37
TÜV AUSTRIA CERT September 2015 Folie 1 ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler Bursa, 08.03.2016 Yusuf YILMAZ TÜV Austria BBS AŞ

ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 1

ISO 14001:2015 Revizyonu

Yenilikler

Bursa, 08.03.2016

Yusuf YILMAZ

TÜV Austria BBS AŞ

Page 2: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 2 Folie 2

V A

US

TR

IA C

ER

T

• Temel Değişiklikler; – Terimler,

– 2004 ve 2015 versiyonlarının karşılaştırılması

– Değişen Şartlar

• Mevcut Yönetim Sistemi için Üzerinde Çalışılması

Gerekli Hususlar.

• 2015 revizyonunun getirdiği avantajlar,

• Yeni ISO 14001:2015 versiyonunun tam olarak

uygulanması için yol haritası

İçerik:

Page 3: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 3 Folie 3

V A

US

TR

IA C

ER

T

Standart 10 ana bölüme ayrılmıştır

„High Level Structure“ (Üst düzey yapı- tüm ISO-

Standartları için gelmiştir)

1. Kapsam

2. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

3. Terimler ve tarifler

4. Kuruluşun kapsamı

5. Liderlik

6. Planlama

7. Destek

8. Operasyon

9. Performans değerlendirme

10.İyileştirme

Yeni Yapı „ ISO Temel yapısı“

Mevcut ÇYS için revizyon ihtiyacı ? – Hayır

Page 4: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 4

V A

US

TR

IA C

ER

T

Folie 4

• ISO 14001:2004/2009 – Auditor/ Tetkikçi

– Sürekli İyileştirme

– Düzeltici faaliyet

– Doküman/ Belge

– Çevre

– Çevre boyutu

– Çevresel etki

– Çevre yönetim sistemi

– Çevre amaçları

– Çevre Performansı

– Çevre politikikası

– Çevresel özel amaç

• ISO 14001:2015 – Auditor/ Tetkikçi

– Sürekli (devam eden)

İyileştirme

– Düzeltici faaliyet

– Dokümante edilmiş bilgi

– Çevre

– Çevre boyutu

– Çevresel etki

– (Çevre)-yönetim sistemi

– Çevre amaçları

– (Çevre)-Performansı

– Çevre politikikası

– -------

Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (1)

Page 5: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 5

V A

US

TR

IA C

ER

T

Folie 5

• ISO 14001:2004/2009 – İlgili taraflar

– İç tetkik

– Uygunsuzluk

– Kuruluş

– Önleyici faaliyet

– Çevresel etki/kirliliğin

önlenmesi

– Proses

– Kayıt

– -------

– -------

– -------

• ISO 14001:2015 – İlgili taraf

– Tetkik

– Uygun-(suzluk)

– Kuruluş

– --------

– Çevresel etki/kirliliğin

önlenmesi

– (± Proses)

– --------

– Üst yönetim

– Çevresel durum

– Şartlar

Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (2)

Page 6: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 6

V A

US

TR

IA C

ER

T

Folie 6

• ISO 14001:2004/2009 – -------

– -------

– -------

– -------

– -------

• ISO 14001:2015 – Şart (tercih edilen terim)

veyahutta

Uygunluk yükümlülükleri ve

diğer Şartlar (kabul

edilebilen terim)

– Risk

– Riskler ve fırsatlar

– Yeterlilik

– Yaşam döngüsü

Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (3)

Page 7: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 7

V A

US

TR

IA C

ER

T

Folie 7

• ISO 14001:2004/2009 – ------

– ------

– ------

– ------

– ------

• ISO 14001:2015 – Dışarıdan temin (fiil)

– Etkinlik

– Ölçü

– İzleme

– Ölçüm

Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (4)

Page 8: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 8 Folie 8

V A

US

TR

IA C

ER

T

Dokümante edilmiş Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler,

Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları ile aynıdır)

• Dokümante edilmiş bilgi: Kuruluş (bk. Madde 3.1.4) tarafından

kontrol ve muhafaza edilmesi gereken bilgi ve bu bilgilerin yer aldığı

ortam.

