22.04.2322.04.23 Bülent TARIMBülent TARIM 11

İş Kazalarıİş Kazaları ve Meslek ve Meslek HastalıklarıHastalıkları

TANIMLAR

İşyeri: İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.

İşveren: işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi, yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş,

İşçi: Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi,

İşveren Vekili: İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir.

Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır.

İşyeri Kapsamı

İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır.

İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.

İŞ KAZASI

                    İş Kazasının Tanımı  İş Kazasının Tanımı  

İş kazası;– Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, –  Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli

olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

– Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

– Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

     meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 88

Bildirim Zorunluluğu

İş kazası olayı, kolluk kuvvetlerine derhal bildirilmelidir.

İş kazası olayı SGK na, olayın meydana gelmesinden itibaren 3 iş günü içinde bildirilmelidir. (SGK Mad.13)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğüne 2 iş günü içinde bildirilmelidir. (İş Kanunu Mad. 77 )

Ülkemizdeki durumÜlkemizdeki durum

Türkiye’de;Türkiye’de;– 2003 yılında 76.668 iş kazası2003 yılında 76.668 iş kazası (5,6) m.işçi (5,6) m.işçi– 2004 yılında 83.830 iş kazası2004 yılında 83.830 iş kazası (6,18) “ (6,18) “– 2005 yılında 73.923 iş kazası2005 yılında 73.923 iş kazası (6,8 ) “ (6,8 ) “– 2006 yılında 79.027 2006 yılında 79.027 iş kazasıiş kazası (8,1 ) “ (8,1 ) “– 2007 yılında 80.602 iş kazası (8, 5) “2007 yılında 80.602 iş kazası (8, 5) “

- 2008 yılında 72.963 iş kazası- 2008 yılında 72.963 iş kazası

Meydana gelmiştir. Meydana gelmiştir.

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 1010

Meslek Hastalığının TanımıMeslek Hastalığının Tanımı

Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir. (SGK veya ruhsal özürlülük halleridir. (SGK Mad.14)Mad.14)

22.04.2322.04.23 1111

Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğunun;

a) Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi,

 b) Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenmesi,

             sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.

İş Kazalarıİş Kazalarınınnın ve Meslek ve Meslek Hastalıklarının Olumsuz Hastalıklarının Olumsuz

SonuçlarıSonuçları

Yetişmiş insan gücümüzü kaybı.Yetişmiş insan gücümüzü kaybı.

Kısmı ya da tam iş göremez hale Kısmı ya da tam iş göremez hale gelmiş özürlü bir kesim.gelmiş özürlü bir kesim.

Bu kesim genellikle ciddi psikolojik Bu kesim genellikle ciddi psikolojik sorunlar yaşıyor. sorunlar yaşıyor.

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 1313

Hayatını kaybedenlerin Hayatını kaybedenlerin yakınlarına, iş göremez hale yakınlarına, iş göremez hale gelenlerin kendisine SGK ömür gelenlerin kendisine SGK ömür boyu maaş bağlıyor.boyu maaş bağlıyor.

İşletmelerin, SGK ve Devletin İşletmelerin, SGK ve Devletin diğer kurumları açısından yüksek diğer kurumları açısından yüksek direk ve dolaylı maliyetler.direk ve dolaylı maliyetler.

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 1414

İŞ KAZASININ ANALİZİİŞ KAZASININ ANALİZİ

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 1515

TEHLİKELİ DURUM

TEHLİKELİ DURUM

TEHLİKELİDAVRANIŞ

TEHLİKELİDAVRANIŞ

İŞ KAZASIİŞ KAZASI

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 1717

Tehlikeli Durum;Tehlikeli Durum;

Kazaya neden olabilecek Kazaya neden olabilecek unsurları bünyesinde unsurları bünyesinde barındıran; fiziksel ortam, barındıran; fiziksel ortam, makine, tezgah, malzeme makine, tezgah, malzeme gibi maddi varlıklargibi maddi varlıkların ın uygunsuzluğu uygunsuzluğu tehlikeli tehlikeli durumu oluşturur.durumu oluşturur.

