fly for snowquickly and comfortablyat a low price

* pric

es a

re b

ased

on

sing

le p

erso

n, fo

r a o

ne w

ay tr

ip a

nd in

clud

e ta

xes

and

surc

harg

es, a

ltern

atio

ns re

serv

ed.

salzburginnsbruck

what are you still doing here?

StefanLarsson

SASScandinavian

Airlines

‘Nous devonsdonner des outils

aux agences devoyages’

Actua2008 was topjaar,maar wat nu?

TONieuwebrochures

TravelexpressHet maandblad voor de reiswereld | Le mensuel du tourisme et des voyages Benelux

25829ste jaargang | 29ième annéefebruari | février 2009

nummer | numéro

verneem het uit

goede bron...

Handelsinformatiebron van zekerheid

Database Marketingbron van succes

Call Centerbron van contact

Opleidingenbron van deskundigheid

IT-Facility Managementbron van oplossingen

Archiveringbron van meerwaarde

Infos Commercialessource de sécurité

Database Marketingsource de succès

Call Centersource de contact

Formationssource de compétence

IT-Facility Managementsource de solutions

Archivagesource de plus-values

apprenez-le de

bonne source...

Graydon Belgium nv/sa | Uitbreidingstraat 84-b1 | BE-2600 BerchemT: 0032 (0)3 280 88 00 | F: 0032 (0)3 280 88 99 | info@graydon.be | www.graydon.be

DE NIEUWE CLUB PENELOPE BEACH IMPERIALWie in het Middellandse Zeegebied op zoek is naar ideale stranden, komt onvermijdelijk terecht op het eiland Djerba.

Stranden zo breed dat je nauwelijks het einde ziet, het allerfijnste zand en een diepblauw Afrikaans hemelgewelf om

u tegen te zeggen. Olijfgaarden en talloze dadelpalmen brengen een verfrissend groene tint aan in dit zonnelandschap,

de lichte eilandbries maakt de hitte in elk seizoen draaglijk. Stress verdampt hier, ebt weg wanneer u

ook maar denkt aan het plezier dat u te wachten staat: zwemmen, een zeiltocht, waterskiën, tennis of beachvolley.

Alles inbegrepen! Het zál een lieve lust zijn. Fitness kun je hier tanken met Aerobic, Hip-Hop, Step en Stretching.

CLUB MAGIC LIFE®

Penelope Beach is de

nieuwe vakantie-oase op

het Tunesische eiland

Djerba. De club zal ieders

vakantiedroom waarmaken.

Alles inbegrepen!

Laat u volledig gaan

Inhoud | Sommaire

Travelexpress 258 3

Colofon | ColophonStichter/Fondateur: Walter Baeke • Hoofdredacteur/Rédactrice en chef: Britta Baeke • Redactie/Rédaction: Patrick Anspach, Claude Boumal,Tony Bruggemans, Erik Brusten, Tony Christiaens, Fabrice De Brouwer, Jean-Pierre Detroy, Guy Denidder, Guido Elias, Rudy Gunst, MikeLouagie, Daniel Steevens, Walter Vaerewijck, Jan Van Rompaey, Jean Vander • Fotografie/Photographie: Tamara Del Tufo, Johan Van Cutsem• Layout & pre-press: Factum • Verantwoordelijke uitgever/Editeur responsable: Britta Baeke, Tervuursesteenweg 91, B-1820 Perk •Productie/Production: Traviscan bvba, 02 751 95 57, info@travelexpress.be • Abonnement: (10 nummers per jaar/10 numéros par an)België/Belgique/Nederland: 40 €, studenten/étudiants: 25 €, KBC 437-9097281-77

258 Travel Express Benelux • februari/février 2009

Britta BaekeHoofdredacteur/Rédactrice en chef

CoverstoryStefan Larsson (SAS Scandinavian Airlines): “Nous devonsdonner des outils aux agences de voyages” 26

Actua• ABTO: 2008 was topjaar, maar wat nu? / Perignon nieuwe voorzitter 4• ESTA: Nouvelle réglementation pour les voyageurs aux USA 5• Brochurenieuws in de marge 12• Alitalia, nouveau défi pour Air France-KLM 15

TO• Zomer in de brochures 8• Thomas Cook: TC Airlines: ook online check-in / Nieuwe doelgroepen 16• Jetair vliegvakanties en wereldreizen voor de zomer 18• VTB: 85 jaar en springlevend 23

Aviation• Brussels Airlines 17• Aviation en deux mots 30• Jet Airways n’échappe pas à la crise 39

AutomationTranshotel s’allie avec Amadeus 19

Bestemming / DestinationEgypte: Meer comfort, all-in ...en sancties tegen snelle bussen 20

Car Rentalholiday autos beloont reisagent 24

DossierCaraiben 31

Desktop newsNieuwtjes / Les nouvelles brèves 34

Ferry & Cruises• MSC Fantasia: Mooiste Superieure Cruiseschip 36• Cruises & crisis 37

InterviewRudolf Van Moerkerke: Deze crisis krijgt het toerisme niet kapot! 40

CitytripDe verborgen schatten van Gdansk 42

Business travelChristophe Hondequin, Travel Coördinator BeSix 44

AgenceLes agences Almatours 45

Overrun 46

www.travelexpress.be

Vaste waardenIn onzekere tijden grijpt men terug naar vastewaarden. De consument zoekt de bescherming vaneen vertrouwde omgeving. Voor de vakantiegangeris het reisbureau zo’n omgeving, ver weg vanonduidelijke reisinformatie en al dan niet bonafideinternet-beloften. Maar in echte crisistijden zoalsnu wachten TO’s en kantoren toch met enigangstgevoel af. De start van de vroegboekperiodeverliep kalm en de consument lijkt haar effectievevakantiebeslissing voor zich uit te schuiven.Officieel is er een achterstand van 10% op vorigjaar (lees blz 4).2009 wordt dan ook een scharnierjaar voor de helereisindustrie. Dynamisch en (pro)actief handelenwordt noodzakelijk om het reisgedrag van deconsument te stimuleren. Gedaan met passiefbrochures uitdelen maar informeren en budgeteren.Of zoal een pionier van onze reisindustrie het op blz40 zo mooi verwoordt: “De reisagent die nureisagent wil blijven, moet eerst reisagent worden”.En dat geldt uiteraard voor de hele industrie. Wantenkel wie serieus en gemotiveerd in het toerismebezig is, zal in de crisis ook een uitdaging zien.Wij van Travel Express, na 30 jaar toch ook al eenvaste waarde in de sector, zien alvast ook dit jaarweer de uitdaging u van het échte nieuws uit onzesector te voorzien...

Valeurs sûresChacun, en ces temps d’insécurité, en revient auxvaleurs sûres. Pour qui part en vacances, l’agencede voyage est proche, loin de l’informationapproximative que l’on trouve sur Internet. Mais ences temps de crise, tant les tour opérateurs que lesagences de voyage éprouvent un sentiment de peurcomme jamais. Les premières réservations sontarrivées lentement : le consommateur semblerepousser sa décision avant de se décider. Onconstate, officiellement, un recul de 10 p.c. parrapport à l’an dernier (lire en page 4) : 2009 seradonc une année-charnière pour l’industrie duvoyage tout entière. Gérer de manière dynamique etproactive devient nécessaire pour stimuler leconsommateur. Fini de se contenter de distribuerpassivement les brochures : il est l’heure d’informer,et de budgéter. Comme le dit si bien (lire en p. 40)un des pionniers du secteur : « L’agent de voyagequi veut rester agent de voyage doit d’aborddevenir agent de voyage ». Cela vaut bien entendupour toute l’industrie. Seuls ceux qui montrent uneattitude sérieuse et motivée trouveront dans la

crise une opportunité.Nous qui, chez TravelExpress, sommes unevaleur sûre depuis 30 ans,voyons aussi cette annéecomme une occasion devous apporter de vraiesinformations sur notreavenir.

402320

Overrun

46 Travelexpress 258

La photo du moisMerci à Jo Szeles pour ce magnifique clichéde ces messieurs en smoking et ces damesen manteaux de fourrure qui attendent lenavire pour la soirée de gala.

La citation du mois“Cette crise financière est pire qu’undivorce. J’ai perdu la moitié de ma fortuneet j’ai encore ma femme.”(A demandé l’anonymat)

L’insulte du moisC’est un homme qui s’est fait tout seul etqui bénit son créateur.(John Bright)

Le mot ultimedu moisJ’ai vu faire ce truc à la télévision!

Ma réflexion du moisOn sent le changement avec Obama.Maintenant, les avions s’écrasent à NewYork et ne font plus aucune victime.

L’assuré du moisMa voiture gênant la circulation, unPortugais m’a aidé à la mettre sur letrottoir, ainsi que ma femme qui rentrait deson travail.

S’il y a un truc qui m’agace......ce sont les cartes de voeux illisibles. J’en aireçu une venant de Charleroi, sans adresseau dos de l’enveloppe avec la seule mention“Bonne Année” et une signature illisible. Aumieux, en déchiffrant, on peut lire “Broutch”.Mais je ne connais pas de Broutch. Si vousm’avez envoyé une carte et que je ne vous aipas répondu, c’est que vous êtes le Broutchen question et que c’est de votre faute. Laprochaine fois, soyez moins sûr de vous,espèce de Broutch!

Les voeux par mailEvidemment, il y a aussi ceux qui m’envoientleurs voeux par courrier électronique. Parceque beaucoup plus facile, c’est moins sympa,mais bon, il faut s’adapter. En revanche,l’année prochaine, choisissez bien la bonnecarte et tout de suite. J’en connais qui m’ontenvoyé vingt-cinq cartes de voeux. Chaquefois qu’il y en avait une plus originale que laprécédente, ils faisaient un transfert. Moi, àchaque coup, je renvoyais la même. Et na!

Entendu sur Liberty TV“Et le magnifique plafond de cette église aété peint en 1539 avant Jésus-Christ.” C’estce qui s’appelle avoir une vision!

Une pour PhilippartQu’est-ce qui est vert sous l’eau?Un choux marin.

Cadeau d’anniversaire- C’est décidé, chérie, pour tes 50 ans,je t’offre un voyage au Kenya!- Chouette alors! Et pour mes 60 ans,tu sais déjà?- Oui! Je reviendrai te chercher!

Merci pour moiComme toujours, j’ai passé les fêtes àremettre mon carnet d’adresse en ordre.Il est maintenant tout beau et sansrature. Vous aurez l’extrême gentillessede ne pas changer d’adresse, de numérode téléphone et de fonction avant aumoins six mois, pour qu’il resteimmaculé. Et ça vaut aussi pour ClaudePérignon.

BlocageLe Britannique qui comptait accomplir unvoyage de deux ans et demi, sans argent,entre Bristol et le lieu de naissance deGandhi en Inde, a dû arrêter son aventure enFrance, à cause de la barrière de la langue.“Non seulement personne ne parlait anglais,mais on me considérait comme un routardprofiteur, ce qui est totalement à l’opposé dece pélerinage, a-t-il dit. Cela m’a vraimenteffrayé et étant donné que j’étais à court denourriture, n’avais pas dormi depuis des jourset avais froid, j’ai dû réévaluer la situation.”Un peu léger, tout de même... Merci auxFrançais de l’avoir remis à sa place à temps.

Dans la série Brrrrr...AS Adventure m’a envoyé son derniercatalogue. Des moufles, des pulls, desanoraks, des bonnets, de grosseschaussettes, etc. Tout pour desaventures polaires. Je tiens à leursignaler un truc. Moi, quand il faitfroid, j’ai envie d’aller dans les payschauds et quand il fait chaud, d’yrester.

Les sites à visiterDonc, Bush est parti. Vous pouvez encorevous amuser avec lui en allant surwww.planetdan.net/pics/misc/georgerag.swf.A noter qu’il y en a aussi un sur Sarkozy,mais il est encore là. Quant aux envois degodasses, elles ont déjà fait le tour de laplanète. Si vous voulez en revanche voircomment “allumer” votre écran, allez surwww.flamingcursor.com et bougez la souris.C’est amusant. Enfin, faites le test enregardant quelques secondes la boule rougesur www.psikopat.com/html/spirale.htm etpuis fixez par exemple votre main. L’effet estsaisissant!

Patrick Anspach

4 Travelexpress 258

Actua

2008 was een toeristisch topjaar,maar wat volgt?

De georganiseerde reismarkt heeft eenrecordjaar 2008 achter de rug: met bijna3,12 miljoen verkochte vakanties (exclusiefcitytrips en seat-only’s) noteerde de koepelvan touroperators een groei van zowat vierprocent op jaarbasis. Iedereen houdtvoorlopig de adem in voor wat de start van2009 zal brengen. We bundelen hieronder debelangrijkste tendenzen van het voorbijewinter- en zomerseizoen 2007-2008 intelegramstijl.

• De groei tijdens de winter was nog meeruitgesproken dan in het zomerseizoen (+ 4,7% resp. + 3,4 %). Dat is wellicht mee tedanken aan het feit dat de krokusvakantieniet samenviel met andere landen en daarlaagseizoen- prijzen golden.

• Short en medium haul vliegvakanties zijngoed voor meer dan de helft van alleverkochte vakanties (1,65 miljoen). Depopulairste vliegbestemming blijft niptSpanje, dat Turkije (+ 9,6 %) enGriekenland (- 3 %) voorafgaat.Groeikampioen Egypte (+ 26,8 %) wordtvoor het eerst de vierde belangrijkstevliegbestemming. Landen als Tunesië enMarokko moesten in 2008 inleveren.

• Lange afstandsbestemmingen zagen hunaandeel in 2008 groeien (+ 4,4 %). In deAmerika’s -sowieso goed voor 65 % van demarkt- noteerden vooral de VS en Mexico,dankzij de lage dollarkoers, een fiksetoename van het aantal Belgischevakantiegangers. In Azië nam vooral deinteresse voor Indonesië en Thailand toe, deorganisatie van de Olympische Spelen zorgdevoor een terugval van China. Kenia enSenegal, twee zwaargewichten op hetAfrikaanse continent, deden het aandeel vanhet zwarte continent terugvallen. Zuid-Afrika is nu de populairste bestemming inAfrika.

• Ook de autovakanties groeiden opjaarbasis, zelfs sterker dan vliegreizen (+5,1 %). Frankrijk blijft de absolute nr.1 op deBelgische markt, maar ook tal van anderebestemmingen deden het goed. Dankzij hetautotoerisme weet Spanje zijn tweede stekin de rangschikking van populairstevakantielanden te behouden. Duitsland,Italië en Oostenrijk blijven stevig in de top-10 van populairste vakantielanden.Nederland en België zelf realiseerden eenmooie groei.

vakantiesalon Antwerpen EB) toch op eenachterstand van ongeveer tien procent’.Voorzichtig optimisme, maar ook volatiliteitblijft de markt kenmerken. ‘Een boekingrealiseren kost dit jaar gewoon meer moeite’,meent Atilay Uslu van Corendon, die tevensmeegeeft ‘dat België echt achterop loopt’.Toch merkt Geert Raes van Wings n Wheelsop dat vroegboekacties zoals Connections enJoker zeker een positief effect hebben:‘Mensen pikken daarop in en realiseren nuwel hun reisplannen van vorig jaar’. OokFrank Bosteels (Best Tours) constateert dat‘promoties die je lanceert voor afreizen opkorte termijn, boeken als zot.

Strandbestemmingen zoals Mauritius, Bali ende Emiraten doen het zeer goed. Alleenrondreizen, waar men langer vooraf moet

• Het enige segment van de georganiseerdereizen dat, na jaren van groei, achteruit-boert, zijn de citytrips (- 3,6 % in 2008).Zes op tien stedenreizen wordt als pakketreisgeboekt via een touroperator. Parijs, Londenen Barcelona blijven zoals voorgaande jarende top-3 uitmaken, maar opvallend wasvooral de terugval van de Catalaansehoofdstad (na jaren groei). Londenprofiteerde van het goedkopere pond en wonterrein. Ook Praag, Istanbul, Wenen enMadrid gingen erop vooruit.

Wat brengt 2009?De euforie over de positieve cijfers heeft nietlang geduurd. De weerslag van de om zichheen grijpende crisis affecteert ook dereissector, of accurater, ‘De consument

informeert zich terdege, maar aarzelt om zijnvakantie effectief vast te leggen’,constateerde men eind 2008 bij Travelcoop.Sabine Deraeve van Thomas Cook voorspeldeal in oktober ‘dat het een heel moeilijkewinter zou worden’. Dat blijkt voorlopig meete vallen. Eddy Hernould (Skiworld) toondezich begin december niet ontevreden. Toen alnoteerde men dat korte trips boomen en datde kerstperiode het heel goed deed. De minzes procent toen zat ruim boven hetmarktgemiddelde. Jeff Van Bever van ClubMed vult aan: hij gewaagt van ‘gigantischelast minute en groeicijfers van meer dan tienprocent inzake ski. We zien een polarisatietussen vroegboekers en mensen dieafwachten. Maar de vertraging lijkt meer dezonvakanties te treffen dan de lopendewinter’.Bart Brackx van zijn kant stelt dat ‘het veelte vroeg is om al tendenzen voor de zomervast te stellen. Bovendien zijn er veel minderconstanten, er is zelfs geen uitgesprokentrend. Vandaar dat ik me liever baseer op dewinter: dat is momenteel denk ik de bestemaatstaf. De kerstvakantie was goed, deboekings trekken opnieuw aan. Maar inglobo zitten we op zo’n twee procent min’.Dat komt overeen met de tendens bij ThomasCook: Kurt Bostyn gewaagt van ‘een lichtemin’. Jacques Laperre meent dat ‘deze zomereen achtervolgingsrace wordt.

AchterstandDe boekingen trekken stilaan weer aan,maar we zitten momenteel (start

plannen, doen hetminder goed. Mensendurven zich dus minderlang vooraf teengageren. Want hetaantal vertrekkers ligtzeker niet lager’.

De interesse voorreizen is met anderewoorden aanwezig.Bostyn en ookreisagenten gewagenvan een grote vraag

naar autobrochures, Bart Brackxdaarentegen ontkent dat Jetair eenverschuiving merkt van vlieg- naarautovakanties. Er wordt niet beknibbeld opreisduur, hotelcategorie of reissom, luiddehet op de persconferentie.Elie Bruyninckx van Jetairfly waarschuwtechter: ‘Wie speculeert op spectaculairekortingen of lastminutes zou bedrogenkunnen uitkomen. Touroperators zulleneerder hun capaciteiten aanpassen dan tewerken met grote kortingen’. ABTO-voorzitter Perignon wees er op de nieuw-jaarsreceptie van de touroperators nog opdat alle spelers in de reissector zeer groteinspanningen doen om de klant te overtuigenvroeg te boeken. En dat werkt, bevestigt JeffVan Bever van Club Med: ‘Van mid oktobertot mid december was er een terugval. Maareind vorig jaar, toen een eerste reeksvroegboekvoordelen afliepen, hebben we eenrevival gezien van de boekingen. Dat levertmomenteel een quasi statusquo op’.Op de laatste ABTO-persconferentie werdalvast geopperd dat de prijs wellicht een zeerbelangrijk beslissings-criterium wordt voorde zomervakantie 2009. De (her)lanceringvan fuel protection programma’s is dan ookgeen toeval. Ook all inclusiveformules(intussen goed voor 80 % van de Jetair-vliegvakanties!), dichtbij- en autovakantieszouden het wel eens goed kunnen doen, is deverwachting. Men hoopt in stilte op eenstatus quo in vergelijking met het recordjaar2008. In de gegeven omstandigheden zal datals een succes ervaren worden. (EB)

Egypte is de groeikampioenvan 2008

Autovakanties groeiden op jaarbasissterker van vliegvakanties

Citytrips gingen in2008 achteruit metzo’n 3,8%

Travelexpress 258 45

AgenceLes agences Almatours

Une passion bien vivante

Tout a commencé délicieusement en février ’78par un coup de foudre et l’insistanced’Alexandre Lembourg à ce que Kathyl’accompagne à Ténériffe en pleine période deCarnaval. Un fiasco car toutes les chambressont complètes et qu’il faut se débrouiller avecles moyens du bord. Cette expérience en auraitrefroidi plus d’un, mais au contraire cetteaventure leur a servi de catalyseur. « A partirde ce moment là, j’ai saisi toute l’importanced’une organisation de voyage optimale. Raisonpour laquelle je ne crains nullement Internetcar on y vend tout et n’importe quoi. Parcontre, je ne peux laisser toute cettetechnologie à côté de moi sans être réactif auE-commerce et à l’achat aux fournisseurs qu’ilfaut absolument mettre en place pour nous. »

Une famille soudéeLa complémentarité de Kathy et d’Alexandre seressent d’emblée avec une vie professionnelleaussi dense que passionnante. Kathy gèrel’équipe des 3 agences, supervise les tâches dubackoffice, l’organisation des événements,tandis qu’Alexandre élabore et applique desstratégies visant à gagner de nouveaux clientset à combler les plus fidèles. Et lors d’uneprésentation à des voyageurs potentiels, rien nesemble pouvoir l’arrêter. « Quant une destina-tion me passionne, qu’un produit me parle etque je dois les vendre, je développe une force deconviction qui interpelle manifestement leclient. » Kathy souligne ces qualités de patienceet de sérénité toujours mises à profit et soncaractère volontaire : « Il n’a jamais de réactionnégative et considère qu’à tout problème il y aune solution. » Un emploi du temps débordantet l’ampleur des responsabilités ont dissuadéleurs enfants au début de rallier le commerce.Pourtant, il y a 3 ans le désir d’épauler Kathyet Alexandre se fait jour chez Aurélie etBenjamin pour le plus grand bonheur de leursparents. C’est le début d’une nouvelle aventuremais à 4 cette fois. Kathy : « On arrête pasmais c’est l’unique solution pour dénicherinlassablement de nouvelles idées. Nos enfantsqui s’impliquent à fond dans l’affaire ont éténourris aux visites d’hôtels et à la découvertede nouvelles destinations. Dès l’âge de 3 ans,ils distribuaient déjà les brochures de Sunair.Aujourd’hui, ils apportent de nouvelles idées etc’est tout bénéfice pour nous d’autant qu’ilssont parfaitement complémentaires. »

Une passion sans failleElle se lit dans les visages et surtout elle lesconditionne au quotidien. Lors d’un récent etmerveilleux voyage des membres de l’UPAV auPérou, il était le premier à se lancer dansl’ascension éreintante du Huayna Picchu. Cet

engagement de tous les instants génère aussides réflexions au terme d’une carrière déjàbien remplie : « Mon souhait le plus cher estque l’on clarifie le métier des uns et desautres. Dans la profession, chacun doit êtrele gardien de son métier. Tout le monde veutfaire tout et une certaine confusion règne. Aforce de disperser ses forces, la méfiances’est répandue entre les différents acteurs dusecteur et il faut rétablir un climat deconfiance. » En période de crise, Alexandrese réjouit de l’investissement promotionnelque consentent les gros TO afin de dynamiserles ventes et inverser les tendances. « Je faisde même en multipliant les initiatives, encommuniquant plus en direction des clients.Le parfait exemple est cette journéeévénement fin janvier qui est suivie d’unesoirée de présentation de l’essentiel desvacances que nous proposons en 2009. Nosaccompagnements de groupes ont forgé au fildu temps une large part de notre succès. »

Jamais 2 sans 3La distance dissuadait certains clients alorsKathy et Alexandre ont pris le parti de serapprocher d’eux : 7 ans après la 1èreagence à Hornu s’ouvrait celle de Quiévrainen ’85. Dernière étape, l’inauguration en2005 de l’agence à Nimy a rapprochéAlexandre de sa passion pour le golf et desclients du SHAPE. Au total, 9 personness’activent dans les 3 agences et la clientèlevient parfois de loin de Liège, Bruxelles oudu nord de la France. « L’esprit reste familialmême si la démarche est volontaire auprèsdes clients. Lorsque ceux-ci franchissent laporte, il nous revient de saisir cette envie devoyager et de leur fournir une offre d’achat.Il faut investir dans le client pour avoir unretour. » Le bonheur de faire ce métier et devivre cette passion comme au 1er jour fait

plaisir à voir et est communicative. Malgréle temps et l’expérience acquise au fil desvoyages, il reste des coins de paradisnommés désirs. La Polynésie inspire Kathydepuis ses débuts mais son attirance vaaussi au Japon pour son coté technologiqueet à Madagascar pour son authenticité. Misà part l’Alaska et la découverte des ourspolaires, le désir le plus fou d’Alexandre estd’être le 1er agent de voyage propulsé dansl’espace avec Virgin Galactic. Hors ce matinlà, une gazette locale faisait état de lagagnante d’un concours pour un voyage versla planète bleue mais que le prix laissaitperplexe... Songeur Alexandre, lui quidésirait il y a bien longtemps être banquier,aux moyens de réaliser un troc acceptableavec cette brave dame.

Fabrice De Brouwer

Dans cette édition, nous suivons l’itinéraire d’un couple tout aussidynamique que chaleureux et riche de plus de 60 ans d’expérience cumulée !L’ouverture en 2005 d’une 3ème agence à Nimy est d’autant plusremarquable à leur actif que la région hennuyère n’est pas réputée à prioripour son volume d’affaire.

Aurélie, Kathyet AlexandreLembourg

Actua

Travelexpress 258 5

Une nouvelle réglementationpour les voyageurs aux USA

Op een buitengewone algemene vergadering is Claude Perignon beginjanuari verkozen tot nieuwe voorzitter van de Belgische verenigingvan touroperators. Hij vervangt Jean-Luc Hans. ‘Dit is echter geenstaatsgreep’, benadrukt de nieuwe voorzitter die zijn voorgangeruitgebreid lof toezwaait: ‘Jean-Luc Hans was een zeer goed voorzitter.Hij heeft er veel energie ingestoken’.

Door de onduidelijke positie van Jean-Luc Hans na het faillissementvan First World Leisure Belgium was ABTO echter verplicht om eennieuwe voorzitter aan te duiden. Uittredend voorzitter Hans wasweliswaar kandidaat om de termijn tot maart te voltooien (dan wordthet het hele ABTO-bestuur sowieso vernieuwd), maar de AV heeft daaranders over geoordeeld. Claude Perignon is bijna unaniem verkozen.De quality- en crisismanager van Thomas Cook ziet zichzelf duidelijkniet als een overgangspaus. ‘Op de vergadering is de vraag gesteld ofwe geen mandaat voor 15 maanden, dus tot maart 2010, kondenkrijgen. Dat kan juridisch niet. Maar dat betekent niet dat ik slechtsambitie heb om de functie maar tot maart te vervullen’, steldePerignon na zijn aanstelling (zie ook kader).

La nouvelle procédure n’est pas destinée à apporter plus detracasseries à ceux qui souhaitent se rendre aux Etats-Unis. Aucontraire, elle vise à faciliter les procédures d’immigration àl’arrivée et, plus tard, à carrément supprimer la corvée de remplirles fiches d’immigration remises dans les avions.

La Belgique fait partie des 35 pays du monde (1), dont lesressortissants titulaires d’un passeport sont exemptés de visa pour decourts voyages touristiques ou d’affaires. Un passeport biométrique(tels que ceux distribués depuis 2001) suffit, bien qu’il faille remplir àbord de l’avion une longue fiche verte où de nombreux renseignementssont demandés. Le département américain de la Sécurité intérieure(Homeland security) souhaite désormais abandonner la paperasse auprofit de l’électronique. C’est ainsi qu’est né le programme ESTA(Electronic System for Travel Authorization) destiné à remplacer lafiche verte qu’il fallait remettre aux autorités de l’immigration endébarquant sur le sol américain.

ESTA est opérationnel depuis le 12 janvier. Il oblige les voyageurs enpartance pour les Etats-Unis à se rendre sur le site https://esta.cbp.dhs.gov et de remplir un formulaire ad hoc avant de prendrel’avion. Y sont posées (en français et dans plusieurs autres langueseuropéennes) les questions relatives aux données du passeport, maisaussi celles, habituelles, sur vos antécédents éventuels: toxicomanie,criminalité, terrorisme, enlèvement d’enfant, espionnage, percécutionsnazies, expulsion ou non-admission antérieures aux Etats-Unis, etc.

S’il n’y a pas de problème, l’autorisation arrive immédiatement.Sinon, il faut peut-être attendre 72 heures (le site explique commentprocéder pour en être informé). En cas de refus, automatique ou après72 heures, il y a lieu de prendre contact avec les servicesd’immigration de l’ambassade. De toute évidence, il vaut mieux fairela demande ESTA au moins 72 heures avant un départ, mais commel’explique Jacquelyn Bednarz, responsable de la Homeland security enBelgique, une demande peut être effectuée à tout moment et il n’estpas nécessaire de communiquer des dates de départ et des adresses decontact (mais alors, cela peut, justement, prendre 72 heures).Important: l’opération est gratuite. Inutile de s’adresser à desintermédiaires qui se font payer pour soi-disant vous aider.

L’intérêt de la formule est double. D’abord, la demande etl’autorisation afférante est valable pendant deux ans (ou jusqu’àexpiration du passeport, mais au maximum deux ans). Ensuite, ellepermettra à terme de ne plus remplir les documents verts dans lesavions (ce sera encore le cas dans une période transitoire). Al’enregistrement des vols, il sera demandé si la demande ESTA a étéformulée. Si tel n’est pas le cas, il faudra s’en charger immédiatementvia des “kiosques internet” (si on sait où ils se trouvent), faute dequoi, on risque des problèmes à l’arrivée. Normalement, très vite, lescheck-ins des compagnies pourront se relier à une base de données del’ambassade pour savoir si les formalités ont bien été remplies. Anoter qu’un aéroport comme celui de Düsseldorf a pris les devants enoffrant aux passagers des consoles informatiques pour leur permettred’accomplir directement les procédures. Mieux vaut de toute façon nepas prendre le risque d’une démarche de dernière minute! Pourl’anecdote, même un fonctionnaire belge de l’ambassade des Etats-Unis, dûment “screené” on l’imagine, avait dû attendre 72 heures!

Reste à savoir si tout le monde sera informé. Pour Ryan Ballow, vice-consul à Bruxelles, “les problèmes risquent plus de venir d’hommesd’affaires qui partent souvent dans l’urgence que de touristes quiprennent leurs précautions longtemps à l’avance, encouragés en ce

sens par les agences de voyages”. En tout cas,lors du premier jour, sur les 1.500 personnes quis’étaient présentées à Brussels Airport pour unvol sur les Etats-Unis, seuls... 14 n’avaient pasété au courant! Ils ont obtenu l’assistance du

vice-consul et 13 d’entre eux ont pu partir.L’information avait donc bien circulé! P.A.

(1) La plupart des pays européens (mais pas,par exemple, la Roumanie, la Croatie ou la

Bulgarie), plus l’Australie, la Nouvelle-Zélande,Singapour, la Corée du Nord, le Japon et Brunéi.

Claude Perignon nieuweABTO-voorzitter

Over zijn plannen als nieuweABTO-voorzitter wilPerignon voorlopig nietuitweiden. ‘Ik heb geengrote plannen tot maart. Ikheb wel een aantal ideeën,maar sta me toe daar nogeven over te zwijgen’. Op deABTO-receptie stipte hijonder meer de verschillen inBTW-regels aan als eenactiepunt. Maar tegelijkwees hij op de grote

inspanningen die alle touroperators leveren om in de huidige, onzekereeconomische situatie toch de consument te overtuigen om vroeg teboeken: ‘Klanten hebben er alle voordeel bij om vroeg te boeken. Wiespeculeert op lastminutes moet er zich van bewust zijn dat, net zoalsin de textielsolden, de kans dat u het kleed met de juiste maat en dejuiste prijs niet altijd te vinden is’. (EB)

Claude Perignon volgt Jean-LucHans op als ABTO voorzitter

Perignon Europees lobbyist voor TUIDaags na zijn eerste optreden als gloednieuwe ABTO-voorzitter isbekendgeraakt dat Claude Perignon Thomas Cook verlaat. Hij gaatbegin maart aan de slag bij TUI Plc. als director European Affairs.‘Het is een groeps- functie, maar mijn zetel wordt Brussel’. Denieuwe uitdaging impliceert dat hij lobbywerk bij de EuropeseCommissie en Parlement zal gaan verrichten.‘We zien dat Europa almaar meer reglementerend optreedt. Maarmen moet weten wat de impact van die reglementering is. Heel vaakweet men niet wat de reissector en luchtvaart inhouden. En het isbelangrijk dat een stem van een bedrijf als TUI gehoord wordt’,meent Perignon.De keuze -’ik ben 56, heb me altijd aangesproken gevoeld doorlobbywerk en ik krijg nu die opportuniteit’- is mede ingegeven doorde ervaring die hij de jongste jaren in eigen land heeft opgebouwdinzake nachtvluchten, vliegtaks en dossierkosten (om er enkele tenoemen). Hij ziet geen incompatibiliteit tussen zijn nieuwe functieen het ABTO-voorzitterschap. ‘Integendeel, ik denk dat ABTO erbaat bij kan hebben. Maar ik zal mijn neutraliteit moeten bewijzenen de leden overtuigen dat ik zowel de belangen van groot alsklein kan verdedigen’.Brusselaar Perignon is sinds 2000 actief is bij Thomas Cook alsdirecteur kwaliteit en woordvoerder. In die laatste functie toondehij zich steeds een professioneel en immer bereikbaar iemand-de leemte die hij op dat vlak nalaat, vormt dan ook een groteuitdaging. Voordien was hij lange tijd actief als verantwoorde-lijke voor Sunjets, later als directeur productie bij Jetair.‘Ik ken dus het huis waar ik naartoe ga’.

Business

44 Travelexpress 258

Nieuwereeks The Travel

ManagerWe gaan langs bij de travel

manager of reisverantwoordelijkevan een KMO of multinational in het land. Hoe

bekijken zij het reizen op zich en hoe maken zijselecties in onze reisindustrie? Wat zijn hunprioriteiten en waar knellen de schoentjes?

Moslimstaat Dubai ‘rijst’met Belgen naar de hemel

De reizigers van BeSix zijn vooral developmentmanagers, het prospectieteam en vooral de salesmensen. Verder zijn er de buitenlandse werk-nemers, die naar Brussel reizen om er de testen afte leggen.Brussel is niet het enige reisbureau van BeSix. Inlanden met werven, zijn lokale bedrijfsteamsoperationeel. Samenwerking is er bijvoorbeeldvoor de aankoop van vliegtuigtickets of dehotelboekingen. Richting Dubai boeken wij devluchten, de hotelkamers worden lokaal geregeld.“Voor de controle maken wij via Air Plus regel-matig eigen statistieken op. Hiermee kunnen wede eerbiediging van onze reispolitiek volgen entevens beslissen hoe en met wie moet onder-handeld worden voor carriers, hotels en carrentals. Wereldwijde autohuur verloopt nu viaAvis. In België werken we met Europcar. Wie vooreen lange periode ‘expat’ wordt, mag ook vrouwen kinderen meenemen. Voor hen boeken we eenhotel en wordt vervolgens lokaal gezocht naareen flat of een hotelappartement. Alle reservatiesverrichten we zelf en rechtstreeks. Daarom is hetbelangrijk dat wij bijvoorbeeld zelf de toegelatenbagagevolumes kennen. Een travel manager moetzijn domein grondig kennen en over een onder-handelingskracht beschikken. Hij moet detoeristische sector opvolgen en ook de kwaliteits-garantie van de carriers. Het is een verrijkendearbeid en wij leren elke dag bij”.

Zwoegen zonder schaduw“Belangrijk in onze dienstverlenende rol is de‘eigen klant’ kennen. Wie non-stop reist, isdikwijls veeleisender, en van die medewerkersweten wij zelfs of hij een corridor wenst of naasthet raampje wil zitten. BeSix is snel gegroeid. Deklant helpen is onze proriteit. De verdere uitbouwvan onze reisorganisatie is toekomstmuziek, maarzou interessant zijn voor de groep. Nu worden noggeen wereldwijde hoteldeals gesloten. Wij zullenmoeten aantonen dat meer middelen en mede-werkers toch tot een besparend effect kunnenleiden. Ik probeer die ‘boodschap’ te laten door-dringen in alle afdelingen. De kracht vancontracting mag niet worden onderschat en allereisactiviteiten zouden beter door één departe-ment worden beheerd. Incentives bijvoorbeeldvallen volledig onder ‘marketing’. Af en toe gevenwij advies en zorgen we voor de tickets, zij voororganisatie en beheer. Meetings zitten dan weerbij ons. De voorbereiding op een verblijf in eenandere cultuur behoort tot de zorgen van depersoneelsdienst. Die staat eveneens in voor delokale omkadering.”Christophe Hondequin zelf is (nog) geen grotereiziger. Het zal weinigen verwonderen dat hij gekis op Dubai: “Tweemaal nam ik er al vakantie.Het is meer dan kunstmatige kitsj. Je ervaart eensoort exotisme, vergelijkbaar met dit van HongKong. Er vallen prachtige en romantische plekkente ontdekken. Je moet wel leren leven met meer...fruitsap. Het enige dat ik daar bedroevend vind,zijn de arbeidsomstandigheden: zwoegen bij 45° inde schaduw, maar voor die bouwvakkers is ergeen schaduw”. W.V.

Hoe meer petroleumdollars er naarDubai vloeien, hoe hoger de

Belgen kunnen bouwen. BeSixtimmert immers aan de hoogste

toren op aarde, de Burj Dubai dienu al 800 meter hoog piekt. Het

grootste Belgische bouwbedrijfheeft er 9.000 mensen in dienst.Dit betekent een belangrijk heen

en weer pendelen tussen hetemiraat en ons land, maar ookvanuit andere naties. Op onze

kleine oppervlakte is het immersuitgesloten om alle vereistespecialisten te vinden, zegt

Christophe Hondequin, Travelcoördinator BeSix. Daarom zoeken

we die ook elders in de wereld,nodigen we hen uit naar Brussel

voor verdere testen en vorming ensturen we die nadien naar diverse

richtingen.

Christophe Hondequin, Travel Coördinator BeSix

Wereldwijd heeft BeSix 19.000 personeels-leden. Het orderboekje is nu nog voor 4 miljardeuro gevuld, maar toch wordt het door decrisis ‘boksen’ in 2009. “Gelukkig werken wijinternationaal en kunnen we snel anderewereldregio’s en rijzende markten bewerken,zoals India en China”, zegt Christophe. Debelangrijkste werven van BeSix zijn vandaagDubai, Abu Dhabi (Formule-I circuit), Casa-blanca (hotels), Tangier (haven), Azerbaijan(Baku), Minsk en Warschau waar het de 192meter hoge Zlota 444 bouwt, het nieuwestadssymbool. Langs de Nijl in Cairo werd hetFairmont Hotel opgetrokken.“Dubai en Abu Dhabi slorpen nu de meestereisactiviteiten op. Samen zij ze goed voor 449van de vorig jaar geboekte 3234 tickets. Onsreisbudget is hierdoor belangrijk”, onder-streept Christophe. “Aanvankelijk werkten wemet erkende reisbemiddelaars, maar wijgroeiden te snel om zo voort te werken. Zelfzat ik 10 jaar bij Airtip en stond ik ook in voorde after sales tarificatie bij Carlson WagonlitTravel. Ik bezit ook een IATA diploma”.Stilaan groeide bij BeSix de behoefte aan eeneigen reisafdeling. “Eerst werd SuzanneJosevski aangetrokken en in 2007 kwam ikerbij. We hebben elk onze specialiteit engeleidelijk groeide de afdeling uit tot eenintern reisagentschap. Wij zorgen voor de visaen wij boeken alles zelf via Amadeus, maaromdat BeSix geen IATA-reislicentie bezitwerken nog wel samen met CWT voor deuitgiften. Voor hotelkamers doen wij ook eenberoep op Roomtrust. Ik doceer overigenssinds 1998 ook wekelijks 4 uur Amadeus op dehogeschool toerisme ISALT te Brussel”. Hij iseveneens lid van BATM (Belgian Association ofTravel Managers).

Reisagentschap BeSixAlleen al aan vliegtuigtickets besteedde hetbedrijf in 2008 ruim 2.247.000 euro. VooralLufthansa, Etihad Airways, Air France, Swissen Brussels Airlines genieten daarvan.Het “reisbureau” van Suzanne en Christophehangt van af van de afdeling financiën enadministratie. Merkwaardig genoeg legt BeSixgeen jaarlijks reisbudget vast. Wie moetvertrekken, moet weg. “Wij reizen zo goedkoopmogelijk”, onderstreept Christophe, “op basisvan onze ‘travel policy’. Sommigen vliegen ineconomy, of in business en enkelen in First.Dat verloopt volgens de hiërarchie en hetstatuut. Dit speelt ook mee bij de keuze vanhotelkamer en huurauto. Duurt een vluchtlanger dan 2 uur, dan vervangen we voorsommigen economy door business. Vooral injuli en augustus wordt dikwijls eenklasseverhoging geboekt, omdat economy dandikwijls volzet is. Een toelating is altijdvereist. Uitzonderingen zijn ook mogelijk voornachtvluchten, rekening houdende met deopdracht van betrokkene. Wie onmiddellijkaan de slag moet, heeft een goede rust nodig.De humane factor speelt mee”.

Newswww.thomascookagent.be

Vorig jaar lanceerden we bij Thomas Cookde zogenaamde V/8 hotels: Thomas Cookexclusiviteiten die u 8 EASY WAY Puntenper pax (voor Vliegvakanties) of per ka-

mer/woning (voor Autovakanties of City-trips) opleveren. Ook in de brochures voorZomer 2009 vindt u deze hotels terug! U

herkent ze aan de code V/8 bovenaan inde prijstabel.

V/8: ook voor Zomer 2009

THOMAS COOK VLIEGVAKANTIES

Thomas Cook Discover 25 punten per pax voor alle bestemmingenLopesan 15 punten per pax voor Lopesan Baobab (Gran Canaria)

THOMAS COOK AUTOVAKANTIES

Pierre & Vacances 40 punten per geboekte kamer of woningMaeva/Latitudes 40 punten per geboekte kamer of woning(Apart)Hotel Anyos Park 25 punten per geboekte kamer of woning (Andorra)Grand Hotel Vittoria 10 punten per geboekte kamer of woning (Toscane)Mercure Coralia (Savoie) 10 punten per geboekte kamer of woning

Extra EASY WAY Punten voor Zomer 2009!De nieuwe zomerbrochures doen ookbij u vakantieplannen opborrelen? Geennood, ook voor zomer 2009 leveren heelwat Thomas Cook producten weer extraEASY WAY Punten op. Zo spaart u in eenmum van tijd een pak EASY WAY Puntenbijeen die u kunt inruilen voor een kortingop uw privé-vakantie! Goed om weten: inveel gevallen kunt u er ook uw deelnameaan een studiereis of een aircruise meebetalen.

Dit is een handige samenvatting van debelangrijkste Thomas Cook productenvoor Zomer 2009 die u extra EASY WAYPunten opleveren. Een compleet overzichtvindt u op www.thomascookagent.be.

EASY WAY Fares onlineHotels die tot 50% reisagentenkorting gevenper nacht, het zegt u wel iets? Duik dan met-een in onze EASY WAY Fares!

Op www.thomascookagent.be, rubriek “EASYWAY”, “Fares”, kunt u de lijst raadplegen vanalle hotels uit onze brochures Vliegvakanties,Autovakanties en Citytrips die voor Zomer2009 speciale tarieven voor u in petto heb-ben!

Voor Autovakanties en Citytrips kan u deboeking NIET zelf maken, maar dient u eerstonline de aanvraag te doen. Na bevestigingvia BTN Messenger wordt de korting in uwdossier verrekend.

Is uw oog gevallen op een Vliegvakantie,dan kan u alles zelf inboeken via BTN. Stuurdaarna het online aanvraagformulier door.De korting wordt enkele weken voor afreisvan uw dossier in mindering gebracht.

Net voor de feestdagen pakte EASY WAYuit met een niet te versmaden aanbod insamenwerking met winkelketen Fnac!

Als EASY WAY lid geniet u bij Fnac voor-taan van fikse kortingen op software,hardware, boeken, CD’s, DVD’s... diekunnen oplopen tot 20%!De deelnemende artikelen staan vermeldin een online catalogus (op www.thomascookagent.be) en zijn voorzien van eenlink naar de desbetreffende pagina op deFnac website.Om van dit EASY WAY voordeel te genie-ten, dient u zich vooraf te registreren opwww.fnac.be. Als gebruikersnaam geeft u‘0021 Thomas Cook *Easy Way nummer*’in. Zodra uw registratie voltooid is, kan udoor de catalogus bladeren en uw bestel-ling - mét korting - plaatsen.

Opgelet: deze kortingen kunnen enkelworden toegekend als u online - viawww.fnac.be - uw bestellingen doorgeeft!Alle informatie (catalogus, procedure enz.)vindt u op www.thomascookagent.be,rubriek “EASY WAY”, “Voordelen”.

Tot 20% korting bij Fnaconline!

EASY WAY_EDITIE 1 (DOUBLE).indd 1 14-01-2009 11:54:33

Travelexpress 258 43

Wij zijn vooral gecharmeerd door de doorIsaak beschilderde preekstoel.In de kerk hangt ook een kopie van HansMemlings ‘Laatste Oordeel’ (het origineelhangt in het Nationaal Museum, naast eenpleiade aan Vlaams-Nederlandse meesters enlokale schilders die door deze meesters zijnbeïnvloed). Over de manier waarop Memlingswerk in Gdansk is beland, leren we meer in hetMaritiem Museum. Het werk, besteld inBrugge door de Medici-familie, was bedoeldvoor een Florentijnse kerk, maar het schip dathet kunstwerk vervoerde, werd in 1473gekaapt en naar de stad afgeleid.Ook de Jana-kerk -nu een alternatief cultuur-centrum- (hoofdaltaar Van den Blocke), defranciskaner Heilige Drievuldigheidskerk(epitaaf Van den Blocke) en de Sint-Kataryna-kerk lonen de moeite. In één adem ontdek je indit oude stadsgedeelte de tot inkoopcentrumomgebouwde Grote Molen, het oude stadhuis(Van Obbergen) en Van den Blocks huis voor derector van Opatow (stad in Midden-Polen, tenwesten van Lublin).En dan hebben we nog niets gezegd over dekraan die de zowat 2000 schepen die hier inde 16-17e eeuw aanmeerden, moest laden enlossen. Of de indrukwekkende stadspoortenlangs waar je dé hoofdstraat Dluga binnen-komt (de Hoge en Gouden Poort, nogmaalsvader en zoon Van den Blocke) en verlaat(Groene Poort). Dluga zelf herbergt nog veelmeer fraais, zoals het koopmanshuis Uphagen(lokaal stadsbestuurder, afkomstig uit Ieper),de Neptunus fontein, Artus Court en hetGouden Huis (alle met medewerking van Vanden Block). U begrijpt, we zijn overdonderddoor het historische erfgoed van deze stad envooral de vele Vlaamse connecties die we hierhebben aangetroffen.

Een moderne immigrantOok buiten het historisch centrum heeftGdansk troeven. Zoals het militair fort (achterhet station) waar een gloednieuw Weten-schapsmuseum zopas de deuren heeft geopend.Vanop het platform aan de voet van het kruisheb je een schitterend panoramisch zicht overde stad en de historische scheepswerven dieGdansk wereld- beroemd hebben gemaakt.Alhoewel er nog enige scheepsbouwactiviteitplaatsvindt op de terreinen staan de kranen erveeleer als werkloze dinosaurussen bij.Speculanten staan naar verluidt te popelen omhier aan de slag te gaan...Voor het verhaal van Solidarnosz moet je eenkelder in. Roads to Freedom evoceert degebeurtenissen van 1970 tot begin jaren 80 optreffende wijze en is goed voor een kippenvel-moment. Vandaar dat we heel benieuwd zijnhoe de historische stichter van de vrijevakbond Lech Walesa terugkijkt op de gangvan zaken. De ex-president is gul en gunt onstien minuten in zijn drukke agenda. Zijn eersteindruk van de stad was nochtans niet fraai:‘Toen ik hier de eerste keer op mijn 14etoekwam, leek het mij maar niks. Tien jaarlater kwam ik hier opnieuw. Ik was op wegnaar Gydnia, ben hier afgestapt omdat ik dorsthad en de trein is doorgereden zonder mij. Hetmoest blijkbaar zo zijn, want ik heb hier mijn

vrouw ontmoet’. Maar hoe kijkt hij terug opdie hele periode? ‘Moest iemand mij verteldhebben dat dit zou gebeuren, ik zou hem nietgeloofd hebben. Veel zaken in Gdansk enPolen zijn ten goede veranderd. Door dedemocratisering is alles mogelijk geworden:reizen, initiatief nemen enzomeer. Maartegelijk denk ik dat we ook kansen hebbenlaten liggen. We hadden nog beter kunnendoen’. En dan zit onze tijd erop. We mogennog even op de foto met de Nobelprijs-winnaar, dan wachten andere gasten.Tesamen met de dames van de toeristischedienst, die even tolk hebben gespeeld,koesteren we dit moment de gloire nog even.‘Het is werkelijk ongelooflijk, wij zijn bij depresident geweest!’, klinkt het opgewonden.Onze krachttoer is een goed excuus om nogmeer aspecten van Tricity, de marketing-naam voor de agglomeratie Gdansk-Sopot-Gydnia, te verkennen.

Via Oliwa naar SopotWe sporen per tram naar Oliwa, een buiten-wijk waar ook Lech Walesa blijkt te wonen.Wij houden nog even halt aan de kathedraaldaar. Onze aandacht gaat vooral uit naar hetmarmeren grafmonument voor de familieKoss dat Abraham en Willem Van den Blockhebben gesculpteerd. Het is onze laatsteVlaamse halte. Het imposante karakter vanhet oeuvre, inclusief verfijnde gelaatstrekkenen details, beklijft. Vijf minuten hebben wegekregen van de conciërge, dan sluit hijonverbiddelijk de deuren.We besluiten te eindigen in Sopot, eenbekend kuuroord aan de Poolse kust en zeker‘s zomers dé plek waar jong en schoon volkkomt feesten. Da’s voor straks, eerst willenwe naar de pier. Met zijn 500 meter is heteen van de langste pieren op het oudecontinent. Wij halen hier een frisse neus enstappen dan het stijlvolle Grand Hotel(behoort tot Sofitelketen) binnen. Onzeverrassing is danig als blijkt dat de GM eenlandgenoot is, Patrick Carabin. Tijd voor eenbabbel is er ditmaal niet, maar we acterenwel dat de fine de fleur hier is gepasseerd:van Greta Garbo tot Fidel Castro.Alle wegen in Sopot leiden naar de MonteCassino-straat (ter ere van de Poolsesoldaten die deze Italiaanse burcht hebbenveroverd in wereldoorlog 2). Koffieshops enbars zorgen voor een vrolijk sfeertje, eldersstuiten we op een pychedelische Zappa-remake. Uiteindelijk zetten we een puntachter bijzonder boeiende dagen in Gdansk

Het Arsenaal vanMechelaar Van Obbergen

Voortaan lezen zelfsNobelprijswinnaarszoals Lech Walesa(rechts) TravelExpress

De oude havenkraan

Gdanskpraktisch• Gdansk wordt dit winterseizoen doorRyanair aangevlogen. Met BrusselsAirlines kan je van Brussel via Warschaunaar Gdansk.• Wij logeerden in het heel fraaie engloednieuwe viersterrenhotel Gdansk(www.hotelgdansk.com.pl). Het gebouw,eertijds een oude graanopslagplaats, ligtvlak tegenover de jachthaven van de staden het Maritiem Museum. Door de liggingnet buiten het centrum is dit een heelrustige buurt. De 48 kamers in het hotelzijn stijlvol ingericht en bieden een mooiemix van historische elementen en moderncomfort. Het ontbijtbuffet is zeerverzorgd. Gekoppeld aan het hotel isBrovarnia Gda_sk, waar drie biersoortenworden gebrouwen en lekkere maaltijdenworden geserveerd (zowel internationaleals Poolse keuken). Een aanrader!• Andere stijlvolle eetgelegenheden in destad zijn restaurant Zeppelin en VillaUphagen.• Over de troeven van Gdansk kan detoeristische dienst u alles vertellen:www.got.gdansk.pl

zelf. Vrijdagavond is uitgaansavond, en dathebben we geweten. Her en der raken we aande babbel, bier en vodka vloeien rijkelijkrondom ons op de tonen van discobeats. Hetstraalt blijkbaar af als we ons, moe maar heeltevreden, aanmelden aan de receptie van hotelGdansk: ‘Het doet ons plezier dat u zo vanonze stad geniet’. We kunnen dat alleen maarbeamen.

Erik BrustenM.m.v. de toeristische dienst GOT (dank aanKatharzyna Czsykowski en Gabriela Kosicka)

Citytrip

42 Travelexpress 258

Bij onze eerste wandeling door de hoofdstraatDluga (of ‘de lange straat’) voelt het meteen aanals een beetje thuiskomen. De bouwstijl, bakstenengevels en aanwezig kunstpatrimonium komen danigbekend voor. En inderdaad: Gdansk herbergt danigwat links met onze contreien, zo blijkt. Eengedroomde gelegenheid met andere woorden omons sporenverhaal nogmaals op te pikken.Zes decennia geleden zag het er nochtans minderfraai uit: op het einde van de tweede wereldoorlogwerd de havenstad aan de monding van deMotlawa-rivier niet door de wegtrekkendeWehrmacht, wel door Aziatische soldaten van hetRode Leger nagenoeg helemaal in puin geschoten.Zij hadden immers te horen gekregen dat ze voorde poorten van Berlijn stonden. Gelukkig hebben decommunistische heersers het historische centrumsteen voor steen laten heropbouwen. Gdansk anno2008 is dus een historische reconstructie, maarwel een die we zeer kunnen smaken.

Niet altijd katholiekDe oorsprong van deze havenstad gaat intussen almeer dan 1000 jaar terug. De eerste vermeldingvan ‘urb gdansk’ (niet Dantzig) dateert van 977,leren we. Maar hetgeen ons vooral boeit, is debloeiperiode van de stad. Die hangt nauw samenmet het lidmaatschap van de Hanze, het befaamdeverbond van middeleeuwse handels- steden vanNoord-West-Europa tot het Balticum.Mijlpalen in de stedelijke ontwikkelingsgeschie-denis zijn onder meer de toekenning van eenhandelsmonopolie en de uitvaardiging van een edictdat religieuze vrijheid garandeerde. Met anderewoorden: de stad genoot niet alleen het privilegeinzake handel (Polen fungeerde zowat als degraanschuur van Europa), maar de aanwezigehandelaars konden bovendien vrij hun geloofbelijden. Op die manier groeide de havenstad uit toteen inter-nationale metropool, waar handelslui uitdiverse windstreken en geloofsovertuigingenmekaar ontmoetten, handel dreven én hun rijkdomaanwendden om kunst en cultuur te laten gedijen.Vooral dit laatste aspect is een verrassing. ‘Gdanskwas eertijds met mijlen voorsprong de rijkste stadin Polen. Alhoewel adel en het koningshuisneerkeken op de groep van handelaars moest‘s lands elite wel hier komen bedelen om financiën

voor oorlogsvoering en andere geldverslindendeprojecten te krijgen. Maar de door handelgegeneerde rijkdom werd evenzeer besteed om destad te verfraaien’, geeft onze gids mee.Het resultaat is zondermeer verbluffend: een pleiadeaan openbare en kerkgebouwen die stuk voor stukpareltjes aan kunstwerken herbergen, rijk versierdegevels en interieurs -en dat alles in bouwstijlen dieveel gelijkenis vertonen met steden uit onzecontreien. De reden hiervoor is niet ver te zoeken: destedelijke autoriteiten konden, net omwille van debeschikbare rijkdom, de beste artiesten naar Gdanskhalen.

Mechelaars aan de OostzeeEnkele namen duiken tijdens onze rondgang telkensopnieuw op. Enerzijds Anthoni Van Obbergen,anderzijds Abraham Van den Block(e) en zijnnazaten Willem (bouwheer), Isaak (schilder) enJacob (beeldhouwer). Beiden zijn uit het Mechelseafkomstig. ‘Maar ze zijn in Gdansk actief geweest enhier ook gestorven. Dus zijn ze van ons’, steltstadsgids Kasia meermaals met klem. Overigens, ookin het hinterland van Gdansk (in steden zoals Torunen Elbing) is werk van deze heren terug te vinden.Eén van de hoogtepunten is de Rode Zaal van hetstadhuis (momenteel in restauratie), waar rijkversierde schouwen (van Willem Van der Meer uitGent) en allegorische schilderingen van HansVredeman De Vries en vooral Isaak Van den Blockzorgen voor ‘wow’-gevoel. Een lokale bestuurder,Schachmann, had het idee voor de Rode Zaal naarverluidt opgepikt tijdens een bezoek aan het paleisvan de doge in Venetië en doorgespeeld aan dekunstenaars van dienst.De werken aan het stadhuis stonden onder super-visie van de latere stadsbouwheer Van Obbergen. Diewas door de lokale bestuurders naar Gdansk gehaaldop basis van zijn palmares. Zo had hij onder meerpaleizen voor de Deense koning gebouwd (die eeninspiratiebron zullen vormen voor de nieuweuniversiteitsbibliotheek in Leuven). Het nieuwestadhuis is trouwens niet het eerste werk van VanObbergen in Gdansk. Ook het oude stadhuis is vanzijn hand -net zoals in het oog springende publiekegebouwen, zoals het Arsenaal (Tkacka) en het huisder Natuurwetenschappen (vlakbij de Mariapoort).