• Not 1 – Dokümante edilmiş bilgi, herhangi bir formatta ve ortamda,

herhangi bir kaynaktan olabilir.

• Not 2 – Dokümante edilmiş bilgi aşağıdakilere atıfta bulunabilir:

• - İlgili prosesler (bk. Madde 3.3.5) dahil çevre yönetim sistemleri (bk.

Madde 3.1.2),

• - Kuruluşun çalışması için oluşturulmuş bilgi (dokümantasyon

olarak da ifade edilebilir),

• - Ulaşılan sonuçların kanıtları (kayıtlar olarak da ifade edilebilir).

Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(1)

Page 9: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 9 Folie 9

V A

US

TR

IA C

ER

T

• Yaşam döngüsü: Bir ürün veya hizmetin; hammadde alımından

veya doğal kaynaktan üretiminden, nihai bertarafına kadar olan

ardarda ve birbiri ile bağlantılı aşamaları.

• Not 1 – Yaşam döngüsü aşamaları, hammadde alımı, tasarım,

üretim, taşıma/teslimat, kullanım, yaşam sonu işlem ve nihai

bertarafını içerir.

• Dışarıdan temin (fiil): Bir kuruluşun fonksiyon veya prosesinin

(bk. Madde 3.3.5) bir bölümünün dışarıdaki bir kuruluşa (bk.

Madde 3.1.4) yaptırılması için düzenleme yapılması.

• Not 1 – Dış kuruluş, yönetim sisteminin (bk. Madde 3.1.1)

kapsamı dışındadır (dışarıda yaptırılan fonksiyon veya proses

kapsamda olduğu halde).

• Proses: Girdileri çıktı haline getiren birbiri ile ilişkili ve birbirini

etkileyen faaliyetler kümesi.

• Not 1 – Proses dokümante edilebilir veya edilemez.

Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(2)

Page 10: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 10 Folie 10

V A

US

TR

IA C

ER

T

Risk

Belirsizliğin etkisi

Not 1 : Etki, beklenenden olumlu veya olumsuz sapmadır

Not 2 : Belirsizlik; bir olay, olayın sonuçları veya olasılığın anlaşılması veya

bunlarla ilgili bilginin kısmen veya tamamen eksikliği durumudur.

Not 3 : Risk; sıklıkla muhtemel „Olaylara“ (ISO Kılavuz 73:2009, 3.5.1.3’te

tanımlandığı şekilde) ve „sonuçlarına“ (ISO Kılavuz 73:2009, 3.6.1.3’te

tanımlandığı şekilde), veyahutta bunların birleşimine atıfla tanımlanır.

Not 4 : Risk; sıklıkla bir olayın sonuçları (şartların değişmesi dahil olmak

üzere) ile olayın gerçekleşme olasılığının (ISO Kılavuz 73, 3.6.1.1’de

tanımlandığı şekilde) kombinasyonu cinsinden ifade edilir

Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(3)

Page 11: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 11 Folie 11

V A

US

TR

IA C

ER

T

Şart (tercih edilen terim)

Uygunluk yükümlülükleri ve diğer Şartlar (kabul edilen terim)

Uygunluk yükümlülükleri , bir kuruluşun (Bkz. Madde 3.1.4) uymak

zorunda olduğu yasal şartlar (bkz. Madde 3.2.8) ve bir

kuruluşun uymak zorunda olduğu veya uymayı seçtiği diğer

şartlar.

Not1 : Uygunluk yükümlülükleri ÇYS ile ilgilidir

Not2 : Uygunluk yükümlülükleri, uygulanabilir kanunlar ve düzenlemeler

gibi zorunlu şartlardan ya da organizasyon ile ilgili standartlar ve sanayi

standartları, sözleşme ilişkileri, uygulama kuralları ve meslek grubu

veya sivil toplum kuruluş anlamaları gibi gönüllülük taahhütlerinden

kaynaklanabilir.

Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(4)

Page 12: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 12 Folie 12

V A

US

TR

IA C

ER

T

Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(5)

Sürekli (devam eden) İyileştirme

Performansı arttırmak için yapılan tekrar eden faaliyetler

Not 1 : Performansı artırmak kuruluşun Çevre politikası ile tutarlı Çevre

Performansını artırmak için Çevre yönetim sisteminin kullanımı ile ilgilidir

Not 2 : Faaliyetlerin bütün alanlarda aynı zamanda veya kesintisiz şekilde

olması gerekmez.

Dışarıdan temin (fiil)

Bir kuruluşun fonksiyon veya proseslerinin bir bölümünün dışarıdaki bir

kuruluşa yaptırılması (dışarıdan temin) için düzenleme yapılması.

Page 13: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 13 Folie 13

V A

US

TR

IA C

ER

T

„Atıl“ Tanımlar

Mevcut ÇYS için revizyon ihtiyacı ? – Hayır, Hangi

Terimler ve tanımların kullanılacağı Kuruluşa bırakılmıştır.

İçerikle ilgili şartlar yerine getirilmelidir.

Aşağıdaki Terimler ve tarifler ISO 14001:2004 standardında

tanımlanmış olmalarına rağmen yeni standartta yoktur:

Özel amaç:

Amaçlar kapsamında, Özel amaç ve Programlar bağlamında

kullanılmıştır

Önleyici faaliyet

Olası Uygunsuzlukların nedenlerinin yok edilmesi faaliyeti

„(Dokümante edilmiş) Proseslerin yönetimi“

11 defa (Dokümante edilmiş) Proses talep edilmektedir.

Page 14: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 14 Folie 14

V A

US

TR

IA C

ER

T

Değişikliklere genel bakış(1)

ISO 14001:2015 ISO 14001:2004

Madde Başlığı Madde

No

Madde

No

Madde Başlığı

Giriş Giriş

Kapsam 1 1 Kapsam

Zorunlu Hükümler 2 2 Hüküm ihtiva eden referanslar

Terimler ve tarifler 3 3 Terimler ve tarifler

Kuruluşun bağlamı (Başlık) 4

4 Çevre Yönetim sisteminin

şartları (sadece başlık)

Kuruluş ve bağlamının anlaşılması 4.1

İlgili tarafların ihtiyaç ve

beklentilerinin anlaşılması

4.2

Çevre Yönetim sisteminin

kapsamının belirlenmesi

4.3 4.1 Genel şartlar

Çevre Yönetim sistemi 4.4 4.1 Genel şartlar

Page 15: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 15 Folie 15

V A

US

TR

IA C

ER

T

Değişikliklere genel bakış(2)

Yaşam

döngüsü!!!

ISO 14001:2015 ISO 14001:2004

Madde Başlığı Madde

No

Madde

No

Madde Başlığı

Liderlik (sadece başlık) 5

Liderlik ve taahhüt 5.1

Çevre politikası 5.2 4.2 Çevre politikası

Kurumsal görev, yetki ve

sorumluluklar

5.3 4.4.1 Kaynaklar, görevler, sorumluluk

ve yetki

Planlama (sadece başlık) 6 4.3 Planlama (sadece başlık)

Risk ve fırsat belirleme

faaliyetleri

6.1

Genel 6.1.1

Çevre boyutları 6.1.2 4.3.1 Çevre boyutları

Uygunluk yükümlülükleri 6.1.3 4.3.2 Yasal ve diğer şartlar

Planlama faaliyeti 6.1.4

Page 16: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 16 Folie 16

V A

US

TR

IA C

ER

T

Değişikliklere genel bakış(3)

ISO 14001:2015 ISO 14001:2004

Madde Başlığı Madde

No

Madde

No

Madde Başlığı

Çevre amaçları ve bunlara ulaşmak

için faaliyetlerin planlaması 6.2 4.3.3. Amaçlar, hedefler ve

program/programlar

Çevre amaçları 6.2.1

Çevre amaçlarına ulaşmak için

faaliyetlerin planlaması

6.2.2

Destek (sadece başlık) 7 4.4 Uygulama ve faaliyetler (başlık)

