54
NÚMEROS Jeqebꞌal re Saꞌ keꞌelawi rubꞌiꞌ ri libro Waꞌ wukaj libro re ri Pentateuco e ri libro re Números. Waꞌ e xtzꞌibꞌan ri Moisés. Rubꞌiꞌ pa hebreo e ri nabꞌe chꞌaꞌteem kꞌo chupa ri libro: Bemidbar yey waꞌ keꞌeloq chupa ri luwar katzꞌintzꞌotik, ma chupa wa luwar e kꞌowi raj Israel ri kariqitaj ri kꞌo wara chupa wa libro. Noꞌj rubꞌiꞌ pa kaxtila «Números» petinaq pa latín yey pa griego ma ruma ri kebꞌ ajilanik xꞌan chike raj Israel kꞌo chupa ri capítulo 1 yey ri 26 yey ruma ri lik kꞌo rajilaxik taq chapabꞌal re ruyaꞌik qasaꞌn chwach ri DIOS (7; 15; 28-29). Saꞌ puwiꞌ kachꞌaꞌt wi wa libro Ri kuchꞌaꞌtibꞌej wara e kꞌisbꞌal re ubꞌiꞌxikil ri xujeq lo ubꞌixik chupa ri libro re Exodo 13-18. Ri Moisés e laꞌ lik xukꞌam kiwach chi utz ri tinamit Israel chwach ri DIOS. Yey kukꞌut ne chiqe ri palajiy tzij ke ri tinamit Israel che ri DIOS. Wara kꞌut kuꞌana pan 40 junabꞌ e laꞌ kꞌo royowal ri DIOS kukꞌ ri tinamit, ma rike lik xechꞌaꞌt chirij Rire. E taq junabꞌ waꞌ xukꞌam bꞌi xebꞌin raj Israel che ri luwar katzꞌintzꞌotik ruma ri kititzꞌitikil. Ma e ne jun ri María yey ri Aarón ri kebꞌ uchaqꞌ ri Moisés lik xechꞌaꞌt chirij ri Moisés yey waꞌ lik na xukꞌul ta ukꞌuꞌx ri DIOS, ruma laꞌ lik xutaq lo kꞌaxkꞌobik pakiwiꞌ. Ri chꞌaꞌteem re kꞌutunik kuꞌan ri libro Waꞌ wa libro kachꞌaꞌt puwi ri kabꞌiꞌx che ri royowal ri DIOS. Waꞌ na junam ta rukꞌ ri royowal ri tikawex, ma ri royowal ri Dios kukꞌutu, re chaꞌ kebꞌusukꞌupij ri tikawex. Xebꞌuqꞌil pa qatzij wi raj Israel ruma ri kimak, ma e jun ne ri Moisés xmajtaj ruma ri royowal ri DIOS, ma rire na xyaꞌ ta chi kok chupa ri luwar re Canaán. Ri DIOS jelaꞌ xuꞌan chike raj Israel e nimaꞌq chik na xebꞌok ta che rulew xubꞌitisij chike. Tobꞌ kꞌu lik xkipalajij tzij raj Israel ri DIOS, e kꞌu ri kalkꞌoꞌal xebꞌok chupa rulew re Canaán ruma na xebꞌuyolopij ma e jun utinamit xebꞌuchaꞌo kebꞌuꞌan Riꞌre. Ma rukꞌ waꞌ ri DIOS kꞌa xukꞌut ri rutzil ukꞌuꞌx chike ri tinamit. Taq rucholaꞌj wa libro re Números E taq ujachik upa waꞌ kuꞌan ri libro re Números wara chwi ri tzijobꞌal: 1. Ri yijibꞌan ibꞌ ke raj Israel chaꞌ kebꞌek chik che ri bꞌenam kꞌa Canaán (cap. 1-8). 2. Ruꞌanik ri nimaqꞌiij Pascua kabꞌiꞌx che (cap. 9), 3. Ri bꞌenam kujeq bꞌi chiriꞌ Sinaí kꞌa Moab (cap. 10:11—21:35). 4. Ri kikꞌojiꞌik ri tinamit Israel chiriꞌ Moab (cap. 22-32). 5. Ri pixabꞌanik xuya ri Moisés chike raj Israel chiriꞌ putzal ri nimayaꞌ Jordán (cap. 33-36). Números 1 Ri ajilanik xꞌan chike raj Israel chilaꞌ Sinaí 1 Chupa ri nabꞌe qꞌiij che rukaꞌm iikꞌ, che rukaꞌm junabꞌ kelik lo ri tinamit Israel chilaꞌ Egipto; ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés chupa ri Tabernáculo, waꞌ che ri luwar katzꞌintzꞌotik, yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chaꞌana ri ajilanik a chike konoje ri tinamit Israel e laꞌ chujujunal taq pamilia, e chirij taq rubiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw, katzꞌibꞌax kꞌu riꞌ ri kibꞌiꞌ chikijujunal konoje rachijabꞌ. 3 Ekꞌu riꞌat, junam rukꞌ ri Aarón chitzꞌibꞌaj ri kibꞌiꞌ ralabꞌo, e chirij taq ri kimutzaꞌj e kꞌowi, waꞌ e ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, ri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 4 E ruꞌanik kiꞌano e chujujunal ri mutzaꞌj ralkꞌoꞌal kan ri Israel, jun chike waꞌ kixutoꞌo, waꞌ e ri jun kꞌamal uwach che ri ja kꞌolibꞌal re ruqaw. 5 E taq kibꞌiꞌ waꞌ rachijabꞌ kekꞌojiꞌ iwukꞌ riꞌix: Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén, e ri Elisur rukꞌajol ri Sedeur. a 1:2 Waꞌ wa jun ajilanik kꞌo wara lik junwi chwa ri ajilanik kꞌo pa Ex. 30. 11-16. Ri kꞌo pa Ex. 30 e re kakiꞌan jun tojonik pukꞌaxel ri kikꞌaslem chwe Riꞌin In ri IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix re yakabꞌal re ri Tabernáculo, yey ri kꞌo wara pa Num. 1 e re bꞌenam pa chꞌaꞌoj. 2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROSJeqebꞌal re

Saꞌ keꞌelawi rubꞌiꞌ ri libroWaꞌ wukaj libro re ri Pentateuco e ri libro re Números. Waꞌ e xtzꞌibꞌan ri Moisés. Rubꞌiꞌ pa hebreo e ri

nabꞌe chꞌaꞌteem kꞌo chupa ri libro: Bemidbar yey waꞌ keꞌeloq chupa ri luwar katzꞌintzꞌotik, ma chupa waluwar e kꞌowi raj Israel ri kariqitaj ri kꞌo wara chupa wa libro. Noꞌj rubꞌiꞌ pa kaxtila «Números» petinaqpa latín yey pa griego ma ruma ri kebꞌ ajilanik xꞌan chike raj Israel kꞌo chupa ri capítulo 1 yey ri 26yey ruma ri lik kꞌo rajilaxik taq chapabꞌal re ruyaꞌik qasaꞌn chwach ri DIOS (7; 15; 28-29).

Saꞌ puwiꞌ kachꞌaꞌt wi wa libroRi kuchꞌaꞌtibꞌej wara e kꞌisbꞌal re ubꞌiꞌxikil ri xujeq lo ubꞌixik chupa ri libro re Exodo 13-18. Ri Moisés

e laꞌ lik xukꞌam kiwach chi utz ri tinamit Israel chwach ri DIOS. Yey kukꞌut ne chiqe ri palajiy tzij ke ritinamit Israel che ri DIOS. Wara kꞌut kuꞌana pan 40 junabꞌ e laꞌ kꞌo royowal ri DIOS kukꞌ ri tinamit, marike lik xechꞌaꞌt chirij Rire. E taq junabꞌ waꞌ xukꞌam bꞌi xebꞌin raj Israel che ri luwar katzꞌintzꞌotikruma ri kititzꞌitikil. Ma e ne jun ri María yey ri Aarón ri kebꞌ uchaqꞌ ri Moisés lik xechꞌaꞌt chirij riMoisés yey waꞌ lik na xukꞌul ta ukꞌuꞌx ri DIOS, ruma laꞌ lik xutaq lo kꞌaxkꞌobik pakiwiꞌ.

Ri chꞌaꞌteem re kꞌutunik kuꞌan ri libroWaꞌ wa libro kachꞌaꞌt puwi ri kabꞌiꞌx che ri royowal ri DIOS. Waꞌ na junam ta rukꞌ ri royowal ri

tikawex, ma ri royowal ri Dios kukꞌutu, re chaꞌ kebꞌusukꞌupij ri tikawex. Xebꞌuqꞌil pa qatzij wi rajIsrael ruma ri kimak, ma e jun ne ri Moisés xmajtaj ruma ri royowal ri DIOS, ma rire na xyaꞌ ta chi kokchupa ri luwar re Canaán. Ri DIOS jelaꞌ xuꞌan chike raj Israel e nimaꞌq chik na xebꞌok ta che rulewxubꞌitisij chike. Tobꞌ kꞌu lik xkipalajij tzij raj Israel ri DIOS, e kꞌu ri kalkꞌoꞌal xebꞌok chupa rulew reCanaán ruma na xebꞌuyolopij ma e jun utinamit xebꞌuchaꞌo kebꞌuꞌan Riꞌre. Ma rukꞌ waꞌ ri DIOS kꞌaxukꞌut ri rutzil ukꞌuꞌx chike ri tinamit.

Taq rucholaꞌj wa libro re NúmerosE taq ujachik upa waꞌ kuꞌan ri libro re Números wara chwi ri tzijobꞌal:

1. Ri yijibꞌan ibꞌ ke raj Israel chaꞌ kebꞌek chik che ri bꞌenam kꞌa Canaán (cap. 1-8).2. Ruꞌanik ri nimaqꞌiij Pascua kabꞌiꞌx che (cap. 9),3. Ri bꞌenam kujeq bꞌi chiriꞌ Sinaí kꞌa Moab (cap. 10:11—21:35).4. Ri kikꞌojiꞌik ri tinamit Israel chiriꞌ Moab (cap. 22-32).5. Ri pixabꞌanik xuya ri Moisés chike raj Israel chiriꞌ putzal ri nimayaꞌ Jordán (cap. 33-36).

Números 1Ri ajilanik xꞌan chike raj Israel chilaꞌ Sinaí1Chupa ri nabꞌe qꞌiij che rukaꞌm iikꞌ, che rukaꞌm

junabꞌ kelik lo ri tinamit Israel chilaꞌ Egipto; riQAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés chupari Tabernáculo, waꞌ che ri luwar katzꞌintzꞌotik,yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chaꞌana ri ajilanikachike konoje ri tinamit Israel e laꞌ chujujunaltaq pamilia, e chirij taq rubiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re

ri kiqaw, katzꞌibꞌax kꞌu riꞌ ri kibꞌiꞌ chikijujunalkonoje rachijabꞌ. 3Ekꞌu riꞌat, junam rukꞌ ri Aarónchitzꞌibꞌaj ri kibꞌiꞌ ralabꞌo, e chirij taq ri kimutzaꞌje kꞌowi, waꞌ e ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, riutz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 4E ruꞌanik kiꞌano echujujunal ri mutzaꞌj ralkꞌoꞌal kan ri Israel, junchike waꞌ kixutoꞌo, waꞌ e ri jun kꞌamal uwach cheri ja kꞌolibꞌal re ruqaw. 5E taq kibꞌiꞌ waꞌ rachijabꞌkekꞌojiꞌ iwukꞌ riꞌix: Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Rubén, e ri Elisur rukꞌajol ri Sedeur.

a1:2 Waꞌ wa jun ajilanik kꞌo wara lik junwi chwa ri ajilanik kꞌo pa Ex. 30. 11-16. Ri kꞌo pa Ex. 30 e re kakiꞌan jun tojonikpukꞌaxel ri kikꞌaslem chwe Riꞌin In ri IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix re yakabꞌal re ri Tabernáculo, yey ri kꞌo wara pa Num. 1e re bꞌenam pa chꞌaꞌoj.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 2: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 1.6–34 26Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón, e ri

Selumiel rukꞌajol ri Zurisadai.7Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Judá, e ri

Naasón rukꞌajol ri Aminadab.8Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar, e ri

Natanael rukꞌajol ri Zuar.9Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón, e ri

Eliab rukꞌajol ri Helón.10Che ri pamilia ke rukꞌajol ri José e taq waꞌ:

Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín e kakꞌojiꞌiwukꞌ ri Elisama rukꞌajol ri Amiud. Che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Manasés e ri Gamaliel, rukꞌajolri Pedasur.11Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamín, e ri

Abidán rukꞌajol ri Gedeoni.12Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan, e ri

Ahiezer rukꞌajol ri Amisadai.13Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser, e ri

Pagiel rukꞌajol ri Ocrán.14Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad, e ri

Elifaz rukꞌajol ri Deuel.15Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí, e ri

Ahira rukꞌajol ri Enán» xchaꞌ.16Ekꞌu achijabꞌ waꞌ e ajwach xechaꞌ chike ri

tinamit, e ri e ajwach ke taq ri pamilia; ri e ajwachepetinaq chike taq ri mutzaꞌj pamilia re ri tinamitIsrael.17Ekꞌu ri Moisés yey ri Aarón xekisikꞌij waꞌ

wachijabꞌ, ri echaꞌtal chik re ketobꞌik. 18Yeychupa kꞌu ri nabꞌe qꞌiij che rukaꞌm iikꞌ, e xkimolkichiꞌ konoje ri tinamit. Chikijujunal xtzꞌibꞌaxri kibꞌiꞌ e laꞌ e chirij taq chujujunal pamilia wiyey e chirij taq ri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.Jekꞌulaꞌ xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konoje rachijabꞌ ri paqalkiwach pa 20 junabꞌ. 19Ri Moisés jelaꞌ xuꞌan chepachaꞌ ri ubꞌiꞌim ri QAJAWAL JEHOVÁ che. Ewaꞌ wa jun ajilanik, xuꞌan ri Moisés echiriꞌ e kꞌo ritinamit che ri luwar katzꞌintzꞌotik re Sinaí.20Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Rubén ri atzixel chike rukꞌajol ri Israel;b extzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq ri kimutzaꞌjyey e chirij taq rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konoje rachijabꞌ ripaqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taq ri utz chikkebꞌek pa chꞌaꞌoj. 21Ri kajlibꞌal ke ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Rubén xebꞌuꞌana e 46,500 chiachijabꞌ.22Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Simeón e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq ri

kipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 23Ri kajlibꞌal keri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón xebꞌuꞌana e59,300 chi achijabꞌ.24Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj ri

Gad xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq ri kipamiliawi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konoje rachijabꞌri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taq ri utzchik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 25Ri kajlibꞌal ke ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Gad xebꞌuꞌana e 45,650 chiachijabꞌ.26Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Judá e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 27Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Judá xebꞌuꞌana e 74,600chi achijabꞌ.28Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Isacar e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 29Ri kajlibꞌal keri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar xebꞌuꞌana e54,400 chi achijabꞌ.30Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Zabulón e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 31Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón xebꞌuꞌana e57,400 chi achijabꞌ.32Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq rukꞌajol

ri José e taq waꞌ: Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kantaq ri kilemaꞌj ri Efraín e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ echirij taq ri kipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri jakꞌolibꞌal re ri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌkonoje rachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌe taq ri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 33Ri kajlibꞌalke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín xebꞌuꞌana e40,500 chi achijabꞌ.34Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Manasés e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rib1:20 Waꞌ e Jacob. Kil ri kubꞌiꞌij puwi waꞌ pa Gn. 32. 28

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 3: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 1.35–2.2 3kipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 35Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Manasés xebꞌuꞌana e32,200 chi achijabꞌ.36Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Benjamín e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 37Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamín xebꞌuꞌana e35,400 chi achijabꞌ.38Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Dan e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 39Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan xebꞌuꞌana e 62,700chi achijabꞌ.40Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj

ri Aser e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij taq rikipamilia wi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konojerachijabꞌ ri paqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taqri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 41Ri kajlibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser xebꞌuꞌana e 41,500chi achijabꞌ.42Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan taq ri kilemaꞌj ri

Neftalí e xtzꞌibꞌax kan ri kibꞌiꞌ e chirij ri kipamiliawi yey e chirij rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.Chikijujunal xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ konoje rachijabꞌ ripaqal kiwach pa 20 junabꞌ, waꞌ e taq ri utz chikkebꞌek pa chꞌaꞌoj. 43Ri kajlibꞌal ke ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Neftalí xebꞌuꞌana e 53,400 chiachijabꞌ.44E taq waꞌ ri xtzꞌibꞌax kibꞌiꞌ kuma ri Moisés yey

ri Aarón junam kukꞌ ri kabꞌlajuj kꞌamal kiwach ritinamit Israel, e chirij taq rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal reri kiqaw. 45E konoje rachijabꞌ ri paqal kiwach pa

20 junabꞌ, waꞌ e taq ri utz chik kebꞌek pa chꞌaꞌoj,46 xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ e chirij ri kipamilia, xebꞌuꞌanae 603,550c chi konoje.

Ri chak kesikꞌix wi raj levita47E raj levita na xebꞌajilax ta kukꞌ taq ri tikawex

re ri tinamit, 48ma ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌxubꞌiꞌij che ri Moisés: 49 «Echiriꞌ kebꞌawajilaj rajIsrael, na kebꞌawajilaj ta ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Leví kukꞌ rike.d 50Ma e kebꞌakoj rike chaꞌkakꞌojiꞌ pakiqꞌabꞌ ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ,kakichajij janipa ri bꞌitaq saꞌch kꞌo chupa, rukꞌ taqri uchapom wi ribꞌ waꞌ. Raj levita e kekꞌamaw bꞌire waꞌ wa Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, rukꞌ taqri uchapom wi ribꞌ waꞌ. E rike kekꞌojiꞌ chiriꞌ yeykakisut rij chaꞌ kakichajij, chaꞌ jelaꞌ na kok tubꞌixa tobꞌ chinoq. 51Ekꞌuchiriꞌ ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ karaj ukꞌamik bꞌi, raj levita kakitor bꞌiyey echiriꞌ kaꞌan kꞌojeꞌem pa juna luwar e rike rikeyakaw tanchi re chiriꞌ. We kꞌo juna tikawex nae ta kukꞌil raj levita yey kaqibꞌ rukꞌ ri Tabernáculore Molobꞌal ibꞌ, riꞌ kaqꞌat tzij puwiꞌ re kamik.52Chujujunal pamilia re Israel kakukꞌaꞌaj kibꞌ echirij taq ri kimutzaꞌj, kekꞌojiꞌ chuxeꞌ ri ki-banderae chirij pa e kꞌowi taq rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj ke rike.53Noꞌj ekꞌu raj levita kekꞌojiꞌ chirij ri Tabernáculore ri Tzij, e laꞌ kakisut rij, chaꞌ Riꞌin na kankꞌut tari woyowal kukꞌ ri tinamit Israel. Pakiqꞌabꞌ kꞌu rajlevita yaꞌtal wi ri chajibꞌal re ri Tabernáculo re riTzij, chaꞌ jelaꞌ na kok tubꞌi xa tobꞌ chinoq» xchaꞌ.54Ekꞌu raj Israel e xkiꞌan ronoje jelaꞌ pachaꞌ ri

xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés.

Números 2Ri nukꞌubꞌal ke pa kekꞌojiꞌ wi taq rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij chikeri Moisés yey ri Aarón: 2 «E raj Israel kakisut panrij ri Tabernáculo chinimanaj, chikijujunal mutzaꞌjkekꞌojiꞌ chuxeꞌ ri ki-bandera yey kakikꞌutubꞌejkiwach e chirij taq ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.e

c1:46 Waꞌ wa jun ajilanik kꞌo chupa Ex 12.37; Num 11.21, yey chupa ri Num. 3. Wa wara xew rachijabꞌ e ajilam. Noꞌj ekꞌo ixoqibꞌ yey kꞌomabꞌ na ebꞌajilam taj; ruma waꞌ chi konoje kebꞌuꞌana laj kebꞌ o laj oxibꞌ millones chikikꞌiyal raj Israel.Echiriꞌ kebꞌinik e kumaj bꞌi ukꞌiyal kilometro ri kibꞌinibꞌal. Waꞌ jun kꞌutubꞌal re ruchuqꞌabꞌ ri DIOS e rukꞌam che ri luwarkatzꞌintzꞌotik yey Rire kebꞌutzuqu.d1:49 Ri pamilia re Leví junwi ri ajilanik xꞌan chike rike, kil ri kubꞌiꞌij pa Num. 3. 14-39e2:2 Ri kikꞌojiꞌik ri tinamit Israel che ri luwar katzꞌintzꞌotik lik nukꞌukꞌ kib xkiꞌano, pachaꞌ chi e achijabꞌ ajchꞌaꞌoj echiriꞌkakinukꞌ kibꞌ. Ri Tabernáculo e xkanaj kan chunikꞌajal ri tinamit, waꞌ keꞌeloq e lik kꞌo ri DIOS chikixoꞌlibꞌal rutinamit. Ekꞌuraj levita xkisut rij wa ja, yey ri tinamit Israel e laꞌ pa ox-ox pamilia xekꞌojiꞌ pa taq ri kajchal utzal Tabernáculo. (Kil ri Ex.25.8)

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 4: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 2.3–33 43Chwach ri Tabernáculo, pa relebꞌal qꞌiij, e

kakꞌojiꞌ ri bandera ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riJudá, e chirij pa kakꞌojiꞌ wi ri kicholaꞌj rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj. Ri kꞌamal kiwach e ri Naasón rukꞌajol riAminadab. 4E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoje chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 74,600 chiachijabꞌ.5Chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Judá

e kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar. Rikꞌamal kiwach e ri Natanael rukꞌajol ri Zuar.6E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij riajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 54,400 chi achijabꞌ.7 Jenelaꞌ, chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riJudá kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón.Ri kꞌamal kiwach e ri Eliab rukꞌajol ri Helón.8E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij riajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 57,400 chi achijabꞌ.9 Jekꞌuriꞌlaꞌ e ri tinamit Judá xebꞌuꞌana oxibꞌ

mutzaꞌj ke achijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj. Chikonoje waꞌ e chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌanae 186,400 chi achijabꞌ. E waꞌ wiꞌke ri kenabꞌejbꞌi chikiwach ri tinamit e chirij pa kakꞌojiꞌ wi rikicholaꞌj rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj.10Che rutzal pa sur re ri Tabernáculo, e kakꞌojiꞌ

ri bandera ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén,e chirij pa kakꞌojiꞌ wi ri kicholaꞌj rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj. Ri kꞌamal kiwach e ri Elisur rukꞌajol riSedeur. 11E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj echirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 46,500 chiachijabꞌ.12Chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén e

kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón. E rikꞌamal kiwach e ri Selumiel rukꞌajol ri Zurisadai.13E rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij riajilanik xꞌanik xebꞌuꞌana e 59,300 chi achijabꞌ.14 Jenelaꞌ chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riRubén kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad, rikꞌamal kiwach e ri Eliasaf rukꞌajol ri Reuel. 15Erachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij ri ajilanikxꞌanik, xebꞌuꞌana e 45,650 chi achijabꞌ.16 Jekꞌurilaꞌ ri tinamit Rubén kebꞌuꞌana oxibꞌ

mutzaꞌj ke achijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj, chikonoje waꞌ e chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e151,450 chi achijabꞌ. Ekꞌu waꞌ wiꞌke e kebꞌuꞌanaukaꞌm keterej chikij ri tinamit e chirij pa kakꞌojiꞌwi ri kicholaꞌj rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj.17Tekꞌuchiriꞌ katerej ri Tabernáculo, ukꞌaꞌam

kuma ri tinamit ke raj levita, waꞌ kakꞌojiꞌ bꞌichikixoꞌlibꞌal konoje ri tinamit. Yey kebꞌek e chirijtaq ri kicholaꞌj ꞌanom chike, yey kebꞌin junamchuxeꞌ ri ki-bandera kukꞌaꞌam.

18Che rutzal patzaqibꞌal qꞌiij re ri Tabernáculo,e kakꞌojiꞌ ri bandera ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Efraín. Ri kꞌamal kiwach e ri Elisama rukꞌajolri Amiud. 19E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoje chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 40,500 chiachijabꞌ.20Chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín

e kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Manasés. Rikꞌamal kiwach e ri Gamaliel rukꞌajol ri Pedasur.21E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij riajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 32,200 chi achijabꞌ.22 Jenelaꞌ chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Efraín kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riBenjamín. Ri kꞌamal kiwach e ri Abidán rukꞌajolri Gedeoni. 23E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoje chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 35,400 chiachijabꞌ.24 Jekꞌurilaꞌ e ri tinamit Efraín xebꞌuꞌana oxibꞌ

mutzaꞌj ke achijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj. Chikonoje waꞌ e chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e108,100 chi achijabꞌ. Ekꞌu waꞌ wiꞌke rurox keterejchikij ri tinamit e chirij pa kakꞌojiꞌ wi ri kicholaꞌjrachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj.25Che rutzal pa norte re ri Tabernáculo, e

kakꞌojiꞌ ri bandera ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riDan, e chirij pa kakꞌojiꞌ wi ri kicholaꞌj rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj. Ri kꞌamal kiwach e ri Ahiezer rukꞌajol riAmisadai. 26E taq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoje chirij ri ajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 62,700 chiachijabꞌ.27Chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan

e kakꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser. Rikꞌamal kiwach e ri Pagiel rukꞌajol ri Ocrán. 28Etaq rachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij riajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 41,500 chi achijabꞌ.29 Jenelaꞌ chunaqaj ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riDan kekꞌojiꞌ ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí. Rikꞌamal kiwach e ri Ahira rukꞌajol ri Enán. 30E taqrachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj e chirij ri ajilanikxꞌanik, xebꞌuꞌana e 53,400 chi achijabꞌ. 31Ekꞌu ritinamit Dan xebꞌuꞌana oxibꞌ mutzaꞌj re achijabꞌutz kebꞌek pa chꞌaꞌoj. Chi konoje waꞌ e chirij riajilanik xꞌanik, xebꞌuꞌana e 157,600 chi achijabꞌ.Ekꞌu waꞌ wiꞌke e kebꞌuꞌana ri kꞌisbꞌal keterej chikijri tinamit, kekꞌojiꞌ chuxeꞌ ri ki-bandera e chirij pae kꞌowi taq rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj» xchaꞌ.32Ekꞌu ajilanik waꞌ xꞌan chike ri pamilia aj

Israel, xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ e chirij taq ri kibꞌiꞌ rija kꞌolibꞌal re ri kiqaw, xebꞌuꞌana e 603,550 chiachijabꞌ utz kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 33Noꞌj ekꞌu raj

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 5: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 2.34–3.25 5levita na e ta jun rike xebꞌajilax kukꞌ raj Israel, majelaꞌ xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés.34Ekꞌu ri tinamit Israel e xkikoj tzij che ronoje

janipa ri kaꞌanik xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁche ri Moisés. Chikijujunal mutzaꞌj e laꞌ rukꞌ riki-bandera junam kebꞌin kukꞌ ri kipamilia e chirijri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.

Números 3Ri kichak raj levita

1E tzijobꞌal waꞌ pa kariqitaj wi ri kibꞌiꞌ rikalkꞌoꞌal ri Aarón yey ri Moisés, xtzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌchupa la qꞌiij wi echiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁxchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés che ruwi juyubꞌ Sinaí. 2Ekibꞌiꞌ taq waꞌ rukꞌajol ri Aarón: ri Nadab, e rireri atzixel, ri Abiú, ri Eleazar yey ri Itamar. 3Ewaꞌ rike kikajchal e xqꞌej aceite chwi kijolomchaꞌ kakiqꞌatisaj qasaꞌn chwach DIOS. 4Noꞌj ekꞌuri Nadab yey ri Abiú xekam chwaf ri QAJAWALJEHOVÁ echiriꞌ e kꞌo che ri luwar katzꞌintzꞌotikre ri Sinaí, ruma xkiporoj qasaꞌn rukꞌ aqꞌaaꞌlkaqaꞌwik lik junwig che ri loqꞌolaj luwar. Yey waꞌrike na jinta kan kalkꞌoꞌal. Xew ri Eleazar yey riItamar xekanaj kanoq re kakiqꞌatisaj qasaꞌn junamrukꞌ ri kiqaw Aarón.5Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 6 «Chebꞌakꞌama lo ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Leví yey chebꞌayaꞌa chwach riAarón. Ma raj levita e kakitoꞌ rire che wa chak.7Ekꞌu kakitoꞌ ri Aarón yey kekitoꞌ ri tinamit cheuchajixik ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ chaꞌ jelaꞌna kok tubꞌi xa tobꞌ chinoq yey jenelaꞌ ketobꞌ cheri chak kaꞌan che ri Tabernáculo. 8Yey kakichajijne ronoje ri bꞌitaq saꞌch re ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ, kakiꞌan waꞌ wa chak pakikꞌaxelh rie atzixelabꞌ aj Israel, yey waꞌ wa chak kakiꞌanche ri Tabernáculo.i 9Ekꞌu kebꞌakoj raj levitaxa jumul e ajchak kekꞌojiꞌ puqꞌabꞌ ri Aarón yeypakiqꞌabꞌ ri ralkꞌoꞌal rire. 10Ekꞌu ri Aarón yey taqrukꞌajol kaya chike chaꞌ e ri keqꞌatisan qasaꞌn yeykakichajij taq ri kꞌo chupa ri Tabernáculo. Noꞌjri xa tobꞌ chinoq na ralkꞌoꞌal ta ri Aarón kaqibꞌ

chinuwach Riꞌin, riꞌ asu kaqꞌat tzij re kamikpuwiꞌ» xchaꞌ.11Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che

ri Moisés: 12 «Riꞌin ebꞌenuchaꞌom raj levitachikixoꞌlibꞌal raj Israel. Waꞌ e kikꞌaxel konojeri atzixelabꞌ ebꞌalaxinaq chike ri kalkꞌoꞌal rajIsrael.j Raj levita e weꞌin. 13Ma e weꞌin konojeratzixelabꞌ alabꞌo ebꞌalaxinaq chike raj levita. Maechiriꞌ xinkꞌis kiwach ri e nabꞌe atzixelabꞌ chikeraj Egipto, ekꞌu xebꞌenuchaꞌ e we riꞌin ratzixelabꞌchike raj Israel yey chike ri nabꞌe kal rawaj.E uwariꞌche e weꞌin rike, In Riꞌin IWAJAWALJEHOVÁ iweꞌix» xchaꞌ.14Tekꞌuchiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ

xubꞌiꞌij tanchi che ri Moisés che ri luwarkatzꞌintzꞌotik re Sinaí: 15 «Chaꞌana jun ajilanikkchike raj levita e laꞌ chucholaꞌj pamilia yey e chirijtaq rubꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw, chatzꞌibꞌaj rikibꞌiꞌ raj levita e raltaq ko alabꞌo paqal kiwach pajun iikꞌ» xchaꞌ. 16Ri Moisés xuꞌan kꞌu ri ajilanikchike, jelaꞌ pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁche.17E taq rukꞌajol ri Leví e ri Gersón, ri Coat yey

ri Merari.18Yey ri ralkꞌoꞌal ri Gersón e laꞌ chirij taq

pamilia e ri Libni yey ri Simei.19Ri ralkꞌoꞌal ri Coat e laꞌ chirij taq pamilia e ri

Amram, ri Izhar, ri Hebrón yey ri Uziel.20Ri ralkꞌoꞌal ri Merari e laꞌ chirij taq pamilia e

ri Mahli yey ri Musi.E taq pamilia waꞌ re ri Leví, e chirij rubꞌiꞌ ri ja

kꞌolibꞌal re ri kiqaw.21Che kꞌu ri Gersón epetinaq wi ri mutzaꞌj e

ralkꞌoꞌal kan ri Libni yey re ri Simei. Waꞌ e taqralkꞌoꞌal ri Gersón. 22Xebꞌajilax kꞌu ri raltaq koalabꞌo paqal kiwach pa jun iikꞌ, xebꞌuꞌana e 7,500.23Ekꞌu waꞌ wa pamilia re Gersón e xekanaj kanche rutzal putzaqibꞌal qꞌiij che ri Tabernáculo.24Ekꞌu ri kꞌamal kiwach ke ri ralkꞌoꞌal ri Gersóne ri Eliasaf rukꞌajol ri Lael. 25Ekꞌu ri ralkꞌoꞌalri Gersón xyaꞌ chwi kiqꞌabꞌ e rike ri kebꞌukꞌanre ri kꞌul chꞌuqubꞌal uwiꞌ ri Tabernáculo reMolobꞌal ib yey ri cortina kꞌo che ri okibꞌal bꞌi re

f3:4 Waꞌ e ri Luwar Yaꞌtal Puqꞌabꞌ ri DIOS kꞌo chupa ri Tabernáculo.g3:4 Ri keꞌelawi wi wa qasaꞌn kariqitaj pa Lv. 10.1-2 yey kꞌo jun nota che.h3:8 Kil ri kubꞌiꞌij ri vr. 11-16.i3:8 Ri Aarón yey taq rukꞌajol e kukꞌil ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Leví. Waꞌ wiꞌke e keqꞌatisan qasaꞌn chwach ri DIOS. Ekꞌuri jujun chik ri kabꞌiꞌx levita chike, e ri xekꞌojiꞌ puqꞌabꞌ ri Aarón re kakitoꞌ che ri chak re ri Tabernáculo. Kil Num. 8.19.j3:12 Kil ri kubꞌiꞌij pa Ex. 13.2, 32.19-35.k3:15 E ruchak waꞌ wa jun ajilanik e re yabꞌal ri kichak raj levita che rukꞌaxik bꞌi ri Tabernáculo echiriꞌ kebꞌek pa jun chikluwar.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 6: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 3.26–51 6ri Tabernáculo, 26 yey e kebꞌilow re ri cortina reruwaja, ri cortina kꞌo che ri okibꞌal ri luwar kusutrij ri Tabernáculo yey raltar yey ri laso kachapawre ri Tabernáculo.27Che kꞌu ri Coat epetinaq wi ri mutzaꞌj e

ralkꞌoꞌal kan ri Amram, ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Izhar, ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Hebrón yey rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Uziel. E wiꞌke e pamiliaepetinaq che ri Coat. 28Ekꞌu rike pakiqꞌabꞌ kꞌowiri Tabernáculo. Xebꞌajilax kꞌu ri raltaq ko alabꞌopaqal kiwach pa jun iikꞌ xebꞌuꞌana e 8,300.29Ekꞌu waꞌ wiꞌke e laꞌ xekanaj kan pa sur che riTabernáculo. 30E ri kꞌamal kiwach ke taq waꞌwa pamilia re ri Coat e ri Elizafán ukꞌajol riUziel. 31Ekꞌu waꞌ wa pamilia e xyaꞌ chwi kiqꞌabꞌe kechajin re ri Kaxa pa kꞌolotal wi ri Tzij, rimexa pa kakꞌojiꞌ wi ri pam yaꞌtal puqꞌabꞌ ri DIOS,rutzukꞌulibꞌal qꞌaaqꞌ, taq ri altar, ri kachapabꞌexchupa ri Tabernáculo, ri cortina re okibꞌal bꞌi kꞌolo kꞌa pa ja, e kakichajij kꞌu ronoje ri kachapabꞌexchupa ri Tabernáculo.32Ri kꞌamal kiwach raj levita e ri Eleazar

rukꞌajol ri Aarón ri kuqꞌatisaj qasaꞌn, ekꞌu rire eyaꞌom che kuchajij ri yaꞌtal puqꞌabꞌ ri QAJAWALJEHOVÁ.33Che kꞌu ri Merari kepe wi ri pamilia re ri

Mahli yey ri Musi. Ekꞌu pamilia waꞌ re ri Merari.34Xebꞌajilax kꞌu raltaq ko alabꞌo paqal kiwachpa jun iikꞌ, e xebꞌuꞌana 6,200. 35E ri kꞌamalkiwach e ri Zuriel ukꞌajol ri Abihail. Ekꞌu waꞌ wapamilia re ri Merari xekꞌojiꞌ putzal pa norte che riTabernáculo. 36Ekꞌu waꞌ wa pamilia re ri Merari exyaꞌ chwi kiqꞌabꞌ kakukꞌaꞌaj taq ri cheꞌ chapabꞌalre ri Tabernáculo, taq ri cheꞌ kaqꞌebꞌax che, taqri raqan katikik, taq ruchapabꞌal lo re ruxeꞌ yeyronoje ri kachapabꞌex che ri Tabernáculo. 37Yeye kechajin re ri raqan tikitalik kusut rij ruwaja,junam rukꞌ ri xtaka, taq ri kachapaw re yey ri lasokuxim ri Tabernáculo.38Chwach ri Tabernáculo pa relebꞌal qꞌiij

kekꞌojiꞌ wi ri Moisés yey ri Aarón junam kukꞌ taqri kikꞌajol, ma rike yaꞌtal chwi kiqꞌabꞌ kakichajijtaq ri kꞌo chupa ri Tabernáculo pakikꞌaxel riaj Israel. Yey we kꞌo junoq na e ta kukꞌil rikakiqꞌatisaj qasaꞌn kaqibꞌ chupa ri Tabernáculo,riꞌ kaqꞌat tzij puwiꞌ re kakamisaxik.

39Ekꞌuchiriꞌ ri Moisés yey ri Aarón xkiꞌan riajilanik chike raj levita. Xkiꞌan chujujunal pamiliajelaꞌ pachaꞌ ri xutzꞌonoj ri QAJAWAL JEHOVÁ.Xebꞌajilax kꞌu ri raltaq ko alabꞌo paqal kiwach pajun iikꞌ, xebꞌuꞌana e 22,000 chi konoje.

Ri loqꞌibꞌal ke ri atzixelabꞌ40Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri

Moisés: «Chaꞌana jun ajilanik chike konoje riraltaq ko alabꞌo e atzixelabꞌ. Chaꞌana waꞌ chikeri paqal kiwach pa jun iikꞌ e kꞌo che ri tinamitIsrael, yey chatzꞌibꞌaj kꞌu ri kibꞌiꞌ. 41Tekꞌuchiriꞌpakikꞌaxel ratzixelabꞌ alabꞌo aj Israel e chebꞌachaꞌaraj levita e Weꞌin. Yey jelaꞌ chebꞌachaꞌa e Weꞌinri kichikop raj levita pakikꞌaxel ri nabꞌe kal rikichikop raj Israel. In Riꞌin IWAJAWAL JEHOVÁiweꞌix» xchaꞌ.42Ri Moisés xtaqan che kaꞌan ri ajilanik chike

ratzixelabꞌ alabꞌo e kꞌo chike konoje raj Israel,jelaꞌ pachaꞌ xutzꞌonoj ri QAJAWAL JEHOVÁ.43Chi konoje ralabꞌo e atzixelal paqal kiwach pajun iikꞌ xtzꞌibꞌax kibꞌiꞌ, xebꞌuꞌana e 22,273.44Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che

ri Moisés: 45 «E chebꞌachaꞌa e Weꞌin raj levitapakikꞌaxel ratzixelabꞌ alabꞌo chike raj Israel,jelaꞌ chebꞌachaꞌa e Weꞌin ri kichikop raj levitapakikꞌaxel ri kichikop raj Israel, ma Riꞌin inIWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix. 46Noꞌj ralabꞌo eatzixelal chike raj Israel, más e kꞌi chikiwa ri eatzixelal aj levita. Jekꞌulaꞌ e 273 alabꞌo e atzixelalchike raj Israel, na jinta aj levita kekanaj kanpa kikꞌaxel. 47Ekꞌu ri kiloqꞌik kaꞌano e katzꞌonojchikijujunal kebꞌ onza rukꞌ nikꞌaj saqapwaql chike,waꞌ e chirij ri pwaq kachapabꞌex pa Tabernáculo.48E laꞌ la qasaꞌn e kaya chike ri Aarón yey taqrukꞌajol, ruma ri kiloqꞌik ri atzixelabꞌ alabꞌo e ajIsrael» xchaꞌ.49Ekꞌu ri Moisés xumol uchiꞌ ri pwaq chikiwi

ratzixelabꞌ e alabꞌo chike raj Israel re loqꞌobꞌalke. 50Xumol kꞌu uchiꞌ 34 libra re saqapwaq,mwaꞌ e chirij ri pwaq kachapabꞌex chupa riTabernáculo. 51Tekꞌuchiriꞌ ri Moisés xuya che riAarón yey chike taq rukꞌajol ri meyo re loqꞌobꞌalke ratzixelabꞌ alabꞌo, jelaꞌ pachaꞌ ri utaqom riQAJAWAL JEHOVÁ che kaꞌanik.

l3:47 Pa hebreo kubꞌiꞌij 5 siclos re plata.m3:50 Waꞌ wa pwaq pa hebreo kubꞌiꞌij 1,365 siclos.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 7: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 4.1–22 7

Números 4Ri kichak raj levita

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij chikeri Moisés yey ri Aarón: 2 «Chiꞌana jun ajilanikchike ri ralkꞌoꞌal ri Coat ri e kꞌo che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Leví. Waꞌ kiꞌano chikijujunalpamilia, e chirij taq ri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re rikiqaw. 3Che waꞌ wa ajilanik e kitzꞌibꞌaj ri kibꞌiꞌkonoje rachijabꞌ e kꞌo pa 30 kꞌa che ri 50 kijunabꞌ;waꞌ e ri utz kechakun che taq ri kajawax uꞌanikche ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ.4E ri kichak ri ralkꞌoꞌal ri Coat che ri

Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ e kakichajij taq richapabꞌal lik loqꞌolaj uwach.n 5Echiriꞌ raj Israelkakimaj bꞌi ri kibꞌe, e ri Aarón kukꞌ rukꞌajol kebꞌokchupa ri Tabernáculo yey kakiqasaj ri cortina re riLoqꞌolaj Luwar yey rukꞌ laꞌ kakichꞌuq uwi ri Kaxare ri Tzij Weꞌin. 6Puwi kꞌu riꞌ waꞌ kakichꞌuq rukꞌutzꞌuꞌmalil awaj tejoono yey puwiꞌ kakilikꞌ junmanta asuul katzuꞌnik. Tekꞌuchiriꞌ kakiya taq waꞌpuwi taq ri bꞌara chaꞌ utz katelex bꞌi.7Puwi kꞌu ri mexa re ri pam yaꞌom panuqꞌabꞌ

Riꞌin, kakilikꞌ jun manta asuul uwach. Yey puwiꞌwaꞌ kakiyaꞌ taq ri nimaq laq, ri nimaꞌq kuchara,taq ri tasa yey ri xaro ukꞌolibꞌal ri vino, yey chiriꞌkꞌu riꞌ kakꞌojiꞌ wi ri pam yaꞌtal panuqꞌabꞌ RiꞌinIn IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix riꞌix. 8Puwi kꞌuronoje waꞌ kakirip jun kꞌul kaqakoj katzuꞌnik. Waꞌkakichꞌuq tanchi rukꞌ jun saqil utzꞌuꞌmalil awajtejoon, yey kakijuꞌ taq ri bꞌara pa taq utzal chaꞌutz katelex bꞌi.9Tekꞌuchiriꞌ kakikꞌam jun kꞌul asuul katzuꞌnik,

yey rukꞌ waꞌ kakichꞌuq ri utzukꞌulibꞌal qꞌaaqꞌ,rukꞌolibꞌal aceite re tzijibꞌal qꞌaaqꞌ kawonik, taq richupubꞌal ri mechaa, ri raltaq ko plato re waꞌ yeyronoje rukꞌolibꞌal aceite re tzijibꞌal re ri qꞌaaqꞌ.10Ronoje waꞌ e kakipis riꞌ pa saqil utzꞌuꞌmalilawaj tejoon. Tekꞌuchiriꞌ kakikoj taq ri bꞌara pataqutzal chaꞌ utz katelex bꞌi.11Yey puwi raltar re oro waꞌ e re ri incienso e

kakikoj jun kꞌul asuul katzuꞌnik, yey kakichꞌuqkꞌu uwiꞌ rukꞌ uchomal utzꞌuꞌmalil awaj tejoon.Tekꞌuchiriꞌ kakijuꞌ taq ri bꞌara pataq utzal chaꞌutz katelex bꞌi. 12E kakimol kꞌu ronoje ri kajawax

chupa ri Tabernáculo, yey kakiya chupa junmanta asuul katzuꞌnik, e kakipis chupa junuchomal utzꞌuꞌmalil awaj re tejoon. Tekꞌuchiriꞌkakiya bꞌi puwi taq ri bꞌara chaꞌ utz katelex bꞌi.13Kakesaj kꞌu ri chaaj puwi raltar yey kakikoj

jun manta kaqakoj katzuꞌnik puwiꞌ. 14Puwikꞌu ri kꞌul kꞌo puwi raltar kakiya ronoje taq rikachapabꞌex chiriꞌ: taq rukꞌolibꞌal ri rachiqꞌaꞌl,taq ri tenedor, taq ri palaa, taq ri nimaq laqyey ronoje ri kajawax che ruyaꞌik ri qasaꞌn.Kakichꞌuq kꞌu rij rukꞌ jun uchomal utzꞌuꞌmalilawaj tejoon. Tekꞌuchiriꞌ kakiya bꞌi puwi taq ribꞌara chaꞌ utz katelex bꞌi. 15Ekꞌu ri Aarón yeykukꞌ rukꞌajol, echiriꞌ kakikꞌis uchꞌuqik rij riTabernáculo yey ronoje ri kachapabꞌex chiriꞌ,kakꞌam bꞌi ri Tabernáculo pa jun chik luwar. Yeyekꞌu ri ralkꞌoꞌal ri Coat e kekꞌamaw bꞌi re, xew kꞌuna jinta kꞌo kakichap rukꞌ ri kiqꞌabꞌ che ri yaꞌtalpuqꞌabꞌ ri DIOS chaꞌ na kekam taj. Ronoje taq waꞌwa kajawaxik re ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ ekekꞌamaw bꞌi re ri ralkꞌoꞌal ri Coat.16Noꞌj ri Eleazar rukꞌajol ri Aarón ri kaqꞌatisan

qasaꞌn, puqꞌabꞌ rire kakꞌojiꞌ wi raceite re wonibꞌalri qꞌaaqꞌ, ri incienso lik kiꞌ ruxlabꞌ, ri chomilajharina re qasaꞌn yey raceite re taq ri kayaꞌiꞌpanuqꞌabꞌ Riꞌin. Yey kuchajij ne taq ri kꞌo pa riTabernáculo, ri bꞌitaq saꞌch yey ronoje ri kajawaxche» xchaꞌ.17Xchꞌaꞌt tanchi ri QAJAWAL JEHOVÁ kukꞌ ri

Moisés yey ri Aarón, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: 18 «Miyaluwar che kasach kiwach ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Coat ri ekꞌo chikixoꞌlibꞌal ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Leví. 19Yey chaꞌ kꞌu rike kakꞌojiꞌkikꞌaslem yey na kekam taj echiriꞌ keqibꞌ rukꞌ rikachapabꞌexik ri lik yaꞌtal puqꞌabꞌ ri QAJAWALJEHOVÁ, jekꞌuwaꞌ kiꞌano: E ri Aarón kukꞌ rukꞌajolkakibꞌiꞌij chike chikijujunal raj Coat saꞌ ri kakiꞌanoyey saꞌ taq ri kakikꞌam bꞌi. 20Noꞌj raj Coat nautz tane tobꞌ xa joqꞌotaj keqibꞌ pan che rilik taqri kachapabꞌexik yaꞌtal puqꞌabꞌ ri QAJAWALJEHOVÁ, chaꞌ na kekam taj» xchaꞌ.

