Irvin D. Yalom - Din ve Psikiyatri

8/10/2019 Irvin D. Yalom - Din ve Psikiyatri

1/58

DN ve PSKYATR


2/58

IRVN D YLOM

1931 ylnda Washingto DC.de dodu George Washington

niversitesi Tp Fakesi'nde okudu. Stanford niversitesiT Fakltesinde Psikiyari Pofesrl nvann srdenYalom'un dnya apda ilyonarc,a okura ulaan ve Trk-eye de evrlen ktalarndan bazlar unlard: Grup Ter-

pisinin Teori ve Pratii, Akn Cellad ve Dier Psikotepi kleri Divan Varoluu Psikoterapi Nietzsche AladndaBgn Yaama Arzuu: Schopenhauer Tedavisi Her Gn i-z Daha Yakn Anne ve Hayatn Anlam. rin Yalom haen Kalirnya Palo Aloda ei Marilyn Ylo'la yaaakta

d

EMRE NOLU

Kas 976da sanbul'da dodu stanbul'da yayo


3/58

ZG ADI Rgon a sycat2000 In D. Yaom/ Sandra Djkstra Lleay Agency/ Onk Ajans Ld. t

/Tukuvaz apk Yaynck A (200)

Bu men ik ke Aekan Pskiya Den'ne Oska Pfse d kabukonumas oaak sunumuu

Bu kabn4. basknda ibaen yen evi kuanmaktad.

He hakk sakd Tanm aa ksa ana dnda

yayncnn yaz ni adan hb ya oaaa.

Yaynevi: Barbars Blvar, N 3, Cam Hn K 8339 Beikta / sanulTel 022 288 0 8 Fas 022 288 0 7wwwrvazip.cmr

ENEL YN YONTMEN knu deR ya Bac

KP UGLM Zeynep alaay

FK Bg EdoanBRNCi BSM Ma 200 sanbuNC BSM Nsan 200 sanbuNc BM Mays200 sanuDRNC BSM Ey 200 sanbuBEiNCi BSM Ocak , sanbuENE Y28 DNCE DiZiSi 2/SN 8-040942-2BSL YER Pasfk Mabaas 022 422 44 4

Tukuva ap b TURUVAZ MEDYA GRUBU krdr.


4/58

Irvin D.Yalo

N VE PSKTR

D

v

Emre Au

KAP


5/58

NDEKLER

nsz5 Din ve Psikiyati Rpotaj

6 Otobiyogafik Notla


6/58

nsz


7/58

In Yaomu yla ce ol ikotepi(Exstental Psychoheapy) kab le anmtmYazdklana paae b kuvada yo amaktaydm

ama sataya annda zdeleebmemn ncelk neden, anlatkann yaamlk kokuunu hssetm olmama lglyd sanm. Pskanatk em b dnemnde Yaomun ustas koumudaoan Roo May bu yapt dnse b ktap oaaknteem oduunu Yalomun Osca Pse dn alken yap ve bazdan okuyacanz metn

e kalamda endm

May bu deelendmes b dz dse ama yaamama neden oldu. Den oaya kn, nsanln, ah boyunca evene gdeek yabancam omasya lnendme elmndeym. nsann doaya, dolaysya evene mesaes

aka, nan ssemenn de daha keskn zglee belenm hae ged ve sounda tek tan dnlen yaaldn dnyoum. evesndek aaa kz kadele gb gen Ameka yelenn gnenden bugne ok zaman ge ve busede nsan, doadan uzaklamakla kamayp, onukasna aaak kendse dn olmayan b k

maz sokak yaatm odu. Doadak de vaka


8/58

dan fkaka iindeki vaousa bouu daaan nsan bunun sonucu m hayan anam

zgk soyuanmk gibi vaou sounsaande kaybomu b hae gedi sek evene yenden buuabmek umuduya yaa nan ss-emenn ka kavgaann aac fanak guaa dnm omas onu evene yaknaaca

yede daha da uzakam duumdaGnmz nsannn doaya egemen oa aba

snda ona hoya ve saygsz davanmasna kak,doann yceini kabu em doa nsan ondanke ve ona sayg duyad Ameika yeenin a-ihenn uzak denkeinde he gn bamndakokuya kadka ana ya ees gn gne

yenden domazsa diye Bugn doa ve even hakknda he zamankinden daha ok bg sahbyz

ama bg sahb omak bige omak demek ded.Bize Ameka yeenin ve Avusaya Aboinenn vakye sahip oduka bigeiken yoksunuz. Doa nsan evenin kavayamad gizemei-ne ka duyduu kokunun sesnden geebmekn aman ogusunu geimi k bu ayn zamanda baz pskoojik edav ynemein de ei-

yodu Doa insan doadan kokuyodu doadanuzakaaak yanzaan bze ise bbiimizdenkokuyouz Gnmz insannn sounsaa asnda vaousa skiyainin de eaik seeaacya ba emeye a aana Bz sk

yase, bi bakma aman akeiinn gn-mzdeki ezahei sayz ki bu dnceye en

yaknam zamanadan bi vin Y aoma ah


9/58

sen tanmamz ilk saatlei olmutu. Belki de buedenle "Din ve Psikiyati balkl bi dlle

oulandlmas ok doal kaladmYalomun ilk kugu kitab nn dili

mize evilmesi iin aba gstediim salada idi,bu abamn lkemiz okuyucusunun sonaki yllada Yalomla kuaca youn ilikinin balang noktasn olutuacan blmeksizin Bu abalamngeekleme aamasna geldii ve beklemedim bi

zamanda in Yalomn kendisii kamda buldum Tavla yazdklayla uyumlu zeki, scak veduyal bi insan, keskin bi gzlemci. Benim dekugu yazdm biliyodu, ola okuyamad iihayandn sylemesinin adndan nasl eyleyazm olabileceim kousunda yapt tanmlamala yakalanmlk duygusu yaamama nedenolacak kada atc idi ou zaman etafa bakala da oduundan sadece bika kez ba baagebildik, ama bence bu iddiasz bi dostluunoluumuna yetti Habelemeleimiz kesintiye uayal hayli zaman odu. Yine de Kalifoniyann Palo Ao kentinde beimle ayn yata ve otak bi dilpaylaabildiim bi meslektamn va olduunubilmek bana iyi geliyo

Yalomla kalatm glede kedisine tedaviye gelen kiileden esnleneek kugula yazmayabalamt Bana, zel yaamlaa saygl olma kaygsnn, bu doultuda yazma istekleine getidiisnlamaladan yakndn hatlyoum O dnemde yazdklann en emli boyuu, yiminciyzyln ilk yasnn vaolusal olaak nitelendiile

bilecek psikanalistleinden Fieda FommReich

il


10/58

mann'dan bu yana lk kez b pskoteapstn kuls-n de okuyucusuyla paylama yeklln gste-

m olmasyd Yalom daha sonak yllada dahaakl alanlaa yneleek baz Avupal lozoanglenden atd yaptla ett. Duygula-n dnce le bu taz b hamanlanmas banaok yakn olmad n o dnem yaptlayla yete-nce zdeleebdm syleyemem. lm ve yallkla lgl gleyle de yle Ancak, Osca Ps

e dl veslesyle yapt "Dn ve Pskyat' ba-lkl konumasyla denmden buuabldm mam de okuyucula n de ye olu Ad stenan sstem ste pskolok tedav yaklam olsun, hepmz nsann evrenden kopalm olmatajedsne aele aama abasndayz. Sekn bblgenn bkmn yanstan bu konumaya bka

satla katma satnn vem olmasndan tonu duyuyoum

Engn Getanubat 2006


11/58

Din ve Psikiyatri


12/58


13/58

misniz Ben kendm namaznda niyaznda bi aeis sayyoum da, omuu. Yant gecikmed Bz,

kendinizi dini sounaa adadnza inanyouzBu zai yant ben yattd ve akma, VaroluuPsikoterpi ad aademik metnim dn bi kap oaak deeendmeke sa eden, sonadan yakndost oduumuz esk eapistim Roo May'e yapmz saysz konuma gedi Ayca Lou Saome'nin,Netzschenin dn ka b bak asna sahp dn

da bi dn oduuna da etni de hatadm.Doaysya bugn konumamda, bbieiye

eien bu dnceeden doan sounaa, zeke de, D. Hadngn de dkka ei gibi, vaouu teapye gi, ou zaman dn teikte oduukabu ede baz sounaa odaaacam.