Kaynak 7.1 4.4.1 Kaynaklar, görevler, sorumuluk

ve yetki

Yeterlilik 7.2 4.4.2 Uzmanlık, eğitim ve farkında

olma Farkındalık 7.3

İletişim (sadece başlık) 7.4 4.4.3 İletişim

Genel 7.4.1

İçiletişim 7.4.2

Dış iletişim 7.4.3

Page 17: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 17 Folie 17

V A

US

TR

IA C

ER

T

Değişikliklere genel bakış(4)

ISO 14001:2015 ISO 14001:2004

Madde Başlığı Madde

No

Madde

No

Madde Başlığı

Dokümante edilmiş bilgi (Başlık) 7.5 4.4.4 Dokümantasyon

Genel 7.5.1

Oluşturma ve güncelleme 7.5.2 4.4.5 Doküman kontrolü

4.5.4. Kayıtların kontrolü

Dokümante edilmiş bilginin kontrolü 7.5.3 4.4.5 Doküman kontrolü

4.5.4. Kayıtların kontrolü

Operasyon (sadece başlık) 8 4.4 Uygulama ve faaliyetler (başlık)

Operasyonel planlama v kontrol 8.1 4.4.6 Faaliyetlerin kontrolü

Acil duruma hazır olma ve

müdahale

8.2 4.4.7 Acil duruma hazır olma ve

müdahale

Performans değerlendirme (başlık) 9 4.5 Kontrol etme

İzleme, ölçme, analiz ve değerl. 9.1 4.5.1 İzleme ve ölçme

Genel 9.1.1

Uygunluğun değerlendirilmesi 9.1.2 4.5.2 Uygunluğun değerlendirilmesi

Page 18: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 18 Folie 18

V A

US

TR

IA C

ER

T

Değişikliklere genel bakış(5)

ISO 14001:2015 ISO 14001:2004

Madde Başlığı Madde

No

Madde

No

Madde Başlığı

İç tetkik (sedece başlık) 9.2 4.5.5 İç tetkik

Genel 9.2.1

İç tetkik programı 9.2.2

Yönetimin gözden geçirilmesi 9.3 4.6 Yönetimin gözden geçirilmesi

İyileştirme (sedece başlık) 10

Genel 10.1

Uygunsuzluk ve düzeltici faaliyet 10.2 4.5.3 Uygunsuzluk, düzeltici ve önleyici

faaliyet

Sürekli iyileştirme 10.3

Standardın kullanımına dair kılavuz Ek A Ek A Standardın kullanımına dair kılavuz

ISO 14001:2015 / ISO 14001:2004

arasındaki ilişki

Ek B ISO 14001:2004 / ISO 9001:2000

arasındaki ilişki

Kaynaklar Kaynaklar

Terimlerin alfabetik sırası

Page 19: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 19 Folie 19

V A

US

TR

IA C

ER

T

- Kuruluş ve kapsamının anlaşılması

- Dış ve iç hususların belirlenmesi

- Örneğin: Çevresel durum: Klima, hava kalitesi, Su kalitesi, kaynakların

sağlanması ve erişimi, biyoçeşitlilik

- Örneğin: Rekabet durumu, sosyal, politik, mali, teknolojik çerçeve,

yerel, bölgesel, ulusal, uluslar arası

- Örneğin: Faaliyetler vb. iç özellikler , ürünler ve hizmet performansları,

beceriler

- İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması

- Hangi ilgili tarafların ne gibi beklentileri var ve bu ihtiyaç ve beklentilerin

hangilerinin uygunluk yükümlülükleri olacak?.