Ri kichak ri ralkꞌoꞌal ri Gersón21Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri

Moisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 22 «Chaꞌana junajilanik chike ri ralkꞌoꞌal ri Gersón, e kaꞌano

n4:4 Ri ralkꞌoꞌal ri Coat e kꞌo chikiqul kakichajij ri bꞌitaq saꞌch kꞌo pa ri Tabernáculo, ri lik yaꞌtal puqꞌabꞌ ri DIOS. Kil rikubꞌiꞌij Ex 25; 27.1-8; 30.1-10, 17-21; 31.7-11.o4:6 Puwiꞌ wa jun chꞌaꞌteem e kꞌo jujun chik kebꞌiꞌn che utzꞌuꞌmalil awaj lik kꞌi rajil. Yey e kꞌo jujun chik utzꞌuꞌmalildelfín kechache. Waꞌ wa jun awaj jelaꞌ pachaꞌ ri jujun chik awaj kebꞌuxlabꞌik, yey waꞌ kariqitaj chupa ri Nimalaj Mar yey riMar.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 8: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 4.23–5.2 8chikijujunal pamilia yey chirij taq ri kibꞌiꞌ rija kꞌolibꞌal re ri kiqaw. 23E chatzꞌibꞌaj ri kibꞌiꞌrachijabꞌ ri e paqal pa 30 kijunabꞌ kꞌa che ri kꞌo50 junabꞌ chike; waꞌ e ri utz kechakun chupa riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ» xchaꞌ.24 «Ekꞌu kichak waꞌ yey e kakikꞌam bꞌi waꞌ

ri e ralkꞌoꞌal ri Gersón: 25Kakikꞌam bꞌi taq ricortina re ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, waꞌe taq ri kakoj chupa yey ri kakoj chirij. Yeykakikꞌam bꞌi ri manta re chꞌuqubꞌal uwiꞌ yey rijun chik utzꞌuꞌmalil awaj tejoon re chꞌuqubꞌaluwiꞌ ri Tabernáculo. Yey kakikꞌam bꞌi ri cortinare ri okibꞌal re waꞌ. 26Kakikꞌam bꞌi ri cortina reruwaja, ri cortina re ri okibꞌal ruwaja ri kusut rijri Tabernáculo yey ri re raltar; kakikꞌam bꞌi ri lasoyey taq ri kajawax che ri chak re ri Tabernáculo.27Ri Aarón yey taq rukꞌajol e kekitaq rupamiliari Gersón che uꞌanik ronoje ri chak yey ri taqanikkaꞌan chike. Ma chwikiqꞌabꞌ rike kayaꞌ wi chaꞌkakukꞌaꞌaj bꞌi taq ri kajawaxik kakꞌam bꞌi. 28Ekꞌutaq kichak riꞌ waꞌ kakiꞌan ri ralkꞌoꞌal ri Gersónchupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. Kakiꞌanronoje waꞌ wa taqanik kuya ri Itamar, rukꞌajol riAarón raj qꞌatisan qasaꞌn» xchaꞌ.

Ri kichak ri ralkꞌoꞌal ri Merari29 «Chaꞌana jun ajilanik chike ri ralkꞌoꞌal ri

Merari, e kaꞌano e chirij taq chujujunal pamiliayey e chirij taq ri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw.30Chatzꞌibꞌaj kibꞌiꞌ konoje ri paqal kiwach pa 30kijunabꞌ kꞌa che ri kꞌo 50 junabꞌ chike; waꞌ e ri utzkechakun chupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ.31Ri kichak rike che ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ, e kebꞌeqan bꞌi taq ri cheꞌ chapabꞌal re, ri cheꞌre keꞌek puwiꞌ ri Ja, taq ri cheꞌ kaqꞌebꞌax che, taqri raqan katikik yey taq ruchapabꞌal lo re ruxeꞌ.32Yey e rike kebꞌukꞌan taq re ri cheꞌ tikital cherusutibꞌal rij ri Tabernáculo, taq ri xtaka, taqri chapayom re yey taq ri laso kajawax che richak. Chebꞌataqa che chikijujunal rachijabꞌ saꞌtaq ri kakikꞌam bꞌi che ri Tabernáculo. 33Ekꞌukichak waꞌ kakiꞌan ri ralkꞌoꞌal ri Merari chupa riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, e kakiꞌan ronoje waꞌwa taqanik kuya ri Itamar, rukꞌajol ri Aarón rikaqꞌatisan qasaꞌn» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.

Ri ajilanik chike ri ralkꞌoꞌal ri Coat34Ekꞌu ri Moisés, ri Aarón yey taq ri kꞌamal

kiwach ri tinamit xkiꞌan ri ajilanik chike riralkꞌoꞌal ri Coat e laꞌ e chirij taq rupamilia yeychirij taq ri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw. 35E

xkitzꞌibꞌaj kibꞌiꞌ konoje ri paqal kiwach pa 30kijunabꞌ kꞌa che ri kꞌo 50 junabꞌ chike; waꞌ e riutz kechakun chupa ri Tabernáculo. 36Ekꞌu rixebꞌajilaxik chikijujunal pamilia xebꞌuꞌana e 2,750chi achijabꞌ. 37E konoje waꞌ ri xebꞌajilax chikeri ralkꞌoꞌal ri Coat, konoje ri kechakun chupa riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. Rike xebꞌajilax kumari Moisés yey ri Aarón, jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqan riQAJAWAL JEHOVÁ che.38Xꞌaniꞌ ri ajilanik chike ri ralkꞌoꞌal ri Gersón

e chirij taq rupamilia yey e chirij taq ri kibꞌiꞌri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw. 39E xkitzꞌibꞌaj kibꞌiꞌkonoje ri paqal kiwach pa 30 kijunabꞌ kꞌa cheri kꞌo 50 junabꞌ chike; waꞌ e ri utz kechakunchupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 40Ekꞌuri xebꞌajilax chikijujunal pamilia e chirij taq rikibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw xebꞌuꞌana e 2,630chi achijabꞌ. 41E konoje waꞌ ri xebꞌajilax chikeri ralkꞌoꞌal ri Gersón, konoje ri kechakun chupaTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. Rike e xebꞌajilaxkuma ri Moisés yey ri Aarón, jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqanri QAJAWAL JEHOVÁ che.42Xꞌaniꞌ ri ajilanik chike ri ralkꞌoꞌal ri Merari

e chirij taq rupamilia yey chirij taq ri kibꞌiꞌ rija kꞌolibꞌal re ri kiqaw. 43E xkitzꞌibꞌaj kibꞌiꞌkonoje ri paqal kiwach pa 30 kijunabꞌ kꞌa cheri kꞌo 50 junabꞌ chike; waꞌ e ri utz kechakunchupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 44Ekꞌu rixebꞌajilax chikijujunal pamilia xebꞌuꞌana e 3,200chi achijabꞌ. 45E konoje waꞌ ri xebꞌajilax chike riralkꞌoꞌal ri Merari. Rike xebꞌajilax kuma ri Moisésyey ri Aarón, jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqan ri QAJAWALJEHOVÁ che.46Konoje raj levita xebꞌajilax kuma ri Moisés,

ri Aarón yey taq ri kꞌamal kiwach ri pamilia yeychirij taq ri kibꞌiꞌ ri ja kꞌolibꞌal re ri kiqaw. 47Exkitzꞌibꞌaj kibꞌiꞌ konoje ri paqal kiwach pa 30kijunabꞌ kꞌa che ri kꞌo 50 junabꞌ chike; waꞌ e riutz kechakun chupa ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ, 48 ekꞌu ri xebꞌajilaxik xebꞌuꞌana e 8,580 chiachijabꞌ. 49Waꞌ wa ajilanik xꞌanik ma e utaqanikri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés. Chikijujunale xetaq che saꞌ taq ri kakiꞌano, saꞌ taq ri kakikꞌambꞌi echiriꞌ e kꞌo chibꞌe, jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqan riQAJAWAL JEHOVÁ che.

Números 5Ri josqꞌinik kaꞌan chikixoꞌl ri tinamit

1Tekꞌuchiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌri Moisés, jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chebꞌataqa raj

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 9: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 5.3–22 9Israel chaꞌ kebꞌekesaj bꞌi chikixoꞌlibꞌal, konoje rielinaq lo yabꞌil chikij,p ri kujeq kakꞌajaw puj cheri kulewalq yey na utz taj kaqibꞌ chinuwach Riꞌinri jun xuchap ru-cuerpo juna kaminaq. 3Tobꞌ achio tobꞌ ixoq kebꞌiwesaj bꞌi iwukꞌ, chaꞌ jekꞌulaꞌ nakakichꞌulaj ta ri nutinamit, ma Riꞌin chiriꞌ In jeqelwi» xchaꞌ. 4 Jekꞌulaꞌ xkiꞌan raj Israel, xekesaj bꞌichikixoꞌlibꞌal taq waꞌ wa tikawex e chirij ri kubꞌiꞌijri taqanik chupa ri Tabernáculo; jelaꞌ pachaꞌ rixtaqan ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés.

Ri taqanik puwi ri kayaꞌ pukꞌaxel rina utz ta uwach kaꞌanik

5Xchꞌaꞌt ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌ ri Moisésyey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 6 «Chabꞌiꞌij chike raj Israelwaꞌ: Echiriꞌ kꞌo juna achi o juna ixoq kuꞌan ri nautz ta uwach che juna tikawex; riꞌ kamakun chwijRiꞌin yey kareqelej rumak xuꞌano. 7Ri tikawexkaꞌanaw waꞌ chirajawaxik che kuqꞌalajisaj rumak;yey kuꞌan jun tojonik pukꞌaxel ri na utz ta uwachxuꞌano yey kꞌa kꞌo ne jun uroꞌ (5ª) parte che rijun ciento kuya puwi waꞌ. 8Noꞌj we kaminaq chiri tikawex xꞌan ri na utz taj che yey na jinta junaratz-uchaqꞌ re kaꞌan ri tojonik che; riꞌ kaꞌan ritojonik chwe Riꞌin In IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌixyey e kakꞌuluw re ri kuqꞌatisaj qasaꞌn, yey junamrukꞌ waꞌ, kukamisaj jun bꞌexex maꞌ tojobꞌal rerumak chinuwach Riꞌin» xchaꞌ.9 «Ronoje kꞌu ri loqꞌolaj qasaꞌn kakiya raj Israel,

kakikꞌam bꞌi che ri kuqꞌatisaj qasaꞌn; ronoje kꞌu riꞌkuꞌan re rire. 10Yey ronoje kꞌu wa qasaꞌn yaꞌtalpanuqꞌabꞌ Riꞌin, kakꞌam bꞌi che ri kuqꞌatisaj qasaꞌnyey ronoje waꞌ kuꞌan re rire» xchaꞌ.

Pixabꞌanik puwi juna ixoqna choom ta rubꞌinik

11Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisésjewaꞌ xubꞌiꞌij che: 12 «Chatchꞌaꞌt kukꞌ raj Israelyey jewaꞌ chabꞌiꞌij chike: We kꞌo juna ixoq najusukꞌ ta uwach rukꞌaslemal,r yey kujeq kamakunchirij ri rachijil, 13 kꞌo kꞌu jun chik achi kakotzꞌiꞌrukꞌ yey ri rachijil na kunabꞌej taj yey na jinta nejunoq chik kanabꞌen re. Ekꞌu riꞌ rixoq kareqelejmak, tobꞌ na jinta xeqꞌalajisan chirij yey tobꞌ na

xmajtaj tane ruma ri xuꞌano. 14Yey we ri rachijilrixoq kujeq kachxoman chirij ri rixoqil, ma paqatzij wi rixoq uꞌanom ri na utz taj. O laj rachi xapa unaꞌoj rire kujeq kachxoman chirij rixoq tobꞌrixoq na jinta mak uꞌanom. 15Ekꞌu ri kuꞌan rachie kukꞌam bꞌi ri rixoqil chwach ri kuqꞌatisaj qasaꞌn.Yey kukꞌam bꞌi ruqasaꞌn re kajibꞌ libras re harinare cebada. Yey na kuqꞌej ta aceite yey na kukoj taincienso puwiꞌ laꞌ la qasaꞌn, ma e jun qasaꞌn rekayaꞌik ruma ri achixomanik, waꞌ e jun qasaꞌn rekuqꞌalajisaj we kꞌo umak o na jinta umak rixoq.16Ekꞌu raj qꞌatisan qasaꞌn kukꞌam lo rixoq

chinuwach Riꞌin, 17 tekꞌuchiriꞌ che ri yaꞌ yaꞌtalpanuqꞌabꞌ Riꞌin, kuya jubꞌiqꞌ pa jun ulew laq;yey kukꞌam jubꞌiqꞌ upukꞌulew che ruwuꞌlew reri Tabernáculo yey kutuk chupa ri yaꞌ. 18Rajqꞌatisan qasaꞌn, kuya rixoq chinuwach Riꞌin InIWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix yey kukiyibꞌaꞌ kꞌuruwiꞌ rixoq chwach re yabꞌal ukꞌix yey kuyapuqꞌabꞌ rire ri qasaꞌn re kuqꞌalajisaj rumak, waꞌ eri qasaꞌn re achixomanik. Ekꞌu ri kuqꞌatisaj qasaꞌn,kakꞌojiꞌ chwach rixoq yey karukꞌaꞌaj puqꞌabꞌ ri yaꞌkꞌa, waꞌ e ri kukꞌam lo itzel uwachlibꞌal puwi rixꞌanaw re ri mak.19Tekꞌuchiriꞌ raj qꞌatisan qasaꞌn kujikibꞌaꞌ

uwach jun chꞌaꞌteem che rixoq, jewaꞌ kubꞌiꞌij:“We na jinta juna achi kotzꞌiꞌnaq awukꞌ; wena awesam ta awibꞌ rukꞌ rawachijil yey we naawetzꞌabꞌem ta uwa aqꞌiij che rakꞌolem rukꞌrawachijil; makꞌo muꞌan chawe waꞌ wa yaꞌ kꞌa, rikabꞌiꞌx che e ri kukꞌam lo itzel uwachlibꞌal puwiri xꞌanaw re ri mak. 20Noꞌj we aꞌanom mak chirijrawachijil, at kotzꞌiꞌnaq kꞌu rukꞌ jun chik achi;rukꞌ waꞌ kaweqelej ri mak; 21 ekꞌu riꞌ ri QAJAWALJEHOVÁ chujikibꞌaꞌ uwach ruchꞌaꞌteem reitzel uwachlibꞌal pawiꞌ re kukꞌutubꞌej awachchikixoꞌlibꞌal ratinamit, ma e kawaꞌlij rapa yeyjekꞌulaꞌ na utz taj kekꞌojiꞌ awalkꞌoꞌal. 22Ekꞌu wayaꞌ ri kabꞌiꞌx che kukꞌam lo itzel uwachlibꞌalpawiꞌ, chopon kꞌa chupa rapa, chuwaꞌlijisaj rapayey na utz ta chik kekꞌojiꞌ awalkꞌoꞌal” kachaꞌ. Ekꞌurixoq jewaꞌ kukꞌulubꞌej uwach: “Amén, Amén”kachaꞌ.

p5:2 Pa hebreo waꞌ kuchꞌaꞌtibꞌej ukꞌiyal uwach yabꞌil kel lo chirij ri tikawex.q5:2 E mismo yabꞌil waꞌ kariqitaj pa Lv. 15.2-3.r5:12 Xew la wara kariqitaj wi wa jun taqanik lik junwi katatajik. E waꞌ wa jun taqanik lik xkiꞌan raj heteo yey raj Babiloniaojertan. Ri kakiꞌan che ri tikawex kꞌo umak e kamuq pa yaꞌ, we na xjiqꞌ taj keꞌeloq na jinta umak yey kakuytaj kꞌu umak riꞌ.Ri kꞌo pa Ex 32.20 e rukꞌil waꞌ kꞌo wara.s5:15 Pa hebreo waꞌ e lajuj parte re jun efa.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 10: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 5.23–6.14 1023Tekꞌuchiriꞌ raj qꞌatisan qasaꞌn kutzꞌibꞌaj taq

wa tzij itzel uwachlibꞌal chwa jun wuuj yey kuyojrukꞌ ri yaꞌ kꞌa. 24Ekꞌu ri yaꞌ kꞌa, kuya che rixoq rekutijo,t waꞌ e kukꞌam lo ri itzel uwachlibꞌal puwiꞌwe e laꞌ reqelem ri mak. 25Tekꞌuchiriꞌ ri kuqꞌatisajqasaꞌn, kukꞌam puqꞌabꞌ rixoq ri qasaꞌn rukꞌaꞌamre achixomanik; waꞌ wa qasaꞌn kuyaku chwach riQAJAWAL JEHOVÁ yey kuya chwi raltar. 26Ekꞌuri kuqꞌatisaj qasaꞌn kukꞌam jumoqꞌ che ri qasaꞌn reri chomilaj harina re kuxtabꞌal re rire yey kuporojchwi raltar.Ekꞌuchiriꞌ ri kuqꞌatisaj qasaꞌn uyaꞌom chi che

rixoq ri yaꞌ kꞌa, 27we ekꞌu rixoq reqelem ri makma uꞌanom ri na jusukꞌ taj che ri rachijil, ekꞌu riyaꞌ ri kuya lo itzel uwachlibꞌal puwi ri kuꞌan ri nautz ta uwach, waꞌ kok chupa rupa rixoq, kukꞌamlo kꞌaxkꞌobꞌik che rupa, kawaꞌlij rupa, na utz tachik kakꞌojiꞌ ralkꞌoꞌal yey lik itzel uwachlibꞌaltaq ri kilitaj wi chikixoꞌlibꞌal rutinamit. 28Noꞌjwe ekꞌu rixoq na reqelem ta ri mak, na jinta kꞌokukꞌulumaj riꞌ yey kekꞌojiꞌ ralkꞌoꞌal.29Ekꞌu pixabꞌanik waꞌ puwi juna ixoq na choom

ta rubꞌinik usilabꞌik, echiriꞌ kuꞌan ri na jusukꞌtaj che ri rachijil yey kareqelej ri mak. 30Yeyjenelaꞌ echiriꞌ juna achi kape che kachixomanchirij ri rixoqil: Ekꞌu rire e kuya ri rixoqil chwari QAJAWAL JEHOVÁ yey raj qꞌatisan qasaꞌnkuꞌan kꞌu rukꞌ janipa ri kubꞌiꞌij ri pixabꞌanik.31 Jekꞌuriꞌlaꞌ ri rachijil rixoq kakanaj kanoq najinta umak che, noꞌj rixoq kukꞌul rukꞌaxkꞌolilrumak» xchaꞌ.

Números 6Ri tzij kakijikibꞌaꞌ uwach ri e nazareos

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ riMoisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Jewaꞌ chabꞌiꞌijchike raj Israel: We kꞌo juna achi o juna ixoq kuyaꞌuchiꞌ chinuwach Riꞌin re kuya ribꞌ panuqꞌabꞌ rekuꞌan Nazareo,v 3 ri kuꞌano e na utz taj kutij vinoyey yaꞌ re qꞌabꞌarik, na utz taj kutij vinagre yey rirachbꞌiꞌil waꞌ re qꞌabꞌarik, na utz ta kutij ruwaꞌaluva kaqꞌabꞌarisanik; yey na utz ta ne kutij uvaqꞌan uꞌanom yey ri chaqiꞌj chik. 4Xaloqꞌ kꞌu riꞌwa tikawex kꞌo che ruqꞌijol echiriꞌ uyaꞌom ribꞌ

panuqꞌabꞌ Riꞌin, waꞌ na jinta kutij che rucheꞌulri uva, na kutij ta kꞌana rijaꞌul yey na kutij tala rij ri uva. 5 Jenelaꞌ che ronoje ruqꞌijol re riyabꞌal ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, na kuqꞌat ta ruwiꞌ;kꞌateꞌ utz kuqꞌato echiriꞌ kakꞌis ruqꞌijol rutzijchinuwach Riꞌin. Ronoje waꞌ wuqꞌijol re ri yabꞌalribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, e loqꞌolaj uwach yey na utzta kuqꞌat ruwiꞌ. 6Yey jenelaꞌ che ronoje kꞌu waꞌwuqꞌijol re ri yabꞌal ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin na utztaj kaqibꞌ rukꞌ juna animaꞌ; 7 tobꞌ ne uqaw, uchuo juna ratz o uchaqꞌ, o ranabꞌ kakamik, na utz takaqibꞌ kukꞌ chaꞌ na kachꞌulabꞌ taj; ma e kutaqejpa qatzij wi ri yabꞌal ribꞌ uꞌanom panuqꞌabꞌ Riꞌin,ma e ri kꞌutubꞌal re uyaꞌom ribꞌ panuqꞌabꞌ e ruwiꞌnimaꞌq. 8Ronoje kꞌu ruqꞌijol re ri tzij uꞌanom reri yaꞌbꞌal ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, riꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌinkꞌowi.9We kꞌo junoq xaqikꞌateꞌt kakam pa kꞌowi rachi

uꞌanom tzij re yabꞌal ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, riꞌ ekuchꞌulaj ruwiꞌ rachi uyaꞌom ribꞌ panuqꞌabꞌ. Rikuꞌano e karoyeꞌej wuqubꞌ qꞌiij, tekꞌuchiriꞌ kuqꞌatruwiꞌ, chaꞌ utz kaqibꞌ chinuwach Riꞌin. 10Che kꞌuruwajxaq (8º) qꞌiij e kukꞌam lo che raj qꞌatisanqasaꞌn kebꞌ xmukur o kebꞌ raltaq ko palomax. Waꞌe kukꞌam lo che ri okibꞌal re ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ. 11E raj qꞌatisan qasaꞌn kukꞌam junchike ri tzꞌikin re kukamisaj chinuwach Riꞌin retojobꞌal re ri mak yey ri jun chik qasaꞌn re kuyachinuwach re kaporoxik. Chaꞌ jekꞌulaꞌ kuya waꞌre tojobꞌal ri xmakun wi echiriꞌ xkꞌojiꞌ putzal rianimaꞌ. Ekꞌu laꞌ la qꞌiij wi e kuya tanchi luwarkakꞌiy ruwiꞌ yey jela e kuyaꞌ tanchi ribꞌ panuqꞌabꞌRiꞌin. 12Kujeq tanchi kꞌakꞌ ruqꞌijol re ri yabꞌal ribꞌpanuqꞌabꞌ Riꞌin. Kukamisaj kꞌu jun bꞌexex kꞌo junjunabꞌ che, re kuyaꞌo re tojobꞌal ri mak xreqelejchinuwach Riꞌin; ma ri nabꞌe uqꞌijol na jinta kꞌoxeꞌeloq ruma ri xuchꞌulaj ribꞌ rukꞌ ruwiꞌ.13E waꞌ wa kambꞌiꞌij e pixabꞌanik puwiꞌ ri

tikawex kuꞌan tzij re kuya ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin,echiriꞌ kukꞌis ruqꞌijol: kakꞌun che ri okibꞌal reri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 14Kukꞌam kꞌulo chinuwach Riꞌin, jun qꞌapoj bꞌexex maꞌ kꞌojun junabꞌ che yey choom uwach. Waꞌ re kayaꞌchinuwach Riꞌin re kaporoxik. Yey kukꞌam lojun chik qꞌapoj bꞌexex atiꞌ kꞌo jun junabꞌ che

t5:24 E rixoq kutijbꞌi ri yaꞌ kꞌa re ri tzij re kꞌaxkꞌolil, waꞌ na re ta juna mal, e re kꞌutubꞌal re chwach ri DIOS we aj mak o naaj mak taj.u5:25 Waꞌ wa qasaꞌn jewaꞌ kaqꞌatisaxik, ma e keꞌeloq chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ kayaꞌ wi.v6:2 Pa hebreo ri kabꞌiꞌx Nazareo che, e junoq yaꞌtal puqꞌabꞌ ri DIOS. Yey ri kaqꞌalajin wi uwach e ma na kuqꞌat ta ruwiꞌyey na kutij ta vino yey yaꞌ re qꞌabꞌarik. (Num. 6:2-5; Jue 13:4-5; 1 S 1:1; Hch. 18:18).

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 11: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 6.15–7.9 11yey choom uwach, re kakamisax chinuwach retojobꞌal re ri mak. Yey kukꞌam lo jun chik bꞌexexmaꞌ, choom uwach; re ri qasaꞌn re ri utzil chomal.15 Jenelaꞌ, kuya jun qasaꞌn re jun chakach re pam,waꞌ ꞌanatal rukꞌ chomilaj harina, na jinta levadurache yey yoqꞌom upa rukꞌ aceite. Yey kuya qasaꞌnre pam watzꞌatzꞌ na jinta levadura che kojomaceite puwi, waꞌ rachbꞌilam ribꞌ rukꞌ ri trigo yeyrukꞌ ri vino. 16E raj qꞌatisan qasaꞌn e kuya ronojewaꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin: Kukamisaj rawaj re ri qasaꞌnre tojobꞌal re ri mak yey kuya rawaj chinuwach rekaporoxik. 17Tekꞌuchiriꞌ kukamisaj ri bꞌexex maꞌre ri qasaꞌn re ri utzil kꞌoleem chinuwach Riꞌin,kuqꞌatisaj junam rukꞌ ri chakach re ri pam na jintalevadura che, junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino. 18Ekꞌu ri tikawex uꞌanom tzijre kuya ribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, che ri okibꞌal re riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ kujos bꞌi ronoje ruwiꞌ,waꞌ e ri uyaꞌom panuqꞌabꞌ Riꞌin. Kukꞌam kꞌuruwiꞌ xujos bꞌi yey kukꞌaq chupa ri qꞌaaqꞌ kaqaꞌwchuxeꞌ ri qasaꞌn re ri utzil chomal. 19Tekꞌuchiriꞌraj qꞌatisan qasaꞌn kukꞌam jun raꞌ tzakital chik reri bꞌexex maꞌ; kukꞌam jun pam na jinta levadurache chupa ri chakach yey jun pam watzꞌatzꞌ elaꞌ na jinta levadura che yey kuya kꞌu puqꞌabꞌ ritikawex uꞌanom ri tzij echiriꞌ uqꞌatom chi ruwiꞌyaꞌtal panuqꞌabꞌ Riꞌin. 20Raj qꞌatisan qasaꞌn kuyakwaꞌ wa qasaꞌn chinuwach Riꞌin,w ronoje waꞌ eyaꞌtal panuqꞌabꞌ e uwach re raj qꞌatisan qasaꞌn.Yey jenelaꞌ kayaꞌiꞌ che rire ruwuꞌkꞌuꞌx yey ri raꞌrawaj. Tekꞌuchiriꞌ, ri tikawex uꞌanom tzij re kuyaribꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin, utz chik kutij ri vino.21Ekꞌu taq pixabꞌanik waꞌ re ri kabꞌiꞌx nazareo

che; keꞌeloq e ri tikawex kuꞌan jun tzij re kuya ribꞌpanuqꞌabꞌ Riꞌin. E taq qasaꞌn waꞌ kuya chinuwachyey chwi waꞌ utz kuya jujun chik qasaꞌn e chirijri kuchꞌij uyaꞌik. E chirij ri kuyaꞌ uchiꞌ che e jelaꞌri kuꞌan ri pixabꞌanik che ri yabꞌal ribꞌ panuqꞌabꞌRiꞌin» xchaꞌ.

Ri utzil chomalil kuya raj qꞌatisan qasaꞌn22Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 23 «Chꞌaꞌta kukꞌ ri Aarónyey kukꞌ taq rukꞌajol yey chabꞌiꞌij waꞌ chike:Jewaꞌ ruꞌanik kiꞌano echiriꞌ kiya ri utzil chomalilpakiwiꞌ ri tinamit Israel, jewaꞌ kibꞌiꞌij:

24 “Ri QAJAWAL JEHOVÁ chuyaꞌa lo pawiꞌ riꞌatri utzil uchomalil re Rire,yey chatuchꞌuqej riꞌat,25Ri QAJAWAL JEHOVÁ lik chukꞌulu ukꞌuꞌxrakꞌaslemal yey chunimarisaj lo pawiꞌri kꞌaxnabꞌal ukꞌuꞌx re Rire.26Ri QAJAWAL JEHOVÁ chatrila lo riꞌatrukꞌ ri rutzil ukꞌuꞌx yey chuyaꞌa lo chawe,chaꞌ katkꞌasiꞌ rukꞌ ri utzil kꞌoleem re Rire”.27 Jekꞌulaꞌ ukuxtaxik ri nubꞌiꞌ kakiꞌan pakiwiꞌ raj

Israel, ri Aarón yey taq rukꞌajol rire, chaꞌ jekꞌulaꞌRiꞌin kanya ri utzil chomalil pakiwiꞌ rike» xchaꞌ.

Números 7Ri qasaꞌn re echiriꞌ kayaꞌ ri Tabernáculo

puqꞌabꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ1Echiriꞌ ri Moisés xukꞌis uꞌanik ri Tabernáculo,x

xuqꞌej aceite che junam rukꞌ ronoje ri kajawaxchupa waꞌ yey jelaꞌ xuya puqꞌabꞌ ri DIOS. Yeyjenelaꞌ xuꞌan che raltar yey taq ri bꞌitaq saꞌchkajawax che waꞌ. 2Tekꞌuchiriꞌ e taq rajwach keri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel, waꞌ e taq rikiqaw ri ja kꞌolibꞌal, ri xetobꞌ che uꞌanik ri ajilanikxkikꞌam lo ri kiqasaꞌn chwa ri QAJAWAL. 3Xkiyakꞌu chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re kiqasaꞌn,waqibꞌ chi kareta chꞌuqutal uwiꞌ yey kabꞌlajujchi bꞌoyexabꞌ, e keꞌeloq kakabꞌ chi aj kꞌamalwach xkiya jun kareta, yey chikijujunal xkiyajujun bꞌoyex. Ronoje kꞌu waꞌ xkiya chwach riTabernáculo.4Xchꞌaꞌt kꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌ ri

Moisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 5 «Chakꞌama waꞌ waqasaꞌn chike rike, chaꞌ kachapabꞌexy che ri chakkaꞌan chupa ri Tabernáculo. Chayaꞌa pakiqꞌabꞌ rajlevita chikijujunal e chirij taq ri kichak kakiꞌano»xchaꞌ.6Ekꞌu ri Moisés xukꞌam taq ri kareta yey ri

bꞌoyexabꞌ yey xuya pakiqꞌabꞌ raj levita. 7Chikeri ralkꞌoꞌal ri Gersón xuya kaꞌibꞌ (2) kareta yeykajibꞌ (4) bꞌoyexabꞌ e chirij taq ri kichak kakiꞌano.8Chike ri ralkꞌoꞌal ri Merari, xuya kajibꞌ kareta (4)yey wajxaqibꞌ (8) bꞌoyexabꞌ, e chirij taq ri kichakkakiꞌano. Ri kꞌamal kiwach e ri Itamar rukꞌajolri Aarón, raj qꞌatisan qasaꞌn. 9Noꞌj ekꞌu chike riralkꞌoꞌal ri Coat na jinta kꞌo xuya chike, ma e

w6:20 Waꞌ wa qasaꞌn e mismo ri kachꞌaꞌt puwiꞌ chiriꞌ pa Ex. 29:24.x7:1 Ri kubꞌiꞌij wara e mismo uqꞌijol uꞌanik ri Tabernáculo ri kariqitaj chupa ri Ex. 40.17.y7:5 E taq waꞌ wa kareta yey bꞌoyexabꞌ kajawax re kakikꞌam bꞌi ri bꞌitaq re ri Tabernáculo, waꞌ e ri lik aal pachaꞌ ri raqan rekatikik, ri cheꞌ re chapabꞌal re yey ri cheꞌ re kaqꞌebꞌax che.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 12: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 7.10–34 12kakitelej bꞌi chwi kitelebꞌ ri bꞌitaq saꞌch loqꞌolajuwach.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Judá10Ekꞌu taq rajwach ke ri tinamit xkikꞌam bꞌi ri

kiqasaꞌn yey xkiya chwi raltar echiriꞌ xyaꞌiꞌ raltarpuqꞌabꞌ ri DIOS. 11Yey ri QAJAWAL JEHOVÁjewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés: «Chujujunal qꞌiij junchike ri e ajwach re ri pamilia chukꞌama bꞌi rikiqasaꞌn re yabꞌal raltar panuqꞌabꞌ Riꞌin» xchaꞌ.12Ri nabꞌe qꞌiij ri xuya ruqasaꞌn e ri Naasón,

ukꞌajol ri Aminadab, ajwach ke ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Judá. 13Ruqasaꞌn xuyaꞌo e jun(1) plato re plataz kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun(1) xaro re plataa kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 14Chwi kꞌu waꞌxuya jun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5)onza raꞌlal,b lik nojinaq che incienso. 15Yey e taqrawaj re keporoxik kayaꞌ chwach ri QAJAWAL,e xuya (1) jun toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1)bꞌexex jun junabꞌ kꞌo che. 16Yey e rawaj rekakamisax chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re ritojobꞌal re ri mak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ.17Yey che ri qasaꞌn re rutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ(2) bꞌoyexabꞌ, (5) woꞌobꞌ bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ(5) kaprux mamaꞌibꞌ yey woꞌobꞌ (5) bꞌexex junjunabꞌ kꞌo chike. Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Naasónukꞌajol ri Aminadab.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar18Che ri ukaꞌm qꞌiij ri xuya qasaꞌn e ri Natanael

ukꞌajol ri Zuar, ajwach re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Isacar. 19Ri qasaꞌnc re rupamilia xuyaꞌo ejun (1) plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yeyjun xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 20Chwi kꞌu waꞌxuya jun nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso, 21Yey e taq rawajre kaporox chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex

jun junabꞌ kꞌo che. 22Yey e rawaj re kakamisaxchwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re tojobꞌal re rimak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ. 23Yey re ri qasaꞌnre rutzil choomal xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ(5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌyey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike.Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Natanael rukꞌajol ri Zuar.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón24Che ri urox qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e ri Eliab,

ukꞌajol ri Helón, ajwach ke ri ralkꞌoꞌal ri Zabulón.25Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo e jun (1) platore plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun (1) xaro replata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ e chirij ri pwaqkachapabꞌex chupa ri Tabernáculo. Ukabꞌichalkꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harina yoqꞌomaceite chupa re ri qasaꞌn. 26Chwi kꞌu waꞌ xuyajun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso, 27Yey e taq rawajkaporox chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex junjunabꞌ kꞌo che. 28Yey e rawaj kakamisax chwachri QAJAWAL JEHOVÁ re ri tojobꞌal re ri mak,e xuya jun (1) kaprux maꞌ. 29Yey e ri qasaꞌn rerutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5)bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌyey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ eqasaꞌn xuya ri Eliab rukꞌajol ri Helón.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén30Che ri ukaj qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e ri Elisur

ukꞌajol ri Sedeur, ajwach ke ri ralkꞌoꞌal ri Rubén.31Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo e jun (1) platore plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun (1) xaro replata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ e chirij ri pwaqkachapabꞌex chupa ri Tabernáculo. Ukabꞌichalkꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harina yoqꞌomaceite chupa re ri qasaꞌn. 32Chwi kꞌu waꞌ xuyajun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso. 33Yey e taq rawajre keporox chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex junjunabꞌ kꞌo che. 34Yey e rawaj kakamisax chwachri QAJAWAL JEHOVÁ re ri tojobꞌal re ri mak, e

z7:13 Ri kubꞌiꞌij wara e 130 siclos re plata pa hebreo. Ri raꞌlal ri jun siclo e mey onza che ri qapajbꞌal waqꞌij ora.a7:13 Wara kubꞌiꞌij 70 siclos de plata pa hebreo. Ri raꞌlal ri jun siclo e mey onza che ri qapajbꞌal waqꞌij ora.b7:14 Wara kubꞌiꞌij 10 siclos de plata pa hebreo. Ri raꞌlal ri jun siclo e mey onza che ri qapajbꞌal waqꞌij ora.c7:19 Chupa wa capítulo 7 re Números, kabꞌlajuj laj kachꞌaꞌt puwiꞌ waꞌ wa qasaꞌn. Yey xaqi jun kubꞌiꞌij puwi ri raꞌlal ri plato,ri xaro yey ri nimalaj kuchara. Waꞌ kariqitaj che rujeqebꞌal ubꞌiꞌixikil taq ri versículos re taq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riIsrael.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 13: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 7.35–61 13xuya jun (1) kaprux maꞌ. 35Yey re ri qasaꞌn rerutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5)bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌ yeywoꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ eqasaꞌn xuya ri Elisur rukꞌajol ri Sedeur.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón36Che ri uroꞌ (5º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e

ri Selumiel, ukꞌajol ri Zurisadai, ajwach ke riralkꞌoꞌal ri Simeón. 37Ri qasaꞌn re rupamiliaxuyaꞌo e jun (1) plato re plata kajibꞌ (4) libraraꞌlal yey jun (1) xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libraraꞌlal, waꞌ e chirij ri pwaq kachapabꞌex chupari Tabernáculo. Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq chechomilaj harina yoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn.38Chwi kꞌu waꞌ xuya jun (1) nimalaj kucharare oro woꞌobꞌ (5) onza raꞌlal, lik nojinaq cheincienso, 39Yey e taq rawaj kaporox chwach riQAJAWAL JEHOVÁ, e xuya jun (1) toro, jun (1)bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo che.40Yey e rawaj kakamisaj chwach ri QAJAWALJEHOVÁ re ri tojobꞌal re ri mak, e xuya jun(1) kaprux maꞌ. 41Yey re ri qasaꞌn re rutzilkꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) bꞌexexmamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌ yey woꞌobꞌ(5) bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ e qasaꞌn xuyari Selumiel rukꞌajol ri Zurisadai.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad42Che ruwaqaq (6º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e ri

Eliasaf ukꞌajol ri Deuel, ajwach ke ri ralkꞌoꞌal riGad. 43Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo e jun (1)plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun xarore plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ e chirij ri pwaqkachapabꞌex chupa ri Tabernáculo. Ukabꞌichalkꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harina yoqꞌomaceite chupa re ri qasaꞌn. 44Chwi kꞌu waꞌ xuyajun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso. 45Yey e taq rawajkaporox chwach ri QAJAWAL, e xuya jun (1)toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex jun junabꞌkꞌo che. 46Yey e rawaj kakamisax chwach riQAJAWAL JEHOVÁ pukꞌaxel rukꞌaslemal raj mak,e xuya jun kaprux maꞌ. 47Yey re ri qasaꞌn re rutzilkꞌoleem xuya (2) kaꞌibꞌ toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) bꞌexexmamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌ yey woꞌobꞌ(5) bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ e qasaꞌn xuyari Eliasaf rukꞌajol ri Deuel.

Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín48Che ri uwuq (7º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e ri

Elisama ukꞌajol ri Amiud, ajwach ke ri ralkꞌoꞌalri Efraín. 49Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo e jun(1) plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey junxaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ e chirijri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 50Chwi kꞌuwaꞌ xuya jun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌob(5) onza raꞌlal, lik nojinaq che incienso. 51Yeye taq rawaj xuya chwach ri QAJAWAL JEHOVÁre kaporoxik e xuya jun (1) toro, jun (1) bꞌexexmaꞌ, jun (1) bꞌexex jun junabꞌ kꞌo che. 52Yey erawaj xukamisaj chwach ri QAJAWAL JEHOVÁre ri tojobꞌal re ri mak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ.53Yey re ri qasaꞌn re rutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2)bꞌoyexabꞌ, woꞌobꞌ (5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5)kaprux mamaꞌibꞌ yey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun junabꞌkꞌo chike. Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Elisama rukꞌajol riAmiud.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Manasés54Che ri uwajxaqibꞌ (8º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn

e ri Gamaliel ukꞌajol ri Pedasur, ajwach ke riralkꞌoꞌal ri Manasés. 55Ri qasaꞌn re rupamiliaxuyaꞌo e jun (1) plato re plata kajibꞌ (4) libraraꞌlal yey jun (1) xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libraraꞌlal, waꞌ e chirij ri pwaq kachapabꞌex chupari Tabernáculo. Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq chechomilaj harina yoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn.56Chwi kꞌu waꞌ xuya jun nimalaj kuchara reoro woꞌobꞌ onza raꞌlal, lik nojinaq che incienso.57Yey e taq rawaj kaporox chwach ri QAJAWALJEHOVÁ, e xuya jun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ,jun (1) bꞌexex jun junabꞌ kꞌo che. 58Yey e rawajkakamisaj chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re ritojobꞌal re ri mak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ.59Yey re ri qasaꞌn re rutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2)toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5)kaprux mamaꞌibꞌ yey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1)junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Gamalielrukꞌajol ri Pedasur.

Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Benjamín

60Che ri ubꞌelej (9º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e riAbidán, ukꞌajol ri Gedeón, ajwach ke ri ralkꞌoꞌalri Benjamín. 61Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo ejun plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 14: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 7.62–87 14(1) xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 62Chwi kꞌu waꞌxuya jun (1) nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5)onza raꞌlal, lik nojinaq che incienso. 63Yey e taqrawaj kaporox chwach ri QAJAWAL, e xuya jun(1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexex junjunabꞌ kꞌo che. 64Yey e rawaj xukamisaj chwachri QAJAWAL JEHOVÁ re tojobꞌal re ri mak, exuya jun (1) kaprux maꞌ. 65Yey re ri qasaꞌn rerutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5)bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌ yeywoꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike. Waꞌ eqasaꞌn xuya ri Abidán rukꞌajol ri Gedeoni.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan66Che ri ulajuj (10º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn

e ri Ahiezer ukꞌajol ri Amisadai, ajwach ke riralkꞌoꞌal ri Dan. 67Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌoe jun (1) plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yeyjun (2) xaro re plata kaꞌibꞌ libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 68Chwi kꞌu waꞌxuya jun nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso. 69Yey e taq rawajxuporoj chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexexjun (1) junabꞌ kꞌo che. 70Yey e rawaj kakamisaxchwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re tojobꞌal re rimak, e xuya jun kaprux maꞌ. 71Yey re ri qasaꞌn rerutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) bꞌoyexabꞌ, woꞌobꞌ(5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌyey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike.Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Ahiezer rukꞌajol ri Amisadai.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser72Che ri junlajuj (11º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn e

ri Pagiel ukꞌajol ri Ocrán, ajwach ke ri ralkꞌoꞌalri Aser. 73Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo e jun(1) plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun(1) xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 74Chwi kꞌu waꞌxuya jun nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso. 75Yey e taq rawaj

kaporox chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexexjun (1) junabꞌ kꞌo che. 76Yey e rawaj kakamisaxchwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re tojobꞌal re rimak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ. 77Yey re ri qasaꞌnre rutzil kꞌoleem xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ(5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌyey woꞌobꞌ (5) bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike.Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Pagiel rukꞌajol ri Ocrán.Ri kiqasaꞌn ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí78Che ri ukabꞌlajuj (12º) qꞌiij ri xuya ri qasaꞌn

e ri Ahira ukꞌajol ri Enán, ajwach ke ri ralkꞌoꞌalri Neftalí. 79Ri qasaꞌn re rupamilia xuyaꞌo ejun plato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal yey jun(1) xaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal, waꞌ echirij ri pwaq kachapabꞌex chupa ri Tabernáculo.Ukabꞌichal kꞌolibꞌal nojinaq che chomilaj harinayoqꞌom aceite chupa re ri qasaꞌn. 80Chwi kꞌu waꞌxuya jun nimalaj kuchara re oro woꞌobꞌ (5) onzaraꞌlal, lik nojinaq che incienso. 81Yey e taq rawajkaporox chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ, e xuyajun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ, jun (1) bꞌexexjun (1) junabꞌ kꞌo che. 82Yey e rawaj kakamisaxchwach ri QAJAWAL JEHOVÁ re tojobꞌal re rimak, e xuya jun (1) kaprux maꞌ. 83Yey re ri qasaꞌnre rutzil choomal xuya kaꞌibꞌ (2) toroꞌibꞌ, woꞌobꞌ(5) bꞌexex mamaꞌibꞌ, woꞌobꞌ (5) kaprux mamaꞌibꞌyey (5) woꞌobꞌ bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike.Waꞌ e qasaꞌn xuya ri Ahira rukꞌajol ri Enán.

Kꞌisbꞌal re waꞌ84E taq qasaꞌn waꞌ xkiya taq rajwach ke taq

ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel echiriꞌ xkiyaraltar puqꞌabꞌ ri DIOS: Kabꞌlajuj (12) plato replata, kabꞌlajuj (12) nimaq laq re plata, yey (12)kabꞌlajuj nimaq kuchara re oro. 85Chujujunalplato re plata kajibꞌ (4) libra raꞌlal, chujujunalxaro re plata kaꞌibꞌ (2) libra raꞌlal. Ronoje kꞌu riraꞌlal ri plata che taq waꞌ wa kꞌolibꞌal xuꞌana 72libra,d waꞌ e chirij ri pwaq kachapabꞌex chupari Tabernáculo. 86Chi ronoje ri kabꞌlajuj (12)nimaq kuchara re oro ri nojinaq che incienso,xuꞌana oxibꞌ (3) libra raꞌlal,e waꞌ e chirij ri pwaqkachapabꞌex chupa ri Tabernáculo. 87Konojerawaj re kiqasaꞌn ri xeyaꞌ chwach ri QAJAWALJEHOVÁ re kaporoxik xebꞌuꞌana e kabꞌlajuj (12)chi toro, kabꞌlajuj (12) bꞌexex mamaꞌibꞌ, (12)

d7:85 Pa hebreo waꞌ e 2,400 siclos. Ma ri jun siclo mey onza kꞌo che ri qapajibꞌal riꞌoj waqꞌij ora.e7:86 Pa hebreo waꞌ e 120 siclos re oro. Ma e ri jun siclo mey onza kꞌo che ri qapajbꞌal riꞌoj waqꞌij ora.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 15: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 7.88–8.22 15kabꞌlajuj qꞌapoꞌj bꞌexex jun (1) junabꞌ kꞌo chike.Yey ri xekamisax chwach ri QAJAWAL JEHOVÁre tojobꞌal re ri mak xebꞌuꞌana e kabꞌlajuj kapruxe mamaꞌibꞌ. 88Xeyaꞌ kꞌu 24 toroꞌibꞌ, 60 bꞌexexmamaꞌibꞌ yey e 60 ri bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike,konoje waꞌ e xajawaxik re ri qasaꞌn re rutzilchomal. Ronoje waꞌ wa qasaꞌn xajawaxik echiriꞌxyaꞌiꞌ raltar puqꞌabꞌ ri DIOS.89Echiriꞌ ri Moisés kok bꞌi chupa ri Tabernáculo

re kechꞌaꞌt rukꞌ ri DIOS, kuta ruqul ri DIOSkachꞌaꞌt chuxoꞌlibꞌal ri kebꞌ querubines e kꞌo puwiri utzꞌapibꞌal ri Kaxa re ri Luwar re Kuyubꞌal mak.Jekꞌulaꞌ ri DIOS kachꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés.

Números 8Taqanik puwiꞌ ri tzukꞌulibꞌal qꞌaaqꞌ

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ riMoisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Jewaꞌ chabꞌiꞌijche ri Aarón: Echiriꞌ katzij ri wuqubꞌ raltaq koukꞌolibꞌal aceite re tzijibꞌal qꞌaaqꞌ, e ri kaꞌanche e kitzuꞌnisaj ri qꞌaaqꞌ chwach pa e kꞌowi»xchaꞌ. 3 Jekꞌulaꞌ xuꞌan ri Aarón. Xuyijibꞌaꞌ riwuqubꞌ raltaq ko ukꞌolibꞌal aceite re tzijibꞌal, elaꞌ junam ketzuꞌn chwach pa ri e kꞌowi. 4Ronojerutzukꞌulibꞌal ri qꞌaaqꞌ, elinaq lo che ri chapabꞌallo re ruxeꞌ yey kopon kꞌa pa wiqital wi che kotzꞌiꞌj,ꞌanatal rukꞌ oro chꞌayital uwiꞌ rukꞌ martillo. Jelaꞌxꞌan che pachaꞌ ruꞌanik xukꞌut ri QAJAWALJEHOVÁ che ri Moisés.