Tehlikeli Durumlara Örnekler

Makinelerin kayış kasnak tertibatlarının koruyucu içinde olmaması,

Dişli tertibatlarının, millerin ve hareketli aksamların koruyucularla kapatılmaması,

Elektrikle çalışan makine ve ekipmanın topraklama hatlarının bulunmaması,

İşyeri binasının uygun olmaması,

Basınçlı kapların periyodik kontrollerinin yaptırılmaması,

Kaldırma makinelerinin periyodik kontrollerinin yapılmaması,

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 2020

Tehlikeli Davranış;Tehlikeli Davranış;

Tehlikeli durum oluşturan bir Tehlikeli durum oluşturan bir ortamda bulunan ve tehlikeli ortamda bulunan ve tehlikeli durum ile temasa geçen veya durum ile temasa geçen veya tehlikeli durumun etki alanına tehlikeli durumun etki alanına giren kişinin bu eylemi Tehlikeli giren kişinin bu eylemi Tehlikeli Davranışı oluşturur.Davranışı oluşturur.

Tehlikeli Davranışlara Örnekler

İşveren tarafından verilen kişisel koruyucu donanımı kullanmamak,

Makinelerin koruyucuları sökmek ve yerine takmamak,

Makinelerin, emniyet siviçi, fotosel ve benzeri güvenlik donanımlarını iptal etmek veya işe yaramaz hale getirmek,

Çıplak uçlu elektrik kabloları ile fiş ve priz sistemi kullanmadan elektrik almak,

Ateşle çalışılması yasak olan, yanıcı maddelerin bulunduğu kısımlarda sigara içmek veya açık ateşle çalışmak,

Makineler çalışırken müdahale etmek veya çalışan makinede temizlik yapmak,

Belirlenmiş iş güvenliği kurallarına uymamak

22.04.2322.04.23 02:20 AM02:20 AM 2323

İŞ KAZALARI İŞ KAZALARI

VE VE

MESLEK HASTALIKLARI MESLEK HASTALIKLARI

NASIL ÖNLENNASIL ÖNLENMESİMESİ

İŞVERENİN SORUMLULUĞU

İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.

İŞVERENİN SORUMLULUĞU

İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar

İŞVEREN VEKİLLERİ

4857 Sayılı İş Kanunu 1.Maddesi Bu Kanunda işveren için öngörülen

her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır.

– Türk Ceza Kanunu açısındanTürk Ceza Kanunu açısından

– İş Kanunu açısındanİş Kanunu açısından

– Sosyal Sigortalar ve Genel SağlıkSosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu açısındanSigortası Kanunu açısından

– Borçlar Kanunu açısındanBorçlar Kanunu açısından

22.04.2322.04.23 2727

ADLİ SÜREÇ

1- Ceza Davaları (Türk Ceza Kanuna Göre) 2- Hukuk Davaları a) Sosyal Güvenlik Kurumunun açtığı alacak davaları (SGK dayanılarak)

b) Kazalı işçi veya yakınlarının açtığı maddi manevi tazminat davaları (Borçlar Kanununa dayanılarak)

İş Kazalarında Adli Süreç

İş Kazası(Ölümlü)

Ceza Davası(2-6 yıl)

(2-15 yıl)

SGK KurumuAlacak Davası

(Hukuk)

Ölenin AilesiTazminat Davası(Maddi- Manevi)

İş Kazalarında Adli Süreç

İş Kazası(Yaralanma)(Maluliyet)

Ceza Davası(Şikayete Bağlı)

3 Ay-1 Yıl6 Ay- 3 Yıl

SGK KurumuAlacak Davası

(Hukuk)

Kazalının Tazminat Davası(Maddi- Manevi)

Ceza Davalarında Kusur Tespiti

Ceza davalarında, suçların şahsiliği prensibi gereğince, kusurlar ve cezalar gerçek kişilere verilir. (Şirket Ortakları, Yöneticiler, Gen.Mdr,Fab.Mdr., Mühendis, Formen v.b.)

Ceza davalarında, kusurlar ve cezalar, tüzel kişilere (şirket veya kurum) verilmez.