- Çevre yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi (önceden de mevcuttu)

- Çevre yönetim sistemi (önceden de mevcuttu)

Madde 4: Kuruluşun kapsamı (1)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet

Page 20: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 20 Folie 20

V A

US

TR

IA C

ER

T

- Üst yönetim, aşağıdakiler vasıtasıyla, çevre yönetim sistemi için liderlik ve taahhüt

göstermelidir:

a) Çevre yönetim sisteminin etkinliği için hesap verilebilirliği üstlenerek

b) Çevre politikası ve çevre amaçlarının oluşturulduğu ve bunların kuruluşun stratejik

yönü ve bağlamı ile uyumluluğun güvence altına alınması

c) Çevre yönetim sistemi şartlarının, kuruluşun iç prosesleri ile entegre olduğunun

güvence altına alınması

d) Çevre yönetim sistemi için gerekli kaynakların varlığının güvence altına alınması

e) Etkin çevre yönetimi ve çevre yönetim sistem şartlarına uygunluğun öneminin

paylaşılması

f) Çevre yönetim sisteminin amaçlanan çıktılarına ulaşmasının güvence altına alınması

g) Çevre yönetim sisteminin etkinliğine katkı sağlayacak personelin yönetilmesi ve

desteklenmesi

h) Sürekli iyileştirmenin teşvik edilmesi

i) Diğer ilgili yönetim görevlerinin (kendi sorumluluk alanlarına uygulanması

bakımından) liderliğini göstermek için desteklenmesi

Madde 5: Liderlik ve Taahhüt

Revizyon ihtiyacı var mı? – „Havet“

ÇYS’nin Üst yönetimdeki durumu, geliştirilmesi: Mümkün mü?

Page 21: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 21 Folie 21

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 6.1. Risk ve fırsatları belirleme faaliyetleri

- 6.1.1 Genel

- 6.1.2 Çevre boyutları

- 6.1.3 Uygunluk Yükümlülükleri

- 6.1.4 Planlama faaliyeti

- 6.2. Çevre amaçları ve bunlara ulaşmak için planlama

- 6.2.1 Çevre Amaçları

- 6.2.2 Çevre Amaçlarına ulaşmak için faaliyetlerin planlaması

Madde 6: Planlama

Page 22: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 22 Folie 22

V A

US

TR

IA C

ER

T

- Kuruluş;

- 6.1.1 (Genel), 6.1.2 (Çevre boyutları), 6.1.3 (Uygunluk

Yükümlülükleri), 6.1.4 (Planlama faaliyeti) maddelerinde

belirtilen şartları karşılamak için gerekli proses/prosesleri

oluşturmalı, uygulamalı ve sürekliliğini sağlamalıdır.

Çevre boyutları, uygunluk yükümlülükleri ve Kuruluşun

kapsamında tanımlanan diğer hususlar ve şartlar ile ilgili

riskleri ve fırsatları tayin etmelidir.

Riskler ve fırsatlar hakkında dokümante edilmiş Bilgi ve

6.1.1 - 6.1.4 maddeleri için gerekli prosesler belirlemelidir.

6.1.1 - Genel

Page 23: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 23 Folie 23

V A

US

TR

IA C

ER

T

Revizyon ihtiyacı var mı:

-Prosesler + Risk ile ilgili Proses(?) + Fırsatlar, Çevre

boyutları, Uygunluk Yükümlülükleri, Planlama faaliyeti.

(halen mevcut değilse)

-Mevcut Risk yönetimi Prosesleri Çevre riskleri ile entegre

edilmelidir.

-Paydaş analizi esnasında Fırsatları değerlendirme

-Maliyet düşürme fırsatları, imaj artışı, pazarda yer tutma,

hukuki güvence hususları Çevre boyutları değerlendirmesi

içine katılmalıdır.

6.1.1 – Genel (2)

Page 24: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 24 Folie 24

V A

US

TR

IA C

ER

T

6.1.2 - Çevre boyutları

ISO 14001:2015 Çevre boyutları:

…Yaşam döngüsü değerlendirmesinde ele alınmalıdır

… planlanan yeni tasarım geliştirmelerinde

… ortaya çıkan kaza durumlarında

… Sonuçları iç iletişim yoluyla bildirme

ISO 14001:2004

Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet – Ön ve son aşamalarda

çevre boyutları aynı şekilde değerlendirilmelidir.

