İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2010-2014 Stratejik Planı

2almadan, retmeden, rahat yaamay alkanlk haline getirmi toplumlar, nce haysiyetlerini, sonra hrriyetlerini, daha sonra istikballerini kaybederler.

3N

DEK

LER

N

DEK

LER

>

ND

EKL

ER>

N

DEK

LER 1 GR ............................................................................................................................................10

1.1 STRATEJK PLAN HAZIRLIK SREC METODOLOJS VE KATILIMCILIK ..................10

1.1.1 DURUM ANALZ VE METODOLOJ ............................................................................................................................10

1.1.2 KATILIMCILIK ............................................................................................................................................................................12

2 DURUM ANALZ .................................................................................................................................13

2.1 KENT ANALZ ......................................................................................................................................13

2.1.1 TARHSEL GELM ................................................................................................................................................................13

2.1.2 METROPOLTEN GELM YAPISI ................................................................................................................................14

2.2 YASAL YKMLLKLER VE MEVZUAT ANALZ ...............................................................18

2.3 ANA HZMET ALANLARI..................................................................................................................21

2.3.1 MAR YNETM .......................................................................................................................................................................21

2.3.2 ULAIM HZMETLER YNETM .................................................................................................................................22

2.3.3 SOSYAL DESTEK HZMETLER YNETM..............................................................................................................23

2.3.4 SALIK HZMETLER YNETM ..................................................................................................................................24

2.3.5 EVRE YNETM ....................................................................................................................................................................25

2.3.6 KLTR HZMETLER YNETM .................................................................................................................................26

2.3.7 KENT VE TOPLUM DZEN YNETM ....................................................................................................................27

2.3.8 AFET YNETM ........................................................................................................................................................................28

2.4 PAYDA ANALZ .................................................................................................................................29

2.4.1 VATANDA GRLER ANALZ .................................................................................................................................29

2.4.1.1 ALIMA KAPSAMI VE YNTEM .................................................................................................................29

2.4.1.2 VATANDA GRLER ANALZ IKTILARI...........................................................................................29

2.4.2 KURUMSAL PAYDA GRLER ANALZ ..........................................................................................................30

2.4.2.1 ALIMA KAPSAMI VE YNTEM .................................................................................................................30

2.4.2.2 KURUMSAL PAYDA GRLER ANALZ IKTILARI ....................................................................30

2.4.3 ALIAN GRLER ANALZ .....................................................................................................................................32

2.4.3.1 KAPSAMI VE YNTEM .........................................................................................................................................32

2.4.3.2 ALIAN GRLER ANALZ IKTILARI ...............................................................................................32

2.5 KURUM ANALZ ............................................................................................................................33

2.5.1 NSAN KAYNAKLARI VE RGT YAPISI .................................................................................................................33

2.5.1.1 RGT YAPISI ..............................................................................................................................................................33

2.5.1.2 KURUMSAL YAPI ........................................................................................................................................................34

2.5.1.3 NSAN KAYNAKLARI YAPISI .............................................................................................................................34

2.5.1.4 HZMET ETM...................................................................................................................................................36

2.5.2 MAL YNETM SSTEM ...................................................................................................................................................37

2.5.2.1 GELRLER .........................................................................................................................................................................37

2.5.2.2 GDERLER ........................................................................................................................................................................38

4N

DEK

LER

N

DEK

LER

>

ND

EKL

ER>

N

DEK

LER

2.5.3 MAL KONTROL SSTEM ...................................................................................................................................................40

2.5.3.1 KONTROL ...................................................................................................................................................................40

2.5.3.2 DI KONTROL ...............................................................................................................................................................40

2.5.3.3 KRED DERECELENDRME ALIMALARI ...............................................................................................40

2.5.4 FZKSEL YAPI ............................................................................................................................................................................41

2.5.4.1 ARALAR .........................................................................................................................................................................41

2.5.4.2 BNALAR ..........................................................................................................................................................................41

2.5.5 TEKNOLOJK YAPI ...................................................................................................................................................................42

2.5.5.1 E BELEDYECLK VE E- DEVLET .................................................................................................................42

2.5.5.2 KURUMSAL SSTEM ENTEGRASYON ALIMALARI .......................................................................42

2.5.5.3 KURUMSAL KARAR DESTEK SSTEMLER ALIMALARI ...........................................................42

2.5.5.4 SSTEM GVENL POLTKALARI .............................................................................................................42

2.5.5.5 TEMEL DONANIM BLGLER............................................................................................................................42

2.5.6 GZFT ANALZ.............................................................................................................................................................................43

2.5.6.1 GZFT ANALZ KAPSAMI VE YNTEM ......................................................................................................43

2.5.6.2 GZFT ANALZ IKTILARI .....................................................................................................................................43

3 GELECEE BAKI .................................................................................................................................55

3.1 STANBUL BYKEHR BELEDYESNDE STRATEJK YNETM SREC .............55

3.2 EVRE DZEN PLANI VE STRATEJK PLAN LKS .........................................................55

3.3 STRATEJK AMALAR VE STRATEJK HEDEFLER 2010-2014 ..........................................57

3.3.1 STRATEJK YNETM MODEL BLEENLER ....................................................................................................57

3.3.2 STRATEJK PLAN BLEENLER ....................................................................................................................................57

3.3.2.1 VZYON ..............................................................................................................................................................................57

3.3.2.2 MSYON .............................................................................................................................................................................57

3.3.2.3 DEERLER .......................................................................................................................................................................57

3.3.2.4 STRATEJK TEMALAR..............................................................................................................................................58

3.3.2.5 STRATEJK KATMANLAR ......................................................................................................................................58

3.3.2.6 STRATEJK AMALAR .............................................................................................................................................59

3.3.3 STRATEJ HARTASI (STRATEJK AMALAR) .......................................................................................................59

3.3.4 ANA HZMET ALANLARI KARNELER ......................................................................................................................64

3.3.5 GENEL YNETM KARNELER ...................................................................................................................................112

4 ZLEME VE DEERLENDRME .................................................................................................... 148

5ACEP Acil Eylem Plan

AHA Ana Hizmet Alan

AKOM Afet Koordinasyon Merkezi

AY Afet Ynetimi

AYKOME Altyap Koordinasyon Merkezi

Bel-NET BB Bilgi Eriim Merkezleri

BSC Balanced Scorecard (Kurumsal Karne)

BY Bilgi Ynetimi

CBS Corafi Bilgi Sistemleri

CEDAW Committee on the Elimination of Discrimination against Women (Kadna Kar Her Trl Ayrmcln nlenmesi Bildirgesi)

Y evre Ynetimi

DY D likiler Ynetimi

DMP Deien Mesaj Panosu (Trafik Mdrl)

EBT Eitim Biliim ve Teknoloji Gelitirme Alanlar

EDS Elektronik Denetleme Sistemi

EFQM European Foundation for Quality Management (Avrupa Kalite Ynetimi Vakf)

FT Frsat, Tehdit

G Gsterge

GPS Global Positioning System - Kresel Yer Belirleme Sistemi

GSM Gayri Shhi Messese

GY Genel Ynetim

GZFT Gl, Zayf, Frsat, Tehdit

HIY Halkla likiler ve letiim Ynetimi

HSY Hukuk Sreleri Ynetimi

ILO International Labour Organization - Uluslar aras alma rgt

GEP G Entegrasyon Projesi

KY nsan Kaynaklar Ynetimi

SMEK stanbul Bykehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eitimi Kurslar

SMEM stanbul Genlik Rehabilitasyon ve Meslek Edindirme Merkezi

AT stanbul ehircilik Atlyesi

Y tirakler Ynetimi

Y mar Ynetimi

KD Kurumsal Denetim

KHY Kltr Hizmetleri Ynetimi

K Karadeniz birlii rgt

KOB Kk ve Orta Byklkteki letmeler

KTDY Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi

KUDEB Koruma Uygulama Denetim Brosu

LUCI Lighting Urban Community International (Uluslar aras Kent Aydnlatma Topluluu)

MAYEP Mahalle Yenileme Eylem Plan

MIS Management Information Systems -Ynetim Biliim Sistemleri

MA Merkezi Alan

MKY Mali Kaynaklarn Ynetimi

NO2 Azot Dioksit

OECD Organisation For Economic Co-Operation and Development (Ekonomik birlii ve Kalknma Tekilat)

SHA zrllerin Sosyal Hayata Adaptasyonu Projesi

PM Partikler Madde

PMI Project Management Institute - Proje Ynetimi Enstits

PUY Projelendirme ve Uygulama Ynetimi

SA Stratejik Ama

SDHY Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi

SGK Sosyal Gvenlik Kurumu

SH Stratejik Hedef

SHY Salk Hizmetleri Ynetimi

SO2 Kkrt Dioksit

SOA Service Oriented Architecture (Servis Odakl Mimar)

STK Sivil Toplum Kurulular

TKM Trafik Kontrol Merkezi

TMMOB Trkiye Mimar Mhendisler Odas Birlii

TTP Tarmsal retim Teknolojilerini Gelitirme Park

TY Tedarik Ynetimi

UAP Ulam Ana Plan

UHY Ulam Hizmetleri Ynetimi

UKOME Ulam Koordinasyon Merkezi

UNESCO Birlemi Milletler Eitim, Bilim ve Kltr Tekilat

UNICEF United Nations Childrens Fund -Birlemi Milletler ocuklara Yardm Fonu

UTK Ulam Trafik Komisyonu

YBS Ynetim Bilgi Sistemleri

>KIS

ALT

MA

LAR

6Tablo 1. Stratejik Planlama Srecinde Gerekletirilen altaylar................................................................................. 12

Tablo 2.stanbul Mevcut Nfus Dalm ve 2023 Nfus Tahmini ............................................................................... 14

Tablo 3. mar Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti .............................................................................................................. 18

Tablo 4. Ulam Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti ............................................................................ 18

Tablo 5. Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti ........................................................... 19

Tablo 6. Salk Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti ............................................................................... 19

Tablo 7.evre Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti.............................................................................................................. 19

Tablo 8.Kltr Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti ............................................................................... 19

Tablo 9.Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti ................................................................ 19

Tablo 10.Afet Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti .............................................................................................................. 20

Tablo 11.Genel Ynetim Alanna likin Mevzuat zeti ........................................................................................................... 20

Tablo 12.Hizmet Alanlar Alt Kriterleri Baznda nerilen Aksiyon Plan Tablosu ............................................. 29

Tablo 13. mar Ynetimi Kurumsal Payda Grleri ................................................................................................................. 30

Tablo 14. Ulam Hizmetleri Ynetimi Kurumsal Payda Grleri ............................................................................... 30

Tablo 15. Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi Kurumsal Payda Grleri .............................................................. 31

Tablo 16.Salk Hizmetleri Ynetimi Kurumsal Payda Grleri ................................................................................... 31

Tablo 17. evre Ynetimi Kurumsal Payda Grleri ............................................................................................................... 31

Tablo 18. Kltr Hizmetleri Ynetimi Kurumsal Payda Grleri ................................................................................. 31

Tablo 19. Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi Kurumsal Payda Grleri .................................................................. 31

Tablo 20.Afet Ynetimi Kurumsal Payda Grleri .................................................................................................................... 32

Tablo 21.Genel Ynetim Kurumsal Payda Grleri .................................................................................................................. 32

Tablo 22. Personelin Ya Gruplarna Gre Dalm ...................................................................................................................... 35

Tablo 23.Personelin Cinsiyet Durumuna Gre Dalm ........................................................................................................... 35

Tablo 24.Personelin Eitim Durumuna Gre Dalm............................................................................................................... 35

Tablo 25.Hizmet Srelerine Gre Personel Durumu .................................................................................................................... 36

