JĘZYK – KULTURA – DYDAKTYKA. Przegląd nowych osiągnięć w glottodydaktyce języka polskiego

Sprache – Kultur – Didaktik.

Neuere Tendenzen der polnischen Glottodidaktik im Überblick

Language – Culture – Teaching. An overview of recent tendencies in teaching Polish as a foreign language

JĘZYK – KULTURA – DYDAKTYKA

Konferencja naukowa oraz warsztaty metodyczne

dla uczących języka polskiego w środowisku wielojęzycznym

WienKo, 21-24 listopada 2014, Wiedeń, Austria

Konferencja zorganizowana pod patronatem honorowym

Jego Ekscelencji Ambasadora RP w Austrii Artura Lorkowskiego

Współfinansowanie:

Stowarzyszenie Wspólnota Polska

Fundusze polonijne MSZ

Instytut Slawistyki, Uniwersytet Wiedeński

Korzystając z tego, że w jednym miejscu i czasie spotykają się wybitni

przedstawiciele polskiej glottodydaktyki, postanowiono tak ułożyć plany konferencji, aby

umożliwić nauczycielom i studentom udział we wszystkich proponowanych formach zajęć,

wykładów i warsztatów dydaktycznych. Część uniwersytecka została przygotowana w

ramach regionalnych konferencji Stowarzyszenia BRISTOL Polskich i Zagranicznych Nauczycieli

Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego.

Teresa Kopeć

Wspólnota Polskich

Organizacji w Austrii

Forum Polonii

Hanna Kaczmarczyk

Szkolny Punkt Konsultacyjny

im. Jana III Sobieskiego

przy Ambasadzie RP w Wiedniu

oraz Stowarzyszenie Mea Polonia

Liliana Madelska

Instytut Slawistyki,

Uniwersytet Wiedeński

21.11.2014, piątek

Szkolny Punkt Konsultacyjny im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w Wiedniu

1230 Wiedeń, Promenadeweg 3, sala widowiskowa na parterze

17.00-18.00 Rejestracja uczestników

18.00 Uroczyste otwarcie konferencji

Jego Ekscelencja Artur Lorkowski, Ambasador RP w Austrii

Teresa Kopeć, Prezes Forum Polonii

Hanna Kaczmarczyk, Kierownik Szkolnego Punktu Konsultacyjnego im. Jana III Sobieskiego

przy Ambasadzie RP w Wiedniu

Liliana Madelska, Instytut Slawistyki Uniwersytetu Wiedeńskiego

18.30 Spektakl szkolnej grupy teatralnej w reż. M. Noconia

25 lat, historia pełna nadziei

20.00 M. Nocoń (prowadzenie): Teatr w edukacji polonistycznej. Spotkanie dyskusyjne po

spektaklu

Kolacja

22.11.2014, sobota

Szkolny Punkt Konsultacyjny im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w Wiedniu

1230 Wiedeń, Promenadeweg 3, sala seminaryjna na parterze

9.00 – 12.15 Warsztaty otwarte dla rodziców i nauczycieli

9.00 – 10.30

E. Lipińska: Przekazać polskość – rola rodziców, postawy dzieci

B. Szamburska: Zabawy z językiem z wykorzystaniem tekstów dla dzieci (od zbierania

słownictwa do tworzenia prostych żartów językowych)

A. Achtelik: Jak motywować dzieci wielojęzyczne do czytania polskich książek

10.30-10.45 Przerwa

10.45-12.15 Kontynuacja warsztatów

B. Szamburska: Metody kształcenia sprawności językowych: Tworzenie opisów

w kontekście (praca z prostym tekstem literackim, tzw. „dziurawcem")

A. Seretny: By w lesie rosły nie tylko choinki, czyli o konieczności rozwijania

słownictwa dziecka

12.30-13.30 Obiad

13.30-14.15 Warsztaty dla nauczycieli w podgrupach

M. Nocoń: Jak pracować z tekstem literackim metodami teatralnymi? Nauczyciele

klas starszych (od klasy IV szkoły podstawowej) – sala w małym budynku szkolnym.

M. Małyska: Od zabawy słowem do poważnej poezji. Dziecko w roli czytelnika

(przykładowe zajęcia edukacyjne dla dzieci w młodszym wieku szkolnym)

14.30-18.30 Warsztaty dla nauczycieli – sala seminaryjna na parterze

M. Małyska: Konstruktywizm w praktyce - budowanie przestrzeni do aktywności

ucznia na lekcjach języka polskiego

13.30-17.00 Sekcja organizacyjna

L. Madelska: Integracja kulturowa w glottodydaktyce (przygotowanie warsztatów)

23.11.2014, niedziela

9.00-18.30 Uniwersytet Wiedeński Spitalgasse 2/4, 1090 Wiedeń, Instytut Slawistyki, Sala nr 1, parter; por.

