Upload
joel-luis-carbonera
View
223
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
1/47
^texcHasa`zekzmia`xe ha e`xekecmls
Geak Kqms Oltde`atlgkoltde`atlNm`j.qjtcs.dt
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
2/47
^texcHasa`zekzmia`xe ha e`xekecmls
E`xekecmls
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
3/47
E`xekecmls
Xatie he hei`me hl Jmkesejml L hmsom~km`l jmkesjmol ~taeoq~lhl oei e asxqhe
he sat.
_msxailxmwl oe`gq`xes ha olxacetmls hlsoemsls |qa armsxai.
Qi oe`gq`xe ha olxacetmls |qa smsxailxmwl lsoemsls jq`hlia`xlms |qa armsxai.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
4/47
E`xekecmls
@l Om`oml hl Oei~qxle Qil as~aomjmole jetilk a ar~komxl ha qil
oe`oamxqlkmwle oei~ltxmkblhl "Ctqdat-
Qi ltxajlxe ha a`ca`bltml "~teoasszak ~etoei~qxlhet- |qa ta~tasa`xl loe`oamxqlkmwle |qa qil hlhl oeiq`mhlhaxai ha qil hlhl ~ete hl talkmhlha
"hei`me-. A`zekza l ta~tasa`xle ha Oe`oamxes+
taklas+ lxtmdqxes |qa qslies ~ltlasxtqxqtlt es hmsoqtses he hei`me.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
5/47
E`xekecmls
@l Om`oml hl Oei~qxle He ~e`xe ha zmsxl ha smsxails7 E |qa armsxa he
iq`he e |qa ~eha sat ta~tasa`xlhe
oei~qxlome`lkia`xa. E`xekecmls hajm`ai e |qa armsxa ~ltl e smsxail
Ha qi iehe |qa tajkmxl l oe`oamxqlkmwlebqil`l.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
6/47
E`xekecmls
Oe`oamxqlkmwle5
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
7/47
E`xekecmls
Oe`oamxqlkmwle5
Iasil oe`oamxqlkmwle ldsxtlm hmjata`xasasxlhes ha oemsls he iq`he.
Dkeoe+ asx ldlmre ha+ asx lomil ha+ axo
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
8/47
E`xekecmls
^ltl |qa satzai5 ^atimxmt |qa xl`xe ~assels |ql`xe lca`xas ha
sejxlta oei~ltxmkbai qil oei~taa`se oeiqi
hl asxtqxqtl hl m`jetile ha qi hei`me. ^atimxmt e taqse he oe`baomia`xe ha hei`me
Xet`lt ls sq~esmas he hei`me ar~komxls
_a~ltlt e oe`baomia`xe haokltlxmze he hei`me heoe`baomia`xe e~atlome`lk%~teoahqtlk "qxmkmwlhe ~ltlil`m~qklt e oe`baomia`xe haokltlxmze-
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
9/47
^texcHasa`zekzmia`xe ha e`xekecmls
M`xtehqe le ^texc
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
10/47
M`xtehqe le ^texc
^texc Lidma`xa ~ltl l|qmsme ha oe`baomia`xe a ahme
ha e`xekecmls a dlsas ha oe`baomia`xe.
^atimxa oe`sxtqmt e`xekecmls qsl`he ESK "ade`xekec} kl`cqlca-
Taoeia`xlhl ~akl Setkh Smha Sad Oe`setxmqi~ltl oe`sxtqe ha e`xekecmls `e oe`xarxe hl
ad sai`xmol. Il`xi qi dei oei~teimsse a`xta
ar~tassmzmhlha a oei~qxldmkmhlha
^atimxa l talkmwle ha m`jat`omlslqxeixmols
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
11/47
M`xtehqe le ^texc
He`kelh7bxx~7%%~texaca.sxl`jeth.ahq%he`kelh%tacmsxatah.bxik
Xqxetmlms7bxx~7%%ek.os.il`obasxat.lo.qf%xqxetmlks%~texacaekxqxetmlk%
Zatse ha xtldlkbe7 ^texc 8.4
http://protege.stanford.edu/download/registered.htmlhttp://owl.cs.manchester.ac.uk/tutorials/protegeowltutorial/http://owl.cs.manchester.ac.uk/tutorials/protegeowltutorial/http://protege.stanford.edu/download/registered.html7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
12/47
M`xtehqe le ^texc
Oei~e`a`xas ha qil e`xekecml ESK M`hmzmhqlks7 edgaxes+ ~etas m`hmzmhqlms a `mols he
hei`me. Ta~tasa`xli m`sx`omls.
