Öğr. Gör. Mustafa SARIÖZ

İnternet Katmanı

BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİ VE PROGRAMLAMA BÖLÜMÜ BİLG 121 AĞ TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ DERSİ

BİLG 121

Ağ Katmanı Nedir?

Ağ Katmanı, Network Layer, Internet Layer, Internetwork Layer veya İnternet Katmanı veya IP katmanı olarak karşınıza çıkabilir.

IP adreslerinin veriye eklendiği noktadır. Bu katmandaki uygulamalar IPv4 veya IPv6 gibi iletişim protokolleri olabileceği gibi ICMP gibi durum bildirme ve katmanlar arası bağ protokolleri de olabilir. Ayrıca RIP, OSPF ve BGP gibi yönlendirme protokolleri de bu katmanda çalışır

BİLG 121

Internet Protokolü Nedir?

Ağ katmanı gözüyle internet çok sayıda subnetin birbiriyle bağlanmasıdır. Tam tanımlı bir yapısı yoktur, çok sayıdaki bölgesel subnetler backbone’lar yardımıyla birbirine bağlanır.

Bütün bu yapıyı ayakta tutan İnternet Protokolü (IP)’dir. Ağlararası bağlantıyı sağlamak için tasarlanmış bir protokoldür. Görevi, datagramları kaynaktan hedefe ilgili bilgisayarların aynı ağda veya farklı ağlarda olmasına bakmaksızın mümkün olduğu kadar (garanti değil) taşımaktır.

BİLG 121

IP Başlık Bilgileri

BİLG 121

IP Adres Sınıfları

A Sınıfı IP Adresleri 1..aaa.bbb.ccc - 127.aaa.bbb.ccc aralığındadır. SubnetMask Olarak 255.0.0.0 kullanılır.

B Sınıfı IP Adresleri 128.aaa.bbb.ccc - 192.aaa.bbb.ccc aralığındadır. SubnetMask Olarak 255.255.0.0 kullanılır.

C Sınıfı IP Adresleri 193.aaa.bbb.ccc - 255.aaa.bbb.ccc aralığındadır. SubnetMask Olarak 255.255.255.0 kullanılır.

BİLG 121

Sınıfsız IP Adresleme

IPv4 adres havuzunun etkin kullanımı için çeşitli yöntemler geliştirildi. IPv4 adres bloklarının değişken boyutlarda olmasına izin veren CIDR (Classless Inter-Domain Routing) yapısı kullanılmıştır.

BİLG 121

Reserve Edilmiş Adresler

127 ile başlayan adresler internet tarafından özel amaçlarla (local host tanımı için) kullanılmaktadır.

223’ün üzerindeki adresler gelecekte kullanılmak üzere D-sınıfı ve E-sınıfı (Multicast) adresler olarak reserve edilmiş olarak tutulmaktadır.

Kullanılamayan adresler; 0.0.0.0 255.255.255.255 X . X. X.0 X. X. X. 255

BİLG 121

IPv6 (Internet Protocon version 6)

WWW’in patlarcasına gelişmesinin yanı sıra son zamanlarda kablosuz erişimin de yaygınlaşmasıyla 32 bitlik adres alanı varolan ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalmaya başlamıştır. Bu sebeple IPv6 ortaya atılmıştır.

IPv6 yı IPv4 ten ayıran en önemli özelliği 128 bitlik ′ ′genişletilmiş adres alanıdır. Bu genişlemenin sağlamış olduğu teorik adreslenebilir düğüm sayısı 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456 dır.′

BİLG 121

IPv6 Başlık Bilgisi

BİLG 121

IP Adresleme ve Yönlendirme

223.1.1.0/24223.1.2.0/24

223.1.3.0/24

Subnet mask: /24

BİLG 121

IP Adresleme ve Yönlendirme

223.1.1.1/24

223.1.1.2/24

223.1.1.3/24

223.1.1.4/24 223.1.2.9/24

223.1.2.2/24

223.1.2.1/24

223.1.3.2/24223.1.3.1/24

223.1.3.27/24

223.1.1.1 = 11011111 00000001 00000001 00000001

223 1 11

BİLG 121

IP Adresleme ve Yönlendirme

10.1.1.2

10.1.1.1

10.1.1.4

10.1.2.310.1.2.2

10.1.2.1

10.1.3.310.1.3.2

10.1.3.1

10.1.1.3

10.1.5.110.1.5.2

10.1.6.210.1.6.1

10.1.4.2

10.1.4.1

10.1.1.3 IP adresli PC’den 10.1.2.2 IP adresli PC’ye paket nasıl yönlendirilir?

BİLG 121

IP Adresleme ve Yönlendirme

BİLG 121

IP Adresleme ve Yönlendirme

Routerlar yönlenfirme işini Yönlendirme tablolarına bakarak yaparlar.