http://slawistik.univie.ac.at/lageplan/

9.00-10.30

H. Ch. Luschützky, L. Madelska: Umlaut versus alternacje: podejście

glottodydaktyczne (prezentacja w języku niemieckim i polskim)

P. Garncarek: Komunikacja niewerbalna

10.30-10.45 Przerwa

10.45-12.15

A. Dąbrowska: Język i kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego

A. Achtelik: Komunikacja międzykulturowa a autostereotyp Polaka

12.30-14.00 Obiad1

13.45-16.00

Integracja kulturowa w glottodydaktyce. Warsztaty połączone ze zwiedzaniem

Wiednia2

1. Restauracja Königshofer, Beethovengasse 2, Wiedeń 1090 (8 euro: jedno z 3 dań do wyboru)

2. Prosimy o przesyłanie zgłoszeń panu M. Stosikowi, a1246214@unet.univie.ac.at

16.00-17.30

A. Seretny: Analiza znaczeniowa wyrazów w procesie rozumienia tekstu

E. Lipińska: Przekład intersemiotyczny jako działanie mediacyjne w rozwijaniu

sprawności pisania

17.45-19.15

J. Tambor: Tendencje słowotwórcze we współczesnej polszczyźnie

E. Jaskółowa: Współczesna poezja polska – jak uczyć interpretacji

24.11.2014, poniedziałek

9.00-13.00 Budynek główny Uniwersytetu Wiedeńskiego, sala nr 26

Universitätsring 1, 1010 Wiedeń

9.00-9.40 Spotkanie o 9.00 w holu przy głównym wejściu

H.Ch. Luschützky: Zwiedzanie Uniwersytetu Wiedeńskiego

(dla zainteresowanych spoza Wiednia)3

9.40 Spotkanie w holu przy głównym wejściu, przejście do sali nr 26

9.45-11.15 Warsztaty w ramach zajęć Spracherwerb Polnisch Ausbau 2

J. Tambor: 5 węży i 6 mężów, czyli pułapki polskiej fleksji

P. Garncarek: Liczymy liczebniki

11.15-11.30 Przerwa

11.30-13.00 Warsztaty w ramach zajęć Spracherwerb Polnisch Vertiefung 1

J. Tambor: Polskie dialekty

J. Kuchta: Standardy kulturowe w nauczaniu polskiego w środowisku

niemieckojęzycznym

13.00-15.00 Przerwa na obiad (we własnym zakresie)

3. Prosimy o przesyłanie zgłoszeń panu M. Stosikowi, a1246214@unet.univie.ac.at

15.00-19.00 Uniwersytet Wiedeński, Campus,

Instytut Slawistyki, sala 1, parter Spitalgasse 2/4, 1090 Wiedeń, por. http://slawistik.univie.ac.at/lageplan/

15.00-16.30 Warsztaty w ramach zajęć Spracherwerb Polnisch Grundlagen

A. Dąbrowska: Typowe błędy w polszczyźnie osób niemieckojęzycznych (prezentacja w

języku niemieckim)

H. Ch. Luschützky: Das Polnische aus sprachtypologischer Perspektive (Język polski

z perspektywy typologicznej - prezentacja w języku niemieckim)

16.30-16.45 Przerwa

16.45-19.00

L. Madelska (prowadzenie): Panel przy okrągłym stole: „Premier, premiera,

premierka?” Gender po polsku a tendencje rozwojowe w języku.

Podsumowanie konferencji (wnioski, postulaty, plany)

PRZEGLĄD TEMATÓW

Aleksandra Achtelik

- Jak motywować dzieci wielojęzyczne do czytania polskich książek / Motivierung

multilingualer Kinder zum Lesen polnischer Bücher

- Komunikacja międzykulturowa a autostereotyp Polaka / Interkulturelle

Kommunikation und das polnische Selbstverständnis

Anna Dąbrowska

- Język i kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego / Sprache und Kultur in der

polnischen Glottododaktik

- Typowe błędy w polszczyźnie osób niemieckojęzycznych / Typische Fehler

Deutschsprachiger im Polnischerwerb (Vortrag in deutscher Sprache)

Piotr Garncarek

- Komunikacja niewerbalna / Nonverbale Kommunikation

- Liczymy liczebniki / Numeralia in der Glottodidaktik

Ewa Jaskółowa

- Współczesna poezja polska / Polnische zeitgenössische Lyrik

Jacek Kuchta

- Standardy kulturowe w nauczaniu polskiego w środowisku niemieckojęzycznym /

- Kulturstandards im Polnischunterricht für Deutschsprachige

Ewa Lipińska

- Przekazać polskość – rola rodziców, postawy dzieci / Vermittlung des Polnisch-Seins

– Die Rolle der Eltern, die Einstellung der Kinder

- Przekład intersemiotyczny jako działanie mediacyjne w rozwijaniu sprawności pisania