Page 25: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 25 Folie 25

V A

US

TR

IA C

ER

T

Madde 6: Planlama (6.1.2)

Önemli Çevre boyutları belirlenerek uyumlu hale getirilmeli: Daha önce

öncelikle doğrudan ilgili boyutlar değerlendirilmekteydi:

Nakliyat şirketi örneğinde Fayda değer analizi

N Alanlar

Doğrudan Boyut

Yönetim Araç

Parkı

Depo Atelye Yıkama

Tesisi

Benzinlik Toplam

Boyut

1 Yasalar 1 5 5 1 5 5 22

2 Toplum 1 5 1 1 1 1 10

3 Atık tehlikeli 1 5 1 25 5 5 42

4 Atık tehlikesiz 1 1 5 5 1 1 14

5 Kirli hava salınımı/ gaz 1 25 1 1 5 1 24

6 Atık su 1 1 1 5 25 25 55

7 Toprak 1 1 5 5 5 5 22

8 Koku 1 25 1 1 1 1 20

9 Moloz / dökülen atıklar 0 0 1 5 5 5 22

10 Yer/Toprak kullanımı 1 1 0 0 0 0 0

11 Görüntü kirliliği /Görsel etki 0 0 25 5 1 1 24

12 Bölgesel boyutlar 1 5 0 0 0 0 0

13 Çevre riski/Tehlikeli madde 1 5 5 1 1 1 24

14 Enerji verimliliği/Tasarrufu 5 25 5 25 5 25 66

15 Malzeme verimliliği/Tasarr. 0 0 1 1 5 1 38

16 Su tasarrufu 1 1 0 0 25 0 0

Alan Toplamı 18 110 58 82 90 78 20

Page 26: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 26 Folie 26

V A

US

TR

IA C

ER

T

Madde 6: Planlama (6.1.2)

Gelecekte sadece hayat döngüsü değerlendirmeleri eklenir

Hayat döngüsü değerlendirmelerini eklemek için kriterler kataloğu.

Nakliyat şirketi örneğinde Fayda değer analizi

N Alanlar

Doğrudan Boyut

Yönetim Araç

Parkı

Depo Atelye Yıkama

Tesisi

Benzinlik Toplam

Boyut

17 Enerji hattı (türü) 5 25 5 5 5 5 50

18 Hammadde imalatı 0 0 0 0 0 0 0

19 Nakliyat (girdi tarafı) 0 0 0 0 0 0 0

20 Satınalma 5 1 1 25 25 1 58

21 Ürün paketleme 0 0 0 0 0 0 0

22 Ürün sevkiyatı 0 0 0 0 0 0 0

23 Ürün kullanımı 0 0 0 0 0 0 0

24 Ürün kullanımı sonrası 0 0 0 0 0 0 0

Alan Toplamı 10 26 6 30 30 6

Page 27: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 27 Folie 27

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 7.1 Kaynaklar

- Kuruluş ihtiyaç duyulan kaynakları belirlemeli ve sağlamalıdır

- 7.2 Yeterlilik

- Kuruluş gerekli yeterlilikleri belirlemelidir …

- 7.3 Farkındalık

- Çevre politikası, önemli Çevre boyutları ve belirli işlerle ilgili oluşan veya

potansiyel çevresel etkileri, geliştirilmiş çevre Performansının faydaları ve

etkinliğine etkileri, ÇYS şartlarının yerine getirilmemesinin sonuçları….

- 7.4 İletişim

- 7.4.1 Genel

- 7.4.2 iç iletişim

- 7.4.3 Dış İletişim – (belirlendiği gibi)

Madde 7: Destek (1)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır

Fırsatlar: ÇYS-görevleri için Kaynakların belirlenmesi

Page 28: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 28 Folie 28

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 7.5 Dokümante edilmiş Bilgi

- 7.5.1 Genel – aşağıdaki durumlara bağlı olarak;

- Kuruluşun büyüklüğü, faaliyetleri, Prosesler, ürünler veya hizmetler

- Uygunluk yükümlülüklerini yerine getirmeyi göstermek için ihtiyaç

- Proseslerin karmaşıklığı ve etkileşimleri

- Kuruluşun kontrolü altında iş yapan kişilerin yetkinliği.

