerit nobis & fpolium, & titulus.

SS Regnabam placidus:quaque effert Gallia tertis

•Sefe, fecuro Caftra fuere mihi.

Nefcio quis clara Regum de Gente TyrannusInvafit fceptris fubdita Regna meis.

Extremafquc palam ferus intentare ruinas ;

60 Inteftina rapax hoftis & exitia.

Protinus exarfi: peftem extinxifle faginis

Aggredior; coeptis & mora nulla meis.

Jam telum ex pharetra defumo , arcumque reduco,

Certaque mitto manu fpicula pravalida

.

6$ Ter conatus eram excuffo configere telo

Hoftem i ter fuerunt irrita vota mea

.

Nam modo penna fux fubito eft ablata fagittx/

Et modo confuetam perdidit arcus opem

.

Sxpe etiam, pharetra dum promere fpicula conor,

70 Infcius ah pharetra jam viduatus eram.

Sxpe etiam , vafrum dum telum fertur in hoftem,

Lxferunt noftrum tela retorta latus.

Cerne, Parens, rubeant vivo ut mihi membra cruore:

• Addita cerne, Parens , vulnera vulneribus.

75 Quin etiam , matris gremium ni forte petiffem,

Hoftis eram telis vi&ima fa&a meis

.

Harc Amor ; & calido fietu non deftitit ora

Spargere , fingultu prxpediente fonos.

Ofcula libavit flentis Cythereja Nati

:

80 Protinns atque novos juflit inire dolos.

Si fatuos arcus quereris , fatuafque fagittas;

Hadtenus atque tuum fi ruit imperium;

Arma dabo, Siculis qux quondam nofter in antris

Conjux a Sterope mi fabricata dedit.

R i Su-

Digitized by Google

13* Jos. Rocchi VffLJii $. J.

S$ Sume tibi galeam, triplicique ex xre rigentem

Loricam : hxc humeros ; ambiat illa caput.

Didindtumque auro,& gemmis cape protinus enfem;

Hxc penetrare acies pedtora quarque foler.

Hxc fuit, ^£neas olim qua vulnere Turnum90 Confecit. Fratris tu modo fadta refer.

Hxc Venus : infuetis amicitur protinus armis

Ille ; fed o capitis quam grave fentic onus!

Loricamque humeris aptat, quam mole gravatus.

Qui nudo femper ire folec latere!

pf Hinc torvam fimulat frontem, vultumque minantis:

Pro rifu feritas, ira, furorque fubit.

Quam male fed vultum praefert, hmulatque minantis!

Terribilifque licet , fic tamen ufque placet.

Maternis munitus erat jam fortior armis:

100 Francisci & facros pergit adire lares.

Tardant arma gradum , folitifque eft ufus in alis

Nullus; penna gemit pondere fub nimio.

Denique fe roto ferus effert impete in hodem.Totus & extremis fubditit in digitis.

10/ Forte triumphatis campo Franciscus aperto

Hodibus, & prxda vidtor onuflus erat.

Huic Amor:& quonam Te proripis, improbe, dixit:

Side gradum:poenas, jam moriture, dabis.

Vix hxc : & facrum tentat transfigere pedtus;

110 Inque Virum totis arma movet manibus.

Heu quid agas,FRANCiscE? moram fcit nediere nullamFranciscus : contra fertur at impavidus.

Immo etiam ad gladios (cernin?)fua pedtora nudat.

Fetiora fige ferox , dum tua caflra ruant .

ii/ Magnanimum dupuit ; nairanfque exterritus hxfit:

Vidtus & in turpem fe dedit ille fugam.-

' . Sepe

Digitized by Google

»

t

Ito

)

Epistola VIII. Tibuat. Lib. II. xj$

Sepe fed immenfx mens itta dolore ruinx

Incaflum ad primas irruic infidias.

Nam quoties armis petiit crudelibus hoftcm.

Se toties turpi tradidit inde fugx.

Donec in Hyrcanas compulfus fe abdere filvas

;

Poflet ut immanes exagitare feras.

Improba vitta Parens ! Vittor Puer improbus ille t

Improbus ille puer 1 improba vitta parens!

At Franciscvs ovans , omnes qui vincit , AmoremVicit onus fpolii fertque Cupidinei.

O utinam in tantum facra bella movere tyrannum,Sub Duce tam claro detur & ede mihi!

JO-

Digitized by Google

Digitized by Googli

«viiii»JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA.VIIII.TIBURTINA

FRANCISCUMMARIAMLACTANTIUM*

D EARICINORUM VETERUM MONUMENTIS

Egregie meritum

ANNO SAL. CIDIDCCXLI.

Digitized by Google

'IT

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS J

ESU

FRANCISCO MARIjELACTANTIO

BENEVOLO SUO.

CULTOR Aricini Nemoris Templique Dianx,

Et , Francisce , Lacus confcius Hippolyti

,

Quas Tibi ,quas ,duplici reddam pro munere grates i

Das (i ) Tufcas , Larias das mihi divitias

.

j Per Te Didynnx fpeculum mage la&e renidet.

Et purgata putri qua: monumenta fitu

.

Per Te, qux ndibus fuerat contenta Latinis,

Gaudet (a) & Hetrufcis nunc mea Mufa modis.

Nec gemini fratres , ipfis gratiflimus error

20 Patribus, aut ovum eft ovo ita confimile;

Ut Tua Hetrufca meis rcfpondent Didia Latinis i

Ut Patris ifte Tuus Filius ora gerit.

Ma&e animis. Stadio pergas decurrere coepto.

Eft fuperata Tibi nam ardua prima Via:

Sic Tibi contingat femper bene pofle mereri

De Puero (3), fande quem pius inftituis.

De Puero, Charites quem compofuere. Bonique

Divi ; de Puero jam pr.xeunte Senes.

Qui jam Romanx Hiftorix Monumenta recenfct,

20 Livium & a teneris imbibit unguiculis.

Qui (4) prxclarornm furgit Decus omne ParentumS Uni-

I$$ Jos. Rocchi Vuihi S. J.

Unicus , atque ipfos qui decorabit AvosMajorumque Novis Titulos augebit Avitos,

O quantum antiquis laudibus adjiciens

!

Magnus enim ftimulis & Avunculus excitat, atque

Excitat Hunc Patrui ( 6 ) Purpura clara fui.

Te Duce, Sirennm fcopulos declinet acutos.

Et commune nimis naufragium caveat.

Impiger & nugis, & fomno , & inertibus horis

30 Virtutis fcandat culmina,

poftpofitis.

Hxc modo pro dulci nos vota vovemus Alumno.O utinam , Superi , fint pia vota rata!

Aft olim Graja: Tibi credita cura Juvent®

Lactanti , & miferum Relliqui® Danaum ,

35 Quos Tu, paftor oves veluti , bona pafcua femper

Adduxti,exemplis per benefatta Tuis.

Relligionis opes & nunc facra Regna propagant

Sparfi Grajugcnis (7) Sarmaticilque jugis.

Hos imitata lequi properat le&iflima Pubes,

40 Qu® Magni aufpiciis crefcit Athanasii .

Hanc nos ad pugnam armamus ; contraque Rebelles

Roman® Sedis bella ciere viros.

Et Dolopum fraudes occulta cavere venena,

Prifca Latinorum hic exuere atque odia.

43 Difperias ut Oves unum concludat Ovile

,

Concordefque fequi Paftor ut unus agat

.

At Tc Propitium Numen fortunet, Amice i

Et referas partis prxmia pro meritis,

JO-

Digitized by Google

«X »JOSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESUEPISTOLA X- TIBURTINA

J O S EP H U MALEXANDRUMFURIETTUM

* PR^SULEM, AC JUDICEMIN ROMANA CURIA vEQUISSIMUM

JURIS-CONSULTISSIMUME U JV D E M <^V E

VETERUM TIBURTIUM MONUMENTORUMVESTIGATOREM SAGACISSIMUM.

Digitized by Google

»41

JOSEPHO ALEXANDROFURIETTOPR&SULI PIENTISSIMO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOCIETATIS JBSU

Bene rem gerere .

AMphitrioniadis Colles,(i) Terra hofpita Mufis,

Et Nemora arboribus (i) confita Palladiis,

Prxcipites Anienis Aqua:, Pomaria rivis *

Foecunda , xrernum & pervia mobilibus , ?

j Pampineis impofta jugis refonanria late

Albunea: (3) quondam confcia Templa dex,

Urbis Alexander (4) rerum fi mole gravatus

Cefferit in veftros fe abdideritque linus.

Pandite cun&a Viro vos gaudia veftra merenti

,

10 Atque exquifiras pandite delicias.

Hic Vir hic cft vindex incorrupriflimus xqui,

San&a fuas lances cui dat habere Themis,Quo muirx magnxque fecantur Judice lites.

Omne Forum cujus cedit in arbitria.

ij Hic, cui jura patent Divina humanaque tantum,

Cecropio (j) quantum vix patuere Seni.

Sed Tiburtinos Ioles quotus imputat annus?'

Quot vacuo Urbanis tempora muneribus?

Lentius, ah ! Nonis O&obrious ite Kalendxxo O nimium junchr, Ruri ( 6 ) inimica dies,

Qux tenet interea Tiburtia Rura voluptas?

Prima , Forum atque Urbem pofle videre procul.

Paca*

»4* Jos. Rocchi Vulpi i S. J.

Pacatis vacuifque frui tura no&ibus, ullus

Ad galli cantum quin temerare cliens

Has valeat} feflumque latus dum vercere malis,

Cogat follicitos te evigilare dies.

Tertia, Tiburces auras captare falubres,

Et dottis fefe Coetibus inferere,

Triftibus & pofitis ftudiis, ceflan te Rubrica (7)30 Carminaque , & placitas confulere hiftorias.

Et modocumLando,(8)San<Sio modocumque(9)Ca-Nodlurna in longum ducere colloquia. (nali

Adde dolos turdis, jucundi prxmia ruris

Cancros (10) & lepores, his fuperadde favos.

3 j Et duplices uvas (n) pariter cum duplice ficu,

Ec lapidum quidquid pomifera arua creant.

Non tamen excelfz facis harc funt otia menti.

Scrutatur terris abdita qux lateant.

Przcrpue Hadriaci Tradtus(i a) ubi rudera furgunt,

40 Atque indeficiens continuatur Opus

;

Eruta & unde olim, & nuper tot figna , vetufto

Eruta & Heroum tot monumenta fitu

Quicquid J'ub terra e/i in apricum proferet atas.

Ante tot, ut vere, fiecula , Flaccus ait!

4/ Quis putet inra&um quidquam ex indagine tanta

Veftigatori fit reperire modo?Quis toties revoluta, iterum loca voluere tentet?

Perdere eum dicas quin oleum atque operam .

Magnus Alexander fed ridet inania vulgi

50 Dicla , nec illa fimul unius aliis habet.

Semifepulta Jitu remove bine mibi rudera , Fojfor.

Auguror i hic latet , bic , magni aliquid pretii

.

Hadriaca potiora Domus hic teHa fuijje

Nonne vides , ipjis tefiibus exuviis ?

Mar

Digitized by Google

Epistola X. Tibut. Lib. II. 145,

Marmoris & Parii , Tibtritidis , atque aliorum

Nonne vides pajjim occurrere tejferulas ?

«Atria nonne vides quondam circumdata /ignis ?

Vix puto , majores omnia fufiulerint .

Semifepulta fttu , remove bine mibi rudera , Foffor.

Hoc age , nam latet bic magni aliquid precii

.

Dixifti, Vir Magne ; tuis revolutaque juffis

Rudera Centauros (13) exhibuere duos.

Sed quales, age? quos Phidix,quos & Policleti

Quofque Scopx celebres vix pofuere manus.

Formofi huic facies juvenis , marcentis at illi

Eft fenis ; & curfum femiferi glomerant.

Ceu duo nubigena: ( dicas Rhxcumque PholumqueNunc iterum in Lapithas approperare truces)

Hefcendunt Centauri , Omolen Otbrynque nivalem

Linquentes rapide ; Theflala filva locum.

Quadrupedes quacumque ruunt, dat euntibus ingens;

Et virgulta gravi fpifla fragore fonant.

Huic pendent crotali, feptem compatta cicutis

Aft illi pendet fiftula difparibus.

Eximium ccelavit Opus non unicus Au&or:Nomina clara Virum bafis utrinque refert.

Sculpfit «Ari/teas Papiafque «Apbrodi/xi :

Teftantur Grxcis nomina litterulis.

Sed majora vocant miracula . Cerne lapillis

Ut pi&uratum fternitur omne folum.(i4)

Mille coloratis rutilant afarota (13) figuris

Mille opus effinxit Mufaque teflerulis.

Txnia circumdat flores, & poma Coronis,

. Spica fed in medio Vermiculufquc nitet.

Infiftunt magnum quatuor cratera columba: (16)Hxc fuit, at bibit hxc ; hxc venit, hxc revolat.

Quid

»44 Jos. Rocchx Volui S. J.

Quid mihi cum puero ja&es nunc Zeuxidis uvas ?

Quid mihi lineolas velaque Parrhafii ?

Ceflit Apelleum fxclorum dentibus olim

,

90 Vicit, jo! noftrum Orcula dentis opus.

.Magne Vir, antiquis qui moribus undique fulges,

Cui virtus prifcis fplendet imaginibus,

Prxmia digna tuis meritis antiqua vetuftis

Qua; tibi fervarunt Orcula longa, cape.

95 Debueras pridem violas perfundere cocco.

Differt Roma, fuas dat Tibi Tibur opes.

Quas colis, Aftrea:, (1 7) Signis infignibus AEdes

Quam bene conveniunr. Vermiculoque nitent!

Quam merito quicumque Urbi novus advenit Hofpes

100 Convenit & dominum Te, & monumenta tua!

Hrc modo . Sed properant felicia tempora , Triton

Qua: cecinit , Siculo dum veherere mari.

Dum veherere mari Siculo juvenilibus annis.

Legatus Venetum dum peteres Meliten ;( 1 8)

10; Dum Solymzorum claffes in praelia contra

Otthomanos Venetis Claflibus auxilia

Conjunxiffe paras;quod protinus obtinuere

Momenta eloquii ponderaque alta tui}

Jattatum meminiffe juvet Te flu<ffibus(i 9) olim

110 Tyrrhenis, fimul & fluxibus Ioniis.

Sidera dum tumidum peteret mare, dumque carinas

Jam jam ta&uras tartara nigra putes.

Antenna: & gemerent, & malus faucius Euro

,

Et Caurus fra&is funibus inftreperet.

11 ; Vulneribus Lybicus foderet dum lintea mille

Remigio feriens nudum & utrumque latus»

Nobilis & fruftra veheret Te filia filva:

Pontica, & auratis puppibus alta ratis.

Na-

Digitized by Google

EHSTOLAX.TnuaT.LlB.il. 145

Navita cum fuperos vexaret Sc ipfe Magifter

uo Incaffum fufis exululans precibus»

Hinc fcyllxorum fremeret rabiofa canum vis,

Inde abforpturis foeda Charybdis aquis:

Ludibrium ventis dumque huc ferretur & illuc

Pulfa ratis, tenebris dum fera fxvit hyems»1 15 Quattuor aut feptem digitis a morte remotus.

Tunc fteteras quanti txda fuit fpatii.

Sed vicit Superos Fletas Tua , Carcere exeo

Conclulit ventos ytolus , ira maris

Detumuit tandem , exii de parte ferena

130 Intonuit lxvum profpera cun&a movens.

Tunc fcopulo Triton pelagi confedit in alto.

Fatidicus fortes concinuitque tuas.

Latus Alexander , qui nunc falis aquora currit ,

Evadet furiis incolumis Pelagi

.

1 35 Huic meritos tandem fua Rpma parabit bonores t

Longa bos quantumvis tempora difiulerit .

Metaque difficilis Jiadii non Purpura tantum

Huic fuerit : majora bis ego vaticinor.

Evenient, Vir Magne, inftant tua Prxmia jam jam.

140 Hanc mihi tu propera, Lucifer alme, diem.

T JO-

Digitized by Google

Digitized by Google

I

«XI»I OSEPHI ROCCHI VULPII

E SOCIETATE JESU

EPISTOLA. XI.TIBURTINAA D

NOBILISSIMUM ADOLESCENTEM

JOAN. BAPTISTAMROSPIGLIOSUM-BORROMEUM

EXCELLENTISSIMI DUCISZAGAROLIFILIUM

In Maritimo fuo de/icatijfimo Macarejio Rujlicantern

Unde Vulpio Elegantem Elegiacam Epiftolam

miferat

ANNO A V. P. CIDIDCCXXXXII.

T x

Digitized by Google

Digitized by GoogI

*49

ADOLESCENTI TR&STANTJSS1M0JOANNI BAPTISTA

ROSPIGLJOSO


LITTERA ab Etrufco de Te mihi reddita Rure,'

Quam memor officii deproperavit Amor,QyamTibi dicarunt Charitcfque Novemque Sorores,

Ingenii certe Partus Apollinei,

j Uc me lattitiis cumulavit , Amice, fuborris!

Intulit atqne animo gaudia quanta meo!Ergo vales, noRrique Tuo fub pe&ore curam

Abfentis fervas ufque procul memorem?Ante Tuos oculos & noftra pererrat imago?

ao Ec defiderii pars ego fa&a Tui ?

Et Tibi fqualet ager line me , Tua Rura voluptas

Sordent pene Tibi me reputanti animo?Hoc fatis : ultra etenim vel plura (i) laceffere Divos

Qui poffim tanta dives amicitia?

i s AcTu Romulidum Oecus «Sc Stirps vera (i) ParentumAntiquis titulos addere perge novos.

Et quamvis Summa ducas Infigne Tiara (3),Inclytum & exornet Purpura (4) multa Genus;

Tu tamen hatc aliena puta nifi, quid Tua Virtusxo Fumofis proprium fubdat imaginibus.

Nec

xjo Jos. Rocchi Vulpi i S.J.

Nec Tibi , ut Afcanio, tantum fit Troia (j)Ludtis,

Aut bijugis currum, aut ducere quadrijugis.• Aut choreis nodes vigilare, vel alea pernox

Delicium fuerit curaque prima Tibi.

Ad populum phaleras manda, plaufus & inanes;

Virtutis veris dita animumquo bonis .

Pedore nunc puro , Juvenis, nunc adbibe verba

Dodorum ; Sophia: nunc cape la:tus iter

.

Optima (6) dumque dies furgentis Te tenet a:vi; •

30 Utere; nec vacuam , nec fine fruge finas.

Virtutem cole cum primis. Quid (7)multa? pudicus

A reneris Animus turpia defpiciat.

Sit pius in Superos i Majoribus obque fecundets

Comis in s£qua/es ; Jubdita fuave regat .

3 j Ocia quantumvis captes modo dulcia Ruris,

Ne frangant Animos ocia lenta Tuos,

Sed Tibi fint lapiens muta & Rura ipfa Magifterj

Rure Tuo fadus fanior huc redeas.

.Seu (8) viride adfpedas Regalibus Aidibus aequor,

40 Adlpicis ex illis feu mare caeruleum,

Tunc lubeat : fanoque marique fimillima vita efi

Noftra , viren/que brevi , naufragiifque patens .

Quam colis Etruici vaftam modo Littoris oram.

Quot Populis quondam culta. Superba fuit ? (9)

45 ’NempeFregenarum[i o)Urbcifthic,5cWun<a(i i'fuifTe

Moenia,cum( 1

2

:}Lorioy cum( 1 3 )Statuis,perhibent.

,Alftum & (1 4) antiquo ornatum cognomine Portu

jilfietina (1 j) fux nomina fecit Aqu«fc .

Nec procul hinc (1 6) Cera-Veteres , fundata vetufto

ô In fcopulo fedes,Urbs & jigylla (17), Tibi.

Vejentum hinc quondaTu fcis Urbs maxima (1 2) Veji,

Romanis Trojo (19) longior ille Labor.

Hic

Digitized by Google

Epistola XI. Tibortima Lib.IL 151

. Hic quondam Cremera (io),Fabiorum infamia,flume.

Oppidaque antiquo (11) tot celebrata Lare.

S

5

Parte alia bifidus (u) Tibris Tyrrhena laceflens

Aequora, de Portu triplice (13) clarus erae.

C/^C>/Mi(i4)interiordextru;fedC/<««//»f(2. y)ante hunc,

Lxvum munibant (z<;) OJiia Regis Opus.

Aft ultra hxc(i7) Latium ; Lavinaquc Lictora bellis,

60 Defcenfu (z8) & Phrygii nobilitata Ducis.

Omnia fed fuerunt. Ipfas periere ruinx.

Hiftoriis aegre eft, tanta fuifle, fides.

Ardea, ( z 9) qua: Turni,£<wrr»/j/w (30) Regna Latini,

1 Qua (31) veftris pofita eft Aurei Sella Foris,

6

S

Occultant catulofque ferae(3 1), tutumque cubile

Prxbent, qui obruerunt moenia celfa , rubi.

Scilicet abfumfit, quod conterit omnia, tempus.

Et longa extinxit fic decora alta dies.

Si pereunt (y Regna igitur , moriuntur & Urbesy70 Mors etiam faxis nominibujque venit :

Quid vano tumeat periturus bommcio{ 33) flatu ?

Deliciis nimis 6* geftiat occiduis?

Quin potius furfum tantum immortalia [perat?

Quin parat aternum non peritura bona?

7S Hxc Cxli , Terraeque Liber, mi dulcis Amice,Vel folo intuitu Te docuifle potis.

Novimus ifta tamen quxnam fint gaudia t veftro

Quod cxlo ingenium eft , ingentumque (olo.

Nuncquam vis facra(3 4) nos compede Roma moretur,80 Vifimus aft olim Rura Macarefii.

Impolitos veftris viditque Aurelia mannisNos Via

,qux Guidi Cajira finiftra fecat.

Atque humilis nobis pons eft tranfmiflus Aronis,Qui ad Turrim tacitas in mare volvit aquas.

Al-

ij» Jos. Rqcchi Vitlpii S. J.

85 Alma dies Veneris menfcm findebat Aprilem,Cum fubii faufto Regia Te&a pede.

Undique divitia:, atque ampla ac pretiofa fupellex:

Omniaque a vultu funt cumulata bono.Tunc mihi fum Divum menfis accumbere vifus,

90 Sumere nettareas ambrofiafque dapes. [ter.*

Stant circumGENiTORQUE tOus, tuaque inclyta Ma-Tu; cum Germano, et Fratre quaterna Soroe.

Tum Corradims (3 5) Princeps , Lercarius atque

,

Le&us Romulea & plurimus Urbe comes.

9; Hatrebat laterique meo Burgundius { 3 s) Heres

(Injecit Socio , heuf Parca inopina manum.)Hic me prx reliquis Gentis fpes prima Camillus (37)Immeritum vifus mille fovere modis.'

Sxpius ipfe fua mifit mihi munera quadra;

100 Et fubiit noftrum faepius ipfe larem.

Ipfe regens (3 8) mannos Turrim me vifere Petrae

Adduxit; tumui (39) hoc Automedonte diu .•

Innumera atque armenta boum, ditifiimi equarumPone greges veftri , ftagnaque (40) vifa mihi.

1 o j- Cajira(4i )Pa/idori,\stexA (41 )& monumenta,Ruina:,

Et nova vifa etiam funt tua Caftra , Palus.

Quacumque adfpiceres. Cornu bona Copia pleno

Vifa eft immenfas fundere Ruris opes.(43)

,Quid memorem veftris faltus venatibus aptos,

uo Unde onerat menfas plurimus Urbis aper

?

Grata quid aucupia , & quid coturnicibus Agros

Undique confertos, fxva ubi ceflithiems?

Vicino & fapidos, quos verrit abxquore, pifces,

Inftru&a afliduis plurima cymba dolis ?

r 1$ Quidve ipfum mare velivolum,quod mille carinis

Sulcatum longo tramite profpicitis ? ,

Deni-

Digitized by Googl

Epistola XI. Tiburt. Lib. II. tyj

Denique jure Locum Graii dixere Beatum:(44)

Hoc Tua, Macarcfi , Nomina namque fonant.

Efle beata tamen nunquam terreftria ab omnino Parte queunt. Dulci femper amaror ineft.

Sic & deliciis veftris offunditur aer.

Frigora fi cefTent & gravis, & nocuus.

Hunc videas fpiflas tetrum fudare lacunas.

Et capiti, & ftomacho indicere bella Tuo.ilj Heu fuge morbofas terras, fuge littus iniquum.

Hoc iterum , redeat cum nova bruma, petes.

Tiburti interea melius qua: proxima C<tlo t

Dum vernant flores, Rura Gabina (4 j) fubi.

Ut tandem nitidum Te Regia Celfa (46) Quirini

130 Accipiat, reducem vifere nofque juvet.

Cum DoBore Tuo (47)1 rific cui dexter Apollo,

Quem Comites Mula: , & Pallas amica,fovent

.

Sed propera, G:/w/«/ (48), precor o, compellite ad Urbe

Vos Carum , femper qui mihi ferus erit

.

FINIS LIBRI SECUNDI.

V 30

Digitized by Google

Digitized by Google


EPISTOLARUMTIBURTINARUMLIBER TER TIUS

Hendecafyliabis exaratas concludens.

Digitized by Google

Digitized by Google

ANGELO MARI AiQUIRINO

CARDINALI AMPLISSIMOOLIM CORCYRAEO NUNC BRIXIANO ANTISTITI

MUNIFICENTISSIMO

Pro aureo fuo De Primordiis Corcyra demo

accepto Libro

TOSEPHUS ROCCHUS VULPIUSSOC. JESU,

EUCHA KIST1C0N*

Q!

IO

(

U1RINE o, Decus Hadriae, repoftx

Archxx (x) Pater Eruditionis;

Non tot Alcinoi fuere in Hortis,

Quos Corcyra Gnu beata quondamFovit , Delicix , quot in Libello ,

Quem mifti mihi munus , aureo ifto

Sunt .flores nitidique candidique :

Vel gemmx potius ; reconditique

Thefauri innumeri Elegantiarum.

Non fic Nauficax manus virentes

Eft Hortos populata ; ut inde patri

Donum , faiciculum domum referret

Florum verficolorutn , odore, cultu.

Vincentem Hefperidum beata rura >

Ut Tu mellificas apes fecutus.

Ar-

158 Jos- Rocchi Vulmi S. J.

Argivos veteres , fimul Latinos

Au&ores populatus , inde Succi

Eft quidquid melioris, ebibifti.

Unumquemque fuis locanfque cellis,

10 Favis aurea mella depluifti.

Et fucos pecus improbum repellens

Ignavumque loco , albicante cera ,

•. Ec (olis nitidam ferente locem,

Poft tot fabula tam tenebricofa.

Nunc Primordia clara rcddidifti

Corcyra t lacrymis adhuc madentis.

Flentis turgidulis , mifellx, ocellis,

O Paftor Bone , de Tuo receflu

.

Quare tanto ego munere obligatus,

3° Gratias Tibi maximas referre

Impos, atque agere; attamen perennes,

Dum vivam , memori has habebo mente.

Tu pergas minimum omnium Clientum

Me patrociniis Tuis juvare . <

3f Sic Tibi Deus Optimus , Patrone,

Det quxeunque rogaveris, benigne.

Tandem fac Homines Tu^ Supremx

Virtuti referant pares honores t >

Qvirine o ,Decus Hadrix , repoftx

40 Archatx Pater Eruditionis.

& * a

AN-

Digitized by Google

Tibuk.timar.tim Lib. IIT. tyj»

II

ANGELO MARLE QUIRINOCARDINALI AMPLISSIMO

BRIXIANA URBIS ANTISTITI AMANTISSIMOMUNIFICENTISSIMO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS SOC JESU

Pro Volumine De Brixiam Litteratura fibi donato

GFLATUS IMMORTALES*

MAgni maxime Pastor , o Qvirine,

Et cvstos gregis ; omnibus fovere

Quem Tu deliciis amas , modiique

Illuftrem omnibus, inclytumque ubique,.

5 Infignem facere ufque, ic ufque pergis;

Hos mihi Jepidiffimos Poetas,.

Scriptorum St reliquos habere donas,

Olitn Brixia quos tulit Beata ;

Cum poiUiminio, prius repulfx,

10 Faufto ad nos pede Littera: redibant.

Fortunata nimis , nimis Beata

Vere Tempora, qu.T fuos Catullos,

Tibullos, & Horacios, fuofque

Marones genuere , Tuiliofque I

i s [Nam me Flaminii (r) juvat venufta

Hos Mufa celebrare nunc lepores.]

Poft tot fxcula , totque poft tenebras.

Tot poft Aufonix graves ruinas.

Tanta Lumina tempore uno in unaio Tara Brevi Regione Brixiana

Ori-

r 6o Jos. Rocchi Vufu S. J.

Oriri potuiflfe ? qua: vel ipfa

Sola , barbarie queant fugata

,

Prifcum reddere Litteris Latinis

Splendorem, veteremque dignitatem

!

i s Salvete , o Decus •, o perennis xvi

Veftri Gloria , Candidi Poeue

,

Scriptorum, & reliquum Chorus , QuirinoQui Parente velut , novas in auras

Lucis confpicui magis rediftis.

30 Vos, & Carmina Veftra fcmpiterno

Urbes Italia: colent honore.

Vos & Gallus , Iberque bellicofus.

Et Germania do&a , Sarmatxque ,

Et Gentes Batava: remotiores

3j Mirabuntur, & ultimi Britanni,

Erit dum Latiis honos Camaenis.