Ri yabꞌal kibꞌ raj levita puqꞌabꞌ ri DIOS5Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 6 «E chikixoꞌlibꞌal raj Israelchebꞌachaꞌa raj levita yey chaꞌana ri josqꞌinikchike chaꞌ utz keqibꞌ chinuwach Riꞌin. 7 Jekꞌuwaꞌkaꞌan che ri kijosqꞌikil: Kamakꞌamaꞌ yaꞌ pakiwiꞌrukꞌ ri loqꞌolaj yaꞌ re josqꞌinik.f Tekꞌuchiriꞌkakijos ri kismal che ronoje ri ki-cuerpo, ekꞌurike kakichꞌaj ri kiqꞌuuꞌ, chaꞌ jelaꞌ utz keqibꞌchinuwach Riꞌin. 8Tekꞌuchiriꞌ kakikꞌam jun toro,rachbꞌiꞌil ri qasaꞌn re ri chomilaj harina yoqꞌomaceite chupa, ekꞌu riꞌat Moisés kakꞌam jun chiktoro, waꞌ e taq awaj kakikamisaj rike chinuwachRiꞌin re ri tojobꞌal re ri mak. 9Yey kebꞌasikꞌijkꞌu raj levita chaꞌ keqibꞌ pan che ri okibꞌal reri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, yey kamol kichiꞌkonoje ri tinamit Israel. 10Ekꞌuchiriꞌ eqibꞌinaqchi raj levita chinuwach Riꞌin, ekꞌu ri tinamit

Israel kakiya ri kiqꞌabꞌ pakiwi raj levita. 11Ekꞌuri Aarón rukꞌ ruqꞌabꞌ uyakom chikaj, kebꞌuya rajlevita chinuwach Riꞌin. Jelaꞌ ruꞌanik pachaꞌ kaꞌanche ri jun qasaꞌn echiriꞌ kayak chinuwach Riꞌin.Yey jekꞌulaꞌ raj levita kekanaj kanoq e laꞌ e wajchak Riꞌin. 12Tekꞌuchiriꞌ taq raj levita kakiya rikiqꞌabꞌ pakiwi ri toroꞌibꞌ. Jun chike waꞌ kakamisajchinuwach Riꞌin re tojobꞌal re ri mak; yey ri junchik e ri kaya chinuwach Riꞌin re kaporoxik, waꞌkaꞌano re tojobꞌal ke raj levita. 13Yey kebꞌaya kꞌuraj levita chwach ri Aarón yey chikiwach rukꞌajolyey kebꞌaya kꞌu chinuwach Riꞌin jelaꞌ pachaꞌ rikaꞌan che ri jun qasaꞌn kayak chikaj. 14 Jekꞌulaꞌ ekebꞌachaꞌ raj levita chikixoꞌlibꞌal ri tinamit Israelchaꞌ kebꞌuꞌan e Weꞌin. 15Chwi kꞌu waꞌ kepe rajlevita re kebꞌolchakun chupa ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ, ma ebꞌajosqꞌim chik yey xaꞌan chikepachaꞌ e jun qasaꞌn re kayak chikaj echiriꞌ xebꞌayachinuwach Riꞌin. 16Ma chikixoꞌlibꞌal konoje rajIsrael, raj levita e weꞌin. Rike nuꞌanom weꞌin chikepakikꞌaxel konoje ratzixelabꞌ alabꞌo e aj Israel.17Ma e Weꞌin konoje ri nabꞌe kalkꞌoꞌal e alabꞌoke raj Israel. Jelaꞌ uꞌanom kukꞌ ri tikawex yeyjenelaꞌ e Weꞌin ri nabꞌe kal rawaj kebꞌalaxik. Ma euꞌanom lo waꞌ chwi xekam ri nabꞌe kalkꞌoꞌal rajEgipto, xebꞌenuchaꞌ e weꞌin konoje ri atzixelabꞌ ealabꞌo aj Israel. 18Ekꞌu xebꞌenukꞌam konoje rajlevita pakikꞌaxel ratzixelabꞌ e alabꞌo chike rajIsrael. 19E nuyaꞌom kꞌu Riꞌin raj levita pachaꞌ ejun sipanik che ri Aarón, chaꞌ jekꞌulaꞌ kakiꞌan rinuchak pakikꞌaxel raj Israel chupa ri Tabernáculore Molobꞌal ibꞌ. Yey keyaꞌ kꞌu chinuwach Riꞌinpachaꞌ e jun qasaꞌn pukꞌaxel ri kikꞌaslem raj Israel;chaꞌ jelaꞌ na kantaq ta lo kꞌaxlaj yabꞌil re kamikuwach pakiwi raj Israel, echiriꞌ rike keqibꞌ chupari Tabernáculo» xchaꞌ.20Ekꞌu ri Moisés, ri Aarón, yey konoje ri tinamit

Israel e xkiꞌan kukꞌ raj levita janipa ri taqanikxuya ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés pakiwiraj levita. Jekꞌulaꞌ xkiꞌan ri tinamit Israel kukꞌ rajlevita. 21Raj levita e xkijosqꞌij kibꞌ yey xkichꞌaj rikiqꞌuuꞌ. Tekꞌuchiriꞌ ri Aarón xuyak ruqꞌabꞌ chikajre xebꞌuya chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ raj levitachaꞌ e jun qasaꞌn chwach Rire. Yey xebꞌukamisajrawaj chwa ri QAWAJAL re tojobꞌal re ri kimak.22Chwi kꞌu riꞌ waꞌ, raj levita xkijeq ri kichakchupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. Xkiꞌan kꞌu rikichak rukꞌ ri kitaqanik ri Aarón yey taq rukꞌajolri Aarón. E xkiꞌan kukꞌ raj levita janipa ri taqanik

f8:7 E ruyijibꞌaxik waꞌ wa yaꞌ re josqꞌinik kꞌo chupa ri capítulo 19 re ri libro re Levítico.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 16: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 8.23–9.21 16xuya ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés pakiwirike.23Tekꞌuchiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt

rukꞌ ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 24 «Raj levita25 chi ri kijunabꞌ e laꞌ paqal kiwach, kebꞌok riꞌche ri chak chupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ.25Noꞌj ekꞌuchiriꞌ kebꞌopon pa 50 ri kijunabꞌ, riꞌ nakechakun ta chi che ri chak chupa ri Tabernáculo.26Chwi waꞌ wa kijunabꞌ e utz kekitoꞌ ri kachbꞌiꞌilre kakichajij ri luwar, noꞌj na pakiqꞌabꞌ ta chikꞌowi ri chak. Jekꞌulaꞌ uyijibꞌaxik kebꞌaꞌan rajlevita chwi ri kichak» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁche ri Moisés.

Números 9Ruꞌanik kaꞌan ri nimaqꞌiij re ri Pascua

1Tekꞌuchiriꞌ xchꞌaꞌt ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌri Moisés che ri luwar katzꞌintzꞌotik re ri Sinaí,che ri nabꞌe iikꞌg che rukaꞌm junabꞌ chwi kelik loraj Israel chilaꞌ Egipto, yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Eraj Israel kakiꞌan ri Nimaqꞌiij re Pascua chuparuqꞌijol qꞌatital wi. 3Kakiꞌan waꞌ wa nimaqꞌiijpa ukajlajuj (14º) qꞌiij che waꞌ wa iikꞌ oj kꞌowi,kakiꞌan kꞌu waꞌ putzaqibꞌal qꞌiij. Yey jelaꞌ kakiꞌanche pachaꞌ ri nutaqanik» xchaꞌ.4Ekꞌu ri Moisés xebꞌutaq raj Israel chaꞌ kakiꞌan

ri nimaqꞌiij re ri Pascua. 5Xkiꞌan kꞌu ri Pascua,putzaqibꞌal qꞌiij chupa ri kajlajuj qꞌiij che ri nabꞌeiikꞌ. Chiriꞌ xkiꞌan wi che ri luwar katzꞌintzꞌotik reri Sinaí. Jelaꞌ xkiꞌan raj Israel che pachaꞌ ronoje riubꞌiꞌim ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés.6Noꞌj e kꞌo kꞌu jujun, e chirij ri kubꞌiꞌij ri taqanik

xkichꞌulaj kibꞌ ruma xkichap jun animaꞌ; yey rumalaꞌ na utz taj kakiꞌan ri Nimaqꞌiij Pascua. E waꞌwa tikawex xebꞌek rukꞌ ri Moisés yey ri Aarón yeyjewaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij chike: 7—E riꞌoj, na utz ta kojqꞌibꞌchwa ri QAJAWAL JEHOVÁ ruma xqachap junanimaꞌ. Ekꞌu riꞌ woꞌora, na ubꞌe taj we ruma waꞌ,na kayaꞌ ta luwar chiqe riꞌoj kaqaya ri qasaꞌnchwa ri QAJAWAL JEHOVÁ chupa ruqꞌijol, junamkukꞌ ri tinamit Israel —xechaꞌ.8Ri Moisés jewaꞌ xukꞌul uwach chike:

—Chiwoyeꞌej na, ma kantzꞌonoj che ri QAJAWALJEHOVÁ saꞌ ri kubꞌiꞌij chiwe puwi waꞌ —xchaꞌ.9Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che

ri Moisés: 10 «Chabꞌiꞌij chike raj Israel waꞌ: We kꞌo

junoq chiwe, na utz ta kaqibꞌ chwa ri QAJAWALJEHOVÁ ruma xuchap juna animaꞌ, o we bꞌenaqkꞌa naj, tobꞌ kꞌu jelaꞌ riꞌ, utz kuꞌan ri NimaqꞌiijPascua pa nubꞌiꞌ Riꞌin. 11Noꞌj ekꞌu rike kakiꞌan rinimaqꞌiij pa tzaqibꞌal qꞌiij chupa rukajlajuj qꞌiijche rukaꞌm iikꞌ. Kakitij kꞌu ri qꞌapoj bꞌexex rukꞌpam na jinta levadura che yey kakitij rukꞌ taqaqꞌees kꞌa. 12Rike na jinta kꞌo kakikꞌol kan cherawaj re chukaꞌm qꞌiij, yey na utz taj we kakiqꞌephjuna ubꞌaqil rawaj. E chiꞌana chi utz waꞌ waNimaqꞌiij re Pascua jelaꞌ pachaꞌ ruꞌanik nubꞌiꞌimRiꞌin. 13Noꞌj we ri tikawex utz kaqibꞌ chwa riQAJAWAL JEHOVÁ, yey na bꞌenaq ta ne kꞌa najyey na karaj taj kuꞌan ri nimaqꞌiij re Pascua,ekꞌu riꞌ waꞌ kesax bꞌi chikixoꞌlibꞌal ri tinamit.Jekꞌuriꞌlaꞌ, wa tikawex kareqelej mak ruma waꞌ,ma na xuya ta ruqasaꞌn chupa ruqꞌijol wi, jelaꞌpachaꞌ ri utzꞌonom ri QAJAWAL JEHOVÁ.14Yey we kꞌo junoq chixoꞌlibꞌal na aj ta Israel,

yey karaj rire kuꞌan ri Nimaqꞌiij Pascua panubꞌiꞌ Riꞌin, riꞌ chirajawaxik che kuꞌan ronoje ripixabꞌanik nubꞌiꞌim kaꞌanik. Waꞌ wa taqanik xajun uꞌanom chike raj Israel yey chike ri na e ta ajIsrael» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.

Ri sutzꞌ kꞌo puwi ri Tabernáculo15Chupa ri qꞌiij wi echiriꞌ xyak ri Tabernáculo, e

ri sutzꞌ xuchꞌuq uwiꞌ. Chwi kꞌu echiriꞌ kok raqꞌabꞌyey kꞌa pusaqribꞌal kawinaqir puwiꞌ pachaꞌ chiqꞌaaqꞌ e riꞌ kꞌo puwi ri Tabernáculo. 16Ekꞌu laꞌxaqi jelaꞌ xuꞌano: paqꞌiij e ri sutzꞌ kꞌo puwiꞌ yeyekꞌu ri chaqꞌabꞌ pachaꞌ chi qꞌaaqꞌ kayeniꞌ puwiꞌ.17Echiriꞌ kayakataj ri sutzꞌ puwi ri Tabernáculo,ri tinamit Israel kakijeq kebꞌinik. Yey ekꞌuchiriꞌkatakꞌiꞌ ri sutzꞌ, ri tinamit kebꞌuxlanik. 18E chirijri kubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chike ri tinamitIsrael rike e kakiꞌano, we e ri kakijeq kebꞌinik okebꞌuxlanik. Janipa chi qꞌiij ri sutzꞌ kꞌo puwiꞌ riTabernáculo, rike e riꞌ e kꞌo chiriꞌ pa ri xebꞌuxlanwi. 19Echiriꞌ ri sutzꞌ kakꞌojiꞌ puwiꞌ ri Tabernáculoukꞌiyal qꞌiij, e raj Israel kakikoj utzij ri QAJAWALJEHOVÁ e riꞌ e kꞌo chiriꞌ. 20We ri sutzꞌ na naj tauwach kakanaj kan puwi Tabernáculo; riꞌ na najta uwach e kꞌo rike chiriꞌ, jelaꞌ kakiꞌano pachaꞌri kubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chike. Yey weri QAJAWAL JEHOVÁ kataqan che kakiyak bꞌikibꞌ, rike e kakiꞌan waꞌ. 21Kꞌo taq kuꞌan wi, e ri

g9:1 Waꞌ e mismo iikꞌ re Abib kꞌo chupa Exodo 12.2.h9:12 Na kakiqꞌep ta juna ubꞌaqil rawaj. Waꞌ kꞌo pa Ex 12.46; yey waꞌ e ubꞌixik kaꞌan pa Jn 19.36. Kꞌo pa Salmos 34.20; yey1 Co 5.7.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 17: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 9.22–10.24 17sutzꞌ xew chaqꞌabꞌ kakanaj kan puwi Tabernáculoyey pa usaqaribꞌal kayakatajik; ekꞌu ri tinamitkakijeq kebꞌinik. Yey echiriꞌ jelaꞌ kuꞌano, tobꞌchaqꞌabꞌ o paqꞌiij kayakataj ri sutzꞌ, e ri tinamitkakijeq kebꞌinik. 22We ri sutzꞌ kakꞌojiꞌ puwiꞌri Tabernáculo kebꞌ oxibꞌ qꞌiij, o jun iikꞌ, o junjunabꞌ, ri tinamit Israel jelaꞌ kekꞌojiꞌ chiriꞌ. Noꞌjwe ri sutzꞌ kayakatajik, ekꞌu ri tinamit kakijeqkebꞌin rike. 23Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ e Rire rikabꞌiꞌn re echiriꞌ kebꞌuxlanik, yey e Rire ri kabꞌiꞌnre echiriꞌ kebꞌinik. Jekꞌulaꞌ, ri tinamit kakinimajutzij rutaqanik ri QAJAWAL JEHOVÁ, e chirijjanipa ri xbꞌiꞌx che ri Moisés.

Números 10Ruchak taq ri trompeta re plata

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chaꞌana kaꞌibꞌtrompetai re plata, chꞌayital uwiꞌ rukꞌ martillokaꞌan che. Waꞌ e kuriq uchak chawe re sikꞌibꞌal keri tinamit yey re ubꞌiꞌxikil chike echiriꞌ keyakatajbꞌi re kebꞌek. 3Echiriꞌ kakichꞌawisaj ukabꞌichalri trompeta, konoje kꞌu ri tinamit kakimol kibꞌchuchiꞌ ri okibꞌal re ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ. 4Yey echiriꞌ xa jun ri trompeta kachꞌawisaxik;riꞌ e re molobꞌal kichiꞌ awukꞌ riꞌat Moisés taq ri ekꞌamal kiwach ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri tinamitIsrael. 5Echiriꞌ kachꞌawisax ri trompeta ri nabꞌekꞌutubꞌal re kaꞌan bꞌenam yey katataj ne sikꞌ rukꞌwaꞌ, kakijeq kꞌu kebꞌin riꞌ ri e kꞌo pa relebꞌalqꞌiij che ri Tabernáculo. 6Ekꞌuchiriꞌ kachꞌawisaxchukalaj ri trompeta ri kꞌutubꞌal re kaꞌan bꞌenamyey katataj ne sikꞌ rukꞌ waꞌ, e kakijeq kebꞌin rie kꞌo pa sur che ri Tabernáculo. 7Yey echiriꞌ rekamol kichiꞌ ri tinamit, riꞌ junwi uchꞌawisaxikri trompeta kiꞌano. 8Ekꞌu ri kekanaj kanoq rekakichꞌawisaj ri trompeta e raj qꞌatisan qasaꞌn,waꞌ e taq rukꞌajol ri Aarón. Waꞌ e jun taqanikkakanaj kan chiwe yey chike ri kilemaꞌj iwalkꞌoꞌalketajin loq.9Echiriꞌ ix kꞌo chi chupa rulew pa kixjeqiꞌ wi

yey kixel kꞌu bꞌi pa chaꞌoꞌj chikij ri tzel kebꞌilowiwe; riꞌ e kichꞌawisaj ri trompeta rukꞌ sikꞌ. Jekꞌulaꞌe Riꞌin In IWAJAWAL JEHOVÁ, ri DIOS iweꞌix,kixkꞌun chinukꞌuꞌx yey kixinkolobꞌej pakiqꞌabꞌ ritzel kebꞌilow iwe riꞌix. 10Yey jenelaꞌ kichꞌawisajtrompeta echiriꞌ kopon ri qꞌiij re kiꞌkotemal,

kichꞌawisaj echiriꞌ kiꞌan nimaqꞌiij re jeqebꞌal re rikꞌakꞌ iikꞌ. Yey kichꞌawisaj trompeta echiriꞌ kiyari qasaꞌn re kaporoxik yey echiriꞌ kiya ri qasaꞌnre utzil choomal. Ruchꞌawibꞌal taq ri trompeta ekuxtabꞌal chwe Riꞌin, ri tzij nuꞌanom iwukꞌ, ma InRiꞌin IWAJAWAL JEHOVÁ, ri DIOS iweꞌix» xchaꞌ.

Ri tinamit Israel kebꞌel bꞌi chiriꞌ Sinaí11Chupa ri qꞌiij 20, chupa rukaꞌm iikꞌ che

rukaꞌm junabꞌ che ri kelik lo raj Israel pa ritinamit Egipto, xyakataj kꞌu ri sutzꞌ puwi riTabernáculo. 12Ri tinamit Israel xkiyak bꞌi kibꞌchiriꞌ pa ri e kꞌowi che ri luwar katzꞌintzꞌotik reSinaí. Ekꞌu ri sutzꞌ xeꞌtakꞌala kꞌa che ri luwar reParán. 13Ekꞌu nabꞌe laj waꞌ xebꞌel bꞌi chiriꞌ, jelaꞌpachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chikeruma ri Moisés. 14Yey ri xenabꞌej chikiwach chewa bꞌenam e taq rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re ri tinamitJudá, e laꞌ kukꞌaꞌam ri ki-bandera. E ri kꞌamayomkiwach rachijabꞌ e ri Naasón rukꞌajol ri Aminadab.15E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj reri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar, e ri Natanaelrukꞌajol ri Zuar. 16E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌe ajchꞌaꞌoj re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón,e ri Eliab rukꞌajol ri Helón.17Tekꞌuchiriꞌ torom chi ri Tabernáculo, e ri

kalkꞌoꞌal ri Gersón yey ri Merari, waꞌ e ri yaꞌtalpakiqꞌabꞌ kakikꞌam bꞌi; rike xkijeq kꞌu kebꞌinik.18Tekꞌuchiriꞌ xkijeq kebꞌin rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj

re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén e laꞌ kukꞌamri ki-bandera. E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ e riElisur rukꞌajol ri Sedeur. 19E ri kꞌamayom kiwachrachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Simeón, e ri Selumiel, rukꞌajol ri Zurisadai.20E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ e ajchꞌaꞌojre ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad e ri Eliasaf,rukꞌajol ri Deuel. 21Tekꞌuchiriꞌ xkijeq kebꞌinraj Coat e riꞌ kukꞌam bꞌi ri bꞌitaq saꞌch re riTabernáculo yaꞌtal puqꞌabꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ.Ma echiriꞌ kꞌamajaꞌ ne kebꞌopon rike, kayak panri Tabernáculo.22Tekꞌuchiriꞌ xkijeq kebꞌin rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj

re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín e laꞌ kukꞌaꞌamri ki-bandera. E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ eri Elisama rukꞌajol ri Amiud. 23E ri kꞌamayomkiwach rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Manasés, e ri Gamaliel rukꞌajolri Pedasur. 24E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ e

i10:2 Waꞌ wa jun trompeta junwi chwa ri re rukꞌaꞌ awaj. Waꞌ e jun trompeta jusukꞌ raqan, laj kꞌo 60 centímetro raqan, jelaꞌpachaꞌ ri xkichapabꞌej raj Egipto. Waꞌ xchapabꞌex chupa ri Templo xuꞌan ri Salomón 2 Cr 5.12.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 18: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 10.25–11.11 18ajchꞌaꞌoj re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamíne ri Abidán, rukꞌajol ri Gedeoni.25Kꞌisbꞌal re e xkijeq kebꞌin rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj

re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan e laꞌ kukꞌaꞌamri ki-bandera. Rike xekꞌojiꞌ chikij konoje ri jujunchik pamilia re ri tinamit. E ri kꞌamayom kiwachrachijabꞌ e ri Ahiezer rukꞌajol ri Amisadai. 26Eri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser, e ri Pagiel rukꞌajolri Ocrán. 27E ri kꞌamayom kiwach rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí, eri Ahira rukꞌajol ri Enán. 28E unukꞌik kibꞌ waꞌ rikibꞌenam rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re ri tinamit Israel,echiriꞌ jachatal kipa chikijujunal pamilia. 29Ekꞌu riMoisés jewaꞌ xubꞌiꞌij che rubꞌaluk Hobab rukꞌajolri Rehuel aj Madián: —E riꞌoj kojeꞌek chupa ritinamit ri ubꞌiꞌtisim ri QAJAWAL JEHOVÁ chiqe.Katpekꞌu qukꞌ, yey riꞌoj lik kaqaꞌan ri utz chawe,ma ri QAJAWAL JEHOVÁ ubꞌiꞌtisim chiqe e kuꞌanri utz chiqe riꞌoj oj aj Israel —xchaꞌ.30Ri Hobab xukꞌul uwach che ri Moisés:

—Jaꞌi, na kineꞌek taj, ma riꞌin kwaj kineꞌek pari nutinamit, chilaꞌ pa e kꞌowi ri watz-nuchaqꞌ—xchaꞌ.31Noꞌj ri Moisés lik xelaj che jewaꞌ xubꞌiꞌij

che: —Maꞌan ko riꞌ mojaya kanoq. Ma riꞌat likawetaꞌam upa taq wa luwar pachawi utz kojkꞌojiꞌwi che taq wa luwar katzꞌintzꞌotik, ekꞌu riꞌatkakꞌam qawach. 32Ma we xatpe qukꞌ, kakꞌul awejanipa ri utzil chomalil ubꞌiꞌtisim ri QAJAWALJEHOVÁ chiqe riꞌoj —xchaꞌ.33 Jekꞌulaꞌ xebꞌel bꞌi chiriꞌ che ruwi juyubꞌ Sinaí

yey xebꞌin oxibꞌ qꞌiij. Ri Kaxa re ri Tzij re riQAJAWAL JEHOVÁ e nabꞌe bꞌi chikiwach cheroxibꞌ qꞌiij bꞌe, e laꞌ e kakꞌutuw re ri luwar pakebꞌuxlan wi rike. 34E chwi xebꞌel lo ri tinamitpa ri e kꞌowi, ri sutzꞌ re ri QAJAWAL JEHOVÁ elaꞌ nabꞌe chikiwach paqꞌiij. 35E ri jutaq laj echiriꞌkabꞌin ri Kaxa re ri Tzij chikiwach rike, ri Moisésjewaꞌ ruchꞌaꞌteem kubꞌiꞌij:«¡Yakataj La QAJAWAL JEHOVÁ!E kikicha bꞌi kibꞌ ri tzel kebꞌilow e la,chebꞌanimaj chiwach La,ri lik tzel kakil La» xchaꞌ.36Noꞌj ri jutaq laj echiriꞌ ri Kaxa re ri Tzij

katakꞌiꞌik, jewaꞌ kubꞌiꞌij ri Moisés:«QAJAWAL JEHOVÁ, e lik moqꞌotaj ri tinamit

La,

chebꞌila la konoje ri kikꞌiyal ri tinamit Israel»xchaꞌ.

Números 11Ri kꞌaxkꞌolil xutaq lo ri QAJAWALJEHOVÁ che ri luwar re Tabera

1Xopon kꞌu jun qꞌiij e ri tinamit Israel xkijeqkeraqꞌunik ruma ri kꞌaxkꞌobꞌik e kꞌowi. Echiriꞌxuta waꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ, xujeq xukꞌutri royowal chikij yey xutaq lo jun qꞌaaqꞌ likkajumuwik chikixoꞌl rike yey xuporoj jujun utzaltaq ri luwar pa e kꞌowi. 2Ekꞌu ri tinamit rukꞌsikꞌ xkitzꞌonoj che ri Moisés chaꞌ kebꞌutoꞌo. RiMoisés xuꞌan kꞌu orar pakiwi ri tinamit chwach riQAJAWAL JEHOVÁ yey jelaꞌ ri qꞌaaqꞌ xchupik.3Ruma waꞌ e laꞌ la jun luwar xbꞌiꞌx Taberaj che,ruma ri qꞌaaqꞌ xutaq lo ri QAJAWAL JEHOVÁpakiwiꞌ.Ri tinamit kechꞌaꞌt chirij ri QAJAWAL JEHOVÁ4Ekꞌu ri winaq na e ta aj Israel e kꞌo chikixoꞌl ri

tinamit, xpe jun rayinik chike xew e kakichꞌobꞌraqan kewaꞌik. Ekꞌu raj Israel xkiꞌan kiꞌke kukꞌ waꞌwa winaq kebꞌoqꞌik yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij: «¿Chinajunoq kakꞌamaw lo qatiiꞌ re kaqatijo? 5 ¡Lik kakꞌunchiqakꞌuꞌx ri kar xa sipam chiqe kaqatij chilaꞌEgipto! Yey lik kaqatij ri pepiin, ri meloon, kaqatijtaq ne ri puerros, ri sepoyix yey ri axux. 6 ¡Ekꞌuwoꞌora na kaqaj ta chik ma xaqi e kaqatijo, ma najinta kꞌo kaqil uwach yey xew waꞌ wa maná kꞌoqukꞌ!» xechaꞌ.7Ri maná jelaꞌ katzuꞌnik pachaꞌ rijaꞌul ri kulanto

yey kawonik jelaꞌ pachaꞌ ruqꞌolil cheꞌ qꞌanuwach. 8Ri tinamit kebꞌel bꞌi che ujokik loq cheruwuꞌlew, kakichaq uwiꞌ o kakinachꞌanaꞌ uwiꞌ.Tekꞌuchiriꞌ kakitzako o kakiꞌan pam che, yeyruqusil jelaꞌ pachaꞌ chi pam ꞌanom rukꞌ aceite.9Echiriꞌ ruxaqkꞌaj katzaq ri chaqꞌabꞌ, ri maná e laꞌjunam katzaq lo pa ri ekꞌowi rike.

Ri Moisés kuꞌan orar chwa riQAJAWAL JEHOVÁ

10Ri Moisés xuto kebꞌoqꞌ ri tinamit chikijujunalkukꞌ ri kipamilia chwach ri okibꞌal ri kocho, rukꞌwaꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ lik xukꞌut ri royowalyey jenelaꞌ ri Moisés na xukꞌul ta ukꞌuꞌx waꞌ.11Yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri QAJAWAL JEHOVÁ:—We riꞌin in ajchak la, ¿suꞌchak riꞌ lik kaꞌan la

j11:3 Pa hebreo Tabera keꞌeloq xumaj qꞌaaqꞌ2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 19: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 11.12–29 19kꞌax chwe? ¿Suꞌchak kaxuꞌyaj la ri utz chwe, rumakaya la panuwiꞌ wa eqaꞌn re wa tinamit? 12 ¿Innebꞌa kichu o in nebꞌa kiqaw riꞌin wa tinamitma kabꞌiꞌij la chwe chaꞌ riꞌin kenuqꞌaluj bꞌi chwanukꞌuꞌx, jelaꞌ pachaꞌ juna ixoq rukꞌaꞌam bꞌi runeꞌkatzꞌumanik yey kenukꞌam bꞌi kꞌa chwa taq rulewri xbꞌiꞌtisij la kaya la chike ri katiꞌ-kimam rike?13 ¿Pachawi kiꞌnkꞌama wi ukꞌiyal tiꞌiij riꞌin rekanya chike konoje waꞌ wa tikawex? Ma kebꞌoqꞌikkekꞌun wukꞌ kakitzꞌonoj tiꞌiij chwe. 14 ¡Riꞌin nakanchꞌij ta chik e laꞌ xa nutukel kenukꞌam bꞌiwa tinamit; chwe riꞌin e jun nimalaj eqaꞌn waꞌ!15 ¡WAJAWAL, we jelaꞌ kaꞌan la chwe yey wenukochim ri toꞌbꞌal e la, maꞌan ko la riꞌ, asuchinkamisaj la. Jelaꞌ na kanwil ta chi rukꞌiyalkꞌaxkꞌobꞌik petinaq panuwiꞌ riꞌin! —xchaꞌ.

Ri kꞌulubꞌal uwach ri QAJAWALJEHOVÁ che ri Moisés

16Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xukꞌuluwach che ri Moisés: —Chamolo kichiꞌ chinuwachRiꞌin e 70 nimaq winaq chikixoꞌlibꞌal rachijabꞌ reIsrael, waꞌ kajawaxik etaꞌmatal kiwach e nimaqwinaq yey e ajwach chikiwach ri tinamit. Kamolkꞌu kichiꞌ che ri okibꞌal re ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ. 17Riꞌin kinqaj lo chiriꞌ yey kinchꞌaꞌtawukꞌ. Kankꞌam kꞌu kꞌenoq ri Uxlabꞌixel kꞌoawukꞌ riꞌat yey kanya chike rike, chaꞌ jelaꞌ naatukel taj, ma katkitoꞌ che ukꞌamik bꞌi ri eqaꞌnuyaꞌom ri tinamit chawe. 18Noꞌj ri tinamit jewaꞌkabꞌiꞌij chike: “Chiyaꞌa iwibꞌ puqꞌabꞌ ri QAJAWALJEHOVÁ,k ma ri chweꞌq kitij tiꞌiij. Ma e riꞌixlik xixoqꞌik yey waꞌ xuta ri QAJAWAL JEHOVÁechiriꞌ kibꞌiꞌij: ¡China junoq kakꞌamaw lo qatiiꞌre kaqatijo! ¡Ma e ne lik utz qaꞌanom Egipto!xixchaꞌ. Jelaꞌ kꞌu riꞌ, ri QAJAWAL JEHOVÁ kuyari tiꞌiij chiwe kitzꞌonoj chaꞌ jelaꞌ kitijo. 19Yey waꞌwa tiꞌiij kitijo na xa ta jun qꞌiij o kebꞌ qꞌiij, na xata ne woꞌobꞌ qꞌiij, na xa ta lajuj (10) qꞌiij yey na xata ne 20 qꞌiij uwach, 20ma e ronoje lo jun iikꞌ kitijtiꞌiij. Kel ne lo ri tiꞌiij kꞌa pa taq itzaꞌm yey kuxaꞌijne ikꞌuꞌx ruma na kiwaj ta chik kitijo. Waꞌ e rumaxikꞌaq kan uqꞌiij ri QAJAWAL JEHOVÁ, ri Junkꞌo chixoꞌlibꞌal riꞌix yey xixoqꞌ ne chwach, echiriꞌkibꞌiꞌij: ¿Suꞌbꞌe xojel lo chilaꞌ Egipto?” xixchaꞌ,

katcha chike —xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ che riMoisés.21Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij: —Ri tinamit

epetinaq wukꞌ e lo 600,000l xew rachijabꞌepetinaq chikaqan yey ¿kabꞌiꞌij Rilal kaya la tiꞌiijchike ronoje lo la jun iikꞌ? 22Tobꞌ ne keqakamisajkonoje ri qabꞌexex yey taq ri qachikop yey tobꞌne keqachap konoje ri kar e kꞌo chupa ri mar¿xaqareꞌ nawi kebꞌuꞌan konoje waꞌ? xchaꞌ.23Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che

ri Moisés: —¿E kami chawach riꞌat ma xa qꞌalajpa kumaj wi ri nuchuqꞌabꞌ Riꞌin? Ma kawil kꞌuwoꞌora we e kuꞌana wa ximbꞌiꞌij o we na e takuꞌanaꞌ —xchaꞌ.

Ri QAJAWAL JEHOVÁ kuya ri Uxlabꞌixelpakiwi ri 70 nimaq winaq

24Xel kꞌu lo ri Moisés yey xuya chikiwa ritinamit taq Ruchꞌaꞌteem ri QAJAWAL JEHOVÁ.Tekꞌuchiriꞌ xumol kichiꞌ ri 70 nimaq winaqchikixoꞌl rachijabꞌ re Israel. Xumol kꞌu kichiꞌputzal ri Tabernáculo. 25Ri QAJAWAL JEHOVÁxqaj lo chwi ri sutzꞌ yey xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés.Tekꞌuchiriꞌ xukꞌam ri Uxlabꞌixel kꞌo rukꞌ ri Moisésyey xuya pakiwi ri 70 nimaq winaq. Xew xqajri Uxlabꞌixel pakiwi waꞌ wa nimaq winaq, najampatana xkijeq kakiqꞌalajisaj ri kubꞌiꞌij ri DIOS;waꞌ xa julaj xkiꞌano, na jinta chi julajoq xkiꞌano.26E kꞌo kꞌu kebꞌ (2) achijabꞌ, jun Eldad rubꞌiꞌ

yey ri jun chik Medad rubꞌiꞌ, rike e jun chikeri 70 nimaq winaq, yey na xebꞌek ta che rimolobꞌal ibꞌ pa kꞌowi ri Tabernáculo. Rike xkikꞌulri Uxlabꞌixel yey xkijeq kakiqꞌalajisaj ri kubꞌiꞌijri DIOS chikixoꞌl ri tinamit. 27Kꞌo kꞌu jun alakakꞌalalik xeꞌek rukꞌ ri Moisés jewaꞌ xuꞌbꞌiꞌij che:—E ri Eldad yey ri Medad kakiqꞌalajisaj ri kubꞌiꞌijri DIOS chikixoꞌl ri tinamit —xchaꞌ.28Ekꞌu ri Josué rukꞌajol ri Nun, waꞌ e jun chike

ri rajchak ri Moisés chaꞌtal loq e chwi ala, jewaꞌxubꞌiꞌij che: —Lal wajaw Moisés, ¡cheqꞌatej la!—xchaꞌ.29Ri Moisés xukꞌul uwach che: —¿E kawaj

bꞌane riat e xew riꞌin kinꞌanaw re waꞌ? Ma e nelik kwaj riꞌin we ta konoje ri tinamit kakijeq

k11:18 Waꞌ wa jun pixabꞌanik e keꞌeloq ri tikawex kujosqꞌij ribꞌ, waꞌ e katinik, kuchꞌaj ruqꞌuuꞌ yey na kakotzꞌiꞌ ta rukꞌ ririxoqil. Kakiꞌan ronoje waꞌ ma e kekꞌojiꞌ chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ.l11:21 Waꞌ wa jun ajilanik kꞌo chupa Ex 12.37; Num 11.21, yey chupa ri Num. 3. Wa wara xew rachijabꞌ e ajilam. Noꞌj ekꞌo ixoqibꞌ yey kꞌomabꞌ na ebꞌajilam taj; ruma waꞌ chi konoje kebꞌuꞌana laj kebꞌ o laj oxibꞌ millones chikikꞌiyal raj Israel.Echiriꞌ kebꞌinik e kumaj bꞌi ukꞌiyal kilometro ri kibꞌinibꞌal. Waꞌ jun kꞌutubꞌal re ruchuqꞌabꞌ ri DIOS e rukꞌam che ri luwarkatzꞌintzꞌotik yey Rire kebꞌutzuqu.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 20: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 11.30–12.14 20keqꞌalajisanik yey ekꞌu riꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁkuya ri Ruxlabꞌixel pakiwi rike —xchaꞌ.30Tekꞌuchiriꞌ ri Moisés junam kukꞌ ri nimaq

winaq re ri tinamit Israel, xetzelej pa ri luwar paejeqel wi.

Ri QAJAWAL JEHOVÁkebꞌutaq lo rukꞌiyal kokox

31Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xutaq lo jun tewlik kꞌo uchuqꞌabꞌ chwi ri mar re xebꞌukꞌam loukꞌiyal kokox, konoje waꞌ xeteniꞌ chupa ronoje ritinamit ke raj Israel yey chupa taq ronoje luwarpa ri e jeqel wi. Taq ri kokox kumaj jun qꞌiij bꞌekabꞌinibꞌex ri luwar pa ri xetzaq taq wi; yey ya lajjun metrom upimol ri kitꞌiqilem chwi rulew. 32Ritinamit xekimol kokox ronoje la jun qꞌiij yey lajun aqꞌabꞌ yey ronoje la chukaꞌm qꞌiij. E ri na kꞌita xumolo, xa lajuj tꞌiqajn kokox xumol uchiꞌ. Yeyxekisaꞌ pa taq ronoje luwar pa ri ejeqel wi. 33Noꞌjekꞌu ri tinamit, kꞌa kꞌo ne ri tiꞌiij pa kichiꞌ, e laꞌ kꞌaketajin che echiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ xukꞌutlo ri royowal chikij yey xebꞌuya pa jun unimalkꞌaxkꞌobꞌik lik xibꞌibꞌal uwach. 34Ekꞌu rubꞌiꞌ laꞌla jun luwar xkojik e Kibrot-hataava,o ma chiriꞌxemuq wi konoje ri tikawex lik e japjatel.35Chiriꞌ kꞌut Kibrot-hataava xebꞌel wubꞌi ri

tinamit yey xkimaj bꞌi kibꞌe kꞌa Hazerot, yey liknaj xekanaj chiriꞌ.

Números 12Ri María yey ri Aarón kechꞌaꞌt chirij ri Moisés1Tekꞌuchiriꞌ ri Maríap yey ri Aarón e laꞌ ekꞌo

che ri luwar re Hazerot, xechꞌaꞌt chirij ri Moisésruma xkꞌuliꞌ rukꞌ jun ixoq na aj ta Israel, ma rireaj Cusita.q 2 Jewaꞌ xkibꞌiꞌij: «¿Xew bꞌane rukꞌ riMoisés kachꞌaꞌt wi ri QAJAWAL JEHOVÁ? ¿Nachꞌaꞌtinaq ta bꞌane Rire quma riꞌoj?» xechaꞌ. Ekꞌuri QAJAWAL JEHOVÁ xuta ri xkibꞌiꞌij rike.3E ri Moisés e jun achi lik uꞌanom chꞌutiꞌn

che ribꞌ, ruchꞌutiꞌnal ukꞌuꞌx kikꞌow uwiꞌ chikiwa

konoje rachijabꞌ e kꞌo che ruwachulew. 4Najampatana ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌijchike ri Moisés, ri Aarón yey ri María: «Chixpetariꞌix ix oxibꞌ pa kꞌowi wa Tabernáculo» xchaꞌ, yeyxebꞌek kꞌu koxchal chilaꞌ. 5Ekꞌu ri QAJAWALJEHOVÁ xqaj lo chupa ri jubꞌoraj sutzꞌ yey xtakꞌiꞌchuchiꞌ ri okibꞌal re ri Tabernáculo. Xebꞌusikꞌij kꞌuri Aarón yey ri María yey kikabꞌichal rike xeqibꞌapanoq. 6Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌijchike: «Chita waꞌ wa kambꞌiꞌij chiwe. Echiriꞌ kꞌojuna qꞌalajisanel weꞌin chixoꞌlibꞌal riꞌix, Riꞌinkanqꞌalajisaj taq kꞌutubꞌal we Riꞌin chwach rire,yey pa wachikꞌ kinchꞌaꞌt wi rukꞌ. 7Noꞌj na jetalaꞌkanꞌan rukꞌ ri wajchak Moisés, ma xew rire likjusukꞌ uwach rukꞌaslemal che ronoje ri nuchak.8Ma chiwachil Riꞌin kinchꞌaꞌt rukꞌ rire, yey rukꞌchꞌaꞌteem lik qꞌalaj kinchꞌaꞌt rukꞌ rire, yey wechiwachil Riꞌin kinchꞌaꞌt rukꞌ rire, ¿Suꞌchak kꞌu riꞌna xixiꞌij ta iwibꞌ che xixchꞌaꞌt chirij?» xchaꞌ.9Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ lik xpe royowal

chikij rike, yey xeꞌek kꞌut. 10Ekꞌuchiriꞌ ri sutzꞌ xelchwi ri Tabernáculo, na jampatana ri María xkꞌojiꞌri yabꞌil che rutiꞌjil ri lik kꞌayew kutzirik, ronojeru-cuerpo xuꞌana saq uwach pachaꞌ ri nieve.rEkꞌuchiriꞌ ri Aarón xril ri María kꞌo waꞌ wa yabꞌilche, 11 jekꞌuwaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés: «Maꞌan kola riꞌ wajaw, mojya la pa kꞌaxkꞌobꞌik; ma echiriꞌxqaꞌan waꞌ na xqachꞌobꞌ ta raqan chi utz. 12Mayala luwar che ri María jelaꞌ kuꞌan pachaꞌ chi junaakꞌa kaminaq chik kalaxik, ruma waꞌ wuꞌtiꞌjil najinta ta chi uchak uꞌanom» xchaꞌ.13Ekꞌu ri Moisés xutzꞌonoj che ri QAJAWAL

JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che: «Maꞌan ko la riꞌQAJAWAL JEHOVÁ, kunaj la ri María woꞌora»xchaꞌ.14 Jewaꞌ xukꞌul uwach ri QAJAWAL JEHOVÁ

che ri Moisés: «We ta e ruqaw ri María rixuchubꞌaj rupalaj, riꞌ kakanaj kan wuqubꞌ qꞌiij

m11:31 Pa hebreo waꞌ e jun pajanik re kebꞌ codo.n11:32 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re Lajuj homer. Keꞌeloq, lik kꞌi na jinta utaqexik. E laꞌ lik kapaj chi utz, kuꞌana chironoje 44 kintaal, ma e ri jun homer kꞌo 440 libra che.o11:34 Waꞌ keꞌelawi E kijulil ri e japjatel Ma ruma ri kijiqꞌol che ri tiꞌiij xkikꞌulumaj waꞌ.p12:1 Waꞌ wa María e kanabꞌ ri Moisés yey ri Aarón (Ex 15.20-21).q12:1 Pa hebreo kubꞌiꞌij etíope. Waꞌ e ri kechꞌabꞌex wi aj che ri nimatinamit Etiopía, yey jelaꞌ kabꞌiꞌx chike raj Madián.Echiriꞌ kubꞌiꞌij Cusita o raj Cusán na e ta ri nimatinamit Etiopía. Ruma oxibꞌ luwar yey e mismo ubꞌiꞌ, jun che waꞌ wa luwar eri kꞌo chuxeꞌ riMar Kꞌa chi Atzꞌam yey chutzal ri Edom (Hab. 3.7). Chiriꞌ xejeqer wi waꞌ wa jutiq tikawex xaqi kemalakatche taq ri luwar katzꞌintzꞌotik.r12:10 Waꞌ e pachaꞌ ri jabꞌ noꞌj na yaꞌ ta katzaqik, ma saq uwach e laꞌ katzeplajik kaqaj che ruwuꞌlew.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 21: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 12.15–13.29 21ruqꞌijol rukꞌix.s Jelaꞌ kꞌu riꞌ, chiwesaj bꞌi wuqubꞌqꞌiij chirij ri tinamit pa ix kꞌowi yey tekꞌuchiriꞌkikꞌul tanchik» xchaꞌ.15 Jekꞌulaꞌ ri María xesax bꞌi chupa ri tinamit

wuqubꞌ qꞌiij. Ekꞌu ri tinamit na xebꞌel ta ubꞌi chiriꞌkꞌa echiriꞌ ri María xtzelej tanchi kukꞌ. 16Chwikꞌu waꞌ, e ri tinamit xebꞌel bꞌi chiriꞌ Hazerot yeyxebꞌeꞌuxlan kꞌa chupa ri luwar katzꞌintzꞌotik reParán.

Números 13Xechaꞌ kabꞌlajuj achijabꞌ re

keꞌkikꞌakꞌalej rulew re Canaán1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri

Moisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chebꞌataqa bꞌijujun achijabꞌ re keꞌkikꞌakꞌalej rulew re Canaán, rikanya chike ri tinamit Israel; e kebꞌataq bꞌi jujunchike ri kꞌo kiwach re chujujunal ja kꞌolibꞌal ke rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel» xchaꞌ.3E chirij ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri

Moisés, ri xuꞌan chike e xebꞌutaq bꞌi chaꞌ xebꞌelbꞌi pa ri luwar katzꞌintzꞌotik Parán. Konoje taqwaꞌ waꞌchijabꞌ lik kꞌo kiwach chikixoꞌl ri tinamitIsrael. 4E kibꞌiꞌ waꞌ: Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Rubén, e ri Samúa rukꞌajol ri Zacur. 5Cheri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón, e ri Safatrukꞌajol ri Horí. 6Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riJudá, e ri Caleb ukꞌajol ri Jefone. 7Che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Isacar, e ri Igal rukꞌajol ri José.8Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín, e ri Oseasrukꞌajol ri Nun. 9Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Benjamín, e ri Palti rukꞌajol ri Rafú. 10Che rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón, e ri Gadielrukꞌajol ri Sodi. 11Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riJosé, waꞌ e pa qatzij wi pamilia re Manasés, e riGadi rukꞌajol ri Susi. 12Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Dan, e ri Amiel ukꞌajol ri Gemali. 13Che rimutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser, e ri Setur rukꞌajol riMicael. 14Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí,e ri Nahbi rukꞌajol ri Vapsi. 15Che ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Gad, e ri Geuel rukꞌajol ri Maqui.16E kibꞌiꞌ waꞌ rachijabꞌ xetaq bꞌi ruma ri Moisés

re keꞌkikꞌakꞌalej rulew. E ri Oseas, ukꞌajol ri Nun,rubꞌiꞌ xukoj ri Moisés e Josué.17Xebꞌutaq kꞌu bꞌi ri Moisés, re keꞌkikꞌakꞌalej

rulew re Canaán, yey jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: «Jix

nabꞌe che ri luwar re Neguev, yey tekꞌuchiriꞌkixpaqiꞌ che ruwi juyubꞌ. 18Chiwila chi utz riuꞌanom ri luwar. Chiwila peꞌ we ri tikawex e kꞌochiriꞌ lik kꞌo kichuqꞌabꞌ o na jintaj, we lik e kꞌi ona e ta kꞌi; 19 chiwilapeꞌ rulew pa ejeqel wi, weutz o na utz taj, chiwila pe taq ri tinamit pa ejeqelwi, we chꞌuqutal rij rukꞌ tapya o we na chꞌuqutalta rij rukꞌ tapya. 20Yey chiwila pe ri kulew wechomilaj ulew, o na chomilaj ulew taj, we kꞌo taqcheꞌ chwach o na jintaj. Lik chichuqꞌubꞌej iwibꞌ,yey chikꞌama lo kꞌana rujiqꞌobꞌalil re ruwa taqulew» xcha chike.Xubꞌiꞌij waꞌ ma chupa taq waꞌ wa qꞌiij e uqꞌijol

echiriꞌ kamol ri nabꞌe uwach uva.21Ri kabꞌlajuj achijabꞌ xepaqiꞌik yey xeꞌkila

rulew; xkijeq ukꞌakꞌalexik che ri luwarkatzꞌintzꞌotik re Zin kꞌa che ri Rehob, che riokibꞌal re Hamat. 22Xepaqiꞌ che ri Neguev yeyxebꞌopon kꞌa Hebrón. Chiriꞌ e jeqel wi ri Ahimán,ri Sesai yey ri Talmai, ri e ralkꞌoꞌal ri chakꞌawasAnac. Ri tinamit Hebrón wuqubꞌ junabꞌ xyak nabꞌechwach ri tinamit Zoán re Egipto. 23Xebꞌoponchuchiꞌ ri raqanaꞌ re Escol, chiriꞌ kꞌut xkiqꞌat wijun nimalaj chuyaꞌj re uva kꞌo uwach. E waꞌ wajiqꞌobꞌal e kebꞌ xetelen lo re rukꞌ jun cheꞌ, yeyxkikꞌam lo granada yey ri jun chik jiqꞌobꞌal higo.24E laꞌ la jun raqanaꞌ xkikoj che Escolt ruma richuyaꞌj re uva kꞌo uwach xkiqꞌat chiriꞌ raj Israel.25Ekꞌuchiriꞌ rachijabꞌ xkikꞌis 40 qꞌiij re xeꞌkilaꞌ

rulew, xetzelej loq. 26Xekꞌun kꞌu chwach riMoisés, ri Aarón yey chikiwach ri tinamit Israelwaꞌ chiriꞌ Cades che ri luwar katzꞌintzꞌotik reParán. Ekꞌu xkitzijoj chike, ronoje ri xeꞌkilaꞌ yeyxkikꞌut taq ri jiqꞌobꞌal kukꞌaꞌam loq re rulew.27 Jenewaꞌ xkitzijoj chike: «E riꞌoj xojopon cherulew pa xojtaq wubꞌi la. Waꞌ pa qatzij wi likchomilaj luwar ri kabꞌiꞌx che leche yey uwaꞌalkabꞌ uwach ma lik kꞌo katijik; yey e ujiqꞌobꞌaliluwach waꞌ qukꞌaꞌam loq. 28Noꞌj e ri tikawex ejeqel chilaꞌ lik kꞌo kichuqꞌabꞌ; e taq ri kitinamit like nimaꞌq yey lik chꞌuqutal kij rukꞌ tapya; yey xeqilne chiriꞌ taq ri ralkꞌoꞌal rachi chakꞌawas Anac.29Che ri luwar re Neguev e jeqel raj amalecita,che ruwi juyubꞌ e jeqel raj hitita, raj jebuseoyey raj amorreo. Yey chuxoꞌlibꞌal ri mar yey rinimayaꞌ Jordán chiriꞌ e jeqel wi raj cananeo»xechaꞌ.

s12:14 We kꞌo junoq kuchubꞌaj rupalaj jun chik waꞌ keꞌeloq e kakꞌaq uqꞌiij ri tikawex o katzꞌonox ri na utz taj puwiꞌ (Dt.25.9).t13:24 Escol, wa chꞌaꞌteem pa hebreo keꞌelawi Chuyaꞌj re uva kꞌo uwach.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 22: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 13.30–14.19 2230Ekꞌu ri Caleb xtaqan che chaꞌ ketaniꞌ ri tinamit

chwach ri Moisés, yey jewaꞌ xubꞌiꞌij: —Joꞌ, chilijalaq, qamaja pakiqꞌabꞌ yey chuꞌana qeꞌoj waꞌ watinamit, ma riꞌoj más kꞌo qachuqꞌabꞌ chikiwachrike —xchaꞌ.31Noꞌj rachijabꞌ ri e rachbꞌiꞌil ri Caleb, jewaꞌ

xkibꞌiꞌij: —Na utz taj kojyakataj pa chꞌaꞌojchikij la jun tinamit, ma rike lik kꞌo kichuqꞌabꞌchiqawach riꞌoj —xechaꞌ.32Yey chikixoꞌl kꞌu raj Israel xkijeq kakibꞌiꞌij taq

chꞌaꞌteem na qatzij ta uwach chirij rulew xeꞌkilaꞌ,jewaꞌ kakibꞌiꞌij: —E rulew xeꞌqilaꞌ e kebꞌubꞌiqꞌ taqri tikawex chwach yey lik na utz taj kaꞌan jeqelemchilaꞌ. Konoje ri tikawex xeqilo e kꞌo chilaꞌ ewinaq lik nimaꞌq taq kaqan. 33Yey xeqil ne chilaꞌe nimaꞌq taq achijabꞌ e chakꞌawas, waꞌ e ralkꞌoꞌalkan ri Anac. E riꞌoj e laꞌ chikiwach rike oj pachaꞌchi raltaq ko sakꞌ, yey jelaꞌ uꞌanik kojkil riꞌoj.