/ Intersemiotische Übersetzung als Vermittlungsinstrument in der Entwicklung von

Schreibkompetenz

Hans Christian Luschützky

- Język polski z perspektywy typologicznej / Das Polnische aus sprachtypologischer

Perspektive (Vortrag in deutscher Sprache)

Liliana Madelska, Hans Christian Luschützky

- Umlaut versus alternacje: podejście glottodydaktyczne / Umlaut versus Alternationen:

der glottodidaktische Ansatz (Vortrag in polnischer und deutscher Sprache)

Liliana Madelska

- Panel przy okrągłym stole: „Premier, premiera, premierka?” Gender po polsku a

tendencje rozwojowe w języku / Podiumsdiskussion: Gendern auf Polnisch –

Entwicklungstendenzen im Sprachgebrauch

Liliana Madelska

- Integracja kulturowa w glottodydaktyce / Kulturelle Integration in der Glottodidaktik

Małgorzata Małyska

- Od zabawy słowem do poważnej poezji. Dziecko w roli czytelnika (przykładowe

zajęcia edukacyjne dla dzieci w młodszym wieku szkolnym) / Vom Wortspiel zur

ernsthaften Poesie. Das Kind als Leser (Exemplarische Übungen für Kinder im

Primärschulalter)

- Konstruktywizm w praktyce – budowanie przestrzeni do aktywności ucznia na lekcjach

języka polskiego / Konstruktivismus in der Praxis – Schaffung von Aktivitätsräumen

im Polnischunterricht

Michał Nocoń

- Warsztaty teatralne / Theaterworkshop

Anna Seretny

- By w lesie rosły nie tylko choinki, czyli o konieczności rozwijania słownictwa dziecka /

Damit im Wald nicht nur Christbäume wachsen, oder: über die Wichtigkeit der

kindlichen Wortschatzentwicklung

- Analiza znaczeniowa wyrazów w procesie rozumienia tekstu / Lexikalische

Bedeutungsanalyse beim Textverständnis

Bernadeta Niesporek-Szamburska

- Zabawy z językiem z wykorzystaniem tekstów dla dzieci (od zbierania słownictwa do

tworzenia prostych żartów językowych / Sprachspiele auf der Basis von

Kinderliteratur (vom Wortschatzaufbau zur Bildung einfacher Sprachspiele)

- Metody kształcenia sprawności językowych: Tworzenie opisów w kontekście (praca z

prostym tekstem literackim, tzw. „dziurawcem") / Methoden zur Ausbildung

sprachlicher Fähigkeiten: Das Erstellen von Beschreibungen im Kontext

(Lückenfüllung in einfachen literarischen Texten)

Jolanta Tambor

- Tendencje słowotwórcze we współczesnej polszczyźnie / Wortbildungstendenzen in der

polnischen Gegenwartssprache

- 5 węży i 6 mężów, czyli pułapki polskiej fleksji / Fünf Schlangen und der Männer

sechs, oder: Fallstricke der polnischen Flexion

- Polskie dialekty / Polnische Dialekte

********************************

BIOGRAMY

Dr Aleksandra Achtelik

Pracuje w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego ,

wicedyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej (od 2006 roku), kierownik Podyplomowych Studiów

Kwalifikacyjnych Nauczania Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego (od 2002 roku). Jej

zainteresowania naukowe skupiają się wokół zagadnień historii i teorii kultury, literatury

podróżniczej oraz problematyki miasta, nauczania kultury polskiej cudzoziemców oraz wybranych

zagadnień glottodydaktyki. Od kilkunastu lat uczy języka polskiego jako obcego. Jest współautorką

podręczników Miło mi panią poznać. Język polski w sytuacjach komunikacyjnych oraz Bawimy się w

polski 1. Podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci (Katowice 2009), a także publikacji Bądź na

B1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu B1,

współredaktorką tomów Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego (Katowice 2007, wespół

z Jolantą Tambor) oraz Sztuka i rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego (Katowice 2010, wspólnie

z Małgorzatą Kitą oraz Jolantą Tambor), będących zbiorem artykułów poświęconych nauczaniu

języka i kultury polskiej wśród obcokrajowców. Jest członkinią Zarządu Stowarzyszenia Sympatyków

Szkoły Języka i Kultury Polskiej UŚ, a od 2012 roku prezesem Stowarzyszenia "Bristol" Polskich

i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego. Ponadto jest

członkinią Zespołu Autorów Zadań i Egzaminatorów Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości

Języka Polskiego jako Obcego.