KerkgangersNiet helemaal verwonderlijk is dat ook de tallozekerken in deze eertijds multireligieuze stad uitpuilenvan (Vlaamse) kunstsporen. Absoluut pronkstuk isde Sint-Maria-basiliek, één van de grootstebakstenen kerken in Europa. ‘Alhoewel Gdansk toen20.000 inwoners telde, bouwde men een kerk voorniet minder dan 25.000 zielen! In die tijd, stel jevoor’. Het interieur is indrukwekkend. Hierontmoeten we die andere mennonitische kunste-naarsfamilie uit het Mechelse, Van den Blocke. VaderAbraham en vooral zijn zoon Willem tekenenverantwoordelijk voor diverse grafmonumenten enepitafen (voor Simon Bahr, Brandes en Bremsko).

‘Ik toon mijn studentenwel eens foto’s van gevels

en laat hen dan radenwaar ze genomen zijn: in

de Lage Landen of hier inGdansk’, geeft stadsgids

Gabriela Kosicka mee.Haar collega KasiaCzaykowska is nog

explicieter: ‘Dit is zondertwijfel een van de bestbewaarde geheimen in

Europa’. We hebben metvolle teugen genoten van

deze ontdekkingstocht.

De verborgenschatten van Gdansk

Het Koss-altaar inde Oliwa-kathedraal

Blik op het‘Vlaamse’ stadhuisen Neptunusfontein

De scheepswervenvan Gdansk

20% de réduction chez Sanoma

Démarrez en connaissance de cause!

Nouveau: Flexibonus etRéservation des places

Quiz Discover: participez jusqu’à la fin février!

Réservationdes placesThomasCookAirlines �

7e année • Numéro 1 • 2009

Nouveaux Gift Vouchers Iberostar disponibles

Travelexpress 258 41

geen enkel probleem.”Wat tot volgende voorlopige conclusie leidt:“Ik geloof absoluut niet in de crisis van hettoerisme. Wel dat de groei getemperd wordt.Het zal misschien niet meer hetzelfde zijn,maar het toerisme zal zich aanpassen.”Vanmoerkerke geeft een hele leukevergelijking ten beste bij wijze van boutade:“Ach, het is allemaal zoals met het bier datwel eens van prijs opslaat. Degenen diegraag pinten drinken, zullen niet laten van erte drinken...” Met wel volgendewaarschuwing erbij: “Er mogen natuurlijkniet iedere dag incidenten voorvallen van hetgenre Fortis, waar mensen hun geld dat zeaan de kant gezet hadden, plots voor hetgrootste gedeelte kwijt waren.”

Trek naar de zonDe sun van in onder meer Sunair is eenfactor van zeer duurzame aard. RudolfVanmoerkerke: “Iedereen wil naar de zon.Neem nu het enorm aantal mensen dat naarBenidorm trekt. Het succes van dezebadplaats bij het Belgisch publiek is in deeerste plaats een verdienste van Jetair. Of erdaar heel veel te beleven valt weet ik niet,want ik ben er lang niet meer geweest, maar

deze touroperators, want ze moeten steedsopnieuw die hotels zien vol te krijgen.Vanmoerkerke: “En niet alleen hun hotels. Zehebben ook hun nek uitgestoken hebben metdie vliegtuigen die ze moeten vol krijgen.Zoals ik destijds ook gedaan heb (met AirBelgium). Het was niet één van mijn bestebeslissingen, want dat is zeer moeilijk tebesturen. Hun risico’s zijn dus enormverhoogd. Financieel weten ze al van wantennog voor dat toestel vertrekt. Dat kanserieus verlieslatend zijn. Alles bijeen zijn zeintelligent genoeg om elkaar tijdens dezeperiode niet voor de voeten te lopen en dekleinere touroperators hoeven dit ook niet tedoen.”

Garanties TO’s doorslag-gevend“Voor de gespecialiseerde touroperators kanhet iets moeilijker worden om zich een wegdoor de crisis te banen. Veel oudere mensenwillen bijvoorbeeld naar Egypte. Je hebttouroperators vandoen die bedreven zijn ommeer selectief te werk te gaan. Maar ik stasoms verstomd wanneer ik verhalen hoor oflees van mensen die reizen naar landen waarik bij wijze van spreken nog nooit vangehoord heb. De ontvoogding bij de mensen isnu eenmaal ook niet stil blijven staan. Zekunnen doorgaans zichzelf maar al te goedbehelpen, ontzien het niet om zelfs 12 uurlang op het vliegtuig te zitten naar verrebestemmingen. Ik krijg het al op de heupenwanneer ik er 3 uur op zit, maar ik ben danook een ouwe vent...”Rudolf Vanmoerkerke aarzelt wat bij devraag of de toekomst bij meer internet ofmeer touroperators ligt en antwoordt danresoluut: “Je ziet dat bij al hetgeen ergebeurt, er toch heel vaak wel ergens eentouroperator tussen zit. Hier ook speelt deemancipatie opnieuw een rol. Vandoorslaggevend gewicht zijn de garanties dietouroperators kunnen bieden. Je streeft naarzekerheid en een maximum aan comfort,zeker wanneer je oud wordt. Verder moet jeook rekening houden met een behoorlijkgrote categorie die het vertikt om hetallemaal uit te zoeken op dat scherm.Waaronder ikzelf...”

Reisagenten meest bedreigdUiteindelijk blijken in de visie van RudolfVanmoerkerke de reisagenten nog de directmeest bedreigde soort te zijn in deze tijdenvan economische crisis: “Voor de reisagentenkan het verhaal daarentegen mogelijksanders uitdraaien. Velen hadden hettrouwens al lastig, want ze zijn met zovelenen de concurrentie is groot. Voor het ogenblikzien ze af, precies ook omdat de mensenbeter geëmancipeerd zijn. Reisagentenmoeten het antwoord kunnen geven op heelveel vragen, zelfs over avontuurlijke plaatsenop de wereld waar het toerisme amperbestaat.Tot nog toe hebben de gewone reisagenten ernog niet al te veel voor moeten doen. Zekregen hun brochures en ze zijn er in

geslaagd van bij sommige touroperators van10 tot 15% commissie los te krijgen, bij mijdestijds trouwens inbegrepen.De druk van de crisis nu wordt voor een deelafgewenteld op de reisagent, want hetpercentage van de commissies is aan eendalende curve toe, omdat de ‘groten’ zichsteeds meer meester voelen worden van demarkt.Ofwel moeten de reisagenten goedeverkopers zijn die kunnen een zekere omzetcreëren en daardoor een bepaalde drukkunnen zetten op de touroperators, ofwel zalhet in de toekomst moeten méér zijn. Van eenreisagent zal immers een steeds grotereberoepsbekwaamheid vereist wordennaargelang de tijden strenger worden. Metde nieuwe destinaties overal ter wereld dienu in opkomst zijn, zal er vooral vakkennisnodig zijn. Ze hadden natuurlijk al vakkennisvan te beheren, van reizen enreisverzekeringen te verkopen, enz. maaralgemene kennis van het toerisme is ereigenlijk niet overal in grote mate aanwezig.Bij die nieuwe ontwikkeling zullen ze moeteneen inspanning doen, want in de praktijkzullen ze moeten al de voordelen en denadelen van bestemmingen aan de clientèlekunnen verschaffen, wat verre vangemakkelijk is. Indien mensen niet goedingelicht worden, keren ze na een paar keerzeker niet meer terug.Een geheel van ingrepen is op termijn nodig.In de eerste plaats is er nood aan meerkennis van het baliepersoneel. De baas zal opde een of andere wijze moeten in eenaangepaste opleiding voorzien hieromtrent.De onafhankelijke reiskantoren zijn hierweerom in het nadeel tegenover de groteomdat ze meestal met beperkt personeelzitten.”

Meer beroepsbekwaamheidMaar keren mensen dan in crisistijden nietterug naar hun reisagent zoals vaak beweerdwordt? Rudolf Vanmoerkerke gelooft daarniet in: “Nu er mogelijkheden bestaan omzelfs inclusief reizen direct te boeken vanophet scherm thuis, denk ik dat de reisagentdie reisagent wil blijven, eigenlijk reisagentzal moeten worden... Met andere woorden:hij zal weten hoe de vork precies aan de steelzit, en niet alleen zeggen aan de klant: da’seen goede touroperator, da’s een goeiedestinatie en hier is de brochure. Daar, denkik, zal de strijd gestreden worden.Het groot gevaar is, zoals ik al zei, is dat detwee grote internationaal vertakte groepenzelf zouden gaan schiften bij de reisagenten.Het komt er voor deze laatsten op aan vanslimmer te zijn en zelf te proberen van zich tebekwamen en vooral zijn kantoren uit terusten met bekwame mensen die heel watvan het toerisme afweten en iets nieuwskunnen verkopen. Al is dit gemakkelijkergezegd dan gedaan.”

Daniel Steevens

“Het is zoals met hetbier dat wel eensopslaat van prijs: wiegraag pinten drinkt, zalniet laten van er tedrinken...”

het blijft hoe dan ook een magneet en hettoerisme krijg je er niet kapot.”“De crisis kan zelfs in zekere mate een zegenzijn voor het dichtbijtoerisme, al zal dat danongeveer uitsluitend in de zomer zijn. Ik denkonder meer aan Duitsland en Oostenrijk,waar men naartoe kan per auto. Daar hoeftmen allicht ook niks te vrezen voor de crisis.Mensen gaan niet op reis om mee te doenmet de mode, maar omdat ze zich goedbewust zijn van de heilzaamheid ervan.”

Risico’s generalistenRudolf Vanmoerkerke antwoordt negatief opde vraag of de economische crisis dreigt deconcurrentieslag tussen de beide grotegeneralisten in ons land in eenstroomversnelling te brengen. Met hun eigenhotels zullen ze de eersten zijn om zich aante passen, stelt hij. Sommige klanten zullenmogelijks van een vijf- naar eenviersterrenhotel overschakelen. Ze zullenmerken dat een viersterren ook uitstekendkan zijn, terwijl er nog altijd een categorieblijft die geld genoeg heeft om naar eenvijfsterrenhotel te gaan, claimt hij. Tochimpliceert dit geen zorgenloos bestaan voor

TO

8 Travelexpress 258

Brochures 2009

Zomer in de brochuresDe afgelopen weken werden heel wat nieuwe TO-brochures en programma’s op demarkt gebracht. Hier alvast een overzicht van de belangrijkste nieuwigheden.

Arista/Arthema/Secrets of the Desert

Promo Egypte tot eind maartDeze maand verschijnt de eerste brochure van Arista Tours, denieuwe TO van de Arthema-groep. ‘Omdat we nog geen brochurehebben, handhaven we ook de promotie op Egypte (cruise 850euro) tot eind maart’, zegt Sophie Kuppens. Tegelijk wordt ook denieuwe brochure van Secrets of the Desert voorbereid. Dieverschijnt voor het eerst in de beide landstalen, en met Senegalals nieuwe bestemming. Kuppens erkent wel overlappingen methetgeen ook Arthema brengt, ‘maar het zijn meer speciale zaken,avontuurlijke reizen met een hoger budget’, luidt het. De focus opde twee nieuwkomers in de groep betekent dat de overige

Club Med

Vernieuwing en getrouwheidsprogrammaDe Club Med 2 verhuist voor de zomer naar de Middellandse Zee.‘Wij hebben een vrij trouw publiek sinds we in 1991 met cruiseszijn begonnen. Dat betekent dat je geregeld ook moet vernieuwen’,stelt Jeff Van Bever. De directeur laat trouwens verstaan dat menop bepaald ogenblik geprobeerd heeft om de aan Carnivalverkochte boot Club Med 1 (nu de Windstar) terug heeft willenkopen, om aan de gestegen vraag naar cruises te kunnenbeantwoorden. Dat laatste geldt ook voor ons land: afgelopen jaarhebben zo’n 1700 landgenoten meegereisd met Club Med 2. Ditluxeschip is intussen opgewaardeerd naar een vijfsterrenstatus,met een nieuw interieur-design, een ruim all-in concept en eennieuwe spa. Ook programmatorisch is er vernieuwd: zo zijn er dezezomer twee routes met vertrek uit en aankomst in Alexandrië,

Arthema-brochures pas laterverschijnen: Reizen & cultuur,Turkije. Zoals aangekondigdkrijgt iedereen die opteertvoor Arthema er een all risks-verzekering gratis bij (annu-latie en bijstand). Eveneensnieuw is de oprichting van eengroepsdepartement, zowelvoor Arista als Arthema.

Bureau Scandinavia

Geen grote vernieuwingAn De Visscher verwacht geen grote vernieuwing: ‘In dezeonzekere tijden gaan we niet experimenteren. We trekken in grotemate de lijn door van vorig jaar. De bestaande rond- engroepsreizen: IJsland, Finland, Zweden, Noorwegen en de Baltischestaten dus’. En de multichannel-aanpak wordt doorgetrokken:zaken zoals de hotelcheques worden doorgeschoven naar dewebsite. Opvallend: er is sprake van toch veel aanvragen voor dezomer, ook bv voor Hurtigruten. ‘Dat doet ons toch hopen dat hetzal meevallen. De winter loopt alvast beter dan verwacht. Integenstelling tot de kerstvakantie lijkt krokus mee te vallen.Hotels hebben zich ook soepeler opgesteld. Wat de prijzen voor dezomer betreft, hebben we ook geluk dat de wisselkoersen beter zijndan vorig jaar’.

Caractère

Budgetvriendelijk‘We weigeren negatief te zijn’, stelt Carmen Van Den Bossche. ‘Wehebben afgelopen jaar beter gepresteerd dan het gemiddelde. Wijzijn bovendien gespecialiseerd in hoofdvakanties, en daar gaanmensen niet op besparen denken wij. Wij blijven hameren op eengoede prijs/kwaliteitverhouding, én bovendien: wie de platgetredenpaden verlaat, vindt toch vaak mooie vakantieadresjes tegenprijzen die fiks dalen in vergelijking met wat je in die omgevingvindt of tegenover grote hotelketens’. Tijdens de persvoorstellingwerden dan ook familiehotels en -residenties en budgetvriendelijkeadressen nadrukkelijk in de kijker gezet. Naar eigen zeggen voeltmen weinig concurrentie vanwege de chambres d’hôte-formules:‘Onze klanten kiezen voor service’.Voor 2009 zijn zo’n 65 nieuwkomers opgenomen. In totaal biedtCaractère keuze uit meer dan 400 hotels in het Zuid-Europese,mediterrane bassin. Vooral het hotelaanbod in diverse steden isserieus vernieuwd of uitgebreid. Inzake regio’s blijft devernieuwing beperkt. Wel een nieuwkomer is de Limousin, plus hetfeit dat je voortaan naar Corsica kan met Corsicaferries vanuitzowel Nice als Toulon.

worden een aantal minicruises inhet voorseizoen tussen de Côted’Azur, Corsica en Italië gevaren.Nog nieuw is de lancering vaneen eigen Club Med-getrouwheidsprogramma. Deformule wordt in België (enSingapore) gelanceerd, pas tegeneind 2009 volgt de rest van dewereld. Bedoeling van ditprogramma is om deklantenbinding te versterken ende eigen marktpositie tebehouden resp. te versterken.

Escape

Meer duidelijkheid voor reisagent‘Cultuur zal in de toekomst meer volk lokken’, meent VeroniqueRosenfeld. Daarom is de Spanjebrochure van Escape herschikt.Portugal wordt een afzonderlijke brochure, met een 30-tal nieuwehotels plus een aantal wandelprogramma’s. ‘Onze wijn&cultuur-programma’s in Spanje zijn een volwaardig product geworden. Webieden nu ook Paradores aan. Dat moet ons in staat stellen ommeer en meer het hinterland in te palmen’.Ook het Escapade-luik wordt duidelijker opgedeeld. Enerzijdsworden treinen en cruises belangrijker. Zo biedt men onder meernieuwe treinen zoals de Danube Express. Anderzijds verschijnt hetcitytrip- en Centraal-Europaprogramma in een tweede brochure.Daarin gaat men Slovakije integreren, er komt eencombinatieprogramma Moskou-Sint-Petersburg-Helsinki met deSibeliustrein en tevens een nieuwe stadsbestemming Istanbul (incombinatie met het uitgebreidere treinaanbod). ‘Op die manierwordt het voor ons hopelijk ook makkelijker om de (jonge)reisagent te bereiken’, meent Rosenfeld.Dezer dagen verschijnen de laatste brochures. Die hernemen in

grote lijnen het aanbodvoor Egypte (metlichtere programma’s,maar meer à la cartepakketten), Midden-Oosten (nieuw is demogelijkheid omJordanië in inter-nationaal gezelschap tebereizen) en Azië (methet Pushkarfestival inRajasthan in oktober).

40 Travelexpress 258

Interview

Durf aanbieden watje zèlf leuk vindt!

“De economischecrisis krijgt hettoerisme niet kapot”

Vastgeankerde behoefte“Als je ‘t niet aankunt, moet je je welaanpassen. Maar het met vakantie gaan ‘ansich’ zit danig in de gewoonten van de menseningebakken. Je moet eens luisteren naar dedagdagelijkse gesprekken: “op reis gaan” keerter opvallend vaak in terug.Je moet ook rekening houden met dearbeidsduurvermindering over de jaren heen enmet de andere faciliteiten op het werk.Daarnaast bestaat een behoefte van steeds meercomfort, ook in het gewone leven. Daar kan jehet toerisme niet meer van tussenuit krijgen!Om een gewoon voorbeeld te geven: mijnwerkvrouw heeft de mond vol over de cottagedie ze ieder jaar huurt in Frankrijk en vanwaaruit haar man dan als groot wielerliefhebberenkele ritten van de Tour de France kan gaanbekijken. Dat willen ze voor geen geld terwereld missen. Die vakantie is heilig en zullenze niet opgeven. Dat verschijnsel ondervind ikook zelf: zonder echt kenner te zijn ben ik eenfervente liefhebber van opera. Het jaarlijksOperafestival van Verona eens niet bijwonen zouik als een groot tekort ervaren. Ik niet alleentrouwens, want voor de verkoop van de 50.000zitjes in de Arena van Verona geldt vooralsnog

Exclusief interviewmet een pionier vande Belgischereisindustrie

Terwijl de recessie stilaanalle gesprekken doorkruist

net zoals het weer van dedag, stelt zich de

indringende vraag naar deimpact op de toeristische

sector. Daarover doenmomenteel de meest

uiteenlopende opinies deronde. Travel Express vroeg

de mening van ervarings-deskundige Rudolf

Vanmoerkerke, 84 inmiddelsen aan de basis van de

democratisering van hetreizen vanuit ons land. Hij

ontwikkelt een eerderminimalistische kijk met

‘aanpassing’ als

RudolfVanmoerkerke

Mensen plegen als ze op oudere leeftijd geraken,wel eens wat te verzuren. Echter zeker nietRudolf Vanmoerkerke. Hij oordeelt opvallendmild, blijft positief ingesteld zoals hij zijn helelange carrière geweest is. Zelfs nu nog is devoormalige patron van Sunair actief, want nogsteeds bekommert hij zich over defamiliebelangen vanuit een kantoor gevestigd inde directe buurt van de jachthaven vanNieuwpoort. De omgang met de financiële crisisvanaf het laatste kwartaal van 2008 zal hemdus allerminst vreemd zijn.Voor de reisindustrie in het algemeen ziet hij indeze context echter weinig onoverkomelijkeproblemen opduiken in deze dalperiode. ZegtRudolf Vanmoerkerke: “Iedereen zal natuurlijkkijken naar zijn budget, maar dit betekentdaarom niet dat de mensen minder zullen gaanreizen. Deze crisis zal naar mijn oordeel geenecht grote veranderingen teweeg brengen.Mensen zullen blijven naar pakweg de Costa delSol of Gran Canaria reizen en met hetzelfdevervoermiddel, nl. het vliegtuig, zoals vroeger,maar nu zullen sommigen misschien in eendriesterren- i.p.v. in een viersterrenhotel logerenof misschien zelfs van een drie naar een tweegaan.”

Travelexpress 258 9

>

per 2pk door Nord-Pas-de-Calais en een achtdaagse tocht metEnfieldmotoren door de Provence. Voor fietsers zijn trajectenuitgestippeld aan de Costa Brava en in Toscane. Ook amateurkokskomen in de brochure aan hun trekken: zo zijn er kookcursussen inBilbao, Barcelona en Toscane.

Odysseus

Maestro classicsBij Odysseus is de nieuwe Citybreaks-brochure uit. Daarin wordende belangrijkste stedenbestemmingen gepresenteerd, wereldwijd.Tussen die wereldsteden zitten een aantal nieuwkomers, zoalsNew York (met top- en designhotels), de Indiase metropolen NewDelhi, Mumbai en Calcutta. Ook Tokyo verschijnt voor het eerst inhet lijstje Aziatische topsteden. De bestemming die in 2009 eenblikvanger wordt, is volgens deze touoperator Istanbul, overigensde culturele hoofdstad in 2010.Dé grote vernieuwing is echter het maestro-aanbod, waarbij eencitytrip gecombineerd wordt met een toegangsbewijs voorexclusieve culturele evenementen, zoals een operavoorstelling inde Milanese Scala, de Festspiele in Bayreuth of zelfs het beroemdenieuwjaarsbal in Wenen. Voor de gelegenheid biedt men een drie-of vierdaags arrangement aan (exclusief vervoer). Het prijskaartjevoor deze evenementen is prijzig, maar de wachtlijsten zijn vaakheel lang om überhaupt in aanmerking te komen voor dit soorttopevent. Dat men dus tickets (via het legale secundaire circuit)kan bemachtigen is met andere woorden een straffe prestatie enverklaart ten dele het prijskaartje.

Pegase

CitytripsDe krachtlijnen van het nieuwe Pegase-aanbod vermeldden wijreeds eerder. Die brochure is intussen verdeeld. Daarin zit ondermeer een fikse uitbreiding van het aanbod autovakanties en deupgrading van de Premiumclass-service. De aanstelling van eigenThomas Cook-cruisespecialisten levert meteen resultaat op:Pegase gaat nu ook een selectie van top-cruiseproducten aan-bieden. De klemtoon op golf blijft, met gratis vervoer van golf-materiaal. De grote vernieuwing wordt de lancering van een eigencitytripaanbod (die aparte brochure wordt eind januari/begin

Gallia

Volop Britse eilandenMet het verdwijnen van Seagull trekt Gallia volop de kaart vantwee sterkhouders, Groot-Brittannië en Ierland. Op het groeneeiland heb je de keuze tussen individuele pakketten ofgroepsreizen. De jongste jaren werkt Gallia daar samen met eenVlaams schrijversduo dat al jaren in Ierland woont. Wie eenminimum van vijf nachten boekt, krijgt er een reeks praktischeinstrumenten voor onderweg bij. In Groot-Brittannië is het aanbodheel breed opgevat, dus ook met een breed scala aanlogiesmogelijkheden, arrangementen en reizen. Een nieuwegroepsreis heeft Cornwall en Devon als bestemming. Naar goedegewoonte biedt Gallia ook formules om de befaamde militairetattoo in Edinburgh bij te wonen. Dit jaar speelt men tevens in ophet feestjaar rond de Schotse dichter Robert Burns, met o.a. tweehomecoming arrangementen.In het autovakantie-aanbod is er vooral uitgebreid in de segmentengastronomie en/of wellness. In totaal gaat het om een 20-talnieuwe adressen.Gallia benadrukt overigens dat men wel reservaties kan maken viade website, maar klanten wordt dan gevraagd om een reisbureaunaar keuze aan te duiden waar het dossier verder zal wordenafgehandeld.

Lagrange

Ook kurenIn verschillende Lagrange-residenties kunnen klanten voortaankuren en verzorgingen reserveren. Deze nieuwigheid wordt onderde noemer ‘Spa & bien-être by Lagrange’ in de zomerbrochurevermeld. Nog een belangrijke nieuwigheid zijn de aparthotels insteden. De eerste dergelijke vestiging -en geschikt voor zakenlui éntoeristen- opent deze zomer de deuren in Boulogne bij Parijs. Heteigenlijke productgamma wordt slechts licht uitgebreid. Zo wordthet aanbod op het golfterrein van Cap Frehel in Bretagneuitgebreid, evenals in Montignac (nabij de grotten van Lascaux). Inbeide gevallen gaat het om huisjes en appartementen voor 4 tot 8personen.

Interhome

Nieuw conceptIn plaats van een algemene brochure is het aanbod uitgesplitstover drie brochures: zon&strand, bergen&meren en natuur&landleven. Zoals de naam suggereert, vind je in deze brochurestelkens een aanbod villa’s, vakantiehuizen en appartementen aanzee of vlakbij de kust, in de Alpen of rond meren en in een meerlandelijke omgeving -uiteraard in meerdere Europese bestemmingenwaar men actief is. Daarnaast is opnieuw een Selection-brochure:daarin vind je bijzondere villa’s en landhuizen in Frankrijk, Spanje,Italië en Kroatië.

Live2Travel

Europese beleefvakantiesLive2travel heeft een nieuwe brochure met ‘Beleefvakanties’ uit.Het gaat om aanbiedingen in Italië, Frankrijk en Spanje. Ditmaalstaat niet de overnachting in charmehotels centraal, wel hetgenieten en beleven. Een aantal producten, die in het verleden al

werden aangeboden, wordenhernomen. Zoals de meer-daagseVespatochten in Piemonte, Toscane ende Marken -daar werkt men ondermeer samen met een landgenoot.Omdat de interesse groot is, is men opzoek gegaan naar soortgelijkeformules in andere regio’s: Val Sessiaen in Spanje. In Centraal-Spanje kanje als enige regio een cirkelroutevolgen. Origineel zijn ook de tochten

februari verdeeld -daarover latermeer). Daarin zitten niet enkel destedentripklassiekers op het oudecontinent. Buiten-Europesebestemmingen worden New York,Las Vegas en Miami. Wie vóór 10februari boekt, krijgt een handtasvan Nobody cadeau.

7Plus

Van Yunnan tot LibanonHet pakket van zes brochures bij 7 Plus herneemt in grote lijnenhet bestaande aanbod, maar her en der zijn er toch blikvangersdie aandacht verdienen, stelt Jan Van Durme. Zo blijft hetYunnanprogramma in China een bijzonderheid. Helemaal nieuw inhet Rijk van het Midden is ‘Kleurrijk China’, met Yunnan en deHimalaya’s, in een privé-formule. In Rusland maakt men dezezomer voor de Volgacruises gebruik van twee nieuwe, superieureschepen. ‘In het Midden-Oosten heb je twee kleinerebestemmingen die we in een nieuwe formule aanbieden. Enerzijdsis Libanon tot mijn vreugde terug van weggeweest, met een rondevan Libanon (8 dagen), anderzijds brengen we nu een vijfdaagseSensationeel Petra. We maken gebruik van de heropstart vanJordanian Airlines in Brussel en de zeer vlotte verbindingen vanTurkish. Maar eenmaal ter plaatse is het genieten’. De formulewordt aangeboden in internationaal gezelschap. Wat Egyptebetreft, is er niet meteen een grote nieuwigheid. Wel signaleertVan Durme de uitgebreidere mogelijkheid om à la carte het landvan de farao’s te bereizen.

Travelexpress 258 39

Aviation

Jet Airways n’échappepas à la criseAprès avoir connu une croissance de 30 à 40% pendant ces cinq dernières années, la situation estdifficile pour la compagnie indienne qui a fait de Bruxelles son hub européen. Après la signatured’une alliance avec Kingfisher en octobre dernier pour rationaliser les réseaux domestiques ensurcapacité, Jet s’est lancée dans une vaste campagne de recherche de nouvelles économies.

Jet Airways est à la recherche de nouveauxcapitaux et des discussions sont en cours avecle groupe singapourien Simasek pour uneéventuelle prise de participation et avec desorganismes bancaires indiens pour débloquerdes lignes de crédit. Parallèlement, desbudgets publicitaires ont été réduits oucarrément bloqués, tandis que des réductionsde salaires ont été demandées sur basevolontaire au personnel: -25% pour le CEO, -20% pour les pilotes et jusqu’à -5% pour lessalaires les plus modestes. Des licenciementssont également à l’ordre du jour et les plusmenacés sont les pilotes étrangers quitravaillent pour la compagnie. Côté réseau,Jet Airways a supprimé toute une série delignes, telles Bruxelles-Bangalore, Londres-Amritsar ou Mumbaï-Shanghaï-San Francisco.Rja Segran, vice-président chargé de l’Europedepuis un peu plus d’un an et qui est basé àBruxelles estime que l’ensemble du transportaérien indien devrait réaliser une perte de 1milliard de dollars US pour 2008: “C’estsurtout la hausse des produits pétroliers qui aconduit à une désaffection de la clientèle aupremier semestre 2008. D’abord sur le réseaudomestique, ensuite sur le long-courrier ausecond semestre, avec une chute manifeste dela clientèle américaine.” Le marchédomestique enregistrait une croissance à deuxchiffres en début d’année, mais elle n’est plusque de 5 à 8%. C’est le train qui reprendvigueur en Inde. Sur l’international, il y atoujours une faible croissance, mais elle n’apas été suffisante pour remplir les avions,malgré les baisses de capacité. Ce frein à lacroissance risque d’avoir un impact pour lessous-traitants et, en particulier, les sociétésde handling.Cela dit, à Bruxelles, Jet Airways continue àimprimer sa marque, avec l’aide de sespartenaires Brussels Airport et BrusselsAirlines. Dans la zone départ de la “Jetée B”(Pier B) de Brussels Airport, les travaux vontbon train. Ont déjà été ouverts de nouveauxespaces d’attente plus confortables et un barau milieu de la jetée, donc après les contrôlesde sécurité des bagages. Une vaste zone free-shop a également fait son apparition au PierB. Pourquoi tout cet investissement? Pour lespassagers en partance et moins stressés aprèsla sécurité mais surtout les passagers entransit des vols de Jet Airways en provenanceet à destination de l’Amérique du Nord et del’Inde.Aujourd’hui, Jet assure six rotations long-

courriers par jour, ce qui en fait la premièrecompagnie long-courrier à Bruxelles. C’est unsacré défi qu’ont dû relever Jet Airways etBrussels Airport, à écouter Raja Segran: “Depuisle début de nos opérations croisées en été 2007,nous avons dû nous adapter à la réalisationd’une plaque tournante située en dehors de nosfrontières, ce qui a été possible grâce à l’apport àla fois de Brussels Airport au niveau desinfrastructures et de Brussels Airlines qui nousamène, de l’ensemble de son réseau, sa propreclientèle en transfert.”De même, pour Flightcare qui s’occupe de lamaintenance, il fallait revoir des opérations detype “hub”, “ce qui n’était plus arrivé à Bruxellesdepuis l’époque de la Sabena”, rappelle Segran.Le problème est, néanmoins, que tous lespassagers de Jet Airways (et leurs bagages) quidoivent changer d’avion pour poursuivre leur vold’Est en Ouest, doivent être contrôlés, ce quiprend du temps. “Il s’agit d’une règle européennequi vaut aussi pour les voyageurs en transit etqui est pénalisante, surtout pour des passagersqui continuent à voler sur nos propres avions”,soupire Segran. Lequel estime cependant que lestemps de transferts entre arrivées et départspourront être réduits davantage grâce auxefforts de tous. En attendant, tant les salonsd’accueil que les boutiques feront passer letemps.Raja Segran se veut néanmoins optimiste: “Notreplus grande difficulté est de convaincre lesvoyageurs de prendre ne fût-ce qu’une seule foisJet Airways. Après, ils sont convaincus.” D’oùtous les efforts qui sont entrepris au niveau duservice avec, ces derniers temps, despartenariats très performants pour offrir de lacuisine de qualité, avec Yves Mattagne(Radisson) pour la cuisine européenne, “La Portedes Indes” pour la cuisine indienne ou même cequi se fait de mieux en cuisine kasher. P.A.

Des économies sont recherchées partout

Raja Segran, vice-président Europe deJet Airways.

van enkele promoties, bij de reservatie-diensten van zowel Oceania als PrincessCruises absolute records gebroken” aldusGrizzle. “Maar er is onrust. Om het metde woorden van Rick Meadows vanHolland America Line te zeggen, hetwordt dit jaar nagelbijten”.

Analist Teijo Niemelä (Cruise BusinessReview) meent dat de cruises alvastbeter bestand zijn tegen de crisis dan dehotelsector. “Als je in een hotel inchecktzet je de koffer af in de kamer en ga jeelders in de stad een restaurantopzoeken. Cruisemaatschappijen kunnenhun tarieven doen zakken en toch nogheel wat inkomsten genereren aanboord”. Verder stipt hij aan dat “hétgrote probleem van de voorbije zomer”,namelijk de loodzware brandstofprijzenals sneeuw voor de zon is weggesmolten.

Nu of nooitJean Alen (Cruise Travel) kijkt alvasttevreden terug op een topjaar met eenflinke groei. “Wat 2009 zal doen wordtnog afwachten maar het tempo van deboekingen ligt goed. In decembernoteerden we nog massaal veelreservaties, o.a. door de één-euro-promotie van MSC. Het jaar 2010 is eengroter vraagteken” meent hij. “Trouweklanten die niet op een euro moetenkijken blijven sowieso boeken, zelfs alhebben ze geld verloren aan Fortis. Erheerst hier zeker geen begrafenissfeer”.Als we hem confronteren met deuitspraak van Niemelä in verband metde onboard revenue reageert Alen meteen knipoog: “Inderdaad, sommigerederijen worden wel erg creatief methet vangen van geld aan boord. Denkmaar aan de privé theaterboxen of decabanas enz...”Hij ziet echter dat er voor zowel dereisagenten als de klanten mooie kansenvoor het rapen liggen. Bij NCL krijg jebijvoorbeeld zakgeld om aan boord tespenderen. Plots worden de excursies bijRegent Seven Seas gratis.

Ook de cruisemensen die op hetAntwerps vakantiesalon stonden lekenpositief. Gregory Lamoot (SeadreamYachtclub) had een topjaar achter deterug en ziet helemaal geen vertragingin de markt, integendeel, wat eenconstante blijkt bij het luxesegment.Wat betreft mass-market verwacht meneen schitterend jaar omdat er veel ergaantrekkelijke promoties zijn. Voor wienog nooit op cruise is geweest klonk hetop het vakantiesalon in koor: Het is nuof nooit!

Tekst & foto: Mike Louagie

Les plus belles plages du monde rassemblées dans une seule brochure.

île Maurice – Réunion – Maldives – Sri Lanka – Emirats - Oman – Bornéo – Bali – Lombok – Vietnam – Thaïlande

650-BT-30-10 Travel mag:Mise en page 1 30/10/08 14:21 Page 1

TO > Zomerbrochures

Tierra

Individuele wandelreizen en VerdeDe vernieuwing bij Tierra zit ‘m in een aanbod individuele wandel-reizen. Daarin ligt de focus op reizen door natuurreservaten in heelEuropa, met voldoende tijd voor observaties. De bagage van dewandelaars wordt telkens nagebracht. Daarnaast blijft men hetaccent leggen op de vogelreizen: ‘Daar zijn we nagenoeg de enigenin Vlaanderen die daarmee bezig zijn. Nieuw voor 2009 zijnSchotland en Portugal, Senegambia en Sierra Leone. Nieuw bij deverre bestemmingen zijn o.a. twee reizen naar Algerije, Kameroen,Oman en Mali-Burkina Faso -vaak met Vlamingen die in debetrokken landen gewoond en/of gewerkt hebben en dus overgoede contacten en knowhow beschikken om dergelijke natuur- encultuurreizen te begeleiden’. In de loop van februari verschijnt nogeen tweede brochure, Verde. Dat wordt een brochure, gericht opnatuurarrangementen in Vlaanderen, in samenwerking metNatuurpunt. De arrangementen met verblijfsformules zijngeacceerd op reservaten die door Natuurpunt worden beheerd.

Transeurope

Evenementen in stedenDe nieuwe Charming-brochures van Transeurope zijn de voorbijeweken verdeeld. De nadruk blijft dus liggen op charmeadressen inde verschillende vakantielanden. Een nieuwe Franse regio diewordt aangeboden, is de Auvergne-Limousin, met een vijftaladresjes. In Noord-Italië zijn er nieuwe hotels rond het Gardameer.In Spanje zijn er geen nieuwe regio’s, maar Nathalie Gouweloosebenadrukt dat bijvoorbeeld naast het belangrijke drieluikAndalusië-Catalonië-Valencia ook zoiets als het groene noorden eentypische nicheto-regio is: ‘Daar zullen we geen massa’s klantenlokken, maar we moeten dat wel hebben’. In Portugal ten slottewordt opnieuw de Alentejo als fly&drive aangeboden.De citytripbrochures zijn herdrukken van het bestaande aanbod.De resultaten van de laatste nieuwkomers Malaga en Krakowstemmen, mede dankzij de rechtstreekse vluchten, tottevredenheid. ‘En we behouden ons aanbod buiten brochure. Het isniet evident om kleinere steden te commercialiseren, maar voorDublin, Tallinn en anderen werkt het wel. Dit geldt ook voor stedenin Frankrijk en Duitsland die we via de TGV kunnen aanbieden’.

Dit jaar wil men inzake steden-reizen verder de nadruk leggen opevenementen: culturele hoofd-steden Vilnius en Linz, Holland artcities, kunstenfestival Beaufort engrote tentoonstellingen in Parijs,Bonn en Aix-en-Provence. ‘Ditsoort zaken kunnen beslist heelwat paxen genereren’, steltGouweloose.

Travelworld

Vernieuwing Verre ReizenDe ploeg van Thierry Rayé brengt voor de zomer opnieuw vierbrochures uit: Malta, Cyprus, Antillen en Verre Reizen. Vooral indeze laatste zitten heel wat nieuwigheden. Zo is er onder meereen uitbreiding in Afrika, met Oeganda (met gorillasafari), Zuid-Afrika (zowel fly&drive als luxetrein), Zanzibar (vooralstrandvakanties maar ook de mogelijkheid om safari in Tanzaniate doen) en Senegal (quadsafari). In de Emiraten (o.a. op hetnieuwe Palmeiland), Indische Oceaan en Caraïben zit devernieuwing vooral inzake hotels. Op Cuba daarentegen kan jevoortaan ook met privéchauffeur het eiland verkennen en zijn ernieuwe mini-rondreizen vanuit Havana. Ook Panama is een nieuwebestemming: ‘Heel mooi, ideale infrastructuur voor een fly& driveen mooie stranden om je vakantie te verlengen’, meent onzegesprekspartner. Nieuwe rondreisformules zijn er ten slotte inThailand: met soft aventure, weg van de platgetreden paden, eencombinatie van Bangkok en de Gouden Driehoek en spa engastronomie -telkens met privéchauffeur.

Erik Brusten

Abu Dhabi.Gateway to Dubai

and beyond.

etihadairways.com +32 2 714 58 30

Brussels non-stop to Abu Dhabi.

It’s easier than ever for your customers to reach

And on to 45 destinations around the world.

Cruises & crisisCruises

Dit jaar zien we ook de toekomst van de Oasis ofthe Seas, het grootste en meest spectaculairecruiseschip ter wereld. Costa zal in juni 2schepen tegelijk dopen. Luxerederij Seabournlanceert in dezelfde maand eveneens een nieuwschip. Zowel 2009 als 2010 worden “grand cru”jaren met telkens 12 nieuwe schepen. Dat isgemiddeld elke maand een nieuwe schip! Vanaf2011 zou het kunnen bergaf gaan, ware het nietdat de rederijen nu gestart zijn metverjongingsprogramma’s, waarbij iets oudereschepen een volledig nieuw interieur krijgen.

Vraag overschat?Over het grote aantal nieuwe schepen dat nogop komst is zijn de vooruitzichten in de USAverdeeld zegt Ralph Grizzle (Avid Cruiser):“Een financiële analist zei vorige maand dat decruisemaatschappijen enkele nieuwbouwordersmoesten uitstellen of schrappen, omdat ze devraag zwaar aan het overschatten waren. Nethetzelfde werd gepredikt in 1996 toen derederijen massaal nieuwe schepen bestelden”zegt Grizzle. “Een andere analist beweert dateen groep als Carnival een deuk van 40% zoukunnen incasseren en toch nog break-even zoudraaien”. “In januari werden, na de lancering

Bij Carnival, de grootste cruisegroep ter wereldmet o.m. merken als Costa, Cunard en Princess,zijn de beurswaarden gehalveerd tov september2008. Zowel Carnival als RCCL hebben hunaandeelhouders aangekondigd geen dividendenuit te betalen om genoeg cash in de oorlogskaste houden. De rederij Ocean Village werdopgedoekt en NCL annuleerde de bestelling vanéén schip. De Carnival Liberty komt niet naarde Middellandse Zee maar blijft in de zomer van2009 in de Caraïben. Enkele oudere schepenliggen aan de ketting wegens wanbetalingen.Opgelet, het is té simplistisch om uit deze paarvoorbeelden te besluiten dat het om zeep is metde cruise sector.

Want er is ook heel wat positief te melden.Momenteel zijn er nog 39 schepen in bestelling.Dat was trouwens de grote vraag bij deoplevering van de MSC Fantasia. Hoe ziet derederij de toekomst tegemoet met het hels ritmewaarbij nieuwe schepen in dienst wordengenomen? Komt er angstzweet en nagelbijten bijkijken? “Niks van”, liet CEO Vago verstaan.“Het zou kunnen zijn dat er een verschuiving isin de aflevertermijnen, maar dat heeft niks temaken met de crisis.”

Hoe hard wordt de cruiseindustrie getroffen door de

recessie? Een vraag waar je bijde rederijen geen antwoord opkrijgt, behalve dan “a cruise is

still good value for money”.Toch zijn er enkele signalen

dat het nu minder goed gaat.

Actueel

12 Travelexpress 258

In de margeSunjets nr 3 in vliegvakantiesNaar eigen zeggen is Sunjets de nummer drie inzakevliegvakanties, na Jetair en Neckermann. In destrijd om de nummer drie-plaats gaat het tussenThomas Cook en Sunjets, specifieerde men. Dezeonline-touroperator en onderdeel van TUI Belgiëheeft in de periode 2001-05 het aantal klanten zienverdubbelen. Voor de periode 2007-11 verwachtmen opnieuw een toename van het aantal klantenmet 55 à 60 procent (al 36 % gerealiseerd).Neckermann-topman Pierre Fivet erkent dat inzakevliegvakanties zijn merk groter is dan ThomasCook. ‘Wij zijn in wezen de Colruyt van dereiswereld. En met de Smartclubs (een nieuwe allinclusiveformule) lanceren we een aanbod datneerkomt op de Splashtravel van Neckermann’.

Brochurenieuws

Tijdens brochure-voorstellingen en

andere pers-bijeenkomsten

verneemt een menswel nieuws dat de

presentatie overstijgt.Daarom: nieuws uit

de marge, nuttigetrends en weetjes.

‘Reisagenten spelen met vuur’Sinds enige tijd is het mogelijk om bij Neckermann-stedenreizen ook een vlucht bij alle lowcostcarrierste boeken. ‘Dat gebeurt in onze kantoren, met dekredietkaart van de klant. Wij assisteren hemdaarbij, maar dat impliceert dat wij een verant-woordelijkheid hebben als er iets fout loopt’. Detouroperator is verplicht alternatief transport tevoorzien als er terzake wat fout zou lopen. In éénadem werd tijdens de persvoorstelling erkend dathetzelfde geldt voor reisagenten: ‘Zij spelen metvuur als ze een pakketreis samenstellen met logiesuit een brochure en daarnaast vervoer helpenboeken. Dat impliceert dat zij reisorganisatorworden en dus moeten opdraaien voor de verant-woordelijkheid als er met een element van datsamengestelde pakket iets zou mislopen’.

Travelcoop: Internet is geen vijand & eigen brochureDe reisagenten, verenigd in Travelcoop, huldigen een opvallende stelling: we beseffendat rechtstreekse internetverkoop een feit is, maar internet is voor ons geen vijand.Dat vraagt om enige verduidelijking. Woordvoerder Jan Peeters legt uit: ‘Uit hetnetwerkmodel blijkt dat klanten zich vaak online informeren en selecteren, maarvoor hun aankopen toch offline ageren. In die zin is internet zelfs een zegen voor degoede reisagent. Want de vraag naar à la carte reizen en vakanties met inhoud stijgt,en daar liggen net de kansen voor een onafhankelijke reisagent’. Dat is ook de redenwaarom dit samenwerkingsverband, in samenspraak met haar partners-touroperatorseen tweede opmerkelijk initiatief heeft genomen, namelijk de publicatie van eeneigen brochure. ‘Wij zijn verliefd op kleine to’s’, stelt voorzitter John Pot. Hijbenadrukt in één adem ‘dat wij echter geen to zijn en niet de ambitie om er één teworden. Maar hiermee geven we onze leden en klanten een instrument om te wervenvoor dromen’. De brochure (met een waaier aan uiteenlopende producten) is dan ookgeen verkoopsinstrument an sich (er zitten geen prijstabellen in, enkelprijsindicaties), wel een staalkaart wat deze reisadviseurs allemaal kunnenrealiseren als de klant het vraagt.

Twee op vijf vakantiegangersblijven doe-het-zelvers55,5 % van onze landgenoten, die in het buitenlandvakantie willen houden, doet daarvoor (soms ofaltijd) beroep op een touroperator. Dat blijktonderzoek van het studiebureau WES. Bij ABTOvoegt men daar aan toe dat het aandeel vantouroperators op sommige vliegbestemmingensowieso beduidend hoger ligt dan voor auto- ofstedenvakanties of dan het ABTO-marktaandeel. Uitdiezelfde WES-onderzoeken blijkt ook dat tussen1998 en 2008 het aandeel van deze buitenlandsevakantiegangers die de georganiseerde reissectorberoep doen, gegroeid is van 31,6 naar 35,2 %. Maarer blijft dus een aanzienlijk deel doe-het-zelversinzake (buitenlandse) reizen: de restpercentages doen

Nieuwste trend: swim-up kamersEen nieuwe trend volgens Jetair zijn dezogenaamde swip-up hotelkamers. Die gevenrechtstreeks, vanuit je kamer of terras, toegangtot het zwembad. Vooraan in de brochure, onderde noemer ‘time for two’ (dus ideaal voorkoppels), staan deze suites gebundeld. Dezezomer vind je die in Egypte, Mexico, op Kreta,Rhodos en Cyprus. Sommige hotels, die ook inandere brochures terug te vinden zijn, bieden ooksuites met privé-zwembad -uiteraard telkens meteen prijskaartje.

80% Jetairvliegvakanties all-inHet is de jongste jaren al vaker als opvallendetrend gestipuleerd: de groei van all inclusive-vakanties. Blijkens de jongste gegevens vanNeckermann kiest 72 % van hun vliegvakantie-klanten voor de alles inbegrepen-formule. Jetairnoteerde begin januari een nog opvallender cijfer:meer dan vier op vijf klanten bij vliegvakantieskiest momenteel voor de zekerheid en dus voorregime van all inclusive of volpension. In dezeonzekere tijden kan dat aandeel nog toenemen.

zelden (16 %) ofnooit (28,5 %)beroep op dediensten van eenreisorganisator. Ookhet segment vanmensen dat niet naarhet buitenland trektvoor vakantie of zichüberhaupt geenvakantie kanveroorloven is hetvoorbije decenniumgegroeid: van 30,3 %in 1998 tot meer daneen derde nu (36,7%).

Op maatNog bij Jetair merkt men een groeiende interesse voor(wereld)reizen in kleine (privé-)groepjes van 4 tot 8personen. Uitgebreide families, met vrienden,collega’s: de groepssamenstelling wisselt wel, maarde vraag is er. De keuze voor het comfort van eenprivé-chauffeur kan door het uitgebreidere gezelschapevenwel ook over meerdere personen gespreidworden. En voor de prijsberekening maakt men gretiggebruik van systemen als Domino. Deze module -eenvoortzetting van wat USA en Canada online bieden-laat toe zelf je verschillende reiselementen naarkeuze in te vullen én daarvoor ook de prijs teberekenen. Volgens Jetair zijn afgelopen jaar zo’n50.000 prijsoffertes opgemaakt. De formule kangebruikt worden voor heel wat bestemmingen, vanArgentinië tot Zuid-Afrika: http://domino.jetair.be/

Erik Brusten

C

Travelexpress 258 37

verkrijgen, zoals Yorkshire Ham of Griekse Kebab.Hét specialiteitenrestaurant ligt helemaal vanboven en achteraan, en dus echt wel totaalgesepareerd van de drukte: het L’Etoilegastronomisch restaurant (vertaald: het ster-restaurant). Vuurrode stoelen, zwart graniet opde vloer, witte tafelkleden en panoramischeramen zijn het decor voor een Frans geïnspireerdemenukaart (met helaas veel spellingsfouten).Kreeft, ganzenlever, kikkerbilletjes, escargotshoren er uiteraard bij. Toch zijn er ookverrassende gerechten zoals de zonnevis. Demaaltijden worden aan tafel gebracht met het “1-2-3 et voilà” ritueel.Af en toe krulden onze neuzen tot we de heerlijkekaastrolley opmerkten die gewoon net iets tedichtbij stond. Toen we uiteindelijk aan eenkaasbordje toe waren was de trolley verdwenenen kregen we een selectie voorgeschoteld.

Yacht ClubDe grote innovatie is het Yacht Club concept. Dewiskundige formule luidt als volgt:[MSC YACHT CLUB = MSC FANTASIA + 1STER]Het concept is bedoeld om te vermijden dattrouwe klanten plots naar een andere rederijoverstappen omdat ze in hun cruise-evolutie ietsméér willen. Daarom werd in de Fantasia eenYacht Club gedeelte ingebouwd, dat somsduidelijk afgescheiden is van de rest, maar dansoms weer helemaal niet. De basis zijn de 99Yacht Club suites, verspreid vooraan tussen dedekken 9 en 16. Vaste ingrediënten zijn 24/24butler service, bad, dressing, balkon,hoofdkussenmenu, gratis drank (sterke drankuitgezonderd), wijn aan tafel, geen supplement inL’Etoile (maar wel in de Tex Mex), specialeexcursies, prioritaire inscheping, etc... Kortom,een resem aan exclusieve voordelen. Sommigedekken zijn enkel toegankelijk voor Yacht Clubleden, mits het gebruik van hun cruisekaart. Zo iser de schitterende Top Sail Lounge, the place tobe voor de gelijkgestemden. Ze kunnen erontbijten, lunchen of genieten van een afternoontea, wég van de drukte. Een conciërge is perma-nent beschikbaar voor reservaties en inlichtingen.Er is een eigen zonnedek, met zwembad enjacuzzi’s, mini-buffet,... weg van de grote drukte.Ook in de Aurea Spa zijn twee behandelings-kamers enkel voor YC members.Het idee op zich is schitterend, de realisatie ervanminder eenvoudig. Op de service valt echt niksaan te merken. De butlers zijn van vijfsterrenniveau. Maar de integratie van de Yacht Club inde architectuur is niet evident en soms ronduitverwarrend. Een paar voorbeelden: op dekken 15en 16 heb je geen andere suites dan Yacht Clubsuites. Toch is enkel dek 16 “beveiligd tegennieuwsgierigen”. Op dek 15 kan iedereen binnen.Op dekken 9, 10, 11 enz.. zijn de YC suitesvooraan, maar er zijn ook andere gewone hutten.Vooraan gaat de ene lift door tot 16 en 18, deandere stopt aan 15. Soms moet je de liftactiveren met de kaart, dan weer niet. Er is een

aparte trap om van dek 16naar het zonnedek testappen. Die trap is echterbijna onvindbaar.Aan de vaste tafel in jehoofdrestaurant weten zedat je uit de Yacht Club

ur Cruiseschip

komt, en krijg je een wijnkaart zonderprijzen, want inbegrepen. Toch moet je eennul-euro-bon tekenen.Dit zijn echt wel details, waaraan men vlugwent. De baseline blijft dat de service vantopniveau is. Het concept zal met de komstvan de MSC SPLENDIDA ongetwijfeldgeraffineerd worden.In elk geval is het een goed product voorincentives, waar je een groep kanverspreiden over 99 hutten, zonder depromiscue nadelen te hebben van een kleinschip.

FamilieHet recreatieve gedeelte laat meteen zien dat dit hetideale schip is voor gezinsvakanties het ganse jaar door.De 150 fonteinen van het Aquapark zullen ongetwijfeldde vakantiegangers bekoren, tijdens de dag en ook ‘snachts als licht en muziek het speelse waterballetcomplementeren.Er zijn twee grote zwembaden, waarvan één volledigkan afgesloten worden. Het schip blijft namelijk hetganse jaar in de Middellandse Zee. Achteraan is eenkleiner zwembad waar kinderen niet toegelaten zijn.Daarover mogen de kinderen nietmopperen, want in de buurt van deschoorsteen is een grote zone voor henbestemd, verdeeld in leeftijds-categorieën. Met daarbij het tarief“kinderen onder de 18 jaar gratis” blijftMSC bewijzen dat cruisen echt iets isom met het gezin te doen.

RaderwerkVoor de eerste keer scheeptenpassagiers direct in op de scheepswerfvan St. Nazaire. Dat zegt veel over dekwaliteiten van de werf, maar nog veelmeer over MSC als organisatie. Vanafdag één was de cruise een feilloosraderwerk met Zwitserse precisie.Aha, DAAROM is MSC in Genèvegevestigd!

Tekst & foto’s: Mike Louagie

Hoe groot is groot?Naam schip Tonnenmaat Passagierscapaciteit

CARNIVAL DREAM 130.000 GT 3652 lower berth

MSC FANTASIA 133.500 3274 lower berth

VOYAGER OF THE SEAS 137.276 3138 lower berth

M S CCruises

36 Travelexpress 258

De MSC Fantasia is het mooistecruiseschip ter wereld. Dat zegttenminste CEO Pierfrancesco Vago enhet staat in elke persmap, elke bro-chure. Toen we inscheepten voor deeerste cruise merkten we dat depassagiers meteen het schip begonnente fotograferen, iets wat normaal pas opde laatste dag gebeurt. Overal kon je de“OOO’s” en de “AAA’s” horen.

De MSC Fantasia is om te beginnen het grootstecruiseschip ooit besteld door een Europese rederij.Elk woord in vorige zin is belangrijk. Het is nietHET grootste cruiseschip ter wereld zoalssommigen denken, maar desalniettemin is deFantasia 44% groter dan de MSC Poesia. Een schipdat niet door het Panamakanaal kan omwille vanzijn afmetingen heet PostPanamax. De Fantasiazouden we een PostVeniceMax moeten noemen,want het is té groot voor Venetië. Ondanks deafmetingen ziet de MSC Fantasia er bijzondergestroomlijnd uit.

Dubbel hartOm een scheepsinterieur te beschrijven wordtmeestal begonnen met het HART van het schip,zoals een atrium of het hoofddek. De Fantasia iseen schip met een dubbel hart. Het atrium,uiteraard altijd één van de toplocaties, is gemaaktom de passagiers vanaf de eerste minuut teimponeren. Hier kozen de architecten voor eenatrium van bescheiden, menselijke omvang met alsblikvangers een stel sierlijke trappen waarvan detreden bezet zijn met Swarowski kristallen. Ook inhet plafond zijn decoraties aangebracht in de vormvan reuzendiamanten, terwijl het geheel baadt ineen warme goudkeurige gloed. Twee glazen liftenschuiven gracieus langs een wand. Hethoofdgedeelte van het atrium beslaat slechts driedekken, met daarin de receptie, enkele bars en watwinkels. Naar boven toe wordt het atrium smaller,om de glazen liften mooi te laten verdwijnen in dehogere regionen.Dit centrale foyer oefent een grote aantrekking uitop de passagiers met als gevolg dat het er soms tédruk kan zijn. Omdat de eerste cruise in decemberwas, met slecht weer, verwachten we een beteredoorstroming in de zomer (als veel mensen buitenzijn).

Twee harten hadden we gezegd. Omdat MSC op entop Italiaans is moest er wel een Italiaans hartkomen, en dat is het Piazza San Giorgio. VoorGualtiero Togneri is dit zijn lievelingsplek.“Geweldig hoe ze er in geslaagd zijn om eenauthentieke Piazetta na te bootsen, met detypische zwart-wit gestreepte wanden en zuilen, degelataria, de espressobar, de fonteintjes, deterrasmeubelen in gevlochten staal etc... Als deavond valt verandert de blauwe lucht (aan hetplafond) in een feeërieke sterrenhemel.”