Números 14Ri tinamit Israel kakiꞌan kititzꞌitikil

chirij ri QAJAWAL JEHOVÁ1Ekꞌuchiriꞌ konoje ri tinamit laꞌ la jun aqꞌabꞌ

xesikꞌinik yey lik xebꞌoqꞌik. 2Konoje raj Israelxkijeq kakichꞌaꞌtibꞌej ri Moisés yey ri Aarón.Konoje ri kikꞌiyal tikawex jewaꞌ xkibꞌiꞌij chike:«¡Tane xojkam kan chilaꞌ Egipto! ¡Tane kojkamchupa wa luwar katzꞌintzꞌotik! 3 ¿Suꞌchakxojukꞌam lo ri QAJAWAL JEHOVÁ wara rekojoꞌlkam pa chꞌaꞌoj kukꞌ ri tzel kebꞌilow qeꞌojyey keꞌkelaqꞌaj bꞌi ri qixoqilal yey ri qalkꞌoꞌal?¡Laj utz we kojtzelej tanchi Egipto!» xechaꞌ. 4Yeyjekꞌuwaꞌ xkibꞌiꞌij chikiwach rike: «Qakojo junakꞌamal qawach yey chojtzelej Egipto» xechaꞌ.5Ekꞌu ri Moisés yey ri Aarón xkiqasaj ri kipalaj

kꞌa chwa rulew chikiwa konoje ri tinamit Israel.6Ekꞌu ri Josué rukꞌajol ri Nun yey ri Caleb rukꞌajolri Jefone rike e kukꞌil ri xekikꞌakꞌalej ri luwar,xkirichꞌij ri kiqꞌuuꞌ, waꞌ keꞌeloq lik kabꞌisonkikꞌuꞌx. 7Yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij chike raj Israel:—Rulew xeꞌqakꞌakꞌalej upa ¡e lik utzilaj ulew!8We ri QAJAWAL JEHOVÁ e katoꞌw qe riꞌoj, eRire kakꞌamaw bꞌi qeꞌoj chilaꞌ, Rire kuya chiqeriꞌoj ri pa qatzij wi lik chomilaj ulew kabꞌiꞌx cheleche yey uwaꞌal kabꞌ uwach ma lik kꞌo katijik;9E uwaꞌriche miꞌan ititzꞌitikil chirij ri QAJAWAL,yey mixiꞌij iwibꞌ chike ri winaq e jeqel chupa

laꞌ la tinamit, ma na jinta ukꞌayewal kaqachꞌijkichuqꞌabꞌ, Ri QAJAWAL JEHOVÁ na jinta kukꞌrike, noꞌj ri QAJAWAL JEHOVÁ kꞌo qukꞌ riꞌoj,mixiꞌij iwibꞌ chike —xechaꞌ.10Ekꞌu konoje ri tinamit xkichꞌaꞌtibꞌej kakiꞌan

pabꞌaj ri Josué yey ri Caleb. Noꞌj e kꞌu laꞌ lajoqꞌotaj wi xwinaqir kꞌu ruwonibꞌal ruchomalilri QAJAWAL JEHOVÁ chupa ri Tabernáculo, elaꞌ chikiwach konoje ri tinamit Israel. 11Yey riQAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés:—¿Jampa kakoqꞌotaj waꞌ wa tinamit e laꞌ kakikꞌaqbꞌi nuqꞌiij? ¿Jampa kakoqꞌotaj e laꞌ na kakikojta ri nuchuqꞌabꞌ, tobꞌ lik saꞌch taq ri kꞌutubꞌalnuꞌanom Riꞌin chikiwach? 12Ekꞌu Riꞌin kantaqbꞌi jun yabꞌil re kamik uwach pakiwiꞌ, chaꞌ nakebꞌok ta chupa ri luwar nubꞌiꞌim chike; noꞌj riꞌatkanꞌan jun nimalaj tinamit chawe yey más kakꞌojiꞌachuqꞌabꞌ chikiwa rike —xchaꞌ.13Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xukꞌulubꞌej che ri

QAJAWAL JEHOVÁ: —¡Maꞌan la riꞌ laꞌ QAJAWALJEHOVÁ! Ma Rilal rukꞌ ri chuqꞌabꞌ la xebꞌesaj lola wa tinamit chilaꞌ Egipto. Yey we xkita kꞌu rikewaꞌ wa kaꞌaj la kaꞌan la, 14 e kakitzijoj kꞌu riꞌ chikeraj Canaán; yey rike kitom chik e rilal QAJAWALJEHOVÁ, kꞌo rilal chiqaxoꞌlibꞌal riꞌoj, rilal kakꞌutibꞌ la chiwachil, yey ri sutzꞌ e la kꞌo paqawiꞌ. Eri paqꞌiij e laꞌ kanabꞌej la chiqawach chupa rijubꞌoraj sutzꞌ, yey ri chaqꞌabꞌ e laꞌ kꞌo la qukꞌchupa ri jubꞌoraj qꞌaaqꞌ kꞌo paqawiꞌ. 15 Jekꞌulaꞌ,we kakamisaj la ri tinamit Israel e laꞌ xa pa julaj, erukꞌiyal tinamit kitom ri ꞌanom la jewaꞌ kakibꞌiꞌij:16 “Ri KAJAWAL JEHOVÁ ke rike na xuchꞌij tajxebꞌukoj bꞌi ri tinamit che ri luwar ujikibꞌam kuyachike yey ruma waꞌ xebꞌukamisaj chupa ri luwarkatzꞌintzꞌotik” kechaꞌ.17Ekꞌu woꞌora QAJAWAL JEHOVÁ, qꞌalajisaj

la ri nimalaj chuqꞌabꞌ la, jelaꞌ pachaꞌ ri bꞌiꞌtisimla. 18Ma jewaꞌ bꞌiꞌim la: “E Riꞌin lik kinmayinche ukꞌutik ri woyowal yey kꞌo unimal utzilnukꞌuꞌx jikil uwach; e lik kankuy imak riꞌix.Tobꞌ kꞌu Riꞌin nujikibꞌam uwach, e kanqꞌil riralkꞌoꞌal, rumamaxel, ruxikin umamaxel yeyruxmut umamaxel juna achi o juna ixoq ruma rimakuninaq”u kacha la. 19Ruma kꞌu ri nimalajrutzil kꞌuꞌx la, kuyu la kimak waꞌ wa tinamit, malik kꞌutum la runimal kꞌaxnaꞌbꞌal kꞌuꞌx la kukꞌwaꞌ wa tinamit chwi xojel lo Egipto kꞌa woꞌora—xchaꞌ.

u14:18 Waꞌ wa jun uchꞌaꞌtemal ri QAJAWAL JEHOVÁ kꞌo pa Exodo 20.5-6; 34.6-7; Dt. 5.9-10; 7.9-10.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 23: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 14.20–45 23

Ri QAJAWAL JEHOVÁ na kuya ta luwarchike raj Israel kebꞌok Canaán

20Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xukꞌul uwach cheri Moisés: —Utz riꞌ, Riꞌin nukuyum chi kimak mariꞌat xatzꞌonoj chwe. 21Noꞌj Riꞌin In kꞌaslik, likkanjikibꞌaꞌ uwach ri nuchꞌaꞌteem chupa ri nubꞌiꞌyey ruma etaꞌmatal uwach runimal nuchomalilche ronoje ruwachulew. 22Kanjikibꞌaꞌ kꞌu uwachwaꞌ chawe: Na jinta junoq chike ri iliyom re rinuchuqꞌabꞌ yey ri kꞌutubꞌal re ri nuchuqꞌabꞌ chilaꞌEgipto, yey ri ebꞌiliyom ronoje waꞌ chupa ri luwarkatzꞌintzꞌotik; waꞌ e taq ri xkikꞌam nupa lajuj(10) laj yey lik na xkikoj ta nutzij, 23na jinta kꞌujunoq chike rike kok chwach rulew ri ximbꞌiꞌtisijchike ri kichu-kiqaw; na jinta junoq chike koponchilaꞌ, ma lik xkikꞌaq bꞌi nuqꞌij. 24Noꞌj ri wajchakCaleb, ri ukꞌutum jun chomilaj bꞌinik silabꞌik, yeyruma lik ujikibꞌam ukꞌuꞌx wukꞌ; e rire kankꞌambꞌi kꞌa chilaꞌ pa ri xopon wi, yey junam kukꞌ riralkꞌoꞌal kakanaj kan pakiqꞌabꞌ rulew. 25Ekꞌuwoꞌora chixtzelejoq yey mixikꞌow pa ekꞌo wi rajamalecita yey raj cananeo e jeqel che ruwaraqantaqꞌaj, e ri chweꞌq e riꞌix chimaja bꞌi ri bꞌe keꞌekche ri Mar Kaq —xchaꞌ.26Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt tanchi rukꞌ

ri Moisés yey ri Aarón, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike:27 «¿Kꞌa jampa lo e laꞌ kenukuy wa tinamit najinta kisukꞌlikil ma lik kechꞌaꞌt chwij? Nutomchi ri chꞌaꞌtibꞌenik kakiꞌan raj Israel chwij.28Ruma waꞌ, e Riꞌin ri IWAJAWAL JEHOVÁ rikꞌaslik, kanjikibꞌaꞌ uwach ri nuchꞌaꞌteem chupa rinubꞌiꞌ, ma kanya kꞌu rajil ukꞌaxel chike e chirijri chꞌaꞌtibꞌenik kiꞌanom chwij. 29Chupa waꞌ waluwar katzꞌintzꞌotik, kateliꞌ kan ri cuerpo iweriꞌix. Konoje ri xebꞌajilaxik, waꞌ e ri paqal kiwachpa veinte (20) junabꞌ chike ri e chꞌaꞌtinaq chwij,kekam kanoq. 30Na jinta junoq chiwe kok chwarulew, ri lik xinkijibꞌaꞌ uwach kanya chiwe.Xew kꞌu kebꞌok ri Caleb rukꞌajol ri Jefone yey riJosué rukꞌajol ri Nun. 31Noꞌj e kꞌu ri iwalkꞌoꞌalriꞌix kebꞌok bꞌi, ri xibꞌiꞌij chike e kebꞌeleqꞌaxbꞌi kuma ri tzel kebꞌilow iwe. E ri iwalkꞌoꞌalriꞌix lik kaketaꞌmaj rulew ri xkikꞌaq bꞌi uqꞌiij riichu-iqaw. 32Ekꞌu riꞌix ix nimaꞌq chik kateliꞌkan ri-cuerpo chupa waꞌ wa luwar katzꞌintzꞌotikechiriꞌ kixkamik. 33Yey ri iwalkꞌoꞌal riꞌix aj Israele laꞌ kebꞌin che ri luwar, kakichajij bꞌexex chewa luwar 40 junabꞌ. Jekꞌulaꞌ rike e ketojow re rimak iwe riꞌix, kꞌa echiriꞌ kixkam na iwonoje ri ix

nimaꞌq che waꞌ wa luwar katzꞌintzꞌotik. 34 Jelaꞌpachaꞌ ruqꞌijol xukꞌam bꞌi ri bꞌenam chilaꞌ Canaán,40 qꞌiij, jenelaꞌ 40 junabꞌ loq kukꞌam bꞌi ri tojobꞌalmak, waꞌ keꞌeloq kuꞌana jun junabꞌ ri jun qꞌiijxeꞌkiꞌana rike chilaꞌ. Jekꞌulaꞌ kiwetaꞌmaj riꞌix saꞌri kikꞌulumaj echiriꞌ riꞌix kixyakataj chwij Riꞌin»Jelaꞌ xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chike. 35Ekꞌuri QAJAWAL JEHOVÁ xubꞌiꞌij tanchi chike: «ERiꞌin, ri IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix kimbꞌiꞌn waꞌ:Jekꞌulaꞌ kanꞌan chike waꞌ wa tinamit na jinta chikꞌana kisukꞌlikil. Che waꞌ wa luwar katzꞌintzꞌotikkekꞌis wi, na jinta chi junoq kakꞌasiꞌ kanoq» xchaꞌ.36Ekꞌu rachijabꞌ xebꞌutaq bꞌi ri Moisés re

keꞌkikꞌakꞌalej upa rulew re Canaán, echiriꞌ xetzelejloq kuma rike konoje ri tinamit, xechꞌaꞌt chirij riMoisés yey chirij ri luwar pa xebꞌopon wi; 37E taqwaꞌ waꞌchijabꞌ xechꞌaꞌtibꞌen chirij ri luwar, chupalaꞌ la joqꞌotaj xekam chwa ri QAJAWAL JEHOVÁruma jun yabꞌil na kakunutaj ta chik. 38Noꞌj riJosué rukꞌajol ri Nun yey ri Caleb rukꞌajol riJefone, xew rike xekꞌasiꞌ chike laꞌ laꞌchijabꞌ rixebꞌopon che ukꞌakꞌalexik ri luwar.

Pa taq ri luwar re Hormaxchꞌijitaj kichuqꞌabꞌ raj Israel

39Echiriꞌ ri Moisés xubꞌiꞌij ronoje waꞌ wachꞌaꞌteem chike ri tinamit Israel, e rike likxebꞌuchap bꞌiis ruma. 40Chukaꞌm qꞌiij kꞌutxewaꞌlij bꞌi lik anim tan, yey xepaqiꞌ che ruwiꞌ taqjuyubꞌ; yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij: —Joꞌ riꞌ, kojpaqiꞌ che riluwar ubꞌiꞌtisim ri QAJAWAL JEHOVÁ chiqe, mapa qatzij wi riꞌoj oj makuninaq —xechaꞌ.41Ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: —¿Suꞌchak

kipalajij utzij ri QAJAWAL JEHOVÁ? ¡Laꞌ lakichꞌobꞌ raqan na kixel ta utz rukꞌ! 42Miꞌan laꞌ,mixpaqiꞌ che ruwi taq juyubꞌ, ma ri QAJAWALJEHOVÁ na jinta iwukꞌ riꞌix. Yey jelaꞌ ri tzelkebꞌilow iwe riꞌix, kixkikamisaj. 43Ma taq rajamalecita yey taq raj cananeo chiriꞌ e jeqel wi,rike kakichꞌij ichuqꞌabꞌ re kixkikamisaj yey rumari xikꞌaq bꞌi uwa uqꞌiij ri QAJAWAL JEHOVÁ,Rire na jinta iwukꞌ woꞌora —xcha chike.44Noꞌj waꞌ waꞌchijabꞌ e xkiꞌan ri kakaj rike, ma

xebꞌel bꞌi che ruwi juyubꞌ. Tobꞌ ri Moisés yeyri Kaxa re ri Tzij re ri QAJAWAL JEHOVÁ naxesilabꞌ ta chiriꞌ che ri luwar pa e kꞌowi. 45Ekꞌutaq raj amalecita yey taq raj cananeo ri e jeqel cheruwi juyubꞌ, xeqaj loq yey lik xkiꞌan kꞌax chiketaq raj Israel; yey xekoqotaj lo kꞌa che ri luwar reHorma.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 24: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 15.1–25 24

Números 15Pixabꞌanik puwiꞌ jujun chik qasaꞌn

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ riMoisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chꞌaꞌta kukꞌ ritinamit Israel yey jewaꞌ chabꞌiꞌij chike: We xixokchupa rulew kanya chiwe pa kixjeqiꞌ wi, 3 echiriꞌkiya taq iqasaꞌn kamuyuy ruxlabꞌ re kaporoxchinuwach Riꞌin in IWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix,e taq waꞌ ri kiyaꞌo: Awaj chinuwach Riꞌin rekaporoxik, e pachaꞌ juna chikop o juna bꞌexex rekakamisaxik re kiꞌan ri iyaꞌom ichiꞌ che, o qasaꞌnre kel lo chupa ri iwanimaꞌ kiyaꞌo, o qasaꞌn rejuna nimaqꞌiij kiꞌan chupa ri junabꞌ. E taq waꞌwaꞌwaj utz kikꞌam che ri ichikop o chike ri ibꞌexexyey chike taq ri ikaprux riꞌix. 4Ekꞌu ri kayaꞌwwaꞌ wa qasaꞌn chinuwach Riꞌin, kukꞌam lo puwiꞌ,woꞌobꞌ (5) librav re chomilaj harina yey yoqꞌomupa rukꞌ jun litrow re aceite. 5Chujujunal qꞌapojbꞌexex maꞌ re kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporoxiko re kakamisaxik, chirajawaxik kayaꞌ pa qasaꞌnjun litro re vino.6Echiriꞌ ri kakamisaj chinuwach Riꞌin e jun

bꞌexex maꞌ, kayaꞌiꞌ puwiꞌ waꞌ wajxaqibꞌ (8) libraxre ri chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ jun litrorukꞌ nikꞌajy re aceite. 7Yey e ri kiqꞌej puwi waꞌ, ejun litro rukꞌ nikꞌaj re vino, ekꞌu jun qasaꞌn riꞌ waꞌlik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin In IWAJAWAL JEHOVÁiweꞌix.8We ri kayaꞌiꞌ chinuwach Riꞌin e jun toro re

kaporoxik o re kakamisaxik, yey we e re kiꞌanri iyaꞌom ichiꞌ che o re qasaꞌn re utzil kꞌoleemchinuwach Riꞌin, 9 riꞌ junam rukꞌ ri toro kayaꞌiꞌ bꞌiwoꞌlajuj (15) libraz re chomilaj harina, yoqꞌomupa rukꞌ kaꞌibꞌ (2) litroa re aceite. 10Yey ri kayaꞌrukꞌ waꞌ; e kebꞌ litro re vino, ekꞌu taq qasaꞌn riꞌwaꞌ poroom pa qꞌaaqꞌ lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin inIWAJAWAL JEHOVÁ iweꞌix.11 Jekꞌulaꞌ kaꞌaniꞌ che echiriꞌ kiya juna qasaꞌn

re toro, o juna bꞌexex maꞌ, o juna qꞌapoj bꞌexexo juna ralko kaprux. 12Chujujunal awaj kayaꞌik,kayaꞌiꞌ ri qasaꞌn rachbꞌilam, e chirij wi ri kikꞌiyalrawaj. 13Konoje raj Israel, jelaꞌ uꞌanik kakiꞌan ri

kiqasaꞌn echiriꞌ kakiporoj chinuwach, ma waꞌ waqasaꞌn e lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin.14We kꞌo junoq na aj ta Israel jeqel iwukꞌ, o laj

xa ikꞌowel, karaj kuya uqasaꞌn poroom lik kukꞌulnukꞌuꞌx Riꞌin, riꞌ e kuꞌan ronoje janipa ri xintaqanche kiꞌan riꞌix yey waꞌ kakiꞌano e chirij taq rikilemaꞌj kebꞌikꞌowik. 15Xa jun uwach ri taqanikkatikiꞌ kanoq chiwe riꞌix ix aj Israel yey chike rina e aj ta Israel e kꞌo iwukꞌ, ma jelaꞌ kebꞌuꞌanraj Israel yey ri na e aj ta Israel chinuwach Riꞌin.Waꞌ kakanaj kanoq chike riwalkꞌoꞌal e chirij taq rikilemaꞌj ketajin loq. 16Ri pixabꞌanik, ri tzij qꞌatitalchik, xa jun uwach iwe riꞌix ix aj Israel yey ke rina e ta aj Israel» xchaꞌ.Ri qasaꞌn re ri nabꞌe ujiqꞌobꞌalil taq ri tikoꞌn17Xchꞌaꞌt ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 18Chabꞌiꞌij chike raj Israelwaꞌ: Echiriꞌ ixokinaq chi riꞌix chilaꞌ chupa ri luwarpa kixinkꞌam wubꞌi, 19 yey kijeq kitij ruwachrujiqꞌobꞌalil ri trigo elinaq lo che ruwuꞌlew chilaꞌ,chirajawaxik wi che waꞌ kiya iqasaꞌn. 20 Jekꞌulaꞌpachaꞌ echiriꞌ kiya chwe Riꞌin ri nabꞌe uwach ritrigo chꞌayitalik, jekꞌulaꞌ riꞌ kiꞌan che ri nabꞌeqꞌoor kiꞌan pam che; e kiꞌan jun qasaꞌn re pam weRiꞌin. 21E nabꞌe qasaꞌn waꞌ kiya chwe Riꞌin cheri qꞌoor re ri trigo, waꞌ xaqi kiꞌano e chirij taq rikilemaꞌj ri iwalkꞌoꞌal.22Kꞌaxtaj kixtzaq chupa ri mak na uꞌanikil taj

kiꞌano, ruma kikꞌow chikꞌuꞌx ruꞌanik waꞌ wataqanik, ri xinya chawe riꞌat Moisés, 23waꞌ keꞌeloqe ronoje ri taqanik we Riꞌin ri xinya chiwe rumari Moisés chwi lo ri qꞌiij echiriꞌ xyaꞌiꞌ chikiwach rikilemaꞌj ri iwalkꞌoꞌal re kakiꞌano. 24We konoje ritinamit xkiꞌan ri mak e laꞌ na uꞌanikil taj xkiꞌano,riꞌ kakiya jun toro re kaporoxik, waꞌ lik kukꞌulnukꞌuꞌx Riꞌin. Waꞌ karachbꞌilaj ri qasaꞌn re richomilaj harina yey ri vino, e chirij ri kubꞌiꞌij riin taqaninaq che yey karachbꞌilaj ne jun kapruxmaꞌ re kakamisax chinuwach Riꞌin re tojobꞌal reri mak. 25Tekꞌuchiriꞌ raj qꞌatisan qasaꞌn e kuyachinuwach Riꞌin rawaj kakamisaxik re tojobꞌal reri mak ke konoje ri tinamit Israel yey jelaꞌ kankuykimak; ma e jun mak na uꞌanikil taj xkiꞌano

v15:4 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re jun efa.w15:4 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/4 re jun hin.x15:6 Pa hebreo e kubꞌiꞌij kebꞌ ulajuj (10ª) parte re un efa.y15:6 Pa hebreo kubꞌiꞌij jun urox parte che jun hin.z15:9 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 3/10 re jun efa.a15:9 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/2 re jun hin.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 25: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 15.26–16.9 25yey ruma xkiya ne ri kiqasaꞌn poroom pa qꞌaaqꞌyey taq rawaj xkikamisaj chinuwach Riꞌin re rijosqꞌinik re ri kimak. 26Ekꞌu Riꞌin kankuy kimakkonoje raj Israel yey ri na e ta aj Israel, ma konojexkiꞌan ri mak na uꞌanikil taj xkiꞌano.27We e laꞌ xa jun tikawex ri na uꞌanikil taj

xmakunik, e rawaj kukamisaj chinuwach Riꞌin retojobꞌal re rumak e jun kaprux atiꞌ, jun junabꞌ kꞌoche. 28E raj qꞌatisan qasaꞌn e kukamisaj rawajre tojobꞌal re ri mak na uꞌanikil taj xꞌanik, ekꞌuRiꞌin kankuy umak. 29E waꞌ wa pixabꞌanik puwiri na uꞌanikil taj xmakunik, xa jun uwach chikeri aj Israel yey chike ri na e ta aj Israel e jeqelchixoꞌlibꞌal riꞌix.30Noꞌj e kꞌu ri tikawex lik uꞌanikil wi kamakunik

tobꞌ aj Israel o na aj ta Israel, e kuꞌan ri kukꞌaqbꞌi uqꞌiij ri QAJAWAL JEHOVÁ, riꞌ laꞌ la tikawexasu kiwesaj bꞌi chixoꞌlibꞌal riꞌix. 31 Jelaꞌ kaꞌan cheruma xukꞌaq kan uqꞌiij ri nutaqanik Riꞌin yey naxukoj ta nutzij. Waꞌ wa tikawex asu kesax bꞌichikixoꞌl ri nutinamit yey kareqelej rumak rumawaꞌ.

Rukamik jun achi kachakun chupa risábado ri qꞌiij re uxlanibꞌalb

32Echiriꞌ raj Israel e kꞌo che ri luwarkatzꞌintzꞌotik, xkiriq jun achi e laꞌ kutzukuj usiꞌchupa ri sábado ri qꞌiij re uxlanibꞌal. 33Ri xeriqowre waꞌ waꞌchi, xkikꞌam bꞌi chwa ri Moisés yey riAarón yey chikiwa konoje ri tinamit. 34Xkiya kꞌuchi presoyil, ma na ketaꞌam taj saꞌ ri kaꞌan chewaꞌ waꞌchi. 35Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌxubꞌiꞌij che ri Moisés: «E waꞌ waꞌchi jikil uwachkakamisaxik; chikꞌama bꞌi chirij ri tinamit yeykikamisaj pabꞌaj» xchaꞌ. 36Konoje kꞌu ri tinamitxkesaj bꞌi rachi chirij ri tinamit, xkiꞌan pabꞌajyey xkamik jelaꞌ pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri QAJAWALJEHOVÁ.

Ruchiy kaꞌan chuchiꞌ ri kꞌul37Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 38 «Chabꞌiꞌij chike ri tinamitIsrael: E riꞌix yey ri iwalkꞌoꞌal kukꞌ taq ri kilemaꞌjketajin loq, lik chirajawaxik wi kiꞌan uchiy ruchiꞌri iqꞌuuꞌ. Chutzaꞌm wuꞌchiy kikoj kordoon asuulkatzuꞌnik. 39Kakꞌojiꞌ kꞌu waꞌ wa chiy che riiqꞌuuꞌ, jekꞌulaꞌ echiriꞌ kiwil waꞌ, e kakꞌun chikꞌuꞌxri lik chirajawaxik e kiꞌano janipa ri kubꞌiꞌij rinutaqanik Riꞌin yey na e ta kitaqej ri irayinik riꞌix

yey ri karil taq riwach ri kixukꞌam bꞌi pa mak.40 Jekꞌulaꞌ e kakꞌun chikꞌuꞌx yey kiꞌan ronoje rinutaqanik Riꞌin, ma jelaꞌ e kixuꞌan jun tinamitloqꞌolaj iwach. 41 In Riꞌin IWAJAWAL JEHOVÁ,ri DIOS iweꞌix, ri xesan lo iwe chilaꞌ Egipto, chaꞌkinuꞌan ri DIOS iwe riꞌix. Riꞌin in IWAJAWALJEHOVÁ, ri DIOS iweꞌix» xchaꞌ.

Números 16Ri kititzꞌitikil ri Coré yey taq ri rachbꞌiꞌil

1Kꞌo kꞌu jun levita Coré rubꞌiꞌ ukꞌajol ri Izhar,mamaxel re ri Coat yey uxikin mamaxel re riLeví; yey oxibꞌ achijabꞌ chik, ri Datán, yey riAbiram, waꞌ ebꞌukꞌajol ri Eliab yey ri On ukꞌajolri Pelet; e waꞌ wiꞌke e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén yeyxekimol kichiꞌ ri tikawex. 2Xeyakataj kꞌu chirij riMoisés junam kukꞌ 250 achijabꞌ aj Israel, rike ekꞌamal kiwach re ri tinamit, kꞌo kiwach chikiwachri tikawex lik etaꞌmatal kiwach che ri tinamit.3Xkimol kꞌu kibꞌ chirij ri Moisés yey ri Aarón yeyjewaꞌ xkibꞌiꞌij chike: —¡Kꞌa wara kꞌu xojopon wiukꞌ alaq! Ma konoje ri tinamit e yaꞌtal puqꞌabꞌ riDIOS re kuꞌan loqꞌolaj qawach, yey Rire kꞌo qukꞌqonoje riꞌoj. ¿Suꞌchak xyakataj alaq re kakꞌamalaq kiwach ri tinamit re ri QAJAWAL JEHOVÁ?—xechaꞌ.4Echiriꞌ xuta waꞌ ri Moisés, xuqasaj rupalaj kꞌa

chwa rulew. 5Tekꞌuchiriꞌ xchꞌaw che ri Coré yeychike konoje ri tikawex e rukꞌaꞌam yey jewaꞌxubꞌiꞌij chike: —Chweꞌq kukꞌut ri QAJAWALJEHOVÁ chinoq chiqe riꞌoj e re Riꞌre, china riyaꞌtal puqꞌabꞌ Rire yey e Rire ri kabꞌiꞌn re chinari uchaꞌom yey kuya kꞌu luwar riꞌ che chaꞌ kaqibꞌchwach Rire. 6 Jekꞌuwaꞌ chiꞌana riꞌix: E riꞌatCoré junam kukꞌ konoje rawachbꞌiꞌil, chikꞌamataq lo ri porobꞌal incienso iweꞌix; 7 chweꞌq kꞌutchikojo rachiqꞌaꞌl, yey chikꞌaqa incienso puwiꞌ.Chiyaꞌa waꞌ chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ. Yey erachi kuchaꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ, e riꞌ ri yaꞌtalpuqꞌabꞌ Rire. ¡E riꞌix aj levita, ix ri na kixkuyutajta chik! —xchaꞌ.8 Jewaꞌ xubꞌiꞌij ri Moisés che ri Coré: —Chita

pe woꞌora ix ralkꞌoꞌal ri Leví: 9 ¿Lik kami najinta uwach waꞌ chiwach riꞌix, ri xuꞌan ri DIOSke raj Israel chiwe ma riꞌix xixuchaꞌ chikixoꞌlkonoje taq ri tikawex; chaꞌ jekꞌulaꞌ riꞌix ix kꞌochunaqaj Rire, re kiꞌan ri chak re ri Tabernáculoyey ix kꞌo chikiwach ri tinamit chaꞌ kebꞌinimaj

b15:31 Ri kubꞌiꞌij wara e kꞌutubꞌal re ri kubꞌiꞌij chwi ri tikawex uꞌanikil kamakunik, kil vrs. 30,31.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 26: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 16.10–35 26rike? 10Ri QAJAWAL JEHOVÁ, xraj chawe riꞌatCoré yey chike ri jujun chik pamilia re Leví, chaꞌkixkꞌojiꞌ chunaqaj Rire. ¿Noꞌj e kꞌu woꞌora kirayijkixuꞌan ix aj qꞌatisan qasaꞌn? 11Ekꞌu riꞌ riꞌat yeyri xbꞌachok awukꞌ e chirij ri QAJAWAL JEHOVÁix chꞌaꞌtinaq wi. Ma ¿saꞌ ruwach ri Aarón chaꞌkixchꞌaꞌt chirij rire?12Tekꞌuchiriꞌ ri Moisés xutaq kisikꞌixik ri Datán

yey ri Abiram ri ebꞌukꞌajol ri Eliab. Noꞌj e kꞌu rikejewaꞌ xkikꞌul uwach: —Na kaqaj taj kojeꞌek pakꞌowi ri Tabernáculo —xechaꞌ. 13 ¿Lik bꞌane na iilta uwach chiwach rilal ri xojesaj lo la, che juntinamit lik kꞌo katij chupa ma kabꞌiꞌx che lecheyey uwaꞌal kabꞌ uwach.c Yey xa re kojoꞌlkamisajla che waꞌ wa luwar katzꞌintzꞌotik? ¿Y kaꞌaj ne lakuꞌan lal taqanel paqawiꞌ riꞌoj? 14E rilal Moisés,na riqom ta la suꞌanik kojokisaj bꞌi la che riluwar lik kꞌo katij chupa, ri kabꞌiꞌx che leche yeyuwalkabꞌ uwach yey na yaꞌom ta ne la chiqe ulewyey tikoꞌn re uva. ¿Kaꞌaj kami rilal kojsokosaꞌ lariꞌoj? Jaꞌi, na kojeꞌek taj —xechaꞌ.15Ekꞌu ri Moisés lik xpe royowal che waꞌ,

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri QAJAWAL JEHOVÁ:—¡Makꞌul la ri kiqasaꞌn! Ma riꞌin na jinta kꞌowesam chike. Tobꞌ ta ne xa juna bꞌuru nanukꞌamom ta chike, na jinta ne kꞌo nuꞌanomriꞌin chike —xchaꞌ. 16Tekꞌuchiriꞌ xubꞌiꞌij riMoisés che ri Coré: —Ekꞌu riꞌat, kukꞌ konoje riebꞌachokom awukꞌ junam rukꞌ ri Aarón kixpechweꞌq chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ. 17Chijujunalkꞌut e kiwukꞌaꞌaj ri porobꞌal incienso yey kiyaincienso chupa, chijujunal kꞌut kixqibꞌ chwa riQAJAWAL JEHOVÁ; chi ronoje waꞌ kuꞌana lo 250chi porobꞌal incienso. Riꞌat Coré yey ri Aarón,chijujunal kiwukꞌaꞌaj ri porobꞌal incienso iweꞌix.18 Jekꞌulaꞌ chikijujunal waꞌ wachijabꞌ, rukꞌ ri

porobꞌal ki-incienso xkikoj rachiqꞌaꞌl chupa,xkijopij incienso puwiꞌ yey xekꞌojiꞌ chuchiꞌ riokibꞌal re ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ; junamrukꞌ ri Moisés yey ri Aarón. 19Ri Coré umolomchi kichiꞌ ri tinamit ebꞌuchokom rukꞌ, waꞌ e kꞌoche ri okibꞌal re ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ. Tekꞌuchiriꞌ runimal uchomalil ri QAJAWALJEHOVÁ xwinaqir pakiwiꞌ konoje ri tinamit. 20RiQAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés yey riAarón yey jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: 21—¡Chixel kukꞌ

waꞌ wa tikawex, chaꞌ Riꞌin asu xa jumul kansachkiwach! —xchaꞌ.22Noꞌj rike xkiqasaj ri kipalaj kꞌa pulew yey

jewaꞌ xkibꞌiꞌij che ri QAJAWAL JEHOVÁ: —¡LalDIOS, Lal ri kayaꞌw la ri kikꞌaslemal konoje ritikawex! ¿Kape kami oyowal la riꞌ kukꞌ konoje ritinamit xa ruma rumak jun achi? —xechaꞌ.23Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 24—Chabꞌiꞌij chike ritinamit, chebꞌel che ri luwar pa kꞌowi ri kocho xakakirik re ri Coré, ri Datán yey ri Abiram —xchaꞌ.25Ri Moisés junam kukꞌ ri nimaq winaq re Israel

xebꞌek pa e kꞌowi ri Datán yey ri Abiram. 26Yey riMoisés xchꞌaꞌt kukꞌ ri tinamit, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike:—Chixela chiriꞌ pa e jeqel wi waꞌ waꞌchijabꞌ e ajmakibꞌ, yey michap ne ri bꞌitaq ke, ma kꞌaxtajkixkam junam kukꞌ rike ruma ri kimak —xchaꞌ.27E ri tinamit xebꞌel chiriꞌ pa kꞌowi ri kocho ri

Coré, ri Datán yey ri Abiram. E ri Datán yey riAbiram xebꞌel lo che ri okibꞌal re ri kocho junamkukꞌ ri kixoqilal yey ri kalkꞌoꞌal. 28Yey ri Moisésjewaꞌ xubꞌiꞌij chike: —Rukꞌ waꞌ kanqꞌalajisajchiwach e ri QAJAWAL JEHOVÁ ri xtaqaw lowe riꞌin re kanꞌan taq waꞌ. Na kanꞌan ta xa pawe riꞌin. 29We waꞌchijabꞌ kok lo saqil kamikchike, jelaꞌ pachaꞌ ri kikamik konoje ri tikawex;riꞌ keꞌeloq na e ta ri QAJAWAL JEHOVÁ taqayomlo weꞌin. 30Noꞌj we ri QAJAWAL JEHOVÁ kꞌori karaj kukꞌutu yey we kuꞌan che rulew chaꞌkajaqataj upa, yey e lamaꞌm kꞌu rike kemuqutajbꞌi chupa, e laꞌ chi kikꞌaslikil junam rukꞌ rubꞌitaqke; kiwetaꞌmaj kꞌu riꞌ riꞌix e waꞌchijabꞌ xkiꞌankititzꞌitikil chirij ri QAJAWAL JEHOVÁ —xchaꞌ.31Maji chik ri Moisés xukꞌis ubꞌiꞌxikil waꞌ; e

rulew pa ri e takꞌal wi waꞌchijabꞌ xaqikꞌateꞌtxjaqataj upa, 32 yey e lamaꞌm xemuqutaj bꞌichupa ri rujulil rulew; waꞌ e konoje rachijabꞌ rixebꞌuchok ri Coré, junam kukꞌ ri kipamilia yeyrubꞌitaq ke. 33Konoje kꞌu rike rukꞌ rubꞌitaq ke,e laꞌ chikikꞌaslikil xemuqutaj bꞌi chupa rulew,dyey xesach chikixoꞌlibꞌal ri tinamit. 34E raj Israele kꞌo chikinaqaj echiriꞌ xkito kesikꞌinik, rikexebꞌanimajik, jewaꞌ kakibꞌiꞌij: «Kꞌaxtaj kojumajriꞌoj rulew jaqitajinaq upa yey jelaꞌ kojubꞌiqꞌ bꞌi»xechaꞌ. 35Yey e kꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ na

c16:13 Kabꞌiꞌx che leche yey uwaꞌal kabꞌ uwach. Waꞌ wa chꞌaꞌteem che rulew re Egipto xkibꞌiꞌij wi, xkibꞌiꞌij waꞌ chema ruma ri luwar katzꞌintzꞌotik e kꞌowi. Na e ta rulew re Canaán ri ubꞌiꞌim ri DIOS kuya chike. Utz kil ri kubꞌiꞌij waꞌ chiriꞌpa Num 13.27.d16:33 Pa hebreo kubꞌiꞌij Seol, waꞌ keꞌeloq ri kiluwar taq ranimaꞌ

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 27: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 16.36–17.10 27jampatana xutaq lo qꞌaaqꞌ yey xukꞌis kiwach ri250 achijabꞌ kakiporoj incienso.36Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 37 «Chataqa ri Eleazar,rukꞌajol ri Aarón, chaꞌ karesaj taq ri porobꞌalincienso chuxoꞌlibꞌal ri qꞌaaqꞌ kareprotik yeychukꞌaqa pan naj ri rachiqꞌaꞌl kꞌo chupa, ma waꞌyaꞌtal panuqꞌabꞌ Riꞌin. 38Yey e taq wa porobꞌalki-incienso waꞌchijabꞌ ri xekam ruma ri kimak,chiꞌana lámina che, re kichꞌuq rij raltar rukꞌ, mawaꞌ yaꞌtal panuqꞌabꞌ Riꞌin ruma ri incienso xyaꞌchupa yey waꞌ e jun kꞌutubꞌal chike raj Israel»xchaꞌ.39Ri Eleazar raj qꞌatisan qasaꞌn, xukꞌam bꞌi

taq ri porobꞌal incienso re bronce, waꞌ e taq rixkichapabꞌej rachijabꞌ xekꞌatik, yey xuꞌan láminache re xchꞌuqubꞌex rij raltar re ri Tabernáculo.40Waꞌ e jun kuxtabꞌal chike raj Israel, na utz tajwe junoq na e ta kukꞌil ri e ralkꞌoꞌal ri Aarónkaqibꞌ chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ re kuporojincienso, ma riꞌ jelaꞌ kukꞌulumaj pachaꞌ rixkikꞌulumaj ri Coré kukꞌ taq rachijabꞌ xebꞌuchokrukꞌ. Waꞌ e pachaꞌ ri ubꞌiꞌim chi ri QAJAWALJEHOVÁ chi uchiꞌ ri Moisés.41Chukaꞌm qꞌiij, konoje ri tinamit Israel xkijeq

kechꞌaꞌtibꞌen tanchi chirij ri Moisés yey ri Aarónyey jewaꞌ xkibꞌiꞌij: «¡E ralaq e katajin alaq chekikamisaxik ri tinamit re ri QAJAWAL JEHOVÁ!»xechaꞌ.42Ekꞌuchiriꞌ ri tinamit xkimol kibꞌ chikij ri

Moisés yey ri Aarón, waꞌ xetzuꞌn pan pa kꞌowi riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ yey xkilo e ri sutzꞌxuchꞌuq ruwiꞌ yey xilitaj kꞌu runimal uchomalilri QAJAWAL JEHOVÁ. 43Ekꞌu ri Moisés yey riAarón xeqibꞌ chwach ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ. 44Yey ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌijche ri Moisés: 45 «¡Chixela kukꞌ wa tikawex, chaꞌRiꞌin asu kansach kiwach xa pa joqꞌotaj!» xchaꞌ.Noꞌj rike xexukiꞌ kꞌa chwa rulew. 46Yey ri

Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Aarón: «Chakꞌama lori porobꞌal incienso, chakojo rachiqꞌal chupa cheri kꞌo puwi raltar yey chajopij incienso puwiꞌ; jatkꞌut pa e kꞌowi ri tinamit yey chakamisaj rawaj retojobꞌal re ri kimak chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ,ma ri royowal kaqaꞌw chi pakiwiꞌ yey ri kꞌaxlajyabꞌil ya xpe pakiwiꞌ rike» xchaꞌ.47Ri Aarón xukꞌam ri porobꞌal incienso, jelaꞌ

pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri Moisés che yey kajumumikxeꞌek chikixoꞌlibꞌal ri tinamit; ma ri kꞌaxlaj yabꞌilkamik uwach ya xujeq chupa ri tinamit. Ekꞌu riAarón xujopij ri incienso chupa ri rachpom yey

xukamisaj rawaj re tojobꞌal re ri kimak ri tinamitchwa ri QAJAWAL JEHOVÁ. 48Tekꞌuchiriꞌ xtakꞌiꞌchikixoꞌlibꞌal ri ekaminaq yey ri e kꞌaslik yey jelaꞌxtaniꞌ ri kamik katajinik. 49E konoje ri xekamche laꞌ la kꞌaxlaj yabꞌil kamik uwach, e 14,700chi tikawex yey na e jinta pa kajlibꞌal ri xekamruma rutitzꞌitikil ri Coré. 50Ekꞌuchiriꞌ ri kꞌaxlajyabꞌil kamik uwach taniꞌnaq chik, ri Aarón xtzelejtanchi che ri okibꞌal re ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ pa kꞌowi ri Moisés.

Números 17Ri bꞌara re ri Aarón

1Tekꞌuchiriꞌ waꞌ, ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌtrukꞌ ri Moisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chabꞌiꞌijchike raj Israel kikꞌama lo kabꞌlajuj (12) bꞌarare cheꞌ, jujun bꞌara chikijujunal ajwach re ri jakꞌolibꞌal re ri kiqaw pa kipetebꞌem wi raj Israel.Waꞌ kuꞌana lo kabꞌlajuj chi bꞌara. Yey ekꞌu riꞌatkatzꞌibꞌaj ri kibꞌiꞌ chirij ri kibꞌara chikijujunal.3Chirij ri bꞌara ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Levíe katzꞌibꞌaj rubꞌiꞌ ri Aarón, ma chirajawaxik wikꞌo jun bꞌara chujujunal pamilia re kan ri kiqaw.4Waꞌ wa bꞌara kaya chupa ri Tabernáculo reMolobꞌal ibꞌ, chwach ri Kaxa re ri Tzij, waꞌ e pakankꞌut wi wibꞌ Riꞌin chiwach riꞌix. 5Ekꞌu rubꞌarari jun achi ri kanchaꞌ Riꞌin, kel lo utux. Jekꞌulaꞌe kankꞌisbꞌej uwach ronoje ri chꞌaꞌtibꞌenik kaꞌanchiwij riꞌix» xchaꞌ.6Ri Moisés xchꞌaꞌt kꞌu kukꞌ raj Israel, yey

chikijujunal ri e kꞌamal kiwach xyaꞌiꞌ jun bꞌarachike, waꞌ e lo kabꞌlajuj. Ri keꞌelawi e jun bꞌarachujujunal kabꞌlajuj mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riIsrael. Chuxoꞌlibꞌal waꞌ kꞌo ri bꞌara re ri Aarón.7Ri Moisés xuya taq ri bꞌara chwa ri QAJAWALJEHOVÁ chupa ri Tabernáculo. 8Ekꞌu ri chukaꞌmqꞌiij, echiriꞌ ri Moisés xok chupa ri Tabernáculo,chiriꞌ pa kꞌowi ri Kaxa re ri Tzij; ri xrilo e rubꞌarari Aarón ¡elinaq lo utux, elinaq lo uxaq, kꞌoukotzꞌiꞌjal yey uyaꞌom uwach almendro lik qꞌanchik! 9Ekꞌu ri Moisés xresaj bꞌi ronoje ri bꞌara kꞌochwach ri QAJAWAL JEHOVÁ yey xukꞌut chikiwari tinamit Israel. Yey chikijujunal raj kꞌamalwach xkikꞌam bꞌi ri kibꞌara. 10Ekꞌu ri QAJAWALJEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés: «Chayaꞌatanchi ri bꞌara re ri Aarón chwach ri Kaxa re riTzij yey waꞌ kakꞌojiꞌ chiriꞌ na jinta utaqexik. Mawaꞌ e jun kꞌutubꞌal chike ri tinamit e titzꞌitaqre Israel. Jekꞌulaꞌ kakꞌis uwach ri chꞌaꞌtibꞌenikkakiꞌan chwij Riꞌin, chaꞌ na kekam taj» xchaꞌ.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 28: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 17.11–18.17 2811Ri Moisés jelaꞌ xuꞌano pachaꞌ ri xubꞌiꞌij

ri QAJAWAL JEHOVÁ che. 12Ekꞌu ri tinamitIsrael jewaꞌ xkibꞌiꞌij che ri Moisés: «¡Riꞌoj katajinqakamik! ¡Oj sachinaq! ¡Qonoje kꞌu riꞌ kojkamna! 13Ma xa tobꞌ china kꞌu ri kaqibꞌ chwachri Tabernáculo re ri QAJAWAL JEHOVÁ, riꞌkakamik. ¿Kojkꞌis nawi riꞌ qonoje?» xechaꞌ.