At tf. (i) Brixiadvm decvs, Qvirine

Mvsarvm, Pater, atqve Restitvtor,

Qui me munere tam bono beafti,

40 Mecum fxcula nulla conticebunt.I

>

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. III.

IIIANGELO MARIJE QUIRINO

S. R. E. CARDINALI AMPLISSIMOJOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS SOC. JESU

Pro Vindiciis Paulli II. Rgmani Pontificis in Vaticanis Comitiis

elaboratis *An. Sal. mdccxl. fibique Tibur dono miffisG R A T I S .*

Dlfertiffime Prxfulum, Quirine,

Quot funt, quotque fuere Purpurati,

Quique poft, aliis erunt in annis;

Gratias Tibi maximas Secundus

5 Paullus Barbus agit, perenne in xvumNuper Vindiciis Tuis renatus.

Per Te Callimachique

,

(i) Platinaque,

Pomponj, & reliqui canes, Averni

Peftes Pontificem Optimum infecutx,

io Poft tot fxcula , totque poft latratus,,

Tot poft vulnera , tabidofque morfus,

Fel , crudele venenum, obaruere.

Ofor ha&enus ille litterarum.

Quod minus foret ipfe litteratus

,

ij Gemmarumque fiti febriculofa

Laboraffe habitus, voluptuofi

Tantum putidulo placens popello

Circi plaufibus ; hic putatus ufque

Et ventri atque gulx obfecutus effe,

10 Tot,per Te, maculis, Quirine Magne,

Tot,per Te , nebulis modo abfolutus.

Orbi oftenditut ore tam nitenti,

Ut nec Lucifer ipfe mane furgens.

Nec Sol adveniens decore tanto,

aj Nocturnis tenebris prius fugatis.

Effundat radios nitentiores.

X Li-

tfo Jos. Rocchi Vulpi x S. J.

Livor , rumpere ! Litteratus ipfe

Paullus Barbus amaiTe Litteratos

Jam deprenditur ; Inclytxque Stirpis

30 Ortus germine, grandia aflecutus ,

Non fe , at Pontificem , nitente gemmisExornafle Tiara : inutifefque,

Damnofafque fimul , finu remotas.

Bene e femineo, facrafle Summi3j Padoris Capiti inde margaritas.

Livor rumpere! (i) Paullus Barbus idemPrudens, Munificus, Pius, Benignus,

Cadus , Sobrius , Optimx norxque

Inter Pontifices locandus ultro,

40 Quirino tenebras fugante Magno,Claret luce magis meridiana.

Doctas vindicias tegent tenebris

Nulla Sxcla: micabit omne in xvumPaulli fic Decus inclytum Secundi,

45 Ut pulchro irradians Eous igni.

At Te, munere qui novo beadi

Tiburtem Unanimis Tui receflum,

Amcenafque clientuli latebras

Amcenas magis inde reddididi

;

jo Qui Conclave latendo Vaticano,

Non unum, at duplicem. Bonis dedidi

Nuper Pontificem Optimum j fecundet

Numen Propitium i impleatque cuniba

Sic,qux Vota facis

,perenne in xvum ,

Erunt Vindicias ut Tux perennes i

Quot funr,quotque fuere Purpurati,

Quique poli , aliis erunt in annis,

Difertiflircc Prxlulum, Quirine.

AN-

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. III. i<?3

IUIANGELO MARIAi QUIRINO

CARDINALI AMPLISSIMO,BRIXIANA URBIS ANTISTITI MUNIFICENTISSIMO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS SOC. JESUS. P. D_

Nuper, Eminentissime Princeps, certamen erat Corydon cumThyrfide magnum _ Pro Urbe Roma de Qu hinoSuo decer-

tante , illumque repofcente liabat Corydon . Pro Brixia reti-

nente mordicus, Thyrfis. Ambo florentes anatibus, Arcades am-bo : & cantate pares, & refpondere parati . Alternis igitur con-

tendere verlibus ambo coepere > alternos Mufat meminifle vole-

bant . Hos Corydon , illos referebat in ordine Thyrfis ..

Urbs Rpma ad Brixiam Urbem de Eminentijfimo

Angelo Makia Cardin. J^virino ejus Antijiitc.

FELIX, Brixia, ter quaterque Felix F

Parum hoc eft , deciefque centiefque

!

Eft parum hoc quoque, millies beata!

Felix, Brixia, & abique fine Felix!

f Non quod tor populofa Te arua cingunt,

Et Valles riguxque fertilefque.

Certamen Cereris quibus, Lyxi,Pomonxque fimul

;quibus Minerva: eft:

Sebinive Lacus (i) quod ambit unda hinc,

io Benaci (r) hinc, fremitu Marino adau&a.

Campos : mcenibus aut tuis oberrat

Hinc quod Ollius, hinc & inde Mela, (3)

Amocnifiima culta qui propagant

:

Florens Ingeniis Virorum & armis

iy Non quod clara, potens, Decus fuifti

• X x Cia-

i^4 Jos. Rocchi Vblui S. J.

Clararum Infubrix una Civitatum :

Aut quod Templa tenes, Vias, & Urbis

Moles nubibus arduis propinquas.

Ornatas opibus , nitore , cultu,

xo Quo folent Dominxque Regixque

Urbes : Te licet augeant Fodina:

Tam dites •, nimio & fuperba ferro

Sis5quod Mulciber ufque in officinis

Mollit plurimus, excoquit, liquatque,

x % Longofque in calamos trahit rigatos, (4)Quos bellis adhibentque Mauri, & Indi

Ipfi atque Antipodes magis remoti;

Te haud, hoc, Brixia, dicimus beatam»

Felicem line fine prxdicamus

,

3 o- Non quod ferrea , Brixia es ; beatam r

Sed quod , Aurea Sxcla,qui reduxit

In Te moribus Aureis, Bonifquc

Florentem Artibus extulit, diefque

Te amat tollere lingulas & horas.,

3 ? Macrum Pr.esui.em habes tuum Quirinum ..

V-Bjefpondet Brixia Romtl

MAcnum Pr-esvlem habens meum Qvirinvm,

Felix jure vocor , magifque Felix

Quam quod fim reliquis bonis beata.

In me Hic Aurea Sxcla fufckavic

j Santtis moribus artibufque do&is

;

Paftor Forma (1) Gregis fui benigne

Fa&ufque ex animo , vigil , tuenfque

Cau-

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. IIL i£j

Caulas perpetuo diu atque noctu.

Non Hic prxtrepidus cafarum agreftumi o Alpinas pedibus nives obire :

Aiftus haud timet ; haud timet rigentis

Srridentifque hiemis feras procellas.

Hic t Nilus velut ,arua qui Canopi

Et Phari rigat , in beata rura

15 Exundat quoties aquis, hiulcos

Campos alluvie occupans feraci.

Omnis ridet ager , refertque MefTes >

Fugit dira fames, fugitque egeftas;

Valli fic Gregis alta dum Qvirinvsi0 Afcendic juga, Valliumque ad imos

Fert lefe impavide invios receflus

>

Rident omnia: deque Liberali

Et de Munifica manu refurgunr

Squalentes modo pallidxque tuebar.

Hic vultus (t) fimul exerit Paternos,

Et Ixtus Populis dies 1 nicentquc

jam foles melius i domi cachinnorunv

-Eli quidquid, (3) movet excitatque plaufus.

Hoc prxfente mihi, omnibus venuita

30 Rura denique gaudiis redundant.

Felix jure igitur , magifque Felix

Quam quod fim reliquis bonis beata,

Eelix Brixia prxdicor ; Parentem '

MaGNVM. PR.tSVLEM HABENS MEYM QviRlNYM.1

Ro-

Digitized by Google

1 6$ Jos. Rocchi Vului S.J.

VI.

Roma iterum Brixia.

SED jam Munifica Benignitate

Ditata es fatis & fuper Qvirini

Felix , Brixia .. Redde jam Parentem

Urbi Romuleae fuum petentia

'5 Romae Depofitum refer» nec ultra

Differ. Roma ego fum . Meus Quirinas

.

Sedes, denique. Collis hic Quirini (i)eft.

Romam , Brixia,provocare (i) noli.

Nec perdes tamen *, at fovere perget

10 Septem ex Arcibus, ut fores propinqua.

Te,

prarfens velut ; arduus velut Sol

Terras lumine profpicit remotas,

Nec calore fovet minus propinquis.

Orbis Hunc petit Univerfus .. Urbi

ij Redde, Brixia, Romulae Qvirinvm.

VII-

Brixia Roma.

IN quemquam cadit (i) heu fcelus fceleflum.

Heu tantuni fcelus l ut mihi meus Sol

Vita & Spiritus , unde cun&a noftrx

Urbi proveniunt, fatente Roma,

j Te fatente quidem , fcd invidente,

Abfcedat procul ! heu fcelus fceleftum

!

Quis hoc fuflineat ? pati quis (i) unquamHoc

Digitized by Google

r

TlBURTIHARVk Lia. IIL i(j

Hoc poffir ? rapiare, Magne Paftor,

Tun’ Mihi , ut patiar ? quis hoc,quis unquam

10 Nefas dicere , cogitare quivit ?

Edico Tibi , Roma :provocare

Me jam define de meo Qvirino :

Nam nil proficies; nec impetrabis.

Hunc Sponfum thalamis meis dicatum,

ij Paftoremque Gregi meo, amovere.

Quare, define, Roma, provocare.

Efto fat Tibi fingulos in annos

Sacris Liminibus (3) quod excolendis

Bis, incommoda negligens viarum,

io Te Romam,properat, videre Noster.

VIII-

Roma denique Brixia .

AT, AT: negligimur? nec impetramus?

„Terrarum Dea, (1) Gentiumque , Roma ,

„Cui par eft nihil, & nihil fecundum?

Adefte Hendecafyllabi quot eftis,

5 Omnes, undique, quotquot eftis, omnes.

Et Rerum Dominam, infeiam repulfx.

Vindicate. Meum refer Qvirinvm

Sponte, Brixia, ne coa<fta reddas.

Romam, Brixia, provocare noli.

10 Roma: redde libens fuum Qvirinvm.

Surdis auribus obftinata pergin ?

Hunc, quem Depofiti loco abftulifti,

Me invita Domina virum tenere?

Inconfulta facis ; tuoque damno:

In-

Digitized by Google

1^8 Jos. Rocchi Vblhi S. J.

i 5 Inflant namque tibi pericla fumma ;

Et fero monitis meis dolebis,

Aurem haud applicuifle . Namque tempus

Felix approperat ; nec efle longe

Jam quit 1 ,-eta dies » Meus QviRiNvs

,

10 Qua (eptem Dominos videre Montes

Summa fede fedens, Quiritiumque

Prarcin&us triplici Caput Tiara ,

Coeptet jam ftabilis, nec inquilinus.

Flebis, Brixia, tunc, mifella ,flebis

Abfentem; potius vel invidebis.

Gaudebit Pia Roma reftitutum:

Quin ORBis quoque geftiet Parentem

Commvnem Jibi redditum Qvirinvm .

H<ec memini , & viftum frufira contendere Tbyrjin.

3 o Ex illo Corydon ,Corydon eft tempore nobis.

Sic in obfequium Roma: Optatiflimi Principis Bianor

CraneusPaftorArcas,hoc eftJofephusRocchusVulpius

Societatis J esu Roma: Idib.Aptil. An.A.V.P. 1739.

S* 9 S$ $

ALE-

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. III. 1 69

IX-ALEXANDRO LOPEZ

PRj£CLAR/£ INDOLIS ADOLESCENTI

BIANOR CRANEUS P. A.

De Elegantijfimis Elegis e/egantijfme recitatis

Gratulatur.

JUCUNDE, unanimis, venufte Amice,

Alexander, (i) ad exitus fecundos

Rem tam commode & apte, & expedite

Duxifti i uc videare dodtus artem

j Dicendi , Aonio Novem Sororum

Ab Coetu? utCharites, Bonique Divi,

Ec Phxbus Pater , atque amica Pallas

Te ja&are fuum queant Alumnum.Tu do&os Elegos

,pares Tibulli

,

10 Nafonilque Elegis pares; Catulli

Quos nec Mufa fibi dari recufet,

Majeftafque fuos velit Propertj

,

Auditus recitare, poli diferte es! (a)

Feffis quale fopor virente in herba,

1/ Rivo quale fitim levare in xftu

,

Carmen tale Tuum, elegans Poeta

,

Defluxit bibulas coronx in aures.

Sed diverfus ego , nimis moratus

Dum Tiburte folo, Tuos omifi,

to Amifi pariter mifer lepores.

Emendare volens male aft omifliim

,

Dextram continuo adprobationem

,

Paucos Hendecafyllabofque mitto,

Y Pi.

Digitized by Google

i7° Jos. Rocchi Vvim S. J.

Pignus qui Tibi fine perenne amotis,'

ij Omiflae vice Gratulationis.

Hos Baldvs (j) legat , ille Baldvs, opto,

Tam bellos Elegos, & Elegantes

Qui fcripfir , dedit & Tibi canendos.

Et me gratum , ut amat , velit Sodalem

30 Rurfum Carminibus fuis beare.

At Tu quidquid id eft ineptiarum.

Quod mitto Tibi Craneus (4) Bianor,

Poli Tuos, precor, Optimos Sodales,

Ne prodire unas in ora Volgi.

3j Sic Pindi (j) juga fumraa poflidere.

Sic Tullj Eloquium meique ( 6) Livj

Det Phxbus Tibi, carmen & Maronis,

Jucunde, unanimis, venuftc Amice.

X.P. ANGELO CALOGERA'

EX B. ROMUALDI URBANA CONGREGATIONE,Opitfculorum Yhilologkorum , Editori folertiflimo.

SOlers Angele, (i) Diligens, Diferte,

Edamus bona Opufcula , & juvemus.

Rumores Juvenum , & loquaculorum

Omnes unius atflimemus adis,

j Ede Opufcula mille (1), deinde centum.

Et mille altera ; dein fecunda centum.

Addam & tertia mille, deinde centum.

Dein cum millia multa fecerimus.

Perennabimus illa fempitemum

,

10 Ne quis improbus invidere polfit,

Cum tantum fciat efie Opuiculorum.AD

Digitized by Google

TlJ UlTINA JUJU Ln. III. 171

XI.ADMARCELLUM CRESCENTIUM

ROMANUM ADOLESCENTEM NOBILISSIMUM

SACRI LIBELLI DEDICATIO.

CUI dono ,petitis , facrum Libellum

,

Qui ridet, nitet, & corufcat auro?

Crescenti, (i) Tibi, namque digniorem.

Haud fperem reperire Te , Libello.

S Te , Marcelle, Liber videre geftit.

Et vult luminibus Tuis videri.-

Crescenti, lege, fed precor, libenter

Crescenti, lege, fed frequenter, opto.

Crescenti , lege , corde fed parato

.

10 Hunc Tu fi bibis intimis medullis,

Eft hic reddere Te potis Beatum.

XII-

AD COSMUM DE ANGELISSEMINARII ROMANI CONVICTOREM,

Dum illi Elegos Beato ALOYSIO GONZAGjEinferiptos traderem recitandos.

QUOD nec Fratris amore, nec Sororis,

Nec chara: mihi Patrix , aut Parentum

;

Quod nec per genium meum rogatus

Feciffem , Tibi protinus petenti

5 Scripfi (1) Cosme ,,Elegos, ut imperafti,

Longos ( Juppiter ) & labor iofos

!

Hos doftx recites velim CoronxSic ut non minimum placere pofiint.

Y x Haud

Digitized by Google

\ji Jos. Rocchi Vulpii S. J.

Haud aegre facies ; modo (i) Aloi^j

io Si qux nomine vota lacrymafquc

Exponis , lacrymas putabis effe ,

Queis lenire velis Tuos Parentes

,

Ut, quo Te quoque novimus teneri.

Te deliderio Tuo relinquant.

XIII-

CAROLO MANDOSIO S. J-ELEGIARUM SCRIPTORI EXIMIO

ELEGOS MITTIT.

YOS rudes, Elegi, & nihil politi.

Audetis Carolt ( i )fubire dextram i

Nefcitis , celebris manus Poeta:

,

Ut Nafone magis , magis Tibullo

5 Cenfura rigida:,graves litura

Sint, dum Carminibus ftudent legendis ?

Scimus . Sed Caroli manus fubimus

Ut do&i poliamur a Poeta:

Stylo , ne pudeat palam videri.

10 Nos, Tu, Caftalidum Decus SororumNatos de fterili Parente verfus,

Vates fufcipe dignior Corona.Tu nos, Carole, debiles alumnos.Si infelix pater obfuic , juvabis

.

H* fffl #fl%w w

JO-

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. III. 173

XIV.JOSEPHI ROCCHI VULPII E SOC. JESU

FRANGISCUM BVENALEAM

DE MARCO FUSCARENOSENATORE AMPLISSIMO,

Cum is Venetiis /Edis Divi Marci Procurator

Meritijjimus ingrederetur.

HANC Creffa , Charites , Bonique Divi,

Et Phxbus pater , & Miaerva fignent

Albicante nota diem venuftam

!

Hanc diem niveam & nimis beatam,

j O pulcherrime Sol , morante curru

,

Producas mihi luce fempirerna!

Ridete , o Hadria: intimi Receflus,

Et quantum effc hominum venuftiorum.

Nunc plaulus date :plaulibufque veftris

io Carni littora fentiant Tonare,

Atque Hiftri, lllyriique, Dalmatxque

,

Epiros, Dolopes, Corinthos, Andros,

Êgxum, Ionium, ultimique Thraces,

Imum Scfton ad ufque, ad ufque Abydon.ij Mufarum Decus Ille Fvscarenvs,

Suada: Gloria Fvscarenvs Ille,

Refert promeritis pares honores.

En ut purpurea rubens abolla

San&o Concilio Patrum redu&us

10 Urbe ex Romulea ad fuos penates,

Marcus (i) ingreditur velut Sacerdos,

Procurare dedit cui Senatus

Supremum Patrix Sacrumque Limen.

Fc-

U4 Jos. Roccri Vmm 5. JFelix Patria , ter quaterque Felix

,

zj Centies, Patria ablque fine Felix!

Jam non Mxonidcm invidere Achilli

,

Ainexve velis fuum Maronem,Magnum auc denique Livium Quiriti,

Si Marcus Tua Gefta Pofterorum

30 Parat temporibus perenne in xvumVi&uris modo confecrate chartis.

Qualis ille Tibi, Beata, fulget.

Et quantus nitet t at refulfit olim

Quantus (i) Vindobonxque Cxfarique!

33 Urbi (3) Romulea deinde quantus!

Vos , Vos (4) Arcadi* mei Sodales,

Tiburtes (f) quoque Tufculique Coetus,

Quos tot colloquiis fuis beavit

,

Et quos aureo ab ore pendulofque

40 Defixofque moratus eft , diefque

Somnique immemores ad ufque lucem.

Vos, Vos dicite,quantus Hic refulfit.

Vos majore tubaque , viribufque

Valentes melioribus, fonate.

4f Aft ego Hendecafyllabos trecentos.

Et quot fime , licet advocare coner.

Impos fim tamen , obruarque laudis

Magna mole Tua, opprimarque totus.

Patrone Optime, Marce Fuscarene,

j o Heroo bene vix canende plcftro.

Au fit tibia h pu filia noftra

Te ad cxlum lepido vocare verfu

.

Te, (.6) Benalea , dulciore Mufat,.

Teque (7) Farrbafium Nemus fuorura ,

3 3 Doctis carminibus ferent ad aftra.

AN-

Digitized by Google

17STiburtinarum Lib. III.

XV.ANGELO MARIA- QUIRINO

S.R.E. CARDINALI AMPLISSIMO,VATICANA BIBLIOTHECA PRAFECTO

AMANTISSIMO VIGILANTISSIMO

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS SOC. JESU

Tro ingenti doBo Volumine Commentariorum inEpiJlolas

Francifci Barbari Veneti Senatoris Eruditijfimi [ibi donato.

ECCUJUS tot Epiftolas VolumenAlta: mentis Opus , manufque do&a:

Claudit ? tot feries negociorum ,

Tot rerum Hiftorias domi forifque

5 Geftaruin memorans , tot & revelans ,

Dono quod mihi das, Quirine Magne,Eccujus ? legefis ( reponis ipfe )

• Noftrum,quem tibi prarvium Laborem,

Allegavimus , omnia & tenebis,

to Pol ra&um bene ! pol, Labos venulle !

Culta o Barbaries mei Patroni

!

Si Te Barbarus ipfe fufcitatus.

Ad nos unde negant redire quemquam

,

Larto ex Elyfio redux videret,

15 Ut Te fufpiceretque , ut Si probaret

!

Suas delicias , fuos amores

Ut Te continuo in finu teneret >

Te fuis tenebrifque fulgurafle

Tantum Phofphoron , ut libi placeret

!

xo Tam fcite graviterque & erudite,

Tamque apte appofiteque & eleganter,

Hoc Volumine lingula explicantur.

Non

17$ Jos. Rocchi Vulmi S.J.

Non pote ut meliora protulifle.

Ad mentem magis & fuam locutum,'

ij Si Te Barbarus explicaffet Au&or.Jure plaude Tibi redudtus ad nos.

Tanto , Barbare , clariore cultu ,

Et tanto facie nitentiore.

Te exhinc fufpiciam , virorum & inter

30 Clarorum magis, & magis diferre.

Te fubfellia prima collocabo.

Nec multos tibi prxferam Sodales;

Qui Te hoc lumine reddidit corufcum

,

Uno fed mihi fis minor Quirino.

XVI-MARIO COMPAGNONOMAREFUSCOHIRITIO MACERATENSI,

Prxfuli in Romana Curia & Aula digniflimo,


Natalem Diem xi.Scptemb.MOccxu./auJlijJimam apprccatwr-

*ASCLEPl%ADEI.

MIRABAR folito candidior dies

Surgens mane novo quod mihi fulgeret

;

Quodque hieme in media Sol melius nitens

Deter(is propere fplendidior rotis

} Lucem hanc laetitiis undique fpargeret >

Geftirentque meo Gaudia pe&ore

Sole & more novo : denique quod domiFeftis concinerent omnia plauubus.

Miranti at fubito Delius adftitit,

Et

Digitized by Google

Tiburtinarum Lib. III. 177

10 Et jm file lolitum fumerc Barbiton,

Qui dudum tacito forducrat iiui

,

Lxta hatc me increpitans carmina dicere .

Salve, Fefta Dies,ûx Mario * prioc

Vita: contuleris lumine perFrui ;

if Edu&um gremio divite de domoVultu prima tuo qua: Puerum Fovetis,

Ornandum Tribus hunc tradere Gratiis

Vifa , & ut Facerent Delicium Fuis.

Roma: -dein Domina: quod Patris Fuit.

10 At mox ad Populos longius abditos

Virtus, Integritas , Juftuis tenax

Cultus, ut Marii nomina proFeranr.

Seri , Lsta Dies, infeia luminis.

Nulla: Te tenebrx obvolvere fquallido

ij Velo umquam valealeant , vindicibus meisSemper carminibus , dulci meum DecusQua: Marium recinent tempora in orania.

Natalique fuo Fcmper amabili,

Solcmnique mihi pene magis meo,30 Feftam (emper agent Te , & celebrem Diem.

Parca: , hia meo ducite candida

Vos femper Mario tempus in ultimum.Dexter (Te petimus) Femper ades Deus;Noftri Vota libens lufcipe pedoris,

35 Qua: Natale Marj prxftac amiculus.

4Hfc

2 £/-

Digitized by Google

178 Jos. Rocchi Vulhi S. J.

XVII-EIDEM C L. VIRO

MARIO COMPAGNONO MAREFUSCO,Item ejus Natali Die,cum Auftor Libellum*Centum antiqua*

rum Infcriptionum a Je editum munujcu/um mitteret ,

mutuatum ex Horatii Od. 8. /. 4. Afcltpiadei.

DOnarem Pateras , grataquc commodus ,

Compagnone , meis ara foda/ibus ;

Donarem tripodas, pramia fortium

Grajorum ; neque Tu peflima munerum

S Ferres , me divite fci/icet artium ,

Quas aut Parrbafius protulit , aut Scopas ;

Hic faxo , liquidis ille coloribus

Solers nunc hominem ponere , nunc Deum.Sed non bac mibi vis i non Tibi talium

10 Rgs ejit aut animus , deliciarum egens.

Gaudes carminibus : carmina pof[umus

Donare , & pretium dicere muneri.

En incifa notis marmora publicis ,

Per qua fpiritus & vita redit bonis

1 s PoB mortem Ducibus , nunc Tibi mittimus ,

Natalique Tuo, Nominis & die.

Quem Ixtus peragas, auguror bofpites

Inter mille Tuos, hos epulis bonis

Atque hos alloquiis dulcibus aggregans;

10 Horum vota , Mari , certat amiculus

Complere, & Superos fic Tibi candidos

Exoptat, veluti vult (ibi profperos.

Servent Te incolumem tempus in ultimum

,

Et donent meritis floridum honoribus:

zj Sumptas poft violas continuent Tibi

Romanx ( evenient) tempora Purpura:.

Digitized by Google

Tiiphtimamtu Lis. III. 179

XVIII-MARCH* ROBERTO TIBURTIO

LASCARIS,EQUITI HIEROSOLYMITANO , ET CONSTANTINIANO,

Egregio » & optime morato 'juveni ,


TIburti omnibus e meis amicis

Jucundiflime » mei merum, Lepofque,

Mufarum Decus, ofque Gratiarum,

Oro, des veniam Tuo Sodali,

$ Si nunc ferius atque- debuiffenx

Meis verficulis ( nec invideto)

Te Tibuttibus infero legendum.

Nomen femper in ore nam Roberti

Tiburtj meminifle me vetabat.

10 Tiburti, bona jamque pars mearumTiburtum venias Epiftolarum

.

Quamquam Lascaridum * genus parentum.

Et regum feries potentiorum

,

Et duplex Equitum decus corufcum

1 5 Te exornent, licet Inclytumque reddant i

San&is moribus attamen renides,

Ornarifque magis ,magis corufcas.

Perge , made animis , viaque coepta

,

Qua ducit pietas, fequare femper.

zo Sirenum fcopulos , voluptuofis

Vita Syrtibus intimas paludes.

Sic femper Charites , Bonique divi

Te ktum , ut faciunt , fovere pergant 1

180 Jos. Rocchi Vblhi S.J.

XIX.\A D COMITEM

JOAN. BAPTISTAM CAMUTIUMS. PRACLARISSIM^ AQUILEJENSIS ECCLESLEDECANUM

WENCESLAO CAROLO S. R. t COMITEPURGSTALL

/n Goritia Supremum Ducem eleSla.

GAudete, o Populi! Forumque Juljj

Ledatique , Aquileja,qux Timavi

Felix Fluminibus novem rigaris L

Et vos» Goritix beata rura,

5 Feftis plaufibus infonate : Ixtus

Adcft namquo dies > fereniorque ,

Mire & candidulo nitens lapillo.

"Wenceslaus adeft (i), Themifque fecum.Incorrupta venit Fides, fimulque

Providenda, Fauftitas, Quiefque,

Sinu Copia & omnium bonorumEffufo. Aufugient fcelus, nefafque»

Et- calumnia tetra cum dolofis

Technis, Pauperiem quibus miicllam.

i S Vexant , dilaniant ,. Potentiores.

Cedent ferrea fzcla , & undequaque

Surgent aurea,priftinum decufque

Fulgebit Regione Juliana,

Hoc hoc Imperium gerente rerum.10 Mens hoc alta jubet Docis

, probata,.

Perfpe&a & Populis diu, augurari.

At Tu (i) Camutie, Sc Tui Sodales

Exu!-

Digitized by Googl

Tl&Vft-TltfAlUXM Ll>. III. l3 l

Exultabitis, Infulxque veftrx.

Prifca Pax quoque Julix Tiarx».

xj Et Concordia lxta reftituta.

Plus uno maneat perennis xvo.

Wenceslaus adeft: diem o beatam!

Gaudete, o Populi , Forumque Julj,,

Lxdeique ,Aquileja ,

qux Timavi

30 Eclix Fluminibus novem rigaris!

X X.A D

ANGELUM MARIAMCARDINALEM QUIRINUM

JOSEPHUS ROCCHUS VULPIUS S.J.

Se Tiburtina regionis amanitatem reliquarum deliciis anteferre

,

imparem tamenîmpliflimi Viri laudibus ibidem canendis e(fe.

PRima difte mea, Quirine, Mufa,

Et mufa pariter canende fumma ;

Si Fortuna mihi fereniore

Vultu det regionis optionem ,

j Qux me prx reliquis magis juvaret.

In qua vivere,qua interire malim

;

Non vos Theflalix beata ( 1 ) Tempe,.

Non ego (x) Alcinoi tuos , Homere,,

Hortos invideam (3) Maronianos

10 Nec velim Calabros-, Ocelle, nec te

Cun&arum nitidiflima infulatum

Clara, Sirmio, (4) Syllabis (j) Catulli

.

Linternum(<) tibi, Scipio, relinquam.

Ec

i8i Jos- Rocchi Vulpii S. J.

Et primo (7) Capreas {uas Neroni;

ij Bajas, Parchenopenque delicatam.

Et gratum Sybaritidis (8) Tarentum.

Non Mxvania (9) me juvet Propertj,

Pelignive Ovidj juvent Penates.

Claufx * Vallis amoribus, Petrarca,

ao Sordent ( des veniam ) tui receflus.

Mergilina (10) vale Attio venufta;

Fraftori Caphii ( 1 1 inclytique verfu

Montes parcite patrix beati

Colles Euganei, (11) Hadrixque Littus ;

1 s Surrentina (13) mei valete rura

Veriu Parthenii vocata in aftra.