Yönlendirme tabloları routerlarda statik olarak tanımlanabilir ya da RIP, OSPF veya BGP gibi yönlendirme protokolleri vasıtasıyla kendi aralarında veri alış-verişi yaparak otomatik olarak oluşturulabilir.

BİLG 121

ICMP Protokolü

(Internet Control Message Protocol- Internet Yönetim Mesajlaşması Protokolü)

İki ya da daha fazla bilgisayar arasında veri transferi sırasında meydana gelebilecek hataları ve kontrol mesajlarını idare eder. Bu nedenle ICMP ağ problemlerini tespit etmek için çok önemli bir protokoldür.

ICMP protokolünde bilinen en yaygın ağ aracı ping dir.

BİLG 121

ICMP Protokolü

ICMP protokolü kullanılarak tespit edebileceğimiz bazı sorunlar şu şekildedir: Lokal makinede TCP/IP'nin düzgün yapılandırılmış

olduğunu kontrol etmek Bir bilgisayarın ayakta olup olmadığını kontrol etmek Ağ geçitlerinin tıkanık olup olmadığını kontrol etmek Bir mesajın kaybolup kaybolmadığını kontrol etmek

BİLG 121

NAT (Network Address Translator)

10.0.0.1

10.0.0.2

10.0.0.3

10.0.0.4

138.76.29.7

Dahili ağ(örn. Ev ağı)

10.0.0/24

İnternetin geri kalanı

NAT çevrim tablosuWAN tarafı adresi LAN tarafı adresi

138.76.29.7, 5001 10.0.0.1, 3345…… ……

Öğr. Gör. Mustafa SARIÖZ

Fiziksel Katman

BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİ VE PROGRAMLAMA BÖLÜMÜ BİLG 121 AĞ TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ DERSİ

BİLG 121

Fiziksel Katman

Data Link Connection (DLC) ve Fiziksel ortam bilgisinden oluşur. Her fiziksel ortam için bilgilendirme şekli farklıdır. (modem, ethernet, isdn vs.)

Ethernet kartlarında fiziksel ortam bilgisi 48bitlik adres yapısıyla (MAC adresi) tutulur.

Broadcast medium teknolojisi kullanılır. Böylelikle ethernet ortamındaki tüm istasyonlar yollanan paketi görür.

Checksum paketin sonuna eklenir.

BİLG 121

MAC adresi

Ağda sistemler birbirini sahip oldukları MAC adresi ile tanırlar.

Her node/ethernet kartı dünyada eşi olmayan bir adrese sahiptir.

Bu adres 48 bitlik bir sayıdır İlk 24 bit; OIU (Organizationally Unique Identifier)

yani üreticinin kod numarası, Geri kalan 24 bit ise kartın seri numarası(Device

ID)’dir.

BİLG 121

ARP (Adres Çözümleme Protokolü)

IP adreslerini fiziksel adrese (MAC) dönüştürmek için kullanılır.

Bir paketin bir bilgisayardan çıktığında nereye gideceğini IP numarası değil gideceği bilgisayarın fiziksel adresi (MAC) belirler.

Bu adreste paketin gideceği ip numarası kullanılarak elde edilir

Ardından paket yönlendirilir.

BİLG 121

ARP

ARP adres çözümlemek istediği zaman tüm ağa bir ARP istek mesajı gönderir ve bu IP adresini gören yada bu IP adresine giden yol üzerinde bulunan makine bu isteğe cevap verir ve kendi fiziksel adresini gönderir.

ARP isteğinde bulunan makine bu adresi alarak verileri bu makineye gönderir.

BİLG 121

ARP

Aranızda 10.1.2.1 IP adresine sahip olan biri var mı?

BİLG 121

ARP

Evet. Benim IP adresim 10.1.2.1’dir. MAC adresi

00:AA:00:C2:AF:5B olan PC’yim ben.