Números 18Ri kichak raj qꞌatisan qasaꞌn yey taq ri levita1Tekꞌuchiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij

che ri Aarón: «E riꞌat, kukꞌ taq rakꞌajol yey konojeri ja kꞌolibꞌal re kan ri kiqaw ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Leví; kiweqelej riꞌix ri na utz ta uwachkaꞌaniꞌ chirij taq ri kꞌo chupa ri Tabernáculo yeyri na utz ta uwach kaꞌaniꞌ chirij ri uqꞌatisaxikqasaꞌn. 2Chirajawaxik kꞌut e taq ri jujun chikmutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Leví, pa at petinaq wiriꞌat kepe awukꞌ re katkitoꞌo. Jelaꞌ chatkitoꞌoꞌriꞌat yey taq rakꞌajol che ri chak kaꞌan chupa riTabernáculo. 3E rike kekanaj paqꞌabꞌ re kebꞌataqoche taq ri chak kaꞌano yey rike kakichajij riTabernáculo chaꞌ jelaꞌ na kok tubꞌi xa tobꞌ chinoq,tobꞌ kꞌu rike na utz taj keqibꞌ rukꞌ taq ri chapabꞌalyaꞌtal panuqꞌabꞌ Riꞌin, na utz tane keqibꞌ chunaqajraltar, ma we e xkiꞌan waꞌ, riꞌ kekam rike yeykixkam ne riꞌix. 4Ekꞌu ketoꞌw awe riꞌat che taqri chak yey che ronoje ri karaj uchajixik che riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, chaꞌ jelaꞌ na koktubꞌi xa tobꞌ chinoq. 5Ma e kꞌu riꞌat Aarón yeyrakꞌajol ix kixchajin re ri Loqꞌolaj Luwar yeyraltar, chaꞌ jelaꞌ na kok tubꞌi xa tobꞌ chinoq cheri chak kaꞌan chwi raltar. Jekꞌulaꞌ Riꞌin na kapeta chi woyowal chikij ri tinamit Israel. 6Ma riꞌinxebꞌenuchaꞌ riwatz-ichaqꞌ raj levita chikixoꞌlibꞌalri tinamit Israel. Yey rike e pachaꞌ jun sipanikxebꞌenuya chawe re kekꞌojiꞌ piqꞌabꞌ riꞌix, chaꞌ ekakiꞌan ri chak chupa ri Tabernáculo re Molobꞌalibꞌ. 7Noꞌj xew kꞌu riꞌat yey taq rakꞌajol kixꞌanawre ri chakunik chupa ri Tabernáculo re kiqꞌatisajqasaꞌn, ix kixꞌanaw re ri chak kaꞌan chwi raltaryey ri kaꞌan chupa ri Loqꞌolaj Luwar. E waꞌ wachak e riꞌix kixꞌanaw re, ma Riꞌin pachaꞌ junsipanik nuyaꞌom piqꞌabꞌ kiꞌan waꞌ wa chakunempa ri Tabernáculo. We kꞌo junoq chik kaꞌanaw reyey na iwachbꞌiꞌil taj, riꞌ kakamik» xchaꞌ.

8Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che riAarón: «Riꞌin nuyaꞌom ne paqꞌabꞌ ri chajibꞌalre taq ri loqꞌolaj qasaꞌn kakikꞌam lo raj Israelchinuwach Riꞌin. Ronoje ri qasaꞌn kakiya ritinamit panuqꞌabꞌ, kanya chawe riꞌat yey chiketaq rakꞌajol ma waꞌ e taqal chiwe riꞌix. Waꞌ e juntaqanik katikiꞌ kanoq. 9Yey chawe riꞌat taqal witaq ri loqꞌolaj qasaꞌn ri na kaporox ta puwi raltar.eYey kꞌo aweꞌat che taq ri qasaꞌn kakikꞌam lo rajIsrael, waꞌ e taq ri chomilaj harina, ronoje awajkakamisax re tojobꞌal re ri mak yey taq rawajkakamisax pukꞌaxel ri mak keqelexik. Waꞌ wakakiya ri tinamit chwe Riꞌin, e lik loqꞌolaj taquqꞌiij kayaꞌ chawe riꞌat yey chike taq rakꞌajol. 10Ekonoje rachijabꞌ e kꞌo chixoꞌlibꞌal riꞌix utz kakitijtaq waꞌ wa qasaꞌn. Noꞌj e chirajawaxik wi kakitijchiriꞌ chupa ri Tabernáculo, ma waꞌ wa qasaꞌn elik loqꞌolaj uqꞌij.11Yey awe ne riꞌat, ke taq rakꞌajol yey ke taq

ramiꞌal ejeqel awukꞌ, ri loqꞌolaj qasaꞌn kayakchinuwach Riꞌin echiriꞌ kakiya ri tinamit Israel.Waꞌ e jun taqanik katikiꞌ kanoq. China kꞌu chikeramiꞌal-awalkꞌoꞌal utz keqibꞌ chinuwach Riꞌin, eriꞌ ri lik taqal che kutijo.12Yey kanya ne chawe riꞌat ri nabꞌe uwach taq

ujiqꞌobꞌalil ri tikoꞌnajik kakikꞌam lo raj Israelchinuwach Riꞌin, waꞌ e ri lik choom che raceite,che ri kꞌakꞌ vino yey che ri trigo. 13 Jenelaꞌ rinabꞌe uwach re ronoje tikoꞌn kꞌo che ruwuꞌlewkakikꞌam lo chwe Riꞌin, waꞌ aweꞌat. China kꞌuchike ramiꞌal-awalkꞌoꞌal ri utz kaqibꞌ chinuwachRiꞌin, e riꞌ ri lik taqal che kutijo. 14Ronoje kꞌu rikayaꞌ panuqꞌabꞌ Riꞌin kuma raj Israel ruma junatzij kakiꞌano, waꞌ aweꞌat.15Konoje kꞌu ralabꞌo e atzixelabꞌ chike raj

Israel, konoje ri nabꞌe kawaj kebꞌalaxik kakikꞌamlo chwe Riꞌin, waꞌ aweꞌat. Noꞌj chike ralabꞌo eatzixelabꞌ yey ri nabꞌe kal taq rawaj na ketij taj,utz pakikꞌaxel rike keloqꞌ chwa pwaq, keꞌelawie pakikꞌaxel waꞌ e kakiꞌan jun tojonik chiwe.16Echiriꞌ ri ralko ala atzixel chike raj Israel kꞌo juniikꞌ che, ri tojonik kakiꞌan ruchu-uqaw pukꞌaxele kebꞌ onzaf re saqapwaq, waꞌ e chirij ri pwaqkachapabꞌex chupa ri Tabernáculo. 17Noꞌj e nautz taj kayaꞌ pwaq pukꞌaxel ri nabꞌe ral ri bꞌaka,ri nabꞌe ral ri bꞌexex yey ri nabꞌe ral ri kaprux:ma waꞌ e yaꞌtal panuqꞌabꞌ Riꞌin. Kekamisax kꞌu

e18:9 Waꞌ e taq ri qasaꞌn kakanaj kanoq yey na kaporox taj, ma re kayaꞌ chike raj qꞌatisan qasaꞌn. (Kil ri kubꞌiꞌij chupa ri v.30-32).f18:16 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re woꞌobꞌ (5) siclo. Kil ri kubꞌiꞌij ri nota puwi ri siclo pa Gn. 23:15.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 29: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 18.18–19.8 29riꞌ yey e ri kikikꞌel kamakꞌamoꞌx chwi raltar yeye ri kimantekiꞌil kaporoxik, waꞌ re qasaꞌn likkukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin IWAJAWAL JEHOVÁ. 18Noꞌjekꞌu aweꞌat rutiꞌjil rawaj, aweꞌat ruwuꞌkꞌuꞌx waꞌe ri qasaꞌn kayak chinuwach Riꞌin yey aweꞌat riraꞌ puwikiqꞌabꞌ. 19Ronoje ri qasaꞌn kakiya rajIsrael chwe Riꞌin, kanya kꞌu chawe riꞌat, chike taqrakꞌajol yey taq ramiꞌal e jeqel awukꞌ. Waꞌ e juntaqanik katikiꞌ kanoq. E jun tzij lik jikil uwach,ma e pachaꞌ ratzꞌaam na kel ta chi rutzayul, jelaꞌkꞌut na kakꞌis ta uwach waꞌ wa tzij» xchaꞌ.20 Jewaꞌ xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri

Aarón: «Riꞌat na jinta awulew kakanaj paqꞌabꞌche ri bꞌitaq ke raj Israel, jinta herencia kakꞌulche ri kulew rike. Ma In ra-herencia awe riꞌatchikixoꞌlibꞌal raj Israel.21E ri herencia kakikꞌul raj levita e ronoje ri

ulajuj parte kakiya raj Israel, ruma ri kichakkakiꞌan rike chupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ.22Ekꞌu ri tinamit Israel na utz ta keqibꞌ chunaqajri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, ma we xkiꞌan waꞌ,riꞌ kakiꞌan jun mak rukꞌaꞌam lo kamik chike.23Noꞌj raj levita e rike ri kꞌo pakiqꞌabꞌ kakiꞌan richak chupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. We kꞌori na utz ta uwach xꞌaniꞌ chupa ri Tabernáculo, riꞌe rike kebꞌukꞌan bꞌi re ri mak. Ri taqanik kakanajkan chike taq riwalkꞌoꞌal e chirij taq ri kilemaꞌjketajin lo chiwij e waꞌ: Raj levita na jinta herenciare kulew kakikꞌul chikixoꞌlibꞌal raj Israel. 24Machike rike nuyaꞌom re ki-herencia, ri ulajuj partekakiya ri tinamit Israel echiriꞌ kakiya ri qasaꞌnchwe Riꞌin, ruma waꞌ nubꞌiꞌim na jinta herenciare kulew kakikꞌul chikixoꞌlibꞌal raj Israel» xchaꞌ.

Ri ulajuj parte kesax cheri ulajuj parte molotalik

25Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij cheri Moisés: 26 «Chabꞌiꞌij chike raj levita, echiriꞌkakikꞌul ri ulajuj parte ri kakiya ri tinamit Israelri nujikibꞌam uwach re ki-herencia rike; e likchirajawaxik kakesaj ri ulajuj parte che waꞌ waulajuj parte kakikꞌul rike, ma waꞌ e jun qasaꞌnkayak chinuwach Riꞌin in IWAJAWAL JEHOVÁiweꞌix. 27Waꞌ wa qasaꞌn kakiya rike, e junam rukꞌri qasaꞌn kakiya raj Israel echiriꞌ kakiya ri kiqasaꞌnre ri molonik re ri trigo yey ri vino. 28 Jekꞌulaꞌ, eraj levita kakiya chwe Riꞌin ri kiqasaꞌn re ronoje

ri ulaluj parte kakikꞌul chike raj Israel yey kakiyakꞌu che ri Aarón ri aj qꞌatisan qasaꞌn, ma waꞌ eqasaꞌn esam we Riꞌin in IWAJAWAL JEHOVÁ.29Che kꞌu ronoje riꞌ ri kakikꞌul raj levita, kakesajri kiqasaꞌn chwe Riꞌin. Yey e ri kakesaj re kakiyachwe Riꞌin e ri lik choom uwach.30Chabꞌiꞌij ne waꞌ chike: “Ekꞌuchiriꞌ iyaꞌom chi

ri chomilaj qasaꞌn chwe Riꞌin, e keꞌeloq e xiya riqasaꞌn elinaq lo chwa ri wulew, waꞌ re ri vino yeyre ri trigo. 31Che ri qasaꞌn kanajinaq kanoq, likutz kitij waꞌ tobꞌ pachawi, yey kitij junam kukꞌri pamilia. Waꞌ e iwajil riꞌix ruma ri chak kiꞌanchupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 32Echiriꞌiyaꞌom chi ri ulajuj parte che taq ri ulajuj partekikꞌulu, na mak taj we kitij ri qasaꞌn kanajinaqkanoq. Rukꞌ waꞌ e kiyak uqꞌiij ri loqꞌolaj qasaꞌnkakiya ri tinamit Israel; yey jelaꞌ na kixkam taj”»xchaꞌ.

Números 19Ri chaaj kel che ri bꞌakilo kaq rij

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt kukꞌ riMoisés yey ri Aarón, yey jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: 2 «ERiꞌin in IWAJAWAL JEHOVÁ kꞌo jun nupixabꞌanikchiwe jewaꞌ kubꞌiꞌij: Chabꞌiꞌij chike ri tinamitIsrael kakikꞌam lo jun bꞌakilo kaq rij, lik choomuwach, na jinta yabꞌil che yey kꞌamajaꞌ ne kayaꞌpa yuku. 3Kaya kꞌu che ri Eleazar, raj qꞌatisanqasaꞌn. Rire kataqan che chaꞌ kesax bꞌi ri bꞌakilochirij ri tinamit yey e laꞌ chwach rire kakamisaxik.4Ekꞌu ri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn, kumuꞌ ruwiꞌruqꞌabꞌ chupa ri kikꞌ yey wuqubꞌ laj kumakꞌamaꞌrukꞌ ruwiꞌ ruqꞌabꞌ ri kikꞌ che pan ri pa kꞌowi riTabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 5Yey ri bꞌakilo elaꞌ chwach ri Eleazar kaporoxik. Kaporox ronojerutzꞌuꞌmalil, rutiꞌjil, rukikꞌel yey kaporox ne rirachaq. 6Tekꞌuchiriꞌ ri Eleazar, kukꞌam uqꞌabꞌcheꞌ re chakalteꞌ yey re hisopog yey kꞌul kaq yeykukꞌaq chupa ri qꞌaaqꞌ pa katajin wi uporoxik ribꞌakilo.7Tekꞌuchiriꞌ kuchꞌaj ruqꞌuuꞌ yey katinik; yey

na utz ta kꞌu riꞌ kaqibꞌ chinuwach Riꞌin kꞌa cheri tzaqibꞌal qꞌiij yey kꞌa echiriꞌ utz kok chupa ritinamit. 8 Jekꞌulaꞌ, e rachi xporow re ri bꞌakilo,kuchꞌaj ruqꞌuuꞌ yey katinik yey na utz ta kꞌu riꞌkaqibꞌ chinuwach Riꞌin kꞌa che ri tzaqibꞌal qꞌiij.

g19:6Waꞌ wa che hisopo rubꞌiꞌ e jumokaj cheꞌ, e taq ruqꞌabꞌ kaꞌan chi yaꞌtaj yey rukꞌ waꞌ e kamakꞌamoꞌx yaꞌ rukꞌ (Ex. 12.22;Salmos. 51.7).

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 30: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 19.9–20.6 309E juna achi taqal che kaqibꞌ chinuwach Riꞌin,

e riꞌ ri kajokow ri chaajh re ri bꞌakilo yey kuꞌyaꞌachirij lo ri tinamit pa jun luwar yijbꞌitalik like uwach re waꞌ. Ri tinamit Israel kakikꞌol waꞌwa chaaj re kakichapabꞌej rukꞌ ri loqꞌolaj yaꞌ retojobꞌal re ri mak. 10E rachi xjokow re ri chaajre ri bꞌakilo, kuchꞌaj ruqꞌuuꞌ, yey na utz ta kꞌuriꞌ kaqibꞌ chinuwach Riꞌin kꞌa che ri tzaqibꞌalqꞌiij. Waꞌ e jun taqanik katikiꞌ kanoq ke konojeri tinamit Israel yey ke ri na e ta aj Israel ejeqelchikixoꞌl.11We kꞌo junoq kuchap ru-cuerpo juna tikawex

kaminaq, ruma waꞌ na utz taj kaqibꞌ chinuwachRiꞌin wuqubꞌ qꞌiij. 12Yey churox qꞌiij kꞌu riꞌyey pa ruwuq (7º) qꞌiij, kamakꞌamoꞌx ri yaꞌ rechomanik che yey jelaꞌ utz kaqibꞌ chinuwachRiꞌin. Noꞌj we na kujosqꞌij ta ribꞌ rukꞌ ri yaꞌ re rijosqꞌinik chupa taq waꞌ wa qꞌiij bꞌiꞌtalik, riꞌ nautz taj kaqibꞌ chinuwach Riꞌin. 13We kꞌo junoqkuchap ru-cuerpo juna tikawex kaminaq, yeyna kamakꞌamoꞌx ta ri yaꞌ re chomanik puwiꞌ, riꞌkukꞌaq bꞌi uqꞌiij ri Tabernáculo we Riꞌin. Riꞌ laꞌ latikawex asu kesax bꞌi chikixoꞌl ri tinamit Israel,ruma na xkoj ta ri loqꞌolaj yaꞌ puwiꞌ re ri josqꞌinik.Kakanaj kꞌu kanoq na utz taj kaqibꞌ chinuwachRiꞌin yey e laꞌ jelaꞌ kakanaj kanoq.14E pixabꞌanik waꞌ puwiꞌ echiriꞌ kꞌo junoq

kakam chirocho: Konoje ri e kꞌo chupa la ja, yeychina taq ri kebꞌok chupa ri ja, riꞌ wuqubꞌ qꞌiij nautz taj keqibꞌ chinuwach Riꞌin. 15Ronoje kꞌolibꞌalre kachapabꞌexik kꞌo chupa laꞌ la ja, we teqꞌeluchiꞌ o na tzꞌapital ta kan uchiꞌ chi utz, kakanajkanoq na utz taj kachapabꞌexik.16E junoq bꞌenaq pa juyubꞌ yey kuchap juna

tikawex kamisam kanoq o xkamik ruma junayabꞌil, o laj ne xuchap ubꞌaqil tikawex kaminaq oxuchap muqubꞌal animaꞌ; riꞌ wuqubꞌ qꞌiij na utztaj kaqibꞌ chinuwach Riꞌin.17Chaꞌ kajosqꞌitaj kꞌu ri tikawex, e kakꞌam

kꞌana ri chaaj re ri bꞌakilo xporoxik re tojobꞌalre ri mak; kapuqꞌ chupa kꞌana yaꞌ re juna akꞌalpa juna kꞌolibꞌal. 18Tekꞌuchiriꞌ e juna achi taqalche kaqibꞌ chinuwach Riꞌin, kukꞌam uqꞌabꞌ cheꞌ rehisopo, kumuꞌ chupa ri yaꞌ yey kujabꞌajaꞌ puwi rija xa kakirik, puwi ri bꞌitaq saꞌch kꞌo chiriꞌ yeykujabꞌajaꞌ pakiwiꞌ ri tikawex e kꞌo chiriꞌ. Yey jelaꞌkuꞌan che ri jun uchapom rubꞌaqil juna tikawex

kaminaq, ri kamisan kanoq o ri xkam ruma yabꞌil,o ri xuchap juna muqubꞌal animaꞌ. 19E rachiutz kaqibꞌ chinuwach Riꞌin, che rurox qꞌiij yeyche ruwuq (7º) qꞌiij kumakꞌamaꞌ yaꞌ puwi ri juntikawex na taqal ta che kaqibꞌ chinuwach Riꞌin.Chupa kꞌu ruwuq (7º) qꞌiij, e waꞌ wa tikawexutz chik kaqibꞌ chinuwach Riꞌin. Kuchꞌaj kꞌuriꞌ ruqꞌuuꞌ yey katinik yey utz kꞌu riꞌ kaqibꞌchinuwach Riꞌin kꞌa che ri tzaqibꞌal qꞌiij. 20E ritikawex na taqal ta che kaqibꞌ chinuwach Riꞌinyey na kujosqꞌij ta ribꞌ rukꞌ ri loqꞌolaj yaꞌ, riꞌ kesaxbꞌi chikixoꞌlibꞌal ri tinamit. Ma e waꞌ wa tikawexkichꞌulam ri Tabernáculo we Riꞌin yey lik na utztaj kuꞌan waꞌ. 21Waꞌ e jun taqanik kakanajik.Yey e ri kamakꞌamoꞌn re ri loqꞌolaj yaꞌ,

chirajawaxik kuchꞌaj ruqꞌuuꞌ. We kꞌo juna tikawexkuchap ri loqꞌolaj yaꞌ, riꞌ na utz taj kaqibꞌchinuwach Riꞌin kꞌa che ri tzaqibꞌal qꞌiij. 22Yeywaꞌ wa tikawex riꞌ e ronoje ri kuchapo na utztaj kachapabꞌex chinuwach Riꞌin. Yey e junoqkachapaw re rire, riꞌ na utz taj kaqibꞌ chinuwachRiꞌin kꞌa che ri tzaqibꞌal qꞌiij» xchaꞌ.

Números 20Ri yaꞌ xel lo chupa ri nimalaj abꞌaj

1Che ri nabꞌe iikꞌ re ri junabꞌ 40,i xebꞌoponkonoje ri tinamit Israel che ri luwar katzꞌintzꞌotikrubꞌiꞌ Zin yey chiriꞌ xekꞌojiꞌ wi Cades. Ri Maríachiriꞌ xkam wi yey chiriꞌ xmuq wi.2Yey ruma na jinta yaꞌ re kakitij, ri tinamit

xkiyak kꞌu kibꞌ chirij ri Moisés yey ri Aarón. 3Yeyjewaꞌ ruꞌanik xkichꞌoꞌjij che ri Moisés: «¡Tanexojkam kan junam kukꞌ taq ri jujun chik aj Israelxekam chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ! 4 ¿Suꞌchakxekꞌam lo la rutinamit ri QAJAWAL JEHOVÁ chewa jun luwar katzꞌintzꞌotik, re kojoꞌlkam warayey re kebꞌoꞌlkam ri qawaj? 5 ¿Suꞌchak xojesaj lola Egipto yey xojkꞌam lo la wara che wa jun qiꞌtzellaj luwar? Ma ri wara na jinta kꞌo katikoꞌnaj wijun, na jinta cheꞌ re higo, na jinta tikoꞌn re uva,na jinta tikoꞌn re granado, yey na jinta ne yaꞌ rekatijik» xechaꞌ.6Ri Moisés yey ri Aarón xebꞌel pa e kꞌowi ri

tinamit yey xebꞌek che ri okibꞌal re ri Tabernáculore Molobꞌal ibꞌ yey xkiqasaj ri kipalaj kꞌa chwarulew. Ekꞌu runimal uchomalil ri QAJAWAL

h19:9 Waꞌ katzijobꞌen puwi ri Heb. 9.13.i20:1 Waꞌ e junabꞌ 40 ma jelaꞌ kuqꞌalajisaj wa libro re Num. 13. 26 ma wara kubꞌiꞌij Cades. Yey ri 20. 22, 23 yey kajunimaxrukꞌ ri 33.38 e kachꞌaꞌt puwi waꞌ.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 31: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 20.7–28 31JEHOVÁ xwinaqir chikiwach rike. 7Yey riQAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés:8 «Chakꞌama bꞌi ri bꞌara yey chamolo kichiꞌ ritinamit, ekꞌu riꞌat yey e laꞌ junam rukꞌ rawatzAarón, katchꞌaw kꞌu che ri nimalaj abꞌaj chikiwachri tinamit. Yey ri nimalaj abꞌaj kel lo yaꞌ chupa.Jekꞌulaꞌ kakitij kiyaꞌ konoje ri tinamit yey junamkukꞌ taq ri kichikop» xchaꞌ.9Ekꞌu ri Moisés xukꞌam ri bꞌara, pa kꞌolotal wi

chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqche. 10Ri Moisés yey ri Aarón xkimol kꞌu kichiꞌ ritinamit chwach ri nimalaj abꞌaj, yey jewaꞌ xubꞌiꞌijri Moisés chike: «¡Chitapeꞌ kꞌu riꞌix ix titzꞌitaq!¿Kaqesaj kami lo yaꞌ riꞌ riꞌoj re iweꞌix chupa waꞌnimalaj abꞌaj?» xchaꞌ.11Xuyak kꞌu ruqꞌabꞌ ri Moisés yey rukꞌ ri bꞌara

xukꞌopij kalaj che ri nimalaj abꞌaj. Xel kꞌu loukꞌiyal yaꞌ yey xkitij kiyaꞌ ri tinamit yey taq rikichikop. 12Noꞌj ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌxubꞌiꞌij chike ri Moisés yey ri Aarón: «Ruma naxkubꞌiꞌ ta ikꞌuꞌx wukꞌ Riꞌin pa utzꞌaqatal, yey naxiloqꞌoj tane nuqꞌiij Riꞌin chikiwa ri tinamit; ekꞌuwoꞌora na kixok ta riꞌixj kukꞌ ri tinamit che rulewnubꞌiꞌtisim chiwe» xchaꞌ.13E waꞌ wa yaꞌ e ri kabꞌiꞌx che, ri yaꞌ xchꞌoꞌjixik.k

Ma chiriꞌ xkiyak wi kibꞌ raj Israel chirij riQAJAWAL JEHOVÁ yey chiriꞌ Rire xukꞌut wi e likloqꞌolaj uwach uqꞌiij.Ri Edom na kuya ta luwar kebꞌikꞌow raj Israel14Echiriꞌ kꞌa e kꞌo ri Moisés che ri luwar re

Cades xebꞌutaq bꞌi achijabꞌ re kakikꞌutubꞌej uwachrire chwa ri rey re Edom, yey jewaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij che:«Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri chaqꞌl la Israel: “Rilal etaꞌam laronoje taq ri kꞌaxkꞌobꞌik oj ikꞌowinaq wi. 15Mae taq ri qatiꞌ-qamam xeqaj Egipto, yey chilaꞌxoj-jeqiꞌ wiꞌ. Yey chilaꞌ e raj Egipto lik xkiꞌankꞌax chiqe riꞌoj yey junam kukꞌ ri qatiꞌ-qamam.16Xojsikꞌin kꞌu pan che ri QAJAWAL JEHOVÁchwi waꞌ yey Rire xojuto, xutaq lo ru-ángel yeyjelaꞌ xojresaj lo chilaꞌ Egipto. Woꞌora oj kꞌo Cades,jun tinamit kꞌo chunaqaj ri tinamit rilal. 17Maꞌanko la riꞌ, yaꞌa la luwar chiqe kojikꞌow chupa taq

rulew e la. Na kaqaqꞌaxuj ta ulew re tikoꞌnajik,re tikoꞌn re uva, na kaqachap ta ne yaꞌ re junajul kꞌotom re ukꞌolibꞌal yaꞌ. E kaqamaj bꞌi rinimabꞌe,m na kaqatzalij ta puwikiqꞌabꞌ, ni pamox;e laꞌ jusukꞌ kojeꞌek che ri qabꞌe, kꞌa pa xojopon wiche ri kꞌisbꞌal re ri tinamit ralaq”» xechaꞌ.18Noꞌj ri rey Edom jewaꞌ xukꞌul uwach: —Jaꞌi,

riꞌix na kixikꞌow ta wara chupa wa nutinamit. Mawe xiꞌano, riꞌ kinyakataj chiwij kukꞌ taq ri achijabꞌweꞌ riꞌin e ajchꞌaꞌoj yey kinchꞌoꞌjin iwukꞌ —xchaꞌ.19Rachijabꞌ aj Israel xkikꞌulubꞌej tanchi uwach:

—Riꞌoj e kaqamaj bꞌi ri xex bꞌe wi yey we e laꞌxqachap ri yaꞌ alaq re kaqatijo yey ke taq riqawaj, riꞌ kaqatoj ri rajil cheꞌla. Ma xew kaqajkaqatzꞌonoj cheꞌla chaꞌ kaya la luwar chiqekojikꞌow chiqaqan chupa rulew alaq —xechaꞌ.20Noꞌj ri Edom xukꞌul uwach: —¡Jaꞌi, na

kixikꞌow taj! —xchaꞌ.Ekꞌu ri Edom xyakataj lo chikij ri tinamit Israel

kukꞌ ukꞌiyal achijabꞌ re chꞌaꞌoj lik kꞌo kichuqꞌabꞌyey kukꞌaꞌam kichapabꞌal. 21Na xuya ta kꞌu luwarriꞌ ri Edom kebꞌikꞌow ri tinamit Israel chupa rikiluwar, ekꞌu riꞌ raj Israel xkitzukuj bꞌi jun chikbꞌe.

Ri Aarón kakam che ruwi juyubꞌ re Hor22Konoje ri tinamit Israel xebꞌel bꞌi chiriꞌ Cades,

yey xebꞌopon chiraqan ri juyubꞌ Hor rubꞌiꞌ. 23RiQAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés yey riAarón che ruwi juyubꞌ re Hor, waꞌ e chuchiꞌ riluwar re Edom, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: 24 «Ri Aarónna naj ta chi kꞌowi lo rukamik, ma na kok ta rirechwach rulew nubꞌiꞌtisim chike ri tinamit Israel,ma ikabꞌichal riꞌix na xikoj ta nutzij chiriꞌ chuchiꞌri yaꞌ xchꞌoꞌjixikn. 25Chakꞌama bꞌi ri Aarón yeyrukꞌajol Eleazar, yey kixpaqiꞌ che ruwi juyubꞌ Horrubꞌiꞌ. 26Kawesaj kꞌu ruqꞌuuꞌ ukojom re aj qꞌatisanqasaꞌn yey waꞌ kakoj che rukꞌajol Eleazar. Ma riAarón chiriꞌ kakam wi» xchaꞌ.27Ri Moisés e xuꞌan janipa ri xubꞌiꞌij ri

QAJAWAL JEHOVÁ che. Xepaqiꞌ che ruwi juyubꞌre Hor, e laꞌ chikiwach konoje ri tinamit Israel.28Tekꞌuchiriꞌ ri Moisés xresaj ruqꞌuuꞌ ri Aarón re

j20:12 Junwi taq ubꞌiꞌxikil ꞌanom puwi waꞌ wa xuꞌan ri DIOS wara rukꞌ ri Moisés. Kꞌo kebꞌiꞌnik e ruma lik xebꞌutoꞌ ri tinamittobꞌ lik xkiꞌan ri na utz taj chwach ri DIOS, (Dt 1.37; 3.26-27; 4.21; Salmos 106.32). Yey jujun chik kabꞌiꞌij e ruma rirexupalajij rutzij ri DIOS yey na xkubꞌiꞌ ta ukꞌuꞌx rukꞌ. (Num 27.12-14; Dt 32.51).k20:13 Pa hebreo waꞌ e ri yaꞌ re Meriba.l20:14 Raj edomita kabꞌiꞌx chike e ralkꞌoꞌal kan ri Esaú, yey ri Esaú e ratz ri Jacob, waꞌ ri Jacob e kabꞌiꞌx che e kiqaw konojeraj Israel. Cf. Gn 36.1-43.m20:17 Waꞌ e ri kabꞌiꞌx che Ri nimabꞌe re ri rey.n20:24 Kil ri nota kꞌo pa versículo 13.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 32: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 20.29–21.18 32aj qꞌatisan qasaꞌn yey xukoj che rukꞌajol Eleazar.Chiriꞌ xkam wi ri Aarón chutzaꞌm ruwi juyubꞌHor. Ekꞌu ri Moisés yey ri Eleazar xeqaj lo cheruwi juyubꞌ. 29Echiriꞌ xketaꞌmaj konoje ri tinamitIsrael puwi rukamik ri Aarón, 30 qꞌiij lik xkoqꞌej.

Números 21Raj Israel xkichꞌij uchuqꞌabꞌo ri

Arad, rey re Canaán1Echiriꞌ ri rey ke raj cananeo re ri tinamit

Arad, ri jeqel chiriꞌ Neguev, xuto katajin koponikraj Israel chupa ri bꞌe re Atarim; xyakataj pachꞌaꞌoj chikij ri tinamit Israel yey xebꞌuyut bꞌijujun chike. 2Ekꞌu riꞌ raj Israel xkiya kichiꞌ cheri QAJAWAL JEHOVÁ, jewaꞌ xkibꞌiꞌij: «We Rilalkojtoꞌ la che uyaꞌik pa qaqꞌabꞌ waꞌ wa tikawex, riꞌasu kaqasach kiwach ronoje ri kitinamit» xechaꞌ.3Ri QAJAWAL JEHOVÁ xuta ri kichꞌaꞌteem rajIsrael; yey xebꞌutoꞌ che usachik kiwach waꞌ watikawex aj cananeo. Ruma laꞌ rubꞌiꞌ wa jun luwarxkojik e Horma,p xchaꞌ.

Rukꞌaxwach ri kumatz re bronce4Ri tinamit Israel xebꞌel chiriꞌ che ruwi juyubꞌ

Hor yey xkimaj bꞌi ri bꞌe keꞌek che ri Mar Kaq;re xkisut rij ri luwar re Edom. Noꞌj ri tinamite xekos che ri bꞌe. 5Xkijeq ri tinamit kechꞌaꞌtchirij ri DIOS yey chirij ri Moisés jewaꞌ kakibꞌiꞌij:«¿Suꞌchak xojesaj lo la chilaꞌ Egipto re kojoꞌlkamwara chupa wa luwar katzꞌintzꞌotik? Ma na jintapam, na jinta ne yaꞌ, ya xikꞌow qakꞌuꞌx che waꞌwa jun waꞌim na qus ta kꞌenoq» xechaꞌ.6Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xebꞌutaq lo chikij

ri tinamit, kumatz kekamisan rukꞌ ri kikiis, chaꞌxekitiꞌ raj Israel, jekꞌulaꞌ xekam ukꞌiyal chikeri tinamit. 7Ekꞌu ri tinamit jewaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij cheri Moisés: «Oj makuninaq, ruma ri xojchꞌaꞌtchirij ri DIOS yey chiꞌij rilal. Tzꞌonoj la che riQAJAWAL JEHOVÁ, chaꞌ kebꞌeresaj bꞌi taq rikumatz chiqaxoꞌl» xechaꞌ. Ekꞌu ri Moisés xujeqkachꞌaw pakiwiꞌ chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ.8Yey ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xukꞌul uwachche: «Chaꞌana ukꞌaxwach jun kumatz re broncejelaꞌ pachaꞌ ri e kꞌo chikixoꞌl ri tinamit, yey

chatzayabꞌaꞌ lo chikaj che juna cheꞌ. Ma konojeri ketiꞌtaj ruma juna kumatz, e kakitzuꞌ pan rikumatz tzayal chikaj yey jelaꞌ kekunutajik» xchaꞌ.9Ri Moisés xuꞌan ukꞌaxwach jun kumatz re

bronce yey xutzayabꞌaꞌ lo chikaj che jun cheꞌq.Ekꞌuchiriꞌ kꞌo junoq katiꞌtaj ruma juna kumatz,e kutzuꞌ pan ri kumatz re bronce, yey jelaꞌ nakakam taj.Ri tinamit Israel kakisut rij ri luwar re Moab10Tekꞌuchiriꞌ xkimaj tanchi bꞌi kibꞌe ri tinamit

Israel yey xebꞌeꞌkꞌola chilaꞌ che ri luwar Obotrubꞌiꞌ. 11Yey xebꞌel kꞌu chiriꞌ Obot yey xebꞌeꞌkꞌolachilaꞌ Ije-abarim, che ri luwar katzꞌintzꞌotik parelebꞌal qꞌiij che ri Moab. 12Xebꞌel tanchi chiriꞌyey xebꞌeꞌkꞌola che ruwaraqan taqꞌaj re Zered.13Chiriꞌ xebꞌel wubꞌi yey xebꞌekꞌolaꞌ chꞌaqa yaꞌche ri nimayaꞌ re Arnón, ri kꞌo che ri luwarkatzꞌintzꞌotik yey chiriꞌ kel lo wi che ri pa ejeqelwi raj amorreo, ma ri nimayaꞌ Arnón e kajachawupa taq ri luwar ke raj Moab kukꞌ raj amorreo.14Puwi waꞌ kachꞌaꞌt wi ri tzꞌibꞌital kan chupari Wuuj re taq ri Tzijobꞌal re ri Chꞌaꞌoj re riQAJAWAL JEHOVÁ, echiriꞌ jewaꞌ kubꞌiꞌij:«Xojbꞌinik xojꞌek kꞌa che ri Mar Kaq,rche taq ruwaraqan taqꞌajyey chuchiꞌ taq ri nimayaꞌ re Arnón.15Che taq ruchiꞌ ri raqanaꞌ,ri kopon kꞌa chupa taq ri luwar re Aryey keꞌtzaqa kꞌa chilaꞌ che ruchiꞌbꞌal taq ri

luwar re Moab» kachaꞌ.16Tekꞌuchiriꞌ xebꞌopon che ri luwar re Beer; waꞌ

e jul re yaꞌ pa xubꞌiꞌij wi ri QAJAWAL JEHOVÁche ri Moisés: «Chamolo kichiꞌ ri tinamit makanya ri yaꞌ chike re ri kitzajin chiꞌ» xchaꞌ. 17Euwariꞌche raj Israel chupa laꞌ la qꞌiij wi xkibꞌixojwa jun bꞌiix:«¡Chel na lo ri yaꞌ chupa ri jul re yaꞌ!¡Chibꞌixoj ri jul re ri yaꞌ!18Wa jun jul re yaꞌ e ri xkikꞌot rachijabꞌ,waꞌ e rachijabꞌ kꞌo kiwach re ri tinamit,yey xkikꞌot rukꞌ taq ri kibꞌara yey ri kichꞌamiꞌy»

jelaꞌ xkibꞌixoj.Tekꞌuchiriꞌ xebꞌel bꞌi ri tinamit che ri luwar

katzꞌintzꞌotik yey xebꞌek kꞌa chilaꞌ Matana,

o21:0 E chwi xeꞌanataj raj Israel chupa ri tinamit Horma, kꞌa e tanchi laꞌ xkichꞌij uchuqꞌabꞌ wa jun chꞌaꞌoj kukꞌ raj cananeo.(Num 14.39-45). Cf. Jue 1.16-17.p21:3 Waꞌ keꞌeloq Waꞌ yaꞌtal che re kasach uwach.q21:9 Waꞌ e ri xchꞌaꞌt ri Jesús puwiꞌ pa Juan 3.14r21:14 Na jinta juna manuscrito re ojertan kubꞌiꞌij Mar Kaq che waꞌ, ma jewaꞌ kubꞌiꞌij: ri luwar re Sufá.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 33: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 21.19–22.2 3319 xebꞌel Matana, xebꞌek kꞌa Nahaliel, xebꞌel kꞌuNahaliel xebꞌek kꞌa Bamot, 20 yey xebꞌel chiriꞌBamot, xebꞌek kꞌa che ruwaraqan taqꞌaj re riluwar re Moab, yey kꞌisbꞌal kꞌu re xebꞌopon kꞌachutzaꞌm ruwi juyubꞌ re Pisga,s waꞌ e pa kaqꞌalajinwi lo ri luwar katzꞌintzꞌotik re Jesimón.Raj Israel kakichꞌij uchuqꞌabꞌ ri rey Sehón21Ekꞌu raj Israel xekitaq bꞌi achijabꞌ kukꞌutubꞌej

kiwach chwa ri Sehón, waꞌ e ri rey ke raj amorreo,jewaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij che: 22 «Yaꞌa la luwar chiqekojikꞌow chupa taq rulew e la. Na kaqaqꞌaxuj taulew re tikoꞌnajik, re tikoꞌn re uva, na kaqachapta ne yaꞌ re juna jul kꞌotom re ukꞌolibꞌal yaꞌ. Ekaqamaj bꞌi ri nimabꞌe, e laꞌ jusukꞌ kojeꞌek cheri qabꞌe, kꞌa pa xojopon wi che ri kꞌisbꞌal re ritinamit ralaq» xechaꞌ.23Noꞌj ri Sehón na xuya ta luwar chike raj Israel

kebꞌikꞌow chupa ri kiluwar; ri xuꞌan rire e xumolkichiꞌ konoje rachijabꞌ, yey xebꞌek chupa ri luwarkatzꞌintzꞌotik. Xyakataj kꞌu chikij ri tinamit Israelyey echiriꞌ xopon kꞌa Jahaza, chiriꞌ xujeq wichꞌaꞌoj kukꞌ raj Israel. 24Noꞌj raj Israel xkikamisajrukꞌ espada ri Sehón, yey jelaꞌ xkichꞌij uchuqꞌabꞌ.Xkimaj kꞌu taq rulewt kꞌo puqꞌabꞌ rire, waꞌ xujeqbꞌi che ri nimayaꞌ Arnón yey xopon kꞌa che riluwar re Jaboc, waꞌ keꞌelawi kꞌa che ruchiꞌbꞌalri pa e jeqel wi raj amonita yey ri kitinamit waꞌsututal kij rukꞌ taq tapya. 25Raj Israel xuꞌan ketaq waꞌ wa tinamit yey xejeqiꞌ chupa ronoje taq ritinamit kꞌo puqꞌabꞌ ri rey Sehón, waꞌ e ri tinamitHesbón yey ri jujun chik raltaq ko tinamit. 26Mae ri Hesbón e tinamit pa jeqel wi ri Sehón, ri reyke raj amorreo. E waꞌ ri lik uꞌanom chꞌaꞌoj rukꞌ ritaqanel re Moab yey umajom taq ne ri rulew kꞌache pan ri nimayaꞌ re Arnón. 27Ruma laꞌ jewaꞌkakibꞌiꞌij ri e aj yabꞌal tzij:«¡Chixpeta pa ri tinamit Hesbón!¡Chiyaka tanchi wa tinamit re ri Sehón!28Ma elinaq lo qꞌaaqꞌ chupa ri tinamit Hesbón,lik kareplan ri qꞌaaqꞌ che rutinamit ri rey Sehón,xuporoj ri tinamit Ar kꞌo pa taq ri luwar re

Moab,yey xuporoj ruwi taq juyubꞌ ekꞌo chikaj che ri

Arnón.

29 ¡Toqꞌo awach riꞌat Moab!¡Asu xsach awach riꞌat utinamit ri dios re

Quemos!E ra-dios xuya luwar xekꞌam bꞌi rakꞌajol,yey xuya luwar xeyut bꞌi ramiꞌal,xekꞌam bꞌi rike ruma ri Sehón,waꞌ e ri rey ke raj amorreo.30Asu xqasach uwach ronoje ri kitaqanik rike,xujeqebꞌej lo che Hesbón yey xopon kꞌa Dibón,rukꞌatibꞌal ri qꞌaaqꞌ xopon kꞌa che ri tinamit

Nofa,yey xqasach kꞌu kiwach riꞌ kꞌa che ri tinamit

Medeba» xechaꞌ.Raj Israel kakichꞌij uchuqꞌabꞌ

ri Og, ri rey re Basán31 Jekꞌulaꞌ ri tinamit Israel xejeqiꞌ chwach taq ri

kulew raj amorreo.32Ri Moisés xutaq ukꞌakꞌalexik upa ri luwar

re Jazer; xebꞌok kꞌu chupa yey xkiꞌan ke che riraltaq ko tinamit, xekesaj bꞌi raj amorreo e jeqelchiriꞌ. 33Echiriꞌ xetzelej loq, e xkimaj bꞌi ri bꞌekeꞌek Basán. Ekꞌu ri Og, ri rey re Basán xyakatajlo chikij raj Israel chaꞌ kachꞌoꞌjin kukꞌ chiriꞌ pa ritinamit Edrei.34Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che

ri Moisés: «Maxiꞌij awibꞌ chwach rire, ma Riꞌinkanya paqꞌabꞌ junam kukꞌ konoje rutinamit yey riluwar pa ri ejeqel wi. Jelaꞌ kaꞌan rukꞌ rire pachaꞌri xaꞌan rukꞌ ri Sehón, ri rey ke raj amorreo, rijeqel che ri luwar re Hesbón» xchaꞌ. 35 Jekꞌulaꞌ,raj Israel xkikamisaj ri rey Og, kukꞌ taq rukꞌajolyey konoje rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj ekꞌo puqꞌabꞌ; yeyna jinta chi junoq xkikꞌasibꞌaꞌ kanoq yey xkiꞌankꞌu kiꞌke che ronoje ri kulew rike.

Números 22Rachi Balac kutaq usikꞌixik ri Balaamu

1Ekꞌu ri tinamit Israel xkimaj tanchi ubꞌi ri kibꞌeyey xebꞌeꞌkꞌola chilaꞌ che ri taqꞌaj re Moab, parelebꞌal qꞌiij che ri nimayaꞌ Jordán, chwach ritinamit Jericó.2Ekꞌu ri Balac, ri rey re Moab rukꞌajol ri Zipor,

xril ronoje ri kiꞌanom raj Israel chike raj amorreo,s21:20 Pisga: Waꞌ e jun uwi juyubꞌ kꞌo che ri luwar pa relebꞌal qꞌiij. Kꞌo lo pa 15 Kilometro pa keꞌkꞌis ri Nimayaꞌ Jordánchupa ri Mar Kꞌachatzꞌaam. Waqꞌij ora kꞌo che ri luwar re Jordania. Dt. 34.1.t21:24 E nabꞌe taq ulew waꞌ xkimaj raj Israel chaꞌ xuꞌan ke, waꞌ kꞌo pa relebꞌal qꞌiij che ri nimayaꞌ Jordán.u22:0Waꞌ e jun qꞌalajisanel na e ta kukꞌil rutinamit ri DIOS. E ri Balac ri rey re Moab, xuꞌkꞌama pa taq ri luwar re Mesopotamiachaꞌ rire kutzꞌonoj itzel uwachlibꞌal pakiwi ri tinamit Israel. Noꞌj na e ta xuꞌano ma ri DIOS xumin uwach chupa chaꞌ ekutzꞌonoj rutzil uchomalil pakiwi ri tinamit.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 34: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 22.3–25 343 ekꞌu riꞌ raj Moab xok lo jun nimalaj xiꞌin ibꞌ kukꞌ,waꞌ pa qatzij wi lik xok chikikꞌuꞌx ri xkita chikeraj Israel, ruma lik e ukꞌiyal achijabꞌ. 4Raj Moabjewaꞌ xkibꞌiꞌij chike ri nimaq winaq aj Madián:«Konoje waꞌ wa winaq e kakikꞌis uwach ri qulew,jelaꞌ pachaꞌ ri kuꞌan juna bꞌoyex echiriꞌ kumoluwach raqꞌees pa juyubꞌ» xechaꞌ.Chupa taq laꞌ la qꞌiij wi, ri Balac rukꞌajol ri

Zipor, rire e rey re ri tinamit Moab. 5Ri xuꞌano exebꞌutaq bꞌi achijabꞌ rukꞌ ri Balaam, rukꞌajol riBeor, kꞌa chilaꞌ Petor, ri kꞌo chunaqaj ri nimayaꞌÉufrates, chiriꞌ chwa ri kulew raj Amav. Rachijabꞌe taqom bꞌi, jewaꞌ ri e taqom bꞌi che ubꞌiꞌxikil:«Kꞌo jun tinamit ebꞌelinaq lo chilaꞌ Egipto, yeywaꞌ ruma lik e kikichom kibꞌ che rulew pa wa ojkꞌowi. 6Kantzꞌonoj ko cheꞌla, peta la wara chaꞌkatzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwi waꞌ wa tinamit,ma rike más lik kꞌo kichuqꞌabꞌ chiqawach riꞌoj.Yey laj jekꞌulaꞌ riꞌin kanchꞌij kichuqꞌabꞌ yeykenuwoqotaj bꞌi chwach wuꞌlew. Riꞌin wetaꞌam,echiriꞌ rilal katzꞌonoj la rutzil chomalil puwijunoq, riꞌ kukꞌul rutzil chomalil; noꞌj echiriꞌkatzꞌonoj la itzel uwachlibꞌal puwi junoq, riꞌkukꞌul ritzel uwachlibꞌal» xchaꞌ.7Ekꞌu ri nimaq winaq re Moab yey ri nimaq

winaq re Madián, xkimaj bꞌi kibꞌe yey kukꞌaꞌambꞌi pakiqꞌabꞌ ri pwaq re tojobꞌal re raj qꞌiij.Xebꞌopon pa kꞌowi ri Balaam yey xeꞌkiyaꞌachwach ronoje rubꞌiꞌim bꞌi ri Balac. 8Ri Balaamjewaꞌ xukꞌul uwach: —Chixkanaj kan waqꞌabꞌwara. Kꞌate kankꞌul uwach chiwe, e chirij rikubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chwe riꞌin —xchaꞌ.Jekꞌulaꞌ e taq ri e ajwach re Moab xekanaj

kan laꞌ la qꞌabꞌ chiriꞌ. 9E laꞌ laqꞌabꞌ wi, ri DIOSxwinaqir chwach ri Balaam yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che:—¿China waꞌ waꞌchijabꞌ e kanajinaq kan awukꞌ?—xchaꞌ.10Ri Balaam jewaꞌ xukꞌul uwach che ri DIOS:

—Waꞌ e utaqoꞌn lo ri Balac, rukꞌajol ri Zipor, reyre Moab, rire jewaꞌ utaqom lo ubꞌiꞌxikil chwe:11 “Kꞌo jun tinamit ebꞌelinaq lo chilaꞌ Egipto yeywaꞌ ruma lik ekꞌi, e kikichom kibꞌ che rulewpa wa oj kꞌowi. Peta kꞌu la wara chaꞌ katzꞌonojla itzel bꞌanoj pakiwi rike. Yey laj jekꞌulaꞌ riꞌinkanchꞌij kichuqꞌabꞌ yey kenuwoqotaj bꞌi chupa rinutinamit” —xchaꞌ.12Ekꞌu ri DIOS jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam:

—Mateꞌek kukꞌ rike, yey na katzꞌonoj ta ne itzeluwachlibꞌal pakiwi raj Israel, ma rike e juntinamit lik nuyaꞌom ri utzil chomalil pakiwiꞌ—xchaꞌ.