Tablo 26. 2008 Ylnda Verilen Hizmet i Eitimler ................................................................................................................... 37

Tablo 27.2004-2008 Yllar Gelir Gerekleme Tablosu ............................................................................................................ 39

Tablo 28. 2004-2008 Yllar Gider Gerekleme Tablosu ......................................................................................................... 39

Tablo 29. 2004-2008 Yllar BB Derecelendirme Notlar ....................................................................................................... 41

Tablo 30.mar Ynetimi/ Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler ....................................................................................... 43

Tablo 31. mar Ynetimi/ Frsatlar Tehditler .................................................................................................................................. 44

Tablo 32. Ulam Hizmetleri Ynetimi/ Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler .................................................... 45

Tablo 33. Ulam Hizmetleri Ynetimi / Frsatlar Tehditler .............................................................................................. 45

Tablo 34. Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler ................................. 46

Tablo 35. Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi / Frsatlar Tehditler .............................................................................. 47

Tablo 36. Salk Hizmetleri Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler.................................................... 47

Tablo 37. Salk Hizmetleri Ynetimi / Frsatlar Tehditler ................................................................................................. 48

Tablo 38. evre Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler .................................................................................. 48

Tablo 39. evre Ynetimi / Frsatlar Tehditler ............................................................................................................................... 49

Tablo 40. Kltr Hizmetleri Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler .................................................... 49

Tablo 41. Kltr Hizmetleri Ynetimi / Frsatlar Tehditler ................................................................................................ 50

Tablo 42. Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler ..................................... 50

Tablo 43. Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi / Frsatlar Tehditler ................................................................................. 51

Tablo 44. Afet Ynetimi / Gl Gelitirilmesi Gereken Ynler ...................................................................................... 51

Tablo 45. Afet Ynetimi / Frsatlar Tehditler .................................................................................................................................. 52

Tablo 46.Genel Ynetim / Gl Ynler .................................................................................................................................................. 53

>TA

BLO

LAR

7ekil 1. Stratejik Plan Hazrlk Sreci ve ktlar ...........................................................................................................................10

ekil 2. stanbul Bykehir Belediyesi Sre Modeli, 2008 ...............................................................................................11

ekil 3. Stratejik Plan Hazrlk Uygulama Admlar .....................................................................................................................12

ekil 4. evre Dzeni Plan Hazrlk Sreci..........................................................................................................................................14

ekil 5. Kentsel Geliim Alanlar ..................................................................................................................................................................14

ekil 6. Kentsel Geliimin Sektrel Dalm ......................................................................................................................................15

ekil 7. stanbul Bykehir Belediyesi Meclisi..............................................................................................................................33

ekil 8. stanbul Bykehir Belediyesi Encmeni .....................................................................................................................33

ekil 9. Kontrol Sistemi emas ..............................................................................................................................................................40

ekil 10. e-Dnm Projesi Tam Entegre Uygulamalar ve Beklentiler ...................................................................42

ekil 11. BB Stratejik Ynetim Sreleri ............................................................................................................................................55

ekil 12. l evre Dzeni Plan erevesinde ngrlen Kent Vizyonunun Temel Bileenleri ..............56

ekil 13. Strateji Haritas Bileenleri .......................................................................................................................................................57

ekil 14.. BB Kurum Strateji Haritas 2010-2014 .......................................................................................................................59

ekil 15. BB Stratejik Plan zleme ve Deerlendirme Sreci / 2010-2014 ..........................................................148

Grafik 1. Hizmet Alanlarna Gre Bilinirlik ve Memnuniyet Dzeyi (%) ...................................................................29

Grafik 2. Kurum maj ve tibarna Ynelik fadelerin Dalm Dzeyi (%) ...............................................................30

Grafik 3. alanlarn BBde alyor Olmaktan Memnuniyet Dzeyi (%) ............................................................32

Grafik 4. Konularna Gre alanlarn Memnuniyet Dzeyi (%).....................................................................................32

Grafik 5. Ana Hizmet Alanlarna Gre alan Memnuniyet Dzeyi (%) ..................................................................32

Grafik 6. stihdama Gre Personel Dalm (2004-2008) ......................................................................................................34

Grafik 7. 2008 Yl stihdama Gre Personel Dalm (%) .....................................................................................................34

Grafik 8. zrl, Terr Maduru, Eski Hkml stihdam ..................................................................................................34

Grafik 9. Personelin Ya Gruplarna Gre Dalm .......................................................................................................................35

Grafik 10. Personelin Cinsiyet Durumuna Gre Dalm (%) .............................................................................................35

Grafik 11. Personelin Eitim Durumuna Gre Dalm .........................................................................................................36

Grafik 12. Hizmet Sresine Gre Personel Dalm (%) ..........................................................................................................36

Grafik 13. 2008 Yl Gelir Bte Gereklemesinin Trlerine Gre Dalm ..........................................................38

Grafik 14. 2008 Yl Gider Bte Gereklemesinin Trlerine Gre Dalm ........................................................38

Grafik 15. Ara eidi ve Mlkiyet Durumu ......................................................................................................................................41

Tablo 47. Genel Ynetim / Gelitirilmesi Gereken Ynler ........................................................................................................ 53

Tablo 48. Genel Ynetim / Frsatlar ............................................................................................................................................................ 54

Tablo 49. Genel Ynetim / Tehditler ........................................................................................................................................................... 54

Tablo 50. evre Dzeni ve Kurumsal Plan likisi .......................................................................................................................... 56

Tablo 51. Stratejik Temalar ................................................................................................................................................................................ 58

Tablo 52.Stratejik Katmanlar ........................................................................................................................................................................... 58

Tablo 53. Stratejik Amalar ............................................................................................................................................................................... 60

Tablo 54. Stratejik Hede erin Etkili Olduu Ana Hizmet Alanlar .................................................................................. 62>TA

BLO

LAR

>GRA

FKL

ER>

EKL

LER

>EK

LLE

R

8BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

9BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

Stratejik Plan 20102014; planlama - imardan ulama, ev-reden kltre, afet ve risk ynetiminden kent ve toplum d-zenine katk salamaya ynelik hizmetlere, sosyal belediye-cilikten sala kadar toplumsal ve bireysel yaamda nemli paya sahip ok geni bir yelpazede pek ok yatrm, hizmet ve faaliyeti iermektedir. Bu plan kapsamndaki almalarmzla stanbulun cazibesini, imajn ve prestijini artrmaya ynelik birok nemli projeyi, gemite olduu gibi, gelecekte de ha-yata geireceiz.

Kurumsal stratejik planmz hazrlarken, toplumsal, evre-sel ve ekonomik srdrlebilirlik temasn n planda tuttuk. Hizmet sunumunda eriilebilirlik, verimlilik, katlmclk ve etkililik temalarna odaklandk. Vizyonumuz dorultusunda, bu hizmet dneminde belirlediimiz stratejik amalarmz ana balk altnda gruplandrdk:

Hizmet odakllk anlay ile paydalarmz iin ana hizmet alanlarmzdaki hizmet taahhtlerimiz.

Bu taahhtlerimizi yerine getirirken operasyonel mkem-mellik anlay dorultusundaki uygulama ve yntemlerimiz.

Fiziki, mali ve insan kaynaklarmzn etkin ynetimine ilikin amalarmz.

Stratejik amalarmza ulamay salayacak ncelikli strate-jik hede erimizi belirledik. Belirlenen stratejik hede er do-rultusunda gerekletireceimiz temel faaliyetlerimizi, bu faaliyetleri hangi gstergelerle izleyeceimizi ve gstergelerin hedef deerlerini, katlmclk anlaymza uygun olarak, yine paydalarmzla birlikte belirledik. eitli ana hizmet alanlar-mzdaki taahhtlerimizi, bu taahhtlere ulalmas amac ile gerekletireceimiz i uygulamalarmz ve kaynaklarmzn etkin ynetimine ynelik stratejik hedef ve faaliyetlerimizi; btnleik, birbirini destekler nitelikte ve dengeli bir yapda oluturduk. Uygulama sonularn yllk performans program-larnda yer alacak belediyemizin ve birimlerinin performans karneleri aracl ile titizlikle izleyeceiz.

20102014 Stratejik Planmzn stanbul iin hayrl hizmet-lere vesile olmasn diler, plann hazrlanma srecine katk salayan belediye meclisimizin deerli yeleri ile tm alma arkadalarma teekkr eder, bu vesile ile saygdeer stanbul halkna sevgi ve sayglarm sunarm.

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

BAK

AN

DAN

Kadir TOPBAstanbul Bykehir Belediye Bakan

Sevgili stanbullular,Sorunlarn etkili ve verimli bir biimde zlebilmesinin ilk aamas planlamadr. Plansz giriimler, nereye varaca, na-sl sonulanaca bilinemez giriimlerdir. Bu durumun en ak ekilde gzlenebildii rneklerden biri stanbulun yakn dnem kentlemesidir. 1950li yllarda balayan plansz b-yme ve kaak yaplamann, kent iin nasl kronik sorunlar dourduunu her stanbullu grmektedir. Getiimiz dnem, stanbula hizmete talip olduumuzda, ncelikli gndemimizi planlama olarak belirlemi olmamz bu sebepledir.

Bu bilinle ilk 5 yllk alma dnemimizde Stratejik Plan 2007 2011i hazrladk ve yrrle koyduk. Bu ana plan dorultusunda yllk performans planlarmz, yatrm prog-ramlarmz hazrladk. Bunlar bte imknlarmzn el verdii lde, belediye meclisimizde enine boyuna tartarak hayata geirdik. Kente denize girilebilir sahiller, tm donatlar ile bir-likte geni yeil alanlar, birok sosyal tesis kazandrdk. Met-robs gibi dnyaca takdir edilen bir ulam sistemini siz s-tanbullularn hizmetine sunduk. Yine bu dnemde stanbulun anayasas niteliindeki 1/100.000 lekli stanbul evre D-zeni Plann hazrladk. Btn bu hizmetleri, kamu, niversite, sivil toplum ibirlii ve en nemlisi siz kymetli stanbullularn gr ve taleplerini dikkate alarak hayata geirdik.

Yeniden kente hizmet etmekle sizler tarafndan grevlendiril-diimiz bu dnemde de ayn anlay ve bilinle stanbulun sorunlarnn zerine gidiyoruz. Bu amala elinizde tuttuunuz Stratejik Plan 2010-2014 hazrladk. Bu plan hazrlarken yine katlmc bir yol takip ederek stanbuldaki tm yerel ak-trleri srece dhil ettik. Tepeden inmecilik yerine her kesimin sorunlarna zm neren ve kenti gelecee tayan tutarl bir yol haritas izdik. Bu sebeple de bu stratejik plan, daha nce yaptmz 1/100.000 lekli stanbul evre Dzeni Plann dikkate alarak hazrladk. Bylece stanbulun sorunlarnn -zmnde birbiriyle elimeyen ve sonularnn nereye varaca- belli bir yol haritamz oldu.

Plann hazrlanmasna, nce kentin durumunu ve stanbullu-larn beklentilerini analiz ederek baladk. Stratejik Planmzn sayfalar arasnda da yer alan bu analizler, nerede durduu-muzu, gideceimiz yeri belirlemek iin hangi yolu takip etme-miz gerektiini anlamamz asndan bizlere k tuttu. Vatan-dalarn hizmetlerimizden memnuniyetinin ortalama yzde 77lerde olmas, hatta ulam gibi baz spesifik alanlarda bu rakamn yzde 81leri bulmas, planl hizmetin kentliler tara-fndan da takdir edildiini gstermektedir. stanbullular gibi uluslar aras derecelendirme kurulular da verdikleri raporlar-la, stanbul Bykehir Belediyesinin gl bte performan-sna, harcama esnekliine, lke ortalamasnn zerinde bir sosyo-ekonomik grne sahip olduunu teyit etmektedir. Hizmetlerimizden duyulan memnuniyet ve bu hizmetlerin devamn salamak adna sahip olduumuz gl destek, bu plan hazrlarken bizi olumlu ynde motive etmitir.