Dr hab. prof. Ewa Jaskółowa

Kierownik Katedry Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Wypromowała

dwunastu doktorów i kilkudziesięciu magistrów. Autorka ponad 60 artykułów na temat interpretacji

tekstów literackich i sposobów przekładania zagadnień teoretycznych i historycznoliterackich na język

szkoły. Publikacje drukowane m.in w: „Polonistyce”, „Zeszytach Szkolnych”, „Języku Polskim w

Szkole”, a także w „Języku Artystycznym” oraz „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej”. Wykładowczyni

literatury polskiej w ramach programu Erasmus na uniwersytetach: w Bratysławie, Lipsku, Wiedniu,

Sofii, Wilnie, Berlinie. Uczestniczka programu wspomagającego nauczanie języka polskiego jako

obcego i ojczystego w Anglii; referentka na dwóch konferencjach poświęconych problemom

kształcenia dzieci emigrantów polskich w Wielkiej Brytanii. Członek Towarzystwa Adama

Mickiewicza PAN odział w Katowicach oraz Komisji Dydaktycznej Komitetu Nauk o Literaturze

PAN. Autorka kilkudziesięciu artykułów i kilku monografii. Tytuły najważniejszych publikacji

książkowych to: Poetyckie podróże Stanisława Balińskiego,1988; Od poezji kosmosu do poezji czasu.

Studium o twórczości Stanisława Ciesielczuka, 1997; Od Bogurodzicy do poezji Szymborskiej.

Historia literatury, 2001; „Kto to był”. Żona Lota w poezji polskiej XX wieku czyli rozbijanie

stereotypu, 2006. Współautorka (wraz z: Krzysztofem Biedrzyckim i Ewą Nowak) serii podręczników

dla liceum i technikum: Świat do przeczytania. Kierownik i koordynator projektu międzynarodowego

„Slavic Networking”: Kulturowa i językowa integracja w ramach programu UE Socrates-Lingua 1 z

udziałem ośrodków akademickich z Czech, Słowacji, Bułgarii, Słowenii, Polski i Niemiec.

Dr hab. prof. Anna Dąbrowska

Profesor w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Kierownik Zakładu

Lingwistyki Stosowanej. Dyrektor Szkoły Języka Polskiego dla Cudzoziemców. Członkini Rady

Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Członkini Państwowej Komisji

Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego przy MNiSzW. Ponadto bierze udział w

pracach Zespołu do Spraw Kształcenia i Kwalifikowania Lektorów Języka Polskiego jako Obcego w

Zagranicznych Ośrodkach Akademickich (przy MNiSzW). Redaktor naczelny serii Język a Kultura.

Zainteresowania naukowe: lingwistyka kulturowa, glottodydaktyka polonistyczna, dzieje nauczania

języka polskiego jako obcego, polszczyzna cudzoziemców. Wybrane publikacje: Eufemizmy

współczesnego języka polskiego, Wrocław 1993; W rzeczy mocno, w sposobie łagodnie, czyli słownik

eufemizmów ję-zyka polskiego, Warszawa 1998; Polski dla cudzoziemców, Wrocław 1998 (5. zmien. i

popraw. wyd. podręcznika do nauki języka polskiego jako obcego, wraz z R. Łobodzińską); Język

polski. (z serii A to polska właśnie…), Wrocław 1998; Co warto wiedzieć: poradnik metodyczny dla

nauczycieli języka polskiego jako obcego na Wschodzie, Warszawa 2010 (wraz z Urszulą Dobesz,

Małgorzatą Pasieką).

Dr hab. Piotr Garncarek

Adiunkt w Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców POLONICUM

Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor tegoż w latach 2002 – 2004. Absolwent warszawskiej

polonistyki. Współzałożyciel Stowarzyszenia „Bristol”. Autor podręczników do nauki języka

polskiego jako obcego: Czas na czasownik (2002) i Nie licz na liczebnik (2009) oraz monografii: Świat

języka polskiego oczami cudzoziemców (1997) i Przestrzeń kulturowa w nauczaniu języka polskiego

jako obcego (2006). Organizator międzynarodowych konferencji glottodydaktycznych: Nauczanie

języka polskiego jako obcego i polskiej kultury w nowej rzeczywistości europejskiej (2004), Kanon

kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego (2009), Kultura popularna w nauczaniu języka

polskiego jako obcego (2011) i redaktor odnośnych tomów pokonferencyjnych. Redaktor naczelny

Kwartalnika POLONICUM. Pomysłodawca i założyciel Pracowni Glottodydaktyki Kulturowej. W

latach 1998 – 2002 konsul i pierwszy sekretarz Ambasady RP w Mińsku, gdzie założył pracownię

polonistyczną na Uniwersytecie Pedagogicznym. Zajmuje się badaniami percepcji i przestrzeni

kulturowej w świadomości cudzoziemców uczących się języka polskiego. Jest koordynatorem

naukowym Rządowego Programu Stypendialnego im. Konstantego Kalinowskiego, prowadzonego

przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, skierowanego do młodzieży

białoruskiej, relegowanej z rodzimych uczelni. Uczestniczy w pracach ministerialnych komisji

rekrutacyjnych: „Młodzi naukowcy” oraz naboru na polskie uczelnie młodzieży z obszaru byłego

Związku Radzieckiego, posiadającej polskie korzenie. Ekspert sieci Ceepus. Przewodniczący Komisji

Egzaminacyjnej z języka polskiego jako obcego, przy Radzie Koordynacyjnej ds. Certyfikacji

Biegłości Językowej UW. Członek Komisji Językoznawczej II na Wydziale Polonistyki. Członek

Zespołu Języka Polskiego poza Granicami Kraju Rady Języka Polskiego przy Prezydium

Polskiej Akademii Nauk.