Ceza Kanunu AçısındanCeza Kanunu Açısından

İş Kazalarında Cezai İş Kazalarında Cezai Sorumluluklar Ve Sorumluluklar Ve

HükümlerHükümler

Kamu (Ceza) Davası- Ölümlü

Taksirle yani kasıt olmaksızın, bir kişinin ölümüne neden olmuşsanız, ilgili Cumhuriyet Savcılığı tarafından, Asliye Ceza Mahkemelerinde, 2 yıldan- 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmanız için hakkınızda dava açılır. Dava kamu davası niteliğindedir ve şikayete bağlı değildir. (TCK 85 )

Kamu (Ceza) Davası- Birden Fazla Ölümlü

Taksirle yani kasıt olmaksızın, birden fazla kişinin ölümüne neden olmuşsanız, ilgili Cumhuriyet Savcılığı tarafından, Ağır Ceza Mahkemelerinde, 2 yıldan- 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmanız için hakkınızda dava açılır. Dava kamu davası niteliğindedir ve şikayete bağlı değildir. (TCK 85 )

Ceza Davası -Yaralanma

Taksirle yani kasıt olmaksızın, başkasının yaralanmasına veya sağlığına neden olmuşsanız, ilgili Cumhuriyet Savcılığı tarafından, Sulh Ceza Mahkemelerinde, 3 Aydan- 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmanız için hakkınızda dava açılır. Dava açılması çok ağır yaralanmalar hariç şikayete bağlıdır. (TCK 89 )

Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, neden olması halinde, altı aydan üç altı aydan üç yıla kadaryıla kadar hapis cezasına hükmolunur. hapis cezasına hükmolunur.

Taksirle yaralama suçunun Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmazşikâyet aranmaz..

Ceza,Kusur ve Tazminat İlişkisi

Ceza davalarında, asli yada tali kusur

alan gerçek kişiler, işveren vekili olsun ya da olmasın, daha sonra açılacak alacak veya tazminat davalarında, oranı değişmekle birlikte mutlaka kusur alırlar.

22.04.2322.04.23 3838

İşveren Vekili Durumunda İşveren Vekili Durumunda Olanlar Ne Yapmalı ?Olanlar Ne Yapmalı ?

Emrinizde çalışanlar kurallara uygun Emrinizde çalışanlar kurallara uygun çalışıyor mu kontrol edin, çalışıyor mu kontrol edin,

Koruyucu kullanıp kullanmadıklarını Koruyucu kullanıp kullanmadıklarını kontrol edin,kontrol edin,

Yeni bir görev verirken öncelikle Yeni bir görev verirken öncelikle yapacağı işte ne gibi kaza riskleri var yapacağı işte ne gibi kaza riskleri var kontrol edin, tespit edin ve önlem kontrol edin, tespit edin ve önlem alınmasını sağlayın,alınmasını sağlayın,

Çünkü, çalışanların geçirebileceği iş Çünkü, çalışanların geçirebileceği iş kazalarından siz de sorumlusunuz !..kazalarından siz de sorumlusunuz !..

İŞ KAZALARINDA VE MESLEK

HASTALIKLARINA HUKUKİ

SORUMLULUKLAR

İş Kanunu Açısından

İşverenin sorumluklarıİşveren vekillerinin

sorumlukları Kazaya maruz kalan işçilerin

sorumlukları

22.04.2322.04.23 4141

İş Kanunu Yönünden İşverenin İş Kanunu Yönünden İşverenin YükümlülükleriYükümlülükleri

İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.uymakla yükümlüdürler.  ( 4857   ( 4857 Sayılı İş Kanunu Madde 77 )Sayılı İş Kanunu Madde 77 )

İşveren Vekilleri’nin Yükümlülükleri

İşveren adına hareket eden ve işin, İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili görev alan kimselere işveren vekili denir…Bu Kanunda işveren için denir…Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır. (İş Kanunu hakkında da uygulanır. (İş Kanunu Madde 2 )Madde 2 )

İş Kanunu Yönünden İşçilerin İş Kanunu Yönünden İşçilerin YükümlülükleriYükümlülükleri

İşyerinde çalışanlar, iş sağlığı ve iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler.önleme uymakla yükümlüdürler.    (4857 Sayılı İş Kanunu Madde 77 )(4857 Sayılı İş Kanunu Madde 77 )

