Je lichaam in Je lichaam in balansbalans

suikerbalanssuikerbalanswaterbalanswaterbalans

Cruciale rol Cruciale rol voor:voor:leverlever

nierenierenn

leverleverp. 114 - p. 114 - 115115

excretieorgaan excretieorgaan gal gal

afbraak giftige stoffenafbraak giftige stoffen

afbraak vetten / afbraak vetten / aminozurenaminozurensynthese glycogeen / synthese glycogeen / eiwitteneiwitten

afbraak rodeafbraak rode bbloedlichaampjesloedlichaampjes

Cellen van Cellen van

KupfferKupfferAfbraak RBL

Schema 8.13

leverfunctileverfunctieses

nierennieren p. 120 - p. 120 - 121121

macroscopische macroscopische bouwbouw

Figuur 8.24

microscopische microscopische bouwbouw

Glomerulus Glomerulus = =

haarvatenkluwenhaarvatenkluwen

Samenstelling Samenstelling voorurinevoorurine

ureumureum

waterwaterglucoseglucose

zoutenzouten

witte witte bloedcellenbloedcellen

urinezuur

urinezuur

creatinincreatininee

Samenstelling Samenstelling voorurinevoorurine=

Samenstelling plasmaSamenstelling plasma- eiwitten- eiwitten

- vetten- vetten

Samenstelling Samenstelling voorurinevoorurine

≠Samenstelling urineSamenstelling urine

uit de voorurine:uit de voorurine:

volledige reabsorbtie :volledige reabsorbtie :

gedeeltelijke gedeeltelijke reabsorbtie :reabsorbtie :

glucoseglucose

zouten & zouten & waterwater

150 L voorurine 150 L voorurine 1,5 L urine (24 1,5 L urine (24 u)u)

De De

suikerbalans

suikerbalans

p. 110 - 117p. 110 - 117

A.1 Suiker en A.1 Suiker en evenwichtevenwichtGlucosegehalte in bloedGlucosegehalte in bloed

±± constant constant

te veel glucose in bloedte veel glucose in bloed

leverglycogeen leverglycogeen glucoseglucose

te weinig glucose in te weinig glucose in bloedbloed

opslag als opslag als leverglycogeenleverglycogeen

opslag glucoseopslag glucose

spierglycogeenspierglycogeen

leverglycogeenleverglycogeen

nC6H12O6 (C6H10O5)n + n H2O

lichaamsvetlichaamsvetcondensatiereactcondensatiereactieie

(C6H10O5)n + n H2O nC6H12O6

afbraak afbraak glycogeenglycogeen

hydrolysereacthydrolysereactieie

enzymenzym

Hormonale Hormonale regulatie van het regulatie van het

bloedglucosegehalbloedglucosegehaltete

insulininsulin

ee

glucagoglucagonn

Insuline Insuline Bloedglucose Bloedglucose

Invloed insuline op Invloed insuline op levercellevercel

Invloed glucagon op Invloed glucagon op levercellevercel

Glucagon Glucagon Bloedglucose Bloedglucose

A.2 SuikerbalansA.2 Suikerbalans

ontregeldontregeld

diabetediabetess

Type 1:insuline-Type 1:insuline-afhankelijkafhankelijk

Type 2 :insuline-Type 2 :insuline-onafhankelijkonafhankelijk

falen eilandjes van falen eilandjes van LangerhansLangerhansmeestal reeds op jonge meestal reeds op jonge leeftijdleeftijd

insulineresistentieinsulineresistentieouderdomsdiabetesouderdomsdiabetes

overgewic

overgewichtht

Hypoglycemie Hypoglycemie coma coma

Hyperglycemie Hyperglycemie beschadiging van organen en beschadiging van organen en bloedvatenbloedvaten

Toedienen Toedienen vanvan

glucagonglucagon

Toedienen Toedienen vanvan

insulineinsuline

De De

waterbalans

waterbalans

p. 118 - 122p. 118 - 122

B.1 Water in balansB.1 Water in balans

Waterhuishouding Waterhuishouding geregeld door:geregeld door:

hormonenhormonen

nierennieren

Waterhuishouding is Waterhuishouding is een reactie op:een reactie op:

VeranderingVerandering bloedvolumebloedvolumeVerandering Verandering osmotische waarde osmotische waarde bloedbloed

Water tekortWater tekort::•Osmotische druk bloed Osmotische druk bloed •HH22O uit omliggende cellenO uit omliggende cellen•Cellen verschrompelenCellen verschrompelen•Reactie door hersencellenReactie door hersencellen•Dorstgevoel Dorstgevoel •Antidiuretisch hormoon Antidiuretisch hormoon ADH ADH •Permeabiliteit Permeabiliteit nierkanaaltjes nierkanaaltjes •Reabsorptie van HReabsorptie van H22O naar O naar bloedbloed

Water teveelWater teveel::•Bloedvolume Bloedvolume bloeddruk bloeddruk •Osmotische druk bloed Osmotische druk bloed •Baroreceptoren boezems Baroreceptoren boezems •Reactie door hersenen: ADH Reactie door hersenen: ADH •Uitgerekte boezems: ANP Uitgerekte boezems: ANP •Permeabiliteit Permeabiliteit nierkanaaltjes nierkanaaltjes •Reabsorptie van HReabsorptie van H22O O •Meer urineproductieMeer urineproductie

B.2 De B.2 De waterbalans waterbalans

ontregeldontregeldNieraandoeningenNieraandoeningenNiergruis, Niergruis, nierstenennierstenen

nierdialysenierdialyse

Bloed zuiveren Bloed zuiveren van van afvalstoffenafvalstoffen

‘‘hemodialyshemodialyse’e’

EINDEEINDE