13Ri Balaam xwaꞌlij chukaꞌm qꞌiij yey jewaꞌxubꞌiꞌij chike rachijabꞌ kꞌo kiwach ebꞌutaqom bꞌiri Balac: —Oj alaq, tzelej alaq pa ri tinamit alaq,ma ri QAJAWAL JEHOVÁ na kuya ta luwar chwekineꞌek ukꞌ alaq —xchaꞌ.14Ekꞌu rachijabꞌ e ajwach re Moab xetzelej lo

pa jeqel wi ri Balac, yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij che: —RiBalaam na xraj taj xpe qukꞌ —xechaꞌ.15Ri Balac xebꞌutaq bꞌi jujun chik achijabꞌ

e ajwach, waꞌ más ekꞌi yey más kꞌo kiwachchikiwach ri nabꞌe xebꞌopon chilaꞌ. 16Xebꞌoponkꞌu rukꞌ ri Balaam yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij che: —Jewaꞌkubꞌiꞌij ri Balac, rukꞌajol ri Zipor: “Maꞌan ko la riꞌ,majekꞌ ibꞌ la kape la wukꞌ. 17Ma riꞌin lik kanloqꞌojne qꞌiij la, yey kanya cheꞌla janipa ri katzꞌonojla. Maꞌan ko la riꞌ, peta la, yey katzꞌonoj la itzelbꞌanoj pakiwi waꞌ wa tinamit” —xchaꞌ.18Ekꞌu ri Balaam jewaꞌ xukꞌul uwach chike:

—Tobꞌ ri Balac kusipaj chwe ri rocho nojinaqche plata yey che oro; lik na utz taj kampalajijrutaqanik ri QAJAWAL JEHOVÁ, ri nu-DIOS; tobꞌne xa jubꞌiqꞌ ri kanꞌano o laj lik kꞌi. 19Kantzꞌonojko che alaq kakanaj kan alaq waqꞌabꞌ wara, chaꞌkanwetaꞌmaj saꞌ tanchi ri kubꞌiꞌij ri QAJAWALJEHOVÁ chwe —xchaꞌ.20Ekꞌu ri DIOS xwinaqir chwach ri Balaam

chaqꞌabꞌ yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: «We waꞌchijabꞌepetinaq re katkisikꞌij bꞌi kukꞌ, jat kꞌu riꞌ kukꞌ.Noꞌj riꞌat xew kaꞌan janipa ri kambꞌiꞌij Riꞌin chawekaꞌano» xchaꞌ.

Ri Balaam kuril uwach ri ángel21Ri Balaam xwaꞌlij bꞌi lik anim tan, xuyijibꞌaꞌ

bꞌi rutzꞌulibꞌal re ruwi ru-axna yey xeꞌek junamkukꞌ rachijabꞌ kꞌo kiwach re Moab.22Ekꞌuchiriꞌ ebꞌenaq chik, lik xpe royowal ri

DIOS rukꞌ ri Balaam ruma ri xeꞌek kukꞌ rachijabꞌ.E uwaꞌriche ri Ángel re ri QAJAWAL JEHOVÁxuya ribꞌ chunikꞌajal ri bꞌe chaꞌ na kikꞌow taj. RiBalaam e laꞌ bꞌenaq puwi ru-axna, erachbꞌilambꞌi kebꞌ rajchak. 23Ekꞌuchiriꞌ ri-axna xril uwachri Ángel re ri QAJAWAL JEHOVÁ kꞌo chunikꞌajalri bꞌe. Ri ángel uyijibꞌam chi ribꞌ rukꞌ ri espadapuqꞌabꞌ, ekꞌu ri axna xel chupa ri bꞌe yey xuminbꞌi ribꞌ pa taq raqꞌees. Noꞌj ri Balaam e xuchꞌayri axna, chaꞌ katzelej tanchi chupa ri bꞌe. 24Ekꞌuri Ángel re ri QAJAWAL JEHOVÁ, xkꞌojiꞌ chupajun bꞌe kikꞌow pa tikoꞌn re uva yey pa taq utzalkojotal koral-abꞌaj che yey na utz taj kaꞌanikꞌowem. 25Echiriꞌ ri axna xril ri Ángel re riQAJAWAL JEHOVÁ, ri xuꞌano e xulatzꞌatzꞌej ribꞌ

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 35: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 22.26–23.4 35chwa rabꞌaj yey jelaꞌ e xuqol ri raqan ri Balaamchwa rabꞌaj. Ruma kꞌu riꞌ, rire xuchꞌay tanchiru-axna. 26E tanchi kꞌu ri Ángel re ri QAJAWALJEHOVÁ xnabꞌej pan más chikiwach yey xtakꞌiꞌpa jun bꞌe lik chꞌutiꞌn uwach yey na utz ta kaꞌanelem pa uwikiqꞌabꞌ, ni pamox. 27Echiriꞌ ri axnaxril ri Ángel re ri QAJAWAL JEHOVÁ, ri xuꞌano expuyiꞌ pulew e laꞌ kꞌo ri Balaam puwiꞌ. Ri Balaamlik xpe royowal ruma waꞌ yey ri xuꞌano e xuchꞌayri axna rukꞌ ru chꞌamiꞌy. 28Ri QAJAWAL JEHOVÁe xuꞌano chaꞌ xel uchꞌaꞌteem ri axna yey ri axnajewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam: —¿Saꞌ ri nuꞌanomcheꞌla, ma e uroxlaj waꞌ kinchꞌay la? —xchaꞌ.29—¡Aa, riꞌin xatinchꞌayo ma e riꞌat lik ꞌanom

nuqꞌiij riꞌin! ¡We ta kꞌo juna espada panuqꞌabꞌ,asu katinkamisaj woꞌora! —xchaꞌ.30Ri axna jetanchi waꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam:

—¿Na paqꞌabꞌ ta bꞌane rilal in kꞌo wi riꞌin? Mae laꞌ kinaqꞌanibꞌej la kꞌa che waqꞌij ora. ¿Kꞌonebꞌa julajoq nuꞌanom waꞌ cheꞌla, pachaꞌ ri xinꞌanwoꞌora? —xchaꞌ.Ri Balaam xukꞌul uwach: —Jaꞌi, na ꞌanom ta waꞌ

—xcha ri Balaam.31Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xujaq ruwach

ri Balaam, jelaꞌ e rire xril uwach ri Ángel reri QAJAWAL JEHOVÁ kꞌo chunikꞌajal ri bꞌe,uyijibꞌam chi ribꞌ rukꞌ ru-espada puqꞌabꞌ. 32RiÁngel re ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij cheri Balaam: —¿Suꞌchak oxibꞌ laj xachꞌay raꞌaxna?Ma In ri in tzꞌapiyom re rabꞌe, ma e rabꞌenam kꞌachilaꞌ Moab lik na kukꞌul ta nukꞌuꞌx Riꞌin. 33E riaxna xinrilo, e uwariꞌche elinaq chinuwach Riꞌinoxibꞌ laj; we tamaji rire elinaq chinuwach, riꞌlaj at nukamisam chik, yey e rawaj kankꞌasibꞌaꞌkanoq —xchaꞌ.34Ekꞌu ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Ángel re

ri QAJAWAL JEHOVÁ: —In makuninaq riꞌin,ma na wetaꞌam taj we e Rilal kꞌo la chupa ri bꞌechinuwach riꞌin. Jekꞌulaꞌ, we e waꞌ lik na utz tauwach chwach Rilal, riꞌ kintzelejik —xchaꞌ.35Noꞌj ri Ángel re ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ

xubꞌiꞌij che ri Balaam: —Jat kukꞌ waꞌchijabꞌ; noꞌjxew kabꞌiꞌij ri kwaj Riꞌin kabꞌiꞌij riꞌat —xchaꞌ.Jekꞌulaꞌ ri Balaam xeꞌek kukꞌ rachijabꞌ kꞌo

kiwach etaqom lo ruma ri Balac.

Ri roponik ri Balaam chilaꞌ Moab36Echiriꞌ ri Balac xuto ri Balaam katajin

roponik, xukꞌuluꞌ pan che jun tinamit Moab, kꞌoche ruchiꞌbꞌal ri yaꞌ re Arnón, chiriꞌ pa kꞌisbꞌal wire ri kulew.37Yey ri Balac jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam:

—Xintaq sikꞌixik la, ma lik iil uwach kape la.¿Suꞌchak na kaꞌaj ta la kape la? ¿E kami chiwachrilal ma na kanya ta rajil ukꞌaxel ri petik la?—xchaꞌ.38E kꞌu ri Balaam jewaꞌ xukꞌulubꞌej uwach che

ri Balac: —Riꞌin in kꞌo chi wara re koꞌlnuwila la.Noꞌj woꞌora na yaꞌtal ta chwe xaqi saꞌ ri kambꞌiꞌij,ma xew kambꞌiꞌij Ruchꞌaꞌteem ri DIOS ri kuyachwe kambꞌiꞌij —xchaꞌ.39Tekꞌuchiriꞌ xeꞌek ri Balaam rukꞌ ri Balac yey

xebꞌopon che ri luwar re Quiriat-huzot. 40RiBalac xutaq kikamisaxik chikop, bꞌexex yey xutaqbꞌi nimanik re waꞌim chike ri Balaam yey chikerachijabꞌ e ajwach e kꞌo rukꞌ.

Ri Balaam kuya rutzilchomalil pakiwi raj Israel

41Chukaꞌm qꞌiij, ri Balac xukꞌam bꞌi ri Balaamyey xepaqiꞌ che ruwi juyubꞌ re Bamot-baal; yeychwi kꞌu riꞌ, ri Balaam xril pan jubꞌiqꞌ che ritinamit Israel.

Números 23Ri nabꞌe tzij re ri Balaam

1E kꞌu ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balac:—Yaka la chwe wuqubꞌ (7) altar re qasaꞌn, yeyyijibꞌaꞌ la chwe wuqubꞌ (7) toroꞌibꞌ yey wuqubꞌ(7) bꞌexex emamaꞌibꞌ re kebꞌenukamisaj —xchaꞌ.2Ri Balac jelaꞌ xuꞌano pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri Balaam

che, xkikamisaj jun toro yey jun bꞌexex maꞌ puwiꞌchujujunal raltar.v3 Jetanchi waꞌ xubꞌiꞌij ri Balaam che ri Balac:

—Kanaja kan la wara chutzal wa qasaꞌn katajinuporotajik, ma riꞌin e waꞌ kiꞌnwilaꞌ we kꞌo kubꞌiꞌijri QAJAWAL chwe. Yey riꞌin kanya che retaꞌmaxikcheꞌla janipa ri kubꞌiꞌij Rire chwe —xchaꞌ.Yey ri Balaam xeꞌek che jun uwi juyubꞌ

katzꞌintzꞌotik. 4Ekꞌu ri DIOS xkꞌun rukꞌ ri Balaamyey ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌij che: —Wuqubꞌ chialtar re qasaꞌn nuyijibꞌam yey chujujunal altar

v23:2 E taq raj qꞌijabꞌ re pa taq ri luwar re Mesopotamia ojertan, kakiꞌan waꞌ chaꞌ kaketaꞌmaj ri rajawal kikꞌuꞌx taq ri ki-dios,(v. 29-30).

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 36: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 23.5–23 36nukamisam puwiꞌ jun toro yey jun bꞌexex maꞌ—xchaꞌ.5Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xuya jun tzij che

ri Balaam yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: —Chat-tzelej pakꞌowi ri Balac yey chabꞌiꞌij che saꞌ ri nubꞌiꞌimchawe —xchaꞌ.6Ri Balaam xtzelej pa kꞌowi ri Balac yey rire

kꞌa takꞌal chutzal ruqasaꞌn, e laꞌ e rachbꞌilam taqrachijabꞌ e ajwach re Moab. 7Ekꞌu ri Balaam xujequyaꞌik wa jun tzij, jewaꞌ xubꞌiꞌij:«Chilaꞌ Aram xinukꞌam wi lo ri Balac,ri rey re Moab,xinukꞌam lo kꞌa che taq ruwi juyubꞌ pa relebꞌal

qꞌiij.“Peta la kꞌut yey wuma riꞌin,e tzꞌonoj la ri itzel bꞌanoj puwi ri Jacob;Peta la, e rayij la ri na utz ta uwach chike raj

Israel”8Noꞌj ¿Chaꞌtaj kantzꞌonoj itzel bꞌanoj puwi rire,ri na utzꞌonom ta waꞌ ri DIOS puwiꞌ?¿Suꞌchak kankꞌaq bꞌi uqꞌiij riꞌin,ri na kukꞌaq tubꞌi uqꞌiij ri DIOS?9Ma kebꞌenuwil pan ri tinamit,kebꞌenuwil pan che ruwi nimaq taq abꞌaj,lik kꞌa che taq ruwa juyubꞌ kenuwil apanoq,ma e jun tinamit lik ujachom ribꞌ;waꞌ lik na kujunimaj ta ribꞌ rukꞌ jujun chik

tinamit.10Ma wa tinamit e pachaꞌ rupukꞌ rulew.¿China kachꞌijow kajilaxik ri e ralkꞌoꞌal ri

Jacob?¿China ketaꞌman re janipa ri kikꞌiyal?¿China kajilan ke tobꞌ xa panikꞌaj che ri panikꞌaj

chike?¡E ri kwaj riꞌin kinkam jelaꞌ pachaꞌ ri kikamik

rike!,ma rike lik e jusukꞌ chwach ri DIOS,e lik kwaj kꞌu riꞌin e ri kꞌisbꞌal nuwach,e jelaꞌ kuꞌana pachaꞌ ri kiꞌke» xchaꞌ.11Ekꞌu ri Balac jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam:

«¿Suꞌchak laꞌ jelaꞌ xꞌan la chwe? Riꞌin xinkꞌam lola wara chaꞌ koꞌltzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwi ritzel kebꞌilow weꞌin, yey rilal e xtzꞌonoj la rutzilchomalil pakiwiꞌ rike» xchaꞌ.12Ri Balaam jewaꞌ xukꞌul uwach che ri Balac:

—Xojkanaj kan ukꞌ la, e riꞌin xew kambꞌiꞌij janipari kubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ chwe —xchaꞌ.13Ri Balac jewaꞌ xubꞌiꞌij: —Peta la wukꞌ che

wa jun chik luwar, ma chiriꞌ kebꞌil pan la tobꞌ na

konoje taj, noꞌj kil pan la jun utzaꞌm ri tinamit;yey jelaꞌ katzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwiꞌ —xchaꞌ.14Ri Balac xukꞌam bꞌi ri Balaam che ri luwar re

Sofim,w che rutzaꞌm juyubꞌ re Pisga. Chiriꞌ kꞌut,ri Balac xuyak wuqubꞌ (7) altar, yey xukamisajjun toro yey jun bꞌexex maꞌ puwi chujujunalaltar. 15Ekꞌu ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balac:—Kꞌola la putzal waꞌ wa qasaꞌn re kaporoxik, mariꞌin e kintaꞌ saꞌ ri kubꞌiꞌij ri DIOS chwe —xchaꞌ.16Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xel lo che ukꞌulik

ri Balaam yey xukoj waꞌ wa chꞌaꞌteem puchiꞌ chaꞌkubꞌiꞌij, jewaꞌ xubꞌiꞌij che: —Jat chilaꞌ pa kꞌowi riBalac yey chabꞌiꞌij che janipa wa kambꞌiꞌij chawe—xchaꞌ.17Ri Balaam xopon kꞌu rukꞌ ri Balac, rire kꞌa

takꞌal putzal ruqasaꞌn, e laꞌ e rachbꞌiꞌil rachijabꞌkꞌo kiwach re Moab. Ri Balac jewaꞌ xutzꞌonoj cheri Balaam: «¿Saꞌ ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁcheꞌla?» xchaꞌ.18Ekꞌu ri Balaam xujeq uyaꞌik wa jun tzij, jewaꞌ

xubꞌiꞌij:«E rilal Balac, yakataj la yey tana la wa

kambꞌiꞌij;chinta la rilal, lal ukꞌajol ri Zipor:19Ri DIOS na e ta jelaꞌ pachaꞌ taq rachijabꞌ;ma Rire na kuꞌan ta raqꞌubꞌal,yey na e ta pachaꞌ juna achi;ma na kujalkꞌatij ta uwach ruchꞌaꞌteem.Rire e lik kuꞌan ri kubꞌiꞌij,yey kuyaꞌo janipa ri kubꞌiꞌtisij.20Ma xyaꞌ taqanik chwe re kanya ri rutzil

chomalil,na utz ta kꞌu riꞌ we junwi ri kambꞌiꞌij.21Chike raj Israel na kilitaj ta kꞌax kawuluwubꞌ

lo pakiwiꞌ,chike ri ralkꞌoꞌal ri Jacob,na kilitaj ta kꞌaxkꞌolil bꞌiis,ma ri QAJAWAL JEHOVÁ, ri DIOS kiꞌke kꞌo

kukꞌ ri tinamit,rike e lik kiꞌanom ki-rey che Rire.22Ri KAJAWAL DIOS xebꞌeresaj lo chilaꞌ Egipto,e uwaꞌriche chikiwach rikeri KAJAWAL DIOS e pachaꞌ chi juna chikop

búfalo,e kunaꞌo kꞌo uchuqꞌabꞌ ruma taq ri rukꞌaꞌ.23Ma chikiwach ri tinamit re ri Jacob,na jinta uwach ri kuꞌan raj qꞌiij,chikij raj Israel, na jinta uwach ri kuꞌan raj itz.

w23:14 Waꞌ e jun luwar che ruwi juyubꞌ, pa kakinaꞌij wi ri kꞌamajaꞌ kuꞌanaꞌ.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 37: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 23.24–24.14 37Ma woꞌora kabꞌiꞌx chike rutinamit ri Jacob yey

raj Israel:¡Unimal tzij ri uꞌanom ri IWAJAWAL DIOS

iwukꞌ!24Waꞌ wa tinamit lik e yakatajinaqjelaꞌ ri kiyakibꞌal pachaꞌ ruyakibꞌal juna koj atiꞌ,jelaꞌ ri kiyakibꞌal pachaꞌ ruyakibꞌal juna koj maꞌ,ma waꞌ waj na kebꞌuxlan taj we na e ta nabꞌe

kakitij rikitiiꞌ,echiriꞌ kiqumum chi ri kikikꞌel ri ekamisam,kꞌatekꞌuchiriꞌ kebꞌuxlanik» xchaꞌ.25Ekꞌu ri Balac jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balaam:

—We na utz taj katzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwiwa tinamit, matzꞌonoj chi la riꞌ rutzil chomalilpakiwiꞌ —xchaꞌ.26Ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Balac: —¿Na

nubꞌiꞌim nebꞌa cheꞌla, e ronoje ri kubꞌiꞌij riQAJAWAL JEHOVÁ chwe e kanꞌan riꞌ? —xchaꞌ.27Tekꞌuchiriꞌ xubꞌiꞌij ri Balac che ri Balaam:

—Maꞌan ko la riꞌ peta la wukꞌ, ma kankꞌam bꞌila pa jun chik luwar. Ma kꞌaxtaj chiriꞌ e ri DIOSkukꞌul ukꞌuꞌxꞌ ri katzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwiwaꞌ wa tinamit —xchaꞌ.28Ri Balac xukꞌam bꞌi ri Balaam kꞌa che rutzaꞌm

ruwi juyubꞌ re Peor, ri katzuꞌn pan chwi ri luwarkatzꞌintzꞌotik. 29Ekꞌu ri Balaam jewaꞌ xubꞌiꞌijche ri Balac: —Yaka la chwe wuqubꞌ altar, yeyyijibꞌaꞌ la chwe wuqubꞌ toroꞌibꞌ yey wuqubꞌ bꞌexexemamaꞌibꞌ re kebꞌenukamisaj —xchaꞌ.30Ri Balac e xuꞌano pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri Balaam

che; xukamisaj jun toro yey jun bꞌexex maꞌ yeyxuya puwiꞌ chujujunal raltar.

Números 241 Jenelaꞌ ri Balaam xunabꞌej e ri QAJAWAL

JEHOVÁ e lik kukꞌul ukꞌuꞌx ri kuya rutziluchomalil pakiwi raj Israel; ruma riꞌ na xuꞌan tachik pachaꞌ ri uꞌanom loq, ma na xutzukuj ta chitzij kukꞌ raj qꞌijabꞌ. E ri xuꞌano e xtzuꞌn pan chwiri luwar katzꞌintzꞌotik. 2Ekꞌuchiriꞌ ri Balaam xrilapanoq, e ri tinamit Israel e laꞌ kukꞌaꞌam kibꞌ chimutzaꞌj, e kꞌu ri Ruxlabꞌixel ri DIOS xqaj lo puwiꞌ.3Xujeq kꞌu riꞌ xel lo chi uchiꞌ wa jun tzij, jewaꞌxubꞌiꞌij:«Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri Balaam rukꞌajol ri Beor,jewaꞌ kubꞌiꞌij rachi ri lik kumaj usukꞌ ri karilo,4 Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri kataw re Ruchꞌaꞌteem ri DIOS,waꞌ e ri jun karil ri kꞌutubꞌal re qꞌalajisanikre ri kꞌo Ronoje Unimal Chuqꞌabꞌ Puqꞌabꞌ;

uyaꞌom kꞌu ribꞌ riꞌ rire puqꞌabꞌ,echiriꞌ kayaꞌ ri kꞌutubꞌal re qꞌalajisabꞌal chwach.5 ¡E riꞌat Jacob, lik choom taq rawocho xa

kakirik,riꞌat Israel, lik choom taq ri pa at jeqel wi!6Pachaꞌ chi ucholaꞌj palma e tikitalik,pachaꞌ chi werta e kꞌo chuchiꞌ ri nimayaꞌ;pachaꞌ chi jutiq cheꞌ kiꞌ ruxlabꞌ ruwaꞌalx,tikital ruma ri QAJAWAL JEHOVÁ,pachaꞌ chi cheꞌ re chakalteꞌ tikital chuchiꞌ ri yaꞌ.7Ri yaꞌ lik kapumput che ri tinamit,lik kꞌo ri yaꞌ re katijik yey re kajaꞌax ri tikoꞌn.Ri rey re wa tinamit e kuchꞌij uchuqꞌabꞌ ri Agag,yey rutaqanik e lik kanimar uwach.8Ri DIOS xebꞌeresaj lo chilaꞌ Egipto,e uwaꞌriche chikiwach rikeri DIOS e pachaꞌ chi juna chikop búfalo,e kunaꞌo kꞌo uchuqꞌabꞌ ruma taq ri rukꞌaꞌ.Ri tinamit Israel kebꞌukꞌis ri nimaq tinamit,waꞌ e taq ri tzel kebꞌilow re,rire kuqꞌep upa ri kibꞌaqil rike,yey kuchꞌap taq ru-flecha che ri ki-cuerpo.9Echiriꞌ kuxlan ri tinamit Israel,e jelaꞌ pachaꞌ juna koj echiriꞌ kapuyiꞌik.¡Na jinta junoq kaqibꞌ rukꞌ!¡Lik nim kiqꞌiij ri ketzꞌonow rutzil chomalil

pawiꞌ riꞌat!¡Yey itzel kiwachlibꞌalri kakitzꞌonoj itzel bꞌanoj pawi riꞌat!» xchaꞌ.

Ruqꞌalajisanik ri Balaam10Ekꞌu ri Balac lik xpe royowal rukꞌ ri Balaam,

yey ruma riꞌ xujeq kupoqꞌij upa ruqꞌabꞌ, jewaꞌxubꞌiꞌij che ri Balaam: —Xintaq sikꞌixik la rekatzꞌonoj la itzel bꞌanoj pakiwi ri tzel kebꞌilowwe riꞌin; noꞌj rilal ya e oxlaj laꞌ katzꞌonoj la rutzilchomalil pakiwiꞌ rike. 11Ekꞌu woꞌora, Choqotajtzelej la chupa ri tinamit la. Ma ximbiꞌtisij kanyajun chomilaj sipanik cheꞌla, noꞌj ri QAJAWALJEHOVÁ na xuya ta chi waꞌ cheꞌla.12Ri Balaam xukꞌul uwach che: —Riꞌin

xin-nabꞌesaj ri nuchꞌaꞌteem chike rachijabꞌ xetaqbꞌi la wukꞌ, ma jewaꞌ ximbꞌiꞌij chike: 13 “Tobꞌ riBalac kusipaj chwe ri rocho nojinaq che platayey che oro; lik na utz taj kampalajij rutaqanikri QAJAWAL JEHOVÁ re kanꞌan ri utz o rina utz ta uwach; noꞌj ekꞌu janipa ri karaj riQAJAWAL JEHOVÁ, e kambꞌiꞌij riꞌin”. 14Riꞌinkineꞌek kꞌu woꞌora pa nutinamit, noꞌj tape la, ma

x24:6 Waꞌ wa cheꞌ Áloe rubꞌiꞌ

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 38: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 24.15–25.9 38e kanqꞌalajisaj cheꞌla saꞌ ri kukꞌulumaj ri tinamitla puqꞌabꞌ ri tinamit Israel che waꞌ wa chiqawachapanoq.15Ekꞌu ri Balaam xubꞌiꞌij waꞌ wa jun tzij:«Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri Balaam ukꞌajol ri Beor,jewaꞌ kubꞌiꞌij rachi ri lik jaqatal chi utz ruwach,16 Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri kataw re Ruchꞌaꞌteem ri

DIOS,ri jun lik retaꞌam saꞌ ri kuchꞌobꞌ ri Jun lik kꞌo

Uwach Uqꞌij,waꞌ e ri jun karil ri kꞌutubꞌal re qꞌalajisabꞌalre ri kꞌo Ronoje Unimal Chuqꞌabꞌ Puqꞌabꞌ;uyaꞌom kꞌu ribꞌ riꞌ rire puqꞌabꞌ,echiriꞌ kayaꞌ ri kꞌutubꞌal re tzij chwach.17Kꞌo jun kanwilo katajin lo chiqawach;kꞌo ri kanwilo tobꞌ naj kꞌowi chwe:Waꞌ e jun chꞌumil kel lo che ri Jacob;kel lo Jun kꞌo taqanik puqꞌabꞌ che ri tinamit

Israel.Rire kuꞌan tzꞌakatzꞌik che rujolom ri Moab,yey kukꞌis kiwach konoje ri eralkꞌoꞌal ri Set.18Ri tinamit Israel kuchꞌij uchuqꞌabꞌ ri Edom,jenelaꞌ ri tinamit Seiry kachꞌijitaj uchuqꞌabꞌkuma ri tzel kebꞌilow ke,noꞌj ri tinamit Israel e kukꞌut runimal

ruchuqꞌabꞌ.19Kꞌo jun lik kꞌo uchuqꞌabꞌ,waꞌ kel lo che ri Jacob,e rire kusach kiwach ri kꞌa ekꞌas kan che ri

tinamit Ar» xchaꞌ.20Tekꞌuchiriꞌ ri Balaam xril pan ri tinamit re ri

Amalec, yey xubꞌiꞌij waꞌ wa jun tzij:Ri tinamit Amalec e lik kꞌo uwach chike ri

nimaq tinamit;noꞌj ekꞌu ri kꞌisbꞌal uwach rire;e pa qatzij wi kasach na uwach.21Yey ri Balaam echiriꞌ xeril pan raj ceneo,

xubꞌiꞌij waꞌ wa jun qꞌalajisanik:«E riꞌix lik kꞌo uchuqꞌabꞌ ri pa ix jeqel wi;chwi taq ri nimaq pek kꞌowi ri ijeqelebꞌal.22Noꞌj e riꞌix ix aj ceneo;kachꞌijitaj na ichuqꞌabꞌ,echiriꞌ raj Asiria kixkiyutu re kixkikꞌam bꞌi»

xchaꞌ.23Tekꞌuchiriꞌ ri Balaam xubꞌiꞌij waꞌ wa jun tzij:«¡Lik toqꞌoꞌ iwach! Ma ¿China ri kakꞌasiꞌ kanoqechiriꞌ ri DIOS kuꞌana ronoje waꞌ?

24Ma kekꞌun taq ri barcos,epetinaq chilaꞌ che ri tinamit Chipre,re kakiꞌan kꞌax che ri Asiria yey ri Heber;noꞌj ri keꞌanaw re waꞌ, asu kasach kiwach»

xchaꞌ.25Ekꞌu ri Balaam xyakataj bꞌi yey xtzelej tanchi

pa rutinamit; yey ri Balac jelaꞌ xuꞌano xumaj bꞌirubꞌe xeꞌek.

Números 25Ri makunik ke raj Israel chiriꞌ Baal-peor

1Echiriꞌ ri tinamit Israel e kꞌo che ri luwar Sitimrubꞌiꞌ, e rachijabꞌ xkijeq kaketzꞌabꞌej uwa kiqꞌiijkukꞌ rixoqibꞌ e aj Moab. 2Ri xkiꞌan rixoqibꞌ e ajMoab e xekikꞌam bꞌi rachijabꞌ e aj Israel kukꞌ, rekekikamisaj awaj chikiwach taq ri ki-dios rike.Ekꞌu ri tinamit xewaꞌ chikiwach taq ri ki-dios rikeyey xkixuk kibꞌ chikiwach. 3 Jekꞌulaꞌ ri tinamit exkiya kibꞌ che kakiyak uqꞌiij ri Baal chiriꞌ che riluwar re Peor. Ruma waꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁlik xpe royowal chikij ri tinamit Israel. 4Ekꞌu riQAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri Moisés:—Chebꞌachapa konoje ri e kꞌamal kiwach ritinamit Israel, yey e laꞌ paqꞌiij, chebꞌatzayabꞌaꞌre kebꞌajitzꞌaj chinuwach Riꞌin, chaꞌ jelaꞌ e riwoyowal lik kachꞌoqochꞌotik, kel chikij rike—xchaꞌ.5Ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij chike raj qꞌatal tzij

ke raj Israel: —Chekamisaj alaq chikijujunalrachijabꞌ ekꞌo paqꞌabꞌ alaq, chike ri xemakunikruma xkiyak uqꞌiij ri dios Baal-peor —xchaꞌ.6Kꞌo kꞌu jun chike rachijabꞌ aj Israel, xkꞌunik

rukꞌaꞌam lo jun ixoq aj Madián, waꞌ kutzutzaꞌri Moisés yey e laꞌ chikiwach konoje ri tinamitIsrael. E xuꞌan waꞌ echiriꞌ ri tinamit kebꞌoqꞌ che riokibꞌal re ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ. 7Echiriꞌxril waꞌ ri Finees raj qꞌatisan qasaꞌn, rukꞌajol riEleazar yey mamaxel re ri Aarón; xyakataj kꞌuchikixoꞌlibꞌal ri tinamit yey xukꞌam jun lanzapuqꞌabꞌ. 8Yey xeꞌek xuternabꞌej bꞌi rachi aj Israelyey echiriꞌ xebꞌok chupa ri jaz junam rukꞌ rixoqmadianita, ri xuꞌano e xrikꞌowisaj ri lanza pa kipayey xebꞌukamisaj kikabꞌichal. Jekꞌulaꞌ xtaniꞌ rikamik katajin che ri tinamit Israel. 9Ri xekam chelaꞌ la kꞌaxkꞌol laj yabꞌil e lo 24,000 chi tikawex.

y24:18 Waꞌ e jun chik ubꞌiꞌ ri Edom.z25:8 Waꞌ na lik ta e ri kocho, ma e ruma kakiyak uqꞌiij ri mak re kaketzꞌabꞌej uwa kiqꞌiij chikiwach, che ri kocho kꞌo junluwar kꞌa pa ja pa ri kemakun wi. Kil Dt. 23.17

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 39: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 25.10–26.20 3910Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri

Moisés, jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 11 «Ri xuꞌan ri Finees,rukꞌajol ri Eleazar yey mamaxel re ri Aarón rajqꞌatisan qasaꞌn; waꞌ xuqꞌobꞌisaj ri woyowal chikijraj Israel, ma ri xuꞌan rire e kꞌutubꞌal re ri nakaraj ta kꞌenoq kayak uqꞌiij junoq chik chinuwachRiꞌin. Ruma laꞌ na xinkꞌis ta kiwach konoje ritinamit Israel. 12Chabꞌiꞌij kꞌu che ri Finees: “Ewoꞌora rukꞌ rire, kanjikibꞌaꞌ uwach jun tzij reutzil kꞌoleem lik na jinta kꞌowi. 13E kanya kꞌuche rire yey chike taq ri ralkꞌoꞌal ketajin lo chirij,ri chak re kakiqꞌatisaj qasaꞌn yey waꞌ kakiꞌanona jinta utaqexik. Ruma ri xuꞌan lik ubꞌis ukꞌuꞌxrire, xukꞌutu xew Riꞌin kayak nuqꞌiij, e rukꞌ waꞌxuꞌan ri tojobꞌal re rimak riꞌix aj Israel chinuwachRiꞌin”» xchaꞌ.14E rachi aj Israel xkam junam rukꞌ rixoq aj

madianita e Zimri rubꞌiꞌ, ukꞌajol ri Salu, kꞌamalkiwach re jun chike taq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Simeón. 15Yey rixoq aj Madián xkamik e Cozbirubꞌiꞌ, waꞌ e umiꞌal ri Zur, kꞌamal kiwach re junpamilia re ri tinamit Madián.16Xchꞌaꞌt ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 17—Chixyakataj pa chꞌaꞌojchikij raj Madián yey chebꞌikamisaj. 18Ma e rikejelaꞌ xkiꞌan chiwe riꞌix echiriꞌ xixkimin chupari na utz ta uwach kakiꞌan rike, ma jelaꞌ kꞌut exiyak uqꞌiij ri Baal re ri luwar re Peor. Yey rumari na utz ta uwach xuꞌan rixoq Cozbi, rumiꞌal junkꞌamal wach re Madián yey xkam chupa ruqꞌijolwi echiriꞌ xkꞌun ri kꞌaxlaj yabꞌil kamik uwach,ruma e xuyak uqꞌiij ri tyox Baal re ri luwar rePeor —xchaꞌ.

Números 26Rukalaj ajilanik kaꞌan chike ri tinamit Israela1Echiriꞌ ikꞌowinaq chi ri kꞌaxlaj yabꞌil kamik

uwach, e ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌijche ri Moisés yey ri Eleazar rukꞌajol ri Aarón,raj qꞌatisan qasaꞌn: 2 «Chiꞌana ri ajilanik chikekonoje ri tinamit Israel, ri paqal kiwach pa veintekijunabꞌ; katzꞌibꞌax ri kibꞌiꞌ e chirij taq chujujunalpamilia, waꞌ e chike rachijabꞌ lik kꞌo kichuqꞌabꞌkebꞌek pa chꞌaꞌoj chike raj Israel» xchaꞌ.3Ri Moisés yey ri Eleazar raj qꞌatisan qasaꞌn,

xechꞌaꞌt kukꞌ ri tinamit che ruwaraqan taqꞌaj re

Moab, chutzal ri nimayaꞌ Jordán, ri kꞌo chwachri tinamit Jericó. Jewaꞌ xkibꞌiꞌij chike ri tinamit:4 «E chebꞌiwajilaj konoje rachijabꞌ paqal kiwachpa veinte kijunabꞌ, jelaꞌ pachaꞌ ri xubꞌiꞌij riQAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés» xecha chike.Chike kꞌu ri tinamit Israel xebꞌel lo chilaꞌ Egipto

e taq waꞌ: 5Ri Rubén e atzixel chike raj Israel. Etaq rukꞌajol ri Rubén e ri Enoc, ri Falú, ri Jezrónyey ri Carmi. Chike waꞌ rike xepe wi taq ri pamiliakabꞌiꞌx chike e aj Enoc, e aj Falú, 6 ri e aj Jezrónyey raj Carmi. 7E konoje mutzaꞌj waꞌ xepe lo cheri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén. Chi konojexebꞌuꞌana e 43,730 chi achijabꞌ.8Ri Falú xa jun rukꞌajol xkꞌojiꞌik, waꞌ e ri Eliab.

9E taq rukꞌajol ri Eliab e ri Nemuel, ri Datán,yey ri Abiram. E waꞌ wa Datán yey ri Abiram exebꞌuꞌan kꞌamal kiwach ri tinamit echiriꞌ xkiꞌanri kititzꞌitikil chike ri Moisés yey ri Aarón; waꞌ eri jumutzaꞌj xebꞌuchok ri Coré rukꞌ echiriꞌ xuyakribꞌ chirij ri QAJAWAL JEHOVÁ. 10Echiriꞌ rulewxjaqataj upa yey junam rukꞌ ri Coré lamaꞌmxetzaq bꞌi chupa ri jul re rulew. Jekꞌulaꞌ xekamikyey ri qꞌaaqꞌ xebꞌuporoj ri e 250 achijabꞌ; e waꞌwa xilitajik xuꞌana jun kꞌutunik chike ri tinamitchaꞌ na kakiꞌan ta kiꞌke. 11Noꞌj ri ralkꞌoꞌal ri Coréna xekam taj.12E taq rukꞌajol ri Simeón chujujunal pamilia e

taq waꞌ: e ri Nemuel, ri Jamín, ri Jaquín, ri Zera,yey ri Saúl. Chike waꞌ rike xepe wi taq ri pamiliakabꞌiꞌx chike e aj Nemuel, raj Jamín, raj Jaquín;13 raj Zera yey raj Saúl. 14E konoje mutzaꞌj waꞌxepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón. Chikonoje xebꞌuꞌana e 22,200 chi achijabꞌ.15E taq rukꞌajol ri Gad chujujunal pamilia e

taq waꞌ: e ri Zefón, ri Haguí, ri Suni, ri Ozni, riEri, ri Arod, ri Areli. Chike waꞌ rike xepe wi taqri pamilia kabꞌiꞌx chike e aj Zefón, raj Haguí,raj Suni; 16 raj Ozni, raj Eri, 17 raj Arod yey rajAreli. 18E konoje mutzaꞌj waꞌ xepe che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Gad. Chi konoje xebꞌuꞌana e40,500 chi achijabꞌ.19E taq rukꞌajol ri Judá: e ri Er yey ri Onán. Ri

Er yey ri Onán e xekam che taq rulew re Canaán.20Tekꞌuchiriꞌ xekꞌojiꞌ ri Sela, ri Fares yey ri Zera.Chike waꞌ rike xepe wi taq ri pamilia kabꞌiꞌxchike: raj Sela, raj Fares, raj Zera.

a26:0 Rukalaj ajilanik xꞌan chike ri tinamit Israel e chaꞌ kilitajik e janipa chi rachijabꞌ kꞌo kichuqꞌabꞌ che ri chꞌaꞌoj che taqchujujunal pamilia yey jenelaꞌ e ruma rujachik taq rulew chike, ma e ri xebꞌajilax che ri nabꞌe ajilanik, waꞌ xekam kan chupari luwar katzꞌintzꞌotik, (v. 63-65).

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 40: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 26.21–59 4021E taq rukꞌajol ri Fares: e ri Hezrón yey ri

Hamul. Chike waꞌ rike xepe wi taq ri pamiliakabꞌiꞌx chike: raj Hezrón yey raj Hamul. 22Ekonoje mutzaꞌj waꞌ xepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Judá. Chi konoje xebꞌuꞌana e 76,500 chiachijabꞌ.23E taq rukꞌajol ri Isacar chujujunal pamilia:

e ri Tola, ri Fúa, ri Jasub, yey ri Simrón. Chikewaꞌ rike xepe wi taq ri pamilia kabꞌiꞌx chike: rajTola, raj Fúa; 24 raj Jasub, raj Simrón. 25E konojemutzaꞌj waꞌ xepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riIsacar. Chi konoje xebꞌuꞌana e 64,300 chi achijabꞌ.26E taq rukꞌajol ri Zabulón chujujunal pamilia:

e ri Sered, ri Elón, yey ri Jahleel. Chike waꞌ rikexepe wi taq ri pamilia kabꞌiꞌx chike: raj Sered,raj Elón yey raj Jahleel. 27E konoje mutzaꞌj waꞌxepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón. Chikonoje xebꞌuꞌana e 60,500 chi achijabꞌ.28E taq rukꞌajol ri José chujujunal pamilia: e ri

Manasés yey ri Efraín. 29E taq rukꞌajol ri Manasése ri Maquir. Yey taq rukꞌajol ri Maquir e ri Galaad.Chike waꞌ rike xepe wi taq ri pamilia kabꞌiꞌxchike: raj Maquir yey taq ri xepe chike raj Galaad.30E taq rukꞌajol ri Galaad: e ri Jezer; chike waꞌ

xepe wi raj Jezer; che ri Helec, chike waꞌ xepewi raj Helec; 31 che ri Asriel, chike waꞌ xepewi raj Asriel; che ri Siquem, chike waꞌ xepe wiraj Siquem; 32 che ri Semida, chike waꞌ xepe wiraj Semida; che ri Hefer, chike waꞌ xepe wi rajHefer. 33Ri Zelofehad ukꞌajol ri Hefer na xkꞌojiꞌ taukꞌajol, xew xekꞌojiꞌ umiꞌal. Ri kibꞌiꞌ rumiꞌal: e riMaala, ri Noa, ri Hogla, ri Milca yey ri Tirsa. 34Ekonoje mutzaꞌj waꞌ xepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Manasés. Chi konoje xebꞌuꞌana e 52,700 chiachijabꞌ.35E taq rukꞌajol ri Efraín chujujunal pamilia: e

ri Sutela, ri Bequer yey ri Tahán. Chike waꞌ xepewi raj Sutela, raj Bequer yey raj Tahán. 36Yey etaq ukꞌajol waꞌ ri Sutela: Ri Erán, chike waꞌ xepewi raj eranita. 37E konoje mutzaꞌj waꞌ xepe cheri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín. Chi konojexebꞌuꞌana e 32,500 chi achijabꞌ. Konoje waꞌ wamutzaꞌj xepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri José.38E taq rukꞌajol ri Benjamín chujujunal pamilia:

e ri Bela, ri Asbel, ri Ajirán, ri Sufán, ri Hufam.Chike waꞌ xepe wi raj Bela, raj Asbel, raj Ajiran;39 raj Sufán, raj Hufam. 40Yey e taq rukꞌajol riBela e ri Ard yey ri Naamán. Chike waꞌ xepe wi

raj Ard yey raj Naamán. 41E konoje mutzaꞌj waꞌxepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamín.Chi konoje xebꞌuꞌana e 45,600 chi achijabꞌ.42E taq rukꞌajol ri Dan: e ri Súham, chike waꞌ

xepe wi raj Súham. E konoje mutzaꞌj waꞌ xepe cheri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan. 43Chi konojeri pamilia ke raj Súham xebꞌuꞌana e 64,400 chiachijabꞌ.44E taq rukꞌajol ri Aser chujujunal pamilia e

ri Imna, ri Isúi yey ri Bería. Chike waꞌ xepe wiraj Imna, raj Isúi yey raj Bería. 45E taq rukꞌajolri Bería e ri Heber, chike waꞌ xepe wi raj Heber.Che ri Malquiel, chike waꞌ xepe wi raj Malquiel.46E rubꞌiꞌ rumiꞌal ri Aser e ri Sera. 47Chi konoje rimutzaꞌj xepe che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser,xebꞌuꞌana e 53,400 chi achijabꞌ.48E taq rukꞌajol ri Neftalí chujujunal pamilia: e

ri Jahzeel, ri Guni, ri Jezer yey ri Silem. Chike waꞌxepe wi raj Jahzeel, raj Guni, 49 raj Jezer yey rajSilem. 50Chi konoje ri mutzaꞌj xepe che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí, xebꞌuꞌana e 45,400 chiachijabꞌ.51Chi konoje ri xebꞌajilax che ri tinamit Israel

xebꞌuꞌana e 601,730 chi aj Israel e achijabꞌ.b

Rujachik rulew re Canaán e laꞌ chucholaꞌj52Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés

yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 53Chike waꞌ wa tikawexkajach wi rulew chaꞌ e herencia waꞌ ke rike, echirij ri ajilanik xaꞌano. 54Che ri pamilia más ekꞌi,e kaya ri herencia más nim chike. E ri na e ta kꞌie kaya ri na lik ta nim chike. Jelaꞌ kaꞌano, kayari herencia chike e chirij ri kikꞌiyal. 55E rujachikrulew kaꞌano e kaꞌan rukꞌ sorteo, kajacho e chirijtaq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri kiqaw. 56E chirijri kukꞌut ri sorteo kaꞌano, e jelaꞌ uꞌanik rujachikkaꞌano; we ri mutzaꞌj chꞌutiꞌn o we ri mutzaꞌj ekꞌi.Ri ajilanik re ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Leví57E ri xebꞌajilax chike ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan

ri Leví, e laꞌ chirij taq ri pamilia e waꞌ: Che riGersón, chike waꞌ xepe wi raj Gersón, che ri Coat,chike waꞌ xepe wi raj Coat, yey che ri Merari,chike waꞌ xepe wi raj Merari. 58Chike raj Levíxepe wi waꞌ rike: e raj Libni, raj Hebrón, rajMahli, raj Musi yey raj Coré.Ri Coat e xalax rukꞌajol Amram. 59Ri rixoqil ri

Amram e ri Jocabed, rumiꞌal ri Leví; rire xalax

b26:51Wa jun versículo e kuqꞌalajisaj ri chajibꞌal ke ri tinamit xuꞌan ri DIOS chupa taq ri luwar katzꞌintzꞌotik. Ma tobꞌ xekamkonoje ri xebꞌel lo Egipto, noꞌj ri kajlibꞌal raj Israel na qꞌobꞌinaq taj. (Kil Num. 1.46)

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 41: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 26.60–27.18 41chilaꞌ Egipto. Ekꞌu ri Amram xekꞌojiꞌ ralkꞌoꞌalchirij rixoq Jocabed yey e taq waꞌ: ri Aarón, riMoisés yey ri María kanabꞌ waꞌ waꞌchijabꞌ. 60RiAarón e xuꞌan kiqaw ri Nadab, ri Abiú, ri Eleazaryey ri Itamar. 61Ekꞌu ri Nadab yey ri Abiú,xekamik ruma xkiya jun qꞌaaqꞌ qasaꞌn na e ta rixutzꞌonoj ri QAJAWAL JEHOVÁ chike. 62Chikekꞌu raj Leví xebꞌajilax chi konoje, xebꞌuꞌana e23,000 chi achijabꞌ; konoje waꞌ e ri kꞌo jun iikꞌchike e chꞌutiꞌq paqal kiwach xebꞌajilaxik. E wa ajLeví na xebꞌajilax ta junam kukꞌ ri tinamit Israel,ruma na jinta herencia ke rike chikixoꞌlibꞌal rajIsrael.c

Ri Josué yey ri Caleb xewchi rike xekꞌasiꞌ kanoq

63E taq waꞌ ri xebꞌajilax kuma ri Moisés yey riEleazar raj qꞌatisan qasaꞌn; xkiꞌan waꞌ wa ajilanikchike ri tinamit Israel echiriꞌ e kꞌo che ruwaraqantaqꞌaj re Moab, chuchiꞌ ri yaꞌ Jordán yey chwachri tinamit Jericó. 64Chike waꞌ wa xebꞌajilax warana jinta chi junoq chike ri xebꞌajilax kuma riMoisés yey ri Aarón raj qꞌatisan qasaꞌn, waꞌ echiriꞌxkiꞌan rike ri ajilanik chupa ri luwar katzꞌintzꞌotikre Sinaí. 65Ma chike rike, e ri QAJAWAL JEHOVÁxujikibꞌaꞌ uwach: «Kixkam kan che ri luwarkatzꞌintzꞌotik» xchaꞌ. Yey na jinta chi kꞌu junoqxkanaj kan chike, xew chi xekanaj kan ri Calebrukꞌajol ri Jefone yey ri Josué rukꞌajol ri Nun.