Mgr Jacek Kuchta

Absolwent filologii polskiej oraz germańskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu,

podyplomowych studiów glottodydaktycznych na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu

oraz Szkoły Prawa Niemieckiego Uniwersytetu Gdańskiego i Uniwersytetu w Kolonii. Pracuje jako

wykładowca języka polskiego jako obcego oraz języka niemieckiego na Uniwersytecie Gdańskim,

gdzie prowadzi zajęcia z języka ekonomicznego, biznesowego i prawniczego na poziomach B2-C2.

Od 2002 biegły sądowy – tłumacz przysięgły języka niemieckiego oraz egzaminator sopockiego

ośrodka egzaminacyjnego ÖSD (Österreichisches Sprachdiplom Deutsch), który przeprowadza

państwowe egzaminy certyfikatowe z języka niemieckiego na poziomach A1-C2. Zainteresowania

naukowe skupiają się wokół certyfikacji języka polskiego i niemieckiego, komunikacji

międzykulturowej oraz ogólnej glottodydaktyki polonistycznej.

Dr hab. Ewa Lipińska

Adiunkt w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie, Uniwersytet Jagielloński. Autorka i

współautorka licznych artykułów z zakresu glottodydaktyki, podręczników dla uczących się języka

polskiego jako obcego, m.in.: Kiedyś wrócisz tu... (1997, 2003, 2005), Nie ma róży bez kolców.

Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców (1999, 2009), Z polskim na ty (2003), Umiesz? Zdasz?

(2009), Polski bez tajemnic. Język polski dla studentów niemieckojęzycznych (2009, 2010), Z ziemi

włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per Italiani (2010) oraz monografii: Język

ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności (2003), ABC metodyki nauczania

języka polskiego jako obcego (2005), Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się

języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej (2012), Integrowanie kompetencji

lingwistycznych w glottodydaktyce – na przykładzie nauczania języka polskiego jako obcego /

drugiego. Poradnik metodyczny z ćwiczeniami (2013), Polskość w Australii – o dwujęzyczności,

edukacji i problemach adaptacyjnych Polonii na antypodach, (2013). Współredagowała m.in. Z

zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego (2006), Programy nauczania języka polskiego jako

obcego. Poziomy A1 – C2 (2011). Prowadzi liczne warsztaty metodyczne dla nauczycieli polonijnych

w Polsce i za granicą. W kręgu jej zainteresowań badawczych znajdują się zagadnienia związane z

dwujęzycznością oraz metodyką nauczania języka polskiego jako obcego i odziedziczonego, a w

szczególności nauczania pisania.

Prof. dr Hans Christian Luschützky

H. Ch. Luschützky studiował filozofię, antropologię i lingwistykę na Uniwersytecie Wiedeńskim, na

którym wykłada językoznawstwo porównawcze i historyczne. Jako specjalista w dziedzinie fonetyki i

fonologii pracował też na uniwersytetach w Niemczech. Jego wstęp do typologii języków

Sprachtypologie (Wiedeń 19992) ukazał się w wersji książkowej po czesku, a także po polsku: Zarys

typologii języków (Kraków 2005). Od lat prowadzi wykłady dla studentów z Polski w ramach

Letniego Kolegium Polsko-Austriackiego. Jest organizatorem wielu konferencji międzynarodowych

oraz autorem i wydawcą licznych prac naukowych, por. univie.ac.at/hans.christian.luschuetzky/

Dr Liliana Madelska

Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa; ukończyła polonistykę na Uniwersytecie

Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na Uniwersytecie Warszawskim studiowała logopedię, nauczanie

języka polskiego jako obcego oraz psychologię dzieci niedosłyszących. Od wielu lat pracuje w

Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Wiedeńskiego, a jako logopeda opiekuje się Szkołą Polską

w Wiedniu. Uczestniczyła w pracach grupy ekspertów przy Ministerstwie Edukacji Narodowej.