Non Rufinula, (14) Tufculumve prifcum,

Prxnefte, (iy) aut Gabii, Algidive frigus.

Littus Anxuris, Antiive Lirtus,

30 Albanus Lacus, aut Nemus Dianx

;

Quidquid denique ridet , undequaque-

Fartum deliciis, juvet, locorum.

Argei nemorofa fed Catilli

Rura , atque Albunex Domus fonantis ;

3 5 Tibur (1 6) fertile qux rigatis undx.Fundit quas Anien pater pererrans

;

Vos Pomaria lxta fcmpiternig

Grata &fruttibus, & virente fronde.

Rivis mobilibus rigata , vos , vos

,

40 Grarx vos Olex decus Minervx,

Cedit bacca quibus minor Venafri

.

Umbrx Collitus avix fupinis.

Ardens quas Leo,quas Canis ferire

Non audent minimo valentve morfu.

45 O Cxli Plaga temperatioris,

Quam

Digitized by Google

TllBR.TmAR.UM' LlB. III. tSj

Quam mulcent zephyri falubriores.

Soles refpiciunt magis benigni.

Sedes fis ucinam mex fene&x

!

Salve Terra mei decufque Horati

50 Hofpes atque Amor, inclytxque MufxAltrix, confcia carminum facrorum

Qua:, Matinae apis in modum , Poeta

Divinus recolens tibi canebat.

Grates , Terra , tibi,qua: Horatianis

Et mi carminibus meos amicos

Alloqui per Epiftolas dedifti

.

Magnum Nomen ego fonare Colles

Tiburtes docui tuum ,Quirine.

Hoc filvx, hoc Anien pater fonarunc.

60 Impar laudibus at Tuis Bianor

Ex hinc Arcadix (1 7) meos Sodales,

Ut mi fuppetias ferant ,vocabo.

Thyrri (18) fiftula dodta Te , Piat enus,

Alpheufque, Lirenus, & Niceras,

«j Cantabunt melius,queis rotuudo

Verfu atque ore dedit fonare Mufa.

At Tu refpice, quas Tibi facravi

Biffenas,precor , allocutiones.

Quem Mofa cecini modo & fuprema,

70 Prima <H&e mihi, Quirine, Mufa.

FINIS LIBRI TERTII.

Digitized by Google

Digitized by Googl

-

t

JOSEPHI ROCCHI VULPIIE SOCIETATE J E S U

ANIMADVERSIONESN O N-N ULLIIn fuas ipfius Epiltolas Tiburtinas*

Digitized by Google

Digitized by Google

*®7


ANIMADVERSIONESN O N-N ULLiEIn fuas ipfius Epiftolas Tiburtinas

LIBRO PRIMO.EPISTOLA P R I M ji.

(0t '

inrpaTTHr . Bene agere . EppWtf.JC yale. Formulae apud Grxcos in

Epi Holis ufitatifiimx.

(z) Et renetas fimul , & Romanas,&c.Angelus Maria Quirinos Car-dinalis Amplissimus ab Veneta fua

Republica Romam allegatus ad con-trovcrlias quafdam Romanum inter

Pontificem , &t Venetum Senatumcomponendas, omnium ad probatio-

ne prudcntiflimccompofuitacfelicif-

fime. Anno Salutis 1734.

(3) Luce Talatina &c. Quirinusidem Cardinalis Amplissimus eo-

dem ,quo graviflimis eifdem compo-nendis controverfiis, tempore, Ro-mae iubfifierct. Atrium Palatinarum.Asdium magnificentiflimarum , in

quibus Veneta; Reipublicx Oratores

refident, & Veneti Cardinales An-tiquiores apud Sandum Marcum, a

Paullo (ecundo Pontifice Maximo ,

Veneto ipib quoque cx Patricia Bar-

borum Gente,pro Romanis ipfis Pon-

tificibus olim extrudarum, & a Pio

Quarto item P. M. Venetis donata-

rum , harum, inquam, JEdium A-trium

, atque interiorem illam Par-

tem, qux Venetis Cardinalibus Anti-

quioribus, Titulo proinde Sandi Mar-ci

, attrbutaeft.omavitCARDiNALisQuirinus, tedorio, inferiptionibus.

flatuis, numifmatibus, aliifque per-

multis eruditifiimis ac politillimis re-

rum ad eas iplas fedes (pedantibus

monumentis . Cujus Ornatus facies

xri incila, ac formis exprclla,palfiin

circumfertur.

(4) Tu/cula quofJam&c . Rufticzntur,

gui Roma: vivunt, per haK tempora

infuburbanisfeccflibus amccnillimis,

quiferme hic nominantur; fcilicet in

Tufculano, modo Frafcati, apud Al-

banum Pompeii, hodie juxta

Appiam Viam; in cujus vicinia funt.

Mons Albanus, nunc MonteCavo ,La-

cus Albanus, modo di CajlelCandolfo ,

quos inter , fuit Albx Longx fedes

loco ferine, qui dicitur Talaizolo , ob

elegantem Columnenfium Regulo-

rum Villulam ibidem conditutam .

Circa eft Caftrum ipfum ab ComitePandulfoSabclliodcnominatum , ubi

Suburbanx Romanorum Pontificum

aEdes ampliffimx Marinum ,five Ma-

rianum, hod. Marino, Columnenfium

itidem excultum Oppidum . Eli ultra

Albanum Pompeii, AriciaChiliorum

Principum , vulgo La Riccia', Cyn-thianum Cxfarinorum , modo Cen•

zano ; Tuemus Diana nunc Têmi , Fran-

gipanorum ad Lacum ejuldem Nomi-nis; Lanuvium, nobis Civita Lavinia

pariter Cxfarinorum; Loca Jovis La-

A a i tialis.

Digitized by Google

i88 Jos. Rocchittalis , Dians , ac Junonis Sofpirs cul-

tu , & templis, olim celebra tilTiraa .

Parte alia prope Viam Gabinam, &Prsneftinam , adiri folent ad VernasAutumnalefque Rufticationcs culta

Oppida in Agro Gabino e PraMefti-

no , Zagarolo Rofpiglioforum; Galli-

cano Pallavicinorum; Toli Comitum;Prsncfte Barberinorutn , hod. "Pale-

fimaiTalmontone Pamphiliorum . Et in

Regione olim uEquicolarum , Va-ria, five Vicus Vari, aut Varronis,vulgo Tieovaro Bolognettorum ,Sam-bucti Aftalliorum; Maximorum;CaftrumSandti Viti, vulgo SantoTitoTheodulorum ; aliaque RomanorumPrincipum ac Patriciorum nobilifli-

morum Praetoria, & fuburbana excul-ti ffima .

(5) Herculeum in Tibur , &c. Ita paf-fimapud Veteres feriptores Tibur eft

appellatum, deceleberrimo Templo,

quoibidemcultus maxima fuperltitio-nes Hercules fuit . Unde etiam in

HcrculisTutelacfle,di&umeft. Vet.Epigram: Tutela Rhodos efl beata /olis.

Gades Herculis, uvidumque TYBUR.Id Templum memoranteolocofurre-xiiTe magnificentifiimum

, ubi nuncDivo Laurentio facrum eft Chriftia-norum Templum Primarium . Hic,fcilicet , Tibure

, prsccps Anio flu-

vius, hodie Tevcronc, aliis Tiburone abiplo Tibure dedudo vocabulo . HicRegna Talladis oles inventricis

, obinrimtam, ita dixerim, ejus arboriscopiam.

(6) Expulfit Siculis

,

&c. TiburtinsUrbis pars ab Siculis olim incolenti-bus Siculetum fuit appellata; nuncOu-/lro Vetere ; eftquc veluti qusdamMunatia Infula

, Anieni undique cir-

cumflua . Ibi Vetuftiflimutn atqueelega ntifliraum rotundum ^fdificiumpoullima adhuc lui parte fupereft ;

quod vulgo dicitur llTcmpio deUa Si-

billa Tiburtina,

Vblpii S.J.

(7

)

Horatii exemplo praeuntis &c.

Horatinm Flaccum Lyriconuw Lati-

norum Principem in Tiburtino feccf-

fu amores fuos pene unice collocaffe,

nemo eft qui ncfciat.Luculentifl)muni

ejus, inter alia quam-plurima , illud

eft teftimonium Ode 7.' 1. p.' Lauda-

bunt alii Claram Rhodon , &c. Me nec

tam patient Lacedamon , ner tam Lari)1«

percufiit Campus Opima ,quam Domus

Albunea refonantis , & praceps utnuy

,

& Tiburni Lucus,& uda mobilibus To-

maria rivis. Et votum illud ejufdetn

Poets Od. 6. L i. TIBUR Jirgao po-

fttum Colono fit mea fedes utinam fene-

tIt ; fit modus lafio maris , & viarum rmditiaque. Unde Au&or ejus Vits,

qui Svetonius communiter creditur,-

de illo memoris prodidit: Tixit plu-

rimum in fcceffu Ruris fui Sabini , feu

Tiburtini. Domufque ejus ofienditur circa

Tiburni Luculum . qui locus Antiqua-

riis paflim perhibetur fuifle ille ,qui

modo dicitur Chiefa e Convento di Sant'

„Antonio da Tadova preflo Tivoli. Hinc

tua Mccanas: in Tiburtino pariter ha-

buiife perhibentur antiquitus excel-

las, & ornatiflimas amplilfimas Vil-

las Mecsnas Equitum Decus & Lit-

terarum non Patronus modo , fed

Patrocinium 1

Quintilius Varus Augufti Csfaris

conlanguineus, & Dux Variana fua

clade funeftiflimi nominis.* Pifoncse

Gente Calpurnia, ad quos Horatius

Epiftolam ,dt^trre Toetica fcripfit- F.t

reliqui, qui hic nominantur ; aliique

quam plurimi in nollro-de Tiburtinis

Commentario, qui Pars eft DecimaHiftoris Veteris Latii Profani, fin-

gillatim rcccnfiti |. Villarum rudera

paflim vifuntur in Tiburtino; & ali-

quarum adhuc ex antiquo vocabula

perleverant. Puta, Tilia di Mecenare,

Quintigliolo , Tifoni , Tifonetti ,Carcia-

no, quali Caffianum. Et omnium ma-

xime Tilia di Mriano ab-^lioHidria-no

Digitized by Googl

Animadvirs. adno Imperatore, vadillimxinitar Ur-bis aedificata. Cujus vcftigia per mul-

ta magnificentilfima furgunt adhuc;

ac de cujus ruinis evolutis , in dies

pretiofillima & clegantiffima moni-menra, tot pod fxculorum invedi-

gationes, ac inventiones , eruunturtamen adhuc , & effodiuntur: quali

de perpetua fodina aurum.(8) Caffius hic &c. Callius & Bru-

tus, primi inter fulix Caefaris percuf-

fores,in fuas, quas proximam aliam

alteri habuere , Tiburtinas Villas ,

ante ac poli peradum facinus, fecef-

ferunt ; plurium fcriptorum,acpra»-

fertim Ciceronis tedimonio . Vid.

Commentarium nodrum de Tiburti-

nis Capp. de Villis.

(p) Et Valer) gemini, Scc. C. Vale-

rius Catullus & Cajus Valerius Mar-tialis Villas habuiile in Tiburtino , ipli

elegantibus fuis carminibus teftati

funt.

(10) Eretum, &c. Antiqua horum

locorum nomina cum recentibus col-

lata fiefonant; Eretum Monte Roton-

io ix> Sabinis. Sorade Monte Sun Silve-

flro,&c juxta , Oppidum Sont Orefle.

Montes Corniculani, ubi olim Cor-niculum Oppidum Servii Tullii Ro-manorum Regis fexti Patria , nuncktontictlli . Veftini Le Moruagne dell'

Aquila. MarGcus Apcnninus Le Mon-tagne di Celano , fupra Fucinum La-cum, nunc pariter LagodiCtlmo.

(11) Cartius , &c. T.Carolusde Mhquino Soc. Jefu Neapolitanus Huroa-nx Litteratura: Operibus permultiscelebris

,qui annos natus unum &

& odaginta feribere : adhuc pergebat.

(iz) Tone venis, Sic. T.MexanderSantoCanile Soc. Jefu PanormitanusSacer Orator pluribusannis egregius.

(i ?) Hunc fequitur , Sic. T.Hiero-

nymusTebaldus Soc.Jef. Venetus, mo-do a p. . Pe rum in Vaticano Tanitcn-

darius , ut vocant.

EplSr. I. Lib. I. i8p

(4) Burgundiis, &c. T. Horatius Bur-

gundius Soc. Jef. Brixianus, ad triginta

prope annos in Romano Collegio Ma-thematicarum Dilciplinarum Public

cusprofelfor,inquopeneeximprovifo

fublato hxc lludia multomamilerunt .'

(tq) Strus , &c. T.Tctrus Btncdi-

Susfivc^tmbarak, Soc. fef. ,o/uaxayivit,

Syrus Maronita ex Monte Libano r

Sacrx Hidorix , & Veterum Lingua-

rum peritucommcndztilTimus, que^

madmodura Sandi F.phretni Syri Ope»ra de Syrorum termone in LatinumnitidilTime translata, atque edita, in-

ter extera, tedificantur.

(16) Cuflos locupleti a Bibliotheca , &e.

Anonymus e Soc. Jef.Bibliothecx in-

ftrudiflimx Collegii Romani Prxfcs,

quo tempore Anghlus Maria Qui-

rinus tuaem minoribus , ut ajunt, Bi-

bliothecam eamdem frequemil&mus

adibat

.

(17) Tlaeidus ,&c. Illndriflimu»

Prxful D.VlacidusTivcAmberi Placen-

tinus , Antiftes Tiburtinus meriti®-

mus,& Caf* Marii Abas Cidercicn-

fis Prlmxvi Indituri , vulgo delta

Trappa.

(18) Baldinus , &c. T.D. Joannes

Francifcas Baldinus Congregationis Somafchx, Brixianus , Sacrarum Con-gregationum Rituum atque Indicis

Confultor , eruditis editis Operibus

V. ClarilT.

(ip) RtviliOySlC.R. T.Mb. D. Didu-

cusdeReviltas Mediolanenfis Congre-

gationi B. Hieronymi ,in RomanxSa-pientixGymnafio Mathefcos Profct

for;qui,tum alia,tum vero potillimum

TabulasCorographicas Tiburtinx &Mariorum Regionis, live Antiditutn

faerx Ditionis, edidit.

(lO) Bijozzius, Sic. R. T. Mb.Joadx-

mus Bcjoxxius Mediolanenfis Congre-

gationis Cidercicnfis Infubrix Proc.

General. Romanx atque univerfalis

Inquifitionis adverfus HaveticamPra-

ipo Jos. RocchiPravicatcmConfultor,&in Vaiicinis

pruxime habitis Comitiis ad excipien-

das Purpuratorum Patrum conlelfio-

nes eledus i nfignis Theologus

.

(ii) Unde licet parvos, &c. Defcri-

bitur hic locus amaenifiimus Tiburi

fummaenianus, juxta& circum Anie-nis ripas, c quibus permulti aquarumDcjcdus atque Decurfus amoeni (fime

confpicui funt ; vulgo Le Cafcatrlle e re-

gione veteris aEdificii, vulgo ilTcmpio

dclla Sibilia vinter ea loca, ubi olim Me-caenatis, Quintilii Vari.Horatii Flacci,

Valerii Catulli , & Manlii Vopifci

Poetarum Villae fuiffc perhibentur .

Huc Umbras horum Poetarum conve-nire iblitas fingitur , juxta Veterumfabulas . Dicuntur autem Audoremhujus Epiftolaecertatim provocalfe in

laudes AngbuMarije Quirini Car-dinalis meritiflimi t quemadmodumapud Vicgilium Chorus Pallorum , &Vatum,ac Deorum Silveftrium Gal-

lumPoctam circumlletiffe memoratur.Eclog. io. v. ip.& fcq. Venit, &Upilio;

tardi venere bubulci; Uvidus hiberna venit

deglande Menalcas: Omnes, unie amonfie,

rogant, tibi t venit Mpollo; Galle,quid in •

fanis ? Venit.& agrefli capitis Silva-

nus honore...TanDeus M'cadia vcnit&c.

(iz) TûrfiniTatris exemplo &C. Ma-gnus Pater Divus Benedicius e GenteAnicia Romana nobiliflima. Munici-

pio Nurfino(7qoma) exortus , cujus

lnllitutoSandiflimo ,&prfclariflimo

Ancblus Maria Quirinus ex per

vetulla Veneta Patricia Gente, ab ine-

unte ufque state,in Brixiano S. J. No-

EPISTOLAfi) XTOn Tu Corpus eras , &c. Adhi-

TN bet hic ;opportunc AudorHoratii fcntcntias.quibuspaffira tam-quam gemmisfuas ornavit Epiltolas;

ahorum quoque Poetarum dida fre-

Volpii S.J.

bilium Convidorum Collegio eatenuseducatus, nomen dedit Florentis ,

ubi quoque humanis, divinifque litte-

ris inftrudifiimus florentilfima adhucstatcPrsful Tuorum creatus; ad Cor-cyrenfesmox Inlulas translatus, facra

demum Romana Purpura fuit infigni-

tus; & Brixicnfis facer Anti fies, &Vaticans Bibi iothecs Prefcdus eft re-,

nuntiatus, &c.(zg) Expromcnfque Tuo de TeSore

Bibliothecam Chrifli , &c. Ita SanduiHieronymus De Nepotiano : Tellus

fuumfecerat Bibliothecam Chrifli . Quoddidumipfc Cardinalis Quirinus Bc-ncdidoXlII.P.M.Urfino, ante nos,

adaptavit, cjufdemque Pontificis ima-

gini a feedits appofuic.

(14) Turpttra quorum feripta , Qui-

rine ,mihi , Tua praflantijjima jufla .

Scripfit Audor hujus Epitlols Hifto-

riam Latinam Venetorum Cardina-

lium partes duascomplcxam; alteram

eorum,qui Venetum Urbem; eorumalteram qui reliqua Venets Ditionis

loca patriam fortiti funt. Huic Operi

CardinalisQuiRixi julfucoafcdo, at-

que opportune prodituro Titulus cll

Venetia Sacra Turpurata &c.

(xy) HacTiburtino canerem dum Colle

Bianor,&c. Audoris Pallorium nomeninter Arcidas Bianor Craneut i qui Viri

Ampliffimi Cardinalis Quirini laudes

ufque adeo non exaggeralfc profite-

tur ,ut potius extenuaverit : Tropter

egeflatem lingua, & rerum novitatem

quod ajebat Lucretius

.

S E C U N D Jl.

quentiffime ufurpat; nequefe tamenfurti alligare apud aequos Judices veri-

tusefi; cumnufquam hoc diflimula-

verit ; immovero palam profeffusfue-

ritabipfoexordioOperis hujus, Hotra-

Digitized by Google

Animadyers. adratium fe potiffimum fequi voluille, in

Tiburtinofuo, -Apis Matina mora ma-

do jui grata carpentis thymi per laborem

plurimum , circa nemus,uvidiquc Tiburis

ripas, operofaparvum carmina fingentem.

(z) otitim littora , &c. Sic Martialis

Lib .4. Ep. xjÊmula Bajanis -Altini lit-

torartUis. Altini ex Urbe ab Attila

Hunnorum Rege excila , Venetis in

iEAuariis, fama eft, Fufctrenam Gen-

tem Venetias olim tranfmigralfe , a

primis ufque VenetxReipublicx tem-

poribus: ibi certe primarias inter Pa-

tritias Familias , loco , re , virifque

gcftarum rerum gloria clari /fimis fem-

perin hinc ulquc diem florcntillima

fuit.

(3 ) Eft magnis fignataviris , &c. Ve-netorum Hilloriam fcriplere, cum re-

liquis, Tetrus Bcmbus , paucorum licet

annorum; -Andrias Maurocenus; Mar-

cus Antonius Sabellicus; Tetrus Juftmia-nus

i Bcrnardusjuflinianus ; Hicolaus Do-glomus, Tiulus Taruta; Tetrus Girto-nius, aliique; in praeiens autem Veneta;Rcipublicae Hiftoricus ab Senatu re-

nuntiatus eft Eques Marcus Fufcarenus

Divi Marti Trocuratar er merito

.

(4) Vulpius bine nuper, &c.abexcef-

fus Dominici Lazzarmi de Muro Maccra-

tenfis, Eloquentis, Grxcarumquc,-& Latinarum Litterarum Cathedramimplevit Joannes Antonius yulpius in

Patavino ipfoGymnafioPhilofophue

jam Profeflor honeftiffimo Veneti Se-

natus-Conlulto,cum neque interCan-

didatoslefeindadiumdedifler, utpo-

te quia fua contentus forte nihil tale

cogitaret . Quod , adnitente , inter

ceteros, eximia: audoritatis Senatore

Marco fufeareno facium eft, annofai. 173$.

(j) Mique atque meis, &c. Veneti*Patribus debere fe plurimum non unonomineAudor candidillime ac gratif-

(ime palam femper profitebitur

.

(6) Si vivere longius illo , 6ic. Roma-

Epist. II. Lib. I. 191ni Senatus audoritas atque libertas

quadringentos tantum & fexaginta

duravit annos; nempe poft Reges exa-

Clos ab Urbe condita CCXLV. ante

Chriltum Natum , Uve VulgaremiEram, quingentefimo-nono, quan-do L. lunius Brutus, &L. Tarquinius

Collatinus primi Conlules creati fue-

runt, ad annum ufque Urbis conditaquintum a feptingentelimo ; anteChriftum Natum, nonum & quadragefimum;inquolulius Cxfar , omniprorfus Romani Senatus audoritate

poflhabita , unus unicus rerum poti-

tus eft : Didatorque perpetuus dici

voluit. Veneta: autem Reipublic* Li-

bertati iplius atque Urbis Veneta: na-

fcentis exordio, quod anno falutis

CCCCXXL ad VII. Kalendas Apriles

contigit, in hanc ufque diem, fci-

licet poftridie nonas Decembres anni

MDCCXL11. poft mille trecentorum

viginti duorum annorum fpatium, &eo amplius , incolumis perleverat .

Quodque potiffimum eft ; Chriftianx

Religionis nullis unquam erroribus

inquinata: in gremio feliciffime nata'RrfptiKIic, . cHnr-l., ,rqiiealta , Derpolitum idem Sacrolandum femperfideliflime confervavit. Qux egregiaDei Optimi Maximi beneficia peren-nia aeperpetua Rcipubl icx eidem me-ri tiffimx , utfint, auguramur.

(T) 'H.ec difeendentis Moccmci, &c. Jo-annes -Aloyfius Mocenicus Venetus Senator

-Ampliftimus,ac Divi Mirci Trocurator

ex merito, Romx pro Patria Rcpubtica

Orator cum eflet, ufque adeo ordines

omnes prxclaris ac prxcelGs dotibus

fuis, fibi devinxerat, ut ejus auditoab aula difccAu , ingentem univerli

moerorem conciperent ; neque aliter

ammxquiorcs fadi fuerint,quam

Marci Fufcareni fuccclloris audita fa-

ma : Cum revera , omni prorfus

procul adulatione, contigerit illud

Poctx,quod uno avuLfo,non deficit al-

ter

Digitized by Googl

\91 Jo. Rochiter aureus , & fimilifrondefcit virga me-

tallo. Virg. L.6. Aineid. v. 144.

(8) Livi Scriptoris ab sevo , &c. VenitMagnus RomanxHiftorix parens,Ti-

tus Livius Patavinus Romam, ut Ro-

manam ipfam Hiftoriam Icriberet ,

quamvis lenior in Patriam remeave-

rit . Sic quoqueeeteri Hillorici GrxciLatiniquxpaffim fecere; puta, Plu-

tarchus, DionyfiusHalicarnaffenfis,

Strabo, DioGafsius, Svetonius, Pli-

nius, aliique permulti i mirum enimquantum Romanx ipfius Urbis Maje-

flas ac prxfentia Hiftorix feribend»

femper animorum atque adminiculo-

rum contulerit!

(p) Quo Corradinus , &c. Petrus Mar-

cellinut Corradinus Cardinalis Ampliffi-

mus virtutum ac do&rinx fama clarif-

fi mus , viginti ferme abhinc annis Epi-

flolx hujus Auderem ab Moderarori-busSoc. Iefu depopofeit, impetravit-

ue,qui Veteris Latii Hiftoriam con-

ceret. De hac fermo eft in prxfenti

Epiftola . Editx autem funt.in hanc

/ulpii S. I.

diem Hiltorix cjufdem Partes Odio;fcilicet . 1 .De Latio ac Latinis ingenere .

z. De Setinis& Circejenfibus. 3. De An-

tiatibus <T Horbanis

.

4. De Veliternis &Coranis

. q. De Lanuvinis & Ardeatibus.

6. De Laurentibus& ojlienftbus

.

7. DeAlbanis& Aricinis .8.De Tufculauis Cir

Algidenfibus

.

Ac jam perfectas habet 1

Audior in Adveriariis paratafque adprxlum , cui propediem fuppoAtuiuseft , Partem $>. De Praneflims & Gabi-

nis, ilio. De Tiburtinis , cetcrifque Ve-

teris Latii Populis cxctfu

.

Quibus erudi-

tum lancacmultzindaginis, plurima-

rumque utilitatum Opus confcdiumerit.

(10) Tiburris ^rgri,&c.mu!tispro-

fetto laudibus Tiburtina Regio ac Ru-fticatia cumulatur ; veris attamen om.nibus , ac promeritis ; cum potiffimum

Audior in Tiburtino feccfln amoeuiffi-

mo, fontes interque, aurafque falu-

bres , hanc Epiftolam fociafque exara-

verit; unde Tiburtinas jure denomi-

navit.

E PJSTOLmA(0 COteria. Voxhxc Graeca, Salu-

J taria fignificans, a Latinis quo-

que ufurpata fuit i ut munera, quxamicis e morbo reftitutis mitti fole-

bant, innuerentur, in hanc fenten-

tiam Martialis amico Policarmo , qui

ex frequentibus morbis convalefcens

gratulatoria hxemunera ab amicis ex-

pofcebat ,fcripGt ; V.am quoties furgis ,

SOTERIA pofeis amicos . Ep. 5<S. 1 . u.Quoniam vero Poctx in tenui cenfu

communiter effefolent; hi, pro pre-

tiofis aliis muneribus,carmina fua fa-

natis amicis mittebant ; illifque Sote-

ndTituluminfcribebant. Hujulmodieft P. Statii Papinii Carmen quartum

,

Silvarum libro fecundo ad Rutilium

Gallum, SOTERIA Titulum prxffr

TERTIA.ferens. Hos imitatus Epiftolx hujusAudior Angblo Maria QuirinoCardinali , Mccxnati fuo Optimo,

e

graviffraioreftitutomorbo, quo Ro-mxad extremum pene fpiritum fuerat

confli&atus, anno fal. 1 737. O&obriMenfe, Epiftolam hanc Tibure niGt,

gratulatoriam de priftioa recepta va-

letudine ; quam proinde merito ipfc

quoque infcripGt SOTERIA

.

(1) summo flantem me vertice , &C.Quis Portunx Rotam, orbitam, fiveOrbem, aut Globum, a Poetis attri-

butum ignoratr volubilem femper Sc

ima fummis mutantem?lnnuit igitur

Audior , fe,qui , vivo

, & beneva-lente Quirino Cardinali Patrono fuooptimo,felicem ac proinde in Fortuna

Rotx

Digitized by Google

Animadveas. ad Em. III. Ljs. I.

Rotae apicae fummo Autem feiplum x.Od. 1 8. ad QuintiliumVamm,?^*!-«xidinubat;aaditoejusamittcndi pe- Um , Vare, Sacra viteprius feverisar-

riculotam prxcipiti , ab Fortuna in borem circa mitefolumTiburis,& Maniaimum pene fele dejedum Rotz ejuf- Catili. ubi pro Catilli, dixit Cauli, men-dem. indohiide. furzcarmmisutinlerviret; cum cete-

(j) Quapraclara Tua tfl operata in-

famia Virtuti Eo morboQuirinusidemomnibus ChridianzHeroicz Virtutis

loculentidima praebuit exempla; Gqui-

dem mortem,quz imminere exifti-

mabatur , non xranquilloaatum , ve-

rum & hilari vultu afpcxit ; morbi

vim acerrimam canftantilfimetolera-

vit . Chridianis Myfteriis Omnibusprzmaturc muniri voluit,intcr eximia

loOeum Fleatis argumenta. In pau-

peres autem qui iemper largus& mife-

ricors, tum vero fe/c largiflimum &maxime mitericordem oflendu. Uniceenim ad piat caulas Tedamcatumcondidit; adeuntes vcr6,.non modocalum ej us i ngemifcerc noluit,- verumetiam libi ad beatam perennemque vi-

tam approperanti atque adeo proxi-

mogratulari , hortatus ed , &c.

(4) Heredes Monumentum i(e ftquere-

tur. Hac bepiflime formula in Tc-fiamentis condendis, dum de fepul-

cro difponcrcnt,Latinos Veteres ufos,

icimus,quz in ipfis quoque fepulcra-

iibus inferiptionibus fac notabatur H.M. N.S. Hoc Monsanentum Heredes. 'Non

Sequitur . Quibus verbis (ignilicabatur,

lotum velle Tedatorem eo fepulcra

condi , nec unquam ab Heredibus il-

lud alienari ia alias Familias pofle

,

quod etiam per Externos Herede* £. H.iignificabatur. Dicit itaque Audor ab

Cardinali Quirino fupcrvacuam hanccuramomidam ; & untum de paupe-

ribus Chridi , heredibus indituendis

cogitatum fuiffe.