>BA

KA

NDA

NBA

KA

NDA

N>B

AK

AN

DAN

10

1 GR

1.1 STRATEJK PLAN HAZIRLIK SREC METODOLOJS VE KATILIMCILIK

1.1.1 DURUM ANALZ VE METODOLOJ

2010 2014 Stratejik Plan hazrlk almalar 2008 yl Kasm ay itibariyle balamtr. 2008 yl Eyll aynda bitirilmi olan sre analizleri, durum analizi almalar iin temel bir altlk oluturmutur ve zelllikle, payda analizleri, kurum ii GZFT almalar ana hizmet alanlar ve genel ynetim sreleri baznda yaplandrlmtr. Kent analizi kapsamnda tarihsel geliim, metropoliten geliim ve gnmz kent ynetim yaps incelenerek stanbul ve Bykehir Belediyesine dair genel bir bak as oluturmak amalanmtr. Yasal ykmllkler ve mevzuat analizi ile de hizmetlerin yasal dayanaklar ortaya konmu ve 1. dzey durum analizi almalar tamamlanmtr.

D evre analizi politik, ekonomik, sosyal, teknolojik analizler olmak zere drt ana boyutta yaplmtr. Her bir boyutta lke, blge, ehir planlar, 9. Kalknma Plan, Avrupa Kentsel art vb. plan ve programlar hem genel hem de ana hizmet alanlar baznda incelenmi, GZFT analizinde deerlendirilmek zere altay katlmclarna iletilerek hizmet alanlar ile ilgili hedef belirleme almalarnda girdi olarak kullanlmas salanmtr.

Senaryo analizleri ana hizmet alanlar baznda ilgili sivil toplum kurulular, niversiteler, kamu kurulular, zel iletmeler ve Bykehir Belediyesi kendi uzman personelinin

katlmyla gerekletirilen altaylarla ortaya karlmtr. Bu ktlar, blmlerin hede erini belirlemede ynlendirme amal kullanlmtr.

Payda analizleri vatanda grleri, kurumsal payda grleri ve alan grleri olmak zere alt boyutta deerlendirilmitir. Yine ana hizmet alanlar baznda yaplan analizlerde vatanda grleri, bamsz bir aratrma irketinin yapm olduu bir anket almas ile belirlenmi, stratejik ama/stratejik hede erin belirlendii strateji haritas altaylarnda, zellikle haritalarn hizmet odakllk ve operasyonel mkemmellik boyutlar oluturulurken dikkate alnmtr. Kurumsal payda grleri iin bazen hizmet alan baznda ortak, bazen de bire bir kurum zelinde sorular hazrlanarak grler derlenmi, birimlerin katlm ile gerekletirilen GZFT analizi ve stratejik ama/stratejik hede erin belirlendii strateji haritas altaylarnda deerlendirmeye alnmtr. alan grleri ise kurumun insan kaynaklar ve stratejik planlama personeli ile birlikte hazrlanan ve uygulanan bir anket almas ile elde edilmitir ve zellikle insan kaynaklar ynetimi stratejik ama ve hede erinin belirlendii almada dikkate alnmtr.

Kurum ii analiz insan kaynaklar, mali kaynaklar, fiziki kaynaklar ve teknolojik kaynaklar baznda ekillendirilmi, genel yapy ortaya koymann yansra, GZFT analizinin zellikle GZ (gl, zayf) boyutlarnn olumasna katk salamtr.

Bahsedilen 2. dzey durum analizi almalar ilgili tara arla paylalarak, birimlerin GZFT altaylar iin belirli bir alma zemini hazrlanmtr. 2009 Temmuz ay boyunca sren GZFT altaylar, ana hizmet alanlar ve genel ynetim alanlar Bykehir Belediyesi alanlar ile gerekletirilmitir. GZFT altaylar ve ktlarnn deerlendirilmesi aamasnda, ilgili alanda o zamana kadar yaplm olan tm altlk almalar ve tm uzmanlklar paylalarak ortak bir analizde mutabk kalnmtr.

ekil 1. Stratejik Plan Hazrlk Sreci ve ktlar

11

stanbul Bykehir Belediyesinde kurumsal belediyecilik hizmetleri gemiten gnmze tm yerel ynetimlerin benimsedii klasik belediyecilik anlayyla yrtlmektedir. Bununla birlikte srekli geliim gsteren ynetim bilimi ve deiim/yenilenme standartlar erevesinde BB kurumsal almalarna katk salamakta, ynetiim anlay erevesinde yeni araylar, uygulamalar ve almalar yaplmaktadr. Bu dorultuda, srekli geliim anlayyla 2006 ylnda balatlan i yapma biimlerinin gzden geirilmesi ve kurumsal hafzann glenmesine ynelik Sre Ynetimi almalar srdrlm ve 2008 ylnn sonunda, ekil 2de yer alan BB Sre Modeli kapsamnda sekiz (8) ana hizmet alan ve genel ynetim kapsamnda onbir hizmet alan belirlenmitir. Gerek GZFT analizinde, gerekse stratejik amalar ve stratejik hede erin belirlenmesinde bu yap esas alnmtr.

Plann gelecee bak blmne, 1/100.000lik stanbul evre Dzeni Plan ile uyumlatrma almalaryla balanmtr. 1/100.000lik evre Dzeni Plannda belirtilen kent vizyonu bileenleri ile hizmet alanlar baznda stratejik amalar ilikilendirilmitir. Bu ilikilendirmenin detaylar 3.2. 1/100.000lik stanbul l evre Dzeni Plan ve Stratejik Plan likisi blmnde yer almaktadr. evre Dzeni Plannda kent iin ngrlen vizyon ile bir nceki dnem kurum vizyonu bileenleri arasndaki paralellik dikkate

alnarak, 2010 2014 stratejik plannda da bir nceki dnem misyon, vizyon ve deerleri muhafaza edilmitir. Ancak 2010 2014 dnemi iin zellikle n plana karlan ve kurum strateji haritasnn tm stratejik amalarnn, st seviyede ortak bir ama olan yaam kalitesini arttrlmasn desteklemesi konusunda zel bir gayret sarfedilmitir.

Durum analizleri kapsamnda tm altlk almalarn szlmesiyle elde edilen ve kurum strateji haritas ve karne almalarnn n hazrl niteliindeki GZFT analizleri sonrasnda, her bir ana hizmet alan ve genel ynetim alanlar iin ayr ayr, altay eklinde dzenlenen kurum strateji haritas ve karne almalarnda, 1 kurum strateji haritas, sekiz (8) ana hizmet alan ve onbir (11) genel ynetim alan karnesi oluturulmutur. Stratejik katmanlar, kurumsal karne (BSCBalanced Scorecard) metodolojisi baz alnarak oluturulmu; altaylarla katmanlara kuruma zg bir nitelik kazandrlmtr. Stratejik temalar da altaylar ncesinde taslak olarak hazrlanm ve altaylarla birlikte netletirilmitir.

Kurum strateji haritasndaki stratejik amalar, tm stratejik katmanlarda, stratejik temalar gz nnde bulundurularak belirlenmitir. Hizmet odakllk katmannda, paydalara sunulan taahhtler ana hizmet alanlar (AHA) baznda ele alnmtr. Operasyonel mkemmellik katmannda, ana hizmet alan bazndaki payda taahhtlerini yerine getirirken dikkate

ekil 2. stanbul Bykehir Belediyesi Sre Modeli, 2008

12

katlmclk salanmtr. Senaryo analizi almalarnda ana hizmet alanlar ve genel ynetim alanlar kapsamnda yrtlen altaylar, hem kurum alanlarnn hem de ilgili kurum, kurulu ve STKlarn katlmyla gerekletirilmitir. Payda analizi almasnda ise yine ana hizmet alanlar ve genel ynetim kapsamnda gruplandrlan payda listesi, kurum alanlarnn katlm ile birlikte nem derecesine gre gzden geirilerek revize edilmi ve yine kurum alanlar ile birlikte, her bir paydaa, hizmet sunumundaki ilikisine gre zel sorular hazrlanarak anket uygulamas yaplmtr.

Tm durum analizi almalarnn deerlendirildii GZFT (gl, zayf, frsat, tehdit) analizi altaylar ile kurum strateji haritas ve karnelerinin oluturulmas iin gerekletirilen altay ve katlmc saylar aada verilmitir.

Tablo 1. Stratejik Planlama Srecinde Gerekletirilen altaylar

altayn AdToplant Says (Adet)

Toplam Katlmc Says

(Kii)

Toplam Katlm Sresi (Adam Saat)

GZFT altaylar 22 307 2.817Strateji Haritalar altaylar 21 184 1.048

TOPLAM 43 491 3.865

alnacak yntemlere/uygulamalara ilikin stratejik amalar ortaya konmutur. nc ve son katman olan etkin kaynak ynetimi katmannda ise uygulamalar gerekletirilirken kaynaklarn ynetiminde/deerlendirilmesinde hangi alanlara ncelik verileceine ilikin stratejik amalar ifade edilmitir.

Bir sonraki aamada, kurum strateji haritasndaki stratejik amalardan yola karak, ana hizmet alanlar ve genel ynetim alanlar karneleri oluturulmutur. Kurum strateji haritasnda yer alan hizmet odakllk, operasyonel mkemmellik, etkin kaynak ynetimi yaps karnelerde de kullanlm, stratejik amatan stratejik hede ere geiler salanmtr. Daha sonra, stratejik hede eri destekleyen faaliyet/projeler ve gstergeler stratejik hede erle ilikilendirilerek ana hizmet alanlar ve genel ynetim alanlarna ait karneler hazrlanmtr. Bu karnelerin dzenli aralklarla izleme ve deerlendirilmesini desteklemek zere, herbir hedefe ait gstergeler ve hedef deerleri, bu verilerin lm skl, veri kayna, veri sorumlular tanmlanmtr. Buna gre, stratejik ama ve hede ere ne lde ulaldnn takibi bu sistem zerinden gerekletirilecektir.

1.1.2 KATILIMCILIK

Katlmclk, tm ama/hedef ve faaliyet/projelerde, kurum tarafndan gz ard edilemeyecek bir deer olarak kabul edilmi, kurum strateji haritasnda da bir tema olarak belirlenmitir.