Números 27Taq rumiꞌal ri Zelofehad

1Kꞌo jun qꞌiij xuꞌan waꞌ che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Manasés, echiriꞌ e kꞌo woꞌobꞌ ixoqibꞌ, rikibꞌiꞌ e: ri Maala, ri Noa, ri Hogla, ri Milca yey riTirsa. Rike e umiꞌal ri Zelofehad, rukꞌajol ri Hefer,mamaxel re ri Galaad yey uxikin umam ri Maquir.Konoje waꞌ rike e pamilia re ri Manasés rukꞌajolri José. 2E wa woꞌobꞌ ixoqibꞌ xebꞌopon chwachri Moisés, chwach ri Eleazar raj qꞌatisan qasaꞌn,chikiwach raj kꞌamal wach yey chikiwach konojeri tinamit; waꞌ e che ri okibꞌal re ri Tabernáculore Molobꞌal ibꞌ yey jewaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij: 3 «E ri qaqawxkam kan pa taq ri luwar katzꞌintzꞌotik, noꞌj rirena e ta jun chike ri erachbꞌiꞌil ri Coré ri xkiꞌankititzꞌitikil chirij ri QAJAWAL JEHOVÁ, ma e riqaqaw riꞌoj xkam ruma umak yey jelaꞌ na jintaukꞌajol xebꞌuya kanoq. 4 ¿Kasach kami uwach riꞌ

rubꞌiꞌ ri qaqaw che ri pamilia oj kꞌowi xa rumana jinta juna ukꞌajol xkꞌojiꞌik? E uwariꞌche, yaꞌaalaq kꞌana qulew chaꞌ kojkanaj kan chikixoꞌlibꞌalri eratz-uchaqꞌ kan ri qaqaw» xechaꞌ.5Ri Moisés xukꞌam bꞌi chwach ri QAJAWAL

JEHOVÁ waꞌ wa kakitzꞌonoj rixoqibꞌ. 6Yey riQAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xukꞌul uwach che riMoisés: 7 «Ri kakitzꞌonoj rumiꞌal rachi Zelofehadutz uwach. Kaya pakiqꞌabꞌ kꞌana kulew ke rikechikixoꞌlibꞌal ri ratz uchaqꞌ ri kiqaw. E ri herenciare ri kiqaw kaqꞌatisaj pakiqꞌabꞌ rike. 8Chike kꞌuri tinamit Israel jewaꞌ kabꞌiꞌij: “We kꞌo juna achikakamik yey na jinta juna ukꞌajol, e ri herencia rerire kaqꞌax puqꞌabꞌ rumiꞌal. 9Yey we rachi na jintaumiꞌal, riꞌ kayaꞌ ri herencia re rire che ruchaqꞌo che ri ratz rachi. 10Yey we na jinta uchaqꞌ oratz rachi, e ri herencia re rire kayaꞌiꞌ che ri ratzo ruchaqꞌ ruqaw. 11Yey we ruqaw rachi na jintaratz o na jinta uchaqꞌ, ri herencia kayaꞌ che junoqxa naqaj uꞌanom wi kꞌo chux che rupamilia, chekꞌu riꞌ waꞌ kayaꞌiꞌ wi” xchaꞌ. Waꞌ wa jun taqanikkakanaj kan chike ri tinamit Israel, jelaꞌ pachaꞌ rixintaq Riꞌin che ri Moisés» xchaꞌ.Ri Josué e kakanaj kan pukꞌaxel ri Moisés12Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri

Moisés: —Chatpaqal che ruwi juyubꞌ Abarim yeychiriꞌ kawil pan rulew nuyaꞌom chike ri tinamitIsrael. 13Ekꞌuchiriꞌ awilom chi pan waꞌ wuꞌlew,e riꞌat katkamik, jelaꞌ pachaꞌ ri xuꞌan rawatzAarón. 14Yey e riꞌix ikabꞌichal na xikoj ta utzij rinutaqanik, ma echiriꞌ xiwesaj lo yaꞌ chwa rabꞌaj,na xiyak ta nuqꞌiij Riꞌin chikiwa ri tinamit che riluwar katzꞌintzꞌotik re Zin. Waꞌ echiriꞌ ri tinamitxechꞌoꞌjin chwij ruma ri yaꞌ —xchaꞌ.E waꞌ wa yaꞌ re Meriba kꞌo chilaꞌ pa Cades,

chupa taq ri luwar katzꞌintzꞌotik re Zin.15Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xukꞌul uwach che ri

QAJAWAL JEHOVÁ: 16—Lal QAJAWAL JEHOVÁ,e Rilal kayaꞌw la kikꞌaslemal konoje ri tikawex:Maꞌan ko la riꞌ, kojo la junoq chaꞌ kakꞌojiꞌchikiwach ri tinamit la. 17Waꞌ e juna achi kukꞌamkiwach pa kebꞌek wi yey kebꞌukꞌam tanchuloqechiriꞌ ketzelej loq; yey jekꞌulaꞌ ri tinamit la nakebꞌuꞌana ta pachaꞌ jupuq bꞌexex na jinta chajinelke —xchaꞌ.18Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri

Moisés.

c26:62 Waꞌ wa levita na jinta ki-herencia, ma rike e xebꞌuꞌan aj qꞌatisan qasaꞌn chupa ri Tabernáculo. Kil Num. 18:20-23

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 42: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 27.19–28.14 42—E chasikꞌij ri Josué rukꞌajol ri Nun, ma rire e

jun achi kꞌo ri Wuxlabꞌixel Riꞌin rukꞌ yey lik kojoltzij; chayaꞌa kꞌu raqꞌabꞌ puwi rire. 19Tekꞌuchiriꞌchakꞌama bꞌi chwa ri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌnyey chikiwa konoje ri tinamit, chayaꞌa kꞌu che richak re aj kꞌamal kiwach ri tinamit. 20Chayaꞌare ri Josué ri taqanik kꞌo paqꞌabꞌ riꞌat, chaꞌ ritinamit Israel kakikoj utzij rire. 21Yey ri Josuéchirajawaxik kopon chwach ri Eleazar, raj qꞌatisanqasaꞌn, waꞌ echiriꞌ kꞌo ri kutzꞌonoj chwe Riꞌin yeykaretaꞌmaj kꞌu riꞌ ruma ri Urimd kaꞌan chinuwachRiꞌin. Ekꞌu riꞌ ri Josué ri kataqaw ke raj Israelechiriꞌ kebꞌel bꞌi pa chꞌaꞌoj yey e rire ri kataqawke echiriꞌ ketzelej lo chikocho junam rukꞌ rire—xchaꞌ.22Ri Moisés e xuꞌano pachaꞌ ri xtaqan ri

QAJAWAL JEHOVÁ che. Ma xukꞌam bꞌi ri Josuéyey xuꞌyaꞌa chwach ri Eleazar raj qꞌatisan qasaꞌnyey chikiwach konoje ri tinamit. 23Xuya taq kꞌuruqꞌabꞌ puwi ri Josué yey xuya ri chak puqꞌabꞌ,jelaꞌ pachaꞌ ri xtaqan ri QAJAWAL JEHOVÁ che.

Números 28Ri qasaꞌn kayaꞌ ronoje qꞌiij

1Tekꞌuchiriꞌ xchꞌaꞌt ri QAJAWAL JEHOVÁ rukꞌri Moisés yey jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chayaꞌa waꞌ wajun taqanik chike ri tinamit Israel, jewaꞌ kabꞌiꞌijchike: Lik chichajij iwibꞌ che ri kiya chupa ruqꞌijoltaq ri qasaꞌn Weꞌin; ma e ri qasaꞌn kayaꞌik likkukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin, waꞌ e nuwaꞌim Riꞌin.3Yey jenewaꞌ kabꞌiꞌij chike: E qasaꞌn waꞌ

chirajawaxik kiporoj chinuwach Riꞌin ronoje qꞌiij,ma e taq awaj waꞌ kaporox chinuwach: e kaꞌibꞌ(2) qꞌapoꞌj bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike yey choomkiwach. 4 Jun (1) qꞌapoꞌj bꞌexex maꞌ kakamisaxchinuwach ri aniim yey ri jun chik kakamisaxbꞌenaq qꞌiij. 5Ri qasaꞌn re ri chomilaj harina ekiya kajibꞌ (4) librae yoqꞌom upa rukꞌ jun litrof re

aceite re oliva. 6Waꞌ e awaj re kaporoxik kayaꞌronoje qꞌiij chinuwach Riꞌin yey e jun taqanikxinyaꞌo echiriꞌ ix kꞌo chiraqan ri juyubꞌ Sinaí;yey e jun qasaꞌn kayaꞌik lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin.7 Junam rukꞌ ri qꞌapoj bꞌexex kakamisaxik, kiqꞌejjun litro re vino puwiꞌ. Ri vino kiqꞌej chinuwachRiꞌin re yakabꞌal nuqꞌiij chupa ri Tabernáculo.8Ekꞌu rukaꞌm qꞌapoj bꞌexex maꞌ kikamisaj bꞌenaqqꞌiij, jelaꞌ uꞌanik kiꞌan che pachaꞌ ri xiꞌan che ri reaniim yey e laꞌ junam kiqꞌej ri vino puwiꞌ. Ma waꞌe jun qasaꞌn kaporoxik lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin INIWAJAWAL JEHOVÁ.

Ri qasaꞌn re qꞌiij re uxlanibꞌal yey rikayaꞌ pa jeqebꞌal re jun iikꞌ

9Yey chupa ri sábado ri qꞌiij re uxlanibꞌal ekikamisaj kebꞌ (2) qꞌapoꞌj bꞌexex jun junabꞌ kꞌochike yey choom kiwach. Yey waꞌ kiqꞌej vinopuwiꞌ yey junam rukꞌ junlajuj (11) librag reharina yoqꞌom aceite chupa. 10E awaj waꞌ kiyachinuwach Riꞌin re kaporoxik, waꞌ kiya chupa risábado ri qꞌiij re uxlanibꞌal, yey parewi ri qasaꞌnkiya ronoje qꞌiij, e laꞌ junam kaqꞌej ri vino puwiꞌ.11Echiriꞌ kopon ri nabꞌe qꞌiij che taq ri jujun

iikꞌ, e rawaj re kiya chinuwach Riꞌin re kaporoxik,e kebꞌ toroꞌibꞌ, jun bꞌexex maꞌ yey wuqubꞌ qꞌapojbꞌexex kꞌo jun junabꞌ chike yey choom kiwach.12Chujujunal toro karachbꞌilaj oxlajuj (13) librahre chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite. Yeyche ri bꞌexex maꞌ karachbꞌilaj bꞌelejebꞌ (9) libraire chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite. 13Yeychujujunal qꞌapoj bꞌexex maꞌ, kiya kajibꞌ (4) librajre chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite. Mawaꞌ e awaj kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporoxikyey lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin. 14Yey ri vino kaqꞌejpuwiꞌ: e kaꞌibꞌ litrok chujujunal toro kiyaꞌo. Yeykiya jun litro rukꞌ nikꞌajl chujujunal bꞌexex maꞌyey jun litrom chujujunal qꞌapoj bꞌexex maꞌ. Etaq awaj waꞌ kiya chinuwach Riꞌin re kaporoxik

d27:21 Urim yey Tumim: Waꞌ kebꞌ raltaq ko chomilaj abꞌaj re anabꞌal sorteo chaꞌ kaqꞌalajinik saꞌ ri karaj ri DIOS kaꞌanik(Ex. 28.30)e28:5 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re jun efa.f28:5 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/4 re hin.g28:9 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 2/10 re efa.h28:12 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 3/10 re efa.i28:12 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 2/10 re efa.j28:13 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re efa.k28:14 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/2 re hin o nikꞌaj galón.l28:14 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/3 re hin o 1/3 re galón.m28:14 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/4 re hin o 1/4 re galón.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 43: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 28.15–29.5 43ronoje jeqebꞌal ri iikꞌn che ri junabꞌ. 15Yey parewiche waꞌ, kikamisaj jun kaprux maꞌ re tojobꞌal re rimak chinuwach Riꞌin.

Ri qasaꞌn kayaꞌiꞌ che ri loqꞌolajlaj uwach nimaqꞌiij

16Noꞌj che ri kajlajuj (14) qꞌiij che ri nabꞌe iikꞌre ri junabꞌo, e kiꞌan ri Nimaqꞌiij re Pascua re riQAJAWAL JEHOVÁ. 17Yey che ri woꞌlajuj (15)qꞌiij re waꞌ wa iikꞌ, kajeqer jun Loqꞌolaj Nimaqꞌiij;wuqubꞌ qꞌiij kꞌu riꞌ kitij pam na jinta levadurache. 18Che ri nabꞌe qꞌiij re waꞌ wa jun semana,kimol iwibꞌ che jun loqꞌolaj nimaqꞌiij yey najinta kꞌana junoq kuꞌan juna chak. 19E taq kꞌurawaj kiya chinuwach Riꞌin re kaporoxik, e kebꞌ(2) toroꞌibꞌ, jun (1) bꞌexex maꞌ yey waqibꞌ (6)qꞌapoj bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike, e waꞌ waꞌwajlik choom kiwach. 20Chujujunal toro karachbꞌilajoxlajuj (13) librap re ri chomilaj harina yoqꞌomupa rukꞌ aceite yey bꞌelejebꞌ (9) libraq karachbꞌilajri bꞌexex maꞌ kiyaꞌo. 21Yey chujujunal ri wuqubꞌ(7) qꞌapoj bꞌexex maꞌ kiya kajibꞌ (4) librar re richomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite. 22Yeyjenelaꞌ kiya chinuwach Riꞌin, jun kaprux maꞌ rekakamisaxik re tojobꞌal re rimak riꞌix. 23Ronojewaꞌ wa qasaꞌn kiya riꞌix, yey parewi rawaj rekaporoxik kiya chinuwach Riꞌin ronoje anim.24 Jekꞌulaꞌ kiꞌan chujujunal qꞌiij che ri wuqubꞌqꞌiij kumaj bꞌi ri nimaqꞌiij Pascua; waꞌ e junwaꞌim poroom pa qꞌaaqꞌ lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin.Waꞌ kiyaꞌo, parewi che rawaj re kaporoxik kiyachinuwach Riꞌin ronoje anim, yey rachbꞌilam riqasaꞌn re vino kaqꞌej puwiꞌ. 25Che kꞌu ruwuq (7º)qꞌiij kimol iwibꞌ che jun loqꞌolaj nimaqꞌiij yey najinta kꞌana junoq kuꞌan juna chak.26Yey echiriꞌ kikꞌam lo ri nabꞌe uwach taq

rujiqꞌobꞌalil ri kꞌo iwukꞌ, waꞌ kabꞌiꞌx che Nimaqꞌiijre ri Molonik,s echiriꞌ kiya chinuwach Riꞌin ri

nabꞌe uwach rujiqꞌobꞌalil ri tikoꞌn; kimol kꞌuiwibꞌ riꞌ che jun loqꞌolaj nimaqꞌiij; yey na jintakꞌana junoq kuꞌan juna chak. 27E taq kꞌu rawajkiya chinuwach Riꞌin re kaporoxik, ri lik kukꞌulnukꞌuꞌx Riꞌin, e kebꞌ (2) toroꞌibꞌ, jun (1) bꞌexexmaꞌ yey wuqubꞌ (7) qꞌapoj bꞌexex jun junabꞌ kꞌochike. 28Chujujunal toro karachbꞌilaj oxlajuj (13)libra re ri chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite.Yey rukꞌ ri bꞌexex maꞌ kiya bꞌelejebꞌ (9) libra reri chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite. 29Yeyjenelaꞌ, chikijujunal ri wuqubꞌ (7) qꞌapoꞌj bꞌexex,kiya kajibꞌ (4) libra re ri chomilaj harina yoqꞌomupa rukꞌ aceite. 30Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun kaprux maꞌ re kakamisaxik re tojobꞌalri mak riꞌix. 31Ronoje waꞌ wa qasaꞌn kiyaꞌ junamrukꞌ ri vino kaqꞌej puwiꞌ; parewi che rawaj rekaporoxik kiya chinuwach Riꞌin ronoje anim. Etaq rawaj chirajawaxik lik choom kiwach.

Números 29Ri nimaqꞌiij re ri trompeta

(Lv. 23:23-25)1Echiriꞌ kopon ri nabꞌe qꞌiij che ruwuq (7º)

iikꞌt re ri junabꞌ, kimol iwibꞌ che jun loqꞌolajnimaqꞌiij. Yey na jinta ne junoq kuꞌan juna chak.Rukꞌ uchꞌawibꞌal trompeta kaꞌan wi rubꞌiꞌxikil laꞌla qꞌiij. 2E taq kꞌu rawaj kiya chinuwach Riꞌin rekeporoxik, ri lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin, e jun (1)toro, jun (1) bꞌexex maꞌ yey wuqubꞌ (7) qꞌapojbꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike yey lik choom kiwach.3 Junam rukꞌ ri toro kiya oxlajuj (13) librau re richomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite; yey rukꞌri bꞌexex maꞌ, kiya bꞌelejebꞌ (9) librav re waꞌ waharina. 4Yey chikijujunal ri wuqubꞌ qꞌapoꞌj bꞌexexemamaꞌibꞌ, kiya kajibꞌ (4) libraw re waꞌ wa harina.5Yey jenelaꞌ kiya chinuwach Riꞌin, jun kaprux maꞌ

n28:14 Ri jeqebꞌal re ri iikꞌ, chike ri aj Israel waꞌ echiriꞌ kꞌamajaꞌ ri iikꞌ.o28:16 Chupa ri calendario hebreo waꞌ e ri iikꞌ Abib kecha che; che ri calendario re waqꞌij ora katzaq pa kꞌisbꞌal re marzoyey pa jeqebꞌal re Abril.p28:20 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 3/10 re efa.q28:20 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 2/10 re efa.r28:21 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re efa.s28:26 Ri jun chik ubꞌiꞌ waꞌ wa jun nimaqꞌiij e ri Nimaqꞌiij re ri Semanas ruma kaꞌaniꞌ pa wuqubꞌ semana chwi ri nimaqꞌiijre Pascua (Ex. 23.16). Pa Nuevo Testamento e rubꞌiꞌ e ri Nimaqꞌiij re Pentecostés (Hch. 2.1).t29:1 Chupa ri calendario hebreo waꞌ e ri iikꞌ Etanim yey chupa ri calendario re waqꞌij ora katzaq pa kꞌisbꞌal re ri iikꞌseptiembre yey pa jeqebꞌal re ri iikꞌ octubre.u29:3 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 3/10 re efa.v29:3 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 2/10 re efa.w29:4 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re efa.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 44: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 29.6–24 44re kakamisaxik re tojobꞌal re ri mak riꞌix. 6Ronojewaꞌ wa qasaꞌn junam kiya rukꞌ ri qasaꞌn re richomilaj harina yey karachbꞌilaj ri vino kaqꞌejpuwiꞌ. Yey parewi rawaj kiya chinuwach Riꞌin rekaporox ri jujun iikꞌ, yey ri kaporox ronoje qꞌiij.Waꞌ e jelaꞌ kiꞌan che pachaꞌ ri qꞌatital kanoq.Ronoje waꞌ e jun qasaꞌn lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin.

Ri qꞌiij re ri kuyubꞌal mak(Lv. 16:2-34; Lv. 23:26-32)

7Che ri lajuj qꞌiij re ri uwuqx (7º) iikꞌ kimoliwibꞌ che jun loqꞌolaj nimaqꞌiij. E laꞌ la qꞌiij wikiꞌan ayuno yey na jinta kꞌana chak kiꞌano. 8Etaq kꞌu rawaj kiya chinuwach Riꞌin re kaporoxik,ri lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin, e jun (1) toro, jun(1) bꞌexex maꞌ yey wuqubꞌ (7) qꞌapoj bꞌexex junjunabꞌ kꞌo chike yey lik choom kiwach. 9 Junamrukꞌ ri toro kiya oxlajuj (13) libray re ri chomilajharina yoqꞌom upa rukꞌ aceite; yey rukꞌ ri bꞌexexmaꞌ, kiya bꞌelejebꞌ (9) libraz re waꞌ wa harina.10Yey chikijujunal ri wuqubꞌ (7) qꞌapoꞌj bꞌexexemamaꞌibꞌ, kiya kajibꞌ (4) libraa re waꞌ wa harina.11Yey jenelaꞌ kiya chinuwach Riꞌin, jun kapruxmaꞌ re kakamisaxik re ri josqꞌinik re ri makriꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawaj kekamisaxikre ri josqꞌinik re ri mak yey taq rawaj re kayaꞌchinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij, junamrukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj harina yey ri vinokaqꞌej puwiꞌ.12Che ri woꞌlajuj qꞌiij re ruwuq (7º) iikꞌ,b

kimol iwibꞌ che jun Loqꞌolaj Nimaqꞌiij. Na jintakꞌana chak kiꞌano. Yey ronoje kꞌu laꞌ la wuqubꞌqꞌiij kiꞌan nimaqꞌiij re yakabꞌal nuqꞌiij Riꞌin.13Che kꞌu ri nabꞌe qꞌiij re waꞌ wa semana, etaq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, rilik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin, e oxlajuj (13) toroꞌibꞌ,kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌ yey kajlajuj (14)qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun (1) junabꞌ chike, lik choomkiwach. 14Chikijujunal ri oxlajuj (13) toroꞌibꞌkiya oxlajuj (13) librac re ri chomilaj harinayoqꞌom upa rukꞌ aceite. Yey chikijujunal ri kaꞌibꞌ(2) bꞌexex emamaꞌibꞌ, kiya bꞌelejebꞌ (9) libra rewaꞌ wa chomilaj harina yoqꞌom upa rukꞌ aceite.

15Yey chikijujunal ri kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexexemamaꞌibꞌ kiya kajibꞌ (4) libra re ri chomilajharina e laꞌ yoqꞌom upa rukꞌ aceite. 16Yey jenelaꞌkiya chinuwach Riꞌin, jun (1) kaprux maꞌ rekakamisax pukꞌaxel ri mak iwe riꞌix. Waꞌ e parewiche taq rawaj re kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporoxronoje qꞌiij, junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ.17Che kꞌu rukaꞌm qꞌiij re waꞌ wa semana, e

taq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, ekabꞌlajuj (12) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌyey kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun (1) junabꞌchike, lik choom kiwach. 18 Junam kꞌut kukꞌ taq ritoroꞌibꞌ, taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapojbꞌexex, e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj echirij janipa ri kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌijri sukꞌulik tzij. 19Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun (1) kaprux maꞌ re kakamisaxik retojobꞌal re rimak riꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawajre kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij,junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj harina yey rivino kaqꞌej puwiꞌ.20Che kꞌu rurox qꞌiij re waꞌ wa semana, e

taq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, ejunlajuj (11) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌyey kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun junabꞌchike, lik choom kiwach. 21 Junam kꞌut kukꞌ taq ritoroꞌibꞌ, taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapojbꞌexex, e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj echirij janipa ri kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌijri sukꞌulik tzij. 22Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun (1) kaprux maꞌ re kakamisaxik retojobꞌal re rimak riꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawajre kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij,junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj trigo yey rivino kaqꞌej puwiꞌ.23Che kꞌu rukaj qꞌiij re waꞌ wa semana, e taq

rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, e lajuj(10) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌ yeykajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun junabꞌ chike, likchoom kiwach. 24 Junam kꞌut kukꞌ taq ri toroꞌibꞌ,

x29:7 Chupa ri calendario hebreo waꞌ e ri iikꞌ Etanim, pa ri calendario re waqꞌij ora katzaq pa kꞌisbꞌal re septiembre yey pajeqebꞌal re octubre.y29:9 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 3/10 re efa.z29:9 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 2/10 re efa.a29:10 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 1/10 re efa.b29:12 Chupa ri calendario hebreo waꞌ e ri iikꞌ Etanim, pa ri calendario re waqꞌij ora katzaq pa kꞌisbꞌal re septiembre yeypa jeqebꞌal re octubre.c29:14 E taq waꞌ wa pajbꞌal kꞌo chupa wa versículos 14 yey 15 kariqitaj chupa taq ri versículos 9 yey 10.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 45: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 29.25–30.5 45taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapoj bꞌexex,e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilaj harina yeyri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj e chirij janipari kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌij ri sukꞌuliktzij. 25Yey jenelaꞌ kiya chinuwach Riꞌin, jun(1) kaprux maꞌ re kakamisaxik re ri josqꞌinik rerimak riꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawaj re kayaꞌchinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij, junamrukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj trigo yey ri vinokaqꞌej puwiꞌ.26Che kꞌu ruroꞌ (5º) qꞌiij re waꞌ wa semana, e

taq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, ebꞌelejebꞌ (9) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌyey kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun (1) junabꞌchike, lik choom kiwach. 27 Junam kꞌut kukꞌ taq ritoroꞌibꞌ, taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapojbꞌexex, e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj echirij janipa ri kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌijri sukꞌulik tzij. 28Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun (1) kaprux maꞌ re kakamisaxik retojobꞌal re rimak riꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawajre kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij,junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj harina yey rivino kaqꞌej puwiꞌ.29Che kꞌu ruwaqaq (6º) qꞌiij re waꞌ wa semana,

e taq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, ewajxaqibꞌ (8) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌyey kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun junabꞌchike, lik choom kiwach. 30 Junam kꞌut kukꞌ taq ritoroꞌibꞌ, taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapojbꞌexex, e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj echirij janipa ri kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌijri sukꞌulik tzij. 31Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun (1) kaprux maꞌ re tojobꞌal re rimak riꞌix.Waꞌ e parewi che taq rawaj re kayaꞌ chinuwachRiꞌin re kaporox ronoje qꞌiij, junam rukꞌ ri qasaꞌnre ri chomilaj harina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ.32Che kꞌu ruwuq (7º) qꞌiij re waꞌ wa semana, e

taq rawaj kiya chinuwach Riꞌin re keporoxik, ewuqubꞌ (7) toroꞌibꞌ, kaꞌibꞌ (2) bꞌexex emamaꞌibꞌyey kajlajuj (14) qꞌapoj bꞌexex kꞌo jun junabꞌchike, lik choom kiwach. 33 Junam kꞌut kukꞌ taq ritoroꞌibꞌ, taq ri bꞌexex emamaꞌibꞌ yey taq ri qꞌapojbꞌexex, e karachbꞌilaj ri qasaꞌn re ri chomilajharina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj echirij janipa ri kikꞌiyal rawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌijri sukꞌulik tzij. 34Yey jenelaꞌ kiya chinuwachRiꞌin, jun (1) kaprux maꞌ re kakamisaxik retojobꞌal re rimak riꞌix. Waꞌ e parewi che taq rawaj

re kayaꞌ chinuwach Riꞌin re kaporox ronoje qꞌiij,junam rukꞌ ri qasaꞌn re ri chomilaj trigo yey rivino kaqꞌej puwiꞌ.35Che kꞌu ruwajxaq (8º) qꞌiij e kiꞌan jun nimalaj

nimaqꞌiij lik choom kiꞌan che, yey na jinta kꞌanachak kiꞌano. 36E taq kꞌu rawaj kiya chinuwachRiꞌin re keporoxik, ri lik kukꞌul nukꞌuꞌx Riꞌin,e jun (1) toro, jun (1) bꞌexex maꞌ yey wuqubꞌ(7) qꞌapoj bꞌexex jun junabꞌ kꞌo chike yey likchoom kiwach. 37 Junam kꞌut rukꞌ ri toro, ribꞌexex maꞌ yey taq ri qꞌapoj bꞌexex, karachbꞌilajri qasaꞌn re ri chomilaj trigo yey ri vino kaqꞌejpuwiꞌ, waꞌ kiqꞌatisaj e chirij janipa ri kikꞌiyalrawaj yey e chirij ri kubꞌiꞌij ri sukꞌulik tzij. 38Yeyjenelaꞌ kiya chinuwach Riꞌin, jun (1) kaprux maꞌre kakamisaxik re tojobꞌal re rimak riꞌix. Waꞌ eparewi che taq rawaj re kayaꞌ chinuwach Riꞌinre kaporox ronoje qꞌiij, junam rukꞌ ri qasaꞌn re richomilaj harina yey ri vino kaqꞌej puwiꞌ. 39E taqqasaꞌn waꞌ kiqꞌatisaj chinuwach Riꞌin, waꞌ kiꞌano echirij taq ri nimaqꞌiij qꞌatitalik kiꞌano. Ma parewilaꞌ la jujun chik qasaꞌn iyaꞌom ichiꞌ che kiyaꞌoyey ri qasaꞌn kiyaꞌo lik chupa ri iwanimaꞌ kelwuloq. Kꞌo taq ne laꞌ la qasaꞌn re awaj kaporoxik,ri qasaꞌn re ri chomilaj harina, rukꞌ ri vino kaqꞌejpuwiꞌ yey taq ri qasaꞌn re ri utzil kꞌoleem kiyachinuwach Riꞌin» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.40Ekꞌu ri Moisés xuya chikiwach raj Israel,

ronoje ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁ che, chaꞌri tinamit kakiꞌano.

Números 30Ri taqanik puwi ri tzij kuꞌan juna tikawex1Ekꞌu ri Moisés xchꞌaꞌt kukꞌ ri kꞌamal kiwach taq

ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel yey jewaꞌ xubꞌiꞌijchike: «Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ utaqomkiꞌano: 2We kꞌo juna achi kuya uchꞌaꞌteem okujikibꞌaꞌ uwach uchꞌaꞌteem che ri QAJAWALJEHOVÁ, riꞌ lik chirajawaxik che e chuꞌanaꞌjanipa ri kubꞌiꞌij.3Noꞌj we kꞌo juna ali kuyaꞌ uchiꞌ chwach ri

QAJAWAL JEHOVÁ, o kꞌo karaj kuya ribꞌ chupakuꞌano yey rire kꞌa kꞌo chirocho ruqaw; 4weruqaw xunabꞌej ri xuyaꞌ uchiꞌ che o ri xraj rirekuya ribꞌ chupa kuꞌano yey we ruqaw na jintakꞌo kubꞌiꞌij che; riꞌ e ronoje ri xuyaꞌ uchiꞌ rali cheyey ronoje ri xuya ribꞌ chupa kuꞌano, puqꞌabꞌ rirekꞌowi lik e kuꞌanaꞌ janipa ri ubꞌiꞌim. 5Noꞌj weruqaw rali xunabꞌej waꞌ yey na kuya ta luwar cherumiꞌal kuꞌan ronoje kꞌu ri xuyaꞌ uchiꞌ che yey taq

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 46: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 30.6–31.12 46ri uyaꞌom ribꞌ chupa kuꞌano, na jinta kꞌo keꞌelawi.Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ kukuy umak rali rumae ruqaw ri na xyaꞌw ta luwar che.6Yey we kꞌo juna ali kꞌo kuyaꞌ uchiꞌ che o

kel chuchiꞌ kꞌo kuya ribꞌ chupa kuꞌan chwachri QAJAWAL JEHOVÁ yey na xuchꞌobꞌ tana rixubꞌiꞌij yey xkꞌuliꞌik; 7we ri rachijil xunabꞌej rixuyaꞌ uchiꞌ che o ri xraj rire kuya ribꞌ chupakuꞌano yey we ri rachijil na jinta kꞌo kubꞌiꞌijche; riꞌ e ronoje xuyaꞌ uchi che yey ronoje rixuya ribꞌ chupa kuꞌano, puqꞌabꞌ rire kꞌowi lik ekuꞌanaꞌ janipa ri ubꞌiꞌim. 8Noꞌj we ri rachijil ralixunabꞌej waꞌ yey na kuya ta luwar che kuꞌano riuyaꞌom uchiꞌ che kuꞌano yey ri uyaꞌom ribꞌ chupakuꞌano yey ri na xuchꞌobꞌ tana xubꞌiꞌij, na jintakꞌo keꞌelawi riꞌ yey ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁkukuy umak rali.9Noꞌj we ri uyaꞌom uchꞌaꞌteem o ri ujikibꞌam

uwach ri kuꞌano e juna ixoq malkaꞌn o jachomkan ruma rachijil, riꞌ puqꞌabꞌ rire kꞌowi kuꞌanjanipa ri ubꞌiꞌim.10Echiriꞌ kꞌo juna ixoq kꞌulanik kꞌo karaj

kuya uchiꞌ che kuꞌano yey lik kujikibꞌaꞌ uwachruchꞌaꞌteem che uꞌanik, yey e laꞌ jeqel chirocho rirachijil; 11we ri rachijil xunabꞌej ri xuyaꞌ uchiꞌche o ri xraj rire kuya ribꞌ chupa kuꞌano yeywe na jinta kꞌo kubꞌiꞌij che yey na kuqꞌatej taneche; riꞌ e ronoje ri ujikibꞌam uwach yey ronojeri xuya ribꞌ chupa kuꞌano, puqꞌabꞌ rire kꞌowi like kuꞌanaꞌ janipa ri ubꞌiꞌim. 12Noꞌj we ri rachijilrixoq xunabꞌej waꞌ; yey na kuya ta luwar cheri rixoqil kuꞌano, riꞌ e ronoje ri xuyaꞌ uchiꞌ chekuꞌano yey ronoje ri xuya ribꞌ chupa kuꞌano, najinta kꞌo keꞌelawi; yey ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁkukuy umak rixoq, ruma e ri rachijil ri na xyaꞌwta luwar che. 13Ma e rachi riꞌ kꞌo puqꞌabꞌ wekuya luwar che ri rixoqil o we kuqꞌatej che rikuya uchiꞌ che kuꞌano yey ri kujikibꞌaꞌ uwachrukꞌ ruchꞌaꞌteem chwach ri QAJAWAL JEHOVÁ.14Noꞌj we kikꞌow ukꞌiyal qꞌiij yey ri rachijil rixoqna jinta kꞌo kubꞌiꞌij che echiriꞌ karetaꞌmaj waꞌ, riꞌkeꞌeloq e rachi kukꞌul ukꞌuꞌx ronoje ri uyaꞌomuchiꞌ che yey ri uyaꞌom ribꞌ rixoq che kuꞌano,ma na jinta kꞌo xubꞌiꞌij che echiriꞌ xunabꞌej waꞌ.15Noꞌj we rachi kuya naj che ruqꞌijol re kujolijtaq waꞌ, ekꞌu riꞌ rachi keqelen ri mak re ri rixoqilruma waꞌ» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.

16Ekꞌu taqanik waꞌ xuya ri QAJAWAL JEHOVÁche ri Moisés puwiꞌ ri kibꞌinik kisilabꞌik rachi rukꞌri rixoqil chikiwach, yey puwi rubꞌinik rali rukꞌruqaw echiriꞌ rali kꞌa kꞌo puqꞌabꞌ ruqaw.

Números 31Kaqꞌat tzij pakiwi raj Madián

1Ekꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che riMoisés: 2—Chaqꞌata tzij pakiwiꞌ raj Madián chaꞌjelaꞌ kaꞌan ukꞌaxel chike ruma xekimin pa mak ritinamit Israel. Tekꞌuchiriꞌ katkamik yey kebꞌariqataq ri e awatiꞌ-amam ekaminaq chik —xchaꞌ.3Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij chike ri tinamit

Israel: —Chebꞌichaꞌa jujun achijabꞌ chikixoꞌlibꞌalri pamilia iwe riꞌix yey chiyaꞌa kichapabꞌalchaꞌ kebꞌeꞌchꞌoꞌjin kukꞌ raj Madián yey jekꞌulaꞌkeꞌkiꞌana ukꞌaxel chike rike janipa ri na utz tajxkiꞌan che ri QAJAWAL JEHOVÁ. 4Chujujunalmutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel e kekitaq bꞌi 1,000chi achijabꞌ re kebꞌek pa chꞌaꞌoj —xchaꞌ.5 Jekꞌulaꞌ xkiꞌano, xekichaꞌ e 1,000 chi achijabꞌ

chujujunal mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel.Chi konoje xebꞌuꞌana e 12,000 chi achijabꞌ kꞌokichapabꞌal re kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 6Ekꞌu ri Moisésxebꞌutaq bꞌi pa ri chꞌaꞌoj ri 1,000 chi achijabꞌchujujunal mutzaꞌj yey xutaq bꞌi ri Finees, rukꞌajolri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn. Ma rire puqꞌabꞌkꞌowi ri bꞌitaq saꞌchd re ri Tabernáculo yey puqꞌabꞌrire kꞌowi taq ri trompeta, ri kachꞌawisaxik echiriꞌkajeqer ri chꞌaꞌoj. 7Xebꞌopon kꞌu Madián yeyjelaꞌ pachaꞌ ri xubꞌiꞌij ri QAJAWAL JEHOVÁchike, xebꞌok pa chꞌaꞌoj yey xekikamisaj konojerachijabꞌ. 8Xekikamisaj ri woꞌobꞌ (5) reyes reMadián: Waꞌ e ri Evi, ri Requem, ri Zur, ri Juryey ri Reba. Yey jenelaꞌ xkikamisaj rukꞌ espada riBalaam rukꞌajol ri Beor.9E taq rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj ke raj Israel xekichap

bꞌi rixoqibꞌ yey junam kukꞌ rakꞌalabꞌ e alabꞌo keraj Madián, yey xekimaj bꞌi konoje ri kichikop,ri kibꞌexex yey ri bꞌitaq ke xkikꞌam bꞌi ronoje,ma e xkichꞌak waꞌ che ri chꞌaꞌoj. 10Tekꞌuchiriꞌxekiporoj ronoje taq ri kitinamit yey ri kichꞌuttinamit pa taq e jeqel wi rike. 11Ekꞌu konojerixoqibꞌ, taq rawaj, ri chikop yey ronoje ri bꞌitaqke, xkimol uchiꞌ; 12 yey ronoje taq waꞌ xkikꞌam bꞌichwach ri Moisés, chwach ri Eleazar, raj qꞌatisanqasaꞌn yey chikiwa konoje ri tinamit Israel e kꞌo

d31:6 Waꞌ keꞌeloq laj e kukꞌambꞌi ri Kaxa re Tzij, yey ri Urim yey Turim waꞌ re kajawaxik we kꞌo juna tzꞌonobꞌenik kakiꞌanche ri QAJAWAL JEHOVÁ.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 47: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 31.13–41 47che ruwaraqan taqꞌaj re Moab, waꞌ kꞌo chutzal rinimayaꞌ Jordán chwach ri tinamit Jericó.13Ekꞌu ri Moisés, ri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn

yey raj kꞌamal kiwach ke taq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri tinamit Israel, xebꞌeꞌkikꞌulu pan rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj tzaꞌm ja re ri tinamit.e14Noꞌj ri Moisés lik xpe royowal kukꞌ raj kꞌamal

kiwach ke 1,000 chi achijabꞌ ajchꞌaꞌoj yey kukꞌri kꞌamal kiwach ke 100 chi achijabꞌ ajchꞌaꞌojchike ri epetinaq pa chꞌaꞌoj. 15Yey jewaꞌ xutzꞌonojchike: —¿Suꞌchak riꞌix xebꞌikꞌasibꞌaꞌ kan rixoqibꞌ?16Ma e waꞌ wiꞌxoqibꞌ e ri xyaꞌ kinaꞌoj rumari Balaam, re xekimin ri tinamit Israel che rimakunik xkiꞌan chirij ri QAJAWAL JEHOVÁchiriꞌ Baal Peor. Yey ruma riꞌ ekꞌi ri xekam che ritinamit chiriꞌ. 17Ekꞌu woꞌora chebꞌikamisaj konojeri kꞌomabꞌ e alabꞌo yey taq rixoqibꞌ e kꞌojiꞌnaq chiachijabꞌ kukꞌ; 18noꞌj e chebꞌikꞌasibꞌaꞌ kan ralito najinta achijabꞌ ebꞌikꞌowinaq kukꞌ, chekꞌola kan rikeiwukꞌ.

Ri taqanik puwi ri kijosqꞌikil rixebꞌopon pa chꞌaꞌoj

19Ekꞌu chiwe riꞌix, e konoje rachijabꞌxekamisanik o we xkichinaꞌaj juna animaꞌ,chirajawaxik wi kekanaj kan chirij ri tinamitwuqubꞌ (7) qꞌiij. Yey purox qꞌiij yey che ruwuq(7º) qꞌiij, riꞌ kijosqꞌij iwibꞌ riꞌix yey kakijosqꞌijkibꞌ konoje ri xekiyut loq. 20Yey kijosqꞌij neronoje ri iqꞌuuꞌ riꞌix, ronoje ri tzꞌuꞌum, ri ꞌanatalrukꞌ rutzꞌuꞌmalil kaprux yey ronoje ri bꞌitaq iweꞌanatal rukꞌ cheꞌ —xchaꞌ.21Ekꞌu ri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn, jewaꞌ

xubꞌiꞌij chike rachijabꞌ epetinaq pa chꞌaꞌoj:—Jewaꞌ kubꞌiꞌij ri pixabꞌanik, ri xuya riQAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés: 22Pa qatzij wiri oro, ri plata, ri bronce, ri chꞌichꞌ, ri estaño yeyri plomo; 23 rukꞌ ronoje ri na kakꞌat ta pa ri qꞌaaqꞌ,chirajawaxik wi kiwikꞌowisaj pa qꞌaaqꞌ pachaꞌkajosqꞌitajik. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, kijosqꞌij taq ne waꞌchupa ri loqꞌolaj yaꞌ re josqꞌinik. Noꞌj e ronoje taqri na kuchꞌij ta uchuqꞌabꞌ ri qꞌaaqꞌ, waꞌ xew chupari loqꞌolaj yaꞌ kiwikꞌowisaj wi. 24Ekꞌu che ruwuq(7º) qꞌiij re laꞌ la semana e riꞌix kichꞌaj ri iqꞌuuꞌyey jekꞌulaꞌ kixjosqꞌitaj kanoq yey utz kꞌu riꞌ kixoktanchi chupa ri tinamit —xchaꞌ.

Rujachik taq ri xkichꞌak raj Israel pa chꞌaꞌoj25Tekꞌuchiriꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ

xubꞌiꞌij che ri Moisés: 26 «E riꞌat, yey ri Eleazar,raj qꞌatisan qasaꞌn yey taq ri kꞌamal kiwachchujujunal pamilia re Israel, e chikojo utzꞌibꞌalilkonoje ri tikawex yey taq rawaj xebꞌichap lo pari chꞌaꞌoj. 27Ekꞌu ronoje waꞌ wa kꞌamom lo pachꞌaꞌoj kiꞌan kebꞌ che. Panikꞌaj kiqꞌatisaj chikerachijabꞌ xebꞌopon pa chꞌaꞌoj yey ri panikꞌajchik kiqꞌatisaj chike ri tinamit. 28Che ri kakikꞌulrachijabꞌ xebꞌopon pa chꞌaꞌoj, katzꞌonoj chikechaꞌ e kakiqꞌatisaj ri qasaꞌn chwe Riꞌin. Ri kakiyache taq waꞌ e jun chike taq ri 500 tikawex, yeyjenelaꞌ kakiꞌan kukꞌ ri axna, taq ri chikop yeytaq ri bꞌexex. 29Waꞌ kakꞌam che ri kikꞌulumrachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj, yey e waꞌ wa qasaꞌn kayaꞌchwe Riꞌin, kaya che ri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌnchinuwach Riꞌin. 30Che ri kakikꞌul ri tinamitIsrael e katzꞌonoj chaꞌ kakiqꞌatisaj jun re qasaꞌnchike taq ri 50 tikawex e chapom loq, yey jenelaꞌkakiꞌan kukꞌ ri axna, taq ri chikop yey ri bꞌexex.Ronoje waꞌ kaya chike raj levita, ma e rike ri e kꞌochwach re kakichajij ri Tabernáculo» xchaꞌ.31Ekꞌu ri Moisés yey ri Eleazar, raj qꞌatisan

qasaꞌn, e xkiꞌano janipa ri xtaqan ri QAJAWALJEHOVÁ che ri Moisés. 32E taq rachijabꞌ eajchꞌaꞌoj, kꞌo ri xkikꞌam rike parewi che ri bꞌitaqke raj Madián. Noꞌj e ronoje ri xkikoj utzꞌibꞌalilche ri xkichꞌak pa ri chꞌaꞌoj, xuꞌana e 675,000 chibꞌexex; 33 rukꞌ 72,000 chi chikop; 34 yey 61,000chi axna 35 yey 32,000 chi alito na ekꞌojiꞌnaq taachijabꞌ kukꞌ.36Ekꞌu rachijabꞌ xebꞌopon pa chꞌaꞌoj e taq

xkikꞌul waꞌ: E 337,500 chi bꞌexex; 37 che taqwaꞌ, xekiqꞌatisaj 675 bꞌexex re qasaꞌn che riQAJAWAL JEHOVÁ. 38Yey xkikꞌul 6,000 chikop,che taq waꞌ xekiqꞌatisaj 72 chikop re qasaꞌn cheri QAJAWAL JEHOVÁ. 39Xkikꞌul 30,500 chiaxna, che taq waꞌ xekiqꞌatisaj 61 re qasaꞌn cheri QAJAWAL JEHOVÁ. 40Yey chike kꞌu ralitoxekikꞌulu xebꞌuꞌana e 16,000 chi konoje, che taqwaꞌ xekiqꞌatisaj e 32 re qasaꞌn che ri QAJAWALJEHOVÁ.41Ekꞌu ri qasaꞌn re kayaꞌiꞌ che ri QAJAWAL

JEHOVÁ, e ri Moisés xuya che ri Eleazar, rajqꞌatisan qasaꞌn, jelaꞌ pachaꞌ ri taqaninaq riQAJAWAL JEHOVÁ che kaꞌanik.

e31:13 Ri Moisés xuꞌan wa, ma ri epetinaq pa chꞌaꞌoj na utz taj kebꞌok bꞌi pa ri tinamit ruma e kichapom animaꞌ. Kil Num.19:11-13

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 48: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 31.42–32.13 4842Ekꞌu ri panikꞌaj chik che ri xkichꞌak lo

rachijabꞌ pa chꞌaꞌoj, che waꞌ xukꞌam wi ri Moisésri ke ri tinamit Israel. 43Ekꞌu xkikꞌul waꞌ ritinamit: 337,500 chi bꞌexex; 44 e 36,000 chichikop, 45 e 30,500 chi axna, 46 yey e 16,000 chialito. 47Che waꞌ wa xkikꞌul ri tinamit Israel, riMoisés xukꞌam jun chike taq ri 50 tikawex, junchike taq ri 50 awaj, jelaꞌ pachaꞌ ri taqaninaq riQAJAWAL JEHOVÁ che. Yey ronoje waꞌ xuyachike raj levita, ma e rike ri e kꞌo chwach rekakichajij ri Tabernáculo.