(5) MdufqueCatiUi munia

.

Scilicet

Tibura Catillo Tiburto Oe Corace fun-datum . Sic Horauus id appellavit lib.

roquin Scriptores reliqui omnes , ac

przcipue Virgiliusfic Silius ,CatiUi, flr

Catillus condanter fcripferint

.

(6) Vos tamen Ofaperi &c. Invocat

hic Poca eas praecipue inter fuperos ,

ut Quirino Cardinali patrocinentur ,

quibufeum ipfi Angularia meriu inter-

cederent . Beatiffisnam in primis Deipa-

ram Virginem Mariam , cujus nomineUngelus Maria Cardinalis appella-

tur,- B. Petrum ob Romanam Pur-

puram, 6c Vaticanam Bibliothecam

tot incrementis adaudam . SanClum

Marcum Venetorum Patronum; item

B. Marcum Romanum Pontificem, in

cujus honorem Tituli fui Bafilicam

Romz Quirinus multimode exorna-

vit. Eildemque de cauGs Sandos Ab-don&SenneaM.M. quorum corpora

in ipfa Bafilica tumulata pretiofis ad-

ditis ornamentis illudrata fum.Quodmulto magis de Saado Philadrio di-

cendum , obmagnificenttlCmumBri-

xiz Templum Princeps ab Cardinali

Qpiritto procuratum munificcntifit-

me : & 00 cjufdcm Pbiladrii Operarecula atque illudrata, una cum cete-

ris Brixicnfium Patrum ; maximeau-temSandi BpbremiSyn, flcc.

Porro audor hac invocatione imi-

tatus e 11 Virgkium , qui ia fine libri

primiGeorgicorum a verbi 498. cele-

berrimam illam Numinum invocatio-

nem habuit, ut Augudo Celari pa-

trocinarentur , iliumque incoiumeaRomanz Rcipubhcz confervarenc

Diipatrii indigetes, & Romule, VcfUque

mater, &c. Ex qua poeticos colores,

qui libi magis congruere vili funt , hic

audor in rem fuarn large delumfic

.

Jo. Rocchi Vdiiii S. J.

E PISTO L*A Q U *A R T *A

(i) T) &C. Dominicus Ta/Jio- hunc, nec lucidus ordo . Quam LegemX nuus Forofempronienfts Patricius, fervavit id unquem Cardinalis idera

abineunteztate,Clcmcntini Collegii Paffionzus,quando laudandum libi

RomzConvidor future ibidem virtu- delegit Cbriflianum illum Martem Eu-

cis egregia documena dedit ; atque it- genium Principem a Sabaudia Turearum

ludinter cetera lingulare, quod pluri- Terrorem atque Extermmium , egregia

masexuniverCaPhilolbphiapoGtiones Funebri in illum Oratione feripta, at-

publice propugnavit coram Purpura- que habita coram Carolo iplo Impc-torum Patrum, Pratulum, nobilium- ratore , Univcrtaque Czlarea Aulaque ac dodorum virorum frequentifli- plaudente

.

ma Corona i quas ipfe Clementi XI. (j) Vulpio Cura, &c. Eam Oratio-

P. M. dedicaverat , antemeridianis nem Pafsionzus Joanni Antonio Vulpio

horis duabus', ac pomeridianis toti- i* "Patavino Gjmnafto Eloquentia Profef-

dem , ann. fal. 1701. decima quinta fori excudendam allegavit CominianisSeptembris, dau cuicumque arguen- illis typis clcgantilsimis ; unde etiamdi facultate; egregie ufque adeo ac fc- eodem procurante Vulpio, prodiit

liciter, ut faulliflimos eximios pro- ornatilsima ann. 17^7. in 4. Chart.

grc(Ius,quipoflca funt fubfecuti, in major, ufqueadeo, ut non modo ipla

adolefcente przflantiflimo, quotquot Orationis tela , verum etiam ejus Edi-

crudito certamini interfuerant, au- tiopolitilsima, univeribrum, & ip-

gurarentur, Inter AuizRomanzPr;- fius quoque Cadaris, commendatio-lules mox cooptatus, graviflimiscon- nem meruerit. Quare Palsionzus

tinuo tradandis rebus a Clemente ip- Vulpio Gratiarum adionis Eptllolam

fo Pontifice adhibituscft. Hujus Viri humanifsimam mifit Vindobona ;

Clariffimi tum alibi pluries, tum vero quam Vulpius, mederetur, infccun-

inUltrajcdino fereOmnium Europae dajOrationis Funebris in EugeniumPrincipum inter Oratores Congrejffu Principem editione in 8. merito proprudentia ac Sapientia maxime eni- curavit. Eafichabet.tuit. Ad Helvetios inde Romanz Se* Lettero di Moafignor. Domenieo Taffio-

dis NunciuseQ allegatus; pofteavero neiArtivefcovodi EfefoeTûuzJo Apofla-

VindobonumadCarolum Vl.Roma- lito in ViemaAl Sig.Gto: Antonio Volpi.

norum Imperatorem. Quibusgravif-. Jlluflnfflmo Signore.

fimis in muneribus , cum Romanam Rcndo quellegraxiemaggiori , cheso e

Purpuram fiepius fuiflet promeritus , poffo a V. S. lllufiriffima , perla fommn ar-

ea tandem ab Clemente XII. ornatus curatexxa , con la qualeba procurato ,che

eitann.fal. i7j8.Litterasidem acLit- daiTorchirinomati di cotejlo Comtno efca ,

teratos Viros amavit fcmper ac pro- alia luce il mio dcbole Componinunto : po •

movit plurimum. tendolaafficurare, chclabcUexxAdeica*

(t) Hinc Venuftnarum Legum , &c. ratterc , e r efattcxxa dclla conexione

Lex live Przceptum , aut Edidum fupplirannoinquaUheparteaidifetti, cbe

Horatii Flacci Venufini Poctz in Arte ilrnio fcarfo ingegno avrd pur troppo com •

ipla Poetica hujulmodi ell . Cui leda mejfi neUojlenderlo . Eperdirvero ,quel-

potenter erit res , 7{ec facundia deferet le Opere , cbe anno avnta /’ ifle/fa forte del-

la

Digitized by Google

Animadvirs. acU mia , d' effere raccomandate ollafuafom-

ma VtgUaniA , fofiengono in tal monierx

i antico Onore i' Italia , che il nome de’

Signari Palpi vadel pari conqueUodei Ma-nuz.i, e non invidiapunto olla fama degli

Stefani. Io ,cbe portanto tempo mintro-

vofuorid’ Italia, pofio renderle pii dogn'

altro quefla Tcflimonianza , cbeprego Lei

diriguardarlacomenn atto diGiuflizJa ,

e noncome un fentimento di qucllapieniffi-

ma Gratitudint ,cbe ledcbbo. E per fine

me le raffegno contuita la /lima pojfibiie ,

Vienna i p. Octobre 1737.DiV.S. Illuftrifs.

Devotifs. ed Obbligatifs. Ser.

Domenico Arcivefcovo i{ Efefo

(4) Ditem , perraram Bibliothecam .

Cardinalis Pafsionxi Bibliotheca abipfo fapientifsimo Viro tota fcrmevita collcda undique &conquifita fa-

gaciisimeacdiligentilsime, inter po-tifsiows Urbis merito rccenfenda eft.

Eam modoin Quirinali, honeftifcimo

loco, fcilicet in Palatio , cui nomenDeliaConfulta , eleganti(sime atqueaptilsime collocatam eruditi Viri fti-

fpiciunc, adcuntque frequentes.

(5) Sermone Edotte Htrinfque . Hora-tius Ad Maecenatem ; DoSe Sermones

utrikfquc lingua. Od. 8. l.J.

(6) Te involitent virtute Tua . Ho-rat.Od. 19. 1. 3. Laudo manentem ( For*

tutum )ft celeres quatit pennas i refigno

qua dedit,& mea virtute me involvo.

(7) Trima Valentini, &c. T. Valen-

tinos Valentini Romanus nuper Trocur.

Generalis, nunc Generalis gibbas Mona-chorum Ciflercienfhtm Congregationis Fn-

lienfis, atque Epifcoporum Examinator.

Cardinali Paflionaw perneceffarius ,

propter eximias prudenti* ac dodri-nz dotes, duraipfcPafiionzus Romaabcffet , ejusBibliothec* Curam gef-

fir, &c.

(8) Collifque a vimine didi

,

&c. InColle Viminali RomxP.P.Cillercien-fium Fulicnlium vEdcs funt , juxta

Ens. IV. LIb. I. 19jTemplum Divi Bernardi ad Thermas

.

lis

in aedibus per multos annos Bibliothe-

ca Cardinalis Paflionxi Icrvataeft ;

quarum partem ipfe fuis fumptibus

aedificaverat. Porro Collisiudedidus

eft^mwalir.quod in eo fuerit antiqui-

tus -4/aJovis Viminei , ad quam fcilicet

Vimina fpontefua enata prodigii loco

habita funt.

(9)

Diocletianarum, &c. Ibi Diocletiani

Thtrma mignificentillimc fuerunt ex-

trude, quarum veftlgia ingentia fu-

perfuntadhuceoTradu , qui dicitur

Termine , ex antiquo Tbernu. HarumCalidarium feu Vaporarium rotunde fi-

gura: , fuiffe ipfum Divi Bernardi

Templum,ab antiquariis merito exi-

Aimatur,TitulusCardinali»ipfiusPaf-

fionari . Ea»Thermas a Chri (lunorummultismillibusad opus damnatisxdi-

ficacas fuiffe accepimus, quicoafum-

mato opere , omnes gladio necati

funt jobChrifti tellimcmium. EorumCorpora Via O/lienfi , live Laurenti-

na, ultra templum BeatorumVincentn iT

Anaflqfii, «d Aquas Salvias

,

fi ve ad Tres

Fontes,extn Tortam Trigeminam , nunc

Di SanTaolofepulta memorantur,loco,

qui dicitur Santa Maria Scala Cali . AtBeati Zenonis , qui Omnium Dux fuif-

fe traditur , Corpus, ad Divi Anlrea

P. P. Soc.Icfu in Quirinali translatura,

fub ara maxima requiefeit , & nona

Iulii, annua celebritate recolitur.

(to) Sora£Ze,6cc. hod. quoque Mon-

te Sorottefive di S. Silveflro prope Sabi-

nos,ubi incolunt P. P. iidctn Ci (lercien-

fes Fulienfcs , loco ,quo latuiife per-

hibeat Beatum SilvcftrumR. P. unde

etiam evocatum eumdem memorant

ab Imperatore Magno Confiantino ,

ut Cbriftiano ipfum lavacro ablueret.

Quod Roma , non vero prope Nico-

mediam, conrigiffe , poft quamplu-

rimos feriptores , validiffimis argu-

mentis, & rationum momentis , do-

cumentifquc legitimis, probat P. Mac-

Bbi chias

jq6 Jos- Rocchithias Furthroan Germanus MonachusSandi Pauli Primi Hremitae in fua Dif-

fcrtatione £>c Coflantmi Romam Baptif-

mati ediu hic Roma a/uioi741.^0vivimus.

(11) Flaminis . fempronique

Forum, &c. Flaminia Via,(quod ao-tiflimum edceceroquin )ai> C. Flatni-

oioCoo£uledireda& indrata fuit abKomx' UrbisPorta modo-delPopolo,

Ariminum ufijue unde ab-Aimiliaufque Placentiamcontinuata eft . Fo-rum vero Sempronii ab indittitiore

Sempronio pariter nomen defumfit

.

Fora autem appellavorc Romani caloca , atque eas Urbes, in quibus pras-

tor judicia publice, ac condituro Tri-bunali, exercebat. Hinc Forumfafsii,

Cornelii Sjlla, "Popilii, Livii, Flammis

aliaque per multa.

(n) Graneufque Bianor, &c. NomenPadorale inter .Arcadas Audoris hu-jus Epidola.

(i j) Ritn Horatii, &c. In his Bpifto

lis, ac prefcrtim hujus Libri primi» rEpidolas Horatii fecuturo fe ferme ,

Audor profitetur. Adecutumautemede, nen audet dicere.

(14) Fraternis concentibus ufut', &c.loannes Antonius VulpiuS' Audorisbujus Epidolfgcrmanus fraterRomtrnam Purpuram Cardinali DominicoEafsionjo in hfc verba,litteris Pataviodatis>cft gratulatus : Copia* di Ictura

BminmiffmtrPrmeipe .

U ditioni GIoho/i di V. S. t i Mini-

/kriigraviJfimidaLeifoflenutiper filungo

fpaxioditanpo, tontanto Decoro-, eyttn-

taggiodeUaS. Sede utpefttHca, e delta Chie-

fa Onrverfale; parcggiano in modo l' onere

delta SagraVdrpora , bemhtmaffimo T tnpmatffirm , acui la Santitd dei RegnanteSommoPontefucquefUgjomiaddietro C hd/oblimata, cbecirtamcMenenabbifogns-

no di rictrrere a qncllo , tht il Monde cho-ma Fortuna e Felicitk percbipoflrfuUahi-

UnciadclU/bma de' Saggi nqtaagpnoadt*

V W LUI $ J.gnati Merito, ePremio. Rallegrumdun-

que fenis fine pii comia Dignisi medejh-

rna , che murvoSplendorc viene aritevert

dalfoggettovirtuofifflmo, al quale tflata

giuflamenu emferita, di quello ehe iofac-

eta cors TE. ir. avendo- io- da gran tempo

prevenute le odterne Congratulationi rquando- io afcoltav* con dtietto infame r

0 con veneratione la Pama delle fue Doti

(Ingolartffime e ii qudl Opere fegnalate rohe a-fi altofinedi lor natura- i andava-

no indiriziando . Godo aitnii a mio ri

-

gftardo ,veggendo aumrvtranfriPrincipi

di Santa Cbiefa un mio Benigmffimo Pro-

tettore; ailacui ^tpprovaxione io debbo-

in Imona parte il Credito, che m Italia rfueri s anne acqui/hto-lc mie Laturarie-

fatitbe i e dal qualeiopojfofperare in av*

venire Gratiefempremaggiori-. Sentopa-

rtmente eonfolazionc incredibileptrla cate-

ftcomunedegli OHimi Studj , che eggi mai

avrarmo nelSagroCollegio deSignoriCar-

dmali un validijjimo Difenfore , e un libe

-

raliffimo Mecenate . Macio-, che piis im-

porta , 101 Sapiantiffimo Conofcitore , un

giuflifjrmo Eflimatort, m ^tmantdfimo

Coitivatore. Ondeptunm abisiamo ad io-

vutiare a quelt aureo Secoto i Parrnft

,

i

Bembr, rSeripandi, i-Comendani ,

i Sirlt-

ti, gli Antoniani, i 'Bellamini , i Ba-

ronj, e cent' aitri Eroidi coufumata Pru-

dentaeDottriua, che adumarono de' Iero-

nomiimmortali f Ecclefiafiko -^tugufloSo-

nato. Crefctfiaalmente adifmifurail mia

giubilo,

qnantLio penfo ai' tempofaturo ,

etonftiero , come y\ E.in orni fuaDsgniti

ha fapatom gnifa diportarjt, che tegemill annofemprtflimata degna digrado fupe-

riore. Poglia Iddioche ungiomo s'avuert

cio che oradefidera ^ e prefagifceilmh fpi-

rito.Ed Utantopurgenio-mi ak'Mtiffimoper Udi Lai Salute e conferoatdoue tanto-

importante ,m inchino ai bacio-daUu Sagra

fua Vorpora , e mi proteflo , che fom e fari

femprt D .r.B. Padova 4. Luglio 1 77 9.Vmilisf. Oficquiofifs. Obbhgatifs. Seri

Giv Antonio Palpi.

CMi

Digitized by Google

Asimadveus. ad Epmt. V. Lib. I. 197(ry) Simbriviis de Fontibus, Scc.A- qui nunc comparantur ab Auctore

•io Fluvius, qui Tibur przfluit atque Fontibus Aponi celeberrimis prope

fecundat,unde Tiburtina hzcEpillo- Patavium r in Euganeis Collibus. Dfc

ta milia cll ,Oritur lupra Montes Trc- quibus Claudianus , & Martialis, Ar

banos, ultraSublaqueum , ex Fonti- Lucanus, aliique Veteres audoresbus, qui 5/mbrrou, Simbruvii, itSim- plurimi multa cum laude mcminc*bnvini, autUmbruim funt «ominati i sunt.

EPISTOLA(r) T TFrculea de Gente fatus , &c.fl lofcphus Maria Herculanus

e Marcbionibus Herculanis, Senogal-

henfis, & pluribus Patriciis familiis

Ancona fanguinc junctus, aliilquein

Piceni Urbibus , opulenta- ipfe fami-

lia exortus-, & in Romana Aula Pr»-

ful laudatifeimus ;poft aliquot Ponti-

fici» Ditionis Urbes Gubernatoris

munereadminillratas,ad fuavifsimo*

difcipli narum, bonarumque artium,

quas a teneris utque femper excolue-

rat, decerpendo»fru£h»totum fe con •

tulit.magjftratibusreliquis abdicatis.

Edidit proinde varii generis Operasommendatifsima. Quare Au&or hu-

jus Eplftola iHumabfe caltumob ex-

cellas, potifsimum animi dotes, poli-

tifsimamque- omnigenam Litteratu-

ram, profitetur,

(1) Tua Mens txttlfa ,Tua & Sa-

pientia, &c.

Viri hujus Clarifsimi excelfa MensSt lapientia rum privatis in fermont-

bus totaque honclUflimte vitz ratione

conftantertraduftat, tum vero prst-

«larifcimis editis in Operibus tam-

quam votiva' de/tripla tabctla-, utHo-ratiusait, perfpc&ifsima cft. Poetici

namqueejus Foetus , una cura purifsi-

maaureaquevena ,clegantiifque om-nibus St veneribus , profundifsimae

Sapientia lenta involuunt femper at-

que exhibent : neque enim' verius ejus

funt inopes rerum , nuguque canora .

(vHoratv la Arter. ja*,) verum opti-

Q.U1N T oA.

mz pleni frugis; & Pietatis , Virttr-

tumque ceterarum illicium potencifi-

limum

.

(j) ftrginis Inraft*

,

&S. DeiparaMulas fuas tantummodo confecravit

Herculanus felicifsime ; typilqucCo-minianis Patavinis ornatilsime edidit

Etrufcorura Carminum clegantilsi-

morum Libros Duos, hoc Titulo:

MARIA , Rime di 'Heroico- Ta/lorc

Arcade ia 8. 1715. Horum primus in

Elegiacos verius Latine a praeclaro

Poeta Siculotranslatus fuit. At uter-

que recufi tum Brixix, tura vero Ro-mz tertio, apud Rubeum, ut jam ex-

plicabitur.

(4) umbrans Cali Sulantite tri-

umphor, &c. Innuitur hic excellentif-

fimum Herculani Divini Poetz OpusDratnaticum Pafiorale, cui Titulus:

La Sulamitc BdfctrccCia Sagra di

ralco Tafiore jtreade;quo Librum Sal»

monis Cantica Canticorum inferiptum- ,»

lipiebter , prOfuildc ac fideliter nonminus

,quam poeticis coloribus cir-

cumveftttum, exornatumque, expli-

cavit, firDeiparawnCcdum AlTump-tasperpetuam in illo Allegoriam lati-

tare, oftendit. Prodiit item Romz1731; , in 4. item rurfus ibidem in 8.

una cum carminibus : MARIA Rimadi Heroico ; quod nomen eft Ercolan

anagrammate involutum; apud An-tonium Rubeunrin 8: tabulis' femperadjedis myfteriorum,quf celebrantur,

jatibime cxprc&s . Opus idcm-i<uSa-

xp8 Jos. Rocchi Vulpi i S.J.

Salamite. ceteros inter Ceniores, etiam funt vera bona . Ac Herculanus nofter

hujus EpiAolx audor Supremarum verepaucorum hominum, & mentis bene

juffu Magiftratuum recenfuit , & ad- fana (Hor. Sae. p. I. i.v. 44.) cuique&probavit; quemadmodum in fronte alia Horatiana conveniunt quam ma-Libri cernere eft . xime , fcilic.

(5) întipodafque ipfos duodena in no- Quod fi me "Populus Romanus forte ro-

mina didis (cilic. dividis. Hor. Sat. u get, cur , non ut porticibus ,fic judiciis

J.2_ v.6j.^tibucjfenis exemplo, dum mu- fruarifdem( Ep. z.l. i.v. il./Src.tumnia didit. Signiticacur hicGeographi- illud: Quid oportet nos facere, a vulgo

cum Clariisimi Eruditifsimiquc Praefu- longe lateque remotost (Satyr. 6. 1 . r. v.t.

lis Opus, quo , novo ordine,Univcr- 18.)-

fum Terrarum Orbem in duodecim (8) Cumque 'tfovoTua Tama Foro ;

partes, quaein duodecim minores Cn- Forum tfpvum Oppidum prope Par-

gulae dividuntur ,iterumque, acter- mamin uEmilia, Ditionis eft Gentis,tio, & deinceps, in aliasducdecim . Herculana;, quae proinde Marcbefi di

MemoriaeauxiliuinOpportunifs. Fomovo appellatur. Parma; autem

(6) Circini ut in triplici cunilas com- educatus eft Herculanus nofter in-No-prendis hiatu, Prandaruqi aliud Hercu- bilium convidorum adolcfcentiumlaniOpus Architedura:, quo menfu- Collegio,poftquamPueritiara Rom*rasOmnes Veterum Grfcorum ac Ro- in Romano Seminario laudabiliter

manorum Asdificiorum triplici Circini exegiffet.

hiatu, live menfura lapientifsime (p) Urbani ^trcadiaVaftores Obtinuere.

complexus eft , a^lificiorum eorum- Celeberrima Arcadum Roma: Acade-dem exemplis ubique appofitis , tabu- mia, cujus Herculanus fub Paftoris

larumaccuratifsimeexpreftarumadje- Tgpralci nomine Decus ingens & Or-atione. De DeoOptimo Maximoait namentum.Scriptura: Quis appendit tribus digitis ( 10) Te INFOECUNDORUM,molem Terra. Jfaia (4. ii. n. &c. Altera item Nobilis Academia

(7) ^ti> ipfo TcTuero conflans bona ve- Rom® Infacundorum appellata, cujus

rafecutus . luvenal. Sat. 10. Omnibus Herculanus Pradiil , Promotur , 6l

in terris , quafunt a Gadibus ,ufquestu- Princeps.

rorum& Gangem, pauci dignofccre pof-

EPlSrOLaA S E X T %A.

C) \ Lphonfus Comes ^tldrighcttus

jLX. ex Patavina Familia Ipeda-

tifsima idemque Poeta elegantilsimus

Latina Etrulcaque Mufa •, quarumfpecimen prodiit una cum Operum Jo:

Antonii Vulpii Tomo i.in 4. Patavii

apud Cominum ann. i7jj. Hoc de

Laudibus Alvari Cienfuegos Cardina-

lis Carmen, quod illi Audor miferat,

pro fua humanitate multum probare

yifuscft. Scripfir autem illud ac rcci-

tavit Audor ipfc Rom® ann. 1711.cum ad tradendam Rcthoricam in

Romano Collegio aggraderetur

.

(1) ALVARUS. ^ftvarus Cienfue-

gos vir dodrina, ac tradandorum ne-

gociorum dexteritate inCgnis , Soc.

lcfu,nobili loco natus eft inHifpaniis,

Oppido Aguerra Ditionis facrcAnti-

ftms Oviedi 17. Februarj ann. idyy.

In Societatem cooptatus , Salmanti-

nusDodor,pne ceteris, Theologicas

Digitized by Google

Animadveus. adDifciplinas publice tradidit. Edidit

autem Commentaria dodilsimaduo,

De fkmma Trinitate aiterum ; alterum

vero De Saniliffinut Eucharifhc Sacra-

mento , & Hifpanice Vitam fufiorem

Sancti Franciici Borgiat; prxteralia

,

opufcula.CaroloAullriaco Arcbiduci

eam Hifpaniarum Regi Tertio dido,mox Romanorum Imperatori Sexto

Cariflimusfuit. Ante ilium autem ip-

fi quoque Decellori Carolo fecundo

Hifpaniarum Regi. At Carolu* Impe-

rator virum de fefuifquc rebus optime

meritum io Purpuratorum Patrum Se-

natum cooptari ab Clemcnte XL P. M.fummis votis enixiflimepoQuIavit.im-

petravitque die io. Septembris 1710.

Montis Regalis in Sicilia Sacer Anti-

Hcs e 11 renuntiatus , at Roma; per mul-

tos annos ipfius Calaris Pro Oratore

ad Romanam Sedem , quam provin-

ciam commendatilBme obivit.. Excef-

fit tandem Rorax, cum tertium lupra

odogelimum annum jam inchoadet ,

die Augufti lp. ann. i7_jp. atque in

Templo Sandiflimi Nominis Jefufuit

tumulatus, cum tamen in TemploSandi Ignatii folemniter de more illi

fuiflet parentatum

.

(i) Mnemofjne . fcilic. Memoria ,

quaG Divaquxdam prxtcritarum re-

rum Cuflos.

(j) Threicio . Recitatum fuit hoc

Carmen, quo tempore ingemes Chri-

flianorum Vidorix adverius TurcasinPannonia, & apud Temefvariam rc-

centiflimx erant.

(4) Hefperia in j»rdta.Defcribiturhic

Alturum Regio in Hifpaniis , ubi Al-

vari Patria ,qux etiam Oviedi îfluria

dicitur , montofa maxime plaga

.

(5) ALVARUS hac CommentariiDoctillimi De Trinitate ab infignihoc

Viro Theologo editi tantum fada hic

ctl mentio, quod alterum De SanSijs.

Epist. VI. LlB. l. 199Eucbariftia Sacramento nondum ill« edi-

derat, dum hoc carmen recitaretur.

(6)

Efl Regio Hefperi* ,&C. florentif-

(imum hic Lufitanix Regnum innui-

tur,cujus Urbs princeps Ulyflipo.qux

vox ex Graeca origine Vlyjfls Labor in-

terpretatur quamque proinde, funt,

qui dicant, abUlyllc, maritimos in-

ter errores Tuos , fuide fundatam . Ce-terum LuGtania a Poetis nonnun-

!

[uam, inferviendi gratia metro, Lu-

u quoque nominatur

.

(7) Dum Ttolemaicum caput , &c. P.

Joanncs BaptiflaTtolomaus Soc. Jefu Pi*

(lorienGs ob Dodrinx Virtutumqueexcellentiam abClementeXl.P.M. S.

R. E. Cardinalis creatus

.

(8) Confortem in honore Salernum. T.

Joanncs Baptifla Salemus Soc. fefu Con-fentinus ab eodem Clementc Pontifice

ob egregia merita , ac prxeipue in Sa«

xonum Ducis Primogenito ad Roma-nam Fidem convertcodo , qui nuncAuguflus cft Tertius Polonix Rex ,

item Cardinalis creatus

.

(p) Diflinfia coloribus Iris. Idem at-

que illud Pfalm. 44. v. II. Circumdat*varietate ; fi ve ut alia habet verfio ,

CsratmamiUa Parietalibus . De quibustamen in unum Corpus coalelcenti-

bus, unique Capiti fubjcdis, meritoillud potell ufurpari : Vox diverfafonat

Topulorum;vox tamen una efl Mari. Ep.p. I. p.

(10) Tjrenes juga. Scilic. Pyrrhe-nxi

,qui altiffimis jugis ac jugibus five

perpetuis Hifpanias a Galliis ieparant.

(l 1 ) Audiit bac Siculo, Sa. nomi-

nantur hic prxeipua aliquot Sicilix

Loca , ad fignificandas Montis Re-galis Infulas in Sicilia prope Panor-mum,quibus Cardinalis Alvarus Cien-fuegos

,poli Purpuram , inauguratus

fuit.

ET1-

Digitized by Google

200 Jos. Rocchx Vclmi S. J.

EPISTOLA SEPTIMIC) T)- Joannes Baptifla Spinula Soc.

JL Iefu, exnobiliffima Janucnfi

Familia germanos fratres habuit duositem e Societate, fcilicct ?*«/«*• vitz

Sarklkate illuftrem , (z Carolum Oe-conomicis rebus religiofisaptiffimum.

Fuit ipfe prudentia infignts , atqueideo Ctorgio item fratri Aio S.R.E.Car-dinali lnnocentii XilL P.M.A fccretis

ReipuMiczcariflimus. Poft varios in

Societate laudabiliterobkos Magiftra-

tus, dumGermanicum-HungaricumCollegium in Urbe Rcttor curaret,pie

eaccuK

.

0) Cqfmi.CofimusTertius MedicesMagnus EtrurixDux Sextus Chriftia-

norum Principum exemplar luculen-

tifiunum.

(a) Fder adJanum ; vulgo Fabrum»PiceniCivitas

,quatuorolim inter Op-

pida infignia 1tali* recenfebatur, qua:,

cum inter Urbes feu Civitates noncomputarentur, eoquod proprio Sa-

croAntidke deftituerentur; opulen-tioratamen& celebriora multisUrbi-

bos feu Civitatibus erant. Ea autemfuerunt Baridum in Apulia , vulgo Bar-

leta ioTuglia;Vratum inEtruria, vul-

goTrato m Tofcana ;Crema in Infubria,

vu Igo Crema in Lombardia;& Fabrianum

in Piceno, Fdrianonella Marea . Por-

ro nunc fingula propriis fub Antiili-

bus Civitatis titulo jamdudum gau-dent.