Ayca vaouu pskoeapye dini avunuaaasnda yapan baz kaamaadan da kabaca bahsedeceim Ben bu ki yakamn kamakgegin bi iiksi oduuna inayoum Buna bibakma, aaa ayn oan, ay kaygaa sahp aabaad: He ksnin de, insank duumununznde yatan umutsuzu konusunda yadm sa

amak gibi b amac vad. Zaman zama meek yneme kuana bie bi ik ve gahkamaya, manevi tahkke, kinn kendsni vebakaan baamasna ynek ynteme. Asna bakacak ousa, yam eedike pskoteap

yi bi meseken zyade bi megae oaak gmeyebaadm Ama he eye amen, psikoteapiye di

n avununun znde yaan inaan ve bu kisi


14/58

nin uygulamadaki teme yaklamann bibilei-ne taban abana olduu bi geekti.

Taih boyunca, ya da en andan biinci yya7. yyln otasna dek geen amanda vaousounlayla en aa ilgilenmi ioolan dini bi-gelik geeneinden gedii doudu kas etiims onusu ioolan sahip oduu anlayn illede eme dii inanada domu oduu dei fakat o dnemede ioolan geeksindii eneek-

el aaiyelein gelimesine yadmc oan ya dabu aliyeei destekeyen tek saha dini kuumla-d Bu olguya hem olumu hem de olumsu yndenbakmak mmknd Oumdu, ia dini kuumlaesefi aamaa teik edip onla desekemii (ki aslna baklacak olusa, yylla boyuncabu aatmalan geimesine yadmc olan ek ku

um da onlad) oumsudu ia dini kuumla,neyin eie dnlecei ya da ne t sounlanincelenebilecei konusunda sk sk kstlayc bi oloynamt

Bi keesinde Nietsche ye bi ey sylemiiK)

"mdye dek ortaya km her byk fesefeninnihayetnde ne anama gedini yava yava daha iyi

ynn v Ktnn tsnd Jeses vo Gut und Bse), Netshe' k baks 1886 yda yapa kabdr Dn Hrstyan ahlak anlayyla dee yagar k ke kab ededree saldd bu ktab, ncesnde yaylanan BlBuudu Zdt e 887' de yaylana Ahlkn S Ktzn ad yataya b bnk de deerendek

kn n


15/58

anlamaya balyorum: yle ki, her felsefe yazarnnkiisel iti ve bir ekilde de kastsz ve istem d

bir biimde yazlm yaam yksdr; ayrca u dvar ki tm felsefelerin ahlki (ya da ahlkd) amac bitkinin tmnn kendisinden tredii yaam tohumunu oluturur.

Byle bi bak as, her tl deimez hakikaoasn yadsma iskini beabeinde geise de

kald ki, Niezschenin seve seve alaca bi iskibu), ben yine de Niezscenin bu szeini ciddiyealyoum ve bu nedenle de sahip olduum dini ba-k asya enelekel konumumun k nokaa-ndan biaz bahsemek isiyoum. Eken dini eii-mim, pedagojik adan am bi eakei aieminbal oduu oodoks Yahudi sinagogu ka bi boyun emeik akasna sakanm ki bu azlasyanaho buduum bi ooieiki Yaammn ekendnemeinde hehangi bi inan sahibi oma oas-ln mden kaybeiim iin, uzun vadede beile-

yici bi deneyim olmuu bu Schopenhaue, se-plmesi isenen bi dini inancn ocukluk yandakk salmas geekiini haa bize. Onun sz-ckeiye akaacak olusak "man kapasiesinin

en gl olduu dnem, ocukluk ylad dinle-in, o hassas yla egemenlikei ana almak ama-cya die he eyden abuk davanmak iin abagsemeleinin nedeni de bdu Bundan dolay,eken kk salm inancn ykn hi aadm veinanc da pk insanln eken dnemene ai die biok akld inana koku gibi, bi yk oa-

ak gdm


16/58

Schopenhaue' e teka dnecek olusak, "Dnaegolee, efsanelele fde edlm, bylelkle de

nsank taafndan tamamen anlalmas, sndlmes salanm hakkatt Ama da gl dnhocala aegolele metaa ksel hatala netcesnde tahsel geeklele katdkanda yada bu yde etm vemek n kastl b sem yapaak, ncle g otote anlayn mantn hetlsn yene koydulanda, ba encle

n konudan soutma skyle de ka kaya kalla te ben de, eke yalada konudan soumuolalada bydm

Vaou anlaym, gdeek daha bmsel, mateast b dnya g aamama neden oduSchopenhaue'n, Voltaen, Netsche'nn, Feud'ungen kendme ok yakn buluyodum Aslnaaacak olusa, bu konuma n haanken, geenede Feud'un dn ene yadlan (B Yansamann Geece'n) teka okudum bu metnlen,end nanm na edeken h phes k b hayaydalandm metnle oduunu fak edene kadada, Feuda e kada hak vedm geek byk balk yaadm Dn dya gyle bmse bakasn hb eklde badamayacak eyle olduunaanaak yetm bym Schopehaue, dn sadece kaanlta gebe b atebce olduunada metauu he aman ok sevmmd Has almken Schopehaue, blmsel anlayn

2 D Zknft n Is. eud, 927'de yynn bu endedn olgusunun kkenye ge hkkndk yorun ye ver. etnde dn n br psknl deneesne soyunn reud

ge dn olgusu bb kopleksnn b unsd .


17/58

cehaetin kaanln b kez datktan sonadinlen kknn kuuyacan ngmt. Dini

inanan Bileik Devlele'de yeniden glenme-ye balad gz nne alnacak olusa sz konusutahmin ne kada da geesiz kaldna amamakede de

Fancs Cckn (kendis DNA aamala dalnda obe d kaanmt) son kiabnda TheAstonishing Hyotheses aan Vasaym de

getd gle de kendme son deece yakn buuyom. Kiabn ilk satla yledi:

"artan varsaym siin sevinleriniin aclarnn anlarnn tutkularnn kiisel ideniingereke sinir hcrelerinden oluan devasa bir kmeile bunlar bal molekllerin davn biimlerindenbaka bir ey olmadn ifade eder

nayoum ki sa d ddialansa d kanta

omad

Nhayeinde sn hceleinin elekokimyasaloaak gendlm davanlandan bae oanbu insni deneyimle lisesne Atman duyusu iahikvlc ann doas nsan uhu ve kusal topakla ya sr; satoye nvanaya aydnlanmaile e't dyln zemi de ekleyebiliim Banage z liy' a'l, beki de buna naa

ist e ld hak ie acs hki ve


18/58

aho olsa da, he eye ame alal ve kalmazd imde biaz iahi kvlcm omas ok is

ediimi, kusal ola bi paas olmak, sosuzadek va omak, kaybeikleime eka kavumakii ca am syeyebiiim m bula sahi-de ok isiyoum, ama bua geei deiimeyeceii ya da ou e baa kumayaca daiyi biiyoum Bu s d iddialarn sr d kantlar gereksindiine inanyorum buua kas ei

im ey, saf deneyin tesindeki kantlardr ki biz eapisle, bu kaa klga, yagaa msai, hza deiebile ve byk lde eki alaaabilecek ielike olduuu iyi biliiz.

Kou hakkda buglede yaza ve duuumuolabildiice ak bi biimde oaya koya, biimse duuu ifade edeke yaam doasda bulua dehei ve gizem duygusuu da (bula, Saayaa ile Spioza aeizmie, ya da paeizmiebi hayl bezeye eyledi ve evee ka geekbi ia, bakala a sisemleie ka dasayg beslee) koumay bile yazala kouyuThe Demon Haunted World Kaak Bi DyadaBilimi Mum adl kiabda ee ala Cal Saga ve Skeptics and True Believers adl kiab sahi

bi, seki fziki (ve Kaoik) Che Raymo gibi kiiedi.