Ri qasaꞌn xkiya raj kꞌamalwach ke rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj

48Ekꞌu raj kꞌamal kiwach ke taq ri e 1,000chi achijabꞌ e ajchꞌaꞌoj yey raj kꞌamal kiwachke taq ri e 100 chi achijabꞌ e ajchꞌaꞌoj re Israel,xeqibꞌ rukꞌ ri Moisés 49 yey jewaꞌ xkibꞌiꞌij che:—E riꞌoj oj ajchak e la, xeqajilaj kꞌu konojerachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj e yaꞌtal paqaqꞌabꞌ yey waꞌ etzꞌaqat konoje. 50Ruma waꞌ, e riꞌoj qukꞌaꞌam lo riqaqasaꞌn che ri QAJAWAL JEHOVÁ re tyoxibꞌal,waꞌ e taq ri oro xqariq chiqajujunal pa ri chꞌaꞌoj,waꞌ e taq: wiqibꞌal qꞌabꞌaaj, karena, mapaqꞌabꞌ,sansilo yey wawaj. Ronoje waꞌ qukꞌaꞌam lo riꞌojpachaꞌ e awaj kakamisax re qasaꞌn pukꞌaxelqakꞌaslemal chwa ri QAJAWAL JEHOVÁ—xechaꞌ.51Ekꞌu ri Moisés yey ri Eleazar, raj qꞌatisan

qasaꞌn, xkikꞌul ronoje wa qasaꞌn re oro. 52Ronojewaꞌ wa oro, ri xkiya raj kꞌamal wach ke ri e1,000 chi achijabꞌ e ajchꞌaꞌoj yey raj kꞌamalwach ke ri e 100 chi achijabꞌ e ajchꞌaꞌoj; xkikꞌamloq re kiqasaꞌn che ri QAJAWAL JEHOVÁ. Yeyekꞌu ri raꞌlal chi ronoje waꞌ xuꞌana 420 libra.f53Chikijujunal rachijabꞌ chike ri xebꞌek pa chꞌaꞌojxkikꞌam taq ke rike che ri xkiriq chilaꞌ pa chꞌaꞌoj.54E uwaꞌriche ri Moisés yey ri Eleazar, raj qꞌatisanqasaꞌn, xkikꞌam ri oro pakiqꞌabꞌ raj kꞌamal kiwachrachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj. Yey xkikꞌam bꞌi ronojewaꞌ chupa ri Tabernáculo re Molobꞌal ibꞌ, ma ekuxtabꞌal waꞌ che ri QAJAWAL JEHOVÁ, e ritinamit Israel puqꞌabꞌ Rire e kꞌowi.

Números 32Ri pamilia re Rubén yey re Gad

kekanaj pa relebꞌal qꞌiij che ri Jordán1Echiriꞌ xebꞌopon ri tinamit Israel che rulew

re Jazer yey re Galaad, e ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Rubén yey re Gad xkil rulew lik utz rekikꞌolibꞌal ri kichikop, ma lik kꞌiyarinaq kiwach rikichikop. 2Xebꞌeꞌchꞌaꞌt kꞌu rukꞌ ri Moisés yey rukꞌri Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn yey kukꞌ raj kꞌamalkiwach ri tinamit, jewaꞌ xkibꞌiꞌij chike: 3—E taqrulew re Atarot, re Dibón, re Jazer, ri Nimra, reHesbón, re Eleale, re Sebam,g re Nebo yey reBeón; 4 ronoje taq waꞌ wuꞌlew e ri QAJAWALJEHOVÁ xujach che ri tinamit Israel, yey waꞌxqilo e lik utz re kikꞌolibꞌal wawaj. 5Maꞌan koalaq riꞌ, kaya alaq waꞌ wuꞌlew chiqe chaꞌ kuꞌanqeꞌoj, yey jelaꞌ na kojeꞌjeqela ta chi chꞌaqa yaꞌ cheri Jordán —xechaꞌ.6Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xukꞌul uwach chike waꞌ

wa kebꞌ pamilia: —¿Utz nawi katatajik xewriwatz-ichaqꞌ riꞌix kebꞌeꞌchꞌoꞌjin chꞌaqa yaꞌ cheri nimayaꞌ Jordán yey riꞌix kixkanaj kan wara?7Ma ri QAJAWAL JEHOVÁ uyaꞌom chi ronojelaꞌ luꞌlew che ri tinamit Israel. Iwuma riꞌix riꞌwe ri jujun chik pamilia re ri tinamit kapaxkikꞌuꞌx yey jelaꞌ na kakaj ta chik kebꞌek chilaꞌ.8Ma jenelaꞌ xkiꞌan ri ichu-iqaw riꞌix echiriꞌ ojkꞌo chilaꞌ Cades-Barnea yey xenutaq bꞌi chaꞌkeꞌketaꞌmaj upa ri luwar. 9Xeꞌkila kꞌu rulew cheruwaraqan taqꞌaj re Escol yey echiriꞌ xetzelejloq, e lik xkipaxij kikꞌuꞌx ri tinamit Israel, chaꞌjelaꞌ na kebꞌek ta chik che rulew ubꞌiꞌtisim chi riQAJAWAL JEHOVÁ chike. 10Ekꞌu laꞌ la qꞌiij wiri QAJAWAL JEHOVÁ lik xpe royowal yey jewaꞌxubꞌiꞌij xujikibꞌaꞌ uwach: 11 “Ruma na jusukꞌ tauwach ri kikꞌaslemal chinuwach, na jinta junoqchike ri xebꞌel lo Egipto keꞌkila rulew ri xinjikibꞌaꞌuwach rukꞌ ri nuchꞌaꞌteem chike ri Abraham, riIsaac yey ri Jacob. 12Na jinta junoq chik chikerike keꞌkila rulew, ma xew ri Caleb rukꞌajol riJefone yey ri Josué rukꞌajol ri Nun, ma rikerukꞌ ronoje kanimaꞌ e xkiꞌan ri lik jusukꞌ uwachchinuwach Riꞌin” xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.13 Jekꞌulaꞌ lik xpe royowal ri QAJAWAL

JEHOVÁ chikij ri tinamit Israel, yey xuꞌan chikexebꞌin pachaꞌ esachel 40 junabꞌ che ri luwar

f31:52 Pa hebreo waꞌ e jun pajbꞌal re 16,750 siclos.g32:3 Chupa ri versículo 38, ri jun chik ubꞌiꞌ waꞌ e Sibma.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 49: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 32.14–40 49katzꞌintzꞌotik, waꞌ e kꞌa pa xekam wi konoje rikilemaꞌj xemakunik.14 ¡Yey ekꞌu woꞌora riꞌix, ix kalkꞌoꞌal kan winaq

e aj makibꞌ, ma ix jelaꞌ pachaꞌ ri ichu-iqawe kipetisaj ri royowal ri QAJAWAL JEHOVÁkukꞌ ri tinamit! 15We riꞌix kiwesaj iwibꞌ chirijri QAJAWAL JEHOVÁ, Rire kebꞌukanaj tanchikan konoje waꞌ wa tinamit chupa ri luwarkatzꞌintzꞌotik, yey imak kꞌu riꞌix we xekam konojeri tinamit —xcha ri Moisés.16Ekꞌu ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén yey re

Gad xeqibꞌ tanchi rukꞌ ri Moisés yey jewaꞌ xkibꞌiꞌijche: —Ri kaqaj riꞌoj e xew kaqayijibꞌaꞌ kikoraal riqachikop yey kaqayak taq tinamit kꞌo tapya chirijke ri qapamilia yey ri qixoqilal che waꞌ wa luwar.17Noꞌj ri kaqaꞌano e kaqakꞌam ri qachapabꞌal rechꞌaꞌoj yey kojnabꞌej bꞌi chikiwa ri tinamit Israelchaꞌ kebꞌeqajacha kꞌa chilaꞌ pa kiluwar. Yey e taqri qapamilia yey qixoqilal kebꞌeqaya kan chupataq ri tinamit kꞌo tapya chirij, chaꞌ e chꞌuqutalrike chikiwa ri ejeqel che waꞌ wa luwar. 18Kꞌatekojtzelej lo chiqocho echiriꞌ chikijujunal taq ritinamit Israel kꞌo chi pakiqꞌabꞌ ri kulew. 19Yeyna jinta kꞌo kaqatzꞌonoj chike rike chilaꞌ che richꞌaqayaꞌ re ri nimayaꞌ Jordán, ma riꞌoj kaqajkoj-jeqiꞌ wara yey ekꞌu riꞌ ri qa-herencia kꞌo warapa relebꞌal qꞌiij che ri nimayaꞌ Jordán —xechaꞌ.20Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: —We

riꞌix lik e kiꞌano pachaꞌ ri xibꞌiꞌij, chikꞌamaꞌbꞌi riꞌ ri ichapabꞌal yey jix kꞌu pa ri chꞌaꞌoj.21Ekꞌu laꞌ rukꞌ ri ichapabꞌal riꞌix chiqꞌaxuj rinimayaꞌ Jordán yey rukꞌ rutoꞌbꞌal ri QAJAWALJEHOVÁ, chixchꞌoꞌjinoq kꞌa jampa xebꞌeresajRire ri tzel kebꞌilow iwe chiwach riꞌix. 22Echiriꞌrulew ya kꞌo chi puqꞌabꞌ ri tinamit Israel chwa riQAJAWAL JEHOVÁ, kꞌa ekꞌuchiriꞌ utz kixtzelej lochiꞌwocho; ma riꞌ e xiꞌan janipa ri xibꞌiꞌij chwachri QAJAWAL JEHOVÁ yey chikiwach ri tinamitIsrael. Jekꞌurilaꞌ e waꞌ wuꞌlew kuꞌana iweꞌixchwach ri QAJAWAL JEHOVÁ.23Noꞌj we na kiꞌan ta waꞌ, e kixmakun chwach

ri QAJAWAL JEHOVÁ. Yey riꞌ lik jikil uwachkitij ri kꞌaxkꞌobꞌik ruma ri mak. 24Chiyaka kꞌuri tinamit kibꞌiꞌij riꞌix re taq ri iwixoqilal yey riipamilia, chiꞌana kꞌu taq ri kikoraal ri ichikop,noꞌj e mikꞌow chikꞌuꞌx ri ibꞌiꞌim —xcha ri Moisés.25Ekꞌu ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad yey ri

mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén jewaꞌ xkibꞌiꞌijche ri Moisés: —E riꞌoj oj chak e la, yey lik kꞌute kaqaꞌano janipa ri xojtaq la che. 26Che kꞌu taqwa tinamit re Galaad kekanaj kan ri qixoqilal yey

ri qapamilia yey jenelaꞌ konoje ri qachikop yeytaq ri qabꞌexex; 27noꞌj ekꞌu riꞌoj oj ajchak e la,kaqaqꞌaxuj ri nimayaꞌ Jordán re kojeꞌchꞌoꞌjin jelaꞌpachaꞌ ri kojutaq ri QAJAWAL JEHOVÁ che, jelaꞌpachaꞌ ri bꞌiꞌim rilal chiqe —xechaꞌ.28 Jekꞌulaꞌ ri Moisés xuya waꞌ wa taqanik che ri

Eleazar, raj qꞌatisan qasaꞌn, che ri Josué ukꞌajolri Nun yey chike ri kꞌamal kiwach taq ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri tinamit Israel. Jewaꞌ xubꞌiꞌijchike: 29—We ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gadyey ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén kukꞌaꞌamri kichapabꞌal re kebꞌek pa chꞌaꞌoj yey kakiqꞌaxujri nimayaꞌ Jordán junam iwukꞌ riꞌix yey kakichꞌijkꞌu kichuqꞌabꞌ ri tinamit jelaꞌ pachaꞌ taqaninaq riQAJAWAL JEHOVÁ che; ekꞌu riꞌ riꞌix kiqꞌatisajchike rike, re kiya pakiqꞌabꞌ rulew re Galaad.30Noꞌj we na kakiqꞌaxuj ta ri nimayaꞌ Jordán, ekꞌuriꞌ rike kakikꞌul ri kulew chixoꞌlibꞌal riꞌix chilaꞌCanaán —xchaꞌ.31Ekꞌu ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Gad yey ri

mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Rubén jewaꞌ xkikꞌulubꞌejuwach: —Riꞌoj oj ajchak e la e kaqaꞌano janiparutaqanik ri QAJAWAL JEHOVÁ —xechaꞌ. 32 Jelaꞌkaqaꞌano, kaqaqꞌaxuj ri nimayaꞌ Jordán yeykojeꞌek kꞌa chilaꞌ Canaán rukꞌ ri qachapabꞌal rechꞌaꞌoj. Noꞌj ri qa-herencia jewaꞌ kꞌowi che wanimayaꞌ Jordán —xechaꞌ.33Tekꞌuchiriꞌ ri Moisés xuya chike ri mutzaꞌj e

ralkꞌoꞌal kan ri Gad yey ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kanri Rubén yey chike ri panikꞌaj mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Manasés, waꞌ e ukꞌajol ri José, ri luwar pakataqan wi ri Sehón ri rey amorreo; ri pa kataqanwi ri Og, ri rey re Basán. Waꞌ xyaꞌiꞌ chike junamkukꞌ taq ri tinamit kꞌo chwach yey taq ri kulew ritikawex kꞌo chwach.34Ekꞌu ri e kalkꞌoꞌal kan ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal

kan ri Gad, e rike xeyakaw taq re ri tinamit Dibón,ri Atarot, ri Aroer; 35 yey ri tinamit Atarot-sofán,ri Jazer, ri Jogbeha, 36 ri tinamit Bet-nimra yey riBet-arán, ronoje waꞌ e taq tinamit kꞌo tapya chirijyey xkiꞌan ne kikoraal ri kawaj chiriꞌ.37Ekꞌu ri e kalkꞌoꞌal kan ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal

kan ri Rubén e rike xeyakaw re ri tinamitHesbón, Eleale, Quiriataim, 38 ri tinamit Nebo, riBaal-meón yey ri Sibma; yey xkikoj kꞌakꞌ kibꞌiꞌ taqwaꞌ wa tinamit xekiyako.39Yey ri kalkꞌoꞌal kan ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan

ri Maquir, rukꞌajol kan ri Manasés; rike xebꞌekchilaꞌ Galaad yey xkiꞌan kiꞌke che ri luwar, yeyxekoqotaj bꞌi konoje raj amorreo e jeqel chiriꞌ.40Ekꞌuchiriꞌ ri Moisés xuya ri Galaad pakiqꞌabꞌ

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 50: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 32.41–33.34 50ri nikꞌaj pamilia re ri Maquir, ri e ralkꞌoꞌal kanri Manasés. Ekꞌu rike xejeqiꞌ chiriꞌ chwach taqrulew. 41 Jenelaꞌ ri Jair,h rukꞌajol ri Manasés,xeꞌek xuꞌchapa taq ri chꞌut-tinamit e kꞌo chiriꞌ yeyxuꞌan riꞌre che ri luwar yey xukoj rubꞌiꞌ waꞌ waluwar Havot-jair. 42 Jekꞌulaꞌ xuꞌan ri Noba, xeꞌekche taq ri chꞌut-tinamit e kꞌo chiriꞌ, xuꞌan riꞌre cheri luwar yey xukoj rubꞌiꞌ rire che: Noba.

Números 33Pa taq xebꞌikꞌow wi ri tinamit Israel

che ri luwar katzꞌintzꞌotik1Echiriꞌ ri tinamit Israel xebꞌel lo Egipto e

taq kibꞌinabꞌal waꞌ xkiꞌano. Ri Moisés yey riAarón e kꞌamal kiwach, e laꞌ chucholaꞌj kebꞌinikpachaꞌ chi achijabꞌ e riꞌ kebꞌek pa chꞌaꞌoj. 2RiQAJAWAL JEHOVÁ xutaq ri Moisés che chaꞌkutzꞌibꞌaj ronoje rubꞌiꞌ ri luwar pa taq ri kebꞌelwi yey pa taq ri kebꞌopon wi. Ekꞌu luwar waꞌpa taq xebꞌikꞌow wi: 3Che kꞌu ri woꞌlajuj qꞌiijre ri nabꞌe iikꞌ re ri junabꞌ,i jun qꞌiij rikꞌowik rinimaqꞌiij Pascua, ri tinamit Israel xebꞌel bꞌi Egiptorukꞌ unimal uchuqꞌabꞌ ri QAJAWAL JEHOVÁ, elaꞌ chiwachil chikiwa konoje raj Egipto. 4E laꞌ laqꞌiij wi raj Egipto e riꞌ xekimuq ratzixelabꞌ alabꞌo,waꞌ e ri xebꞌukamisaj ri QAJAWAL JEHOVÁraqꞌabꞌ ikꞌowinaq. Ma e laꞌ la qꞌiij wi ri QAJAWALJEHOVÁ xuqꞌat tzij pakiwi taq rukꞌiyal taq ki-diosraj Egipto.5Ri tinamit Israel xebꞌel bꞌi chiriꞌ Ramesés yey

xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Sucot.6Xebꞌel kꞌu bꞌi chiriꞌ Sucot yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Etam, waꞌ e che ruchiꞌbꞌal ri luwar katzꞌintzꞌotik.7Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Etam, noꞌj xetzelej tanchi pa

ri luwar re Pi-hahirot, pa relebꞌal qꞌiij che riBaal-zefón yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Migdol.8Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Pi-hahirot, xkiqꞌaxuj ri Mar

Kaq yey xebꞌopon kꞌa che ri luwar katzꞌintzꞌotik.Tekꞌuchiriꞌ xebꞌin oxibꞌ qꞌiij che ri luwarkatzꞌintzꞌotik re Etam yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Mara.9Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Mara yey xkimaj bꞌi kibꞌe kꞌa

Elim, chiriꞌ kꞌowi kabꞌlajuj akꞌal re yaꞌ, yey kꞌo 70cheꞌ re palma yey chiriꞌ kꞌu riꞌ xebꞌeꞌkꞌola wi.10Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Elim yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

chunaqaj ri Mar Kaq.

11Xebꞌel bꞌi chiriꞌ chunaqaj ri Mar Kaq yeyxebꞌeꞌkꞌola che ri luwar katzꞌintzꞌotik re Sin.12Xebꞌel bꞌi chiriꞌ che ri luwar katzꞌintzꞌotik re

Sin yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Dofca.13Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Dofca yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Alús.14Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Alús yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Refidim, waꞌ e echiriꞌ ri tinamit na jinta yaꞌ xkiluwach.15Xebꞌel kꞌu bꞌi chiriꞌ Refidim yey xebꞌeꞌkꞌola

che ri luwar katzꞌintzꞌotik re Sinaí.16Xebꞌel bꞌi che ri luwar katzꞌintzꞌotik re Sinaí

yey xebꞌeꞌkꞌola che ri luwar re Kibrot-hataava.17Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Kibrot-hataava yey xebꞌeꞌkꞌola

kꞌa Hazerot.18Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Hazerot yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Ritma.19Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Ritma yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Rimón-peres.20Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Rimón-peres yey xebꞌeꞌkꞌola

kꞌa Libna.21Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Libna yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Rissa.22Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Rissa yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Ceelata.23Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Ceelata yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

che ruwi juyubꞌ Sefer.24Xebꞌel bꞌi chiriꞌ che ruwi juyubꞌ Sefer yey

xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Harada.25Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Harada yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Macelot.26Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Macelot yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Tahat.27Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Tahat yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Tara.28Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Tara yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Mitca.29Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Mitca yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Hasmona.30Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Hasmona yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Moserot.31Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Moserot yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Bene-jaacán.32Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Bene-jaacán yey xebꞌeꞌkꞌola

che ruwi juyubꞌ re Gidgad.33Xebꞌel kꞌu chiriꞌ che ruwi juyubꞌ Gidgad yey

xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Jotbata.34Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Jotbata yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Abrona.

h32:41 Waꞌ na utukel ta xuꞌano, ma e rire raj Kamal wach re rachijabꞌ e ajchꞌaꞌoj.i33:3 Chupa ri calendario hebreo waꞌ e ri iikꞌ Abib, chupa ri calendario re woꞌora, waꞌ katzaq pa kꞌisbꞌal re marzo o pajeqebꞌal re abril.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 51: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 33.35–34.5 5135Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Abrona yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Ezión-geber. 36Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Ezión-geber yeyxebꞌeꞌkꞌola che ri luwar re Cades pa kꞌowi ri luwarkatzꞌintzꞌotik re Zin.37Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Cades yey xebꞌeꞌkꞌola che

ruwi juyubꞌ re Hor, che ruchiꞌbꞌal ri nimalajtinamit Edom. 38Wara kꞌut ri QAJAWAL JEHOVÁxutaq ri Aarón che chaꞌ kapaqiꞌ che ruwi juyubꞌ reHor. Chiriꞌ xkam wi ri Aarón, waꞌ e che ri nabꞌeqꞌiij che ruroꞌ (5º) iikꞌ, che ri 40 junabꞌ kelik lo ritinamit Israel chilaꞌ Egipto. 39Kꞌo 123 junabꞌ cheri Aarón echiriꞌ xkam che ruwi juyubꞌ re Hor.40E taq laꞌ la qꞌiij wi, e ri rey re Arad; ri jeqel

che ri luwar katzꞌintzꞌotik re Neguev, waꞌ e chetaq rulew re Canaán, rire xunabꞌej kꞌut e ri tinamitIsrael katajin koponik chiriꞌ pa la jeqel wi.41Ekꞌu ri tinamit Israel xebꞌel bꞌi chiriꞌ che ruwi

juyubꞌ re Hor yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa Zalmona.42Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Zalmona yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Punón.43Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Punón yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Obot.44Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Obot yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Ije-abarim, waꞌ e che ruchiꞌbꞌal taq ri luwar reMoab.45Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Ijé-abarim yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Dibón-gad.46Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Dibón-gad yey xebꞌeꞌkꞌola kꞌa

Almón-diblataim.47Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Almón-diblataim yey

xebꞌeꞌkꞌola pa kꞌowi taq ruwi juyubꞌ re Abarim,chunaqaj ruwi juyubꞌ re Nebo.48Xebꞌel bꞌi chiriꞌ Abarim yey xebꞌeꞌkꞌola che

ruwaraqan taqꞌaj re Moab, chutzal ri nimayaꞌJordán, chwach ri tinamit Jericó. 49Chiriꞌ kꞌutxekꞌojiꞌ wi chutzal ri nimayaꞌ Jordán, waꞌ kujeqbꞌi che ri Bet-jesimot kꞌa che ri luwar re Abel-sitimche ruwaraqan taqꞌaj re Moab.

Pixabꞌanik xuya ri Moisés puwi taqrulew bꞌiꞌtisim chike ri tinamit

50Chiriꞌ kꞌut che ruwaraqan taqꞌaj re Moab, xachunaqaj ri nimayaꞌ Jordán chwach ri tinamitJericó, ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij cheri Moisés: 51 «Chatchꞌaꞌt kukꞌ ri tinamit Israelyey chabꞌiꞌij chike, echiriꞌ kakiqꞌaxuj ri nimayaꞌ

Jordán yey ekꞌo chi chwach taq rulew re Canaán,52 chirajawaxik wi kekesaj bꞌi chupa ri tinamit,konoje ri e jeqelel chiriꞌ. Chekiwulij ronoje taqri tyox re abꞌaj kiꞌanom, ronoje ri tyox re chꞌichꞌkitzꞌaqom yey chekiwulij taq ri luwar pa kakiꞌanwi loqꞌnimanik.j 53Chejeqela kꞌu riꞌ chwa rulewyey chuꞌana kiꞌke, ma Riꞌin nuyaꞌom chike rikere ki-herencia. 54Yey rulew e chirajawaxik wikakijach chirij sorteo. E taq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Israel más ekꞌi, más nim ri kulew kakikꞌulu.Yey e taq ri pamilia na lik ta e kꞌi, riꞌ na lik tanim ri kulew kakikꞌulu. E chirij ri kukꞌut ri sorteokaꞌanik, e kiꞌke riꞌ kakikꞌul chikijujunal. Jekꞌulaꞌkakikꞌul ri ki-herencia e chirij taq ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri kiqaw.55Noꞌj we riꞌix na kebꞌiwoqotaj tubꞌi ri ejeqelel

ekꞌo chwach waꞌ wuꞌlew nubꞌiꞌtisim Riꞌin chiwe;yey kebꞌiya kan chiriꞌ, riꞌ waꞌ wa winaq kakiyayaꞌlkꞌayew chiwe, jelaꞌ kebꞌuꞌana pachaꞌ chiukꞌaj cheꞌ kutoqꞌotaꞌ piwach yey pachaꞌ chi kꞌiixe chꞌikital pa taq ikꞌalkꞌaꞌx. Yey kakipaxij kꞌuikꞌuꞌx riꞌ chwach rulew pa ri kixeꞌjeqela wi.56Yey jekꞌulaꞌ kanꞌan iwukꞌ riꞌix, kixinya na pakꞌax pachaꞌ ri nubꞌiꞌim kanꞌan chike raj Canaánkebꞌenuya pa kꞌax» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.

Números 34Ruchiꞌbꞌal taq rulew re Canaán

1E kꞌu ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij cheri Moisés: 2 «Chabꞌiꞌij chike ri tinamit Israel echiriꞌkebꞌok chwach taq rulew re Canaán, ri kanya Riꞌinchike re ki-herencia; e taq uchiꞌbꞌal waꞌ rulewkanya chike: 3E ruchiꞌbꞌal rulew re Canaán pasur e kakanaj kan chutzal ri luwar katzꞌintzꞌotikre Zin, ri kꞌo chunaqaj ri Edom. Ri kujeqebꞌejwubꞌi ruchiꞌbꞌal waꞌ wuꞌlew e pa relebꞌal qꞌiijche ri Mar Kꞌachatzꞌaam.k 4Tekꞌuchiriꞌ, e waꞌwuꞌchiꞌbꞌal rulew, kumaj bꞌi kꞌa pa kꞌowi ripaqalik re Acrabim, yey kopon kꞌa pa ri luwarre Zin. Yey kumaj tanchi ubꞌi kꞌa pa kopon wiche Cades-barnea yey keꞌela kꞌa Hasar-adar yeyAsmón. 5Yey chiriꞌ Asmón, e ruchibꞌal waꞌ wuꞌlewkusut bꞌi che ri raqanaꞌ re Egipto yey kuꞌkꞌisibꞌejkꞌa chuchiꞌ ri nimalaj Mar.l

j33:52 E taq waꞌ wa luwar che taq ruwi juyubꞌ xkiyak wi, xkiꞌan waꞌ ma e raj Canaán chiriꞌ kakiyak wi uqꞌiij taq ri kityox,Lev. 26:30.k34:3 Waꞌ e ri kabꞌiꞌx che Mar Muerto o Mar Salado pa kaxtila.l34:5 Pa hebreo waꞌ e ri mar Mediterráneo. Che taq ri versículos kapetik lik kaqil puwi waꞌ.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 52: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 34.6–35.5 526Yey e ruchiꞌbꞌal rulew putzal pa tzaqibꞌal qꞌiij,

e ri nimalaj Mar.7Ekꞌu ruchiꞌbꞌal rulew putzal pa norte, waꞌ

kajeqer bꞌi chuchiꞌ ri nimalaj Mar yey kopon kꞌapa kꞌowi ruwi juyubꞌ re Hor.m 8Yey kel pa kꞌowiruwi juyubꞌ re Hor kumaj bꞌi kꞌa pa rokibꞌal reHamat yey kumaj chubꞌi kꞌa pa kopon wi che riluwar re Zedad. 9Yey kumaj chubꞌi kꞌa pa koponwi che Zifrón yey kuꞌkꞌisibꞌej kꞌa Hazar-enán.Ronoje waꞌ e taq uchiꞌbꞌal rulew re Canaán, cherutzal pa norte.10Yey ruchiꞌbꞌal rulew re Canaán putzal pa

relebꞌal qꞌiij, kajeqer bꞌi che Hazar-enán yeykeꞌela kꞌa Sefam. 11E ruchiꞌbꞌal waꞌ wuꞌlew kaqajkꞌa Ribla, waꞌ kꞌo pa relebꞌal qꞌiij che ri Aín. Ekꞌulaꞌ kaqaj ruchiꞌbꞌal, kopon kꞌa che rutaqꞌajal riMar re Galilea.n 12Yey tekꞌuchiriꞌ, e ruchibꞌalkaqaj pa kꞌowi ri nimayaꞌ Jordán yey kuꞌkꞌisibꞌejkꞌa pa kꞌowi ri Mar Kꞌachatzꞌaam.E taq kꞌu iwulew riꞌ waꞌ rukꞌ rukajchal uchiꞌbꞌal

usutum rij» xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.13Ekꞌu ri Moisés jewaꞌ xubꞌiꞌij chike ri tinamit

Israel: «E taq ulew waꞌ re Canaán re kajachiꞌchirij sorteo chiwach riꞌix. Ri QAJAWAL JEHOVÁubꞌiꞌim kajachiꞌ waꞌ wuꞌlew xew chikiwach ribꞌelejebꞌ mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal rukꞌ ri nikꞌaj chikmutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Israel; 14ma e ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri Rubén yey ri Gad yey ri panikꞌajche ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Manasés yaxkikꞌam ri kulew rike. 15Ekꞌu waꞌ wa kebꞌ mutzaꞌjrukꞌ ri panikꞌaj chik che ri jun mutzaꞌj, kikꞌamomchi ri herencia ke rike pa relebꞌal qꞌiij che rinimayaꞌ Jordán, chwach ri tinamit Jericó» xchaꞌ.

Rujachik taq rulew kaꞌanik16Ri QAJAWAL JEHOVÁ jewaꞌ xubꞌiꞌij che ri

Moisés. 17 «E taq kibꞌiꞌ waꞌ rachijabꞌ kejachaw uparulew re herencia chike ri tinamit: Ri Eleazar,raj qꞌatisan qasaꞌn, yey ri Josué rukꞌajol ri Nun.18Yey junam kukꞌ rike kebꞌichaꞌ jujun chike rajkꞌamal wach chujujunal mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riIsrael, chaꞌ ketobꞌ che ujachik taq rulew.19E taq kibꞌiꞌ waꞌ rachijabꞌ e aj kꞌamal wach

kebꞌichaꞌ chujujunal mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan riIsrael: Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Judá, ekichaꞌ ri Caleb rukꞌajol ri Jefone.

20Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Simeón, ekichaꞌ ri Semuel rukꞌajol ri Amiud.21Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Benjamín, e

kichaꞌ ri Elidad rukꞌajol ri Quislón.22Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Dan, e kichaꞌ

raj kꞌamal wach Buqui rukꞌajol ri Jogli.23Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri José, waꞌ

keꞌeloq e ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Manasés, ekichaꞌ raj kꞌamal wach Haniel rukꞌajol ri Efod.24Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Efraín, waꞌ e

ukꞌajol ri José; e kichaꞌ raj kꞌamal wach Kemuelrukꞌajol ri Siftán.25Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Zabulón, e

kichaꞌ raj kꞌamal wach Elizafán rukꞌajol ri Parnac.26Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Isacar, e

kichaꞌ ri Paltiel rukꞌajol ri Azán.27Che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Aser, e kichaꞌ

raj kꞌamal wach Ahiud rukꞌajol ri Selomi.28Yey che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri Neftalí, e

kichaꞌ raj kꞌamal wach Pedael rukꞌajol ri Amiud»xcha ri QAJAWAL JEHOVÁ.29E taq kꞌu achijabꞌ waꞌ xyaꞌ pakiqꞌabꞌ ruma

ri QAJAWAL JEHOVÁ, re kakijach rulew reherencia chike ri tinamit Israel che taq rulew reCanaán.

Números 35Taq ri tinamit ke raj levita

1Echiriꞌ ri tinamit ekꞌo che ruwaraqan taqꞌaj reMoab, xa chunaqaj ri nimayaꞌ Jordán, chwachri tinamit Jericó, ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌtrukꞌ ri Moisés, jewaꞌ xubꞌiꞌij che: 2 «Chabꞌiꞌijchike ri tinamit Israel, echiriꞌ kakikꞌul ri kulewre herencia, kiyaꞌa chike raj levita jujun tinamitpa kejeqiꞌ wi rike yey che rulew kꞌo lo chunaqajtaq waꞌ wa tinamit, kiyaꞌa chike re kiwaꞌbꞌal taqri kawaj. 3Chaꞌ jelaꞌ raj levita kꞌo kitinamit pakejeqiꞌ wi, yey kakꞌojiꞌ kulew re kiwaꞌbꞌal taq rikichikop, taq ri kibꞌexex yey konoje ri kawaj.4Ekꞌu rulew re kiwaꞌbꞌal awaj kakikꞌul raj levita

chike raj Israel, waꞌ e ri kꞌo lo chirij taq ri tinamit,chirajawaxik kakꞌojiꞌ lo 450 metroo che ri tapyare ri tinamit. 5Che kꞌu ruchiꞌbꞌal ri tinamit, eriꞌix kipaj 900 metro pa relebꞌal qꞌiij, kipaj 900metro pa sur, kipaj 900 metro pa tzaqibꞌal qꞌiijyey 900 metro pa norte. Ekꞌu ri tinamit kakanaj

m34:7 E waꞌ wa Hor waꞌ laj e jun uwi juyubꞌ kꞌo che ri nimalaj juyubꞌ re Líbano, yey junwi chwa ri kꞌo pa Num. 20.22-25.n34:11 Waꞌ e ri kabꞌiꞌx che: Mar re Cineret o Genesaret.o35:4 Pa hebreo waꞌ e jun pajanik re 1,000 codo.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 53: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 35.6–30 53kan chunikꞌajal. E taq ulew riꞌ waꞌ re kiwaꞌbꞌal rikichikop raj levita.6Yey e taq ri tinamit kakikꞌul raj levita, waqibꞌ

(6) chike waꞌ kuꞌana tinamit pa kakitoꞌbꞌej wikibꞌ ri tikawex kakiꞌan juna kamik yey na uꞌanikiltaj. E taq waꞌ wa tinamit e re kutoꞌbꞌej wi ribꞌjunoq echiriꞌ uꞌanom kamik. Yey parewi che waꞌwa waqibꞌ (6) tinamit, kiya chi 42 tinamit chike.7Chi ronoje taq ri tinamit kiya chike raj levita,kuꞌana 48 chi tinamit, puwi waꞌ kꞌo ri wajxaqibꞌ(8) re kiwaꞌbꞌal taq ri kawaj. 8Ekꞌu chujujunalpamilia re ri tinamit Israel, chike ri kakiya taqtinamit chike raj levita; waꞌ kakiyaꞌo e chirijrunimal rulew xkikꞌulu re herencia. Ri keꞌelawi,e ri pamilia más ekꞌi, más kꞌi ri kakiyaꞌo. Noꞌjri pamilia más chꞌutiꞌn, na lik ta ekꞌi ri tinamitkakiya chike raj levita» xchaꞌ.

Ri tinamit pa kutoꞌbꞌej wi ribꞌ raj mak9Ri QAJAWAL JEHOVÁ xchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés:

10 jewaꞌ chabꞌiꞌij chike ri tinamit Israel: «Echiriꞌkiqꞌaxuj ri nimayaꞌ Jordán yey kixopon che rulewre Canaán; 11 chirajawaxik wi kichaꞌ jujun tinamitre pa kutoꞌbꞌej wi ribꞌ junoq kakamisanik yeyna uꞌanikil taj kuꞌan che. 12E ri xuꞌan kamik utzkeꞌrewaj ribꞌ chupa taq ri tinamit re kuꞌtobꞌej ribꞌ,waꞌ e chwach ri ternabꞌeyom bꞌi re kuꞌan ukꞌaxelpri kamik xuꞌano. Jekꞌulaꞌ kuꞌkolobꞌej ribꞌ yey nakakam tana we kꞌamajaꞌ kaqꞌat tzij puwiꞌ kuma ritinamit.13Waqibꞌ kꞌu ri tinamit kichaꞌ riꞌix re kakanaj

kanoq tinamit re toꞌbꞌal kibꞌ ri kakiꞌan kamik.14Oxibꞌ tinamit kakanaj kan pa relebꞌal qꞌiij cheri nimayaꞌ Jordán yey oxibꞌ chik kakanaj chetaq rulew re Canaán. 15E wa waqibꞌ (6) tinamitkakanaj kanoq re toꞌbꞌal kibꞌ raj Israel yey ri nae ta aj Israel, tobꞌ e taq ri e jeqelel chiriꞌ o ri nae ta jeqelel chiriꞌ. Ma we kꞌo juna achi xukamisajjunoq yey waꞌ na uꞌanikil taj xuꞌan che, riꞌ utzkeꞌrewaj ribꞌ chupa ri tinamit re toꞌbꞌal ibꞌ.16We e laꞌ kꞌo junoq kuchꞌay rukꞌ chꞌichꞌ juna

tikawex yey waꞌ kakamik; ri kaꞌanaw re waꞌ, riꞌ ejun kamisanel yey jelaꞌ kaqꞌat tzij re kamik puwiꞌ.17We e laꞌ kꞌo junoq kuchꞌay rukꞌ abꞌaj juna

tikawex yey waꞌ kakamik; ri kaꞌanaw re waꞌ, riꞌ ejun kamisanel, yey jelaꞌ kaqꞌat tzij re kamik puwiꞌ.

18We kꞌo junoq kuchꞌay rukꞌ cheꞌ juna tikawexyey waꞌ kakamik; ri kaꞌanaw re waꞌ, riꞌ e junkamisanel, yey jelaꞌ kaqꞌat tzij re kamik puwiꞌ.19Ekꞌu riꞌ ri jun xa naqaj uꞌanom wi kꞌo chuxche ri xkamik, e riꞌ ri kꞌo puqꞌabꞌ kukamisaj rikamisanel.20We kꞌo junoq xukamisaj juna tikawex e laꞌ

xumin bꞌi rukꞌ oyowal, o we kꞌo xutzꞌir pan chere kamisabꞌal uwach yey lik uꞌanikil xuꞌan che;21 o laj xuraw juna tꞌoꞌy che ruma tzel kakil kibꞌ,ri kaꞌanaw re waꞌ riꞌ e jun kamisanel, yey jelaꞌkaqꞌat tzij re kamik puwiꞌ. Ekꞌu riꞌ ri jun xa naqajuꞌanom wi kꞌo chux che ri xkamik, e riꞌ ri kꞌopuqꞌabꞌ kukamisaj ri kamisanel.22Noꞌj we kꞌo junoq na kape ta che xumin bꞌi

juna tikawex, o we na uꞌanikil taj kꞌo xutzꞌir panche; 23 o laj na uꞌanikil taj xutzoqopij bꞌi junaabꞌaj puwiꞌ yey kakam kꞌu riꞌ waꞌ wa tikawex. Ekꞌu waꞌ wa tikawex na e ta ruma tzel kakil kibꞌ,yey na uꞌanikil tane xuꞌan ri na utz taj che; 24 ekꞌuri tinamit kuta uchiꞌ ri xꞌanaw re waꞌ, junam rukꞌri jun kꞌo chux che ri xkamik chaꞌ kakiyijibꞌaꞌ waꞌe chirij taq ri kubꞌiꞌij ri tzij qꞌatital chik. 25Ritinamit steꞌena kutoꞌ uwiꞌ ri kamisanel chwachri jun kꞌo chux che ri xkamik. Yey we ri xuꞌan rikamik, na uꞌanikil taj xuꞌano, Kakiya kꞌu luwarche ri kamisanel katzelej tanchi chupa ri tinamitpa xutoꞌbꞌej wi ribꞌ echiriꞌ xuꞌan ri kamik. Yeykakanaj kꞌu kan chiriꞌ kꞌa che rukamik rajwach keraj qꞌatisan qasaꞌn.26Noꞌj we ri kamisanel kel bꞌi che ri tinamit pa

ri kutoꞌbꞌej wi ribꞌ, 27 yey ekꞌu ri jun kꞌo chux cheri xkamik, we xuriq ri kamisanel chirij ri tinamit,riꞌ utz kukamisaj. We xuꞌan waꞌ wa kamik rachi xakꞌo chux che ri xkamik, riꞌ na kaqꞌabꞌax ta che waꞌwa kamik. 28Ruma kꞌu waꞌ e chirajawaxik che rikamisanel, kꞌola chupa ri tinamit pa kutoꞌbꞌej wiribꞌ, waꞌ kꞌa che rukamik rajwach ke raj qꞌatisanqasaꞌn. Chwi kꞌu waꞌ, rachi utz chik katzelejtanchi chwa ri rulew.29E taq waꞌ wa taqanik kakanaj kan chike

konoje ri iwalkꞌoꞌal e chirij taq ri kilemaꞌj ketajinlo chiwij, tobꞌ pa taq e jeqel wi.30Xew kꞌu kiqꞌat tzij re kamik puwi junoq we

ekꞌo kebꞌ oxibꞌ ri kakijikibꞌaꞌ uwach ri kamikxuꞌano. Na utz taj kakamisax junoq we xa jun rikajikibꞌan uwach ri kamik xuꞌano.

p35:12 E junoq kuꞌan ukꞌaxel rukamik juna ratz-uchaqꞌ kꞌo chux che, waꞌ lik kakiꞌan ojertan chikiwach ri tinamit re ri DIOS;ma e uꞌanik waꞌ kakiqꞌat tzij ruma e rojertan na jinta pa kaqꞌat wi tzij. Ekꞌu ri taqanik xyaꞌ che ri Moisés re kuya chike ritinamit e pachaꞌ xukoꞌij ruchuqꞌabꞌ waꞌ, ma chaꞌ na keꞌek ta chunimal taq ri kamik, e xkikoj waꞌ wa tinamit re toꞌbꞌal ibꞌ yeyjekꞌulaꞌ kaqꞌat tzij puwi ri kamisanel e chirij saꞌ ruꞌanik xkamisanik. (Kil ri versículos 15-25)

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.

Page 54: Jeqebꞌalre - aecmachi.org · kakꞌojiꞌribanderakerimutzaꞌjeralkꞌoꞌalkanri Judá,echirijpakakꞌojiꞌwirikicholaꞌjrachijabꞌe ajchꞌaꞌoj.RikꞌamalkiwacheriNaasónrukꞌajolri

NÚMEROS 35.31–36.13 5431Na utz taj we kikꞌul pwaq pukꞌaxel rukꞌaslemal

juna kamisanel, ma waꞌ qꞌatom chi tzij re kamikpuwiꞌ yey jelaꞌ steꞌena kakamik.32Yey jenelaꞌ na utz taj we kikꞌul pwaq pukꞌaxel

ri kamisanel kꞌo chupa ri tinamit re kutoꞌbꞌej wiribꞌ, xa ruma karaj katzelej tanchi chwa ri rulewyey we kꞌamajaꞌ ne kakam rajwach ke raj qꞌatisanqasaꞌn.33Michꞌulaj rulew pa ix jeqel wi. Ma echiriꞌ

kakam juna tikawex, e rukikꞌel kelik, waꞌkuchꞌulaj rulew. Yey xew kꞌu rukꞌ rukamik rixꞌanaw re waꞌ, kajosqꞌitaj rulew che ri kamikxꞌanik.34Michꞌulaj kꞌu rulew pa ix jeqel wi, ma

Riꞌin chiriꞌ in kꞌowi, Riꞌin in Iwajawal riꞌix, Injeqel chixoꞌlibꞌal riꞌix ri tinamit Israel» xcha riQAJAWAL JEHOVÁ.

Números 36Rixoqibꞌ kakikꞌul ki-herencia

1Ekꞌu ri e ajwach ke taq ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Galaad xebꞌeꞌchꞌaꞌt rukꞌ ri Moisés yey kukꞌri jujun chik kꞌamal kiwach re taq ri mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Israel. Waꞌ e ri Galaad ukꞌajol riMaquir yey mamaxel re ri Manasés yey ruma waꞌe rukꞌil ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri José.2 Jekuwaꞌ xeꞌkibꞌiꞌij che ri Moisés: —Echiriꞌ

ri QAJAWAL JEHOVÁ xubꞌiꞌij cheꞌla Moiséskajach la rulew rukꞌ sorteo chike ri tinamit Israel,yey xubꞌiꞌij Rire kayaꞌ ru-herencia ri Zelofehadchike rumiꞌal, ma rire na e jinta ukꞌajol. 3Noꞌjekꞌu waꞌlito we xekꞌuliꞌ kukꞌ achijabꞌ re jun chikpamilia re Israel yey na e ta kukꞌil ri eralkꞌoꞌalkan ri Manasés, ekꞌu riꞌ rulew xkikꞌul rike kajachiꞌbꞌi re kuꞌana re ri pamilia ke ri kachijilal. Rumawaꞌ kꞌo ri kamajtaj che ri qulew xqakꞌulu echiriꞌxjachik. 4Kuꞌan kꞌut echiriꞌ kopon ruqꞌijol rijunabꞌ re elebꞌal loq chupa ri kꞌax chike ri tinamitIsrael, ekꞌu rulew ke rixoqibꞌ ekꞌulinaq kuꞌana

ke ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal ke ri kachijilal. Ekꞌu waꞌwuꞌlew re ri qapamilia kaqajam kꞌu riꞌ riꞌoj ma naqeꞌoj ta chik —xechaꞌ.5E uwaꞌriche ri Moisés xubꞌiꞌij chike ri tinamit

Israel waꞌ wa taqanik xuya ri QAJAWAL JEHOVÁche, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: —Ri pamilia re kan riralkꞌoꞌal ri José lik areꞌ ri kakibꞌiꞌij. 6Ma jewaꞌxtaqan ri QAJAWAL JEHOVÁ pakiwiꞌ rumiꞌal riZelofehad: “E ralito utz china rukꞌ kekꞌuliꞌ wi,xew ta we ne kukꞌ juna pamilia kꞌo che ri mutzaꞌje ralkꞌoꞌal kan ri José kekꞌuliꞌ wi. 7Na jinta kꞌujuna ulew re herencia ukꞌulum juna mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Israel kaqꞌax puqꞌabꞌ jun chikmutzaꞌj, ma chirajawaxik wi chujujunal mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan raj Israel na kuyolopij ta ru-herenciayaꞌtal che. 8Chirajawaxik wi chike konoje ralitoaj Israel kakikꞌul ri ki-herencia re ulew, e kekꞌuliꞌchikiwach e mutzaꞌj e ralkꞌoꞌal kan ri pa e jeqelwi. Ma jekꞌurilaꞌ chujujunal mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri Israel na kusach ta uwach ri rulew xukꞌulure u-herencia. 9Na jinta kꞌu juna ulew re herenciajachitalik, e kaqꞌax puqꞌabꞌ jun chik mutzaꞌj eralkꞌoꞌal kan ri Israel, ma chirajawaxik chujujunalmutzaꞌj e na kusach ta uwach rulew ukꞌulum reherencia” —xchaꞌ.10Ekꞌu ralito umiꞌal ri Zelofehad xkiꞌan janipa

ri xtaqan ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés.11Ralito e taq kibꞌiꞌ waꞌ: Ri Maala, ri Tirsa, riHogla, ri Milca yey ri Noa. Ri xkiꞌan waꞌ wa alitoe xekꞌuliꞌ kukꞌ ri kikaqꞌ waꞌ e kikꞌajol taq ri kikan,12 e waꞌ wa e kꞌo chux chike e ri ralkꞌoꞌal kanri Manasés ukꞌajol ri José. Jekꞌuriꞌlaꞌ ri kulewki-herencia xkanaj kan che ri mutzaꞌj e ralkꞌoꞌalkan ri kipamilia e kꞌowi.13Ekꞌu taqanik taq waꞌ yey e taq tzij qꞌatital

chik xuya ri QAJAWAL JEHOVÁ che ri Moisés rekakita ri tinamit Israel echiriꞌ e kꞌo che ruwaraqantaqꞌaj re Moab, xa chunaqaj ri nimayaꞌ Jordán rikꞌo chwach ri tinamit Jericó.

2018-10-05: Documento en Revisión AECM Achi, San Miguel Chicaj, B.V.