We współpracy z takimi organizacjami jak ORPEG PCN, Federalny Związek Nauczycieli Języka

Polskiego w Niemczech czy Illinois State Board of Education prowadzi szkolenia i warsztaty dla

rodziców i nauczycieli polskich za granicą. Efektem jej doświadczeń w nauczaniu języka polskiego w

różnych środowiskach są tablice Bliźniacze słowa, strony internetowe, jak http://wymowapolska.pl, a

także komplet materiałów do ćwiczenia percepcji i wymowy Posłuchaj, jak mówię, na który składają

się Podręcznik ucznia, Poradnik dla rodziców i nauczycieli oraz film dydaktyczny Powiedz mi, co

widzisz. Jest autorem wielu książek i artykułów z dziedziny lingwistyki. Jej podręczniki z cyklu

Odkrywamy język polski. Gramatyka dla uczących (się) języka polskiego ukazały się w wersji polskiej,

angielskiej, dwóch wersjach niemieckich oraz w wersji rosyjskiej; zachęcają one uczniów do

samodzielnej pracy i do refleksji nad językiem, por. http://www.lilianamadelska.com

Mgr Małgorzata Małyska

Nauczyciel konsultant ds. edukacji wczesnoszkolnej w ORPEG PCN, edukator oświaty, trener emisji

głosu, specjalista ds. nauczania na odległość, trener efektywnych metod uczenia i szybkiego czytania.

Autorka ok. 200 programów kursów doskonalących i kwalifikacyjnych, przede wszystkim z zakresu

nauczania/uczenia języka polskiego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz wielu

scenariuszy zajęć i materiałów dydaktycznych, upowszechnionych w środowisku oświatowym w

Polsce i poza Polską. Od 1992r. prowadzi zajęcia dydaktyczne w Polsce i ponad 20 krajach świata.

Adresatami tych szkoleń są zarówno nauczyciele polonijni, nauczyciele szkolnych punktów

konsultacyjnych, szkół europejskich, jak i nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej pracujących w

różnych systemach oświatowych. Doświadczenie to wykorzystała jako autorka i redaktorka

materiałów edukacyjnych w ramach projektu Włącz Polskę!, tworząc ponad 100 propozycji

dydaktycznych, tzw. atomów do programu „Rok Polski”, redagując podręczniki do programu Dla

chcącego nic trudnego dla klas I-III oraz materiałów dla dzieci w wieku 5-9 lat, opracowując

merytorycznie 2 programy nauczania (Dla chcącego nic trudnego oraz Przyjaciele przedszkolaka).

Autorka publikacji dla nauczycieli, wychowawców i rodziców, n. in.: Rozmawiamy o uczuciach

(WSiP), Każdy z nas jest ważny (WSiP), Oswajamy strach (WSiP), Twoi uczniowie mistrzami w

czytaniu. Trening umiejętności (WSiP), Twoje dziecko mistrzem w czytaniu. Ćwiczenia i zabawy

(WSiP) oraz innych opracowań, publikowanych w różnych czasopismach metodycznych.

Mgr Michał Nocoń

Aktor, reżyser teatralny, psycholog, pedagog, dziennikarz. Pomysłodawca powstania na Uniwersytecie

Pedagogicznym w Krakowie Studium Dziennikarskiego. Od roku 1982 do 1988 aktor krakowskiego teatru

K.T.O. Od roku 1988 wykładowca na Uniwersytecie w Kolonii. W r. 1992 założył studio teatralne - Actors

Studio Pulheim e.V. Jako dyrektor artystyczny współpracuje zarówno z wieloma międzynarodowymi

placówkami kształcenia aktorów, m.in. w Polsce (PWST w Krakowie), Anglii i Hiszpanii, jak i wybitnymi

polskimi aktorami i pedagogami teatralnymi, m.in. O. Szwajgier, J. Stuhrem, J, Peszkiem, K.

Miklaszewskim. Od 1997 do 2007 dyrektor artystyczny Międzynarodowego Projektu Teatralno –

Antropologicznego „Drogi Czasu” w Kudowie Zdroju. Jako reżyser współpracował m.in. .z; teatrami w

Polsce, Szwajcarii, Niemczech, Czechach.

Jego projekty były nagradzane na wielu międzynarodowych festiwalach teatralnych, m.in. w Korei za

„Pokojówki” J. Geneta, Rosji za „Ślub” Witolda Gombrowicza, Egipcie za „Woyzcka” G. Büchnera,,

Niemczech za Najlepszy Projekt Roku 2005 - spektakl pt. „Immer mehr Grau oder nichts Neues”

oparty na tekstach Witkacego. W r. 2012 otrzymał nominację do Nagrody Ministra Kultury i Mediów

Niemiec Prof. B. Neumanna za polsko-niemiecko-czeski projekt „Dzieci czasu”.