Durum analizi kapsamnda yaplan almalarda, zellikle senaryo analizi ve payda analizi almalarnda, hem kurum alanlarndan hem de kurum d paydalardan byk

ekil 3. Stratejik Plan Hazrlk Uygulama Admlar

13

2 DURUM ANALZ

2.1 KENT ANALZ

2.1.1 TARHSEL GELM

Son yllarda stanbulda yrtlmekte olan Marmaray almalar kapsamnda gerekletirilen kazlar gstermitir ki, stanbulun tarihi bilinenden de eskiye, yaklak olarak M.. 6500l yllara dayanmaktadr. Bu konudaki almalar henz ok yeni ve devam etmekte olduundan kesin bir ey sylemek mmkn olmamakla beraber, stanbulun tarihi gemiinin sanlandan daha eski tarihlere dayand sylenebilir.

stanbulun tarih sahnesindeki ykselii IV. yzylda Bizansa bakent olmasyla balamtr. 1453e kadar Bizans ynetiminde kalan ehir bu tarihte Osmanllar tarafndan fethedilmi, 29 Ekim 1923 tarihinden sonra da Trkiye Cumhuriyeti ynetimine gemitir.

ehrin tarih boyunca pek ok ad bulunmakla beraber, stanbul ismi Stinpolis ehre doru deyiminden gelmektedir. 15. yzyldan beri ehre gelen seyyahlar stanbulu birok isimle anmlardr; Byzantion, Nea Roma gibi. Slavlarda Tsarigrad, Balkanlarda ise ar ehri eklinde isimlendirilen ehrin Bizans dnemindeki resmi ad Konstantinopolistir. Yzyllar boyu Osmanl mparatorluunun fermanlarnda ve kaytlarnda da stanbulun ismi Be Makam- Konstantiniyye el Mahmiyye olarak gemitir.

stanbul iki bin yl boyunca Akdeniz ve Ortadou kentlerinin genel karakteristiini tamtr. Akdeniz dnyasnn btn ehirleri gibi stanbulda da her zaman muhtelif dil ve dinden gruplar yaamtr. Corafi konumu, ilgin ve gzel doas, geliime elverili zellikleri stanbulu btn ortaa boyunca en kalabalk nfuslu metropol haline getirmitir.

stanbul; talyadan, Hansadan, doudan gelen tccarlarn, kervanlarn, gemilerin konaklad hanlar, liman ve antrepolar, says yzleri bulan zenaatlarn dald arlar, dini merkezleri, ktphaneleri, ayr dindeki cemaatlerin oturduu mahalleleri ile hareketli bir hayat ve ihtiam yaamtr.

Karadeniz ve Ege arasndaki trafiin kenetlendii noktada olan prehellenistik Bizans; o alarn nemli balklk merkezi ve ticari antreposu olmutur. Byzantionun merkezi blgesi, iinde tapnayla Akropoln bulunduu bugnk Sarayburnu ile Unkapan arasnda; konut blgesi ise liman ve pazarn hemen arkasndadr. Bizans dneminde sarayn, devlet brolarnn, yksek tabaka konutlarnn ve kentin tapnann bulunduu alan Osmanl dneminde de ayn amala kullanlmtr.

M.S.395te Roma mparatorluunun ikiye ayrlmasndan sonra Dou Roma olarak bilinen Bizans mparatorluunun bakenti olan Konstantinopolis nfusu 5. yzyl banda 100.000i aan Romadan bile kalabalk bir kent hale gelmitir. Daha sonra karklklar ve sefalet nedeniyle azalan nfus; fetihten sonra ehrin Balkanlar ve Anadoluya egemen olan siyasal gcn merkezi ve Karadeniz ile Akdenizin nemli bir urak noktas olma grevini srdrdnn farkedilmesiyle Anadolu ve Rumeli ile Karadeniz lkelerinden getirilen mslim ve gayrimslim gruplar ehre yerletirilerek artrlmaya allmtr.1

1. Osman Nuri (Ergin), Mecelle-i Umur-u Belediye.

14. yzylda Konstantinopolis giderek kerken Galatada ticarete dayal bir yaam hkm srmektedir. stanbulun fethinden sonra Fatih Sultan Mehmed Galatann byk ekonomik nemini anlam, Avrupa ile ticaretin merkezi olan bu blgeyi olduu gibi muhafaza etmitir.

Osmanl dneminde mekndaki farkllamay sosyal stat ve gelir farklarndan ok, dini-etnik ayrm belirlemitir. ehrin konut blgesinin merkez ve i ksmnda Mslman nfus, periferide de gayrimslim aznlklar ve sistem d gruplar yer almaktadr. stanbulun bu gnk demografik grnm ise son yz ylda olumaya balamtr.

18. yzyln en nemli olgusu, Anadoludan kopup gelen bekr erkeklerin ve hatta ailelerin byk ehri yn yn doldurmasdr.2 Bunun sonucunda Eyp, Kasmpaa ve skdarda gecekondulamann ilk rnekleri ve i blgelerinde bekrlarn yaad geni sefalet yuvalar grlmeye balamtr. Meknsal yapdaki temel deimeler, yani banliylerin, gecekondu blgelerinin douu ise, 19. yzyldaki modernlemenin getirdii bir olgudur. 18. yzyl bu dneme bir hazrlk olarak ele almak mmkndr. stanbul bu dnemde, nceki dnemlerde grlmeyen bir nfus art yaamtr. 1829daki ilk saymda yaklak 250.000 olarak saptanan nfus 1914 ylnda imparatorluk bakentinin eyaletlerinden ald bekar ve isiz glerinden sonra 900.000e ulamtr.3

19. yzylda dnyada nceki yzyla gre hzl bir ekilde yaanan deiim ve geliim Balkanlar ve Ortadounun metropol olan stanbulda da kendini gstermitir. Bin yldr dnya ekonomisinin ve kltrnn merkezlerinden biri olmasna ramen, daha nce yapsal bir deiim geirmeyen ehrin kurumlarna, artan nfus ve byyen yzlmne, meknsal dzenine deiim ve geliim yansmaya balamtr.

Deien ticari yap, modern anlamdaki uzmanlama, daha ok d dnya ile olan ilikilerin younlat Galata ve Beyolunda grlmektedir. Bu yzylda bu blgelerde ticarethaneler, byk maaza ve bankalar gelimitir. zellikle Karakyn aktif ve merkez bir i blgesi olmas ve Beyolundaki konut blgesiyle ilikisinin younlamas, Avrupann ilk metrolarndan birinin burada faaliyete gemesini gerektirmi ve 10 Haziran 1869da Tnel iletmeye almtr.

Konut blgesinde stanbul yakasnda byk deimeler grlmezken, Beyolu tarafnda hzl bir deiim gereklemitir. Beyolu konut blgesinde mimari bakmdan bitiik dzen binalar, krgir yaplar artm, apartman yaam blgede tipik hale gelmitir. Bu modernleen yaam ve yerleme kalplar; ulam, salk, itfaiye gibi belediye hizmetlerinin de Beyolunda mkemmelletirilmesini gerektirmitir.

19. yzylda stanbulda aznlk mahalleleri konumlarn korumutur. Ancak varlkl sn ar Balat, Fener ve Samatyay terk edip, Beyolu tarafna gemeye balamlardr. Beyolunda ise mekn dzeni etnikdini ayrma gre biimlenme zelliini hzla kaybederek etnik ynden karma ve sosyal sn amaya gre ekil almaya balamtr. Dier tara an zellikle sur dibindeki mahallelerde ayak esna , hamallk gibi ilerle geinen alt gelir grubundan ailelerin yerletikleri sefalet mahalleleri olumutur. ehrin periferisinde, hali kysnda mezbaha ve atlyelerin artmasyla birlikte evre kirlilii de bu dnemde grlmeye balanmtr.

2. Halil nalck, stanbul. s.239 ve M. Aktepe stanbulun Nfus Meselesine Daire Baz Vesikalar, i. I. Edebiyat Fakltesi Tark Dergisi C. IX, say 13 Eyll 1918, s. 1-30da 18. asr balarnda ehirde Anadolu ve Rumeliden g edenlerin ve aile gnn artt belirtiliyor.3. Stanford Shaw The Population of stanbul in the 19th Century, IJMES 10/1979, s.266.

14

19. yzylda banliy stanbulun nemli olgusu olarak gelimitir. Ulam aralarnn; n planda vapurun ve banliy treninin kullanlmasyla Boazn her iki yakasndaki semtler (zellikle Avrupa yakas) Kadky ve sonralar Makriky (Bakrky) ve Yeilky (Ayastefanos) nemli banliy merkezleri olmutur. Tarabya Yeniky yazlk sefarethanelerin ve Levantenlerin blgesi olmu, Adalar da kentle organik bir baa girmitir. Beyolu Belediyesinin hemen ardndan da buralarda modern belediye idareleri kurulmutur.4

19. yzyl, bitiik yerleme dzeni ile birlikte dank yerlemenin de grld devirdir. Bu yzden stanbul, nfusuyla orantl olmayan geni bir alana yaylmtr. ehirdeki dar gelirlilerin ve isizler kalabalnn doldurduu bu dank blgeler, beledi hizmetler kadar sosyal ve ekonomik ynden de kentsel btnlemeyi engellemitir.

Bylece ehirde 1930lardan ve II. Dnya Savandan sonra hzlanan gecekondulama olgusunun yerletii az gelimi metropoliten yap 19. yzylda ortaya karak gittike byyen bir sorun haline gelmitir.

2.1.2 METROPOLTEN GELM YAPISI

stanbul metropoliten alannn ynetimi ve kentsel geliimi birden fazla aktrn rol ald bir ynetim dokusu erevesinde yrtlmektedir. Tm aktrlerin ortak bir vizyon erevesinde hareketini salayacak temel belge olarak 1/100.000 lekli stanbul evre Dzeni Plan, stanbulun;

a) Mevcut kentsel sorunlarnn zmne,

b) Mekansal geliiminin ve kalknmasnn srdrlebilirliine,

c) Yaam kalitesinin arttrlmasna

hizmet etmek ve altlk oluturmak amacyla hazrlanmtr.

Kentsel Gelime

stanbulun bir sistem olarak daha iyi ileyen bir yapya kavumas iin stanbul evre Dzeni Planyla alnan kararlar, Marmara Blgesi leinde ok merkezli dengeli kalknma balamnda, stanbulun stlenecei rol zerine oluturulan bir kurguyla belirlenmitir.

stanbul; orman alanlar, su havzalar ve tarm alanlarnn oluturduu krlgan corafyada, Marmara sahili boyunca dorusal bir yerleime sahiptir. stanbulun varln srdrebilmesi iin bu krlgan doal yapnn kesinlikle korunmas gerektiinden; evresel, ekonomik ve toplumsal srdrlebilirlik plan kararlarnn temelini oluturmaktadr.

stanbulun evresel srdrlebilirlik ilkeleri dorultusunda Marmara Denizi boyunca dou-bat aksnda ok merkezli ve kademelenmi merkezlerle srayarak gelitirilmesi ve kuzeye doru geliimin kontrol altna alnmas dorultusunda plan kararlar gelitirilmitir.

Makroformun belirlenmesindeki ncelikler; kuzeydeki ormanlara, su kaynaklarna ve Boaza kar nemli bir tehdit oluturan kuzeye eilim gsteren kent geliiminin srdrlebilirlik ilkeleri erevesinde kontrol altna alnmas, mevcut merkezi i alan (MA) zerindeki basknn ve Boaz geilerindeki trafik yknn hafi etilmesi ve ok merkezli bir yapnn olumasnn salanmasdr. Bu karar tarihi dokunun korunmas hedefini de desteklemektedir.

Nfus

evresel srdrlebilirlik ilkesi erevesinde stanbul iin belirlenen nfus; doal ve yapay eikler, meri planlar, mevcut bo alan ve yap stoku dikkate alnarak 16 milyon olarak kabul edilmitir.

2007 Yl Nfusu TK (Kii)

2023 Yl Nfus ngrs (Kii)

A nadolu Yakas 4.416.867 5.930.000

Avrupa Yakas 8.156.969 10.070.000

stanbul 12.573.836 16.000.000

Bu hedefe gre, 2023 ylnda Anadolu Yakasnda oturanlarn oran %35ten %37ye kacaktr.