Bug Bieik Devee de, bieylei iaszoldukla belimesi pek de kolay bi i deil hele ki, Gallupu akeie kaa Ameikalla

yzde 80ii lmde soaki yaama iadsyledii dse Bu sayla, bildiimiz zee,

ABD haicideki lkeede gele sayada bi


19/58

hayi yksektir Fransa, sve Danimarka, Avusturya, Byk Britanya, Hoanda, Japonya ve ek

Cumhuriyeti vatandalarnn yzde 0 il yzde70'i, mden sonraki yaaa, heyhat, inanmamaktadr. Amerikallarn sadece yzde 3' tanrya inanmadkarn syerken bu oran Avrupa kelerinde67 kat daha fazladr. Din inanar hakknda farkllelerde yaplan bu kamuoyu yokamalarn kendimi darda kalm issederek okumamak elim-

den gelmese de hl dnceerimin birikte altm akademisyenlere terapistlerin ezici ounuunun dncelerinden ok da fark omadnainanyorum

niverse eitimim, imk tand birka meli dersi amaz bir biimde edebiyata adadm,bimsel tabanl, tp renimine hazrlayc bir mf

redata sahipti. Kurgu metinleri doymak bilmez birbiimde okurdum ki bu alm hl devam ediyor

ve ergenlik amda lm, hayatn anam, zgrlk ve insan ilikileri gibi temel sorunar inceleyenromanclardan zelike de byk Rus ve Franszvarouu yazarlardan ok etkilenirdim

Psikiyatri eitimimde, John Whitehorn ve Jerome

Frank gibi hocaar tandm Johns Hopkins niversitesi'nin psikiyatri dotoras medatnn seiciii mizacma son derece uygundu Al ynteerle yapan uzun, kiise bir analize giri, amaanaistin kat, kiiliksiz hinden menun kamamtm Ayrca o zamanarn dar v indirgemeci ana-litik inan sistemerinden de honut deildim za

man zaman, anaitik doktrinler kktendinci gste


20/58

rilr rahatsz dk kadar bnziyormu gibimgiyordu

Eitimimin ikini ylnda Rollo Mayin Existence ad kitab yaymlanmt; umutsuzluu in-lmy v iyiltirmy dair bana ypyni bir bakas kazandran kitap, zrimd drin bir tki b-akmt Doktora tzini Ka v Camus zrinkarlatrmal dbiyat alannda yazan iml yap-tmz gndlik konumaarn da varouu yazar

lara kar ilgimin artmasnda tkisi oldu v nylmda, ik fsf drsii almaya baladm O andan itibarn bamsz v gdml flsfi almala-ra iddi msai haramaa v insank durumunu in-lyn ilozoar zrind younlamaya baadmonlar nas nitlyimi bilmiyorum zira varoluu trimini hibir filozof bnimsmmitir

bi d n iyisi u ski bnsphilosoph (yaam fiozofu) trimidir zlikl Sokrats nsi fio-zoar, Stoaar, urtius Shopnhaur Sartr,Caus, Hidggr Nitzsh Corlis Lamont vSantayana hr zaman ilgimi kmitir

Ama flsf hr zaman bana iham vrmktnziyad dnrimi dorulamak konusunda iim yarad Bala hoalarm hp hastalarm o-mutur v onlara yl boyuna klinik almalarmkonuyla alakal flsfi sorunlar inlmy ynlikolarak biimndirdim Bir trapistin varolula igili tm sorunlar zrin kolay sz alamayaannfarkna ok rkn vardm Bu sorunlar dht duy-gusuna o kadar sk skya bal ylrdir ki sadbir an iin gzl grlr hl glip, hmn ardn-

dan gndlik hayatn grltri arasnda gzdn


21/58

yterler Neticede, u veya bu nedenden tr ya-amla lmn temel sorunlaryla yzlemek zorun-

da kalm hastalar aramaya baladm ve klink almalarm bu tr hastalar zerinde younlatrdm Stanford niverstesinin retm grevlleriarasnda yer almamn salad en byk avantalarndan br, hastalar dkkatle, ekonomik koulla-r nemsemeksizin sememe imkn verecek kaynaklara ve zgrle sahp olmamd Bunlar elbet

te salk sigortalarnn gndemde olmad mutlugnlerde olan eylerdi; o zaanlar, nversite hastaneler brbri ardna as bayraklarn ekmeyebalamamt henz

Birka yl boyunca, lllle dzenli olarakyzlemek zorunda kalm hastalar tedavi etmeyiyeledim metastazl kanser hastalaryd bunlar;onlarla nce bireysel terapyle alm, yava yavada hepsyle bir grup teraps ortamnda almakin cesaretmi toplamtm. Daha sonra eini ya daebeveynin kaybetmi klern yaad keder duy-gusuna yneldim ve keder duygusunun, bizleri seviklerizi kaybetmemizle olduu kadar, nli-izle de nasl yz yze getirdii zerie younlatm

Netcede, terapiye varoluu br bak as gelitirmekle lgli syleyecek bir eylerim olduu sonu-cuna vardm ve yllarca uraarak, konu hakkndabir etin -Varuu iktep gibi arpc, dramatk bir ad olan bir metin yazdm Sz konusuavram mphemdir; bu nedenle, devam etmedennce, znnizle varoluu psikoterap hakknda yle

pek de aydnlatc olmayan bir tanm yapaym


22/58

Varoluu psikotepi, arolula ilili meselelereoaklanan inamik bir tepi yaklamr

Tanmn aydnlac olmayaca konusunda sizuyarmm. "inamik yaklam szne aklk ge-irerek anm raz aaym inamik szcnnhem uzman olmayanlarca kullanlan, hem de ekni ir anm vardr Szcn (Yunanca dunashikknden gelir ve anlam kudre ya da g sahii

olmakr) uzman olmayanlarca ullanlan ve ekiliolay, canll (zek kvral, dnamo, dnamik

ir uolcu ya da siyasi ir hai) ma eden anlamnn konumuzla ir lgsi yo Zaen dinami unlamyla kullanaca olsayd, dinamk, dier irdeyile uyuuk ya da emel i eras dnda irey olduunu hang eras iddia edeilirdi

Hayr, "dinamik szcn, g kavramn dainde arndran, ama emeli reudun, ireyiniinde ama halnde ulunan glerin onun dncelerni, duygularn ve davranlarn iimlendirdiin ne sren zhnsel iley modelne daya-nan eknk anlamyla ullanyorum. Bunun yan sra , u noka nemldir-, birbieyle atan bu

gler farknaln eitli seiyelerine yer alr; aslna aklacak olursa bunlarn bir ksm tamamen bilin seiyelereir.

O hlde, varoluu sikoerai, dier rok sikanal era gi, ilinli ileyileri ekleyen i-lind glern varln kaul eden dinamik irerai ynemdir. Yine de, u sou gndeme geldi-

i vaki, irok sianaliik dnce yasndan


23/58

tnyle ayrr: Birbiriyle ihtilaf halineki bu iselglerin nasl bir yaps vardr?

Varoluu psioterapi yaam, rhumuza eziyet eden isel atmalarn sadece basrlm ig

dsel ekimelerden yaammzda z bir yeri buunan yetikinerden ya da unuum travmatikan paraarndan dei ayn zamana varoluunzndeki "verili durumlarla yzlemelrden de kaynakandn ne srer.

Pe varoua ait bu verli" duruar nelerdir?Eer kendimize yaamn gndeik sounarn perdeeme ya da parantez iine ama" akn veripdnyadai yerimiz konusunda ciddietle dnece olursa youmuz varoluun derniklerindekiyaparna (teoog Paul Tilich'in isabeti tanmnulanma gerekirse, nihai sorunarna") kanmaz oara kacaktr Bu nihai sorunlrdan drd

bana gre psikoterapiye yanda alakaldrlm yanzk, hayatn anam ve zgrlk Bu

drt ize, itabmn omurgasn outruyor; onlara onumama devam ettike ayrntryla deineei

Varouu terapi uygulama aamasnda neyebnzer pei? Bu soruyu yantlayabimek in, ie

r" ie yntem" sorunlarna dikkate imek gerer bunlar, terapide konumaarn ki ana ynn outurur erikin anlam elbtte beidiram oarak konuuanar, yani terapi resince de-inien asli meseleler Yntem" ise taamen farkl ve fazasya nemi bir boyutu iart eder Has-tayla terpistarsndaki kiilers iliiye.Yan bir

etkileimdeki yntem"in ne demek oduuna dar26


24/58

bi so sodnda, kast edien ey d Sckle tabii ss davanla da), etileim dhi

lindei taar arandai iliinin doa handane ylemetedir?Ee denlediim teapi seansla inceenecek

osa m glk hayatn anlam ya da vaosa yanl haknda pn saih tatmalaa o ke astanmad gecekti B t vaol ieriler sadece imi hastala iin hepsi

iin dei ebette) teapinin he aamasnda omasa da) ba aamaanda beigin oabii Asnabakacak olsa etkili bi teapist ieike igiliaanada hastay asla olamaya kalmamadTepi, iliilerin erinden yrtlmelidir teorilerindeil

a ayn teapile vao ynelmeeden an ba kaakteistik yntemler asndan incelenece osa da b ke kama babaka bi eya Vao sonlaa ka keskinlemi bidyalk teapiste hasta aasndaki ilikiyi deinden etile ve seansan akn deiii