Verwijzing naar GaudiZoals alle nieuwe schepen van MSC zijn de interieursontworpen door het Genuees bureau De Jorio, flinkgeholpen door de echtgenote van reder GianluigiAponte.Het valt niet mee om uit de foto’s af te leiden dat hetdesign sterk europees en Italiaans geïnspireerd is.Een ervaren cruisekenner zag de foto’s en dacht dathet ontwerp van de Fantasia uit Amerikaansedesignvingers was gevloeid. Niks is minder waar.Toegegeven, het vraagt ook als passagier wat tijd eninspanning om het decorum te ontdekken, omdat hetaanvankelijk zo veel indruk maakt. Maar na eenpaar dagen zie je de vele verwijzingen naar Gaudi(overdekt zwembad I Tropici, L’Insolito lounge, LidoCatalono, etc.) of het toepassen van Art Nouveaustijl. De Il Transatlantico bar refereert dan weernaar de gouden tijden van de fraaie ItaliaanseTransatlantische Pakketboten. Meer dichtbijverwijst de Sports Bar naar de successen vanItaliaans topsporters met als blikvanger de Augusta500 motor van kampioen Giacommo Agostine.Het design moet ook niet persé verwijzen naarvroegere architectuurstijlen. De Manhatten bar ennightclub zijn zo hedendaags als maar zijn kan,alsook de geraffineerde Aurea Spa, één van demooiste wellnesscentra die we al gezien hebben.

FoodMSC blijft vasthouden aan het systeem van eerste entweede zitting, verspreid over twee hoofdrestaurants(Cherchio d’Oro en Red Velvet) gecombineerd meteen groot buffetrestaurant (L’Africana Cafetaria enZanzibar Pizzeria). In het buffetrestaurant zijn voorhet eerst hoge tafels geplaatst met daaraan eensoort barkrukjes. De meningen erover warenverdeeld. Toch bleken ze telkens opnieuw erg vlugingenomen, vooral door mensen die alleen waren, ofvlug iets wilden eten.Misschien is het een nieuwe tendens bij MSC om ‘smorgens koffie, thee en fruitsap aan tafel te serverenom het tergende geknoei aan de automaten tevermijden. Een pluspunt dat toch wat olie op degolven gooit bij de bestorming van het ontbijtbuffet.Zeker op zeedagen kan het daar behoorlijk drukworden.Net als op de Musica klasse is ook hier een wijnbarvoorzien, La Cantina Toscana. In feite is het meereen plek om wijn te degusteren in combinatie metdelicatessen als kaas, honing, fijne vleeswaren endat alles met een vakkundige uitleg (tenminste alsde juiste persoon ter plekke is). Een voortreffelijkconcept dat net als op de vorige schepen respectverdient maar toch niet zo goed blijkt aan te slaan.Is het omdat er voor moet bijbetaald worden? Ofomdat de ruimte niet echt cosy is? Jammer, wantdergelijke concepten zijn echte oases vanauthenticiteit in de vlaktes van de mass-market.Net naast de Cantina Toscana ligt het Tex Mexrestaurant, te herkennen aan een antieke Cadillac bijde ingang. Ook hier vielen de vele lege tafels op,terwijl het supplement echt minimaal was, en dekwaliteit maximaal. Het zal wellicht meer aanslaanbij een jonger familiaal publiek.Zelf in de Sports Bar kan je internationale gerechten

Mooiste Superieur C

De architectenkozen voor eenatrium van‘menselijke’omvang met alsblikvangers eenstel sierlijketrappen waarvande treden bezetzijn metSwarowski-kristallen.

www.spain.infowww.spain.info

OFFICE ESPAGNOL DU TOURISME Rue Royale, 97 - 5º, 1000 BRUXELLESTél.: (02) 280 19 26 / 280 19 29 Fax: (02) 230 21 47 bruselas@tourspain.es www.tourspain.be www.spain.info/be

Une ambiance uniquepour vos congrès.

TRAVEL EXPRESS-A4-CONGRESOS Fr:Document 1 25/11/08 09:18 Page1

newsDesktop

Travelexpress 258 35

Brussels Airport beter bereikbaarvanuit Nederland per busEen nieuwe busdienst verzorgt vanaf 1 maart 2009 een gemakkelijkeverbinding tussen Brussels Airport en diverse steden in Nederland. DeBrussels Airport Express is een initiatief van Brussels Airport, diverseluchtvaartmaatschappijen en het Belgische vervoerbedrijf De Decker-VanRiet. De busdienst verbindt de luchthaven rechtstreeks met Utrecht,Rotterdam en Breda. De Brussels Airport Express rijdt dagelijks 2 keer op enaf op basis van een dienstregeling die aansluit bij de intercontinentalevluchten, die vooral ‘s ochtends en ‘s avonds aankomen en vertrekken. Eenretourticket kost 37,50 euro. Passagiers van Jet Airways, Etihad Airways,Ethiopian Airlines én intercontinentale vluchten van Brussels Airlines dievoor 1 april een ticket kopen, kunnen tot diezelfde datum gratis een plek in

Travelcoopdeelt prijzen uitTijdens de nieuwjaarsreceptie van Travelcoop,

Intermed kiest voor TravelAllianceIntermed Travel Group wordt opnieuw volwaardig lid vanTravelAlliance. ‘We hebben gemerkt dat we via die workshops meerreisagenten bereiken dan als we zelf iets organiseren. Bovendienkwamen, als we zaken afzonderlijk organiseerden, vaak dezelfdereisagenten naar dit soort evenementen’, stelt Tom Bossuyt. Directlidmaatschap biedt dus voordelen: ‘We kunnen de kosten delen doorde verschillende touroperators en bedrijven. En we leren ook van hen,door nieuwe manieren om reisagenten te benaderen’. Eind januari enbegin deze maand vonden de TA-workshops, gecombineerd met deavant-première van een film weer in verschillende Vlaamse stedenplaats. Alleen al in de Antwerpen werden 180 reisagenten verwel-

Gallia pikt in op verdwijnen SeagullSeagull heeft aan zijn leveranciers laten weten dat het merkverdwijnt. Gallia pikt op deze lacune in de markt in door -voor deeerste keer- met een Franstalige brochure op de markt te komen.’Wijzijn door de incoming mensen en leveranciers zelf op de hoogtegebracht’, stellen Philippe Bellemans en Manuela Libens. ‘Ze steldenmeteen de vraag of wij niet op die opportuniteit wilden inpikken’. Deniche-TO laat er alvast geen gras over groeien: alles wordtklaargestoomd om voor de eerste keer een Franstalige brochure op demarkt te brengen. ‘Het wordt een selectie uit ons Nederlandstaligaanbod op Groot-Brittannië en Ierland. Het volledige aanbod vindtmen op de website’. Bellemans en Libens benadrukken dat ze hetverdwijnen van een concullega betreuren, temeer daar het gaat omeen oude merknaam. Seagull, de specialist inzake reizen naar deBritse eilanden, is immers in 1978 door Luc Deketelaere opgericht.Eind jaren 90 werd het merk door Jetair overgenomen. Daar laatwoordvoerder Vanhaelemeesch desgevraagd weten dat het stopzettente wijten is aan een gebrek aan belangstelling voor reizen naar Groot-Brittannië en Ierland. Bart Brackx voegt daar aan toe dat ‘we eenpolarisatie zien tussen citytrips en zon- en skireizen. Rondreizen,zeker naar het platteland, kalven af. Het minder dure pond zorgt nietvoor een heropleving van de interesse. Vandaar dat we, in een jaar datzich erg onduidelijk aankondigt, ervoor kiezen om ermee te stoppen’.Er komt dus geen integratie van het Seagullprogramma in hetresterende Jetair-aanbod. De citytrips naar Dublin en Londen blijvenwel behouden, in de citytripbrochure. (EB)

EurostarFin 2008 pour répondre aux interrogationslégitimes suite aux événements de septembre2008, une rencontre était organisée avecRichard Brown, le CEO, ainsi que SimonMontague, Director of Communications, Anne-Françoise Piette, Director Belux, Sales &Marketing, et Bram Smets, Media RelationsManager Continental Europe dans l’espacedesign et intriguant du Be Manos situé dans lequartier du Midi à Bruxelles. Ils se sont voulusrassurants faisant état d’une réactionextrêmement rapide face aux incidents survenusdans le Tunnel sous la Manche puisque 40 heuresaprès l’incendie, le trafic était déjà rétabli àhauteur de 93 % par rapport à la situation

de bus reserveren metvermelding van hunticketnummer. Meerinformatie:www.brussels-airportexpress.com.

die druk werd bijgewoond doorleden en partners, reikte voor-zitter John Pot opnieuw de jaar-lijkse Travelcoop Merit Awarduit. Deze trofee wordt elk jaaruitgereikt aan een kantoor datzich verdienstelijk heeft gemaaktin het kader van het samenwer-kingsverband. De award gingnaar Wim Van Sande Reizen inHerentals, gespecialiseerd inreizen naar de USA. Broer en zusAnn en Guy Van Sande namen detrofee met veel enthousiasme mee

naar huis. Dit jaar starte Travelcoop ook met de uitreiking van een awardvoor een touroperator of een dienstverlenend bedrijf die zich wist teonderscheiden in de samenwerking. De winnaar van de eerste editie vandeze ‘Travelcoop Theofiel’ werd 7Plus. Jan Van Durme mocht de trofee uit dehanden van de voorzitter ontvangen.

De Theofiel gingnaar Jan van Durmevan 7Plus

Wim Van Sande Reizen werd het meesteverdienstelijke Travelcoop-reiskantoor

antérieure. Un nouveau plan de transport était entré en vigueurdepuis le 1er octobre afin d’optimiser le trafic disponible avecEurotunnel. La situation rentrera totalement dans l’ordre à partir du23 février et l’ensemble des trains pourra circuler à nouveau à pleinrégime ; de même les fréquences seront revues à la hausse à raisond’un maximum de 10 liaisons quotidiennes entre Londres/Bruxelles etpour un temps de parcours de 1h51. Notons que Richard Brownsoulignait que pour la période d’octobre & novembre, la crise n’a paseu d’impact puisqu’une augmentation du trafic de 2,5% a étéconstatée. « J’observe aussi une sensibilité accrue de nos clientsd’affaires à l’impact environnemental. C’est un geste facile pour euxque d’opter pour Eurostar sachant qu’ils font un geste citoyen. » Ledéfi avec l’ouverture de la concurrence est de renforcer le serviceoffert aux clients, de renforcer la fidélisation des voyageurs régulierset d’optimiser l’E-ticketing promis pour 2009. Notons que les prixpratiqués n’ont pas augmenté depuis 2003. (FDB)

Jos Lecossoisneemt met

Intermed weervolwaardig deel

aan de TA-workshops

Zo’n 180 reisagenten woondende workshop in Antwerpen bij

Paul Ryckaseys en Luc Vandewoestijne(Escape) gaven druk tekst en uitleg.

komd. De work-shops blijven dusduidelijk aan-spreken. (EB &WV)

34 Travelexpress 258

d’une stratégie mise place par l’Office de tourisme et dont l’objectifest d’attirer une clientèle européenne. Toute une série de destina-tions consentent des efforts. C’est logique si l’on prend en comptel’excellence de certains lieux de prestige à l’instar du RafflesCanouan Resort Island dans les Grenadines et les villas de DonaldTrump. Notre offre se porte davantage sur le luxe exclusif et malgréle peu d’unités disponibles comparés à d’autres régions du monde,l’offre devient plus qualitative et je crois beaucoup à certainesdestinations comme la Jamaïque. »

UniclamMalgré l’offre limitée en All In, les Antillesmarchent bienL’offre d’Uniclam se diversifie sur les Caraïbes avec un panel denouveautés tant sur les destinations les plus demandées que cellesqui apparaissent plus exclusives comme St-Martin. Interrogée surl’état du marché et l’offre proposée Salima Bouhdide, ProductManager, qui s’occupe des Caraïbes mais également du Maroc et dela Française des Circuits constate que: « la Martinique et laGuadeloupe sont les plus demandées malgré une offre en All In quidemeure limitée, même si les familles voulant maîtriser leur budgetrestent favorables à cette formule. La destination s’y prête moinscar la location de voitures est souvent demandée et il y a partoutdes petits restos pour se régaler. L’accueil souvent décrié s’amélioremais après c’est une question de point de vue. Lors de l’eductourque nous avons organisé il y a quelques mois en combinantGuadeloupe et Martinique, les agents de voyage ont été plusréceptifs à l’hospitalité martiniquaise alors mon expérience m’aconduit à apprécier davantage les guadeloupéens. Coté nouveautés,l’offre reprend l’hôtel L’Hoste à St-Martin merveilleusement situésur la Baie Orientale. Les possibilités nouvelles concernent aussi laGuadeloupe avec notamment l’Eden Palm à Sainte-Anne ou leSofitel Auberge de la Vieille Tour. Pour les adeptes du All In, nousavons introduit deux nouveautés à savoir le Karibea Baie du GalionResort en Martinique et l’hôtel Fleur d’Epée en Guadeloupe. »

Enjoy ParadiseLe moyen choisi reste la croisièreEnjoy Caraïbes propose 26 destinations dans cette région béniemais s’est fait une spécialité, demande oblige, des croisières quipermettent incontestablement de rentabiliser le voyage en terme dedécouverte et de sensations. Peter Bogaerts, Product CaribbeanEnjoy Paradise : « Nous vendons beaucoup moins de terrestre car lesclients peuvent ainsi voir plusieurs îles au cours d’une mêmecroisière d’une semaine en général et profiter des extraordinairesfacilités à bord. Nous collaborons avec Royal Caribbean et Celebrityet que ce soit l’Independent Of The Seas ou le Freedom, les clientsdemandent le plus souvent les plus grands paquebots considérantqu’ils sont aussi les plus spectaculaires. En ce moment, lesvoyageurs attendent le dernier moment et retardent leur décisionmalgré la valse des promotions. Ils font le pas quelques semainesvoire quelques jours avant de partir et c’est à nous de suivre. »

Fabrice De Brouwer

Dossier

> Caraïbes

SGR wil extra controles opdumpingprijzenDe Nederlandse tegenhanger van het Garantiefonds, de SGR, wiltouroperators die vakantie tegen spotprijzen aanbieden, extra in degaten houden. Dat moet vermijden dat reizigers en het garantiefondsde dupe worden van fraude. De maatregel volgt op een aantalfaillissementen die de Nederlandse reismarkt afgelopen jaar hebbengeschokt. Honderden reizigers zagen daardoor hun vakantie in rookopgaan. In een aantal gevallen was er sprake van frauduleusfaillissement. In 2008 besliste de SGR al om een dertigtalreisorganisaties die vakanties aanboden naar Turkije extra te latenrapporteren over hun financiële situatie.De nieuwe maatregel geldt vooral voor reizen dit voorjaar en zomerdie soms honderden euro’s beneden de kostprijs worden aangeboden.Volgens de SGR-voorzitter in De Telegraaf ‘zullen reisbedrijven die ookmaar de minste twijfel oproepen uit het garantiefonds worden gezet.In geval van faillissement of onvermogen zijn reizigers die bij dezebedrijven vakantie boeken dan niet gedekt’. Garantiefonds-voorzitterMarc Devriendt heeft naar eigen zeggen deze opmerkelijke actiemeteen gesignaleerd aan zijn bestuurders. ‘Maar op welke grond ga jeoptreden of welke criteria ga je hanteren om te beoordelen watdumpingprijzen zijn?’, stelt hij meteen. Desalniettemin blijft deaangekondigde maatregel opmerkelijk. (EB)

BCD Travel: nouvelle agence devoyages d’affaires à MalinesBCD Travel annonce l’ouverture d’un nouveau Business Travel Centerà Malines. La nouvelle agence s’adresse avant tout aux entreprises etPME de cette région souhaitant un service de proximité personnalisépour la gestion de leurs voyages d’affaires. Le BTC de Malines est laquatrième agence de voyages d’affaires locale de BCD Travel enBelgique et au Luxembourg. Via ses BTC, BCD Travel vise àdévelopper une approche de proximité et un service de haut niveau àl’intention des entreprises belges de taille moyenne. “Même si lesconditions économiques ne sont pas idéales, nous continuons à investirafin d’enrichir notre offre de services”, déclare Glenn Wastyn,directeur commercial de BCD Travel Belgique. “Ce nouveau BusinessTravel Center souligne notre volonté d’accorder en 2009 uneattention renforcée au marché des PME, qui constitue le cœur mêmedu tissu économique belge. Les PME qui souhaitent un servicepersonnalisé, dans leur langue, trouveront auprès de notre BTC unservice de proximité pouvant toutefois compter sur notre expertiseinternationale. En outre, cette agence malinoise, nous permet decompléter notre couverture géographique et d’ainsi proposer unservice uniforme à toutes les PME de Belgique”. BCD Travel emploieau total près de 500 collaborateurs.

Star ClippersNieuw package voor honeymoonersStar Clipper biedt sinds kort een nieuw package aan voor honey-mooners tijdens de 7, 10 en 11-nachten-cruises op de Star Flyer inFrans Polynesië. Het pakket bestaat uit een gratis fruitmand & fleschampagne in de kajuit bij aankomst, een upgrade van kajuitcategorievoor boekingen in categorie 6, 5, 4 en 3 en 100 euro onboard credit inde ‘Sloop Shop’ voor de bruid (200 euro onboard credit voor reserva-ties in categorie 1 of Eigenaars Suite, waarvoor geen upgrade moge-lijk is). Het honeymoonpakket is cumuleerbaarmet de vroegboekkortingen voor dezebestemming: 300 euro per persoon op de 7-nachten cruises langs de Soctiety Eilanden en500 euro per persoon op de 10 en 11-nachten-cruises langs de Society Eilanden en deTuamotu indien geboekt voor 28 februari 2009(zomerseizoen van 3 mei tot 25 oktober 2009)en voor 31 oktober 2009 (winterseizoen van1 november 2009 tot 22 april 2010). Honey-mooners moeten hun huwelijk binnen de driemaanden bevestigen door bij reservatie eenkopij van de huwelijksakte te bezorgen.

Travelexpress 258 15

Actua

Alitalia, nouveau défipour Air France-KLMD’accord, on dit de l’Italie que c’est le quatrième marché européen et ledeuxième pour des compagnies comme Air France ou Lufthansa. D’accord,on nous dit qu’Air France aura payé peu pour mettre la main sur unecompagnie qui lui ouvre les portes d’un marché juteux, alors que lacompagnie allemande doit mettre sur pied sa nouvelle Lufthansa Italia.Mais toute la question est de savoir si Air France-KLM ne va pass’arracher les cheveux avec une compagnie que l’on qualifie facilementd’ingérable.

l’Italie est le premier marché européen aprèsl’Allemagne, avec les début des opérations deLufthansa Italia le 2 février au départ deMilan vers neuf villes européennes (dontBruxelles), elle va porter le fer là où ça faitmal, avec le soutien évident de toute lacommunauté nord-italienne, dont,politiquement, la très puissante Ligue duNord. Laquelle réclame déjà la libération decréneaux aéroportuaires à Milan pour faireplace à la concurrence.

Et ce n’est pas fini car les employésd’Alitalia ne se réjouissent pas pour autantdu sauvetage de leur compagnie. Tout aulong de 2008, les grèves à répétition ontsérieusement oblitéré la confiance de laclientèle. Rien qu’au mois de novembre, letransporteur a accusé un recul de 52,4% dunombre de passagers transportés, parrapport à novembre 2007. Et encore unesemaine avant le lancement de la nouvelleAlitalia, une nouvelle grève a amenél’annulation d’une centaine de vols, lepersonnel estimant que le programme derecrutement des 12.500 employés pend duretard. Et le 13 janvier, date historique, il n’ya pas eu de grève, mais simplement desconcertations du personnel qui ont amenél’annulation de nouveau d’une centaine devols! La routine, donc, mais pas pour laclientèle qui a perdu toute sa confiance.

Chez Alitalia, le personnel est très gâté (saufdans les représentations à l’étranger).Surtout le personnel navigant. Tous lespilotes de la compagnie sont racompagnés entaxi à leur domicile. Lors de la fameuse

“guerre des couchettes”, des grèvesavaient affecté Alitalia, parce que sur les17 appareils destinés aux vols de plus de11 heures, 4 n’étaient pas dotés decouchettes. Un conflit qui fut résolu parl’octroi d’une prime de 1.800 EUR parmois. Comme si l’argent pallie le repos.350 pilotes long-courriers ont bénéficié decette mesure. 80% du personnel navigantréside à Rome, alors que la capitale netotalise que 40% du trafic. Du coup, ilsemblerait que les vols Rome-Milan dumatin et Milan-Rome du soir soient quasimonopolisés par les employés d’Alitalia.Et le reste à l’avenant car il n’y a pas queles navigants qui sont privilégiés. Ainsi, ilexiste une commission de 8 personnesrétribuées pour trouver de nouveaux nomsaux avions de la compagnie. Et un bureaud’Alitalia a été maintenu avec 15 salariésà Mexico jusqu’en 1999, alors qu’il n’yavait plus de vol vers le Mexique depuis1985.

Il y aura du travail pour redresser letransporteur, on le savait; il faudra aussiempiéter sur les droits acquis. Et celanécessitera pas mal de doigté. Trèsnombreux sont les observateurs qui sedemandent ce qu’Air France-KLM va fairedans cette galère. A vrai dire, nousn’avons pas de réponse. Vouloir faire pièceaux volontés de la Lufthansa de sedévelopper tous azimuts n’estcertainement pas suffisant comme raison.

Patrick Anspach

Ce serait donc avec une injection de capitalde 323 millions d’euros, que le groupe AirFrance-KLM est entré à hauteur de 25%dans le capital d’Alitalia, aux côtés desinvestisseurs privés de la CAI (CompagniaAerea Italiana), “rebaptisée”... Alitalia.Implicitement, la compagnie italienne seraitdonc valorisée à hauteur d’un peu moins de13 milliards d’euros. On verra à la longue sil’enjeu en valait autant la chandelle. Avecson projet Lufthansa Italia, dont la plate-forme principale sera Milan, la compagnieallemande montrera sans doute qu’il nefallait pas aller au devant de grossesdifficultés pour conserver le juteux marchéitalien.

Certes, Air France et KLM connaissent bienAlitalia qui se trouve du reste dans la mêmealliance, SkyTeam. Mais KLM a déjà tentéun mariage avec la compagnie italienne, il ya quelques années, et a très mal pris lesretards mis à sa privatisation. Pire, endécidant de laisser les Italiens à leur tristesort, nos voisins ont dû, suite à des actionsjudiciaires, payer des dédits qui leur restentencore en travers de la gorge. Air Francedevra donc arrondir les angles et ce n’est pasgagné.

Il faudra ensuite régler les différends avec lescompagnies low-cost, dont l’associationELFAA (où on retrouve Ryanair, EasyJet etd’autres) a officiellement porté plainte à laCommission européenne le 8 janvier endénonçant l’accompagnement financier desautorités italiennes à hauteur de 700millions d’euros, sous la forme d’unallègement des charges sociales pour unedurée de sept ans. Un “cadeau” qui serafinancé par une taxe aéroportuaire de 3 EURpar passager. Donc, de TOUS les passagersau départ d’Italie (et pas seulement ceuxd’Alitalia) et ce, depuis le 28 octobre dernier,suite à un décret adopté au mois d’août.

Ryanair et EasyJet voient d’un très mauvailoeil ce soutien publique à une compagnie endéficit chronique, sur un marché dont ellesont profité depuis le début des grosproblèmes de la compagnie italienne. Lesdeux low-costs ont singulièrement pris placedans la botte italienne sur les grandes lignesintérieures comme Rome-Milan, Milan-Catane, Milan-Naples, etc. Avec quatre hubsà Milan, Bologne, Rome et Pise, Ryanairdessert 25 destinations italiennes et EasyJetune trentaine. Quant à la Lufthansa, dont

Avec 25% desparts qu’auraAir France?Des slots?

Alitalia est-elle prêtepour un nouvel

envol? Espérons-le...

EscapeNotre grand circuit permet decombiner facilementGuadeloupe et MartiniqueCela fait au total 4 ans que le TO est présentsur ce marché mais il ne propose que depuis 2ans à la fois la Martinique mais aussi laGuadeloupe. Véronique Rosenfeld, Press &Communication Escape : « Notre offre constitueune alternative aux offres en All In dans lesCaraïbes. Notre clientèle est essentiellementfrancophone pour ces destinations qui jouissentde la proximité de la langue. Notre brochure,qui est valable 1 an, propose 2 types de circuitsen 9 ou 15 jours, la formule la plus longuepermettant de combiner les 2 destinations. Lesmodules qui sont proposés en cataloguepermettent de personnaliser ses choix relatifsaux hôtels, aux transferts, à la location devoiture éventuelle. Il est possible de voyager enprévoyant simplement le logement avec ou nonle petit déjeuner. Les aparthôtels permettentmême de faire ses courses pour limiter lebudget, car le coût de la vie est comparable ausud de la France. Nous suggérons aux clientsde changer régulièrement d’hôtels lors descircuits de manière à voir un maximum dechoses et de s’imprégner de la destination. »

Sudamerica ToursLa nouvelle brochure estmarquée par le retour duVenezuelaLes spécialiste de l’Amérique latine n’est pasen reste sur l’Amérique centrale tant pour unséjour balnéaire sur la Riviera Maya, avecun très large éventail d’hôtels disponibles,que pour un circuit culturel à Cuba, puisquela spécialité maison reste le voyage à lacarte. Les circuits en individuel sont réalisésavec guide et chauffeur privé, pour une duréequi varie de 11 à 15 jours et permettent dedécouvrir les hauts lieux de la culturecubaine en se rendant jusqu’à Santiago deCuba. La formule du circuit en voiture delocation est également proposée. ArnaudHolsters : « Cuba est programmé depuis 3 anset la toute nouvelle brochure apporte son lotde nouveautés : le Nicaragua qui possède detrès belles îles n’était proposé qu’en exten-sion d’un séjour au Costa Rica, mais unséjour exclusif est désormais possible dansces îles fascinantes. Mais la grandenouveauté, c’est le retour du Venezuela quenous avions retiré faute d’un excellentcorrespondant. Après avoir remédié à cela, ilétait logique de remettre en brochure cettedestination qui devrait connaître unecertaine expansion grâce à notre circuit

accompagné francophone. Notre objectifconsiste à toujours offrir un service, àcontenter le client et en 19 ans nous ne sommesjamais allés à la Commission des Litiges.»

Exclusive DestinationsCertaines destinations font desefforts pour se positionnernettement mieux sur le marchedu luxeMalgré les ressources de cette régionparadisiaque, on souligne chez le TO laconcurrence des autres destinations, et enparticulier de l’Océan Indien et de l’Ile Maurice,ce qui rend difficile une réelle popularisationdes destinations Caraïbes sur le segment duhaut de gamme. Marc Van Zeveren, GMd’Exclusive Destinations : « Il ne suffit pasd’avoir de très beaux hôtels pour réussir, il fautque le niveau de service suive et que l’imageauprès des clients potentiels évolue. Je meréjouis de voir que certaines destinationss’améliorent nettement et réalisent des effortsen ce sens. Notre clientèle se situe sur leupmarket et même la République Dominicainequi est à priori plutôt portée sur le tourisme demasse, propose maintenant des hôtels-boutiquesqui correspondent aux standards que nousrecherchons. Sainte-Lucie dont j’estime lesplages plus belles qu’à La Barbade bénéficie

>

TRAVELWORLD, YOUR LONGHAUL PARTNER !NOS BROCHURES ÉTÉ SONT MAINTENANT DISPONIBLE PARTOUT !Travelworld, Vlaanderenstraat 29 , 8400 Oostende Tel 059/80.73.74. info@travelworld.be lic A5945

Pub 4 covers nl+fr 1/23/09 2:29 PM Page 2

Actua

16 Travelexpress 258

Thomas Cookmikt op nieuwedoelgroepenDat Thomas Cook al een tijdje bezig was omeen strategie uit te werken naar specifiekedoelgroepen was bekend. Stilaan wordtechter ook duidelijk over welke doel-publieken het gaat.

Afgelopen voorjaar verklaarde topman UlrikVercruysse dat het de ambitie was van demarktleider in België om een aantal doel-groepen te gaan bewerken, deels met nieuwe,eigen producten, hetzij via samenwerkingmet anderen. Volgens de CEO van ThomasCook wil men op die manier het aandeel vande touroperators in de Belgische reismarktoptrekken naar zo’n 40 procent (in plaatsvan 30 procent nu). Naar eigen zeggen gaathet om een ‘unserved audience’ van ongeveeréén miljoen passagiers.Het aanboren van nieuwe doelgroepen envooral vakantiegangers die niet met eentouroperator reizen, bereiken was ook deboodschap die begin januari op eeninderhaast bijeengeroepen persconferentiewerd meegegeven. Alhoewel het aandeel vanTO-klanten de jongste jaren is gestegen,blijven bepaalde segmenten van de reismarktop hun honger zitten. Zo stipte WES-directeur Rik De Keyser aan dat inbelangrijke vakantielanden zoals Italië enFrankrijk slechts een beperkt deel op hotelverblijft (50 resp.20 %) -terwijl dat aandeelin Griekenland en Turkije stijgt tot meer dan80 %. ‘Dat betekent dat touroperators methun klassieke pakketreizenaanbod een stukmarkt laten liggen. Mensen hurenbijvoorbeeld een huisje’. Ook het idee als zoumen bij het zelf organiseren van een reismeer vrijheid hebben of meer persoonlijke

accenten kunnen leggen, geeft aan dat to’ste maken hebben met een stug imago. ‘Debasis moet goed zitten, dus een goede prijs-kwaliteitverhouding, maar we moeten ook dereiziger aanspreken die niet per se op zoeknaar een totaaloplossing én tegelijk denadruk leggen op het reis-verhaal. Mensendenken soms dat we te weinig flexibel zijn enhebben de indruk dat we te weinig aanbodhebben’, luidt het. In marketingtermen wordtdat vertaald als: reisverhalen van XXL totXXS, aparte bestemmingen en reisformules.

HintDaarmee komen we opnieuw bij hetuitgangspunt. Over de beoogde doelgroepenheeft topman Vercruysse tot nog toe nietverder uitgeweid ‘om de concurrentie de papniet in de mond te geven’. De enige hint diehij begin 2008 kwijt wilde, was dat hetsamenwerkingsakkoord tussen Neckermannen Vacansoleil voor kampeervakanties eenvoorbeeld was van de richting die het uitmoest. Blijkens nadere informatie gaat zo’n9,4 % van onze landgenoten kamperen, endat is goed voor een potentieel van meer dananderhalf miljoen mensen, verduidelijktePierre Fivet, de toekomstige topman vanVacansoleil onlangs.Tijdens de persconferentie werd nog eentweede nieuwe productlijn aangekondigd: eensamenwerking met Eurorelais, teneinde ookzelf vakantiewoningen te kunnen gaanaanbieden.Dat in de hele strategie de nieuwe afdelingSpecial Brands binnen de ThomasCookstructuur (onder leiding van Koen Vanden Bosch) een belangrijke rol zal gaanspelen bij het uitwerken van de vele nieuweproductlijnen is zonneklaar. Eind 2008 heeftmen alvast Karl Leroy binnengehaald ommotorvakanties te gaan ontwikkelen, SabineLeten en Gleen Verelst worden deontwikkelaars voor een nieuwcruiseproduct. Het werk van deze

productspecialisten resulteert nu al in eenverruimd aanbod: Thomas Cook brengt voorde zomer 2009 voor het eerst eenmotorvakantieaanbod, inzake cruises pakkenzowel Pegase als Thomas Cook uit met eenselectie uit het midden en upmarket-aanbod.En naast de Wereldreizen (Discover) komt ernu ook een eigen rondreisaanbod binnenEuropa. ‘Dat is een tegenzet tegen VTB en7Plus’, noteerden we bij eenzusterorganisatie. Op klassiekezonbestemmingen gaat men ook ‘light-rondreizen’ voor families aanbieden.

Meer denkpistesMaar er zijn nog meer denkpistes, zo blijkt.Golfvakanties (dat is al meerdere seizoeneneen actiepunt bij Pegase), villaverhuur opexotische bestemmingen, gezondheidsreizen,een sportdivisie, avonturen-reizen zijn enkelevan de productlijnen waaraan wordtgedacht. Thomas Cook mikt daarbij niet perse op overnames van bestaande nicheto’s,wel op het aantrekken van specialisten in dediverse materies.Over het aandeel van die nieuwe brands inhet totaalpakket wilde men na depersconferentie niet te veel cijfers plakken.‘De eerste jaren zal dat misschien vijf of tienprocent uitmaken. En misschien gaat zo’nklant het jaar nadien gewoon naar Kreta.Belangrijk is vooral dat hij de voordelen vangeorganiseerd reizen ontdekt’, meent GinoNauwelaerts. En: ‘Vroeger kon men het grosvan de omzet realiseren via een paar honderdhotels, dat is nu niet meer het geval. Doorook nieuwe niches aan te boren doen we aanrisicospreiding’. Een betrouwbare bron laater geen twijfel over bestaan: ‘Pakketreizenzullen de hoofdmoot van onze pax en omzetblijven uitmaken. Maar op termijn moetendergelijke specialistische producten een heelbelangrijk aandeel gaan worden van onsaanbod’. (EB)

‘We experimenteren sinds kort met het systeem’,verduidelijkt Lode Ketele. Klanten en reisagentenkunnen daardoor -naast de mogelijkheden om tekiezen voor extra beenruimte of een upgrade naarPremium Class (telkens tegen een meerprijs)- 14dagen voor hun afreis online hun stoel reserveren,de check-in-formaliteiten afhandelen en de printvan hun instapkaart in orde brengen. ‘Het is debedoeling dat wij de klant een e-mail sturen waarinwe hem/haar aan die mogelijkheid herinneren’,zegt de CEO van de luchtvaartmaatschappij.Dergelijke faciliteit wordt door meerdere regulieremaatschappijen geboden. Maar voor charter-operaties is het een primeur. De nieuwe service isgratis voor wie vooraf zijn stoelreservatie gemaaktheeft (dat kost 4 euro one way, dus 8 euro heen enterug).Het nieuwe systeem moet ook op de luchthaven toteen vlottere afhandeling leiden. Op balierij 1 komter een aparte afgiftebalie voor de bagage van deklanten. De klant kan daar tot 1 uur voor de afreisbagage afgeven. Op die manier wil men het comfortverhogen. Het is voorlopig nog niet de bedoeling

Thomas Cook Airlines: ook online check-inover te gaan tot een online check-in van de bagage.Lode Ketele kondigt ook al aan dat er tegen de startvan het winterseizoen 2009-2010 ook werk wordtgemaakt van een eigen webshop voor Thomas CookAirlines. ‘Dat bestaat al bij onze collega’s inScandinavië. We willen niet alleen de items die wetijdens de vlucht tax-free verkopen daar gaanaanbieden. Ook bijvoorbeeld reisgidsen voor debestemming willen we gaan aanbieden’.Ketele wijst er overigens op dat Thomas CookAirlines momenteel, na de vernieuwing van de 3A320’s de jongste vloot heeft. ‘Ik heb liever eenkleinere vloot die efficiënt opereert. Wij zijn ook nietvan van plan om nieuwe of ‘etnische’ bestemmingenin het vluchtschema op te nemen. Onze toestellenvliegen op jaarbasis 26.000 uur, da’s 8 à 10 uur perdag’. Een streefdoel is vooral om via service hetverschil te maken. Vandaar dat men voor Premium-en Pegaseklanten, naast de reeds bestaandevoordelen, onder meer een samenwerking met topchefWout Bru is aangegaan. Die zal voortaan demaaltijden verzorgen voor deze klanten. (EB)

Tijdens het jaarlijks drukbijgewoonde Thomas Cook &

Pegase kerstfeest met bijhorendepresentatie van het nieuwe zomer-aanbod 2009 in Groot-Bijgaardenmaakte Thomas Cook bekend dat

het voortaan mogelijk is om onlineeen stoel te reserveren en in te

checken op Thomas Cook-vluchten.Klanten kunnen dus de boarding-

pass thuis afprinten.

Frank van den Eynde, Kurt Bostyn (met TCmascotte Tommy) en Ulrik Vercruysse

stelden de TC-nieuwigheden voor.

Dossier

32 Travelexpress 258

passer le cap des critères stricts que nousleur appliquons. C’est un large mixe de goûtsque nous proposons. Mais le client qui aimele design peut très bien rechercher le stylecolonial pour ses vacances. Je remarque qu’ilest de plus en plus attentif aux escaleséventuelles lors du vol et donc àl’accessibilité. Cela se comprend car lesséjours sont plus courts mais heureusementaussi plus nombreux. Cela étant, les petitesîles peuvent être pénalisées par les moyensd’accès parfois trop longs. »

RainbowIl est facile de passer d’uneîle à l’autre dans les CaraïbesLe spécialiste des plus belles plages dumonde tire parti depuis longtemps du charmeenvoûtant des Caraïbes en fondant saprogrammation sur des critères stricts desélection. Un recentrage de l’offre a étéeffectué afin de ne pas se perdre dans uneinfinitude de destinations qui ne trouventparfois que rarement demandeur. SergioPerissinotto, Product Manager Rainbow : « Ilen est ainsi de petites îles comme St Knittcar nous voulions rendre notre offre enbrochure encore plus cohérente sans seperdre, ce qui n’empêche que nous sommesen mesure de proposer le moindre atollpourvu d’un lieu de résidence digne de notrenom. Les Caraïbes ne manquent pas d’attraitavec l’ambiance bon enfant, une très bellenature parfois plus abordable en terme deprix si l’on considère les Seychelles parexemple. L’argument majeur est d’ailleurs depouvoir facilement passer d’une île à uneautre et de multiplier les excursions. Acontrario, la clientèle étant majoritairementaméricaine, l’ambiance s’en ressent et leservice est parfois modulé en ce sens. Ilimporte de prévenir les clients notammentpour l’aspect dinatoire même en 4 ou 5étoiles surtout s’ils ont goûté à l’OcéanIndien. » Selon Laurence Chiarelli, ManagerRainbow, 2009 devrait apporter un statuquopar rapport à 2008 car la situation estfavorable en ce moment avec non stop desréservations de dernière minute.

TravelworldLe voyage de luxe continue àgénérer de la demandeLes Caraïbes occupent une position centraledans la production du TO avec un total de 16destinations qui va des plus courues, commele République Dominicaine à la plus

confidentielle Tobago qui est réputée pourson carnaval très coloré. Aucun gros nuage àsignaler à l’horizon même si une baisse seraprobablement inévitable par rapport auxrésultats enregistrés l’année passée commele confesse avec sincérité Thierry Rayee,General Manager de Travelworld : « Nous nepouvons pas nous plaindre. La vraiedifférence pour l’heure est qu’il faut 2 ou 3offres de prix avant de conclure la vente.Mais touchons du bois, et si la baisseprévisible se situera entre -10 et -15%, noustirerons quand même notre épine du jeu en2009. D’autant que les arguments nemanquent pas, à commencer par la variété etla qualité de l’offre. Seule la RépubliqueDominicaine marche un peu moins aspiréepar la spirale des prix proposés par lesgrands TO qui se doivent aussi de remplirleurs avions. Le même constat vaut pourCancun qui popularise à sa manière ladestination. Nous observons dans l’ensembleun recul des voyages en 3 étoiles tandis queles voyages de luxe continuent d’êtreplébiscités malgré la crise dont on ne nouscesse pas de parler. A la différence de laThaïlande qui accuse une perte de confianceet qui doit redorer son image, le soleil brilledans les Caraïbes où l’on observe même uneamélioration de l’accueil dans les AntillesFrançaises et des prix plus compétitifs. »

ArthemarineNous avons renforcéconsidérablement notre offreGrâce à sa 3ème édition, Arthemarine lancépar Arthema se dote peu à peu d’uneclientèle solide en se frayant un chemin àtravers les écueils de la concurrence. Labrochure s’est densifiée passant de 76 à 116pages et les Caraïbes, qui étaient assez peuprésents dans la brochure précédente, sontmieux mis à l’honneur : avec un total de 18îles susceptibles de contenter lesfrancophones plus enclins aux AntillesFrançaises, mais aussi Aruba, Curaçao etBonaire qui ont la cote au nord du pays.Meziane Meziant, Managing Director : «Notre double objectif depuis 2008 est de sedévelopper d’une part sur le marchénéerlandophone et d’autre part de mieuxfaire connaître les qualités intrinsèquesd’Arthemarine que les clients plébiscitent deplus en plus. » En charge de la production,Géraldine François constate : « le succès dela Guadeloupe n’est plus à démontrer depuisnotre Croisière Bel RTL. Le paramètre ducoût est bien plus pris en considération et enparticulier celui des vols. La Guadelouperecèle pas mal d’hôtels de charme tandis quel’hôtellerie de la Martinique est moins miseen avant. Les agents nous demandentrégulièrement des hôtels hors brochure maisce n’est jamais un problème. Notre force estde répondre rapidement aux demandes etcela est très apprécié. Nous avons des coupsde cœur comme le Tom Beach à St Barth quireprésente bien l’esprit que nous voulonsinsuffler. »

> Caraïbes Aviation

Travelexpress 258 17

Contre toute attente, la Commission européenne n’a pas donné son feu vert,le 26 janvier dernier, à une reprise de Brussels Airlines par la Lufthansa.Elle s’est octroyée encore 90 jours (ouvrables) de réflexion, soit jusqu’au 10juin. Mais cela ne va pas empêcher les deux compagnies de développer dessynergies sans aborder les questions commerciales, tels des partages decodes ou des mises en commun de l’informatique. Mais surtout, ça ne va pasempêcher la compagnie belge de poursuivre son intégration dans StarAlliance.

Coup de frein pourLufthansa et BrusselsUn retour à la Business Class est envisagé

innovant et attire aujourd’hui quelque 38%de la clientèle, il ne cadre pas avec ce qui estproposé au sein des autres compagnies deStar Alliance, à laquelle B.Air va adhérer,puisqu’elle vient d’être officiellement invitéeà la rejoindre, ce qui pourrait prendre encoreun an, voire un peu plus. En effet, mettonsqu’un passager Business de la SAS atterrisseà Bruxelles pour un vol en continuation surB.Air à destination de Palerme en Sicile(nouvelle destination à partir d’avril). Ilfaudrait alors qu’il ait un service équivalentà celui qu’il avait sur la compagniescandinave.C’est la raison pour laquelle B.Air envisagesérieusement de réintroduire la BusinessClass sur ses vols européens. Ce qui nesignifie pas qu’elle supprimeranécessairement la B.flex (ou “EconomyPlus”). On pourrait en effet trouverdésormais trois classes sur le court et moyen-courrier, comme sur SAS, soit dit en passant.Il restera à amener le passager à biencomprendre les différences entre les troisclasses. Déjà que les débuts du conceptB.flex/B.light avaient mis du temps à se faireaccepter... Brussels Airlines a-t-elle réussi àse faire accepter comme une compagnie low-cost sur son réseau européen? Il semble bienque non. La meilleure preuve est qu’elle severra exclue du terminal low-cost de BrusselsAirport. Chez elle, donc!

Un “Espace Afrique”en Zone T pour Star?A propos de terminaux, la nouvelle aventureau sein de Star Alliance pourrait bienchanger la donne à Brussels Airport. Eneffet, dans la plupart des grands aéroportsdu monde, les compagnies membres d’unemême alliance disposent souvent d’unterminal qui leur est dédié. Alors, pourquoipas le terminal A (Pier A) de BrusselsAirport? A ceux qui rétorqueront que le PierA est réservé aux vols Schengen, nousrépondrons que tel n’est plus le cas depuispeu, puisqu’on y trouve les vols africains deBrussels Airlines. Pour faire de la place auxlong-courriers, Brussels Airport a demandé àB.Air de déménager. Et finalement, elle s’ytrouve plutôt bien. “Avec la nouvelle équipe,les relations sont plus faciles”, nous a confiéWilfried Van Assche, CEO de BrusselsAirport.

En bout de couloir, ce qu’on appelledésormais la “Zone T” est équipée d’unnouveau lounge pour la clientèle d’affaires,avec coin travail, liaisons wi-fi gratuites (ilsuffit de s’inscrire), un duty free, unechambre de repos, des douches et même (àl’écart, ouf!), un coin de jeux pour lesenfants. Pour y accéder, il faut évidemmentfranchir les services d’immigration, lesquelsdisparaissent lorsque tous les départs pourl’avion on eu lieu. Le Pier A n’est donc plustout à fait Schengen et pourrait fort biendevenir totalement Star Alliance. Là aussi,Wilfried Van Assche estime que “c’est uneoption à étudier, d’autant plus que nouscroyons beaucoup en l’intégration deBrussels Airlines dans Star Alliance. Déjà,certains de ses membres sont plus enclins ànous écouter.”Cela dit, dans un premier temps, on pourraitimaginer, au sein de Star, que BrusselsAirlines devienne “leader des lignesafricaines”. Et que, par conséquent, tous lesvols Lufthansa (et d’autres transporteurs),qui nécessitent de toute façon des transits,choisissent Bruxelles comme escale.Laquelle, alors, développerait encore plus enZone T un “Espace Afrique”, pour employerles termes de Bernard Gustin,administrateur-délégué chargé de lastratégie. Bien sûr, cela nécessiterait denouvelles adaptations, mais, comme on l’avu pour l’accueil de Jet Airways au Pier B,Brussels Airport ne manque pasd’imagination. Alors, rendez-vous à l’EspaceAfrique ou au Star Lounge début 2010?

Patrick Anspach

La Belgique est peut-être un pays surréaliste,mais la Commission européenne s’en estprobablement largement inspiré. Sous prétexteque “l’opération envisagée (le rapprochementLufthansa/Brussels Airlines) risquaitd’entraver de manière significative le jeu d’uneconcurrence effective (...) en ce qui concerne,au moins, le transport aérien de passagers surplusieurs lignes reliant la Belgique àl’Allemagne et à la Suisse”, la Commission apost-posé de plus de trois mois sa décisionfinale. Ce qui empêche désormais les deuxtransporteurs de s’échanger des donnéescommerciales. Mais la vraie raison est queBruxelles craint plus que tout au monde desrecours devant la Cours de Justice européenneet que la Commission ne veut pas être accuséede décision (favorable) trop rapide. Ellen’aurait, en effet, pas obtenu de garantiessuffisantes qu’en cette période de basseconjoncture, des compagnies concurrentesaillent bénéficier des slots laissés à dispositionpar Lufthansa et B.Air. Comme si c’était lafaute de ces dernières!Bref, comme nous l’a expliqué le jour-mêmeEtienne Davignon, déçu par la décision, lesdeux compagnies vont quand même aller del’avant dans leur coopération sur tous lesterrains où l’accord européen n’est pasindispensable. C’est-à-dire viser des accords decode-share sur certaines lignes (on songenotamment à l’Afrique), la mise en commun duprogramme de fidélisation Miles & More, descoopérations en matière d’informatique, etc.Plus important encore, le coup de frein du rond-point Schuman n’empêche pas de poursuivrel’intégration de B.Air dans Star Alliance, ce quiétait, finalement, le but initial. Comme nous l’aconfié Davignon, le report est “une contrariété,pas une catastrophe”.Jusqu’ici, on n’en était qu’au stade des pré-études réalisées en solo. L’une d’elles concernel’agencement des cabines, en particulier sur lesroutes européennes. On sait qu’à part sur leslignes vers Helsinki, Moscou et Tel Aviv,Brussels Ailines a supprimé sa Business Classpour se rapprocher davantage de la compagnieavec laquelle SN Brussels avait fusionné:Virgin Express. Sur l’Europe, il n’existeactuellement plus qu’une seule classeéconomique, mais avec quelques variantes pourla B.flex qui offre des facilités à ses clients.On ne peut toutefois pas parler d’une vraieclasse Affaires et même si le concept est

Les vols africains de SNpartent désormais du Pier A.

Entre Wilfried Van Assche (Brussels Apt) et BernardGustin (Brussels Al), les relations sont très bonnes.

Aviation

Travelexpress 258 31

Thomas CookLes clients cherchentsouvent à combiner un cir-cuit avec un séjour plageCes dernières années une augmentation desventes a été constatée sur les Caraïbes maisla crise financière remet en question ladynamique des ventes pour cette année. Les3 principales destinations - Mexique,République Dominicaine et Cuba - sontdesservies par leurs propres vols chartersassurés par XL Airways. Heleen Van Eenoo,Product Manager Long Haul TC, soulignel’importance structurelle de la culture du AllIn chez les vacanciers qui recherchent dansun resort tel l’Iberostar toutes les facilitéssportives et aussi l’Xperience qui réserve desactivités très originales. La combinaison desplaisirs de la plage et d’un circuit est trèsdemandée en particulier au Mexique et àCuba où l’un des grands succès est uncombiné entre La Havane Trinidad et soncharme colonial et pour finir Varadero et sesplages somptueuses. Les faveurs accordées àla République Dominicaine comme destina-tion exotique par excellence restent car lesprix sont très avantageux et en plus il nefaut pas de passeport. La Jamaïque estprogrammée depuis cet hiver au départ deBruxelles et d’ici peu un 3ème Iberostar serainauguré : l’Iberostar Rosa Hall Grand. Au-delà le Costa Rica, le paradis de l’éco-tourisme est aussi proposé en circuit aveclocation de voiture en combinaison avec unséjour plage ; dans la même veine, nousoffrons un magnifique combiné Costa Rica etNicaragua et mieux encore un circuit de 16jours intitulé ‘Panorama de l’Amériquecentrale’ qui prolonge vers le Honduras et leGuatemala.

BEST toursNous prenons le parti demettre l’accent sur la culturelocaleLa brochure dédiée aux circuits en Amériquelatine réserve une place à l’espace caribéenen particulier Cuba ainsi que le Mexique et leVenezuela avec Isla Margarita. Le spécialistedes destinations lointaines a établi des choixqui privilégient davantage la découverte.Frank Bosteels, Press & CommunicationManager BEST tours : « Hormis l’extensionbalnéaire au Mexique, c’est un choix dans lecas de Cuba de mettre l’accent sur larencontre des populations locales etd’expérimenter les multiples facettes quirendent unique la plus grande et la plus

intéressante des îles des Caraïbes. Il faut enprofiter tant qu’un parfum d’authenticité semaintient car nul ne peut prévoir l’aveniraprès l’ère Castro. En attendant, noscircuits permettent de faire le pleind’émotions que ce soit en 8 ou 12 jours.L’option la plus longue permet de voirSantiago qui est un must, et de parcourird’est en ouest les 1.200 km que comptecette île. Ce pays intriguant est assezparadoxal avec des gens attachants vivantdans la précarité et développant en mêmetemps un extraordinaire sens de la musiqueet de la fête. La qualité propre à ce circuitest de multiplier les moyens de transports :train, vieille voiture US, à pied mais aussi àvélo grâce à un accord avec les étudiants del’université de La Havane. Au total, lesCaraïbes tirent bien leur épingle du jeu encette période de crise même si la clientèled’hiver diffère de celle de l’été qui estdavantage familiale et dont le budget estbeaucoup plus compté. »

OdysseusLe client est de plus en plusattentif à l’accessibilitéAvec 30 d’expérience dans le voyage de luxeet une présence sur 5 marchés européens, leTO s’est investit depuis longtemps sur lemarché des Caraïbes et sur les lieux derésidence où l’on cultive l’excellence avecbrio. De plus, la reprise se confirme enjanvier ce qui est de bon augure pour lasuite. Sofie Van Camp, Business Develop-ment Manager Odysseus, : « Les clientsdécident de dépenser plutôt que de laissertout à la banque. Très bien ! Et ce sont lesclassiques qui connaissent le succès avecune différenciation nette entre lesfrancophones portés sur les AntillesFrançaises, quoique cela évolue, et lesnéerlandophones choisissant plutôt les îlesanglophones. Mais toutes les destinationsont leur propre marché. Nous avons inclusdes nouveautés dans notre programmationtant à Saint-Martin qu’à Sainte-Lucie avecde nouveaux hôtels qui sont à même de

DossierCaraïbes

Un parfum d’optimismePar les temps qui courent, rien de tel qu’une bouffée d’oxygène. Plus quetoute autre région du monde, les Caraïbes symbolisent par excellence dansl’esprit du grand consommateur les conditions d’un voyage réussi. Résultat,l’offre voyagiste abonde et les chiffres n’apparaissent pas plus cruelsqu’ailleurs.

Un dollar qui reste faible pour l’instant (mais àsuivre avec l’Obamaboom !), le climat qui nousa épargné des ouragans dévastateurs cesdernières années, le contexte semble favorableà une réussite qui fluctue bien sûr selon lesdestinations. Dans l’ensemble, la situation estloin d’être gagnée car le consommateur demasse pratique l’attentisme, apeuré qu’il estpar la crise financière. La baisse est doncnotable sur la région mais pas plus qu’ailleurset certaines destinations ne s’en sortent pastrop mal. D’autant que le segment du haut degamme bénéficie d’une nouvelle politique, quipar endroit produit ses effets avec des hôtels etrésidences de luxe tout à fait remarquables etcapables de concurrencer parfois lesprestations visibles dans l’Océan Indien. Letour d’horizon permet de se faire une idée de lasituation actuelle avec des variations selon letype de clientèle visée et les espérancesconçues au regard du marché spécifique desCaraïbes.

JetairLa République Dominicainereste un best sellerL’ensemble des Caraïbes est particulièrementprisé durant la saison d’hiver mais l’offre semaintient pour l’été à venir. On déplore pourl’instant un certain attentisme de la part desclients mais la décision d’achat devrait semanifester à un moment ou à un autre. Lesagents de voyage devront être prêts et ceconstat vaut pour toutes les destinations !Comparé à d’autres régions, les Caraïbessoutiennent la demande avec une offre assezstable. La République dominicaine offretoujours aux yeux des consommateurs lemeilleur rapport qualité/prix. A noter que laJamaïque prend peu à peu une place qui luirevient sur le marché. Johan Lauwers,Directeur Produit Vacances en Avion de Jetair :« Nous conservons beaucoup d’espoir et misonssur les Caraïbes qui sont moins touchées par lacrise que les autres destinations. Les ouragansn’occupent plus depuis 3 ans le devant de lascène. Le cours du dollar nous est favorable etle fuel qui affectait le prix l’année passéediminue également. Tout cela joue en notrefaveur et crée du dynamisme. Parmi lesdestinations, la Jamaïque se taille une belleplace cet hiver tandis que Varadero où lescontrats s’établissent en ¤ réalise un moins bonscore de même que Puerto Plata qui fonctionnemois bien. L’argument de vente sur cesdestinations est avant tout le prix et il s’agitd’être toujours compétitif. »

>18 Travelexpress 258

TO

Jetair vliegvakantiesen wereldreizen voorde zomer

Jetairfly is een buitenbeentje, stelt CEO ElieBruyninckx. ‘We krimpen niet in, integendeel: onsprogramma van vlootuitbreiding zetten weversterkt verder’. Concreet betekent dat dat tegendeze zomer niet minder dan 12 eigen toestellenactief zullen zijn. Onder meer twee fabrieksnieuweBoeings 737 next generation zullen de vlootvervoegen. Volgens de CEO zal de maatschappijdaarmee over de jongste en modernste vloot vanons land beschikken. De verschillende types van devloot en hun respectievelijke capaciteiten latentevens toe om flexibel in te spelen op de vraag, endesnoods kleinere of grotere toestellen in te zettennaargelang de evolutie van de vraag. Bruyninckxliet er trouwens weinig twijfel over bestaan: ‘Wiespeculeert op een spectaculaire lastminute-golf kanbedrogen uitkomen. Veeleer dan grote kortingen tegeven, zullen we onze capaciteit aanpassen’. Eenbelangrijk argument dus om toch in te spelen op deverschillende vroegboekvoordelen die nu gelden,fuel protection programma’s (‘een stijging van deolieprijs valt niet uit te sluiten’) en dergelijke.

VliegvakantiesHet lijstje aan vliegbestemmingen voor de zomer isin wezen een verderzetting van de vernieuwing diedeze winter werd ingezet. Zo is er Kaapverdië datvoortaan rechtstreeks wordt aangevlogen, Taba alszesde Egyptische bestemming (waar men devisumkost inbegrepen aanbiedt) en een nieuweluchtverbinding vanuit Charleroi naar Djerba enMonastir -waarmee Tunesië als bestemming in dekijker wordt gezet.Johan Lauwers wijst er trouwens op dat in ditNoord-Afrikaanse land de jongste jaren een sterkeupgrading heeft plaatsgevonden in de hotellerie.‘Er is een groot aanbod, je kan dus moeiteloos eenstrenge selectie maken. De prijs-kwaliteit is goed,men is in sterke mate overgeschakeld op hetpopulaire all-inclusive concept. Vergeet ook nietdat Tunesië als vakantiebestemming al 30 jaaraanwezig op de Belgische markt’.

Meer animatieVoor komende zomer is er opnieuw een aanbod aaneigen Funclubs, met programma’s voor de diverse

leeftijds- categorieën. Dergelijke clubs vind je opMallorca, Korfoe, Kreta, Rhodos en de TurkseRiviera. Het aantal miniclubs, voor de allerkleinsten,wordt uitgebreid van vijf naar acht.Daarnaast zijn er ook de bekende Magic Life-clubs.Nieuw vanaf dit jaar is de indeling met labels. Zo zijner clubs die specifiek richten naar alleenstaanden enkoppels (met weinig of geen kinderfaciliteiten),families (wel met alle mogelijke faciliteiten voorgezinnen met kinderen) en all together-clubs.