Gebze

orlu.Ky

Orman ve Havzalar Orman ve Havzalar

Karadeniz

Marmara Denizi

M M M M M M MMAGebze

orlu.Ky

Orman ve Havzalar Orman ve Havzalar

Karadeniz

Marmara Denizi

M M M M M M MMA

ekil 4. evre Dzeni Plan Hazrlk Sreci

ekil 5. Kentsel Geliim Alanlar

Tab lo 2. stanbulun Mevcut Nfus Dalm ve 2023 Nfus Tahmini

15

Sektrel Dalm

stanbula kresel platformda rekabet stnl salamak zere; mevcut sektrel yapsnn arlkl olarak bilgi ve teknolojiye dayal st dzey hizmetler, finans ve biliim sektrlerine dntrlmesi hede enmektedir. Bu dorultuda, 2000 yl itibariyle, %32si sanayi, %60 hizmet ve %8i tarm olan istihdam yapsnn, 2023e kadar %70 hizmet, %25 sanayi ve %5 tarm olmas; uzun vadede ise bu deerlerin srasyla %75, %20 ve %5 olmas ngrlmtr.

Plan dneminde hizmet sektrnn pay Anadolu Yakasnda %68den %75e, Avrupa Yakasnda ise %54ten %68e ykselecektir.

Mekansal Kararlar

stanbulun yaam destek sistemleri olan doal alanlarn, insan yaps altyapnn ve yaam kalitesinin iyiletirilebilmesi ve kent ynetiminin srdrlebilir olabilmesine ynelik mekansal kararlarda:

nsan faaliyetlerinin yaam destek sistemlerine, hassas ve kritik ekosistemlere zarar vermeyecek nitelik ve nicelikte gerekletirilmesi,

Kentin kuzeyinde yer alan hassas ekosistemlerin korunmas amacyla, kuzeye gelime eilimi gsteren kent geliiminin kontrol altna alnarak; dou-bat aksnda ve Marmara Denizi boyunca kademelendirilmi, ok merkezli ve sramal geliimin salanmas,

Merkez ticaret alan ve alt merkezler belirlenerek, merkezler kademelenmesinin salanmas,

Kentin iki yakasnda nfus ve istihdam dengesinin salanmasna ynelik almalarla boaz geilerindeki yolculuk talebinin azaltlmas,

Kentin dorusal, kademelendirilmi, ok merkezli ve sramal geliimini destekleyecek yksek kapasiteli rayl ve denizyolu arlkl toplu tama sisteminin oluturulmas,

Ekoloji-ekonomi dengesi gzetilerek ekonomide yeniden yaplanmann salanmas ve uluslararas rekabet stnl tayan veya tayabilecek sektrlerin desteklenmesi,

Bilgi teknolojilerinin ve AR-GE faaliyetlerinin niversite ve sanayi ibirlii ierisinde gelitirilmesi,

Plan kararlarnn, deprem bata olmak zere afet riskleri dikkate alnarak retilmesi

ilkeleri esas alnmtr.

Orman Alanlar

Kadastro almalarnn tamamlanarak, stanbul li orman varln koruma ve srdrmede daha etkili olacak olan muhafaza orman statsnn tm orman alanlarnda geerli olmas nerilmektedir.

Orman Kanununun ilgili maddesi ile orman alan snrlar dna karlan alanlardan kentin geliimi iinde kalan ve ounluu halihazrda yaplam olanlar yerleimin bir paras olarak deerlendirilmi; bunun dndakiler iin aalandrlarak ormanla ekolojik olarak btnletirilmesi karar getirilmitir.

Tarm Alanlar

Mutlak korunmas gerekli tarm alanlar ile tarmsal btnlk asndan mutlak tarm arazilerindeki rn deseninin devamlln salayan marjinal tarm alanlar srdrlebilir gelime kapsamnda tarmsal nitelii korunacak alan olarak gsterilmitir.

Ekolojik tarm, zellikle ime suyu havzalar iin birincil krsal planlama modeli olarak belirlenmitir.

Tarm alanlarnn verimliliinin artmasnn yan sra krsal kalknmann salanmasna ynelik teknolojik, organizasyonel ve eitimsel katk salamak amacyla Silivride tarmsal retim teknolojilerini gelitirme park nerilmitir.

Su Toplama Havza Alanlar

stanbul evre Dzeni Plan, su toplama havzalar iin ana ilke ve arazi kullanm kararlarnn ilgili mevzuat dorultusunda ve nerilen Havza Ynetim Modeli dahilinde gereklemesine ilikin bir ereve ortaya koymaktadr.

Mevcutta youn konut ve sanayi yaplamasna maruz kalan havzalarn rehabilite edilmesi plann en ncelikli konularndandr.

Kkekmece Glnn temizlenerek rehabilite edilmesi ve bylece Karadeniz-Marmara Denizleri arasndaki ekolojik koridora, kaybedilen niteliinin geri kazandrlmas karar alnmtr.

me suyu havzalarnn havza ii yap yasakl alanlar dndaki yaplam alanlar ilgili mevzuat dorultusunda dzenlenecek havza ii rehabilite edilecek alanlar olarak gsterilmitir.

Sabit mesafeli koruma kuaklar yntemi yerine, uzun dnemde topografya analizi, jeolojik yap analizi gibi almalarn yaplmas ve daha bilimsel olan deiken mesafeli koruma kuaklar yntemine gre koruma kuaklarnn belirlenmesi nerilmektedir.

ekil 6. Kentsel Geliimin Sektrel Dalm

16

Doal Afetler Asndan Saknm Gerektiren Alanlar

Jeolojik adan yerleime sakncal alanlarn yan sra yeralt suyu havzas ve/veya yeralt suyu depolama ile jeolojik sakncal alanlarn kesitii yerler planda doal afetler asndan saknm gerektiren alanlar sembolyle gsterilmitir. Her trl afete ncelikli olarak duyarllk gsterecek olan bu alanlarda jeolojik, hidrolojik, hidrojeolojik ve sismik adan detayl aratrmalar yaplmas zorunlu tutulmutur.

evresel Srdrlebilirlik Asndan Kritik neme Sahip Alanlar

Doal ilevi bozulmamas gereken kritik ekosistemleri, hassas ekosistemleri, doal ilevleri geri kazandrlmas gereken alanlar, su dngsnn srdrlebilirlii asndan kritik neme sahip topraklar, ekolojik koridorlar ve erozyona duyarl alanlar bnyesinde barndran alanlar planda evresel srdrlebilirlik asndan kritik neme sahip alanlar olarak gsterilmitir.

Ky Alanlar

Kamu yarar ilkesi esas alnarak kylarda arlkl olarak parklar, spor alanlar, gnbirlik rekreasyon alanlar gibi kamuya ak rekreaktif amal kullanmlarn olmas ngrlmtr. Bu erevede, kylarda kentsel ve blgesel yeil ve spor alanlar nerilmitir. Bu karar kresel iklim deiiklii sonucunda deniz seviyesinde ortaya kabilecek ykselmenin yol aabilecei olumsuzluklarn azaltlmasn da destekler niteliktedir.

Kilyos-Karadeniz sahili gerisinde yer alan kullanm mr tamamlanm Karadeniz kmr ocaklar alan; doal kaynaklar koruma ve kullanma dengesini bozmayacak ekilde ky rehabilitasyon alan olarak gsterilmitir.

Kentsel ve Krsal Yerleim Alanlar

Kentsel ve krsal yerleim alanlar zelliklerine gre meskun alanlar, gelime alanlar, krsal yerleim alanlar ile geliimi ve younluu denetim altnda tutulacak alanlar olmak zere drt gruba ayrlmaktadr.

Avrupa Yakasnda Silivri-Bykekmece Gl aksnda D-100 (E5) ve TEM otoyollar arasnda kalan blgede, Silivrinin batsnda Deirmenky ve antada, Hadmkyde ve Kkekmece Glnn kuzeyinde Kayaba ve Ispartakule blgelerinde; Anadolu Yakasnda ise Maltepe, Orhanl, ile ve Avada gelime alanlar nerilmitir.

Merkezler Kademelenmesi

stanbulda ok merkezli-kademeli dorusal bir makroform nerisi dorultusunda, merkezi i alannn tarihi merkezden daha batya, corafi ve younluk merkezine (Topkap-Maltepe-Bayrampaa blgesine) ynlendirilmesi, her iki yakada MAnn ykn azaltacak yeni ekim merkezleri ile rayl sistemlere birbirine entegre olmu alt kademe merkezlerin oluturulmas kararlar alnmtr.

Blgede yaamas ngrlen nfusun stanbul merkezi dokusu ile gl ve srekli bir balant kurmasn gerektirmeyecek

lde kendine yeterli ekilde planlan bu merkezler, stanbul kentinin yapsal dnm srecinde itici g oluturacak bilgi ekonomisinin altyapsnn yer alaca alanlar olarak grev yapacaklardr.

Kentin dorusal ve alt blgeler halinde oluacak kentsel gelimesini destekleyecek nitelikte; Avrupa Yakasnda Bakrky, Yenibosna Basn Aks ve Silivride; Anadolu Yakasnda ise Kartal ve Ataehir-Kozyatanda birinci derece merkezler nerilmitir.

kinci derece merkezler olarak, Avrupa Yakasnda iki gl arasnda Esenyurt-Haramidere evresi ile sanayiden hizmete dnm ngrlen Gaziosmanpaa, Anadolu Yakasnda ise merkeze dnme eilimi olan Pendik-eyhli sanayi alannn gney blm nerilmitir.

Avrupa Yakasnda Avclar, Selimpaa ve anta; Anadolu Yakasnda ise mraniye, Maltepe ve Tuzla-Orhanlnn alt merkezler olarak gelimesi ngrlmtr.

Sanayi Alanlar

Bilgiyi snrl biimde transfer eden patent ve lisanslarla retim yapan bir ekonomiden, bilgi reten bir yapya dnm desteklemek zere; sanayinin AR-GE desteiyle teknoloji reten ve yeni teknoloji kullanan, etkin bir lojistik sistemle blgesel ve kresel pazara alan, insan ve evre saln tehdit etmeyen bir yapya dnmesi karar alnmtr.

Bu karar desteklemek zere, bulunduu blgede byyebilme imkan bulamayan, ileri teknoloji kullanma gereksinimini karlayamayan ve bu nedenle uluslararas nitelikte rnler veremeyen sanayilerin yapsal dnm geirerek sz konusu sanayilerin yukarda belirtilen olanaklarn karland alanlara ynlendirilmesi; sanayi alanlarnn boaltlmasyla oluacak alan kapasitesinin ise bilgi ekonomisi, kltr endstrileri ve hizmetler sektrne ynelik kullanlmas plann sanayi ile ilgili temel yaklamdr.

Sanayi alanlarna ilikin kararlar; organize sanayi blgeleri, sanayi alanlar, kk sanayi siteleri ve tersane alanlar balklar altnda gelitirilmitir.

Elmal Su Toplama Havzasnda kalan Dudullu Organize Sanayi Blgesi hari Anadolu ve Avrupa Yakasnda yer alan organize sanayi blgelerindeki atl kapasitelerin optimum dzeyde kullanlmas ve bu blgelerin yakn evrelerinde dank durumda bulunan sanayilerin bu alanlara ynlendirilmesi ngrlmektedir.

Avrupa Yakasnda Silivri-Deirmenky, Silivri-Kavakl, Kra-Hodere ve Hadmky; Anadolu Yakasnda ise Pendik-eyhli ve Tuzla Organize Sanayi Blgesi kuzeyinde yer alan sanayilerin mevcut snrlar ierisinde salklatrlmas karar alnmtr.

Silivri, Kra, Yakuplu, Gaziosmanpaa, Maslak, Bostanc ve Maltepedeki mevcut kk sanayi siteleri ile Hadmkyde yapmna balanacak olan Akpnar Sanayi Sitesi kk sanayi sitesi olarak gsterilmitir.