22.04.2322.04.23 4444

Çalışanlar;Çalışanlar; İşverence alınmış olan teknik iş İşverence alınmış olan teknik iş

güvenliği önlemlerini bozmamak ve güvenliği önlemlerini bozmamak ve işe yaramaz hale getirmemek,işe yaramaz hale getirmemek,

Verilen kişisel koruyucuları düzenli Verilen kişisel koruyucuları düzenli kullanmak,kullanmak,

İşverence konulmuş olan iş güvenliği İşverence konulmuş olan iş güvenliği kurallarına uymak,kurallarına uymak,

Zorundadırlar…….Zorundadırlar…….

Kurallara Uymayan işçiye Yaptırım

İşyerinde çalışanlar, iş güvenliği belirlenmiş iş güvenliği kurallarına ısrarla uymaz ise, kendi isteği ile veya savsaması yüzünden işin güvenliğini, kendi can güvenliğini ve diğer çalışanların güvenliğini tehlikeye düşürürse, işveren bildirim süresini beklemeksizin iş akdini tazminatsız olarak fesh edebilir. (İş Kanunu Madde 25)

Süresi belirli olsun veya olmasın Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:  bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir: 

i) İşçinin kendi isteği veya savsaması i) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.derecede hasara ve kayba uğratması.

22.04.2322.04.23 4646

İş Kanunu. Madde:25/II-iİş Kanunu. Madde:25/II-i

İş Kazalarının Hukuki Sonuçları

İş Kazalarında Hukuk Davaları

Sosyal Güvenlik Kurumunca Açılan Tazminat Davaları ( Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası’na gereğince)

Ölen işçinin yakınlarının veya kazalı işçi yaralanmış ise kendisinin açabileceği tazminat davaları (Borçlar Kanununa dayanılarak) Maddi Manevi Tazminat Davaları

İş kazaİş kazalarında İşverenin larında İşverenin SorumluluğuSorumluluğu

İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamıilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı , sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene işverene ödettirilir.ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitinde İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır. (SGK Madde 21) (SGK Madde 21)

22.04.2322.04.23 4949

İş kazalarında Üçüncü Kişilerin Sorumluğu

İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki başladığı tarihteki ilk peşin sermaye ilk peşin sermaye değerinin yarısıdeğerinin yarısı, zarara sebep olan , zarara sebep olan üçüncü kişilereüçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücû edilir.bunları çalıştıranlara rücû edilir. (SGK (SGK Mad.21)Mad.21)

Maluliyetle veya Yaralanma İle Maluliyetle veya Yaralanma İle Sonuçlanan İş Kazalarında, Kazalı İşçi Sonuçlanan İş Kazalarında, Kazalı İşçi İçin Uygulanan Kesintiler (Caydırıcı İçin Uygulanan Kesintiler (Caydırıcı Hükümler)Hükümler)

Ağır kusuru yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan veya hastalanan sigortalının kusur derecesi esas alınarak, geçici iş görmezlik ödeneği veya sürekli iş görmezlik geliri üçte birine kadarı Kurumca eksiltilir. (SGK Md:22

22.04.2322.04.23 5151

22.04.2322.04.23 5252

Kasdî bir hareketi yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan, hastalanan veya Kurumun yazılı bildirimine rağmen teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, yarısı tutarında ödenir.

22.04.2322.04.23 5353

Ceza sorumluluğu olmayanlar ile kabul edilebilir bir mazereti olanlar

hariç, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık nedeniyle hekimin bildirdiği tedbir ve tavsiyelere uymaması sonucu tedavi süresinin uzamasına veya iş göremezlik oranının artmasına, malûl kalmasına neden olması halinde, uzayan tedavi süresi veya artan iş göremezlik oranı esas alınarak dörtte birine kadarı Kurumca eksiltilir.

Tedavi gördüğü hekimden, Tedavi gördüğü hekimden, tedavinin sona erdiğine ve çalışabilir tedavinin sona erdiğine ve çalışabilir olduğuna dair belge almaksızın olduğuna dair belge almaksızın çalışan sigortalıya çalışan sigortalıya geçici iş geçici iş göremezlik ödeneği ödenmezgöremezlik ödeneği ödenmez, , ödenmiş olanlar da yersiz yapılan ödenmiş olanlar da yersiz yapılan ödeme tarihinden itibaren 96 ncı ödeme tarihinden itibaren 96 ncı madde hükümlerine göre madde hükümlerine göre geri alınır.geri alınır.