VIP Selection: ook villa’sIn een aantal hotelresorts (Turkije, Rhodos, Kreta,Tenerife, Lanzarote) kan je voortaan vakantiehouden in volledig vrijstaande vakantievilla’s.Dergelijke formule combineert privacy methotelservice en -faciliteiten. Men heeft de keuzetussen logies met ontbijt, halfpension of all inclusive.Zoals bekend is VIP Selection deze winter ook eensamenwerking gestart met de Jeunes Restaurateursd’Europa. Tijdens het zomerseizoen zaltweesterrenchef Franky Vanderhaeghe vanHostellerie St.-Nicolas in Elverdinge de maaltijdenaan boord van de Jetairfly-vluchten de maaltijdenconcipiëren. Als voorsmaakje krijgen vroegboekerseen lunchcheck cadeau waarmee men op weekdagenal kan gaan voorproeven bij een van de chefs vandeze vereniging.

WereldreizenOok het luik Wereldreizen is vernieuwd, op deverschillende continenten. Op Corsica zijn er diversenieuwe programma’s, niet alleen voor rondreizen(daar vind je voortaan etappehotels), maar ookwandelprogramma’s en zeiltochten worden nuaangeboden. Het Afrikaluik is aangevuld met deeilanden Réunion en Madagaskar, er is een nieuwegroepsformule op Ethiopië en nieuwe groepsreizen opZuid-Afrika (11 en 13 dagen). Ook voor Namibië(met huurwagen langs de nationale parken),Botswana en Zambia (avontuurlijke rondreizen) zijner nieuwe formules. In Latijns-Amerika zijn ernieuwe rondreizen uitgewerkt in Mexico (klassiekMexico), Cuba en Costa Rica (selfdrive). Blikvangerin het Azië-aanbod is de opname van Taiwan alsnieuwe bestemming. In het Midden-Oosten zijn ernieuwe programma’s in Egypte, Marokko (deafzonderlijke brochure verdwijnt) en Israël. De grotevernieuwing zit ‘m in het Noord-Amerikaluik: zowelvoor Canada als de VS biedt men diverse nieuwepakketjes, gaande van een fietsaanbod, motortrips,soft aventure-rondreizen, trendy boutiquehotels inMiami en themareizen. Het hotelaanbod in New Yorken Las Vegas wordt voortaan geprijsd volgens hetprincipe van fluid pricing (op usa online). Datbetekent de prijs van de dag, maar evenzeer een prijsdie fluctueert op basis van vraag en aanbod.

Erik Brusten

Voor komende zomer is eropnieuw een aanbod aan

eigen Funclubs.

“Ons programma vanvlootuitbreiding zetten we

versterkt verder” aldus ElieBruyninckx, CEO JetairFly

Kaapverdië wordtkomende zomer nog steedsrechtstreeks aangevlogen.

In het aanbod van Jetair Vliegvakanties en Wereldreizen paktmen voor de zomer uit met diverse nieuwe elementen. Eenoverzicht.

AutomationTransHotel s’allieavec AmadeusLes quelque 50.000 hôtels qui composent leportefeuille de TransHotel sont désormais segmentésen hôtels urbains et hôtels « de vacances », identifiésdans l’application par une icône symbolisant deuxpalmiers. Cela n’a l’air de rien, mais voilà une petiteidée qui va sacrément faciliter la vie!

Mais plus important encore, sans doute, dans l’histoire deTranshotel, c’est l’accord que la société vient de signer avecAmadeus. Grâce à cet accord, les deux sociétés vont travaillerensemble afin de permettre aux agences de voyage l’accès aucontenu de Transhotel à travers la solution Selling Platformd’Amadeus. Une fois réalisée cette intégration, le réseau Amadeuspermettra un accès permanent à la base de données de TransHotel,ce qui rendra évidemment le processus de réservation plus simpleet plus efficace.C’est là typiquement un accord gagnant-gagnant. Pour leconsolidateur espagnol, l’association avec Amadeus lui fournit uneouverture colossale vers un marché d’utilisateurs à une échellemondiale, en même temps que l’appui d’un incontestable leader.Cet accord vient aussi à point nommé, alors que, comme nous leconfiait il y a peu Julio de la Cruz, directeur général du groupe, lesconsolidateurs subissent de plus en plus la concurrence des sitesB2C, des « dot.com » et, surtout... des hôtels eux-mêmes : en termede réservations en ligne, ce sont les sites hôteliers qui enregistrenten effet la plus forte croissance.Pour Amadeus, ce sont, d’un seul coup, quelque 50.000établissements qui viennent enrichir sa base de donnés d’hôtels,pourtant déjà bien fournie. Et c’est, surtout, un pas de plus sur le

marché du voyage deloisirs, sur lequel le GDSse positionne désormaisclairement.C’est que la grandemajorité des hôtelsprésents dans lessystèmes de réservationsont des hôtels dechaîne, répondantdavantage aux besoinsdes hommes d’affaires oudes tour opérateurs.C’est particulièrementvrai pour le marché nord-américain. En Europe, au

contraire, les deux tiers des hôtels sont des établissementsindépendants. Amadeus a déjà accompli de grands progrès : 80p.c. de son offre hôtelière est désormais constituée d’hôtelsindépendants. L’accord avec TransHotel vient utilement renforceret enrichir le contenu hôtelier que les agences de voyage peuventproposer à leurs clients. Au-delà, cette solution assure égalementle paiement à l’avance des commissions dues pour les réservationschez TransHotel.Si tout se passe bien, l’intégration devrait être achevée dans lecourant du mois de mars et testée sur quelques marchéssélectionnés. Elle sera ensuite graduellement rendue disponible àtous les utilisateurs d’Amadeus Selling Platform dans le courantde l’année.Pour Julio de la Cruz, Directeur général du Groupe TransHotel :« Notre partenariat avec Amadeus est une étape majeure dans lalongue histoire de TransHotel en tant que fournisseur d’accèsaux hôtels et services pour les agences de voyages à travers lemonde ». Tandis que chez Amadeus, on se félicite de cet accord quiva « permettre aux agences de voyages d’accéder à un plus grandnombre d’hôtels et à un contenu qui leur permet de percevoir plusde commissions ».

Claude Boumal

Aviation en deux mots

30 Travelexpress 258

Henri Gourgeon qui jusqu’ici avait le titre dedirecteur-général exécutif. Une performance deSpinetta est la durée de son mandat. Avec onzeannées passées à la tête de la compagnie française,il est probablement l’un des présidents decompagnie aérienne à avoir tenu aussi longtemps.

Sachez encore que:• Air Austral, compagnie de l’île de La Réuniona commandé deux Airbus A380 en version classeunique. Ils pourront transporter 840 passagersd’un coup entre La Réunion et Paris!• La société De Boer à Kontich construitactuellement un nouveau hangar pour l’AviationViewing Park de l’aéroport de Manchester. Ilaccueillera une des icônes de l’histoire del’aviation, le Concorde.

• Le “online check-in” chez soi sur internet etl’”Express check-in” aux bornes d’enregistre-ment de Brussels Airport comptent maintenantpour 40% des passagers au départ de Bruxelleset qui volent par Brussels Airlines.• Ivan Misetic, PDG de Croatia Airlines a été élupour un an président de l’Association descompagnies européennes (AEA).• Brussels Airlines a officiellement été invitée àrejoindre Star Alliance. Le processus pourraitprendre de un an à 18 mois.• Le premier Grand Prix de Formule 1 à AbuDhabi le 1er novembre prochain sera sponsorisépar Etihad Airways. Pour cette occasion, lacompagnie a peint spécialement un de ses AirbusA340. Un A320 a également été décoré envoiture de course.

• KLM Cityhopper a mis l’Embraer 190 en lignesur la route Bruxelles-Amsterdam.• Depuis le 12 janvier, Brussels Airlines etAegean Airlines travaillent en code-share surAthènes, Thessalonique, Héraklion et Rhodes.

P.A.

Un hangar belge pourun supersonique.

A340 d’Etihad aux couleurs du Grand Prixde Formule 1 en novembre à Abu Dhabi.

Marcel Buelens avait déjà fait la“Cover Story” de Travel Express.

Les douchesd’Emiratesne font pas recetteEst-ce parce qu’on ne changepas ses habitudes en avion? Est-ce parce qu’on a peur de voirinterrompu le flux d’eau alorsqu’on a la tête pleine deshampoing? Toujours est-il queles douches que l’on trouve àbord des Airbus A380d’Emirates Airlines ne font pasrecette. Seuls trois quarts de laclientèle de la First Class lesutilisent (c’est déjà beaucoup,mais il y a l’attrait de lanouveauté) et encore sont-ilstrès économes en utilisation del’eau mise à leur disposition.

Spinetta cèdela place à GourgeonC’est une transition en douceurqui vient de débuter en ce débutd’année. Jean-Cyril Spinetta,PDG d’Air France et du groupeAir France-KLM n’occupe plusque la fonction de président desdeux entités, celle de directeur-général étant dévolue à Pierre-

Pierre-Henri Gourgeonet Jean-Cyril Spinetta. problèmes techniques “exceptionnels” et pas lorsque

ceux-ci apparaissent lors d’un entretien. Si la Couravait voulu inciter les compagnies aériennes à fermerles yeux lors de contrôles de sécurité qui laissentapparaître quelques failles, elle n’aurait pas agiautrement!

Marcel Buelens,MOTY del’APCLes journalistes aéronautiquesde Belgique réunis au sein del’Aviation Press Club ont éluMarcel Buelens, directeurgénéral de l’aéroport deCharleroi, “Man of the Year2009” à une très confortablemajorité. Les membres de l’APCont tenu à honorer à travers luil’ensemble du personnel del’aéroport qui a réussi unetransition en douceur vers lesnouvelles installations et uneprogression constante du traficdans un environnement difficile.Son prix lui sera remis le 1eravril prochain, lors de la réuniontraditionnelle de l’APC pourl’ensemble du secteur aérien.

Airbus devant BoeingAirbus a de nouveau battu un record de livraisonsen 2008. Avec 483 appareils livrés, le constructeureuropéen a dépassé de 30 unités le chiffre de 2007.Le moyen-courrier A320 demeure le best-seller dela famille, avec 386 avions livrés, en plus de 85autres de la famille A330/A340 et 12 A380. Dansle même temps, son concurrent Boeing a livré 375appareils, dont 290 monocouloirs 737 (dont 6 enversion d’affaires), 14 gros-porteurs 747-400, dix767 et 61 long-courriers 777. En ce qui concerneles commandes nettes, elles furent au nombre de777 pour Airbus. Compte non tenu des annulations,elles auraient atteint 900 unités. La valeur des 777prises de commandes représente la bagatelle de100 milliards de dollars US au prix catalogue (doncde l’ordre de 20% de moins en valeur réelle). Deson côté, Boeing a enregistré 662 commandesnettes. Le carnet de commandes de Boeing restefigé aujourd’hui à hauteur 3.700 appareils et celuid’Airbus à 3.715, ce qui signifie pour les deuxgéants de la construction aéronautique un plan decharge qui dépasse les sept années.

Indemnisations pour causede problèmes techniques?Un curieux arrêt de la Cour de Justice européennedans une affaire concernant Alitalia implique que,désormais, les compagnies sont tenues de payerune compensation aux passagers lorsqu’un vol estannulé pour des raisons techniques. Ils auraientdroit à 250 ou 600 euros en plus du prix du billet.La Cour n’absout les transporteurs qu’en cas de

Pertes pour Sky EuropeSelon des chiffres provisoires, Sky Europe aterminé son exercice 2007/2008 (à finseptembre) par une perte nette de 59,4millions d’EUR, soit plus du double des 24millions de 2006/2007. Le nombre depassagers transportés est passé de 3,3millions à 3,76 millions. La compagnie asouffert des augmentations de prix du fuel,puis de la conjoncture. Elle a réduit l’emploide 25% et supprimé des lignes non rentables.De Bruxelles, elle dessert Vienne et Prague.

Bestemming

20 Travelexpress 258

>

Meer comfort, meer all-in...en sancties tegen snellebussen

Egypte

De Belgische ‘vlucht naarEgypte’ verloopt al jaren

in een stijgende lijn. In dezomer 2006 vertrokken

86.719 landgenoten, toeneen stijging met 8,1%. In

2007 waren het er101.669 (+17,1%) envorig jaar 118.490 of

+21,5%. Het ligt voor dehand dat het merendeeldaarvan naar De Rode

Zee trekt, omdat deEgyptische zomer erg

warm kan zijn.Nijlcruises zijn dan

wellicht iets minder intrek. Ook de

winterboekers nemenechter toe: 65394 in

2006/2007 (toen+12.5%); 84.963 in

2007/2008 (+345,4%).De voorbije winter beleeft

echter een klein dipje.Niet door de

oorlogvoering van Israël,maar vermoedelijk

wegens het‘portemonneegevoel’ van

de Belg. Merkwaardig,volgens Thomas Cook, is

echter de groei vanlandgenoten die ginds

gaan overwinteren.

Toerisme hebben de lokale agenten gewaarschuwdvoor de negatieve impact op het imago van het land,en aangemaand tot voorzichtigheid.”

Anders Dan AndersExploratiereizen met 4x4Anders Dan Anders organiseert geen klassiekecruises of strandverblijven in Egypte maar beperktzich tot een exploratiereis in de Westelijke woestijn.Na een verkenning van de hoogtepunten in Caïro enLuxor trekt een 4x4 jeepkaravaan van oase naaroase. De vraag naar deze rondreizen is de laatste 3jaar stabiel, meldt Catherine Verhelst. Het publiek iszoals op alle Anders Dan Anders reizen vanmiddelbare leeftijd en bestaat voor de exploratiereisuit meer avontuurlijke reizigers. De trektocht wordtbegeleid door onze Nederlandstalige reisleider, eenhistoricus met een passie voor het Midden-Oosten!Het aanbod Alexandria (met nachtvlucht) alsafsluiter is vervangen door een rit van MarsaMatrouh rechtstreeks naar Caïro. Wij vliegen metonze vaste partner Lufthansa. Met Lufthansakunnen wij voor onze 2009/2010 brochuremomenteel een brandstofverlaging toekennen aan deklanten van 42 euro per persoon.

Secrets of the DesertMet 4x4 de woestijn inEgypte groeit als bestemming, ook voor onze‘woestijntrips’, met de Siwa oase en rondreizen in deSinaî, zegt Britta Campe. Wij bieden hierbij lokaleEngels- of Franssprekende gidsen aan, afhankelijkvan de voorkeur van de klant. Secrets verkooptweinig klassieke cruises. Wij werken uitsluitend metM/S Monte Carlo en Dahabiya Hadeel (eenkleinschalige en traditionele boot).Strandhotels zijn bij ons een aanvulling, en de vraagnaar “all-in” neemt toe. De vraag naar Alexandria(in combinatie met Caïro) als citytrip groeit.Secrets werkt voornamelijk à la carte aanvragen uiten het is dus de klant die bepaalt wanneer en metwie hij vliegt. Wij werken veel met Swiss, Lufthansaen Turkish Airlines. Sinds Secrets tot de ‘Arthemagroup’ behoort kunnen we ook gebruik maken van decontingenten met Egyptair. Egypte is nog altijdpopulair en ik vrees dat de tarieven niet echt zullendalen. Busongevallen zijn er niet te vrezen, wij rijdenalleen 4x4, zegt Britta.

ArthemaNijlluxe ook voor jongerenDe verkoop van Arthema bleef op hetzelfde peil alshet jaar voordien, zegt Benoît Hodeige. Sinds kortstellen we echter een opwaartse spiraal vast. Ditjaar blijken de klanten zon en warmte minder tevrezen. Men schijnt uiteindelijk te beseffen dat 50°in een droog klimaat veel aangenamer is dan 35° invochtig België, hoewel deze mentaliteitsveranderingook wel door financiële redenen bevorderd werd. Deculturele rondreizen, met Nijlcruises, gekoppeld aanfacultatieve verblijven in Caïro, Alexandria en hetSinai schiereiland, blijven nummer één bij Arthema.

EscapeCultuurtrips en Ain SoukhnaEscape ging er in 2008 met 24% op vooruitrichting Egypte. De winter begon veelbelovendmaar de verhoopte groei met 30%, bleefuiteindelijk beperkt tot 5%, meldt Paul Ryckaseys.Voor- en najaar scoren bij de boekingen het bestdankzij een milder klimaat. Escape hoopt echter opeen goede zomer mede omdat een intensesamenwerking met EgyptAir tot aantrekkelijkeprijzen leidde voor Hurghada, El Gouna en Sharmel-Sheikh. El Gouna scoort daarbij het best omdathet uitstekend bereikbaar is na een Nijltocht. AinSoukhna is een opkomende bestemming.Eén tweetalige reisleider begeleidt één of meerderegroepen die elk een gids met de gewenste taalmeekrijgen. De ‘Queen of Escape’ behoort tot deabsolute top, zegt Paul, maar wij bieden in eenafzonderlijke luxe brochure ook de Oberoi Philae enOberoi Zahra aan, beiden ‘top van de top’. Tweejaar geleden werd de Queen of Escape ook bemanddoor 7 topchefs, die de lokale staf culinair énhygiënisch vormden. Escape rekende vorig jaargeen fueltoeslagen aan, de reisfactuur blijftongewijzigd. Het Egyptisch busvervoer blijft eenzorgenkind. Onze contracten waarborgen recenteen goed uitgeruste bussen. De mentaliteit van eenEgyptenaar verander je helaas niet in eenhandomdraai. Nassermeer en Abu Simbel wordenook met een vlucht aangeboden.

KuoniIndividuele reizigers en Mystèredes PharaonsEgypte prijkt nog maar recent in het Vlaamseaanbod van Kuoni-BelgIê en wij mikken vooral opprivéreizen, zegt Luc Maes. Franstalig België boektwel veel Nijlcruises. Op die markt verkoopt onsprogramma “Mystère des Pharaons” opperbest. Hetis op maat gemaakt van ouders met kinderen.Franstalige gidsen begeleiden hun taalgenoten, ooktijdens de cruises, terwijl Nederlandstaligeprivéreizen door Engelstalige gidsen wordenvergezeld. De wintermaanden scoren bij ons hetbest. Nijlcruises worden het meest gevraagd enmeestal gecombineerd met een strandverlenging inSoma, Naama Bay of Sharm-el-Sheikh. Alexandriawordt alleen geboekt als excursie vanuit Caïro enwie kiest voor het programma “Western Deserts &Mediterranean Sea” verblijft er 2 nachten.Kuoni vliegt met KLM, Air Méditerrannée, XLAirways, AMC en Air Caïro. Op de Nijl is er eenvoorkeur voor de minder gekende 5* Sonesta-cruises. In Franstalig België is het Kuoni-cruiseaanbod bijzonder uitgebreid met luxebotenzoals de M/S Kontiki en de Jamila. Het neusje vande zalm is de luxe zeilboot Dahabieh, opgenomen inde Emotions-brochure. Ook apart is de Steam ShipSudan die reizigers zich in ware Belle Epoque-stijlterug in de tijd laat wanen. Kuoni is ookwaakzaam voor veilige busritten: “Niet alleen alletouroperators maar ook het ministerie van

info travel 160109 1/16/09 5:27 PM Page 1

Composite

C M Y CM MY CY CMY K

DD

BTr

avel

&To

uri

sm-P

ho

tos

: Den

ysV

inso

n -

Pix

tal -

Au

tho

r’s im

age

Laat uw klanten deze

winter niet in de kou staan;

het stralende Egyptestaat voor ze klaar.

L’Office de Tourisme Égyptien développe et renouvelle régulièrement ses outils promotionnels conçus

exclusivement pour vous : le guide des ventes et le site Internet professionnel (informations, photothèque

libre de droits, FAQ…). Rendez-vous sur www.trade.egypt.travel pour vous informer des dernières nouveautés

qui concernent aussi bien les infrastructures touristiques de la Mer Rouge ou de la Méditerranée, que le

patrimoine culturel de la vallée du Nil ou encore les déserts et les oasis.

LES ÉGYPTIENS VOUS OFFRENT CE QU’ILS ONT DE PLUS PRÉCIEUX, LE SOLEIL…ET DES OUTILS D’AIDE À LA VENTE.

Het Egyptische Bureau voor Toerisme ontwikkelt en vernieuwt haar reclameaanbiedingen voortdurend,

exclusief voor u: de verkoopgids en de internetsite voor professionals (informatie, bibliotheek van foto’s

zonder auteursrechten, Veelgestelde Vragen…). Bezoek www.trade.egypt.travel voor het laatste nieuws,

niet alleen over de toeristische infrastructuur langs de Rode of de Middellandse Zee, maar ook over het

culturele erfgoed in de Nijlvallei, de woestijnen en de oases.

D E E G Y P T E N A R E N B I E D E N U H U N K O S T B A A R S T E B E Z I T, D E Z O N …E N N U T T I G E M A R K E T I N G H U L P M I D D E L E N .

Des bords du Nilaux plages de la Mer Rouge

c’est déjà l’étépour vos clients.

210x297-TravelExpress-Kite-NL+FR.indd 1 23/12/08 18:45:25

28 Travelexpress 258

BestemmingCoverstory>

Carte d’identité

Naissance:En 1967 à Karlstad (Suède)

Etat civil:Marié à Maria. Deux enfants,Lennea (13) et Erik (11)

Stefan BörjeLarsson

avons dû les remplacer pardes avions qui n’étaient pasadaptés à de fréquentesrotations ni en matière decapacités. Le yield s’en estressenti, mais maintenant,nous les remplaçonsprogressivement par desbiréacteurs Canadair CRJ900 qui répondentparfaitement à nos besoins.”

L’an dernier, le bureau BeLuxde SAS a vendu 222.000segments de vol, en cecompris vers les destinationsintercontinentales. PourStefan Larsson, c’est un bonrésultat. Il reste évidemmentà voir comment le marché vaévoluer. Mais là, comme pourtout le monde, les boule decristal ne sont pas trèsexplicites pour l’instant.

Patrick Anspach

(1) Le service de limousines deporte à porte n’existe plus qu’enBelgique. Il est destiné à laclientèle Business qui vole sur leréseau intercontinental de lacompagnie.

Votre première voiture?Une VW Golf en 1976. Une occasion qui m’a coûtéplus cher en entretien qu’une neuve!

Aimeriez-vous une voiture avec chauffeur?Je préfère conduire.

Quelle est votre compagnie préférée (hors SAS)?C’est une question politique, ça! J’ai un excellentsouvenir d’Air Seychelles entre les îles!

Où passez-vous vos vacances?J’adore voyager en famille, partout dans le monde. Enhiver, nous allons faire du ski en France, en Autricheou en Suisse. Mais nous aimons aussi nous ressourcerdans la campagne autour de Stockholm...

Vous prenez des photos?Oui. On les stocke sur PC et, de temps en temps, onles regarde à la télévision. Ce sont souvent degrands moments familiaux. Mais j’aime aussi lesimprimer. C’est plus facile.

Quelles sont vos qualités?Je crois que je suis ouvert et loyal... (c’est trèsdifficile de parler de soi)... je pense aussi agir avecbon sens. Comme patron, je crois aussi donner aupersonnel des opportunités pour se développer.

Et vos défauts?Je reconnais être assez impatient. Peut-être têtuaussi.

Quel est votre plat préféré?J’aime tout. La cuisine suédoise traditionnelle, lescuisines thaï, française, italienne...

Lisez-vous?Oui, de tout. Pour l’instant, j’essaye de lire, le soir,surtout en anglais. “The Bulletin”, par exemple.Mais des livres aussi.

Allez-vous au cinéma?Oui, en famille ou avec des amis. Le dernier filmque j’ai vu, c’est “Quantum of Solace”, le dernierJames Bond. Je préférais “Casino Royale”. Ici, c’estun peu confus.

Faites-vous du sport?Du ski, du jogging, du football, mais surtout dugolf. Avec des amis, on organise des voyages pouraller golfer.

Que pensez-vous de Brussels Airport?Je crois qu c’est un aéroport qui déploye beaucoupd’efforts pour que l’environnement soit attractif,avec de nouvelles boutiques, etc. En revanche,

pour les vols européens, les distances sont un peulongues. En vérité, tous les aéroports sontconfrontés à la même alternative. Faut-il que lestrajets soient les plus courts possibles ou faut-ilbeaucoup de shops? Il n’y a pas de solutionoptimale, je pense.

Qu’avez-vous acheté de plus bête?Des actions dans une société suédoise detélécommunications. En une nuit, elles ont chuté de50%, il y a déjà quelques années de cela. Et ellesn’ont jamais remonté!

Dans quelle ville aimeriez-vous vous perdre?A New York. Même si c’est difficile de s’y perdre, enfait!

Répondriez-vous favorablement à l’invitation àune pièce de Shakespeare interprétée en zoulou?Ah oui, sûrement! Toute approche d’une autreculture est enrichissante. Ainsi, je suis très heureuxque mes enfants soient à l’école St-John’s où il y aun mélange étonnant de cultures. Je pense qu’on ytrouve 49 nationalités différentes!

Etes-vous “petit-déjeuner au Champagne”?En fait, je ne suis pas très petit-déjeuner du tout. Jeviens prendre mon café au bureau. Maintenant, si jeprends un bon petit-déjeuner, pourquoi pas avec duChampagne? Mais avec modération, bien entendu...

Où habite votre ami le plus lointain?A Bangkok. J’en ai aux Etats-Unis aussi...

Avez-vous un surnom?Des amis m’appellent “Trisse”.

La meilleure manière de fêter votre anniversaire?Un voyage avec la famille et des amis.

Quel est votre pays préféré?La Suède. Mais je trouve qu’on s’adapte très bienet vite en Belgique. J’aime beaucoup ce pays.J’habite à Waterloo, l’école de mes enfants est à300 mètres de chez nous et, via le ring, je suis ici àDiegem en 20 minutes. Tout dépend de l’heure àlaquelle je pars, évidemment.

Qu’est-ce qui vous agace le plus?Ceux qui ont une vue négative des choses, quitravaillent contre les changements ou les idées dedéveloppement.

Est-ce la première fois que vous faites lacouverture d’un magazine?Oui. Et je trouve cela très excitant!

22 Travelexpress 258

Zij staan in voor 95% van de verkoop. Bijstrandverlengingen gaat de voorkeur naar AinSoukhna, El Gouna, Sharm el-Sheikh of Hurghada.Ain Soukhna is slechts 130 km van Caïroverwijderd en nog weinig toeristisch. Wij werkenmet EgyptAir en soms met Jetairfly.Door de lancering van ons merk Arista-Tours hopenwe nu een jonger publiek aan te spreken in eenleeftijd tussen 28 en 35 jaar, dat zich nog geen 5sterrencruise met superluxe kan veroorloven, maarwel cultureel warmloopt. Hiervoor bieden wij éénweek volpension aan tegen 850 euro. Alleexcursies (inbegrepen Abu Simbel met de bus) zijnhierin begrepen. Dat is ook haalbaar voor jongegezinnen. Voor Arista-Tours leggen wij op de Nijl deNile Crown III 5* Luxe. Ons huidig klantenbestandschommelt tussen 35 en 55 jaar. Al onze groepenzijn eentalig, Frans of Nederlands. Deze klantenbieden wij de Miss Egypt 5* Super Luxe, RoyalPrincess 5* Prestige, Oberoï Philae 5* Deluxe enOberoï Zarah Prestige aan. Wij hechten daaraanveel belang! Dat geldt ook voor een veiligbustransport. De voertuigen ondergaanvoortdurend inspecties.

BEST ToursNijl met strand als keuzeBEST tours spitst zich toe op de culturele reizennaar Egypte. De boekingen liggen deze winterlager dan voordien, meldt Frank Bosteels. Ook voorde strandvakanties hinken de boekingscijfersachter: 2008 was dan ook een topjaar voor debestemming. Voor de culturele reizen zijn vooral dewintermaanden fel gegeerd. Zij bieden vrijwelallemaal de Nijlcruise als uitgangspunt. OnzeNijltopper is de prestigieuze M/s Queen of Hansa,eigendom van onze lokale partner EscapadeTravel. Hij biedt een uitgebreid comfort en genieteen uitstekende reputatie. Onze lokale agent voertmet een gekoelde truck wekelijks versevoedingswaren aan vanuit Caïro. Tijdens huncruise bezoeken alle passagiers de keuken van hetschip zodat zij zich persoonlijk kunnen vergewissenvan de hygiëne. Bijna de helft van alle reizen wordtverlengd met een verblijf aan de Rode Zee in all-inhotels. Niet toevallig is het Fort Arabesque Resortin Makadi Bay ons best verkopend hotel bij deRode Zee. Het biedt alleen all-inclusive.Onze klanten bestaan uit een zeer breed publiek,dat kan kiezen tussen Frans- en Engelssprekendegidsen. Voor de Prestige reizen kiezen ze uit Frans-of Nederlandssprekende gidsen. Wij verwachtengeen belangrijke prijsstijgingen voor de nabijetoekomst, zegt Frank. Alle autocars van EscapadeTravel zijn van moderne makelij en zeer recent. Zebeschikken over een snelheidsbegrenzer en dechauffeurs wisselen elkaar af. Als er een binnen-landse vlucht is, boeken wij deze mogelijkheid.

7PlusTot Pasen boeken wij uitstekendOok 7Plus blikt terug op een positief 2008, zegtJan Van Durme en tot Pasen 2009 lopen deboekingen zeer goed. Nadien volgt de aarzeling envoelen we (op alle bestemmingen) een lichtevertraging van de boekingen. De Egyptische prijzenblijven betaalbaar en de winter is ons beste seizoenvoor de Nijlcruises of de combinaties metstrandvertier, waarbij Hurghada en El Gouna detoppers zijn. Voor excursies met tweetaligereisleiders Nederlands-Frans, leeft bij ons een grotevraag naar Alexandria en op de Nijl bieden wij deQueen Nabila 5* en als parel de Dahabiya’s BelleEpoque, een koninklijke yacht. 7Plus vliegt

viermaal per week met EgyptAir en voor hetbustransport legde de Egyptische overheid zelfstrikte normen op aan alle verantwoordelijken.

JetairVooral strand en Marsa AlamJetair en VIP Selection noteerden in 2008 een groeiin het aantal afreizen naar Egypte. In het huidigewinterseizoen is de balans globaal licht positief,meldt Hans Van Haelemeesch. Het zomerseizoenspreekt meer aan dan het winterseizoen en isbovendien gespreid over 7 maanden.Strandvakanties blijven de meest geboekte, al danniet in combinatie met een Nijlcruise. Ruim 80% vanons hotelaanbod is all-in. Hurghada en Sharm el-Sheikh zijn de klassiekers en de koplopers. MarsaAlam, dat we diverse seizoenen geleden lanceerden,blijft de sterkste groeier. Nieuw bij Jetair van ditwinterseizoen af is Taba. Alexandria is opgenomen inenkele cruiseprogramma’s, alsook in de rondreizenvan Jetair “Midden-Oosten” en VTB. Alle Nijlcruisesen rondreizen verlopen met Nederlands en/ofFranstalige begeleiding. Onze traditionele klassiekersop de Nijl zijn de M/S Crown Jubilee (5* deluxe) en deM/S Nile Empress (5*) - beide van TUI-collegaTravcotels - en de Magic Life Regent (5*). Onzecartransfers worden verzekerd door TUI-collegaTravco, die een strenge veiligheidspolitiek voert,zowel wat de autocars als de chauffeurs. Jetairflyverzorgt alle vluchten.Net als voor alle andere vliegbestemmingen wordenook reizen naar Egypte voordeliger door de dalendeolieprijzen. Ofwel omdat er een brandstofreductietoegepast wordt, voor wie voor flexibele prijzen koos.Ofwel omdat er een Fuel Protection Programbijgeboekt kan worden, mét reductie, voor wie kiestvoor een vaste prijs.

Thomas CookMarsa Alam, maar ook de oasesVoor de winter zien we nog steeds een groei op alleEgyptische bestemmingen, meldt Kurt Bostyn. Daarwaarborgt tevens de uitbreiding van het aanbod naarMarsa Alam. Zowel cultuur- als strandvakantiesblijven scoren. Het overgrote deel van de ThomasCook klanten kiest voor een strandvakantie. Meer enmeer oudere klanten verkiezen er ook te‘overwinteren’. Eender welke klant vindt zijn gadingin Egypte. Alexandria wordt in onze rondreizenaangeboden. Het winterklimaat in deze stad leuntechter aan bij de Middellandse Zee, terwijl de overigeplekken zonzeker zijn. Tot onze productvernieuwingbehoort een avontuurlijke Oases rondreis per 4X4.Het all-in aanbod blijft groeien. El Gouna blijftpopulair, maar elke bestemming heeft een eigenidentiteit en eigen doelgroep. Momenteel focussen weop de succesvolle uitbouw van Marsa Alam, Taba ende opkomende regio Nabq in Sharm El Sheikh.Al onze vluchten verlopen met Thomas Cook Airlines,telkens vanuit Brussel. Wie vroeg genoeg boektprofiteert van serieuze vroegboekkortingen enuiteraard een uitgebreidere keuze.Op de Nijl is de Sunrise Select Semiramis III onzetopper. Het schip is pas gerenoveerd. Al onze botenserveren internationale en lokale keuken en wordenconstant streng gecontroleerd.Al onze rondreizen in Egypte worden begeleid doorFrans- én Nederlandstalige gids. Uitzondering daaropis onze avontuurlijke Oases Rondreis per 4X4, diebegeleid wordt door een Engelstalige gids. Allechauffeurs worden gescreend, krijgen training enworden opgevolgd. Voor vele excursies wordt eenlokale vlucht trouwens altijd als alternatiefaangeboden. W.V.

Bestemming > Egypte

Travelexpress 258 27

>

octobre. “La décision avait été prise par monprédécesseur, mais j’ai été vite plongé dansle bain. Quand j’étais au siège à Stockholm,il y avait un spécialiste de l’informatique, unautre du mobilier, un autre de l’électricité, unde l’air conditionné et j’en passe. Ici, c’estune petite entité et il faut savoir où tout setrouve. C’est vraiment très différent. Maisl’avantage est que nous disposons d’unesérieuse équipe sur laquelle on peutcompter.” Très exactement 12 personnes audépartement des ventes et 14 à l’aéroport.

Durant ses études supérieures en économie,Stefan Larsson a travaillé pour la compagniedomestique Linjeflyg à Karlstad, à l’ouest deStockholm: “Je réalisais des études sur leshabitudes des passagers les vendredis, joursoù nous n’avions pas cours et lorsque j’aiquitté l’université en 1988, j’ai tout de suitéété engagé comme Trafic Assistant. Je mesuis occupé des réservations, maisfinalement, quand on est dans un petitaéroport, on s’occupe de tout et en cela,c’était un apprentissage formidable. Al’époque, il y avait dix rotations par jourentre Stockholm et Karlstad en Boeing 737.Aujourd’hui, Linjeflyg n’existe plus et SAS aarrêté ses vols. Il n’y a plus que Skyways quine transporte plus qu’un quart du trafic, enraison du train à grande vitesse qui relie lacapitale en deux heures et par ledéveloppement des infrastructuresroutières...”

En 1992, SAS avait racheté Linjeflyg etLarsson est devenu directeur des ventes:“Avant, SAS était mon concurrent et là, onpeut dire que le changement a été radical!”Progressivement, il monte en grade, devientresponsable Corporate Sales de la région sudde Suède, puis du District Nord et deStockholm, pour aboutir au poste de KeyAccount Manager Corporate & Trade avecStockholm pour base, après larestructuration de 2005. Celle-ci, pourmémoire, a divisé le groupe SAS en troisunités: SAS Aviation Services (technique,cargo, opérations au sol); SAS BrandedAirlines (Spanair, Wideröe, Blue 1, Estonian)et SAS Scandinavian Airlines (Norvège,Danemark, Suède et opérationsinternationales). A peu près quatre ans plustard, le voilà maintenant chez nous.

SASaujourd’huiComme toutes les autres compagnies, SASconnaît aujourd’hui des moments diffciles(12,5% de trafic en moins au mois dedécembre). Déjà en 2007, la compagnie aestimé qu’il fallait trouver des économies del’ordre de 4 milliards de couronnes suédoises(SEK) pour faire face à la fois à la concur-rence et à l’augmentation des produitspétroliers. Dans le plus grand secret - c’estrare - la compagnie avait réuni les 39 (!)syndicats concernés à Sigtuna (petite ville à

17 kilomètres d’Arlanda) pour dégager despistes. L’ambiance était telle qu’on parleencore aujourd’hui de l’”esprit Sigtuna”,même si en mai 2008, une autre réunion a eulieu à Sastaholm et qui a renforcé lacohésion de toutes les parties. C’est ainsiqu’on a vu, par exemple, les salaires despilotes diminuer de 6% (sans heurts!) et plusglobalement, la réalisation d’économies del’ordre de 1,5 milliard de SEK au cours del’année dernière. Certes, il y a encore duchemin, mais il est clair que tout le monde seretrousse les manches.

On connaît certaines des mesures qui ont étédécidées, comme par exemple ledésengagement de SAS du capital d’une sériede compagnies comme Spanair, BMI, AirBaltic, Air Greenland ou Spirit: “On sedésengage aussi de compagnies dont certains(moi!)ignoraient même l’existence. Il y enavait par exemple une liée à Spanair”,s’amuse Stefan Larsson. “Il est clair quenous nous recentrons sur notre coeur demétier.” Un revirement total par rapport àl’époque Carlzon où il fallait tout maîtriserdu domicile du client jusqu’à sa destination,ce qui sous-entendait des transferts enlimousine (1), le contrôle d’hôtels (lesRadisson) et tous les services liés àl’aviation. “Oui, c’est exact, nous avonsvendu nos parts dans Radisson, nous vendonsnotre centre de formation de pilotes, etc. Laphilsophie actuelle est que nous ne devonsnous occuper que de ce que nousconnaissons. Etre expert en tout n’est pas undéfi, c’est une mission impossible. Il est clairque ça ne marche pas! On peut parler d’effetsde modes, mais il faut aussi dire que lemarché change. Du temps de Jan Carlzon, iln’y avait pas de compagnies low-cost, niinternet, ni des systèmes de réservations parordinateur. Aujourd’hui, il faut garder àl’esprit que le client pense que l’aviation estun produit basique comme un autre. Ce n’estpas le cas, mais il faut s’adapter.”

SAS assurait en 2008 approximativement1.260 vols par jour à destination de 152escales dans 34 pays. En Europe du Nord,elle détenait environ 40% du marché. Comptetenu de la crise financière, ces chiffresdoivent être revus à la baisse. Ainsi, deBruxelles, les 6 fréquences quotidiennes surCopenhague sont passées à 5 (et on s’orientevers les 4); sur Oslo, on est passé de 3 à 2(comme de Luxembourg à Copenhague) etsur Stockholm, la fréquence de rotationsquotidiennes a été maintenue. Mais StefanLarsson rappelle que les objectifs sont lesparts de marché: “Notre mission et lemessage que nous voulons faire paser ausecteur du voyage est que, même en périodede déclin, le plus important pour nous est deconserver nos parts de marché. L’attrait dela compagnie SAS, ce sont ses destinationspoint à point, les transits aisés vers tout lemarché du nord et de l’est de l’Europe et biensûr nos destinations intercontinentalesdirectes sur l’Asie et l’Amérique du Nord.”

Le “full content”est la règleChez SAS, la philosophie est de garder desrelations harmonieuses avec lesintermédiaires du voyage. Le “full content”est la règle! “Ce qui importe pour nous,explique Larsson, est que nous donnions auxagents de voyages les outils les plus simplespour réserver sur notre compagnie. Nousavons un système de formation en ligne quidoit les aider à utiliser au mieux notreréseau, les connexions, etc. Cela me paraîtprimordial.” Mais il est vrai que, d’un pointde vue touristique vers la Scandinavie, SASse sent un peu seule: “Il paraît évdent que laBelgique et le Luxembourg ne sont pas descibles pour les offices de tourismescandinaves, alors que les Pays-Bas bien. Onvoit d’ailleurs les effets sur les chiffres desventes chez les Néerlandais. J’imagine qu’ils’agit de questions de budgets et je trouvecela dommage.”

A la question de savoir si l’intégration deBrussels Airlines dans Star Alliance vachanger la donne pour SAS, Larsson se veutprudent: “Cela changera évidemment lepaysage aérien, mais il est encore trop tôtpour voir quels seront les effets de cetteintégration pour la clientèle. Il est clair quedes accords de partages de codes ou departenariats plus poussés ne seront valablesque s’il y a véritablement une valeur ajoutéepour notre clientèle. A part des contactsformels lors de réunions diverses, nousn’avons bien sûr aucun contact bilatéral pourl’instant, puisque Brussels Airlines esttoujours notre principal concurrent.Ultérieurement, on constatera peut-être quenous sommes complémentaires. Ainsi, surStockholm, Brussels dessert Broma et nousArlanda. La question qui se posera aussi estl’harmonisation de nos services dans lesdifférentes classes. Si j’ai bien compris,B.flex et B.light ne sont que deux expressionsdifférentes d’une même classe économique. Ilest probable qu’à terme, il y aura desdiscussions...”

Actuellement, sur tous ses vols, SAS proposetrois classes: une Economy, une EconomyExtra (avec plus de confort et de servicescomme les fast tracks, etc.) et une BusinessClass. Peut-être est-ce aussi vers ce conceptque se dirige Brussels Airlines, après tout.La flotte actuelle de SAS se composed’Airbus A330 et A340 pour le long-courrier,d’Airbus A319 et A321, de Boeing 737 (de -400 à -800), de Fokker 50 et de MD-81, -82et -87 en voie de remplacement. Les Bombar-dier Q400? Il n’en est plus question après lessoucis de trains d’atterrissage qu’a connus lacompagnie. Même si l’avion n’estintrinsèquement plus mis en cause, pluspersonne en Scandinavie ne veut monter àbord de ces turbopropulseurs: “Leur mise ausol nous a coûté fort cher, parce que nous

Coverstory

26 Travelexpress 258

Le premier en septembre, lorsqu’il estvenu de sa terre natale, la Suède, pourun premier poste à l’étranger, cheznous; le second en octobre, lorsque lesbureaux de la représentation belge deSAS ont émigré de la rue du Trône àDiegem. Des bureaux qu’il partage avecAir Canada et la Lot, toutes membres deStar Alliance, tandis qu’à la porte d’enface se trouve Continental... qui selontoute probabilité va aussi rejoindre Star.Ben, c’est que ça grandit, ces petitesalliances! Et Brussels Airlines n’est pasencore arrivée!

“Quand Brussels Airlines sera totalement intégréedans Star Alliance, il est évident que la donne vachanger pour nous. En quelque sorte, la Belgiqueva devenir une sorte de ‘home market’ pour lesmembres de Star, dont nous sommes depuis lepremier jour. Mais pour le moment, il est évidentque la compagnie belge est toujours notre concur-rent n°1. Ce n’est que plus tard qu’il faudra voirquels seront les aménagements qu’il faudraprévoir.” Celui qui parle ainsi est Stefan Larrson,pas encore très bien connu chez nous, puisqu’il n’adébarqué avec armes, bagages et famille qu’enseptembre dernier. Et depuis lors, il a eu du painsur la planche. D’abord, le déménagement familial:“C’est une sacrée expérience et pour moi, lapremière du genre. Quand je travaillais à Stock-holm et que la famille était à Karlstad, je pouvaisprendre l’avion pour la rejoindre, maintenant, jesuis vraiment un expatrié qui doit apprendre à toutfaire: où et quand on dépose les poubelles, où setrouvent les magasins; j’ai dû chercher l’école pourles enfants et surtout nous avons dû nous adapterà une toute nouvelle culture, comme par exemplecomprendre les panneaux routiers!”

Stefan Larsson rit avec plaisir. Visiblement, il atoujours été attiré par les cultures, par les gens. Iladore voyager et se réjouit que ses enfants soient àla St-John’s School de Waterloo où il y a unbrassage important de cultures: “Mon fils vamaintenant apprendre l’anglais et moi, je me metsau français la semaine prochaine!”. Larsson n’étaitpas encore dans ses meubles qu’il fallait songer audéménagement des bureaux de la SAS le 26

“Nous devonsdonner des outilsaux agences devoyages”

StefanLarssonSAS

Si vous avez des conseilsà demander en matière

de déménagements,adressez-vous à Stefan

Larsson, le nouveaudirecteur général de

SAS pour la Belgique etle Luxembourg. Il vousexpliquera les derniers

conseils utiles, lui qui ena vécu deux en moins de

deux mois.

Travelexpress 258 23

TO

VTB: 85 jaaren springlevend

De eerste meerdaagseVTB-reis in 1923 hadals bestemming hetGroothertogdomLuxemburg. Het oudstereismerk van ons landheeft zijn actieradiussindsdien alleen maaruitgebreid. Tergelegenheid van de85ste jaargangverschijnen niet twee,maar voortaan driebrochures.

Ter gelegenheid van de verjaardag is er vooreerstgoed nieuws. Alle reizigers krijgen dit jaar eenreisbijstands- en annulatieverzekering tegen eenvoordeeltarief van 1 euro.De brochures zelf hebben voortaan een geldigsduurtot maart 2010. Men is er zich immers van bewustdat (wereld)reizigers lang vooraf hun reis beginnenplannen. De prijzen zijn bovendien gegarandeerd.Directeur Marc Van den Eynde is erg enthousiastover de publicatie van het reispaspoort, een soorttypering van de reis aan de hand van vijf criteria(cultuur, natuur, accommodatie, lokaal transport enfysieke moeilijkheids- graad). ‘Dat moet voorkomendat klanten meegaan op een reis die eigenlijk nietvoor hen geschikt is’ -hetgeen de vraag oproept naarde rol van de reisagent in deze.De categorisering van het type reis is herleid tot drie:klassiek, authentiek en themareizen. Daarmee wilmen aangeven dat men de klassiekers ter bestemmingaandoet, respectievelijk in het programma minderevidente elementen verwerkt zitten en ten slottebijzondere zaken zoals festivals gaat aandoen.

‘Meest all-inclusive concept’Dat VTB-reizen niet meteen de goedkoopste op demarkt zijn, erkent Van den Eynde. ‘Kwaliteit heeftzijn prijs. Maar we willen doelbewust geen ‘nietinbegrepen’ elementen in onze prijstabellen opnemen.Daarmee denk ik dat we het meest all inclusiveprogramma inzake begeleide rondreizen hebben’.De enige uitzondering op die regel vormen een aantalEuropese rondreizen. Daar genieten senioren somsvan gratis toegang tot bepaalde sites, geldenjongerenkortingen. Op die manier wil men de reizigersde meest voordelige formule bieden.

De klassiekers: Europa en wereldDe klassieke brochures met groepsreizen Wereld enEuropa blijven uiteraard behouden. In hetwereldprogramma zitten een aantal nieuwebestemmingen en rondreizen. Dat is onder meer hetgeval voor Madagaskar, twee bestemmingen dieweinig worden aangeboden op de Belgische markt(Taiwan en Suriname en de Guyana’s), en een helereeks nieuwe programma’s op bestaandebestemmingen.Dat laatste is het geval voor Peru (met bezoeken aande vismarkt van Lima en de sites van Sechin enChanquillo), India (diverse nieuwe themareizen),

Semi-avontuur in ExploratieBegin deze maand verscheen nog een derdebrochure, Exploratie. Daar gaat het om semi-avontuurlijke reizen waarbij men vooral op zoekgaat naar authentieke reiservaringen, weg van degebaande toeristische paden. En tegelijk wil menmet dit nieuwe product ook onderstrepen dat menwel degelijk op een jonger publiek mikt.Marc Van den Eynde: ‘Een heel belangrijk elementin dit verhaal is de reisleider. We hebben gemerktdat we heel wat knowhow in huis hebben, datsommige reisleiders echt gepassioneerd zijn dooreen onderwerp of bestemming. Dat hebben wegebundeld. Maar we gaan doelbewust niet voorBV’s. De inhoud blijft voor ons primeren’.De eerste brochure zal slechts vijf programma’somvatten -rondreizen per 4x4 (India enMadagaskar), een bezoek aan zuidelijke stammenin Ethiopië, een afvaart van de Amazone doorheenPeru, Colombia, Brazilië met een priveboot, berenspotten in Alaska- goed voor 36 pagina’s. ‘We gaandieper in op de programma’s, met tussenartikels endergelijke’. Meer algemeen luidt het dat dergelijkeprogramma’s ook niet op een drafje kunnenontwikkeld worden. Het is de bedoeling, dixit Vanden Eynde terzake, dat we per jaar twee nieuweprogramma’s ontwikkelen. Daarbij kunnenWereldreis-programma’s overgeheveld worden naarhet Exploratieluik.Dan moet het gaan om unieke bestemmingen, waartoch een serieuze fysieke moeilijkheidsgraad aangekoppeld is en waar een duurzame vorm vantoerisme mogelijk is. ‘De reis naar Chengdu enLhasa per 4x4 is zo’n voorbeeld. Die verhuist

Het team van VTB & JetairWereldreizen onder leidingvan directeur Marc Vanden Eynde.

Madagascar en Taiwanzijn nieuwe bestemmingenbij VTB.

Libië (nieuwe privéhotels enextensie in de Akakuswoestijn),Egypte (themareis Caïro enoasestad Siwa), Ethiopië (dehooglanden en religieuze feesten)en Zuid-Afrika (themareis metbezoeken aan duurzame projectenvan de zwarte bevolking, o.a. deeerste zwarte wijnbouwster).In Europa zijn er evenzeer eenaantal nieuwe bestemmingen,onder meer de Azoren, eenthemareis naar de Zwitsersecultuursteden Zürich, Basel enBern, een themareis naar deculturele hoofdstad Vilnius en tweenieuwe programma’s in Italië.

Dit jaar geen twee maar drieVTB-brochures.

wellicht in de toekomst naarExploratie’.Diverse van dergelijke program-ma’s bestaan nochtans al, maarrichten zich eerder opbackpackers. ‘Wij mikkenoneerbiedig gezegd opsalonavonturiers. Wij bieden eenupmarket-product, onze klantenbetalen ook veel voor hun reis.Dan moeten wij ook elementenaanreiken die zorgen voor echtonvergetelijke reisherinneringen’.

Erik Brusten

rental broker en de negociatiemogelijkheden bij het boekings-proces. “Ook de duidelijke vouchers voor onze klanten zijn bijholiday autos een sterk pluspunt”.

Alle groepen en samenwerkingsverbandenOp de incentive reis waren vertegenwoordigers mee van zowatalle groepen en samenwerkingsverbanden waarmee holiday autossamenwerkt: Selectair, Avitour, CWT, Connections, Jetaircenter,Généraltour, ... “Dat is echt een toeval” aldus Yorick Amerlynck.“Maar het doet ons wel plezier te kunnen vaststellen dat we bijhet bij al die groepen goed doen”. Ook de verhouding tussenWaalse en Vlaamse winnaars bleek mooi in evenwicht.Dat de trip zijn invloed zal hebben op de verdere samenwerkingtussen holiday autos en de deelnemende reisagentschappen, is nietmeer dan logisch. “In een kleine groep activiteiten ondernemen dieje thuis niet doet, schept een band”, aldus Olivier Giacomini, salesrepresentative voor Vlaanderen. “De persoonlijke contacten dietijdens deze reis gelegd werden, zullen in de toekomst dan ookzeker bijdragen in een nog betere samenwerking”. Sales repre-sentative voor Wallonië Benoït Mahiat en Customer ExperienceManager David Douiliez die de reisagenten ook mee naar Laplandvergezelden, konden deze uitspraak alleen maar volmondigbijtreden.

VoltrefferDe eerste holiday autos incentive reis was dus duidelijk eenvoltreffer. Zowel het holiday autos team als de deelnemendereisagenten keerden tevreden en met een schat aan enthousiasteverhalen terug. “We hopen dat dit andere reisagentschappen ookzal motiveren om ons (nog meer) te boeken,” zegt Yorick

holiday autos verlengtcontract met SelectairOnlangs werd het contract van holiday autos met Selectairvoor 2 jaar verlengd. Al sinds 2000 werkt de car rentalbroker inzake autohuur service samen met de meer danhonderd Selectair-reisagentschappen in België. Door deverlengde samenwerking kunnen de Selectair reisagentenblijven gebruik maken van het holiday autos incentiveprogramma waarmee ze door kilometers te sparen, cadeauskunnen boeken op www.holidayautosbenelux.com.Eerder al dit jaar werd ook het contract tussen holiday autosen transavia.com, de bekende Nederlandse low cost lijndiensten chartermaatschappij en tevens de grootste webwinkel inNederland, vernieuwd.

Beatrijs Croes(Alk Reizen) &Inès Gonsaeles(ConnectionsLeuven) opsneeuwscooter-tocht

Amerlynck nog tenslotte. “Wantook dit jaar zullen we hetincentive reisconcept zekerblijven hanteren”.Waar de volgende holiday autostrip eind dit jaar zal heengaan, isvoorlopig nog niet bekend. Erworden momenteel nogverschillende opties bekeken.Maar dat het weer een uniekebeloningsreis zal worden, lijdtgeen twijfel... BB

Car Rental

24 Travelexpress 258

holiday autosbeloont reisagent“De geselecteerde reisagenten hebben de reisniet zomaar cadeau gekregen maar hebbendeze echt verdiend”, aldus Yorick Amerlynck,Sales Manager holiday autos. “Voor deze reishebben we immers de 5 best boekendereiskantoren en de 5 kantoren met degrootste stijging in het aantal boekingentussen mei en oktober 2008 uitgenodigd. Hunconstante inzet om onze producten teverkopen wordt nu beloond”.En een beloning werd het zeker. Lapland iszowieso een bestemming die voor velen totde verbeelding spreekt, maar is bovendiendoor de vele spectaculaire en sportieveactiviteitenmogelijkheden ook ideaal voorincentive-trips. Het feit dat het land van deKerstman ook een betrekkelijk durebestemming is, heeft sommige reisagentenwaarschijnlijk ook extra gemotiveerd omdeze reis te kunnen meepikken.

Unieke bestemmingVoor de uitwerking en praktische organisatievan de incentive deed holiday autos beroep

bijna 24 uur op 24 nacht blijft (eenbevreemdende ervaring), waren de reactiesachteraf dan ook unaniem enthousiast.“holiday autos boeken, loont vast en zeker demoeite” konden we uit de mond van PatrickDe Vos van World of Travel in Kortrijkoptekenen. Joeri Vlamynck van Apollo Travelin Deinze sloot zich onmiddellijk bij dezemening aan. Apollo Travel was trouwenszowel in 2007 als 2008 het best boekendreiskantoor bij holiday autos. “Vorig jaarwon ik een home cinema, dit jaar een tripnaar Lapland” aldus de enthousiastereisagent.Nitima Changrangkarn van GénéraltourAlleur trad langs Waalse zijde de positievereacties bij : « Lapland is een unieke ervaringen als bestemming ideaal voor dit soortincentives. Er zijn heel uiteenlopendeactiviteiten-en excursiemogelijkheden. Enhoewel de extreme vriestemperatuur bijaankomst toch even wennen is, ben ik zeerblij dat ik dankzij de verdienste van onsbusiness department deze trip heb mogenmeemaken.»Maar niet alleen de beste boekers mochtendus mee. Ook reisagenten die hunboekingsaantal bij holiday auto’s opvallenddeden stijgen, kwamen als winnaar uit dewedstrijd. “Dat is leuk, volgens BeatrijsCroes van Alk Reizen (Alken). “Zo kwamenniet alleen de grotere kantoren in aan-merking voor deze geweldige trip”. Croeslooft trouwens de goede enflexibele service bij de car

“Inzet moet beloond worden”luidt het gezegde en zo dachtenze ook bij holiday autos. De car

rental broker nodigde eindvorig jaar zo’n tien reisagentenuit voor een vierdaagse actieveincentive reis naar het ijskoude

maar idillische Lapland.

YorickAmerlynck(holidayautos) testhet sportieflanglaufenuit

Hotel Kieppi, Saariselkä

Nadine Delogne(CWT SHAPE)

De winnaars en organisatoren in plaatselijkeklederdracht: Rose-Alie Della Faille D’Huysse(Active Golf Travel), Nadine Delogne (CWTSHAPE), Paula Coelho (Lux Voyages), JulienBodart (Les Lignes Amarantes), NitimaChangrangkarn (Généraltour Alleur), JoeriVlamynck (Selectair Apollo Travel), BeatrijsCroes (Alk reizen), Patrick De Vos (SelectairWorld of Travel), Geert Dereu (Jetair CenterGent), Ines Gonsaeles (Connections Leuven),Yorick Amerlynck, Olivier Giacomini, DavidDouiliez en Benoit Mahiat (holiday autos), AnnickHeirman en Sofie Despeer (BEST tours)

op touroperator BESTtours die sinds 2005

Lapland in haarbrochures heeft

staan. Hotel Kieppi inhet gezellige dorpje

Saariselkä in het hoge noorden van Finlandbleek de ideale uitvalsbasis voor de talrijkesportieve activiteiten die op het programmastonden. Langlaufen, icekarten, huskysafari,sneeuwscootertocht, een wandeling metsneeuwschoenen en een sleerit met rendierenkonden de reisagenten meer dan bekoren.Alles voltrok zich in het feeërieke kader vande een immens en bijna onbewoondsneeuwlandschap. En hoewel de meesteactiviteiten zich in het (schemer)donkerafspeelden omdat het in Lapland in december

rental broker en de negociatiemogelijkheden bij het boekings-proces. “Ook de duidelijke vouchers voor onze klanten zijn bijholiday autos een sterk pluspunt”.

