Upload
portalsbp
View
911
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
Łukasz Mesek
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa
„Bibliotekarz wiele może zdziałać w sprawie zachowania (zabezpieczenia) materiałów bibliotecznych,
za których ochronę ponosi odpowiedzialność, mając jednocześnie obowiązek udostępniania ich czytelnikom”.
S.G. Swartzburg, Preserving Library Materials, New York–London 1995, s. 237.
Z mnogości zadań dotyczących ochrony zbiorów bibliotecznych, archiwalnych i muzealnych wynika niezwykle ważna
konieczność dialogu między konserwatorem i bibliotekarzemlub opiekunem zbiorów, dialogu opartego
na wzajemnym zrozumieniu potrzeb i podobnych priorytetach
Phased Conservation - konserwacja rozwojowa, zapobiegawcza, krok po kroku realizująca założenia programu ochrony zbiorów. Do założeń takiej konserwacji należy postępowanie nieinwazyjne, organizowane sekwencyjnie podczas tworzenia długofalowych planów ochrony.
P. Waters, Phased Conservation, “The Book and Paper Group. Annual. The American Institute for Conservation” 1998, t. 17.
Czynnikami zewnętrznymi są: ─ temperatura, ─ wilgotność względna powietrza, ─ światło, ─ czynniki biologiczne, ─ zanieczyszczenia atmosferyczne, ─ katastrofy i… ─ ludzie
Przykładowe czynniki wewnętrzne to:─ kwasowa degradacja celulozy, ─ korozja atramentowa, ─ korozja skór marmoryzowanych itp.
Aby móc planować – trzeba rozumieć i umieć rozpoznać zagrożeniajakim podlegają lub mogą podlegać zbiory biblioteczne!
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników zewnętrznych
Deformacja pergaminowych opraw pod wpływem zmiennych warunków T i RH
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników zewnętrznych
Zniszczenia mikrobiologiczne kart starodruku
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników zewnętrznych
Zniszczenia spowodowane przez owady
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników zewnętrznych
Zniszczenia spowodowane przez katastrofy
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników zewnętrznych
Zniszczenia spowodowane przez człowieka
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników wewnętrznych
Kwasowa degradacja celulozy
Przykładowe zniszczenia pod wpływem czynników wewnętrznych
Korozja atramentów żelazowo-gallusowych
Strategia ochrony zbiorów
1.Właściwe przechowywanie
Przechowywanie w monitorowanych klimatycznie magazynach (pomiar T i Rh)
1.Właściwe przechowywanie
Pudła i teczki ochronne wykonane z bezkwasowej tektury, koszulki ochronne
Strategia ochrony zbiorów
Strategia ochrony zbiorów
2. Konserwacja zbiorów
Konserwacja pełna zbiorów specjalnych
Strategia ochrony zbiorów
2. Konserwacja zbiorów
Konserwacja zachowawcza zbiorów specjalnych
Strategia ochrony zbiorów
2. Konserwacja zbiorów
Konserwacja zachowawcza zbiorów specjalnych
Strategia ochrony zbiorów
2. Konserwacja zbiorów
Naprawy zbiorów młodszych (naprawy bloków, opraw książek, laminacja, nowe oprawy)
Strategia ochrony zbiorów
3. Dezynfekcja
- masowa w komorze fumigacyjnej tlenkiem etylenu
- jednostkowa w pracowni konserwacji zbiorów specjalnych
Strategia ochrony zbiorów
4. Odkwaszanie masowe woluminów oprawnych i luźnych kart
Instalacja Bookkeeper Urządzenie Neschen C900
Strategia ochrony zbiorów
5. Digitalizacja i ograniczone
udostępnianie zbiorów
zniszczonych i / lub cennych
- digitalizacja zbiorów specjalnych
- digitalizacja zniszczonych zbiorów XIX- i XX-wiecznych
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Gazety i czasopisma przechowywane w fascykułach z kwaśnej tektury,które nie stanowią należytejochrony przed zniszczeniamimechanicznymi i fizykochemicznymi.
Gazety i czasopisma najbardziej zniszczone,oznakowane jako ZN (zniszczone),przechowywane w pozycji poziomej,lecz bez odpowiednich opakowań ochronnych, nieudostępniane czytelnikom.
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Zbiory kartograficzne przechowywane w koszulkach z szarego papieru.
Zbiory ikonograficzne przechowywane w nieodpowiednim passepartout z kwaśnej tektury.
Czasopisma w magazynie Biblioteki Jagiellońskiej
Przykład stanu zachowania czasopisma w Bibliotece Jagiellońskiej
Przykład czasopisma w którym pierwsze numery są niemożliwe do zdigitalizowania
Czasopismo zeskanowane w trybie kolor o rozdzielczości 600 dpi rozmiar pliku 477 MB
Czasopismo zeskanowane w trybie kolor o rozdzielczości 300 dpi
rozmiar pliku 119 MB
Przykład wykonanego OCR-u dla czasopisma zeskanowanego w trybie kolor o rozdzielczości 600 dpi
Przykład wykonanego OCR-u dla czasopisma zeskanowanego w trybie koloro rozdzielczości 300 dpi
Przykład wykonanego OCR-u dla czasopisma zeskanowanego w trybie odcieni szarości o rozdzielczości 300 dpi
Przykładowa strona czasopisma w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa kolor
Przykładowa strona czasopisma w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa treść
Przykładowa strona czasopisma w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa tło
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa kolor
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa treść
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie wielowarstwowym – warstwa tło
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie foto – skala 150%
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie foto – skala 300%
Przykładowa strona rękopisu muzycznego w formacie DjVu wykonanego w trybie foto – skala 600%
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa – wersja B (kwiecień 2010)
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa (grudzień 2011)
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa (grudzień 2011)
Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa (grudzień 2011)
Serdecznie dziękuję za uwagę.
Łukasz [email protected]