- 7.5.2 Oluşturma ve güncelleme– uygun tanımlama ve açıklama, uygun

Format, uygunluk ve doğruluk için gözden geçirme ve onay

- 7.5.3 Dokümante edilmiş Bilginin kontrolü

Madde 7: Destek (2)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır

Fırsatlar: Dokümante edilmiş Bilginin azaltılması

Page 29: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 29 Folie 29

V A

US

TR

IA C

ER

T

- ISO 14001:2004 standardındaki Dokümante etme

zorunluluğu 2015 standardında artık yok.

- Doküman/ Belgeler ve Kayıtlar yerine=> Dokümante

edilmiş Bilgi

- Dokümante edilmiş Bilgi sadece (Proseslerin) gerektirdiği

kadar, çevre yönetiminin istenen sonuçlarını güvence

altına alınmasına yetecek kadar tutulmalıdır.

- „Kayıtlar“: halen talep ediliyor, örn. Aşağıdaki konularda; Çevre-Politikası, Çevre boyutlarının değerlendirilmesi, Çevre programı, Çevre

yasalarına uyum, Eğitim planı, İletişim (iç- dış), Dokümante edilmiş Bilgi,

Proseslerde önemli çevresel boyutların kontrolü, iç Tetkikler, Düzeltici

faaliyetler, Yönetimin gözden geçirilmesi vb.

Dokümantasyon Şartları

Revizyon ihtiyacı var mı? – hayır,

Fırsatlar: Doküman/ Dokümante etme azaltılabilir

Page 30: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 30 Folie 30

V A

US

TR

IA C

ER

T

- Operasyonel Planlama ve Kontrol

- Kuruluş özellikle dışarıya yaptırdığı proseslerin kontrol edildiği veya

yönlendirildiğini güvence altına almalıdır. Proses/proseslere uygulanacak

kontrol veya yönlendirmenin tipi ve kapsamı çevre yönetim sistemi

içerisinde tanımlanmalıdır.

- Yaşam döngüsü bakış açısı ile uyumlu olarak kuruluş:

- Ürün ve hizmetlerin alımı için uygun çevre şart/larını belirlemeli,

- Her bir yaşam döngüsü aşamasını değerlendirerek, ürün veya hizmet

performansları için proseslerin tasarımı ve geliştirilmesi, sevkiyatı,

kullanımı, kullanım sonrası işlemler esnasında çevre şart/larının

tanımlandığını güvence altına almak için uygun kontrolleri oluşturmalı

- Benzer önem arzeden çevre şart/larını taşeronlar dahil dış tedarikçiler ile

paylaşmalı

- Ürün ve hizmetlerin; taşınması ve sevkiyatı, kullanımı, yaşam sonu işlemi

ve elden çıkarılması ile ilgili potansiyel önemli çevresel etkileri konusunda

bilgi sağlamaya olan ihtiyacını değerlendirmeli

Madde 8: Operasyon

Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - özellikle dış prosesler

varsa, ve Yaşam döngüsü boyutlarında

Page 31: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 31 Folie 31

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 9.1 İzleme, Ölçme, Analiz ve Değerlendirme

Çevre performansının izlenmesi, ölçümü ve değerlendirme kesinlikle

talep ediliyor

(ISO 14001 üzerine EMAS-etkisi?)

EMAS temel göstergeleri esas alınabilir.

Madde 9: Performans değerlendirme (1)

• Enerji verimliliği/tasarruf (Örneğin: kWh / kg Ürün)

• Malzeme verimliliği (Örneğin: kg Hammadde / kg Ürün)

• Su tüketimi (Örneğin: l / kg Ürün)

• Çıkan atık (Örneğin: kg Atık / kg Ürün)

• (Biyolojik çeşitlilik (Örneğin: Alan kullanımı m²))

• Hava kirliliği/Emisyon (Örneğin: kg CO2 / kg Ürün)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - Özellikle Ölçüm sonuçları

yoksa. ÇYS’de (EMAS’a göre) daha maliyetli değildir.