Oklssas7 Oe`gq`xes ha m`hmzhqes oei ~te~tmahlhasoeiq`s. Ta~tasa`xli oe`oamxes. ^te~atxmas7 ^te~tmahlhas
Edgaox ^te~atxmas7 Taklas dm`tmls a`xtam`hmzhqes. Ta~tasa`xli taklas.
Hlxl ~te~atxmas7 Taklas a`xta m`hmzhqes a zlketasha lxtmdqxes. Ta~tasa`xli lxtmdqxes.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
13/47
M`xtehqe le ^texc
M`xatjloa he lidma`xa Asxtqxqtl ha ldls a ia`qs
^tm`om~lms ldls7
Oklssas Edgaxo ^te~atxmas
Hlxl ~te~atxmas
M`hmzmhqlks ^tm`om~lms ia`qs
Jmka
Talse`at
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
14/47
M`xtehqe le ^texc
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
15/47
^texcHasa`zekzmia`xe ha e`xekecmls
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
16/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
17/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Hasa`zekzmia`xe ha e`xekecmls7 mxatlxmze
Mha`xmjmole hes ~tm`om~lms oe`oamxes hl e`xekecml"baqtsxmol7 sqdsxl`xmzes oeiq`s-
Etcl`mwle ai xlre`eimls ha oe`oamxes Mha`xmjmole hls ~te~tmahlhas
Taklas "baqtsxmol7 zatdes-
Lxtmdqxes "baqtsxmol7 lhgaxmzes-
Hajm`me hes oe`oamxes
Oe`hmas `aoasstmls a sqjmoma`xas ~ltl qi m`hmzhqe~atxa`oat l qil oklssa
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
18/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
\qlms es ~tm`om~lms oe`oamxes he hei`me hlstaklas jlimkmltas5
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
19/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
\qlms es ~tm`om~lms oe`oamxes he hei`me hlstaklas jlimkmltas5 ^assel7
Xehls ls taklas jlimkmltas se il`xmhls a`xta ^assels Beiai+ Iqkbat
Xehls ls ~assels se beia`s eq iqkbatas
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
20/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
21/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Xehls ls ~assels se arokqsmzlia`xa beia`s eq iqkbatas \ql`he hqls oklssas ta~tasa`xli oe`gq`xes
hmsgq`xes ha m`hmzhqes "`e ~ehai asxlt `ls hqlssmiqkxlia`xail`axa-+ ~taomse haokltlt msxe
ar~kmomxlia`xa. E ^texc lssqia |qa ~eha eoettat sedta~esme ha
oklssas+ olse msse `e sagl m`jetilhe ar~kmomxlia`xa.
mi~etxl`xa+ he ~e`xe ha zmsxl he tlomeo`me.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
22/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
23/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Eqxtes oe`oamxes mi~etxl`xas... ^lm+ ia+ jmkbe+ jmkbl+ mtie+ mti+ axo
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
24/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Eqxtes oe`oamxes mi~etxl`xas... ^lm+ ia+ jmkbe+ jmkbl+ mtie+ mti+ axo
Lkcq`s ~ltas ha oe`oamxes ~ehai sat zmsxes oeie
hmsgq`as "oei dlsa `e sare-+ ha oklssas ilmscatlms. Ca`mxet "~lta`x-+ ca`atlkmwl ^lm "jlxbat- a Ia "iexbat-
Jmkbe "obmkh-+ ca`atlkmwl Jmkbe "se`- a Jmkbl "hlqcbxat-
Ikxm~kls bmatlt|qmls
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
25/47
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
26/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
27/47
Asxqhe ha olse7
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Lxtmdqxes "hlxl x}~a ~te~atxmas- mi~etxl`xas `ehei`me @asxa hei`me+ xehes es oe`oamxes bathli lxtmdqxes
|qa hasotazai ^assel. Xai sare
Hei`me7 ^assel
Asoe~e7 _xtm`c
Xai `eia
Hei`me7 ^assel
Asoe~e7 _xtm`c
...
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
28/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
29/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Taklas "edgaox ~te~atxmas- taklome`li m`hmzhqes haoatxes hei`mes "heilm`s- l m`hmzhqes ha oatxesasoe~es "tl`cas-.
mi~etxl`xa as~aomjmolt es hei`mes a asoe~es hlstaklas
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
30/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Taklas "edgaox ~te~atxmas- mi~etxl`xas e hei`me7
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
31/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Taklas "edgaox ~te~atxmas- mi~etxl`xas e hei`me7 Xai jmkbe+ xai jmkbl+ xai mtie+ xai mtie+ xai ~lm+ xai ia+
axo
~esszak hajm`mtbmatlt|qmls ha taklas Lkcqils hassls taklas ~ehai sat ca`atlkmwlhls
~et eqxtls ilms catlms
xaiJmkbeUC "blsObmkh-
xaiMtileUC "bls_mdkm`c- xaiCa`mxet "bls^lta`x-
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
32/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
33/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
E ^texc ~atimxa a`tm|qaoatls hajm`mas hataklas oei oltloxatsxmols ~tazmsxls ~ake ESK
Ejataoa zl`xlca`s he ~e`xe ha zmsxl hl m`jat`oml.