Bei de b dm etaflca aklayabimekiin teapi iikisinin doas hakknda bika eysyeme geeiyo Tedavi ettiimi insanaa

aamdai iikiyi en do tanmayacak teim neoabii Hasta/teapist mi dana/danman m,anai gen/analist mi mtei/iei koaylatanm yoksa imdiede lanlmaya baanan ve bteimein en iticisi olan kllanc/salayc mBnlan aasndan gnl ahatlyla bi seimyapmam olas dei; ia b teimein hibii be

nim teapi iikisinden anad eyi tam olaa


25/58


26/58

nn ciddi bimde etkisi altnda kam olsa da; vaodnn fknda olan, dneben he bieyinyaamnn znde yatan mtsz gz ad etmek son deece gt Bazen eime biikte sfelence osn diye, benze eimee sahp nsanan kataca hayal zyafete nen tandmztekeciein, atel nasisistlein kt pasif ag-esiflein ye alaca, ya da, b tipemeein tamkat oacak bmde, sadece geekten mtloanlan davet edilecei "mtl bi zyafet tasa-laz. He tl thaf masay dodmakta hibisona kalamam olsak da, "mtl insanlaasasn tamamen dodmay imdye dek hi be-ceemedik. He defasnda, yap olaak neel bikakii belile isimein davetli listesine yazdktansona da die sandalyeee kimlein otacandnmeye devam edeiz; am ite o sada, mt

misaeimzden binin ya d bi bakasnn ya-amdki temel zolkadan binden k, b okez kendisnn, ocnn ya da einn bana ge-mi cddi b hastalkt msaip odn fakedeiz

B tak, ama ayn zamanda da geeki bakas, benden yadm iseyenlele kilem zn

zamand etksi altnda blndyo. Eitmimboynca "tam bi anaizden gem teapist fikye sk sk kaatm b masal hatyosnz,yle de mi? Ama tecbem attka, meslektamoan ok saydaki teaistle yakn ikile kdk-a, altm saann kdem isimleiyle tantka esk teapistleime hocalamn yadna a-

dka ve son oaak ben de b hoca ve kdemi bi


27/58

isim lduumda bu kin znde yatann hayaden te bi ey madn fak ettim Hepimiz ayn

yolun yolcusuyuz e auun temeindeki taedileden muaf lan tek bi teapist, tek bi insan yktu

lmle, hayatn anlamyla, zlkle, yalnzlkla iili nihai sunladan sz edeken he dini elenein znde bulunan bi alana zasyla yakayum hi kukusuz. Dini inan e ibadetin heada, he yede bulunduu su tmez bi eekti hibi dini buunmayan bi kltn keedildii lmu mudu Bazen, dini inancne zaman, he yede bulunuy lmasnn, he zaman, he yede bulunan ilai bi aln ispat yada eeli knmas lduu da iei smt

ikla ibi, ben de kendimi bunun tam tesibi knuma yeletiiyum die bi deyie, ta

ih byunca he ktde he insann, bu nihai sunlala ba etmek zunda kaldn e insanlkduumunun znde yatan kayadan kamann

ylan aamaya kyuduunu syyum m,hayatn anamszl zlk (yani, aluun temede bi yapdan yksun luu das nichs emutlak yalnzlk dnceleine elik eden kayla

la he insan ka kaya eli din de, insann alu kaysn bastma ynndeki balca abasaak taya kmt Daysya, dini inancnhe zaman, he yede buunmasnn nedeni, alu-a dai kayan he zaman, he yede bulunmasd Tanla taafndan yaatlm maktan ziyade ahatmz iin tana yaatm lduumuz

sn deece akt; stelik, filzan yaznn ica


28/58

dndan be dkkat ekt ee ona kend setde yaat buunuyou. Sokates nces d

nedek dneden Xenophanes bundan 2500y nce ye yat: Ee Aslan dnebiliyoolsayd, Tanla yeleli oludu ve kkeledi

d de vaou kaygsn aataya ynelkoan pskoteapk odu kada dnen de aannagen ba abaladan bahsetek styou nce-ke haya anasya g oan nha sou

nu ee asanou oaak, b ana aay nde bu-nan aa geek anla oayan b dnyaya fat oa anssn yaayan yaaka. Ya-adak e byk devleden b yaa des-ekeyecek kada gl oan b aa cat etekSona da bu aacn bat uha odu

yadsaya ynek sta b aneva yapak ounda hssedyou k, s konusu aac "kefett- bu aacn "oalada b yelede b beke-d soucna vaable.

Yaa n saa b aa aaaya yne-lk btek tkenek beyen aay b sksk kn ene get ayattak aala hak-

kndak endee nedenye teapye baayan b-eyen says, asnda teapsten ak ettdenok daha alad astalan kyete bokfk bde da vuab: "ok ttas b ha-yat va "b eye tutkuya baanayou, "Neden yayou? ayat nhayetnde neeye vaacak? ayatn utlaka ok daha den b

ana oa "Kend bobo ssedyou


29/58

her akam televzyonun karna gemek, on deree gerekz ve e yaramaz olduumu hettryor

bana, Ell yama geldm ama byyne ne yapmak tedm hl blmyorum.Geenlerde, The Liseer adl enfe br ktap oku

dum; San Franolu pkanalt ve okulu yazarAlan Wheeln anlardr bu Ktaptak konumuzalgl olan br blm aklmda dnp dolayor Yazar, kpe Monty le dolamaktadr

Olur a eilip yere bir sopa alacak olursam k

peim me yor heme Beklee ey gereklei ie Kpei bir grei ar ark Greii

ierii hakka kafa yormas gerekiii hi

myor O a ebilii ek ey greii yerie geirmek. O sopay kapp geirmek ii mesafeyi ikka

e almaksz karsa ka her egeli aak kouyor ya a yzyor.

opay ala a ou geri geiriyor Zira grei so

pay almakla srl eil ou geri geirmesi e gerekiyor. Bua me baa yaklaka amlar ya

alayor. Sopay baa erip greii soa erirmekisese e yapmas gerekei yapmaka ekrr bekle

me koumua geecek olmaka efre eiyorBelii esie bir eylere hizme emek, beim

ii oluu kaar ou ii e emli Be hazr

olaa ek beklemesi gerekiyor. opay uzaa rlaacak beim gibi birie sahip oluu ii asl bir k

pek o Be e ar beim ii bir sopa rlamas bekliyorum. Uzu zamar bekliyorum buu

Dikkaii baa e zama ekr yeleceii baa,


30/58

benim Montye verdiim ibi bir rev ne aman vereceini bir daha verip vermeyeceini kim bilebilirki

Bu ksm neden kafamdan atamyoum? Yaamadai neden kaa eilmi salam bi ge dnesi ka konulmas son deee g bi dn-e nk Hangimiz yle bi ey istememiizdi kiKeke benim sopam bir yerere ratacak birileri ksa Yaammz iin haap olmu gne sistemimi

ze dai bak amza kanlmaz bi biimde uy-gunmu gibi gnen manei zayf, iat edilmi biamatan ziyade; bi yelede sahii takdis edilmi,alna daha neden kaa eilmi bi ama ol-duu dnesi ne kada da gen eiidi

Hayatn anlam sounu dnebilen anllantmn zehile niteliktedi Ve elbette, Tannn

nihai iisel ama bizlee nakleden dini ahiylehe ne kada zo he ne ada teeuatl olulasaolsunla, he zaman baeye buyur ediirler. Ha-yatn anla soununa diin getidii zm doann yollad daha akla yatkn ama naho mesaja,bize eendeki e al muazzam ziniindekikk yeimizi hatlatan o mesaa oanla ne ka-

da autuudu? Bi keesinde biden fazla kutuboyuna deam eden, sas unutulmaz bi kaikat gmtm; kutulan hepsinde fakl anl-la tasi edilmiti nein bi soluan bi balkbi ku bi ylan, bi inek He kutuukta bu anl-la ayn aknn nakaatn tekalayp duuyodu"Ye hayata kal oal Ye hayatta kal oal Son

kutuukta ise, Rodinin dn eklinde du


31/58

mu bi adam vad ve kendi kendine yle diyodu"m bunlan anlam ne? m bunlan anlamne? m die yaam biimlei iin asln kavam gibi gnyodu ama biz insanla duuma bil vakf olamyouz bunun yeine yce bi amacn ve gevin valn ae ediyo sona da bunu

yasaa youzHayaa dai gl ve amink amalala ilgii

dncele hakknda yalan klinik ve eoik al-maan ou hedonizm zgeciik bi davaya

adanmk yaack kendiiin geekleiilmesi gibi hedelei iae ede Hayan anlamna daiasalan bi davay sevmek yaam seci ekiee dai sevgi ya da iahi bi z gibi kiiliin esinde bi yelede bulunduklada ok daha deing bi deee sahi odukla geei bana sondeece ak gnyo

Gmzn iei eknooi miyoneeinin vakinden evvel geimi baaa kedi aamayanhaya anamlandma ynemleinin sna konusunda eici nieike buhanla ei sk skBu bieye kaiyeleine ne isedikeini bileekbalaa isedikeini elde eme konusunda azimlidile: Hesi uval dousu aa kazanacak iyi bi

haya secek meslekaandan sayg gecek veeken emeki olacak Bugne kda glmemikada ok sayda gen ouzlu yaan sen insanam olaak bunu baam da yakn gemieiyasaada yaanan kle sona een mulu gnlede elbee Ama sona u sou oaya kvei"Peki imdi ne yamal? Hayamn gei kalanna

bundan sonaki kk yla ne olacak?