22.04.2322.04.23 5454

22.04.2322.04.23 5555

Borçlar Kanunu’na Borçlar Kanunu’na Göre Açılan Hukuk Göre Açılan Hukuk

Davaları Ve SonuçlarıDavaları Ve Sonuçları

İşçinin yaralanması veya meslek İşçinin yaralanması veya meslek hastalığına tutulması halinde hastalığına tutulması halinde tazminat talebi:tazminat talebi:

- Maddi Tazminat Talebi (BK 46)- Maddi Tazminat Talebi (BK 46)

- Manevi Tazminat Talebi (BK 47)- Manevi Tazminat Talebi (BK 47)

İşçinin Ölmesi Halinde Tazminat İşçinin Ölmesi Halinde Tazminat Talepleri:Talepleri:

- İşçinin geride kalan yakınlarının maddi - İşçinin geride kalan yakınlarının maddi manevi tazminat talepleri;manevi tazminat talepleri;

- İşçinin yardımından mahrum kalan - İşçinin yardımından mahrum kalan kişilerin destek yoksun kalma tazminat kişilerin destek yoksun kalma tazminat talepleritalepleri

22.04.2322.04.23 5858

a)a) İşçinin yaralanması veya İşçinin yaralanması veya meslek hastalığına tutulması meslek hastalığına tutulması halinde tazminat talebi:halinde tazminat talebi:

Zararlandırıcı kaza olayı sonucu Zararlandırıcı kaza olayı sonucu işçinin hayatını kaybetmemiş işçinin hayatını kaybetmemiş olması nedeniyle, sadece olması nedeniyle, sadece kendisinin tazminat isteme hakkı kendisinin tazminat isteme hakkı vardır. Bu tazminat talebi maddi vardır. Bu tazminat talebi maddi tazminat ve manevi tazminat tazminat ve manevi tazminat talebi olarak ikiye ayrılır.talebi olarak ikiye ayrılır.

22.04.2322.04.23 5959

1)1) İşçinin maddi İşçinin maddi tazminat talebi;tazminat talebi;

İşverenin, işçiyi gözetme İşverenin, işçiyi gözetme borcuna uymaması, yani iş borcuna uymaması, yani iş güvenliği tedbirlerini alması ve güvenliği tedbirlerini alması ve üçüncü kişilerin kusurlu üçüncü kişilerin kusurlu davranışları sonucu, işçi uğramış davranışları sonucu, işçi uğramış olduğu cismani zararlarını Borçlar olduğu cismani zararlarını Borçlar Yasasının 46/1. maddesi uyarınca Yasasının 46/1. maddesi uyarınca bu kişilerden talep edebilir.bu kişilerden talep edebilir.

22.04.2322.04.23 6060

BK. Madde 46BK. Madde 46 - - Cismani bir zarara Cismani bir zarara düçar olan kimse külliyen veya kısmen düçar olan kimse külliyen veya kısmen çalışmağa muktedir olamamasından ve çalışmağa muktedir olamamasından ve ileride iktisaden maruz kalacağı ileride iktisaden maruz kalacağı mahrumiyetten tevellüt eden zarar ve mahrumiyetten tevellüt eden zarar ve ziyanını ve bütün masraflarını isteyebilir. ziyanını ve bütün masraflarını isteyebilir.

Eğer hükmün suduru esnasında, kafi Eğer hükmün suduru esnasında, kafi derecede kanaat ile cismani zararın derecede kanaat ile cismani zararın neticelerini tayin etmek mümkün değil neticelerini tayin etmek mümkün değil ise; hükmün tefhimi tarihinden itibaren ise; hükmün tefhimi tarihinden itibaren iki sene zarfında hakimin, tetkik iki sene zarfında hakimin, tetkik salahiyetini muhafaza etmeğe hakkı salahiyetini muhafaza etmeğe hakkı vardır.vardır.