(j) altera Vicenis , &c. ZAfcnltm “Pi-

cenum, vulgo »Afcalidella Marea;ad di-

ferimen elenii uppult

:

Afculum Pi-

cenum , inquam , Urbs elegantibus

aedificiis ac viis aedificata cft , atqueexculta ufque adeo; ut cum pulcherri-

ma Urbe Etrurix Principe conferri

polle accolis vifa flt . Unde& La Fi»-

renza della A/arra fuit nominita.

(4) Inter Orbs amnefque ]atens . In-

teramna Umbria , nobis Terni ; ad diferi-

men Interamna Samnitnm

,

vulgo Tera-

nt». Sunt & alix Interamna dux in

Campania ia Ditione Sorani Ducis ,

vulgofCoAs , *f Iftletta ; qux omnesde fluminum fi ve amnium vicinia hinc

atque hiacillasaUuentium, nomen .

Sortitx funt.

(<) Tjphemim vulgo Citta di Caflel-

It Urbs Umbri? prope Tiberis curfura

fita, in qua optimates Familix nobi-

liflkn*.

(6) Monte Volatum

,

modo Mon-

te Vulciaao parvum fed excukum ac

prxnobile Etrurix Oppidum ; undeviri dariflimi prodierunt plurimi, &Cardinales Celeberrimi; prsecipue ve-

ro Marcellus Cervinus

,

qui & Marcellus

/scandar Pontifex Maximus , Robertut

BcUarminus , Robertus de iqdiUbus ;

Cardinales item , Taurufius , Ra-etus

, &c.

(7) bique caput ruitura domus , firc.

Collegium Soc. Iefu Viterbii non ad-

modum (labilibus fundamentis fufful-

tum undique, ajunt; unde&quoti-die ibidem degentes Socii BeatumFrancifeum Borgiam , Patronum ce-

teroquin Civitatis , communicer ad

hoc contra Tcrrcmotus in auxilium

invocare folent

.

(5) “Pifioris fed neque feies . Tifltria

Urbs Etrurix nobilis. In ejus agro Ca-

tilinam cum fuorura exercitu confedif-

fe primum, dicunr.mox prxlio viSura

concidiffc, atque obiirfepultorum ca-

daverum putorem corrupto cx acre

pedem fxviffimam fuiffe exortam; a

qua pede, deinde Oppido Nomen fa-

6tum Ttflontum , ac deinde Viflorium

.

(9) Vratenfibus Hortis . In Urbe E-

trurix exculta atqueamccna, nobis ,

Tra-

Digitized by Google

Akimadvirs. ad Ebist. VIII. Lib. I. jotTrato, Collegium Convidorum ado-

lescentium jamdiu floret fub P. P. Soc.

lefu inflitutione, vulgo Collgio Cico-

gnini, de nomine fundatori» appella-

tum.(io) Atlantide Mercuriumin-

tellige Majx Filium Mercatorum nu-

men, ut cilia fabulis. Ab hoc prohibe-

ri nonnihil ac praepediri Litterarum

Studia Liburni , Audor hic fignificat,

nec immerito: cum enim ea Civicas

mercatoribus redundans, mercaturis

ut plurimum iit intenta, Litterarum

idcirco fludia fecundas habent.

(n) Epidaurum, ponitur hic juxta

multorum fententiam pro Ragu/a aut

Ragugi, Urbe ac Republica in extre-

ma . Dalmatia .• quam tamen pro-

pe Vetus Bpidaurum , fi ve Epidau-

rium oonfurrexiffe , melior ac verior

videtur fententia ; cum Epidauri in-

clytx olim. Urbis Locus proprieexi-

ftimcturfuiffeubi nunc dicitur Ragufi

vecchi».

(ix) Quid verum atque deceat , &c.Theologicarum Difciplinarum (lu-

dium ingredi Audor , cum haec feri-

beret , mox debebat . Ufurpavit autemhic Horatii verfuspcrplures ex Ep. p.

1. p. utpotefuo argumento convenien-

tiiiimos;quod & ubique paflim , fe

non infcicnccr , neque furtim feciiTe ,

femper profitebitur.

EPISTOLA(i) '"T"'R//fe bidental .Locus nimirum

X fulmine idus, ubi a veteri-

busoves maciabantur, ad (ovem ira-

tum placandum: avocebideutes, bi-

dental appellatus. Loca porro hujuf-

modi (ludiofe prifei vitabant. ItaPcr-

fius Satyra x.

Tnflejacei lucis/vitandumquebidental

.

(l) Tabulifve trium virorum.

Indicantur tabui*, vel album , in quorecenfebantur nomina proferiptorum

aTriumviris, Odavio, M. Antonio,

& M. Lepido; de quibus luvenalisx.

Satyra:

Jn Taliulam Sulla fi dicant difcipuli tres

.

()) Clararepoemata vatum Dolia trium.

Io: Antonius Vulpius olim adolcfccns

cruditas quafdam Annotationes con-

fcripfit atque edidit in Catullum Tibul-

lum ,"Propertium: Sed poflca natu ma-

jor locupletiilimis. Commentariis Ca-

tullum enarravit

.

(4) Lucreti , &c. Memorantur hic

AudorcsPataviia JofephoComino cele-

bri Typographo polite admodum &iplendidcin lucem revocati, cura &

o r r sA v uA.

fumtu Vulpierum : quos Audorcs mul-tis modis& vario laborum genere, puta Przfationibus , Notis, indicibus ,

ornavit, illuilravit, auxit, virifque

principibus dedicavit prxeipueJo: An-tonius Vulpius-, probantibus & plauden-

tibus ubique gentium litteratis homi-nibus.

(j) Fraternis auSos curis Celfofque

.

E-dendo Cornelio Cclfo Medicorum La,tinorum principi , in typographia Co-miniana, operam deditJo: Baptifla Vul-

pius Anatomes Publicus Profeffor in

Gymnaiio Patavino , nunc emeritus:

addidit EpifiolasJo: Baptifla Morgagni ,

Anatomicicelcberrimi, adipfum,&luam ad Morgagnum .

(6) CumCajetano. Cajetanus Vulpius

Sacerdos Jo: Antonii, Jo: Baptifla , &

Jofepbi Rocchi , frater : cujus aiTidux

diligenti* plurimum debent optimo-rum feriptorum Editiones Commian;;id ante omnia curavit, ut plura mo-numenta virorum pietate ac dodrinainfignium , fludiofis ver* virtutis pro-

futura, in manus hominum quamC c emen.

20Z Jo. Rocchicmendatiflima pervenirent.

M Qua lotii dedimus vulganda volu-

mina. Apud Cominum typis exeuG

fuere De Latio yeteriVrofanoTotDi K.

OpusJofepbi Rocchi yulpii e Soc. Jefu

hujus Epiftolatau&oris.

(8) Qua olim puero placuere, tkcjo:

jtntcnius yulpius elegantiorum littera-

rum a puero cupidiflimus, ut facilius

atatem fuam omnem in illis colendis

exigere pollet, folitudinc potius atque

fccellu, quam luce hominum & fre-

quentia femper delcSatus cft . Id ip-

le Epigrammate hoc mundiffimo fi-

gnincare voluit

.

Vjjit me puerum doSarum forma fo-

rorum :

Idem ego ( fatajubent) urar amore

fenea.

Sic poterunt juvenes ad noflrum

dicere buflum:

'Quam tibi vita, fuit tam tibi lon-

gus amor.

(p) Mofchina . Margarita Mofcbina .

Vcroncnfis, Uxor Jo: M'om yulpii.

Vulpii S.J.

mater familias iis virtutibus Ornata ,

in quas, tamquam in fpcculum, in-

tueri pofliut nupta mulieres ; cura

& providentia fcilicct rei domefticas,

robore animi atque conflantia in ad-

verGs , maxime vero erga virum amo-re; cujus gravem &afflidam valetu-

dinem fjpius fortiter pertulit, omni*que officio ac minifterio levavit

.

(10) Morgagno, &c. Hic mentio fit

nonnullorum hominum do&iffimo-

rum,qui {criptis editis immortalibus,

per Europam inclaruerunt, & quibu-

fcum Jo: Antonius Vulpius confuetudi-

nem , atque amicitiam jampridemjunxit.

(11) Bipatens animis afjlum .

Hoc cpicheremate utitur AcademiaPatavina

,quam Italice appellant de

Ricovrati . Id autem feribitur fu per an-

tro Nympharum Homerico,quod fi-

bi eadem Academia tamquam inlignc

fumfit . Vlipius Grinejus , nomen cft

Arcadicum Rom? Jo: întonu yulpii.

LI-

Digitized by Google

203

LIBRO SECUNDO.EPISTOLA P R I MA.

'pxEhacEpiftoIa ip(a Academia Pa-

JL / cavina publicis litteris lic pro-

nunciavit pro fua humanitate .- eamfcilicet pulcherrimam , facili fijlo dcdu-

Oam , Lingua nitore ,Eruditione

, Toe-

ticis figuris ,& Optimorum Toetarum imi-

tatione refertam . Quf laudes Zoilis po-

tius St Momis ad retundendas eorumcalumnias

, fi quas pararent,quam

amicis benignifquc Ledoribus , ad au-

cupandam gloriolam inculcata: funto

.

(i) Euganei Colles, &c. Praecipua hic

Patria: fua; Audor,& Vetulliora Mo-numenta firnul memoravit ; qualia

funt Celeberrimi Euganei Colles venati-

bus St vinetis dclicatifiimf , Fontes si-

poni a Poetis plurimum commendatiob falubritatem, morborumque plu-

rimorum remedium . ^trva Vatavina

pinguifsima , ob quorum fcecundita-

tem vulgatum illud per Italiam cir-

cumfertur proverbium ,Bologna Graffa,

ma PADOVA LA PASSA . Moeniaantiquiffima St multiplicia

,qux nem-

pe circuitu triplici triplicem veluti

,

Urbem ambiunt, fluminique circum-

flua. Duplex hoc eft Urbem ipfam

St Agrum alluens pluribus locis; ita ut

in Agro Patavino nullus fit pagus quia Flumine difiet plus quam milliaria

quinque. Nomen utrique FluvioapudAntiquos Latinos Medoacns'i alter ve-

ro major alter minor didus; modo la

Brenta, St ilBaccbiglionc, Stc.

(i) Qualem ego Te afpieio , Stc. Ge-

nerabilis Dei fervi Cregorii Barbadici Car-

dinalis & ntifiitis “Patavini Corpus ex

antiquo fepulcro edudum anno (alutis

171;., triginta prope ante annos in

altilfima atque humentifiima fovea

tumulatum cum fuiffet, integrum ni-

hilominus , intadum ,atque incor-

ruptum omnino repertum eft; utque

evidentius res miraculo edet ; veltes

omnes, quibus contcdum fuerat, at-

que arca ipfa lignea,intra quam fuerat

collocatum, corrupta penitus appa-

ruerunt.

(3) Vt Byzantinus , Stc. Celeberrima

eft Divi JoannisChrifoftomi Byzanti-

ni AntiftitisHiftoria; quod fcilicec ,

cum demortui cadaver TheodoGiJu-niorisjuffu ex Cumana Ponti , ubi x-

rumnisconfcdus Vir fandiflimusin c-

xiliodccelTcrat, Byzantium delatum

fuiffet; interalia divinitus patrata pro-

digia, illud ftupendiffimum operatum

eft.-ln fua nempe fede pofitum ut com-

munibus Populi vocibus hoc enixe ex-

pofccntis fieret fatis, os ,tamquam fi

viveret , miraculo aperuiffe , St in

omnium auribus bene precandi for-

mulam confuetam facris Antiftibus

protuliffc. Irini pafi. Tax omnibus .

(4)Aenas stipes.Sacra Patavini Anti-

ftitis Ditio vaftiffima eft;St ad Triden-

tinas ufqueAlpes pertingit,praeruptas,

frigore, nivibus, afperitatealcenfu-

que difficillimas ad adeundum : inter

eos pracipue pagos,quos vulgo dicunt

Li Sette Comuni.

(f) Inclyta Francijcus . Significatur

hicJoannes Francifcus Barbadicus Cardi-

nalis, St Patavinus Antiites Venera-

bilis Gregorii fratris filius, ejufque^vir-

tutum imitator egregius , Patruique

fandiflimiverxgloriz promotor ftre-

nuus.

(6) Arcadis incertis , &c. DumhxcEpiftola ab Audorc feriberetur , con-

tigit Romx,, ut celeberrima OrcadumAcademia, fi ve Tafiorum Orcadum C<e-

C C 2 tus,

Digitized by Google

ao4 Jos. Rocchitus, quidiverfaseatenus ledes muta-verant, qua fele in unum cogerent ,

& congregarent ad carmina publice

recitanda; iiberalitatc ac muniticea-

tiaJoannis Quinti Lufitanu Regis , Mrca-dis Vafloris acclamati , flabiles iedes

adepti fuerint, & in }anicuk> MonteVarrhafum Trimus conllituerint ,cumantea Palatinum Aventino muta lient,

aliaque Urbis loca inflabiles fuiflent

pervagati. Illos autem ad cantum in

Venerabilis Grcgorii Barbadici laudes

fcfollicitaturum Auctor idcirco profi-

EPISTOLA(i) TfMlhmur , &c. Imitatum ex Vir-

.17 giliouEncid.d.infin.

Sunt gemina Somni porta: quarum

altera fertur

Cornea ,qua veris facUis datur exitus

umbris :

altera candenti perfida nitens ele-

phantoySed falfa ad Coelum mittunt informia

manes

.

(i) Gallia tejlis ades .Joannes MloyfusTHocenicoVenetus Senator arnpl iilimus

,

antequam Roma: ad Supremum Chri-

ftianorum Pontificem, fuit Parifiisad

Chriflianiflimum Galliarum RegemOrator pro Patria Rcpublica , 1'uavif-

fimifque moribus utrobique omniumanimos Cbi devinxit

»

(4) Tu nuper mihi Vbxbus eras , &c.Italicum fuum Epigramma Audior his

verfibus in latinum tranftulit ; quod£c habuit, ad Jo; Aloyfium Moccnico,cum Divi Marci Procuratorcx meritocreatus in expcclatura Roma Venedisreditum pararet:

Mio Sol , di vofira Luce e vofiro Foco(Qual ferpe allor the in Ciel Tauro

s' accende

Luflro e vigor con nuovafpoghaprende )Meutre mi alium e fcaldo , e non

un pico i

Volui S. J.tetur, quod unus ex /Ilis edet, Bianor

Craneus nomine

.

(7) ARISTALGUS. Nomen Ar-cadicum loannis Prancifci Barbadici

Cardinalis

.

(8J Certabitis antro. Scilicet Acade-mici tpft Patavini, qui dicuntur Li Rl-

covrati, &dc quorum Epichcrcmate ,fcilicet,antro Nympharum Homericodidumefla nobis Epillola ultima Li-

bri primi. Vid. notasiniplamnu.11.Huic autem Accademi* accenii tus &c

Auctor fuit.

SE C U N D *A.

Qualmrvi toglie Turboenero efheo

M. metuto il die^ ad aitro [uolvirendet

Quale atra aglitcchimiei notie diUendr

Di Fortuna infolente amaro Gluocoi

Malimpeto delduolmal mi trafporta

;

Se a me il Vianeta in difparir|d’ intomo>

H natio Volo a illuminare ha tolto-.

Cosi i , mia Bella , Santa, e Vronttt

Seorta ,

Felicemente a Vfona avete il Cimus

Corfo , cht a ycfpro appena altri

avria fciolto ,

Alluditurautem ad pratcoccs merito-

rum fufceptosfr|idus ab Exccllcutilli-

mo Viro ea florenti tetate,qua ceteri

vix prima femina jactare folent i- live

ad emenfum honorum fladium atquecurriculumadeo mature, utaqualcs-

pauciflknos poflic oftendere . Cete-

rum ferpentis fimilitudo ex illo Virgi-s

lii dclurnta cfl a£n. z. v.471.

Qualis ubi in lucem coluber mala

gramina paflus.

Frigida fub terra tumidum quem brtt-.

ma tegebat;

Hunc pofttis novus exuviis , nitiduf-

que juventa ,

Lubrica convaluit fublato pedore terga

Mrduus ad folem & linguis micat

ore trifulcis.

D~

Digitized by Google

Ahimadvers. ad Epist. I. Lib. II.

Dc Ludo autem Fortunas infolcnti

Horatianum illud pulcherrimum eft.

Od. zp. 1. j.

Fortuna favo Uta negocio

Ludum mf'olentem ludere pertinax,

Tranfmutat incertos honores,

'Hunc mihi, nunc alii benigna.

Dc horis autem diei Nona Sc Vefper-

tina cetcrifquc fingillatim fxpe loqui-

tur Etrufcorum Poetarum LyricorumPrinceps FrancifcusPctrarca.

(4) "Purpura Olorinis cefferit atque To-

gis. Scilicet. Candidis , Oloris ,aut Cycni

inflar . Supremi Venctx Reipublicx

Duces candida chlamyde Pontici

muris pellibus exornata uti folent; Di-

vi autem Marci Procuratores TogaPurpurea.

Ceterum in hac Epillola ceterifque

,l

EPISTOLIA

2oyElegiacis hujufcc fecundi Libri fccutus

eft Au dor Propertium fspius, &: Ca-

tullum identidem,quam reliquos Ve-

terum Poetarum;quod Naloniania-

mici fortalle illi vitio verterint . Hi ta-

men, fiquiforent, ad Julii Scaligeri

Poeticam Artem, amplillimis pro re-

lponfis, quibulque abunde libi fieret

latis, amandarentur. Certe Grxco-rura Elegiacorum hxc eft imitatio, &aurei Catulli, aurcique Propertii ; ik

gravitatem ac majeftatem quamdamcum fuavitate temperatam hxc feri-

bendi Elegiaci Carminis ratio prsfc-

fert Ovidiana multo prxftantiorem .

Dcquo tandem iiluftri (limorum Ipcuii

Decuniquinti, quin immo & noltri

hujulcc purgati Illini, Latinorum poe-

tarum judici urn fapien tiffimum etlo

.

r E R T I tA.

(1) A NTONELLE .PM/p/wCo-/V. mes ^tntoncllus Pergulanus

Patricius Senogailic-nfis Mularum , &Belli ftudiis clarus, inter ArcadasPa-ftoresilluftris , & ad Bondenum mi-

litis laude.

(z) Bondenus . Locus eft in Pontifi-

cis Ditionis finibus prope Ferrariam,

& juxta Padum, qui Pontificiis, prs-fidiis muniri confuevit . Vulgo Bonde-

no ; & Ofpitale di Bondeno juxta eum-dem Tradum.

(j) VICTORIA &c. Lediffima Fe-

mina Fidoria ex Comitibus MaraxxAnis

Parmcnlis prima Philippi Comitis An-tonelli uxor.

(4) CATHARIS. Catharina ex Co-

mitibus deCaftracane item femi na |nobi-

liftima , altera Philippi Conjux a FanoFortunx;qux Civitas ab Julio Csfarededuda Romanorum Colonia, in an-

tiquis monumentis dicitur Co/oak» Ju-lia Faneflris.

(f) N ICOL AUS. Illuflriffimus

Prslul "Hicolaus Maria ^tntonellus duo-

rum lummorum Pontificum Clemen-tisXU.& Benedicti XIV. ab Honora-rioCubiculo V. S. Referendar. Ponti-

ficiarum Bullarum unus ex a fccretisj

Tabularii Pontificii,quod in Hadria-

na Mole fervatur , Cultos , Expcrgan-dis, Orientalium ac prxcipueGrxco-rum Libris inter aliosPrxpofitus . Ba-filicxLateranenfisCanonic. vir mori-

bus & doctrina fpedabilis

.

In hac quoque Epillola imitatio Ca-tulli funt di fticha complura , in quibus

orationis fcnlusfufpenditur;quod Oc-

vidianas auriculas poffit non nihil a-

fperitate offendere , qus fingulisdi-

ftichis , atqueetiam monoflichis fini-

tas periodos confueverunt audire. ExVirgilio quoque plura, &Propcrtio,

& ex Claudiano pariter unum alte-

rumve mutuatum,minime diftimulan-

dum.

ETI-

Digitized by Google

2o6 Jos. Rocchi Vulpii S. J.

EPISTOLtA Q U *A R T *A.

(0 TJENEDICTE . T. D. Benedi- jus vertice Olivetanorum P. P. fedes

X3 8us Campofanpiero ex antiquio- elt . Hic Dianx Bend id ix dedicatus lo-

ribus& clarioribus Patav inis Patriciis cusolim fuiflc perhibetur. Dequo vi-

Familiis, eximia dodrina,& virtutum dendus Laurentius Pignori us in origi-

dotibus vir clarifEmusOrdinis Olive- nibus Patavinis. Motitarem cima a Venda

tani , Sacras Theologi* Le&or aban- familiare elt Patavinorum adagium ,

nis plurimis,& in Vinea Domi ni Ope. ad locum altillimum fignificanduin.

rarius indefeflus in proximorum falu- (4) Eufehii Vallem ,&c. Val-tem permultos annos Romx. lisSan&i Eulebii ,K4l Sant' Eufebio

,

&(1) Mea dtc.Cbri/lina Zeno macerfimi- corruptius paffim Val San Zibio ; pera-

lias Chriltianilfima, ex improvifo olirn moenus Locus, quo jam in Montahorumcxtin&a Au&oris genitrix. & Burdegatorum nobilium Patavino*

. ($)Euganeos Colles. Sunt hi celeberrimi rum CiviumVillam convenire (olebant

iliiCo//«£*j«Bfiatque am{nillimi Ur- Poet* plures prxnobiles ; prxfertimbi Patavinf, quique delicatiorem & fa- vero Jo: Mntomus Vulpius Auctoris fra-

lubriorem Patavini Agri partem confi- ter ,Mntonius Zeno ejufderk avunculus,

tiut.siponus nunc^tbano medicatis fon* & Mattbeus Burdegatus;quorumeditis

tibus commcndiiittimus. Mons cclfdfi- in carminibus Vallis hujus, amoena*litis

, quem alii Montem quoque Cet- rumque in illa habitarum rufticatio-

/iun appellavere , vulgo Mtmfelice

,

ab num, fit mentio,praeruptayi/ire, cui oppidum excultum (5) ~dd Tugnam

, &c. Cultum &allidet, &in qua olim Arx fuit inaccef- amplum Oppidum La Battaglia

,

ubi

fibilis, denominatus . Monte Ricco pro- celebres conficiendarum Chartarumpeipfum, ab ubertate

, qua dominos funtOfficinx. Prope hunc locum vi-

fuos divites facit. Efle

,

Latinis ^ttefle, fiturmagnificentiflima ObizzixGcn-five ^tthcflc , Oppidum perurbanum, tis nobiliflimx Villa, vulgo IL CA-& fru&uum commerciis abundans , TAJO Del Marchefe Obizxi

.

Elt pari-

uvarum prxeipue delicadlfimarum ter in ea Vicinia Deiparx facra AEdeslaude percelebre

, quibus ea nomina La Madonna dei Tignxo . Duobus ex

Marxemina de monte blanca e negra ,hinc miiliariis Patavium verfus , ell

Garganega , GropelU, &c. Indenobilif- Mexza via; Mox Terra dura, Joannii

fima Athcll inorum Principum Fami- Baptifla Vulpii fratris delici*,

lia cognomen deduxit. Monte Roffo , (6) veflr*Riptt. P. P. OlivetanorumMonte Merlo, Monte Ortone, ubi Dei- Domus Mlia Rtviera

.

parx facra xdes elt,& imago prodigiis (7) Tatavinaque Littera . Villx ia

clara. Cerro ,Calaone, Rua , lilvis ac Agro Patavino, juxta Medoaci Ripas

nemoribus frequens, interquxinco- amjnilfimas ; fcilie

.

Lstngo la Brenta .

luntfolitarii VirifandiRomualdiafie- (8) Tortamoratur aquas . Machina*

clx c Congregatione Montis Coronx. illae artificio plurimo extrudat, quibu*

,Arqua , ubi adhuc Domus & Sepul- Medoaci fluminisaqux, qua Patavio

erum celeberrimi FrancifciPetrarchas Vcnetias itur, fullcntantur ,& inter*

vifitur. Cinto, Standa, omnium Eu- eluduntur; emittunturve,prout res

ganeorum montium altiflimus , incu- pofccre ad plurimas utilitates, judica-

tur.

Digitized by Google

Animadvers. ad Epist. IV. Lib. II. ao

7

tur . Vulgo Torre della Brenta, lunt au-

tem Lt Torte Contannc , di fird ,dei Do-

lo , delU Mira , dei Morasn.au .

(9) Litus ubi nautis , &cc. In his ver-

Gbus, eofquefecutis, uius cfl oppor-

tune Audor multum Horatio Tuo, Sa-

tyra Libri primi quinta ; in qua iter de-

lcribitur habitum a Poeta per FofTam

,

in quadam Appia: Vias parte . Oppor-tune

,inquam ; non enim ita ovum

ovo Gmile eft ( quod prifei ajebant) G-

cutiea itineris Horatiani deferiptioiis

convenit,qua: in meritoria cymba ul-

tro citroque Patavio Vcnecias com-meantibus diuque noctu que contin-

gunt. Nodu tamen potiliimum , in

ca qux dicitur La Barca da Tadova .

(to) Tetri Campum. Oppidumlive Calkrum excultum , & peranti-

quum, in Agro Patavino, Campofan-

piero appellatum, unde cognomentumtraxit Gens nobiliflima Patavina Comi-

tum Campi Sandi Tetri. Hic in jEdi-

bus Tifonis Magni Comitis Campi San-

di Petri holpitatus eft GlorioGflimus

Divus AntoniusTaumaturgus , licet

LuGtanus ,attamen Patavinus appel-

latus. Hic inter ulnas exccpiffc Pue-

rum Jefumamiciflime traditur; Divi-

nis fpedaculi piilfimusHofpitatorTifo

conlors& particeps fadus fclicilGme,

memoratur.

(11) Tarenti, Sic. Joannes Dominicus

Vulpius Audoris pater&Joannes Anto-

nius , Joannes Baptifla , & Cajetanus

ejufdem germani fratres

.

\-(ir) Cum Conjorte tori. Margarita

Mofcbina VcronenGs , conflantia: , &conjugatis amoris exemplar

.

(15) Calefies Tatrios

.

Ita Qiiintus

Catulus apud Ciceronem , hanc vo-

cem Calefies fubftantive pofuit , niti-

do illo Epigrammate. De Nat.deor.

lib. 7.

Confliteram exorientem Auroramforte

falutans ,

Cum fubito a Uva Rofcius exoritur

;

Tace mihi liceat , COELESTES ,dic ere

vefira ;

Mortalis vifus pulchrior effedea

.

Innuit autem hic Audor hujus Epi-

ftola Coelefles Divos Patavinz UrbisPatronos: Praecipue vero Linguam Di-

vi Antonii tot jam feculis miraculointegram atque incorruptam: Beata

Juflina MagniGcentiffimum Templumilrudura non minus ac pretiofafu-

pelledili,quam plurimorum Sando-

rumRcliquiisinGgne.

(ij) Sophia. /Edes antiquiflima Pa-tavii, quam primarium olim ac Prin-

ceps totius UrbisTemplum fui (Te me-morant, quamque Divum Trojdocimunt

Beati Petri Dilapulum primum Pata-vinum Antiflitcm , Grxcum Antio-chenum , Graeco Sophia vocabulo ,

Divina Sapientia, fl ve Verbo Divino DeiFilio facralle , tradunt . Apud hocTemplum incolunt nobiles ac Reli-giofe devotx Virgines lub RegulaSandi Bencdidi

;quas inter Maria An-

gelica, & Maria Antonia Audoris ger-manz forores

.

(14) Tofi Clara. Scilicet pofl Clara:

Sandiflimx AlGGatis templum. Subejufdem InftitutoReligioGflimx, de-gunt Virgines

; quarum una MariaChriflina Tercfsa Audoris item germa-na Soror.

(1 y) Sjracofia ..... Ornato nuper Vir-

ginis in Cremio. Scilic. Di vx Lucix Vir-gini Syraculanxfacra dides , ubi Vul-piorumSepulcra.

* (l<5) Ztoe. Antonius Zenus Avuncu-lus, pietate, dodrina , obitis claris

muneribus clariIGmus, apud fuam ,

quam fandiflime plurimos annos pro-curaverat, Divi Cantiani aEdcm

, Paatavii , tumulatus; cujus fepulcro ab Jo:Antonio Vul pio fororis filio elegantif-

Gmum Carmen appoGtum eft hujuf-

modi.His AHTOTJlUSille ZE^XJS offa

Mandavit fua fedibns locari,

Dum

aoS Jo. Roccvi Vulpix S. J.Dum tuba fonus excitet jacentem : Hac migrare domo domum ad beatam.

Ille^'yrotyUS, ille , quitot annos (17) Hac dea terrarum, &c.Itaan-

ln Divi fuit s£de C^ti{Tl^rt{I quum CarmenReBor fedulus , elegans, difertutt (18) Omnia Romana , &c. Proper-i

Quem fera domitum licet JeneBa tius lib._j. Eleg. ip.

Luxerunt lacryma omnium bonorum. (19) Hac , alias inter , &c. Virgil;

Huic Clementia Huminis fupremi, Eclog. p.

Et magna favor annuat Parentis,

(zo) Kalendas. Scilic. Primam NoQuam SanBe coluit

, colique jufit . vembris menfisdiemanni 1741.