32/58

Tandm gen er teknoo mlyonerlernnou aa yukar ayn ey yapmaya devam edyor

Yen rkeler kuruyor sonra da gemtek baar-arn tekrarlamaya alyorlar Ama neden Kenderne, baararnn rastlantsa olmad berlbr oraklar ya da akl hocalar olmadan, tek balarna da baarl olableceklern kanamak nbyle yapklar konusunda teknde buunuyorar.tay ykseyorlar Kendernn ve aeernn gvende olduunu hssedeblmeer n tya duyduklar ey bankadak br ya da k mlyon doara-r del ark nk gvende odukarn hssedeblmeer n gereken be on, hata yrm be l

yon dolar Hlharda harcayabecekernden daa aa paraar varken daha da falasn kaanann anamsln ak dln rk edyor osalar da dramyorar Alelernden ten e se

dkler eylerden aman kskarn onar da blyor; yne de bu oyunu oynamaktan vageemyorlarPara orada yece duryor dyorlar bana yapmam gereken ek ey, em uatp onu almak Srek olarak anamas yapmalar gerektn ssedyorar Br emlak yarmcs eer duracakoursa yok olacakm gb hssetn sylemt ba

na. Bu nsanlarn ou can skntsndan korkuyor can sktsna dar en ufak br est yndendah oyunarna ger dnyorar

Varolua dar der nha endeern (m yanlk grlk) ersne, klnk almalarma dayanarak, hayatn anlam konusuna en doyurcu oarak dolay yodan yakaacana nanyorum s

konusu amacn n dordan doruya sekten


33/58

ziyde, onun n ve shici bir eguliyettengenileyen, ttminr, kendini bilen bir gyrete

trk orty kmsn imkn tnmk gerekirBiz terpisterin ypbilecei en iyi ey de, bu tbir meguliyein ndeki engelleri tnmlm veortdn kdrmrn yrdmc omktr Bud'nn d gstedii gibi, hytn mcnn peinedorudn doruy dmek, insn gelitirecek niteikte bir ur deildir: En iyisi, kiinin kendisiniym rmnn kn brkms ve bu sorunlrn uzklr sremesine izn vermesidir Burd, lf rsnd syemeden durmycm bireyvr ki, o d terpist olrk meseimizin bize tnd en byk yrckrdn birinin, meseimizin bizi mszlk kynkl buhrnlr deneyimliterpisterin die getirdiine ok z hit oduumbir ikyet bu kr yor olmsdr.

imdi hytn nlmsz bir kenr brkrk ihi kygrdn bir dierine geeceim: Varolsal yalnla ncelike ynzlk kvmnnbizim meslekteki rk kunlr rsnd biyr ypmk gerkiyor.

k ok, kendilik dhilindeki yr ieteden, rha dair yallk vrdr Esi bir kvrmd

bu Binswger'in herhngi bir ey hkknd nedndn rtk biemediini syeyen ElenWest hkkndki tnmn getirin knz: Bu, obilecek en byk ylnzlk durumudur, kiininzerk ognizmsdn neredeyse tmmen yrdn iret eder eud, ylnzk k svunmmeknizmsn ho myn bir olyn nsn ki

inin zerinde brt etkiden tmmen rndrl


34/58

ie biretirici eerinin keintiye rtlrk,z kon nnn, dncenin oln ieyiindenoytln olrk tnr rrnd FritzPerln de bnd birok terpit, terpinintlrn dp gitmi prlrnn benlikeriyeyeniden btnletirimei yolndki edeini birok kez tnlmtr Htt Per, "btnk edeine verdii nein ltn izmek cy, yk-ln Gtalt tpii dn vermitir (ngilizce-deki whl btn, hal i, halthy kl ile

hal zinde] zcklerinin ortk oln etimolojik kkne dikkinizi ekeri)

Bi de, kiilra yalnzlk vrdr ki, o kez te-rpinin her nd rtnbiecek on tek bnk ork deneyienir. Tek bnln, o-y, cori, ktre etkener, topmzdki k-rlr myei ltn lm drm gelen m

remiyetin ykl kynkl birden zl nedenirnein izoid, nriitik, itirc, yrgycvrdr Biz terpiter tek bnk drmryrmy lknzdr ve b mr oncndn ikn odm ki ok derin niteikteki tek bnk dygn gp terpii olmrnd diyi edvi etekteyiz.

Niyet, b ikiine ek rk, bnlrdn ok d- derin yrr n Varlual yalnzlk vrdrb, dh temel bir ylnzk dygdr vrolnznde blnr ve kiiye bkr rndki kptlz bir bol, dece kiiye tekier r-nd deil kiiye dny rnd d bnn yr iret eder B d deneyieri nd

konck or, en kein ekiyle, bir innn


35/58

yal doduuu e bu dyada ya ayrlaa- ahde ark ettii tek a l a oduu i,

e y ye gei haaarda deeyeir. rada bakaar da be br-kte ola teri; l edei u eya buolablir aa hi ke, ibi kou atda, br baka yapayal oda aaa mada (atk dyadak brok krde de grld ere) baaar be elk edee d

ek houua gideblir elbete; aa yie de,l, ia deeyileri e ya oladr. Yediyyda ber l deam ede Eveman3 adoyuu ir d. ele aada yaretedldde Eeryai a da ge olarak dudurula ya da geiile yaard r d Bu ek reddedldiide, Eey-

a youuu yaa br reaka aaa ere i yalarr lm ele u eikabu eder Eer biri buabiire our abii Vete, oyuu ge ka oyua, Eeya kede ir reakai arar T arkadaar, yak-lar, iaa g brok aerele u ie redde-der ueleride br ayak parakara

kap grmtr rei. Nayede, gelk,ilgelk, ak gi aegork grere bau

3 Eveman, 4. yzyn sonlama du otaya ka "bet Oyunlarm e biliendir. 6 yzya dek halkm byk gi ger b r oynla Hsya alk ycel neikeydiEvean'n (oyunn ad, s sze Saan saoaak evriebili) se Flaaca ya, ilk kez 495'e yayla Elckrijk d oy evir od dlyor

-


36/58

ru ama ola dahi, adama elik emeyi eddedeTek bi isisa vad: Soda ki bu Hisiya

ahlk oyuuu kssaa hissesidi Eveyma'iyaam boyuca yapt iyi ile, so yolculuudaoa elik ede

Dii avuu ile psikoeapi yalzlk duygusuu akl eklleii ede olduu ahatslklaal emek ii kedileie zg yemle gelitiii Oxfod gilizce szl gilizcedeki eligious [di] szc kkleide biii balamak ya da bileimek alama gele eligaeteii olduuu belii Romalla bu teimi biok fakl ba aileye, aalaa, devlete ifade emekii kullamaktayd Teimi bu alam bibiiebalaak ya da bi aada umak alama geli ki,bua bileiicilik de diyebiliiz psikoeapi iledii bibie bezeye vazieleie so deece

g bi aklama geimekedi Kald ki bietiiciik gzdeki maevi aayla t evcu biimlei ii uygu bi oak payda ieliidedi

Di ile psikiyaiye dai he amada, bu biletiicilik teimii kilit ei vad Teapistleii, hasalala aalada mmk ola e dei

ve e samim a kuabilmekte emli hibi eyyoku Teapisthasta ilikisie dai pofesyoel lieat ka kaya gelme, samimiyet, kususuzempati koulsuz olumlu sayg ile Bese kalamasyla ilgili tartmalarla doludu Gup eapistlei ii de e emli celik gubu bi aada kalmas salayacak balar oluumakt Gup sz

kousu btle bi kez ulakta soa gupa


37/58

ki yelerin her iri, dier yelere ilikisini daha iyiinceleyip glendirecek hle geir Kanser hasaa

rn ir araya geirdiim erapi gruplarmn yeleri,ayn durumda oan akaaryla irike olmann,mle a eme konusunda kendierine ok ykir huur verdiinden sk sk s emilerdir Buhasalarmdan ir anesi, "irleiricilik kavramnenes ir iimde anmlam: "Hepimiin karanka, ek ana yol alan gemiler olduumuu iliyorum; ama her eye ramen, yakndaki gemilernklavu klarn grmek insana ari edilme irhuur veriyor

Eini kayemi hasaarla yapm almaarda grdm, kayeme deneyiminin ok daha esine geen, ireiricilik duygusunun paramparaolmasndan doan umusuluk eni he amaniin ok ekilemiir. ser kadn olsun iser erkek,

dul kam insanar irileri arandan genmeyenir haya eve ne aman dndklerini, ne aanyaklarn ya da ne aman uyandklarn hi kimsenin imedii ir haya yaamann acsn ekiklerinden ahseder. Sr hayaarna an olacakirinin ulunmasn deli gii isedikleri iin, hiiiimde aminkr olmayan ilikilerine devam eden

ireyere karlamayanm kalm mdr? Dahas,i erapisler acaa ka ke yle ir anklk revini slenmek yoluyla hasalarma yard emiidir?