22.04.2322.04.236161

2) İşçinin manevi tazminat talebi:2) İşçinin manevi tazminat talebi: İş kazası veya meslek hastalığı sonucu işçi bir İş kazası veya meslek hastalığı sonucu işçi bir

takım manevi zararlara da uğrayabilir. Burada iş takım manevi zararlara da uğrayabilir. Burada iş kazası ve meslek hastalığı sonucu doğabilecek kazası ve meslek hastalığı sonucu doğabilecek manevi zararlar söz konusu olduğundan, bu manevi zararlar söz konusu olduğundan, bu anlamda manevi zararları; iş kazası veya meslek anlamda manevi zararları; iş kazası veya meslek hastalığı sonucu işçinin gördüğü tedaviler veya hastalığı sonucu işçinin gördüğü tedaviler veya vücut tamlığında meydana gelen hasarlar vücut tamlığında meydana gelen hasarlar nedeniyle çekmiş olduğu fiziki ve manevi açılar nedeniyle çekmiş olduğu fiziki ve manevi açılar ile elem ve ızdırap sonucu ruhsal dengesinin ile elem ve ızdırap sonucu ruhsal dengesinin bozulması veya yaşama zevkinin azalması olarak bozulması veya yaşama zevkinin azalması olarak tanımlayabiliriz.tanımlayabiliriz.

Kazalının yaşadığı bu olumsuzlukların bir nebze Kazalının yaşadığı bu olumsuzlukların bir nebze giderilmesi, kendisinin manen rahatlatılması ve giderilmesi, kendisinin manen rahatlatılması ve çektiklerinin unutturulması için en iyi yolun çektiklerinin unutturulması için en iyi yolun parasal tatmin olduğu düşüncesi ile manevi parasal tatmin olduğu düşüncesi ile manevi tazminat sistemi geliştirilmiştir.tazminat sistemi geliştirilmiştir.

Bu tazminatın hukuki kaynağı BK. M.47'dir.Bu tazminatın hukuki kaynağı BK. M.47'dir.

22.04.2322.04.23 6262

BK. Madde 47BK. Madde 47 - - Hakim, hususi Hakim, hususi halleri nazara alarak cismani halleri nazara alarak cismani zarara düçar olan kimseye zarara düçar olan kimseye yahut yahut adam öldüğü takdirde ölünün ailesine manevi zarar adam öldüğü takdirde ölünün ailesine manevi zarar namiyle adalete muvafık tazminat verilmesine karar namiyle adalete muvafık tazminat verilmesine karar verebilir.verebilir.

22.04.2322.04.23 6363

b) İşçinin Ölmesi Halinde Tazminat b) İşçinin Ölmesi Halinde Tazminat Talepleri:Talepleri:

İşverenin işçiyi gözetme borcuna İşverenin işçiyi gözetme borcuna aykırı davranması sonucu - iş aykırı davranması sonucu - iş güvenliği tedbirlerini almaması, güvenliği tedbirlerini almaması, üçüncü kişilerin kusurlu eylemleri üçüncü kişilerin kusurlu eylemleri sonucu - iş kazası geçiren veya sonucu - iş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan işçi bu meslek hastalığına yakalanan işçi bu nedenle hayatını kaybedebilir. Bu nedenle hayatını kaybedebilir. Bu durumda maddi ve manevi tazminat durumda maddi ve manevi tazminat davaları açma hakkı geride kalanlara davaları açma hakkı geride kalanlara aittir. aittir.

22.04.2322.04.23 6464

1 - İşçinin Yakınlarının Destek Yoksun 1 - İşçinin Yakınlarının Destek Yoksun Kalma Tazminatı İsteme Hakkı;Kalma Tazminatı İsteme Hakkı;