Tuzladaki tersanenin shhiletirilerek ve younluu azaltlarak ilevini srdrmesi, alann batsnda, Pendik-Gzelyal Blgesinde nerilen tersane geliim blgesinde ise sadece yat ve gezinti teknelerinin retimine ve satna ynelik faaliyetler ile sosyal ve kltrel tesislerin yer almas karar alnmtr.

17

Teknoloji Gelitirme Alanlar

stanbulda bilgi reten bir yapya dnm hedefi dorultusunda; kentte niversite-zel sektr ibirliinin artrlarak, bilginin uygulamaya dnmesi sreci iin, ierisinde kvezler (inkbatrler), laboratuvarlar, teknoparklar, bilim parklar vb. ortamlarn yer alaca teknoloji gelitirme blgeleri nerilmitir. Bu kapsamda, Silivri, Kkekmece, ili ve Pendikte eitim biliim ve teknoloji gelitirme alanlar (EBT), Silivri ve Tuzlada ileri teknoloji alanlar (TA) ve Silivride tarmsal retim teknolojilerini gelitirme park (TTP) nerilmitir.

Turizm Alanlar

evre Dzeni Plan ile stanbula sahip olduu kimlii ile zdeleen dnya leinde kltr odakl turizm kenti stats kazandrmak amalanmaktadr. stanbul iin belirlenen turizm yaklam; kentin kkl gemiine ilikin deerlerini koruyarak, kitle turizmi yerine alternatif turizm trlerinde dnya pazarlaryla rekabet ederken, kentlisiyle de btnleen bir turizmdir.

Turizm faaliyetlerini kentin geneline yayma stratejisi kapsamnda stanbulun kuzey ormanlarnda ve ky alanlarnda gnbirlik turizm faaliyetlerinin, ekolojik turizm faaliyetlerinin ve bilgi, fikir ve tasarma dayal kltr endstrilerinin gelitirilmesi ngrlmtr.

niversite Alanlar

Planda mevcut niversitelerin de uzun vadede arlkl olarak yksek lisans ve doktora dzeyinde eitim veren bir yapya dntrlmesi ngrlmektedir. Bunun yan sra stanbulun bilgi reten bir yapya ynelmesi hedefi dorultusunda, niversite-zel sektr ibirliini artrmak iin nerilen teknoloji gelitirme blgeleri kapsamnda ilgili sektrlere ynelik enstit niteliinde yksek eitim kurumlar da yer alabilecektir.

Salk Parklar

Salk turizmini desteklemek amacyla Celaliye-Kamiloba ve kitellide kentsel, blgesel, ulusal ve uluslararas lekte hizmet verecek tm ihtisas dallarn bnyesinde barndran tam donanml hastane, ilgili faklte ve yksekokullar, aratrma gelitirme birimleri, salkl yaam ve rehabilitasyon merkezi, bakmevi gibi her trl salk hizmetini sunabilecek 2 adet salk park nerilmitir.

Fuar Ve Festival Alanlar

niversite, sanayi ve teknoloji gelitirme alanlar ile koordineli alacak ekilde Silivri-anta ve Avclar-Firuzkyde iki yeni fuar ve festival alan nerilmitir.

Habitat Park

Endemik bitki trleri ve biyolojik eitliliin youn olduu merli Su Toplama Havzasnda habitat park nerilmitir.

Ulam Sistemi

Ulam sisteminin oluturulmasnda; ekonomiklik gesine katk salanmas, rayl sistemlere ncelik veren toplu tamacln yaygnlatrlmas, deniz tamaclnn etkinletirilmesi, kent ii ve uluslararas yk ve yolcu tamaclnn kentii ulama etkisini azaltacak ekilde, karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolunun birbirlerini tamamlad entegre bir sistemin salanmas ilkeleri belirleyici olmutur.

Anadoludan karayolu ile gelen trafiin deniz yoluyla Avrupa Yakasna aktarlmas nedeniyle Haremde yer seen Harem Otogar, kprlerin yaplmasndan ve kent ii trafik dzenlemesinin ardndan atl duruma geldiinden bulunduu yerden kaldrlmas karar getirilmitir. Kentteki otogar ihtiyacnn karlanmas amacyla TEM Otoyolu zerinde Silivri, Selimpaa, Baheehir, Arclar, Kavack, Ataehir ve Kurtkyde nerilen cep otogarlar ile karlanmas ngrlmtr.

Haydarpaa Limannn dnm ngrlm, Ambarl ve Pendik Limanlar mevcut haliyle korunmu, kentin gelecekteki liman ihtiyac gz nnde bulundurularak Gmyaka-anta snrnda Trakya Alt Blgesi Ergene Havzas evre Dzeni Plannda nerilen Tekirda-Marmara Erelisi arasndaki limanlarla entegre olacak ekilde ilave bir liman nerilmitir.

stanbul ve evresinin gelecekte oluacak ulusal ve uluslararas uu taleplerini karlamak zere orlu Havaalannn geniletilmesi ve nc ticari havaalannn -rezerv alan olarak- kentin bat yakasnda Silivri-Gazitepede konumlandrlmas ngrlmtr.

Lojistik Blgeler

Planda stanbulun ekonomik geliimi asndan kentin ve metropoliten blgenin beklentilerine hizmet edebilecek ve kentin yk ve mal aknn belirli merkezlerden gerekletirerek kent ii trafiinin ar tonajl tatlardan arndrmak amacyla lojistik merkezler gelitirilmitir. Uluslararas yk tamaclnda depo antrepo ve gmrkleme ilemlerinin ayn alanlarda karlanmas dnlerek Bu dorultuda; Kentin batdaki giri-k kaps olan Silivri-Gmyakada, Silivri-Kavakldaki sanayiye hizmet etmek zere Kavaklda, sanayi alanlarnn younlat iki gl arasnda Hadmky ile Ambarl Liman Blgesinde, Anadolu Yakasnda ise Pendik-Gzelyalda ve kentin doudaki giri-k kaps olan Tuzla-Orhanlda lojistik blgeler nerilmitir.

klim Deiiklii

Planda iklim deiikliinin uzun dnemli etkileri dikkate alnarak, iklim deiikliine adaptasyon ve zarar azaltma konularnn mekansal planlarla ilikisinin kurulmasna ynelik aratrmalarn yaplmasnn gereklilii vurgulanm ve mevcutta kresel iklim deiikliine kar alnmas gerekli nlemleri belirleyecek sz konusu bilimsel almalar olmamakla birlikte; plan kararlar gelecekte gerekleebilecek iklim deiikliinin stanbulda neden olabilecei olumsuz evresel ve sosyo-ekonomik etkileri de gz nnde bulundurularak belirlenmitir.

18

Bir kamu kuruluu olmas hasebiyle stanbul Bykehir Belediyesince yerine getirilen tm hizmetlerin dayanmakta olduu hukuki bir alt yap vardr. Bu balamda, stanbul Bykehir Belediyesinin grev, yetki ve sorumluluklarn dzenleyen pek ok kanun bulunmakta ancak bunlar ierisinde zellikle 5216 sayl Bykehir Belediye Kanunu, 5393 sayl Belediye Kanunu ve 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu belirleyici yer tutmaktadrlar. smi geen bu kanunlar belediye hizmetlerinin hemen hemen tamam zerinde etkiye sahiptirler ve sekiz ana hizmet alan ve belediyenin genel ynetimi hususunda belirleyicidirler.

5216 sayl Bykehir Belediye Kanununun 7. maddesine gre Bykehir Belediyelerinin temel grev, yetki ve sorumluluklar zetle u ekilde sralanabilirler:

Bykehir belediyesi stratejik plnn, yllk hede erini, yatrm programlarn ve bunlara uygun olarak btesini hazrlamak.

3194 sayl mar Kanunu uyarnca imarla ilgili grevleri yerine getirmek; nazm imar plnn yapmak, yaptrmak ve onaylayarak uygulamak.

775 sayl Gecekondu Kanunundan doan yetkileri kullanmak.

Corafi ve kent bilgi sistemlerini kurmak. Deniz aralarnn atklarn toplamak. Bykehir ulam ana plnn yapmak veya yaptrmak ve

uygulamak; ulam ve toplu tama hizmetlerini plnlamak ve koordinasyonu salamak

Yetki alanndaki meydan, bulvar, cadde ve ana yollarn yapm ve bakm; kentsel tasarm projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yaplara ilikin denetimlerin yaplmas

ln ve reklam aslacak yerleri ve bunlarn ekil ve ebadn belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaralar ile bunlar zerindeki binalara numara verilmesi ilerini gerekletirmek.

evrenin, tarm alanlarnn ve su havzalarnn korunmasn salamak; aalandrma yapmak.

Bykehir kat atk ynetim plnnn yaplmas; kat atklarn kaynakta toplanmas ve aktarma istasyonuna kadar tanmas hari kat atklarn ve hafriyatn yeniden deerlendirilmesi, depolanmas ve bertaraf edilmesine ilikin hizmetleri yerine getirmek.

Salk merkezleri, hastaneler, gezici salk niteleri ile yetikinler, yallar, engelliler, kadnlar, genler ve ocuklara ynelik her trl sosyal ve kltrel hizmetleri yrtmek.

Afet riski tayan veya can ve mal gvenlii asndan tehlike oluturan binalar insandan tahliye etmek ve ykmak.

te yandan stanbul Bykehir Belediyesini dorudan ya da dolayl biimde etkileyen pek ok kanun ya da ynetmelik mevcuttur. stanbul Bykehir Belediyesinin genel ynetimi ve hizmet vermekte olduu sekiz temel alan ilgilendiren en kritik yasalar konu balklarna gre u ekilde sralanabilirler:

Tablo 3. mar Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Kent Planlama almalar

3194 Sayl mar Kanunu

2863 Sayl Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kanunu

775 Sayl Gecekondu Kanunu

3621 Sayl Ky Kanunu

2873 Sayl Milli Parklar Kanunu

5366 Sayl Ypranan Tarihi ve Kltrel Tanmaz Varlklarn Yenilenerek Korunmas ve Yaatlarak Kullanlmas Hakknda Kanun

Kentsel Dnm ve Tasarm almalar

2985 Sayl Toplu Konut Kanunu




2873 Sayl Milli Parklar Kanunu

2942 Sayl Kamulatrma Kanunu

mar Faaliyetleri




2960 Sayl Boazii Kanunu

5543 Sayl skn Kanunu

4708 Sayl Yap Denetimi Hakknda Kanun

2981 Sayl mar A Kanunu

Tablo 4. Ulam Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Ulam Master Plan almalar

Bykehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Ynetmelii

Karayolu Sistemleri 2918 Sayl Karayollar Trafik Kanunu

Otopark HizmetleriOtopark Ynetmelii

stanbul Otopark Ynetmelii

Trafik YnetimiKarayollar Trafik Ynetmelii

2918 Sayl Karayollar Trafik Kanunu

2.2 YASAL YKMLLKLER VE MEVZUAT ANALZ

19

Tablo 7. evre Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Yeil Alan retim ve Korumas

2872 Sayl evre Kanunu


evre Koruma2872 Sayl evre Kanunu


Atk Ynetimi

Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii

Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii


Su ve Atksu Ynetimi2560 Sayl stanbul Su ve Kanalizasyon daresi Genel Mdrl Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun

Enerji Ynetimi5627 Sayl Enerji Verimlilii Kanunu

4628 Sayl Elektrik Piyasas Kanunu

Tablo 8. Kltr Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Kltr ve Tabiat Varlklarnn Korunmas