Alle groepen en samenwerkingsverbandenOp de incentive reis waren vertegenwoordigers mee van zowatalle groepen en samenwerkingsverbanden waarmee holiday autossamenwerkt: Selectair, Avitour, CWT, Connections, Jetaircenter,Généraltour, ... “Dat is echt een toeval” aldus Yorick Amerlynck.“Maar het doet ons wel plezier te kunnen vaststellen dat we bijhet bij al die groepen goed doen”. Ook de verhouding tussenWaalse en Vlaamse winnaars bleek mooi in evenwicht.Dat de trip zijn invloed zal hebben op de verdere samenwerkingtussen holiday autos en de deelnemende reisagentschappen, is nietmeer dan logisch. “In een kleine groep activiteiten ondernemen dieje thuis niet doet, schept een band”, aldus Olivier Giacomini, salesrepresentative voor Vlaanderen. “De persoonlijke contacten dietijdens deze reis gelegd werden, zullen in de toekomst dan ookzeker bijdragen in een nog betere samenwerking”. Sales repre-sentative voor Wallonië Benoït Mahiat en Customer ExperienceManager David Douiliez die de reisagenten ook mee naar Laplandvergezelden, konden deze uitspraak alleen maar volmondigbijtreden.

VoltrefferDe eerste holiday autos incentive reis was dus duidelijk eenvoltreffer. Zowel het holiday autos team als de deelnemendereisagenten keerden tevreden en met een schat aan enthousiasteverhalen terug. “We hopen dat dit andere reisagentschappen ookzal motiveren om ons (nog meer) te boeken,” zegt Yorick

holiday autos verlengtcontract met SelectairOnlangs werd het contract van holiday autos met Selectairvoor 2 jaar verlengd. Al sinds 2000 werkt de car rentalbroker inzake autohuur service samen met de meer danhonderd Selectair-reisagentschappen in België. Door deverlengde samenwerking kunnen de Selectair reisagentenblijven gebruik maken van het holiday autos incentiveprogramma waarmee ze door kilometers te sparen, cadeauskunnen boeken op www.holidayautosbenelux.com.Eerder al dit jaar werd ook het contract tussen holiday autosen transavia.com, de bekende Nederlandse low cost lijndiensten chartermaatschappij en tevens de grootste webwinkel inNederland, vernieuwd.

Beatrijs Croes(Alk Reizen) &Inès Gonsaeles(ConnectionsLeuven) opsneeuwscooter-tocht

Amerlynck nog tenslotte. “Wantook dit jaar zullen we hetincentive reisconcept zekerblijven hanteren”.Waar de volgende holiday autostrip eind dit jaar zal heengaan, isvoorlopig nog niet bekend. Erworden momenteel nogverschillende opties bekeken.Maar dat het weer een uniekebeloningsreis zal worden, lijdtgeen twijfel... BB

Car Rental

24 Travelexpress 258

holiday autosbeloont reisagent“De geselecteerde reisagenten hebben de reisniet zomaar cadeau gekregen maar hebbendeze echt verdiend”, aldus Yorick Amerlynck,Sales Manager holiday autos. “Voor deze reishebben we immers de 5 best boekendereiskantoren en de 5 kantoren met degrootste stijging in het aantal boekingentussen mei en oktober 2008 uitgenodigd. Hunconstante inzet om onze producten teverkopen wordt nu beloond”.En een beloning werd het zeker. Lapland iszowieso een bestemming die voor velen totde verbeelding spreekt, maar is bovendiendoor de vele spectaculaire en sportieveactiviteitenmogelijkheden ook ideaal voorincentive-trips. Het feit dat het land van deKerstman ook een betrekkelijk durebestemming is, heeft sommige reisagentenwaarschijnlijk ook extra gemotiveerd omdeze reis te kunnen meepikken.

Unieke bestemmingVoor de uitwerking en praktische organisatievan de incentive deed holiday autos beroep

bijna 24 uur op 24 nacht blijft (eenbevreemdende ervaring), waren de reactiesachteraf dan ook unaniem enthousiast.“holiday autos boeken, loont vast en zeker demoeite” konden we uit de mond van PatrickDe Vos van World of Travel in Kortrijkoptekenen. Joeri Vlamynck van Apollo Travelin Deinze sloot zich onmiddellijk bij dezemening aan. Apollo Travel was trouwenszowel in 2007 als 2008 het best boekendreiskantoor bij holiday autos. “Vorig jaarwon ik een home cinema, dit jaar een tripnaar Lapland” aldus de enthousiastereisagent.Nitima Changrangkarn van GénéraltourAlleur trad langs Waalse zijde de positievereacties bij : « Lapland is een unieke ervaringen als bestemming ideaal voor dit soortincentives. Er zijn heel uiteenlopendeactiviteiten-en excursiemogelijkheden. Enhoewel de extreme vriestemperatuur bijaankomst toch even wennen is, ben ik zeerblij dat ik dankzij de verdienste van onsbusiness department deze trip heb mogenmeemaken.»Maar niet alleen de beste boekers mochtendus mee. Ook reisagenten die hunboekingsaantal bij holiday auto’s opvallenddeden stijgen, kwamen als winnaar uit dewedstrijd. “Dat is leuk, volgens BeatrijsCroes van Alk Reizen (Alken). “Zo kwamenniet alleen de grotere kantoren in aan-merking voor deze geweldige trip”. Croeslooft trouwens de goede enflexibele service bij de car

“Inzet moet beloond worden”luidt het gezegde en zo dachtenze ook bij holiday autos. De car

rental broker nodigde eindvorig jaar zo’n tien reisagentenuit voor een vierdaagse actieveincentive reis naar het ijskoude

maar idillische Lapland.

YorickAmerlynck(holidayautos) testhet sportieflanglaufenuit

Hotel Kieppi, Saariselkä

Nadine Delogne(CWT SHAPE)

De winnaars en organisatoren in plaatselijkeklederdracht: Rose-Alie Della Faille D’Huysse(Active Golf Travel), Nadine Delogne (CWTSHAPE), Paula Coelho (Lux Voyages), JulienBodart (Les Lignes Amarantes), NitimaChangrangkarn (Généraltour Alleur), JoeriVlamynck (Selectair Apollo Travel), BeatrijsCroes (Alk reizen), Patrick De Vos (SelectairWorld of Travel), Geert Dereu (Jetair CenterGent), Ines Gonsaeles (Connections Leuven),Yorick Amerlynck, Olivier Giacomini, DavidDouiliez en Benoit Mahiat (holiday autos), AnnickHeirman en Sofie Despeer (BEST tours)

op touroperator BESTtours die sinds 2005

Lapland in haarbrochures heeft

staan. Hotel Kieppi inhet gezellige dorpje

Saariselkä in het hoge noorden van Finlandbleek de ideale uitvalsbasis voor de talrijkesportieve activiteiten die op het programmastonden. Langlaufen, icekarten, huskysafari,sneeuwscootertocht, een wandeling metsneeuwschoenen en een sleerit met rendierenkonden de reisagenten meer dan bekoren.Alles voltrok zich in het feeërieke kader vande een immens en bijna onbewoondsneeuwlandschap. En hoewel de meesteactiviteiten zich in het (schemer)donkerafspeelden omdat het in Lapland in december

Coverstory

26 Travelexpress 258

Le premier en septembre, lorsqu’il estvenu de sa terre natale, la Suède, pourun premier poste à l’étranger, cheznous; le second en octobre, lorsque lesbureaux de la représentation belge deSAS ont émigré de la rue du Trône àDiegem. Des bureaux qu’il partage avecAir Canada et la Lot, toutes membres deStar Alliance, tandis qu’à la porte d’enface se trouve Continental... qui selontoute probabilité va aussi rejoindre Star.Ben, c’est que ça grandit, ces petitesalliances! Et Brussels Airlines n’est pasencore arrivée!

“Quand Brussels Airlines sera totalement intégréedans Star Alliance, il est évident que la donne vachanger pour nous. En quelque sorte, la Belgiqueva devenir une sorte de ‘home market’ pour lesmembres de Star, dont nous sommes depuis lepremier jour. Mais pour le moment, il est évidentque la compagnie belge est toujours notre concur-rent n°1. Ce n’est que plus tard qu’il faudra voirquels seront les aménagements qu’il faudraprévoir.” Celui qui parle ainsi est Stefan Larrson,pas encore très bien connu chez nous, puisqu’il n’adébarqué avec armes, bagages et famille qu’enseptembre dernier. Et depuis lors, il a eu du painsur la planche. D’abord, le déménagement familial:“C’est une sacrée expérience et pour moi, lapremière du genre. Quand je travaillais à Stock-holm et que la famille était à Karlstad, je pouvaisprendre l’avion pour la rejoindre, maintenant, jesuis vraiment un expatrié qui doit apprendre à toutfaire: où et quand on dépose les poubelles, où setrouvent les magasins; j’ai dû chercher l’école pourles enfants et surtout nous avons dû nous adapterà une toute nouvelle culture, comme par exemplecomprendre les panneaux routiers!”

Stefan Larsson rit avec plaisir. Visiblement, il atoujours été attiré par les cultures, par les gens. Iladore voyager et se réjouit que ses enfants soient àla St-John’s School de Waterloo où il y a unbrassage important de cultures: “Mon fils vamaintenant apprendre l’anglais et moi, je me metsau français la semaine prochaine!”. Larsson n’étaitpas encore dans ses meubles qu’il fallait songer audéménagement des bureaux de la SAS le 26

“Nous devonsdonner des outilsaux agences devoyages”

StefanLarssonSAS

Si vous avez des conseilsà demander en matière

de déménagements,adressez-vous à Stefan

Larsson, le nouveaudirecteur général de

SAS pour la Belgique etle Luxembourg. Il vousexpliquera les derniers

conseils utiles, lui qui ena vécu deux en moins de

deux mois.

Travelexpress 258 23

TO

VTB: 85 jaaren springlevend

De eerste meerdaagseVTB-reis in 1923 hadals bestemming hetGroothertogdomLuxemburg. Het oudstereismerk van ons landheeft zijn actieradiussindsdien alleen maaruitgebreid. Tergelegenheid van de85ste jaargangverschijnen niet twee,maar voortaan driebrochures.

Ter gelegenheid van de verjaardag is er vooreerstgoed nieuws. Alle reizigers krijgen dit jaar eenreisbijstands- en annulatieverzekering tegen eenvoordeeltarief van 1 euro.De brochures zelf hebben voortaan een geldigsduurtot maart 2010. Men is er zich immers van bewustdat (wereld)reizigers lang vooraf hun reis beginnenplannen. De prijzen zijn bovendien gegarandeerd.Directeur Marc Van den Eynde is erg enthousiastover de publicatie van het reispaspoort, een soorttypering van de reis aan de hand van vijf criteria(cultuur, natuur, accommodatie, lokaal transport enfysieke moeilijkheids- graad). ‘Dat moet voorkomendat klanten meegaan op een reis die eigenlijk nietvoor hen geschikt is’ -hetgeen de vraag oproept naarde rol van de reisagent in deze.De categorisering van het type reis is herleid tot drie:klassiek, authentiek en themareizen. Daarmee wilmen aangeven dat men de klassiekers ter bestemmingaandoet, respectievelijk in het programma minderevidente elementen verwerkt zitten en ten slottebijzondere zaken zoals festivals gaat aandoen.

‘Meest all-inclusive concept’Dat VTB-reizen niet meteen de goedkoopste op demarkt zijn, erkent Van den Eynde. ‘Kwaliteit heeftzijn prijs. Maar we willen doelbewust geen ‘nietinbegrepen’ elementen in onze prijstabellen opnemen.Daarmee denk ik dat we het meest all inclusiveprogramma inzake begeleide rondreizen hebben’.De enige uitzondering op die regel vormen een aantalEuropese rondreizen. Daar genieten senioren somsvan gratis toegang tot bepaalde sites, geldenjongerenkortingen. Op die manier wil men de reizigersde meest voordelige formule bieden.

De klassiekers: Europa en wereldDe klassieke brochures met groepsreizen Wereld enEuropa blijven uiteraard behouden. In hetwereldprogramma zitten een aantal nieuwebestemmingen en rondreizen. Dat is onder meer hetgeval voor Madagaskar, twee bestemmingen dieweinig worden aangeboden op de Belgische markt(Taiwan en Suriname en de Guyana’s), en een helereeks nieuwe programma’s op bestaandebestemmingen.Dat laatste is het geval voor Peru (met bezoeken aande vismarkt van Lima en de sites van Sechin enChanquillo), India (diverse nieuwe themareizen),

Semi-avontuur in ExploratieBegin deze maand verscheen nog een derdebrochure, Exploratie. Daar gaat het om semi-avontuurlijke reizen waarbij men vooral op zoekgaat naar authentieke reiservaringen, weg van degebaande toeristische paden. En tegelijk wil menmet dit nieuwe product ook onderstrepen dat menwel degelijk op een jonger publiek mikt.Marc Van den Eynde: ‘Een heel belangrijk elementin dit verhaal is de reisleider. We hebben gemerktdat we heel wat knowhow in huis hebben, datsommige reisleiders echt gepassioneerd zijn dooreen onderwerp of bestemming. Dat hebben wegebundeld. Maar we gaan doelbewust niet voorBV’s. De inhoud blijft voor ons primeren’.De eerste brochure zal slechts vijf programma’somvatten -rondreizen per 4x4 (India enMadagaskar), een bezoek aan zuidelijke stammenin Ethiopië, een afvaart van de Amazone doorheenPeru, Colombia, Brazilië met een priveboot, berenspotten in Alaska- goed voor 36 pagina’s. ‘We gaandieper in op de programma’s, met tussenartikels endergelijke’. Meer algemeen luidt het dat dergelijkeprogramma’s ook niet op een drafje kunnenontwikkeld worden. Het is de bedoeling, dixit Vanden Eynde terzake, dat we per jaar twee nieuweprogramma’s ontwikkelen. Daarbij kunnenWereldreis-programma’s overgeheveld worden naarhet Exploratieluik.Dan moet het gaan om unieke bestemmingen, waartoch een serieuze fysieke moeilijkheidsgraad aangekoppeld is en waar een duurzame vorm vantoerisme mogelijk is. ‘De reis naar Chengdu enLhasa per 4x4 is zo’n voorbeeld. Die verhuist

Het team van VTB & JetairWereldreizen onder leidingvan directeur Marc Vanden Eynde.

Madagascar en Taiwanzijn nieuwe bestemmingenbij VTB.

Libië (nieuwe privéhotels enextensie in de Akakuswoestijn),Egypte (themareis Caïro enoasestad Siwa), Ethiopië (dehooglanden en religieuze feesten)en Zuid-Afrika (themareis metbezoeken aan duurzame projectenvan de zwarte bevolking, o.a. deeerste zwarte wijnbouwster).In Europa zijn er evenzeer eenaantal nieuwe bestemmingen,onder meer de Azoren, eenthemareis naar de Zwitsersecultuursteden Zürich, Basel enBern, een themareis naar deculturele hoofdstad Vilnius en tweenieuwe programma’s in Italië.

Dit jaar geen twee maar drieVTB-brochures.

wellicht in de toekomst naarExploratie’.Diverse van dergelijke program-ma’s bestaan nochtans al, maarrichten zich eerder opbackpackers. ‘Wij mikkenoneerbiedig gezegd opsalonavonturiers. Wij bieden eenupmarket-product, onze klantenbetalen ook veel voor hun reis.Dan moeten wij ook elementenaanreiken die zorgen voor echtonvergetelijke reisherinneringen’.

Erik Brusten

22 Travelexpress 258

Zij staan in voor 95% van de verkoop. Bijstrandverlengingen gaat de voorkeur naar AinSoukhna, El Gouna, Sharm el-Sheikh of Hurghada.Ain Soukhna is slechts 130 km van Caïroverwijderd en nog weinig toeristisch. Wij werkenmet EgyptAir en soms met Jetairfly.Door de lancering van ons merk Arista-Tours hopenwe nu een jonger publiek aan te spreken in eenleeftijd tussen 28 en 35 jaar, dat zich nog geen 5sterrencruise met superluxe kan veroorloven, maarwel cultureel warmloopt. Hiervoor bieden wij éénweek volpension aan tegen 850 euro. Alleexcursies (inbegrepen Abu Simbel met de bus) zijnhierin begrepen. Dat is ook haalbaar voor jongegezinnen. Voor Arista-Tours leggen wij op de Nijl deNile Crown III 5* Luxe. Ons huidig klantenbestandschommelt tussen 35 en 55 jaar. Al onze groepenzijn eentalig, Frans of Nederlands. Deze klantenbieden wij de Miss Egypt 5* Super Luxe, RoyalPrincess 5* Prestige, Oberoï Philae 5* Deluxe enOberoï Zarah Prestige aan. Wij hechten daaraanveel belang! Dat geldt ook voor een veiligbustransport. De voertuigen ondergaanvoortdurend inspecties.

BEST ToursNijl met strand als keuzeBEST tours spitst zich toe op de culturele reizennaar Egypte. De boekingen liggen deze winterlager dan voordien, meldt Frank Bosteels. Ook voorde strandvakanties hinken de boekingscijfersachter: 2008 was dan ook een topjaar voor debestemming. Voor de culturele reizen zijn vooral dewintermaanden fel gegeerd. Zij bieden vrijwelallemaal de Nijlcruise als uitgangspunt. OnzeNijltopper is de prestigieuze M/s Queen of Hansa,eigendom van onze lokale partner EscapadeTravel. Hij biedt een uitgebreid comfort en genieteen uitstekende reputatie. Onze lokale agent voertmet een gekoelde truck wekelijks versevoedingswaren aan vanuit Caïro. Tijdens huncruise bezoeken alle passagiers de keuken van hetschip zodat zij zich persoonlijk kunnen vergewissenvan de hygiëne. Bijna de helft van alle reizen wordtverlengd met een verblijf aan de Rode Zee in all-inhotels. Niet toevallig is het Fort Arabesque Resortin Makadi Bay ons best verkopend hotel bij deRode Zee. Het biedt alleen all-inclusive.Onze klanten bestaan uit een zeer breed publiek,dat kan kiezen tussen Frans- en Engelssprekendegidsen. Voor de Prestige reizen kiezen ze uit Frans-of Nederlandssprekende gidsen. Wij verwachtengeen belangrijke prijsstijgingen voor de nabijetoekomst, zegt Frank. Alle autocars van EscapadeTravel zijn van moderne makelij en zeer recent. Zebeschikken over een snelheidsbegrenzer en dechauffeurs wisselen elkaar af. Als er een binnen-landse vlucht is, boeken wij deze mogelijkheid.

7PlusTot Pasen boeken wij uitstekendOok 7Plus blikt terug op een positief 2008, zegtJan Van Durme en tot Pasen 2009 lopen deboekingen zeer goed. Nadien volgt de aarzeling envoelen we (op alle bestemmingen) een lichtevertraging van de boekingen. De Egyptische prijzenblijven betaalbaar en de winter is ons beste seizoenvoor de Nijlcruises of de combinaties metstrandvertier, waarbij Hurghada en El Gouna detoppers zijn. Voor excursies met tweetaligereisleiders Nederlands-Frans, leeft bij ons een grotevraag naar Alexandria en op de Nijl bieden wij deQueen Nabila 5* en als parel de Dahabiya’s BelleEpoque, een koninklijke yacht. 7Plus vliegt

viermaal per week met EgyptAir en voor hetbustransport legde de Egyptische overheid zelfstrikte normen op aan alle verantwoordelijken.

JetairVooral strand en Marsa AlamJetair en VIP Selection noteerden in 2008 een groeiin het aantal afreizen naar Egypte. In het huidigewinterseizoen is de balans globaal licht positief,meldt Hans Van Haelemeesch. Het zomerseizoenspreekt meer aan dan het winterseizoen en isbovendien gespreid over 7 maanden.Strandvakanties blijven de meest geboekte, al danniet in combinatie met een Nijlcruise. Ruim 80% vanons hotelaanbod is all-in. Hurghada en Sharm el-Sheikh zijn de klassiekers en de koplopers. MarsaAlam, dat we diverse seizoenen geleden lanceerden,blijft de sterkste groeier. Nieuw bij Jetair van ditwinterseizoen af is Taba. Alexandria is opgenomen inenkele cruiseprogramma’s, alsook in de rondreizenvan Jetair “Midden-Oosten” en VTB. Alle Nijlcruisesen rondreizen verlopen met Nederlands en/ofFranstalige begeleiding. Onze traditionele klassiekersop de Nijl zijn de M/S Crown Jubilee (5* deluxe) en deM/S Nile Empress (5*) - beide van TUI-collegaTravcotels - en de Magic Life Regent (5*). Onzecartransfers worden verzekerd door TUI-collegaTravco, die een strenge veiligheidspolitiek voert,zowel wat de autocars als de chauffeurs. Jetairflyverzorgt alle vluchten.Net als voor alle andere vliegbestemmingen wordenook reizen naar Egypte voordeliger door de dalendeolieprijzen. Ofwel omdat er een brandstofreductietoegepast wordt, voor wie voor flexibele prijzen koos.Ofwel omdat er een Fuel Protection Programbijgeboekt kan worden, mét reductie, voor wie kiestvoor een vaste prijs.

Thomas CookMarsa Alam, maar ook de oasesVoor de winter zien we nog steeds een groei op alleEgyptische bestemmingen, meldt Kurt Bostyn. Daarwaarborgt tevens de uitbreiding van het aanbod naarMarsa Alam. Zowel cultuur- als strandvakantiesblijven scoren. Het overgrote deel van de ThomasCook klanten kiest voor een strandvakantie. Meer enmeer oudere klanten verkiezen er ook te‘overwinteren’. Eender welke klant vindt zijn gadingin Egypte. Alexandria wordt in onze rondreizenaangeboden. Het winterklimaat in deze stad leuntechter aan bij de Middellandse Zee, terwijl de overigeplekken zonzeker zijn. Tot onze productvernieuwingbehoort een avontuurlijke Oases rondreis per 4X4.Het all-in aanbod blijft groeien. El Gouna blijftpopulair, maar elke bestemming heeft een eigenidentiteit en eigen doelgroep. Momenteel focussen weop de succesvolle uitbouw van Marsa Alam, Taba ende opkomende regio Nabq in Sharm El Sheikh.Al onze vluchten verlopen met Thomas Cook Airlines,telkens vanuit Brussel. Wie vroeg genoeg boektprofiteert van serieuze vroegboekkortingen enuiteraard een uitgebreidere keuze.Op de Nijl is de Sunrise Select Semiramis III onzetopper. Het schip is pas gerenoveerd. Al onze botenserveren internationale en lokale keuken en wordenconstant streng gecontroleerd.Al onze rondreizen in Egypte worden begeleid doorFrans- én Nederlandstalige gids. Uitzondering daaropis onze avontuurlijke Oases Rondreis per 4X4, diebegeleid wordt door een Engelstalige gids. Allechauffeurs worden gescreend, krijgen training enworden opgevolgd. Voor vele excursies wordt eenlokale vlucht trouwens altijd als alternatiefaangeboden. W.V.

Bestemming > Egypte

Travelexpress 258 27

>

octobre. “La décision avait été prise par monprédécesseur, mais j’ai été vite plongé dansle bain. Quand j’étais au siège à Stockholm,il y avait un spécialiste de l’informatique, unautre du mobilier, un autre de l’électricité, unde l’air conditionné et j’en passe. Ici, c’estune petite entité et il faut savoir où tout setrouve. C’est vraiment très différent. Maisl’avantage est que nous disposons d’unesérieuse équipe sur laquelle on peutcompter.” Très exactement 12 personnes audépartement des ventes et 14 à l’aéroport.

Durant ses études supérieures en économie,Stefan Larsson a travaillé pour la compagniedomestique Linjeflyg à Karlstad, à l’ouest deStockholm: “Je réalisais des études sur leshabitudes des passagers les vendredis, joursoù nous n’avions pas cours et lorsque j’aiquitté l’université en 1988, j’ai tout de suitéété engagé comme Trafic Assistant. Je mesuis occupé des réservations, maisfinalement, quand on est dans un petitaéroport, on s’occupe de tout et en cela,c’était un apprentissage formidable. Al’époque, il y avait dix rotations par jourentre Stockholm et Karlstad en Boeing 737.Aujourd’hui, Linjeflyg n’existe plus et SAS aarrêté ses vols. Il n’y a plus que Skyways quine transporte plus qu’un quart du trafic, enraison du train à grande vitesse qui relie lacapitale en deux heures et par ledéveloppement des infrastructuresroutières...”

En 1992, SAS avait racheté Linjeflyg etLarsson est devenu directeur des ventes:“Avant, SAS était mon concurrent et là, onpeut dire que le changement a été radical!”Progressivement, il monte en grade, devientresponsable Corporate Sales de la région sudde Suède, puis du District Nord et deStockholm, pour aboutir au poste de KeyAccount Manager Corporate & Trade avecStockholm pour base, après larestructuration de 2005. Celle-ci, pourmémoire, a divisé le groupe SAS en troisunités: SAS Aviation Services (technique,cargo, opérations au sol); SAS BrandedAirlines (Spanair, Wideröe, Blue 1, Estonian)et SAS Scandinavian Airlines (Norvège,Danemark, Suède et opérationsinternationales). A peu près quatre ans plustard, le voilà maintenant chez nous.

SASaujourd’huiComme toutes les autres compagnies, SASconnaît aujourd’hui des moments diffciles(12,5% de trafic en moins au mois dedécembre). Déjà en 2007, la compagnie aestimé qu’il fallait trouver des économies del’ordre de 4 milliards de couronnes suédoises(SEK) pour faire face à la fois à la concur-rence et à l’augmentation des produitspétroliers. Dans le plus grand secret - c’estrare - la compagnie avait réuni les 39 (!)syndicats concernés à Sigtuna (petite ville à

17 kilomètres d’Arlanda) pour dégager despistes. L’ambiance était telle qu’on parleencore aujourd’hui de l’”esprit Sigtuna”,même si en mai 2008, une autre réunion a eulieu à Sastaholm et qui a renforcé lacohésion de toutes les parties. C’est ainsiqu’on a vu, par exemple, les salaires despilotes diminuer de 6% (sans heurts!) et plusglobalement, la réalisation d’économies del’ordre de 1,5 milliard de SEK au cours del’année dernière. Certes, il y a encore duchemin, mais il est clair que tout le monde seretrousse les manches.

On connaît certaines des mesures qui ont étédécidées, comme par exemple ledésengagement de SAS du capital d’une sériede compagnies comme Spanair, BMI, AirBaltic, Air Greenland ou Spirit: “On sedésengage aussi de compagnies dont certains(moi!)ignoraient même l’existence. Il y enavait par exemple une liée à Spanair”,s’amuse Stefan Larsson. “Il est clair quenous nous recentrons sur notre coeur demétier.” Un revirement total par rapport àl’époque Carlzon où il fallait tout maîtriserdu domicile du client jusqu’à sa destination,ce qui sous-entendait des transferts enlimousine (1), le contrôle d’hôtels (lesRadisson) et tous les services liés àl’aviation. “Oui, c’est exact, nous avonsvendu nos parts dans Radisson, nous vendonsnotre centre de formation de pilotes, etc. Laphilsophie actuelle est que nous ne devonsnous occuper que de ce que nousconnaissons. Etre expert en tout n’est pas undéfi, c’est une mission impossible. Il est clairque ça ne marche pas! On peut parler d’effetsde modes, mais il faut aussi dire que lemarché change. Du temps de Jan Carlzon, iln’y avait pas de compagnies low-cost, niinternet, ni des systèmes de réservations parordinateur. Aujourd’hui, il faut garder àl’esprit que le client pense que l’aviation estun produit basique comme un autre. Ce n’estpas le cas, mais il faut s’adapter.”

SAS assurait en 2008 approximativement1.260 vols par jour à destination de 152escales dans 34 pays. En Europe du Nord,elle détenait environ 40% du marché. Comptetenu de la crise financière, ces chiffresdoivent être revus à la baisse. Ainsi, deBruxelles, les 6 fréquences quotidiennes surCopenhague sont passées à 5 (et on s’orientevers les 4); sur Oslo, on est passé de 3 à 2(comme de Luxembourg à Copenhague) etsur Stockholm, la fréquence de rotationsquotidiennes a été maintenue. Mais StefanLarsson rappelle que les objectifs sont lesparts de marché: “Notre mission et lemessage que nous voulons faire paser ausecteur du voyage est que, même en périodede déclin, le plus important pour nous est deconserver nos parts de marché. L’attrait dela compagnie SAS, ce sont ses destinationspoint à point, les transits aisés vers tout lemarché du nord et de l’est de l’Europe et biensûr nos destinations intercontinentalesdirectes sur l’Asie et l’Amérique du Nord.”

Le “full content”est la règleChez SAS, la philosophie est de garder desrelations harmonieuses avec lesintermédiaires du voyage. Le “full content”est la règle! “Ce qui importe pour nous,explique Larsson, est que nous donnions auxagents de voyages les outils les plus simplespour réserver sur notre compagnie. Nousavons un système de formation en ligne quidoit les aider à utiliser au mieux notreréseau, les connexions, etc. Cela me paraîtprimordial.” Mais il est vrai que, d’un pointde vue touristique vers la Scandinavie, SASse sent un peu seule: “Il paraît évdent que laBelgique et le Luxembourg ne sont pas descibles pour les offices de tourismescandinaves, alors que les Pays-Bas bien. Onvoit d’ailleurs les effets sur les chiffres desventes chez les Néerlandais. J’imagine qu’ils’agit de questions de budgets et je trouvecela dommage.”

A la question de savoir si l’intégration deBrussels Airlines dans Star Alliance vachanger la donne pour SAS, Larsson se veutprudent: “Cela changera évidemment lepaysage aérien, mais il est encore trop tôtpour voir quels seront les effets de cetteintégration pour la clientèle. Il est clair quedes accords de partages de codes ou departenariats plus poussés ne seront valablesque s’il y a véritablement une valeur ajoutéepour notre clientèle. A part des contactsformels lors de réunions diverses, nousn’avons bien sûr aucun contact bilatéral pourl’instant, puisque Brussels Airlines esttoujours notre principal concurrent.Ultérieurement, on constatera peut-être quenous sommes complémentaires. Ainsi, surStockholm, Brussels dessert Broma et nousArlanda. La question qui se posera aussi estl’harmonisation de nos services dans lesdifférentes classes. Si j’ai bien compris,B.flex et B.light ne sont que deux expressionsdifférentes d’une même classe économique. Ilest probable qu’à terme, il y aura desdiscussions...”

Actuellement, sur tous ses vols, SAS proposetrois classes: une Economy, une EconomyExtra (avec plus de confort et de servicescomme les fast tracks, etc.) et une BusinessClass. Peut-être est-ce aussi vers ce conceptque se dirige Brussels Airlines, après tout.La flotte actuelle de SAS se composed’Airbus A330 et A340 pour le long-courrier,d’Airbus A319 et A321, de Boeing 737 (de -400 à -800), de Fokker 50 et de MD-81, -82et -87 en voie de remplacement. Les Bombar-dier Q400? Il n’en est plus question après lessoucis de trains d’atterrissage qu’a connus lacompagnie. Même si l’avion n’estintrinsèquement plus mis en cause, pluspersonne en Scandinavie ne veut monter àbord de ces turbopropulseurs: “Leur mise ausol nous a coûté fort cher, parce que nous

DD

BTr

avel

&To

uri

sm-P

ho

tos

: Den

ysV

inso

n -

Pix

tal -

Au

tho

r’s im

age

Laat uw klanten deze

winter niet in de kou staan;

het stralende Egyptestaat voor ze klaar.

L’Office de Tourisme Égyptien développe et renouvelle régulièrement ses outils promotionnels conçus

exclusivement pour vous : le guide des ventes et le site Internet professionnel (informations, photothèque

libre de droits, FAQ…). Rendez-vous sur www.trade.egypt.travel pour vous informer des dernières nouveautés

qui concernent aussi bien les infrastructures touristiques de la Mer Rouge ou de la Méditerranée, que le

patrimoine culturel de la vallée du Nil ou encore les déserts et les oasis.

LES ÉGYPTIENS VOUS OFFRENT CE QU’ILS ONT DE PLUS PRÉCIEUX, LE SOLEIL…ET DES OUTILS D’AIDE À LA VENTE.

Het Egyptische Bureau voor Toerisme ontwikkelt en vernieuwt haar reclameaanbiedingen voortdurend,

exclusief voor u: de verkoopgids en de internetsite voor professionals (informatie, bibliotheek van foto’s

zonder auteursrechten, Veelgestelde Vragen…). Bezoek www.trade.egypt.travel voor het laatste nieuws,

niet alleen over de toeristische infrastructuur langs de Rode of de Middellandse Zee, maar ook over het

culturele erfgoed in de Nijlvallei, de woestijnen en de oases.

D E E G Y P T E N A R E N B I E D E N U H U N K O S T B A A R S T E B E Z I T, D E Z O N …E N N U T T I G E M A R K E T I N G H U L P M I D D E L E N .

Des bords du Nilaux plages de la Mer Rouge

c’est déjà l’étépour vos clients.

210x297-TravelExpress-Kite-NL+FR.indd 1 23/12/08 18:45:25

28 Travelexpress 258

BestemmingCoverstory>

Carte d’identité

Naissance:En 1967 à Karlstad (Suède)

Etat civil:Marié à Maria. Deux enfants,Lennea (13) et Erik (11)

Stefan BörjeLarsson

avons dû les remplacer pardes avions qui n’étaient pasadaptés à de fréquentesrotations ni en matière decapacités. Le yield s’en estressenti, mais maintenant,nous les remplaçonsprogressivement par desbiréacteurs Canadair CRJ900 qui répondentparfaitement à nos besoins.”

L’an dernier, le bureau BeLuxde SAS a vendu 222.000segments de vol, en cecompris vers les destinationsintercontinentales. PourStefan Larsson, c’est un bonrésultat. Il reste évidemmentà voir comment le marché vaévoluer. Mais là, comme pourtout le monde, les boule decristal ne sont pas trèsexplicites pour l’instant.

Patrick Anspach

(1) Le service de limousines deporte à porte n’existe plus qu’enBelgique. Il est destiné à laclientèle Business qui vole sur leréseau intercontinental de lacompagnie.

Votre première voiture?Une VW Golf en 1976. Une occasion qui m’a coûtéplus cher en entretien qu’une neuve!

Aimeriez-vous une voiture avec chauffeur?Je préfère conduire.

Quelle est votre compagnie préférée (hors SAS)?C’est une question politique, ça! J’ai un excellentsouvenir d’Air Seychelles entre les îles!

Où passez-vous vos vacances?J’adore voyager en famille, partout dans le monde. Enhiver, nous allons faire du ski en France, en Autricheou en Suisse. Mais nous aimons aussi nous ressourcerdans la campagne autour de Stockholm...

Vous prenez des photos?Oui. On les stocke sur PC et, de temps en temps, onles regarde à la télévision. Ce sont souvent degrands moments familiaux. Mais j’aime aussi lesimprimer. C’est plus facile.

Quelles sont vos qualités?Je crois que je suis ouvert et loyal... (c’est trèsdifficile de parler de soi)... je pense aussi agir avecbon sens. Comme patron, je crois aussi donner aupersonnel des opportunités pour se développer.

Et vos défauts?Je reconnais être assez impatient. Peut-être têtuaussi.

Quel est votre plat préféré?J’aime tout. La cuisine suédoise traditionnelle, lescuisines thaï, française, italienne...

Lisez-vous?Oui, de tout. Pour l’instant, j’essaye de lire, le soir,surtout en anglais. “The Bulletin”, par exemple.Mais des livres aussi.

Allez-vous au cinéma?Oui, en famille ou avec des amis. Le dernier filmque j’ai vu, c’est “Quantum of Solace”, le dernierJames Bond. Je préférais “Casino Royale”. Ici, c’estun peu confus.

Faites-vous du sport?Du ski, du jogging, du football, mais surtout dugolf. Avec des amis, on organise des voyages pouraller golfer.

Que pensez-vous de Brussels Airport?Je crois qu c’est un aéroport qui déploye beaucoupd’efforts pour que l’environnement soit attractif,avec de nouvelles boutiques, etc. En revanche,

pour les vols européens, les distances sont un peulongues. En vérité, tous les aéroports sontconfrontés à la même alternative. Faut-il que lestrajets soient les plus courts possibles ou faut-ilbeaucoup de shops? Il n’y a pas de solutionoptimale, je pense.

Qu’avez-vous acheté de plus bête?Des actions dans une société suédoise detélécommunications. En une nuit, elles ont chuté de50%, il y a déjà quelques années de cela. Et ellesn’ont jamais remonté!

Dans quelle ville aimeriez-vous vous perdre?A New York. Même si c’est difficile de s’y perdre, enfait!

Répondriez-vous favorablement à l’invitation àune pièce de Shakespeare interprétée en zoulou?Ah oui, sûrement! Toute approche d’une autreculture est enrichissante. Ainsi, je suis très heureuxque mes enfants soient à l’école St-John’s où il y aun mélange étonnant de cultures. Je pense qu’on ytrouve 49 nationalités différentes!

Etes-vous “petit-déjeuner au Champagne”?En fait, je ne suis pas très petit-déjeuner du tout. Jeviens prendre mon café au bureau. Maintenant, si jeprends un bon petit-déjeuner, pourquoi pas avec duChampagne? Mais avec modération, bien entendu...

Où habite votre ami le plus lointain?A Bangkok. J’en ai aux Etats-Unis aussi...

Avez-vous un surnom?Des amis m’appellent “Trisse”.

La meilleure manière de fêter votre anniversaire?Un voyage avec la famille et des amis.

Quel est votre pays préféré?La Suède. Mais je trouve qu’on s’adapte très bienet vite en Belgique. J’aime beaucoup ce pays.J’habite à Waterloo, l’école de mes enfants est à300 mètres de chez nous et, via le ring, je suis ici àDiegem en 20 minutes. Tout dépend de l’heure àlaquelle je pars, évidemment.

Qu’est-ce qui vous agace le plus?Ceux qui ont une vue négative des choses, quitravaillent contre les changements ou les idées dedéveloppement.

Est-ce la première fois que vous faites lacouverture d’un magazine?Oui. Et je trouve cela très excitant!

Bestemming

20 Travelexpress 258

>

Meer comfort, meer all-in...en sancties tegen snellebussen

Egypte

De Belgische ‘vlucht naarEgypte’ verloopt al jaren

in een stijgende lijn. In dezomer 2006 vertrokken

86.719 landgenoten, toeneen stijging met 8,1%. In

2007 waren het er101.669 (+17,1%) envorig jaar 118.490 of

+21,5%. Het ligt voor dehand dat het merendeeldaarvan naar De Rode

Zee trekt, omdat deEgyptische zomer erg

warm kan zijn.Nijlcruises zijn dan

wellicht iets minder intrek. Ook de

winterboekers nemenechter toe: 65394 in

2006/2007 (toen+12.5%); 84.963 in

2007/2008 (+345,4%).De voorbije winter beleeft

echter een klein dipje.Niet door de

oorlogvoering van Israël,maar vermoedelijk

wegens het‘portemonneegevoel’ van

de Belg. Merkwaardig,volgens Thomas Cook, is

echter de groei vanlandgenoten die ginds

gaan overwinteren.

Toerisme hebben de lokale agenten gewaarschuwdvoor de negatieve impact op het imago van het land,en aangemaand tot voorzichtigheid.”

Anders Dan AndersExploratiereizen met 4x4Anders Dan Anders organiseert geen klassiekecruises of strandverblijven in Egypte maar beperktzich tot een exploratiereis in de Westelijke woestijn.Na een verkenning van de hoogtepunten in Caïro enLuxor trekt een 4x4 jeepkaravaan van oase naaroase. De vraag naar deze rondreizen is de laatste 3jaar stabiel, meldt Catherine Verhelst. Het publiek iszoals op alle Anders Dan Anders reizen vanmiddelbare leeftijd en bestaat voor de exploratiereisuit meer avontuurlijke reizigers. De trektocht wordtbegeleid door onze Nederlandstalige reisleider, eenhistoricus met een passie voor het Midden-Oosten!Het aanbod Alexandria (met nachtvlucht) alsafsluiter is vervangen door een rit van MarsaMatrouh rechtstreeks naar Caïro. Wij vliegen metonze vaste partner Lufthansa. Met Lufthansakunnen wij voor onze 2009/2010 brochuremomenteel een brandstofverlaging toekennen aan deklanten van 42 euro per persoon.

Secrets of the DesertMet 4x4 de woestijn inEgypte groeit als bestemming, ook voor onze‘woestijntrips’, met de Siwa oase en rondreizen in deSinaî, zegt Britta Campe. Wij bieden hierbij lokaleEngels- of Franssprekende gidsen aan, afhankelijkvan de voorkeur van de klant. Secrets verkooptweinig klassieke cruises. Wij werken uitsluitend metM/S Monte Carlo en Dahabiya Hadeel (eenkleinschalige en traditionele boot).Strandhotels zijn bij ons een aanvulling, en de vraagnaar “all-in” neemt toe. De vraag naar Alexandria(in combinatie met Caïro) als citytrip groeit.Secrets werkt voornamelijk à la carte aanvragen uiten het is dus de klant die bepaalt wanneer en metwie hij vliegt. Wij werken veel met Swiss, Lufthansaen Turkish Airlines. Sinds Secrets tot de ‘Arthemagroup’ behoort kunnen we ook gebruik maken van decontingenten met Egyptair. Egypte is nog altijdpopulair en ik vrees dat de tarieven niet echt zullendalen. Busongevallen zijn er niet te vrezen, wij rijdenalleen 4x4, zegt Britta.

ArthemaNijlluxe ook voor jongerenDe verkoop van Arthema bleef op hetzelfde peil alshet jaar voordien, zegt Benoît Hodeige. Sinds kortstellen we echter een opwaartse spiraal vast. Ditjaar blijken de klanten zon en warmte minder tevrezen. Men schijnt uiteindelijk te beseffen dat 50°in een droog klimaat veel aangenamer is dan 35° invochtig België, hoewel deze mentaliteitsveranderingook wel door financiële redenen bevorderd werd. Deculturele rondreizen, met Nijlcruises, gekoppeld aanfacultatieve verblijven in Caïro, Alexandria en hetSinai schiereiland, blijven nummer één bij Arthema.

EscapeCultuurtrips en Ain SoukhnaEscape ging er in 2008 met 24% op vooruitrichting Egypte. De winter begon veelbelovendmaar de verhoopte groei met 30%, bleefuiteindelijk beperkt tot 5%, meldt Paul Ryckaseys.Voor- en najaar scoren bij de boekingen het bestdankzij een milder klimaat. Escape hoopt echter opeen goede zomer mede omdat een intensesamenwerking met EgyptAir tot aantrekkelijkeprijzen leidde voor Hurghada, El Gouna en Sharmel-Sheikh. El Gouna scoort daarbij het best omdathet uitstekend bereikbaar is na een Nijltocht. AinSoukhna is een opkomende bestemming.Eén tweetalige reisleider begeleidt één of meerderegroepen die elk een gids met de gewenste taalmeekrijgen. De ‘Queen of Escape’ behoort tot deabsolute top, zegt Paul, maar wij bieden in eenafzonderlijke luxe brochure ook de Oberoi Philae enOberoi Zahra aan, beiden ‘top van de top’. Tweejaar geleden werd de Queen of Escape ook bemanddoor 7 topchefs, die de lokale staf culinair énhygiënisch vormden. Escape rekende vorig jaargeen fueltoeslagen aan, de reisfactuur blijftongewijzigd. Het Egyptisch busvervoer blijft eenzorgenkind. Onze contracten waarborgen recenteen goed uitgeruste bussen. De mentaliteit van eenEgyptenaar verander je helaas niet in eenhandomdraai. Nassermeer en Abu Simbel wordenook met een vlucht aangeboden.

KuoniIndividuele reizigers en Mystèredes PharaonsEgypte prijkt nog maar recent in het Vlaamseaanbod van Kuoni-BelgIê en wij mikken vooral opprivéreizen, zegt Luc Maes. Franstalig België boektwel veel Nijlcruises. Op die markt verkoopt onsprogramma “Mystère des Pharaons” opperbest. Hetis op maat gemaakt van ouders met kinderen.Franstalige gidsen begeleiden hun taalgenoten, ooktijdens de cruises, terwijl Nederlandstaligeprivéreizen door Engelstalige gidsen wordenvergezeld. De wintermaanden scoren bij ons hetbest. Nijlcruises worden het meest gevraagd enmeestal gecombineerd met een strandverlenging inSoma, Naama Bay of Sharm-el-Sheikh. Alexandriawordt alleen geboekt als excursie vanuit Caïro enwie kiest voor het programma “Western Deserts &Mediterranean Sea” verblijft er 2 nachten.Kuoni vliegt met KLM, Air Méditerrannée, XLAirways, AMC en Air Caïro. Op de Nijl is er eenvoorkeur voor de minder gekende 5* Sonesta-cruises. In Franstalig België is het Kuoni-cruiseaanbod bijzonder uitgebreid met luxebotenzoals de M/S Kontiki en de Jamila. Het neusje vande zalm is de luxe zeilboot Dahabieh, opgenomen inde Emotions-brochure. Ook apart is de Steam ShipSudan die reizigers zich in ware Belle Epoque-stijlterug in de tijd laat wanen. Kuoni is ookwaakzaam voor veilige busritten: “Niet alleen alletouroperators maar ook het ministerie van

info travel 160109 1/16/09 5:27 PM Page 1

Composite

C M Y CM MY CY CMY K

AutomationTransHotel s’allieavec AmadeusLes quelque 50.000 hôtels qui composent leportefeuille de TransHotel sont désormais segmentésen hôtels urbains et hôtels « de vacances », identifiésdans l’application par une icône symbolisant deuxpalmiers. Cela n’a l’air de rien, mais voilà une petiteidée qui va sacrément faciliter la vie!

Mais plus important encore, sans doute, dans l’histoire deTranshotel, c’est l’accord que la société vient de signer avecAmadeus. Grâce à cet accord, les deux sociétés vont travaillerensemble afin de permettre aux agences de voyage l’accès aucontenu de Transhotel à travers la solution Selling Platformd’Amadeus. Une fois réalisée cette intégration, le réseau Amadeuspermettra un accès permanent à la base de données de TransHotel,ce qui rendra évidemment le processus de réservation plus simpleet plus efficace.C’est là typiquement un accord gagnant-gagnant. Pour leconsolidateur espagnol, l’association avec Amadeus lui fournit uneouverture colossale vers un marché d’utilisateurs à une échellemondiale, en même temps que l’appui d’un incontestable leader.Cet accord vient aussi à point nommé, alors que, comme nous leconfiait il y a peu Julio de la Cruz, directeur général du groupe, lesconsolidateurs subissent de plus en plus la concurrence des sitesB2C, des « dot.com » et, surtout... des hôtels eux-mêmes : en termede réservations en ligne, ce sont les sites hôteliers qui enregistrenten effet la plus forte croissance.Pour Amadeus, ce sont, d’un seul coup, quelque 50.000établissements qui viennent enrichir sa base de donnés d’hôtels,pourtant déjà bien fournie. Et c’est, surtout, un pas de plus sur le

marché du voyage deloisirs, sur lequel le GDSse positionne désormaisclairement.C’est que la grandemajorité des hôtelsprésents dans lessystèmes de réservationsont des hôtels dechaîne, répondantdavantage aux besoinsdes hommes d’affaires oudes tour opérateurs.C’est particulièrementvrai pour le marché nord-américain. En Europe, au

contraire, les deux tiers des hôtels sont des établissementsindépendants. Amadeus a déjà accompli de grands progrès : 80p.c. de son offre hôtelière est désormais constituée d’hôtelsindépendants. L’accord avec TransHotel vient utilement renforceret enrichir le contenu hôtelier que les agences de voyage peuventproposer à leurs clients. Au-delà, cette solution assure égalementle paiement à l’avance des commissions dues pour les réservationschez TransHotel.Si tout se passe bien, l’intégration devrait être achevée dans lecourant du mois de mars et testée sur quelques marchéssélectionnés. Elle sera ensuite graduellement rendue disponible àtous les utilisateurs d’Amadeus Selling Platform dans le courantde l’année.Pour Julio de la Cruz, Directeur général du Groupe TransHotel :« Notre partenariat avec Amadeus est une étape majeure dans lalongue histoire de TransHotel en tant que fournisseur d’accèsaux hôtels et services pour les agences de voyages à travers lemonde ». Tandis que chez Amadeus, on se félicite de cet accord quiva « permettre aux agences de voyages d’accéder à un plus grandnombre d’hôtels et à un contenu qui leur permet de percevoir plusde commissions ».

Claude Boumal

Aviation en deux mots

30 Travelexpress 258

Henri Gourgeon qui jusqu’ici avait le titre dedirecteur-général exécutif. Une performance deSpinetta est la durée de son mandat. Avec onzeannées passées à la tête de la compagnie française,il est probablement l’un des présidents decompagnie aérienne à avoir tenu aussi longtemps.

Sachez encore que:• Air Austral, compagnie de l’île de La Réuniona commandé deux Airbus A380 en version classeunique. Ils pourront transporter 840 passagersd’un coup entre La Réunion et Paris!• La société De Boer à Kontich construitactuellement un nouveau hangar pour l’AviationViewing Park de l’aéroport de Manchester. Ilaccueillera une des icônes de l’histoire del’aviation, le Concorde.

• Le “online check-in” chez soi sur internet etl’”Express check-in” aux bornes d’enregistre-ment de Brussels Airport comptent maintenantpour 40% des passagers au départ de Bruxelleset qui volent par Brussels Airlines.• Ivan Misetic, PDG de Croatia Airlines a été élupour un an président de l’Association descompagnies européennes (AEA).• Brussels Airlines a officiellement été invitée àrejoindre Star Alliance. Le processus pourraitprendre de un an à 18 mois.• Le premier Grand Prix de Formule 1 à AbuDhabi le 1er novembre prochain sera sponsorisépar Etihad Airways. Pour cette occasion, lacompagnie a peint spécialement un de ses AirbusA340. Un A320 a également été décoré envoiture de course.

• KLM Cityhopper a mis l’Embraer 190 en lignesur la route Bruxelles-Amsterdam.• Depuis le 12 janvier, Brussels Airlines etAegean Airlines travaillent en code-share surAthènes, Thessalonique, Héraklion et Rhodes.

P.A.

Un hangar belge pourun supersonique.

A340 d’Etihad aux couleurs du Grand Prixde Formule 1 en novembre à Abu Dhabi.

Marcel Buelens avait déjà fait la“Cover Story” de Travel Express.

Les douchesd’Emiratesne font pas recetteEst-ce parce qu’on ne changepas ses habitudes en avion? Est-ce parce qu’on a peur de voirinterrompu le flux d’eau alorsqu’on a la tête pleine deshampoing? Toujours est-il queles douches que l’on trouve àbord des Airbus A380d’Emirates Airlines ne font pasrecette. Seuls trois quarts de laclientèle de la First Class lesutilisent (c’est déjà beaucoup,mais il y a l’attrait de lanouveauté) et encore sont-ilstrès économes en utilisation del’eau mise à leur disposition.

Spinetta cèdela place à GourgeonC’est une transition en douceurqui vient de débuter en ce débutd’année. Jean-Cyril Spinetta,PDG d’Air France et du groupeAir France-KLM n’occupe plusque la fonction de président desdeux entités, celle de directeur-général étant dévolue à Pierre-

Pierre-Henri Gourgeonet Jean-Cyril Spinetta. problèmes techniques “exceptionnels” et pas lorsque

ceux-ci apparaissent lors d’un entretien. Si la Couravait voulu inciter les compagnies aériennes à fermerles yeux lors de contrôles de sécurité qui laissentapparaître quelques failles, elle n’aurait pas agiautrement!

Marcel Buelens,MOTY del’APCLes journalistes aéronautiquesde Belgique réunis au sein del’Aviation Press Club ont éluMarcel Buelens, directeurgénéral de l’aéroport deCharleroi, “Man of the Year2009” à une très confortablemajorité. Les membres de l’APCont tenu à honorer à travers luil’ensemble du personnel del’aéroport qui a réussi unetransition en douceur vers lesnouvelles installations et uneprogression constante du traficdans un environnement difficile.Son prix lui sera remis le 1eravril prochain, lors de la réuniontraditionnelle de l’APC pourl’ensemble du secteur aérien.

Airbus devant BoeingAirbus a de nouveau battu un record de livraisonsen 2008. Avec 483 appareils livrés, le constructeureuropéen a dépassé de 30 unités le chiffre de 2007.Le moyen-courrier A320 demeure le best-seller dela famille, avec 386 avions livrés, en plus de 85autres de la famille A330/A340 et 12 A380. Dansle même temps, son concurrent Boeing a livré 375appareils, dont 290 monocouloirs 737 (dont 6 enversion d’affaires), 14 gros-porteurs 747-400, dix767 et 61 long-courriers 777. En ce qui concerneles commandes nettes, elles furent au nombre de777 pour Airbus. Compte non tenu des annulations,elles auraient atteint 900 unités. La valeur des 777prises de commandes représente la bagatelle de100 milliards de dollars US au prix catalogue (doncde l’ordre de 20% de moins en valeur réelle). Deson côté, Boeing a enregistré 662 commandesnettes. Le carnet de commandes de Boeing restefigé aujourd’hui à hauteur 3.700 appareils et celuid’Airbus à 3.715, ce qui signifie pour les deuxgéants de la construction aéronautique un plan decharge qui dépasse les sept années.

Indemnisations pour causede problèmes techniques?Un curieux arrêt de la Cour de Justice européennedans une affaire concernant Alitalia implique que,désormais, les compagnies sont tenues de payerune compensation aux passagers lorsqu’un vol estannulé pour des raisons techniques. Ils auraientdroit à 250 ou 600 euros en plus du prix du billet.La Cour n’absout les transporteurs qu’en cas de

Pertes pour Sky EuropeSelon des chiffres provisoires, Sky Europe aterminé son exercice 2007/2008 (à finseptembre) par une perte nette de 59,4millions d’EUR, soit plus du double des 24millions de 2006/2007. Le nombre depassagers transportés est passé de 3,3millions à 3,76 millions. La compagnie asouffert des augmentations de prix du fuel,puis de la conjoncture. Elle a réduit l’emploide 25% et supprimé des lignes non rentables.De Bruxelles, elle dessert Vienne et Prague.

Aviation

Travelexpress 258 31

Thomas CookLes clients cherchentsouvent à combiner un cir-cuit avec un séjour plageCes dernières années une augmentation desventes a été constatée sur les Caraïbes maisla crise financière remet en question ladynamique des ventes pour cette année. Les3 principales destinations - Mexique,République Dominicaine et Cuba - sontdesservies par leurs propres vols chartersassurés par XL Airways. Heleen Van Eenoo,Product Manager Long Haul TC, soulignel’importance structurelle de la culture du AllIn chez les vacanciers qui recherchent dansun resort tel l’Iberostar toutes les facilitéssportives et aussi l’Xperience qui réserve desactivités très originales. La combinaison desplaisirs de la plage et d’un circuit est trèsdemandée en particulier au Mexique et àCuba où l’un des grands succès est uncombiné entre La Havane Trinidad et soncharme colonial et pour finir Varadero et sesplages somptueuses. Les faveurs accordées àla République Dominicaine comme destina-tion exotique par excellence restent car lesprix sont très avantageux et en plus il nefaut pas de passeport. La Jamaïque estprogrammée depuis cet hiver au départ deBruxelles et d’ici peu un 3ème Iberostar serainauguré : l’Iberostar Rosa Hall Grand. Au-delà le Costa Rica, le paradis de l’éco-tourisme est aussi proposé en circuit aveclocation de voiture en combinaison avec unséjour plage ; dans la même veine, nousoffrons un magnifique combiné Costa Rica etNicaragua et mieux encore un circuit de 16jours intitulé ‘Panorama de l’Amériquecentrale’ qui prolonge vers le Honduras et leGuatemala.