Din de, una eneyen gl irleiriciik iimleri konusundaki ihiyaar karar. Dindar irinsana, sonsua dek onu gemleyecek olan, o ki

inin varlndan haerdar omas ir yana, kay


38/58

beii sedikleriyle, Tnryl, erensel ym g-cyle nihi bir yeniden kum sz de eren il-

hi bir rln unusu edilmiir Tbii dininbirleiricilicem zerinden sld d koly-lkl grlebilir Kilise, benzer dncelere shipbireylerin bir ry gelecei slm bir ceminolumsn imkn erir; yrc rlrnd oplumsl gruplrn, frkl zeklere ship insnlrn birry geldii gruplrn, ncil rmlrn ynelik

gruplrn, kip okum gruplrnn, elenmek ise-yenler iin kuruln gruplrn e bekrrn kurdu-u gruplrn d yer ld ok byk sydki bir-ok kk grubun rln d desek olur ok syd bireyin dini opluluklr klms ise, herhn-gi bir dini dokrinin zne bllkn ziyde, op-lumsl birleiricilie dir nedenlerden rdr

lm, knlmz olduunu hepimizin sezgiselolrk d ols bildii, bir gn gerekleecei pkoln nihi meseledir Kimi erpisler, AdolphMeyerin "Knmyn yeri kmyn, yollu eci-zesine uyrk bu konudn mmkn olduuncuzk durs d, ou erpis lmle ilgili kyglrnher zmn iin bulunduunun, yzeyin hemen l-nd szldnn frknddr lm, klmzbk hibir eyin ypmd bir biimde kurc-lr lmn krnlk r, ou kez bilincin he-men kysnd bir yerlerde de ols, ocukuun er-ken dnemlerinden iibren zihnimizi megul edere kiiliin olumsnd byk rol oln lm ky-gsn kr, ydsm emelli birok sum mek-nizms geliirmiizdir irok filozof d, yml

lmn birbirine bl olms zerine sz lmr:


39/58

aama renmek, me renmek anamna ger ve ters oarak da, me renmek,

aama renmek demektrme z ze gemek, ou kez dnaa ba-

k amz dramak br bmde dermemzsaaacak br mkn sunar bze Hedegger, kfark vark durumundan sz eder Bunarn kdna zernde eylein oldukl biimleini haree zeen gndek vark durumudur Varoma

hne kaa, bz evreeen nesneern bouu-a uuturumu oduumuza dar br unutkankduruudur bu knc oarak da, oook varkdurumu vardr bu da, sahc br mde aad-mz ve eylein voluln hata am da odukar eke varodukan harete zedmz, varnfknd olm durumudur Bu aamadak bre

aamnda dekkere gmee azrdrPek gndek vark duumundan onook var-k dumuna nas geerz aspers, bu gee neden oacak as aracn snr denem bre gn-dek durumdan ok daha sahc br duruma gerecek oan sarsc tersnmez br denem oduunuser Oask dhndek tm snr denemer-nn en g oan se, me z ze gemekr

me kar kara kaan breern haatan-da dramak dekkere gtne sk sk rasarzBu, bk edeb esererden de anas oduumuzbr durumdur The Chistms Cl'dak [Br NoeEzgsndek] Scrooge, Tosto'un Sv ve Bak Perre', a da van , rnen Deer argara g nceker enden dzenemee, haa

a dar nemsz arntar ce nemszermee,


40/58

nemi omyn konu "hy demeye, tm igi-eini evdikleine ve kendiini evenlee yeyz-

nn dzenine deien mevimlee, lken b-ln nl bi lm nei undukln di d-ncelee ynetmeye blmk, kne htl-nn yd deneyime ndd Kne deh-et veici bi bimde de ol pionevozl ted-

vi ede ve lm hyt phe gtmez bi biim-de ttlc bi keinlik kznd Bu duumu

lmn biimeii bizi yerle bir etse de, lm ikibizi kurtarabilir eklinde de zetlemek mmkn. htln ou kez un yeyeek t

ykn d duydum: "Bigelie ubilmem iinu n, kne vcudumu delik deik edene dekbklememi geekmi olm ne c Bu fde e-pitlein nne byk bi oun kt: Bu tb deiim iin geeken gc, ivedi mn yoklu-und he zmnki htmzl he zmnkiimiz ypken needen bucz? Voluuonu k duy oln tepitle lme gegze dh z pn, dh zo fk edilen n de-neyimeini nein ymdki dnm noktlemeklilik, ynn beden evden yln ocuklve bknn m bu i iin kulnbii Do

um gn kutlm gibi nemiz bi oy dhi, d-h dein yelee inmek iin nemi bi k noktolbili Bu t gnlei genede kutlz m konu-yu kc dnmek bile bu kutmln ne ie ydn di bi ouyu kl getiebili bu gne-n l ilevi, zmnn mnz celeinin et g-tegeeini etkiiz hle getimek deil midi?

Bn ye geliyo ki biok dini dotin tepi


41/58

srecine dair u tr yakamardan faydaanaiecek niteikte osa da diner inanan kiiye ounuk

a ruhun yaamaya devam edecei kyamet nkefretin denmesi cennet, sevdikerine tekrar kavumak, Tanr yeniden dou ve evrense yaamcye ir oma dnceeri youya nihai sonu-muun m oduu ereini yadsma ynnde ir avuntu saamaktadr.

Hastaarm inan hakkndaki rerime etki

atna m amaya ayoum Eette hayr enim revim onara yardmc omaktr ve ununanam da, hastann inan sistemine mmkn oduunca empatiye yakamaktr er eye hastannpenceresinden dikkatice ak).

Ama empatiden daha aas da erekmektedir:er terapistin, hastasnn dini reri hakkndaetraca ii sahii omasnn yk nemi vardr u tr iier dorudan doruya hastaardan eeiir ya da terapistin kendi aaar sonucundaortaya kaiir Zaman aman rahipere ve rahie-ere amm ve onar uamay ekedikerirefaha uaaimeeri iin dini inanarn daha de-rin soruamaar konusunda tevik etmiiim de

vardr Zaten terapistin reverinden iri de irey-

erin eiri a dini iadeterini daha nemi oandier eyeri st sraara karacak iimde dinseayneri harfiyen yerine etirmek konusunda sterien enin; sevinin hayrseveriin ve topuukduyusunun nne etii duruar u durumaek sterieiir yeniden deerendirmeerinefrsat verecek rasyoneetirme yoarn oanca p-

akya er nne sermektir


42/58

te tm inanszlmn aasnda, bieyleininanca dai itimatlana bu ekide kalk veiyo

um Peki ya iten ie hissettikleim nele? u naslbi eydi acaba? ou kez, bi eylee inanma ihtiyacmza dai sebatmz yznden azm ak kal-yo Peimizi bakacak bi ey deil bu iyoloinintesinde bi eylee inanma ihtiyacmz o kadagl ki, sadece ou beili bi inan biimininemsalsiz olduunda sa eden saysz dini inanla

deil, bunla kada nazik olmasa da ok daha akld olan biok inanla evelenmi duumdayz:nceki yaamlaa iletiim kuanla, dnya dcanllar taafndan kalma, geecei gmek, psi-ik ameliyat, hayaletle, cadla, astoloji, tansandanta meditasyonla yeden ykselme, astal seya-at, ubukla su kayna aamak, uh aanla,mucizele, lm sonas deneyimle, 1 Ching, FengShui, Melekle, tedavi eden kistalle, el fal, auaokumak, psikokinesis, kt ruhla, eytan kama,Taot katla, gaipten gelen habele, ezamanllkve daha kim bili nele. Daha nce syledikleimitekalayacak olusam, u tr sr d iddialar sd kantlar gereksinirve imdiye dek bu t kantla otaya kmamt.

azen de, insan olma duumunun temelini olu-tuan, samzn ve zounluluk ile istencin, olu-maya balam oksijene benze bi biimde, bi an-da herhangi ir eye yaptna inanmak iin duy-duumuz gl ihtiyacn nedeni olan klganlkkasnda byk bi znt duyam azen, akl-d inanlan tmz iin olutuduu tehlikele

yznden gelecekten koka hle geiim at


43/58

inanlan neden lduu muazzam ykmlan izinibulmak iin sadece gemie bakmak yeelidi y

sa Ya da gnmzdeki bibiiyle apan kakkendinci inan sisemleinin milynlaca insan y i ii ui iiiil ylii ichi nemli olankiinin inanlarnn cesareti deil, kiinin inanlarn dei-tirmek yolundaki cesaretidir s vi

Bieylen hayann ne kadann bsesif km

plsif davanlan uzun seli mediasynlalbezeli ibadelein ya da ayinse ibadelele geeinden fazla megul lan b zihnin byunduuu alnda hacanableceini dndmde znduyduum (ama znm kendime sakladm)da lmuu. Byle duumlada yiip giden ey insann zglnn yaacln ve lgunlamasecinin bi paasd

Buda d yce hakikainde yaamn ac lduunu acnn azudan ve balanmadan kaynaklandn ve acnn azudan mediasyna dayal ibadelele kuulak suiyle yk edilbileceii ei biz Schpenhaue de benze bi yl izl bunage isen yulamaz nielikedi ve hagi big ain edildiind baka bi azu benliimizi

ele geiene dek hissedeceimiz ey yeini ksa s iinde can sknsna bakacak lan ank biamin duygusudu.