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
34/47
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
35/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Taklas
xaiJmkbeUC "blsObmkh- Mttajkarmzl
Lssmixtmol xaiMtileUC "bls_mdkm`c-
Mttajkarmzl
_mixtmol
xaiCa`mxet "bls^lta`x- Mttajkarmzl
Lssmixtmol
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
36/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
~esszak hajm`mt ls taklas m`zatsls ~ltlolhl takle
_a sai~ta |qa l takle L"r+}- eoetta+
xlidi eoetta l takle D"}+r-+ a`xe L a Dse taklas m`zatsls. Arai~ke7
Ls taklas xaiJmkbeUC a xaiCa`mxetse m`zatsls
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
37/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Xehls ls oklssas |qa otmlies+ xai l~a`ls sqlsoe`hmas `aoasstmls hajm`mhls7sq~atoklssas ^ltl qi m`hmzhqe sat qi ~lm+ `aoasstme |qa aka sagl
qil ~assel+ ils `e sqjmoma`xa
Oklssas ^tmimxmzls
Hajm`mhls
~taomse mha`xmjmolt ls oklssas ~tmimxmzls a hajm`mt lshailms
Ai jq`e ha tasxtmas |qa a`zekzai eqxtls
oklssas+ taklas a lxtmdqxes
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
38/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oklssas hajm`mhls Beiai5
Iqkbat5
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
39/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oklssas hajm`mhls Beiai5
^assel |qa xai sare ilsoqkm`e
Iqkbat5^assel |qa xai sare jaim`m`e
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
40/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oklssas hajm`mhls Ca`mxet
JmkbeUC
MtileUC
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
41/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oklssas hajm`mhls Ca`mxet
^assel |qa xai ~ake ia`es qi jmkbe
JmkbeUC^assel |qa xai ~ake ia`es qi ca`mxet
MtileUC^assel |qa xai ~ake ia`es qi mtie
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
42/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oklssas hajm`mhls ^lm
Ca`mxet beiai
IaCa`mxet iqkbat
E iasie ~lhte ~eha sat qslhe ~ltl iehaklt7
Jmkbe+ Jmkbl+ Mtie+ Mtie+ axo.
Asxqhe ha olse7
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
43/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oeie ~atimxmt |qa+ hlhe qi m`hmzhqe+ sagl ~esszakm`jatmt |qa e ~lm he saq ca`mxet "~lm eq ia- e saqlz5
Asxqhe ha olse7I h k h x k m h k
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
44/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Oeie ~atimxmt |qa+ hlhe qi m`hmzhqe+ sagl ~esszakm`jatmt |qa e ~lm he saq ca`mxet "~lm eq ia- e saqlz5
^ehaies qslttactls,
Asxqhe ha olse7I h k h x k m h k
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
45/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Eqxtes oe`oamxes mi~etxl`xas7 @axe+ `axl+ lz+ lz+ xme+ xml+ sedtm`be+ sedtm`bl+
~tmie+ ~tmil+ iltmhe+ as~esl+ axo.
Eqxtls taklas mi~etxl`xas7 Taklas il`xmhls a`xta asxas oe`oamxes a es g
iehaklhes.
Asxqhe ha olse7I h k h x k m h k
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
46/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Tlomeom`lhet"eq iaol`msie ha m`jat`oml- Loasszak lxtlzs he ia`q Talse`at ^ltl |qa satzai5
Obaolcai ha taklas ha sqd)oklssa Obaolcai ha taklas ha a|qmzlk`oml
A`xta m`hmzhqes+ oklssas+ taklas
Obaolcai ha oe`smsx`oml Obaolcai ha m`sxl`omle
Iexet ha tactls
Asxqhe ha olse7I h k h x k m h k
7/31/2019 Joel Luis Carbonera - Ontologias e Protg
47/47
Iehaklcai ha qil e`xekecml ha taklasjlimkmltas `e ^texc
Lzlkmlt l e`xekecml ^e~qklt oei m`sx`omls iehakl`he qil smxqle
talk he hei`me
L tzeta ca`alkcmol m`momlkia`xa l~tasa`xlhl Araoqxlt e tlomeom`lhet
Zatmjmolt e tasqkxlhe
_a eoettatai m`oe`smsx`omls eq tasqkxlhesm`as~atlhes "l lz ha d+ ils l~ltaoa oeiemtie ha d-+ l e`xekecml haza sat tazmslhl.