5366 Sayl Ypranan Tarihi ve Kltrel Tanmaz Varlklarn Yenilenerek Korunmas ve Yaatlarak Kullanlmas Hakknda Kanun


Tablo 9. Kent ve Toplum Dzeni Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Ruhsatlandrma Faaliyetleri

yeri Ama ve alma Ruhsatlarna likin Ynetmelik


Toplum Dzenine likin Denetimler

1593 Sayl Umumi Hfzshha Kanunu

1608 Sayl Umuru Belediyeye Mteallik Ahkm Cezaiye Hakknda Kanun

5326 Sayl Kabahatler Kanunu

5652 Sayl Ya Sebze Ve Meyve Ticaretinin Dzenlenmesi ve Toptanc Halleri Hakknda Kanun

Belediye Zabta Ynetmelii


Kent Estetii Denetimleri 5326 Sayl Kabahatler Kanunu

Tketici Haklarn Korumaya Ynelik

almalar

4077 Sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun

Kent ve Toplum Dzeninin

Salanmasna Ynelik Bina Ykmlar




Tablo 5. Sosyal Destek Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Yallara Ynelik Hizmetler

5797 Sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu

2022 Sayl 65 Yan Doldurmu Muhta, Gsz ve Kimsesiz Trk Vatandalarna Aylk Balanmas Hakknda Kanun

zrllere Ynelik Hizmetler

5378 Sayl Engelliler Kanunu


2022 Sayl 65 Yan Doldurmu Muhta, Gsz ve Kimsesiz Trk Vatandalarna Aylk Balanmas Hakknda Kanun

ocuk ve Genlere Ynelik Hizmetler

2828 Sayl Sosyal Hizmetler ve ocuk Esirgeme Kurumu Kanunu


5395 Sayl ocuk Koruma Kanunu

Cenaze Hizmetleri

3998 Sayl Mezarlklarn Korunmas Hakknda Kanun


Sosyal Destek Amal Konut Edindirme ve Destek Hizmetleri

2985 Sayl Toplu Konut Kanunu


2981 Sayl mar A Kanunu

Tablo 6. Salk Hizmetleri Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Tedavi Edici ve Koruyucu Salk Hizmetleri


1593 Sayl Umumi Hfzshha Kanunu

Destek Salk Hizmetleri5179 Sayl Gdalarn retimi, Tketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun

Veteriner Halk Sal1593 Sayl Umumi Hfzsshha Kanunu

5199 Sayl Hayvanlar Koruma Kanunu

20

Tablo 11. Genel Ynetim Alan na likin Mevzuat zeti (Devam)Tablo 10. Afet Ynetimi Alanna likin Mevzuat zeti

Deprem Odakl Risk Analizleri

7269 Sayl Umumi Hayata Messir Afetler Dolaysyle Alnacak Tedbirlere Dair Kanun

Afet ve Acil Durum Planlarnn Hazrlanmas

Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelik

Deprem Ynetmelii


Afet Ynetimi Uygulamalarnn Projelendirilmesi

Deprem Ynetmelii


Acil Durum YnetimiDeprem Ynetmelii

Belediye tfaiye Ynetmelii

Tablo 11. Genel Ynetim Alan na likin Mevzuat zeti

nsan Kaynaklar Ynetimi

657 Sayl Devlet Memurlar Kanunu

Belediye ve Bal Kurulular ile Mahalli dare Birlikleri Norm Kadro lke ve Standartlarna Dair Ynetmelik

Kamu Kurum ve Kurulularnda Grevde Ykselme ve Unvan Deiiklii Esaslarna Dair Genel Ynetmelik

6245 Sayl Harcrah Kanunu

4857 Sayl Kanunu

Kamu Personelinin Yabanc Dil Bilgisi Seviyesinin Tespitine Dair Esas Ve Usuller Hakknda Ynetmelik

5548 Sayl Kamu Denetilii Kurumu Kanunu

Mali Kaynaklarn Ynetimi

5018 Sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu

Belediye Tahsilat Ynetmelii

Mahalli dareler Bte ve Muhasebe Ynetmelii

Mahalli dareler Harcama Belgeleri Ynetmelii

2464 Sayl Belediye Gelirleri Kanunu

5779 Sayl l zel darelerine ve Belediyelere Genel Bte Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakknda Kanun

Strateji ve Kalite Ynetimi


Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik

Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

5394 Sayl Trkiye statistik Kanunu

Biliim Sistemleri Ynetimi


Telekomnikasyon Hizmetlerinin Yrtl-mesinde Gei Hakkna liikin Ynetmelik

5394 Sayl Trkiye statistik Kanunu

Yazma ve Ariv Ynetimi

5070 Sayl Elektronik mza Kanunu

Elektronik mza Kanununun Uygulanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

Devlet Ariv Hizmetleri Hakknda Ynetmelik

3473 Sayl Muhafazasna Lzum Kalmayan Evrak Ve Malzemenin Yok Edilmesi Hakknda Kanun

Kurumsal Destek Hizmetleri

Devlet Memurlarnn Tedavi Yardm ve Cenaze Giderleri Ynetmelii

2946 Sayl Kamu Konutlar Kanunu

657 Sayl Devlet Memurlar Kanunu

Tantm ve Halkla likiler4982 Sayl Bilgi Edinme Hakk Kanunu

5706 Sayl stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Hakknda Kanun

Kurumsal birlikleri (AB ve D likiler)

5355 Sayl Mahalli dare Birlikleri Kanunu

Mahalli dareler Uzlama Ynetmelii

3723 Sayl Avrupa Yerel Ynetimler zerklik artnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun

Satnalma

2886 Sayl Devlet hale Kanunu

Mal Alm haleleri Uygulama Ynetmelii

halelere Ynelik Yaplacak Bavurular Hakknda Ynetmelik

Yapm leri haleleri Uygulama Ynetmelii

Danmanlk Hizmet Almlar Muayene ve Kabul Ynetmelii

4734 Sayl Kamu hale Kanunu

4735 Sayl Kamu hale Szlemeleri Kanunu

5188 Sayl zel Gvenlik Hizmetlerine Dair Kanun

21

2.3 ANA HZMET ALANLARI

2.3.1 MAR YNETM

kapsamna girmektedir. Bu kapsamda kent btnn ilgilendiren btncl bir yaklam ierisinde; eitli byklk ve teknolojideki harita retimi, st lekli planlarn retimi, gncellenmesi, alt l-ekte plan deiiklikleri hakknda gr ve onaylar, zellikli alan, zellikli yap ruhsatlar, izinleri, denetimleri, dnm proje ve uygulamalar ile ana arterlerde tasarm uygulamalar yaplmaktadr.

Bu almalar iinde zellikle Boaziindeki doal, tarihi ve kltrel deerleri koruyarak kamunun ortak kul-lanmna uygun hale getirmeye ynelik uygulamalara nem verilmektedir.

stanbul Bykehir Belediyesi srd-rlebilirlik ilkesi dorultusunda; kentin planl ve dzenli gelimesini salamak, temel yaam kaynaklar olan orman alanlar, su havzalar, tarm topraklar, de-niz gibi doal deerleri, tarihi-arkeolojik-kltrel alanlar koruyarak dengeli kulla-nmn gerekletirmek amacyla imara ilikin farkl almalar yrtmektedir.

mar almalarnn altyapsn olutu-ran haritaclk faaliyetleri, kentin geliim ynn ve geleceini belirleyen planla-ma faaliyetleri, planlama hareketlerinin uygulamasn ieren dnm, tasarm faaliyetleri ile tm bu almalarn de-netlenmelerini ve izlenmelerini ieren faaliyetler imar hizmetleri alannn

kapsamna girmektedir. Bu kapsamda kent btnn ilgilendiren btncl bir yaklam ierisinde; eitli byklk ve teknolojideki harita retimi, st lekli planlarn retimi, gncellenmesi, alt l-ekte plan deiiklikleri hakknda gr ve onaylar, zellikli alan, zellikli yap ruhsatlar, izinleri, denetimleri, dnm proje ve uygulamalar ile ana arterlerde tasarm uygulamalar yaplmaktadr.

Bu almalar iinde zellikle Boaziindeki doal, tarihi ve kltrel deerleri koruyarak kamunun ortak kul-lanmna uygun hale getirmeye ynelik uygulamalara nem verilmektedir. uygulamalara nem verilmektedir.

22

2.3.2 ULAIM HZMETLER YNETM

Yaya ve ara trafiinin dzenli ve kontroll akn salamak iin, zrller de dahil olmak zere toplumun her kesiminin ihtiya ve beklentilerini karlayacak akll ulam ve sinyalizasyon sistemlerinin kurulmas

ve dzenli bir ekilde ilemesinin salanmas da ulam alannda stanbul Bykehir Belediyesinin yrtt nemli hizmetlerdendir. Bunun dnda Trafik Kontrol Merkezi aracl ile kent trafii gzlemlenmekte, elde edilen veriler dorultusunda src, yolcu ve yayalarn bilgilendirilmeleri ve ynlendirilmeleri salanarak mevcut yol ann en etkin ekilde kullanlmasyla trafikte kalma sreleri azaltlmaktadr. Trafikle ilgili konularda toplum bilinlendirilerek gvenli ve hzl kentii ulamna katk salanmaktadr.

stanbul Bykehir Belediyesinin yrtt dier hizmetlerde olduu gibi ulam sistemlerinde de yenilenebilir

enerji kaynaklarnn kullanlmasyla enerji verimlii artrlarak evrenin korunmasna katk salanmaktr.

stanbul Bykehir Belediyesi vatandalarn kentii ulamndan eriilebilir, hzl, gvenli, konforlu ve ekonomik biimde yararlanmalarn salamak amacyla ulam hizmetleri sunmaktadr.

stanbul Ulam Master Plan revizyonu ve kent btnne ynelik yeni planlama ve projelendirme almalar ile ulam altyaplarnn gelitirilmesi hede enmektedir.

Kent ii toplu tamann hzn ve konforunu artrmak amacyla rayl sistem tamaclnn yaygnlatrlmasna ynelik planlama ve uygulama almalar hzla devam etmektedir.

Yaya ve ara trafiinde hz, konforu ve gveni salamak amacyla teknik ve ekonomik adan en uygun ulam sistemlerini oluturabilmek iin yol, kavak, otopark gibi altyap projeleri planlanmakta ve uygulanmakta; gerekli bakm ve onarmlar yaplarak trafik dzenini ve sirklasyonunu salamaya ynelik dzenlemeler gerekletirilmektir.

akll ulam ve sinyalizasyon sistemlerinin kurulmas ve dzenli bir ekilde ilemesinin salanmas da ulam alannda stanbul Bykehir Belediyesinin yrtt nemli hizmetlerdendir. Bunun dnda Trafik Kontrol Merkezi aracl ile kent trafii gzlemlenmekte, elde edilen veriler trafii gzlemlenmekte, elde edilen veriler dorultusunda src, yolcu ve yayalarn bilgilendirilmeleri ve ynlendirilmeleri salanarak mevcut yol ann en etkin ekilde kullanlmasyla trafikte kalma sreleri azaltlmaktadr. Trafikle ilgili konularda toplum bilinlendirilerek gvenli ve hzl kentii ulamna katk salanmaktadr.

stanbul Bykehir Belediyesinin yrtt dier hizmetlerde olduu gibi ulam sistemlerinde de yenilenebilir

enerji kaynaklarnn kullanlmasyla enerji verimlii planlanmakta ve uygulanmakta; gerekli bakm ve

23

2.3.3 SOSYAL DESTEK HZMETLER YNETM

srdrlmektedir. Gelimekte olan kentin gen ve dinamik nfusunu oluturan rencilere ayni ve nakdi destek salayarak eitimlerine katkda bulunulmaktadr.