Bana ge geeksiz lde kaamsa glebunla nsann valuundaki acy anlym; amabu acnn hayaan vazgmyi gekicek ldbunalc lduuna hi aslaad Niezschenin

haya kusayan yaamla cadele emk geekii


44/58


45/58

Rportaj


46/58

ocukluunuz nerede geti?Wasingon, D.C.de Babamla annemin oada

iki de satlan kk bi bakkal dkkn vad.

Hatrladnz en eski annz nedir?Kgn kaldmladan ykselen ya sca evden

saban eken saatleinde knda dai yne tokat gibi apan scak; annemle babam tabiiei mekeinden gelen biok aile de, bu scakynden gecelei eve yolunda, Potomac Ne-

inin kysnda geiidi. Babamn beni, dkknamal almak iin saba saa e, D.C'nin gneydousundaki byk paaa gtdn ayoum.Bi de Sylvan, annemle babamn beni tekin olma-yan sokakladan uak utak in aada ya dadt ke bak, sokan kesindeki o kk sinemay atlyoum. Yine ayn nedenden ,e ya beni seki atalna kampa gndeilediae ocukluumun en gel anla o kamplaaaiti.

T ailenin bi aaya geldii o Paa gnleinide alyou Annemle babam, memleketen akabalayla akadalann bi ksmyla aalandakiitibat kopamat ve biikte piknik yapp akam yemei yemek, sonasnda da mutlaka kt

oynaak iin kadnla kanasa ve poke, ekekle

1


47/58

se eie eneyen ir oyun oynard, her Paar iraraya geirerdi. Paar saaar ok ho amanar

d hesi de ihnime kam hdedir. aama sksk satran oynardm oyun oyunca aam gramoonda, ya da o amanardaki adya Victroa'daaan Yidi arkarna eik ederdi

Atalarnzla ailenizin eni nereye dayan-yor? Size aktardklar ilgin yler var m?

aam RusyaPoonya snrndaki kk ir Y-hudi kynde dnyaya gemi aen Rusya'dan odukarn syerlerdi aen de Poonya'dan. aam, Rusya'nn uun ve oru karndan ir tanesine daa dayanamayacakarna karar verdkernde, Poonya'ya getiklerine dair ir esri yaard.aam Se'denmi annemse oradan aa yukar1 5 kiometre uakta oan Prusya'dan. gedeki tn Yaudi kyeri Naier tarafnda yere ir edimi araarnda haamn ve amcamn eiye ocukarnn da uunduu ou akraam ise, toamakamarnda katedimi. aamn aas imeusasym ve annemin aasnn yem ve huuadkknndan sk sk averi yaarm iimkierik genik anda tanmar ve 92 1 'de ireik

Deveer' e g ettikten sonra da evenmie. NeYork'a vardkarnda e kuruar yokmu atenhayatarnn yk ir ksm ekonomik orukaratnda gemitir. Amcam Washington DC'de kck ir dkkn am ve anneme aam orayayeremek konusunda tevik etmi ir akkaiyeinciri kurmu, daha sonra ii ki satan dkknar

a genietmierdi atkar her yeni dkkn ir


48/58

ncekinden biraz daha byk e biraz daha baarlyd

Bakkal ve iki dkkda hem aeiz hemde babaz m ayord? B dkkda akzda kalaar edir?

Her ikisi de o dkknda haada al gn, sabah8den akam 'a kadar inanlmayacak kadar zorkoular alnda alyordu cuma e cumaresignleri ise ileri gece yarsn dek srerdi Divanadl romanmda anlam bir oay, babama ilgiligerek bir ykdr abamn einci Cadde ile RCaddesinin kesiii yerde kck, 2 mereye 2merelik bir bakkal dkkn ard iz bu dkknns kanda ouruyorduk ir gn bir meri gelip,bir i i eldieni isedi abam dkknn arka ksmndaki kapy meriye gsererek eldienleri ar-

kadk odadan geirmesi gerekiini e birka dakika iinde geri dneceini syedi Ama dkknn arka aranda baka bir oda yoku abii o kap darbir sokaa ayordu babam kapdan rlayp ikibok emizdeki pazara komu, oradan 12 senebir i eden alm geri dnm e o edienerimeriye 15 sene sam

agi oklda okdz? O ylarda kamaigi bir hikyeiz var m?

ana yz dolark am burs eren Georgeashingon niersiesi'nde okudum Aiemle bir-ike yayordum; okula her gn arabaya ya da oobsle giderdim. O gnler, ok az gzel anmn oldu-u kayp yllardr benim iin. Tam bir inekim o za

manar sadece p aklesine hazrlayc nieike

5


49/58

ki deslei aldm ve yksekkulu da ylda biidi Hayamdaki en byk pimanlkadan bii

filede kiaplada analan enfes yksekkuzamanlan kam lmamd zaen Neden kada acee edip inekedim ki sanki? O ylada, p fakesine kabu edimek Yahudie iin sn deeceg bi ii Bn kulan yzde e sabilenibi knenjan vad D yakn akadamla bilikte Gege Washingn Tp Faklesine kabul edildik ve bu gupan mz l gyuz buaada mz de ik evlilikleimizi hl isikalbi biimde sdyuz O ylada kada aceeeein en byk nedeni n be yandayken anm Maiyne iikimizdi bilikeiimizimmkn lduu kada ekenden yani Mailyn kini deiimeden nce evliike nihayelendimekisiydu

Enz ne yapyor?Maiyn, nivesiede Fanszca emeniydi

daha sna Sanfd Kadn Aamaa Mekezinin bakann yap Ayca k aii zeine yazd kiapa da va almaa aasnda Histo of Wife [Anik aladan Gnmze EviKadnn aihi], Histo of Beast [Memenin Taihi] ile Bith of the Chess Q'i4 sayabiliim

Saaak gl a ola vi Ba llk akal yyllaa Hsa'a oaya ka oyKy Afka'a kla sla ll Apaya l sfl s va'ya a. Maly Yalos kos kaba, saya kals Isablla' 4kal saa ahas k g aas lkall vl lk kl oalas aasakkolkla syo. .


50/58

Hekimlie balamadan nce ne r ilerdealnz?

Annemle aam dkknnda sreki oarak a-mak ir yana, ocukluum oyunca evlereibety adl dergiyi dar ve spermarkeen yalarmzda ir Safewayvard alveri yapm insanarn oralarn araalarna amalarna yar-dm ederdim ir yaz oyunca, mikroskop alacakparay irikireilmek ii Peoles Dg 'daki

soda makinesinin anda ekedim aka ir yazoyunca da mandrada am i ilannda irashih vard "mandra yerine "manzara yazmlar ama yine de ie girmiim yl oyunca cumaresieri Bonds Clothing maazasnda giysi veayakka sac yapm Dr Temmuz kulama-larnn oduu dnemlerde ise, havai fiek ezgh

kurardm irok aka yaz mevsiminde yaz kampdanmanl ve eis hoca yapm ir yksekokuda orgaik kimya derseri verdim Tp faklesi-e aladkan sonra ise, ek geliri sadece aorauarda alarak ede edeiliyordum ka ve sperm sa-ar, kphanede yapklar ararmalarda hocala-ra yardm ederdim hisasm oyunca da, hapishaneerde ve psikiyari kliniklerinde saysz kere da-nmanlk yapm

Yeni kan edebi eserlerden hangilerini avsiye edersiniz?