BEST toursNous prenons le parti demettre l’accent sur la culturelocaleLa brochure dédiée aux circuits en Amériquelatine réserve une place à l’espace caribéenen particulier Cuba ainsi que le Mexique et leVenezuela avec Isla Margarita. Le spécialistedes destinations lointaines a établi des choixqui privilégient davantage la découverte.Frank Bosteels, Press & CommunicationManager BEST tours : « Hormis l’extensionbalnéaire au Mexique, c’est un choix dans lecas de Cuba de mettre l’accent sur larencontre des populations locales etd’expérimenter les multiples facettes quirendent unique la plus grande et la plus

intéressante des îles des Caraïbes. Il faut enprofiter tant qu’un parfum d’authenticité semaintient car nul ne peut prévoir l’aveniraprès l’ère Castro. En attendant, noscircuits permettent de faire le pleind’émotions que ce soit en 8 ou 12 jours.L’option la plus longue permet de voirSantiago qui est un must, et de parcourird’est en ouest les 1.200 km que comptecette île. Ce pays intriguant est assezparadoxal avec des gens attachants vivantdans la précarité et développant en mêmetemps un extraordinaire sens de la musiqueet de la fête. La qualité propre à ce circuitest de multiplier les moyens de transports :train, vieille voiture US, à pied mais aussi àvélo grâce à un accord avec les étudiants del’université de La Havane. Au total, lesCaraïbes tirent bien leur épingle du jeu encette période de crise même si la clientèled’hiver diffère de celle de l’été qui estdavantage familiale et dont le budget estbeaucoup plus compté. »

OdysseusLe client est de plus en plusattentif à l’accessibilitéAvec 30 d’expérience dans le voyage de luxeet une présence sur 5 marchés européens, leTO s’est investit depuis longtemps sur lemarché des Caraïbes et sur les lieux derésidence où l’on cultive l’excellence avecbrio. De plus, la reprise se confirme enjanvier ce qui est de bon augure pour lasuite. Sofie Van Camp, Business Develop-ment Manager Odysseus, : « Les clientsdécident de dépenser plutôt que de laissertout à la banque. Très bien ! Et ce sont lesclassiques qui connaissent le succès avecune différenciation nette entre lesfrancophones portés sur les AntillesFrançaises, quoique cela évolue, et lesnéerlandophones choisissant plutôt les îlesanglophones. Mais toutes les destinationsont leur propre marché. Nous avons inclusdes nouveautés dans notre programmationtant à Saint-Martin qu’à Sainte-Lucie avecde nouveaux hôtels qui sont à même de

DossierCaraïbes

Un parfum d’optimismePar les temps qui courent, rien de tel qu’une bouffée d’oxygène. Plus quetoute autre région du monde, les Caraïbes symbolisent par excellence dansl’esprit du grand consommateur les conditions d’un voyage réussi. Résultat,l’offre voyagiste abonde et les chiffres n’apparaissent pas plus cruelsqu’ailleurs.

Un dollar qui reste faible pour l’instant (mais àsuivre avec l’Obamaboom !), le climat qui nousa épargné des ouragans dévastateurs cesdernières années, le contexte semble favorableà une réussite qui fluctue bien sûr selon lesdestinations. Dans l’ensemble, la situation estloin d’être gagnée car le consommateur demasse pratique l’attentisme, apeuré qu’il estpar la crise financière. La baisse est doncnotable sur la région mais pas plus qu’ailleurset certaines destinations ne s’en sortent pastrop mal. D’autant que le segment du haut degamme bénéficie d’une nouvelle politique, quipar endroit produit ses effets avec des hôtels etrésidences de luxe tout à fait remarquables etcapables de concurrencer parfois lesprestations visibles dans l’Océan Indien. Letour d’horizon permet de se faire une idée de lasituation actuelle avec des variations selon letype de clientèle visée et les espérancesconçues au regard du marché spécifique desCaraïbes.

JetairLa République Dominicainereste un best sellerL’ensemble des Caraïbes est particulièrementprisé durant la saison d’hiver mais l’offre semaintient pour l’été à venir. On déplore pourl’instant un certain attentisme de la part desclients mais la décision d’achat devrait semanifester à un moment ou à un autre. Lesagents de voyage devront être prêts et ceconstat vaut pour toutes les destinations !Comparé à d’autres régions, les Caraïbessoutiennent la demande avec une offre assezstable. La République dominicaine offretoujours aux yeux des consommateurs lemeilleur rapport qualité/prix. A noter que laJamaïque prend peu à peu une place qui luirevient sur le marché. Johan Lauwers,Directeur Produit Vacances en Avion de Jetair :« Nous conservons beaucoup d’espoir et misonssur les Caraïbes qui sont moins touchées par lacrise que les autres destinations. Les ouragansn’occupent plus depuis 3 ans le devant de lascène. Le cours du dollar nous est favorable etle fuel qui affectait le prix l’année passéediminue également. Tout cela joue en notrefaveur et crée du dynamisme. Parmi lesdestinations, la Jamaïque se taille une belleplace cet hiver tandis que Varadero où lescontrats s’établissent en ¤ réalise un moins bonscore de même que Puerto Plata qui fonctionnemois bien. L’argument de vente sur cesdestinations est avant tout le prix et il s’agitd’être toujours compétitif. »

>18 Travelexpress 258

TO

Jetair vliegvakantiesen wereldreizen voorde zomer

Jetairfly is een buitenbeentje, stelt CEO ElieBruyninckx. ‘We krimpen niet in, integendeel: onsprogramma van vlootuitbreiding zetten weversterkt verder’. Concreet betekent dat dat tegendeze zomer niet minder dan 12 eigen toestellenactief zullen zijn. Onder meer twee fabrieksnieuweBoeings 737 next generation zullen de vlootvervoegen. Volgens de CEO zal de maatschappijdaarmee over de jongste en modernste vloot vanons land beschikken. De verschillende types van devloot en hun respectievelijke capaciteiten latentevens toe om flexibel in te spelen op de vraag, endesnoods kleinere of grotere toestellen in te zettennaargelang de evolutie van de vraag. Bruyninckxliet er trouwens weinig twijfel over bestaan: ‘Wiespeculeert op een spectaculaire lastminute-golf kanbedrogen uitkomen. Veeleer dan grote kortingen tegeven, zullen we onze capaciteit aanpassen’. Eenbelangrijk argument dus om toch in te spelen op deverschillende vroegboekvoordelen die nu gelden,fuel protection programma’s (‘een stijging van deolieprijs valt niet uit te sluiten’) en dergelijke.

VliegvakantiesHet lijstje aan vliegbestemmingen voor de zomer isin wezen een verderzetting van de vernieuwing diedeze winter werd ingezet. Zo is er Kaapverdië datvoortaan rechtstreeks wordt aangevlogen, Taba alszesde Egyptische bestemming (waar men devisumkost inbegrepen aanbiedt) en een nieuweluchtverbinding vanuit Charleroi naar Djerba enMonastir -waarmee Tunesië als bestemming in dekijker wordt gezet.Johan Lauwers wijst er trouwens op dat in ditNoord-Afrikaanse land de jongste jaren een sterkeupgrading heeft plaatsgevonden in de hotellerie.‘Er is een groot aanbod, je kan dus moeiteloos eenstrenge selectie maken. De prijs-kwaliteit is goed,men is in sterke mate overgeschakeld op hetpopulaire all-inclusive concept. Vergeet ook nietdat Tunesië als vakantiebestemming al 30 jaaraanwezig op de Belgische markt’.

Meer animatieVoor komende zomer is er opnieuw een aanbod aaneigen Funclubs, met programma’s voor de diverse

leeftijds- categorieën. Dergelijke clubs vind je opMallorca, Korfoe, Kreta, Rhodos en de TurkseRiviera. Het aantal miniclubs, voor de allerkleinsten,wordt uitgebreid van vijf naar acht.Daarnaast zijn er ook de bekende Magic Life-clubs.Nieuw vanaf dit jaar is de indeling met labels. Zo zijner clubs die specifiek richten naar alleenstaanden enkoppels (met weinig of geen kinderfaciliteiten),families (wel met alle mogelijke faciliteiten voorgezinnen met kinderen) en all together-clubs.

VIP Selection: ook villa’sIn een aantal hotelresorts (Turkije, Rhodos, Kreta,Tenerife, Lanzarote) kan je voortaan vakantiehouden in volledig vrijstaande vakantievilla’s.Dergelijke formule combineert privacy methotelservice en -faciliteiten. Men heeft de keuzetussen logies met ontbijt, halfpension of all inclusive.Zoals bekend is VIP Selection deze winter ook eensamenwerking gestart met de Jeunes Restaurateursd’Europa. Tijdens het zomerseizoen zaltweesterrenchef Franky Vanderhaeghe vanHostellerie St.-Nicolas in Elverdinge de maaltijdenaan boord van de Jetairfly-vluchten de maaltijdenconcipiëren. Als voorsmaakje krijgen vroegboekerseen lunchcheck cadeau waarmee men op weekdagenal kan gaan voorproeven bij een van de chefs vandeze vereniging.

WereldreizenOok het luik Wereldreizen is vernieuwd, op deverschillende continenten. Op Corsica zijn er diversenieuwe programma’s, niet alleen voor rondreizen(daar vind je voortaan etappehotels), maar ookwandelprogramma’s en zeiltochten worden nuaangeboden. Het Afrikaluik is aangevuld met deeilanden Réunion en Madagaskar, er is een nieuwegroepsformule op Ethiopië en nieuwe groepsreizen opZuid-Afrika (11 en 13 dagen). Ook voor Namibië(met huurwagen langs de nationale parken),Botswana en Zambia (avontuurlijke rondreizen) zijner nieuwe formules. In Latijns-Amerika zijn ernieuwe rondreizen uitgewerkt in Mexico (klassiekMexico), Cuba en Costa Rica (selfdrive). Blikvangerin het Azië-aanbod is de opname van Taiwan alsnieuwe bestemming. In het Midden-Oosten zijn ernieuwe programma’s in Egypte, Marokko (deafzonderlijke brochure verdwijnt) en Israël. De grotevernieuwing zit ‘m in het Noord-Amerikaluik: zowelvoor Canada als de VS biedt men diverse nieuwepakketjes, gaande van een fietsaanbod, motortrips,soft aventure-rondreizen, trendy boutiquehotels inMiami en themareizen. Het hotelaanbod in New Yorken Las Vegas wordt voortaan geprijsd volgens hetprincipe van fluid pricing (op usa online). Datbetekent de prijs van de dag, maar evenzeer een prijsdie fluctueert op basis van vraag en aanbod.

Erik Brusten

Voor komende zomer is eropnieuw een aanbod aan

eigen Funclubs.

“Ons programma vanvlootuitbreiding zetten we

versterkt verder” aldus ElieBruyninckx, CEO JetairFly

Kaapverdië wordtkomende zomer nog steedsrechtstreeks aangevlogen.

In het aanbod van Jetair Vliegvakanties en Wereldreizen paktmen voor de zomer uit met diverse nieuwe elementen. Eenoverzicht.

Dossier

32 Travelexpress 258

passer le cap des critères stricts que nousleur appliquons. C’est un large mixe de goûtsque nous proposons. Mais le client qui aimele design peut très bien rechercher le stylecolonial pour ses vacances. Je remarque qu’ilest de plus en plus attentif aux escaleséventuelles lors du vol et donc àl’accessibilité. Cela se comprend car lesséjours sont plus courts mais heureusementaussi plus nombreux. Cela étant, les petitesîles peuvent être pénalisées par les moyensd’accès parfois trop longs. »

RainbowIl est facile de passer d’uneîle à l’autre dans les CaraïbesLe spécialiste des plus belles plages dumonde tire parti depuis longtemps du charmeenvoûtant des Caraïbes en fondant saprogrammation sur des critères stricts desélection. Un recentrage de l’offre a étéeffectué afin de ne pas se perdre dans uneinfinitude de destinations qui ne trouventparfois que rarement demandeur. SergioPerissinotto, Product Manager Rainbow : « Ilen est ainsi de petites îles comme St Knittcar nous voulions rendre notre offre enbrochure encore plus cohérente sans seperdre, ce qui n’empêche que nous sommesen mesure de proposer le moindre atollpourvu d’un lieu de résidence digne de notrenom. Les Caraïbes ne manquent pas d’attraitavec l’ambiance bon enfant, une très bellenature parfois plus abordable en terme deprix si l’on considère les Seychelles parexemple. L’argument majeur est d’ailleurs depouvoir facilement passer d’une île à uneautre et de multiplier les excursions. Acontrario, la clientèle étant majoritairementaméricaine, l’ambiance s’en ressent et leservice est parfois modulé en ce sens. Ilimporte de prévenir les clients notammentpour l’aspect dinatoire même en 4 ou 5étoiles surtout s’ils ont goûté à l’OcéanIndien. » Selon Laurence Chiarelli, ManagerRainbow, 2009 devrait apporter un statuquopar rapport à 2008 car la situation estfavorable en ce moment avec non stop desréservations de dernière minute.

TravelworldLe voyage de luxe continue àgénérer de la demandeLes Caraïbes occupent une position centraledans la production du TO avec un total de 16destinations qui va des plus courues, commele République Dominicaine à la plus

confidentielle Tobago qui est réputée pourson carnaval très coloré. Aucun gros nuage àsignaler à l’horizon même si une baisse seraprobablement inévitable par rapport auxrésultats enregistrés l’année passée commele confesse avec sincérité Thierry Rayee,General Manager de Travelworld : « Nous nepouvons pas nous plaindre. La vraiedifférence pour l’heure est qu’il faut 2 ou 3offres de prix avant de conclure la vente.Mais touchons du bois, et si la baisseprévisible se situera entre -10 et -15%, noustirerons quand même notre épine du jeu en2009. D’autant que les arguments nemanquent pas, à commencer par la variété etla qualité de l’offre. Seule la RépubliqueDominicaine marche un peu moins aspiréepar la spirale des prix proposés par lesgrands TO qui se doivent aussi de remplirleurs avions. Le même constat vaut pourCancun qui popularise à sa manière ladestination. Nous observons dans l’ensembleun recul des voyages en 3 étoiles tandis queles voyages de luxe continuent d’êtreplébiscités malgré la crise dont on ne nouscesse pas de parler. A la différence de laThaïlande qui accuse une perte de confianceet qui doit redorer son image, le soleil brilledans les Caraïbes où l’on observe même uneamélioration de l’accueil dans les AntillesFrançaises et des prix plus compétitifs. »

ArthemarineNous avons renforcéconsidérablement notre offreGrâce à sa 3ème édition, Arthemarine lancépar Arthema se dote peu à peu d’uneclientèle solide en se frayant un chemin àtravers les écueils de la concurrence. Labrochure s’est densifiée passant de 76 à 116pages et les Caraïbes, qui étaient assez peuprésents dans la brochure précédente, sontmieux mis à l’honneur : avec un total de 18îles susceptibles de contenter lesfrancophones plus enclins aux AntillesFrançaises, mais aussi Aruba, Curaçao etBonaire qui ont la cote au nord du pays.Meziane Meziant, Managing Director : «Notre double objectif depuis 2008 est de sedévelopper d’une part sur le marchénéerlandophone et d’autre part de mieuxfaire connaître les qualités intrinsèquesd’Arthemarine que les clients plébiscitent deplus en plus. » En charge de la production,Géraldine François constate : « le succès dela Guadeloupe n’est plus à démontrer depuisnotre Croisière Bel RTL. Le paramètre ducoût est bien plus pris en considération et enparticulier celui des vols. La Guadelouperecèle pas mal d’hôtels de charme tandis quel’hôtellerie de la Martinique est moins miseen avant. Les agents nous demandentrégulièrement des hôtels hors brochure maisce n’est jamais un problème. Notre force estde répondre rapidement aux demandes etcela est très apprécié. Nous avons des coupsde cœur comme le Tom Beach à St Barth quireprésente bien l’esprit que nous voulonsinsuffler. »

> Caraïbes Aviation

Travelexpress 258 17

Contre toute attente, la Commission européenne n’a pas donné son feu vert,le 26 janvier dernier, à une reprise de Brussels Airlines par la Lufthansa.Elle s’est octroyée encore 90 jours (ouvrables) de réflexion, soit jusqu’au 10juin. Mais cela ne va pas empêcher les deux compagnies de développer dessynergies sans aborder les questions commerciales, tels des partages decodes ou des mises en commun de l’informatique. Mais surtout, ça ne va pasempêcher la compagnie belge de poursuivre son intégration dans StarAlliance.

Coup de frein pourLufthansa et BrusselsUn retour à la Business Class est envisagé

innovant et attire aujourd’hui quelque 38%de la clientèle, il ne cadre pas avec ce qui estproposé au sein des autres compagnies deStar Alliance, à laquelle B.Air va adhérer,puisqu’elle vient d’être officiellement invitéeà la rejoindre, ce qui pourrait prendre encoreun an, voire un peu plus. En effet, mettonsqu’un passager Business de la SAS atterrisseà Bruxelles pour un vol en continuation surB.Air à destination de Palerme en Sicile(nouvelle destination à partir d’avril). Ilfaudrait alors qu’il ait un service équivalentà celui qu’il avait sur la compagniescandinave.C’est la raison pour laquelle B.Air envisagesérieusement de réintroduire la BusinessClass sur ses vols européens. Ce qui nesignifie pas qu’elle supprimeranécessairement la B.flex (ou “EconomyPlus”). On pourrait en effet trouverdésormais trois classes sur le court et moyen-courrier, comme sur SAS, soit dit en passant.Il restera à amener le passager à biencomprendre les différences entre les troisclasses. Déjà que les débuts du conceptB.flex/B.light avaient mis du temps à se faireaccepter... Brussels Airlines a-t-elle réussi àse faire accepter comme une compagnie low-cost sur son réseau européen? Il semble bienque non. La meilleure preuve est qu’elle severra exclue du terminal low-cost de BrusselsAirport. Chez elle, donc!

Un “Espace Afrique”en Zone T pour Star?A propos de terminaux, la nouvelle aventureau sein de Star Alliance pourrait bienchanger la donne à Brussels Airport. Eneffet, dans la plupart des grands aéroportsdu monde, les compagnies membres d’unemême alliance disposent souvent d’unterminal qui leur est dédié. Alors, pourquoipas le terminal A (Pier A) de BrusselsAirport? A ceux qui rétorqueront que le PierA est réservé aux vols Schengen, nousrépondrons que tel n’est plus le cas depuispeu, puisqu’on y trouve les vols africains deBrussels Airlines. Pour faire de la place auxlong-courriers, Brussels Airport a demandé àB.Air de déménager. Et finalement, elle s’ytrouve plutôt bien. “Avec la nouvelle équipe,les relations sont plus faciles”, nous a confiéWilfried Van Assche, CEO de BrusselsAirport.

En bout de couloir, ce qu’on appelledésormais la “Zone T” est équipée d’unnouveau lounge pour la clientèle d’affaires,avec coin travail, liaisons wi-fi gratuites (ilsuffit de s’inscrire), un duty free, unechambre de repos, des douches et même (àl’écart, ouf!), un coin de jeux pour lesenfants. Pour y accéder, il faut évidemmentfranchir les services d’immigration, lesquelsdisparaissent lorsque tous les départs pourl’avion on eu lieu. Le Pier A n’est donc plustout à fait Schengen et pourrait fort biendevenir totalement Star Alliance. Là aussi,Wilfried Van Assche estime que “c’est uneoption à étudier, d’autant plus que nouscroyons beaucoup en l’intégration deBrussels Airlines dans Star Alliance. Déjà,certains de ses membres sont plus enclins ànous écouter.”Cela dit, dans un premier temps, on pourraitimaginer, au sein de Star, que BrusselsAirlines devienne “leader des lignesafricaines”. Et que, par conséquent, tous lesvols Lufthansa (et d’autres transporteurs),qui nécessitent de toute façon des transits,choisissent Bruxelles comme escale.Laquelle, alors, développerait encore plus enZone T un “Espace Afrique”, pour employerles termes de Bernard Gustin,administrateur-délégué chargé de lastratégie. Bien sûr, cela nécessiterait denouvelles adaptations, mais, comme on l’avu pour l’accueil de Jet Airways au Pier B,Brussels Airport ne manque pasd’imagination. Alors, rendez-vous à l’EspaceAfrique ou au Star Lounge début 2010?

Patrick Anspach

La Belgique est peut-être un pays surréaliste,mais la Commission européenne s’en estprobablement largement inspiré. Sous prétexteque “l’opération envisagée (le rapprochementLufthansa/Brussels Airlines) risquaitd’entraver de manière significative le jeu d’uneconcurrence effective (...) en ce qui concerne,au moins, le transport aérien de passagers surplusieurs lignes reliant la Belgique àl’Allemagne et à la Suisse”, la Commission apost-posé de plus de trois mois sa décisionfinale. Ce qui empêche désormais les deuxtransporteurs de s’échanger des donnéescommerciales. Mais la vraie raison est queBruxelles craint plus que tout au monde desrecours devant la Cours de Justice européenneet que la Commission ne veut pas être accuséede décision (favorable) trop rapide. Ellen’aurait, en effet, pas obtenu de garantiessuffisantes qu’en cette période de basseconjoncture, des compagnies concurrentesaillent bénéficier des slots laissés à dispositionpar Lufthansa et B.Air. Comme si c’était lafaute de ces dernières!Bref, comme nous l’a expliqué le jour-mêmeEtienne Davignon, déçu par la décision, lesdeux compagnies vont quand même aller del’avant dans leur coopération sur tous lesterrains où l’accord européen n’est pasindispensable. C’est-à-dire viser des accords decode-share sur certaines lignes (on songenotamment à l’Afrique), la mise en commun duprogramme de fidélisation Miles & More, descoopérations en matière d’informatique, etc.Plus important encore, le coup de frein du rond-point Schuman n’empêche pas de poursuivrel’intégration de B.Air dans Star Alliance, ce quiétait, finalement, le but initial. Comme nous l’aconfié Davignon, le report est “une contrariété,pas une catastrophe”.Jusqu’ici, on n’en était qu’au stade des pré-études réalisées en solo. L’une d’elles concernel’agencement des cabines, en particulier sur lesroutes européennes. On sait qu’à part sur leslignes vers Helsinki, Moscou et Tel Aviv,Brussels Ailines a supprimé sa Business Classpour se rapprocher davantage de la compagnieavec laquelle SN Brussels avait fusionné:Virgin Express. Sur l’Europe, il n’existeactuellement plus qu’une seule classeéconomique, mais avec quelques variantes pourla B.flex qui offre des facilités à ses clients.On ne peut toutefois pas parler d’une vraieclasse Affaires et même si le concept est

Les vols africains de SNpartent désormais du Pier A.

Entre Wilfried Van Assche (Brussels Apt) et BernardGustin (Brussels Al), les relations sont très bonnes.

EscapeNotre grand circuit permet decombiner facilementGuadeloupe et MartiniqueCela fait au total 4 ans que le TO est présentsur ce marché mais il ne propose que depuis 2ans à la fois la Martinique mais aussi laGuadeloupe. Véronique Rosenfeld, Press &Communication Escape : « Notre offre constitueune alternative aux offres en All In dans lesCaraïbes. Notre clientèle est essentiellementfrancophone pour ces destinations qui jouissentde la proximité de la langue. Notre brochure,qui est valable 1 an, propose 2 types de circuitsen 9 ou 15 jours, la formule la plus longuepermettant de combiner les 2 destinations. Lesmodules qui sont proposés en cataloguepermettent de personnaliser ses choix relatifsaux hôtels, aux transferts, à la location devoiture éventuelle. Il est possible de voyager enprévoyant simplement le logement avec ou nonle petit déjeuner. Les aparthôtels permettentmême de faire ses courses pour limiter lebudget, car le coût de la vie est comparable ausud de la France. Nous suggérons aux clientsde changer régulièrement d’hôtels lors descircuits de manière à voir un maximum dechoses et de s’imprégner de la destination. »

Sudamerica ToursLa nouvelle brochure estmarquée par le retour duVenezuelaLes spécialiste de l’Amérique latine n’est pasen reste sur l’Amérique centrale tant pour unséjour balnéaire sur la Riviera Maya, avecun très large éventail d’hôtels disponibles,que pour un circuit culturel à Cuba, puisquela spécialité maison reste le voyage à lacarte. Les circuits en individuel sont réalisésavec guide et chauffeur privé, pour une duréequi varie de 11 à 15 jours et permettent dedécouvrir les hauts lieux de la culturecubaine en se rendant jusqu’à Santiago deCuba. La formule du circuit en voiture delocation est également proposée. ArnaudHolsters : « Cuba est programmé depuis 3 anset la toute nouvelle brochure apporte son lotde nouveautés : le Nicaragua qui possède detrès belles îles n’était proposé qu’en exten-sion d’un séjour au Costa Rica, mais unséjour exclusif est désormais possible dansces îles fascinantes. Mais la grandenouveauté, c’est le retour du Venezuela quenous avions retiré faute d’un excellentcorrespondant. Après avoir remédié à cela, ilétait logique de remettre en brochure cettedestination qui devrait connaître unecertaine expansion grâce à notre circuit

accompagné francophone. Notre objectifconsiste à toujours offrir un service, àcontenter le client et en 19 ans nous ne sommesjamais allés à la Commission des Litiges.»

Exclusive DestinationsCertaines destinations font desefforts pour se positionnernettement mieux sur le marchedu luxeMalgré les ressources de cette régionparadisiaque, on souligne chez le TO laconcurrence des autres destinations, et enparticulier de l’Océan Indien et de l’Ile Maurice,ce qui rend difficile une réelle popularisationdes destinations Caraïbes sur le segment duhaut de gamme. Marc Van Zeveren, GMd’Exclusive Destinations : « Il ne suffit pasd’avoir de très beaux hôtels pour réussir, il fautque le niveau de service suive et que l’imageauprès des clients potentiels évolue. Je meréjouis de voir que certaines destinationss’améliorent nettement et réalisent des effortsen ce sens. Notre clientèle se situe sur leupmarket et même la République Dominicainequi est à priori plutôt portée sur le tourisme demasse, propose maintenant des hôtels-boutiquesqui correspondent aux standards que nousrecherchons. Sainte-Lucie dont j’estime lesplages plus belles qu’à La Barbade bénéficie

>

TRAVELWORLD, YOUR LONGHAUL PARTNER !NOS BROCHURES ÉTÉ SONT MAINTENANT DISPONIBLE PARTOUT !Travelworld, Vlaanderenstraat 29 , 8400 Oostende Tel 059/80.73.74. info@travelworld.be lic A5945

Pub 4 covers nl+fr 1/23/09 2:29 PM Page 2

Actua

16 Travelexpress 258

Thomas Cookmikt op nieuwedoelgroepenDat Thomas Cook al een tijdje bezig was omeen strategie uit te werken naar specifiekedoelgroepen was bekend. Stilaan wordtechter ook duidelijk over welke doel-publieken het gaat.

Afgelopen voorjaar verklaarde topman UlrikVercruysse dat het de ambitie was van demarktleider in België om een aantal doel-groepen te gaan bewerken, deels met nieuwe,eigen producten, hetzij via samenwerkingmet anderen. Volgens de CEO van ThomasCook wil men op die manier het aandeel vande touroperators in de Belgische reismarktoptrekken naar zo’n 40 procent (in plaatsvan 30 procent nu). Naar eigen zeggen gaathet om een ‘unserved audience’ van ongeveeréén miljoen passagiers.Het aanboren van nieuwe doelgroepen envooral vakantiegangers die niet met eentouroperator reizen, bereiken was ook deboodschap die begin januari op eeninderhaast bijeengeroepen persconferentiewerd meegegeven. Alhoewel het aandeel vanTO-klanten de jongste jaren is gestegen,blijven bepaalde segmenten van de reismarktop hun honger zitten. Zo stipte WES-directeur Rik De Keyser aan dat inbelangrijke vakantielanden zoals Italië enFrankrijk slechts een beperkt deel op hotelverblijft (50 resp.20 %) -terwijl dat aandeelin Griekenland en Turkije stijgt tot meer dan80 %. ‘Dat betekent dat touroperators methun klassieke pakketreizenaanbod een stukmarkt laten liggen. Mensen hurenbijvoorbeeld een huisje’. Ook het idee als zoumen bij het zelf organiseren van een reismeer vrijheid hebben of meer persoonlijke

accenten kunnen leggen, geeft aan dat to’ste maken hebben met een stug imago. ‘Debasis moet goed zitten, dus een goede prijs-kwaliteitverhouding, maar we moeten ook dereiziger aanspreken die niet per se op zoeknaar een totaaloplossing én tegelijk denadruk leggen op het reis-verhaal. Mensendenken soms dat we te weinig flexibel zijn enhebben de indruk dat we te weinig aanbodhebben’, luidt het. In marketingtermen wordtdat vertaald als: reisverhalen van XXL totXXS, aparte bestemmingen en reisformules.

HintDaarmee komen we opnieuw bij hetuitgangspunt. Over de beoogde doelgroepenheeft topman Vercruysse tot nog toe nietverder uitgeweid ‘om de concurrentie de papniet in de mond te geven’. De enige hint diehij begin 2008 kwijt wilde, was dat hetsamenwerkingsakkoord tussen Neckermannen Vacansoleil voor kampeervakanties eenvoorbeeld was van de richting die het uitmoest. Blijkens nadere informatie gaat zo’n9,4 % van onze landgenoten kamperen, endat is goed voor een potentieel van meer dananderhalf miljoen mensen, verduidelijktePierre Fivet, de toekomstige topman vanVacansoleil onlangs.Tijdens de persconferentie werd nog eentweede nieuwe productlijn aangekondigd: eensamenwerking met Eurorelais, teneinde ookzelf vakantiewoningen te kunnen gaanaanbieden.Dat in de hele strategie de nieuwe afdelingSpecial Brands binnen de ThomasCookstructuur (onder leiding van Koen Vanden Bosch) een belangrijke rol zal gaanspelen bij het uitwerken van de vele nieuweproductlijnen is zonneklaar. Eind 2008 heeftmen alvast Karl Leroy binnengehaald ommotorvakanties te gaan ontwikkelen, SabineLeten en Gleen Verelst worden deontwikkelaars voor een nieuwcruiseproduct. Het werk van deze

productspecialisten resulteert nu al in eenverruimd aanbod: Thomas Cook brengt voorde zomer 2009 voor het eerst eenmotorvakantieaanbod, inzake cruises pakkenzowel Pegase als Thomas Cook uit met eenselectie uit het midden en upmarket-aanbod.En naast de Wereldreizen (Discover) komt ernu ook een eigen rondreisaanbod binnenEuropa. ‘Dat is een tegenzet tegen VTB en7Plus’, noteerden we bij eenzusterorganisatie. Op klassiekezonbestemmingen gaat men ook ‘light-rondreizen’ voor families aanbieden.

Meer denkpistesMaar er zijn nog meer denkpistes, zo blijkt.Golfvakanties (dat is al meerdere seizoeneneen actiepunt bij Pegase), villaverhuur opexotische bestemmingen, gezondheidsreizen,een sportdivisie, avonturen-reizen zijn enkelevan de productlijnen waaraan wordtgedacht. Thomas Cook mikt daarbij niet perse op overnames van bestaande nicheto’s,wel op het aantrekken van specialisten in dediverse materies.Over het aandeel van die nieuwe brands inhet totaalpakket wilde men na depersconferentie niet te veel cijfers plakken.‘De eerste jaren zal dat misschien vijf of tienprocent uitmaken. En misschien gaat zo’nklant het jaar nadien gewoon naar Kreta.Belangrijk is vooral dat hij de voordelen vangeorganiseerd reizen ontdekt’, meent GinoNauwelaerts. En: ‘Vroeger kon men het grosvan de omzet realiseren via een paar honderdhotels, dat is nu niet meer het geval. Doorook nieuwe niches aan te boren doen we aanrisicospreiding’. Een betrouwbare bron laater geen twijfel over bestaan: ‘Pakketreizenzullen de hoofdmoot van onze pax en omzetblijven uitmaken. Maar op termijn moetendergelijke specialistische producten een heelbelangrijk aandeel gaan worden van onsaanbod’. (EB)

‘We experimenteren sinds kort met het systeem’,verduidelijkt Lode Ketele. Klanten en reisagentenkunnen daardoor -naast de mogelijkheden om tekiezen voor extra beenruimte of een upgrade naarPremium Class (telkens tegen een meerprijs)- 14dagen voor hun afreis online hun stoel reserveren,de check-in-formaliteiten afhandelen en de printvan hun instapkaart in orde brengen. ‘Het is debedoeling dat wij de klant een e-mail sturen waarinwe hem/haar aan die mogelijkheid herinneren’,zegt de CEO van de luchtvaartmaatschappij.Dergelijke faciliteit wordt door meerdere regulieremaatschappijen geboden. Maar voor charter-operaties is het een primeur. De nieuwe service isgratis voor wie vooraf zijn stoelreservatie gemaaktheeft (dat kost 4 euro one way, dus 8 euro heen enterug).Het nieuwe systeem moet ook op de luchthaven toteen vlottere afhandeling leiden. Op balierij 1 komter een aparte afgiftebalie voor de bagage van deklanten. De klant kan daar tot 1 uur voor de afreisbagage afgeven. Op die manier wil men het comfortverhogen. Het is voorlopig nog niet de bedoeling

Thomas Cook Airlines: ook online check-inover te gaan tot een online check-in van de bagage.Lode Ketele kondigt ook al aan dat er tegen de startvan het winterseizoen 2009-2010 ook werk wordtgemaakt van een eigen webshop voor Thomas CookAirlines. ‘Dat bestaat al bij onze collega’s inScandinavië. We willen niet alleen de items die wetijdens de vlucht tax-free verkopen daar gaanaanbieden. Ook bijvoorbeeld reisgidsen voor debestemming willen we gaan aanbieden’.Ketele wijst er overigens op dat Thomas CookAirlines momenteel, na de vernieuwing van de 3A320’s de jongste vloot heeft. ‘Ik heb liever eenkleinere vloot die efficiënt opereert. Wij zijn ook nietvan van plan om nieuwe of ‘etnische’ bestemmingenin het vluchtschema op te nemen. Onze toestellenvliegen op jaarbasis 26.000 uur, da’s 8 à 10 uur perdag’. Een streefdoel is vooral om via service hetverschil te maken. Vandaar dat men voor Premium-en Pegaseklanten, naast de reeds bestaandevoordelen, onder meer een samenwerking met topchefWout Bru is aangegaan. Die zal voortaan demaaltijden verzorgen voor deze klanten. (EB)

Tijdens het jaarlijks drukbijgewoonde Thomas Cook &

Pegase kerstfeest met bijhorendepresentatie van het nieuwe zomer-aanbod 2009 in Groot-Bijgaardenmaakte Thomas Cook bekend dat

het voortaan mogelijk is om onlineeen stoel te reserveren en in te

checken op Thomas Cook-vluchten.Klanten kunnen dus de boarding-

pass thuis afprinten.

Frank van den Eynde, Kurt Bostyn (met TCmascotte Tommy) en Ulrik Vercruysse

stelden de TC-nieuwigheden voor.

34 Travelexpress 258

d’une stratégie mise place par l’Office de tourisme et dont l’objectifest d’attirer une clientèle européenne. Toute une série de destina-tions consentent des efforts. C’est logique si l’on prend en comptel’excellence de certains lieux de prestige à l’instar du RafflesCanouan Resort Island dans les Grenadines et les villas de DonaldTrump. Notre offre se porte davantage sur le luxe exclusif et malgréle peu d’unités disponibles comparés à d’autres régions du monde,l’offre devient plus qualitative et je crois beaucoup à certainesdestinations comme la Jamaïque. »

UniclamMalgré l’offre limitée en All In, les Antillesmarchent bienL’offre d’Uniclam se diversifie sur les Caraïbes avec un panel denouveautés tant sur les destinations les plus demandées que cellesqui apparaissent plus exclusives comme St-Martin. Interrogée surl’état du marché et l’offre proposée Salima Bouhdide, ProductManager, qui s’occupe des Caraïbes mais également du Maroc et dela Française des Circuits constate que: « la Martinique et laGuadeloupe sont les plus demandées malgré une offre en All In quidemeure limitée, même si les familles voulant maîtriser leur budgetrestent favorables à cette formule. La destination s’y prête moinscar la location de voitures est souvent demandée et il y a partoutdes petits restos pour se régaler. L’accueil souvent décrié s’amélioremais après c’est une question de point de vue. Lors de l’eductourque nous avons organisé il y a quelques mois en combinantGuadeloupe et Martinique, les agents de voyage ont été plusréceptifs à l’hospitalité martiniquaise alors mon expérience m’aconduit à apprécier davantage les guadeloupéens. Coté nouveautés,l’offre reprend l’hôtel L’Hoste à St-Martin merveilleusement situésur la Baie Orientale. Les possibilités nouvelles concernent aussi laGuadeloupe avec notamment l’Eden Palm à Sainte-Anne ou leSofitel Auberge de la Vieille Tour. Pour les adeptes du All In, nousavons introduit deux nouveautés à savoir le Karibea Baie du GalionResort en Martinique et l’hôtel Fleur d’Epée en Guadeloupe. »

Enjoy ParadiseLe moyen choisi reste la croisièreEnjoy Caraïbes propose 26 destinations dans cette région béniemais s’est fait une spécialité, demande oblige, des croisières quipermettent incontestablement de rentabiliser le voyage en terme dedécouverte et de sensations. Peter Bogaerts, Product CaribbeanEnjoy Paradise : « Nous vendons beaucoup moins de terrestre car lesclients peuvent ainsi voir plusieurs îles au cours d’une mêmecroisière d’une semaine en général et profiter des extraordinairesfacilités à bord. Nous collaborons avec Royal Caribbean et Celebrityet que ce soit l’Independent Of The Seas ou le Freedom, les clientsdemandent le plus souvent les plus grands paquebots considérantqu’ils sont aussi les plus spectaculaires. En ce moment, lesvoyageurs attendent le dernier moment et retardent leur décisionmalgré la valse des promotions. Ils font le pas quelques semainesvoire quelques jours avant de partir et c’est à nous de suivre. »

Fabrice De Brouwer

Dossier

> Caraïbes

SGR wil extra controles opdumpingprijzenDe Nederlandse tegenhanger van het Garantiefonds, de SGR, wiltouroperators die vakantie tegen spotprijzen aanbieden, extra in degaten houden. Dat moet vermijden dat reizigers en het garantiefondsde dupe worden van fraude. De maatregel volgt op een aantalfaillissementen die de Nederlandse reismarkt afgelopen jaar hebbengeschokt. Honderden reizigers zagen daardoor hun vakantie in rookopgaan. In een aantal gevallen was er sprake van frauduleusfaillissement. In 2008 besliste de SGR al om een dertigtalreisorganisaties die vakanties aanboden naar Turkije extra te latenrapporteren over hun financiële situatie.De nieuwe maatregel geldt vooral voor reizen dit voorjaar en zomerdie soms honderden euro’s beneden de kostprijs worden aangeboden.Volgens de SGR-voorzitter in De Telegraaf ‘zullen reisbedrijven die ookmaar de minste twijfel oproepen uit het garantiefonds worden gezet.In geval van faillissement of onvermogen zijn reizigers die bij dezebedrijven vakantie boeken dan niet gedekt’. Garantiefonds-voorzitterMarc Devriendt heeft naar eigen zeggen deze opmerkelijke actiemeteen gesignaleerd aan zijn bestuurders. ‘Maar op welke grond ga jeoptreden of welke criteria ga je hanteren om te beoordelen watdumpingprijzen zijn?’, stelt hij meteen. Desalniettemin blijft deaangekondigde maatregel opmerkelijk. (EB)

BCD Travel: nouvelle agence devoyages d’affaires à MalinesBCD Travel annonce l’ouverture d’un nouveau Business Travel Centerà Malines. La nouvelle agence s’adresse avant tout aux entreprises etPME de cette région souhaitant un service de proximité personnalisépour la gestion de leurs voyages d’affaires. Le BTC de Malines est laquatrième agence de voyages d’affaires locale de BCD Travel enBelgique et au Luxembourg. Via ses BTC, BCD Travel vise àdévelopper une approche de proximité et un service de haut niveau àl’intention des entreprises belges de taille moyenne. “Même si lesconditions économiques ne sont pas idéales, nous continuons à investirafin d’enrichir notre offre de services”, déclare Glenn Wastyn,directeur commercial de BCD Travel Belgique. “Ce nouveau BusinessTravel Center souligne notre volonté d’accorder en 2009 uneattention renforcée au marché des PME, qui constitue le cœur mêmedu tissu économique belge. Les PME qui souhaitent un servicepersonnalisé, dans leur langue, trouveront auprès de notre BTC unservice de proximité pouvant toutefois compter sur notre expertiseinternationale. En outre, cette agence malinoise, nous permet decompléter notre couverture géographique et d’ainsi proposer unservice uniforme à toutes les PME de Belgique”. BCD Travel emploieau total près de 500 collaborateurs.

Star ClippersNieuw package voor honeymoonersStar Clipper biedt sinds kort een nieuw package aan voor honey-mooners tijdens de 7, 10 en 11-nachten-cruises op de Star Flyer inFrans Polynesië. Het pakket bestaat uit een gratis fruitmand & fleschampagne in de kajuit bij aankomst, een upgrade van kajuitcategorievoor boekingen in categorie 6, 5, 4 en 3 en 100 euro onboard credit inde ‘Sloop Shop’ voor de bruid (200 euro onboard credit voor reserva-ties in categorie 1 of Eigenaars Suite, waarvoor geen upgrade moge-lijk is). Het honeymoonpakket is cumuleerbaarmet de vroegboekkortingen voor dezebestemming: 300 euro per persoon op de 7-nachten cruises langs de Soctiety Eilanden en500 euro per persoon op de 10 en 11-nachten-cruises langs de Society Eilanden en deTuamotu indien geboekt voor 28 februari 2009(zomerseizoen van 3 mei tot 25 oktober 2009)en voor 31 oktober 2009 (winterseizoen van1 november 2009 tot 22 april 2010). Honey-mooners moeten hun huwelijk binnen de driemaanden bevestigen door bij reservatie eenkopij van de huwelijksakte te bezorgen.

Travelexpress 258 15

Actua

Alitalia, nouveau défipour Air France-KLMD’accord, on dit de l’Italie que c’est le quatrième marché européen et ledeuxième pour des compagnies comme Air France ou Lufthansa. D’accord,on nous dit qu’Air France aura payé peu pour mettre la main sur unecompagnie qui lui ouvre les portes d’un marché juteux, alors que lacompagnie allemande doit mettre sur pied sa nouvelle Lufthansa Italia.Mais toute la question est de savoir si Air France-KLM ne va pass’arracher les cheveux avec une compagnie que l’on qualifie facilementd’ingérable.

l’Italie est le premier marché européen aprèsl’Allemagne, avec les début des opérations deLufthansa Italia le 2 février au départ deMilan vers neuf villes européennes (dontBruxelles), elle va porter le fer là où ça faitmal, avec le soutien évident de toute lacommunauté nord-italienne, dont,politiquement, la très puissante Ligue duNord. Laquelle réclame déjà la libération decréneaux aéroportuaires à Milan pour faireplace à la concurrence.

Et ce n’est pas fini car les employésd’Alitalia ne se réjouissent pas pour autantdu sauvetage de leur compagnie. Tout aulong de 2008, les grèves à répétition ontsérieusement oblitéré la confiance de laclientèle. Rien qu’au mois de novembre, letransporteur a accusé un recul de 52,4% dunombre de passagers transportés, parrapport à novembre 2007. Et encore unesemaine avant le lancement de la nouvelleAlitalia, une nouvelle grève a amenél’annulation d’une centaine de vols, lepersonnel estimant que le programme derecrutement des 12.500 employés pend duretard. Et le 13 janvier, date historique, il n’ya pas eu de grève, mais simplement desconcertations du personnel qui ont amenél’annulation de nouveau d’une centaine devols! La routine, donc, mais pas pour laclientèle qui a perdu toute sa confiance.

Chez Alitalia, le personnel est très gâté (saufdans les représentations à l’étranger).Surtout le personnel navigant. Tous lespilotes de la compagnie sont racompagnés entaxi à leur domicile. Lors de la fameuse

“guerre des couchettes”, des grèvesavaient affecté Alitalia, parce que sur les17 appareils destinés aux vols de plus de11 heures, 4 n’étaient pas dotés decouchettes. Un conflit qui fut résolu parl’octroi d’une prime de 1.800 EUR parmois. Comme si l’argent pallie le repos.350 pilotes long-courriers ont bénéficié decette mesure. 80% du personnel navigantréside à Rome, alors que la capitale netotalise que 40% du trafic. Du coup, ilsemblerait que les vols Rome-Milan dumatin et Milan-Rome du soir soient quasimonopolisés par les employés d’Alitalia.Et le reste à l’avenant car il n’y a pas queles navigants qui sont privilégiés. Ainsi, ilexiste une commission de 8 personnesrétribuées pour trouver de nouveaux nomsaux avions de la compagnie. Et un bureaud’Alitalia a été maintenu avec 15 salariésà Mexico jusqu’en 1999, alors qu’il n’yavait plus de vol vers le Mexique depuis1985.

Il y aura du travail pour redresser letransporteur, on le savait; il faudra aussiempiéter sur les droits acquis. Et celanécessitera pas mal de doigté. Trèsnombreux sont les observateurs qui sedemandent ce qu’Air France-KLM va fairedans cette galère. A vrai dire, nousn’avons pas de réponse. Vouloir faire pièceaux volontés de la Lufthansa de sedévelopper tous azimuts n’estcertainement pas suffisant comme raison.

Patrick Anspach

Ce serait donc avec une injection de capitalde 323 millions d’euros, que le groupe AirFrance-KLM est entré à hauteur de 25%dans le capital d’Alitalia, aux côtés desinvestisseurs privés de la CAI (CompagniaAerea Italiana), “rebaptisée”... Alitalia.Implicitement, la compagnie italienne seraitdonc valorisée à hauteur d’un peu moins de13 milliards d’euros. On verra à la longue sil’enjeu en valait autant la chandelle. Avecson projet Lufthansa Italia, dont la plate-forme principale sera Milan, la compagnieallemande montrera sans doute qu’il nefallait pas aller au devant de grossesdifficultés pour conserver le juteux marchéitalien.

Certes, Air France et KLM connaissent bienAlitalia qui se trouve du reste dans la mêmealliance, SkyTeam. Mais KLM a déjà tentéun mariage avec la compagnie italienne, il ya quelques années, et a très mal pris lesretards mis à sa privatisation. Pire, endécidant de laisser les Italiens à leur tristesort, nos voisins ont dû, suite à des actionsjudiciaires, payer des dédits qui leur restentencore en travers de la gorge. Air Francedevra donc arrondir les angles et ce n’est pasgagné.

Il faudra ensuite régler les différends avec lescompagnies low-cost, dont l’associationELFAA (où on retrouve Ryanair, EasyJet etd’autres) a officiellement porté plainte à laCommission européenne le 8 janvier endénonçant l’accompagnement financier desautorités italiennes à hauteur de 700millions d’euros, sous la forme d’unallègement des charges sociales pour unedurée de sept ans. Un “cadeau” qui serafinancé par une taxe aéroportuaire de 3 EURpar passager. Donc, de TOUS les passagersau départ d’Italie (et pas seulement ceuxd’Alitalia) et ce, depuis le 28 octobre dernier,suite à un décret adopté au mois d’août.

Ryanair et EasyJet voient d’un très mauvailoeil ce soutien publique à une compagnie endéficit chronique, sur un marché dont ellesont profité depuis le début des grosproblèmes de la compagnie italienne. Lesdeux low-costs ont singulièrement pris placedans la botte italienne sur les grandes lignesintérieures comme Rome-Milan, Milan-Catane, Milan-Naples, etc. Avec quatre hubsà Milan, Bologne, Rome et Pise, Ryanairdessert 25 destinations italiennes et EasyJetune trentaine. Quant à la Lufthansa, dont

Avec 25% desparts qu’auraAir France?Des slots?

Alitalia est-elle prêtepour un nouvel

envol? Espérons-le...

www.spain.infowww.spain.info

OFFICE ESPAGNOL DU TOURISME Rue Royale, 97 - 5º, 1000 BRUXELLESTél.: (02) 280 19 26 / 280 19 29 Fax: (02) 230 21 47 bruselas@tourspain.es www.tourspain.be www.spain.info/be

Une ambiance uniquepour vos congrès.

TRAVEL EXPRESS-A4-CONGRESOS Fr:Document 1 25/11/08 09:18 Page1

newsDesktop

Travelexpress 258 35

Brussels Airport beter bereikbaarvanuit Nederland per busEen nieuwe busdienst verzorgt vanaf 1 maart 2009 een gemakkelijkeverbinding tussen Brussels Airport en diverse steden in Nederland. DeBrussels Airport Express is een initiatief van Brussels Airport, diverseluchtvaartmaatschappijen en het Belgische vervoerbedrijf De Decker-VanRiet. De busdienst verbindt de luchthaven rechtstreeks met Utrecht,Rotterdam en Breda. De Brussels Airport Express rijdt dagelijks 2 keer op enaf op basis van een dienstregeling die aansluit bij de intercontinentalevluchten, die vooral ‘s ochtends en ‘s avonds aankomen en vertrekken. Eenretourticket kost 37,50 euro. Passagiers van Jet Airways, Etihad Airways,Ethiopian Airlines én intercontinentale vluchten van Brussels Airlines dievoor 1 april een ticket kopen, kunnen tot diezelfde datum gratis een plek in

Travelcoopdeelt prijzen uitTijdens de nieuwjaarsreceptie van Travelcoop,

Intermed kiest voor TravelAllianceIntermed Travel Group wordt opnieuw volwaardig lid vanTravelAlliance. ‘We hebben gemerkt dat we via die workshops meerreisagenten bereiken dan als we zelf iets organiseren. Bovendienkwamen, als we zaken afzonderlijk organiseerden, vaak dezelfdereisagenten naar dit soort evenementen’, stelt Tom Bossuyt. Directlidmaatschap biedt dus voordelen: ‘We kunnen de kosten delen doorde verschillende touroperators en bedrijven. En we leren ook van hen,door nieuwe manieren om reisagenten te benaderen’. Eind januari enbegin deze maand vonden de TA-workshops, gecombineerd met deavant-première van een film weer in verschillende Vlaamse stedenplaats. Alleen al in de Antwerpen werden 180 reisagenten verwel-

Gallia pikt in op verdwijnen SeagullSeagull heeft aan zijn leveranciers laten weten dat het merkverdwijnt. Gallia pikt op deze lacune in de markt in door -voor deeerste keer- met een Franstalige brochure op de markt te komen.’Wijzijn door de incoming mensen en leveranciers zelf op de hoogtegebracht’, stellen Philippe Bellemans en Manuela Libens. ‘Ze steldenmeteen de vraag of wij niet op die opportuniteit wilden inpikken’. Deniche-TO laat er alvast geen gras over groeien: alles wordtklaargestoomd om voor de eerste keer een Franstalige brochure op demarkt te brengen. ‘Het wordt een selectie uit ons Nederlandstaligaanbod op Groot-Brittannië en Ierland. Het volledige aanbod vindtmen op de website’. Bellemans en Libens benadrukken dat ze hetverdwijnen van een concullega betreuren, temeer daar het gaat omeen oude merknaam. Seagull, de specialist inzake reizen naar deBritse eilanden, is immers in 1978 door Luc Deketelaere opgericht.Eind jaren 90 werd het merk door Jetair overgenomen. Daar laatwoordvoerder Vanhaelemeesch desgevraagd weten dat het stopzettente wijten is aan een gebrek aan belangstelling voor reizen naar Groot-Brittannië en Ierland. Bart Brackx voegt daar aan toe dat ‘we eenpolarisatie zien tussen citytrips en zon- en skireizen. Rondreizen,zeker naar het platteland, kalven af. Het minder dure pond zorgt nietvoor een heropleving van de interesse. Vandaar dat we, in een jaar datzich erg onduidelijk aankondigt, ervoor kiezen om ermee te stoppen’.Er komt dus geen integratie van het Seagullprogramma in hetresterende Jetair-aanbod. De citytrips naar Dublin en Londen blijvenwel behouden, in de citytripbrochure. (EB)

EurostarFin 2008 pour répondre aux interrogationslégitimes suite aux événements de septembre2008, une rencontre était organisée avecRichard Brown, le CEO, ainsi que SimonMontague, Director of Communications, Anne-Françoise Piette, Director Belux, Sales &Marketing, et Bram Smets, Media RelationsManager Continental Europe dans l’espacedesign et intriguant du Be Manos situé dans lequartier du Midi à Bruxelles. Ils se sont voulusrassurants faisant état d’une réactionextrêmement rapide face aux incidents survenusdans le Tunnel sous la Manche puisque 40 heuresaprès l’incendie, le trafic était déjà rétabli àhauteur de 93 % par rapport à la situation

de bus reserveren metvermelding van hunticketnummer. Meerinformatie:www.brussels-airportexpress.com.

die druk werd bijgewoond doorleden en partners, reikte voor-zitter John Pot opnieuw de jaar-lijkse Travelcoop Merit Awarduit. Deze trofee wordt elk jaaruitgereikt aan een kantoor datzich verdienstelijk heeft gemaaktin het kader van het samenwer-kingsverband. De award gingnaar Wim Van Sande Reizen inHerentals, gespecialiseerd inreizen naar de USA. Broer en zusAnn en Guy Van Sande namen detrofee met veel enthousiasme mee

naar huis. Dit jaar starte Travelcoop ook met de uitreiking van een awardvoor een touroperator of een dienstverlenend bedrijf die zich wist teonderscheiden in de samenwerking. De winnaar van de eerste editie vandeze ‘Travelcoop Theofiel’ werd 7Plus. Jan Van Durme mocht de trofee uit dehanden van de voorzitter ontvangen.

De Theofiel gingnaar Jan van Durmevan 7Plus

Wim Van Sande Reizen werd het meesteverdienstelijke Travelcoop-reiskantoor

antérieure. Un nouveau plan de transport était entré en vigueurdepuis le 1er octobre afin d’optimiser le trafic disponible avecEurotunnel. La situation rentrera totalement dans l’ordre à partir du23 février et l’ensemble des trains pourra circuler à nouveau à pleinrégime ; de même les fréquences seront revues à la hausse à raisond’un maximum de 10 liaisons quotidiennes entre Londres/Bruxelles etpour un temps de parcours de 1h51. Notons que Richard Brownsoulignait que pour la période d’octobre & novembre, la crise n’a paseu d’impact puisqu’une augmentation du trafic de 2,5% a étéconstatée. « J’observe aussi une sensibilité accrue de nos clientsd’affaires à l’impact environnemental. C’est un geste facile pour euxque d’opter pour Eurostar sachant qu’ils font un geste citoyen. » Ledéfi avec l’ouverture de la concurrence est de renforcer le serviceoffert aux clients, de renforcer la fidélisation des voyageurs régulierset d’optimiser l’E-ticketing promis pour 2009. Notons que les prixpratiqués n’ont pas augmenté depuis 2003. (FDB)

Jos Lecossoisneemt met

Intermed weervolwaardig deel

aan de TA-workshops

Zo’n 180 reisagenten woondende workshop in Antwerpen bij

Paul Ryckaseys en Luc Vandewoestijne(Escape) gaven druk tekst en uitleg.

komd. De work-shops blijven dusduidelijk aan-spreken. (EB &WV)

M S CCruises

36 Travelexpress 258

De MSC Fantasia is het mooistecruiseschip ter wereld. Dat zegttenminste CEO Pierfrancesco Vago enhet staat in elke persmap, elke bro-chure. Toen we inscheepten voor deeerste cruise merkten we dat depassagiers meteen het schip begonnente fotograferen, iets wat normaal pas opde laatste dag gebeurt. Overal kon je de“OOO’s” en de “AAA’s” horen.

De MSC Fantasia is om te beginnen het grootstecruiseschip ooit besteld door een Europese rederij.Elk woord in vorige zin is belangrijk. Het is nietHET grootste cruiseschip ter wereld zoalssommigen denken, maar desalniettemin is deFantasia 44% groter dan de MSC Poesia. Een schipdat niet door het Panamakanaal kan omwille vanzijn afmetingen heet PostPanamax. De Fantasiazouden we een PostVeniceMax moeten noemen,want het is té groot voor Venetië. Ondanks deafmetingen ziet de MSC Fantasia er bijzondergestroomlijnd uit.

Dubbel hartOm een scheepsinterieur te beschrijven wordtmeestal begonnen met het HART van het schip,zoals een atrium of het hoofddek. De Fantasia iseen schip met een dubbel hart. Het atrium,uiteraard altijd één van de toplocaties, is gemaaktom de passagiers vanaf de eerste minuut teimponeren. Hier kozen de architecten voor eenatrium van bescheiden, menselijke omvang met alsblikvangers een stel sierlijke trappen waarvan detreden bezet zijn met Swarowski kristallen. Ook inhet plafond zijn decoraties aangebracht in de vormvan reuzendiamanten, terwijl het geheel baadt ineen warme goudkeurige gloed. Twee glazen liftenschuiven gracieus langs een wand. Hethoofdgedeelte van het atrium beslaat slechts driedekken, met daarin de receptie, enkele bars en watwinkels. Naar boven toe wordt het atrium smaller,om de glazen liften mooi te laten verdwijnen in dehogere regionen.Dit centrale foyer oefent een grote aantrekking uitop de passagiers met als gevolg dat het er soms tédruk kan zijn. Omdat de eerste cruise in decemberwas, met slecht weer, verwachten we een beteredoorstroming in de zomer (als veel mensen buitenzijn).

Twee harten hadden we gezegd. Omdat MSC op entop Italiaans is moest er wel een Italiaans hartkomen, en dat is het Piazza San Giorgio. VoorGualtiero Togneri is dit zijn lievelingsplek.“Geweldig hoe ze er in geslaagd zijn om eenauthentieke Piazetta na te bootsen, met detypische zwart-wit gestreepte wanden en zuilen, degelataria, de espressobar, de fonteintjes, deterrasmeubelen in gevlochten staal etc... Als deavond valt verandert de blauwe lucht (aan hetplafond) in een feeërieke sterrenhemel.”