İşçinin iş kazası, meslek hastalığı İşçinin iş kazası, meslek hastalığı veya diğer hastalıklar nedeniyle veya diğer hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmesi durumunda, hayatını kaybetmesi durumunda, onun yardımından (=desteğinden) onun yardımından (=desteğinden) mahrum kalan diğer kimseler Borçlar mahrum kalan diğer kimseler Borçlar Kanununun 45. maddesinin son Kanununun 45. maddesinin son fıkrası uyarınca tazminat talebinde fıkrası uyarınca tazminat talebinde bulunabilirler. Türk hukuk sisteminde bulunabilirler. Türk hukuk sisteminde "Destekten yoksun kalma tazminatı" "Destekten yoksun kalma tazminatı" olarak adlandırılan bu tazminat türü, olarak adlandırılan bu tazminat türü, BK. 332/ son fıkrası uyarınca, işçinin BK. 332/ son fıkrası uyarınca, işçinin ölümü halinde onun yardımından ölümü halinde onun yardımından yoksun kalanlara da bir hak olarak yoksun kalanlara da bir hak olarak tanınmıştır.tanınmıştır.

22.04.2322.04.23 6565

BK. Madde 45BK. Madde 45 - - Bir adam öldüğü takdirde zarar ve Bir adam öldüğü takdirde zarar ve ziyan, bilhassa defin masraflarını da ihtiva eder. Ölüm, derhal ziyan, bilhassa defin masraflarını da ihtiva eder. Ölüm, derhal vuku bulmamış ise zarar ve ziyan tedavi masraflarını ve çalışmağa vuku bulmamış ise zarar ve ziyan tedavi masraflarını ve çalışmağa muktedir olamamaktan mütevellit zararı ihtiva eder. muktedir olamamaktan mütevellit zararı ihtiva eder.

Ölüm neticesi olarak diğer kimseler Ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelirzararını da tazmin etmek lazım gelir

22.04.2322.04.23 6666

2 - İşçinin ailesinin manevi tazminat isteme hakkı2 - İşçinin ailesinin manevi tazminat isteme hakkıa) İşverenin işçiyi gözetme borcuna aykırı hareketi (İş a) İşverenin işçiyi gözetme borcuna aykırı hareketi (İş güvenliği tedbirlerini almaması) ile üçüncü kişilerin güvenliği tedbirlerini almaması) ile üçüncü kişilerin kusurları sonucunda , işçi iş kazası veya meslek hastalığı kusurları sonucunda , işçi iş kazası veya meslek hastalığı sonucu hayatını yitirdiği takdirde, işçinin yakınlarının sonucu hayatını yitirdiği takdirde, işçinin yakınlarının işverenden ve bu kişilerden manevi tazminat isteme hakları işverenden ve bu kişilerden manevi tazminat isteme hakları doğacaktır.doğacaktır.

Bu durumda manevi tazminat isteme hakkına sahip Bu durumda manevi tazminat isteme hakkına sahip olanların çerçevesi, BK. M.47 de, ölünün ailesi olarak olanların çerçevesi, BK. M.47 de, ölünün ailesi olarak çizilmiştir. Ancak Türk hukuk sistemimizde ve Yargıtay’ın çizilmiştir. Ancak Türk hukuk sistemimizde ve Yargıtay’ın kökleşmiş uygulamalarına göre, BK. 47. madde metninde kökleşmiş uygulamalarına göre, BK. 47. madde metninde yer alan "ailesi" ibaresi "yakınları" olarak kabul edilmiştir. yer alan "ailesi" ibaresi "yakınları" olarak kabul edilmiştir.

Yakınlık kavramı içine, istisnai haller hariç ölünün Yakınlık kavramı içine, istisnai haller hariç ölünün ailesi girdiği gibi, kan ve sıhri hısımlık bağı olmayan ailesi girdiği gibi, kan ve sıhri hısımlık bağı olmayan nişanlı, evlatlık gibi diğer yakınlıklar da bu kapsama nişanlı, evlatlık gibi diğer yakınlıklar da bu kapsama girebilmektedir.girebilmektedir.

22.04.2322.04.23 6767

BK. Madde 47BK. Madde 47 - - Hakim, hususi halleri nazara alarak Hakim, hususi halleri nazara alarak

cismani zarara düçar olan kimseye cismani zarara düçar olan kimseye yahut adam yahut adam öldüğü takdirde ölünün ailesine öldüğü takdirde ölünün ailesine manevi zarar namiyle adalete manevi zarar namiyle adalete muvafık tazminat verilmesine karar muvafık tazminat verilmesine karar verebilir.verebilir.