EPISTOLA QUINTE.(1) (-'Arole. "P. Carolus Mandofius hic Elegiarum Mandofianarum argu-

Soc. Jcfu, Romanus ex illu- menta praxipua, in quibus mirifice

ftri Familia, qua: Litteratos viros pro humani affedus defcribebantur,exci-

duxit i Poeta Latinus , ac prxcipue tabanturqueinauditoribusac Icctori-

Elegiacus nitidilfimus, &incxcitan- bus ,quorum excellentiam miratus

dis affe&ibus experientiflimus . Poli au&or hanc Epiftolam admodum ado-prxledam in Romano Collegio Re- lcfcens deproperavit , ac Mandoliothoricam plures annos. Prati in He- tradidit; cujus Collega in Humanio-truria deccfiit. ribus tradendis difciplinis fuerat , fenis

(z) Seu rapta efl , &c. Innuuntur aun. £al. 1711.

EPISTOLIA S E X T *A.

fi) T Uli .Julius îmalftanus Marchio- Mantua me genuit . CMLABRl RM-J nisCruccoli filius natu maximus TUERE ; tenet nunc

olim Seminarii Romani Convi&or . Parthenope tceciniPafcua, Rura,Duces;

Eft autem Cruccolum in Calabria Op- (4) Et domina procul Urbe . Ncapo-pidum peramoenum,& fertile, ac po lim intellige. Regni enim Ncapolita-pulo frequens. ni Principes Viri procul libcutcrabea

(z) Etcecinit. Sic Enniusipfe in fe- Urbe,,degunt ut plurimum , &tCon-

pulcrali Lapide,quem ipfe fibi vivens dit quifque diem Collibus infuit,&vitem

pofuerat , juxta Sepulcrum Scipionum viduas ducit ad arbores, juxta Horatia-

in Appia Via. H/e cecinit voflrum maxi- num illud Od. 5. 1. j. &, utClaudia-ma folia Patrum

.

nus ille fenex proxime Veronam inE-

(j) yirgilium. Ita Virgilius ipfe fe- pigram. Felix qui patriis , &c.pulcro fuo juxta Neapolim inferiben- Indocilis rerum

, vicina nefeius Urbis,

dum curaverat. ^tfpcBufruitur liberiori poli.

IPf-

Digitized by Google

Animadvers. ad Erl*T. VII. Lib.H. »09

EPISTOLIA SEPTIMI.* SÔfmus de *4ngelii Bargx in He-V^/ truria Mirchio , tunc tempo-

ris ieminarii Romani ConviAor , in

cujus gratiam feripfit Auftor hanc

Epiftolam, eique publice recitandam

tradidit.

(i) Divini Mater Amoris , Virgo

Deipara ex imagine fua apud Colle-

gium Imperiale Matritenfe in Hifpa-

nia Beato Alaryfio oranti confuluit ,

interiore quidem , fed certa emilla

voce, ingreffum in Societatem Jcfu.

Unde Imagini eidem jt Bono Confilio

nomen eft faftum , vulgo :La Madon-

tu dei Buon Configito

.

(i) Hoc velit& Mater . Martha Janapiiffima & lcftiffima Femina San&iAloyfii Mater illum Divinis manci-pavit oblequiis ipfo ab utero, in ejus

partu, & m Lauretanx Domus ac-

ceffu.

(j) Hoc quoque crudelis. Ex impetuquodam amoris fimul atque doloris

boc didum fingitur; ad Jobi lanitif-

fimi imitationem; qui tamen in om-nibus his non peccavit labiis fuis ,

cum dixit : Mutatus es mihi in crudelem.

Job. c. 30. v. ii.

(4) Mut jubeas. Retinentiflima eft

Societas Jeiu moris fui ("quidquid ali-

quando calumnienrur inimici ) ne

quemquam , ex nobilibus prxfertim

adolefcentibus , in Coetum fuum ad-

mittat , nifi proximorum confa-

guincorum bona prius venia impe-

trata; genitorum prxeipue. Hic ita-

qux B. Aloylius quoddam quali ab

hac Lege privilegium rogat, aut im-

perari fibi , aut laltem permitti libi

a fxculo fugam . Quod tamen ab Sa-

pientiffimo Claudio Aquivivio nonimpetravit. Sed bona Patris fui ve-

nia tandem obtenta, Romam venit

nic, &c.

Quamvis autem Sandiftimi Juve-

nis lcholarum S. J. per UniverfumTerrarum Orbem Patroni beneficen-

tiflimi laudibus pleni fint omnes Li-

bri,

plcnx fapicntum voces ;£r fit

nulla manus , cujus non pollice diilU

Teflantur memoret profpert vota nota :

Au&or nihilominus hujus Epiftolx

pro fua in peculiarem libi Patronum

a primis ulque unguiculis clientela ,

paucula, qux Liburni in Clatlc Re-thorica,dum ibidem eam facultatem

biennio traderet, publica fui fuorum-

que auditorum eruditx pietatis in

Beatum Aloyiium Monumenta reli-

quit ,hic quoque attexuit.

Sub imagine igitur , BeatilTimum

Adolefcentem modeftiffimum Vcrc-

cundix Exemplar exhibente, hxc ap-

ponenda curavit.

Defme mendaci fpeculo componere

formamO Juvenis . LODOIX fit fibi pro

fpeculo.

Sic oculos, fic ille manus, fic ora

ferebat.

Tuquoque fic «idos , ora manuf-que feras.

Addidit quoque Epicheremata , vulgoEmblemiyO Imprefe, prxeipuas Santii

Aloyfii complexa virtutes. Sxculi fu-

gam avis evolans ruptis laqueis figni-

ficabat: huic appofitum illud Hora-tii: Hegata tentat iter via. Od. 1. I.

3. Aetna mons flammas in vertice

vomens, & prope nives intadasfer-

vans Beati Aloyfii innocentiam can-didiffimam , inter perverfi fxculi flam-mas, & aulx incendia: huic inicrip-

tum celebre illud Claudiani : Scit ni-

vibus fervare fidem . De Rapi. Troferp.

1. 1. Item faiamandra inter ignes inte-

gra cum Infcriptionc : Incendia ridet.

D d Ex

aio Jo. RocchiEx Hor. Ep. y.Lx. Hcl.utropiutnin

lolem lelc convertens, allidui in Bea*

to Aloylio imentique in Deum amo*ris & intuitus fymbolum , cum Epi-

graphe: jgvt n.ccumque rapit ex Horat.

Ep. 1. 1 . i. ModcGiam Beati Juvenis

dotes fuas occultantis innuebat cu-

prelfus aite crcicens.lcd Occulto a£vocx Horat. Od. n. ). x. crcfcit , «ceni-

to,velut arbor

, avo fama Marcelli . Pa-

cem vero ab Aloylio inter Vincen-

tium Mantua; Ducem propinquumiuum, & germanum fratrem Rodul-phum compuli tam adventu ipfo, G-

gnideavit columba ad Noemum in

Arcam rediens& pacifer* ramum Oli-

va: ore ferens, cum notis: 'Pacem pro

munere donaticx inccrco. Tranquillil-

funam Sancti Aloydi mortem, quaimminente cecinit luavilGmc: Lcmim;

fum in his , qua diOa Jtmt mihi , in do

mum Domini ibimus ; 6c ad fe acceden-

tes geGiens conlolatus cG, dicens, ac

repetens : Lutantes imus, letantes imus i

hanc inquam, tranquillilhmam mor-tem aptillime reprxfentavit Cycnuscanendo moriens; cum inferiptione

:

Sic ubi fafta vocait . Ex illo Ovidii

Heroid Ekg. 7. pulcherrimo.

Sic ubi fata vocant, udis projedus

in herbis

îd vada Mxandri concinit albus-

olor.

Afperrimas corpufculi a filielationes

in Juvene innoccntillimo & vcrccun-

dilfimo adumbravit Rola fpinis cir-

cumdata, cum Epigraphe: Tudor ar-

mat in hofles. Virg. JEn.l. 10. \. 398.

CoeleGium afliduam contemplatio-

nem , Aquila dxis obtutibus lolem

fpedans, cui fuit inicriptum fixis Ob-

tutibus hxret . Ex Anonymo. Lilium

inter fpinas item Innocentiam cumTanitentia, ut vulgo dicitur.- Noix:Trxfidium & Decus . Ex Horat. Od.par. lib. pri.

Aviti Principatus conteimum, raa-

Vulpii S.J.

nus ad terram coronam inverfam ja-

ciens, huic inicriptum: Merfes profun-

do; pulcrior evenit . Hor. od. 4. lit>. 4.

Aliiduum fuperos precandi (ludium,

concha in medio mari aperta j cumlemmate: Calefhs origo : ex Viig. aEn-lib. 6. v. 7 jo. Avis autem, qu* dici-

tur Taradifs Gracis «Apus dida , h.

c. fine pedibus, caelcllcm Beati AloyGi

converfationem tantum: huicappoG-

t* notx: Spernit humum fugiente pen-

na. Ex Horat. OJ. a. lib. Plagas ,

quas vario flagellorum genere Gbi iin-

p jneoat incognitus & occultus inte-

riorque hic Mtrtyr , innue e potuic

turbojOsiur i! turbine, la trottola, cui

Virgilianum fuum appoiitum ell

.

Dant an mos plaga. Ma. I.7. v. gSj.

Culpas illas leu d ixas vel minimas,

vel nubas omnino, quas in fc depecu-

las tantopere deflevit AloyGus, adum-bravit fpeculum nxvis nonnuflis mi-

nimis, fed maxime fplcndcntibusin-

fperfum ; cura inferiptione : Maculis in-

Jignis . Virg. Gtorg. }. v. yd.Conilan-

tiam in virtutibus extremum ad ulque

fpiruum , adamas malleo fruGra per-

cuflus; cum litteris i nullo penetrabi-

lis ittu . ex Ovidio. Stemma denique

Beati AloyGi Gve InGgnia, vulgo l’.dr-

me , Gentis Gonzag; nobiliGimx ,

quod manus repellit. Principatus item

Aviti contemptum GgniGcans ; cumcelebri ilio Juvenalis latyr. 8. v. 1.

/lemmata quid faciunt f Et GonzagaeGentis & familiarum Arbor Gcnea-logica , quam manus pariter vclut

eradicat; cum inferiptione.- Et < enut

& 'Npmen inutile-, ex Horat. od. 14.

lib. 1. H cc Omnia Aulam illam Re-thoric* Liburni exornare adhuc au-

dimus^ Dedicationes duas Gr*camalteram, altcramquc Latinam Patro-

no eidem SanctiGimo Aloyfio ab Au-ctore fadas . Qui etiam Theologico-

rum luorum Itudiorum pro abfoluto

feliciter curriculo, Magno, quem vo-

cant.

Digitized by Google

t

Animadvers. da Epist. VITI.&IX. Ljb, II. *neant, Adu imminente , immortales Fixerit ut certa mihi pet vefligia

halce Divo luo Gratias egit . terne

,

Dive fave -.portum jam jam tetigere Hoc tibi perpetuo in Marmore Car-tantia, men erit!

-Apparetque oculis terra petita meis. Gonzag* 1mmb nso Quod RaptusMffer opem : Lacero fubcunc dumque Abjequorb Portum

OfLia velo, Incolumis Salva Cum RatiTurpius, ah caveant, effice, nau- Contigerim

.

fragium .

EPISTOLaA OCTTaAVaA.

C) QMoRus Joannes Francifcus Regis Civium ardor prava jubentium, non vul-

tJ Soc. lefu, Gallus, ardore po- tus inflantis tyranni Mente quatit foti-

pulos ad bonam reducendi frugem , da: neque Mufler Dux inquieti turbidus

& plurimorum laborum lacris in Es- îdn<e, nec fulminantis magna Jovis ma-pr ditionibus tolerantia maxime iilu- nus . Si fraHus illabatur Orbis ,impavi-ltris, in perditis mulierculis e vitio- dum ferient ruma ; ut pulcherrimerum coeno educendis, prxeipue eni- Horatius OJ. j. I. j.tuiti unde a furibundis amatoribus (l) T. Francifcus Grimaldus Soc. Iefuincredibiles poenas retulit; apertoque paucis ab-hinc annis extindus, celc-in vit* difcruuine perfaspue verfatus bris Poeta Elegiacus Didalcalicus ;clt: irriti nihilominus in illum cona- cujus edita habemus Opufcula Triatus omnes fuerunt , ut ab inceptis de- admodum elegantia. Scilic. I. De Vi-li (leret; utpote adhibiti in JuflumCr ta Urbana . Ii. Dc Vita Oeconomi-tenacem propofiti virum ( quem ) Hon ca III. Dc Vita Aulica.

E P I S T 0 LaA NO N jl.

(*) "CKancifcus Maria LaSantius Sa- opera, verum Srprofa oratione con-A cerdosFulginaSj Philolophia: feripta aliquando fignificantur; prs-

ac Theologias Laurea inlignitus , cipuc tamen humanas Littcratur; .

Huminioribufque Mulis excultus Li- Hic igitur pro Mufa Librum iplutnbrum Veteris Latii Decimum-Ter- Aricinorum Hiftoriam profa oratio-tium De v.tricinis abAudore hujus E- ne compiexum mtellige.pillol® Latine cum ceteris confcrip- (i) De Tnero .Joannes Baptifla Colli-

tura, in Hetrulcuin termonem fide* cola IcdilTimus adolcfcentulus & exi-lilfimcrranilu.it. mia: indolis ac 1'pci, qui, lub hujus E-

(i) Das Tufcas, Sic. Librum eun- piilolas Auftoris mjgifterio , Livii

dem a le <ta trauslaium obtulit La- Hiltoriam a teneris mirum in modumdautius Vuipiocum Elegiaca fimul excipiebat, reddebitque memoriter.Epiltola

, cui noflra hxc relo indet. (j) Traclarorum Tarentum . F anci•

(i) Gaudet& Hetrufcis nunc mea Mu- fcus Co/lico/a Spolctanus & Romanusfa modis. Mufa, Mufarumque nomine Patricius, Pater. Diana ex Machioni-non tantum verius & verfu exarata bus De Cavalleriis Vrfmis , primariis

D d a item

Digitized by Google

21» Jos. Rocchiitem Romanis Patriciis ,

Mater .

(j) Magnus Avunculus . Cajetanus

de CavaUeriit Vrftnus ,Nuncius pridem

Romanae Sedis Colonia Ubiorum ;

mox ad loannem Quintum Lufitania

Regem . Cardinalis a CLemente XII.

P. M. ddignatus, & morte praeceptus

Purpura, dum illi Roma luprcma

omnia ac profperriraa vovebantur

.

• (<5) "Patrui "Purpura . Carolus Colli-

tola S. R. G. Cardinalis excelia mentis

ac mira: in agendis dexteritatis vir ,

olim Seminarii Romani Convicior ,

Patruus lediflimi noitri adolefcentu-

li . In quem ipfum adolelcentulum

,

cum e periculolo morbo convaluilfet,

&c illud lulimus Gratulatorium Hen-decafyllabon.

Gaudete, Hendeca fiUabi, quot effis.

"Ume nunc plaudite, quotquot effit,

omnes ,

Meo Colucoub, meo fodali,

Qui Flos eff Equitum&Juvenculorum,

Francisci Oecus & OecusXimvM,Onus Unicus

, & Parentum Ocellus.

Morbo convaluit fcbriculofo.

ULPII S. J.Pro quo expalluimus timore Amici

,

Et pro quo Supersim omnium per orat

Vota fecimus ,impetravimujque

.

Cum DoBore fuo valet Ioanmbs,Cumque illo Hiflorias Legit QuintumRurfum. "tips veteres fuos fodalet

Jnvifens iterum diu filentet

Eeffiva [ovet allocutione

.

Gaudete, Hendecafrllabi ,quot effit,

"Hunc nunc plaudite, quotquot effis,

omnes

e* p* p' n x o.HAVBtm/wtmide. Havb & Vaxh;

(7) Sarmatici/quejugis. Vaftiffimai

Polonias, &c Lithuama Regiones in»

tellige ,undeinSandi Athanafii Ma-gni Gracorum Roma Collegium

alumni proledi ex Ordine Sandi Ba-

filii, Graeci, ac Rutheni Ritus, qui

deinde in patriam rellituti maximoGenti Gia & contribulibus funt ad-

jumento. Quibus, aliilque Graecis

jo venibus eodem in CoilegioalumnisLadaruius noller , optimis exemplis^

& inilitatis , dum Prafedus eorumcuram gereret, plurimum profuit.

EPISTOLtA( 1) A Mpbitruoniadis Colles . Scili-

il cet Tiburtini. Tibur enimHerculi iacrura fuit peculiariter, un-

de fapiflirae appellatum Herculeum

ell; & Colles Tiburtini Colles Hercu-

lei. Fuit autem Hercules AlcumenaAmphitryonis live Amphitruonisuxoris Filius ex love , ut efl in fabu-

lis . Didufque eft palfim Amphitryo-

niades live Amphitryoniades

.

(i) Arboribus. ... .Palladiis .Olive-

ta valliffimi tradusin Tiburtino .Oli-

va dida eft Arbor Palladio, eo quod

ah Pallade inventa primum fingitur.

Virg. Oleique Minerva Inventrix. Gc-orgic. lib. 1. v. 18.

{3) Album* templa aCdificium

D E C 1 MoA*

Tibureadhuc exutu creditum didutn*

que vulgo: A Tempto della Ssbilla.

(4) Alexander .Vir ClariffwnusJofe-

pbus Alexander Furiettu

s

Bergomas ,in Romana Curia atque AulaPralul

Amplilftmus^ntegriut*& Dodrina,pralertim vero luris prudentia , de

obitis egregie muneribus publicis, lu-

dex probatillimus.

(y) Cecropio Seni . Solem ,qui Athe-

nienlibus fuis a Cecrope exortis leges

dedit. Cecrops autem Pandionis filius

Athenas fundavit.

(6) Kalcnda , Ruri inimica dies . Pri-

ma Novembris : qua die Tiburtina

Autumnales Rullicationes delinunt

ierme omnibusRoma publica muniagerentibus. (7)

Digitized by Google

Ahjmadvers. ad(?) Cejfarue Rubrica. Legum Codt-

tes intellige. Sic . Pcrf. Sat. y. v. po.

Mafurii Sabini Legalia Refponfa, di-

cuntur Rubrica Mafuri . T>rafertim fi

quid Mafuri Rubrica notavit , nomenautem inde dedudum ,

quod rubro

lapillo primum 1'cribere confuevcrc,

rubrica appellato. Hinc Sacrorum Of-

ficiorum teges ac ritus minio pariter

deferipta, rubrica nobis dicuntur.

(8) £( modo cum Lanio . lllullriffi-

mus Prxful Francilcus Landus Pla-

centinus , nunc Beneventanus An-tiftes, Tiburtini fecellus hadenus in

paucis amator, pietate, fcvcrioribuf-

que pariter & amoenis doctrinis, obi-

tilque Parifiis ac Romae publicis mu-neubus, illullris.

(p) SanUo moiocumque Canali . 7*

Mlcxander SanQo-Canale Soc. lefu Pa-

normitanus Sacer Orator tota Italia

percelebris, nunc autem Romz, in

SS. Nominis Iefii , Sacrorum Libro-

rum Interpres eximius.

(10) Canrror. Rufticas inter volup-

tates accenfent nonnulli cancrorumfluvialium, vulgo gamhari, pifcatio-

nem, feu venaturam.* quorum co-

pia ingens in ripis Anienis, in Tibur-tino.

(11) Duplices srvas . Sci lic: celebres

illas fapidiflimas: Cometta di Tivoli,

tr Tcrgoleje di , Tivoli

(il) Hadriaci Trafiur.ncmpc Vaftif-

fitnx ac magnificentiffimx Tiburtina:

Hadriani Cxfaris Vili* Spatia,qus

milliaria fex gyro , & longitudine

tria complexa dicantur. Unde , tot

poft evoluta faecula, totque adhibi-

tas cffofliones.aflklue adhuc pretio

ia antiqua monumenta eruuntur.

(ij) Centauros exhibuere duos

.

Exi-

mii Operis ftatuas intellige duas,quas

paucis abhinc annis V7 Cl. Alexan-

der Furiettus invenit in Tiburtino, e

ruderibus Vili* Hadriana refoflas .

Artis miraculum-.

Epis. X. Lib. II. 113(14) • pavimenta ,qu<efco-

pis minime verrenda funt , led pan-

nis aut fpongiis purganda & dete-

renda, ne corrumpantur : ex Grecotrafu , quod eft Pcrra ,& alpha priva-

tivo : hinc Mfanta ,[copis non verrenda.

(iy) TiBuratum flermtur omne folumr.

feilicet prctiofifiima Veterum pavi-

menta Mufivo Opere contexta ,qu*Furiettus idem in Hadriana Villa de-

texit, minutiifimis e lapillis colora-

tis vividiftime compada. Hujufmo-di appellaverunt Prifci Latini, live

Romani, Opus Mufiuum, opusteffela-

tum , Opus denticulatum , Opus [picatum,

Opus vermiculatum; & quandoque

etiam Spicam ic Hermiculunt

,

ut in ln-

feriptiombus Vetufl s aliquando legi-

mus.

(16) Columba, &c. Inter alia pre-

tiofa hujuhnodi pavimenta, detexit

Furiettus idem lingulare illud,quo

columb* quatoor (five turtures , uc

aliquibus magis videntur ) repraefen-

tancur,diverlo unaquaque geflu,adaqu* craterem ftantes

, prout hic de-

feribuntur.

(17) Quascolis Mfirea,&cc. In AEdi-

bus Publicis Montis Citatorii, quo no-

bilium Hofpitum& Advenarum con-

curlus magni , ad Centauros, & Mu-fiva hzc pavimenta fpedanda atqueadmiranda, fiebant.

(18) Dumpeteres Meliten. Meliten

adivit Furiettus olim Venet* Rcipu-

blicx jullu , ut Venetorum ipiorum

negocia cum Rhodianorum fi ve Meli-

tenfium Equitum Magno Magiftrotranfigerct , adverfus communemChrifttani Nominis Hoflem.

(tp) Jadatum Te fludibus . Quibasrn navigationibus, eundo redeundoque, foedis fuit non lemcl tempeftati-

busagitatus, rnaximifquedifcriraini-

bus objedus.

ITl-

Animadver*. ad Epist. XI. Lis. I. 215;

Tôn folum facta , veram opprobrio

quoque turpi.

(8) Seu viride afpcffas regalibus aedi-

bus aequor, &c. P. Vhtrtini Carrart Soc.

Ictu Poctf Celebris didum fuit,ex Ma-carefianis Excellcntiliiraorum DucumHolpigiioforum asdibus magniticis du-

plicis iEquoris, fcu Maris ede profpe-

ctum amoeniltimum . firide alterum

Camporum latiflime patentium ; al-

terum vero Ctruleum Thyrreni Ma-ris, cujus in Littore, fiveOra, cil

Macaretium. Fanoque ,&cc. Omnis ca-

ro fanum,& omnis gloria ejus quafiflot

agri ; exftccatum efl fanum , & cecidit

flos. Ifais Cap. 40.

(p) Qjtam colis Etrufci vaflam modo

Littoris oram, QuotTopulis quondamc ul-

ta jfuperba fuit i Ora Maritima ili hjc,

vulgo Ea Maremma di Macarefe

,

prt-

fcis I jculis Urbium atque Oppidorumcelebrium plena fuit

:quarum jam

pridem ipli etiam periere ruina:,vix

que ab Eruditioribus fagacionbufque

Antiquariis earum aliquot nominaiitufquc deteda funt,cx minimo ali-

quo refoflo recognitoquc velligio.

(10) Fregenarum Vrbem

.

Quod Ur-bi Fregena ad ./ft-onuFluminisollia lita

fuerit, ac proinde, ubi nunc Maca-

refium, legitur apud Philippum Clu-

verium in Italia; Dcfcriptionc;innu-

itque Tabula Cingulana Agri Roma-ni , & Francilci Elchinardi S. I. in

eam Enarratio. Porro Clu verius Lib.

x. Ital. Antiqu. p. 498. Lugd. fiat.

1^14. foL diligenter monuit,FrfgeBaj

iflas Etrufcas pluribus ab Scriptoribus

cum Fregellis Latinis

„

live Campanis,

mod6 Tonte Corvo, apud Aquinum

,

fuilfe confufas . Ipfe tamen utriufque

Urbis latum& manifeftum diicrimcn,

pluribus Veterum tedunoniisde utra-

que addudis,oltcndiC. De Fregenis

autem Urbe, ubi nunc Macarcliumcil, olim conflituta, ita Silius Ita-

licus lib. 8,

*tlfmm , obfejja campo fqualente

Fregenae.(ii) Bebiana Mania . Tabula Agri

Romaiii Cingulana nuper laudata ,

antiquam Urbem Bebianam nominein MacareGi vicinia conllituit, prope

Foliam,& Pontem, vulgo dei tre de-

nari', ad pcrvetulla qu.edam idificio-

rum vclligia fubicriocus Bebiana Ru-

dera.

(11) Cum Lorio . Eadem Tabula

prope Fundum , fcu Pr.edium, La

Bottacliia, fubtignavit Lorii Rudera ;

nomen fcilicet Prilca: Urbis diruta;.

(ig) Cum Statuis. Itera in ea vici-

nin prope Diverforium ,nunc Mon-

teroue , Locum deiignat ea Tabula

*Ad ftatuas ,five jlatux, lieforte olira

dictum ob infignes aliquas in eo lla-

tuas collocatas.

(14) ^tlfium . Fuit antiquiflim'*

temporibus Alfium maritima Urbscelebris , cujus mctnincre Li vius, Di o-

nifius Halicarnadcus , Vellejus Pater-

culus, Plinius, Silius Italicus , Stra-

bo, Ptolomatus aliique Audores; ut

apud Cluvcrium videre cil . Lib. x.

Ital. Antiq. p. 497. Edit. Lugd. Ba-tav. Portus ejus Alfienfis didus cil .

De quo Cicer, in Miloniana , & in

Epiilolis Familiaribus. Clu verius au-

tem ,cum aliis, litum Portus Alben-

tis conllituit , ubi modo cil Callrumcum Arce, vulgo Talo , &laFortex.-

di Talo, exeo pratlcrtim indicio,

quod ibidem antiquus lapis fuerit de-

tedus,cura litteris; Dbcur ColonAlsiensis. Tabula ver6 cingulana

Agri Romani ad oIlium Rivi Cupini

apud Palum, indicavit Rudera Tortus

Jtlfienfis .

(15) Alfietinafua nominafecit Aqua.

Ea Aqua, cujus Roma; vulgatum eft

nomen , Aequa di Bracciano

,

qureque

potiftimum emergit ad Fontem a Pau-

lo. V. P. M. magnificentillime in

laniculo.-citrudum, nobis il Fonta-

none

Digitized by Google

*i< Jos. Rocchinone di Sun Tittro Alomorio

, ob hocTaula dida, ca, inquam, A-

qua ab Romanis oiim Mqua îlfieti

-

na fuit appellata s co quod non can-

tum ex Lacu Sabatino, nunc di Brac-

ciano,originem habuit; verum etiam,

& quidem priorem longinquiorcm-

que, originem duceret ex Lacu Mlr

Jietino, qui in Agro Urbis *Alfts fuit;

quique hodie dicitur '.Lago ii Straccia-

Cappa; prope Sabatinum; quemque

alii cum Lacu , vulgo Lago di Marti-

gnano, confundunc.

( 16) Tite procul hinc Ccravcterct .

Cerveteri • Etruria fuburbanx Oppi-

dum ; unde Romani ritus in facris

adhibendos accepere, Ceramonuc di-

do*. Oppidum etiam j Cert iine ad-

dito,didum efi.

(17) Urbs & Mgylla

:

prope Cere fi-

lex efl yrasccICt , in qua urbem Agyl-

lam fundatam memorant; qua; Urbs

quoque Mgjllina dida. Virg. j£n.8.

v. 478.Haud procul hinc faxo colitur Jun -

data vetuflos

Urbis Mgyllinajedes: Ubi Lydia quon-

damGens bello prxclara jugi; injedit E-

trufeis

.

Hanc multos florentem annos Rex de-

inde fuperbo

Imperio, & favis tenuit Mexjentinut

armis

.

(18) Urbs Maxima Veii. Communiornunc anciquariurum Pars po(t Rapha-clem fabrettum , ccnfet , locum , ubi

olim celeberrima U rbs Heii ,Agri Ve-

jenris Princeps & Domina fedic ,c(Ie

eum, in quo oppidum elt L’ Ifola di

Farnefe, publica inter Divcrfuria; La

Ster00 ,& Bxccxnclle;haud ita procul

ab oppido Formelio

,

in Agro Roma-no, & Tufcia Suburbicaria . Fuere

Veii primis Rotnanx Reipublicx fx-

culis Urbs potentiflima , atque opu-

lentifiima ; Hetrurixquc Populorum

Vulpii S. J.ex principibus una,& forte omniummaxima.

(19) Trojo longior ille labor . Obfe-

dere Romani, Iiveoppugnavere Ve-jos annis plufquam decem , cum ta-

men decennalis fuerit illa celebris

Trojxobfeflio. In Vejorum Obfidio-

nc, primum fub pellibus ab Roma-no exercitu hiematum cA.Capta de-

mum fuit Urbs prodigio, ut Livius,

narrat; Lacus Albani dedudionc fa-

da, juxta oracula. Vide Librum no-

lirum de Mlbanis Tom. 7. Vet. Latii.

Vejorum vix jam rudera , aut vcfti-

gia apparent ; eorumque excidium

ferine fine veftigiisinplures multum-

que diverfas fententias de hu;us Ur-

bis antiquo fitu, feriptores difiraxit.