Od 2001 r. współpracuje ze Szkołą Polską im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w Wiedniu ,

realizując kilkanaście projektów teatralnych z młodzieżą szkolną np. „Ucz się polskiego”, „Taki oto polski

teatr”, dwujęzyczny spektakl „Granice”. Ostatni wspólny projekt „Kwietnik polski”, w tym spektakl

teatralny, zdobył w r. 2014 Europejski Znak Innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków

obcych w XIII edycji Konkursu European Language Label ELL

Dr hab. Anna Seretny

Adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego, Uniwersytet Jagielloński. Autorka licznych

artykułów z zakresu metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, monografii Definicje i

definiowanie (1998) i Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle

badań ilościowych (2011) oraz podręczników do nauki języka, m.in. Kto czyta – nie błądzi (2006), Per

aspera ad astra (2008), A co to takiego? (2003). Wraz z E. Lipińską napisała ABC metodyki

nauczania języka polskiego jako obcego (2005), Między językiem obcym i ojczystym (2012) oraz

Integrowanie kompetencji lingwistycznych w glottodydaktyce na przykładzie języka polskiego jako

obcego/drugiego (2013). Współredagowała m.in. Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego

(2006), W poszukiwaniu nowych rozwiązań (2008). W swojej pracy badawczej zajmuje się badaniami

kompetencji leksykalnej uczących się polszczyzny, analizą leksykalnej dostępności tekstów pisanych i

mówionych oraz uwarunkowaniami efektywnej inferencji leksykalnej. W kręgu jej zainteresowań

znajdują się również zagadnienia związane z nauczaniem języka polskiego jako odziedziczonego. Od

2002 r. jest członkiem Zespołu Autorów Zadań i Egzaminatorów działającego przy Państwowej

Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego, a także egzaminatorem z ramienia

Komisji.

Dr hab. prof. Bernadeta Niesporek-Szamburska

Językoznawca, dydaktyk w Katedrze Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego

w Katowicach. Jej zainteresowania badawcze skupiają się wokół języka dziecka, językowego obrazu

świata dzieci i młodzieży, a także wokół języka i stylu literatury dla dzieci i młodzieży. Od kilkunastu

lat zajmuje się także metodyką nauczania jpjo oraz nauczaniem języka, literatury i kultury wśród

dzieci i młodzieży. Autorka książek: Język wierszy dla dzieci (na materiale „Świerszczyka”) (1990),

Językowy obraz pór roku i tradycji kulturowych w twórczości dzieci (2004), Stereotyp „czarownicy” i

jego modyfikowanie. Na przykładzie tekstów dla dzieci i wypowiedzi dziecięcych (2013), Dziecko w

świecie języka (współautorki: H. Synowiec, D. Bula, D. Krzyżyk) (2004), O dialogu kultur w edukacji

polonistycznej (na poziomie szkoły podstawowej) (współautor: A. Kołodziej). Redaktorka i

współredaktorka tomów Dziecko – język – tekst, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów,

Nowe opisanie świata. Literatura i sztuka dla dzieci i młodzieży w kręgach oddziaływań, Wyczytać

świat – międzykulturowość w literaturze dla dzieci i młodzieży, a także współautorka podręcznika do

nauki języka polskiego dla dzieci Bawimy się w polski 1 (Katowice 2009). Najważniejsze publikacje

na stronie: kdjilp@us.edu.pl

Dr hab. prof. Jolanta Tambor

Dyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, pełnomocnik Rektora UŚ ds.

studentów zagranicznych. Zastępca red. naczelnego czasopisma krajowych i zagranicznych

polonistów „Postscriptum Polonistyczne”. Obszary zainteresowań badawczych: socjo- i

etnolingwistyka, językowy obraz świata i stereotypy etniczne, glottodydaktyka polonistyczna,

fonetyka i fonologia, dialektologia. Autorka i współautorka monografii, m.in. Polska proza

fantastyczno-naukowa, Oberschlesien – Sprache und Identität, współautorka podręczników, np.

Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Głoski polskie, Śpiewająco po polsku, autorka

kilkudziesięciu rozpraw naukowych, współredagowała ważne dla glottodydaktyki prace zbiorowe:

Sztuka czy/i/to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, Sprachpolitik und Zertifizierung. Materialien

der polnisch-deutsche Konferenz. Leipzig, 6.-8. Dezember 2005, Europäische Sprachpolitik und

Zertifizierung des Polnischen und Tschechischen i in. Profesor wizytujący na University of Toronto,

University of Alberta w Edmonton w Kanadzie, Uniwersytecie Pedagogicznym w Mińsku i

Uniwersytecie Slawistycznym w Kijowie na Ukrainie. Wykładała m.in. na uniwersytetach w: Bari,

Berlinie, Daugavpils, Halle, Kurytybie, Brasilii, Lipsku, Lwowie, Neapolu, Ołomuńcu, Ostrawie,

Pekinie, Seulu, Skopju, Tokio i Bloomington. Wiceprezes Międzynarodowego Stowarzyszenia

Studiów Polonistycznych oraz członkini Stowarzyszenia „Bristol” Krajowych i Zagranicznych

Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego. Organizatorka i wieloletnia kierownik

Podyplomowych Studiów Nauczania Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego, warsztatów

polonistycznych. Koordynatorka i członkini kilku grantów i projektów w ramach programów UE.