Son ylarda yaymlanm edei eserer arasndaokuduklarmdan en iyisi David Mitchell'n ClodAtlas ad romanyd kesinikle dhiyane ir roman

u Ayca Murakami ile Paul Auster'n irok kia


51/58

bn da severek okudum Bir de, Charles Dickens'nOu Mutual Fiend adl romanyla Siegfried

Len'in The Genan n geenlerde tekrarokudum kisi de gerek birer bayapt

Yazarlara zg u uafklardan sizde de varm?

Yamaya her sabah erkenden saat 7'de bala-rm ve hastalarm grmeye baladm lene ka-

dar da devam ederim. Yaarken grdm ryalarda falasyla yararlanrm Yama konusundaok aimliyimdir ve ya, benim iin her eyden n-ce gelir Bisikletle dolarken ve scak suyla doldurduum kvette dinlenirken de, bir sonraki gn yaacaklarm etraflca tasarlarm.

Yarama srecideki ilham kaynaklarz neler? kiye meraknz var m?Yaar olarak bana ilham veren eyler ihinsel ni-

teliktedir; bunlarn kayna felsefi ve edebi metinlerile klinik almalarmdr hastalarmla yaptmseanslarda, yadklarm arasnda kendilerine biryer bulacak fikirlerin ortaya kmad tek bir saatbile olmamtr neredeyse Hastalarmn bana anlatt eyleri yaarken kullandm kast ediyor de-ilim; ama onlarla tarttm konular ihnimiinnasl altna dair birok ipucu salar

Hobileriniz var m? Ya da ak hava sorlaryla ilgileniyor musunuz?

Bisiketle geerim satran oynarm San Francis-

co' da yrye karm ve srekli olarak bir eyler


52/58

okuum Eimle bilikte, Plo Alto ve Sn Fncisco' d yy ypmy bylz; tiytoy gide,

kdlmz buuuuz ve dt ocuuuzlmzdki ykn ilikiyi hep kouuz Onn kiyeleine k ok ilgiliyizdi Eve bi jinekoog;Reid, yetenekli bi snt fotofs; Victo psikoog ve giimci odu; Ben ise tiyto ynetmeniHe yl dzenli olk d ocuklmz ve tounlmzl bilikte bi tie kz, ounlukl d -wii'ye

u sralar ne stnde ayorsunuz?Geenlede, Grup sikoepisinin Teorisi ve U-

gulamas dl kitbmn beinci bsksnn zeinden geme iini bitidim ve imdiede szckyogunluu denen eyi zeimden tmy youm Son yld elenistik Felsefe'ye, zellikle de

Epikos' dm ldeyim Top hzlypgbeiyoum u s; innyoum ki e y dge yeni bi yzm poesi iilenecek Bekiyoum . 5

5 u oj, v You The Schopenhauer Cure: A Noel[ug Y Ausu: Soeue Tevs] kb

Cols bsks yl


53/58

Otobiyografik Notlar


54/58


55/58

sa mener uren gvende hssederdm deen, daha amnr br dnyas vard aparn, ham ve bge ayna nendeyder Ha

yamn eren dnemernde br nada, br nsannyapabee en y eyn rman yazma duu snuuna varmm bu frm h demed

Benm zamanmda hm an ge anayerevesnde gen br nsann aryer semer snderee snryd ya da snr duu dnrd.Yaarmn heps ya p aesne grmr ya

da babaarya brle dnyasna amr Tfaes, Tsya Dsyevs'ye daha yanmgb duruyrdu ben de, psyar aannda yunamaya daha zamandan arar verm ara, pumaya baadm Psyarnn bme enmebmeyen br e vard (h da yedr) vm asaarma da, raya abee yere

dar br an duygusuya yaam hep Herhasann edne zg br ys duu n, herhasa ayr br erap sre na edlmes gerene nanyrum Yar gee, bu avr ben,mderde enm gern g br bmdeeeye a ynn yan her hasa n esnbreyszermeye yne (bugu ) ehs ve

e bm, usue uygun, sa erap asne, prfesyne psyarnn mereznden uzaa sred

Yazdm mener mese dergere yazdm bmse maaeerd abm The Theo

ad Pctice of Grop Psychotheapy [Grup Pserapsnn Ter ve Pra d ve emerne devam

eden erapsere yne br ders ab ara


56/58

a kuand kitap yedi y bin satmt) On iki die evridi ve u an piyasada drdnc basks buunuyor. Bu kitap ve sonrasnda yaymanan tm ki

taparmn yayncs, Basic Books odu ki, aramdaki uun ve harika iiki h devam ediyor Temei mevcut ampirik kantarn en iyisine dayandiin grup terapisi kitabm eitmenerden byk v-g ayor. Yine de baarsnn bir ksn hikyecikimiine meti boyunca devam eden ksa insankhikyeerine boru oduunu dnyorum Yir-

mi ydr, rencierin bu kitabn tpk bir roman gi-bi okunabidiini syediine ahit ouyorum.

O kitab baka kitapar takip etti ExistentialPsychothey [Varouu Psikoterapi] kitabn ya-ymand dnemde mfedatarda buunmayanbir ders iin yamt bu kitap) ie Inatient GuPsychotheray Ksa Srei Grup Terapieri hastaneerin psikiyatri klinikerinde yatan hastaara deenen grup terapieri iin bir rehberdir) Biraratrma monografisi niteiindeki EncounterGrous First Facts' ise u an basks tkenmi durumda. Bu kitapardan sonra Varouu Terapi'infark ynerini retmek amacya edebiyat araoarak kuanmaya baadm ve gemi birka yboyunca terapi ykerinden ouan bir kitap

Love's Executioner [Akn Cead ve Dier Psikoterapi ykeri], eitici iki roman When NietzscheWet [Nietsche Aadnda] ie Lying on theCouch [Divan]) ve son oarak da Momma and theMeaning of Life' [Annem ve Hayatn Anam: Psiko-terapi ykeri] gerek ve kurgusa terapi yke-rinden ouan bir dereme) yadm

Bu kitapar geni kiteerce okunmu ok satan


57/58

kiaplar hline gelmi ve edebi ynden NetzscheAladnda 1993'e en iyi kurgu mein dalndaCommonwealh Aln Madalyasn kazanmoka hem olumlu, hem de olumsuz ynde ince-lenmi olsalar da, ben onlar hep pedagojik al-malar reici yklerin bir araya geldi ve re-ici roman denebilecek yeni bir re ai kiaplar say-dm Hepsi ok azla sayda on be ilyirm ya-banc dile evrildi ve yurdnda da bir hayli yay-gnlar rnei Netzsche Aladnda dr yl bo-

yunca srail'in ok saan kiaplar lisesinin epesin-de kald 1997nin sonunda ise, Basic Books The Ya Reade adl bir anoloi yaymlad Anolojide,m kiaplarmdan alnm nemli alnlar bir ya-na, Akn Cellad Netzsche Aladnda ve Dvanhakknda, akl sal alannda alanlara ynelik

yazlm birok yeni deneme de bulunuyor imdi-

lerde Schopenhauer hakknda bir roman zerindealyorumEim Marilyn, dokorasn Johns Hopkins ni-

versiesi'nde karlrmal edebiya (Fransz ve Al-man edebiya zerine yap ve hem niversiedehoca olarak, hem de bir yazar (en son A sto ofthe Beast Memenin Tarihi] adl kiab yaymland;imderde de sto of the Wfe Anik alardanGnmze Evli Kadnn Tarihi zerinde alyorolarak bir hayli baarl bir kariyeri var Hepsi deSan Francisco Krezi civarnda yaayan dr ocu-umuzun rkl hayalar var oora, yarac ya-zarlk, iyaro ynemenlii ve klinik psikoloji zeri-e younlaar imdilik be orunumuz var; busay daha da aracakm gibi grnyor


58/58

nsan varoluundaki acy anlyorum, aa ac ekmenin,hayattan vazgemeyi gerektirecek kadar da bizi sarp sarmalayanbir ey olduunu sanyorum.

Hayatlarn dolu dolu yaam olduklar dygusunu tayan,otansiyelerin i ve yazglarn gerekletirmi oan kiiler,lmle karlanca daa az pan ie kaplyorlar

Ben, Kazancakis'in en nemli eseri "Odysseiada verdii dok severim ayata ilgili d udur: " Yanp kl olu biratodan baka bir ey brakmay lme Hayatm z iin idefena bir yol gsterci deil bu -ve tabii terai almala ziin de

Din ve Psikiyatri bn dny ada milyonlarca okurn

sevgisni kazanan Irvin D Yalomdan hayatn temegayesini ve insanonun ba etmek zornda odukaygla sorguayan aydnatc br metn. Okn birkez aha "Neden varm? sorsuya kar karya getrenderni kli bir sohbet

Documents

Irvin D. Yalom - Din ve Psikiyatri