Verwijzing naar GaudiZoals alle nieuwe schepen van MSC zijn de interieursontworpen door het Genuees bureau De Jorio, flinkgeholpen door de echtgenote van reder GianluigiAponte.Het valt niet mee om uit de foto’s af te leiden dat hetdesign sterk europees en Italiaans geïnspireerd is.Een ervaren cruisekenner zag de foto’s en dacht dathet ontwerp van de Fantasia uit Amerikaansedesignvingers was gevloeid. Niks is minder waar.Toegegeven, het vraagt ook als passagier wat tijd eninspanning om het decorum te ontdekken, omdat hetaanvankelijk zo veel indruk maakt. Maar na eenpaar dagen zie je de vele verwijzingen naar Gaudi(overdekt zwembad I Tropici, L’Insolito lounge, LidoCatalono, etc.) of het toepassen van Art Nouveaustijl. De Il Transatlantico bar refereert dan weernaar de gouden tijden van de fraaie ItaliaanseTransatlantische Pakketboten. Meer dichtbijverwijst de Sports Bar naar de successen vanItaliaans topsporters met als blikvanger de Augusta500 motor van kampioen Giacommo Agostine.Het design moet ook niet persé verwijzen naarvroegere architectuurstijlen. De Manhatten bar ennightclub zijn zo hedendaags als maar zijn kan,alsook de geraffineerde Aurea Spa, één van demooiste wellnesscentra die we al gezien hebben.

FoodMSC blijft vasthouden aan het systeem van eerste entweede zitting, verspreid over twee hoofdrestaurants(Cherchio d’Oro en Red Velvet) gecombineerd meteen groot buffetrestaurant (L’Africana Cafetaria enZanzibar Pizzeria). In het buffetrestaurant zijn voorhet eerst hoge tafels geplaatst met daaraan eensoort barkrukjes. De meningen erover warenverdeeld. Toch bleken ze telkens opnieuw erg vlugingenomen, vooral door mensen die alleen waren, ofvlug iets wilden eten.Misschien is het een nieuwe tendens bij MSC om ‘smorgens koffie, thee en fruitsap aan tafel te serverenom het tergende geknoei aan de automaten tevermijden. Een pluspunt dat toch wat olie op degolven gooit bij de bestorming van het ontbijtbuffet.Zeker op zeedagen kan het daar behoorlijk drukworden.Net als op de Musica klasse is ook hier een wijnbarvoorzien, La Cantina Toscana. In feite is het meereen plek om wijn te degusteren in combinatie metdelicatessen als kaas, honing, fijne vleeswaren endat alles met een vakkundige uitleg (tenminste alsde juiste persoon ter plekke is). Een voortreffelijkconcept dat net als op de vorige schepen respectverdient maar toch niet zo goed blijkt aan te slaan.Is het omdat er voor moet bijbetaald worden? Ofomdat de ruimte niet echt cosy is? Jammer, wantdergelijke concepten zijn echte oases vanauthenticiteit in de vlaktes van de mass-market.Net naast de Cantina Toscana ligt het Tex Mexrestaurant, te herkennen aan een antieke Cadillac bijde ingang. Ook hier vielen de vele lege tafels op,terwijl het supplement echt minimaal was, en dekwaliteit maximaal. Het zal wellicht meer aanslaanbij een jonger familiaal publiek.Zelf in de Sports Bar kan je internationale gerechten

Mooiste Superieur C

De architectenkozen voor eenatrium van‘menselijke’omvang met alsblikvangers eenstel sierlijketrappen waarvande treden bezetzijn metSwarowski-kristallen.

Actueel

12 Travelexpress 258

In de margeSunjets nr 3 in vliegvakantiesNaar eigen zeggen is Sunjets de nummer drie inzakevliegvakanties, na Jetair en Neckermann. In destrijd om de nummer drie-plaats gaat het tussenThomas Cook en Sunjets, specifieerde men. Dezeonline-touroperator en onderdeel van TUI Belgiëheeft in de periode 2001-05 het aantal klanten zienverdubbelen. Voor de periode 2007-11 verwachtmen opnieuw een toename van het aantal klantenmet 55 à 60 procent (al 36 % gerealiseerd).Neckermann-topman Pierre Fivet erkent dat inzakevliegvakanties zijn merk groter is dan ThomasCook. ‘Wij zijn in wezen de Colruyt van dereiswereld. En met de Smartclubs (een nieuwe allinclusiveformule) lanceren we een aanbod datneerkomt op de Splashtravel van Neckermann’.

Brochurenieuws

Tijdens brochure-voorstellingen en

andere pers-bijeenkomsten

verneemt een menswel nieuws dat de

presentatie overstijgt.Daarom: nieuws uit

de marge, nuttigetrends en weetjes.

‘Reisagenten spelen met vuur’Sinds enige tijd is het mogelijk om bij Neckermann-stedenreizen ook een vlucht bij alle lowcostcarrierste boeken. ‘Dat gebeurt in onze kantoren, met dekredietkaart van de klant. Wij assisteren hemdaarbij, maar dat impliceert dat wij een verant-woordelijkheid hebben als er iets fout loopt’. Detouroperator is verplicht alternatief transport tevoorzien als er terzake wat fout zou lopen. In éénadem werd tijdens de persvoorstelling erkend dathetzelfde geldt voor reisagenten: ‘Zij spelen metvuur als ze een pakketreis samenstellen met logiesuit een brochure en daarnaast vervoer helpenboeken. Dat impliceert dat zij reisorganisatorworden en dus moeten opdraaien voor de verant-woordelijkheid als er met een element van datsamengestelde pakket iets zou mislopen’.

Travelcoop: Internet is geen vijand & eigen brochureDe reisagenten, verenigd in Travelcoop, huldigen een opvallende stelling: we beseffendat rechtstreekse internetverkoop een feit is, maar internet is voor ons geen vijand.Dat vraagt om enige verduidelijking. Woordvoerder Jan Peeters legt uit: ‘Uit hetnetwerkmodel blijkt dat klanten zich vaak online informeren en selecteren, maarvoor hun aankopen toch offline ageren. In die zin is internet zelfs een zegen voor degoede reisagent. Want de vraag naar à la carte reizen en vakanties met inhoud stijgt,en daar liggen net de kansen voor een onafhankelijke reisagent’. Dat is ook de redenwaarom dit samenwerkingsverband, in samenspraak met haar partners-touroperatorseen tweede opmerkelijk initiatief heeft genomen, namelijk de publicatie van eeneigen brochure. ‘Wij zijn verliefd op kleine to’s’, stelt voorzitter John Pot. Hijbenadrukt in één adem ‘dat wij echter geen to zijn en niet de ambitie om er één teworden. Maar hiermee geven we onze leden en klanten een instrument om te wervenvoor dromen’. De brochure (met een waaier aan uiteenlopende producten) is dan ookgeen verkoopsinstrument an sich (er zitten geen prijstabellen in, enkelprijsindicaties), wel een staalkaart wat deze reisadviseurs allemaal kunnenrealiseren als de klant het vraagt.

Twee op vijf vakantiegangersblijven doe-het-zelvers55,5 % van onze landgenoten, die in het buitenlandvakantie willen houden, doet daarvoor (soms ofaltijd) beroep op een touroperator. Dat blijktonderzoek van het studiebureau WES. Bij ABTOvoegt men daar aan toe dat het aandeel vantouroperators op sommige vliegbestemmingensowieso beduidend hoger ligt dan voor auto- ofstedenvakanties of dan het ABTO-marktaandeel. Uitdiezelfde WES-onderzoeken blijkt ook dat tussen1998 en 2008 het aandeel van deze buitenlandsevakantiegangers die de georganiseerde reissectorberoep doen, gegroeid is van 31,6 naar 35,2 %. Maarer blijft dus een aanzienlijk deel doe-het-zelversinzake (buitenlandse) reizen: de restpercentages doen

Nieuwste trend: swim-up kamersEen nieuwe trend volgens Jetair zijn dezogenaamde swip-up hotelkamers. Die gevenrechtstreeks, vanuit je kamer of terras, toegangtot het zwembad. Vooraan in de brochure, onderde noemer ‘time for two’ (dus ideaal voorkoppels), staan deze suites gebundeld. Dezezomer vind je die in Egypte, Mexico, op Kreta,Rhodos en Cyprus. Sommige hotels, die ook inandere brochures terug te vinden zijn, bieden ooksuites met privé-zwembad -uiteraard telkens meteen prijskaartje.

80% Jetairvliegvakanties all-inHet is de jongste jaren al vaker als opvallendetrend gestipuleerd: de groei van all inclusive-vakanties. Blijkens de jongste gegevens vanNeckermann kiest 72 % van hun vliegvakantie-klanten voor de alles inbegrepen-formule. Jetairnoteerde begin januari een nog opvallender cijfer:meer dan vier op vijf klanten bij vliegvakantieskiest momenteel voor de zekerheid en dus voorregime van all inclusive of volpension. In dezeonzekere tijden kan dat aandeel nog toenemen.

zelden (16 %) ofnooit (28,5 %)beroep op dediensten van eenreisorganisator. Ookhet segment vanmensen dat niet naarhet buitenland trektvoor vakantie of zichüberhaupt geenvakantie kanveroorloven is hetvoorbije decenniumgegroeid: van 30,3 %in 1998 tot meer daneen derde nu (36,7%).

Op maatNog bij Jetair merkt men een groeiende interesse voor(wereld)reizen in kleine (privé-)groepjes van 4 tot 8personen. Uitgebreide families, met vrienden,collega’s: de groepssamenstelling wisselt wel, maarde vraag is er. De keuze voor het comfort van eenprivé-chauffeur kan door het uitgebreidere gezelschapevenwel ook over meerdere personen gespreidworden. En voor de prijsberekening maakt men gretiggebruik van systemen als Domino. Deze module -eenvoortzetting van wat USA en Canada online bieden-laat toe zelf je verschillende reiselementen naarkeuze in te vullen én daarvoor ook de prijs teberekenen. Volgens Jetair zijn afgelopen jaar zo’n50.000 prijsoffertes opgemaakt. De formule kangebruikt worden voor heel wat bestemmingen, vanArgentinië tot Zuid-Afrika: http://domino.jetair.be/

Erik Brusten

C

Travelexpress 258 37

verkrijgen, zoals Yorkshire Ham of Griekse Kebab.Hét specialiteitenrestaurant ligt helemaal vanboven en achteraan, en dus echt wel totaalgesepareerd van de drukte: het L’Etoilegastronomisch restaurant (vertaald: het ster-restaurant). Vuurrode stoelen, zwart graniet opde vloer, witte tafelkleden en panoramischeramen zijn het decor voor een Frans geïnspireerdemenukaart (met helaas veel spellingsfouten).Kreeft, ganzenlever, kikkerbilletjes, escargotshoren er uiteraard bij. Toch zijn er ookverrassende gerechten zoals de zonnevis. Demaaltijden worden aan tafel gebracht met het “1-2-3 et voilà” ritueel.Af en toe krulden onze neuzen tot we de heerlijkekaastrolley opmerkten die gewoon net iets tedichtbij stond. Toen we uiteindelijk aan eenkaasbordje toe waren was de trolley verdwenenen kregen we een selectie voorgeschoteld.

Yacht ClubDe grote innovatie is het Yacht Club concept. Dewiskundige formule luidt als volgt:[MSC YACHT CLUB = MSC FANTASIA + 1STER]Het concept is bedoeld om te vermijden dattrouwe klanten plots naar een andere rederijoverstappen omdat ze in hun cruise-evolutie ietsméér willen. Daarom werd in de Fantasia eenYacht Club gedeelte ingebouwd, dat somsduidelijk afgescheiden is van de rest, maar dansoms weer helemaal niet. De basis zijn de 99Yacht Club suites, verspreid vooraan tussen dedekken 9 en 16. Vaste ingrediënten zijn 24/24butler service, bad, dressing, balkon,hoofdkussenmenu, gratis drank (sterke drankuitgezonderd), wijn aan tafel, geen supplement inL’Etoile (maar wel in de Tex Mex), specialeexcursies, prioritaire inscheping, etc... Kortom,een resem aan exclusieve voordelen. Sommigedekken zijn enkel toegankelijk voor Yacht Clubleden, mits het gebruik van hun cruisekaart. Zo iser de schitterende Top Sail Lounge, the place tobe voor de gelijkgestemden. Ze kunnen erontbijten, lunchen of genieten van een afternoontea, wég van de drukte. Een conciërge is perma-nent beschikbaar voor reservaties en inlichtingen.Er is een eigen zonnedek, met zwembad enjacuzzi’s, mini-buffet,... weg van de grote drukte.Ook in de Aurea Spa zijn twee behandelings-kamers enkel voor YC members.Het idee op zich is schitterend, de realisatie ervanminder eenvoudig. Op de service valt echt niksaan te merken. De butlers zijn van vijfsterrenniveau. Maar de integratie van de Yacht Club inde architectuur is niet evident en soms ronduitverwarrend. Een paar voorbeelden: op dekken 15en 16 heb je geen andere suites dan Yacht Clubsuites. Toch is enkel dek 16 “beveiligd tegennieuwsgierigen”. Op dek 15 kan iedereen binnen.Op dekken 9, 10, 11 enz.. zijn de YC suitesvooraan, maar er zijn ook andere gewone hutten.Vooraan gaat de ene lift door tot 16 en 18, deandere stopt aan 15. Soms moet je de liftactiveren met de kaart, dan weer niet. Er is een

aparte trap om van dek 16naar het zonnedek testappen. Die trap is echterbijna onvindbaar.Aan de vaste tafel in jehoofdrestaurant weten zedat je uit de Yacht Club

ur Cruiseschip

komt, en krijg je een wijnkaart zonderprijzen, want inbegrepen. Toch moet je eennul-euro-bon tekenen.Dit zijn echt wel details, waaraan men vlugwent. De baseline blijft dat de service vantopniveau is. Het concept zal met de komstvan de MSC SPLENDIDA ongetwijfeldgeraffineerd worden.In elk geval is het een goed product voorincentives, waar je een groep kanverspreiden over 99 hutten, zonder depromiscue nadelen te hebben van een kleinschip.

FamilieHet recreatieve gedeelte laat meteen zien dat dit hetideale schip is voor gezinsvakanties het ganse jaar door.De 150 fonteinen van het Aquapark zullen ongetwijfeldde vakantiegangers bekoren, tijdens de dag en ook ‘snachts als licht en muziek het speelse waterballetcomplementeren.Er zijn twee grote zwembaden, waarvan één volledigkan afgesloten worden. Het schip blijft namelijk hetganse jaar in de Middellandse Zee. Achteraan is eenkleiner zwembad waar kinderen niet toegelaten zijn.Daarover mogen de kinderen nietmopperen, want in de buurt van deschoorsteen is een grote zone voor henbestemd, verdeeld in leeftijds-categorieën. Met daarbij het tarief“kinderen onder de 18 jaar gratis” blijftMSC bewijzen dat cruisen echt iets isom met het gezin te doen.

RaderwerkVoor de eerste keer scheeptenpassagiers direct in op de scheepswerfvan St. Nazaire. Dat zegt veel over dekwaliteiten van de werf, maar nog veelmeer over MSC als organisatie. Vanafdag één was de cruise een feilloosraderwerk met Zwitserse precisie.Aha, DAAROM is MSC in Genèvegevestigd!

Tekst & foto’s: Mike Louagie

Hoe groot is groot?Naam schip Tonnenmaat Passagierscapaciteit

CARNIVAL DREAM 130.000 GT 3652 lower berth

MSC FANTASIA 133.500 3274 lower berth

VOYAGER OF THE SEAS 137.276 3138 lower berth

TO > Zomerbrochures

Tierra

Individuele wandelreizen en VerdeDe vernieuwing bij Tierra zit ‘m in een aanbod individuele wandel-reizen. Daarin ligt de focus op reizen door natuurreservaten in heelEuropa, met voldoende tijd voor observaties. De bagage van dewandelaars wordt telkens nagebracht. Daarnaast blijft men hetaccent leggen op de vogelreizen: ‘Daar zijn we nagenoeg de enigenin Vlaanderen die daarmee bezig zijn. Nieuw voor 2009 zijnSchotland en Portugal, Senegambia en Sierra Leone. Nieuw bij deverre bestemmingen zijn o.a. twee reizen naar Algerije, Kameroen,Oman en Mali-Burkina Faso -vaak met Vlamingen die in debetrokken landen gewoond en/of gewerkt hebben en dus overgoede contacten en knowhow beschikken om dergelijke natuur- encultuurreizen te begeleiden’. In de loop van februari verschijnt nogeen tweede brochure, Verde. Dat wordt een brochure, gericht opnatuurarrangementen in Vlaanderen, in samenwerking metNatuurpunt. De arrangementen met verblijfsformules zijngeacceerd op reservaten die door Natuurpunt worden beheerd.

Transeurope

Evenementen in stedenDe nieuwe Charming-brochures van Transeurope zijn de voorbijeweken verdeeld. De nadruk blijft dus liggen op charmeadressen inde verschillende vakantielanden. Een nieuwe Franse regio diewordt aangeboden, is de Auvergne-Limousin, met een vijftaladresjes. In Noord-Italië zijn er nieuwe hotels rond het Gardameer.In Spanje zijn er geen nieuwe regio’s, maar Nathalie Gouweloosebenadrukt dat bijvoorbeeld naast het belangrijke drieluikAndalusië-Catalonië-Valencia ook zoiets als het groene noorden eentypische nicheto-regio is: ‘Daar zullen we geen massa’s klantenlokken, maar we moeten dat wel hebben’. In Portugal ten slottewordt opnieuw de Alentejo als fly&drive aangeboden.De citytripbrochures zijn herdrukken van het bestaande aanbod.De resultaten van de laatste nieuwkomers Malaga en Krakowstemmen, mede dankzij de rechtstreekse vluchten, tottevredenheid. ‘En we behouden ons aanbod buiten brochure. Het isniet evident om kleinere steden te commercialiseren, maar voorDublin, Tallinn en anderen werkt het wel. Dit geldt ook voor stedenin Frankrijk en Duitsland die we via de TGV kunnen aanbieden’.

Dit jaar wil men inzake steden-reizen verder de nadruk leggen opevenementen: culturele hoofd-steden Vilnius en Linz, Holland artcities, kunstenfestival Beaufort engrote tentoonstellingen in Parijs,Bonn en Aix-en-Provence. ‘Ditsoort zaken kunnen beslist heelwat paxen genereren’, steltGouweloose.

Travelworld

Vernieuwing Verre ReizenDe ploeg van Thierry Rayé brengt voor de zomer opnieuw vierbrochures uit: Malta, Cyprus, Antillen en Verre Reizen. Vooral indeze laatste zitten heel wat nieuwigheden. Zo is er onder meereen uitbreiding in Afrika, met Oeganda (met gorillasafari), Zuid-Afrika (zowel fly&drive als luxetrein), Zanzibar (vooralstrandvakanties maar ook de mogelijkheid om safari in Tanzaniate doen) en Senegal (quadsafari). In de Emiraten (o.a. op hetnieuwe Palmeiland), Indische Oceaan en Caraïben zit devernieuwing vooral inzake hotels. Op Cuba daarentegen kan jevoortaan ook met privéchauffeur het eiland verkennen en zijn ernieuwe mini-rondreizen vanuit Havana. Ook Panama is een nieuwebestemming: ‘Heel mooi, ideale infrastructuur voor een fly& driveen mooie stranden om je vakantie te verlengen’, meent onzegesprekspartner. Nieuwe rondreisformules zijn er ten slotte inThailand: met soft aventure, weg van de platgetreden paden, eencombinatie van Bangkok en de Gouden Driehoek en spa engastronomie -telkens met privéchauffeur.

Erik Brusten

Abu Dhabi.Gateway to Dubai

and beyond.

etihadairways.com +32 2 714 58 30

Brussels non-stop to Abu Dhabi.

It’s easier than ever for your customers to reach

And on to 45 destinations around the world.

Cruises & crisisCruises

Dit jaar zien we ook de toekomst van de Oasis ofthe Seas, het grootste en meest spectaculairecruiseschip ter wereld. Costa zal in juni 2schepen tegelijk dopen. Luxerederij Seabournlanceert in dezelfde maand eveneens een nieuwschip. Zowel 2009 als 2010 worden “grand cru”jaren met telkens 12 nieuwe schepen. Dat isgemiddeld elke maand een nieuwe schip! Vanaf2011 zou het kunnen bergaf gaan, ware het nietdat de rederijen nu gestart zijn metverjongingsprogramma’s, waarbij iets oudereschepen een volledig nieuw interieur krijgen.

Vraag overschat?Over het grote aantal nieuwe schepen dat nogop komst is zijn de vooruitzichten in de USAverdeeld zegt Ralph Grizzle (Avid Cruiser):“Een financiële analist zei vorige maand dat decruisemaatschappijen enkele nieuwbouwordersmoesten uitstellen of schrappen, omdat ze devraag zwaar aan het overschatten waren. Nethetzelfde werd gepredikt in 1996 toen derederijen massaal nieuwe schepen bestelden”zegt Grizzle. “Een andere analist beweert dateen groep als Carnival een deuk van 40% zoukunnen incasseren en toch nog break-even zoudraaien”. “In januari werden, na de lancering

Bij Carnival, de grootste cruisegroep ter wereldmet o.m. merken als Costa, Cunard en Princess,zijn de beurswaarden gehalveerd tov september2008. Zowel Carnival als RCCL hebben hunaandeelhouders aangekondigd geen dividendenuit te betalen om genoeg cash in de oorlogskaste houden. De rederij Ocean Village werdopgedoekt en NCL annuleerde de bestelling vanéén schip. De Carnival Liberty komt niet naarde Middellandse Zee maar blijft in de zomer van2009 in de Caraïben. Enkele oudere schepenliggen aan de ketting wegens wanbetalingen.Opgelet, het is té simplistisch om uit deze paarvoorbeelden te besluiten dat het om zeep is metde cruise sector.

Want er is ook heel wat positief te melden.Momenteel zijn er nog 39 schepen in bestelling.Dat was trouwens de grote vraag bij deoplevering van de MSC Fantasia. Hoe ziet derederij de toekomst tegemoet met het hels ritmewaarbij nieuwe schepen in dienst wordengenomen? Komt er angstzweet en nagelbijten bijkijken? “Niks van”, liet CEO Vago verstaan.“Het zou kunnen zijn dat er een verschuiving isin de aflevertermijnen, maar dat heeft niks temaken met de crisis.”

Hoe hard wordt de cruiseindustrie getroffen door de

recessie? Een vraag waar je bijde rederijen geen antwoord opkrijgt, behalve dan “a cruise is

still good value for money”.Toch zijn er enkele signalen

dat het nu minder goed gaat.

Travelexpress 258 39

Aviation

Jet Airways n’échappepas à la criseAprès avoir connu une croissance de 30 à 40% pendant ces cinq dernières années, la situation estdifficile pour la compagnie indienne qui a fait de Bruxelles son hub européen. Après la signatured’une alliance avec Kingfisher en octobre dernier pour rationaliser les réseaux domestiques ensurcapacité, Jet s’est lancée dans une vaste campagne de recherche de nouvelles économies.

Jet Airways est à la recherche de nouveauxcapitaux et des discussions sont en cours avecle groupe singapourien Simasek pour uneéventuelle prise de participation et avec desorganismes bancaires indiens pour débloquerdes lignes de crédit. Parallèlement, desbudgets publicitaires ont été réduits oucarrément bloqués, tandis que des réductionsde salaires ont été demandées sur basevolontaire au personnel: -25% pour le CEO, -20% pour les pilotes et jusqu’à -5% pour lessalaires les plus modestes. Des licenciementssont également à l’ordre du jour et les plusmenacés sont les pilotes étrangers quitravaillent pour la compagnie. Côté réseau,Jet Airways a supprimé toute une série delignes, telles Bruxelles-Bangalore, Londres-Amritsar ou Mumbaï-Shanghaï-San Francisco.Rja Segran, vice-président chargé de l’Europedepuis un peu plus d’un an et qui est basé àBruxelles estime que l’ensemble du transportaérien indien devrait réaliser une perte de 1milliard de dollars US pour 2008: “C’estsurtout la hausse des produits pétroliers qui aconduit à une désaffection de la clientèle aupremier semestre 2008. D’abord sur le réseaudomestique, ensuite sur le long-courrier ausecond semestre, avec une chute manifeste dela clientèle américaine.” Le marchédomestique enregistrait une croissance à deuxchiffres en début d’année, mais elle n’est plusque de 5 à 8%. C’est le train qui reprendvigueur en Inde. Sur l’international, il y atoujours une faible croissance, mais elle n’apas été suffisante pour remplir les avions,malgré les baisses de capacité. Ce frein à lacroissance risque d’avoir un impact pour lessous-traitants et, en particulier, les sociétésde handling.Cela dit, à Bruxelles, Jet Airways continue àimprimer sa marque, avec l’aide de sespartenaires Brussels Airport et BrusselsAirlines. Dans la zone départ de la “Jetée B”(Pier B) de Brussels Airport, les travaux vontbon train. Ont déjà été ouverts de nouveauxespaces d’attente plus confortables et un barau milieu de la jetée, donc après les contrôlesde sécurité des bagages. Une vaste zone free-shop a également fait son apparition au PierB. Pourquoi tout cet investissement? Pour lespassagers en partance et moins stressés aprèsla sécurité mais surtout les passagers entransit des vols de Jet Airways en provenanceet à destination de l’Amérique du Nord et del’Inde.Aujourd’hui, Jet assure six rotations long-

courriers par jour, ce qui en fait la premièrecompagnie long-courrier à Bruxelles. C’est unsacré défi qu’ont dû relever Jet Airways etBrussels Airport, à écouter Raja Segran: “Depuisle début de nos opérations croisées en été 2007,nous avons dû nous adapter à la réalisationd’une plaque tournante située en dehors de nosfrontières, ce qui a été possible grâce à l’apport àla fois de Brussels Airport au niveau desinfrastructures et de Brussels Airlines qui nousamène, de l’ensemble de son réseau, sa propreclientèle en transfert.”De même, pour Flightcare qui s’occupe de lamaintenance, il fallait revoir des opérations detype “hub”, “ce qui n’était plus arrivé à Bruxellesdepuis l’époque de la Sabena”, rappelle Segran.Le problème est, néanmoins, que tous lespassagers de Jet Airways (et leurs bagages) quidoivent changer d’avion pour poursuivre leur vold’Est en Ouest, doivent être contrôlés, ce quiprend du temps. “Il s’agit d’une règle européennequi vaut aussi pour les voyageurs en transit etqui est pénalisante, surtout pour des passagersqui continuent à voler sur nos propres avions”,soupire Segran. Lequel estime cependant que lestemps de transferts entre arrivées et départspourront être réduits davantage grâce auxefforts de tous. En attendant, tant les salonsd’accueil que les boutiques feront passer letemps.Raja Segran se veut néanmoins optimiste: “Notreplus grande difficulté est de convaincre lesvoyageurs de prendre ne fût-ce qu’une seule foisJet Airways. Après, ils sont convaincus.” D’oùtous les efforts qui sont entrepris au niveau duservice avec, ces derniers temps, despartenariats très performants pour offrir de lacuisine de qualité, avec Yves Mattagne(Radisson) pour la cuisine européenne, “La Portedes Indes” pour la cuisine indienne ou même cequi se fait de mieux en cuisine kasher. P.A.

Des économies sont recherchées partout

Raja Segran, vice-président Europe deJet Airways.

van enkele promoties, bij de reservatie-diensten van zowel Oceania als PrincessCruises absolute records gebroken” aldusGrizzle. “Maar er is onrust. Om het metde woorden van Rick Meadows vanHolland America Line te zeggen, hetwordt dit jaar nagelbijten”.

Analist Teijo Niemelä (Cruise BusinessReview) meent dat de cruises alvastbeter bestand zijn tegen de crisis dan dehotelsector. “Als je in een hotel inchecktzet je de koffer af in de kamer en ga jeelders in de stad een restaurantopzoeken. Cruisemaatschappijen kunnenhun tarieven doen zakken en toch nogheel wat inkomsten genereren aanboord”. Verder stipt hij aan dat “hétgrote probleem van de voorbije zomer”,namelijk de loodzware brandstofprijzenals sneeuw voor de zon is weggesmolten.

Nu of nooitJean Alen (Cruise Travel) kijkt alvasttevreden terug op een topjaar met eenflinke groei. “Wat 2009 zal doen wordtnog afwachten maar het tempo van deboekingen ligt goed. In decembernoteerden we nog massaal veelreservaties, o.a. door de één-euro-promotie van MSC. Het jaar 2010 is eengroter vraagteken” meent hij. “Trouweklanten die niet op een euro moetenkijken blijven sowieso boeken, zelfs alhebben ze geld verloren aan Fortis. Erheerst hier zeker geen begrafenissfeer”.Als we hem confronteren met deuitspraak van Niemelä in verband metde onboard revenue reageert Alen meteen knipoog: “Inderdaad, sommigerederijen worden wel erg creatief methet vangen van geld aan boord. Denkmaar aan de privé theaterboxen of decabanas enz...”Hij ziet echter dat er voor zowel dereisagenten als de klanten mooie kansenvoor het rapen liggen. Bij NCL krijg jebijvoorbeeld zakgeld om aan boord tespenderen. Plots worden de excursies bijRegent Seven Seas gratis.

Ook de cruisemensen die op hetAntwerps vakantiesalon stonden lekenpositief. Gregory Lamoot (SeadreamYachtclub) had een topjaar achter deterug en ziet helemaal geen vertragingin de markt, integendeel, wat eenconstante blijkt bij het luxesegment.Wat betreft mass-market verwacht meneen schitterend jaar omdat er veel ergaantrekkelijke promoties zijn. Voor wienog nooit op cruise is geweest klonk hetop het vakantiesalon in koor: Het is nuof nooit!

Tekst & foto: Mike Louagie

Les plus belles plages du monde rassemblées dans une seule brochure.

île Maurice – Réunion – Maldives – Sri Lanka – Emirats - Oman – Bornéo – Bali – Lombok – Vietnam – Thaïlande

650-BT-30-10 Travel mag:Mise en page 1 30/10/08 14:21 Page 1

40 Travelexpress 258

Interview

Durf aanbieden watje zèlf leuk vindt!

“De economischecrisis krijgt hettoerisme niet kapot”

Vastgeankerde behoefte“Als je ‘t niet aankunt, moet je je welaanpassen. Maar het met vakantie gaan ‘ansich’ zit danig in de gewoonten van de menseningebakken. Je moet eens luisteren naar dedagdagelijkse gesprekken: “op reis gaan” keerter opvallend vaak in terug.Je moet ook rekening houden met dearbeidsduurvermindering over de jaren heen enmet de andere faciliteiten op het werk.Daarnaast bestaat een behoefte van steeds meercomfort, ook in het gewone leven. Daar kan jehet toerisme niet meer van tussenuit krijgen!Om een gewoon voorbeeld te geven: mijnwerkvrouw heeft de mond vol over de cottagedie ze ieder jaar huurt in Frankrijk en vanwaaruit haar man dan als groot wielerliefhebberenkele ritten van de Tour de France kan gaanbekijken. Dat willen ze voor geen geld terwereld missen. Die vakantie is heilig en zullenze niet opgeven. Dat verschijnsel ondervind ikook zelf: zonder echt kenner te zijn ben ik eenfervente liefhebber van opera. Het jaarlijksOperafestival van Verona eens niet bijwonen zouik als een groot tekort ervaren. Ik niet alleentrouwens, want voor de verkoop van de 50.000zitjes in de Arena van Verona geldt vooralsnog

Exclusief interviewmet een pionier vande Belgischereisindustrie

Terwijl de recessie stilaanalle gesprekken doorkruist

net zoals het weer van dedag, stelt zich de

indringende vraag naar deimpact op de toeristische

sector. Daarover doenmomenteel de meest

uiteenlopende opinies deronde. Travel Express vroeg

de mening van ervarings-deskundige Rudolf

Vanmoerkerke, 84 inmiddelsen aan de basis van de

democratisering van hetreizen vanuit ons land. Hij

ontwikkelt een eerderminimalistische kijk met

‘aanpassing’ als

RudolfVanmoerkerke

Mensen plegen als ze op oudere leeftijd geraken,wel eens wat te verzuren. Echter zeker nietRudolf Vanmoerkerke. Hij oordeelt opvallendmild, blijft positief ingesteld zoals hij zijn helelange carrière geweest is. Zelfs nu nog is devoormalige patron van Sunair actief, want nogsteeds bekommert hij zich over defamiliebelangen vanuit een kantoor gevestigd inde directe buurt van de jachthaven vanNieuwpoort. De omgang met de financiële crisisvanaf het laatste kwartaal van 2008 zal hemdus allerminst vreemd zijn.Voor de reisindustrie in het algemeen ziet hij indeze context echter weinig onoverkomelijkeproblemen opduiken in deze dalperiode. ZegtRudolf Vanmoerkerke: “Iedereen zal natuurlijkkijken naar zijn budget, maar dit betekentdaarom niet dat de mensen minder zullen gaanreizen. Deze crisis zal naar mijn oordeel geenecht grote veranderingen teweeg brengen.Mensen zullen blijven naar pakweg de Costa delSol of Gran Canaria reizen en met hetzelfdevervoermiddel, nl. het vliegtuig, zoals vroeger,maar nu zullen sommigen misschien in eendriesterren- i.p.v. in een viersterrenhotel logerenof misschien zelfs van een drie naar een tweegaan.”

Travelexpress 258 9

>

per 2pk door Nord-Pas-de-Calais en een achtdaagse tocht metEnfieldmotoren door de Provence. Voor fietsers zijn trajectenuitgestippeld aan de Costa Brava en in Toscane. Ook amateurkokskomen in de brochure aan hun trekken: zo zijn er kookcursussen inBilbao, Barcelona en Toscane.

Odysseus

Maestro classicsBij Odysseus is de nieuwe Citybreaks-brochure uit. Daarin wordende belangrijkste stedenbestemmingen gepresenteerd, wereldwijd.Tussen die wereldsteden zitten een aantal nieuwkomers, zoalsNew York (met top- en designhotels), de Indiase metropolen NewDelhi, Mumbai en Calcutta. Ook Tokyo verschijnt voor het eerst inhet lijstje Aziatische topsteden. De bestemming die in 2009 eenblikvanger wordt, is volgens deze touoperator Istanbul, overigensde culturele hoofdstad in 2010.Dé grote vernieuwing is echter het maestro-aanbod, waarbij eencitytrip gecombineerd wordt met een toegangsbewijs voorexclusieve culturele evenementen, zoals een operavoorstelling inde Milanese Scala, de Festspiele in Bayreuth of zelfs het beroemdenieuwjaarsbal in Wenen. Voor de gelegenheid biedt men een drie-of vierdaags arrangement aan (exclusief vervoer). Het prijskaartjevoor deze evenementen is prijzig, maar de wachtlijsten zijn vaakheel lang om überhaupt in aanmerking te komen voor dit soorttopevent. Dat men dus tickets (via het legale secundaire circuit)kan bemachtigen is met andere woorden een straffe prestatie enverklaart ten dele het prijskaartje.

Pegase

CitytripsDe krachtlijnen van het nieuwe Pegase-aanbod vermeldden wijreeds eerder. Die brochure is intussen verdeeld. Daarin zit ondermeer een fikse uitbreiding van het aanbod autovakanties en deupgrading van de Premiumclass-service. De aanstelling van eigenThomas Cook-cruisespecialisten levert meteen resultaat op:Pegase gaat nu ook een selectie van top-cruiseproducten aan-bieden. De klemtoon op golf blijft, met gratis vervoer van golf-materiaal. De grote vernieuwing wordt de lancering van een eigencitytripaanbod (die aparte brochure wordt eind januari/begin

Gallia

Volop Britse eilandenMet het verdwijnen van Seagull trekt Gallia volop de kaart vantwee sterkhouders, Groot-Brittannië en Ierland. Op het groeneeiland heb je de keuze tussen individuele pakketten ofgroepsreizen. De jongste jaren werkt Gallia daar samen met eenVlaams schrijversduo dat al jaren in Ierland woont. Wie eenminimum van vijf nachten boekt, krijgt er een reeks praktischeinstrumenten voor onderweg bij. In Groot-Brittannië is het aanbodheel breed opgevat, dus ook met een breed scala aanlogiesmogelijkheden, arrangementen en reizen. Een nieuwegroepsreis heeft Cornwall en Devon als bestemming. Naar goedegewoonte biedt Gallia ook formules om de befaamde militairetattoo in Edinburgh bij te wonen. Dit jaar speelt men tevens in ophet feestjaar rond de Schotse dichter Robert Burns, met o.a. tweehomecoming arrangementen.In het autovakantie-aanbod is er vooral uitgebreid in de segmentengastronomie en/of wellness. In totaal gaat het om een 20-talnieuwe adressen.Gallia benadrukt overigens dat men wel reservaties kan maken viade website, maar klanten wordt dan gevraagd om een reisbureaunaar keuze aan te duiden waar het dossier verder zal wordenafgehandeld.

Lagrange

Ook kurenIn verschillende Lagrange-residenties kunnen klanten voortaankuren en verzorgingen reserveren. Deze nieuwigheid wordt onderde noemer ‘Spa & bien-être by Lagrange’ in de zomerbrochurevermeld. Nog een belangrijke nieuwigheid zijn de aparthotels insteden. De eerste dergelijke vestiging -en geschikt voor zakenlui éntoeristen- opent deze zomer de deuren in Boulogne bij Parijs. Heteigenlijke productgamma wordt slechts licht uitgebreid. Zo wordthet aanbod op het golfterrein van Cap Frehel in Bretagneuitgebreid, evenals in Montignac (nabij de grotten van Lascaux). Inbeide gevallen gaat het om huisjes en appartementen voor 4 tot 8personen.

Interhome

Nieuw conceptIn plaats van een algemene brochure is het aanbod uitgesplitstover drie brochures: zon&strand, bergen&meren en natuur&landleven. Zoals de naam suggereert, vind je in deze brochurestelkens een aanbod villa’s, vakantiehuizen en appartementen aanzee of vlakbij de kust, in de Alpen of rond meren en in een meerlandelijke omgeving -uiteraard in meerdere Europese bestemmingenwaar men actief is. Daarnaast is opnieuw een Selection-brochure:daarin vind je bijzondere villa’s en landhuizen in Frankrijk, Spanje,Italië en Kroatië.

Live2Travel

Europese beleefvakantiesLive2travel heeft een nieuwe brochure met ‘Beleefvakanties’ uit.Het gaat om aanbiedingen in Italië, Frankrijk en Spanje. Ditmaalstaat niet de overnachting in charmehotels centraal, wel hetgenieten en beleven. Een aantal producten, die in het verleden al

werden aangeboden, wordenhernomen. Zoals de meer-daagseVespatochten in Piemonte, Toscane ende Marken -daar werkt men ondermeer samen met een landgenoot.Omdat de interesse groot is, is men opzoek gegaan naar soortgelijkeformules in andere regio’s: Val Sessiaen in Spanje. In Centraal-Spanje kanje als enige regio een cirkelroutevolgen. Origineel zijn ook de tochten

februari verdeeld -daarover latermeer). Daarin zitten niet enkel destedentripklassiekers op het oudecontinent. Buiten-Europesebestemmingen worden New York,Las Vegas en Miami. Wie vóór 10februari boekt, krijgt een handtasvan Nobody cadeau.

7Plus

Van Yunnan tot LibanonHet pakket van zes brochures bij 7 Plus herneemt in grote lijnenhet bestaande aanbod, maar her en der zijn er toch blikvangersdie aandacht verdienen, stelt Jan Van Durme. Zo blijft hetYunnanprogramma in China een bijzonderheid. Helemaal nieuw inhet Rijk van het Midden is ‘Kleurrijk China’, met Yunnan en deHimalaya’s, in een privé-formule. In Rusland maakt men dezezomer voor de Volgacruises gebruik van twee nieuwe, superieureschepen. ‘In het Midden-Oosten heb je twee kleinerebestemmingen die we in een nieuwe formule aanbieden. Enerzijdsis Libanon tot mijn vreugde terug van weggeweest, met een rondevan Libanon (8 dagen), anderzijds brengen we nu een vijfdaagseSensationeel Petra. We maken gebruik van de heropstart vanJordanian Airlines in Brussel en de zeer vlotte verbindingen vanTurkish. Maar eenmaal ter plaatse is het genieten’. De formulewordt aangeboden in internationaal gezelschap. Wat Egyptebetreft, is er niet meteen een grote nieuwigheid. Wel signaleertVan Durme de uitgebreidere mogelijkheid om à la carte het landvan de farao’s te bereizen.

Travelexpress 258 41

geen enkel probleem.”Wat tot volgende voorlopige conclusie leidt:“Ik geloof absoluut niet in de crisis van hettoerisme. Wel dat de groei getemperd wordt.Het zal misschien niet meer hetzelfde zijn,maar het toerisme zal zich aanpassen.”Vanmoerkerke geeft een hele leukevergelijking ten beste bij wijze van boutade:“Ach, het is allemaal zoals met het bier datwel eens van prijs opslaat. Degenen diegraag pinten drinken, zullen niet laten van erte drinken...” Met wel volgendewaarschuwing erbij: “Er mogen natuurlijkniet iedere dag incidenten voorvallen van hetgenre Fortis, waar mensen hun geld dat zeaan de kant gezet hadden, plots voor hetgrootste gedeelte kwijt waren.”

Trek naar de zonDe sun van in onder meer Sunair is eenfactor van zeer duurzame aard. RudolfVanmoerkerke: “Iedereen wil naar de zon.Neem nu het enorm aantal mensen dat naarBenidorm trekt. Het succes van dezebadplaats bij het Belgisch publiek is in deeerste plaats een verdienste van Jetair. Of erdaar heel veel te beleven valt weet ik niet,want ik ben er lang niet meer geweest, maar

deze touroperators, want ze moeten steedsopnieuw die hotels zien vol te krijgen.Vanmoerkerke: “En niet alleen hun hotels. Zehebben ook hun nek uitgestoken hebben metdie vliegtuigen die ze moeten vol krijgen.Zoals ik destijds ook gedaan heb (met AirBelgium). Het was niet één van mijn bestebeslissingen, want dat is zeer moeilijk tebesturen. Hun risico’s zijn dus enormverhoogd. Financieel weten ze al van wantennog voor dat toestel vertrekt. Dat kanserieus verlieslatend zijn. Alles bijeen zijn zeintelligent genoeg om elkaar tijdens dezeperiode niet voor de voeten te lopen en dekleinere touroperators hoeven dit ook niet tedoen.”

Garanties TO’s doorslag-gevend“Voor de gespecialiseerde touroperators kanhet iets moeilijker worden om zich een wegdoor de crisis te banen. Veel oudere mensenwillen bijvoorbeeld naar Egypte. Je hebttouroperators vandoen die bedreven zijn ommeer selectief te werk te gaan. Maar ik stasoms verstomd wanneer ik verhalen hoor oflees van mensen die reizen naar landen waarik bij wijze van spreken nog nooit vangehoord heb. De ontvoogding bij de mensen isnu eenmaal ook niet stil blijven staan. Zekunnen doorgaans zichzelf maar al te goedbehelpen, ontzien het niet om zelfs 12 uurlang op het vliegtuig te zitten naar verrebestemmingen. Ik krijg het al op de heupenwanneer ik er 3 uur op zit, maar ik ben danook een ouwe vent...”Rudolf Vanmoerkerke aarzelt wat bij devraag of de toekomst bij meer internet ofmeer touroperators ligt en antwoordt danresoluut: “Je ziet dat bij al hetgeen ergebeurt, er toch heel vaak wel ergens eentouroperator tussen zit. Hier ook speelt deemancipatie opnieuw een rol. Vandoorslaggevend gewicht zijn de garanties dietouroperators kunnen bieden. Je streeft naarzekerheid en een maximum aan comfort,zeker wanneer je oud wordt. Verder moet jeook rekening houden met een behoorlijkgrote categorie die het vertikt om hetallemaal uit te zoeken op dat scherm.Waaronder ikzelf...”

Reisagenten meest bedreigdUiteindelijk blijken in de visie van RudolfVanmoerkerke de reisagenten nog de directmeest bedreigde soort te zijn in deze tijdenvan economische crisis: “Voor de reisagentenkan het verhaal daarentegen mogelijksanders uitdraaien. Velen hadden hettrouwens al lastig, want ze zijn met zovelenen de concurrentie is groot. Voor het ogenblikzien ze af, precies ook omdat de mensenbeter geëmancipeerd zijn. Reisagentenmoeten het antwoord kunnen geven op heelveel vragen, zelfs over avontuurlijke plaatsenop de wereld waar het toerisme amperbestaat.Tot nog toe hebben de gewone reisagenten ernog niet al te veel voor moeten doen. Zekregen hun brochures en ze zijn er in

geslaagd van bij sommige touroperators van10 tot 15% commissie los te krijgen, bij mijdestijds trouwens inbegrepen.De druk van de crisis nu wordt voor een deelafgewenteld op de reisagent, want hetpercentage van de commissies is aan eendalende curve toe, omdat de ‘groten’ zichsteeds meer meester voelen worden van demarkt.Ofwel moeten de reisagenten goedeverkopers zijn die kunnen een zekere omzetcreëren en daardoor een bepaalde drukkunnen zetten op de touroperators, ofwel zalhet in de toekomst moeten méér zijn. Van eenreisagent zal immers een steeds grotereberoepsbekwaamheid vereist wordennaargelang de tijden strenger worden. Metde nieuwe destinaties overal ter wereld dienu in opkomst zijn, zal er vooral vakkennisnodig zijn. Ze hadden natuurlijk al vakkennisvan te beheren, van reizen enreisverzekeringen te verkopen, enz. maaralgemene kennis van het toerisme is ereigenlijk niet overal in grote mate aanwezig.Bij die nieuwe ontwikkeling zullen ze moeteneen inspanning doen, want in de praktijkzullen ze moeten al de voordelen en denadelen van bestemmingen aan de clientèlekunnen verschaffen, wat verre vangemakkelijk is. Indien mensen niet goedingelicht worden, keren ze na een paar keerzeker niet meer terug.Een geheel van ingrepen is op termijn nodig.In de eerste plaats is er nood aan meerkennis van het baliepersoneel. De baas zal opde een of andere wijze moeten in eenaangepaste opleiding voorzien hieromtrent.De onafhankelijke reiskantoren zijn hierweerom in het nadeel tegenover de groteomdat ze meestal met beperkt personeelzitten.”

Meer beroepsbekwaamheidMaar keren mensen dan in crisistijden nietterug naar hun reisagent zoals vaak beweerdwordt? Rudolf Vanmoerkerke gelooft daarniet in: “Nu er mogelijkheden bestaan omzelfs inclusief reizen direct te boeken vanophet scherm thuis, denk ik dat de reisagentdie reisagent wil blijven, eigenlijk reisagentzal moeten worden... Met andere woorden:hij zal weten hoe de vork precies aan de steelzit, en niet alleen zeggen aan de klant: da’seen goede touroperator, da’s een goeiedestinatie en hier is de brochure. Daar, denkik, zal de strijd gestreden worden.Het groot gevaar is, zoals ik al zei, is dat detwee grote internationaal vertakte groepenzelf zouden gaan schiften bij de reisagenten.Het komt er voor deze laatsten op aan vanslimmer te zijn en zelf te proberen van zich tebekwamen en vooral zijn kantoren uit terusten met bekwame mensen die heel watvan het toerisme afweten en iets nieuwskunnen verkopen. Al is dit gemakkelijkergezegd dan gedaan.”

Daniel Steevens

“Het is zoals met hetbier dat wel eensopslaat van prijs: wiegraag pinten drinkt, zalniet laten van er tedrinken...”

het blijft hoe dan ook een magneet en hettoerisme krijg je er niet kapot.”“De crisis kan zelfs in zekere mate een zegenzijn voor het dichtbijtoerisme, al zal dat danongeveer uitsluitend in de zomer zijn. Ik denkonder meer aan Duitsland en Oostenrijk,waar men naartoe kan per auto. Daar hoeftmen allicht ook niks te vrezen voor de crisis.Mensen gaan niet op reis om mee te doenmet de mode, maar omdat ze zich goedbewust zijn van de heilzaamheid ervan.”

Risico’s generalistenRudolf Vanmoerkerke antwoordt negatief opde vraag of de economische crisis dreigt deconcurrentieslag tussen de beide grotegeneralisten in ons land in eenstroomversnelling te brengen. Met hun eigenhotels zullen ze de eersten zijn om zich aante passen, stelt hij. Sommige klanten zullenmogelijks van een vijf- naar eenviersterrenhotel overschakelen. Ze zullenmerken dat een viersterren ook uitstekendkan zijn, terwijl er nog altijd een categorieblijft die geld genoeg heeft om naar eenvijfsterrenhotel te gaan, claimt hij. Tochimpliceert dit geen zorgenloos bestaan voor

TO

8 Travelexpress 258

Brochures 2009

Zomer in de brochuresDe afgelopen weken werden heel wat nieuwe TO-brochures en programma’s op demarkt gebracht. Hier alvast een overzicht van de belangrijkste nieuwigheden.

Arista/Arthema/Secrets of the Desert

Promo Egypte tot eind maartDeze maand verschijnt de eerste brochure van Arista Tours, denieuwe TO van de Arthema-groep. ‘Omdat we nog geen brochurehebben, handhaven we ook de promotie op Egypte (cruise 850euro) tot eind maart’, zegt Sophie Kuppens. Tegelijk wordt ook denieuwe brochure van Secrets of the Desert voorbereid. Dieverschijnt voor het eerst in de beide landstalen, en met Senegalals nieuwe bestemming. Kuppens erkent wel overlappingen methetgeen ook Arthema brengt, ‘maar het zijn meer speciale zaken,avontuurlijke reizen met een hoger budget’, luidt het. De focus opde twee nieuwkomers in de groep betekent dat de overige

Club Med

Vernieuwing en getrouwheidsprogrammaDe Club Med 2 verhuist voor de zomer naar de Middellandse Zee.‘Wij hebben een vrij trouw publiek sinds we in 1991 met cruiseszijn begonnen. Dat betekent dat je geregeld ook moet vernieuwen’,stelt Jeff Van Bever. De directeur laat trouwens verstaan dat menop bepaald ogenblik geprobeerd heeft om de aan Carnivalverkochte boot Club Med 1 (nu de Windstar) terug heeft willenkopen, om aan de gestegen vraag naar cruises te kunnenbeantwoorden. Dat laatste geldt ook voor ons land: afgelopen jaarhebben zo’n 1700 landgenoten meegereisd met Club Med 2. Ditluxeschip is intussen opgewaardeerd naar een vijfsterrenstatus,met een nieuw interieur-design, een ruim all-in concept en eennieuwe spa. Ook programmatorisch is er vernieuwd: zo zijn er dezezomer twee routes met vertrek uit en aankomst in Alexandrië,

Arthema-brochures pas laterverschijnen: Reizen & cultuur,Turkije. Zoals aangekondigdkrijgt iedereen die opteertvoor Arthema er een all risks-verzekering gratis bij (annu-latie en bijstand). Eveneensnieuw is de oprichting van eengroepsdepartement, zowelvoor Arista als Arthema.

Bureau Scandinavia

Geen grote vernieuwingAn De Visscher verwacht geen grote vernieuwing: ‘In dezeonzekere tijden gaan we niet experimenteren. We trekken in grotemate de lijn door van vorig jaar. De bestaande rond- engroepsreizen: IJsland, Finland, Zweden, Noorwegen en de Baltischestaten dus’. En de multichannel-aanpak wordt doorgetrokken:zaken zoals de hotelcheques worden doorgeschoven naar dewebsite. Opvallend: er is sprake van toch veel aanvragen voor dezomer, ook bv voor Hurtigruten. ‘Dat doet ons toch hopen dat hetzal meevallen. De winter loopt alvast beter dan verwacht. Integenstelling tot de kerstvakantie lijkt krokus mee te vallen.Hotels hebben zich ook soepeler opgesteld. Wat de prijzen voor dezomer betreft, hebben we ook geluk dat de wisselkoersen beter zijndan vorig jaar’.

Caractère

Budgetvriendelijk‘We weigeren negatief te zijn’, stelt Carmen Van Den Bossche. ‘Wehebben afgelopen jaar beter gepresteerd dan het gemiddelde. Wijzijn bovendien gespecialiseerd in hoofdvakanties, en daar gaanmensen niet op besparen denken wij. Wij blijven hameren op eengoede prijs/kwaliteitverhouding, én bovendien: wie de platgetredenpaden verlaat, vindt toch vaak mooie vakantieadresjes tegenprijzen die fiks dalen in vergelijking met wat je in die omgevingvindt of tegenover grote hotelketens’. Tijdens de persvoorstellingwerden dan ook familiehotels en -residenties en budgetvriendelijkeadressen nadrukkelijk in de kijker gezet. Naar eigen zeggen voeltmen weinig concurrentie vanwege de chambres d’hôte-formules:‘Onze klanten kiezen voor service’.Voor 2009 zijn zo’n 65 nieuwkomers opgenomen. In totaal biedtCaractère keuze uit meer dan 400 hotels in het Zuid-Europese,mediterrane bassin. Vooral het hotelaanbod in diverse steden isserieus vernieuwd of uitgebreid. Inzake regio’s blijft devernieuwing beperkt. Wel een nieuwkomer is de Limousin, plus hetfeit dat je voortaan naar Corsica kan met Corsicaferries vanuitzowel Nice als Toulon.

worden een aantal minicruises inhet voorseizoen tussen de Côted’Azur, Corsica en Italië gevaren.Nog nieuw is de lancering vaneen eigen Club Med-getrouwheidsprogramma. Deformule wordt in België (enSingapore) gelanceerd, pas tegeneind 2009 volgt de rest van dewereld. Bedoeling van ditprogramma is om deklantenbinding te versterken ende eigen marktpositie tebehouden resp. te versterken.

Escape

Meer duidelijkheid voor reisagent‘Cultuur zal in de toekomst meer volk lokken’, meent VeroniqueRosenfeld. Daarom is de Spanjebrochure van Escape herschikt.Portugal wordt een afzonderlijke brochure, met een 30-tal nieuwehotels plus een aantal wandelprogramma’s. ‘Onze wijn&cultuur-programma’s in Spanje zijn een volwaardig product geworden. Webieden nu ook Paradores aan. Dat moet ons in staat stellen ommeer en meer het hinterland in te palmen’.Ook het Escapade-luik wordt duidelijker opgedeeld. Enerzijdsworden treinen en cruises belangrijker. Zo biedt men onder meernieuwe treinen zoals de Danube Express. Anderzijds verschijnt hetcitytrip- en Centraal-Europaprogramma in een tweede brochure.Daarin gaat men Slovakije integreren, er komt eencombinatieprogramma Moskou-Sint-Petersburg-Helsinki met deSibeliustrein en tevens een nieuwe stadsbestemming Istanbul (incombinatie met het uitgebreidere treinaanbod). ‘Op die manierwordt het voor ons hopelijk ook makkelijker om de (jonge)reisagent te bereiken’, meent Rosenfeld.Dezer dagen verschijnen de laatste brochures. Die hernemen in

grote lijnen het aanbodvoor Egypte (metlichtere programma’s,maar meer à la cartepakketten), Midden-Oosten (nieuw is demogelijkheid omJordanië in inter-nationaal gezelschap tebereizen) en Azië (methet Pushkarfestival inRajasthan in oktober).

Citytrip

42 Travelexpress 258

Bij onze eerste wandeling door de hoofdstraatDluga (of ‘de lange straat’) voelt het meteen aanals een beetje thuiskomen. De bouwstijl, bakstenengevels en aanwezig kunstpatrimonium komen danigbekend voor. En inderdaad: Gdansk herbergt danigwat links met onze contreien, zo blijkt. Eengedroomde gelegenheid met andere woorden omons sporenverhaal nogmaals op te pikken.Zes decennia geleden zag het er nochtans minderfraai uit: op het einde van de tweede wereldoorlogwerd de havenstad aan de monding van deMotlawa-rivier niet door de wegtrekkendeWehrmacht, wel door Aziatische soldaten van hetRode Leger nagenoeg helemaal in puin geschoten.Zij hadden immers te horen gekregen dat ze voorde poorten van Berlijn stonden. Gelukkig hebben decommunistische heersers het historische centrumsteen voor steen laten heropbouwen. Gdansk anno2008 is dus een historische reconstructie, maarwel een die we zeer kunnen smaken.