De Veiis Livius diffulillimc.

(xo) Hic quondam Cremera , Fabio-

rum infamia ,flumen ,

trecentorum Fa-

biorum Cxde ,Bello Vejenti , nihil

celebrius in Romana Hifloria. AdCremeram fluvium , in Agro Vejen-

ti, ea fuit perpetrata. Fluvio nunc

nomen La yalca . De Fabiis Livius

pariter & Ovidius.

fu) oppidaque antiquo tot celebrata

Lare . Alix quoque Urbes & quide.u

celebres, ext terunt olim in ca vici-

nia & Regione: ut Careja, hodie Ga-

lera; quem prope pagum eft Fundus

La Badia di Santa Maria in Celfano ,

ad Venerabile Collegium Germani-

cum-Hungaricum Ruina pertinens

.

Rubra hod. Grottaroffa; Fidena, nunc

Caftel CiubHeo ;alixque.

(11) Tarse alia bifidus Tibris Tyr-

rhena laceffens Aiquora . Habet Ma-

carefius Fundus proximum Tiberim

finiftrorfum; gui Antiquam Hetru-

riam a Latio divifit: ramifque duo-

bus diflindus, ad locum cx eo di-

dum Capo di rame, lnlulam efficit;

quain ;Veteres Sacram dixere: quam-

que circuitu ododecim patTum millia

complexam, Antiquatu memorant.Duo-

Digitized by Google

Anihadvers. ad Epist. XI. Lib. II. zi

Djobus deinde Ollus in mare lele

exonerat Tiberis; altero, vulgo LaFiumara ; altero vero Fiumicmo : tan-

to impetu , ut bellum potius, quamtributum, mari inferre videatur.

(ij) De Tortu triplice Clarus erat.

Proxime Oftia Tiberis, tresolim per-

celebres Portus fuere.

(14) Vlpius. Latere Fluminis dex-

tero, prope alveum, nunc Fiumici-

1»0

,

interius fuit Tortus Trajanus,qui

a nobis hic Ulpius dicitur ab AuctoreImperatore C*larc Marco Vipio Tra-

jano. Ejus adhuc murorum circuitus,

multsque marmorea: columna:, adquas naves alligabantur, perdurantadhuc: linus ejus ferme rotundus la-

cus inAar, Tire paludis , accolis dici-

tur Trojanella. De illo vid. VulpiumMeteris Latii Tom. 6.

(tj) Claudius ante bunc. Dexter pa-

riter Tiberi fuit Tortus Claudius Impe-ratoris Claudii Caelaris Opus, ad ip-

futn Littus Maris, ante Trajanum ;

quem Trajanus interiorem pofiea ex-

citavit. Claudius figurz pene ovalis

fuit: cx eo, per fauces quafdam in

Trajanum poltca fuit aditus. PortusClaudius modo terra arenifque fere

omnino eA oppletus. Locum accol*ba.butiunt, La Trojana, ea opinione,

quod de Trojanis hac loca nomendcfumpferint : cum revera corruptae

lint voces, La Trojana, La Trojanella

& Trajam : eo quod Traja n us ,& flau-dium Tortum reilitueritornaveritque,

& novum de fuo nomine Trajanumadjecerit. Porro duorum horum Por-tuum magoificcntifiimecxtrudorumex celebritate, Urbs fi ve Civitas olimconflata eft Romanus Tortus , live

etiam Tortus, line addito appellata.

Futtque ChriAianis keculis Celebris

ac Populola ; Sacro proinde Antifli-

te decorata, qui Tortuenfss eA dictus

hodie, licet ea loca in ruinis omni-no jaceant , adhuc tamen Titulus

Tortuenfss AntiAicis lupereA; cjulque

lacra Ditio oppida plura & pagos

complexa. Vide Vulpium 7 oro.d. Me-

teris Latii de his fiife agentem.(16) Lavummmibantoflia Regis opus:

liniArum ad Alveum Tiberis , nuncLa Fiumara , fuit ab Anco Marcio Ro-manorum Rege quarto Urbs excita-

ta, oflia nomine, five Oftia Tiberina,

ex vicinia duorum , Tiberis Otio-rum. Ea quamvis pene dcfcrca , fut>

iiAit tamen adhuc , Titulufquc An-lillis facri eA ;

qui Cardinalium om-nium cA antiqui liimus . Apud UrbemOiliam primis Romanorum tempori-

ribus Portus fuit peculiaris, qui Tor-

tusoflienfss eA didus:quamvis paltea

Tortus Romanus, ab aliquibus etiam

Oflienfis fuerit appellatus; oAienli ip-

lo delinente, atque oppleto.

(17) Ali ultra bac,Latium: a Ti-

beri Circejum Promontonium , Vete-

ris Latii pars AuAraliscxtcndcbatur.

(18) Lavnaque Littora bellis , De-

fcenfu & T<>rygii nobilitata Ducis: Sci-

lic. -Aincse Trojan. de quo Virgil.

Ain. primo Lavtnaque venit Littora .

Oppidum modo Tatrica, fcu Trarita;

in Latina ora maritima politum, (er

dem antiqui Lavinii conllituunt An-tiquarii.

(19) Ardea, qua Turni. Extat ho-

dicqucCaAium Ardea didum, muriscircumdatum ex vivo prxgrandi Ic-

do&quadratoiapidemuniium . Fuit

olim Ardea Rutulorum Civitas prin-

ceps, cujus rex Turnus; de quo Vir-

gilius fex poAerioribus Jancidos Li-

bris fufiAimc.

(jo) Laurentum Regna Latini. Lauren-

tum Urbem conllituunr Eruditi Viri

pleriquc omnes loco in Latino Litto-

rc , didoTaterno , a ut Torre di Tatemo ;

Tiberim inter atque Antium Promon-torium. Egit Vulpius in Veteri La-

tio De Ardeatibus , & Laurentinis ,

duobus libris lcorGm.

£ e 00

n8 J os. Roccai(3 i ) Quo vcfbrh pofiia efl aurea fella

Foris. Sic Propertius Suburbanarumplurium Civitatum defolatioocm

commemorans Lib. 4. Eleg. 11.

£t ydi veteres yolfei Regnafuiflis ;

Et veflra pofsta eft aurea Sella Foro

.

N"ac intra muros , Pafloris buccina lenti

Cantat& invefirss tffibus arua metunt.

(31) Occultant catulcfquefera

.

idemait Horatius de ruinis veccrisTrojx.

Lib. 3. od. 3. Dum Priami Paridifque

bufto Infuitet amentum , & catulos fe-

ra celent inulta

.

(33) Quid vano tunseat periturus ho-

muncio flatu ? Celebre eft argumen-tum idem, quod homini, ruinas ma-gnarum urbium intuenti, recordatio

proprias mortalitatis (ubire in men-tem debeat , coque ex alpedu debe-

re illum fuperbe non fapcrc,fed pro-

prie tenuitatis mcminilTe . Servius

Sulpicius in Epiftola ad Ciceronem ,

DcConfolationein morte Fili* Tul-

liolae, fic fapicntiHime. Lib. 4. Ep.

Cic. Famil. Ep. 3. Ex Afia redieut ,

cum ab Agina Megaram verfus navi-

garem i Capi regiones circumcirca pro-

fpicere . Tofi me erat Agina : ante Megara , dextra Siraus

; fsniflra Corinthus-,

qua oppida quodam tempore Flortnttffi-

ma fuerunt; nunc proflrata, & diruta

ante oculos jacent. Capi egomet mecum

ftc cogitare . Hem. nos homunculi indi-

gnamur, fi quis noflrum interiit , aut

octifus efl ,quorum vita brevior effi de-

bet ; cum uno loco tot oppidorum cada-

vera projeCla jaceant .Fit ne tute. Ser-

ui,

cohibere, & meminiffc hominem te

tffe natum t Sic pariter Adius Since-

rus . Sannazarius Libro fecundo DePartu Virginis, t. a 13.& Icqucntibus.

Et qui vertentet immania Saxa, juvencos

FlcBit aransj qua devifla Carthaginis

arces

Procubuere, jacentque infauflo in littore

turres

Everfa: quantum illa metus : quantum

Votui S.J.

Urbs dedit infuitans Latio , &sLaurentiasaruit i

‘Huncpafflm vix relliquiat , vix nomina

fervant

Obruitur propriis non agnofeenda ruinis.

Et queritatur , genus infelix , humana

labare

Membra avo t eum Regna palammorian-

tur, & Urbts.

Quam pulcherrimam & veriflimam

plane lententiam Torquatus Talius

egregie infuum elegancilfimum Poe-

ma fic tranftulit : Ciace l' alta Carta-

gt, e appena i fegni dell’ alte fue ro-

vine il Lito ferba , Muojono It Citta ;

Muojono i Regni ; copre i Fafli , e le

Tompe arena & erba. E l uom <f effer

mortal par , che fi fdegni ; O noflra

mente tumida e fuperbal Ipfe denique

Sannazarius in Theatrum Campanum,five Ruinas Capuani Amphitheatri Ep.

39. Lib. i. Editionis , "Patavina ap.

Comminum, fic:

Dicite Semidei,[Uvori Numina, Panes,

Etfi qua advftu es Njtmpbafugata meo:

Cui licuit tantas faxorumevertere moles

Quas jam difutJas vix nemora alta te-

gunt)

His ne olm fuctacfl cuneisCampanaju-ventus

Amphitheatrales lata videre jocosi

Hanc ubi tot planfufqut hominum,vo-

tcfqne canora

Totrifus ,totjamgaudia

,totfaciet!

Scilicet , heufati leges ! rapit omnia ttpus.

Et qua fufluitrat , deprimit ipfa dies

.

(34) 'Nunc quamvis facta n»j compe-

de Raau moretur. Innuit hic Audor,£e quamvis modo detineatur Romaeab nonullis facris Congregationibus,

3uibus eft accenfitusjfacrtfquc a Au-iis Divinarum Litterarum ,

qua*

profitetur ; alias tamen deliciit Ma-carefii Ruris interfuifle

, eo dedu-

dutn ab Excellentiftimo Zagaroli

Duce , ut ipfum cum nobiliflimit

Coojuge ac liberis fuit, Sandi Patri»

Igna-

Digitized by Googl

Ahimadvkas. ad Epist- XI. Lib. II. *i«Ignatii exercitationibus imbueret ;

una cum domeflicorum fuorum gre-

gibus copiofiffimis: atque adeo , ut

Macarefii Ruri» colonos hinc atque

hinc difperfo* Divini Verbi pabulo

recrearet.

Viam autem Aureliam antiquam ,

Caprum Cnidi ,ac Totuem fluvioli Aro-

nis, Macarefium euntes obeunt , at-

que tranfmittunt

.

(35) bqadiw Heros. T. Horatius

Burgundios Soc. fefu , vir religiofiifi-

mus,& Mathematicusccleberrimus,

tunc Excellentifliraorum Ducum Ca-

cris a confeflionibus,pene es impro-

vito nobis ereptus Ann. X741. Mar-tio Menfe.

(36) Corradinus princeps,Lertarius ot-

que.Tetrus MarcellinusCorradinus,G1fi-

tolaus Lerearius S.R.E. Cardinales;v iri-

que Principes,St Patricii plurimi ;alii-

qucclariffimi ex Urbe accedenteshoipites

.

(37) Gentis fpes prima Camillus. Ex-

cellentiffimus Dominus Camillus Rofpi-

gliofus Eicellentifiimi Zagaroli Duci»

Illius primogenitus , qui Audorcmin fuo Macarefio Rure benigniflime

excepit & humaniffime.

(38) Turrim me vifere Tetra . Torre

in pietra Praetorium nobilis Falcone-

ri* Gemis haud ita procul Macarefio.

(39) Tum vi hoc Automedonte diu.

fignificat Audor fe magni feciffe ,

quod a tam nobili Dudorchucatqneilluc dedudus fuerit. Fuit autem Au-tomedon Currus Achillis auriga cele-

bris fir peritiflimus; de quo Home-rus. Juvenalis quoque ut nobilem ac

peritum Currus dudorem fignificarct,

Automedonta appellavit . Sat. prima

.

(40) Stagnaque vifa mihi . In vici-

nia Macarefii Ruris ftagna funt duo;

quorum alterum Orientis, alterum

Occidentis folis plagam obvenitur .

Ex iis, quod Macarefio propinquius

e 11 , Excellentiffimis Dominis Rofpi-gliofis plurimum affert utilitatis.

(41) Caflra VaUdori. Validor0 . Ca-ftrum ac Prsedium Xenodochii Sanili

Spiritus in Saxia Roma, inter Macare-fium fir Palum conflitutum

.

(41) Vetera Moiumenta, ruina

tua Caflra, Talus: eadem Via, dex-

trorfum , rudera murorum apparent

,

quae dicuntur Vola veccbio: ac deinde

in ipio maris LittoreOppidum firCa-

Urum Tali munitum occurrit . Talo,

& forttTtxa di Talo.

(43) Ruris Opes. Vanatus Macare-fii aprorum percelebres . Equarumarmenta. Calet, vulgo provature di

Macarefe ; Bubalini Foetus lacientes .

Coturnices totius illius ora: quandoAprili menfe ex Africa ad nos rede-

unt, laflaequc facillime capiuntur.

(44) Locum Craii dixere Beatum .

Grscca origo nominis Matarefe , Deli-

ciarum & Gaudiorum Locum fignificat:

ea enim lingua Macarios idem eff ac

Beatus: quare Macarefios optime ver-

teretur Ticcolo Taradifo Terreftre

.

(43) RuraGabinafubi. Delicatae Ru-flicationes apud oppidum Zagarolo in

antiquo Gabino Agro fitum

.

(46) Regia Celfa Quirini .Magni ficae

RolptgiiolorumFrincipum aEdesRo-mae in Monte Quirinali.

(47) Cum Dotlore Tuo . Thilipput

Jngcgncri is eft , Vir Clariflimus ac

Pius Sacerdos, idemque,excc!lentif-

fimi Domini. Jo. Baptifla Rofpigliofs

Dodor egregius; atque Epiflolx ad

Audorem miffx. Cui hzc fada Re-fponfio, Dircdor, firc.

(48) Gemini

.

Sol fcilic.in fignocce-

lefii Geminorum : uno verbo , Majus

Menfis :quo tempore , pro aere, ob

frigoris remiffionem ad infalubrita-

tem jam redeunte , Macarefiae Ru-fticationes definere confucvcrunt.

E e x L I-

Digitized by Google

220

LIBRO TERTIO.EPISTOLIA P R l M %A.

* -yTaEcEpiflolaeditacflBrixi?I—I AnnoSalutisMDCCXLl.

in 4.

(0 -Archtx : Revera'Quirinus Car-

dinalis Arnpliilimus cum in aliis Edi-

tis Operibus variis, tum maxime in

Libro, cui Titulus "Primordia Corcyr«cxcellcntiflimam interioris, antiquio-

rilque Litteraturq Eruditionem ollen-

dic.Quod hic iignificant ha: verae

EPISTOLA

EDita eft hate Epiftola Brixiae

An. Sal. MDCCXL 1 . in 4. &iterum ibidem in Epiftola Italica Bri-

xiani Civis ad Amicum: De Brixian

a

Litteratura Vrogreffu fub Cardinali Qui-

rino. Antijhte , ubi Hujus Epiftola: Hen-deca fy 1 labi dicuntur aduret fteculi <Au-

guflxi paret Carminibus ,atque illis in-

ferendi &e.

(1) me Flaminii ,&c. Adhibethic Audior fententias& carmina quae-

dam M. Antonii Flaminii, I.atini Poe-

tae mundilTimi, in rcfimillima: ner

que hoc furtim facit : fcd edicit pa-

lam.

laudes,quibus dicitur : Repofia Erebea

Tater Eruditionis. Si quidem in eo li-

bro Eruditilfimur Audior quampluri-ma abllrufiora Grxcorum ScriptorumVeterum tcflimonia in rem fuam ad-

ducit; eorum veram fententiam ape-

riendo: fallis ,atquc contortis inter-

pretationibus omnibus fcdulis , fit

amandatis.

S E C U N D uA.

(x) jtt Tb Brixiadum 6cc. Qui-

cumque maxima, affiduaque incre-

menta perpendent, quf Quirinus Car-

dinalis Sacris, Profanis, Grxcis, Lati-

nifque , & remotiortuus quoque Ori-

entalibus Litteris in Regione Brixia-

na promovet & procurat; ex quo ,

maximo ejuldem bono, Sacer ibidem

eft renunciatus Antifles , Mecxnafqucprxelt munilicentiflimus; is profecto,

xquiftimo jure & meritiffimo Cardi-

nalem cumdcm Brixiadum ilufarum

Decus hisverlibus dici cognoverit, ac

pronunciaverit.

EPISTOLIA T E R T I uA.

* TTDita eft hxc Epiftola Brixia:

£L An Sal. MDCCLXI.in 4.

(i) Callimacbiquc.ttei;. Hxciunt no-

mina maledicorum feriptorum,qui

Paulli II. P. M. nomini ac fama: de-

traxerunt, Duce Platina .Quorum

calumnix commentario , quod hic

laudatur , ab Eruditiflirao Sapienrf-

fimoque Quirino Cardinali penitus

obtritz ac diflipat* funt.

(l) Livor rumpere Paullus Barrusidem. Audior hic utitur archailmo

in hujus verbis menfura ; elidendo

fcilicct litteram S. in voce Paullus,ita ut (it legendum Paullu Barbus:velut eft apud Ennium Catus /Elise

fextus ,& Vivus per ora Virum', aliaque

fcxccntaapud primos Poetas Latinos.

£P/-

Digitized by Google

An iuad v e ri. ad Epist. IV. V. VI.VILLib. III. 221

epistolia q u r t *a.

(0 CEW«'w Lacus, &c. Hic nobi* verius dicam, utrum intra ,an extra

J dicitur Lago d' ifco

,

in Brixia- Brixia: moenia : Mela Fluvium nomi-

ni Regione. navit VirgiliusGeorgic. 4. v. 178.

(1) Bcnaci, &c. i/ Lago di Garda . (4) Rigatos

.

Calami live cann* cx

De quo Virgilius Georg.i.v. ido. Chalybe dudae ad parvi tormenti

Fludius & fremitu affurgens , Be- bellici, vulgo arcobugio

,

armaturam.noce, marino. Ob lineam quandam five luteum ,di-

(3) Mela , &c. Flumen Mela certe cuntur rigate

:

quse autem in Agroin Agro Brixicnfi : dequo tamen con- Brixicnfi fiunt, ob ferrifodinas copio-

troverfia eft inter Recenfiores ipfos fas & excellentes , maximo ubiqueBrixianos Scriptores , utrum prope gentium in pretio funt, 51 inregio-

Urbcm, an procul fluat , five , ut nes quoque remotiflimas afportantur.

EPISTOLIA QUINTE.( Orma Gregis

.

Talem requirit fa- fuifit ,Topulo gratior it dies , & [*•

T erum Antiftitem Divus Pe- les melius nitent . Od. y. Lib.4.

trus Ep. p. C. y. v. Forma faflus Gre• (3) Cachinnorum

,

&c. Sic Catullus

git exanimo. Epigr. ji. v. 14. Ridete quicquid ejl

(1) Hic vultus ftmul exerit .ItaHo- domi Cachinnorum.

ratius de Augullo : fultus ubi tuus af.

EPISTOLuA S E X T uA.

(l^/Ôllis hic Quirini, &c. Luditur

hic in vocibus Quirini,& Qui-

rinali, nec abs re quidem, ut videtur,

(r) “Provocare noli . Sic Statius De

Lucani Natali, Silvar.lib. 3. carra.7.

v. 361.

Boefm Mantua provocare noli.

EPISTOLuA(1) Adit heu, &c. Virgilius E-

clog. 9. v. 17. Heu cadit in

quemquam tantum fcelus

.

(i) Tari quis unquam t Catullus Ep.

ip. V. ». Quis boc potefl videre, quis

poteft pati ?

(3 ) Sacris Liminibus . Md Limina Mpo-

fiolorum , ut ajunt, accedere conlue-

vit Cardinalis Quirinus ex Brixicnfi

fua Sede bis in anno , itinerum in-

SEPTI M »A.

commoda flocci faciens. Quin St ipfa

itinera vacua nunquam a fiudiis lit-

terarum praeterire finit: cum vere deillis ufiirpct,quod fcilicet fecum pere-

grinantur,& iter faciunt . Tellimo-

nio funt tot Epiftola: eruditiflim*,

2uas in itineribus feriptas, ad Viro*larifiimos datas edidit

,pergitque

edere in dies.

ETI-

ai» Jos. Rocchi Volui S. J.

EPISTOLA octava*(i) r~TÊrrarum Dea, &c. Hos cum opportuniffimos , ita ut de fuo mfr1

A fequentibusvcrBbus mutua- lius dicere diflifus fuerit. Neque hoqtus c(l Audor a Martiale& Catullo, ablcondic ; imo edicit palam,ad luas ornandas Epillolas , tanquam

E P I S T 0 LA NO NA.

(i) A Lextnder . Alexander Lope Kalendis Novembribus.il Scm. Rom. Convidor c (j) Baldus . T*. Claudius Mndatur

Ducibus Taurilani Si Monteronis Baldus Soc. J.efu Liburneniis

.

Patricius Lupientis, fi re Aletinus, (4) Cratteus Bianor. Nomen Pado*

live Lycieniis, ex Matre nobillffima ralc Audoris inter Arcadas.Caffarella Romana, Sic. (j) Sic Tiniis Dum haac Epiftola

(a) Tol ! iifrrte &c. In Inftauratione ad Alexandrum Lopcz fuit allegata,

/ludiorum egregie recitavit in Ro- Rethoricz Poefique ille operam da-

mano Seminario egregiam Elegiam bat: quapropter opportuna in his fa-

De Laudibus Fridend Chrifliani Pri* cuitatibus progrefluum auguria eidemmogeniti Saxonis Principis Regiique fada.Poloni* filii, ibidem MariansCon- (6) Meique Livj: fcilic . Patavini,

gregationis Prcfedi Ann. SaL 1740. & Audoris civis Sc conterranei.

EPISTOLA DECIMA-(0 \ 'Hgflc- P- D. Angelus Ca- (a) Mutuatamex Catulli Epigrara-

il logcri Monachus Camal- mate quinto hanc Epiftolam Jnemodulenfis Urbanus Vcnetiis Opufculo- non videt: attamen in honcftiorimul-

rum Philologorum pluribus Tomis to argumento.Collcdor, Editor, atque lllullrator.

EPISTOLA UNDECIMA.(i) /'“''RhsCinti . Eft hic Illuilriffi-

L) mus Amplifiimulque Preful

Marcellus Crefcentius ex vetuftiffima

nobili ifimaque Romanorum Crefcen-

tiorum Gente, qui poli alia fandein Romana Curia obita munera, exSacrs Rots Auditore Pontificius

Nuntius in Gallias ad LudovicumXV. Regem allegatus , mirum in

modum virtutibus eluxit. Huic ado>

lelcenti ,/uoque in Philofophicisamw

cifsimo Condifcipulo olim hanc Epi-

ftolam cum,pio , ornatoque Libel-

lo Audor milerat.

rPb

Digitized by Google

1

.simao. AD Epist.XILXULXIVJCV.Lt». IIL 8*1

EPISTOL** DUODECIM**.

(t) /'"'Osim Cofmus de jtnêlis Patri- (i) ulerfi. Huic Elegiam de Beati

V_> cius Pignus Bargz io Etru- Aloyfii laudibus recitandam au&orria Marchio, Seminarii Romani tanc tradiderat ; ac pracipue Beati ejufdcm

Convi&or, inultae espe&atkmis juve>: Vou dc Societate Jcfu ineunda

.

aisimmatura nobis morte przreptus

.

EPISTOL *A DECIM**TERTIJl.

(i) /Âroli t. Ctraha Mandofius rum Scriptor egregius, St Elloquen-

V—/ Soc. Jcfu Romanus Elegia- tiaeacPofcos Romae Profedor illullris,

EPISTOLJl DECIM**QU*ART**.

(*) 'PDita eft haec Epiftola Romae Au&or Arcas cft Pallor Bianoris CrmL/ Ano. 1741. ap. Mainardum wi nomine -

in 4. cum aliis ejufdem argumenti , (5) Tibartes , &c. Amoeniflimis in

Curante Franciico Bcaalio TarviC- Tiburtinis Tufculanifquc Ru dicatio-

no, Sec. nibus Fufcarenus nobilium Erudito-

(1) Marcos. Excellentilfimus E- rumque Coetuum Sal, Mei «erum,ques atque Senator Marcus Fufcarenus is delicium luit. Hinc merito dicitur

Venetorum luorum Publicus Hifto- hic Mu/arum Dotus , & Suadt Chria .

ricus. Ob fuavidimam do&iffimamquc prae-

(1) Quantus yindobouaque, Sic. Ad Ca- cipue oris facundiam

.

rolum Sextum Romanorum Impera- (tf) Te Bcualea: Francifcus Benalea

torem Venetae RcipublicaeOrator fuit. Fufcareui intimus familiaris poeta eru-

|g (3) idrbi Romulea

,

&c. Mox Rora* ditus Arcadum plurimosin laudes Pa-ad Clementem XII. P. M. &ad Car- tronifuibcneficcntiffimi excitavit,

dinalium Collegium .in Comitiis Va- rj) Tarrhaftum tuemus. Sedes Ccle-

ticanis j denique ad Benedidum XIV. berrimae Arcadum Academiae Roma:P. M. item Orator. fic appellatur

.

(4) Arcadia mei Sodales

.

Srilic.

EPISTOLuA DECIM**QUINT**.

Liber ab ampliflimo Quirino Car- Cbr. MCCCCXXy. ad jton.MCCCCLl11.dinali dono datus Audori hujus nunc primum Editas ex dupliti M. S.

Epiflolat hunc Titulum prsefefert: Cod. Brixiano, & yaticano Vno. HatDiatriba Tralimsnaris in duas portet omnes alterum yolumen compleSetur .

divift ad Frantifci Barbari, & alio- Quin ad ejus calcem aderit jdmpla ea.

rum ad ipfum , Epiflolas ab lirino rumdem Mantiffa ex Forojulseufibus Br-

bhotb.

Digilized by Google

iJ4 Jos. Rocchi Volui S.J.

blmtb. Gu.imtrian* MSS. Brixi* ex- live m 4. Ciun.o maximas : pagg.cudebat Joanncs Maria Rizxardi 1741 . DCXVUL fine Prsefatiooe &c.Superiorum approbatione .ln fol.parv.

EPISTOLIA DEC1M*ASEXT*A.

0) TLfARIO Illtrflriflitnus Praefui cxpc&ationis juvenis , & in florenti

•iVA. Marius Compagnonus Mare- adhuc astate maturis virtutum fru&UMeus Patritius Maccratenfis egregias bus exornatus.

EPISTOLtA DEC1M*ASEPTIM*A.

C} A Ntiquarnm Infcriptiommi Menaeo Camaldolcfe , nell* quale fi cfpon-

l*. Ji\. Libellus , de quo hic fer- gono Cento oUticbe Infcrhueui di frefea

no, editus fuit Vcnetiisapud Simo- nuova fcoperta, o ctrreuone , con al-

nem Occhi in ii. hoc Titulo : Litte- cune brevijfime Mnnotaxjoni per ciafcbe-

ra dei T.Giufcppc Rocco VolpidellaCom- duna.

fagina di Gesi al V. D. Angelo Calogera

EPISTOLA DEClMtA OCT*AF*A.

f*) T Afcaridum Gens ByzantinaJL origine, E/zamii inter alios

illultres viros protulit Imperatoresduos, Theodoros nomine; ac JoannemLafcaris pariter Imperatorem . In Ita-

liam deinde traduda, curo Comiti-bus Albio intemclii , vulgo di fenti-

miglia Confanguinicate permixta eft

.

Ex quibus prodiit Joannes "Paulus La-

[caris Militia; Equitutu Hierofolymi-

tanorum Rhodienfium , nunc Meli-

tenliura , Magnus Magiftcr. Nomenquoque Loco Lafcaris appellato tri-

buifle videtur in Italis finibus propeNiceam in Subalpinis j in Lafcaridumipforum ditione polito . Viris quoqueLitteratis permultis inclaruit, ut Jo-anne ac Conflantino , Graecis precipue

doctrinis illultribus , aliifque.

EPISfO L tA DECIMtASOSaA.

( 1) Xyr Enccslaus adefi , WtneeslausW Cdroltis Sacri Romani Impe-

rii Comes deTurgflall intimus Caelareg

Maje (latis a coiilJiws, olim Goritiae

Locum tenens , & Aquileja: Caifareus

Commiffarius j mox meritorum fiilTra-

gio ob graviilima egregie exercita

munia, ad Ducis Goritiae dignita-

tem evedus.

(i) Carnati< Joannes Baptijia Carna-

tius c Comitibus olim Tolmedii in

Foro-Julio, Decanus, ut vocant, no-

bilillimorum Aquilejenfium Canoni-

corum, vir eximius, Romam ab Col-

Jegorum^fuoruin Coetu graviflimoadmaximi ponderis tradanda negoci*allegatus.

ETl-

Digitized by Google

Animadvers, ad Eust. XX, Lib, IIT. aay

EPISTOLIA v i g e s i m %a.

(j) *T'Zmpe. AmoenilfimaTeflalias

1 (,oca Foetis cotnmcndatu-

firoa.

(i.) Mlcmoi •rr#« Horta*. In Corcy-

ra Infula celebres Alcinoi Retis Hur-li fuere, de quibus Homerus in Odyf-

fa.(j) Moror, innor Calabros . Car

Libriae fecellu Publius Virgilius Maroplurimum eftdeledlatus.-cjuldcinque

fcpulcralis infcriptio memoratur lic

habens : Mantua tnt genuit ;Calabri ra-

puere, &c.