Page 32: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 32 Folie 32

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 9.1.2 Uygunluğun Değerlendirilmesi ( Yasal mevzuata

uyum(!?)

- Önemli bir değişiklik yok

- 9.2 İç tetkik

- İç tetkik programına odaklanma

Madde 9: Performans değerlendirme (3)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır

Page 33: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 33 Folie 33

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 9.3 Yönetimin gözden geçirilmesi

GİRDİLER(yeni) :

- ÇYS ile ilgili iç ve dış hususlar,

- ilgili tarafların, uygunluk yükümlülükleri dahil ihtiyaç ve beklentileri,

- Risk ve fırsatlar,

- Kaynakların yeterliliği,

ÇIKTILAR(yeni) :

-- Çevre yönetim sisteminde değişiklik ihtiyaçları (kaynaklar dahil) ile

ilgili kararlar,

-Çevre amaçlarına ulaşılmadığında yapılacak faaliyetler, gerektiğinde

Madde 9: Performans değerlendirme (4)

Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - Yönetimin gözden

geçirmesi için sunum ve buna uygun açıklamaların

yapılması gerekir

Page 34: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 34 Folie 34

V A

US

TR

IA C

ER

T

- 10.1 Genel –Yenilik yok

- 10.2 Uygunsuzluklar ve Düzeltici faaliyetler

- Önceki gibi, Düzeltici faaliyetlerin geliştirilmesi için kök neden

analizi yapılmalıdır.

- Önleyici faaliyetler tanımı kaldırılıyor (hepsi düzeltme)

- 10.3 Sürekli (devam eden) İyileştirme

- Sürekli yerine devamı gelen

Madde 10: İyileştirme

Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır

Fırsatlar: Önleyici faaliyetlerin kaldırılması ile basitleşme

Page 35: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 35 Folie 35

V A

US

TR

IA C

ER

T

Aşağıdaki hususlarda revizyon yapılmalı:

-Kuruluşun kapsamı

-Liderlik

-Risk ve Fırsatlar

-Yaşam döngüsü ve Çevre boyutları

-Dış Prosesler

-Ölçü(m)ler

Fırsatları değerlendirme:

-Liderlik daha güçlü/fazla „sorumluluk/taahhüt“

-Kaynaklar daha ayrıntılı belirlenmeli ve talep edilmeli

-Dokümantasyon daha yalın/ az

Özet

Page 36: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 36 Folie 36

V A

US

TR

IA C

ER

T

Yol haritası:

- ISO DIS 14001:2014 - Temmuz 2014

- ISO FDIS 14001:2015 - Temmuz 2015

- ISO 14001: 2015 15. Eylül 2015

- Standardın yayını ve geçerlilik tarihi olan 2015

sonbaharından sonra 3 yıllık bir geçiş dönemi var.

- Geçerli ISO 14001:2004 Belgeleri en geç 2018

sonbaharına kadar kabul edilir. En geç bu tarihe kadar

ISO 14001:2015 standartlarına uygun bir ÇYS tetkiki

yapılmış olmalıdır.

ISO 14001:2015

(uluslar arası) ÇYS- Standardı Revizyonu

Page 37: ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler - sigmacenter.com.tr±lmaz-ISO... · Dokümante edilmi Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları

V A

US

TR

IA C

ER

T

September 2015 Folie 37 Folie 37

V A

US

TR

IA C

ER

T

İletişim

Yusuf YILMAZ

Lead Auditor/ Baş Tetkikçi

ISO 9001, ISO 14001, ISO 50001

OHSAS 18001, A Sınıfı İSG Uzmanı

TÜV AUSTRIA BBS Belg.Eğitim ve Gözetim Hizmetleri AŞ

Next Level Plaza Kızılırmak Mah. Dumlupınar Bul. (Eskişehir

Yolu) No: 3 Kat: 5/15

Çankaya/Ankara

0312 2858123

[email protected]