****************

Stowarzyszenie BRISTOL Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego

jako Obcego wspomaga inicjatywy i działania sprzyjające promocji nauki języka polskiego w świecie,

upowszechnianie wiedzy o polskiej literaturze, historii, kulturze i sztuce, a także ma na celu

przyczynianie się do podwyższania poziomu nauczania języka polskiego jako obcego oraz wspieranie

organizacyjne i rzeczowe osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, które podejmują takie

działania. Członkami BRISTOLU są osoby, posiadające wyższe wykształcenie filologiczne lub

humanistyczne, mające zarówno doświadczenie w nauczaniu języka polskiego i kultury polskiej jako

obcej, jak i dorobek naukowy w dziedzinie glottodydaktyki. Na stronach BRISTOLU można znaleźć

informacje o wykładowcach i ośrodkach polskich i zagranicznych, zajmujących się nauczaniem

kultury polskiej i języka polskiego jako obcego / odziedziczonego, a także o konferencjach,

podręcznikach, czasopismach i różnych innych pomocach dydaktycznych, przydatnych w

glottodydaktyce, por. http://www.bristol.us.edu.pl

Stowarzyszenie Mea Polonia zostało powołane w listopadzie 2012 r. z inicjatywy dyrekcji i

nauczycieli Szkolnego Punktu Konsultacyjnego im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w

Wiedniu. Podstawowe cele Stowarzyszenia to przede wszystkim: wspieranie nauczania języka

polskiego i kultury polskiej w Austrii, pomoc nauczycielom języka polskiego i wiedzy i Polsce w

doskonaleniu umiejętności merytoryczno-metodycznych, propagowanie polskiej kultury w Austrii. Do

najważniejszych projektów zrealizowanych przez Stowarzyszenie należą m.in. szkolenia dla

nauczycieli języka polskiego w Austrii, warsztaty teatralne dla młodzieży polonijnej, organizacja

spotkań autorskich z pisarzami. Szczególne uznanie zdobył projekt „W naszej pięknej Ojczyźnie

polszczyźnie” - łączący w ramach Roku Tuwima konkursy na autorskie tłumaczenie wiersza Tuwima

na język niemiecki, ilustrację do wiersza, spektakl teatralny w reż. M. Noconia pt. „Kwietnik polski”

oraz wydanie zbiorku „Wiersze wybrane Juliana Tuwima. Ausgewählte Gedichte von Julian Tuwim”

z tłumaczeniami i ilustracjami uczniów Szkolnego Punktu Konsultacyjnego im. Jana III Sobieskiego

w Wiedniu. Więcej informacji na https://www.facebook.com/meapolonia?ref=hl, adres do

korespondencji meapolonia@meapolonia.at

Szkolny Punkt Konsultacyjny im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w Wiedniu jest

działającą od 1977 r. za granicą polską placówką oświatową, prowadzoną przez Ministerstwo

Edukacji Narodowej w Polsce. Nadzór nad działalnością szkoły sprawuje Ośrodek Rozwoju Polskiej

Edukacji za Granicą ORPEG. Szkoła realizuje uzupełniający program nauczania w zakresie edukacji

wczesnoszkolnej w klasach I-III oraz języka polskiego i wiedzy o Polsce w klasach IV-VI szkoły

podstawowej, gimnazjum i liceum ogólnokształcącego. Wszyscy uczniowie realizują obowiązek

szkolny w szkołach austriackich, uczęszczając dodatkowo do polskiej szkoły jeden raz w tygodniu.

Szkoła liczy 450 uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych. Realizowane są zatwierdzone przez

MEN Ramy programowe kształcenia uzupełniającego. Do podstawowych celów należy

przygotowanie uczniów wracających do kraju do podjęcia edukacji na kolejnym etapie kształcenia,

kształtowanie i rozwijanie uczuciowej oraz intelektualnej więzi z Polską oraz poczucia tożsamości

narodowej, umiejętności życia i działania w społeczeństwie wielokulturowym. Szkoła prowadzi

bogatą działalność dydaktyczną oraz wychowawczą, współpracując z wieloma instytucjami w Polsce i

Austrii. Odgrywa rolę ważnego ośrodka integrującego środowisko polonijne w Austrii. W r. 2014

Szkoła Polska w Wiedniu otrzymała Europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i

uczenia się języków obcych (w kategorii język polski jako ojczysty lub obcy), por. też

www.wieden.orpeg.pl

https://www.facebook.com/SzkolnyPunktKonsultacyjnyPrzyAmbasadzieRpWWiedniu?ref=hl