(4) Sirmio Peninfula in Benacu La-

cu , nunc Lago di Carda ab Catullo ,

Cqui tamen ibi minime natus ell,fcd

Villa habuicjmultumcelcbtata'. Deilla idem Catullus: Teninfutamm, Sir-

mio, Infularumque , Ocelle , &c. Epigr.

jl. v. 1. nunc dicitur Sermione.

(;) Syllabis Catulli. Ita Martialis:

Verona dofli pilabas amat vatis

.

Ep.rfi.

lib. J.

(6) Lintemum. Locus peramoenusin Littorali Campania ora deliciis

Scipionis Africani & fccelTu celebris:

nunc quoque Lintcrno dicitur,& pro-

pe ipfum Ture di Vatria , Cajetaminter ac Neapolim.

(7) Trimo Heroni . Tiberius Jêrt

primus ex Ccelaribus hujus nominis,quo deinde vocati fune, & DomitimIjfrr» & Claudius Têro Cflarcs . No-tiflimus eft Tiberii fecellusinCaprea-

rum Infula, contra Neapolim . Deeo Juvcnalis: 7»rmripir angufia Caprea-

rum in rupe /edentis cum Grege Chaldeo.

Sat. 10.

(8) Sibaritidis Tarentum . Sibarita-

rum & Tarentinorum Deliciae anti-

quitus celcbcrrim* , ingenio partimpopulorum, partim vero regionumamoenitate & cultu confedlae.

-U.I.U

(p) MxvanU.Teligni.Locz ab Pro-pertioOvidioque, cujus patria fuere,

larpi jsob amoenitatem commenda ta.

(to) Clau/a Vallis , &c. Vallis pro-

pe Avenionera in Galliis, vulgo Val

Clufe a Froneifca Vttrarca ob Laurex

luse ibidem fecellutn faepilTime com-memorata.(n) Mergitma . Promontorium ,

prope Neapolim Jacobi [tve Melu Sin-

ceri Sannaxarii fecellu & v erfibus cele-

bratum, vulgo Mtgoglino.

(11) Caplni, &c. Inter elegantifli-

ma Hieronymi , Fracaflorii ( qui etiam

Fraflorius aliquando a poetis eft di-

dius_)carmina ,monuum Capitiorum ffpe

fit raemin^ fnquibwprope Veronamfuam, fuit Pracaitorii villa, ab hero

multum amata, & frequentata.

(13) Colles Euganei. Littus Hadria.

Villae fcilicct in Agro Patavino, tumin peramoenis Euganeis Col!ibu$,cum

juxta Medoauim, in planitie, mareverfus, extrudi*, cultiflim*.

(14) Surrentina Tarthenit. T.

Hicolaus Tarthen ut Giannetafius Soc.

Jefu poeta celebris furrentinum fc-

celfuin frequentavit plurimum, dile-

xit,celcbravitque. Loco nomen . Lt

Cocumellx : ibi Librum Carminumfcripfic ,

infcripfitque : y£(larci Sur-

rentina.

(15) Ttyn Rufinult. Villa peram*-na Collegii Romani Soc. Jefu in Tu-fculano, prope VeterisTuiculi fedem,

vulgo La Rufinella , de antiqui do-

mini vocabulo, cui Rufinus cognomen i

a quo etiam alia proxima Villa egre-

gie tedificata , nunc Falconeriorum

,

La Rufina dicta eft

.

(i <9 Vranefle,$cc. Suburbanarum,quas Romani tum antiquitus ,

tumper haec tempora frequentare confuc-

F f verunt,

*»< Jos. Rocchi Vwlpii S. J.verunt,rufticationum {loca, prxcipua tres Soc. Jcsii quinque, aufloris ejuf-

hic nominantur. dem amici : fcilicet Tirrus Creopoliea

(17) Tibur fertile, &C. muttis qui- h. e. P. Jofepbus Carpani; Lirmus Boi-

dem, at veris meritifque , Laudibus /e« » nempe 'P. Contuccius Contueri;

Tiburtina Regio cumulatur . Quod Platenus Jefeus, fi ve P. Ântonius Ca-uci #x eo pateat . Ufurpantur enim fini. Alfeus Pitatides, qui eft v. 'H}-.

Veterum Scriptorum , ac praecipue coUus Gdeotti

,

& Hicetas Filantius jHoratii celebres de eadem regione fcilic. \T. Carolus Hocttti. Viri omneslententix. eruditiffimi

,qui Rotnx Poefim at-:

(18) ytreadia Mtot fodales. PrOvo- que Eloquentiam Rethores publicecantur Arcades Pallores Au&oris coi- profelS iunt, & feriptis operibus tumlegx in UngdiMurU Quirini Cardina- vinfta tum prola oratione ,inelaruc?lis ampijpmi laudes: ac pnecipuc Pa- ruat.

ILLUd

Digitized by Google

ILLUSTRIUM ALIQUOT VIRORUM

C R M I N <AA D

P. JOSEPHUM ROCCHUMVULPIUM

S O C. J E S U.

F f i

Digitized by Google

Digitized by Google

1

32*

A D. JOSEPHUM ROCCIHUM, VULPIUM

S O C. J E S U

Fratrem futim cariifimum , a quoRomam invitatus fuerat

milia Epiftola ( ut is appellare amat) Tiburtina,

|JOANNES ANTONIUS VULPIUS.

SI poffum vifa felix difcedere Roma :

Si Tiberis faciunt flumina pota bonos ;

face loquar velira ,qui me retinetis , amici,

Et ftudia , & fatavi plene quietis ager.

Impiger haud dubitem feptenas currere ad arces :

Nec me difficilis terreat ulla via.

, Sed te complebit properem magis ,optime frater

,

Cernere quam Domina quidquid in Urbe placet i

Me tua pracipue Venujinis proxima cbartis

Invitant facili carmina dubia manu.

Illa tamen refonat purgata femper in aure

Vox mibi: Tam longum quid meditaris iteri

Udem funt homines mutato cardine cotli,

Efl eadem pravis turba cupidinibus .

j Hic tibi Rgmanis animum virtutibus orna

:

Continuo hac tellus R$ma futura tibi eIi.

Edita eft Ruarii inter Carmina ejufdem [o: Antonii Vulpii desuo a

Comitio Ann. Sal. I741, ,n P^S' I07*

AD

Digitized by Googie

530

AD REVERENDISSIMUM PATREM

JOSEPHUM ROCCHUMVULPIUME40C ] E S U

Virum Mufis apprime Charura

JOANNES BAPTISTA ROSPIGLIOSIUSe fuo Macherefiano Rure.

A Bfens Jpfe /icet, Tibi prxfens ,Maxime Vulpi

Sum tamen objequio, quod nequit e[fe procul.

Htc mea Charta jides tibi fit bene certa , nec obfiat

,

;

Quod fit Charta levis,pondus Amoris babet ,

Quecque refert , diflavit Amor,quid plura requiris

?

Pignora Amoris habes , dum mea Verba legis.

Accipe nunc igitur gcncrofa Fronte Salutem

,

Quam tibi Tyrrheno boc Littore mittit Amor.Littera fi vero nimium fit ruftica noflra,

Parce precor,quoniam Littera Pure venit

.

Nec miraris Opus,quod nulla floreat Arte;

Nam Locus bic nofter floribus ufque caret

.

, ,

;

Ingeniumque Loci Jequitur mea Mufa ;quid ergo

t

Spernis'

1! ad exemplum vivere nonne datur?

Si tamen bic effis , Pegio fpiraret Odorem

Undique Virtutum Floribus Ifla tuis.

Tunc floreret Ager ; tunc nofira b<ec Prata virerent

;

Et qua: durat adhuc , trifiis abiret Hyems.

Tunc ejfint pariter faciles ad Carmina Mujx;Tunc caperet /elix. Te Duce, Carmen iter

;

Culta namque tux tanta efl Facundia lingua ;

Tantus bonor mentis, tantaque Vis Animi",

Ut quoque Tu Sylvas , Tu Saxa , Ferafque moveres-,

Et

Digitized by Google

I

Et renovata quidem Faffa , vetujia forent. .

Optarem jam plura loqui; fed Cynthius aurem

Vellit , & inde minans admonet, ut Sileam.

Nam nimis alta peto, pennis impervia nofiris

,

Hinc parere juvet: ftt voluiffe Satis.

Nam licet Aiquorcis b<ec littera Surgat ab Undis i

, Attamen orta Mari non erit Alma Venus.

Quin rttea Mufa litet Sale fit confperfa marino.

Hoc Sale plena , tamen nil Sapit Ipfa. Vale.

FRAN-*

(

Digitized by Google

FRANCISCUS MARIA LACTANTIUSLibrum fuum De Antiquir Aricinorum & Nrmorcnfium

Manurxentir, ex Aure* Latii Veterit Lati** Hifiort*

Libro TertioDecrm» itt Italum vernaculum

Idioma tradtt&um , & ad Hiftoriar

ejufdem Auctorem \

REVERENDISSIMUM PATREMJOSEPHUM R.OCCHUM

VULPIUMS O C. J E S U

S.Ccnsrbc. IndicisConsultorbm, Atque Episcoporum Examinatorb^,

allegatum âlloqu itur

.

ELEGIA'

Missus ab extrema, Liber, i , Regione Quirini:

Quid jam,quid mecum pulverulentus agis ?

I, Liber , affer Avo ,quamvis vereare , falutem'.

Graea more impatiens candida tefla fubi -

Hac ubi contigeris, fparfis fine lege capillis.

Et fuerint luteo limina talla pede

:

Janitor obtutus in te defiget amaros.

Barbara nam facies Dorica cafira movet.

Protinus ille truci minitans cervice, requiret,

Quid venias,quaras quidue

,quibufve locis ?

1Tum penetrale tui Scitare Bianoris illic r

Dicito, te Auflori reddere velle tuo

.

Panditur ecce tibi Fatis venerabilis ades:

Illa quidem cunilis panditur Hofpitibus ,

Aut Illum invenies cum Relligione Jedentem

,

Aut Libros inter, Piendunque cboros

.

Ni bona verba fuis faciat Studiofus Alumnis

;

He-

Digitized by Google

Harefin aut contra pervigil arma rotet

.

Scilicet aurigerum fugit alta palatia Divum,

Nil mage quam fures temporis Ille timet .

Hic Uva adfpicies Patruos cultumque Parentem ,

Improba cura tui quos vigilavit Avi.

Hos juxta , inferiore, petes, in fede loceris :

Ora tenent imum non bene culta locum.

JLfi aliquid doliis clarifque fodalibus uti, “

Hofque infra Agnatos nomen babere tamen.

Ne pigeat, fi forte diu te nojp Nepotem

jibnuat \ incultum nil putat ejfe fuum.

Ofcula ne expelles, nec dulcia verba, jocofque .

Gaudeat bis facies cui gelafinus ineft.

Ne tamen ire, Liber, timeas: Avus ille negando

Talia ftgna palam,peUore mitis erit .

Nempe Agamemnonides fratrem cum novit Oreflemy

Sufiulit amplellcns quem daret illa neci.

Celat Aricini Nemoris Dyllinna recejfit

Hippolytum y cura quum foret ille Dea .

Sape quod abjicimus, taciti retinemus ; & intra

Pellora, qui carpit carmina, carmen amat

.

Interea qukquam de me fi forte rogarit ;

Quive per ingenium luce fruare meum?Vivere me egregie dices, totumque referre

Officio acceptum confilioque fuo.

NataliJ'que tui referens primordia ;quando

Luminibus fulfit diva Minerva meis:

Tempus erat Coeli

,

( incipies, ) cum pulchrior axis

FleUitur, & vernos provehit orbe dies.

Reddiderat pueris violas mitiffimus annus -,

Chloris odora novis fparfirat arua comis

^

bique jugis r nivibus fuerat qua cognita fedes

G g Mul-

»34Mulcebat patrio carmine Pajlor oves.

Non erat , & fomnus fejfos irrepferat artus

.

( Credita tum curte Gr<tca Juventa mete

.

)

JEx templo evigilo; flagnique in margine puri

,

Unde nemus circa cernitur , ejje reor .

Hic ego fub piatano rccubans dum protegor xftu.

Mens novitate Jlupet pelliciturque loci.

Forte dies aderat,qux non jucundior ulla i

Fulgidior bijugis Cynthius ibat equis.

Quumque daret cantum grata Philomela fub umbra >

Luderet & pa/lum non procul inde pecus :

Ecce repentino quaffatur turbine tellus

,

Et Jovis borrifono fcinditur igne polus.

Hifjue fuper , nimbi volvuntur ab xtbere : dicar

Numina jam fxvas confcrvijfe manus.

Interea divum magna comitante caterva

,

Labitur, & nobis Nata Tonantis adeft

.

Caffide prx reliquis, gemmifque infignis , & ojlro

Emicat illa ; folum palla fuperba tegit.

Majeftas mire attonitam tenet ardua mentem:

Nititur ereEIa cufpide dextra Dex..

Ac velut Oceani Titan quum fervidus undis

Surgil & ignivomis ore comifque micat

;

Haud Jecus ad Uvam clypeus vomit aureus ignes

Ille Medufeo trijlis erat capite

.

Horruit bis animus , totoque in corpore fanguisH<cftt , & excujfe diriguere comx

.

Tum mibi reftituens fenfim Tritonia vires

,

Dat circumduEla talia diEla manu .

Quid frujlra , generofe puer , mea ftgna vereris ,

Qux /unt pacato confpicicnda firmi

Hi Luci , bi Colles, bxc funt Delubra Dianx

,

Hic

Digitized by Google

i

„«35

Hoc fpeculum, Nemus hoc reifixione /aerum.

H<tc domus Egerit , Hippolytique b<ec conjcia Sedes :

Hic primum ditius Virbius ille fuit.

PASTOR AB ARCADIA INSIGNIS, NOMENQUE BIANOR,'

DULCE CAMOENARUM, PIERIDUMQUE DECUS;QUEM LATIALE SOLUM ,

SUPERI ,QUEM PURPURA SERTISORNAT, CUI CINGIT TEMPORA CALLIOPE.

SEDULUS ILLE. NOVO DIGESTIS ORDINE REBUS,

> EXEMIT TENEBRIS HAiC LOCA CUNCTA SUIS.

ILLIUS ANTIQyOS jEQUARUNT SCRIPTA LATINOS.-

PORS1TAN HjEC CALAMO VEL POTIORE NITENT.FAMA VOLAT QUOCUMQUE SUI ; ET FULGORE MINORES

URET, APELLEUM QUUM MORIETUR OPUS.SEMPER HONORE MEO , SEMPER CUMULABITUR ARMIS:

NEC MIHI JAM CULTOR GRATIOR ULLUS ERIT.

Nunc age, fi te cura mei, fi gloria tangit

;

putiorem Hetrufcis 'vertere perge modis .

Hxc, ait, & placido vultu Oea Bellica rapeitn

Tollitur, arthereis fedibus impolita.

Nec mora , jufla fequor quamvis operofa; priufque

Palladis officium Cynthia Virgo refert.

Noverit at facili , Liber , ha:c ubi fronte Bianor,

Neftoreos videat, rite precare, dies.

G g i JO-

Digitized by Google

'jOSEPHI BARONIIPOETAE BRIXIANI CULT;1SSIMI

De Soteriis, five de Epiftola Tiburtina Do&iflmu Viri

P* JOSEPHI ROCCHI VULPIISOCIETATIS J ES U

AD EMINENTISSIMUMPRINCIPEM

CARD* QUIRINUMODE.

EXpergefactas ad finitum fides

Aptate i & omnem pandite Vulpic*

Soteria ubertim ferenti

Pierides Helicona Div*

.

Stipate Vatem , non fine confinis

Vatem Camoena ducite gaudiis i

Ubi redonatum Quirinum

Aonio recreatis antro.

Hic efl Deorum neSiareas dapes

Condire dignus carmine Vulpius.

Cui Delphicis heroa frontem

Calliope redimatque vittis;

Et Clarus Heros Tbefpiadum Decus

DileEia Mufis peElora amabili

Coronet amplexu Quirinus

Maeoniis potiore fertis.

Ia oljequentijjimt animi argumentum

J.B.

Edita eft Brixiae Anno quo Epiftola III. Tiburtina Lib. I. ,five

Soteria, in folio apud cumdcm Typographum.

I N-

Digitized by Google

INDEXEpiflolarum Tiburtinarum carminibus defcriptarum

Jofephi Rocchi Vulpij Societatis Jefu.

LIBRO PRIMO.HEXAMETRIS.

EPlSTOLA I. Ad Angelum Mariam Cardinalem Quirinum Bri-xianum Antiftitem &c. Incipit: Cum tot fujlineai Scc. Definit:Cetera latus. Pag. y.

Epistola II. Ad Marcum Fufcarenum Venetum Oratorem , &c.Incipit .• Hadriaca Gentis

, &c. Definit : d? amore foveri

.

Pag. 1 7.

Epistola IIL Ad Cardinalem Quirinum Soteria. Incipit: Huma-nis femper Scc. Definit: Properent 0 tempora rebus. Pag. i 9.

Epistola IV. Ad Dominicum Cardinalem Paflioneum, &c. Inci-

cipit:Quamvis Oceano

, &c. Definit : Vates auguror olim. Pag. 3 7.Epistola V. Ad Jofephum Mariam Herculanum Praefulem

, Poe-tam eximium., &x. Incipit : Herculea degente licet

,

&c. Defi-nit: Dulcis Amice Revtfe. Pag. 47.

Epistola VI. Ad Comitem Alphonfiim Aldrighettum. Incipit:Foflquam Viti rices , &c. Definit: Tibi tempora lauri. Pag. 53.

Epistola VII. Ad P.Joan. Baptiftam S.pinulam S. J. Incipit: £uam-vis arbitriis

,

&c. Definit:£}ua mox depromere pojjim

.

Pag. 69.Epistola VIII. Ad Joan. Antonium Vulpium fratrem . Incipit :

Urbis amatores

,

&c. Definit : Utcumque pari par

.

Pag. 77.

LIBRO SECUNDO,ELEGIACIS.

EPistola I. Ad Coetum Academia; Patavinae vulgo: de Jti.

covrati. Incipit: Euganei Uollei, &c. Definit: Momen in He-fpenos. Pag. 8y.

Epistola II. Ad Joannem Aloyfium Mocenicum Venetum Se-natorem, &c. Incipit: Fallimur, & Somni ,&c. Definit:/»-via luminibus. Pag. p^

Epistola III. Ad Nicolaum Mariam Antonellum Virum Illu-ftrimmum ,&c. Incipit: Sanguinolenta feri,8cc. Definit: ZW-te quid ejfe poteft / pag . pp%

Epi-

Digitized by Google

*3* INDEX.Epistola IV. Ad P. Benedi&um Campofampiero, &c. Incipit:

Ibis ad Euganeos

.

Definit:jam mihi ferus eris. P*R- *°3-

Epistola V. Ad 1J. Carolum Mandofium S. J. Incipit : Siccine

cor verfas, Scc, Definit; tft magis ifte pius. Pag. 1 1 3.

Epistola VI. Ad Julium Amalhtanum Virum Patricium , &c.Incipit : Qux nuper Calabris , &c. Definit : Sis memor ipfe

mei.-

Pag. 1 19.

Epistola VII. Ad Coftnum De Angelis Bargg in Liguria Mar-chionem, &c. Incipit: Vix bene Janguineum t

Scc. Definit t

cum mtht charta, Vesti... ..

IJag. 123.

Epistola VIII. Ad P. Franciicum Grimaldum S.J. Incipit :Vt-

derat alta folo ,Scc. Delinit: cietur & e/fe mihil Pag, ny.

Epistola IX. Ad Franciicum Manam Lafl-antinm de Aricino-

rum Veterum Monumentis egregie meritum .Incipit: Cultor

Aricini Nemoris , Scc. Delinit:pramia promeritis . Pag. 137.

Epistola X. Ad Joiephum Alexandrum Furiettum Praiulemliirilconiultiflimuin , &C. Incipit : Amphitryoniadis colles

,

&c.

Delinit : Lucifer alme diem . Pag. 141.

Epistola XI. Ad Joannern Baptiftam Roipigliofum BorromeumExcellentiflimi Ducis Zagaroli Filium , &c. Incipit: Littera

ab Etrufco , Scc. Definit:Qui mihi ferus erit. Pag. 14?

LIBRO TERTIO.HEND E C*A SY LL%ABIS.

EPistola I. Ad Cardinalem Quirinum. De Primordiis Cor-cyra; , &c. Incipit : Quirine 0 Decus Hadria , &c. Definit :

Pater eruditionis . Pag. 157.Epistola II. Ad Cardinalem Quirinum . De Brixiana Littera-

tura. Incipit: Magni Maxime Paftor, Scc. Definit: nulla con-

ticebunt. Pag. 159.

Epistola IIL Ad Cardinalem Quirinum. De Vindiciis Paulli II.

P, M. Incipit: Difertifime Prafulum, &c. Definit: Prafulum,

Quirine. Pag. 161.

Epistola IV. Angelo Marie Quirino Cardinali. Urbs Koma adBrixiam Urbem. Incipit: Felix Brixia , Scc. Definit : habes

tuum Quirinum. Pag* i^3*

Epistola V, Refpondet Brixia Romae. Incipit: Magnum Prafu-

lem , Scc. Definit: habens meum Quirinum. Pag. 1 £4.

Epistola VT. Koma iterum Brixia:, Incipit: Sed jam muniJkaTi,

Scc. Definit: Romul'* Quirinum. Pag. 1 66.

Kpi.

Digitized by Google

INDEX. 139Epistola VII. Brixia Rom* . Incipit : In quemquam cadit

,

&c. De-finit : videre Nofler , Ibid.

Epistola VIII. Roma denique Brixia:. Incipit r At at,negllgi.

mur , &c. Definit r redditum Quirinum. Pag. 167.Epistola IX. Alexandro Lopez praclara; indolis adolelcenti »

Incipit

:

Jucunde, unanimis, &c. Definit : venufle Amice. Pag. 169.

Epistola X. Patri Angelo CJologera Congregationis Beati Ko-mualdi. Incipit; Solert Angele, &c. Definit : fciat ejfe optt-

fculorum. Pag. 170.

Epistola XI. Ad Marcellum Crefcentium Adolefcentein Nobi-1 i(limum . Incipit : Cui dono , petitis , &c. Delinit r te potis

Tearum. Pag. 171 .

Epistola XII. Ad Cofmum de Angelis Semin. Rom. Convici.

Incipit .- Quod nec fratris amore ,&cc. Delinit -.tuo relinquat. Ibid»

Epistola XIII. Carolo Mandolio S. J» Incipit; Vos rudes E/eg/,

Delinit; obfuit ,juvabis

.

Pag. 171.

Epistola XIV. Ad Cl , V. Franciicum Benalcam de Marco Fu-

fcareno Senatore Ampliflima. Incipit ; Hanc Creffa Charites ,

&c. Delinit: ferent ad aflra Fag. 173.Epistola XV. Cardinali Quirino De Commentario in Franci-

fci Barbari Epiftolas. Incipit: Eccujus tot Epiftolas , &c. De-finit: minor Quirino. Pag. 17 f.

Epistola XVI. Mario Compagnono Marefulco Patricio Mace-ratenli, &c» Afclepiadei , Incipit ; Mirabar folito, &c. Deli-

nit: praflat amiculus . Pag. 17 6.

Epistola XVII. Eidem Mario . Incipit ; Donarem pateras

,

&c.Delinit: vult fibi profperos . Alclepiadei . Pag. 178.

Epistola XVIII. Marchioni Roberto Tiburtio Lafcaris. Incipit;

Tiburti omnibus

,

&c. Definit; fovere pergant . Pag. 1751.

Epistola XIX, Ad Comitem Toan. Baptiftam Camutium . tn-

cipit : Gaudete ,0 Populi

,

&c. Delinit : novem rigaris. Pag. 180.

Epistola XX. Ad Cardinalem Quirinum. Incipit: Prima ditie

mea , &c Delinit: Quirine, Mufa.. Pag. 181.

Animadverliones nonnullae m Epiftolas Tiburtinas. Pag. 187!

Hluftrium aliquot Virorum Carmina ad P. Jofephum Rocchutn

Vulpium Soc. Jelu» Pag. 229.

FINIS. i'*- K

Digitized by Google

Digitized by Google

NOI R 1 FORM ATORIDELLO STUDIO DI PADOVA.

AVendo veduto per laFede di Revifione, ed Approvazione de!

P.F. Giacint’ Antonio Biondi Inquifirore di Brefcia, nel Librointitolato -.Jofephi Roccht Vulpii e Societ.Jefa EpiftoUTtburtina Car-

mtnibus conscripta, non v’ effer cofa alcuna coutro la S. FedeCat-colica , e parimente per ArteRato dei Segrerario noRro , niente

contro Principi, e buoni coftumi, concedemo licenza a Gian-Ma-ria Rizzardi Stampacore di Brefcia, che poni effer ftampaco ,

of-

fervando eli ordini in materia diStampe, e prefentando le folite

Copie alie Pubbliche Librerie di Veneziaj e di Padova

.

Dat. u ap.Marzo 1742.

Z- Alvife Mocenigo Proc. Rif.

\Zuane Qucrini Kav. Rif

AgofUno Eianchi Segr.Regit. in lib. a c. x8.

ERRATA -CORRIGEPag; * t. 117. dextera

3 ). v. 140. Magnanimun17. v. J. Stnps

19. V. 71. Saboelicus

ai. v. 117. maiifpuc

xi. v. 1 66. Deniqunel|. v. 176- forte

14. v. j)4> Sabina

It. v. 244. lveei

ibid. v. 147. Nobilibus

16. *. uk. fovere

19. v. piim. guadensibid. v. 0. Additaji. v. 60. fortes

II. y. IIj. Volvere

j9. v. (o. duxti

ibid. v. (8.

40. v. Si-ibid. y. 97.

44. v. ax.

48. V. 46.

44* y. '<•

Pofteruos

libri

Vclpcrtii»GratulorOpuiSpoliifqua

48. v. 1 49. Hefperta<0. v. 107- DoIcar

ibid. v. 241. feret

ibid. eod. verti, quamquam-tfj. v. 424. Imperator

dextra

MagnanimumStirps

Sabellicus

marifque

Deniqueforte

GabinaLyziMobilibusfoveri

gaudensAbdita

fortes

volvere

duxifti

Pofteritas

libris

VcfpertinaGratulorOpesSpoliifque

HefpenaDolcatferat

Pagi

/

I

I

I

Digitized by Google

ERRATA CORRIGETagi 74. v. 114. fcdcs : fedes.

ibid. v. 114. reponam reponam:ibid. v. ia6. ftrepitufque ftrepituque

74- v. 1 14. cur curo

94. v. «8. plchrior pulchrior

100, v. 59. fulgere fulfere

104. v. 64. lintei linter

iie. v. 44. pretiofo pretiofa pretiofa

114. v. 79- Nec Hici)). v. ii]. Viftor Vifhis

149. v. 19. nifi , , nifi

161. v. 3). remotas. remotas

)((. v. ad. Et It

167. ad Ep.VIII Brixia Brixii

181. ». ij. parcite

187. n. 4. lin.it- Pandulfoparcite;

Gandulfoibid. I.17. amplifEmx amplifTTmi.

188. n. 4. 1. 6. e &ibid. I, 10. ftina firina

189. ij.ii. 1. j. feribere: feribere

ibid. n. 19. L 3. gationi gationii

190. n.14. L a. jufta jufla

191. n. 4. I. i. fus fu

ibid. l.io. quia qui

ibid. n. 6. 1. 18. certati bertas

194. n. j. i.3 1. Vindohimun Vindobonam196. n.11. 1.8. infliruciote inii.tutore

198. n. 8. L 3. Gentis. Gentis

199. n.11. L 4. Infulas Infulas

aoo. n. 8. L 1. Pilloria Piiloia

aoi. n.ii. 1. 4. ma. ma307. n.10. 1.13. sis ni

309. n. 3. L 1. /ana Tanaibid. n. 4. L13. teflantur reflentur

3 10. coL 1 . LpenuL par Pr

313. n.11. L 4. dicantur dicunturibid. i 7. efTofliones adhuc efTofliones adhuc314. n.10. L 1. Urbi Urbs3 id. n 18. 1 . 8. Storoo Storta

317. ait. Ult. & ex318. n.33. l.uS- Sitius Pinuiibid. U34. fer ni /ervi

m.Ep d.n.i-1 4. Boefin Boetinaii.Ep.9. n.iJ.i. Lopc Lopezibid. n. 4. 1. 1. Cratteus CraneuSibid.Ep 1 i.n.iJ.13. cum. cum314.Ep.18. J. 7. Albio intemelii Albiontemeliiibid.Ep.19.11.1.1.6. gorum garum314. a 4. 1. 1. Bcnacu Benacoibid. L4. Villa Villamibid. n. 6. a 1. Campania Campaniiibid. n.10. I. 3. Laurei Lauriibid. iuli. L 4. Megogline McrgngJino3)1. L19. Picodumquc Picridumque

Digitized by Google

Digitized by Google

Digitized by Google

Documents

Josephi Rocchi Vulpii e Societate Jesu Epistolae Tiburtinae ......ANGELOMARIAE QUIRINO SB.E CARDINALIAMPLISSIMO BK1X1ENSIANTISTITI VIGILANTISSIMO JOSEPHUSROCCHUSVULPIUS SOCIETATISJESU