Niet altijd katholiekDe oorsprong van deze havenstad gaat intussen almeer dan 1000 jaar terug. De eerste vermeldingvan ‘urb gdansk’ (niet Dantzig) dateert van 977,leren we. Maar hetgeen ons vooral boeit, is debloeiperiode van de stad. Die hangt nauw samenmet het lidmaatschap van de Hanze, het befaamdeverbond van middeleeuwse handels- steden vanNoord-West-Europa tot het Balticum.Mijlpalen in de stedelijke ontwikkelingsgeschie-denis zijn onder meer de toekenning van eenhandelsmonopolie en de uitvaardiging van een edictdat religieuze vrijheid garandeerde. Met anderewoorden: de stad genoot niet alleen het privilegeinzake handel (Polen fungeerde zowat als degraanschuur van Europa), maar de aanwezigehandelaars konden bovendien vrij hun geloofbelijden. Op die manier groeide de havenstad uit toteen inter-nationale metropool, waar handelslui uitdiverse windstreken en geloofsovertuigingenmekaar ontmoetten, handel dreven én hun rijkdomaanwendden om kunst en cultuur te laten gedijen.Vooral dit laatste aspect is een verrassing. ‘Gdanskwas eertijds met mijlen voorsprong de rijkste stadin Polen. Alhoewel adel en het koningshuisneerkeken op de groep van handelaars moest‘s lands elite wel hier komen bedelen om financiën

voor oorlogsvoering en andere geldverslindendeprojecten te krijgen. Maar de door handelgegeneerde rijkdom werd evenzeer besteed om destad te verfraaien’, geeft onze gids mee.Het resultaat is zondermeer verbluffend: een pleiadeaan openbare en kerkgebouwen die stuk voor stukpareltjes aan kunstwerken herbergen, rijk versierdegevels en interieurs -en dat alles in bouwstijlen dieveel gelijkenis vertonen met steden uit onzecontreien. De reden hiervoor is niet ver te zoeken: destedelijke autoriteiten konden, net omwille van debeschikbare rijkdom, de beste artiesten naar Gdanskhalen.

Mechelaars aan de OostzeeEnkele namen duiken tijdens onze rondgang telkensopnieuw op. Enerzijds Anthoni Van Obbergen,anderzijds Abraham Van den Block(e) en zijnnazaten Willem (bouwheer), Isaak (schilder) enJacob (beeldhouwer). Beiden zijn uit het Mechelseafkomstig. ‘Maar ze zijn in Gdansk actief geweest enhier ook gestorven. Dus zijn ze van ons’, steltstadsgids Kasia meermaals met klem. Overigens, ookin het hinterland van Gdansk (in steden zoals Torunen Elbing) is werk van deze heren terug te vinden.Eén van de hoogtepunten is de Rode Zaal van hetstadhuis (momenteel in restauratie), waar rijkversierde schouwen (van Willem Van der Meer uitGent) en allegorische schilderingen van HansVredeman De Vries en vooral Isaak Van den Blockzorgen voor ‘wow’-gevoel. Een lokale bestuurder,Schachmann, had het idee voor de Rode Zaal naarverluidt opgepikt tijdens een bezoek aan het paleisvan de doge in Venetië en doorgespeeld aan dekunstenaars van dienst.De werken aan het stadhuis stonden onder super-visie van de latere stadsbouwheer Van Obbergen. Diewas door de lokale bestuurders naar Gdansk gehaaldop basis van zijn palmares. Zo had hij onder meerpaleizen voor de Deense koning gebouwd (die eeninspiratiebron zullen vormen voor de nieuweuniversiteitsbibliotheek in Leuven). Het nieuwestadhuis is trouwens niet het eerste werk van VanObbergen in Gdansk. Ook het oude stadhuis is vanzijn hand -net zoals in het oog springende publiekegebouwen, zoals het Arsenaal (Tkacka) en het huisder Natuurwetenschappen (vlakbij de Mariapoort).

KerkgangersNiet helemaal verwonderlijk is dat ook de tallozekerken in deze eertijds multireligieuze stad uitpuilenvan (Vlaamse) kunstsporen. Absoluut pronkstuk isde Sint-Maria-basiliek, één van de grootstebakstenen kerken in Europa. ‘Alhoewel Gdansk toen20.000 inwoners telde, bouwde men een kerk voorniet minder dan 25.000 zielen! In die tijd, stel jevoor’. Het interieur is indrukwekkend. Hierontmoeten we die andere mennonitische kunste-naarsfamilie uit het Mechelse, Van den Blocke. VaderAbraham en vooral zijn zoon Willem tekenenverantwoordelijk voor diverse grafmonumenten enepitafen (voor Simon Bahr, Brandes en Bremsko).

‘Ik toon mijn studentenwel eens foto’s van gevels

en laat hen dan radenwaar ze genomen zijn: in

de Lage Landen of hier inGdansk’, geeft stadsgids

Gabriela Kosicka mee.Haar collega KasiaCzaykowska is nog

explicieter: ‘Dit is zondertwijfel een van de bestbewaarde geheimen in

Europa’. We hebben metvolle teugen genoten van

deze ontdekkingstocht.

De verborgenschatten van Gdansk

Het Koss-altaar inde Oliwa-kathedraal

Blik op het‘Vlaamse’ stadhuisen Neptunusfontein

De scheepswervenvan Gdansk

20% de réduction chez Sanoma

Démarrez en connaissance de cause!

Nouveau: Flexibonus etRéservation des places

Quiz Discover: participez jusqu’à la fin février!

Réservationdes placesThomasCookAirlines �

7e année • Numéro 1 • 2009

Nouveaux Gift Vouchers Iberostar disponibles

Newswww.thomascookagent.be

Vorig jaar lanceerden we bij Thomas Cookde zogenaamde V/8 hotels: Thomas Cookexclusiviteiten die u 8 EASY WAY Puntenper pax (voor Vliegvakanties) of per ka-

mer/woning (voor Autovakanties of City-trips) opleveren. Ook in de brochures voorZomer 2009 vindt u deze hotels terug! U

herkent ze aan de code V/8 bovenaan inde prijstabel.

V/8: ook voor Zomer 2009

THOMAS COOK VLIEGVAKANTIES

Thomas Cook Discover 25 punten per pax voor alle bestemmingenLopesan 15 punten per pax voor Lopesan Baobab (Gran Canaria)

THOMAS COOK AUTOVAKANTIES

Pierre & Vacances 40 punten per geboekte kamer of woningMaeva/Latitudes 40 punten per geboekte kamer of woning(Apart)Hotel Anyos Park 25 punten per geboekte kamer of woning (Andorra)Grand Hotel Vittoria 10 punten per geboekte kamer of woning (Toscane)Mercure Coralia (Savoie) 10 punten per geboekte kamer of woning

Extra EASY WAY Punten voor Zomer 2009!De nieuwe zomerbrochures doen ookbij u vakantieplannen opborrelen? Geennood, ook voor zomer 2009 leveren heelwat Thomas Cook producten weer extraEASY WAY Punten op. Zo spaart u in eenmum van tijd een pak EASY WAY Puntenbijeen die u kunt inruilen voor een kortingop uw privé-vakantie! Goed om weten: inveel gevallen kunt u er ook uw deelnameaan een studiereis of een aircruise meebetalen.

Dit is een handige samenvatting van debelangrijkste Thomas Cook productenvoor Zomer 2009 die u extra EASY WAYPunten opleveren. Een compleet overzichtvindt u op www.thomascookagent.be.

EASY WAY Fares onlineHotels die tot 50% reisagentenkorting gevenper nacht, het zegt u wel iets? Duik dan met-een in onze EASY WAY Fares!

Op www.thomascookagent.be, rubriek “EASYWAY”, “Fares”, kunt u de lijst raadplegen vanalle hotels uit onze brochures Vliegvakanties,Autovakanties en Citytrips die voor Zomer2009 speciale tarieven voor u in petto heb-ben!

Voor Autovakanties en Citytrips kan u deboeking NIET zelf maken, maar dient u eerstonline de aanvraag te doen. Na bevestigingvia BTN Messenger wordt de korting in uwdossier verrekend.

Is uw oog gevallen op een Vliegvakantie,dan kan u alles zelf inboeken via BTN. Stuurdaarna het online aanvraagformulier door.De korting wordt enkele weken voor afreisvan uw dossier in mindering gebracht.

Net voor de feestdagen pakte EASY WAYuit met een niet te versmaden aanbod insamenwerking met winkelketen Fnac!

Als EASY WAY lid geniet u bij Fnac voor-taan van fikse kortingen op software,hardware, boeken, CD’s, DVD’s... diekunnen oplopen tot 20%!De deelnemende artikelen staan vermeldin een online catalogus (op www.thomascookagent.be) en zijn voorzien van eenlink naar de desbetreffende pagina op deFnac website.Om van dit EASY WAY voordeel te genie-ten, dient u zich vooraf te registreren opwww.fnac.be. Als gebruikersnaam geeft u‘0021 Thomas Cook *Easy Way nummer*’in. Zodra uw registratie voltooid is, kan udoor de catalogus bladeren en uw bestel-ling - mét korting - plaatsen.

Opgelet: deze kortingen kunnen enkelworden toegekend als u online - viawww.fnac.be - uw bestellingen doorgeeft!Alle informatie (catalogus, procedure enz.)vindt u op www.thomascookagent.be,rubriek “EASY WAY”, “Voordelen”.

Tot 20% korting bij Fnaconline!

EASY WAY_EDITIE 1 (DOUBLE).indd 1 14-01-2009 11:54:33

Travelexpress 258 43

Wij zijn vooral gecharmeerd door de doorIsaak beschilderde preekstoel.In de kerk hangt ook een kopie van HansMemlings ‘Laatste Oordeel’ (het origineelhangt in het Nationaal Museum, naast eenpleiade aan Vlaams-Nederlandse meesters enlokale schilders die door deze meesters zijnbeïnvloed). Over de manier waarop Memlingswerk in Gdansk is beland, leren we meer in hetMaritiem Museum. Het werk, besteld inBrugge door de Medici-familie, was bedoeldvoor een Florentijnse kerk, maar het schip dathet kunstwerk vervoerde, werd in 1473gekaapt en naar de stad afgeleid.Ook de Jana-kerk -nu een alternatief cultuur-centrum- (hoofdaltaar Van den Blocke), defranciskaner Heilige Drievuldigheidskerk(epitaaf Van den Blocke) en de Sint-Kataryna-kerk lonen de moeite. In één adem ontdek je indit oude stadsgedeelte de tot inkoopcentrumomgebouwde Grote Molen, het oude stadhuis(Van Obbergen) en Van den Blocks huis voor derector van Opatow (stad in Midden-Polen, tenwesten van Lublin).En dan hebben we nog niets gezegd over dekraan die de zowat 2000 schepen die hier inde 16-17e eeuw aanmeerden, moest laden enlossen. Of de indrukwekkende stadspoortenlangs waar je dé hoofdstraat Dluga binnen-komt (de Hoge en Gouden Poort, nogmaalsvader en zoon Van den Blocke) en verlaat(Groene Poort). Dluga zelf herbergt nog veelmeer fraais, zoals het koopmanshuis Uphagen(lokaal stadsbestuurder, afkomstig uit Ieper),de Neptunus fontein, Artus Court en hetGouden Huis (alle met medewerking van Vanden Block). U begrijpt, we zijn overdonderddoor het historische erfgoed van deze stad envooral de vele Vlaamse connecties die we hierhebben aangetroffen.

Een moderne immigrantOok buiten het historisch centrum heeftGdansk troeven. Zoals het militair fort (achterhet station) waar een gloednieuw Weten-schapsmuseum zopas de deuren heeft geopend.Vanop het platform aan de voet van het kruisheb je een schitterend panoramisch zicht overde stad en de historische scheepswerven dieGdansk wereld- beroemd hebben gemaakt.Alhoewel er nog enige scheepsbouwactiviteitplaatsvindt op de terreinen staan de kranen erveeleer als werkloze dinosaurussen bij.Speculanten staan naar verluidt te popelen omhier aan de slag te gaan...Voor het verhaal van Solidarnosz moet je eenkelder in. Roads to Freedom evoceert degebeurtenissen van 1970 tot begin jaren 80 optreffende wijze en is goed voor een kippenvel-moment. Vandaar dat we heel benieuwd zijnhoe de historische stichter van de vrijevakbond Lech Walesa terugkijkt op de gangvan zaken. De ex-president is gul en gunt onstien minuten in zijn drukke agenda. Zijn eersteindruk van de stad was nochtans niet fraai:‘Toen ik hier de eerste keer op mijn 14etoekwam, leek het mij maar niks. Tien jaarlater kwam ik hier opnieuw. Ik was op wegnaar Gydnia, ben hier afgestapt omdat ik dorsthad en de trein is doorgereden zonder mij. Hetmoest blijkbaar zo zijn, want ik heb hier mijn

vrouw ontmoet’. Maar hoe kijkt hij terug opdie hele periode? ‘Moest iemand mij verteldhebben dat dit zou gebeuren, ik zou hem nietgeloofd hebben. Veel zaken in Gdansk enPolen zijn ten goede veranderd. Door dedemocratisering is alles mogelijk geworden:reizen, initiatief nemen enzomeer. Maartegelijk denk ik dat we ook kansen hebbenlaten liggen. We hadden nog beter kunnendoen’. En dan zit onze tijd erop. We mogennog even op de foto met de Nobelprijs-winnaar, dan wachten andere gasten.Tesamen met de dames van de toeristischedienst, die even tolk hebben gespeeld,koesteren we dit moment de gloire nog even.‘Het is werkelijk ongelooflijk, wij zijn bij depresident geweest!’, klinkt het opgewonden.Onze krachttoer is een goed excuus om nogmeer aspecten van Tricity, de marketing-naam voor de agglomeratie Gdansk-Sopot-Gydnia, te verkennen.

Via Oliwa naar SopotWe sporen per tram naar Oliwa, een buiten-wijk waar ook Lech Walesa blijkt te wonen.Wij houden nog even halt aan de kathedraaldaar. Onze aandacht gaat vooral uit naar hetmarmeren grafmonument voor de familieKoss dat Abraham en Willem Van den Blockhebben gesculpteerd. Het is onze laatsteVlaamse halte. Het imposante karakter vanhet oeuvre, inclusief verfijnde gelaatstrekkenen details, beklijft. Vijf minuten hebben wegekregen van de conciërge, dan sluit hijonverbiddelijk de deuren.We besluiten te eindigen in Sopot, eenbekend kuuroord aan de Poolse kust en zeker‘s zomers dé plek waar jong en schoon volkkomt feesten. Da’s voor straks, eerst willenwe naar de pier. Met zijn 500 meter is heteen van de langste pieren op het oudecontinent. Wij halen hier een frisse neus enstappen dan het stijlvolle Grand Hotel(behoort tot Sofitelketen) binnen. Onzeverrassing is danig als blijkt dat de GM eenlandgenoot is, Patrick Carabin. Tijd voor eenbabbel is er ditmaal niet, maar we acterenwel dat de fine de fleur hier is gepasseerd:van Greta Garbo tot Fidel Castro.Alle wegen in Sopot leiden naar de MonteCassino-straat (ter ere van de Poolsesoldaten die deze Italiaanse burcht hebbenveroverd in wereldoorlog 2). Koffieshops enbars zorgen voor een vrolijk sfeertje, eldersstuiten we op een pychedelische Zappa-remake. Uiteindelijk zetten we een puntachter bijzonder boeiende dagen in Gdansk

Het Arsenaal vanMechelaar Van Obbergen

Voortaan lezen zelfsNobelprijswinnaarszoals Lech Walesa(rechts) TravelExpress

De oude havenkraan

Gdanskpraktisch• Gdansk wordt dit winterseizoen doorRyanair aangevlogen. Met BrusselsAirlines kan je van Brussel via Warschaunaar Gdansk.• Wij logeerden in het heel fraaie engloednieuwe viersterrenhotel Gdansk(www.hotelgdansk.com.pl). Het gebouw,eertijds een oude graanopslagplaats, ligtvlak tegenover de jachthaven van de staden het Maritiem Museum. Door de liggingnet buiten het centrum is dit een heelrustige buurt. De 48 kamers in het hotelzijn stijlvol ingericht en bieden een mooiemix van historische elementen en moderncomfort. Het ontbijtbuffet is zeerverzorgd. Gekoppeld aan het hotel isBrovarnia Gda_sk, waar drie biersoortenworden gebrouwen en lekkere maaltijdenworden geserveerd (zowel internationaleals Poolse keuken). Een aanrader!• Andere stijlvolle eetgelegenheden in destad zijn restaurant Zeppelin en VillaUphagen.• Over de troeven van Gdansk kan detoeristische dienst u alles vertellen:www.got.gdansk.pl

zelf. Vrijdagavond is uitgaansavond, en dathebben we geweten. Her en der raken we aande babbel, bier en vodka vloeien rijkelijkrondom ons op de tonen van discobeats. Hetstraalt blijkbaar af als we ons, moe maar heeltevreden, aanmelden aan de receptie van hotelGdansk: ‘Het doet ons plezier dat u zo vanonze stad geniet’. We kunnen dat alleen maarbeamen.

Erik BrustenM.m.v. de toeristische dienst GOT (dank aanKatharzyna Czsykowski en Gabriela Kosicka)

Actua

Travelexpress 258 5

Une nouvelle réglementationpour les voyageurs aux USA

Op een buitengewone algemene vergadering is Claude Perignon beginjanuari verkozen tot nieuwe voorzitter van de Belgische verenigingvan touroperators. Hij vervangt Jean-Luc Hans. ‘Dit is echter geenstaatsgreep’, benadrukt de nieuwe voorzitter die zijn voorgangeruitgebreid lof toezwaait: ‘Jean-Luc Hans was een zeer goed voorzitter.Hij heeft er veel energie ingestoken’.

Door de onduidelijke positie van Jean-Luc Hans na het faillissementvan First World Leisure Belgium was ABTO echter verplicht om eennieuwe voorzitter aan te duiden. Uittredend voorzitter Hans wasweliswaar kandidaat om de termijn tot maart te voltooien (dan wordthet het hele ABTO-bestuur sowieso vernieuwd), maar de AV heeft daaranders over geoordeeld. Claude Perignon is bijna unaniem verkozen.De quality- en crisismanager van Thomas Cook ziet zichzelf duidelijkniet als een overgangspaus. ‘Op de vergadering is de vraag gesteld ofwe geen mandaat voor 15 maanden, dus tot maart 2010, kondenkrijgen. Dat kan juridisch niet. Maar dat betekent niet dat ik slechtsambitie heb om de functie maar tot maart te vervullen’, steldePerignon na zijn aanstelling (zie ook kader).

La nouvelle procédure n’est pas destinée à apporter plus detracasseries à ceux qui souhaitent se rendre aux Etats-Unis. Aucontraire, elle vise à faciliter les procédures d’immigration àl’arrivée et, plus tard, à carrément supprimer la corvée de remplirles fiches d’immigration remises dans les avions.

La Belgique fait partie des 35 pays du monde (1), dont lesressortissants titulaires d’un passeport sont exemptés de visa pour decourts voyages touristiques ou d’affaires. Un passeport biométrique(tels que ceux distribués depuis 2001) suffit, bien qu’il faille remplir àbord de l’avion une longue fiche verte où de nombreux renseignementssont demandés. Le département américain de la Sécurité intérieure(Homeland security) souhaite désormais abandonner la paperasse auprofit de l’électronique. C’est ainsi qu’est né le programme ESTA(Electronic System for Travel Authorization) destiné à remplacer lafiche verte qu’il fallait remettre aux autorités de l’immigration endébarquant sur le sol américain.

ESTA est opérationnel depuis le 12 janvier. Il oblige les voyageurs enpartance pour les Etats-Unis à se rendre sur le site https://esta.cbp.dhs.gov et de remplir un formulaire ad hoc avant de prendrel’avion. Y sont posées (en français et dans plusieurs autres langueseuropéennes) les questions relatives aux données du passeport, maisaussi celles, habituelles, sur vos antécédents éventuels: toxicomanie,criminalité, terrorisme, enlèvement d’enfant, espionnage, percécutionsnazies, expulsion ou non-admission antérieures aux Etats-Unis, etc.

S’il n’y a pas de problème, l’autorisation arrive immédiatement.Sinon, il faut peut-être attendre 72 heures (le site explique commentprocéder pour en être informé). En cas de refus, automatique ou après72 heures, il y a lieu de prendre contact avec les servicesd’immigration de l’ambassade. De toute évidence, il vaut mieux fairela demande ESTA au moins 72 heures avant un départ, mais commel’explique Jacquelyn Bednarz, responsable de la Homeland security enBelgique, une demande peut être effectuée à tout moment et il n’estpas nécessaire de communiquer des dates de départ et des adresses decontact (mais alors, cela peut, justement, prendre 72 heures).Important: l’opération est gratuite. Inutile de s’adresser à desintermédiaires qui se font payer pour soi-disant vous aider.

L’intérêt de la formule est double. D’abord, la demande etl’autorisation afférante est valable pendant deux ans (ou jusqu’àexpiration du passeport, mais au maximum deux ans). Ensuite, ellepermettra à terme de ne plus remplir les documents verts dans lesavions (ce sera encore le cas dans une période transitoire). Al’enregistrement des vols, il sera demandé si la demande ESTA a étéformulée. Si tel n’est pas le cas, il faudra s’en charger immédiatementvia des “kiosques internet” (si on sait où ils se trouvent), faute dequoi, on risque des problèmes à l’arrivée. Normalement, très vite, lescheck-ins des compagnies pourront se relier à une base de données del’ambassade pour savoir si les formalités ont bien été remplies. Anoter qu’un aéroport comme celui de Düsseldorf a pris les devants enoffrant aux passagers des consoles informatiques pour leur permettred’accomplir directement les procédures. Mieux vaut de toute façon nepas prendre le risque d’une démarche de dernière minute! Pourl’anecdote, même un fonctionnaire belge de l’ambassade des Etats-Unis, dûment “screené” on l’imagine, avait dû attendre 72 heures!

Reste à savoir si tout le monde sera informé. Pour Ryan Ballow, vice-consul à Bruxelles, “les problèmes risquent plus de venir d’hommesd’affaires qui partent souvent dans l’urgence que de touristes quiprennent leurs précautions longtemps à l’avance, encouragés en ce

sens par les agences de voyages”. En tout cas,lors du premier jour, sur les 1.500 personnes quis’étaient présentées à Brussels Airport pour unvol sur les Etats-Unis, seuls... 14 n’avaient pasété au courant! Ils ont obtenu l’assistance du

vice-consul et 13 d’entre eux ont pu partir.L’information avait donc bien circulé! P.A.

(1) La plupart des pays européens (mais pas,par exemple, la Roumanie, la Croatie ou la

Bulgarie), plus l’Australie, la Nouvelle-Zélande,Singapour, la Corée du Nord, le Japon et Brunéi.

Claude Perignon nieuweABTO-voorzitter

Over zijn plannen als nieuweABTO-voorzitter wilPerignon voorlopig nietuitweiden. ‘Ik heb geengrote plannen tot maart. Ikheb wel een aantal ideeën,maar sta me toe daar nogeven over te zwijgen’. Op deABTO-receptie stipte hijonder meer de verschillen inBTW-regels aan als eenactiepunt. Maar tegelijkwees hij op de grote

inspanningen die alle touroperators leveren om in de huidige, onzekereeconomische situatie toch de consument te overtuigen om vroeg teboeken: ‘Klanten hebben er alle voordeel bij om vroeg te boeken. Wiespeculeert op lastminutes moet er zich van bewust zijn dat, net zoalsin de textielsolden, de kans dat u het kleed met de juiste maat en dejuiste prijs niet altijd te vinden is’. (EB)

Claude Perignon volgt Jean-LucHans op als ABTO voorzitter

Perignon Europees lobbyist voor TUIDaags na zijn eerste optreden als gloednieuwe ABTO-voorzitter isbekendgeraakt dat Claude Perignon Thomas Cook verlaat. Hij gaatbegin maart aan de slag bij TUI Plc. als director European Affairs.‘Het is een groeps- functie, maar mijn zetel wordt Brussel’. Denieuwe uitdaging impliceert dat hij lobbywerk bij de EuropeseCommissie en Parlement zal gaan verrichten.‘We zien dat Europa almaar meer reglementerend optreedt. Maarmen moet weten wat de impact van die reglementering is. Heel vaakweet men niet wat de reissector en luchtvaart inhouden. En het isbelangrijk dat een stem van een bedrijf als TUI gehoord wordt’,meent Perignon.De keuze -’ik ben 56, heb me altijd aangesproken gevoeld doorlobbywerk en ik krijg nu die opportuniteit’- is mede ingegeven doorde ervaring die hij de jongste jaren in eigen land heeft opgebouwdinzake nachtvluchten, vliegtaks en dossierkosten (om er enkele tenoemen). Hij ziet geen incompatibiliteit tussen zijn nieuwe functieen het ABTO-voorzitterschap. ‘Integendeel, ik denk dat ABTO erbaat bij kan hebben. Maar ik zal mijn neutraliteit moeten bewijzenen de leden overtuigen dat ik zowel de belangen van groot alsklein kan verdedigen’.Brusselaar Perignon is sinds 2000 actief is bij Thomas Cook alsdirecteur kwaliteit en woordvoerder. In die laatste functie toondehij zich steeds een professioneel en immer bereikbaar iemand-de leemte die hij op dat vlak nalaat, vormt dan ook een groteuitdaging. Voordien was hij lange tijd actief als verantwoorde-lijke voor Sunjets, later als directeur productie bij Jetair.‘Ik ken dus het huis waar ik naartoe ga’.

Business

44 Travelexpress 258

Nieuwereeks The Travel

ManagerWe gaan langs bij de travel

manager of reisverantwoordelijkevan een KMO of multinational in het land. Hoe

bekijken zij het reizen op zich en hoe maken zijselecties in onze reisindustrie? Wat zijn hunprioriteiten en waar knellen de schoentjes?

Moslimstaat Dubai ‘rijst’met Belgen naar de hemel

De reizigers van BeSix zijn vooral developmentmanagers, het prospectieteam en vooral de salesmensen. Verder zijn er de buitenlandse werk-nemers, die naar Brussel reizen om er de testen afte leggen.Brussel is niet het enige reisbureau van BeSix. Inlanden met werven, zijn lokale bedrijfsteamsoperationeel. Samenwerking is er bijvoorbeeldvoor de aankoop van vliegtuigtickets of dehotelboekingen. Richting Dubai boeken wij devluchten, de hotelkamers worden lokaal geregeld.“Voor de controle maken wij via Air Plus regel-matig eigen statistieken op. Hiermee kunnen wede eerbiediging van onze reispolitiek volgen entevens beslissen hoe en met wie moet onder-handeld worden voor carriers, hotels en carrentals. Wereldwijde autohuur verloopt nu viaAvis. In België werken we met Europcar. Wie vooreen lange periode ‘expat’ wordt, mag ook vrouwen kinderen meenemen. Voor hen boeken we eenhotel en wordt vervolgens lokaal gezocht naareen flat of een hotelappartement. Alle reservatiesverrichten we zelf en rechtstreeks. Daarom is hetbelangrijk dat wij bijvoorbeeld zelf de toegelatenbagagevolumes kennen. Een travel manager moetzijn domein grondig kennen en over een onder-handelingskracht beschikken. Hij moet detoeristische sector opvolgen en ook de kwaliteits-garantie van de carriers. Het is een verrijkendearbeid en wij leren elke dag bij”.

Zwoegen zonder schaduw“Belangrijk in onze dienstverlenende rol is de‘eigen klant’ kennen. Wie non-stop reist, isdikwijls veeleisender, en van die medewerkersweten wij zelfs of hij een corridor wenst of naasthet raampje wil zitten. BeSix is snel gegroeid. Deklant helpen is onze proriteit. De verdere uitbouwvan onze reisorganisatie is toekomstmuziek, maarzou interessant zijn voor de groep. Nu worden noggeen wereldwijde hoteldeals gesloten. Wij zullenmoeten aantonen dat meer middelen en mede-werkers toch tot een besparend effect kunnenleiden. Ik probeer die ‘boodschap’ te laten door-dringen in alle afdelingen. De kracht vancontracting mag niet worden onderschat en allereisactiviteiten zouden beter door één departe-ment worden beheerd. Incentives bijvoorbeeldvallen volledig onder ‘marketing’. Af en toe gevenwij advies en zorgen we voor de tickets, zij voororganisatie en beheer. Meetings zitten dan weerbij ons. De voorbereiding op een verblijf in eenandere cultuur behoort tot de zorgen van depersoneelsdienst. Die staat eveneens in voor delokale omkadering.”Christophe Hondequin zelf is (nog) geen grotereiziger. Het zal weinigen verwonderen dat hij gekis op Dubai: “Tweemaal nam ik er al vakantie.Het is meer dan kunstmatige kitsj. Je ervaart eensoort exotisme, vergelijkbaar met dit van HongKong. Er vallen prachtige en romantische plekkente ontdekken. Je moet wel leren leven met meer...fruitsap. Het enige dat ik daar bedroevend vind,zijn de arbeidsomstandigheden: zwoegen bij 45° inde schaduw, maar voor die bouwvakkers is ergeen schaduw”. W.V.

Hoe meer petroleumdollars er naarDubai vloeien, hoe hoger de

Belgen kunnen bouwen. BeSixtimmert immers aan de hoogste

toren op aarde, de Burj Dubai dienu al 800 meter hoog piekt. Het

grootste Belgische bouwbedrijfheeft er 9.000 mensen in dienst.Dit betekent een belangrijk heen

en weer pendelen tussen hetemiraat en ons land, maar ookvanuit andere naties. Op onze

kleine oppervlakte is het immersuitgesloten om alle vereistespecialisten te vinden, zegt

Christophe Hondequin, Travelcoördinator BeSix. Daarom zoeken

we die ook elders in de wereld,nodigen we hen uit naar Brussel

voor verdere testen en vorming ensturen we die nadien naar diverse

richtingen.

Christophe Hondequin, Travel Coördinator BeSix

Wereldwijd heeft BeSix 19.000 personeels-leden. Het orderboekje is nu nog voor 4 miljardeuro gevuld, maar toch wordt het door decrisis ‘boksen’ in 2009. “Gelukkig werken wijinternationaal en kunnen we snel anderewereldregio’s en rijzende markten bewerken,zoals India en China”, zegt Christophe. Debelangrijkste werven van BeSix zijn vandaagDubai, Abu Dhabi (Formule-I circuit), Casa-blanca (hotels), Tangier (haven), Azerbaijan(Baku), Minsk en Warschau waar het de 192meter hoge Zlota 444 bouwt, het nieuwestadssymbool. Langs de Nijl in Cairo werd hetFairmont Hotel opgetrokken.“Dubai en Abu Dhabi slorpen nu de meestereisactiviteiten op. Samen zij ze goed voor 449van de vorig jaar geboekte 3234 tickets. Onsreisbudget is hierdoor belangrijk”, onder-streept Christophe. “Aanvankelijk werkten wemet erkende reisbemiddelaars, maar wijgroeiden te snel om zo voort te werken. Zelfzat ik 10 jaar bij Airtip en stond ik ook in voorde after sales tarificatie bij Carlson WagonlitTravel. Ik bezit ook een IATA diploma”.Stilaan groeide bij BeSix de behoefte aan eeneigen reisafdeling. “Eerst werd SuzanneJosevski aangetrokken en in 2007 kwam ikerbij. We hebben elk onze specialiteit engeleidelijk groeide de afdeling uit tot eenintern reisagentschap. Wij zorgen voor de visaen wij boeken alles zelf via Amadeus, maaromdat BeSix geen IATA-reislicentie bezitwerken nog wel samen met CWT voor deuitgiften. Voor hotelkamers doen wij ook eenberoep op Roomtrust. Ik doceer overigenssinds 1998 ook wekelijks 4 uur Amadeus op dehogeschool toerisme ISALT te Brussel”. Hij iseveneens lid van BATM (Belgian Association ofTravel Managers).

Reisagentschap BeSixAlleen al aan vliegtuigtickets besteedde hetbedrijf in 2008 ruim 2.247.000 euro. VooralLufthansa, Etihad Airways, Air France, Swissen Brussels Airlines genieten daarvan.Het “reisbureau” van Suzanne en Christophehangt van af van de afdeling financiën enadministratie. Merkwaardig genoeg legt BeSixgeen jaarlijks reisbudget vast. Wie moetvertrekken, moet weg. “Wij reizen zo goedkoopmogelijk”, onderstreept Christophe, “op basisvan onze ‘travel policy’. Sommigen vliegen ineconomy, of in business en enkelen in First.Dat verloopt volgens de hiërarchie en hetstatuut. Dit speelt ook mee bij de keuze vanhotelkamer en huurauto. Duurt een vluchtlanger dan 2 uur, dan vervangen we voorsommigen economy door business. Vooral injuli en augustus wordt dikwijls eenklasseverhoging geboekt, omdat economy dandikwijls volzet is. Een toelating is altijdvereist. Uitzonderingen zijn ook mogelijk voornachtvluchten, rekening houdende met deopdracht van betrokkene. Wie onmiddellijkaan de slag moet, heeft een goede rust nodig.De humane factor speelt mee”.

4 Travelexpress 258

Actua

2008 was een toeristisch topjaar,maar wat volgt?

De georganiseerde reismarkt heeft eenrecordjaar 2008 achter de rug: met bijna3,12 miljoen verkochte vakanties (exclusiefcitytrips en seat-only’s) noteerde de koepelvan touroperators een groei van zowat vierprocent op jaarbasis. Iedereen houdtvoorlopig de adem in voor wat de start van2009 zal brengen. We bundelen hieronder debelangrijkste tendenzen van het voorbijewinter- en zomerseizoen 2007-2008 intelegramstijl.

• De groei tijdens de winter was nog meeruitgesproken dan in het zomerseizoen (+ 4,7% resp. + 3,4 %). Dat is wellicht mee tedanken aan het feit dat de krokusvakantieniet samenviel met andere landen en daarlaagseizoen- prijzen golden.

• Short en medium haul vliegvakanties zijngoed voor meer dan de helft van alleverkochte vakanties (1,65 miljoen). Depopulairste vliegbestemming blijft niptSpanje, dat Turkije (+ 9,6 %) enGriekenland (- 3 %) voorafgaat.Groeikampioen Egypte (+ 26,8 %) wordtvoor het eerst de vierde belangrijkstevliegbestemming. Landen als Tunesië enMarokko moesten in 2008 inleveren.

• Lange afstandsbestemmingen zagen hunaandeel in 2008 groeien (+ 4,4 %). In deAmerika’s -sowieso goed voor 65 % van demarkt- noteerden vooral de VS en Mexico,dankzij de lage dollarkoers, een fiksetoename van het aantal Belgischevakantiegangers. In Azië nam vooral deinteresse voor Indonesië en Thailand toe, deorganisatie van de Olympische Spelen zorgdevoor een terugval van China. Kenia enSenegal, twee zwaargewichten op hetAfrikaanse continent, deden het aandeel vanhet zwarte continent terugvallen. Zuid-Afrika is nu de populairste bestemming inAfrika.

• Ook de autovakanties groeiden opjaarbasis, zelfs sterker dan vliegreizen (+5,1 %). Frankrijk blijft de absolute nr.1 op deBelgische markt, maar ook tal van anderebestemmingen deden het goed. Dankzij hetautotoerisme weet Spanje zijn tweede stekin de rangschikking van populairstevakantielanden te behouden. Duitsland,Italië en Oostenrijk blijven stevig in de top-10 van populairste vakantielanden.Nederland en België zelf realiseerden eenmooie groei.

vakantiesalon Antwerpen EB) toch op eenachterstand van ongeveer tien procent’.Voorzichtig optimisme, maar ook volatiliteitblijft de markt kenmerken. ‘Een boekingrealiseren kost dit jaar gewoon meer moeite’,meent Atilay Uslu van Corendon, die tevensmeegeeft ‘dat België echt achterop loopt’.Toch merkt Geert Raes van Wings n Wheelsop dat vroegboekacties zoals Connections enJoker zeker een positief effect hebben:‘Mensen pikken daarop in en realiseren nuwel hun reisplannen van vorig jaar’. OokFrank Bosteels (Best Tours) constateert dat‘promoties die je lanceert voor afreizen opkorte termijn, boeken als zot.

Strandbestemmingen zoals Mauritius, Bali ende Emiraten doen het zeer goed. Alleenrondreizen, waar men langer vooraf moet

• Het enige segment van de georganiseerdereizen dat, na jaren van groei, achteruit-boert, zijn de citytrips (- 3,6 % in 2008).Zes op tien stedenreizen wordt als pakketreisgeboekt via een touroperator. Parijs, Londenen Barcelona blijven zoals voorgaande jarende top-3 uitmaken, maar opvallend wasvooral de terugval van de Catalaansehoofdstad (na jaren groei). Londenprofiteerde van het goedkopere pond en wonterrein. Ook Praag, Istanbul, Wenen enMadrid gingen erop vooruit.

Wat brengt 2009?De euforie over de positieve cijfers heeft nietlang geduurd. De weerslag van de om zichheen grijpende crisis affecteert ook dereissector, of accurater, ‘De consument

informeert zich terdege, maar aarzelt om zijnvakantie effectief vast te leggen’,constateerde men eind 2008 bij Travelcoop.Sabine Deraeve van Thomas Cook voorspeldeal in oktober ‘dat het een heel moeilijkewinter zou worden’. Dat blijkt voorlopig meete vallen. Eddy Hernould (Skiworld) toondezich begin december niet ontevreden. Toen alnoteerde men dat korte trips boomen en datde kerstperiode het heel goed deed. De minzes procent toen zat ruim boven hetmarktgemiddelde. Jeff Van Bever van ClubMed vult aan: hij gewaagt van ‘gigantischelast minute en groeicijfers van meer dan tienprocent inzake ski. We zien een polarisatietussen vroegboekers en mensen dieafwachten. Maar de vertraging lijkt meer dezonvakanties te treffen dan de lopendewinter’.Bart Brackx van zijn kant stelt dat ‘het veelte vroeg is om al tendenzen voor de zomervast te stellen. Bovendien zijn er veel minderconstanten, er is zelfs geen uitgesprokentrend. Vandaar dat ik me liever baseer op dewinter: dat is momenteel denk ik de bestemaatstaf. De kerstvakantie was goed, deboekings trekken opnieuw aan. Maar inglobo zitten we op zo’n twee procent min’.Dat komt overeen met de tendens bij ThomasCook: Kurt Bostyn gewaagt van ‘een lichtemin’. Jacques Laperre meent dat ‘deze zomereen achtervolgingsrace wordt.

AchterstandDe boekingen trekken stilaan weer aan,maar we zitten momenteel (start

plannen, doen hetminder goed. Mensendurven zich dus minderlang vooraf teengageren. Want hetaantal vertrekkers ligtzeker niet lager’.

De interesse voorreizen is met anderewoorden aanwezig.Bostyn en ookreisagenten gewagenvan een grote vraag

naar autobrochures, Bart Brackxdaarentegen ontkent dat Jetair eenverschuiving merkt van vlieg- naarautovakanties. Er wordt niet beknibbeld opreisduur, hotelcategorie of reissom, luiddehet op de persconferentie.Elie Bruyninckx van Jetairfly waarschuwtechter: ‘Wie speculeert op spectaculairekortingen of lastminutes zou bedrogenkunnen uitkomen. Touroperators zulleneerder hun capaciteiten aanpassen dan tewerken met grote kortingen’. ABTO-voorzitter Perignon wees er op de nieuw-jaarsreceptie van de touroperators nog opdat alle spelers in de reissector zeer groteinspanningen doen om de klant te overtuigenvroeg te boeken. En dat werkt, bevestigt JeffVan Bever van Club Med: ‘Van mid oktobertot mid december was er een terugval. Maareind vorig jaar, toen een eerste reeksvroegboekvoordelen afliepen, hebben we eenrevival gezien van de boekingen. Dat levertmomenteel een quasi statusquo op’.Op de laatste ABTO-persconferentie werdalvast geopperd dat de prijs wellicht een zeerbelangrijk beslissings-criterium wordt voorde zomervakantie 2009. De (her)lanceringvan fuel protection programma’s is dan ookgeen toeval. Ook all inclusiveformules(intussen goed voor 80 % van de Jetair-vliegvakanties!), dichtbij- en autovakantieszouden het wel eens goed kunnen doen, is deverwachting. Men hoopt in stilte op eenstatus quo in vergelijking met het recordjaar2008. In de gegeven omstandigheden zal datals een succes ervaren worden. (EB)

Egypte is de groeikampioenvan 2008

Autovakanties groeiden op jaarbasissterker van vliegvakanties

Citytrips gingen in2008 achteruit metzo’n 3,8%

Travelexpress 258 45

AgenceLes agences Almatours

Une passion bien vivante

Tout a commencé délicieusement en février ’78par un coup de foudre et l’insistanced’Alexandre Lembourg à ce que Kathyl’accompagne à Ténériffe en pleine période deCarnaval. Un fiasco car toutes les chambressont complètes et qu’il faut se débrouiller avecles moyens du bord. Cette expérience en auraitrefroidi plus d’un, mais au contraire cetteaventure leur a servi de catalyseur. « A partirde ce moment là, j’ai saisi toute l’importanced’une organisation de voyage optimale. Raisonpour laquelle je ne crains nullement Internetcar on y vend tout et n’importe quoi. Parcontre, je ne peux laisser toute cettetechnologie à côté de moi sans être réactif auE-commerce et à l’achat aux fournisseurs qu’ilfaut absolument mettre en place pour nous. »

Une famille soudéeLa complémentarité de Kathy et d’Alexandre seressent d’emblée avec une vie professionnelleaussi dense que passionnante. Kathy gèrel’équipe des 3 agences, supervise les tâches dubackoffice, l’organisation des événements,tandis qu’Alexandre élabore et applique desstratégies visant à gagner de nouveaux clientset à combler les plus fidèles. Et lors d’uneprésentation à des voyageurs potentiels, rien nesemble pouvoir l’arrêter. « Quant une destina-tion me passionne, qu’un produit me parle etque je dois les vendre, je développe une force deconviction qui interpelle manifestement leclient. » Kathy souligne ces qualités de patienceet de sérénité toujours mises à profit et soncaractère volontaire : « Il n’a jamais de réactionnégative et considère qu’à tout problème il y aune solution. » Un emploi du temps débordantet l’ampleur des responsabilités ont dissuadéleurs enfants au début de rallier le commerce.Pourtant, il y a 3 ans le désir d’épauler Kathyet Alexandre se fait jour chez Aurélie etBenjamin pour le plus grand bonheur de leursparents. C’est le début d’une nouvelle aventuremais à 4 cette fois. Kathy : « On arrête pasmais c’est l’unique solution pour dénicherinlassablement de nouvelles idées. Nos enfantsqui s’impliquent à fond dans l’affaire ont éténourris aux visites d’hôtels et à la découvertede nouvelles destinations. Dès l’âge de 3 ans,ils distribuaient déjà les brochures de Sunair.Aujourd’hui, ils apportent de nouvelles idées etc’est tout bénéfice pour nous d’autant qu’ilssont parfaitement complémentaires. »

Une passion sans failleElle se lit dans les visages et surtout elle lesconditionne au quotidien. Lors d’un récent etmerveilleux voyage des membres de l’UPAV auPérou, il était le premier à se lancer dansl’ascension éreintante du Huayna Picchu. Cet

engagement de tous les instants génère aussides réflexions au terme d’une carrière déjàbien remplie : « Mon souhait le plus cher estque l’on clarifie le métier des uns et desautres. Dans la profession, chacun doit êtrele gardien de son métier. Tout le monde veutfaire tout et une certaine confusion règne. Aforce de disperser ses forces, la méfiances’est répandue entre les différents acteurs dusecteur et il faut rétablir un climat deconfiance. » En période de crise, Alexandrese réjouit de l’investissement promotionnelque consentent les gros TO afin de dynamiserles ventes et inverser les tendances. « Je faisde même en multipliant les initiatives, encommuniquant plus en direction des clients.Le parfait exemple est cette journéeévénement fin janvier qui est suivie d’unesoirée de présentation de l’essentiel desvacances que nous proposons en 2009. Nosaccompagnements de groupes ont forgé au fildu temps une large part de notre succès. »

Jamais 2 sans 3La distance dissuadait certains clients alorsKathy et Alexandre ont pris le parti de serapprocher d’eux : 7 ans après la 1èreagence à Hornu s’ouvrait celle de Quiévrainen ’85. Dernière étape, l’inauguration en2005 de l’agence à Nimy a rapprochéAlexandre de sa passion pour le golf et desclients du SHAPE. Au total, 9 personness’activent dans les 3 agences et la clientèlevient parfois de loin de Liège, Bruxelles oudu nord de la France. « L’esprit reste familialmême si la démarche est volontaire auprèsdes clients. Lorsque ceux-ci franchissent laporte, il nous revient de saisir cette envie devoyager et de leur fournir une offre d’achat.Il faut investir dans le client pour avoir unretour. » Le bonheur de faire ce métier et devivre cette passion comme au 1er jour fait

plaisir à voir et est communicative. Malgréle temps et l’expérience acquise au fil desvoyages, il reste des coins de paradisnommés désirs. La Polynésie inspire Kathydepuis ses débuts mais son attirance vaaussi au Japon pour son coté technologiqueet à Madagascar pour son authenticité. Misà part l’Alaska et la découverte des ourspolaires, le désir le plus fou d’Alexandre estd’être le 1er agent de voyage propulsé dansl’espace avec Virgin Galactic. Hors ce matinlà, une gazette locale faisait état de lagagnante d’un concours pour un voyage versla planète bleue mais que le prix laissaitperplexe... Songeur Alexandre, lui quidésirait il y a bien longtemps être banquier,aux moyens de réaliser un troc acceptableavec cette brave dame.

Fabrice De Brouwer

Dans cette édition, nous suivons l’itinéraire d’un couple tout aussidynamique que chaleureux et riche de plus de 60 ans d’expérience cumulée !L’ouverture en 2005 d’une 3ème agence à Nimy est d’autant plusremarquable à leur actif que la région hennuyère n’est pas réputée à prioripour son volume d’affaire.

Aurélie, Kathyet AlexandreLembourg

Inhoud | Sommaire

Travelexpress 258 3

Colofon | ColophonStichter/Fondateur: Walter Baeke • Hoofdredacteur/Rédactrice en chef: Britta Baeke • Redactie/Rédaction: Patrick Anspach, Claude Boumal,Tony Bruggemans, Erik Brusten, Tony Christiaens, Fabrice De Brouwer, Jean-Pierre Detroy, Guy Denidder, Guido Elias, Rudy Gunst, MikeLouagie, Daniel Steevens, Walter Vaerewijck, Jan Van Rompaey, Jean Vander • Fotografie/Photographie: Tamara Del Tufo, Johan Van Cutsem• Layout & pre-press: Factum • Verantwoordelijke uitgever/Editeur responsable: Britta Baeke, Tervuursesteenweg 91, B-1820 Perk •Productie/Production: Traviscan bvba, 02 751 95 57, info@travelexpress.be • Abonnement: (10 nummers per jaar/10 numéros par an)België/Belgique/Nederland: 40 €, studenten/étudiants: 25 €, KBC 437-9097281-77

258 Travel Express Benelux • februari/février 2009

Britta BaekeHoofdredacteur/Rédactrice en chef

CoverstoryStefan Larsson (SAS Scandinavian Airlines): “Nous devonsdonner des outils aux agences de voyages” 26

Actua• ABTO: 2008 was topjaar, maar wat nu? / Perignon nieuwe voorzitter 4• ESTA: Nouvelle réglementation pour les voyageurs aux USA 5• Brochurenieuws in de marge 12• Alitalia, nouveau défi pour Air France-KLM 15

TO• Zomer in de brochures 8• Thomas Cook: TC Airlines: ook online check-in / Nieuwe doelgroepen 16• Jetair vliegvakanties en wereldreizen voor de zomer 18• VTB: 85 jaar en springlevend 23

Aviation• Brussels Airlines 17• Aviation en deux mots 30• Jet Airways n’échappe pas à la crise 39

AutomationTranshotel s’allie avec Amadeus 19

Bestemming / DestinationEgypte: Meer comfort, all-in ...en sancties tegen snelle bussen 20

Car Rentalholiday autos beloont reisagent 24

DossierCaraiben 31

Desktop newsNieuwtjes / Les nouvelles brèves 34

Ferry & Cruises• MSC Fantasia: Mooiste Superieure Cruiseschip 36• Cruises & crisis 37

InterviewRudolf Van Moerkerke: Deze crisis krijgt het toerisme niet kapot! 40

CitytripDe verborgen schatten van Gdansk 42

Business travelChristophe Hondequin, Travel Coördinator BeSix 44

AgenceLes agences Almatours 45

Overrun 46

www.travelexpress.be

Vaste waardenIn onzekere tijden grijpt men terug naar vastewaarden. De consument zoekt de bescherming vaneen vertrouwde omgeving. Voor de vakantiegangeris het reisbureau zo’n omgeving, ver weg vanonduidelijke reisinformatie en al dan niet bonafideinternet-beloften. Maar in echte crisistijden zoalsnu wachten TO’s en kantoren toch met enigangstgevoel af. De start van de vroegboekperiodeverliep kalm en de consument lijkt haar effectievevakantiebeslissing voor zich uit te schuiven.Officieel is er een achterstand van 10% op vorigjaar (lees blz 4).2009 wordt dan ook een scharnierjaar voor de helereisindustrie. Dynamisch en (pro)actief handelenwordt noodzakelijk om het reisgedrag van deconsument te stimuleren. Gedaan met passiefbrochures uitdelen maar informeren en budgeteren.Of zoal een pionier van onze reisindustrie het op blz40 zo mooi verwoordt: “De reisagent die nureisagent wil blijven, moet eerst reisagent worden”.En dat geldt uiteraard voor de hele industrie. Wantenkel wie serieus en gemotiveerd in het toerismebezig is, zal in de crisis ook een uitdaging zien.Wij van Travel Express, na 30 jaar toch ook al eenvaste waarde in de sector, zien alvast ook dit jaarweer de uitdaging u van het échte nieuws uit onzesector te voorzien...

Valeurs sûresChacun, en ces temps d’insécurité, en revient auxvaleurs sûres. Pour qui part en vacances, l’agencede voyage est proche, loin de l’informationapproximative que l’on trouve sur Internet. Mais ences temps de crise, tant les tour opérateurs que lesagences de voyage éprouvent un sentiment de peurcomme jamais. Les premières réservations sontarrivées lentement : le consommateur semblerepousser sa décision avant de se décider. Onconstate, officiellement, un recul de 10 p.c. parrapport à l’an dernier (lire en page 4) : 2009 seradonc une année-charnière pour l’industrie duvoyage tout entière. Gérer de manière dynamique etproactive devient nécessaire pour stimuler leconsommateur. Fini de se contenter de distribuerpassivement les brochures : il est l’heure d’informer,et de budgéter. Comme le dit si bien (lire en p. 40)un des pionniers du secteur : « L’agent de voyagequi veut rester agent de voyage doit d’aborddevenir agent de voyage ». Cela vaut bien entendupour toute l’industrie. Seuls ceux qui montrent uneattitude sérieuse et motivée trouveront dans la

crise une opportunité.Nous qui, chez TravelExpress, sommes unevaleur sûre depuis 30 ans,voyons aussi cette annéecomme une occasion devous apporter de vraiesinformations sur notreavenir.

402320

Overrun

46 Travelexpress 258

La photo du moisMerci à Jo Szeles pour ce magnifique clichéde ces messieurs en smoking et ces damesen manteaux de fourrure qui attendent lenavire pour la soirée de gala.

La citation du mois“Cette crise financière est pire qu’undivorce. J’ai perdu la moitié de ma fortuneet j’ai encore ma femme.”(A demandé l’anonymat)

L’insulte du moisC’est un homme qui s’est fait tout seul etqui bénit son créateur.(John Bright)

Le mot ultimedu moisJ’ai vu faire ce truc à la télévision!

Ma réflexion du moisOn sent le changement avec Obama.Maintenant, les avions s’écrasent à NewYork et ne font plus aucune victime.

L’assuré du moisMa voiture gênant la circulation, unPortugais m’a aidé à la mettre sur letrottoir, ainsi que ma femme qui rentrait deson travail.

S’il y a un truc qui m’agace......ce sont les cartes de voeux illisibles. J’en aireçu une venant de Charleroi, sans adresseau dos de l’enveloppe avec la seule mention“Bonne Année” et une signature illisible. Aumieux, en déchiffrant, on peut lire “Broutch”.Mais je ne connais pas de Broutch. Si vousm’avez envoyé une carte et que je ne vous aipas répondu, c’est que vous êtes le Broutchen question et que c’est de votre faute. Laprochaine fois, soyez moins sûr de vous,espèce de Broutch!

Les voeux par mailEvidemment, il y a aussi ceux qui m’envoientleurs voeux par courrier électronique. Parceque beaucoup plus facile, c’est moins sympa,mais bon, il faut s’adapter. En revanche,l’année prochaine, choisissez bien la bonnecarte et tout de suite. J’en connais qui m’ontenvoyé vingt-cinq cartes de voeux. Chaquefois qu’il y en avait une plus originale que laprécédente, ils faisaient un transfert. Moi, àchaque coup, je renvoyais la même. Et na!

Entendu sur Liberty TV“Et le magnifique plafond de cette église aété peint en 1539 avant Jésus-Christ.” C’estce qui s’appelle avoir une vision!

Une pour PhilippartQu’est-ce qui est vert sous l’eau?Un choux marin.

Cadeau d’anniversaire- C’est décidé, chérie, pour tes 50 ans,je t’offre un voyage au Kenya!- Chouette alors! Et pour mes 60 ans,tu sais déjà?- Oui! Je reviendrai te chercher!

Merci pour moiComme toujours, j’ai passé les fêtes àremettre mon carnet d’adresse en ordre.Il est maintenant tout beau et sansrature. Vous aurez l’extrême gentillessede ne pas changer d’adresse, de numérode téléphone et de fonction avant aumoins six mois, pour qu’il resteimmaculé. Et ça vaut aussi pour ClaudePérignon.

BlocageLe Britannique qui comptait accomplir unvoyage de deux ans et demi, sans argent,entre Bristol et le lieu de naissance deGandhi en Inde, a dû arrêter son aventure enFrance, à cause de la barrière de la langue.“Non seulement personne ne parlait anglais,mais on me considérait comme un routardprofiteur, ce qui est totalement à l’opposé dece pélerinage, a-t-il dit. Cela m’a vraimenteffrayé et étant donné que j’étais à court denourriture, n’avais pas dormi depuis des jourset avais froid, j’ai dû réévaluer la situation.”Un peu léger, tout de même... Merci auxFrançais de l’avoir remis à sa place à temps.

Dans la série Brrrrr...AS Adventure m’a envoyé son derniercatalogue. Des moufles, des pulls, desanoraks, des bonnets, de grosseschaussettes, etc. Tout pour desaventures polaires. Je tiens à leursignaler un truc. Moi, quand il faitfroid, j’ai envie d’aller dans les payschauds et quand il fait chaud, d’yrester.

Les sites à visiterDonc, Bush est parti. Vous pouvez encorevous amuser avec lui en allant surwww.planetdan.net/pics/misc/georgerag.swf.A noter qu’il y en a aussi un sur Sarkozy,mais il est encore là. Quant aux envois degodasses, elles ont déjà fait le tour de laplanète. Si vous voulez en revanche voircomment “allumer” votre écran, allez surwww.flamingcursor.com et bougez la souris.C’est amusant. Enfin, faites le test enregardant quelques secondes la boule rougesur www.psikopat.com/html/spirale.htm etpuis fixez par exemple votre main. L’effet estsaisissant!

Patrick Anspach

verneem het uit

goede bron...

Handelsinformatiebron van zekerheid

Database Marketingbron van succes

Call Centerbron van contact

Opleidingenbron van deskundigheid

IT-Facility Managementbron van oplossingen

Archiveringbron van meerwaarde

Infos Commercialessource de sécurité

Database Marketingsource de succès

Call Centersource de contact

Formationssource de compétence

IT-Facility Managementsource de solutions

Archivagesource de plus-values

apprenez-le de

bonne source...

Graydon Belgium nv/sa | Uitbreidingstraat 84-b1 | BE-2600 BerchemT: 0032 (0)3 280 88 00 | F: 0032 (0)3 280 88 99 | info@graydon.be | www.graydon.be

DE NIEUWE CLUB PENELOPE BEACH IMPERIALWie in het Middellandse Zeegebied op zoek is naar ideale stranden, komt onvermijdelijk terecht op het eiland Djerba.

Stranden zo breed dat je nauwelijks het einde ziet, het allerfijnste zand en een diepblauw Afrikaans hemelgewelf om

u tegen te zeggen. Olijfgaarden en talloze dadelpalmen brengen een verfrissend groene tint aan in dit zonnelandschap,

de lichte eilandbries maakt de hitte in elk seizoen draaglijk. Stress verdampt hier, ebt weg wanneer u

ook maar denkt aan het plezier dat u te wachten staat: zwemmen, een zeiltocht, waterskiën, tennis of beachvolley.

Alles inbegrepen! Het zál een lieve lust zijn. Fitness kun je hier tanken met Aerobic, Hip-Hop, Step en Stretching.

CLUB MAGIC LIFE®

Penelope Beach is de

nieuwe vakantie-oase op

het Tunesische eiland

Djerba. De club zal ieders

vakantiedroom waarmaken.

Alles inbegrepen!

Laat u volledig gaan

fly for snowquickly and comfortablyat a low price

* pric

es a

re b

ased

on

sing

le p

erso

n, fo

r a o

ne w

ay tr

ip a

nd in

clud

e ta

xes

and

surc

harg

es, a

ltern

atio

ns re

serv

ed.

salzburginnsbruck

what are you still doing here?

StefanLarsson

SASScandinavian

Airlines

‘Nous devonsdonner des outils

aux agences devoyages’

Actua2008 was topjaar,maar wat nu?

TONieuwebrochures

TravelexpressHet maandblad voor de reiswereld | Le mensuel du tourisme et des voyages Benelux

25829ste jaargang | 29ième annéefebruari | février 2009

nummer | numéro