Sosyal tesisler, plajlar, spor tesisleri, Bel-NET internet evleri gibi sunulan dier hizmetlerle stanbul halknn beklentileri karlanarak kentin sosyal yaam kalitesinin ykseltilmesi hede enmektedir. Spor tesisleri ve okul spor salonlar ile bata genler ve ocuklar olmak zere tm kent sakinlerinin spor yapma imknlar artrlmakta ve bu tr tesisler kent genelinde yaygnlatrlmaktadr.

stanbul halknn sosyal, kltrel, ekonomik ve sanatsal ynden gelimesine, yetimesine katkda bulunmak amacyla hizmet veren SMEKler stanbulu bir a gibi kuatan ve birok kiiye sosyal ve mesleki eitim veren yaygn eitim kurumlar haline gelmilerdir.

Sosyal destek amacyla verilen hizmetler; cenaze definlerinin, mezarlklarn bakm ve

gvenliklerinin titizlikle yrtlmesinden ihtiya sahiplerinin barnma ihtiyalarnn karland dzenli yaam alanlarnn oluturulmasna kadar toplumsal yaamn tm alanlarn kapsamaktadr.

stanbul Bykehir Belediyesi, sosyal destek hizmetleri ynetimi kapsamnda risk gruplarna ncelik veren bir hizmet anlay ile yallar, genleri, ocuklar, zrlleri ve yoksullar ieren farkl dezavantajl kesimlere ynelik sosyal destek hizmetleri yrtmektedir.

zrller, kent geneline yaylm merkezlerde sosyal hayata adaptasyon ve rehabilitasyon amacyla spor, eitim, istihdam, psikolojik danmanlk gibi birok alanda desteklenmektedir. Darlaceze Kampsnde acizlik kriterine uyan yallar, sokakta yaayan veya sokakta yaama riski olan ocuk ve genlere ynelik salk, bakm ve rehabilitasyon hizmetleri sunulmaktadr. cretsiz verilen bu hizmetlerde gnlllerle ve dier kurulularla ibirlii gelitirilmektedir.

Yoksul ailelere verilen ayni ve nakdi yardmlar sosyal belediyecilik anlaynn bir paras olarak artrlarak

Sosyal tesisler, plajlar, spor tesisleri, Bel-NET internet evleri gibi sunulan dier hizmetlerle stanbul halknn beklentileri karlanarak kentin sosyal yaam kalitesinin ykseltilmesi hede enmektedir. Spor tesisleri ve okul spor salonlar ile bata genler ve ocuklar olmak zere tm kent sakinlerinin spor yapma imknlar artrlmakta ve bu tr tesisler kent genelinde yaygnlatrlmaktadr.

stanbul halknn sosyal, kltrel, ekonomik ve sanatsal ynden gelimesine, yetimesine katkda bulunmak amacyla hizmet veren SMEKler stanbulu bir a gibi kuatan ve birok kiiye sosyal ve mesleki eitim veren yaygn eitim kurumlar haline gelmilerdir.

Sosyal destek amacyla verilen hizmetler; cenaze definlerinin, mezarlklarn bakm ve

24

stanbul Bykehir Belediyesi, salkta yaam kalite-sinin srdrlebilir bir biimde gelimesine katk sala-mak amacyla koruyucu ve nleyici salk hizmetleri sunmakta ve has-tane ncesi acil salk hizmetleri-nin etkin olarak yrtlmesi iin almalar yapmaktadr.

lalama ve laboratuvar muayene-leri gibi destek salk hizmetleri ve zellikle sahipsiz hayvanlarn reha-bilitasyonu ile zoonoz hastalklarla mcadele kapsamnda yrtlen faaliyetler koruyucu salk alann-daki nemli almalardr.

Erken tanyla tedavi edilebilir salk sorunlarn zgn tarama yntemleriyle belirlemeyi ve bu konuda toplumu bilinlendirmeyi hede eyen kadn ve aile sal hiz-metleri yaygn ve etkin bir ekilde srdrlmektedir.

2.3.4 SALIK HZMETLER YNETM

Acil salk hizmetleri kapsamnda hastane ncesi acil salk hizmetlerinin gereklemesine ynelik kurumun mdahale kapasitesi artrlmaya all-

makta ve verilen yaygn ilk yardm eitimle-ri ile de toplum bilinlendirilmektedir.

Kayt altna alnan sahipsiz hayvanlar ksr-latrlp mikroip uygulamas ile izlenerek rehabilite edilmekte; bylece hayvanlardan kaynaklanan bir ok olas hastalkla mca-dele edilmektedir. Hijyenik kurban kesim yerlerinin kurulmas ve hayvani rnlerin denetlenmesi gibi dier veterinerlik hizmet-leri ve eitim almalar de bu alanda etkin-lii artran baka almalardr.

Salk alannda yrtlen tm almalarda ileri bilimsel ve teknolojik yntemler kulla-nlmakta; sreklilik ve paydalarla ibirlii konusuna zen gsterilmektedir.

kurumun mdahale kapasitesi artrlmaya all-

25

2.3.5 EVRE YNETM

ynelik almalara arlk verilmektedir. De-relerden gelen kat atklarn nlenmesi deniz yzeyi dzenli olarak temizlenmesi ve gemi atklarnn toplanarak uygun ekilde berta-raf edilmesi suretiyle deniz kirliliinin azal-tlmas almalar bu alanda yrtlen ve ayrca belirtilmesinde yarar bulunan nemli almalardr.

Dier kurum/kurulularla ve sivil inisiyatif-lerle ibirlii yaparak ve eitli etkinliklerle halkn bilin dzeyini artrarak, evrenin korunmas ve evre kirliliinin azaltlmas; srdrlebilir bir evreye sahip olmay he-de eyen stanbul Bykehir Belediyesinin evre ynetimine ilikin stratejileri arasnda yer almaktadr.

On iki milyonu akn nfusu barnd-ran ve doal kaynaklar tehdit altnda olan stanbulda evre ynetimi zel bir neme sahiptir. stanbul Byk-ehir Belediyesinin evre ynetimi anlay insanlarn yaamlarn sr-drebilecekleri salkl ve dengeli bir evrenin oluturulmasn ve korun-masn salamay ncelemektir.

Srdrlebilir ve temiz bir evre olu-umuna katk salama amac dorul-tusunda: stanbuldaki yeil alanlar; imar uygulama planlar ile uyumlu, kent genelinde dengeli bir dalmla, eriilebilir bir yapda nitelik ve nicelik olarak artrlmakta; atklarn bertara-fnda geri dnmn salanmasna

26

2.3.6 KLTR HZMETLER YNETM

sanatlarna ilikin faaliyetler srdrl-mektedir. Kltr hizmetlerine tm s-tanbullularn daha rahat ve kolay erii-mini ve kltr hizmetlerinin yaygnln salamak maksadyla yeni kltr mer-kezleri, kongre merkezleri ve ktphane-ler iin yatrmlar yaplmaktadr.

Ulusal ve uluslararas platformlarda ken-tin tantlmasna ynelik organizasyon-lar dzenlenerek suretiyle kentin kltr ve turizmine katk salanmaktadr.

stanbul halknn kentlilik bilincinin art-trlmas ve iinde yaad ehri daha iyi tanyarak kltrel deerlerine daha fazla sahip kabilmesi iin bilin ve farknda-lk dzeyini arttrmaya ynelik ok eit-li etkinlikler dzenlenmektedir.

stanbul Bykehir Belediyesi tarihi zellikleri, jeopolitik konumu ve doal gzellikleri ile nemli bir dnya kenti olan stanbulun esiz mirasna sahip kma sorumluluu ve anlay ere-vesinde kltr mirasnn korunmasna, gelitirilmesine tm dnyaya tantlma-sna ve kltrel yaamnn zenginleme-sine katk salamak amacyla kapsaml ve yaygn birok hizmet yrtmektedir.

Kltr ve tabiat varlklarn koruma amal plan ve projeler koordinasyon ie-risinde hazrlanmakta, uygulama prog-ramlar ve envanterler oluturulmakta, rlve, restitsyon, rekreasyon proje ve uygulamalar gerekletirilmektedir.

Kltr merkezlerinde, tiyatro sahnele-rinde, ktphane ve mzelerde kltr-sanat ve sahne rinde, ktphane ve mzelerde kltr-sanat ve sahne

27

Hafriyat topra, inaat ve yknt atklarnn depolama alanlarna ulatrlmas ve ruhsat ilemleri kontrol edil-mektedir. Tasfiye karar alnan gecekondularn ykm

ve tahliyesi, kamulatrma ilemleri ta-mamlanan binalarn ykmlar da kent ve toplum dzenini salamaya ynelik yrtlen dier almalardr. Kentin tm yaplarndaki (konutlar, iyerleri, alveri merkezleri, hastaneler, okullar v.b. binalar) yangn nlemlerinin alnma-snn salanmas ve proje, iskan ve kul-lanm ruhsatlarna bu balamda mevzu-ata uygunluk asndan gr verilmesi ve rutin denetleme faaliyetleri de bu ana hizmet alannda yrtlen almalar arasnda yer almaktadr.

Vatandalarn haklar konusunda bilin-lendirilmesi, denetimlerin etkinletiril-mesi iin dier birimlerle koordinasyon ve d paydalarla ibirliinin glendi-rilmesi de gvenli ve huzurlu ortak ya-

am alanlar oluturmak amacyla yrtlen almalar da kent ve toplum dzeni ana hizmet alanndaki al-malar destekleyen nemli unsurlardr.

2.3.7 KENT VE TOPLUM DZEN YNETM

stanbul Bykehir Belediyesi, stanbulda kent ve toplum yaamnn esenlik, huzur, salk ve gven iin-de srdrlmesine ynelik, vatandan ortak kullanm alanlarndan en st dzeyde yararlan-masn ve tketici haklarnn korunma-sn salamak zere tanmlanm dzen-lemelere uygun olarak kontrol, denetim ve bilinlendirme faaliyetleri yrtmek-tedir.

Grsel kirlilik unsurlarn kaldrarak sey-yar satclar ve dilencilerle mcadele edilmekte ve izinsiz igalleri nlenmeye ynelik denetimler gerekletirilmekte-dir. ehir estetiine aykr donatlar ile bez afi, pano gibi reklam unsurlar kal-drlmaktadr.

Kurumun sorumluluk alan dahilindeki iyerleri ruhsatlandrlmakta, denetlen-mekte, fiyat ve tarife kontrolleri yapla-rak tketici haklar korunmaktadr. T-keticinin ihtiyalarna uygun olarak, ya sebze, meyve ve su rnlerinin salkl ortamlarda sata sunulmasn salayacak nlemler alnmakta, kontroller yaplmakta-dr.

Toplu tama aralar ruhsatlandrlarak, trafiin youn olduu blgelerde, ana arter ve caddelerde denetim ve kontroller gerekletirilmektedir.

keticinin ihtiyalarna uygun olarak, ya sebze, meyve

28

omurgasn oluturan itfaiye tekilatnn kapasitesini ve etkililiini arttrmak amacyla personel, ara gere, ekip-

man, bina ve eitim olarak daha dona-nml hale getirilmesine ynelik yatrm, hizmet ve faaliyetlere ncelik ve arlk verilmektedir.

Deprem odakl risk analizleri iin zemin ettleri ve deprem risk haritalarnn yaplmas, deprem master plannn ha-zrlanmas, acil durum ynetimi uygu-lamalar, binalarn depreme dayankllk-larnn incelenmesi ve nlem alnmas, itfaiye hizmetleri, k artlaryla mca-dele gibi konular bu amala gerekleti-rilen faaliyetlerdir.

Afet zararlarn azaltma almalar b-tnleik bir yaklamla ele alnarak, afet ncesi ve anna ynelik bilinlendirme programlar gelitirilerek yaygnlatrl-

makta; paydalarla ve gnlllerle ibirlii glendiril-mektedir.

Documents

İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2010-2014 Stratejik Planı